You are on page 1of 70

Atatrk niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, say: 23, Erzurum, 2005

MUALLAKT VE ARLER ZERNE BR BBLYOGRAFYA DENEMES-I


(TRKYE)
Prof. Dr. Sleyman TLC
ZET
el-Muallakt, slmdan nceki zamandan bize kadar gelen, yedi uzun Arap
iir grubunun ismidir. Bu isim aslm, asl (o.) anlamn ifade eder. Geleneksel
aklamaya gre, bu iirler, Araplar tarafndan Mekkedeki Kbeye aslmt.
Muallaka, muhtemelen deerli ey anlamnda olan lk kelimesinden tretilmitir.
8. asr eski iir toplaycs Hammd er-Rviye, Muallaktn kabul edilmi
derleyicisidir. Bununla birlikte, derlemenin isminin menei belirsizdir. yle anlalyor
ki, Hammdn bizzat kendisi, bu iirleri yedi mehurlar (es-sebul-mehrt) olarak
zikretmitir.
Muallakta dahil olan kesin iirler, ayr bir muamma gsterirler. Biri bn
Abdi Rabbihi tarafndan kaydedilmi, genellikle standart olarak kabul edilen liste;
mrulkays, Tarafe, Zuheyr, Lebd, Antere, Amr b. Klsm ve el-Hrisin iirlerinin
ismini verir. Bununla birlikte, bn Kuteybe gibi otoriteler, yedi airden biri olarak Abd
b. el-Ebras hesaba katar, Eb Ubeyde ise bn Abdi Rabbihin listesindeki son iki
airin yerine en-Nbiga ile el-Ay koyar. Dier yandan, bn Haldn, listeye
Alkameyi ilve eder. Muallaktn en eskisi ve en mehuru mrulkaysnkidir.
Bu makaleye, konu ile ilgili, Trkiyede yaplm olan yaynlarn ve
almalarn bir listesi ilve edilmitir.
Anahtar Kelimeler: Muallaqt, Arap iirleri, Hammd er-Rviye,
mrulkays, bn Abdi Rabbih, bn Kuteybe, Eb Ubeyde.
ABSTRACT
A Bibliographical Essay on al-Muallaqt and its Poets in Turkey
al-Muallaqt is the title of a group of seven longish Arabic poems, which
have come down to us from the time before Islam. The name signifies the

Atatrk niversitesi lhiyat Fakltesi Arap Dili ve Belgati Anabilim Dal.

Prof. Dr. Sleyman TLC---------------------------------------------------------------- 2

suspended (pl.), the traditional explanation being that these poems were hung up by
Arabs on or in the Kaba at Mecca. Muallaqa is most likely derived from the word
ilq, meaning a precious thing.
Hammd al-Rwiya, an 8th century collector of early poetry, is the
acknowledged compiler of the Muallaqt. The origin of the name of the collection,
however, is obscure. Hammd himself seems to have referred to it as the seven
renowned ones (as-sab al-mashhrt).
The precise poems included Muallaqt present another puzzle. The list
usually accepted as standard, the one recorded by Ibn Abd Rabbihi, names poems
by Imru al-Qays, Tarafa, Zuhayr, Labd, Antara, Amr ibn Kulthm, and al-Hrith.
Such authorities as Ibn Qutayba, however, count Abd ibn al-Abras as one of the
seven, while Ab Ubayda replaces the last two poets of Ibn Abd Rabbihis list with
al-Nbigha and al-Ash. On the other hand, Ibn Khaldn adds Alqama to the list.
The oldest and most famous of the Muallaqt is that of Imru al-Qays.
A list of publications (published and unpublished) undertaken in Turkey on
the subject in question was added to the present essay.
Key Words: Muallaqt, Arabic Poems, Hammd al-Rwiya, Imru al-Qays,
Ibn Abd Rabbihi, Ibn Qutayba, Ab Ubayda.
Muallakt ( ) , Chiliye dneminde, her biri, mellifinin en gzel
paras olarak kabul edilen genellikle yedi aire ait iir koleksiyonuna verilen addr.
Mellifleri, M.VI. yzyln oniki veya en nl airleri arasnda olduu iin, bu derleme,
eski Arap iiri mahsulnn en gzel rneini temsil ederek, Arap edebiyatnda
emsalsiz bir mevki kazanmtr.
Rivayete gre bu iirler, Chiliye dneminde Arap Yarmadasnn eitli
yrelerinde kurulan Ukz vb. panayrlarda1 her yl dzenlenen iir yarmalarnda
tenkit szgecinden geerek seilmi2, Msr keten bezinden yaplm tomarlara altn
harflerle yazlarak, zayf bir rivayete gre, Kbenin duvarna aslmtr.
Genel kanaate gre, tannm edebiyat tenkitisi Eb Cafer en-Nehhs (.
338/950), M.VIII. asr eski Arap iiri toplaycs Hammd er-Rviye (. 156/772)nin
1

Bu konuda geni bilgi iin bk. brahim Ylmaz, Panayrlar ve Arap Dili ve Edebiyatnn Gelimesinde
Oynad Rol, Atatrk niv. Sosyal Bil. Enst. Doktora Tezi, Erzurum 1997; ayrca bk. [Adanal]
Hayret, Sk- Ukz, stanbul 1304.
R.A.Nicholson, A Literary History of the Arabs, Cambridge 1969, s. 109.

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------3

bu yedi iiri derlediini3, ancak bu iirlerin Kbe duvarna asld yolundaki rivayetin
kesin olmadn belirtmektedir4.
Muallaka adnn menei ve ifade ettii anlam olduka kapallk gsterir.
bn Abdi Rabbih (. 328/940)in el-Ikdl-Ferd adl eserinde ilk defa yer alan ve ok
tekrarlanan bir menkbeye gre, bu iirler, stnlkleri dolaysyla seilmiler ve
Mekkedeki Kbenin duvarlarna aslmlard5. Ancak bu, muallak (aslm)
kelimesinin mutat mnsnn asln izah etmek maksadyla srf uydurulmu bir rivayet
olduu iin, reddedilebilir. Onun Muallakt iin kulland Mzehhebt (yaldzl
iirler) tabiri de gsterili bir eyin tamamyla mecaz anlam olarak alnmaldr.
Burada unu da hatrlatalm ki, daha nce Hammdn, bu iirlere el-Mehrt
(mehurlar) adn verdii bilinmektedir. Nitekim Eb Cafer en-Nehhsn bu iirlere
yazd erh de, son yllarda erhul-Kasidit-Tisil-Mehrt (I-II, nr. Ahmed
Hattb, Badat 1393/1973) ad altnda baslm bulunmaktadr.
Birok sekin mellifler (Th.Nldeke, C.J.Lyall, R.A.Nicholson), yukardaki
izahlara uygun olarak muallaka kelimesinin lk (deerli ey) isminden mtak
olduu grne sahip olmulardr6. Yani bu kelimenin anlam beenilmi kymetli
iirler olmaldr. Dier bir gr J.Robson tarafndan yazlan bir makalede7 ifade
edilmitir. O, bu kelimenin Kurnda (en-Nis (4), 129) zikredildiini syler. Orada
el-muallaka kelimesi, bilfiil dul brakma ve boanma olmakszn, kocas tarafndan
baklmayan kadn mnasebetiyle kullanlmtr. Robsonun ifadesine gre bu kelime,
melliflerin antolojik eserlerinde yer alan ve hl airlerine atfedilen fakat gerek
deerleri takdir edilmemi olan bu iirlere iaret etmek iin kullanlmtr.
Muallakt isminin ilk defa zuhuru, muhtemelen M.900 yllarnda telif edilen
Cemheret Eril-Arabtadr. Bu, yedierden yedi grup hlinde tasnif edilmi 49
iirin yer ald bir antolojidir ve birinci grupta sekiz Muallaka airinin kasidelerine yer
verilmitir.
3

5
6
7

Bu konuda geni bilgi iin bk. M.J.Kister, The Seven Odes. Some Notes on the Compilation of the
Muallaqt, RSO, XLIV (1970), s. 27-36; Trke evirisi: Ali Aksu, Yedi Kaside Muallaktn
Derlenmesi zerine Baz Mlhazalar, STEM, yl: 2, sy. 4 (2004), s. 257-265; M.Bakir Alwan, Is
Hammd the Collector of the Muallaqt?, IC, 45 (1971), s. 263-265; Arapa evirisi: Menillez
Cemeal-Muallakt?, Havliyytl-Cmiatit-Tnisiyye, sy. 8, Tunus 1971, s. 21-27.
bnl-Enbr, Nzhetl-Elibb f Tabaktil-deb, nr. M. Ebl-Fazl brhm, Kahire 1386/1967, s.
35; Nsrddn el-Esed, Mesdir-iril-Chil, Kahire 1962, s. 169 vd.
bn Abdi Rabbih, el-Ikdl-Ferd, nr. Ahmed Emn v.dr., Kahire 1385/1965, V, 269.
Kr. R.A.Nicholson, a.g.e., s. 101.
J.Robson, The Meaning of the Title al-Muallaqt, JRAS (1936), s. 83-86.

Prof. Dr. Sleyman TLC---------------------------------------------------------------- 4

Bu iirler iin yaygn olarak Muallakt ismi kullanld gibi es-Sebut-Tvl


(yedi uzun kaside), es-Smt (dizili inciler), el-Mzehhebt (yaldzl iirler), esSebiyyt8 (yediler, yedi kaside), el-Vhide9 (tek, yegne, biricik, esiz), daha yeni
eserlerde Mukalledt (asrdan asra devredilen eski iirler) ve Msemmett (dizilmi
inciler, inci dizileri) isimleri de kullanlmaktadr.
Bu iirlerin adlandrl hususunda olduu gibi hangi airlerin iirlerinin bu
derlemeye dahil edildii hususunda da farkl grler vardr. Muallaka airleri olarak
bn Abdi Rabbih, u airlerin adlarn verir: mrulkays (. M.545e doru), Zheyr
(. M.609), Tarafe (.M. 564e doru), Antere (. M.600), Amr b. Klsm (. M.584e
doru), Lebd (. 40/660-661) ve el-Hris b. Hillize10 (. M.570e doru). Eb Ubeyde
(. 210/825), bu listedeki Antere ve el-Hrisin yerine en-Nbiga ez-Zbyn (.
M.604ten sonra) ve el-A (. 7/629)y koyar11. Eb Zeyd el-Kure (IV./X. asr),
yine bn Abi Rabbihin verdii listeden el-Hris b. Hillizeyi karp en-Nbiga ezZbyn ve el-Ay koymak suretiyle Muallaka sahibi airlerin saysn sekiz olarak
verir12. bn Kuteybe (. 276/889), bu airlere Abd b. el-Ebras (. M.605) ilve
eder13. Muallaka airlerinin saysn en-Nehhs dokuz, et-Tebrz (. 502/1109) ve
e-inkt (. 1331/1913) ona karr. bn Haldn (. 808/1406) da bu airlere
Alkame b. Abede (. M.597)yi katar14. Eb Bekr bnl-Enbr (. 328/940) ve ezZevzen (. 486/1093), erhlerinde bn Abdi Rabbihin verdii listeye bal
kalmlardr. Bu durumda Muallaka airlerinin says onu amaktadr.
Muallaka airlerinin en eskisi, M.VI. asrn ilk yarsnda yaam grnen
mrulkaystr. Dierleri bu asrn son yarsnda yaamlardr. Bunlardan Zheyr,
uzun bir mrden sonra M.609 ylnda lm; Lebd ise Mslman olmu ve slm
devrinde de uzun mddet yaamtr.

Sleyman Tlc, Muallakt, erh ve Basklar, Tercmeleri, Atatrk niversitesi lhiyat Fakltesi
Dergisi, sy. 6 (1986), s. 254.
9 bn Sellm el-Cmah, Tabakt-uar, nr. J.Hell, Beyrut 1402/1982, s. 64; bk. bir de M.J.Kister,
Yedi Kaside Muallaktn Derlenmesi zerine Baz Mlhazalar, ev. Ali Aksu, STEM, yl: 2, sy. 4
(2004), s. 258 (dipnot 7).
10 bn Abdi Rabbih, a.g.e., V, 269-270.
11 bn Rek, el-Umde f Mehsini-ir ve dbih ve Nakdih, nr. M.Muhyiddn Abdlhamd, Kahire
1383/1963, I, 96.
12 Eb Zeyd el-Kure, Cemheret Eril-Arab, nr. Al Fr, Beyrut 1406/1986, s. 123 vd.
13 bn Kuteybe, e-ir ve-uar, nr. A. Muhammed kir, Kahire 1966, I, 268.
14 bn Haldun, Mukaddime, ev. Zkir Kadir Ugan, stanbul 1970, III, 253.

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------5

Muallakt, tamamyla klsik kaside tarznda yazlmtr. Bu nazm eklinin


hususiyeti (takriben 60 il 100 beyit arasnda deiir), btn parada, msralarn
sonlarnda tek bir kfiye tekerrrnn olmasdr ve keza, ayn kfiye ilk msran ilk
yarsnn sonunda vaki olur ve kaside; airin, eski sevgilisinin hatrasn anmaa
ard nesb15 ad verilen romantik bir balang tekil eden ksa bir pasaj ile
balar. Bunu, ilk defa icat ederek kullanann mrulkays olduu sylenir. Ondan
sonra gelen airlerin hemen hemen hepsi kaside yazma hususunda onu taklit
etmilerdir. Amr b. Klsmun Muallakasnn ilk beyitleri (8 beyit) nesb muhteval
olmayp, iret elencesiyle ilgili romantik bir para hlindedir16. Bu mutat
balangtan sonra, Muallakalarn en byk mesnedi, tavsif pasajlardr: airin at
veya devesi, l hayvanlar ile ilgili tebihler ve tasvirler, ldeki hadiselerden, bedev
hayat ve mcadelesinden dekorlar vs.
Muallaktn hakik metninden biraz da olsa tarih malmat elde edilebilir.
Tarih bakmdan gvenilir hususlar, yalnz Zheyrinkinde bulunmaktadr ki bu, bir
kabile kavgasnda bar salamak iin byk gayret sarf eden, Mrre kabilesinden
iki kii (Herim b. Sinn ve Hris b. Avf) hakknda yazlm bir methiyedir. Bugn bile
bu iir, meselenin btn inceliklerini bize temin edip aklayan bir kaynak
durumundadr17.
Zamanmza ulaan Muallakalarn, Arap Yarmadasnn hangi tarafnda
yazlm olursa olsun, hepsinin lisan birdir. Dier bir ifade ile, mterek iir dili ile
yazlmtr. eitli lehelere ait lafzlar yoktur. Netice olarak bugn mrulkaysn
veya Tarafenin Muallakasnn tamamen kendi lafzlarn ihtiva ettii kesinlikle tasdik
edilemez ve dnlemez18. u var ki, Th.Nldeke, W.Ahlwardt, W.Muir, R.Basset,
C.J.Lyall, D.S.Margoliouth19 gibi msteriklerin ve Th Hseyin gibi20 Doulu
(Msrl) baz iir eletirmenlerinin eski Arap iirinin, dolaysyla Muallakalarn
15

Bu konuda geni bilgi iin bk. Sleyman Tlc, Muallaktta Nesb , stanbul niversitesi Edebiyat
Fakltesi Trk Dili ve Edebiyat Dergisi, XXIV-XXV (1980-1986), s. 429-440; bk. bir de Bernard
Lewis, Ortadou, Trkesi: Mehmet Harmanc, 2. bask, stanbul 1999, s. 196.
16 Bk. Sleyman Tlc, Muallaka airlerinden: Amr b. Kulsm, Atatrk niversitesi lhiyat Fakltesi
Dergisi, sy. 16 (2001), s. 94-95.
17 A.F.L.Beeston, Muallakt, ev. Sleyman Tlc, Atatrk niversitesi slm limler Fakltesi
Dergisi, sy. 3 (1979), s. 419-425.
18 Mahmud Esad Seydiehr, slm Tarihi, Tarih-i Dn-i slm, sad. Ahmet Ltfi Kazanc-Osman
Kazanc, stanbul 1983, s. 195.
19 Bk. David Samuel Margoliouth, Arap iirinin Kkeni, ev. ve notlandran: Nurettin Ceviz, Ankara
2004.
20 Th Hseyin, Fil-Edebil-Chil, Kahire 1968, s. 65, 93-94.

Prof. Dr. Sleyman TLC---------------------------------------------------------------- 6

uydurma olduu yolundaki birtakm gr, tereddt ve phelerini de ihtiyatla


karlamak gerekir21. Nitekim bunlarn grleri eitli alardan ele alnarak gerekli
cevaplar verilmi, ind kanaatler dzeltilmee allmtr. Son incelemeler, Chiliye
devrinde yaz kullanma greneinin varl ile birlikte, szl sylentilere de
inanlabileceini ispat etmitir; bu sylentiler tesadf olmayp, airle birlikte gezen
ve grevi onun iirlerini yaymak olan rviler tarafndan yaplmtr. Sonradan bu
sylentiler kitaplara gemi ve ancak bunlar bize kadar gelebilmitir22.
Muallakalarn erhleri
Muallakalar eitli alardan aklamak zere, zellikle H.III./M.IX. asrdan
itibaren birok erhler kaleme alnmtr. Bazlar (mesel, Eb Bekr bnl-Enbr,
Eb Cafer en-Nehhs, ez-Zevzen, et-Tebrz vb.), hemen hemen Muallaktn
tamamn, bir ksm (mesel, Eb sme Cnde b. Muhammed el-Ezd el-Herev,
Muhammed b. Bedrddn el-Avf vb.) da, Muallaktn ancak bir veya birkan erh
etmitir. Zamanmza ulaan nemli Muallaka erhleri unlardr:
a) Tam Muallaka erhlerinden baslm olanlar:
1. Eb Bekr bnl-Enbr (. 328/940): erhul-Kasidis-Sebit-TvlilChiliyyt, nr. Abdsselm M.Hrn, Kahire 1963.
2. Eb Cafer en-Nehhs (. 338/950): erhul-Kasidit-Tisil-Mehrt, I-II,
nr. Ahmed Hattb, Badat 1393/1973.
3. Eb Abdullh ez-Zevzen (. 486/1093): erhul-Muallaktis-Seb, erhli
nr. Abdurrahm es-Safbr-M.Lumbsden, Kalkta 1823; Lbnan 1269; stanbul
1277; Kahire 1277, 1292, 1304, 1311, 1315, 1319, 1328/1910, 1340; Tahran 1282;
skenderiye 1288; Dehli 1895; Dru Sdr, Beyrut 1382/1963; nr. M.Muhyiddn
Abdlhamd, Kahire, ts.; nr. M.Al Hamdullh, Dimak 1383/1963; Beyrut 1972;
Drl-Erkm, Beyrut, ts.
4. Eb Zekeriyy et-Tebrz (. 502/1109): erhul-Kasidil-Ar: A
Commentary on Ten Ancient Arabic Poems ad ile nr. C.J.Lyall, Calcutta 1894,
tekrar basm: N.J.Ridgewood, 1965; Kahire 1324, 1343, 1352 vb.; Msr 1952; nr.
M. Muhyiddn Abdlhamd, 2. bask, Msr 1384/1964; nr. Fahrddn Kabve, Halep
1388/1969, Beyrut 1980; nr. Abdsselm el-Hf, Beyrut 1405/1985.
21

22

Bu konuda geni bilgi iin bk. M. el-Hdr Hseyin, Nakzu Kitb Fi-iril-Chil, nr. Al er-Rz etTnis, Beyrut 1397/1977, tr. yer.; Nsrddn el-Esed, a.g.e., s. 352-428; Nihad M.etin, Eski Arap
iiri, stanbul 1973, s. 48 vd.
Arap Edebiyat, TA, III, 236.

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------7

5. Al b. Al es-Safpr (. ? ): erhi H. 1291de Hindistanda baslmtr.


6. Rednneb b. Habbnneb (. ? ): erh-i Seba-i Muallaka, Hindistan
1876.
7. el-Feyz es-Sehrnefr el-Kure el-Hanef (XIII./XIX. asr): Riyzul-Feyz
erhul-Muallakt, Lahor 1299/1881.
8. Ahmed Emn e-inkt (. 1331/1913): el-Muallakt ev el-KasidlArt-Tvl, Kahire 1329/1911; yeni neirleri: erhul-Muallaktil-Ar ve Ahbru
Kilh (uarih) ad ile, Kahire 1913, 1338, 1945; nr. Fyiz Terhn, Beyrut 1988;
Drl-Endels, Beyrut, ts.
9. Eb Firs Muhammed b. Mustaf en-Nasn el-Haleb (. 1362/1943):
Nihyetl-Ereb min erhi Muallaktil-Arab, Kahire 1324/1906, 1329/1911.
10. Ahmed Tercnzde: erh-i Muallakt-i Seb, Tebriz 1348 h. Farsa
erh.
11. Mevln Muhammed sml es-Selef (. 1387/1967): erhulMuallaktis-Seb, Lahor 1399/1979. Arapa erhli, Urduca tercmeli.
12. Fevz Atav. Eseri 1969da Beyrutta baslmtr.
b) Yazma hlinde olanlar:
1. Eb Sad ed-Darr el-Crcn Ahmed b. Hlid (. 282/895): erhulMuallaktis-Seb, Kahire, Drl-Ktb, edeb, nr. 3900.
2. bn Keysn (. 299/911): erhus-Sebit-Tvl, Berlin Staatsbibliothek, nr.
7440; London, India Off., nr. 80023.
3. Mevhb b. Ahmed el-Cevlk (. 540/1145): erhul-Muallakt, Paris, nr.
3279.
4. Ebl-Berekt bnl-Enbr (. 577/1181): erhus-Sebit-Tvl, Kahire,
Drl-Ktb, nr. ?; Mekke (Mektebetl-Haremi-erf), edeb, nr. 81; Sleymaniye
Ktp., Esad Efendi, nr. 2815.
5. Ahmed b. el-Fakh Muhammed b. Eb Bekr (. ? ): erhul-Muallakt,
Kl Ali Paa, nr. 825.
6. Muhammed b. brhm el-Hadram bn Harf (H. VIII. asr): erh al
Muallakti-uaris-Sittetil-Chiliyyn, Rabat, nr. 1792 (D 923).

23

Para hlindeki neirleri iin bk. Sezgin, GAS, II, 50; Muharrem elebi, Amr b. Klsm, DA, III, 86;
smail Durmu, bn Keysn, DA, XX,135.

Prof. Dr. Sleyman TLC---------------------------------------------------------------- 8

7. Muhammed b. Bedrddn el-Avf (. 893/1488): Tuhfetl-Lebb


(mrulkays, Zheyr ve Tarafe Muallakalarnn erhi), Leiden, nr. 511; Paris, nr.
3404.
8. Abdlkdir b. Ahmed el-Fkih (. 982/1574): Fethul-Mugallakt liEbytis-Sebil-Muallakt, Ragp Paa, nr. 1154.
9. Osmn b. Abdurrahmn et-Tenh (. ? ). Kahire, Drl-Ktb, edeb,
nr. 443. en-Nehhs ve ez-Zevzen erhlerinin telhsi.
10. Muhammed b. Al et-Taber (. 1173/1760): Kitb mtil-Basar velKalb ves-Sem f erhil-Muallaktis-Seb, bk. Garrett 1 (268 vr.).
11. Ahmed b. Muhammed el-Msev el-Muallim (. 1279/1862ye doru):
Mifthul-Mugallakt f erhil- Muallakt, Cambridge, Or., nr. 501/8.
12. Ahmed b. Muhammed el-Muf en-Nahv (. 1280/1863e doru):
Ukdl-Leliil-Mntesekt f erhis-Sebis-Smt ves-Selsil-Mlhakt
(Muallakt), Kahire, Drl-Ktb, edeb, nr. 4576.
13. Abdurrahm b. Abdlkerm (XIII./XIX. asr): Kitb erhil-Muallakt
alet-Temm vel-Keml, Kahire, Drl-Ktb, nr. 13515z. ez-Zevzen erhinin
telhsi.
14. Anonim Muallakt erhi.
Ayrca, Eb sme Cnde b. Muhammed el-Ezd el-Herev (. 399/1009,
British Museum, Or., nr. 6638), Ahmed b. Ahmed es-Sc (. 1197/1783,
skenderiye, Belediye, nr. 2482), Muhammed Yrcenk Bahdur (Haydarbd 1360)
ve Abdullh Hasb (stanbul 1316), sadece mrulkays Muallakasn erh
etmilerdir.
Muallakalarn Tercmeleri
1) Ltinceye tercmeleri:
Tam olarak Ltinceye tercmesi: F.A.Arnold, Septem Moallaqat, Leipzig
1850; para hlindeki tercmeleri iin bk. Sezgin, GAS (Ar.), II/1, 75 vd.
2) Franszcaya tercmeleri:
Pierre Larcher, Les Muallaqt-Les Sept Pomes Prislamiques, Saint
Clment de Rivire 2000 (Tantmas iin bk. Arabica, XLVIII/1 (2001), s. 129-132);
para hlindeki tercmeleri iin bk. Sezgin, GAS (Ar.), II/1, 74 vd.
3) Almancaya tercmeleri:
Tam olarak tercmeleri: A.T.Hartmann, Die Hellstrahlenden Plejaden...,
Mnster 1801; P.Wolff, Muallakat. Die Sieben Preisgedichte..., Rotweil 1857;

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------9

Th.Nldeke, Fnf Moallaqt, bersetz und erklrt, SBAW Wien, CXL-CXLIV (18991901), Zheyr, Lebd, Antere, Amr ve Hrisin Muallakalarnn tercmesi; L.Abel,
Die Sieben Moallaqt, Berlin 1891; para hlindeki tercmeleri iin bk. Sezgin, GAS
(Ar.), II/1, 75 vd.
4) ngilizceye tercmeleri:
Tam olarak tercmeleri: W.Jones, Moallakt, or Seven Arabian Poems...,
London 1782; F.E.Johnson, Muallakt. The Seven Poems Suspended in the Temple
at Mecca, Bombay 1893, London 1894, New York 1973; Lady Anne Blunt and Wilfrid
Scawen Blunt, The Seven Golden Odes of Pagan Arabia, London 1903; A.J.Arberry,
The Seven Odes, London-New York 1957; Desmond OGrady, The Golden Odes of
Love: Al-Muallaqat, A Verse Rendering from Arabic, Cairo 1997; para hlindeki
tercmeleri iin bk. Sezgin, GAS (Ar.), II/1, 77 vd.
5) spanyolcaya tercmesi:
Federico Corriente, Las Muallaqt: Antologa y Panorama de Arabia
Preislmica, Madrid 1974 (Tantmalar iin bk. Arabica, XXII/1 (1975), s. 78; BSOAS,
38 (1975), s. 630-631).
6) sveeye tercmeleri:
Para hlindeki tercmeleri iin bk. Sezgin, GAS (Ar.), II/1, 75.
7) Rusaya tercmesi:
Para hlindeki tercmeleri iin bk. Sezgin, GAS (Ar.), II/1, 75.
8) Leheye tercmesi:
J.Danecki, Siedem Kasyd Staroarabskich (Muallaki), Warsaw 1981.
9) Farsa, Hint dili ve Urducaya tercmeleri:
Muallakalar, Dou dillerinden Farsaya da tercme edilmitir. Bu
tercmelerden biri, stanbulda Feyzullah Ktphanesinde 1661 numarada kaytl ezZevzen erhini havi bir mecmua ierisindedir. Mellifi belli deildir. H.723 tarihinden
nce yazld sanlmaktadr24. Ayrca, Abdlevvel Cevnpr tarafndan, Seba-i
Muallaka ad altnda; Arapa metin, nsz ve notlarla birlikte Farsaya ve Hint diline
evrilmitir (Cevnpr 1900). Burada, sadece mrulkays ve Zheyrin
Muallakalarnn tercmeleri yer almaktadr. Yine son zamanlarda Muallakt, Arapa
metni ile tam olarak Farsaya evrilmitir: Abdlmuhammed yet, Muallakt-i Seb,
Tahran 1345 h. Mevln Muhammed sml es-Selefnin erhul-Muallaktis-Seb
24

erefeddin Yaltkaya, Yedi Ask, stanbul 1943, nsz, s. 8.

