T.C.

MLL ETM BAKANLII

GRAFK VE FOTORAF

GRAFKSEL YORUMLAR
213GIM037

Ankara, 2012

Bu modl, mesleki ve teknik eitim okul/kurumlarnda uygulanan ereve retim Programlarnda yer alan yeterlikleri kazandrmaya ynelik olarak rencilere rehberlik etmek amacyla hazrlanm bireysel renme materyalidir. Mill Eitim Bakanlnca cretsiz olarak verilmitir. PARA LE SATILMAZ.

NDEKLER
AIKLAMALAR .................................................................................................................... ii GR ....................................................................................................................................... 1 RENME FAALYET 1 ................................................................................................... 3 1. STLZASYON YNTEM................................................................................................. 3 1.1. Grafik Sanatlar .............................................................................................................. 3 1.2. Tanmlar ........................................................................................................................ 3 1.3. Stilizasyon Uygulamasnda Dikkat Edilecek Noktalar ................................................. 7 1.4. Stilizasyon Yntemiyle Yaplm rnek almalar .................................................. 11 1.4.1. Dekoratif Amal Stilizasyon .............................................................................. 11 1.4.2. Grafik Resim ve letiim Alannda Stilizasyon ................................................... 14 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 17 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 24 RENME FAALYET 2 ................................................................................................. 26 2. DEFORMASYON (BM BOZMA) ............................................................................... 26 2.1. Deformasyon Tanm .................................................................................................. 26 2.2. Soyutlama (Abstraksiyon)........................................................................................... 26 2.3. Deformasyon Ynteminde Dikkat Edilecek Noktalar ................................................ 27 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 33 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 40 MODL DEERLENDRME .............................................................................................. 41 CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 43 KAYNAKA ......................................................................................................................... 44

AIKLAMALAR AIKLAMALAR
MODLN KODU ALAN DAL/MESLEK MODLN ADI MODLN TANIMI SRE NKOUL YETERLK 213GIM037 Grafik ve Fotoraf Grafik Operatr Grafiksel Yorumlar Stilizasyon ve deformasyon yntemleri ile grafiksel yorum uygulamalarnn verildii bir renme materyalidir. 40/32 Temel Sanat Eitimi ve Temel Desen derslerinin modllerini baarm olmak Objeleri grafiksel yorumlamak Genel Ama Uygun atlye ortam salandnda hatasz olarak objeleri stilizasyon ve deformasyon yntemine uygun grafiksel yorumlamalar yapabileceksiniz. Amalar 1. Objeleri yapsal zelliklerine uygun stilize edebileceksiniz. 2. Objeleri yapsal zelliklerine uygun deforme edebileceksiniz. Ortam: Grafik atlye ve laboratuvarlar, snf, iletme, ktphane, ev, bilgi teknolojileri ortam vb. Donanm: Resim masas, resim altl, resim kad, kara kalem, doal ve yapay objeler, guaj boya, sulu boya fras, su kab Modln iinde yer alan her faaliyetten sonra, verilen lme aralaryla kazandnz bilgileri lerek kendi kendinizi deerlendireceksiniz. retmen, modl sonunda size lme arac ( test, oktan semeli, doru yanl vb.) uygulayarak modl uygulamalar ile kazandnz bilgileri lerek deerlendirecektir.

MODLN AMACI

ETM RETM ORTAMLARI VE DONANIMLARI

LME VE DEERLENDRME

ii

GR GR
Sevgili renci, Grafik tasarm grsel bir iletiim sanatdr. levi, bir mesaj iletmek, rn tantmak ya da hizmeti sunmaktr. Grsel ve szel mesajlarn etkili ve ekici bir hle getirilmesi grafik tasarmclarn iidir. Grafik alannda tantm, uyarma bilgilendirmeye ynelik hazrlanan tasarmlarda stilizasyon ve deformasyon ynteminden yararlanlr. Verilmek istenen mesaj bu yntemler kullanlarak daha etkileyici, anlalr ve aklda kalc grsel ifadelere dntrlr. Hazrlanan bu modlde objeleri stilizasyon ve deformasyon yntemlerine uygun yorumlama uygulamalar ile ilgili konular ele alacaz. Modl sonunda rendiiniz becerileri grafik tasarm alanndaki almalarnzda kullanabilirsiniz.

