You are on page 1of 117

O

4055


. .: , -
, .

1941


==
= Altes Testament
=Beitrage zur Wissenschaft vom Alten u. Neuen Testament
= Beitrage zur Wissenschaft vom Alten Testament
= Biblische Zeitschrift
= Beihefte zur Zeitschrift fr die alttestamentliche Wissenschaft
= Deuterojesaja
= Ebed-Jahve -
= Ebed Jahve - Lieder
=
Fischer J.: Isaias 4055 und die Perikopen vom Gottesknecht
[Alttestamentliche Abhandlungen VII, 4/5], Mnster i. W. 1916.
F II
= Fischer J.: Wer ist der Ebed etc. [Atl. Abh. VIII, 5], Mnster
i. W. 1922.
FKomm. I = Fischer JDas Buch Isaias I Teil, Kap. 1 - 3 9 [Bonner Bibel VII,
l Abt), Bonn 1937.
FKomm. 11= Fischer J.: Das Buch Isaias II Teil, Kap. 4066 [Bonner Bibe!
VII, 1 Abt./2 Teil], Bonn 1939.
KBH
- Kittel: Biblia Hebraica Stuttgart 1937.
L
= (Itala)
LXX
=
MS(S)
= ()
MSG
= Migne, Patrologiae, series graeca
MT
=
NKZ
= Neue kirchliche^Zeitschrift
RGG2
= Religion in Geschichte u Gegenwart2

=
SBOT
= Sacred Books df the Old Testament
.
=
StKr
=Studin und Kritiken
TJes.
= Tritojesaja
V
=
ZAW
= Zeitschrift fr die alttestamentliche Wissenschaft
ZKT
= Zeitschrift fr katholische Theologie
ZsTh
Zeitschrift fr systematische Theologie

AT
BWANT
BWAT
BZ
BZAW
DJes.
EJ
EJL

F I

bh
,u
h "
t

kh'
s
c
ph
s
4
s
s
th
ce

e
a, 0, ce

=
=
=
=
=
=

=
=
=

=
=
=

alceph
bth
vav
heth
tth
jd
kaph
sdmcekh
djin
p
sad
qph
sin
sin
tav
s e gl
qamces - hatuph
s e va mobile
hatph


(= . 4055),
1),
: . 42, 14; 49, 16; 50, 49; 52, 1353, 12 -,
)
(Schegg, Meignan, Vetter, Condamin, Feldmann, Holzhey, Fischer) . 4066
VIII . ., ( )
()
.

. fep. Marti: Das Buch Jesaja, Tbingen 1900, XV; Steuernagel: Lehrbuch der Einleitung in das ATestament, Tbingen 1912, 522; Halier: Judentum,
Gttingen 1925, 21; Feldmann: Das Buch Isaias II Teil, Mnster 1. W. 1926, 2;
Procksch: Jesaia I (139), Leipzig 1930 (no FKomm. I 17); Volz: Jesaia II, Leipzig
1932, XXXVI; Meinhold: Einfhrung in das ATestament 3 , GieBen 1932, 273;
Eissfeldt: Einleitung in das ATestament, Tbingen 1934, 340 .; Sellin: Einleitung in das ATestament7, Leipzig 1935, 89; Mowinckel: Neuere Forschungen
zu Deuterojesaja, Tritojesaja und dem 'Abad-Jahwa-Problem, Acta Orientalia
Vol. XVI (1937) pars I . 1). (Marti, Duhm, Volz .).
. 4055 . 5666
. . 4 0 - 5 5
VIII . :
.) . 139 (738693 .), . 4055
(586 538 .).
. 139 , . 4055 ,
612 ., , .
. 4055 ,
, 0 . (. . 41, 22. 24; 50,1. 20 .)
(42, 24) (40, 1 .; 41, 1014; 43, 5
.; 46, 13 . .) (40, 2; 43, 5. 6; 51,14. 22 .)
(558529) 0 ,

2
ce ,
bhced
(sc. jahvc).

0 - - " (Ebed-Jahve-Stcke)
(Ebed-Jahve-Lieder),
" (Gottesknechtperikopen).
(41, 2; 44, 28; 45, 1); (553/2)
(547/6) (. 41, 2 . 25; 42, 9),
- (. 45, 2; 46, 11; 48, 14 .)
(. 42, 7; 45, 13).
(. 43, 14; 47; 45, 20 . .),
(. 40, 27; 49, 14 .; 45, 9 .).
,
,

(Knig).
: . 4055 VIII
., 0 ,
?
(Fischer), .
(Knig, Feldmann).
. 40 . ,
(. . 26, 11 .), ce . 40 .
(. 44. 28 . 64, 10) (Knig.).
(6 ) . . 139 . _^ , .
40 . (Feldmann.).
.) . . 40 .
. 139 2 3 . : bal, 'aph,
lem'an, hen, le'lara, tamid, toiii.
Kao ce , ;
,
, (Knig).
. 40, . . 139 (qadS jisra"l, j'mr jahvc): .
. 4 0 - 5 5
; . -y' (. 40, 3),
" (42, 6), " (45, 3) . . (Kittel, Sellin
Gressmann, Drr, Stummer).
. 4055 ce : ( . naham (40, 1) 'ankhJ
'atikhl (43, 11) . . epitheton ornans-a
, . jahvc...., ^ haSsamajini (42, 5) jahvc...., jr
ha'drce? (45, 18) . .
.)
. 4055.
II 36, 22
. = 1, 1 . : , ,

*tbhced
: , 1).
. . 25, 44 (
e kha]
[~^abhd
");
, (h'lr .
her . 41, 2; 45, 13 0 )

0 , :
, - mu je da ". (. . 44,
2\ . .
40 55 .
48, 24 .) 110 . 4055 .
. ,
(/ .)
(VIII .)
1 = .

. 4055
VIII .,
: -: VI . (539). . 4055 (5666)
->>
2:: '-,' _. , ^ (Baba bathra 14 \ _ _ ^.. .
> .
. 4 5-5. I: .
2 539 . . 4055

45
- : 4 . ; . . Begrich:
i_:*.:?:;. ?:attgan 1939. 6375) / je fia wcpa :-; mi . 40 55
: . ::
_:! :
: : 4 55
(. .
J b . t , . 3. 4;
17 Job. 1, 23; 12, 38. . . 8, 28.
"f.
;, I'. ';:*: : :" :! , .;.::'1=.>
< &
.
. 5666 . Te npmracjjy , .
::_

520 535'( )Fischer).
. ( ).
. Gesenius-Buhl: Hebr. . aram. Handwrterbuch ber d. . Testament ! 3 , Leipzig 1899 . 579; Knig .: Hebraisches und arainaisches Wrterbuch
. A. Testament43, Leipzig 1931, . 309; Baudissin W. W.G.: Zur Entwicklung
des Gebrauchs von 'ebed in religisem Sinne, Budde-Festschrift [Beihefte
34 zur Zeitschrift fr die alttestamentliche Wissenschaft], Giessen 1920 . 1.

1*

. 9, 26 ( C dbhced
Idtn"
=
. ); . 44, 17 ( :
hu? jihjce
11 cebhced
= ).

,
, -
. . 40
, : c abhd e kha ( . 44, 18).

(, , ) .
. (I . 11, 26); Scmcf
(. Gressmann-a:
Altorientalische Texte und
Bilder 2 1926/7 578).
( . 42, 1; 49, 3. 5; 52, 13; 53,
11) "^ .
, .
: -f . 1 )
.
adnaj,
je
C czbhced
2
, ) .
*) . 'abhd^el = (. 36, 26) ( 'El-a;
. Hans Bauer: Die Gottheiten von Ras Schamra, ZAW 1933, 83): Abdi - Si - ir - ta, Abdi - - Si - ir - ti, Abdi - aS - ra - tum, Abdi - aS - ra - ti,
Abdi - aS - ra - ta = Aiuepe (Knudtzon: Die El - Amarna Tafeln, Leipzig
1915, 1555); abdi - hl- ba = (El - Amarna Taf. Nr. 285290)
'Abd'alaha

= 'alaha (Corpus

inscriptionum semiticarum,

Pars II

Tom.

I Nr. 238); 'cebhced n?g = Neg-a (Neb-a?) (. 1, 7); 'bhadjah


= - (I . 18, 3); 'Abd'ceSmn (CIS . I . II Nr. 1922)
'cebced ceSmfin 'ceSmn-a (Ed. Sachau: Aramaische Papyrus und Ostraka, Leipzig 1911, Taf. 72, 2); 'Abdba'al = Ba'al-a (CIS . I t. II Nr.
995); 'Abdmelqart = Melqart-a (CIS . I t. II Nr. 2059); 'Abdr<$ceph
(CIS . I t. II Nr. 805) 'cbhced rceSceph (APO 70, 13) = ReSeph-a\ 'Abd$aphn = aphn-a (CIS . I t. I Nr. 265); 'Abd'lJm ==
(CIS . I t. I Nr. 87) (cp. CIS . I t. I Nr.
119); 'Abdsr = servus Osiridis (CIS . I t. I Nr. 46); 'bced'ammn =
'-a (APO Taf. 69, 8); 'Abdhr = Xopa (Lidzbarski: Alt
semitische Texte Nr. 14).

*) cp. Euler: Die Verkndigung v. leidendem Gottesknecht [BWANT 4


F. 14 Heft], Stuttgart 1934, 86.


iae . cao, , ^ , . ^
re - ,
(, ),
je , .1)

.
- :
,
- , . , .2)
{. 26, 25), (. 12, 7), (II . 3, 18),
(. 20, 3), (. 25, 9),
(. 2, 23) ( c abhd),
. abhdl (. 44, .1), Ca bhadTm
11 (. 25, 55),
Cflbhaddj
(. 25, 42). (. 32, 11),
(. 4, 10), (I . 3, 10), (I . 3, 7)
: { c abhd e kha).
(. . 1, 1) (. 2, 8) c ckbhoed
jahvc,
(I . 8, 59), (I . 8, 66),
(II . 9, 36) c abhd = (. -).
:
? Sellin-3)

. 2500
, 4 ) O : jisra'l
.
49, 5) . 42, 1 LXX. 6 ) , ,
, . 53, 7 . :
cp. Baudissin W. W. G.: Zur Entwicklung d. Gebrauchs von 'ebed
in religisem Sinne, Budde Festschrift 1920, 1. 2.
*) cp. Baudissin: Zur Entw. d. Gebr. v. 'ebed etc. . 2.
*) Die Lsung d. deuterojesajanischen
Gottesknechtsratsels,
ZAW
1937, 177.
*) cp. Eissfeldt:
Der Gottesknecht bei Deuterojesaja, Halle / S. 1933
. 3.
5) . . 49, 3 . III. 2.
. . 42, 1 . III 1.

6
6 ;
(. . 8, 34). ce
, .
XVIII . ,1) XIX .
.
;
, ce
( .
Duhm, Gressmann, Gunkel, Volz, Halier, Sellin).
ce, , y .
- , .
-

[LXX ( 42 49 .), ( 49 .), ( 49 .), ( ), Hitzig, Reuss, Wellhausen, Smend, Marti, Giesebecht, Knig (), Budde, Cornill,
Steuernagel, Meinhold, Zilessen, Hlscher, Kohier, Smart (y 42,
49 52, 1315).],

[Kennet, Kosters, Roy, Knig ()] ,


(Gesenius)
(Bertholet)

[Duhm (), Dillmann,


Driver, Cheyne, Eissfeldt .]
-
: 0 (Sellin),
(Ewald 53 .) . .
(Schian 53 .), 0 (Cheyne 53 .),
(Duhm ), (Kraetschmar), 3
(Bahrdt 53 .), (Abarbanel 53 .) 0
(Baehler, Sellin, Bleeker, Staerk 53 .), (Vogel 42
49 . Barnes 42 .),
(Staudlin) .
[Kppler, Mowinckel (), Gunkel (), Halier, Balla, Sellin ()], (Winckler), 3 a (Sellin), (Palache), (Bertholet 53 '.),
*) cp. Feldmann Fr.: Die Weissagungen ber den Gottesknecht im
Buche Jesaias [Biblische Zeitfragen 2 F. 10 Heft], Mnster i. W. 1909 . 3.

e (Duhm ), -

(Kittel, Rudolph, Hempel),

[Gressmann (), Gunkel (pa), . Jeremias]

je

(Mowinckel )
[ 42
53 ., , , , , Delitzsch, Ley, Laue, Fllkrug, Orelli, Staerk (y
), Gressmann, Condamin, Feldmann, Fischer, Hoonacker,
Bruston, Vischer, Vaccari, Ploeg .]1).
ce cy . ,
.
.
,
.
, ,
.
, ,
- - . . '
.

VoIz- . Jesaia II [Kommentar zum Alten Testament Bd IX, 2 Halfte], Leipzig 1932, . 167 188.

-

. . (. 4055)
, .
^_ . .
, , ",*) ". 2 )
: ,
__. ". 3 ) Ho ce
, :
, .

1. (. 42.14).
ca 1 42
. . . Duhm-y 4 ,
Schiany5), Kostersy,6) Cheyney, 7 ) Laue-y, 8 ) Marti-y, 9 ) Staerk-y, 10 )
J
) Fischer J.: Isaias 4055 und die Perikopen vom Gottesknecht [Alttestamentliche Abhandlungen VI Bd. 4 - 5 H.], Mnster i. W. 1916, 136.
2
) Laue: Die Ebed-Jahwe-Lieder im II Teil Jesaja, Wittenberg 1898, 28.
3
) Fischer J,: Das Buch Isaias bersetzt und erklart [Die Heilige Schrift
des ATestamentes VII Bd. 1 Abt.] II Teil, Bonn 1939, 9.
*) Das Buch Jesaia [Gttinger Handkomm. z. ATestament III Abt. I Bd.] 4 ,
Gttingen 1922, 14. 311.
5) Die Ebed-Jahwe-Lieder in Jes. 40 -66,
Halle ]895, 1.60 no F I 82.
6) Deutero-en Trito-Jezaja, Theol. Tijdschrift 1896, 588 no F I 83.
7) The book of the Prophet Isaiah [Sacr. Books of the Old Testament],
Leipzig 1899 no F I 83.
Die EJL im II Teil d. Jesaia, Wittenberg 1898, 1 .
9) Das Buch Jesaia [Kurzer Handcommentar z. ATestament, Abt. X], Tbingen 1900, 285. 360.
1 0 ) Die Ebed-Jahwe-Lieder in
Jesaia 40 ff. [Beitrage zur Wissenschaft
vom ATestament 14], Leipzig 1913, 59. 116.

10
Beer-y,1) Mowinckel-y, 2 ) Rudolph-y, 3 ) Haller-y, 4 )
Schmidty,s)
Gressmanny,e) V01zy,7) Elliger-y, 8 ) Sellin-y 9 ) ce EJ ca 4 42 . Ley, 10 ) Budde, 11 ) Cornill, 1 2 ) Buhl, 13 ) Fllkrug, 14 ) Orelli, 15 ) Fischer,16) Feldmann 17 ) ( je
ca ),18) Rudolph, 19 ) Kittel (?),20)
Mowinckel 21 ), Eissfeldt22), 23 ) 24 )
)Die Gedichte . Knechte
Jahwes in. Jes. 4055, Baudissin Festschrift [= BZAW 331, Giessen 1918, 29.
2) Die
Komposition d. deuterojesajanischen Buches, ZAW 1931, 92

Anm. 1.

8)

Der exilische Messias, ZAW 1925, 96 Anm. 4.


Das Judentum [Die Schriften d. ATest. in Auswahl 2 Abt. 3 Bd.J
Gttingen 1925,31.
5) Gott und das Leid im ATestament [Vortrage der Theologischen Konferenz za Giessen, 42 Folge], Giessen 1926, 45 A. 88a. no Ellig.: Djes 111 s
Verh. zu Tjes. 69. . 1.
6)
Der Messias [Forsch. z. Religion u. Lit. d. AT. NF 26], Gttingen
1929, 288.
7) Jesaia II 149.
8)
Deuterojesaja in s. Verhaltnis zu Tritojesaja [BWANT 4 F. 11 Heft],
Stuttgart 1933, 62.
9) Tritojesaja,
Deuterojesaja u. d. Gottesknechtproblem, NKZ 1930,
150. Anm. 1; Die Lsuiig d. deuterojesajanischen Gottesknechtsratsels, ZAW
1937, 187.
1 0 ) Die Bedeutung des EJ im zweiten Teii des Propheten Jesaia, Studien und Kritiken 1899, 167.
4)

") no Mowinckel-y: ZAW 1931, 92 . 1.


1 1 ) no Mowinckel-y. ZAW 1931, 92 . 1.
) no Mowinckel-y. ZAW 1931, 92 . 1.
no Mowinckel-y. ZAW 1931, 92 . 1.

