You are on page 1of 48

Aziz Nesin Bay Ddk

www.CepSitesi.Net

Hikaye 1. BAY DDK Srte srte bir oldum. Ksmetim balanm demek. Kimse bana is vermiyor, hibir yerde i bulamyorum. insan darda kald m, en olmayacak eyleri bile dnyor. Maka'dan Dolmabahe'ye doru, iste byle en olmayacak eyleri dne dne gidiyordum. Stadyumun nne geldim, bir ana baba gn. yle kalabalk, caddeden gemenin imkn yok. Bu adamlar stadyuma nasl giriyorlar? insan anaforunun iinde, bir o yana, bir bu yana frfr dnyordum. Bir dalga geliyor, elli metre aa iniyoruz. nden itiyorlar, yirmi adm geri bas; arkadan dayanyorlar, otuz adm ne yr. Drt yandan birden sktryorlar, o zaman olduum yerde frldak gibi dnyorum. Bir yere geldim dayandm ki, skp kmann imkn yok. Kendimi bu insan seline braktm sanmayn. Ha babam zorluyorum. Ama nereye? Bir saat kadar debelendim, abaladm, rpndm, o insan dmnn iinden bir trl kendimi skp karamadm. Bana yle geldi ki, iine dtm bu insan anaforundan bir daha mrm olduka artk kurtulamayacam. O yana itile, bu yana kakla son soluumu urackta verip gme gideceim. te tam o umutsuzluk sramda, bir ddk tt. Ddk ama, ne ddk... Anadan doma sarn duyaca bir ddk. Ddn tmesiyle o birbirine kenetlenmi insan kalabal ak diye ikiye ayrld. Ddkl adama yol verdiler. Bir de baktm: Aaa... Bizim Musa deil mi? - Musaaaa!... diye bardm. "Ulan Musaaa!..." diye de barabilirdim. Ama dde olan saygmdan olacak, byle diyemedim. Sesimi duyunca Musa elimden tuttu, beni o kalabalktan kard. Yrmeye baladk. nmz tkandka, Musa ddne aslyordu. Dd duyanlar birbirlerini ezerek kayorlar, bize yol ayorlard. Musa nde, ben arkasnda, byle ilerleyerek stadyumun kapsna geldik. Musa bir ddk de kapda ttrd. Kapdaki memur, - Buyurun! diye bize yol verdi. Turnikeden getik ieri girdik. Geni bir soluk alnca, - Ulan Musa, sen Beden Terbiyesi Genel Mdr m oldun? Nedir bu, ddk elinde frfr ttrnce herkes sana yol veriyor? dedim - Beni brak da sen kendini anlat, ne i yapyorsun? dedi. - Hi bir i yaptm yok. Be aydr i aryorum. Ama erkeklere i yok. imdi gelirken onu dnyordum. Bir iki makyaj yapp kadn klna m girsem? Ama onlar doruluyorum. Ben de yanmda altrmak iin birisini arasam, kazk gibi bir erkek alacama, gzel bir kadn seerdim, iimde ktlk olduundan deil. Nasl olsa ikisi de ayn ii yapmayacak m, hi olmazsa, karnda gzel bir kadn grrsn

de gnln gzn alr. Musa, - Anlalan, sen iyice bitiksin... dedi. - Hem de nasl! Be ay isizlik ne demek? Ondan sonra man heyecanyla konumadk. Matan ktk. Musa, frfr dd ttrp bize yol ayor. Dzle knca, - Arabaya binelim, dedi. Binelim binmesine, ama nasl bineceiz? Ben diyeyim be yz kii, siz deyin bin kii araba, otobs bekliyor. Bir bos araba geldi mi, yz kii birden kouyor. - Bize iki gnde sra gelmez Musa, - Sen dur! dedi. nmzden bir taksi geerken, cebinden dd karp, fr fr ttrd. Dd ttrmesiyle hzla giden taksi dnd; geldi nmzde durdu. Biz taksiye bindik. in alacak yan, bo arabaya bakalar saldrmad. Arabada, - Ulan Musa, yoksa sen Trafik Mdr m oldun? dedim. Parman dudana gtrp "sus!" iareti yapt. Nianta'nda taksiden indik. Musa czdana davrand. ofr: - Ayan peyim bi, para istemez kurban olaym... dedi. Para almad. - ofr tandk m? dedim. - Yoo... dedi. - Ulan Musa, yoksa sen Polis Mdr m oldun? Yine bir "sus!" iareti verdi. - Surdan teberi alalm da eve gidelim, dedi. Kasaba gittik. Kasap dkknnn nnde bir kuyruk var, sonu grnmyor. Kuyruktakiler sra kavgas yapyorlar, birbirlerine girmiler. Bizim Musa hemen dde sarld. Ddn tmesiyle, herkes yerli yerine ekildi. Kasap da dar urayp, Musa'ya, - Buyurun! dedi. Biz kuyruu yarp ieri girdik. - Bir kilo bonfile... Kasap soruyor: - Baka emriniz? - Beyin var m? - On tane yeter mi? Kasap paketi yapt. Musa czdan kard. Kasap, - Vallahi olmaz Beyefendi... diye paray almad. Ama biz etleri aldk, dar ktk. - Ulan Musa, yoksa sen Belediye Mdr m oldun? Benim sorularma hep, sus, diyor. - Bu aksam yemei darda yeriz. Bu aldklarm yarna, dedi. Ertesi gn pazar. - Neler istersin? dedi. - Hi bir ey istemem, dedim. Efendim oradan gittik manava. Oradan gittik bakkala. Bizim Musa, dkkndan ieri girmeden nce bir kere dde aslyor. Ondan sonra ieri giriyor. Elimiz kolumuz paket doldu. Hi bir yere de on para verdii yok.

Bir ddk daha ttrp bir taksi evirdi. Apartmanna gittik ofre: - Bekle! dedi. Musa bekr. Apartmannda bir bana oturuyor. Elimizdekilerini braktk. Kapda bekleyen taksiye bindik. Bir gazinoya gittik. O ofr de para almad. Gazino tklm tklm dolu. Musa dd fora etti. Daha azna gtrmeye kalmadan gazinonun nce garsonlar, arkadan sahibi olacak, biri kotu. Bize, sahnenin nnde, bir masa koydular. Biz biey istemeden masay donattlar. - Ulan Musa, yoksa mfetti misin? Ben sorduka, sus, diyor, baka bir ey demiyor. Musa byk biey olmu ama ne olmu? Bir trl karamyorum. Sazlar, arklar balad. Biz de kafalar ekiyoruz. Garsonlar etrafmzda pervane olmular. Derken arkada bir grlt koptu. Sarholar birbirlerine girdiler. Onlar baklar fora ederken bizim Musa da dde asld. O aslan kesilmi kavgaclar, ddn bir frt etmesiyle uyuz it gibi kuyruklarm ksp oturdular. Bu bizim Musa ne olmu? Dnyorum, dnyorum, bir trl bulamyorum. Gazinodaki hesap yle byle ikiyz liray buldu. Gazinocu "para almam da almam" diyor. Bir arabaya bindik, eve geldik. Ertesi gn pazar. Musa kollar svayp kendi eliyle yemekler yapt. Ben gidecek oldum. - Olmaz, dedi, bir hafta misafirim ol da akln bana gelsin. Bir hafta Musa'nn evinde yan gelip yattm. Geziyoruz, tozuyoruz, eleniyoruz. Musa'nn hi bir yere on para verdii yok. O verse de almyorlar. - Ulan Musa, sen bir byk adam olmusun ama ne? Syle unu! diyorum. Sylemiyor. En sonunda, - Sylerim, ama kimseye sylemeyeceksin, dedi. - Sylemem, - Dinine? - Sylemem. - imanna? - Sylemem. Yemin yemin stne. Kimseye sylemeyeceime iyice inandktan sonra, cebinden dd kard, pt, bana koydu. - ite birader, dedi, btn keramet bu mbarek ddkte. Bir gn Karaky'de dolmu bekliyordum. Kuyrukta bekle bekle, sra gelecei yok. Elimdeki zincire bal dd sallayp dururken her naslsa dalgnlkla dd azma gtrp ttrmm. Oradan bir memur koup geldi, selm akt. Sen olsan ne yaparsn? - Bilmem! - "intizam temin edin olum!" dedim, yrdm; Biraz gittim. Kalabalktan, caddeden karya geemiyorum. Dd karp ttrdm. Btn tatlar durdu. Karsya getim, "Yahu bu ne i?" dedim kendi kendime. Dd ttrdn m, iler istediin gibi yryor. Sonra anladm birader. Bizde btn iler ddkle yrmez mi? Vapur ddkle kalkar, tren ddkle kalkar. Araba ddkle durur. Kavgac ddkle bar gr olur. Hatt ddn sesini duyan kaar. Bak, imdi u meydanda bir ddk ttreyim, il yavrusu gibi herkes bir yana dalr... O zaman anladm, bizde btn iler ddkle yryor. O gn bugn ite bu ddn sayesinde geinip gidiyorum. Bak, dinine, imanna bakasna syleme. Yoksa eline bir ddk geiren frlar ortaya. e kesat girer.

Sylemeyeceime yemin ettim, ama, yazmam diye yemin etmedim ya... te yazyorum. Simdi benim de sizden bir ricam var. Su syleyeceklerimi siz de sakn bakasna sylemeyin. Musa'dan ayrlnca hemen bir ddk de ben satn aldm. Taksim meydannda bir ddk ttrdm. Gelgelelim, hi kimse dde aldr etmedii gibi, ilk ttrte beni yakaladlar. Ertesi gn de gazeteler "Sahte mfetti yakaland", "Kendine polis ss veren biri tutuldu" gibi benim iin yazmadk sz brakmadlar. Oysa, Tanr bilir ya, ddk ttrmekten bakaca hi bir suum yoktu. Ondan sonra anladm ki, bizde ddk geiyor gemesine ama, ttrmesini bileceksin. Benim gibi, dd ttrrken, elin ayan titrer, ttrsem mi, ttrmesem mi diye kukuya dersen hap yuttuun gndr. Benim de sizden ricam, ddn nasl ttrleceini bakalarna sylememenizdir. Yoksa ddk, ttrmesini bilen iin ok ilere yaryor. Hikaye 2. UURUMA GDYORUZ Kahvede "rrak!..." diye bir tokat sesi duyuldu. Tavla, aznif, kt oyunu, konuma, her ey durdu. Balar tokat sesi gelen masaya evrildi. Tokad yiyen iriyar biriydi. Tokat atan da tersine, ince, sska, ufak tefek biri. riyar adamn sol yananda, sskann be parmann izi yer etmiti. Polis bile, bu parmak izinden tokad kimin attn bulabilirdi. Kahvedekiler, iri adamn, kendisim tokatlayan kck adam altna alp yol keesi gibi ezeceini sandlar, yle olmad. - Davacym! diye bard. Kimseden ses kmad... Tokad yiyen daha sonra, - Hepiniz grdnz, dedi. Boyu omuzuna bile gelmeyen sskaya dnd: - Yr karakola! Tokat atan, cevap yerine, sinek kovalar gibi eliyle bir hareket yapt. - Psssuurn!... diye de azndan istim gibi bir ses kt. iri adam dar frlad. Kahvedekiler yine oyunlarna, konumalarna daldlar. iri adam biraz sonra, yannda bir polisle geldi. Polise sskay gsterdi: - ite bu! Sonra, oturanlar tank gsterdi: - Bunlar da grdler! Polis, tokat atan sska ile, onlarn oturduu yere yakn oturan drt tan, karakola gtrd. Karakolda, iri adam hl kzark sol yanan tutarak, - Bu adamdan davacym, komiser bey, beni tokatlad. Bunlar da grdler, dedi. Komiser, ilkin dvl ile davacnn, sonra tanklarn kimliklerini daktiloda yazdrd. Davac, kendisine tokad atan hi tanmadn sylyordu. Tanklar da, - Biz biey grmedik... dediler. Davac iri adam, - Tokadn sesini de duymadnz m? dedi. Hayr, tanklar ne biey grmler, ne biey duymulard. Ksack boylu sska adam, - Evet, dedi, ben inkr etmiyorum. Bu adam tokatladm.

Komiser, - Neden? diye sordu, aranzda biey mi var? Size hakaret mi etti? - Aramzda hi biey yok. Kendisini tanmam bile. - Peki, nasl oldu? Ksack boylu sska adam anlatmaya balad: - Dn akam iten eve geldim. Baktm, elektrii kesmiler. Parasn verememitik. Btn geceyi karanlkta geirdik. Gece uyuyamadm da. zerinize afiyet, annem iki senedir hasta. Mide ars ldryor zavally. Doktor bir il veriyor. lc alnca arlar duruyor. Ama il imdilerde nerede? Sabahleyin yataktan kalktm, sol yanm hi tutmuyor. Yattmz odann pencere cam ay nce krld. Cam bulamyoruz. O da gelmiyormu. Pencereye yatak araf gerdik. Ama faydas yok. Sabaha kadar rzgr, souk, ieride. Sol yanm tutulmu. Yataktan kalktm, affedersiniz, helaya gittim. Sular kesilmi. Darda akr akr yamur, muslukta su yok. Odaya girdim. Tirtir titriyoruz. Bize kmr ordinosu vermiyorlar. Biraz odun almtk. Bitti. imdi de odun bulamyoruz, yok. Gazeteci gazete brakm. Her sabah ie gitmeden gazete okurum. Gazeteye baktm: "Gzellik Msabakas", "Galatasaray lig ampiyonu oldu", "Gmrkteki 300 ton kahve ne olacak?", "Abidin Daver ilebinin teknesi dura dura rd" gibi balklar. Canm evden dar atmak istedim. Tam karken icra memuru ile avukat kapya dayand. Kiray veremediimizden ev sahibi bizi icraya vermiti. Evde haczedilecek eya bulamadlar. Hi bir zaman icra memurunun, haciz memurunun evime gelmelerini istemem. Haczedilecek bir ey bulamazlar, insan mahcup olur. Avukat, - Bu kanapeyi alalm! diye saldrd. Kanape diye elini atmasyla, eker sandklarnn stndeki eskipsk pantalonlar, paavra paralar, yrtk yorganlar ortaya kt. Avukat bu sefer, - Radyo... dedi. u radyo belsn bamdan alsalar da kurtulsam. Senenin on ay tamirdedir. Kazan kazan, radyo tamirine ver. Zaten bizi bu hle getiren radyo... Kapdan karken karm, - Kz mektebe gitmiyor, dedi. - Neden? - Jimnastik hocas ortla beyaz lstik pabu istiyormu. Olmazsa derse almam, demi. - Peki, peki... - Zeytinya da yok... Kendimi sokaa attm. Nasl olsa ie ge kalmtm. Bugn de gitmem, dedim. akr akr yamur. Bizim oradan tramvay kaldrdlar. Otobs geliyor yarm saatte bir. Binmenin imkn yok. Tklm tklm dolu. Dolmular dersen tka basa dolmu. Arabalar vzr vzr geiyor, ama hi biri durmuyor. Ayakkab su alr. Yamur kovadan boanr gibi. Srl sklam oldum. Tirtir titriyorum. Bir delikanl yanma geldi, - Affedersiniz amca, dedi. Ben saati soracak sandm. - Dnk matan haberiniz var m? demez mi! Tvbe Yarabbi... Yrdm. Orada bir kahve var. Kahveye girdim. stmden

bamdan sular szyor. Kahveciye bir ay syledim. Yanmda da ite bu tokat attm adam oturmu, gazete okuyor. Ben, kendi kendime, - Yahu, bu benim halim ne olacak? Sonumuz nereye varacak? diye dnyorum. Ben byle dnp dururken, bu adam hrsla elindeki gazeteyi frlatp att, - Yahu, memleket uuruma gidiyor! diye bard. Onu da benim gibi dertli sandm. Konuur, birbirimize derdimizi dkeriz diye, - Ne oldu beyefendi? Affedersiniz, karmak gibi olmasn, neye kzdnz? dedim. O, yine kzgnlkla, - Daha ne olsun yahu, dedi, memlekette hakem yok be!... Hakem yok, namussuzum. Dnk mata hakem yine taraftarlk etmi... Ondan sonra bana ne oldu, bilemiyorum. Vallahi ben de anlamadm komiser bey. Hayatmda kimseye fiske vurmu insan deilim. Sanki vcudumda bir dmeye baslm, elektrik kuvvetiyle kalkm gibi, bu sa elim birden havaya kalkt. u herifin suratna bir tokat ektim. Ben inkr etmiyorum. Tokad yaptrdm. Ama isteyerek deil. Vallahi kastm yok. rademin dnda biey bu. Sonra aklm bama geldi. Bu adam imdi beni paralar, diye de korktum. Ama oldu bir kere. Cenab- Allah, bu sa koluma, Zalolu Rstem pehlivann kuvvetini verip, u herifin surat budur, diye bir amar ektim. Komiser, tokad yiyen iri adama bakt. Dilerini gcrdatt. Ayaa kalkar gibi yapt. Sa elinin ayasn kamaa balad. iriyar adama, - Hadi, uzatmayn, barn! dedi. Tokad yiyen, - Barmam! diye direndi. Kzan komiser, daktilodaki polise, - Yaz! dedi "Dvl, memleket uuruma gidiyor, demi olup, memleketin yksek menfaatlerine ve hkmetin manev ahsiyetine..." Bir daha iri adama dnd: - Barn hadi! ri adam, elini hl tokadn izi duran sol yananda gezdirerek, - Peki efendim, baralm, dedi. Hikaye 3. YCE KATINA Reat bey, birbirinden yakarak, cgaray ard-arda iti. Dmana taarruza gemeden nce silhna, tehizatna bakan bir asker gibi, burnunun stnde durup durmadn anlamak iin iki eliyle gzln yoklad, iyice yerine yerletirdi. Sonra, kzgnlkla, masann stnde duran eski daktilo makinesine doru yrd. Reat beyin mi, yoksa daktilo makinesinin mi daha yal olduunu anlamak ilk bakta gt. Sandalyeyi hzla altna ekip oturdu. Daktilo makinesine bir kt geirdi. Gzlnn saplarn bir kere daha kulaklarna iyice yerletirdi. insan bir yerden atlamak iin, nasl gerilir gerilir hz alrsa, Reat bey de umum mdre yazaca yaz iin, kide bir gzln yerletirip hz almaya alyordu. Bugne kadar daktiloda hi yaz yazmamt. Oldum olasya makinelere kar tiksintiye benzer bir rkeklii vard. Tezkere brakp on yl candarma onbal

