TAJUK 1 DAN 2 SINTAKSIS : BIDANG KAJIAN

sawah

nya

setiap

hari

Sintaksis bidang ilmu bahasa yg mgkaji bentuk, struktur & binaan atau konstruksi ayat Kajian ttg hukum atau rumus tatabahasa Binaan sintaksis binaan yg dibentuk oleh perkataan yg berfungsi sbg binaan (konstituen ayat) iaitu frasa & klausa

Ayat Dasar dan Ayat Terbitan Ayat dasar

Ayat yg ada 1 subjek & 1 predikat Sbg ayat inti (ayat yg jdi sumber bagi pembentukan ayat2 yg lain) Pola yg jadi sumber kepada pembentukan / terbitan semua ayat yg lain dlm sesuatu bahasa 4 pola ayat dasar :

Definisi Ayat (sintaksis)

Pengucapan yg tinggi letaknya dlm susunan tatabahasa & mengandungi makna yg lengkap Boleh terbentuk drp 1 perkataan /susunan beberapa perkataan Pengucapannya dimulakan & diakhiri dgn kesenyapan serta ada intonasi sempurna Unit binaan yg terdiri drp subjek & predikat Contoh binaan ayat : Subjek Ali (FN) Pemburu itu (FN) Bajunya (FN) Rumah itu (FN) Predikat peniaga (FN) melontar lembing (FK) cantik sekali (FA) di tepi sawah (FS)

1. 2. 3. 4.

FN + FN FN + FK FN + FA FN + FS

Drp ayat dasar dpt bina ayat yg lebih komplek (ayat terbitan)

Ayat terbitan

Ayat yg terhasil drp proses penerbitan sesuatu ayat dgn mematuhi hukum tatabahasa/rumus transformasi Proses penerbitan ayat :

Struktur Binaan Ayat

Struktur binaan ayat subjek & predikat boleh berubah-ubah kedudukan ikut kesesuaian dlm proses penerbitan ayat Struktur binaan subjek & predikat Subjek Konstituen (unsur)

1. 2. 3.

Pengguguran Penyusunan semula Peluasan

terdiri daripada sama ada satu perkataan

atau beberapa perkataan diterangkan.

menjadi judul atau unsur yang

Predikat

Contoh : Ayat Dasar Ayat terbitan (perluasan) Faridah guru (FN+FN Faridah guru yang sabar. Meng berlari (FN+FK) Meng berlari dengan pantas. Pak Cik membaca (FN+FK) Pak Cik membaca buku. Kucing comel (FN+FA) Kucing comel itu ksayngn aku Limah ke sawah (FN+FS) Mak Limah ke sawah untuk menuai padi. Susunan dalam Ayat

Sememangnya FN Kumpulan perkataan yang tergolong dalam

satu frasa d

Ayat dibahagikan kpd 2 bentuk susunan :

1.

Bentuk susunan biasa

menjadi unsur yang menerangkan subjek. 2.

Pembahagian Subjek dan Predikat

Pertahankan pola ayat dasar. Unsur FN mendahului frasa predikat Frasa predikat mendahului subjek Subjek Ali. adik bongsuku.

Bentuk sususnan songsang

Memenggalkan ayat kepada subjek & predikat Contoh : Petani itu / membajak sawahnya setiap hari. Dikenali sbg predikat pemenggalan subjek & pemenggalan

Contoh : Predikat Guru sementara di sekolah itu Sedang tidur di serambi rumah

Dapat dilihat dgn lebih jelas bahagian subjek & predikat melalui rajah pohon : Ayat

Urutan Kata

Predikat

Setiap pembentukan ayat ialah 1 binaan (konstruksi) yg sifatnya tersusun & bersistem. Bahasa mempunyai rumus/hukum yg mendasari proses urutan perkataan / kelompok perkataan utk membentuk ayat Kata unsur yg terdapat dlm salah satu binaan ayat.

Subjek

petani

itu

membajak

sawahnya

setiap hari

Frasa terbina daripada 1/beberapa perkataan yg mengandungi kata sama ada KN, KK, KA atau KSN Terdapat unsur lain seperti kata bantu & kata penguat dalm sesuatu ayat yg mempunyai KA. Cth : enak sekali

Subjek Pekerja Budin Ahmad

Perpindahan Ayat

Ayat aktif transitif Predikat KKT Objek membaiki jalan itu. membeli buah durian. menendang bola.

Pola ayat dasar yg jelas terdapat perbezaan urutan dlm pelbagai bahasa Kedudukan sesuatu perkataan/kelompok perkataan & kebolehan berubah tempat dlm sesuatu binaan ayat Contohnya :

Min aina anta ? (bahasa Arab) Min = daripada / dari aina = mana anta = kamu (lelaki)

Ayat aktif tak transitif Predikat Subjek KKTT Diana menangis. Kanak-kanak itu sedang mandi. Dia sedang berjalan.

2. Ayat pasif

Maksud terjemahan langsung [daripada mana kamu] kurang beri makna yang tepat dan gramatis dalam BM Ayat BM yang lebih sesuai bagi BA tersebut ialah kamu datang dari mana? Perbezaan urutan dalam pelbagai bahasa serta sistem bahasa yang berbeza-beza bahasa itu sesuatu yang unik untuk dikaji dan digunakan.

Ayat yg asalnya drp ayat aktif transitif Utamakan subjek terbitan sebagai judul Ayat pasif BM tergolong kp 3 jenis :

1. 2. 3.

Ayat pasif dengan imbuhan kata kerja pasif Ayat pasif dengan KGND pertama dan kedua Ayat pasif dengan perkataan kena yang hadir sebelum kata kerja. Ayat pasif dgn imbuhan KK Pasif KK Pasif Oleh + FN Keterangan sudah dibeli oleh amin minggu lepas. dibersihkan oleh pekerja setiap bulan.

Cth :

Ragam Ayat

Ayat boleh terdiri drp pelbagai bentuk variasi ikut pola2 yg tertentu Ragam ayat satu unsur dlm ayat 2 jenis ragam ayat :

Subjek Kereta itu Semak

1. 2.

Ayat aktif Uatamakan subjek asal sbg judul Ayat pasif Utamakan subjek terbitan sebagai judul

Ayat pasif dgn KGND Pertama & Ke-2 Subjek Frasa Kerja Pasif dgn Keterangan KGND 1 atau 2 Kereta itu sudah saya bersihkan pagi tadi. Kuih itu belum awak makan lagi.

Hubungan antara ayat aktif dgn pasif ialah perpindahan tempat FN yg menjadi subjek & objek ayat berkenaan. Cth :

Amar menendang bola itu. (ayat aktif) Bola itu ditendang oleh Amar. (ayat pasif) Saya menendang bola itu. (ayat aktif) Bola itu saya tendang. (ayat pasif)

Ayat pasif dgn perkataan kena yg hadir sblm KK Subjek Kena KK Dasar Oleh + FN Rusa itu kena tembak oleh pemburu. Budak itu kena kejar oleh anjing.

Jenis Ayat

Boleh membezakanpembentukan melalui jenis-jenisnya.

atau

binaan

ayat

1. Ayat aktif Ayat yg ada KK yg utamakan subjek asal sbg unsur yg diterangkan Terdiri daripada ayat aktif transitif & ayat aktif tak transitif. Ayat aktif transitif ayat yg ada KKT yg diikuti oleh frasa nama/klausa komplemen sbg objek atau unsur penyambut. Ayat aktif tak transitif ayat yg ada KKTT yang tak diikuti oleh objek sebagai penyambut. Cth ayat aktif transitif & tak transitif boleh dilihat dalam jadual :

Jenis-jenis ayat terbahagi kepada 4 :

1. 2. 3. 4.

Ayat penyata Ayat tanya Ayat perintah Ayat seruan

1. Ayat penyata Ayat yg diucapkan dengan maksud satu penyataan. Tujuan menyatakan/beri keterangan hal. Cth : ttg sesuatu

Dikenali juga ayat keterangan/ayat berita.

Saya sudah memiliki kereta baharu. Bapa saya wartawan di Utusan Melayu. 2. Ayat tanya

Ayat yg digunakan utk menanyakan sesuatu hal dgn berdasarkan nada suara & penggunaan perkataan tertentu. Boleh wujud dengan kata tanya atau tanpa kata tanya. Cth : Anda sudah melabur dalam syarikat itu? Siapakah gurunya?

Cth : I will see the dentist tomorrow I see the dentist today. I saw the dentist yesterday.

3.

Penanda unsur keserasian

Jadi salah satu ciri penanda tatabahasa dlm pembentukan ayat sesetengah bahasa Dlm Bi unsur keserasian KN subjek dgn KK penting Tak pertahankan keserasian ayat tak gramatis Cth : He helps the old man (/) He help the old man (x)

3. Ayat perintah

Ayat yg diucapkan untuk tujuan memberikan arahan Ditujukan kpd org ke-2 dgn gunakan KGND orang ke-2 (awak, kamu, anda, engkau) Diucapkan sama ada dlm bentuk suruhan, larangan, silaan atau permintaan. Contoh :

TAJUK 3 Frasa Nama BM

1. 2. 3. 4.

Siapkan kerja itu dengan segera (suruhan) Jangan berludah di sini (larangan) Sila buat laporan di balai polis (silaan) Tolong tutup pintu itu (permintaan)

FN boleh terdiri daripada 1 perkataan atau beberapa perkataan berfungsi sbg 1 konstituen dlm binaan ayat. Binaan ayat dasar dlm BM terdiri drp 2 konstituen utama (subjek & predikat). Contoh : Subjek Frasa Nama Bapa Bapa budak itu Predikat Frasa Nama guru guru Catatan satu perkataan Beberapa perkataan

4. Ayat seruan Ayat yg diucapkan dengan membawa nada/intonasi seruan. Tujuan lahirkan sesuatu keadaan perasaan spt marah, takut, gembira, sedih dll Biasanya dlm tulisan ayat seru diakhiri dengan tanda seru (!) Cth kata seru : oh, amboi, eh, wah, cis, aduh dll Contoh ayat : Oh, Tuhanku! Amboi, garangnya! Cis, berani kau mengganggu dia!

Frasa nama berfungsi sbg :

a) b)

Frasa nama berfungsi sebagai subjek dalam ayat dasar.

Sintaksis dan Aspek Tatabahasa yang Lain

Dlm pembinaan ayat terdapat ciri2 lain yang perlu diberi perhatian & pertimbangan selain melihat kehadiran unsur subjek & predikat Ciri-ciri yg dimaksudkan sering dinyatakan sbg penanda tatabahasa. Penanda tatabaha :

Frasa nama juga bertindak sebagai objek (selepas KKT dalam frasa kerja). Cth : Predikat frasa kerja Subjek Kata kerja Objek Orang itu memanggil saya Kanak-kanak itu menaiki bas sekolah

1.

Penanda kasus

2.