1 5 ) Der Knecht Jahwes im Jesajabuche [Biblische Zeit-u. Streitfragen IV


Ser. 6 Heft.], Berlin 1908, 7. 8.
*) Isaias 4 0 - 5 5 und die Perikopen vom Gottesknecht [Alttestamentliche
Abhandlungen, VI Bd. 4 - 5 Ht.], Mnster 1. W. 1916, 92.
) Das Buch Isaias [Exeget. Handbuch z. ATestament 14 Bd. 2 Halbband],
Mnster i. W. 1926. 16, 57.
1 8 ) cp. F I 91, 92; Feldmann: Isaias II 20.
") Der exilische Messias, ZAW 1925, 91.
Geschichte d. Volkes Isral III Bd., Stuttgart 1927, 224.
i l ) Der Knecht JahwSs, Giessen 1921, 2.
") Der Gottesknecht des Deuterojesaja, Halle/S. 1933, 3.
") [ V] II. .
1898, .
") 1905, II . 430.

11
. 42, 7 . 1 ), 2 ).
Feldmann,3) Sellin 4 ) Vischer (?)5) 42, 9.
42,
4.
Gunkel-a,6) Gresmann-a,7) Kohier , 8 ) Mowinckel-a 9 ) Elliger-a.10) Gunkel je . . Gattungsforschung
( ) ,


, ,
, ,
(). 11 )
, Gressrnann, Kohier, Mowinckel Elliger
. . . (. 4055);
,
.
. . ,
.

, , . 12 ) ,
42, 14 ,
'1' II, 1887,42.
*) . II, 1936, 219.
s) Die Weissagungen ber den Gottesknecht im Buche Jesaias [Biblische
Zeitfragen 11/10], Mnster i. W. 1909, 7. 8.
Mose u. seine Bedeutung, Leipzig 1922, 85. 86.; NKZ 1930, 150.
Der Gottesknecht, Jahrbuch d. theol. Schule Bethel I, Bethel bei
Bielefeld 1930, 8 4 - 8 8 .
6) Isralitische
Literaturgeschichte, Kultur der Gegenwart2 I 7, Berlin
1925 . 53112 : Propheten, Religion in Geschichte und Gegenwart 2 IV, Tbingen 1930 col. 15381554.
7) Die literarische Analise Deuterojesajas, ZAW 1914, 254297.
8) Deuterojesaja stilkritisch untersucht [BZAW 37], Giessen 1923.
9) Die
Komposition d. deuterojesajanischen Buches, ZAW 1931, .
87112. 242-260.
1 0 ) Deuterojesaja in seinem
Verhaltnis zu Tritojesaja [Beitrage z. Wissenschaft v. ANTestament IV F. 11 Heft], Stuttgart 1933, . 219272.
") cp. Mowinckel: Die Komp, d. djes. B. ZAW 1931, 87.
") cp. Gressrnann: Die liter. Analise Djes., ZAW 1914, 258264.

12
() (41, 29),
42, 5 . ->
. 42, 14.
. 42, 5 . , .
1
Marti ), Fischer2) Feldmann3)
. 57 - ( . . )
. 14
. Schian4), Kosters5), Cheyne6),
Laue7) Duhm 8 ) y EJ 42, 149). Staerk10) . 59
. 14
.
Rudolph 11 ) . 57, Gressmann,12) Sellin, 13 ) Hempel 14 )
. 59 -,
. Halier, 16 ) Schmidt, 17 ) Mowinckel, 18 ) Vaccari,19) Ploeg 20 )
y . Elliger 21 ) Sellin 22 )

Volz 15 )

) Jesaja 289. 290.


F I 91. 92; FKomm. II 52.
)Das Bacil Isaias II 57.
*) Die EJL in Jes. 4 0 - 6 6 , Halle 1895, 1. 60. 8 no F I 82. 83.
5) Deutero-en Trito-Jezaia, Theol.
Tijdschrift 1896, 588 . no F I 83.
6) The book of the Prophet Isaiah in SBOT, Leipzig 1899 no F I 83.
7) Die EJL im II Teil d. Jesaia, Wiitenberg, 1898, 1 .
8) Das Buch Jesaia 313.
9 ) cp. F I 82. 83.
1 0 ) Die EJL. in Jesaia 40 ff. 116 .
* ) Der exilische Messias, ZAW 1925, 96 Anm. 4.
) Messias 293.
" ) NKZ 1930, 150 . 1.
") Vom irrenden Glauben, Zeitschrift f. Syst. Theol. 1930, 653.
1 5 ) Jesaia II 154 Anm. 1.
") Die Kyroslieder d. Deuterojesaja, Gunkel Festschrift, Gttingen 1923,
261, .; Judentum 33.
1 7 ) Gott u. d. Leid im ATestament 45 A. 88a no Elliger-y: DJes. in s.
Verh. 69. . 1.
1 8 ) Die Komposition d. djes. Buches, ZAW 1931, 94.
1 9 ) no FKomm. II 54.
2 0 ) Les Chants du Serviteur de Jahv, Paris 1936, 32 cp. F Komm. II 54.
') Djes. in seinem Verh. zu Tjesaja [BWANT 4 F. 11 Heft], Stuttgart
1933, 65. 66.
) Die Lsung d. djes. Gottesknechtsratsels, ZAW 1937, 201.

13
, 59 je ,
.
Martia, Fischer- Feldmanna,
. 57 -
, ,
,
.
,
. 3
(1 4), (
7) , 1 ). , ,
, . 14 -
, . 57 - (.
5 assr,
l e hsf mimmasgr
mibbeth
kcellas?
js e bh hscekh
. 42,7).2) ce . 57 -,
. 14.
Schian-a, stersa, Cheynea, Laue-a Duhm- . 57
- 42, 14. ce
0
- .. .3) ce
0 *, ., .
Staerk-
-
.
Rudolph-a 42, 5 7 , ce
. 8. 9
) cp. Mowinckel: Kom . d. djes. ., ZAW 1931, 92 . 1.

cp. ibid.
)cp, Mowinckel:

Die Komposition d. djes. Buches, ZAW 1931, 94 4.

14
41, 212,9 je, (Gerichtsrede1)
, . ca 42, 5
, , 9 . Gresmann-a
. . 5 9 -
. -: ,

,
. .2)
-
. 59 ..
0 -
, ,
(. 40,1226; 45, 18 .).
. 59
0 ..
.
, , Hallera, Schmidt-a .
.. , .
(42, 59) ,
, .. .
(
, . .
).
, . 0
. . 6 7
a h c ndjim
c ivrth,
assTr,
(liphq
l e hsf mimmasgr
mibbth

e
kckllce
js bhe hscekh)
je , . 0 , 45, 1213.
(42, 5 : 45, 12). 42,
6 : q e ra *thkha b e scedceq
, 45, 13: ha c Trthh
b e scdceq;
e<:
e

a
42, 6: v
ahzeq b jad&kha , a y 45, 1: scer hcehPzaqtl
) cp. Begrich: Studin zu Deuterojesaja [Beitrage zur Wissenschaft vom
Alten u. Neuen Testament IV F. 2 H.], Stuttgart 1938, 3740.
2) cp. Mowinckel:
Die Kompos. d. djes. Buches, ZAW 1931, 93 A.

15
bhimln . ) ce
, . . . Cyrus-Zylinder-y (12 )


,
,
, Ansan-"
.2)
.
, .
. - ( )
:
.3) . 7 l e hsV mimmasgr
assir
3 jos e bh hscekh
mibbth
kcellce

e
e
45, 13: v galtht
j sall a h 49, 9 ( je
): le^mr
la >a srim s^ la? a scer bahscekh
higgal.
ce y 42, 57 0 , a EJ-y

. 6b: b e rlth y r gjlm. Ca "r gojim ce
,

(= Vaticanus).
. 0\1
b e rTth
42, 57 0 .

,4) b e rTth

( )
, ,
Knecht Jahwas-y5) , je . 57
0 -. ca V01Z0M. . 42, 5 . . . , "r gjlm
ce 49, 6
-6).

,

cp. Mowinckel: ZAW 1931, 94 . 4.

)
)
64, I, 3;
*)
5)
6)
3

no Fischer-y: Komm. II . 77.


St. Langdon: Die neubabylonischen Kningsinschriften
66. I, 8 - no Gressrnann-y: Messias 61 . 1.
Der Knecht Jahwas 1921, . 4 . 1.
. 2 . 8.
Jesaia II . 154 . 1.

1912, 60, 14;

16
, , . . 5 6 , . 6
* ,
( .) 1 ) :
gjTm.

,
je . ..
(cp. 40, 1; 42, 22; 43, 8. 20. 21; 47, 6;
49, 13; 51, 4. 7. 15. 22; 52, 4. 5. 6. 9). .2) b e rth

.
Ho b e rjth

, , ,
.
3
010. ^ , ; . 78, . ) je cao LXX , qirrf
qim ( qum = ,

).
42, 6. b e rTth
:
..)_ je .4)
^ ^^^3^/
Torczynera, b e nth . 42, 6; 49, 8
] . b ara ra (brr)
= (scheinen),
e

b rlth
'r gjlm
ca: ,
.^)

, . .

.
gojim.

je
49, 6. 6 ) (= Vaticanus) . 7 ) . je 3 r
Cp. Volz: Jes. II . 155; Marti: Jes. 288; Staerk: EJL. 16 A.

2) Mowinckel: Komp. d. djes. B., ZAW 1931 . 96. .


3) cp.
GeseniusBuhl: Hebr. u. aram. Handwrterbuch 18 .

Ed. Knig: W-buch . 49 Volz: Jes. II 156.


4)

127.

cp. Ploeg: Les Chants du Serviteur de Jahv, Paris 1936. 30 .


Journal of the Palestine Oriental Societi 16, (1936) . 18 Presidential adress, cp. ZAW 1936, 134.
Elliger: DJesaja in s. Verh. zu TJesaja 56; Sellin: ZAW 1937, 201;
5)

Gressmann: Messias 293.


7

) . Rahlfs: Septuaginta, Stuttgart 1935.

, 1 (Vaticanus). ,
. ce 3 r gjlm
49, 6
>:2 .

^ ^ y r gojim
b e flth
.1) ce
212 . .
ffl.13BE3;y
,

rir jir&l
=
- (II . 21, 17), ()
:3 je "or bqcer
jizrah
samces = ,
3
(II . 23, 4). )
.
okopuo

& (. 41, 2)
(Cyrus Zylinder,
2C$L
-: b e nth-0M.

(= r cT r c T =
- 44, 28)
:>a hbh (48,14)
- (jahvc
\mas a h . 45, 1) b e rlth-ou.

. . 57 .
Mowinckel : Die Komposition des deuterojesanschen Buches4) .
r ischer

:
,,:
11 je . 57 0
FKomm. II 54.
CD. Drr: (Jrsprtirig u.Ausbau d. isr.- jd. Heilandserwartung,
!:5, 103-111.
:
cp. Ploeg: Les Chants du Serviteur de Jahv, Paris 1936, 32.
> y ZAW 1931, 94 A. 4.

Berlin

2 ).

18
14?" )Ho Fischer , (
) : Es ist ausgeschlossen, dass die
EJSt von Anfang an einen Bestandteil des Buches gebildet haben".2)
-
.. ,
42, 57 ..
, 42, 14 .
: - 42,
14 42, 57 .
(41, 2129)
(42, 1017. 1825)
.
42, 1 4 42, 57 : 42.
14 ( 42, 57 Fischer )
42, 57?

0 .
Elliger . 42, 5 .
,
, na
v e3 cessarkha
cettcenkha
libhrUh^am^^rgjTin
y 42,6 -.3)
, q^a^thikha
bh e sce
e
e
dceq ahzeq b jadcekha
y 42, 6 ca t makhtikha
bTmn
sidq
y 41, 10 ^ a nT
mah a zlq j e mTna>kha
y
41, 13 ce .4) a n . . ..
mah a zlq j e mlnckh"
ahzeq b e jadd>kha
je ,
e
e
t makhtikha
blmln sidq
q^a^thikha
bh scdceq

. Kao
42, 6b . -

FKomm. II 04.
F I 231, 78, 136, 177 . 180 . 183 . 197 . 199, 201, 203, 206,
211 . 215, 217, 225 . 228 . FKomm. II 55, 59,
3) Djes. in s. Verh. zu Tjesaja 46. 47.
ibid. 65.

19
(Duhm, 1 ) Marti, 2 ) Sellin,3) Kohier,4) Haller,5) Mowinckel, 6 )
Volz) 7 ) 49, 8
42, 6 Elliger
42, 6. cessarkh

::-: . riathdn
I
8
. ) , ,
b e rh ) ". 10 )
b e rlth
. 4066 : . 54, 10
01: Elliger-a 44,10); 55,3 61,8.
5:ger . 54; 55 ,11)
b e rth
.
He
. 54; 55,
E'.".:g-er-0M. .. ,
: = , (54, 13. 710.
131-b; 55, 8 13) 547/46 , 12 ) .. . Elligera je, ,
; .13) Elliger
b e nth kardth
b e rTth :

. ,
: /
~ - csttcenkha
libhrth

14
: . ) Elliger b e rlth 42; 6
Jesaia 371. 372.
Jesaja 329.
Mose 88.
Deuterojesaja stilkritisch untersucht 1923. BZAW 37. . 38.
Judentum 1925. .53.
Die Kompos. d. djes. Buches, ZAW 1931, 105 Anm. 1.
Jesaja II 99.
5 Djes. in. s. Verh. zu Tjesaja 40.
-,I le'r gjm Elliger (Djes. in. s. V. zu Tjes. 56)
incTi^e H3 49, 6.
)
1
3)
4)
5)
6)

"- Djes. in. s. Verh. zu Tjes. 47.


11

Ibid. 135167.

- cp. Begrich: Studin zu Deuterojesaja [BWANT IV F. 25 H.], Stuttgart


72 .

13*5.

cp.

Sellin:

> _ ^ _

Die Lsung d. djes.

Gottesknechtsratsels,

ZAW 1937.

Djes. in. s. Verh. zu Tjes.55.

20
54, 10; 55, 3; 61, 8 : .

asam (53, 10)


( )1)
: oky,
. Elliger-a je

.
,
.. . 42, 5 . . . 42, 8. 9
(. ), ,
(41, 2129)2)
41, 29,3)
ce 42, 8. 9 41, 2629.4)
. 9 rfsnth
h d dasth
.. ,
ce 42, 59 0 .5)
Barnes W. . 42, 14(7)
0 6 ) ,

. (41, 2)

(42, 7), 42, 14 (42, 2),
(42, 3)
(42, 2. 4).
( . 42) -
42, 14. 080
7) .
') Djes. in. s. Verh. zu Tjes. . 55.
2) -. 42, 14.

*) Volz: Jesaia II 156.


*) cp. Mowinckel: ZAW 1931, . 93 Anm. 1; Elliger: Djes in s. Verh.

zu Tjes. . 63.
5) cp. F I . 1833.
6) Cyrus the Servant of Jehovah, Journal of
1930, 3 2 - 3 9 .
7)

Theological Studies 32,

cp. Duhm: Jesaja 1922, . 14; Haller: Judentum 1925, . 31;

Schmidt: Gott u. d. Leid im ATestament 1926, . 45. Anm. 88a; Mowinckel:


ZAW: 1931, . 92 Anm. 1; Elliger: Djes. in. s. Verh. zu Tritojesaja 1933, .

62; Sellin: ZAW 1937, 187.

21
2. - (. 49, 16)
, -,
. ca . 49, 1
. Duhm, 1 ) Schian,2) Kosters,3)
Cheyne,4) Laue,5) Marti, 6 ) Staerk,7) Beer,8) Kohier, 9 ) Halier, 10 )
Rudolph, 11 ) Knig12, )Feldmann(?)13) Gressman,14) Mowinckel, 15 )
5e::;n.16) Eissfeldt,17) Volz, 18 ) Elliger, 19 ) Ploeg, 20 )
6 49 . 49, 7 , Kittel 21 ) Sellin 2 2 ) 49, 16.

)Jesaia 1922, . 14. 367.


) Die Ebed-Jahwe-Lieder ia Jes. 4066, Halle 1895, . 1. 60.
)

Deutero-en Trito-Jezaja, Th. Tijdschrift 1896, 588 . no F. 1.83.92.

*) The book of the Prophet Isaiah, SBOT 1899, 127 no F I 83. 92.
Die EJL im II Teil d. Jesaja, Wittenberg 1898, 1 .
Jesaja, 1900,326.
7) Die EJL in Jes. 40 ff. [BWAT 14], Leipzig 1913, . 59. 116.
8) Die Gedichte vom
Knechte Jahwes, in Jes. 4055, Baudissin Fest
i c i n r t [ BZAW 33], Giessen 1918, 3134.
:)
6)

9)

Djes. stilkrit. usucht 3 6 - 3 7 .

10)

Judentum 1925, 5152.

II

Der exilische Messias, ZAW 1925, 97 Anm. 4.

III

Das Buch Jesaja, Gtersloh 1926, 445.

Das Buch Isaias II Teil 1926, 20. 125.