RENME FAALYET 1 RENME FAALYET 1

AMA

Bu faaliyette verilecek bilgiler dorultusunda, uygun ortam salandnda objeleri yapsal zelliklerine uygun stilize yntemi ile yalnlatrabileceksiniz.

ARATIRMA
Bir obje seiniz, grsel kaynaklardan setiiniz obje ile ilgili farkl tekniklerde yaplm almalarla ilgili rnekler bulunuz. Bu rneklerdeki farkllklar tespit ediniz ve arkadalarnzla tartnz.

1. STLZASYON YNTEM
1.1. Grafik Sanatlar
Grafik szc Yunancada yazmak, izmek, iaret, desen anlamna gelen GRAFKOS ya da GRAPHEN szcnden tretilmitir. Grafik Sanatlar: Grsel eler ile yazy bir arada kullanarak izleyiciyi etkilemek, izleyiciye belirli bir bildiri iletmek amacyla oluturulmu her trl tasarm kapsayan bir sanat daldr. Grafik sanatn teki sanat dallarndan ayran nemli bir zellik, yaplan bir iin bask iin tasarlanm olmasdr. Afi, amblem, logo, ilan, bror, etiket, kitap basma, resimleme, ssleme-ciltleme, tipografi, kart, kutu ve ambalaj tasarmlar, eitli reklamclk ve sanayi tasarm rnlerinin tm grafik sanatlarnn konusudur. ok geni bir alan kapsayan bu sanat dal temelde gzel sanatlarn uygulamal sanatlarda ve yeni teknolojilerle bulutuu bir akmdr. Bir baka deyile grafik sanatlar teknolojik olanaklar kullanarak grsel elerden bir iletiim dili yaratr. 15. ve 16.yyda gelitirilen oyma bask teknii ile yaplm rnler bilinen ilk grafik tasarm rnekleridir. 18. yyda gelitirilen litografi (ta bask) teknii grafik ilerine yeni bir boyut kazandrdysa da bugn bildiimiz anlamdaki grafik sanatlarn douu 19. yyn sonlarna rastlar. Grafik sanatlar balangcndan gnmze kadar ekonomik, siyasal, kltrel ve teknolojik gelimelerden en ok etkilenmi sanat dallarndan biridir.

1.2. Tanmlar
zgn: Nitelikleri ynnden benzerlerinden ayr ve stn rnek yapt. Orijinal: Bir sanatsal rnn dorudan doruya sanatnn elinden k biimi. slup: Bir sanatnn kendine zg biimlendirme ve tasarm anlay.

Her sanatnn konu veya teknik olarak farkl sluplar vardr. Bu farkllk sanatnn imzasn oluturur diyebiliriz yani bir esere baktmzda imzasn grmeden hangi sanatya ait olduunu bilmemiz gibi.

Resim 1.1: Abidin Dino 71x92cm desen

Resim 1.2: Abidin Dino 50,5x65cm desen

Grafik resim: izgi veren aralarla (kalem, u, pastel, fra vb.) ya da boyama aralaryla (fra, pskrtme, pastel, kee kalem vb.) kt zerine izilerek ya da boyanarak yaplan zgn resimler, resim sanatnn zgn resim trn meydana getirirler.

Resim 1.3 : Namk K. Sarka vak illstrasyon

Resim 1.4 : Haldun Gen illstrasyon

Bask resim: eitli ara ve malzeme ile dorudan ya da kalplar yapma yolu ile kda ya da benzeri malzeme zerine yaplp baslan resimlere denir.

Resim 1.5 : Mride meli, Kukula Kadnlar Maskeli Erkekler, 26x28, 5cm,metal oyma-basma

Betimleme: Doadaki ya da sanatnn hayalindeki varlklarn ve gerekliklerin sanat yaptnda yeniden retilmi biimi. Stilize: Herhangi bir objenin karakterini bozmadan yalnlatrarak ya da ilave yaplarak ssleyici, ematik biime getirilmi durumu. Stilizasyon (sluplatrma): Bir grafik tasarm almasnda ya da herhangi bir amaca uygun almada objenin benzerlerinden ayrlan biim zellikleri bozulmadan ematikletirilip yalnlatrlarak betimlenmesidir.

