Ginawang patula ni Gregorio V. Bituin Jr. ang Pandaigdigang Pahayag ng Karapatang Pantao o Universal Declaration of Human Rights (UDHR), na nilikha niya noong Disyembre 10, 2008
Ginawang patula ni Gregorio V. Bituin Jr. ang Pandaigdigang Pahayag ng Karapatang Pantao o Universal Declaration of Human Rights (UDHR), na nilikha niya noong Disyembre 10, 2008
Ginawang patula ni Gregorio V. Bituin Jr. ang Pandaigdigang Pahayag ng Karapatang Pantao o Universal Declaration of Human Rights (UDHR), na nilikha niya noong Disyembre 10, 2008
PATULA NG PANDAIGDIGANG PAHAYAG NG KARAPATANG PANTAO (UDHR)
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang may 12 pantig bawat taludtod
PAMBUNGAD At pagnanasa ay ipinahayag na
Bilang matayog na hangarin ng masa. Sa ikasampu ng Disyembre ng taon Labingsiyam, apatnapu't walo noon Yayamang kung wala nang pagpipilian At kailangan bilang huling takbuhan Nang yaong pangkalahatang asambliya Ng Nagkakaisang Bansa'y magkaisa Ang maghimagsik laban sa pang-aapi Kaysa naman magsisi sa bandang huli Nang pinagtibay nila't ipinahayag Ang inakdang Pandaigdigang Pahayag Upang tuluyan nang maipagsanggalang Ang ating angking pantaong karapatan. Ng Karapatang Pantao sa daigdig Upang tao'y di basta-basta malupig. Yayamang dapat at kinakailangang Itaguyod ang pagsulong ng ugnayang Kasunod ng makasaysayang pahayag Sa mga kasaping bansa'y tumatawag Pakikipagkaibigan sa pagitan Ng iba't ibang bansa't ng mamamayan. Na ilathala ang nilalaman nito At mapabasa sa mas maraming tao Yayamang mamamayan ng bawat bansa Ay nagkasundo't may pagsampalataya Makita, maipaliwanag din naman Sa eskwelahan at iba pang aralan Sa pangunahing karapatang pantao Sa dangal at halaga ng bawat tao Nang walang distingsyon batay sa estado Pulitikal ng bansa o teritoryo. At sa pagkakapantay ng karapatan Ng kalalakihan at kababaihan Mga kababayan, halina't tunghayan Ang pagkakasalin ko't ang panulaan Nagpasyang itaguyod ang panlipunang Pag-unlad at mas magandang pamantayan Hinggil sa Pandaigdigang Karapatan Ng bawat tao sa alinmang lipunan. Ng buhay sa mundong sadyang mas malaya Sa lahat ng tao sa lahat ng bansa. PREAMBULO Mga kasaping Estado'y namanata Yayamang pagkilala sa karangalan Na tutulong sa Nagkakaisang Bansa Pantay, di maikait na karapatan Itaguyod ang daigdigang paggalang, Ng lahat ng pamilya ng tao't bayan Karapatan, at batayang kalayaan. Ang siyang saligan nitong kalayaan Yayamang itong pagkakaunawaan Sa pagkamit ng lahat ng katarungan Ng lahat ng karapatan, kalayaan At sa kaganapan sa sandaigdigan. Ay may napakalaking kahalagahan Yayamang yaong pagwawalang-bahala Upang panata'y maisakatuparan Pag-aalipusta't pagbabalewala At itong Pangkalahatang Kapulungan Sa karapatang pantao'y nagbunga man Ay nagpapahayag ng Pandaigdigang Ng gawang malupit na lumapastangan Pahayag nitong Pantaong Karapatan Sa budhi ng bayan at sangkatauhan Bilang isa nang ganap na pamantayan At ang pagtatamasa ng kalayaan Ng lahat na ng kahanga-hangang bagay Sa pagpahayag at paniwala nila Para sa tao't bayang nagkakaugnay At kalayaan din mula sa pangamba Na sa huli, ang bawat tao't lipunan
Ang tulang ito’y matatagpuan sa http://matangapoy.blogspot.com Pahina 1 ng kabuuang 5
PATULA NG PANDAIGDIGANG PAHAYAG NG KARAPATANG PANTAO (UDHR) ni Gregorio V. Bituin Jr. tulang may 12 pantig bawat taludtod
Na pinananatili sa kaisipan Sa lahat ng anupamang anyo nito
Pagkat sila'y mga kapwa natin tao Ang Pahayag na ito ay magsumikap Sa pagtuturo't pag-aaral ng ganap ARTIKULO 5
Upang itaguyod itong karapatan Sinuma'y di dapat dumanas ng hirap
Pati kalayaan sa pamamagitan O ng kalupitang di katanggap-tanggap
Ng maunlad na hakbang, sa pambansa man O ng anupamang mapang-aping trato
Maging ito rin nama'y pandaigdigan At pagpaparusang hindi makatao.