Der Messias [Forsch. z. Relig. u. Lit. d. AT. N. F. 26], Gttingen
35, 295.
*! Der Knecht Jahwas 1921, 2; ZAW 1931, 104. Anm. 2.
1 Tritojesaja,
Deuterojesaja u. d. Gottesknechtproblem,

NKZ

1930

jpSffl A.r.. 1. Die Lsung d. djes. Gottesknechtsratsels, ZAW 1937, 192.


Der Gottesknecht bei Deuterojesaja 1933, 3.
Jesaia II [Komm. z. ATest. Bd. IX 2], Leipzig 1932, 150. 157.
- Djes. in s. Verh. 1933, 67.
Les Chants du Serviteur de Jahv, Paris 1936. cp. F. Komm. 11 108.

Geschichte d. Volkes Isral III, Stuttgart 1927, 229.

Tjes., Djes. u. d. Gotteskn., NKZ 1930, 150 Anm. 1.

22
8. 9a. Ley, 1 ) Orelli, 2 ) Feldmann3), Fischer4) ce
ca 49, 9a, Sellin 5 ) 6 ) ca 49, 9, en.
, (?7) ,8) 9 ) Roy 10 ) ( Feldmann 11 )
ca 49, 13.
ce 49, 6.
6
,
46, 7.
. 49, 16.
: .
49, 7 .? Fischer12) Feldmann 13 )
49, 79 ( 713)
49, 16 , Kosters,14) Cheyne,15) Laue 16 )
-. Staerk17) 49, 7
- 49, 16 . Rudolph 18 ) 49, 7 49, 8. 9,
*) Die Bedeutung d. . im zweiten . d. Propb. Jesaia, Stud. u. Krit.
1899, 167. 170.
2) Der Knecht Jahve's im Jesajabuche [Biblische Zeit u. Streitfragen IV
Ser. 6 Heft], Berlin 1908,9.
3) Die Weissagungen ber den Gottesknecht [Biblische Zeitfragen II F.
10 H], Mnster i. W. 1909, 9.10.
*) F I 92107; F II, IX; F Komm. II 8. 101.
Mose u. seine Bedeutung, Leipzig 1922. 878.
6) , 1905 II, 432.
7) '1 II, 1887, 111.
8) '1', V II .
1898. 255.
9) . II, 1936, 219.
1 0 ) Isral und die Welt in Jesaja 4055, Leipzig 1903, 5 . 21 .
cp. F I 83.
) Das Buch Isaias II Teil, 123.
F I . 107; FKomm. II . 105.
) Das Buch Isaias II Teil . 16. 129. 130.
") Th. Tijdschrift 1896, 588 . no F I 83.
83.
92.
) Nochmals die EJL im Deuterojesaia, Stud. u. Krit. 1904, 336338.
Die EJL in Jes. 40 ff. 1913, 116. 117.
1 8 ) Der exil. Mess., ZAW 1925, 96 A. 4.
5)

23
Gressrnann1) Vischer2) y 49, 7 49, 813
EJ . Hallery3) je 49, 7 , 49,
3: . Duhm, 4 ) Schian,5) Mowinckel,6) Volz, 7 ) Ploeg8)
je 49, 7 .
. Elliger 9 ) 49, 7 .


49, 7 .
55-

49,

16.

. 42, 5 .
ce 49, 7 . 0 (Fi, Feldmann), 0 (Kosters, Cheyne,
Laae) 49, 16. ce :rz!H0j ce 49, 7 . 0 :?: . , - - (. ),
.
. 7 k atndr
: g'l jisrcfl
q'ds
. .
| . , 43, 14; 44, 6. 24; 45, 11; 48, 17.) l e nibhz
|; libhz
) : 53, 3
,
, ^.-,11) 49, 7. nibhz
nphces

1 Messias 299301.
- Der Gottesknecht, Jahrbuch d. theoi. Schule Bethel I 1930, 8 8 - 9 2 .
5 Judentum [Die Schriften d. Test. i. Auswahl 2 Abt. 3 Bd.], Gttinfra Ir25. 53.54.
4 Das Buch Jesaia . 371.
EJL . 20 110 F I 92.
ZAW 1931, 105 Anm. 1.
jesaia II 97.
: Les Chants du Serviteur de Jahv, Paris
1936, . 4548 cp.

:: - -. U 108.

Djes. in s. Verh. zu Tjes. 5354.


Duhm: Jesaia 371; Marti: Jesaja 329; F II 4; Feldmann: Isaias II 130;
Blllfygier:
Djes. in. s. Verh. zu Tjes 39.
'Djes in. s. Verh. 43.

24
.. 46,12 LXX: bh edh lbh
(: 5a bbTr
lbh) 54, 6 Casbhdth
m a h. Elliger 1 )
. . 54 (. .
19) . . ;
. 46, 12 .
(. . 46, 3 . 9 .),
.2) ,
. . (57, 15; 61, 1; 66,2);
. .
. limth^dbh
(
3
^)
41, 25; 44, 19, )
. . . m e lakhTm
sarXtn
. . (49, 23:
m e lkhlm
sarth;
41, 2; 45, 1: gjm
m e lakhm).

. 60; 62 (60, 3. 11. 16; 92, 2 . 60, 10),



, Elliger.4)
(. 60, 4. 9. 10. 13. 21; 62, 5. 10125)
,
. 4055 (.
60, 4 = 49, 18; 60, 9 = 55, 5b; 60, 13 == 41, 19b; 60,
16b = 49, 26b; 62, 11c = 40, 10b6) je no
. . 7). histah a va
. . (45, 14; 49, 23),
. 60, 14. ;
, (. 41, 20; 43, 25; 45,
6; 48, 11; 55, 5). q e ds jisr'l

V ~bhr (cp. 41, 8. 9; 43, 10; 44, 1. 2).


49, 7 .
. . . Elliger
ibid. 44. 183. 184. 135 .
2) cp. Volz: Jesaia II 7 8 - 8 0 ; Mowinckel: ZAW 1931, 102 . 1.
3
) Elliger [Djes. in s. Verh. 44 Anm. 1] .
4) Djes. in s. Verh. 16.
5)

6)

7)

cp. Feldmann: Isaias II 251.

cp. F. I 80.

cp. Feldmann: Isaias II 251.

k amdr jakvce (
g^ll jisrcfel qeds) c :.1) Sellin2)
rie 7bcd
7 8 . Elliger 49, 7 , , , ::: 49, 7 . ,
-, na je .3)
, .
"bhced mselmf 0
,
. Elliger-a. Vmsl 40,
10 (52, 5 .. 4) 63,19.
'-.:ger 49, 7 63, 19
.
, 40, 10 .5)
.
, Vmil 63, 19 ,
49, 7 40, 10 .
. 40, 10 .,6) 49, 7 (), je 63, 19
- . ..
_~= .. . ..
. 7
bhced mselm.
- 42, 14 49, 16,
.:: Cbhced
, -. ,
-
. .
7
Djes. in s. Verh. 4 3 - 4 5 . 53.
:> ZAW 1937, 201.
i ! Djes. in s. Verh. 53. 54.
4 cp. FKomm. 127.
5 ibid. 44.
;

cp. Marti: Jesaja 272; Halier: Judentum 24.

26
: (go"&l)
jisra^el,
q e ds; . 4055
ce ( 47, 4
qads jisra'l)

(. . 41, 14. 16. 20; 43, 3. 14 .; 45, 11; 48, 17; 54, 5; 55, 5).
Fischer1)

: (
gjTtn
gj) ".
,
ca 42, 6. Fischer

,
je " . 7 -2).
49, 7 , Kittel- 3 ),
Sellin-om 4 ) 49, 8 . -.
8 : k 1amar jahvf;

5
6
(Duhm, ) Elliger )

(Gressman,7) Haller,8) Rudolph 9 )
(Wiederaufnahme der Einleitung Weiterfhrungsformel) (Khier, 10 ) Mowinckel, 11 ) Volz. 12 )
. Elliger
. . ,
.13) . . ,
. ce
1) FKomm. II 106.
ibidem 106.
Geschichte d. Volkes Isral 111, Stuttgartl927, 229.
Neue kirchliche Zeitschrift 1930, 150.
5) Jesaia 371.
6 ) Djes. in s. Verh.45.
7) ZAW 1914, 264 Anm. 1; Messias 299 Anm. 1.
s ) Judentum 53.
9) Der exilische Messias, ZAW 1925, 96 Anm. 4.
0
' ) Deuterojesaja stilkritisch untersucht38.
1 )Die Komposition d. djes. Buches, ZAW 1931, 105 Anm. 1.
1 3 ) Jesaia II97.
1 *j Deuterojesaja in s. Verh. zu Tjesaja 45. 46.
2)

49, 8 , 49, 7 ; . 7
. 3 0 .
49, 8 . 1 )
k amdr jahva
(Wiederauinahme der Einleitung) 49, 7 2 )
.
. 7 .
Qth rasn jm jesca (cp. 58, 5; 61, 2;
63, 4) rasn (cp. 58. 5; 61, 2)
. . , V*zr . .
(. 41, 10. 13. 14; 44, 2).
( ) . .
. jesca je . . terminus technicus , (. . 45, 17; 46, 13; 51, 6.
S; 52, 7. 10). cth rasn
(. 61, 2 3 );

(. 43, 25; 44, 22; 48, 9. 11; 54, 8). 8b (*cessdrkha
cettcenkha libhnth Qatn) ( . 19)

: 49,1 6.
,
: ! 8 8.
. 8 . . ,
. . ,4) (
) (. 9 .)
.. .
9 42, 7 .
: lehst mimmasgr assr mibbth kcllce3 jsebh
bscekh (cp. 45, 13), a : l&mr la*asrTm s3 la:>ascer
bzhscekh higgal (assr sar ).5;
>) cp. Mowinckel: ZAW 1931, 105 Anm. 1.

2j

cp. Kohier: Deuterejesaja stilkritisch usucht 109.

) Volz: Jesaia II 101. 258.

)Elliger: TJes. in s. Verh. zu DJes. . 47.

cp. Gesenius-Buhl: Handwrterbuch iiber d. AT 1 * 1899, 60.

28

49, 8. 9 .
. ce 42, 6 45,13
() b e scedceq
: (1
), ) 49,8
(b e jm j e s c a) .
.
: . 8. 9 1)
2) 3) .
jep je ) -. 49, 16
49, 7; ) je .. , - ,
, ) - 42, 14; 49, 16 .
2 ) , 48,9 ( ; . 49,9 . ca 49,8. 9
).

jep je ) , je , )
8 : L e haqTm l e hanhl

.
. , ca I
.
: Wmr lo' a snm sTi l<f a scer bahscekh
higgal
da
:
,
,
(49, 9).
: !
( "); 1)

$cdceq .
: , (.. 41, 26; 43, 9), ( 51,
1. 7; 54, 14) : , (45, 8; 46, 13; 5!, 6. 8).
. Volz: Jesaia II . 15. 16.
) . .

, je
.

29

,
.
.
.
. Ho ce
ca
. . . ,
( l^mr)
I .1)
Ca zartkha
{
)
.

42, 59 ,
. 6 7 : (42, 6)
" (42, 7). . je
( )
.2)
, (= ) .
, , .

. 0 (. ).
. Ploeg.3)
Mowinckel ce
49,8
0

,
- ".4)

Q th rasn
jm ' terminus technicus 1) cp. F I 87.
F I 88 .
3) Les chants du Serviteur de Jahv, Paris 1936, 46 . cp. FKoram. II 107.
*) ZAW 1931 . 105 Anm. 1,
2)

30
(. ), c anlthkha
< zartikha

ca hoeh^zdqtl
bhtmn
45, 1 ahzeq b e jada>kha
42,6.
Fischer : ) 8d. 9 (.
);
.1)
ca b e rUh (. .
17) ; -, . )
49,19 , 1 6 , . 7 . 8. 9 ? ".2)
49, 16 49, 7
49, 7 ,
49, 16 (. .
18). Ho je Fischer
49,7 49,8.9. ,
.

. .. .
?

8. 9 ()
, ,
.
49,9b12 .

-, 49, 13
. 49, 7
49, 8. 9 ( , ),
49,912 ( ) 49, 13 ( *).

49 .
49,1-6.
') FKomm. II 108.
ibid.

2)

3. (. 50, 49)
, .
11 . 50, 4
na 50,9 50,10 .
. (Duhm, 1 ) Schian,2) Kosters,3) Cheyne,4)
Staerk,6) Beer,7) Kohier, 8 ) Fischer,9) Haller, 10 ) Knig, 11 )
iteel,1-) Volz, 13 ) Meinhold, 14 ) Eissfeldt.15) Elliger, 16 ) Sellin, 17 )
fe ;r. :kei, 18 ) Budde,19) Gressrnann,20) 21 )
10, . , 22 ) ,23) , 24 )
Fcidmann, 25 ) Sellin 26 ) () 11 . Sellin ce (.
Jesaia* 1922, 14. 379.
-> EJL 1. 6.
Th. Tijdschrift 1896, 588.
*) SBOT no F I 83.
: Jesaja 1900, 334.
4 EJL 42 . 116.
r1 Die Gedichte v. Knechte Jahves in Jes. 4055, BZAW 33, 1918.
5:

Deuterojesaja stilkritisch untersucht [BZAW 37] 1923, 42.


FI 1. 115. F II 6. 7. FKomm. II 9. 118.
: Judentum 1925, 57.
:1- Jesaja 410. 445.
Geschichte d. Volkes Isral III/1 232. 233.
Jesaia II XXXVI, 162.
i4 < Einfhrung in d. ATestament 3 , Giessen 1932, 275.
Der Gottesknecht bei Deuterojesaja, Halle 1933, 3.
Deuterojesaja in s. Verh. zu Tritojesaja 1933, 67.
NKZ 1930, 150; ZAW 1937, 196.
5 3 ZAW 1931, 247.
u
j Kautzsch Bertholet--)/: Die Heilige Schrift des Alten Testaments',
Xifetgsi! 1922 I Bd. 682.
. ZAW 1914, 296; Messias 301.
:: : 105 II . 430.
51 '1' II, 1887, 139.
** , V II, . i n i ' f p t r 2 7 1 ,1898 :. .
s)

" . II, 1936. 219.


Weissagungen ber d. Gottesknecht 190?, 11. 12; Isaias II 139, 143.
Mose 1922, 91. 92.

32
) 9 , Feldmann1)
. 10. 11. , , 50,49, 50, 411.
, . 10. 11
-.
.
(Gattung). 50, 49 je (Vertrauenspsalm2), 50, 10
(Mahnspruch3) 50, 11 (Drohrede4).
cy : 50, 49 , 50, 10
-, 50, 11 5.)
: 9b je 0 -, 10
, 11 . . 50, 10 .
50, 4 - 9 . . 49
, , 0 , . 10
. -
.
;

. . 11 . 49. . 9b kullam
,
(kullekhcem) . 11 .6) . 11
49. 7 )
. 50, 10. 11 , ,
( 42,
59; 49, 7 .), - 50, 49.
10

2
)
3)
4)

6)
7)

Isaias II 16. 20. 22. 24.


Elliger: Djes. in. s. Verh. zu TJes. 34.
Ibidem 35.
Ibidem 36.
Ibidem 35. 36.

cp. Laue: EJL 10.

cp. Duhm: Jesaia 381; Volz: Jesaia II 162.

33
-1), . 11
9.2) - 50, 49.
: je 50, 49
ZJ-? Ley 3 ) Laue4) 50, 49
?rophetenrede), je (no Laue-y) . 10. 11
-. Volz-y je 50, 49
-
:2 50, 49, ,
. .5)
50, 49 42, 1 .; 49, 1 . no Leyy Laue-y
:
1. . . 50,
49 - ,
(49, 1)
(42,1).6) Fischer :
- ,

2 ". 7 ) 50,4
",
5. 4 je 42, 1 49, 1
.8) - , . 50, 4 . je
1 .HO je 42, 1 49, 1 .
-:::-: :


("50, 5). : "
";
42, 1; 49, 1 . ,
:
Elliger: DJes. in s. Verh. za TJes. 37.
ibidem 36.
Ji

Historische Erldarung des zweiten Teil

m ! 11.

+ EJL 7.

Jesaia II 160.
r
Ley: Historische Erklarung 64.
7 F 1 124. 120.
)ibidem.

des Jesaja, Marburg

1893,

34
,
. ce
,
, .1)
. 50,5
50, 8
.
2. Ley 2 ) Laue3)
50, 49 , je
. : 50, 49 ,
.4)
, 50, 49 -
; ca ce

.
je
, 0
. je ;
. . 6
- " (I Kop. 13, 12)
.
3.
50, 8. 9 ( ) 42, 3
( ); 53, 7 (
.5)
.
ce ,

. 50, 6 ce
53,7.
50, 8. 9 .
) cp. Knig: Deuterojesajanisches, NKZ 1898, 924.

2) Hist. Erkl. 64.


EJL 8.
) cp. F I. 125.