Prof. Dr. Sleyman TLC----------------------------------------------------------------10

ad ile, Arapa olarak kaleme ald erh de Urduca evirisiyle birlikte yaynlanmtr
(Lahor 1399/1979).
10) Trkeye tercmeleri:
Muallakalarn tam olarak Trkeye evirisi ilk defa M.erefeddin Yaltkaya
tarafndan yaplmtr (Yedi Ask, stanbul 1943, 1985, 1989). Son yllarda da smet
Zeki Eyubolu (Yedi Ask-Arap iirinin lk Parlak Dnemi, stanbul 1985) ve Sadk
Yalszuanlar (Muallakt- Seba-Yedi Ask, stanbul 1998), Muallakalar tam olarak
nazmen Trkeye uyarlamlardr. Ayrca, son gnlerde Muallaktn; Nurettin Ceviz,
Kenan Demirayak ve Nevzat H.Yank tarafndan yaplan bir evirisi yaynlanmtr
(Yedi Ask-Arap Edebiyatnn Harikalar, Ankara 2004; Tantmalar: Sevim zdemir,
Yedi Ask-Arap Edebiyatnn Harikalar, Tabula Rasa, yl: 4, sy. 12 (Eyll-Aralk
2004), s. 219-221; Musa Yldz, Yedi Ask-Arap Edebiyatnn Harikalar, EKEV
Akademi Dergisi, yl: 8, sy. 21 (Gz 2004), s. 361-362). emseddin Saminin elMuallakts-Seb (Kostantniyye 1320) adl Muallaka evirisi, notlar hlinde olup
baslmamtr. Dier ksm ve para hlindeki tercmeleri ise unlardr: Hersekli
Mehmed Kmil, Terceme-i Muallakt- Seba, Dersadet 1305 (mrulkays
Muallakasnn tercmesi); Abdullh Hasb, mrulkays Kasde-i Muallakasnn
erhi (stanbul 1316); erefeddn [Yaltkaya], Arab Edebiyt, Bilgi Mecmuas, yl:
1, c. 1, sy. 4 (ubat 1329), s. 364-397 (sad. Nevin Karabela, Nsha, arkiyat
Aratrmalar Dergisi, III/9 (Bahar 2003), s. 129-144); a. mlf., Yedi Askdan: mr-elKays ve Asks, Tercme, c. IV, sy. 19 (19 Mays 1943), s. 6-11; Mehmed Fehm,
Trh-i Edebiyyt- Arabiyye, Chiliyye Devri, c. I, stanbul 1332/1917, tr. yer.; a.
mlf., Hris bin Hllize ve Muallakas, Osmanlcadan sadeletiren ve yayna haz.
Faruk Bozgz, Dicle niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, c. V, sy. 1 (2003), s. 7999; Cemal Sreyann mrulkays Muallakasn nazmen Trkeye evirisi (bk.
Hseyin Karakan, Dnya iiri, stanbul 1963, III, 190-192); Mehmet akr, Yedi Askmruul-Kays ve Tarefe, zmir 1980; Necip Fazl Ksakrek, Edebiyat Mahkemeleri,
stanbul 1997, s. 79-10125.
25

Muallaktn erh ve basklar, tercmeleri hususunda geni bilgi iin ayrca bk. Sezgin, GAS, II, 4853; Sleyman Tlc, Zuheyr b. Eb Sulm ve Edeb Kiilii, Atatrk niv. slm limler Fak.
Doktora Tezi, Erzurum 1982, 112-124; a. mlf., Muallakt, erh ve Basklar, Tercmeleri, Atatrk
niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, sy. 6 (1986), s. 253-266. Mu allakt zerinde Batda yaplm
almalar iin bk. Necb el-Akk, el-Msterikn, I-III, 3. bask, Kahire 1964-1965, tr. yer., ayrca
bk. ndeks; Abdurrahmn Bedev, Mevsatl-Msterikn, Beyrut 1984, tr. yer.; Yahy Murd,
Mucem Esmil-Msterikn, Beyrut 1425/2004, tr. yer.

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------11

Bibliyografya:
Muallakt ve airleri hakknda, yukarda, metin ve dipnotlarda kaydedilen ve
yararlanlan kitap ve makalelerin dnda, geni bilgi iin ayrca bk. bn Sellm elCmah, Tabakt-uar, nr. J.Hell, Beyrut 1402/1982, s. 38-39, 41 vd., 53, 5657, 58, 64; Ebl-Ferec el-sfahn, Kitbl-Egn, Beyrut 1414-15/1994, I-XXIV, tr.
yer.; bnn-Nedm, el-Fihrist, Matbaatl-stikme, Kahire, ts., s. 117, 123, 118, 148,
197, 227, 229, 230; el-Alem e-entemer, Eru-uaris-Sittetil-Chiliyyn, I-II,
nr. M.Abdlmnim Hafc, Msr 1377/1958; es-Syt, el-Mzhir f Ulmil-Luga ve
Envih, nr. M.Ahmed Cdelmevl v.dr., Kahire, ts., I-II, tr. yer.; a. mlf., erhu
evhidil-Mun, nr. A.Zfir Kcn, Dru Mektebetil-Hayt, Beyrut, ts., I-II, tr. yer.;
Ktib elebi, Kefz-Zunn, nr. erefettin Yaltkaya-Kilisli Rifat Bilge, stanbul
1362/1943, II, 1740-1741; Abdlkdir el-Badd, Hznetl-Edeb, nr. Abdsselm
M.Hrn, Kahire 1409/1989, I-XIII, tr. yer.; a. mlf., Hiye al erhi Bnet Sud,
nr. Nazif M.Hoca, Beyrut 1400/1980, I, 33 ve tr. yer.; L.eyho (Cheikho),
uarn-Nasrniyye, Beyrut 1890, I, 6-69, 197-204, 298-320, 357-399, 498-615,
640-732, 794-882; Badatl smil Paa, zhul-Meknn fiz-Zeyl al Kefiz-Zunn,
nr. Muallim Kilisli Rifat Bilge, stanbul 1366/1947, II, 3, 229, 513 vb.; W.Ahlwardt,
The Diwans of the Six Ancient Arabic Poets, London 1870; a. mlf., Bemerkungen
ber die Aechtheit der alten Arabischen Gedichte, Greifswald 1872; Mustaf elGalyn, Ricll-Muallaktil-Ar, Beyrut 1913; Ahmed el-skender-Mustaf Inn,
el-Vast fil-Edebil-Arab ve Trhih, Drl-Marif, Msr, ts., tr. yer.; Ahmed elskender v.dr., el-Mufassal f Trhil-Edebil-Arab, nr. Hassn Hallk, Beyrut
1414/1994,s. 56-94; O.Rescher, Abriss der Arabischen Litteraturgeschichte, Stuttgart
1925, I, tr. yer.; Ysuf Elyn Serks, Muceml-Matbtil-Arabiyye vel-Muarrebe,
Kahire 1928, I, 1127-1129; Carl Brockelmann, GAL, I, 18 vd.; Suppl., I, 34 vd.;
A.Hasan ez-Zeyyt, Trhul-Edebil-Arab, Dru Nehdati Msr, Kahire, ts., s. 33 vd.;
R.Blachre, Histoire de la Littrature Arabe, Paris 1952-1966, I-III, tr. yer.; es-Sib
Beyym, Trhul-Edebil-Arab, Mektebetl-Ancelo el-Msriyye, Msr, ts., I, 152182, 197-270; evk Dayf, Trhul-Edebil-Arab: I. el-Asrul-Chil, 3. bask, DrlMarif, Kahire, ts., s. 232-365; smil Hmi Dnimend, zahl slm Trhi
Kronolojisi I, Bb- l Yaynevi, stanbul 1960-1961, s. 253-265; Katharina
Mommsen, Goethe und die Moallakat, Berlin 1960; Clment Huart, Arab ve slm
Edebiyat, ev. Cemal Sezgin, Ankara [1971], s. 17 vd. ve tr. yer.; Bedev Tabne,
Muallaktl-Arab, Kahire 1387; mer Ferrh, Trhul-Edebil-Arab, Beyrut

Prof. Dr. Sleyman TLC----------------------------------------------------------------12

1388/1969, I, 74 vd., ve tr. yer.; Mary C.Bateson, Structural Continuity in Poetry. A


Linguistic Study of Five Pre-Islamic Odes, Paris 1970; Mustaf Sdk er-Rfi,
Trhu dbil-Arab, Beyrut 1394/1974, I, 96-97, III, 183-245; Ind Gazvn sml
v.dr., el-Edebl-Arab, Badat 1394/1974, s. 48 vd.; H.A.R.Gibb, Arabic Literature:
An Introduction, Oxford 1974, s. 22-24, 164; Ilse Lichtenstdter, Introduction to
Classical Arabic Literature, New York 1974, tr. yer.; Ahmed Nasf el-Cenb, edDirstl-Lugaviyye ven-Nahviyye f Msr, Kahire 1397/1977, s. 403-430;
Abdlvehhb es-Sbn, uar ve Devvn, Beyrut 1978, s. 191, 234-235, 236237; Abdurrahmn Utbe, Maal-Mektebetil-Arabiyye, Beyrut 1978, s. 273-274;
Ysuf el-Ysuf, Buhs fil-Muallakt, Dimak 1978; Sleyman Tlc, Muallakt ve
airleri zerinde ncelemeler, Atatrk niv. slm limler Fak. Seminer almas II,
Erzurum 1979; Sad sml eleb, el-Usll-Fenniyye li-iril-Chil, Kahire 1982,
132-150; Corc Zeydn, Trhu dbil-Lugatil-Arabiyye, Beyrut 1983, I, 95-118;
Ysuf Esad Dr, Mesdird-Dirstil-Edebiyye, Beyrut 1983, I, tr. yer.; Aff
Abdurrahmn, Mucem-uaril-Chiliyyn vel-Muhadramn, Riyad 1983, tr.
yer.; A.F.L.Beeston v.dr., Arabic Literature to the End of the Umayyad Period,
Cambridge 1983, s. 111-113; Hann el-Fhr, el-Mcez fil-Edebil-Arab ve Trhih,
Beyrut 1985, I, tr. yer.; a. mlf., el-Cmi f Trhil-Edebil-Arab-el-Edebl-Kadm,
Beyrut 1986, 184 vd.; Red Ysuf Atallh, Trhul-dbil-Arabiyye, nr. Al Necb
Atav, Beyrut 1405/1985, I, tr. yer.; Thir Ahmed, Dirse f Mesdiril-Edeb, Kahire
1986, s. 99-105; Butrus el-Bustn, debl-Arab fil-Chiliyye ve Sadril-slm,
Beyrut 1989, s. 95-224; Ned e-yi, Mucem Elfzil-Haytil-ctimiyye f
Devvni uaril-Muallaktil-Ar, Beyrut 1991; a. mlf., Mucem Lugati Devvni
uaril-Muallaktil-Ar, Beyrut 1993; Al Muhammed (Nr) el-Meden, el-rb f
erhil-Kasidis-Sebit-Tvlil-Chiliyyt, Riyad 1414; Ignace Goldziher, Klsik Arap
Literatr, ev. Azmi Yksel-Rahmi Er, Ankara 1993, s. 23-30, 31-32, 43, 44, 79, 84,
101, 108; Kenan Demirayak-Ahmet Savran, Arap Edebiyat Tarihi, Cahiliye Dnemi,
Erzurum 1993, s. 88-99 ve tr. yer.; Nevzat H.Yank, Arap iirinde Tasvir (ChiliyeAbbsler), Erzurum 1995, tr. yer.; Ahmet Subhi Furat, Arap Edebiyat Trihi
(Balangtan XVI. Asra Kadar), I, stanbul 1996, s. 65-66, 74-95; Kenan DemirayakM.Sadi genli, Arap Edebiyatnda Kaynaklar, geniletilmi 3. bask, Erzurum 2000,
s. 44-45; Th Hseyin, Chiliye iiri zerine, ev. aban Karata, Ankara 2003, s.
132-151, 159-174 ve tr. yer.; W.Muir, Ancient Arabic Poetry: Its Genuineness ant
Authenticity, JRAS (1875), s. 75-92; Zkir Kdir [Ugan], Din ve Gayr-i Din

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------13

Rivyetler, DFM, IV (1926), s. 154 vd.; Abdlmtel es-Sad, el-Muallakt:


Reyn Ceddn fh, er-Risle, sy. 56 (Yliy 1353/1934), s. 1263-1264;
Th.Nldeke, Muallaqt, Encyclopaedia Britannica, Great Britain 1957, XV, 629631; Suhail Ibn Salim Hanna, Notes on the Historiography of the Pre-Islamic Odes,
IS, V (1966), s. 305-313; K.A.Fariq, Pre-Islamic Arabic Poetry and Poets, Studies in
Islam, IV/4, New Delhi 1967, s. 179-216; nci Koak, Muallakalarda Oyun, DTCFD,
XXVIII/3-4 (Temmuz-Aralk 1970), s. 333-337; a. mlf., Muallakalardaki Baz
Yabanc Szckler, Dou Dilleri, II/3 (1977), s. 185-194; G.Lecomte, al-Muallakt,
EI (ng.), VII, 254-255; Nurettin Ceviz, Muallaka airlerinin iirinde At Tasviri,
EKEV Akademi Dergisi, c. III, sy. 1 (Bahar 2001), s. 265-278; Sleyman Tlc,
Muallakt, DA, XXX, 310-312; DA, EI (ng.), A, dier ilgili maddeler.

* * * * *
Muallakt hakkndaki bu zl giriten sonra, uzun zamandan beri
hazrladmz Bibliyografyay aada vermek istiyoruz. Bu Bibliyografyaya,
aada grlecei zere, Muallakt ve airlerinden dorudan doruya ve
dolaysyla bahseden her trl kitap ve yaz alnmaya allmtr. Ayrca, grlebilen
ve tespit edilebilen baz tez almalarna26 da yer verilmitir. lkemizde, Erzurum
dndaki niversitelerin ilgili fakltelerinde yaplm renci bitirme tezlerinin byk
bir ksmna, imknszlklar dolaysyla ulalamamtr. Ancak, burada unu belirtelim
ki, bu tr almalarn ou, bilimsel deerden yoksundur. Dier yandan, lkemiz
niversitelerindeki kimi retim elemanlarnn (Fuat Sezgin, Nazif M. Hoca, Hseyin
Tural, Nasrullah Hacmftolu vb.) yurt dnda yaynlam olduklar kitaplar da,
imknlar lsnde buraya alnmtr. Byle olduka kabark bir almann ortaya
kmasnda Muallakt ve airleri ile ilgili birka cmle veya kelimelik atflara da yer
verilmesinin byk rol olmutur. imdilik bu kadarla yetiniyoruz. Eksiklikleri ve
bundan byle bu konuda kacak olan yaynlar iine alacak bir kaynakay
nmzdeki yllarda neretmeyi dnyoruz. Uzun bir zaman dilimi iinde
hazrlanan ve yorucu bir almann mahsul olan bu yazmzn, baz eksiklikleri
ihtiva etse de, eski Arap iiri, zellikle Muallakalar konusunda alacak olanlara

26

Arap dili ve edebiyat sahasnda Trkiyede yaplm olan yksek lisans ve doktora tezleri iin bk.
M.Vecih Uzunolu, Trkiyede Arap Dili Alannda Yaplan Yksek Lisans ve Doktora Tezleri-II
(1956-2004), Nsha arkiyat Aratrmalar Dergisi, yl: V, sy. 17 (Bahar 2005), s. 7-36.

Prof. Dr. Sleyman TLC----------------------------------------------------------------14

yararl olacan mit ediyoruz. Dier yandan okuyucular, konu ile ilgili direkt
almalarn yan sra dier slm ilimleri (slm Tarihi, Tefsir, Hadis, slm Felsefesi,
slm Trk Edebiyat vb.) ilgilendiren kitap ve yazlarn geni bir listesini de elde
etmi olacaklardr.
I- Muallakt ve airleri Hakknda Yazlm Kitaplar
1- Abdullh Hasb, mrulkays Kasde-i Muallakasnn erhi, Matbaa-i
mire, stanbul 1316, 123+3 s.
2- Ceviz, Nurettin-Demirayak, Kenan-Yank, Nevzat H., Yedi Ask-Arap
Edebiyatnn Harikalar, Ankara Okulu Yay., Ankara 2004, 120 s.
3- akr, Mehmet, Yedi Ask-mruul-Kays ve Tarefe, Akyol Matbaas, zmir
1980.
4- Eyubolu, smet Zeki, Yedi Ask, Arap iirinin lk Parlak Dnemi, Adam
Yay., stanbul 1985, 71+1 s. [Manzum eviri/uyarlama].
5- Mehmed Fehm, Trh-i Edebiyyt- Arabiyye, Chiliyye Devri, c. I,
Matbaa-i mire, stanbul 1332 /1917, VI+967 s.
6- Mehmed Kmil, Hersekli, Terceme-i Muallakt- Seba, Matbaa-i
Osmniyye, Dersadet 1305, 160 s.
7- Mehmed Kemleddin Efendi, Muallakt- Seba erhi [Baslmamtr].
8- Rescher, O., Die Moallaqa des Tarafa mit dem Kommentar des Ibn elAnbr, stanbul 1911.
9- _______, Beitrge zur Arabischen Poesie, stanbul 1959-1960, IV/2, s.
1-46 [Zheyr Dvnnn C.de Landberg nerinden Almancaya evirisi].
10- Sezer, smail Hakk, Lebd bin Raba ve Muallakasnda Tasvr, Konya
1995, XVIII+115 s.
11- emseddn Sm, el-Muallakts-Seb , Kostantniyye 1320 [Notlar
hlinde olup baslmamtr].
12- kr Gnim, Antere, trc. zzet Melh [Devrim], Mahmd Bey Matbaas,
stanbul 1327/1911, 137+1 s. ; sad. nci Koak, Ankara niv. Dil ve Tarih-Corafya
Fak. Yay., Ankara 1983, 64 s.
13- Yalszuanlar, Sadk, Muallakt- Seba-Yedi Ask, Tima Yay., stanbul
1998, 232 s. [Manzum eviri/uyarlama].
14- Yaltkaya, erefeddin, Yedi Ask, Mill Eitim Bakanl Yay., stanbul
1943, 127+67 s.; [2. bask], stanbul 1985, 127+67 s.; [3.bask], stanbul 1989,
212+67 s.

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------15

15- ez-Zevzen, Eb Abdullh, erhul-Muallaktis-Seb , stanbul 1277.


II- Muallakt ve airleri Hakknda Yaplm Tezler
1- Alemdar, Zeki, Mehmed Fehminin Tarih-i Edebiyat- Arabiyye Adl
Eserinin (1-50) Sayfalar Arasnn Transkripsiyonu, Atatrk niv. lhiyat Fak.
Diploma almas, Erzurum 1997, III+50 s.
2- Arpac, Muhammed Ali, Amr b. Klsmun Hayat ve Muallakas, Atatrk
niv. lhiyat Fak. Diploma almas, Erzurum 2000, IV+36 s.
3- Ate, Ahmed, an-Nbiat ad-Dubyn: Hayat ve Eseri, stanbul niv.
Edebiyat Fak. Habilitation (Doentlik) Tezi, stanbul 1943.
4- Aydn, Osman, mruul-Kays: Hayat ve Muallakas, Atatrk niv. FenEdebiyat Fak. Bitirme Tezi, Erzurum 1996, VIII+39 s.
5- Ba, Yasin, Muallakalar ve Mehmet Fehminin Tarih-i Edebiyyt-
Arabiyye Adl Eserinin Muallakt Blmnn Sadeletirilmesi, Atatrk niv. lhiyat
Fak. Diploma almas, Erzurum 1999, IV+69 s.
6- Bozkurt, Celil, Tarafa b. el-Abd ve Trh-i Edebiyyt- Arabiyyedeki lgili
Blmn Sadeletirilmesi, Atatrk niv. lhiyat Fak. Diploma almas, Erzurum
1999, II+46 s.
7- akr, Ali, Tarafa b. al-Abd al-Bakr (Hayat, Edeb Kiilii ve Eserleri),
Atatrk niv. Edebiyat Fak. Bitirme Tezi, Erzurum 1981, X+47 s.
8- akr, Erdoan, Muallakalar, Ankara niv. Dil ve Tarih-Corafya Fak.
Arap Dili ve Edebiyat Blm Bitirme Tezi, 1967-1968, Ankara 1968, 37 s.
9- elik, Yusuf, Mehmet Fehminin Tarih-i Edebiyat- Arabiyye Adl
Eserindeki Muallaka airlerinin iirlerinden eviriler, Atatrk niv. Fen-Edebiyat Fak.
Bitirme Tezi, Erzurum 2001, III+62 s.
10- olak, brahim Hakk, Tarefe b. el-Abd: Hayat, Eseri (Dvn) ve Edeb
Kiilii, Atatrk niv. lhiyat Fak. Diploma almas, Erzurum 2001, IV+20 s.
11- rt, Mustafa Meral, Amr bn Kulsmun Hayat ve Muallakas,
stanbul niv. Edebiyat Fak. Lisans Tezi, stanbul 1969.
12- Demir, Fadime, Mehmet Fehminin Tarih-i Edebiyyt- Arabiyye Adl
Eserinin (558-640) Sayfalar Arasnn Transkripsiyonu, Atatrk niv. lhiyat Fak.
Diploma almas, Erzurum 1997, II+59 s.
13- Eski, Nurullah, en-Nbia ez-Zubyn, Hayat ve Eseri, Atatrk niv.
lhiyat Fak. Diploma almas, Erzurum 2001, VII+32 s.

Prof. Dr. Sleyman TLC----------------------------------------------------------------16

14- Ggn, Meral, Zheyr b. Eb Sulm ve Hayat, Atatrk niv. FenEdebiyat Fak. Bitirme Tezi, Erzurum 1996, VIII+40 s.
15- Karc, Cahit, mruul-Kaysn Hayat, Edeb Kiilii ve Muallakas,
Atatrk niv. lhiyat Fak. Diploma almas, Erzurum 1997, IV+40 s.
16- Krgz, Mustafa, Zheyr b. Eb Slm ve Hikmet, Harran niv. Sosyal
Bil. Enst. Yksek Lisans Tezi, Urfa 1998, 107 s.
17- Kseer, Numan, Zheyr b. Eb Slm ve Trh-i Edebiyyt- Arabiyyede
lgili Ksmn Sadeletirilmesi, Atatrk niv. lhiyat Fak. Diploma almas, Erzurum
1999, V+54 s.
18- ler, Nihat, Muallaka airi Lebid b. Rebia, Atatrk niv. lhiyat Fak.
Diploma almas, Erzurum 1995, I+27 s.
19- Salam, Mehtap, Tarafa b. el-Abd el-Bekr, Hayat, Edeb Kiilii ve
Muallakas, Atatrk niv. Fen-Edebiyat Fak. Bitirme Tezi, Erzurum 1996, VIII+38 s.
20- aman, Abdullah, Aa Meymun b. Kays-Abid b. el-Ebras ve Tarih-i
Edebiyyat- Arabiyyedeki lgili Blmn Sadeletirilmesi, Atatrk niv. lhiyat Fak.
Diploma almas, Erzurum 1999, II+56 s.
21- Tlc, Sleyman, Muallakt ve airleri zerinde ncelemeler, Atatrk
niv. slm limler Fak. Seminer almas II, Erzurum 1979, XXIX+119 s.
22- _______, Zuheyr b. Eb Sulm ve Edeb Kiilii, Atatrk niv. slm
limler Fak. Doktora Tezi, Erzurum 1982, LXXIII+229 s.
23- Yavuz, Tuncay, Abd b. el-Abrasn Hayat, ahsiyeti ve iirleri, Atatrk
niv. lhiyat Fak. Diploma almas, Erzurum 2001, I+23 s.
24- Ylmaz, Nihat, el-A: Hayat ve iirleri, Atatrk niv. Fen-Edebiyat
Fak. Mezuniyet Tezi, Erzurum 1996, I+29 s.
25- Ylmaz, Nurullah, Muallaka-i Sebann Muhteva Ynnden ncelenmesi,
Atatrk niv. Sosyal Bil. Enst. Yksek Lisans Tezi, Erzurum 1990, X+69 s.
III- Muallakt ve airlerinden Bahseden Tezler
1- Aksuolu, brahim, iir ve irlerin Kabilelere Gre Yayl ve irlerin
Tabakalar, Atatrk niv. Edebiyat Fak. Mezuniyet Tezi, Erzurum 1982, s. 16-20, 2223.
2- Akyz, Zafer, Kays b. el-Hatm ve Edeb Kiilii, Atatrk niv. Sosyal Bil.
Enst. Yksek Lisans Tezi, Erzurum 2001, s. 1, 4, 6-7, 9, 13, 57, 58.
3- Atalk, Yaln, Klsik Arap iirinde stitf, Krkkale niv. Sosyal Bil. Enst.
Yksek Lisans Tezi, Krkkale 1998, tr. yer.