Resim 1.6 : Portakal stilizeleri

Resim 1.7 : Ku stilizeleri (izgisel)

1.3. Stilizasyon Uygulamasnda Dikkat Edilecek Noktalar

Resim 1.8 : Salyangoz ett

Stilizesi yaplacak objeyi tm zellikleriyle grebilmek amacyla objenin ettnn yaplmas nerilir. Stilize yaparken objenin yapsal zellikleri bozulmamal, stilize edilen obje biimiyle tannabilmelidir.

Resim 1.9 : Escher, aa bask

Stilizasyonda abartl yorumlara gidilmemelidir. Aadaki resimde ilk izimde yorum yaplrken abartdan uzak, salyangozun karakteristik zellii vurgulanmtr. Dier izimlerde salyangozun formunda abartl yorumlara gidilmitir.

Resim 1.10: Salyangoz stilize ve deformasyonlar

Objenin yapsal zelliklerini bozmadan oranlarnda byltme ve kltme yaplabilir. rnein bir iein stilizesinde iek olduundan fazla byk yaprak, ok kk tutulmamaldr. Objenin karakterini bozmayacak ayrntlar azaltlarak sadeletirilmelidir.

Resim 1.11 : Stilize desen

Obje yzeyindeki izgilerden, blnmelerden ve dokusundan yola karak izgisel, lekesel yorumlar oluturulmaldr.

Resim 1.12 : Geyik stilize almalar

Resim 1.13 : Escher, aa bask

Resim 1.14: Peyzaj stilizesi

Sadeletirmede uygulanacak tekniin zellikleri dikkate alnmaldr. rnein izgisel yorumlamada sulu boya kullanlmaz. (Her izgi ya da biim her teknie uygun deildir.) Stilize edilmi almay renklendirirken objenin klabilecei gibi serbest renk uygulamas da yaplabilir. kendi renklerinden yola

Resim 15. : Peyzaj stilize ve renkli uygulamas

Resim 1.16: Renkli stilize kompozisyonlar

Tasarlanacak yzeyin zelliklerine uygun malzeme seimi yaplmaldr.

10

1.4. Stilizasyon Yntemiyle Yaplm rnek almalar

1.4.1. Dekoratif Amal Stilizasyon

11

12

Resim 1.17: Dekoratif amal stilize rnekleri

Resim 1.18 : Oyma tabiat tasviri XVII. yy.

Resim 1.19 : Stilize rnekleri

13

1.4.2. Grafik Resim ve letiim Alannda Stilizasyon

14

15

Resim 1.20: Grafik tasarm alannda yaplm stilize rnekleri

16

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FAALYET

Aadaki ilemleri tamamladnzda yorumlamasn yapm olacaksnz. Kullanlacak malzemeler Resim kd (25x35cm) Resim altl Resim kalemi Silgi Cetvel Siyah renkte ispirtolu kalemler (farkl kalnlkta), farkl kalnlkta rapido kalemler, guaj boya, su kab, fra (farkl kalnlkta), kt havlu. neriler objeyi stilizasyon yntemine uygun

lem Basamaklar Objenizi beyaz zemin zerine yerletiriniz. Kdnza aks izgilerini iziniz. l alma teknii ile objenizin veya objelerin en ve boy yksekliini belirleyerek aks izgisi zerinde iaretleyiniz. (Eer birden fazla obje izecekseniz objelerin genel formunu iziniz.)

Atlye nlnz giymeyi unutmaynz.

Resim 1.21: Objelerin aks ve genel formu

Perspektif kurallarna dikkat ediniz. Resim kalemiyle ok hafif izgi deerleriyle iziminizi belirli aralklarda (fazla bastrmadan) objenin genel hatlarn iziniz. modelle karlatrmasn yapnz.

