- -

. ,
,

..

,


. -

I II
2007-2008 .

..

1.
-
2.
-
3.
4.
5.
6.
-
-
-

..

1000 000 .
3 : , .
30 000 10 000 . ... :
1. ;
2. ;
3. .


-
(
).

.

().

. 1 -

, Homo sapiens. 1500 ,

. Homo sapiens
, (
, ). , ,
. ,
( ),
. Homo sapiens
, , .

.
() ,
,
,
, , ,
, , ,
.
.
,
(
), , . 2
.
,
. ,
: (), , , , , (

..

), , .. ,
, , . .
,
2 3 . ,
.
, ,
.


. ,
.
20, 30 50 ,
,
. ,
, .
, . ,
, ,
. ,

,

. (
,
),
,

(
:


. 3
).
.
, :
(ursus spelaeus), ,
, .
, ,
. , ,
. ,
, , , .

..

, , ,
.
,
, ,
.
( ).
, .
.: (10)
, .
, , ,
.
. , ,
.
,
.
,
(
) ,
. 4 ,
, .

- (
,
) . ,
, , , ,
. 90 (
). :
(Venus of Laussel)
. ,

( ),

.
, ,
. ,
,
,
, .
. 5 , ,
.
( ),
$ , , . $

..

, , (
, cornu copiae).
(Venus of Dolni Vestonice),
(
). #

. ,
, , #

.
, ,
.
, .
, (
), ,
,
.
. 6

(Venus od Lespugue), .
( 10 ),
. $ ,
( ). $
,
( # ).
,
.
, , ,
( ),
.
.

. 7

(Venus of Willendorf)
, ,
, .
, , ,
$ , $
. , ,
.
.
. 8

..

(Venus of Brassempouy),
, ,
.
, , ,
. , ,

(
3,5 , ,
13,
14).
,
.
(),
().
. 9
(Lascaux) ,

(Altamira) ,
(Niaux) , (Trois Fleres) ,
(Pech Merle) , (Chauvet) ..

( ),
.

,
. ,

, .

, ,
.
,
.
.
,

,

.
. 10

(), , ,
() (-)
(

10

..

).
# , ,
.
(
).
: , , , ,
, .

( ).
, ,

,

()
( ),

. ,

800 ,
.

. 11
,
.
,
, , ,
.
, .
, .
,
,
. ,
(, ,
).
(
), .
(, , ),
.
(, .),
, .

, . .

.
. ,
, .

11

..

.



.

,
,

, ,

.

. 12

12

..

10 000 . ... ,
,
. .
,
( ,
,
, , .).

.

(
,

).
,
. ,

( ,


)

,
.

(,
,
).
( ),
. 13
.
.

13

..

(6500 5500 . ...)
, . ,
, , I (a, b, c, d e)
II (a b).

. # ,
.






,


.

.


. 14

,
, .
, ,

. 136
, , .
,

.
()

().

. 15

( 60 ),
:
,

, $

,
. ,

14

..

, ,
2, (
) + /2,

2.

.

( . 16

) ,

.
(,

, )
(-
, )
.
-.
,
(
). ,
,
. , ,
. , ,
, .

(
).
, .
, ,
I , II
. 7 ,
40 . ,
( , ).
,
. ,
.

15

..

29
10
.

,
.
, ,

.
16 66 ,


. , I
(

), II
. 17
, , ,
.
. ,
.
, , ,
,
. , .
in situ ,
.
: , , ,
.
, . ,

,

,

(
),

.

. 18 in situ
( )

16

..

(5000 3500 . ...) ,

-
,
. ,
, ,
, .

. ,

, . ,
,
, .
.
,
, , ,
,
,
.
,

. , (
- ,
), .
,
,
( , )
, .
. ,
, , ,
( ).

,

.
,
,
. $
,
,
,

. 19

17

..

.
.
,
.
.
, ,

.
,
.
. 20

,
, ,
, ,
,
.
. ()
( )
(- ,
,
). .
(
, , , ,
) , .
, #
( ,
, , .