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------17

4- Bakrc, Selami, IV. Abbs Dneminde Edeb evre (447-656/10551258), Atatrk niv. Sosyal Bil. Enst. Doktora Tezi, Erzurum 1997, s. 112, 138, 148,
197, 217.
5- Ba, zer, Asr- Sadet iirinde Kurn ve Peygamber, Atatrk niv.
lhiyat Fak. Diploma almas, Erzurum 1995, s. 18.
6- Ceviz, Nurettin, Arap iirinde At Tasviri (Cahiliyye ve slm Dnem),
Atatrk niv. Sosyal Bil. Enst. Yksek Lisans Tezi, Erzurum 1998, s. 35-45, 58-62.
7- al, Necdet (Nect), Beydv Tefsrinde iirle stihd, Atatrk niv.
lhiyat Fak. Lisans Tezi, Erzurum 1992, s. 8, 15, 30, 36, 38-39, 45, 50, 51-52, 56,
69, 101, 105, 123, 124, 131, 133, 183, 193, 204, 207, 218, 236.
8- _______, Kurn Belgati ve Fonetii Ynnden Kraatler, Atatrk niv.
Sosyal Bil. Enst. Doktora Tezi, Erzurum 2002, s. 322, 331, 359.
9- elebi, Muharrem, Kutrub: Hayat, Eserleri ve Kitb al-Azmina, Atatrk
niv. slm limler Fak. Doentlik Tezi, Erzurum 1981, tr. yer.
10- elik, Ahmet, Kuran- Kerim le Yeni Mana Kazanan Istlahlarn
Cahiliyye Dnemindeki Kullanllar, Atatrk niv. Sosyal Bilimler Enst. Yksek
Lisans Tezi, Erzurum 1991, tr. yer.
11- nar, Mustafa, Endlste Mulkut-Tavif Dnemi Edeb evresi (392424/1031-1090), Atatrk niv. Sosyal Bil. Enst. Doktora Tezi, Erzurum 2002, tr. yer.
12- ifti, Faruk, Endlste Hilfet Dnemi Edeb evresi (316-422/9291031), Atatrk niv. Sosyal Bil. Enst. Doktora Tezi, Erzurum 1999, tr. yer.
13- enli, M. Sadi, el-Mutarriz ve el-Murib f Tertbil-Muribinin Edisyon
Kritii, Atatrk niv. Fen-Edebiyat Fak. Doktora Tezi, Erzurum 1986, tr. yer.
14- Dalkl, Abdullah, Eski Arap Edebiyatnda Hiciv iiri, Atatrk niv.
lhiyat Fak. Diploma almas, Erzurum 2000, s. 25-26.
15- Demir, smail, Htim et-T, Hayat, Eseri ve Edeb Kiilii, Atatrk niv.
Sosyal Bil. Enst. Doktora Tezi, Erzurum 2002, s. 82, 85, 91-97, 104-107, 191-192,
195, 218-219, 222.
16- Demirayak, Kenan, I. Abbas Asrnda Edeb evre (132-232/750-847),
Atatrk niv. Sosyal Bil. Enst. Doktora Tezi, Erzurum 1992, tr. yer.
17- Deveci, Birol, Cahiliye Dnemi Arap Edebiyatna Genel Bak, Atatrk
niv. lhiyat Fak. Diploma almas, Erzurum 2001, s. 8, 10, 11, 12, 17-18, 19, 20,
21, 22, 27-28, 29-30, 32.

Prof. Dr. Sleyman TLC----------------------------------------------------------------18

18- Durmu, smail, Eski Arap iirinde ve Kurnda Benzetme, Dokuz Eyll
niv. Sosyal Bil. Enst. [Doktora Tezi], zmir 1988, tr. yer.
19- Ergl, Aysel, Chiliye Dneminde iir ve Kadn irler, Atatrk niv.
Sosyal Bil. Enst. Yksek Lisans Tezi, Erzurum 1991, s. 21, 22, 26, 27, 28-29, 33, 34,
40, 41, 42, 43, 45, 57, 58, 62, 66-67, 68-70, 126, 128.
20- Gndzz, Soner, Kab b. Zuheyr: Hayat, Eseri ve Edeb Kiilii,
Atatrk niv. Sosyal Bil. Enst. Yksek Lisans Tezi, Erzurum 1997, s. 12-16, 45.
21- _______, Sbeveyhte Kelime Yaps, Ondokuz Mays niv. Sosyal Bil.
Enst. Doktora Tezi, Samsun, 2002, s. 15, 88, 91, 149.
22- Grta, Ahmet, Konya Yusufaa Kitaplnda Bulunan Arap Dili ve
Edebiyat ile lgili Yazmalar (H. VII./M. XIII. Asrn Ortasna Kadar), [retim yelii
Tezi], Konya 1969, s. 1-3, 4, 6-7, 15, 35.
23- slmolu, brahim, Eyymul-Arabn Edeb Yn ve Arap Dili ve
Edebiyatna Etki ve Katks, Atatrk niv. Sosyal Bil. Enst. Yksek Lisans Tezi,
Erzurum 2002, s. 53-55.
24- Kaln, Faiz, Kurnda Zaman Kavram, Atatrk niv. Sosyal Bil. Enst.
Doktora Tezi, Erzurum 2001, s. 13.
25- Karaarslan, Nasuhi nal, Cmi at-Tarb ve Arapada Yabanc
Kelimeler Meselesi, Atatrk niv. slm limler Fak. Doentlik Tezi, Erzurum 1982,
tr. yer.
26- Karaolu, Esra, Cahiliye rf ve detlerine Kurann Bak, Atatrk
niv. lhiyat Fak. Lisans Tezi, Erzurum 2005, s. 1-2.
27- Kavalc, Osman, Dvan iirindeki Natlarda Din ve Tasavvuf Unsurlar,
Atatrk niv. Sosyal Bil. Enst. Doktora Tezi, Erzurum 1992, s. 5, 6.
28- Kse, Mustafa, Muhammed Hseyin Heykel ve Grleri, Atatrk niv.
Sosyal Bil. Enst. Yksek Lisans Tezi, Erzurum 2002, s. 81, 83.
29- Kkyldz, Cahit, Hz. Peygamber (s.a.v.)e Medhiye Yazan airler ve
iirlerinden rnekler, Atatrk niv. lhiyat Fak. Diploma almas, Erzurum 2000,
s. 17-19, 31-33, 35-38, 48-49.
30- el-Murd, bn mmi Ksm, erhut-Teshl, nr. ve takdm: Hseyin
Tural, Klliyyetl-db-Cmiat Badd, Yksek Lisans Tezi, Badat 1971, tr. yer.
31- skan [zkan], Ali Rafet, Eski Araplarda Putperestlik, Douu ve
Ortaya k Sebepleri, Atatrk niv. Sosyal Bil. Enst. Yksek Lisans Tezi, Erzurum
1991, s. 31, 34-35, 83, 102, 116.

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------19

32- Polat, brahim Ethem, slm ncesi Hanif Edebiyat, Atatrk niv.
Sosyal Bil. Enst. Yksek Lisans Tezi, Erzurum 1996, tr. yer.
33- Sait, Sena, al-Hans, Ankara niv. Sosyal Bil. Enst. Yksek Lisans
Tezi, Ankara 1985, tr. yer.
34- Sancak, Yusuf, Hz. Peygamber Devrinde iir, Atatrk niv. Sosyal Bil.
Enst. Doktora Tezi, Erzurum 1995, tr. yer., zellikle s. 186-188.
35- Saylk, Mutlu, Cahiliye ve Asr Saadet Dneminde Hz. Peygamber
(s.a.v.) Hakkndaki vg iirleri, Atatrk niv. lhiyat Fak. Diploma almas,
Erzurum 2000, s. 49-52.
36- Tetik, Bar, Eyyml-Arab ve Edeb Yn, Atatrk niv. lhiyat Fak.
Diploma almas, Erzurum 2000, s. 22-25.
37- Tetik, Naim, Eski Arap iirinde Muhadram airler, Atatrk niv. Sosyal
Bil. Enst. Yksek Lisans Tezi, Erzurum 1997, s. 21-25.
38- Toprak, M. Faruk, Endls iirinde Mersiye, Ankara niv. Sosyal Bil.
Enst. Doktora Tezi, Ankara 1990, tr. yer.
39- Tural, Hseyin, bnus-Sd al-Batalyavs ve Kitbul-Hulal f arh
Abytil-Cumal, Atatrk niv. slm limler Fak. Doktora Tezi, Erzurum 1978, tr.
yer.
40- _______, Salhuddn as-Safad ve Tashhut-Tashf Adl Eseri,
Doentlik almas, Erzurum 1989, metin, s. 15, 40, 44, 45.
41- Tuzcu, Kemal, Klsik Arap iirinde Yallk Temas (X. Yzyl Sonuna
Kadar), Ankara niv. Sosyal Bil. Enst. Yksek Lisans Tezi, Ankara 1998, tr. yer.
42- _______, Klsik Arap iirinde Recez ve Urcze, Ankara niv. Sosyal
Bil. Enst. Doktora Tezi, Ankara 2003, tr. yer.
43- Tlc, Sleyman, Arapa ve Farsadan Trke Yaz Diline ekil
Deitirerek Geen Kelimeler, Atatrk niv. slm limler Fak. Seminer almas I,
Erzurum 1978, s. XXI-XXII.
44- Trek, Ahmet hsan, Ab Bakr Muhammad bn al-Anbr, Hayat,
Kiilii, Eserleri ve Kitb az-Zhir27, Atatrk niv. Edebiyat Fak. Doentlik Tezi,
Erzurum 1966, tr. yer.

27

Emin Ik tarafndan yazlan maddede ( bnl-Enbr, Eb Bekir, DA, XXI, 26), bu alma doktora
tezi olarak gsterilmise de, dorusu, doentlik tezidir. Trekin doktora tezi bn Mukbil Divan
(Ankara 1967) zerinedir.

Prof. Dr. Sleyman TLC----------------------------------------------------------------20

45- Trkmen, Sleyman, Asr- Saadette iir ve irler, Atatrk niv. lhiyat
Fak. Diploma almas, Erzurum 1995, s. 16-18.
46- Uyla, Sait, II. Abbs Asrnda Edeb evre (232-334/847-945), Atatrk
niv. Sosyal Bil. Enst. Doktora Tezi, Erzurum 2001, tr. yer.
47- nal, mer, Emevler Devrinde Siys iir ve ncleri, Atatrk niv.
Sosyal Bil. Enst. Yksek Lisans Tezi, Erzurum 1989, s. 8, 10.
48- _______, Sadrul-slmda Edeb evre (1-41/622-661), Atatrk niv.
Sosyal Bil. Enst. Doktora Tezi, Erzurum 1995, tr. yer.
49- Varol, Hseyin, bnu Kuteybe, Edebul-Ktib, I. ve II. Ksm, Atatrk
niv. slm limler Fak. Doktora Tezi, Erzurum 1980, tr. yer.
50- Yank, Nevzat Hafz, Arap Dilinde sim Filler, Atatrk niv. Sosyal Bil.
Enst. Yksek Lisans Tezi, Erzurum 1988, s. IX, X, 13, 24, 50.
51- _______, Mahmd Sm Paa el-Brd: Hayat, Edeb Kiilii ve
Eserleri, Atatrk niv. Sosyal Bil. Enst. Doktora Tezi, Erzurum 1991, tr. yer.
52- Yavuz, Mahmut, Muhadram airlerin iirlerinde slm Motifler, Atatrk
niv. Sosyal Bil. Enst. Yksek Lisans Tezi, Erzurum 1998, s. 101-109.
53- Yeilda, Abdussamed, Cahiliye ve Abbasler Dneminde Arap iirinde
Gkyz Tasviri, Atatrk niv. Sosyal Bil. Enst. Yksek Lisans Tezi, Erzurum 2003,
tr. yer.
54- Yldrm, Kadri, Chiliyye ve slm Dnem iir Mevzlarnn Mukayesesi
(Hicr Birinci Asr tibariyle), Harran niv. Sosyal Bil. Enst. Doktora Tezi, anlurfa
1998, tr. yer.
55- Ylmaz, Ali, Nsr b. Abdisseyyid al-Mutarriz ve al-Misbh Adl Eseri,
Atatrk niv. Sosyal Bil. Enst. Yksek Lisans Tezi, Erzurum 1996, metin, s. 43, 72,
73.
56- Ylmaz, brahim, Akehirli Ali b. Osman ve arh Abytil-Kfiya valCm, Atatrk niv. Sosyal Bil. Enst. Yksek Lisans Tezi, Erzurum 1993, Giri, s. 3;
metin, s. 13, 24, 31, 48, 53-54, 55-56.
57- _______, Panayrlar ve Arap Dili ve Edebiyatnn Gelimesinde
Oynad Rol, Atatrk niv. Sosyal Bil. Enst. Doktora Tezi, Erzurum 1997, s. 188190, 191-194, 199-212, 232-233, 234-235, 302-307.
58- Ylmaz, Nurullah, III. Abbas Asrnda Edeb evre, Atatrk niv. Sosyal
Bil. Enst. Doktora Tezi, Erzurum 1995, tr. yer.

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------21

59- Ylmaz, Veysel, Hlid al-Azhar ve Hadiyyatu Ulil-Albb il MslitTullb il Kavidil-rb, Atatrk niv. Sosyal Bil. Enst. Yksek Lisans Tezi,
Erzurum 1999, Giri, s. XVI; metin, s. 70-71, 72.
IV- Muallakt ve airlerinden Bahseden Kitaplar, almalar
1- Abdulkadirolu, Abdulkerim-Abdulkadirolu, Nuran, Mehmed kif
Ersoyun Makaleleri, Kltr Bakanl Yay., Ankara 1990, s. 5, 47, 91, 123.
2- Abdurrahmn Fehm, Medresetl-Arab, Matbaa-i Ebzziy, stanbul
1304, s. 75-85 ve tr. yer. ; slm Medeniyeti Tarihi (Medresetl-Arab), notlarla
sadeletirip yayna haz. Hseyin Elmal-Cneyt Eren, Yeni Akademi Yay., zmir
2005, s. 17, 41-42, 104, 111, 113-115, 116-129, 130, 136, 157, 158.
3- Abdlkdir b. mer el-Badd, erhu evhidi erhit-TuhfetilVerdiyye, nr. Nazif M. Hoca, stanbul niv. Edebiyat Fak. Yay., stanbul 1978, s. 16,
17-18, 20, 27, 39, 45, 71, 74, 76, 79-80, 88, 90, 131, 139, 165-166, 179, 187, 199,
200.
4- _______, Hiye al erhi Bnet Sud, I-II, nr. Nazif Muharrem Hoca,
Bibliotheca Islamica, Beyrut 1980-1990, tr. yer.
5- Abdnnfi ffet, en-Neful-Muavvel f Tercemetit-Telhs vel-Mutavvel, III, Saraybosna-stanbul 1289-1290, tr. yer.
6- Adonis, Arap Poetikas-Konferanslar, ev. Emrullah ler, Yap Kredi
Yay., stanbul 2004, s. 16, 40, 54, 92.
7- Ahmed Cevdet [Paa], Ksas- Enbiya ve Tevarih-i Hulefa I, haz. Mahir z,
Kltr Bakanl Yay., Ankara 2000, s. 102.
8- _______-Muallim Mhir z, Peygamber Efendimiz, nere haz. M. Erturul
Dzda, Erkam Matbaas, stanbul 2005, s. 4, 275, 276.
9- Ahmed elebi, slmda Eitim-retim Tarihi, trc. Ali Yardm, Damla
Yay., stanbul 1976, s. 77, 342, 386-387; 3. bask, Damla Yay., stanbul 1998, s. 5657, 273-274, 311.
10- _______, slm ncesi Mekke ve Tarih Anlaymz, ev. Hasan Fehmi
Ulus, Seriyye Kitaplar, stanbul 1997, s. 166, 186.
11- Ahmed Emn, Fecrl-slm (slmn Douu), trc. Ahmed Serdarolu,
Kl Kitabevi, Ankara 1976, s. 47, 51, 60 (dipnot 8), 87-88, 100, 101, 102, 110-111,
120, 136-137.
12- Ahmed Nam, Babanzde, slm Ahlknn Esaslar, notlarla sad. Recep
Kl, Trkiye Diyanet Vakf Yay., Ankara 1995, sadeletirenin girii, s. XVI, XVII.

Prof. Dr. Sleyman TLC----------------------------------------------------------------22

13- Ahmed Rifat, Lgt- Trhiyye ve Corfiyye, Mahmd Bey Matbaas,


stanbul 1299-1300, I, 259-260; VI, 134.
14- Ahmed kir b. Hall, Tebsratut-Tullb f Ilmil-rb, haz. Kenan
Demirayak-M. Sadi genli, Atatrk niv. Fen-Edebiyat Fak. Yay., Erzurum 1999, s.
18, 20, 25, 30, 50, 53, 57, 60, 74, 80, 85, 87, 103, 109, 130.
15- Akar, Metin, Su Kasidesi erhi, Trkiye Diyanet Vakf Yay., Ankara
1994, s. 97, 111.
16- Akdemir, Hikmet, Belat Terimleri Ansiklopedisi, Nil Yay., zmir 1999,
s. 123, 150-151, 200, 244-245, 259.
17- Aksu, Zhid, slmn Douunda Toplumsal Realite, Hukuk yetler ve
tihd Kaynaklar, lhiyt [Yay.], Ankara 2005, s. 72.
18- Akta, Faruk, Kuranda Cehalet Kavram, Ekin Yay., stanbul 2001, s.
26, 28, 81, 180, 192.
19- Akta, Hasan, ada Trk iirinde Tarih ahsiyetler ve Eserler, izgi
Kitabevi Yay., Konya 2002, s. 137.
20- Altnta, Ramazan, Btn Ynleriyle Chiliyye, Ribat Yay., Konya
[1996], s. 2.
21- k, Nevzat, Beduz-Zemn el-Hemezn, Hayat, Makmat ve Tesiri,
Anadolu Matbaaclk, zmir 1996, s. 55-56, 100, 102, 103, 107, 108, 145.
22- Atay, Hseyin, Osmanllarda Yksek Din Eitimi, Dergh Yay., stanbul
1983, s. 233, 234.
23- Ate, Ali Osman, slma Gre Chiliye ve Ehl-i Kitb rf ve detleri,
Beyan Yay., stanbul 1996, s. 23, 87, 154-155, 220, 268, 420, 482.
24- Ate, Sleyman, Kurn- Kermin Yce Meli ve ada Tefsri I,
Ankara niv. lhiyat Fak. Yay., Ankara 1982, s. 294.
25- _______, slma tirazlar ve Kurn- Kermden Cevaplar, 3. bask,
Kl Kitabevi, Ankara, ts., s. 191, 314.
26- _______, Yce Kurnn ada Tefsri, I-XI, Yeni Ufuklar Neriyat,
stanbul 1988-1991, tr. yer.
27- Avc, Casim, slm-Bizans likileri, Klsik [Yay.], stanbul 2003, s. 28,
29, 224, 243-246, 264.
28- Bakrc, Selami, Mevlid, Douu ve Gelimesi, Akademik Aratrmalar
Yay., stanbul 2003, s. 123, 182.
29- Bali, Muhan, Atlar, Kltr Bakanl Yay., Ankara 1997, s. 4-5.

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------23

30- Baltac, Cahid, slm Medeniyeti Tarihi, M..lhiyat Fak.Vakf Yay.,


stanbul 2005, s. 372, 394.
31- Bammat, Haydar, slmn ehresi, ev. Osman Fehmi Giritli, Sancak
Yay., stanbul 1975, s. 266-270.
32- Banarl, Nihad Smi, Resimli Trk Edebiyt Trihi, Mill Eitim
Basmevi, stanbul 1971, I, 128-129, 182.
33- Bayraktar, brahim, Edeb ve lm Adan Hads, Ik Yay., zmir 1993, s.
23, 65.
34- Bebel, Auguste, Hz. Muhammed ve Arap Kltr Dnemi, ev. Veysel
Atayman, 2. bask, Alan Yaynclk, stanbul 1997, s. 115-116; Bordo Siyah Klsik
Yay., stanbul 2004, s. 150.
35- el-Bekr, Chiliye Araplar, Trkesi: Levent ztrk, z Yaynclk,
stanbul 1998, s. 60, 64-65, 78.
36- Beyn, Tezkiret-uar, eletirmeli baskya haz. brahim Kutluk, TTK
Yay., Ankara 19997, Giri, s. 30, 41, 79-80; metin, s. 28, 87, 279.
37- Bilgegil, M. Kaya, Harbt Karsnda Nmk Keml, Nmk Kemlin
Eski Edebiyta tirazlar, rfan Yaynevi, stanbul 1972, s. 73, 74, 79, 159, 219, 220,
274.
38- Bilgiz, Musa, Kuranda Bilgi, Kavramsal ereve, Bilgi Trleri28, nsan
Yay., stanbul 2003, s. 17, 296.
39- Bilmen, mer Nasuhi, Byk Tefsir Tarihi ve Tabakatl-Mfessirn,
Bilmen Yaynevi, stanbul 1973, I, 39-40, 42, 120.
40- Birk, Abdlhamit, Hint Altktas Dnce ve Tefsir Ekolleri, nsan Yay.,
stanbul 2001, s. 263.
41- Bolelli, Nusreddin, Belgat, Kuran Edebiyat, Beyn-Men-Bed,
Rabet Yay., stanbul 2000, s. 17, 53, 63, 135, 159, 169-170, 186, 192, 262, 267268, 274, 276, 363, 379.
42- Boyunaa, A. Ylmaz, Hz. Muhammed (s.a.s.)in Tebliinden Gnmze
slm Tarihi, Akabe Biat Yaynevi, stanbul 1993, s. 38.
43- Bozkurt, Nebi, Hadiste Folklor, Elence, Marmara niv. lhiyat Fak.
Vakf Yay., stanbul 1997, s. 39, 42-43, 44, 45, 48, 49, 51, 104.

28

Bu eserin tarafmzdan bir tantm iin bk. Marife, yl: 5, sy. 2 (Gz 2005), s. 245-250.

Prof. Dr. Sleyman TLC----------------------------------------------------------------24

44- Brockelmann, Carl, slm Milletleri ve Devletleri Tarihi I, ev. Neet


aatay, 2. bask, Ankara niv. lhiyat Fak. Yay., Ankara 1964, s. 9, 11, 29, 220.
45- Bursal Mehmed Thir, Osmanl Mellifleri I-II-III, Bizim Bro Basmevi
Yayn Datm San. ve Tic. Ltd. ti., Ankara 2000, II, 404.
46- el-Cbir, Muhammed bid, Arap-slm Aklnn Oluumu, ev. brahim
Akbaba, 3. bask, Kitabevi [Yay.], stanbul 2001, s. 43.
47- Cbzde Al Fehm, Hsns-Shbe f erhi Eris-Sahbe, Ren
Matbaas, Dersadet 1324, s. 350-353.
48- el-Chiz, Hilfet Ordusunun Menkbeleri ve Trklerin Fazletleri, ev.
Ramazan een, 2. bask, TKAE Yay., Ankara 1988, s. 62, 71 (dipnot 163), 75
(dipnot 183).
49- _______, Cimriler Kitab, Trkesi: Yahya Atak, le Yay., stanbul
1999, s. 101, 118, 153, 194; Trkesi: Selahattin Hacolu, Bordo Siyah Klsik Yay.,
stanbul 2004, s. 139, 156, 177.
50- Canan, brahim, Hadis Ansiklopedisi, Ktb-i Sitte, Zaman Gazetesi
[Yay.], Almanya, ts., c. 7, s. 312-313, 314.
51- Cerraholu, smail, Tefsir Usl, 6. bask, Trkiye Diyanet Vakf Yay.,
Ankara 1988, s. 14, 25, 27, 57, 160, 166.
52- _______, Tefsir Tarihi I, Diyanet leri Bakanl Yay., Ankara 1988, s.
12.
53- Cevdet Kudret, rnekli Trk Edebiyat Tarihi, Kltr Bakanl Yay.,
Ankara 1995, s. 67.
54- el-Cevher, sml b. Hammd, Kitb Ardil-Varaka, nr. M. Sadi
genli, Atatrk niv. Fen-Edebiyat Fak. Yay., Erzurum 1994, s. 6, 9, 13, 18, 20, 22,
23, 25, 36, 44.
55- _______, Kitbl-Kavf, nr. Kenan Demirayak, Atatrk niv. FenEdebiyat Fak. Yay., Erzurum 1995, Giri, s. 2-3, 6-7, 9-10, 11, 12; metin, s. 3, 10-11,
12, 14, 17, 18, 19, 21, 23, 26, 27, 30, 32, 33, 34, 36-37, 40, 42-43, 45, 46, 47.
56- Ceviz, Nurettin, Libyann Vatan airi: Ahmed Refk el-Mehdev (18981961), Hayat ve Edeb Kiilii, Aktif Yay., Ankara 2005, s. 24, 57-58.
57- Ceyhan, Abdullah, Diyanet leri Bakanl Ktphanesi El Yazmas
Eserler Katalou II, Diyanet leri Bakanl Yay., Ankara 1994, s. 581-582 (nr.
1103).

