You are on page 1of 28

б е р з Н И К - GODINA III - BROJ 69 - 13 APRIL 2009 GODINA (PRILOG NA TENDERNIK)

Сите политики
во иста насока
-стабилен девизен курс
www.berznik.com.mk
Data 13. 04. 2009 broj 69
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
3

С
ветот се заморува со кризата, Македонија со тоа на Фондот во Македонија, ја потсети Владата дека и се
дали и треба аранжман со ММФ или пак не? И отворени вратите на ММФ во облик прифатлив и
седмицата што измина, македонската јавност беше соодветен за барањата на Владата. Селм на трибината
бомбардирана од информациите што и како треба посветена на кризата не пропушти да и препорача на
Владата да се задолжи за, наводно да излеземе од Владата да ја стегне фискалната политика и да ги
кризата. Повторно на сцена или ако сакате во игра ММФ. ограничи неразумните трошења. -Има потреба за итна
Јавноста пак ни се подели. Се разбира не толку поради ревизија на македонскиот буџет, а тоа произлегува од
економијата, туку секој гледано низ призмата на својот фактот што буџетот за 2009 година е проектиран врз
политички приврзок, а за тоа каква економија ни е претпоставка за пораст на приходите од 13 отсто, но
потребна за спас од стопанскиот колапс или летаргичната податоците од крајот од првото тримесечје говорат за пад
долгогодишна монетарна политика ... не е баш јасно. Во на приходите, изјави Ван Селм.
игра се стабилниот девизен курс - да или не?... пораст на -Неопходно аранжманско врзување со ММФ, но пред се
дефицит.., пораст на каматните стапки... Се на се, како поради рационализирање на јавната потрошувачка, а и
сега стојат работите, ниту една мерка моментно не е во мерки во областа на намалувањето на трговскиот
прилог на сиромашните граѓани.... дефицит и дефицитот во платниот биланс, со
Впрочем за тоа колку е среќен нашиот граѓанин говорат рационализација и поскапување на луксузниот увоз,
клучните наоди на извештајот: Граѓански засновани стимулирање на извозот, одржување и зголемување на
анализи, спроведен од Универзитетот на ЈИЕ, а поддржан девизните резерви, одржување на макроекономската

ММФ, сиромаштија
или економски раст?
од УНДП. Истражување кое покажа дека Македонците се стабилност и стабилен курс на денарот, заедно со мерки
најнесреќни луѓе во регионот, ги мачи сиромаштијата, кај стопанските субјекти за нивно рационално однесување
нерамноправната положба во општеството, а одредени и преструктурирање, предочи и Хари Костов, прв човек на
социјални и етнички групи се дискриминирани. Комерцијална банка. И тој, како и ММФ, препорачува
Истражување според кое се гледа нееднаквоста во однос драстично намалување на целата јавна потрошувачка и
на приходот кај граѓаните и тоа во соооднос: 20 отсто, елиминирање на проекти кои не се неопходни моментно...
најбогатите од населението имаат 42 отсто од вкупниот Соработката со ММФ Владата како варијанта се уште
приход, а најсиромашните 20 отсто примаат само пет не ја потврдува, но ниту ја отфрла, како што го правеше
отсто. Од друга страна има и голема регионална тоа до скоро. Иако министерот за финансии, Трајко
нееднаквост во квалитетот на животот на граѓаните во Славески, убедува дека Македонија сама може да се
Македонија и потреба за преземање политики за справи со кризата. А за волја на вистината, и зад оваа
подигнување на животот во најсиромашните региони на теза, според мнението на медиумите, стојат голем број
земјата... економски приврзаници....Тој вели дека иако лани го
Во меѓувреме, тие најбогатите, бидејќи се сити, убаво завршивме аранжманот со ММФ, Владата продолжила
облечени, прошетани и да не кажам, збеснати од редовно да се консултира со нив за економски
задоволства на сметка на сиромашните кои имаат само прашања.... Тој ја поздрави важната улога која на ММФ му
пет отсто од вкупниот приход, се занимаваат со тоа дали ја дадоа меѓународната заедница и светот, но сепак
Владата скапо се задолжува. Не убедуваат дека Владата според него ММФ не може да не спаси од буџетскиот
мора да побара и кредит од Меѓународниот монетарен дефицит, бидејќи Фондот не дава поддршка на буџетот,
фонд за да ја спаси државата од економски колапс. Но, туку на платниот биланс.
никако не наведуваат ниту една мерка што самите можат Инаку, на средбата што ќе се одржи кон крајот на април
да ја понудат за благосостојбата на граѓаните... Ако ништо со новиот шеф на мисијата на ММФ во Македонија, ќе се
друго, барем поголем дел од нив редовно да ги разгледаат економските можности и ќе се предложат
исплатуваат и онака малите плати... А, колапсот како да соодветни мерки за да се надминат проблемите во
ни е од вчера, од економската криза ( и тоа до некаде ќе државата, изјави Ван Селм. Владата, пак, најави дека ќе
не стаса, ама понатаму)... па ние сме во колапс откако ја преиспита стапка на економски пораст, која при
владите ни дозволија да се создаде вештачка елита- донесувањето на буџетот беше планирана на 5,5
капиталисти кои го украдоа и народниот дел од колачот, проценти на годишно ниво, односно на еден процент за
па сега ни мудруваат како треба да се првиот квартал, според најновиот извештај на Народна
работи....Форсираат тези, се разбира, пак преку нас, банка.
медиумите, дека е опасно растечкиот дефицит во - Ќе се коригираат макроекономските показатели, во
платниот биланс и во буџетската каса да се покриваат со согласност со реалната состојба во Македонија
Makedonka Baldazarska кредити од странски комерцијални банки и од домашното предизвикана од глобалната криза... По алармот од
Glaven i odgovoren стопанство. Како тоа да го разбира народот... Зошто се бизнисмените кои бараат Владата итно да реагира и да
urednik na берзНИК тие платени, па да најдат решение без да ги инволвираат му помогне на стопанството, и вицепремиерот Ставрески
e-mail: луѓето кои тоа воопшто не го разбираат, а не да се кријат уверува дека ќе има ребаланс на буџетот до средината на
berzNIK@interNIK.com.mk зад нивната сиромаштија... А токму поради загубите во мај, но не кажува од каде ќе се крати. За десетина дена ќе
буџетската каса и во тековната сметка, сега и дел од пресметува од кои ставки во буџетот ќе се намалуваат
експертската ( економисти приклонети кон една политичка средства без да се загрози макроекономската стабилност
опција)и меѓународната јавност ја предупредија Владата на земјата.
дека треба итно да побара кредит од ММФ. До следниот
Во тој контекст, Берт ван Селм, постојан претставник понеделник
4 берзНИК broj 69
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
Data 13. 04. 2009

ОСУМ ЗЕМЈИ ОД ЕУ СО ЈАВНА ПОДДРШКА ЗА НАШАТА ЗЕМЈА

Шенгенскиот визен ѕид за Македонија се руши?


- Министрите за надворешни работи на Прогрес е постигнат во сите четири
Италија, Полска, Словенија, Унгарија, области утврдени со патоказот за визна
Словачка, Естонија, Летонија и на
Литванија, викендов испратија писмо до
либерализација. Значајни реформи се
Европската комисија со кое го спроведуваат во правосудството, човековите
потврдуваат прогресот на Македонија и слободи и права и безбедноста. Поради тоа
другите земји од Западен Балкан во неопходните одлуки за безвизен режим
исполнувањето на условите за визна треба да бидат донесени без одложување
либерализација и бараат одлуката за
штом земјите ги исполнат критериумите
симнување на шенгенската визна
бариера да биде донесена без утврдени во регулативата на Советот
одложување.
- Според наша проценка прогрес е
постигнат во сите четири
области утврдени со патоказот за визна
либерализација. Значајни реформи се
спроведуваат во правосудството,
човековите слободи и права и
безбедноста. Веруваме дека неопходните
одлуки за безвизен режим треба да бидат
донесени без одложување штом земјите
ги исполнат критериумите утврдени во
регулативата на Советот. Потребно е да
се забрза процесот на носење на
одлуката, имајќи ги предвид претстојните
избори за Европскиот парламент и еден позитивен резултат. процесот на визна либерализација имајќи
номинацијата за новиот состав на Напротив, само за деценија и пол го го предвид Иницијалниот извештај за
Европската комисија, се наведува во продолжи владеењето на ситните напредокот на земјата од ноември,
заедничкото писмо на Франко Фратини, балкански автократи и наместо европски минатата година, како и првичните
Радослав Сикорски, Самуел демократии, стабилни цивилни општества извештаи од трите оценски мисии што
Жбогар, Кинга Генц, Мирослав Лајчак, и пазарни економии произведе експерти од земји-членки на ЕУ ги
Урмас Пает, Марис Риекстинс и Вигаудас хибридни режими, илиберални извршија во февруари и март.
Ушацкас, упатено до потпретседателот на демократии и компетитивни Македонија се посочува како
ЕК Жак Баро, еврокомесарот за авторитаризми. Овој период можеме најнапредна земја во процесот на визната
прширување Оли Рен и до чешкото слободно да го наречеме една изгубена либерализација бидејќи, постигна голем
претседателство со ЕУ. деценија за Западниот Балкан. Од овие напредок во сите сфери утврдени во
Шефовите на дипломатиите на осумте причини Владата на РМ и сите влади во патоказот на Европската комисија за
земји ја повикуваат ЕК до мај да го регионот се надеваат дека со визната укинување на визната бариера -
подготви извештајот за постигнувањата либерализација ќе се постигне отворена безбедноста на документите, борбата
на земјите од Западен Балкан можност за патување на нашите граѓани, против криминалот и корупцијата,
во процесот на визната либерализација. за соработка со нивните врсници воведувањето на системот за интегрирано
Ако биде позитивен, Комисијата треба и бизнис партнерите од ЕУ, ќе гранично управување во делот за азил и
без одложување да му предложи на овозможи граѓаните да се изложат на миграција, како и во однос на
Советот на ЕУ укинување на визите. Тие влијанието на ЕУ и со тоа да се фундаменталните човекови права.
воедно искажуваат поддршка за намерата постигне темелна преобразба на нашите Особено се потенцира фактот дека
на чешкото претседателство да го држи општества, изјави Боцевски. досега се издадени над 400.000
ова прашање високо на својата агенда со Македонските граѓани, како што биометриски пасоши, процес што е
цел да се постигне напредок во текот на посочи, годишно плаќаат пет милиони обврска и за земјите од ЕУ кои треба
летото. евра за шенген визи, на што треба да да го завршат до јули годинава, а некои
Првите луѓе на дипломатиите на се додадет и грчките визи, а 70 проценти од нив воопшто го немаат почнато.
Италија, Полска, Словенија, Унгарија, од младите во Македонија никогаш не Во исполнувањето на условите за
Словачка, Естонија, Летонија и посетиле земја од ЕУ. Се создава визна либерализација како комплексен
Литванија, веруваат дека целата и генерациски јаз меѓу младите и процес, покрај Секретаријатот за
процедура околу симнувањето на визната нивните родители кои слободно европски прашања, се вклучени
бариера за граѓаните на државите од патуваа во Источна и во Западна Европа. и министерствата за внатрешни работи,
Западен Балкан може да биде завршена - Ќе продолжи интензивното за надворешни работи, за правда, како
до крајот на годината, а безвизниот лобирање за да овозожиме македонската и други институции. За сите преземени
режим да почне да се применува од 2010 приказна односно реформската ѕвезда активности и спроведени
година. како што ја нарекуваа РМ во процесот на реформи СЕП ажурно со нон-пејпери на
Вицепремиерот за европски прашања визна либерализација да продре во сите секои две недели, односно месечно, ги
Ивица Боцевски денеска го поздрави сфери и сите институции на ЕУ и информираше Брисел и земјите-членки
заедничкото барање на шефовите на во земјите членки, а во таа активност ќе на ЕУ.
дипломатиите на осум земји од ЕУ за биде вклучен и новоизбираниот Покрај осумте држави, кои се
забрзување на процесот на целосна претседател, премиерот министрите во заложија за побрзо укинување на
визна либерализација за државите од Владата, изјави вицепремиерот за визите, континуирана поддршка за ова
Западен Балкан. европски прашања. прашање Македонија добива и од други
- Шенгенскиот ѕид кон земјите од Република Македонија, според држави во ЕУ меѓу кои и од Франција,
целиот регион, вклучително и Македонија оценките во Брисел, демонстрираше јасна Германија и од актуелниот претседавач
не произведе ниту една предност и ниту политичка волја за заокружување на Чешка.
Data 13. 04. 2009 broj 69
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
5
6.04.2009 g. PONEDELNIK
S O D R @ I N A
1. KRATOK PREGLED NA NASTANI
Изборите завршија- сега сериозно за ММФ, Албанија, Босна и Херцеговина, Србија, Хрватска,
VOVEDNIK ............................................3 анализира Утрински весник... Веќе од оваа Црна Гора, Молдавија и со УНМИК/ Косово, во
недела се очекува Владата да почне сериозни 2008 година достигна 20,1 отсто од вкупната
дискусии во своите редови околу можноста за надворешно-трговската размена. Во рамките на
склучување нов аранжман со ММФ... Поголем таа сума, извозот изнесувал 1,41 милијарда
BERZNIK - PONEDELNIK SREDA ....................................5-7 број аналитичари веќе од поодамна предупредија долари, a увозното салдо се броело со 762,56
дека состојбите во македонската економија се милиони долари.
РЕГИОНАЛНИ БЕРЗИ............................................8-9 лоши, во буџетот нема пари, а девизните резерви Во фокусот на денешните весници и веста: -
се топат, па најдобро е час поскоро Македонија Најголемата македонска фармацевтска
да чукне на вратата на ММФ, барајќи итен индустрија Алкалоид бара да купи фармацевтски
НА ДОМАШЕН ТЕРЕН.............................10-13 аранжман. Таквото мислење го делат и дел од куќи од регионот во вредност не поголема од 10
економските министри во Владата на Груевски, милиони евра, изјавил Живко Мукаетов,
иако засега на ниво на личен став... генералниот директор на оваа компанија, за
ИНТЕРВЈУ: ТИХОМИР агенцијата Ројтерс. -Алкалоид држи 37 отсто од
пазарот во Македонија, 21 отсто од пазарот во
А, дека земјава не треба да чека и да Србија, 12 отсто во Босна и 11 отсто од пазарот
Ј О В А Н О В С К И .................................14-15
тактизира, туку побрзо да преговара за аранжман, во Хрватска. Компанијата лани остварила
доволен доказ е што веќе бара итен заем, и тоа нетопрофит од 8,2 милиони евра.
под комерцијални услови, од неколку странски -Факомци ја освојуваат Баварија-Најголемата
СВЕТ ВЕСТИ..........................................................17-19 банки... металопреработувачка компанија во Македонија
-Стигнуваат поевтини кредити, најавува и ФАКОМ минатата недела направи успешна
BERZNIK - ЧЕТВРТОК-САБОТА .................................20-22
Вечер.-Македонија ќе се задолжи со 50 милиони презентација пред германските компании од
НЕДЕЛАТА ЈА ОДБЕЛЕЖАА................................24 евра кај Европската Инвестициона Банка (ЕИБ) областа Регензбург. Ова беше трета презентација
со цел да им помогне на македонските на македонската компанија во Германија, која е
БЕРЗА..................................................25-26 претпријатија во економската криза да дојдат до дел од новата деловна политика и стратегија на
поевтини кредити. Ова вчера за ВЕЧЕР го факомци за освојување на европскиот пазар.
потврди министерот за финансии, Трајко Презентацијата се одржа под насловот -Баварија
Славески кој потенцира дека ова е една од сетот и Македонија заеднички шанси во надворешната
мерки на Владата да се помогне на стопанството економија.
во услови на глобална финансиска криза. -Се Телеком Словенија подигна заем за
I M P R E S S U M работи за заем од 50 милиони евра. Постапката е македонскиот мобилен оператор, пренесува Вест.
започната и очекуваме да заврши кон крајот на -Телеком Словенија обезбеди 295 милиони евра
идниот месец. Средствата ќе бидат ефективни за купување на Космофон и за рефинансирање
веќе на почетокот на јуни - изјави Славески. на старите долгови на мобилниот оператор,
Нова Македонија пак објави:Со итра даночна информираа од словенечката компанија. Парите
Izdava: INTERNACIONAL NIK AD - Skopje политика Владата го чисти стопанството. -Итра се подигнати во два кредити од конзорциум од
Mediumska biblioteka i digitalna arhiva даночна политика на намалување на даноците на осум европски банки. Словенечкиот оператор на 5
Redakcija na берзНИК сметка на зголемување на даночната основа веќе март годинава потпишал договор со конзорциумот
Adresa: Plo{tad MAKEDONIJA bb, p.fah 882 Skopje, 1000, извесен период се води во Македонија. од осум европски банки за кредит од 190 милиони
R.Makedonija Познавачите велат дека се работи за политика со евра за купување на Космофон и на Германос и
Tel. 02/25.32.800 faks: 02/25.32.839 која Владата сака да го исчисти стопанството од за кредит од 105 милиони евра за рефинан-
Internet: www.interNIK.com.mk; фирмите што подолг период работат со загуба, a сирање на страите обврски на мобилниот
e-mail: info@interNIK.com.mk исто-времено се принудуваат компаниите да го оператор...
затегаат ременот кога станува збор за -Кризата ги разбуди бизнис гатачите, е наслов
Izvr{en direktor: Zdravko Josifovski непродуктивните трошоци. на истражувачката сторија во Дневник.-Облечете
Marketing: Ivona Josifovska Денес ќе читате и дека Македонија е со успех,освојте 5.000 евра посетувајќи го бизнис-
IKT Menaxer: Kiro Velkovski најголем бенефит од единствениот трговски курсот плус заработете по 5 евра по секој контакт.
Menaxer za delovni odnosi: Divna Pe{i}
договор.-Повеќе од две милијарди долари Вакви примамливи понуди неодамна ги
разменила Македонија, во текот на минатата преплавија огласите по медиумитематеријал од
година со земјите од ЦЕФТА. Трговијата со француската фирма Алтесе.
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI
MEDIUMI берзНИК
берзНИК e osnovan 2007 godina.
2. TOP VESTI - RELEVANTNOST PO BROJ NA OBJAVI
1. РАСТ НА ПРОМЕТОТ НА БЕРЗАТА (*****)
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI 2. ИЗБОРИТЕ ЗАВРШИЈА - СЕГА СЕРИОЗНО ЗА СОРАБОТКА СО ММФ (***)
MEDIUMI берзНИК с.7 ИГРА СО КАМАТИТЕ
ДНЕВНИК
Broj: 56 с.6 РАСТ НА ПРОМЕТОТ НА БЕРЗАТА с.7 СЕКОЈ ПЕТТИ ДЕНАР ВО ДРЖАВНАТА КАСА Е ЗАЈМЕН
Data: 01.12.2008 с.6 КОНТРОЛА ВО КОМЕРЦИЈАЛНА ЗА ФРЛЕНИТЕ КАРТИЧКИ
с.6 НОВА АУКЦИЈА ЗА ЕДНОМЕСЕЧНИ ДРЖАВНИ
SE DISTRIBUIRA SAMO SO PRETPLATA ЗАПИСИ ВЕЧЕР
с.7 ФАРМЕРИТЕ НЕМААТ ПАРИ ДА ЈА ОСИГУРААТ с.6 СТИГНУВААТ ПОЕВТИНИ КРЕДИТИ!
FOTO NASLOVNA: СТОКАТА с.6 ЕВРОТО ЗАЈАКНА ЗА 1,5% ВО ОДНОС НА ДОЛАРОТ
СИТЕ ПОЛИТИКИ ВО
БИЗНИС с.7 БЕРЗАНСКОТО СИВИЛО ПРОДОЛЖИ И ВО ПРВИТЕ
ИСТА НАСОКА ДЕНОВИ ОД АПРИЛ
- СТАБИЛЕН ДЕВИЗЕН с.3 МАКЕДОНИЈА СО НАЈГОЛЕМИ БЕНЕФИТИ ОД
ЕДИНСТВЕНИОТ ТРГОВСКИ ДОГОВОР с.7 БЛАГОЈ ЃОРЕВ ОБЕЗБЕДИ СЕМЕ, ЌЕ СЕ ЗАСЕАТ
КУРС 6.500 ХЕКТАРИ
с.7 НА МЕНУВАЧКИОТ ПАЗАР НАМАЛЕН ПРИЛИВОТ НА
ДЕВИЗИ
Foto:
с.8 КУПУВАЊЕТО АКЦИИ МОЖЕ ДА БИДЕ ВЕСТ
Robert Spasovski ПРОФИТАБИЛНО ЗА ИНВЕСТИТОРИТЕ
с.6 АЛКАЛОИД ЌЕ КУПУВА БАЛКАНСКИ КОМПАНИИ
с.9 ПРОМЕТОТ ОД ТРГУВАЊЕТО 21,5 МИЛИОНИ ДЕНАРИ
Redakcija na берзНИК с.6 295 МИЛИОНИ ЕВРА ЗА КОСМОФОН И ЗА
Internet distributiven sistem: www.interNIK.com.mk с.10 ВОДЕЧКИТЕ ИНДЕКСИ НА ВОЛСТРИТ – ПОЗИТИВНИ НЕГОВИТЕ ДОЛГОВИ
Glaven i odgovoren urednik: Makedonka Baldazarska с.12 АМЕРИКАНСКИОТ ДОЛАР ПОТОНА ПОРАДИ с.6 MAT ДОБИ УШТЕ 15 ДЕНА ДA ЈA СЕРВИСИРА
САМИТОТ Г-20 НОГАТА НА ТРКАЛОТО
Novinari: Vaska Mickoska
Evoluator na vesti: Renata Tasovska
operatori: Mare Lazarevska, Martin Arsovski, \or|e Rexi} i УТРИНСКИ ВЕСНИК НОВА МАКЕДОНИЈА
Darko Tripunovski с.7 ИЗБОРИТЕ ЗАВРШИЈА - СЕГА СЕРИОЗНО ЗА ММФ с.8 ЧЕВЛИТЕ НА „БАРГАЛА” НА СТРАНСКИОТ ПАЗАР
Fotoreporter: Robert Spasovski с.7 „БАРГАЛА” ГИ СКЛУЧИ ДОГОВОРИТЕ СО СТРАН- с.8 „АЛКАЛОИД” ЌЕ КУПУВА ФАБРИКИ НА БАЛКАНОТ
СКИТЕ ПАРТНЕРИ ‘
Marketing, distribucija i proda`ba: ШПИЦ
INTERNACIONAL NIK AD - Skopje ВРЕМЕ с.6 БУЏЕТОТ КАКО ГЛАДНА ЛАМЈА
с.7 БЕРЗАТА ЖИВНА ВО МАРТ с.6 „МАВРОВО” ВО ШТРАЈК
6 берзНИК broj 69
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
Data 13. 04. 2009

