FMEA-Tasarım Ve Proses Hata Etki Analizi PDF

Tasarm ve Proses Hata Etki Analizi
FMEA
ETM
Eitmen :Tanju Kan
tanden danmanlk by tanju kan
FMEA 4. Revizyon Deiiklikleri

FMEA Risk analiz parametreleri gncellendi
Ynetim destei gerei n plana karld
DFMEA-PFMEA Kontrol plan ilikisi yeniden ifade
Eklerde endstride kullanlabilecek farkl FMEA formlar
tanmland
RG deerinin tek odaklanlmas gereken ncelikli risk
deerlendirme kriteri olmad vurguland
RG deeri yan sra ncelikli risk indirgemede yeni bak
getirildi

FMEA NEDR?

rnn veya prosesin olas hata durumlarn tespit
etmek

Hatann olumasn nlemek amacyla yaplmas
gereken faaliyetleri belirlemek

Tm bu faaliyetleri dokmante etmek

amacyla gerekletirilen sistematik ekip almas.

FMEA AMACI?

Deerlendirilen rn yada prosesin
kalite,gvenirlik ve gvenlik zelliklerini arttrmak
rn gelitirme zaman ve maliyetlerini drmek
Risklerin azaltlmas iin gerekli faaliyetleri izlemek
ve dkmante etmek
Kontrol planlar iin referans tekil etmek
Tasarm dorulama planlar iin referans tekil
etmek
Mteri memnuniyetini arttrmak

TANIMLAR

POTANSYEL : Olma olasl olan

HATA (Failure) : Beklenen fonksiyonun yerine
gelmesinde yetersizlik

ETK (Effect) : Hatann sonucu

HATA TP (Mode) : Hatann ifade biimi (Tanm)

ANALZ : Paralara blerek inceleme/anlama
sreci

OTOMOTV SEKTR

TASARIM FMEA (DFMEA)

PROSES FMEA (PFMEA)
RN KALTE PLANLAMA TEMEL AAMALARI
ZAMAN ZELGES LE GSTERM
PLANLAMA
RN TASARIMI & GELTRLMES
PROSES TASARIMI & GELTRLMES
RN & PROSES GEERLL
SER RETM
SER RETM PLANLAMA
GERBESLEME, DEERLENDRME & DZELTC FAALYET

TASARIM
KAVRAMI
Oluturma/
ynetim
Onay
Program
Onay
Prototip Pilot
Plann uygulama
balangc
RN GELTRME SREC
L
E
R
A
M
A
D
A

Y
A
P
I
L
A
N

D
E
K
L
K
L
E
R
N

M
A
L
Y
E
T

retime
Balanmas
KAVRAM
GELTRME
TASARIM VE PROTOTP
PROSES TASARIMI VE PLANLAMASI
PLOT RETM
RETME BALANMASI
PROAKTF
OLDUK
NCEDEN
BAIMIZA
GELECE
GRDK

REAKTF
BU TEN ZARARMI ETTK
???
NERDE HATA YAPTIK ???
SER RETMDEYZ
HALEN DEKLK
YAPIYORUZ
YEN KALIP YAPTIK
ISIL LEMC DET
KAYET KAYETLER VE
CDD ADE RN ALDIK
1000
10 000
100 000
200 000 ve
st
Kavramsal
tasarm
aamas
rn
tasarm
aamas
Proses
tasarm
aamas
nseri
imalat
aamas
Seri imalat
aamas
1 000 000 ve st
KALTE PLANLAMA EVRMNN LETMEYE SALADII FAYDALAR
SRE YAKLAIMI
IKTI
MALZEME
ARALAR NSAN
YNTEM
SRE
GRD
FMEA Ynetim Sorumluluu

FMEA ok-fonksiyonlu ekipler tarafndan gelitirilmelidir.

Bu ekiplerin yeterli deneyimleri,uygun zamanlar olmal ve
st ynetim tarafndan gerekli yetkileri onaylanm olmaldr.
st ynetim FMEAlarn gelitirilmesi ve srdrlebilirliin
Temel sorumlusudur.

Gerekli olan Kullanc eitimleri,tedariki eitimleri ve destek
fonksiyonlarn eitimlerini salamaldr.

FMEA Balang

FMEA Balang
FMEAnn dokmantasyonuna balamadan nce Projenin
kapsam tanmlanmal ve etkin-verimli bir alma iin gerekli
olan bilgi toplanmaldr.
Temel olarak FMEA dokmantasyonu u bilgileri
salamaldr;
Analiz edilecek proses yada rnn
fonksiyonlar,gereklilikleri ve ktlar
Fonksiyonel gerekliliklerin karlanmad durumda hata
trleri
Hatann etkileri ve sonular
Potansiyel sebepler ve Hata trleri
Hata trnn sebeplerine ynelik faaliyetler ve Kontroller
Hatann tekrar olumasn engelleyecek NLEYC faaliyetler
FMEA Kapsamn Belirlenmesi
Kapsam FMEA almasnn snrlarn belirler.
alma balamadan nce neyin analiz edilip neyin
kapsam d braklaca belirlenmelidir.
Kapsamn belirlenmesinde yardmc unsurlar;
Fonksiyon Modelleri
Blok(Snr) diyagramlar
Parametre (P) diyagramlar
Arayzler
Proses ak diyagramlar
liki matrisleri
emalar
Malzeme Listesi (BOM)

Tasarm risk analizi ne zaman
uygulanr. ?
Yeni rn tasarm
Tasarm Deiiklii
Saha ve servis geri dn
bilgilerine dayal olarak

retim,Montaj ve Servis Yaplabilirlik

Tasarm FMEA,
Tasarmdan kaynaklanan retim ve montaj proseslerinde
oluabilecek potansiyel hata tiplerini de deerlendirir.
Tasarm risk analizi Proses FMEAya girdi oluturur.

