Professional Documents
Culture Documents
t½SifÓPxHrS
todrsm;tm; jyefvnfa0iStyfaom
t½SifÓPdE´mvuFm&
omraPausmf? om-oD-"? 'DCbmPu
r[m*E¦0gpuy@dw (awmifil)\
1364ckEpS f awmfovif;vjynfh
2002ckEpS f pufwbFmv 21&uf
rmwdum
t
rSwf pmrsuf
taMumif;t&m
pOf ESm
rmwdum 3
o'¨ro
® ;Hk jzm wdo
Yk moempum;OD; 11
pma&;ol trSm 25
o'¨r®okH;jzmed'gef; 27
tcef;(1) 29
0denf;ESiYf omoemok;H &yf
1/ omoemok;H &yfonf bk&mYy&dowfav;yg;vk;H ESiYf ouf 31
qdik o
f nf
2/ 0denf;onf omoemok;H &yfvyk if ef;[kw&f UJ vm; 36
3/ 0denf;onf bke;f Bu;D wdt
Yk wGuf nDnwG af &;pnf;rsO;f 37
4/ 0denf;onf t&d,moDvvm; 38
5/ bkef;BuD;tvkyfESifY vltvkyfjcm;em; 41
6/ vlom;oDvESiYf bke;f Bu;D oDv rwl 43
7/ bkef;BuD;oDv pdk;pOf;ypfxm;vnf; Ou©dwåuuHoifY 44
8/ 0denf;onf omoemokH;&yfESifY pyfçrpyf 48
9/ y&d,wfESifYpmay cGJjcm;odyg 49
10/ y#da0"rqdkufonfh oiforQ pmayomjzpf 52
11/ t|uxmtzGiaYf wGvnf; ax&fpOfquf t,lomjzpf 57
rmwdum(tquf)
t
taMumif;t&m pmrsuf
rSwf
ESm
pOf
12/ bk&mY0g'onf t&d,opö'óeomjzpf 59
13/ t&d,opömonf y&rw¬opömr[kwf 60
14/ t&d,opömudk y&rwfESifYxyfwl,lvsif trSm;BuD;ESpfck 65
jzpf
15/ 'd|Ed pS yf g;udk uHowåu
d ½Si;f Edik yf gYrvm; 67
16/ pmwwfwm[m w&m;odwmr[kwf 71
17/ t&d,opömw&m;udk rjrifvsif bk&m;udkrjrif 76
tcef;(2) 81
bk&mYw&m;[kwrf [kwf ppfaq;&ef
18/ bk&mYw&m;u t&d,opömw&m;awG 83
19/ tm;xnfu h sirYf S w&m;vm; 84
20/ a,m*tusiu Yf tm;xnf&h t&d,tusiu Yf vu©Pm 86
od&
21/ tm½kHaemuf vdkufuyfae&vsif a,m*vkyfief; 88
22/ t½ly'óeay:tjrif 90
23/ avmukw&å mynmonf yrmPtrSeu f o
kd jd cif;jzpf 93
24/ umrvnf; a,m*jzpf 95
25/ orxç0dyóemvnf; a,m*jzpf 97
rmwdum(tquf)
t
taMumif;t&m pmrsuf
rSwf
ESm
pOf
26/ ½kyef mrfjzpfysu½f jI cif;onf t½lya,m*vkyif ef; 104
27/ umrbkHom;rsm; t½ly0dygufusEdkif-rusEdkif 109
28/ ok;H bko H m;wd\ Yk avmutjrif 118
29/ tjzpfwpfcw k nf;udk txnf? tcsed ?f ae&m ud, k ½Yf aI xmifY 121
u ud, k jf rifMu
30/ 'da| 'd|rwåtjrifqw kd m 123
31/ 0dyóem\ a,m*tjzpf 128
32/ t½lyudavomeJY tm½ku H ckd sO;f uyfwm 0dyóem 129
33/ w&m;udrk odí bk&m;udo k wfypfonftxdjzpf&onf 133
34/ w&m;aysmuf&wm Ak'a¨ [m ]uH}tppfaysmufaevdYk 137
35/ ud, k 0Yf g'rSm;udk trSev f yk tf ,lonf;aevsif twå0g'k 138
yg'gef
36/ bk&m; twå0g'kyg'gefudky,fcJY 140
37/ a,m*Dqdkwm aZmf*sD? a,m*deDqdkwm aZmf*eD 146
38/ t&d,mjzpf&ef pkaygif;w&m;pcef;r½Sd 150
39/ bk&m;oQif aAm"dÓPfr&cif t½lyusifYcJY 154
40/ y&rwf0g'eJY tufwrf0g'twlwl 160
41/ t½lyorm;u v[mae&mudk edAmÁ efvx Ykd if 163
42/ oknwç tedrw d çå tyÜP[ d wd }qdwk m ]'ku}© &JU emrnfawG 167
rmwdum(tquf)
t
taMumif;t&m pmrsuf
rSwf
ESm
pOf
43/ v[mü tocFwponfv h u©Pm½Sad yrJY edAmÁ efr[kwf 171
44/ edAmÁ efonf v[mr[kw?f tewår[kwf 173
45/ r½St
d m½ku H kd edAmÁ efvYkd omoemok;H &mpkup jrifrmS ;vmMu 176
46/ 'kuú&mp&d,udk trSefxif&mu vrf;vGJvmMu 179
47/ t&d,opömudk y&rw¬jzifY rodEdkif 184
48/ t&d,opömudk uHjzifo Y modEikd f 188
49/ bk&m;\ ]uH}tppfu, G íf y&rwf\ ]uHowå}d xGiv f ;Hk jyKMu 191
50/ vlaysmufatmif½aI eMuvdYk bk&m;a[m]uH}tppfaysmuf 194
51/ ]uH}tppfrjrifvsif oóweJOY apä'rdpmä 'd|0d if 196
52/ ed*E¦&UJ pdwZå ur®0g'udk Ak'b ¨ momtm;vk;H avmuf ,lae 200
Mu
53/ y#dywftusifYrSm;MuvdkY Ak'¨\ uHtppfaysmuf& 205
tcef;(3) 207
y&d,wådo'¨r®
54/ o'¨rt ® ppfubmawGvJ 209
55/ Ak'¨0g' y&d,wådo'¨r® 211
56/ o'¨ra® wG[m bk&m;u ud, k uYf akd [maewJw
Y &m;vdo
Yk yd g 214
57/ yg&rDjynhfrS o'¨r®w¬tod &rvm; 217
rmwdum(tquf)
t
taMumif;t&m pmrsuf
rSwf
ESm
pOf
58/ w&m;wdkif;udk a,medaomreodum&vkyfzdkYvdk 219
59/ "r®pMumo'¨r®tay: a,medaomreodum& 224
60/ twåuv d rx t&aumuftrSef 230
61/ orx[m todr(YJ ½ky0f g')twåuv d rx 234
62/ 0dyóem[m t½Srd (YJ ½kyrf 0YJ g')twåuv d rx 238
63/ rdpämtusifYudk t½IcHtm½kH,lNyD; or®mtusifYa&muf& 241
64/ Oyg'geu©E¨m\ Zmwd? Z&m? Asm"d? r&P?--ponf 243
65/ tewåvu©Po'¨rt ® ay: a,medaomreodum& 248
66/ ½kyt
f ay: reodum& 249
67/ a0'em? onm? ocFg&? 0dnmPftay: reodum& 252
68/ tonowfy*k Kd¾ vt f ay: reodum& 253
69/ Oyg'gef&UJ tm½kw
H idk ;f avmuDxu kd rf xdu
k f 256
70/ a,medaomvkyfrS "r®ykHpHay: 263
rmwdum(tquf)
t
taMumif;t&m pmrsuf
rSwf
ESm
pOf
tcef;(4) 267
y#dywådo'¨r®
71/ t&d,mjzpfapwJv Y rf;u y#dywåo d '¨r® 269
72/ uHo;Hk yg;vGeuf sL;ol vly[ Hk efaysmuf b0opfy[ Hk efrmS 271
½Sifoef
73/ uHaMumifjY zpfwyYJ [ Hk efukd igr[kwjf rifrS ouúm,'d|u d mG 276
74/ wPSmçrmejzKw&f OD;r,f 278
75/ Oyg'geu©Em¨ xdu k w f YJ um,ça0'emçpdwçå "r®om r*f\ 281
t½IcHtm½kH
76/ y#dpöorkyÜg'fo'¨r®u Ak'¨\ur®0g'tppfudkjy 85
77/ bk&mYy#dpo ö rkygÜ 'f ed*E¦t,low G Nf y;D tzsucf x
H m;& 286
78/ uHaMumifjY zpfwYJ um,ça0'emçpdwçå "r®rmS tbdZÑmeJY a'g 289
reóudck gG
79/ 'kp½dkufuHü tbdZÑmça'greóy,fykH 292
80/ owdy|mef[lonf owdOD;pD;NyD; 0D&d,çynmtNcHt&H 295
ygonf
81 owdomusiyYf mG ;vsif owdy|mefr[kwf twåuv d rx 297
jzpf
82/ umrokp½du k uf üH tbdZÑmça'greóy,fyHk 299
rmwdum(tqkH;)
t
taMumif;t&m pmrsuf
rSwf
ESm
pOf
83/ umrukov kd u
f üH usiyYf mG ;enf; 301
84/ ½lyg½lyuHü tbdZÑmça'greóy,fyHk 305
85/ ½lyg½lyuHü usiyYf mG ;enf; 307
tcef;(5) 311
y#da0" o'¨r®
86/ y#da0"qdu k o f ul kd ÓPf½odS rl o
S d 313
87/ aomwmyefy*k Kd¾ v\ f t&d,opömav;yg;y#da0" 316
88/ bkHpOfpHaomwmyefqdkwm 320
89/ ou'g*grfy*k Kd¾ v\ f t&d,opömav;yg;y#da0" 322
90/ tem*grfy*k Kd¾ v\f t&d,opömav;yg;y#da0" 324
91/ t&[EÅyk*¾dKvf\ t&d,opömav;yg;y#da0" 330
92/ t&[efyk*¾dKvf\ tae 338
tcef;(6) 345
o'¨r®okH;jzmed*kH;
93/ o'¨r®ed*kH; 347
o'¨ro
® ;Hk jzm wdo
Yk moem
pum;OD;
bk&m;oQi\ f ur®0g'u-
]þwpfvrH Q ud, k uf m,üom avmu?avmujzpfaMumif;?
avmucsKy&f m? avmucsKyaf Mumif;tusi}Yf -wdu Yk kd nTejf yxm;\/
oHo&monf cE´m¨ ud, k üf vnfyu Hk b
kd &k m;oQi\ f y#dpo ö rk
yÜg'fu} azmfjy\/
ed*E¦w\ Ykd ur®0g'url-
]tprxifonfh oHo&mBu;D xJü vluvnfy}Hk udk azmfjy\/
ed*E¦w\ Ykd ur®0g'taMumif;udk *dZÑu#k ½f dS ausmufzsmeuf
pcef;ü w&m;usiaYf eMuonfh ed*E¦wEYkd iS Yf Ak't ¨ ½Sijf rwf uHEiS yYf wf
oufonfh aqG;aEG;csurf sm;t& odomvSygonf/
xdaYk MumifY t&d,opömudk uHjzifo Y m odEikd yf gonf/
uHuo kd rd S oHo&mudk odí oHo&mu owå0gtrsKd ;rsKd ;udk
jzpfaponfukd odygonf/ ]owå0g}-qdo k nfrmS vlrmS jzpfymG ;onfh
uH½yk çf uHemrfw\ Ykd trnfom jzpfí? tyg,fçvlçewfçjA[®m Oyg'ge
u©Em¨ rsm;om jzpfygonf/ vlyaHk ysmufí Oyg'geu©Em¨ ykrH sm; xif½mS ;
vmjcif; jzpfygonf/ ,if;owå0g Oyg'geu©Em¨ wd\ Yk vu©Pmum;
tedpçö 'kuç© tewå vu©Pmrsm;om jzpfygonf/ ,if;wd\ Yk vu©Pm
udk jrifrS 'kut © rSeu f kd odEikd rf nf jzpfygonf/
]vl\ azmufjyefaomoabmonfom ]owå0g}jzpfygonf/
acG;çaMumifponfh wd&pämefrsm;udk owå0gqdo k nf r[kwyf g/ ]t½l;}
[lonf vl\azmufjyefonfh oabmrsKd ;uJo Y Ykd jzpfygonf/
uHaMumifY vljzpfvmonf r[kw/f vlaMumifo Y m uHjzpfvm
& ygonf/ ]a½S;twdwu f aH MumifY vljzpfvm}-[k ykaAÁuwa[wk
o'¨ro
® ;Hk jzm wdo
Yk moem
pma&;oltrSm
o'¨r®oHk;jzmed'gef;
][l;- [l;-}
]armNyv D m;As}
]ra&mufvak o;bl;vm;}
]onfavmufeaYJ wmY b,fa&mufO;D rvJAsm}
]q&mawmfaY e&mu tawmfacgifwmyJ}
]uRefawmfvnf; acgifacgifBuD;aeolqdkNyD; pdwf0ifpm;&mu
awGUwmAs}
]onfavmuf tyef;wBuD;vm&rSyJ BudKufoavmufaeNyD;
q&mawmfx Y H aqG;aEG;ar;jref;csiw
f ,f}
]q&mwdu Yk awmY q&mawGqakd wmY q&mawmfu q&mwdYk
eJYwefwmawG rdefYygvdrfYr,fAsm}
]tJ'gawGukd rSww f rf;vnf; wifcsiwf ,f}
]'g-tvGeaf umif;wJY vky&f yfyAJ sm}
]q&mawmfu wpfyg;wnf;yJaemf}
][kwfw,fAs}
]&GHUp&mBuD;-aemf}
]arGUp&m jzpfrSmygAsm}
______________________
onfvdkESifY q&mawmfqDu tjyefrSm-
____________________
____________________
tcef;(1)
odrYk [kwf
tcef;(1)
0denf;ESiYf omoemok;H &yf
1/ omoemokH;&yfonf bk&mYy&dowfav;yg;vkH;ESifYoufqdkifonf
]wumwdYk vmMuw,f aemf}
][kwyf gw,f bk&m;}
]onfwpfcg vmMuwm ig;a,mufawmifygvm;}
]q&mawmf rawGUbl;ao;wJY wumESpaf ,mufu wynfah wmf
wd&Yk UJ q&mawGyg bk&m;/ wynfah wmfwYkd ajymMuçqdMk uwmuav;awG
em;axmifNy;D q&mawmfukd awGUjrif ar;jref;csiw f muav;awG½v dS Ykd vdu
k f
vmMuolawGygbk&m;}
]wumwdu Yk akd wGU&wm r*Fvmyg aemf}
]wynfah wmfwu Ykd vnf; r*FvmygyJ q&mawmf}
]tJonfr*Fvmuav; jynfph w Hk mxuf jynfph o
Hk mG ;atmif wum
wdpYk w d x
f rJ mS ygvmwJY jyóemuav;awG ajz;ajz;aq;aq; ar;Muyg}
4/ 0denf;onf t&d,moDvvm;
]0denf;[m oDvr[kwb f ;l vm; bk&m;}
][kwwf ,f}
]oDvrjznfhvsif w&m;r&Edkifbl;r[kwfvm; bk&m;}
]tif;}
5/ bkef;BuD;tvkyfESifY vltvkyfjcm;em;
]0denf;oDv[m vlawGvu kd ef mzdYk vdo
k vm;}
]vdkawmY rvdkavmufygbl;/ 'gayrJY bk&m;-}
]qufajym wum}
]vlawGvu kd ef mvnf; tjypf½rdS mS r[kwb f J tusKd ;awmif &p&m
½Srd ,fxifygw,f bk&m;}
]rxifeJY wum}
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]vlu 0denf;oDvvdu k ef mvsif toufarG;vdaYk wmif &rSm r[kwf
vdkYyJ}
]bkef;BuD;awGawmif &ao;wmbk&m;}
]olwdkYu wlMuwmrS r[kwfwmyJ}
]taoG;tom;eJY wnfaqmufcx H m;&olcsn;f yJ r[kwbf ;l vm;
bk&m;}
]tJ'gawmY [kwyf gw,f}
]onfvq kd kd r[kwwf mubmvJ bk&m;}
]tvkyt f udik yf }J
]b,fvkd rwlMuwmvJ bk&m;}
]vlu vlarG;zGm;ay;wJv Y yk if ef; vkywf ,f}
]&[ef;ua&m bmvkyo f vJb&k m;}
]bke;f Bu;D u vlawG arG;zGm;ay;olawGukd ½d;k om;olawGjzpf
atmifvyk w f YJ vkyif ef;vkyo f al wGy}J
]vljzpfatmifvyk o f el YJ vlt&nftcsi;f ½Sad tmifvyk o
f v
l Ykd jcm;em;
w,faygY bk&m;}
][kww f ,f}
]'g-jcm;em;wmeJY vlu bke;f Bu;D oDv rusi&Yf awmYb;l vm; bk&m;}
]tif;}
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]usiv Yf sif vltY vkyyf surf mS aygY}
]bkef;BuD;u 0de,usifYawmY vlYvkyfief;rysufbl;vm; bk&m;}
]ysuw f maygY}
]ysufawmY tjypfrjzpfbl;vm; bk&m;}
]rjzpfbl;}
]bmYaMumifYvJ bk&m;}
]bke;f Bu;D u vlv Y yk if ef;vkyo f rl S r[kwb
f }J
]vluvnf; vlYvkyfief;rvkyfvsifaum bk&m;}