7.04.2009 g. VTORNIK
1. KRATOK PREGLED NA NASTANI
Владата за денеска повторно закажа аукции на завршија во преполните скопски магацини со Маврово инженеринг...
државни записи. Имено, ќе се одржат три аукции - млеко што остана како резерва. Мегаломански се Вечер- Министерот за труд и социјална
на едномесечни, тримесечни и шетсмесечни работеше, се откупуваше цела количина на политика Џељаљ Бајрами, на Конференција за
државни записи. Аукцијата за едномесечните понудено млеко без визија што понатаму со него. политиките за вработување најави дека до крајот
записи е вонредна и трета веќе едноподруго, Роџер Оскарсон мислеше дека ќе ги истисне сите на годината со годинешниот акциски оперативен
додека емисиите на тримесечните и други млекарници од пазарот со тоа што ќе го план за вработување државата ќе вработи 9.500
шестмесечните државни записи се веќе откупи млекото по многу висока цена. Имавме лица, за што се одвоени 593 милиони денари. Со
испланирани во календарот на Министерството за пазар за 30 тони, а откупувавме 80. Немаше минатогодишниот оперативен план беа опфатени
финансии, објави Утрински весник.... празен магацин низ Скопје каде што немаше 6.800 лица и одвоени 290 милиони денари.
Владата со овие три аукции ќе се обиде да наше млеко..... - Со оперативниот план се предвидени повеќе
прибере околу 36 милиони евра од банките, Нова Македонија, пак објави: - Долгот на мерки за самовработување, за вработување на
граѓаните и од фирмите. Каматите не се фиксно Велија Рамковски кон Сведмилк не е само лица над 55 години, на самохрани родители, како
одредени, а во најавата за аукциите стои дека 300.000 евра, туку 1,8 милиони евра. Против и на лица кои ги напуштаат установите за кои се
каматите ќе се одредуваат според американски Хедис се поднесени две тужби, една поради грижи државата - напомена Бајрами.
тип. Во него ќе читате и предлози за кризата...- неплатен долг, а друга за прекршување на Денес пооптимистички најави и од учесниците
Денарот да се замени со евро е една од идеите договорот со млекарницата во кој се обврзува на пазарот. Македонскиот пазар на капитал
што во изминатиов период ја подгреваат дека секое преземено количество млеко ќе го конечно почна да се раздвижува. Цените на
одредени кругови, а се’ повеќе се наметнува како плаќа авансно, што во случајов не е сторено... Ги акциите престанаа да паѓаат и се стабилизираа
тема за разговор откако Македонија се соочува со повикуваме фармерите да не подлегнуваат на на ниво од 2005 година. Експертите велат дека
сериозни економски предизвици во последниов неговите невистини и обиди за манипулација со македонските компании кои котираат на Берзата
период. …. наводен долг од 300.000 евра, бидејќи Рамковски за среќа и не се реално погодени од кризата, а
Во врска со идејата за воведување на еврото треба да плати шест пати поголема сума од оваа доказ за тоа е што тие годинава почнаа да
во Македонија, гувернерот Петар Гошев за соопштија менаџерите на млекарницата. Новите исплаќаат дивиденди кои се повисоки од лани. На
Утрински весник изјави дека таа е технички газди на Сведмилк најавуваат дека преземаат овој список се најдоа повеќе банки и компании
неизводлива, бидејќи Европската унија не активни чекори за носење свеж капитал во меѓу кои Гранит и Алкалоид.
дозволува еднострано воведување на еврото, Сведмилк Македонија... Владата ја издаде осмата емисија на
како и дека евентуален таков потег не би ги Врие и во Маврово, пренесуваат дневните обврзници за денационализација, пренесува
решил преку ноќ економските проблеми на изданија на македонскиот печат....Околу 130 Бизнис. Како што вчера информираше
земјава, иако би се елиминирал ризикот кај работници вчера почнаа генерален штрајк, кој ќе Министерството за финансии, вкупниот износ на
девизниот курс..... трае се’ додека не ги добијат заостанатите плати кој се издаваат обврзниците за
Сведмилк и денс топ тема во сите печатени и придонеси за изминатите шест години.. денационализација од Осмата емисија е 23
медиуми. -Феникс не го дава Сведмилк. - Тие ја повикуваат финансиската полиција и милиони евра. Co емисијата се опфатени сите
Фармерите-кооперанти на Сведмилк своите пари анти-корупциската комисија да испитаат каде решенија за денационализација кои станале
ќе си ги добијат оваа или наредната недела. Ова завршил капиталот на Градежното претпријатие правосилни до 31.12.2008 година, а во кои како
е последното ветување што пристигна од новиот Маврово, кое поради големите долгови наскоро ќе надомест се даваат обврзници. Инаку,
сопственик на млекарницата, американско- оди во стечај. Работниците штрајкуваат во обврзниците за денационализа-ција се издаваат
израелскиот фонд Феникс енерџи, а е реакција на мензата на претпријатието за кој најавија дека ќе како дематеријализирани хартии од вредност, а
разните приказни што се плетат околу трае секој ден, се’ додека раководството на на сопствениците на обврзниците Централниот
компанијата, во кои се вмешани различни сегашниот мнозински сопственик, хрватската депозитар за хартии од вредност им доставува на
интереси на приватни и владини лица... фирма Ингра, не се сретне со нив. домашна адреса известување за личниот износ
- Мегаломанските трошоци го заглавија Градежниците бараат судот да не отвори стечајна на емитувани обврзници. Државните обврзници
Сведмилк, вели Ала Ал Кафаги, еден од постапка во Маврово, туку детално да го проверат се должнички хартии од вредност со рок на
најгоелмеите акционери на Сведмилк и работењето на компанијата за да утврдат дали достасување од една календарска година или
сопственик на Миа бевериџис,во интервју за дел од капиталот на Маврово намерно е подолг рок од денот на издавањето.
Дневник. Парите на фармерите, вели тој, обезвреднет, а дел префрлен во фирмата-ќерка

2. TOP VESTI - RELEVANTNOST PO BROJ NA OBJAVI


1. МЕГАЛОМАНСКИТЕ ТРОШОЦИ ГО ЗАГЛАВИЈА „СВЕДМИЛК” (*****)
2. ГРАДЕЖНИЦИТЕ ОД „МАВРОВО” ВО ГЕНЕРАЛЕН ШТРАЈК (****)
ДНЕВНИК с.6 МАВРОВЦИТЕ ПРОИЗВЕДОА ГЕНЕРАЛЕН ШТРАЈК
с.9 МЕГАЛОМАНСКИТЕ ТРОШОЦИ ГО ЗАГЛАВИЈА „СВЕДМИЛК” с.7 СВЕДМИЛК И РАМКОВСКИ СЕ КАРААТ, ФАРМЕРИТЕ ГУБАТ
с.10 ГРАДЕЖНИЦИТЕ ОД „МАВРОВО” ЈА ПОВИКУВААТ ФИНАНСИСКАТА ПОЛИЦИЈА с.7 ВЛАДАТА ИЗДАДЕ ОБВРЗНИЦИ ВРЕДНИ 23 МИЛИОНИ ЕВРА
с.7 ДОГОВОРОТ JAT-MAT ПРЕД ПОТПИШУВАЊЕ
с.10 ИНСПЕКТОРИ ВО КОМЕРЦИЈАЛНА ПОРАДИ ФРЛЕНИТЕ КАРТИЧКИ

БИЗНИС ВРЕМЕ
с.3 ВРАБОТЕНИТЕ БАРААТ ОДЛОЖУВАЊЕ НА СТЕЧАЈОТ с.6 ДА СЕ СМЕНАТ ЗАКОНИТЕ ШТО ДОЗВОЛИЈА КРИМИНАЛ
с.4 АНТИМОНОПОЛСКА ЌЕ ГО „СКЕНИРА” И ДОГОВОРОТ „АУСТРИАН„-„ЛУФТХАНЗА„ с.6 ГОЛЕМИТЕ СЕ ВРАЌААТ ВО БЕРЗАНСКА ИГРА
с.10 АМЕРИКАНСКИОТ ДОЛАР ПРОДОЛЖУВА ДА СЛАБЕЕ с.7 КОНЗЕРВИТЕ ОСТАНАА ВО ФАБРИКИТЕ
с.7 ГРАЃАНИТЕ ВO КРИЗА, ДРЖАВАТА ВО ИНВЕСТИЦИИ
с.11 ИЗДАДЕНА ОСМАТА ЕМИСИЈА НА ОБВРЗНИЦИТЕ ЗА ДЕНАЦИОНАЛИЗАЦИЈА
с.12 ОФИЦИЈАЛНИОТ ПАЗАР ГО НАПРАВИ ПРОМЕТОТ ОД ТРГУВАЊЕТО ВЕСТ
с.12 БЕРЗИТЕ ВО РЕГИОНОТ ВО ПЛУС с.3 ГЕНЕРАЛЕН ШТРАЈК НА ВРАБОТЕНИТЕ ВO АДГ “MAВРОВO”
с.6 РАМКОВСКИ И ДОЛЖИ НА „СВИДМИЛК“ 1,8 МИЛИОНИ ЕВРА
с.13 ПРОДОЛЖУВА РАСТОТ НА МБИ 10
НОВА МАКЕДОНИЈА
УТРИНСКИ ВЕСНИК с.8 РАМКОВСКИ НА „СВЕДМИЛК” МУ ДОЛЖИ 1,8 МИЛИОНИ ЕВРА
с.7 „ФЕНИКС” НЕ ГО ДАВА „СВЕДМИЛК”, ПАК ВЕТУВА ИСПЛАТА с.8 ШТРАЈКУВАЧИТЕ ВО БИТОЛСКА ШЕЌЕРАНА СЕ ЖАЛАТ НА ТОРТУРИ
с.7 ВЛАДАТА ДЕНЕС ЌЕ СЕ ОБИДЕ СО ЗАПИСИ ДА СОБЕРЕ 36 МИЛИОНИ ЕВРА с.9 ШТРАЈК НА ВРАБОТЕНИТЕ ВО „МАВРОВО”
с.8 ИЗДАДЕНА ОСМАТА ЕМИСИЈА ОБВРЗНИЦИ ЗА ДЕНАЦИОНАЛИЗАЦИЈА
ШПИЦ
с.8 ГРАДЕЖНИЦИТЕ ОД „МАВРОВО” ВО ГЕНЕРАЛЕН ШТРАЈК с.7 РАМКОВСКИ: ТВРДЕЊАТА НА „ФЕНИКС ЕНЕРЏИ” СЕ ПАРОДИЈА
с.7 23 МИЛИОНИ ЕВРА ВО ОБВРЗНИЦИ
ВЕЧЕР с.7 МАВРОВЦИ НА ГЕНЕРАЛЕН ШТРАЈК
Data 13. 04. 2009 broj 69
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
7
08.04.2009 g. SREDA
1. KRATOK PREGLED NA NASTANI
Државните записи вчера беа повторно во Бизнис. -Понудата (количеството) на пари во било понудено да ја купи шведската
фокусот на инвеститорите, а побарувачката на економијата ја определуваат Народна банка на млекарница.... Има ли Моше Баум пари и дали е
аукциите беше солидна. Владата повторо позајми Република Македонија и комерцијалните банки. подготвен да вложи во Сведмилк? Едно писмо од
пари од граѓаните и од стопанството, објавија Co користење на расположливите инструменти за некоја финансиска компанија од Беверли Хилс,
дневните весници. - На аукцијата, беше понуден монетарно регулирање, НБРМ влијае врз потпишано од извесен Исак Санфир, потврдува
износ од една милијарда денари за државни понудата на пари, првенствено, заради дека Феникс енерџи е во добра кондиција и дека
записи со рок на достасување од 28 дена. воспоставување рамнотежа со побару-вачката на поради тоа има на располагање кредитна линија
Побарувачката за едномесечните државни записи пари во земјата и остварување на главната од 20 милиони долари. Но засега тоа е
изнесуваше 2,1 милијарда денари, а монетарна цел стабилност на цените. единствениот документ што упатува на
реализацијата една милијарда денари, од кои Комерцијалните банки влијаат врз понудата на финансиските можности на Баум. Проблемот е
740.000 неконкурентни понуди. Во сопственичката пари преку процесот на кредитна (парична) што документот не е банкарски. Сепак останува
структура на едномесечните државни записи мултипликација..... За да се спречат негативните дилемата колку е финансиски моќна Феникс
емитувани вчера, банките учествуваат со 80,99%, ефекти на кредитната мулти-пликација на енерџи за да го изнесе товарот што го презеде со
додека клиентите со 19,01%. Сос-тојбата на банките, НБРМ ги користи своите располо-жливи Сведмилк?
досега емитуваните државни хартии од вредност, инстру-менти, со кои го регулира кредитниот - Околу 16.000 работници во земјава вработени
заклучно со вчерашниот ден, изнесува 11,2 мили- потен-цијал на банките, a со тоа и обемот на во 5.200 фирми се’ уште ја немаат сефтосано
јарди денари, од кои три милијарди денари се кредити што тие им ги одобруваат на економските реформата бруто-плата бидејќи немаат земено
однесуваат само на досега емитуваните субјекти.... личен доход ниту за јануари годинава, покажуваат
едномесечни државни записи... На аукцијата на Денес ќе читате и дека Моше Баум не податоците на Управата за јавни приходи, објави
тримесечни државни записи беше понуден износ дозволува стечај на Сведмилк.-Стечајот не е Дневник. Заклучно со крајот на минатиот месец
од 600 милиони денари за државни записи со рок решение за Сведмилк и од него корист ќе имаат околу 38.000 работници од над 8.000 фирми не
на достасување од 91 ден. Побарувачката само банките што имаат хипотеки врз зеле плата за февруари, иако до 15-ти во
изнесуваше 756,8 милиони денари, а млекарница, изјави вчера сопственикот Баум. месецов треба да бидат исплатени и за март.
реализацијата 600 милиони денари. Нема да дозволиме да се објави стечај. Имаме Според УЈП, со законот во нејзина надлежност се
Утрински весник, пак додава: Владата пак ја адвокатска куќа која се бори против тоа. Ги фирмите што не доставиле пресметки за плата до
стигна НБМ со камтите. -Владата повторно ја повикувам фармерите да потпишат нови договори нив и тие може да бидат казнети со 2.000 до
стигна Народна банка на Македонија во трката со со млекарницата, бидејќи веќе имаме договори за 3.000 евра...
каматите и продолжи скапо да се задолжува на извоз. Според него, фармерите што постојано се -Работниците не им видоа очи на хрватските
домашниот пазар, во обид да го покрие собираат на протести се само мала група што ја газди,пишува Вечер- Штрајкот на вработените во
буџетскиот дефицит. На вчерашните три аукции поддржува Велија Рамковски, а сите други се Градежната компанија Маврово продолжи и
Владата собра 32,5 милиони евра и тоа преку негови кооперанти на кои им е битно вчера, но тие се уште не добија ветување дека ќе
аукција на едно-месечни, тримесечни и млекарницата да работи. се сретнат со газдите на хрватска ИНГРА,
шестмесечни државни записи. Каматите што беа А за тоа колку тежи Баум, анализира Нова компанија која лани ја купи фирмата. Тие вчера
постигнати со таканаречен американски тип на Македонија. - Баум во Македонија дошол да бара се сретнаа единствено со Глигор Доневски, прет-
нивно одредување се движеа од 8,9 до 9,1 отсто. земјиште на кое би изградил оранжерии за седател на УО на Маврово, но не добија никакви
-Во рецесија атрактивни каматите на производи што потоа би ги извезувал според сите ветувања за нивните барања исплата на
Централната банка, пишува Томе Неновски за западноевропски стандарди. Наместо тоа, му заостанатите плати и придонеси. ..

