Professional Documents
Culture Documents
yXrtkyf
½SiÓ
f P
rmwdum
trSwf pmrsufESm
taMumif;t&m
pOf
rmwdum 3
tcef;(1)
ÓPuxmed'gef; 9
1/ ynm½Sw d tYkd m; pum; 11
2/ ÓPuxm 20
3/ ÓPb,fov l J 21
tcef;(2)
i,fpOfb0u ½SifÓPajympum;rsm; 23
4/ ÓPi,fpOfupum; 25
5/ ig;ESp½f ,G çf q,fEpS ½f ,
G u
f pum; 26
6/ ud&k ifÓP&JU tawG;pum; 28
7/ bk&m;udak jymaom pum; 29
8/ pdwfupm;pOfu pum;rsm; 33
9/ pmoifom;b0 pum; 35
10/ uefpGef;cif;xJrSmNidaewkef;u pum; 37
11/ uefpGef;cif;u½kef;xGufaewJY pum; 42
12/ w&m;½SmaMumif; ajympum; 47
13/ pmoifom;b0 pmjyefpOfupum; 51
14/ acwftjriftaMumif; ajympum; 53
15/ OyZÑm,fq&mausmif;rSm ajympum; 55
rmwdum(tquf)
trSwf pmrsuf
taMumif;t&m
pOf ESm
16/ a,mtaMumif; pum; 57
17/ olwY ynfv h il ,ftm; ajympum; 60
18/ ur®0gpmtaMumif;ajymaompum; 64
19/ jrefrmYpG,fpkHusrf;taMumif; ajymaompum; 67
20/ ykw;D pdyt f aMumif; ajymaompum; 69
21/ awmausmif;aezdYk ajymaompum; 72
22/ y&d,wåw d uúov kd t
f aMumif; ajymaompum; 76
23/ ,aeYomoemtaMumif; ajymaompum; 81
24/ ½GmrSm rdrdxufBuD;wJY ½Gmom;rsm;eJY ajymaompum; 84
25/ ½GmwumBu;D rsm;eJY ajymaompum; 90
26/ q|oH*g,emtaMumif; ajymaompum; 97
27/ ud, k yf ikd pf mtaMumif; ajymaompum; 101
28/ rEÅav; rpdk;&drfwdkufü oli,fcsif;rsm;eJY ajymaom 105
aocsma&&mpum;
29/ pmoifwu dk jf yef OD;yÍÆi;f ESiYf awmaezdYk ajymaompum; 109
30/ yk*b H &k m;taMumif; ajymaompum; 114
rmwdum(tquf)
trSwf pmrsuf
pOf taMumif;t&m
ESm
tcef;(3)
awmausmif;aepOfu ½SiÓ f Pajympum;rsm; 125
31/ awmausmif;ü oli,fcsi;f OD;yOÆi;f rsm;eJY ajymaompum; 127
32/ rdwaf qGbek ;f Bu;D rsm;ESiYf w&m;taMumif;ajymaom 137
pum;
tcef;(4)
y#dywf½Sifrsm;ESifY w&m;wdkufppfaq;pOfu 153
33/ ½SiÓf Pajympum;rsm;
ok;H q,fay;q&mawmfBu;D ESiYf w&m;aqG;aEG;pum; 155
(u) w&m;wdu k qf ikd jf cif;\ &nfreS ;f csu3f &yftaMumif; 157
pum; 160
( c) ppfukdif; y&uúrq&mawmfrsm;ESifY awGUqkHpum;
( *) ÓPpm*Dq&mawmfEiS Yf w&m;wdu k qf ikd af qG;aEG; 161
csupf um; 163
(C) rdk;ukwfq&mawmfw&m;ESifY wdkufqdkifaqG;aEG;
pum; 166
( i) ausmufoabFmq&mawmfw&m;ESiYf wdu k qf ikd f
aqG;aEG;csupf um; 172
( p) a0blq&mawmfEiS Yf awGUqkaH jympum;
rmwdum(tquf)
trSwf pmrsuf
pOf taMumif;t&m
ESm
(q) oJtif;*lq&mawmfw&m;ESiYf wdu k q f ikd af qG;aEG; 173
csupf um;
( Z) oHvsiaf wm&q&mawmfw&m;ESiYf wdu k q f ikd af qG; 173
aEG;csupf um;
( ps) q&mawmf½iS Of uú|ESiYf wdu k qf ikd af qG;aEG;csuf 174
pum;
(n) aMumifyef;q&mawmfw&m;ESiYf wdu k qf ikd af qG;aEG; 175
csupf um;
( #) ,aeYy#dywf ½ly'óersm;aeaMumif; pum; 178
( X) y&rw¬acszsuw f m t½ly'óejzpfaMumif; pum; 185
( !) ½lyg½lyw&m;udk edAmÁ efvYkd rjrifb;l rl;-jrpfxifMu 187
aMumif; pum; 195
( ¡) ½lyg½lyorm;awG uHvufrcHvYkd ed,wrdpmä 'd|jd zpf
aMumif;pum;
rmwdum(tqkH;)
trSwf pmrsufESm
taMumif;t&m
pOf
tcef;(5)
w&m;aqG;aEG; ajympum;rsm; 209
34/ pHawmfrlawmifay:ü ajymaom oHa0*ÓPfw&m; 211
pum;
35/ pHawmfrlawmifay:ü 'd|djzKwfzdkY w&m;pum; 220
36/ pHawmfral wmifay:üajymaom ud, k bYf 0odzv
Ykd kd w&m; 227
pum;
37/ pHawmfral wmifay:üajymaom bk&mYw&m;ppfw&m; 238
pum;
38/ jrpfi,fNrKd U? oBueF af usmif;ü aqG;aEG;aom w&m;pum; 279
39/ ½Siyf ifpuúed ;f wJ*w
l iG ;f ü ud&k ifBu;D tm;ajymaom w&m; 291
pum;
40/ ewfraDS wm&q&mawmf ½SiOf uú|tm; ajymaompum; 294
41/ ewfraDS wm&a*gyuOuú|tm; ajymqdak ompum; 300
42/ ewfraDS wm&wdu k tf yk Ef iS w
Yf ynfrh sm;tm; ajymqdak om 304
pum;
rmwdum(tqkH;)
trSwf pmrsufESm
pOf taMumif;t&m
tcef;(6)
a'oEÅ&ajympum;rsm;(1) 311
43/ vm;½I;d NrKd Uausmif;ü {nfo h nfbek ;f Bu;D tm; ajymqdak om 313
pum;
44/ rd;k n§i;f NrKd U? ompnf&yf a':cifEiS ;f tm; ajymaompum; 318
45/ pHawmfral wmifüajymaom tvHwpf&mapwDtaMumif; 322
pum;
46/ rif;uGef;awmif½dk;ü ajymqdkaom tarGcGJa0ykHpum; 330
47/ a½Tjrifwifausmif;ü ajymqdak om edAmÁ e'DyeDb,fvJ 334
pum;
48/ a&Tjrifwifawmifüajymqdak omy|mef;taMumif;pum; 338
49/ rif;uGef;awmif½dk;ü ajymqdkaom tarBuD;tokb 341
pum;
50/ a½Tjrifwifawmifü ajymqdak om edAmÁ eftaMumif;pum; 347
tcef;(1)
ÓPuxmed'gef;
tcef;(1)
ÓPuxmed'gef;
ud,
k 0hf ef;usif ud,k ohf rdik ;f rSm yk*aH cwfavmufu pum;
awGtxd Mum;cGi½Yf w dS ,f/ pmay[m tJonfacwfrmS ouf0ifE;kd x
vmvdyYk /J rSww f rf;pmeJY usr;f pmawG trsm;tjym; ay:vmw,f/
tJ'gawGqrD mS ajymol&UJ ud, k yf idk pf um; awGU&zdYk r½Sb
d ;l / trw"mwf
uswpYJ um;awmh rajymeJyY J oDcsi;f awG? uAsmawGvnf; ½Sad eNy/D
'gawGvnf; onfvykd /J
tif;0acwfrmS awmh pmay[m tawmfBu;D us,jf yefv Y mae
usecf w
YJ myJ/ ykjH yif'@m&DawGtjzpfeYJ jzpfjzpf? pum;yk0H w¬KtjzpfeYJ
jzpfjzpf? pmtjzpfeYJ jzpfjzpf? rEÅmeftjzpfeYJ jzpfjzpf? usr;f *eftjzpfeYJ
jzpfjzpfy/J pmacwfayacwfuawmY pmxJayxJrmS wifusew f maygY/
'gayrJY tjrKawuswYJ pum;uawmY urÇmESit Yf 0Sr;f jzpfwYJ vlo Y rdik ;f
rSmtxd ½Sm;yg;w,f/ jrefrmYvo Yl rdik ;f rSmawmY ud, k yf ikd pf um;udyk J
tawmf½Sm,l&r,f/
edAmÁ efqw
kd m tyg,fçuyfç&efoçl 0dywåçd Asoeqdw
k YJ qd;k 0g;rIcyf
odr;f uvGww f m jzpfw,fvv Ykd nf; ay:vGiwf ,f/
wk;H çwdik q
f wkd mu ½kyaf wGukd pdwuf qef;Mu,fxm;wJt Y &m
jzpfw,f/ 'gaMumifY wk;H çwdik [ f m wk;H emrf?wkid ef mrfjzpfw,f/ onfvkd
olu
Y ,kd yf ikd f todÓPfxu J xGuv f mwmjzpfw,f/ 'gaMumifY ]wk;H
emrf? wdik ef mrf}qdw k YJ pum;[m q&mawmfBu;D &JU ud, k yf ikd pf um; jzpf
w,f/ onfpum;[m q&mawmftaeeJY ywf0ef;usif oDwif;ok;H
2/ ÓPuxm
'guav;awGudk-
]ÓPuxm}-vdYk emrnfeYJ pkMunfrh ,f/
]ÓP}-qdw k m pma&;ol&UJ trnfy/J
ud,
k af jymwJpY um;awG pkrmS jzpfvYkd onf pum;awGu-kd
]ÓPuxm}
vdYk emrnfwyfvu kd wf myJ/ wpfenf;awmYvnf; onfpum;awG[m
todÓPfeYJ ywfoufwpYJ um;awGyJ jzpfw,f/]ÓPf}-[m ]ÓP}-
yJ/'gaMumifv
Y nf; onfpum;awGukd onfvkd emrnfwyfvu kd w
f myJ/
3/ ÓPb,fov l J
]ÓPuxm}[m ÓP&JUÓPf&nfpum;awGy/J onfpmrSm
pum;awGcsnf; a&;csvdkufvsif pmu jym;csyfcsyf jzpfaer,f/
'gaMumifY pum;udjk ywJt
Y cg ½kyv
f ;Hk uav; enf;enf;yg;yg; <uvm
atmif ajymolç emoleYJ ywf0ef;usif tajctaeuav;awG vdt k yf
oavmuf jznf&h r,f/ 'gjznfzh Ykd ajymol&UJ i,fb0 ud, k u
Yf ,
kd uf kd
ajymwJY pum;wcsKd U onfpmrSm ygaevdrrYf ,f/
olu
Y kd vlpm&if;oGi;f wJt
Y aeeJY rSwpf mxm;awmY
olYtrnf[m-
]todtjrif}-vdYk t"dygÜ ,f&wJY ygVdvkd ]ÓP}yJ/
tcef;(2)
i,fpOfb0u ½SifÓPajympum;rsm;
tcef;(2)
i,fpOfb0u ½SifÓPajympum;rsm;
4/ ÓPi,fpOfupum;
olt Y ouf ESpEf pS cf çJG ok;H ESprf mS ½Gmtjyifbuf teD;tyg;udk
oGm;wwfp jyKNy/D olt Y arudk ½Gmtjyifu jrifc&YJ wmwpfck olajym
w,f-
]tar ocsKØ i;f udk usKyjf rifcw YJ ,f}
]rif;b,foGm;vdkYvJ}
]oli,fcsi;f eJt Y wl olt Y areJY oGm;w,f/}
]'gqdk awmuae jrifcw YJ maygY}
][kww f ,f? ocsKØ i;f u rD;cd;k awGvykd aJ emf}
]bmawGjrifcJYvdkYvJ}
]ocsKØ i;f rD;cd;k wef;Bu;D jrifwmaygY}
]ocsKØ i;f u rD;cd;k rS r[kww f m}
]onfvq kd kd rD;cd;k Bu;D u bmBu;D vJ}
]b,favmufBuD;vJ}
]onftrd Bf u;D avmuf ½Sw d ,f}
]tJ'gocsKØ i;f r[kwb f ;l / ocsKØ i;f xJu Z&yfu/G rD;cd;k vdak wGu
Z&yftrd;k u oGwaf wGy}J
ol[m ocsKØ i;f udk nae ae0if&o D a&mrSm jrifcw
YJ ,f/ tdrf
avmuf½SdwJY tjyma&mifydwfum;usufxm;wJY t&meJYwlw,fvdkY
ocsKØ i;f udrk wS x
f ifNy;D pum;ajymcJw Y ,f/
5/ ig;ESp½f ,
G çf q,fEpS t
f ½G,u
f pum;
ol[m bke;f Bu;D vkyzf Ykd qk;H jzwfNy;D toufq,fah v;ESpjf ynfh
csed rf mS ud&k if0wfcwYJ ,f/ ol[m ud&k if0wfNy;D csed af vmuftxd olY
ud, k o f l pum;wpfceG ;f ajymw,f/
Ä ]rif; olawmfaumif; b,favmuf jzpfNyDvJ}
]½So
d rQ olawmfaumif;tusi&Yf UJ wpf0uf½w dS t
YJ xd olawmf
aumif;jzpfNyD}
Ä ]bmeJY wdik ;f wmvJ}
]olawmfaumif;awGrmS rvky&f rSm&,f? vky&f rSm&,f - ESpcf ½k Sd
w,f/ rvky&f rSmawG igrvkyb f J aeEdik w f ,f/ vky&f rSmawmY ig
rvkyfEdkifao;bl;}
Ä ]wu,fvm;}
][kww f ,f/ bmwm;wm;- igvdu k ef mvkyaf qmifEikd w
f ,f}
]t½Sib
f &k m;- wynfah wmf aumifrav;awGtaMumif; pdwf
ul;-ul;aeygw,f/ wynfhawmf bkef;BuD;vkyfzdkY qkH;jzwfcsuf csxm;
ygw,f bk&m;/ onfawmY onfqkH;jzwfcsuf rysuf&atmif aumif
rav;awGpw d uf ;l ukd aemif rul;awmYygbl;}-vdYk qk;H jzwfygw,f
bk&m;/ onftwdik ;f rjzpfvsif wynfah wmfukd i&Jt;kd rSm atmufq;Hk
ucsKd ; jzpfygapbk&m;}
'gudv k nf; ol-½I;H ygw,f/ awGUcGijYf rifciG BYf uKv H sif awGUjrifciG Yf
udk olrvTzJ ,fEikd b f ;l / olBY uKd ;pm;csu[ f m MumMumrcHbJ ½Scd w YJ ,f/
onfxufyJ pdwt f qifu Y wd;k vmw,f/ olwu Ykd av;awGukd awGU&
wm[m r0bl;/ pum;awG ajymcsiv f mwmtxd iwfrw G v f mw,f/
'gudx k ed ;f Edik af tmif xde;f zdYk bk&m;qDrmS 0efcpH um;eJY ½Scd ;dk w,f-
]t½Sib f &k m;- wynfah wmf rde;f rav;awGukd rMunfb h Ukd 0efcH
csuu f kd y,fzsuyf g&ap}
( ----------------------------------- )
'gukd wynfah wmf rwwfEikd af wmYygbl;/ 'gayrJY onfx h uf
qd;k wJY olwaYkd v;awGukd wynfah wmf pum;ajymcsiw f m pwmudk
wynfah wmf a½SmifygYr,f}
( ------------------------------------ )
]wu,fvYkd uwdysuv f sif i&Jt;kd rSm wynhaf wmf csKd ;jzpfyg
&ap}
olUrSm 'gawGuEkd ikd zf Ykd todÓPf r½Sb d ;l / Edik v
f wkd qYJ E´ jyif;
jyif;jyjy ½Sad ew,f/ todÓPf&UJ tul r&wJY qE´[m jynf0h vdrYk &
bl;bJ/ ol odyBf uKd ;pm;aew,f/ pmoifom;oli,fcsi;f awG tm;wJY
8/ pdwu
f pm;pOfu ud&k ifÓPpum;
]awmxGufrSmaygY}
]tif;}
]qkH;jzwfNyD;NyDvm;}
]tif;}
]ydu
k q
f v
H ;Hk vk;H r½Sad wmYvYkd awmif;vdu
k &f wm? b,favmuf½dS
ovJ}
]ajymraeygeJ}Y
]tm;emwm? rajymbJ raeEdik v f yYkd g}
]vdkwmajymzdkY ajymxm;wJY[myJ}
]pm;p&mawGuvnf; trsm;Bu;D ? bmvdYk ,lvmwmvJ}
]pm;&atmif}
][if;-'ku©yJ}
]rajymeJY}
],lw,fqdkwm? ay;wmeJY csdefcGifvQmrQrS aumif;wm/
onfrmS vufy½J w dS ,f/ onfawmY 0efav;wmaygY}
]'gqdk&w,f/ ½kyf½Sifwpfum; jyay;}
]jyvdYk aumif;rvm;}
]'gqdk-ae}
]onfvkd rajymygeJ}Y
]aeyg? aeyg}
]tcsed f b,frrD vJ}
]ajymcJYNyD;om;}
]bmum;MunfhrSmvJ}
]jywJYum;}
ol[m olYuefpGef;EG,feJYtwl ref;oDwm a&mufaew,f/
yef;NcrH mS bm pum;rQrajymbJ oGm;vmçxdik çf em; vkyaf ew,f/ tm
oef;wm cPçcPjrifvYkd ]ysi;f ovm;? bmtcuftcJ ½So d vJ}-vdYk
ar;w,f? ]r½Sb d ;l }-yJ ajymw,f/ yef;Ncu H tdrjf yef um;ydaYk wmY rjyef
ao;bl; ajymw,f/ bmvky&f rSe;f rod jzpfvmw,f/ wpfae&mrSm
pum;ajymMuw,f/
]igyifyef;vdkufwm}
]bmjzpfvdkYvJ}
]rif;aMumifYaygY}
]onfuvnf; onfvdkyJ}
]rif;u bmjzpfvv Ykd }J
]tJonfuaMumifYyJ}
][if-rifpY w d af wG b,fvjkd zpfwmvJ}
]onftwdkif;yJ}
]rif;-bmjzpfcsiw f mvJ? ig-em;vnfatmif ajymyg}
]nuMunfw h YJ ½ky½f iS u f m;xJu u&ifrav;vdk jzpfcsiw f m}
][m-jzpfrvm;uG}
]odNyD;om;yg}
]bmodwmvJ}
]tjiif;cH&rSmudk}
]b,fvdkodwmvJ}
]onfrmS pdwrf ½Sb d ;l ? wjcm;rSmvdYk - odwm}
]r[kwfu-[kwfuuGm}
]odw,f}
]ig-bmrSpw d rf ul;zl;bl;/ tJ'gpdwu f ;l zdYk tzd;k wefwmvnf;
igYrmS bmrSr½Sb d ;l }
]rvdkbl;}
]rif;rSm;aew,f/ igYut kd azmfvyk o
f l 'kua© &mufrmS yJ}
]rSm; - rSm;}
]rif;udk igoem;w,f}
]ud,k bhf uf ud, k af jym}
]onfvq kd v kd sif rif;udk uwday;r,f/ rif;qDuuwdwpfck
tvsifawmif;csifw,f}
]awmif;}
]ud, k t Yf azmfukd ud, k 0Yf ef;usi?f tcsed w
f pfcck t k wGi;f ½SmygYr,f
qdkwJY uwdyJ}
]'gay;vsif bmjyefay;rSmvJ}
]ig rif;qE´jynhaf pygr,f-vdYk ay;r,f}
]aocsmw,faemf-}
]at;yg}
]tJonf uwduadk y;w,f? pdwcf s}
]igvnf; igYuwduakd y;ygw,f? rif; pdwcf s}
]'gqd-k jyefr,f? um;-ydaYk y;}
]tJ'g cufwmyJ}
]ajymraeeJ?Y uwd&Ny;D om;}
]igYukd r½Suçf raMumufawmYb;l vm;}
]ud, k u
Yf kd cspaf eoltay: 'gawG rjzpfb;l }
]tif; rif;uwdvnf;? owd& o½kyaf zmfO;D aemf}
]onfu pdwcf sr;f omwmav;udk arSmufrypfygeJ}Y
]igYukd vlq;kd Bu;D vdYk rif;xifovm;}
]r[kww f m oufaojyaygY}
]r[kwfwmtwGuf oufao½Sdrvm;}
]½S?d ody½f }dS
]b,fvdkvJ}
]arT;arT;ay;vsif rqdk;wmxif½Sm;NyD}
][m-tm;emw,fuGm}
]b,folYudkvJ}
]igYb0udak &m? rif;udak &myJ}
]'gqdk onfu tvsiaf rT;r,f}
]a[-uGm? igarT;vsif rif;cufoGm;r,f}
]cufcuf}
]wnfwnfNidrfNidrfav; em;axmifay;aemf}
]tif;yg}
]igYb0&JUyef;wdik u f kd rif;odygw,f}
]qufajymyg}
]tJ'g-rif;ulrS ig-ta&mufomG ;Edik af wmYrmS vdk jzpfaeNy}D
]qkH;atmifajymyg}
]igYpw d &f wmeJyY J rif;auseyfay;yg/ igYu, kd u
f kd bk&m;ay;xm;
wJYtwdkif; ay;yg&ap}
][ifYtif;}
]b,fvdkvJ}
]arQmfvifYNyD;om;yg}
]bmudkvJ}
]b,fawmY ½ke;f oGm;cH&rvJvyYkd g}
]epfempum; rajymygeJ}Y
]udk,fYcspfoltwGuf MunfomEdkifatmif tm;xkwfrSmyg/
pdwcf syg}
]rif; igYuEkd ikd yf gw,f}
]Edik w
f mu t½I;H Mu;D &wmyJ}
]rif;- igYxufomygw,f}
]tJonfvufaqmif rvdck sib f ;l }
]tdraf xmifjyKaemf? igYxuf trsm;Bu;D omol &rSmyg}
]taESmift Y ,Sujf zpfrmS rpd;k &dryf geJ}Y
]cspo f ul kd raigY&bl;}
]'gqdk oGm;yg}
(udk,fwdkifzwf½IavYvm okawoejyK avYusifY&eftwGuf ul;,lygonf? wpfqifY jzefYa0cGifYrjyK)
ÓPuxm 45
]em;axmif&rSmaygY}
]rif;udkcspfolawG rawGUao;bl;vm;}
]awGU}
]b,fESpfa,muf½SdvJ}
]vdkcsifMuygw,f}
]ud,k v Yf rf;rSef avQmufwt YJ aeeJY tJ'g vkyaf emf}
]wpfoufwm rawGU&rSmudk rawG;0Hb Y ;l }
]igYpw d u f kd rif;&aerSmyg}
],kHcsifygw,f}
]pdwcf syg}
]onfuwd&UJ oufaotjzpf arT;ay;yg}
]&Ny;D om; xm;vdu k yf g}
]onfuarT;vsif wm;rSmvm;? aemufq;Hk tjzpf wpf0 zuf
csifw,f? wm;rSmvm;}
]rif; oabmyg}
]rzufawmUYbl;vm;}
]igYpwd u f ykd J rif;,lyguGm}
]tm;vk;H udyk J auseyfay;ygr,f}
]ta0;Bu;D udk tMumMu;D oGm;r,faemf}
]onftzdYk EIwrf qufygeJU/ oGm;yg}
]oGm;ygYr,f}
]pdwcf sr;f omygap? atmifjrifygap}
]aus;Zl;yJ}
aemufbufudkvSnfhvsufa&mufaer,faygY}
]tif;-[kwfom;}
]wdu Yk onfvrkd [kwb f ;l ? wcgwnf; a½SUvSnNhf y;D om;}
]onfawmY-}
]olutrdeaYf y;vdu k rf S wdUk bk&m;u csmueJ aemufvn S hf
oGm;awmY wdrYk &,fbJ raeEdik b f ;l / olajymwJt
Y wdik ;f jyefvn S &hf wm
aygY}
]tif;- &,fp&mBu;D yJ}
]olu wdu Yk kd yufvuftyd zf Ukd trdeaYf y;w,f}
]tif;}
]wdv Yk nf; tdy&f wmaygY}
]bmvkyfbdkYvJ}
]ezl;ay: bk&m;yifyY gvdYk trdeaYf y;w,f/ nmbufapmif;tdyf
yg? em;xifay: bk&m;yifyY g? b,fbufapmif; tdyyf g? bk&m;yifyY g-
aygY}
]tif;}
]wdv Yk nf; aeYcif;aMumifawmif tdyv f ukd ?f apmif;vdu
k ef YJ ½Suf
udk;½Sufuef;jzpfayrJY vkyf&wmyJ}
]rif;wd[ Yk m 'kuy© }J
]'gawGNy;D awmY wdu Yk kd oMum;auR;w,f}
]NyD;NyDvm;}
]rNy;D ao;bl;/ oMum;pm;aewke;f rSm bk&m;udak cgif;ay:wif
xm;zdYk trdeaYf y;w,f}
]tif;}
]wdvYk nf; wpfa,mufukd wpfa,mufMunfNh y;D rNyK;H rdatmif
rwwfEdkifMubl;/
][kwfwmaygY}
]tJ'gNy;D awmY ]onfaeY'gyJ}-qdNk y;D jyefvw T wf ,f}
]b,fvdkvJuGm}
]bk&m;udk xdik &f if;?pm;&if;?tdy&f if; tm½kjH yKbaYkd ygY}
]Ak'¨gEkówdaygY}
]at;aygY? 'gudk yg;pyfr[Edik b f ;l ? vufawGUjyrSjzpfr,f qdk
awmY rvGefbl;vm;}
]ajymvdYk em;rvnfEikd w f m bmygvdv Yk }J
]'geJ?Y igvnf; ausmif;uxGuw f ,fqv kd siyf J ajymxm;cJw Y ,f}
]b,fvdkvJ}
]wef[? bdwfwkH;awG-vdkYyJ}
]rif;wdu Yk bmvkyzf Ykd oGm;wmvJ}
]raeYu olUudak wGUawmY olw Y &m;u aemufb0 b,fEpS cf k
udk b,fEpS &f ufusiv Yf sif jrifw,fvYkd ajymvk?Yd 'geJY ud, k u
Yf kd tazmfu
oGm;zdyYk q
l mvdYk oGm;MuwmyJ}
]ol[ Y m wu,ford mS vm;}
]txifaygY}
14/ acwftjrifpw
Hk YJ ½SiÓ
f Ppum;
½SiÓ
f P touf ESpq f ,fih g;ESprf mS pmoifwu
kd u
f qif;Ny;D
OyZÑm,fq&m½S&d m ausmif;jyefa&mufvmw,f/ olaY usmif;aezuf
awGeYJ pum;ajym&w,f/
]b,fawmY rEÅav;jyefrvJ}
]rjyefawmYbl;]
]pmqufroifawmYbl;vm;}
]oifNyD;oGm;NyD}
]tcsKd UolawG onfx h ufMumMum oifw,faemf]
]tif;}
]pmoifNy;D wmudk bmeJY owfrw S &f wmvJ}
]pmwwfwmeJYaygY}
]pmwwfcJYNyDaygY}
]bke;f Bu;D pmtm;vk;H ig-zwfwwfNyD ajym&rSmyJ}
]pmwwfawmY w&m;awGord mS aygY}
]rodbl;}
]b,fvdkvJ}
]pmu w&m;pmyJjzpfw,f? w&m;r[kwb f ;l }
]w&m;pm[m w&m;r[kwfbl;vm;}
]tif;}
]pmwwfvsif udavomrenf;bl;vm;}
]tif;}
]bmtwGuf pmoifwmvJ}
]udavomenf;atmif vky&f rnfw h &m;[m bmjzpfw,fqkd
wm odzyYkd }J
]tJ'g odcNYJ yv
D m;}
][ifYtif;}
]b,fvdkvJ}
]pmzwfwwf½kHygyJ}
]pmoifwm onfvykd v J m;}
]tif;}
]w&m;odatmif bmvkyf&rSmvJ}
]pmawGzwfNy;D pmxJrmS bk&m;bmajymvdw k ,foad tmif ½Sm
azG&r,f/ Ny;D awmY tJonfajymvdw k mawG[m vlawG&UJ b,ftjzpf
awGqdkwmodatmif a0zefMunfhwmawG vkyf&w,f}
]pmoif&if; tJ'gawG rvkyb f ;l vm;}
]zwfwwfatmifyJ renf;vkyf&wm}
]pmwwfoel YJ rwwfo[ l m bmrSqufrvky&f if twlyv J m;}
]tif;}
]pmwwfwm[m b,ftusdK;rsm;vdkYvJ}
]pmrwwfvsif bk&m;bmajymw,fvYkd b,fvo kd rd vJ}
]'gawmY? 'gaygY}
]'g[m twdik ;f rodBu;D wJtY usKd ; r[kwbf ;l vm;}
]rubl;]
]ajymygOD;}
]onf½mG uajymawmY [d½k mG u pke;f aygw,f? [d½k mG a&muf
awmY wjcm;½Gmuaygw,f? tqifq Y ifY ajymMuw,f}
]'gyJvm;}
]awGUBuKHp&muvnf; odyfi,fw,f}
]bmqdkifvdkYvJ}
]awGU&wmav;tay: pdwfpdkufvGef;wmaygY]
]'g bmjyKv}J
]tJ'g odycf pH m;&w,f}
]rifY[mu b,fa&mufoGm;wmvJ]
]cHpm;&atmifvyk w f m[m jyKpm;wmyJ/ tJonfou l pke;f yJ}
]r[kwfwmbJ}
]ig onfvdkyJxifw,f]
]udk,fawGUcHcJU&ovm;}
]tif;}
]ajymygOD;}
]a,muvlawGeYJ tavmif;awmfuóy awmxJrmS wpf
ywfausmaf vmuf twlomG ;? twlpm;? twlaecJw Y ,f]
]olwu Ykd a,musmf ;awGvm;}
]rdef;rawGa&myJ}
]pum;awGtrsm;BuD; ajymcGifY&rSmaygY}
]tif;-tJonfrmS yJ olwt Ykd jrif i,fwm od&w,f}
]b,fvdkawGvJ}
(udk,fwdkifzwf½IavYvm okawoejyK avYusifY&eftwGuf ul;,lygonf? wpfqifY jzefYa0cGifYrjyK)
ÓPuxm 59
]b,fvdk ajzrvJ}
]ig wyftyfrodb;l / ajzvsif txifyaJ jz&r,f}
]xifjywmyJ em;axmifyg&ap}
]xifjywm rvkycf ifrmS xifjyvdYk jzpfçrjzpf od&atmif?
rif;udik gar;r,f/ tJ'g rif;uajz}
]ar;yg}
]rifUpuf&,f? armif;qGb J ;D &,f? ESpcf pk vk;H [m ajrBu;D eJY rpyf
bl;/ tyf(Earth)rjzpfb;l jzpf&r,f [kwo f vm;}
]armif;qGb J ;D u opfom;wdik rf Ykd tyfrjzpfb;l ? pufuawmY
uGeu f &dcaHk y:xdik x f m;wmrdYk pufu tyf-jzpfw,f}
]'gqdk igxifrjywwfawmYb;l }
]bmYaMumifYqdkwm rajymwwfawmYbl;aygY}
]tif;?tyf-jzpfvsif igwGuv f rYkd &bl;/ rif;ajzwmudyk J rif;jyef
ppfcsif ppfOD;}
][kww f ,f/ pufu tyf-jzpfaumif;rS jzpfr,f}
]b,fvdkvJ}
]pufxdkifzdkY uGefu&davmif;wkH;u pdkufxm;wJYwdkifawG[m
pufcgG &JUtaygufeYJ rwnhv f Ykd opfom;aygif xyfwifNy;D tJonfaygif
eJrY S pufuekd yfpx JG m;&wmyJ}
]'gqd?k tJonfeyfawG ausmufceHk x YJ çd rxd rif;oGm;Munf}h
]oGm;Munfah y;r,f? cPiHUay;yg}
]&w,f? oGm;Munf}h
(--------------------------------------------)
igYudkxnfhvdkufw,f}
]tif;}
]onfyGJrsdK;[m uav;uwnf;u &if;ESD;NyD;om;yJ}
]½GmawG&UJ "avYy}J
]oDvay;? a&pufcsNy;D ur®0gpm zwfMuawmY igYacgif;xJrmS
tawG;awG tpDt&D jzpfvmw,f}
]b,fvdkawGvJ}
]yXrqk;H u ig-bmvkyaf ewmvJ- vdyYk }J
]bmjzpfvdkYvJ}
]onfupd eö YJ ur®0gpm? bmrSrqdik w f m awG;rdvyYkd }J
]vkyfygOD;}
]onfupd u ö tEÅ&m,fuif;zd?Yk ur®0gpmu &[ef;tjzpfay;
zdkYç ray;zdkY ajymwmawG jzpfaew,f}
][kwfwmaygY}
]NyD;awmYvnf; trsm;BuD;½Sdao;w,f}
]vkyfygOD;}
]onfyrJG sKd ;rSm ur®0gpm rSeOf ;D awmifr?S zwfvrYkd &bl;qdw
k m
vnf; ygw,f]
]bmjzpfvdkYvJ}
]tck ur®0gpmzwfMurSmu ½Gmausmif;ok;H ausmif;xJu bke;f
BuD;okH;yg;yJ}
]tif;}
]ok;H yg;u oHCmrjzpfb;l r[kwv f m;}
]tif;}
]ok;H yg;xufyv kd nf; onfyrJG mS oHCmrjzpfEikd b f ;l }
]av;yg;? av;yg;eJt Y xuf[m oHCmjzpfNyD r[kwv f m;}
]odrx f v J nf;r[kw?f e,foC H mvnf; rodr;f awmY bke;f Bu;D
awGrsm;vnf; 0*fjzpfrmS / oHCmrjzpfb;l aygY}
]at;- [kwo f m;}
]Ny;D awmY OyZÑm,fvnf; r½Sb d ;l ? &[ef;avmif;vnf; r½Sb d ;l /
onfur®0gzwfzYkd csKd U,Gi;f wJt Y csuaf wGu Munfyh gOD;}
]at;aygY}
]ig-ausmif;jyefa&mufawmY? OyZÑm,fbek ;f Bu;D udk b,fvv kd -J
avQmufawmY? 'gudk olu onfvdk ajymw,f/ ]oluvnf; olwdkY
q&mbkef;BuD;udkar;zl;w,f}-ajymwmyJ}
]olYq&mu b,fvdkajzowJYvJ}
]'g tpOftquf zwfvmwm}vdaYk jzw,f- ajymw,f}
][if-}
]onfvakd jzwmtwGuf igYq&mudk awmu pmrwwfwYJ
bke;f Bu;D rdyYk v
J Ykd ig xifvu kd w f ,f}
]tckawmY}
]pmwwfq&mawmfawGvnf; onfvdkyJawGU&wm tHYMo&
wmaygY}
19/ jrefrmYp,
G pf u
Hk sr;f taMumif; wpfcsed u
f
pmorm;wpfa,mufudk ½SifÓPajymqdkaompum;
20/ pmoifwu
kd rf mS aepOfu ½SiÓ
f PESiYf
(udk,fwdkifzwf½IavYvm okawoejyK avYusifY&eftwGuf ul;,lygonf? wpfqifY jzefYa0cGifYrjyK)
ÓPuxm 69
olrY w
d af qG&[ef;wpfyg; ykw;D pdyt
f aMumif; ajymaompum;
]bmjyKvdkYvJ]
]tckb0vdkyJvdkY atmufarYvdkY]
]tckb0[m aumif;vdkYvm;]
]tif;}
]b,fvdkaumif;wmvJ}
]tckvdkjzpfae&wm aumif;wmaygY]
]aemifb0rSm tckvrkd jzpfb?J i&Jusvsiaf um}
]i&JeJYqdkifw,fvdkY rawG;zl;bl;}
]ewfjzpfNy;D csr;f omvsiaf um}
]tJ'gjzpfNy;D csr;f omcsiw f mvnf; wpfcgrS rawG;zl;bl;}
]tckb0 tarY0rf;xJ ae&wmawG? tdrk mS çemrSmçaorSmawG
[m NiD;aiGUp&mqif;&JawG r[kwfvm;}
]tarY0rf;ae&wm qif;&Jw,fvnf; rodb;l / emwmvnf;
aq;aomuf&r,f/ tdw k mvnf; qif;&Jw,fvYkd rxifb;l / ao&rSm
vnf; aMumufp&mvdYk ratmufarYb;l }
]tckb0udk qif;&Jw,f rxifb;l aygY}
]tif;}
]qif;&Jw,fqw kd m ½Swd ,f rxifb;l vm;]
][iftY if;/ b,fv[ kd mawGv}J
]ud,
k rf vkyEf ikd ?f rjzpfEikd w
f mawG vky&f çjzpf&wmawG[m qif;
&JaygY/ 'gawGukd raMumufb;l vm;}
][ifYtif;}
]bmjzpfvdkYvJ}
]at;}
]aemifb0½Sdvsifaum}
]onfvykd J aumif;rSmyJ}
]tqkH;u b,fvdkvJ}
]aumif;zefrsm;awmY qk;H rSmyJ}
]b,fvdkqkH;rSmvJ}
]tJ'g rodb;l / bk&m;odw,fxifw,f}
ig;rQm;csw
d rf mS wDaumifwyfzrf;ovdk jzpfaewm xif½mS ;w,f}
]onfenf;uawmY ESv;Hk emp&m rormrIy}J
]oluvnf; onfenf;aemuf vdu k &f zdYk pdwaf pmaewm od
omw,faemf/ 'g[m omoemb0udk olrjrifwm xif½mS ;csuf
wpfckyJ}
]at;-}
]aemufwpfcsufvnf; ½Sdao;w,f}
]bmvJ}
]olu ]omoem-wumu,frSwJY}
]'gu b,fvv kd }J
]omoemudk tkycf sKyo f ul ul&r,faygY}
]onftcsuu f omoem&JUb0udk olrodaMumif; b,fvkd
azmfjywmvJ}
]omoemqdw k m "r®pufy?J "r®pufqw kd m tmPmpuf&UJ t
xufrmS ½Swd ,f/ 'gaMumifY "r®pufukd tmPmpufeu YJ v
l rYkd &bl;}
]trSew f &m;udk 'Pfxm;Ny;D wnfaqmufvYkd r&bl; aygY}
][kww f ,f/ olu trSew f &m;twGuf 'Pfxm;ay;rnfo h l
udk tul-waew,f}
]ArmYordik ;f wavsmuf onfvykd v J yk cf wYJ m r[kwv f m;}
]tpOftvm½SdwmeJY trSefvkyfrvm;}
]onfvakd wmY r[kwb f ;l aygY}
]omoemYb0udk jrifvsif tkycf sKyo f u l ,fyg-b,fvyk rf vJ}
]b,fvdkvkyfrvJ}
23/ pmoifwu
kd rf mS aepOfu tazmfpmoifom;wpfO;D ESiYf
,aeYomoemtaMumif; ½SifÓPajymaompum;
]onfaeYAk'¨bmomudk b,fvdkjrifovJ}
]wdk;wufaew,faygY}
]bmawGawGY&vdkYvJ}
]bke;f Bu;D OD;a&awGvnf; b,fwek ;f ujzpfjzpfxuf rsm;rSmyJ}
]tif;-}
]pmoifpmcsEikd o f al wGvnf; onfvykd J rsm;r,f}
]tif;-}
]yd#uwfo;Hk ykv H ;Hk jyefEikd o f al wmif tck½adS eNy}D
]tif;-}
]oH*g,emvnf; wifEikd w f ,f?wumeJw Y umrbufuvnf;
tvSL'gef;Edik q
f ;Hk avmuf jzpfr,fxifw,f}
][kwfavmufygw,f}
]0dyóempcef;awGvnf; tckavmuf ay:zl;r,frxifb;l }
]at;-}
]'gawG[m wd;k wufrt I wGuf jyuGuaf ygY}
]wd;k wufwmudk 'gawGew YJ ikd ;f vdYk jzpfygYrvm;}
]bmjzpfvdkYvJ}
]'gawGu acwftavsmufjzpfwmyJ}
]b,fvdkvJ}
]vlrsm;awmY bke;f Bu;D tpp rsm;wmaygY}
][kwfom;]
]'gaMumifY omoematmufrmS ½Sw d vYJ al wG[m vlUwm0efudk
xrf;½Guf apmifaY ½Smuf&aumif;rSe;f rodb;l }
]tif;-}
]'gaMumifY vlawG tcsi;f csi;f rpnf;vk;H rnDnw G bf ;l / b,f
tpkawGMunfMh unfh uGaJ ewmyJ/ onfvjkd zpfvsif vGwv f yfçNird ;f wm
eJY 'gudo
k wd tYJ odw&m;? b,fvjkd zpfrvJç b,fvkd Bu;D yGm;csr;f om
rvJ]
]tif;-}
]onfawmY omoem[m omoemtwGufyJ jzpfaewm
xif½Sm;w,f r[kwfvm;}
][kwfw,f}
]wdk;wufwm [kwfao;vm;}
]pmawGawmY wwfMuykyH ]J
]pmwwfwm[m pmwwfzt Ykd wGuyf /J pm[m pmtwGuyf J
vkyfaeMuwm}
]wjcm;&nf½G,fcsuf r½SdMubl;vm;}
]wpfEdkifiHvkH; bkef;BuD;awGvdkufar;/ usrf;awGtrsm;qkH;
a&;olxrJ mS aemufq;Hk jzpfwYJ bke;f Bu;D wpfyg;[m y'y&rjzpfatmif
tm;xkwMf uvdYk Mo0g' ay;oGm;w,f}
pmoifwu kd u
f qif;Ny;D ½Gmjyefa&mufNy;D tcsed u f ? ½Gmu tpf
udt
k ½G,?f OD;av;t½G,f ausmif;om;rsm;udk ½SiÓ f P pum;ajymcJY
w,f/
]b,fvdkvJ? aevdkYxdkifvdkY tqifajyMu&JUvm;}
]wynfah wmfww Ykd pfoufrmS tqiftajyqk;H tcgyJawmif
ajym&rvdkygyJ}
]tHYMop&myJ}
]olykefawGvnf; r½SdawmYbl;? olcdk;ç"m;jyvnf; txenf;
oGm;w,f? qefaps;uvnf; wpfusyçf ESpu f sy&f ,f}
]cifAsm;wdYk vufawGUod&wmawGt&qdak wmY [kww f myJ}
]Edik if aH &;u aumif;awmYrmS r[kwv f m;}
]r[kwfbl;}
]OD;Zif;u A[kow k ½Sw d ,f? wynfah wmfwu Ykd kd Edik if aH &;av;
bmav; ajymygOD;}
]Edik if aH &;orm; r[kwaf wmY tao;pdwf rajymwwfygbl;}
]ajymwwfwmav;yJ wynfah wmfwYkd odcsiyf gw,f]
]vlawG om,m0ajymzdkYqdkvsif vlawG vGwfvyf&w,f/
rvGwv f yfbJ om,m0ajymvdYk r&bl;/ &w,fqv kd nf; MumMumrcH
bl;? rawmfwqyJ}
]wynfah wmfww Ykd ikd ;f jynfu vGwvf yfa&;&Ny;D NyD r[kwv f m;}
][ifYtif;]
(udk,fwdkifzwf½IavYvm okawoejyK avYusifY&eftwGuf ul;,lygonf? wpfqifY jzefYa0cGifYrjyK)
86 ÓPuxm
]wu,faygY}
]awmfveS af &;aumifpq D Nkd y;D ppfwyfu tmPmodr;f awmY?
wynfah wmfwu Ykd kd olwyYkd J tkycf sKyw f maMumifY wynfah wmfwYkd rvGwf
vyfbl;aygY}
]at;-Asm}
]'gaMumifY wynfah wmfwYkd tckom,m0ajymw,fqw kd m[m
rcdik rf mbl; ajym&wmaygYaemf}
][kwfw,fAsm/ owdxm;NyD;awmYom apmifYMunfhMuay
awmY}
]onfvkd qufqufpyfpyfMum;&wm wynfah wmfwYkd A[k
okw todynmawG trsm;Bu;D wd;k ygw,f}
]tJonftodynmu cifAsm;wdYk xm0& om,m0ajymzdYk
twGuf vGwv f yfruI kd rarYatmif ulnyD gap-vdYk awmif;qd&k rSmyJ}
]aus;Zl;wifygw,fbk&m;}
pmoifwu kd u
f qif;vmNy;D ½Gmausmif;a&mufpu ½Gm½Sw d um
Bu;D rsm;udk ½SiÓ f P pum;ajymcJw Y ,f/
]aiGwpf&mwef odr;f wJt Y xJrmS wumBu;D wdYk tawmf ygMu
ovm;}
]enf;rsm;rqdak wmY ygMuygw,f}
]tawmfuav; pdwfarm vlarm jzpfrSmyJ}
]tawmfuav; [kwfygYrvm;bk&m;}
]tpd;k &[m vlawGukd vlrrSww f t YJ aMumif; jyvdu k w f myJ}
]tpd;k &qdak wmY vkycf siw f mvkycf iG ½Yf w dS maygY bk&m;}
]olwdkY onfvdkvkyfcGifYr½Sdbl;}
]olwdkYu tpdk;&yJ}
]b,fou l olwu Ykd kd tmPmay;vdv Yk }J
]olwdkYtm;eJYolwdkY tpdk;&vkyfwmaygY}
]b,fou l rS tkycf sKycf iG rYf ay;bJeYJ olrsm;awGtay: rif;vkyf
tkycf sKyw
f m[m olrsm;&JUvGwv f yfru I kd vk,ufwmaygY]
]a½S;u bk&ifawGvnf; onfvykd J r[kwv f m;? 'g-vlx Y ;Hk pH
xifyg&JU}
]r[kwb f ;l / a½S;bk&ifu "m;rOD;csvyk v f mwJY olwb Ykd ;kd bGm;
tarG&xm;wm/ olwyYkd ikd w f aYJ jray:vmaewJY olukd olwu Ykd tkycf sKyf
Muwm]
]bk&ifawGu vlawG&UJ vGwv f yfruI kd vk,ufwm r[kwb f ;l
aygY}
owfrSwfcsufawGyJ}
]onfvlawG&JU a½Smif&efçaqmif&ef xkwfjyefcsufawGaygY]
]Edik if aH wmftmPm&tzGUJ qdw k m ½Sad o;w,f/ Edik if aH wmftm
Pmudk udik w f , G cf iG ?Yf tyfEiS ;f cH&wJyY *k Kd¾ vaf wGaygY/ tpd;k &tzGUJ qdk
wmyJ]
]tmPmydkiftzGJUaygY]
]onfval wG[m vlawGu iSm;&rf;tyfEcHS x H m;&wJY olawGyJ
jzpfw,f]
]vkycf siw f m vkyv f rYkd &bl;aygY]
]ay;xm;wJw Y m0efyJ vky&f rSmyJ]
]vlawG&UJ tmPm tyfc&H vdYk tmPm&olawGvnf; r[kwf
bJ vlawG&UJ ydik q f ikd rf aI wGukd xdxyd g;yg; &rf;um;aew,fqv kd sif
ol[m vlawG&UJ &efoyl /J tckawmY wynfah wmfwv Ykd yk t
f m;eJY t
arm½Smxm;&wJY aiGuv kd nf; wynfah wmfwYkd rydik b f ;l / tJonfaiGeUJ
0,fxm;&wJY ajruvnf; Ekid if aH wmfu ydik o f wJ/Y vkycf iG yYf J ½Srd wJ/Y
NrKd Uuukeq
f ikd af wGvnf;? puf½aHk wGvnf; onfvykd J jynfoyl ikd f tvkyf
cHae&w,f]
][kww f ,f/ 'gawG rMum;csi?f rjrifcsit f qk;H Mum;aejrifae
&wmyJ]
]wu,fyJ olwdkYvkyfwm rrSm;bl;vm;}
]bmjzpfvYkd onfvakd r;wmvJ wumBu;D wd}Yk
]onfvv kd yk w f m rawmfrw&m;jzpfvsif 'g-rawmfrw&m;
bl;-vdYk ajymrnfo h l r½Sad wmYb;l vm;vdyYk g]
]vlv Y yk t
f m;[m vkyt f m;½Sif &yfwnfv&Ykd ½kyH J ½Sw d ,f? tydk
rjzpfb;l vdYk ynm½SiBf u;D wpfa,mufu awG;ac:jyoGm;wmudk jrif
MuwmyJ}
]tvkyu f &wm[m vkyv f u
Ykd ek o
f mG ;wJt Y m;udk jyefjznfzh yYkd &J
r,fwv YJ m; bk&m;}
][kww f ,fwAYJ sm;/ onfawmY vlrmS Opöm"etydq k wkd m r½Sd
Edik &f bl;-wJ/Y ½Sv d sif cd;k xm;vdyYk w J /YJ cd;k xm;wJOY pöm"e[m ol[ Y mr[kwf
bl;aygY}
]tarG&vsifaum bk&m;}
]olrY bd bd;k bGm;rSm ½Sw d mvnf;yJ tJonf rdbçbd;k bGm;rSm
vnf; cd;k xm;vdyYk J ½Sw d mjzpfvYkd olwYkd rydik b f ;l aygY}
]ajrxJu&wm? aumuf&wmwdkYaum}
]tJ'gawGvnf; Edik if aH wmfyikd af ygY}
]onfawmY vlreS v f sif Opöm"e tydrk ½S&d bl;? ½Sv d sif tjypf
aygYbk&m;}
]at;-wJAY sm/ 'gaMumifv Y nf; tJ'gawGord ;f ,lwm w&m;
owJYAsm;}
]'g- w&m;r[kww f m rajymMubl;vm;}
]ajymwJEY ikd if aH &;orm;awG zrf;axmifcsxm;wm? vlawGrmS
acgif;aqmifajymrnfo h l r½Sad tmif vkyx f m;cH&w,f}
]bke;f Bu;D awG½o dS m;eJY bk&m;-? olwu Ykd 'g[m olwo Ykd w d YJ
w&m;u vGJaewm olwdkYrodMubl;vm;bk&m;}
]odwmaygY]
a[mxm;wmyJ}
]olaX;çol<u,fawGtjzpf wnf½adS ewm[m w&m;w,f
a[m&JUvm;}
]a[mwmaygY/tJonfvjkd zpfatmif b,fvv kd yk &f r,fawmif
a[mao;w,f}
]vlUvkyt f m;[m ukeo f mG ;wJtY m;udk jyefjznfEh ikd ½f yHk jJ zpfr,f
qdwk mudk Ak'b ¨ momu trSm;çtrSef rqk;H jzwfEikd b f ;l vm;}
]Ak'b
¨ momu 'gudv k ufrcHygbl;?jynfph cHk suaf v;ck½v dS sif wd;k
wufw,f-a[mxm;csuf ½Sad ewmyJ}
]bke;f Bu;D awGu olwaYkd jymwmudk ,krH sm;oGm;Muvdv Yk m;
bk&m;}
]r[kwyf gbl;Asm/ vufawGUrSm onfvrkd S r[kww f mbJ}
]olwu Ykd vnf; odyeHÜ nf;usajymw,f-vdYk ajymrvm;yJb&k m;}
]vlqw kd m tm;eJcY sn;f vkyaf ewmrS r[kwb f /J ukev f yk Bf ud
,m xufjrufwmxuf xufjrufwmawGeYJ vkyaf eMuwmyJ}
][kwfygw,f}
]'gqdv k sif tm;eJv Y yk o
f el ?YJ xufjrufwBYJ u, d meJv Y yk o f [ l m
tm;ukefwmcsif;wlvsif NyD;ajrmufrI rwlbl;/ NyD;ajrmufrIwlvsif
tm;ukew f mcsi;f rwlb;l yJ}
][kwfygY-bk&m;}
]onfoEl pS af ,muf&UJ vkyt f m;cawG[m jcm;&rSmyJ/ Bu, d m
eJv
Y yk o
f l &½Scd su[ f m ud,
k t f m;xuf ydrk mS aygY}
]Bud,mcvdkY ajymrvm;yJ}
26/ pmoifwu
kd rf mS aepOfu rdwaf qGpmoifom;wpfO;D eJY
q|oH*g,emtaMumif; ajymaompum;
]yXroH*g,emu bmtusdK;udkvkyfoGm;wmvJ}
]bk&m;&JUa[majymcsuf tjyefjY yeft
Y usu
J sJ jzpfaewmudk pkEikd f
cJYw,f}
]'kwd,oH*g,emuaum}
]0denf;tjiif;yGm;rIukd n§Ed ikd cf w YJ ,f}
]wwd,oH*g,em ajymygOD;}
]"r®ujJG ym;rIukd n§Ed ikd cf w
YJ ,f]
]pwkwo ¬ *H g,em vkyyf gOD;}
]EIwaf qmif "r®ç0de,awGukd pmay:wifEikd cf w YJ ,f]
]yÍöroH*g,emuaum}
]pmawGtrsKd ;rsKd ; jym;aewmawG tvG,n f Ed§ ikd af tmif? trSef
qk;H pmrljzpfatmifvyk Nf y;D ausmufwikd af wGtjzpf pdu k x f m;Edik cf w
YJ ,f}
]q|oH*g,emu b,ftusKd ;azmfw,f vkyyf gOD;]
]tJ'g rajymwwfatmifb}J
]pmtkyaf wG½u kd wf m ajymvsif &rvm;}
]pmtkyfawGuvnf; tvsifuwnf;u ½dkufNyD;om;}
]pmrl ydkoefYrvm;}
]tvsifuvnf; oefYNyD;om;yJ}
]bkef;BuD;awGrsm; pmydkwwfoGm;rvm;}
]'gvnf; r[kwb f ;l / eud, k u f wwfNy;D om;twdik ;fy}J
]*dP
k ;f awG aygif;oGm;wmvm;}
]eudk,ftwdkif;yJ}
]bmoma&;Edk;Mum;rIawG xGufvmrvm;}
]eudk,fuvnf; Edk;MuNyD;om;yg}
]Edik if rH sm; tjrwf&rvm;}
]Edik if u
H awmY r&bl;}
]bmjzpfvdkYvJ}
]vGwv f yfpjzpfvYkd bmt&if;tES;D rS aumif;aumif;r½Sad o;
olu bmtusKd ;rS ray:wJt Y vkyrf mS a½Tyó d m tcsed wf pfaxmif
avmuf okH;cJY&vdkYygyJ}
]onfavmuftvkyfBuD;vkyfwm bmrS tusdK;r&awmYbl;
vm;}
]OD;EkeYJ zqyvtzGw YJ ?Ykd OD;0dpw
d eå YJ r[mpnfw?Ykd anmif&rf;wdYk
*kPof u
d m© awG &wmuvGv J Ykd wjcm;uawmY tenf;tyg;yJrYkd rajym
yavmuf jzpfw,f}
]rif;yJ onfo*H g,em tomqk;H qd}k
][kwfw,f}
]bmomwmvJ}
]vkyf&wmav]
]&wmbmrSr½Sb d J vky&f wmrsm;wm[m omw,fvaYkd jymvdYk
aumif;rvm;}
]onfavmuf vkyfxm;&wJY oH*g,emMuD;? raumif;bl;
ajymvdaYk umif;rvm;? onfawmY vkyw f momw,f-vdYk ajym&wmaygY}
½SiÓ
f Pajymaom aocsma&&mpum;
]acsmufcsm;p&mjzpfaevsif jzpfjzpf}
][kwfwmaygY}
]ajcmufr,f xifwmyJ}
]b,fvakd jcmufr,f xifovJ}
]ykyH ef;qd;k qd;k [mBu;D awG jrif&rvm; atmufarYwmyJ}
]'gqdv k sif aMumufNyaD ygY}
]at;}
]onfawmY onfvdkvkyfbk&m;}
]ajymprf;ygOD;}
]wynfhawmfu OD;Zif;udk yg&rDjznfhr,f}
]b,fvdkvJ}
]OD;Zif;awmxGufEdkifzdkY tazmfrGefwpfa,muf vdkwmyJ/
'gqdv k sif tm;vk;H udk ausmEf ikd w f myJ}
]at;}
]wynfah wmf onf0grSm OD;Zif;eJt Y wl awmausmif;vdu
k Nf y;D
0gqdrk ,f/ OD;Zif;udk qGr;f cHauR;r,f}
]wu,fvm;uG}
]wu,fyg}
]'gqdk eufjzefupNy;D oDvjyifqifr,f/ OD;Zif; awmausmif;
oGm;r,f}
]bmjzpfvdkYvJ}
]aumif;rIuo k v kd f vkyw f tYJ cg aumif;aewJv Y u l kd raumif;
wJu Y Retf jzpf a&mufomG ;atmif vSLwmudv k yk vf aYkd ygY}
]onfvdk r[kwfbl;}
]vkyfprf;ygOD;}
]tJonfacwfu vlawGtm;vk;H u uReaf wGjzpfw,f}
]b,fou Yl Rev f ?J b,fou l owfrw S wf mvJ}
]bk&ifu Y Reyf /J bk&ifu owfrw S w f m}
]bkef;BuD;awGa&mvm;}
]olawmfpifawGawmY rygbl;/ bk&m;uReaf wG[m olawmf
pifpm&if;xJ 0ifomG ;w,f/ 'gYaMumifY bk&ifu Y Repf m&if;xJrmS olwYkd
rygawmYbl;}
]bk&m;uRejf zpfwm? bk&ifu Y Ret f jzpfu vGww f maygY}
][kwfw,f}
]'gqdk olwu Ykd vlawGxuf jrwfwmaygY}
]olwdkYuvnf; onfvdkyJcH,lw,f}
]onfaeYawmY b,fvdkjzpfoGm;wmvJ}
]olwu Ykd olwt Ykd rsKd ;udk pGo
J mG ;Ny/D 'gaMumifY olwu Ykd jrwfw,f
vdYk onfuaeYtxd ,lMuw,f/ olwt Ykd rsKd ;xJu wjcm;trsKd ;a&muf
rSmpd;k w,f/wjcm;trsKd ;xJuvluykd J olwx Ykd aJ &mufatmif oGi;f w,f}
]vlawGu olwu Ykd kd tjrwfrxifawmYbJ t,kwx f ifaeNyyD }J
]olwdkY&JU bk&m;a0,sm0pö tvkyfudk olwdkYuvnf; pwd
avmufyJ vkyfMuawmYwmu wpfaMumif;/ olwdkY rvGwfvyfol?
tcef;(3)
awmausmif;aepOfu ½SifÓPajympum;rsm;
tcef;(3)
awmausmif;aepOfu ½SifÓPajympum;rsm;
]odyfawmYraumif;bl;}
]b,fvdkjzpfvdkYvJ}
]vrf;vQmufNy;D vdYk ausmif;uav;ay: jyefwufr,f pdwf
ul;awmY? ausmif;ay: jyefrwuf0HYbl; jzpfaew,f}
]b,fvdkvkyfrvJ}
]onfwpfacguf vrf;avQmufNy;D vsif wufr,fqNkd y;D ? rwuf
0HjY yefb;l / xyfavQmufw,f/ 'gNy;D vsif wufr,feYJ aygY/ tacgufawG
rsm;vmw,f/ wufuw kd ufrvS Ykd t&JpeG NYf y;D ? wuf&w,f]
]ausmif;ay:rSm bmjzpfr,f xifvv Ykd }J
]rJrJat;at; t&mBuD;wpfck awGU&vdrfYr,f xifvdkYyJ]
]wufawmY bmawGUovJ}
]bmrS rawGUygbl;/ tvum; aMumufaewm-vdYk pdwaf ygY
yg;oGm;w,f/ vSt J yd v
f u kd w
f ,f}
]aysmf&JUvm;}
]aysmwf ,f/ wpfa&;Ed;k awmY vif;apcsiv f u
kd w
f m-vdYk awmifY
wpdwaf wG jzpfw,f/ a&mifeyD sKd UvmawmY ody0f rf;omw,f/ aeYrmS
ae&wm aMumifMY urJyY }J
]aemufnrSmawmY tpnuvdkyJvm;}
]enf;enf;oufomoGm;NyD}
]aumif;om;yJ}
]wpfywfausmaf vmufrmS jyóemu jzpfvmNy}D
]b,fvdkjzpfwmvJ}
]n ½Spef m&DavmufrmS }
]tif;}
]ausmif;xJrmS xdik af ewke;f ausmif;a½SU '[wfyifajc aomuf
a&td;k u tzk;H eJY td;k ½GUJ vdYk [aewm tcsi;f csi;f wdu k cf wfou H w
awmufawmuf jrnfaew,f/ toHMum;awmY bmvJ-qdw k mawG
pdwu f jzpfaew,f cPaeawmY &yfomG ;w,f/ awmfao;wmyJ-
vdYk pdwjf zpfw,f/ cPaeawmY xyfjrnfw,f/ bmvJçbmvJ-qdw k YJ
ar;cGe;f awGyJ ar;aerdw,f/ cPMumawmY &yfomG ;w,f/ awmfao;
wmaygY-vdYk pdwjf zpfw,f/ onfvkd ok;H cgavmufjzpfawmY aMumufvYkd
vm;rodb;l ? pdwt f m; xGuv f mw,f}
]b,fvdkxGufvJ}
]xGuu f Mkd unfrh ,f? jzpfcsiw f mjzpf-vdyYk }J
]at;-bmawGUvJ}
]xdik af ewJaY ½SUrSm vufepYJ rf;vsiaf wGUr,fh rD;jcpfukd ,lvu kd f
w,f/ rD;jcpf jcpfNy;D ? toifx Y m;wJY za,mif;wdik u f kd xGe;f vdu k w f ,f/
Ny;D awmY xef;½Guu f mxm;wJY wHcg;udk z,f½mS ;zGiv Yf u kd wf ,f}
]'[wfyifeYJ ausmif;u b,favmufa0;ovJ}
]ausmif;wHpufNrdwfudk '[wfyiftudkif;awG xdaewmyJ}
]zGiw Yf ,fqkd jrif&rSmaygY}
][kww f ,f/ jrifuiG ;f rSm bmrSx;l jcm;wm r½Sb d ;l / td;k em;
oGm;Ny;D ? td;k tzk;H ½GUJ aevdYk [aewJb Y ufukd vufeEYJ ydS Mf unfw h ,f/
ckeujrnfwYJ toH[m onftoH[w k w
f ,f-vdYk twnfjyKvu kd f
w,f}
]td;k eJY td;k zk;H u bmawGrv Ykd }J
]bmvkyfzdkYvJ}
]0dobm*tm½kaH wGeYJ a0;Ny;D ? at;at;aeEdik af tmifvyYkd }J
]a0;vsif at;r,f}-qdw k mrsKd ;aygY}
][kww f ,f/ at;vsif bke;f Bu;D b0NrrJ ,faygY/ onfb0rSm
bke;f Bu;D tjzpf NrcJ siw f ,f/ onfvrkd aevsif NrzJ Ukd rvG,b f ;l -vdvYk nf;
xifw,f}
]a0;awmY at;a&mvm;}
]a0;awmY ydrk at;ovdk jzpfvmw,f}
]b,fvdkvJ}
]pdwu f tJonfae&mrsKd ;eJU pdr;f aew,f/ NrKd Uç ½GmawGrmS yJ
pdwu f jyefomG ;aew,f}
][if-}
]ud,k u f awmxJrmS ? pdwu f NrKd Uç½GmoGm;qdv k sif pdwef u YJ , kd ef YJ
uGJNyDaygY}
]onfawmY bmjzpfovJ}
]rat;bl;-qdw k m pdwef u YJ , kd f uGw J m&JU emrnfy}J
]aMomf-}
]onfawmY 'gudak zsmuf&r,f/ pdwu f kd ud,k ½f &dS mac:xm;/
r&vsif ud, k u f kd pdwof mG ;&m xnfv h u kd /f onfEpS cf k wpfcck k vky&f
]r,f}
]tif;}
]pdwo f mG ;&m ud, k vf u
kd w
f m vG,w f ,f/ ud, k ½f &dS m pdwaf c:zdUk
u cufw,f}
][kwfw,f}
]vG,w f mu tcsed rf a½G; vkyv f &Ykd w,f/ cufwmu tckvkd
tcGio Yf ifw Y ek ;f yJ vkyEf ikd w f ,f}
]tif;}
]onfawmY pdwu f kd ud,k ½f &dS m,lxm;wJv Y yk if ef; vky&f r,f-
vdYk qk;H jzwfNy;D vkyif ef;tpkH vkyw f myJ}
]tJ'gawG[m w&m;awGaygY}
][kww f ,f ajym&r,f}
]b,fvdkvJ}
]0do'k rd̈ *funTew f YJ w&m;awGy}J
]tJ'gawGukd edAmÁ efç r*fzv kd &f zdYk &nf½, G u f siw Yf m r[kwb f ;l
vm;}
]r[kwfbl;}
]bmjzpfvYkd edAmÁ efçr*fzv kd f r&nf½, G w
f mvJ}
]tJ'gawGu ud, k ef rYJ wefao;bl; xifxm;vdyYk }J
]bmjzpfvdkYvJ}
]ud, k u f tckrS yg&rDpjznfrh vdYk ½Sad o;ol jzpfvyYkd }J
]onfawmY bmw&m;tvkyaf wG vkyo f vJ}
]t"duuawmY pdwu f x kd ed ;f wJY vkyif ef;awGy/J pdwu f kd i,f
xdyrf mS xm;vsif i,fxyd rf mS aeapcsiw f ,f/ ykc;Hk rSmxm;vsif ykc;Hk ay:
aeapcsiw f ,f/ tJ'gawG jzpfr,fxifwmawG vkyw f myJ}
]jzpfvm;}
]rjzpfb;l ajym&r,f}
]bmjzpfvdkYvJ}
]pdwu f kd tm½kw H pfcrk mS uyfxm;ayrJY pdwu f tm½kw H pfcuk
vGwof mG ;wmyJ/ uyfxm;ae&wmeJY pdwu f vGwo f mG ;wmud;k / onf
awmY uyfxm;wmuvnf; txde;f r½Sad wmY vGwo f mG ;wmaygY}
]vkyv f rYkd jzpfrYJ oabmw&m;vdYk qdv k wkd mvm;}
]vkyfvdkYjzpfw,fqdkolawGu trsm;tjym;yJ}
]jzpfMuwmyJ}
]ud,k u hf srS bmhaMumifrY jzpf&ovJ? rauseyfb;l / ydBk uKd ;pm;
&r,fvYkd qk;H jzwfNy;D rtdyrf ae avYusiw Yf ,f}
]jzpfvm;}
]auseyfavmufatmif rjzpfb;l }
]b,fvdkjzpfvsif auseyfrvJ}
]pdwu f b,frrS a½GUvsm;vsiaf ygY}
]b,favmufjzpfovJ}
]tm½kaH y:rSm wifxm;vdu k ?f tm½kaH y: a&mufvsiaf wmY wif
wJo
Y wd vGwo f mG ;w,f/ onfawmY tm½kaH y:updwv f nf; vGwf
w,f/ vGwcf sed rf mS owdjyef0ifw,f/ tJonftcg xyfwifw,f}
]owdeYJ tm½kt H ay: wifayrJY tm½kaH y: pdwaf &mufvsif
owdvw G Nf y;D tm½kaH y:a&mufwpYJ w d vf nf; wiforl ½Sjd zpfNy;D ? onf
tm½kHu vGwfw,faygY}
]vGwaf wmY xyfwifrmS aygY}
]a&mufawmY xyfowdvw G ?f 'g txyfxyf jzpfaerSmaygY}
]onfvkd jzpfwmrsm;awmY tm½kaH y:a&mufaewm rsm;vm
]bmjzpfvdkYvJ}
]bmrSrod&wmcsn;f jzpfvyYkd }J
]tdyaf ysmv f Ykd rodwmudk BuKd uw f ,fr[kwvf m;}
]BudKufygw,f}
]onfrodwmudak wmY bmvdYk rBuKd uw f mvJ}
]onfrodwmu tdyaf ysmw f meJaY wmY rwlb;l }
]b,fvdkvJ}
]tdyaf ysmw f mu bmrSrodayrJY raysmcf ifrmS tyef;tEGr;f
awGjzpfae&wmu Zdrcf &H w,f/ tJonfZrd rf sKd ;twdik ;f rodomG ;wm
qdak wmY aumif;ovdjk zpfw,fr[kwv f m;? 'gu onfvrkd [kwb f ;l }
]aMomf-}
]Ny;D awmYvnf; ½Sad o;w,f}
]ajymygOD;}
]tdyaf ysmvf sif tdyrf uf-rufwwfw,f/ onfvykd J bmrSrod
aevsif ajymp&m jrifp&mawG awGUvmwwfw,f}
]t[kwfawG awGUwmvm;}
]tdyrf ufvykd ?J [kww f ma&mç r[kww f ma&m ygw,f}
]awGUwm raumif;bl;vm;}
]tdyrf ufukd tdyrf ufvYkd oabmxm;Edik af yrJY tdyrf ufr[kwf
bJ awGUwmudk r[kwb f ;l -vdYk oabmxm;&wm rvG,b f ;l }
]r[kww f mrjrifbJ [kww f mjrifvsif rBuKd ub f ;l vm;}
]'gqdv k siaf wmY BuKd urf rd mS aygY}
]tJ'g &atmifvyk af ygY}
]rvkyw
f wfb;l / vkyv
f sif &aumif;w,fawmif ratmufarY
bl;}
]'gqdk tckvyk Mf unfyh gvm;}
]bmrSrodwmBu;D eJY raecsib f ;l }
]b,fvdkaecsifwmvJ}
]ud, k pYf w
d u
f kd ud, k ef t YJ wl ½Sad eapcsiw f myJ}
]ud, k &f nf½, G &f if;eJY ruku d af wmY rBuKd ub f ;l aygY}
][kww f ,f/ ud, k uYf ,kd ½f w
dS m rod&wmudk rvdck sib f ;l / 'gudk
t[kwv f vYkd nf; rrSwcf sib f ;l / wefz;kd ½Sw d ,fvnf; rxifb;l }
]onfawmY bmvkyfvJ}
]pdwu f kd ud, k x f m;wJaY e&m aeatmifyJ avYusiaYf ew,f}
]&ovm;}
]r&ygbl;}
]wjcm;enf; rajymif;bl;vm;}
]wjcm;enf; ½Sw d ,fvaYkd wmif rodb;l }
]cufwmaygY}
]0D&d,udk qufjr§ifYae&w,f}
]b,fvkd jri§ o Yf vJ}
]avsmif;wJ£ Y &d,mykxu f kd y,fvu kd w
f ,f/ tcsed jf ynfh pdwf
udk zrf;aew,f/ rtdy&f wm rsm;vmawmY pdw"f mwfusvmw,f/
aeraumif;csifovdkvnf; jzpfvmw,f}
]b,fvpkd w d af wG jzpfvmvJ}
]ig[m igYywf0ef;usif&JU tvnfrSm vlawmfr[kwfovdk
]rvkyfygbl;}
]awmxJrSm 'grvkyfvsif bmvkyfaeovJ}
]bmrS rvkyb f ;l /
]rysif;bl;vm;? pdwfrnpfbl;vm;}
]vkH;0avmufyJ 'gawGrjzpfbl;/ enf;enf; jzpfrvdkY½Sdvsif
'guav; jyefMunfv h ukd /f 'gvnf; ½Sm;ygw,f}
]a0,sm0pöawGvyk Nf y;D tcsed af wGukd ukev f eG af povm;}
]bm-a0,sm0pörS rvkyfbl;/ wHjrufpnf;wpfcsufawmif
rvSJbl;}
]vlawGeYJ pum;awG ajymaeovm;}
]b,folrS rvmoavmufbJ}
]avQmufvnfaeovm;}
]b,frS vnfp&mr½Sdbl;}
]pmzwfpm½Gw?f bk&m;½Scd ;kd ? arwåmydaYk wG vkyaf eovm;}
]tJ'gawG bmrSrvkyb f ;l }
]aeUbuf tdyaf o;vm;}
]vScJ siv
f aJS er,f? aysmaf tmiftyd w f m r½Sb d ;l / xdik cf sif xdik af e
r,f/ arSmif&yD sKd ;avmufrmS vrf;pBueF af vQmufw,f/ anmif;awmY
at;at;vlvl xdik w f ,f/ w&m;xdik o f vdxk ikd w
f m r[kwb f ;l / awG;
csi&f mawG;w,f/ qGr;f ç ouFe;f ç ausmif;a q;awGo;Hk &wm&JU t
aMumif;rSeef YJ rvGaJ csmaf tmif ok;H rdzYkd owdxm;w,f}
]"kwifawG usifYao;vm;}
]awmxJa&mufpu usiw Yf ,f/ tJonftod odNy;D csed u f
tcef;(4)
y#dywf½iS rf sm;ESiw
Yf &m;wdu
k pf pfaq;pOfu
½SifÓPajympum;rsm;
tcef;(4)
y#dywf½Sifrsm;ESifY w&m;wdkufppfaq;pOfu
½SifÓPajympum;rsm;
ajym&rSmygbk&m;}
]tJ'gawGu b,foal wGygvdr}Yf
]y#dywfynm½Siaf wG[m y&d,wåyd nm½Siaf wG&UJ od½cdS suu f kd
vufawGUtaumiftxnfazmfaeolawG jzpfygw,f/ tJonfoal wG
[m xdyw f ef;bke;f Bu;D awGaygY bk&m;}
][kwfNyD}
]tJonfolawG&JUawGU½SdcsufawGudk wynfhawmfavYvmNyD;
ygNy}D
]udk,fwdkifa&m w&m;awGudk vufawGU taumiftxnf
azmfrMunfhbl;vm;}
]azmfMunfhNyD;ygNyD}
]pmawGzwfwmu w&m;a[mzdkYvm;}
]w&m;½SmzdyYk g bk&m;}
]b,fvdkvJ}
]tm;vk;H udk avYvmvdu k w
f tYJ cgrSm rSwcf suw
f pfck wdwu d s
us xGuv f mygw,fb&k m;}
]vkyfygOD;}
]rSwcf suuf ]w&m;trSef awGUcsiv f sif bk&m;qDyJ oGm;&
awmYr,f}- vdyYk gyJ bk&m;}
]tif;}
]bk&m;u vGeaf wmfrNl y;D Nyq
D akd wmY bk&m;udk rawGUEdik af wmY
bl;/ onfawmY bk&m;a[mcJw Y ,fqw kd mxJu bk&m;toHukd t&
½SmNyD;? bk&m;a[majymcsufudk emMum;&vdrfYr,f-vdkY wynfhawmf
]a[mMu&JUvm;}
]wcsdKUuawmY olwdkY[molwdkYyJ a[mMuygw,f/ wcsdKUu
ra[mcsiMf ubl;/ tvkyyf J ay;csiMf uw,f}
]tvkyaf y;awmY vkyv f u kd af &mvm;}
]rvkyyf gbl;/ ]rvkycf if tvsief myg&ap}-vdYk awmif;qd&k wm
aygY}
]olwu Ykd a[mMu&JUvm;}
]a[mMuygw,f}
]a[mwmudk aqG;aEG;w,fvm;}
]jyefar;cGijYf yKzYkd awmif;qd&k wmaygY}
]ar;cGifYay;Mu&JUvm;}
]wcsKd Uuay;w,f? wcsKd Uu ray;csiMf ubl;/ vkypf &mudyk J
vkyv f -Ykd ajymw,f/ yg;pyfeYJ tvsiv f yk yf g&apOD;-vdYk awmif;qd&k yg
w,f}
]OD;ÓPu bmawGjyefar;zdYk &nf½, G x
f m;ovJ}
]tcsuo f ;Hk csuef aYJ r;zdYk &nf½, G x f m;ygw,f}
]bmawGvJ}
]yXrtcsuu f ]vkyif ef;&JyY ef;wdik f bmjzpfw,f}-qdw k m od&
wJt
Y xd ay:zdaYk r;r,f}
]'kwd,u-}
]tJ'guawmY ]ajymcsuaf wG[m bk&m;a[majymcsuf a'o
emtpOfeYJ uGm[aevsif bmaMumifu Y mG [ovJ}- ar;r,f}
]wwd,ar;rSm vkyyf gOD;}
]tJonftcsufuawmY ]&v'f[m avmuvlawGtaeeJY
(udk,fwdkifzwf½IavYvm okawoejyK avYusifY&eftwGuf ul;,lygonf? wpfqifY jzefYa0cGifYrjyK)
ÓPuxm 163
wmawGukd ajymMuwmawGyg}
]olwdkY&wmawGu trsdK;rsdK;jzpfaeovm;}
][kwyf gw,f/ wpfO;D eJw Y pfO;D &aeMuwmawG[m rwlMuyg
bl;}
]w&m;[m trsKd ;rsKd ; jzpfEikd v
f vYkd m;}
]rjzpf&ygbl;}
]onfvq kd v
kd sif w&m;r[kwb f ;l aygY}
]w&m;awmY [kwrf mS ygyJ}
]b,fvdkvJ}
]bk&mYw&m;qdv k siaf wmY twlyJ jzpf&rSmygyJ}
]tjcm;w&m;awG jzpfaevdkYvm;}
]wynfah wmf onfvykd J odwmaygY}
]tJ'g ta&;Bu;D wmaygY}
][kwfygw,f}
]aoaocsmcsm qk;H jzwfEikd Nf yv D m;}
][kwfygw,f}
]taxmuftxm; tvkHtavmuf½Sd&JUvm;}
]vkHavmufygw,f}
]tJ'gawG vkypf rf;ygOD;}
]enf;enf;awmY ½Snfa0;w,fbk&m;}
]&ygw,f}
]wynfah wmfqifjcifrad tmif jzpf&wmu pajym&rSmyJ}
]ajymyg}
aygY}
]at;-}
]av;&ufajrmufn w&m;emzdaYk wmY tcsed af wGtapmBu;D u
olYqDoGm;cJYw,f}
]tawGUcH&JUvm;}
]olu olw Y umçwumrok;H OD;avmufukd &if;ES;D pGmyJ w&m;jy
aewmudk enf;enf;apmifNY y;D olwjYkd yefawmY awGU&ygw,f}
]OD;ÓPu q&mawmfukd bmar;vJ}
]q&mawmfa[majymwJY w&m;awGxrJ mS ygwJY ]½kyaf wGysuf
aew,f-qdw k m wynfah wmf em;rvnfb;l / ½kyyf suyf u Hk kd wynfah wmf
udk enf;enf;½Si;f ay;yg}-vdYk ajym&wmaygY}
]½Sif;ay;&JUvm;}
]½Si;f ay;ygw,f/ 'gayrJY ]tJ'gawG[m rxif½mS ;ovdk jzpfyg
w,f/ 'gaMumifY tqif;½ky&f UJ ysuyf u Hk kd ½Si;f ay;yg/ q&mawmfeYJ w
ynfah wmf&UJ tMum;rSm½Sw d YJ onfaxG;cHrmS ½Sad ewJY tqif; tpdr;f
a&mif[m ½Sad ecJw Y m MumNy?D aemifvnf; ½Sad eOD;rSm tMumBu;D jzpfp&m
½Sw
d ,f/ tJ'g b,fvykd suw f mvJb&k m;}-vdYk ar;&w,f}
]b,fvdk½Sif;vJ}
]tJonfta&miftqif;[m ysufawmYaeygw,f/ olysuf
wmudk rdu k uf ½dpk ukyf pwmawGeYJ Munfv h sif odomygw,f/ tJ'godzYkd
rdkufu½dkpukyfrsufvkH;&atmif vkyf&ygw,f/ q&mawmfwdkYvnf;
'gyJvyk af ewmygyJ}- vdYk ajzygw,f}
]onfajz½Si;f csuu f kd OD;ÓP b,fvo kd abmxm;ovJ}
( i) ausmufoabFmq&mawmfw&m;ESiYf wdu k q
f ikd af qG;aEG;csuf
pum;
]rd;k ukwNf y;D awmY b,fw&m;Xme a&mufovJ}
]ausmufoabFm a&mufygw,f}
]ausmufoabFmu ausmufqnf a½Tomavsmif;awmif&UJ
]tif;-}
]onfawmYrS jyefoGm;w,f}
]rdk;csKyfaea&maygY}
][kwfygw,f}
]tdyfa&mvm;}
]uGyyf spu f av;ay: vSaJ eygw,f/ ½Spef m&DavmufrmS wHcg;
vmacgufygw,f}
]b,fvdkwkHUjyefvdkufovJ}
]wGe;f zGiNYf y;D 0ifvmyg}-vdYk zdwaf c:vdu k yf gw,f/ OD;yOÆi;f wpf
yg; 0ifvmygw,f}
]olu b,folwJYvJ}
]olu ]OD;Mobmo}-vdYk ac:oly/J onfausmif;eJY teD;qk;H
ausmif;uav;rSm aeoly/J olUodum© ar;Munfah wmY wynfah wmf
xuf i,fwmawGU&vdYk atmufem;u uGyyf sprf mS olu Y kd ae&mcsay;
vdu k yf gw,f/ olu olt Y aMumif;ajym? t½G,t f aMumif;ar; vkyf
ygw,f/ tv’my ov’myajym&if; aq;jyif;vdyu f kd rD;n§ad ew,f/
Ny;D awmY wynfah wmfa½SUudk olv Y uf0g;jzefx
Y m;Ny;D cg;Mum;n§yx f m;wJY
aomYwu JG vkd uf0g;rSm xnfw h ,f/ Ny;D awmY ]bm½So d vJ}-vdYk ar;w,f}
]OD;ÓPu bmajzovJ}
]aomYwGJ½Sdw,f-vdkY ajzvdkufw,f}
]olu bmvkyo f vJ}
]aomYwu JG kd jyef,Nl y;D cg;Mum;rsm jyefny§ w f ,f/ vuf0g;jzefY
xm;wmudk jyefr½kyo f rd ;f bl;/ Ny;D awmY ]bm½So
d vJ}-vdYk wynfah wmfukd
ar;w,f}
]bmajzvdkufovJ}
]bmrSr½Sb d ;l -vdYk ajzvduk w
f ,f}
]olu bmajymvJ}
]ckeu aomYwaJG eoGm;wJaY e&m r½Sb d ;l vm;}-vdYk ajymw,f}
]OD;ÓP bmajymvJ}
]olu Y kd vufumjyNy;D ]awmfawmY ud, k af wmf&m? 'gudk eufjzef
usrS ajym&atmif/ onfaeYawmY wjcm;pum;udyk J at;at;aq;
aq; ajym&atmif}-vdYk ajymvdu k w
f ,f}
]aemufaeYeeH ufrmS awGUovm;]
]qGr;f cHjyefvmw,fqv kd siyf J ausmif;a½SUu aeomatmuf
u uGyyf spu f av;uae ac:w,f/ oGm;awGUawmY raeYutqufukd
ajymjyvdkufw,f]
]bmawGajymwmvJ}
]ae&mudMk unfw h mu wynfah wmf&UJ tuGuyf /J w ] ynfah wmf
odwt YJ od[m ae&myJ}-qdw k m raeYu oljyvdu k af wmY oabm
aygufomG ;cJw Y ,f/ 'gYaMumifY 'gudk nuaumif;aumif; jyefomG ;Ny;D ?