]tJ'grvkyfvsif bmvkyfrSmvJ}
]olvnf; bke;f Bu;D vkyif ef;jzpfwYJ ½d;k om;wJY t&nftcsi;f ½Sad tmif
vkyv
f siaf um bk&m;}
]tJonfvq kd v
kd sif olvnf; td;k tdrrf uyfbJ ajcovk;H tdrw f ikd f
vkyfNyD; oGm;vm ae&rSmaygY}
]tdrfrSmae&if; vkyfaevsifaum bk&m;}
]tdrfrSmae&if; tJonfvkyfief; b,favmufvkyf&rSmvJ}
]enf;csifawmY enf;rSmaygY bk&m;}
]tJonfawmY pm;0wfaerI b,fv&kd rvJ}
]tvSLcHpm;rSmaygY bk&m;}
]udk,fYtdk;tdrfeJY aeolcsif;u vmawmif;vsif olawmif;pm;vdkY
todtrSwjf yKc&H p&m r½Sb d ;l vm;}
]cH&csifvnf; cH&EdkifwmyJ bk&m;}
]'gqdkvsif touf½SifzdkY vG,fygYrvm;}
]ajcom;vk;H tdrw f ikd o
f mG ;Ny;D a[majymaevsiaf um bk&m;}
]b,foel YJ oGm;rvJ}
]wpfa,mufwnf;aygY bk&m;}
]q&meJY tzGJUtpnf;eJY rnTef;Edkifvsif vlawGu olYpum;em;
axmifMuygYrvm;}
][kwfygNyDbk&m;? pum;ukef ajymMunfhwmyg bk&m;}
bk&m;}
][kww
f ,f}
]vlom;oDv}[m vlom;jzpfolawG&JU &yfwnfcsufoDvaygY
bk&m;}
][kww f ,f}
]tJonfvo l m;xJrmS bke;f Bu;D vnf; yg&JUvm;bk&m;}
]ygwmaygY}
]bkef;BuD;vkyfief; vkyfaeNyDr[kwfvm; bk&m;}
]tkww f u
kd [f m tkww f u kd v
f yk if ef; vkyaf eNyjD zpfayrJY tkwu
f
aysmufomG ;wm r[kwo f vdak ygY}
]bkef;BuD;oDveJY vlom;oDv uGJygNyDbk&m;}
qdik af ew,f}
]b,fvdkvJ bk&m;}
]y0g&Pm vkyfxm;Muwm}
]tJ'g trde½Yf ydS gOD;bk&m;}
]bke;f Bu;D wpfyg;wdik ;f [m oDwif;uRww f ikd ;f rSm oHCmYxH zdwMf u
&w,f/ ]wynfhawmftrSm;udk jrifjrifç Mum;Mum;ç ,kHrSm;rSm; oem;aom
tm;jzifY ajymMum;Muyg}-tp½Sw d mawGeaYJ ygY}
]onfvq kd akd wmY bke;f Bu;D [m 0de,oDvudk ol-vdu k ef movdk
olrsm;vnf; vdkufemap&rSmaygY aemf}
][kww f ,f}
]olrsm;u rvdu k ef mcsivf Ykd olrsm;rcdik ;f bJ olyv J ukd ef mwmvm;rS
rodwmbk&m;}
]onfvkd rjzpfb;l }
]b,fvdkvJ bk&m;}
]olvu kd ef mwmu wu,f0Y ed ,oDv jzpfw,f}-qdv k sif olrsm;
vnf; tvdkufemcdkif;udk cdkif;&rSmyJ}
]rvdu k ef mvsif bmvkyrf vJb&k m;}
]Ou©dwåu vkyfaygY}
]onfuu H rvdu k ef mol ta&;,lw[ YJ mvm; bk&m;}
]'gaygY}
]onfvq kd akd wmY bke;f Bu;D [m 0de,oDvudk ud, k cf sn;f usiv Yf Ykd
r&bl;aygY bk&m;}
][kww f ,f}
9/ y&d,wfESifYpmay cGJjcm;odyg
]aemufwpfck ar;yg&apOD; bk&m;}
]ar;}
]pmoifwu kd af wGziG NYf y;D pmayawG oifMum;qnf;yl; ydcYk saeMuwm
[m y&d,wådomoemYwm0efawG aqmif½Gufaewmjzpf&JUvm; bk&m;}
][iftY if;bJ}
]bk&m;a[mMum;cJcY suef YJ tJ'gawG od&modaMumif;awG oifwmyJ
bk&m;-}
][kwyf gw,f}
]tJ'g y&d,wfrjzpfbl;vm; bk&m;}
]tif;}
]tJ'g bmaMumifYvJ bk&m;}
]ajymzdaYk wmYcufygw,f wum}
]jznf;jznf;jzpfjzpf ajymygOD; bk&m;}
]em;vnfatmif BuKd ;pm;em;axmif&vdrrYf ,f}
]em;axmifygYr,f bk&m;}
]pmoifay;Muwmu pmudo k ifay;wmvm;? xd;k azmuf odp&mudk
oifay;wmvm;}
]twlyJ rSwfwmyJ bk&m;}
]at;èonfvykd J rSwrf mS yJ}
]b,fvakd Mumifv Y J bk&m;}
]pmayu xd;k azmufopd &mawG&UJ trSwt f om;awG jzpfw,f/
onfawmY pmayoifay;wm[m xd;k azmufopd &mudk oifay;wmyJ? onf
vdk xifp&m ½SdvdkYyJ}
]tJonfvykd J r[kwb f ;l vm; bk&m;}
]r[kwb f ;l }
]tJ'g trdefY½SdygOD; bk&m;}
]pmayoifwmu pmayudk wwfatmifyJoifwm jzpfw,f}
]pmaywwfvsif xdk;azmufodp&mu odoGm;rcH&aybl;vm;
bk&m;}
]rcH&bl;}
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]pmayoifMum;ay;wmu pmayyJ oifMum;ay;wm jzpfvaYkd ygY}
]olwu
Ykd olwu
Ykd ,
kd o
f wl Ykd y&d,wform;yg-vdYk ajymajymaeMuwm
axmufawmY r½Sdvnf; r½SdEdkifbl;vdkYyJ xifygw,f bk&m;}
]b,fvdkjzpfwmvJ bk&m;}
]pmaywwfvdkY pmayqdkvdkcsuf odr,fqdkvsif pmayudk roif
awmYbJ ud, k [ Yf mud,
k yf J zwfrmS aygY/ tck onfvrkd [kwb f ;l / oifae&
w,f/ tJ'g bmvkyzf v Ykd }J
]pmudzk wfwwfzyYkd J aerSmaygYb&k m;}
]'gtwGuq f vkd sif ygVdbmomudyk J oifaygY/ tJ'guRr;f vsif zwf
wwfwmyJ r[kwv f m;}
]tJ'gyJ t"duoifwm r[kwb f ;l vm; bk&m;? a[mpmayu avU
usicYf ef; zwfpmavmufvkd oabmxm;oifwm r[kwv f m; bk&m;}
]wumajymwm [kwo f avmufyJ [kww f ,f}
]b,fvdkvJ bk&m;}
]wumu tJonfavmuf em;ra0;eJ}Y
]em;rvnfwmawmY rvnfwmyJ bk&m;}
]acwfynmoifMum;wJaY usmif;u twef;Bu;D Bu;D ausmif;om;
awG ordik ;f awG? odyaHÜ wG oifMu&w,f/ olwu Ykd tJonfbmompum;
rzwfwwfvv Ykd m;}
]tJonfvakd wmY r[kwyf gbl;bk&m;}
]b,fvjkd zpfwmvJ}
]tJonfbmom&yf ruRr;f MuvdyYk g bk&m;}
]bmompum;wwf½eHk YJ ynm&yfyikd ;f qdik &f m odp&mawGukd rodEikd f
wm[m xif½Sm;NyDvm;}
]xif½mS ;ygNyD bk&m;}
]onfvjkd zpfvsif qufajym&OD;r,f}
]tm*rrSm b,fv½kd v
dS J bk&m;}
]t|uxmq&mqdw k m onfaeYrmS ½SiAf 'k a¨ CmovdyYk J odaeMu&
wmaemf}
][kwyf gYb&k m;}
]tJonfq&mawmf&UJ tpqk;H t|uxm[m ]0do'k rd¨ *f}-yJ}
]tJonfusr;f [m vufprG ;f jyusr;f qdwk m Mum;&zl;ygw,fb&k m;}
]tJonfusrf;[m ol&JU y#da0"ÓPfawGeJY a&;wmvdkY xifp&m
r½Sad ybl;vm;}
]xifp&myJ bk&m;}
]tJonfusr;f xJrmS ]r[m0d[m&0goDeH 0gpem r*¾edódw}H -vdYk
ed'gef;a&;xm;wm ygw,f}
]tJ'gu bmt"dygÜ ,fwek ;f bk&m;}
]r[m0d[m&ausmif;ae oHCmwd&Yk UJ pum;vrf;udrk ;DS Ny;D onfusr;f
a&;r,f}-vdyYk }J
]tJonfusr;f xJu pum;awGu olu Y ,kd yf ikd t
f od y#da0"xJu
[mawG jzpfrvm; xifrdwmbk&m;}
]onfvdk tm*r rawGUbl;qdkvsif xif&rSmyJ}
]aemuftzGiu Yf sr;f awGvnf; onftwdik ;f aervm; bk&m;}
]aemufusr;f [m vufprG ;f jyxuf b,fyrkd vJ}
]onfvq kd akd wmY t] |uxmawGuvnf; y#da0"eJzY iG w Yf m r[kwf
bJ ax&fBuD;pum; ax&fi,fMum;eJY zGifYxm;csufawG}-aygY bk&m;}
]'gu tm*r½Sw d myJ}
]obm0,kwedå YJ pdppfygOD;bk&m;}
]tJ'gu ½Snv
f sm;us,jf yefrY ,f/ tm*reJY vkaH vmufw,f rxif
bl;vm;}
]rxifvYkd r[kwyf gbl;bk&m;}
xifwmaygh}
]tedpçö 'kuç© tewå vu©PmawGu ]uHoo H &m} vdqYk w
kd hJ ocFg&
eJU ocFg& taMumif;? ocFg&tusdK;wdkY&JU vu©Pm? ocFg&vu©Pmaygh
bk&m;aemf}
][kww f maygh}
]bk&m;&JU aemufqHk;rSmwrf;pum;[m owd&p&myJ bk&m;}
]bmwJv h }J
][E´'ged bdua© 0 tmrEÅ,mrd a0g? 0,"r®m ocFg&m tyÜrma'e
orÜma'x} aygh bk&m;}
][kwfwmaygh ]0,"r®m} tysufoabm&SdaomqdkNyD; ocFg&eJU
0daooe 0daoos jyKNyD; 'gawGudk rarhavsmhrIESifh jynfhMuapzdkYyJ}
]ocFg&eJY olt Y aMumif;çtusKd ;awGxrJ mS ½kyçf emrfawGygrSm bk&m;
aemf}
]ygNyaD ygh}
]ocFg&eJY olYtaMumif;çtusdK; r[kwfwmawGrSmvnf; ½kyfçemrf
awG ygrSmyJ bk&m;aemf}
]'gvnf; ygwmaygh}
]onfawmh ½kyçf emrf½vI sif ocFg&eJY olaY Mumif;usKd ; r[kww f mawG
vnf; ygrSmyJ bk&m;aemf}
]yg&NyaD ygh}
]'gayrJY ocFg&-t&udk edAÁmefuvGJwJh tm;vHk;udk ,lMurSmyJ}
]pdwfçOwkçtm[m&awGaMumifhjzpfwJh t&mawGu b,fvdkvkyf
oHo&mvnfMurSmvJ}
aygh}
]rqufvsif b,fv-kd tqufrjywf&rSmvJ bk&m;}
]OmPfeçD OmPfeuf xkw&f rSmaygh}
]b,fvx kd wk &f rvJ bk&m;}
]uH&UJ owå}d udk zefvukd w
f myJ}
][kww f ,f}
]bmoma&;bmom&yf oifMum;zdt Yk wGuu f onfvkd vdw k mr
[kwb f ;l }
]rvdb k ;l omqdw k ,f bk&m;? urÇmUtapmqH;k wuúov kd pf m&if;0if
emvE´m qdv k sif bke;f Bu;D wpfaomif;ausmaf vmuftxd pmoifom;&Sw d ,f
rSw&f zl;ygw,f bk&m;}
][kww f ,f}
]tdE, d´ &JU AD[me,fxrJ mS vnf; bke;f Bu;D wpfaomif;avmuf ae
MuwJh ausmif;&mawG awGUqdkyJ bk&m;}
]Mum;zl;l yg&JU}
]wynfah wmfwYkd jrefrmjynfrmS vnf; pmoifom;wpfaxmifausm?f
ESpfaxmifeD;eD; &SdaewJh pmoifwdkufawG &SdaewmyJbk&m;}
]tJonfvq kd D tOD;rlaewJh pmoifwu kd u
f av;awGuvnf; 'keUJ
a';yg}
]y&d,wfoifzdkY tJ'gawGrvdkbl;vm; bk&m;}
]vd-k rvdk od&atmif y&d,wfqw kd hJ pum;vH;k &JU t"dygÜ ,fukd Munfh
aygh}
]t"dygÜ ,fu t&d,opömudk xd;k azmufoad tmif oifMum;jcif;vd-Yk
&rSmygbk&m;}
]t&d,opömu vlxrJ mS &Sw d mvm;? pmayxJrmS &Sw d mvm;}
]vlxrJ mS ayghb&k m;}
]vlrmS yif olrsm;xJu t&d,opöm xd;k azmufo&d rSmvm;? ud, k xf J
u[m od&rSmvm; }
]ud, k u
hf ,
kd x
f u
J [maygh bk&m;}
]'godzYkd bk&m;a[mavorQ w&m;awGtm;vH;k eJY tm;vH;k eD;eD;
oifrS jzpfrSmvm;}
]onfvakd wmh [kwrf ,frxifygbl; bk&m;}
]bmjzpfvdkYvJ}
]bk&m;vufxufu bk&m;u w&m;wpfy'k af [mwmeJY t&d,
opömodomG ;MuwmyJ bk&m;}
]t&d,opöm[m? t&d,tjzpf&UJ tpGe;f a&mufaewJh tJonfol
&JUtusiu hf kd tjypfjrifatmifjyjcif;eJyY J &ap&wmr[kwv f m;}
][kwyf ghb&k m;}
]a[molu t&d,rjzpfawmh emolUqDrmS b,f-te&d, jzpfae
w,f rodjzpfNyD; t&d,opöm rjzpfMuwmyJ}
]t&d,rjzpfwm a[mol cRw, f iG ;f vdaYk yghb&k m;}
]onfvckd sn;f awmh rajym&bl;aygh}
]b,fvdkvJ bk&m;}
]emoleUJ pum;ul;atmif rajymEdik w f mvnf;ygw,f}
]emolu wvGrJ mS pdu k vf eG ;f aevsiv f nf; pum;rul;wmjzpfrmS aygh
bk&m;}
]bke;f Bu;D awGrmS tckvkd pmoifwu kd Bf u;D awGziG Nhf y;D bk&m;a[mcJh
orQeYJ bk&m;a[m&JU teD;tyg;usa&mufwhJ "r®awGukd pGr;f Edik o f avmuf
oifMum;ae&wmuawmh tvky[ f w k rf mS r[kwb f ;l }
]bkef;BuD;rSm&SdwJh 0efESpfckxJu ]*E¦"k&}qdkwm onfvdkvkyfwmyJ
r[kwb f ;l vm; bk&m;}
]½SEd ikd w
f maygY bk&m;}
]tJonfol[m t&d,m jzpfEkdifygYrvm;}
]rjzpfEkdifbl;aygY bk&m;}
]t&d,mrjzpfbJ bk&m;-odEdkifygYrvm;}
]odrsm; odEdkifrvm;yJ bk&m;}
]tJonfvrkd vkyef YJ wum}
]bk&m;a[mxm;wJY w&m;awGeYJ tw¬Kyw Ü af wG zwf&çrSw&f ç0ifpm;
&NyD; bk&m;odaer,f-vdkY xifrdvdkYyg bk&m;}
]bk&m;vufxuf t½Si0f uúvq d w kd YJ &[ef;wpfyg;½Scd w
YJ mudk Mum;
zl;rvm;yJ}
]Mum;zl;ygw,f bk&m;}
]tJonf&[ef;[m bk&m;udkMunfndkvGef;vdkY wMunfhMunfh
wjrifjrif zl;aeolqdkyJ}
]Mum;zl;w,f bk&m;}
]onfvakd erSawmY bk&m;a[maewJY w&m;awGqv kd sif rMum;csif
tqkH; jzpfrSmyJ r[kwfvm;}
][kwyf gYb&k m;}
]tJonfou l kd bk&m;u b,fvakd jym,l&ovJ}
]w&m;udkrjrifvsif olYudkrjrifbl;}-vdaYk ygY bk&m;}
]a,m "r®H eyówd? aom rH eyówd}-vdkYaemf}
][kwyf gw,f bk&m;}
]"r®H eyówd = w&m;rjrifb;l qdw k m w&m;a[mwmudk Mum;zl;
jrifzl;r½Sdwmudk qdkvdkwm [kwf&JUvm;}
tcef;(2)
bk&mYw&m;[kwfr[kwf
ppfaq;&ef
tcef;(2)
bk&mYw&m;[kwrf [kwf ppfaq;&ef
18/ bk&mYw&m;u t&d,opömw&m;awG
]onfvq kd akd wmY wynfah wmfwYkd Ak'b ¨ momrSm w&m;tm;xkwMf u
wJY &[ef;½Siv f al wGeYJ w&m;&Ny;D MuolawG? tJonfoal wGu jyoaeMuwJY
w&m;pcef;? 'gawGyJ omoemtjzpf rSw, f pl &m ½Sad wmYrvm; bk&m;}
]'gawGvnf; ppfMunfhzdkY vdkwmyJ}
]w&m;tm;xkww f myJ bk&m;? b,fvkd ppfp&m½Sad o;vdv Yk }J