2. TOP VESTI - RELEVANTNOST PO BROJ NA OBJAVI


1. ВЛАДАТА ПАК СЕ ЗАДОЛЖИ СО ОБВРЗНИЦИ (*****)
2. МОШЕ БАУМ: НЕМА ДА ДОЗВОЛАМ СТЕЧАЈ ВО „СВИДМИЛК“ (****)

ДНЕВНИК с.6 БАНКИТЕ ЗБУДАЛЕА ПО ДРЖАВНИТЕ ЗАПИСИ СО ВИСОКИ КАМАТИ


с.6 ПРОДАЖБАТА НА МЕСО ОД „ЖИТО ВАРДАР” ПАДНА ЗА 20 ОТСТО ВЕЧЕР
с.7 ВЛАДАТА ПАК СЕ ЗАДОЛЖИ СО ОБВРЗНИЦИ с.6 ВЕЧЕР ЕКСКЛУЗИВНО ГИ ОТКРИВА КРАЖБИТЕ ВО СВЕДМИЛК
с.7 БАУМ НЕ ДОЗВОЛУВА СТЕЧАЈ ЗА „СВЕДМИЛК” с.6 РАБОТНИЦИТЕ НЕ ИМ ВИДОА ОЧИ НА ХРВАТ-СКИТЕ ГАЗДИ
с.10 ЕВРОПСКАТА БАНКА ПРОТИВ ВОВЕДУВАЊЕ НА ЕВРОТО БЕЗ ПРОЦЕДУРА с.6 СЛУЖБЕНИЦИТЕ НЕМА ДА ЗБОРУВААТ ПРЕКУ КОСМОФОН
с.6 О ДЕНАРИ КОН ЦЕЛА МРЕЖА
БИЗНИС
с.3 ВЛАДАТА ПОВТОРНО ПОЗАЈМИ ПАРИ ОД ГРАГА-НИТЕ И СТОПАНСТВОТО ВЕСТ
с.4 „ВИП„ СО НУЛА ДЕНАРИ ВО СВОЈАТА И САМО ДЕНАР КОН ДРУГИТЕ МРЕЖИ
с.2 ПРОДАДЕНИ ДРЖАВНИ ЗАПИСИ ОД ДВЕ МИЛИ-ЈАРДИ ДЕНАРИ
с.6 ВО РЕЦЕСИЈА АТРАКТИВНИ КРЕДИТИТЕ НА ЦЕНТРАЛНАТА БАНКА
с.7 МОШЕ БАУМ: НЕМА ДА ДОЗВОЛАМ СТЕЧАЈ ВО „СВИДМИЛК“
с.10 ОСЛАБЕ ВРЕДНОСТА НА ДОЛАРОТ
с.11 ОСМАТА ЕМИСИЈА НА ОБРЗНИЦИ НА ОФИЦИЈАЛ-НИОТ ПАЗАР
НОВА МАКЕДОНИЈА
с.12 ПАЗАРОТ НА АКЦИИ ИМ ОСТАНА НА ДОМАШНИТЕ ИНВЕСТИТОРИ
с.8 „ЖИТО ВАРДАР” БЕЛЕЖИ ПАД НА ПРОДАЖБАТА НА МЕСО ДО 20 ОТСТО
с.13 ПРОМЕТОТ НA БЕРЗАТА СЕ ПРЕПОЛОВИ
с.8 БЕСПЛАТНИ РАЗГОВОРИ СО НОВИТЕ ПАКЕТИ НА „ВИП”
УТРИНСКИ ВЕСНИК с.8 ИТАЛИЈАНЦИ БАРААТ ПАРТНЕРИ ОД ТЕКСТИЛ-НАТА И ОД КОЖАРСКАТА
с.16 ВЛАДАТА ПАК ЈА СТИГНА НБМ СО КАМАТИТЕ ИНДУСТРИЈА

с.17 БЕРЗАТА ВЧЕРА ВО МИНУС с.9 ВЛАДАТА ПОВТОРНО СЕ ЗАДОЛЖИ СО ПОВЕЌЕ ОД 32 МИЛИОНИ ЕВРА
с.17 ГРУЕВСКИ ЛИЧНО ИМ РЕКОЛ НА ФАРМЕРИТЕ: „НЕМА СПАС ЗА ВАС” с.9 КОЛКУ ТЕЖИ МОШЕ БАУМ?

‘ШПИЦ
ВРЕМЕ
с.7 ТРКАТА СО КАМАТИТЕ ПРОДОЛЖУВА
с.6 СЕ УНИШТУВААТ МЛЕКОТО, КРАВИТЕ И ДЕТЕЛИ-НАТА с.9 ИНГРА НЕ ГО СЛУША МАВРОВО
с.6 ИНСТИТУЦИИТЕ ДА ДАДАТ ОТЧЕТ ЗА ПАРИТЕ с.9 ИНСПЕКТОРИТЕ ДА ГО ПРОЦЕДАТ МЛЕКОТО
8 берзНИК broj 69
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
Data 13. 04. 2009

NAJTRGUVANI HARTII OD VREDNOST VO REGIONOT ZA PERIOD OD 2.04.- 9. 04 2009


Data 13. 04. 2009 broj 69
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
9
NAJLIKVIDNI HARTII OD VREDNOST VO REGIONOT ZA PERIOD OD 2. 04- 9.04 2009
10 берзНИК broj 69
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
Data 13. 04. 2009

НА ДОМАШЕН ТЕРЕН....
МАКЕДОНИЈА И АЛБАНИЈА ПОТПИШАА НОВА СПОГОДБА

Поштенските и електронските комуникации –заедничка грижа


Министрите за транспорт и врски на
Република Македонија и на Република
Албанија, Миле Јанакиески и Сокол Олдаши,
во петокот на 10 април, во Охрид потпишаа
Спогодба за соработка на полето на
поштенските и електронските комуникации,
како дел од европската агенда на двете
соседни држави.
- Со Договорот двете страни се обврзуваат
да спроведуваат политики за обезбедување и
развивање на поштенските и електронските
услуги меѓу двете земји, согласно сопствените
позитивни законски прописи, но и европските
директиви, истакна по потпишувањето на
Договорот министерот Јанакиески.
Тој додаде дека со Договорот се поттикнува
билатералната соработката во насока на
разгледување научни и технички прашања од
областа на поштенската и електронската
комуникација кои можат да настанат при
имплементацијата на спогодбата за
реализација на заеднички проекти,
унапредување на соработката меѓу двете
национални пошти, олеснување на транзитот и Имплементацијата на спогодбата за реализација на заеднички проекти, е
поголема безбедност на поштенските пратки,
пред се унапредување на соработката меѓу двете национални пошти,
како и соработката во областите на мобилната
телефонија, сателитскиот систем и поврзување олеснување на транзитот и поголема безбедност на поштенските пратки,
со оптички линии. како и соработката во областите на мобилната телефонија, сателитскиот
Министерот Јанакиески најави дека систем и поврзување со оптички линии
одличната соработка меѓу двете ресорни
министерства ќе резултира со отварање на потпишаниот документ е голем чекор напред за како што е бродската линија Поградец –
директната бродска линија Охрид – Поградец продолжување на соработката меѓу двете Охрид, патниот правец Скопје – Дебар –
пред почетокот на престојната туристичка министерства. Тирана, продолжување на проектот за
сезона. - Ние разговаравме и за соработката во изградба на железничката линија од Кичево до
Албанскиот министер за транспорт и врски, други области односно за реализација на границата со Албанија, активности од интерес
Сокол Олдаши, во оваа прилика истакна дека повеќе заеднички инфраструктурни проекти, на двете соседни држави, истакна Олдаши.

ПРЕДЛОГ СТРАТЕГИЈАТА ЗА РАЗВОЈ НА ШИРОКОПОЈАСЕН ИНТЕРНЕТ БАЛКАНСКИТЕ ДРЖАВИ


ЗАЕДНИЧКИ ЌЕ СЕ ПРОМОВИРААТ
Оптика до секое домаќинство Балканија за
- Собраниската Комисија за транспорт, податоци, (интернет, видео), само за уште
врски и екологија на минатонеделната седница неколку години, поради што е неминовна Балкански туризам
ја поддржа Предлог националната стратегија потребата од дизајнирање, развој и
- Балканот да се промовира и продава како
за развој на широкопојасен интернет, со поставување брзи широкопојасни мрежи со
атрактивен туристички производ, е целта на
акционен план, и препорача да биде усвоена доволен капацитет да им одговорат на
Асоцијацијата за алтернативен балкански
од Парламентот. предизвиците кои ги носи новата дигитална
туризам- Балканија што почна да функционира
- Целта на стратегијата е подобрување на вмрежена економија, рече Димовски, од минатата недела.
сегашната состојба на развој на широкопојасен псоочувајќи дека наредните години ќе бидат - Идејата на Асоцијацијата е сите балкански
интернет и создавање поволна околина за клучни за транзиција на таквите брзи земји да се поврзат и да понудат заеднички
транзиција кон следна генерација мрежи за широкопојасни мрежи. Според официјалните туристички производ, рече претседателот на
широкопојасен интернет, како што е оптика до показатели од Државниот завод за статистика Управниот одбор на Асоцијацијата Владо
секое домаќинство, образложи на седницата и Евростат, Македонија во користењето на Србиновски на промотивната прес-
заменик-министерот за транспорт Љупчо широкопојасниот интернет е лидер во конференција.
Димовски. регионот. Во 2006 година само процент од Србиновски додаде дека Балканот како
Тој истакна дека придобивките од македонските домаќинства користеле туристичка понуда во иднина ќе биде многу
широкопојасниот брз интернет се признати низ широкопојасен интернет, а во 2008, 23 атрактивен.
цел свет, неговото користење го поттикнува проценти. Процентот на домаќинства кои - Многу луѓе од Европа кои го пропатувале
зголемувањето на продуктивноста, како користат копјутер е во постојан пораст и во светот сакаат да го откријат Балканот зашто
предуслов за раст на БДП. На ниво на ЕУ, 25 минатата година изнесувал 46 проценти. овој регион за нив е се уште енигма, истакна
проценти од растот на БДП и 40 проценти од Заменик-министерот за транспорт вели дека Фабио Кутифала, тур-оператор од Италија.
растот на продуктивнсота е резултат на се очекува идните две години во Македонија Туризмот, нагласи Кутифала, ги обединува
употребата на ИКТ и особено на широко уште повеќе да се зголеми трендот на луѓето преку зачувување, промоција и
појасниот интернет. побарувачка за широкопојасниот интернет, по почитување на нивните култури и идентитет.
- Се претпоставува дека постојаната најавите од Македонски телеком АД Скопје Во Асоцијацијата членуваат сите балкански
бакарна телекомуникациска инфаструктура ќе за воведување оптика до секое домаќинство земји и Италија која беше иницијатор за
ги задоволи потребите за брз пренос на со инвестици од 90 милиони евра. формирањето на ваков тип здружение.
Data 13. 04. 2009 broj 69
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
11
НА ДОМАШЕН ТЕРЕН....
ЗДРАВСТВЕНОТО ОСИГУРУВАЊЕ И ЗАШТИТА ЗА СИТЕ

Крупна мерка од 350 милиони денари


Здравствено осигурување за сите, Републичкиот завод за здравствена заштита ќе се нарекува
реорганизација на системот на итна
медицинска помош, активности за
Институт за јавно здравје, а заводите за здравствена заштита -
имплементирање на моделот на семејна центри за јавно здравје. Бирото за лекови, пак, од јануари 2010
медицина, за систематска заштита на младата година ќе прерасне во Агенција за лекови
женска популација од хуман папилома
вирусите, Програма за ретки болести со која се за поткуп. Станува збор за трајно одземање здравствени установи која треба да заврши во
обезбедуваат лекови во вредност од 27,8 лиценца. Според втората измена предвидена август. Отпочната е реализацијата на проектот
милиони денари, воведување целосен скрининг во рамки на Законот и доколку ја прифати за целосна реконструкција и доградба на јавни
за рано откривање на ракот на дојката, како и Собранието, Републичкиот завод за здравствени установи во вредност од 45
за колоректален карцином, се дел од здравствена заштита ќе се нарекува Институт милиони евра и завршена е постапката за
реализираните активности и програми на за јавно здравје, а заводите за здравствена доделување договор за изградба на 17
Министерството за здравство во областа на заштита - центри за јавно здравје. Бирото за амбуланти во рурални средини, проект кој е во
здравственото осигурување и здравствената лекови, пак, од јануари 2010 година ќе тек и ќе трае две години. Отпочната е изградба
заштита. прерасне во Агенција за лекови. на 10 амбуланти.
Министерот за здравство Бујар Османи Во тек е подготовката на Законот за јавно Завршена е постапката за доделување договор
информираше дека здравствено осигурување здравје чија потреба произлегла од новите за изработка на интегриран здравствен
за сите е крупна мерка за која ќе бидат здравствени ризици кои го загрозуваат информатички систем, се очекува склучување
потребни 350 милиони денари годишно. здравјето на населението и се поголемата договор со избраниот понудувач, проект кој ќе
Од 300.000 невработени луѓе во улога на јавно-здравствениот систем во се реализира во следните три години.
државата, посочи тој, околу 75.000 кои се зачувувањето и унапредувањето на здравјето Завршена е постапката за доделување договор
изјасниле дека се пријавуваат во Агенцијата за на населението. Во тек се активности за за јавна набавка на електронска здравствена
вработување за да користат здравствено воведување на моделот на јавно приватно картичка, проект кој ќе трае 18 месеци.
осигурување и не се активни баратели на партнерство во здравството во дијализната Според стратегијата 2009/2017 година на
работа. Од сега тие нема да се пријавуваат во дејност, отворање Национален кома центар во Министерството за здравство се предвидува
Агенцијата и ќе можат директно да ги земаат Македонија каде што ќе бидат згрижени сите реорганизација на предболничката и
здравствените картони во Фондот за пациенти кои имаат потреба од подолготрајна болничката итна медицинска помош за
здравствено осигурување. рехабилитација и медицинска нега. создавање три нивоа на ургентни центри -
На последната седница на Владата Во врска со активностите на Министерството терцијарниот во Скопје, осум регионални и
поминала измена на Законот за здравствена за подобрување на инфраструктурата и останатите локални центри. Според Законот, се
заштита во рамки на која во првиот дел досега опременоста на јавните здравствени установи предвидува општините со помалку од 20.000
лиценцата на лекарите се одземаше по и информатичко заокружување на жители да имаат итна медицинска служба која
правосилна одлука за сторена грешка со што здравствениот систем, Османи укажа дека во ќе биде сместена во здравствените домови.
се загрозува правото и животот на пациентите. тек е спроведување на постапката за Османи најави и отворање нов центар за
Османи информираше дека доколку доделување договор за набавка на нова дијализа во Скопје и прелоцирање на Стариот
Собранието ги прифати измените, лиценцата медицинска опрема во висина од околу 35 центар во Чаир во новата зграда на Клиниката
ќе се одзема и во случај на правосилна одлука милиони евра за потребите на јавните за гинекологија во таа општина.

НАЈАВЕН ПРОЕКТ ВО ИКТ ТЕХНОЛОГИЈАТА

Поголема употреба на македонски зборови


Со проектот се опфатени 20 фонтови со печатни букви, 20 со серифни букви и ракописни букви. Секој од овие
фонтови содржи по 743 карактери и овозможување пишување текстови на околу 40 светски јазици
Преку нов проект -Користи македонески збори, Министерството за соодветен превод. Работната група треба да ги класифицира
информатичко општество ќе спроведе зборовите во три групи: зборови за кои треба да се најдат соодветни
активности за поголема употреба на македонски зборови од областа македонски за постоечките англиски, зборови за кои треба да се
на информатичката технологија во секојдневната комуникација и на направи соодветен превод од англиски на македонски и трета група
македонски кирилични фонтови во работењето со компјутер. англиски теримини кои се широкот прифатени и за кои нема соодветен
Преоктот, што го најави министерот за информатичко општетсво Иво превод, односно ќе се прифатат во нивната оригинална форма.
Ивановски, опфаќа две мерки. Со првата се предвидени активности за Наведувајќи примери за соодветен превод на зборови за
изработка на лексикон на зборови од ИКТ, а со втората изработка на кои граѓаните се изјасниле министерот Ивановски рече дека за
македонски кирилични фонтови. зборовите он-лајн би се користел зборот вклучен, за оф-лајн
- Со притисокот што доаѓа од јужниот сосоед, се повеќе се исклучен, за сервер опслужувач, за веб страница интернет страна, за
нарушуваат нашиот идентитет и јазик и се загрозува нашата азбука. драјвер двигател, за хард диск тврд диск, за лап-топ преносен
Со проектот ќе се обидеме да ја развиеме свеста кај младите да компјутер...
почнат да ги користат македонските зборови и ќе ги збогатиме Според Ивановски, кај фонтовите кои постојано ги користиме на
и заштититиме македонскиот јазик и писмо, оцени министерот македонски јазик има проблеми бидејќи некои печатни букви не се од
Ивановски на прес-конференција. нашата азбука.
Тој информира дека работна група составена од претставници на - Со проектот се опфатени 20 фонтови со печатни букви, 20
министерствата за информатичка технологија и за култура и од со серифни букви и ракописни букви. Секој од овие фонтови содржи
Катедрата по македонски јазик при Филолошкиот факултет ќе врши по 743 карактери и овозможување пишување текстови на околу 40
идентификација на термини и зборови од областа на ИКТ за кои во светски јазици, рече Ивановски, посочувајќи дека фонтовите треба да
комуникацијата се користат англиски термини, за да се најде нивен бидат завршени до почетокот на септември годинава.
12 берзНИК broj 69
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
Data 13. 04. 2009

НА ДОМАШЕН ТЕРЕН....