Girdiler

Mteri gereklilikleri,Yasal gereklilikler
QFD
Gemi performans bilgileri
Rakip Analizleri
P-Diyagramlar
Snr Diyagramlar

FONKSYONEL GEREKLLKLER
Tasarm FMEAnn baka bir admda
tasarmn fonksiyonel gerekliliklerinin
belirlenmesidir.
Gvenlik
Yasal zorunluluklar
Gvenirlik(fonksiyon mr)
Sessizlik (Ses,titreim vs.)
Ergonomi
Grnm
Paketleme,sevkiyat
Servis edilebilirlik
retim ve Montaj iin Tasarm

Blok(Snr) Diyagram
Komponentler:

A) Kasa
B) Pil (2 adet)
C) Dme (ak/kapal)
D) Ampul
E) Plaka
F) Yay
Montaj Yntemleri:

1) Geme
2) Perin
3) Vida dii
4) Geme
5) Sk geme
Blok(Snr) Diyagram
AMPUL
MONTAJ
(D)
DME
AIK/KAPALI
(C)
KASA
(A)
YAY +
(E)
PL
(B)
YAY -
(F)
2
3
5
5
4 4
1
Parametre(P) Diyagram
Tasarm fonksiyonlarnn fiziksel
ilikilerini anlamamza yarayan bir
aratr.
Tasarm ekibi performans etkileyecek
kontroll ve kontrolsz artlarn
beklenen girdi ve ktlarn analizle ie
balar.
Hata durumlar,grlt faktrleri ve
kontrol faktrleri tanmlanr.
P-diyagramdaki hata durumlar DFMEA
almas srasnda dikkate alnr.

Mekanik Kontrol parametreleri:
susturucu i malzeme seimi
geometri (kontur&uzunluk)
Gvde malzemesi ve Tasarm
Elemanlarn yerletirilmesi
Hacim /ak dalm
Geometri,Kalnlk vs.
Kimyasal kontrol faktrleri
Kaplama teknolojisi
Deerli metal yzdesi
Etki-Sinyaller
Eksoz gaz karm
Enerji (Termal,mekanik,
Kimyasal,basn)
G
R
D
I
K
T
I

EGZOS SSTEM
Hata Durumlar
Fonksiyonel/N-fonksiyonel
kan gaz emisyon
Deerlerine uygun degil
*Ses
*Egzos kaa
Tepki
Regle edilmi emisyon
Regle edilmemi emisyon
Zamana ve kilometreye bal
deiimler
Blokaj,Kaynak kopmas
Korozyon vs

D Etkenler
Ortam scakl
Yol bozukluklar
Paradan paraya deikenlik
Malzeme deikenlii
Malzeme kompozisyonu temizlii
Gvde Kvrma ve kapama kuvvetleri
Kaaksz kapatma (kenet)
Montaj prosesi
Yanl montaj/Yanl markalama
Montaj boluu
Merkezleme
Kaynak n
Mteri Kullanm
Ksa,dk hzl kullanm
Yksek hz ve yk altnda kullanm
Servisle verilebilecek hasar
Yakt tr
Sevkiyat/nakliye hasarlar
Sistem etkileimleri
Kaynakl ekzost manifold kaaklar,
Gaz k basnc,Yakt kirlilii
nuzmandan gelen titreim
Motordan gelen dinamik yk
Grlt Faktrleri
Kontrol Faktrleri
P diyagram
Parametre ayrtrma yaklam
atal anahtarn kullanm amac ve fonksiyonu
Tasarmnn amac: tork uygulayarak Civatal ve vidal
balantlarn sklmesi veya sklmas ilemlerinin
yaplmas

-

Tasarm fonksiyonlarnn fiziksel ilikilerini anlamamza
yarayan bir aratr.
Tasarm ekibi performans etkileyecek kontroll ve kontrolsz
artlarn beklenen girdi ve ktlarn analizle ie balar.
Hata durumlar,grlt faktrleri ve kontrol faktrleri
tanmlanr.
P-diyagramdaki hata durumlar DFMEA almas srasnda
dikkate alnr.

Mekanik Kontrol parametreleri:
Malzeme seimi:
anma direnci yksek olmal-chrom vanadyum iermeli
Scak dvlebilir olmal
Kimyasal kompozisyon:sertletirilebilir elik olmal-orta
karbon aralnda olmal
Micro yap: tane bykl ( 5-8 aras olmal),max.0,3
Karbonsuzlama olmal
Hammadde sertlii max. 255 HB
rn mekanik parametreleri:
-moment dayanm:
-Dvme kalbnda fiber yap ( lif yn) malzeme ak n, kalp
tasarm esnasnda super forge ile analiz yaplmas
-anma dayanm sll ilem yaplarak min 42 HRC sertlik
verilmesi ve Nickel st krom kaplama yapolmas- toplam 10
micron kaplama kalnl ,chrom minimum 0,3 micron-
minumum 8 saat tuz testi ile test yaplacakak

Kimyasal kontrol faktrleri
Elkrolitik scak daldrma
Kaplama teknolojisi:PLC
kontroll kaplama hatt
seilmesi

Etki-Sinyaller
El kuvveti
G
R
D
I
K
T
I

Eltaki azl atal anahtar
Hata Durumlar
Fonksiyonel/N-fonksiyonel
Anahtar az l hatas kaynakl
torklama ilevini yerine getiremez
Anahtar az anmas kaynakl ilevini
yerine getiremez
.korrozyon kaynakl uzun dnemli
anma ile anahtar lsnn bozulmas
Tepki
Yeterli torklama salayarak
cvata ve vida skma/skme
ilevini yetine geitirmesi
Zamana bal deiimler
-zamana bal olartak
korrozyon olumas

D Etkenler
-korrozyon etkileri
Paradan paraya deikenlik
Malzeme kompozisyon deikenlii
Isl ilem sertlik deikenlii Malzeme
Kullanc hatalar :
Son kullanc tarafndan anahtara
boru taklarak ,moment kolunun
artrlmas
Grlt Faktrleri
Kontrol Faktrleri
P diyagram
Parametre ayrtrma yaklam

ELEKTRK AKIMI
SALA
OK YKSEK
SICAKLIK
OLUTUR
FLAMAN SALA
GAZ DOLU
AMPUL SALA
GERLM SALA
ELEKTRK
BALANTISI
SALA
OKSJENSZ
ORTAM
OLUTUR
NN?
NASIL?
FAST - Lamba
Deiken tornavida
montaj sralamas block diyagram

-1 adet tornavida sngs
leme tezgahnda yaplacak
iki tarafl u yaplacak
(Bir taraf yldz ,dier taraf dz olarak yaplacak)

Polyproplen
hammadde
1 Adet Sap
Tornavida enjeksiyon
kalb ile sap
olutur
Detay paralar ve malzemeler
1 Adet
Tornavida
2adet yay
Tornavida sapna akma ilemi
59CrV 4 elik malzeme
sala
Detay paralar ve malzemeler
Renk iin master
batch kullanlacak
TEMEL FONKSYONLAR VE
GEREKLLKLERN TANIMLANMASI
Yukardaki almalar sonrasnda tasarlanacak
sistemin temel bileenleri ve ilikileri
tanmlanm olur
st sistem
Alt sistemler
Paralar
ve fonksiyonlar,karlanacak tasarm gereklilikleri
tanmlanr


