Professional Documents
Culture Documents
Agim BINAJ
a- Menyrat dhe teknikat e ndertimit te bilancit dhe pasqyrave financiare; b-Cila eshte rradha e punes per hartimin e bilancit dhe pasqyrave financiare; c-Mbyllja e llogarive te librit te madh dhe mbartja ne bilance dhe pasqyrat e tjera financiare.
Un do tju tregoj sekrete q pedagogt e tyre rrall ua tregojn studentve. Prandaj ky seksion emrtohet Vetm pr studentt. Nse pedagogt zbulojn se un u kam treguar kto sekrete, me siguri do t ket shum letra pr pyetje t ndryshme. Marrja e notave t mira nuk sht nj shtje fati. Nuk ka asnj sekret pr kt. Gjithashtu, nuk sht sekret se kryerja e detyrave (n koh), vajtja n klas (rregullisht), gjumi dhe ushtrimet e mjaftueshme, t ngrnit n mnyrn e duhur dhe studimi gjat gjith semestrit (dhe jo vetm n kohn e provimit) do ti prmirsojn notat tuaja. Por kjo sht pun e vshtir. Kshtu, ajo q ju dshironi sht mnyra pr t marr nota m t mira duke mos punuar shum, apo jo? Mir, kini mndjen-sekreti sht t punoni me zgjuarsi! Nuk sht e njjt me t qnit i zgjuar, e cila sht nj shtje fati. Ktu jepet sesi t punoni me zgjuarsi.
Hapi 1: Prcaktoni prse lnda e kontabilitetit sht e rndsishme pr ju. S pari, mendoni prse po e bni kt lnd. Cilat jan qllimet tuaja? A ju intereson me t vrtet kjo lnd? A keni motivim t fort pr t msuar mbi kontabilitetin? Mbase n listn tuaj t karrierrs kontabilisti vjen menjher n fund. Mbase synimi juaj sht t bni shum para. Ose, mbase vini n universitet pr t kaluar kohn derisa t trashgoni pasurin e familjes. N do rast kjo lnd sht hartuar pr ju. Nj nga mnyrat m t sigurta pr t pasur 1 million dollar sht q t filloni me dhjet milion dhe t mos dini asgj nga kontabiliteti dhe drejtimi i biznesit. Nse ju nuk trashgoni asnj pasuri, ju nuk do t bheni i pasur pa ditur t flisni gjuhn e biznesit. Kontabiliteti sht gjuha! Mbase ju dshironi t filloni nj pun m t mir, por jeni i sigurt se nuk dshironi q t jeni kontabilist. Shum mir! Kjo lnd nuk do tju bj kontabilist. Ajo do tju ndihmoj q t kuptoni disa nga ritualet mistike t kontabilitetit q jokontabilistve shpesh u duken t ngatrruara. fardo lloj pozite drejtimi do t keni n ndonj organizat, t jini t sigurt q do t keni pun me kontabilistt dhe me informacionin kontabl. Ju duhet ta dini se ata mund t ken nj ndikim t madh n jetn tuaj. Shum organizata e prdorin informacionin kontabl pr t vlersuar punonjsit e tyre pr pagat dhe n vendimet pr ngritjen e punonjsve n prgjegjsi. Ju duhet t kuptoni sesi ta interpretoni kt informacion. Ju mbase mund t kuptoni se kontabiliteti nuk sht ai q mendoni. Pavarsisht nga fakti, nse ju do ta doni apo urreni kontabilitetin, vendosni se ajo ka do t merrni nga kjo lnd do t jet e dobishme pr ju.
Hapi 2: Zbuloni at q pedagogu juaj pret nga ju pr kt lnd. M pas verifikojeni kt me pedagogun tuaj. Nse jeni me fat, pedagogu juaj do t jet i ndjeshm, i dashur, i kujdesshm, me sens humori, i shkatht, i plqen q ti msoj t tjert dhe dshiron q ju t dilni mir n kurs. Nse pedagogu juaj sht m normal (dhe m pak i prsosur), mbani mend, se pedagogu mbetet pedagog. Dhe si pedagog, ai ka pushtet mbi jetn tuaj. Kshtu q, zbuloni se far pret pret jush. Cilat jan qllimet e tij pr lndn? far dshiron q ju t dini ose t jeni t aft t bni pasi t prfundoni lndn? Mbase ai do tjua tregoj (shenj e mir), por nse se bn, pyeteni. Ju duhet t thoni: Profesor Cilido-qoft-emri juaj (do t ishte m mir q t prdorej emri i duhur), far sht e pakndshme n kt lnd? ky sht nj zhargon edukimi pr cilat jan qllimet e ksaj lnde? Kjo mund t trheq vmendjen e saj, dhe ti jap asaj nj ose dy minuta pr tu menduar. Ju mbase mund t prisni deri n takimin tjetr t klass pr t marr prgjigjen tuaj. Sigurohuni q ju dhe pedagogu juaj t kuptoni qllimet e njri-tjetrit. Disa pedagog kontabiliteti presin q t gjith studentt t bhen kontabilist. Nse ju keni nj pedagog t till, bjeni t qart. i thoni pedagogut tuaj Nuk e kam n plan t bhem llogaritar (Sigurohuni q t shtoni prapashtesn tar, ose mund t merrni nj marrveshje t shpejt)zbuloni se far ka n kt lnd pr ju.