ПРОГРАМАТА ЗА ФИНАНСИРАЊЕ ВТОРА ФАЗА ОД ПРОЕКТОТ Е-ДАНОЦИ

И малите и средни претпријатија


НА ЗЕМЈОДЕЛСТВОТО

Субвенциите течат
- исплатени околу со електронси пријави
20,5 милиони евра - Малите и средни претпријатија и
самостојните вршители на дејност можат
податоците.
Потребното време, според искуството во
- Според податоците од Агенцијата за своите даночни пријави да ги поднесат УЈП, за поднесување на даночните пријави по
финансиска поддршка на земјоделството и до Управата за јавни приходи по електронски електронски пат е 15 минути, со можност таа
руралниот развој досега се исплатени околу пат. Услугата, која во петокот ја презентираше да се прати дури и една минута пред истекот
20,5 милиони евра, субвенции од Управата, е достапна за овие правни лица од на крајниот рок за нејзиното доставување.
јули минатата година, а за големите Авдиќ потенцира дека од јули минатата
Програмата за финансирање на
даночни обврзници веќе две години. година, кога системот е ставен во функција,
земјоделството, соопшти Министерството за
- Ова е втора фаза од проектот е-Даноци, доставени се 284 даночни пријави по
земјоделство, шумарство и водостопанство.
дел од проектот е-Влада, финансиран од електронски пат и ги повика сите правни лица
Во тек е пријавувањето во подрачните УСАИД, кој има за цел да се олесни деловното да го користат поради предностите што ги
единици на Министерството за работење на компаниите во Македонија, нуди.
земјоделство, шумарство и водостопанство истакна Мухедин Авдиќ, раководител на Управата за јавни приходи, потенцира Авдиќ,
за втората група мерки. Земјоделците, како Секторот за услуги на даночни обврзници во има позитивно искуство од примената на овој
што се додава во соопштението, можат да Управата за јавни приходи. систем кај големите даночни обврзници и најави
поднесуваат барања за пролетни жита, Тој додаде дека предности на овој систем се дека третата фаза од проектот ќе ги опфати и
индустриски и фуражни култури, за заштеда на време и трошоци, намалување на физичките лица и можноста и тие да
оранжериското, градинарското на отворено ризикот од човечки грешки при пријавување на поднесуваат даночни пријави по електронски пат.
и производствотото во пластеници. Исто данокот, побрза и поефикасна обработка на Од УЈП информираа дека за минатата година се
така барања можат да се поднесуваат и за голем број податоци и безбедност на поднесени 135 илјади даночни пријави.
подигање на нови лозови и овошни насади
како и за површини под лозови насади. РЕГИОНАЛНА КОНФЕРЕНЦИЈА ЗА ПОЛИТИКИТЕ ЗА ВРАБОТУВАЊЕ
Барања за субвенции можат да поднесат и
сточарите кои одгледуваат овци, кози, Преку 11 пилот –проекти до 9.500 вработувања
пчели, ноеви и полжави.
- Проектот техничка помош за поддршка на Реализацијата на проектот е поддржана од
Во соопштението е наведено дека
политиката за вработување фаза III, кој се Министерството за труд и социјална плитика,
советодавната услуга за пополнување на
спроведува од ноември 2007 и ќе заврши во Агенцијата за вработување, како и
барањата земјоделците можат да ја добијат
мај 2009 година, поддржан од Европската организациите на социјалните партнери во
од советниците на подрачните канцеларии унија и КАРДС-програмата, во Кочани на 9 Македонија.
на Агенцијата за поттикнување на развојот април оваа година ја имаше регионалната Во проектот се вклучени и локалните
на земјоделството. конференција на која присуствуваа самоуправи преку изработка на локални
- Крајниот рок за аплицирање е 31 мај. претставници од локалната самоуправа и акциони планови за вработување при што
По извршената административна и теренска Агенцијата за вработување од општините од беа изготвени вкупно 11 пилот-планови преку
контрола ќе се реализира и исплатата. источниот регион. Проектот е финансиран од кои во текот на оваа година ќе бидат
Освен овој термин, за поднесување барања Европската унија, а го имплементира вработени 9.500 невработени во Република
се предвидени уште два – 25 октомври и 5 германско-шведски консултантски Македонија.
ноември за останатите култури и мерки кои конзорциум. Конференцијата за политика за вработување,
се предвидени со Програмата за Целта на проектот е да ја подготви земјата што се одржа денеска во мотелот „Градче“
финансиска подршка во земјоделството, се за прифаќање на насоките на политиката за крај Кочани, претставува завршен настан за
вработување кои произлегуваат од Европската овој проект, по што следуваат уште две
наведува во соопштението од
стратегија за вработување и интегрираните регионални конференции во Гостивар и во
Министерството за земјоделство.
насоки за раст и работни места. Кавадарци.

УСАИД, БИРОТО ЗА ЈАВНИ НАБАВКИ И ПРАВНИОТ ФАКУЛТЕТ СО ЕДЕН ПОТФАТ

Центарот за обука во областа на јавните набавки


Крајната цел е да се изгради стабилен, транспарентен, конкурентен и етичен процес на јавни набавки
На 9 април, Бирото за јавни набавки и Правниот факултет заедно со бидејќи тoа придонесува кон поефективно распоредување на
Проектот на УСАИД за деловно опкружување и Програмата за човечки и средствата и буџетските заштеди на даночните обврзници, изјави Мајкл
институционален развој, го промовираа Центарот за обука во областа Фриц, на отворањето на церемонијата.
на јавните набавки. Почетната пет -месечна програма за сертификација, организирана од
Формирањето на Центарот за обука во областа на јавните набавки ќе страна на Центарот за обука, беше дизајнирана врз база на принципот -
создаде група на стручни обучувачи, кои подоцна на сите обука на обучувачи и беше целосно поддржана од страна на УСАИД. Со
заинтересирани страни во областа на јавните набавки (договорни завршувањето на програмата за сертификација, идните обучувачи преку
органи и економски оператори), ќе им обезбеди можности за Бирото за јавни набавки ќе продолжат со обука на сите заинтересирани
професионален развој преку подобрување на нивното теоретско и страни во областа на јавните набавки.
практично знаење во областа на јавните набавки. Крајната цел е да се Покрај поддршката за формирањето на Центарот за обука во областа
изгради стабилен, транспарентен, конкурентен и етичен процес на јавни на јавните набавки, УСАИД исто така помогна во подготвувањето на
набавки. нацртот на новиот Закон за јавни набавки, зголемување на
Транспарентноста на јавните набавки е од суштинска важност за капацитетите на Бирото за Јавни набавки и воведувањето на модерен
градењето на довербата на јавноста и инвеститорите во владата, електронски систем за јавни набавки.
Data 13. 04. 2009 broj 69
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
13
ПАЗАРНИТЕ ЕКОНОМИИ ПОД ПРИТИСОК - ДАЛИ ИМА СВЕТЛИНА НА КРАЈОТ ОД ТУНЕЛОТ?

Сите политики во иста насока -


стабилен девизен курс
-Пазарните економии под притисок - Владата е решена да ја одржи економската стабилност во соработка
дали има светлина на крајот од тунелот?
со Централната банка.... Со препорака за одржување на политиката
беше тема на која минатата недела во
Скопје дебатираа претставници на на стабилен девизен курс беше и Бер ван Селм постојан претставник
Владата, на банки, меѓународни на Меѓународниот монетарен фонд во Македонија. Значи: фиксен
институции и компании од повеќе девизен курс, приспособување на трошењето и проекциите,
сектори. Тркалезната маса ја организираа препораки за справување со кризата
Фондацијата, Конрад Аденауер и
Европската бизнис асоцијација.
Според организаторите, целта на
конференцијата е на едно место
релевантните фактори да дадат предлози
и решенија за кризата кои лесно ќе се
имплементираат, како и да се
продискутира за тоа кои се
перспективите на пазарната економија и
капиталистичкиот систем.
Според гувернерот на Народната
банка на Република Македонија Петар
Гошев, македонскиот банкарски систем го
издржа првиот удар на кризата, остана
стабилен и сигурен, но оти реалниот
сектор е силно погоден, најтешките додаде дека Владата почнала веднаш со на договорот се намалувањето на
денови допрва претстојат. приспособување затоа што е свесна дека државната потрошувачка и
- Негативната повратна спрега меѓу тоа треба да се направи до крајот на приспособувањето на обемот на
реалната економија и финансискиот годината. буџетските приходи. Босна и Херцеговина
сектор може да произведе сериозни Со препорака за одржување на побара кредит од една милијарда евра,
проблеми затоа мора да бидеме постојано политиката на стабилен девизен курс се очекува и Црна Гора да се обрати за
будни, и банките и Централната банка и беше и Бер ван Селм постојан помош. Хрватската влада засега не
Владата на Република Македонија, рече претставник на Меѓународниот монетарен размислува за нов аранжман со фондот.
Гошев. фонд во Македонија. И банкарите сметаат дека е неопходно
Тој посочи на мерките што ги презела Тој посочи дека треба да се направи аранжманско врзување со ММФ. -Би
НБМ заедно со банките за зачувување и ревизија на проекциите, расходите треба требало да се склучи соодветен аранжман
унапредување на стабилноста и за да бидат на ниво на приходите, како со ММФ. Тој, пак, во себе би вклучил,
намалување на негативните ефекти од и макроекономска политика што ќе освен рационализирање на јавната
финансиската криза. Гувернерот порача оневозможи намалување на девизните потрошувачка, мерки во областа на
дека сите политики треба да бидат резерви. Според него, Меѓународниот намалувањето на трговскиот дефицит и
насочени кон одржување фиксниот монетарен фонд ќе и помогне на дефицитот во платниот биланс, со
девизен курс. Македонија доколку има потреба од тоа. рационализација и поскапување на
Министерот за финансии Трајко Селм ја предупреди Владата дека во луксузниот увоз, стимулирање на
Славески потенцира дека ќе се преземат време кога даночните приходи паднаа за извозот, одржување и зголемување на
мерки за подобрување на состојбите во 5 отсто споредено со лани води девизните резерви, одржување на
трговскиот и платниот биланс и одбрана неодржлива фискална политика. макроекономската стабилност и стабилен
на девизниот курс. Девизните резерви во последните
курс на денарот, заедно со мерки кај
- Владата е решена да ја одржи неколку месеци се намалија. Тоа е
стопанските субјекги за нивно
економската стабилност во соработка со показател дека во Македонија нема голем
рационално однесување и
Централната банка. Владата ја простор за експанзивна политика смета
преструктурирање”, истакна вчера Хари
поддржува НБМ во нејзините со закон Селм. Тој потсети дека за осум месеци
Костов, прв човек на Комерцијална
одредени цели, истакна министерот девизните резерви се намалиле за околу
банка, кој исто така, како и ММФ,
Славески. Тој посочи дека во овие услови 400 милиони евра. Нив ги ситнеше
меѓународната криза, но и Владата. препорачува драстично намалување на
треба да се обрне внимание на веќе целата јавна потрошувачка и
присутниот процес на дефлација и да се Резервите паѓаа затоа што паричните
пратки од иселениците лани се намалија елиминирање на проекти кои не се
видат инструментите и мерките во подолг неопходни моментно.
временски период дали е добро земјата за околу 10 отсто споредено со 2007
година. Странските директни инвестиции На конференцијата беше поосочено
да прејде во состојба на стагфлација,
за само половина година паднаа од 4 дека прогнозите за Македонија
како феномен на 21- век кој е поопасен
отсто од бруто домашниот производ на покажуваат дека најреално е да има раст
од депресијата во 30-тите години од
2,5 отсто. Побогатите веќе се задолжија од еден процент. Беше
минатиот век.
Притиснати од светската криза, неколку сугерирарно Владата да излезе со реални
Славески најави дека поради
земји од Источна Европа, па и членки на проекции за да може компаниите да
кризата, Владата веќе прави
приспособување на растот на Бруто ЕУ, веќе склучија аранжмани со ММФ. планираат, како и да
домашниот производ и на инфлацијата. - Унгарија доби кредит од 15,7 милијарди се намали буџетското трошење.
Владата е свесна дека треба да се евра, а Романија 20 милијарди евра. ММФ Присутните пројавија интерес за мерките
направи приспособување на растот на ги кредитира и Украина, Латвија, за поттикнување на извозот, за
БДП и на инфлацијата кои ќе имаат Белорусија, Исланд и Турција. Соседна намалување на дефицитот, како и за тоа
влијание на приходната страна на Србија склучи аранжман за заем од 3 колкави инвестиции се очекуваат
Буџетот, рече министерот за финансии и милијарди евра, а главна карактеристика годинава во земјава.
14 берзНИК broj 69
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
Data 13. 04. 2009

ПРОФЕСОР ТИХОМИР ЈОВАНОВСКИ

Не ни треба меѓународна поддршка


за фиксен девизен курс
Откако меѓународната заедница и светот му Кои беа последиците од таквата ригорозна
дадоа важна улогата на ММФ, со зголемување на политика?
буџетот на оваа институција на 750 милијарди -Последиците од тоа се јасни. Од 1. јануари
долари, за помош на земјите за полесно 1991г. до 31.12. 2006 г. врз основа на мои
пребродување од глобалната криза, во земјава истражувања дојдов до податок дека во тој
повторно се разгореа страстите. Пак се наметна временски период , просечната стапка на пораст
дилемата дали Македонија ќе се впушти во нов на БДП беше 1,6%. Податок од кој се исплашив,
аранжман со Фондот, или пак, Владата ќе се дури и се посомневав да не сум користел некоја
одлучи за поинакво водење на економијата во погрешна методологија. Но, на моја радост,
земјава. Мислењата меѓу експертите се резултатите од моите истражувања се потврдија
поделени: едни сметаат дека сега е вистинскиот со студијата на хрватскиот економист Бранко
момент да се побара помош од ММФ, а други Хорват, според чие истражување за економиите
дека тоа само уште повеќе ќе влијае на на поранешните југословенски републики, беше
забавувањето на економскиот раст.... Кои се потврден истиот процентен раст на БДП од 1,6
придобивките и последиците од досегашното отсто на сите дотогашни републики на СФРЈ. Врз
користење на кредитните аранжмани со ММФ и база на овие истражувања, кажав во јавноста
што би ни донело впуштањето во нови дека Македонија полека но сигурно оди во
аранжмани со нив, разговаравме со професор рецесија после која ќе дојде дефлација и ние ќе
доктор Тихомир Јовановски, човек кој ја следи мора со инфлациони мерки да ја отстраниме
работата на ММФ од формирањето до денес, дефлацијата. Објавив статија во зборникот на
како и неговото влијание и одраз врз Економскиот факултет во Скопје во која
националните економии во земјите во кои заклучокот упатуваше на тоа дека Македонија
дејствуваат... оди од инфлација кон инфлација...
Јас не сум против соработката со ММФ, туку
против рестриктивниот пристап во однос на Кога ја објавивте ваквата анализа, пред да се
Деновиве јавноста е под пресија на
динамиката на растот на БДП и во однос на реализира или потоа?
информации за тоа колку е оправдана или не, одржувањето на висок степен на
повторна соработка со ММФ. Лани ни -Тоа беше интенција (прогноза), која подоцна
стабилност на девизниот курс, проследен со се потврди и оствари. Оттука, пак ќе повторам
завршија долгогодишните аранжмани со висок степен на нереалност
Фондот и Владата се изјасни дека во иднина дека соработката на Македонија, како и
оваа организација ќе има само советодавна соработката на било која друга земја, со ММФ и
од 4,6 отсто. Но, и тоа беше малку. Според моето Светска банка е добредојдена, но не на овој
функција... Вие и при склучувањето на
согледување би се остварувало од 7, па 8, дури и начин. Јас не сум против соработката, туку
минатите аранжмани со ММФ сметавте дека
9% на растеж на БДП, ако Југославија не беше против рестриктивниот пристап во однос на
тоа не е баш најдобрата одлука за
под некое туторство од ММФ, кој што одржуваше динамиката на растот на БДП и во однос на
македонската економија. Зошто?
стабилност и договорен стопански раст. Значи, на одржувањето на висок степен на стабилност на
-За да одговорам на ова прашање, би сакал
индиректен начин беше ограничувана девизниот курс, проследен со висок степен на
да објаснам некои работи. Република
динамиката на стопанскиот развиток. Кога нереалност.
Македонија, како составен дел на СФРЈ, е една
станавме самостојна држава ваквите
од земјите основачи на ММФ. Според тоа, би
ограничувања беа уште полоши, веројатно затоа Јавноста е поделена. Едни ја обвинуваат
било илузорно да се зборува дека РМ, како и
што ММФ мислеше дека ќе имаме голема владата зошто не соработува со ММФ, а бара
сите други поранешни републики во Југославија,
инфлацијата. Можеби за тоа беше пресуден и скапи кредити од странски комерцијални
има нешто против ММФ. Тој како меѓународна
фактот што при распаѓањето на СФРЈ банки, а други ја охрабруваат да не склучува
финансиска институција (не кредитна) е
инфлацијата ескалираше и Македонија се нови аранжмани со ММФ. Според вас, што е
добредојдена за секоја национална економија, не
осамостои со висока стапка на инфлација. најдобро да се стори во моментот?
само заради авторитетот на Фондот, туку и
-Изјавите на моите колеги гледано од
заради тоа што земја, која што соработува со
Како започна самостојното договарање на економски аспект, се многу различни. Ако се
ММФ, има привилегија во смисла на одржување
Македонија со ММФ? погледнат кои се причините за тие разлики, ќе се
на нејзиниот бонитет и авторитет во однос на
-По една, две години од осамостојувањето, види дека во основа лежи политичкиот пристап.
другите земји. Гледано од тој аспект, секоја
Македонија по автоматизам на претходното Секој економист, член на една партија, кога е во
соработка на било која земја, вклучувајќи ја и
членство, стана членка на ММФ и Светската опозиција е против активностите на Владата, а
Македонија, со ММФ е добредојдена. Меѓутоа,
банка. На почетокот тие аранжмани беа кога се на власт, се разбира, ги оправдуваат
концепциски, во последните 30-ина години се
ригорозни во однос на стапката на стопанскиот нејзините постапки. Така за жал, ние имаме еден
случува нешто друго со она што беше ММФ. Од
раст, односно во однос на одржувањето на сепаратен пристап кај економистите во однос на
страв да не дојде до некоја ескалација со
степенот на стабилноста на националната повеќе прашања, а не само кон ММФ.... Тоа не
инфлацијата, особено во неразвиените и земјите
економија и во исто време на одржувањето на чини... Напишав и една статија во моето
во развој, ММФ почна да применува поинаков
степенот на стабилноста на девизниот курс. Тоа списание, Економија и бизнис, што значи однос и
пристап во своето однесување – да го сугерира и
значи дека сите аранжмани што РМ ги имаше со судир помеѓу економијата и политиката... Имено,
да го контролира остварувањето на динамиката
ММФ, од првиот по осамостојувањето до во Република Македонија еден подолг период (од
на стопанскиот развиток. Плашејќи се да не
осамостојувањето до сега ) се остварува
отиде до инфлација, концептот на ММФ во последниот, во себе содржеа еден релативно
политизирана економија наместо економизирана
последните години е да се одржува, што е можно висок степен на рестриктивност. Всушност, тие се
политика. Секоја национална економија мора да
повисок степен на стабилност во националните залагаа за рестриктивна макроекономска
се базира на економијата. А се друго е
економии на штета на стопанскиот развиток и тоа политика посебно во рамки на тоа за
надградба...
што подолго. Ова мое гледање, во еден подолг рестриктивна монетарна политика. Или
временски период се покажа дека е вистинито, практично според нив монетарната политика
Дали ова значи дека завршувањето на
односно дека сум во право. Имено, во периодот секогаш требаше да биде во функција на аранжманите со ММФ во секој случај е
од 1952 до 1988 г. РМ во рамки на Југославија одржувањето на висок степен на стабилност на позитивно од економски аспект или... ?
остваруваше просечен годишен растеж на БДП девизниот курс. -Во тој поглед, како што веќе кажав, а и ќе
Data 13. 04. 2009 broj 69
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
15
повторам, бидејќи партиски не припаѓам никаде, кредитираат стопански развиток, а не
слободен сум да зборувам за моето гледање на Тихомир Јовановски досега има објавени потрошувачки... Најголем процент од добивката
економијата. Социјалдемократите ја почитуваа 486 библиографски единици, од кои околу комерцијалните банки во Македонија ја
соработката со ММФ и остваруваа рестриктивна 280 статии во домашни и надворешни остваруваат по пат на емисија на потрошувачки
макроекономска и монетарна политика. Владата списанија и 18 книги. Во текот на оваа кредити и кредитни картички. Мислам дека
од коалицијата, каде носител е ВМРО-ДПМНЕ недела професорот Јовановски промовира банките треба да се вратат на основната задача
веднаш разви динамичен стопански раст, што уште едно свое научно истражување, - да кредитираат развиток, а не потрошувачка...
според мене е голем чекор во позитивна насока. Но не оправдувам кога стопанството оди во
делото: Економија на менаџери.
Всушност, јас во целото мое работење, во сите рецесија, некој да остварува високи профити...
Промоцијата се одржува во организација на
книги и статии сум познат дека се залагам за Секоја влада кога ќе осети врз база на реални
Стопанската комора на Македонија...
остварување на динамизиран стопански развиток податоци дека одреден временски период нема
(не динамичен). очекувани приливи, а не сака да побегне од
државата. Тоа сега го немаме. Ние може да
увеземе што сакаме под поволни услови, а да динамичен стопански развиток, оправдано е да
Што значи тоа? бара кредит од НБМ, но на база на одлука на
извеземе многу потешко... Значи, нереалниот
- Тоа значи, секоја година да се оди степен Собрание... Владата може да се задолжи кај
девизен курс не создава услови за динамика во
погоре, односно стопанскиот развиток скалесто да НБМ со одлука на Собрание, а може и
стопанството.
оди нагоре. И, од тоа не се откажувам, а има и надворешно да се задолжува од финансиски
Формирањето на фиксен девизен курс и
една плејада на економисти коишто ме институции и комерцијални банки...
одржувањето на таков курс во подолг временски
подржуваат во овој мој став ...
период во една права линија е смрт за
За разлика од нас, има претставници кои Експертите деновиве реагираа на
националната економија... А ние тоа го држиме..
сметаат поинаку. Апсурдот е и тој што некои информацијата дека Владата почнала да бара
економисти, додека беше претходната власт заем кај странски деловни банки од стотина
Дали ова значи дека треба да се прибегне кон
(социјалдемократска) беа за соработка со ММФ, милиони евра?
флексибилен девизен курс?
но беа свесни дека тоа значи рестриктивна -Ако некој сака крах на буџетот во РМ, крах на
- Во прилог на ова што го гледам што се
монетарна и макроекономска политика. Значи, и стопанскиот развиток, тогаш нека мислат така...
случува во реалноста, голем процент на
економијата на земјава е подредена на
договорите меѓу фирмите, меѓу приватни лица и
партиската линија ... затоа што единствен спас за ДАЛИ ја оправдувате тезата на Славески дека
фирмите и меѓу приватни лица и приватни лица,
македонската економија е динамизирање на ММФ нема да го спаси буџетскиот дефицит,
клаузулата денарска противвредност на евра е
стопанскиот развиток, кое според мене се сведува туку го подржува само платниот биланс?
неизбежна. Банките исто така користат таква
перманентно зголемување на БДП од година во -Ако ММФ и натаму инсистира да формираме
клаузула... Тоа значи дека постои страв дека е
година; зголемување на директните странски и фиксен девизен курс којшто доведува до висок
можно еден ден да рикне девизниот курс, па тие
домашни инвестиции; намалување на одливот на дефицит, зошто ни е меѓународната поддршка.
за секој случај да бидат заштитени...
домашниот капитал наменет за развој итн. Ако ние се откажеме од фиксен девизен курс, и
Секое девалвирање на девизниот курс по
одиме кон реален, дефицитот ќе се намали. И
дефиниција претставува плаќање на стари
Како ја оценувате моментната политиката нам економски гледано соработка со ММФ не ни
гревови. Од тој аспект јас сум бескомпромисно
околу стабилноста на курсот на денарот? треба. Тоа е економска страна. Секоја влада има
против девалвирање, и затоа сум предлагач.
- За разлика од голем број економисти во право да се задолжи кај централната банка, но
Можеби и единствен, за скалесто, постепено
земјава, јас имам поинакво гледање. Мислам на крај на годината мора позајмените пари да ги
одење на курсот нагоре. Знам дека пред две
дека девизниот курс на денарот е зрел за врати. Кај комерцијални банки исто така може да
години курсот на српскиот динар, беше 62 динари
девалвирање. Предлагам еден модел на се задолжи и во Македонија и во странство и на
за едно евро, а сега е 93 до 95. Во тоа време
излегување од оваа состојба.- Владата да пазарот на капитал.
девизниот курс на денарот беше 61,5 и сега е пак
поднесе во Собранието закон за измена на
исто. Оттука нема што да не чуди што Србија
законот за девизно работење во кој ќе нагласи Владата беше критикувана и за високите
има подинамичен стопански раст. Нормално,
дека од одреден датум Македонија пристапува камати на аукциите на месечните записи?
таквиот раст носи одредена опасност за
кон флексибилно раководен девизен курс. Тоа би - Секој пазар формира цена на база на понуда
инфлационо влијание, меѓутоа има инструменти
значело, во првите шест месеци да се одреди и побарувачка. Ако Владата има потреба од тие
со кои тоа може да се регулира.
динамика со плус/минус до 5%. Во наредните пари, формира каматна стапка ...
шест месеци да биде +/-10 % , па во наредниот Ако Централната банка ја намали каматната
Во фокусот на јавната критика се и високите
полугодишен период +/-15% и така додека не се есконтна стапка на хартиите од вредност што таа
каматни стапки. Што мислите за ваквата
израмни курсот со реалниот девизен курс. Тогаш ги продава, од 9 на 6 %, нема и каматната стапка
каматна политика?
ќе се појават промени во зголемување на на обврзниците што ги продава Владата да биде
-Мислам дека нема никакви спорови, барем за
извозот, а намалување на увозот. поголема од 6,5%. Основна каматна стапка во
оние кои ја знаат економијата и којшто не се
секоја земја е есконтната каматна стапка, која кај
партизирани- да гледаат од партиски агли. НБМ
Што според вас е реален девизен курс? нас за жал е многу висока и треба да се намали.
кога ќе почувствува дека постојат услови за
-Реален курс е оној девизен курс што одржува Ако сака владата да добие (а мора да добие
остварување на висока стапка на инфлација,
рамнотежа во билансот на плаќање. Второ, средства на база на продажба на нејзини хартии
растење..., презема мерки и влече од кредитните
девизен курс каде што националната валута е од вредност,за разни видови) мора да го
потенцијали на комерцијалните банки (да одат во
примарна, а не секундарна. Девизен курс каде почитува нивото на есконтната стапка. И тука е
НБРМ) за да не се финансира забрзан стопански
девизните резерви се чуваат, а не се одржуваат... трката. Таа не смее да оди нагоре, туку надолу...
раст ... нешто што би довело кон инфлација. Тоа На Македонија не и треба нереална висока
И, што е многу значајно, реалниот девизен курс е
е оправдано. Ако смета дека има потреба да го потрошувачка, покажување дека имаме некаков
еден вид аршин со којшто се мерат вредностите
динамизира стопанскиот раст, таа треба да ги живот. На Македонија и треба макотрпно
на сите стоки коишто доаѓаат во Македонија и на
намалува каматите на благајничките записи за да работење, уште помакотрпно штедење да се
сите стоки коишто излегуваат надвор од
ги натера и банките да ги намалат каматите и да видиме каде сме и да се рамниме со другите
колку струја произведуваме, а не по тоа колку
Информирани сме и дека сте предложени за член на МАНУ. Кој ве предложи и што увезуваме. Да се рамниме на тоа колку штедиме
очекувате? и работиме, на база на тоа колку добиваме
Ме предложија од Економски факултет, Европски центар за меѓународен развој од Белград плата, на база на тоа колку извезуваме и каде, а
и Македонско научно друштво од Битола. Јас очекувам од МАНУ реална верификација на колку увезуваме и што извезуваме и увезуваме.
моите научни истражувања до сега за да можам да видам дали сум на право место или не, и До минатата година имавме висок процент на
натаму да работам. И второ, ако веќе бидам примен, верувам дека ќе придонесам за увоз на прехранбени производи, што е срам за
натамошниот развој на науката во Македонија. Македонија...Нашата перспектива е во
прехранбената индустрија...
16 берзНИК broj 69
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
Data 13. 04. 2009

