GRAEVINSKI FAKULTET SVEUILITA U MOSTARU

Predmet: MEHANIKA 2
Vjebe br. 5

Profesor: doc. doc dr. dr sc. sc Mladen Koul Asistent: Ante Dolan, mag. ing. gra.

Mostar, 4. studenog 2013.

ZADATAK 4. Za dani mehanizam treba nai brzinu toaka A, B i C, te kutne brzine svih njegovih elemenata ako je poznata kutna brzina tapa OA 2s . Jo su zadani sljedei elemenata, geometrijski podaci: OA 60cm
1 OA

AB 80cm BC 20cm r 15cm

RJEENJE: B i to Brzina t ke k A poznata t nam je j iz i ulaznih l ih podataka d t k pa moemo pisati: i ti

v OA 60 2 120cm / s
A OA

Da bismo odredili brzinu toke B moramo odredit trenutni pol brzina tapa AB, a njega emo odrediti tako da povuemo okomice na pravce brzina toaka A i B, koji su nam poznati. i Kutnu brzinu b i tapa AB odre d ujemo j prema izrazu: i v AP
A AB AB

Iz geometrije imamo:
AK ; AK AB AD ; cos30 AD OA sin 30 60 0.5 30cm AP
AB 2 2

Prema tome imamo: AK 80 30 74.16cm; 74.16 AP 85.63cm 0.866

2 2 AB

Sad se moe izraunati kutna brzina tapa AB: 120 1.4s 85.63
1 AB

Brzinu sredita toka B odreujemo kao obodnu brzinu oko trenutnog pola brzina tapa AB, AB tj. tj koristimo injenicu da toka B istovremeno pripada toku i tapu AB:
BP OA AP sin 30 60 85.63 0.5 72.8cm
AB AB

v 1.4 72.8 101.9cm / s

B

Trenutni T i pol l brzina b i toka k se nalazi l i u dodirnoj d di j toki toka k s nepomi inom podlogom, dl u toki P.

Kutna brzina toka je:

v 101.9 6.79s BP 15
B

Sada je brzina toke C toka:

v CP
C

Prema kosinusnom pouku imamo:

CP BP BC 2BPBC cos120 30.41cm
2 2

Konano je brzina toke C: v 6.79 30.41 206.48cm / s.

C

ZADATAK 5. Kruni disk I, polumjera R, moe da se kotrlja bez klizanja po ravnoj podlozi, dok se kruni disk II II, istog polumjera R R, kotrlja bez klizanja po povrini krunog cilindra cilindra, polumjera 3R. Poluga OA duine 2R, zglobno je vezana, jednim svojim krajem za sredite O diska I, a drugim krajem za polugu CA, duine 3 R 2, za sredite C diska II U poloaju mehanizma prikazanog na slici poluga OA paralelna je ravnoj podlozi. II. podlozi Poznati su intenziteti brzina sredita diskova, a smjerovi su takvi da se sredita diskova udaljavaju od toke B. Ako su poznati i intenziteti ubrzanja sredita ovih diskova, u d danom poloaju, l j odrediti d di i brzinu b i i ubrzanje b j tok ke A A. S Smatra se d da se sredita di di diskova k Ii II kreu ubrzano. Zadano je jo:

v 2 R , v 2 R 2,a , 2R , ,a 4 R 2
2 2 0 0 C 0 0 0 0 0

RJEENJE:

Brzina toke A moe se odrediti sa lijeve i sa desne strane. Ako je odreujemo sa lijeve strane ona je jednaka vektorskom zbroju brzina toke C i brzine toke A u odnosu na toku C kao fiktivni pol brzina. brzina U sluaju da je odreujemo sa desne strane jednaka je vektorskom zbroju brzina toke O i brzine toke A u odnosu na toku O kao fiktivni pol brzina.
7

v v v v v v
A C A O

C A O A

Projekcijom prethodnih vektorski jednadbi na osi x i y imamo:

Sada kada su poznate komponente brzine na osnovu njih mogu se izraunati vrijednosti kutnih brzina krutih tijela:

Intenzitet brzine toke A se moe odrediti:

v v v 2R 2
2 2 A Ax Ay 0

Ubrzanja:

Pa na analogan nain, kako smo odreivali brzinu toke A, tako i ubrzanje toke A moemo prikazati kao vektorski zbroj ili ubrzanja toke C i ubrzanja toke A u odnosu na toku C, , kao fiktivni pol p brzina, , ili kao zbroj j ubrzanja j toke O i ubrzanja j toke A u odnosu na toku O kao fiktivni pol brzina za toku A:

10

Izjednaavanjem prethodna dva vektorska izraza, uz prethodno rastavljanje komponenti ubrzanja na normalne i tangencijalne komponente, dobivamo izraz oblika:
a a a a a a a
O O C O AN AT CN CT AN C AT

Na temelju ulaznih podataka moe se odrediti:

11

Pa projekcijom vektorske jednadbe na os x imamo:

12

Projekcijom vektorske jednadbe u kojoj je ubrzanje toke A dano kao vektorski zbroj ubrzanja toke O i ubrzanja toke A u odnosu na toku O, kao fiktivni pol brzina imamo:

Pa se moe izraunati intenzitet ubrzanja toke A:

13

14