Hapi 3: Zbuloni se si do t vlersoheni. Tani, zbuloni se si do t vlersoheni. Si teston pedagogu juaj? A sht ai tip i vshtir i llojit: Cila sht fjala e treta n rreshtin e peste n fajen 211? Ose, a shikon ai t prgjithshmen, me an t pyetjeve: Shpjegoni sesi kontabiliteti ishte instrument n negocimin e traktatit t treta t Versajs n 1623. A prpiqet ai pr hamendsime, ose a jan prgjigjet e shkurtra pikat e tij t dobta? Cilado qoft metoda, ju duhet t dini se far pritet nga ju dhe sesi kto pritje kalohen n nota. Nganjher do t gjeni ndonj pedagog ku prtjet t mos jen t njjta me mnyrn sesi ai teston dhe vlerson. Prandaj ju duhet t kuptoni si pritjet e pedagogut dhe vlersimet. Nse ato nuk duket se jan t qndrueshme, ather duhet t prcaktoni se far pret pedagogu n t vrtet. Hapi 4: Msoni at q sht e rndsishme. Zbuloni se far ju duhet q t prmbushni qllimet tuaja dhe pritjet e pedagogve. Nj msim i madh q ju duhet t msoni, nse nuk e keni br, sht far merrni nga kontabiliteti (dhe pothuajse do gj tjetr) varet nga ajo q ju silln n t.Qndrimi juaj sht i rndsishm. Nse vendosni se dika ia vlen t msohet, ju do t gjeni mnyrn pr ta msuar at. Jo se ju duhet ta msoni at, por se ju dshironi ta bni. Dshiroj sht pjesa m e madhe e t punuarit n mnyr t zgjuar. Dshira pr t msuar do t bj nj rrug t gjat duke ju ndihmuar t merrni rezultate t mira. Fatkeqsisht, ajo nuk do t jet e mjaftueshme derisa ajo q ju dshironi t msoni t jet gjithashtu ajo q pedagogu juaj dshiron q ju t msoni. Prandaj, duhet t siguroheni q ju dhe pedagogu juaj t jeni n t njjtn gjatsi vale. Nse nuk jeni ather flisni me njrit tjetrin. Zbuloni prse pedagogu juaj ka nj pikpamje tjetr. Ju mund t ndryshoni mendimin tuaj mbi at q sht e rndsishme. Prcaktoni sesi t prqndroni prpjekjet tuaja. Jo gjithka n kt libr ose leksion ka t njjtn rndsi. Prqndrohuni n at q sht m e rndsishme pr ju dhe pedagogun tuaj.
Hapi 5: Komunikoni me pedagogun tuaj. Prpiquni t kujtoni se pedagogu juaj sht nj person. Edhe autort e ktij libri jan njerz. Ne kemi gra, fmij dhe miq. Shumica e pedagogve dshirojn me t vrtet q ju t ecni prpara, por ne kemi nevoj pr ndihmn tuaj. Pedagogt nuk din gjithka. N veanti, ne nuk mund t lexojm mendjen tuaj. Ju duhet t lejoni pedagogun tuaj t dij nse keni ndonj problem pr t kuptuar materialin q ju prisni pr t msuar, duke zbuluar at q pedagogu pret prej jush, ose t zbuloni sesi t pregatiteni pr testet dhe detyrat e tjera. Flisni me pedagogun tuaj mbi problemet q keni me kt lnd. Mbani parasysh se pedagogu sht qnie njerzore. Ky sht fakulteti juaj. Ministria e mbrojtjes paguan pr t. Mos lini asknd q t pengoj q parat e paguara nga Ministria e Mbrojtjes t hidhen n plehra. T punuarit me zgjuarsi nnkupton t prcaktoni se far sht e rndsishme dhe t prqndroni vmendjen dhe prpjekjet tuaja n kto gjra. M pas, mos hiqni vmendjen nga synimet tuaja. Nse keni ndonj problem prballuni me t. Nse nuk kuptoni dika n klas ose n libr, bni pyetje. Nse keni frik t bni pyetje idiote n klas, mbani mend m mir t dukesh idiot n klas sesa t dukesh idiot n provim. Nse mendoni se nuk po kapni pikat kye, flisni me pedagogun tuaj. Nse dshironi t msoni, ju mund ta bni at. Kjo sht e gjitha. Prpiquni. Ne mendojm se kshtu lnda e kontabilitetit do t duket m e kndshme dhe eksperienca m fitimprurse. Sigurisht, ju mund t prpiqeni t kryeni detyrat, t shkoni n klas, t bni gjum dhe ushtrime t mjaftueshme, t hani mjaftueshm dhe t studioni gjat gjith semestrit. Ato n prgjithsi ndihmojn, megjithse jan t vshtira. Urimet m t mira, jo vetm n kt lnd, por edhe n lndt e tjera, gjat gjith jets, pr t pregatitur at kapital njerzor t konkurueshm n treg me vendet e zhvilluara. Sot, n bot ngulet kmb shum n filozofin e nj formimi profesional e civil sa m polivalent duke nxitur dhe krijuar mentalitetin q t msohemi t msojm gjat gjith jets.