) Laue: EJL 8.

;5,
fte .1)
50, 49 -,
Lev-a Lauea . 42,3




, 50, 4

.

. 50,5 . > , 42, 4 49,
40 . 50, 7 .
. 5 - .2)
'U 94 ,50 <
Prophetenrede, .
Wm ( ,
|168 . 4055 ;),
!'1 I , 50, 49 -,

. 4055.
mkFp * , jep 0 .
. 50 49 53 ; -
lllispfte - ,
1 . 53 0
: -ai..1*)
, Ley- Laue-a 2. 50, 49 .
:: ,
f . ,
- .
^ .
11

FI 126.

sp. l 127.

160.

:.. 127 ]

36
,
,
. , , .
4. (. 52, 1353, 12)
.
52,1353,12. ,
,
( , 0 je ).


, he .
( )
52,13 53, 12. Schian,1)
Laue,2) Staerk3) , ,
52,1315
. Duhm 4 ) ( Bertholet)5)
52, 1315; 53, 11b12 53, 111a. . Jahnow6)
52, 1315 53,112 , ,
, 7 ) 53, 112.

; 52, 1315 , 53, 111 (
-) 53, 11b12 .) Duhm
:
abhdT
52, 13 C cbhfd
jahvf
53, 11b abhd ,
EJL 35. 59. 60.
St. Kr. 1904, 351.
EJL. 117.
*) Jesaia 393; cp. Volz: Jesaia II 186. 187.
5) no Duhm-y: Jesaia 393.
6) Das hebraische Leichenlied im Rahmen der Vlkerdichtung [BZAW 37],
Giessen 1923, 256.
7) : . 1905 II . 430.
8
) Duhm: Jesaia 393; cp. Staerk: EJL 116.

53, 12 5ahaila2q
( = ) jitifml
(=LXX1).
. Jahnow 52, 1315 53, 112
53, 19.
Staerk2) 52, 1315 53, 112
52, 15 49, 7,
(. . 22) . 49, 16.

, 52, 13 53, 12
,
, . ,

.
..
() . 3 ): 52, 13 15 53, 11b12
, 53, 19 , 53, 1011 . 4 )

. .
52, 14. 15 53, 11b. 12; vaCa vntham
h? jisbl
y 53, 11b ca makh 3 bhn s e bhaltn
y
53, 4a; v e hW hef rabbTm
nasa* y 53, 12c ca 5khti h 0 lajn
aQ y 53, 12c ca v e jahvce
hu? nasa y 53, 4a; v4apps e 4m japhgT
hiphgl aC bd eth ca vn kiilldn
y 53, 6b.
.
. . 52, 1415;
53, 4. 7. 9. 11. 12. 53, 1 .
52, 1315 . () (sm c r*(h)
52, 15
gl(h)
5 53, I 5 ) . 53, 3 (
jep je :
8).
je . 52, 1315
he ce -,
!) Duhm: Jesaia 393. 405.

EJL 117.
3) cp. Elliger: DJes. in s. Verh. zu TJes. 19.
4)
;
(cp. Elliger: Djes. in. s. Verh. zu TJes. 19 . 4).
5)

cp. Volz: Jes. II 174.

) cp. Elliger: DJes. in s. Verh. zu TJes. 21.

38
. 53, 19 - 0
. , ;
(53,
1011), (53, 11b12) . . 52, 1353,
12
.1)

. Staerk Die
Ebed-Jahwe-Lieder in Jes. 40 ff. (. 119 .) (
: Zum Ebed-Jahwe-Problem, ZAW 1926, 251 .)
Volz . (. 182.
192) . Staerk
, Volz Staerk-a.
Staerk
- , . Staerk

,

.
, ....
. 53
.
, , , .2)
Staerka ,
,
, ,
0
. je .
, ,
.
1) cp. F I 122.
EJL 121.

2)

39
0 ca ;
, ,
,
(. ).
, 0
he .
, ,
. . je
.
, ; ,
,

, .
; je
, .
." 1 )
Ho -
, ,

, , .

, (50, 5);
(53,7) - (53, 10). (42, 2)

(53, 2). 42,4 49, 4 -,
50, 6 , 53, 5. 6b. 7. 8b.
9. . (50,
5. 6; 53,7) .
Staerk 50, 8.9
.
( . 34 .)
-.
) Gunkel: Propheter!, RGG 2 IV 1551,

40
-
(42, 3; 50, 4),
(42, lb{3. 4), (49,5) (49, 6b). -
, jep
.
(53, 4), (53, 9) (53,7) (53, 5),
(53, l l a y )
(53,5b. 11b).
, .
0 ,
Staerk Volz, 1 ) ,
. , ,
ce - 0
. , , je
-
.

, , ,
.
,
-
.
, : ,
.

.

.2)
52, 1353, 12 -.
1) -. 2) (52,13;
53, 11) .
) Jesaia II 181. 182. 192.
) cp. F I 132. 133.

41
3) 52, 1353, 12 -,
. ,
. Fischer 52, 13 53, 12
-.1)
52, 13 53, 12 , 50,
49 , , ."2)
Fischera, 50, 49 ,
, , .
52, 13 53, 12.
, , - .
Ha je 0
-"
Staerk Volz , . ,
,
. 1 2 -
, 3 -
(. ), ,
, -,
. .
5. ?
-
. 42, 14; 49, 16; 50, 49; 52, 1353,
12.
. 42, 57 (. 42, 59); 49, 79 (. 49,
') F I 131; FKomm. II 10.
F 1 131. 132; FKomm. II 10.

2)

42
7. 813 49, 813) 3 EJ-. Ho
-.
: . 42, 1921; 48, 1416; 4 8 , 2 0 .16
.; 51, 4 - 8 ; 51,
1216 (. 51, 14. 16 51, 16) . 61, 13 (.
16 61, 13. 10 .).
. Schmidt1) . 42, 1921 42, 18 43, 7
- 42, 1 . 49, 1 . .
. 192i
(22 .) , , .
Volz 2 ) . 19b. 21, Halier 3 ) 19b. 21 (22), Marti 4 ) 19.
21 (22a), Duhm 5 ) 19a. bp. 2022aa, a Mowinckel 6 ) Elliger 7 )
19 23 , He
1923.
: . 1921 .
LXX . 19 .
LXX :
0 p.o, 01 , ot - a y MT-y
. ce , (
), . ,
(hahersm,
hcfivrTm)
c bdi
c
c
, u urk bdiuh c bdi ihuh (
kapfi-a
jd- ), mslm
mslhm
(). LXX
ceslah
ces la h y k e maPakhT
ml c ivvr.
(MSS 9 6 0 0 7 ) .8)

. , Gott . d. Leid im AT 1926, 45. cp. Elliger: Djes. in s. Verh. 69 . 1.
Jesaia II 32.
3) Judentum 35 . 1.
*) Jesaja 292.
5) Jesaia 318.
6 ) ZAW 1931, 96 A. 3.
7) DJes. in s. Verh. zu TJes. 169.
8)

cp. Volz: Jes. II 32.

4-3
1 ceslah
. . k e mafkhT
ce
: . 1)
maVakh
,
. . . ,
;2) je
, .3)
maPakh
,
hrs (),
jep
,

~e
nuk (50, 4. 5). k maVakh
"ceslah

. je
mslm je ; 0 42. 1 kmslm
k e ma?akhl
C^slah^).

je ca v e hres

, kmslm . 19bp (v eC ivvr


k eC cbhced
iahvc)
,

( c ivvr
k im c abhdT (19aa5). je
ce y . 19 42, 1 .
na . ceslah
k'mafakhT
m c ivvr,
6
jep ra y LXX. ) 19 je , no ,
:

ml

ivv

r k

3 im c abhd

v e hrs

kimsullam.

20 ce je y . . 21 (
22) ; .7)
cp. F 1 37.
2) cp. F I 37; FKomm. II 58.
8)

cp. Hontheim: ZKT 1906, 753 no F I 37.

4)

cp. F I 39.

6)

cp. F I 39.

5)

cp. Marti: Jesaja 292.

7) cp. Marti: Jes. 292 .; Duhm: Jes. 319 . Haller: Judentum 35 . 1.


Mowinckel: ZAW 1931, 97; Volz: Jesaia 32 . 3.

44
() , .
je , . 1 )

19 , 20 .
, . 1921
-, jep .
. 42, 1825 (+ 43, 17)
0 , 1921
, .
-
. . 42, 1921
.
. 48, 1416
Schmidt.2)
. 48, 12 .,3) . 12 . ,
.
ce ,
0 . , . ,
. 1416
. . 1216 :
(12)
(13), ()
(14); (15)
(16).
0 .
ca :>a dnaj
. 16b(3 : v^atia
jahva s e lhdnT
e
v rh = 11
.
,
) Volz: Jesaia 11 32 . 3.

Gott u. d. Leid im AT 1926, 45.


3
) Gressrnann: Literarische Analyse Deuierojesajas, ZAW 1914.277; Kohier
L. DJes. stilkritisch untersucht 1923, 35; Volz: Jesaia II 92; FKomm. II 98.

. Budde,1) Marti, 2 ) Duhm, 3 ) Kohier,*) Halier,6) Elliger, 6 )


Fischer7) . .
Volz 16bp : v e,i atta cesla
htenn l e3 &rhO = , , 8 ) , jep
0 .
Sellin je : Tritojesaja, Deuterojesaja . das
Gottesknechtproblem9)
. 48, 16. 20. 21. 10)
,
48, 16bj3 -. .
50, 49. van 11) . 49, 2 3.
48, 16b^ . , ce .
Van 12) . 51, 48 -,
50,10. 51,
48 ,
.
-? van , 51,4. 5
.
^
4
; 12 .

13 ) .
^,
LXX (. )
.
). y Kautzsch-y. Die Heilige Schrift des AT 4 , Tbingen 1922, 677.
2 ) Jesaja 324.
3 ) Jesaja 365.
*) Djes. stilkrit. untersucht 35.
5 ) Judentum 50.
e) DJes. in s. Verh. zu TJes. 215.
7 ) FKomm. II 99.
8) Jesaia II 92; cp. Sellin; ZAW 1937, 199 . 1.
9) y Neue Kirchliche Zeitschrift 1930, 150 . 1. 156. 157.
1 0 ) Die Lsung d. djesajanischen Gottecknechtsratsels, ZAW 1937, 196. 198.
11) Het boek Isaias, Brugge 1932, 227. 236.
>2) ibidem 245. 246.

J3) cp. KBH.

46
, je :
miumfkim;

, 2
(
)

3 kaph,
2 (umVkim),
1 .)
( uPkim)

. je , , . (. 51,
13. 68) , je , . 4 . ,
2.) ,
. 4 . ,
. 4 . ,
jep je 51, 1 8, ,
.
mispatl
l e3 r gojim
4bj3
ldj
ijjlm
j e qavv
y 5ba. je 5a
ce , . . 4. 5b je 5.3)
. 5: qarbh sidql
jasa? jis c l cy ca 46, 13a: qrdbhtl\sidqathl...
th e s c athl l 3
th^aher,
;
. 6b: vlsfathl
4) 8b: v e sidqathl
l eC lam tihjce
v e sidqathl
l 3 thcehdal
le^olam
tihjc
vls c athl I dor drlm
ca 45, 17a; jisr'l
c lamlm
ts
b e jahv t e sfdth
je
, je
, , - (. 49, 6: lihjoih
j e s c athl c ad q e s ha 3 droes).

- . :
ldj
c am trathl
sirrC
jd eC scedcq,
bh e libbam
=

kojii
, je (7),
cp. F I 55.
ibidem 56.
8 ) cp. FKomm. II 121.
*) LXX, L, V thehath M T \

2)

ce ,

, .
- . . 5. 68 , ,
.
51, 48
. Ta ce ,
. ,
50, 9b 51, 6b
8; ce 50, & 0 -
,
ce 51,6 0

51.8 0

.

51, 4. Sb -; cp. 51, 4: 49, la; 51, 4b: 42, lb{3 3. ay.
4. 49, 6bp. y 42, 1 ^ (jsV)
, 51, 4
(ts*)
; ce ,
-
mispat,
51, 4 .
51, 5. 68 - ce
,
, 51, 4. 5b ca - ce .
( , ) 5. 68 50,69 51, 5.
68 -;
, 4. 5b -
5.
Sellin : Tritojesaja, Deuterojesaja . d.
Gottesknechtproblem1) . 51, 1216.
: Die Lsung d. deuterojesajanischen
Gotteskhechtsratsels2) je . 12 . ,
, 3 ) . 15
. 31, 35",
. 14 16 je . 16
1930, 156 . 150 . 1.
) ZAW 1937, 199.

3)

. vattiSkah . 13 .

48
1 . )Van
2) . 16 -
49, 3 4. Mowinckel
Knecht Jahwas-y8) -,
ra Die Komposition d. djes. Buches4)
. 49, 2.
Sellin . 14
. :
)

. ;
ca V01Z0M6) lahtn
leh
:

.
. 14
.
; ce

. .
42, 22 ,
.7)
;
. 51, 14
, .
51, 16 ()
Sellin 8 ) ce . 18, 18
( ): v e nthdtt
d e bhamj b'phv,

je
. 49, 2: vajjdscm
pl k e hckrcebh
hadd b e sl
jad hcehbfdnT.
cy
51, 16a: va 3 dsTm d e bhrdj
b e pkikha
ZAW 1937, 199.
Isaias 237. 248.
3 ) . 12. .
ZAW 1931, 108 . 2.
5) .. .
6) Jesaia II 126.
7
) cp. Volz: Jesaia II 34.
s ) ZAW 1937, 199.

2)

49
bhesl
jad kisslthlkha.
je ce -
. .
30, 14: kl qarbh "lcekha
haddabhar
m e "Od b e pktkha
bhilbhabh
c
e

a
kha la sth . 59, 21: d bhardj
scer sdmtl b e phkha
(
je , 0
Volz 1 ) ;
. 2 )
, . .
16 . ,
-, , jep
. :

,
cakpux
,

:
.

, Lintth )? , lisod,
l^tnOr.
Ho Y TOM je
.
-, . Sellin
16ba
samdjim
(ca K^ostermann-OM) s e mama, :
4.)
, . 16 ba
. 133,
- . ,

- ()
.5)
. 16
; . . 59, 21; 49,2; 51,
13 . 2,25. ce -,
. .. Jesaia II 238.

-) cp. Feldmann, Isaias II 231.


3)

MT linta' LXX: lintth.


NKZ 1930, 158; ZAW 1937, 199 . 2.

5)

cp. Duhm: Jesaia 387.

e-

50
. 16
.
1) Procksch2) - 61, 13, Orelli 3 )
61, 13. 10 ., van Hoonacker4) 61, 16.

. 60; 62 . 4055,
,
61, 1 . - .
- . .
; . 6062
. . . 6062 -. . 60; 62 , (.. 24)
(. 60, 4.
9. 21; 62, 10 125) . . . . 61. je Volz 6 )
. 60; 62.
. 4055. .
60; 62 . 4055 ,
, ,
. 61 (
7). , . 60; 62
(, ), ra
61, 1 . ; ,
, (. . 57, 1. 15; 66, 2. 10).

. , . ,
,

, 61, 1 . , Isaiah 61, 13 Ebed-Jahveh , ZAW 1929, 284288.


Jesus der Gottesknecht, Abhandlungen der Herder Gesellschaft und
des Herder-Instituts zu Riga 6 (1938), 3 . 146 cp. ZAW 1939, 122;
Echatologie im AT, RGG II 334.
3) Der Knecht Jahves 1908, 16 .
4) Isaias 266 . 272 .
5 ) cp. Feldmann: Isaias II 251.
2)

8) Volz: Jes. II . 255.


7) Volz: Jes. II 240 255.

51
.1) , ,

. . .
je 61 . ? . 61, 1 . .
0 EJ-a ca . 61, 1
. :
1) 61, -
c alaj),
(m a h 3 "dnj
jahvc
a y 42, lba -
(nathdttl
rhT c alav). 2)
61, laa 50, 4. 5. 9
ca 3 "dnaj
jahvc.
3) 61, 1 .
( )
(nisb e r lbh) (61, lb), C a bhlm) (61, 2. )
(r a h kha)
(61, 3b),
(qanc
rass)

(pista
khha) 42, 3 fja c ph) 50,
4b. 4) . 42, 5 .; 49, 8
. -, 61, 1 42, 7; 49, 9 ( )
61, 2 49, 8 (s e nath . c th rasn 2 ).
, .
42, 5 .; 49, 8 . . 5)
61, 28

, 50, 9
- . naqam (= )
61, 2 . () ca msoti
.

naqam ;
()
- (61,9)
.
0 .

) cp. Sellin: Geschichte d. israelitisch-jdischen Volkes,


II 92 . )4 .; Volz: Jesaia II 255. 258; FKomm. II 179.
2) Isaiah 61, 13, ZAW 1929, 287.

Leipzig

4*

1932.