]ppfp&mr½Sdbl;awmY [kwfygYrvm;}
]bmeJpY pfrmS vJ bk&m;}
]bk&m;omoemu t&d,opömomoem r[kwv f m;}
]t&d,opömw&m;awGuo kd v
d Ykd bk&m;jzpfwmyJ/ tJonf t&d,
opömawGyJ w&m;tjzpfa[mcJw Y m-qdak wmY onfomoem[m ]t&d,
opömomoem} [kwyf gw,f bk&m;}
]w&m;tm;xkww f ,fqw kd m trsKd ;rsKd ;½SEd ikd w
f ,faemf}
]tmemygewd?Yk jzpfçysuw f Ykd trsKd ;rsKd ;½Sw
d m [kwyf gw,fb&k m;}
]tJonfvkd trsKd ;rsKd ;udak jymwm r[kwb f ;l }
]trsdK;rsdK;uvnf; b,favmuf½SdvdkYvJ bk&m;}
]½Iyu
f ek Nf y}D
]t½Sib f &k m;udk ½Si;f ay;oltjzpf qnf;uyfvmolawGyg bk&m;}
]vmbf&zdw Yk &m;? *kP&f zdw Yk &m;? tmPm&zdw Yk &m;? b0aumif;
&zdwYk &m;? ewfjzpfzw Ykd &m;? jA[®mjzpfzw Ykd &m; tJonftrsKd ;udk ajymwmyg}
][kwyf gY bk&m;}
zsuof u
l kd a,m*Dac:awmh rrSeb f ;l aygh bk&m;}
][kwwf ,f}
]onfvq kd akd wmh a,m*DawG[m y#dywåo d momemvkyif ef; vkyf
aeolawG [kwaf o;&JUvm; bk&m;}
]a,m*D[m a,m*vkyo f vl Ykd odNy;D om;yJ[m}
]a,m*[m t&d,opömw&m; r[kwb f ;l vdYk ajymcJw
h ,fb&k m;
aemf}
]tckyJ ajymaewmyJ}
22/ t½ly'óeay:tjrif
]b,fvkd ½Iyaf xG;p&m&Sv d v
Ykd J bk&m;}
]t&d,opömu t½Ict H m½Hak emuf vdu k uf yfaeatmif ½Iwmr
[kwb f ;l ? a,m*uawmh vdu k u f yfaewm}
]b,fvkd vdu k u f yfvvYkd J bk&m;}
]cHpm;csu½f &I mu cHpm;csuu f Nird ;f oGm;NyqD v
kd sif tJonfNird ;f wm
udyk J uyfaeatmif vkyw f maygh}
]a,m*rSeforQ onfvdkyJ uyfrSmvm; bk&m;}
]a,m*qdw k phJ um;udu k uyfwmajymrSmyJ}
]½kyf½INyD;tm½Hku ½kyfNidrf;&ma&mufoGm;vsif tJonf½kyfNidrf;&m
tm½HkudkyJ uyfwmqdkawmh tJ'gvJ ½kyfa,m*yJ bk&m;aemf}
]'gaygh}
]onfae&mrSm ar;csiw f mwpfcak y:w,f bk&m;}
]ar;yg}
]½kyw
f çYkd a0'emwd½Yk w I thJ cg tpawmh ½kyw f çYkd a0'emwdyYk J awGUayrJY
aemufrmS ½kyrf çhJ a0'emrJq
h u D kd tm½Hu k ajymif;oGm;w,f? tJ'g bmoabm
vJ bk&m;}
]tJ'g olUoabmyJav}
]b,fvkd olUoabmvJ bk&m;}
]½Ioo Yl abmaygh}
]½Iolu ½kyfwdkYça0'emwdkY ½IwmyJ bk&m;}
]tJonfvakd vmuf r[kwb f ;l yJ}
]b,fvykd gao;vdv Yk J bk&m;}
]½kywf çYkd a0'emwd½Yk o I [ l m tJ'gawG&UJ jzpfysuv f u©Pm wifwm
awG rygbl;vm;}
]ygygèrygyg 'guawmh ay:wmaygh bk&m;}
][kwyf gNy}D
]onfawmh bmjzpfvJ bk&m;}
]jzpfçysuf awGUrSawmh ½kyw f çYkd a0'emwdu
Yk kd t½Sx d m;vdYk rjzpfwmqD
a&muf&rSmyJ r[kwv f m;}
][kww f maygh bk&m;}
]rjzpfcifueJU jzpfqrJ mS awmif t&Srd [kwb f ;l txd tod jzpfMu
&wmyJ}
]tJonfvjkd zpfawmh raumif;bl;vm; bk&m;}
]aumif;w,fvnf; ajymvd&Yk ? raumif;bl;vnf; ajymvd&Yk wmaygh}
]qefYusifbufESpfckBuD; &wmvm; bk&m;}
][kww f ,f}
]em;rvnfp&mBu;D bk&m;}
]odrSyJ em;uvnfrSm}
]odatmifvnf; vkyaf y;ygOD; bk&m;}
]vlrSm ykxkZOfvl? t&d,mvlvdkY tMurf;tm;jzifh ESpfrsdK;&Sdwm
odNy;D om;yJ r[kwv f m;}
]odygw,f bk&m;}
]t&Srd hJ od&wmudk ykxZk Ofvu l aumif;w,fajymNy;D ? t&d,mvl
u raumif;bl;ajymvdrrhf ,f? 'gaMumifh aumif;çraumif;ajymvd&Yk w,f
ajymcJhwm}
]enf;enf; em;vnfatmif csJUygOD; bk&m;}
]ykxZk Ofv[ l m jzpforQawGukd &Si;f atmifMunfEh ikd w
f hJ todÓPf
(OD;aESmuf) r&Sdbl;}
][kwyf ghb&k m;}
]onfawmh jzpforQawGukd olow d wfovdo k wfrw S Nf y;D wkjYH yefrI
awGvyk wf ,f}
]'gvnf; vkyfrSmyJ bk&m;}
]ydu
k -f rdwohJ m;aumif[m ½ke;f awmh yd½k yI w f mvdk olwpYkd w d n
f pfMu
&w,f}
]npfrmS yJ bk&m;}
]npfawmh onftjzpfawGo&d wmu vGwcf siw f mjzpfa&maygh}
]onfvdkvnf; jzpf&rSmyJ bk&m;}
]vGwcf siaf ewke;f vGw&f mudk tm½Hjk yKEikd v
f mawmh olwrYkd mS aumif;
awmhwmaygh}
]olwrYkd mS tJ'g wu,faumif;wmvm; bk&m;}
]onfvakd wmh b,f[w k rf vJ}
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]awG;yJ Munfph rf;ygOD;}
]b,fvakd wG;&rSmvJ bk&m;}
]bmrSr½Sv d sif bmeJUtouf½iS &f yfwnfrmS vJ}
]r&SdwmeJUbJ &yfwnf&rSmaygh bk&m;}
]tJonfvkd &yfwnfvsif t ] odynmaysmufw'hJ Pf}udk olc&H rSm
aygY}
]b,fvx kd ifvv
Ykd }J
]a'oemt& pum;tjzpfavmufrsm; jzpfrvm;vdkYyg bk&m;}
]tJ'gawGuvnf; wu,frmS ,SOu f yf tm;xkw&f wJ[
Y m
awG r[kwv f vYkd m;}
]r[kww f mawmY r[kwyf gbl;bk&m;? 'gayrJ-Y }
]qufajymyg}
]owdy|mefymG ;p&mawGrmS rsm; tJonfvpkd um;vk;H eJY a[mrvm;
vnf; pOf;pm;rdvdkYygbk&m;}
]um,? a0'em? pdwå? "r® awGrSmvm;}
][kww f ,f bk&m;}
]ra[mygbl;}
]tJonfrmS b,fvakd [mvdv Yk J bk&m;}
]uma, um,mEkyóD 0d[&wd}-vdyYk J a[mygw,f}
]tJonfvdkvm; bk&m;}
]uma, um,mEka,ma*g 0d[&wd}-vdkY r½Sdygbl;}
]wynfah wmfwYkd Ak'b ¨ momawGu a,m*D-vdYk qdMk uwm[m w&m;
xJrsm; ygrvm; atmufarYvdkYyg bk&m;}
]onfvrkd [kwyf gbl;}
]b,fvakd MumifY onftok;H u wynfah wmfwYkd Ak'b ¨ momyg;pyf
xJ a&mufae&wmvJ bk&m;}
]rSm;NyD;a&mufaewm r[kwfygbl;}
]b,fvkd rSew f mvJb&k m;}
]wu,f-Y a,m*udk usiBYf uH jyoaeMuvdYk a,m*DjzpfwmaMumifY
yJ}
jzpfol[m bmjzpfaeovJ}
]tJ'g em;rvnfbl; bk&m;}
]onfvdkqdkvsif jznf;jznf; ar;r,faemf}
]ar;ygbk&m;}
]½kyf-tm½kHjyKaevdkY umrudavomNidrf;aeol[m umr0dyguf
jzpfaeOD;rvm;}
]umr0dygufqw kd m umruHeYJ umruHt Y m½k?H 'grSr[kwf umruH&UJ
jzpfyGm;rnfh tm½kH ? 'gawGtm½kHjyK jzpf&wmyJ/ 'gaMumifY umr0dyguf
rjzpfb;l yJ ajym&r,fb&k m;}
]aemufwpfceG ;f ar;OD;r,f}
]ar;-bk&m;}
]½ky-f tm½kjH yKaevdYk umrudavom Nird ;f aeol[m umrBu, d m
awGrsm; jzpfaervm;}
]'gvnf; rjzpfEdkifbl; bk&m;}
]taMumif;uav;vnf; jyygOD;}
]umrudavom taMumif;rcHbJ umrtm½kaH wGukd tm½kjH yK&rS
umrBu, d mu jzpf&wmyg/ onfrmS tm½ku H ½kyt
f m½kjH zpfaewmaMumifY
umrBud,m rjzpfEdkifygbl; bk&m;}
]½kyt
f m½kuH kd tm½kjH yKaevdYk umrudavom Nird ;f aeol[m tJonf
tcdkuftwefYrSm bmpdwfrS rjzpfbl;vm;}
]jzpfwmaygY bk&m;}
]bmpdwv f }J
]tJ'gawmY rodatmifbJ bk&m;}
]rjzpfEdkifygbl; bk&m;}
]taMumif;èb,fvjkd yr,f¿}
]½kyt
f m½kjH yKwek ;f umrudavom Nird ;f rSmqdak wmY orkapä'qdw
k YJ
umrudavom jyefrjzpfEdkifwJYtxd Nidrf;wm r[kwfvdkYaygY bk&m;}
][kwyf gY? [kwyf gY}
]r[kwfvdkYvm; bk&m;}
]r[kwv f Ykd r[kwyf gbl;}
]b,fvdkjzpfvdkYvJ bk&m;}
]avmukw&å mpdwf r[kwaf Mumif; avmukw&å mpdwu f y,fwYJ
udavomeJY ajymoGm;vdyYk g}
]tJonfvu kd Mum;zl;xm;wmud;k bk&m;}
][kwyf gY/ 'gvnf; Ny;D wmygyJ}
]avmukw&å mpdwu f kd wynfah wmfvnf; rodb;l bk&m;}
]aemufwpfrsKd ; ppfr,f}
]ppfygbk&m;}
]½kytf m½Hjk yKaevdYk umrudavomNird ;f ol[m t½lypdwrf sm; jzpf
rvm;}
]tJ'gvnf; odyNf y;D awmh rodb;l bk&m;}
]b,fvkd enf;enf;rsm; odovJ}
]r[kwb f ;l xifwmyJvyYkd J odwmygbk&m;}
]xifwmyJvYkd odwmqdak wmh odw,fawmh ajymvd&Yk rSm r[kwf
bl;aemf}
]r&avmufygbl;bk&m;}
½lyukovkd pf w
d f jzpfrmS ayghb&k m;}
]½lyukov kd pf w d u
f kd b0èvdaYk jymvsif ½lyur®b0? ½lyonDb0?
½lyyOöa0gum&b0èonfvakd wG ajym&r,f}
]onfvq kd akd wmh tJonfb0[m jA[®mb0vm; bk&m;}
][kww f ,f}
]tJonfpw d jf zpfaewJv h [ l m jA[®mvm; bk&m;}
]r[kwb f ;l }
]b,fvdkvJ bk&m;}
]tJonfpw d u f tJonfpw d jf zpf&m vlvm;}
]onfvakd wmh b,f[w k rf vJaygh bk&m;}
]tJonfpw d u f vlrmS jzpfaewJh trsKd ;rsKd ;pdwaf wGxu J wpfrsKd ;yJ?
b,f-]vl}[kwrf vJaygh}
][kwyf ghb&k m;}
]'gaMumifh tJonfvu l awmh jA[®mr[kwb f ;l aygh? tJonf pdwf
tpOfu vlukd vTr;f rd;k xm;awmh tJonfv&l UJ aeyH?k xdik yf ?kH vIy½f mS ;yH?k
trlt&mawGyJ odMu&awmhw,f? tJonftodc&H wmawGu jA[®maygh}
]vlu jA[®mr[kwb f ;l ? jA[®mu vlrmS rSND y;D jzpfwthJ &m}- onfvkd
vm; bk&m;}
][kww f ,f}
]tJonfjA[®mu jA[®vu©PmawG ½Sd&JUvm; bk&m;}
]jA[®mjzpfraS wmh jA[®vu©PmawG ½Srd mS aygh? Mum;zl;em;0awG
awmh tukef &SdcsifrS&Sdr,faemf}
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]b,fvdkvJ bk&m;}
]aygif;qHvk Ykd jzpfw,fqw kd m wu,fjzpfwm[kw&f UJ vm; qdw k myJ}
]tJ'gu b,fvv kd J bk&m;}
]jrifomatmif ajym&vsi-f }
]ajymygbk&m;}
]azsm&f nfqykd gawmh/ (oHy&k m+oMum;+qm;+a&) = azsm&f nfy}J
][kwyf gw,f bk&m;}
]tJonfxu J wpfcck si;f [m azsm&f nfr[kwMf ubl;? tJonfav;ck
tjyifvnf; azsm&f nfqw kd mr&Sbd ;l ? 'gawG[m wu,fawGaemf}
][kwyf gw,f bk&m;}
]onfawmh azsmf&nf[m v[mjyifyJaygh}
]ajym&NyDaygh bk&m;}
]½kyaf wGvnf; onfvykd ?J azsm&f nfwnfaeqJrmS yJ azsm&f nfr&Sad e
ovdk ½kyfwnfqJrSmyJ ½kyfr&Sdaewmjrifwm r[kwfvm;}
][kwyf gw,f bk&m;}
]onftjrifjzpfwJh ½kyfrJhtjrifjrifzdkY[m tawG;tac:? tajrmf
tjrifawG NidrfaevdkY &yghrvm;}
]r&wmxif&mS ;ygw,f bk&m;}
]'gaMumifh onf-t½lyjrifzYkd ]tedpmö 'd 0aoe 0d0ad "[d tmum
a&[d yówDwd 0dyóem}-qdw k t hJ wdik ;f tedppö wJh txl;xl;tjym;jym;
tjcif;t&mawGeUJ Munf&h wmawG rvky&f bl;vm;}
][kwyf gh bk&m;}
]onfawmh onft½ly½Iuu G [
f m orxvm;? 0dyóemvm;
][kww f ,f}
]b,fvv kd b
J &k m;}
]csppf w d af ZmapmNy;D rarG;rDu&H UJ tusKd ;0dygufb0ifyu J sw,f-
qdv
k sif cspb f 0if b,fvu kd srvJ? rke;f aZmeJU rke;f b0ifawGvnf; onfvykd ?J
tarh0rf;xJ tpqH;k jzpfwphJ w d yf J jzpfw,fqv kd sif rke;f b0if b,fvu kd srvJ}
][kwyf ghb&k m;}
]vlrSm cspfNyD; rkef;NyD;aemuf tcspfçtrkef; b0ifawG rusMuvdkY
vm;}
]usMuwmayghb&k m;}
]tJonfb0ifawG b,fu&MuwmvJ}
]onfvykd J ar;zdaYk umif;awmhwmaygh bk&m;}
]cd;k wJq Y ;kd wJuY vH yk o f [ l m olc;kd çolq;kd rjzpfb;l vm;}
]jzpfwmaygY bk&m;}
]rcd;k çrqd;k bJ olc;kd çolq;kd jzpfwmvm;}
]cd;k vdèYk qd;k vdYk jzpfwmaygh bk&m;]
]olcdk;çolqdk;tjzpf[m vuf? ajc? acgif;? udk,f rjzpfcifueJY
bmxl;ovJ}
]twlygyJ bk&m;}
]wlvsuef UJ bmaMumifh olc;kd çolq;kd ajym&wmvJ}
]tvsiu f cd;k cJçh qd;k cJv
h yYkd aJ ygh bk&m;}
]tJonf cd;k cJçh qd;k cJw h mudk b,forl rS odb;l ? cd;k olçqd;k olu, kd w f ikd u
f
vnf; rodawmhb;l qdv k sif tJonfo[ l m olc;kd çolq;kd tjzpfuvGwNf yaD ygh}
]onfvakd wmh r[kwb f ;l bk&m;}
]qufygbk&m;}
]umrtm½Hek UJ umrudavomr&Sv d sif umrukovkd ?f tukov kd ?f
0dyguf? Bud,m bmpdwfrS rjzpfEdkifbl;aemf}
][kwyf gw,f bk&m;}
]tJonf tmumoudktm½HkjyKNyD; umrç½ly&m*udavomawG
r&Sdol[m ½lypdwfawGa&m jzpfEkdifygOD;rvm;}
]½lyudavomr&Sdawmh ½lyuH r&Sdbl;? uHr&Sdawmh ½ly0dyguf r&Sd
bl;? ½lytm½Hk r&Sdawmh ½lyBud,mvnf; r&Sdbl;? ½lyrSm ukodkvf? 0dyguf?