oleaYJ wGUwJt Y cg? 'gudk olauseyfavmufatmif ydyk rkd rkd kd ajymEdik cf YJ
w,f}
]olu bmajymvJ}
]ud, k af wmf aomwmyefjzpfaeNyyD }J -vdYk ajymw,f}
]onfawmY bmajymovJ}
]bmjzpfvYkd aomwmyefjzpfNy}D-vdYk ajym&wmvJ-vdYk jyefar;yg
w,f}
]ol bmajzvJ}
]edAmÁ efukd rsuaf rSmufjyKaeNyyD }J -vdYk ajzw,f}
]bmjyefajymvJ}
]b,f[m edAmÁ efv}J -vdyYk }J
]bmajzvJ}
]½kyçf emrfw&Ykd UJ Nird ;f wJaY e&m}-aygY vdkYyJ}
]bmjyefajymvJ}
]wynfah wmf aomwmyef rjzpfyg&apeJOY ;D ? t½Sib f &k m;wdyYk J
aomwmyefjzpfEiS MYf uyg}-vdYk ajymvdu k w f ,f}
]ol bmajymvJ}
]bmjzpfvdkYvJ}-vdkYyJ}
]onfu bmjyefajymvJ}
]wynfah wmf odu k pf meJY rudu k af o;vdyYk g-} vdyYk }J
]onfawmY olu bmajymvJ}
]odu k pf mu b,fvq kd vkd v
kd v
Ykd }J - vdyYk }J
]OD;ÓP b,fvakd jzvJ}
]opömav;csuf[m wNydKifeufjzpf&r,fvdkY qdkw,f} tck
wynfah wmfu ½kyçf emrfwNYkd ird ;f &mudk odw,fy-J qdak yrJY ]Nird ;f &mudo k d
csed rf mS ½kyçf emrfjzpfysuw f mudk todrjrifb/;l onfawmY 'kuu © kd rod
bl;}- qdw k YJ t"dygÜ ,f a&mufaew,f/ 'gaMumifY opömav;csu[ f m
wynfah wmfrmS wNyKd ief ufrjzpfb;l }-vdyYk }J
]onfawmY olu bmjyefajymvJ}
]w&m;ra[mbl;vm;}
]a[mygw,f}
]bmudka[mwmvJ}
]BudK;pm;MuygAsm}-vdkY a[mwmyJ}
]bmudk BudK;pm;ckdif;wmvJ}
]a½S;bk&m;awG usicYf MYJ uwmawG odMuNy;D om;awG-wJ/Y tJ'g
awGBuKd ;pm;Muvd-Yk a[mwmyg}
]bmrS rar;cJYbl;vm;}
]ar;p&m bmrS r½Syd gbl;/
]ausmufqnfu jyefvma&mvm;}
][kwyf gw,f/ "mwfawmfawmif? bD;vif;awmifwrYkd mS t
enf;i,fpD avYvmaqG;aEG;Ny;D jyefcyYJ gw,f}
]aemuf qufavYvmwmav;awG ajymygOD;}
]atmufjynfa&mufoGm;ygw,f}
]r[mpnf a&mufovm;}
]r[mpnfuawmY i,fi,fu oDwif;ok;H azmfawG vkyaf e
wmudk aqG;aEG;wmeJY odNy;D jzpfaevdYk roGm;awmYb;l / tnmu pGe;f
vGe;f vnf; onfvykd }J
wmyJ}
(n) aMumifyef;q&mawmfw&m;ESiYf wdu k q f ikd af qG;aEG;csupf um;
]aMumifyef;eJYawGUwJYtaMumif; vkyfygOD;}
]aMumifyef;a&mufcsed rf mS aMumifyef;tBu;D tuJrsm; jzpfMu
wJY q&mawmfw?Ykd wdu k t
f yk rf sm; r½SMd ubl; jzpfaeygw,f/ 'gYaMumifY
pmcsay;aewJY q&mawmfukd ar;cGe;f wcsKd Uar;Ny;D aqG;aEG;&ygw,f/
rajyvnfvyS gbl;/ onftaMumif; wdu k t
f yk jf yefvmawmY ajymyk&H yg
w,f/ wdu k t
f yk uf wynfah wmfeYJ olUwynfw h csKd Uudk oifwef; o
abm jyygw,f}
]bmawGjyovJ}
]t'óeawm tm,EÅ?d b*Fg*päEÅ 'óeH? 0dZKÆ ygÜ 'g0 tm
umao? OyÜZEÆ dÅ 0,EÅd p--}qdw k YJ *gxmudk zGijYf y½Si;f vif;wmygyJ}
]tJ'gqdv k ckd suf vkypf rf;ygOD;}
]aumif;uifrmS vQypf ;D vufwm rjrif&&muvmNy;D ? rjrif&
&mqD ysuNf y;D oGm;ovdk jzpfMuçysuMf uw,f}-vdyYk gyJ bk&m;}
]jyefar;cGiYf &ao;vm;}
]tJonfaeYuawmY jyNyD;odrf;oGm;w,f/ aemufaeYrSm olY
ausmif;uav;ay:udk ESpfa,mufcsif;yJ ac:awGUygw,f/ wum
{nfoh nf wpfa,mufvnf; ½Sw d ,f}
]olu bmajymvJ}
]raeYu a[majymydcYk scsu[ f m waeYu wdu k Mf uyfuakd r;xm;
wJY ar;cGef;awG ajy&JUvm;}-vdkYyJ/ ]rajyao;wJYtaMumif;} tcsuf
tvufwcsKd UjyNy;D wynfah wmfu ajymygw,f/ ]aumif;Ny?D 'gudak jzNy;D
pmwdu k u
f ae wynfah wmfxH ydaYk y;r,f}-vdYk wm0ef,v l u
kd yf gw,f/
(aemufawmY r&ygbl;)/ onfvakd jymwmudk OD;yOÆi;f awG? ud&k ifawG
u atmufab;em;u pdw0f ifwpm; em;axmifaeMuw,f/ wynfh
awmfqif;vmawmY olwdkYu wynfhawmfwnf;wJYausmif;udk wynfh
awmfeJYtwl vdkufvmMuw,f/ olwdkYu ar;cGef;awG wpfa,muf
wpfrsdK;yJ wynfhawmfudk ar;Muw,f}
]olwu Ykd OD;ÓPudk rauseyfMubl; xifw,f/
]tJonfyyHk gyJ/ wynfah wmfu olwu Ykd kd ajym&w,f/ ]onfvkd
0dik ;f rar;MuygeJ/Y wynfah wmfu aMumufwwfygw,f/ igY½iS w f t
Ykd xJ
u wpfa,mufuyJ tm;vk;H ajymcsiw f pYJ um;udk wm0ef,Nl y;D ajymwm
udk vkyyf g/ wpfa,mufeyYJ J ajymyg&ap/ wpfa,mufxu G af y;yg}-
vdYk wynfah wmfu awmif;qdv k u kd w
f ,f}
]olwx Ykd u
J ay;Muvm;}
]wm0ef,al jymzdYk wpfa,mufwikd ;f u 0efav;aeMuw,f/
enf;enf;avmufnNd§ y;D wynfah wmfukd olwjYkd yefajymMuw,f/] yXr
q&mawmfBu;D vufxufu ½Scd w YJ YJ uyÜ, d Bu;D [m? onfaeY wwd,
q&mawmfvufxufwikd af tmif ½Sad eao;w,f/ olu olUwJuav;
eJY q&mawmfBu;D &JU pH&m wJausmif;Bu;D em;rSm aew,f/ olUqD ac:
oGm;csiw f ,f-vdYk ajymMuw,f}
]OD;ÓP vufcHvdkufovm;}
]vufcHNyD; vdkufoGm;ygw,f}
]uyÜd,BuD;u bmajymovJ}
]OD;Zif;av;awGu wynfah wmfeYJ rdwq f ufay;wm vkyyf g
aygY}
][kwyf gw,f/ 'gaMumifY pdw[ f m tm½kw H pfcak wG;vsif t
"dygÜ ,fazmfEikd zf t
Ykd wGuf ]ul;&}-ygw,f}
]tm&kt H "dygÜ ,f[m olt Y vdvk kd ray:bl;/ pdwu f ;l rS ay:w,f
aygY}
][kwyf gw,f/ ]w&m;avYvmol[m tJonftm½ku H ay:wJY
t"dyÜg,fawGudk aMumuf½GHUpufqkwfaeolawG}- jzpfygw,f}
]oHa0*&aeol qdw k maygY}
][kwfygw,f}
]onfoal wGu onft"dygÜ ,fawGukd bmYaMumifY aMumuf
½GHUpufqkwf&ovJ}
]onft"dygÜ ,fawGu olwu Ykd kd n§Kd UjrL§ wm? ajcmufveS w Yf mawG
vkyfw,f}-xifvdkYaygY q&mawmf}
]at;- [kww f ,f/ umr*kPt f m½kaH wG jzpfvyYkd }J
]tJonfawmY olwu Ykd tJonftm½kaH wGukd rvdv k m;bl;/
'gawGr½Srd S at;rSm-vdYk rSw, f Ml uw,f}
]onftm½kaH wGu ½ke;f uefzUkd rvG,b f ;l r[kwv f m;}
]onfawmY onftm½kaH wGu vGwaf jrmufzq Ykd vkd sif pdwu f kd
ypöKyÜefrSmyJ xm;rS twdwfedrdwfaumufwJY pdwful;awGrvkyfrSvdkY
odMuw,f/ 'gYaMumifY pdwu f kd tm½kw H pfcw k nf;rSmwnfatmif xm;
MuwmaygY/ pdwu f kd onfvx kd m;vsif pdw[ f m y&rw¬w&m;ay:rSm
yJ aeygw,f/ ynwf ray:ygbl;}
]'gaMumifY y&rwfjrifvsif edAmÁ ef0if? ynwfuif;pif edAmÁ ef
0if}-ajymMuwmawGvm;}
][kwyf gw,f/ ]pdwu f kd ypöKyeÜ w
f nfw h nfx h m;vsif y&rwfyJ
awGU&ygw,f/ ynwfr0ifawmYygbl;/ ynwfjrifrS umr*kPjf zpfwm
yJ/ umr*kPu f vGeaf jrmufawmY edAmÁ ef0ifw,fyJ xif&awmYwmaygY}
]wu,fvnf; edAmÁ ef0ifwm r[kwb f ;l vm;}
]r[kwfygbl;}
]bmjzpfwmvJ}
]½lypsmef 0ifwmyg}
]b,fvakd MumifY ½lypsmef-vdYk ajymEdik w f mvJ}
]tqif;? toH? teH?Y t&om? tawGUtm½kaH wG[m ½kyt f m½kH
awGyg/ tJonftm½kaH wGrmS pdwu f kd wnfatmifxm;wmyJ/ wnf
atmifxm;wJpY w d u f kd ]psmef}-vdaYk c:ygw,f/ ½kyt f m½kaH y:rSm wnf
atmifxm;wJYpdwfudkawmY ]½kyfpsmefpdwf}-aygY}
]½lay t0p&wDwd ½lyg0p&H}-qdw k pYJ um;eJaY wmY tnDom;}
][kwyf gw,f/ umrpdwq f wkd mvnf; umrtm½krH mS usuf
pm;wJpY w d uf kd ac:wmyJ/ t½lytm½kçH avmukw&å mtm½krH mS usupf m;
wJpY w
d af wGvnf; t½lypdw?f avmukw&å mpdwf ac:wmygyJ}
]'gawG pmoifwek ;f u odwmvm;}
]pmoifwek ;f u umrç½lyçt½lytm½kaH wGvo Ykd m ok;H cJ&Y wm
b,fvdk[mawGvdkY teufrxifygbl;}
]tckrS b,fvv kd yk Nf y;D odwmvJ}
]ud,k wf ikd u
f ½lyçt½lypdwaf wGjzpfawmY 'gawGu bmawG
wke;f ? 'gawG[m ½d;k ½d;k jzpfaeuspw d vf nf; r[kwb f ;l -qdv k sif bmpdwf
ygbl;}
]tJonfpw
d f ½Sad eol[m a,musmf ;? rde;f r bmrSr[kwb
f ;l
aygY}
][kwyf gw,f/ tJonfpw d jf zpfaeol[m teH?Y t&om? t
awGUawGuckd , H w
l YJ tm½kcH t H *FgawGvnf; csKd UwJaY ew,f/ 'gaMumifY
onfpdwfjzpfaeol[m teHY? t&om? tawGUawGudk rodbl;}
][kwfygYrvm;}
]aoaocsmcsm qifjcifMunfv h sif odomygw,f/ tenf;qk;H
avYvm&rSmu ud, k aYf jcvufawG b,fvx kd m;vdYk b,fvakd ew,fqkd
wm rodwm awGU&zdkY½Sdw,f}
]tJ'gawmY owdxm;rdw,f}
]onftcsuaf wG[m ½lypdwaf wG jzpfay:olawGrmS ½Sw d YJ t
csuaf wG jzpfygw,f}
][kwfNyD}
]'gaMumifY pdwu f kd tm½kwH pfcrk mS wnfaeatmifxm;vdUk jzpf
yGm;wJpY w
d [f m ½lypdwf jzpfygw,f}
]'g od&wm? aus;Zl;rsm;ygw,f/ t½lypdwt f aMumif; quf
Ny;D odyg&apOD;}
]orkwdopömudk acszsufwm ½lyjzpfygw,f/ tJonfvdk
acszsuaf wmY ½ly[m y&rw¬awGukd jrifygw,f}
][kwfygw,f}
]tmumoqdkwm bmvJ}
]v[mjyif}-aygY/ bmrSr½Sb d ;l aygY q&mawmf}
]bmrSr½Sdwm[m v[mjyiftmumowJYvm;}
]rjzpfçrysufwJYt&m}-aygY q&mawmf}
]tmumo[m rjzpfçrysufwJYt&m}-vm;}
]tmumo[m-b,ftaMumif;aMumifrY S jzpfwmr[kwb f ;l ?
b,ftaMumif;aMumifYrSvnf; rysufbl;}
]at;- [kwo f m;yJ}
]'gaMumifY tmumo[m teEÅw&m; jzpfw,f/ tqk;H t
ydik ;f tjcm;r½Sw d w YJ &m; jzpfw,f-vdYk ajym&wJw Y &m;yJ}
]tmumo[m ]tqk;H tydik ;f tjcm;r½Sw d m} [kww
f myJ/ OD;
ÓPwGujf ywJY oabmawGu ½d;k ½d;k ayrJY aygYaygYqq r½Sb d ;l }
]onfvjkd rifwm[m ]½kyrf t YJ jrif}- jzpfygw,f/ onfvkd ]½yk rf YJ
jrifwJYpdwf[m t½lypdw}f - jzpfygw,f q&mawmf}
]'gaMumifY ]tmumoteEÅtjzpf½w I YJ w&m;[m t½ly
w&m;} jzpfawmYwmaygY? [kwv f m;}
][kwyf gw,f q&mawmf}
]'gawGukd OD;ÓP b,fvo kd w
d mvJ}
]ud, k vYf ufawGUjzpfwmawGukd oifMum;cJ&Y wJY oabmw&m;
awGen YJ Nd§ y;D teufazmfvYkd odwmygyJ}
]bmawG jcm;em;wmvJ}
]wynfah wmfu onfw&m;awG &cJw Y m[m edAmÁ efçr*fçzdv k f
w&m;awGu½kd mS &if; &cJw Y m r[kwyf gbl;}
]tif;-}
]olrsm;awGu edAmÁ efçr*fçzdv k ½f mS &if; onf½yl g½lyw&m;awGukd
&cJYMuwmawGyJ}
][kwfw,f}
]onfawmY ½lyg½lyawGukd awGUNyq D v kd siyf J ud,
k ½f mS wJw
Y &m;
awGUwm-vdYk xifrrd mS yJ}
]tif;-}
]w&m;½SmolawGow d mu umrw&m; wpfcw k nf;yJ jzpf
w,f/ ½lyg½lyawGukd odNy;D om;r½SMd ubl; q&mawmf}
][kwfw,f}
]ud, k ½f mS wJw
Y &m;&JUtusKd ;uvnf; umr*kPt f m½kaH wG&UJ qGJ
jrL§ nIUd iifc&H rIu vGwzf Ykd jzpfaew,f}
]at;-}
]½lyg½lyw&m;awG &vsiv f nf; umr*kPt f m½kaH wG&UJ qGjJ rL§
n§Kd Uiifc&H rIu vGww f myJ}
][kwfwmyJ}
]onfawmY ]rjrifb;l rl; jrpfxif}qdw k mvdk ud, k &f wJY ½lyg½ly
udyk J w&m;xl;udak wmY ig&cJNY y-D vdYk t"drmeawG 0ifNy;D ? ig-&wm[m
r*fçzdkvfçedAÁmeftppfyJ/ b,folYrS ar;zdkYrvdkbl;? igYudk,fawGUqdkNyD;
txifBuD;NyD; ]tpGJ}-0ifoGm;ygw,f}
]olwu Ykd w&m;ud?k ud, k [ Yf m-vdYk tpG0J ifomG ;wmud;k }
(udk,fwdkifzwf½IavYvm okawoejyK avYusifY&eftwGuf ul;,lygonf? wpfqifY jzefYa0cGifYrjyK)
ÓPuxm 195
][kwfygw,f}
]onfawmY 'gudk rvkyaf wmYb;l aygY}
]'gudak vQmv Y u kd af wmY ÓPfawG½iT af ew,f/ ]pdw&f UJ jzpfNy;D
r½Swd aYJ e&m}-udk awGUwmygyJ/ onfrmS ]pdwv f nf; Nird o
f mG ;ygw,f}
]'gu olzY momoljzpfwm ajym&rvm;}
][kwyf gw,f/ bmrS txl;tm;xkww f m r[kwb f ?J todrmS
olzY momol xifvmwmyg}
]'gudk oabmusovm;}
][kwyf gw,f q&mawmf}
]bmYaMumifYoabmuswmvJ}
]tcsufESpfcsufaMumifYygyJ}
]yXrtcsuu f bmvJ}
]tm;pdu k xf w k &f wm r½Sw d mygyJ}
]'kwd,uaum}
]pdwf Nird 0f yfomG ;vdyYk gyJ}
]'gudk w&m;&w,f-vdYk rrSwb f ;l aygY}
]tprSm rrSwyf gbl;}
]bmvdkY rSwfovJ}
]wynfhawmfudkay;rnfY ab;&efawGu cdkatmif;&m vkdPf
acgif;Bu;D vdYk atmufarYygw,f}
]vkP
d af cgif;eJY wlvv Ykd m;? wifpm;wmvm;}
]wlygw,f? vdP k af cgif;Bu;D [m rysub f J xm0&½Sad eovd?k
tJ'guvnf; rysub f J xm0&½Sad ewJt Y &mjzpfw,f-vdYk od&wm[m
wlwmygyJ}
]aemufawmY 'gBu;D udk ]w&m;&wm}vdYk bmYaMumifY xifomG ;
ovJ}
]olt Y usKd ;qufawGu vlukd tawmfBu;D ajymif;vJomG ;cJv Y Ykd
ygyJ}
]b,favmuf ajymif;vJvdkYvJ}
]ud,k o f xd m;wJY w&m;&ol&UJ vu©PmawG jzpfNy-D vdYk od&wJY
txd ajymif;vJygw,f}
]onfvq kd kd ]onfw&m;udk bmYaMumifY rpGv J ef;wmvJ}
]ud, k u f ½Iwmvnf; r[kwb f ;l / tm;xkww f mvnf; r[kwf
bl;/ onfvekd YJ w&m;u &Edik w f ,fqw kd mvnf; rxif&v J yYkd gyJ}
]w&m;&wm [kww f ,fçr[kwb f ;l - rcGEJ ikd jf zpfaeawmY pGt J m;
ysuo f mG ;wmaygY? [kwv f m;}
][kwyf gw,f q&mawmf/ onftcsu[ f m w&m;&olqo kd l
awG w&m;udk pGv J ef;Muovd?k wynfah wmf rpGv J ef;wJt Y csuyf gyJ}
]'g [kwyf gNy/D olrsm;awGjzpfovdk ud, k w Yf &m; ud, k rf pdppfbJ
aewmrsKd ; rjzpfwmu bmYaMumifv Y }J
]wynfah wmfu ud, k wYf &m;ud, k f txifrBu;D ? rpGv J ef;awmY
ig-&wm w&m;[kw&f UJ vm;? [kwv f sif olrsm;&wJw Y &m;eJY wlvrd Yf
r,f/ olrsm;awG&wJw Y &m;awGukd vdu k Mf unfrh ,f-vdYk vkycf yYJ gw,f}
]onfawmY-}
]w&m;&Muw,f-qdw k mawG[m ykt H rsKd ;rsKd ;jzpfwmudk awGU&
Ny;D ? w&m;qdv k sif wpfcw k nf; wl&r,f/ bmYaMumifY rwlovJ? ig-
]onfvdkawGvm;}
]onfvakd wGaMumifY oifMum;csu&f MuayrJv Y nf; ½lyg½lyudk
rodMubl;}
]oifMum;csuu f u
kd odou l oifMum;ay;cJw Y m r[kwv f aYkd ygY
aemf}
][kwfygw,f}
]'gaMumifY olw&Ykd wJw Y &m;awGukd ½lyg½lyvu©PmawG 0ifNy;D
½lyg½lypsmefawG jzpfaeayrJY rodMuwmaygY ? [kwv f m;-}
][kwyf gw,f q&mawmf/
]OD;ÓPajymwmawG[m em;rvnfp&m rygayrJ?Y av;euf
rI tjynf½h ydS gw,f}
]½lyg½ly[m em;rvnfp&m rygayrJ?Y em;vnfol r½SMd uygbl;
q&mawmf}
][kwrf mS yJ/ t½lyawGukd t½lyjzpfwt YJ aMumif; taxmuf
txm;uav;rsm; cdkifrm&JUvm;}
]tcdkiftrm½Sdygw,f q&mawmf}
]enf;enf;od&atmif vkyyf gOD;}
]tmumoudk teEÅtjzpfjrifwJYpdwf½Sdol t½lyyk*¾dKvf[m
]½ky}f -udpk ufqyk ½f ½HG mS ESv;Hk emygw,f/ ]½ly0d&m*}-jzpfw,faygY bk&m;}
]Mum;zl;w,f}
]t½lyyk*¾dKvfrSm emrfoufouf½Sdw,f-vdkY Mum;zl;rSmygyJ/
t½ly&JU tjrifYqkH;yk*¾dKvf[m ]bmrSr½Sdbl;}-vdkY odaewJYpdwfudk
tjrwfqkH;? tNidrfqkH;-vdkYyJ cH,loljzpfawmY olYrSm onfonmyJ½SdNyD;?
]aMomf-}
]onf0g'awG[m ]tBu, d 0g'? ta[wku0g'? ew¬u d 0g'}
awGvYkd ac:wmyJ}
]at;-}
]onf0g'awG[m ]ed,wrdpmä 'd|}d -jzpfwYJ 0g'awGy}J
]ed,wrdpmä 'd|q d wkd m Mum;zl;w,f? t"dygÜ ,fu bmwJv Y }J
]NrNJ rwH t YJ jrifrmS ;}-vdYk t"dygÜ ,f &ygw,f}
]'g[m awmfawmfq;kd wJY rdpmä 'd|yd }J
]onftjrifrmS ; ½Sad eolawGu w&m;&zdYk rjzpfEikd b f ;l q&m
awmf}
]½lyg½lyw&m;awG[m aumif;wmawGvv kd ekd YJ awmfawmfq;kd
ygvm;}
]qd;k wmuawmY urf;ukeyf /J bk&m;yGiw Yf m[m olwt Ykd wGuf
bmrStusdK;r½SdwJY taetxm;xJuyJ}
]'gaMumifY onftjrif½o dS al wG[m &yfjypfxJ 0ifuek Mf uwm
udk;}
]olwu Ykd ]uHvufrcHwo YJ }l -awGy/J ]uH}-[m yk*Kd¾ vçf owå0g
awG&UJ trlt&m Bu, d mawGy/J onf trlt&mBu, d mawG[m 'g
awGujkd yKou l wåm;r½Sb d J jzpfv&Ykd wmrS r[kww f myJ}
]Bu, d m[m uwåm;eJY umvwl½&dS wm[m xk;H pHy}J
]uwåm;udk jiif;ypfawmY Bu, d mudk b,fvv kd ufcrH vJaygY}
]onfvq kd akd wmY olw[ Ykd m ukov kd çf tukov kd q f w
kd m½Srd mS r
[kwfawmYbl;aygY}
][kwfwmaygY}
]onfo;Hk ck aumif;rGerf u I kd rSeu
f efwqYJ ufqaH &;&JU &yfwnf
csujf zpfw,f-vd?Yk ]oDv}-vdYk ajym&ygw,f}
]aMomf-}
]onfov D [m ]0d&wDo;Hk yg;}-yJ jzpfygw,f}
]bmawGvJ}
]or®m0gpm? or®mur®E?Å or®mtmZD0wdaYk ygY}
]'g-oDvu©E¨r*¾ifokH;yg;yJ}
]olwrYkd mS onfw&m;awG r½Syd gbl;- q&mawmf}
]bk&mYw&m;udk usiw Yf t
YJ cgrSm onfov D u©Er¨ *¾iaf wG[m
vufO;D usi&Yf rnfh w&m;awGy}J
]tJ'gawGukd olwYkd rusiMYf uygbl;}
]olwdkUawmY usifYw,f-ajymrvm;ygyJ}
]bmjzpfvdkYvJ q&mawmf}
]olw[ Ykd m rvdrb f ;l ? rcd;k bl;? tvdrk Bu;D bl;/ 'gaMumifY onf
oDvawG olwdkYusifYw,f ajymMurvm;yJ}
]olwUkd xifwm rrSeyf gbl; q&mawmf}
]bmjzpfvdkYvJ}
]olwrYkd mS ½Sw
d YJ pdw[ f m? apwodut f rsm;qk;H ,SOEf ikd w
f mu
ok;H q,fiY g;yg;yJ jzpfw,f}
]bmawGvJ}
]0d&wDrygwJY tnormef;eJaY ombP&moDu apwoduf
awGyJ jzpfygw,f}
]oifMum;csufrSm cRwf,Gif;vdkYvm;}
]oabmw&m;rSm cRw, f iG ;f vdyYk g - q&mawmf/
]b,fvdkvJ}
]0dygufqw kd m b0jcm;Ny;D rS ay:&wJw Y &m;}-vdYk oabmw&m;
u ajymygw,f/ tck &aewm[m ]0dyguf}jzpfayr,fY onf]0dyguf}eJY
]0dyguf&UJ uH}- b,fvq kd ufpyfwmudk rodygbl;/ ]uHeYJ 0dyguf}&JUquf
pyfruI kd tMum;us,u f s,Bf u;D eJY xm;Ny;D rS oabmw&m;u jyxm;yg
w,f/ onfawmY ]0dyguf}udk rodawmYwmygyJ}
]onfvq kd akd wmY ]0dyguf}[m ajymaeMuayrJY rodMubl;aygY}
]tJonftwdik ;f ygyJ q&mawmf}
]tck OD;ÓPu r[*¾wawG&UJ 0dygufawGukd odvmwmaygY}
][kwyf gw,f q&mawmf}
]'godawmY jyóemwufwmu b,fvv kd }J
]½lyg½ly0dygufawG[m vljY ynfrmS rjzpfaumif;bl;}-vdYk pmay
rSm oifMum;xm;&ygw,f}
]tJonfvdk pmuqdkovm;}
][kwfygw,f}
]b,fvdkqdkwmvJ}
]½lyg½ly0dygufawG[m udpo ö ;Hk ckyJ wyfMuygw,f}
]bmudpöawGvJ}
]y#doaE¨? b0if? pkwd} udpöawGyg}
][kwfNyD}
]onf0dygufawGjzpfw,fqdkvsif ]b0ifudpö}wyfNyD;awmYyJ
jzpfcGifY½Sdygw,f}
]bmjzpfvdkYvJ}
]y#doaE¨eJY pkwdu? arG;eJYaorSmrS jzpfvdkY&w,f-vdkYvnf;
oifMum;xm;ygw,f}
]vkyfygOD;}
]b0ifpw d uf vnf; y#doaE¨wek ;f u jzpfcrYJ S jzpfv&Ykd w,f-
vdkYvnf; oifMum;xm;ygw,f}
]b,fvdkywfoufwmvJ}
]vlawG[m ½lyg½ly0dygufeYJ y#doaE¨ raecJ&Y bl;/ 'gaMumifY
vlawGrmS ½lyg½lyb0ifvnf; rusb;l / onfpw d [f m wjcm;udpeö YJ
vnf; wyfNy;D jzpfciG Yf r½Sb d ;l / onfawmY vlawGrmS onfpw d jf zpfvYkd
r&bl;aygY q&mawmf}
][kww f myJ/ onfvq kd akd wmY b,fvv kd yk &f rvJ}
]½lyg½ly0dygufawG wdq Yk rD mS jzpfwm {uEÅy/J wdo Yk ifxm;wJpY m
u rjzpf&bl;-qdw k muvnf; ajymif;vJp&m r½Sb d ;l / 'g- b,fvv kd yk f
rvJ}-qdw k YJ jyóem wufvmygw,f}
][kwfwmaygY}
]wynfYawmfu pOf;pm;ygw,f}
]vkyfygOD;}
]igodeYJ pmod? ESpcf ,k OS v f mvsif b,f[mrSerf vJ-}aygY}
][kwfNyD}
]igu pmtwGurf [kwb f ;l / pmu igtwGuyf }J / igud, k w f ikd f
u odwmudyk pfNy;D pmuodwmaemuf vdu k v
f rYkd jzpfb;l }
]at;-}
]vufaumufeJYvuf rawmfbl;qdkvsif vufaumuft
wGuf vufvkyfxm;wm r[kwfbl;/ vuftwGuf vufaumuf
vkyfxm;wmyJ}
][kwfw,f}
]onfawmY rawmfvsif vufujkd yifzt Ykd aMumif; wpfpw Hk &m
r½Sb
d ;l / vufaumufuykd J jyif&rSm jzpfw,f}
][kwfwmaygY}
]onfvq kd ;Hk jzwfNy;D ?]igYrmS ½lyg½ly0dygufawGjzpfwm trSew f
u,fy}J -vdYk qk;H jzwfNy;D ? ]vlrmS rjzpfb;l }qdw k YJ pmudk ausmv f u
kd w f ,f}
]pmudak usm&f wm pdwx f J pEd;k paemifY jzpfrmS aygY}
]jzpfNyv
D m; q&mawmf}
]pmu ud, k t Yf wGuf b0vrf;nTef r[kwv f m;}
][kwfw,f/ wynfYawmfvnf; pmayudk oHa,mZOf ½Sdyg
w,f/ ausmf&ayrJY pdwfu odyfraumif;ygbl;}
][kwfrSmyJ}
]onfawmY wynfaY wmfu pmudk igodeYJ n§zd Ykd BuKd ;pm;ygw,f}
]b,fvdk n§drSmvJ}
]onf0yd gufawG[m igYtodrmS vlxrJ mS jzpfw,f/ pmxJrmS
awmY jA[®mrSmrS jzpfr,f- ajymw,f}
][kwfw,f}
]onfEpS cf u k kd xyf,v l si?f vlrmS vnf;jzpfwm rzsu&f atmif?
jA[®mrSmvnf;jzpfwm rzsu&f avatmif? jA[®m[m vlyjJ zpfw,f-
tcef;(5)
w&m;aqG;aEG; ajympum;rsm;
tcef;(5)
w&m;aqG;aEG; ajympum;rsm;
]rd;k csKyv
f cS snv
f m;? bmudp½ö v dS v
Ykd }J
]onfn awmifay:rSmtdyNf y;D bke;f Bu;D eJY pum;ajymcsiv f ?Ykd
&w,fr[kwfvm;bk&m;}
]bmajymp&m½SdvJ}
]w&m;taMumif;aygY bk&m;}
]&ygw,f}
]bke;f Bu;D trSw&f ao;vm;}
]ajymygOD;}
]0gqdOk ;D u bke;f Bu;D ajymcJw
Y YJ pum;wpfck ½Syd gw,f}
]rif;uGe;f rSm w&m;tm;xkwzf Ykd a&mufpaeYu pum;vm;}
][kwyf gw,f/ tpfrwdZYk &yfrmS bke;f Bu;D udk pawGUawmY ajym
wJYpum;yg}
]bmawGygvdrfY}
]bmtok;H cszYkd w&m;ud½k mS wmvJ}-vdYk bke;f Bu;D u ar;awmY
]vlr'I u
k a© wGu a0;zd}Yk -vdYk ajzwJtY cg? ]tJ'g rSwx f m;/ tJ'guae
acsmfroGm;apeJY}-qdkwJY pum;ygyJ}
][kwfygvdrfYr,f}
]tck oDwif;uRwNf y/D wynfah wmf jyef&awmYr,f}
][kwfvm;}
]tJonfpum;[m bmudkajymwmvJ-odcsifygw,f}
]tJonfar;cGef;udk tckrS ar;&wmvm;}
]0gwGi;f uawmY w&m;tm;xkwv f u kd ?f w&m;oGm;emvdu k ef YJ
pum;ajymzdu Yk rtm;bl; r[kwv f m;/ 'gaMumifY rar;jzpfwmyJ}
]olrsm;&JU aumif;usiaYf umif;Buu H vkd nf; rwm;jrpf&ufb;l /
usiBYf uvH ukd v f sif a&mufrnfah e&mu ]pdwZå }jzpfaewmvnf; odae
w,f/ onfawmY 'guav;udk pum;wpfv;Hk eJY wefaY y;cJ&Y rSmyJ-qdNk y;D
ajymcJYwmyg}
]bke;f Bu;D u tpu bmjzpfvYkd onfvrkd ajym&wmvJ}
]cifAsm;u OD;Zif;wdYk tqH;k tr,lzYkd vmwmrS r[kww f myJ/
BuKHvdkY qkHwmyJ}
]bm-bk&m;}
]'gu cifAsm;tay: tvGeaf pwemjzpfv?Ykd ynmok;H Ny;D rjzpf-
jzpfatmif ajymcJw Y YJ pum;yJ}
]tJonfwek ;f u yGiyYf iG vYf if;vif; ajymvdu k vf sif aumif;rSm}
]'gu onfvkd ajymaumif;wmrS r[kww f m}
]wynfah wmf wpf0gwGi;f vk;H 'kua© &mufae&w,f}
]cifAsm;qDu onfvpkd um;udk arQmaf ewm MumvSNy/D bmY
aMumifY tckrS ajym&ovJ}
]aoygNyD bk&m;}
]rwwfEdkifbl;/
]onfvakd wmY rvkyyf geJY bk&m;}
]'gqdv k sif cifAsm;u OD;Zif;eJY pum;ajymzdYk tcsed ef nf;enf;
ay;&vdrfYr,f}
]ajymqdzk v Ykd o
kd avmuf wynfah wmfukd bke;f Bu;D qD tyfyg
w,fbk&m;}
]aumif;NyD}
]wynfhawmfudk BuD;olwpfa,mufqdkNyD;vnf; riJYygeJY/ ajym
vdwk m ajymyg}
]OD;Zif;ajymwmawGudk onftwdkif;yJ em;axmifraeygeJY/
ar;csiw f mudk wpfv;Hk wdik ;f rSm jyefar;yg}
]aumif;NyDbk&m;}
]w&m;tm;xkww f o
YJ [
l m rd½;kd zvm Ak'b ¨ momtqifeY YJ w
&m;tm;xkwfwm rvkyfoifYbl;}
]bmjzpfvdkYvJ}
]w&m;tm;xkww f ,fqw kd m w&m;odNy;D rS vky&f wJY t&myJ}
]odNy;D rSyJ vkyzf Ykd vdak o;vdv Yk m;}
]vkywf ,f}qdw k m odNy;D om;udk rsm;vmatmif yGm;ay;wmudk
ac:wJY emrnfyJ}
]odw[ YJ mudk rsm;atmifvyk w f m}ukrd S ]w&m;tm;xkww f ,f}
vdYk qdv
k wkd mvm;}
][kwfw,f}
]rsm;atmifvyk zf Ykd vkypf &mudk odzYkd vdw k ,faygY}
][kwfw,f}
]'gaMumifY w&m;odNy;D rS w&m;tm;xkw&f r,f qdv
k w
kd m
vm;}
][kwfwmaygY}
]wynfYawmfwdkYu ]w&m;odatmif w&m;tm;xkwf&wm}
xifaewm}
]odatmif w&m;tm;xkw&f wm} r[kwb f ;l ? emMum;avY
vm&wm}
]rd½;kd zvm emMum;oif,rl [ I m w&m;odwt YJ qifY ra&muf
bl;vm;}
]rd½;kd zvmodwm? emrnfuu kd ]rdb½d;k &m tod}qdw k m azmfjy
aewmyJ/ ud, k yf ikd t
f od r[kwb f ;l aygY}
]rd½;kd zvmodeYJ ud, k yf ikd o
f ud kd bmeJcY &JG rSmvJ}
]taMumif;tcsuf vufcpH pfaq;rIrygbJow d m rd½;kd zvmod
yJ? udk,fydkifodwmu tcsuftvufawG qufpyfqifjcifvdkY&wJY
todaygY}
]bk&m;&JUw&m;udk rdbawG ajymwmçvkyw f mawGtwdik ;f od
wm[m ]rd½;kd zvmod} jzpfNy;D ? bk&m;&JUw&m;awGukd uk, d wf ikd f aMumif;ç
usdK;qifjcifNyD;odwm[m ]udk,fydkifod}vdkY qdkvdkwmvm;}
][kwfygw,f}
]wynfah wmf&UJ ]w&m;tod[m} rd½;kd zvmodvm;ç ud, k yf ikd f
odvm;- bke;f Bu;D ajymEdik rf vm;}
]ajymEdkifygw,f}
]bmeJYodwmvJ}
]rd½dk;zvmeJYaygY}
]bmYaMumifYajymEdkifwmvJ}
]ud, k yf ikd f qifjcifxm;wmawG rawGU&vd}Yk
]wynfah wmfqifjcifvsif bke;f Bu;D b,fvo kd rd ,f}
]cifAsm;&JUtjrifeYJ odwmaygY}
]wynfhawmftjrifu b,fvdkaevdkYvJ}
]rdpmä 'd|}d jzpfaevd}Yk
]ykxZk Ofy?J rdpmä 'd|d ad wmY jzpfrmS aygY}
]tJonf ykxZk Ofjzpfaewmwm ud, k yf ikd tf jrif r½Sv d yYkd }J
]ud, k yf ikd tf jrif½v dS sif ykxZk Of r[kwaf wmYb;l aygY}
]bk&m;w&m;udk ud, k yf ikd jf rifvsif aomwmyef} yJ}
]wynfah wmfu aomwmyefjzpfatmif w&m;tm;xkwrf vdYk
vmwm}
]tJ'g ]rd½d ;kd zvm Ak'b ´ momtod} yJ}
]onftod[m qifqifjcifjciftod r[kwb f ;l aygY}
]'gyJaygY}
]bmjzpfvUkd onfvakd jymEdik w f mvJ}
]aomwmyef[m bm0emr*fçzdv k f r[kwb f ;l ? 'óer*fçzdv k }f
yJ}
]tJ'g bmajymwmvJ}
]tm;xkw&f rnfY r*fçzdv k rf [kwb f ;l / aomwmyef[m odjrif
&wJY r*fçzdv
k jf zpfw,fqw kd m ajymwm}
][kwfw,f}
]Ny;D awmYvnf; rd½;kd zvmtodu vGezf Ukd twGuf oHa0*vky&f
r,f? oHa0*&Ny;D aemuf w&m;awGukd odatmifvyk &f r,f-vdv Yk nf;
ajymcJYw,f}
][kwfwmyJ}
]onfawmY 'gawGukd bke;f Bu;D b,fvakd usmjf zwfco YJ vJvYkd
pHerlemtjzpf od&vsif aumif;r,f-vdYk wynfah wmf pdwjf zpfygw,f}
]aumif;Ny/D 'geJpY yfNy;D cifAsm;odcsiw f m ar;yg}
]rd½dk;zvm Ak'¨bmomtodawG[m rrSefMubl;vm;}
]rSew f mawGvnf;½S?d rrSew f mawGvnf; ½Sw d maygY/ tm;vk;H
trSecf sn;f vnf; r[kwb f ;l / tm;vk;H trSm;csn;f vnf; r[kwMf uyg
bl;}
]bmjzpfvYkd onfvjkd zpf&wmvJ}
]t½Sed YJ tod}udk wdu k Mf unfo h rl ½Sb
d J a½GUvsm;vmawmY tod
[m t½Sed UJ vGw J mawG 0ifvmNrx J ;Hk pHtwdik ;f 0ifvmcH&vdyYk }J
]tod[m t½Sed }YJ vGaJ evsif tJ'g 'd|jd zpfrvm;}
]jzpfNyaD ygY}
]todet YJ ½Su d u kd wf }YJ rd½;kd zvmbmomtjzpf qdv k siaf wmY
aumif;rSmaygY}
]tJ'gvnf; twdik ;f twmwpfct k xdyJ aumif;wmyg}
]bmjzpfvdkYvJ}
]rd½;kd zvmtodyJ jzpfNy;D ? tJonftodawGukd t½Sed YJ wdu k q f ikd f
rMunfEh ikd v
f Ykd ud, k yf ikd t
f od rjzpfvsif tpGpJ w d Zå 0ifwmyJ/ txifBu;D
wm-vdkY ajym&rSmaygY}
]aumif;wJYtwdkif;twmu bmvJ}
]rd½;kd zvmod[m ud, k yf ikd o f jd zpfatmif vrf;pay;wmyJ}
]bke;f Bu;D aum rd½;kd zvmodu tpjyKNy;D Ak'b ¨ momjzpf&wm
r[kwfvm;}
][kwfygw,f}
]rrSew f YJ rd½;kd zvmawGvnf; ygrSmyJ}
]ygwmaygY}
]bke;f Bu;D vnf; 'd|jd zpfcw YJ maygY}
]jzpfcJY&wmaygY}
]rSew f rYJ ½d ;kd zvmawGukd ud, k wf ikd f t½Sed YJ wdu
k rf MunfEh ikd wf m
awGvnf; jzpfcJY&rSmaygY}
]jzpfcJY&wmaygY}
]bke;f Bu;D vnf; pdwZå 0ifc&YJ zl;wmaygY}
]0ifcJY&zl;wmaygY}
]bke;f Bu;D pdwZå jzpfc&YJ wke;f u 'd|jd zpfyu Hk av; enf;enf;ajym
jyay;yg}
]ig[m vlUtjzpfr&cifuwnf;u ½Sad ecJw Y ,f/ tJonfol
u vkyvf u kd w f YJ taetxm;twdik ;f tck- igjzpfae&w,f/ igaoNy;D
aemufvnf; igu quf½adS eOD;r,f/ jzpfr,fiY g[m tck igvkyw f m
awGtwdik ;f yJ &vdrrYf ,f/ onfvykd J 'd|jd zpfw,f}
]tJ'g 'd|jd zpfwmvm;}
][kwfwmaygY}
]tJ'gu bm'd|v d }J
]tr&m0dau©y rdpmä 'd|}d yJ}
]tJonfvkd rdpmä 'd|ad wG jzpfaewJt Y wdik ;f ud,
k u
Yf ,
kd u
f kd ig-
'd|djzpfaeygvm;-vdkY bkef;BuD;odovm;}
]b,fodrvJ}
]onfvdkrodvsif b,fvdkodaeovJ]
]igodaewmawG rSew f ,f}vdYk odaewmaygY}
]rd½;kd zvmtrSm;aMumifY bke;f Bu;D 'd|jd zpfwmawG[m txif
t½Sm;yJ}
][kwfygw,f}
]rd½;kd zvm Ak'b ¨ momtrSeaf wGay:rSm bke;f Bu;D pdwZå 0ifyHk
enf;enf;avmuf ajymjyygOD;}
]ukodkvfawG jyKcsifw,f? w&m;awG tm;xkwfcsifw,f?
aumif;usiaYf umif;BuaH wG usiBYf ucH siw f ,f/ 'gawGtwGuf b,fvkd
epfemqk;H ½I;H rIawGjzpfjzpf tjzpfvnf;cHEikd af ew,f/ onfvkd pdwZå
0ifwmygyJ}
]'gawG[m raumif;bl;vm;}
]aq;u aumif;ayrJY temr½Sb d J aomufaevsif aumif;ygY
rvm;}
]raumif;ygbl;}
]onfvykd /J ud, k u f bmjzpfaeovJ rodbeJ YJ bmomw&m;
awGvyk af wmY tJonfbmomw&m;&JU pGr;f &nfawGu awmifa&mufç
ajrmufa&muf jzpfuek w f maygY}
]raeYupum; qufajymMu&atmif}
]vl[m w&m;odzUkd wpfcsut f jzpf ud, k uYf ,kd u f kd cGjJ crf;pdwf
jzm od&r,f}-vdYk qdck yYJ gw,f}
][kwfw,f}
]bke;f Bu;D b,fvckd jJG crf;pdwjf zm odcw YJ ,fqw kd m enf;enf;
ajymay;yg}
]vlawG[m tm;vk;H vdv k ykd J ]b0}ud, k pf D &aeMuayrJY ud, k Yf
b0udk ud, k rf odMubJ? ]ud,k &f wJb Y 0}xJrmS yJ ESpo f rd eYf pfjrKyaf eMu
wmyJ}
]b0}qdkwmu bmvJ}
]b0}qdw k m ud,k f jyKrçl ajymqdçk MupH nfraI wGeYJ tJ'gawG t
wdik ;f jzpfwnfaerIaygY}
]tJ'g odyef m;rvnfb;l }
]vlawGxrJ mS olc;kd awGç vlvrd af wGeYJ ykw;D orm;çw&m;orm;
awG ½Sw d ,f/ tJonfoal wG[m tJonfvyk if ef;awG vkyNf y;D ? vkyw f YJ
twdkif; olcdk;çvlvdrfpwmawG jzpfaewmawG ½Sdw,fr[kwfvm;}
]½Sdw,fbk&m;}
]tJ'g ]b0}awGy}J
]aMomf-}
]tJonf ]b0}toD;oD; &aeMuolawG[m ud, k f b,fb0
]b,fvdkavYvmwmvJ}
]udk,f&aewJY]b0}[m bmvJ-vdkY wjcm; udk,fYvdkvlawGeJY
awGUqkHwdkufqdkif pyf[yfMunfhw,f}
]aemufqkH; bmjzpfvmovJ}
]ud, k bYf 0[m bmvJ}- odvmwmyJ}
]ud, k f bmaumifv}J - odzUkd [m odyrf vG,b f ;l }
]b,forl S rqifjcifrMd uovdyk }J
]qifjcifvsifawmY odrvm;}
]odNyDaygY}
]bmaumif}-vdo Yk v
d nf; ud,
k b Yf 0&JU tusKd ;eJt Y jypfukd odzUkd
vnf; rvG,yf gbl;/ 'gudk bke;f Bu;D b,fvv kd yk Nf y;D odco YJ vJ}
]ud, k &f aewmu ]½lyg½lyb0} jzpfaew,f/ ud, k u f ]½lyg½ly
b0}vdck siv f Ykd vkycf w YJ mvnf; r[kwb f ;l / ]½lyg½lyb0}[m wjcm;
]b0}wpfcjk zpfwYJ ]umrb0}vdyk J ]b0}wpfco k m jzpfw,f/ ]b0}[m
½G½H mS pufqw k zf , G f jzpfw,f}/ onfvkd w&m;awGvnf; odxm;w,f/
]½lyg½lyb0}awG[m b,fvkd ½G½H mS pufqw k pf &m jzpfwmvJ-vdYk qif
jcifo;Hk oyfw,f/ onfawmY ½lyg½lyb0awG&UJ tjzpfawG[m jrifom
oavmuf jrifvm&w,f/ onfvekd YJ ]½lyg½lyb0}awG&UJ tusKd ;eJY
tjypfawGukd odvmcJw Y myJ}
]½lyg½lyb0}&JU tjypfukd b,favmufjrifwmvJ}
]vludk zsufMunfhwm}awGyJ/ vludk zsufMunfhvdkYuawmY t
vkyfrjzpfbl;-qdkwmavmufygyJ}
]tusKd ;usawmY bmrSrjynfph b Hk eJ UJ csr;f omcHpm;&rI jzpfwm
awGvm;}
][kwfw,f}
]taumif;eJY raumif;}udk b,fvq kd ;Hk jzwfovJ}
]vlr½Syd J csr;f omwm}[m tvkyrf [kwb f ;l / rl;,pfaq;0g;vdk
jzpfr,f-vdYk qk;H jzwfw,f}
]onfawmY ]½lyg½lyb0}rSm raysmb f ;l aygY}
]raysmf½kHomrubl; xdwfvefYwmygw,f}
]bmjzpfvdkYvJ}
]½lyg½lyb0}ukd ]bk&mYw&m;}-vdYk vkyaf eMuwm tm;vk;H vdk
jzpfaewm awGU&vdyYk }J
]½lyg½lyw&m;}awG bk&mYw&m;-vdYk todtrSwjf yK cHae&o
vm;}
]tBu;D tus,f jzefcY sad ewmtxd cHae&w,f}
]tenf;tyg;vm;}
]vkH;vkH;vsm;vsm;}yJ}
]'gqdak wmY xdwv f efrY rd mS yJ}
]ajcrudik rf d vufrudik rf ad vmuftxdy}J
]onfawmY bke;f Bu;D bmvkyo f vJ}
]bk&m;qDuvGNJ y;D bk&mYw&m;ajymol r½Sad wmYb;l / bk&mY
w&m;udk azmfxw k zf Ukd twGuf bk&mYw&m;odatmifqv kd sif ]bk&m;qDyJ
oGm;&r,f}-vdYk qk;H jzwfNy;D ? bk&m;a[mcJw Y w
YJ &m;awGukd zwfcw YJ ,f}
]'gawGzwfvYkd xl;ygYrvm; bk&m;}
]bmjzpfvdkYvJ}
]0wfu ausygYrvm;}
]y&d,wåw d m0ef xrf;aewmyJ? y&d,wå0d wfausw,f rSwf
&wmaygY}
]bke;f Bu;D pmjyefzwfawmY pmxJu bmvdck siv f vYkd }J
]bk&m;a[majymnTejf ycJw Y YJ w&m;[m tppftrSet f m;jzifY
bmjzpfw,fqdkwm awGUcsifvdkYyJ}
]bmjzpfvYkd onfpw d uf ay:&wmvJ}
]OD;Zif;eJt
Y wl OD;Zif;wdt Yk odik ;f t0dik ;f Bu;D wpfcvk ;Hk [m bk&m;
bmawGa[mcJYw,f-qdkwm odraeMubl;}
]rodaebl;-vdYk b,fvo kd vd }J
]wvGaJ wGvyk Nf y;D ? wvGaJ wG jzpfaeMuvdaYk ygY}
]b,fvkd wvGaJ wG vkyaf eçjzpfaeMuwmawGU&vdv Yk }J
]½lypdw}f udk ]r*fpw d }f vdYk vkyaf eolawGu vkyaf eMuw,f/
yk*Kd¾ vçf owå0gçolçigpwmawG ausysuaf tmif jrifwwfwmudk ]edAmÁ ef
jrifw,f} jzpfaeolu jzpfaeMuwmawGuv kd nf; awGU&w,f}
]aMomf- bk&m;}
]t½lypdw}f udk ]r*fpw d }f vkyaf eolawG vkyaf eMuw,f/ b ] mrS
r½Sw d YJ ew¬bd m0} jrifwmudk ]edAmÁ efjrifw,f}vdkY jzpfolawGu jzpfae
MuwmawGvnf; rjrifcsit f qk;H jrifawGUae&w,f}
]r*fçzdvk çf edAmÁ efukd vGNJ y;D vkyMf uçjzpfMu ½Sad eNyq D akd wmY rSew f m
u bmrsm;useaf o;vdv Yk nf; bk&m;}
]at;aygY/ ]bk&m;&JUw&m;udak qmifwYJ wm0efcjH zpfol OD;Zif;
wdYk todik ;f t0dik ;f Bu;D wpfcv k ;Hk xJrmS bmrSruseaf tmif vGaJ eNy}D-
xJu uGm[aewJt Y csuaf wG½v dS sif tJ'gawGuv kd nf; n§Ed idI ;f ajz½Si;f
xm;wmawG tjynfv h yk cf w
YJ ,f/ onfvakd wGqakd wmY rodwm[m
b,f-tjypfajymp&m ½Sad wmYrvJ}
]onfvq kd akd wmY tjypfr½Sb d ;l -vdaYk wmY ajym&rSmaygY/ 'gayrJ}Y
]bmajymcsifao;vdkYvJ}
]udk,fYb0avmufrS udk,f rppfrdwmtwGuf cGifYvTwfzdkY cuf
ovdkyJ}
]'gawmY 'gaygY}
]bke;f Bu;D uawmY tmZmenfy}J
]tESprf aYJ wmu Muufqyl ifyg}
]wu,fyg}
]r[kwfygbl;}
]bmjzpfw,f ajym&rvJb&k m;}
]qwfaqmYw,f ajym&r,f}
]tJonfvdk wu,fxifovm;}
]wu,faygY}
]bmjzpfvdkYvJbk&m;}
]olrsm;eJw Y al tmif raewwfvyYkd }J
][kww f ,f/ bke;f Bu;D u olrsm;eJY rwlcsib f ;l }
]bmawG awGU&vdkYvJ}
]udk,fY[mudk,fvkyfwmawG awGU&r,f}
]odwmudk rodovd?k rodwmudk odovd/k 'guav; rvkyf
EdkifwmavmufeJYyJAsm}
]tJ'g acgif;rmwmyJ}
]'g rwwfEikd b
f ;l }
]tJ'g b,fu &wmvJ}
]bmoma&; oifMum;csu&f ,f? acwfu oifMum;csu&f ,f?
vufawGUvkyfaqmifcsuf&,f/ tJ'gawGu &w,f-yJ ajym&r,f/
tJ'gawG[m ]OD;Zif;b0}yJ}
]bke;f Bu;D onfaeY em;csif em;ygOD;}
]aumif;Ny/D em;MuOD;pdUk }
]b,fvdkrJYwmvJ}
]oHawGwrefawG[m olwUkd aqmifwYJ pum;awGukd EIwf
wufaqmifrvm;? EIww f ufaqmifwYJ pum;uvnf; touf0if
rvm;? toufr0ifvsif tvkyNf y;D ygYrvm;}
]"r®aqmifolawGuvnf; wrefawG? oHawGvm;}
][kwfw,f}
]bk&m;&JU oHwrefawGaygY}
][kwfw,f}
]olwUkd u bk&m;ajymwJtY "dygÜ ,fawGukd olwUkd pum;eJY aqmif
Mur,faygY}
]'gaygY}
]olwu Ykd tawG;tjrifcRw, f iG ;f vsif olwaYkd qmifwYJ bk&mY
pum;awGvnf; ajymif;vJuek pf &m ½Sw d maygY}
][kwfw,f}
]tJ'gawGtwGuf bk&mYw&m;awG z½dzk &J jzpfaewmaygY}
]olwdkY todtjrifawG 0ifaewmaygY}
]'gawG[m pmay:rwifEikd cf ifuaygY}
][kww f ,f/ pmay:udak &mufawmY rajymif;Edik af wmYb;l }
]pmay:a&mufwmu bk&m;r½Sw d aYJ emuf b,favmufMum
rSvJ}
]ESpaf ygif; av;&m0ef;usi}f
]'gqdk tBu;D tus,af jymif;Edik af tmif tcsed v f aHk vmufwmyJ}
]onfhxufqdk;wm ½Sdao;w,f}
]tJ'g bmvJ}
]bk&m;r½SNd y;D ESp-f ESp&f m0ef;usirf mS "r®aqmifawG[m q,fY
½Sppf ak vmuf uGjJ ym;aewmyJ}
]vlomuGw J m? rl uGcJ sirf S uGrJ mS aygY}
]uGJNyDvm;}
]bmtaxmuftxm; awGUvJ}
]"r®aqmifawG tpnf;ta0;ac:Ny;D ? "r®nw d§ rYJ w
S w
f rf;awG
awGUw,f}
]n§dw,fqdkawmY rrSm;EdkifawmYbl;aygY}
]rajymEdkifbl;}
]bmjzpfvdkYvJ}
]tJonfacwf[m wumBuD;pdk;wJYacwf jzpfaew,f}
]b,fvdkqdkifovJ}
]onfvakd cwfrmS rSew f v
YJ l rEdik w
f wfb;l }
]b,fol EdkifwwfovJ}
]tm;½Sdol}
]b,fol tm;½So d vJ}
]rif;tudk;uG,fcH-aygY}
]olU0g'u bmvJ}
]y&rw¬opöm}
]tJ'g tbd"r®mawGy}J
][kwfw,f}
]½lyg½ly'óe}vdYk bke;f Bu;D ajymzl;wmyJ}
][kwfygY}
]'gudk tmPm½Siu f BuKd u&f ovm;}
]odyfBudKufaygY}
]bmYaMumifYvJ}
]vlnGefUvlpG,fawG wkH;apvdkY}
]'g- BuKd upf &mvm;}
]taumif;qk;H BuKd upf &maygY}
]bmjzpfvdkYvJ}
]tmPm½Sit f wGuf &efo[ l m? olUtzdEydS cf v
H al wG&UJ tm;
awGrmefawGyJ r[kwv f m;}
][kwfom;}
]tJonftm;rmefawG[m vlawG&JUtpGrf;tpawGyJ}
]onfvdkvm;}
]'gawG csKd ;ypfzYkd taumif;qk;H vufeuf awGUawmY vufr
vTwfawmYbl;aygY}
]'gaMumifY pmawG z½dzk &J jzpfMuwmud;k / pdwrf aumif;p&m}
]ordkif;qdkwm tjypfrwif&bl;}
]rwifvjYkd zpfrvm; bk&m;}
]wifvYkd bmtusKd ;½Srd mS vJ}
]'gqdk ordik ;f udk bmtok;H csrmS vJ}
]odwmrSmaygY}
]'gyJvm;-}
]odawmY a½Smifp&mqdv k sif a½Smif/ aqmifp&mqdv k sif aqmif
aygY}
(udk,fwdkifzwf½IavYvm okawoejyK avYusifY&eftwGuf ul;,lygonf? wpfqifY jzefYa0cGifYrjyK)
ÓPuxm 249
][kwfw,f}
]vlawG&UJ toufukd rpOf;pm;bl;}
][kwfw,f}
]vlawG&UJ t½Su d kd rpOf;pm;bl;}
][kwfw,f}
]vlawG&UJ tqk;H udk rpOf;pm;bl;}
][kwfygw,f}
]wdu Yk 'gawGukd pOf;pm;w,f}
]b,fvdkpOf;pm;vdkYvJ}
]wdaYk oNy;D aemifb0jzpfO;D rSm/ w&m;&atmifvyk rf S rjzpfrmS }?
onfvkd pOf;pm;w,f}
][kwfom;}
]wdaYk oayrJY wd&Yk UJ 0dnmOfvyd jf ym? uHowåd ac:csi&f mac:
wpfcck u
k av;u wdUk ud, k uf xGucf gG r,f}/ onfvv kd nf; pOf;pm;
w,f}
][kwo f m; bk&m;}
]NyD;awmYvnf; ]w[ Ykd m t½Sjd zpfw,f/ tqk;H vnf; r½Sb d ;l }-
vdvYk nf; pOf;pm;w,f}
][kwfwmyJ}
]'gu pOf;pm;ykw H pfrsKd ;yJ jzpfw,f}
]wjcm; b,fvkd pOf;pm;ao;vJ}
]wd[ Yk m aemifb0 rjzpfb;l / wd[ Yk m toufu ud, k &f UJ oD;
jcm; r[kwb f ;l / wd[
Yk m t½Sv d nf; r[kwb f ;l }/ onfvakd wG pOf;pm;
w,f}
(udk,fwdkifzwf½IavYvm okawoejyK avYusifY&eftwGuf ul;,lygonf? wpfqifY jzefYa0cGifYrjyK)
254 ÓPuxm
]ewfjynfa&mufcsifwmawG r½Sdbl;vm;}
]r½Sdbl;]
]edAmÁ efaum rawmifw Y bl;vm;]
]edAmÁ efukd b,fvakd ew,fawmif rodb;l }
]bk&m;udk,kHwm wpfckwnf;yJaygY}
]olU,kv H Ykd ykw
H myJ/ tck olUudv k nf; rod- jzpfomG ;Ny/D b,fvkd
vkyfrvJaygY}
]tpwke;f u olUudk b,fvo dk cd wYJ mvJ}
]ol[m aemufaemifb0awG ½Sw d ,f?w&m;&vsif jywfw,f/
touf[m ud, k ef o YJ ;D jcm; jzpfw,f/ vl[m t½Sjd zpfw,f/ tqk;H
vnf; ½Sw
d ,f/ onfvakd wGukd a[mw,f}-vdkY odaecJYwmyJ}
]tck ]bk&m;u 'gawG olrajymbl;}qdak wmY-}
]OD;Zif;pdwx f rJ mS bk&m;udk em;rvnfatmif jzpfomG ;wmyJ}
]em;vnfatmif BudK;pm;rMunfhbl;vm;}
]BuKd ;pm;&NyaD ygY/ ]bk&m;aysmufwm[m ud, k b
Yf 0aysmufwm
jzpfaew,f} r[kwfvm;}
]b,fvdkvJ}
]awmxJudk vrf;nTefeJYoGm;wJYol[m vrf;nTefaysmufvsif
olb
Y 0vnf; aysmufrmS yJ r[kwv f m;}
][kww f maygY? olb,fomG ;rSe;f rod jzpfNyaD ygY}
]onfxrJ mS 0rf;omwmvnf; jzpfao;w,f}
]b,fvkdvJ}
]bk&m;udk rodwm[m ckrrS [kwb f ;l ? tpuwnf;uyJ? ckrS
rodwmudk igodwm-vdyYk }J
][kwfw,f}
]bk&m;udk ig-rodb;l }-vdYk odwm[m ]igYtwGuf tqifw Y pf
qifw Y ufvmwm jzpfw,f/ tm;vk;H vnf; bk&m;udk rodMuwmyJ/
olw[ Ykd m rodwmudk rodb;l -vdYk odMuwJt Y jzpf ra&mufMuao;bl;}
vdkYyJ}
]tm;awmY wufp&myJ}
]rodwmudk rodwmrSe;f odwm[m odawmYrvd-Yk qdw k m ,kH
Munfw,f}
][kww f maygY bk&m;}
]onfawmY ]bk&m; bmajymovJ-qdw k YJ ar;cGe;f [m bk&m;
aysmuf ½SmykzH iG &Yf mrSm arYaysmufr&wJY ar;cGe;f }yJ}
]b,fvdkawGeJY wGufovJ}
]ud, k b Yf 0eJuY , kd yf J wGu&f wmaygY/ ÓPfqv kd ½Ykd w
dS mu 'gyJ
[m}
]ud, k b Yf 0eJw
Y u G yf Hk vkyyf gOD;/
]tavsmaf &m? qefu Y sib
f ufa&m? ESpcf vk ;Hk udk jiif;wm[m
rawmfb;l / onfvjdk iif;wJyY pHk H ½So d vm;}- onfvpkd Of;pm;w,f]
]ykpH u H kd awGUovm;}
]awGUw,f}
]b,fvdkvJ]
]EGm;tNrKrH &JUom;jzpfwYJ EGm;[m txD;vm;çtrvm;-qdw k YJ
ar;cGe;f &JU tajzpum;yJ}
]b,fvdkajzrSmrdkYvJ}
]r[kwcf sn;f ajz&rSmyJ]
]jiif;wmaygY}
]jiif;&rSmyJ]
]bmjzpfvdkYvJ}
]EGm;NrKrH [m om;rzGm;vdyYk }J
][kwfom;yJ]
]tJonfykHpHeJY qufokH;oyfw,f]
]b,fvdkvJ}
]tjiif;cH&wJY pum;ESpv
f ;Hk [m ]t½Sjd zpfw,f}qdw
k YJ ajym&rnfh
pum;yJ}
][kwfw,f}
]onfpum;ESpv f ;Hk [m o'´genf;eJaY jymvsif ]Bu, d mpum;
vkH;}-awGyJ}
][kwfwmaygY]
]Bu, d m}awG[m ]uwåm;jzpfwYJ pum;vk;H r[kwb f ;l }
]uwåm;r½Sw d YJ Bu, d m[m tvkyrf jzpfb;l } aygY/ tvkyrf jzpf
wJpY um;qdv k sif rajym&bl;? jiif;&r,fy]J
]EGm;NrKrH om;}[m ]t½Sjd zpfw,f}qdwk YJ Bu, d m&JU uwåm;pum;
vkH;yJ}
][kwfw,f]
]EGm;NrKrH om;}qdw k YJ ]uwåm;}[m trSew f u,f½w dS m r[kwf
bl;/ 'gaMumifY ]t½Sdjzpfw,f}qdkwJY ]Bud,m}[m ajym&rnfhpum;
]bmjzpfvdkYvJ}
]orkwod pömudk y&rw¬opömeJY ausatmifacswv
YJ yk if ef; jzpf
vdkYaygY}
]tJ'gudk tJonfwek ;f u odovm;}
]b,fodrvJ}
]qufwu G yf Hk ajymygOD;}
]owå0g}[m ]cE¨m}ac:wmqdkawmY ]cE¨mqdkwm bmvJ}?