yaptktan sonra memurlua getii zamanlar, daha bu dairede daktilo makinesi yoktu, st'e olsun, ast'a olsun, yazlar elle yazlrd. Kald ki, Reat bey yirmi iki yldr hep bu dairede memurdu ama, bir gnden bir gne de kayt kuyut iiyle, yazyla, hesapla, kitapla, defterle mefterle uram deildi. almas ile, doruluu ile yksele yksele zamanla kasabadaki bu kk dairenin mdr olmutu. Yazlacak yazlar, verilecek cevaplar, dairedeki iki ktip yazard. O da imzay basard. Ama imdi is deimiti. Umum mdre dorudan doruya kendisi cevap yazacakt. Bugne kadar st'lerine saygda en kk bir eksiklik gstermemiti. Ama, artk yooo!... Hakszln bu kadarna hi kimse dayanamazd. Umum mdrden gelen yaz yenir yutulur ey deildi, Buna kar, hi de altta kalmayacak, gereken cevab verecekti. te bu yzden, emrindeki memurlarn, ne umum mdrn kendisine yazdn, ne de kendisinin ona verecei cevab bilmelerini istemiyordu. Daktilonun bana gemesi bundand. Gzln bir kere daha yoklayp hz aldktan sonra, daktiloda "C" harfinin yerini aramaya balad. Yoksa bu makinede "C" yok mu? Peki bu Sha Bey, yazd bunca yazy "C" siz mi yazyor? Bak ie... Dairede topu topu bir tek daktilo makinesi var, onda da "C" harfi yok. Reat Beye lzm olmyan ne kadar harf varsa gznn iine giriyordu da bir tek "C" harfi kayplara karmt. te "A" burada, "S" burada, "J" burada... Btn harfler tam tekmil, candarma bl gibi hizaya girmiler de bir tek "C" yok. Reat Bey, kendi kendine sylenmeye balad: - Ulan "C", firar m ettin? Alak "C" hangi cehennemin dibine gittin? Byledir zaten, insan araynca bulamaz. imdi baka bir harfi arasam u "C" gzmn iine girerdi ya... Zile bast, gelen hademeye, - Sha Beyi bana ar! dedi. Elbette Sha'ya "C" harfinin adresini soracak deildi. Bunu bir kurnazlkla renecekti. Sha Bey girdi. - Sha Bey! - Buyurun efendim. ,- Yahu "C" harfi iyi basmyor. Neden silik kyor? ,- "C" mi? "C" mi bozuk? Ne olacak, eski makine beyefendi... Yalnz "C" mi, hepsi yle... Sha, daktilonun bana geti, "C" harfine parman bast: at... Kda "C" yazlmt. - Bak, biraz silik deil mi? - Siliktir beyefendi, - Teekkr ederim. Sha kt. Reat Bey, bir kere daha hrsla gzln burnunun stne iyice yerletirip hz ald. yle ar bir yaz yazacakt ki... Grsn umum mdr... Reat Bey hakszla hi gelemezdi. Bu sefer makinede "E" yi aramaya balad. Yahu bu "E" nerede? Deminden beri gznn iine girip duran "E" birden utu mu? Deli olacak... Yine sylenmeye balad: - Simdi buradayd, ne cehennemin dibine gitti? Umad ya bu alak? Ayaa kalkp daktilonun btn harflerine kubak bakt. Tefti eden gibi btn harfleri teker teker gzden geirdi. Hah... "E" ite burada. Reat Bey ocuk gibi sevindi. Gzln bir daha dzeltip, sinek yakalar gibi sa elini havaya kaldrd. Sonra "E" nin stne birden hcum etti: at... Eilip bir de kda bakt. Tamam, "E" kmt. kmt ama, ilk yazd "C" harfinden satr aa, be santim de

saa yazlmt. Reat Bey, imdi de "Z" harfini aramaya balad. Gzleriyle, parmaklaryla, makinede "Z" yi ararken bir yandan da, kedi, kpek arr gibi: - Ze, ze, ze, ze, zel... diye syleniyor, "Z" harfini aryordu; "Z" yoktu. Yine ayaa kalkt. Tepeden harflere bakt. "Z" yi grmesiyle stne pike yapt: at... Bu sefer de "Z" harfi, br iki harfin be alt santim yukarsna yazlmt. Reat Bey yazaca her harfi er beer dakika aradktan sonra buluyor, sonra birden kaybolacak korkusuyla harfin stne saldryordu. Yumruk sallar gibi her harfe iddetle parman bastka, biraz da umum mdrden hncn alm oluyordu. Harflere bu kadar hzla bastna gre, yaz da zehir gibi iddetli bir yaz olacakt. ki defa bulduu bir harfi, drdnc araynda bulamyordu. Hele u "T"... "T" yi aramaktan o kadar yoruldu ki, bir kda "T" nin adresini yazd: stten ikinci srada, soldan saa doru altnc harf... Zor bulduu harflerin yerini kda yazyor, sonra bu adres kdna bakp bakp harflerin yerini buluyordu. Ama ne yapsa olmyacakt. Kdn orasna burasna sinek konmu gibi harfler rastgele serpilmiti. Reat Bey yazmaya yazyordu ama, bu yazdklarm ne kendisi ne de bakas okuyabilirdi. Sha Beyi artt. Sha Bey ieri girdii zaman, Reat Bey ayaa kalkm, yukardan bakarak daktiloda "M" harfini aramaktayd. "M" yi grd. Grmesiyle harfin stne saldrd. Sha Bey, glmemek iin kendini zor tuttu. - Beni istemisiniz, dedi. - Ha... Evet... Sha Bey, umum mdre bir yaz yazlacak. Memurlar renirse rensin... Kendi yazd kd kard, buruturdu sepete att. Sha Bey daktilo makinesinin basna geti. Reat Bey, ellerini arkasnda balayp, odann iinde kzgn kzgn, kabaday kabaday gezinmeye balad. - Yaz... Yaz Sha Bey!.. ".. Umum mdrl makam- aliyesine." Sha Bey tkr tkr yazd. Reat Bey, elleri arkasnda, hem geziniyor, hem de syleniyordu: - Ne demek yahu... Ben yirmiiki senelik memurum. Ha?... Bir gnden bir gne iimi ihmal ettim mi? Efendim?... Ben yni umum mdre eyvallah m edeceim? Etmem!... Vallahi de etmem, billahi de etmem... Ona bir cevap deyim de grsn... Alsn aznn paym... Yni memur olduksa... Allah Allah!... On dakika kadar byle sylendikten sonra: - Ne yazdk Sha Bey? diye sordu. Sha Bey yazlan okudu: - " Umum mdrl makam- aliyesine..." - Olmad... kar onu. Sha Bey, makinedeki kd kard, baka bir temiz kt geirdi. - Yaz, Sha Bey... "... Umum mdrl yksek makamna..." Yaz, yksek makamna. sterse beni kovsunlar. Ben yazaym da, onlar beni kovsun. Herkes bu dnyada izzetinefsi iin yaar... Umum mdrse umum mdr... Ben ona bir cevap vereyim, grsn nasl olurmu. Ha? Reat Beyin syledikleri bu kadar deildi. ok ar szler sylyordu. O kadar ki, Sha Bey bunlar daktiloda yazm olmaktan bile zerine bir sorum gelir diye korkmaya balad. Reat Bey, elleri arkasnda, odann iinde gezinerek, umum mdre on dakika kadar atp tuttuktan sonra sordu:

- Ne yazdk? Sha Bey yazlan okudu: - "... Umum mdrl yksek makamna". - A-ah!... Olmad. kar o kd. Sha Bey, yazl kd kard, yeniden bir kt geirdi makineye: - Yaz... "...Umum mdrl yksek katna". Bu daha iyi... Yksek katna... Ka para eder, kat yksek ama... Biz... Olmaz... Bir yaz yazaym... Ne demek? Kimse kimsenin haysiyetiyle oynayamaz. Efendim? Neler yazacam, neler... Korkma! Altna imzay ben basacam. O umum mdrse ben de... Reat Bey, umum mdr iin sylemedik lf brakmad. - Bir umum mdr, umum mdrln bilmeli. Biz ne umum mdrler grmz. Ben yirmi iki senelik memurum. insan yama sayg gsterir be... Ne yazdn Sha Bey? - "...Umum mdrl yksek katna." - Olmad. kar onu! Makama bir yaz yazarken saygda kusur etmemeli. kar onu... Yaz! "... Umum mdrl yce katna". Yazdn m? Hah!... Yce mce ben anlamam. Bana vz gelir. Ben pire iin yorgan yakarm. Reat Bey, belki yirmi dakika att tuttu Sonra, - Ne yazdk Sha Bey? diye sordu. - "... Umum mdrl yce katma...". - Olmad. kar onu... Resm evrakta kullanlan kelimelere dikkat etmeli. Olmad... Daha bir mnasibini bulalm. Sha Bey makineye yeni bir kt geirdi. - Sha Bey, saat ka? - Alt, beyefendi... - Oooo... O kadar oldu mu? Dur sen... Biz imdi bu iten vazgeelim. Ben bu gece iyi bir kafay ekeyim... Kendim yaparm msveddesini, sen yarn yazarsn. Ertesi gn daireye gelir gelmez Sha Beye sordu: - Nerede kalmtk? - "... Umum mdrl yce katna". - kart onu. "... Umum mdrl pek yksek huzuruna". Yaz! Bana, umum mdr deil, ey olsa vz gelir. Ben... Odann iinde hem geziniyor, hem sayp dkyordu. - Ne yazdk Sha Bey? - "... Umum mdrl pek yksek huzuruna"... - Olmad Sha Bey... "Pek yksek huzurlarna" diye yaz... Reat Bey o gn de akama kadar odasnda gitti geldi, umum mdre sylendi. Be on kere yazdrd kd deitirtti. Bir trl uygun bir balk bulamyordu. "Yce katna, yksek katna... Huzurlarna, yksek huzurlarna, pek yksek ve yce katna..." Bu alma iki aydan uzun srd. Bu zaman iinde Reat Bey, umum mdre neler de neler sylemedi. Bu sylediklerinin hepsini yazdrtacakt ama, ksmet olmad. Bir sabah gazetelerden umum mdrn deitirildiini rendiler. Reat Bey bir oooh ekti. Sonra Sha Beye, - Neler yazdm u umum mdre deil mi? dedi. O gnden sonra ne zaman cesaretini etrafndakilere anlatmak istese. ,- Hi dinlemem, yazarm. Ben kimseden korkmam... Ne varm korkacak?

Yazarm! derdi. Sonra kendisini dinleyen arkadalarna Sha Beyi tank gsterir, - Syle Sha Bey... Syle Allah akna, ben neler yazmtm o umum mdre? Yenir yutulur eyler miydi? diye sorard. Sha Bey de, - Hakikaten yle, beyefendi, derdi. Hikaye 4. EZ KURMANCIM Ne asker lisede okumu, ne Harb okulunda. Daha dorusu hibir okula gitmemi. Mrekkep yalamam. Ama tepeden inme pasa olmu. mzasn da atmasn bilmediinden aal srasnda imza yerine parmak basarm. Sonra rade-i Seniyye ile "Bey" olunca parmak basmann ayp olacan dnerek nal kadar bir mhr yaptrm. Cemal Bey deyip de gememeli; ran snrndaki dalar, yaylalar hep ondan sorulurmu. Onun yannda, Vali, Sancak beyi ka paralk adam? Valiler Krt Cemal Beyle ho geinmek zorunda... Yoksa Krt Cemal Bey, Padiaha bir haber iletti mi o valinin ii bitiktir. Bu sra sra dalarda msr patlar gibi mermiler atlmyorsa Valiye kimsenin metelik verdiinden deil, airetlerin Krt Cemal Beye olan sayglarndan... Krt Cemal devlet iinde bir devlet. Ama hi bir zaman Tanrnn yeryznde glgesi "zlullah- fillem" efendisine bas kaldrm da deil. Tam tersine "Hazret-i Hilfet-i Penah" ye ba kaldranlarn ban eziyor. Padiah da Krt Cemal kulunun kendisine balln karlksz brakmyor. Dalarn, yaylalarn, derelerin hkimi Krt Cemal'in neye ihtiyac var ki? Altn dersen dolu, avrat dersen ok, toprak dersen ucu buca yok. Padiah da Krt Cemal'i ok sevindirecek armaanlar yolluyor. Nedir onlar?.. Rtbe ile nian. "Makam- muall-y hilfet" ten gelen nianlarn hepsini takan Krt Cemal'in ne gsnde, ne srtnda, ne kollarnda, ne paalarnda yer kalm. yle nian alm... Krt Cemal giydii elbiseyi bastan sona nisanla donatt halde nianlarn birka kat da elinde kalyor. Krt Cemal uzun bir yolculua karken ardndan gelen birka adam da onun nianlarn tayor. Sonra Krt Cemal karsndaki adamn adamlna gre nian takyor... Olur olmaz adama kar gsnde 40-50 nian tasa yeter. Onu aa yapan, sonra da rtbesini arttrp Bey yapan Padiah. Her hizmetinden sonra Padiahn kap kadar da rtbe berat geliyor. Krt Cemal altta kalr m?.. Padiahtan her kurdell nian madeni geldike o da "Makam- saltanat" a olan balln bildirecek delil olmak zere, hazineye olsun, hmayun'a olsun kpler dolusu altn yolluyor. Krt Cemal yetmi yanda ak sakall bir Krt Beyi olunca iinde bir umut kald: Paa olup Dersaadet'e kapa atmak. Bu dileini uygun bir ekilde padiahn kulana duyurdu. Padiah kendisine bu kadar candan, yrekten bal kulunun bu dileini de yerine getirdi. Onu Selimiye klasna paa yapt. Yapt ama bu, bir klesinin gnln etmek iin verilen paalkt. Dorusu, okuryazarl bile olmayan Paaya gerekten hi bir yetki verilmemiti. Krt Cemal Paa srmalar, pskller, parlak dmeler, krmz zrhlar iindeki elbisesini giyer, nianlarn takar taktrr, kulaklarna varan byklarn burarak, ak sakaln svazlyarak Selimiye Klasnn iinde bir baba hindi gibi kabara kabara

gezinirdi. Gsnde maltz keilerinin stl memeleri gibi sarkan nianlarn akrts taa teki koridorun bandan duyulurdu. Salna salna gezmekten baka ii yoktu. Harbiye Nazr, Krt Cemal Paaya hi bir i braklmamasn sk sk emretmiti. O yalnz bir operet mareali gibi klann iinde gezmekteydi. Ama bir iler yapmak istiyordu. Her sabah klaya geliinde yaverine sorard: - Ula Yoover! - Buyrun Paam. - Ne var ne yoh? - yiliiniz paam. - He biey yoh mi? - Yok Paam... Krt Cemal Paa her sabah byle sorar, yaveri de ona hep byle cevap verirdi. Oysa Krt Cemal Pasa, bir eyler yapmak, kendini gstermek istemekteydi. Sonunda bir sabah istedii oldu. O zamanki hafta ba gn Cumartesi sabah idi. Bir mlzim-i evvel (yani temen) tatil gn olan Cuma gn disipline aykr bieyler yapmt. Krt Cemal Paa ieri girdiinde uzun boylu, geni omuzlu, kara pskl kal, kara bykl bir mlzim-i evvel odann bir kesinde sulu sulu duruyordu. Krt Cemal Paa her zamanki gibi yaverine sordu: - Ula Yoover! - Buyur paam. - Ne var ne yoh? - iyilik salk paam. - He biey yoh mi? - Yok paam. - Bu dikilen mlzim ne? - Efendim, inzibat dairesinden hakknda bir jurnal var da. Aylardan beri bekledii ii bulmann sevinciyle Krt Cemal Paann kalar atld, byklar biraz daha havaya dikildi. - Curnal miii?.. - Evet paa hazretleri. Krt Cemal Paa ate saan gzlerini mlzim-i evvele evirdi. Mlzimi baklar ile i i yiyecekti. - Ohu u curnali yover. Curnali ohu... Yaver jurnali okumaya balad: - "Rebilevvelin 21 ine msadif Cuma gn, svari alay zabitanndan mlzimievvel Zlfi, Apostol'un meyhanesine girerek iret eyledii..." Krt Cemal Paa, - Neee!... diye bard. Ne, rah m imi... Voy, voy voy, rah imek, heeee... Arkasn ohu unun yover, arkasn ohu! - "iret eyledii, badehu Moda'daki kadnlara mahsus deniz hamamna giderek zorla ieri girmek istedii, deniz hamamcs Kirkorun mmanaatna kar da mezburu bandan cerh ile kadnlara mahsus deniz hamamna girdii..." Dilerini gcrdatan Krt Cemal Paa, - Neee! diye bir daha bard... bekinin gafasn m grm?.. Onun da gafasn

goparalar... Onun da gafasn gralar... Curnalin arhasn ohu yoover... Yaver okudu: - "Bilhare kadnlara mahsus deniz hamamna girerek hatunlardan birine taaruzla..." Krt Cemal Paa, - Neee!.. diye bard yine, garilere mi saldrm? Voy babasini, voooy... Onun da erkekliini goparalar. Ate pskren Cemal Paa kzgnlktan ak sakal titriyerek, - Yaz, yoover! dedi... Dediklerimi yaz. Rah itiinden rtbesinin sklerek geri alnmasna, fendime deyim, bir herifin gafasn grdndan iki ay hapsine... Ve... Garilerin namisine tariz eylediinden Fizan'a srgn edilmesine... Ve... Krt Cemal Paa yavere daha ok eyler yazdracakt ama, uzun boylu, yakkl yaz svari temeni Cemal Paaya yaklaarak, ba nnde, Krte yle syledi: - Ez di bahti teme Poe... Ez krmone... Svari temeni "Aman Paa, sana sndm, ben krdm" diyordu. Bunu duyar duymaz Krt Cemal Paann eli sakalna gitti. Sakaln svazlyarak, - Eyle disene canm... dedi. Birden yumuamt. Yavere dnd: - Yoover.., - Buyur paam. - Hele u curnali bir daha oku, iyi anlayamamm. Yaver okumaya balad: - "Rebilevvelin 21 ine msadif Cuma gn 2 nci svari zabitanndan mlzimievvel Zlf, Apostol'un meyhanesine girerek iret eyledii..." Jurnalin burasnda Krt Cemal Paa, - ier ya yover, dedi ier ya yover. Padiahmzn koskoca bir zabiti ier. Allah Allah, az bile imi. Hele ohu yover... - "iret eyledii, badehu Modadaki kadnlara mahsus deniz hamamna giderek zorla ieri girmek istedii..." - Girer ya yover... Padiahmn koskoca bir zabiti az bile etmi. Hele ohu yoover. - "Deniz hamamcs Kirkor'un mmanaatna kar mezburu bandan cerh ile..." - Gafasini mi girmi, az bile yapm. Grar ya caniim... Padiahn koskoca bir zabiti. Grar da goparr da. O kffar, bu mselman. Hele ohu yover. - "Kadnlara mahsus deniz hamamna girdii..." - Girer ya canimm... - "Bilhare hatunlardan birine taarruzla..." - Eder ya canimm... Taarruz da eder, istil da eder, padiahn koskoca bir zabiti. Yaz yover. Mlzimin yzbala terfiine ve... Curnali yazann rtbesinin sklmesine ve... iki ay hapsine ve... Fizan'a srlmesine ve... Hikaye 5. HERKES KAZANIYOR Bu konuma, Kadky'e giden bir vapurun lks gvertesinde geti. Konuanlarn biri irikym, biri ufak tefekti. Ben, masann br basndaydm. O ikisi yan yana oturmulard. Ufak tefek olan, - Ben Ankara'dan ayrlrken iki arkadam "Aman, senin kat boaltma!" diye

