2.

1 NAMA, SIMBOL DAN FUNGSI KOMPONEN ELEKTRONIK

Komponen
Diod pemancar cahaya ( LED )

Perlu sedikit arus ( 1.7V-3V )

Arus mengalir satu arah

Tidak berfilamen

Dua kaki ( katod-anod )

Menentukan kekutuban :
Kaki katod :

Cas negative

Kaki pendek

Hampir dengan
bahagian rata

Bersambung dengan
cabang berbentuk bendera
Kaki Anod :

Cas positif

Kaki panjang

Hampir bahagian
tidak rata

Bersambung dengan
cabang yang lebih kecil
Perintang.
i. Perintang tetap
Nilai tidak boleh diubah
2 jenis :
a.
jenis karbon
- mengandungi campuran
serbuk karbon dan tanah liat
b.
jenis berlilit dawai
- drp nikrom dan mangan
Kod warna perintang :
Jalur 1 & 2
Jalur 3
Hitam
:0
Perang
:1
0
Merah
:2
00
Jingga
:3
000
Kuning : 4
0000
Hijau
:5
00000
Biru
:6
000000
Ungu
:7
0000000

simbol

fungsi
Menukar arus
elektrik kepada cahaya
-Pemberi
isyarat
samada sesuatu litar
buka ( on ) @ tutup
(off )
Penghias sesuatu alat
elektronik seperti
radio dan kamera
dengan lampu
pelbagai warna

Mengawal @
menghadkan aliran
arus dalam litar
elektrik.

Kelabu
:8
00000000
Putih
:9
000000000
Nilai toleransi / had terima
- Jalur keempat
Emas : + 5%
Perak : + 10%
Tiada warna : + 20%

ii.Perintang boleh laras

Nilai rintangan boleh diubah
Cth : dalam radio, tv dll yang perlu
kawalan suara, warna dan kecerahan
cahaya skrin
a.
b.

meter upaya
pre-set

Suis
i. suis togel
a. suis satu kutub satu arah bahagian
yang bergerak menyentuh satu
bahagian tetap apabila suis ditutup.
b. suis satu kutub dua arah satu
bahagain bergerak menyentuh dua
bahagian tetap.
ii.suis tekan buka ( push to off )
suis ditekan, arus tidak mengalir
( off ). Apabila dilepas, litar on.
Cth : peti sejuk
iii. suis tekan tutup ( push to on )
suis ditekan, arus mengalir ( on )
cth : loceng rumah

Menyambung @
memutuskan litar
elektrik

Kapasitor ( pemuat )
Dalam radio, tv, perakam video
Unit Farad ( f )
I. kapasitor berkutub
a. kapasitor elektrolitik
b. kapasitor tantalum
ii. kapasitor tidak berkutub
a. kapasitor seramik
b. kapasitor mika

Menyimpan &
membuang cas
elektrik

Transistor
i. Transistor PNP ( anak panah
ke dalam ) CS9012, SC945
ii. Transistor NPN ( anak panah
ke luar )
CS9013, CS9018, BC107,
BC108 & BC109

Meninggikan
arus, voltan dan kuasa.

Juga digunakan
sebagai suis.

 3 kaki
a.
Pemancar ( e )
b.
Pemungut ( c )
c.
Tapak ( b )

Dibina drp bahan separa

pengalir spt silicon @ germanium

Buzer

Wayar hitam ( negative ),

merah ( positif )

Tidak berfungsi jika

sambungan salah

i.

sebagai
penggera

menukar
gelombang elektrik
kepada gelombang
bunyi yang
berfrekuensi tinggi.

buzer piezo
nada bunyi nyaring
berkutub
memerlukan voltan 1.5V 12V

ii.buzer elektromagnet
Nada bunyi rendah
Tidak berkutub
Memerlukan voltan 6V 12V
Komponen aktif

Berfungsi membentuk, mengawal dan memproses isyarat elektrik.

Diperbuat daripada bahan separa pengalir sepertisilikon & germanium.

Contoh : transistor & diod

Komponen pasif
Menjadi peranti sokongan yang membantu operasi komponen aktif.
Contoh : perintang & kapasitor
2.2 MEMBACA DAN MENTERJEMAH LUKISAN SKEMATIK

Langkah-langkah :
i. membaca lukisan skematik dan memastikan komponen yang terlibat
ii. mengenal pasti kaedah sambungan antara sesuatu komponen
iii. terjemahkan lukisan skematik kepada lukisan bergambar
iv. menyemak dan membanding lukisan bergambar dengan lukisan skematik
2.3 PENGHASILAN PROJEK
Nama dan fungsi alatan tangan elektronik
Nama alat
fungsi
Playar muncung tirus
Membentuk dan membengkok kaki komponen
memotong wayar elektrik
Memegang komponen semasa pematerian

Pemotong sisi
( playar kacip )

Memotong wayar elektrik dan elektronik

Memotong lebihan kaki komponen yang di pateri

Penjalur wayar
i.
spring

Memotong dan menjalur wayar

ii.

mudah

Alat pemateri elektrik

Kadaran kuasa
15watt-30watt

Bahagian utama :
i.
wayar bekalan
ii.
pemegang
iii.
elemen pemanas
iv. bit ( mata )
- bentuk pahat
- bentuk rencong
- bentuk tirus
Saiz ; 1.5mm, 3mm dan
4mm

Mencantum komponen pada litar secara kekal

Mengalirkan arus ke elemen pemanas

Tempat memegang pemateri
Memanaskan bit
Mencairkan pateri , memanaskan balapan dan kaki
komponen

Penyedut bahan pateri

( desoldering tool )

Menyedut pateri yang telah dicairkan bagi

menanggalkan komponen elektronik daripada papan
litar

Set pemutar skru

(precision screwdriver)

Menanggalkan dan mengetatkan skru-skru bersaiz

kecil

Peletak alat pemateri

( soldering holder )

Meletak alat pemateri semasa pematerian

Pemegang bod litar

( soldering aid )

Mengapit bod litar dengan kemas semasa pematerian.

Menyenggara alatan tangan

Kelengkapan dan bahan pematerian
i. bahan pateri

mengandungi campuran 60% timah dan plumbum

saiz : diameter 0.8mm, 1mm

bahan pateri jenis dawai mengandungi fluks

ii. fluks

bahan yang mencegah

lapisan oksida terbentuk
pada tempat yang hendak
dipateri.

Membersihkan
bahagian yang dipateri dan

Membantu pengaliran
pateri yang lebur
iii. kertas las

untuk membersihkan bit sebelum kerja pematerian

iv. span

span lembab diletak pada peletak alat pemateri

uji kepanasan bit dengan mencecah bit pada span lembab

bersihkan bit dengan menggosok bit pada span lembab.