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------25

58- Chokr, Melhem, slmn Hicr kinci Asrnda Zndklk ve Zndklar, ev.
Aye Meral, Anka Yay., stanbul 2002, s. 234, 401.
59- Corc Zeydn, slm Uygarl Tarihi-Trihut-Temeddnil-slm,
notlarla gnmz Trkesine ev. Nejdet Gk, letiim Yay., stanbul 2004, I, 583584, 590, 591, 597, 600 (dipnot), 601, 742.
60- Cndiolu, Dcane, Bir Kuran iri: Mehmed Akif ve Kuran Meli,
Brun Kltr Sanat Yaynclk, stanbul 2000, s. 23, 25, 26, 41, 42, 51.
61- el-Crcn, Abdlkhir, Esrrl-Belga, nr. Hellmut Ritter, stanbul
niv. Edebiyat Fak. arkiyat Enstits Neriyat, stanbul 1954, Introduction, s. 10,
11; metin, s. 3, 26, 27, 43, 45, 46, 53, 107, 127, 128, 148, 149, 150, 153, 157, 176,
178, 183, 188, 194, 200, 225, 232, 250, 311, 312.
62- abuk, Vhid, slm Ansiklopedisi ndeksi, TTK Yay., Ankara 1994, tr.
yer.
63- aatay, Neet, slmdan nce Arap Tarihi ve Cahiliye a, Ankara
niv. lhiyat Fak. Yay., 2. bask, Ankara 1963, s. 60, 73-74, 138.
64- _______, Balangtan Abbslere Kadar (Dn-tim-ktisad-Siyas
Adan) slm Tarihi, TTK Yay., Ankara 1993, s. 64-65, 122-123, 124, 228, 255.
65- _______, Sorularla slm Dini ve slm Tarihi, Gndoan Yay., Ankara
1997, s. 66-67, 106, 107.
66- al, Necdet, Kraat Olgusu erevesinde Kurann Belgat ve Fonetik
Yaps, lhiyt [Yay.], Ankara 2005, s. 234-235, 244, 279, 398.
67- akan, smail Ltfi, rnekleriyle Uygulamal Dn Hitbet, Kuak Yay.,
Ankara 1975, s. 18.
68- amar, M. Edip, Edeb Adan Arapa Mevlidler, lhiyt [Yay.],
Ankara 2004, s. 36, 37, 181, 201, 203, 204.
69- arc, Mustafa, slm Dncesinde Ahlk, Marmara niv. lhiyat
Fak. Vakf Yay., stanbul 1989, s. 3, 4.
70- alkan, Adem, Fuzlnin Su Kasidesi ve erhi, Diyanet leri
Bakanl Yay., Ankara 1992, s. 27.
71- alkan, smail, Kuranda Din Kavram, Ankara Okulu Yay., Ankara
2002, s. 63 (dipnot 104), 238.
72- elebi, Rabiha, Tcuddn Muhammed b. Muhammed el-sferyn ve
Lubbul-Elbb f lmil-rb, Anadolu Matbaaclk, zmir 1994, tr. yer.

Prof. Dr. Sleyman TLC----------------------------------------------------------------26

73- _______ -Hacmftolu, Nasrullah, Teshll-Belga, Anadolu


Matbaas, zmir 1996, s. 15, 18, 20, 27, 29, 40-41, 53, 54, 57, 59, 68, 73, 80, 109,
111, 127, 128.
74- elebiolu, mil, Eski Trk Edebiyat Aratrmalar, Mill Eitim
Bakanl Yay., stanbul 1998, s. 532.
75- elik, Ahmet, Kurn Semantii zerine, EKEV Yaynevi, Erzurum 2002,
s. 10, 18-19, 21-22, 26-27, 29, 31-32, 33, 36-37, 38, 40-41, 45-46, 47, 52, 53-54, 59,
60, 61, 62, 64, 65, 67, 75, 81, 82-83, 86-87, 89, 91-92, 95-96, 97, 99, 105-106, 108109, 110, 114, 115-116, 117, 119, 122, 126-127, 130, 136, 137, 138, 140-141, 144,
148, 151, 153, 159, 163-164, 165.
76- elik, Ali, slmn Kabul veya Reddettii Halk nanlar, Beyan Yay.,
stanbul 1995, s. 65, 90, 124-125, 169-170, 322, 340.
77- elik, brahim, Kuranda Mele Kavram, Peygamberlere Kart Gler,
Bursa 2001, s. 162.
78- elikkol, Yaar, slm ncesi Mekke, Ankara Okulu Yay., Ankara 2003,
s. 166.
79- etin, Abdurrahman, Kuran limleri ve Kuran- Kerim Tarihi, Dergh
Yay., stanbul 1982, s. 180, 190.
80- _______, Hitabet ve rad, Gzel Konuma ve nsanlar Etkileme
Yollar, Aksa Yay., Bursa 1998, s. 12.
81- etin, Mahmut, slm Sanatnn Teekkl, Adm Yaynclk, stanbul,
ts., s. 230, 232.
82- etin, Nihad M., Eski Arap iiri, stanbul niv. Edebiyat Fak. Yay.,
stanbul 1973, s. VIII, 1, 10, 15, 16, 20-21, 23, 31, 32, 51, 52, 56, 65 (dipnot 2), 66,
71, 72, 79, 82, 88.
83- _______, Arapa Metinler I (Metin Ksm), stanbul niv. Yay., Edebiyat
Fak. arkiyat Enst., stanbul 1979, s. 118, 131, 137, 176, 207-208, 213, 222, 226,
230, 233, 261, 267.
84- etinda, Yusuf, ark Klsiklerinden Semeler-1, Kaynak Yay., stanbul
2003, s. 65-70.
85- ifti, Hasan, Klsik Fars Edebiyatnda Hiciv ve Sosyal Eletiri, Kltr
Bakanl Yay., Ankara 2002, s. 8, 9.
86- genli, M. Sadi-Bakrc, Selami, hid Beyitler Tercmesi (CmiudDursil-Arabiyye), Atatrk niv. Fen-Edebiyat Fak. Yay., Erzurum 1995, tr. yer.

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------27

87- Da, Mehmet-ymen, Hfzrrahman R., slm Eitim Tarihi, Mill Eitim
Bakanl Yay., Ankara 1974, s. 164.
88- Dac, amil, mam fi, Hayat ve Fkh Usl lmindeki Yeri, Diyanet
leri Bakanl Yay., Ankara 2004, s. 48.
89- Dalkran, Sayn, Akln Byk Yanlgs: Tanrlatrma, Yedirenk Kitaplar,
stanbul 2004, s. 210, 219.
90- Dnimend, smil Hmi, zahl slm Trhi Kronolojisi I, Bb- l
Yaynevi, stanbul 1960-1961, s. 253-265.
91- Daud, Wan Mohd Nor Wan, slm Bilgi Anlay ve oulcu Bir
Toplumun Eitim Sistemine Yansmas-Malezya rnei-, ev. Fuat Aydn, Ankara
Okulu Yay., Ankara 2002, s. 105.
92- Davudolu, Ahmed, Sahh-i Mslim Tercemesi ve erhi, Snmez
Neriyat A.. Yay., stanbul 1979, X, 7, 8-9.
93- Dvd-zde, Muhammed b. Mustaf, ed-Drrl-Lakt f AltilKmsil-Muht, nr. Mustafa Kll, Atatrk niv. Fen-Edebiyat Fak. Yay., Erzurum
1990, s. 33, 42, 109, 110, 111, 116, 127, 128, 168, 175, 181, 182, 193, 196, 220.
94- Demirayak, Kenan, Abbs Edebiyat Tarihi, Bakanlar Matbaaclk Ltd.
ti., Erzurum 1998, s. 13, 14, 18, 19, 25, 26, 27, 28, 31-32, 34, 36, 38-39, 45, 81-82,
83, 88, 91, 92, 119-120.
95- _______ -Savran, Ahmet, Arap Edebiyat Tarihi, Cahiliye Dnemi,
Atatrk niv. Fen-Edebiyat Fak. Yay., Erzurum 1993, s. 13, 18, 34, 36, 37, 38, 4344, 49, 50, 51, 52, 53, 54-55, 56, 58, 60-61, 63, 64, 66, 70, 74, 75, 76-77, 78, 80-81,
82-83, 84, 85-86, 88, 89-99, 101, 119, 125, 133.
96- _______, Arap Edebiyat Tarihi, Sadrul-slm Dnemi, Atatrk niv.
Fen-Edebiyat Fak. Yay., Erzurum 1996, s. 9, 11, 14, 20-21, 22, 23, 46, 51, 52, 55-56.
97- _______ -genli, M. Sadi, Arap Edebiyatnda Kaynaklar, geniletilmi
3. bask, Atatrk niv. Fen-Edebiyat Fak. Yay., Erzurum 2000, s. 44-45, 62-63, 6465, 67.
98- Dermenghem, Emile, Hz. Muhammed ve Risleti, ev. Ahmet Araka,
nsan Yay., stanbul 1997, s. 36, 60, 62, 132, 354-355, 376.
99- ed-Desk, Muhammed b. Ahmed, Hiye al erhit-Telhs, I-II,
stanbul 1301, tr. yer.
100- Dikici, Recep, Arap Ataszleri ( )   , Ar Ofset, Konya 1991,
s. 18, 30, 40-41, 55, 77, 111, 113-114, 125-127, 141.

Prof. Dr. Sleyman TLC----------------------------------------------------------------28

101- Dilin, Cem, rneklerle Trk iir Bilgisi, TDK Yay., Ankara 1983, s.
122.
102- Doru, Mehmet, Hitabet, Damla Yaynevi, stanbul [2000], s. 29.
103- Douda Kahve ve Kahvehaneler, editrler: Hlne Desmet-Grgoire,
Franois Georgeon, ev. Meltem Atik-Esra zdoan, Yap Kredi Yay., stanbul 1999,
s. 148.
104- Doutan Gnmze Byk slm Tarihi, ilm mavir ve redaktr:
Hakk Dursun Yldz, a Yay., stanbul 1986, I, 113, 153, 165, 168, 169, 180, 182,
214-215, 519, 520, 562.
105- Dur, Abdulaziz, slm ktisat Tarihine Giri, ev. Sabri Orman, Endls
Yay., stanbul 1991, s. 19.
106- Durmu, smail, Arap Edebiyatnda Seilmi ahsiyetler, stanbul
1999, s. 33, 53, 64, 98, 104, 175, 176, 192-193, 216.
107- _______, Arap Dili ve Belgatyla lgili ncelemeler, stanbul 1999, tr.
yer.
108- Dzda, Mehmed Erturul, Mehmed kif Hakknda Aratrmalar,
M..lhiyat Fak. Vakf Yay., stanbul 1987, s. 11.
109- Eb Zeyd, Nasr Hmid, lh Hitabn Tabiat, ev. Mehmet Emin
Maal, Kitbiyt [Yay.], Ankara 2001, s. 57, 79, 80-81, 138, 187, 190, 279.
110- _______, Dinsel Sylemin Eletirisi, ev. Fethi Ahmet Polat, Kitbiyt
[Yay.], Ankara 2002, s. 66.
111- Ekin, Yunus, Kurna Gre nanszlk, Ik Yay., stanbul 2001, s. 31,
32-33, 36, 280.
112- Er, Hamit, Medreseden Mektebe Gei Srecinde Darlhilafe
Medreseleri, Rabet Yay., stanbul 2003, s. 81, 150.
113- Er, Rahmi, Bedz-Zamn el- Hemezn ve Makmeleri, Mill Eitim
Bakanl Yay., stanbul 1994, s. 26, 45-46, 60, 96, 107, 108, 122, 138, 157.
114- _______, Modern Msr Roman (1914-1944), Star Ajans, Ankara
1997, s. 43, 261 (dipnot 1).
115- Eren, Hasan, Trklk Bilimi Szl, I. Yabanc Trkologlar, TDK Yay.,
Ankara 1998, s. 197.

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------29

116- Erolu, Ali, Kuran Tarihi ve Kuran limleri zerine29, EKEV Yay.,
Erzurum 2002, s. 263.
117- Erturul, smail Fenn, Hakikat Nurlar, Kt ve Basm leri A..,
stanbul 1949, s. 15, 93, 102-105, 258, 260.
118- Eyyb Sabr Paa, Azzl-sr erh-i Kasde-i Bnet Sud, eyh
Yahy Efendi Matbaas, stanbul 1291, s. 6, 7, 9.
119- el-Ezrak, Ebul-Veld Muhammed, Kbe ve Mekke Tarihi, ev. Y.
Vehbi Yavuz, Feyiz Yay., stanbul 1974, s. 123, 170.
120- Fahri, Macit, slm Felsefesi Tarihi, ev. Kasm Turhan, klim Yay.,
stanbul 1987, s. 61.
121- el-Faruk, smil Rci-el-Faruk, Luis Lmia, slm Kltr Atlas, ev.
Mustafa Okan Kibarolu-Zerrin Kibarolu, nklb Yay., stanbul 1991, s. 22, 28, 8384, 380, 383.
122- Furat, Ahmet Subhi, Arap Edebiyat Trihi (Balangtan XVI. Asra
Kadar), I, stanbul niv. Edebiyat Fak. Yay., stanbul 1996 , s. 65-66, 74-95 ve tr.
yer.
123- Gezgin, Ali Galip, Tefsirde Semantik Metod ve Kurnda Kavm
Kelimesinin Semantik Analizi, tken Neriyat A.., stanbul 2002, s. 22, 65, 213,
215, 220, 221, 223, 225, 227, 228, 230, 331, 338, 344.
124- Gibb, E.J.Wilkinson, Osmanl iir Tarihi I-II, trc. Ali avuolu, Aka
Yay., Ankara, ts., s. 70.
125- Gibb, Hamilton A.R., slm Medeniyeti zerine Aratrmalar, ev. Kadir
Durak v.dr., Endls Yay., stanbul 1991, s. 245.
126- Goldziher, Ignace, Klsik Arap Literatr, ev. Azmi Yksel-Rahmi Er,
maj Yay., Ankara 1993, s. 23-25, 26-30, 31-32, 33, 43, 44, 79, 84, 101, 102, 108.
127- Ggn, nder, Ziya Paann Hayat, Eserleri, Edeb Kiilii, Btn
iirleri ve Eserlerinden Aklamal Semeler, Kltr Bakanl Yay., Ankara 2001, s.
80.
128- Gkyay, Orhan aik, Eski, Yeni ve tesi (Seme Makaleler 1), letiim
Yay., stanbul 1995, s. 97.

29

Bu eserin tarafmzdan bir tantm iin bk. Atatrk niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, sy. 22
(2004), s. 325-330.

Prof. Dr. Sleyman TLC----------------------------------------------------------------30

129- _______, Kim Etti Sana Bu Kr Teklif (Seme Makaleler 2), letiim
Yay., stanbul 1997, s. 299.
130- _______, Glk Nerede? (Seme Makaleler 3), letiim Yay., stanbul
2002, s. 223.
131- Glen, M. Fethullah, Prizma 1, Nil Yay., zmir 2002, s. 194.
132- _______, Prizma 4, Nil Yay., zmir 2004, s. 200.
133- _______, Krk Testi 4: mit Burcu, Gazeteciler ve Yazarlar Vakf Yay.,
zmir 2005, s. 66.
134- Gllce, Veysel, Kurn- Kerimde Ahiret nancnn Temelleri, EKEV
Yay., Erzurum 2001, s. 62, 65.
135- Gm, Sadreddin, Seyyid erf Crcn ve Arap Dilindeki Yeri, Fatih
Yaynevi Matbaas, stanbul 1984, s. 19-20 (dipnot 5).
136- _______, Kurn Tefsrinin Kaynaklar, Kayhan Yay., stanbul 1990, s.
72, 114, 116, 118-120.
137- [Gnaltay], M. emseddn, slm Tarihi, Evkf- slmiye Matbaas,
stanbul 1338-1341, s. 343-344, 368-378.
138- _______, slm ncesi Araplar ve Dinleri, sad. M. Mahfuz SylemezMustafa Hizmetli, Ankara Okulu Yay., Ankara 1997, s. 15, 16-17, 45.
139- _______, (Hurfttan Hakkate), Hurfeler ve slm Gerei, yayna
haz. Ahmet Gkbel, Marifet Yay., stanbul 1997, s. 42-44.
140- Gndzz, Soner, Arapada Kelime Tretimi, Kavramlar-KuramlarKurumlar, Din ve Bilim Kitaplar, Samsun 2005, s. 62 (dipnot 132), 93.
141- Hacmftolu, Nasrullah, cz ve Belgat Deyimleri, Kltr Eitim
Vakf Yaynevi, Erzurum 2001, s. 19.
142- _______, Kurann Belgat ve cz zerine, Kltr Eitim Vakf
Yaynevi, Erzurum 2001, s. 67, 78.
143- Hakm, M. Rza, slm Bilim Tarihi, trc. Hseyin Arslan, nsan Yay.,
stanbul 1999, s. 225-226.
144- Halman, Talt Sait, Eski Uygarlklarn iirleri, Bankas Kltr Yay.,
stanbul 1974, s. 308.
145- Hamidullah, Muhammad, Reslullah Muhammed, trc. Salih Tu, rfan
Yaynevi, stanbul 1973, s. 287.
146- _______, slm Peygamberi (Hayat ve Faaliyeti), ev. Salih Tu, 5.
bask, rfan Yaymclk, stanbul 1991, I, 72, 506, 598-599; II, 749, 954.

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------31

147- Harir, Makmt, trc. Ahmed Hamd irvn, Yahy Efendi Matbaas,
stanbul 1290, tr. yer.; ev. Sabri Sevsevil, Mill Eitim Bakanl Yay., stanbul
1989, s. 487-489, 500, 502, 523, 537, 553-554.
148- Hasan brahim Hasan, Siyas-Din-Kltrel-Sosyal slm Tarihi, ev.
smail Yiit-Sadreddin Gm, Kayhan Yay., stanbul 1985, c. I/1, s. 57-58.
149- Haurani, Albert, Arap Halklar Tarihi, ev. Yavuz Alogan, yayna haz.
Tanl Bora, letiim Yay., stanbul 1997, s. 35-36, 240, 561.
150- Hayret, [Adanal], Sk- Ukz, Karebet ve Kasbar Matbaas, stanbul
1304, s. 36-41.
151- Heykel, Muhammed Hseyin, Hz. Muhammedin Hayat I, Trkesi:
Vahdettin nce, Yneli [Yay.], stanbul 2000, s. 178-179, 180.
152- Hitti, Philip K., Siys ve Kltrel slm Tarihi, ev. Salih Tu, Boazii
Yay., stanbul 1980, I, 140-141, 144-145.
153- _______, Arap Tarihinin Mimarlar, trc. Ali Zengin, Risale [Yay.],
stanbul 1995, s. 230.
154- Hizmetli, Sabri, slm Tarihi (Balangtan lk Drt Halife Devri Sonuna
Kadar), Ankara niv. lhiyat Fak. Yay., Ankara 1991, s. 63.
155- _______, slm Tarihi-lk Dnem-, 4. bask, zkan Matbaaclk, Ankara
2001, s. 113, 128.
156- Hodgson, M.G.S., slmn Serveni, z Yaynclk, stanbul 1993, I,
434, 438.
157- Huart, Clment, Arap ve Arap Dilinde slm Edebiyat, ev. Cemal
Sezgin, Kanaat Kitabevi, stanbul 1944, s. 24-39 ve tr. yer.; yeni ve tam basks:
Arab ve slm Edebiyat, ev. Cemal Sezgin, TSA Matbaaclk Sanayii, Ankara
[1971], s. 16-25, 31-32, 34-35, 52-54, 377-379.
158- Hunke, Sigrid, Avrupann zerine Doan slm Gnei, ev. Servet
Sezgin, Bedir Yay., stanbul 1972, s. 425, 430, 493.
159- Izutsu, Toshihiko, Kurnda Allah ve nsan, ev. Sleyman Ate,
Ankara niv. lhiyat Fak. Yay., Ankara 1975, s. 56, 77, 79, 80-81, 82, 84, 85, 86, 99,
100, 103-105, 121, 122, 125, 128, 137, 138, 140, 141, 146, 148-149, 150, 153, 155,
159-160, 179-180, 203, 210-211, 212, 214-215, 222, 223, 224, 225, 228, 229.

Prof. Dr. Sleyman TLC----------------------------------------------------------------32

160- _______, Kuranda Din ve Ahlk Kavramlar30, Trkesi: Selhattin


Ayaz, 3. bask, Pnar Yay., stanbul 1997, s. 74-75, 76-77, 78-81, 86, 95, 107, 111,
113, 117, 122-123, 126-127, 130, 191, 310 (dipnot 13).
161- bn Abdirabbih, Nkteler ve Mizh ykler Kitab, Trkesi: Erkan
Avar, Bordo Siyah Klsik Yay., stanbul 2004, s. 41-44.
162- _______, Bedev Araplarn zdeyi ve detleri, Trkesi: Erkan Avar,
Bordo Siyah Klsik Yay., stanbul 2004, s. 113.
163- bn Haldun, Mukaddime, ev. Zkir Kadir Ugan, Mill Eitim Bakanl
Yay., stanbul 1954, I, 112; II, 241; III, 230, 251, 253, evirenin aklama ve
eklemeleri, s. 370, 376-378, 379-380; haz. Sleyman Uluda, Dergh Yay., stanbul
1982-1983, I, hazrlayann Girii, s. 26, 83; II, 826, 1360, 1376, 1379-1380, 13851386.
164- bn Hazm, Gvercin Gerdanl-Sevgiye ve Sevenlere Dair, ev.
Mahmut Kank, nsan Yay., stanbul 1985, s. 158-159, 291.
165- bn Him, el-rb an Kavidil-rb ve Tercmesi, haz. Kenan
Demirayak-M.Sadi genli, y.y., ts., s. 42.
166- bn-i Hiam, Hz. Muhammedin Hayat (es-Sretn-Nebeviyye), I, ev.
zzet Hasan- Neet aatay, TTK Yay., Ankara 1992, s. 7-8, 42, 46, 54, 64-65, 115;
slm Tarihi, Sret-i bn-i Hiam Tercemesi, I-IV, trc. Hasan Ege, Kahraman Yay.,
stanbul 1985, tr. yer.
167- bn shak, Muhammed, Siyer, yayna haz. Muhammed Hamidullah,
ev. Sezai zel, 2. bask, Akabe Yay., stanbul 1991, s. 238.
168- bn al-Kalb, Putlar Kitab, Rosa Klinke-Rosenbergerin notlarla
Arapadan Almancaya evirisinden Trkeye ev. Beyza Dngen, Ankara niv.
lhiyat Fak. Yay., Ankara 1969, eviri, s. 30, 40, 42, 44, 45, 46, 52.
169- bn Kesr, el-Bidye ven-Nihye, Byk slm Tarihi, ev. Mehmet
Keskin, ar Yay., stanbul 1994, II, 315, 353-356; III, 154-156; V, 48, 49, 54, 58.
170- bn Kuteybe, Tevlu Muhtelifil-Hads, Hadis Mdafaas, trc. ve notlar:
M. Hayri Krbaolu, Kayhan Yay., stanbul 1979, s. 44-45, 97, 153-154, 171, 235,
365, 421-422, 433, 439, 452.

30

Bu eserin ilk basksnn (Pnar Yay., stanbul, ts.) tarafmzdan bir tantm iin bk. Trk Dnyas
Aratrmalar, sy. 51 (Aralk 1987), s. 211-214.

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------33

171- _______, el-Marif, Nebler ve Sahablerin Sreti, trc. Hasan Ege,


elle Yay., stanbul, ts., s. 65-66, 71, 75, 76-77, 216, 228, 412, 430, 446, 452, 460,
461, 462, 466-467, 468.
172- bn Mlik, el-tidd fil-Fark beynez-Z ved-Dd, nr. Hseyin TuralTh Muhsin, Metbiun-Numn, en-Necef 1391/1972, s. 93-94.
173- bn Nbte, Tercme-i Serhul-Uyn f erhi Risleti bn Zeydn, trc.
Mehmed Sad bn Kara Hall, Drt-Tbatil-mire, stanbul 1257, s. 99, 103-105,
154, 165, 166.
174- bnl-Esr, slm Tarihi, el-Kmil fit-Trh Tercmesi, ev. Ahmet
Araka v.dr., redaktr: Mertol Tulum, Bahar Yay., stanbul 1985, I, 434, 446, 451454, 462, 468, 471, 474-475, 477, 482.
175- bn Zeydn, er-Risletul-Hezliyye, Alayc Hiciv Mektubu, ev. ve
notlar: Kenan Demirayak, Atatrk niv. Fen-Edebiyat Fak. Yay., Erzurum 1999,
eviri, s. 14-16, 30-31, 39-40, 43.
176- el-bh, Muhammed b. Ahmed, el-Mstetraf f Klli Fennin Mstezraf,
I-II, trc. Sahaflar eyhizde Esad Efendi-Ekmekcizde Ahmed Efendi, Matbaa-i
mire, stanbul 1261-1263, tr. yer.
177- mam fi, Divan, Trkesi: A. Ali Ural, le Yay., stanbul 2002, s.
20, 24, 277.
178- nal, bnl-Emin Mahmud Kemal, Son Asr Trk irleri, haz. M.
Kayahan zgl, Atatrk Kltr Merkezi Bakanl Yay., Ankara 2000, II, 1203.
179- pekten, Halk, Eski Trk Edebiyat Nazm ekilleri ve Aruz, Dergh
Yay., stanbul 1994, s. 30-31.
180- smddn, Mustaf, erhu Ebytit-Telhs vel-Muhtasar, Matbaa-i
mire, stanbul 1276, tr. yer.
181- sen, Mustafa, v.dr., Eski Trk Edebiyat El Kitab, 3. bask, Grafiker
Yaynclk, Ankara 2005, s. 211.
182- el-sferyn, smddn brhm b. Muhammed, el-Atvel, I-II, stanbul
1284, tr. yer.
183- smil Paa, Badatl, zhul-Meknn fiz-Zeyl al Kefiz-Zunn, nr.
Muallim Kilisli Rifat Bilge, Mill Eitim Basmevi, stanbul 1366/1947, II, 3, 229, 513
vb.