Mainkan peranan penting bagi tentukan kegramatisan ayat Cth : I kicked the ball tak boleh ubah kpd me kicked the ball Dlam BM tiada penanda kasus

Frasa nama wujud dalam bahagian unsur nama dalam frasa sendi nama. Frasa sendi nama boleh wujud sebagai predikat dalam FSN. Contohnya : Predikat frasa sendi nama Subjek sendi nama frasa nama Mereka di Kuala Lumpur Kereta itu ke Kota Bharu

c)

Penanda kala Penanda atau perubahan yg terjadi pd bentuk kata kerja Menentukan kala atau waktu kejadian (akan, sedang atau sudah berlaku)

Frasa nama wujud dalam bahagian unsur nama dalam frasa sendi nama. Frasa sendi nama boleh wujud dalam frasa keterangan. Predikat frasa sendi nama Subjek Frasa keterangan FK KSN FN Mereka bekerja di bandar Pena itu ada pada saya

d)

Konstituen Frasa Nama

Batu penanda Kayu pemukul

Konstituen FN terdiri daripada KN sebagai intinya. Inti boleh wujud secara bersendirian ataupun dengan sederetan penerang yang sebelum atau selepas FN. Inti terdiri daripada golongan kata nama. Inti frasa nama boleh dibentuk oleh KN tetapi diperingkat kewujudannya, inti frasa nama juga dapat dibentuk oleh kata kerja dan kata adjektif. 5. Penerang nama kelamin Ayam jantan Lembu betina Orang lelaki Anak Johor Penduduk bandar Pinggir kota Cina Melaka Kawasan barat Wilayah selatan Angin timur Jam tangan Tali pinggang Gelang kaki Lampu minyak Seterika arang Jam bateri Lesen perniagaan Hari perayaan Rumah saya Pekerjaan mereka Bumbung sekolah Bandar Ipoh Planet Marikh Haji Ahmad Si Belang Doktor Majid

6. Penerang nama tempat (lokasi)

Binaan Frasa Nama

7. Penerang nama arah

Binaan FN boleh terbntuk drp 1 perkataan shj ataupun sederetan perkataan Jika dibentuk oleh sederetan perkataan terdpt 2 jenis hbgn antara perkataan itu. Terdapat 2 jenis binaan FN. Binaan inti + penerang Binaan frasa nama Binaan inti + inti Inti unsur yg diberi penumpuan makna yg wakili seluruh frasa dr segi makna Penerang unsur yg menerangkan makna inti. Binaan inti + penerang Contoh : Frasa nama (subjek) Inti Penerang Melayu Diraja baik sekolah agama itu Predikat berbaris di padang selalu mendapat pujian guru saya

8. Penerang nama anggota badan 9. Penerang nama tenaga penggerak 10. Penerang nama hal atau perkara 11. Penerang nama milik

1.

12. Penerang nama khas 13. Penerang nama panggilan/gelaran

Askar Kelakua n Guru

FN yg ada unsur yg punyai hubungan inti + penerang boleh terbentuk drp jenis-jenis hubungan berikut : inti + penerang nama Binaan inti + penerang inti + penerang bukan nama

a) inti + penerang nama Jenis inti + penerang nama 1. Penerang nama keturunan

2. Penerang nama jenis

3. Penerang nama penyambut (penyambut kepada objek yang melakukan)

4. Penerang nama kegunaan (terangkan makna fungsi)

Contoh inti + penerang nama orang Melayu askar British suku Kadazan Kelapa sawit Harimau bintang Baju kemeja Penyendal pintu Penyabit rumput Penjaga stor Pengarang cerpen Pelayan tetamu Alat pemadam Sabun pencuci Minyak pelincir

b) inti + penerang bukan nama Inti + penerang bukan Contoh inti + nama penerang bkn nama 1. Penerang penentu (depan Lima orang askar dan belakang) Kesemua pekerja Orang itu Calon ini 2. Penerang kata kerja/akar Mesin jahit KK Meja makan Majlis bahas 3. Penerang kata adjektif Anak muda Warna merah tua Minyak wangi Penutur asli Sekolah rendah 4. Penerang kata adverba Masa serentak (cara atau masa) Cara demikian Hari lusa Ketibaan nanti Hujan begitu 5. Penerang frasa sendi nama Rumah di bandar Wang pada saya Lawatan ke muzium 6. Penerang bilangan ordinal Tempat pertama Bangunan kesepuluh Rukun kelima Pelawat keseribu

2.

Binaan inti + inti Contoh Inti Inti Meja Bapa isteri Predikat untuk pelajar-pelajar sahaja tidak perlu datang hendaklah bertolak ansur

D-M diterang & menerangkan Unsur ditrangkan unsur inti (kedudukan pertama) Unsur menerangkan unsur penerang (kddkn ke-2) Cth :

Frasa nama (subjek) Kerusi Ibu Suami

Binaan FN inti + inti tak mempunyai unsur penerang. Sbb makna keseluruhan FN didukung oleh kedua2 KN inti Tak mempunyai makna penerang

Frasa nama Diterangkan (D) Menerangkan (M) orang lelaki askar Melayu serbuk perasa pendingin hawa sabarudin tukang kasut lampu gas

Terdapat 2 golongan FN dari jenis ini : inti + inti (sama erti) Binaan inti + inti inti + inti Ilawan erti) Contoh-contoh lain:

a) inti + initi (sama erti) Inti Inti tubuh badan rakan taulan wang ringgit hutan rimba

sos cili (bukan cili sos) Restoran Ali (bukan Ali Restoran) Kedai Makanan Rahim (bukan Makan /Kedai Makan Rahim) pisang goreng (bukan goreng pisang) kentang goreng (bukan goreng kentang) cakera padat (bukan padat cakera/compact disc) sup kambing (bukan kambing sup) nasi goreng (bukan goreng nasi) Rahim Kedai

Kekecualian Hukum D-M b) inti + initi (lawan erti) Inti Inti lelaki perempuan ibu baoa datuk nenek saudara saudari Konsep kekecualian wujud dlm kebnykan bahasa di dunia bagai merasionalkan penggunaan sistem bahsa yg sudah lazim dipakai Berlaku disebbkan kecenderungan pengguna bahasa gunkan sistem bahasa lain bagi bahasa sendri Wujud juga sbb kebiasaan dlm penggunaan semakin diterima dlm pengguna bahasa. Lahir fenomena bahasa yg menyimpang dri rumus tatabahasa dalam konteks hukum D-M Penerang mendahului unsur yg diterangkan. Berlaku akibat kebiasaan dlm penggunaan terutamnya pd nama-nama jawatan. Cth : Frasa nama Penerang (M) Yang diterangkan (D) perdana menteri timbalan menteri naib presiden Naib yang dipertua Naib canselor Timbalan pengerusi Pembantu penyelidik ibu pejabat

TAJUK 4 SUSUNAN KONSTITUEN FRASA NAMA BM

Dlm pmbinaan frasa nama, ada peraturan trtntu yg mgatur susunan kedudukan konstituennya (unsur yg hadir dulu & unsur yg hadir kemudian) Konstituen FN tatabahasa BM mengandungi aspek2 yang telah disusun secara sistematik berdasarkan rumus-rumus tatabahasa BM :

Peraturan D-M (hukum D-M)

Namun, hal ini tidak berlaku pada frasa menteri besar, menteri kanan, menteri pengangkutan, imam besar, dan seumpamanya.

bukan menerangkan unsur inti bagi frasa nama. Dalam keadaan ini, KA wujud juga sesudah inti. Contohnya : Penerang I (adjektif) Baharu Lama Tebal Frasa nama Penerang II (frasa) Inti Penerang ayah pengurus orang saya syarikat Jepun Penentu belakang itu itu itu

Bilangan dan Panggilan

Bila unsur penerang terdiri drp perkataan yg menunjukkn bil atau nama panggilan & gelaran penerang boleh mendahului inti. Kata bilangan berfungsi sebagai penerang dalam frasa nama boleh wujud di hadapan katan nama inti. bilangan yang digunakan merujuk kepada unsur numerik yang menjadi penanda kepada jumlah yang difokuskan dalam frasa. Contoh bilangan :

Inti Kereta Pejabat Baju

Terdapat juga binaan yang penerang/lebih. Contohnya : Frasa nama

Inti Penerang I (frasa) Inti Pnerang Kain kapas Harga murah Bilik kecil

mempunyai

unsur

lima ekor kuda segolongan kecil peneroka kelima-lima pendekar silat sekumpulan penyelidik segelintir pengundi Puan Juriah Tun Abdul Razak Raja Zainal Si Belang Kak Timah Datuk Menteri

Penerang II (frasa) Inti bauatan binaan rumah Penerang Malaysia kerajaan kami

Pnentu blakang itu ini

pakaian rumah tingkap

Contoh nama panggilan & gelaran :

Dua frasa nama juga boleh wujud serentak. Unsur pertama dan kedua merujuk benda yang serupa. Contohnya :
Predikat telah tampil ke hadapan terpasang di dinding itu telah membayar hutangnya

Penerang

Inti boleh mempunyai penerang lebih drp 1

Peraturan kedudukan penerang + penerang spt : Inti + penerang adjektif + penerang + penentu belakang Frasa nama Inti Penerang Penerang KN Penentu adjektif belakang Kereta Baharu ayah itu Pejabat Lama pengurus itu Baju Tebal orang itu

Frasa nama Frasa nama Frasa nama Seorang wanita cina pemenang hadiah itu Sebuah jentera alat pendingin kecil udara Dua orang lelaki tua penjamin pelajar itu

TAJUK 5 DAN TAJUK 6 FRASA KERJA BM

FK Binaan yg boleh terdiri drp 1 perkataan atau lebih Frasa yg terdiri drp KK sbg inti Bertugas sbg predikat dlm ayat biasa

Tetapi bila KA bertugas sebagai penerang kepada kata inti yang berbentuk kata majmuk perkataan itu boleh hadir di belakang kata majmuk.

Binaan Frasa Kerja Terdiri drp KKTT atau KKT. KKTT kata kerja yang tidak memerlukan objek sebagai penyambut. KKT memerlukan FN untuk melengkapkannya sebagai objek (penyambut)

Kekecualian kepada penggunaan bentuk nama khas seperti Pejabat Pos Besar. Kata inti majmuk Penerang adjektif tawaran bayaran balik penuh modal pulangan sama zon ekonomi ekslusif

Binaan Frasa Kerja Tanpa Objek (KKTT)

Boleh berdiri sendiri dlm binaan predikat FK yg tak ada FN sbg objek trdiri drp 1 jenis KK sbg intinya KKTT KKTT sejenis kata kerja yg tak perlu disambut oleh sebarang FN sbg objek utk lengkapkannya.

juga merupakan satu binaan frasa tersendiri yang mengandungi unsur-unsur inti dan penerang. unsur penerang menerangkan unsur inti yang ada pada frasa penerang

FN sbg objek unsuur yg ikut KKT dlm ayat aktif & ayatnya boleh alami proses pasif Jika ayat tak boleh dipasifkan bukan KKT dan tak berobjek Terdapat 3 jenis KKTT :

1. 2. 3.