52
JE Y CT. 2 naqm ncfam :
,
,
, gratia.
ce
c djin-a
qph ( ce )
1 tiqm.
Ha , 61, 1 3
-
-.
,1)

( . 50, 49 49, 1 .
). (stellvertretende Leiden2), jep ce 0
. :
61, 13 -. , 61, 13
. 49.
. 13
-.3) , ,
,
-.
,
- -
, . 61 . ;
, , .
ce 61, 9 :
(. )
ti
,


;
ko
.
-

, .
:
(61,
5 .). , !
>) cp. Volz: Jesaia II 256.

2) cp. FKomm. II 180; Volz: Jesaia II 256.


3) Isaiah 61, 13, ZAW 1929, 288.

3
ce , 61 (. 61, 4. 7).
. 61, 13 . . ca - . 40 55 ce no . 61 . ,
, -. , (. 4,
17 .).
. ,
. . .

II

-?

Ha 00 je
50, 4 9; 52, 1353, 12 .
, .
Laue je
" (kunstvoll angelegte Stufenfolge), " (geschlossene Organismus1).
,
.
.
.
,
.

;

, ". 2 ) , . -.
(42, 14) . . Jahweoffenbarung,3) (49, 16)
(Danklied4), (50, 49) (Vertrauenspsalm5), (52, 1353, 12) 6 )
-
.7) ,
1) EJL 28.
2) F I 136.

) cp. Mowinckel: . Jahwas 62.

) cp. Begrich: Studin zu Deuterojesaja 49 .


cp. Elliger: DJes in. s. Verh. zu TJes. 34.
) ibidem 19.
4

5)

7)

cp. Mowinckel: Kn. Jahwas 63.

, , " .
: , . . /7/- (. ) ( ), .. Qn
( ).
, , ce no Laue-y
42 .
, . 49 , . 50
, . 52, 13 . .1) je Knig 2 ) Laue . O - 42, 14; 50, 49
, 50, 49,
49, 4. Fischer, , Knig-a , Lauea mit Bezug aufeinander", ", *. 3 )
O

-;
je .
- ( )
-
. -
, , ,
0 ce . , , ,
.
:
3 .

) EJL 29.
1898, 904 . no F I 133.
3) F 1 134: FKomm. 15.
2)

c abhdT

b e hlrl

cethmakh
e tha

naphsl

naihdt
rhl c lav
mispat laggjlm
jsV
l 3 jifaq
V l 3 jiss
v e l

ras

jasm

a*

bahs

LXX2)

1)
42,1 hen

1.

.
,
' ,
.
,

ql

qanc rass l 3 jisbr


- 05
phista
khha l 3 j e khabbcknna
' ,
3(B
lae
mceth jsl 3 mispat
,
l 3 jikhhc
v e l 3 jams
05 ,
c ad jaslm
ba 3 arces mispat

3 ijjim
l e thrth
j e jahl
.

49,1 sim c u 3 ijjlm


vehaqsibhu

3 ldj

e3

ummTm mrahq

!) MT Kittel: Biblia
Hebraica. Textum masoreticum curavit
P. Kahle. Ed. III ad finem perduxerunt
A. Alt et O. Eissfeldt, Stuttgartiae 1937.

' , ,
, '

*) LXX Rahlfs: Septuaginta id est Vetus Testamentum graece iuxta LXX interpretes, vol. II, Stuttgart 1935.

III.

-

Vuig. 8 )

.4)

servus meus, suscipiam :

\, $ :

electus meus, complacuit sibi in


illo anima mea:
dedi spiritum meum super eum,
iudicium Gentibus proferet.
Non clamabit, neque accipiet
personam,
nee audietur vox eius foris.

\, .
$ \,
. ^^ ,
8. :
HT , ,

Calamum quassatum non conterel,


et linum fumigans non extinguet:
in veritate educet iudicium.
Non erit tristis, neque turbulentus,
donec ponat in terra iudicium:
et legem eius insulae expecta
bunt.

> coKpSuitHKi Ht
,
8 8:
. Hf 081",
! - 8,
erw
8.

Audite insulae,
et attendite populi de longe:

$ \t, ,
, .

3) V () Hetze
nauer . .: Biblia sacra Vulgatae editionis, Sixti V pont. max. iussu recognita
et Clementis VIII auctoritate edita. Ratisbonae et Romae MCMXIV.

*) ,
. RtTxaru
, , 1900.

58
jahvc
mimm
2

, ,
mibbcetcen
q 3
3
e

imrnl
hizqr
s ml

e<i

vajjdscem

pl k e hcrcebh

b e sel jad

hcehbl

3 anl

vajsmn

l e hs barr

b e3 aspath

histlranl


hadda



6
,


.
3 mcer
3 vajj
li c abhdl 3 atta ,
,
jisra 3 l
3(1 scer
e
3
3
b kha cethpa
ar -.
4 va 3a nl 3 amdrtl
l e rlq jagd^tl
l e thh v e hcebhcel
khi

khillthl
3 akhn
3

,
mispatl
ceth jahvc
ei
3
3
ph allath
ceth
l hj
- .
5 v eC atta 3 mdr jahvc

js e rl mibbcetcen
l eC cbhced
l

l e sbhebh ja Qa qbh 3 laj



v e jisra 3 l l 3 j 3 asph

v e3 cekkbhd
b e< n jahvc
- ,

ve 3 lhdj
ha/a c uzzl

vaj

3 mcer

l e haqlm
n e slr

e kha

naql mihjth
11 C cbhced
-
3 ceth sibht
ja C{l
qbh
jisra 3 l l e haslbh

frvfv
j e s c athl c ad q e s
ha 3 araes. .

n e thattikh
lihjth

r gjlm

Dominus ab utero vocavit me,


de ventre matris meae recordatus
est nominis mei.
Et posuit os meum quasi
gladium acutum:
in umbra manus suae protexit me.
et posuit me sicut sagittam
electam:
in pharetra sua abscondit me.
Et dixit mihi: servus meus es tu
Isral,
quia in te gloriabor.
Et ego dixi: In vacuum Iaboravi,
sine causa, et vane fortitudinem
meam consumpsi:
ergo iudicium meum cum Domino,
et opus meum cum Deo meo.
Et nunc dicit Dominus,
formans me ex utero servum sibi,
ut reducam Jacob ad eum,
et Isral non congregabitur:
et glorificatus sum in oculis
Domini,
et Deus meus factus est fortitudo
mea.
Et dixit: Parum est ut sis mihi
servus
ad suscitandas tribus Jacob,
et faeces Isral convertendas:
Ecce dedi te in Iucem Gentium,
ut sis salus mea
usque ad extremum terrae.

CVSATH $, 40
W \1 \06 \
,

>\ \ ,
,
CKOt/ft
\ :
8 ,
8

CKOM'H ,

: 6 ,
,
.
. *: ,
Kc!>f -
:
cirw $ \
.
- ,
\ w ,
. 8
: COEfpSCA
. * ,

\ $ \ .

pf4e : 6, 6
/ ,
6
:
B11 -. $>
,
cnaciHt
" .
CT,

60
50,4 3 donj


jahvcB
nathdn 11

l e sn limmdlm
3 ceth ja
c ph

ladd^ath
Ifrutfi
,
dbhar
;

,
-

c
j lr babbqcer
babbqcer

c
3
ja lr tl zcen
5.
/!sm aC kallimmdlm

5 3 "dnaj
jahvc
pathdh ll zcen
-
v e3 ankh
l 3 marth
3 ahr 3 n e sgth
,
e
6 gvl nathdttl
l mmakklm ,
l e hajdj l e mr e tm

pndj

mikk

histdrtl

e limmOth

varoq

va 3 dnaj jahvc
ja^'zdr
11
- ,
c al ken l 3 nikhlamti
,
c al ken sdmt


pandj kahal
lmls
3
c
3
3

'
4>
v dd
kl l
bhs

qarbh

masdlql

3 ittl
ml jarlbh
na c dmdajjdhad

ml bhd c al. mispatl


3 laj
jiggas
3a
hn
dnaj jahvce

ja

ml 3 jarSVnl
hen kullam
kabbcgced
c as

jo

3 khlm.

52,13. hinne
jarm

jaskll
v e nissa

c abhdl
3

v e gabhdh

;
.

zdr 11 -
;

jibhl
--,
.

'
m e3
-

d
.

Dominus dedit mihi linguam


eruditam
ut sciam sustentare eum, qui
lassus est verbo:
erigit mane, rnane erigit mihi
aurem,
ut audiam quasi magistrum.
Dominus Deus aperuit mihi
aurem,
ego autem non contradico:
retrorsum non abii.
Corpus meum dedi percutientibus,
et genas meas vallentibus:
faciem meam non averti
ab increpantibus, et conspuentibus in me.
Dominus Deus auxiliator meus,
ideo non sum confusus:
ideo posui faciem meam ut
petram durissimam,
et scio quoniam non confundar.
Iuxta est qui iustificat me,
quis contradicet mihi?
stemus simul,
quis est adversarius meus?
accedat ad me.
Ecce Dominus Deus auxiliator
meus,
quis est qui condemnet me?
Ecce omnes quasi vestimentum
conterentur,
tinea comedet eos.
Ecce intelliget servus meus,
exaltabitur, et elevabitur, et sublimis erit valde.

- \
84!,
, 6
:
\\ \*,
\ \',

6 , 5.)
1( :
H ,
.
\ \ <*
,
\01
w 8 ,
\ :

ctrw H \,
. cK0i
.
$, 8:
\/.
;
\
.

\;
/ -.
GI,

G, raKw ,
.

Qt, 0\81 -
K03HCTCA .

62
14 ka

3a

scer

sm

kn mishath
v e tho

3 r

e tn

c alkh


me 3 ls mar'h

-

rabblm

mibbnS

3 adm


',
c

alav

jiqp e s m e lakhlm
plhcem '
, ,
kl 3a scer l 3 sappar lahcem ra 3
, .

15 ken jazzc

va

3a

scer

L 3 sam

rabblm

eC

,
hithbndni

;
;
Q al m
z e r aC jahvc

,
nigldtha

,
e
vajd^al
kajjonq
l phanav
v e khassrces
me 3 cerces
sijja
10 3 th c ar l v e l 3 hadar ,

v e nir 3 h v e l 3 mar 3 ce


e
v ncehmadha

,
nibhzc
vah a dal 3 slm

3 is makk 3 bhth
,
vld aC hh

,
kh e mastr panlm mimmnn

.
nibhzw
v e l 3 h (l sabhnha
3akhn
hlajn
ha 3 nasa 3
3
makh Obhn s e bhalam ,


1"
va 3a ndhnu h a sabhnh naga'

makke 3( 10
m eC annce .

53,1 mi hce

gojim

3(B

mln lismitathn

v e ha 3 m e h.0lal
m e dakka

mipp
ia

e sa c n

vOnOthn

Sicut obstupuerunt super te multi,


sic inglorius erit inter viros
aspectus eius,
et forma eius inter filios hominum.
Iste asperget gentes multas,
super ipsum
continebunt reges os suum:
quia quibus non est narratum de
eo, viderunt:
et qui non audierunt, contemplati sunt.
Quis credidit auditui nostro?
et brachium Domini cui revelatum
est?
Et ascendet sicut virguitum
coram eo,
et sicut radix de terra sitienti:
non est species ei, neque decor:
et vidimus eum, et non erat
aspectus, et desideravimus eum:
Despectum et novissimum virorum,
virum dolorum, et scientem
infirmitatem:
et quasi absconditus vultus eius
et despectus,
unde nee reputavimus eum.
Vere languores nostros ipse tulit,
et dolores nostros ipse portavit:
et nos putavimus eum quasi
leprosum,
et percussum a Deo et humiliatum.
Ipse autem vulneratus est propter
iniquitates nostras,
attritus est propter scelera nostra:

w ,

'

,
/ft CO 4-

\.

- \
IV

u,ap \*
, \

,
:
W

ut , 08\>.
, $$ 1$,
\$ ;
&03]\.,

* ' 3\ 81,

:
- 6, \ ,

. 6 \, 0\

CBJHWBTV

-:

401 \ -fe

-,
(/ erw,
,

-^
IV -38,
\ \ *
-
-fe .

\$4.

-^

331
,

64
musar
6

s e lomnu

' ,

bhah a bhrdth

kullan
ka$s 3 n tcfinfi
3 Is l e dark

v e jahvc
hiphgl
eih Ca vn klldn

aQ

niggas v e hu? na
v e l 3 jiphtah
plv
kassc lattcbhah
kh e rahl liphn

Ca

nc

-.
Idnu
,


.



jbhl -
gozzcha

nce 3(S ldma v e l 3 jiphtah
plv


.
8 m c scer mimmispat
liiqqah

*
v e3 ceth dr ml j e sh a h
;
kl nigzar
m 3 cerces hajjlm

,
c c ammi ncega c Idm
mippcsa

- 9-.
3 ceth r e sa c lm qibhr
9 vqjjiten


v e3 ceth c aslr b e mthav

c al l 3 hams c asa

e
3
e

,
v l mirma b phlv
-
10 v e jahv& haphs dakk e3
.
hceh^ll
3 im taslm
3 sam naphs

,
jir 3 c zrcf
ja 3a nkh jamlm

e
v hphces jahvf
b e jad
jislah

11 ^
naph jir 3 ce jisba"
,

d i s c i p l i n a pacis

super
,

et livore eins sanati sumus.


Omr.es : ? : :5 : ves erravimus,
unusqmsqrte v:am suam
declinavit:
t:
: I : ! r u s in eo
: : _ ...: : mnium nostrum.

\,

e r w \\!.
8>:

w $ $,

-\ .

CKaUtas est quia ipse voluit,


ti :! :eruit os suum:
skzi : 5 ad occisionem ducetur,
et quasi agnus coram tondente se

, wsacKaiHK ,
ivKip3aTK ^-:
,
8,\

mutescet, et non aperiet os


suum.
De angustia, et de iudicio
sublatus est:
generationem eius quis enarrabit?
quia abscissus est de terra
viventium:
propter scelus populi mei percussi eum.
Et dabit impios pro sepultura,

, H 6

et divitem pro morte sua:


eo quod iniquitatem non fecerit,
neque dolus fuerit in ore eius.
Et Dominus voluit conterere eum
in infirmitate:
si posuerit pro peccato animam
suam,
videbit semen longaevum,
et voluntas Domini in manu
eius dirigetur.
Pro eo quod laboravit anima
eius saturabitur, videbit et

Olj'CT'k CBOHJfk.

.0 \ erw 8 erw :
e r w -;
*\ W

erw,

\.
. $1/ B!v\bcTW kha e r w
BAvkcTw e r w :
I3KW

WEpHsTiC/ft >\\

erw.

XOLU,T'k W4HCTHTH 6

:
, \ w --, 81

\ .
YOlH,iTk CBOiK WATH

- w $ erw, $

66
,
b e da c to jasdlq
saddiq
c abhdl
,
larabbm
va Ca vntham
hu? jisbl

12 lakken"

hallceq

V *ceth
tdhalh

l bharabblm

smlm j e halleq salal


,
3(l scer
hce Q(B r
3
lammdvceth
tiaphs
,
v e3 ceih ps eC 1m nimna
*
v e hu? hef rabbim
nsa
v e lapps

Ca

eC

lm japhgl

aC

2.
. . 42,14.

1. LXX ( .) ce -
c abhdl , b e hlrl . je

.
. . . (cp. 41, 8; 45, 4).
je je , , ,
ce "
.
,
, jep ce ja ia qbh jisra?l
( )
,
(. ).
, ,
,
.
mispat
ce . Volz
1 ) Ploeg ca ,
2 )
ca Wahrheit
(= )
3
ca: Recht (= , ) ).
Jesaia II 153.
Les Chants da Serviteur de Jahv, Paris 1936, 7. 27 . cp. FKomrn. II 51.

2)

) Duhm: Jes. 311 .: Feldmann: Isaias II 49 .; Sellin: ZAW 1937,

187 .; FKomrn. II 51.

in scientia sua iustificabit ipse


iustus servus meus muitos,
et iniquitates eorum ipse portabit.

8\0\,

Ideo dispertiam ei plurimos:

Girw

et fortium dividet spolia,


pro eo quod tradidit in mortem
animam suam,
et cum sceleratis reputatus est:
et ipse peccata multorum tulit,
et pro transgressoribus rogavit.

M N W r W A V k ,

-^

\"

-.

nOHiCiT'k.

336\

erw,

- \>]\

K03HC

K33aKwHA .
.

ca mispat.
je : , ,

,
, , ,
,
. 1)
mispat

.2)
, mispat

.
2. jissa*
, 06
. 3 ) (. 3, 7; 42, 11; 21, 12; . 14, 1) *)
: .
panm
(personam)
,
. LXX /<5 jissa*

(
[]),

. LXX wcaaKHT-k.
.
, ,
') cp. GeseniusBuhl: Handwrterbuch13 1899, 495.

2)

cp. FKomm. II 51.