yalvardlar, dedi. iriyar olan sordu: - Ev byk myd? - ki oda, bir hol. Ama iyi yerde. Kiras da ucuz. - Haaa... kisi de bekrsa, oraya sacaklar demek. - Deil... ikisi de evli. Onu anlatacam ya. Neden bu kadar ev sknts ekiyoruz, biliyor musun? Grdn evlerin yans garsoniyer... Anladn m? iri adam, ufak tefek arkadana, - Mbala ediyorsun, dedi, herkeste garsoniyer tutacak para nerede? - Garsoniyer en ucuz i kardeim. Zenginsen bir bana garsoniyer tutarsn. Daha zenginsen, bir ka garsoniyer tutarsn. Zengin deilsen, o zaman da kendi btenize gre, iki arkada, arkada, be arkada, her neyse, birleik bir garsoniyer tutuyorsunuz. irket gibi bir is. Yirmi kiilik garsoniyerler bile var. - alacak ey! - Sen uyuyorsun. imdi erkek olsun da garsoniyeri olmasn, hi yok... Yoksa biz bu kadar ev sknts eker miyiz? Hep garsoniyer. Bir evin perdeleri hi almyorsa, anla ki oras garsoniyerdir. Ben Ankara'dan ayrlrken "Senin kat bize ver!" diye yalvardlar Kira ucuz. yi yerde de. Gelgelelim kontrat benim stme. Bakasna devir hakkm da yok. Arkadalar: "kontrat yine senin stne kalsn, kiray biz verelim" dediler. "Bir artla" dedim: "Ankara'ya geldike ben de burada kalacam." Raz oldular, benim kat onlara braktm. stanbul'a geldim. Aradan ay m, drt ay m ne geti, ben Ankara'ya gittim. Eh, evimiz var ya, otel parasndan kurtulduk. Bende evin anahtar var. Kt bir karlama olmasn diye, benim eski evimi garsoniyer olarak kullanan iki arkadaa, akama eve geleceimi haber verdim. Gndz saa sola komaktan yorulmuum. Erkenden eve gidip yattm. Gzm dald dalmad, darda bir tkrt Kap alr gibi oldu. Sonra ayak sesleri, daha sonra bir kadn cilvesi, fkrdama. Yattm odann kaps ald, elektrik yand. Karmda hi tanmadm bir sarho erkekle kadn... Ben ona sormadan erkek bana sordu: - Sen kimsin be?.. Yataktan yle bir doruldum, - Yanl geldiniz, dedim, her halde baka kata girecektiniz. Buras benim evim. Adam, - Ne yanl kat? dedi, benim elimdeki maymuncuk deil, anahtar. Bu anahtar her kapy amaz ya... - Her kapy amaz ama, bu kapy am ite. Ltfen evimden kn, beni de rahat brakn. Sarho sz anlar soyundan deil. - Arkada, dedi, ok konuma, ek araban!.. Gecenin bu vakti bam belya sokma. - Ama ben sizi "mesken masuniyetini ihll" den, "haneye taarruz" dan karakola ikyet ederim. - Sen hele defol git de, sonra ne halt edersen et!... Ankara'da gecenin bir vakti, otellerde de yer bulunmaz. Sarhoa, - Bak arkada, dedim. ok gzel bir dnce geldi aklma. Burada iki oda var. ikimize de yeter. Sabah olunca, gn nda kimin hakl, kimin haksz olduu

anlalr. Sarhoun buna akl yatt, - iyi, dedi, ama sen teki odada yatacaksn. Biz bu odaya almz. Ben temi berimi toparladm, teki odaya getim. Daha gzm yummamtm. Sokak kaps bir daha ald. Elektrik yand. Bir kadn, bir erkek, benim yattm odaya dald. Koridorun lmbas yanyor ama, oda karanlk.. Adam, gelini gerdek odasna sokan bir Frenk gibi kadn kucaklad. Sonra hop diye stme frlatt. Ben, kadn stme dnce "hh!" diye bir sradm. Sramamla neye uradn aran kadn. - Altmda biri var!... diye l bast. Hemen yataktan frladm. Adama, - Bu ne rezalet!... diye bardm. Adam. - Asl rezalet seninki... dedi, sen programn armsn. Bugn gnlerden ne? - Sal... - Tamam, sal... Saat ka? ikiyi eyrek geiyor. Bunlar syledikten sonra, cebinden kard deftere bakt, - te program, dedi, her hafta sal gnleri gece saat ikiden sabahn altsna kadar bu oda benim. Benden ncekine vakit kalsn diye on be dakika da ge geldim. Nbet benim. - Sakn sizin nbetiniz baka bir yerde olmasn? - Nasl olur? Ben her hafta buraya gelirim. Hi bir sal sektirmem. Daha geen sal geldim. Adam, bunu syler sylemez kadn yakasna yapt: - Vay alak, utanmaz! Hani sen geen Sal evindeydin? Hani karn brakmamt?.. antay adamn kafasna vurmaya balad. antay kafasna yiyen adam aknlktan. - Yahu, dur! dedi, buraya geldikse, hemen ktlk iin mi geldik bakalm? Vallahi billahi karmla beraber geldik. Kadn, antay az buldu. Ayandan iskarpini karp, kesini adamn kafasna indirmeye balad. - Sus ahlksz! Senin gibi namussuz bir herif yznden aslan gibi kocama ihanet ediyorum. Tuuu sana! Adam, temelli ard: - Anlayp dinlemeden, hemen suratma tkrme... Bizim eve gece yatsna misafirler gelmiti. Evde yer kalmad ekerim. Biz de karmla buraya geldik. Vurma Allah akna... Kadnn sinirlerini yattrmak iin, yataktan kalktm, - Rica ederim, siz buyurun... dedim. Elbiselerimi kolumun altna alp koridora ktm. Koridorda bir kanape vard. Kanepeye uzanp bzldm. Ceketimi, pardesm de stme ektim. Orada uyuya kalmm. Yar uyur, yar uyankken, kulamn dibinde bir mrlt duydum: - Yavrum, canm!... Tatl bir rya olacak. Kendimi ryann lklna braktm. - ki kiiii!.. diye bir lk koptu.

Adamn biri kadn alm gelmi. Besbelli aceleden lmbay da yakmamlar, hemen kanapeye uzanmlar. Kadn, benimle br erkein arasnda kalm, mz de frladk. Onlar elektrik dmesini aryorlar, yerini bilmediklerinden bulamyorlar. Kadn karanlkta boyuna syleniyor: - Samda yatyordun ekerim. Birdenbire soluma getin. Bu ne i demeye kalmad, bir de baktm, yine samdasn. Demek bunun huyu da bir o yana, bir bu yana gemek dedim. Ama sonra, seni hem samda, hem de solumda grnce... Lmbann dmesini evirdim. Erkek ince biriymi. brleri gibi, stme yrmedi. - Affedersiniz, dedi, acaba saati mi ardk? Karmda yumuak adam bulunca diklendim: - Bu ne edepsizlik!.. Buras benim evim. Adam, - Bana bir anahtar verdiler, dedi. Her ayn nde sabaha kadar bu kanepe benim. - Kim verdi anahtar? - Vallahi... Ad dilimin ucunda... Zeki mi, Zeki mi? "Z" li bir ey ad. Aydan aya be lira, anahtar kiras veriyorum. Sabaha bir iki saat kalm. Hemen giyinip dar ktm. Kapdan karken baka bir ift de merdivenden kyordu. Sabaha kadar sokaklarda dolatm, saat dokuzda, benim evi kendilerine braktm iki arkada buldum. Yukardan aa bir iyi svadm: - Bre alaklar! Kontrat benim zerime diye bu edepsizlik yaplr m? Ahlk zabtasna sicilimi geirteceksiniz. Arkadan biri, - Vallahi, dedi, kira bize ok geldi. Aylm bizim evdekileri geindirmeye bile yetmiyor. Bir de ayda ikiyzyetmi lira garsoniyer paras nasl verelim? Zaten senin evi, ayda bir-iki kere ancak kullanyoruz. ki kii daha bulalm, kiray blelim, dedik Onlara da birer anahtar yaptrdk. Kira onlara da ok gelmi. Onlar da ayda ellier lira verecek drt arkadaa drt anahtar yaptrmlar. Biz, ondan sonra ipin ucunu kardk. - Peki, ne olacak imdi - Biz de onu dnyoruz. - Kimlere anahtar verdinizse aln geriye. - Hangi birini alacaksn. Herkes birbirine anahtar vermi. Ankara'da herkes bizim garsoniyeri kullanyor. Cebinde bizim garsoniyerin anahtar olmayan tek dar gelirli kalmad. Hepsinin tarifesi var. - Ulan alaklar, ulan reziller! Namusumu iki paralk ettiniz, diyerek sylemedik lf brakmadm. - Ben, imdi gidip kapnn kilidini deitiriyorum, dedim. ikisi birden, - Aman etme! diye elime sarldlar. - Daha etmesi var m - Aman, btemiz sarslr. - Ne btesi? Aydan aya bir de garsoniyer kiras verince bteniz sarslmyor mu? - Yahu, sen ne diyorsun arkada. Bize garsoniyer bedavaya geldii gibi o yzden aydan aya cebimize para giriyor.

- Kiras ikiyzyetmi lira deil mi? Ben kiiye yetmibeer liradan kiraladm. Bu da kiiye kiralad. Alt tane yetmibe, eder drtyzelli lira. ikiyzyetmii kira, kalr yzseksen lira. Doksanar lira da bize kalyor. - Siz beni dnmediniz. Ben de sizi dnmem. - Bizi dnmezsen baka zavalllar dn. Bizden yetmibe liraya her anahtar alan da drt anahtar yaptrm, ellier liraya kiralam. Her ay yzyirmibe lira kazanyor, garsoniyer de bedava ya geliyor onlara. Ondan elli liraya kiralayanlar, yirmibeer liraya drt kiiye anahtar kiralamlar. Ayda elli lira kazanyorlar... Onlar da bakalarna kiralamlar. Ben dndm, tandm, bir trl hesabn iinden kamadm. Bizim garsoniyer herkese bedavaya geldii gibi, anahtar her eline geiren de havadan ayda elli lira, yz lira kazanyor. Ne bereketli i be kardeim. Para makinesi gibi. Ama bu paralarn kimden kt hi belli deil. Boyuna para yayor. Sen byle ey grdn m? Bir kilidi deitirsem, hepsi yand. Bteleri allak bullak olacak. Anahtarn kiras be liraya kadar dtne gre artk ka kiinin, kaar lira kazandklarn dn. riyar adam ufak tefek arkadana, - Sonra ne yaptn? diye sordu. - Hemen kilidi deitirdim. Ev sahibine de evden kyorum, dedim. Ev sahibi, kendim tanacam, dedi. Ben stanbula dndm. Onbe gn sonra ev sahibinden bir mektup aldm. Sabahtan akama, akamdan sabaha kadar, eline anahtar alan kapnn kilidini zorluyormu. Kapy aamaynca, - Yahu bu ne i? Programda benim saatim!.. diye sylene sylene gidiyormu. Ev sahibi bana bir iyi svp saym. Sonradan duyduuma gre, ev sahibi oradan km. Kiraya vermi. Ama hibir kirac bir haftadan ok dayanamyormu. riyar adam, arkadana, - Yahu, dedi, bizim arkadalar hep birlesek de, ayda beer lira katsak... Ha? Ne dersin? Hikaye 6. DAYAK YEMEDEN DURAMIYORUM Otobs tklm tklm doluydu. Yolculardan birinin grnne baklrsa, adam yanl tata binmi olmalyd. Onun yeri otobs deil, ancak cankurtaran arabas olabilirdi. Sol kolu sarg beziyle omuzuna balyd. Kafas sarlyd. Gznn biri morarm, imi, br gz de kanlanmt. Bastonuna dayanarak, kalabalk otobsn iinde kendisine yer amaya alyordu. Adam, saatin tk-taklar gibi hi durmadan, - Ih!... Aaah!... Amaaan!!... Ooof!. diye inli yordu. Bu grne baklrsa, adam, otobsn byk bir sarsntsyla dalacak, eli, kolu, bacaklar yerlere dklverecekti. Oturan yolculardan biri haline acyarak yer verdi, adam inleyerek oturdu. Kendisine yer verene, - Allah raz olsun, dedi. Yanndaki adam onu tand: - Merhaba Selman Bey...

- Ooof... Aaay... Merhaba erafeddin Bey... Amaan, bittim... Ih... - Gemi olsun, ne oldu yahu? - Aaah.. Amaan.. Hi sorma, aydanberi byleyim. - Vah vah... Gemi olsun Selman Bey... Hasta msnz? Nedir rahatszlnz? - Eeeh... Bu da bir hastalk saylr ya... Bu da bir trl hastalk. Ooof, bittim, amaan... - Vah vah vah... Doktor ne diyor? Tehis koydular m? - Amaaan... Ih... Doktorluk birey deil ki bu, kardeim. Doktorun yapaca hibiey yok... Vayyy... Allah dmanmn bana vermesin. Amaaan... Her tarafm aryor, kopacak gibi... Kalam oynatamyorum. Ih... - Doktora gitmeden olmaz Selman Bey... Hi olmazsa bir hastaneye yatn. - Hastanelik i deil erafeddin Bey... Belki, belki tmarhanelik bir i... Vay vay vayyy... Aaah... ok da sri bir hastalk... erafeddin bey, biraz geri ekildi, - yleyse sokaa hi kmamalydnz, dedi. - Aaah... Ooof... kmadan duruluyor mu? Sylemesi kolay. Bu hastala yakalan da sokaa kma bakalm. Bana bu hastalk bizim olandan geti. - O da m hasta? - Sorma. Hem de nasl... Onunki bsbtn berbat... Mzmin... Ayy... Efendim, bakn nasl tutuldum bu hastala... Anlataym size: Bizim olan, bir trl liseyi bitiremedi. Dokuzuncu snfta iki sene okudu, ona geti. Onda iki sene kald. Hep top yznden.. Ih.. Amaaan. "Olum, brak u topu" diyorum. "Nasl brakaym baba?" diyor. "Yahu, istikbalin mahvoldu." istikbalden getik, hayat da mahvolacak. Ma gn oldu mu, akama eve, muharebeden km gibi gelir. Bereket versin, sol baca krld da top oynayamaz oldu. Bacann krlmasna bile razym, anla artk... Aman... Ooof... Baca krlmasa da yine oynasa bir gn olan temelli ldrecekler. Giden bacak olsun, bamzn gzmzn sadakas olsun da tek olan kurtulsun, dedik. Vay vay vay.. Kemiklerim kopuyor. Sonra efendim, bu sefer de olan ma delisi oldu. Oynayamasa bile maa gitmeden duramyor. Ankara'da ma olur, Ankara'ya gider, zmirde olur, zmire gider. Gittii biey deil, her matan dnnde yataklara serilir. Sesi kslr. "Olum, neye sesin ksld?", "Barmaktan baba", "yleyse ba rma evldm", "Sylemesi kolay, sen gel de barma bakalm..". Bir matan gelir kafas patlam. Bir matan gelir, burnu krlm, gz patlam... "Olum, nedir bu halin?" "Mata kavga ettik." "Yahu, oynarken hadi anladm, seyrederken de kavga edilir mi?", "Edilir elbet". "Peki kavga etme." "Sylemesi kolay, sen gel de kavga etme bakalm." Bu nasl i? Ne desem "Elimde deil, sylemesi kolay.. Sen gel de yapma bakalm" diyor. Bir seferinde gidip olan karakoldan aldk. Mata kavga edip karakola dmler. ki sefer de ilkyardm hastanesinden aldk, getirdik. Yalvaryorum, "Olum, evldm, yavrum, canna yazk deil mi? En sonunda sen bu yolda can vereceksin" diyorum. "Biliyorum, yazk ama duramyorum. Uzaktan sylemesi kolay. Gel de sen durdur bakalm" diyor. Artk merak ettim, bir gn "Beni de gtr u maa bakaym" dedim. Olumla beraber maa gittik. Oyun balad. Benim takm makim tuttuum yok. Kim yenerse yensin, bana vz gelir. Ben oyunculardan ok seyircilere bakp bakp alay ediyorum. Derken efendim, Gazhane tarafndaki