KKTT tanpa pelengkap KKTT dengan pelengkap KKTT dgn KN sbg penerang KKTT tanpa pelengkap

i. KA sebagai pelengkap KA hadir sesudah KK untuk melengkapkannya. Cth KA : kukuh, jahat, baik, lemah Keadaannya menjadi genting. Kesihatan bapanya beransur baik. Orang kampung itu masih tinggal miskin. Mereka tak berbuat jahat Semua pemimpin hendaklah berlaku adil. ii. FS sebagai pelengkap FSN yg hadir slps KKTT dukung makna tempat Sbg unsur melengkapkan KKTT. Cth : Mereka berada di Kuala Lumpur. Saya tinggal di kampung. Pendatang itu menetap di Selangor. Keluarga kami bermastautin di sini. Kapal terbang itu singgah di Kota Bharu. iii. KN sebagai pelengkap Berbeza dgn KKT kerana ayat tak boleh dipasifkan Ada 2 kumpulan KKTT yg perlukan pelengkap ini : a) KK yg berimbuhan ber-...-kan b) KK (menjadi dan ada) Cth : Dia berbantalkan lengan. Pengemis itu bertilamkan rumput. Pak Kaduk berbajukan kertas. Dia menjadi guru. Orang itu ada harta. iii.
KKTT dengan KN sebagai penerang KN sebagai penerang yang mengikuti KKTT bukanlah objek kerana ayat tak boleh dipasifkan. KN penerang kepada KKTT Bukan pelengkap kerana KN penerang boleh ditiadakan tanpa merosakkan kesempurnaan makna. Contohnya : Subjek

KKTT

KKTT dengan pelengkap

KKTT dengan KN sebagai penerang

KA sebagai pelengkap FS sebagai pelengkap KN sebagai pelengkap

i.

KKTT tanpa pelengkap Kata kerja ini tak memerlukan apa-apa unsur sebagai pelengkap. Boleh berdiri sendiri tanpa memerlukan pelengkap dah ada makana yg sempurna. Contohnya :

ii.

Semua penonton bangun. Pokok itu tumbang. Mereka semua pulang. Kanak-kanak itu menangis. Mereka tidur.

KKTT dengan pelengkap Kata kerja ini tak mempunyai makna yang lengkap jika tiada pelengkap. Namun unsur bukan objek kerana ayat tak boleh dipasifkan. Contoh KK tak transitif seperti :

Beransur Tinggal Menjadi Berbuat Ada Berbantalkan Bertilamkan

Penerang boleh ditiadakan tanpa jejaskan

makna ayat.
Frasa kerja Kata kerja berseluar Berbaju berkebun Belajar Penerang (KN) jean. Melayu. kelapa. bahasa Jepun.

Boleh dibahagikan kpd 3 jenis : KKTT dengan pelengkap KA sebagai pelengkap FS sebagai pelengkap KN sebagai pelengkap

Lelaki itu Kanak-kanak itu Peladang itu Mereka

Binaan Frasa Kerja dengan Objek (KKT)

KKT menerima FN sebagai objek sesudahnya. Ayat KKT ini boleh dipasifkan. FN (objek) boleh menjadi subjek dalam ayat yang telah dipasifkan. Contohnya : a) Kami makan ayam goreng itu. b) Ayam goreng itu kami makan. a) Dia menjalankan tugasnya dengan baik. b) Tugasnya dijalankan olehnya dengan baik.

a) Ahmad menghadiahi Ali buku. b) Wanita itu membelikan anaknya baju. *Perkataan merah ialah OT. *Perkataan hijau ialah OS. *Perkataan condong ialah KK

Apabila

ayat (a) dipasifkan, subjek/unsur yang diterangkan.

OT

akan

menjadi

Contohnya :
b) Ali dihadiahi buku oleh Ahmad. b) Anaknya dibelikan baju oleh wanita itu.

FK yang mengandungi FN sebagai objek terbahagi kepada 2 jenis : KK yang ada 1 objek Kata kerja transitif KK yg ada 2 objek

1.

KK yang mengandungi 1 objek Cth ayat :

Apabila ayat diubah susunannya (OT asal diletakkan dibahagian belakang) dan didahului KSN untuk atau kepada, maka ayat-ayat yang terhasil hanya akan mengandungi
1 objek.

Contohnya

Saya menjawab surat itu. Mesin itu mengepam air. Dia tidak mengabaikan tugasnya. Penumpang itu terus menaiki kapal terbang

a) Dia mencarikan isterinya buah nangka. a) Ibu memasakkan tetamu makanan. Boleh diubah ayat menjadi : b) Dia mencari buah nangka untuk isterinya. b) Ibu memasak makanan untuk tetamu. Frasa kerja dengan kata bantu

Terdapat sejumlah perkataan KK tetapi membawa makna adjektif. Perkataan ini boleh menerima kata penguat dan FN yang mengikutinya boleh digugurkan.

Ganti diri orang pertama boleh gugur.

Unsur kata bantu boleh disertai dengan penguat Terdapat 2 jenis kata bantu :

Orang ke-2 & 3 tak boleh gugur sebab kalau gugur tiada beza dengan orang pertama. Klu gugur juga diandaikan objek ialah org pertama.

1. 2. 1.

Kata bantu aspek (waktu) Kata bantu ragam (perasaan)

Kata bantu aspek (waktu) Menerangkan waktu pada kerja yang dilakukan. Sama ada kerja itu akan, sedang, sudah, masih, baru, mula atau belum dilakukan. Kata bantu aspek tergolong pada 3 iaitu : Kata bantu aspek Sudah Sedang Belum dilakukan dilakukan dilakukan sudah sedang belum telah masih akan pernah mula baru

Contoh : Filem itu sungguh menyeramkan (kami). Kejadian itu sangat menyedihkan (kita). Saya percaya peristiwa semalam sangat menakutkan anda. Pelawak itu sangat menggembirakan kanakkanak.

2. KK yang mengandungi 2 objek disebut juga sebagai objek tepat dan objek sipi. OT objek yang menjadi penyambut secara
langsung kepada kata kerjanya. langsung kepada kata kerjanya.

OS ialah objek yang menjadi penyambut tak Contohnya :

1) Ahmad menghadiahkan buku kepada Ali. 2) Wanita itu membeli baju untuk anaknya. Boleh diubah ayat menjadi :

2.

Kata bantu ragam (perasaan) Kata bantu ragam yang hadir sebelum KK dalam frasa kerja ialah perkataan yang menerangkan ragam atau suasana perasaan sesuatu perbuatan itu dilakukan. Mungkin Hendak Mahu Harus

Kata bantu ragam

Enggan Boleh Dapat Mesti Patut

Sungai Perak mengalir dengan tenangnya. Bunga rampai itu berbau sungguh harum. Rombongan pengantin itu tiba pada malam tadi.

Jika dilihat dari segi makna, frasa terbahagi kepada 8 kumpulan iaitu :

keterangan

Frasa keterangan

Kata bantu aspek boleh hadir bersama kata bantu ragam secara berderetan. Contohnya :

Keterangan tempat atau arah Keterangan waktu Keterangan cara Keterangan tujuan atau harapan Keterangan alat Keterangan penyertaan Keterangan hal Keterangan bagai

Dia belum hendak makan kerana masih kenyang. Musa masih dapat tidur walaupun bilik itu panas. Mereka mesti akan datang lagi. Ibu bapa mesti sudah pergi ke pejabat.

Contoh frasa keterangan : Catatan Unsur yang menunjukkan lokasi terbentuk daripada frasa sendi nama (di, ke, dari, daripada, kepada, pada) Terdiri daripada FSN (pada, dalam, sejak, hingga) FN seperti semalam & dua dekad yang lalu Contoh Ramai wanita bekerja di kilang. Mereka berasal dari Sarawak.

Frasa Kerja dengan Ayat Komplemen

FK sama ada mengandungi KKTT atau KKT menerima ayat komplemen.

boleh

Jenis frasa keterangan 1. Keterangan tempat /arah

Apabila ini berlaku ayat yang terbentuk ialah ayat majmuk. Terbahagi kepada 2 :

1.

FK transitif dgn ayat komplemen (bahawa) Contoh ayat :

2. Keterangan waktu

Orang itu menafikan bahawa barang-barangnya telah hilang. Berita itu menyatakan bahawa semua penumpang terselamat.

Kuliah itu tamat pada pukul 5.00 petang. Peristiwa itu berlaku dua dekad yang lalu.

2.

FK tak transitif dengan ayat komplemen (bahawa) Contoh ayat : Pak Abu berkata bahawa tetamu anaknya dari kota. Ibu Ali berpendapat bahawa sumbangan PIBG sekolah anaknya berkesan.

3. Keterangan cara

Terdiri daripada KA yang berfungsi sebagai kata adverba. FSN yang mengandungi KSN dengan diikuti KA yang menerima kata pembenda -nya.

Kereta api itu bergerak laju. (KA sebagai KAdv) Bas itu bergerak dengan lajunya. (FS) Mereka berjuang mati-matian. (KAdv) Kita berjuang demi keadilan undang-undang. Mereka bertindak untuk kepentingan negara.

Unsur Keterangan dalam Frasa Kerja

Unsur keterangan dalam frasa kerja terdiri daripada unsur yang menerangkan kata kerja itu dengan lebih lanjut lagi. Unsur keterangan ini juga berfungsi sebagai frasa adverba. Dalam susunan ayat biasa, unsur keterangan hadir sesudah KK. Bagi KKT unsur keterangan hadir selepas objek. Dari struktur binaanya, unsur keterangan terdiri daripada frasa sendi nama, frasa adjektif, frasa nama dan kata adverba. Contohnya : 4. Keterangan tujuan /harapan

Menerangkan maksud perbuatan yang terdiri daripada FS (demi, untuk dan bagi)

5. Keterangan alat

Unsur yang menerangkan perkakas atau benda yang terdiri daripada FS (dengan). Unsur yang menerangkan maksud ikut bersama-sama terdiri daripada FS (dengan).

Rombongan pelajar itu datang dengan bas. Dia memukul ular itu dengan buluh. Pelajar baharu itu datang dengan ayahnya. Murid-murid melawat muzium dengan guru mereka. Mereka berbincang tentang perkara itu. JK membuat teguran terhadap laporan kewangan. Dia berlagak seperti pegawai. Saya berperanan sebagai bapa.

Dia Bayi itu Pemidato itu

berjalan tidur berucap

sangat cepat. nyenyak sekali. sungguh lantang.

6. Keterangan penyertaan

Duta Besar itu Pegawai belia kami

(b) Frasa sendi nama di beijing paling lama ke pusat latihan amat kerap

Unsur FA sebagai keterangan dapat hadir sebelum FK dan FS. Contohnya :

7. Keterangan hal

Unsur yang menerangkan keadaan yang terdiri daripada FS (tentang, mengenai, terhadap)

Dia sangat cepat berjalan. Bayi itu nyenyak sekali tidur. Pemidato itu sungguh lantang berucap. Duta Besar itu paling lama di Beijing.
BINAAN FRASA ADJEKTIF : UNSUR PENGISI FRASA ADJEKTIF

FA boleh terdiri daripada satu perkataan adjektif sahaja atau deretan perkataan yang ada kata bantu dan kata penguat sama ada di depan atau di belakangnya. Inti frasa adjektif terletak pada KA. Bahagian inti terdiri daripada dua jenis mengikut binaanya : Binaan 1 perkataan Bahagian inti FA Binaan 2 perkataan

8. Keterangan bagai

Unsur yang menerangkan keserupaan yang terdiri daripada FS (seperti, sebagai, bak)

TAJUK 7 DAN 8 FRASA ADJEKTIF

1.