ИК БАНКА ВО ПРВИОТ КАВРТАЛ БУЏЕТСКИТЕ ПРИХОДИ


ОД ДАНОЦИ И АКЦИЗИ НАМАЛЕНИ
Е-commerce за
корисниците на Visa Буџетот помал за 9,5
Клиентите на ИК Банка, корисници на картичката Visa,
проценти од планираното
можат да ги ползуваат бенефициите од он-лајн купувањето. - Во првииот квартал од годината даночните приходи и
Се работи за многу едноставен систем, кој може да го приходите од акцизи се за 9,5 проценти помали од
користи секој, без оглед на возраста, и притоа, без воопшто планираните со Буџетот за 2009 година.
да се грижи за финансиска или идентификациска кражба. Во период од 1 јануари до 31 март оваа година вкупните
Co цел да се обезбеди максимална безбедност за обете приходи се 15,163 милијарди денари, а според планираното
страни, купувачот и продавачот, Visa имплементираше нов требало да се приберат 16,755 милијарди денари, а
систем наречен VbV Verified by VISA. ВбВ ги запознава
планираните вкупни средства за цела година се 77,247
клиентите со веб-продавницата на трговецот и банката како
милијарди денари.
автентичен Visa сопственик, за да спречи лажна
Според податоците од Управата за јавни
идентификација и да го заштити трговецот од измама. Овој
приходи, најголемо потфрлање во прибирањето на
систем, исто така, им овозможува на клиентите да креираат
пресонална лозинка, со што можат да го заштитат нивниот приходите има кај данокот на додадена вредност каде
идентитет и Visa картичката додека ги извршуваат приходите се за 11,38 отсто помали од планираното. За овој
плаќањата преку интернет. период прибрани се 8,175 милијарди денари. Кај
Единствен предуслов за заинтересирните трговци и персоналниот данок на доход собрани се помалку средства
услужни претпријатија, да располагаат и да ја нудат оваа за 9,01 процент. Од овој данок во Буџетот се слеани 2,028
можност како начин за подостапна и поефикасна продажба, милијарди денари. Кај данокот на добивка има потфрлање за
е да имаат веб страница, на која ќе ја претстават можноста, 9,25 отсто, односно прибрани се 1,996 милијарди денари, а
покрај она што го продаваат, и да аплицираат во ИК Банка кај акцизите има помалку приходи за 5,21 отсто, односно
за склучување договор за користење на овој сервис. ИК прибрани се 2,964 милијарди денари.
Банка досега има издадено 44.000 нови чип платежни Во УЈП истакнуваат дека во споредба со првите три месеци
картички во изминатите неполни две години, при што
од минатата година прибраните средства од даноци и акцизи
обезбедува брзи, сигурни и флексибилни можности за
се помали за 10,3 проценти. Ваквото помало остварување го
клиентите. Од април лани, па досега, инсталирани се 1.000
образложуваат со тоа што во првиот квартал од минатата
ПОС терминали во трговијата за процесирање на Виса.
година имало поголема наплата и оти таа била причина и за
Предвидено е до крајот на годинава, бројот да достигне
2.000 инсталирани апарати. направениот ребаланс на буџетот за 2008 година.

ТЕТЕКС АД ТЕТОВО

Јавна понуда на 17.656 акции


Врз основа на одредбите од Законот Сопствените акции што се продаваат и се предмет на понуда за
за трговски друштва и член 7 oд Законот
продажба преставуваат 3,87% од основната главнина на друштвото
за хартии од вредност, како и
Правилникот за формата и содржината овластува Одборот на директори на повеќе акции од понудените,
на актот за издавање на хартии од Тетекс АД Тетово да ја утврди распределбата на акциите ќе биде по
вредност по видови на хартии од конкретната вредност нацената пред принцип на претходно запишан....
вредност, а во согласност со Статутот на поднесувањето на Барањето до Продажбата на сопствените акции по пат
Тетекс АД Тетово, Собранието на Комисијата за хартии од вредност.... на јавна понуда ќе се смета за успешна
акционери на Друштвото на својата Запишувањето за откуп на акциите ќе доколку процентот на запишани и
седница одржана на 10.април оваа започне 15 дена пообјавувањето на уплатени акции изнесува најмалку 60% од
година донесе одлука за продажба на поканата за запишување на хартиите од понудените акции. Во случај на
сопствени акции од основачката емисија вредност во дневен весник и на веб неуспешност на јавната понуда за
по пат на јавна понуда. Според одлуката страна на Македонската берза и ќе трае продажбата на сопствените акции,
на акционерите, средствата од 30 дена.Запишувањето ќе се врши преку средствата уплатени од страна на
продажбата на акциите ќе се искористат ТТК банка АД Скопје, овластен учесник физичките и правни лица ќе им бидат
за зголемување на вредноста на на пазарот на хартии од вредност, вратени во рок од 15 дена на местото на
тековната актива на Друштвото. овластен од компанијата уплатата на истите во ТТК Банка АД
На продажба по пат на јавна понуда се Покана за продажба на сопствени Скопје....
нудат и се продаваат акции по пат на јавна понуда ќе биде Причини поради кои се стекнати
17. 656 обични акции, сопственост на објавена во Дневен весник и на веб сопствените акции се заради заштита на
Тетекс АД Тетово од првата – страна на Македонската берза. Друштвото од флуктуација на Берзата.
основачка емисија.Номиналната Проспектот за јавна понуда ќе биде Причините поради кои се продаваат
вредност на сопствените акции кои се објавен на веб страна на Македонската сопственита акции се
продаваат берза и ќе биде на располагање на зголемување на тековна актива и
изнесува 3.095 денари по акција. заинтересираните лица во просториите на капиталот на Друштвото. Сопствените
Продажната цена на хартиите од издавачот и на местото на запишување и акции што се продаваат и се предмет на
вредност ќе биде споредпазарната уплата. понуда за продажба преставуваат 3,87%
вредност на Македонска берза. Се Во случај да бидат запишани и уплатени од основната главнина на Друштвото.
Data 13. 04. 2009 broj 69
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
17
ВЕСТИ... СВЕТ...
SHARP ЕВРОПСКА УНИЈА

Загуба од 1,3 милијарди долари Еврозоната во


Јапонската технолошка компанија Sharp мораше да се затворат погони и да се прави
центар на кризата
оствари нето загуба од 130 милијарди јени (1,3 отпис на имотот. Нето загубата инаку е за 30 Актуелната глобална економска криза и
милијарди долари) во минатата година, бидејќи отсто поголема од очекуваната и е прва загуба се заканува на еврозоната, пишува
заради падот на побарувачката за електроника од излегувањето на акциите на Sharp на лондонски Тајмс, предупредувајќи дека
берзата во Токио во 1956 година. најголемата закана за светското
Приходите од продажбата во минатата стопанство сега е претстојната бура во
фискална година изнесуваа 2,85 билиони јени, зоната на заедничката европска валута.
а оперативната загуба на компанијата (приход Весникот наведува дека земјите на
од продажбата минус трошокот на продадената Европската Унија сега се наоѓаат во
стока и административните трошоци) беше 60 самиот центар на кризата, дури можеби и
милијарди јени или двапати повеќе од повеќе отколку САД и Велика Британија,
очекувањата на компанијата. Sharp ќе предвидувајќи дека доколку се случи во
прокнижи дополнителни 9 милијарди јени од следните месеци светот да доживее удар
еднократните отписи поврзани со затворање сличен на оној по крахот на
на производните линии за ЛЦД и четири американската инвестицискна банка
милијарди јени како отпис на вредноста на Лиман брадерс, тоа ќе создаде големата
опремата. Компанијата исто така ќе отпише криза во зоната на еврото.
дополнителни 6,4 милијарди јени заради На земјите од централна и на источна
пониската вредност на нејзините акции. Европа им се заканува финансиски крах, а
економиите на Ирска, Грција и Португалија
ЧЕШКА бележат забрзан пад во својот економски
раст. Кон овие три држави во еврозната,
Самит за источно партнерство на ЕУ би можеле мошне брзо да се приклучат и
Шпанија, но и Италија, која е шампион во
На 7. мај во Прага ќе се одржи самит на кој условите за челнство во ЕУ, па предвиденото буџетскиот дефицит во Европа, наведува
ќе биде промовиран проектот за источно партнерство -ќе функционира како мост се до лондонскиот весник.Тајмс смета дека само
партнерство на ЕУ со шест поранешни денот на отпочнување на преговорите за една земја, а тоа е Германија би можела
советски републики, соопшти денеска чешкото членство. да се најде од помош во една ваква
претседателство со Унијата. Вондра нагласи дека Прага засега се уште ситуација.
Со европското партнерство, што е еден од не решила дали на самитот ќе го покани и Но, големо прашанје е дали оваа земја
приоритетите на Чешка за време на нејзиното белорускиот претседател Александар и ЕУ во целина ќе можат да бидат
претседавање со ЕУ, се предвидува Лукашенко, кого ЕУ го обвинува за поефикасни во санирањето на
воспоставување врски на Унијата со авторитарно владеење и задушување на последиците од евентуалниот удар во
Азербејџан, Белорусија, Грузија, Ерменија, слободата на медиумите. еврозоната, отколку што беше
Молдавија и Украина. - Засега европската политика (во однос на американската Влада при нејзиното
Според чешкиот вицепремиер задолжен за Белорусија) даде делумни резултати, но се гаснење на пожарот предизвикан од
европски прашања Александар Вондра, ниту уште не можеме да кажеме дека ситуацијата е банката Лиман брадерс, заклучува
една од овие шест земки не ги исполнува драматично подобрена, потенцира Вондра. весникот.