kaleye bir gol girdi. Ama, Allah iin gol... Beyim, gz gre gre hakem saymad. Ben katiyen hakszla dayanamam. "Yuu yuu... Hakeme gzlk" diye barmaya baladm. Benim gibi bakalar da baryor. Derken efendim, oradan efendiden birisi bana "Hakem hakl, gol deil" dedi. "Bal gibi de gold. Hakem hakszlk ediyor. br takmdan para ald besbelli" dedim. O efendiden adam bana "Ulan inek olu inek, yle gol olur mu?" dedi. Ben de ona "Sznz iade ederim. inek olu inek babanzdr" dedim. Maa ilk gidiim olduundan usuln, erknn bilmiyorum. Mata birisi sana inek dedi mi, iade edilmezmi. Ben byle syler sylemez, adam burnumun stne bir yumruk indirip beni yere ykt. Bereket versin araya bakalar girip, ayrdlar. Yoksa adam beni daha ok dvecekti. Ben yumruktan sonra yere yklp burnumdan kan boannca, benim olan yardmma koar sandm. Neredeee... Ben ona "Aman olum, yeti!" diye sesleniyorum, o bana, - Dur baba, dur yahu... Gol oluyor, diyor. Burnuma mendil tkayp kalktm. Bu sefer hakszlkla gol saylmayan takma iimde bir sevgi balad. O takmdan birinin ayana top geldi mi beyim, ben kendimi tutamyorum, sanki top benim ayamdaym gibi, cangnlden topa vurur gibi ayam bir sallyorum. Sonra arada bir aklm bama geliyor, yahu ben deli miyim, diyorum. Ayam tutmaya alyorum. Sonra yine kendimi kaybedip, topa bir tekme savurur gibi ayam havaya frlatyorum. Hem yle bir iddetle ki, topa vursam, top kale alarn delip getikten sonra sputnik gibi havaya frlayp aya kadar gidecek. Bana yle geliyor. Ben byle heyecandan topa vuruyorum diye ayam savururken nmdeki adamn k budur diye tekmeyi indirmeyeyim mi? Adama "Pardon, affedersiniz..." filn dedim. Adam, "Olur yahu, mata her ey olur. imdi tra brak, gol giriyor." dedi. Derken bu sefer benim arkama bir tekme indi. iddetine bakn ki, arkama inen tekme, gzmden imek kard. Eh, anladm, burada tekmelemek ayp deil... nk herkes birbirini tekmeliyor. Hem de kimsenin kast yok.. Seni tanmaz etmez, bir dmanl yok. Adam, heyecana gelmi, top diye sana vuruyor. Anlalr bir i deil erafeddin Bey... Yahu, top senden bir kilometre uzakta, sen buradan topa tekme savuruyorsun. Biz baladk tekmelemeye. Onlar bana tekme atyor, ben onlara. Ama hibirimizin kalbinde kt niyet yok. insan o zaman heyecandan yedii tekmelerin acsn da duymuyor. Sonra efendim, bizim kaleye bir gol girdi. Namussuz hakem bu gol sayd. Saynca artk ben bu hakszla dayanamadm. Avazm kt kadar: - Kovaaaa!... diye barmaya baladm. Kendimi tutamyorum. Elim, ayam zangr-zangr titriyor. Yanmda gazozcu varm. Gazoz ielerini kaptm gibi hakeme frlatmaya baladm. yi ki o srada yanmda gazoz iesi var da baka biey yok. Bomba olsa hakeme bomba frlatacam. Bir karklk oldu. Gold deildi derken, biz seyirciler bir kaptk. Hep birbirimize girdik. Herkes birini yakalad. Ben o hzla, on yanda bir ocuu kaptm gibi altma almm, ocuu boacam. Yoktan kaatil olacam. Bereket ocuk, "Amca ben de sizin takmdanm" dedi de elimden kurtuldu. Ben ocuu brakr brakmaz, Izbandut gibi bir herif beni altna ald. Vurur da vurur.. Bizim olana bakyorum, olan neredeee... O sahaya atlam, hakemin hakkndan geliyor. "Poliiis!" diye bardm. Polisler de birbirine girmi. Kimi oyuncular dvyor, kimi seyircilerden dayak yiyor. Beni altna alan adama "Yahu sen hangi takmdansn arkada, sakn ikimiz de bir takmdan olmayalm. Beni bouna dvp durma!" dedim iyi ki demiim. kimiz de ayn takmdanmz. Ama adam insafsz. "Ben simdi kar

takmdan birisini nereden bulaym..." diye yumruklar indirdi. Can acsyla frladm, kurtuldum. Seyircilerden birine kapacak adam kalmam da, zavall hrsndan, tribn tahtalarn sryor. Nasl olduysa ortalk dzelir gibi oldu, ma yeniden balad. Bizim takm taraftarlar takm coturmaya baladk: " Ya ya ya, a a a, bizim takm ok yaa..," Benim artk barmaktan sesim soluum kesilmi. Oradan birinin elindeki tenekeye ben de vurmaya baladm. Asl kyamet de ondan sonra koptu. Sahada iki oyuncu birbirine girdi. Biz de birbirimize yaptk. Birisi beni bacamdan yakalayp havaya savurdu. yle bir havada utuumu biliyorum. Ondan sonrasn hatrlamyorum, birader. Gzm hastanede atm. erafeddin Bey, - Demek bu haliniz ondan... dedi. - O kadarla kalmadm ki... Ertesi pazar bizim takmn baka takmla ma varm. Artk durabiliyor muyum? Uzaktan sylemesi kolay. Sen ol da dur bakalm. Balasalar duramazsn... Ih... Amaaan.. Ooof.. Her tarafm kopuyor. - Selman Bey'in sargl elinden bir paket dt. Eilip onu alrken, - Bu da tenekeyle kaynana zrlts, dedi. Barmaktan sesim kslnca teneke alyorum. Otobs durdu. Sarglar iindeki adam inleyerek kalkt, - Allahasmarladk erafeddin Bey, dedi. - Nereye imdi? Doktora m? - Yok canm, maa.. Aaaah.. Ooof . Ih.. Hikaye 7. AL BEYLE BR KONUMA Ali Bey de kim, diye sormayn. Ali Beyi hepiniz tanrsnz. Bam belya girmesin diye adn deitirdim, onun adn Ali Bey yaptm. Siz ona, kendi adn verin. ok tannm adamdr. Sk sk gazetelerde resmi kar. Halk Frkasnda vard, Serbest Frkada vard. Halk Partisinde saylavd. Simdi yine mhim iler banda... Artk Ali Beyi tandnz. Kymetli fikirlerinden yararlanmak iin, geenlerde ziyaretine gittim. - Aman bugn, btn terslii zerinde. Konumasan daha iyi olur, dediler. - Niye yle?.. Tersinden mi kalkm? - Sen bilirsin... stersen konu! Sayn politikacmzn odasna girdim. Bir kitaba dalmt. - Ne okuyorsunuz stad? dedim. - Demokrasinin canna okuyorum, dedi. Sahiden de terslii zerindeydi. Konuturmak iin, - Demokrat Partiden ekileceiniz doru mu? diye sordum. - Kemal Yahya, ne gzel sylemi: "Bildiin yalnz yolda hak gideceksin" - Aman efendim Kemal Yahya deil, Yahya Kemal... Sonra, msra da yanl buyurdunuz, stelik bu msra Tevfik Fikretindir. - Haa... tandm Fikret Tevfik deil mi? Sahi, ne yapyor imdi o? - Sizi yanna aryor. - Teekkr ederim. - Maallah hi ihtiyarlamyorsunuz, hafzanz yerinde. - Elbette... Yuvarlanan pas, ta tutmaz. Il dayan demir iler.

- Ataszdr. Yalnz kelimeler yer deitirmi. - L kuvvete l ve havle ill billh... - Cannz m sktm? - Yooo... - Halk Partisinden neden ayrlmtnz? - Eski bardaklar am oldu. - Ataszlerine ok meraklsnz. Ama neden ters sylediinizi anlayamyorum. Dorusu "Eski amlar bardak oldu" dur. - Hepsi bir, ha Ali Ali, ha Veli Veli. - Yanl buyurdunuz. Ha Ali Veli, ha Veli Ali demek istediniz herhalde. ktisad gidiimizi nasl buluyorsunuz? - Herkes tersine gider, biz gideriz Mersine. - sabet!.. Sizin iktisad politikanz nedir? - Her yourdun bir yiit yeyii vardr. - Demokrasi hakknda ne dnyorsunuz Ali Bey? - Ylana den denize sarlr. Ali Beyin, iyice nevri dnd belliydi. - Maliyemiz hakknda beni aydnlatr msnz? - insan, ayana gre yorgann uzatmal. - Yrtlr, Ali Bey. - Ne? - Yorgan. - Arn orada ise, Halep burada. - Halk Partisi iktidara geerse? Lfm azma tkad: - A arpa kendini tavuk ambarnda sanr. Kl binenin, kuanan atn. - Ama yle diyorlar. - Geti eein pazar, sr Boru Nideye. - Gzel!.. - Sizin bu kadar parti deitirmeniz? Yine beni susturdu: - Ayy geinceye kadar dayya kpr denir. - Aman Ali Bey, size bugn ne oldu? Btn ataszlerinin altn stne getirdiniz. Hasan Bey var ya, ey olmu duydunuz mu? Ne dersiniz? - Ne diyeyim? Aynn iyisini armut yer. - Eskisi gibi iddetli nutuklar vermiyorsunuz. - Ne yaparsn... Yourttan st yanan azn fliyerek ier. Ali Beyin yannda biraz daha kalsam benim de tersim dnecekti. - ok teekkr ederim, Ali Bey. Bana msaade. - Dur! dedi, sana hazrladm yeni eseri gstereyim. - ismi nedir? - "Millet, hkimiyetindir!" Senelerdir Ali Beyin doru oturup eri konumaktan, politika hayatnda, karaya ak, aka kara demekten sahiden tersi dndn anladm. - Allahasmarladk Ali Bey, dedim. - skdar alan at geti, dedi, yine bekle, gelirim... Zavall Ali Bey... Tandnz deil mi Ali Beyi? Hikaye 8. SEN HALNE KRET

Birbuuk aydr ev aryordu. Ama ev sahibi onlara sylemiti: - Bu zamanda iki oda 130 liraya... Oh maallah... Nerde bu bolluk. Hem de byle ev. Dam Marsilya kiremidi, hela ta mermer. Kaplar yal boya. Ne iyi... Ben de bulsam 130 liraya byle ev, keyfim iin tutarm. kr Bey, "oniki senedir, biz bu evde kiracyz" dedi, "Evinize kendi evim gibi bakyorum" dedi. "Kendi evim olsa bu kadar bakmam" dedi. "Dklen svalan daha yeni tamir ettirdim, merdiven basamaklarn yaptrdm, trabzanlar hep deitirttim" dedi. Ne dediyse para etmedi. kr Bey, ev sahibinin kiray arttrmak iin onlar evden kartmak istediini biliyordu. Ama ne olacak, arttrsa arttrsa ayda yirmi lira daha arttrabilirdi. - Kiray 150 yapalim m, dedi. Ev sahibi gld: - 150 lira benim cigara param. kr Bey syle bir hesaplad. Kendisi cigaray brakrsa, ayda 15 lira daha tutumlu olurdu. Ev sahibine, - Vallahi hakknz var, dedi, eviniz elbette bu zamanda 150 liradan daha ok eder. Ben insafsz bir insan deilim. Kiray daha ok arttramyorsam, inann, param olmad iin... Ev sahibi, - Herkes yorganna gre ayan uzatmal, dedi. Siz de kendi paranza gre bir eve karsnz. Kendi parasna gre ev bulsa kr Bey bir dakika bile durmazd. - 165 lira olsun... Ev sahibi yine gld: - Olumun cep harl bile deil... kr Bey, iine yayan gidip gelirse, ayda yirmi lira daha arttrabileceini dnd. - 185 lira vereyim, dedi. Ev sahibi, - Anlalan, siz benimle alay ediyorsunuz, dedi. Yanmzdaki apartman biliyorsunuz. Kck odalar, dapdarack bir salon, kiras kaa? yzelli lira. Dnyann enayisi ben miyim? yz liradan aa vermem. Siz ksanz, bakasna drtyze de veririm. kn. Evim bo dursun daha iyi. Hi olmazsa ev eskimez. kr Bey, yz lira kira verirse, aylk gelirinden geriye drt kiilik ailesi iin, seksen lira kalyordu, mahkemeye dt. Ev sahibi, "Evimde kendim oturacam "dedi. Dvay kazand. kr Bey bir buuk aydr ev aryordu. Hem de kt. K ortasnda sokaklarda kalacak deillerdi ya... Sabahtan akama kadar, kar, yamur, amur ev aryordu. Oturduu evden ucuzunu, iyisini bulamamt. kiyz liraya bulduu evlere samazlard. O gn ev aramaktan ayaklarna kara su inmi, ev tellllarna para vermekten can burnuna gelmiti. Btn bunlar yetmiyormu gibi, nce yamur, arkadan sulu kar iliklerine ilemiti Ayakkabsndan sular girmi, ayaklan vck vck olmutu. Akama doru ya durmutu ama, srsklam amarlar vcuduna yapmt. inden. - Ah, diye geiriyordu, yahu derdimi anlatacak kimse de yok. Karma biri ksa

da derdimi dksem. Hi olmazsa insan anlattka alr iyi yrekliymi demek. Kardan ok eskiden, ok iyi tant bir arkada geliyordu. oktan beri Zeki ile grmemilerdi. Belki ev bulmak iin bir yardm olurdu. Olmasa bile iini dkerdi hi olmazsa... - Ooo, merhaba kr Bey. - Merhaba Zekiciim. Ne var, ne yok? - Hi sorma. Sende ne var ne yok. kr Bey, - iyilik salk, dedi. Grne baklrsa, arkada kendisinden de dertliydi. Zeki Bey ona sordu: - Nereden geliyorsun? kr Bey, oktan iini dkmeye hazr olduundan. - Ah birader, dedi, bam bir dertte ki... Bir aydr ev aryorum. Ev sahibi bizi karyor. Bu gn yine akama kadar ev aradm. Yamur, kar hep iime iledi. Baksana nasl titriyorum. Yataa dmezsem iyi... Lf almken btn derdini dkecek, iini boaltacakt. Ama arkada, - Sen hline kret birader, dedi, kret... Ya benim yerimde olsan ne yaparsn? Ah kardeim, bu zamanda ev yaptrmak bir dert. Bilmem haberin var m? Ben bir arsa almtm. Arsa aramak, almak da bir dert ya... Neyse, hadi onu brak. Doksanbin liraya bir arsa drdk... kr Bey, - Ya ite byle Zekiciim, dedi. ev sahibi bizi evden atyor. Mahkemeden de karar ald... Zeki Bey, - Arsay aldm, dedi. stnden on gn geti, yzellibin hatt ikiyzbine satn alacaklar kt. Yahu satmam, derim, bamdan gitmezler. Bir dert ki, kr Bey, anlatlr gibi deil. Sen yine hline kret kardeim... - Doru birader. Ondan sonra efendime syliyeyim, kiray artralm, dedim. 185 liraya kadar ktm.. - Ah benim derdim de yzseksenbele, binseksenbele olsa... Nerde... Sen bir ye de bin kret hline. Hadi u arsaya iki katl bir ev yapalm, dedik. Su zamanda kalfalarla, iilerle uramak ne demek birader. Bana gelmeyen bilmez. Ne kadar anlatsam bo. Benim niyetim her kat oda bir salon, kutu gibi iki katl ev... Ah neler ektim kr Bey, daha da ekiyorum... - Vah vah Zekiciim. Simdi ev sahibi bize de, "kn evimden!" diyor. Bilsen, o eve de dnyann parasn harcadm. Helann duvar yklmt da, daha geenlerde onbe lira verdim yaptrdm. imdi bizi herif atyor... - Atsn kardeim. Sen hline kret. Sen yine iyisin. Ya benim gibi ev yaptrmaya kalksaydn. Valide dedi ki "Madem u evi yaptryorsun, nasl olsa paradan ktn, katl bir apartmanck yaptr da bir ie yarasn" dedi. Temelleri kazdrdk. Daha iin banda krkbin lira utu, kr Bey. nsan insann hlinden anlamaz... - Gemi olsun Zeki Bey... Yahu, nasl dm. Souk cierime iledi. Sabah karanl yollara dtm. Hl ev aryorum. Yalnz bugn tellllara onbe lira verdim... - O bir ey mi kr Bey... Her ey karaborsada... Yalnz pencere camlarna vallahi ikibin lira verdim. Daha kap camlar, blme camlar var. Sen yine iyisin. Otur kalk, kret haline. Ya ev yaptrmaya kalksaydn, dert neymi o zaman grrdn.

Bizim hanm, madem u apartman yaptryoruz, her katta ikier daire olsun, dedi. Baktm doru. Baladk apartman kmaya. imdi ben anlatrken, sana kolay bir i gibi gelir. - Gelir mi kardeim, gelir mi hi. Kimbilir neler ekmisinizdir. Efendim, Aksaray da bir ev buldum. Bir oda, bir sofa. Razyz, ne yapalm... ie uzaksa da olsun, varsn. Sabahlar erken karm. Kiras da ucuz saylr: Yzyetmibe lira... Boazmzdan keser veririz. Gelgelelim, alt aylk pein istiyorlar... - Ah kr Bey, sen de bir derdim var sanyorsun. Yahu sana anlatamyorum kardeim. Demir aryorsun yok, imento aryorsun yok... Haydi karaborsaya... Neler ektim, neler. Sen ev yaptrmadndan bu derdi bilmezsin. - Bilmem birader, bilmem... Senin anlyacan Zeki Bey kardeim, bu k kyamette sokak ortasnda kaldk. - kret kardeim, kret... - Ev sahibi bizi iki gn sonra atyor. - Sana bir ey syliyeyim mi, otur da haline kret... Tam apartman kat ktk, at rtlecek... Kaynvalde "Oldu olacak Zeki, unun zerine iki kat daha k, oluk ocuun var, yarn dua ederler" dedi. Ustalarla birtrl ura, iilerle birtrl, Belediye bir trl... Sen yine iyisin, senin bu dertlerin yok hi olmazsa... - Yok Zeki Bey, yok... - kret! - krler olsun. Ne yapsak bilmem ki'... Birka para krk dkk eyamz var. Onlar olmasa, birka zaman ev bulana kadar otel kelerinde srnrdk... - Sana bir ey syliyeyim mi, srnmek, apartman yaptrmaktan daha iyidir. Ben az m srnyorum. Allah seni inandrsn... - nanrm kardeim... Dorudur... - Sen halinden memnun ol! - Memnunum ok kr. Haydi eyalar satsak, hepsi lzm... Sonra yerine alp koyamazsn. Hem de yok pahasna gider... - Gitsin! - Gitsin. Bir ey dediim yok. Gitsin... - Apartmann beinci katn da ktk ama, ne ektiimi bir ben bilirim, bir de Allah... Sonra iki gzm, bizim birader, "Aabey, nasl olsa u apartman yaptn, bir de unun stne kaak kat yapalm. Simdi herkes byle yapyor. yi kt, yine ayda drt, beyz lira kira getirir" dedi. Ah ne zormu kardeim. Bu zamanda kaak kat yapmak ne zormu... Ona ver, buna ver, tam on bin lira da havaya gitti. Senin bunlardan haberin yok da, kendi ektiini bir dert sanyorsun. Ben senin yerin de olsam gece gndz halime krederim... - Haklsn Zekiciim. Olsa, hani olsa, bu k ocuklar sokakta brakr mym... Ver alt aylk pein, bam bir dam altna sok. Billahi yok... - Aman olmamas, olmasndan daha iyi... Apartman yaptrmak... Durup dururken bamza dert aldk. Neyse bize apartman, arsay saymazsan yle byle altyzbin liraya kt. Ah, bana sor sen neler ektim... - Vah vah!..