]cE¨m}qdkwm ]tpktykH}qkdwm&JUtrnfyJ}
][kwfom;}
]b,fvpkd yk wHk mvJ? bmawGpyk w
Hk mvJ}/ ½kyaf wGpyk w
Hk majym
vsif &w,f/ ½ky[ f m jzpfvsi?f wpfcwk nf;jzpfw,fqw kd m r½Sb
d ;l /
twGv J u
kd f awGyJ jzpfwm]
][kwfw,f}
]a0'emu©Em¨ twGuf a0'emawG b,fvpkd yk rHk vJ- jyóem
u ay:vmw,f}
][kwof m;/ a0'emu wpfyg;wnf; jzpfwmyJ}
]onmvnf; onfvykd /J 0dnmPfuvnf; onfvykd /J ocFg&
uawmY ½lyvdk ½Sdyg&JU}
][kwfygw,f}
]onf a0'em? onm? 0dnmPfawG[m olwjYkd zpfcsed rf mS olwYkd
[m ESpcf jk zpfwm&,fvYkd ½Sw d mr[kwb
f ;l }
][kwfygY}
]onfawmY olwUkd u b,fvpkd yk MHk uvdYk ]cE¨m}trnf &Muwm
][kwfw,f}
]tJ'g b,favmufvdkY &ovJ}
]tcsed rf ½Srd S rNr}J qdw
k m &w,f-vdYk wGuw f ,f}
]b,fvdkvJ}
]wpfaeY[m wpfveJpY mvsif tcsed w f w
kd t YJ wGuf rNrb J ;l qk&d
ayrJY wpfem&DepYJ mvsif tcsed u f ½Snaf evdYk ]Nrw J ,f} ajym&OD;rSmyJ}
]t[kwfyJ}
]wpfem&Duvnf; olUxuf½n S wf t YJ csed q f wkd YJ tcsed af wG ½Sd
wmyJ/ aemufq;Hk ydwf wpfred pf[m wpfpuúeUf eJpY mvsif ½Snaf ejyef
wmyJ}
]onfvdkqdkawmY tcsdefawG½Sdao;vsif tJonftcsdef&JUwpf
0ufeYJ EIid ;f pmNy;D ? wpf0ufMumwJt Y wGuf ]Nr}J ae&m &aeOD;rSmaygYaemf}
]at;aygY/ 'gaMumifY ]tedp}ö qdw k pYJ um;[m ]tcsed ½f rdS u I kd jiif;
qdw k pYJ um;}yJjzpfrS &r,f}
][kwfygw,f}
]bk&m;u ]cE¨m[m tedpöjzpfw,f} ajymawmY? ]cE¨m}[m
]tcsed rf jYJ zpfw,f}-vdYk ½kypf wJY cE¨mawG ]tcsed ½f rdS [kwyf Hk jyw,f}-
vdYk em;vnf&w,f}
]'ku?© tewå}awGaum b,fvv kd }J
]'ku}© u ]ya,m*av;yg;}ud?k ]tewå}u ]Xmeav;yg;}udk jiif;
qdw k pYJ um;awGvYkd od&w,f}
]vkyfygOD;}
]'ku}© [m ]'ku&}yJ? ]vkyv f Ykd r&bl;}aygY/ 'g o'´geufy/J qif;&J
w,fxm;}
(udk,fwdkifzwf½IavYvm okawoejyK avYusifY&eftwGuf ul;,lygonf? wpfqifY jzefYa0cGifYrjyK)
ÓPuxm 271
][kwfw,f}
]tjzpfwpfcck k ½Sw d ,fqv kd sif vkyv f rYkd &bl;-qdw k m r½Sb d ;l /
Murf;vsif Ekatmif? Ekvsif Murf;atmif/ ,kwfvsif jrwfatmif?
jrwfvsif ,kwaf tmif vIy½f mS ;rIya,m* jzpfv&Ykd wmcsn;f yJ}
]qif;&Jw,f}-vdYk teuft&aum}
]qif;&Jw,f}qdw k m ]b,ftwdik ;f twmatmuf}udk ajymwm
vJ/ csr;f omeJMY um;rSm bm jcm;rSwx f m;wm ½So d vJ/ 'g r½Sb d ;l }
]onfawmY-}
]qif;&Jw,f}qdw k m ]vIyv f çYkd ½Sm;vdçYk jyKjyifvYkd r&wm}yJ jzpfr,f}
]bmaMumifYvJ}
]jyKjyifvIyf½Sm;vdkY &ao;w,f-qdkvsif csrf;omaeOD;rSmyJ/
onfawmY jyKvu Ykd kd vk;H 0r&awmYwmrS ]qif;&Jw,f}? ]vkyv f rYkd &awmY
bl;} jzpf&vdrfYr,f}
]qif;&JeUJ csr;f omu b,fvkd teufziG v Yf v
Ykd }J
]jyKvyk v
f &Ykd wm csr;f om? r&wm qif;&J-aygY? oku&-'ku&yJ}
]tJonfawmY-}
]tjzpfwpfcck ½k v dS sif ]'ku&}yJ/ r½Srd S bmrS vkyrf &wmaygY}
]onfawmY ]'ku}© qdw k m ]cE¨mb0tjzpfu r½Syd u Hk jkd iif;jywm}
aygY}
][kwfw,f}
]tewå}uaum]
]tewå}qdw k m ]e+twå}yJ/]twå}qdw k m ]txnfç tzwfç
j'yf} ½Sw
d ,faygY/ ]e}u jiif;wmyJ/ txnfr½Sb d ;l aygY}
]onfawmYvnf;-}
]qufygOD;}
]owå0g}qdw k m b,frmS ½Sm&r,f rodwt YJ &m jzpfomG ;NyaD ygY}
]yk*Kd¾ vf r½S?d owå0g r½S?d igçolwyg;ça,musmf ;çrde;f r r½S}d
a&mufoGm;NyDvm;}
][kwfw,f}
]avmu}[m t½Sdr[kwfbl;aygY}
]tif;/ y&rwfawGawmif t½Srd [kwaf wmYb;l yJ}
]tJonfawmY bm½Sdao;vJ}
]bmrSr½Sw d m}u ]t½S}d jzpf&NyaD ygY]
]½kyaf wGvnf; r½S/d emrfawGvnf; r½S/d igçolwyg;ça,musmf ;ç
rde;f rynwfawGvnf; r½S/d tm;vk;H r½S/d bmrSr½S}d jzpfawmY ]v[m
jyifBu;D } jzpfaerSmaygY bk&m;}
][kww f ,f? bmrSr½Syd J [mvm[if;vif;Bu;D yJ ½Sad eawmYwm
yJ}
]tJ'g trSev f m;}
]tJ'gyJ½w dS ,fqakd wmY tJ'gyJ trSejf zpf&NyaD ygY/ r½Sw
d m rSevf Ykd
vnf;? jzpfwmrSwfvdkYyJ}
][kwyf gw,f/ 'gayrJ-Y }
]bmajymcsifvdkYvJ}
]tJ'gu aumif;vdv Yk m;}
]tJ'godae&wmudk aumif;w,f}-vdYk txdawmY rqifjcifrcd YJ
bl;}
]b,fvv kd J bk&m;}
]qifjcifrv d siaf wmY aumif;w,f-vdyYk J jrif&p&m½Sv d yYkd gyJ}
]aumif;ykH-enf;enf;vkyfygOD;/}
]r½Sad wmYvnf; bmrSryl&bJ at;wmaygY}
]em;vnfatmif vkyyf gOD;}
]ylw,fqw kd m ylrnfo h el YJ ylp&mawG½adS erS jzpfwm}
][kwfygw,f}
]ylr,fo Y al &m? ylp&ma&m? tjcm;awGa&m/ tm;vk;H bmrSr½Sd
bl;qdak wmY b,fou l ylrmS vJ? bm ylp&mtwGuf yl&rSmvJ? rylawmY
at;wmaygY}
]tylNidrf;w,fqdkwmvm;}
]'gvdYk xifp&myJ}
]b,fvv kd J bk&m;}
][kwaf wmY r[kwb f ;l aygY}
]bmjzpfvdkY r[kwfwmvJ}
]tylNird ;f w,fqw kd m Nird ;f ol]uwåm;}½Srd S ]Nird ;f w,f} ajym&
wm/ tylNird ;f wm[m ]uwåm;rJ}Y jzpfvYkd t"dygÜ ,fr½Sw d mcsn;f jzpfwm
aygY}
]tJonfwek ;f u 'godvv Ykd m; bk&m;}
]'gvnf; rodb;l / Nird ;f w,fç aumif;w,fvnf; rodb;l }
]bmjzpfvdkYvJ}
]tJonftxd rqifjcifrw d myJ}
]bmaMumifY rqifjcifrw d mvJ}
][kwfom;}
]oHCmawG[m bk&m;&JUwynfah wGy/J onfoC H mawG vuf
awGUrsuaf rSmufrmS ½Sad evdYk ig-ud,
k w
f ikd af wmif jzpfaew,f}
][kwfw,f}
]bk&m;r½Sb d J onfoC H mawG r½Sb d ;l /onfoCH mawG aqmif
aewJYw&m;awG[m bk&m;a[mcJYwmawGyJ}
][kwyf gY bk&m;}
]a[mwJYae&meJY a[mwmudk emwJYolawGawmif txift
½Sm;ygw,f}
]onfawmY-}
]bk&m;½Sw d muawmY trSeyf }J
][kwo f m; bk&m;}
]bk&m;½Svd sif ]w&m;}vnf; ½S&d rSmtrSeyf }J
][kwfwmaygY}
]tJonfw&m;u bmvJ? aemifb0 ul;p&mr½Sad wmYb;l qdk
vsif tJonfw&m;[m ½Szd Ykd vdak o;vdv Yk m;}
]awG;p&maygY}
]onfb0rSmaum w&m;u vdt k yfygovm;}
]ar;&rSmyJ bk&m;}
]onfb0uvlawG w&m;&aeMuNyDvm;}
]ppf&rSmyJ]
]rw&m;aeMuwmawG wif;Murf;½SdwmyJ}
][kwfygY}
]uH[m tcsufav;csufxGufw,f}
]yXru bmvJ}
]uHaumif;}-yJ}
]'kwd,uaum}
]uHqdk;}-aygY}
]wwd,u-}
]uHaumif;&JU tusKd ;}aygY}
]pwkw¬u-}
]uHq;kd &JU tjypf}-yJ}
]csKUH ajymawmY ]taumif;çtqd;k ? tusKd ;çtjypf}-aygY bk&m;}
][kwfw,f}
]uHwpfcw k nf;u xGuv f mwJY tcsuaf v;yg;aygY}
][kww f ,f/ 'gudk ]b&k m;u tifpu kd t
f m;pduk f a[mwmyJ}
][kwyf gY bk&m;}
]ppfMunfah wmY ]uaH umif;awG[m w&m;jzpfNy;D ? uHq;kd awG
[mrw&m;awG}-yJ/}
][kww f maygY bk&m;}
]NyD;awmYvnf; ]uHaumif;&JUtusdK;qdkwmawG[m 'ku©Nidrf;rI
awGjzpfNyD;? uHq;kd &JU tjypfqwkd mawG[m 'kua© &mufraI wG} jzpf
wmyJ}
]trSeaf wGyJ bk&m;}
]jrwfpmG bk&m;[m ]onfreS u f efcsuaf wG}udk a[mwmvnf;
onfreS uf efcsuu f av;yg;yJ/ ]'ku©}-&,f? ]'kuj© zpfaMumif;}-&,f?
]tckow d bYJ &k m;u ]vrl mS 'ku?© 'kuj© zpfaMumif;eJY 'kuN© ird ;f &m
eJY 'kuN© ird ;f aMumif;awGu}kd a[mwJb Y &k m;} jzpfvmw,f}
]tvsifuodwJYw&m; b,fvdkvJ}
]vlrmS taumif;ç raumif; bmjzpfjzpf? rcHpm;yJ aeEdik af wmY
wJY tvGerf eG jf rwfwYJ rodwJYw&m;}-yJ]
]tckodwmuaum}
]tckow d w YJ &m;u ]val wGtay:rSm usL;vGerf rI ½Sw d t
YJ &m}
awGyJ}
]w&m;odwYJ tcsed rf mS bk&m;odNy;D ? bk&m;a[mif;u ajymif;
oGm;wmaygY}
][kwfw,f}
]bkef;BuD;b0rSm bk&m;ESpfql ½SdcJYzl;wm jzpfoGm;wmaygY
bk&m;}
][kwyf gw,f? 'gayrJY wNyKd ief ufawmY r[kwyf gbl;/ bk&m;
rSef odawmY tvsib f &k m;[m uG,of mG ;ygw,f/ tckb&k m; r½Scd ifu
yJ tvsib f &k m;u ½Sad ewmyg}
][kwfrSmyg}
]w&m;tm;xkwfzdkYtwGuf bmudk tm;xkwf&r,f-qdkwm
onfvkd ]w&m;odvsif jzpfEdkifwm} odavmufygw,faemf}
]odomygw,f bk&m;}
]onfvkd ]w&m;rodb}J tm;xkwv f Ykd rjzpfEikd yf v
Hk nf; o
abmaygufavmufygw,faemf}
]oabmaygufygw,f}
][kwfygw,f}
]onfvakd &moGm;vsif b,f[m aqmifr,f? b,f[ma½Smif
r,f bmeJYcGJrvJ}
]rcGEJ ikd yf gbl;]
]aqmifp&meJY a½Smifp&m cGo J rd ?S pm;p&m[m pm;vd&Yk vdrrYf ,f/
"mwf½Ivsif a½Smif&efeJY aqmif&ef rcGJEdkifjzpfNyD;? b,fvdkpm;rvJ?
tusdK;enf;NyDaygY}
]OD;Zif;ajymwmvnf; rrSm;ygbl;]
]ajymp&m½Sv d siv
f nf; ajymygOD;}
]ta&;wBu;D yJ? ajymp&m½Sw d m}
]ajymyg? em;axmifygYr,f}
]y&rwf r½Ivsif a,musfm;? rdef;rqdkwJY orkwdopömawG
aygavmay:aerSmaygY}
][kwfuJU? ay:aerSmyg]
]'gqdv k sif udavomudk b,fvkd Nird ;f owfMurvJ}
]udavomu bmYaMumifjY zpfwm xifvyYkd gvJ}
]rdef;rudk rdef;rvdkYjrifawmY rdef;rtm½kHedrdwfaMumifY udav
omjzpfw,f r[kwyf gvm; bk&m;}
]tJonfvkd ajymcsipf &m jzpfygw,f}
]r[kwfvdkYvm; bk&m;}
]tJonfvdk trSefr[kwfygbl;}
]b,fvv kd J bk&m;}
]r[kwfykHay:vGifatmif wumBuD;wdkYudk ar;cGef;enf;enf;
ar;Munfhr,faemf}
]ar;yg bk&m;}
]wumBu;D wdYk tar? tpfr? ESr? wlr? nDr tppawG wpfrsKd ;
r[kww f pfrsKd ; ½Sad eMurSmyJ? [kw&f UJ vm;}
][kwfygw,f}
]tJ'gawG[m rde;f rawG[w k w f ,f r[kwv f m;}
][kwfygw,f}
]tJonfred ;f rawGukd rde;f rawGvYkd odaeMurSmyJaemf/ b,fvkd
vJ}
]odaeMuygw,f bk&m;}
]tJ'gawGtay:rSm udavomwPSmeJY jypfrmS ;zl;w,fqw kd m
½Sb
d ;l Muovm;? r½Sb d ;l Muavmufygbl;/ b,fvv kd AJ sm}
]b,f-½Sdbl;rvJbk&m;}
]at;Asm? Ny;D awmYvnf; tJonfoal wGu udavomwPSm
pdwf ray:Edik af vmufatmif ½ky&f nf½yl um csKd UwYaJ eMuolawGvnf;
rjzpfavmufygbl;/ olrsm;awGtaeeJY wPSmawG jzpfcsifvnf;
jzpfMurSmyJ? r[kwv f m;}
][kwfygw,f}
]onfvdkqdk wumBuD;wdkYuvnf; udavomwPSm ukefae
Muvdv Yk m;-ar;vsif rukeaf Mumif; ajzMurSmyJ xifygw,f/ b,fvkd
vJ}
]rukeyf gbl; bk&m;}
]b,fvdkvJAsm-}
]'gawGu aqGrsdK;awGudk;]
]aqGrsKd ;qdw
k m awmfpyfwmu aqGrsKd ;vm;? odwmu aqGrsKd ;
vm;}
]awmfpyfwmu aqGrsdK;aygYbk&m;]
]awmfpyfayrJY vlrSef;rodcifuyJ uGJoGm;NyD;? BuD;rSawGUw,f
qdv
k sif tJonfol aqGrsKd ;jzpfygYrvm;}
]rodayrJY aqGrsKd ;aygYb&k m;}
]tJonfou l kd udavomwPSmpdwf ray:Edik b f ;l vm;}
]ay:Edkifygw,f}
][kwNf yAD sm/ aemufwpfck ar;r,f}
]ar;ygbk&m;]
]aqGrsKd ; wu,frawmfayrJY rodwt YJ ½G,u f &cJw Y YJ tar?
tpfr?ESrawGukd aqGrsKd ;&if;awGvYkd odaew,f/ 'grsKd ;vnf; ½SEd ikd w f ,f
r[kwfygvm;}
]½SEd ikd yf gw,f/ ½Sv
d nf; ½Sad eMuygw,f}
]tJonfoal wG tay:rSm udavomwPSmpdwf jzpfEikd yf gY
rvm;}
]rjzpfEdkifygbl; bk&m;}
]wumBu;D wdYk ajymcJw Y pYJ um;? ESpcf eG ;f ½So
d mG ;Ny}D
]bmawGvJ bk&m;}
]aqGrsdK;[m wu,fjzpfayrJY? rodvsif udavomwPSm
ay:Edik w
f ,f/ aqGrsKd ; wu,frawmfayrJY awmfw,f-vdYk odaevsif
udavomwPSm ray:Edik b f ;l -qdwk myJ}
][kwyf gw,f/ onfvykd J ajymcJyY gw,f}
(udk,fwdkifzwf½IavYvm okawoejyK avYusifY&eftwGuf ul;,lygonf? wpfqifY jzefYa0cGifYrjyK)
ÓPuxm 293
]onmod}-jzpfrSmyg}
]'gawGudk aygif;Munfhvdkufvsif aqGrsdK;? tar? tpfr? ESr
awGtay:rSm udavomwPSm ray:wm[m ]aqGrsKd ;jzpfv}Ykd r[kwf
bl;?]aqGrsKd ;}-vdYk odaewJoY nm}aMumifY ray:wmvdYk t"dygÜ ,f a&muf
roGm;bl;vm;}
][kwfygw,f}
]onfawmY ]rde;f rudk rde;f r}vdYk odayrJY udavomwPSm
ray:atmif ]onmu wm;Edik w f ,f}qdw
k m tajzrxGub f ;l vm;}
]xGufygw,f}
]onm}uav;eJY udavomwPSmudk wm;EdkifwmqdkawmY
udavomwPSmyGm;zdUk twGuf ]rde;f rudk rde;f rvdYk rodatmif}vkyzf Ykd
bmvdkawmYovJ}
]'gu avmuDenf;eJY wm;wmavmufyJ jzpfrmS aygYb&k m;}
]udavomwm;zdkYtwGuf rvkHavmufbl; xifvdkYvm;}
]onfuad vomNirfd ;f wm w'*FjzpfrmS aygY}
]w'*F}qdw k m ]wpfcP}ajymwmvm;? wpfpw d w
f pfyikd ;f } ajym
wmvm;}
]bmyJjzpfjzpfaygY bk&m;? udavom tjywfNidrf;wmawmY
r[kwfbl;aygY}
]bmjzpfvdkYvJAsm}
]'g-]ynm}rS r[kww f m bk&m;? ]onm}uav;yJ[m}
]udavomwPSmjzpfwmu b,foaYl MumifjY zpfwm xifo
vJ}
]b,fvv kd J bk&m;}
]rdbeJYtwl awmxJvdkufvmwJY uav;wpfa,mufu
a&mufwt YJ cg ]taz- awmub,f[mvJ}vdYk ar;w,f/ tazvkyf
olu ]'g awmyJ}vdaYk jymawmY ]awmvdo Yk majym&w,f jrifvnf;rjrif
&bl;? opfyifawGcsn;f jrifae&wmyJ}vdYk ajymw,f/ ]'g awmac:wm
yJumG }vdYk zatu jyefajymw,f/ ]awm}qdw k m pum;yJ½w dS ,f? w
u,fr½Sb d ;l ? opfyify½J w dS ,f-vdYk om;uxifomG ;ovdk jzpfaewmyJ}
]uav;xifwm wu,frrSefbl;vm;}
]uav;yJ b,f-rSew f modrvJ}
]uav;ajymwm rSm;w,f-vdYk b,fvakd jymrvJ bk&m;}
]uav;todu i,fawmY ]awm}vdt k m½ku
H kd jrifEikd af vmuf
atmif todÓPfu r½Sad o;vdYk ]awm}qkw d m pum;yJ½w dS m-vdYk ajym
&rSmyJ}
]wynfhawmfwdkYvnf; uav;yJvm;}
]yx0Dç tmayg-pwmawGy½J w dS ,f? a,musmf ;-rde;f rawG[m
yg;pyfzsm;u[mawGvdkY odaeao;w,fqdkvsifawmY ]uav;tod}yJ
½Sad eao;wmjzpfvYkd ]uav;}yJ ajym&rnft Y jzpfu ajy;rvGwb f ;l }
]orkwdopömawG[m wu,ft½Sdvm;}
]opöm}qdrk aS wmY t½Sad wGaygY}
]EIwcf rf;ESpv f mT Mum;rSmom ½Sw d m r[kwb f ;l vm;}
]avmurSm wu,fr½Sdwmajym&vsif ]opömr[kwfbl;}/
wu,f½w dS majymwm[m ]opöm}yJ? ]orkwo d pöm}[m ]orkw}d tjzpf
wu,f½SdwmaygY}
]onmrSe}f u b,fvdkonmvJ}
]razmufjyefwYJ onm} aygY}
]azmufjyefw,fqdkwmu b,fvdkvJ}
]rvSbJ vSw,fxifwm} azmufjyefwmaygY}
]vSvdkY vSw,fxifwmusawmYaum}
]vSwmu b,fvdkrdkYvJ}
]ud,
k pYf w
d u
f xifwmaygY}
]vSwmrodbJ vSw,fxifwm[m onmazmufjyefwm}
awGyJ}
]ud,k rYf mS wu,ftok;H uswm[m vSwmvm;}
]'gqdv k sif tJonfoq l rD mS wu,ftok;H ruswmawGu t
ok;H uswmawGxuf tqrsm;pGm rrsm;bl;vm;}
]rsm;EdkifwmyJ}
]tJonf rvSwmawG Munfv h sif vSwmjrifcsuaf wG acgif;
raxmifEikd jf zpfNy;D wPSmNird ;f NyaD ygY}
]aus;Zl;ygyJ bk&m;}
]wifygbk&m;}
][kwfNyDvm;}
]wynfah wmf wpfcak vmuf avQmufcsiyf gw,fb&k m;}
]bmvJuG}
]q&mawmf uGrwf efo0D &Dukd zwfNy;D aea&mYr,f xifygw,f
bk&m;}
]rif;-zwfNyD;NyDvm;}
]wynfah wmfu ArmpmyJ zwfwwfoq l akd wmY Armvdak &;wJY
tenf;tyg;yJ zwf&wmygbk&m;}
]at;aygY}
]wifygbk&m;}
]rif-Y igajym&r,f}
]trdefY½Sdygbk&m;}
]vlaovljzpf}udk rif;rzsucf siyf geJu Y mG / aemufval wGu ]vl
aovljzpf}udk tok;H usvsif tok;H csMuygap/ olwu Ykd -tok;H rusb;l
qdv
k nf; olwyYkd J zsuMf uvdrrYf mS aygY}
]wifyg? oifjY rwfygw,f bk&m;
]igwdYk ]vlaovljzpf} a&;vdu k w
f mu vdak ewJt Y uGuf wpf
uGuuf kd jznfw h tYJ aeeJyY /J 'g0ifu urÇmay:rSm ajymoGm;w,fumG /
vl[m b,fu p-jzpfw,fqw kd t
YJ aMumif; aygY/ trD;Am;vdk owå0g
vm;? opfyifvm;- ruGjJ ym;ao;wJt Y &muav;uae vltxdaygY/
qifYuJqifYuJ ajymif;vJjzpfxGef;vmykHawG}
][kwyf gw,f bk&m;}
]wumBuD;u bmjzpfvdkYvJ}
]wynfah wmfu onfewfraDS wm&ausmif; a*gyu&JU Ouú|
yg/ q&mawmfu, kd w
f ikd f w&m;a[mcsiv f siaf wmifrS wynfah wmf
cGijYf yKrS a[m&rSm jzpfygw,f}
]rjzpfygbl; wumBu;D &m]
]t½Sib f &k m; ajymcJwY YJ pum;xJrmS t½Sib f &k m;[m bmom
a&;au'gqd/k wynfah wmfwv Ykd kd bmom0ifawGu awmif;qdv k sif
au'gu jiif;vdjYk zpfrvm; bk&m;}
]wumBuD;u tMuyfudkifwmyJ}
]obm0usus awmif;qdkwmyg]
]OD;Zif;[m q&mawmfeYJ tawG;tac:tajrmftjrif rwlyg
bl;? rwlyJ pum;ajymvsif tm;emp&mBu;D yg}
]w&m;rSm tm;emp&m r½Syd gbl;}
]OD;Zif;tjrifu q&mawmft Y jrifukd xdyg;aevsif aumif;ygY
rvm;}
]udprö ½Syd gbl;? onfvkd jzpfaeusy}J
]'gqdk Ny;D a&mAsm/ &w,fyJ rSwv f ukd af wmYaygY]
]bmjzpfvdkYvJ}
]aMumif;aMumif;usdK;usdK; olawG;jywJY tawG;tac:udk r
owfrw S f ravYvmbl;vdyYk gyJ}
]a½S;uwnf;u q&mawmfBu;D &JU t,ltqay:cJv Y sif r
aumif;bl;vm;}
][kww f ,f/ onfjyóemudk wdu k tf yk Bf u;D vnf; ajymw,f}
]tJ'g b,fvdkxifovJ}
]bmjzpfvv Ykd J - jyefar;vdu
k w f ,f/ vlawGqrD mS ½Sw d YJ aemif
b0aMumufa&m*gawG ½Si;f Ny;D ? &J&w J if;wif; vky0f u YH ikd 0f MYH uvdYk onf
aeYavmufqv kd sif wd;k wufaeavmufNy-D vdYk ajymw,f}
]tJ'g [kwo f vm;}
]r[kwb f ;l xifygw,f/ tJonf tawG;tac:rsKd ; a½S;u
ay:cJvY sif tcktcg vlawG onfx h uf ysupf ;D aewmrsKd ;rsm; jzpfMu
rvm;-jrifrdvdkYyJ}
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]arQmrf eS ;f aMumuf½UHG jcif;qdw k m r½Sw d m aumif;ayrJ?Y trSef
tuef odjrifjcif; r½SdbJ? arQmfrSef;aMumuf½GHUjcif; r½SdvdkYawmY bmrS
rxl;ygbl;/ ydq k ;kd vsiaf wmif qd;k zd½Yk ydS gw,f}
]b,fvdkvJ}
]aMumuf½UHG jcif;[m raumif;ayrJ?Y bmrSrodot l wGuf tEÅ
&m,fukd wm;Edik w f ,f/ &J&ifjY cif;[m aumif;ayrJ?Y trSerf odbJ &J&ifY
jcif;[m rSm;,Gi;f &ufpufzYkd jzpfapwwfw,f/ 'gaMumifyY }J
]aemufwpfck odcsiyf gao;w,f}
]ajymyg}
]bkef;BuD;vkyf&wm bmaumif;ovJ}
]at;-tJ'gudk wdu k t f yk b f ek ;f Bu;D ajymwmudk wpfaeYu ig
Mum;vdu k &f w,f/ ]bmrS t"dygÜ ,fr½Sb d ;l }-vdyYk /J ]onfvq kd v kd sif bmY
aMumifv Y yk af eovJ}- igu ar;awmY? ]a&mufaeNy;D om;rdv Yk }Ykd - ajzwm
odcJY&w,f/ NyD;awmY ]tvum;rjzpfatmif ausmif;om;awGudk
acwfynmawGoifay;wmudk olvyk af e&w,f}vnf; ygw,f}
]olajymwm b,fvv kd }J
]bke;f Bu;D ynm r&MuawmY bke;f Bu;D ynmeJY jynfou l kd tusKd ;
rjyKEikd af wmY onfvx kd ifNy;D ? onfvv kd yk w
f m-vdyYk J ajym&rSmyJ}
]jynfot l usKd ;jyKrnfh bke;f Bu;D ynm}u bmvJ}
]w&m;} aygY}
]w&m;}qdw k m vlBu;D awG pum;ajymp&mr½Sv d Ykd ajymaeMuwJY
[mawG r[kwfbl;vm;}
]tJonfvykd J wdu k t f yk bf ek ;f Bu;D ajymwmudk wpfaeYu Mum;
vdkuf&w,f}
]tJ'g r[kwb f ;l vm;}
]b,f-[kwfrvJ}
]b,fvdkvJ}
]w&m;}qdw k m vlawG tm½kiH g;yg;umr*kPw f &m; qmavmif
ae&wmawGu Nird ;f apwJt Y &myJ}
]'gawGu Nidrf;vdkY&rvm;}
]&NyDaygY}
]em;vnfatmif ajymprf;ygOD;]
]rif;wdkY 0ufom;[if;udk BudKufMuovm;}
]BudKufMuygw,f}
]'gqdk 0ufom;[if;udk aeYwikd ;f pm;Muovm;}
]rpm;Muygbl;}
]aeYwikd ;f pm;&r,fqv kd siaf um aeYwikd ;f pm;csiMf urSmyJ? r
[kwfvm;}
][kwfygw,f}
]onfvjkd zpfayrJY rpm;wm[m bmYaMumifv Y }J
]0ufom;zd;k ay;&wm rwwfEikd v f yYkd }J
]0ufom;pm;&wmrSm 0ufom;zd;k ay;&wm&,f? aumif;wm
&,f? ESpcf v k ;Hk ½Sw
d ,f r[kwvf m;}
][kwfygw,f}
]ay;&wm ]qif;&J}? aumif;wm ]csr;f om}? onfvakd jymvsif
&vdrfYr,f}
]&ygw,f}
]tJonf ]qif;&J}eJY ]csr;f om}rSm qif;&Juenf;Ny;D ? csr;f omrsm;
aew,fxifvsif pm;rSmyJ/ qif;&Ju rsm;Ny;D ? csr;f omu enf;w,f
xifvsif rpm;bJaerSmyJ? [kwo f vm;}
][kwfygw,f}
]rif;wdpYk m;wm[m csr;f omrsm;w,f? qif;&Jenf;w,f xif
vdyYk /J rpm;bJaewm[m qif;&Jrsm;w,f? csr;f omenf;w,f xifvyYkd /J
r[kwfbl;vm;}
][kwfygw,f}
]0ufom;[if;rygbJ pm;&wJYaeYrSm? 0ufom;[if;ryg-vdkY
qdNk y;D ? txl;qif;&Jaeao;vm;}
]onfvdkawmY r[kwfygbl;}
]0ufom;rBudKufvdkYvm;}
]r[kwfygbl;}
]BuKd uaf yrJY rpm;&vdYk rqif;&Jwm[m? qifjcifreI YJ odvyYkd /J
obm0us&JUvm;}
][kwfygw,f}
]tm½kiH g;yg;uNird ;f wmvnf; onftwdik ;f yJaygY}
tcef;(6)
a'oEÅ& ajympum;rsm;(1)
tcef;(6)
a'oEÅ& ajympum;rsm;(1)
]OD;Zif;bGJU b,fvdkac:ovJ}
]wynfhawmfbGJUu ]ÓP}ygbk&m;}
]wynfah wmfu {nfo h nfqakd yrJY onfausmif; aeoGm;cJzY ;l
olyg/ ausmif;cHvo kd abmxm;Ny;D tpptultnDvv kd sif ajymyg]
]aus;Zl;ygyJ bk&m;]
]OD;ÓP bmawGvkyfaeovJ}
]bmrS rvkyo f avmufygyJ}
]OD;ÓP bmynmawG wwfovJ}
]ajym&vsiaf wmY wynfah wmfynmu ]wefz;kd jzwfynm}vdYk
ajym&rSmygbk&m;]
]aMom-bmawG wefzdk;jzwfwmvJ}
]bmawGjzpfaewm[m bmawGvkyfvdkYvJ}-qdkwmrsdK;ygyJ}
][m-[kwfvm;}
][kwfygw,f]
]onfvq kd kd enf;enf;ar;csiyf gw,f]
]ar;MunfhEdkifygw,f]
]wynfhawmftaMumif;uav;yg}
]&ygw,f}
]wynfah wmf onfausmif;rSmyJaepOfu wyfuvlawGeYJ &if;
ES;D Ny;D ? olwaYkd ½SUwef;rSmvdu
k Nf y;D ausmif;xdik zf yYkd ifv
Y Ykd vdu
k o
f mG ;w,f}
][kwfNyD}
][drk mS vufeufBu;D awGeYJ wdu k yf aJG wG jzpfaew,f/ onf
awmY aMumufwmaygY/ 'gudak jzzdYk xGuaf vç0ifavrSwNf y;D pdwu f kd
ajzae&w,f}
]taMumufajyatmifaygY}
][kwfw,f}
]taMumufajy&JUvm;}
]oufomygw,f/ 'gayrJY xl;qef;wmuav;awG jzpfvm
w,f}
]bmawGvJ}
]jzpfrSmav;awG wcsdKUudk rjzpfcifu BudKwifNyD; jzpfrnfYt
wdik ;f yJ xifaejrifaewwfwmawGy}J
]aumif;om;yJ}
]tJ'g ar;csiw f m/ bmjzpfvYkd jzpfwmvJ- qdw k mvnf; odcsif
w,f? NyD;awmY-}
]ajymygOD;}
]aemufawmYvnf; rxifrjrifawmYyv J nf; jzpfomG ;w,f}
]tdk-}
]'gvnf; bmjzpfvYkd rxifrjrifwmvJ-qdw k mvnf; odcsif
w,f}
][kwfrSmyJ}
]wpfaeYrSmawmY onfol&JUrdwfaqGawGu a½S;utwdkif;
awmypfxu G zf Ykd vmn§w d ,f/ oljiif;ayrJY r&bl;/ vdu k o
f mG ;&w,f/
awmrSm bmom;aumifraS wmY r&cJb Y ;l / 'gayrJY tJonfu jyefu
wnf;u onfvdk tm½kHjrifrsdK; ray:awmYbJ jzpfoGm;cJY&w,f}
][kwfNyD}
]yku
H 'gygyJ}
]aumif;ygw,f}
]ykuH kd enf;enf;a0zefjyr,faemf}
]em;axmifcsifygw,f}
]ykw;D pdyw f m[m ½lypsmef0ifomG ;}-cJyY gw,f/ onfpsmef[m
]pwkw¬tqifY}a&mufvsif t½IcHtm½kH ukefygw,f/ tJonftcg
pdw[f m twGi;f rSm tvkyv f yk yf gw,f/ tJ'gudk ]tbdnmPf} vdYk
ac:ygw,f/ ]txl;odr}I aygY/ tJ'gaMumifY jrifwmyg/ txl;avYvm
xm;wm r[kwv f Ykd taMumif;oifv Y eG ;f wmawG ay:wmyg}
]'gu ay:ykaH ygY}
][kwfw,f}
]ray:awmYyHk vkyyf gOD;}
]tJonfpsmef&UJ qefu Y sib f uftvky[ f m tJonf p] smef&UJ
0dyguf}udk usKd ;ysuaf pwm jzpfygw,f/ tJonfpsmef r½daS wmYatmif
awmypfxu G wf t YJ rI jyKvu kd wf mygyJ/ 'gaMumifY &aewJY todx;l u
av;vnf; uG,o f mG ;wm jzpfygw,f}
]wynfah wmf em;½Si;f oGm;ygNy}D
]uav;awGa&mvm;}
]ygvmwJY uav;awGukd a,musmf ;av;qdv k sif bke;f Bu;D
ausmif;rSm udk&if0wfay;?rdef;uav;qdkvsif oDv½Sifausmif;rSm
oDv½Sif0wfay;w,f}
]tNrJvm;}
]raysmcf sed f xGuaf ygY]
]xGuo f u l enf;ovm;? rsm;ovm;}
]rsm;ykHygyJ}
]tysKd ç vlysKd awGvnf; ½Srd mS aygY}
]½Sw
d ,f/ vSvyS yav;awGygyJ]
]olwYkd tdraf xmifrjyKMubl;vm;}
]jyKw,f/ tcsi;f csi;f yJ}
]olwdkY tjyif rjyefMubl;vm;}
]jyef&aumif;rSe;f odyrHk &awmYb;l }
]olwu Ykd vltpm;wpfpm; jzpfomG ;rvm;aemf}
]jzpfoGm;p&myJ}
]b,fvdkawG awGU&ao;vJ}
]olwdkY[m tjyifuvlawGudk olwdkYeJY rywfoufwJYvlawG-
vdyYk J oabmxm;MuykrH sKd ; ½Sw d ,f}
]b,fvkd aeMuvdv Yk }J
]olwu Ykd tjyifuvlawGukd rdwaf qGjzpfcsiw f mwd?Yk pum;
ajymcsiw f mwd?Yk tulvcdk siw f mwd/Yk bmrS½w dS yYJ Hk ray:bl;/ 'gayrJY
tjyifuvlawGukd rac:rajymcsiw f mwd-Yk qdwk YJ tppawGvnf; ½Syd Hk
]r[kwfygbl;}
]vkyfygOD;}
]xH;k qdw
k m bmtodtjrifrS r½Sw
d o
hJ al wGaemufu vdu
k v
f yk f
zd&Yk myJ}
][kwfwmaygh}
]wynfah wmfu bmtodtjrifrS r½Sw d o
hJ rl rS [kww
f myJ}
]bmawG rif;uodwmvJ]
]rdbypön;f [m om;orD;awGvnf; qdik w f ,f}
][kww f ,f? 'gaMumifh tarGc&H wmaygh}
]qdkifyHkMunfh&atmif}
]b,fvdkMunfhrSmvJ}
]rdbypön;f ½SmwJt h cg om;orD;awGuvnf; tultyHh vdk
tyfovdk vkyMf u&w,f}
]'gaygh}
]t"du½Smoluawmh rdbaygh? 'gaMumifh &wJyh pön;f rdbydik f
w,f}
][kwfwmaygh}
]usecf v hJ siaf wmh om;orD;awGyJ ydik &f wmyJ}
]'gtrSeyf }J
]wynfah wmfu rdbpD;yGm;½SmwmrSm bmrSrulb;l bl;}
]ig;ESpo f m;u ausmif;ae? ud&k if0wf? &[ef;vky?f awmxGuf
eJY aecJw
h m usew f meJbY mqdik rf vJ}
][muGm}
][kwfNyD}
]q&mawmfeYJ aemufwpfBurd af wGUawmh pmtkyzf wfNy;D Nyv D m;
ar;w,f}
]rzwfbl; ajza&mvm;}
]tm;emp&mBuD;? b,fajzrvJ}
]b,fvdkajzvJ}
]rNyD;ao;bl;aygh}
][if}
]aemufwpfcgar;vnf;onfvdkyJajzvmwm oHk;cgtxdyJ}
]vGefwmaygh}
]'geJyY J rzwfcsiw f mudk zwfcsiaf tmif acsmah rmhNy;D twif;
zwf&w,f}
]NyD;a&mvm;}
]Ny;D w,f/ Ny;D awmh odycf pH m;&w,f/ onfrmS ;wmBu;D awmh
q&mawmfukd ajymudak jymrS qdNk y;D pm½Guef nf;enf;ay:rSmcsNy;D ajym
csiw
f mawG a&;vdu k w f ,f/ tJ'gu rqH;k Edik jf zpfomG ;w,f/ pmrsuEf mS
(300)avmufy/J tJ'g ½Sp&f ufMumw,f}
]NyD;awmh pmtkyfuav;csKyfNyD; olYpmtkyfeJYtwlwGJxkyfNyD;
q&mawmfqt D ydcYk ikd ;f vdu
k f &w,f}
]'gèedAÁme'DyeDb,fvJ a&;&jcif;taMumif;yJaygh}
][kwfw,f}
]bmawGa0zefxm;vJ}
]enf;enf;yg;yg;ygyJ}
]y"meuswm enf;enf;ajymygvm;}
]oOyg'daooedAmÁ efç tEkyg'daooedAmÁ ef t,ltq/
oknwç tedrw d çå tyÜP[ d w d edAmÁ ef t,ltq}
]edAÁmefudk Oypm&aZmeJY r*faZmwdkYu jrifjywJht,ltq
'guav;awGavmufygyJ}
]'gawGu b,fvdkawGjzpfaeMuvdkYvJ}
]tJ'gawmh zwfMunfrh yS }J
][kwyf gw,f/ xGucf sed af pmifyh g}
]enf;enf;ajymvd&Yk vsif enf;enf;ajymygOD;/ A[kow k aygh}
]ArmjynfrmS edAmÁ ef[m &m*uke&f mukeaf Mumif;vdYk bmom
jyefvmcJ&h mu v,fwq D &mawmfwaYkd cwfa&mufawmh &m*ukejf cif;
vdyYk J bmomjyefawmhw,f}
]bmjzpfvdkYvJ}
]a½S;u jyefou l OD;Ak"af ygh? jyefwmu t|uxmrlt&yJ}
]t|uxmu bmajymvdkYvJ}
]ukejf cif;eJu
Y ek af Mumif;udk a'oemtcsuaf wG trsm;tjym;eJY
aqG;aEG;Ny;D ukeaf Mumif; vkyo f ifw
h ,fvYkd tajzay;oGm;w,f}
]b,ft|uxmvJ}
]oar®m[0daem'eDaygh}
]tJ'gudk v,fww D uYkd ausmw f ufwmaygh}
][kwfw,f}
]awmfvSacsvm;}
]bmjzpfvdkYvJ}
]bkef;awmfBuD; <uvmwmaeylvdkufwm}
][kww f ,f [dbk uf½mG BuKd qif;rSmqdak wmh tcsed &f atmif
vdkYyJ}
]tapmBu;D ½Syd gao;w,f? naeav;em&DavmufrS qif;yg?
ylvyS gw,f/ onfrmS tem;,lygOD;}
]aumif;w,fAsm}
]t½Sib f &k m; b,fuwke;f }
]awmifwGif;BuD;NrdKUe,fxJu ½Gmwpf½Gmuyg}
]taemufbuf½GmeJY b,fvdktquf½SdvdkYvJ}
]i,fi,fu awmifNrKd UrSmpmcsaepOfu awmifay:rSm wpf
ywfavmufvmae&if; tJonf½mG udk qGr;f cHpm;zl;wmyJ}
]tckrS trSwf&vdkYvmwmvm;}
]tJonf½mG ausmif;xdik w f b
hJ ek ;f Bu;D uav;u udpNö y;D Ny-D ajym
vdkYvmwm}
]olu bke;f Bu;D wdwYk ynfah erSmyJ}
][kwfw,f olwdkYtBuD;wef;rSm y|mef;csay;cJh&w,f}
]bke;f Bu;D u awmifNrKd UrSm y|mef;pmcsay;olvm;}
][kww f ,f wpfavQmufv;kH y|mef;csay;cJw h myJ}
]bkef;BuD;touf ig;q,f0ef;usif½Sda&mhr,faemf}
][kwfygw,f}
]awmifNrdKUudk ausmcdkif;wmMumNyDvm;bk&m;}
]odyfrMumao;ygbl;}
]awmifwiG ;f rSmawmh y|mef;udk oifray;&awmhb;l jzpfrmS yJ
ayghaemf}
][kww f ,f y|mef;oif,El ikd o
f l r&SMd ubl;}
]y|mef;u oiforl ½Sv d sif odyBf u;D oH;k Edik rf mS r[kwb
f ;l yJ}
][kwfw,f}
]y|mef;u wu,ftoH;k csMunfah wmhvnf; r½Si;f rvif;Bu;D
bk&m;aemf}
]½Sif;ygw,f}
]wu,f ½Sif;wmvm;bk&m;}
][kwfygw,f}
]½Si;f w,fxifwmvJ jzpfaeygOD;r,fb&k m;}
]r[kwfygbl;}
]'gqdv k sif wu,fvm;? txifvm; uGjJ ym;atmif wynfh
awmf ar;Munfch siyf gw,f}
]ar;Edkifygw,f}
]wynfah wmf ar;cGijhf yKygbk&m;aemf}
]ar;yg}
]vlawG[m uHawGukd taumif;jzpfjzpf? tqd;k jzpfjzpf wpfcck k
udk jyKMuw,f? tJonfuHawG&JU tusdK;awGvnf;jzpfMuw,f? 'gawG
onfb0rSm b,fvjkd zpfwmvJqw kd m y|mef;eJY ½Si;f Edik o f vm;}
]tif;}
]trdefY½Sdygbk&m;}
]tif;}
]rdeyYf g}
]tif;è[kwfw,f? r½Sif;Edkifbl;}
]wu,fawmh ½Si;f ovdv k ykd ?J r½Si;f bl;bk&m;aemf}
]ajym&rSmyJ}
]OD;Zif; jyefvmwmjrefom;yJ}
]OD;Zif;a&mufNy;D aemufaeYrmS yJ tokbcsw,f? Ny;D awmh
vnf; bmrSvyk pf &mr&Sw d meJY jyefvmcJw h ,f}
]qGrf;pOfNyD;atmif rapmifhcJhbl;vm;}
]OD;Zif;u apmifv h rYkd jzpfb;l }
]bmjzpfvdkYvJ}
]qGr;f pOfw,fqw kd m aoolukd trQa0wJv h yk if ef;yJ}
][kwfom;yJ}
]OD;Zif;u romrSm o&P*kw H if? a&pufcsrvkyb f J csxm;cJY
wm}
][if-bmjzpfvdkYvJ}
]tarBu;D romrSm oufqikd o f l tpfreJY OD;Zif; ½Sw d m? tpfr
u OD;Zif;udk bke;f Bu;D qdak wmh ]OD;Zif;csyg}-vdYk wm0efay;w,f}
]onfawmh}
]OD;Zif;vky&f wmqdak wmh OD;Zif;odwt hJ wdik ;f vkyrf q S Nkd y;D vkyf
wmyJ}
]OD;Zif;uawmh vkyNf y}D
]vkyf&rSmyJ}
]b,fvdkvkyfcJhw,fqdkwm enf;enf;ajymprf;ygOD;}
]onfuoGm;wJhnaerSmyJ ½Gmudka&mufoGm;w,f}
]½GmrSm bmawGvyk af eMuNyv D }J
]romr@yfx;kd Ny;D tNird q hf ikd ;f iSm;Ny;D aeNy/D cszjYkd yó'f? bk&m;
wifjyó'fvnf; iSm;Ny;D aeNy?D {nfch aH uR;arG;zdv Yk nf; pDpOfxm;Ny}D
]pHak eNyyD }J
][kww f ,f bke;f Bu;D yifzh yYkd cJ sexf m;w,f/ tJ'g OD;Zif;vkyzf yYkd /J
OD;Zif;vnf; ud, k ahf *gp&*grf½dS bke;f Bu;D tm;vH;k tokb½I <uvmvdk
ol <ua&mufvmMuzdYk tcsed ef pYJ &k yfae&mudk taMumif;Mum;vdu k f
w,f}
]b,folu BudKpDpOfwmvJ}
]tpfruvnf;½Sad eawmh tpfuw kd pfa,mufu pDpOfy&kH yg
w,f/ tarGcw JG ek ;f u romcszYkd xm;wJah iG½w dS ,fqNkd y;D pDpOfw,fvYkd
od&w,f}
]tJonfwkef;u tJonfvdkaiGxm;cJhovm;}
]tvG,af jymcJw h myg? tJonfvkd b,f&nf&, G rf vJ}
]olwpYkd pD Ofwm oabmwl&UJ vm; ar;ao;vm;}
]rar;bl;? rwlrmS pd;k aeMuyHyk }J
]OD;Zif;u rjiif;bl;vm;}
]Ny;D aewm b,f&rvJ? OD;Zif;ajymEdik w f mwpfck ½Sw d ,f/ b,f
tcsed rf mS romcsEidk rf vJ vdyYk }J
]b,fvdkajzMuvJ}
]reufjzefnae oH;k em&Dw}hJ
]tJonftcsed u f pNy;D OD;Zif;romcsr,f? onftwGi;f vkyf
qdw
k mrsKd ;yJ} ]tavmif;Bu;D b,fo, l cl sirf vJ/ 'gu qufNy;D vlawG
twGuf opömjrifwt hJ xd a[majymoGm;w,f/ tJonftcgrSm vl
awGu bk&m;? w&m;? oHCmudk qnf;uyfMuwmawG vkyMf uwmyJ}
]romudk taMumif;jyKNy;D o&P*Hw k nfMuvdYk romo&P*Hk
wifwmaygh}
][kww f ,f/ 'gudk y&dwo f wfuakd jymjyNy;D onfy&dwo f wfrmS
o&P*Hk rwnf&ao;ol r½Sb d ;l ? 'gaMumifh onfromrSm o&P*Hk
wif udprö vkyb f ;l vdYk ajymvduk wf ,f}
]a&pufcstrQay;wm b,fvdkjiif;jyovJ}
]a&pufcs trQay;wJv h yk if ef;udv k nf; onfromrSm rvkyf
bl;vdkY aMumfjimay;vdkufw,f}
]a&pufcstrQay;w,fqdkwm bmvkyfwmvJ- Munfh&r,f/
aoolu pm;&rJh? 0wf&rJh? ae&rJhjzpfatmif qif;&Jaevsif tJ'gu
vGwzf Ykd ay;&wmjzpfw,f/ tarBu;D [m wu,fyJ wpfae&m&mrSm
qif;&Jaewm ½So d vm;/ 'godzYkd vdyk gw,f/ 'gudk w&m;"r®t& ½SmazG
avhvm&ygr,f/
tarBu;D aopOfu tarBu;D &JU a[monftavmif;aumif
Bu;D xJu bmxGuo f mG ;ovJ/ xGurf S wpfae&m&mrSm a&mufaevd&Yk
r,f/ bmxGuo f vJ b,forl S rodb;l / rodvrYkd xGub f ;l ajymwm
vnf; roifb h ;l / 'gudo k o
d matmif vky&f r,f/ vlaoqDu xGuçf
rxGuo f &d atmif vlt½Siaf wGqrD mS aovsif xGuEf ikd af vmufp&m
bm½So d vJ ppf&r,f/
]bkef;BuD;awGu bmrSrajymbl;vm;}
]rsufvTmawGyJcsaeMuw,f}
]vlawGrsufESmawGaum}
]tHhMopdwf0ifaeMuyHkawGyJ}
]Ny;D awmh romcsa&mvm;}
][kww f ,f aemufq;kH tavmif;xkwzf Ykd pDpOfNy;D okomefomG ;
jr§Kyfvdkufw,f}
]aMomfè}
]wynfhawmfwdkY edAÁmefudk- rodbl; ajymMu&atmifvm;
bk&m;/ wynfah wmfw[ Ykd m onfomoemrSm i,fMuao;vdyYk gyJ}
]bd;k avmufçab;avmuf ½So d mG ;MuwJh q&mawmfBu;D awG
awmif edAmÁ efukd odomG ;MuwJyh kH ray:ygbl;}
]rif;wke;f rif;vufxufu a½Tusi*f P kd ;f wnfaxmifomG ;wJh
q&mawmfBu;D [m vufo;kH vH;k avmufxw l hJ pmtkyBf u;D wpftyk f a&;
oGm;cJyh gw,f/ emrnfu ]*rÇD&m*rÇD&edAÇLw'DyeD} vdkY jzpfygw,f/
edAmÁ eftaMumif;awG ajymwmygyJ/ 'gudk &[ef;½Siv f al wG trsm;t
jym;u rSm;aew,fvYkd t,ltqjzpfMuNy;D NrKd UjyifBu;D q&mawmfxH
awmif;yefMuw,f/ tJonfq&mawmfu edAmÁ eftaMumif; pmwpf
tkyaf &;jyefw,f/ ]edAmÁ eo½ly'DyeD} qdNk y;D awmhygyJ/ vufo;kH vH;k
avmufxw l hJ pmtkyyf gyJ/
onfaemuf t*Fvyd af cwfa&mufwt hJ cgrSmawmh v,fwD
q&mawmfu edAmÁ ef taMumif; xyfa&;jyefygw,f/ onfq&mawmf
Bu;D oH;k yg;[m tausmt f armfBu;D awGyg/ onfo;kH yg;[m edAmÁ ef t
aMumif;udk wpfrsKd ;pDajymMuygw,f/ onfawmh onfo;kH rsKd ;[m wpf
rsKd ;yJ rSev
f &Ykd ygr,f/ ESprf sKd ;uawmh rSm;rSmyg/ oH;k rsKd ;vH;k vnf; rrSm;bl;
rajymEdik yf g/ onfawmh edAmÁ ef[m q&mawmfBu;D awGawmif rodb;l
qd&k m t"dygÜ ,fa&mufygw,f/
b,fvv kd bJ &k m;? wynfah wmf ajymwmawGu t½Sib f &k m;
udk pum;awGww d of mG ;atmif ajymovdak wG jzpfaeNyv D m;/ t½Sif
bk&m;u edAmÁ efukd b,fvo kd ad ewmvJ/ aoNy;D aemuf bmtaumif
][kwfygw,f}
]'gèb,fvdkajz½Sif;rvJ}
]rajzwwfygbl;}
]aemufq;kH wpfck ajymr,f/ edAmÁ efqw kd m Nird ;f at;jcif;vu©
Pm½Sdw,fqdkwm Mum;zl;ovm;}
]Mum;zl;ygw,f}
]aumif;NyèD edAmÁ efqw kd m Nird ;f at;w,f/ [kww f ,faemf}
][kwfygw,f}
]Nird ;f at;w,fqw kd m pum;0gusrmS bmpum;vH;k vJ? 0gpö
0gpuvm;aygh? Bu, d mvm;? um&uvm;-aygh}
]½Si;f ygOD;}
]Nird ;f at;w,fqw kd m t*Fvyd v f q kd v
kd sif 0gp*FawGxrJ mS Am
bf(Verb) pum;vH;k jzpfw,f/ qmbf*su(f Subject)? atmbf*suf
(Object) qdw k mawGr[kwb f ;l vdYk qdv
k wkd myg/ 'gawG[w k &f UJ vm;}
][kwfygw,f}
]Ambf[m jrefrmvdBk u, d mpum;vH;k awG[m wpfcsed w f nf;
rSm uwåm;jzpfwhJ jyKvyk o f l odrYk [kwf jzpfymG ;ol½rdS S jzpfygw,f}
]Bu, d m[m uwåm;rygvsif pum;rjzpfygbl;? oGm;w,fqkd
wmcsn;f &SNd y;D oGm;olrygbl; qdv k sif pum;rajrmufygbl;? [kww f ,f
aemf}
][kwfygw,f}
]tck t½Sib f &k m;&JU edAmÁ ef[m Nird ;f at;jcif;qdak wmh Bu, d m
pum;yJ? [kww f ,faemf}
][kwfygw,f}
]Bu, d mqdv k sif wpfcsed w f nf;rSm uwåm;½S&d rSmjzpfayrJY Nird ;f
at;ol yk*Kd¾ vuf wåm;[m Nird ;f at;jcif;jzpfaecsed rf mS jzpfv&Ykd &JUvm;}
]r&ygbl;}
]onfvq kd v kd sif edAmÁ ef[m pum;vdak wmif yDatmifajymvdYk
r&wJt
h &m jzpfraebl;vm;}
]jzpfaeygw,f}
]edAmÁ efqw kd phJ um; aemifb0 bmrSrjzpfwmqdv k sif uwåm;rJh
Bu,
d mqdak wmh pum;t*Fg pH&k UJ vm;}
]rpHkygbl;}
]'gqdk pum;usKd ; pum;yYBJ u;D aygh}
]ajym&rSmyg}
]onfawmh 'gBu;D udv k ckd siaf ew,fqw
kd m pum;awmif yD
atmif rajymwwfojl zpfw,fvYkd ajymp&mrjzpfb;l vm;}
][kwfygw,f}
]'gudk b,fvakd csrvJ}
]racswwfygbl;}
'kwd,tkyf
½SifÓP
rmwdum
trSwf pmrsuf
taMumif;t&m
pOf ESm
rmwdum 359
tcef;(7) 363
a'oEÅ&pum;rsm;
51/ rif;uGe;f a½Tjrifwifawmifü ajymaom wdbufomG ; 365
pum;
52/ rEÅav;qdik ;f wef;&yfüajymaom cE¨y&dwaf rSmpf um; 376
53/ a½Tjrifwifawmifüf ajymaom 0do'k rd¨ *fb,fvpJ um; 386
54/ a½Tjrifwifawmifü 'kw, d aeYajymaom 0do'k rd¨ *fb,f 393
vJ pum;
55/ a½Tjrifwifawmifü pwkwa¬ eYajymaom 0do'k rd¨ *fb,f 407
vJpum;
56/ a½Tjrifwifawmifü ajymaom rdvEd y´ O§m0w¬Kb,fvJ 417
pum;
57/ *E¨m&Dorm;rsm;tm; ajymaom olYpnf;udk,fYpnf; 425
pum;
58/ wynfhausmif;q&mtm; ajymaomykwD;pum; 432
59/ Aef;armuf? yifykHacsmif;ü bkef;BuD;wpfyg;tm; ajym 440
aompum;
60/ Aef;armuf? a0pkwcf sq
D &mawmftm; ajymaompum; 446
rmwdum(tquf)
trSwf pmrsuf
taMumif;t&m
pOf ESm
61/ a':wifwifvif;tm; ajymaomo'¨gudyk nmjzifx Y ed ;f 450
pum;
62/ a':wifwifvif;tm; ajymaom ½lyb0qdu k pf um; 458
63/ a':vSusiftm; ajymaom ylp&mudk&ifqdkifpum; 465
64/ a':vSusiEf iS aYf ':wifwifvif;tm; ajymaompum; 469
65/ c&pf,mefO;D aumif;pHtm;ajymaom ay;wdik ;f raumif; 476
pum;
66/ rd;k aumif;rS w½kyvf il ,ftm; ajymaom &wemok;H yg; 483
aus;Zl; pum;
67/ q&mBu;D a':cifvt S m; ajymaom onfb0twGuf 489
pum;
68/ q&mBu;D a':cifvt S m; ajymaom qGr;f cHr<upum; 495
69/ q&mBu;D a':cifvt S m; ajymaom ud, k u
Yf ,
kd uf akd us;Zl; 499
wif pum;
70/ q&mBu;D a':cifvt S m; ajymaom ykw;D [moDvysuf 503
pum;
71/ "r®uxduq&m OD;0if;pdet f m; ajymaom bk&m;½kyyf Hk 526
pum;
72/ ajrmufq&mBuD;tm;ajymaom tmumoynwf 546
pum;
(udk,fwdkifzwf½IavYvm okawoejyK trSefod&eftwGuf ul;,lygonf? wpfqifY jzefYa0cGifYrjyK)
ÓPuxm 361
rmwdum(tquf)
trSwf pmrsuf
taMumif;t&m
pOf ESm
73/ ajrmufq&mBu;D tm;ajymaom wrvGe0f g' pum; 556
74/ a½Tjrifwifawmifü OD;*kP0EÅtm;ajymaom arwåm 577
tusKd ; pum;
75/ oBueF af usmif;ü rvSNrKd it f m;ajymaom vlrazsmufeYJ 584
pum;
76/ 0dZÆm0dvmood'¨dtm;ajymaom vufawGUjzpfEdkifrS 589
ajym pum;
77/ 0dZmÆ bke;f Bu;D tm;ajymaom bke;f Bu;D avQmuf&rnfh 596
vrf; pum;
78/ aum@nAk'&¨ [ef;tm;ajymaom w&m;odypHk um; 601
79/ aum@nAk'&¨ [ef;tm;ajymaom &[ef;udppö um; 610
80/ aq;q&mBu;D OD;baomftm;ajymaom w&m;*kP&f nf 621
pum;
81/ vSawmOD;qiftm;ajymaom jrpfi,faqG;aEG;yGpJ um; 631
82/ vSawmOD;qiftm;ajymaom ysuw f aYJ e&mMunfh pum; 637
83/ "r®u d OD;boef;wdEYk iS aYf qG;aEG;aom udavompum; 641
84/ q&mawmft½SifMoo"tm;ajymaom Zift,l0g' 652
pum;
85/ OD;xGe;f ½Sed t
f m; ajymaom y&rwf½v I sif w&m;r&bl; 658
pum;
rmwdum(tqkH;)
trSwf pmrsuf
taMumif;t&m
pOf ESm
86/ OD;yÍöi;f Bu;D OD;t*¾tm;ajymaom ed,wrdpmä 'd|pd um; 663
87/ pukwu kd üf OD;om*&wdtYk m;ajymaom tzGUJ ay:tzGUJ xyf 673
pum;
88/ OD;cspfwiftm;ajymaom Ak'¨0g'ocFytñTef;usrf; 680
pum;
89/ wumwpfO;D tm;ajymaom "r®yZl mbk&m;½Scd ;kd pum; 683
tcef;(8) 687
w&m;pGJqkdcH&pOfu ajymaompum;rsm;
90/ wumwpfO;D tm;ajymaom ed,wrdpmä 'd|pd um; 689
91/ awm0dik ;f q&mawmftm;ajymaom qkBu;D yefpum; 696
92/ rif;uGe;f ½GmrS uav;rav;cifaqG0if;tm; ajymaom 702
pum;
93/ 0drwk Ódå P'óetzGUJ Ouú|tm;ajymaom tBuaH y; 707
pum;
94/ a½Tbrkd w S umrsm;tm;ajymaom ausmufoabFm0depd ä 713
, pum;
95/ OD;0if;armifEiS hf rdwaf qGrsm;tm;ajymaom Ak'j¨ yZmwf 736
pum;
tcef;(7)
a'oEÅ&pum;rsm;(2)
tcef;(7)
a'oEÅ&pum;rsm;(2)
]em;axmifav}
]aumif;NyDbk&m;}
]yxrqH;k pa&mufwhJ wdbuf½mG uav;[m x0ef'rf;vdaYk c:
w,f/ tJonf½mG u av;tdr½f w dS thJ euf ESpt f rd yf aJ wGU&w,f}
]usefwJhESpftdrfu b,fa&mufvdkYvJ}
]tJonfxu J wpftrd u f acsmif;wpfbufu awmifuek ;f
ay:rSm? wpftrd u f acsmif;txufu tauGUtjyefu Y av;&JU wpfae
&mrSmyJ}
]tuGJuGJyJ}
]ajrae&mr½Sv d Ykd ½S&d mrSm aqmufMu&wJh oabmyJ}
]ae&mu r½Sb d ;l vm;}
]awmifMum;usOf;usOf;uav;awGyJ? r½Sdbl;}
]tJonf½mG rSm Mumovm;}
]tMumqH;k avmufy/J tJonf½mG a&mufNy;D q,fih g;&uf
avmuft&rSmyJ awmifuek ;f ay:uvmac:vdYk vdu k o
f mG ;w,f}
]tvsiu f ac:aeus r½Sb d ;l vm;}
]ac:ygw,f/ tckac:wmu udp&ö v dS yYkd }J
]bmudpövJ}
]OD;Zif;udk olwrYkd o
d m;pk&UJ tBu;D tuJtjzpf *kPjf yKtyfEiS ;f
zdkYyJ}
]tJ'gajymNy;D ac:wmvm;}
]r[kwfbl;}
][du
k srS odwmaygh}
][kwfw,f}
]olwdkYbmajymvJ}
]auR;arG;p&m½Sw
d m auR;arG;Ny;D awmh onftaMumif; pajym
w,f}
]olwu Ykd bmeJaY jymvJ}
]&0rfpum;eJaY jymNy;D &0rfuav;wpfa,mufu Armvdk jyef
ay;w,f? BuKd ;pm; em;axmif&wmaygh}
]ajymyHkvkyfygOD;}
]olwrYkd o d m;pku olw&Ykd UJ tBu;D tuJtjzpf bke;f Bu;D udk tyfEHS
ygw,f-vdkYyJ}
]olwdkYrdom;pku b,fESpfa,muf&SdwmvJ}
]vifr,m;ESpfa,mufeJY (17)ESpft½G,f orD;wpfa,muf?
(14)ESpf? (12)ESpfavmuf om;ESpfa,muf? cav;ri,fav; wpf
a,mufyJ}
]bkef;BuD;u bmjyefajymvJ}
]cifAsm;wdrYk o d m;pk&UJ tBu;D tuJtjzpf tyfEw HS mudk ody0f rf;
omygw,f/ onfvkd tyfEcHS &H zdv Yk nf; rarQmv
f ifzh ;l bl;vdYk ajym&w,f}
][kwfwmayghbk&m;}
]'gayrJv h Ykd qdNk y;D qufajym&w,f/ tckvkd tyfwmudk vufcH
vdu
k vf sif onfro d m;pk&UJ qif;&Jcsr;f omtwGuf wm0ef&w dS ,fvYkd
xifjrifygw,f/ onfawmh qif;&JrjzpfMu&atmif vrf;ñTe&f ygr,f/
]bkef;BuD;u bmjyefajymvJ}
]Adu
k ef mwmuawmh tavhtxaMumifyh J jzpfw,f/ onf
rSm vlawG a&at; raomufMubl;? aomufvsif rembl;qdkNyD;
ud,k af wGUud, k Bf uKH awGeYJ trsm;tjym;yJ ajymvdu k w
f ,f/ Ny;D awmh
vnf; t&ufraomufbaJ erI&UJ av;eufyv kH nf; ajym&w,f/ usef
wJh trIawGtm;vH;k eJY t&ufaomufrw I pfc[ k m tnDtrQavmuf
jzpfw,fvv Ykd nf; ajymjy&w,f}
]onfawmh bmjyefajymvJ}
]a,musmf ;vkyo f u l axmufcpH um;ajymNy;D ol-raomuf
awmhb;l -vdYk ajymw,f}
]b,fvdkaxmufcHovJ}
]olwYkd wdbuftpOftvmrSmvnf; yHjk yifwpfck ½Scd ahJ Mumif;?
tJonf yHx k rJ mS t&ufq;kd wm ay:vGiaf Mumif;yJ}
]yHu
k b,fvv kd }J
]½Gmwpf½mG rSm rkq;kd rwpfO;D ½Sw d ,f/ olu aiGaMu;"evnf;
jynfph wkH ,f/ wpfaeYrmS olu ½GmolBu;D xH yefMum;xm;w,f/ onf
½Gmudk omoema&;udpö aqmif½u G zf ?Ykd onfwpfcg bke;f Bu;D <uvm
vsif tpp {nfjh yKzw Ykd m0ef ol,yl g&apvdyYk }J
]vlBuD;uvnf; ay;vdkufw,f}
]omoema&;udpöaqmif½GufzdkY e,fvSnfhvmwJhbkef;BuD;
a&mufwt hJ cg olt Y rd u f kd ydv
Yk u
kd w
f maygh}
]tJonfrmS bke;f Bu;D ausmif; r½Sb d ;l vm;}
]bke;f Bu;D qdak yrJY olwu Ykd tdraf xmif½v dS &Ykd w,f/ onfawmh
ausmif;r½Sdbl;aygh}
]onfawmh rkq;kd ru bke;f Bu;D udk {nf0h wfjyKwmaygh}
][kww f ,f/ bke;f Bu;D udk olu t&moH;k ckeYJ {nfjh yKr,fvYkd
ajymw,f}
]oH;k cku bmawGv}J
]yXrwpfcu k olu Y kd umr*kPrf jI yKvvkd sif jyKzYkd cGijhf yKr,f}
][if}
]r[ifeJYav}
]'gèolYtavhtxyJ}
]'kwd,u bmwJhvJ}
]olarG;xm;wJhodk;udk owfpm;cGifhjyKr,fyJ}
]wwd,uaum}
]tJ'gu t&ufawGtrsm;tjym;yJ olcsux f m;w,f/ tJ'g
awG BuKd uof avmuf wdu k rf ,fy}J
]bke;f Bu;D u t&ufvnf; aomufovm;}
]tJonfrmS bke;f Bu;D u t&uftaomuf&qH;k jzpfr,f xif
w,f/ usm;çrBu;D i,ftm;vH;k aomufw,f}
]bkef;BuD;u tJonf{nfh0wfawG vufcHvkdufa&mvm;}
]r[kwfbl;}
]b,fvdkvJ}
]bkef;BuD;upOf;pm;w,f}
]bmpOf;pm;wmvJ}
]tJonf jyKcsuo f ;kH ckv;kH [m tjypf½w dS ,f/ onfawmh 'g
awGtm;vH;k vufcv H Ykd rawmfb;l / tm;vH;k udk jiif;vdv Yk nf; rawmf
bl;/ onfawmh tjypftenf;qH;k wpfcu k ykd J vufcrH ,f/ b,f[m
tjypftenf;qH;k vJ/ t&uf[mawmh enf;enf;aomufvsif bmrS
rjzpfEikd bf ;l / 'gyJ vufcrH ,fqNkd y;D 'gyJvufcv H u
kd w
f ,f/}
]bkef;BuD;u t[kwfom;yJ}
]'gayrJY r[kwb f ;l }
]b,fvdkvJ}
]bkef;BuD;[m t&ufenf;enf; aomufvdkufw,faygh}
][kwfNyD}
]t&ufqw kd m enf;enf;aomufvsif enf;enf; yHak jymif;
wmuvm;}
][kwfwmaygh}
]onfawmh t&ufenf;enf;u aemufxyf t&ufenf;enf;
xyfawmif;w,f? onfvekd YJ enf;enf;çenf;enf;eJY odyrf ;l oGm;w,f}
][kwfwmyJ}
]tJonftcgrSm bke;f Bu;D [m od;k udv k nf; owfpm;w,f?
rkq;kd reJv
Y nf; umrrI jyKvu kd w
f ,f}
]t&uf[m raumif;rItm;vH;k usL;vGeaf pw,faygh}
][kww f ,f/ yHu k 'gudyk J ajymwmyJ/ tdr½f iS af ,musmf ;vkyf
olu ol oabmaygufNy/D 'gaMumifh olt&ufraomufawmhb;l vdYk
uwdjyKw,f}
]olrY ed ;f ru bmajymvJ}
]oluawmh olvnf;BuKd ;pm;ygYr,f ajym&wmaygh}
]ol[ Y m ½d;k om;wmyJaemf}
]b,fvdk½dk;om;wmvJ}
]ol rjzwfEikd w f m&,f/ oljzwfoifw h ,f odwm&,f/ onfEpS f
cktMum;rSmol½w dS m ay:vGiaf tmif pum;ajymwm[m ½d;k om;wm
yJaygh}
]olwu Ykd vnf; onfvrf;ñTecf suaf wGukd vdu k ef mMur,f
aygY/ OD;Zif;uvnf; olwrYkd o d m;pk&UJ tBu;D tuJtjzpf jyKvyk wf mudk
vufcHcJYwmaygY}
]'g-b,fvdktusdK;jzpfovJ}
]twdkif;tqr½Sdaygh}
]b,fvdkvJ}
]pum;awG[m uav;awG a&mif;wef;0,fwef; upm;wJY
tcg ajymwm r[kwv f sif t"dygÜ ,f½w
dS ,f}
]b,fvdkqdkwm½Sif;ygOD;}
]yHek yYJ J ajym&r,f}
]ajymyg}
]r*Fvmaqmifwm[m pum;yJr[kwfvm;}
][kwfw,fajym&rSmyJ}
]tJ'g wu,fvifr,m; jzpfomG ;w,faemf}
]wumu b,fuvJ}
]onft&yfxJuyJ bk&m;}
]OD;Zif;eJpY um;ajymzdYk txl;udprö sm; ½Sad o;ovm;}
]r½Syd gbl; bk&m;/ ausmif;tpfrBu;D u bke;f Bu;D udk vma&muf
pum;ajymay;zdkY ac:xm;vdkYyg}
]aumif;ygNyD}
]OD;Zif;u A[kow k ½Swd o
hJ q
l wkd m wynfah wmfo&d ygw,f/
onfawmh awGUwkef;BuHKwkef; wpfckavmufar;yg&ap}
]A[kokw½SdvSwm r[kwfygbl;/ t&yfa'o uav;awG
ta&muftaygufeJY pmaytzwftrSwf? vufawGUtavhtvm
'gav;awGvyk w f hJ taetxm;yJ ½Sw d myg}
]'gqdv k sif pkv
H yS gNy}D
]bmoma&;uvGv J Ykd b,fynm&yfrS xdxrd rd d ravhvmzl;yg
bl;}
]bmoma&;eJYvnf; ywfoufygw,fbk&m;}
]vkyfavèar;aygh}
]wynfhawmfudk yk*¾dKvfwpfOD;u a>rukwJharSmfynmwpfck
oGi;f ay;r,f ajymaevd/Yk tJ'g toGi;f cHoifçh roifh a0zefay;apcsif
wmygyJ}
]bmarSmfvJ}
]cE¨y&dwfarSmf}
]tJ'gaMumifh bmoma&;eJq Y ikd w
f mud;k }
][kwfygw,f}
]oGi;f ay;rnfo h t l aMumif; ajymygOD;? olY vky&f yfuav;awG
a&maygh}
]olupdeyf ef;&yfxrJ mS aeygw,f/ tvsiu f ol bke;f Bu;D b0
rSmyg/ qef½mS ;wJEh pS (f 1967)rSmrS olrY b d pm;a&;aomufa&; csKd UwJh
w,fqNkd y;D vlxu G Nf y;D a>rukay;wJv h yk if ef; vkyaf ew,f}
]awmfawmf vufawGU&Sdovm;}
]olèOD;Zif;b0u tjzpftysuu f av; ½Syd gw,f}
]ajymygOD;}
]wpfnaerSm aq;½HBk u;D udk vlemar;oGm;aecdu k f aq;½Hrk mS
a>rudkufvlemtrsdK;orD;wpfa,muf e,fua&mufvmw,f? vlem
u arhaew,f}
][kwfNyD}
]q&m0efawGjyKpw k m r&Mubl;}
]'gudk OD;Zif;u pdw0f ifwpm; tuJcwfaew,f}
][kwfvm;}
]q&m0efawGqu D vlemudk vufavsmMh uwmawGUawmh OD;
Zif;u q&m0efawGqo D mG ;Ny;D yefMum;w,f}
]b,fvdkwJhvJ}
]onfvel m olupk rf;yg&apaygh}
]ay;Muovm;}
]rcGrJ pdw?f rvS;D rjzwfbJ ukEikd v
f sif ukygvd-Yk cGijhf yKMuw,f}
]uka&mvm;}
]ukw,f}
]b,fvdkukovJ}
]arYaewJv h el mudk acgif;uae ajctxd vufeo YJ yfcswmyJ}
]'gyJvm;}
]'gyJ}
]bmjzpfovJ}
]vlem[m arhae&mu xNyD;xdkifvmwmyJ? owd&vmw,f
aygh}
]aumif;om;yJ}
]q&mawGa&m vlema&muyJ aus;Zl;wifMuw,f/ olv Y yd f
pm,lxm;Ny;D a>rudu k vf el m qd;k qd;k &Gm;&Gm;awGvmvsif q&mawGu
olYqDñTefay;Muw,f}
]tJonfolu oifay;rSmaygh}
][kwfw,f}
]OD;Zif;qDu tBuOH mPfawmif;w,fqakd wmh OD;Zif;u qif
qifjcifjcifajymrS awmfr,faemf}
]onfvv kd nf; ajymEdik o f x
l ifvYkd ar;wmygbk&m;}
]bmajymwmvJ}
]vlemaysmufNy/D 'gayrJY ta0;u{nfo h nf a>rudu k wf m ½Gm
uvleu YJ wk ,f jzpfaer,f/ raocsiv f Ykd ½Si&f wm wm0efrausb;l
ajymp&mr½Sad tmif q&m&efuykd ifNh y;D tyfMuOD;pd-Yk vdyYk }J
]q&m&efu aq;q&mBu;D aygh}
][kww f ,f e,ftwGi;f ausmMf um;wJh q&mBu;D / oluESprf ikd f
avmuf ta0;½GmrSm ½Sw d ,f}
]oGm;yifha&mvm;}
][kww f ,f q&m&efa&mufvmawmh ½Gmuq&mu q&m&ef
udk vlemvTt J yfwmaygh/ tJonftcsed rf mS vlemtyfzt Ykd wGuf &Gmu
jyKpok al wGu ab;z,faeMuNy/D vlemuvnf; tdy&f mrSm txD;usef
yufvufuav; jzpfaeNyD}
]vlemu tm;i,frmS aygh}
][kww f ,f/ q&mBu;D rtyfygeJv Y Ykd vlemuidak jymw,f/ ½Gm
uq&mu 'gu ighxufwwfwq hJ &mBu;D aysmufatmifuak y;rSmvdYk
acsmah rmhNy;D q&mBu;D xH vlemudt k yfcw
hJ ,f/
]olYwm0efNyD;NyDaygh}
][kww f ,f? tJonfvu l yifyef;vnf;aewmqdak wmh q&m
Bu;D tyfNy;D tdrjf yefvm tdypf uf tem;,laevdu k w
f ,f/ naebuf
tdy&f muxawmh ido k MH um;w,f/ ar;Munfah wmh a>rudu k vf el m
aumifrav; aoNyo D &d w,f}
]b,fvdkjzpfwmvJ}
]tJ'g qifjcifp&myJaygh}
]bkef;BuD;b,fvdkqifjcifovJ}
]a>rudkufvlemawG[m a>rqdyfoifhNyD; aowmawG&Sdovdk
aMumufNy;D aowmvnf; ½SEd ikd w f ,fvyYkd /J vefNY y;D aowmaygh}
]Ny;D awmh a>rudu k v f el mawGrmS a>rqdyo f ifNh y;D arhaewmawG
½So
d vdk vefNY y;D arharsmaewmawGvnf; ½SEd ikd w f ,f/ onfvkd qifjcif
rdw,f}
]qufajymygOD;bk&m;}
]pwDaw? rEÅmefawG? wu,faysmufwJhaq;0g; r[kwfwm
awGeYJ aysmufwhJ a>rudu k vf el mawG[m a>rqdyo f ifw h m r[kwb f J
pdwuf svYkd jzpfwmawGom aysmufwmyJvYkd rSwcf sucf scsiw f ,f}
]onfvq kd v kd sif tJonfq&mawGaMumifh wu,f a>rqdyf
oifo h al wG aoMu&zdYk ½Sw d ,f? aovnf; aoaeMuw,fvYkd qifjcif
rdw,f}
]rEÅmef[m tqdyu f kd rjy,fapEdik bf ;l vm;}
]rjy,fapEdkifavmufygbl;}
]tJ'gudk b,fvdkqifjcifMunfhwmvJ}
]rEÅmefqw kd m today;csurf QyJ jzpfygw,f/ tqdy[ f m od
wwfwt hJ &m r[kwyf gbl;}
]cE¨ow k yf &dwu f bk&m;a[mwmyJr[kwv f m; bk&m;}
][kwyf gw,f/ tJonfow k u
f tqdyzf ,fwmqdw k mxuf
tqdy½f o dS wå0gawGu rudu k bf Ykd arwåmjyKwmyJvYkd ajym&rSmyg/ opöm
eJY arwåmjyKwmaygh}
]tqdyu f kd tqdyrf [kwaf tmif vkyEf ikd zf Ykd r½Sb d ;l aygh}
]tJ'g vufawGUprf;MunfhvdkY&wmyJ}
]b,fvpkd rf;&rSmvJ bk&m;}
]tqdyu f kd cGuif ,fwpfcx k x
J nfNh y;D ref;rIw&f rSmqdk ref;rIwf
aygh/ NyD;vsif tJonftqdyf[m tqdyfr[kwfawmhbJ jzpf&JUvm;?