Prof. Dr. Sleyman TLC----------------------------------------------------------------34

184- _______, Hediyyetl-rifn, Esml-Mellifn ve srl-Musannifn,


nr. Kilisli Rifat Bilge-bnlemin Mahmud Kemal nal-Avni Aktu, Mill Eitim
Basmevi, stanbul 1951-1955, I, 61, 310, 435, 826; II, 519, 536 ve tr. yer.
185- Kb b. Zheyr, el-Brde, erh ve aklama: M. Arif Karakaya, Kardelen
Yay., stanbul, ts., tr. yer.
186- Kadriye Hseyin, Prens, Byk slm Kadnlar (Muhadderat- slm),
Bedir Yay., stanbul 1402/1982, s. 192, 194, 196.
187- Kafesolu, brahim, Trk Mill Kltr, 17. basm, tken Neriyat
A.., stanbul 1998, s. 45.
188- el-Kfiyeci, Muhyiddn, Kitbt-Teysr f Kavidi lmit-Tefsr, nere
haz. smail Cerraholu, 2. bask, Ankara niv. lhiyat Fak. Yay., Ankara 1989, s. 62
(dipnot 28).
189- Kaln, Faiz, Felsefe ve Bilim Inda Kuranda Zaman Kavram31,
Rabet Yay., stanbul 2005, s. 32.
190- Kam, mer Ferit, Divan iirinin Dnyasna Giri (sr- Edebiye
Tedkikat), haz. Halil eltik, Mill Eitim Bakanl Yay., Ankara 2003, s. 106, 108,
110, 111-115.
191- Karaarslan, Nasuhi nal, Ebul-Al el-Maarr, Atatrk niv. FenEdebiyat Fak. Yay., Erzurum 1989, s. 50, 53.
192- Karabacak, Esra-Tahaolu, Tahsin mer, Arap Dili, Edebiyat ve Tarihi
zerine Yaplan Bilimsel almalar Bibliyografyas I, Boazii niv. Arap Dili
Uygulama ve Aratrma Merkezi Yay., stanbul 1993, s. 1, 4, 8, 10, 12, 16, 19.
193- Karabulut, Ali Rza, Kayseri Rid Efendi Ktphanesindeki TrkeFarsa-Arapa Yazmalar Katalou I-II, Mektebe Yay., Ankara 1995, s. 338 (nr.
1934), s. 345 (nr. 1975).
194- Karaam, smail, Sonsuz Mcize Kuran, a Yay., stanbul 1987, s.
106, 107, 340, 362, 527.
195- Karagz, smail, Kurna Gre Zulm Asndan Allah ve nsan, elik
Yaynevi, stanbul 1996, s. 69, 70, 71-79, 80, 81-83, 334.
196- Karakan, Hseyin, Dnya iiri, iir Yay., stanbul 1963, III, 190-192
[Cemal Sreyann mrulkays Muallakasn nazmen Trkeye evirisi].
31

Bu eserin bir tantm iin bk. Sleyman Tlc, Felsefe ve Bilim Inda Kuranda Zaman Kavram,
EKEV Akademi Dergisi, yl: 9, sy. 24 (Yaz 2005), s. 311-314.

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------35

197- Karako, Sezai, slmn iir Antlarndan, Dirili Yay., stanbul 1976, s.
13.
198- Karaman, Hayreddin-Topalolu, Bekir, Arap Dili ve Edebiyatndan
Tercemeler, Yaylack Matbaas, stanbul 1967, s. 66-67.
199- Karatay, Fehmi Edhem, stanbul niversitesi Ktphanesi Arapa
Basmalar Alfabe Katalou, fas. I-II, stanbul niv. Yay., stanbul 1951-1953, tr. yer.
200- _______, Topkap Saray Mzesi Ktphanesi Arapa Yazmalar
Katalou, Topkap Saray Mzesi Yay., stanbul 1969, IV, 264, 265, 266, 271-272.
201- Ktib elebi, Kefz-Zunn, nr. erefettin Yaltkaya-Kilisli Rifat Bilge,
2. basl, Mill Eitim Basmevi, stanbul 1971, I, 776, 791, 793, 798, 802, 803, 816;
II, 1041, 1042, 1327, 1740-1741.
202- Kaya, smail, Kb bin Zheyr, Brde Kasidesi Terceme ve erhi,
Madve Yay., stanbul 1986, s. 9, 10, 11, 12, 13-19, 20, 21, 28-32.
203- Kazanc, Ahmet Ltfi, Peygamber Efendimizin Hitbeti, 6. bask,
Marifet Yay., stanbul 1999, s. 40, 46, 140, 162, 171.
204- el-Kazvn, Hatb, Telhs ve Tercmesi, Kurnn Esiz Belgat, haz.
Nevzat H.Yank v.dr., Huzur Yayn Datm Pazarlama Ltd. ti., stanbul, ts., metin,
s. 5, 63, 111, 138, 139, 148, 150, 158, 173, 178, 185, 196, 218-219, 225, 226, 228,
231, 235, 244.
205- Keklik, Nihat, bnl-Arabnin Eserleri ve Kaynaklar in Misdak Olarak
el-Futht el-Mekkiyye, Cild II (Blm A), stanbul niv. Edebiyat Fak. Yay., stanbul
1974, s. 201-202, 203-204, 205.
206- Keskiolu, Osman, Nzlnden Gnmze Kuran- Kerim Bilgileri, 2.
bask, Trkiye Diyanet Vakf Yay., Ankara 1989, s. 127, 187, 200, 205.
207- _______-Berki, Ali Himmet, Hateml-Enbiy Hazreti Muhammed ve
Hayat, 15. bask, Diyanet leri Bakanl Yay., Ankara 1995, s. 21, 23, 100, 106.
208- Kl, Sadk, Kurna Gre Nifk, Furkan Yay., stanbul 1982, s. 48.
209- _______, Kuranda Gnah Kavram, HBA Yay., Konya 1984, s. 259260.
210- _______, Kuran Sembolizmi (Renklerin ve ekillerin Dnyas), Kl
Yay., Ankara 1991, s. 77, 107, 130-131.
211- _______, Mitoloji, Kitb- Mukaddes ve Kurn- Kerm, Nil Yay., zmir
1993, s. 19.
212- _______, slmda Sembolik Dil, nsan Yay., stanbul 1995, s. 52, 159.

Prof. Dr. Sleyman TLC----------------------------------------------------------------36

213- _______, Yemin Olsun ki-Aksamul-Kuran, htar Yaynclk, stanbul


1996, s. 9, 10, 12, 13, 14, 30.
214- _______, Benliin nas, nsan Yay., stanbul 2000, s. 268-270, 274.
215- _______, Seferler Arefesindeyim Hep, Gelenek Yaynclk, stanbul
2004, s. 14-5 (dipnot 4), 48-49, 101.
216- Kll, Mustafa, Arap Edebiyatnda ubiyye, aret Yay., stanbul
1992, s. 24.
217- _______, Sadrulislm ve Emevler Devrinde Gn, Atatrk niv. FenEdebiyat Fak. Ofset Tesisleri, Erzurum 1993, s. 14, 18, 19, 52.
218- Ksakrek, Necip Fazl, Edebiyat Mahkemeleri, Byk Dou Yay.,
stanbul 1997, s. 79-101.
219- Kitap, Zekeriya, Trkistanda slmiyet ve Trkler, Nur Basmevi,
Konya 1988, s. 96.
220- _______, Hz. Peygamberin Hadislerinde Trk Varl, 2. bask, Trk
Dnyas Aratrmalar Vakf [Yay.], stanbul 1989, s. 50, 51.
221- _______, Hilfet lkelerinde Trklerin Arap Dili ve Edebiyatna
Hizmetleri, Yedikubbe Yay., Konya 2004, s. 5, 20, 82, 158, 180.
222- Konrapa, Zeki, Peygamberimiz-slm Dini ve Aere-i Mbeere,
Kitabevi [Yay.], stanbul 1994, s. 59-60, 369.
223- Kksal, M. sm, slm Tarihi, Hz. Muhammed (A.S.) ve slmiyet, 2.
bask, amil Yaynevi, stanbul, ts., Mekke Devri, s. 339-340; IX, 43, 45.
224- _______, Efendimiz ve Yolu, 2. bask, Gelenek Yaynclk, stanbul
2004, s. 194-195.
225- Kprl, Fuad, Edebiyat Aratrmalar, 3. bask, TTK Yay., Ankara
1999, s. 122 (dipnot 133), 202 (dipnot), 371, 381.
226- _______, Trk Edebiyat Tarihi32, yayna haz. Orhan F. Kprl, 5.
bask, Aka Yay., Ankara 2003, s. 126, 127, 134, 162-163, 164.
227- Kumeyr, Y., slm Felsefesinin Kaynaklar, ev. Fahrettin Olguner,
Dergh Yay., stanbul 1976, s. 23-24.
228- Kurt, Mustafa, bn Kuteybe ve Tefsir Anlay, Marmara niv. lhiyat
Fak. Vakf Yay., stanbul 1996, s. 208-209.
32

Bu eserin 2. basksnn (tken Yay., stanbul 1980) tarafmzdan bir tantm iin bk. Trk Kltr,
XIX/221 (Temmuz-Austos 1981), s. 62-64.

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------37

229- _______, Arap Dilinde Harf-i Cerler, M.. lhiyat Fak. Vakf Yay.,
stanbul 1999, s. 95, 129, 190, 205, 210.
230- Kutluay, Yaar, slm ve Yahudi Mezhepleri, 2. basm, Anka Yay.,
stanbul 2001, s. 27.
231- _______, slmiyette tikad Mezheplerin Douu, Pnar Yay., stanbul
2003, s. 15, 21-22.
232- Kuzgun, aban, slm Kaynaklarna Gre Hz. brahim ve Haniflik, SEDA Yay., Ankara 1985, s. 193, 196.
233- Kkkalay, Hseyin, Kurn Dili Arapa, Manev Deerleri Koruma ve
lim Yayma Cemiyeti Neriyat, Konya 1969, s. 121, 129, 166 (dipnot 135), 167
(dipnot 137), 170 (dipnot 140), 171, 200-201, 203, 214, 215, 221 (dipnot 229), 225
(dipnot 238), 228, 235 (dipnot 258), 248, 264.
234- Lewis, Bernard, Ortadou, Trkesi: Mehmet Harmanc, 2. bask,
Sabah Yay., stanbul 1999, s. 111, 199, 321.
235- Levend, Agh Srr, Trk Edebiyat Tarihi, I. Cilt: Giri, TTK Yay.,
Ankara 1973, s. 39, 185, 190, 200.
236- _______, emsettin Sami, TDK Yay., Ankara 1969, s. 99.
237- Lings, Martin, Hz. Muhammedin Hayat, ev. Nazife iman, nsan
Yay., stanbul 2002, s. 135-136, 430-431.
238- Mahmud Esad Seydiehr, slm Tarihi, Tarih-i Dn-i slm, sad.
Ahmed Ltfi Kazanc-Osman Kazanc, Marifet Yay., stanbul 1983, s. 195-196, 206212, 226, 228, 237-239.
239- Mantran, Robert, slmn Yayl Tarihi (VII-XI. Yzyllar), ev. smet
Kayaolu, Ankara niv. lhiyat Fak. Yay., Ankara 1981, s. 31.
240- [Mardrus, J.C.], Binbir Gece Masallar, ev. Alim erif Onaran, Afa
Yay., stanbul 1993, XVI, 103, 113 vd.
241- Margoliouth, D.S., slmiyet ncesi Arap-srailoullar likileri,
Trkesi: Suat Ertzn, Kakns Yay., stanbul 2003, s. 104, 105, 106-107, 108-109,
112-116.
242- _______, Arap iirinin Kkeni, ev. ve notlandran: Nurettin Ceviz,
Aktif Yaynevi, Ankara 2004, s. 21, 22, 23, 31, 36, 37, 38, 39, 48-49, 50-51, 52, 54,
60-61, 68-70.
243- Maal, Mehmet Emin, Kurann Metin Yaps, Mushaf Tarihi ve mls,
lhiyt [Yay.], Ankara 2004, s. 42, 43-44.

Prof. Dr. Sleyman TLC----------------------------------------------------------------38

244- el-Mverd, el-Ahkmus-Sultniyye-slmda Devlet ve Hilfet Hukuku,


ev. Ali afak, Bedir Yaynevi, stanbul 1994, s. 281, 301-302.
245- Mehmed Emn, Bnet Sud, Bahriye Matbaas, stanbul 1302, s. 4.
246- M[ehmed] zzet bn Ahmed, Deful-Meslib f dbi-ir vel-Ktib,
Ticret Odas Gazetesi Matbaas, stanbul 1325, tr. yer.
247- Mehmed Zihn, Mehrn-Nis, I-II, Drt-Tbatil-mire, stanbul
1294-1295 tr. yer.; sad. Bedreddin etiner, amil Yaynevi, stanbul 1982, I, 107,
313-314, 387-388; II, 190-193, 266, 274, 289, 322-324, 333-337.
248- _______, el-Kavll-Ceyyid, Matbaa-Bb- l Caddesinde Numara
52, stanbul 1304, s. 16, 28-30, 116, 165-167, 383, 538.
249- _______, el-Muktedab-Nahiv Ksm, A. Maviyan irket-i Mrettibiye
Matbaas, stanbul 1303, s. 232.
250- el-Mekk, Muhammed Al b. Alln es-Sddk, ez-Zhru vel-Udde f
erhil-Brde (Kasde-i Brde erhi), inceleme ve notlarla nere haz. Ahmet Turan
Arslan, Marmara niv. lhiyat Fak. Vakf Yay., stanbul 1999, s. 256 (dipnot 719),
293, 294.
251- Mermer, Ahmet-Keskin, Neslihan Ko, Eski Trk Edebiyat Terimleri
Szl, Aka Yay., Ankara 2005, s. 89.
252- el-Mevdd, Ebul-l, Kurana Gre Drt Terim, ev. smail KayaOsman Cilc, 2. bask, Dnce Yay., stanbul 1979, s. 36, 37, 38.
253- Mevln ibl Numn, Son Peygamber Hazret-i Muhammed, SretnNeb 1, Urduca aslndan ev. Yusuf Karaca, tahric ve redaksiyon: Muharrem Tan, z
Yaynclk, stanbul 2003, s. 100, 103.
254- el-Meydn, Ebul-Fadl, Kitbu Kaydil-Evbid minel-Fevid, haz. M.
Sadi genli, Atatrk niv. Fen-Edebiyat Fak. Yay., Erzurum 1989, s. 34, 44, 45,
57, 87, 118, 119.
255- Meyerovitch, Eva de Vitray, Mekke: slmn Kutsal ehri, trc. Cemal
Aydn, le Yay., stanbul 2003, s. 69.
256- Miquel, Andr, slm ve Medeniyeti, Doutan Gnmze, yayna
haz. Ahmet Fidan, ev. Ahmet Fidan-Hasan Mente, Birleik Datm Kitabevi,
Ankara 1991, I, 107, 207.
257- Muallim Nc, Esm, Mahmd Bey Matbaas, stanbul 1308, s. 61, 67,
422-423.

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------39

258- _______, Arap Edebiyatnda Deyimler ve Ataszleri-Snihtl-Arab,


haz. mer Hakan zalp, 3. bask, Yeni Zamanlar Yaynevi, stanbul 2002, s. 50-52,
89-90, 109-111, 251-252, 256-257, 286-289, 321, 375-378.
259- _______, Osmanl airleri, 2. bask, Mill Eitim Bakanl Yay.,
stanbul 2004, s. 193.
260- Muhammed b. Turtu, Sircul-Mlk, Siyaset Ahlk ve lkelerine
Dair, yayna haz. Said Aykut, nsan Yay., stanbul 1995, s. 207.
261- Muhammed Essad Bey, Hazreti Muhammed, ev. Hseyin Avni, nsel
Kitabevi, stanbul 1959, s. 21-24.
262- Muhyiddn Mekk, Uneyze-Be Perdelik Tarih Piyes, Evkf- slmiye
Matbaas, stanbul 1335, 80+2 s. [Manzum, mrulkaysn sevgilisi Uneyze
hakknda].
263- Mustafa Remz, Antakyal, Nfzl-Lisn ve Ukdl-Hisn, inceleme
ve notlarla nr. Mehmet Yavuz, antay Kitabevi, stanbul 2001, tr. yer.
264- el-Mberred, Ebl-Abbs, Kitbl-Kmil, stanbul 1286, tr. yer.
265- el-Meddib, el-Ksm b. Muhammed b. Sad, Dekikut-Tasrf, nr.
Ahmed Nc el-Kays-Htim Slih ed-Dmin-Hseyin Tural, Matbtl-Mecmaillm el-Irk, Badat 1407/1987, tr. yer.
266- [Nmk ] Keml, Tahrb-i Harbt, Matbaa-i Ebzziy, Kostantniyye
1303, s. 8, 9, 10-11 (dipnot), 27, 44.
267- Nar, Ali, ada Arap Edebiyatndan 33 air, slm Edebiyat Yay.,
stanbul 2004, s. 13.
268- en-Nedv, Ebul-Hasan Ali, Rahmet Peygamberi, Trkesi: Abdlkerim
zaydn, 3. bask, z Yaynclk, stanbul 2004, s. 39-40, 76, 324.
269- en-Neysabr, Ebul-Ksm, Akll Deliler Kitab, Trkesi: Yahya Atak,
le Yay., stanbul 2002, s. 31, 33, 37, 39, 41, 56-58, 199.
270- Nutku, zdemir, Tarihimizden Kltr Manzaralar, Kabalc Yay.,
stanbul 1995, s. 115.
271- _______, Meddahlk ve Meddah Hikyeleri [2. bask], Atatrk Kltr
Merkezi Yay., Ankara 1997, s. 7, 12, 13, 82, 83, 142.
272- Oki, M.Tayyib, Baz Hadis Meseleleri zerinde Tetkikler, Ankara niv.
lhiyat Fak. Yay., stanbul 1959, s. 37, 69 (dipnot 8).
273- _______, Kurn- Kerimin slb ve Krati, Ankara niv. lhiyat Fak.
Yay., Ankara 1963, s. 3.

Prof. Dr. Sleyman TLC----------------------------------------------------------------40

274- Okuyucu, Cihan, Divan Edebiyat Estetii, L&M Yay., stanbul 2004, s.
182.
275- OLeary, De Lacy, slm Dncesi ve Tarihteki Yeri, ev. Hseyin
Yurdaydn-Yaar Kutluay, 2. bask, Ankara niv. lhiyat Fak. Yay., Ankara 1971, s.
116.
276- Olgun, Tahir-l-Mevlev, Mslmanln Medeniyete Hizmetleri, sad.
Abdullah Sert, Bahar Yay., stanbul 1974, I, 85-86, 99, 107.
277- Onat, Naim Hazm, Arapann Trk Diliyle Kuruluu I, TDK Yay.,
Ankara 1944, s. 18, 21, 29.
278- Onay, Ahmet Talt, Eski Trk Edebiyatnda Mazmunlar ve zah, haz.
Cemal Kurnaz, 4. bask, Aka Yay., Ankara 2000, s. 469.
279- zbalk, M. Reit, Arap Dilinde Zaman Asndan Fiiller, Anadolu
Matbaaclk, zmir 1996, s. XIX, XX, 42-43, 56, 59, 137, 151, 177, 180, 184.
280- _______, Arap Gramerinde Kurn ve Hadisle stihad, Tibyan Yay.,
zmir 2001, tr. yer.
281- _______, Asr- Saadet ve Rid Halifeler Dneminde Hitbet, Yeni
Akademi Yay., zmir 2005, s. 28.
282- zcan, Hanifi, Mturdde Bilgi Problemi, Marmara niv. lhiyat Fak.
Vakf Yay., stanbul 1993, s. 12-15.
283- zsoy, mer, Snnetullah, Bir Kuran fadesinin Kavramsallamas,
Fecr Yay., Ankara 1994, s. 101 (dipnot 60).
284- ztrk, Levent, Asr- Saadetten Hal Seferlerine Kadar slm
Toplumunda Hristiyanlar, z Yaynclk, stanbul 1998, s. 161, 466.
285- ztrk, Mustafa, Kuran Dili ve Retorii, Kitbiyt [Yay.], Ankara 2002,
s. 82, 83, 148.
286- _______, Kurann Mutezil Yorumu-Eb Mslim el-sfahn rnei-,
Ankara Okulu Yay., Ankara 2004, s. 173.
287- _______, Kuran Kendi Tarihinde Okumak-Tefsirde Anakronizme Ret
Yazlar-, Ankara Okulu Yay., Ankara 2004, s. 215.
288- _______, Tefsir Tarihi Aratrmalar, Ankara Okulu Yay., Ankara 2005,
s. 324.
289- Pakaln, Mehmet Zeki, Osmanl Tarih Deyimleri ve Terimleri Szl
II, Mill Eitim Basmevi, stanbul 1953, s. 207 (Kaside mad.).

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------41

290- Pala, skender, Ansiklopedik Divn iiri Szl, tken Neriyat A..,
stanbul 2000, s. 231 (kasde mad.), s. 288-289 (Muallakats-seba mad.) ve tr.
yer.
291- _______, Divan Edebiyat, 7. bask, Kap Yay., stanbul 2005, s. 53-54.
292- Pamuku, Ekrem, Badatta lk Trkler, Kltr Bakanl Yay., Ankara
1994, s.6.
293- Pekolcay, Necl, slm Trk Edebiyat Tarihi I, Kitabevi Yay., stanbul
1994, s. 341.
294- Rafsancan, Haim, v.dr., slm ncesi Chiliyye ve Gnmzde Din
Gerei, trc. Hasan ifti-Nimet Yldrm, htar Yaynclk, Erzurum, ts., s. 19.
295- er-Rakk, Ebl-Ksm Ubeydullh b. Al, el-Kavf, nr. Rebha
elebi, Anadolu Matbaaclk, zmir 1998, s. 3, 5-6, 8, 9, 10, 11, 13, 14-15, 18, 20, 2223, 24, 25, 26, 27, 29-30.
296- er-Rz, Fahruddn, Tefsr-i Kebr-Mefthul-Gayb, I-XXIII, trc. Suat
Yldrm v.dr., Aka Yay., Ankara 1988-1995, tr. yer.
297- _______,Nihyetl-cz f Diryetil-cz, nr. Nasrullah
Hacmftolu, Dru Sdr, Beyrut 1424/2004, s. 79, 108, 118, 129, 134, 135, 145,
146-147, 172, 173-174, 177, 221.
298- er-Rz, Muhammed b. Eb Bekr, Tefsru Garbil-Kurnil-Azm, nr.
Hseyin Elmal, Trkiye Diyanet Vakf Yay., Ankara 1997, tr. yer.
299- Rescher, O., Arap Edebiyat, Drlfnn Ders Notlar, stanbul 1928,
tr. yer.
300- Rodinson, Maxime, Hazreti Muhammed, ev. Attila Tokatl, Gebe
Yay., stanbul, ts., s. 39.
301- Rosenthal, Erwin I.J., Ortaada slm Siyaset Dncesi, Trkesi:
Ali aksu, z Yaynclk, stanbul 1996, s. 277 (dipnot 44).
302- Rosenthal, Franz, Erken slmda Mizah, Trkesi: Ahmet Arslan, ris
Yaynclk, stanbul 1997, s. 175.
303- _______, Bilginin Zaferi, slm Dncesinde Bilgi Kavram, ev. Lami
Gngren, Da Yaynclk, stanbul 2004, s. 28-32.
304- Safvet Senh, Kuranda Edeb Veche, Nil Yay., zmir 1989, s. 28, 30,
58.
305- Sancak, Yusuf, Hz. Peygamber Devrinde iir, afak Yay., Erzurum
1999, s. 37, 38, 306-310 ve tr. yer.

Prof. Dr. Sleyman TLC----------------------------------------------------------------42

306- Sarck, Murat, nan ve Zihniyet Olarak Cahiliye, Tura Ofset, Isparta
1998, s. 5 (dipnot 23), 6, 7, 8, 9, 12, 15, 41, 126.
307- _______, slm ncesi Dnem Cahiliye Kltr, Faklte Kitabevi,
Isparta 2002, s. 17-18, 19, 20, 21, 27-36, 49-50, 56, 58-60, 101-110, 111, 114, 116,
137, 138-139, 140, 141, 142-143, 144-145, 146, 147-148, 159-160, 182, 265-266,
294-295, 303-304.
308- Saram, brahim, Hz. Muhammed ve Evrensel Mesaj, 2. bask,
Diyanet leri Bakanl Yay., Ankara 2004, s. 43, 328-329.
309- Sava, Rza, Hz. Muhammed (s.a.v.) Devrinde Kadn, Ravza Yay.,
stanbul [1991], s. 25, 27.
310- Savran, Ahmet, 19. Yy. Osmanl Dneminde Yeni Arap Edebiyat,
Atatrk niv. Fen-Edebiyat Fak. Yay., Erzurum 1991, s. 56, 82, 96, 113, 171.
311- _______, Abbas Edebiyatnda Sller ve Eb Bekr es-Sl, 2. bask,
Atatrk niv. Fen-Edebiyat Fak. Yay., Erzurum 1995, s. 22, 23, 71 (dipnot), 98, 132,
142, 168, 170, 172, 180, 188.
312- es-Selib, Eb Mansr, Hkmdarlk Sanat (dbul-Mulk), ev.
Said Aykut, nsan Yay., stanbul 1997, s. 175, 191, 244, 253.
313- Semh Eb Muul, Kurann Dilleri, Kuranda Arapa Olmayan
Kelimeler, ev. Muammer Erba, nsan Yay., stanbul 2003, s. 8, 14, 15, 16 dipnot
18), 18, 19, 20, 41-55, 97.
314- Sezgin, M. Fuad, Buhrnin Kaynaklar Hakknda Aratrmalar, 2.
bask, Kitbiyt [Yay.], Ankara 2001, s. 29.
315- _______, GAS (:Geschichte des Arabischen Schrifttums), E.J.Brill,
Leiden 1975, II, 46-53, 109-132.
316- Sret Ansiklopedisi, haz. Afzalur Rahman, nklb Yay., stanbul 2003,
I, 475; IV, 449-450; V, 204, 406.
317- es-Sivs, emseddin, Halll-Mekid erhul-Kavid, inceleme ve
notlarla nr. Ahmet Turan Arslan, stanbul 1993, s. 28, 32, 39, 75, 97 (dipnot 1), 107,
115, 138, 140, 153, 197.
318- Soysald, H. Mehmet, Kurn Semantii Asndan nanla lgili Temel
Kavramlar, alayan Yay., zmir 1997, s. 103, 104-106, 126, 178-179, 181, 182,
184-185, 203, 210, 212.
319- _______, Kurnda Kavram Aratrmalar, Ylmaz Ofset Matbaaclk,
Elaz 1998, s. 96-97, 105-106, 121, 131, 132-133, 156, 157.