- Bana bak da haline kret! - krler olsun. Benim bir ikyetim yok. Yalnz k gn oluk ocuk sokakta kalacaz. Baka bir ikyetim yok krler olsun... - Aman ikyet etme, Allahn gcne gider. Bak benim halime de ibret al birader. Apartman yaptk, bitirdik, bu sefer de bir takm adamlar kt ortaya. lle bize sat... "Yahu satmam." "Bir milyon verelim", "iki milyon verseniz satmam." Kardeim, bir dert, bir bel ki, Allah dmanmn bana vermesin... - Akrabalarn evinde birka zaman misafir kalsak, olmaz. Bu zamanda herkes kendini tayamyor. ldrmak iten deil... - ldrmak ok daha iyidir. Sen, apartman sahibi olmann derdini bilmiyorsun da, boyuna havadan konuuyorsun. Senin yapacan bir i var, be vakit haline kretmek. Derken kardeim, imdi de bamza bir kirac derdi kt. Bu zamanda Kirac derdi ne demek... - Sen benden dertlisin Zekiciim... - Seninki de dert mi kardeim. Sen haline vallahi kret!.. - krler olsun. Bin krler... Hadi bana msaade. Allah kolaylk versin Zeki Bey.. Allaha smarladk. - Gle gle kr Bey... Bana bak da haline kret kr Bey! kr Bey, aksra ksre evine gitti. Birden ate de basmt. Kars, - Ev bulabildin mi? diye sordu. - Aman hanm, halimize kredelim. Beterin beteri var. Ya bir de apartman yaptrmaya kalksaydk. Bu zamanda apartman sahibi olmak ne dert, ne dert, sen biliyor musun? Oturup kalkp kredelim halimize. Hikaye 9. BAYAN ARANIYOR drt yz odal byk bir handa yazhanesi olan arkadama gitmitim. Odada drt kiiydik. Epeyce oturduum iin, "Artk ben gideyim..." diye kalktka, arkadam, "Acelen ne? Biraz daha otur." diyordu. br iki kii de nemli ileri olduunu syliyerek ikide bir gitmek iin davranyorlar, arkadam onlar da az daha oturmalar iin zorluyordu. Bu srada kap vuruldu. Arkadam, - Buyrun.. dedi. - eriye bir kadn girdi. Drdmzn de azkalsn soluumuz kesiliyordu. Hani insan birden souk suya dalnca "hihii..." diye sandan kuyruk sokumuna dek bir titreme geirmez mi... Kadn grnce biz de ite yle olmutuk. Drt tane gen Alman subay dnn. Bir odada yan gelmi oturuyorlar. Birden kap alp, ieri bir Alman mareali girse, drt subay nasl ayaa frlarlar. Biz de kadn grnce yle olduk. Rap diye ayaa frlamamzla, - Buyrun hamfendi... diye nezaketle kadnn stne saldrmamz bir oldu. - Buyrun efendim.. - Rica ederim byle buyrun... - Byle gelin, daha rahattr hamfendi... Drdmz de kadn kendi yanmza oturtmak iin, bir anda, rtkan tezghtara dnmtk. Kadn pikin mi pikin... - Syle oturaym da hi kimsenin hatr kalmasn efendim... dedi.

Koltuklara deil, masann yanndaki sandalyeye oturdu. Oturmasyla bacann birini kaldrp brnn zerine att ki, hrtyla alan, dalgalanan eteklerinden suratmza bayltc bir koku esti. Drdmz de odann btn havasn, bir derin nefeste cierlerimize doldurduk. Kadn kimdi, neydi, neyin nesiydi, ne istiyordu? Hibirimiz bilmiyorduk. Yazhanenin sahibi olan arkada, - Ne emredersiniz hamfendi? dedi, ay m, gazoz mu, limonata m, kahve mi? Arkadalardan biri hemen cgara paketine davrand: - Buyrun hamfendi... iki kibrit, bir akmak birden kadna uzand. Yazhanenin sahibi, br arkadalardan birine, - im var diyordun, Sabri.. dedi. Sabri, - Yooo... O kadar nemli deildi iim... Gitmesem de olur, dedi. Saatine bakt. Bana, - Aman Hasancm, sakn randevuna ge kalma... dedi. - Yarn gitsem de olur... dedim. Kadn, cgaradan bir soluk ekiyor, sonra pfff diye dumann arkadamn suratna flyor. Kadn pff dedike, arkadam da bir oooh ekiyor. - Efendim emirleriniz? - Estafurullah... Bronuzda alacak bir bayan aryormusunuz da. Arkadamn bayan mayan arad yoktu. Ksa bir aknlktan sonra, - Haa... Yani evet... Aryoruz... Yani aryorum, dedi. br, - Ben de... dedi, tam sizin gibi bir bayan... Ben hemen kartm uzattm: - Bizim yazhaneye de terif edin hamfendi, bir bayana iddetle ihtiyacm var. Kadn elinden karacan sanan yazhane sahibi, - Tam zamannda geldiniz efendim, dedi, bir yardmcya o kadar iddetle ihtiyacm var ki... Kadn hafiften glyordu. - Daha nce bir yerde alm mydnz? Kadn, - Evet... Bonservisim de var... dedi. nce antasn kartrd. Bonservisini orada bulamaynca, elini koynuna att. Bir zaman gsn kartrd, - Burda olacakt bonservisim, yanma almamm, dedi. Arkadan gz, kadnn taan, ak gslerinde, - Aman efendim, bonservise ihtiya m var... Herey belli. Asaletiniz nsiyenizden okunuyor. Tahsiliniz nedir? dedi. - Tahsilim mi? Diplomam yanmda... Kadn bir daha antasn kartrd. Sonra elini yine gsne att. Orada da bulamaynca, eteini ekip jartiyer yerinden orabna bakt, - Allah Allah... dedi, diplomam buralarma bir yere koymutum... - Aman hamfendi, hi zahmet buyurmayn. Ben hani lf olsun da konualm, diye syledim. Belli ki tahsiliniz yksek... Kadn,

- Hayr, yksek deil... dedi. teki arkada atld, - Aman hamfendi, tevazu gstermeyin. Biz insann yzne bir baktk m anlarz. Sizin yksek bir tahsiliniz olduu her eyinizden belli maallah... - Yksek deil efendim. Ortadan ayrldm. - Olsun efendim, yine de yksek saylr. Tahsil diploma ile olmaz. Biz, affedersiniz, ne diplomal eekler biliriz. nsan sizin gibi kendi kendini yetitirmeli. Asl makbul odur hamfendi. Kadn, - Ne kadar vereceksiniz? dedi. Yazhanenin sahibi, ne verirse kadn memnun eder, diye dnrken, teki arkada, - Ben yz veririm, dedi. Ben hemen; "!. " diye baracakken kendimi tuttum, - Azdr, dedim, dorusu az, ok az... Ben hamfendiye eer ltfen kabul ederlerse her ay drtyz veririm. Ben o yazhaneye arkadamdan yz lira bor almak iin gelmitim, ama on lira da koparsam fitim. nc arkada gld, - nsaf yahu, dedi, insaf be... nce karndakine bak da yle fiyat bi efendime syliyeyim. - Canm, drtyz dedikse, her sene bunun be maa da ikramiyesi var... Efendim? Ayrca, her alt ayda bir de bir ay izin. Nasl hamfendi? Kadn bir kmldad, yandan yrtmal etei uyluuna kadar ald. Ben iyice armm, - Benden beyz!.. diye bardm. Demin, beyz lira bor isteyince, "Vallahi bil lahi yok, namussuzum yok!" diye yemin eden yazhanenin sahibi arkadam, czdan kard. Kadna paralar uzatt, - Ltfen, bunu avans olarak imdilik kabul edin, sonra dnrz, dedi. Kadn bir daha, ustaca kmldad. Her kmldayta etei biraz daha alyor, soluumuzu kesiyordu. - Ne i yapacam renmeden avans alamam beyefendi, dedi. Asl zorluk simdi kmt. Yazhane sahibi sordu: - Daktilo? - Bilmem. - Zarar yok Bilmeseniz de olur Efendiiim... Peki, sekreterlik? O srada ieriye tanmadm biri girdi. Kadn grnce o da arpld, - Hanmefendiyi bir yerden tanyorum, dedi, gzm sryor. Kadn, - Tanrsnz, dedi, hepiniz tanrsnz... Kadna bir daha alc gzle baktm. Gerekten de tanr gibiyim. - Benim de gzm sryor, dedim. Kadn bir kahkaha att. Ama sesi birden deimi, kalnlamt. - Yahu beni tanmadnz m? dedi. nce gsndeki iki takma memeyi karp masann stne koydu. Sonra bandaki takma salar olduu gibi kaldrd. Aman... Bizim Cemil deil mi? Suratndaki boyalan da ilince Cemil kt ortaya...

Cemil, - Alaklar! diye bard. u yazhanenin eiini andrdm da bana on lira bor vermediniz ha... - ok akac adamsn... - Ne akas yahu... Aylardr issizlikten srndm. Her nereye gittimse, "Siz bize adresinizi brakn, biz sonra size mektupla bildiririz" diyorlar. u koca stanbulda adres vermedik bir yer mi braktm? Gazetelerdeki ilnlara bakyorum: "Bir bayan aranyor, bir bayan aranyor..." Kimsenin bay arad yok. Arkadalardan biri, yazhane sahibine, - Benim acele bir iim var, bana msaade... dedi. - Otur canm, gidersin. Ne acelen? Cemil, - Sonra, dedi, baktm olacak gibi deil. Bir de kadn klna gireyim, dedim. - i buldun mu? - arayan kim? Neresini gzme kestirirsem ap kapy giriyorum. Daha imdiye kadar, bizim adama ihtiyacmz yok, dyen kmad. Ayaa kalktm, - Benim birisine randevum var, Allahasmarladk arkadalar, dedim. Ben kapdan karken Cemil. - Kolayn buldum ama, ok jilet gidiyor, dedi. Gnde iki defa vcudumu batan aa tra ediyorum. Her gn on, onbe jilet gidiyor. Bakn, urada yarm saat oturdum, bacamn kllar uzad. antasndan tra takmn kard, - Msaade eder misiniz, urda bir tra olaym?., dedi. Hikaye 10. SEN BRAZ BEKLE Bahe iindeki 19 numaral iki katl eski, ahap evin, alt katndaki kirac, evdeki eyalarnn ounu satt. Kenar mahallede gizli kapakl i olmaz, her ey duyulur. Hemen btn mahalleli kelepir eya almak iin eve doldu. Teldolab, kpler, yaylan kopmu pasl demir divanlar, iskemleler, masa, dolap, sa soba, aya krk aynal gardrop, hepsi ucuz pahal demeden satld. Ertesi gn de erkenden kapya bir kamyonet geldi. Geri kalan ufak tefekleri de kamyonete yklemeye baladlar. 19 numaral evin karsndaki 64 numaral evde Talip Bey oturur. Talip Bey, iine gitmek iin evinden knca, yklenen kamyoneti grd. Talip Beye kars, gece, Mrit Beyin, bir gn nce eyalarn sattn sylemiti. alacak birey varsa, eyalar satlrken Mrit Beyin karsnn ve kzlarnn hi zgn grnmemeleriydi. Hepsi de glyorlard. Talip Bey karsna, - Ne yapsnlar, dedi, alayacak deillerdi ya... Kimbilir ne kadar zlmlerdir ama, dosta dmana kar eklerim belli etmemek iin gler gibi yapmlardr. Kars, - Belki de... dedi. - Acaba Mrit Beyin bana kt bir i mi geldi? - Kimbilir... Belki baka yere tyin olunmutur. Ama kars, "Nianta'na tanyoruz. Orada bir apartman kat tuttuk. Yeni eyalar alp, dayayp deyeceiz" diyor.

Talip Bey karsna, - inanma, dedi. Zavall Mrit Beyin bana bir felket geldi. Memur ksm hi Nianta'nda bir kat tutup da, dayayp deyebilir mi? Biz bu evin kirasn zor veriyoruz. Mrit Beyin asl maa da benim gibi elli lira... Talip Beyle kars gece yataklarnda uyumadan nce byle konumulard. Kapdan kar kmaz da kamyonete yklenen son eyalar grnce Talip Bey daha ok zld. Eyalarn yklenmesiyle uraan Mrit Beyin yanna gitti. Selm verdikten sonra, - Demek bizim mahalleden tanyorsunuz Mrit Bey, dedi. - Evet... Tanyoruz. - Taraya m tyin olundunuz yoksa? - Yok canm. Nianta'nda bir kat tuttum. Buyurun inallah... Yeni evimizi pek beeneceksiniz. Be oda, byk bir salon. Geni, ferah, aydnlk... Byk bir znt duyan Talip Bey, sa elini sevgiyle komusunun omuzuna koydu, kulana doru eilerek yavaa, - Mrit Bey, ben seni ok severim, dedi, bu kadar yllk komuyuz. Biliyorum, dedikodu olacak diye saklyorsun. Haklsn ama, beni bakalaryla bir tutma. Bir hakszla m uradn? Bana bir kaza geldiyse, belki elimizden bir ey gelir de yardmna koarz. Hep memuruz, turhall bir halli... Mrit Bey glyordu. - Yahu, artk memur deilim, istifa ettim, dedi. - Yaa!.. Vah vah! Emekliliine de urada bir ey kalmamt. Pek zldm dorusu. Peki, imdi ne i yapacaksn? - Zaten i yapyorum, drt aydr alyorum. - ok iyi! Ne yapyorsun? - Kahvede oturuyorum. - Anladm... Ne ii yapyorsun? - ite. Sabahtan akama kadar kahvelerde oturuyorum. - Peki i? - Allah Allah... Kahvelerde oturuyorum kardeim. Keyfimden oturmuyorum ya. i icab... - Yaa... Oh oh... Demek kahve iletiyorsun? - Yok canm. Kahve mahve ilettiim yok. Nerede bir kahve grrsem girip oturuyorum, Talip Bey: "Bu adam delirmi, ldrm zavall..." diye geirdi iinden. Yatak denkleri, kap kaak kamyonete ykleniyordu. Mrit Bey, - Sen yabanc deilsin, sana anlataym, dedi. imdi ben ticaret yapyorum. Bu zamanda ticaret kahvelerde oluyor. Ticarethaneleri, yazhaneleri brak. Onlarn modas geti. Defteri var vergisi var, muamelesi var, bir sr dert. imdi asl ticaretin by kahvelerde. Allahma bin kr, memurluktaki bir maa, imdi bir gnde karyorum. Her gn yz, drtz lirann yolunu buluyorum. Artk bu evde ne diye oturaym? Nianta'nda gzel bir kat buldum. Yeniden eyalar alp dayar derim, oooh... Talip Bey, - Ne ticareti yapyorsun? diye sordu. - Ne olursa... neden, iplikten tut vapura kadar. aknlkla gzlerini aan Talip Bey,

- Alyor musun, satyor musun? dedi. - Yok canm, ne aldmz var, ne sattmz. Alan satan yok. Mal yok ki ortada alasn satasn. Yalnz biz ara yerde para kazanyoruz. O kadar... Talip Bey iinden "Bana bir bel geldi, zavall oynatm" diye geirdi. Mrit Bey, - Bak, ben bu ie nasl baladm, sana anlataym, dedi. Bir gn hanmn diki makinesinin inesi krlm. Aram, taram, hibir yerde makinenin inesini bulamam. Bilirsin, hanm konu komuya diki diker, be kuru kazanr, be kuru dersem, benim aldm maaa yakn. "Aman bir makine inesi bul!" diye tutturdu. Her yeri aradm, yok. Sonra, Allah raz olsun birisi, filn yerdeki kahveye git. Diki makinesi paras satanlar o kahvede oturur, dedi. Syledii kahveye gittim. "Selmnaleykm, aleykmselam". Krantadan biri yanma sokuldu, - Biey mi aradnz? dedi. - Evet... Diki makinesine ine aryorum, dedim. - Ka dzine lzm? ak diye dp orackta baylacaktm. Ben aylardan beri bir tanecik bulamyorum O bana, "Ka dzine?" diye soruyor. Her zaman lzm. Almken bir dzne alaym, bulunsun... - Bir dzine, dedim. Burun kvrd, - Seksen lira verin! dedi. - Aman ne diyorsun? Bunun tanesi altm kuru. Dzinesi yediyzyirmi kuru yapar. - yleyse oradan gidip aln! Beni brakt, gitti oturdu. Seksen lira, seksen lira... Vereceksin. ki para etmez bir ine yznden ayda iki-yz lira diki parasndan olacaz. Arkasndan gittim. - Affedersin birader, dedim, ben bilememiim. Buyurun seksen liray. Paray cebine yerletirdi. - Siz burada oturup bekleyin, ben getiririm. Malm ya, karaborsa, arkamzda polisler, murakplar, mfettiler dolayor. O gitti. Ben oturdum bekledim. Akam oldu, gece oldu. Kahve kapanacak. Ne gelen var, ne giden. Seksen lirann acs cierime kt, bir hafta o kahveye devam ettim, adam yok. Herhalde zavall, benim yzmden yakaland, diye dndm. Uzatmyalm, biz ineyi alamadk. Derken bizim hanm romatizma yakalad. Kadn sancdan, ardan lyor. Doktor bir reete Ama il hibir yerde yok. Koca stanbulda aramadk yer komadk. Sonra Allah raz olsun, bir hayr sahibi kt karmza, "Filn yerdeki kahveye gidin, orada hangi ilc ararsanz bulursunuz" dedi. Syledii kahveye gittim. Daha ieri girmeden biri nm kesti: - Biey mi aradnz? Reeteyi uzattm: - Evet, u ilc? - Ka kutu istersiniz? - iki tane olsa iimizi grr. - yz lira verin! Vermeyip de ne yapacaksn? Karm can derdine dm. Adam, paray cebine

yerletirdi, - Siz burada bekleyin, ben imdi getiririm, dedi. Bekle bekle gelmez. Gidi o gidi... Kahveciye sordum. - Biz ne bilelim beyim, o da sizin gibi gel-ge bir mteri... dedi Gel zaman git zaman, pencerelerden birinin cam krld. Souktan donacaz. Cam yok. Aramadk yer brakmadk. Yok. Yine bir hayr sahibi kt karsmza. Filn yerdeki kahvede bulursunuz. Talip Bey, - Peki be birader, sen hi akllanmaz msn? dedi, bu kancs? - Yahu bu akl meselesi deil, ihtiya meselesi. Biliyorum, herif paray alp gidecek ama, ya gitmez de istediimizi getirirse? Bir mit, ne yapacaksn? Baka are var m? Denize dmsn ylana sarlacaksn, - Sen de beraber arkasndan git! - Raz olmuyorlar. Bu i, karaborsa ii. Adam sana nasl gvensin! Ya sen sivil polissen, murakpsan? - Mal getirince paray ver - Mal kendisinde yok ki... O da gidip bakasndan, gizli bir yerden alacak. Alt taraf kazanaca beon lira biey. Beon lira iin adam yakalanmay, hapsi gze alyor. Hayat zor birader. Senin anlayacan, cam iin verdiim para da gitti. Bir-gn bizim radyo bozuldu, bilmem hangi lmbas yanm. Piyasada lmba yok. Bu sefer kimseye danmadan kendiliimden bir kahveye gittim. Birisi yanma sokuldu. O bana sormadan ben ona sordum: - Biey mi aradnz? - Aman, dedi, eroin aryorum, var m? - Ka kilo lzm? diye sordum. Adam ard. Ellerimi pyor. - On gram yeter. - ikibin lira. Paray verdi. - Sen burada otur, bekle! Ben getiririm, dedim. Yrdm. Artk ticaretin ilmini aldm, Talip Bey. Her gn leye doru evden kp bir kahveye giriyorum. Beon dakika geince birisi geliyor, - Kahve aryorum, diyor. - Ka yz kilo lzm? diyorum. - Bir kilo yeter. - Yz lira... Ertesi gn baka kahveye. Kimisi ivi istiyor, kimisi boya. Dn biri benden iki otomobil lstii istedi, ikibinsekizyz lira istedim. Talip Bey sordu: - Peki paray verenler bir yerde seni grrlerse? . - Grsnler. Diki inesi alacam diye benden para alan adam geende grdm. Yakasna yaptm. "Nerede ineler?" dedim. "Aryorum Beyim, bu zamanda kolay kolay ine bulunur mu? Alt aydr senin inelerin arkasndaym" dedi. - Polise teslim etseydin... - Yooo... Bu i garanti. Hi tehlikesi yok. Polise nasl verirsin, ne diyerek ikyet edeceksin? Ben karaborsadan u mal alacaktm, diyemezsin ya... Almak da