)Marti: Jesaja 286; Staerk: EJL 16; Beer: Gedichte v. Kn. Jahwes 30;
F II 2; Gressmann: Messias 287.
cp. Volz: Jesaia II 151; Sellin: ZAW 1937, 188.

68
,1) he y
.
Gressrnann2) Sellin 3 )
. Sellin c d
(= ) :

, ,
.
Sellin 3
, .
,

.
3. .
ce . 2 0 -,

. ,
.
Gressrnann4) Sellin,5)
,
jisbr
j e khabbcknna
cesbr
3(1 khab,
.
:

Tpcky


. . 3 :
Giesebrecht6) Zilessen7)
. Gressrnann
:
')
)
3)
4)
5)
6)
7)

cp. Volz: Jesaia II 153; FKomrn. II 51.


Messias: 289.
ZAW 1937, 187 .
Messias; 288 .
ZAW 1937, 188.
Der Knecht Jahwes des Deuterojesaja, Knigsberg 1902, 25.
Theologische Literaturzeitung 1903, 133 . 110 Volz-y: Jesaia II 151.

69
1) ce opaha ,
,
. ,
, ; ,
.
2) 3 4 :
,
3
1, ce .1)
Gressmanna.
Ha , ,
-,
. -
. ,
.
, ,
na . ,
3 4 .
. 3
, 4
.
?
je Begrich-2) 2 3 .
termini
technici . ()

. , , ("ckbhcecL?), .
Begrich ce . 14, 5 . . 35, 23
0 (r e sa c Tm)
13, 9; 24, 20 18, 5 .; 21, 17 . ra . ce .
2. 3 , 1) Messias: 288 .
Studin zu Deuterojesaja, Stuttgart 1938, 161 166.

70
. . 2. 3 ,
( . , ),
Begrich .
4. LXX jikhhc
jiggah
(= ,, .) ce ;
.
1) .2) jams,
. Qal- $=,
Cod. Petropolitanus-y
/OS (. Niph c .0Arss = yNiph c . ).
Hl e thrathO
LXX , ( erw)
( . 12, 21 ). LXX
ce
.4) . 129, 5
LXX (- 130, 4 ), Cod. S (Sinaiticus), (Alexandrinus),
(Turicensis) (Cod. R. [Veronensis]) .
tur*, tivvar
%
tr =( tora)
= ce .5)

3)

3ijjm
()
ce . 4066
:
(. . 40, 15; 41, 1. 5; 42, 10. 12; 49,
1; 51, 5; 59, 18; 60, 9; 66, 19) , ,

.
LXX: ((. ).

. . masal .
. . 49, 1 - 6

1. LXX mrhq
(.
KpiMHAVk \\), jahvc
mibbctcen
q e rd?ari
, (. $ , ).
.
') cp. Wutz: Die Transkriptionen von der Septuaginta bis zu Hieronimus
Texte u. Untersuchungen zur vormasoretischen Grammatik des Hebraischen
II Bd. I Lief. [BWAT 2 F. 9 H.], Stuttgart 1925, 77.
2 ) ibidem 78.
3 ) cp. Kittel: Biblia hebraica.
*) Beer: Die Ged. v. Kn. Jahwes 30.
5
) Comill: Psalm 130, BuddeFestschrift [BZAW 34], Giessenl920, 39.

71
( ,
, ).1)
.3. je jir&'l
: 1)
je (. 5. 6) -;
.2) 2)
, ,
c abhdT. a ) 3) jisra^l

4
(
) )j Cod. Q (Marchalianus)
, je ca .5) 4) .6)
) jisra'l
,
ce ( )
.

- . . . . 44, 23
7)
0 , jisra^l.

5. amdr
10 MSS, LXX
8) k. l 9 , 5 9 ) /0, . j&asph
Marti t 0 )
11
12
Elliger ) Sellin ) . *ce^cesph LXX
(, . ). Ice^oesph
Halier 13 ) (lamced
ce
ca jd, 14 ) clceph
. 15 )
)cp. Wutz: Transkriptionen 1925, 18. 23.
2)

cp, F II. 4.

6)

cp. Elliger: Djes. in s. Verh. zu TJes. 38.

8)

cp. KBH.

s)

cp. Duhm: Jesaia 369.


cp. Volz: Jesaia II 151.
5) cp. Gressmann: Messias 297.
7)

cp. Volz: Jesaia II 151.

cp. KBH.
1 0 ) Jesaja 328.
") Djes. in s. Verh. zu TJes. 38.
') ZAW 1937, 193.
1 3 ) Judentum 52.
1 1 ) cp. Wutz: Die Psalmen textkritisch untersucht, Mnchen
XXXVIII.
") ibidem XXXI.

1925, XII

72
. 5 , . Duhm 1 ) Sellin 2 ) 3- ,
ce Fischer-3) V 0 1 Z - 0 M 4 )
4 .
5b l e sbhbh lafasoph

, Budde.5) ,
?6) Budde
5{3 , ,
ce js e rl (.) jasdr
(.) thX?)
je . ;
.
6. 5 . 6 je . , . 5ab ce
- ( .);
, 5
, -.
- ca vajj^mcer

. 5 4 , vajj^mcer
ce
8
. )
e kha C dbhced.
ca mihjth
Fi9
scher ) . 8, 17:
je(h a naql) (l e bhth)
(m
....
da (ki)
. .
8, 17 ce :
.: h a naql
. : naqel

l e bhth

(. LXX)

m^sth
mihjth

e kha

*) Jesaia 368
ZAW 1937, 193.
3) F 95; F II 4; FKomrn. II 103.
4 ) Jesaia II 151.
2)

y Kautzsch Bertholet-y: Die Heil. Schrift d. AT . 679.


G) cp. FKomrn. II 103; Volz: Jes. 158.
7)

cp. FKomm. II 103.

s)

cp. Duhm: Jesaia 370; F I 95; FKomm. II 103; Volz: Jes. II 151.

9)

F I 98 .: FKomm. II 104.

<a

sth)

Ha Fischer :


,
611
.
Fischer- Volz. 2 ) Feldmann,3)
, Fischer
. 49, 6 . 8, 17. Fischer je, , I . 8, 17 (L e bhth)
(.
16, 9; . 7, 13; . 34, 18; 15, 11) min ,
49, 6; , . 8, 17
ca min
(. . 7, 13) I , . 49,
6 .3) Fischer- . 6
. . . 6 xohe :
,
. Fischer-
: ' ,
().
Feldmann ( Dilmann-)
Fischer- . :


. 4 )
,
",
Duhm. 5 )
.
, ,
. 3 5.6)
:
(, ) , ;
e kh etc. je :
mihjth
- ( )
F II 5; FKomm. II 104.
Jesaia II 150.
s ) Isaias II Teil 128.
*) Isaias II Teil 124. 128.
Jesaia 370.
6
) Marti: Jesaja 328.
2)

1)

74
. ,
.1)
Duhm-a,2) Marti-a,8) Khler-a4) je
e kha etc. .
mihjth
y l e hqTm>
l e hsTbh
je
. cy ca
.
-,

-.
LXX naql gadl (BA). () n e sTr
(QJ n e sr. LXX p e zr (. ) (
- zdjin ca sad. 5 ) Cod. . (Vaticanus)n .

( , .:
I * r gjlm libhrth
) ce (Alexandrinus) Q (Marchalianus) ca . )
LXX lihjth
j e s c thT ca lvai
(.: { CHH), ca: ut sis salus .
ce 12 . . msal.
. . 50, 49

4 5. ; ldd c ath la c th 5 ceth ja Q ph dabhar.


LXX je y : ladd^ath
l ec itt
dabber
dabhar7)

. (..
) ca V 0 1 Z 0 M
ceth japh
. Volz 4b ) lacth

b) lddcath
dabhar,
na 1 4. 5:
)

3)
*)
5)
6)
7)

Jesaja 328.
Jesaia 370.
Jesaja 328.
Deuterojesaja stilkritisch untersucht 37.
cp. Wutz: Transkriptionen v. d. Septuaginta.... 1925, 64.
cp. Rahlfs: Septuaginta.
cp. F. II 5.

a donj

jahvce

nthan l l e son limmudm


la c th ceth jd c ph
a dnj
jahvc
pathdh l zcen
ladd c ath dabhr
babbqcer
babbqcer
ja c r l zcen
1)
lism aC kallimmdm
ce
, je ,
Qna- .
la^th lr c th, 2 ) l e ravvth?)

LXX la^noth 4) *. ) , jep


c th . cs. ghata{
. ) ,
6)
: , .

8 9. Volz je ce :
Contra haereses.7) (. VI)
. 8 9: ; 3 .
; ; 6
, I .8)
ce
(Contra haereses . IV 33, 13): Quisquis judicatur, ex adverso astet; et quisquis justificatur, apropinquet puero Dei; Vae
vobis, quoniam omnes veterascetis sicut vestimentum et tinea
comedet vos.9)
c n. Ha
9: hen dnaj jahvc
ja Qa zar l, m hW jars
a
Volz 9a: hen dnaj jahvf
ja* zar l , )Jesaia'II 151. 150.
Klostermann . Volz-. Jes. II 151; Orelli: Knecht Jahwes 11.
3
) Beer: Die Gedichte v. Kn. Jahwes 35.

2)

) Duhm: Jesaia 379; Staerk: EJL 42, A.

5)
6)

F II 6; FKom. II 116.
cp. Knig: Hebr. u. aram. Wbuch

2; Feldmann: Isaias II 140.


7)

Jesaia II 151. 152.


MSG II col. 737 B.
9 ) MSG VII col. 1082 B.
8)

1931, 320; Knig:

Jesaja 411 A.

76
7, hu jarsfnl

.1) Volz- Sellin.2)
Ha 12
.
. . /75/- ( )
. . Qr/- ( ).
. . 52, 1353, 12

13. Budde3) Marti 4 ) jaskTl


jisrtfl,

.5) Duhm 6 )
, (
)

. :_
(. . . 1, 7. 8; I . 18, 14; II . 18, 7) 7 )
.
Duhm 8 ) c abhdT ckbhc d
jahvc.

. LXX .
.9) 1 0 )
;
Ley- 11 ) v e gabhdh
,
.

14. c lfkha
2 MSS, Syr.
12 ) kn mishath
. & 13 ) mashath. 1* ) 14aa
15
. ce ) ca status

Targ: Q alav,

)Jesaia II 151 .
ZAW 1937, 196. 197.

y Kautzsch Bertholet-y. Die Heil. Schrift d. AT 4 687.

Jesaia 345.
cp. F II 8.
e) Jesaia 394.
7) cp. Knig: Hebr. u. aram. Wbuch 1931, 464.
8) Jesaia 393.

cp. KBH.

1) ZAW 1937, 309. 310.


") Die Bedeutung des Ebed-Jahve, StKr. 1899, 203.

) cp. KBH; Volz: Jesaia II 170.

)Staerk: EJL 48 .; Beer: Baudiss. Festschrift [BZAW 33]

F II 8; Volz: Jes. II 170; Sellin: ZAW 1937, 209.

1918, 36;

") Duhm: Jesaia 396; Feldmann: Isaias II 162; F I I 8 ; Volz: Jesaia II 170;

Sellin: ZAW 1937, 209.


15
) Staerk: EJL 40; Zorell: Das vierte Ebed-Jahve-Lied, BZ 1916, 140;
F II 8; Ley: StKr. 1899, 204; Knig: Jesaja 1926, 423. 424.

quo, 1 ) 14b(3 ( 14bz : :1..;


14), 2) je :2
. Volz 3 ) Sellin 4 ) 14bp .veipa, ra je
53, 2b. Volz 5 ) ce LXX 53,
: -f
) . 14b(J: z^tho^r
mibbn
Cdm),
a MK 242 11<?
mibbn adam. Ulro ce
, (13)6)
ddam , (I, 50) 7 ) :
mibbn
m'adam
( );
.
je v e tho^ a rO mibbn 53, 3 LXX
52,14, 53, 2ba t'ar,

v e tho :>a rO.
53, 2b. 3
: z-:c?ax5 - ce .1:2 -: ) .
:: . 0 3 4 : . 5 2
a
_ j e
.
Marti 8 ) Duhm, 9 ) Haller, 10 ) Sellin 11 ) () Elliger 12 ) . 14b 53, 2.
Marti 1 3 ( kn (14b) ce
ka :>a scer (14), kn (15), . ,
I) Volz: Jesaia II 170; Sellin: ZAW 1937, 209.
*) Marti:

Jesaja 345. 346;

Duhm: Jesaia 394; Beer: Baudissin Fest-

schrift 1918, 37. 45; Haller: Judentum 63; Sellin: NKZ 1930, 166; Feldmann:

Isaias II 160. 162.


3) Jesaja 53, Budde-Festschrift [BZAW 34], Giessen 1920, 181; Jesaia II170.
*) ZAW 1937, 209.
5) Jesaia II 170 .
MSG VI col. 501 B.
7 ) MSG V I col. 401 C.
8 ) Jesgja 345.
Jesaia 394.
10) Judentum 63.
II) NKZ 1930, 166.
1 2 ) DJes. in s. Verh. zu TJes. 6.
1 S ) Jesaja 345.

78
. ken
;
ken kl .1)
Marti , . 14 15 (): . 14 0 ,
14 , ce 15
-, 15 0 .
, 14 15.

15. jazzc
gjlm
Duhm 2 ) Volz, 3 )
4
e
Sellin ) . jirg
z. Yrgz
,

.5)
jazzce
Ehrlich-y 6 ) Staerk-y7) jithm'h

LXX. c alav 15(3 ( LXX).


.53, 2. vajjtfal
LXX (.
-.) n e mallel.
. l e phnav
Volz 8 ) l 3 jphf,
Ewald-, 9 ) Giesebrecht-,10)
Budde-, 11 ) Beer-, 12 ) Elliger-, 13 ) Sellin0M 14 ) .
l e phann.
2 ()
: ,
. 15 ) l e phnn
:

Sellin 16 ) (. . 6, 11;
10, 9; . 5, 14 .). v e l 3 hadr
Bertholety, 17 )

8)

5)
6)
)
8)
)
i0)
)

. . 76 . 18.
Jesaia 394.
Jesaia II 170.
ZAW 1937, 209.
cp. Feldmann: Isaias II 163.
no Knig-y: Jesaja 425.
EJL. 48.
Jesaia II 170.
no Duhm-y: Jesaia 396.
no Knig-y: Jesaja 431.
y Kautzsch Bertholet-. Heil. Schrift d. AT 1922 688.
2)

ts)

DJesaja in s. Verh. zu TJes 6.


*) ZAW 1937, 209.
ZAW 1937, 209.
") no Marti-y. Jesaja 347.

Die

5 )cp. E

Marti-y, 1 ) Staerk-y,2) Beer-y3) Sellin-y 4 ) , a


v'nifh
.

3. Volz 5 ) . vah a dal TsTtn


,
nibhzc
v e l 3 hasabhnuh
^ (
nibhzce).
.
* hadar ( ) 2ba mibbn 3 adam 52,
14. Volz-a .
, Volz ,
,
kh e mastr
&
, ce k e
, .
. 1 sim anasTm,
, jep

*TsTm
(cp. . 141, 4 8, 4).
terminus technicus ce p&nm jahvce
.
. 59, 2 v e hatto : 'thkhm
histra
panm mikkcem
~

; kh e mastr

ca:
. 6 )

7. v e l i jiphtah
2 . Kohier 7 )
.
!

8 .
dor. : ,
, ,
, ,
, .
1)

Jesaja 347.
EJL in Jes. 40 ff. . 48.
3 ) Die Ged. v. Kn. Jahwes 38.
*) ZAW 1937, 209.
Jesaia II 171,
6) cp. Elliger: DJes. in. s. Verh. zu TJes. . 9;
7 ) Deuterojesaja stilkritisch untersucht 95.
8) cp. GeseniusBuhl:
Hebr. u. ararn. Handwrterbuch 11
Hebr. u. aram. Wbuch 1931, 68.
2)

173; Knig:

8)

80
. Orelli 1 ), Kohier, s ) Feldmann,3) Kittel, 4 ) dor
ca :
(Zeitgenossen);
Budde,5)
6
7
Knig, ) Sellin: )
(Generation,
Geschlecht),
a Staerk8)
9
10
ca , y : ;
Duhm ) Mowinckel )
ca: , ;
Volz 11 ) Sellin 12 ) ca
(Geschlecht,
Nachkommenschafl,
Seine). . ,
ce LXX ( ) (generationem
eius) cy ce no , , jep dor

13 )
, .
dr
. Fischer14) (
Condamin-y) d e bhar f Jahnow 15 ) Gunkel-y 16 ) rbh
= (seine
Sache). Sellin 17 ) d e rr =
18
(Freilassung).
Marti, ) Gressrnann,19) Vischer,20) Fischer 21 )
Cheyne-y dark
= , (sein Weg, Geschick,
Schicksal).
,
Knig- 22 ) dor :
,
Haller-y 23 ) *) Der Knecht Jahve's 1908, 13.
Deuterojesaja stilkritisch untersucht 50.
3) Isaias II 161. 167.
Gesch. d. Volkes Isral III 238.
5) y KautzschBertkolet-y. Heil. Schrift d. AT 689.
6 ) Hebr. u. aram. Wrterbuch 68.
7 ) ZAW 1937, 208. 209.
) EJL 50.
a) Jesaia 401.
) Knecht Jahwas 1921, 46.
) Jesaia II 170. 178.
12) Mose 1922, 95.
1 3 ) cp. Feldmann: Isaias II, 167. 168; FKomm. II 135 .
H) F II 10. 14.
") Das hebr. Leichenlied im Rahmen d. Vlkerdichtung [BZAW 36],
Giessen 1923, 256.
16) Ein Vorlaufer Jesu, Zrich 1921, 19.
17) N K Z 1930, 166.
18) Jesaja 350.
19) Messias 304 A. 3.
20) Bethel-Jahrbuch 1930, 96.
2 1 ) FKomm. II 136.
2 Jesaja 436.
2 s ) Judentum 64.
2)

81
: ,
.
. 8|3 , ,
0 .
#/? ,1)
mippcscf
c
c
c ammm,
3 ) mipp e sd c m')
: mippcsa
amm, 2 ) mippcsa

5
c
Q
mipp&sa
, ) mippis
n ) mippis c am. 7 )
Budde-,8) Marti-,9) -^- 11 ) sa Q en. nga c lam ce 12)
LXX ( ) (percussi eum) : nugga c lammavcth.