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------43

320- Snmezsoy, Selahattin, Kurn ve Oryantalistler, Fecr Yay., Ankara


1998, s. 224, 225.
321- Sylemez, M. Mahfuz, Bedevlikten Hadarlie Kfe, Ankara Okulu
Yay., Ankara 2001, s. 176, 265.
322- Suru, Salih, Kinatn Efendisi Peygamberimizin Hayat, Feza
Gazetecilik A.., stanbul 1998, I, 129; II, 342, 344.
323- Susa, Dr. Ahmet, Tarihte Araplar ve Yahudiler, Arapadan ev. D.
Ahsen Batur, Selenge Yay., stanbul 2005, s. 129, 168.
324- Sln, Murat, Kurn- Kerim Asndan man-Amel likisi, Ensar
Neriyat, stanbul 2005, s. 56, 57.
325- Ssl, Azmi, Dil ve Tarih-Corafya Fakltesinin 50 Yllk Tarihi, Ankara
niv. Dil ve Tarih-Corafya Fak. Yay., Ankara 1986, s. 268.
326- es-Syt, Cellddn, el-ktirh f lmi Uslin-Nahv, nr. Ahmet Subhi
Furat, stanbul niv. Edebiyat Fak. Yay., stanbul 1975-1978, nairin Trke
nsz, s. 19-20, 27; metin, s. 15, 29, 57, 103.
327- ehbenderzde Filibeli Ahmed Hilmi, slm Tarihi, notlar ve edisyon:
Cem Zorlu, Anka Yay., stanbul 2005, s. 97, 119.
328- emseddin Sm, Kmsl-Alm, Mihran Matbaas, stanbul 13061316/1889-1898, II, 995, 1035-1036; III, 1910; IV, 2434, 3010, 3118; V, 3221, 32233224, 3986; VI, 4532-4533.
329- _______, Medeniyyet-i slmiyye, haz. Remzi Demir, Gndoan Yay.,
Ankara 1996, s. 94.
330- ener, H. brahim, Kaside-i Brde, Kaside-i Bre ve Su Kasidesi
(Metin-Mukayese-Tahlil), rfan Kltr Eitim Dernei Yay., zmir 1995, s. 8, 27, 30.
331- een, Ramazan, bn Fazln Seyahatnmesi33, Bedir Yaynevi,
stanbul 1995, s. 190.
332- _______ , v. dr., Catalogue of Manuscripts in the Kprl Library,
IRCICA, stanbul 1406/1986, II, 67 (nr. 1314), 75-76 (nr. 1328), 196 (nr. 1559/4-6),
387 (nr. 1627/8-14).
333- evk Eb Hall, slm ve Dnya Medeniyetleri Tarihi, ev. Atik AydnAbdulhadi Timurta, Bilge Adam Yay., stanbul 2005, s. 395.
33

Bu eserin ilk basksnn (Bedir Yaynevi, stanbul 1975) tarafmzdan bir tantm iin bk. Trk
Kltr, XVI/184 (ubat 1978), s. 256.

Prof. Dr. Sleyman TLC----------------------------------------------------------------44

334- ibl, mam-, Cinlerin Esrar, trc. Muhammed Ferd; ilve, tashh ve
notlar: Selim Durul, Be Yay., stanbul 1979, s. 61.
335- ulul, Kasm, Kfiyecide Tarih Usl (el-Muhtasar f lmit-Tarih), nsan
Yay., stanbul 2003, s. 133.
336- Th Hseyin, Chiliye iiri zerine, ev. ve notlandran: aban
Karata, Ankara Okulu Yay., Ankara 2003, s. 29, 30, 32, 33, 37, 38, 40, 50, 55, 79,
93, 97, 102, 115, 132-151, 152-153, 154, 155, 156, 157, 159-178.
337- Tahirl-Mevlevi, Edebiyat Lgat, nere haz. Keml Edib Krkolu,
Enderun Kitabevi, stanbul 1973, s. 86.
338- Taneri, Aydn, Trk Kavramnn Gelimesi, Ne Mutlu Trkm Diyene,
Ankara niv.Trk nklp Tarihi Enst., Ankara 1983, s. 227.
339- Tansel, Fevziye Abdullah, Mehmed kif Ersoy: Hayt ve Eserleri, 2.
bask, rfan Yaynevi, stanbul 1973, s. 55, 87.
340- Takprzde Ahmed, Mevztl-Ulm, trc. Kemleddn Mehmed,
kdm Matbaas, Dersadet 1313, I, 280-281.
341- et-Taylis, Kitbl-Mksere indel-Mzkere, nr. Muhammed b.
Tvt et-Tanc, arkiyat Mecmuas, I (1956)in ilvesi, s. 30-31, 33.
342- et-Teftzn, Sadddn, el-Mutavvel alet-Telhs, Matbaa-i mire,
stanbul 1286, tr. yer.
343- _______, Muhtasarl-Men, ler Matbaas, stanbul 1974, tr. yer.
344- Topalolu, Bekir, slm Tarihinden Yapraklar, Nesil Yay., stanbul
1982, s. 144, 146.
345- Tugay, Esad Fuad, Allahn Kulu ve Resul Muhammed, ev. Ali
Kemali Akst, stanbul 1950, tr. yer.
346- et-Tuhfetl-Behiyye vet-Turfet-ehiyye, Matbaatl-Cevib,
stanbul 1302, tr. yer.
347- Tural, Hseyin, Arap Dilinde Add (Zt Anlaml Kelimeler Lugat),
Baslmam alma, Erzurum 1994, s. 22, 33, 39, 43, 48, 51, 61, 63, 70, 74, 83, 84,
85, 91, 115, 118, 119, 124, 128.
348- _______, Arap Edebiyatnda Arz, Baslmam alma, Erzurum
2006, tr. yer.
349- _______, Arap Edebiyatnda Edeb Sanatlar (Belgat), Baslmam
alma, Erzurum 2006, tr. yer.

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------45

350- Turgut, Ali, Tefsir Usl ve Kaynaklar, M.. lhiyat Fak. Vakf Yay.,
stanbul 1991, s. 16, 173-174.
351- Tlc, Sleyman, Chiliyye a Arap Edebiyat Tarihi, Baslmam
alma, Osmaniye 1972, tr. yer.
352- Trek, A[hmed] [hsan], bn Mukbil Divan; Hayat, ahsiyeti ve iiri
Hakknda Bir Aratrma le, Atatrk niv. Yay., Fen-Edebiyat Fak.-Aratrma Serisi,
Ankara 1967, s. 27 (dipnot 8), 30, 31.
353- Trkiye Yazmalar Toplu Katalou, Burdur II, haz. Dursun Kaya-Niyazi
nver-E. Selma Kutlu v.dr., T.C. Kltr Bakanl Mill Ktphane Bakanl Yay.,
Ankara 2000, s. 1189 (nr. 2129).
354- Tzner, Abdullah tf, Siyretnneb, 3. bask, Ahmet Sait Matbaas,
stanbul 1973, s. 16, 20, 22-25, 109.
355- Uluda, Sleyman, slm Asndan Mzik ve Sem, Kabalc Yaynevi,
stanbul 2004, s. 91.
356- Uzun, Taceddin, Tercme Sanat ve Arapadan Trkeye Nasl
Tercme Yaplr?, Uysal Kitabevi, Konya 1995, s. 37, 41-42, 89.
357- _______, Hz. Peygamberin Belgat, Konya 1996, s. 38, 69, 71-72.
358- _______, Arap Dilinde Meseller (Ataszleri), Konya 1996, s. 42.
359- ok, Bahriye, slmdan Dnenler ve Yalanc Peygamberler, Ankara
niv. lhiyat Fak. Yay., Ankara 1967, s. 11, 15.
360- lken, Hilmi Ziya, Trkiyede ada Dnce Tarihi, lken Yay.,
stanbul 1999, s. 398.
361- rn, Ahmet Kzm, Arapa Hikmetli Szler, Arapa-Trke, Esr
Yay., Konya 1998, s. VI.
362- _______, 1868-1932 Msrda Trk Bir air: Ahmet evki, Kakns Yay.,
stanbul 2002, s. 37, 53, 71, 105.
363- _______, Necip Mahfuz ve Toplumcu, Gereki Romanlar, izgi
Kitabevi Yay., Konya 2002, s. 128.
364- Watt, W.Montgomery, Hz. Muhammed Mekkede, ev. M. Rami AyasAzmi Yksel, Ankara niv. lhiyat Fak. Yay., Ankara 1986, s. 28.
365- Yalar, Mehmet, el-Hatb el-Kazvn ve Belgat lmindeki Yeri, Furkan
Ofset, Bursa 1998, s. 204-205, 241, 242, 270, 274.
366- _______, Modern Arap iiri, Arasta Yay., Bursa 2003, s. 12, 18, 196.

Prof. Dr. Sleyman TLC----------------------------------------------------------------46

367- Yalszuanlar, Sadk, Unsurul-Belata likin Notlar, Gelenek


Yaynclk, stanbul 2004, s. 132-133, 134, 137.
368- Yank, Nevzat H., Arap iirinde Tasvir (Chiliye-Abbsler), Atatrk
niv. Fen-Edebiyat Fak. Yay., Erzurum 1995, tr. yer.
369- _______, bn Zeydn, Hayat, Edeb Kiilii ve Eserleri, [Atatrk niv.]
Fen-Edebiyat Fak. Yay., Erzurum 2000, s. 24.
370- Yardm, Ali, zmir Mill Ktphanesi Yazma Eserler Katalou II, zmir
Mill Ktphane Vakf, zmir 1994, s. 35 (nr. 861/4), s. 37 (nr. 861/1).
371- Yaar, slm-Alsan, Nebil Fzl, Mukaddes Emanetler, Yeni Asya Yay.,
stanbul 1985, s. 18, 20.
372- Yavuz, mer Faruk, Kurn ve Kymet, Marifet Yay., stanbul 1997, s.
36, 37-38, 48, 49, 50, 52, 55, 60.
373- Yazc, Hseyin, G Edebiyat, Douyu Batya Tayanlar, Kakns
Yay., stanbul 2002, s. 299, 347.
374- Yazc, Numan, Arapa-Trke/Trke-Arapa Ataszleri ve Deyimler,
Rabet Yay., stanbul 2003, s. 37-38, 116, 213, 214, 201, 400.
375- Yazr, Hamdi, Hak Dini Kuran Dili, Trke Tefsir, I-IX, Eser Neriyat
ve Datm, stanbul 1982, tr. yer.
376- Yein, Abdullah, v.dr., Osmanlca Trke Ansiklopedik Byk Lgat,
TRDAV Basm Yaym Ltd. ti., stanbul 1981, s. 1403-1404.
377- Yeniterzi, Emine, Dvan iirinde Nat, Trkiye Diyanet Vakf Yay.,
Ankara 1993, s. 3, 4-5, 6, 11.
378- Yeti, Kzm, lmnn 100. Yldnm Mnasebetiyle Nmk
Kemalin Trk Dili ve Edebiyat zerine Grleri ve Yazlar, stanbul niv. Edebiyat
Fak. Yay., stanbul 1989, s. XLVII, 70, 71, 79, 86, 88, 139, 226, 229, 279, 288, 289,
323, 327, 337, 338, 439, 517.
379- _______, Mehmet kifin Sanat-Edebiyat ve Fikir Dnyasndan
izgiler, Atatrk Kltr Merkezi Yay., Ankara 1992, s. 47.
380- Yldrm, Cell, slm-Trk Tarihinin Altn Sahifeleri, 2. bask, kbal
Yay., Ankara, ts., s. 76-80, 119.
381- Yldrm, Kadri, Kadn irler ve iirleri (Chiliye Dnemi), antay
[Yay.], stanbul 2003, tr. yer.
382- _______, Szckbilim, Irmak Ofset ve Tipo Matbaaclk, Diyarbakr
2003, s. 195, 197, 198, 207, 219, 220, 224.

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------47

383- _______, Arap Dili Morfolojisinde Kelime Retorii, Furkan Matbaaclk,


Diyarbakr 2005, s. 51, 52-53, 65, 67, 99, 100-101, 105.
384- Yldz, Hakk Dursun, slmiyet ve Trkler, stanbul niv. Edebiyat Fak.
Yay., stanbul 1976, s. 4.
385- Ylmaz, brahim, Arap iir Sanatnda Recez ve Urcze, EKEV Yay.,
Erzurum 2002, s. 27, 35-36, 38-39, 40, 59, 61, 67, 142.
386- _______, mam finin Dvn, Baslmam alma, Erzurum 2004,
s. 5, 45, 126.
387- Ylmaz, Nedim, czl-Kurn, Fatih Yaynevi Matbaas, stanbul 1984,
s. 79-80.
388- Yrkn, Yusuf Ziya, Hazret-i Muhammedin Doumundan lmne
Kadar slm Dini Tarihi, notlarla yayma haz. Trkn Turgut, Kltr Bakanl Yay.,
Ankara 2001, s. 17-18, 24, 76, 78.
389- Ycel, rfan, slmn Douu, Yce Peygamberimiz Hz. Muhammed
(s.a.)in Hayat, Diyanet leri Bakanl Yay., Ankara 1982, s. 16.
390- Yzenda, Ahmet, Hitabet Dersleri, Diyanet leri Bakanl Yay.,
Ankara 1964, s. 11.
391- Zbinden, Ernst, slmda ve Eski Ortadouda Cin ve Ruh nanlar, trc.
Ekrem Sarkolu, Yeni Ufuklar Neriyat [Samsun 1994], s. 95-96.
392- ez-Zebd, Zeynd-dn Ahmed, Sahh-i Buhr Muhtasar Tecrd-i
Sarh Tercemesi ve erhi, trc. ve erh: Ahmed Nam-Kmil Miras, 7. bask, Diyanet
leri Bakanl Yay., Ankara 1983, I, Muk., s. 33; II, 395; III, 246; IV, 22, 27, 395; V,
151; X, 38-39; XII, 155.
393- Zebhullh-i Saf, ran Edebiyat Tarihi I, ev. Hasan Almaz, Nsha
Yay., Ankara 2002, s. 22.
394- ez-Zeccc, Abdurrahmn b. shk, Lmlar Kitab, Kitbul-Lmt, ev.
ve yayna haz. Ahmet Yksel, Ett Yay., Samsun 2005, s. 86-87, 88, 91, 99, 103104, 106 (dipnot 151), 118, 123, 137 (dipnot 255), 148, 149, 166, 167.
395- Zengin, Zeki Salih, II. Merutiyette Medreseler ve Din Eitimi, Aka
Yay., Ankara 2002, s. 108, 136, 141.
396- Zeynelbidn, Kasde-i Bnet Sud, Ahmed Kmil ve erki Matbaas,
stanbul 1928, s. 7-8, 13.
397- Ziya Paa, Harbt, I-II, Matbaa-i mire, stanbul 1291-1292, I, 214233; II, 411, 422, 437-438, 455, 456, 459, 488, 492, 495, 500.

Prof. Dr. Sleyman TLC----------------------------------------------------------------48

V- Muallakt ve airleri Hakknda Yazlm Makaleler, Maddeler


1- Abd bin Abras, AB, I, 41.
2- Abid bin el-Abras, BL, I, 40.
3- Ahmed Nam [Babanzde], Anterenin Hamsiyytndan, Servet-i
Fnn, c. 16, sy. 409 (24 Knn-i Evvel 1314), s. 298.
4- _______, Antere mi Hamsiyyt m?, Servet-i Fnn, c. 16, sy. 411
(14 Knn-i Sn 1314), s. 327.
5- Alkame bin Abade, AB, I, 400.
6- Alkame bin Abade, BL, I, 396.
7- Amr bin Kulsum, ML, I, 474.
8- Amr bin Kulsum, AB, II, 13.
9- Amr bin Kulsm, BL, II, 557-558.
10- Amr bin Klsm, TA, II, 389.
11- Anter hikyesi, BL, II, 675.
12- Anter veya Antar hikyesi, ML, I, 565.
13- Antere, AB, II, 153.
14- Antere bin eddad, ML, I, 565.
15- Antere bin eddat, BL, II, 675.
16- Antere Hikyesi, AB, II, 153.
17- Aslan, A. Turan, Muallaka irlerinden Lebd b. Raba ve Muallkas,
lim ve Sanat, sy. 21 (Eyll-Ekim 1988), s. 43-46.
18- Aa, ML, I, 773.
19- Aa, BL, II, 920.
20- A, AB, II, 456.
21- A, TA, IV, 40.
22- Ate, Ahmed, an-Nbia ad-Dubyn, Hayat ve Eseri Hakknda
Aratrmalar, arkiyat Mecmuas, I (1956), s. 1-36; II (1957), s. 11-40; III (1959), s.
91-124.
23- _______, Nbiga Zbyn, A, IX, 7-13.
24- Beeston, A.F.L., Muallakt, ev. Sleyman Tlc, Atatrk
niversitesi slm limler Fakltesi Dergisi, sy. 3 (1979), s. 419-427.
25- Brockelmann, [C.], Antere, A, I, 463.
26- _______, Lebd, A, VII, 28-29.

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------49

27- Ceviz, Nurettin, Muallaka airlerinin iirinde At Tasviri, EKEV


Akademi Dergisi, c. III, sy. 1 (Bahar 2001), s. 265-278.
28- Ceylan, Yasin, Zheyrin iirinde Ahlk Deerler, Yeni mit, yl: 7, sy.
26 (Ekim-Kasm-Aralk 1994), s. 18-23.
29- elebi, Muharrem, Amr b. Klsm, DA, III, 85-86.
30- etin, Nihad M., Tarafa, A, XI, 765-768.
31- _______, Zheyr, A, XIII, 639-642.
32- Dorul, mer Rza, A, slm-Trk Ansiklopedisi, stanbul
1359/1940, I, 585-586.
33- Haffner, A., Abd, A, I, 110.
34- _______, Amr, A, I, 413-414.
35- _______, A, A, I, 694-695.
36- Haris bin Hillize, AB, X, 395.
37- Haris bin Hillize, ML, V, 617.
38- Haris bin Hillize el-Yekuri, BL, X, 5037.
39- Hartmann, M., Anter, A, I, 462-463.
40- Heller, Bernhard, Sret-i Anter, A, X, 703-707.
41- Huart, Cl., mrlkays, A, V/2, 987-989.
42- mrilkays, ev. smet Zeki Eyubolu, Dou Bat, yl: 7, sy. 26 (ubat,
Mart, Nisan 2004), s. 193-197 [mrulkays Muallakasnn manzum evirisi].
43- mrul-Kays, Yeni Hayat Ansiklopedisi, Doan Karde Yay., stanbul,
ts., III, 1674.
44- mrul-Kays, AB, XI, 540.
45- mrl-Kays, ML, VI, 296.
46- mrl-Kays, TA, XX, 116.
47- mrlkays, BL, XI, 5666-5667.
48- Karaarslan, Nasuhi nal, Hris b. Hillize, DA, XVI, 196-197.
49- Kister, M.J., Yedi Kaside Muallaktn Derlenmesi zerine Baz
Mlhazalar, ev. Ali Aksu, STEM, yl: 2, sy. 4 (2004), s. 257-265 [Bu eviride,
bazlar ciddi olmak zere, eitli eviri ve yazm hatalar vardr. Bu nedenle ihtiyatla
kullanlmaldr].
50- Koak, nci, Zuhayr b. Ab Sulmnn iirlerindeki Baz Ataszleri ve
Hikmetli Beyitleri, DTCFD, XXVIII/3-4 (Temmuz-Aralk 1970), s. 233-237.

Prof. Dr. Sleyman TLC----------------------------------------------------------------50

51- _______, Muallakalarda Oyun, DTCFD, XXVIII/3-4 (Temmuz-Aralk


1970), s. 333-337.
52- _______, Muallakalardaki Baz Yabanc Szckler, Dou Dilleri, c. II,
sy. 3 (1977), s. 185-194.
53- Lebd, AB, XIV, 352.
54- Lebd, TA, XXII, 501.
55- Lebid bin Rebia, BL, XIV, 7401.
56- Lebid bin Rebia, ML, VII, 855.
57- Mehmet Fehm, Hris bin Hllize ve Muallakas, Osmanlcadan
sadeletiren ve yayna haz. Faruk Bozgz, Dicle niversitesi lhiyat Fakltesi
Dergisi, V/1 (2003), s. 79-99.
58- Muallaka, Trk Dili ve Edebiyat Ansiklopedisi, Dergh Yay., stanbul
1986 , VI, 402-403.
59- Muallakat, ML, IX, 17.
60- Muallakats-Seba, AB, XVI, 268-269.
61- Muallakat s-seba, BL, XVI, 8337.
62- Muhtar, Ceml, mrulkays, Dou Dilleri, c. I, sy. 2 (1966), s. 177-193.
63- _______, Antere, DA, III, 237.
64- _______, Antere Kssas, DA, III, 237-238.
65- Nabiga, AB, XVI, 372.
66- Nabiga Zbyani, BL, XVI, 8503.
67- Nabiga Zbyn, ML, IX, 192.
68- zdemir, Sevim, Yedi Ask-Arap Edebiyatnn Harikalar, Tabula Rasa,
yl: 4, sy. 12 (Eyll-Aralk 2004), s. 219-221 [Tantma].
69- Parmakszolu, ., Nbiga, TA, XXV, 59.
70- Sarm, brahim, Muallakt- Seba, mil slm Ansiklopedisi, genel
ynetim ve redaksiyon: Ahmed Araka, mil Yaynevi, stanbul 1991, IV, 221-222.
71- Savran, Ahmet, mrulkays b. Hucr, DA, XXII, 237-238.
72- Seligsohn, M., Alkame, A, I, 360.
73- Tarafa, AB, XX, 399.
74- Tarafa Amr bin Abd, ML, XI, 892.
75- Tarafa bin el-Abd [el-Bekr], BL, XXII, 11238.
76- Tlc, Sleyman, Lebd, Diyanet Dergisi, sy. 98-99 (TemmuzAustos 1970), s. 231-234.

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------51

77- _______, Muallaktta Nesb , stanbul niversitesi Edebiyat


Fakltesi Trk Dili ve Edebiyat Dergisi, XXIV-XXV (1980-1986), s. 429-440.
78- _______, Muallakt, erh ve Basklar, Tercmeleri, Atatrk
niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, sy. 6 (1986), s. 253-266.
79- _______, Byk Arap airi Zuheyr b. Eb Sulm ve Tercme-i Hli le
lgili Kaynak ve Tetkiklerin Tenkidi ve Deerlendirilmesi, Atatrk niversitesi lhiyat
Fakltesi Dergisi, sy. 8 (1988), s. 165-181.
80- _______, Chiliye Devri irlerinden Zuheyrin Din nanc ve
iirlerinde Din zler, Diyanet Dergisi, c. 25, sy. 2 (Nisan-Mays-Haziran 1989), s. 312.
81- _______, A, Meymn b. Kays, DA, III, 544-545.
82- _______, Byk Bir slm iri: Lebd, Atatrk niversitesi lhiyat
Fakltesi Dergisi, sy. 10 (1991), s. 173-180.
83- _______, Bir Hakm ve Hanf air: Zuheyr b. Eb Sulm, slm
Edebiyat, sy. 23 (Ocak-ubat-Mart 1994), s. 36-38.
84- _______, Muallaka airlerinden: Antere, EKEV Akademi Dergisi, c. 1,
sy. 4 (Mays 1999), s. 15-22; Prof. Dr. Nihad M. etine Armaan, stanbul niv.
Edebiyat Fak. Yay., stanbul 1999, s. 221-230.
85- _______, Muallaka airlerinden: Amr b. Kulsm, Atatrk niversitesi
lhiyat Fakltesi Dergisi, sy. 16 (2001), s. 81-96.
86- _______, Lebd b. Reba, DA, XXVII, 121-122.
87- _______, Muallakt, DA, XXX, 310-312.
88- _______, Nbiga ez-Zbyn, DA, XXXI [Baskda].
89- Uzun, Taceddin, Alkame b. Abede, DA, II, 466-467.
90- [Yaltkaya], erefeddn, Arab Edebiyt, Bilgi Mecmuas, yl: 1, c. 1,
sy. 4 (ubat 1329), s. 364- 397; sad. Nevin Karabela, Nsha arkiyat Aratrmalar
Dergisi, III/9 (Bahar 2003), s. 129-144.
91- _______, Yedi Askdan: mr-el-Kays ve Asks, Tercme, IV/19 (19
Mays 1943), s. 6-11.
92- Yldz, Musa, Yedi Ask-Arap Edebiyatnn Harikalar, EKEV Akademi
Dergisi, yl: 8, sy. 21 (Gz 2004), s. 361-362 [Tantma].
93- Ylmaz, brahim, A ve Kasde-i Dliyye, Atatrk niversitesi lhiyat
Fakltesi Dergisi, sy. 14 (1999), s. 245-268.