shtja 4-t. Mnyrat dhe teknikat e hartimit t bilancit dhe t pasqyrave financiare. Pasi jan pasqyruar t gjitha veprimet kontabile, jan br veprimet rregulluese duke i kryer ato n llogarit prkatse,themi se bilanci paraprak ose vrtetues q ndrtohet n kt moment n baz t llogarive t librit t madh, sht i gatshm pr t`u prdorur pr ndrtimin e bilancit prfundimtar e pasqyrave financiare t njsis ekonomike. Ndrtimi i bilancit dhe I pasqyrave financiare prbn hapin e fundit t puns t shrbimit t kontabilitetit.Bilanci dhe pasqyrat financiare jan produkti i gatshm i tij.Ky produkt i klasifikuar e i sistemuar n form t caktuar sipas proedurave kontabile sht i vlefshm pr t`u prdorur nga prdoruesit e tij. Sigurisht q ndrtimi i bilancit dhe i pasqyrave financiare nuk sht nj proces q pasqyron thjesht tepricat e llogarive n bilancin kontabl, n pasqyrn e t ardhurave dhe shpenzimeve, etj. por ai prfshin nj proes m t plot. Aty prfshihen sistemimi,pasqyrimi dhe klasifikimi i tepricave t llogarive n postet prkatse t tyre. Pra, n kt proes arsyetimi dhe veprimi, zbatimi i parimeve t ndrtimit t Bilancit dhe pasqyrave financiare, metodat e vlersimit, etj, t prcaktuara n standarte, zn vend t veant.
Cila sht radha e puns pr hartimin e bilancit dhe t pasqyrave financiare? Hapi 1: Pasi veprimet kontabile jan mbartur nga ditari i veprime t
prditshme n librin e madh, veprim ky q bhet zakonisht n fund t muajit, n fund t periudhs ushtrimore m 31.12.200X njsia ekonomike mbyll llogarit e librit t madh dhe nxjerr gjendjet(tepricat) e tyre. Shembull: N njsin ekonomike X pasi jan mbyllur llogarit e librit t madh pr do llogari m 31.12.200X kan rezultuar gjendjet e mposhtme:
Pr prpilimin e Bilancit dhe pasqyrave financiare profesionistt e kontabilitetit prdorin mjete e teknika t ndryshme q i ndihmojn ata n kt proes pune. Prgjithsisht dy jan teknikat m t prdorshme pr kt qllim: a) ndrtimi i bilancit dhe i pasqyrave finanaciare duke prdorur nj pasqyr prmbledhse pr gjndjet e llogarive; b) ndrtimi i bilancit dhe i pasqyrave financiare duke prdorur bilancin vrtetues t ndrtuar mbi bazn e tepricave dhe lvizjeve t llogarive n nj moment t dhn. Por, kto teknika q i prkasin mbajtjes s kontabilitetit me dor, ja kan ln vndin, sistemit t informatizuar t kontabilitetit, i cili ka lehtsuar shum punn kontabilistve dhe ka br q bilanci dhe pasqyrat financiare t hartohen sa her t gjykohet e nevojshme, mjafton q t jen pasqyruar t gjitha veprimet kontabile.