Binaan 1 perkataan Binaan ini terdiri daripada satu KA. Terdiri daripada satu kata dasar (perkataan tanpa imbuhan). Contohnya :

FA ialah susunan perkataan yang terdiri daripada 1 perkataan atau lebih. KA sebagai intinya. FA berfungsi sebagai predikat dan sebagai unsur keterangan. Sebagai unsur keterangan KA hadir sesudah frasa kerja dan frasa sendi nama. Fungsi 1 frasa adjektif sebagai predikat : Subjek Adiknya Markahnya Anaknya Predikat sangat pandai. tinggi. masih kecil lagi.

Pelayan di kedai Pak Ali rajin. Kawan-kawan Ahmad cerdik. Adiknya sangat cergas. Warna kulit buku saya merah.

KA boleh juga terdiri daripada perkataan berimbuhan. Contohnya :

2.

Aminah tidak sepandai adiknya. Dalam kelas ini markah Husinlah yang terbaik. Langit kemerah-merahan pada waktu senja.

Fungsi 2 FA sbgai unsur keterangan dalam predikat : Predikat Frasa utama FA sbg unsur keterangan

Binaan 2 perkataan Binaan jenis ini boleh terdiri daripada dua perkataan, iaitu :

Subjek

1. 2. 1.

Kata adjektif + Kata adjektif Kata adjektif + Kata nama

(a) Frasa

kerja

1. Binaan kata adjektif + kata adjektif Dua KA yang menekankan keserasian/keserupaan makna. unsur

Contohnya riang gembira, letih lesu.

2. 3.

Dua KA yang maknanya berlawanan.

Contohnya tinggi rendah, tua muda.

Deretan dua KA dengan perkataan yang keduanya digunakan oleh sebab unsur rima (keindahan bunyi).

Dia belum cerdik lagi. Anak kucingnya masih kecil. Semua pegawai harus pandai

Contohnya tinggi lampai, gedempol, kering kontang.

gemok

Terdapat juga kata bantu yang boleh hadir sebelum atau selepas penguat,

2. Binaan kata adjektif + kata nama

Mengandungi inti frasa dengan KN sebagai penerangnya.

misalnya: masih amat jauh, belum terlalu lewat, belum sangat cekap, sungguh masih muda, sungguh telah pandai Contoh:

1. 2.

Frasa adjektif yang membawa maksud keserupaan.

Contohnya hijau daun, biru laut, kuning langsat. Contohnya panjang kepala, ringan tulang. tangan, besar

Frasa adjektif yang membawa maksud kiasan.

Kedudukan khemah itu masih amat jauh. Kehadiran pelajar itu belum terlalu lewat. Pekerja baru itu belum sangat cekap. Anak sulungnya itu sungguh masih muda.

Susunan Frasa Adjektif dalam Ayat Terdapat 3 jenis kedudukan FA dlm ayat ssunan biasa :

Unsur Penguat dalam FA

FA boleh terdiri drp hanya 1 KA & boleh juga terdiri drp KA yg disertai unsur penguatnya. Ada 3 jenis unsur penguat : Penguat depan Penguat belakang Penguat bebas

1. 2. 3. 1.

Selepas subjek sebagai predikat Selepas frasa kerja sebagai penerangan Selepas FN sebagai penerang

Selepas subjek sebagai predikat Dalam susunan ayat biasa, frasa adjektif sebagai predikat hadir selepas subjek. Contohnya : Subjek Rumah Ali Predikat sangat sederhana.

Unsur Penguat dlm FA

(1) Penguat hadapan (2) Penguat belakang (3) Penguat bebas

terlalu paling sangat sekali benar nian amat sngguh sangat kurang sngguh amat terlalu amat

Anak kecil itu terlalu nakal Masakan ibunya paling sedap. Pemandangan di tasik itu sangat indah. Perangai budak itu baik sekali. Kereta api itu lambat benar. Istana di atas bukit itu indah nian. Pemandangan di pantai itu amat indah. Pemandangan di pantai itu indah amat. Pahlawan itu sungguh berani. Pahlawan itu berani sungguh. Perangainya sangat kurang sopan.

Susunan ini boleh disongsangkan FA yang berfungsi sebagai predikat mendahului subjek, seperti yang berikut. Predikat Subjek Sangat sedernana rumah Ali.

* boleh hadir brderetan juga

Suaranya sungguh amat merdu

2.

Selepas FK sebagai keterangan FA hadir selepas keterangan. Contohnya : Subjek Frasa kerja berjalan pulang tidur menurun mengalir Predikat Keterangan (frasa adjektif) sangat cepat. (KAdv) segera. sungguh nyenyak curam sekali. tenang. kata kerja menjadi unsur

Lukanya terlalu amat pedih.

Kata Bantu dalam Frasa Adjektif

Unsur yang boleh hadir dalam frasa adjektif. Ada kata bantu tertentu yang boleh hadir sebelum atau sesudah penguat.

Dia Mereka Kanak-kanak itu Jalan itu Sungai itu

Frasa adjektif jelasnya boleh disertai oleh kata bantu sudah, belum, masih, harus berdasarkan kesesuaian konteks ayat. Contoh ayat :

3.

Selepas FN sebagai penerang KA juga boleh hadir dalam frasa nama iaitu sebagai penerang kata nama. Contohnya :

Anaknya sudah besar.

Frasa Kata nama pelajar warna minyak rumah

nama Penerang (KA) Baharu merah wangi haram

tempat

sebelah kanan.

Frasa Adjektif dan Ayat Komplemen

FA sebagai predikat dapat diikuti oleh ayat komplemen menjadikan ayat yang terhasil menjadi ayat majmuk. Ayat komplemen bahawa persiapan mereka tidak mencukupi. bahawa anaknya masih hidup. bahawa pasukan sekolah mereka akan menang. bahawa berita itu benar.

Contohnya : Ayat induk dengan frasa adjektif Para peserta amat sedar Ali tetap percaya Mereka pasti yakin Unsur keterangan dalam FA

Unsur keterangan boleh hadir sesudah kata adjektif.

Mereka agak ragu

Contohnya : Subjek Predikat (FA) Rumah harus bersih demi kesihatan hidup kita. Keadaannya tetap cergas pada bulan puasa Buahnya manis ibarat gula.

TAJUK 9 FRASA SENDI NAMA BM

FS satu binaan dalam ayat yang terdiri daripada satu kata sendi nama dan satu frasa nama yang menjadi pelengkap kepada kata sendi nama itu. KSN morfem yang terletak di hadapan frasa nama. Antara KSN seperti di, ke, dari, daripada, pada, kepada, untuk, akan, bagi, hingga, oleh, dengan, tentang, sampai dan sebagainya. FS boleh juga didahului dengan kata bantu.

*Merah KA. *Hijau unsur keterangan

Dari segi makna, keterangan KA boleh digolongkan kepada beberapa golongan Keterangan cara Keterangan bandingan Keterangan hal/keadaan Keterangan KA Keterangan tujuan Keterangan kekerapan Keterangan terhadap Keterangan musabab Keterangan waktu Keterangan tempat

Binaan Frasa Sendi Nama Frasa sendi nama boleh terbentuk daripada salah satu binaan berikut :

i. ii. iii. iv.

Kata sendi nama + frasa nama Kata sendi nama + kata arah + frasa nama Kata sendi nama + frasa nama + frasa keterangan Kata sendi nama + kata arah + frasa nama + frasa keterangan

Keterangan KA 1.Keterangan cara 2. Keterangan bandingan 3. Keterangan Hal/ keadaan 4. Keterangan tujuan 5. Keterangan kekerapan 6. Keterangan terhadap 7. Keterangan musabab 8. Keterangan waktu 9. Keterangan

Contoh Badannya lemah dengan tiba-tiba. Buahnya manis ibarat gula-gula. Badannya kurus bagai lidi. Budak itu pandai dalam semua mata pelajaran. Rakyat mesti cergas untuk kemajuan masa depan. Wanita itu sering sedih. Anak itu sangat rindu akan emaknya. Budak itu lemah oleh sebab keletihan. Pegawai itu sungguh cekap pada masa sekarang ini. Bunyinya kuat daripada pembesar suara

1.

KSN + FN KSN dalam FS wujud sbg perkataan yg letaknya dihadapan suatu FN. KSN wujud di depan frasa nama. Contohnya :

Frasa sendi nama Kata sendi nama Frasa nama di jambatan ke sekolah dari Johor Bahru daripada kapas

2.

KSN + kata arah + FN KSN dalam FS wujud sbg perkataan yg letaknya dihadapan suatu FN yg didahului dengan kata arah KSN di ke dari untuk Frasa sendi nama Kata arah Frasa nama belakang rumah dalam bilik gelap hujung balai luar negara

Antaranya seperti keterangan masa, keterangan tempat, keterangan bandingan, keterangan tujuan, hal, penyertaan dan alat. Contohnya :

Kereta api bertolak pada pukul lima pagi. Dia berbicara tentang perkara itu. (hal) Budak-budak itu berehat di bawah pokok.

(masa)

(tempat) ii) Frasa sendi nama keterangan frasa adjektif

3.

KSN + FN + Frasa Keterangan Terbetuk apabila FN yg jadi pelengkap kpd KSN itu diikuti dgn frasa keterangan. Frasa sendi nama FN F Kterangan negera Jepun pada tahun lalu Johor dengan bapanya pangkuan ibunya setiap waktu

FS boleh mendukung makna keterangan bandingan, hal, masa dan tujuan. Contohnya :

KSN ke dari di

Budak (perbandingan) (hal)

itu

kurus

seperti

galah.

Dia selalu sibuk dengan pekerjaannya. Mereka bingung pada mulanya. (masa)

iii) Frasa sendi nama keterangan frasa nama

4.

KSN + Kata arah + FN + Frasa Keterangan Contohnya : KSN ke dari di Frasa sendi nama FN F kterngan Negara pada musim panas Jermen belakang rumah secara tiba-tiba atas pangkuan ibu saban hari K arah selatan

FS boleh mendukung makna keterangan pembuat, sumber, masa, asal, tujuan. Contohnya :

tempat,

Panggilan telefon untuk ayah itu datang dari Singapura. (tujuan) Rumah-rumah di bandar tidak semuanya besar. (tempat) Lukisan oleh Ibrahim telah memenangi hadiah pertama. (pembuat) Penggunaan Kata Sendi Nama Secara Umum

Kedudukan Frasa Sendi Nama dalam Ayat

1.

FS boleh hadir sebagai predikat dalam pola ayat dasar BM. FS juga boleh hadir sebagai unsur keterangan dalam ayat. Predikat frasa sendi nama Predikat FS kontituen yang hadir selepas subjek dalam ayat yang mempunyai susunan yang biasa. Contohnya :

Dalam penggunaan sesuatu FS dalam ayat, dua KSN yang serupa boleh digabungkan dalam bentuk setara dengan menggunakan kata hubung dan, atau tetapi. Kecuali dalam penggunaan FS yang menggunakan kata hubung tetapi, kata nafi bukan digunakan sebelum KSN pertama. Contohnya :

2.

