Professional Documents
Culture Documents
Impeachment. Isang Gabay
Impeachment. Isang Gabay
ANG PAMAHALAA N NG PI L I PI NAS Isang pamahalaang binubuo ng mga pinunong inihalal ng bayan, ang mga opisyal ay kinatawan at hindi nangingibabaw sa taumbayan kung saan sumusunod ang bawat pinuno sa mga alituntunin ng batas at naglilingkod sa ngalan ng tiwala ng mga mamamayan na kanyang kinakatawan.
- Justice George Malcolm, in Cornejo v. Gabriel, 41 Phil. 188, 194 (1920)
A RT ICLE XI ANG PAGTI TI WALA NG BAYAN AY ANG K IN NG KAT U NG KU LA NG PA M BAYA N Ang pagtitiwala ng bayan ay angkin ng katungkulang pambayan. Ang mga pinuno at mga kawaning pambayan ay kinakailangang mamalaging nananagutan sa mga taong-bayan, maglingkod sa kanila na taglay ang pinakamataas na pakundangan, dangal, katapatan, at kahusayan, manuparan na taglay ang pagkamakabayan at katarungan, at mamuhay nang buong kapakumbabaan.
Art. XI Sek. 1, Saligang Batas ng Pilipinas ng 1987
A NG SIST EMA NG ELEKTORAL Ano nga ba ang mangyayari kung ang ehekutibo, habang nanunungkulan, ay naging tiwali o di-karapat-dapat sa puwesto? Paano ito tutugunan sa isang agaran at mabilis na paraan?
SULYA P SA KASAYSAYA N
Magmula noong 1935, ang proseso ng impeachment na nakasaad sa Saligang Batas ng Pilipinas ay hinalaw mula sa sistema ng Amerika. Sabi ni Benjamin Franklin, mahalagang alternatibo ang impeachment upang pangalagaan din ang interes at kapakanan ng pinaparatangang opisyal, at mailayo siya sa karahasan o pamamaslang.
Ang paniniwala ng mga Amerikano: mainam na nasa kamay ng Husgado ang pagpapasya sa mga kasong maaaring humantong sa kamatayan, o pagbawi ng kalayaan o ari-arian ng akusado.
Kaya ngat pagdating sa impeachment, dalawang hatol lang ang puwedeng ipataw sa mga nagkasala: Ang tanggalin sila sa puwesto, o ang ipagbawal habambuhay ang panunungkulan sa gobyerno.
A N O A N G I MPEAC H MEN T ?
TIWALA
Isang prosesong nakapaloob sa Saligang Batas para sa mapatalsik sa katungkulan ang isang abusadong pinuno ng bansa. Proteksyon ito para sa Estado, hindi isinasagawa para litisin at hatulan ang mga krimen. Ang tanong sa impeachment: Karapat-dapat pa bang ipagkatiwala sa isang opisyal ang kanyang posisyon? Hindi tinatanong kung may pagkakasala ba o inosente ang indibiduwal, gaya ng sa isang kasong kriminal.
Pangulo ng Pilipinas
Commission on Elections
Commission on Audit
The Ombudsman
PAGPAPASUHOL Sinumang opisyal na papayag na gumawa ng krimeng may kaugnayan sa pagtupad sa tungkulin, kapalit ng anumang alok, pangako, regalo na tinanggap niya nang personal o dumaan sa ibang tao. (Artikulo 210-211, Revised Penal Code)
Nakapaloob sa Saligang Batas ng Pilipinas ng 1935 (Record ng Constitutional Convention ng 1934, pp. 854 855)
IBA PANG MABIBIGAT NA K RI M E N Ang paglabag gaya ng pagtataksil at panunuhol, ay malubha at mabigat na krimeng sumisira at humahadlang sa maayos na pagtatrabaho ng gobyerno. (Bernas, J. The 1987 Constitution of the Republic of the Philippines: A Commentary. 2003)
Nakapaloob sa Saligang Batas ng 1935 (Record ng Constitutional Convention ng 1934, pp. 854 855)
KATIWALIAN AT PAGNA NA KAW Sinumang opisyal ng gobyerno na nakakamit ng, nakapangalan man sa kanya o sa iba, halaga ng ari-arian at/o pera na may malaking agwat sa kanyang sweldo. (RA 3019)
Nakapaloob sa Saligang Batas ng 1973 (Bernas, J. The 1987 Constitution of the Republic of the Philippines: A Commentary, 2003 ed. p. 1113)
PAG KAKANULO SA TIWA LA NG PUB L I KO Ang pagkakanulo sa tiwala ng publiko, lantarang pagpapabaya sa tungkulin, mapaniil na pang-aabuso sa kapangyarihan, pagdungis sa katungkulan dahil sa katiwalian, at pagkiling sa interes ng mga kaalyado kaysa interes ng nakakarami. (Record ng Constitutional Commission ng 1986, p. 272)
Nakapaloob sa Saligang Batas ng 1987
Kapag ang Pangulo ang isinakdal, pangungunahan ng Punong Mahistrado ang paglilitis; sa ibang kaso, ang Pangulo ng Senado ang mangunguna sa pagdinig.