,
.

,
, .
#
, ,
.
,
,


.

. 21 ( )

18

..

, .
,
,
.
,
, ( , ,
), #

. . 22
, . ,
.
,
.
,
. ,
25 35 .
, 2-3 ,
.
, .
20-30 ,
. ,
.
, .
,
.
, ,
.
,
,
.
,
.

. 23
,

. 24
.

19

..

IV
. (
, 3500 3000 . ...),
.
.
,
.
. ,
, .
, .
,
(, , ).



. ,

,
.

.
. 25

() . 2000
, #
. , . ,
, (
). ,

,
.

. ,
,
, .

:
(,
-
),
( # ,
. 26
,
) ( ,
, ).

20

..

,

. , ,
.
20 50 ,
50 100 .
.
, 3000 . ...

. 27 ,

21

..

, # .
(90% 10% ).
, , ,
. , ,
.
.
, ,
.
(90% 10% ),
. , , , ,
, ,
. , .
, , .
, , . , (
) .
, ,
, .
.
, , # ,
( 1200C).

. .

. ,
.

,
, , , .
.
,
.
,
, , , .
.
, .
.
: , . ( ) ,
, .
. ,

22

..

. (-
) ,
,

.

,
.

,
. 28

. II
..., 1200 . ... ( ).
, ".
( XIV
... ).
.
, , ,
,

, , , , ,
. ,
,

.
VI ,
. ,

,

,
,
,
#
I ..,

. 29
IV ....

23

..

. 30 (Stonehange)

24

..

()


, $
, ,
,
.
, .
, , 365
.

10000 . ...,
.
,
. 31
,

. (
) ,
. (
, ,
, ).
.
.
()
, , ,
. , ,
, ,
() .
, ,
, , .
, ,
, ,
.
- . ,
( ),
, .
, .
- IV ... ,
, , ,
. ,
,
, .

25

..

, -.
, , ,
( ).
, ,
,
,
. -
.
- . ,
,
. .
, .

( -


),
,


.


.
. 32
,
(, , ).
.
, ( )
.
(), .
.
, .
, 10 20 , 100 .


.
,
.

().

, , ,
, ,

. 33

26

..

().
,
. , ,
(), .
.
.
( ),
, # . ,
,
, ,
(
, # ).
, , , ...
, ,
. ,
( , )
, .
, ( ,
, ),
.
. ,
. ,
( ,
).
,
.
() , ,
. ,
,
.
.
.
.

.
(
) .

. ,
. 50
60
, .
. 34
. , ,
( ). ,
, , .

27

..

(
74 , 25 ).
(,
, ) ,
. ,
. .
,
( ,
, ),
,
, .

III ... . ,
(lapis lazuli , , ), , ,

(), ( )
, , .

. ,
.
, ,
,
.
III ...
I (2371-2316 . ...) .
,
, . ,
,
, .
, ,
2 (
).
.
,
.

.
,
20 .
, ( ),
, .
,
. ,
2 , 200 .

28

..

(
) .

. 35

. 36

. 38
. 37 -

29

..

. 39 I

. 40

. 41

30

. 42

..

. 43

. 44

31

..

.
, ,
, 1595 .
....

,
.

, XVI
VI ....

,

(
).
. 45

750 625 ....

, , , .
X VII ....
, ,
. ,
, ,
.
,
, .
$
( ,
). #
(, ,
) . ,
.
, # , .
,
. # .

,
. ,

32

..

# , ,
, . ,
,
.


.
-.
,
,
.
,


.
.

,

. . 46
(Pergamon Museum, )

, .
. ,
:
,
, ...
.
,
,
.
Pergamon Museum 100 .
.
,
. ,
, (
).
.
, .
2 . , ,

.
.
, ,
.
, ,

33

..

.
.
.

, , ,

. 10 ,
3 4 . , 1 2
, ,
.
, .
, .
, 1 2 .