At kilalanin ng kasaping Estado ARTIKULO 6
At ng tao sa kanilang teritoryo Sa harap ng batas ay dapat kilanlin Itong lahat ng karapatang pantao Lahat bilang taos aanman nanggaling. Na dapat tamasahin ng buong mundo. ARTIKULO 7 ARTIKULO 1 Ang lahat ay pantay sa harap ng batas Lahat ng tao'y malayang isinilang Merong karapatan at lahat ay patas Na may pantay na dangal at karapatan Ng walang anupamang diskriminasyon Pinagkalooban ng budhi't katwiran At sa batas ay may pantay na proteksyon. Nang makitungo sa diwang kapatiran ARTIKULO 8 ARTIKULO 2 Karapat-dapat na pambansang hukuman Lahat ng angkop sa Pahayag na ito Ay dapat tumulong sa pangkabuuan Ng walang kaibhan sa anumang tipo Sa batayang karapatang ibinigay Lahi, kasarian, relihiyon, wika Ng konstitusyon o ng batas na taglay Kulay ng balat o ibang pang-unawa Laban sa mga kilos na lumalabag Pambansa o panlipunang pinagmulan Sa mga karapatang di dapat hungkag Pag-aari o anumang kalagayan ARTIKULO 9 Walang pagkakaibang dapat malikha Sa pulitikal, kalagayan ng bansa Di dapat pailalim ang sinupaman Sa mga pagdakip na di makatwiran O sa kinabibilangang teritoryo O ng anumang pagtatakda ng tao. At sa pagkakulong o pagkakapiit Na sa makaranas ay sadyang masakit. ARTIKULO 3 ARTIKULO 10 Ang lahat ng tao ay may karapatan Sa buhay, kalayaan at kaligtasan. Ang lahat ay may karapatang madinig Ang kanyang sasabihin at kanyang panig ARTIKULO 4 At matalakay anumang kanyang tindig Walang sinumang dapat ipailalim Sa isang patas at hayagang pagdinig Sa pambubusabos at pang-aalipin Nitong isang independyenteng hukuman Ang pang-aalipin at pangangalakal Na tinitingnang walang kinikilingan Ng alipin ay dapat nang ipagbawal Sa pagpapasya sa mga karapatan
Ang tulang ito’y matatagpuan sa http://matangapoy.blogspot.com Pahina 2 ng kabuuang 5
PATULA NG PANDAIGDIGANG PAHAYAG NG KARAPATANG PANTAO (UDHR) ni Gregorio V. Bituin Jr. tulang may 12 pantig bawat taludtod
At tungkuling sa balikat pinapasan At sa iba pang bahagi ng daigdig
Na magpaampon mula sa pag-uusig. Ng taumbayan o kaya'y ng sinumang May kasong kriminal na sa kanya'y laban. Ngunit di maipapakiusap ito Kung ang pag-uusig ay hinggil sa kaso ARTIKULO 11 Ng mga krimeng di-pulitikal mula Dapat ituring na walang kasalanan O sa mga gawaing salungat kaya Ang maysala umano at kinasuhan Sa marangal na simulaing dakila Hanggang ang sala niya’y mapatunayan At hangarin ng Nagkakaisang Bansa. Sa batas at paglilitis na hayagan ARTIKULO 15 Kung saan ang kailangang garantiya Ay nasa kanya na para sa depensa. Ang nasyonalidad din ay karapatan Ng sinumang tao sa lahat ng bayan Walang sinuman yaong may kasalanan Sa pagkakasalang mapaparusahan At walang sinumang di makatarungang Kanyang nasyonalidad ay tatanggalan Kung ang pagkakasala nila’y nagawa Noong ang batas para doon ay wala O kaya'y pagkaitan ng karapatang Nasyonalidad niya'y kanyang palitan. O ipatupad parusang mas matindi Kaysa nang magawa ang salang nasabi. ARTIKULO 16