R
Reklamo
1/3
I I . MAS M A HA BA NG PROSESO Bawat Kongreso (nasa panglabing-limang Kongreso ng Republika na tayo ngayon) ay may sinusunod na alituntunin para sa impeachment. May kani-kaniyang mga sariling patakaran para sa impeachment ang Mababang Kapulungan at ang Senado. Ginamit ng Mababang Kapulungan ang tuntunin sa mahabang proseso noong ika-3 ng Agosto 2010. Tinangkilik naman ng Senado ang tuntunin sa paglilitis sa impeachment noong ika-23 ng Marso 2011.
Ang hakbangin sa mas mahabang proseso ng impeachment na itinakda ng Saligang Batas ng 1987 ay ang mga sumusunod:
Sisimulan ang impeachment sa pagsasampa ng reklamo ng sinumang miyembro ng Kapulungan o ng sinumang mamamayan.
10
OR Oo sa Hindi sa
Boto ng Komite
nakararami
nakararami
60
Ihahalal ng Mababang kapulungan ang prosekusyon
Ihaharap sa plenaryo sa loob ng animnapung araw Ipapasa sa Senado ang Resolusyon at Artikulo ng Impeachment
na ka ra ra mi
Boto ng Plenaryo
Isa ng -kat l o o ma hi gi t pa
OR
Ma ba ba sa i sa ng -kat l o
O o sa OR
TUNTUNIN NG IMPEACHMENT
na ka ra ra mi
O o sa
PAG LI LI T I S
OR
NAG KASA LA
PAGPAPA WALANG-SALA
Botohan
ILA NG BOTO A NG KA ILA NG A N U PA N G MA PAGT I BAY O M APAWALANG - BISA NG KOMITE A N G A RT I KULO N G I MP E AC HME N T ?
TALATA (3)
Dapat kailanganin ang boto ng isang-katlo man lamang ng lahat ng mga Kagawad ng Kapulungan upang patotohanan ang isang katig na resolusyon sa mga Artikulo ng Impeachment ng Komite, o pawalang-halaga ang salungat na resolusyon nito. Dapat itala ang boto ng bawat Kagawad.
CONSTITUTION Art. XI, Sek. 3. Tal. 3, Saligang Batas ng Pilipinas ng 1987
TALATA (4) Kung ang pinanumpaang sakdal o resolusyon sa impeachment ay iniharap ng isang-katlo man lamang ng lahat ng mga Kagawad ng Kapulungan, iyon ay dapat bumuo sa mga Artikulo ng Impeachment, at dapat isunod agad ang paglilitis ng Senado.
Art. XI, Sek. 3. Tal. 4, Saligang Batas ng Pilipinas ng 1987
1
KAMARA DE REPRESENTANTE
REKLAMONG IMPEACHMENT
2
REKLAMONG IMPEACHMENT
1. Puwedeng lumagda sa reklamong impeachment ang isang-katlo ng mga Kinatawan. Diretso itong ipapadala sa Senado kapag naisumite na; hindi na kailangan ng diskusyon o debate ukol dito.
2. Ang reklamo ay maaaring ipasa sa Committee on Justice katulad ng ibang mga batas; pagdedebatehan at pagbobotohan ito ng komite, at kung mapagtibay, dadaan ito sa deliberasyon at pag-aaral ng plenaryo. Maaaring pagtibayin o ibasura ng buong Kapulungan ang reklamong impeachment. Kung ang isang-katlong boto ng Mababang Kapulungan ay pabor, maipapasa ito sa Senado bilang Artikulo ng Impeachment.
SALIGANG BATAS
Hindi isang Husgado ang Impeachment Court. Isa itong pampolitikang proseso, hindi pang-kriminal.
Sinusunod lamang ang Tuntunin sa Korte para sa mga kaukulang hakbangin, na nakakatulong sa mga patakaran ng Senado sa Impeachment.
ILAN G B OTO A N G KA ILA N G A N PARA MAPATUNAYANG N AGKASALA A N G ISA N G OPISYAL SA IMP E ACHME NT?
Kailangan ang dalawang-katlong boto ng lahat ng miyembro ng Senado para sa alinmang Artikulo ng Impeachment upang mapatunayan ang pagkakasala.
16
Pagkakatanggal sa puwesto
Maaaring idagdag ng Senado sa kanilang hatol ang diskwalipikasyon sa paghawak ng anumang katungkulan sa gobyerno ng Pilipinas.