Prof. Dr. Sleyman TLC----------------------------------------------------------------52

94- _______, Arap iiri ve Hikyecilik-Antere rnei, Atatrk niversitesi


lhiyat Fakltesi Dergisi, sy. 15 (2001), s. 249-266.
95- Yksel, Azmi, Abd b. Ebras, DA, I, 308-309.
96- Zheyr, AB, XXII, 623.
97- Zheyr bin Ebi Sulma Rabia, ML, XII, 957.
98- Zheyr bin Ebi-Slma, BL, XXIV, 12779.
VI- Muallakt ve airlerinden Bahseden Makaleler, Maddeler
1- Akgz, Halil, Kuranda Trke Kelime Var m?, Trkenin Dnya
Dillerine Etkisi, yayna haz. Gnay Karaaa, Aka Yay., Ankara 2004, s. 41, 60.
2- Ahmed Nam [Babanzde], Semevelin Bir Fahriyesi, Servet-i Fnn, c.
16, sy. 392 (13 Eyll 1314), s. 23.
3- Akn, mer Faruk, emseddin Sm, A, XI, 415.
4- Algl, Hseyin, Gatafn (Ben Gatafn), DA, XIII, 400.
5- Altnta, Ramazan, Cahiliye Arap Toplumunda Kadn, Diyanet lm
Dergi, c. 37, sy. 1 (Ocak-ubat-Mart 2001), s. 66, 67, 68-69, 70.
6- Arap Edebiyat, TA, III, 236.
7- Araplar (Arap Edebiyat), Hayat Ansiklopedisi, Hayat Yay., stanbul, ts.,
I, 244.
8- Arendonk, C.Van, Hammdrrviye, A, V/1, 194.
9- _______, Htim T, A, V/1, 371.
10- Arslan, Ahmet Turan, Asr- Sadet Arefesinde slm Edebiyata
Basamak Olan Arap Edebiyat, slm Edebiyat, sy. 1 (Mays 1988), s. 13.
11- _______, Asr Saadette Edebiyat, slm Edebiyat, sy. 3 (KasmAralk-Ocak 1988/89), s. 12.
12- Arui, Muhammed, Hersekli Mehmed Kmil Bey, DA, XVII, 235.
13- Aolu, Osman, Arap Dilinde art Kipi, Uluda niversitesi lhiyat
Fakltesi Dergisi, c. 4, sy. 4 (1992), s. 192.
14- k, Nevzat, el-Hemezn ve Makmt, Dokuz Eyll niversitesi
lhiyat Fakltesi Dergisi, I (1983), s. 79, 80.
15- _______, el-Hemeznnin Makmtnda ledii Kudye, Vaz, Tenkid,
Medh ve ctima Konular, Dokuz Eyll niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, III
(1986), s. 38, 39-40, 42.
16- Atalay, Orhan, Kuranda Sosyal Grup fade Eden Kavramlar, Atatrk
niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, sy. 16 (2001), s. 212.

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------53

17- Atasoy, Nurhan, Hrka-i Sadet, DA, XVII, 375.


18- Ate, Ahmed, Hassn, A, V/1, 344.
19-_______, orum ve Yozgat Ktphanelerinden Bz Mhim Arapa
Yazmalar, slm limleri Enstits Dergisi, I (1959), s. 63-64, 65-67.
20- _______, Arapa Yaz Dilinde Trke Kelimeler (X.Yzyla Kadar),
Reid Rahmeti Arat in, TKAE Yay., Ankara 1966, s. 27.
21- _______, Sr, A, X, 199, 200.
22- Athamina, Khalil, slm ncesi Arabistanda Kabile Krallar, ev. srafil
Balc-Celal Emanet, Ondokuz Mays niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, sy. 18-19
(2005), s. 195, 196, 197-198 (dipnot 15), 202-203, 204, 206, 207 (dipnot 76), 212
(dipnot 108).
23- Avc, Casim-entrk, Recep, Kabile, DA, XXIV, 31.
24- Aycan, rfan, slm Toplumunda Elence Sektrnn Ortaya k,
Ankara niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, XXXVIII (1998), s. 166, 177.
25- Ayta, Bedrettin, Abbas Devrinde Nesir ve al-Harr, DTCFD, XXXV/1
(1991), s. 4-5.
26- Badaw, M.M., Ahmad avk, ev. Azmi Yksel, DTCFD, XXXI/1-2
(1987), Cumhuriyetin 60. Yldnm Armaan, s. 481.
27- Bakrc, Selami, Arap iirinin ntikalinde Din ve Ahlk Deerler, EKEV
Akademi Dergisi, yl: 7, sy. 15 (Bahar 2003), s. 183.
28- Basset, Ren, Kab, A, VI, 5.
29- Baytop, Turhan-Bozkurt, Nebi, Misk, DA, XXX, 181, 182.
30- Benli, Mehmet Sami, Muhammed b. Habb, DA, XXX, 534.
31- Blachre, R.-etin, Nihad M., Zur-Rumme, A, XIII, 634.
32- Bozkurt, Nebi, ki, DA, XXI, 456.
33- _______, Lakap, DA, XXVII, 65.
34- Brockelmann, [C.], Alem, A, I, 299.
35- _______, Arabistan (Edebiyat), A, I, 525, 527.
36- Buhl, Fr., Hre, A, V/1, 537.
37- _______, Teym , A, XII/1, 224.
38- Bulut, Ali, Chiliye iirinde Baz Din Motifler, Ondokuz Mays
niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, sy. 18-19 (2005), s. 217, 218-223, 224-225,
226, 230-232, 233, 235.

Prof. Dr. Sleyman TLC----------------------------------------------------------------54

39- _______, Ynus b. Habb ve Nahivdeki Yntemi, Ondokuz Mays


niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, sy. 18-19 (2005), s. 250.
41- _______, Kuran Filolojisine Dair bn Abbsa Nisbet Edilen Eser,
Ondokuz Mays niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, sy. 20-21 (2005), s. 286, 287,
288, 289.
42- Caferolu, A., Tadeusz Kowalski, Edebiyat Fakltesi Trk Dili ve
Edebiyat Dergisi, III/3-4 (31 Mart 1949), s. 246, 247.
43- Cerraholu, smail, Kuran Kerim ve Hanfler, Ankara niversitesi
lhiyat Fakltesi Dergisi, XI (1963), s. 87.
44- _______, Hazret-i Peygamberin En Mhim Mucizesi Kurn- Kerim,
Diyanet Dergisi, c. 7, sy. 68-69 (Ocak-ubat 1968), s. 19.
45- _______, bn Hiam ve Sresindeki Garbul-Kurn, slm limleri
Enstits Dergisi, III (1977), s. 7, 8, 9, 11, 14, 15, 18, 19, 20, 21, 23, 24, 28.
46- Ceviz, Nurettin, Chiliye Dneminde Svari airler, EKEV Akademi
Dergisi, yl: 6, sy. 10 (K 2002), s. 177-178, 180-181, 186-190.
47- al, Necdet, Kuran Tm Feshat hlllerine Kapal mdr?, Atatrk
niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, sy. 18 (2002), s. 182.
48- amar, M.Edip, Diyarbakr l Halk Ktphanesinde Bulunan Yazma
Eserler (Arap Dili le lgili Olanlar), Dicle niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, III/2
(2001), s. 189, 190, 191.
49- _______, Arap Dilinde Talb , Dicle niversitesi lhiyat Fakltesi
Dergisi, IV/2 (2002), s. 98, 99.
50- _______, Belgat lminde zaflik, Dicle niversitesi lhiyat Fakltesi
Dergisi, V/2 (2003), s. 58-59.
51- _______, Araplarda Ad Koyma, Nsha arkiyat Aratrmalar Dergisi,
yl: III, sy. 8 (K 2003), s. 100, 101.
52- arc, Mustafa, Arap (slmdan nce Araplarda Din), DA, III, 317.
53- _______, Hak (slm Dncesi), DA, XV, 137.
54- _______, Hev, DA, XVII, 275, 276.
55- _______, Hilim, DA, XVIII, 33, 36.
56- _______, ntikam, DA, XXII, 356.
57- _______, Matem, DA, XXVIII, 128.
58- akr, Mehmet, Arapzade Muhammed Nuri Efendinin Banet-Suad
Kasidesi erhi zerine, Trk Kltrnde z Brakan skilipli limler (Sempozyum: 23-

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------55

25 Mays 1997-skilip), yayna haz. Mevlt Uyank, Trkiye Diyanet Vakf Yay.,
Ankara 1998, s. 365 (dipnot 1), 367.
59- avuolu, Mehmed, Kasde, Trk Dili, Trk iiri zel Says II (Divan
iiri), sy. 415-416-417 (Temmuz-Austos-Eyll 1986), s. 17-18.
60- elebi, Muharrem, Arapada Ezdd Meselesi, Dokuz Eyll
niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, IV (1987), s. 43.
61- _______, el-Cevlknin el-Muhtasarda Metodu ve Kaynaklar, Dokuz
Eyll niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, VI (1989), s. 142, 143, 144.
62- elebi, Rabiha, Fen el-Aruz, Dokuz Eyll niversitesi lhiyat Fakltesi
Dergisi, VIII (1994), s. 337.
63- elik, Abbas, Osmanllarn Son Dnemlerinde Medreselerin Yenileme
abalar, O Devlet niversitesi lhiyat Fakltesi lm Dergisi, sy. 5 (2004), s. 123.
64- elik, Ahmet, Kurna Gre Ahiret nancnn Bireysel ve Toplumsal
Yn, Atatrk niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, sy. 16 (2001), s. 180, 181.
65- etin, Nihad M., Ahmed Ate, Hayat ve Eserleri, arkiyat Mecmus,
VII (1972), s. 6, 9, 15, 16, 17.
66- _______, Arapa Birka Darb- Meselin ve eyhnin Har-nmesinde
ledii Hikyenin Menei Hakknda, arkiyat Mecmus, VII (1972), s. 228.
67- _______, iir, A, XI, 531, 532, 535, 536, 537, 538.
68- _______, Arabistan (Edebiyat), KTA, I (fas. 2), s. 141, 142, 144, 145,
147.
69- _______, Ahbr, DA, I, 487.
70- _______, Arap (Edebiyat), DA, III, 286, 287, 288, 289, 291, 293.
71- _______, Ate, Ahmet, DA, IV, 55.
72- iekler, Mustafa, Landberg, Carlo de, DA, XXVII, 99.
73- ifti, Faruk, Arap Geleneinde air ve Cin likisi, EKEV Akademi
Dergisi, yl: 6, sy. 13 (Gz 2002), s. 316, 318, 319, 320, 322.
74- _______, Hassn b. Sabitin Hz. Peygamber in Syledii Mersiyeler,
Kahramanmara St mam niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, yl: 2, sy. 4
(Temmuz-Aralk 2004), s. 80, 82-83, 84-85.
75- ifti, Hasan, Klsik slm Edebiyatnda Hiciv ve Mizah, Atatrk
niversitesi Trkiyat Aratrmalar Enstits Dergisi, sy. 10 (1998), s. 139, 142.
76- enli, M. Sadi, Cemheret eril-Arab, DA, VII, 324.
77- ed-Dakk, Hseyin Ali, Hre, DA, XVIII, 123.

Prof. Dr. Sleyman TLC----------------------------------------------------------------56

78- Danman, Nafiz, Cahiliyye Kelimesinin Mn ve Menei, Ankara


niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, c. V, sy. I-IV (1956), s. 194.
79- _______, Kasde-i Brde (Brde Kasdesi), Diyanet leri Bakanl
Dergisi, c. 2, sy. 12 (Aralk 1963), s. 22.
80- Darkot, Besim, Ankara, A, I, 441.
81- Demir, smail, Chiliyet ve slmn lk Dnemlerinde Yaam Baz
Cmertler, Atatrk niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, sy. 18 (2002), s. 209-210.
82- Demirayak, Kenan, Arap Edebiyatnda iirle Kazanma, slm
Edebiyat, sy. 21 (Temmuz-Austos-Eyll 1993), s. 47, 48.
83- _______, Bnet Sud Kasdesi zerine, Atatrk niversitesi FenEdebiyat Fakltesi Edebiyat Bilimleri Aratrma Dergisi, sy. 24 (1997), s. 141, 146,
150-153, 154.
84- _______, Kasdetl-Brde, DA, XXIV, 566.
85- Dilin, Cem, Divan iirinde Gazel, Trk Dili, Trk iiri zel Says II
(Divan iiri), sy. 415-416-417 (Temmuz-Austos-Eyll 1986), s. 80.
86- Durmu, smail, Halef el-Ahmer, DA, XV, 235.
87- _______, Hamse, DA, XV, 437, 438, 439.
88- _______, Hezl, DA, XVII, 305.
89- _______, Hiciv, DA, XVII, 448.
90- _______, Hureym, DA, XVIII, 386.
91- _______, bn Ebl-sba , DA, XIX, 468.
92- _______, bn Hazm (Dil ve Edebiyat), DA, XX, 60.
93- _______, bn Keysn, DA, XX, 135.
94- _______, bnn-Nehhs el-Haleb, DA, XXI, 178.
95- _______, ftinn, DA, XXI, 521.
96- _______, hbr, DA, XXI, 528.
97- _______, ktidb, DA, XXII, 55.
98- _______, ktidr, DA, XXII, 56.
99- _______, ltift, DA, XXII, 152.
100- _______, ntih, DA, XXII, 347.
101- _______, ntihal, DA, XXII, 348.
102- _______, rsl-i Mesel, DA, XXII, 451.
103- _______, rticl, DA, XXII, 460.
104- _______, stidrc, DA, XXIII, 329.

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------57

105- _______, stisna, DA, XXIII, 389.


106- _______, Lugaz, DA, XXVII, 222.
107- _______, Mesel, DA, XXIX, 294.
108- _______, Methiye, DA, XXIX, 406, 407.
109- _______, Muhammed (Arap Edebiyat), DA, XXX, 451, 454.
110- _______ - uhadar, Mustafa, bnr-Rm, DA, XXI, 186.
111- _______ - ztrk, Mrsel-Pala, skender, Kafiye, DA, XXIV, 151,
152.
112- Efendiolu, Mehmet, Muhadramn, DA, XXX, 395.
113- Ege, Ramazan, Tark, Sebl, Srt ve ira Kelimelerinin Arap Dili
Asndan Mukayeseli Anlamlar ve Kurn- Kermde Kullanllar, Dokuz Eyll
niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, XIX (2004), s. 28, 31, 53.
114- Elmal, Hseyin, el-Hamse, DA, XV, 440.
115- _______, Hassn b. Sbit, DA, XVI, 399-400.
116- _______, Hitbet (Arap Edebiyat), DA, XVIII, 158.
117- _______, Kaside, DA, XXIV, 562, 563.
118- _______, el-Mufaddal ed-Dabb, DA, XXX, 364.
119- _______, el-Mufaddaliyyt, DA, XXX, 366.
120- Er, Rahmi, Modern Msr Tiyatrosu (I), DTCFD, XXXIII/1-2 (1990), s.
134, 139; (II), XXXV/1 (1991), s. 116, 117, 120.
121- _______, Muhammed Huseyn Heykel ve Onun Dil ve Edebiyatla lgili
Baz Grleri, DTCFD, XXXVII/1-2 (1995), s. 612.
122- _______, Arap Dili ve Edebiyat Anabilim Dalnn 1970 Ylndan
Gnmze Dek Olan Bilimsel Etkinlikleri, Trkiyede Sosyal Bilimlerin Gelimesi ve
Dil ve Tarih-Corafya Fakltesi Sempozyumu-Bildiriler, 24-26 Nisan 1996, Ankara,
Ankara niv. Dil ve Tarih-Corafya Fak. Yay., Ankara 1998, s. 261, 262, 263, 266.
123- Eren, smail, Fehim Bayraktarevi (14.XI.1889-22.II.1970), GneyDou Avrupa Aratrmalar Dergisi, 2-3 (1973-1974), s. 188 (nr. 47), 189 (nr. 63).
124- Ergin, Ali akir, Ferezdak, DA, XII, 374.
125- _______, Hans, DA, XVI, 47.
126- Ergn, Mustafa, II. Merutiyet Dneminde Medreselerin Durumu ve
Islh almalar, DTCFD, XXX/1-2 (Ocak 1979-Haziran 1982), s. 79.

Prof. Dr. Sleyman TLC----------------------------------------------------------------58

127- Erolu, Ali, iirle stihad ve stihad Asndan Medarik, Atatrk


niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, sy. 11 (1993), s. 329, 334, 351-352, 353-354;
sy. 12 (1995), s. 156, 157, 162.
128- Fars, Bichr, Mrvvet, A, VIII, 815.
129- Farmer, H.G., Gn, A, IV, 774.
130- _______, d, A, XIII, 6.
131- Fayda, Mustafa, Adnn, DA, I, 392.
132- Furat, A.S., eytan, A, XI, 492.
133- _______, Nihad M.etin, Hayat ve Eserleri, arkiyat Mecmuas, VIII
(1998), s. 6, 7.
134- Gardet, Louis, Din ve Kltr, ev. lhan Kutluer, slm Tarihi Kltr ve
Medeniyeti, editr: P.M.Holt v.dr., Hikmet Yay., stanbul 1989, IV, 118, 119.
135- Gencosman, M. Nuri, slm Edebiyatta Kasde, Diyanet leri
Bakanl Dergisi, c. 2, sy. 6-7 (Haziran-Temmuz 1963), s. 32, 33.
136- Goldziher, Ignaz, Mslmanlarda Sekne Kavram, ev. Mehmed S.
Hatibolu, Ankara niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, XXVI (1983), s. 143.
137- Gkyay, Orhan aik, iir ve airler Hakknda, Tarih ve Toplum, c. 18,
sy. 104 (Austos 1992), s. 11.
138- Gle, Hasan, mam fi ve Edeb ahsiyeti, Dokuz Eyll
niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, I (1983), s. 126.
139- Glensoy, Tuncer, Erzurum Az le Htemi T Masal , Trkoloji
Dergisi, VIII (1979), s. 407.
140- Glle, Stk, Arap Edebiyatnda Makme ve el-Harrnin Osmanl
Medreselerinde Yksek Arapa retimi erevesinde Okutulan el-Makmt,
..lhiyat Fakltesi Dergisi, sy. 2 (2000), s. 180-181, 182.
141- Gm, Sadreddin, Garbul-Kurn Tefsirinin Douu, Marmara
niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, sy. 5-6 (1987-1988), s. 20, 23.
142- Gndzz, Soner, Kurnda Yerleik Gramer Kurallarna Aykr Dil
Yaplar ve Kurnn Lehe Haritas zerine Bir nceleme (I), Nsha arkiyat
Aratrmalar Dergisi, yl: II, sy. 6 (Yaz 2002), s. 79, 91, 92; (II), yl: II, sy. 7 (Gz
2002), s. 133.
143- _______, Klsik ve Modern Arapann Tarihsel ve Filolojik Snrlar,
Nsha arkiyat Aratrmalar Dergisi, yl: III, sy. 8 (K 2003), s. 77, 82, 83.

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------59

144- _______, Kurnda Renklerin Byl Gc-Semiotik Bir nceleme,


EKEV Akademi Dergisi, yl: 7, sy. 16 (Yaz 2003), s. 74-75 (dipnot: 21, 22, 24, 26, 28,
29, 31, 33, 35-42).
145- Grkan, Nejdet, Hz. Peygamberin iir ve airlere Bak As, IV.
Kutlu Doum Sempozyumu (Tebliler), S.D..lhiyat Fakltesi Yay., Isparta 2002, s.
178, 179, 186-187.
146- _______, Muhadram airlere Gre Hz. Muhammed, Din
Aratrmalar, c. 6, sy. 16 (Mays-Austos 2003), s. 7, 9, 10, 12, 13, 21, 23.
147- Hacmftolu, Nasrullah, Belgat lminin Gelimesine Messir Olan
Kaynaklar, Atatrk niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, sy. 11 (1993), s. 271.
148- _______, Ahmet Cevdet Paann Belgat- Osmaniyesi ve Yanklar,
Ahmet Cevdet Paa (1823-1895), (Sempozyum: 9-11 Haziran 1995), Trkiye Diyanet
Vakf Yay., Ankara 1997, s. 228.
149- Hafac, Muhammed Abdulmunim, slmiyetin Arap Toplumuna ve
Diline Etkisi, ev. Emine Ersz, Sleyman Demirel niversitesi lhiyat Fakltesi
Dergisi, sy. 11 (2003/2), s. 191.
150- Haffner, A., Evs, A, IV, 419.
151- Halefullah, M. Arap Edebiyat: Edeb Tenkit Teorileri, ev. Lamii
Gngren, slm Dncesi Tarihi, editr: M.M.erif, Trke basknn editr:
Mustafa Armaan, nsan Yay., stanbul 1991, III, 249-250.
152- Harman, .Faruk, Kuran- Kerimde Din Kavram, Kuran ve Tefsir
Aratrmalar-I, Ensar Neriyat, stanbul 2000, s. 74-75.
153- _______, Lokman, DA, XXVII, 205.
154- Hatibolu, brahim, Muammern, DA, XXX, 325.
155- Hekimolu, Muhammet, Rait Halifeler Dneminde iir (11-40/632661), Nsha arkiyat Aratrmalar Dergisi, yl: I, sy. 1 (Bahar 2001), s. 110.
156- Hdr, zcan, Yahudi Kltrnn Hadislere Etkisi ddialar zerine,
Hadis Tetkikleri Dergisi, c. III, sy. 1 (2005), s. 28.
157- Ik, Emin, bnl-Enbr, Eb Bekir, DA, XXI, 25, 26.
158- sbindr, Abdurrahman . Muhammed, Mekke Dneminde Kurn-
Kerim Kitabeti, trc. Eref nen, Kurann Mcizev Korunmas, Ik Yay., zmir 2004,
s. 76-77.
159- Kb bin Zheyr, Yeni Rehber Ansiklopedisi, Trkiye Gazetesi [Yay.],
stanbul 1993, X, 354.

Prof. Dr. Sleyman TLC----------------------------------------------------------------60

160- Kaar, Halil brahim, Belgat Asndan Eksiltisiz fadelerin (Zikir


slbu) Anlam Boyutu, Marmara niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, sy. 22
(2002/1), s. 71-72.
161- Kafesolu, brahim, Tarihte Trk Ad, Reid Rahmeti Arat in,
TKAE Yay., Ankara 1966, s. 312.
162- Kahraman, Ahmet, Ararat, Yusuf Cemil, DA, III, 332.
163- Kahraman, Kemal, Jones, Sir William, DA, XXIII, 581.
164- Kahyaolu, Yasin, Resulullahn airi Hassan b. Sabitin Hayat ve
iirleri, Harran niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, II (1996), s. 318, 319.
165- Kalender, Ruhi, XV. Yzyla Kadar Arap, ran ve Trk Musikisinin Ksa
Tarihesi, Ankara niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, XXXIX (1999), s. 264.
166- Kallek, Cengiz, Esed (Ben Esed), DA, X, 364.
167- _______, Kafz, DA, XXIV, 155.
168- Kam, Ferd, Vezn-i Arz ile Arab-Acem Edebiytna Dir Bir ki
Sz, Mahfil, sy. 1 (Zilkade 1338), s. 13-16.
169- _______, Arab Romanlar, Mahfil, sy. 2 (Zilhicce 1338), s. 28-29.
170- _______, Chiliye srndan Birka Numne, Mahfil, sy. 6
(Reblevvel 1339), s. 156-157.
171- Kandemir, M.Yaar, Mesel (Hadis), DA, XXIX, 298.
172- Kapar, Mehmet Ali, Eyyml-Arab, DA, XII, 15.
173- _______, Lahmler, DA, XXVII, 55.
174- Karaarslan, Nasuhi nal, Eb Nvs, DA, X, 206.
175- _______, bns-Sikkt, DA, XXI, 211.
176- Karabacak, Esra, Prof. Dr. Nihad M. etin Bibliyografyas, Boazii
niversitesi Arap Dili Uygulama ve Aratrma Merkezi Blteni, sy. 2 (1993), s. 15, 16.
177- Karabela, Nevin, Arap Dilinde Terhm, Sleyman Demirel niversitesi
lhiyat Fakltesi Dergisi, sy. 13 (2004/2), s. 121, 123.
178- Kasde, TA, XXI, 375.
179- Kazancgil, Aykut, Mehmed erefeddin Yaltkaya (1879-1947), Bilim,
Felsefe, Tarih 1 (Mays 1991), s. 120, 128.
180- Kl, Hulsi, A, DA, III, 544.
181- _______, Badatl Mehmed Fehm, DA, IV, 448-449.
182- _______, Destan (Arap Edebiyatnda Destan), DA, IX, 208.
183- _______, Enbr, Kemleddin, DA, XI, 173.