PARA FONKSYON GEREKLLK
FREN DSK
SSTEM
stee bal olarak arac
durdurma
(Islaklk ,kuruluk gibi
evre artlar dikkate
alnmaldr)
Tanmlanm ivme ve mesafede aracn
asfalt zeminde durmas
Sisteme mdahele olmadan ara
hareketinin engellenmemesi
FREN ROTORU
Fren pedlerinden
tekerlek millerine
kuvvet iletimi
Tekerlek millerinde tanmlanm tork
dayanmnn salanmas
rnek alma
Tasarm ekibi tarafndan rn zelliklerinin belirlenmesi
SONU
P
A
R
A
/
L
E
V
G
E
R
E
K
L
K
P
O
T
A
N
S
Y
E
L

H
A
T
A

D
U
R
U
M
U
H
A
T
A
N
I
N

P
O
T
A
N
S
Y
E
L

E
T
K
(
L
E
R
)
S
E
T
K
N
E
M
)
S
I
N
I
F
P
O
T
A
N
S
Y
E
L

S
E
B
E
P
(
L
E
R
)
T
E
S
P
TR
N
E
R
L
E
N

F
A
A
L
Y
E
T
S
O
R
U
M
L
U
L
U
K
/

H
E
D
E
F

T
A
R
H
Y
A
P
I
L
A
N

F
A
A
L
Y
E
T

/

U
Y
G
U
L
A
M
A

T
A
R
N
E
M
O
L
A
B
R
L
K
T
E
S
P
TR
F
V
A
R
O
L
A
N

T
A
S
A
R
I
M

K
O
N
T
R
O
L
N
L
E
M
E
V
A
R
O
L
A
N

T
A
S
A
R
I
M

K
O
N
T
R
O
L
-
T
E
S
P
T
O
L
A
B
R
L
K

FMEA NO:
SAYFA :
PARA/GRUP : TASARIM SORUMLUSU : HAZIRLAYAN:

ARA/MODEL : HEDEF TARH : FMEA BT TARH :(REV)
ANA EKP :

PARA-LEV
VE GEREKLLK GRLR
Potansiyel hata durum(lar)unun belirlenmesi;

Tanm: Potansiyel hata durumu; para veya grubun
beklenen tasarm gereksinmesini karlamakta
yetersiz kalma potansiyelinin olduu durum.
Tasarmn kullanlaca alt ve st sistem ilikileri iyi
analiz edilmediinde ----alt sistem/st sistem
sebepleri incelenmelidir.---tasarm gruplar aras
analiz
.


PARA FONKSYON GEREKLLK HATA DURUMU
FREN DSK
SSTEM
stee bal
olarak arac
durdurma
(Islaklk ,kuruluk
gibi evre artlar
dikkate
alnmaldr)
Tanmlanm ivme ve
mesafede aracn asfalt
zeminde durmas
Ara durmaz
Tanmlanm
mesafeden ok
daha fazla
mesafede durur
Tanmlanandan
ok daha fazla
kuvvetle durur
Sisteme mdahele olmadan
ara hareketinin
engellenmemesi
Ara hareketi ksmi
sekteye urar
Ara hareket edemez
FREN
ROTORU
Fren pedlerinden
tekerlek millerine
kuvvet iletimi
Tekerlek millerinde
tanmlanm tork dayanmnn
salanmas
Yetersiz Tork dayanm
rnek alma

Potansiyel hata durum(lar)unun belirlenmesi
Her bir para veya grup iin,
Her bir ilev/gereklilik iin potansiyel hata durumunu
listele.
Potansiyel hatann mutlaka olmas gerekmez, olma
ihtimali yeterlidir varsaym geerlidir.
Hatal ilerdeki deneyimler,hata raporlar,gurup analiz
sonular iyi bir baslang noktasdr.
Mteri tarafndan farkedilebilecek bir belirti olarak
deil, teknik ve fiziksel tanmlama gerekir.
Tipik hata durumlar: (atlak, deformasyon, geveme,
akma, skma, oksitlenme, vb..)
Tipik hata durumlar alma ve kullanm artlarnda
ortaya kar
(Scak,souk,kuru,tozlu artlar yada ar yol
yapma,sadece ehir ii kullanm gibi)

HATA TPNE GRE ETK
DEERLENDRMES
Hatalarn potansiyel etkilerinin belirlenmesi;

Tanm: Hatann potansiyel etkisi; hata
olumas durumunda mterinin
alglayaca/yaayaca etkiler.
Mteri i veya d olabilir.
Yasal artlarla ve Gvenlikle olan ilikiler
aka belirtilmelidir.

Etki derecelerinin belirlenmesi (nem- Severity)

Hata durumunun en ciddi etkisinin deeridir.
Yalnzca etkiler gz nne alnmal.
Etki derecesi ancak tasarm deiiklii ile
azaltlabilir.
ETK DEERLENDRME: ETKNN NEM DERECES
P
U
A
N
Gvenlik ve
Yasal
Gerekliliklere
uyumsuzluk
Potansiyel hata durumu herhangi bir iaret vermeksizin kullanm gvenliini
etkiler veya yasal gereklilikleri karlamaz
10
Potansiyel hata durumunu iaret vererek kullanm gvenliini etkiler veya yasal
gereklilikleri karlamaz
9
Temel
levlerin
Azalmas yada
Kayb
Temel ilevler yerine gelmez (Ara ilevsiz,gvenlie etki yok)
8
Temel ilevlerde dklk. (Ara ilevde ancak dk performans)
7
kincil levlerin
Azalmas yada
Kayb
kincil ilevler yerine gelmez (Ara ilevde ancak konfor/ zellikleri ilemez)
6
kincil ilevlerde dklk (Ara ilevde ancak konfor zellikleri dk seviyede)
5
Konfor
Rahatszlklar
Ayrntlar yeterli dzeyde deil (Duyulan ses,Grnm). Mterilerin ou
tarafndan farkediliyor (75%) 4
Ayrntlar yeterli dzeyde deil (Duyulan ses,Grnm). Ortalama Mteriler
Ayrntlar yeterli dzeyde deil (Duyulan ses,Grnm). Dikkatli mteriler
Etki Yok Farkedilir etki mevcut deil
1