. 9. vajjiiteti
9 vajjutten

ra . 13 ) 9.
. .
9{3 ,
je bmtia
qbrii

9 c frsTr
r e sa c m
9, casTr, :
,
;
.

. ! , bmtiu

)Duhm: Jesaia 400; Staerk: EJL 50; Feldmann: Isaias II 168; Zorell:
BZ 1916, 142; Orelli: Kn. Jahve's 13; Knig: Jesaja 438.
2) F II 10; FKomm. II 136; Sellin: NKZ 1930, 166; Gressmann: Messias
305 A; Mowinckel: Kn. Jahwas 46 A. 3.
s
) Marti: Jesaja 350;
*) Volz: Jesaia II 171.
Sellin: Mose 95 A. 3.
6
) Elliger: DJes. in. s. Verh. zu TJes. 7; Hallet: Judentum 1925, 64.
)Sellin: ZAW 1937, 209; Elliger: DJes. in. s. Verh. zu TJes. 7.
y Kautzsch-y Bertholet-y 689.
9) Jesaja 350.
1 0 ) DJes. stilkrit. untersucht 49.
") Die Gedichte v. Kn. Jahwes [BZAW 33], Giessen 1918, 41.
1
cp. Duhm: Jesaia 401; Feldmann: Isaias II 168; Beer: BZAW 33,
Giessen 1918, 41; F II 10; Zorell: BZ 1916, 142; Volz: Jesaia II 171; Elliger:
DJes in. s. Verh. zu TJes. 7: Gressmann: Messias 305 A.
1 S ) cp. Knig: Syntax d. h. Spr. Leipzig 1897, 324 ede; GeseniusKautzsch: Hebraische Grammatik 27 , Leipzig 1902, 144.

82
seol- ( =
seol- 1)
.
. , bmtia
, ,
, ce
. O
(52,1315;
53, 1012) . , je c asr
, ce 9b
: /
() 9, (),
9^.2)
; jep ce vajjutten
(1. ,
2. ), ,
, h? haja .3)
, . (Bttcher,4) Ley, 5 ) Staerk,6) Beer,7) Elliger, 8 )
Haller,9) Gunkel, 10 ) Budde 11 ) Kohier 12 ) c aslr c s ra c ,
Duhm 13 ) c asTq (= ),
Praetorius14) s eC Trm
( Wiisten15
e3
c
damonen),
Fischer ) v ceth dsTr jsabh (sakhdbh),
c asTr

1) cp. Volz: Psalm 49, ZAW 1937, 235264.
s)

6)
7)
8)
9)
i0)

cp. Feldmann: Isaias 168 .


cp. Feldmann: Isaias II. 168.

0 F II 10.
Die Bedeutung v. EJ, StKr. 1899, 205.
EJL 50.
Ged. v. Kn. Jahwes, BZAW 33, 1918 . 42.
DJes. in. s. Verh. zu TJes. 7.
Judentum 64.
Ein Vorlaufer Jesu 19.

) Kautsch: Hl. Schrift d. AT 689.


)DJes stilkrit. usucht 49.
13) Jesaia 402.

) 0 Knig-y. Jesaja 439.

1 F II 10. 11. FKomm. II 136.

83
(providentieller Textverderbnis). b e motav
Duhm,' ,!
Staerk,2) Halier,3) Jahnow4) bamath;
Feldmann,5) Kittel,6) Elliger, 7 ) Fischer8) b e mth; Sellin 9 ) bth mtk;
Budde, 10 )
11
12
13
14
Gressrnann, ) Beer, ) Rudolph ) bth; Volz ) (), Sellin, 15 )
() Ca rmath,

. c asTr

e
c
Ca
r sa Tm sTnm. 16 )
(cp. LXX 17) ce
, ,
. ce qph
ce c djin 18 ) je Sellin qs e rTm = , 19 ) (9bp)
mirma
:
(cp. II . 9, 23). ca bmtia
. ca btiu
(
). Volz-a 20 )
br (rs tav ce , 21 )
jd je mater lectionis ce ).
br ^; ,
(. . 28, 1; 88, 5. 7;
I)

Jesaia 402.
EJL 50.
Judentum 64.
4) Hebr. Leichenlied 257.
Isaias II 69.
) GVIsrael III 238.
7) DJes. in s. Verh. zu TJes. 7.
8) F II 10. 11; FKomrn. II 136.
ZAW 1937, 209.
y Kautzsch-y: HL Schrift d. AT. 689.
I I ) Messias 305 A.
1 2 ) Die Ged. v. Kn. Jahwes 46.
1S ) Der exilische Messias, ZAW 1925, 93 l.
1 4 ) Jesaja 53, BZAW 34, Giessen 1920, 182.
1 5 ) Mose 95 A. 5.
1 e ) cp. Knig: Jesaja 439.
1 )cp. Volz: Jesaia II 171.
1 8 ) cp. Wutz: Die Psalmen textkritisch untersucht, Mnchen 1925, XIV.
1 9 ZAW 1937, 209.
20) Jesaia II 171.
s 1 ) cp. Wutz: Die Psalmen textkritisch untersucht, Mnchen,
1925, XII.
)

6*

84
143, 7). ce :
- ca ,
(cp. . 26, 23).
9 :


;


.
, 10 ,
LXX. - : -

; ;

, ,


-
.

:

{= : cod.
[Alexandrinus] L [Purpureus Vindobonensis]) ;
le , (: cod. [Vaticanus] V [Venetus])
( cod. [Alexandrinus] S [Sinaiticus])
;

.

LXX . ,
.
.
.
ce cLtfa LXX , ce 10 : -
611
1
.
Duhm ) je
LXX dtfu,

: . je dk y
zk(h)
( h
alceph,
ce )
2 )
: ,
.
LXX,
. 52, 1315 -, 53, 19 ce,
,
1) Jesaia 403.

2) cp. Gesenius Buhl: Hebr. Wbuch 216.

: ,
, . :
? . ce
. 10 - : , !
! 10 ca dk 3 (= zk[h])=
.
je dk = zk(h)

zak =
1 )
, ,,

, . 2 )
, .
Duhm-a Gressmann,3) Gunkel,4) Haller 5 )
(zikkdh).
. 10 :
.
hhli je
. .
Gressmann,6) Gunkel,7) Haller, 8 ) mhll
; Knig 9 ) hcehPll.
10
11
Rudolph ) a ca Sellin ) ,
jy . Duhm 1 2 ) hcehlim
. hcehlph,
Elliger 13 )
14
iahath
. Kohier ) , Marti 15 ) Mowinckel 16 ) ca ) cp. Gesetiius-Buhl: Hebr. Wrterbuch 216.
) cp. Zimmern: Zum babylonischen Neujahrsfest, Zweiter Beitrag [Berichte ber die Verhandlungen der Sachsischen Gesellschaft der Wissenschaften
in Leipzig, Philol.-Hist. Klasse 70 Bd. 5 Heft], Leipzig 1918. . 3 . 2.
3) Messias 305 . 1.
*) Ein Vorlaufer Jesu 27.
5 ) Judentum 64.
6 ) Messias 305 . 1.
7 ) Ein Vorlaufer Jesu 27.
8 ) Judentum 64.
9 ) Jesaja 440 A. 2.
1 0 ) ZAW 1928, 165.
) ZAW 1937, 210.
1 2 ) Jesaia 403.
'3) DJes. in s. Verh. 8.
1 4 ) DJes. stilkrit. usucht 49.
1 5 ) Jesaja 351.
) Knecht Jahwas 46 A. 7.

86
. l. l l a . Volz 1 )
Fischer2) , .
Volz vehahalt, lammdvceth
12. Fischer hceh&l : m"avnthn. ca 10 hhli
,
.

Duhm- je
hcehlm,3) (Rudolph hahalTm4)
Vhlrn Hiphcl-y : ,
.
. im tasTm, jifc
zcra c ,
v e hphces jahvc
cy
. 11 : m c amal naphs jif&, jisba"
b ec
da t .
. 10 .: v e hphces jahvf
b e jad
jislah
,
, (cp. 10a: v e jahvce
haphs:
e
v hphces
jahvat.
5
, ^
naphs
jisba c b e da4 , jir^c
je . me^amai
naphs ///-. 10 : v e hcehlm
m c amal
naphs ( 5 ).
-.
hhli,
je
ca -
(). :

.
im tasTm asm naphs, tasTm ca
(posuerit) y jasTm
(3 . . 2 .), naphs
( ).
') Jesaia II 171.
F II 11: FKomm. II 137.
s ) Jesaia 403.
)Die Ebed-Jahve-Lieder als geschichtliche Wirklichkeit, ZAW 1928, 165.
5) cp. Volz: Jesaia II 171.

2)

he : jifce
zczrcf
? j&mZtn,

a
jc? rkh LXX jifc." v e hphcs jahvc
b e jad jislah.


;
. : jifc
jisba c b e da c t. jir > je jisba c , a 06 jir*c
ce ,
3
je LXX . jisba c b e da c t .
LXX3AS@
jisba :\ b e dctO
ca
Sellin-0Ma) Elliger- 3 ) ba Ca bhdah
(
, b c bdtu
bd c t:;j.
ifhphcEs
:

11. m'&mal
.
c abhdT
, : jasdq
saddTq
Larabbm
va Ca vntham
hu jisbl.
: Budde,4)
5
6
7
8
Beer, ) Volz, ) Haller, ) Fischer ) sdq .
isdiq.
je Idmced
larabbTm
Idmced
06, 9 ) Idmced
,10) sdq saddTq
:
(. . 9, 9). 11 ) isdj,q
hinn. :

cp. Volz: Jesaia II 171.


2) NKZ 1930, 166; ZAW 1937, 210.
3 ) DJes. in. s. Verh. 8.

) y Kautzsch-Bertholet-y 689.

5)

Die Ged. v. Kn. Jahwes 43.


Jesaia II 172.
7 ) Judentum 64.
8 ) FKomm. II 138.
6)

10 )

9)

cp. Ges.-Kautzsch. 117 n.


cp. Ges.-Kautzsch. 119 1.

1 )

cp. Ges.-Buhl: Hebr. Wbuch 693; Marti':

Jesaja 351.

88
,
je ,
.
12. j e halleq
ca VOIZ-OM 1 )
,
"hallceq
j e halleq.
LXX 1 MS
j'halleq,
ce .
lammdvceth
Duhm-, 2 ) -,3) 1104)
.
28 1
msal- .
3.

. 42,1. , ,

,

.
2.
,

.
3.

11
:
.
4.
Hehe
,

,
.

. 49,1.

, !

, !

,

.
2. ,
;


,
.

*)

Jesaia II 172.
Jesaia 406.
Die Ged. . Kn. Jalnves 44.
Judentum 94.

3.

:
ce ."
4.
ja pehw.
ce ,


.

.
5.
.
5ab.



:
6. heui

;
,

HGpoda,
' ce
."

. 50, 4 [
;
5.
4.

;


.
5. ,
:
6.

,
;



.
7.
,
ce nehy ;

,
.
8.
?
8bc.

90
Ko je
?
!
9b. ,

.
. 52,13.
14.

, ,

15.

.53,1.
2.
3.
3.

4.

5.

6.

,

,
;


jout .
?

?

,
03 ;
,
.
,

,
;

,
,
,
.


,
;

,

.


,

;
,

.
,

;


,

;

,
,
.
8.
,

?

,

. .
9.

;

,

.
10.

11. ;
10b.
,

,
11.

10.
.
11.
\
.
12.

;
,

,

11
.

7.

IV

. -
je ,

. . . . ,
. . . ,
- . . .
", " (.
. 9), : -
. . ?
: 1) -
. . , 2)
. . 3) . . .
.
-
. . . . : Bredenkamp,1) Smend,2)
Staerk.3) je -
. . . : Duhm, 4 )
Schian,5) Laue,6) Kosters,7) Cheyne,8) Bertholet,9) Roy, 10 ) Mo Der Prophet Jesaja, Erlangen 1887, 227.
Lehrbuch der atl. Religionsgeschichte, Freiburg 1893, 260 A.
EJL 126 . 138; Zurn Ebed-Jahwe Problem, ZAW 1926, 242260.
*) Jesaia 1922, 311.
5) Die EJL in Jes. 4 0 - 6 6 , Halle 1895, 19 . 27. 32. 41. no F I 164.
6 ) EJL 16.
7) Deutero-en Tritojezaja, Theologische Tijdschrift 1896, 598. no FI 146.
The book of the Prophet Isaiah, SBOT, Leipzig 1899, 126, no FI 146.
9) Zu Jesaja 53, Freiburg 1899, 5.
1 0 ) Isral u. die Welt in Jesaja 4055, Leipzig 1903, 28 .
2)

93
winckel,1) -, Volz, 2 ) Sellin, 3 ) Elliger 4 )
( 52, 13 53, 12).

- . . .

. . . ;
: Budde,5) Beer,6) Gunkel,7) Kohier, 8 ) Balla,9)
Halier, 10 ) Knig, 11 ) Gressrnann,12) Begrich 13 ) , Sellin, 14 ) Elliger 15 ) .
. . ( ); Fischer,16)
Hempel, 17 ) Rudolph, 18 ) Volz. 19 )
. . . . (. 4055) (. 5666),
-, , .
*) Die Komposition des deuterojesajanischen Buches, ZAW 1931, 248 .
cp. Neuere Forschungen zu Deuterojesaja, Tritojesaja und dem 'Abad-JahweProblem, Acta Orientalia XVI (1937) 38 .
) Jesaia II 192 .
*) NKZ 1930, 161 .
*) Deuterojes. in s. Verh. zu TJes. Stuttgart 1933, 6 .
y Kautzsch-Bertholet-y; Die Heilige Schrift d. AT 4 Tbingen 1922, 656.
6 ) Die Gedichte v. Kn. Jahwes, BZAW 33, Giessen 1918.
') Ein Vorlaufer Jesu, Zrich 1921, 3 .; Knecht Jahves, RGG 2 III
1100 .
8) Deuterojesaja stilkritisch untersucht, BZAW 37, Giessen 1923.
9) Jesaja u. Jesajabuch, RGG 2 III, 98 .
1 0 ) Judentum 1925, 2 1 - 7 2 .
") Jesaja 1926, 445 .
1 2 ) Messias 1929, 287 .
1 S ) Studin zu Deuterojesaja, Stuttgart 1938, 131 .
" ) ZAW 1937, 179 .
1 5 ) DJes. in. s. Verh. zu TJes., Stuttgart 1933, 2775.
1 6 ) F I 137 . 203 .
1 7 ) Vom irrenden Glauben, ZsTh 1930, 652.
* 8 ) Der exilische Messias, ZAW 1925, 91 111 .
1 9 ) Jesaia II 166 .

94
1. ca . . .
(. 4 0 - 5 5 )
.

1. - . . . Schian,1) Knig, 2 ) Ley, 3 ) Elliger,4) Fischer6) Ploeg.6)


(. 42,14; 49, 16; 50, 4 - 9 )
. , ,
. . . ,
, ,
. . ,
.7) (
52, 1353, 12) ,
. . . .
. . :
14
15
1
2
3
4
5
7
)
2)
3)
4)
5)

rabblm
Vspr
Vban (Hithpcel)
V3mn

rces sijja
nibhzc
Vhsb

akhn
Vsbl Vns>
Vhll
VTbl

= 54, 1
= 43, 21. 26
= 43, 18
= 43, 10 (y 49, 7; 53, 3 y
)
= 41, 18
- 49, 7
- 40, 15. 17
= 45, 15 (40, 7b je )
= 46, 4. 7.
= 51, 9
= 55, 12

EJL 10. 22. 30. 48 . no F I 138.