САД
АНКЕТА:

Капитализмот –
Владата да не ги спасува автомобилските
најдобар систем компании
Над три четвртини од Американците - околу
Над половина од 76 проценти, сметаат дека Владата треба да
Америкаците или 53 % изјавиле ги остави автомобилските производители кои
дека капитализмот е најдобар се во финансиски тешкотии како Џенерал
моторс и Крајслер да пропаднат, наместо да
економски систем, покажуваат
ги спасува со државно
резулатите од анкетата на
финансирање, покажуваат резултатите од
Расмусен рипортс. Од испитувањето на јавното мислење. Во
испитаниците, 20 % одговориле изминатите неколку месеци Владата на
дека го преферираат САД инјектира милијарди долари за
социјализмот како економски стабилизирање на двата автомобилски
систем, а 27 % воопшто не гиганти од Детроит. И покрај помошта од 17,4
одговориле на прашањето. Во милијарди долари, меѓутоа, тие се уште се на
анкетата од крајот на декември, работ да банкротираат.
70- Фактот дека слободниот пазар Кон крајот на март претседателот Барак
Обама ги отфрли нивните планови за
добива многу поголема поддршка
реструктуирање и им нареди да претстават
од капитализмот доведува до
реалистични решенија, за да добијат дополнителна помош, јасно алудирајќи оти може да ги остави да
одреден скептицизам дека пропаднат.
капитализмот во САД е заснован Според испитувањето на јавното мислење, изготвено по нарачка на телевизијата Си-Ен-Ен, само
на слободниот пазар, наведуваат 37 проценти од Американците се наклонети да купат возило од пропадната компанија. Тие меѓутоа,
авторите на анкетата. стануваат 57 отсто, доколку државата дава државна гаранција при купувањето на автомобил.
18 берзНИК broj 69
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
Data 13. 04. 2009

ВЕСТИ... СВЕТ...
ING HSBC

Преку продажба на имот до


шест милијарди евра
ING, најголемата холандска компанија за растоварување од тие делови, ING ќе добие на
финансиски услуги, планира да прибере помеѓи располагање капитал во висина до четири
шест и осум милијарди евра преку продажба на милијарди евра.
имотот, пренесува Bloomberg News. Компанијата, чии корени датираат од 1743
ING има намера да продаде 10 до 15 година, оствари загуба од 3,7 милијарди евра
деловни единици во следниот период, зависно во четвртиот квартал. Компанијата инаку веќе Со докапитализација до
од тоа колкудозволуваат пазарните услови, се
вели во соопштението од компанијата. Се
прибра 1,4 милијарди евра во февруари, со
продажба на 70% од капиталот во ING Canada.
17,7 милијарди долари
работи за група мали бизниси, кои немаат Исто така, банката од холандската влада доби Најголемата европска банка HSBC прибра
можности да станат водечки на пазарот, а финансиска инјекција во висина од 10 17,7 милијарди долари преку понуда на права
голтаат несразмерно голем капитал. Со милијарди евра во октомври минатата година. на удели, а инвеститорите купија 97 отсто од
акциите понудени на досега најдолемата
ROYAL BANK OF SCOTLAND британска докапитализација со право на
предност, пренесува Блумберг. Акциите се
Укинување на 9.000 илјади работни места продаваа по цена од 254 пени, што е 41 отсто
пониско од крајната цена што банката ја
Британскиот кредитор, Royal Bank of национализираната банка истовремено постигна на берзата во Лондон на 3 април.
Scotland, најави дека е можно во наредните најавува нова стратегија за враќање на HSBC успеа да избегне земање помош од
две години да бидат укинати 9.000 работни претходната моќ, која вклучува кастрење на британската влада, иако имаше за покривање
места, вклучително и 4.500 места во Велика сите трошоци на сите нивоа на работење. лоши кредити од околу 53 милијарди долари
Британија. RBSминатата година забележа загуба од во последните три години. Со собраните пари
Како што пренесува Ројтерс, од Банката 24,1 милијарди фунти (34,2 милијарди Банката ќе го зголеми капиталот и
тврдат дека бројот на работни места што би долари), што претставува најголема годишна финансиските аквизиции, кои се поклопуваат
можеле да бидат укинати сепак на крајот би загуба во британската корпоративна со стратегијата на банката за експанзија на
бил помал од наведениот. Делумно историја. пазарите во развој.

IBM
Пропаднаа преговорите за преземање на Sun?
Преговорите на IBM за купување на Силиконската долина, која сега го губи продолжат. Се коментира дека пропаста на
помалиот компјутерски и софтверски ривал, местото на пазарот. Спогодбата пак би му преговорите повеќе би му наштетила на Sun,
Sun Microsystems, пропаднаа, откако Sun ја помогнала на IBM многу поефикасно да се бидејќи IBM, најголемиот светски давател на
одби понудата на IBM вредна седум бори со конкурентите, како што е Hewlett- технолошки услуги, релативно добро се
милијарди долари. Пропаста на преговорите, Packard. држаи во услови на пад на активностите на
доколку биде конечна, веројатно ќе им Според изворот на овие информации, Sun не светската економија, и тоа благодарение на
наштети на акциите на Sun, бидејќи на бил задоволен од понудата на IBM во давањето работа на производителите и
купувањето се гледаше како на прилика за висина од 9,40 долари за акција или преминување од хардвер на продажба на
опстанок на некогаш познатата компанија од помалку, и не е јасно дали преговорите ќе поскап софтвер.

КАНАДА РУСИЈА
Помош за автомобилската Стимулациски пакет од 90
индустрија
Канада ќе му пружи дополнителна помош на милијарди долари
домашниот автомобилски сектор во рамките на
подготовките за можен банкрот на американски Рускиот премиер владимир Путин во буџетски палн, одобрен лани, и сега
гиганти Џенерал моторс и Крајслер. Канадскиот своето обраќање во Долниот дом на единствена цел и е да ги минимализира
министер за индустрија Тони Клемент изјави дека рускиот парламент минатат недела изјави негативните ефекти од најголемата
владата во Отава ќе издвои 700 милиони канадски дека Владата подготвува 90 милијарди економска криза во последниве десетина
долари (560 милиони американски долари) за долари вреден пакет од стимулациски години. Руската влада и централната банка
осигурување на извозот на производителите на мерки за помош на стопанството да ја веќе започнаа со реализација на помош на
автомобилски делови, во случај нивните американски преброди годинава. Околу половина од тој финансисикиот сектор со 150 милијарди
клиенти да го запрат производството. износ ќе бидат буџетски средства, а долари брзи кредити. Вториот бран на
остатокот се однесува на даночни проблеми, министерот за финансии Кудрин
ВАРШАВСКА БЕРЗА олеснувања, заеми од централната банка и го очекува заради проблемите на рускките
Лидер по јавни понуди на акции останати извори. Пути истакна дека компании да ги отплатат добиените
успеале да го избегнат најлошото сценарио, кредити. Државата веројатно нема да ди
Во првиот квартал од годинава, Варшавската берза
реализираше шест јавни понуди на акции, со што но без оглед на тоа, 2009 ќе биде многу спасува сите компании, бидејќи Путин
стана европски лидер, надминувајќи го дури и тешка година. Државата ќе ја зголеми истакна дека ревидираниот државен буџет
регионалниот џин – Лондонската берза.Вкупниот потрошувачката за војската и мора да осигура оптимална комбинација на
износ прибран со јавните понуди на акциите на инфрасттруктурни проекти и дополнително антикризни мерки и долгорочни планови на
Варшавската берза изнесуваше дури 6 милијарди ќе ги потпомогне комерцијалните банки, кои развој, и дека давањето поддршка на
евра, многу повеќе отколку на останатите европски мора да овозможат нормално неконкурентните индустриски сектори би
берзи, покажуваат резултатите од истражувањето на функционирање на кредитниот пазар. било расфрлање на парите на даноичните
PricewaterhouseCoopers. Владата се откажа од трогодишниот обврзници.
Data 13. 04. 2009 broj 69
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
19
ВЕСТИ... СВЕТ...
ЕВРОПСКА КОМИСИЈА
Навремено плаќање на финансиските обврски
Европската комисија минатата недела државните управни тела, утврдила ЕК. ЕУ директивата за доцнење со плаќањата од
предложи државните власти да станат пример Со тоа се штети на развојот на малото и 2000 година.
во поглед на исполнување на финансиските средно претприемништво во ЕУ, а причина е и за -Доцнењето со плаќањето на обврските на
обврски, и како правило да се воведе одење на многубројни, инаку здрави компании, државната администрација повеќе не смее да
подмирување на обврските во рок од 30 дена. во стечај и тоа најмногу ако се работи за мали и се толерира. Овој предлог дава значаен поттик
Паралелно, ЕК се обврза дека ќе го забрза средни компании, предупредуваат од Брисел. за совладување на економската криза, со тоа
плаќањето на стоките и услугите, а во низа ЕК утврдила и дека, за жал, културата на што ќе спречи нови стечаи и ќе ги подобри
случаи дури и ќе ги скрати актуелните законски подмирување на обврските кога се во прашање паричените текови во компаниите, со цел за
рокови за плаќање, се наведува во државните власти, засега често не заслужува јакнење на конкурентноста на европските
соопштението од ЕК. пофалби. претпријатија во следниот период, истакна
Наспроти одредени подобрувања во текот на Согласно обврските кои произлегуваат од еврокомесарот за претприемништво и
изминатите години, во ЕУ се уште се случува законот за мало и средно претприемништво, индустрија, Гинтер Верхојген.Со оглед на
да се доцни со плаќањето, како во ЕК сугерираше усвојување на нов пристап во кризата која го тресе светот, неколку земји
комерцијалните трансакции помеѓу решавањето на проблемот со доцнење на членки на ЕУ вече почнаа да го решаваат тој
компаниите, така и меѓу компаниите и плаќањето и предложи значителни измени на проблем на национално ниво.

WELLS FARGO ЕК

Најавена рекордна добивка Виза Јуроп ги


Wells Fargo, една од
крши правилата на
водечките банки во САД, конкуренцијата
минатата недела објави дека
Европската комисија ја обвини компанијата
во првото тромесечје очекува Виза Јуроп, која се занимава со издавање на
рекордна добивка од 3 кредитни картички, за кршење на правилата на
милијарди долари, што е над стопанска конкуренција.
очекувањата на Одлуката ги потврдува претходните
аналитичарите. За последниот сомневања на ЕК дека системот на
квартал од 2008., Wells Fargo повеќекратни банкарски провизии на Виза
извести дека има загуба од 2,3 негативно влијае врз конкуренцијата меѓу
милијарди долари и беше банките, ги зголемува трошоците на трговците
меќу банките кои примија при плаќањето со кредитни картички, а сето
помош од владата, за спас од тоа резултатира со зголемување на
светската финансиска криза. потрошувачките цени, се наведува во
Од почетокот на мандатот извештајот на Комисијата. Виза, според ЕК, и
на владата на чело со натаму ги крши правилата на конкуренција и
претседателот Обама, покрај тоа што неодамна објави дека ќе ги
потрошени се 235 милијарди долари за стабилизација на американскиот финансиски систем и намали провизиите при трансакциите со
одмрзнување на кредитниот пазар, што вклучува и 25 милијарди долари кои беа доделени на кредитни картички на просечни 0,61 проценти.
банката Wells Fargo. За возврат, валдата добиа акции од банката. Целосните банкарски извештаи ЕК смета дека со укинувањето или
за првиот квартал ќе бидат објавени на 25 април. Wells Fargo виедно е и првата голема банка што намалувањето на тие провизии потрошувачите
ја објави проценката за првите три месеци од годинава, а нејзината неочекувано оптимистичка можат да заштедат стотици евра годишно.
најава веднаш го подигна пазарот на термински договори во САД. Виза платежните картички, според
Брисел во Европскиот стопански простор (ЕУ,
Берзата одговори секавично, кревајќи ја цената на акциите на Wells Fargо во електронската
Норвешка, Лихтенштајн и Исланд) се користат
трговија пред отворањето на Волстрит за 32,7%, на 19,76 долари.
во 36 проценти од сите плаќања.

ГЕРМАНИЈА
ЈАПОНИЈА
Владата нуди 290 милиони евра Планирани околу два
за Hypo Real Estate милиони нови работни места
Германската влада минатата недела нејзината подружница Depfa Bank Plc, со Премиерот на Јапонија Таро Асо изјави дека
објави понуда за преземање на седиште во Даблин. неговата Влада има за цел во наредните три години да
создаде 1,4 до два милиони работни места, во рамките
кредиторот Hypo Real Estate по цена од Владата минатиот месец презеде 8,7
на новиот долгорочен план за поттикнување на
1,39 евра за акција, или вкупно 290 отсто од Hypo Real Estate, што беше прв
стопанскиот раст.
милиони евра, пренесува Bloomberg чекор кон преземање на контролата.
Со акцискиот план се предвидува Јапонија до 2020
News. Тоа е уште еден чекор кон првата Американската инвестициска година да ја зголеми вредноста на реалниот бруто
национализација на банка во оваа земја компанија J.C. Flowers & Co, која е на домашен производ (БДП) за 120 билиони јени (1, 2
од триесеттите години од минатиот век. чело на групата инвеститори кои имаат билиони долари) и да создаде четири милиони нови
Германската влада веќе обезбеди 102 вкупно 24-отстотен дел во Hypo Real работни места, наведе премиерот.
милијарди евра преку кредитни линии и Estate, минатата недела соопшти дека Значаен дел од стратегијата за стопански раст се
гаранции за да го одржи Hypo Real постои можност да покрене судска совпаѓа со големиот пакет мерки за спас на
Estate, откако оваа банка дојде на чекор постапка со цел да ја блокира стопанството, вреден 15,4 билиони јени (154,5
до банкрототзаради недостаок на пари во национализацијата. милијарди долари).
20 берзНИК broj 69
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
Data 13. 04. 2009

9.04.2009 g. ЧЕТВРТОК
1. KRATOK PREGLED NA NASTANI
-Ќе побара ли Владата помош од ММФ или сектори, во организација на Фондацијата ,Конрад за влез во ЕУ. Колку земјата е енергетски
не?- прашање кое се повеќе се наметнува во Аденауер и Европската бизнис асоцијација, понезависна, толку таа е попосакуван партнер за
јавноста, а кон кое се фокусираа и експертите и пренесе Бизнис. меѓународната заедница. Каде е тука
јавноста со надеж дека помошта од оваа -Курсот на денарот ќе се одржува стабилен, Македонија? На опашката на Европа. Според
меѓународна финансиска институција ќе ги пишува Вечер.-Владата ќе ги искористи сите анализите на МАНУ, Македонија е над 50 отсто
ублажи ударите од финансиската криза...- Тешко средства за да го задр-жи стабилен курсот на зависна од увоз на енергија. Рекордери сме и
со ММФ, потешко без него е еден од ставовите денарот, ќе ја прилагоди макро-економската според нерационалното трошење на енергијата,
што произлезе од јавната дебата на експертите, политика и проекциите за БДП и за трговскиот по единица производ. Во Европа и на Балканот
банкарите, бизнисмените и Владата, пренесе дефицит. тој процент е значителнопомал...
Дневник. -Македонија ќе мора да прифати Денес во фокусот на печатените гласила и -Млекарите не се откажуваат од парите, објави
аранжман со ММФ, предупредуваат експертите во продажбата на записите од НБМ. Народната Дневник.- Фармерите на кои Сведмилк им должи
земјава, но и странските дипломати. Една од банка на Македонија вчера прибра 63,4 милиони над 4 милиони евра вчера предупредија дека и по
можностите за покривање на финансиските дупки евра од благајнички записи. Тоа е речиси двојно десет години нема да се откажат од парите.
во земјава е токму задолжувањето кај ММФ. повеќе од тоа што завчера го прибра -Утрински весник пак обелодени: Поведена е
Некои процени што ги пренесе агенцијата Ројтерс Министерството за финансии од државните постапка за продажба на Сведмилк. Според
се дека треба да се размислува за заем од записи. Сумата што вчера НБМ ја прибра од неофицијални информации, НЛБ Тутунска банка,
најмалку 500 милиони евра кај монетарците. банките е за половина поголема и од која е најголем хипотекарен доверител, повела
Соработката со ММФ Владата како варијанта минатонеделната емисија на записите, кога НБМ постапка за да ја продава млекарницата. Тутунска
се’ уште не ја потврдува, но ниту ја отфрла, како на банките им ги нудеше по новата, за два банка го има правото да ја продава целата
што го правеше тоа до скоро. Омекнување на процентни поена поскапа каматна стапка. млекарница, бидејќи кога е градена млекарницата,
ставовите за ММФ кај министерот за финансии, -Новини од Евроинс Осигурување. - од ова банка е земен најголемиот кредит од 9 и пол
Трајко Славески, се забележува и во неговиот Осигурување на возила и имот со празничен милиони евра. Како гаранција за оваа милионска
однос спрема функцијата и улогата на ММФ во велигденски попуст на дел од своите производи сума пари е ставањето под хипотеката на
светски рамки. ... тој ја поздрави важната улога од 20 проценти. Попустот, во висина од 10 до 20 целокупниот имот на млекар-ницата, која е во
која на ММФ му ја дадоа меѓународната заедница насто, ќе важи до крајот на идниот месец, а се рацете на Тутунска банка како најголем доверител..
и светот, но не одговори дали земјава ќе се однесува на осигурување на имот, џебно каско и Во него ќе читате и дека во просек, минатата
вклучи во тој глобален тренд на соработка со каско осигурување на патничките моторни возила. година 8 отсто или околу 50.000 од сите вработени
ММФ... Сепак според него ММФ не може да не Полисите склучени во текот на попустот имаат не ја примаа редовно платата. Една петтина, пак, од
спаси од буџетскиот дефицит, бидејќи фондот не важност една година. вкупно вработените, кои според статистиката бројат
дава поддршка на буџетот, туку на платниот Евроинс осигурување, којашто на македонскиот 619.802 лица, имаат малку пониска плата од 200
биланс. пазар официјално постои од февруари 2008 евра.
Според постојаниот претставник на ММФ во година, во моментот има шест процентен пазарен -Бугарски Литекс им го загорчи животот на
земјава, Берт ван Селм, Фондот е подготвен да и’ удел во осигурителниот бизнис во Македонија. битолските шеќеранци, пишува Вчер. -
помогне на држа-вата. -Државата да троши, колку Денешните весници пренесуваат и дека ИК Раководството на битолската фабрика за шеќер, 4
што има. Македонија мора да одржува фиксен банка е единствената банка во Македонија што го Ноември го ограничува правото на штрајк на
девизен курс на денарот, а трошењето да го нуди сервисот, е-комерц (електронско тргување) вработените и им се заканува дека ќе ги отпушти од
приспособи на приходите, се препораките што за електронско плаќање преку Интернет, за сите работа ако не протестираат во определен простор.
произлегоа од тркалезната маса на тема корисници на платежните картички виса, издадени Околу 120 вработени, повеќето од производ-
Пазарните економии под притисок дали има од која било банка во светот. ствениот сектор од 17 март годинава, се во штрајк
светлина на крајот од тунелот?, на која дебатираа -Македонија е на енергетската опашка на бидејќи нивниот бугарски газда Литекс одбива да им
претставници на Владата, на банките, на Европа анализира Нова Македонија. -Градењето ги зголеми платите, но и да потпише нов колективен
меѓународни институции и компании од повеќе енергетски мостови е најбрзиот и најлесен начин договор со претставниците на Синдикатот.