PARA HATA DURUMU ETKS
Disk Fren
Sistemi
Ara durmaz
Ara kontrol sekteye urar.
Yasal uyumsuzluk
Tanmlanm mesafeden
ok daha uzun mesafede
durur
Ara kontrol sekteye urar.
Yasal uyumsuzluk
Tanmlanandan ok daha
fazla kuvvetle durur
Yasal uyumsuzluk
Ara hareketi ksmi
sekteye urar Ped mr ksalr,ara kontrol azalr
Ara hareket edemez Ara kullanlamaz
SONU
P
A
R
A
/
L
E
V
G
E
R
E
K
L
K
P
O
T
A
N
S
Y
E
L

H
A
T
A

D
U
R
U
M
U
H
A
T
A
N
I
N

P
O
T
A
N
S
Y
E
L

E
T
K
(
L
E
R
)
S
E
T
K
N
E
M
)
S
I
N
I
F
P
O
T
A
N
S
Y
E
L

S
E
B
E
P
(
L
E
R
)
T
E
S
P
TR
N
E
R
L
E
N

F
A
A
L
Y
E
T
S
O
R
U
M
L
U
L
U
K
/

H
E
D
E
F

T
A
R
H
Y
A
P
I
L
A
N

F
A
A
L
Y
E
T

/

U
Y
G
U
L
A
M
A

T
A
R
N
E
M
O
L
A
B
R
L
K
T
E
S
P
TR
F
V
A
R
O
L
A
N

T
A
S
A
R
I
M

K
O
N
T
R
O
L
N
L
E
M
E
V
A
R
O
L
A
N

T
A
S
A
R
I
M

K
O
N
T
R
O
L
-
T
E
S
P
T
O
L
A
B
R
L
K

FMEA NO:
SAYFA :

ANA EKP :

ETK DERECES SAYISAL
OLARAK GRLR
AIKLAMA ZELLK
EMNYET
(RAPOR)
Spesifikasyonlarn uygun olmamas halinde kullancnn gvenliini
tehlikeye sokabilecek, fiziksel zarar verebilecek zellikler
KRTK ***
Spesifikasyonlarn uygun olmamas halinde rn fonksiyonlarnda ve
verimliliinde, muteride dorudan rahatszlk yaratacak ekide
dlere yol aan zellikler, yasal zorunluluklarn salanamammas
NEML
Spesifikasyonlarn uygun olmamas halinde rn fonksiyonlarnn ve
verimliliinin ksmen dt zellikler
KNCL
Spesifikasyonlarn uygun olmamas halinde rn performansnn
etkilenmeyecei, daha ziyade estetik deerleri ieren zellikler
rn zelliklerinin belirlenmesi
rn zelliklerinin snflandrlmas;

Mteri tarafndan belirlenmi rn ve Proses karakteristik
sembolleri ve kullanmlar tanmlanmaldr.
Tasarm kaytlarnda bulunan ancak hata durumuyla
ilikilendirilmeden belirtilmi bir zel karakteristik tasarm
FMEA nn zayfln gsterir.
zel proses koullar gerektiren her zellik tasarm FMEA
formunda uygun bir zel karakteristik iareti ile tanmlanmal
ve nerilen faaliyet stununda aklama yer almal.
Tasarm FMEAda zel karakteristik olarak tanmlanan her
zellik iin Proses FMEAda zel proses kontrol koullar
belirlenmeli.

SONU
P
A
R
A
/
L
E
V
G
E
R
E
K
L
K
P
O
T
A
N
S
Y
E
L

H
A
T
A

D
U
R
U
M
U
H
A
T
A
N
I
N

P
O
T
A
N
S
Y
E
L

E
T
K
(
L
E
R
)
S
N
E
M
S
I
N
I
F
P
O
T
A
N
S
Y
E
L

S
E
B
E
P
(
L
E
R
)
T
E
S
P
TR
N
E
R
L
E
N

F
A
A
L
Y
E
T
S
O
R
U
M
L
U
L
U
K
/

H
E
D
E
F

T
A
R
H
Y
A
P
I
L
A
N

F
A
A
L
Y
E
T

/

U
Y
G
U
L
A
M
A

T
A
R
N
E
M
O
L
A
B
R
L
K
T
E
S
P
TR
F
V
A
R
O
L
A
N

T
A
S
A
R
I
M

K
O
N
T
R
O
L
N
L
E
M
E
V
A
R
O
L
A
N

T
A
S
A
R
I
M

K
O
N
T
R
O
L
-
T
E
S
P
T
O
L
A
B
R
L
K

FMEA NO:
SAYFA :

ANA EKP :

ZELLK SEMBOLLER GRLR
Tasarm hatas Potansiyel sebepleri
Hatalarn potansiyel sebeplerinin belirlenmesi;

Her bir hata durumu iin
Olas her sebep
Olabildiince ak ve z
Bir hata mekanizmas, hata durumuna sebebiyet
verebilecek fiziksel,kimyasal,elektiriksel,termal etkilerden
kaynaklanabilir.
Proses etkisinin Tasarm FMEA srasnda gz nde
bulundurulmasn salayn

Tipik hata sebepleri:
(Yanl malzeme, yanl mr tahmini, yetersiz yalama
yetenei, yanl bakm talimat)
(yorgunluk, srtnme, anma, akma, paslanma)
HATA DURUMU MEKANZMA SEBEP
Ara durmaz
Pedallardan pedlere yk iletimi
gereklemez
Uygunsuz korozyon korumas sonucu
mekanik balantlarda krlma
Szdrmazlk tasarmndan tr ana silindir
vakumunun kilitlenmesi
Konnektrn Hidrolik boruya balama tork
deeri yanl (dk) verilmesi hidrolik
sznts
Hidrolik tplerden ya sznts ,atlama
yrtlma ,yanl malzeme seimi kaynakl
Tanmlanm
mesafeden ok daha
fazla mesafede durur
Pedallardan pedlere yk iletimi azalr
Yanl yalama seimi sonucu balantlarda
mekanik anma
Yanl korozyon koruma seimi sonucu
balantlarda korozyon
Hidrolik borularda oluan kenetleme krkl
problemi sonucu ya kaa ,malzeme
seimi hatal
Tanmlanm ivme
gcnden ok daha
fazla kuvvete durur
Pedallardan pedlere ar yk iletimi
Szdrmazlk tasarmndan tr ana silindirde
bask olumas
Ara hareketi ksmi
sekteye urar
Pedler serbest kalmaz
Uygun olmayan korozyon korumas ve kendini
temizleme imkan salamayan yzey ilemeden
tr ped kulaklarnda korozyon
Ara hareket edemez Hidrolik basn serbest kalmaz
Szdrmazlk tasarmndan tr ana silindir
vakumunun kilitlenmesi
POTANSYEL SEBEPLER TANIMLAMA
rnek alma
Potansiyel sebeplerin oluma olaslklarnn belirlenmesi

Benzer tasarmlar ve gemi bilgilerin kullanlmas
Sorular:
Benzer para veya gruplarla ilgili gemite neler oldu
(servis veya saha tecrbesi)?
nceki halinden ne kadar deiik?
Kkl deiiklik var m?
Tmyle yeni mi?
Uygulamas deiti mi?
Ortam deiiklikleri neler?