su, satmak da... Kamyonete eyalar ykletilmiti. Kars, Mrit Beyi ard. Karsna, - Geliyorum! diye bardktan sonra, Talip Beye, - Ticaret, tatl i kardeim, dedi. Paray veren mal alamayacan biliyor. Paray alan da mal veremeyeceini biliyor. Ama ne var ki, bir mit ite... Hani, belki yok mu, belki bulur da bir yer den getirir. Talip Bey, - Aman bize sa lzm, dam akyor. Bulabilir misin? dedi. Mrit Bey, - Ka ton lzm? diye sordu. - Yok canm, iki oluklu sa olsa iimizi grr. - Yzelli lira. - ok deil mi? - Ben de bakasndan alacam. Bana kalsa kalsa ikibuuk lira kalr. Talip Bey yzelli liray verdi. Mrit Bey ona, - Sen istersen burada bekle, istersen dairede bekle, dedi. Ben kamyonetteki eyalar yeni eve tayaym, salar getiririm. Haydi Allahasmarladk. - Gle gle Mrit Bey. Hikaye 11. YEL APKANIN EVRAKI Bakanlk binasnn karsndaki otobs duranda bekliyordu. Otomobilden inen kahverengi paltolu, gzlkl adamla kucaklatlar. oktan beri birbirini grmemi, eski arkadalar olduklar belliydi. kisi de uzun zaman grmeyenlerin kard seslerle, - Ooo!.. - Ooo!.. diye oolatlar. Bu oolama bitince, "Naslsn?", "Daha naslsn?", "Daha daha naslsn?", "Ne var ne yok?" sorular, bu sorulara karlk da "iyilik salk", "Ham'dolsun", "Yuvarlanp gidiyoruz", "yi diyelim de iyi olalm" tekerlemeleri balad. Bunlar da bitince, kahverengi paltolu ve gzlkl olan, eski arkadan evine gtrmek istedi: br, - Olur, gidelim, dedi. Yalnz bir arkada bekliyordum da... O gelsin, gideriz. Kahverengi paltolu, - Burada m buluacaktnz? dedi. br, - Beraber geldik, dedi. Bakanlkta bir ii varm. O ieri girdi, imdi gelecek. Kahverengi paltolu, - Hi beklemeyelim gelmez, dedi. - Gelmez olur mu canm, gelecek... - Gelmez!., br sinirlendi: - Tanyor musun? - Hayr, tanmyorum. Ama gelmez... Tanmadn biri iin... - Gelemeyeceini anlamak iin tanmak istemez ki...

- Gelmez olur mu kardeim. te u kapdan girdi. Beni atlatmas iin sebep yokki - Canm atlatacandan deil. Bir kere resm bir dairenin kapsndan ieri girdi mi, girmedi mi... - Gelir gelir... Simdi gelir. Neredeyse kar. - kamaz. Daireler paydos olmadan kamaz. - Bildiin gibi adam deil... - Canm efendim, kim olsa kamaz. - Yani, ben burada beklerken, bir tandna m taklr? Bir kere Ankara'da tand yok, sonra da geveze deildir. - Bir i iin girmedi mi? - Evet ama, bitmi bir i, imzalanm, bitmi bir yaz... Kalemden alp kacak. - Daha iyi syledin ya... O zaman hi kamaz. Paydos saatine kadar bekleyeceksin. - Yahu, bitmi bir i diyorum. uradaki kalemden evrak alp kacak. - kamaz birader. Adamn elinde deil... - Yani ii uzatrlar diyorsun. Ama, i bitmi. Hem i uzasa bile, o zaman beni bekletmez, gelir. - Vallahi billahi gelemez. Hadi biz gidelim. - Ayp olur. - Geen gn benim bir dairede iim vard. Pek i de deil ya... Kaynbirader orada memurdur. Gidip onu grdm. Ayakst akama bize gelmelerini syledim. Sonra ktm. Tam merdivenlerden inerken, birden bama rzgr vurunca apkasz ktm anladm. Kaynbiraderin odasna girerken apkamla paltomu koridordaki askya asmtm. Paltoyu giymiim, apkay unutmuum. Vallahi daha kapdan bile ktm saylmaz. D kap merdivenlerinden basamak indim inmedim hemen geri dndm. Koridordaki askya kotum, apka yok... Bre aman.. Ben apkasz yapamam, hemen nezle olurum. apka da halis talyan mal. imdi yle apka yok. Bizim enite talyadan getirtmiti, yz lira versen bulamazsn. Bama giyeli ancak bir hafta olmu. Ben koridorda bir aa, bir yukar koup "apkaaa... Amann bizim apkaaa!.." diye feryada baladm. Koridor, ellerinde ktlar, i iin gelenlerle dolu. Ben "apka, apka!.." diye koridorda koutuka onlar bana glyorlar. apkasn kaybetmeyenler, apka kaybedenin halinden anlamaz. Nezle olurum birader. Evde bile, yatarken olsun, ayaktayken olsun bamda takke eksik olmaz. apka, diye koar dururken rzgrlanmadan hemen bir haprktr tuttu... Herkes glyor. Dertten anlayan yok. Resm bir dairenin koridorunda hapra hapra, "Aman benim apka nerede?" diye barmann glnln anlyorum ya. benim glecek hlim yok. Kaynbiraderin odasna daldm, iddetli bir haprktan sonra, - Aman kaynbirader, u bama gelene bak. Bizim apka gitti yahu... diye bardm. Kaynbirader, - Dur, tellanma hele, buluruz... diye beni yattrmaya alt. Kaynbiraderin efi kzd: - Beyefendi, beyefendi, buras resm bir daire Burada hibir ey kaybolmaz... Resm daireleri bilmez miyim kardeim? Kaybolmasna hi biey kaybolmaz; gelgelelim araynca da bulunmaz. Bulunursa da alnmaz.

Kaynbiraderle koridora seirttik. Kaynbirader odacy ard, - urada duran apka ne oldu? diye sordu. Odac, - Yeil bir apka myd? dedi. - Yeildi birader, diye bardm. - Tyl myd? - Evet, tylyd kardeim. - Byk bir apka deil mi? - Byk ya... -Kordels da siyah myd? -Kordels da siyaht. O srada kaynbiraderin efi de koridora kmt. Bana bir daha kt: -Grdn m beyefendi, buras resm bir daire, buradan kl kaybolmaz. Deil sizin apkanz, hazine olsa kimse tenezzl etmez! Canm, imdi biz tenezzl ederler mi, dedik. Bu sz de nereden kt? Biz apkamz istedik. Odac, benim apkay bir iyi anlatmaya devam etti: - Kenarlar da kvrk myd? - Kvrkt canm... - yle yukar bkk.., - Evet, yleydi... - ki de hava delii vard yanda... Odacya, - Aman, bizim apkay iyice tarif ettin. Bir de unun yerini syle! dedim. Odac, - Ben onu sahipsiz bir apka diye gtrdm, Vicdan Beye verdim, dedi. Ko Vicdan Beye... -Aman beyefendi... Haprktan da bir trl konuamyorum. Bendeki haprk, Allah vermesin, ramazan topuna benzer. Haprdka daire gm gm tyor. Bu daireleri de yle yaparlar ki, uradan fsldasan, ses tavanlarda, duvarlarda yanklana yanklana gibi byr, btn odalar dolanr. Vicdan Bey, daktilo kza, - Bulunan yeil apkann evrak nerede? diye sordu. Kz, - Kayda gnderdim, dedi. Ben hemen, - Aman beyefendi, dedim, bizim apkann evrak da m var? Bu ne biim i? Vicdan Bey kzd: - iki elinizle bir apkanza sahip olamazsnz, bamza iler karrsnz. Bir de evrak m var diye sorarsnz. Koridorda bulunmu bir apka bu. Evrak yapmayp da ne yapacaktk? Daktilo kza dndm: - Aman kzm!.. Bir iddetli haprn rzgryla kzn masasndaki ktlar havaya uutu. Kz alamakl,

- Ben sabahtan beri bu ktlar sraya koymaya altm. Siz darmadan ettiniz.. imdi ne olacak? dedi. Hepsi bana haprdm, diye ktlar. - Allah Allah... Aman kzm, bu haprk, insann iradesinin dnda bir i. Padiah ferman gibi bir ey. Hapra kim kar durabilir? - Mendili azna tutsana!.. - Canm, mendil karmaa vakit mi var? Haprk, geliyorum diye oda kapsn tkrdatan vatanda m? Tecrbesiz mfetti gibi birden bastrr. Daktilo kz, karan ktlar arasnda benim apkamn yazsn buldu, pembe pelr bir kat. Asln apkaya ineleyip kayda yollamlar, sureti de kalm. Gz ucuyla birazn okudum: "zeti: Koridordaki askda bulunan yeil, tyl, siyah kordell, iki hava delikli apka hakknda." Kz, kk bir kda bir numara yazd, bana verdi: - Gidin, kayttan arayn! Kotum kayt memuruna: - Aman bizim apka? - Numaras ka? - 59... Defteri kartrd kartrd: - Dyna kalan yolluklarn verilmesi hakkn da m? dedi. - Aman, ne dynu canm, ne yolluu? Bizim bir apka olacak da... Yeil, tyl olup, iki de delii vardr, hava iin. Memur kzd: - Ben senin apkann deliini bilir miyim? Numarasn syle... - 59 birader... - 59 numarada dyuna kalan yolluk var. - Hay Allah... Zatliniz bana apkann numarasn sormadnz m? Ben, yle sandm. Affedersiniz. te evrakn numaras... Kayt defterini kartrd: - Bu mu? "Koridordaki askda bulunan yeil, tyl, siyah kordell, iki hava delikli apka hakknda..." - Evet... Ta kendisi... Hay Allah raz olsun. Aman bulduk mu ne? Kayt memuru, - Zabt tutulmas iin daire mdrne sevk edildi, dedi. Kotum kaynbiradere: - Yahu, nfuzlu birisini bilmez misin? Vasta olsun da u bizim apkay kurtaralm. Beni zel kalem mdrne kard. zel kalem mdr zile basp daire mdrn ard: - Neden beyin apkasn vermiyorsunuz? Daire mdr, - Kim vermiyor, dedi, biz onun apkasn ne yapalm. 59 numara bir apka. Bir kere burada her kesin bana byk gelir, kulaklarna geer. Ayrca bir de apkaya hakaret... Bir haprdm. Kafam duvara evirmesem

odadaki evrak havalanacak. Daire mdr aklad: - Bize bir apka geldi. Bulunmutur diye zabt tuttuk. Zapt da ineleyip ikinci ksma havale ettik. zel kalem mdr, - Gidin apkanz aln beyim, dedi. - Aman beyefendi, apkay veren kim? Vermiyorlar! Daire mdr, - Bizden i kt, dedi, bizde i kalmaz. Derhal muamelesini yapp havale ettik. Yerli apka olsa, oktan getim. Ama halis italyan apkas. Enite hediye getirmi. kiyz lira versen yok. Gittim ikinci ksma. Kapda insan ylm. Girmenin imkn yok. Herkes birbirine derdini soruyor. Benim derdim apka... nmdeki biri, - oktan m urayorsunuz? dedi. - Sabahtan beri, dedim. Sonra bamdan geenleri anlattm. Adam kzd, - Yahu, dedi, alt aydr gelir gideriz, bizim ii muameleye koymazlar. Sizin iinizi hemen muameleye sokmular. Oradan biri, - Sansnz varm, dedi. Baka biri de, - Ne ans birader, dedi, kim bilir nereden torpil getirmitir de ii bu kadar abuk yryor. Demek, apkann muameleye girmesi de bir ans! Neden sonra ikinci ksma girebildim. Ama apka yok. Onlar da baka yere yollamlar. Kzdmsa da belli etmeden, - Hemen sevk edecek ne vard sanki... dedim. Memur, - Allah Allah... yahu ii yavatan alsan beenmezler, abuklatrsan beenmezler... dedi. - Benim apkay biraz bekletseydiniz. Efendim, buras vestiyer mi? Hani ocuklar birinin apkasn kaparlar da elden ele atarlar, apkas alnan da ortada fr dner. Ben de yle, bir trl apkay ele geiremiyorum. Bizim apkann muamelesi yle bir hzl yryor ki, ben bir odadan girene kadar, apka br odaya geiyor. Derken efendim, on gn arkasndan kotuktan sonra apkay ambarda yakaladm. Bu sefer de ambar memuru vermez. - Sorumlu is, veremem, diyor. apkann sizin olduu nereden belli? Ben apkay anlatyorum: - 59 numaradr. Benden bakasnn bana byk gelir. Rengi yeil. - Dnyada yeil apka bir sizin mi? - Tyldr. - Tyl apka oook... inde fotorafnz var m? - Ayn zamanda iki de hava delii var. - Szleriniz zapta uyuyor. Ama yarn biri daha kar da, apka benimdir, derse? Sonunda, apkann benim olduuna adam inandrdm. Yeniden bir zabt tutuldu. Ben de imzaladm. Eh artk apkam verecekler. Bu sefer de,

- Kimliiniz efendim? dedi. - Kimlik mi? Yanma almamm. - Veremeyiz. apkann benim olduunu isbat ettim, ama benim ben olduumu ispat edemiyorum. Eve koup kimliimi getirdim. Kaynbirader de yardm etti. apkay verdiler. apkann iki hava delii olmu ikiyz delik. Evrak, zapt ineleye ineleye benim apka delik deik olmu. apkay aldm ama, giyemedim. Sen ne diyorsun kardeim. Aradan iki dakika bile gemeden askdaki apkam almak iin geri dndm de bir daha oradan kamadm. Senin arkadan nasl karm? - Ama, onun evrak hazr. Kahverengi paltolu, gzlkl adam, , - En hazr evrak on gnden nce alamaz, dedi. br saatine bakt, - Eh, paydos saati de geldi... dedi. Kahverengi paltolu, - Artk bekleyebiliriz, kar nerdeyse... dedi. Ne zaman girmiti ieri? - Saat ikide... Daireden memurlar kyordu. kanlarn sonlarna doru bekledikleri adam geldi. - Benim i yarna kald... dedi. Hikaye 12. CRME TEVK Muhterem hkim bey!.. Sulu olup olmadm anlayabilmeniz iin, hdiseyi btn teferruatyla huzurunuzda arz etmem gerekiyor. Bendeniz altm sekiz yanda oluk ocuk sahibi bir insanm. Damatlarm, gelinlerim, torunlarm var. Byle bir insan hi yolda grd kadna lf atar m? Ama itiraf ederim ki, ben bu hanmlara lf attm. Hem gpegndz, Beyolu caddesinde giden bu iki hanma lf attm. Elinizi vicdannza, kendinizi benim yerime koyunuz. Size hadiseyi olduu gibi anlatacam. Siz benim yerimde olsaydnz ne yapardnz? Fakirhane Kanlca'dadr. Artk sinnikemle geldiimden, is yapmyorum. Tekat olal seneler var. Yalnz arada srada stanbul'a inerim. Bu sabah sekiz buuk vapuruna bindim. Scak olduu iin, aa salona indim. Karsmda iki hanm oturuyordu. Evvel nazar dikkatimi celbetmediler. Bilhare, sarn hanm, yksek sesle, - Aman ne scak! diye dmelerini zp de, gsn mehtap gibi anca gzm oradan alamadm. Muhterem Reis Bey!., insafnza iltica ediyorum. Siz benim yerimde olsaydnz bakmaz mydnz? Bunun zerine yanndaki sedef tenli hanm, - Aman ben de skldm, diyerek, hem gerdann, gsn at, hem de ceketini kararak nmryan bir halde kald. Bu da kfi deilmi gibi, benim bamn stndeki fileye antasn koyarken, affnz istirham ederim, ayan beyan meydanda olan koltuk alt ile burnuma temas eyledi. Bayltc bir rayiha ile deta sarho oldum. Muhterem Reis Beyefendi, zatliniz benim yerimde olsaydnz, ne suretle hareket ederdiniz? Bu defa sarsn hanm,