17

Resim 1.22: Objelerin genel hatlar ile izimi

In objeye geli ynn tespit ediniz. In obje zerinde deerlerini (ak, orta ve koyu ton deerleri) kurun kalemle hafif izgilerle belirtiniz.

Resim 1.23: Objelerin k ve glge plannn belirlenmesi

Hacim etkisi verirken objenin dokusal zelliklerine dikkat ediniz. Kaleminizi biraz yan (al) Objenin yapsna uygun hacim etkisi verecek tutarak yumuak glgeleme izgiler ile ak blgelerden balayarak koyu yapnz. blgelere doru tonlama yapnz. Yuvarlak hatl objeleri hacimlendirirken izgileriniz dairesel ynl, keli objelerde dz izgilerle allmaldr. In geli ynne gre k

18

alan blgelerde izgi rengi daha ak, glgede kalan blgelerde izgi rengi daha koyu olmaldr. iziminizde en son koyuluk deerlerini vererek ett almanz bitiriniz.

Objenin dokusu inceleyerek lekesel veya izgisel sadeletirmeler yapabilirsiniz Objenin farkl stilizasyon denemelerini yaparak farkl yorumlara ulaabilirsiniz. Objede para- btn arasndaki oranlara dikkat ediniz.
Resim 1.24: Objelerin ett almas

Ettten yola karak stilizasyon almas iin objenin genel hatlarn iziniz. Objenin karakteristik yapsn bozmadan fazla ayrntlar azaltnz.

Aadaki ilemleri tamamladnzda hazrlam olduunuz stilize edilmi objeniz ile kompozisyon almas yapm olacaksnz. Kompozisyon hazrlarken tasar ilkeleri modlne baknz.

19

Resim 1.25: Objelerin stilizasyon uygulamalar

ki eit blnt yapnz (objenizin boyutuna uygun dikdrtgen veya kare iziniz). Stilize edilmi objenizi her iki blm iine iziniz. 25x35cm lsndeki resim kdnza 10x10cm llerinde iki kare iziniz. lk karede stilize edilmi objenizi bir zemin tasarlayarak yerletirmenizi yapnz. kinci karede stilize edilmi objenizi serbest olarak dzenleyiniz. Birinci kompozisyonunuzda blntlerde negatifpozitif olarak guaj boya veya ispirtolu kalemlerle boyaynz. lk almanzda siyah kullandnz alanlar ikinci almada beyaz kullanarak iki alma arasndaki fark gzlemleyiniz.
Resim 1.26: Stilizenin negatif- pozitif uygulamas

kinci ve nc karede objenin kendi renginden veya renk kontrastlarndan yararlanarak almanz renklendiriniz.

20

Resim 1.27: Stilize kompozisyon

Resim 1.28: Stilize kompozisyon

Yaptnz aratrmalardan beendiiniz bir tanesini sergi amal 20x20 cm llerinde gramaj yksek kaliteli resim kdna izerek guaj boya ile renklendiriniz.

21

KONTROL LSTES
Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iin Evet, kazanamadklarnz iin Hayr kutucuklarna (X) iareti koyarak kontrol ediniz. Deerlendirme ltleri 1. Objenizi beyaz zemin zerine yerletirdiniz mi? 2. Kdnza aks izgilerini izdiniz mi? 3. l alma teknii ile objenizin veya objelerin en ve boy yksekliini belirleyerek aks izgisi zerinde iaretlediniz mi? (Eer birden fazla obje izecekseniz objelerin genel formunu iziniz.) 4. Resim kalemiyle ok hafif izgi deerleriyle (fazla bastrmadan) objenin genel hatlarn izdiniz mi? 5. In objeye geli ynn tespit ettiniz mi? 6. In obje zerinde deerlerini (ak, orta ve koyu ton deerleri) kurun kalemle hafif izgilerle belirttiniz mi? 7. Objenin yapsna uygun hacim etkisi verecek izgiler ile ak blgelerden balayarak koyu blgelere doru tonlama yaptnz m? 8. iziminizde en son koyuluk deerlerini vererek ett almanz bitirdiniz mi? 9. Ettten yola karak stilizasyon almas iin objenin genel hatlarn izdiniz mi? 10. Objenin karakteristik yapsn bozmadan fazla ayrntlar azalttnz m? 11. ki eit blnt yaptnz m? (objenizin boyutuna uygun dikdrtgen veya kare izdiniz mi?). Stilize edilmi objenizi her iki blm iine izdiniz mi? 12. 25x35cm lsndeki resim kdnza 10x10cm llerinde iki kare izdiniz mi? 13. lk karede stilize edilmi objenizi bir zemin tasarlayarak yerletirmenizi yaptnz m? 14. kinci karede stilize edilmi objenizi serbest olarak dzenlediniz mi? 15. Birinci kompozisyonunuzda blntlerde negatif-pozitif olarak guaj boya veya ispirtolu kalemlerle boyadnz m? 16. kinci ve nc karede objenin kendi renginden veya renk kontrastlarndan yararlanarak almanz renklendirdiniz mi? 17. Yaptnz aratrmalardan beendiiniz bir tanesini sergi amal 20x20 cm llerinde gramaj yksek kaliteli resim kdna izerek guaj boya ile renklendirdiniz mi? Evet Hayr