2. TOP VESTI - RELEVANTNOST PO BROJ NA OBJAVI


1. ТЕШКО СО ММФ, ПОТЕШКО БЕЗ НЕГО (*****)
2. ИК БАНКА ВОВЕДЕ ЕЛЕКТРОНСКО ТРГУВАЊЕ (***)
ДНЕВНИК ВЕЧЕР
с.6 БАНКИТЕ КУПИЈА ЗАПИСИ ОД НБМ с.6 КУРСОТ НА ДЕНАРОТ ЌЕ СЕ ОДРЖУВА СТАБИЛЕН
с.6 ТЕШКО СО ММФ, ПОТЕШКО БЕЗ НЕГО с.6 ДОНИРАН МЕБЕЛ ВО ЦРКВИ, БОЛИИЦИ И УЧИЛИШТА
с.6 МЛЕКАРИТЕ НЕ СЕ ОТКАЖУВААТ ОД ПАРИТЕ с.6 ОСИГУРУВАЊЕ НА ВОЗИЛА И ИМОТ СО ПОПУСТ ОД 20 ОТСТО
с.7 ВЛАДАТА ЈА ХРАНИ КРИЗАТА с.6 IPHONE 3G И ВО ПРИПЕЈД ПОНУДА
с.7 ИК БАНКА НУДИ ОН-ЛАЈН КУПУВАЊЕ СО „ВИСА”
ВРЕМЕ
БИЗНИС с.6 НОЖИЦИ ЗА ПОРАСТОТ ВО ЕКОНОМИЈАТА
с.3 „E-COMMERCE„ ЗА КОРИСНИЦИТЕ НА „VISA„ с.6 ИК БАНКА ВОВЕДЕ ЕЛЕКТРОНСКО ТРГУВАЊЕ
с.3 РЕАЛИЗИРАНИ БЛАГАЈНИЧКИ ЗАПИСИ ВО ВРЕДНОСТ ОД 3,8 МИЛИОНИ с.6 СИТЕ БАРАМЕ ПАРИ, НЕМАМЕ ВРЕМЕ ЗА ЧЕКАЊЕ
ДЕНАРИ
с.3 ДРЖАВАТА ДА ТРОШИ - КОЛКУ ШТО ИМA ВЕСТ
с.6 ОБЕЗБЕДУВАЊЕ ЛИКВИДНОСТ ПРЕКУ ПОВИСОКИ КАМАТИ с.3 ФАРМЕРИ: МОШЕ БАУМ ИТНО ДA НAЈДE ПАРИ ЗА ПРЕДАДЕНОТО МЛЕКО
с.8 АКЦИИТЕ НА КОМПАНИИТЕ СРАМЕЖЛИВО ЈА ЗГОЛЕМУВААТ ВРЕДНОСТА
с.9 ИНДЕКСИТЕ ВО ОПАЃАЊЕ -ПРОМЕТОТ ВО ПОРАСТ
НОВА МАКЕДОНИЈА
с.12 ЈАКНЕ ВРЕДНОСТА НА АМЕРИКАНСКИОТ ДОЛАР с.2 МАКЕДОНИЈА НА ЕНЕРГЕТСКАТА ОПАШКА НА ЕВРОПА
с.12 ЦЕНАТА НА НАФТАТА ПРОДОЛЖУВА ДА ПАЃА с.8 НАМАЛЕНА ПОТРОШУВАЧКА ЗА ИЗЛЕГУВАЊЕ ОД КРИЗАТА!
с.8 ЕЛЕКТРОНСКО ТРГУВАЊЕ СО ИК БАНКА
УТРИНСКИ ВЕСНИК с.8 ЕВРOИНС НУДИ ВЕЛИГДЕНСКИ ПОПУСТ ЗА ОСИГУРУВАЊЕ ИМОТ И ВОЗИЛА
с.8 ВЛАДАТА ГО ОМЕКНУВА ТВРДИОТ СТАВ ЗА ММФ
с.8 НЛБ ТУТУНСКА БАРА ПРОДАЖБА НА „СВЕДМИК” ШПИЦ
с.9 БАНКАРИТЕ ГИ ИСКАРАА ВЛАДАТА И НБМ ЗА РИВАЛСТВОТО с.8 БИЗНИС-КРИК ОД ТУНЕЛОТ
с.10 НАД 80 ОТСТО ОД ВРАБОТЕНИТЕ СО ПЛАТА ДО 260 ЕВРА с.10 CO ИК БАНКА ПЛАЌАЊЕ ПРЕКУ ИНТЕРНЕТ
с.10 ИК БАНКА ОВОЗМОЖУВА ПЛАЌАЊЕ СО „ВИЗА” ПРЕКУ ИНТЕРНЕТ с.11 ТУТУНСКА БАНКА ЈА ПРОДАВА „СВЕДМИЛК”
Data 13. 04. 2009 broj 69
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
21
10.04.2009 g. ПЕТОК
1. KRATOK PREGLED NA NASTANI
-Зoшто ни бегаат странските инвестиции, е милиони долари биле акционерски капитал и политиките кои треба да значат позитивен импулс
едно од основните прашања чиј одговор го реинвестирана добивка од веќе постојни странски за приватниот сектор. Најгорливиот проблем за
посакуваат многумина во земјава, од граѓаните, компании во земјава. Само во првите три месеци бизнисот е отежнатиот пристап до свеж капитал.
бизнисмените до владините струк-тури. А, од 2008 година, пак, имало 171,9 милиони долари Тие побарале олабавување, како што велат, на
одговорот денес е главниот наслов на Бизнис: На директни инвестиции од странство. моментно замрзнатата монетарна политика.
бизнисмените не им е до бизнис. -Непочитувањето Дневник пак анализира, - Како да пополниме Денес ќе читате и дека Македонија е земја на
на правилата, генерално, дава слика на дупка од 500 милиони евра. -Сега е најповолно малку богати и многу сиромашни. Најбогатите 20
несигурност, a тоа, секако, влијае врз одлуката време да се задолжиме кај Меѓународниот отсто од населението во државата поседуваат 42
каде да се вложи. Дали вие би сакале некој кон монетарен фонд, а најнепо-волно да земеме отсто од вкупниот расположлив приход, додека
вас така да се однесува, вели Бети Деловска од кредити од комерцијални банки за да ги покриеме најсиромашните 20 отсто имаат само 5 отсто од
Басме консалтинг и тренинг. Според искуствата на дупките во буџетот и во платниот биланс, совету- приходот... Ова го покажа вчера претст-авениот
консултантите, стекнати од работа на различни ваат експертите.Кредитите на ММФ се двојно извештај Граѓански засновани анализи на
проекти со домашните фирми, како и со странски поевтини од тие на комерцијалните банки, кои универзитетот на Југоисточна Европа и
консултанти и компании, македонските менаџери, бараат екстремно високи камати. Додека Владата Програмата за раз-воја на Обединетите нации
генерално, може да се поделат во две групи: оние тврди дека не преговара за аранжман со ММФ, (УНДП), подготвен од истражу-вање во кое
кои веќе работат и се однесуваат согласно новинската агенција Ројтерс, повикувајќи се на учествувале 3.000 испитаници од сите региони на
меѓународните стандарди, односно се однесуваат процени на високи официјални извори, земјава...Според извештајот, нискиот животен
европски и оние кои се уште се однесуваат информира дека ни треба заем од половина стандард е причина македонските граѓани да се
балкански... Балканскиот тип на менаџери се милијарда евра. Таа сума е приближно на онаа чувствуваат најнесреќ-ни во регионот во однос на
уште се однесуваат локал-но. Тие најчесто мислат што Македонија ја изгуби од девизните резерви квалитетот на животот. Причини за несреќата на
дека се знаат најдобро, сметаат дека странците се поради помалите приливи од инвестиции и луѓето се и ниската социјална вклученост и
тие кои треба да се прилагодат кон нашите парични пратки од иселениците, но и за одбрана кохезија на одредени општествени групи.
обичаи и навики, сакаат целокупната моќ и на денарот. Сумата е многу поголема и од квотата Во фокусот на јавноста и веста за продажбата
одлучување да го држат во своја рака, а што досега можевме да ја користиме од Фондот. на Мермерниот комбинат од Прилеп. -Преку блок-
информациите ги сметаат како моќно оружје и не Определената квота за Македонија е 5,4 отсто, трансакција на Македонската берза вчера беше
ги споделуваат со своите соработници. Најчесто, што е еднакво на околу 100 милиони евра. Сега продаден Мермерниот комбинат - АД Прилеп, за
бизнис зделките ги склучуваат во кафеана, доцнат кога вкупниот фонд на ММФ порасна, се 1.172.860.065,99 денари, или 19 милиони евра.
на состаноци, бизнис разговорите ги прекинуваат зголемува и меѓународните кредитори. Мермерниот комбинат го купија холандската
со разговор на мобилен телфон... -Ноќна средба кај Груевски за спас на фирма Стоун воркс холдинг и два инвестициони
Ако кон оваа вест се додаде и истражувањето економијата, пренесувва Утрински весник. -Нема фонда...
на Утрински весник,-За три месеци ниту евро веќе дилема дека проблемите во одделни сектори Речиси сите денешни весници ја пренесуваат
странски инвес-тиции, тогаш состојбата во земјава се зовриени и итно им треба помош. Листата на информацијата дека ЈАТ влегува во МАТ. -
навистина е загрижу-вачка. -Последните податоци нови мерки кои се’ уште се кројат во коморите се Претставници на српски ЈАТ Ервајз и на
за влез на инвестиции од странство се од Народна очекува да бидат затворени наредната недела. македонски MAT, вчера, во Белград потпишаа
банка. Тие се објавени лани во декември и се Завчера на состанокот во Владата се размениле спогодба за изнаоѓање најдобро деловно решение
однесуваат на минатата година. Во НБМ велат мислења за во наредните денови тие да се во врска со наплата на целокупниот долг со сите
дека најновите податоци за влезените инвестиции преточат во конкретни мерки што би се камати кои ЈАТ ги побарува од македонската
во земјава ќе ги имаат и објават наредната преземалеНа средбата во Владата, бизнисмените и национална авиоком-панија... Co подигање на
недела, а тие ќе бидат за јануари 2009 година, банкарите уште еднаш повикале дека итно треба партнерството на двете компании на повисоко
бидејќи официјално се објавува податокот по 75 да се усогласат фискалната и монетарната ниво, ЈАТ Ервајз уште еднаш ја потврдува својата
дена од влезот на инвестицијата. политика и да престане каматната трка меѓу определба да се развие во регионален лидер со
Инаку, според НБМ, во минатата година во Владата и Народна банка на Маке-донија. подготвеност со свое поголемо присуство на овој
земјава влегле вкупно 598,5 милиони долари Банкарите побарале наместо да си конкурираат пазар да даде и да ги унапреди услугите на
странски директни инвестиции, при што најмногу овие две клучни финансиски институции, да патниците од Македонија се наведува во
пари легнаа во банкарскиот сектор. Од нив, 322,8 седнат на заедничка маса и да ги усогласат соопштението.

2. TOP VESTI - RELEVANTNOST PO BROJ NA OBJAVI


1. ЈАТ И МАТ ЌЕ ГО РЕШАВААТ ДОЛГОТ (*****)
2. ПРОДАДЕН ПРИЛЕПСКИОТ МЕРМЕРЕН КОМБИНАТ (***)

ДНЕВНИК
ВЕЧЕР
с.7 КОМЕРЦИЈАЛНА КАЗНЕТА СО 1.000 ЕВРА ЗА ФРЛЕНИТЕ КАРТИЧКИ с.6 ЈАТ ВЛЕГУВА И ВО МАТ?!
с.7 НА „СВЕДМИЛК” МУ СЕ ЗАКАНУВА ЛИЦИТАЦИЈА с.7 НЛБ ТУТУНСКА БАНКА ЈА ПРОДАВА СВЕДМИЛК
с.7 СПОГОДБА MAT - ЈАТ с.7 ИК БАНКА СО ЕЛЕКТРОИСКО ПЛАЌАЊЕ
с.7 КАКО ДА ПОПОЛНИМЕ ДУПКА ОД 500 МИЛИОНИ ЕВРА? с.7 ПРОДАДЕН ПРИЛЕПСКИОТ МЕРМЕРЕН КОМБИНАТ ЗА 19
с.9 ТТК БАНКА СО ЗАГУБА ОД 2,1 МИЛИОНА ЕВРА МИЛИОНИ ЕВРА
с.9 МЕРМЕРЕН КОМБИНАТ - ПРИЛЕП ПРОДАДЕН ЗА 19 МИЛИОНИ ЕВРА с.7 ЗАГУБАТА НЕМА ДА ВЛИЈАЕ ВРЗ РАБОТЕЊЕТО НА БАНКАТА!

БИЗНИС ВРЕМЕ
с.3 СЕ БАРА НАЈДОБРО РЕШЕНИЕ ЗА РАЗДОЛЖУВАЊЕ с.6 „СВЕДМИЛК” НАПРАВИ ШТЕТА ОД 72 МИЛИОНИ ЕВРА
с.6 МОЖНОСТИТЕ ЗА НАМАЛУВАЊЕ НА КАМАТИТЕ ДА СЕ БАРААТ ВО с.6 ДЕФЛАЦИЈАТА ТРОПА НА ВРАТА
ФИСКАЛНАТА ПОЛИТИКА
с.10 ПАД НА ВРЕДНОСТА НА ЕВРОТО ВЕСТ
с.12 НА БИЗНИСМЕНИТЕ НЕ ИМ Е ДО БИЗНИС
с.3 MAT СЕ ВРАЌА ВО JAT?
с.13 ИСТРГУВАНИ 88,40 ПРОЦЕНТИ ОД ГЛАВНИНАТА НА МЕРМЕРЕН
КОМБИНАТ - ПРИЛЕП
НОВА МАКЕДОНИЈА
с.14 РАСТАТ ЦЕНИТЕ НА АКЦИИТЕ НА ВОЛСТРИТ
с.8 ЈАТ И MAT ПОТПИШАА СПОГОДБА
с.8 ПРОДАДЕНИ 88 ОТСТО ОД „МЕРМЕРЕН КОМБИНАТ”
УТРИНСКИ ВЕСНИК
с.5 АКО НЕМА СТЕЧАЈ, „СВЕДМИЛК” ЌЕ СЕ ПРОДАДЕ ЗА ДВА МЕСЕЦА с.9 РЕГУЛАТОРНА ГИЛОТИНА 2: КАСТРЕЊЕ НА ЦАРИНСКИТЕ ПРОЦЕДУРИ
с.7 ЈАТ И МАТ ЌЕ ГО РЕШАВААТ ДОЛГОТ
с.8 МЕРМЕРНИОТ КОМБИНАТ СО НОВИ ГАЗДИ ШПИЦ
с.9 ЗА ТРИ МЕСЕЦИ НИТУ ЕВРО СТРАНСКА ИНВЕСТИЦИЈА? с.6 ВЛАДАТА НЕ САКА ММФ ДА И ГАЗДУВА
с.9 ТТК БАНКА ЛАНИ СО ЗАГУБА, ПРИЧИНА РЕЗЕРВАЦИИТЕ с.6 MAT И JAT ПОТПИШАА ДА СЕ РАЗДОЛЖАТ
22 берзНИК broj 69
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
Data 13. 04. 2009

4.04.2009 g. САБОТА
1. KRATOK PREGLED NA NASTANI
Владата наскоро ќе го стегне ременот и ќе ги банка неодамна соопшти дека добивката за бидат одлагани странските инвестиции и
намали планираните трошоци од државниот минатата година ќе изнесува околу 11 милиони предупредува дека единствени победници од
буџет, за што побезболно да ја преброди евра. Се должат ли тие на нивното максимално кризата ќе бидат оние земји што ги преземаат
економската криза, информираат сите денешни ефикасно работење или, пак, на високите камати вистинските мерки.
весници. Според изјавите на вицепремиерот и на нивната монополизирана позиција на Македонските акционерски друштва не можат
Зоран Ставрески, ребаланс на буџетот ќе се финансискиот пазар, прашува Утрински весник. да се пофалат со преголема транспарентност во
направи до средина на мај и со него ќе се кратат Како последица на заострувањето на монетарната објавувањето на извештаите за финансиската
многу ставки, но ќе нема намалување на платите, политика во државава, а по завршувањето на состојба на компанијата, информира Нова
пензиите и на парите предвидени за социјални изборите, банките драматично ги зголемија Македонија, презентирајќи ги резултатите од
трансфери. Ова се прави со цел да не се дозволи каматите. Стопанска банка прва повлече нога и истражувањето што Меѓународната финансиска
буџетскиот дефицит да биде поголем од објави раст на каматите за кредитите и корпорација, ИФЦ, ги спроведе во 73 компании,
проектираните 2,8 отсто од БДП. Дека пак, е депозитите за рекордни од 1 до 4 процентни кои се согласија да учествуваат во анкетата за
доведен во прашање опстанокот на буџетот поени, а поскапени се сите заеми со денарска тоа колку тие ги исполнуваат законските обврски
покажуваат приливите на средства во него, клаузула. Куртулија само оние кредити кои се за информирање на малцинските акционери.
регистрирани од страна на УЈП. Имено, во првите врзани со девизи. Во овој бран поскапувања се Најмногу чувана тајна од очите на јавноста се
три месеци од 2009 година, во државната каса се опфатени речиси сите кредитни линии на банката забелешките на финансиските извештаи, списокот
слеале 9,5 отсто помалку даночни приливи од од тековни сметки, картички виза, па се до на поврзаните лица (фирми), надоместоците за
проекциите. Се работи за помали приходи за 26 станбените и потрошувачките кредити. Најголем членовите на управниот и надзорниот одбор,
милиони евра. Намалувања во наплатата на скок на каматите за дури 4 процентни поени има надоместоците на менаџментот поединечно и
даноци е забележливо во сите ставки, но најголем кај потрошувачките кредити обезбедени со колективно, како и идентитетот на акционерите
пад на приходите бележи наплатата на ДДВ од хипотека. Таму каматата од 10,5 отсто е што поседуваат контролен пакет акции.
11,38 отсто каде што од проектираните 9,2 зголемена на 14,5 проценти. Co највисоки камати Што се однесува до транспарентноста, никој не
милијарди денари, прибрани се само 8,1 и натаму се потрошувачките заеми без знае, дури ни сегашното раководство на
милијарди денари. Помал пад на наплата е обезбедување, па новите камати за нив Мермерниот комбинат, кој ги купил акциите во
забележан кај персоналниот данок на доход каде изнесуваат 16,75 отсто. Толкава камата од вчера блок трансакција завчера на Македонската берза
што наместо планираните 2 милијарди и 251 се пресметува на потрошувачките кредити до за 19,2 милиони евра. Акциите се купени од Грчки
милиони денари, има собрано само 2 милијарди 300.000 денари, без обезбедување, како и на инвестициски фонд, но не се знае по чиј налог. Од
денари, што значи намалување од 9 отсто. оние заеми за пензионерите, за над 61.000 актуелното раководство, велат дека немале
Според УЈП, во споредба со истиот период од денари. информации кој купил 88,4 отсто од капиталот на
минатата година, средствата прибрани од даноци -Ако компаниите немаат на располагање Комбинатот, пренесува Нова Македонија.
и акцизи се пониски за 10 отсто. Владиниот врв се кредити, многу од нив ќе се најдат во тешкотии, ќе Вработените очекуваат побрзо да добијат
уште не открива на што државата ќе штеди, ги запрат инвестициите и ќе отпуштаат вработени. информации и да знаат кој ќе биде новиот газда,
односно дали тоа значи дека ќе се одложи Најважната задача за да се надмине кризата е како и тоа кој ќе раководи со фирмата, односно
изградбата на нови цркви, споменици, музеи, дефинитивното решение за проблемите во дали ќе има промени на досегашниот менаџерски
административни згради и слични проекти што финансискиот сектор. Дури кога ќе има доволно тим.
беа најавени пред почетокот на изборната кредити, реалната економија ќе може да расте Вработените во АДГ Маврово ќе го
кампања, коментира Дневник. повторно. Особено важно за справување со радикализираат штрајкот ако до понеделник
Топ вест во денешните весници се и големите кризата е добрата соработка помеѓу економијата нивниот доминантен сопственик Ингра од
милионски профити што ги остварија и владите, при што улогата на државите и Хрватска не каже кои македонски јавни
македонските банки во минатата година. Имено, меѓународните организации е поголема отколку претпријатија им должат и за колкава сума
Комерцијална банка објави бруто-добивка од во времето пред појавувањето на кризата – вели станува збор. Притоа, како што информира
рекордни 25,2 милиона евра за 2008 година, Гинтер Офнер, претседател на Европската бизнис штрајкувачкиот одбор, вработените остануваат на
Стопанска банка објави добивка пред асоцијација и директор на ЕВН, во интервјуто за барањата, да се прекине стечајната постапка и да
оданочување од 24,3 милиони евра, а Тутунска Дневник. Тој прогнозира дека подолг период ќе им се исплатат платите и придонесите.
2. TOP VESTI - RELEVANTNOST PO BROJ NA OBJAVI
1. ВЛАДАТА ЌЕ ГО СТЕГА ДРЖАВНОТО ЌЕСЕ (*****)
2. ПРИХОДИТЕ ОД ДАНОЦИ И АКЦИЗИ ПОМАЛИ ЗА 9,5 ОТСТО (***)