Bu,d mpdwq f w
kd myJ &Sw d mqdak wmh 'gawGvnf;r&Sad wmh ½lypdwf rjzpfEikd f
ygbl;bk&m;}
]ajzyHu
k aumif;vdu k w f m}
]r[kwfvdkYvm; bk&m;}
][kwv f eG ;f vdYk ajymvdu k w f myg}
]odvmaeNyD bk&m;}
]aumif;Ny?D aemufwpfck xyfar;OD;r,f}
]ar;yg bk&m;}
]tJonftmumo tm½Hjk yKNy;D umrç½ly&m*udavomawG Nird ;f
aeolu avmukwå&mpdwfaum jzpfrvm;}
]rjzpfygbl; bk&m;}
]bmaMumifq h w kd m csUJ jyygOD;}
]umrç½ly&m* udavomawGukd t<uif;rJph eG w Yf m r[kwv f yYkd gbJ
bk&m;}
]&wmyJ}
y,fwmaygYb&k m;}
][kww f ,f}
]t&pöww kd ,fw?Ykd bmx&ef&yfqv J w
f aYkd wmif tJonfvjkd zpfyHk
&w,f bk&m;}
]bmjzpfvdkYvJ}
]tck rsuaf pYejYJ rif&wmawG[m trSeaf wGr[kwb f ;l / tJonf&UJ
aemufu, G rf mS trSe[ f m½Sw d ,f-qdw k mrsKd ;aygY bk&m;}
]'gaMumifY olwaYkd oaomfvnf; raobJ jzpfaewmud;k }
]c&ZfwYkd rd[ k r®uw f vYkd nf; onfvykd aJ erSm bk&m;-aemf}
]jzpfMurSmyJ}
]olwjYkd rifwmvnf; aumif;w,f bk&m;-aemf}
]bmjzpfvdkYvJ}
]pGJp&menf;vdkYaygY bk&m;}
]pGpJ &muenf;qdk olpw JG muav; wpfcyk ½J w dS tYJ xd-qdak wmY t
awmfyJ enf;wmyJ}
]olwb Ykd ufuMunfah wmY tpGrJ ½SNd y?D edAmÁ efa&mufNyv D rYkd sm; xifr
vm; rodbl; bk&m;}
]bmjzpfvdkYvJ}
]olwpYkd w JG mawmY olwu Ykd rjrif&bl; r[kwv f m;-bk&m;/ onf
awmY bmrQrpGb J ;l xifrmS aygY}
]'gaMumifY olwu Ykd 0drw k adå &mufaewJo Y ?l z&D;oifu Y if; jzpfaeolvYkd
rSwMf uwmaygY}
]xifvnf; xifavmufwmyJ bk&m;}
aygY}
]tm½kHwpfckwnf;rSm onfvdk tjrif½IaxmifYokH;rsdK; jzpf&wmu
bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]twdkcsKyfajym&vsif ]Munfo h &l UJ pdwZå }- aygY}
]b,fvdkvJ bk&m;}
]umrpdwZå -vdq Yk w kd YJ umr&m*udavomjzpfaevsif ]j'yf}-jrif
rSmyJ}
][kwyf gY bk&m;}
]½lypdwZå -vdqYk w
kd YJ ½ly&m*udvom jzpfaevsif azmufjyefajymif;
vJ a½GUvsm;-jrifrSmyJ}
[kwyf gw,f bk&m;
]t½lypdwZå -vdq Yk w kd YJ t½ly&m*udavo jzpfaevsif v[mç tm
umotjzpf-jrifrmS yJ}
][kwyf gY bk&m;}
]wynfah wG&UJ tuJ od&atmif q&mu wynfah wGukd jyóem
wpf&yf ar;w,f/ tar;uè]nOfo Y ef;acgif,H wdwq f w d pf mG Mu,fawGv
awG xGe;f aecsed rf mS rif;wdYk b,fvkd tok;H csovJ? rif;om;uajzw,fè
vQKd U0Suw
f ikd yf ifp&mawGukd tazwdw Yk ikd yf ifMuw,f-vdaYk ygY}
][kwfNyD bk&m;}
]ola|;om;uajzw,fèonfvw kd w
d q f w d cf sed rf mS pdeaf umif;awGukd
at;at;aq;aq;Munfw h ,f-vdyYk }J
][kwfNyDaygY bk&m;}
]olc;kd om;uajzw,fèonfvt kd csed rf mS cd;k 0Suzf Ykd vkyMf u&ygw,f-
vdkYyJ}
][kwfNyD bk&m;}
]noef;acgifuav; wpfcw k nf;yJaemf? ausmif;om;ok;H a,muf
u olYZmwdeJYol ajzoGm;Muwm}
][kwyf gw,f bk&m;}
]oef;acgif,wH pfcwk nf;yJ tok;H cscsiof al wG&UJ ½IaxmifuY ok;H rsKd ;
jym;vmawmY tokH;csykHokH;rsdK; jzpfwmyJ}
]aumif;NyDbk&m;}
]olUrSm j'Aftm½Hkvnf; &Sdw,f}
][kwyf ghb&k m;}
]azmufjyefa&GUvsm;wJh umvtm½Hkvnf; &Sdw,f}
]rSeyf gw,fb&k m;}
]ae&mtm½Hv k nf; &Sw d myJ}
]trSefayghbk&m;}
]tJ'gawGxuf tydt k rdjk zpfwhJ ud,k ef pYJ yfwhJ t&nftcsi;f awG
vnf; &Swd ,f}
]b,fvv kd bJ &k m;}
]igpm;vsif ighudk rQwrIudkjzpfapEdkifwJh t&nftcsif;aygh}
]ud, k ef rYJ pyfwhJ t&nftcsi;f a&m tJonf pm;p&mtm½Hrk mS &Sad o;
vdkYvm; bk&m;}
]trsm;Bu;D &Sw d maygh}
]bmawGygvdrfh bk&m;}
]pm;olukd aysmjf rL;apwmwd?Yk Zdru f sapwmwdYk qdw k mawG r&Sb
d ;l
vm;}
]&Syd ghb&k m;}
]tJ'gawG[m ud, k ef rYJ pyfwhJ pm;p&mt&nftcsi;f awGaygh}
]0wfp&mtm½Hk? aep&mtm½Hk? oHk;p&mtm½HkeJY vlrIqufqHp&m
tm½Hk tm;vHk; onfvdkcsnf;jrif&wm jzpf&vdrfhr,fayghbk&m;}
][kww f ,f}
]tJonfxu J vlrq I ufqpH &mtm½Hrk mS tJonftm½H&k UJ yrmPrSef
jzpfwhJ ud, k ef UJ pyfwhJ t&nftcsi;f udk odjrifyu kH av; wynfah wmfoyd g&ap
bk&m;}
]ud, k q f ufq&H rnfo h [l m rdwjf yKrnfo h vl nf; jzpfcsijf zpfr,f? &ef
jyKrnfo h v l nf; jzpfcsijf zpfr,f}
]&Swd mayghb&k m;}
]rdwjf yKr,fo h [
l m bmaMumifrh w d jf yKwmvJqv kd sif ud, k uf olUudk
rdwfoabm0ifatmif qufqHxm;vdkYyJ? &efjyKolvnf; onfoabmyJ?
onfawmh olU&JU rdwçf &eftjzpf[m ud, k zf efw;D xm;wmyJvv Ykd nf; odjrif
&rSmyJ}
][kwyf ghb&k m;}
]onfoal wGqw kd hJ tm½Hak wG[m ud, k u f b,fvq kd ufq&H if tJ
onftm½Hak wGu b,fv'kd u k a© wG jzpfapvdrrhf ,f? b,fvq kd ufqrH S tJ
onftm½Hak wGuay;rnf'h u k a© wG b,fvNkd ird ;f apvdrrhf ,f? onfvjkd rif&wJh
tm½Htk ay:rSm jrif&wJyh rmPjzpfwhJ ud, k ef pYJ yfwt hJ &nftcsi;f rSeu f kd od
jrif&r,f}
]tm½Hak wGu ud, k u hf 'kd u
k a© y;Edik w f mawG[m ud, k ef q YJ ikd wf thJ m½H&k UJ
yrmPvd-Yk qd&k wJh t&nftcsi;f trSeyf aJ ygh bk&m;}
]'gaygh}
]'guawmh awmfawmfozd Ykd aumif;wmyJb&k m;}
]'gaMumifY onfvo kd w d mudk rZösrd y#dy'gqdNk y;D vl&Y UJ yifrA[du k swhJ
tusiv hf Ykd a[mcJw h maygh}
]w&m;u 'gyJaygh bk&m;}
]jrif&? Mum;&? eH&? vsu&f ? awGU&? od&wJt h m½Hak wGrmS 'kuj© zpfrnfh
][kwyf gw,f}
]onfvdkqdkvsif y&rwfeJY bmxl;rSmvJ bk&m;}
]y&rwf&JU xl;jcm;wJhtrlt&mqdkwm y&rwfr[kwfbl;yJ}
]b,fvdkvJ bk&m;}
]½TUH eJUvkyx f m;cH&wJh EGm;½ky?f usm;½ky[ f m &TUH [kw&f UJ vm;}
]EGm;½kyf? usm;½kyf[m &THUeJUvkyfxm;ayr,fh &THUr[kwfbJ &THU&JUtrl
t&m xl;jcm;wmyJ bk&m;}
]tJonf &TUH eJUvkyx f m;wJh EGm;½ky?f usm;½kyu f kd &TUH wefz;kd eJY wefz;kd jzwf
vsif rSeyf ghrvm;}
]rrSeEf ikd af vmufygbl; bk&m;}
]tkwef aYJ usmufeYJ vkyx f m;cH&wJh bk&m;apwDukd tkw?f ausmuf
wefzdk;eJY wefzdk;jzwfvdkY&wmrS r[kwfwmbJ}
][kwyf gw,f bk&m;}
]onfvykd J em;vnf&r,f}
]tJ'g enf;enf; ]'ku©eJY y&rwf uyfay;ygOD;} bk&m;}
]'kuu © kd wefz;kd jzwfwthJ cg 'kuq © w kd hJ Bu,d m0daoojzpfwhJ txJ
rSm tajccHtjzpfyg&wJh y&rwfeJY wefzdk;rjzwf&bl;aygh}
]y&rwf&UJ Bu, d m0daoojzpfw'hJ u k u © kd tedppö wJv h u©PmawGeYJ
wefz;kd owfrw S w f t hJ cg tJonf-'kuv © qYkd w kd hJ Bu, d m0daooudjk zpfapwJh
y&rwf&JUtedpöpwmawGeJY wefzdk;rjzwf&bl;aygh-bk&m;}
][kww f ,f? t½kyu f opfom;&JUtrlt&mxl;yJ? opfom;r[kwf
bl;? t½kyfudk opfom;wefzdk;eJYjzwfvsif b,frSefrvJ}
]bk&m;u tedpöpwJh vu©PmawGeJY 'ku©udk½I&r,fvdkY rdefYcJhwm
wpfcsuuf ud,k t
hf ,lukd t,lonf;wmrSm rodwmcsi;f omoemyom;
awGeJYtwl jzpfwmaMumifhyJ}
bl;}
]b,fvdkjzpfoGm;vdkYvJ bk&m;}
]olwpYkd w
d af wG olwu Ykd ,
kd x
f rJ mS r&Sad wmhovdBk u;D yJ}
]b,fvakd wGU&vdv Yk J bk&m;}
]t½kyw f pfck csxm;ovdak ygh}
]t½kyfu b,fvdkrdkYvJbk&m;}
]t½kyf[m iHkYwm? armhwm? vSnfhwm? acgif;u bmrSrvkyfbl;?
rsupf ud vnf; b,frrS a&GUbl;? vufawG? ajcawG vIyw f mvnf; puf½yk f
vkad ygh}
]onfvq kd akd wmh vleYJ rwlb;l bJ bk&m;}
]vleJYrwloludk vlu tjrifwpfrsdK;jrifwmcH&r,f r[kwfvm;}
][kwyf ghb&k m;}
]vlpdrf;wpfOD;vdkvdk vlpGrf;aumif;vdkvdk aMumufp&m? rufp&m
txifc&H rSmyJ}
]tJonfvkd bmaMumifjh zpfomG ;wmvJ bk&m;}
]a,m*psmef 0ifxm;cH&vdaYk ygh}
]t&d,opöm bm0empsmef0ifoal um tJonfvrkd sKd ; rjzpfb;l vm;
bk&m;}
]bmqdik w f mrSwv f }Ykd
]psmef0ifwmcsi;f twlwyl J r[kwb f ;l vm;bk&m;}
]psmeftm½Hku wpfckwnf;rS r[kwfwm}
]b,fvdkjcm;wmvJ bk&m;}
]obm0tavsmuf jzpfwnfaewJh tm½H&k w dS phJ smefeYJ vlujyKvyk rf I
][kwyf gY bk&m;}
]tedpaö wGUvsif 'kue© t YJ ewåvu©PmawGvnf; rvGrJ aoG awGU
awmhwmaygh}
]awGUrSmyJ bk&m;}
]'gawGawGUvsif ½kyrf mS tzwfqnfp&mtjzpf xifEikd Of ;D rvm;}
]xifr&awmhb;l aygY bk&m;}
]tJ'g ½kyfrkef;wmyJaygh}
][kwyf gh bk&m;}
]onfvdkrkef;ol[m ½kyfjyefrjzpfbJ qHk;wmayYh}
]½kyfqHk;awmh t½lyjzpfoGm;vm;bk&m;}
]'gaygY
]½kyrf ek ;f Ny;D rS t½lyjzpfrmS vm;? t½lyjzpfNy;D rS ½kyrf ek ;f rSmvm;bk&m;}
]wpfcsed w f nf; jzpfMuwmaygY}
]½ky½f oI [ l m ½kyuf kd vu©PmrwifEikd cf ifuawmh bmjzpfvb J &k m;}
]oluawmh umronmawGyJ y,frmS aygY}
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]½kyfyJjrifol[m j'yfr&awmhbl;yJ}
][kwrf mS ayghb&k m;}
]j'yfr&vsif vdkçrvdk ay:p&mrS r&SdawmhwmyJ}
][kwyf gYb&k m;}
]½kyjf rifawmh umronmy,f? ½kyrf t hJ xdjrifawmh ½lyonmy,f
w,fqdkawmh? ½kyfrJYqdkwm v[mjyifvm;bk&m;}
]'gaygh}
]b,fvw kd w
l mvJ bk&m;]
]tufwrfqw kd phJ um;[m &if;jrpfu *&dpum;vdYk od&w,f}
]olYt"dyÜg,fu bmwJhvJ bk&m;}
]aemufxyf cGpJ w d v
f rYkd &wJt h &m}-wJ}h
]onft"dygÜ ,feYJ y&rwfu b,fvw kd rl vJb&k m;}
]y&rwfudk teufzGifhawmh ]y&arm Owåarm t0dy&dawm
taw¬m y&raw¬m}-vdkY &w,f}
]tJ'gu b,ft"dyÜg,fvJ bk&m;}
]razmufrjyef tajccHusNy;D jzpfwt hJ eufaMumifh y&rwfjzpfw,f
vdkYyJ}
]t"dygÜ ,fu b,fvv kd J bk&m;}
]y&rwftjzpfu tajymif;tvJr&Sad wmhb;l -qdw k maygh}
]tufwrf&UJ t"dygÜ ,fvkd aemufxyf cGpJ w d v
f rYkd &awmhb;l qdw
k meJY
wlwmaygh bk&m;}
][kww f ,f}
]tJ'g bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]tJ'D tufwrfyJ q,fu h ;kd &mpkuek Nf y;D wJh ESpq f ,f&mpkxJ a&mufwhJ
tcgusawmh cGJr&wm r[kwfawmhbl; jzpfoGm;w,f}
]tufwrfqdkwJh emrnfu cGJr&bl;vdkYodcJhwJh emrnfyJjzpfNyDaygh
bk&m;}
]y&rwfvnf; onfvykd }J
]b,fvdkvJ bk&m;}
]jzpfysuçf a&GUvsm;çajymif;vJaewmawG awGUvdYk 'gyJxif&mS ;&Sw d m
]ppfMunf&h OD;rSmaygY}
]ppfygbk&m;}
]oknw}qdw k m teufo&d UJ vm;}
]tJ'g wdwu d susawmY rodb;l -bk&m;}
][kwrf ,f/ ]okn}-aemufu ]w}-ygaevdyYk g/ ]okn}-u odrmS yg}
]odygw,f bk&m;}
]b,fvv kd }J
]okn}qdw k m ]0vk;H }-vdyYk g}
]0vkH;}-[m bmtESpfom& tzwfq,fp&m ½SdovJ}
]0vkH;}uawmY r½Sdygbl; bk&m;}
]okn}-aemufu ]w}ygaewJY ]oknw}eJY ]okn}[m teufrxl;
ygbl;}
]rxl;vsif bmjzpfvYkd ]w}ygaewmvJ bk&m;}
]bm0}jzpfwJYtaMumif; azmfjyzdkYyJ}
]b,fvdkvJ bk&m;}
]okntjzpf}-[m ]oknw}-yJ vdaYk ygY}
]okn}-u ]0vk;H }qdak wmY ]0vk;H tjzpf}[m ]oknw}-yJvYkd qdvk wkd m
vm; bk&m;}
][kwwf ,f}
]onfvq kd akd wmY ]oknw}-eJY ]okn}-[m teufwal ygY bk&m;}
][kwyf gY}
]onfvq dk akd wmY ]oknw}-[m taumif;r[kwb f ;l yJ bk&m;}
]oknw}teuf[m b,faumif;rvJ}
]onfvq
kd akd wmY ]oknw}[m edAmÁ ef&UJ emrnf rjzpfavmufb;l
bk&m;}
]edAÁmefu taumif;-qdkawmY b,fjzpfavmufygYrvJ}
]oknw}[m 'ku&© UJ emrnfyq J wkd m jzpfEikd w
f ,f bk&m;}
]bmjzpfvdkYvJ}
]'ku©}u ]tqdk;}yJ bk&m;}
][kwfw,f? onfvdk pdppfMunfhNyD; od&rSm}
]'ku}© [m bm-tESpo f m&rS r½Sb d ;l / onfawmY ]okn}yJaygYb&k m;?