Faqe 1
Gjendje Debi 2.000.000
200X
2/1
x
x
3.400.000
5.400.000
2812Amortizimi ndtimeve
Muaj Referenca
Faqe 2
Gjendje
Viti
= 200X
me ditarin
= 2/2
Prshkrimi
Gjendja m 01.01.200X Lvizja Kreditore viti 200X Gjendja m 31.12.200X
Debi
= = =
Kredi
100.000 50.000 150.000
Kredi
100.000 50.000 150.000
Faqe 3
Gjendje Debi Kred i Debi
= 200X
= 2/3
2.000.000 =
2.000.000
2.000.000 =
2.000.000
Faqe 4
Gjendje Kredi 200.000 110.000 310.000
Llogaria 2181: Inventar zyrash Muaj Viti = 200X Referenca me ditarin = X Prshkrimi Gjendja m 01.01.200X Debi 500.000 X 500.000 Kredi X X x
Viti
= 200X
me ditarin
= 2/5
Prshkrimi
Gjendja m 01.01.200X
Debi
= = =
Kredi
110.000 30.000 140.000
Kredi
110.000 30.000 140.000
Faqe 7
Muaj 0 Viti =
Referenca
me ditarin =
35Mallra
Prshkrimi Gjendja m 01.01.200X Lvizje Debitore (Hyrje) Lvizje Kreditore (Dalje) Gjendja m 31.12.200X Debi 6.000.000 Kredi =
Gjendje
Debi 6.000.000
200X
200X
2/6
2/7
8.000.000
x 14.000.000
=
7.000.000 7.000.000
14.000.000
7.000.000 7.000.000 Faqe 8 Gjendje
Llogaria 411: Klient Muaj Viti = 200X 200X Referenca me ditarin = 2/8 2/9 Prshkrimi Gjendja m 01.01.200X Debi 410.000 27.730.000 Kredi = = 27.840.00 0 27.840.00
Llogaria 5121: Banka llogari rrjedhse Muaj viti = 200X 200X Referenca me ditarin = 4/1 4/2 Prshkrimi Gjendja m 01.01.200X Lvizje Debitore (Arktim ) Lvizje Kreditore (Pagesa) Gjendja m 31.12.200X Llogaria 5311: Arka lek Muaj viti = 200X 200X Referenca me ditarin = 4/3 4/4 Prshkrimi Gjendja m 01.01.200X Lvizje Debitore (Arktim) Lvizje Kreditore (Pagesa) Gjendja m 31.12.200X Debi 705.000 3.500.000 Kredi = = 1.705.000 Debi 800.000 2.000.000 Kredi = = 1.300.000
Faqe 9 Gjendje Debi 800.000 2.800.000 1.500.000 1.500.000 Faqe 10 Gjendje Debi 705.000 4.205.000 2.500.000 2.500.000
2.800.000 1.300.000
4.205.000 1.705.000
Llog.48Shp.ne Avanc
Prshkrimi Gjendja m 01.01.200X Lvizje Kreditore Gjendja m 31.12.200X Debi 840.000 Kredi = 840.000
840.000 840.000
Llogaria 101: Kapitali i nnshkruar Muaj viti = Referenca me ditarin = Prshkrimi Gjendja m 01.01.200X Gjendja m 31.12.200X Debi x x Kredi 9.125.000 9.125.000
Llogaria 106.1: Rezervat ligjore Muaj viti = Referenca me ditarin = Prshkrimi Gjendja m 01.01.200X Gjendja m 31.12.200X Debi x x Kredi 400.000 400.000
Faqe 14
Gjendje Kredi 600.000 600.000
Llogaria 121: Fitim e humbje e ushtrimit Muaj viti = 200X Referenca me ditarin = 5/1 Prshkrimi Gjendja m 01.01.200X Debi x x Kredi 3.551.500 3.551.500
Muaj viti =
Referenca me ditarin =
46Hua Prshkrimi Gjendja m 01.01.200X Lvizje Kreditore (Llogaritur) Lvizje Debitore (Paguar) Gjendja m 31.12.200X Debi x Kredi 880.000
200X
200X
6/1
6/2
x
920.000 920.000
1.000.000 1.880.000
X 1.880.000 960.000 960.000
Faqe 17 Gjendje
viti
=
me ditarin
=
Prshkrimi
Gjendja m 01.01.200X Lvizje Kreditore (Llogaritur) Lvizje Debitore (Paguar) Gjendja m 31.12.200X
Debi
x
Kredi
850.000
Kredi
850.000
200X
200X
6/3
6/4
x
1.100.000 1.100.000
1.000.000
X 1.850.000
1.850.000
750.000 750.000 Faqe 18 Gjendje
Llogaria 401: Furnitor Muaj viti = 200X 200X Referenca me ditarin = 2/10 4/5 Prshkrimi Gjendja m 01.01.200X Debi x x 1.230.000 Kredi 990.000 1.200.000 X
Gjendja 31.12.200X
1.230.000
2.190.000
960.000
Faqe 19
Gjendje Kredi X