Mereka ke sawah setiap pagi. Hadiah itu untuk pelajar yang terbaik. Surat itu daripada ibu tersayang.

Serangan itu datang dari dalam dan dari luar kota. Cahaya laser itu menuju ke kiri dan atau ke kanan
bangunan?

Hadiah itu untuk ayah dan untuk ibu. Mereka bersembunyi bukan di bawah
bangunan.

tetapi di atas

Frasa sendi nama sebagai keterangan FS boleh wujud sbg unsur keterangan kpd FK, KA & FN FS sbg keterangan FK FS sbg keterangan FS sbg keterangan FA FS sbg keterangan FN

Dia makan dengan Ali atau dengan Ahmad? Ali bukan ke Singapura tetapi ke Johor.
Dalam penggunaan FS dengan kata hubung dan & atau, kata sendi pada unsur ke-2 boleh digugurkan. Tetapi KSN pada unsur yang ke-2 tak boleh digugurkan sekiranya KSN dalam bentuk setara itu ialah ke. Contohnya :

i) Frasa sendi nama keterangan frasa kerja

FS yang menjadi keterangan mendukung beberapa makna.

kepada

FK

boleh

Serangan itu datang dari dalam dan luar kota.

 Hadiah itu untuk ayah dan ibu. Dia makan dengan Ali atau Ahmad? Ali bukan ke Singapura tetapi ke Johor.
KSN pada kedudukan unsur yang ke-2 tak boleh digugurkan dalam FS yang setara yang tak menggunakan kata hubung. Contohnya :

Unit pengucapan yg paling tinggi letaknya dlm susunan tatabahasa Mengandungi makna yg lengkap Pengucapannya dimulai & diakhiri dengan kesenyapan Mengadungi intonasi yg sempurna Ayat2 terbahagi kepada dua golongan :

Dia berjalan ke hulu ke hilir. Keluarga itu berpindah dari bandar ke desa. Matanya bergerak ke atas ke bawah.
Binaan FS yang mengandungi FN dengan bentu semempunyai peraturan. Binaan yang menggunakan KSN dari & ke tak membenarkan pengguguran bentuk se- secara berasingan. Sekiranya penggunaan se- dilakukan pada satu bahagian FS, maka pengguguran bentuk yang sama hendaklah dilakukan juga pada FN yang ke-2 untuk keseimbangan. Contohnya :

1. 2.

Ayat dasar Disebut juga ayat inti Daripada dibentuk ayat terbitan Ayat terbitan Disebut juga ayat transformasi

Proses perubahan/penerbitan ayat boleh berlaku melalui proses _____ yg terkndung dlm sesuatu ayat dasar :

1. 2. 3. 4.

Peluasan Penggantian Pengguguran Penyusunan semula

Perkara itu akan diteliti dari semasa ke semasa. Warna itu berubah dari detik ke detik. Kekayaannya bertambah dari setahun ke setahun.
FS boleh didahului dengan kata bantu seperti contoh berikut : Contohnya :

Setiap ayat (ayat dasar/ayat terbitan) mengandungi berbagai2 jenis & ragam ayat seperti :

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

Ayat penyata Ayat tanya Ayat perntah Ayat seruan Ayat majmuk Ayat aktif Ayat pasif dll

Mereka

akan ke dalam hutan untuk memburu penjahat itu.

Sampan itu masih di tepi tasik. Abang telah ke Jakarta dengan keluarganya.
TAJUK 10 AYAT BAHASA MELAYU

Dalam semua jenis ayat itu kesemuanya boleh bersifat ayat terbitan ttpi hanya jenis ayat penyata & ragam ayat aktif ayat dasar Unsur (konstituen) yg terkandung dalam ayat ialah klausa Bilangan klausa yg terkandung dlm ayat akan tentukan jnis ayat tersebut sama ada ayat tunggal/majmuk

Tatabahasa peraturan berdasarkan teori tertentu yg huraikan ayat2 dlm sesuatu bahasa dgn kaedah yg paling mudah, tepat & lengkap

1.

Ayat tunggal Ayat yg mengandungi hanya 1 klausa seperti :

Ayat mengandungi unsur klausa, Klausa terbentuk drp unsir2 frasa Frasa terdiri drp bentuk2 perkataan
Ayat ialah tingkat yg paling tinggi dlm tatabahasa Perkataan ialah tingkat plaing bawah dlm tatabahasa Anak orang itu sedang tidur. anak orang itu sedang tidur anak orang itu sedang tidur anak orang itu sedan g

Ali guru. Anak itu lapar. Selendang ini untuk ibu. 2.

Ayat majmuk Ayat yg mengandungi lebih drp 1 klausa sperti:

AYAT KLAUSA FRASA PERKATAA N

Ali guru tetapi adiknya kerani. Anak itu lapar kerana belum diberi susu. Selendang ini untuk ibu manakala songkok
itu untuk ayah.

tidur Klausa

Ayat

Satu unit rangkaian perkataan yg mengandungi subjek & predikat (konstituen kpd ayat)

Klausa terbahagi kpd 2 jenis iaitu :

1.

Klausa bebas Disebut klausa utama Dpt berdiri sendiri & bersifat ayat yg lengkap bila diucapkan dengn intonasi yg sempurna

kata kerja : makan, tidur, melukis, menendang Kata adjektif : kurus, pucat, gempal, tampan kata sendi nama : di rumah, ke kedai, dari Johor, daripada besi

kamu pandai Kamu pandai. (ayat) saya akan hadir mereka mogok
boleh jadi sebahagian srp ayat yg lebih luas & kompleks.

dalam tatabahasa morfem (bebas & terikat)

Ayat Dasar ayat yang menjadi sumber atau dasar bagi pembentukan ayat-ayat lain berdasarkan rumus-rumus tatabahasa. Semua ayat yang terbina secara lengkap sebenarnya dapat dikesan dasar atau inti ayat berdasarkan pola ayat dasar. Ayat dasar mempunyai empat pola asas iaitu: Pola 1 : FN + FN Pola 2 : FN + FK Pola 3 : FN + FA Pola 4 : FN + FS Drp pola ayat dasar terbit ayat yang lain iaitu :

Kamu pandai kerana kamu rajin belajar. 2.

Klausa tak bebas Disebut klausa kecil

Tak dapat berdiri sendiri kamu pandai kerana kamu rajin belajar Klausa bebas Klausa utama Klausa tak bebas Klausa kecil

Frasa

Unit yg boleh terdiri drp 1 susunan yg mengandungi sekurang-kurangnya 2 perkataan atau 1 perkataan Berpotensi diperluas menjadi 2 perkataan/lebih Berbeza dgn klausa binaan frasa hanya ada subjek atau hanya ada predikat. Boleh jadi konstituen kpd klausa atau konstituen kpd frasa itu sendiri

Ayat tunggal Ayat majmuk Ayat pendek Ayat panjang Ayat aktif Ayat pasif Subjek Harun Jurulatih Marlina Muzium Predikat pesilat amatur. sedang berehat. sungguh pandai di Pusat Islam.

Burung merpati terbang melayang. Anak kecil itu sedang tidur.

Cth frasa yg boleh dikembangkan utk jadi unit yg ada 2 perkataan atau lebih Frasa

Pola Pola 1 (FN + FN) Pola 2 (FN + FK) Pola 3 (FN + FA) Pola 4 ( FN + FS)

Komponen frasa boleh mengandungi satu perkataan atau lebih. Namun, binaan-binaan tersebut harus masih tergolong dalam bentuk frasa. Contoh: Subjek Harun Jurulatih Adik Marlina Muzium warisan Predikat pesilat amatur negara. sedang berehat di bilik. sungguh pandai di Pusat Islam Melaka.

Burung Seekor burung Burung merpati Seekor anak burung Perkataan

Konstituen kpd frasa Bentuk bahasa yg mengandungi makan/fungsi nahu Bentuk bebas yg terkecil yg boleh berdiri sendiri Binaannya tak boleh dibahagikan kpd bentuk yg lebih kecil Contoh sekolah, baju, orang, kereta adalah perkataan yang mendokong makna tertentu. mempunyai beberapa golongan tertentu seperti kata nama, kata kerja, kata adjektif, kata sendi nama, kata hubung, kata tugas dan sebagainya. Contoh:

Pola Pola 1 (FN + FN) Pola 2 (FN + FK) Pola 3 (FN + FA) Pola 4 ( FN + FS)

Ayat Tunggal

ayat yang mempunyai satu subjek dan satu predikat. mempunyai satu klausa yang hadir mewakili satu subjek dan satu predikat tersebut. terbina daripada ayat dasar. Malah binaan ayat tunggal mempunyai persamaan dengan ayat dasar.

kata nama : pelajar, ayah, Seremban, taman

Namun, yang membezakan ayat tunggal dengan ayat dasar ialah ayat tunggal terdiri daripada ayat tanya, ayat perintah ayat seruan dan sebagainya. Sementara, ayat dasar terdiri daripada ayat penyata. ayat tunggal terbina secara mudah dengan hanya mempunyai konstituen satu subjek dan satu predikat. Subjek Predikat Bapa saudara Ali pensyarah. Peninju itu sangat tangkas. Darwis membaca kitab jawi. Wahab ke kedai runcit.

Jika lihat dr struktur ayat (a) beri penegasan kepada Ali. Ayat (b) beri penegasan kepada kereta Tapi oleh sbb kedua2 ayat membawa penerangan atau makna yg sama maka dikatakan berparafrasa.

Faktor kecekapan bahasa kemampuan seseorang penutur mengenali unsur-unsur ketaksaan.

Cth : a) Ibu bapa Ali telah meninggal dunia.

Ayat itu ada unsur ketaksaan sebb dapat diertikan sebagai :

Dalam proses binaan ayat tunggal ini , terdapat juga proses penyongsangan seperti predikat mendahului subjek seperti dalam ayat songsang. Contoh: (a) Mariam ke pasar raya hari ini. (b) Ke pasar raya Mariam hari ini. (a) Baju itu di dalam almari. (b) Di dalam almari baju itu. (a) Kuih itu dimakannya. (b) Dimakannya kuih itu. (a) Pokok kayu itu ditebangnya. (b) Ditebangnya pokok kayu itu.

1) Ibu

kepada bapa (iaitu nenek) Ali telah meninggal dunia.

2) Ibu bapa Ali telah meninggal dunia.

Untuk kenal perbezaan erti ini, kita perlu secara intuisi sedar 2 jenis binaan yg berbeza.

Cth lain : a) Ali teringat akan kekasihnya. b) Ali teringat oleh kekasihnya.
Struktur/pola ayat sama tetapi bawa makna yg berbeza Ayat (a) Ali jadi subjek (unsur yg diterangkan) pada kata aktif teringat. Ayat (b) Ali jadi subjek bagi kata kerja pasif teringat yang mungkin berasal drp ayat aktif :

Berdasarkan contoh-contoh ayat tersebut, jelas didapati bahawa subjek dan predikat dalam ayat dasar boleh bertukar ganti mengikut keperluan dan keutamaan penutur bahasa. Jelas, proses sedemikian menggambarkan sifat bahasa Melayu yang dinamik dalam pelbagai aspek bahasa dan rumus tatabahasa.

c)

Kekasihnya mengingati Ali.