prf;MunfhzdkYaygh}
]a>rqdyfudkawmh b,fvdkvkyf&rvJ}
]a>rqdyu f v kd nf; a>ruxkw, f v
l &Ykd wmyJ/ xkwNf y;D ? vkypf &m
½Swd m vkyaf ygh/ Ny;D awmh tqdyt f jzpfujy,fNyv D m; prf;Munfah ygh}
]pwDwYkd rEÅmefweYkd aYJ wmh b,fenf;eJrY jS zpfEikd af jc r&Sb d ;l vm;}
]r½SEd ikd &f bl;yJ/ ½Sw d ,fxifvsif ajymcJt h wdik ;f vufawGUprf;
Munfhaygh/ &vsifawmh ½SdvdkYaygh/ r&bJeJY ½Sdw,fxifaewmawmh
rvkyrf b d Ykd BuKd ;pm;oifw h maygh}
]tJonfvv kd yk vf sif avmuBu;D epfemr,f/ epfemolawG
vnf; trsm;tjym;½Sw d ,f bk&m;aemf}
][kww f ,f? tJ'g t½dik ;f yJ}
]b,fvdkaMumifh ½dkif;wmvJ}
]jrifvsifjrifwJhtwdkif; ,HkwmyJ}
]jrifwmr,Hk bm,Hk&rSmvJ}
]qifjcif&w,f/ jrifwmtwdik ;f r,H&k bl;? jrifwmudk aMumif;
usKd ;½S&d UJ vm; qifjcifEikd rf S r½dik ;f wm}
]pwDqdkwmu bmajymwmvJbk&m;}
]pwDqw kd m paw;eJt Y wly/J ukvm;pum; ]qaw}u vm
wmyJ? qawqdw k hJ ukvm;pum;[m ygVdvkd owD-qdw k mu ajymif;
oGm;wJhpum;yJ}
]owDu bmvJ}
]vif&UJ tvdo k mvsif tvd½k w dS hJ rde;f rudk ac:wmyJ/ vifxm;
ovdak e/ vifauR;wmpm;/ vifay;wm0wf/ vifaovsif vdu k af o
wmrsKd ;vkyw f hJ rde;f raygh}
]pwDvyk w f ,fqw kd mvJ 'geJrY uGmwJh t"dygÜ ,f,w l m jzpfrmS
yJvm;}
][kwfwmaygh/ ylwJh&moDrSm tylpmpm;/ at;wJh&moDrSm
tat;pmpm; tvkycf ikd ;f wm[m pwDawGaygh}
]onfawmh pwDqdkwm bmrSef;rod rSwfxm;wmuav;
vkyv f ukd wf mrsKd ; r[kw&f bl;ayghaemf}
]'gaygh}
]paw;vJ onfvykd v J m;}
]tJonftvkyu f kd toufay;oGm;wmrsKd ;&JU trnfyg/ owf
NyD;xnfhvdkufwmrsdK; ac:wmr[kwfbl;}
]a>rudu k w f m aysmufatmifvyk w f hJ pwDawGvnf; rodE;kd em;
awG rvkyfoifhbl;}
]a>rqdyu f kd cHEikd &f nf½o dS mG ;wJth xd vlcY EH ikd &f nftm;awG wd;k
yGm;vmatmif t&m0wåK wpfcck ak ygh/ vdr;f aq;?pm;aq;?xd;k aq;
]q&mawmfu bmjyefv}J
]zwfNyD;awmh aerSmyg/ aemuf&ufwpfywfavmuf&Sdawmh
pmtkyjf yefay;w,f/ aemufOyko&f uf&UJ Mo0g'ay;wJt h csed rf mS onf
taMumif; xnfah jymw,fvYkd ud&k ifu jyefajymw,f}
]bmawGajymovJ}
]ajymwmu wkw d w kd wk wf wk yf }J
]bmwJhvJ}
]OmPwdu Yk &Jw,f? &Jw,f? ody&f w J ,f? tif;èOD;yÍÆi;f odyf
&Jw,f-wJ?h 'gyJ}
]t"dygÜ ,fu bmvJ}
]onftwdkif; Mum;wmyJ}
]aumufvsif b,fvdkaumufrvJ}
]aumif;çraumif; rajymwwfb;l aygh/ wpfcck ak jymvsif wm
0efruif; jzpfawmhr,f? rajymbJaevdv Yk nf; rjzpfawmh ESpcf v k ;kH
t"dygÜ ,f&wJh ]&Jw,f? &Jw,f}-qdw k phJ um; ajymwmvdYk aumuf&r,f}
]ynm½Siaf wGu 'grsKd ;yJ}
]t½Sib f &k m;rSwcf suu f kd jznfNh y;D axmufc&H rSmyJ}
]b,fvv kd -J onfusr;f yJ a';0ef;q&mawmfu jyefay;awmh
a';0ef;ausmif;u pmoifom;awGvufxJ a&mufrmS aygh? tJonfrmS
vnf; a0zefcsuu f cufaeMuyHyk /J tJonfxu J wpfa,mufu
awmifNrKd Uudyk nmeJY pyfwo hJ al ygh}
]ud;k vH;k wumxJu pma&;wJh udyk nmvm;}
]vkyfygOD;}
]wu,f avhvmoleYJ ravhvmol[m rSejf cif;rSev f sif w
u,favhvmoluyJ rSerf mS aygh-vdaYk jymw,f od&w,f}
]tJ'gu b,fvv kd }J
]tJonftwdkif;yJ}
]rSefvsifrSef? rrSefvsifrSm;-ajymzdkY r[kwfbl;vm;}
]'gu ynm½Spd um;rS r[kww f m}
]ynm½Sdpum;u wpfrsdK;vm;}
]ajymcsiwf m tukeaf &mufatmif aphaphpyfpyfajymwmyJ}
]tJonfrmS ajymcsiw f mu bmvJ}
]tcsuEf pS cf suf ½Sw d ,f}
]yxrtcsuu f bmvJ}
]onfusr;f u wifjycsu[ f m olwo Ykd ad ewmeJY rwlb;l aygh}
]'kwd,tcsufuaum}
]olurSew f ,f?ud, k u f rSewf ,f ESpb f ufv;kH u ,lv&Ykd atmif
vnf; ajymcsiw f ,f}
]'kwd,tcsufudk bmuajymwmvJ}
]avhvmol[m ravhvmolxuf rSerf ,fv-Ykd ajymxm;w,f/
wu,favhvmol[m olvm;çud, k v
f m; jyrxm;bl; r[kwv f m;}
]wu,favhvmol[m b,fvu J sr;f a&;olukd ajymwmjzpf
rSmyg}
]'gu ud, k bhf ufu awG;wmyJ}
][kwfw,f}
]tJonfrmS tEÅ&m,f[m psmefr*fzv kd &f UJ tEÅ&m,fvYkd tzGihf
odaew,faygh}
][kwfw,f}
]tJonftzGihf rSm;ygw,f}
]OD;ÓPu ajymEdik v f u
kd w
f m}
]trSm;MumvdkY trSefjzpfwm raumif;ygbl;/ trsm;nDvdkY
]þ}-udk ]uR}J -vdYk zwfwmvnf; raumif;ygbl;}
]tJonftEÅ&m,f[m psmefr*fzv kd &f UJ tEÅ&m,fr[kwyf gbl;}
]bm&JUtEÅ&m,fvJ}
]ygwdarmuf jyrI&UJ tEÅ&m,fyg}
]b,fvdkvJ}
]oHCmudk ygwdarmufjywJt h cg oHCm0if&[ef;wpfyg;u
tmywfppfwt hJ cg ½Sv d suef YJ razmfvsif ygwdarmufqufjywmudk
Xyevkyw f ,fqNkd y;D &yfxm;ygw,f}
][kwfw,f}
]onfvjkd zpfvsif oHCmrSm tEÅ&m,f½NdS yD r[kwv f m;}
]ygwdarmufjywm Ny;D vdYk r&awmhwt hJ wGuf oHCm[m udpö
wef;vef;eJY ae&awmhrmS aygh}
]'gètEÅ&m,faygh? onftEÅ&m,f[m ygwdarmufukd tm
ywfz;kH xm;vdYk usa&mufwt hJ EÅ&m,fukd xif½mS ;w,fr[kwv f m;}
][kwo f m;yJ? 'g-½Si;f p&myJaygh}
&yfwnfrv d q
Ykd w kd m xif½mS ;ygw,f}
]olw&Ykd yfwnfwhJ oDv[m ygwdarmufov D awG jzpfEikd yf gh
rvm;}
]tdraf xmifom;arG;eJY olawGyJ ygwdarmufov D awG rjzpfEikd f
ygbl;}
]ygwdarmufov D [m t½Iyaf wG½iS ;f ol &yfwnf&rnfY oDv
pm&if;rSm yg0ifvsif onfolawG[m ygwdarmufoDvrSm r&NyD/
onfawmh t½Iyrf ½Si;f Edik o f b l J jzpf&rSmr[kwv f m;}
][kwfw,f}
]onfawmh onfoal wG½iS ;f Edik w f m MunfNh y;D ygwdarmuf oD
v[m onf-tzGichf o H v D t&rSm rygwmaocsmw,f r[kwv f m;}
][kwfygY}
]0do'k rd¨ *f[m r*¾ov D tzGichf yH 'k u
f kd orPoDvawGeYJ zGiahf e
w,f/ 'g-oDvtzGirhf mS ;aeyHk tusO;f odp&myJ}
][kwfyg&JU}
]onfavmuft&if;uswm rSm;Ny;D vsiaf wmh rjrifbo J mG ;ol
wdu
k rf rd mS awG[m ajymp&mr½Sd jzpfr,faygh}
]orm"dtzGirhf mS ;yHk enf;enf;ajymygOD;}
]tm½HkwpfckrSm pdwfapwodufawGudk xm;w,fqdkwJhteuf
[m orm"dy-J vdYk orm"dut kd eufazmfw,f}
]tJ'g rrSeb f ;l vm;}
]rrSeb f ;l ajym&rSmyJ}
]bmjzpfvdkYvJ}
]tm½Hw k pfc[ k m trSwrf ½Sw d t
hJ m½Hk jzpfaevdyYk }J
]b,fvdktrSwf½SdwJhtm½Hk jzpf&rSmvJ}
]0d&rdwAÁtm½Hk-jzpf&rSm}
]bmjzpfvdkYvJ}
]oH0PÖwAÁy'k jf zpfwhJ tzGichf o H rm"dy'k [
f m avmukw&å m
orm"dy'k f jzpfvyYkd }J
]avmukwå&mjzpfaMumif; b,fvdkodEdkifwmvJ}
]t½IyftaxG;awGudk okwfoifEdkifatmif yGm;&rnfY pdwåbm
0em-jzpfvdkYyJ}
]orm"du b,fEpS rf sKd ;½Sw d mvJ}
]trsdK;rsdK;yJ}
]tMurf;tm;jzifhaygh}
]ESpfrsdK;}
]bmawGvJ}
]avmuDeYJ avmukw&å maygh}
]avmuDorm"du b,fvdkvJ}
]0do'k rd¨ *fuzGiw hf hJ orm"d[m avmuDorm"dy}J
]olziG w hf m ajymygOD;}
]tm½Hw k pfcrk mS pdwu f x
kd m;wmaygh? tm&r®Pyl edZÑmepsmef
orm"dyJ}
]avmukw&å m orm"du b,fvo kd rm"djzpf&rSmvJ}
]jrifwmeJYajym&wmyJ}
]r,Hkvsif bk&m;qDoGm;r,f}
]b,fvdkoGm;rvJ}
]ac:ygYr,f}
]ac:vsif vdu k &f rSmaygh}
]t½Iyu f kd ckwxf iG o
f [ l m avmuDom;vm;? avmukw&å m
om;vm; bk&m;b,fvdk a[movJ}
]avmukwå&maygh}
]onfvdkqdkvsif ckwfxGifEdkifzdkYtusifh[m avmuD-vm;?
avmukwå&m-vm;}
]avmukwå&mtusifhaygh}
]avmukw&å mtusi[ hf m rZÑrd y#dy'gvm;? tJonf&UJ tpGe;f
awGvm;}
]rZÑrd y#dy'gaygh}
]rZÑdry#dy'g[m r*¾if&Spfyg;jzpfw,fqdkvsif tJonfxJrSm
orm"dr*¾iaf wG[m bmawGv}J
]or®m0g,mr? or®mowd? or®morm"daygh}
]or®m0g,mrqdk or®mawGukd tm;xkww f mvm;? rdpmä awGukd
tm;xkwfwmvm;}
]or®mawGaygh}
]or®mawGu bmawGv}J
]tJ'g ajymygOD;}
]av;rsdK;&Sdw,f}
]yxrubmvJ}
]jzpfNyD;wJhraumif;rI-y,fwm}
]'kwd,u}
]rjzpfao;wJhraumif;rI-rjzpfapwm}
]wwd,u}
]rjzpfao;wJhaumif;rI-jzpfapwm}
]pwkw¬u}
]jzpfNy;D aumif;rI rsm;atmif-yGm;apwmyJ}
]'gawG[m or®mawGvm;? ror®mbl;vm;}
]or®mygw,f}
]aumif;rIqw kd m bmvJ}
]tJ'g ajymygOD;}
]or®mwJh tajym? tvky?f tae}-awGaygh}
]'gawGysuaf evsif ysuw f mawGy,f? rysuv f sif rysuf
atmifae? 'gawGraumif;vsif aumif;atmifvkyf? aumif;vsif
qxufaumif;atmif vkyw f mawG? tm;xkww f m or®m0g,mraygh}
][kww f ,f tJonfaumif;wmawG tm;xkww f o
hJ [
l m r
aumif;wmawG&UJ tjzpfawGrmS pdwaf wG rxm;&bl;vm;}
]tJ'gawG[m a½SmifMuOf&rSmawG&UJ vu©Pm? 0d&rdwAÁtm½Hk
&JU vu©PmawGaygY}
][kww f ,f? or®mowdqv kd nf; onfvykd }J
]b,fvdkvJ}
]um,ça0'emçpdwçå "r®? onfav;0rSmay:vmwJh tbdZÑmç
a'greóawGy,fzYkd owdxm; ½IymG ;aexdu k w
f m[m or®mowd
r[kwfvm;}
][kwfw,f}
]olowdxm;wm um,ça0'emçpdwçå "r®? onfav;0 [kwf
&JUvm;}
]r[kwfbl;yJ}
]tbdZÑmeJY a'greóudk owdxm;wm r[kwv f m;}
]um,-pwmawGu bmajymwmvJ}
]tbdZÑmça'greówdYk ay:wmudk apmifMh unf&h rnfY ae&m
awG ajymwmaygh}
]tbdZÑmça'greóudk owdxm;wmaygh}
]tbdZÑmça'greóawG[m a½SmifMuOf&rnfh 0d&rdwAÁ"r®
awG r[kwv f m;}
][kwfwmaygh}
]tJ'gawG[m b,fvu©PmawG½SdrvJ}
]tedp?ö 'ku?© tewå-awG½w
dS maygh}
]tJonfvu©PmawGxm;wJh owd[m vu©Pyl edZÑme
psmefjzpfwhJ avmukw&å morm"d0if owdy}J
]orm"dvnf; onfvykd aJ ygh}
][kwfw,f}
]enf;enf;vkyfygOD;}
]rdpmä 0gpm?rdpmä ur®E?Å rdpmä tmZD0awG&UJ tedpt ö p½Sw
d hJ vu©
PmawGjzpfwhJ tm½Hrk mS pdwaf wG xm;wmyJ}
]onfawmh r*¾io f rm"d[m tm&r®Pyl edZÑmepsmeform"d
r[kwb f ;l ? vu©Pyl edZÑmepsmeform"daygh}
][kww f ,f/ 0do'k rd¨ *fu orm"dt&udk b,ftm½Hrk qdk tm½Hk
wpfcrk mS pdww f nfaewm[m orm"dyq J Nkd y;D ur®|mef;av;q,fukd
zGifhjyaew,f}
]tm&r®Pyl edZÑmepsmeform"d zGijhf yawmh oH0aPÖwAÁy'k u f kd
oH0PÖemvkyw f m vGaJ ewmaygh}
]tJ'gyJ? usew f mawmh rajymMupdeYk }YJ
]'gqdkawmh [kwfwmyJ}
]'gawmifrS wcsKd Uu ajymao;w,f}
]b,fvdkvJ}
]aumif;wmenf;enf;rS rygawmhbl;vdkYaygh}
]raumif;wmxm;? aumif;wmyGm;zdkYaygh}
]aumif;wmb,fvdkajymyghr,f}
][kwyf gh? ynmtrSm; aemufaeYrq S ufygOD;? em;ygOD;}
&mjzpfNyD ajymvdkYr&bl;}
]avmukwå&mqdkwm bmvJ}
]pdwZå -r½Sw d m? 'ku-© r½Sw d maygh}
]ay:vGiaf tmif vkypf rf;ygOD;}
]vlrmS 'kua© wG½w dS ,f? tJonf'u k u
© kd z,f½mS ;wmawGvnf;
vkyMf uw,f? onfvkd z,f½mS ;wm[m aemufxyf'u k w © pfcek YJ tvJ
tvS,fvkyfwmqdkvsif tJ'g-avmuDyJ}
]vuf½'dS u k a© ysmufatmif aemuf'u k w © pfcek YJ vJv, S v f u
kd f
wmvm;}
][kwfw,f}
]yHkpHxkwfprf;ygOD;}
]rl;,pfaq;oH;k olu rl;,pfaq; qmavmifw'hJ u k u © kd ajz
½Si;f wJth aeeJY rl;,pfaq;udk oH;k vdu k w f ,f/ tJ'g rl;,pfaq; qm
avmifw'hJ u k © ESrd ef if;enf;yJ/ Nird ;f vnf;Nird ;f wmyJ/ 'gayrJY aemufxyf
jyefNy;D qmavmifp&mudk ol,v l u kd &f w,f r[kwv f m;}
][kwfw,f}
]tJ'g[m 'kuN© ird ;f ayrJY 'kuu © rNird ;f bJ wd;k yGm;vmatmif
vkyfrdvsufjzpfaevdkY tJonf'ku©Nidrf;enf;udk avmuDvdkYac:w,f}
]avmuDqdkwm onfb0twGuf? avmukwå&mqdkwm
aemifb0tqufqufqdkif&m qdkwmawG b,fvdkvkyfrvJ}
]tJ'gudku pdwåZqdkawmh? avmuDaygh/ onfu'ku©udk
[duk vdx Yk if&wJh 'kue© YJ vJvu kd v f yYkd }J
]avmukw&å m ajymygOD;}
]jyóemwpf&yf? 'kuw © pf&yfukd ajz½Si;f &mrSm aemufjyóem
odrYk [kwf 'kua© ygh? tJ'geJY tvJtvS,rf vkyb f J jyóem'kuu © kd tNy;D
Nird ;f atmif Nir§d ;f wm[m jyóemuvGww f t
hJ wGuf avmukw&å myJ}
]0do'k rd¨ *fuajymwJyh nmu avmuDynmawG jzpfaew,f
[kwfvm;}
][kwfw,f}
]b,fvdkvkyfNyD;odovJ}
]½kyçf emrf ½IymG ;vd&Yk wJÓ h Pfu i,farG;NcaH yguf jzpfaevdyYk }J
]b,fvdkvJ}
]0do'k rd̈ *fajymwJh emr½lyy&dapä'ÓPf? ypö,y&d*[ ¾ ÓPf?
or®oeÓPf? O',AÁ,ÓPf tp½Sw d mawG[m ½kyçf emrfukd v[m
jyifon k jzpfatmif ½IMunfo h jd rifrt
I ydik ;f qdik &f m&JU todÓPfawGy}J
]½kyçf emrfujzpfysuaf eawmh 'ku-© avmuD/ oknw tjzpf
tysuu f if;vdYk eda&m"- avmukw&å m r[kwb f ;l vm;}
]r[kwfygbl;}
]b,fvkd r[kww f mvJ}
]r[kwyf akH y:atmif enf;enf;ar;r,f}
]ar;yg}
]½kyçf emrfjzpfysuw f m 'kuq © wkd ,f? ½kyçf emrfjzpfysuv f Ykd 'ku-©
b,fvdka&mufovJ}
]ESdyfpufw,fqdkwmyJ}
]b,fvdkESdyfpufwmvJ}
]jzpfjzpfçysuyf suf aewmcsn;f [if;vif;pyfaewm ESyd pf uf
ajym&rvm;yJ}
]'gqdv k sif vljzpfNy;D igvljzpfaeygvm; odae&wm[m qif;
&Jwmvm;}
]bmjzpfvdkYvJ}
]jzpfjzpfçysuyf suaf ewmawG [if;vif;pyfjzpfaewm[m vlyJ
r[kwfvm;}
][kwfw,f}
]jzpfysurf I [if;vif;pyfjzpfaewm[m ESyd pf ufw,f? 'g[m
qif;&Jyq
J v kd sif tJ'g[myJ vlqakd wmh vljzpf&jcif;qif;&Jw,f ajym
ovdkaygh}
][kwfwmyJ}
]'gqdv k sif vlrjzpf&wm[m csr;f omvm;}
]onfvkd jzpfomG ;wmaygh}
]vlrjzpfvsif tJonfcsrf;om[m b,folcsrf;omwmvJ}
]ajymp&m r½Syd gbl;}
]b,foq l wkd m ajymp&mr½Sv d sif wu,fvnf; r½Sv d rYkd &bl;
aygh}
][kwfw,f}
]onfvq kd akd wmh csr;f omwm? csr;f omolr½Sw
d hJ csr;f omaygh}
]onfvdkjzpfaewmaygh}
]yknmçyknçtmaeOÆ tbdocFg&awGy}J
]tJ'gawGurS avmuDawGvm;}
][kwfw,f}
]tJ'gawGurS 'kua© wGvm;}
][kwfw,f}
]yknmçyknçtmaeOÆ tbdocFg&awGu b,fv'kd u
k j© zpfwm
vJ}
]yknjzpfjzpf? tyknjzpfjzpf? tmaeOÆjzpfjzpf tJ'gawG[m
]vGefusL;rIur®}-awGyJ}
][kwfNyD}
]onfveG u f sL;rIur®awG[m vGeu f sL;Ny;D vsif vGeu
f sL;wke;f u
twdkif; jzpfwnfrIBuD; jzpfoGm;w,f}
]tJ'g 0dygufaygh}
][kwfw,f}
]tJonf0dygufu tckvdkav;txd ay:vGifatmif rodMu
bl;aemf?}
]0dygufom rodwmr[kwb f ;l ? tJonf 0dygufuaygufwhJ
udavomvnf; todraygufMubl;}
]0dygufaMumifh b,fvdkudavomaygufovJ}
]uHjyKNy;D uHtwdik ;f jzpfwnfaeawmh onfurH sKd ; xyfjyKcsiw f hJ
avmb jyefay:wm udavomaygh}
]udavomaMumifh aemufxyf uHawGç0dygufawG xyfjzpf
vm;}
][kwfw,f onfvdktxyfxyfjzpfNyD; 0#fvnfaewm[m
'ku©jzpfwmyJaygh}
]ocFg&awG 'kuj© zpfw,fqw kd m onfvv kd m;}
]'gyJaygh}
]tedpö tewåawGuaum}
]onfvo kd oH &mjzpfaerSawmh ysupf ;D rIçtESprf rhJ aI wG jzpfNyD
aygh? 'gudyk J tedpçö tewåjzpfw,f ajym&wm}
]onfvq kd vkd sif tedp?ö 'ku?© tewåeYJ oH;k oyfrI or®oeÓPf
vkyif ef; vky&f rnft hf &m[m vGeu f sL;rIur®awGyaJ ygh}
][kwfw,f}
]tJonfuHawG Nidrf;wm avmukwå&mvm;}
][kwfw,f udavomawGa&m? 0dygufawGa&maygh}
]uHNird ;f vsif 0dygufa&m? udavoma&m Nird ;f w,faygh}
][kwfw,f}
]tJ'g edAmÁ efvm;}
][kwfw,f}
]tJ'g 0#fuRww f maygh}
][kwfw,f}
]y#dpo ö rkygÜ 'f rvnfawmhb;l aygh}
][kwfw,f}
]onfvdkqdkvsif vlu b,fvdkjzpfaervJ}
]apwDykxdk;vdkYyJ wGuf&rSmaygh}
]tkwcf syaf wG xyfyx kH m;wm r[kwb f ;l vm;}
][kwfw,f}
]bmjzpfvYkd tJonfvkd ra&wGuo f vJ}
]rwlvdkYyJ}
]b,fvdkrwlwmvJ}
]tkwcf syaf wGxyfwm&JU xl;jcm;wJh taetxm;eJ?Y tJonf
taetxm;jzpfatmif &nf&, G jf yKvyk rf aI wG[m tkwcf syaf wG ol[
Y m
ol xyfaerIawGeYJ oD;jcm;jzpfwm[m rwlwmaygh}
][kwfNyD? 'gaMumifh apwDykxdk;udk tkwfyHkvdkY-rac:&wmaygh}
][kwfw,f}
]apwDyx k ;kd udk tkwyf v kH aYkd c:vsif rrSeb f ;l aemf? [kwv
f m;}
]rrSefbl;}
]'gqdv
k sif t&d,opömudk ar;r,f}
]ar;yg}
]vlwpfa,muf 'ku0© MJ oCrSm tpkyt f jrKyf cHae&w,fqykd g
awmh}
][kwfNyD}
]tJonfvkd tepfjrKycf aH e&wmawG[m pdwaf wG? apwoduf
awG ½kyfawG jzpfr,faemf}
][kwfwmaygh}
]tJ'gudk b,fvkd a&wGurf vJ? ]'kuj© zpfaew,fyJ a&wGuf
rde;f r r&Sb
d ;l qdw
k mygyJ}
]'gudk bmeJjY yovJ}
]0ZD&max&D&UJ *gxmeJjY yw,f}
]b,fvdkvJ}
]vSn;f [m bD;ç0if½;kd çxrf;yd;k çvSn;f oef tppawG&UJ taygif;
om jzpfw,f/ vSn;f r&Sb d ;l vdyYk }J
]y&rw¬opömeJY vlzsujf ywmaygh}
][kwfw,f}
]aemufèbmawGjyao;vJ}
]&[EÅm[m ao&wmudyk J vdck siw f ,fyJ ajymw,f}
]jzpf&yav}
]&[EÅmaovsif bmrSrjzpfawmhb;l vnf; ajymw,f}
]aemufbmawGajymvJ}
]'ku&ú p&d,m[m rrSm;bl;vnf; ajymw,f}
][kwfNyD}
][dbk ufuuHeYJ onfbufowå0g tqufr&Sw d m r[kwyf kH
vnf; jyw,f}
]tif;}
]tarh0rf;xJuowå0g 0rf;rD;aMumifh rauswm uHaMumifq h kd
wmawGvnf; ajymw,f}
]tif;}
]vl0wfe&YJ [EÅmjzpfvsif aor,fvnf; ajymw,f}
]tif;}
]edAmÁ efqw
kd m bmrSrjzpfwmvdv
Yk nf; ajymw,f}
]tm;vHk;[m y&rw¬opömpum;awGcsnf;yJaygh}
][kwfw,f}
]bk&m;&JUw&m;udk bk&m;&JUw&m; r[kww f meJY em;vnf
atmif &Sif;csufawGaygh}
]rMum;zl;ygbl; bk&m;}
]xm;ygawmh}
]bmjzpfvdkYvJbk&m;}
]BuD;BuD;us,fus,fajymovdk jzpfaerSmpdk;vdkYyJ}
]aMomfèbk&m;}
]'gèxm;Mu&atmif}
]trde&Yf pdS &mudk qufygOD;bk&m;}
]tJ'gajym&atmif}
]rdefYygbk&m;}
]*E¨m&Dqdkwm teufzGifhr,f}
]zGifhygbk&m;}
]wumwdkYtzGifheJY rwlvsif cGifhvTwfem;axmifaemf}
]wynfhawmfwdkYu em;axmif&rnfholawGyg bk&m;}
]*E¨m&Dqw kd m c&D;oGm;Ny;D ynm&SmazGojl zpfw,f}
]tJ'g ud, k yf ikd t
f zGiv
hf m;bk&m;}
][kwfw,f}
]tJonftawGUtBuHKudk rdefYygOD;bk&m;}
]&SmazGaewJyh nm&yf&UJ toD;oD;aqmif&u G af eMuolawGqD
csOf;uyf&w,f}
]olw&Ykd UJ rdeMYf um;csut f oD;oD;udv
k nf; em;vnfomG ;atmif
em;axmifar;jref; &w,f/ tJ'gawG[m wpfcek w YJ pfck uGjJ ym;rI? wlnD
rIawGvnf; awGU&w,f/ 'gawGux kd yfvu kd v
f sif yHt
k opfawG xGuf
vmw,f? 'gavmufy}J
]*E¨m&DawG&UJ b0 awGUcJ&Y wmawG rdeMYf um;ygOD;bk&m;}
]*E¨m&Dorm;awG[m ]vlt} awGrsm;w,f}
]b,fvdkawGU&vdkYvJbk&m;}
]oduk pf mu b,fawmudo k mG ;? b,fEpS &f ufae? bmpm;? bm
vkyf onfvkd jzpfaeEdik wf ,f}
][kwfygYbk&m;}
]b,fawmoGm;qdk oGm;wmyJ}
]oGm;&rSmyJ r[kwv f m;bk&m;}
][kwfygw,f}
]&ufb,favmufaeqdk aewmyJ}
]ae&rSmyJr[kwfvm; bk&m;}
][kwyf gw,f? aeoifah e&rSmaygh}
]bmpm;qdk pm;aewmyJ}
]pm;&rSmyJr[kwv f m; bk&m;}
]pm;oifv h sif pm;&rSmaygh}
]bmvkyfqdk vkyfwmyJ}
]vky&f rSmyJ r[kwv f m;}
]vkyo f ifvh sif vky&f rSmaygh}
]oifhvsifqdkwJhpum;awGu b,fvdkt"dyÜg,faumuf&rvJ?
tñTe;f udk jiif;&m a&mufraebl;vm;}
]a&mufwmaygh}
]udkatmifpdk; a&mufvmw,f}
][kwfygw,f}
]b,folvdkufydkYovJ}
]ar;vmvdu k w f maygh bk&m;}
]aemifrGef;vdkawmifay: aevmolyJ? onfawmifavmuf
awmh ajymzdkYrvdkbl;aygh [kwfvm;}
]onfawmifu a&xJuvSr;f jrifae&wmyJ}
]uJèxm;ygawmh? bmudpeö YJ a&mufvmwmvJ? ausmif;ydwf
&ufvnf; r[kwfbl;}
]ykw;D pdyrf vdYk vmcJw h m? ausmif;rSm onfaeYyJ xGupf mwif
cJNh y/D q&mBu;D u vufrcHbJ jiif;aew,f/ vufcw H mçvufrcHwm
olt Y vkyyf /J wifxm;cJNh y}D
][mèb,fvdk vkyfvdkufwmvJ? q&mjzpfoifwef;wufNyD;
q&mvkyaf umif;jcif; vkyNf y;D rS onfvv kd ,
G v
f ,G v
f yk v
f Ykd jzpfrvm;}
]tvky[ f m vkyo f ul kd wm0efc&H rSmaygh/ tck ud, k vf yk w
f m
ud, k w f pfa,muf ravmufb;l ? rdbqDu tul,al e&w,f/ 'g
aMumifh rvkyo f ifb h ;l qdNk y;D xGucf w
hJ myJ}
]tck bmvkyrf vJ}
]ykwD;pdyfr,f}
]&ygw,f}
]&ygw,frvkyef ?YJ ig pd;k &drv f mNy/D rif;*lxrJ oGm;eJOY ;D / igrifu
h kd
pum;ajymOD;r,f}
]ajymygèem;axmifrSmaygh}
]vmxdik f igajymr,f}
]ajymyg}
]rif;u bmawGyw k ;D pdyw f mvJ}
]t&[H}
]t&[Hudk b,fvdkpdyfwmvJ}
]t&[Hçt&-[Hçt-&[H? onfvdkpdyfwmyJ}
]t&[Hu bmvJ? t&-[Hu bmvJ? t-&[Hu bmvJ}
]rodbl;}
]rif;u rodwmawG yGm;aewmvm;}
]tJ'gawGu bk&m;*kPaf wmfawGy?J bk&m;*kPf yGm;wmaygh}
]bk&m;*kPu f kd rif;rSrodwmyJ}
]tJ'g bk&m;*kPf r[kwv f vYkd m;}
][kwfygw,f}
]tJ'g bk&m;*kPyf mG ;wmaygh}
]cufwmyJuGm}
]bmcufwmvJ}
]'gawGu bk&m;*kPu f jkd ywJh pum;vH;k awGy/J tJonf pum;
vH;k awG&UJ t"dygÜ ,fawG? jzpf&yfjycsuaf wmif rodb;l }
]rMum;zl;bl;}
]tdE, d´ u oD[Vkd u f kd omoema&mufomG ;w,f? bduK© r[dE?´
bduK© eo
D CFrw d må wdYk qdw k mawGy?J olwYkd ykw;D pdyw f ,fqw kd mvnf;
Mum;zl;rSmr[kwfbl;}
]oD[dkVfbkef;BuD;awGqDrSmvnf; ykwD;r&Sdbl;vm;}
]r&Sbd ;l ? yk*b H ek ;f Bu;D awGqrD mS vnf; ykw;D r&Sb d ;l ? yk*aH cwfu
Ak'b¨ momawGqrD mS vnf; ykw;D r&Sb d ;l }
]&Sift&[HykwD;pdyfenf;qdkwm &SdaeNyDr[kwfvm;}
]&Sit
f &[Hqw kd b hJ ek ;f Bu;D udk r&Sb
d ;l ? ykw;D pdyef nf;awmh rajym
eJYawmh}
]yk*Hrif; taemf&xmu &Sift&[Hudk oxHkuyifhw,fqdk
r[kwfvm;}
]t&[Hqw kd m bke;f Bu;D tm;vH;k udk yk*pH um;eJaY c:a0:wJh a0g
[m&yJ? yk*¾dKvfwpfa,muf&JU emrnfr[kwfbl;}
]yk*rH mS ykw;D r&Sb d ;l aygh}
]ordik ;f q&mawGu r&Sb d ;l ? ykw;D [m yk*aH cwfu tvSqif
ypön;f tjzpfy&J w dS ,f ajymw,f}
]tif;0acwfrSmaum}
]tif;0acwfrmS vnf; tpydik ;f eJY tv,fyikd ;f rSm Ak'b ¨ mom
awG&UJ vufxrJ mS ykw;D r&Sad o;bl;vdYk ordik ;f q&mawGuajymw,f}
]b,facwfrSmrS Ak'¨bmomawG&JUvufxJ ykwD;a&mufwm
vJ}
]a&wGufwJhypönf;qdkwm xif&Sm;apwJhtcsufaygh}
]b,fvdkvJ}
]wpfywfNy;D oGm;vsif yXracgif;u yXrtvH;k udk txuf
enf;enf;qGw J if&w,f/ 'kw, d wpfywf&awmh yXracgif; 'kw, d
tvH;k udk qGw J if&w,f/ ig;ywfqakd wmh yXracgif;u ig;vH;k udjk yef
csNy;D 'kw, d acgif;u yXrtvH;k udk qGw J ifw,f}
]ayoD;wGufenf;yJ}
]at;è[kwfw,f}
]'gqdak wmh ykw;D [m bmqdw k m odomwmaygh}
]rif;odzYkd vdw k ,f}
]odomG ;ygNyD bk&m;}
]uJèoGm;awmh rif;vkypf &m&Sw d mvkyOf ;D ? a&uav;bmav;
csdK;aygh}
]aumif;Nyb D &k m;? eufjzefrmS wynfah wmfjyefawmhr,f}
]b,fvdkvJ}
]ykw;D pdyw
f m Ny;D oGm;NyyD }J
]igvnf; aemufEpS &f uf½v dS sif rEÅav;oGm;p&m&Sw d myJ? igeJY
twl qif;Muwmaygh}
]tJonfavmuf raeEdkifbl;}
]rif[
h m ajymr& qdrk &ygvm;}
]tJonfvkd ratmufarhygeJ?Y cGiv hf w
T yf g}
]b,fvdkawG ar;MuvdkYvJ}
]onftxJvmwm e,fveG Nf y/D tif;&Smvmwmvm;? aq;&Sm
vmwmvm;? "mwf&mS vmwmvm; ar;Muw,f}
]udk,fawmfu b,fvdkajzovJ}
]tif;qdw k m ocsmF ynmyJ? tJonfynmtay:rSm b,fvkd
oabmxm;ygw,faygh}
]b,fvdkoabmxm;vdkYvJ}
]onfxufaumif;wJh ocsmF oifMum;avhvmenf;awG ay:
aeNyDvdkYaygh}
]"mwfusawmhaum}
]t*¾&d wf[m "mwkynmray:cif t½dik ;f acwfuynmyJ}
]aq;0g;ynmuaum}
]Armjynf&UJ aq;0g;ynmu tm,kaAÁ'aq;*dP k ;f uyJ? onf
ynmu acwfopf aq;ynmeJpY mvsif rwd;k wufynm&yfy}J
]onfvdkawGajzawmh auseyfMu&JUvm;}
]b,fauseyfrvJ}
]b,fvdkar;vdkYvJ}
]tvSLcHvmwmvm;wJh}
]bmjyefajzovJ}
]onfrmS tvSLcHp&m bm&Sv d v
Ykd aJ ygh}
]onft&yfu a&TxGufw,fvdkYajymMuw,f}
]a&Txu G af wmh a&Tu tzd;k rwefbJ tvum;eD;yg;&vdv Yk m;
vdYk jyefar;&w,f}
]olwdkYu b,fvdkajzMuovJ}
]b,f&rvJ? olaY ps;eJo Y al yghvYkd ajzMuwmaygh}
]udk,fawmfu bmajymvJ}
]onfvq kd vkd sif a&TtvSLcHzYkd onfèb,fvmrvJ/onfxuf
a&TaygwJah e&mudk oGm;Ny;D tvSLcHrmS ayghvYkd ajym&w,f}
]olwdkYu bmajymvJ}
]onfxufa&TaygwJah e&m b,frmS &So d vJ ar;Muw,f}
]ukd,fawmfu bmajzovJ}
]rEÅav;aps;csdKu a&Tqdkifwef;rSmyJvdkY ajz&w,f/ 'geJYyJ
onftxJvm&jcif;&JUtaMumif;udk pOf;pm;xm;wm tck igh½iS u f kd
ajzvdu k w f thJ wdik ;f yJ xl;qef;wm t&SmvmwmyJ/ xl;qef;wm&Sv d sif
igh½SifwdkYu ñTefMuzdkYyJ}
]t½Sifbk&m;u xl;qef;wmr,Hkbl;vm;}
]tJonfvdk ajym&rSmygyJ}
]pkef;awG? wapäawG r,Hkbl;vm;}
][kwfw,f}
]pkef;awG&Sdw,f}
]awGUzl;vm;}
]Mum;zl;wmyJ}
]wynfhawmfvnf; Mum;zl;ygw,f}
]tJ'g b,fvv kd }J
]rtdyfygbl;}
]bmjyKvdkYvJbk&m;}
]rtdyfcsifawmhvdkYyJ}
]usef;rmawmh usef;rm&JUvm;bk&m;}
]rmygw,f}
]aeaumif;vsif q&mawmfukd wynfah wmf awmif;yefcsif
wm bk&m;}
]bmvJ}
]wynfah wmfukd wynfah wmfeYJ awmfr,fxifwhJ w&m;wpfy'k f
csD;jr§ifhay;zdkYyg}
]awmfrnfw h &m; ra[mwwfygbl;}
]onfvdkqdkvnf; q&mawmfa[mcsifwJh w&m;wpfyk'fudk
wynfah wmfukd a[may;yg bk&m;}
]a[mcsiw f mvnf; r&Syd gbl;}
]onfvq kd vkd nf; q&mawmfusichf w
hJ hJ usiphf Ofw&m; a[m
ygbk&m;}
]usix hf m;wm bmrSr&Syd gbl;}
]q&mawmf awmxJrmS ESpaf ygif;ESpq f ,fausmaf vmuf aecJh
w,fvYkd od&ygw,f/ tJ'g [kwo f vm; bk&m;}
][kwfygw,f}
]tJonfrmS bmvkyaf ewmvJ bk&m;}
]bmrS rvkyyf gbl;}
]usKyw
f aYkd wmh &if;pm;uav;&atmif renf; BuKd ;pm;ae&
ygw,f}
]q&mawmf[m ta0;rSm jzpfysuaf ewJh tjzpftysuu f
av;awG odaeovdk ajymMuygw,f/ tJ'g b,fvv kd b J &k m;}
]wpfcgwpf&H olzY momol pdwx f J xifvmwmuav;awGy}J
]q&mawmfu wumçwumrawGukd ausmif;ay:wufNy;D zl;
wJth cg w&m;cs;D jri§ whf m[m toHuryDb;l / tJ'golwu Ykd kd em;vnf
&JUvm; ar;Munfw h t hJ cg olwv
Ykd nf; em;rvnfMubl;vdyYk J ajymMuyg
w,f/ olwdkYa&SUuaewJh wynfhawmfawmif em;rvnfbl;? tJ'g
b,fvdkvkyfrvJbk&m;}
]rwwfEikd bf ;l / w&m;uonfvykd J a[mwwfwmyJ}
]q&mawmf odyyf o l vm;/ wpfnvH;k xdik Nf y;D ,yfcwfaewm
yJ awGU&w,f/ bk&m;pifrmS rD;Nird ;f cgeD;vsif xGe;f vdu k ef yYJ }J
]odyrf ylygbl;/ rtdycf sivf Ykd rtdywf myg}
]onftpm;taomufç toH;k taqmifawG yHak ewmaMumifh
xifw,f/ nrSm <uufawG w½kef;½kef;yJ}
]rwwfEdkifbl;}
]tJ'gawGeYJ pdwrf npfb;l vm;}
]rnpfygbl;}
]Asm}
]bmjzpfvdkYwkef; bk&m;}
]tHhMovdkYyg}
]bmjzpfvYkd tHMh owmvJ bk&m;}
]OD;Zif;wdu Yk bke;f Bu;D yJ/ 'gayrJY &[EÅmjzpfzYkd rarQmrf eS ;f rdb;l /
Ny;D awmhvnf; OD;Zif;wdu Yk bke;f Bu;D xJrmS awmif pmroifçayroif
bke;f Bu;D r[kwb f ;l / 'gvnf; &[EÅmjzpfzYkd r&nfreS ;f rdb;l / pmayoif
wJh bke;f Bu;D xJrmS awmif awmrxGuçf awmifrxGub f ek ;f Bu;D r[kwf
bl;/ awmxGuw f &m;usiahf ewJh bke;f Bu;D / tJ'gawmif &[EÅmjzpfcsif
pdwf raygufcb hJ ;l / q&mru a,musmf ;vnf;r[kwb f ;l / onfu
&[EÅmjzpf &nf&, G Nf y;D onftvkyv f yk af ew,f qdak wmh rtHMh ovdYk
b,fjzpfrvJaygh}
]wynfah wmf&nf&, G cf suu f awmh 'gygyJ bk&m;}
]wumr&JU &nf&, G cf su[ f m wumr&JU,HMk unfcsuf jzpfrmS
ygyJ}
][kwyf gw,f/ onfvjkd zpf&vdrrhf ,fqw kd m wynfah wmf ,Hk
Munfvnf; ,HkMunfygw,f}
],HkMunfcsuf[m bmoma&;pum;eJYqdkvsif o'¨gw&m;yJ}
]wifygbk&m;}
]q&mr o'¨gw&m;u Bu;D vSacsvm;}
][kwfygw,f}
]b0wPSmqdkwmu b,fvdk[mvJbk&m;}
]umrwPSmu pajym&atmif}
]wifygbk&m;}
]umrwPSmqdw k m 0ef;usit f m½Hk umr*kPw f &m;awG t
ay:rSm Niu d yfwyfpeG ;f rIawGy}J
]wifyg bk&m;}
]b0wPSmqdw k mu ]tJonf tm½Hik g;yg; umr*kPw f &m;
aMumifh ighrmS qif;&J'u k r© sm;&w,f? igcsr;f omatmif 0ef;usit f m½Hk
awG tay:rSm vdv k m;wyfrufpw d f ray:apwJh pdwx f ed ;f rIawGeYJ
xde;f Ny;D ighu, kd if g csr;f omatmifaer,f}-qdw k hJ ud,k uhf , kd uf kd cspjf rwf
Ed;k rIveG u
f w J hJ wPSmyJ}
]wifyg bk&m;}
]0db0wPSmuawmh igr&S?d olrsm;vnf; r&Sb d ;l ? avmuBu;D
rSm bmrSr&Sb d ;l / tJonf r&Sw d mawG odae&wmuav;[m Nird ;f
at;w,fvYkd wyfpeG ;f aewJph w d f wPSmyJ}
]bke;f Bu;D ajymwJw h PSmawGu eufev J ukd wf m bk&m;}
]odyfem;rvnfcsifbl;vm;}
]wynfah wmfem;eJaY wmfatmif trde&Yf ydS gOD;bk&m;}
]'gqdkvsif vG,fvG,frSwfom;aygh}
]wifygbk&m;}
]tm½Hkig;yg;vdkvm;wm umrwPSm}
]wifygbk&m;}
][kwfygw,f}
]olu OD;Zif;udak wmif;yefw,f/ wynfah wmforD; vdck siw f hJ
qku pm;p&m? 0wfp&mawG r[kwyf gbl;? olrY mS tvkyw f pfck vkyf
aewm a&SUwd;k r&jzpfaew,fvYkd olajymygw,f/ Ny;D awmh ol[m
olrsm;awG&UJ a&SUaemuftaMumif;awGvnf; a[majymaeygw,f/
rSevf wS ,fqNkd y;D ar;jref;olawGvnf; wef;pDaeygw,f/ olèonfvkd
jzpfwm[m bmjzpfwmqdw k m rodb;l / onfvyk if ef;[m wynfh
awmfpvkyfwJh vkyfief;yJ/ wynfhawmfudk xdef;zdkYvdkuf&if; olu
onfvdk jzpfoGm;wmygyJ/ onfawmh 'g[m bmjzpfoGm;EdkifovJ
qdwk mvnf; rodb;l / t&Sib f &k m;wdv Yk kd wu,fusiBhf uaH eolawGyJ
'gudo k Ed idk rf ,fqw kd m ,HMk unfygw,f/ wynfah wmforD;&JU tm½Hrk mS
vnf; t&Sib f &k m;eJY t&Sib f &k m;&JUawmifukd ay:w,fvYkd od&yg
w,f/ onfawmh wynfah wmforD;udk ypfrxm;bJ olaY wmif;qdck suf
uav;awGukd vrf;ñTejf yKay;yg bk&m;? wynfah wmf awmif;yefyg
w,f/ onfvkd wumrtaru ajymcJw h ,f}
][kwrf mS yg bk&m;}
]tJonfwek ;f u OD;Zif;u ajymvdu k w
f ,f/ aumif;NyD awGU
wmaygh/ 'gayrJY onfvkd awGUwJt h cgawmh wumrBu;D orD; wpf
a,mufwnf;eJaY wGUrS jzpfr,fvv Ykd nf; ajymcJw h ,f}
]taru ajymygw,f}
]wumrtaru wynfah wmfvnf; ryg&bl;vm;vdYk aps;
qpfvYkd wumrtarudyk g OD;Zif;u awGUcGiahf y;cJw h myJ}
]ajymygw,f bk&m;}
]onfvakd jym&wmu wumr&JUb0udk rvGrJ aoG a0zefay;
&rSmqdak wmh wumr&JU wynfah wGa&SUrSm raumif;vSvyYkd }J
]em;vnfygw,f bk&m;}
]tJonfvq kd v kd sif onfpum;awG jzwfMuawmhp/Ykd wumr
udk OD;Zif;ajymr,f}
]aumif;ygNyDbk&m;}
]wumr&JUb0udk tpuae tcktaetxd tHjyprf;yg/
tJ'gudk OD;Zif; em;axmifay;ygr,f}
]wynfhawmfu yXrrSm tarykwD;pdyfxGufwm vdkufxdef;
ay;&if;eJY wynfah wmfvnf; ykw;D pdyw f mygyJ}
]vdkufxdef;w,fqdkwm b,fvdkvJ}
]taru rde;f rom;qdak wmh tazmfvw kd maygh bk&m;/ tJ
onfawmh wynfah wmfvnf; ykw;D pdyv f ukd &f wmaygh]
]b,foGm;pdyfMuwmvJ}
]bk&m;ykx;kd eJY rEÅav;awmif? &efuif;awmif tppawGygyJ}
]wumrtaru bmvkyfwmvJ}
]olu pD;yGm;vnf;rvkyEf ikd /f tazu avjzwfNy;D vJaew,f/
pdwfnpfvdkYyJayghbk&m;}
][kwfNyD}
]wynfah wmfvnf; ykw;D pdy&f if;eJY ykw;D pdy&f wm[m t&om
&Sdvmygw,f}
]b,fvdkt&om &SdwmvJ}
]ykw;D pdy&f vdYk anmif;nmwmawGvnf; r&Sad wmhbJ pdwu f
vnf; b,frS rvGirhf yg;bJ onfyw k ;D xJrmS wnfaewmayghb&k m;}
]tcsdefb,favmufMumMumvJ}
]tcsed [ f m r&Sad wmhovdak ygh bk&m;}
]b,fvdkvJ}
]MumayrJY cPvdak ygh}
]tdyfaysmfaeovdkvm;}
]r[kwfygbl;}
]jzpfyHkvkyfygOD;}
]ud,k u hf ,kd u
f kd ,HMk unfpw d t f jynfeh YJ csr;f ajrah eygw,f}
]'gaumif;wmayghaemf}
][kwfygw,f}
]tJnrf mS tm½Hjk rif pNyv D m;}
]taMumif;oifw h ikd ;f tm½Hrk mS xifaeygNy}D
]tJ'gawGu trSeaf wGvm;}
]trSeaf wGu rsm;ygw,f}
]tckbmjzpfaeovJ}
]tckjzpfaewmu em&Dwpf0ufavmufMumwJt h xd tcsed f
r&Sb
d aJ evdYk &aeygw,f}
]tJ'gNyD;awmhaum}
qdw
k mvnf; &ifet YJ jynfh yl&ygw,f}
][kwfuJh}
]ay;p&mawGukd ay;rSay;Edik yf ghrvm;qdw k mvnf; &ifeYJ t
jynfh ylae&wmygyJ}
][kwfrSmygyJ}
]wynfah wmfwrYkd mS u onfvykd pl &mawGeYJ rat;&bl;/ at;
csiv
f sif bk&m;a&SUrSm ykw;D pdyaf e&w,f}
]tJ'g rSm;wmyJ}
]b,fvv kd J bk&m;}
]ylp&mawG ylvu kd pf rf;yg}
]cdik ;f raeygeJY bk&m;? ol[ Y mol ylNy;D om;yg}
]ylwm[m pGr;f tm;awGukd xkwaf y;w,f}
]b,fvdkxkwfrSmvJ bk&m;}
]ylawmh &p&m-&atmif aMumifMh updu k f vIy&f mS ;w,f? ay;p
&mvnf; ay;Edik af tmifaygY/ onfvykd J aMumifMh updu k f vIy&f mS ;r,f}
]'gawmh vky&f wmayghb&k m;}
]rylvsif b,fvyk rf vJ}
]rvkyv f rYkd S rjzpfbb J &k m;}
]rjzpfb;l vdYk odwm[m ylwmyJ/ onfyw l mudk azsmufzsuf
rypf&bl;/ 'gudk aysmufysuo f mG ;atmifvyk v f sif at;awmhomG ;vdrhf
r,f}
]bmawGvJ bk&m;}
]bdk;bdk;atmif wu,f&Sdwmudk}
]vlwpfa,muf onfavmuftMumBu;D wnf&v
dS Ykd jzpfrvm;
As}
]olwu Ykd omrefvrl [kwb f ;l bk&m;}
]bmvJAsm}
]0dZÆmaygh}
]0dZmÆ qdw k m todynm&Siv f Ykd t"dygÜ ,f&w,f? todynm&Sif
[m wpfa,mufqdk wpfa,muf ay:aygufvsif vlawGtusdK;rsm;
Muw,f}
][kwfwmayghbk&m;}
]tJonfbdk;bdk;atmifaMumifh vlawGrSm&wJhtusdK; ajymprf;
ygOD;? vlawGrmS &Sad ewJh onfuaeYxd vkyu f ikd af eorQawGxrJ mS bd;k
bd;k atmif&UJ ynmqdw k m wpfreI w f pfrmT ;uav;awmif jyp&m r&Sd
bl;/ ynm&Sq d w kd m onfvrkd jzpf&bl;/ ol[m vlxrJ mS xl;jrwfwv hJ l
jzpfw,fqv kd sif ol&Y UJ ajc&mawGvuf&mawG[m vlawGwikd ;f qDrmS
ruif;Edik af tmif jzpfaezdYk vdw k ,f/ bd;k bd;k atmif omoemawmfukd
MunfnKd vu kd w f mwJ/h Armjynfukd t*Fvyd t f pd;k & tmPmodr;f w,f/
olwdkY[m rdpäm'd|dawGvdkY vlwdkif;odMuw,f/ rdpäm'd|dawGudk bdk;bdk;
atmif[m bmjzpfvYkd t0ifc&H ovJ/ tppawG pOf;pm;Munfv h sif
odEdkifw,f}
]wynfah wmfu rsuaf pheYJ wyftyfjrifz;l wm}
]tJ'gqdv k sif bd;k bd;k atmif rvmeJv Y aYkd jym}
]bmjzpfvdkYvJbk&m;}
]tJ'g[m wumr&JU tm½Hjk rifyjJ zpfw,f/ tm½Hjk rif[m "mwf
pGrf;tm;enf;ao;vdkY vkyfae&wmyJ}
]b,fvv kd J bk&m;}
]ucsi?f u&ifawG&UJ ½d;k &mynmawGqw kd m &Sw d ,f/ 0g;rD;zkwf
wmwd?Yk Muuf½;kd xd;k wm wdaYk ygh}
]tJ'gu bmjzpfvv Ykd }J
]ewfq&mu olpw d pf rG ;f &nfeYJ olow d myJ/ tJ'gudk 0g;rD;zkwf
vdu k v
f Ykd xGuv f mwJh tcd;k u olu Y odP
k ;f tm½Hrk yI /J 'gudk b,fou l rS
bmrSjywm r[kwb f ;l / 'gayrJY tJ'gawGrygvsif rNy;D bl; jzpfae
w,f/ pdw[ f m tm;r&Sad o;vsif tm½H½k yk w f pfcck u k kd ,lwwfw,f/
wumr&JU bd;k bd;k atmif[m wumrpdwu f ,lxm;wJh tm½H½k yk w f pfck
yJ jzpfw,f/ wu,hb f ;kd bd;k atmif[m avmuxJrmS &Sad ewm r[kwf
bl;/ 'gaMumifh bd;k bd;k atmifrvmeJY ajymvTwzf Ykd BuKd ;pm;oifw h ,f}
]rvkyyf geJY bk&m;}
]bmjzpfvdkYvJ}
]wynfhawmf xrif;tdk;uav; uGJaeygOD;r,f}
]wumr pum;yHw k pfck Mum;zl;vm;}
]b,fvv kd J bk&m;}
]aMumufvsifvGJ? &Jvsifrif;jzpfw,f-qdkwmyJ}
]vGcJ grSvaJG &m aMumufygw,fb&k m;}
]'gjzifvh nf; vGaJ eaygh}
]rwwfEikd b f ;l bk&m;}
]'gudrk ausmEf ikd v
f sif OD;Zif;wdu Yk kd ay;vSLae&ayrJY OD;Zif;wdYk
tem; a&mufvmEdik rf mS r[kwb f ;l yJ}
]NyD;awmh onfxuf csrf;omvGwfvyfatmifvnf; rwwf
Edik b
f ;l jzpfvrd rhf ,f}
]aemifryS J BuKd ;pm;Edik af umif;yg&JUbk&m;/ tckawmh aMumuf
ygw,f}
]jrpfBuD;em;ZmwdyJvm;}
]wynfah wmfu rEÅav;Zmwdyg}
]'gaMumifh pum;ajymaumif;wmud;k }
]t½Sib f &k m;wdYk Ak'b
¨ ek ;f Bu;D awG tawmfvw G v f yfwmyJ}
]rsm;wJah e&mqdak wmh onfvjkd rif&wmvnf; jzpfrmS yg}
][kwyf gw,f/ c&pf,mefbek ;f Bu;D uawmh ArmjynfrmS t
enf;tyg;yJ&Sdwmr[kwfvm;}
]onfbufrSmawmh enf;enf;ydkrsm;r,faemf}
][kwyf gw,f/ wynfah wmfu txufArmjynf c&pf,mef
toif; Ouú|yg}
]'gqdkawmh tawmfyJ/ c&pf,mefawGtaMumif; OD;Zif;wdkY
odoifw h ,f xifwmuav;awG ajymprf;yg}
]txl;awmh rajymwwfygbl;}
]c&pf,mefyÍÆi;f cHwmawG ½ky&f iS x f rJ mS Munfzh ;l w,f/ tav;
teufyJaemf}
][kwfygw,f}
]c&pf,mefbek ;f Bu;D A[dt k pnf;ta0;awG bmawGvnf;
vkyrf mS yJ xifw,f}
]vkyfygw,f}
]tJonfrSm b,fvdkawGajymMurvJ}
]tenf;tyg;od&wmawmh taqmufttHek YJ t0wftqif
awGrmS a'ou bmoma&;qdik &f m taqmufttHek YJ t0wftqif
vdYk owfrw
S Ef ikd wf m&Srd ,fqv kd sif tJonftwdik ;f vdu k Nf y;D aqmufvyk f
0wfqifEdkifMuzdkYqdkwmrsdK;awG qHk;jzwfw,fod&w,f}
]a'ocHawGu olawmfpif[m t0ga&mif0wfoifw h ,f qdk
vsif 0wfciG &hf wdS ,f qdw k mrsKd ;aygh}
][kwfygw,f}
]aumif;om;yJ/ bmrSawmh rajymif;vJMubl; xifygw,f}
][kww f ,f/ tajymif;tvJ r&SMd uygbl;}
]taqmufttHkvnf; onfvdkyJaemf}
][kwyf gw,f? odyv f nf;rrsm;bl; r[kwv f m;}
][kwyf gw,f? c&pf,mefbek ;f Bu;D awG[m rrsm;ayrJY tvkyf
awmh tawmfvkyfMuwJhyHk &Sdw,f}
][kwfw,f? usef;rma&;? ynma&;? tppbufpHkyJ aqmif
&GuMf uw,f? t½Sib f &k m;wdYk Ak'b
¨ mombke;f Bu;D awGvnf; onfvykd J
vkyMf uvsif ydrk w kd ;kd wufp&m&Srd mS yJ}
]Ak'b¨ momu tJonfvv kd yk w
f mudk taumif;vdrYk jrifb;l }
]aumif;w,fr[kwfvm; bk&m;}
]bmomwpfcek w YJ pfc[ k m taumif;owfrw S w f mcsi;f rwl
Mubl;}
]b,fvv kd J bk&m;}
]yHkpHtm;jzifh ocFsmbmomeJY tEkynmbmomqdkMuygpdkY?
ocFsmu wdusaocsmwmudk taumif;vdo Yk wfrwS rf mS aemf/tEkynm
u cHpm;rIay;Edik w f mudk taumif;vdo Yk wfrw
S vf rd rhf ,f}
olu
Y kd tpmay;wmjzpfvYkd ygyJ}
]onfvdkay;wmu ay;wmrSr[kwfbJ}
]b,fvdkjzpfvdkYvJ}
]vJv, S wf m jzpfvaYkd ygh}
]avmuBu;D rSm vJv, S w f mrygbJ ay;w,fqw kd m&Sv
d sif jy
prf;ygOD;}
]wynfah wmfwYkd c&pf,mefawGay;wm[m vJv, S w
f m b,f
vdkygovJ}
]bk&m;ocif&UJ rsuEf mS &rIeYJ tvJtvS,rf &Sb
d ;l vm;/ pOf;pm;
Munfhaygh}
]Ak'b
¨ momZmwfeyd gwfawGxu J ay;wmawGvnf; onfvkd
yJvm;}
][kwfygw,f}
]enf;enf;avmuf jyprf;ygOD;}
]a0óEÅ&mrif;Bu;D [m om;awG? r,m;awGay;qdk r[kwf
vm;}
][kwfygw,f? olb,fvdkay;ovJ}
]oAÁnKwÓPó ypöa,m a[mwk-yJ}
]t"dyÜg,fu}
]tm;vH;k odwÓhJ Pf&UJ taxmuftyHh jzpfygapaygh}
]ay;MuwmawGtm;vHk;[m onfvdkawGcsnf;yJvm;}
]onfvdkr[kwfwm enf;enf;yJ&Sdr,f}
]tJonfvdkay;wm b,folvJ}
]vltawGyJ? ]aZmufrSef;? urf;rSef;qdkwm rodolawG}-vdkY
ajym&rSmaygh}
]ay;wm&JU tusKd ;tjrwfukd rjrifoal wGaygh}
][kwyf gw,f? ray;wwfbaJ y;awmh ay;olom epfemwm
r[kwbf J ,lov l nf; epfemw,f}
]b,fvdkvJ}
],lo[ l m tvum; ,laumif;ç&aumif;w,fqw kd hJ tawG;
tjrifrsKd ; 0ifwmaygh/ onfpw d "f mwf[m &,lou l kd twdik ;f rod epf
emapEdkifwmyJ}
]ay;wwfo&l UJ ay;wm &,lou l awmh wefz;kd ay;&awmh odyf
raumif;ovdk jzpfrvm;yJ}
]rjzpfygbl;? olvnf; tusKd ;rsm;ygw,f}
]b,fvdkvJ}
]xrif;oGm;awmif;wmrSm ud, k w
f wfEidk w
f w hJ efz;kd ay;cJ&h
awmh xrif;[m wefz;kd ay;vsi&f wmyJvYkd pdwv f v kH ufvkH jzpfomG ;
wmaygh}
]aemufpm;zdkYtwGuf vrf;odoGm;w,f qdkvdkwmvm;}
][kww f ,f/ xrif;wpfxyfpm;zdYk oGm;awmif;wmrSm xrif;
txyfxyfpm;&zdYk enf;vrf;ud&k vdu k of vdk jzpfomG ;awmh xrif;pm;
& enf;vrf;udk odoGm;vdkYaygh}
]ESpfOD;ESpfbufaumif;wmaygh}
]wumu rdk;aumif;NrdKUuyJvm;}
][kwfygw,f}
]wumwdkY rdk;aumif;NrdKUu ESpfwpfaxmifjynfhyGJBuD;vkyfzdkY
aMumfjimxm;w,faemf}
][kww f ,f/ tJonfyrJG mS uReaf wmfvnf; bke;f Bu;D abmif
cPwufr,f/ uReaf wmfh rde;f ru wdu k wf eG ;f w,f}
]aMomfèat;}
]bkef;BuD;wdkYu b,fuvJ}
]rEÅav;wpfbufurf; rif;uGef;t&yfuyJ}
]uReaf wmfrY ed ;f ruvnf; rEÅav;uyJ}
]tck wumb,foGm;rvJ}
]rEÅav; ukeo f mG ;0,fr,f?tdru f ta&mif;t0,fvyk w
f ,f}
]onfvrf;uawmh odyu f Rr;f rSmayghaemf}
][kwyf gw,f? a&SUublwm[m ebm;blwmyJ/ tJonfrmS
npm pm;Mur,f}
]onfnpmudk bke;f Bu;D wdt Yk wGuf wm0ef,yl g&ap}
]aus;Zl;yJ/ 'gayrJY wdb Yk ek ;f Bu;D awG[m nbufrmS xrif;
rpm;Mu&bl;}
]em;axmifygr,f}
]tJ'gqdv k sif xdik v f u
kd }f
]ajymyg}
]wumu wdu Yk kd tckvakd y;vSLwm b,fvt kd usKd ;odvvYkd }J
]'guawmh teaEÅmteEÅaus;Zl;aygh}
]aMomfèat;? 'gudk enf;enf;cGMJ unfrh ,f}
]cGyJ g}
]teEÅig;yg;&Sw d ,fvYkd od&w,f}
][kwfygw,f}
]tJonfxrJ mS rdbESiq hf &mqdw
k hJ teEÅEpS yf g;uawmh aus;Zl;
&Sw
d m xif&mS ;w,f}
][kwfygw,f}
]auR;arG;vmcJw h mawG? oifMum;jyowmawGaygh [kwv f m;}
][kwfygw,f}
]usew f hJ teEÅjzpfwhJ bk&m;?w&m;?oHCmu b,fvakd us;Zl;
&Swd mvJ? tJ'g b,fvo kd ad eovJ}
]aMomfè'guawmh aemifb0aus;Zl;aygh}
]wum onfvakd jymr,fvYkd xifygw,f? 'gudak y:vGiaf tmif
ar;vdkufwmyg}
]'gèrrSefvdkYvm;}
]rrSeb f ;l ajymvdYk b,fjzpfrvJ}
]rSefw,faygY}
]rSefw,fajymvdkYvnf; b,fjzpfrvJ}
]b,fvdkvJ}
]bmrSajymvdrYk jzpfwhJ pum;yJ}
]bmjzpfvdkYvJ}
]tJonftajzu enf;enf;usyfygw,f}
]bmaMumifhvJ}
]wumud, k wf ikd f rodwm jzpfvyYkd }J
]bmudk rodwmvJ}
]'gèrSew
f ,fçrSm;w,f qdw k mudak ygh}
]bmaMumifh rodb;l ajymovJ}
]oufaojyp&m r&Sv d aYkd ygh}
]onfvdkvm;}
]oufaor&SdwJhpum; w&m;0ifyghrvm;}
][kwfw,f}
]w&m;r0ifwJhpum;[m ajym&rnfhpum; [kwfyghrvm;}
]onfvdkqdkvsif bk&m;? w&m;? oHCmeJYpyfNyD; aus;Zl;udk
b,fvakd jym&rvJ bk&m;}
]'guawmh b,fvakd us;Zl;&So d vJoad tmif Munf&h rSmaygh}
]tJ'g Munfjh yygOD;}
]wum t&ufaomufw,fr[kwfvm;}
]aomufygw,f}
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]'umrBu;D wdu Yk akd [mzdYk OD;Zif;wdq
Yk rD mS w&m;r&Syd gbl;}
]bkef;BuD;wdkYu txl;wvnf w&m;awG usifhaeMuwmyJ
r[kwfvm;}
][kwyf gw,f? OD;Zif;wdYk w&m;usiahf ewmygyJ/ 'gayrJ-Y }
]tJ'gyJa[maygh bk&m;}
]tJ'gu a[mvdrYk jzpfb;l }
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]OD;Zif;wdu
Yk siw hf w hJ &m;u b0rSmb,fvakd evsif Nird ;f at;
rvJ-qdw k muav; avmufyJ jzpfygw,f}
]tJ'gyJa[maygh bk&m;}
]'gu 'umrBu;D eJY rywfoufawmhb;l r[kwv f m;}
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]'umrBu;D wdu Yk onfb0rSmNird ;f Ny;D om;? at;Ny;D om;jzpfae
vdYk onfb0twGuf bmrSr&Smawmhb;l / aemifb0twGuyf J &SmaeNyD
r[kwyf gvm;/ OD;Zif;wdu Yk aemifb0qdw k m b,fqaD erSe;f awmif
rodao;bl;/ onfb0twGuyf J vkyaf eolawGy}J
][kwyf gY bk&m;}
]tJ'gaMumifh 'umrBuD;wdkYtwGuf bmrSa[mp&mr&Sdbl;
ajymcJhwmyJ}
]onfb0twGuf bke;f Bu;D &SmyHyk J a[mygbk&m;}
]tJ'g emrSmvm;}
]emrSmayghbk&m;}
]uJè'gqdk em;axmif}
]a[mèbk&m;}
]OD;Zif;awmifay:rSm bk&m;wefaqmif;Bu;D vnf; &Sw d ,f}
]wifygY bk&m;}
]ausmufwkH;ausmufcJBuD;awGvnf; ½Sdw,f}
]wifygY bk&m;}
]refusnf;yifBuD;awGvnf; &Sdw,f}
]wifygY bk&m;}
]tJ'gawGukd tJ'gawGtwdik ;f jrifatmifMunfw h myJ}
]b,fvdkvJbk&m;}
]bk&m;wefaqmif;udk bk&m;wefaqmif;Bu;D vdYk jrifatmif
Munfw h ,f?ausmufw;kH Bu;D awG?refusn;f yifBu;D awGuv kd nf; ausmuf
wH;k Bu;D awG? refusn;f yifBu;D awGvYkd jrifatmif Munfw h maygh}
]bke;f Bu;D 'umrBu;D udk ajymifp&mrSwo f vm;}
]bmjzpfvdkYvnf; 'umrBuD;}
]refusn;f yifukd refusn;f yifvjYkd rifatmif Munhaf ep&mvm;}
]refusn;f yifukd refusn;f yifvYkd wumrBu;D wdu Yk ryGm;rsm;
bJ jrifvdkYvm;}
]refusn;f yify?J wrmyifvYkd bke;f Bu;D ujrifvv Ykd m;}
]onfvdkawmh rjrifygbl;}
]'gqdv k sif refusn;f yifvjYkd rifatmif yGm;rsm;p&mbmvdo k vJ}
]bmvJ bk&m;}
]½ku©pdk;BuD;? o&JwapäBuD;aygh}
]tr,fav;? aMumufp&mBu;D bk&m;}
][kww f ,f? refusn;f yifay:u qif;vmawmhrmS vdv k kd jzpf
vmw,f}
]aMumufygw,f bk&m;}
]wu,fawmh refusn;f yif[m refusn;f yifyjJ zpf&r,f r
[kwfvm;}
][kwyf gY bk&m;}
]b,favmufww d wf wd ?f b,favmufarSmifarSmif refusn;f
yifu refusn;f yifyJ jzpf&rSmr[kwv f m;}
][kwfygw,f}
]bk&m;wefaqmif;Bu;D uvnf; onfvykd ?J [dv k jkd zpfcsif onf
vdkjzpfcsifw,f}
][kwrf mS yg bk&m;}
]wu,fu jzpfEdkifrSmvm;}
]rjzpf&bl;aygY bk&m;}
]ausmufw;kH ausmufcBJ u;D awGvnf; onfvykd ?J bmrSrajymif;
vJypf&bl;yJ r[kwv f m;}
]rajymif;vJ&rSmyJaygY bk&m;}
]'gayrJY ajymif;vJNy;D jrifcsiw
f ,f}
][kwfrSmygyJ}
]jrifvsif raMumufaybl;vm;}
]aMumufrmS aygY bk&m;}
]jrifNy;D rS? r[kwb f ;l ajzvdYk &ygYrvm;}
]rvG,b f ;l aygY bk&m;}
]onfawmh ajymif;vJNy;D rjrifru D wnf;u ajymif;vJrjrif
atmif refusn;f yif[m refusn;f yifyv J Ykd ryGm;rsm;oifb
h ;l vm;}
][kwyf gw,f bk&m;? yGm;rsm;oifyh gw,f}
]'gèOD;Zif;yGm;wJh w&m;yJ? 'gè atmifjrifomG ;vsif at;csr;f
aysmaf rGUoGm;wmyJ/ onfvjkd zpfvsif vkypf &m&Sw d m olzY mom vkyf
oGm;NyDaygY}
]aus;Zl;wifygw,f bk&m;? om"kyg}
][kwfw,f}
]onfawmh onfouFe;f ESpx
f nfu vG,v
f ,
G ef YJ rajcmuf
bl;}
][kww f maygY bk&m;}
]'gqdv
k sif ouFe;f u ausmif;rSmwpfxnfyJ usew f ,f}
][kwfvm;}
][kwyf gw,f? ouFe;f oH;k xnfyJ &Swd myg}
]ouFe;f tydx
k m;a&maygh bk&m;}
]bk&m;u bke;f Bu;D awGukd ouFe;f oH;k xnfyx
J m;zdYk cGijhf yKwm
yJ}
]wifygY bk&m;}
]onfawmh qGr;f pm;&vdYk aumif;wm&,f? ouFe;f wpfxnf
wnf;eJY wpfaeYvHk;wpfnvHk; ae&vdkY raumif;wm&,f b,f[mu
aumif;ovJ pOf;pm;w,f}
][kwfwmaygh}
]'grSr[kwf qGr;f pm;vdYk raumif;wm&,f? ouFe;f tjynfeh YJ
ae&vdYk aumif;wm&,f b,f[mudak &G;rvJaygh}
]tJ'gudk b,fvkd qH;k jzwfvu kd w
f mvJ}
]qGr;f pm;vsif tqmawmhaysmufr,f/ wpfaeYv;kH tcsr;f cH&
r,f/ qif;&wmvnf; yef;ao;w,f/ qGr;f tqmcHvsif qif;&Jwm
wpfcyk &J r,f/ onfawmh rqif;awmYbJ aevdu k rf ,f-qdNk y;D rqif;
awmhwmyJ}
]aus;Zl;rwifygbl;}
]bk&m;}
]rtHhMoygeJY}
]bke;f Bu;D u onfavmuf aus;Zl;udk rodwwfwmtwGuf
b,fvdkrtHhMobJ ae&rSmvJbk&m;}
]onfvq kd v
kd sif 'umrBu;D udk OD;Zif; enf;enf;ar;Munfrh ,f}
]bmar;rSmvJ bk&m;}
]ajzom ajzyg}
]ar;yg bk&m;}
]'umrBu;D rSm ay;p&m? auR;p&m ydyk v kd Qv
H QH ypön;f ypö,awG
r&Sdbl;qdkvsif wumrBuD;auR;EdkifygYrvm;}
]b,fauR;Edik rf vJaygY bk&m;}
][kwNf y?D tJ'g wpfcsux f m;vduk }f
]xm;ygr,f bk&m;}
]aemufwpfcsuv f nf; ar;&OD;r,f}
]ar;yg bk&m;}
]'umrBu;D rSm jynfph ykH v kd QaH eawmifrS 'umrBu;D u vSL'gef;
csiwf phJ w
d af pwem r&Sv d si?f onfvkd vSL'gef;auR;arG;Edik yf ghrvm;}
]b,fauR;Edik rf vJaygY bk&m;}
]OD;Zif;&JUtusio Yf ud m© u &p&mr½Sad tmif jzpfaer,f? 'um
rBu;D u auR;arG;vdpk w d f ½Syd gYrvm;}
]r[kwfygbl;}
]bmjzpfvdkYvJ}
]'umrBuD;udk 'umrBuD;q&mawmfu oifay;vdkufwm
ykwD;pdyfenf;ynm [kwfvdkYvm;}
]'umrBu;D q&mawmfu 'umrBu;D wdu Yk o
kd ifwm ykw;D pdyf
enf;r[kwyf gbl;/ pmawG oifay;vdu k wf myg}
]'gqdv k sif 'umrBu;D wdw
Yk wfwyhJ nm[m pmayynmyJ}
][kwfygw,f}
]'gqdvk sif tJonfpmayynmeJY ajymaygh}
]bkef;BuD;uvnf; aygufayguf&Sm&Sm}
]onfvrkd ajymeJY 'umrBu;D }
]pmxJrmS ykw;D taMumif;rS rygwmyJb&k m;}
]Asm}
]a&S;u bk&m;pmawGxJrSma&m? t|uxmawGxJrSma&m?