]okn}[m ]oknw}qdak wmY 'ku[ © m ]oknw}yJaygY bk&m;}
][kww f ,f/ oknw-[m ]'ku&© UJ emrnf}yJ}
]tedrw d w å Ykd tyÜP[ d wd wdaYk um bk&m;}
]olwv Ykd nf; onfvykd aJ ygY/ olwt Ykd eufawG azmfMunfah ygY}
]tedrdwå}&JUteufu b,fvdkazmf&rvJ bk&m;}
]t}-&,f ]edrw d }å -&,f aygif;xm;wJY pum;yJ}
][kwyf gNyD bk&m;}
]t}-u wm;jrpfjcif;jy pum;? qdk;0g;jcif;jy pum;yJ/ ]edrdwå}-
u ]edrw
d }f vdv
Yk nf; jyw,f/ ]tvm;tvm}vnf; jyw,f/ ]tm½k}H -vdv Yk nf;
jyw,f}
]tedrw d }å -qdak wmY ]edrw d rf ½S?d edrw d rf aumif;? tvm;tvm r½Sçd
raumif;? tm½krH ½Sçd raumif;} qdw k mawG jzpfrmS aygYb&k m;}
][kww f ,f}
]onfvq kd vkd sif olvnf; ]'ku&© UJ emrnf}yJ jzpf&vdrrYf ,f bk&m;}
]bmjzpfvdkYvJ}
]'ku}© [m tedrw d u
å xGuw f YJ teuft"dygÜ ,f ½Sad evdaYk ygY bk&m;}
]tJ'g trSeyf }J
]tyÜP[ d wd }teufu b,fvx kd u
G v
f J bk&m;}
]yPd[w d }eJY ]t}yJ/ ]t}-u ]wm;jzpfjcif;}jy/ ]yPd[wd }-u ]vdk
vm;awmifw Y p&m}-yJ}
]ESpfckaygif;awmY vdkvm;awmifYwp&m r[kwfwm-vdkY &rSmaygY
bk&m;}
]trSeyf }J
]edAmÁ ef[m vdck sipf &mtaumif;qk;H jzpfvYkd qkawmif;wdik ;f ygatmif
a½SUwef;u xnfaY e&wm/ onfawmY olvnf; edAmÁ efemrnfawmY rjzpfEikd f
bJ 'ku©emrnfyJjzpfwm taotcsmaygY bk&m;}
]xyfwyl J bk&m;}
]tJonftm½k[ H m ]umvçXmeçya,m*}qdw k YJ wpfq,fw Y pfaxG
tjym;awG bm½Sv d v Ykd }J
]bmrSr½SdwmyJ bk&m;}
]edAmÁ efu tJ'gawGuvGwaf jrmufwYJ tjzpfe?YJ tJonf ae0onm
emonm,wetm½k&H UJ tjzpfukd b,fvu kd aJG tmif cGrJ vJ}
][kwyf gYb&k m;}
]Zmwdç--}tppawG r½Sad erSawmY bm-rNird ;f csr;f wm ½Sad o;ovJ/
onfvdk Nidrf;csrf;aerSawmY bm-rrGefjrwfwm ½Sdao;ovJ}
]Nidrf;csrf; rGefjrwfwmaygY bk&m;}
]'guvnf; edAmÁ efrmS a&m r½Sb d ;l vm;}
]½Sw
d maygY bk&m;}
]ae0onmemonm,we tm½krH mS vnf; 'gu½Sad eawmY ae0
onmemonm,we&JUtm½keH YJ edAmÁ ef? b,fvckd rJG vJ}
]ruGEJ ikd af tmifygyJ bk&m;}
]ae0onmemonm,we&JU tm½H[ k m ]ud,
k }f [kw&f UJ vm;}
]b,fu-vm ]ud, k }f [kwrf mS vJ bk&m;}
]onfvq kd akd wmY ]tewå}aygYaemf}
][kwyf gw,f bk&m;}
]edAmÁ ef}udk ]twå}vdYk ajymMuovm;? ]tewå}vdYk ajymMuovm;}
]tewå}vdYk ajymMuygw,f bk&m;}
]tJonfvakd jymwm[m bk&m;a[m [kwzf rYkd vG,b f ;l }
]tJ'g bk&m;a[mr[kwb f ;l vm; bk&m;}
]tm*r} r½Sdbl;}
]obm0}awmY us&JUr[kwfvm; bk&m;}
]obm0}vnf; rusb;l }
]b,fvv kdf J bk&m;}
]tedpçö 'kuç© tewå vu©Pm}awG[m ]'kuo © pöm&JUvu©Pm}awGyJ
r[kwv f m;}
][kwyf gY bk&m;}
]edAmÁ ef(eda&m"opöm)}u ]'kuo © pöm&JU qefu Y sib f ufopöm}yJ r
[kwv f m;}
][kww f maygY bk&m;}
]qefu Y sib f ufopömESpcf [ k m vu©PmoGm;wlaevdYk jzpfygYrvm;}
][kww f myJ bk&m;}
]Ny;D awmY ajymp&m½Sad o;w,f}
]bmawGvJ bk&m;}
]tewåvu©Pm&JUteuf}u ]ud, k t Yf vdrk vdu k w f m}-vdYk jzpfw,f}
][kwyf gY bk&m;}
]edAmÁ ef&UJ teuf}u tJonf ]ud, k tYf vdrk vdu k }f wJY ]olprd ;f çjyifyç
ya,m*}jzpfwYJ ]'kuw © &m;awGNird ;f wm}-vdYk jzpfw,f}
]ud, k tYf vdt k BuKd uf rvdu
k w f mawGNird ;f wm qdak wmY? ud, k u Yf ,kd u
f kd
ydkifwm-vdkY t"dyÜg,f&wmyJ-r[kwfbl;vm; bk&m;}
][kww f ,f}
]onfawmY ]tewåteuf}eJY ]edAÁmefteuf}uawmY wjcm;pDyJ
bk&m;}
]onfvkd obm0ruswmyJ}
]b,fvdkvJ bk&m;}
]'gudk omoemYordik ;f u azmfjyaewmyJ}
]onfomoemrSm ordkif;vdkY pdwfpdwfjzmjzm rSwfom;xm;wm
½Svd vYkd m;bk&m;}
]vufO;D ydik ;f rSm pmayrSww f rf; rwifMuawmY pdwpf w d jf zmjzmawmY
b,f½rdS vJ}
]onftaMumif;udk pdwpf w d jf zmjzmr½Sw
d YJ ordik ;f u rSeu
f efatmif
azmfjyEdkifygYrvm; bk&m;}
]usecf w
YJ YJ usaJ wmufawmuf ordik ;f avmufeyYJ J onftaMumif;u
ay:vGiaf eygw,f}
]tJ'g wynfah wmfwv Ykd nf; odyg&apbk&m;}
]wpf - omoemESpfwpf&mrSm 'kwd,tBudrf oHCmckepf&meJY
oH*g,emvkyw f mudk (a0omvDrmS ) oHCmwpfaomif;eJY pifNyKd io f *H gF ,em
vkyMf uw,f qdw k m&,f/ ESpf - tJonf&UJ aemuf ESpw f pf&mtwGi;f oHCm
*dP
k ;f wpfq,f½Y pS *f P kd ;f uGaJ ew,fqw kd m&,f/ ok;H - oHCmq,f½Y pS *f P kd ;f
teuf ESpf*dkPf;rSmyJ tbd"r®m½Sdw,f qdkwm&,f/ av; - omoemESpf
ESpf&mausmf wwd,o*Fg,emrSm tmPmpufokH;cJY&w,f qdkwm&,f-
wdyYk /J 'g-omoemordik ;f xJu pum;av;cGe;f yJ}
]onfordik ;f xJu tcsut f vufav;ckukd tm;vk;H u vufcMH u
ovm;bk&m;}
]vufcw H maygY]
]todcw H &m;udk tyGm;cHw&m;tjzpf} vkyaf ewmudk omoemY
ordkif;u b,fvdkazmfjyvdkYvJ bk&m;}
]onftjzpf[m trSefyJ}
]bmYaMumifYvJ bk&m;}
]bk&m;&JUw&m;awGudk csJUNyD;jzpfjzpf? csKHUNyD;jzpfjzpf ,liifwmudk
]tbd"r®m}vdaYk jym&wmyJ}
]tbd"r®m[m tJonf*P kd ;f awGu bk&m;w&m;udk ud, k jf rifovdk
tcsKYHUtcsJUjyKnTefjycsufjzpfw,f qdkvdkwmvm; bk&m;}
]'gaMumifY tbd"r®mESpfck rwlwm[m 'gudk xif½Sm;apwmyJ}
]tJonf'u k u
© kd 'kur© eS ;f odwt
YJ xd tod½odS rl S r[kwaf wmYwmyJ}
]rxGuw f wfMuawmYwmvm; bk&m;}
]'gaygY}
]onfvrkd xGuw f wf&atmif olwu Ykd b,fvakd wG odaevdv Yk J
bk&m;}
]olwu Ykd vl[m t½Srd [kwb f ;l vdYk odaew,f}
]vlr½Sv d sif bmu t½Sw
d v
YJ J bk&m;}
]y&rawG-aygY}
]½kyf"mwfçemrf"mwf y&rwfawGyJ t½SdwJYvm; bk&m;}
][kww f ,f/ ynwfawG[m 0dnmOfjrifawGw/YJ t½Srd [kwb
f ;l vdYk
olwjYkd rifMuw,f}
]olwdkY&JU onf½IuGufawGaMumifY tbd"r®mtjrifawGjzpfwm
qdkwm xif½Sm;&ygNyD bk&m;}
]onftbd"r®mawG[m ]y&rw¬opömtbd"r®m}-awGy}J
t&d,opömtbd"r®m b,f-jzpfvmrvJ}
]'gayrJY bk&m;è}
]ajymcsifwm ajymyg}
]t&d,opömav;yg;t&udk y&rwfawGyaJ umuf&wm r[kwf
vm; bk&m;}
]vkyfygOD;}
]'kut © &d,opöm qdyk gawmY bk&m;}
]tif;-}
]avmuDpw d çf avmbMuOfapwoduef YJ ½kyaf wG aumufxm;wmyJ
bk&m;}
][kww f ,f}
]ork',t&d,opömusawmYvnf; avmbapwoduf aumuf
wmyJ bk&m;}
][kwo f m;}
]r*¾t&d,opömqdv k siv
f nf; r*fpw
d af v;yg;eJ,
Y OS w
f YJ r*¾i½f pS yf g;
aumufwmyJ r[kwv f m; bk&m;}
][kwyf gw,f}
]onfawmY t&d,opömawG&UJ t&awG[m y&rwfawGyJ jzpfae
w,f r[kwfygvm; bk&m;}
]rSeyf gw,f}
]t&d,opömudk y&rw¬opömeJY csO;f uyfv&Ykd w,f-vdYk ajym&rSmaygY
bk&m;}
]enf;enf; pdppfjyr,f}
]vkyfOD; bk&m;}
]'kut © &d,opöm t&udk avmuDjzpfwYJ y&rw¬opömw&m;awG
aumufxm;w,f}
][kwyf gw,f bk&m;}
]tJonfavmuDjzpfwJY y&rw¬w&m;awGu b,fvdk-'ku©udk
jzpfapvdv Yk -J ar;vsif b,fvakd jzrvJ}
]tJonf avmuDw&m;awG[m jzpfNy;D ysuv f Ykd r½S-d aeMuw,f/
tJonftaeuvnf; ESyd pf ufaeMuw,f/ onf-ESyd pf ufwm rjzpfbYkd wm;
vdkYvnf;r& jzpfaeMuw,f/ onfvdk 'ku©jzpfapMuw,f-ajz&rSmaygY
bk&m;}
]jzpfwm-'ku©vm;? ysufvkdY r½Sdwm 'ku©vm;}
]ESpfckvkH;yJ 'ku©vdkYajymw,f xifygw,f bk&m;}
]onfvakd wmY jzpfv&Ykd ygYrvm;}
]bmYaMumifYvJ bk&m;}
]jzpfwm-'ku©jzpfvsif ysufvdkYbmrSr½Sdwm[m okcjzpf&p&m
r½Sbd ;l vm;}
]jzpfwm-raumif;vsif rjzpfwmuawmY ]aumif;}-vdYk jzpf&rSmyJ
bk&m;}
]ysufwm-'ku©jzpfvsif jzpfwm-okcjzpf&p&m r½Sdbl;vm;}
]ysufwm-raumif;vsif jzpfwmu ]aumif;}&rSmyJaygY bk&m;}
]aemufwpfck qufar;OD;r,f}
]ar;yg bk&m;}
]jzpfwmu 'kuj© zpfvnf;? jzpfwm[m csucf si;f ysuNf y;D r½Sw
d mqdk
]edAmÁ ef-vdq
Yk &kd wJY ]eda&m"t&d,opöm}&JU t&aumufawmYvnf;
onfy&rwfawG&UJ r½S&d myJ aumufw,f-aemf}
]½kyçf emrfy&rwfw&Ykd UJ eda&m"-vdYk [kwyf gw,fb&k m;}
]½kyfçemrfy&rwf&JU r½Sd&maygY}
][kwyf gw,f bk&m;}
]½kyfçemrfr½Sdvsif bm½SdrSmvJ? v[m-yJ ½SdrSmaygY}
]tJ'gèedAÁmefvdkY od&wmyJ bk&m;}
]aMumufp&mBu;D / t&d,opömudk y&rw¬opömeJY csO;f uyfwmu
jzifY-}
]ajymcJw
Y myJ}
]uHeJYtwljzpfvsif uH-yJ r[kwfbl;vm; bk&m;}
]uH}u apwemwpfcw k nf;&JU emrnfy/J tJ'geJY twljzpfwmawG
aygY}
]'gawGu uHeJYtwl jzpfvdkY&ovm; bk&m;}
]&vdoYk m twljzpfwmaygY}
]b,fvdk twljzpfwmvJ bk&m;}
]uH}u tjzLqdkvsif 'gawGvnf; tjzL-jzpfwmaygY}
]uH}-uaumif;vsif uHeJYtwljzpf&wJY pdwfçapwodufç½kyfawG
aumif;w,f-vdYk qdv k w
kd mvm; bk&m;}
]'gaygY}
]tJ'g b,fvu kd ;l wmvJ bk&m;}
]qm;eJiY g;a&mxm;vsif ig;rSm qm;rul;bl;vm;}
]ul;NyaD ygY bk&m;}
]apwem}eJY ]pdwçf apwoduaf wGuvnf; a&mxm;ovdk wNyKd if
eufjzpfMuawmY tm;aumif;wJaY pwemu ul;wmygyJ}
]apwemuH r½Sw d aYJ emufrmS jzpfwYJ 0dygufawGusawmY b,fvu kd ;l
wmvJ bk&m;}
]apwemuHeYJ twljzpfwek ;f u tul;cH&wJt Y wdik ;f qufjzpfae
wmaygY}
]qm;tul;cH&Ny;D wJY ig;[m ul;rnfq h m; r½Sad wmYwaYJ emufrmS
vnf; ig;-iefaeovdkvm; bk&m;}
][kww f ,f}
]tJ'g b,fvv kd }J
]t½l;}[m ]arG;vl}&JU azmufjyefaewJt Y jzpf jzpfygw,f}
]onfvykd ?J ]owå0gçvlo}l [m arG;vl&UJ azmufjyefaewJt Y jzpfy}J
]onfawmY arG;vleYJ ]uHowå0gvl} tcGcJ ufomG ;NyaD ygY bk&m;}
]vl}udk ½kyçf emrfeaYJ cszsuNf y;D vsiaf wmY ]uHowå0gvl}udk odEikd yf gOD;
rvm;}
]a0;NyaD ygY bk&m;}
]xif½mS ;aewJY arG;vlay:rSm ]tpGOJ yg'gefpw d Zå eJY vnfywfjzpfymG ;
rIaMumifY ay:vm&wJY owå0g}? b,f-odawmYrvJaygY}
][kwyf gY bk&m;}
]onfawmY arG;vleYJ arG;owå0gawGyJ uHaMumifjY zpfwmawG-vdkY
rSw,f al wmYwmaygY}
]b,f-uHaMumifYvdkY ajymrvJ bk&m;}
]uH}-rjrifvYkd jzpf&wmqdak wmY ]uH}-udv k nf; r] arG;rD a½S;twdwf
b0u ]uH}-vdYk ,lNyaD ygY}
]tJonfv, kd al wmY olwYkd o
] ów'd|}d jzpfw,fvYkd rodMubl;vm;
bk&m;}
]oów'd|-d jzpfw,fvYkd rodMubl;}
]bmaMumifYvJ bk&m;}
]vloo l wå0g}awG[m ]t½Sad wGr[kwb f ;l }-vdYk olwo Ykd ad eMuw,f}
]t½S-d r[kwv f sif tJ'gawGu bmawGwv YJ J bk&m;}
]oabmw&m;awG&UJ toGio f P²mefç[efyefawG-wJ}Y
]onfvjkd zpfvsuef YJ onf-oabmw&m;awG&UJ toGio f P²mefç
tcef;(3)
y&d,wåo
d '¨r®
tcef;(3)
y&d,wådo'¨r®
]rvG,b f ;l }
]bmYaMumifYvJ bk&m;}
]tJonfxaJ rQmvdu k f om,maeolu rsm;w,f}
]olwdkY trSefudk rvdkcsifavmufbl;vm; bk&m;}
]vdkcsif&aumif;rSef; rodMubl;}
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]tJ'gu olwb Ykd 0} jzpfaeMuvdkYyJ}
]tJ'gu rsm;ovm; bk&m;}
]tm;vkH;eD;yg;yJ}
]onfvq dk akd wmYvnf; emrnfo h al wGukd tm;awmYemp&myJ bk&m;}
][kwyf gw,f}
]tm;emvdkYrajymvsif rajymwmu ydkqkH;½IH;cH&p&m ½Sdrvm;yJ
bk&m;}
]'gaygY}
]ajymrnfo h ul vnf; ajymcsiOf ;D awmYawmifrS rodvsif ajymvdYk
&rSmrS r[kwfwm bk&m;}
][kww f ,f}
]Ny;D awmYvnf; odorl mS ajymzdw Yk m0efuvnf; ½Su d ½kd w
dS myJ r[kwf
vm; bk&m;}
]'gaMumifv Y nf; o'¨ro ® ;Hk jzmqdik &f m taMumif;r[kwb f J t
aMumif;vkyaf ewmawGukd w½Snw f vsm; ajymrdcw YJ myJ}
]rajymvsif b,folrS rodrSmqdkawmY ajymcJYwmawG[m rvGef
ygbl; bk&m;}
]apY½kHyJajymcJYwmvdkYawmY xifygw,f}
]taMumif;aygY bk&m;}
]bmjzpfvdkY taMumif;vkdY ajymEdkif&wmvJ}
]wynfhawmfwdkY w&m;&zdkY&JUtaMumif; jzpfvdkYaygY bk&m;}
]tJonfw&m;u b,forl S &atmif-tvkyrf cH&bl;/ pmtkyx f J
rSm ol[
Y molaevsiaf um taMumif;yJvm;}
]onfvakd wmY taMumif;r[kwb f ;l aygY bk&m;}
]taMumif;r[kwv f sif bmvJ}
]bmrS ajymp&mr½Sdwm-vdkY xifygw,f bk&m;}
]onfvdkawmY rvkyfeJYav}
]b,fvakd jym&rSmvJ bk&m;}
]onfpmtkyx f rJ mS w&m; tvdt k avsmuf ½Sv d mwmvm;}
]b,f[w k rf vJ bk&m;}
]onfw&m;u onfpmtkyx f aJ &mufatmif b,fuvmwmvJ}
]bk&m;a[m&mu vmwmaygYb&k m;}
]bk&m;rSm a[mp&mw&m;u b,fvjkd zpfvmwmvJ}
]udk,fwdkif w&m;-&vdkYaygY bk&m;}
]onfvq kd akd wmY bk&m;ud, k wf ikd f w&m;&wmu bk&m;a[mxm;
wJY w&m;½Sd&jcif;&JU taMumif;jzpfraebl;vm;}
]onfvdkawmY trSefaygY bk&m;}
]'grSev
f sif bk&m;a[mxm;wJY pmtkyx f u J w&m;awG[m tusKd ;
awGvm; taMumif;awGvm;? tJ'g b,fvakd jzrvJ}
]tusdK;aygY bk&m;}
]tJonf tusKd ;jzpfwYJ pmtkyx f u J bk&m;a[mxm;wJY w&m;&JU
taMumif;u b,f[mvJ}
]bk&m;&xm;cJYwJY ]o'¨r®w¬}-qdkwJY w&m;yJaygY bk&m;}
][kwNf y}D
]o'¨r® o0e}-qdw k YJ w&m;emwJt Y cg ]a,medaom reodum&}-
vkyw f ,fqw kd m ]o'¨r}® udk a[majymaeol&UJ ajymvdck suf ]0wåpd mä }udk ESv;Hk
oGif; vkyf&rSmvm; bk&m;}
]'gr[kwv f sif bm[kw&f rSmvJ}
]o'¨r®}a[majymwmemvsif a[majymcsuftjyifbuf xGuf
awG;wmrvkyb f J a[majymcsuef m;axmifwmudk ]a,medaom]vkyw f m-
vdkY rSwfMuwmyJ bk&m;}
]em;axmifwmtjyifbuf pdwrf a&mufatmifxm;wmudk a,med
aom reodum&vkyfvdkY b,fjzpfrvJ}
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]em;axmifwmyJ jzpfao;vdaYk ygY
]o'¨r® o0e}yJ jzpfao;w,faygY bk&m;-}
]o'¨r® o0e}eJY ]a,medaom reodum&}[m t*Fg&yf wpfcpk yD }J
][kwyf gw,f bk&m;}
]o'¨r® o0e}vkyfw,f-qdkwJY emqJrSmjzpfjzpf? emNyD;rSm jzpfjzpf?