Ang napatunayang maysala ay maaari pa ring sampahan ng kaso, litisin at parusahan sang-ayon sa batas. Ang pananagutang pang-kriminal ay masisiguro sa isang paglilitis pang-kriminal. Kung pang-kriminal ang paglilitis sa isang impeachment, hindi na ito masusundan ng iba pang mga kasong pang-kriminal dahil sa prinsipyo ng double jeopardy.
Hindi dapat humarap ang isang opisyal nang higit sa isang sakdal na impeachment sa loob ng isang taon.
CONSTITUTION
SALIGANG BATAS
KO RT E S U PR E MA
Ang Korte Suprema ay may kapangyarihang pag-aralan ang kaso ng impeachment, upang matukoy kung sumunod ba ito sa mga tuntunin at sa mga kondisyong itinakda ng Saligang Batas. Ang hindi nila puwedeng gawin ay ang magkomento sa nilalaman ng kaso. Dahil ang impeachment ay isang politikal na paglilitis, hindi ito sakop ng judicial review.
Sa Francsico v. Kamara de Representante
ALEXANDER HAMILTON
Isa sa mga tagapagtatag ng Amerika, ekonomista at pilosopo
POLITIKAL ang pag-abuso o paglabag sa tiwala ng publiko, dahil tuwiran nitong naaapektuhan at sinasalot ang lipunan. Tiwala ang binabantayan ng Senado; politikal ang isyung tinutuganan nila habang Katarungan naman ang pinangangalagaan ng Korte Suprema.
TIWALA
KAALA M A N G PA N G -KASAYSAYA N
1935
Isasakatuparan ang impeachment ng komite ng isang sangay ng lehislatura ang Pambansang Asemblea
1940
Pag-amyenda sa Saligang Batas, sisimulan ang impeachment sa Kamara de Representante at lilitisin sa Senado
1973
Idinagdag ang isang paglabag: katiwalian at pagnanakaw; bumalik ang gobyerno sa isahang sangay na tuntunin (Batasang Pambansa)
1987
Itinakdang muli ang dalawang Kapulungan, mula sa mga dating Saligang Batas, ang na boto ay ginawang 1/3; idinagdag ang pagkakanulo sa tiwala ng publiko sa mga paglabag.
Mula noong 1935, tatlong opisyal pa lamang ang na-impeach: Pangulong Joseph Ejercito Estrada, Ombudsman Merceditas Gutierrez, at Chief Justice Renato C. Corona.
KASO Pagwawaldas at maling paggamit ng kaban ng bayan
PANG. ELPIDIO QUIRINO
N AG S A M PA
R E S U LTA
Pag-abuso sa kapangyarihan; at walang habas na karangyaan Pakikialam, na nakakasama sa interes ng nakararami, sa transaksiyon kung saan ang kanyang kapatid na si Antonio ay may pakikipagsabwatan sa isang Soviet citizen. Pagkunsinti sa katiwalian at pagnanakaw Malubhang mga pagkakamali ng opisyal na nagkait ng malaking kita sa gobyerno
Ibinasura noong ika-29 ng Abril 1949 dahil sa kawalan ng katibayan at legal na batayan
KASO Diumanoy ilegal na pag-aangkat ng bigas para sa Sandatahang Lakas at paglabag sa Anti-Graft and Corrupt Practices Act
N AG S A M PA
R E S U LTA
Rep. Arturo M. Tolentino noong Ibinasura noong ika-24 ng ika-12 ng Abril 1964 Hunyo 1964, sa komite
KASO Katiwalian, ekonomikong pandarambong, di-maipaliwanag na yaman, cronyism, at iba pang krimen
N AG S A M PA
R E S U LTA
Ibinasura ng Batasang Pambansa ang resolusyon pitong oras matapos ang paghahain dahil sa kawalan ng sapat na halaga ng nilalaman R E S U LTA
KASO Katiwalian at pagnanakaw, pagkakanulo sa tiwala ng publiko, lantarang paglabag sa Saligang Batas
PANG. JOSEPH ESTRADA
N AG S A M PA
Opposition Bloc sa pangunguna ni Minority Bloc Leader Feliciano Belmonte Jr. noong ika-19 ng Oktubre 2000.
Na-impeach noong ika-13 ng Nobyembre 2000. Ipinasa sa Senado noong ika-14 ng Nobyembre 2000. Sinimulan ang paglilitis noong ika-7 ng Disyembre 2000. Natapos ang paglilitis nang mag-walk-out ang prosekusyon noong ika-16 ng Enero 2001.
N AG S A M PA
R E S U LTA
N AG S A M PA
R E S U LTA
Rep. Felix Fuentebella, Joseph Ejercito Estrada noong ika-23 ng Oktubre 2003.