NKZ 1898, 897 .
StKr 1899, 168 . 172. 185. 190. 198 .
Djes. in s. Verh. zu TJes. 666
F I 138-147.
Les Chants du Serviteur de Jahv, Paris 1936, 7282.
cp. F I 139. 141. 142.

95
[Pu c al]
= 49, 24 .
haphs
= cp. 42, 21
b e jad jislah
= cp. -44, 28; 46, 10; 48, 14
. 55, 11
jislah
[QalJ
= 54. 1"
y 7. 33. ,
. 4066. ~ : ?; 5--
. .. : 2 2 : : :
(Knig, Ley, Fischer, Elliger: -

...(51). Fischer
0
.-; - Y
: VY ;T
,

. . . , , t
: .2) ;: Fscher- , . .
ce ,

. . , .
. . .
, ,
, . . .
(Fischer) (Schian Elliger).
- . . .
.
, -
. . . ,
. . - , ,

. ...
(52, 1353, 12)
, ". 3 )
8
10
hphces

Wlqh
jahvf
jahvc

)cp. Ploeg: Les Chants 74.


2) cp. F I 146.
3
) Sellin: Serubbabel, Leipzig 1898, 113 no F I 145.

96
2. Gressmann-y Mowinckel-y
-: (. 53,19),
(50, 49), (49, 4) . . Propheteninitiationsorakel (49,3.6) . . Ichstil (49,16; 50,49 na y . . .1)
. . ,
. . ,
,
.
. . .
.
.

1. . . . . ,
,

. (-) , ,
(40,1.2).
(41,2)
(48, 14). ()
(42, 7), (49, 10).

(49,17).
(44, 26). ,
, : (52, 7).
, , ,
,

(44, 23).
. . .
.
- . . , je .
4055 *) cp. Gressmann: Die lit. Analyse^DJes., ZAW 1914, 296: Mowinckel:
Die Kompos. d. djes. Buches, ZAW 1931, 248.

ce

97
,
- . (
[. . 13 . .; 23 .] . 42,57
(9) 49, 79 (13) ).

1 ) (49, 5b)
l e sbhbh ja Ca qbh 3 lav v e jisra 3 l l Ice^sph

Ca
e
l'haqlm
ceth sibhte ja
qbh ,t1 sre*)
jisra'l
l e haslbh (49, 6 a ).
Ha ( 49, 8. 9)
0 .
,
0 -,
. . 5 : (. . -)
,

. sub 5/7
,
lav l,
: l'sijjn
(= ) b e "ars (=
3
).
) ,
(. 52, 8.12.4)
49, 16
( ), ( . 2)
.5)
. 6(3 . ce . 5 .
6ba 3r gojim,

, . 6 )
. 5. 6 ,
. . . . je .
-: ,
mispat
,
- .

2)

. . 71.
. . 74.

) cp. Staerk: EJL in Jes. 40 ff. . 122.

4)

5)

6)

cp. ibidem.

cp. Feldmann: Isaias II 129.


cp. ibidem.

98
ce - 0
. ,

,
, .
2. . . . -".1) (kabhd
jahvc)
ceako

(40,5) .
: , ,
, ,
-, "; .2)
(45, 16. 21)
- (45, 14. 2224; 44, 5).
.3)
. O
. 4055 . 60; 62
(. . 24). ,
, : ,
,

,

(60, 1
. 62, 1). (60, 14)
(60, 15); , , (60,15.20; 62,4),
(60, 4. 9); ,
(60, 5. 6. 9. 11. 16);
(60, 18; 62, 8); (60, 10), (60,7. 13).
(60, 2. 3), (62, 2) (60, 12).
(60, 22).
1) Volz: Jesaia II 29.
-) ibid. 29.30.
3) ibidem 29. 74,

, - ce no:}:-;:
.
. . ,

; ,
-.3)
3. . . ce
- (41,8.9; 42,19; 43,10; 44,1.
2.21; 45,4; 48, 20); (isr) (. 43,1.21;
44,21) (44,2.24) 49,5;
- (qr 3 ) (41,9; 43,1; 48,12),
(41,8.9; 43,10.20; 44,1.2; 45,4; 49,7),
(41, 10) 49,1 42, I. 2 )
,

. - (50,5; 53,
46.9. 12), (49,4; 50,79),
0 (50, 5. 6);
- (50,4. 5).
(53,7) ;(53, 12) (53,4 6.
9.11.12) (49,4; 50,79;
53, 1012). , . 4055
(48, 8),
(43,27); , (40,27;
41,8 . 44,1.2.21; 49,14 . 51,6-8.1214), ,
(42,18.19; 43,8) (48,4).
(40,27; 49,14), ,
(42,1825; 43,2228; 47,6; 50,1; 54,7). 3 )
: (43,
2528; 48, II). 4 )
(42, 14), 4055 . 5 )
)cp. Volz: Jesaia II 164 .

2)

cp. Ploeg: Les Chants du Serviteur de Jahv, Paris 1936, 8386.


3) cp. F I 174. .
4 ) cp. ibidem.
s) cp. Feldmann: Weissagungen . d. GKnecht 39.

7*

100
, , jep ce . . . (44, 26),

ca . 44,
26 ( je ) ce ,
. Fischer
, - ,
,
". 1 ) Ho Fischer-y, , 0 (cp.
jisrcCl
y 49, 3,2) 42, 1 LXX 3 ) k e maVakht
cesldh,
y 42, 194) . ,
. . .
4. . . . . 5 ) , ,
( [41, 2. 25; 45, 1 .; 48, 14] [42, 7; 45, 13; 49, 9]; ce ; [44,28; 45,13; 49,8]); (40, 11; 42, 16; 43,2;
48,21; 49, 10. 11.22-26; 51,36; 52,9.10.12). (40,
2; 51, 17), ,


(43,25; 44,22; 48,9.11).

F 164.
. . 71.
3 ) . . 66.
4)
. . 42 .

5)

cp. Laue: EJL 14 .

101
(42, 1. 3. 4; 49, 5. 6) tora (53,46. 10. 11. 12).
5.
. .

.
(41,11 . 42,13; 49,25
.; 51,23), (43, 14; 47; 48, 14).
(43, 3);
he ce
(49,22). he ce
(54,3); , (45,14; 55,5)
- (40,5; 41,20; 42,17; 45,6;
49,7.26; 52,10) (45,20) (44, 5; 45, 2224). *)
- .
, ".2) mispat

(42, 1.3.4)
(49, 6) .
6. . .
.
. .
.
, . . , ,
, , jep , ,
(. 41,4.25; 42,6.8; 44,28; 45, 3 .; 48,14 .; 49,
8). , , 0 .
. . . ,
, . 55,
3b 5 .3)
) cp. Volz: Jesaia 20.
) _ Laue: EJL 20.
3) cp. Staerk: EJL 137; Volz: Jesaia II 139 .

102
je . . ,
je .
.

- . . . ,
- , ,
. . . , -., ,
.
. . .

. . .
Fischer

. . . , ,
. , ,
.
, : -
"

;
".1)
Fischer :
1) . 4055
2) ,
exodus-a. exodusa je .
4055, .2)
Fischery Hempel3)
-
.
. Volz 4 )
. F 238.

2)
3)

ibidem.

Vom irrenden Glauben, ZsTh 1930, 431 .


{) Jesaia II 166 .

103
,
, , . Begrich'-; .

je -. 0 ,
() .
.
Fischer

; Mowinckel-a (Die Komposition d. djesajanischen Buches, ZAW 1931 . 87112,
242257) Elligera (DJesaja in s. Verhaltnis zu TJesaja 1933)
je . je
. Mowinckel
. 4055
(nach Assoziationen der Ahnlichkeit):
, ,
0 . 2 ) Elliger.
,
.3)
. .
-
. 4 ) -
, . . . . -
(41,2129
42,59) . (49, 16) 48, 1216;
48,20 .5) 49, 7 13 , 0
. (50,49)
50, 1 3 51, 13. 68 1) Studin zu Deuterojesaja, Stuttgart 1938, 131 -151.74.
ZAW 1931, . 242.
8) DJes. in. s. Verh. zu Tjes. . 267 .
cp. Mowinckel: Die Kompos. d. djes. Buches, ZAW 1931, 250 . 1
5) . 48,1719 , 48,22
[cp. Duhm: Jesaia 1922, 365 .; Elliger: DJes. in s. Verh. zu
TJes. . 116123].
2)

104
. - (52, 1353, 12)
(52, 110; 52, 11 . 54,110; 54, 1117)
. 0 .1)
- .
, ,
, .
(. 15 .).2) . . : () 06
, ,
, : , . Fischer .
4055
.
Fischer ,
exodus-a. F.
- (49,5.6),
(42,
57; 49, 89).
Begrich-a, jep
-, .

-, . .
.
2. . . .
(. 5666)
-
. . . (.
5666), -
. . 5666
) cp. Mowinckel: Die Komposition des deuterojesajanischen Buches, ZAW
1931, . 245248 cp. 9296; 103106; 108. 109 . F I 203227.
2) cp. Mowinckel: Die Kompos. d. djes. Buches, ZAW 1931, 251 A.

106
, EJ ,
.
ca . . .
(. 5666)
. ,
Duhm . 4055 .
Duhm- . 5666 ;
(Gressmann, Marti, Budde, Kittel, Volz)
je ,
(Sellin, Elliger, Meinhold, Odeberg, Fischer)
. ce . 5666 ,
537520 .
. . 60; 62 (. 60,4.9.21; 62, 1012).1)
. . 52,1353,12 . 5666

-
. 4055,

. 5666, .
40-55.
4
. 5666 ce
Sellin, 2 ) Elliger 3 ) Ploeg.4)
. . :
*) . . 24.
2) TJes. DJes. . d. Gottesknechtsproblem, NKZ 1930, 161171.
3) DJes. in s. Verh. zu TJes. 1933,627; Der Prophet Tritojesaja, Nachtrag. ZAW 1931, 138. 139.
*) LesChants du Serviteur de Jahv, Paris 1936,7282.

106
52, 13

jarm

cp. 57,15

V smm

14
53, 3

v e nis sa*

= cp. 59, 16; 63,5

( term. technicus)

59. 2

M c n(h)

= 58,3.5. 10; 64, 11

Vdk

= 57, 15

Vrp
6

3
3

s 3 n
kullan. .. 3 Ts l e dark

9
11
12

= 57, 18.19
= 61, 5; 63, 11; 65,10

pariin
= cp. 56, 11: klldm
I
darkam
pan is
57, 17: vajjlcekh
sbhbh b e dcrcekh
lbb

Vtbh

= 65, 12.

V ngs

= 58, 3.

V 3 lm

= 56, 10

Mqbr

= 65,4

c amal

Vmn(h)

= 59,4
= 65, 12

Sellin 1 )
Elliger 2 ) . 5666. 1liger, , : Die Einheit des Tritojesaja 1928,
6469 je ,
, .
4 -,
ca 15 .
Elliger . .
;
. . , jep je ,3) Sellin .4)

)
3)

NZK 1930,169.
DJes. in s. Verh. 17 .
cp. Khler; DJes. stilkritisch untersucht 1923,94-97.
NKZ 1930, 169.

10

, xohe Elliger,
(: "isim
53 5, , nibhzc
53, 1) jahvc
haphs
2
hphces jahvc
53, ). )
Ha 4 . 56
66 : . . ,
4 - , . . . .
3) ..
.
- , . . .

1. . . .
.
(56,18; 56, 9 - 5 7 , 13; 58, 1 - 5 9 , 15; 6566, 17)
(Gemeinde). 56, 8 57,
19 0 (
, )

(joiu
,
),
57,
14 58, 8 exodusy
. 40,3; 52, 12 exodusy
ce
. . .
. . 63, 18: 64,10 . (
) 66, 1 . (
-) ,
537520 .
.4)
-
(. 49,5.6)
. .
(49, 8) ( 49, 5. 6 0
. . 79.
). . 86 ..

) cp. Mowinckel, ZAW 1931,252 . . 2.

. FKomm. II 24. 25.

108
, 49, 8 0 ).
. .
.
2. - . ce . 4055
, ce . 5666
.
ce .
ra .
, ,
() .1) ca ex0dus-0M .
. :
mispat

, , je (59,11 . 59,9).
- :
-?
-
,


(59, 1)
,

!

,

.

, ;
,

11 (59, 24).

. ,

(56, 11)

,
(57,17).
, ,
ce ,

(59,
10). ,


; ,
,

, (59,12). je mispat
,
, (59, 9).
-
-. 49, 5 -; ,
. , ,
)

. FKomm. II 8.

109
(53, 4.5). :
,

(53, 6).
mispat-a,

,
(. 42,1.3.4). (42,4) (59,11) mispat
( .
3. ,
, ,
0 . ,

(57,
3), ,

(65,2),
-
(65,3),

(65,11), -



(66, 5).
-
(63, 17; 65, 8. 9. 13. 14. 15), .
(65,9),

11 . (57, 15; 66,2) . , ,


( hftirces)
,
,

1)
ha'rcs-a.

-
- 50, 79,

42, 3
50, 4.
, ce . 5666
, -
.
4.
. 5666 - .
. 57,
1 . :

,

;
,

.'

cp. Sellin: Geschichte des israelitisch-jdischen Volkes, Leipzig 1932,


II 92. 95 .; Kittel: Geschichte des Voikes Isral III, 369 .; Meinhold: Einfhrung in d. AT 1922, 296.
2) Volz-y: Jesaia. II 207.

2)

110
ce ca - 53, 8:


?
Jep ce
,
.
5 . ..
- (cp. 59,20; 57,18 . 63,1). ce no; (cp. 63, 5:

,

,
59,16:
a \).

(maphgl
(.
49, 5 .) je
aC ).
(cp. 53, 12:

(japhg
.
6. je (56,1. 2; 57, 15; 58, 6. 7. 9),
(. 53,46.1012). .
7. O . . . ce 59, 15b 20 + 63,
16 66,15 . (56,37 66,1824
, , . . .
, , , (56, 5;
60, 20) .1)
. (59, 17)
(59, 18). -
, ( [63, 1]) (63, 3. 6).
, 3 , ,
. (. 42. 1.3.4)
(. 49,6; 53,
46. 8. 1012).
)cp. Volz: Jes. II 202 .; FKomm. II 213.

111
ce
. 5666 ce
. ce
, ,
- . 5666
. . .

.
, - . 5666
,
. . ,
. - . . ,
61, 1 3 ce -.1)

. 5053,

- . 3 .
?

. . , .

. , ce :
- . . . , . 4055.?
:
, -
. Volz, ,
,
,

, . .

. .1)
ce
. ce ,
cp. Jesaia II 201.217.223.232.240.256.

113
,
ca
.1) -
-.

. . ce
. -
mispat-a,

.
.
{ 3 asam)
(. 53, 6).
- ,
. 4055. . 41, 2129; 42,
59 0
(41,25) ,
, ,
(. 42,6 .) .,

.

( , ) :. mispat,
, .
.
42,14, . 41,2129 42,59.
( . 48,
1216; 47,713)

(49,1) je
(48, 15),
(48, 14) (49,8. 9)
- ,
(49,3.5 .).

(49, 3) (44,23).

(49,
4. 5) (49,7).
- 49,1 6
. 48, 12-16.20 . 49,713.
Elliger; DJes in s. Verh. zu TJesaja 283.

114
. 50,13; 51,13. 68 ,
, ,
(50,3), (51,7),
(51, 3),
, (51,8) -
-, ^ (50,5)
,
(50, 6), jep
(50, 78) ,
(50,9).
. 52,13
53,12 ,
. 52, 2 .1) 712 . 54,
.
,
(52, 2), , ; , (52,9. 10).
(54,4),
(54,14); ,
(54, 1 .);
(54, 3). - 52,1353, 12
(52,1315; 53, 1012).
(53,10)
. (53, 10),
(53,12). 52,15
49, 7
, 0
.

. . . , .
*) . 52, 36 (cp. FKomm. 127; Elliger: DJes.
in. s. Verh. zu TJes. 215 .; Mowinckel: ZAW 1931, 109 A. 2; Duhm: Jesaia

390; Halier: Judentum 1925, 62 . 1.)

C J

1 7

I
I

-
1. -
2. -
3.
4.
5. -?

9 53
9 20
2130
31 36
36 41
4153

II -?

54 55

III -
1.
2. -
A. . 42,1 4
. . 49, 1 6
B. . 50, 4 9
. . 52,13 53,12
3. -

56 91
5667
66 88
66 70
70 74
74 76
7 6 - 88
88 91

IV . -
1. ^ . .
(. 4055)
.
.
2. - . .
(. 5 6 - 6 6 )
.
.

92 111

104-111
105107
107111

V - ?

112-114

94104
94 96
96104

You might also like