tJonfemMum;&csuf ]o'¨r]® udk ]a,medaomreodum&} vky&f rSmjzpfw,f}
]tJ'g b,fvdk ]a,medaom reodum&} vkyfrvJ bk&m;}
]onf-emMum;&wJY o'¨r&® UJ taMumif;jzpfwYJ ]o'¨rw ® }¬ [m bmvJ
qdw
k mudk ESv;Hk oGi;f wmudk vkyw f myJaygY}
]o'¨r}® udk em&Ny;D ? tJonf]o'¨r}® &JUtaMumif;udk qifjcifwmvm;
bk&m;}
][kwwf maygY}
]taMumif;udk b,fvq kd ifjcifrvJ bk&m;}
]a[majymcsuu f kd ykaH zmfNy;D atmufarYMunfw h maygY}
]a[majymcsufudk ykHay:atmif razmfEdkifvsifaum bk&m;}
]tJ'g ]a,medaom reodum&} vkyv f rYkd &wmyJaygY}
]a[majymcsufeJYvGJwJY ykHay:aevsifaum bk&m;}
]tJ'gvnf; a,medaomreodum& rvkyEf ikd w f mxJyJ xnf&h rSmyg}
]o'¨r}® a[majymcsu[ f m ]o'¨rw ® }¬ yku
H kd wnfaqmufjycsuvm; f
bk&m;}
][kww f ,f}
]tJonf wnfaqmufjycsuu f kd Munfw
h mrSm ]o'´rw
® }¬ ykH ay:
atmif MunfhEdkifwm[m ]a,medaomreodum&} jzpfwmvm; bk&m;}
]'gaygY}
]tJ'gawmY odyrf vG,b f ;l xifygw,f bk&m;}
]bmYaMumifYvJ}
]tckacwf pmorm;çayorm;awGajymwm ½Syd gw,fb&k m;}
]b,fvw dk vYJ }J
]pmwpfcck k zwfwt YJ cg trSe&f zdYk tJonfpmudak &;ol&UJ tavY
tx? a&;wJYacwfumveJY a&;wJYae&m}-qdkwmawG wD;rdacgufrd ½SdzdkY
vkw
d ,f-vdYk ygyJ}
][kww f maygY}
]o'¨rw ® }¬ udk ykaH zmfwYJ ]o'¨r}® a[majymcsuaf wGukd avYvmNy;D ?
]bmvJ bk&m;}
],kcH sKd ? vdyaf rG;-qdw k maygY}
]tJ'g bmjyKzdkYvJ bk&m;?}
tJ'gawG uwåm;ae&mxm;Ny;D 0guswnf aqmufr,f qdyk gawm}Y
]bmjzpfvJ bk&m;}
]tJonf0gusrsKd ; bk&m;ajymygYrvm;}
]0gusaqmufjyygOD; bk&m;}
],kcH sKd [m wpfxmG avmuf½n S w f ,f-aygY}
]onf0gusrsdK;awmY bk&m;rrdefYavmufygbl; bk&m;}
]bmYaMumifYvJ}
]uwåm;u teufr½Sv d yYkd g bk&m;}
]avmuu ,kcH sKd çvdyaf rG;vdyk v J Ykd ajymaeMuwm r½Sv d v Ykd m;}
]em;vnf&ygNyD bk&m;}
]onfvekd m;vnfvsif ]twå} t&-aumufp&mr½Sb d ;l qdw k m jyef
odr;f Ny;D aumufjy&r,f}
]twå}qdw k m ]ud,k u Yf , kd u f }kd ok;H EIe;f wJpY um;vdYk ajym&rSmygbk&m;}
]tJonfvkd vkyrf aS ygY}
]twåuv d rx}-qdw k m ]rdru d kd yifyef;EGr;f aprIvm;} bk&m;}
]'gaygY}
]yef;EGr;f w,f}qdw k m ]pdwyf ifyef;EGr;f }wmvm;? ]½kyyf ifyef;EGr;f wm
vm;} bk&m;}
]rdr}d qdw k mrSm pdwaf &m?ud, k af &m ESpcf yk gwmqdak wmY pdwyf ef;ayrJY
½kycf sr;f omaer,fqv kd si?f ½kyyf ef;ayrJY pdwcf sr;f omaer,fqv kd sif rdryd ef;
w,f-ajymvdYk b,f&rvJ}
]pdwaf &mud, k yf g yef;EGr;f rS ]twåuvd rx}jzpfr,fqv kd sif tJonf
vdkjzpfatmif udk,fwdkifusifYwm ½SdrS½SdygYrvm; bk&m;}
]bmaMumifY onfvakd jymwmvJ}
]ud, k af MumifY pdwt f yef;EGr;f cHw,f-qdv
k sif ud, k cf sr;f omatmif
vdyYk J ud,
k t f yef;EGr;f cHvsiv f nf; pdwcf sr;f omatmifvyYkd J onfvckd MH uwm
awGyJvdkY od&vdkYyg bk&m;}
]onfawmY rdryd efErG ;f atmif rdru d usiBYf uv
H yk af qmifwm rawGU
rdb;l qdv k w kd mvm;}
]'gyJaygY bk&m;}
]½Sdwmudk rodrdwm jzpfrSmaygY}
]tJ'godatmif trde½Yf ydS gOD;bk&m;}
]bmajymcsiv f v Ykd }J
]bmrSr½Sdwm tm½kHjyKaevdkY bmtod&rSmvJ bk&m;}
]bmrSr½SSdwm r[kwfbl;/ ]r½Sw d mqdw k YJ t½S}d udk tm½kHjyKwmyJ}
]r½Sd}wmeJY ]r½SdqdkwJYt&m½Sdwm} bmxl;vdkYvJ bk&m;}
]r½S}d wmu Bu, d mjzpfwYJ trlt&mjy pum;vk;H ? ]r½Sq d w kd t YJ &m&JU
tjzpf}u um&uemrfpum;vkH;? 'gawmY xl;rSmaygY}
]uw,f}-qdkwJY pum;vkH;eJY? ]tu}-qdkwJY pum;vkH;av;vdkyJ
r[kwb f ;l vm; bk&m;}
]uw,f}-qdw k mu ]Bu, d m}-yJ/ 'gudk ]tu}-vdYk vkyv f u kd af wmY
](Bud,m)emrf} jzpfwmvdkygyJ? [kwfygw,f}
]twlyrJ [kwb f ;l vm; bk&m;}
]twlvdkYawmY ajymvdkY b,f&rvJ}
]bmxl;vdv Yk J bk&m;}
]Bu,d m}[m ]emrf}[kwv f vYkd m;}
]r[kwb f ;l bk&m;}
]emrf}uaum ]Bu, d m}[kwv f vYkd m;}
]'gvnf; r[kwyf gbl;bk&m;}
]olwYkd owåcd si;f uGjJ ym;aewm[m xl;wmyJaygY}
]r½Sbd ;l }-qdw k t YJ &m&JU ]t½S}d tjzpf jzpfweYJ mrfukd tm½kjH yKaeawmY
aum bmjzpfrSmvJ bk&m;}
]bmrSrjzpfwm}-&rSmaygY}
]tJ'gu aumif;ovm; bk&m;}
]BuKd uv f sif aumif;rSmaygY}
]ajym&rSmyJ bk&m;}
]a<u;wifo[ l m wu,fNird ;f ygYrvm;}
]b,f-Nird ;f ygYrvJaygY bk&m;}
]wu,frNird ;f ayr,fY olu Y , kd of al wmY wu,fNird ;f w,fvYkd jrifae
ol[m taumif;vm;ç t½l;vm;}
][kwyf gY bk&m;}
]bk&ifr[kwaf yrJY ud, k u
Yf ,kd u f kd bk&ifxifaeolqw kd m avmurSm
r½Sb
d ;l vm;}
]½SdEdkifwmyJ bk&m;}
]onfo[ l m taumif;vm;ç t½l;vm;}
]0dyóem}yGm;rI&JU t ] wåuv d rx}tjzpf[m xif½mS ;&ygNyD bk&m;}
]'gqdv k sif ]twåuv d rx}udk ud, k w
f ikd u
f sio
Yf rl ½Sb
d ;l }-xifwmudk
z,f½mS ;&r,f-aemf}
]z,f½Sm;NyD;ygNyD bk&m;}
]b,faumif;rvJ bk&m;}
]tJonfraumif;wmudyk J ]tw kd ,f}ajym&wm}
]emwm}uaum bk&m;}
]tpGe;f a&mufusiv Yf jYkd zpfwYJ cE¨mawG[m taumif;cE¨mvm;? t½l;
cE¨mvm;}
]t½l;cE¨m}yg bk&m;}
]t½l;}[m vlaumif;vm;ç vlemvm;}
]vlem}? [kwNf yD bk&m;}
]Oyg'geu©E¨m} tjzpfcHae&ol[m yuwdvl - ½SdygYrvm;}
]r½Syd gbl; bk&m;}
]tpGyJ a,m*jzpfwYJ pdwZå t0ifc&H ol[m ]yuwdv}l [kw&f UJ vm;}
]r[kwyf gbl; bk&m;}
]yuwdv}l bmjzpfaeovJ}
]aoaew,f}yJ ajym&rSmaygY bk&m;}
]Zmwd}qdw k YJ y#doaE¨jzpfw,f-qdw k mvnf; ]Oyg'geu©Em¨ }qdw
k YJ
tpGef;a&muftusifYcE¨mawG&JU ]tjzpfawG jzpfwm&JU emrnf}-yJ}
]em;vnf&ygNyD bk&m;}
]cspu f ?JG rke;f wGeJ YJ vdwk mr&}awGvnf; a0'emqd;k awG&UJ emrnfawG
vdYk rrSwef aYJ emf}
]tJ'gawGu a0'emvdu k vnf; qd;k w,fr[kwv f m; bk&m;}
]qd;k w,f}
]onfawmY b,fvrkd w S &f rvJ bk&m;}
]a0'emqdk;vdkY onfrSm }'ku©}-ajym&wm r[kwfbl;}
]onfneT jf ycsuu
f kd zwfçrSwçf emMum;çodjrif&wmu o'¨ro
® 0e
aygY}
][kwyf gw,f bk&m;}
]tJonf emMum;ç zwfçrSw&f vdYk odjrifcsuu
f kd a,medaomreod
um& vky&f r,f}
]tJ'g vkyfjyzdkYyg bk&m;}
]½kyçf a0'emçonmçocFg&ç0dnmPfawG[m tedpçö 'kuç© tewå jzpf
Muw,fvq Ykd wkd ,f? tJ'gawG [kwof vm;aygY}
]a'oemed*kH;rSm ],HudOdö ½lyH twDwmem*w ypöKyÜEéH -- (v)--
oAÁHwH}-qdkNyD; ½kyftm;vkH; tewåjzpfw,fqdkwm xif½Sm;ygw,f bk&m;}
]vGwfajrmufjyyg bk&m;}
]r*fçzdv
k çf edAmÁ efawGu vGwaf jrmufr,fqykd gawmY}
]'gawmY b,fjzpfrvJ bk&m;}
]onfvq kd v
kd sif vGwaf jrmufwikd ;f aumif;w,fxifwmudk jyef
odrf;ay;}
]odr;f ygw,f bk&m;}
]a0'emç onmç ocFg&ç 0dnmPf}awGtm;vk;H u vGwaf jrmufomG ;
vsif touf½Sifol jzpfEdkifygYrvm;}
]touf½Sifw,f-ajymzdkY rvG,fygbl; bk&m;}
]ajymzdrYk vG,w f mavmufyv J m;}
][kwyf gY bk&m;}
]onfawmY ]avmuDw&m;}[m ]uH}eJY ]0dyguf}pdwKå ygÜ 'fawGyJ ½dw
S m
vm;}
]b,f[w k rf vJ bk&m;}
]bmawG½adS o;vdv Yk }J
]Bud,mpdwåKyÜg'f}awGvnf; ½SdwmaygY bk&m;}
]tJ'gawGu Oyg'geftaeeJY tm½kjH yKzYkd vufvrS ;f rDww
YJ &m; [kwf
vdkYvm;}
]aumif;vdu k w f m bk&m;? 'guav; enf;enf;ay:vGio f mG ;zdYk ykpH H
uav; wdkYpdavmufjzpfjzpf vkyfygOD; bk&m;}
]avmurSm ay;p&m½Sw d m-ay;? ,lp&m½Sw d m-,l? tv’my ov’m
ytjzpf ajymp&m½Swd m-ajym? rsuEf mS aersuEf mS xm;awGvnf; xm;p&m
½dw
S m-xm;? onfvt kd vkyaf wGukd vlawG rvkyMf ubl;vm;}
]vkyMf uwmaygY bk&m;}
]'g-um,ç0pDçraem tvkyaf wGy}J
][kww f maygY bk&m;}
]tJ'gawGrmS Oyg'gefrygbJ vkyMf uwmqdv k sif ]uH}ajrmufygYrvm;}
]Oyg'gefr½SdvsifawmY ]uH}r½Sd&bl;aygY bk&m;}
]tJonftvkyaf wG[m ]uH]r[kwv f sif bmawG[w k &f rSmvJ}
]tJ'g rodatmifyJ bk&m;}
]rodrjzpfeJY-}
]rjzpfatmif b,fvdkvkyf&rSmvJ bk&m;}
]jyKvyk w
f ,fqNkd y;D ]uH}vnf; r[kwb f ;l qdvk sif uHtusKd ;r[kwv f Ykd
tcef;(4)
y#dywådo'¨r®
tcef;(4)
y#dywådo'¨r®
r[kwb f ;l }
]tJ'g ay:ay:vGifvGifuav; rdefYygOD; bk&m;}
]uHpw d af wGeYJ uHpw d ef t
YJ wljzpfwYJ ½kyaf wGçemrfawG? 0dygufpw d af wG
eJY 0dygufpw d ef t YJ wljzpfwYJ ½kyaf wGçemrfawG? Bu, d mpdwaf wGeYJ Bu, d mpdwf
eJYtwljzpfwJY ½kyfawGçemrfawG? 'gawGudk todtrSwfjyKwm}
]'gawGu onftaumifay:rSm jzpfwnfwt YJ &mawGvm; bk&m;}
]'gaygY}
]t½kyo f auFwawG BuKd ;acGay: wnfaeovdak ygY bk&m;}
][kww f ,f}
]vlrmS jzpfay:wJyY u Hk vnf; tJonfyq Hk akd wmY vGeu f sL;wJt
Y rIjyK
vsif tJonf vGeu f sL;wJt Y jzpfyyHk J ay:Ny;D ? tvsiu f ½Sw d yYJ Hk aysmufysucf &H
wm oabmaygufygNyD bk&m;}
]vGeu f sL;qJrmS om tJonfyu Hk ay:wm r[kwb f ;l / vGeu f sL;Ny;D rSm
vnf; tJonfyyHk J qufay:aewm/ tJonfyyHk suaf pwJY aemufxyfveG f
usL;rI rvkyfrcsif;txdyJ}
]tJonfykHu ykHrQyJvm; bk&m;}
]bmudk qdv k w kd mvJ}
]tJonfykH½Sdoltjzpf ouf0if½Sifoef vIyf½Sm;rIrsm; jzpfovm;?