22

DEERLENDRME
Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Brm cevaplarnz Evet ise bir sonraki renme faaliyetine geiniz.

23

LME VE DEERLENDRME LME VE DEERLENDRME

Aadaki sorular dikkatlice okuyarak doru seenei iaretleyiniz.

1. yorumlanmtr? A) Deformasyon B) Dekoratif C) Stilizasyon D) Modernize 2.

Yandaki ekil aadaki yntemlerden hangisi kullanlarak

Stilizasyon ynteminin en belirgin zellii aadakilerden hangisinde tam olarak verilmitir? A) Objeleri sadece izgisel olarak ifade etmek B) Objeleri zelliklerini abartarak ifade etmek C) Objenin karakteristik zelliini obje formunu bozmadan sadeletirmek. D) Objeleri sadece lekesel olarak ifade etmek Nitelikleri ynnden benzerlerinden ayr ve stn rnek yapt.Aadakilerden hangisinin tanmdr? A) Orijinal B) zgn C) zgn resim D) slup Tarihte ilk maara resimleri hangi amala yaplmtr? A) letiim amal B) Resim amal C) Dinsel amal D) Ssleme amal

3.

4.

24

5.

Aadaki resimlerden hangisinde stilizasyon yntemi uygulanmtr?

A)

B)

C)

D)

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtar ile karlatrnz. Doru cevap saynz belirleyerek kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevapladnz sorularla ilgili renme faaliyetlerini tekrarlaynz.

25

RENME FAALYET 2 RENME FAALYET 2

AMA
Bu faaliyette verilecek bilgiler dorultusunda ve uygun ortam salandnda objeleri yapsal zelliklerine uygun deforme edebilecektir.

ARATIRMA
Sanatla ilgili kaynaklardan deforme yntemi ile yaplm almalardan rnekler toplaynz. Aadaki sorular dorultusunda rnekleri inceleyiniz. Hangi obje kullanlm? Objenin hangi zellikleri n plana karlm? Objedeki biim deiiklii objenin karakteristik zelliklerini yanstyor mu? Hangi renkler kullanlm?

2. DEFORMASYON (BM BOZMA)

2.1. Deformasyon Tanm
Nesnenin karakteristik zelliklerinin olduundan fazla abartlarak belirginletirilmesidir. En arpc zellik n plana karlarak sluplatrlr. daha

2.2. Soyutlama (Abstraksiyon)

Nesnenin bilinen grne bal kalmadan yeni bir renk izgi ya da biimde gze ho gelebilecek etkide dzenlenmesidir. Soyutlamada biimler paralanp yeni birimler retilebilir. Kompozisyon ilkelerinde ak-koyu dengesi ve bu gibi prensipler esastr.

26

Resim 2.1 : Adnan oker

emsi Arel

2.3. Deformasyon Ynteminde Dikkat Edilecek Noktalar

Deformasyon yaplacak objeyi tm zellikleriyle grebilmek amacyla objenin ettnn yaplmas nerilir.