#DumawGxrJ mS a&m ykw;D pdyt f aMumif; ygrSrygwmyJ}
]onfvq kd v
kd sif b,fu&Ny;D ykw;D updyaf eMuwmvJ wum
rBuD;}
]tJ'gawmh rodaygif bk&m;}
]'umrBu;D uawmh ajymNy}D
][kwyf gY bk&m;}
]'umrBuD;touf tck&Spfq,fem;a&mufNyDaemf}
][kwfygYbk&m;}
]'umrBuD;wdkYudk bkef;BuD;txifao;rjyeJYaemf}
]pdwcf s 'umrBu;D ? txifao;rjybl;? 'gayrJ-Y }
]'gayrJu Y bmvJb&k m;}
]&Sw
d t
hJ wdik ;f awmh jrifjycGihf ay;ygaygh/ 'grS 'umrBu;D wdYk
tusdK;rsm;rSmaygh}
]ykw;D pdywf m b,fvt kd usKd ;eJY b,fvpkd pd pfrv
d v Ykd J bk&m;}
]tusdK;enf;wmawGu trsm;BuD;}
]bke;f Bu;D rBuKd uwf meJY tjypfajymwm rvkyef b YJ &k m;}
]tjypfajymwmvm;? tppfajymwmvm; 'umrBuD;u ppf
Munfhyg}
]ppfp&majym bk&m;}
]aumif;NyD? ykwD;tjypfawG trsm;BuD;xJu xdyfwef;uswJh
wpfcuk kd ajymr,faemf}
]ajym-bk&m;}
]'gtwGuf ar;cGe;f enf;enf; ar;r,faemf}
]ar;-bk&m;}
]'umrBuD; w&m;&NyDvm;}
]r&ao;ygbl; bk&m;}
]usifhvmcJhwm b,favmufMumNyDvJ}
]tNru J siahf ewmrS r[kww f mbJ bk&m;/ 'gu ajymvdrYk &bl;}
]w&m;rusiv hf sif rw&m;usiahf evdv Yk m; 'umrBu;D }
]bkef;BuD;u tJonfvdk rar;eJYbk&m;}
]bkef;BuD;ajymyHku oabmusp&myJ}
]bmjzpfvdkYvJ 'umrBuD;}
]'umrBuD;wdkYu oDveJYyJaeaewmudk w&m;tm;xkwfae
wmvdYk rrSwb f J trIrthJ rSwrf hJ xm;Muwm/ onfvkd pmeJaY yeJY ajym
awmh [kww f myJ-vdYk auseyfrv d yYkd g}
]'umrBuD;wdkYu pmorm;? ayorm;qdkawmh pmeJYayeJY
ajym&wmyJ}
]bke;f Bu;D u wpfyg;wnf;aeNy;D 'gawGyJ pOf;pm;aewm xif
yg&JU}
][kww f maygh?tJ'g[m w&m;tm;xkwaf ewmyJ 'umrBu;D }
]vkyjf yefNyD bke;f Bu;D u}
]w&m;awGukd w&m;rSe;f odatmif awG;ac:pOf;pm;wm[m
r*¾iw f &m;tvkyaf wG r[kwv f v Ykd m;}
][kwyf gw,f bk&m;}
]r*¾opöm[m yGm;&rnfh w&m;yJ? 'gèyGm;rsm;wm[m w&m;
tm;xkwfwmyJaygh}
]bke;f Bu;D [m tJonfw&m; tm;xkwaf ewmyJaygh}
]ody[ f w k w
f maygh wumrBu;D }
]olrsm;awGuawmh bkef;BuD;udkodaeMuwm wpfrsdK;yJ}
]olwdkYu b,fvdkodaeMuvdkYvJ}
]bke;f Bu;D u w&m;vnf;rxdik b f ;l ? pum;awGyJ uyfoyf pOf;
pm;aew,f vdaYk ygh}
]'gvnf; oDvawGy}J
][kwyf gw,f bk&m;}
]onfvq kd akd wmh oDvqdw
k m 0d&wDapwodu&f UJ emrnfawG
yJ}
][kwyf gY bk&m;}
]r[*¾Kw[ f m onf0&d wDawGeYJ r,SOb f ;l qdak wmh r[*¾Kwf
pdwf jzpfwt hJ cgrSm oDvapmifph nf;rI apwemawG &SEd ikd yf gYrvm; 'um
rBuD;}
]0d&wDeYJ r,SObf ;l qdak wmh r[*¾Kwpf w
d jf zpforl mS oDvr,SOf
bl;-vdyYk J tajzxGuyf gr,f bk&m;}
]oDvqdw k m raumif;wmawGukd a&SmifMuOfwmyJ}
][kwfygw,f}
]a&SmifMuOfw,fqw kd m a&SmifMuOfp&mawGrodbJ a&SmifMuOf
vdYk &ygYrvm;}
]r&ygbl; bk&m;}
]a&SmifMuOfp&mawGu ½kyaf wGvm; 'umrBu;D }
]r[kwyf gbl; bk&m;}
]emrfawGvm;}
]r[kwyf gbl; bk&m;}
]a&SmifMuOfp&mawGu rSm;,Gif;vGefusL;wJh udk,ftrIawG?
EIwftrIawG? pdwftrIawG r[kwfvm;}
][kwyf gw,f bk&m;}
]tJ'g pdwu
f Ekd UHS pyfatmif rxm;Edik v f aYkd ygY 'umrBu;D }
]'umrBu;D wdu Yk kd pdwrf ESUH bl;vdYk ajymvdu k w f maygY}
]'umrBuD;u emvdkYvm;}
]bk&m;uajymNyD;om;rdkY em&rSmawmh r[kwfawmhygbl;
bk&m;}
]bk&m;u b,fvdkajymovJ}
]ykxkZÆaem Or®wåaum-vdkYaygh}
]ykxZk Of[m t½l;yJvv Ykd m;}
]wifyg bk&m;}
]t½l;vdkYtajymcH&wm emwwfzdkYaumif;w,faemf}
]t½l;rdYk t½l;vd-Yk tajymcH&wmyJb&k m; bmemp&mvdo k vJ}
]t½l;jzpf&wmudu k emp&mr[kwb f ;l vm; 'umrBu;D }
]ud,
k u Yf kd ½l;w,fvaYkd jymvdo Yk m t½l;vdo Yk &d wm? b,fv½kd ;l
w,fvYkd ud, k u f odwmrS r[kww f myJ}
]'gvnf; [kww f myJ}
]onfawmh t½l;tajymcH&ayrJY ud, k u
hf , kd u f kd wu,f½;l
w,fvdkYrS rodwmbJ}
][kwfwmyJ}
]onfawmh ud, k ½f ;l rSe;f rodbJ olrsm;u t½l;vdYk tajymcH&
wmtwGuf emMunf;&SuEf ;kd &aumif;rSe;f vnf; rodb;l aygh bk&m;}
]'umrBu;D u bk&ift h oH;k pma&;Bu;D orD;rdx Yk ifw,f? ud,
k hf
udk,fudk umuG,fajymqdkwm aumif;vSacsvm;}
]wu,f[kwfwmawGyg bk&m;}
]tck ud, k t hf awG;rESUH wm &dyrf zd v Ykd Nkd yaD emf 'umrBu;D }
]'umrBu;D wdYk tjrwfwEd;k usiahf ewJh oDvudak wmif onf
avmufuav; todEUHS atmif rawG;Ekid w f mtwGuf xdwv f efrY yd g
w,f}
][kwfw,f? wu,f vefYp&mBuD;aygh}
]oDvudk ydik ;f jcm;rdatmif rodawmh oDvysuw f mvnf; rod
bl;aygh bk&m;}
][kww f maygh? ykw;D pdyv f sif oDvvHw k ,fawmif vGNJ y;D xif
awmh txifeYJ wu,ft h jzpfu ta0;Bu;D jcm;aew,f}
]oDvawG apmifah umif;jcif;Bu;D apmifv h mcJ&h Ny;D uk, d ofh v
D
ud,k f eif;acszsuw f v hJ yk if ef;udk oDvjznfw h v hJ yk if ef;vdx
Yk ifNy;D yGm;rd
wJt
h jzpf a&muf&wm[m tawmfepfemygw,f bk&m;}
]epfemwJhtwdkif;txGmuawmh tBuD;BuD;yJ}
]b,fvdk bk&m;}
]onfèonfov D uav;udk ESpaf ygif;ckEpS q f ,fausmf jznfh
usiw hf m rjynfb h ;l qdw k thJ jzpf[m ausmrf aumif;Mum;raumif; jzpf
vSNyD}
]rjynfhbl; b,folajymvdkYvJ bk&m;}
]'umrBu;D wdYk w&m;r&ao;bl;qdw k mu ajymaewmyJ}
]'geJY b,fvykd wfoufrmS vJ}
][kwfw,f}
]onfawmh wynfah wmfwu Ykd rSeu f efwhJ oabmxm;quf
qHrw I pfc&k zdYk vdt k yfwmaygh}
][kwfw,f}
]tJ'g wynfah wmfwYkd ñTejf yygOD;}
]OD;Zif;vnf; 'gajymzdt Yk wGuf rlr&Sb d ;l / 'gayrJY ud, k of w
d hJ
twdik ;f awmh tvdt k avsmuf usio hf ;kH rdvsuf &Sad erSmyJ}
]bk&m;udo k ad erSyJ bk&m;}
][kwfw,f}
]bk&m;eJpY yfNy;D vkyo f ifvh yk x f u kd w f mudk tvkyrf q d ;kH yJ jzpf&
rSmaygY}
]onfvkd rlxm;Ny;D aewmawmif r[kwyf gbl;/ 'gayrJY tvdk
tavsmuf tJonfvkd aerdrmS yg}
][kwfygw,f}
]'umBu;D wdv Yk nf; onfvykd J jzpfomG ;rSmygvdyYk J ajym&vdrhf
r,f}
]tJ'gu MumwmaygYb&k m;/ q&mawmfu q&mawmfa&SUrSm
b,forl S r&Sb d ;l / wynfah wmfwu Ykd awmh q&mawmf&adS eawmh enf;
&zdYk vdrk mS yg}
]OD;Zif;rSm oabmxm;awGawmh &Srd mS yg/ 'gayrJY vkyNf y;D om;
awmYr&Sdbl;/ taMumif;oifhovdk vkyfoGm;cJhwmyJ/ aemifvnf;
onfvykd J vkyrf mS yJ}
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]ud, k o f ad ewJb
h &k m;&JU ½kyv
f mT rSm&Sw d hJ ur®Z½kyaf wGeYJ ½kyw
f k
ay:rSm&Sw
d hJ bk&m;&JUur®Z½ky&f UJ taetxm;awGu qDeaYJ &? a½TecYJ v J kd
jzpfaer,fxifw,f/ tJonf½yk w f uk Mkd unf&h wm t&omrawGUbl;
jzpfaew,f}
]bmawGvdkaevdkYvJ bk&m;}
]onfvdkvnf; rajymwwfbl;}
]BuKd ;pm;Ny;D ajymMunfyh gOD;bk&m;}
]ur®Z½kyfwpfckwnf;udk ajymr,faemf}
]wjcm; bmajymp&m&Sad o;vdv Yk J bk&m;}
]&SdwmaygY
]bmawGvJ bk&m;}
]qHyif? em;½Gu?f t0wftqifawGaygh}
]'gawGu b,fvakd jymrSmvJ}
]pmayrSm wnf&SdaewmawG jcm;em;rIçwlnDrIawG b,f
avmuf&çdS r&Sed YJ ajym&rSmaygh}
]tJ'gawGvnf; ajymygOD;bk&m;}
]tJ'gawGu vlwikd ;f eD;yg; &SmawGUEdik af vmufygw,f}
]bmjyKvYkd rajymMuwmvJ bk&m;}
]ajymcsed f rwefao;vdyYk g}
]tcsdefuvnf; &Sd&ao;vm;bk&m;}
]&Sd&wmaygY}
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]vlawGu bk&m;odol enf;ao;w,f? r&Sad tmiftxd enf;
ao;w,f/ tJ'gaMumifyh }J
]tr,fav; bk&m;}
]bmjzpfvdkYvJ}
]MunfndKolawGrsm;ygw,f bk&m;}
]tJ'g cufwmyJ}
]b,fvv kd J bk&m;}
]odrS MunfndKvdkY&wm}
]bk&m;&Scd ;kd pmawGrmS ajymwJh bk&m;&JU wnf&[
dS efukd olwYkd
odMurSmaygY bk&m;}
]tJonfpmawG&JUt"dyÜg,f tjyefcdkif;Munfhaygh/ olwdkYtajz
u trSeu f kd jyrSmygyJ}
]MunfnKd &rIeo YJ w
d m qdv k siaf um bk&m;}
]tJ'g trSeft&SdeJY uif;uGmrSmaygY}
]onfvdkqdkvsif bk&m;udkodwmr[kwfbJ jzpfoGm;rSmaygh
bk&m;}
]olocd siw f modwm[m bk&m;odwm b,fwal wmhrvJaygY}
][kww f ,f? tJ'gqdv k siaf wmh wu,fcufwmyJ}
]pdeaf &T&wemrodbJ pdeaf &T&wemudk jrwfE;kd wJoh al &mufwhJ
'ku©trsdK;trsdK;vdk 'ku©a&mufzdkYyJaygh}
]atmufvrf;a&mufwhJ ½kyw
f &k UJ ur®Z½kyu
f b,fvakd eovJ
bk&m;}
]Nyw D w
D D aew,f}
]txufvrf;a&mufaewJh ½kyfwk&JU ur®Z½kyfu b,fvdkae
rSmvJ bk&m;}
]wnfww D D aer,f}
]tv,fvrf;ay:u ½kyfawG&JU ur®Z½kyfawGuaum bk&m;}
]NyaD ewmeJY wnfaewmrygbJ &Sio f efae&r,f}
]Nyw
D ,fqw kd m b,fvakd y:atmif enf;enf;ajymygOD;bk&m;}
]'gèay:vGifNyD;om;yg}
]ay:vGio f xuf ay:vGiaf tmifaygh bk&m;}
]NywD ,fqw kd m euferJ rI &Sw d hJ &Siof efraI ygY}
]reufeJbl;qdkwmu b,fvdk[mvJ}
]cHpm;rIavmufjzpfwJh t&mydkif;qdkif&mawGaygY}
]cHpm;rIqikd &f m &Sio f efE;kd <urI[m ]NyD}-wmaygY bk&m;}
][kwfw,f}
]wnf}-wmudk ajymygOD;bk&m;}
]wnfw,fqw kd mu &Sio f efvyI &f mS ;rI rJaY ewmaygY}
]cHpm;rIvnf; r&Sb d ;l ? ynmvnf; r&Sb d ;l / 'gaMumifh &nf&,
G f
csufrJh ol&yfwnfcsifovdk &yfwnfaewJh udk,fvuf[ef&Sdolvm;
bk&m;}
][kwfw,f}
w,f}
]wifyg bk&m;}
]{nfo h nfvmvsif olb Y &k m;cef;udk ac:jyw,f? &Scd ;kd apw,f}
]q&mawmfvnf; jywmyJvm;}
]jyw,f? vdkufMunfh&w,f}
]q&mawmfu &Scd ;dk OD;wif rvkyb f ;l vm;}
]rvkyfbl;}
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]rvdktyfvdkYyJ}
]'umrBu;D u auseyf&UJ vm;}
]cGifhvTwfxm;&wJhyHkyJ}
]wpfaeYrmS jyóemjzpfw,f}
]ajymygOD;}
]e,kev f qef;oH;k &uf[m OD;Zif;&JUarG;aeYy/J tJonfaeYrmS
arG;aeYtrSwfeJY bk&m;qGrf;uyf&atmif olpDpOfvdkufr,fvdkY 'umr
Bu;D u ajymw,f}
]q&mawmfu arG;aeYvkyfaeus &Sdovm;}
]r&Sdygbl;}
]olajymwm q&mawmfu vufcv H ukd o
f vm;}
][ifhtif;}
]b,fvdkjiif;ovJ bk&m;}
]b,fvv kd J bk&m;}
]udk,fhxufjrwfwJhvludk auR;wmusawmh vSLw,f? udk,feJY
wlol ay;wmauR;wmudk ay;w,f? ud, k x hf uferd o hf u l kd ay;wmauR;
wmusawmh pGefYw,f? tjrwfqHk;oludk ay;wmauR;wmusawmh
ylaZmfw,f ajym&wmyJ}
]bk&m;udk qGr;f eJyY al Zmfw,fqw kd m bk&m;udk qGr;f vSLw,f
ay;w,f? auR;w,f-qdkwmeJY twlyJaygh bk&m;}
][kwfw,f}
]tck bk&m;qGr;f uyfzYkd BuKH wt hJ cgrSm bmudpk Of;pm;wmvJ
bk&m;}
]ud, k zhf momud, k f ruyfjzpfcahJ yrJh uyfwmoifçh roifh twd
tus qH;k jzwfcw hJ m r&Sad wmh tckvu kd yfzjYkd zpfvmawmh twdtus
qH;k jzwfzYkd vdv
k mvdyYk aJ ygh}
]q&mawmf b,fvq kd ;kH jzwfcsuf xGucf o hJ vJ}
]ruyfawmhbl;vdkYyJ}
]b,fvpkd Of;pm;vdv Yk J bk&m;}
]qGr;f uyfw,fqw kd m qGr;f ay;vSL auR;arG;wmyJ/ ay;w,f
qdw k m tcsuaf v;csuaf vmuf&rdS S ay;wmajrmufr,f/ ay;olç,lol
eJY ay;wJhypönf;? ay;csifpdwfyJ/ onfav;ckrSm ,lolrJhaew,f/
ay;vnf; tay; rajrmufb;l ? tay;rajrmufbJ ay;wJv h yk if ef;udk
odoal wG rvky&f bl;/ ig[m rodorl [kwb f ;l / 'gaMumifh ray;bl;
vdkYyJ}
]tJonfawmh bmvkyfovJ}
]bk&m;a&SUrSm rwfwyf&yf &Scd ;kd OD;ñTwNf y;D 'umrBu;D xrif;
pm;wJhbuf xGufvmcJhw,f}
]'umrBu;D bmajymvdYk q&mawmfu bmajymvJ}
]'umrBu;D -Ny;D cJNY y}D -vdyYk J ajymvduk w f ,f/ 'umrBu;D u &if
ywf vufet YJ yk Nf y;D ? ]bke;f Bu;D [m qGr;f ruyfawmYb;l vm;? bke;f Bu;D
[m or®m'd|rd S [kw&f UJ vm;? ig-bke;f Bu;D ud;k uG,w f m rSm;Nyv D m;}-eJY
jrnfweG pf um; ajymwmaygY}
]q&mawmfu bmjyefajymvJ}
]onfvjkd zpf&wmtwGuf pdwrf aumif;ygbl;/ 'umrBu;D
wdu Yk aiGuek v f yl ef; vkyx f m;&wm/ OD;Zif;u acgif;rmovdk jzpfae
w,f/ onfawmh 'gtwGuOf ;D Zif; tvkyw f pfcv
k yk yf gr,fvYkd ajym&
w,f/ onfawmh ]bmvkyrf mS vJ}-vdYk 'umrBu;D jyefajymw,f}
]q&mawmfu bmajymvJ}
]bk&m;vufxufu ax&max&DawG&UJ tw¬Kyw Ü adå wG &Sad e
Muw,f/ olwYkd bmudv k yk cf v
hJ Ykd b,fvjkd zpfvmw,f ajymxm;Mu
w,f/ tJonftxJrmS rax&ferYJ ax&fr wpfO;D OD;u olw[ Ykd m ao
Ny;D bk&m; wpfqq l u l kd qGr;f uyfcyhJ gw,f ajymvsif aemifukd OD;Zif;u
qGrf;uyfygYr,f/ rygvsif OD;Zif; qGrf;ruyfwmudk 'umrBuD;u
cGifhvTwfay;ygvdkY-yJ}
]'umrBu;D u bmajymvJ}
]vkyyf gvdyYk J ajymygw,f}
]q&mawmfu vkyfa&mvm;}
]vkyf&NyDaygh}
]ax&max&DawGu trsm;BuD;vm;}
][kwfw,f}
]olwaYkd umif;rIawG q&mawmfu pm&if;jyKp&k rSmaygh}
]jyK&w,f}
]aemuf bmvkyo f vJ}
]ypön;f wl&mawG aygif;&w,f}
]trsKd ;awG trsm;Bu;D xGurf mS yJ}
]xGufwmaygh}
]vGeNf y;D bk&m;qGr;f vSLwm rygbl;vm;}
]rygbl;}
]awmfao;wmaygh}
][kww f maygY/ onfpm&if;udk 'umrBu;D zwfv&Ykd wJth xd
&Si;f Ny;D 'umrBu;D jy&w,f/ 'umrBu;D wdYk qif;&JwmtwGuf OD;Zif;
vnf; tqif;&JcNH y;D Ny/D auseyfygawmhvYkd ajym&w,f}
]'umrBuD;ubmajymvJ}
]rausEikd bf ;l vdYk ajymw,f}
]q&mawmfu bmvkyfovJ}
]rauseyfcsiv f nf; &w,f/ onfpm&if;udk pme,fZif;awG
rSm a&;NyD; bk&m;apwDrSm qGrf;ruyfoifhaMumif; pma&;r,f-ajym
vdkufw,f}
]'umrBu;D bmajymvJ}
]bke;f Bu;D ruyfcsif aeyg/ olrsm;awGruyfatmif pmra&;
ygeJ/Y ausygYr,fajym&wmaygh}
]q&mawmfrYkd wwfEikd w f ,f}
]bk&m;apwDrmS yef;awG? qDr;D awGuaumbk&m;}
]*kPjf yKwmyJ aumif;ygw,f}
]qGr;f eJ*Y Pk jf yKw,fqv kd siaf um bk&m;}
]aoNy;D olukd xrif;yGeJ YJ *kPjf yK&w,fqw kd m wapäBu;D ypfwm
yJ &Sw d ,f/ rawmfrwJyh g}
]bmjyKvdkYvJ bk&m;}
]OD;Zif;wdb Yk &k m;u wapäBu;D rS r[kww f myJ}
]&Scd ;kd wmaum bk&m;}
]½dkaoav;jrwfwm aumif;ygw,f}
]pmawGtrsdK;rsdK;eJY tMumBuD;&Sdcdk;wmuaum}
]tJ'gawGuawmh rwefr&mawG vkyMf uwmygyJ}
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]bk&m;&JU jrifjh rwfru I kd b,favmufov d Ykd onfvakd jymEdik &f
wmvJ? ud, k u f bmvJ? ud, k vhf o kd ul bk&m;vdjk rifjh rwfou l kd onfvkd
ajymydik cf iG hf ½Srd vm;/ wyfom;wpfa,muf[m Adv k cf sKyu
f kd onfvkd
EIwq f ufciG &hf rdS vm;/ avmutpOftvmuRr;f vsif 'gawGoo d ifyh g
w,f}
]av;eufygw,fbk&m;}
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]½kyçf emrfjzpfysuuf jrifvrYkd &wJt h &m jzpfvyYkd }J
]bkef;BuD;uvJ-}
]q&mawmfBu;D u jzpfysuo f mG ;wJah &SUpdwu f kd aemufpw d u
f
jrifw,fvYkd ajymw,faemf 'umrBu;D }
]a&SUpdw&f UJ tjzpftysuu f kd aemufpw d jf rifwmaygh bk&m;}
]tJ'g wu,fr[kwb f ;l xifw,f}
]bmjrifwmxifvdkYvJ bk&m;}
]ynwf}
]ynwfjrifwm bm0emrSr[kww f mbJ bk&m;? y&rwfjrifrS
bm0emyJ}
][kww f ,f? 0dyóemqdw k m y&rwfjrif&r,fqw kd m Mum;
zl;ygw,f}
]tJonftwdkif;aygY bk&m;}
]'gayrJY wu,f½w I m y&rwfukd r½Irb d ;l vdyYk J odrwd ,f}
]bke;f Bu;D y&rwfurkd ad tmif r½Iwwfb;l eJY wlw,f}
]tJ'g wumrBu;D eJY enf;enf; ndM§ unfch siw f ,f}
]rvkyyf geJY bk&m;}
]bmjzpfvdkYvJ wumrBuD;}
]bkef;BuD;wdkYu i,folyJ}
]OD;Zif;rSm;vsiv f nf; OD;Zif;jyif&wmaygY? wumrBu;D rSm;ae
vsif enf;enf;yg;yg; jyefppd pfEidk w f maygY}
][kwfygw,f}
]bk&mYw&m;[m opömav;yg;eJu Y if;wm r½Sb
d ;l r[kwvf m;}
][kwfygw,f}
]'gqdv k sif Ak'0¨ g'[m vlraorD0g'aygh 'umrBu;D }
]vlraorDrmS om taumif;çtqd;k ? tusKd ;çtjypf a&wGuf
wJ0h g'-aygh}
][kwfw,f 'umrBuD;}
]'gaMumifh opfyifçwd&pämef? vle&YJ [EÅm aowmtwlyaJ jym
w,fvm; bk&m;}
][kww f ,f r[kwv f m;? 'umrBu;D }
]onfuaeY,al ewJh Ak'b ¨ momeJaY wmh rwlawmhb;l aygh bk
&m;}
]b,fvrkd wlwmvJ? vkyyf gOD;}
]onfaeY Ak'b ¨ momu taumif;çtqd;k ? tusKd ;çtjypfawG
udk a&SUb0? aemufb0awGeJY qufaew,fvdkY ,lxm;aeMuNyDyJ
bk&m;}
][kwfw,f}
]onfawmh rwlb;l aygh bk&m;}
]rwlvsif wpfral wmhy,frS jzpfrmS yJ? Ak'b ¨ momwpfcw k nf;
u ESprf al wmh r&SEd ikd &f bl;yJ? r[kwb
f ;l vm;}
][kwyf gw,f bk&m;}
]Ak'b¨ mom[m ypöu0© g'vm;ç wrvGe0f g'vm;aygh}
][kwfygw,f}
]tJ'gqdv k sif ypöuy© jJ zpfrmS aygh}
]onfvq kd vkd sif wrvGeu f Ak'b ¨ momxJ b,fvv kd yk Nf y;D
a&mufvmwmvJ}
]tJ'guawmh t&SnBf u;D ajymMu&rSmyJ}
]twdck sKyNf y;D ajymMunfph rf;yg bk&m;}
]bk&m;r&Sw d ahJ emufay:wJh pmawGaMumifh Ak'b
¨ momxJ wr
vGe0f g' a&mufaewmyJ}
]aemufay:pmqdkwm t|uxmawGvm;}
]tJ'gawGvnf; aemufay:aygh}
]wjcm; bmawGygao;vJ}
]tbd"r®mawGaygh}
]tbd"r®mckESpfusrf;vm;}
]tJ'gawG ruygbl;}
][ifèbkef;BuD;uvJ}
]b,fvdkvJ wumrBuD;}
]tbd"r®mqdw k m bk&m;a[mxm;wJh "r®awGukd csUJ vdjYk zpfap?
csHKUvdkYjzpfap azmfjywJh usrf;wpfckck&JUemrnfyJ 'umrBuD;&JU? onf
awmh trsm;Bu;D aygh}
]'umrBuD;wdkYu bmjzpfvdkYckESpfusrf;xJ odae&wmvJ}
]½dk;vdkYaygh}
]tckawG;awmh 'umrBu;D }
]bk&m;ra[mvdkYbJ jzpf&rSmyJvdkY tajzxGufrSmaygh bk&m;}
][kww f maygh? bk&m;a[mvsif bk&m;a[meJY onfavmuf
&if;ES;D aewJoh al wGyJ awGU&rSmaygh/ ud, k rhf awGUaomfrS awGUol pum;
wpfqifh Mum;&rSmaygh}
]bk&m;a[mrSmr½Sb d J bmjzpfvYkd onfvo kd ad e&wmvJb&k m;}
]bk&m;r&Sw d ahJ emufrmS a[molawGu a[mvdYk odae&wm
aygh}
]onfvdkqdkvsif bk&m;}
]bmjzpfvJ 'umrBuD;}
]onftbd"r®mckESpfusrf;[m bk&m;a[mr[kwfbl;aygh}
][kwfw,fajymcsifvsif bk&m;ewfjynfwufwm&,f? trd
ewftrSL;&Sw d ehJ wfawGukd w&m;a[mw,fqw kd m&,f? ½Sio f m&dyMk wm
udk tusO;f a[mw,fqw kd m&,f? onfo;kH csu[ f m bk&m;a[m b,f
ae&mrSm &Sw d ,f/ tJ'g rjyEdik v f siaf wmh bk&m;a[mtjzpf ajymvdYk
&rSm r[kwb f ;l }
]tJonfcEk pS u f sr;f [m tbd"r®musr;f awmh [kww f ,faemf
bk&m;}
][kwfygw,f}
]tbd"r®m[m onfèckEpS u f sr;f yJvm; r[kwv f m;}
]onfvakd wmh r[kwb f ;l }
]b,fvv kd J bk&m;}
]tJonfvdk ,lw,fr[kwfvm;}
]tJonfvdk ,lvsifawm-h}
]bmjzpfw,f bk&m;}
]bk&m;xuf wwfoal wG jzpfomG ;rSmaygY? rawmfrwJh wum
rBuD;}
]0do|d w¬ukd vkyjf yygOD; bk&m;}
]bk&m;a[mw&m;xuf tjrwfq;kH jzpfww hJ &m;vdYk aumuf
vdrYk jzpfygbl;/ bk&m;çw&m;udk azmfjyrIrmS txl;jcm;qH;k jzpfw,fvYkd
om aumuf&rSmyg}
]tbd"r®mawG[m bk&m;a[mw&m;udk azmfjyMuwmawG
vm; bk&m;}
]tJonfvkd apwemeJcY sn;f a[majyma&;om;cJMh uwm [kwf
ygw,f/ 'gayrJv Y nf;-}
]b,fvv kd J bk&m;}
]apwem½Sad yrJY apwemtwdik ;f rjzpfMuwmawGvnf; ½Sw d m
aygY? jzpfwmawGvnf; ½Srd mS ygyJ}
]tbd"r®mawG[m bk&m;a[mw&m;udk csUJ wJt h cgrSm bk&m;
a[mw&m;eJY nDcsiv f nf; nDr,f? rnDcsiv f nf; rnDbJ &Srd nfh o
abmaygY}
][kwyf gw,f 'umrBu;D }
]tJ'gawGu b,foal wGvyk cf MhJ uwmvJ bk&m;}
]½Sio
f m&dyMk wmwynfh &[ef;*dP k ;f om;awG jzpfzYkd rsm;ygw,f}
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]½Sio
f m&dyMk wmu bk&m;a[majymcsuaf wGukd csUJ ,lz?Ykd csKH U,lzYkd
ÓPfupm;Ny;D wynf&h [ef;awGukd a[majymavmufygw,f}
]bmjzpfvYkd onfvakd jymEdik w f mvJ}
]bk&m;ygVdrmS yJ bk&m;u ½Sio f m&dyMk wmudk onfvw kd u kd w
f eG ;f
wmuav;awG wpfpeG ;f wpfp awGU&ygw,f}
]onfvq kd akd wmh ½Sio f m&dyMk wmuvnf; vkyrf mS yJayghb&k m;}
]olvyk v f sif olw Y ynfah wGuvnf; olt Y avh ,lMurSmyJ r
[kwfvm;}
][kwyf gY bk&m;}
]onfawmh bk&m;a&m? ½Sio f m&dyMk wma&m ESpOf ;D vH;k r½Sw d hJ
aemufrmS tJonf&[ef;awG[m tJonfvyk if ef;awG vkyMf uwJyh kH
ygyJ}
]tJonftaMumif; tpGe;f tptjzpf bmawGU&vdv Yk J bk&m;}
]'kw,d oH*g,em wiftNy;D rSm oHCmawG uGMJ uw,f/ wwd
,oH*g,em wifcsed rf mS *dP k ;f wpfq,f½h pS *f Pkd ;f txd &Sw d ,f/ tJ
onfrmS ESp*f Pkd ;f qDrmS yJ tbd"r®m&Sw d ,f/ tJonf ESp*f P kd ;f uvnf;
ax&0g'0if ajcmuf*P kd ;f xJucsn;f jzpfw,f/ Ny;D awmh wpf*P kd ;f rSm&Sd
wJh tbd"r®meJY tjcm;wpf*P kd ;f rSm½Sw
d hJ tbd"r®m[m vH;k vH;k yJrwlMu
bl; jzpfaew,f/ 'gawG awGU&w,f}
][kwyf gY bk&m;}
]aysmuf&rSmaygh}
]wrvGejf yóemu tbd"r®mawGazmfwhJ jyóemawmh
[kw&f UJ vm; bk&m;}
][kwfwmaygh}
]tJ'g bmtaxmuftxm;&Sv d v
Ykd J bk&m;}
]bk&m;a[mwJh "r®awGukd aoaocsmcsmpdppfMunfv h sif ypö
u©awGcsn;f jzpfwm txyfxyfeYJ tcdik t f rm awGU&r,f}
]b,fv[ kd mawGvJ bk&m;}
]opömav;yg;&JUwnf&mcGif jycsuaf wGeYJ tAsmuxe jyó
emcsuaf wG[m tvGeaf v;eufwhJ oufaoawGy}J
]Zmwuvm "r®a[mcsuaf wGukd b,fvv kd yk rf vJ bk&m;}
]bmjzpfvdkYvJ}
]wrvGejf yóemawG r0ifb;l vm;}
]r0ifygbl;}
]bk&m;avmif; arsmufrif;? cgrif;awGqdkawmh b,fvdkvJ
bk&m;}
]tJ'gawGu ZmwuygVdrmS vmwmawG r[kwyf gbl;}
]bk&m;ra[mbl;vdkY qdkvdkwmvm;}
]r[kwyf gbl;/ Zmwfukd bk&m;a[mygw,f/ a[mwmu o
pömjywmyJ? Zmwfaygif;wmawG rygygbl;}
]'umrBu;D wdu Yk b,fuodae&wmvJ bk&m;}
]t|uxmawGqDu od&wmawGaygh}
]wumrBu;D wd*Yk P
kd ;f u ygVdawmf*P
kd ;f bk&m;aemf}
][kww
f ,f/ 'gaMumifh tJonfZmwfaygif;awGukd vufrcH
oifhbl;}
]Zmwfaygif;u bmjzpfvv Ykd J bk&m;}
]Zmwfxu J a0óEÅ&mrif;Bu;D [m tcktcgü igbk&m;jzpf
onf? Zmwfxu J r'´[ D m tcktcg ,aomf"&mjzpfonf qdw k mrsKd ;
jzpfvdkYaygh}
]tJ'gawGu bk&m;a[mawGr[kwb f ;l vm; bk&m;}
]tJ'g ajymcJNh y;D NyyD /J bk&m;a[mwJZh mwfxrJ mS Zmwfaygif;ryg
bl;/ tJ'gwif rubl;/ onfvZkd mwfomG ;awGvnf; rygbl;}
]b,fvv kd J bk&m;}
]ZmwfaMumif;uAsm0w¬Kvdk *gxmuav;avmufyJygwm}
]ZmwfaumifawGeYJ Zmwfvrf;awGaum rygbl;vm;}
]rygbl;/ Zmwfu Zmwfy/J ygXZmwfaygY/ ajymZmwfvYkd qdk
vnf; rSerf mS ygyJ}
]b,fvv kd J bk&m;}
]vG,fvG,fodatmif ajymr,fqdkvsif 'umrBuD;wdkYvnf;
i,fpOfu rdcifu aw;qdak csmw h m cH&zl;rSmygyJ/ tJonf aw;vd[ k m
rsdK;yJ}
]yHpk H ajymygOD;}
]aMumifyg;&,f Nr;D wHw?kd aMumift&kd ,fayarS; udu k v f nS yYf gY
av;}- qdw k [ hJ m ajymZmwfuav;yJaemf}
]aumif;vnf; oydwu
f kd vlrcd;k bl;? bmrS aMumifMh u½Spd &m
rvdkbl;}
]aumif;ygNyD}
]uJèawmausmif;bke;f Bu;D csi;f awGjY zpfwhJ r*FvmawG wd;k vm
atmif w&m;taMumif; enf;enf;ajym&atmif}
]txl;ajymp&m bmrSr½Syd gbl; bk&m;}
][kwfrSmyg}
]bke;f Bu;D yJ trde½Yf ydS g}
]enf;enf;ar;Munfhr,faemf}
]ar;yg bk&m;}
]awmxJrmS bmw&m;awGukd tm;xkwaf eygovJ}
]arwåmur®|mef; yGm;rsm;ygw,f}
]aumif;wmyJ arwåmur®|mef;qdw k m oAÁ|medu ur®|mef;
vdYk tajymcH&wJh ur®|mef;yJ? bmrS tjypftemtqm ajymp&mr&Sd
ygbl;}
][kwfygw,f}
]onfur®|mef;u b,fv&kd nf½, G cf suef YJ yGm;rsm;wmvJ}
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]aMomfèarwåmqdw k m csr;f ajrzh v
Ykd Ykd jzpfygw,f? [kww f ,fr
[kwfvm;}
][kwfygw,f}
]tJ'grSm b,focl sr;f ajrzh v Ykd ?J yGm;ol-ud, k f csr;f ajrzh Ykd arwåm
yGm;wmvm;? tyGm;cH&wJo h l owå0gawG csr;f ajrMh uzdYk yGm;wmvm;
qdkwmygyJ}
]udk,fcsrf;ajrhzdkY yGm;wmr[kwfygbl;}
][kwfNyD}
]tyGm;cH&wJo h wå0gawG csr;f ajrMh uzdYk yGm;rsm;wmjzpfygw,f}
]aumif;ygw,f/ wcsKd Uusawmhvnf; tyGm;cH&oljzpfzYkd rjzpf
bdxYk uf yGm;olu, kd f csr;f ajrjh cif; tusKd ;awGjzpfzYkd yGm;MuwmawGu
vnf; ½SMd uw,faemf [kwv f m;}
][kwfrSmyg}
]ud,
k af wmfuawmh tyGm;cHowå0gawG csr;f ajrMh uzdYk &nf½, G f
w,fqakd wmh aumif;rGev f ukd w
f m}
][kwfygw,f}
]tJ'g enf;enf;awmhar;&OD;r,f}
]ar;yg}
]apmfum;csiv f Ykd r[kwb f ;l aemf}
]&ygw,f}
]tJonfvkd arwåmawGymG ;vdu k vf Ykd csr;f omoGm;MuwJh owå
0gawGukd ud, k vhf yk if ef;&JU tusKd ;oufa&mufrt I jzpf jzpfymG ;oGm;wm
awG ½Sad umif;½SEd ikd yf gw,f/ tJ'gawGurkd sm; ud, k w f ikd f awGUjrifz;l jcif;
awG ½Sdygovm;}
]tJonfvdkawmh r½Sdzl;bl;}
][mètrsm;BuD;yJ}
][kwfygw,f}
]onfavmuf trsm;Bu;D vky&f Ny;D vkyif ef;&JUtusKd ;udk rjrif
&bl;qdw
k m pOf;pm;zdYk aumif;wmyJ}
]b,fvdkpOf;pm;&rSmvJ}
]igvkyw
f mawG[m tusKd ;jzpfwmawGrS [kw&f UJ vm;-vdaYk ygh}
][kwfygw,f}
]bmrSrjzpfbJ vkyfrdaevsif vkyftm;awG ta[moduH
tjzpfcH&rSm}
][kwfygw,f}
]qGr;f csKd iv
hf yfomG ;wmeJY wduk w f u
kd q
f ikd q f ikd b
f &k m;? onfvkd
rjzpfzl;ygbl;}
]tJonfaeYrSyJ pdefudk,fawmfuvnf; twif;wm;aew,f?
olYqDrSm qGrf;pm;zdkYaygh}
]w&m;aqG;aEG;csifvdkYaerSm bk&m;}
]r[kwyf gbl;/ wpfaeYv;kH w&m;taMumif; ra&mufatmif
vTJNyD; pum;ajymaew,f}
]r[kwfwmbk&m;}
][kww f ,f? oleYJ w&m;aps;rwnfb h ;l }
]nae wynfhawmfwdkYvmawmh oJBuD;rJBuD; aqG;aEG;aeMu
wmyJ}
]tJ'g rawmfwqjzpfoGm;wm}
]b,fvdk bk&m;}
]OD;aomfZif&UJ edAmÁ eft,ltqudk OD;Zif;BuKd urf ,fxifvYkd jyef
cgeD;rS tJonfeAd mÁ efaumif;aMumif; pajymwmyg}
]OD;Zif;u bmajymvJ}
]tJonfeAd mÁ ef BuKd uv f siaf wmh bmrStvkyrf jzpfb;l vdYk ajym
vdkY tajctwif ajymjzpfwmyg}
]wynfhawmfwdkYa&mufvmawmh wynfhawmfwdkYbkef;BuD;u
oJBu;D rJBu;D ajymaewmyJ}
]tJ'g 'umru q&mudu k zl Ykd pum;0dik ;f xJ 0ifvmwmaygh}
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]vl[m tpdwaf wG&UJ tpkqNkd y;D t½Srd [kwv f yk v
f sif tJonf
tpdwaf wG[mvnf; olt Y pdwaf wG pkaewmyJ awGU&vdrrhf ,f/ onf
vkyif ef;[m aemufq;kH ydwrf mS ]bmrSr&Sw d myJ t½S}d -qdw k hJ pdwZå t0if
cH&Ny;D vltY wGuf bmpnf;rS rxm;wwfwt hJ jzpf a&mufr,f}
]tJ'g vGwv f yfwm? Nird ;f csr;f wm r[kwb f ;l vm; bk&m;}
]vGwv f yfw,fqw kd m vGwv f yfo½l rdS S jzpfwm? tJonfvkd
½Sd&JUvm;}
]r½Sdbl;}
]vlr½Sad omfrS obm0w&m;uav; wpfcck k ½Sad o;vsif
vnf; xm;yg/ tJ'gaum ½Sad o;vm;}
]r½Sdbl;}
]bmrSr½Sdwm bmaumif;ovJ}
]taumif;vnf; r½Sb d ;l }
]taumif;r½S?d raumif;bl;aygh}
]raumif;vnf; r½Sb d ;l }
]taumif;çraumif; r½Sv d sif w&m;qdw k m bmvky&f rvJ}
]taumif;çraumif; r½Sad tmif vky&f wm[m w&m;aygh}
]tJ'g r½Sad wmhvsif w&m;vnf;r½Sb d ;l -vdYk jzpfrmS aygh}
]w&m;NyD;oGm;w,fqdkwm tJ'gjzpfrvm;}
]b,fuvm}
]tJ'g bmjzpfomG ;wmvJ}
]w&m;aysmufoGm;wmyJ}
]w&m;½Sm&if; w&m;aysmufwmaygh}
][kww
f ,f/ w&m;aysmufatmif w&m;½SmMuwmyJ jzpfae
w,f}
]w&m;[m vlpY nf;urf; [kwv f m;}
][kwwf ,f/ tJ'gudk jyKp&k rSm/ azsmuf&rSmr[kwb
f ;l }
]em;vnfawmhr,f bk&m;}
]ajymp&m½Sw
d m ajymyg}
]igh½iS u
f b,frmS aewmwke;f }
]rEÅav; pdeyf ef;xJrmS yg}
]tcgtm;avsmpf mG tckvkd awmawGxJ t"d|mefvyk w f ,fqkd
awmh xl;jcm;rIuav;awG ½Sv d sif uav;awGMum;&atmif ajym
ygvm;}
]rEÅav; ½Sitf &[Hord rf mS t"d|mef0ifpOfu tckvkd cPae
cdu
k rf mS rvSr;f rurf;u ukuKdú yifBu;D rSm uav;awG ½SOzhf rf;aewm
awGU&w,f}
]tJonf0ef;usifu uav;awG ausmif;ydwf&uf trJvdkuf
Muwm aerSmaygh}
]tJ'gudk wynfah wmfu tJonfbuf vufnKd§ ;ñTeNf y;D t"d
|mefvdkufw,f}
]b,fvkd t"d|mefwmvJ}
]onf½SOfhudk uav;awG b,fvdkrS zrf;vdkYr&apownf;-
vdkYyJ}
]wu,fyJ vGwfoGm;ovm;}
]vGwfwmaygh}
]rawmfwqvGwfwmawmh r[kwfygbl;aemf}
]r[kwfbl;}
]bmrsm; taxmuftxm;½Sdao;vJ}
]&Sdw,f}
]enf;enf;ajymygOD;}
]½SOfhuav;awG tvdkufcH&vdkYarmNyD; opfudkif;rSmuyfaeNyD
rajy;Ekdifawmhbl;}
]ukyfoGm;NyDaygh}
][kww f ,f/ tJ'gudk uav;wpfa,mufu tyifay:wuf
Ny;D "m;eJcY w
k w f ,f}
]aoNyaD ygh}
]½SOrhf jywfbJ ½SOahf tmufu tudik ;f yJ jywfomG ;w,f/ u
av;awGvnf; vufavsmNh y;D jyefomG ;Mu&w,f}
]"m;uswt hJ csed rf mS ½SOu
hf xGuaf jy;vduk vf rYkd sm;vm;}
]r[kwb f ;l ? onfx h ufxif½mS ;wJh tjzpfwpfck ajymOD;r,f}
]vkyfygOD;}
]wpfae&mrSm t"d|mef 0ifaewke;f uaygh}
][kwfNyD}
]tJonfpcef;ab;rSm &if;rmyifaygufuav;wpfyif awGU
ae&w,f? tyifuav;&JU tudik ;f u ig;udik ;f yJ½w dS ,f}
]tyifi,fuav;yJ}
][kwfw,f}
]tJ'g bmvkyo f vJ}
]tJonftyifu tudik ;f oH;k udik ;f udk csKd ;ypfw,f}
]bmvkyfzdkYvJ}
]t"d|mefr,fvdkY}
]b,fvdkt"d|mefrSmvJ}
]reufjzefrmS ig;udik ;f yJjyefjzpfae&r,f-vfyYkd }J
][mèjzpfrvm; igh½iS }f
]jzpfw,f}
]wu,fyJvm;}
]wu,fyg}
]ajymvdo Yk mMum;&w,f igh½iS ?f r,Hw k wfb;l / t&mcyford ;f
[m oleY , d mreJo Y l jzpfMu&wmawG}
]bkef;BuD;wdkYu udk,fwdkif bmrSrjzpfbl;awmh r,HkMubl;}
]onfvkd umuG,w f mavmufeaYJ wmh vHak vmufroGm;bl;
igY½iS }f
]bke;f Bu;D udk wynfah wmf zuf&u G f vdyaf y;r,f/ "m;eJjY ywf
atmif ckwEf ikd yf ghrvm;}
]tvdyfb,favmufudk ckwf&rSmvJ}
]ESpfvdyf}
]tJ'g "m;eJcY w k v f sif rjywfb;l aygh}
][kww f ,f? b,fuvdyw f hJ zufvyd yf J jywfr,f/ nmuvdyf
wJzh ufvyd [ f m rjywf&bl;}
]wu,fvm; igh½iS }f
]wu,fyg}
]uJ-vdyf}
]tckawmh r&ao;bl;? t"d|mef0ifqJ wef;vef;rdyYk }J
]at;èat;}
][kwfygw,f}
]igh½iS w
f yYkd nm&yfrmS xGuaf ygufawG trsm;tjym; ½S&d rSmygyJ?
xm;ygawmh}
]bkef;BuD;u r,Hkbl;vm;}
][kwfw,f}
]onfawmh rwwfEikd b f ;l yJ}
]rwwfEidk b f ;l rvkyef }YJ
]bmwwfEdkifrSmvJ}
]wpfckvkyf&r,f}
]bmvkyf&rSmvJ}
]tJ'gajym&atmif aemufraS jymr,fqw kd hJ tpuajymcJw h m
'gyJ? tck ajymMu&atmif}
]ajymyg}
]igh½iS ef iYJ gwd[
Yk m tck wpfausmif;wpfae&mwnf;rSm twl
aeMuw,faemf}
][kwfygw,f}
]Ny;D awmh onfae&mu vlorl eD;wJh awmBu;D awmifBu;D ay:
rSm jzpfaew,f}
][kwfygw,f}
]Ny;D awmh igwd[ Yk m tysi;f ajy aeMuwmr[kwb f ;l / ud,
k pf D
tvkyaf wGeYJ jzpfMuw,f}
][kwfygw,f}
]onfawmh igwdcYk si;f y#dyu©rjzpfMuzdYk vdw k ,f/ 'grS tvkyf
rxdcdkufrSmyJ}
][kwfwmaygh}
]onfawmh igwdq Yk rD mS toD;oD;½SMd uwJh rwlnwD hJ t,ltq
awGukd ud,k pf uD , kd if S odr;f xm;MuzdYk vdwk ,f/ igh½iS f oabmayguf
&JUvm;}
]oabmaygufygw,f}
]'gqdv k sif igwdu Yk ausmif;xdik w f pfO;D tjzpf owfrw S cf suf
wpfck vkyfr,faemf}
]vkyyf g}
]tJ'guawmh onfausmif;rSm vlwdkif;odEdkifwmr[kwfwJh
pum;awG ajymcGifhr&Sd&vdkYyJ jzpf&r,f}
]&ygw,f}
]auseyfw,faemf}
]rauseyfvYkd bm&rSmvJ}
]&ygw,f}
]b,fvdk&rSmvJ}
]udk,fajymwJhpum;udk vufawGUvkyfjyvdkufaygh}
]bmjy&rSmvJ}
]onfem;rSm &if;rmyifaygufuav;awG ½Sw d myJ/ tudik ;f
b,favmuf½w dS ,f a&xm;r,f/ onfaeYcsKd ;Ny;D reufjzef jyefjzpf
]b,fvdk oabmxm;MuvdkYvJ}
]aMumuf½GHUusdK;EGHoGm;Mu ovm;? NyHK;aysmf&,farmoGm;Mu
ovm;aygh}
]rqdkifygbl;}
]pdwvf yk if ef;[m pdwt f ajctaeeJY odyo f ufqikd w
f maygh}
]onfvq kd kd onfvjkd zpfatmif bke;f Bu;D ujyKpm;xm;wmaygh}
]at;}
]r[kwfwmbJJ}
]qufMunfhae? awGU&vdrfhr,f}
]bkef;BuD;u b,fvdkvkyfwmvJ}
]tv,fvrf;tvif;awG xkwfvTwfxm;wmaygh}
]tJ'gu b,frvJ}
]igwd&Yk UJ ajymqdjk yKrl &yfwnfraI wGy}J
]tJ'gu vlawGtay: oufovm;}
]a&mufNyDaygh}
]olwdkY odMuovm;}
]odaumif;rSodr,f}
]wynfhawmf odEdkifovm;}
]rodEdkifavmufygbl;}
]bmjzpfvdkYvJ}
]nHhvdkY}
]b,fvdk nHhwmvJ}
]igh½iS u
f olaX;om;jzpfNy;D olawmif;pm;ynm oifaewmyJ}
]b,fvdkvJ}
]igh½iS uf bke;f Bu;D yJ? bke;f Bu;D qdwk m r*fvrf;avQmufoyl /J
tJ'gravQmufbJ txufvrf;avQmufzYkd vkyaf ew,f/ txufvrf;
[m bke;f Bu;D zdeyfuikd af wG avQmufwhJ vrf;yJ/ onfvjkd zpfaew,f}
]txufvrf;[m 0dZÆmvrf;yJ}
][kwfygw,f}
]'gèraumif;bl;vm;}
]0dZmÆ u bmjzpfcsiw f mvJ}
]touf&n S ?f aemufb&k m;rD? w&m;&? edAmÁ efa&muf? 'gyJ
yef;wdkifr[kwfbl;vm;}
][kwfygw,f}
]w&m;&? edAmÁ efa&mufwm tv,fvrf;yJ}
]w&m; r&csiaf o;bl;}
]'gaMumifh pmwpfy'k cf sKd ;&r,f}
]b,fvdkvJ}
]r*fvrf;½Sv d suf xGuv f rf;zuf? oufoufvrl u kd 0f Zd mÆ jzpf
ownf;- vdaYk ygh}
]bkef;BuD;wdkYu rodvdkYyg}
]bmvJ zufEpS v f yd f vdyaf y;csijf yefNyv
D m;/ rvkyef aYJ emf? igh½iS f
uvnf; rvdyEf ikd af o;bl;/ iguvnf; "m;Bu;D udik Nf y;D rckw0f aYH vmuf
bl;}
]wu,fyg}
]tJonfpum; rajymMupdeYk ?YJ tvkyrf jzpfb;l / tvkyjf zpfwm
vkyf&atmif}
]bmvkyfrSmvJ}
]igh½iS f yg;pyfzuf vdyv f ukd /f igwduYk yg;pyf"m;eJY ckwrf ,f/
yg;pyfvkd rjywfvsif igh½iS af jczkerf eI Yf ighezl;vl;r,f}
]yg;pyfeYJ rvdyw f wfb;l }
]igh½iS [f m vkyw f wfayrJ?Y vkyyf kH oabmrwwfol jzpfvrd hf
r,f/ igh½iS q f &mawGawmh wwfp&myJ/ olwq Ykd D ighuakd c:oGm;yg}
]wynfah wmfq&mawG bke;f Bu;D awGUvdYk b,f&rvJ}
][kwrf mS yg/ 'gayrJY igh½iS uf awGUay;vsiaf wmh &rSmyg/ olwYkd
yg;pyfevYJ yd w
f zhJ ufukd igwdu Yk yg;pyf"m;eJcY w k v
f Ykd yg;pyfvkd rjywfb;l
qdvk sif igwdu Yk igh½iS w
f q Ykd &mawG&UJ ajczkerf eI u Yf kd igwdeYk zl;rSm vl;ygY
r,f/ b,fvv kd }J
]ac:oGm;vdYk r&bl;}
]igh½iS [ f mu rSm;aew,f}
]bmrSm;ovJ}
]vrf;aygh}
]bmvrf;vJ}
]txufvrf;u 0dZmÆ vrf;? bke;f Bu;D avQmuf&rSmu tv,f
vrf;}
]igh½iS u
f ppfuikd ;f b,facsmifrmS aeovJ}
]NrKd Uopf tpd;k &tdr&f mawG a&ay;wJh a&pifBu;D em;u ausmif;
rSmyg}
]igh½iS af &bl;u bl;oD;ajcmufBu;D ygvm;}
][kww f ,f OD;*kP0EÅ&UJ a&bl;yJ}
]OD;*kP0EÅeJY ywfoufovm;}
][kww f ,f onfukd olñeT v f ukd wf myJ}
]oleYJ b,frmS awGUovJ}
]ovJygawmausmif;udk rMumcifu a&mufw,f? &uúe;f pif
awmifbuf oGm;&if;eJY 0ifcw hJ m}
]&uúef;pifawmif bmoGm;vkyfwmvJ}
]tJonfeYJ "mwfqufaevdyYk }J
][if}
]OD;*kPu bke;f Bu;D qD oGm;vdu k pf rf;ygvdYk txyfxyfyJ ajym
vdkufw,f}
]igh½iS o f uFe;f u 0gvSacsvm;? aeavmifxm;vdv Yk m;}
]r[kwfygbl;? bk&m;u onfvdkta&mifyJ cGifhjyKcJhwmyJ}
]aMomf}
]teDawG? tndKawGciG jhf yKwm r[kwb f ;l }
]b,folajymvJ}
]pmrSmvnf; awGUw,f}
]igh½iS u f tck&[ef;jzpfwm 0gb,favmuf½NdS yv D }J
]ESp0f g? toufu 32 ESp}f
]&[ef;jzpfvmyHkuav; enf;enf;ajymay;ygvm;}
]&ygw,f}
]&[ef;rjzpfcifu b,frSmaewmvJ}
]jrpfBu;D em;rSmyg? ud;k wef;txd ynmoifNy;D ukeo f , G af &;0ef
xrf; 0ifvyk af eygw,f}
]taz?taru}
]olwu Ykd rGeaf wGyg? ausmif;q&mvkyw f ,f}
]b,fvkd &[ef;abmif a&mufvmovJ}
]wynfhawmfu bkef;BuD;rkef;w,f? tacsmiform;awGvdkY
owfrw S w f ,f? qd½k , S v f pfpepf tnrnudk oabmusw,f? tJ'g
tazu oabmrusb;l / ½dik ;f w,fxifw,f}
][kwfNyD}
]wpfaeYrmS tazu ]om;-&[ef;abmif'v k b ’ wuf&r,f?
&efuek uf rift h a': ½Sijf yKvrd rhf ,f? tJ'g oGm;&r,f}-vdYk ajymw,f}
]rjiif;bl;vm;}
]jiif;wmaygh}
]bmajymvJ}
]ukodkvfr&csifbl;vm; ar;w,f}
]b,fvdkajzvJ}
]uRefawmfYtwGuf rvdkcsifbl;? tazwdkYtwGufvm;vdkY jyef
ar;vdu k wf ,f? tazu ][kww f ,fumG igwdt Yk wGuv f }Ykd ajymwmeJY
vkyfvdkuf&w,f}
]&efukefrSmaygh}
][kww f ,f? bke;f Bu;D ausmif;wpfcrk mS bke;f Bu;D 0wfNy;D ydx Yk m;
w,f? tJonfrmS raysmw f meJY &dyo f mausmif;wpfcu k kd a½TUay;vdu k f
w,f}
]tJonfrmS aysmv f m;}
]tJonfrmS tm;vH;k wdwaf ew,f? tJonftcsed rf mS rsupf d
ESpvf ;kH jcm; tv,fwnfw h nfh ae&mavmufrmS tvif;a&mifuiG ;f
uav;wpfck vmjrifw,f? bmrS tm½Hjk yKp&mvnf; r½Sw d meJY tJ'gyJ
tm½Hjk yKaevdu k w f ,f? ysi;f zdYk arhomG ;wmyJ}
]aysmfoGm;NyDaygh}
][kwfw,f? vlcRwfzdkY tcsdefaphawmh rcRwfcsifawmhbl;?
'gayrJY cGiw hf bYkd mwdYk aphawmhrmS rdYk cRwNf y;D jyefcwhJ ,f}
]jrpfBu;D em; jyefa&mufNyaD ygh}
][kww f ,f? tvkyx f jJ yefa&mufayrJY pdwrf 0ifpm;bl;/ Buw d f
rSdwfvkyfae&w,f}
]b,favmufMum vkyfao;vJ}
]q,fvavmufy/J rjzpfb;l qdNk y;D tvkyu f xGupf mwif? &ef
ukefqif;? ta':awGudk &[ef;jyKay;zdkY ajym&? &[ef;jyKNyD;aemufaeY
]"mwfawGu½Sw
d ,f? "mwfaiGU&nfawG? "mwfEpk ak wGeYJ tpp
awGyJ}
]igh½iS [f mawGu em;rvnfygbl;}
][kwfw,f}
]tpm;taomufwpfcck k pm;aomufcgeD;wdik ;f pdu k Mf unfah e
wmu bmvkyw f mvJ}
]"mwf½Sif;wm}
]r½Si;f vsif bmjzpfovJ? igwdrYk ½Si;f ygbl; bmjzpfvv Ykd }J
]rodvyYkd g jzpfygw,f}
]jzpfwm ajymprf;ygOD;}
]onfvdk r&bl;}
]½Sdygapawmh}
][kwfw,f}
]igh½iS u f kd wpfjcm;wpfck ar;&OD;r,f? &rvm;}
]ar;yg}
]igh½iS u
f kd olrsm;awGu igh½iS [
f m w&m;odNy;D NyD 0efcrH vm;vdYk
ar;vsif igh½iS u f b,fvakd jzrvJ}
]tJ'g rar;ygeJ}Y
]bmjzpfvdkYvJ}
]rar;&bl;}
]onfar;cGe;f rSm bmrSm;wmygovJ?bmrw&m;wm ygovJ}
]ryg-ygyg}
]ar;cGe;f rrSm;vsif ajzrSaygY/ Ny;D awmh ar;cGe;f udk rw&m;bl;
xifvsiv f nf; ar;oluykd J onfar;cGe;f rsKd ; jyefar;Munfah ygh}
]b,fvdkar;&rSmvJ}
]bke;f Bu;D aum opömodNy;D NyD 0efcrH vm;vdaYk ygh/ onfar;cGe;f
olrsm;omar;Ny;D olu tar;rcHEikd b f ;l qdvk siaf wmh rw&m;wJh
ar;cGe;f rdaYk ygh}
]olrsm;vnf; rar;csiyf gbl;? ar;vnf; rajzcsiyf gbl;}
]wu,f rajzawmhbl;vm;}
][kwfw,f}
]onfvq kd v
kd sif rSww
f rf;wpfck wifr,faemf}
]b,fvdkwifrSmvJ}
]aum@nAk'[ ¨ m olbY 0udk avhvmwJt h aeeJY w&m;odNy;D
Nyv
D Ykd 0efcrH vm; ar;wmudk vufrcHb;l ? onfawmh olb Y 0udk avh
vmcGifh ray;bl;-vdkYaygh}
]wifyg}
]aumif;Ny?D tJonftwdik ;f rSww f rf;wifvu kd Nf y?D igh½iS b
f 0
udk igwdrYk avhvmawmhb;l ? pdwo f mcs}
}&ygw,f}
]onfvdkr[kwfbl;}
]bmjzpfvdkYvJ}
]igh½iS f jyefvmjyefovm;}
][kww f ,f? bke;f Bu;D u uefaY umfyifpu kd cf siwf ,fajymwm
trSw&f vdYk uefaY umfaphawG &wmeJY ydzYk v Ykd mcJw
h m}
]aus;Zl;yJ igh½iS ?f uefaY umfyifuav;awG pdu k Mf unfrh ,f}
]bm&nf½, G Nf y;D bke;f Bu;D pdu
k rf mS vJ}
]½d;k ½d;k yg}
]b,fvdkvJ}
]uefaY umfyifu aEGrmS t½Gurf csb;l ? onfay:rSm aEGt½Guf
½SdwJhtyif r½Sdbl;}
]onfvdkvm;}
]bmjzpfvdkYvJ}
]uefYaumfaAm"dtwGuf &nf½G,frvm;vdkYyg}
]onfvdk pdwful;r,Ofygbl;}
]yGifhvsifvnf; aumif;ygw,f}
][kww f ,f? tyifraovsif yGirhf mS ygyJ? yGiv hf siaf wmh toifh
avsmfqHk;aygh}
]b,fvdkvJ}
]vSvnf;vSw,f? arT;vnf;arT;w,faygh}
]'gawG cHpm;ovm;}
]&[ef;udpöNyD;MuNyDvm; bk&m;vdkYyJ}
]a[;èonfvdkar;owJhvm;}
][kwfw,f}
]aumif;vdkufwm}
]bmjzpfvdkYvJ}
]a½S;acwfa[mif; atmufarhvdkY}
]b,facwfa[mif;vJ}
]bk&m;vufxufu acwfaygh}
]bke;f Bu;D u atmufarh&atmif tJonfacwf rDvv Ykd m;}
]pmxJawGUNy;D rD&wmaygh}
]b,fvdkatmufarhwmvJ}
]onfar;cGe;f [m tJonfacwfubke;f Bu;D csi;f awGUvsif EIwf
qufpum;yJ? tckacwfrmS onfvkd EIwrf quf0MhH ubl;}
]bmjzpfvdkY EIwfrquf0HhwmvJ}
]b,forl S w&m;r&Mu? &[ef;udpö rNy;D Muwm tm;vH;k od
jzpfaevdaYk ygh}
]odNy;D vsuf EIwq f ufvsif ajymifovkjd zpfrmS pd;k vdv
Yk m;}
]'gyJ}
]y&uúrwdu Yk awmh ppfuikd ;f ? rEÅav;waMumrSm &[EÅmqdk
wm [d;k av;wausmf jzpfaewmyJ? 'gaMumifh OmPpm*Dq&mawmfu
onfvEkd w I q
f ufwm jzpfrmS ygyJ}
][kwrf mS yg? y&uúrwdu Yk b,fvakd jzowJv h }J
]at;}
]bmjyKovJ}
]em;vnfEidk af tmif BuKd ;pm;Munfv h Ykd r&ao;vdyYk g}
]bmudkvJ}
]igh½iS u f akd ygh}
]b,fvdkvJ}
]igh½iS f tvsiu f ajymcJb h ;l wJph um; wpfc½k w dS ,f}
]bmvJ}
]wpfaeYig;Budrf w&m;awGtm;xkwfaew,f-qdkwmyJ}
]tJ'g bmjyKovJ}
]tck &[EÅmjzpfNyq D wkd meJY tJonftjzpfu qefu Y siaf evdyYk }J
]b,fvdkqefYusifvdkYvJ}
]&[EÅmqdw k m udavom&efocl yford ;f udk Nird ;f owfNy;D oly}J
][kwfwmaygh}
]'gaMumifh &[EÅmudk ]uwH u&PD,}H -vdYk ajym&w,f}
]tJ'gu bmvJ}
]vkypf &mawGvyk Nf y;D ol jzpfw,faygh}
][kwfwmaygh}
]0kow d H jA[®p&d,}H -vdv Yk nf; bk&m;ua[mw,f}
]tJ'gu bmwJv h }J
]usio hf ;kH p&m tusit hf BuaH wGvnf; usio hf ;kH Ny;D oGm;NyaD ygh}
][kwfw,f}
]tif;}
]&[EÅmjzpfayrJY ud, k o f w d w hJ &m;udk olrsm;em;vnfatmif
ra[mwwfbl;}
][kww f myJ? igh½iS f igwdu Yk kd a[mcsiw f mawmif ra[mEdik jf zpf
aewmyJ}
][kww f ,f? bke;f Bu;D udk onfw&m; &apcsiw f myJ? 'gayrJY
ray;wwfbl;}
]at;è'g trSeyf }J
]onfawmh-}
]bmjyKvJ ajymyg? &yfraeygeJ}Y
]&[EÅm[m ud, k u hf pd yö J ud, k Nf y;D w,f}
]tif;}
]olrsm;tusKd ; bmrS raqmifEikd b f ;l }
]aMomf-}
]vlawG&UJ pm;0wfaea&; tulawGukd ,laeawmh vlawG&UJ
tusKd ;udk o,fy;kd aqmif&u G cf siw f ,f}
]onfpdwf ayguf&rSmaygh}
]tJonfpdwfaygufw,f}
]aumif;om;yJ? 'gèvlaumif;awGaygufwphJ w d yf }J
]onfawmh}
]tif;}
]bmvkyf&rvJ pdwful;w,f}
]tajzb,fvdk&rvJ}
]w&m; quftm;xkwrf ,fvyYkd J &w,f}
]w&m;u &Ny;D NyyD J r[kwv
f m;}
]&[EÅmjzpfatmifawmh &Ny;D NyaD ygh}
]'gèqHk;NyDyJ}
]rqHk;ao;bl;}
]b,fvdkvJ}
]w&m;rS ra[mEkdifao;yJ}
]'guawmh tavYenf;ao;vdyYk J jzpfrmS aygh}
]r[kwfbl;}
]bmjzpfvdkYvJ}
]ÓPfenf;ao;vdkYyJ}
]bmÓPfvJ}
]bk&m;ÓPf}
][m}
]tck tJonfÓPf&atmif tm;xkwaf ewm}
]trav;}
]tJ'g wu,fy}J
]bk&m;u jzpfO;D rSmvm;}
]jzpfrSmaygh}
]b,fawmhvJ}
]tckaygY}
]tif;}
]bmvJ}
]igh½iS u
f kd tckvkd ajymqdq
k ufq&H wm vlaumif;uav;t
jzpf b,favmufMumatmif jrifciG &hf OD;r,f pOf;pm;rdvyYkd g}
]wifyg bk&m;}
]onfawmh a½Ttwktppfukd bmeJcY o
JG vJvYkd tawG;ay:
w,f}
]bmeJYcGJovJ bk&m;}
]a½T*P
k &f nfeYJ cGw
J myJvYkd tajzxGuw f ,f}
]b,fvdk*kPf&nfvJ bk&m;}
]a½T[m 0gw,f? aysmw h ,f? b,favmufxm;xm; taMu;
tan§mf rwufb;l ? i&Jr;D rpm;bl;/ 'gawG[m a½T&UJ wjcm;eJu Y jJG ym;
wJh 0daooawGy/J 'g *kP&f nfawGaygY}
][kwfygw,f}
]w&m;twkçtppfvnf; w&m;*kP&f nfeYJ cG&J rSmyJ owd&
w,f/ tJ'geJyY J tJonfrmS ajym&w,f}
]b,fvdk ajymwmvJ}
]w&m;aqG;aEG;wJt h cg rjiif;rck&H atmif w&m;*kP&f nfrw D hJ
w&m;awGukd aqG;aEG;Mu&r,f-vdyYk }J
]w&m;*kP&f nfukd b,fvkd azmfxw k of vJ}
]bk&m;&JUw&m;rSm *kP&f nfajcmufyg; ½Sw d ,f? yXr*kP&f nf
[m ]oGmu©mw}-jzpfw,f}
]tJ'gu bmvJb&k m;}
]olrsm;tjypfwif uJ&h UJ vdrYk &atmif aumif;wJph um;}-vdYk jzpf
w,f/ cifAsm;wdYk aqG;aEG;MuwJw h &m;[m pum;aumif;t*FgeJY jynfh
pHw
k m jzpfMu&r,f-vdaYk jym&w,f}
]'kwd,*kPfuaum bk&m;}
]oE´d|du}-jzpfw,f? aumif;½keH YJ rNy;D bl;/ ]u, kd w f ikd jf rifEikd w
f hJ
t&m} jzpfzv Ykd nf; vdw k ,f/ tJ'geJjY ynfph w kH w
hJ &m; jzpfatmif aqG;
aEG;MuzdkYyg}
]wwd,*kP&f nfaum bk&m;}
]tJ'gu ]tumvdu}jzpfw,f/ bk&m;w&m;[m ]umv&JU
twdu k t f pm;rcH&wm}-jzpfw,f/ aqG;aEG;MuwJw h &m;awG[m um
vtwdu k t f pm; rcH&rnf[ h mawG rjzpfzYkd BuKd ;pm;&r,faygh}
]pwkw¬*kPf&nfaum bk&m;}
]{[dyódu}-[m ]olrsm;udk jyvdkY&w,f}-qdw k t hJ "dygÜ ,f½dS
w,f/ ud, k af qG;aEG;rnfw h &m; olrsm;jyvd&Yk wmjzpfzv Ykd nf; owd
xm;Mu&r,f}
]yÍör*kPf&nfu-}
]Moyae,su d }- ]ud, k wf ikd u
f siv
hf &Ykd wJw h &m;}-jzpf&r,f/ ud, k f
wifjywJhw&m;[m vkyfvdkY&wmjzpfzdkY vdkw,f}
]q|*kP&f nfaum bk&m;}
]onfèaemufqHk;*kPfu ]vufawGUtusdK;cHpm;&r,f}-yJ/
a½SUa½SU*kPaf wGeYJ jynfah eOD;awmh/ vufawGUrcHpm;&vsif jiif;ck&H
vdrOhf ;D r,f/ onfvrkd jzpfatmif vufawGUtusKd ;&rnfh t&mrsKd ;jzpf
atmif ud, k w f ifjyrnfwh &m;udk pdppfwifjyMuygvdYk ajym&w,f}
]onfajymcsuef n YJ v D sif rjiif;ckbH ;l vm; bk&m;}
]xdef;NyDvm;}
]onfvu l w&m;yGaJ wGrmS EGm;½dik ;f cwfovdk zGmvHusJ vkyf
oGm;wwfwm}
][kww f ,f? olu w&m;wwfçpmwwf avmuDynmvnf;
tjrif½w
dS hJ aq;q&m? bke;f Bu;D vlxu G Bf u;D r[kwv f m;}
]olèbmaMumifNh ird w f m xifovJ}
]aMumufvdkYaygh}
]bmudkvJ}
]rarQmv f ifw h hJ OD;Zif;wdYk ajymqdrk eS u f efcsuuf akd ygh}
]tJonfvdk xifovm; bk&m;}
]olrrS [kwb f ;l ? a½TNrKd Uawmfu omoemydik jf zpfvnf; onf
pum;udk uzsu, f zsuv f yk vf Ykd r&bl;}
]'gudk oloyd ykH }J
]odEikd wf t hJ aetxm; ½Sw d ,f}
]aqG;aEG;csed f b,favmufMumvJ bk&m;}
]av;em&D}
]wifjycsuaf wG wpfa,mufwpfayguf raebl;vm;}
]raebl;}
]b,frmS oGm;wlvJ bk&m;}
]tewå-aygh}
]tm;vH;k tewåqu kd af tmifyJ aqG;aEG;oGm;Muovm;bk&m;}
]nw&m;a[mawmhvnf; emvdkYr&bl;}
]odw,f? tdrjf yeftyd af ew,fqw kd m odw,f/ em;r0ifwhJ
vkyif ef;uvnf; em;axmif&tcufom; r[kwv f m;}
][kwyf gw,f bk&m;}
]wynfah wmfrw d af qGawG&UJ tjypfwifwmawmh wynfah wmf
u BudwfcHae&NyDaygh}
][kww f ,f? cifAsm;cufcaJ ewm od&w,f/ 'gaMumifh rjyef
cifrmS bd;k qifukd oD;oefaY r;cGe;f xkwcf whJ m rSwrf v d m;}
]b,frrSwrf yd J aeyghrvJ bk&m;}
]bd;k qifw[Ykd m vlaumif;awGy/J 'gayrJY aumif;xufaumif;
atmif taumif;½IvdkufMuwm taumif;rawGUbJ tysufawGUMu
wm}
][kwfw,f}
]tysufawGUawmh bdk;qifwdkYu tysufudk½Sif;&rSm? tJ'g
r½Sif;bl;}
]tJ'gu b,fv½kd iS ;f rSmvJ bk&m;}
]vufawGU½Sif;&rSmyJ}
]wynfah wmfwu Ykd ½Si;f &wm-'kuv © Ykd rSww f m}
][kww f ,f? onfawmh r½Si;f bl;l / tysuu f kd ausmxf m;vdu
k f
w,f/ Mumawmh bd;k qifwYkd ysuaf wmhwmyJ}
][kwfw,f? wynfhawmfwdkYu vlysufawG jzpfukefMuw,f
aemf}
]b,fvv kd J vkyyf g}
]yXr wynfah wmfwu Ykd wifjyygr,f/ tJ'gudk bke;f Bu;D u
aqG;aEG;wmaygh/ tJ'gNyD;wJhtcgrSm bkef;BuD;u wpfjyefwpfvSnfh
wifjyrIwm0ef,Nl y;D wynfah wmfwu Ykd aqG;aEG;r,faygh}
]aumif;NyDaygh}
]wynfhawmfu wifjyygr,f/ rwifjyrD wynfhawmfudk
ynmAv OD;armifarmif-vdYk oday;yg/ wynfah wmftazmfu "r®u d
OD;boef;yg}
]emrnfawGa&SUu ynmAvwdYk qdw k mawGu bGUJ awGvm;}
]r[kwfygbl;}
]bmawGvJ}
]wynfah wmfu q&mawmf OD;Moo"qDrmS w&m; qnf;yl;
aeygw,f/ bke;f Bu;D 0wfNy;D txd qnf;uyfaeygw,f/ tJonfwek ;f
u wynfah wmf&UJ bke;f Bu;D emrnfu ynmAvyg/ 'gaMumifh wynfh
awmfemrnfrmS wjcm;olawGeYJ uGjJ ym;atmif tJ'gudx k nfx h m; wm
yg}
]aMomfè[kwfuJh}
]Adv
k rf LS ;Bu;D &JU "r®u d udak wmh Adv
k rf LS ;Bu;D uyJ ½Si;f ygvdrrhf ,f
bk&m;}
]vkyyf gOD; Adv k rf LS ;Bu;D }
]wynfah wmfu OD;armifarmifvkd r[kwyf gbl;/ Edik if w H m0ef
u tem;,lawmh ukodkvfa&;twGufiJhNyD; a½Twd*Hkbk&m;ay:rSm
][kwfw,f}
]ypöKyÜefudavomuvnf; ypöKyÜefrSmyJ jzpfNyD;ysufwJhtrsdK;
jzpfwt
hJ wdik ;f ysuo f mG ;vdYk r½Sb
d ;l }
][kwfwmyJ}
]onfvq kd akd wmh udavomw&m;[m t½Sjd zpfwnfww YJ &m;
[kwfovm;ç r[kwfbl;vm;}
]t½Sd jzpfwnfaewJw h &m; r[kwbf ;l }
]onfvq kd v kd sif t½Sjd zpfwnfaewJwh &m;[m b,fw&m;vJ}
]tJ'g 'umBu;D wdYk ajymygOD;}
]udavomawG Nidrf;aewJhw&m;? [kwfovm;ç r[kwfbl;
vm;}
]tJonfvdk t"dyÜg,fa&mufwmaygY}
]onfawmh w&m;avhvmyGm;rsm;ol[m ½Sw d m od&rSmvm;?