SONU
P
A
R
A
/
L
E
V
G
E
R
E
K
L
K
P
O
T
A
N
S
Y
E
L

H
A
T
A

D
U
R
U
M
U
H
A
T
A
N
I
N

P
O
T
A
N
S
Y
E
L

E
T
K
(
L
E
R
)
S
N
E
M
S
I
N
I
F
P
O
T
A
N
S
Y
E
L

S
E
B
E
P
(
L
E
R
)
O
L
A
S
I
L
I
K

T
E
S
P
TR
N
E
R
L
E
N

F
A
A
L
Y
E
T
S
O
R
U
M
L
U
L
U
K
/

H
E
D
E
F

T
A
R
H
Y
A
P
I
L
A
N

F
A
A
L
Y
E
T

/

U
Y
G
U
L
A
M
A

T
A
R
N
E
M
O
L
A
B
R
L
K
T
E
S
P
TR
F
V
A
R
O
L
A
N

T
A
S
A
R
I
M

K
O
N
T
R
O
L
N
L
E
M
E
V
A
R
O
L
A
N

T
A
S
A
R
I
M

K
O
N
T
R
O
L
-
T
E
S
P
T
FMEA NO:
SAYFA :

ANA EKP :
TASARIM RSK NDRGEME FAALYETLER

HATANIN OLUMA
HTMAL GRLR

HATA
OLASILII OLASI HATA ORANI
PUA
N
1/10
ok Yksek Yeni Teknoloji/Yeni tasarmla ilgili gemi veri yok.
10 1/10
Yksek
Yeni tasarm,uygulama yada alma artlarndaki deiiklik sonucu hata
kanlmaz 9 1/20
olumas olas
8 1/50
olumas tahmin edilemez
7 1/100
Orta
Tasarm simlasyonlarnda,testlerde yada benzer tasarmlarda hata ska
grlr 6 1/500
Tasarm simlasyonlarnda,testlerde yada benzer tasarmlarda hata arasra
grlr 5 1/2000
Tasarm simlasyonlarnda,testlerde yada benzer tasarmlarda hata
mnferit olarak grlr
4 1/10.000
Dk
Tasarm simlasyonlarnda,testlerde veya e tasarmlarda hata mnferit
olarak grlr.
3 1/100.000
Tasarm simlasyonlarnda,testlerde yada hemen hemen e tasarmlarda
hata grlmez
2
1/1.000.00
0
ok Dk Hata oluumu tamamen nlenmitir
1 nleme
Potansiyel sebeplerin oluma olaslklarnn belirlenmesi

TASARIM KONTOLLER
Tasarm kontrol tipleri:

1. NLEME: Olas hata sebebinin veya hata trnn
olumasnn nlenmesi, oluma sklnn azaltlmas
2. TESPT ETME: Sebepleri tespit etme ve dzeltici
faaliyet balatma.
Mmkn ise nleme yaklamnn kullanlmas
tercih edilir
VAROLAN tasarm kontrollerinin belirlenmesi;
NLEME
Kyaslama(benchmark) faaliyetleri
Tasarm ve Malzeme standartlar
renilen dersler,en iyi uygulamalar
Simlasyonlar
Hata nleme sistemleri

TASARIM KONTOLLER
HATA DURUMU SEBEP NLEYC TESPT EDC
Ara durmaz
Uygunsuz korozyon korumas sonucu
mekanik balantlarda krlma
MS-845 Nolu
malzeme standartna
gre tasarm
ekme kuvveti
altnda Ortamsal
stress
testi,korrozyon ortam
testi
Szdrmazlk tasarmndan tr ana
silindir vakumunun kilitlenmesi
Ayn mr
gerekliliine sahip
ortak para tasarm
Deiken basn testi
Yanl balant tork deerinden tr
hidrolik aknn kayb
3993 Nolu tork
standartna gre
tasarm
Titreim-Stress testi
Hidrolik borularnn hatal perini sonucu
hidrolik ak kayb,Yanl boru malzemesi
seimi
MS-1178 Nolu
malzeme standartna
gre tasarm
DOE (Tp
elastikiyeti)
TASARIM KONTOLLER
rnek alma

SONU
P
A
R
A
/
L
E
V
G
E
R
E
K
L
K
P
O
T
A
N
S
Y
E
L

H
A
T
A

D
U
R
U
M
U
H
A
T
A
N
I
N

P
O
T
A
N
S
Y
E
L

E
T
K
(
L
E
R
)
S
E
T
K
N
E
M
)
S
I
N
I
F
P
O
T
A
N
S
Y
E
L

S
E
B
E
P
(
L
E
R
)
O
L
A
B
R
L
K
T
E
S
P
TR
N
E
R
L
E
N

F
A
A
L
Y
E
T
S
O
R
U
M
L
U
L
U
K
/

H
E
D
E
F

T
A
R
H
Y
A
P
I
L
A
N

F
A
A
L
Y
E
T

/

U
Y
G
U
L
A
M
A

T
A
R
N
E
M
O
L
A
B
R
L
K
T
E
S
P
TR
F
V
A
R
O
L
A
N

T
A
S
A
R
I
M

K
O
N
T
R
O
L
N
L
E
M
E
V
A
R
O
L
A
N

T
A
S
A
R
I
M

K
O
N
T
R
O
L
-
T
E
S
P
T
FMEA NO:
SAYFA :

ANA EKP :

NLEME VE
YAKALAME
YNTEMLER
GRLR
TASARIM KONTROLLER NLEME / YAKALAMA
HATA TP TESPT EDLEBLRLK DEERLENDRMES
Tespit edilebilirlik derecesinin belirlenmesi (tespit - detection)
Tespit edilebilirlik:

Mevcut en iyi kontrol durumunun belirlenip
derecelendirilmesidir

FMEA ekibi, tespit punlamasn yaptktan sonra olabilirlik
puanlamasn tekrar gzden geirmelidir. Ancak tespit
edilebilirliin dk olmas herzaman oluma olaslnn
dk olmas manasnda deildir.