Resim 2.2 : Obje ett ve deformasyon almas

Stilizasyon belirli bir oranda deformasyon da ierir ama zelliklerde tannabilir olmasn amalar. Deformasyonda ekil deiiklie uratlarak neredeyse yeniden yaratlr.

27

Resim 2.3: nsan figr stilizasyonu ve deformasyon almas (Escher)

Objenin karakterini bozmayacak ayrntlar abartlarak belirginletirilir.

Resim 2.4: Deformasyon (aa, portre: Escher)

28

Ayrntlarn bazlar n plana kartlabilir.

Resim 2.5 : Deformasyon aamalar (at ve geyik)

29

Biim bozukluu anlamnda kullanlmamal estetik anlatm bozulmamaldr.

Resim 2.6: Deformasyon aamalar

30

Teknik, malzeme seimi ve estetik ller stilizasyon yntemiyle ayndr.

Resim 2.7: Deformasyon almalar (renkli)

Resim 2.8: H. Matis

31

Resim 2.9: H. Matis

32

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FAALYET

Aadaki ilemleri tamamladnzda objeyi deformasyon yntemine uygun yorumlamasn yapm olacaksnz. Kullanlacak malzemeler Resim kd (25x35cm) Resim altl Resim kalemi kalem Silgi Cetvel Siyah renkte ispirtolu kalemler (farkl kalnlkta), farkl kalnlkta rapido kalemler, guaj boya, su kab, fra (farkl kalnlkta), kt havlu. lem Basamaklar Objenizi beyaz zemin zerine yerletiriniz. Kdnza aks izgilerini iziniz. l alma teknii ile objenizin veya objelerin en ve boy yksekliini belirleyerek aks izgisi zerinde iaretleyiniz. neriler

Atlye nlnz giymeyi unutmaynz.

Resim 2.10: Objelerin aks ve genel formu

Resim kalemiyle ok hafif izgi deerleriyle (fazla bastrmadan) objenin genel hatlarn iziniz.

33

Resim 2.11: Objelerin genel hatlar ile izimi

In objeye geli ynn tespit ediniz. In obje zerinde deerlerini (ak, orta ve koyu ton deerleri) kurun kalemle hafif izgilerle belirtiniz.

Perspektif kurallarna dikkat ediniz. iziminizi belirli aralklarda modelle karlatrmasn yapnz.

Resim 2.12: belirlenmesi

Objelerin

ve

glge

plannn

Hacim etkisi verirken objenin dokusal zelliklerine dikkat ediniz Kaleminizi biraz yan Objenin yapsna uygun hacim etkisi verecek izgiler ile (al )tutarak yumuak ak blgelerden balayarak koyu blgelere doru glgeleme yapnz. tonlama yapnz. Yuvarlak hatl objeleri hacimlendirirken izgileriniz dairesel ynl, keli objelerde dz izgilerle

34

allmaldr. In geli ynne gre k alan blgelerde izgi rengi daha ak, glgede kalan blgelerde izgi rengi daha koyu olmaldr. iziminizde en son koyuluk deerlerini vererek ett almanz bitiriniz.

Objenin dokusunu inceleyerek lekesel veya izgisel sadeletirmeler yapabilirsiniz Objenin farkl deformasyon denemelerini yaparak Resim 2.13: Objelerin ett almas farkl yorumlara Ettten yola karak deformasyon almas iin objenin ulaabilirsiniz. genel hatlarn iziniz. Objede para btn Objenin karakteristik yapsn bozmadan fazla ayrntlar arasndaki oranlara azaltnz. dikkat ediniz

35

Resim 2.14: Objelerin deformasyon uygulamalar

ki eit blnt yapnz (objenizin boyutuna uygun dikdrtgen veya kare iziniz). Deformasyon edilmi objenizi her iki blm iine iziniz. 25x35 cm lsndeki resim kdnza 10x10 cm Kompozisyon llerinde iki kare iziniz. hazrlarken tasar lk karede deformasyon edilmi objenizi bir zemin ilkeleri modlne tasarlayarak yerletirmenizi yapnz. baknz. kinci karede deformasyon edilmi objenizi serbest olarak dzenleyiniz.