rjzpfb;l vm;vdyYk g bk&m;}
]ykq H w kd mu ay:vGizf yYkd J ajymwm/ ]y½Hk o dS }l -vdaYk jymrS jynfph rHk ,f/
ouf0if½SifoefrI ½SdwmaygY}
]tJonfvq kd akd wmY b0ajymif;oGm;wmvm; bk&m;}
]ajymif;wmaygY}
]tvsiyf ½Hk o dS u
l wu,faooGm;wmvm; bk&m;}
]wu,faowmaygY}
]tJ'gudk wynfhawmfwdkY rjrifMubl; bk&m;}
][kww f maygY}
]topfyHk tay:cH&olu topfb0qdak wmY tJonfou l tJ
onfb0eJYyJ qufvIyf½Sm;aervm; bk&m;}
]aeNyaD ygY}
]tJ'gay:vGiaf tmif enf;enf;rdeyYf gOD; bk&m;}
]tJonforl mS ½kyaf wGç emrfawGç 0dnmPfawGç tm,weawGeYJ
qdak wmY vGeu f sL;cH&wke;f u tm½ku H av;awG jyef,Nl y;D ? awGUxdcpH m;rIawG
vkyw f maygY}
]tHhMop&myJ bk&m;}
]rtHMh oeJ}Y
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]tJonftm½k, H &l wmu r0rvifjzpfNy;D ? vufiif; jrifaeMum;ae
&wJY tm½kaH wGukd tJonftm½kH trSwrf sKd ;awGeYJ awGUxdcpH m;wmawGvnf;
vkyaf o;vdyYk }J
]onfou l tpkv H yk w
f maygY bk&m;}
][kww f ,f}
]tJonftm½kaH wG cHpm;&awmY tJonftm½kaH wGtay:rSm xyfNy;D
vGeu f sL;csiw
f pYJ wd af wG rxbl;vm; bk&m;}
]x-NyaD ygY}
]onfvdkjzpfvsif xyfvGefusL;wJYvkyfief;udk ol-vkyfrdawmYrSmyJ
bk&m;}
][ k
w f
w , f ' gu dk0#f
/t J ] vukd w
f ,f}? ]oHo&mvnfw,f}-ac:wm
yJ}
]tJ'g bmoHo&mvJ bk&m;}
]b0oHo&m}-aygY? 'grSr[kwv
f nf; ]'u
k o
© o
H &m}-vdv
Yk nf; ac:
w,f}
][kww f myJ bk&m;}
]bm-[kww f mvJ}
]onf-]oHo&m0#f'u k b
© 0} tjrif&vsiaf wmY vGeu
f sL;rIcyford ;f
Nidrf;rSm trSef[kwfwmyg bk&m;}
]'gYaMumifaY jymwmaygY-}
]trde½Yf ydS g bk&m;}
]oHo&m0#f'u k t
© jrifrS ormwJaY vmutjrifjzpfw,f}-ajym&
wm}
]tJ'g ]or®m'd|d&JU emrnf}-yJ r[kwfvm; bk&m;}
][kww f maygY}
]onftjrifrygbJ tajymçtvkyçf taeawG b,fvykd J rvGeu f sL;
ayrJY ykHjyifxJu bdk;awmf&JUaMumifvdkyJ jzpfrSmyg bk&m;}
][kww f ,f/ 'óerygbJ rvGeu f sL;wmuawmY tJonfaMumif
vdr®mvdkyJ jzpfr,f}
]onftjrif[m vlprG ;f taumif;qk;H xJu vlryS -J ud, k wf ikd f &p&m
½Sv
d rd rYf ,f bk&m;}
][kww f maygY}
74/ wPSmçrmejzKwf&OD;r,f
]uHeYJ uHaMumifjY zpfwYJ ½kyaf wGçemrfawGu tjrifrmS ;wpfcw k nf;
jzpfaewm r[kwb f ;l }
]tjrifrmS ;tjyif bm½Sad o;ovJ bk&m;}
]igY[m}-vdYk vkyx f m;wmawGvnf; ½Sad o;w,f? ]ig}-vdYk vkyx f m;
wmawGvnf; ½Sw d ,f}
]tJ'g em;rvnfp&myJ bk&m;}
]avmurSm ]ig-vkyx f m;w,f}qdkwJY vGefusL;rIawG r½Sdbl;vm;}
]½SdEdkifwmyJ bk&m;}
]tJ'gawG[m igY[mawG}-vdYk odr;f yku d rf xm;Edik b
f ;l vm;}
]xm;Edik w f myJ bk&m;}
]tJ'gawGeJYpyfNyD; tjrifvif;NyD;om; r½Sdvsif? tJ'gawGu vGwf
EdkifygY rvm;}
][kwfwmaygY bk&m;? b,fvGwfEdkifygYrvJ}
r&wmvJ bk&m;}
]raumif;rItm½ku H tm½kt H jzpf ½Sad evsi?f aumif;rItm½kaH wGu
tm½kt H jzpf r½Sw d myJ/ aumif;rIrmS vnf; umraumif;rI tm½kjH yKaevsif
r[*¾waumif;rIu tm½kHjyKr&bl;? 'gawGaMumifYyJ}
]'gqdv k sif tenf;qk;H ok;H cgawmY jrif&zd½Yk w dS maygY bk&m;}
]onftm½kaH wG&UJ tjypf jrif&wmqdak wmY onfvykd J jzpfwmaygY}
]onftjrif[m qufwu kd of ;Hk cg jrifvaYkd um &Edik yf gYrvm; bk&m;}
]r&Edik b f ;l awmY r[kwb f ;l aygY? 'gayrJ-Y }
]b,fvdkvJ bk&m;}
]tukov kd 'f pk ½duk v f yk af eol jzpfvsif olu tjypf½v I sif olvyk af e
wJY 'kp½du
k rf aI vmufyJ ½IEikd rf mS qdak wmY tJonfot Yl wGuaf wmY r&Edik b f ;l
aygY}
]'gawmY [kwfwmaygY bk&m;}
]'kp½duk af wGjyKzYkd pdwu f ;l yifr&bJ 'geoDvçumrukov kd af wGxJ
arGUavsmaf eolqv kd siaf wmY tJ'gawG&UJ tedppö wJY ysupf ;D rItjypfawG jrif
r,f qdv k sif tJ'gawG&UJ a½S;u tukov kd t
f jypfjrifwmudk jzpfap&rSmjzpfvYkd
onftjrifEpS cf k qufwu kd jf zpfEikd w f ,f}
]'gvnf; [kwfrSmyJaygY bk&m;}
]r[*¾Kwu f o
k v kd f yGm;aeolqv kd siaf wmY tJonfo h w l &m;em;vnf
oGm;vsif umr tjypfwifzv Ykd nf; rcufawmYb?J r[*¾w&JUtjypfjrifvsif
qufwdkufyJ tjrifjzpfp&m ½SdwmaygY}kH
]tjypfwif&rSmu ]ueH YJ uHtusKd ;awG}-yJvm; bk&m;}
]'gyJaygY}
]"mwfobm0awG&UJ wokwo f w
k ?f wvIyv
f yI f jzpfymG ;aewmawG
rygbl;vm; bk&m;}
]uHeYJ uH&UJ tusKd ;qdik &f m "mwfobm0awG&UJ jzpfymG ;csuaf wGxyJ J
ygr,f? tJ'grSmyif wokwfokwf? wvIyfvIyfjzpfysufaewJYtjzpf ygrSm
r[kwb f ;l yJ}
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]a½SUeJaY emufb0awGu vufiif;½Sad ewmawG r[kwaf wmY Buq H
NyD;rSom odawmYrSmyJ? ydkif;jcm; rodEdkifawmYbl; r[kwfvm;}
]'gaMumifY y#dpöorkyÜg'f rodEdkifawmYwmvm; bk&m;}
]'grodawmY rodwmawG woDBu;D xGuv f mw,f}
]bmawGvJ bk&m;}
]t&d,opömvnf; b,fvrkd S rodb;l }
][kwyf gY bk&m;}
]owå0gvnf; rodb;l }
]rodawmYbl;aygY bk&m;}
]y#doaE¨vnf; rodawmYb;l aygY}
]tJonfvrkd sKd ; t|uxmq&mBu;D -Ni;D wm? Mum;zl;ygw,f bk&m;}
]b,fvkd Ni;D owJv Y }J
]ygVd*gxmav;eJYyJ? twdtus r&awmYbl; bk&m;}
]vkypf rf;ygOD;}
]opöH oawåm y#doE¨d ypö,um& ar0p? {0H [d pwka&m"r®m
twd*rÇD& 'k'´om}-vdkYrsm;vm;yJ rSwfw,f bk&m;}
]qdvk w kd mu onfav;csuf tvGeef ufeJ jrifEikd cf v
J w
S ,f-vdyYk J
r[kwv f m;}
][kwyf gY bk&m;}
]y#dpoö rkygÜ 'ftysuBf u;D odaeawmY onfav;csuf jrifc&J awmY
wmaygY}
]y#dpöorkyÜg'ftrSefodvsif rcJ,Of;bl;vm; bk&m;}
]tukov kd u
f eH 0YJ yd guf&UJ um,ça0'emçpdwçå "r®awGrmS tbdZÑmeJY
a'greóu jzpfygYrvm; bk&m;}
]jzpfMuw,f}
]'gawGu tukov kd u
f pH wd &f UJ tazmfawGyJ r[kwb f ;l vm; bk&m;}
][kww f ,f}
]tJ'gu b,fvv kd J bk&m;}
]uHe0YJ yd gufreS vf sif b,fujH zpfjzpf olt Y vdtk avsmuf jzpfMuwm
r[kwb f ;l }
]udavomaMumifjY zpfwm oabmaygufygw,f bk&m;}
]'gawG[m umrç ½lyg½lyukov kd u
f eH YJ 0dygufpw
d af wG&UJ tazmfawG
[kwv f v Ykd m;}
]r[kwyf gbl; bk&m;}
]onf-uHe0YJ yd gufawGxu J um,ça0'emçpdwçå "r®awG ½Iwt YJ cg
tJonfuaH wGeYJ uHawGaMumifjY zpfwYJ tusKd ;xJu um,ça0'emçpdwçå "r®
awGtay:rSm om,mrI? pdwfysufrI rjzpfatmif owdyGm;wmyJ}
]om,mrIeYJ pdwyf surf q I wkd m tbdZÑmeJY a'greówd&Yk UJ emrnf
[kw&f UJ vm; bk&m;}
][kww f ,f}
]b,ftusKd ;arQmNf y;D tJ'gvky&f wmvJ bk&m;}
]tJonfw&m;ESpyf g;½Sv d sif tJonfuaH wG xyfjzpfr,f? tJ'gawG
rjzpfbaYkd ygY}
]tJonf-uHeJYuHaMumifYjzpfwmawGu rdrdeJY rdrdOpöm? rdrdtwå
r[kwfMuvdkY rjzpfatmifvkyf&wmvm; bk&m;}
]'gaygY}
]tJonf-uHeu YJ t
H usKd ;awGu ud,k wf ikd v
f yk w f meJYjzpfwmjzpfwJY
um,ça0'emçpdwçå "r®awGrmS om tbdZÑmeJaY 'greó rjzpfatmif usi&Yf
rSmvm; bk&m;}
]r[kwb f ;l }
]b,fvdkvJ bk&m;}
]uHeu YJ aH MumifjY zpfwmawGjzpfatmif wdu k wf eG ;f vdjzYk pfwYJ olrsm;&JU
uHeYJ uHaMumifjY zpfwmawGxu J um,ça0'emçpdwçå "r®awGrmS vnf; tbd
ZÑmç a'greó rjzpfatmif usifY&rSmyJ}
]'gyJvm; bk&m;}
]rubl;}
]tJ'gawGvnf; qufred yYf gOD; bk&m;}
]olrsm; uHeJYuHaMumifYjzpfwmawGrSm csD;rGrf;axmremvkyfwm?