r½Sw
d m od&rSmvm;}
]½Sw
d modatmif vky&f rSmaygh}
]½Sw
d m[m udavomrjzpf&mqdak wmh w&m;avhvmol[m
udavomrjzpf&m avhvm&r,f}
]tJonft"dygÜ ,f a&mufwmaygY}
]udavomrjzpf&m avhvmol[m Nird ;f csr;f aer,f r[kwf
vm;}
]Nidrf;csrf;rSmyg}
]'umBuD;wifjycsifwJh tusOf;csKyf[m 'gygyJ}
][kwfuJh}
]'gudk enf;enf;jyefaqG;aEG;rvm;}
]aqG;aEG;wmaygh}
]aqG;aEG;yg bk&m;}
]udavom[m ysurf sKd ;jzpfwt hJ wdik ;f jzpfNy;D ysuv f Ykd r½Srd mS
trSef jzpfygw,f}
][kwyf gY bk&m;}
]twdwu f ad vomawGvnf; twdwu f jzpfysuNf y;D cJv
h Ykd tck
r½Sad ewm rSeyf gw,f}
][kwyf gY bk&m;}
]tem*wfudavomawGvnf; tem*wfra&mufao;vdkY
rjzpf&ao;wmaMumifah &m? jzpfNy;D ysurf mS jzpfvaYkd &m? ysuNf y;D r½Sw d m
aMumifh r½SdwmrSefygw,f}
][kwfygw,f}
]ypöKyeÜ u
f ad vomawGvnf; taMumif;qHv k Ykd jzpfayrJY jzpfNy;D
ysufoGm;NrJtwdkif;jzpfvdkY r½Sdwm rSefygw,f}
][kwfygw,f}
]'gayrJ-Y }
]qufajymyg}
]udavomawG[m ]jzpfqrJ mS ylavmifjcif; ½Sçd r½S}d - jyefar;&
ygr,f}
]ylrmS ygyJ}
]&yfwnfcsufrSm;&JUajymif;jyef[m-oDv? yGm;rsm;csufrSm;&JU
ajymif;jyefu-orm"d? todrSm;&JUajymif;jyefu-ynm}-yJ/ tJonf
oDvçorm"dçynmawG[m w&m;yJ}
]tJ'gu avmuDvrl w I &m;awG r[kwb f ;l vm;}
]w&m;çrw&m;eJY tJ'gawG&UJ tusKd ;tjypfawG[m vlrmS yJ
jzpf&wmawGy/J onfav;csu[ f m opömav;yg;yJ/ 'g[m vlay:rSm
wnfaMumif; bk&m; txyfxyfajymcJw h ,f}
]bkef;BuD;w&m;u urÇmYAk'¨bmomawGeJY qefYusifaeNyD}
]urÇmeJn Y rD S w&m;vm;}
]psiu f kd urÇmuBuKd uaf eMuNy}D
]urÇmuBudKufvsif w&m;vm;}
]bke;f Bu;D a&;wJh usr;f pmuav;rsm; r½Sb d ;l vm;}
]½Sdw,f}
]tJ'g 'umBuD;wdkY zwfcGifh&rvm;}
]rlMurf;yJ ½Sad o;w,f}
]tJ'gudk 'umBu;D wdYk qufavhvmygr,f/ cPay;vdu k yf g/
ul;NyD;jyefydkYygYr,f}
]&w,f}
]bke;f Bu;D w&m;awG onfavmufxufaevsuef YJ bmaMumifh
awmifjrifBh u;D ay:rSm wufaeovJ/ w&m;ra[mbl;vm;}
]ud, k Nf y;D rS a[mzdaYk umif;wm}
]b,fvkd Ny;D &rSmvJ}
]OD;ÓPqdkwm t½Sifbk&m;vm;}
][kwfygw,fbk&m;}
]a&mufaewmMumNyDvm;}
]vGecf w hJ hJ ESp&f ufavmufuyg}
]apmvSacsvm;}
][kww f ,f? t½Sib f &k m;wynfah wG ydv Yk ukd w
f hJ ydpYk m&awmh
olwdkYtoday;zdkY &nf½G,fNyD; apmapmvmcJhwmyg}
]bm today;csiv f vYkd }J
]q&mawmft,ltqeJY wynfhawmft,ltq rwlMuyHkeJY
rwloEl pS Of ;D yv’iw f pfcw k nf; w&m;a[m ryifo h ifyh ykH gyJ}
]ajymNyD;NyDvm;}
]Ny;D ygNy}D
]bmjyefajymMuovJ}
]olwyYkd ifw h mudk jyef½yk o f rd ;f ray;Mubl;/ w&m;yGjJ zpfajrmuf
a&;aumfrwD wpfusdyfESpfa,mufteufu q,fa,mufu r½kyf
odrf;bl; ajymMuw,f}
]a[mvdkufaygh}
]&ygw,f}
]onfueJY OD;ÓPu b,fvdkt,ltquGJjym;wmvJ}
][kwfygw,f}
]tJonfvjkd zpfvYkd aojcif;qdw k t hJ rIukd a0zefru hJ wåm; r½Sd
jzpfNy;D ig-aowm b,fvjkd zpfygw,fqw kd hJ a0zefcsurf sKd ; r&Edik &f bl;}
][kwfNyD}
]onfvykd J Zif-[m aumif;çraumif; jyKvyk rf aI wG&UJ t½Sd
r[kwrf u I kd jiif;qdw k 0hJ g'yJ/ aumif;jzpfap? raumif;jzpfap jyKjyKorQ
awG[m b,fou l rS zsurf ae&bl;/ ol[ Y mol ysuw f ,f/ 'gaMumifh
'gawG[m t½Sdr[kwfbl;/ 'gawG&JU r½SdaerIom trSef½SdwJht½Sd
jzpfw,fvdkY vufcHwJh0g'yJ}
]ajymygOD;}
]jyKvyk jf cif;udk t½St d jzpf vufrcHjcif;[m jyKvyk jf cif;&UJ t
usKd ;eJjY yKvyk jf cif;udjk zpfapwJh taMumif;awGukd vufrcH&m a&mufyg
w,f}
]vkyfygOD;}
]onfawmh Zif-[m vkyw f mawGvnf; t[kwrf [kwb f ;l ?
vky&f jcif;&JUtaMumif;awGvnf; t[kwaf wG r[kwMf ubl;? tusKd ;
awGvnf; t[kwaf wG r[kwMf ubl;vd-Yk vufcw H 0hJ g'jzpfw,f ajym
&r,f}
]qufygOD;}
]avmuBuD;rSm aumif;çraumif;? rSefçrrSef? [kwfçr[kwf
vkyf&wmawG[m tvkyf? tvkyf&JUtaMumif;eJY tvkyftusdK? onf
oHk;rsdK;udkvufcHrS ajym&wmawGjzpfw,f}
]ajymyg}
]Zifu onfo;kH csuu f kd zsuq
f ;D Ny;D oGm;Nyq
D akd wmh avmurSm
rSeçf rrSe?f aumif;çraumif;? [kwçf r[kwf bmrS rvkyEf ikd af wmhygbl;/
Zif-udkvnf; ra0zefEdkifawmhygbl;}
]vkyyf g}
]Zifu bmudyk J odaeawmhrvJqakd wmh tJonf ]aumif;ç
raumif;? rSeçf rrSe?f [kwçf r[kwf bmrSr½Sw d mom rSew f ,f}-qdw k myJ
odaeawmhrSmjzpfw,f}
]tJ'gyJ rSev f aYkd erSmaygh}
]tJonftrSe[ f m vltY wGuaf wmh rjzpfEikd b f ;l }
]bmjzpfvdkYvJ}
]vlu pkaewmqdak wmh tpkpnf;½Srd S jzpfrmS rdyYk ?J vlt Y pkta0;
awGu ajzvTwv f Ykd vGwv f yfwm[m vlt Y wGuf rjzpfEikd v f yYkd }J
]bmvJ}
]armarmeJY a&aomufr,fvYkd a&td;k pifem; a&mufomG ;
w,f/ a&td;k pifaemufu bkwrf mS a&;xm;wJph mudak wGU&wmyJ}
]tJ'g tarmajyzdYk vufaqmify}J
]ydkarmoGm;w,f}
]b,fvdk em;vnfoGm;vdkYvJ}
]y&rwf½v I sif w&m;r&bl;}-vdkYyJ}
]tJ'g OD;Zif;ajymwm r[kwyf gbl;}
]b,fol ajymwmvJ}
]usrf;ñTefNyD;om;yJ}
]vkyfprf;ygOD;}
]bk&m;½Spd Ofu? a&m[dPjD rpfa&vkyrJG mS ESpb f ufEikd if H ppfcif;
MuzdYk jyifMuw,f}
]Mum;zl;w,f}
]tJonfrSm bk&m;u aoG;eJYa& b,f[mutzdk;wefovJ
ajymNy;D ESpb f ufrif;awGukd ppfNird ;f apcJw
h ,f}
][kwfw,f}
]tJonfrmS Nird ;f csr;f a&;txdr;f trSwef YJ ESpbf ufv;kH u rif;
om;awG &[ef;jyKMuw,f}
][kwfw,f}
]tJonftcsed t f cg[m Bu;D jrwfwt hJ cgjzpfvYkd r[mor,
ac:w,f}
]bmqdkvdkwmvJ}
]½d;k ½d;k odwmr[kwb f J tbdnmOfeYJ odwmudk qdv k wkd mjzpf
w,f/ onfvo kd w d m[m w&m;r&Ekid b f ;l aygh}
][kww f maygh? tJonfvjkd zpfrS 0g'&if;udk rxdyg;ovdk jzpf
rSmaygh}
][kwfwmaygh}
]½kyef mrf½v I sif wu,fyJ w&m;r&Edik b f ;l vm;}
]tm*r wdu k ½f u
kd ½f adS ewmyJ}
]obm0aum us&JUvm;vdkYyg}
]½kyçf emrf][m y&rw¬opömyJ? t&d,opömr[kwb f ;l / ]w&m;
[m t&d,opöm}-yJ? y&rw¬opömrSm w&m;vnf;r½Sb d ;l ? rw&m;
vnf; r½Sb d ;l yJ}
]y&rw¬opöm[m trSefr[kwfbl;vm;}
]rSerf mS ygyJ}
]rSefvsif w&m;r[kwfbl;vm;}
]rSe½f eHk YJ w&m;r[kwyf gbl;}
]w&m;qdw k m b,fv[ kd mvJ}
]vlepYJ yfwjhJ yóem ½Si;f vif;wJt h rSerf S w&m;}- jzpfygw,f}
]avmuBu;D &JU trSe[ f m w&m;r[kwb f ;l vm;}
]r[kwfygbl;}
]w&m;qdw k mu b,fvt kd "dygÜ ,f ½Sw d mrdv Yk }J
]aeUpGJupNyD;ajymr,f}
]wifyg bk&m;}
]ckEpS q
f ,fu h ;kd ck? ud;k v? ud;k &uf (9-9-1979) aeYuyJ/ tJ
onfaeYrmS wdy#d uwdu Yk olw&Ykd UJ wdy#d uedum,ausmif;rSm ylaZmfyJG
wpfck vkyw f ,f}
]b,fou Yl kd ylaZmfwmvJ bk&m;}
]emrnfu ]bGUJ wHqyd af wmf&eJY "r®uxduq&mawmfrsm; yl
aZmfy}JG vdYk emrnfwyfxm;w,f/ bGUJ &eJY "r®uxdubke;f Bu;D oH;k q,fh
ig;yg; ylaZmfyyJG }J
]b,foal wGygovJ bk&m;}
]Armjynf½dS wdy#d uig;yg;vH;k eJY tbd"ZoH;k yg;½Sw d hJ teufu
wpfyg;? t*¾ig;yg;eJY ppfuikd ;f çrif;uGe;f çrEÅav;u "r®uxduawG
vnf; ygw,f}
]awmfawmf yGBJ u;D yJ}
][kwfw,f? onfyGJrwdkifrD apmapmuyJ onfyGJzdwfpmudk
qGr;f cHqif;&if; wpfae&mrSmawGUawmh 'gyGBJ u;D yJ/ onfyrJG mS wpHw k &m
aqmif½GufEdkifvsif aumif;rSmvdkY pdwfjzpfcJhw,f}
]pdwful;aumif;yJ}
]ausmif;jyefa&mufawmh ausmif;rSm½Sad ewJh OD;*kPudk BupH nf
cJw
h thJ wdik ;f ajymjyw,f/ olvnf; pdw0f ifpm;oGm;w,f}
]pdwf0ifpm;p&myJ}
]em;axmifcJhMuovm;}
]pOf;pm;Edik af tmif vmajymMunfw h myJvyYkd J ajymcJw
h m}
]b,fvkd pOf;pm;MuovJ}
]ausmif;jyefa&mufawmh OD;*kP ]b,fvv kd aJ r;w,f? rawmf
vsiv f nf; rvkyef aYJ ygh}-vdYk ajymw,f}
]bkef;BuD;uaum}
]olrvkycf siv f nf; igwpfa,mufwnf; vky&f rSmyJ-qdNk y;D bm
rSrajymbJ pmrlukd acsmaecJw h ,f/ av;ig;&ufMum acsmNy;D rS wynfh
awmfuawmh qufuyfr,fvYkd ajymcJw h ,f}
]OD*P
k u bmajymvJ}
]onfuvnf; b,frygbJ aervJ-vdyYk }J
]bke;f Bu;D u pdw0f ifpm;oGm;NyD xifw,f}
][kww f ,f/ onfw&m; odpu onfw&m;[m a[mvdYk
awmh r&bl;/ oHCmqDa&mufrS jzpfr,fvYkd txyfxyf pdwu f ;l cJzh ;l
w,f}
]bmjzpfvdkYvJ}
]oHCmu trSev f Ykd rSwxf m;wm vGaJ ew,f jrifvyYkd }J
]bmaMumifh oHCmxH rtyfjzpfovJ}
]oHCmrSmu oHCmh0ed pd , ä awG tzsucf xH m;&w,f? 0depd , ä
r½Sdbl;}
][kwfwmyJ}
]'gaMumifh b,foaYl jym&r,frod jzpfaecJw h m}
]onfvkd jzpfaeovm;}
][kww f ,f/ 'gaMumifh omoem[m vlawG&UJ pGeyYf pfwmcH&zdYk
½Sw
d ,f/ onfvrkd jzpfatmif omoemxJu tvGaJ wGxw k zf Ykd vdwk ,f
vdkYyJ}
]bmawG vGJwmvJ}
]wynfhawmfwdkYodorQ xkwfjyr,fqdkNyD; tcsufESpfcsuf
xkwfjyvdkufw,f}
]ESpcf suuf b,fvv kd }J
]b0tjrifrmS ;eJY avmutjrifrmS ;-jzpfw,f}
]b0tjrifrSm;-qdkwmu b,fvdk[mvJ}
]wrvGeaf wG ½Sçd r½Sd cH,w l mawGy?J oóweJY Oapä'rdpmä 'd|d
awGyJ}
]avmutjrifrSm;-uaum}
]vl[m t½Srd [kwf cH,rl }I - jzpfw,f}
]tJ'g bmjzpfvv Ykd }J
]ed,wrdpmä 'd|d jzpfvyYkd }J
]b,fvdkjzpfwmvJ}
]vlawG t½Srd [kwv f sif vl&UJ trIawG&UJ taMumif;eJt Y usKd ;
awGvnf; r½SEd ikd bf ;l aygh}
][kwfwmyJ}
]vlraI wG[m uH&UJ emrnfawGy/J vlraI wG&UJ taMumif;eJt Y usKd ;
awG[m udavomvdkY qdkwJh [dwfawGeJY0dygufawG&JU emrnfawGyJ}
]tJonfpmawG qufuyfEdkifw,fvm;}
][kww f ,f/ pmoH;k q,fih g;apmifukd pmtdyaf wGtoD;oD;
xnfhNyD; pmtdyfBuD;wpfvHk;rSm pkxnfhw,f/ tJonfpmtdyfBuD;udk
tbd"Za½T[oFmq&mawmfBuD;udk uyfcJhw,f}
]oluwqifh jzefaY y;&rSmvm;}
][kww f ,f/ tJonfvykd J avQmufEikd cf w hJ ,f}
]rdwåLawG ay;ao;vm;}
]trsm;BuD;yJay;w,f}
]b,fqDvJ}
]jynfwiG ;f jynfy bmoma&;tzGUJ tpnf; odorQawGqD t
ukefydkYw,f}
]jynfyvnf; ydo Yk vm;}
]vdypf m&wJh Edik if q H ,fEikd if aH usmaf vmuf ydw
Yk ,f/ jrefrm
tpd;k &eJY ygwDqv D nf; ydw Yk ,f}
]ygwDu b,fv}J
]Ouú|wdkY? okawoeXmewdkYyJ}
]pmawGu yHkESdyfwmvm;}
]r[kwb f ;l / wdu
k yf ef YJ *ufpwDemeJY aumfyv D yk x
f m;wm
awG}
]tJonfpmawG bkef;BuD;awG &Muovm;}
]r&Mubl;}
]bmjzpfwmvJ}
]awGU&&JUvm;}
]awGU&ygw,f}
]bmar;vJ}
]tJonfyrJG mS wynfah wmfwu Ykd yfwphJ mawG &yg&JUvm;aygY}
]b,fvdkajzvJ}
]&w,faygY}
]jzefY&&JUvm; ar;ao;vm;}
]ar;w,f}
]jzefv
Y u kd w
f ,f ajymwmyJ}
]bmar;ao;vJ}
]tJonfpmxJu taMumif;t&meJpY yfNy;D q&mawmf qH;k r
wm emcHzYkd vmwmygvdYk avQmufMuw,f}
]q&mawmfu b,fvdkrdefYMum;ovJ}
]rzwf&ao;bl;vdkYyJ}
]pmu trsm;BuD;rdkYvm;}
]ESpfrsufESmwnf;yg}
]bmjzpfvYkd onfvakd jymwm xifovJ}
]tjypfvnf; rajymwwf? taumif;vnf; rcs;D rGr;f csijf zpf
vdyYk J jzpfrmS yg}
]acgif;Nird çhf acgif;cg rvkycf siv f v
Ykd m;}
][kwfw,f}
]tJ'g cufwmyJ}
]pnf;urf;jyifcsifvsifaum}
]tJ'guawmh oH*g,emwif&rSmyJ}
]oH*g,emeJY pnf;urf;jyK? wdu k ef ,foCH meJY aqmif&u G pf &m
aqmif&u G ?f 'g[m bk&m;vufxufu xH;k pHjzpfw,faygh}
][kww f ,f ajym&rSmaygh? oH*g,emu jrwfpmG bk&m; t&m
aygh}
]tBuD;tuJuaum}
]tJ'g r&Sb d ;l }
]&[ef;wpfa,mufa,mufprD mS tmPmr&Sb d ;l aygh}
][kww f ,f? tmPmr&Sb d ;l }
]oH*g,emrSmaum onfvykd v J m;}
]onftwdik ;f aygh? tmPm&So d ql wkd m r&Sbd ;l }
]tJ'gawG[m aumif;wmvm;? acwfaemufuswmvm;}
]aumif;wmaygh}
]bmjzpfvdkYvJ}
]oHCm[m "r®aqmifawGyJ/ "r®eJY0de,eJY aexdkifolawGqdk
awmh tmPm[m rvdt k yfwthJ &myJ/ 'gaMumifh tmPm&So d l rvdk
bl;aygh}
]vltY zGUJ tpnf;awGrmS awmh onfvykd J tmPmydik t f zGUJ &S&d
w,faemf}
]tJ'gu tmPmvdw k ahJ cwf&UJ pepfryYkd gyJ}
]tmPmvdkwJhacwf&JUpepfqdkwm bmvJ}
][kwfw,f}
]yHpk tH m;jzifh tvif;udt k arSmifeuYJ vl Ykd r&ovdyk v
J yYkd }J
][kww f maygY? tvif;udk ydv k if;atmif tarSmifet YJ m;jznfv h Ykd
b,f&EdkifygYrvJ}
][kwfw,f}
]odrpf epf? oH*g,empepfeYJ r&Edik af wmhvYkd tmPm0if&wm
rsm;vm; pOf;pm;rdovm;}
]pOf;pm;ygw,f}
]tJ'g b,fvv kd }J
]r&vsif tmPmroGi;f &bl;yJ jzpf&r,f}
]tmPmr0ifvsif ysurf mS pd;k vdYk qdv k siaf um}
]rpdk;&bl;}
]bmjzpfvdkYvJ}
]ysufoGm;vdkYr&Sdvnf; at;vdkYyJ}
]jzpfrvm;}
]"r®puf rvnfEikd v f Ykd r&wmyJ? "r®puf rvnfawmhvsif
onfomoemuvnf; b,frSmoGm;NyD; toHk;csrSmvJ}
][kwfwmyJ}
]"r®pufrvnfbJ tmPmeJY wnf&Sdaeatmifvkyfxm;vdkY
wnfaevnf; onfomoem[m bmtoHk;usrSmvJ}
][kwfw,f}
]yHpk t
H m;jzifh taoaumifukd zkwo f iG ;f xm;ovdyk J jzpfrmS aygY}
][kwfw,f}
]zkwaf umifukd ud, k thf aztaryJvYkd rSwx f ifEikd yf gYrvm;}
]b,frSwfEdkifrvJ}
]taz aoNyD;NyD? tazYtavmif; zkwf0ifaevsif aumif;
aum aumif;rSmvm;}
]b,faumif;rvJ? zkwaf umifu 'kuy© aJ y;rSmyJ}
]tJ'g taotcsmyJ}
]tckètzGUJ tay:tzGUJ xyfzzYJG Ykd tajccHpnf;rsO;f vkyaf eMu
wm[m oHCmudk tmPm&Sçd tmPmrJh oyfvQKd Ny;D tqifu h aJG tmif
cGrJ vdyYk /J 'grS r[kwb f ;l qdak wmifrS omoemudk tmPmoGi;f wm[m
omoemu olzY momol r&yfEikd af wmhvq Ykd v
kd sif taoaumifzw k f
oGi;f wmyJ/ onfEpS cf suv f ;kH aumif;ygYrvm;}
]b,faumif;rvJ}
]tJ'godzYkd vdv
k w S ,f}
]onftodudk tawmftav;xm;yHk&w,f}
]OD;Zif;touf½odS rQ onfwm0eftwGuyf J ay;zdt Yk xdy}J
]onfavmuf av;eufovm;}
]vlom;&JUtrSew
f &m;udk onfEpS yf g;u ydwq
f x
Ykd m;w,fvYkd
txd odaewmyJ}
]aemufèbmawGvJ}
]opömav;yg;rSm 'kuo © pömwpfy'k ?f pkaygif;av;yk'af ygh}
]tJ'gawGu b,fvdkaumufwmvJ}
]trsm;oligawG bmoma&;rSm oH;k aeMuwJh tuGuaf wGukd
onftuGuaf wG onfvkd rSm;aew,fqw kd m jrif&wmawGukd bk&m;
½Sdcdk;vdkufwmyJ}
]tJonfpm atmifjrif&UJ vm;}
]tJ'g b,fvkd ajym&rvJrodb;l }
]bmaMumifhvJ}
]jynfolMum;jzefY&wm r[kwfvdkYyJ}
]olrsm;awGu bmajymMuovJ}
]tHhMop&mygyJ}
]b,fvdkvJ}
]OD;yg&*lqDvnf; pmtkyfuav; ydkYay;vdkufw,f}
]bmwkHYjyefvJ}
]bmrS rwkjYH yefb;l / MumrS Mum;&wmav;awmh ½S&d UJ }
]b,fvdkvJ}
]OD;Zif;oDwif;oH;k azmfukd ajymvdu k w
f mygyJ}
]ajymyHku}
]ydkYvdkU&w,f? bk&m;½Sdcdk;yJqdkNyD; rzwfbJ pmtkyfyHkxJ xnfh
xm;vdkufw,f}
][if}
tcef;(8)
w&m;pGq
J cdk &H pOfu ajymaompum;rsm;
tcef;(8)
w&m;pGJqkdcH&pOfu ajymaompum;rsm;
][kwfw,f}
]rjzpf,w l m Oapä'rdpmä 'd|d jzpfw,faygY? [kwv f m;}
][kwfygw,f}
]igçol r½S, d w
l mawGuawmh ed,wrdpmä 'd|d jzpfw,faygh}
]tJ'gu b,fvjkd zpfwmvJ}
]ed,wrdpmä 'd|-d qdw k m uHeYJ uH&UJ taMumif;eJt Y usKd ;udk jiif;
qdkwmawGyJ}
]tJonfvdk[kwf&JUvm; bk&m;}
][kwfygw,f}
]ew¬u d 0g'-qdwk m wefc;kd ½Siaf wGr½Sbd ;l ,lwmawGajymwm
vdYk ajymxm;w,f r[kwv f m;}
]tJ'g enf;enf;ydo k mG ;wmyg}
]tJ'g ygVdawmfaemf}
][kwfygw,f}
]b,fvdkvJ}
]tJonf £'¨ad wGçwefc;kd awGqw kd muvnf; uH&UJ tusKd ;awG
yJ? tJ'gudk aemifoal wGu rodawmh tJ'gawGjiif;ava,mif jzpf
oGm;wmyg}
]'gyJvm;}
]onf0g'oH;k ck[m bk&m;&JU y#dpo ö rkygÜ 'fukd jiif;qdwk hJ 0g'
oH;k ckvYkd NcKH ieHk mrnfay;zdYk vdw k ,f}
][kwfrSmyg}
]OD;*kPaygh}
]b,folUqDuyfcJhovJ}
]urÇmat; ZrÁL'DyrSm 'kw, d Ouú| OD;a&0w (ykord q f &m
awmf? awmiforefwdkuf? rEÅav;)qD uyf&w,f}
]bmrSrajymbJ vufcHvdkufovm;}
]r[kwfbl;}
]bmajymvJ}
]rif;wdjYk yef,o l mG ;? 'kua© &mufvrd rhf ,f/ rif;wdu Yk kd wdy#d u-
u Munfwmr[kwb f ;l / rif;wdyYk w Ykd YJ qGr;f avmif;rSm pmtkyx f yk af wG
ay: ]Ak'y¨ #du|k }-vdYk wdy#d u-u rSwcf suaf &;w,f/ ola&;w,fqkd
wm ppfrS 0efcw H ,f/ rif;q&m wdik yf ifO;D vd}Yk
]jyefvmcJha&mvm;}
]r[kwfbl;èuyfcJhwmyJ}
]bmajymao;vJ}
]0efBu;D (OD;pdev f iG )f qD igwdu Yk ydaYk y;&rSmvdaYk jymw,f}
]bmvkyfovJ}
]OD;*kPu olq Y aD y;zdYk rdwLå awGygygw,f/ onfvq kd kd onfrmS
yJ ay;cJyh gYr,fqNkd y;D ay;cJw h ,f}
]rdwLå awG ydw Yk ,fvm;}
]vdt k yfoavmuftxd tvHt k avmufyJ ydyYk gw,f/ or®w?
0efBu;D csKy?f ygwDOuú|? okawoeXme tppygyJ}
]tJ'geJY ta&;,la&mvm;}
]tJ'g ta&;r,lb;l }
]NyD;a&mvm;}
]rNyD;bl;}
]bmjzpfvJ}
]atmufwb kd mavmufrmS ppfuikd ;f wdik ;f omoema&;rSL;u
pwkwy¬ g&mZdueJY w&m;pGvJ Ykd &JawGuvmac:wm cH&w,f}
]'gtwGufyJvm;}
][kwfw,f}
]"r®pMumeJY nDygw,f}
]"r®pMumu b,fozl iG w hf hJ "r®pMumeJn Y wD mvJ}
]b,fozl iG w hf mrS rzwfz;l ygbl;}
]onfvq kd vkd sif ½SiAf 'k a¨ CmozGiw hf myJ jzpf&rSmyJ}
]bmjzpfvdkYvJ}
]i,fi,fu yckuLú rSm pmoifz;l w,fr[kwv f m;}
][kwfw,f}
]tJonfu tJonf t|uxmeJn Y aD tmif teufazmfay;
wmyJ}
]olwdkYzGifhwmrSefw,f r[kwfvm;}
]rajymEdkifbl;}
]b,fvdkvkyfrvJ}
]udk,fuolrsm;udk w&m;awG a½SUaqmifjycsifw,fqdkvsif
tJonfw&m;[m aocsmzdaYk wmh vdt k yfw,f}
]bmjzpfvdkYvJ}
]udk,facsmfvdkYrSm;Muvsif udk,fhaemufu woDwwef;BuD;
rSm;Mur,f r[kwfvm;}
]rrSm;ygbl;}
]ajymwmyJ}
][kwfygw,f}
]tckèolrsm;awGu ud, k uhf kd r,Hck siaf eMuNyD r[kwv
f m;}
]rwwfEdkifbl;}
]olwYkd r,Hw
k mudk ud, k u
f vufawGUvkyjf y&rSmaygY}
]b,fvdkvkyfjy&rSmvJ}
]udavom Nird ;f jy&rSmaygh/ vufawGU 'gvkyjf yEdik w
f ,fqkd
vsif olwb Ykd ,fajymEdik af wmh rvJ? tckawmh qkBu;D yefxm;w,f
qdak wmh cufwmaygY}
]uav;wdkY vmMuw,f}
]tif;}
]raeYu ppfudkif;tac:cH&w,fqdk}
]tif;}
]ightwGuef YJ ac:wmqd}k
]tif;}
]pdwfraumif;vdkufwm}
]rjzpfygeJ}Y
]b,folvmac:wmvJ}
]&Jpcef;u}
]b,folY tazmfac:oGm;vJ}
]arT;arT;}
]oluvdkufovm;}
]tif;}
]b,fa&mufcJhvJ}
]NrdKUe,faumifpD½Hk;}
]cifatmifudkawGUvm;}
]awGUw,f? olwaYkd c:wm? tvum;}
]bmvkyfwmvJ}
]bkef;BuD;eJYbmjzpfovJqdkwm trsdK;rsdK;ar;wmyJ}
]acsmhar;wmvm;}
]tpawmh acsmw h myJ}
]aemufawmhajcmufovm;}
]tif;}
]ajcmufawmh raMumufbl;vm;}
]aMumufawmh enf;enf;aMumufwmaygY/ 'gayrJY pdww f v
kd m
w,f}
]bmjzpfovJ}
]½dkufr,fvdkY vkyfw,f}
]rcHb;l vdYk jyef&efawGUw,f}
]olwu Ykd bmjzpfapcsiw f ,fvYkd od&ovJ}
]bke;f Bu;D eJjY zpfaew,fvYkd ajymapcsiaf ew,f}
]tJonft"dygÜ ,fa&mufwhJ pum;awG ajymovm;}
]tif;}
]bmjzpfvdkYvJ}
]olwdkY bkef;BuD;udkzsufcsifaeMuw,f}
][if}
]r[kwyf gbl;? bmrSrjzpfygbl;-ajymwmudk rauseyfMubl;}
]uav;u bmawGajymvJ}
]i,fi,fupNy;D taMumif;awGajymwmaygY}
]b,fvdkvJ}
]awmifay:jruf&w d of mG ;&if; bke;f Bu;D a0,sm0pöawG tar
uvkyfay;wmawG? tareJYtwl vkyfay;&wmawGaygY}
]tif;}
]tJonft&G,[ f m q,fEpS af tmufrmS ½Sad o;wmawG bke;f
Bu;D uvnf; cifrifwmawG? pm;p&mauR;wmawGeYJ atmufurkeYf
awG 0,fvLS &wmawGvnf;ygw,f}
]tif;}
]q,fEh pS Ef pS af vmufrmS pmoifay;r,fajymNy;D bke;f Bu;D ?vGwf
vGwv f yfvyf pmoifzYkd wpf0g oDv½Sit f vkycf ikd ;f Ny;D oDv½Siaf usmif;
tyfay;wmawG ajymw,f}
]tif;}
]wpf0g&awmh vlxGufNyD; tdrfrSmvkyfudkifpm;aewmawG
awmifay:vnf; aeYpOfeD;yg; xif;acG? jruf&dwfwufaewmawG?
a0,sm0pövyk pf &m½Sd wm vkyaf y;aewmawG ajymw,f}
]tif;}
]eifb
h ek ;f Bu;D u eifu h rkd cspb
f ;l vm; ar;w,f}
]b,fvdkajzvJ}
]cspwf maygYvYkd ajzw,f}
]onfawmh-}
]eifuvnf;rcspfbl;vm; ar;w,f}
]bmajzvJ}
]cspfwmaygY-vdkYaygY}
]onfawmh bmajymvJ}
]eifwcYkd spv
f sif rSm;MurSmaygYvYkd ar;w,f}
]b,fvdkajzvJ}
]bmqdik o f vJv/Ykd uRerf wdYk onfvrkd [kwb f ;l / uRerf wdcYk spf
wmu rdom;pkvkd cspw f mvdYk ajzw,f}
]tif;}
]rdom;pkvu kd b,fvv kd v
J Ykd ar;w,f}
]tif;}
]bkef;BuD;udk uRefru bmvkyfay;p&mvdkovJ? bmvkyfay;
Edik rf vJ-qdwk meJY bke;f Bu;D u uRerf udk bmapmifaY ½Smuf&rvJ? bm
apmifYa½Smufp&mvdkovJ-qdkwmrsdK;yJvdkY ajzw,f}
]tif;}
]olwu Ykd r½d;k rom;jzpfygw,fvYkd ajymapcsiw f mqD wGe;f ydYk
aeMuw,f}
]jzpf&yavw,f}
]tif;}
]pdwrf aumif;ygbl; cav;&,f}
]'gawG rjzpfygeJ}Y
]aus;Zl;yJ uav;&,f? igeJo Y &d wJt
h wGuf cav; onfvkd
'ku© uav;&wmyJ}
]bmrSrjzpfygbl;}
]vkyfygOD;}
]0depd ,
ä qH;k jzwfcsut f wdik ;f rvdu k ef mvsif w&m;pGcJ &H r,f?
rcH&atmif vdu k ef maMumif; vufrw S xf ;kd &r,fygyJ}
]vufrSwfrxdk;vsif r&bl;vm;}
]axmifcsrSmyJ}
]axmifcsr&atmif vky&f rSmaygh}
]r&ygbl;}
]&atmif tBuaH y;vsif ,lrvm;}
]tJ'gawmif trftikd Mf um;a&mhr,f/ raumif;ygbl;}
]r[kwfao;ygbl;}
]wynfah wmf cPoGm;tdyOf ;D r,f? odcsiw f m tJonfwum
eJY aqG;aEG;ar;jref;yg}
][if}
][kwyf gw,fb&k m;? urÇmat;rSm wynfah wmfvnf; ygyg
w,f? tm;vH;k wynfah wmfvnf; odygw,f}
]wumeJY rjzpfygbl;}
]wynfhawmfu wm0ef½Sdolyg}
]aMomfèbmwm0ef½SdvJ}
]wynfah wmfu 0drw k Ódå P'óetzGUJ &JU tBu;D tuJyg}
][kwNf y?D 'gqdk ajymMuwmaygY}
]ajymygbk&m;}
]OD;Zif;pdwx f rJ mS w&m;wpfcu k kd onfvu kd av; zsuq f ;D wm
]bmtBuHvJbk&m;}
]cifAsm;wdaYk wG ud,k w
hf &m;udk rpGecYf siMf uvsif tzrf;vnf;
rcH&? pGev Yf nf;rpGe&Yf wJh tBuaH ygY}
]jzpfyghrvm;}
]jzpfygw,f}
]bmvkyf&rSmvJ}
]0drwk Ódå P'óe tpnf;ta0; ac:yg}
]ac:vsif zrf;rSmyJ}
]rzrf;atmifac:&rSmaygY}
]b,fvdkac:&rSmvJ}
]onfw&m;tpGecYf ikd ;f zdYk wm0efay;vdu k w f m xrf;aqmifMuzdYk
tpnf;ta0; ac:&r,f/ ac:rnft h aMumif; aumifpv D nf; t
aMumif;Mum;&r,f}
][kwfNyD}
]a&mufwt hJ cg tpnf;ta0;pNy;D cifAsm;u ]onfw&m;
udrk mS ;aMumif; qH;k jzwfMuw,f? 'gaMumifh 'gudk pGeMYf uzd}Yk tqdjk yK&
rSmaygY}
]wifygY}
]tJonfrmS ausmufoabFmxJu cdik rf molwpfO;D u xNy;D
uefYuGuf&r,f}
]b,fvdkuefYuGuf&rvJ}
]'gyJ}
]onfvq kd akd wmh bmrSrjzpfatmif rvkyEf idk o f u
l tqH;k wdik f
jzpfatmif vkyEf ikd o f ul kd rSm;w,fq;kH jzwfrv
I yk w
f mod&wm tonf;
,m;p&mBuD;yJ}
]tJ'g OD;Zif;wdcYk pH m;&wmyJ}
]ausmufoabFmw&m; rSew f ,fxifvYkd cHpm;&wmr[kwb f ;l
aemf}
]r[kwfbl;}
]rw&m;bl;jrifvdkY cHpm;&wmaygY}
]'gaygh}
]onfawmh? olwrYkd w&m;wm jyefjycsipf w d f aygufwmaygh}
]'gaygh}
]'gaMumifh w&m;jyefpw JG mvm;}
][kwfw,f}
]pGJ&rnfhtcsufu b,fvdkvkyf½SmvdkufwmvJ}
]y&d,wform;awGqakd wmh tm*rtrSm;udk jyEdik rf jS zpfr,f/
obm0trSm;qdv k sif jrifatmifjyvdYk r&bl;/ obm0tcsuu f ol
wdq
Yk rD mS bmrS½w dS m r[kwb f ;l / onfawmh tm*rtrSm; ½SmMunfh
w,f}
]tJ'g awGUovm;}
]awGUw,f}
]b,ftcsufrSmvJ}
]w&m;½Hk;zGifh&JUvm;}
]rzGifhbl;}
]pG&J wm tvum;aygh}
]b,f[kwfrvJ}
]olwYkd xdecf sew f mtwGuf aemufxyf tjypfusL;vGew f m
wpfcu k kd olwx Ykd yfvyk w f m jzpfwmaygY}
]'gayrJY t&mrSrxifwm}
]raysmufygbl;}
]bmjzpfvdkYvJ}
]w&m;pGw J ikd ;f rdwLå awGukd trsm;tjym; ydx Yk m;wmyJ/ 'gawG
u ordik ;f rSm bGm;bGm; ay:&rSmawGyg}
]tJonf w&m;pGpJ meJpY yfNy;D bmMum;&ao;vJ}
]Mum;w,f}
]bmwJhvJ}
]tzGUJ Ouú|bke;f Bu;D u 'gudw k m0ef,&l wJh ñTeMf um;a&;rSL;
OD;tHaY rmifuakd jymw,f Mum;&w,f/ igawmh tdBk u;D tdrk jzpfrS rif;wdYk
vkywf m aoygNy-D qdw k mrsKd ;yJ}
]onfèvkyBf urH BI u;D u olvyk w f m r[kwv f v
Ykd m;}
]Mum;&wmt&awmh rvkyo f vdak ygh/ 'gayrJY 'g-twdtus
rajymEdkifbl;}
]bmyJjzpfjzpf/ onfèbke;f Bu;D awGuawmh w&m;cHy}J
vm;}
]½SdwmaygY}
]bmawGvJ}
]tm*rt&qdv k sif bk&m;&JUw&m;[m t&d,opömyJ? onf
opöm[m wpfvrH Qvrl mS jzpfw,f-qdw k m bk&m;a[m wdu k ½f ukd ½f dS
wmyJ}
]obm0t&qdkvsifa&m}
]obm0t&u ydx k if½mS ;wmaygY}
]vkyfygOD;}
]vljY yóem[m vl½q dS yJ ½J rdS mS r[kwv f m;}
][kwfygw,f}
]qif;&Jw,f? csr;f omw,fqw kd m vljY yóemyJ r[kwv f m;}
][kwfygw,f}
]vlr½Sw d ahJ emufrmS onfjyóemawG oGm;vkyaf evsif pdwå
Z jzpfrmS r[kwv f m;}
][kwfygw,f}
]bk&m;w&m;[m pdwZå w&m;vm;}
]b,f[kwfrSmvJ bk&m;}
]r[kwb f ;l qdv
k sif vlr½Sw d ahJ e&mrSm jyóemudk ½SmazGygY
rvm;}
][kwfygw,f}
]'gqdv k sif b,frpd mä 'óeeJY Niad o;ovJ}
]rdpäm'óeu b,favmuf½SdwmvJ}
]ajcmufq,fhESpfyg;BuD;awmifyJ}
]onfè'd|"r®eAd mÁ ef0g'eJrY sm; Nird vm;}
]b,fuvm}
]tJ'gu b,fv[ kd mrdvYk }J
]wjcm;awGyg}
]ajcmufq,fEh pS yf g;? wpfyg;eJrY S rNib d ;l aygY}
]pGr;f vsif Nijd yMuaygh}
]onfvdkqdkvsif Ak'¨0g'[m aemufaemifb0awG jzpfçrjzpf
ryg&bl;aygY}
][kwfw,f}
]ygvsif}
]tJ'g rdpmä 'd|0d g'yJ}
]onfawmh 0dpu d pd mä jyKww f ,fqw kd m[m aoNy;D aemufjzpf
w,fvYkd wxpfcs ,lEikd o f mG ;wm r[kwb f ;l qdw
k m taotcsmaygY}
]'gaygY}
]'gqdak wmh onfvkd olw, Ykd jl ywm[m rdpmä 'd|t d ,lrmS ; jzpf
wmaygh}
]'gaygh}
]bm rdpmä 'd|v d }J
]oówaygY}
]onfvdkqdkvsif "r®jzpfygYrvm;}
]rjzpfbl;}
]t"r®jzpfrSmaygY}
]'gaygY}
]'gudkw&m;pGJwmvm;}
]'gyJ}
]'gudk olwdkYu rodMubl;vm;}
]rodEdkifbl;}
]bmjzpfvdkYvJ}
]t&d,opöm uG,af evd}Yk
]bmopömjzpfaevJ}
]y&rw¬opöm}
]tJonfESpfcku rwlbl;vm;}
]cJeJY a½TyJ}
]t&d,opömuG,yf kH enf;enf;½Si;f ygOD;}
]'ku?© 'kuj© zpfaMumif;eJU eda&m"? eda&m" a&mufaMumif;udk
olwrYkd odMubl;/ tJ'guG,w f myJ}
]'kuu © kd olwrYkd odb;l vm;}
]'gaygh}
]wPSmMuOfavmuDw&m;awG[m 'kuv © Ykd olwaYkd umufEikd f
Muw,f r[kwv f m;}
]'gawG 'kuv © Ykd aumufwwfwmyJ ½Sw d ,f/ 'gawGukd 'kuv © Ykd
olwrYkd odMuygbl;/ okcvdrYk sm;awmif odaeMuygao;w,f}
]b,fuvm}
]rrSev f sif rrSeb f ;l vdYk qH;k jzwfygapvm; bk&m;}
]t,ltqudk tmPmeJY rvky&f bl;}
]bke;f Bu;D u tmPmudk tawmf½yHG ykH }J
]tmPm[m vlawG&UJ vGwv f yfNird ;f csr;f rIukd zsuq f ;D aewJh
t&myJ? vlom;&JU bH&k efoyl }J
]aMumifyef;w&m;vdkawGudkvnf; w&m;pGJao;w,fqdk}
][kwfw,f}
]bm&nf½G,fcsufeJYvJ}
]w&m;pGJwmawGudk urÇmat;u zifckxdkifxm;Muw,f/
bmrS rzGiMhf ubl;}
]zGiv hf sif olw½Ykd ;HI MurSmawG jzpfaerS b,fziG rhf vJ}
]zGiahf wmh rxl;bl;qdNk y;D olwrYkd w S w f rf;tjzpf ordik ;f rSm ouf
aownfapawmhqdkNyD; trSm;awG tcsuftvufjyKwJhoabmeJY
w&m;pGpJ mwrf;awGa&;Ny;D pGw J mygyJ}
]w&m;pGJvufu ,OfaeNyDajym&rvm;}
]tJonfvakd jymvsiv f nf; cH&rSmyJ}
]bke;f Bu;D pdwx f rJ mS w&m;rpGx J ukd ?f rqH;k jzwfxu kd o
f al wG w
&m;pGq
J q
kd ;kH jzwfawmh tmPmeJzY Ed ydS w f m rausreyf jzpfrmS aygY}
][kwfw,f}
]olw[ Ykd m wm0eft& pG&J çqH;k jzwf&wmeJY wlygw,f}
]'gaygY}
]bke;f Bu;D tzGUJ udk vGiu hf srJ aeapbl;/ wpfpw k nf; vky&f r,f/
tJonfwpfpw k nf;&JU tcsKyu f kd rqvu vkyyf ikd cf iG ahf wG ay;&r,f}
]olwv Ykd yk yf ikd cf iG &hf ol[m tmPm&bke;f Bu;D aygY}
][kwfw,f}
]bke;f Bu;D udk tmPm&çtmPmrJh tpkcaJG y;vdu k wf maygh}
][kwfw,f}
]tJonf bke;f Bu;D awGukd useb f ek ;f Bu;D awGuyJ qE´ay;xm;
wm r[kwv f m;}
]wpfygwD 'Dru kd a&pDvykd gyJ/ olwaYkd y;wJv h l a½G;ay;&wmrsKd ;
yg}
]onfvdkqdkawmh olwdkYBudKufwJhbkef;BuD; a½G;ay;wmaygh}
]'gaygY}
]tJonfawmh bke;f Bu;D tm;vH;k [m olwOYkd ;D aqmifraI tmuf
jym;jym;arSmuf a&mufwmaygY}
]'gaygh}
]bke;f Bu;D awGu 'g rodb;l vm;}
]bmrS rawG;MuolawGyJ}
]aMumifyef;wdYk w&m;pGw J meJY qufpyfygOD;}
]aMumifyef;u v,fww D Ykd vufxufuwnf;u oHC y#d
yu©jzpfNy;D oD;jcm;aeoly}J
]t*Fvyd f vufxufuaygY}
][kwfw,f}
]tJonfwkef;u b,fvdkjyóemjzpfwmvJ}
]aMumifyef;&JU emrft,ltq qdyk gawmh/e,foC H m oabm
rusbl;}
][kwfvm;}
]aMumifyef;eJY e,foC H m[m OD;ñTw&f mwlw,f ajym&r,f}
]b,folOD;ñTwfovJ}
]v,fwD}
]v,fwu D vnf; tJonfe,fom;yg/ rH½k mG ? bkwvif? t&m
awmf? 'Dy&J if;? a&OD;? onfoC H mawG[m v,fwt D ½Sed t
f 0gatmuf
rSmaygY}
][kwfw,f}
]olwdkYjyóem v,fwDqDa&mufrSmaygY}
][kww f ,fèv,fwu D cHyk }J
]vkyfygOD;}
]wpfzufoC H mu aMumifyef;tjypfjrifyakH wGukd v,fwu D kd
wifjyMuw,f/ v,fwu D aMumifyef;udak jymjyw,f}
]aMumifyef;u bmajymvJ}
]olwrYkd odvYkd [db
k ufajymjyawmh [db k ufoC H mu aMumif
yef; 'grpGevYf sif aMumifyef;udo k w
l pYkd eG rYf ,f ajymw,f}
]'gudk v,fwDu aMumifyef;ajymrSmaygY/ aMumifyef;u
bmjyefajymovJ}
]olwu Ykd tckrpS eG rYf vdYk ½Sad o;w,f/ wynfah wmfu olwu Ykd kd
pGeNYf y;D wmMumNyv D Ykd jyefajymw,f}
]v,fwDu bmvkyfovJ}
]'gqdkèNyD;wmyJvdkYaygY}
]olèbmrS vkyrf &bl;aygh}
][kwfw,fètJonfvdk cGJcJhMuwm}
]vkyfygOD;}
]tck ½Sib f &k ifu oHCmudk olaY tmufrmS wpfpw k nf;jzpfNy;D
olñeT Mf um;wJt h wdik ;f vIy½f mS ;apcsiaf wmh 'gawGr½Srd jS zpfrmS r[kwf
vm;}
][kwfw,f}
]onfawmh 'gawG w&m;pGcJ ikd ;f wmyJ? ckcv H sif axmifcsr,f
aygY}
]olYtwGuf tmPmoHk;wmaygY}
]omoemhtwGuv f Ykd rsuv
f n S jhf yNy;D oH;k wmyg}
]bke;f Bu;D awGuvnf; tJ'g roH;k oyfb;l aemf}
]olwYkd pm;0wfaea&;? use;f rma&;eJY *kPo f ud m© rSm ,pfr;l ae
MuwmyJ}
]pmay[m olww Ykd m0efqNkd y;D tpOftvm tJ'gxJ ESpx f m;cH
&wm r[kwv f m;}
]tJonfpmay[m tckacwfrmS uGeyf sLwmxJxnfx h m;vsif
"mwfjym;wpfcsyfawmif jynfhrSmr[kwfbl;}
]rrSev
f sif ajym&rSm r[kwb f ;l vm;}
]ajymwJo h u
l rrSerf eS ;f odwmr[kwb f ;l }
]bmjzpfvdkYvJ}
]olwrYkd mS 'óerS r½Sw d m}
]bm½SdovJ}
]{0Harokw-H awG oif,w l m}
]oifvYkd wwfwmawG[m todtjrif'óeawG r[kwb f ;l
vm;}
]bmrS rqdik b
f ;l }
]vkyfygOD;}
]a&ul;enf; pmzwfxm;oleYJ a&ul;wwfol wlrvm;}
]b,fwlrvJ}
]b,fvkd ,uf&w,f? b,fvkd uef&w,f rajymwwfb;l
vm;}
]ajymwwfrSmyg}
]wu,fu;l vsif onfvykd jJ zpfrmS yJ r[kwv f m;}
][kwfw,f}
]bmxl;vJ}
]wu,f rul;wwfolyJ}
]onfvykd J pmoifxm;½Hek YJ wu,f'óe½Sw d m r[kwb f ;l /
rSm;rSm;çrSerf eS f wu,fvyk x
f m;vdYk odwo
hJ u
l kd bmrSrodou l onf
vdrk vkyaf umif;bl;/ txl;tm;jzifh onfvkd tmPmeJY rzdEydS af umif;
bl;}
]bke;f Bu;D uawmh 'gudk awmfawmf rauseyfb;l eJY wlw,f}
]odwwfow l idk ;f onfvkd jzpf&rSmawGyg}
]onfvq kd v kd sif onfoal wGukd b,fvv kd yk &f rSmvJ}
]aqG;aEG;Mu&rSmyJ}
]raqG;aEG;bl;qdkvsifa&m}
]rSm;,Gi;f w,fxifvsif rSm;,Gi;f aMumif; pma&;Mu&rSmyJ}
]wpfbufu rausreyfjzpfrmS aygY}
]jzpfyapav}
]jzpfawmh jyefacsyrSmaygY}
]'gèjzpf&rSmyJ}
]acsywmudk jyefacsvsiaf &m}
]acsMuyapav}
]jiif;ckw
H m jzpfrmS aygY}
]tjiif;oef trSe&f }-qdw k phJ um;yHak wmif ½Sw
d ,fr[kwv f m;}
]oD;qpfpçf tefwo D ;D qpfpçf qif;oD;qpfpv f m;}
][kwfw,fèonfvdkjzpf&rSmyJ}
]wpfbufeJYwpfbuf &efjzpfMuvsifa&mbk&m;}
]vGefwJhvl wdkif;jynfOya'u ta&;,laygY}
]w&m;vkyw f myJ? rw&m;txdawmh a&mufMuzdYk r[kwyf g
bl;}
]at;aygY}
]t&d,opöm}
]b,fvdkuGmvdkYvJ bk&m;}
]rdk;eJYajrBuD;}
]b,fvx kd ;l vdv
Yk J bk&m;}
]rdcif&ifjyifuEdeYk YJ csKd vrd vf ykd J xl;w,f}
]vkyyf gOD; bk&m;}
]rdcifEaYkd &m? csKd vrd af &m uav;tidw k wd af tmif wwfEikd Mf u
w,f r[kwv f m;}
][kwfygw,f}
]onfèopömESpfyg;vHk; umruvGwfapEdkifMuw,f}
]'gèwlyakH ygY bk&m;}
][kwfw,f}
]rwlyHku b,fvdkvJ bk&m;}
]rdcifEu Ykd uav;Bu;D xGm;apvdrrhf ,f? csKd vrd u f uav;udk
Adkufemapvdrfhr,f}
]vkyyf gOD; bk&m;}
]y&rw¬opömu vluo kd o
H &mxJ qGEJ pS vf rd rhf ,f? t&d,opöm
u vluo kd oH &mu vGwaf pvdrrhf ,f}
][mèbk&m;}
]b,fvdkvJ}
]y&rw¬opömu b,fvdkqGJESpfrSmvJ bk&m;}
]y&rw¬opömyGm;vsif vl½OdS ;D rvm;}
][kwyf gY bk&m;}
]t&d,opömu vl½çdS r½Sd pum;rajymbl;}
]bmajymwmvJ bk&m;}
]usL;vGefwJhtrIawGudk ajymw,f}
]b,fvakd jymwmvJ bk&m;}
]½Sod vm;? Nird ;f ovm;yJ}
]½Sv
d sif b,fvakd jymovJ bk&m;}
]'ku©}
]r½Sv d siaf &m bk&m;}
]eda&m"-vdaYk ygY}
]edAmÁ efvaYkd jymwmvm; bk&m;}
][kwfygY}
]tJ'gqdk vGeu f sL;rINird ;f vsif edAmÁ efaygY bk&m;}
][kwfygY
]vGefusL;rINidrf;vsif wynfhawmfwdkY vGwfajrmufrI&NyDaygh
bk&m;}
][kwfyghAsm;}
]y&rw¬opöm[m usL;vGerf aI wGxJ vnfapwJo h pömyJ}
][kwfygh}
]tJonfopömudk t&d,opöm vkyrf w d m[m edAmÁ efukd yHjk yif
xJuypön;f jzpfatmif vkyrf w
d maygY}
][kwfygY}
wwd,tkyf
½SiÓ
f P
rmwdum
trSwf pmrsuf
pOf taMumif;t&m
ESm
rmwdum 759
tcef;(9) 763
"r®0[d m&Dtjzpf cH,Nl y;D aemuf
ajymaompum;rsm;
96/ rif;vGiNf cüH ajymaom ypöKyeÜ u f r®0g'Ak'b ¨ mompum; 765
97/ rif;vGiNf cüH wwd,tBurd af jymaom "r®0[ d m&DypHk H 795
pum;
98/ wdik ;f omoema&;rSL;ESit hf zGUJ tm; ajymaompum; 803
99/ OD;xGe;f ñGet Yf m;ajymaom omrnoabmw&m; 808
pum;
100/ vGeaf usmpf cef;ü &JbufwpfO;D tm;ajymaom axmifcs 816
ykpH um;
101/ "m;jyrIjzifaY xmifusow l pfO;D tm;ajymaom wkw"f m; 829
rvmykpH um;
102/ xGe;f xGe;f OD;tm;ajymaom ud, k v
f yk w
f mud, k jf yef& 835
pum;
103/ wynfw h pfO;D tm;ajymaom tvkyüf pdwx f m;zdpYk um; 842
104/ &JbufwpfO;D tm;ajymaom uHtaMumif;pum; 845
rmwdum(tquf)
trSwf pmrsuf
pOf taMumif;t&m
ESm
105/ Edik if aH &;rIvil ,frsm;tm;ajymaom Ak'a¨ y;aomtod 851
pum;
106/ w&m;cGiw f iG f wdik ;f vufaxmufomoema&;rSL;tm; 869
ar;aom y#da0"pum;
107/ OD;0if;armifEiS hf rdwaf qGrsm;tm; ajymaom t&nf; 873
aus;Zl;pum;
108/ OD;pHwikd ;f tm;ajymaom tjyma&mifouFe;f pum; 901
109/ uRef;awmvS½Gmü ajymaom wdkif;wmp&maywH 906
pum;
110/ OD;*kPtm;ajymaom rvkyb f pJ w
d rf ul;eJpY um; 915
111/ "r®0[ d m&DeD a':oDvtm;ajymaom vrf;nTepf um; 918
112/ aMumifyef;w&m;orm;uav;tm;ajymaom vlxJ 923
rSmvl½mS pum;
113/ ykvJNrdKUtv,fbHk½GmrS vli,fwpfOD;tm;ajymaom 930
w&m;rl;pum;
114/ wynfZh eD;armifEt HS m;ajymaom &efrjzpfenf;pum; 932
115/ ayyifpkausmif;ü q&maX;tm; ajymaom tewå 946
pum;
116/ OD;ausmfpdeftm;ajymaom udk;uG,frIvGwfvyfcGifY 950
pum;
rmwdum(tqkH;)
trSwf pmrsuf
pOf taMumif;t&m
ESm
117/ rdk;jymausmif;ü OD;cspfzG,ftm;ajymaom arG;aeY 959
pum;
118/ ausmufvHk;BuD;pcef;ü OD;Z#dvtm;ajymaom OD;Z 961
#dvAdrmefpum;
119/ OD;oef;armifESifYajr;tm; ajymaom udk,fydkiftrSef 965
pum;
120/ &efuek üf OD;atmifvidI w f t
Ykd m;ajymaom bk&mYw&m; 969
opfarT;pum;
121/ w½kyt f rsKd ;orD;Bu;D wpfO;D tm;ajymaom ud, k u
Yf ,
kd &f 989
atmif,l pum;
122/ jynfNrKd U?a½Tvifyef;awm&ausmif;ü ajymaom wPSm 995
t&aumufpum;
123/ rd;k jymausmif;ü ZD;uke;f OD;vSjrift h m; ajymaom r,m; 1020
ESpOf ;D pum;
124/ rd;k jymausmif;ü a':wifwiftm;ajymaom tarY*l 1029
pum;
125/ OD;ode;f xGe;f tm;ajymaom *rÇ&D ESiaYf x&0g' pum; 1031
126/ rd;k n§i;f NrKd UrS rMunfNrKd it
f m; ajymaom bduL© eDov D 1037
pum;
tcef;(9)
"r®0d[m&Dtjzpf cH,lNyD;aemuf
ajymaompum;rsm;
tcef;(9)
"r®0[
d m&Dtjzpf cH,Nl yD;aemuf ajymaompum;rsm;
96/ ykord Bf u;D NrKd U? ykPmÖ ;uke;f ½Gm? rif;vGiNf cüH rEÅav;NrKd UESihf teD;
ywf0ef;usirf S 'umç'umrwdt Yk m; ½SiÓ f Pajymaom
ypöKyeÜ u
f r®0g'Ak'b ¨ mom pum;
]bmawGvJ bk&m;}
]tJ'g a&wGujf yr,f}
(1) aemifb0jzpf?
(2) aemifb0rjzpf?
(3) wpfcsKd Ujzpf wpfcsKd Urjzpf?
(4) jzpfwmr[kw?f rjzpfwmvnf;r[kw?f
(5) touf[mud, k ef t YJ wl?
(6) touf[mudk,feJYoD;jcm;?
(7) vl[m t½Sjd zpfw,f?
(8) vl[m r½Sdbl;?
(9) vl[m tqH;k ½Sw d ,f}
(10) vl[m tqk;H r½S?d
]bmawGvJ}
]yXrtcsuu f bke;f Bu;D wd[ Yk m Ak'o¨ m0uoHCmhabmifukd
rpGeb Yf ;l / ax&0g'Ak'o ¨ m0uoHCmudo k m pGew Yf mjzpfw,f}
][kwfw,f}
]'kw, d tcsuu f Ak'o ¨ m0uoHCm[m rajym&wJh pum;
q,fcGef;eJY ruyfa&mufroHk;oyfwJh w&m;"r®udk wnfaqmufNyD;?
ax&0g'Ak'o ¨ m0u oHCm[m rajym&wJph um;q,fceG ;f rSm uyf
a&mufo;kH oyfwhJ w&m;"r® wnfaqmufw,fqw kd m-ygyJ}
][kwfygw,f? OD;Zif;ajymcsifwJh yXrwpfcsufudk 'umwdkY
em;vnfoGm;MuygNyD}
]'kwd,today;csifwJhtcsuf qufrdefYMum;ygOD;bk&m;}
]tJ'guawmh 'umç'umrwdeYk YJ OD;Zif;wd&Yk UJ qufqaH &;yJ}
]ajymygbk&m;}
]OD;Zif;wdYk ax&0g'Ak'b ¨ mom oHCmtjzpf aexdik pf Ofu
q&m'umtjzpf a&muf½cdS o hJ al wGygyJ}
][kwfygw,f}
]tckawmh OD;Zif;wdu Yk tJonfb0udk ausmcdik ;f Ny;D MuNyD jzpf
wJt h wGuf q&m'umtjzpf ½Sad o;w,fvw Ykd u
G v f sif rjynfph w kH t
hJ
wGuf jzpfygr,f/ 'gaMumifh 'umwdeYk YJ OD;Zif;wd&Yk UJ tJonfb0u
awmfpyfcsuu f vkd nf; tJonfb0eJt Y wl aemufausmbufrmS usef
cJNh yv
D yYkd J OD;Zif;wdu Yk rSw, f Ml uygw,f/ 'umwdu Yk OD;Zif;wd&Yk UJ ypöKyeÜ f
ur®0g'"r®0[ d m&Dtjzpfukd qufpyfv&kd if; ½SMd urSyJ q&m'umtod
]b,fvdkvkyfrSmvJ bk&m;}
]ud,k b hf 0udk a0,sm0pöu& wpfa,mufxrH mS tyfEx HS m;
r,f/ olauR;wmudk pm;r,fvyYkd /J r½Sb d ;l qdv k sif ud, k v
f nf;½Sm&rSmyJ
vdyYk gyJ}
]tJonf a0,sm0pöu&tjzpf b,fou Yl xkd m;rSmvJ bk&m;}
],lvdkoludkaygh}
]wynfah wmf Nc½H iS f 'umwifv h iG yf g/ "r®0[ d m&Dukd qnf;uyf
oltjzpf q&mawmfu todtrSwf jyKay;yg/ aemufwpfcsuv f nf;
q&mawmf&UJ a0,sm0pöu& tjzpfvnf; wynfah wmfaqmif½u G cf iG hf
&yg&ap}
]aumif;NyAD sm? 'umBu;D OD;wifv h iG u
f kd onfEpS cf v k ;kH tod
trSwfjyKygw,f}
]wynfah wmfwYkd 'umç'umrawGuvnf; "r®0[ d m&DOygo
umawGtjzpf "r®0[ d m&Dwu Ykd kd qnf;uyfygw,fb&k m;/onfrmS rvm
MuwJh qufpyfoal wGuv kd nf; onfu q&mawmfred MYf um;csuf o
abmxm;udk ajymjyMuygr,f/ olwu Ykd qnf;uyfcsiw f ,fqv kd sif
pmeJjY zpfap? wpfqifjh zpfap avQmufxm;today;vsif jzpfvm;bk&m;}
]jzpfygw,f od&zdyYk gyJ}
]aumif;ygNyb D &k m;? q&mawmf pm;0wfaea&;eJpY yfNy;D wynfh
awmfwYkd b,fvakd qmif½u G &f rvJ bk&m;}
]tJ'guawmh a0,sm0pöu&tjzpf ,lomG ;NyjD zpfwhJ OD;wifh
vGief YJ olt Y rd o
f m;rsm;udyk J wdik yf if&rSmjzpfygw,f/ olweYkd yYJ J qufqH
MuzdkYaygh}
]aumif;ygNyb D &k m;? wynfah wmfwu Ykd kd tAsmuxe tcsuf
awGeYJ rqufpyf rywfoufwhJ ypöKyeÜ u f r®0g'Ak'b ¨ momw&m;awGeYJ
qufpyfNy;D qH;k ray;zdYk wynfah wmfwu Ykd avQmufxm;awmif;qdyk g
w,f bk&m;? tJ'gtwGuf q&mawmfuBuKd ;pm;yg bk&m;}
]aumif;vSygNyD}
]wynfah wmfwYkd a&mufvmMuwJv h al wG&UJ ud, k pf m; wynfh
awmfu q&mawmfukd avQmufxm;p&m½Sw d muav;awG avQmuf
xm;yg&ap bk&m;}
]ajymyg}
]wynfah wmfwu Ykd "r®0[d m&Dq&mawmfwu Ykd kd csO;f uyfMuol
awGqakd wmh "r®0[ d m&DawGu ypöKyeÜ u f r®0g'Ak'b ¨ momawG jzpfMu
wJhtwdkif; wynfhawmfwdkYuvnf; ypöKyÜefur®0g'Ak'¨bmomawG
jzpfNyaD ygY bk&m;}
][kwfwmyJ}
]onfawmh wynfah wmfwu Ykd ud, k q f nf;uyfwhJ ypöKyeÜ u f r®
0g' Ak'b ¨ momudk acsmacsmarmarm em;vnfzeYkd YJ ½Si;f jycGiBhf uKH wt hJ cg
½Si;f jyEdik zf Ykd vdNk yaD ygh bk&m;}
][kwfwmaygh}
]onfawmh ypöKyeÜ u f r®0g' Ak'b ¨ momeJpY yfNy;D wynfah wmfwYkd
udk odaeatmif ½Si;f ay;xm;OD;rSyJ bk&m;}
]OD;Zif;wdYk a[mcJo h rQ w&m;"r®awG[m ypöKyÜefur® "r®awG
csnf;ygyJ}
][kwrf mS ygyJ bk&m;}
]tJonfwkef;u ypöKyÜefur®"r®awGudk a[mayrJY ypöKyÜefur®
0g'vdYk trnfrcHwmu ypöKyeÜ u f r®"r®ukd ax&0g'u rjiif;qefao;
awmh ypöKyeÜ u f r®0g'vdYk oD;jcm; trnfrcHwmyJ jzpfygw,f}
][kwrf mS yg bk&m;}
]tckvkd ax&0g'Ak'b ¨ momu ypöKyeÜ u f r®"r®ukd jywfom;pGm
jiif;y,fvu kd wf hJ tcgrSmawmh OD;Zif;wdu Yk ud, k &f yfwnfwhJ "r®&UJ
trnfukd ud, k u f ;kd uG,w
f b hJ mom&JU trnftjzpf cH,v l u
kd w
f thJ
wGuf OD;Zif;wdkYu ]ypöKyeÜ u f r®0g'Ak'b ¨ mom}-vdYk jzpfomG ;wmyg}
]ypöKyÜefur®0g'Ak'¨bmom}-qdkwJh trnf[m a½S;u½SdcJhwJh
trnfvm;/ tckrS bke;f Bu;D wdu Yk ac:vdu k w f t hJ rnfvm;}
]tckrS ac:vdkufwJhtrnfyg? 'gayrJY-}
]trde½Yf ydS g bk&m;}
]bk&m;[m ypöKyeÜ u f r®0g'D jzpfygw,f/ 'gaMumifh bk&m;[m
ypöKyeÜ uf r®0g'udk a[majym wnfaqmufygw,f/ olb Y momqdak wmh
tJonfbmom[m ]ypöKyeÜ u f r®0g' Ak'b ¨ mom}-ygyJ}
]a½S;u bmaMumifh onfvrkd ac:wmvJ bk&m;}
]Ak'b¨ momvdYk ac:vdu k v f sif jynfph akH ewJt h wGuf rvdt k yf
vdyYk gyJ}
]tckawmh bmaMumifah c:&wmvJ bk&m;}
]vdktyfvmvdkYygyJ}
]b,fvv kd J bk&m;}
]Ak'b ¨ momwpfrsKd ;wnf; ½Sw d ek ;f uawmh Ak'b
¨ momvdyYk J ac:
vduk v f sif jynfph ykH gw,f/ tck Ak'b ¨ momu OD;Zif;wdYk rsuaf rSmufrmS
ESprf sKd ;jzpfvmawmh ud, k thf rsKd ;&JUtrnfawG jznfah c:&awmhwmygyJ}
][kwfygw,f}
]oltY rsKd ;udv k nf; Ak'b ¨ momvdYk omrefrac:awmhbJ ax&
0g'Ak'¨bmomvdkY ac:&w,fr[kwfvm;}
][kwfygw,f}
]ud, k t hf rsKd ;tpm; Ak'b ¨ momudak wmh ]ypöKyeÜ u f r®0g'Ak'b ¨ m
om}-vdYk ac:&awmhwmygyJ}
]ESpfrsdK;uGJatmifaygh-bk&m;}
][kwfw,f}
]ax&0g'Ak'¨bmomuawmh a½S;utrnfvm;}
][kww f ,f? a½S;uqdv k nf; bk&m;vufxufuawmh r[kwf
bl;aygh}
]tJonfemrnfu olwYkd b,fv&kd wmvJ bk&m;}
]tJonfemrnfu bk&m;r½Sw d ahJ emuf ESpw
f pf&mavmufrmS
oH*g,emwifNy;D oHCm*dP k ;f uGMJ uw,f/ onfawmh Ak'b ¨ momu
ESpcf jk zpfomG ;w,f ajym&rSmaygY}
][kwyf gY bk&m;}
]onfawmh Ak'b ¨ momvdYk omrefac:vdYk r&awmhb;l / b,f
Ak'b¨ momvdYk ruGjJ ym;vdyYk /J 'gaMumifh odomatmif *dP k ;f ESpcf v
k ;kH rSmyJ
ud,
k yf ikd ef mrnfawG ,lMu&w,f}
]wifyg bk&m;}
]Ak'o¨ m0uoHCm*dP k ;f wpfcu k r[m,me-vdYk ,lvu kd Mf u
w,f}
]emrnft"dygÜ ,fu b,fvv kd J bk&m;}
]vrf;BuD;Ak'¨bmom? ,mOfBuD;Ak'¨bmomaygh}
]Bu;D rm;wJh o,f,yl aYkd qmifa&; Ak'b ¨ momvm; bk&m;}
][kwfw,f}
]usew f AhJ 'k b
¨ momu ax&0g'Ak'b ¨ momvdeYk mrnf,w l ,f}
]t"dygÜ ,fu bmvJb&k m;}
]rax&fBu;D wdYk tqdt k rdeaYf tmufrmS ½Sw d hJ Ak'b ¨ momaygh}
]tckvnf; tJonfA'k b ¨ momESprf sKd ;vH;k ½S&d UJ vm; bk&m;}
]½Sdw,f}
]jrefrmjynfbek ;f Bu;D awGu bmawGv/J wjcm;Ak'b ¨ momu
b,frSmvJ}
]jrefrmawGu ax&0g'Ak'b ¨ momawGy/J r[m,me Ak'b ¨ m
omawGu w½ky?f *syefawG-pwmawGy}J
]wynfah wmfwq Ykd rD mS wpfcyk ½J o dS vm;}
][kwyf gw,f/ r[m,me½Sw d mu enf;ygw,f/ 'gaMumifh
vlawG rodMubl;}
]'gaMumifh Ak'b ¨ momqdw k m wpfcw k nf; wynfah wmfwu Ykd
odaeMuwm}
]olwdkYurS tppfvdkYaygY}
]'gaMumifh 'gudak jymvdrYk jzpfb;l ajymwmvm; bk&m;}
][kwfw,f}
]tusKd ;taMumif;awmh ajym&rSmaygY bk&m;}
]'gawmh ajymaeMuwmyJ}
]b,fvakd jymvdv Yk J bk&m;}
]uH,Hkol[m wrvGefudk vufcH&r,fqdkwm ax&0g'u
rajymbl;vm;}
]ajymwmaygY bk&m;}
]tJ'g olw0Ykd g' usKd ;aMumif;csuv f uf ajymwmyJ}
]ypöKyeÜ u
f r®0g'u b,fvu kd sKd ;aMumif;csuvf uf ajymovJ
bk&m;}
]uH,Hkol[m vlrSmuHvnfywfrI odol? wrvGefrajymol
jzpf&r,fvYkd ajymaewmyJ r[kwv f m;/ 'g olwaYkd jymwJh aMumif;usKd ;
csufvufyJaygY}
][kwyf gY bk&m;}
]'gudk avhvmolu b,f[m obm0usçrus ppfaq;vuf
cHzdkYyJaygY}
][kwfygw,f}
]tJonfxrJ mS uH[m wrvGeq f ufpyfwmrS obm0us
w,f xifcsio f vl nf; xifrmS yJ? uH[m vltwGi;f vnfywfro I m
obm0usw,f xifcsifoluvnf; xifrSmyJ}
]raqmufygbl;}
]bmeJY wnfaqmufovJ}
]uHeyYJ g bk&m;}
]uHeJYwnfaqmufvdkY vlYudpöNyD;qHk;&JUvm;}
]vGwv f yfNyyD J bk&m;? vlu Y pd Nö y;D NyD ajym&rSmaygY}
]vGwv f yfwm vlu Y pd Nö y;D w,f ac:Edik &f UJ vm;}
]ac:Edik yf gw,f bk&m;}
][kwf&JUvm;}
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]vlawGrmS wjcm;½SmrS;D &wmawG r½Sb d ;l vm;}
]½Sdygw,f}
]bmawGvJ}
]a½TçaiGçOpömçtmPm*kPo f &d ef YJ tausmaf pmawGaygY bk&m;}
]vGwv f yfwm 'gawG&wmrS r[kwb f ?J udpNö y;D w,f b,fvkd
ajymrvJ}
]'gawGu rvGwv f yforl mS vdw k mawGyg bk&m;/ vGwv f yf
vsif 'gawGrvdyk gbl;}
]bmjzpfvdkYvJ}
]'gawGu vGwv f yfrw I nfaqmufzYkd tpdwt f ydik ;f (ypön;f )
awGyg? vGwv f yfru I kd 'gawGeaYJ qmufzYkd 'gawG½mS wmom jzpfygw,f}
]pm;0wfaea&; use;f rma&;a&m b,fxm;rvJ}
]vGwv f yfo[ l m vGwv f yfraI MumifY avmueJY rjiif;ckyH gbl;/
]rywfoufygbl; bk&m;}
]vlrmS ta&;Bu;D wmu onfjyóemyJ/ rvGwv f yfwmBu;D
[m vluzkd pd ;D aew,f? [kw&f UJ vm;}
][kww f maygY bk&m;}
]tJ'gyJ bk&m;u aysmufapcsiw f m/ tJ'gaysmufzyYkd J bk&m;u
w&m;a[mrSm/ onfawmh tAsmuxexJu wrvGeaf wGjzpfr,f-
tp½Sw d mawG[m onfjyóemeJY bmrSrqdik w f t hJ wGuf rajymwmyJ}
]½Si;f ygw,f bk&m;}
]rvGwv f yfr[
I m vltY wGuf xdyw f ef;ta&;Bu;D qH;k [kwçf
r[kwf pOf;pm;&r,f/ vGwv f yfz[Ykd m vlt
Y wGuf xdyw f ef;ta&;Bu;D
qHk; jzpfw,f-qdkwm od&vsif tJonfjyóemudk arS;rSdefaprnfh
t,ltqawGukd pum;vkyNf y;D rajymbJ ae&r,f}
][kwfygw,f}
]tAsmuxexJu tcsuaf wG[m vlrY vGwv f yfreI YJ vGwf
vyfraI wGukd arS;rSed af ysmufu, G af tmif uzsu, f zsuf t,ltjrif
tcsuftvufawGyJ}
]xif½mS ;ygw,f bk&m;}
]vl[m onfutrIudk rpOf;pm;bJ wrvGefpOf;pm;vsif
onfutrI[m b,fvkd ae&m&awmhrmS vJ}
][kwyf gw,f bk&m;}
]touf pOf;pm;aevsijf zpfjzpf? vlt½S[ d w k çf r[kw?f tqk;H ½Sd
[kwçf r[kwf pOf;pm;aevsiaf &m}
][kwyf gY bk&m;}
]Ak'b
¨ momuH[m onfaeYA'k b
¨ momavmurSm uG,af e
w,f}
]Ak'v
¨ ufxufuawmh wu,fxeG ;f um;cJw
h m aocsm&JUvm;
bk&m;}
]odyaf ocsmwmaygY?a[mMum;csuaf wG trsm;tjym; ½Sw d ,f}
]bmjzpfvYkd tJ'gawG ray:wmvJ}
]t&d,opömuG,o f mG ;vdYk tzGiahf wGrmS ;zGiw
hf m cHMu&vdYk Ak'¨
bmomuH&UJ xl;jcm;rI rodMuyJ [dEL´ uHawGeYJ a&maewm}
]xl;jcm;wmazmfjyzdYk ypöKyeÜ u
f r®0g'vdYk ac:&wmvm; bk&m;}
]'gyJ}
]'gaMumifh Ak'b
¨ momudk ax&0g'ç r[m,me? bmeJrY rS wl
wJh ]ypöKyeÜ u
f r®0g' Ak'b
¨ mom}-vdkYac:wmvm; bk&m;}
]'gyJ}
97/ rEÅav;NrKd U? ykord Bf u;D NrKd Ue,f? ykPmÖ ;uke;f ½Gm? rif;vGiNf cüH
rEÅav;ESihf teD;rSvmMuaom 'umç'umrwdt Yk m;
wwd,tBurd f ½SiÓ f Pajymaom "r®0[ d m&DypHk pH um;
98/ rEÅav;? ykord Bf u;D ykPmÖ ;uke;f rif;vGiNf cüH wdik ;f omoem
a&;rSL;ESihf tzGUJ tm; ½SiÓ f Pajymaompum;
]wynfah wmfwu Ykd rEÅav;wdik ;f omoema&;Xmeu OD;pD;rSL;
eJt
Y zGUJ yg? wm0eft& vma&mufavYvmwmyg}
]odcsiw f mawG ar;jref;ajymqdEk ikd yf gw,f}
]b,fvkd aeMuxdik Mf u vkyu f ikd Mf uw,f? b,frmS aew,f?