Walaupun sama struktur pada peringkat permukaan, namun peringkat dalaman menghasilkan makna yang berbeza.

TAJUK 11 DAN 12 PROSES PENERBITAN AYAT BM DARI SEGI T-G Konsep Transformasi-Generatif

Seseorg penutur asli boleh tentukan sama ada ayat gramatis atau tidak. Penentuan sama ada ayat gramatis atau tak boleh dikaitkan dgn persepsi intuisi sesoarng penutur. Persepsi intuisi dikenali sebg struktur dalaman. Struktur dalaman

Kita perlu lihat setiap ayat mengandungi 2 peringkat (struktur sintaksis T-G) iaitu struktur dalaman & struktur luaran 1. Struktur dalaman Ayat inti diperlukan utk membentuk asas makna ayat (semantik ayat). 2. Struktur permukaan

Biasanya mengandungi bentuk ayat dasar

struktur yg sifatnya amat dasar asas kpd pembentukan atau penerbitan ayat2 yg lain yg lebih kompleks. memungkinkan seorg penutur kenal sesuatu ayat yg punyai persamaan makna dgn suatu ayat yg lain. Dapat kenal psti ayat2 yang berparafrasa. Cth :

Struktur ayat yg biasanya telah mengalami perubahan drp struktur dalamannya. Bentuk ayat yg biasa akan diucapkan penutur Diperlukan utk tfasir bahagian bunyi bahasa (fonologi) penutur ujarkan.

Bila struktur permukaan berasal drp 2 atau lebih struktur dlaman

a) Ali memandu kereta itu. (ayat aktif) b) Kereta itu dipandu oleh Ali (ayat pasif)

wujud

ketaksaan ayat.

Bila 2 jenis ayat permukaan yg asal drp hanya 1 struktur dalaman berlaku ayat parafrasa. Konsep ini diperkenalkan oleh Noam Chomsky. tatabahasa

1.

Penguguran FN sebagai subjek Terdiri drp 2 jenis :

Beliau memperkenalkan teori transformasi-generatif. Teori Transformasi-Generatif

i. ii.

Pengguguran subjek KGND orang ke-2 dalam ayat perintah. Pengguguran subjek yang serupa dalam ayat majmuk.

Pemusatan terhadap kajian bahasa pengtahuan penutur asli utk membentuk & memahami ayat.

terletak pd membolehkan

Pengetahuan ini dikenali kecekapan berbahasa yg ada pada setiap penutur asli sesuatu bahasa. Kecekapan ini mengandungi satu set rumus yg sifatnya eksplisit (penutur asli berkemampuan membentuk & memahami berbagai-bagai ayat dalam bahasanya. Terdapat 2 peringkat struktur ayat (struktur dalaman & permukaan) Kedua-dua struktur ini diterbitkan oleh 2 jnis hukum atau rumus tatabahasa.

i) Pengguguran subjek KGND orang ke-2 dlm ayt perintah

Dalam ayat perintah, KGND orang ke-2 dalam ayat perintah yang berfungsi sebagai subjek selalunya digugurkan. Contohnya :

a) b) c)

Kamu keluar Keluar! Awak semua pergi dari sini Pergi dari sini! Engkau makanlah dahulu Makanlah dahulu!

ii) Pengguguran subjek yg serupa dlm ayt majmuk Jika terdapat frasa nama sebagai subjek serupa yang bergabung menjadi ayat majmuk. Subjek frasa nama yang serupa boleh digugurkan kecuali subjek frasa nama di awal ayat majmuk tersebut. Contohnya :

1. Rumus struktur frasa

Menerbitkan ayat2 peringkat dalaman

2. Rumus transformasi Menukarkan pola ayat hingga bawa kpd peringkat struktur permukaan. Kedua-dua jenis rumus tatabahasa ini jadi sebahagian drp kecekapan seseorang individu. Maklumat lanjut (TD m/s535-537)

a) b) 2.

Dia sangat pandai. Dia rajin belajar. Dia sangat pandai kerana rajin belajar. Ali sangat kecewa. Ali gagal dalam peperiksaan. Ali sangat kecewa kerana gagal dalam peperiksaan.

Konsep Ayat Terbitan Penerbitan sesuatu ayatsbg struktur permukaan berpunca drp sesuatu ayat yang lain kecuali ayat mmg menyerupai ayat dasar. Penerbitan sesuatu ayat hasil daripada terlaksananya suatu proses gramatis melibatkan pelaksanaan rumus transformasi berfungsi mengubah aturan atau struktur ayat serta memperluas sesuatu unsur dalam ayat atau frasa. Dalam BM, penerbitan ayat ini dapat dilakukan melalui proses transformasi mengakibatkan pengguguran, penyusunan semula atau peluasan kepada unsur-unsur struktur dalaman.

Penguguran frasa predikat Terdiri drp 2 jenis :

i. ii. 1. 2. 3. 4.

Pengguguran seluruh frasa predikat. Pengguguran bahagian2 frasa predikat.

i) Pengguguran seluruh frasa predikat Frasa predikat terdiri drp FN, FK, FA dan FS. Jika ada penggunaan frasa predikat yg serupa dalam ayat majmuk gabungan kesemua frasa predikat yg serupa kecuali yg terakhir boleh digugurkan. Contoh 4 jenis frasa predikat : Gugur FK yang serupa. Adik Ali dan sepupunya belajar di England. Gugur FN yang serupa. Bendera Malaysia dan lagu kebangsaan lambang negara. Gugur FA yang serupa. Adik saya dan adik Ali sangat rajin. Gugur FS yang serupa. Dia dan isterinya masih di kampung.

Proses Pengguguran

Berlaku pada struktur ayat yang akibatkan pengguguran unsur2 tertentu dalam binaan ayat Oleh itu, pada peringkat digugurkan tak lagi wujud. permukaan unsur yang

Dalam BM ada 3 jenis pengguguran utama :

1) 2) 3) 4)

Pengguguran FN sebagai subjek. Pengguguran frasa predikat. Pengguguran FN yang mendahului frasa relatif. Pengguguran KN yang berfungsi sebagai inti dalam FN.

ii) Pengguguran bahagian2 frasa predikat

Bahagian2 frasa predikat boleh gugur antaranya ialah :

a. b.

Gugur oleh + FN dalam ayat pasif Dia dipukul oleh bapanya

Dia dipukul.

Ada penggantian atau penambahan kata2 tertentu pada ayat yg diterbitkan. Tidak membawa perubahan makna ayat. Dalam BM terdapat 3 jenis proses penyusunan semula :

Gugur kata bantu dlam ayat serupa Dia boleh menyanyi. Dia boleh menari. Dia boleh menyanyi dan menari. FN sebagai objek yg serupa Daud memanggil kami. Daud melambai kami. Daud memanggil dan melambai kami. FN sebagai objek selepas KK yg membawa makna adjektif FN sebagai objek boleh digugurkan dlm kedudukan selepas KKT yg bawa maksud makna adjektif. Boleh digugurkan hanya jika terdiri drp KGND pertama (kami, kita, saya, beta) Contoh : Kejadian itu sungguh menakjubkan kami. Kejadian itu sungguh menakjubkan.

c.

1) 2) 3) 1.

Penyusunan semula FN sebagai subjek. Penyusunan semula FN sebagai objek Penyusunan semula melalui ayat songsang.

Penyusunan semula FN sebagai subjek Boleh berlaku melalui proses transformasi pasif. Contohnya :

d.

a) b)

Ali menendang bola itu. (ayat aktif) Bola itu ditendang oleh Ali (ayat pasif)

Ayat (a) ialah ayat aktif Subjek FN (Ali), objeknya (bola itu). Ayat (b) ialah ayat pasif. FN (bola itu) yang berfungsi sebagai objek dalam ayat aktif dikedepankan utk jadi subjek yg baharu kpd ayat pasif. Subjek asal (Ali) telah berpindah kedudukan selepas kata kerja. Imbuhan KK juga telah berubah iaitu meN- digantikan dengan diKata sendi nama oleh mendahului FN (Ali). Terdapat ragam ayat pasif yg terdiri drp KGND orang pertama dan ke-2.

3.

Penguguran FN yang mendahului frasa relatif Bila 2 ayat digabungkan, dengan 1 ayat dipancangkan ke dalam ayat 1 lagi sebagai frasa relatif FN yg mendahului frasa relatif boleh digugurkan. Contoh :

i. ii.

Orang tua yang memakai serban itu ayah saya. Yang memakai serban itu bapa saya. Kereta yang kuning itu pilihan saya. Yang kuning itu pilihan saya.

Contohnya : a) Saya menendang bola itu sekuat hati. (aktif) b) Bola itu saya tendang sekuat hati. (pasif) c) Kami memujuk kanak-kanak yang menangis itu (aktif) d) Kanak-kanak yang menangis itu kami pujuk. ( pasif) e) Anda membaca buku itu berkali-kali. (aktif) f) Berkali-kali anda membaca buku itu. (pasif)
Contoh ayat aktif juga boleh mengalami proses penyongsangan ayat menerbitkan ragam ayat pasif.

4.

Penguguran KN yang berfungsi sebagai inti dalam FN KN yg terkandung dlm binaan FN (inti + penerang), boleh digugurkan hingga yg tertinggal dalm FN hanya bahagian penerangnya. Contoh :

i. ii.

Kegiatan bersenam boleh menyihatkan badan. Bersenam menyihatkan badan. Tabiat merokok membahayakan kesihatan. Merokok membahayakan kesihatan. berfungsi sebagai FN

Kegiatan bersenam (inti + penerang) Inti kegiatan

g) Saya menendang bola itu sekuat hati. (aktif) h) Saya tendang bola itu sekuat hati. (pasif) i) j)
Kami memujuk kanak-kanak yang menangis itu (aktif) Kami pujuk kanak-kanak yang menangis itu (pasif) Ayat (g) susunan ayat songsang daripada ayat pasif. Ayat (b) tak boleh disamakan dgn ragam ayat aktif atau variasi ayat aktif kerana perbezaannya amat nyata. Ayat aktif bersifat ayat dasar & mengandungi KK yg wajib mengambil imbuhan meNAyat yg mengandungi KK yang tak ambil imbuhan meNmerupakan ragam ayat pasif sama ada ayat disongsangkan atau tidak.

Penerang bersenam

KN kegiatan boleh digugurkan

Proses penyusunan semula

Bentuk asal diubah susunannya & diterbitkan semula dlm 1 struktur ayat gramatis yg baharu. Biasanya akan akibatkan perubahan/pengguguran katakata tertentu

 2.

Dari segi sebutan, ragam ayat pasif & aktif mempunyai pola intonasi 2-4-2-3 Ayat pasif songsang punyai pola intonasi 2-3-1. Penyusunan semula FN sebagai objek Boleh berlaku pada ayat2 yang mengandungi 2 jenis objek (OT & OS) Contohnya :

g) Mereka tiba di sini semalam. (biasa) h) Tiba di sini, mereka semalam. (songsang)
Proses peluasan

Menambahkan unsur2 dalam ayat yg baharu peluasan ayat. Terdapat beberapa jenis peluasan ayat :

a) b) c) d) e)

Ali menghadiahi Ahmad sebuah buku. Guru mengajar murid-muridnya matematik Abang memberi ayah wang. Allah mengurniai kita rahmat. Hasnah mengirimi adiknya surat.