, ,
.
.

,
. ,
.
,
, .
, ,
(
). , , #

.

.
,
,
.

.

,
. 47
.
(
). ,
.

. ,
, , ,
.

34

..

. 48

.
,
. , ,
. ,
.
. .. ,
, ,
,
.
, .
.
VI ... , ,
# .
, ,
,
.

. 48

35

..

. 49

. 50

36

..

. 51 -

. 52

37

..

I
( ).
, , ,
.
. , ,
. ,
,
.
. ,
, , .
.

.
, (
,
). #
, .
,
,
.
(#

)
.
.
#

,
.


.
,
, . ,
.
. 53


, ,
,
.
( ), ,
,
. ,
, .
,
.

38

..

VI ...

.
,
.
,

,
,
,
,

.

. 54
# ,
( )
,
, .
, ,
.
, VI V ...
, IV ...
.
, 518 . ...
I. ,
(
),
.
,
.

,
.
, ,

, .

.

(

).
, ,
.
, ,
, ,
. 55
, ,
( )
.

39

..

, ( ).
, ,
.
.
,
(),
, (
).

, ,
. ( ,
, ,
) , 16
, 12 .
,
(, ), .
.
# .
( )

, ,
.

. 56

40

..

1.
2.
-
-
- ()
-

41

..

.
, .
,
.

. ,
, .
()
6000
. ,
( )
, 2 3 .

4000 5000
.
. 57
.
, . IV
... ().
,
, , ,

. # .
, . (IV
...) , .
, . ,
.
. ,
. (),
. ,

(
) 1 2
. , , .

, .
-
( ) .
.
, .
.
IV ... 3200 ...
42

..

-. .
,
. -
.

, ,
.
.
(, ), ,
,
.
,
, .
()
.
,
. , ,
(( ,
)

()
. 58
, ,
).
3000 . 3000 . ... 30
. ... ( 31
. ... ) : ,
.
( ).
, .

.
,
( 30
).
. 3000-2800
2500 . ... ,
.
, 2700-2600 . ...
. ,
( ) .
( ). ,
(
). (
)
20 ,

43

..

. ,
.
, , ,

.
. ,
10 20
.
,
, ,
( . 59
). .
80 (
). ,
, ,
. , .
# ,
.

.
, , , , ,
(
).
. 60

, (

).
170
,
, ,

.
, .
( III ) 2800 . ...
(
)
.

.


.
65
.
, . 61

44

..

. , ,
.
( ), ,

,
( ). , III
, .
(
).
,

.

. ,
() .
,
. IV
, ,
. IV

. 62
.

(Khufu). 40 40
.
, 149 , 10
( 19
, ).
, 10 . $ 220 ,
48400 , $
.
2500 ,
10000 , .

,

,






.


,
. 63
. ,

45

..

10
,
.


,
.

,

.
.
.
()
,
. 64

. 20 , 70 .
,
, .
(
).

, 90 (
).
.
,
.

: ( ),
,
.

, .


.
()

,
IV
.


365 .
,
. 65

46

..

(,
...). ,
(). ,
.
20 , 4 5 ,
.
,
. (
), ,
.
, ,
.



,
1500 . r....


,
.
.


,
. 66
.
, .
() ( ),


.


.
(

)
.

. 67 II (damnatio memoriae -
),
.
(
, ,
). ,
.

47

..

II,
.
II,
. , ,


.
,
,
II
,
20 ,
.

,

. 68
, #
.
70 ,
, .. ,
, ,
II. 21 , , #
, .
, ( )
.
1500 1300 . ....
.
.
, , .
II,
, # .
,
.
, ,
.
.
.
, ,
, , .
.
, ,
, , ,
. ,
,
. ,

48

..

, (
). ,
, ( ,
). ,
. : ,
. ,
, .
.
, .
, ,
. .
, .
.
( - ,
- , - , ),
, .
.
,
.

,
.

( ).


( , )
.