oabmusEpS Nf cKd uw f m-avmuf vkyw f m/ 'gawGrmS jzpfwYJ um,ça0'emç
pdwåç"r®awGrSmvnf; tbdZÑmeJY a'greó rjzpfatmif usifY&rSmyJ}
]Owkç tm[m&ç Bu, d mpdwaf MumifY jzpfwmawGeYJ Bu, d mpdwKå ygÜ 'f
awGrmS jzpfwYJ um,ça0'emçpdwçå "r®awGrmS vnf; tbdZÑmça'greó rjzpf
atmif rusifY&bl;vm; bk&m;}
]rusifY&bl;}
]bmYaMumifYvJ bk&m;}
]tJ'gawGu ]uaH MumifjY zpfwmawG r[kwv f }?Ykd tJonfrmS tbdZÑm
eJY a'greó rudef;wmaMumifYyJ}
]uHaMumifYjzpfwmawGrSmawmY tbdZÑmeJY a'greó ½SdvdkYvm;
bk&m;}
]vdkao;vdkYvm; bk&m;}
]vdak vmufygw,f}
]b,fvdkvJ bk&m;}
]tJonf 'kp½du k u f u H kd b,fvo kd v
d v
Ykd }J
]raumif;wJY ud, k çf EIwçf ESv;Hk trIvyYkd aJ ygY bk&m;}
]tJ'g&JU taMumif;eJt Y usKd ;awGu bmawGv}J
]tJ'gawGawmY twdtusrodb;l bk&m;}
]tJ'gawG&UJ vnfywfyaHk um odovm;}
]tJ'gvnf; rodbl; bk&m;}
]tJonf 'kp½du k u f eH YJ uHaMumifjY zpfwYJ jzpfwmawGxu J um,ç
a0'emçpdwçå "r®awGrmS tbdZÑmeJaY 'greóazsmufwmaum vkyzf ;l vm;}
]rvkyfzl;ygbl; bk&m;}
]onfvq kd akd wmY 'kp½du k u
f uH wm;vd&Yk ygYrvm;}
]wm;qJyJ &wmaygY bk&m;}
]azsmufwek ;f aysmufcg azsmufNy;D awmY jyefay:wmqdak wmY usiv Yf Ykd
qk;H ygYrvm;}
]azsmufNyD;jyefay:ayrJY azsmufwkef; aysmufwmudkyJ acgif;yg;
atmifvkyfwmqdkNyD; vkyf&wmyJ bk&m;}
]bk&m;nTejf ywJY acgif;yg;atmifvyk w f mu onfvrkd [kwb f ;l }
]b,fvdkvJ bk&m;}
]'kp½du
k u
f eH YJ uHaMumifjY zpfwmawGxyJ gwJY um,ça0'emçpdwçå "r®
awGrmS tbdZÑmeJaY 'greó azsmufwt YJ usiYf usiw Yf mrS acgif;yg;atmif
vkyw f myJ}
]b,fajymEdik af wmYrvJ}
]olYudk b,fvdkajymrvJ bk&m;}
]olYudk,fol ½SmrawGYatmifaeol}-vdkY ajym&rSmyJ}
]xl;xl;qef;qef;vlyJ bk&m;}
]b,fvx kd ;l vdv Yk }J
]vlqw kd m ud, k u Yf ,kd u f kd xif½mS ;ay:vGiaf tmif aeMu&wm? olu
aysmufaysmufysuyf sujf zpfatmif vkyw f ,f-qdak wmY xl;wmaygY bk&m;}
]bk&m;uvnf; olu Y kd emrnfay;cJw Y ,f}
]b,fvw kd v YJ J bk&m;}
]twåuv d rxtusio Yf rm;}-vdyYk }J
]ud,
k u Yf , kd u f kd qif;&JwiG ;f wl;olv-Ykd t"dygÜ ,f&rvm; bk&m;}
][kww f ,f/ wGi;f wl;Ny;D rdu k wf ,f-qdw k v
YJ yl }J
]tJonf-0ga,mawGUvdkY NyD;rSmr[kwfbl;-bk&m;}
][kwfwmaygY/ 0ga,mu jzpfçysufjywmyJ jrifOD;rSmaygY}
]jzpfwmwdkif;u cPrqdkif;ysufwm jrifawmY rjzpfcifuvnf;
ysuaf ewmtxd jrifwm-bk&m;}
]tJ'gjrifawmY ½kyt f jrifuausmNf y;D ½kyrf t YJ jrif a&mufawmYwm
aygY}
]aemufqkH;ydwfrSm olwdkY b,fqkH;rSmvJ bk&m;}
]bmrSr½Sw d mudk odae&wmyJ tNird ;f csr;f trGejf rwfq;Hk }-qdw k mrSm
qk;H r,f}
]udk,fu udk,fudk arS;rSdefatmifvkyfMuwm bk&m;}
]'gaMumifY onfvrf;udk tpGe;f a&mufvrf;xJu wpfvrf;tjzpf
aygY bk&m;}
][kwyf gw,f}
]tJonfxrJ mS 'geygovm; bk&m;}
]ygwmaygY}
]oDva&m ygovm;bk&m;}
]ygw,f? bm0emawmif ygw,f}
]yknBu, d awGtm;vk;H vnf; ygrvm; bk&m;}
]ygNyaD ygY}
]tJ'gawGxyJ gwJY um,ça0'emçpdwçå "r®awGrmS tbdZÑmça'gre
óaysmufatmif usifY&rSmvm; bk&m;}
]usifY&rSmyJ}
]raysmufvsif bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]tJonf umrukov kd u f çH 0dygufawGrmS tbdZÑm jzpfcsif jzpfae
r,f? a'greó jzpfcsifjzpfaer,f}
]b,fvdkjzpfwmvJ bk&m;}
]tJonf umrukov kd u f eH YJ 0dygufukd tvGef tvd&k rufprJG ufwm
aMumifY jzpfwJY tbdZÑmjzpfr,f? tJ'gjzpfvsif a'greóvnf; jzpfrSmyJ}
]bmaMumifYvJ bk&m;}
]arS;rSed o
f mG ;vdYk pdwEf v S ;Hk romr,mwmjzpfwYJ a'greó jzpfwm
aygY}
]tJ'gawGjzpfawmY bmjzpfvJ bk&m;}
]onf-umrukov kd u f rH sKd ; jyefvyk cf siw
f ,f? jyefvyk &f rSaumif;
r,f? jyefvkyfudk vkyf&r,f- jzpfwmaygY}
tcef;(5)
y#da0" o'¨r®
tcef;(5)
y#da0" o'¨r®
][kwyf gw,f}
]b,fvdkvJ bk&m;}
]olwYkd oabmw&m;tjrift& jyKrçl ajymqdçk aexdik rf aI wG[m vl
wdkif;em;vnfwJY tjyKçtajymeJY taeawGcsnf; xm0&jzpfvyYkd gyJ}
]'gawmY rjiif;Edkifygbl; bk&m;}
]vlwikd ;f em;vnfEikd w f YJ tjyKtrlç tajymtqdçk taetxdik af wG
csnf; xm0&vkyfEdkifoludk ]t&d,m}tjyifbufrSm ½Sdr,f xifovm;}
]onfvakd wmY rxifygbl; bk&m;}
]'gaMumifY t&d,m[m yk*Kd¾ vx f ;l awmY [kww f ,f? vlawGxifo
vdak wmY r[kwb f ;l -ajymwm}
]vlawGu t&d,mudk rodMubl;vm; bk&m;}
][kww f ,f}
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]t&d,tjzpf[m tusiÓ Yf Pfaygufol tjzpfy}J
]tJ'gawmY rodEikd b f ;l vm; bk&m;}
]rodEikd b f ;l }
]bmaMumifYvJ bk&m;}
]ÓPfudk ÓPf½SdrS odEdkifwm}
]oDv½Sçd r½Sd aygif;Munfrh ?S todÓPf½çdS r½Su d awmY aygif;Munfu
h m
rQeUJ rNy;D bJ? Munfo h u l todÓPf½rdS }S -qdw k mawmY Mum;zl;ygw,f bk&m;}
]tJonftwkid ;f [kww f ,f}
]ÓPf½o dS u l kd ÓPf½odS rl S odEikd w
f mjzpfayrJY ÓPfr½So d ul ÓPf½dS
olukd ud, k wf ikd rf odEikd af omfvnf; ÓPf½o dS l trSt
D cdu
k ,
kd v
l sif ÓPf½o
dS l
vmwm}
]t½l;vdyk gyJvm; bk&m;}
]aomwmyefy*k Kd¾ v[ f m uHawG&UJ 'kuj© zpfwYJ tjzpfe?YJ vl-r[kww f YJ
tjzpf emMum;&wmudq k ifjcifNy;D ? onftjzpfawGukd tjrifçtawG;? t
ajymçtvkyfçtae? BudK;pm;çEkd;Mum;çpdwfxm;rsm; jzpfyGm;oljzpfw,f}
]r*¾ifw&m; yGm;rsm;olaygY bk&m;}
][kwfw,f/ 'gaMumifY uHeJY0dygufcyfodrf;udk vlay:vmNyD; rSm;
,Gif;pGm jzpfyGm;aewJYtjzpf-jzpfaMumif; ydkif;ydkif;jcm;jcm; odoljzpfw,f}
]'kut © &d,opömudk ykid ;f jcm;odoal ygY}
]onfvjkd zpfvYkd onf-uHç0dygufawGukd ud, k u
Yf , kd tf wå-vdYk xifrmS ;
rIeYJ ud,k uYf , kd t f wåavvm;-vdYk ,krH mS ;rIawGukd y,fov l nf; jzpfw,f}
]ork',t&d,opöm y,fwmaygY bk&m;}
][kww f ,f/ tJonftjrifçtawG;rSm;awG r½Sad wmY uHç0dygufawG
[m ]ud, k u Yf , kd t f wå}-vdYk tjzpf,rl v I nf; tNy;D wdik cf sKyNf ird ;f olvnf; jzpf
w,f? r[kwv f m;}
][kwyf gY bk&m;? aomwmyef&UJ edAmÁ ef}-udk teufxif&ygNyD bk&m;}
]aomwmyef&JUedAÁmef[m vdkvm;p&maumif;w,f xifyg&JU}
]rxifvdkY b,fjzpfrvJ bk&m;}
]tJ'g enf;enf;ajymygOD;}
]'g-t½l;aysmufwmyJ bk&m;}
]½l;ykHay:vGifatmif vkyfygOD;}
]vltjzpf-jzpfwm[m ]uH}aMumifq Y Nkd y;D aemufxyfval umif;awG
jzpfzdkY uHocFg&awGudk bmrSrodbJ xyfçxyfvkyfaewm? tppawGaygY
bk&m;}
]'ku©Nidrf;&m&JUwefzdk;[m tNidrf;cH&wJY'ku©udk odrSyJ jzpfwm}
]trSeyf gyJ bk&m;}
]'gawG[m aomwmyefy*k Kd¾ v&f UJ ]y#da0"o'¨r}® -awGaygY}
][kwyf gYb&k m;}
88/ bkHpOfpHaomwmyefqdkwm
]ou'g*grd y#da0"o'¨r®}- qufrdefYygOD; bk&m;}
]tJ'g aeOD;}
]bmtrde½Yf rdS vdv Yk J bk&m;}
]bkpH OfpaH omwmyefqw kd m Mum;zl;wm r½Sb d ;l vm;}
]Mum;zl;wmaygY bk&m;? tJ'gu b,fvv kd J bk&m;}
]owåuw © Kå y&raomwmyef}udk bk&m;a[mcJw Y mrSND y;D ajymMuwm
yJ}
]bk&m;u bma[mwmvJ bk&m;}
]aomwmywård *f y#da0"&Ny;D ol[m ckepfBurd ef YJ tqk;H owfr,f
ajymwmyJ}
]b,fvdk ckepfBudrfvJ bk&m;}
]tck&aewJY aomwmywåzd v kd yf *k Kd¾ v?f ou'g*grdç tem*grdç t&
[wåwdkY&JU r*fyk*¾dKvfçzdkvfyk*¾dKvf ajcmufBudrfeJYaygif;NyD; ckepfBudrf-aygY}
]0domcg[m ewfjynfrmS bkpH OfpaH ew,ftxd ajymwm Mum;&zl;
wmyg bk&m;}
]oluawmY y&dedAÁmef 0ifoGm;a&mYr,f}
]auseyfp&mygvm;}
]onfpum;[m wynfah wmfwt Ykd wGuf aumif;cs;D pum;yg bk&m;}
]aqG;aEG;wifjycsuf xif½Sm;aeykHvnf; ajymygOD;}
]jyKorQuaH wG&UJ 0dygufawG[m jyKoal y:rSmyJ jzpfw,f/ wjcm;rSm
rjzpfb;l / onftjyKet YJ jzpfawGyJ 'kua© wGjzpfMuw,f-vdkYaygY bk&m;}
][kwNf yaD ygY}
]onfawmY aoNy;D aemifrmS bkpH Ofpv H Ykd b,f&awmYrmS vJ bk&m;}
]bkHpOfpHcsifvsifawmY pH&rSmyg}
]b,fvdkpHrSmvJ bk&m;}
]raocif vlay:rSmaygY}
]b,fvb kd aHk wGvJ bk&m;}
]aomwmywåzd v kd bf ?Hk ou'g*grdr*fbçHk zdv k b
f ?Hk tem*grdr*fbçHk zdv
k f
bk?H t&[wår*fbçHk zdv k b f ?Hk aygif;-ckepfbaHk ygY}
]onfvrkd [kwb f J vlr½Sw d aYJ emuf bkpH OfawG,rl w d m Ak'0¨ g'rsuf
apYjzpfwJY uHtjrifor®m'd|d r½SdvdkYbJ bk&m;}
]rodvdkY ,lrdwmyJ ajym&atmifvm;}
]trSeyf gyJ bk&m;}
]r½Sb d ;l }
]tjzpfçtysufrygwJY ae&meJYj'yfa&m ½SdygYrvm; bk&m;}
]r½Sb d ;l }
]ae&mrygwJY j'yfeJYtjzpftysufa&m ½SdygYrvm; bk&m;}
]r½Sb d ;l }
]j'yftm½kt H ay:rSm usL;vGezf Ykd udavomukeNf yq D vkd sif tjzpfçt
ysuef YJ ae&may:rSm usL;vGezf Ykd udavomaum jzpfv&Ykd Edik yf gYrvm; bk&m;}
]&w,f}
]b,fvdkvJ bk&m;}
]j'yfr½Sad yrJY tjzpfçtysu½f aI xmifu Y jzpfap? ae&m½Iaxmifu Y
jzpfap? Munfh½I tm½kHjyKEdkifvdkYyJ}
]j'yftm½kjH yKov l nf; tjzpfçtysuef YJ ae&mudk tm½krH jyKvo Ykd myJ?
tJ'g awG ½SdaewmyJvm; bk&m;}
]½daS ewmaygY}
]'gaMumifY j'yftm½kH,lNyD; rusL;vGefayrJY tjzpfçtysufeJYae&m
tm½kH,lNyD; usL;vGefEdkifwmvm; bk&m;}
][kww f ,f/ j'yftm½kH ,lou l vnf; olu Y ,
kd of l j'yftm½k, H al e
w,f odwm r[kwb f ;l ? umveJXY me tm½k, H ol u l vnf; onfvykd J rodbJ
tm½k, H El ikd wf ,f}
]tJonftm½kaH wGukd tJonfvt kd m½kaH wGreS ;f rodbJ ,lrv d nf;
tm½kHt&omu ,pfrl;EdkifwmyJvm; bk&m;}
][kww f ,f}
]umvtm½keH YJ Xmetm½kaH wGu b,fvkd ,pfr;l p&m½Sv d vYkd J bk&m;}
]bmaMumifYvJ bk&m;}
]uHeJYuHaMumifY jzpfwmawGeJYyJ ywfoufvdkYaygY}
]onfvdkqdkawmY uHeJYuHaMumifYjzpfwmeJY rpyfwmqdkvsifawmY
bmrSNidrf;wmr[kwfbl;-ajymvsif &rvm; bk&m;}
]&w,f}
]onfawmY t&[ef[mvnf; tylex YJ v
d sif ylNy;D ? tat;eJx Y vd sif
at;rSmyJvm; bk&m;}
]'gaygY}
]onfvq kd v
kd sif t&[efvnf; avmu"Hxv d sif cH&rvm; bk&m;}
]cH&wmaygY}
]xdvnf; rwkev f yI bf ;l -vdYk Mum;zl;wm bk&m;}
][kwyf gw,f rwkev f yI yf gbl;}
]cH&wm[m wkev f yI wf myJ r[kwb f ;l vm; bk&m;}
]r[kwyf gbl;}
]b,fvdkvJ bk&m;}
]cH&wJt Y wGuf rawmfrw&m; wkjYH yefrjI yKwmeJ?Y jyKz-Ykd udavomawG
xwmudk wkev f yI wf ,f ajym&wmaygY}
]t&[ef[m tcsr;f tylumuG,zf ?Ydk qmavmifrw G o
f yd f rjzpfz?Ykd
t0wfçtpm; jynfhpkHatmifr&vsif pdwfqif;&Jrvm; bk&m;}
]qif;&Javmufygw,f}
]bmaMumifYvJ bk&m;}
]csrf;çyl? qmrGwfwm cH&vdkYaygY}
]t&[efukd jrwfE;kd ole&YJ efvyk o f al wG&UJ qufqw H mcH&vsif wlnD
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]onfaeY tdrfaxmifa&;rsdK; r[kwfvdkYyJ}
]b,fvdkrdkYvJ bk&m;]
]tzdçk trESpOf ;D [m twlawmYaygif;aeMurSmyJ? 'gayrJ-Y }
]bmajymcsiv f v Ykd J bk&m;}
]tzdu k trudjk zpfjzpf? tru tzdu k jkd zpfjzpf ,lxm;wmeJY t,lcH
&wmrsKd ; r[kwb f ;l }
]bmYaMumifYvJ bk&m;}
]olwu Ykd vGwv f yfMuolawG jzpfvyYkd }J
]bmqdik v f v Ykd v Ykd }J
]ud, k u Yf , kd u f kd olrsm;ay;vsif vGwv f yfygawmYrvm;? ud, k u f
olrsm;,lxm;vsiaf um olrsm;u vGwv f yfygawmY rvm;}
]vlvY w G v f yfrq I w kd m vGeuf sL;rIawGu vGwv f yf&rSm r[kwb f ;l
vm; bk&m;}
][kwyf gw,f}
]'gu b,fvdkvJ bk&m;}
]'gvnf; vGeu f sL;rIy}J
]b,fvdkjzpfvdkYvJ bk&m;}
]olu
Y kd ud, k t Yf ok;H taqmifjzpfatmif vkyw f mxuf vGeu f sL;wm
½Syd gYrvm;}
]udk,fYudk,lwm cH&vsifaum bk&m;}
]tJ'gvnf; vGeu f sL;wmyJ}
]b,fvdkjzpfvdkYvJ bk&m;}
]ud, k u Yf kd olrsm;ay;vdu k w
f m ud,k t Yf jzpfukd azsmufzsuw f m qdk
awmY vGefusL;NyDaygY}
]ud,
fk uYf kd tvum; t,lcw H mr[kwb f ?J olu
Y &kd zdYk t,lcwH mqdk
vsifaum bk&m;}
]tJ'g ESpfcsufvkH; vGefusL;wmaygY}
]olwdkY r,lMu&awmYbl;vm; bk&m;}
][kww f ,f/ ,lvnf; r,lb;l ? t,lvnf; rcHb;l }
]onfvq kd akd wmY olwYkd raygif;Mu&awmYb;l vm; bk&m;}
]aygif;Mu&ygw,f}
]b,fvakd ygif;rSmvJ bk&m;}
]ud,
k u f olu Y kd tazmfvyk af y;Ny;D ? oluvnf;ud, k u
f Ykd tazmfvyk f
ay;awmY aygif;wmaygY}
]olwYkd om;orD;arG;zGm;atmifaum aqmif½u G Mf u&JUvm; bk&m;}
]aqmif½u G rf mS yg}
]r,lbJ b,fvdkaqmif½GufrvJ bk&m;}
]aygif;Ny;D aqmif½u G rf mS aygY}
]&rS aqmif½GufEdkifrSm r[kwfbl;vm; bk&m;}
]aygif;Ny;D aqmif½u G vf sif rjzpfEikd v
f v Ykd m;}
]rjzpfEdkifbl;awmY r[kwfbl;aygY bk&m;}
]wpfOD;udkwpfOD;u ,lxm;wmeJY? wpfOD;eJYwpfOD; aygif;aewm
bm xl;vdkYvJ bk&m;}
]xl;NyDaygY}
]b,fvx kd ;l wmvJ bk&m;}
]odcsiw
f mawGawmY trsm;Bu;D yJ ½Syd gao;w,f bk&m;? 'gayrJY
vnf;-}
]ajymyg}
]q&mawmfajymcsiw f mu o'¨ra® wGtaMumif; jzpfaeawmY tJ'g
udk xdcu kd rf mS pd;k ygw,f bk&m;}
][kww f ,f/ onf-tar;pum;eJY ajzMum;csuaf wGu Bu, d mrwå
jzpf&yfawG jzpfaeNyaD ygY}
]'gayrJv Y nf; 'gawG[m wynfah wmfwYkd rMum;bl;MuwJY pum;?
rawG;bl;MuwJY taMumif;t&mawG jzpfaeawmY tusdK;rsm;vSygw,f
bk&m;}
]onftaMumif;awG aemifusrS qufajymMuwmaygY}
]aumif;vSygNyD bk&m;}
]onfvq kd v
kd sif t&[ef&UJ eda&m"t&d,opö opäu d wy#da0"
&ykH vkaH vmufNyaD ygY}
][kwyf gw,f bk&m;}
tcef;(6)
o'¨ro
® ;Hk jzm ed*;Hk
tcef;(6)
o'¨r®okH;jzm ed*kH;
93/ o'¨r®ed*kH;
]o'¨r®okH;jzm ajymqdkcsuf[m rsm;vnf;rsm;NyD? jynfhpkHwJYtjzpf
a&mufavmufNyaD ygY}
]tvGejf ynfph v
Hk yS gw,f bk&m;}
]onfvdkqdk 'gudk onfrSmyJ &yfMu&atmif}
]wynfah wmfwu Ykd kd onfvkd w½Snw
f vsm; cs;D ajrm§ ufwmtwGuf
twdkif;rod 0rf;omMuygw,f bk&m;/ wynfhawmfwdkYudk t½Sifbk&m;eJY
t½Sibf &k m;a[majymwJY w&m;"r®ukd qnf;uyfot l jzpf rSw, f al y;awmf
rlyg bk&m;}
]om"k-om"k-om"k}
o'¨r®okH;jzm NyD;\/
t½SifÓPdE´mbdvuFm&
omraPausm?f om-oD-"? 'DCbmPu
r[m*E¦0gpuy@dw (awmifi)l
pnfyif*dkPf;tkyfausmif;? awmifilNrdKU