- Jartiyerlerim pek skt, diyerek, bir anda etekliini mntka-i memnua'ya kadar fora edip, orap balarn zd. Gzlklerimin stnden nazar hayretle temaaya devam eyledim. Muhterem Reis Beyefendi, zatliniz kendinizi, bendenizin yerine ikame ediniz. Siz olsanz ne yapacanz bilemem, bendeniz yine kemal-i sknetle ve daire-i nezaket dahilinde seyre devam ettim. Bu kere, st beyaz tenli hanm da, orap balarnn baldrlarn skt bahanesiyle, o dahi bayram gn bayrak eken sefineler gibi, renk renk ipek, dantel ii amarlarn bana kaldrp, orap balarn gevetti. Ba'dehu, her iki hanm da mtemadi surette skldklarndan, vcutlarndaki btn lstikleri gevettiler. Bunlar mevtime kfi sebep deilmi gibi, sarn hanm, - Vapura ters oturmuuz, bamz dnyor! deyince, her iki melek, benim oturduum kanepeye, biri sama, biri soluma getiler. Vapur bombo olduu halde sanki oturacak yer kalmam gibi, her iki yanmdan bendenizi tazyike baladlar. Yirmi senedir hb- sknette duran damarlarmda cevaln- dem balad. Zatlileri olsalar acaba ne yolda hareket ederlerdi? Her iki hanm, ikide bir yere bir ey drp, yerden almak bahanesiyle eiliyor, nermin vcutlarnn, henz bana mestur olan ksmlarn da teshir ediyorlard. Hatt kaymak beyaz hanm, yere drd mecmuay aldktan sonra, kendi yerine oturur gibi yaparak, yanllkla kucama kt ve bir mddet dalgnlkla byle oturdu. Daha sonra da aralarnda yle muhasebeye baladlar: - Ben yal erkeklerden holanrm. - Ben de yle... Kadndan ancak yal erkekler anlar... - Baz erkekler de dilini kedi yutmu gibi susarlar. Ayol insan iki ift lf eder... Birka defa tekellme cesaret eylediysem de, dilim tutuldu, azmdan kelime-i vahide kmad. Bu sefer beyaz tenli, nermin vcutlu pkze dedi ki: - Hl konumuyor... Dnya yznde hi nezaket, terbiye kalmam. Biz adam yiyecek deiliz ya... Bendenize dpedz hakaret ediyorlard. Bu srada Kpr'ye geldik. Vapurdan karlarken, geriye dnp bendenize yle bir nazar- kane atfettiler ki, o anda yldrmla arplma dndm. stirham ederim muhterem hkim bey... Benim yerimde siz olsaydnz nasl bir hatt hareket takip ederdiniz? Benim takip ettiim hatt hareket, iki hanmn arkasn takip oldu. Ayn dolmula Beyolu'na ktk. Ben hl bir terbiyesizlik yapmamak iin, azm amyordum. Onlar nde, bendeniz pelerinde yryorduk. Dnp dnp geriye, melekne tebessmleri ve davetkr baklaryla bendenizi perian ediyorlard. Sarn hanm, - Her halde beyefendi, bizimle evde konuacaklar, dedi. Yine de terbiyemi bozup bir kelime sylemeyecektim. Yalnz o kadar seri gidiyorlar, sere gibi sekiyorlard ki bu sinni salimde, pelerinden takip bendeniz iin pek zahmetli oluyordu. Kalbimden muztaribim. Fazla heyecana gelemem. Bende kalp olduunu anlatmak iin bir ara yanlarna sokulup, - Affnz istirham ederim muhterem Hmfendiler, her ne kadar ihtiyarsam da, bende de kalp var, ben de Allahn kuluyum, insaf edin! dedim. Pek muhterem Reis Beyefendi!.. te kzlca kyamet o zaman koptu. Her iki kibar hanm birden sokak ortasnda avazlar kt kadar barmaa baladlar: - mdaaaat!.. Poliiiis!.. Yasndan utanmadan koskoca herif bize lf atyor!!..

ki hanm da antalarndan ddk karp ttrmee baladlar. Polisler de galiba evvelden hazrm. Gelip bendenizi derdest ettiler. Muhterem Reis Beyfendi... Vuku-i hl bundan ibarettir. Hem bir crm ilediysem, bu hanmlar da beni crme tevik ile suludurlar. Bilhare muttali oldum ki, bu her iki hanm da polise mensup olup sivil taharri memuresiymi-ler. Yollarda kadnlara harfendazlk eden zampara ararlarm. O gn i bulamadklarndan elleri bos dnmemek iin bendenizi gzlerine kestirmiler. Vicdannza hitap ediyorum: Zatliniz benim yerimde olsaydnz, ne yapardnz? Hikaye 13. AYAINI KALDIR PAAM lerin btn zorluu, adn deliye karana kadardr. Bir kere ad deliye kt m birinin, hayat boyunca artk nnde hibir zorluk kalmaz. te o yzden yllarca adn deliye karmak iin uraanlar vardr da yine de bu isi beceremezler. Ama Yusuf, "Mekteb-i Harbiye" den mlzim-i sni kar kmaz, adnn basna bir "deli" lkab oturtmasn bildi: Deli Yusuf... Delilik, bir insan tmarhaneye gtrecek kadar deilse, en salam dokunulmazlktr. Akll bilinen biri yanl i yaparsa, ba derde girer. Deli, bir delilik yaparsa, "Adam, delidir o..." der geerler. Bir de arada bir doru dzgn bir i becerirse, "Yapar yapar, ne delidir o..." diye deerlendirirler. Deli Yusuf, orta karar bulanlardand. Oldum olasya deliye, delilie iten bir sevgimiz vardr. Deli Yusuf da en sevilen zabitlerden biriydi. Gz pek, dili tok... Bu meziyeti, abuk terfilerine de vesile oldu. Pek ksa zamanda pasa oldu. Levazm zabiti Hasan Efendi, Deli Yusuf Paa'nn frkasndayd. Hasan Efendi'nin drt kere rtbesi geri alnd. O yeniden drt kere terfi etti. Btn dilei, kolaas rtbesinden emekliye ayrlmakt. Sava sras bir de binbala ykselirse, iler bsbtn yoluna girerdi. Deli Yusuf Paa, Levazm zabiti Hasan Efendiyi seviyordu. Hasan Efendi, Harbiye Mektebinden kmamt. antadan yetime bir zabitti. Bilgisi ktsa da, alkand, doruydu, becerikliydi. Sava srasnda en ok gereken de buydu. Binbala ykselip emekliye ayrlmak midiyle de ok daha iyi alyordu. Ama, iinde hep korku vard; rtbesinin geri alnmas korkusu... Drt kere rtbesinin geri alnmas ne demek? O her seferinde mlzimlie inmi, sonra yeniden kolaaslna ykselmiti. Binba olmasa bile, bu rtbeden de emeklilie razyd. Tek, rtbesi geri alnmasn da... O zaman ordudaki manyetolu sahra telefonlar sustalyd. Telefonla konuurken bu sustaya basmak gerekiyordu. Yoksa ses gelmezdi. Ne zaman kararghtaki telefonla konuulsa, levazm zabiti Hasan Efendi aar, karargh zabitlerine, - Bu ne itir anlamyorum, derdi, ben bir trl telefonla konuamyorum. Hasan Efendi telefondaki sustay, bu sustaya baslacan bilmiyordu. Bir gn yine karargh zabitlerinden biri telefonla konuurken Hasan Efendi, - Ver unu bana! diye telefonu arkadann elinden ald. - Alo... Alloo!.. diye barmaya balad. Ses gelmiyordu. br zabit,

- Tabii konuamazsn Hasan Efendi, dedi, sen telefonla konuurken iki ayan birden yere basyorsun, elektrik cereyan hep topraa gidiyor. Hasan Efendi, - Peki, ne yaplacak? diye sordu. - Ayann birini kaldracaksn, biriyle yere basacaksn, - Demek ondan konuamyorum? - Ondan ya... Bak, ite byle! Gen zabit, ayann birini kaldrp telefonu eline ald, aktrmadan sustasna bast, sonra Hasan Efendinin kulana uzatt, - Ayan kaldr, konu! dedi. Hasan Efendi ayann birini kaldrd, gen zabitin elindeki telefonla konumaa balad. Tam o srada bir yazc asker ieri girdi. Hasan Efendi'ye, - Paa, sizi istiyor efendim... dedi. Hasan Efendi, Deli Yusuf Paann yannda be dakika kald kalmad. Al al, moru mor dnd, geldi. Ban iki eli arasna alp, - Rtbeler yine gitti, dedi. Levazm zabiti Hasan Efendinin beinci defa rtbesi geri alnmt, yine mlzmla indirildi. Hasan Efendi, Deli Yusuf Paa'nn odasna girdii zaman Paa telefonla konumaktayd. Odada Paa'nn yaveriyle, erkn- harp reisi vard. Telefon hatlar hem iyi balanmad, hem karm olduu iin paa bir trl konuamyordu. Sinirlenmiti. te bu srada binbala terfi iin bir frsat yakaladn sanan levazm zabiti Hasan Efendi, - Bir ayanz kaldrn paam! dedi. Deli Yusuf Paa, maiyetindeki subaylarla dorudan doruya, yz yze konumaz, yaverinin araclyla konuurdu. Paa, yaverine sordu: - Ne diyor? Yaver de levazm zabitine sordu: - Ne diyorsunuz Hasan Efendi? Hasan Efendi, - Paa hazretleri telefonla konumak istiyorlarsa, bir ayan kaldrsn, dedi. Yaver, paaya, - Bir ayanz kaldrmanz sylyor efendim, dedi. Deli Yusuf Paa'nn odasndan bir gk grlts, bir kkreme duyuldu. Sonra Hasan Efendi ieri kat. Masasna oturdu... Telefona sk bir svdkten sonra, - Gitti bizim rtbeler, yeniden balayacaz! dedi. Hikaye 14. ABO AVU Geenlerde iyiliksever milyonerlerimizden biri ld. Gazetelerimiz, merhum milyonerin yapt iyilikleri yaza yaza bitiremediler. Hazret-i Muhammed "zkr-l-mevt bilhayr" buyurmular. lleri "hayr ile" anacaz. Dirilerin ktlklerini syleyemezsiniz, yazamazsnz; isbat hakk yok, bir; eref, haysiyet dalgas var, iki. llerin ktlkleri sylenemez, yazlamaz; ller hayr ile anlacak. Bu demektir ki, ktnn ktl, ne ldkten sonra, ne diriyken aa vurulamaz. Ktlk de ortaya karlmad m, yok demektir. Ktl ortadan

kaldrmann en kolay yolu da bu olsa gerek. Haa... ne diyordum? iyilikseverden sz amtk. Ben o iyiliksever milyoneri ok iyi tanrm. Gazetelerde okudunuz ya, emeler yaptrm, okul yaptrm, balarda bulunmu... oktur iyilikleri. Bana da ok iyilii oldu. Bugn tannm bir tccarsam, durumumu ona borluyum. iyiliksever milyonerin yapt iyiliklerden en kn size anlatacam: Abo'ya yapt iyilii. Olay olduka eskidir.. Bizim milyoner o zaman daha milyoner de deil, iyiliksever de... Milyonerlii, iyilikseverliinden ok daha eskidir. nce milyoner, lmne pek az kala da iyiliksever oldu. Miraslar da hibir zaman onun bu iyilikseverliini kabul etmediler ya... Oullaryla, kzlar, "Babamz son gnlerinde iyice bunamt. Yapt iyiliklerin hibirinin hkm yoktur" diye mahkemeye bavurdular. Dvay kazanrlarsa, babalarnn yapt btn iyilikleri geri alacaklar, iyiliksever milyonerin bata bulunduu hayr cemiyetleri, merhumun ok akl banda olduunu, oullaryla kzlar da, bunak ve deli olduunu iddia ediyorlar. Her iki tarafn da ellerinde doktor raporlar var. Bana kimsenin bir ey sorduu yok ama, iyiliksever milyonerle uzun yllar beraber alm biri olarak, unu syleyeyim. Ben de milyonerin oullaryla, kzlarnn dncesindeyim. Yetmi yana kadar hi kimseye yetmi paralk iyilik yapmam olan birinin, yetmi yandan sonra, lmne iki ay kala birdenbire kesenin azn ap da, parasnn krkta birini iyilik diye savurmas delilik, bunaklk deil de nedir? Her neyse... Biz gelelim Abo'ya yapt o kk iyilie. O zamanlar yol mteahhidiydi. Ben de onun ktibiydim. - Ameleler iin bir kantin aacaksnz, dedi. - Bastne, dedim. - Buras da ba .. Ameleler yiyecek bir ey bulmak iin ok sknt ekiyorlar, dedi. Daha o zaman, onun ne iyi bir kii olduunu anlamtm. Bana elli lira verdi. - Kasabadan zeytin, imansz peynir, yaz helvas, ekmek, sovan alrsnz, dedi. Ya alnm tulum peynirine "imansz peynir" denildiini o zaman renmitim. Bu peynir imansz m imanszd. Basmlar tuzu. mansz peynir dedikleri, tuz ve kl. Elli gram yedin mi, bir teneke de su iersin, yine de iin yanar. Ama karnn da ier, doydum sanrsn. Kasabadan aldklarmz eski bir adra koyduk. Buras kantin oldu. Ben, o zamann parasiyle, otuz lira aylkla kantincilik yapyordum. Otuz lira deyip gemeyin. Ameleler, gnde otuz kurula, elli kuru arasnda gndelik alrlard. Patron elime bir liste verdi. Bu listede bizim amelelerin adlar yazlyd. Haftann son gn, amele ba, amelelere yuvarlak mukavvalar datt. Bu mukavvalar, patron kendisi yapmt. Bir yznde patronun imzas, br yznde de, "yz para", "be kuru" diye deeri yazlyd. Bunlar para yerine geiyordu. Amele bas, elindeki listeye gre, her ameleye bu mukavvalardan verdi. Ceplerine mukavvalar dolduranlar. - Hay Allah Mitayitten raz gele... diye kantine kotular. Kantini atmzn nc gn onlarn elinde mukavva kalmamt. Kantinde de mal bitmiti. Patron mukavvalar benden ald. Bana yine elli lira verdi. Ben de kasabadan yine zeytin soan, imansz peynir, ekmek aldm, getirdim. Ama amelenin elinde kantinden bir ey almak iin mukavva kalmamt. te o zaman patron,

- Elindeki listede hafta sonunda amelelerin alacaklar para yazldr. Listeye bak, ona gre borca mal ver dedi. Ameleler borca yiyorlard. Hafta sonunda kantine borlar kesildikten sonra, ellerine daha az mukavva geti. Kantindeki mallar bittike, ben gidip kasabadan hep ayn eit mal getiriyordum. Kantinin sermayesi hibir zaman elli bir lira olmad, hep elli lira. Bir zaman geldi, mukavvalar ortadan temelli kalkt. nk, hafta sonunda, hepsi de kantine borlu kyorlard. Bir zaman sonra yle oldu ki, ameleler ay mukavva almadan alsalar, yine kantine borlarn zor derlerdi. yiliksever patron, hibir zaman onlara kantin kredisini kesmiyordu. Patronun bu iyiliine karlk ameleler dorusu pek iyi davranmadlar. Yorgann omuzlayan gitti. Bizden , drt kilometre geride baka demiryolu mteahhitleri vard. Demiryolunun asl byk mteahhidi ,elini ise srmemi, yolu para para, kk mteahhitlere vermiti. Bizim patron da o zaman bu kk mteahhitlerdendi. Haftal lira, be lira olan ameleler, kantine borlar on liray geince, - Patronun anasn eek kovalasn! diye sve saya, yamal yorganlarn srtlayp, baka bir mteahhidin yanna gidiyorlard. Bize kazk atan ameleler bakalarnn yanma giderken, baka mteahhitlere kazk atanlar da bize geliyorlard. O blgenin btn kyls kantinlere borluydu. Bu gidile, nce kantinlerin, sonra da mteahhitlerin ifls etmeleri gerekiyordu. nne gelen, kantinden yiyor, iiyor, haydi baka mteahhidin yanna... Ama bir zaman sonra, ameleler deitirecek mteahhit bulamaynca, biz de amele sknts ekmee baladk. zamannda yetimeyecek. O zaman bizim patron bir yol buldu. Bize gelen amelelerin nfus ktlarn alyordu. Bir kere nfus kdn veren, bir daha gidemiyordu. Bu ameleler, yanlarnda yamal yorganlaryla, yrtk nfus ktlar olmadan hibir yere gidemezler. Btn sermayesi elli lira olan kantine elli lira borcu olan ameleler vard da, yine bizim kantin batmyordu. inden klr bir hesap deil. yilik dersen bu kadar olur. Haftal be liraya gelen ameleye, elli lira bor vermek, ne demek... Bu sefer, amele milletinin nfus ktlarn da gzleri grmez oldu. Kantine borcu elli liray asan, nfus kdn brakp savuuyordu. Kantinde iki bavul dolusu nfus kd birikti. Tanesi ellier liradan bunlar dnyann paras. Ama kime nfus kdn gtrseniz, size elli lira verir... Elli para etmez bunlar... Bizim patronun bu iyilii srp gitse, memlekette nfus kd kalmayacak, gelen nfus kdn brakp, kantinden imansz peyniri, ekmei, soan yiyip gidecekti. Bu gidie, ne nfus kd dayanr, ne imansz peynir... Arada kendi yaptm iyilii de anlatmadan gemiyeyim. Ameleler, - Aman aa, be gayme virek, vir u nifis teskiresini!.. diye yalvarmaya baladlar. Patronun iyilii az gelmi gibi, bir iyilie de ben baladm. Bu yzden epey karklk oldu. O zamana kadar adnn Ali olduunu sananlar, Mehmet olduklarn, Mehmetler, Yusuf, ya da Hasan olduklarn renip atlar biraz. Askerliini yapanlar, bir daha askere arldklar gibi hi askerlik yapmam olanlardan da ou, hibir zaman askere arlmadlar. Bekr delikanllarn haberleri olmadan evlenip, , drt ocuk babas olduklar anlald. Ama kyler, kasabalar birbirine karnca aknlk bsbtn artt. Aradan yllar geti. Hl gazetelerde, lnn nfus ktnde diri, dirinin l gsterildii gibi haberleri okursunuz. Bana yle gelir ki, bu karklk, benim iyilik

olsun diye be liraya nfus kd datmamdan beri srp gidiyor. Bakalar da benim gibi iyilik yapmlarsa, iin iinden kmaya bouna urayorlar. Derken patron ii akt. O da yle oldu. Bir k gnyd. adrnda m. Bana, - Getir u nfus ktlarn sobada yakalm da snalm, dedi. Benim elimde o zaman seker sand dolusu nfus kd var. Aman, dedim, zaman, dedim. Olmad. - Bana u nfus ktlarn ellier kurutan satn, dedim. O zaman patron dalgay akt. Ama biz de bir sandk nfus kdn yakm bulunduk. Bana, - Utanmyor musun, dedi, ekmek yediin yere kemlik etmee nasl elin varyor? Gnah deilmi elin fakir fukaralarna... Sonra patronla uyutuk. Be liraya sattm her nfus kdndan bir lira komisyon alyordum. te Abo bels da bu yzden oldu. Abo adnda bir amele geldi. lk haftas kantinden krk paralk birey almad. Hafta sonu gelince, amele ba ona alt liralk mukavva verdi. kinci hafta yine kantine uramad. Olur ey deil. Amele ba, patrona, - Abo'yu iten karalm, dedi. Patron iyiliksever adam, - Olmaz, dedi. Abo'yu nasl karrsn? Drt amelenin krd ta bir bana kryor! Kynden gelirken hebesine yufka doldurmu. Kurumu yufkalar dere suyunda slatyor, dadan ot toplayp bu yufkann arasna koyuyor, dolma gibi bkp yiyor. Bunun adna da "drme" diyor. - Aman patron, u Abo'yu karalm. "Drme" yemek ameleler arasnda bir det olursa, hebesine yufkay dolduran gelir. Kantin top atar. Bakalar da grp almadan Abo'yu kovalm, dedimse de, patron iyi yrekli olduundan beni dinlemedi. Abo her hafta sonu, 6-7 liralk mukavva alyor. Abo ay alt. ayn sonunda yal kasketi mukavvalarla dolu, geldi. - Hesabm kesin, gidiyrim... dedi. Patron mukavvalar sayd. Abo'nun yetmi lira alaca var. Yahu, bu ne i... Bizim kantinin btn sermayesi, elli lira... Btn bu iler hep elli lirayla dnyor. Patron, - yi Abo, gndeliklerini vermiiz. Gle gle git, dedi. Abo, - Be, bu khatlar baha yirde gemiy... Mitayit paras istemiyrim, temiz para istiyim... dedi. Daha nce baka mteahhit, Abo'ya bu numaray yapm. Bu sefer ben, mukavvalarn yrtklarn ayrdm, - Bunlar gemez, dedim. - Geeni ver, dedi, Patron, parasn verdi. Abo, - Nifis tezkiremi de virin. dedi. Bavuldan bir tane karp verdim. - Bu deil.