36

 lk almanzda siyah kullandnz alanlar ikinci almada beyaz Birinci kompozisyonunuzda blntlerde negatif-pozitif kullanarak iki alma olarak guaj veya ispirtolu kalemlerle boyaynz. arasndaki fark gzlemleyiniz. Aadaki ilemleri tamamladnzda deformasyon edilmi objeniz ile kompozisyon almas yapm olacaksnz.

Resim 2.15: Deformasyonda negatif- pozitif uygulamas

1.

kinci ve nc karede objenin kendi renginden veya renk kontrastlarndan yararlanarak almanz renklendiriniz.

Resim 2.16: Deformasyon kompozisyon

37

Resim 2.16: Deformasyon kompozisyon

Yaptnz aratrmalardan beendiiniz bir tanesini sergi amal 20x20cm llerinde gramaj yksek kaliteli resim kdna izerek guaj boya ile renklendiriniz.

KONTROL LSTES
Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iin Evet, kazanamadklarnz iin Hayr kutucuklarna (X) iareti koyarak kontrol ediniz. Deerlendirme ltleri 1. Objenizi beyaz zemin zerine yerletirdiniz mi? 2. Kdnza aks izgilerini izdiniz mi? 3. l alma teknii ile objenizin veya objelerin en ve boy yksekliini belirleyerek aks izgisi zerinde iaretlediniz mi? 4. Resim kalemiyle ok hafif izgi deerleriyle (fazla bastrmadan) objenin genel hatlarn iziniz. 5. In objeye geli ynn tespit ettiniz mi? In obje zerinde deerlerini (ak, orta ve koyu ton deerleri) kurun kalemle hafif izgilerle belirlediniz mi? 7. Objenin yapsna uygun hacim etkisi verecek izgiler ile ak blgelerden balayarak koyu blgelere doru tonlama yaptnz m? 6. 8. iziminizde en son koyuluk deerlerini vererek ett almanz bitirdiniz mi? Evet Hayr

38

Ettten yola karak deformasyon almas iin objenin genel hatlarn izdiniz mi? 10. Objenin karakteristik yapsn bozmadan fazla ayrntlar azalttnz m? Aadaki ilemleri tamamladnzda deformasyon edilmi objeniz ile kompozisyon almas yapm olacaksnz. 11. ki eit blnt yapnz (objenizin boyutuna uygun dikdrtgen veya kare iziniz). Deformasyon edilmi objenizi her iki blm iine izdiniz mi? 12. 25x35 cm lsndeki resim kdnza 10x10 cm llerinde iki kare izdiniz mi? 9. 13. lk karede deformasyon edilmi objenizi bir zemin tasarlayarak yerletirmenizi yaptnz m? 14. kinci karede deformasyon edilmi objenizi serbest olarak dzenlediniz mi? 15. Birinci kompozisyonunuzda blntlerde negatif-pozitif olarak guaj veya ispirtolu kalemlerle boyadnz m? 16. kinci ve nc karede objenin kendi renginden veya renk kontrastlarndan yararlanarak almanz renklendirdiniz mi? 17. Yaptnz aratrmalardan beendiiniz bir tanesini sergi amal 20x20cm llerinde gramaj yksek kaliteli resim kdna izerek guaj boya ile renklendirdiniz mi?

DEERLENDRME
Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Brm cevaplarnz Evet ise bir sonraki renme faaliyetine geiniz.

39

LME VE DEERLENDRME LME VE DEERLENDRME

Aadaki cmlelerin banda bo braklan parantezlere, cmlelerde verilen bilgiler doru ise D, yanl ise Y yaznz. 1. 2. 3. 4. ( ) Deformasyon ynteminin en nemli zellii ayrntlarn abartlarak belirginletirilmesidir. ( ) Deformasyon ynteminde estetik anlatm nemlidir. ( ) Deformasyon ynteminde objeler tannmaz hle getirilir. ( ) Deformasyon ynteminde ayrntlarn hepsi n plana karlmaldr. ( ) Soyutlamada biimler paralanarak yeni biimler retilir.

5.