Tespit edilebilirlikte d, planl tasarm kontrolleri ile
mmkndr (nleyici, dorulama, geerlilik aktiviteleri)
Tespit ans Yok Tasarm kontrol yok. Tespit yada analiz ans mmkn deil.
10
Herhani bir
aamada tespit
ans az
Tasarm analiz ve tespit kontrolleri zayf yeterlilikte; analizler(CAE,FEA vs.) beklenen
operasyonel artlara uygunluu salayamyor.
9
Tasarmn
kesinlemesini
takiben hata
tespiti (seri
balang ncesi)
Tasarm kesinletirildikten yada SER retim balangc ncesi rn dorulama ve geerli
klma aktivitelerinde geer/gemez testlerinde hatann ortaya kmas. (Kabul kriterlerine
testler r. Sr testleri) 8
Tasarm kesinletirildikten sonra yada retim balangc ncesi rn dorulama ve
geerli klma aktiviteleri testleri srasnda hatann ortaya kmas. (Hata meydana gelene
kadar yaplan testler. r: mr testleri) 7
Tasarm kesinletirildikten yada retim balangc ncesi rn dorulama ve geerli klma
aktiviteleri testlerinden sonra hatann ortaya kmas. (mr testlerinden sonra fonksiyon
kayb grlmesi ) 6
Tasarm
kesinletirmeden
nce hata tespiti
Tasarm kesinletirilmeden nce rn geerli klma aktivitelerinde geer/gemez
testlerinde hatann ortaya kmas.
5
Tasarm kesinletirilmeden nce erken aamada yaplan rn geerli klma aktiviteleri
testleri srasnda hatann ortaya kmas. (Hata meydana gelene kadar yaplan testler. r:
mr testleri) 4
Tasarm kesinletirilmeden nce rn geerli klma aktiviteleri testlerinden sonra hatann
ortaya kmas. (mr testlerinden sonra fonksiyon kayb)
3
Sanal analizler-ve
Dzeltmeler
Tasarm analiz ve tespit kontrolleri yksek yeterlilikte.
sanal analizler ile (CAE,FEA vs.) hedeflenen operasyonel artlara uygunluu
deerlendirme yaplabilir. 2
Hata nleme
Tasarm zmleri hata olasln ortadan kaldryor (Kantlanms tasarm standartlar,en
iyi rnekler,Yaygn malzeme kullanm)
1
HATA TP TESPT EDLEBLRLK DEERLENDRME
TABLOSU
Risk ncelik Gstergesinin Hesaplanmas (RG/RF)

Etki (E), Olaslk (O) ve Tespit (T) in rn:

RG = E x O x T

Tasarm riskinin lmdr
Pareto anlayyla ele alnmaldr
Yksek RGleri drmek iin dzeltici faaliyet
(D/F) yaplmaldr (FMEA ekibi)
nemin yksek olduu durumlarda RGe
baklmakszn faaliyet yaplmas gerekir.

SONU
P
A
R
A
/
L
E
V
G
E
R
E
K
L
K
P
O
T
A
N
S
Y
E
L

H
A
T
A

D
U
R
U
M
U
H
A
T
A
N
I
N

P
O
T
A
N
S
Y
E
L

E
T
K
(
L
E
R
)
S
E
T
K
N
E
M
S
I
N
I
F
P
O
T
A
N
S
Y
E
L

S
E
B
E
P
(
L
E
R
)
O
L
A
B
R
L
K
T
E
S
P
TR
N
E
R
L
E
N

F
A
A
L
Y
E
T
S
O
R
U
M
L
U
L
U
K
/

H
E
D
E
F

T
A
R
H
Y
A
P
I
L
A
N

F
A
A
L
Y
E
T

/

U
Y
G
U
L
A
M
A

T
A
R
N
E
M
O
L
A
B
R
L
K
T
E
S
P
TR
F
V
A
R
O
L
A
N

T
A
S
A
R
I
M

K
O
N
T
R
O
L
N
L
E
M
E
V
A
R
O
L
A
N

T
A
S
A
R
I
M

K
O
N
T
R
O
L
-
T
E
S
P
T
FMEA NO:
SAYFA :

ANA EKP :

RG DEER GRLR
Faaliyet nerilerinin belirlenmesi (19)

Tasarm deiiklii
Deney Tasarm (DOE)
Gzden geirilmi Test Plan
Gzden geirilmi Malzeme zellikleri



PARA
HATA
DURUMU SEBEP NLEYC
TESPT
EDC
NERLEN
FAALYET
Disk
Fren
Sistemi
Ara
durmaz
Uygunsuz korozyon korumas
sonucu mekanik balantlarda
krlma
MS-845 Nolu malzeme
standartna gre
tasarm
Ortamsal
stress testi
03-9963
Malzemenin
paslanmaz
elie
evrilmesi
Szdrmazlk tasarmndan tr
ana silindir vakumunun
kilitlenmesi
Ayn mr
gerekliliine sahip
ortak para tasarm
Deiken
basn testi
Ortak
szdrmazlk
eleman
kullanm
Yanl balant tork deerinden
tr hidrolik aknn kayb
3993 Nolu tork
standartna gre
tasarm
Titreim-
Stress testi
Cvata
balants
yerine geme
sisteminin
kullanlmas
Hidrolik borularnn hatal perini
sonucu hidrolik ak kayb,Yanl
boru malzemesi seimi
MS-1178 Nolu
malzeme standartna
gre tasarm
DOE (Tp
elastikiyeti)
Dayanmn
artmas iin
MS 1178 boru
tasarmndan
MS-2025
tasarmna
gei

SONU
P
A
R
A
/
L
E
V
G
E
R
E
K
L
K
P
O
T
A
N
S
Y
E
L

H
A
T
A

D
U
R
U
M
U
H
A
T
A
N
I
N

P
O
T
A
N
S
Y
E
L

E
T
K
(
L
E
R
)
S
N
E
M
S
I
N
I
F
P
O
T
A
N
S
Y
E
L

S
E
B
E
P
(
L
E
R
)
O
L
A
B
R
L
K
T
E
S
P
TR
N
E
R
L
E
N

F
A
A
L
Y
E
T
S
O
R
U
M
L
U
L
U
K
/

H
E
D
E
F

T
A
R
H
Y
A
P
I
L
A
N

F
A
A
L
Y
E
T

/

U
Y
G
U
L
A
M
A

T
A
R
N
E
M
O
L
A
B
R
L
K
T
E
S
P
TR
F
V
A
R
O
L
A
N

T
A
S
A
R
I
M

K
O
N
T
R
O
L
N
L
E
M
E
V
A
R
O
L
A
N

T
A
S
A
R
I
M

K
O
N
T
R
O
L
-
T
E
S
P
T
FMEA NO:
SAYFA :

ANA EKP :

NERLEN FAALYETLER GRLR


nemin Drlmesi:
Tasarm deiikliinin salanmas nemlilik puanlarnn
dmesini salar.