,
( ). ,

, , ,
, (
), ,
.
, ,
,
, ,
.
( . 69
). - .
,
. ()
. ,
( ), ,

49

..

.
, ,
(
). ,
,
, #.
,

,
,

( #
).

,
,
.
. ,

. ,

. 70

.
.
,
( ), ,
.
.
.
. , ,
, # .

, .
,
. 71
, .

.

, ,
, .
,
. (
), ,
.
, .
. , ,
.

50

..

.
,
. .
,
( ).

, .

. ,
, (),
.
,

.

. 72
60 ,
. IV,
.
.
.

.

.
, .

,

,
,
. ,
,
# ,
# III ,
, .
,

. ,
.
,
,
. ,

. ,
. 73 IV
, ,
()

51

..

.
( , ).
, ,
. .
,
.
,
# ,
.
,
,
,
,
(
). ,
. 74


. ,
. ,
. , (
).
.
,
.
,
, ,
,
,
.
.


, ,
.
,
,
.
. 75

.

.
,
(
,
). , ,
.
.
.
, , ,

52

..

.
(
).

.
(
).
14
... .
.
,
.

( ),
(
, ). ,
.
,
. 76
,

,
. .
,
,
.
.
, .

. 77 -

(

).
,
, ,
,
.

53

..

( 3000 1200 . ...)
,
. ,
, ,
.

" " . ( )

,

.
3 ,

2000 . .... , 1500 .
...
,
.

,
,
,
,
.



. 78
(
).
, .
. ,
(), ,
.
, , .

54

..

,
.
, ,
.
,
. 10
2 . ( )
. ,
, (
), ,
, .
,
.
,
,

.
(Magna Mater),

. 79
.


,

,
,

.

,
,
. 80
.
. 81

55

..

. 82

56

..

.
( 19) ,
. ,
, 1900 .,
. ,
.
:
- (2600-2100 . ...)
- (2100-1600 . ...)
- (1600-1200 . ...)
, 20 , ,
. :
- ( 2600-2100 . ...)
- (2100-1800 . ...)
- (1800-1450 . ...)
- (1450-1200 . ...)
O
,

.
, .
, ,

.

,
. ,
.
, ,
.
1 2
(
).
. . 83
, ,
, (
). , ,
, .
, .

57

..

, .
, .
,
. ,
. (
). , .
,
(1800-1450 . ...), .

( :
).
()
,
.


.
. 84
.

. ,
. (Horror
vacui), (
- ,
, ).
, ,
, .
,
,
.
,

.
(

).


. ,
,
1000
1200C. ,

. . 85

.
.
,

58

..

.
.
.
. ,

(Mochlos),
,
,
.

.

.
,


.
.
:
( ),
,
,
.. ,

.

,
. 86

.
,
.
, , ,
, .
,
.
,

.
, 15 20
.

(, , )
( , , ).
. 87
,
(
,
).

59

..

.
,
.
,
.
,
, .
, .
(, , ) .
. $
( ), $
, .

. 88

. 89

. 90 -

60

..

()

1 (10 000 ).

.

, ,
. ,

. ,
( . 91

) .
, , ,
. , ,
, ,
. ,
.

, , .
.
, (
). ,
, .
,
.
,
,
,
.


, ,
(

), ,
,
. 92

.
,
. ,
, ,
.
(
), (), (), .

61

..

( ).
,
.
.

(
,
).
, ,
.
( ),
, .

.


( ,
, ).
, , . 93
$ , $ .
, ,
.
, ,
,

, ..
.
,
,

, (
, , ).
,
,
.
. 94
.
,
( ,
, ),
. ,
.

62

..

. 95

63

..

, .
.
,
, , .
, ,
( ,
). ,
, ,
.
, , (
),

.
,

, ,
, .
#

.

,
,
,

. 96
.

,
.

.

,
.

.
,
. 97 ()
,
,
( (
), ), #
.

64

..

.
17 18 , ,
.
, , , .
.

. 98

. 99

65