Ibinasura noong ika-19 ng Nobyembre 2003 nang pagbotohan ng Plenaryo ng Mababang Kapulungan na hindi ipasa sa Senado ang Artikulo ng Impeachment R E S U LTA
KASO Lantarang paglabag sa Saligang Batas, panunuhol, katiwalian at pagnanakaw, pagkakanulo ng tiwala ng publiko Pandaraya upang maging Pangulo, korupsyon, politikal na pamamaslang, at paglabag sa Saligang Batas
N AG S A M PA
Ibinasura noong ika-31 ng Agosto 2005 dahil sa hindi sapat na halaga ng nilalaman
Ika-26 ng Hunyo 2006 Bienvenido Lumbera Imelda Nicolas Randy David Corazon Soliman Bro. Eddie Villanueva at mahigit-kumulang 200 ordinaryong mamamayan Ininderso nina Rep. Francis Escudero at Ronaldo Zamora Ika- 27 ng Hunyo, 2006 Teosto Guingona, Jr. Inindorso ni Rep. Teosto Guingona III Ika-28 ng Hunyo 2006 Bishop Deogracias Iiguez Inindorso ni Rep. Etta Rosales Ika-29 ng Hunyo, 2006 Atty. Abigail Binay Inindorso ni Rep. Ruy Elias Lopez Ika-24 ng Hulyo, 2006 Kaanak ng mga biktima ng paglapastangan sa karapatang pantao (14 na lagda) Union of the Masses for Democracy and Justice (35) Ibat ibang pribado at publikong organisasyon (17) Gabriela (mahigit-kumulang 100) Mga kinatawan ng relihiyosong grupo (13) Mga guro sa pampublikong paaralan at magsasaka (48) Retiradong mga heneral at koronel (13) Inindorso ni Rep. Darlene Antonino-Custodio Ika-12 ng Nobyembre 2007 Bayan Karapatan VP Guingona at iba pa. Inindorso ni Rep. Teodoro Casio
Pagkakanulo sa tiwala ng publiko, lantarang paglabag sa Saligang Batas, panunuhol, katiwalian at pagnanakaw, at iba pang mabigat na krimen
Roberto Rafael Pulido noong ika-5 ng Oktubre 2007 Jose "Joey" de Venecia III, Rolex Suplico, Harry Roque Inindorso nina Bayan Muna Rep. Satur Ocampo, Teddy Casino, at Gabriela Rep. Liza Maza noong ika-18 ng Oktubre 2008 N AG S A M PA
Ibinasura noong ika-14 ng Nobyembre 2007 Ibinasura noong ika-26 ng Nobyembre 2008
R E S U LTA
Tatlumput isang civil society leaders sa pangunguna ni dating Pangulo ng Senado Jovito Salonga noong 2009; Akbayan at Bagong Alyansang Makabayan noong 2010
KASO Pagkakanulo sa tiwala ng publiko, katiwalian at pagnanakaw, lantarang paglabag sa Saligang Batas
N AG S A M PA
R E S U LTA
188 miyembro ng Kamara, kasama sila Reps. Niel Tupas Jr., Joseph Emilio Abaya, Lorenzo Tanada, Reynaldo Umali, at Arlene J.Bag-ao
Sanggunian:
Na-impeach noong ika-12 ng Disyembre 2011. Ipinasa ang Artikulo ng Impeachment sa Senado noong ika-13 ng Disyembre 2011. Nagsimula ang paglilitis noong ika-16 ng Enero 2012
http://law2.umkc.edu/faculty/projects/ftrials/impeach/constitution.html http://www.washingtonpost.com/wp-srv/politics/special/clinton/stories/watergatedoc_2.htm http://www.washingtonpost.com/wp-srv/politics/special/clinton/stories/watergatedoc_6.htm http://www.washingtonpost.com/wp-srv/politics/special/clinton/stories/watergatedoc_8.htm Alexander Hamilton, Federalist No. 66 From Woodrow Wilson's book, Congressional government: a study in American politics http://www.ihr.org/jhr/v07/v07p175_Black.html Oxford Dictionary of Politics, denition of impeachment Wests Encyclopedia of American Law United States Senate:Impeachment trials Debate in the 1934 Constitutional Convention Cambridge History of Law in America pp. 544-545 Article on impeachment in unamended 1935 Constitution Article on impeachment in amended 1935 Constitution Article on impeachment in the 1943 Constitution Article on impeachment in the 1973 Constitution Bernas, J.The 1987 Constitution of the Republic Philippines: A Commentary p. 1113 Excerpt from the Record of the 1986 Constitutional Commission Excerpt from the Record of the 1986 Constitutional Commission Excerpt from the Record of the 1986 Constitutional Commission
Lahat ng salin ay mula sa PCDSPO, maliban sa mga pahayag mula sa saligang batas ng 1987.