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------61

184- Kl, Sadk, iir, Rhun ve Akln Tek lk Olduu Bir Beyn
Gcdr, Kalem ve Onur, yl: 4, sy. 11 (Haziran 1996), s. 7-8, 10.
185- Kll, Mustafa, Eb Firs el-Hamdn, DA, X, 126.
186- _______, Leyl el-Ahyeliyye, DA, XXVII, 156.
187- Kindermann, H., Sefne, A, X, 312.
188- _______, Taglib, A, XI, 622, 625, 626.
189- Kister, M.J., Mekke ve Temm (likisel Ynleri), ev. Ali Aksu,
Cumhuriyet niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, VII/2 (2003), s. 364, 367, 368.
190- _______, el-Hre (Araplarla likileri zerine Baz Notlar), ev. Ali
Aksu, Cumhuriyet niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, IX/1 (2005), s. 37, 45.
191- Koak, nci, al-Harrnin Makmtndaki Baz Ataszleri ve Deyimler,
DTCFD, XXX/1-2 (Ocak 1979-Haziran 1982), s. 186, 189.
192- _______, Arap Ataszlerine Gemi Edebiyatlar, Dou Dilleri, c. III,
sy. 4 (1983), s. 109,110, 112-113.
193- _______, Cahiliye a iirinde t rnekleri, Dou Dilleri, c. IV,
sy. 1 (1985), s. 26-33, 35.
194- _______, Arap Ataszleri, DTCFD, XXXV/1 (1995), s. 171 (dipnot 2),
174 (dipnot 19).
195- _______, Kuruluundan 1970 ylna Kadar DTCF Arap Dili ve
Edebiyat Anabilim Dalnn Bilimsel Etkinlikleri, Trkiyede Sosyal Bilimlerin
Gelimesi ve Dil ve Tarih-Corafya Fakltesi Sempozyumu-Bildiriler, 24-26 Nisan
1996, Ankara, Ankara niv. Dil ve Tarih-Corafya Fak. Yay., Ankara 1998, s. 251.
196- Kowalski, Tadeusz, Arap Edebiyatnda Trklerin En Eski Zikredilii,
ev. Orhan aik Gkyay, Orhun, sy. 11 (Kasm 1943), s. 21-22; Arap Edebiyatnda
Trklerden En Eski Bahisler ad ile trc. Eref Bengi zbilen, Trk Dnyas
Aratrmalar, sy. 99 (Aralk 1995), s. 181-183.
197- Kprlzde Mehmed Fud, Bizde Mersiye ve Mersiyeciler, Yeni
Mecmua, sy. 17 (1 Tern-i Sn 1917), s. 324, 326-328.
198- Krenkow, F., Hans, A, V/1, 218.
199- _______, Kinde, A, VI, 811.
200- _______ -etin, Nihad M., ir, A, XI, 291, 292.
201- Kufral, Kasm, Ber, A, II, 575.

Prof. Dr. Sleyman TLC----------------------------------------------------------------62

202- Kut, Gnay, Trk Edebiyatnda Klsik Dnem, Osmanl Uygarl 2,


yayna haz. Halil nalck-Gnsel Renda, T.C.Kltr ve Turizm Bakanl [Yay.],
Ankara 2004, s. 543.
203- Kuzgun, aban, Hanf, DA, XVI, 38.
204- Kkac, Mustafa Sabri, Kinde (Ben Kinde), DA, XXVI, 38.
205- _______, Erken Dnem Arap-slm Edebiyatnda Trk Tasavvuru,
Trklk Aratrmalar Dergisi, 11 (2002), s. 19.
206- Lammens, H., Beyt Rs, A, II, 590.
207- Lichtenstdter, Ilse, Muhazram, A, VIII, 511.
208- _______, Nesb, A, IX, 203.
209- Macdonald, D.B., Hakk, A, V/1, 105-106.
210- Mhl Nuayme, iir ve air, ev. Nurettin Ceviz, Nsha arkiyat
Aratrmalar Dergisi, yl: III, sy. 11 (Gz 2003), s. 160.
211- Moberg, A., Nmn, A, IX, 351.
212- Mollaibrahimolu, Sleyman, Kurn- Kerimde ltifat Sanat, Diyanet
lm Dergi, c. 33, sy. 1 (Ocak-ubat-Mart 1997), s. 18.
213- Moritz, B., Arabistan (Yaz), A, I, 500, 511.
214- Muhtar, Ceml, Cahiliye Devri iiri, Dou Dilleri, c. I, sy. 1 (1964), s.
47, 48.
215- _______, Ber b. Brd, DA, VI, 8.
216- en-Ntr, ahde Ali, slma Gre Ses ve Msiki Sanat, ev. Ruhi
Kalender-dem Akn, Ankara niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, XXXIII (1992), s.
190 (dipnot 22), 191 (dipnot 32).
217- Nicholson, Reynold A., slm ncesi Arap iirinde Dinin Etkileri, ev.
brahim Ylmaz, Atatrk niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, sy. 17 (2002), s. 220221, 222, 224.
218- Nuholu, Hidayet Yavuz, Ahlwardt, Wilhelm, DA, II, 29.
219- _______, Krenkow, Fritz, DA, XXVI, 290.
220- Okay, M.Orhan-Dzda, M.Erturul, Mehmed kif Ersoy, DA,
XXVIII, 433.
221- nkal, Ahmet, mir b. Tufeyl, DA, III, 68.
222- _______, Kays Ayln (Ben Kays Ayln), DA, XXV, 91.
223- _______ -Bozkurt, Nebi, Deve, DA, IX, 223.
224- z, Mustafa, bn Eb eneb, DA, XIX, 468.

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------63

225- zaydn, Abdlkerim, Ankara (slm Dnem), DA, III, 203.


226- zbalk, Mehmet Reit, Arap Dilinde lk stihd, Dokuz Eyll
niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, V (1989), s. 371, 373.
227- _______, Mihyr ed-Deylem, DA, XXX, 44.
228- zdemir, Abdurrahman, Peygamber airi Hassn b. Sbit ve Divan,
STEM, yl: 2, sy. 4 (2004), s. 204, 209, 210-211.
229- zdemir, Sevim, Chiliye iiri zerine, Sleyman Demirel
niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, sy. 11 (2003/2), s. 196-197 [Tantma].
230- zdoan, M.Akif, Klsik Arap Edebiyatnda Edeb Tenkidin Ortaya
k, Nsha arkiyat Aratrmalar Dergisi, yl: II, sy. 7 (Gz 2002), s. 142-144,
151.
231- zek, Ali, Dirayet Mfessiri bn Abbas, Marmara niversitesi lhiyat
Fakltesi Dergisi, sy. 4 (1986), s. 72, 73.
232- ztrk, Mustafa, Kuranda ve slm ncesi Arap Dncesinde Dehr
Kavram, Ondokuz Mays niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, sy. 16 (2003), s.
259, 261-262.
233- Pala, skender, Osmanl Dnyasnda Edeb Hayat, Osmanl
Medeniyeti-Siyaset, ktisat, Sanat, Klsik [Yay.], stanbul 2005, s. 162.
234- Paret, R., Semevel b. diy, A, X, 471-472.
235- Plessner, M., Tebrz, A, XII/1, 99.
236- Polat, brahim Ethem, Hanf airlerin iirlerinde Monoteist Yap,
Nsha arkiyat Aratrmalar Dergisi, yl: I, sy. 1 (Bahar 2001), s. 129-130.
237- Reckendorf, [H.], Abs, A, I, 115.
238- _______, Esed, A, 367.
239- Sadan, Joseph, Bakirelerin Salar ve Yldzl Gkler-II, ev. mer
Kara, Nsha arkiyat Aratrmalar Dergisi, yl: III, sy. 11 (Gz 2003), s. 70, 71, 73,
80, 82, 83.
240- Sancak, Yusuf, Eski Arap iirinde En Gl air Kavram, EKEV
Akademi Dergisi, c. 1, sy. 1 (Kasm 1997), s. 233-235.
241- _______, bn Him el-Ensr, Atatrk niversitesi lhiyat Fakltesi
Dergisi, sy. 14 (1999), s. 201-202, 213.
242- _______, Eski Arap iirinde Benzerlikler Ebh ve Nazir , EKEV
Akademi Dergisi, yl: 7, sy. 16 (Yaz 2003), s. 226, 228, 229.

Prof. Dr. Sleyman TLC----------------------------------------------------------------64

243- Sarck, Murat, Selm ve Cehl Kelimeleri zerine, Harran niversitesi


lhiyat Fakltesi Dergisi, III (1997), s. 86, 87, 88, 89-90, 91, 92-93, 95, 98, 99, 102.
244- Saram, brahim, Chiliyenin Asr- Sadete Dnmnde Kurnn
Rol, III. Kuran Haftas Kuran Sempozyumu, 13-19 Ocak 1997, Fecr Yay., Ankara
1998, s. 20.
245- _______, Hz. Muhammed (s.a.v.)in Peygamber Olarak Gnderildii
Ortam, Diyanet lm Dergi, Peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.v.)-zel Say(2000), s. 21.
246- Sarm, brahim, slmn iire Bak, Seluk niversitesi lhiyat
Fakltesi Dergisi, sy. 3 (1990), s. 137, 151, 156, 157.
247- Savran, Ahmet, brhim as-Sl, Fen-Edebiyat Fakltesi Aratrma
Dergisi, Erzurum, sy. 15 (1986), s. 165 (dipnot 35).
248- _______, Ab Bakr Muhammad b. Yahy as-Sl, Remzi Ouz Ark
Armaan, Ankara niv. Dil ve Tarih-Corafya Fak. Yay., Ankara 1987, s. 202.
249- _______, ada Arap Hikyecilii ve ncleri, Fen-Edebiyat
Fakltesi Edebiyat Bilimleri Aratrma Dergisi, Erzurum, sy. 17 (1989), s. 69.
250- _______, Dreyd. b. Smme, DA, X, 30.
251- _______, Kb b. Zheyr, DA, XXIV, 7.
252- Schaade, A.-etin, Nihad M., Recez, A, IX, 658, 659, 660, 661.
253- Schleifer, J., Gassnler, A, IV, 719-720.
254- Seligsohn, M., Eblak, A, IV, 7.
255- Sevim, Acar, Goethe ve Arap Dnyas, Trklk Aratrmalar Dergisi,
6 (1990), s. 206.
256- Sezer, smail Hakk, Alem e-entemer, DA, II, 363.
257- _______, Kurnda iir ve air, Marife, yl: 3, sy. 1 (Bahar 2003), s.
20, 23, 24.
258- Simawe, A., Arap iirinde Modernizm ve stiare, ev. Faruk ifti,
Kahramanmara St mam niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, yl: 2, sy. 3
(Ocak-Haziran 2004), s. 116-117.
259- Soysald, H. Mehmet, Kuran Doru Anlamada Semantik Metodun
nemi, Kuran ve Dil-Dilbilim ve Hermentik-Sempozyumu, 17-18 Mays 2001,
Yznc Yl niversitesi lhiyat Fakltesi, Erzurum 2001, s. 42.

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------65

260- Soyupek, Hasan, Dilde Trkecilik Hareketinin Arapa retimine


Etkisi, Sleyman Demirel niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, sy. 13 (2004/2), s.
140.
261- Subh, Ali Ali, Arap Edebiyat ve slm Edebiyat, ev. Abdulhadi
Timurta, slm Edebiyat, sy. 38 (Nisan-Mays-Haziran 2003), s. 57, 58, 60.
262- ahid, rfan, Edebiyat, ev. Kemal Kahraman, slm Tarihi Kltr ve
Medeniyeti, editr: P.M.Holt v.dr., Hikmet Yay., stanbul 1989, IV, 205.
263- een, Ramazan, Eski Arablara Gre Trkler, Trkiyat Mecmuas,
XV (1968), s. 13, 14.
264- _______, Ahmed evk, DA, II, 137.
265- Tolasa, Harun, 18. Yy.da Yazlm Bir Divan Edebiyat Terimleri
Szl-Mstakimzdenin Istlht-iriyesi-, stanbul niversitesi Edebiyat
Fakltesi Trk Dili ve Edebiyat Dergisi, XXIV-XXV (1980-1986), s. 360, 374, 380.
266- _______ -sen, Mustafa, Kasde, Trk Dili ve Edebiyat Ansiklopedisi,
Dergh Yay., stanbul 1982, V, 205.
267- Toprak, Faruk, bn Hlavayh ve Kitb Laysa, DTCFD, XXXVI/1-2
(1993), s. 206.
268- _______, Arap iirinde Rumiyyat, DTCFD, c. 39, sy. 1-2 (1999),
Cumhuriyetin 75. Ylna Armaan, s. 132-133.
269- _______, Klsik Arap iir Eletirmenlerine Gre: Matbu ve Mtekellif
air, EKEV Akademi Dergisi, c. 2, sy. 1 (Kasm 1999), s. 70, 80.
270- _______, Klsik Arapada Kullanlan Bellibal Dua, Beddua ve
Temenniler, EKEV Akademi Dergisi, c. 2, sy. 2 (Mays 2000), s. 126, 127, 136, 137,
139, 141, 144.
271- _______, Arap iirinde Ad Geen arap Adlar ve Baz Hamriyyat
Terimleri, EKEV Akademi Dergisi, c. 2, sy. 3 (Kasm 2000), s. 169, 173, 175, 176,
179, 180, 184-185, 187, 189, 191, 192.
272- _______, Klsik Arap iir ve Nesrinde Kurald Kullanmlar (I), EKEV
Akademi Dergisi, yl: 6, sy. 10 (K 2002), s. 214-215; (II), yl: 6, sy. 11 (Bahar 2002),
s. 188.
273- _______, Klsik Arap iir ve Nesrinde En Sk Rastlanan Yeminler,
Nsha arkiyat Aratrmalar Dergisi, yl: II, sy. 7 (Gz 2002), s. 75, 81, 82.
274- _______, Mersiye, DA, XXIX, 215, 216, 217.
275- Topuzolu, Tevfik Rt, Arberry, Arthur John, DA, III, 348.

Prof. Dr. Sleyman TLC----------------------------------------------------------------66

276- _______, etin, Nihad Mazlum, DA, VIII, 291.


277- _______ -Karabacak, Esra, Prof. Dr. Nihad Mazlum etin, Prof. Dr.
Nihad M. etine Armaan, stanbul niv. Edebiyat Fak. Yay., stanbul 1999, s. 13,
14.
278- Turgay, Nurettin, Kuran ve iir, Dicle niversitesi lhiyat Fakltesi
Dergisi, I (1999), s. 64, 73, 77, 78.
279- _______, slm Kltrnde iir, Diyanet lm Dergi, c. 40, sy. 1
(Ocak-ubat-Mart 2004), s. 113, 116, 125, 126.
280- Tuzcu, Kemal, Msrl Neo-Klsik airler, Nsha arkiyat
Aratrmalar Dergisi, yl: II, sy. 5 (Bahar 2002), s. 122.
281- Tccar, Zlfikar, Hammd er-Rviye, DA, XV, 487.
282- _______, Hutaye, DA, XVIII, 424.
283- _______, Lyall, Charles James, DA, XXVII, 264.
284- Tlc, Sleyman, Hassn b. Sbit b. Mnzir el-Ensr, slm
Dncesi, yl: 1, sy. 4 (Aralk 1967), s. 250.
285- _______, Hazret-i Peygamber (s.a.v.)in Takdir Ettii air: Kb b.
Zheyr, slm Medeniyeti, sy. 8 (Mart 1968), s. 37.
286- _______, Arab Edebiyatnda Kasde, slm Dncesi, yl: 2, sy. 6
(Kasm 1968), s. 363-366.
287- _______, Chiliyye Kelimesinin Mn ve Menei, Atatrk
niversitesi slm limler Fakltesi Dergisi, sy. 4 (1980), s. 279-280, 281.
288- _______, Kb b. Zuheyr ve Kasde-i Brdesi zerine Notlar I,
Atatrk niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, sy. 5 (1982), s. 159-160.
289- _______, Eski Arap Yarmadasnda Muhtelif Dinler ve Mensuplar,
Din retimi Dergisi, sy. 26 (Ocak-ubat 1991), s. 75.
290- _______, Kuran- Kerimin Nzl Sreci inde Arap leri Gelenleri le
Edip ve airlerinin Ona Kar Tavr ve Takdirleri, 1. Kuran Sempozyumu, TeblilerMzakereler, 1-3 Nisan 1994, Bilgi Vakf Yay., Ankara 1994, s. 50, 57, 61, 62;
Diyanet lm Dergi, c. 30, sy. 3 (Temmuz-Austos-Eyll 1994), s. 38, 44, 48, 49.
291- _______, Arapa ve Farsann Trkeye Tesiri, Atatrk niversitesi
lhiyat Fakltesi Dergisi, sy. 13 (1997), s. 31-32.
292- _______, Htim et-T, DA, XVI, 472.

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------67

293- _______, Meddahlk ve Meddah Hikyeleri le lgili nemli Bir Eser,


Atatrk niversitesi Trkiyat Aratrmalar Enstits Dergisi, sy. 17 (2001), s. 177,
183, 184.
294- _______, Mervn b. Eb Hafsa, DA, XXIX, 230.
295- _______, Meddah, Meddahlk ve Meddah Hikyeleri zerine Baz
Notlar, Atatrk niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, sy. 24 (2005), s. 4.
296- Trek, Ahmed, Ragp Paa Ktphanesinde Bilinmeyen Bz Arapa
Yazmalar, arkiyat Mecmuas, II (1957), s. 99-101.
297- Trkmen, Dursun Ali, Arap Dilindeki Mesellerin Oluumunda Kurann
Etkisi, EKEV Akademi Dergisi, yl: 9, sy. 24 (Yaz 2005), s. 178-179.
298- Trkmen, Mehmet, Hassan b. Sabit el-Ensr, Erciyes niversitesi
lhiyat Fakltesi Dergisi, sy. 2 (1985), s. 408.
299- [Ugan], Zkir Kdir, Din ve Gayr-i Din Rivyetler, DFM, sy. 4
(Tern-i Sn 1926), s. 154 vd.; sad. Osman Gner, Drus-Snne, Samsun 2000;
sad. Musa Alak, stanbul niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, sy. 4 (2001), s. 279280, 282, 283-285, 286-289.
300- Uur, Mcteba, Bceyr b. Zheyr, DA, VI, 480.
301- _______, Kasde-i Brdeye Reddiye Kitapna Ksack Reddiye,
Din Aratrmalar, c. 2, sy. 4 (Mays-Austos 1999), s. 6.
302- _______, Hz. Peygambere lk Medhiyeler, Diyanet lm Dergi,
Peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.v.)-zel Say- (2000), s. 531-534, 538, 540.
303- Uralgiray, Yusuf, Ahmed evk, Dou Dilleri, c. I, sy. 4 (1970), s. 224,
241, 248, 251, 260.
304- _______, Arab Edebiyat Tarihine Mukayeseli Genel Bir Bak, Dou
Dilleri, c. II, sy. 3 (1977), s. 211, 221, 235, 236, 239-240, 243.
305- Uzunolu, M.Vecih, Trkiyede Arap Dili Alannda Yaplan Yksek
Lisans ve Doktora Tezleri-II (1956-2004), Nsha arkiyat Aratrmalar Dergisi, yl:
V, sy. 17 (Bahar 2005), zellikle, s. 21, 25, 27, 34 ve tr. yer.
306- nal, mer, slm ncesi Arap iirinde Baz Din Motifler, Nsha
arkiyat Aratrmalar Dergisi, yl: III, sy. 9 (Bahar 2003), s. 176-177, 179, 188-190.
307- _______, Muhadram airlerin iirlerinde Kurnn Etkisi, Atatrk
niversitesi Fen-Edebiyat Fakltesi Sosyal Bilimler Dergisi, c. 3, sy. 30 (Haziran
2003), s. 86, 89.
308- Weir,T.H., Chiliye, A, III, 11.

Prof. Dr. Sleyman TLC----------------------------------------------------------------68

309- _______, Dreyd, A, III, 665.


310- _______, Zbyn, A, XIII, 636.
311- Wensinck, A.J., Amr, A, I, 413.
312- Varol, Hseyin, Evs b. Hacer, DA, XI, 542.
313- Yalar, Mehmet, Arap Edebiyatnda iir Kavram Problemi-Mukayeseli
ve Analitik Bir Bak, Uluda niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, c. 11, sy. 1
(2002), s. 115.
314- Yazc, Hseyin, Hikye, DA, XVII, 480.
315- Yldrm, Kadri, Sls Mcerred Fiillerin Mezd Olmakla Kazandklar
Yeni Anlamlar, Dicle niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, II (2000), s. 214, 216,
248.
316- _______, Arap Dili ve Belgatnda Bedensel Beyn, EKEV Akademi
Dergisi, yl: 6, sy. 13 (Gz 2002), s. 303, 307.
317- _______, Klsik Dnemde Arap Diline Giren Szckler-Hadisler
Balamnda Bir rnek-, Din Aratrmalar, c. 5, sy. 14 (Eyll-Aralk 2002), s. 80, 8588.
318- _______, Arap Dilinde Mzekkerlik-Menneslik Ayrmna Dil Felsefesi
Asndan Bir Yaklam, EKEV Akademi Dergisi, yl: 7, sy. 15 (Bahar 2003), s. 205.
319- Ylmaz, Ali, Arap Edebiyatnda eytanl (Cinli) airler, Cumhuriyet
niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, VI/2 (2002), s. 264-265, 267-268.
320- Ylmaz, brahim, bnul-Hcib, Hayat, Eserleri ve el-Kfiye Adl
Eserinin ncelenmesi, Atatrk niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, sy. 13 (1997),
s. 488.
321- _______ , mam fi Dvnnda Geen Balca iir Temalar, EKEV
Akademi Dergisi, c. 1, sy. 2 (Mays 1998), s. 308, 309-310, 313, 318.
322- _______, Klsik Arap iirinde Nazm ekilleri, Atatrk niversitesi
lhiyat Fakltesi Dergisi, sy. 22 (2004), s. 112-113, 114-115, 129-130, 131, 135.
323- Ylmaz, Nurullah, Mahmd Teymr (1894-1973); Hayat, Edeb Kiilii
ve Eserleri, Atatrk niversitesi Fen-Edebiyat Fakltesi Edebiyat Bilimleri Aratrma
Dergisi, sy. 25 (1999), s. 205.
324- Ylmaz, Selahattin, Cumhuriyet niversitesi lhiyat Fakltesi htisas
Ktphanesinde Bulunan Arap Dili ve Edebiyat le lgili Kitaplar, Cumhuriyet
niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, VI/1 (2002), s. 338, 339, 340.

Muallakt ve airleri zerine-----------------------------------------------------------69

325- Yusuf, S.M., Arap Edebiyat: iir ve Nesir, ev. Lamii Gngren,
slm Dncesi Tarihi, editr: M.M.erif, Trke basknn editr: Mustafa
Armaan, nsan Yay., stanbul 1991, III, 211, 214, 218, 224, 228.
326- _______, Arap Edebiyat: Gramer ve Szlk Bilgisi, ev. Lamii
Gngren, slm Dncesi Tarihi, editr: M.M.erif, Trke basknn editr:
Mustafa Armaan, nsan Yay., stanbul 1991, III, 236.
327- Yce, Nuri, Kowalski, Tadeusz, DA, XXVI, 229.
328- Yksel, Ahmet, Kurnda Fuh Kavram, Ondokuz Mays
niversitesi lhiyat Fakltesi Dergisi, sy. 11 (1999), s. 182.
329- _______, Abdurrahmn b. shk ez-Zeccc ve Kitbul-Lmt,
Nsha arkiyat Aratrmalar Dergisi, yl: I, sy. 2 (Yaz 2001), s. 142, 143.
330- Yksel, Azmi, al-Zamahars Elegy, Dou Dilleri, c. II, sy. 4 (1981), s.
361, 362.
331- _______, al-Zamakhshars Panegyric, D.T.C.F. Atatrkn 100.
Doum Ylna Armaan Dergisi, Ankara niv. Dil ve Tarih-Corafya Fak. Yay.,
Ankara 1982, s. 627, 628-629, 638, 639-640.
332- _______, al-Zamakhshars Love Poetry (Ghazal), Gazi niversitesi
Gazi Eitim Fakltesi Dergisi, c. 4, sy. 1 (1988), s. 163-170 [Genel olarak konu ile
ilgili].
333- Zajacskowski, A., Tedausz Kowalski ve ark Hakkndaki Eserleri,
Trk Dili Belleten, seri: III, sy. 12-13 (Ocak-Aralk 1948), s. 93, 94.
334- Zajaczkowski, Wlodzimierz, Prof.Dr.Tedausz Kowalski (l. 1948)lmnn Otuzuncu Yldnm Mnsebetiyle-, trc. Abdurrahman Gzel, Trk
Kltr, XVIII/205-206 (Kasm-Aralk 1979), s. 28, 30, 34.

Prof. Dr. Sleyman TLC----------------------------------------------------------------70

Ksaltmalar
AB
BL
BSOAS
DA
DFM
DTCFD
EI (ng.)
GAL

: Ana Britannica Genel Kltr Ansiklopedisi, I-XXII, stanbul 1986-1990.


: Byk Larousse Szlk ve Ansiklopedisi, I-XXIV, stanbul 1992.
: Bulletin of the School of Oriental and African Studies, London.
: Trkiye Diyanet Vakf slm Ansiklopedisi, I-, stanbul-Ankara 1988- .
: Drlfnun lhiyat Fakltesi Mecmuas, stanbul.
: Ankara niversitesi Dil ve Tarih-Corafya Fakltesi Dergisi, Ankara.
: The Encyclopaedia of Islam, I- , New Edition, Leiden 1954- .
: Carl Brockelmann, Geschichte der Arabischen Litteratur, I-II, Leiden
1943-1949; Suppl., I-III, Leiden 1937-1942.
GAS (Ar.) : Fuat Sezgin, Geschichte des Arabischen Schrifttums, I- , Leiden 1967- ;
Arapaya evirisi: Mahmd Fehm Hicz v.dr., Trhut-Trsil-Arab,
I- , Riyad 1402-/1982- .
IC
: Islamic Culture, Haydarbd.
IS
: Islamic Studies, Karachi.
A
: slm Ansiklopedisi, I-XIII, stanbul 1940-1988.
JRAS
: Journal of the Royal Asiatic Society, London.
KTA
: Kk Trk-slm Ansiklopedisi, I (fas. 1-4), stanbul 1974-1981.
ML
: Meydan-Larousse, Byk Lgat ve Ansiklopedi, I-XII, stanbul 19881989.
RSO
: Rivista degli Studi Orientali, Roma.
SBAW
: Sitzungsberichte der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften, Wien.
TA
: Trk Ansiklopedisi, I-XXXIII, Ankara 1943-1986.
TDK
: Trk Dil Kurumu (Ankara).
TKAE
: Trk Kltrn Aratrma Enstits (Ankara).
TTK
: Trk Tarih Kurumu (Ankara).

You might also like