Dalam cth itu, FN yg berkedudukan selepas KK dianggap sbg OT FN yg ikut OT ialah OS. Ayat2 itu boleh disusun semula dgn tukar ganti kedudukan kedua2 jenis objek tersebut melalui proses transformasi. Proses ini pindahkan kedudukan OT ke bahagian akhir & didahului KSN kepada OS diletakkan pd kedudukan slpas KK utk jadikannya OT yg baharu. KK yang diterbitkan juga berubah bentuknya iaitu imbuhan i pada KK digantikan dgn imbuhan kan. Ayat akan berubah menjadi ayat berikut :

1) 2) 3) 4)

Peluasan FN sebagai subjek Peluasan frasa predikat Peluasan dengan kata hubung Peluasan melalui proses komplementasi

1.

Peluasan FN sebagai subjek FN sebagai subjek boleh diluaskan melalui proses relativisasi. Relativisasi proses pemancangan ayat ke dalam 1 ayat lain sebagai frasa relatif kpd subjek yg menerima pancangan. Frasa relatif kata relatig yang. Contohnya :

a) b) c) d) e) 3.

Ali menghadiahkan sebuah buku kepada Ahmad. Guru mengajarkan matemtik kpd murid-muridnya. Abang memberikan wang kepada ayah. Allah mengurniakan rahmat rahmat kita. Hasnah mengirimkan surat kepada adiknya.

a) b)

Budak itu membaca buku. Budak itu adik saya. Budak yang membaca buku itu adik saya. Kereta itu kepunyaan saya. Kereta itu putih. Kereta yang putih itu kepunyaan saya.

Penyusunan semula melalui ayat songsang Penyusunan semula juga berlaku pada ayat songsang. Ayat yg mengandungi keterangan tempat, keterangan musabab, dll boleh disongsangkan jika keterangan itu hendak difokuskan.

Proses relativisasi hanya berlaku jika kedua2 subjek FN serupa Kedua2 FN juga hendaklah berfungsi sebagai subjek. Contoh ayat yang tak boleh alami relativisasi :

Contoh : a) Orang tua itu pergi ke sungai (biasa) b) Ke sungai orang tua itu pergi. (songsang) c) Mereka tiba di sini semalam. (biasa) d) Semalam mereka tiba di sini. (songsang)
Dalam ayat (a) keterangan tempat (ke sungai) Dalam ayat (c) keterangan masa (semalam) Bila keterangan hendak difokuskan berlakulah proses penyusunan semula. Keterangan diletakkan dihadapan Tapi bila KK yang hendak difokuskan, maka KK yg dikedepankan.

a)

Orang itu sudah pergi. Ali memanggil orang itu. *Orang yang Ali memanggil itu sudah pergi.

Cara nak baiki dengan jadikan ayat kedua ayat pasif terlebih dahulu. Contohnya :

b)

Orang itu sudah pergi. Orang itu dipanggil oleh Ali Orang yang dipanggil oleh Ali itu sudah pergi.

2.

Peluasan frasa predikat FN yang mengalami relativisasi mestilah berfungsi sebagai subjek dalam ayat yg dipancangkan. Contohnya :

e) Orang tua itu pergi ke sungai (biasa) f) Pergi ke sungai, orang tua itu. (songsang)

a)

Ali mengusik budak itu.

Budak itu cantik. Ali mengusik budak yang cantik itu.

b)

Kami membeli rumah itu. Rumah itu besar. Kami membeli rumah yang besar itu.

a) b) c)

Kami pergi menonton wayang. Ibu bangun mengambil tas tangannya. Mereka pergi menjual ikan di pasar.

Ayat di atas punyai bentuk dalaman Syarat penting komplementasi FK kesamaan identiti antara kedua2 FN yg menjadi subjek dalam ayat induk & ayat yang dipancangkan. Sama identiti FN dalam ayat pancangan digugurkan. Melalui proses Penguguran Kesamaan FN.

Contoh ayat yang tak boleh alami relativisasi :

c)

Mereka menaiki kereta itu. Ali membeli kereta itu. *Mereka menaiki kereta yang Ali membeli itu.

Cara nak baiki dengan jadikan ayat kedua ayat pasif terlebih dahulu. Contohnya :

*** Komplemen FK amat lemah dlm BM utk dikaji krn amat sedikit bilangannya.

d) 3.

Mereka menaiki kereta itu. Kereta itu dibeli oleh Ali. Mereka menaiki kereta yang dibeli oleh Ali itu. TAJUK 13 AYAT BAHASA MELAYU Intonasi dalam Ayat

Peluasan dengan kata hubung Boleh berlaku melalui proses penggabungan ayat yg melibatkan 2 konstituen yg sama Gabungkan dgn kata hubung (dan, tetapi, kerana, jika) Contohnya :

a)

Ali berbasikal ke sekolah Asman berbasikal ke sekolah. Ali dan Asman berbasikal ke sekolah. Hari hujan. Permainan dijalankan juga. Walaupun hari hujan, permainan dijalankan juga.

Nada suara naik turun yg wujud apabila kita bercakap. Dlm percakapan, nada suara kita jarang2 mendatar sebaliknya berbeza2 Adakalanya tinggi ada kalanya rendah. Nada suara yg berubah mencerminkan maksud isi percakapan kita & keadaan emosi kiat. Intonasi amat penting bagi tatabahasa BM Peranannya bezakan bahagian2 subjek & predikat. Tingakat nada biasanya ditandai dengan angka 1,2,3,& 4. 1 paling rendah. 2 nada mulakan ujaran ayat 3 tekanan

b)

4.

Peluasan melalui proses komplementasi Proses mengubah sesuatu ayat jadi satu FN dan memancangkannya pada suatu ayat yang lain Contohnya ayat yg terima komplemen OT (ayat yg dipancangkan berfungsi sbg OT kpd KKT dlm ayat induk)

Intonasi beberapa ayat dalam BM Beberapa pola intonasi ayat dalam BM :

a)

Dia melaporkan sesuatu. Ali sakit tenat. Dia melaporkan bahawa Ali sakit tenat. menjadi FN dan

Ayat (2) berubah fungsinya dipancangkan kpd binaan ayat (1).

1) 2) 3) 4) 5)

Ayat penyata biasa (2-4-2-3) Ayat tanya (2-4-3-2) Ayat perintah (2-3) Ayat terbalik/songsang (2-3-1) Ayat pasif (2-4-2-3)

Perkataan bahawa sbg tanda berlakunya proses komplementasi Rujuk rajah pohon TD m/s 576. Contohnya ayat yg terima komplemen OS :

TAJUK 14 AYATTUNGGAL BM Binaan Ayat Tunggal

b)

Dia memberitahu saya. Ali sakit tenat. Dia memberitahu saya bahawa Ali sakit tenat. hasil pelaksanaan

Ayat tunggal ayat yg terbina drp 2 bahagian (subjek & perdikat). Subjek ayat yang diterangkan Predikat ayat yang menerangkan

Peluasan juga boleh berlaku transformasi komplementasi FK. Contohnya :

Binaan Subjek Subjek ayat tunggal terdiri drp FN yang terbntuk drp unsur berikut :

1)

Kata nama

Boleh terbentuk drp KN am, khas atau KN terbitan. Subjek (Nama am) Predikat Abangnya juruterbang. Mempelam itu untuk ibu. Subjek (nama khas) Predikat Perdana Menteri Msia telah melawat eropah. Si Tompok mencakar dinding. Subjek (nama trbitan) Predikat Kesilapan itu satu pengajaran. Kenangan mengusik jiwa.

Terbentuk drp unsur KK asal berimbuhan, KK asal tak berimbuhan KK terbitan, Kata bantu, unsur keterangan. KK terbitan kata dasarnya bukan KK tapi bila terima imbuna meN- jadi KK. Subjek Predikat (KK asal x imbuhan) Monyet itu makan pisang. Ali mandi. Subjek Predikat (KK asal berimbuhan) Dia bernyanyi penuh perasaan. Pengawal tertidur. Subjek Predikat (KK terbitan) Bapa kami memperindah serambi rumah. Pelatih itu menjalani latihan. Subjek Predikat (K bantu aspek) Saya Akan menulis surat kepada dia. Subjek Predikat (K bantu ragam) Kami hendak pulang segera. Subjek Predikat (unsur keterangan) Dia Berjalan dengan cepat.

2)

Kata ganti nama

Subjek boleh dan KGND tunjuk. Subjek (KGND org) Saya Dia Subjek (KGNDT Umum) Ini Itu Subjek (KGNDT tempat) Sini Sana

terbentuk drp KGND orang Predikat guru. amat rajin. Predikat pendapat yang bernas. tuduhan yang melampau. Predikat Prhentian bas yang baharu. tempat beriadah.

3)

Frasa adjektif

4)

Berfungsi sbg predikat yg terdiri drp KA ganda atau selapis Frasa sendi nama

3)

KK yang berfungsi sbg KN

Terbina drp KSN yg diikuti FN

Ambil alih tugas KN Subjek (KK) Predikat Melukis menjadi kegemarannya. Mengarang ialah pekerjaan mulia. Menjadi guru ialah cita-citanya.

KK berfungsi sebagai subjek dalam ayat

Susunan Konstituen Ayat Tunggal 2 bentuk susunan (biasa & songsang) Susunan biasa subjek didepan konstituen predikat. Susunan songsang melalui proses pendepan atau perjudulan. Biasanya unsur2 dalam konstituen predikat yg biasa hadir lepas subjek dipindahkan ke depan subjek. Terbahagi kepda 2 :

4)

KA yang berfungsi sbg KN

Ambil alih tugas KN Subjek (KA) Predikat Putih ialah warna kegemaranya. Lemah lembut sifat orang timur. Miskin jangan dipandang hina.

KA berfungsi sebagai subjek dalam ayat

1. Pendepan seluruh predikat Seluruh kontituen predikat dibawa ke depan. Cth : Perangainya baik sungguh Baik sungguh perangainya. Berlaku juga pd ayat yg mengandungi kata penegas lah, -kah & -tah pendepana seluruh predikat dimestikan Contoh : Bapa saya dia. Dialah bapa saya * Bapa saya dialah Adik kami datang? Datangkah adik kami? * Adik kami datangkah

Binaan Predikat

Predikat sesuatu ayat tunggal dibina drp unsur2 :

1)

Frasa nama

Terbina drp FN am dan FN khas. Subjek Predikat (Nama am) Ahmad guru. Bapa Kamal polis. Subjek Predikat (nama khas) Bangunan itu Muzium Negara. Institusi itu Universiti Malaya.

2. Pendepan sebahagian predikat

Bahagian2 drp predikat boleh mengalami pendepanan secara berasingan iaitu :

proses

a)

Pendepanan FK

2)

Frasa kerja

Pedepanan KK shj Cth :

Mereka bekerja setiap hari. Bekerja mereka setiap hari.