b,favmufaew,f-qdw k hJ tppuav;awG vmMunfah vYvmwm
ygyJ}
]&ygw,f avYvmyg}
]tJonfrmS "r®0[ d m&Du b,favmuf½NdS yv D }J
]ESpfyg;wnf;ygyJ}
]oabmw&m;uawmh onfpm½Gupf mwrf;awGeYJ odom
ygNy/D b,fvkd pm;aomufMuvJ}
]NcH½Sifu auR;ygw,f/ olYudkawmh 'umç'umrawGu
axmufyHhMurSmygyJ}
]ESpyf g;wnf;qdak wmh enf;enf;yJaemf}
]aemufqv kd siaf wmh rsm;vmrSmaygY}
]bmjzpfvdkYvJ}
]"r®0[ d m&DawGu tvkyv f yk rf mS yg/ vlb
Y 0&JU rSeu
f ef&mrSef
uefaMumif;awG vrf;ñTev f yk rf mS aMumifyh gyJ}
]ax&0g'bke;f Bu;D awGvnf; vkyaf eMuwmyJ r[kwv f m;}
]0wfaus½akH vmuf jzpfaew,f}
]b,fvdkvJ}
]vlawGu tdraf xmifusvYkd tdro f pfwpfv;kH aqmufw,f/
tdro f rd ;f yGv
J yk wf ,f/ vlBu;D vlaumif;awG taeeJY bke;f Bu;D udt k rSL;
jyKNy;D onfyu JG si;f yw,f/ bke;f Bu;D u oDvay;zGiw hf ,f/ vSLzG,u f kd
a&pufcs,w l ,f/ arwåow k eå ½f wG Nf y;D jyefcw hJ ,f}
]bmvkyzf Ykd vdv k v
Ykd }J
]b0rSm tpjyKNy;D vlvo l ol l tdref , YJ meJY aeawmhrnfo h [l m
vlxrJ mS tckrS tpjyKrnfo h l jzpfw,f/ onfot l wGuf b,fvakd e
oifx h ikd o
f ifw h ,f/ b,fpnf;[m rlvpnf;tjzpf aqmifNy;D usi&hf
r,fqNkd y;D rSwaf vmufom;avmufwv hJ rf;ñTef ay;cJzh Ykd aumif;wm
aygY}
][kwfygw,f}
]r*Fvmaqmifqv kd nf; onfvykd /J olwo Ykd m;eJo Y rD;[m vlY
b0xJrmS tckrS 0ifMurnfo h al wGqakd wmh vrf;ñTecf suu f kd yEéucf s
ay;vdu k zf Ykd tvGeyf v J w
kd ,f/ olwu Ykd si&hf rnfh tcsuaf wG&UJ rlv[m
b,frmS ½Sw d ,fqw kd m odomG ;wJt h xd jy&rSmaygY/olw[ Ykd m tjzLxnf
awGyJ qdk;wJhta&mif pGJ&rSmaygY}
]wynfah wmfwYkd bke;f Bu;D awGvnf; w&m;a[mMurSmyg}
]oHCmu ½GwNf y;D jyefvmcJMh uwmygyJ/ trIupd aö wG tm;vH;k
rSmyJ yGx J u J vdak vmuf jzpfaeygw,f/ toufr0ifygbl;}
]onfvakd wmh jzpfaewmygyJ}
]'gaMumifh tckbek ;f Bu;D ESpo f ed ;f avmuf ½Sw d ,f/ 'umç'um
ru oef;ESpq f ,favmuf ½Sw d ,f/"r®0[ d m&Dwu Ykd tck ESpyf g;½Sw d ,f/
ypöKyeÜ u
f r®0g'Ak'b ¨ mom0if 'umç'umru ESp&f mavmufy½J w dS ,f/
wpfodef;ydkif;wpfydkif;u tpjyKw,faygY/ usKyfwdkUrSefvsif olwdkYudk
wpfaeYjzwfausmfvdrfhr,f}
]t½Sib f &k m;wdu Yk kd Edik if aH wmfu aESmif, h u
S rf mS rpd;k &drb f ;l
vm;}
]"r®0[ d m&Dwu Ykd rpd;k &dryf gbl;}
]bmjzpfvdkYvJ}
]"r®0[ d m&Dw[ Ykd m vGwaf jrmufrI &Ny;D olawGy/J vGwaf jrmuf
olukd zrf;vdq Yk ;D vdYk r&ygbl;}
][kwfygYrvm;}
][kwfygw,f}
]b,fvdkvGwfajrmufwmvJ}
]"r®0[ d m&D[m onfNcrH mS aew,f}
][kwfygw,f}
]onfNcrH mS Nc½H iS ½f w dS ,f/ Nc½H iS [
f m olNY cx H rJ mS b,fvakd ewm
xdik w
f m rBuKd ub f ;l qdw k hJ pnf;urf;½Sw d ,f/ qdv k w kd mu Nc[ H m NcpH nf;
urf;½Sdw,f}
][kwfygw,f}
]vGwaf jrmufo[ l m NcpH nf;urf;½Sw d mudk ½Sw d thJ wdik ;f ypfr
xm;bl;/ ½Sw d mudk odatmifaew,f}
][kwfNyD}
99/ rEÅav;? ykord Bf u;D ? ykPmÖ ;uke;f ½Gm? rif;vGiNf cüH jrpfomNrKd UrS
wumBuD;OD;xGef;ñGefYtm; ½SifÓPajymaom
omrnoabmw&m;pum;
]twdtust"dyÜg,fu bmvJ}
]wlnDwJhtjzpf-yg}
]onfrSmqdkvdkwm tJonft"dyÜg,fvm;}
][kwfw,f}
]omrnoabmw&m;-qkdwm bmudkajymvdkwmvJ}
]trSeu f kd wdik ;f xGm&rnfh aywH[m omrnjzpfvdkY ]trSeu f kd
wdik ;f xGmp&m oabmw&m;udk omrnoabmw&m;}-vdYk ajymvdu k f
wmyg}
]onfoabmw&m;[m trSepf pd pfwhJ oabmw&m;aygY}
][kwfygw,f}
]onfomrnoabmw&m;}-udk jyKpzk Ykd b,fvkd pdwu f ;l &wm
vJ bk&m;}
]"r®0[
d m&Dwt Ykd aeeJY ypöKyeÜ u
f r®0g'Ak'b
¨ mom-qdNk y;D t,l
tjriftopfwpfck azmfNy;D &yfwnfcNhJ y/D t0wft½Hu k pNy;D oD;jcm;
tvHwHcGef vTifhcJhw,f r[kwfvm;}
][kwfygw,f}
]onfawmh 'gudak vhvmolawG ½Sv d m&r,f}
][kwfwmaygY}
]onftxJrmS ynm½Siaf wGvnf; ygw,f}
][kwfygw,f}
]avhvmp&moabmw&m;wpf&yf xkwaf y;zdYk vdv k mw,f}
][kww f maygY bk&m;}
]tJ'g vkyv f u
kd w
f mygyJ}
]tJonfusr;f u ypöKyeÜ u f r®0g'D "r®0[ d m&DawGukd b,fvkd
today;vdkufwmvJ bk&m;}
]ypöKyeÜ u
f r®0g'DawG[m trSew f &m;udk b,faywHeYJ wdik ;f
w,fqw kd mudk jyw,f}
]b,fvdkjywmvJ bk&m;}
]trSeq f wkd m vltm;vH;k u wnDwñGwv f ufcw
H thJ &m jzpf
w,f/ 'gaMumifh trSeu f kd wdik ;f p&m[m vlawGtm;vH;k &JU wnDw
ñGww f nf; vufcrH I ormejzpfw,f-vdYk jyw,f}
]omrn[m ypöKyeÜ u f r®0g'DawG&UJ trSew f &m;qdw
k mudk wdik ;f
xGmp&mtjzpf oH;k wJah ywHqw kd m xkwjf yvdu k w
f m? aMujimvdu k w
f m
aygY}
][kwfw,f}
]'gqdak wmh ypöKyeÜ uf r®0g'&JU oabmw&m;tkwjf rpfukd jrifciG hf
&wmyg}
]tJonfrmS tJonfaywHew YJ ikd ;f wJt
h cg xGuv f mwJh trSef
w&m; oH;k pm;udk jyw,f}
]oH;k pm;u bmawGygvdrhf bk&m;}
]y&rw¬opöm? orkwo d pömeJY t&d,opömygyJ}
]'gawG[m trSeaf wGvm; bk&m;}
][kwfw,f}
]omrnaywHeJYwdkif;vsif &EdkifwJh trSefawGaygY}
][kwfw,f}
]wdik ;f wmenf;a&m jyao;vm; bk&m;}
]jywmaygY}
]tJonf trSeaf wGtay: ypöKyeÜ u f r®0g'&JU oabmxm;
vnf; ajym&rSmaygY}
]ajym&w,f}
]b,fvakd jymwmvJ bk&m;}
]y&rw¬opöm[m trSex f rJ mS toH;k rusq;kH trSef jzpfw,f/
orkwo d pömtrSe[ f m tawmftoH;k uswt hJ rSef jzpfw,f/ t&d,
opömtrSeu f awmh toH;k tusq;kH trSef jzpfw,faygY}
]'gqdk olrsm; Ak'b ¨ momawGeaYJ wmh vGaJ csmu f ek af wmhrmS yJ}
]ypöKyeÜ uf r®0g'Ak'b ¨ momeJY wjcm;Ak'b ¨ momawG&UJ tod
tjrifu rwlMubl;yJ? onfrwlwmudk avhvmod½EdS ikd zf Ykd a&;wJu h sr;f
yJ/ vGJawmhukef&rSmaygY}
][kwyf gY bk&m;}
]tJonfusr;f [m ypöKyeÜ u f r®0g' Ak'b ¨ mom0ifawG&UJ avm
utay:tjrifukd azmfjywJu h sr;f yJ}
]zDvq kd zdk q
D wkd hJ 'óeusr;f aygY}
]ajymEdik yf gw,f/ ypöKyeÜ u f r®0g'Ak'b ¨ mom tbd"r®musr;f ?
avmutjrifusrf;aygY}
]onftbd"r®mudk wjcm;Ak'b ¨ momawGu bmrsm;ajymMu
rvJ rodb;l }
]olwdkYb0 jzpfvdkYaygY}
]onfvdk jzpfrvm;}
]udk,fhb0umuG,fzdkY udk,fhwm0efr[kwfvm;}
]onfvdkqdk trSm;çtrSefqdkwm r½Sdawmhbl;vm;}
]'g aemufval wG qH;k jzwfrmS aygY}
]onfvdkyJvm;}
]'gèxH;k pHyg}
]tJonfpmawGu b,favmufrsm;ovJ bk&m;}
]0w¬Kpmtkyq f u kd rf sKd ;eJY pmrsuEf mS wpfaxmifavmuf ½Sw d ef
&mygw,f}
]tjyeftvSepf mawGcsn;f vm;? tpDtpOfpum;awG ygao;
vm;}
]rygbl;? tjyeftvSefpmawGcsnf;yJ}
]tJ'gawG[m b,forl eS w f ,fqw kd m ajymEdik w
f hJ oufao
awGaygY}
][kwfw,f}
]"r®0[
d m&Dwu Ykd rSm;aevsiaf &m}
]"r®0d[m&DawG[m ordkif;&JUtqHk;tjzwf cH&apcsifygw,f}
]olwrYkd mS ;vdYk rSm;w,fc&H wm bmjzpfovJaygY}
]tJ'g &nf½, G Nf y;D onfpm½Gupf mwrf;awG rlymG ;xm;wJo h
abmeJY pmtkyjf yKpw k mvm;}
][kwfwmaygY}
]tJonfpmtkyu
f zwfvaYkd umif;rnfph mtkyf r[kwaf vmuf
ygbl;}
]ynm½Siaf wG?okawoDawGyJ zwf&rnfh pmtkyyf /J tJ'g &nf
½G,Nf y;D yJ vkyx f m;wmyg}
]'gudk b,folvkyfovJ}
][dkta0;u vluav;wpfa,mufyg}
]b,ftxd taMumif;t&mawG ygovJ}
]"r®0d[m&DjzpfwJh txdyJ}
]'gèaumif;wJh rSww f rf;yJ}
]bmajzvJ}
]rajymwwfatmify?J a&;wmu trsm;Bu;D yJvYkd ajymvdu
k f
w,f}
]bmqufvkyfvJ}
]aemufèzke;f ac:oHem;axmifNy;D rS olu wpfyiG ehf t YJ &m½Sw
d pf
a,mufac:Ny;D tyfvu kd v
f Ykd olaY emufvu kd Nf y;D axmifxJ 0if&w,f}
]axmifxJ pa&mufz;l wmaygY}
][kww f ,f? vlawGu Nird v f /Ykd taqmuftODay:rSm nDnm
pGmxdik af eMuwm awGU&w,f/ vrf;uvnf; acsmvd/Yk vrf;ab; yef;
yifuav;awGuvnf; vef;vd/Yk tdyw f ef;0ifaewJh pmeJq Y uf&uf
uav;awG&UJ toHyJ Mum;aeatmif wdwv f /Ykd axmifqwkd muvnf;
om,mom;vdYk xifrw d ,f}
]b,fydkYvJ}
]wdu
k wf ef;xJu tcef;wpfcrk mS ydw Yk ,f/ tcef;xJrmS ½Si;f vdYk
yJ/ a&td;k uvnf; tjyifu}
]b,fvdkcHpm;&vJ}
]xkwH wkH ykH gyJ/ 0g'gwpfa,mufeYJ ud;k em&Dtxd pum;ajymae
vdkufw,f/ udk;em&Dausmfawmh tm;vHk;aumif;w,f-qdkwmawG
Mum;ae&Ny;D tdyaf ysmçf raysmf rajymwwfatmify}J
]aemufaeYa&mufwm ajymygOD;}
]aemufaeYreuf av;em&DavmufrSm tcef;xJuxkwfNyD;
tjyifbufum;ay: wuf&w,f/ ykord Bf u;D w&m;½H;k rSm zrf;csKyrf ed Yf
oGm;,lwmyJ}
]½Hk;uzGifhvm;}
]ig;em&DavmufrmS w&m;olBu;D qdo k l oH;k OD;yJ½w
dS ,f/ w&m;
½H;k u ,m,DwBJ u;D vd[ k myJ/ rD;acsmif;xGe;f zGix hf m;w,f}
]aemufa&m}
]axmifjyefa&muf? xrif;auR;csed rf mS xrif;auR;wmyJ}
]bm[if;eJYvJ}
][if;½Gu[ f if;uav; wpfcu G vf nf; ygw,frw S w f myJ/ pm;
csipf &myJ-vdv Yk J rSwvf ukd w
f ,f}
]pm;a&mvm;}
]zrf;vsirf pm;bl;vdYk owfrw S xf m;wm ½Sw d ,f/ 'gaMumifh
rpm;bl;}
]pm;zdYk rajymbl;vm;}
]auR;olu ajymw,f/ wm0ef½o dS u
l kd ajymMuyg? rpm;ygbl;-
vdyYk J jiif;vdu k w f ,f}
]bmvkyfovJ}
]rMumcifyJ vlwpfa,muf a&mufvmNy;D rdwq f ufw,f/
ol[m½Sr;f rif;om; ygwJ/h ]axmifxrJ mS onfvykd gyJ? pdwrf npfygeJ}Y -
aygY/ tm;ay;pum; ajymw,f}
]½Sr;f rif;om;u xDqikd v f m;}
][kwfw,f}
]olwdkYbmajymvJ}
]b,fvkd jyefajymMuvJ}
]axmifpnf;urf;vnf; rcsKd ;azmufcsiyf gbl;/ "r®0[ d m&DwYkd
pnf;urf;vnf; csdK;azmufvdkY rjzpfygbl;/ 'gaMumifh pm;w,fvdkY
axmifutodtrSwjf yKyg/ "r®0[ d m&Dwu Ykd pwdtjzpfpm;ygr,fvYkd
ajymvdu k w f ,f/ Ny;D awmh jyefyaYkd y;w,f}
]nrSmcsrf;rSmaygY}
]*Gr;f uyfEpS xf nfpD &w,f/ awGUwke;f u NcKH p&mrygbl; ajym
cJv
h Ykd ay;wmyJ}
]aemufaeY tpmauR;awmh b,fvv kd }J
]xrif;wpfv;kH avmuf pm;jyvdu k w f ,f/ uJèpm;w,faemf
Ny;D NyaD ygYvYkd ajymvdu k w f ,f}
]qmrSmaygY}
]qmwmaygY}
]taqmifrSL;u bmrSrajymbl;vm;}
]ajcmufrvdv k kd vkyaf o;w,f/ aemufawmh acsmw h mygyJ/
bmpm;rvJ/ uGr;f pm;rvm;/ [db k ek ;f Bu;D u pm;aeNyq D wkd mrsKd ;aygY}
]cH&r,faemf}
]cH&wmaygY}
]bmvkyfvJ}
]q&m0efu aoG;wdik ;f ? ud, k cf sed ?f aeYpOfvyk v f mw,f}
]bmrSrjzpfbl;vm;}
]q,fih g;&ufavmuf½adS wmh xvdo Yk mG ;vdYk odyrf aumif;csif
][kwfwmaygY}
]onfawmh ig[m vGwv f yfaewmyJ/ onfrmS ;,Gi;f cwfwhJ
aomh[m trSe&f vsif yGirhf mS yJvYkd ydwaf evsuu
f ud, k t
hf jypfr½Sw
d m
odNy;D yGio
hf vdk cHpm;&w,f}
]tJonfawmh pdwn f pfwm rjzpfawmhb;l aygY}
][kww f ,f? axmifxJ taeuvnf; enf;enf;usomG ;Ny/D
taetxdkifvnf; enf;enf;,Ofyg;vmw,f? csD;ygao;aygufu
tpaygY}
]axmifxrJ mS tcuftcJawG rjzpfb;l vm;}
]bmrS odyrf jzpfygbl;}
]rysif;bl;vm;}
]rysif;bl;}
]enf;enf;cufwmu bmvJ}
]rawGUBuKH b;l ao;wmwpfck awGUBuKH &wdik ;f acgif;tvkyv f yk f
&wmaygY}
]aemufèaxmifusa&mvm;}
]wpfESpfavmuftMumrSm axmifusw,f}
]b,fNrdKUe,fvJ}
]ykodrfBuD;vdkY ajymwmyJ? 'gayrJY axmifxJvmppfwm}
]w&m;olBuD;tzGJUu axmifxJvmwmvm;}
][kwfw,f}
]axmifcsawmh pdwfrnpfbl;vm;}
]vkyfwwf&JUvm;}
]0gyifu0gayguf cl;qGw&f wmyJ jzpf&rSmaygh}
]jyóem bmrSrjzpfbl;vm;}
]cyf&pf&pf wyfMuyfwpfa,muf ½Sw d ,f/ olu vlopfawGukd
ajcmufaew,f/ tJonfoel YJ rwd;k rdatmif BuKd ;pm;aewJMh um;xJu
OD;*kPeJY wd;k aew,f}
]b,fvdkvJ}
]OD;*kPudk bmrIvaJ r;w,f/ OD;*kPajzwmu aemufq;kH rSm
bmoma&;[m vGwv f yfpmG ud;k uG,cf iG ½hf w
dS ,f/ ud,
k 0f wfcsiw
f m0wf
w,f-vdq Yk D a&mufomG ;w,f}
]0g'gu ½du k zf BYkd uKd ;pm;rSmaygY}
][kwfw,f? rjzpfbl;qdkNyD; tJonf0g'gudk ajym&w,f/
olet YJ rIwyJG gqdNk y;D ½Si;f &wmaygh}
]tJ'gèolwo Ykd wd ehJ ,frS r[kww f m? Ny;D wmaygY}
]'gayrJY wjcm;eJY vSn&hf pfw,f}
]b,fvdkvJ}
]bke;f Bu;D onfvq kd kd aoewfNy;D ovm;qdNk y;D aoewfarmif;
wifw,f}
]q&mawmfu bmajymvJ}
]Ny;D ygw,f-vdaYk ygY/ wu,fvm;vd?Yk ypfrvdek YJ oluvkyw f ,f}
]b,fvkd jyefajymvJ}
]'geJYpyfvdkY wpfckavmufar;csifw,f}
]bmvJ}
]wynfhawmfrSm om;uav;wpfa,muf ½Sdw,f}
]b,ft½G,f a&mufNyv D }J
]q,fESpf0ef;usif}
]tJ'g qufajymygOD;? bmjyKv}J
]tJ'g onfcav;uav; atmifjrifwb hJ 0jzpfatmif b,f
vdyk nmrsKd ; oifMum;ay;oifo h vJqw kd m enf;enf;avmuf ñTeMf um;
ay;zdkYyg}
][kwfygY}
]ud,k u f zcifqakd wmh taumif;qH;k aqmif½u G pf &muav;
awG ½Srd ,fqv kd sif aqmif½uG &f atmifaygY}
][kwfygw,f?bmawG avhusifhoifMum;ay;oifhw,fqdkwJh
tajzu ray:bl;/ bmawG ravhusifh roifMum;ay;oifhbl;u
ay:aew,f}
]tJ'gyJ ajymygOD;}
]tckacwfrmS vlawG[m twwfynmtjzpf *sL'd?k um&m
aw; tp½Sw d mawG? vufa0S?Y odik ;f ynmawGvnf; ud, k cf yH nmtjzpf
oifay;wwfMuw,f}
][kwyf gY bk&m;}
]tJ'gawG oifMum;ay;rIu a½SmifMuOfoifw h ,f/ wjcm;
a½SmifoifhwmawGvnf; ½Sdao;w,f}
]bmawGvJ bk&m;}
]"m;Ny;D ? wkwNf y;D tp½Sw d thJ wwfynmawGy}J
]tJ'gawGu raumif;bl;vm; bk&m;}
]raumif;bl;}
]ud,
k cf yH nmr½Sad wmh olrsm;eJw Y ukd cf u
kd v
f sif cH&rSmaygY bk&m;}
][kwfwmaygY}
]tJ'g aumif;rvm; bk&m;}
]aumif;ygw,f}
]b,fvdkaumif;wmvJ bk&m;}
]wdu k cf ukd w f mvkyrf aS wmh cH&rSmaygY? wdu k cf u
kd w
f m[m cH&
vnf; cH&Edik w f ,fvYkd odraS ygY r[kwv f m;}
][kwfwmaygY}
]odawmh wdkufzdkYudk vufroGufawmhbl;aygY/ onfawmh
rwdkufjzpfbl;}
]wduk rf S jzpfrmS qdv k siaf &m}
]EIwef yYJ NJ y;D atmif ajz½Si;f rSmaygY}
]&ygYrvm;}
]avsmhNyD;½Sif;vsifawmh tenf;qHk;&ygw,f}
]avsmah wmh r½H;I bl;vm;}
]wdu k vf EYkd ikd wf mxufawmh t½H;I oufomygw,f? wdu k vf ½Ykd ;IH
wmeJpY mvsiaf wmh ajymrjyEdik af tmif omwmaygY}
]tJ'g wynfah wmf oabmraygufb;l }
]'gaMumifh jyefwu kd w
f yhJ nm rwwf&bl;? wdu k w f mudk ckcH
wwfwyhJ nm rwwf&bl;}
]"m;eJcY w
k v
f sif jywf&rvm;}
]jywf&rSmaygY}
]wkwfeJY½dkufvsif em&rvm;}
]em&rSmaygY}
]onfvdkjzpfawmh bmtusdK;&rvJ}
]onfvrkd jzpf&atmif Buq H aexdik f jyKral jymqdrk mS aygY}
][kwfygw,f}
]onfvakd eolukd wkw"f m;awGu vmOD;rSmvm;}
]rvmawmhygbl;}
]'gaygY}
]bkef;BuD;}
]a[-}
]bke;f Bu;D u axmifxrJ mS w&m;awGa[mwmyJ}
]at;}
]bkef;BuD;vdkbkef;BuD;udk uRefawmfrawGUzl;bl;}
]onfaxmifxJrSmvm;}
]uReaf wmf axmifawGpakH eatmif usz;l w,f? bke;f Bu;D awGeYJ
vnf; cifw,f? olwu Ykd *gxmawGçvufzUJG awGvnf; uReaf wmfu h kd
ay;w,f}
]b,faxmifawG usz;l vJ}
]tif;pde?f om,m0wD? o&uf? awmifi?l rEÅav; pHv k yYkd gyJ/
bkef;BuD;yJ w&m;a[mwJhbkef;BuD; awGUzl;w,f}
]wdkYu wjcm;trIeJY axmifuswmr[kwfbl;/ 'gaMumifh
wjcm;ajymp&m r½Sb d ;l }
]bmrIeJYuswmvJ}
]w&m;rIeYJ uswm/ 'gaMumifh wdu Yk w&m;yJajymae&wm}
][kwfwmaygY}
]igwdYk w&m;a[mwm bmjzpfvv Ykd }J
][kwfygw,f}
]'geJpY yfNy;D rif;udak r;Munfrh ,f/ tajzudk rif;pdwx
f ½J o
dS vdyk J
ajzyg}
]ar;yg}
]onfavmufrsm;wJt h jypfawGukd rif;&aewm[m rif;vkyf
vdYk &aewmvm;/ 'grSr[kwf bk&m;ocifu jypf'Pfay; jyKvyk v f yYkd J
rif;&aewmvm;/ b,fvdkxifovJvdkYyJ}
]onfavmuf tjypfawG&aewm bk&m;ocifaMumifh r[kwf
ygbl;/ uReaf wmfu vlowf? "m;jywdu k f tjypfawG vkyv f &Ykd wmyg}
]at;è[kwNf y/D aemufwpfcv k nf; ar;csiaf o;w,f}
]ar;yg}
]rifu
h kd axmifrLS ;awGu av;pm;Mu? cspcf ifMuwmawG rif;eJY
qufqaH &;rSm awGUae&w,f/ bk&m;ocif&UJ rçprIc&H vdyYk v J m;-qdk
wm ajzapcsiyf gw,f}
]'gvnf; uReaf wmfvyk v f yYkd gyJ/ uReaf wmfu opfyifawGbm
awG pdu k wf ,f/ ajr0,fxm;Ny;D pdu k w
f maygY}
][kwfNyD}
]toD;t½Guaf wG pm;p&may:wJt h cg olwu Ykd v
kd nf; vuf
aqmifyPÖmtjzpf uReaf wmfu ay;ygw,f/ Ny;D awmh uReaf wmfu
olwu Ykd kd 'kur© ay;ygbl;/ 'gaMumifyh g}
][kwNf y/D udx
k eG ;f xGe;f OD; ajzwmawGt& enf;enf;ajymr,f
aemf}
]ajymyg}
]vlrmS wefc;kd ½Sw d ,f/ tJ'g,Hv k m;}
]rodbl; b,fvdkvJ}
]vl[m wjcm;vlawGukd 0rf;enf;oGm;atmifa&m 0rf;om
oGm;atmifyg jyKpm;Edik f rçpEdik Mf uw,f}
]b,fvdkjyKpm;wm? rçpwmvJ}
]ud,k ef jYJ zpfjzpf? EIwef jYJ zpfjzpf 0rf;omatmifeYJ 0rf;enf;atmif
vkyfvdkYr&bl;vm;}
]&wmaygY}
]tJ'g jyKpm;wm? rçpwmyJaygY}
][kwfwmyJ}
]tJ'gyJ wefc;dk aygY}
][kwfw,f pGrf;wmyJr[kwfvm;}
][kwfygw,f}
]tJonfw f efc;kd awGeYJ vlawGukd vlu? vdv k si-f vdo
k vd?k rvdk
vsi-f rvdo k vdk jyKpm;wm? rçpwmawG vkyMf uw,f}
][kwfw,f vkyfwmyJ}
]onfvv kd yk w
f m cH&wJo h [ l m 0rf;enf;0rf;omrjzpfb;l vm;}
]jzpfwmaygY}
]onfawmh cH&ol[m qif;&Jcsr;f omvnf; jzpfrmS aygY}
]jzpfw,f}
]aMomf}
]MumvSNyD}
]tif;}
]tvum;yJ? bmrSr&bl;yJ}
][kwfwmaygY? b,folu ay;ygYrvJ? udk,fvkyfrS udk,f&rSm
aygY}
][kwfw,f}
]udx
k eG ;f xGe;f OD; raumif;wmawG rvdck sib f ;l r[kwv
f m;}
]rvdkcsifbl;}
]'gqdk raumif;wJh "m;jyçolc;kd çazmufxiG ;f awG rvkyaf wmhryS }J
]uRefawmfu toufBuD;NyD? bmrSr½SdbJ bmvkyfpm;vdkY &
rvJ/ onfawmh wpfcgawmh wdu k &f OD;r,f xifw,f}
]tvsiu f tNrv J yk rf ,f &nf½, G cf zhJ ;l vdv
Yk m;}
]t&if;&½Hk &nf½, G w f myg}
]tckvnf; t&if;&atmif &nf½, G jf yefNyv D m;/ b0rSm okn
u p-&w,f/ 'grS cdik rf mw,f}
]oknu p-&rSm}
]at;}
]okn [kwv f m; okn}
]cav;? axmifb,favmufusovJ}
]wpfESpf}
]bmrIeJYvJ}
]uHqdk;vdkYyg}
]rifh 0&rf;xJrmS uHq;kd wJt
h wGuf axmifcsvu
kd w
f ,fvYkd yg
ovm;}
]b,fygrvJ}
]b,fvv kd ?J 0&rf;xJygwm ajymaygY}
]0&rf;xJrmS awmh cd;k rIaygY}
]tJ'gqdv k sif cd;k rIvaYkd jymaygY}
]tvsiu f vnf; cd;k vmwmyJ? axmifrusb;l / tckc;kd wmrS
axmifusw,f qdak wmh uHq;kd vdaYk ygY/ cd;k qd;k vdu Yk swmqdv
k sif tvsif
cd;k wmawGvnf; axmifusrmS aygY}
]at;uGm onfvv kd m;? pOf;pm;p&mygvm;}
]'gaMumifh uHq;kd vdYk ajymwmaygY}
]uHqw kd mudk rif;u b,fvjkd rifvv Ykd }J
]tJ'gawmh rodb?l / rodbjJ zpfwm[m uHyaJ ygY}
]onfvkd rvkyyf geJ}Y
]vlwikd ;f onfvykd J ajymMuwmyJ}
]rodwm ar;&rSmaygY}
]at;è'gawmh rif;u[kwfw,f}
]'gqdk ajzaygh}
]at;èajz&r,f/ ajzay;&r,f}
]cd;k wm[m rduk Nf yaD emf}
][kwfw,f}
]cd;k wmrSm taMumif;roifv h Ykd axmifusNyq D ykd gawmh}
][kwfw,f}
]tJonf axmifuswmudk taMumif;rSe&f atmif r½SmbJ
taMumif;r[kwfwmudk taMumif;oGm;vkyfrdNyDqdkvsif tJonft
aMumif;udk ola½Smifr,f r[kwfvm;}
][kwfw,f}
]ola½SmifayrJY ola½Smifwmu axmifuswt hJ aMumif; r[kwf
bl;qdv
k sif olaxmifus vGwyf gYrvm;}
]rvGwfbl;}
]rvGwaf yrJY tJ'ga½Smif&rnfh 'kuu © awmh ol&NyrD [kwv f m;}
][kwfw,f}
]tJonfvkd jzpfomG ;wm[m ydrk u kd of mG ;wmaygY}
]bmjzpfvdkYvJ}
]taMumif;rSeu f kd rawGUEdik af wmhbJ axmifxyfuszyYkd J ½Sv d aYkd ygY}
][kww f myJ? 'gqdv k sif rdwm[m bmaMumifv h }J
]rrdatmif rcd;k rdvaYkd ygY}
][m;-}
]r[kwfvdkYvm;}
]cd;k wmuawmh rrdatmifyJ cd;k wmyJaygY}
]'gqdv k sif bmaMumifrh &d ovJ jyefpOf;pm;aygY/ ud, k o f x d m;
wJh tcsut f vuf wpfcck rk mS ;aevd/Yk 'grSr[kwf ud, k o
f &d rnfh t
csut f vuf wpfcck v k akd evd/Yk 'gawGyJ awGU&rSm r[kwv f m;}
]'gawmh 'gaygY}
]'gqdv k sif rdwm[m 'gaMumifyh aJ ygY/ wjcm;csp&m vdak o;
vdkYvm;}
][kwfawmh [kwfwmyJ}
]ud, k n f vhH Ykd rdwm? rdvYkd axmifuswmaygY}
]ud, k u f awmfayrJY tdr½f iS ef YJ ywf0ef;usi?f tkycf sKyo f l tJ'g
awGu ydak wmfvYkd axmifuswmqdv k siaf &m}
]tJ'gvnf; ud, k af ½Smv
f yYkd gyJ}
]bmjzpfvdkYvJ}
]olwaYkd wmfwmxuf ud, k u f rawmfwm[m ud, k af ½Smw f myJ
aygh}
][kwyf gw,f? onfvq kd akd wmh cd;k wm[m tjypfr½Sb d ;l vm;}
]½SdwmaygY}
]tckvkd axmifusc&H wm[m cd;k jypfc&H wm r[kwb f ;l vm;}
]r[kwfbl;}
]bmaMumifh cH&wmvJ}
]a½SmfwmaMumifh cH&wm}
][m}
][kwfw,f}
]cdk;jypfu b,fvdk[mvJ}
]aemufxyf xyfc;kd wJt
h jzpfukd &wmyJ? olc;kd jzpfwmaygYumG }
]'gvm;}
]at;}
]Ak'b
¨ momu Ak'b ¨ mom0ifawGukd ay;wmwpfcyk ½J w dS ,f}
]tJ'g bmvJ bk&m;}
]'kuj© zpf&mjzpfaMumif;eJY Nird ;f &mNird ;f aMumif; toduav;yJ}
]'gyJvm; bk&m;}
]'gyJ}
]wjcm; today;a[mMum;csuaf wG ½Sad o;w,fr[kwv f m;}
]r½Sdbl;}
]onf wpfcx k yJ v
J m;}
]'gyJ}
]yd#uwfxrJ mS w&m;awG trsm;Bu;D ½Sw d ,f r[kwv f m;
bk&m;}
]½Sdw,f}
]tJ'gawGu bmawGv}J
]'gyJ ajymwmawGy}J
]'ku©jzpf&mjzpfaMumif;eJY Nidrf;&mNidrf;aMumif;yJvm;}
][kwfw,f}
]'gqdv k sif bmjzpfvYkd trsm;tjym;jzpfae&wmvJ}
]'gudv k nf; em;axmifoal wG&UJ tvdak wGvu kd Nf y;D awmh jzpf
jzpf? ajymqdo k &l UJ ajymqdw
k thJ cg pdwjf zpfay:rIvu
kd Nf y;D awmhjzpfjzpf
w&m;a[muGufawG rsm;aewmyJ}
]Ak'b¨ momu Ak'b ¨ mom0ifawGukd ay;Ekid w f m[m onf
toduav;wpfckwnf;ygvm;}
]'gyJ}
]wjcm;bmqdkbmrS ray;bl;vm;}
]ray;bl;}
]ay;w,fqv kd sif tJ'g rSm;wmaygY}
][kwfw,f}
]Ak'b
¨ momu Ak'b ¨ mom0ifawGuakd y;wm[m 'gyJqv kd sif
Ak'b
¨ mom0ifawG[m Ak'b ¨ momqDu&wm renf;bl;vm;}
]renf;ygbl;}
]bmjzpfvdkYvJ}
]vHkavmufvdkYygyJ}
]b,fvdk vHkavmufwmvJ}
]vl&UJ vdt k ifjynf0h wm vHak vmufwmaygY}
]'guav;eJY b,fjynfrh vJ}
]bmawGvdkvdkYvJ}
]trsm;BuD;aygY}
]tm½Hck pH m;rI trsKd ;rsKd ;awG vdck siw
f ,f/ tmPmawG vdck sif
w,f/ i&J? Nyw d må tjzpfu vGww f mawG vdck siw
f ,f/ vlçewfçjA[®m
tjzpfawG vdck siw f ,f/ aemufq;kH aemifb0rjzpf&wJh edAmÁ ef vdck sif
w,f}
]rsm;vSacsvm;}
]'gècsKyaf jymwmyJ ½Sad o;w,f}
]tJ'gawG[m vlUvdt k ifawG r[kwyf gbl;}
]cHpm;wmaygY}
]cHpm;zdYk vdck siw f meJY bmxl;vdv
Yk }J
]xl;ygw,f}
]xl;yHkajymygOD;}
]ruse;f rmwJt h cg aq;aomufw,f}
]aomufw,f}
]aomufwahJ q;u oMum;tkyaf q;jzpfvsif aomufwt hJ cg
csdKwJht&om rcHpm;bl;vm;}
]cHpm;w,f}
]aq;aomufwm[m cHpm;zdkYvm;? a&m*gaysmufzdkYvm;}
]aysmufzdkYyJ}
]cHpm;zdrYk [kwaf yrJY cHpm;wm oabmaygufNyv D m;}
][kwfyghbk&m;}
]vlçewfçjA[®mjzpfjzpf vdck siwf m[m cHpm;rItwGujf zpfvsif
pdwåZvdkcsifrIyJ}
]pdwZå vdck sirf aI wG[m vlUvdtk ifr[kwb
f ;l qdv
k sif vlv
Y t kd if
jzpfwhJ vdck siwf mu bmvJ}
]Nidrf;csrf;vGwfvyfrI}
]'gyJvm;}
]'gyJ}
]enf;vScsnfvm;}
]ta&twGuef YJ rajym&bl;}
]bmeJYajym&rvJ}
]vHNk cKH jynf0h rI ½Sçd r½Sed yYJ J ajym&r,f}
]vlYvdktif[m onfwpfckwnf;yJvm;}
][kwfw,f}
]'g½Sv d sif vlb Y 0 tvH;k pHk jynf0h Nyv D m;}
][kwfw,f}
]pm;0wfaea&;? use;f rma&;awGa&m jynfNh yv D m;}
]Nird ;f csr;f vGwv f yfot l wGuf 'gawGu rajymyavmufwm
awGy/J ty,du awGaygY}
]b,fvkd em;vnf&rvJ}
]rvGwv f yfç rNird ;f csr;f olawmif 'gawGjynf0h ao;vsif vGwf
vyfNird ;f csr;f aeolu bmajymp&mvdo k vJaygY}
][kwfwmyJ}
]Nird ;f csr;f vGwv f yfr}I -[m vl&Y UJ wpfcw k nf;aomvdt k if [kwf
w,faemf}
][kwfygw,f}
]'gqdv k sif tJonfv h t kd if jynf0h wm[m vl&Y UJ vdt
k ifcyford ;f
Nidrf;wmyJ [kwf&JUvm;}
][kwfygw,f}
]tJonfNird ;f csr;f rI&zdYk bmvky&f rvJ? vkyyf gOD;}
]'kuj© zpfwm avhvmNy;D ? jzpfaMumif; y,fEikd af tmif avhusihf
p&mawG avhusi&hf r,f r[kwv f m;}
][kwfw,f}
]avhusifhp&mrodbJ avhusifhvdkYjzpfrvm;}
]rjzpfbl;}
]avhvmod½pdS &m bmvJ- rodbJ avhvmvdv Yk nf; jzpfygYr
vm;}
]rjzpfbl;}
]y,fp&mbmvnf; rodbJ y,fvjYkd zpfrvm;}
]rjzpfbl;}
]&,lp&mbmvJrodbJ &,lcsiaf &m jzpfrvm;}
]rjzpfbl;}
]onfav;ckord S 'gawG&UJ olvyk pf &m½Sw
d mawGvyk Nf y;D jzpfr,f
r[kwfvm;}
][kwfw,f}
]'gaMumifh odwmwpfcw k nf; ay;wmjzpfayrJY vlt Y wGuf
vHkavmufygw,f}
][kwfygw,f}
]vlawG[m vlawG&UJ &p&mudk odw,fxifovm;}
]rodygbl;}
]tckyJ vl&p&mjzpfwhJ vlvY t
kd ifawGtaMumif; ajymcJw h ,f}
][kwfygw,f}
]vdt
k ifr[kwwf mawG[m pdwZå vdck siw f mawGaygY/ 'gawGukd
vlawGu &p&m xifaeMuwm r[kwfvm;}
][kwfygw,f}
]'gawG&awmh Ny;D rSmvm;}
]&avvdak v tdw k apä}-vdYk ½Sw
d myJ bk&m;}
]tJ'g &p&mtppftrSe[ f m bmvdyYk J rodwm}
][kwfygw,f}
]'grodawmh tusdK;rrsm;bl;aygY}
][kwfygw,f}
]w&m;qdwk m tusKd ;rsm;wm jzpf&rSmr[kwv f m;}
][kwfygw,f}
]'gaMumifh tusKd ;rsm;atmif &p&mtppftrSeo f zd Ykd a[mwm
yJ}
][kwfygw,f}
]y,fp&mudv k nf; vlawGtrsKd ;rsKd ; rodMubl;vm;}
]odMuygw,f}
]0ufom;y,folu ry,fbl;vm;}
]y,fygw,f}
]trJom;y,fola&m r½Sdbl;vm;}
]½Sdygw,f}
]jyó'g; y,foal &m}
]½Sdygw,f}
]ewfçe*g;y,folu ry,fbl;vm;}
]y,fygw,f}
]vlawG[m trSefrBudKufMubl;vm;}
]BudKufw,f}
]trSeqf w
kd m b,fEpS cf su½f o
dS vJ ar;vsif ajzEdik o
f l ½Syd gY
rvm;}
]cJ,Of;ygw,f}
]wpfckcsif;&JUt&aumufvdkYa&m jyEdkifMuygYrvm;}
]a0;ygao;&JU}
]trSef[m vlwdkif;&JU tm;udk;&myJ r[kwfvm;}
][kwfygw,f}
]vlawG&UJ ud, k çf EIwçf ESv;kH vIy½f mS ;rIawG[m olwrYkd eS w
f ,f
xifxm;wmrSm vIyf½Sm;aeMuwmyJ}
][kwfygw,f}
]vlawG taumif;tqd;k trsKd ;rsKd ; uGaJ ewm[mvnf; trSef
t&aumuf vGMJ uvdyYk }J
][kwfygw,f}
]olc;kd "m;jyu ck;d wmwdu k w f mvnf; rSew f ,fxifvyYkd }J
][kwfygw,f}
]c&pf,mefçrlqvifu c&pf,mefçrlqvifu;kd uG,w f mvnf;
rSefw,fxifvdkYyJ}
]aA'if?ewf?pke;f ,Ho k u l ,Mwmçewfpmçpke;f pm vkyw f mawG
vnf; tJ'gawG rSew f ,fxifvyYkd J r[kwv f m;}
,SufEdkifrSmaygYaemf}
][kwfwmaygY}
]'gqdak wmh aMumuf½UHG ½dak op&myJ}
]'gèwu,fjzpfw,f rodawmh cav;[m a>rçuif;pwJh tEÅ
&m,fawG raMumufr½GUH r½dak oovdjk zpfNy;D tEÅ&m,f&Muwm jzpf
w,f}
]onfvdkvm;}
]'gavmufawmifrubl;}
]ajymygOD;}
onfètd;k awGçzsmawGçoHwikd af wGvnf; ouf½adS wGjzpfw,f}
]ouf½q dS kd vIyEf ikd w f ,fr[kwv
f m;}
][kwfw,f}
]'gawGu vIyv f v Ykd m;}
]vIyfw,f}
]b,fvdkvJ}
]zsmr½dak ovdYk csKd ;ypfvsif zsmu Murf;ay:tdy&f atmif jyKpm;
rSmyJ}
]zsm½dkaovsifawmh b,fvdkrçp rSmvJ}
]Murf;ay:rtdy&f atmif rçp rSmaygY}
]oHwdkifawGu b,fvdkvJ}
]wdkYudk rajy;Edkifatmif apmifhay;aew,fav}
]tm;èbk&m;}
]or®m'd|dbmomyg}
]onfvq kd akd wmh wdik ;f vufaxmufomoema&;rSL;Bu;D [m
Ak'b
¨ mom [kwyf gYrvm;}
][kwyf gw,f? avmuDor®m'd|jd zpfvyYkd g}
]omoema&;rSL;Bu;D [m ud, k o hf moemudk awmfawmf t
aumif;xifykH &ygw,f? tJ'g rSeçf rrSeo f &d atmif enf;enf;ar;ygY
r,f}
]ar;yg}
]onfomoemrSm bke;f Bu;D ta&twGuf b,favmuf½ydS g
ovJ}
]wpfodef;ausmfavmuf ½Sdygw,f}
]bke;f Bu;D awG bmvkyif ef;awG vkyaf eMuygovJ}
]trsm;tm;jzifh y&d,wfoif,çl ydcYk s vkyaf eMuygw,f/ y#d
ywfusifholawGvnf; usifhaeMuygw,f}
]y&d,wf[m y#dywfusizhf v Ykd rf;ñTeq f w
kd m [kwyf govm;}
][kwfygw,f}
]y#dywf[m y#da0"jzpfzYkd jznfu h si&hf wm [kwyf govm;}
][kwfygw,f}
]onfvq kd vkd sif ArmjynfrmS bke;f Bu;D ig;aomif;ausmf
avmufu y#da0" &NyD ajymEdik Mf uw,fvYkd Mum;zl;ygovm;}
]rMum;zl;ygbl;}
raeYwpfaeYurSyJ}
]b,fvakd Mumifh odwmvJ}
]"r®0[
d m&Dwu Ykd tjyma&mif0wfxm;awmh w½kyo f ikd ;f um;
awGxJu bkef;BuD;awGvdkyJvdkY jrifzl;olwpfa,mufu ajymw,f/
ta&mifww l m ajymr,frxifb;l / oP²mefww l m ajymovm;xif
wm/ taotcsmajymawmh ta&mifww l mudk ajymaew,fvYkd od&
w,f}
]onfvq kd akd wmh yk*t H &nf;awG ouFe;f tjymawG0wfwm
[m tvStwGuf avmfrmwmr[kwb f ;l aygY bk&m;}
]olwdkY q&mpOform;quf enf;vrf;eJY pnf;urf;eJYtnD
vkyfwmawGyJaygY}
]bk&m;&JU 0denf;cGijhf yKcsut f wGi;f xJuaygh bk&m;}
][kww f ,fè'gaMumifh ouFe;f u rJa&ESpq f Nkd y;D uJ&h UJ ajymif
avSmifwmawG[m aus;Zl;½Sirf eS ;f rodwm rubJ aus;pGyNf y;D r[kwf
rw&m; qJqdk&ma&mufw,f}
][kwyf gY bk&m;}
]t&nf;awG[m twD;trIw?f tutckeaf wG vku d pf m;Mu
w,f qdwk mvnf; olwu Ykd kd *kPzf supf um;wpfct k jzpf ajymMuw,f}
]twD;trIw?f tutqdak wGu bk&m;cGirhf jyKb;l r[kwf
vm; bk&m;}
][kww f ,f? tck onfvykd J odaeMuw,f}
]'g trSeyf rJ [kwv f m; bk&m;}
]b,frSefrvJ}
]bmjyKvdkYvJ bk&m;}
]bke;f Bu;D awG 'gawGurkd vky&f bl;vdYk rajymygbl;}
]'geJpY yfNy;D b,fvakd jymwmvJ}
]Munfzh Ykd roGm;&bl;vdo Yk m ajymwmyg}
]roGm;&bl;qdw k m rMunf&h bl;eJY twlyrJ [kwv f m; bk&m;}
]rwlygbl;}
]b,fvv kd J bk&m;}
]yGvJ rf;xJ bke;f Bu;D awG r0ifapcsiv f Ykd wm;wmyJ/ ausmif;rSm
vmuvsif 'grSr[kwf ud, k af &mufwahJ e&m&JU jrifuiG ;f rSm wD;rIwf
uqdv k yk rf ,fqv kd sif Munf½h I em;axmifciG ½hf w dS myJ}
]wynfah wmfwv Ykd al wG ½Spyf g;oDvaqmufwnfvsiaf wmif
wD;rIwfuqdk rvkyf&bl; r[kwfvm;}
]onfvkd r[kwyf gbl;}
]vkyfEdkifovm;}
][kww f ,f? tJ'g ygVdujkd yefMunfyh gvm;}
]bmygvdv Yk J bk&m;}
]epö*w D 0g'dw 0dou k 'óe-vdYk ygaew,fr[kwv f m;}
][kwfygw,f}
]tJonfrSm ]0o d u k }-qdw k hJ yk'u
f av;[m ]tan§mif-Y }qdw k hJ
teuft"dygÜ ,f ½Sw d myJ}
][kwfygw,f}
]'gaygY}
]bke;f Bu;D awGukd *gxmrSm b,ftoHrsKd ;eJY r½Gw&f bl;qdw k m
ynwfcsuf½Sdw,f r[kwfvm;}
]½Sw
d ,fvYkd od&ygw,f}
]tJ'g b,fvv kd }J
]tJonf toHawGtaMumif;awmh odyrf odb;l / b,ftoH
u b,f[ef½w dS ,f qdw k mrsKd ;aygY}
]tJonf[efbuf vJomG ;wm rjzpfatmif wm;wmyJjzpf&
r,f qdv k w kd mvm;}
]'gyJ ½Sw d myJ}
]enf;enf; yHkpHxkwfMunfhygOD;}
]tckacwf bke;f Bu;D awG *gxm½Gww f mawGaygY}
]bmjzpfovJ}
]pum;ajy pkP, dÖ ½Gww f meJY wlovm;}
]rwlygbl;}
]tJonfvdk½GwfvdkY £kajE´ysufovm;}
]rysuyf gbl;/ ydak wmif av;eufomG ;ygao;w,f}
]*gxm½Gww f meJY oDcsi;f qdw k m twlygyJ/ ygVdocD si;f eJY jrefrm
oDcsi;f yJ xl;wmaygY}
]onfawmh bke;f Bu;D awG oDcsi;f qdw k m em;axmifwmudk
vnf; rwm;bl; qdv k w kd maygY}
][kww
f ,fèa½S;uynmawGxrJ mS aq;ynm[m ynm&yf
wpfckyJ}
]bk&m;uawmif aq;ukay;cdik ;f w,f ajym&rvdk jzpfaeyg
vm; bk&m;}
][kwwf ,f? bk&m;u aq;ukwmudk rwm;ygbl;/ aq;ukNy;D
toufarG;wmudkom wm;wmyg/ t*Fkvdrmvu toufarG;zdkY
aq;ukwmr[kwfbl; r[kwfvm;}
]ulnDwmyJ}
]aq;ynmeJyY J pm;aomufaexdik af wmhwm[m toufarG;zdYk
aq;ukwmyJ}
][kwfygw,f}
]c&pf,mefomoemjyK bke;f Bu;D çoDv½Siaf wG aq;0g;uko
olemjyKMu vkyaf eMuwmyJ/ 'gayrJY olw[ Ykd m toufarG;zdYk r[kwf
bl;/ omoemjyKwt hJ cg vlom;awGukd ulnzD Ykd vkyMf uwmyJ/ 'gè
odum© usp&m bm½So d vJ/ b,fou l uJ&h UJ ovJ}
][kwfygw,f}
]t&nf;awGukd 'geJY odum© cswm[mvnf; rawmfrw&m;
odum© csMuwmom jzpfw,fqw kd m xif½mS ;w,f}
]odum© usw,f? £ajE´ ysuw f ,fqw kd m vlawGrsuaf phxrJ mS
pyg;arT;pl;ovdk jzpfatmif rawmfrwnfv h yk w
f mrsKd ;&JU emrnfy}J
][kwfw,f}
][kwfw,f}
]onfpum;oH;k vH;k aygif; teuft"dygÜ ,fu ud, k v
hf id u
f kd yX
rqH;k ay;jcif;vdYk t"dygÜ ,f&w,f}
][kwfw,f}
]b,fou l b,fou Yl kd yef;OD;ay;w,fqw kd m rygbl;}
][kwfw,f}
]owdo Yk rD;u olyY ef;OD;udk ay;wm[m olaY ,musmf ;qDvm;?
bkef;BuD;qDvm;? 'gèar;p&m½Sdw,f}
][kwfw,f}
onfay;&rnfo h El pS Of ;D rSm bke;f Bu;D qDay;wm rxif½mS ;bl;/
olYa,musfm;ay;wmu vlodxif½Sm;yJ}
][kwfw,f}
]olaY ,musmf ;udk ay;wmjzpfwhJ toH;k tEIe;f udk bke;f Bu;D ay;&
ovdkrsdK;vnf; vkyfypfvdkufEdkifMuw,f}
]b,fvv kd J bk&m;}
]a½S;u oHC'dou d o f u d m© yk'tf zGirhf mS bke;f Bu;D wpfyg;u w
jcm;bke;f Bu;D wpfyg;udk arxkejf yKwq hJ wd rf mS tJonfbek ;f Bu;D emrnf
wyfay;zl;w,f}
]Mum;&olawGu qdwaf rxkejf yKwmudk tJonfbek ;f Bu;D ar
xkefjyKovdk xifatmifvm;}
][kwfw,f}
]yef;ay;w,fqw kd meJY yef;vTww f ,fqw kd m twlyv J m;}
][kwfw,f}
]yef;ay;w,fqdkwm tcspfay;w,f? t½HI;ay;w,f qdkwm
awGrmS oH;k wJo h abm ½Syd gw,f}
][kwfygw,f}
]onfoabmawGt& Munfv h sif owdoYk rD;udk bke;f Bu;D oGm;
ay;w,f t"dygÜ ,f ra&mufygbl;}
]owdo Yk m;u olt Y cspyf ef;udk owdo Yk rD;uvnf; tvm;wl
oltY cspyf ef;udk owdo Yk m;udk vufO;D vufzsm;ay;w,fvyYkd J t"dygÜ ,f
&ygw,f}
]yef;OD;vTww f ,fqw kd m tysKçd vlysKd awG vufxyfwm? r*F
vmaqmifwm&JU emrnfwpfrsKd ;yJjzpfzYkd tvm;tvmrsm;ygw,f}
]ylaZmfw,f qdw k mua&m}
]yef;OD;vTwyf al ZmfrmS ylaZmfu onfvkd tysKd çvlysKd nm;wJyh JG
rSm bke;f Bu;D uawmh ylaZmfw,fqw kd m vkypf &m½Sw d ,f}
]tckacwf r*FvmqGrf;auR;w,fqdkwmvdkvm; bk&m;}
][kwfw,f}
]r*Fvmaqmif bke;f Bu;D qGr;f uyf"avhu onfbufacwf
rSm ay:wm r[kwb f ;l vm;}
]tck½adS ewJt h avhuawmh onfacwfraS y:wm jzpfavmuf
ygw,f/ 'gayrJ-Y }
]vkyyf gOD; bk&m;}
]yk*rH mS r*FvmOD;ylaZmfwt hJ crf;tem;awmh ½Scd yhJ akH ygufw,f}
]bmawGUvdkYvJ bk&m;}
]a&Ttrd of nf&UJ r*FvmyGrJ mS bke;f Bu;D qGr;f uyf ygyH&k w,f/
yHkjyif½Sdw,f}
]tif;0acwf? ukef;abmifacwf? jrefrmhr*Fvmaqmif "avh
awGrmS bke;f Bu;D rygygbl;}
][kwfw,f}
]onfaeYacwf r*FvmaqmifawGrmS bke;f Bu;D qGr;f uyf"avh
u b,fu&wmvJ}
]tJ'gvnf; okawoe vkyMf unfrh yS J odr,f/ xif&wmu
awmh t*Fvyd af wG 0ifvmawmh c&pf,mef"avhawG ul;pufvmr,f
xifw,f}
]b,fvdkvJ}
]c&pf,mefu vufxyfwmudk bk&m;ausmif;rygvdYk rjzpfb;l }
][kwfw,f}
]onfawmh acwfrD ArmAk'¨bmomawGvnf; tm;usrcH
olwrYkd *Fvm tcrf;tem;xJrmS bke;f Bu;D qGo J iG ;f wmjzpfrvm; awG;rd
w,f}
]awG;p&myJ}
]'g-avhvm&rSmyJ/ r[kwv f sivf nf; vGv J aYkd ygh/ "avhr½Sw
d m
awmh aocsmw,f/ awm½Gmr*FvmaqmifawGrmS bke;f Bu;D tcef;
u@ r½Sb d ;l / 'gèMunfNh y;D od&wmyJ}
][kwfw,f}
]'gyJ}
]onfawmh onfaeY bke;f Bu;D awG[m bk&m;vufxufu
twdik ;f raeoifah wmYb;l aygY}
]r[m,meawGu tJonftawG;&cJhwm MumvSNyD}
]b,ftcsdefuvJ}
]olw*Ykd P
kd ;f pcGcJ sed u
f yJ}
]r[m,meawGu vlxJ0ifMuovm;}
]0ifw,f}
]bmawGU&ovJ}
]wdbufrmS bk&ifvyk w f t hJ xdeYJ w½kyrf mS uGezf ;l ynm? a½Smif
vifausmif; ynmrsm;[m xif½mS ;wmawGy}J
][kwfw,f}
]yk*t
H &nf;awGuvnf; r[m,meawGy?J onfawmh olwYkd
[m vlx0J ifMurSmyJ}
]vlxJ0ifw,fqdkwm vlrIudpöawGrSm OD;aqmifvrf;ñTefrI
ay;wmawGvm;}
][kwfwmaygY}
]tysKd çvlysKd wpfO;D udk wpfO;D ,lMur,fqv kd sif tJ'grSmvnf;
vrf;ñTefrIay;wJh tpDtpOfwpfck vkyfxm;rSmyJ}
][kwfygw,f}
]'gèrSe;f ajymwm/ rSeçf rrSef rodb;l / Mum;zl;wm[m onfh
xufcdkifrmw,f}
]b,fvdkvJ}
]tysKd çvlysKd awG[m tdraf xmifrjyKcif bke;f Bu;D rsm;qDrmS vdk
tyfwJhtcsdefwpfcktxd oifMum;&w,fvdkYyJ}
]b,favmuf cdkifrmovJ}
]yg;pyfpum;yJ/ tJonfpum;rSm bke;f Bu;D wpfyg; tJonf
oif,o l l rde;f rtay: rSm;,Gi;f vdYk w&m;pGcJ &H w,f txdy}J
]'g[kwfvsifawmh bkef;BuD; yef;OD;ay;&w,fqdkwJhpGJcsuf
aocsmaysmufysufzdkY wjcm;rvdkawmhbl;aygY bk&m;}
]tJ'g aocsmçraocsm rodb;l / 'grodayrJY wjcm;tcsuf
tvufawGeyYJ J 'g[m rvdo k al wG&UJ t,kww f rm vkyBf ucH suq f w kd m
xif½Sm;ygw,f}
][kwfygw,f}
]onftwdik ;f qdv k sif t&nf;awG[m b,ftjypf½o dS v
l Ykd ajym
p&mr½SdolawGyJ}
][kwyf gw,f/ 'gayrJY taemf&xm[m t&nf;awGukd t
b,faMumifh zsucf o hJ vJ ar;p&m½Sw d myJ}
][kwfw,f}
]tJ'g b,fvv kd }J
]taemf&xm[m wdik ;f Bu;D jynfBu;D aqmufwhJ atmifycJG NH y;D wJh
tcsed rf mS ? olEY ikd if rH mS omoemu ESpcf jk zpfaer,f}
][kwfw,f}
]onfEpS cf u k kd waygif;wnf;jzpfatmif vky&f r,fvYkd olpw d f
0ifpm;&r,f}
]omoemwpfcw k nf;u ESpcf u k w JG m[m rluw JG maygY}
]aygif;wJth cg b,fomoemudk r@dKix f m;rvJ olpOf;pm;
rSmyJ}
][kwfw,f}
]ax&0g'omoemudk a½G;rdrmS yJ}
]bmaMumifhvJ bk&m;}
]tcsufoHk;csuf½Sdw,f}
]yXrtcsufu bmvJbk&m;}
]bk&m;a[myd#uwf tcdkiftrm½SdwmyJ}
]'kw, d ua&m bk&m;}
]vlraI &;rSm ax&0g'u rpGuzf ufvyYkd }J
]wwd,ua&m bk&m;}
]r[m,me t&nf;awGu Edik if 0H efxrf;rSm toH;k usvyYkd }J
]onftcsuaf wG[m tkycf sKyo f t l aeeJY jrifp&mawGygyJ
bk&m;}
][kww f ,fètkycf sKyof [l m olt
Y mPmcdik cf zhH t Ykd wGuf wjcm;
vlraI &;pGuzf ufol r&bdYk vdt k yfygw,f}
]'gudk taemf&xm odrmS trSeyf }J
]omoem[m vlawGtxufu½Sw d ,f/ tJonfvkd vlawG
txufu½So d al wG[m vlukd rjc,fv, S ?f rpGuzf ufrS aumif;r,f/
onfvrkd [kwv f sif ol&Y mZyv’if wkev f yI v f rd rhf ,f}
][kwfw,f}
]vlrpI uG zf ufcsiw f o
hJ u l kd oltY xufrmS raeapbJ vlxq J if;
apNy;D olaY tmufrmS xm;vdu k wf ,f/ 'grS ol&Y mZyv’if rvIyrf mS
r[kwfvm;}
]rpGr;f wJo
h u l kd acgif;ay:rSmxm;vnf; bmrSrjzpfb;l / pGr;f wJh
olqv kd siaf wmh atmufrmS tmPmeJzY v d &Ykd wJah e&m xm;rSqwkd hJ pDrH
csuv f m; bk&m;}
]'gaygY}
]taemf&xm&JU t&nf;zsu&f jcif; taMumif;[m 'gyJvm;
bk&m;}
][kwfw,fè'gyJ}
]onfvq kd akd wmh t&nf;awG&UJ b0[m 0rf;enf;p&m bk&m;}
]wdkif;jynftwGufvnf; 0rf;enf;p&mygyJ}
]bmjyKvdkYvJ bk&m;}
]ynm½Siaf wG rvGwv f yfawmh ynmwd;k yGm;rI &yfwefo Y mG ;Ny;D
wdik ;f jynfvrl sKd ; wd;k wufrI wefo Y mG ;wmaygY}
]onfvdkvm; bk&m;}
]jrefrmhvrl aI &;ynmawGrmS yk*u H todynmawGukd ausmf
vGew f ,fvYkd b,fvakd jymrvJ}
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]ausmif;awmfawGu {0Harokw-H awGyJ ydcYk sMuawmhrmS r
[kwfygvm;}
]taotcsmyJ}
]onfvdkqdk bmvdkYcswmvJ}
]rw&m;vkyfwmaygY}
]bmwwfEdkifao;vJ}
]pdw½f n
S v f uf½n
S f &ifqikd &f rSmaygY/ 'gèwwfEidk w
f myJ}
]bkef;BuD;wdkYuvnf; tpGJBuD;ygw,f}
][mAsmèajymjyefNyD}
]onftjyma&mift0wfBuD; bmvdkY0wfae&rSmvJ}
]onfvakd jymvdYk b,fjzpfrvJ}
]'gu t0wfpaJG evdyYk g}
]bmpGpJ &m½So d vJ/ raeYwpfaeYurS pç0wfwt hJ 0wfy}J
]rpGJvsif wynfhawmfwdkYvdkyJ 0wfaygY}
]'g w&m;&JU trSwt f om;aygh}
]wjcm;0wfvsif w&m;uysufoGm;rSmrdkYvm;}
]onfvdkawmh b,f[kwfrvJ}
]b,fvdkvJ}
]'gqdk ar;r,f}
]ar;yg bk&m;}
]OD;pHwikd ;f [m a,musmf ;vm;? rde;f rvm;}
]a,musmf ;aygY bk&m;}
][kwfNyD}
]ajymygbk&m;}
]ajymygYr,f}
]OD;pHwikd ;f [m a,musmf ;jzpfw,f/ 'gaMumifh ykq;kd 0wfw,f
aygY}
][kwfygw,f}
]OD;pHwdkif;u xbD0wfvdkufvsif a,musfm;r[kwfawmhbJ
rde;f rrsm; jzpfomG ;rvm;}
]rjzpfygbl; bk&m;}
]xbD0wfvYkd rde;f rjzpfroGm;bl;aemf}
][kwfygw,f}
]onfvq kd kd OD;pHwikd ;f [m xbDvnf; 0wfEikd w f myJ}
]0wfEdkifygw,f}
]0wfwmawmh wpfcgrS rvkyzf ;l bl; r[kwv f m;}
]rvkyfzl;ygbl;}
]bmaMumifh rvkyw f mvJ/ ykq;kd udk pGaJ evdv Yk m;}
]r[kwfygbl;}
]xbD0wfaevdkY rdef;rjzpfwmrS r[kwfbJeJY xbDr0wfbJ
ykq;kd yJ0wfaewm[m rpGb J ;l qdak yrJY pGaJ evdrYk sm; ykq;kd yJ0wfaewm
vm;}
]r[kwfygbl;}
]OD;pHwikd ;f ajymwm [kwyf gw,f/ OD;pHwikd ;f [m ykq;kd pGaJ evdYk
ykq;kd 0wfwm r[kwyf gbl; [kww f ,faemf}
][kwfygw,f}
]'umç'umrwdkY w&m;emvmMuw,fvm;}
][kwyf gw,f bk&m;}
]w&m;uvnf; tydwyf ifc&H wmawGeYJ bmeJq Y akd wmh ½Sm;
oGm;ovdk jzpfNyaD emf}
][kwyf gw,f bk&m;}
]'umç'umrwd½Yk mG u bke;f Bu;D uav;ESpyf g;uvnf; w&m;
a[mwmeJpY yfNy;D zrf;qD;cH&ovdk Mum;vdu k &f rdw,f}
][kwfygw,f}
]w&m;avhvmwJholawGrSm avhvm&wmenf;oGm;wmaygY}
][kwfygw,f}
]"r®0[
d m&DwYkd onfuv kd mwmawmif "r®c&D;tjzpf r[kwf
bl;}
]bmudp½ö v dS vYkd J bk&m;}
]wjcm;udpu ö av; enf;enf;½Sv d yYkd g}
]w&m;enf;enf;cs;D jri§ yhf gOD; bk&m;}
]a[majymwmxuf ar;jref;wmuav;wcsKd U vkyrf ,f/ tJ'g
ajzMunfhMuaygh}
]aumif;ygNyD bk&m;}
]rjzpfygbl; bk&m;}
]'gaMumifh ud, k rf odwahJ e&mudk wpfa,mufa,mufu ac:
oGm;wm cH&vsif rvdu k Mf ueJv Y Ykd owday;oifo h vm;? ray;oifb h ;l
vm;}
]ay;oifyh gw,f bk&m;}
]'gaMumifh owday;wmyg}
]aus;Zl;wifygw,f bk&m;}
]onfvq kd akd wmh 'umç'umrwdu Yk kd ar;&OD;r,f}
]ar;ygbk&m;}
]'umç'umrwdkY[m udk,fhudk,fudkaoNyD;vsif jzpfw,fvdkY
odMuovm;}
]rodygbl; bk&m;}
]aoNy;D aemuf rjzpfb;l vdaYk &m odMuygovm;}
]rodygbl; bk&m;}
]aoNy;D aemuf jzpfw,fwçYkd rjzpfb;l wdYk qdw k mawG[m '
umç'umrwdkY rodwJhae&mawG jzpfMuw,faemf}
][kwyf gw,f bk&m;}
]apmapmu "r®0[ d m&DwYkd 'umç'umrwdYk ajymcJMh uw,f/
rodwahJ e&m ac:vsif vdu k Mf u&r,fwv hJ m;? rvdu
k of ifMh ubl;wJh
vm;}
]rvduk of ifMh ubl;vdyYk g bk&m;}
]bmjzpfvYkd rvdu k Mf ubl;vdYk taMumif;jycJMY uovJ}
][kwfw,f}
]'g trSeyf g bk&m;}
]aumif;NyèD 'umç'umrwd[ Yk m trSeu f kd odzt
Ykd wGuf twdik ;f
twmypönf;awGudk rzsufqD;vdkMubl; r[kwfvm;}
][kwfygw,f}
]'gqdv k sif 'umç'umrwdu Yk kd ar;&r,f}
]ar;yg bk&m;}
]'umç'umrwdkY[m ½kyfçemrfw&m;awGrsm; yGm;rsm;Mu&JU
vm;}
]yGm;Muygw,f bk&m;}
]½kyçf emrfymG ;awmh ouúm,'d|d ruGmbl;vm;}
]uGmygw,f bk&m;}
]ouúm,'d|[ d m yk*Kd¾ vof wå0gçigçolwyg;vdYk jrifwmawG&UJ
emrnfawG [kw&f UJ vm;}
][kwyf gw,f bk&m;}
]ouúm,'d|cd mG Ny;D ol[m ig-½Syd gYrvm;}
]r½Syd gbl; bk&m;}
]igr½So d [ l m t&m0wåKwpfcck u k kd bmvJ? bmr[kww f mvJ
odvdkY&ygYrvm;}
]r&ygbl; bk&m;}
]onfvq kd v
kd sif tJonfo[ l m igodwt hJ &yf? onft&yfu
awmh igrodwt hJ &yfvYkd cGvJ &Ykd ygOD;rvm;}
]r&awmhygbl; bk&m;}
][kwfNyD}
]'umç'umrwdkY pOf;pm;Mu&r,f}
]pOf;pm;ygr,f bk&m;}
]t½Snçf twdok zd Ykd wdik ;f wmp&m[m aywH[w k &f UJ vm;}
][kwfygw,f}
]aywHtp½Sw d hJ wdik ;f wmp&mr½Sv d sif twdçk t½Snf odEikd yf gY
rvm;}
]rodEdkifygbl;}
]tcsed tf wG,o f zd Ykd twdik ;f twm[m tav;[kw&f UJ vm;}
][kwyf gw,f bk&m;}
]tav;r½Sv d sif tcsed t f wG,u f kd odEikd yf gYrvm;}
]rodEikd yf gbl; bk&m;}
]tjciftwG,o f zd Ykd twdik ;f twmypön;f [m cGu[ f w
k &f UJ
vm;}
][kwyf gw,f bk&m;}
]cGurf ½Sv d sif twdik ;f twm odEikd yf gYrvm;}
]rodEikd yf gbl; bk&m;}
]odwt hJ &mç rodwt hJ &mudk cGjJ cm;zdt
Yk wGuf wdik ;f wmp&m
ypönf;[m ]ig-jzpfw,f}? [kwf&JUvm;}
][kwyf gw,f bk&m;}
]'gr½Sv d sif odwt
hJ &mvm;? rodwt hJ &mvm; odEikd yf gYrvm;}
]rodygbl; bk&m;}
]onfawmh ½kyçf emrfymG ;Ny;D ouúm,'d|cd mG w,fqNkd y;D igjzKwf
wm[m wdkif;wmp&m aywHuav;udk zsufqD;wm [kwfovm;?