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz. Cevaplarnzn tm doru ise Modl Deerlendirmeye geiniz.

40

MODL DEERLENDRME MODL DEERLENDRME

Modl sonunda kazandnz yeterlii aadaki uygulamay yaparak deerlendiriniz. Performans Deerlendirme: Bir ojenin stilize ve deforme yorumlarnn 20x20 cm lsndeki kare iine serbest dzenlemesi. Kullanlacak malzemeler Resim kd (Gramaj yksek kaliteli) Kurun kalem Silgi Cetvel ne ulu pilot kalem veya rapido, farkl kalnlkta gazl kalemler. Guaj boya, fra, palet, su kab, kt havlu Deerlendirme ltleri 1. Objenizi beyaz zemin zerine yerletirdiniz mi? 2. Kdnza aks izgilerinizi izdiniz mi? 3. Objenizin en boy yksekliini belirleyip aks izgisi zerinde iaretlediniz mi? 4. Objenizin genel hatlarn izdiniz mi? 5. In ynn tespit ettiniz mi? 6. Obje zerindeki ton deerlerini belirlediniz mi? 7. Hacim etkisi verirken ak deerlerden koyu deerlere doru tonlama yaptnz m? 8. izim aralarn teknie uygun kullandnz m? 9. Objenizin dokusal zelliklerini dikkate aldnz m? 10. Objenizi hacimlendirirken objenin formuna uygun izgiler kullandnz m? 11. Stilizasyon almas iin objenin genel hatlarn izdiniz mi? 12. Lekesel almalar yaptnz m? 13. izgisel almalar yaptnz m? 14. Sadeletirirken objenin dokusal zelliklerini dikkate aldnz m? 15. Yeterince eskiz almalar yaptnz m? 16. Deformasyon almas iin objenin genel hatlarn izdiniz mi? 17. Objenin dokusal ve karakteristik zelliklerini dikkate alarak Evet Hayr

41

abartma yaptnz m? 18. Tasar ilke ve yntemlerine uygun kompozisyon eskizleri altnz m? 19. Kompozisyonunuzu renk kontrastlarna uygun renklendirdiniz mi? 20. Guaj boya tekniini doru uyguladnz m? 21. almalarnzda temizlie dikkat ettiniz mi? 22. Uygulamay istenilen zamanda bitirdiniz mi?

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz. Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki modle gemek iin retmeninize bavurunuz.

42

CEVAP ANAHTARLARI CEVAP ANAHTARLARI

RENME FAALYET1N CEVAP ANAHTARI
1 2 3 4 5 C C B A D

RENME FAALYET2NN CEVAP ANAHTARI

1 2 3 4 5 Doru Doru Yanl Yanl Doru

43

KAYNAKA KAYNAKA
ALPASLAN Aker Sabiha, Tasarm Mesleki Resim, Yapa Yaynlar,1981. ASLAN ODABAI Hatice, Grafikte Temel Tasarm, Cem Ofset, Ankara. Balangcndan Bugne ada Resim Sanat Tarihi, Tilgat Yaynlar. J L Locher, ESCHER The Complete Graphic Work, hardcover,1992. BECER Emre, letiim ve Grafik Tasarm, Dost Kitabevi, Ankara, 2002. CARTER Davd E., The Big Book Of Logos3, Harper Design, Newyork 2004, CARTER Davd E, The Big Book Of New design deas, Harper Design, Newyork 2003, Trk Grafik Tasarmclar 1, Alternatif Yaynclk, stanbul, 1995. MESERA Glbn, Trk Sanatnda nce Kt Oymacl, Trkiye Bankas Kltr Yaynlar. Mimar Sinan niversitesi Gzel Sanatlar Fakltesi TEkstil Blm, Desenler, stanbul. SZEN Metin Tanyeli, Uur Sanat Kavram ve Terimleri Szl, Remzi Kitapevi. UAR Tevfik Fikret, Grsel letiim ve Grafik Tasarm, nklap Yaynevi, Ankara. WOLCHONOK Lous, Desing For Artist And Crafts-Men, Dover Publcatons,Inc, Newyork.1953,

44