Olasln Drlmesi:

Potansiyel sebeplerin nlenmesi;
Hata nleyici tasarmlar
Tasarm geometrisinin ve toleranslarn deiimi
Zayf malzemelerin deiimi
Malzeme artnamesi deiimi


SONU
P
A
R
A
/
L
E
V
G
E
R
E
K
L
K
P
O
T
A
N
S
Y
E
L

H
A
T
A

D
U
R
U
M
U
H
A
T
A
N
I
N

P
O
T
A
N
S
Y
E
L

E
T
K
(
L
E
R
)
S
N
E
M
S
I
N
I
F
P
O
T
A
N
S
Y
E
L

S
E
B
E
P
(
L
E
R
)
O
L
A
B
R
L
K
T
E
S
P
TR
N
E
R
L
E
N

F
A
A
L
Y
E
T
S
O
R
U
M
L
U
L
U
K
/

H
E
D
E
F

T
A
R
H
Y
A
P
I
L
A
N

F
A
A
L
Y
E
T

/

U
Y
G
U
L
A
M
A

T
A
R
N
E
M
O
L
A
B
R
L
K
T
E
S
P
TR
F
V
A
R
O
L
A
N

T
A
S
A
R
I
M

K
O
N
T
R
O
L
N
L
E
M
E
V
A
R
O
L
A
N

T
A
S
A
R
I
M

K
O
N
T
R
O
L
-
T
E
S
P
T
FMEA NO:
SAYFA :

ANA EKP :

SORUMLULUKLAR VE TAMAMLAMA
TARH GRLR

SONU
P
A
R
A
/
L
E
V
G
E
R
E
K
L
K
P
O
T
A
N
S
Y
E
L

H
A
T
A

D
U
R
U
M
U
H
A
T
A
N
I
N

P
O
T
A
N
S
Y
E
L

E
T
K
(
L
E
R
)
S
N
E
M
S
I
N
I
F
P
O
T
A
N
S
Y
E
L

S
E
B
E
P
(
L
E
R
)
O
L
A
B
R
L
K
T
E
S
P
TR
N
E
R
L
E
N

F
A
A
L
Y
E
T
S
O
R
U
M
L
U
L
U
K
/

H
E
D
E
F

T
A
R
H
Y
A
P
I
L
A
N

F
A
A
L
Y
E
T

/

U
Y
G
U
L
A
M
A

T
A
R
N
E
M
O
L
A
B
R
L
K
T
E
S
P
TR
F
V
A
R
O
L
A
N

T
A
S
A
R
I
M

K
O
N
T
R
O
L
N
L
E
M
E
V
A
R
O
L
A
N

T
A
S
A
R
I
M

K
O
N
T
R
O
L
-
T
E
S
P
T
FMEA NO:
SAYFA :

ANA EKP :

FAALYET SONULARI GRLR
Risk indirgeme faaliyetleri sonras

Risk faktrnn yeni deerinin hesaplanmas;
Risk nleyici ve dzeltici faaliyetlerin uygulama
sonular takm tarafndan deerlendirilir ve yeni
faktrler hesaplanr.
ETK ne oldu?
DDET ne oldu?
OLASILIK ne oldu ? yeni deerler tespit
edilir.
Yeni deerler ile Dzeltici Faaliyetlerden sonra
puanlamalar gzden geirilir ve RG tekrar
hesaplanr.


SONU
P
A
R
A
/
L
E
V
G
E
R
E
K
L
K
P
O
T
A
N
S
Y
E
L

H
A
T
A

D
U
R
U
M
U
H
A
T
A
N
I
N

P
O
T
A
N
S
Y
E
L

E
T
K
(
L
E
R
)
S
E
T
K
N
E
M
)
S
I
N
I
F
P
O
T
A
N
S
Y
E
L

S
E
B
E
P
(
L
E
R
)
O
L
A
B
R
L
K
T
E
S
P
TR
N
E
R
L
E
N

F
A
A
L
Y
E
T
S
O
R
U
M
L
U
L
U
K
/

H
E
D
E
F

T
A
R
H
Y
A
P
I
L
A
N

F
A
A
L
Y
E
T

/

U
Y
G
U
L
A
M
A

T
A
R
E
T
K
O
L
A
S
I
L
I
K
T
E
S
P
TR
G
V
A
R
O
L
A
N

T
A
S
A
R
I
M

K
O
N
T
R
O
L
N
L
E
M
E
V
A
R
O
L
A
N

T
A
S
A
R
I
M

K
O
N
T
R
O
L
-
T
E
S
P
T
FMEA NO:
SAYFA :

ANA EKP :
TASARIM RSK NDRGEME FAALYETLER SONRASI

FAALYET SONULARI NA GRE
YEN DEERLER GRLR
Takip ve Gncelletirme

Tasarm sorumlusu mhendis, Tasarm FMEAnn
gncelletirilmesi iin gerekli faaliyetlerden
sorumludur. Bunlardan bazlar:

Tasarm deiikliklerinin ilenmesi
Resimlere zelliklerin tanmas
Proses FMEA ve Kontrol Planlar ile uyumun
salanmas

Tasarm FMEA Bilgi Ak
Snr Diyagram,
P-diyagram
DFMEA
Tasarm Dorulama
plan&Raporlar (DVP),
PFMEA
PROSES RSK ANALZ
GR
Proses risk analizi retim proseslerinde ortaya kacak baarszlk
(hata) risklerinin deerlendirilerek risk indirgemesine gidilmesine
ynelir.
Proses fonksiyonunun (ilev) ve gerekliliklerinin tespit edilmesi ve
deerlendirilmesi
Potansiyel proses ve rn hata tiplerinin tespit edilmesi ve
deerlendirilmesi
Potansiyel hata tiplerinin proses ve mteri zerindeki etkilerinin
deerlendirilmesi
Potansiyel sebeplerin (mekanizmalarn) retim prosesi ve montaj prosesi
iin tespit edilmesi
zerinde proses kontrole odaklanlmas gerekli olan proses
deikenlerinin belirlenmesi ,ve ortaya kma olaslnn indirgenmesi, veya
baarszlk tipinin yakalama ( tehis ve tespit) yeteneinin ykseltilmesi
nleyici / dzeltici faaliyetlerin ncelik sralamas iin sistem oluturulmas
PROSES RSK ANALZ
GR
Proses risk analizi yaayan bir dokumandr,
Fizibilite aamasnda veya daha nceden
balatlmaldr,
Takm ,aparat,kalp imalatndan nce balatlmaldr,
Paradan-montaja kadar tm retim operasyonlarn
kapsamaldr,
Fabrika bnyesinde yer alan ve retim /montaj
proseslerini etkileyen ;sevkiyat,malzeme
kabul,malzeme tama,depolama,etiketleme,tayc
konveyrler gibi tm prosesler ele alnmaldr.