ARTIKULO 12 Lalaki't babaeng may sapat na gulang
Ang kaibhan man nila'y di dapat hadlang Di dapat ipailalim ang sinuman Sa hindi makatwirang pakikialam Ay may karapatang makapag-asawa At magkaroon ng sariling pamilya Sa kanyang pribadong buhay, sa tahanan Sa pamilya, sa pakikipaglihaman Naaangkop sa pantay na karapatan Ang kanilang mga pag-aasawahan Maging sa pagbatikos sa karangalan Lalo na sa iniingatang pangalan. Habang sila'y may relasyong mag-asawa O kaya'y hanggang paghihiwalay nila. Sa proteksyon ng batas, may karapatan Lahat laban sa mga pakikialam. Dapat lang pasukin ang pag-aasawa Kung may malaya't ganap na pagpapasya ARTIKULO 13 At pagsang-ayon ng mapapangasawa Ang sinumang tao ay may karapatan Sa pagsasama't pagbuo ng pamilya. Anumang bansa ang kinaroroonan Likas at batayang pangkat ng lipunan Sa malayang pagkilos at pananahan Ang pamilya kaya dapat protektahan. Sa loob ng hangganan ng bawat bayan. ARTIKULO 17 Maging sa paglisan sa anumang bansa Umalis, bumalik sa sariling bansa. May karapatang mag-ari ang sinuman Para sa sarili't kasama'y iba man. ARTIKULO 14 Walang sinuman ang di-makatarungang Ang lahat din naman ay may karapatan Aalisan ng kanyang ari-arian. Maghanap, magtamasa sa ibang bayan ARTIKULO 18
Ang tulang ito’y matatagpuan sa http://matangapoy.blogspot.com Pahina 3 ng kabuuang 5
PATULA NG PANDAIGDIGANG PAHAYAG NG KARAPATANG PANTAO (UDHR) ni Gregorio V. Bituin Jr. tulang may 12 pantig bawat taludtod
Sa kaparaanang lihim na pagboto
May karapatan lahat sa kalayaang O sa kaparehong patakaran nito. Mag-isip, sa budhi, o relihiyon man ARTIKULO 22 Kahit sa pagpapalit ng relihiyon O anumang paniwala niya't layon Dapat na may seguridad panlipunan Na naaangkop na isakatuparan Kalayaang ito'y maging sarili lang Maging pampubliko o pampribado man Sa pamamagitan ng pag-uugnayan Pambansa man ito o pandaigdigan Relihiyon ay malayang ipahayag Sa turo, buhay, pagsamba't pagdiriwang. Ayon sa organisasyon at rekurso Na siyang kaya nitong bawat Estado ARTIKULO 19 Karapatan mang ito'y pang-ekonomya Malayang pananaw at pagpapahayag Maging panlipunan man o pangkultura Ay karapatan ng bawat mamamayan Na kailangan sa dangal nitong tao Kasama anumang pananaw na tangan At sa pag-unlad ng kanyang pagkatao. Ng walang sinuman ang nakikialam ARTIKULO 23 Maghanap, tumanggap at magbahagi man Ng mga impormasyon at kaisipan Sa trabaho, lahat ay may karapatan Sa pagpili ng kanyang tatrabahuhan Sa anumang media, at wala rin namang Mga hangganang isasaalang-alang. Makatarungan, maiging kalagayan Proteksyon kung sa trabaho'y may kawalan ARTIKULO 20 Mga nagtatrabaho'y may karapatan May karapatan lahat sa kalayaan Sa makatarungan nilang kabayaran Sa mapayapang asambliya't samahan Pantay na sweldo sa pantay na trabaho Di nararapat pilitin ang sinuman At trabahong pantay sa dangal ng tao Na maging kasapi ng isang samahan. Karapatan nilang magbuo ng unyon ARTIKULO 21 Para ang interes nila'y may proteksyon.