ДНЕВНИК
с.6 ДАНОЦИТЕ ПОКУСИ ЗА 9,5 ПРОЦЕНТИ
с.7 ВЛАДАТА ЌЕ ГО СТЕГА ДРЖАВНОТО ЌЕСЕ с.6 НАРАЧКИТЕ ПРЕПОЛОВЕНИ
с.7 „МАВРОВЦИ” ЌЕ ГО ЗАОСТРАТ ШТРАЈКОТ с.8 СЕ УШТЕ HE Е ПОТПИШАН ДОГОВОРОТ
с.8 ПОБАРАЛЕ ПЛАТИ, ДОБИЛЕ ОТКАЗ
с.9 ВРЕМЕ Е ЗА СОРАБОТКА НА ВЛАДИТЕ И СТОПАНСТВОТО ВЕСТ
с.6 ВО БУЏЕТОТ НЕДОСТИГА 1,5 МИЛИЈАРДА ДЕНАРИ
с.7 ОТПУШТЕНИ 20 РАБОТНИЦИ ОТИ ТУЖЕЛЕ ЗА НЕИСПЛАТЕНИ ПЛАТИ
УТРИНСКИ ВЕСНИК
с.2 РЕБАЛАНС НА БУЏЕТОТ ДО СРЕДИНАТА НА МАЈ
НОВА МАКЕДОНИЈА
с.7 ДРАМАТИЧЕН СКОК НА КАМАТИТЕ ОД ЕДЕН ДО ЧЕТИРИ ОТСТО
с.7 ШТРАЈКОТ ВО „МАВРОВО” ЌЕ СЕ РАДИКАЛИЗИРА с.7 ШТО СОДРЖИ МИЛИОНСКАТА ТУЖБА НА МОШЕ БАУМ ПРОТИВ РАМКОВСКИ?
с.8 БАНКИ ВО СВЕТОТ ПРОПАЃААТ, КАЈ НАС СО ФАНТАСТИЧНИ ПРОФИТИ с.8 НИКОЈ НЕ ЗНАЕ КОЈ ГО КУПИЛ МЕРМЕРНИОТ КОМБИНАТ ОД ПРИЛЕП
с.8 МАКЕДОНСКИТЕ КОМПАНИИ ПОЛЕКА СЕ ОТВОРААТ ПРЕД ЈАВНОСТА
с.9 БУЏЕТОТ ВО МИНУС ОД 9,5 ОТСТО
ВЕЧЕР

с.6 ПРИХОДИТЕ ОД ДАНОЦИ И АКЦИЗИ ПОМАЛИ ЗА 9,5 ОТСТО


с.6 ВРАБОТЕНИТЕ ГИ БАРААТ ГАЗДИТЕ НА ПРЕГОВОРИ
ШПИЦ

с.7 ВО ИМБ ЌЕ ИНВЕСТИРАМЕ 30 МИЛИОНИ ЕВРА с.10 ДА ПРЕСТАНЕ КАМАТНАТА ТРКА


с.10 ПРИХОДИТЕ НА БУЏЕТОТ 9,5 ОТСТО ПОМАЛИ ОД ПЛАНИРАНОТО
ВРЕМЕ с.11 МАВРОВЦИ ГИ ПОВИКУВААТ ГАЗДИТЕ НА РАЗГОВОР
Data 13.04.2009 broj 69
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
23
OD 6.04 DO 13.04.2009 g. PONEDELNIK-SABOTA
1. KRATOK PREGLED NA NASTANI VO NEDELNICITE
ГЛОБУС најмногу за уште 20% во рамките на цикличниот период на
наизменичен пад и раст, додека трендот не тргне нагоре.
с.20 КРЕДИТНА ВИЈАГРА ЗА КЛЕКНАТ ПАЦИЕНТ с.46 НУДИМЕ ЕФИКАСНИ РЕШЕНИЈА ЗА ЛИКВИДНОСТА ВО
ВРЕМЕ НА КРИЗА!
Некои гласови говорат дека би побарале од ММФ една
Стојче Тасков - Регионален директор на ЕОС Матрикс за
милијарда -евра, а Ден Дончев е „поскромен” и вели дека на
Македонија, Србија, БИХ и Хрватска
маса е понуда за 300 милиони
Уникатната карактеристика нa факторингот и откупот на
Крајот на изборите владината каса го дочекува во грогирана
долгови е тоа што co овие услуги нe само што моментално се
состојба. Кусоците за тековното трошење се полнат со заеми во
решава ликвидноста нa некоја компанија, туку истовремено се
форма на државни записи. Дефицитот на тековната сметка за
неутрализира и ризикот од ненаплатливост на побарувањето,
лани достигна рекордни 850 милиони евра, а стабилноста на
што нe е можно co ниту еден друг финансиски инструмент,
курсот на денарот се одржува со добро загризување во де-
потенцира Тасков. според нeго, македонските менаџери засега
визните резерви таа политика на одбрана на пари-тетот кон
најмногу ја бараат услугата-наплата на побарувањата
еврото последните три месеци ни однесе 200 милиони евра, а
девизните резерви се смалени и за други потреби за цели 400 с.56 НАШ ФОКУС ВО МАКЕДОНИЈА СЕ ЛОКАЛНИТЕ БРЕНДОВИ
милиони евра. Алекс Херд - Регионален менаџер нa Ogilvy & Mather за
с.21ПРЕФРЛАЊЕ НА ПРОБЛЕМИТЕ ВРЗ НАРОДОТ Централна и Источна Европа
Како по некаков синхроницитет, токму кога вицепремиерот Алекс Херд има богато меѓународно искуство кога станува
говореше за фабриката и ОДСМ како извори на гласови за збор за работата во големи адвертајзинг агенции. Пред да стане
божемни контакти со ММФ, од оваа институција кај нас излезе одговорен за централно-источноевропските пазари во
критиката дека властите не ги користат внатрешните групацијата Ogilvy & Mather, Херд работел на развивање на
задолжувања на вообичаен начин. Имено, индиректно се канцелариите на Ogilvy во Прага, каде што под негово водство
критикуваше постапката министерот за финансии, Славевски, компанијата станала водечка адвертајзинг агенција во Чешка, a
да посегнува по аукции на секои две недели на државни во периодот од 1994 до 1997 година, го градел бизнисот на
записи, чија вредност досега изнесува 45,4 милиони евра. Овие Saatchi & Saatchi, уште една глобална рекламна агенција, во
хартии од вредност се понудија на два пати еднаш со каматна Шангај, Кина. За истата агенција, претходно бил одговорен
стапка од 8,9, а вториот пат со камата од 8,25 проценти. клиентот Procter & Gamble, за подрачјето на Централна и
Источна Европа.

ФОКУС ФОРУМ
с.22 КАКО ЌЕ ПРАВИТЕ РУЧЕК, АКО НЕ ЗНАЕТЕ с.33 КРИЗАТА СТЕГА ВО СВЕТОТ, РАСТАТ ДОБИВКИТЕ НА
КОЛКУМИНА ЌЕ СЕДНАТ КРАЈ ТРПЕЗАТА!? НАШИТЕ ФИРМИ
Се доцни со објавување на податоците за Бруто домашниот Комерцијална банка во 2008 г. оствари рекордна историска
производ и индустриското производство. Нема податоци за добивка, a од 35 компании котирани на Офиџијалниот пазар
бројот на иселените од државава. Нема податоци ниту за дури 27 оствариле добивка која кумулативно изнесува повеќе
износот на странските инвес-тиции во првите месеци од од 72 милиони евра. Оа тие 27 компании, дури 14 оствариле
годинава... А, сепак, се изнаслушавме разни резултати од добивка од еден милион евра или поголема од тоа. Co загуба
предизборните анкети, дијаметрално спротивни една на друга, работеле 8 компании, од кои 3 во кои одлучува државата. Дали
во зависност од нарачателот. Затоа со право, поговорката дека има криза?
постојат лаги, големи лаги и статистика, се повеќе добива на Дури 27 македонски компании , чии акции котираат на
практично значење во државава. Изостанува само Македонската берза, ја завршиле 2008 г. со до-бивка.
објаснувањето, дали фантомите од избирачките списоци и
податоците што воопшто се пласираат во јавноста,
претставуваат логичен резултат на тоа што политиката се меша с.36 ЛОВ НА ДИВИДЕНДИ
во статистиката, или, пак, сите сме доброволни жртви на Македонска берза - минатата недела
стаистичка грешка? Аналитинарите сметаат geка натамошниот развоја на
настаните во неделите што следат ќе зависи најмногу од
КАПИТАЛ резултатите од работењето на компаниите за првиот квартал од
с.24 ВЛАДАТА ЌЕ МОРА ДА БАРА ПОМОШ ОД ММФ! оваа година, а кои ќе почнат да се објавуваат веќе оваа
Економските индикатори се сериозно влошени заради што недела. Добрите резултати ќе придонесат за стабилизирање на
Владата, без разлика дали тоа го кажува јавно или не, ќе биде пазарот
принудена итно да најде пари за да ги реализира ветените Последните два дена од март и почетокот на април, односно
проекти и да ја сочува макроекономската стабилност. Едната неделата што измина, на Македонската берза помина навистина
опција е да се задолжи со аранжман кај ММФ. Втората опција, бурно.
како што веќе најави министерот за финансии Трајко Славески
е земјата да се задолжи кај странски банки, за што повторно ќе
биде потребен макар и стендбај аранжман со ММФ, како с.37 ЗА ЕКСПАНЗИЈАТА И КОНТРАКЦИЈАТА
гаранција дека земјата води политики кои не го загрозуваат Светски берзи - минатата недела
враќањето на земените кредити.
Најголема задача на сите нас по оваа криза е преку
следењето на американските економски и монетарни
с.38 КОМПАНИИТЕ ИЗГУБИЈА ДBE ТРЕТИНИ ОД ВРЕДНОСТА
индикатори, навреме да се воочуваат првите знаци на
За само една година котираните компании на Македонска
монетарна контракција и пад на економијата, и навреме да се
берза изгубија 59,8% од вредноста. Ова е резултат на
заштити заработеното
драстичниот пад на цените на нивните акции. На берзата
практично нема купувачи повеќе од една година, а глобалната Како што веќе неколкупати пишувавме, веројатно целиот свет
економско криза уште повеќе ги доведе пазарите на капитал во во моментов навива планот на Обама и неговите соработници да
очајна состојба. Дали цените уште ќе одат надолу? Берзанските биде успешен. Станува и повеќе од очигледно дека не е можно
аналитичари очекуваат цените на акциите да се спуштат излегување од големата криза пред тоа да го направат САД.
24 берзНИК broj 55
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
Data 29.12.2008

НЕДЕЛАТА ЈА ОДБЕЛЕЖАА...

Акцијата на Европа во подем


акцијата на Европа Скопје со пораст од дури
35,50 проценти. Најниската цена за оваа акција
во последниов период изнесуваше 3.690
Повторно осцилации на домашниот пазар на денари, но последната цена по која се тргуваа
капитал. Индексот на десетте најликвидни На неделно ниво најголем раст во средата изнесуваше 5.000 денари.
компании ја започна неделата со благ пораст, за доживеа акцијата на Европа Местото на најголем губитник неделава и
во средата да се спушти за 1,88% во црвената припадна на акцијата на Трансбалкан Гевгелија,
зона. Главни виновници за ваквата состојба беа Скопје со пораст од дури 35,50
чија цена се спушти на 310 денари по акција при
акциите на Комерцијална банка кои паднаа за проценти. Местото на најголем тргувањето во четвртокот, што претставуваше
4,88%, како и акциите на Бетон со пад од 3,07%.
Во четвртокот повторно беше забележан мал
губитник неделава и припадна пад од 27,91 процент кај оваа акција.
Во четвртокот за прв пат почна тргувањето со
раст, а ја затвори неделата со пад од 1.24%, на акцијата на Трансбалкан обврзниците од осмата емисија од
односно 1.890,54 индексни поени. Индексот на Гевгелија, чија цена се спушти денационализација. Вкупниот износ на емисијата
јавно поседуваните друштва, генерално имаше е 23.000.000,00 евра. Датумот на достасување на
позитивен тренд, а заврши со раст од 3,17% . на 310 денари по акција при
обврзницата е 01.06.2019 година, каматната
Спротивно од него, индексот на обврзниците тргувањето во четвртокот, што стапка е 2% годишно, исплатата ќе биде еднаш во
бележеше пад во текот на целата недела.
претставуваше пад од 27,91 годината, на секој 01.06, почнувајќи од 01.06.2010
Вкупниот неделен промет на Македонската година. Во првите два дена од тргувањето, со нив
берза достигна вредност од 1.257.785.115,29 процент кај оваа акција се направи промет од 9 милиони денари, а
денари. Поголемиот дел од него, во износ од нивната цена се движеше помеѓу 79,00 и 80,00
1.197.490.208,99 денари се реализира на милијарди денари наменети за исплата на проценти од номиналната вредност.
Редовниот пазар, а остатокот од 60.294.906,30 дивиденда на нејзините акционери, акциите на Иако европските индекси неделава ја започнаа
денари беше реализиран на Официјалниот Македонски Телеком станаа најатрактивни за во црвената зона, кон крајот на неделава дојде до
пазар. Ако се исклучат блок трансакциите, акционерите изминатава седмица. Со неделен нивна стабилизација, па така неделата ја завршија
првата позиција во однос на остварен промет промет од осум милиони денари заврши и во зелената зона. И тоа лондонскиот ФТСЕ во
минатата недела и припадна на акцијата на Реплек Скопје, чија цена се движеше во позитива од 1,48 проценти, германскиот ДАКС
Македонски Телеком, која направи промет од интервал помеѓу 45.600 и 48.000 денари по порасна за 3,06 проценти, а францускиот ЦАЦ 40
неполни 14 милиони денари. Имено, откако акција. забележа пораст од 1.82 проценти. Во зелено
друштвото објави дека има обезбедено шест На неделно ниво најголем раст доживеа светкаа и индексите на американските берзи.

ФХЛ МЕРМЕРЕН КОМБИНАТ ПРИЛЕП ТОПЛИФИКАЦИЈА А.Д. СКОПЈЕ


Блок трансакција вредна 19,2 милиони евра Барање за
З а преку 19,2 милиона евра на Македонската
берза во блок трансакција е продаден 88,4
осум години купи 98,5 отсто од Мермерниот
комбинат за тогашни 22 милиона германски
демонополизација
отсто од капиталот на прилепскиот ФХЛ марки. Пред четири години тој својот удел го на пазарот
Мермерен комбинат. На редовниот пазар на сведе на 88,5 отсто, продавајќи и 10 проценти Топлификација сака да и ја врати
берзата се истргувани преку 4 милиони и 143 од капиталот на Пиреус банка.ФХЛ Мермерен лиценцата за дистрибуција на топлинска
илјади акции по цена од 283 денари.Засега комбинат спаѓа во редот на најуспешните енергија на Регулаторната комисија за
никој официјално не соопштува кој ги купи македонски компании, со годишна енергетика и од оваа причина минатиот
акциите што досега ги имаше грчкиот експлоатација од рудникот Сивец од околу месец доставила барање за одземање на
бизнисмен Илијас Киријакидис, иако 20.000 метри кубни мермер, од кои 40 отсто се дозволата. Топлификација, инаку, е монопол
недвосмислено е дека станува збор за преработуваат во мермерни плочки. Најголем во бизнисот со парно греење и врши
Инвестицискиот фонд на Грчката национална дел од ова производство е наменето за производство, дистрибуција и снабдување.
банка со седиште во Лондон, за кој се странските пазари, при што доминантен е Од компанијата барањето го објаснуваат со
најавуваше дека ќе биде нов сопственик. кинескиот, но тука се и традиционалните зголемувањето на цените на енергенсите,
Раководниот тим на комбинатот не е достапен, пазари во Италија, Шпанија и земјите на заострувањето на еколошките норми при
а дека продажбата поминала потврдуваат Блискиот исток. Бидејќи мермерот не е производство на енергија и релативно
официјалните податоци на интернет берзански производ, во компанијата не нискиот стандард на населението кои
најмногу го погодуваат енергетскиот сектор.
страницата на Македонската берза. очекуваат да бидат зафатени од глобалната
Затоа од таму сметаат дека поделбата ќе
Инаку, грчкиот бизнисмен Киријакидис пред криза.
резултира со целосна демонополизација на
пазарот. Со овие промени ќе се реализира
Котација на Осмата емисија на обврзници мерењето на потрошувачката на топлинска

за денационализација енергија на ниво на стан, со што ќе се


овозможи секој корисник да ја регулира
На 06.04.2009 година Одборот на директори година. количината на топлина која ќе ја добие, а
на Македонската Берза донесе одлука за Каматна стапка на купонот изнесува 2% соодветно на тоа и да штеди.
котација на Осмата емисија на обврзници за годишно и се пресметува на остатокот на Инаку, лани Топлификација поднесе
денационализација на Официјалниот пазар на расположивата главнина за отплата. Каматата барање да престане да важи и лиценцата
Македонската берза почнувајќи од 09.04.2009 на првиот купон се пресметува од 06.04.2009 за снабдување со топлинска енергија. Од
година. година. Каматата се исплатува еднаш Регулаторната комисија за енергетика велат
Осмата емисија на обврзници за годишно, на секој 01.06. започнувајќи од дека токму најголемиот проблем е која
денационализација е издадена од Република 01.06.2010 година. Главнината се отплатува во компанија ќе го врши снабдувањето оти во
Македонија и е во дематеријализирана 10 еднакви годишни рати, на секој 01.06. иднина таа ќе ги има најголемите обврски
форма, гласи на име и е неограничено започнувајќи од 01.06.2010 година. кон граѓаните. Засега велат дека ќе ги
пренослива. Вкупниот износ на емисијата е На Официјалниот пазар на Македонската разгледуваат барањата на Топлификација
23.000.000 евра, номинална вредност на една берза Осмата емисија на обврзници за дали да ги одземат лиценците за
обврзница е 1 евро. Датумот на издавање на денационализација ќе се тргува под шифра за снабдување и дистрибуција и дали ќе
обврзницата е 06.04.2009 година а датумот на тргување РМДЕН08 а ИСИН бројот на распишат нов тендер.
достасување на обврзницата е 01.06.2019 емисијата е MKMINF200D84.
Data 13. 04. 2009 broj 69
BERZANSKI PREGLEDNIK NA NASTANI VO PE^ATENI MEDIUMI
берзНИК
25
NEDELEN PREGLED NA MAKEDONSKA BERZA
za period od 6.04. - 10.04. 2009 godina

VKUPEN PROMET NA MAKEDONSKATA


BERZA AD SKOPJE U^ESTVO NA ODDELNI PAZARNI
SEGMENTI VO VKUPNIOT PROMET

PREGLED ZA NAJTRGUVANI AKCII NA OFICIJALEN PAZAR

10 NAJTRGUVANI HARTII OD VREDNOST


NA OFICIJALEN PAZAR
26 берзНИК broj 69
OFICIJALEN PAZAR ZA PERIOD OD 6.04. D0 10.04. 2009
Data 13. 04. 2009

You might also like