r[kwfovm;}
][kwyf gw,f bk&m;}
]uJèawmfNy?D vçvnf;xGuNf yaD ygY jyefMuawmh}
]om"kyg bk&m;}
]rapmifhEdkifawmhwmeJYyJ}
]tck qGr;f cHpm;aew,faemf}
][kwyf gw,f bk&m;}
]qGrf;&&JUvm;}
]&ygw,f bk&m;}
]b,frmS qGr;f cHxu G of vJ}
]ykPmÖ ;uke;f ½GmrSmyg bk&m;}
]½SufEdk;wJhpdwf rjzpfbl;vm;}
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]olrsm;awG qGr;f cHpm;wmvnf; r½Sw d mwpfaMumif;? ud,k f
qGr;f cHwhJ cGuu f vnf; 'efcsKd iBhf u;D jzpfaewmwpfaMumif; tpp
taMumif;awGaMumifhaygY}
]r½Suyf gbl; bk&m;}
]vlawGu oa&mfajymifavSmif rvkyMf ubl;vm;}
]qd;k qd;k qmqm rvdw k rm rvkyMf uygbl;/ taysmv f akd wmh
vkyfMuygw,f}
]aumif;ygw,f}
]wifyg bk&m;}
]a':oDvowådudk csD;usL;ygw,f}
]bmjyKvdkYvJ bk&m;}
]yXrqH;k "r®0[ d m&deD vkyEf ikd v
f yYkd gyJ}
]wynfah wmf BuKd ;pm;ygr,f bk&m;}
]qGrf;cHwJhtcg udk,fhudkqGrf;avmif;vSLMuoluav;awGudk
apmifha½SmufzdkYvnf; rarYapcsifbl;}
]b,fvakd pmifaY ½SmufrvJ bk&m;}
]vlrIa&;b0awGrSm cRwfacsmfvGJrSm; 'ku©rsm;rIuav;awG
jzpfNy;D vnf; aeEdik w f ,f/ jzpfvmp&mvnf; ½SNd y;D aeEdik w f ,f}
][kwyf gw,f bk&m;}
]'guav;awGukd uif;orm;rsm; uif;apmifo h vdk olwu Ykd kd
vnf; ud, k u f apmifaY ½Smufay;Edik w f myJ}
]wifyg bk&m;}
]olwt Ykd wGuf ud, k [
f m apmifah ½Smufoal e&mrSm t&m0if
atmif ,lEidk v f sif olwt Ykd usKd ;rsm;Mur,f r[kwv f m;}
][kwyf gw,f bk&m;}
]ud,k [ f m olw&Ykd UJ aus;Zl;w&m; cHpm;&ovdk ud, k uf vnf;
olwu Ykd kd aus;Zl;jyKEikd o f jl zpfzYkd BuKd ;pm;&r,f}
]BuKd ;pm;ygYr,f bk&m;}
]olrsm;udk ud, k u f oifMum;vrf;ñTew f ,fqw kd m b,fvkd
jzpfatmif oifMum;vrf;ñTe&f r,f rodrjzpfapeJ}Y
]b,fvjkd zpf&rSmvJ bk&m;}
]ud, k uhf , kd u
f kd pHxm;Ny;D igvdjk zpfatmifyv J Ykd oifMum;&r,f?
vrf;ñTef&r,f}
]wifyg bk&m;}
112/ rEÅav; ykord Bf u;D ? ykPmÖ ;uke;f ½Gm rd;k jymausmif;ü rEÅav;
rS aMumifyef;vufoif w&m;orm;uav;wpfO;D tm;
½SiÓf Pajymaom vlxrJ mS vl½mS pum;
][kwfygw,f}
]edAmÁ ef&zdYk r[kwvf m;}
][kwyf gw,f/edAmÁ ef&zdt Yk wGuf onfw&m;awGu vky&f wm
awGaygY bk&m;}
]at;èaemufar;cGef;wpfckvnf; ar;csifao;w,f}
]ar;yg bk&m;}
]tJ'gu rif;w&m;awGu rif;½Sw d ,fvYkd todtrSwjf yKrmS rdYkd
vdkYvm; b,fvdkvJ}
]rjyKbl; bk&m;}
]rif;w&m;awGu rif;½Sdwmudk todtrSwf rjyKbl;aemf/
[kwfvm;}
][kwyf gw,f bk&m;}
]rif;tajzESpcf t k & rifu Y kd igwpfcak jym&r,f}
]ajymyg bk&m;}
]tJ'gu rif; tJonfw&m;awG rvkyef aYJ wmhvyYkd /J em;vnf
&JUvm;}
]vnfygw,f bk&m;}
]igajympum;udk rif;bmjyefNy;D ajymcsiaf o;vJ}
]ajymcsiyf gw,f bk&m;}
]ajymyg}
]wynfhawmf w&m;rSm;aewm½Sdvsif ajymaygYbk&m;/ 'grS
bmjzpfvYkd rvkyo f ifw h m ay:vGirf mS aygY bk&m;}
]at;è[kwfwmaygY}
]tJ'g ajymygbk&m;}
]ajymr,faemf}
]wifyg bk&m;}
]rif;w&m;[m rif;ajymovdk edAmÁ efukd a&mufapEdik w f ,f
qdw
k m rSecf sirf eS rf ,f? 'gayrJ-Y }
]ajymygbk&m;}
]rif;w&m;u rifu h kd edAmÁ efa&mufatmif rvkyaf y;Edik w f m
aocsmw,f/ 'gaMumifh rvkyef v YJ Ykd ajymwmyJ}
]tJonfw&m;u wynfah wmfukd bmaMumifh edAmÁ efa&muf
atmif vkyrf ay;Edik w f mvJ bk&m;}
]at;è'g ½Si;f &r,f}
]½Si;f ay;yg bk&m;}
]rif;w&m;u rif;½Sw d ,fvYkd todtrSwjf yKryS J rif;udk edAmÁ ef
a&mufapvdrrhf ,f/ tck todtrSwrf jyKb;l r[kwv f m;}
][kwfygw,f}
]rifw h &m;u edAmÁ efukd ,lay;Edik v f nf; rifu
h kd ,lray;bl;}
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]rif;udk riYw f &m;u ]½Sw d ,f}-vdYk todtrSwrf jyKvb Ykd }J
]onfvdkvm; bk&m;}
]rifrh mS ay;p&mypön;f ½Sad omfrS ay;&olukd rodvsif ay;vdrYk &
bl; r[kwv f m;}
][kwfygw,f}
]onftwdkif;aygY}
]at;èbk&m;}
]at;èvkyfraeeJY}
]b,fvv kd J bk&m;}
]rif;wdYk awmfawmf rawmfwv hJ al wGy}J
]ajymyg bk&m;}
]rawmfrwJhtvkyfawG vkyfMuvdkYaygY}
]bmawGvyk v f v Ykd J bk&m;}
]vlxJ vl½Smw,fav}
]bk&m;}
]rif;wdu
Yk vlxrJ mS vl½mS Muw,f/ 'gawmfrvm;/ pOf;pm;yg}
]b,fvdkpOf;pm;&rSmvJ bk&m;}
]vlxrJ mS vl½rdS vm;aygY}
]vlu b,frmS ½Sw d mvJ bk&m;}
]onfurÇmavmuxJrSmaygY}
]'gawmh odwmaygY}
]odvsif vlub kd maMumifh vlxrJ mS ½SmMuwmvJ/ vlxrJ mS
t½d;k çtom;ç taMumçta& tppawGy½J rdS mS aygY b,frmS vl½ydS gYrvJ}
]quftrde½Yf ydS gOD; bk&m;}
]vufarmif;xJrmS vufarmif;½Smw,fw/hJ awGUr,fvm;uG/
vufarmif;u vufarmif;xJrmS ½Sw d mrSr[kww f m}
]ajymyg bk&m;}
]rifv
h uf0wfxm;wJeh m&DxrJ mS em&Du½kd mS vdYk awGUrvm;}
]rawGUygbl;}
]em&DxrJ mS em&D½w dS m r[kwb f ;l / em&Du rif;vufaumuf
0wfrmS ½Sw d myJ}
][kwfygw,f}
]em&DxrJ mS bD;awGçoHywfawG tppawGy½J rdS mS aygY}
][kwfygw,f}
]at;aygY}
]rif;-ausmbufvn S v
hf u
kd Nf y;D tJonfrmS igYu½kd mS vsif rif;
awGUrvm;}
]rawGUygbl;}
]at;èigr½Sw d ahJ e&mrSm ighu½kd mS Ny;D ighrawGUwmeJY igr½Sb d ;l
rvkyvf u
kd ef aYJ emf/ igu onfuxl;vdu k rf ,f [kwvf m;}
][kwfygw,f}
]igajymwmawG obm0us&JUvm;}
]wynfah wmf pOf;pm;ygOD;r,f bk&m;}
]'gudk rif;u bmpOf;pm;rSmvJ/ rif;pOf;pm;p&mudk igbmajym
ovJ}
][kwfygw,f}
]rif;udrk if; aysmufaewmudk raysmufatmif ajymwmyJ}
][kwfygw,f}
113/ rEÅav; ykord Bf u;D ykPmÖ ;uke;f ½Gm rd;k jymausmif;ü ykvNJ rKd U
tv,fb½kH mG rS vli,fwpfO;D tm; ½SiÓ f Pajymaom
w&m;rl;pum;
]cav; b,fuvmovJ}
]ykvNJ rKd U tv,fb½kH mG uyg/ eef;awmfa½SUrSm wnf;ygw,f/
tJonfu vmcJw Y myg}
]cav; onfukd bmudp½ö v dS v
Ykd }J
]½GmrSm bke;f Bu;D w&m;ud?k tacGem&zl;ygw,f/rEÅav;a&muf
cdu
k f awGUzl;csiw f meJY vmcJw
h myg}
]at;è[kwfNyD}
]wynfhawmfudk w&m;enf;enf;ajymjyay;yg}
]rif;u tdraf xmif½o dS vm;}
]vlvGwfyg}
]rdbESpyf g; ½Sad o;vm;}
]taryJ½Sdygawmhw,f}
]rif;wdkYt&yf rdk;av0ob,fvdkvJ}
]oifhygw,f}
]rEÅav;udk bmudpeö YJ vmwmvJ}
]tvnfygyJ}
]tm;aevdkYvm;}
][kwyf gw,f/ wynfah wmfukd w&m;a[myg}
]rif;u bmodcsifvdkYvJ}
]tewåtaMumif; odcsiyf gw,f}
]b,fvdkvJ}
]tm;vH;k [m tewåawGjzpfw,f [kwyf govm;}
]tvum;yguGm}
]tJ'g wu,f r[kwb f ;l vm;}
]rif;udik g ar;&OD;r,f}
]ar;yg bk&m;}
]rif;udk onfvmzdYk b,fou l vTwv f u
kd wf mvJ}
]b,folurS rvTwfygbl;}
]rif;vmcsiv f Ykd vmwmvm;}
][kwfygw,f}
]rif;vmcsiw f tYJ wdik ;f vmvd&Yk w,fqakd wmh rif;ud, k rf if;ydik f
vdv
Yk m;? rydik v f v Ykd m;}
]ydik v
f aYkd ygY bk&m;}
]at;èrif;ud, k rf if;rydik v
f sif rif;èonfukd vmvd&Yk ygYrvm;}
]r&ygbl;}
]at;aygY/ rif;jyefawmh rif;url;aew,f/ w&m;vnf;rl;ae
w,f/ trl;ESpcf ek YJ onfurkd vmeJ/Y wpfcak vmufr;l wmyJ pum;ajym
vdkY&r,f}
]aumif;ygNyD}
114/ rEÅav; ykord Bf u;D ykPmÖ ;uke;f ½Gm rd;k jymausmif;ü r*Fvm
qGr;f uyfvmaom wynfZh eD;armifEt HS m; ½SiÓ f Pajymaom
&efrjzpfenf;pum;
]aumif;ygNyD bk&m;}
(tm;vHk;NyD;aomtcg)
]aemufxyfar;cGef;wpfck xyfar;&OD;r,f}
]ar;yg bk&m;}
]rif;wdEYk pS Of ;D vifr,m;tjzpfa&mufNy;D rS &efjzpfz;l MuNyv D m;}
]jzpfz;l ygNyD bk&m;}
]b,fEpS Bf urd f jzpfNy;D Nyv D }J
]ESpBf urd yf g bk&m;}
]&,lNyD;Muwmu b,favmufMumNyDvJ}
]ESpv f ausmyf g bk&m;}
]ESpv f ausmrf mS ESpcf g&efjzpfNy;D aeNyaD emf [kwv f m;}
][kwyf gw,f bk&m;}
]ESpv f ausmrf mS ESpcf gqdak wmh wpfqtcsed jf zpfwhJ av;v
ausmrf mS av;cgjzpfr,faemf}
][kwfygw,f}
]'g ½d;k ½d;k wGuef YJ wGuw f m}
][kwfygw,f}
]onfxuf apYapYuav;wGufvsif onfvdkjzpfrSm r[kwf
bl;}
]b,fvdkjzpfrSmvJ bk&m;}
]yXrESpv f rSm ESpBf urd qf vkd sif aemufEpS vf xyfaygif;vdYk av;
vjzpfvsif av;cgrvmawmhb;l / ajcmufcgqdw k mrsKd ; wd;k vmvdrhf
r,f}
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]taMumif;trsdK;rsdK;aMumifhyJ/ taMumif;awGxm;awmh}
]wifyg bk&m;}
]aemufqv kd sif wpf&ufjcm; ESp&f ufjcm; av;ig;&ufjcm;awG
&efjzpfp&m½Sdw,f}
]wifyg bk&m;}
]vifr,m;b0rSm &efjzpfvsiaf wmh vifr,m;b0 wnf
aqmuf&wJh &nf½G,fcsuf atmifjrifrSm r[kwfbl;}
]wifyg bk&m;}
]vifr,m;[m aysm½f iT cf sr;f ajrUcsiv f Ykd wnfaqmufwm r
[kwfvm;}
][kwyf gw,f bk&m;}
]&efjzpfaevsif vifr,m;b0[m qif;&JwiG ;f xJ vufwcJG ek f
csovdk jzpfrmS yJ}
]bmjzpfvYkd qif;&JrmS vJ bk&m;}
]vl[m &efjzpfvsif wpfO;D &JU*kPo f ud m© udk wpfO;D u avsmh
Munfhwwfw,f r[kwfvm;}
][kwfygw,f}
]ud,
k chf spo
f u l *kPo f u
d m© rJv
h mvsif tjypfawG ydjk rifvmwm
[m "r®wmyJ}
][kwfygw,f}
]aemufqHk;rSm twlaezdkY &nf½G,fcsufawG arS;rSdefvmr,f}
][kwfygw,f}
]rjzpfawmhygbl;}
]tcspaf &;ysuv f Ykd pD;yGm;rjzpf? pD;yGm;Muyfwnf;vdYk tcspaf &;
rom,m onfvdkrjzpfaybl;vm;}
]jzpfrmS yg bk&m;}
]'gqdk 'kuw © iG ;f xJ vufwNJG y;D qif;wm rjzpfb;l vm;}
]jzpfygw,f}
]'gèb,fupwmvJ}
]&efjzpfwmu pygw,f}
]onfawmh vifr,m;b0rSm atmifjrifcsiw f ,fqv kd sif &ef
jzpfwm a½Smif&r,f r[kwv f m;}
][kwfygw,f}
]onfawmh rif;wdYk odNy;D om;jzpfrmS yg/ &efjzpfwm raumif;
bl;vdYk rodb;l vm;}
]odygw,f bk&m;}
]onfawmh &efrjzpfMueJv Y Ykd igajymvsif tydyk jJ zpfrmS aygY}
]rydyk gbl; bk&m;}
]odNyD;om;xyfajymwmyJ/ bmxl;rSmvJaygY}
][kwfygw,f}
]onfawmh &efrjzpfMueJv Y Ykd igèrajymawmhb;l }
]wifyg bk&m;}
]&efrjzpf&atmif aeenf;um;udk igajym&r,f}
]ajymyg bk&m;}
]qif;&Jygw,f bk&m;}
]qif;&Jwmudk bmjzpfvYkd vkyMf uwmvJ}
]rodygbl; bk&m;}
]tJ'g igajymr,f}
]ajymyg bk&m;}
]qif;&JrSef;odvsufeJYvkyfwm[m onfxufqif;&Jwpfckudk
ausmvf mT ;csiv f yYkd J jzpf&r,f r[kwb f ;l vm;}
][kwrf mS yg bk&m;}
]onfawmh &efjzpfwm&JU taMumif;[m qif;&JwmyJ jzpf&
r,f}
][kwrf mS yg bk&m;}
]vifr,m;jzpfwm[m qif;&Jw,fqdkwJht"dyÜg,f ra&muf
bl;vm;}
]a&mufygw,f bk&m;}
]&nf½, G w f mu csr;f omzdv
Yk m;? qif;&Jzv
Ykd m;}
]csr;f omzdyYk g bk&m;}
]wu,fawmh qif;&Jovm;? csr;f omovm;qdw k m &efjzpf
wmu oufaocH raebl;vm;}
][kwyf gw,f bk&m;}
]vifr,m;jzpf&wm qif;&Jw,fvaYkd &m xif&UJ vm;}
]rxifygbl; bk&m;}
]at;èrxif&bl;yJ jzpf&r,f}
][kwfygw,f}
]onfvq kd v
kd sif onfoEl pS Of ;D [m vGwv f yfoal wG jzpfaeMu
rvm;? rvGwfvyfolawG jzpfaeMurvm;}
]rvGwfvyfbl;aygY bk&m;}
]EGm;ESpaf umifukd BuKd ;wpfacsmif;eJY wGx J m;vsif onfEmG ;awG
b,fvGwfvyfawmhrvJ}
][kwfygw,f}
]vifr,m;b0[m rvGwv f yfoq l akd wmh rvGwv f yfo[ l m
qif;&JwmyJ}
][kwfygw,f}
]onfawmh &efjzpf&wmaygY}
][kwfygw,f}
]orD;&nf;pm; cspo f b
l 0[m wpfO;D &JU umr*kPu f kd wpfO;D
u ydkifNyDvm;}
]rydik yf gbl;}
]onfawmh olw[ Ykd m vGwv f yfov l m;? rvGwv f yfov l m;}
]vGwv f yfoyl g bk&m;}
]vGwfvyfwmu csrf;omw,f? Nidrf;at;w,f? vSyw,f?
onfvdkawG r[kwfvm;}
][kwfygw,f}
]onfawmh onfoal wG &efjzpfrvm;}
]rjzpfygbl;}
]wpfOD;udkwpfOD; rydkifbl;r[kwfvm;}
]rydik yf gbl;}
]rydik af yrJY vdck siw
f m&Muwm r[kwv f m;}
]&Muygw,f}
]vdck sio f u
l ay;rnfo h u
l kd ay;csiaf tmif csL,lwmyJr[kwf
vm;}
][kwfygw,f}
]tckvnf; vifr,m;b0rSm zdkrudpötwGuf vdkcsifolu
ay;rnfo
h ql uD csL,laygY}
]aumif;yghrvm;}
]csLvdrYk &wm ½SEd ikd w
f ,f/ 'gayrJY csLvdrYk &wmu ray;csiyf J
&wmxufawmh aumif;rSmyg}
][kwfygw,f}
]uJèrif;wdYk ysi;f Ny?D idu
k w
f m igawGUw,f/ awmfMuawmh}
]Mum;w,f}
]wynfah wmfvnf; bmjyefajym&r,frod jzpfomG ;w,f}
][kww f ,f? cifAsm;bmrSjyefajymoH rMum;&bJ wdwo f mG ;
wm owdxm;aerdw,f}
]ol wu,fAu kd ef mwmrS r[kwb
f J bk&m;}
][kwfw,fAsm}
]onfawmh wynfah wmfvnf; bmjyefajymp&mrS r½Sad wmh
wmyJ}
]w&m;ar;wmqdkawmh w&m;jyefajym&rSmaygY}
]'gèb,fvakd jym&rvJ bk&m;}
]tvG,fuav;yJ}
]b,fvv kd J bk&m;}
]a&m*gudk b,fol cHpm;csirf vJ/ 'gayrJY onfa&m*gudk rcH
pm;&atmif rwwfEikd Mf ubl; rif;xifovm;vdYk jyefar;&rSmaygY}
][kww f ,fvYkd oluajymvsiaf &m bk&m;}
]tck rif;Adu k ef mw,f? rif;rcHcsibf ;l / rcHcsiv
f sif onf
aq;aomufvu kd u f mG / rcHap&bl;vdYk cifAsm;u aq;q&myJ ajym
Edik cf iG hf ½S&d rSmaygY}
][kwyf gY bk&m;}
]cifAsm;wdYk aq;q&mawG[m vlawG rjzpfcsiw f mawG rjzpf&
atmif vkyfay; aeolawGyJ r[kwfvm;}
ygbl;}
]cs;D usL;ygw,f bk&m;}
]cs;D usL;cH&wmawmh ½Suyf gw,f}
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]udk,fusa&mufvdkY udk,fvkyfwmjzpfvdkY csD;usL;avmufw,f
rxifvyYkd gyJ}
]bke;f Bu;D vky&f wm a&vdu k if g;vdu
k f r[kwb f J a&qefav
qef jyif;xefwmcsn;f jzpfvyYkd g}
]tpjyKol[m onfvdkygyJ}
]tpjyKol[m tepfemcH&wwfygw,f}
][kwyf gw,f? onfvkd epfemEdik w f mjrifayrJY rvkyv f Ykd rjzpf
ygbl;}
]b,fvakd Mumifv Y J bk&m;}
]omoemYabmifaevmcJhwm MumvSNyD/ o'¨gvdkYjyKMuwJh
aumif;rIawGvnf; tjyKcHcJhvSNyD/ r[kwfbl;vm;}
][kwyf gw,f bk&m;}
]w&m;uav; trSet f uef awGUNyq D ckd grS 'gajymvsif awm
xkwcf &H r,fqw kd modNy;D rajymawmhygbl;vkyv f Ykd awmfygYrvm;}
]'gvkyzf Ykd omoemhabmif 0efxrf;aewmyJ bk&m;}
][kww f ,f? 0efxrf;zdaYk eNy;D 0efa&mufvmwJt Y cgrS xGuaf jy;
w,fqv kd sif b,fvakd jymrvJ}
]ppfwyfqv kd siaf wmh wyfajy;jzpfrvm; bk&m;}
]wyfajy;qdk awmfao;w,f}
]bmjzpfrvJ bk&m;}
]a½SUwef;qkwcf gG rI jzpfrmS }
]tjypfBuD;wmyJ}
][kww f maygY/ jynfoal uR;arG;wmudk tMumBu;D pm;oH;k Ny;D
tvkyrf ½Sd aevmcJw h ,f/ tvky½f adS wmh aMumufp&mBu;D qdNk y;D a½SU
wef;uqkwfrSawmh tjypfBuD;awmhwmaygY}
]onfvdkvm; bk&m;}
]todÓPf½o dS ql w
kd m ud,
k w
hf m0efu, kd af usatmif vky&f
w,f}
]bke;f Bu;D wduYk kd em;rvnfp&mvdk atmufarYaewm}
]b,fvkd em;rvnfp&m jzpfwmvJ}
]at;at;aq;aq; aevd&Yk om;eJY w&m;awGp?JG tawGyv kd yk f
Ny;D tckv&kd ifqikd &f wmawGukd rysi;f rjyK bmaMumifh vkyaf e&ovJ
vdkYaygY}
]rodvYkd rvkyw f mu ta&;r[kwb f ;l / odvmawmh rvkyf
bJaevdu Yk r&awmhb;l }
]rvkyv f sif 0efvnf; rausb;l aygY bk&m;}
][kwfw,f}
]rEÅav;axmifcsNy;D rS olwaYkd jymMuwmtaMumif; ajymygOD;
bk&m;}
]onfwpfcgac:wmu rSwfyHkwif½Hk;u r[kwfawmhbl;}
]usKyw
f u Ykd Edik if x H aJ eoljzpfvYkd Edik if aH wmf&UJ vrf;ñTeu f kd cH,l
&rSmyg/ 'gaMumifh r0wfapcsiv f sif r0wf&bl;vdYk wm;jrpfwhJ pmwpf
aMumif;avmuf a&;Ny;D ay;yg/ cifAsm;wd[ Yk m NrKd Ue,fjzpfayrJY Edik if H
awmf&UJ tpdwt f ydik ;f tjzpf usKyw f v
Ykd u
kd ef mygr,fvYkd ajymvdu k wf ,f}
]onfvakd wmh b,fjzpfrvJvYkd olwu Ykd ajymygw,f}
]usKywf Ykd tjrwfwEd;k t&mudk pGeaYf pcsio f u
l pmuav;
wpfaMumif;a&;ay;zdYk 0efav;vdaYk wmh b,fjzpfrvJvYkd ajymcJw h ,f}
]b,folawGu ar;MuwmvJ}
]aumifpyD gwDeYJ vl0ifrXI meoH;k cku wm0ef½o dS al wGy}J
]ygwDaumifpDu Ouú|çtwGif;a&;rSL;awGvm;}
]r[kwfbl;? vlrIa&; omoema&; wm0efcHawGyJ}
]wu,fow l u
Ykd r0wf&vdYk trdepYf mxkwaf y;vsif bke;f Bu;D
wdu
Yk r0wfbJ aerSmvm;}
]b,faerSmvJ}
]bmvkyfrSmvJ}
]w&m;pGJrSmaygY}
]b,frSmpGJrSmvJ}
]Oya'ynm½Sief YJ wdik yf ifp&JG rSmaygY}
]b,fou Yl kd pGrJ mS vJ}
]onftrdefY xkwfay;oludkaygY}
]bmeJYpGJrSmvJ}
]bmoma&; rvGwv
f yfrt
I wGuf cdv
k cIH iG aYf wmif;Ny;D oGm;&rSm
aygY}
]tJonfvkd cGiaYf wmif;vdYk &rvm;}
]&rSmyg}
]&zl;wm ½Sdovm;}
]½Sw
d ,fvYkd xifygw,f/ twdtus ravYvm&ao;bl;}
]r[kwfvsifa&m}
]axmiftuscH&rSmaygY}
]bk&m;-}
]onf&uf[m ud, k b
hf 0tydik ;f qdik &f m owdxm;p&mawG o
wdxm;rIvyk w f ahJ eY jzpfatmifvnf; vky&f rSmaygY}
][kwyf gw,f bk&m;}
]tckvkd q&mawGeYJ rdwaf qGawGukd aumif;rIjyKwmawGvnf;
jyKEikd o
f avmuf jyKMu&rSmaygY}
][kwyf gw,f bk&m;}
]onfaeYaumif;rIuawmh OD;cspzf , G t f aeeJY ud, k ahf qGrsKd ;awG
udk ud, k o
f ad ewJh w&m;"r®eYJ rdwq f ufay;wJv h yk if ef;vnf; a½SUwef;
u yg0ifaevdrrYf ,f}
][kwyf gw,f bk&m;}
]OD;cspzf ,G af qGrsKd ;uvnf; OD;cspzf , G u f kd apwemydrk o kd Md ur,f
xifygw,f}
][kwyf gw,f bk&m;}
]"r®0[ d m&Dwu Ykd vnf; OD;cspzf , G af qGrsKd ;awGukd awGUodciG &hf Ny;D
w&m;"r® a[majymcGi&hf vdYk 0rf;omygw,f}
][kwyf gw,f bk&m;}
]tm;vH;k qE´jynf0h Muatmif w&m;udk tm½Hpk u kd ef mMu&
atmifvm;}
]wifyg bk&m;}
]OD;Z#dvudk ajym&OD;r,f}
]ajymyg bk&m;}
]tck jyKpak ewJu
h sr;f pmrSm OD;Z#dv&JU vkyt
f m;[m wpf0uf
ygw,f}
]wynfah wmfa&;wm bmwpfv;kH rS ygwmrSwv f Ykd bk&m;}
]wpfv;kH rS ra&;wmawmh[w k w
f ,f/ 'gayrJ-Y }
]wpfv;kH ra&;bJeYJ b,fvykd grSmvJ bk&m;}
]wynfah wmfu onfpma&;wmyJ jzpfw,f}
]bkef;BuD;a&;awmh bkef;BuD;vkyftm;csnf;yJaygY}
]r[kwfbl;}
]b,fvv kd J bk&m;}
]jyefpOf;pm;MunfhaygY}
]b,fvkd pOf;pm;&rSmvJ bk&m;}
]wynfhawmf onfpma&;csifvdkY wdwfqdwfwJhae&m wpfae
&m vdck siw f ,f/ tJ'g OD;Zif;Bu;D aiGawmif awmifajcoGm;/ ae&m
wpfc½k mS vdYk ajymwmyJ}
][kwfw,f}
]oGm;awmh OD;Zif;Bu;D yJ oGm;&wmr[kwv f m;}
][kwfygw,f}
]ae&mawGUNyD jyefvmajymawmh? taqmuftODomG ;aqmuf
OD;Zif;Bu;D -qdak wmhvnf; oGm;aqmuf&wmvnf; OD;Zif;Bu;D r[kwf
vm;}
][kwfygw,f}
]Ny;D Ny}D -qdrk S wynfah wmfu wynfh 'umç'umrwcsKd UeJY wuf
vdkufvmwmyJ}
]a&&zd?Yk ab;&efuif;zd?Yk opfyif yef;refpu kd zf aYkd wGvnf; OD;Zif;
Bu;D yJ vky&f wmyJ}
]aemufq;kH pmtky½f mS oGm;&wmuyJ tacgufra&Edik &f rvdk
trsm;tjym; r[kwfvm;}
][kwfawmh [kwfygw,f}
]wynfhawmfu xdkifa&;½Hka&;aewmyJ? wynfhawmfvnf;
yef;ygw,f/ 'gayrJY wynfah wmf yifyef;wm[m OD;Zif;Bu;D yifyef;wm
xuf rydak vmufb;l }
]wynfah wmf yef;w,frxifygbl;? aysmaf ewmyg}
][kwrf mS yg? wynfah wmfvnf; yef;w,frxifygbl;? aysmyf g
w,f}
]tpm;qif;&J? taeqif;&Jwmvnf; wynfah wmf-&ygw,f}
]awmxJqdkawmh ½Sdvnf; odyfroHk;bJ acRwmMuvdkY qif;&J
wmyJ/ wynfah wmfvnf; cHEikd yf gw,f}
]vky&f wJv Y yk t f m; wGuvf sif renf;bl;aygY}
]bkef;BuD;0rf;omwm[m wynfhawmf0rf;omwmygyJ}
][kww f ,f/onfrmS ig;vausmt f wGi;f edum,fo;kH ckavmuf
wGiof mG ;Ny/D tJ'g wpfoufpmavmufvyk zf Ykd rSe;f xm;wm}
]'gNyD;vsif bkef;BuD;atmufjyefqif;rSmvm;}
]rqif;bl;? rMunfNrKd if (oDv½Si)f u ausmif;aqmufay;r,f
ajymw,f/ onfrmS ae&wm odyaf ysmw f ,f}
]0rf;omvdu k w
f m bk&m;}
]onfausmif;udk OD;Z#dvAdrmefausmif;vdYk emrnfrw S rf ,f
aemf}
]aumif;w,fbk&m;? aumif;w,f}
]ar;yg bk&m;}
]rif;u acG;uav;wpfaumif auR;arG;xm;r,fqv kd sif tJ
onfacG;uav;[m rif;acG;uav;aygYaemf [kwfvm;}
][kwfygw,f}
]tJonfacG;uav;udk rif;u oifxm;rSmyJ? ac:vsif vm
atmif? armif;vsif oGm;atmifaygY? r[kwb f ;l vm;}
][kwfygw,f}
]Mumawmh tJonfacG;uav;[m rif;pum; em;vnfaerSm
aygY}
]em;vnfrSmyg}
]olu rif;pum;vnf; em;axmifvu kd ef mrSmyJaemf}
]vkdufemrSmyg}
]'gayrJY wpfcgwpfcg rvdu k ef mwmvnf;½Srd ,f? [kwv f m;}
]½Srd mS yg}
]rif;acG;u rif;pum;rvdu k ef mbl;qdv
k sif rif;bmvkyrf vJ}
]'Pfcwf&rSmaygY}
]b,fvkd 'PfcwfrvJ}
]½du
k cf si½f u
kd rf ,f? aigufcsiaf igufr,f vkyrf mS yg}
]at;è rif;u auR;arG;xm;wJholqdkawmh onfvdk vkyfEdkif
w,faemf}
][kwfygw,f}
]aemufwpfck ar;&OD;r,f}
]ar;yg bk&m;}
]atmifausmaf usmf tckè pD;yGm;a&;awG bmawG vkyaf eNyD
vm;}
]rvkyfao;ygbl;}
]onfvdkqdkawmh pm;0wfaea&;awGrSm b,fvdkvkyfovJ}
]rdbauR;arG;wmeJY aeygw,f}
]onfvq kd akd wmh atmifausmaf usm[ f m ud, k [ Yf mud, k f ae
wmvm;}
]rdbarG;jrLwmeJY aewmyg}
]tJ'gqdv k sif atmifausmaf usmu f pOf;pm;&rSmaygh}
]b,fvkd pOf;pm;&rSmvJ bk&m;}
]igarG;xm;wJah cG;[m igYpum;em;raxmifvsif ig'Pfcwf
wm cH&r,f/ tck igvnf; olrsm;auR;arG;xm;wmqdak wmh olwYkd
pum; em;raxmifvsif 'Pfcwfwm cH&rSmyJvyYkd }J
]olwu Ykd rSerf S rrSeb f J bk&m;}
]atmifausmfausmfrSmu udk,fhudk,fudk ydkifNyDvm;}
]rydik af o;ygbl; bk&m;}
]rydik af o;vsif ud, k uhf ,kd yf ikd -f trSeu
f kd ajymydik cf iG ½hf ydS gYrvm;}
]rSewf myJ ajym&rSmaygY}
]onfvdkqdkvsif atmifausmfausmf arG;xm;wJh acG;uav;
[m olreS w
f ,fxifwm vkyv f sif cGijhf yKrvm;}
]cGifhrjyKygbl;}
]½SmvdkYcufwmcsif; wlavmufygw,f}
]tzd;k wefwmcsi;f a&m bk&m;}
]onfuopfarT;u tzdk;rjzwfEdkifwmyJ}
]opfarT;qdwk m awmxJrmS enf;enf;½Sw d mqdyk J bk&m;}
][kwfygw,f}
]bkef;BuD;opfarT;ua&m}
]odyfrrsm;ygbl;}
]b,favmufyrmP½Srd vJ bk&m;}
]ua&mif;q,faY jcmufcsKd ;eJY rsuEf mS wpfaxmifavmuf ½Srd mS
yg}
]tJ'g uke&f UJ vm; bk&m;}
]ukefygw,f}
]ta&twGuf b,favmuf½SdrvJ}
]ig;axmif0ef;usifavmufyg}
]tJ'g bk&m;a[mcJw Y w
YJ &m; tukeyf v
J m; bk&m;}
][kwfygw,f}
]bk&mYw&m;u pmtkyaf &b,favmuf ½Sw d mvJ bk&m;}
]ESpfq,favmufyg}
]pmtkyfawGtrsm;BuD;½Sdwmvm; atmufarYaewmbk&m;}
]w&m;r[kww f hJ wjcm;[mawGeYJ a&maevdyYk g}
]a&maevsif pmtkyaf &trsm;Bu;D vm; bk&m;}
][kwfw,f}
]b,favmuf½SdrvJ}
]av;q,f0ef;usifavmufyg}
]bmawG a&maewmvJ bk&m;}
]0de,awGeJY tbd"r®awGyJ}
]0de,u w&m;r[kwb f ;l vm; bk&m;}
]0de,u bkef;BuD;tzGJUtpnf; pnf;urf;awGyJ}
]tbd"r®mua&m bk&m;}
]tbd"r®mqdw k mu bk&m;a[mxm;csux f uf tydt
k vGef
jzpfwhJ w&m;"r®awGy}J
]tJ'gawGu w&m;pm&if;xJ r0ifb;l vm; bk&m;}
][kwfw,f}
]w&m;r[kwfvdkYvm; bk&m;}
][kwfygw,f}
]b,fvv kd J bk&m;}
]bk&m;a[mw&m;xJ r0ifwmyg}
]bk&m;a[mw&m;awG tukeyf govm; bk&m;}
]ygçygw,f}
]okweå w
f ikd ;f yJ ygovm; bk&m;}
]rygçygbl;}
]b,fvakd Mumifv Y J bk&m;}
]okwåefwdkif; bk&m;a[m r[kwfvdkYygyJ}
]tJ'g b,fvdkvkyfNyD; odvJ bk&m;}
]enf;enf;ajymr,f}
]ajymyg bk&m;}
]bk&m; y&deAd mÁ efpNH y;D "mwfawmfa0? apwDwnfr,f}
]trde½Yf ydS g bk&m;}
]tJonftaMumif; bk&m;u a[mEdik yf gYrvm;}
]bk&m;}
]bk&m;udrk ;D ½IUd t½d;k awGa0Ny;D &wm apwDwnfwt hJ aMumif;
udk bk&m;u a[mEdik yf gYrvm;}
][kwyf gY bk&m;}
]tJ'grsKd ; okweå w f &m;awG bk&m;a[mokweå w f &m;awGxrJ mS
awGUae&w,f}
]rsm;ovm; bk&m;}
]odyaf wmh rrsm;vSb;l }
]wpfcak vmuf ajymygOD; bk&m;}
]½SiAf mukvqdw k hJ bke;f Bu;D wpfyg; bk&m;vufxufu ½Scd zhJ ;l
w,f}
]odygw,f bk&m;}
][kwfw,fèolu enf;enf;ausmfMum;w,f}
]temrJYol ½SifAmulqdkNyD;yJ}
][kwfw,fèolyJ}
]olbmjzpfovJ bk&m;}
][kwyf gY bk&m;}
]aeeJpY yfNy;D vnf; onfow k v f ykd J ½Sw
d ,f}
]aeuvnf; earmaw-qdkwmyJvm;}
][kwfw,f}
]aeMuwfwmvnf; &m[ktol&ed f zrf;wmyJwv hJ m;}
][kwfw,f}
]bk&m;u u,fwmyJvm;}
]u,fw,fwJh}
]&m[kuvnf; vTwfajy;&wmyJwJhvm;}
]vTwfajy;&wmyJwJh? tvsifwkef;uvdkyJ tm;vHk;wlw,f}
][kwyf gY bk&m;}
]onfow k eå w f &m;awG wu,f bk&m;a[mr[kww f m t
aotcsmawGyJ}
]'gawG b,fvdkvkyfNyD; bk&m;a[m okwåefw&m;awGxJ
a&mufaewmvJ bk&m;}
]tJ'g awG;p&mBu;D awGy}J
]onfow k eå wf &m;awGaMumifh pdw½f yI pf &maumif;vku d w
f m
bk&m;}
]onfvv kd J r½Iyvf ukd yf geJ}Y
]b,fvv dk J bk&m;}
]aus;Zl;awmif wifvdkufprf;yg}
]b,fvkd aus;Zl;wif&rSmvJ bk&m;}
]aus;Zl;wifp&myg}
]vkyyf gOD; bk&m;}
]onfvdktwdtus trsm;jyvdkY&wJh okwåefw&m;½Sdawmh
bk&m;w&m;qd½k eHk YJ yHNk y;D ,Hv
k Ykd rjzpfb;l / bk&m;a[mw&m;qdw k hJ okweå f
w&m;awGxrJ mS r[kwu f [kwu f awG vkyx f nfx
h m;cH&wmawG ½Sd
w,fvYkd oufao&wmaygY}
]bke;f Bu;D uawmh aus;Zl;udk ½Smwifwwfw,f}
]vkyNf y;D wifwm r[kwyf gbl;/ wu,fwifxu kd v
f Ykd wifwm
yg}
][kwyf gw,f bk&m;}
]e*g;okwåefw&m;awGuvnf; trsm;tjym; ½Sdao;w,f}
]tJ'gawGu wu,frsm;[kwv f vYkd m; bk&m;}
]b,fuvmAsm}
][kwfygYrvm;}
][kwfygw,f}
][kwfwJYtaMumif;uav; vkyfygOD;bk&m;}
]bk&m;vufxufqw kd m ESpyf &dapä'b,favmufyJ Mumao;
vdkYvJ}
]ESpfaxmifYig;&mausmfav;aygY}
]ESpfawG aomif;csD&JU txufu taumifyavmifawG&JU
½ky<f uif;awG urÇmyh nm½Siaf wG ajymEdik af eMuwmyJ}
]bmawGvJ bk&m;}
]vG,fvG,fajymwmyJ}
]wjcm;½Sad o;vm; bk&m;}
]bk&m;&JU0g'udk az:jyEdik w f hJ wjcm;tcsutf vufawGvnf;
½Sdygw,f}
]bmawGvJ bk&m;}
]bk&m;rajymwJh pum;q,fceG ;f wdeYk YJ bk&m;ajymwJh pum;
av;cGef;yJ}
]bk&m;a[mw&m;awmf&UJ t&nftcsi;f awGqw kd mu bm
awGvJ bk&m;}
]oGum© awm b*0wm"ar®m? oEd́|ad um? tumvdaum?
{[dyódaum? Moyae,sdaum ypöwåHa0'dwaAÁm 0dnl[d-yJaygY}
]'gu wynfah wmfwYkd bk&m;½Scd ;kd yJ}
][kwyf gw,f? bk&m;½Scd ;kd pmxJ xnfx h m;cH&w,fqwkd m t
a&;BuD;wJhpmrdkYaygY}
]b,fvdkvJ}
]Ak'b
¨ mom0ifwpfa,muftaeeJY Ak'b ¨ momvnf;od&rSm
r[kwv f m;/ onfawmh bk&m;çw&m;çoHCm od&wmaygY}
][kwfygw,f}
]'gèodzt Ykd wGuf 'gawG&UJ *kP&f nfawG oifMum;xm;wmaygY}
]bk&m;çw&m;çoHCmqdw k mudk bk&m;çw&m;çoHCm&JU *kPf
&nfawGeJY oday;&rSmaygY}
]tJ'geJrY od bmeJo Y rd mS vJ}
]tjrifçtMum;çtawGUeJYaygY}
]jrif&çMum;&çawGU&wJh bk&m;ç w&m;ç oHCmawGukd twk
tppf bmeJcY rJG mS vJ}
]tJ'g cGJ&aumif;apvnf; rodrdbl;}
]twktppf r½SdEdkifbl;vm;}
]tpOftquf aqmifvmcJhMuwmyJ? tcsdefae&meJY tajc
taeawGvnf; jyefMunfOh ;D aygY}
][kwfwmyJ}
]okweå "f r®awGu zwfvrYkd &wJt h qift
h xd a&mufaeMuNy}D
]bmjzpfvv Ykd J bk&m;? zwfaeMuwmygyJ}
]zwf&w,fqw kd m toHjrnf½Hk zwf&wm ajymvdjYk zpfrvm;}
]b,fvzkd wf&rSmvJ bk&m;}
]tJonfxu J qdv k ckd suu
f kd &atmifzwfNy;D tJonfxuJ
ay;wJh ]0drw k &då o}-udk t&,lEikd rf S zwfwwfw,fajym&rSmaygY}
]'gqdk b,forl S zwfwwfrmS r[kwb f ;l }
]'gaMumifh onfbmoma&;u] ZmwfcHkay:ubmoma&;}
jzpfaewm}
]bmjzpfvYkd onfvjkd zpf&wmvJ bk&m;}
]'gawGajymvsif ½Snfw,f? pmawGu zwfvdkYr&awmhvdkY-
vdkYyJ ajymr,f}
]bmaMumifh zwfr&wmvJ}
]'óeawG xyfaevdyYk J ajym&r,f}
]usKyw f u
Ykd kd tckvkd awmifMum;xJrmS wJuav;eJY tjyma&mif
0wf½BkH u;D eJY awGU&wm tHMh orSmyJ}
]OD;bpdeaf jymjyvdYk odNy;D ygNy/D onf&ufrmS arG;aeYjzpfvYkd onf
arG;aeYudwfrkefYuav;vnf; vSLcsifw,f/ zl;awGUvnf; zl;awGUcsif
wmeJY vmwmygyJ}
]tckvkd BuKd ;BuKd ;pm;pm; usKyw f u Ykd akd wGUatmif onfvckd uf
cufccJ J vmwmtwGuf *kP, f yl gw,f}
][kwyf gw,f/ awmfawmfa0;wmyJ}
]onfvv kd mEdik w
f mtwGuf 'umrwdu Yk kd qkwpfcak y;&rSmyJ}
]ay;yg bk&m;}
]usKyaf y;wJq h u k cHpm;&rnfq h k r[kwb f ;l / vkyaf qmif&rnfh
qk jzpfaew,f/ 'gaMumifh ,lr, S cl siyf gYrvm; qdw k mawmh rodb;l }
],lrmS aygh bk&m;}
]'umrudk bmay;&rvJ Munfw h t hJ cg tJ'gudjk rifw,f}
]ay;ygbk&m;/ tJ'gudyk J ay;yg}
]tJ'gu bmjzpfr,f odrmS r[kwb f ;l }
]rodygbl; bk&m;}
]tJ'g ajymr,faemf}
]ajymyg bk&m;}
]wpfaeYwpfBurd f w&m;BuKd ;wpfacGuek af tmif wpfEpS t f xd
emay;zdkYyJ}
]bmw&m; em&rSmvJ bk&m;}
]aumif;ygw,f bk&m;}
]'gayrJY tJ'gawG&wm[m taumif;qH;k &wm r[kwb f ;l }
]tJ'gu bm&wmjzpfrvJ bk&m;}
]'umrudk,fudk 'umrjyef&wm[m taumif;qHk;&wmyJ}
]aMomfèbk&m;}
][kww f ,fètJonfw&m;udek mvsif 'umr[m 'umr
ud,
k u f kd 'umr jyef&vdrrhf ,f/ 'umrud, k uf kd 'umrjyef&wm[m
&p&mawGxrJ mS taumif;qH;k &wmjzpfvrd rhf ,f}
]'grsm; bk&m;}
]'umrud, k u f kd 'umr &Ny;D om;jzpfaew,f xifovm;/
'umr&JUom;udk ar;MunfhygOD;}
][kwfw,f? tar&vdkYvm;}
]at;aygY om;&,f}
]'umr b,fvv kd /J ud,
k uhf ,kd u
f kd ud,
k rf &wm ay:vGiw f ,f
aemf}
][kwyf gNyD bk&m;}
]ud,
k u Yf , kd uf kd &wmudk bmaMumif&h p&mxJrmS taumif;qH;k
&p&mvdYk ajym&wmvJ}
]trde½Yf ydS gOD; bk&m;}
]a½TawGçaiGawG ypönf;ypö,eJY *kPfod&ftmPmawG &OD;
awmhawmifrS ud, k uYf ,kd u f kd ud,
k u f rydik vf sif tJ'gawGukd ydik w
f ,f
ajymvdYk jzpfrvm;}
]ydik w
f ,f rajym&bl;aygY bk&m;}
]onfawmh a½TçaiGçypön;f çOpöm tpp &p&mawGukd &wm[m
taumif;qH;k &p&mudk &wmr[kwaf o;bl;/ ud, k uYf ,
kd u
f kd ud,
k &f
wmrS taumif;qH;k &p&mudk &wm r[kwb f ;l vm;}
][kwyf gw,f bk&m;}
]aumif;Ny?D tJonf&p&mud&k atmif onfw&m;acGu ñTejf y
NyD; tvif;zGifhay;vdrfhr,f}
]aumif;ygNyD bk&m;}
]'umrudk "r®0[ d m&Dwu
Ykd ay;vdu
k wf q hJ [k m 'gyJ}
]om"kyg bk&m;}
]vkyv f siv f nf; ,Hvk çYkd BuKd uv f çYkd BuxH m;csuef u YJ u kd vf Ykd awGU
vd-Yk qdw
k mawGeyYJ J wlçrwleYJ axmufcu H efu Y uG vf yk Mf u&rSmyJ}
]onfvdkqdkawmh raumif;bl;vm;}
]ud, k , f w
kH meJw
Y v
l Ykd axmufcw H m? rwlvYkd uefu Y u G wf m[m
wu,fawmh trSefr[kwfMuygbl;}
]udk,fBudKufvdkY axmufcHçuefYuGufwmua&m}
]'gvnf; trSerf [kwyf gbl;}
]ud,
k Mf um;zl;wmeJY wlçrwlaMumifh uefu Y uG çf axmufcw H mu
a&m bk&m;}
]tJ'gvnf; trSerf [kwb f ;l }
]ud,k Bf upH nfvYkd rdwmçrrdwmeJY axmufcçH uefu Y u G w f mu
a&m}
]tJ'gvnf; rrSeb f ;l }
]udk,fawGUjzpfrIçrjzpfrIeJY axmufcHçuefYuGufwmua&m
bk&m;}
]tJ'gvnf; rrSeb f ;l }
]onfawmY bmeJt Y rSeaf jymrvJ bk&m;}
]tJ'g cufwmaygY}
]wynfah wmfwYkd ajymEdik w f mu onfig;csux f u J yJ jzpfrmS yJ}
][kww f ,f? 'gaMumifh tJonfavmuf jrKyv f eG ;f wmudk tajz
ray;yg&apeJ/Y wjcm;t&mawGyJ ajzyg&ap/ tJ'gar;MuzdYk ajym&rSm
aygY}
]bmar;&rvJ bk&m;}
]wPSmqdw k m b,fv[ kd mvJb&k m;vdYk ar;Muvsif raumif;
bl;vm;}
]wPSm bmvkyrf mS wke;f bk&m;}
]bmjzpfvdkYvJ}
]wPSm bmtoH;k uswmrSwv f bYkd &k m;/ Ny;D awmh wPSmu
NcaH ygufybJ &k m; ar;zdrYk vdyk gbl; r[kwv f m;}
]'umBuD;wdkYu ajymvdkufMuwm}
]r[kwfbl;vm; bk&m;}
]wPSm[m bmtoH;k usvJ ajymwmawmh rrSeyf gbl;}
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]wPSm[m ork',opömw&m;yJ}
][kwfygw,f}
]onfopömrodbJ onfwPSm y,fEikd v f v Ykd m;}
]'gawmY 'gaygY bk&m;}
]'gry,fEikd b f J edAmÁ ef a&mufEikd yf gYrvm;}
]onfvakd wmh ra&mufEikd b f ;l aygY bk&m;}
]'gqdv k sif wPSm[m ta&;ygwmyJ}
][kwfygw,f}
]wPSm[m edAmÁ ef&zdt Yk wGuf t"duqD;qdaYk ewJ&h efol r
[kwfvm;}
][kwfygw,f}
]onf&efou
l kd rodvsif b,fvv
kd yk Nf y;D &efou
l kd owfEikd f
rvJ}
][kwyf gw,f bk&m;}
]ud,
k &hf efou l kd i,farG;NcaH ygufjzpfvYkd odMuNy;D om;vdYk 'um
Bu;D wdu
Yk xifaeMuovm;}
]wPSmawmh rodb½J rdS vm; bk&m;}
]'gqdkvsif wPSmeJYpyfNyD; rar;csifbl;aygY/ rar;csifvsif
odNy;D om;xifwhJ 'umBu;D wdu Yk kd wPSmqdw k mbmvJ ar;&r,f}
]ar;yg bk&m;}
]'umBu;D wdYk wPSmqdw k mbmvJ ajzMuprf;Asm}
]tm;vHk;xJu wynfhawmfwpfa,muftaeeJY ajzyg&ap
bk&m;}
]ajzyg}
]vdck siwf m rSeo f rQ[m wPSmawGaygY bk&m;}
]aumif;Ny?D onftajzudk enf;enf;aps;qpfr,f? &rvm;}
]&ygw,f bk&m;}
]'gudk enf;enf;ajzay;yg}
]ar;yg bk&m;}
]avmurSm v,form;awG v,fvyk Mf uwm[m taysmf
vm;? pyg;&csiv f vYkd m;}
]pyg;&csiv f aYkd ygY bk&m;}
]tJonfv,form;awG&UJ pyg;&csirf [ I m wPSmyJvm;}
]wPSmyJaygY bk&m;}
]wPSm[m opömzGUJ vsif bmopömvJ}
]ork',opömaygY bk&m;}
]ork',opöm[m bmudp½ö w dS hJ opömvJ}
]y[mwAÁupd ½ö w dS hJ opömyg}
]onfvq kd kd wPSm[m y,f&rSmaygY}
][kwfygw,f}
]y,fvsif bmjzpfrmS rdv Yk }J
]edAmÁ efa&mufrmS rdyYk g}
]edAmÁ efqw kd m aumif;ovm;çqd;k ovm; b,fvMkd um;zl;vJ}
]aumif;w,f Mum;zl;ygw,f}
][kwfNyD}
]trde½Yf ydS g bk&m;}
]onfvq kd akd wmh v,form;awGqu D wPSmawGukd y,f
vdkufr,faemf}
]y,fyg bk&m;}
]y,fvdkufvsif v,form;awGrSm aumif;oGm;Murvm;}
]b,fvdkaumif;rSmvJ}
]edAmÁ ef&vdaYk ygY bk&m;}
]pyg;&wm[m v,fvyk v f Ykd r[kwv f m;}
][kwfygw,f}
]pyg;vdck siv
f Ykd v,fvyk ?f v,fvyk vf Ykd pyg;&? pyg;&vdYk vlawG
pm;&wm r[kwb f ;l vm;}
][kwfygw,f}
]wPSmy,fvsif pyg; &ygawmYrvm;/ r&vsif vlawG bm
pm;MurvJ/ rpm;&bJ b,fvakd umif;ygYrvJ/ aumif;jyygOD;}
][kwyf gY bk&m;}
]olajymwm rrSew f m ay:vGiof mG ;ygNy/D wynfah wmfajymyg&
ap q&mawmf}
]ajymygOD;? wPSmqdw k m b,fv[ kd mwke;f }
]wPSmqdw k m qmavmifiwfrw G w f maygY bk&m;}
]wpf&pf½Sfem-wPSm qdkwJhtwdkif;yJvm;}
][kwyf gY bk&m;}
]'gqdvk sif 'umBu;D udk ar;&r,f}
]ar;yg bk&m;}
]bk&m;[m wu,fb&k m;jzpfw,fvYkd 'umBu;D cH,&l UJ vm;}
]cH,yl gw,f bk&m;}
]bk&m;qdkwm wPSmukef&w,faemf}
][kwyf gw,f bk&m;}
]bk&m;vGeaf wmfrrl nfah eYu 0rf;awGomG ;Ny;D aeylpyfcg;xJrmS
vrf;avQmufaeawmh a&qmwm[m olo Y rdik ;f rSm ajymprSwf txif
t½Sm; ½Sdw,f}
]Mum;zl;ygw,f}
]wPSmudo k zd t
Ykd wGuf tcif;tusi;f ESpcf u k kd aoaocsmcsm
em;vnfrjS zpfr,f? tJ'g ajym&r,f}
]ajymyg bk&m;}
]yXrtcif;tusif;u ]ig½Sdw,f}qdkwm em;vnfatmif
vkyf&rSmyJ}
]igu wu,f½v dS v
Ykd m; bk&m;}
]½SdwmaygY}
]wynfah wmfwu Ykd twår½Sb d ;l vdYk toifMum;cHxm;&wm}
]tJ'g zsu&f rSmyJ}
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]tJ'g rysufvsif wPSmodvdkY r&bl;}
]wPSmrodMuwm twår½Sb d ;l -odaevdv
Yk m; bk&m;}
][kwfw,f}
]ud,
k rf odwmudk tajymcH&vsif em;a0;wmaygY}
]a0;wmaygY bk&m;}
]em;a0;wm[m ½Iyw f myJ}
][kwfygw,f}
]'gèay:vGiaf tmifawmh enf;enf;½Si;f ay;ygOD; bk&m;}
]jzpfjzpforQtm;vHk;[m tpdwftydkif;awG ½Sdw,f}
]'gèMum;zl;w,f bk&m;}
]tJonf tpdwftydkif;awG&JU tpk[m tjzpfawGyJ}
][kwyf gw,f bk&m;}
]aemuf tjzpfwpfrsKd ; ½Sad o;w,f}
]bmvJ bk&m;}
]tjzpfawGukd acszsuv f u
kd v
f sif tpdwaf wGjzpfw,f}
][kww f maygY bk&m;}
]aemufxyfacszsuv f rYkd &wJh tpdw[ f mvnf; tjzpfwpfrsKd ;yJ
jzpfw,f}
]tJonf tjzpfawG[m t½SdawGvm; bk&m;}
]'gaygY}
]olwdkY ysufMuw,fr[kwfygvm;}
][kwfw,f}
]'gqdk t½Sdr[kwfbl;aygY}
]jzpfwkef;u ½SdwmyJ[m t½SdaygY}
]jzpfwek ;f rSm wu,f½v dS sif t½Sv d m;bk&m;}
]'gaygY}
]onfvq kd akd wmh bke;f Bu;D u wynfah wmfwu
Ykd kd t½SEd pS rf sKd ;½Sd
w,f-vdYk oifMum; aewmaygY}
]'gaygY}
]t½SdawG[m tjzpfawGyJ}
][kwfw,f}
]t½S[
d m ESprf sKd ;½Sw d ,f}
][kwfw,f}
]t½Swd pfcu k ]tpdwfawGpkaewJh t½S}d
][kwfw,f}
]aemuft½Sdwpfcku ]tpdwfoufouft½Sd}? [kwf&JUvm;
bk&m;}
][kwfw,f}
]tJ'g odNyb D &k m;}
]aumif;NyD}
]qufajymyg bk&m;}
]tpdwfoufouft½Sd[m y&rw¬opöm}
]wifyg bk&m;}
]tpkt½Sd[m orkwdopöm}
]wifyg bk&m;}
]em;½Sif;&JUvm;}
]enf;enf;awmh ½Si;f ygw,f/ 'gayrJY bk&m;}
]ajymyg}
]orkwo d pömqdwk m orkwx
f m;wmrQ r[kwbf ;l vm; bk&m;}
]orkww f ,fqw
kd m b,fvkd teuft"dygÜ ,f aygufwmvJ}
]orkwfw,f-qdkwm ac:a0:ajymqdkwm r[kwfbl;vm;
bk&m;}
]rvkyfeJY? vGJoGm;r,f}
]b,fvv dk J bk&m;}
]orkwq f w kd m orkw-d qdw
k hJ ygVdpum; zsuo
f ;kH xm;wJph um;
yJ}
][kwfygw,f}
]t"dygÜ ,fu ]tpk}-vdkYyJ&r,f}
]b,fvv kd J bk&m;}
]orkww d Ykd ]or®w}-wdYk ]orw}-wdYk qdw
k mawG[m twlwl
awG}
]b,fvakd wGvJ bk&m;}
]wlnDaewJhtjzpf? aygif;pkaewJhtjzpf}-qdw
k mawGy}J
]onfawmh orkw&d UJ teuf[m tac:ta0:vdYk r[kwb f ;l
aygY bk&m;}
]'gaygY}
]b,fvv kd J bk&m;}
]tpkaygY}
rvm;}
]vu©Pmqdkwm bmvJbk&m;}
]rSwfom;p&maygY}
]igeJoY rl mS rSwo f m;p&mcsi;f uGjJ ym;ygw,f}
]vIy½f mS ;csucf si;f a&m wlrvm;}
]rwlygbl;}
]taMumif;awGeYJ jzpfxeG ;f csut f usKd ;awGvnf; wlMurvm;}
]rwlMuygbl;}
]a,musmf ;eJrY ed ;f rvnf; onfvykd /J wjcm;awGvnf; wpfcek YJ
wpfckrwl uGJjym;jcm;em;Muw,f}
][kwfygw,f}
]olvY u©Pmç olu Y pd çö olyY pöKy|mefçolY y'|mefawGeo YJ l ½SMd u
w,f}
][kwfygw,f}
]½GmçNrKd UçEdik if H 'gawGvnf; onfvykd /J ½GmrSmyJ wpf½mG eJw Y pf½mG
aygY rwlMubl;}
][kwfygw,f}
]tpdk;&tzGJU? bmoma&;tzGJU tppawGvnf; onfvdkyJ/
olvY u©Pm? olu Y pd ?ö olyY pöKy|mef? olyY '|mefeo YJ l ½SMd uw,f}
][kwfygw,f}
]onfvq kd akd wmh igtp½Sw d hJ awG;od&wmawGxu J wu,f
½SdwJht&mawG rSeforQ[m t½SdawGaygY bk&m;}
]'gaygY}
][kwNf yb D &k m;/ onfawmh igqdw k m b,fv[ kd mvJ bk&m;}
]olv Y u©Pm tp½Sw d mawG Munf&h rSmaygY}
]olvY u©Pm-u bmvJ bk&m;}
]odaeolu, kd w
f ikd &f UJ tjcm;olawGr[kww f t hJ &m tjzpf[m
ig-vdYk rSwpf &m vu©Pm-yJaygY}
]udpö-ua&m bmvJb&k m;}
]½Sio f efcsr;f ajrah tmif aqmif½u G w f uhJ pd -ö yJ}
]ypöKy|mef-ua&m bk&m;}
]rqk;H yg; raysmuf½jS cif;-aygY}
]raojcif;vm; bk&m;}
][kwfw,f}
]b,fvdk&rvJ}
]&ygw,f}
]em;vnfatmif ajymygOD;}
]½kyrf sKd ;qufç emrfrsKd ;quf >cif;cseEf ikd w f maygY}
]todw&m;eJY om;orD;awG cseEf ikd w f mvm; bk&m;}
]'gaygY}
]y'|mef-ua&m}
]olYrdb-aygY}
]aumif;NyDbk&m;}
]ig}-qdw k mudk odMuNyaD ygYaemf}
]Mum;zl;em;0eJYawmh odNyDbk&m;}
]onfavmufyJ &rSmaygY}
]wPSmodatmif ajymygbk&m;}
]ajymvdYk r&ao;bl;}
]bmvdkao;vdkYvJ bk&m;}
]aemufwpfco k pd &m odzv
Ykd akd o;w,f/ 'grS wPSm odv&Ykd
r,f}
]tJ'gu bmvJ bk&m;}
]ig}èr[kww f m}-yJ}
]b,fvv kd J bk&m;}
]ighqrD mS yl;aewJh iga,mifaqmifaewJh igr[kww f mwpfck
½Sdao;w,f}
]bk&m;-}
]igètwkta,mifaygY}
]tJ'gu b,fv[ kd mvJ bk&m;}
]ig-u olu Y pd t
ö & oluY ,
kd u
f kd wnfaqmufw,f}
][kwyf gY bk&m;}
]ig-r[kww f mu ig-a,mifaqmifNy;D igYupd aö wGukd ysupf ;D
atmif zsuq f ;D w,f}
]ig-r[kwfwmu igYudpöaqmif½GufrIawGudk ysufpD;atmif
zsufqD;w,fvm; bk&m;}
][kwfw,f}
]raumif;awmhbl;qdkvsif ol-r[kwfawmhbl;aygY}
]r[kwfawmhygbl;}
]tJ'g tyyJ? raumif;atmif tJonf tyu jyKpm;vduk f
wmyJ}
]tJonf ty[m igr[kww f myJaygY bk&m;}
][kwfw,f}
]wynfah wmfwYkd tck ig&,fçigr[kww f m&,f ESpcf v
k Ykd odMu&
NyDaygh bk&m;}
][kwfw,f}
]onfawmh wPSmajym bk&m;}
][kwfwmaygY}
]wPSmu b,f[mvJ bk&m;}
]wPSmqdw k m vdck siw f m&JU emrnfy}J
][kwfygw,f}
]vdck siw
f m[m ESprf sKd ;½Sw
d ,f}
]bmawGvJ bk&m;}
]igu vdck siw f meJ?Y igr[kww f mu vdck siw
f m-vdkYyJ}
][kwyf gY bk&m;}
]igu vdck siwf m[m wPSmr[kwb f ;l qE´y/J b,favmuf
rsm;rsm;aygY/ igr[kww f mu vdck siw f mqdvk siaf wmh enf;enf;vdck sif
wmjzpfjzpf wPSmjzpfw,f}
]bmjzpfvYkd onfvakd jymEdik w f mvJ}
]OD;vSjriYfwdkY b,fESpfa,mufvmMuovJ}
]ESpaf ,mufwnf;yg bk&m;}
]tcsed Bf u;D u wpfrsKd ;yJ}
][kwyf gw,f bk&m;}
]udpötxl;½Sdao;vm;}
]½Syd gw,f bk&m;}
]bmudpöygvdrfh}
]tJ'gèavQmufrmS yg bk&m;}
]vmMuwmu rat;aq;wJhyHkBuD;vdkyJ}
][kwyf gw,f bk&m;}
]em;MuOD;aygY}
]&ygw,f bk&m;}
]&xm;eJYvmwmr[kwfbl; xifw,f}
]a½Tbu dk onfoil ,fcsi;f 0ifac:Ny;D um;eJv
Y mcJw
Y myg}
]ajz;ajz;vkyfMu}
]wynfah wmfwYkd toHzrf;puf prf;oyfNy;D vsif wynfah wmf
vm&if;udpö avQmufygYr,f bk&m;}
]vkyyf g}
]toH0ifygw,f}
][kwfygw,f}
]wynfaY wmf avQmufxm;ygr,f bk&m;}
]avQmufaygY}
]wynfhawmfrSm tjzpftysufBuD;wpfck jzpfygw,f/ tJ'g
wynfah wmfwYkd ajz½Si;f vdrYk &wJt h xd jzpfomG ;ygw,f}
][kwfNyD}
]q&mawmfu wynfhawmfwdkY&JU vrf;ñTefq&mjzpfawmh
q&mawmf&UJ vrf;ñTecf &H rSmyJqNkd y;D tckvkd vmcJ&Y jcif;yg bk&m;}
][kwfNyD}
]tjzpfukd wynfah wmf avQmufxm;ygr,f bk&m;}
]avQmufyg}
]wynfhawmf[m taMumif;tm;avsmfpGm wynfhawmf&JU
c,freJY umr*kPt f rSm; usL;rdMuygw,f}
]tif;}
]usL;rdwm&JU taMumif;uvnf; BuKd ;csi;f xm;vdYk Niw d ohJ
abm jzpfygw,f}
]tif;}
]olu
Y kd wynfah wmfwt Ykd rd rf mS ac:xm;Ny;D qdik rf mS ulapyg
w,f/ nq,fem&DavmufrS qdik yf w d yf gw,f}
]tif;}
]qdik yf w
d af wmh olUudk wynfah wmf tdrjf yefy&Ykd ygw,f}
][kwfNyD}
]wynfah wmfwu Ykd qdik rf mS tdyMf uygw,f/ uav;awGeYJ ol
u tdrrf mS tdyyf gw,f}
][kwfNyD}
]wpfaeY tdrjf yeftydrYk mS uav;awGvnf; tdyMf uNyq D akd wmh
ESpaf ,mufwnf;jzpfNy;D rSm;oGm;wmygyJ bk&m;}
][kwfNyD}
]onfawmh wynfah wmf pOf;pm;ygw,f}
]b,fvdkvJ}
]igrSm;wmudk rrSm;ovdb k J ae&rSmvm;/ rSm;wJt h avsmuf
wm0ef,w l m vky&f rSmvm;/ qdw k mygyJ}
][kwfwmyJ}
]tajzvnf; ud, k [Yf mud, k f xkwvf u
kd yf gw,f}
]b,fvdkxkwfovJ}
]igèwm0ef,l&r,fvdkYyJ}
]onfawmh bmvkyfovJ}
]olUudk wjcm;½Gmcd;k oGm;Ny;D vufxyfvu kd yf gw,f}
][kwfNyD}
]olUtpfrudvk nf; odyyf al erSmpd;k vdYk olUudk rajymcJah yrJY ab;
vlawGukd b,frmS qdw k m ajymcJyh gw,f}
]tif;}
]ab;vlawGu olt Y pfrajymjyawmh wynfah wmfwu Ykd kd t
ac:vTwfygw,f/olUtpfru jyefvmMuyg?oloabmwlygw,fvdkY
ajymygw,f}
]'geJY jyefMua&mvm;}
]jyefygw,f/ jyefa&mufawmh olUudk olrY b d u ½GmuvmNy;D
ac:oGm;ygw,f}
][kwfNyD}
]wynfah wmfpw d xf rJ mS wynfah wmfred ;f ru onfvkd jzpf
atmifvyk wf ,f xifygw,f/ oluvnf; olvyk w f mr[kwb f ;l ajym
ygw,f}
][kwfwmaygY}
]wynfah wmfu bmvky&f r,fvJ rod/ onftwdik ;f vnf;
raewwfjzpfNy;D qif;&JaeMuygw,f}
][kwfrSmaygY}
]onfawmh onfjyóemrSm wynfah wmfwYkd bmvkyo f ifh
w,fvYkd q&mawmf&UJ ñTejf ycsuef mzdYk qH;k jzwfMuygw,f}
]b,foal wG qH;k jzwfwmvJ}
]wynfah wmfeYJ wynfah wmfred ;f rwdyYk gyJ}
]tJonfqHk;jzwfwmudk ESpfOD;vHk;u vdkufemMurSmwJhvm;}
]vduk ef mMuzdv
Yk nf; oabmwlcyhJ gw,f bk&m;}
]'gaMumifY onftjzpftysuu f kd wynfah wmfwifjycsuef YJ
q&mawmf&UJ ñTejf ycsuu f kd olUudk wynfah wmfjyozdYk tckvkd toHzrf;
xm;wmyg bk&m;}
][kwfNyD}
]tqHk;tjzwfay;yg bk&m;}
]tif;ètvkyu f awmh ay:awmhwmyJ}
][kwyf gw,f bk&m;}
]onftvkyrf sKd ;[m "r®0[ d m&DwvYkd kd w&m;eJaY eolawG[m
rvGJraoG vkyfMu&rSmawGyJ}
][kwyf gw,f bk&m;}
]'gayrJY onftvkyrf sKd ; vmtyfou l 'gèyXrqH;k jzpfae
w,f}
][kwrf mS yg bk&m;}
]onfawmh onftvkyef pYJ yfNy;D b,favmuftcsKd ;usatmif
vkyEf ikd rf ,fqw kd m rajymEdik bf ;l }
]wifyg bk&m;}
]Ny;D awmhvnf; tqH;k jzwfcrH ,fqw kd mvnf; rajymwwfb;l /
tawGUtBuKH u r½Sb d ;l r[kwv f m;}
][kwyf gw,f bk&m;}
]onfawmh}
]trde½Yf ydS g bk&m;}
]qH;k jzwfw,fqw kd m rvkyb f J tBuÓ H Pfay;w,fqw kd myJ
vkyfr,f}
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]qH;k jzwfw,fqw kd m yDjyifrS aumif;wm}
]tJ'gqdv
k sif tBuOH mPfay;csuv
f nf; ESpcf suyf J xkw&f rSm
yg}
]xkwyf g bk&m;}
]yXrwpfcsufu onfNyD;cJhwJhtjzpfrSm rw&m;wJhtjzpf
a&mufomG ;wmudk w&m;wJt h jzpfa&mufatmif wnfzh Ykd tcufjzpf
w,f}
]b,fvv kd J bk&m;}
]r,m;Bu;D yJaygif;vdYk tBuaH y;vsif r,m;i,fuvnf; oleYJ
vnf; vufxyfNy;D NyD jzpfvYkd r,m;i,f epfemr,f}
][kwfygw,f}
]r,m;i,fyaJ ygif;vd-Yk qdv k sif r,m;Bu;D u epfemr,f}
][kwfygw,f}
]ESpaf ,mufaygif;vdYk ajymvsiv f nf; r,m;Bu;D a&m r,m;
i,fa&myJ olwu Ykd olwu Ykd kd wpfaumifv;kH ay;&Ny;D olw&Ykd awmh wpf
0ufy&J w,f ajym&r,f}
][kwfygw,f}
]onfawmh r,m;BuD;a&m r,m;i,fa&m ESpfa,mufvHk;
qHk;½HI;epfemaew,f}
][kwfygw,f}
]'gaMumifh onfupd rö mS OD;vSjrif[ h m Mum;xJu b,foel rYJ S
raygif;bJ bke;f Bu;D vkyo f ifw h ,f ajym&r,f/ 'gudk vdu
k ef mzdYk rvG,f
bl;}
]&ygw,f}
]onfawmh aemufwpfrsKd ; tBuaH y;&r,f}
]ay;yg bk&m;}
]onfupd rö mS tjypf½o dS t l jzpf Munfvh sif OD;vSjrifv
h nf; awGU
&r,f/ r,m;i,fvnf; awGU&r,f/ OD;vSjrif&h UJ tjypfu ay:vGiNf y;D
wJt
h wdik ;f yJ/ r,m;i,f&UJ tjypfu tpfr&JUa,musmf ;udk tpfrqDu
vk,al ygif;oif;ovdk jzpfwt hJ wGuf jzpfw,f}
][kwfygw,f}
]onfawmh onfo;kH OD;rSm tjypfr½So d [l m r,m;Bu;D jzpfae
w,f/ onfawmh r,m;Bu;D uyJ onfjyóemrSm tqH;k tjzwfay;
oifhw,f}
][kwfygw,f}
]r,m;Bu;D u oleyYJ aJ ygif;&r,f-qdv k sif oleyYJ J aygif;oifyY g
w,f/ r,m;i,feyYJ aJ ygif;yg-qdv k sif r,m;i,feyYJ J aygif;oifyY gw,f/
b,foel rYJ S raygif;&bl;qdv k siv f nf; b,foel rYJ S raygif;bJ aeoifh
ygw,f}
][kwfygw,f}
]'g[m aemufq;kH tBuaH y;csuyf gyJ/ onftBuaH y;csut f
wdik ;f vdu
k ef mzdyYk J jzpfygw,f}
]tJonftwdkif; vdkufemygr,f}
]½Sw
d maygY/ pum;vH;k yJ b,fbmom&yfjzpfjzpf oH;k cGihf ½Sw
d m
aygY}
]tck tmumoynm? uGeyf sLwmynmawGrmS oH;k vnf;&
rvm;}
]&wmaygY/ yifv,forkj'mudak wmif *rÇ&D vdYk oH;k xm;wmawG
½Sdygw,f}
]onfvdkvm;}
]OD;yg&*leYJ aemufvu kd af wGu txufvrf;ynmawGukd ud, k hf
zmom w&m;em; &pfo&D pfov D yk w
f mudk rsuaf pY½yI v
f Ykd rIwvf u
kd w
f m
yg}
]wu,fvnf; rsuaf ph½yI pf &m jzpfw,fr[kwv f m; bk&m;}
][kwfygw,f}
][kwv f sif rIwyf gapvm; bk&m;}
]rIwv f sif rSm;rSmaygY}
]bmjzpfvdkYvJ bk&m;}
]txufvrf;u ax&0g'arG;ay;wJh arsmufy/J olarG;wJh
arsmufu olUajcmufwmyJ/ bmajymvd&Yk rSmvJ}
]tJonfarsmuf rajcmufEikd af tmif ½Si;f &rSmaygY}
]arsmufarG;w,fqdkwm taysmfr[kwfbl;}
]bmvkyfzdkYvJ}
]pm;0wfaea&;aygY}
][if}