Abo'nun okumas yazmas yok. - Bu Abo... - Deil. Sen beni gandriysin... Abo bir bel... Sandkta bir dolu nfus kd var. Abo'nunkini nasl bulursun? - Bu senin Abo... - Deil. Benimkinin gab yrthd. Bir tane kab yrtk verdim. - Deil. Benimkinin arhas zht. Abo'ya yutturmann imkn yok. Verdiim nfus ktlarnn hibirini beenmiyor. - Bu da deil. Ahan benimkinin bu yapra grphd. - Bu yleyse... - Bu he deil. Benimkinin alt gopuhdu. Batan savulacak gibi deil. Abo bir insan azman. Btn nfus ktlarn bir bir elledim. Abo'nunki yok. Demek ben onun nfus kdn birisine be liraya satmtm. - Abo, sana iki nfus kd vereyim, , drt, be nfus kd vereyim, diyorum. - Ih!.. Benimkini vir be! Diyor Sonunda patron, - Ulan Abo, sana bir ktlk edeyim, mrn olduka srn! dedi. Dedi, ama bunu yalnz ben duydum. Patron, elini, Abo'nun omuzuna koydu, - Abo be... Ben senden ok memnunum, dedi, neden kyorsun iten? Gel seni amele avuu yapaym da kal burda... Abo'nun surat birden yumuad, - Saolasn be, dedi. Abo hemen o gn kasabaya gitti. Kasabadan bir dnd ki, Abo'yu kimse tanmaz. Ayandaki, iple bal lstikleri atm, gcr gcr krkl bir izme giymi. Eski ceketinin yamalardan kuma belli deildi. Onu da deitirmi. Bana da yepyeni bir kasket geirmi. Haa, kamyla dd aman unutmayalm. Abo'nun sa elinde bir de kam var, krkl izmesine pat pat vuruyor. br elindeki ddk de hep aznda. Amele avuluuna balar balamaz, ilk ii de dd frt frt ttrmek oldu. Hazret-i sa, sa yanana vurana solunu da uzat, demi. Siz u patronun iyilikseverliine bakn. Kim yapar beyim. Zebell gibi Abo karna dikilip sana kafa tutsun, sonra sen tut onu amele avuu yap. Abo yatp kalkp, "Allah raz olsun beden..." diyor. Akam bana geldi, kyndekilere mektup yazdrd. Abo. - avi oldiimizi yazdin mi? diyor. Mektubun on yerine, Abo'nun avu olduuna yazdk. Bu mektuplar bir hafta srd. Abo dnp tanp bir akraba, bir askerlik arkadann adresini buluyor. - Hele bubaa, bir mektip yazak kurban! Diye yanma geliyor. Kasabaya gidip, bir elinde ddk, brnde kamyla resim de kartt, kye gnderdi. Gelgelelim, Abo, amele avuluunu kvramyor. Ddk elinde frtfrt durmadan alyor, kamsn pat pat izmesine vuruyor, ameleleri soluk almadan altryor ama, Abo'nun yazmas okumas yok. Eh dorusu, akldan yana da yavan... Amele avuluu zor i. O kadar amelenin ne kadar i yaptklarn, ka metre kp ta krdklarn, gndeliklerini yazmak gerek. Abo yapamad.

iyiliksever patron, - Abo, darlmaca yok, yapamyorsun bu ii... dedi. Abo da, "Yapyorum!" diyemedi, hi sesini karmad. - Sen yine amele ol! Abo, - I-h be, yapemem, dedi, emele milleti bikere dmen oldi bene... Abo, "Allah rzii olsin..." diye dua ederek bizden ayrld. Patronun iyiliine karlk da, nfus kd, diye direnmedi. Bir baka nfus kd, bir de eline bizde amele avuluu yaptn bildirir kt verdik. Abo dua ederek gitti. Abo, bizden knca, br mteahhitlerin yanna gidiyor, amele avuuyum, diyor. Abo'yu alyorlar, aldklar gn de iten karyorlar. Abo, ne yapsn? Bir kere Abo, Abo avu olmu avuluk resimler karm. avu olduunu kyne yazm. Drt gn de avuluk yapm. Abo, birtrl avuluktan aa inip amelelik yapamyor, yediremiyor kendine. avuluu da beceremiyor. Abo, srm srm srnd. Daha da srnyor. imdi istanbul'da. Bizim eline verdiimiz "avuluk" kdn saklyor hl. i buluyor bulmasna, ama iki gn sonra sepetliyorlar. iyiliksever milyonerin lmnden birka gn sonra Abo'yu yolda grdm. Abo bitmi. - Merhaba Abo avu, dedim. - Merhaba be, dedi, bizim patron mefat etmi, duydin mi? Ne eyi bir zat idi. Allah razi olsin... Abo, alyacak gibiydi. te geenlerde len iyiliksever milyonerin birden hatrladm en kk iyiliklerinden biri budur. Milyoner belki oktur ama, onun gibisi yoktur, intikam almak iin avu yapp srm srm srndrd Abo'ya bile "Allah raz olsun" dedirtmesini bilirdi. Hikaye 15. FE GREN IKAMAZ Arif Bey, altm iki yanda, orta boylu, tombalak bir adamdr. Ne gle yzl, ne de ask suratldr. Beikta'la Nianta arasndaki srtta, babadan kalma iki katl evinde kar koca yayorlar. Arif Bey, "Aaah, ah, artk o adamlar kalmad" diye arasra zlemim duyduumuz insanlardandr. Dosdoru, dpedz, hayatta hi eilip bklmemi, etliye, stlye hi karmam, kendi kabuu iinde yasayan, sonuna kadar namuslu bir adam... Evinin st katndaki iki odas kitaplarla doludur. Kitaplarnn arasna gmlp enfiye ekmek en byk mutluluudur. Yllarca liselerde retmenlik yapt. Ama retmenlii arasz srmedi. Zaman zaman da bilgisinden yararlanlmak istenince, kendisine baka devlet islerinde grevler verildi. Bir gn Arif Bey'in alt devlet dairesindeki odasna bir adam geldi, sivil polis olduunu syledikten sonra, - Kalemde Yaar adnda biri alyor efendim, dedi. Arif Bey, Yaar' yle byle hatrlyordu. Sivil polisin Yaar iin arka isteyeceini sanarak can skld. Sivil polis, - Yaar'n nasl biri olduunu bilseniz ona burada is verir miydiniz, bilmem, dedi. Poliste sabka dosyas vardr. Fie gemitir.

-Polis burada polise glmsedi - Elimden kurtulacaklarn sanyorlar. Polis ylelerinin her zaman enselerindedir. Arif Beyin tyleri diken diken olmutu. Kendisini uyard iin polise teekkr etti. Polis, - Bununla beraber, iine son verip vermemek sizin bileceiniz bir i. Uyank bulunmanz iin ben size durumu bildiriyorum, dedi. Sivil polis gittikten sonra, Arif Bey, Yaar'n kim olduunu aratrd. Burada cretli alyordu, alkan bir adamd. Ama, ne olursa olsun, poliste fii olan birini yannda altrmak sorumunu stne alamazd. Doru, namuslu insanlar i bulamazken, neden bir sabkalya is vermeliydi. Arif Bey hemen Yaar'n iine son verdirdi. Biraz sonra da, Yaar, Arif beyin odasna girdi. Esmer, zayf, krk yalarnda bir adamd. Alamakl bir yzle, - Beyefendi, beni neden iten kardnz biliyorum. Bunu oktan bekliyordum, dedi. Arif Bey, hayatnda, bilerek bir sabkal ile ilk olarak yz yze geliyordu. Onu daha ok dinlemek istemedii iin eliyle, k iareti yapt. Yaar kmad. - Beni iki dakika dinleyin, ne olur, dedi. Benim bama gelen bir iftiradr. Onalt yl nce olmu bir i... insan eytana uyar. Ama ben o suumun cezasn oktan ektim beyefendi. Arif Bey, -k dar! diye bard. Poliste fii olan adama, yreinden en kk bir acma duymuyordu. Yaar'n iten karlmasndan bir zaman sonra, baka bir sivil polis Arif Beyi grd. Odaclardan birinin poliste fili olduunu syledi. Odacy altrp altrmamak Arif Beyin bilecei iti. Polis ona birey demiyordu. Ancak, ileride ne olur ne olmaz, diye hatrlatyordu. Arif Bey, odacnn da iine son verdi. Odac, Arif Beyin ayaklarna kapand: - inkr etmiyorum beyefendi, yirmi yl nce bir itir oldu. O zaman delikanllkla arkadalara uydum. Arif Bey, - Baka bir ie gir! dedi. - Hangi ie girsem, arkamdan gelip bildiriyorlar. Allah kimseyi polisin fiine geirmesin. portaclk bile yapamyorum, oluum ocuum... Arif Bey odacy dar attrd. Ne kadar ok insann poliste fii olduuna Arif Bey amt. Ayda bir iki sivil polis gelip, Arif Beyin yannda alanlardan kimlerin poliste undan bundan tr filendiklerini bildiriyordu. Sivil polisler, fili sabkallarn iten karlmalarn istemiyorlard. Oras Arif Beyin bilecei bir iti. Ama, ileride bir sorum da almak istemiyorlard stlerine. Bir pazar sabah, Arif Beyin evine komusu Meliha Hanm geldi. Olu Attil iin bir ricada bulundu. Attil'nn ba beldayd. Delikanlnn bana lisedeyken bir i gelmiti. Annesi iftira diyordu ama, Arif Bey bunun iftira olduuna inanmad. Sabkallarn hepsi bir iftiraya kurban gittiklerini sylerlerdi. Bunu Arif Bey iyice renmiti. Meliha Hanmn olu, o ilk suundan sonra yeni bir su ilememiti ama, ne zaman kimin yapt bilinmeyen bir gece hrszl olsa, delikanly ekip alyorlar, asl hrsz bulunana kadar tartaklyorlard.

Arif Beyin yreinde poliste fii olanlara ilk defa bir acma oldu. Attil'nn babas arkadayd. Adam, sekiz yl nce lmt. Kadn, olunun polisteki fiinin kaldrlmas iin, Arif Beyin aracln rica ediyordu. Alayan kadn, - Allah dmanm bile polisin fiine geirtmesin, dedi. Olum hibir yerde i bulamyor. Ka yere girdi. Haftasna karyorlar. Tezghtar oldu, ona bile brakmadlar. Arif Bey, Attil'ya acmaya acd. Bununla birlikte, poliste fili bir sabkalya yardm edemezdi. Meliha Hanmla konutuklarnn nc gecesi Arif Beyin evine hrsz girdi... Hrsz, mutfaktaki yemeklerden karnn doyurmu, kunduralktan da bir ayakkab alp gitmiti. Arif Bey, bu ii bitrl zemedi. nk gece hrsz istese, evden, ok deerli birka para eya alabilirdi. Arif Bey, evinde hrszlk olduunu polise haber verdi. Hi kimseden phelenmiyordu. gn sonra Arif Beyin karakola kadar gelmesini rica ettiler. Karakolda onalt sabkal gece hrsz vard. Komusu Meliha Hanmn olu Attil da bunlarn arasndayd. Arif Beye hangisinden phe ettiini sordular. Arif Bey ard. Biey syleyemedi. te bu onalt hrszla karakolda karlat gece, Arif Bey hrsz kendisi yakalad. Gece yarmda yatana girmiti. Aa katta tkrtlar duydu. Terliklerini bile giymedi. plak ayaklarnn ucuna basarak merdivenleri indi. Ses mutfaktan geliyordu. Mutfak kapsnn aralndan ierisini gzetledi. Hrsz, sar yzl, sska, yas belirsiz biriydi. Kendi evindeymi gibi rahatt. Havagaz ocan yakm, stne de bir tencere koymutu Tencereyi ocaktan indirdi. Tenceredeki dolmadan bir tabak doldurdu, mutfak masasnn stne koydu. Ekmei ince dilim dilim kesti. Bardana su doldurdu. Bir tabaa raftaki turudan koydu. Bir tabak da pilki ald. Sonra sandalyeye oturup yemee balad. Yemeini rahata yedikten sonra, sandalyeden kalkt. Arif Bey, hrszn ne yapacan merak ediyordu. Onunla karlamamak iin hemen geri kat. Salon kapsnn arkasna gizlendi. Hrsz salona girdi. Lmbann dmesini evirdi. Etajerin stnde Arif Beyin cep saati duruyordu. Hrsz, saati eline ald, yine yerine brakt. Saatin ka olduuna bakm olacakt. Arif Bey, hrszn ayaklarnda kendi ayakkablarn tand. Daha nce de eve giren bu hrszd demek... Gece hrsz koridora, oradan antreye kt. Askda palto, pardes vard. Hrsz askdaki emsiyeyi ald. Tam sokak kapsn aarken Arif Bey, - it!.. diye seslendi. Hrsz tanmt. Kasa bile, polise onun tipini anlatabilirdi. Ama hrsz hi oral olmad. Arif Beye dnd. ki adam birbirlerine baktlar. ilk sz syleyen hrsz oldu: - Polise mi haber vereceksiniz? Hrszn yumuaklndan yreklenen Arif Bey, - Tabii polise haber vereceim, dedi. Hrsz, aralktaki sandalyeye oturdu, - Haber verini dedi. Arif Bey, bsbtn armt. Sesi titreyerek, -Neden almyorsunuz namusunuzla? Diye sordu. Hrsz bezgin, -Haydi, haber verin polise! diye steledi.

-alsanz daha iyi deil mi? Hrsz, -fff!., dedi, yahu benim poliste fiim var be... Anlamazsn ki sen... Sustular. Hrsz ayaa kalkt, - Ben gidiyorum, dedi. Brakt emsiyeyi ald, - ok yamur yayor da... dedi. Allahasmarladk. Hrsz kt, kapy kapad. Bu olaydan iki ay sonra, Arif Beyin hayatnda bir deiiklik oldu. Kabil niversitesine profesr olmutu. ki yl Afganistan'da kalacakt. Kar koca btn hazrlklarn yaptlar. Evleri de iki yl bo duracak deildi ya.. yi bir parayla kiraya verdiler. Afganistan'a gittiler. Arif Bey, iki yl Kabil niversitesinde hocalk ettikten sonra, stanbula dnd. Ama bir zaman evine giremedi. Evin kapsnda koca bir krmz mhr sallanyordu. Aratrd, soruturdu, unlar rendi : Kiraclar, evi, randevu evi yapmlard. Ahlk zabtas da basm, evde sekiz ifti uygunsuz vaziyette yakalamt. Ev o yzden mhrlenmiti. Kimse ilgilenmedii iin, dokuz aydan beri, evin kapsnda koca bir krmz mhr sallanp duruyordu. Oradan gelip geenler, burasnn randevu evi olduunu renmilerdi. Arif Bey hemen polise durumu anlatt. Ahlk zabtas efi dosyay getirtti, - Evet, doru... dedi, evinizi randevu evi olarak... Arif Bey kzarak, - Benim bir eyden haberim yok! dedi. Ahlk zabtas efi, polise glerek, - Elbette... dedi, eviniz mahkeme kararyla kapatld. Mddeti de bitti. Atrabilirsiniz. Arif Bey, ilk i, evini atrdktan sonra, nce alt daireye gitti. Onu arkadalar iyi karladlar. Yalnz manal manal glyorlard. Ne zaman ise balayacakt? Bu sorusuna kimse biey sylemiyordu. Yalnz ona, baz muamelenin tamamlanmas gerektiini sylyorlard. Bu muameleler de bir trl tamamlanmyordu. Her gidiinde arkadalar ona bir acayip glmekteydiler. Sonunda Arif Bey ii anlad. Ahlk zabtasnda onun da randevucu diye fii vard. Bu glmeler, arkasndan fsldamalar ondand... Ka tand bye gitti. ilerinde rencileri bile vard. Onlara, - Yahu, nasl olur, diyordu, siz beni bilmez misiniz? - Bilmez olur muyuz hocam, elbet biliriz. Bir yanllk olmu ite... Arif Bey, imdi eski iinde alyor almasna ama, polisteki fiini kaldrtamad. Bunu hibir kuvvet kaldrtamazm. Bir kere fie geenler, bir daha oradan adlarn sildiremezlermi. Arif Beye, - Aman beyefendi, herkes sizi bilmiyor mu, varsn fi dursun, ne kar... diyorlar. Arif Beyin akl bitrl bu fi iini almyor. imdi yle konumalar oluyor: - Geen gn Arif Bey... - Hangi Arif? - Pezevenk Arif Bey canm... O zaman hangi Arif olduunu herkes tanyor. Arif Bey, adn fiten sildiremedi. Dosya bsbtn ortadan kaldrlmyor ama,

- Sizin dosyanza, randevuculukla bir ilginiz olmadna dair erh verdik, diyorlar. Gnn birinde, olur ya, stanbul'daki randevucular toplamak gerekirse, filere bakacaklar, bunlarn arasna Arif Bey de katlacak. Ama, randevuculukla bir ilgisi olmadna dair dosyasnda erh bulunarak... imdi Arif Bey her yerde, nasl bir kuru iftiraya kurban gidip, adnn pezevenge ktn anlatyor. Ho anlatmasa da herkes biliyor, byk altndan "Pezevenk Arif" diye glyor ya... Bandrol uygulamasna ilikin usul ve esaslar hakknda ynetmeliin 5 maddesinin ikinci fkras erevesinde bandrol taimasi zorunlu deildir Son Bu Kitap bizzat benim tarafmdan [ [ By Igleoo ]] tarafndan www.CepSitesi.Net www.MobilMp3.Net www.ChatCep.Com siteleri iin hazrlanmtr E-Book ta kimseyi kendime rakip olarak grmem bizzat kendim orjinalinden tarayp ye e-book haline getirdim ltfen emee sayg gsterin Gsterinki ben ve benim gibi insanlar sizlerden ald elektrikle daha iyi iler yapabilsin Herkese sayglarm sunarm Sizlerde almalarmn devamn istiyorsanz emee sayg duyunuz ve paylam gerek adreslerinden takip ediniz Not Okurken gznze arpan yanllar olursa bize neriniz varsa ya da elinizdeki kitaplar paylamak iin bizimle iletiime gein Teekkrler Ne Mutlu Bilgi iin Bilgece yaayanlara By-Igleoo www.CepSitesi.Net

You might also like