Pendepanan KK dengan objek Cth : Ali tersepak batu dalam permainan itu. Tersepak batu Ali dalam permainan itu. Pendepanan KK dengan kata bantu Cth : Keluarga itu pernah berkunjung ke ibu kota. Pernah berkunjung ke ibu kota keluarga itu. Budak-budak itu masih bermain. Masih bermain budak-budak itu.

Drp ayat yg mengandungi FN subjek asal sbg judul

FN objek sebagai penyambutnya. Contoh : Subjek Predikat KKT Objek Guru besar memanggil saya. Mereka membaiki jalan itu. Dia membeli buah durian.

Ayat aktif transitif yg ada klausa komplemen Contoh :

Dia menyatakan bahawa Abu telah meninggalkan kampungnya. Kami mengetahui bahawa Siti sudah berkahwin.

b)

Pendepanan FA

Pedepanan KA shj Cth : Dia sakit pada masa iu. Sakit dia pada masa itu. Pedepanan KA dgn Kata bantu Cth : Orang muda itu sedang sakit tenat. Sedang sakit tenat orang muda itu.

Ada juga ayat aktif transitif yg ada KK yg boleh terima 2 objek sebg penyambut (OT & OS). Contoh : Subjek Predikat KKT OT OS Pembantu membawakan saya secawan rumahnya kopi. Halimah menghadiahi anaknya sebuah basikal. Gadis itu menjahitkan adiknya sehelai baju.

c)

Pendepanan FS

Pendepanan FSN sebagai predikat Cth : Surat ini daripada Ali. Daripada Ali surat ini. Pendepanan FSN sebagai keterangan dlm predikat Cth : Saya berpegang pada janji. Pada janji saya berpegang. Encik Ali akan menghadiri kursus pada hujung minggu ini. Pada hujung minggu ini Encik Ali akan menghadiri kursus itu.

Ayat yg punyai 2 objek boleh berubah binaanya dgn jadikan OS sbg OT yg baharu.

Letakkan KSN didepan OT. Contoh : Subjek Predikat KKT OT Pembantu membawakan secawan kopi rumahnya Halimah menghadiahi sebuah basikal Ayat aktif tak transitif

OS untuk saya. kepada anaknya.

Ayt yg ada KKTT (tak diikuti objek sbg penyabutnya) Terdapat 2 jenis ayat aktif tak transitif.

Ayat Aktif

i.

Ayat tunggal dlm BM trdiri drp ayat aktif & ayat pasif. Ayat aktif ayat yg mengandungi KK yg utamakan subjek asal sbg judul/unsur yg diterangkan. Ayat aktif terdiri drp ayat transitif & ayat tak transitif. Contoh :

Ayat aktif tak transitif dgn keterangan yg boleh digugrkan Ayat yg ada KKTT yg boleh mngndungi frasa keterangan secara pilihan. Contoh : Kanak-kanak sedang mandi di kolam. Kanak-kanak sedang mandi. Ayat aktif tak transitif dgn keterangn yg tak boleh digugurkan. Ayat yg ada mengandungi KK yg mesti diikuti oleh unsur pelengkap. Unsur pelngkap sbg frasa keterangan yg tak boleh digugurkan. Contoh : Dia berada di KL. * Dia berada.

ii.

Ali menendang bola. (aktif transitif) Anjing itu mengejar kucing (aktif transitif) Dia mengelamun sepanjang hari (aktif xtransitif) Murid-murid sekolah itu sedang belajar (tak trans)

Ayat aktif transitif Utamakan subjek asal sebagai judul Ada KKT (diikuti oleh FN/klausa komplemen sbg objek atau penyambutnya) Ayat aktif transitif yg bersifat tunggal trbntuk hanya :

Ayat Pasif

Ayat tunggal dlm BM trdiri drp ayat aktif & ayat pasif. Terbentuk drp ayat aktif transitif.

Mengandungi KK yg utamkan subejk asal sbg judul. Contoh :

Ayat pasif jenis mgndungi perkataan kena di hadapan KK dasar yg tak menerima awalan.

Bola ditendang oleh Ali. Kucing itu dikejar oleh anjing. Buku itu saya baca

Ayat pasif dalam BM boleh dibahagikan kpd :

Binaan oleh + FN boleh secara pilihan digugurkan spt cth : Subjek Kena KK Dasar Oleh + FN Pencuri itu kena tangkap oleh polis Dia kena tipu oleh pemuda itu.

i. ii. iii.

Ayat pasif dengan imbuhan KK pasif. Ayat pasif dgn KGND 1 & ke-2. Ayat pasif dgn perkataan kena yg hadir sblm KK

Unsur Pilihan dalam Frasa Predikat

Predikat ayat tunggal boleh dibina drp 4 unsur utama (FN, FK, FA & FS). Slain 4 unsur utma tsebut trdapat 2 unsur pilihan iaitu :

Ayat pasif dengan imbuhan KK pasif.

i.
: Keterangan semalam. pada bahagian bawahnya.

Kata nafi

Ada imbuhan pasif (di- dan ter-). Contoh Subjek KK pasif Oleh + FN Barang itu sudah diambil oleh ali Tembok terlanggar oleh lori itu

Unsur yg menyatakan maksud nafi atau negatif kpd unsur utama dlm predikat itu. 2 bntuk kata nafi (bukan & tidak). (bukan) boleh nafikan semua FN & FSN Cth : Itu bukan sekolahnya Kereta api itu bukan dari Ipoh. (tidak) boleh nafikan FK & FA Cth : Mereka tidak datang semalam. Dia tidak menjemput saya. (bukan) boleh nafikan maksud FK & FA jika bawa maksud pertentangan maklumat. Cth : Budak budak itu bukan hendak belajar ttpi hendak bermain sahaja. Perangainya bukanlah buruk sangat, hanya sekadar tidak manis.

Utk ayat pasif yg gunakan KK pasif di-, KSN oleh boleh digugurkan tanpa jejaskan makna & strutur ayat. Contohnya : Barang itu sudah diambil Ali semalam. KK pasif ter- tak boleh digugurkan oleh. Contoh : *Tembok itu terlanggar lori pada bahagian bawahnya. Ayat pasif boleh juga terbentuk dgn KK yg ada imbuhan ber- dan ke-...-an. Dalam bentuk ini, bahagian oleh + FN tak diperlukan. Contohnya : Predikat kehujanan sepanjang hari. berjahit dengan benang sutera.

ii.

Kata pemeri Unsur yg jadi pemeri hal atau penghubung antara subjek dgn frasa2 utama dlm predikat. Kata pemeri ialah hadir di depan FN Kata pemeri adalah hadir didepan FA & FS

Subjek Mereka Baju itu

Ayat pasif dengan KGND 1 & ke-2

KGND diletakkan di hadapan KK dasar. Sbb KGND org 1 & 2 tak boleh terima KK dgn imbuhan pasif di-. Contoh : Kerja itu sudah saya selesaikan semalam. Makanan itu belum aku rasai lagi. Terdapat juga bntuk pasif songsang spt yg berikut : Saya tendang bola itu. Yg berasal drp ayat pasif susunan biasa : Bola itu saya tendang.

TAJUK 15 AYAT MAJMUK BM

Ayat yang dibina dgn mnecantumkan 2 ayat tunggal atau lebih Percantuman ayat2 disusun ikut cara tertntu hingga mnjadikannya ayat baharu 3 jenis ayat majmuk :

Ayat pasif dengan kata bantu tanya

1. 2.

Ayat majmuk gabungan Ayat majmuk pancangan

3. 4. 1.

Ayat majmuk campuran Ayat majmuk pasif

Untuk Ali melakukannya sangat sukar.

Ayat Majmuk Gabungan Ayat yg trdiri drp 2 ayat atau lebih yg dijadikan dgn cara gabngkan ayat dgn guna kata hubung. 2 ayat atau lebih bersifat setaraf (masing2 dapat diri sendiri). Pembentukan ayat majmuk gabungan Dibentuk dgn mnggunakan kata hubung dan, lalu, lagi, serta dll Ayat

Bahawa hadir dlm subjek & predikat. Cth : Bahawa ekonomi negara akan merosot. Dia beritahu bahawa murid itu sakit.

c)

Ayat keterangan

Terdiri drp 1 ayat induk & 1 ayat kecil (berfungsi sbg keterngan kpd predikat). Contoh : Anak itu menagis kerana dia lapar.

Ayat Majmuk Campuran

Ayat 1

Kata hubung

Ayat 2

Ayat yg mengandungi lebih drp 1 jenis ayat campuran ayat tunggal & ayat majmuk campuran deretan berbagai jenis ayat majmuk contoh :

2.

Jenis gabungan Dibentuk dgn mnggunakan beberapa kata hubung. Penggunaan kata hubng berbeza Hasilkan 3 jenis gabungan utama :

Ahmad sedang membaca buku tetapi kawankawannya yang sudah letih lesu telah lama tisur.

Terdiri drp ayat jenis gabungan guna KH tetapi. Ayat 1 : Ahmad sedang membaca buku. Ayat 2 : Kawan-kawannya yang sudah letih lesu telah lama tidur. Ayat 1 : ayat tunggal Ayat 2 : ayat majmuk relatif

(i) gabungan yg susunan faktanya berurutan Dibentuk dgn guna KH dan, lalu, lagi, serta & sambil.

(ii) gabungan yg susunan fktanya bawa mksud pertentangan KH tetapi, padahal, sebaliknya.

(iii) gabungan yg susunannya menggabungkan 2 ayat/lebih Guna KH berpasangan lebih baik.....daripada apakah...ataupun sama ada...atau

Ayat Majmuk Pasif

Semua ayat majmuk aktif yag ada KKT boleh dijadikan ayat pasif. Contohnya :

Ayat Majmuk Pancangan

Ayat yg trdiri drp 2 ayat yang kedudukan ayatnya tak sama. Ada 1 ayat induk & 1 ayat pancangan 3 jenis ayat majmuk pancangan :

(i) Ayat majmuk gabungan

a)

Ayat relatif

Aktif Saya minum teh dan Aminah makan nasi. Pasif Teh saya minum dan nasi di makan oleh Aminah

Ayat yang ditandai dgn penggunaan perkataan yang Contoh : 1. Saya membeli baju. 2. Baju itu berwarna merah. 3. Saya membeli baju yang berwarna merah. Ayat 2 dipancangkan kepada ayat induk (1). Oleh sebab kata baju diulang, maka baju ayat (2) digugurkan dan digantikan dgn KH relatif yang. Dlm BM yang bukan shj sbg KH relatif ttpi sbg penggnti nam yg digugurkn drp FN + yang.

(ii) Ayat majmuk relatif

Aktif Mereka menonton wayang yang lucu itu. Pasif Wayang yang lucu itu ditonton oleh mereka.

(iii) Ayat majmuk komplemen

Aktif Guru menerangkan bahawa ujian akan bermula esok. Pasif Bahawa ujian akan bermula esok diterangkan oleh guru.

b)

Ayat komplemen

(iv) Ayat majmuk keterangan

2 kata komplemen dlm BM (untuk & bahawa) Untuk hanya hadir dlm subjek. Cth :

Aktif Ali akan membeli buku itu kalau ayah

membenarkannya.

Pasif Buku itu akan dibeli oleh Ali kalau ayah membenarkannya.