May karapatan lahat maging bahagi ARTIKULO 24
Sa pamahalaan, direkta ma't hindi Dapat may pahinga't oras na malaya Sa kaparaanang malayang pagpili Makatwirang takda ng oras-paggawa Ng kinatawan, anupaman ang lahi. May karapatan din na pana-panahon Lahat sa kanyang bansa'y may karapatan Ay magkaroon ng bayád na bakasyon. Pampublikong serbisyo'y pantay na kamtan ARTIKULO 25 Kalooban ng tao'y dapat batayan Ng kapangyarihan ng pamahalaan May karapatan sa isang pamantayan Ng pamumuhay na sagot sa sinuman Na dapat maipahayag ng tuluyan Sa pana-panahon, tunay na halalan Para sa kalusugan at kagalingan Ng isang tao't ng kanyang pamilya man Na sa pamamagitan ng daigdigan Pantay na karapatang maghalal naman Kasama ang pagkain at pananamit Paninirahan at di pagkakasakit
Ang tulang ito’y matatagpuan sa http://matangapoy.blogspot.com Pahina 4 ng kabuuang 5
PATULA NG PANDAIGDIGANG PAHAYAG NG KARAPATANG PANTAO (UDHR) ni Gregorio V. Bituin Jr. tulang may 12 pantig bawat taludtod
Kasama rin ang panlipunang serbisyo Mga sining ay matamasang tuluyan
Seguridad sa nawalan ng trabaho Maging bahagi ng pagsulong ng agham
Nagkasakit, nabalo't may kapansanan May proteksyon din sa kapakanang moral
Pagtanda't nagkulang sa pangkabuhayan Pati na sa pakinabang na materyal.
Pagkat ito'y pawang mga kalagayang Na ibinunga'y anumang kanyang akda
Di nila hawak, di nila mapigilan. Sa agham, sining o panitikang likha.
Karapatan ng mga ina at bata ARTIKULO 28
Ang di-pangkaraniwang pangangalaga Tao'y may karapatan sa panlipunan Lahat ng bata'y dapat nang matamasa Maging sa pandaigdigang kaayusan Nararapat na proteksyon sa kanila Na mga karapatan at kalayaang Mga batang iyon man ay iniluwal Nasaad dito'y naisakatuparan. Sa loob at maging sa labas ng kasal. ARTIKULO 29 ARTIKULO 26 Lahat ay may tungkulin sa pamayanan Edukasyon ay karapatan ng lahat Na pag-unlad ng tao'y may kaganapan At nararapat na ito'y walang bayad Anumang karapatan at kalayaan Kahit man lang ito'y sa elementarya Ay may limitasyong sumasakop naman At maging sa pangunahing antas nila Nang matiyak ang kaukulang paggalang Elementarya'y dapat kunin ng lahat At pagkilala sa mga karapatan. Ito'y edukasyong dapat prayoridad At kalayaan ng iba hanggang kamtan Edukasyong teknikal at propesyunal Ang nararapat na pangangailangan Ay dapat kunin ng mga nag-aaral Sa moral at pampublikong kaayusan Maging ng sinuman sa pangkalahatan At pati pangkalahatang kagalingan. Edukasyo'y dapat pantay na makamtan Kung salungat sa layunin at prinsipyo Ang edukasyon ay dapat umaakay Ng Nagkakaisang Bansa ang gawa nyo Sa ganap na pag-unlad ng pagkamalay Di dapat gamitin, nasasaad dito At sa pagpapatibay din ng paggalang Na karapatan at kalayaang ito. Sa karapata't batayang kalayaan. ARTIKULO 30 Itaguyod ang pagkakaunawaan Pagpapaubaya, pagkakaibigan Walang anumang sa Pahayag na ito Dapat magkaroon ng kaibang kuro Anupaman ang kanilang pinagmulan Upang manatili ang kapayapaan. O pahiwatig sa anumang Estado Pati anumang mga pangkat o tao Ang magulang ang may karapatang una Sa edukasyong nais sa anak nila. Ng anumang karapatang magsagawa Ng anumang pagkilos na maggigiba ARTIKULO 27 Sa karapata't kalayaang narito Ang buhay pangkultura sa pamayanan At nakaukit sa Pahayag na ito. Ay malayang lahukan ng taumbayan
Ang tulang ito’y matatagpuan sa http://matangapoy.blogspot.com Pahina 5 ng kabuuang 5