PROSES RSK ANALZ
GR
Yeni ve deiiklik yaplan rn ve proseslerde
Erken aamalarda potansiyel risk analizi incelemesi
yaplmas risk zmlemesi ve potansiyel risk
izlemesini salar.
Proses risk analizi ,tasarlanan rnn tasarm hedefini
karlayacan kabul eder.
Tasarmdan kaynaklanan Potansiyel riskler proses risk
analizinde yer verilebilir fakat etkileri ve nlemler
tasarm risk analizinde yer alr.

PROSES RSK ANALZ
MTER
Mterinin tanm:
son kullanc,
Proses aamalar ( i mteri)
Montaj operasyonlar ( i ve d)
Servis operasyonlar

PROSES RSK ANALZ
TAKIM YAKLAIMI
ok tabanl / ok fonksiyonlu katlmla oluturulan takmdr ve
sorumlu olarak atanan bir mhendis tarafndan ynetilir.
Risk analizinin balang almasnda ,sorumlu mhendis/Takm
Lideri tm etkilenen alanlarn temsilcileri ile temasa geer. Bu
temsilciler ;
Tasarm ve Montaj
retim ve Malzeme
Kalite
Servis ve tedarikiler
Risk analizi takmn birlikte almas ve ortak fikir
yaratmasn salayan katalizrdr.

PROSES RSK ANALZ
Tasarm deerlendirmesi
Takm tasarmn hedefinin salandnn kabul eder.
Takm risk analizi almas esnasnda ,tasarm kaynakl proses
risk nleme frsatlar tespit edebilir. Bu frsatlar uygulamaya
alndnda risk tamamen bertaraf edilebilir,veya ortaya kma
ihtimali indirgenebilir.
rnek: para tasarmna ilave edilen bir zellik ile retim
operatrnn paray makineye/kalba v.b yanl yerletirme
ihtimali kalmaz.
Bu fikir sorumlu tasarm mhendisine ve takm aparat tasarm
sorumlusuna uygulanabilirliinin deerlendirilmesi iin iletilir.
PROSES RSK ANALZ
Proses risk analizinin gelitirilmesi
Proses risk analizi almasnda kullanmak zere baz
dokmanlarn takm lideri ynetiminde hazrlanmas faydal
olacaktr.
-prosesden beklenenler / beklenmeyenler---proses
hedefi
-proses zinciri akn / aamalarn(=operasyonlar)
gsteren bir izelge hazrlanr. (sinoptik/flowchart)
-akta yer alan her bir operasyon iin rn ve proses
zellikleri tespit edilir.
-potansiyel risklerin dokmante edilmesi iin
hazrlanm olan PFMEA formu kullanlr.
PROSES RSK ANALZ
nkoullar
ncelikli olarak retim ve montaj proseslerinin artlarnn anlalmas
ile balanr
Proses ak izelgesi PFMEA almasnn temel girdisidir.
Ak diyagram Proses risk analizi almasnn snrlarn (kapsamn)
tanmlar.
Ak diyagram
rnn retim proseslerindeki akn tanmlar,tm ilem admlar
sras ile tanmlanr. Girdi malzemeden-sevkiyata kadar olan tm
aamalardr.
Her aamaya ait rn zellikleri rnn karlamas gereken
gereklikler,
Her aamaya ait proses zellikleri - karlamas gereken gereklilikler---
ve deikenlie sebep olacak kaynaklar-mekanizmalar
Proses aknn ne kadar detayl olaca proses gelitirme aamasna
baldr.
n ak diyagram genellikle st seviye diyagramdr. Potansiyel
risklerin tespit edilmesi iin daha ayrntl olarak yeniden hazrlanmas
gerekir. Baknz figure IV.1
PROSES RSK ANALZ
st seviye proses diyagram
Detayl proses diyagram
Figre IV.1
PROSES RSK ANALZ
Proses ak diyagram zerinden risk analizi
Balang risk analizi proses ak diyagram zerinden yaplabilir.
Proses FMEA gelitirme her proses admnn kts olan
gerekliliklerin belirlenmesi ile devam eder.
Gereklilikler:
operasyon /ilem admnn ktsdr ve rnle ilikin
gerekliliklere balant yapar.
Dier bir ifade ile ---Gereklilikler her bir proses admnda
baarlmas gereken proses amac n tanmlar.----
Gereklilikler takma potansiyel hata tiplerinin tespit edilmesi
iin temeli oluturur.
Sreklilii salayabilmek iin ,proses ak,risk analizi ve kontrol
plan ayn takm ile hazrlanmas iddetle tavsiye edilir.

Deikenlik kaynaklar Proses ak Bu admn ktlar
Tedariki proses
deikenlii/kontrol
methodlar

Hammadde/malzeme /para kabul Uygun zelliklere
sahip malzeme
Dklme,
dzensiz tama ,yerletirme
Tanmlama
Raf mr izleme
Hasar grmemeli

Karmamal
Malzeme sertlii
Boyut/ lsel
Takm soutma svs kirlilii ve
basnc
Takm sfrlamas ve balama
Bakm
Takm u istikrarszl

LD1,ID5,LD5,ND1
CN1,RO1

Hasarsz olmal,

Kirlenme,izilme,bozulma

10

retim ii
ara Depo
FFO prensibi
10
Kaba Delik delme ve kaba
ileme operasyonu

05
Malzeme istikrarszl
Takm/u istikrarszl
Hatal Ayar /set up
Zayf tala uzaklatrma ( soutma
svs basnc dmesi)

Hassas ileme (CNC Tornalama) OD1,OD2,OD3,OD4
RA1,RA2,RA3
ND1,ND2
LD1,LD2
Hatal Ayar /set up
Takm/u istikrarszl
soutma svs debisi
Bask kuvveti
Hassasiyet ayar
OD1,RO1,MI1
ilenmi yzeyde
hata olmamal

Kirli ve yal paralar
lme cihaz/sistemi
OD1,RO1,LD1
deerleri uygun
paralar
Konsantrasyon,
Kirlilik,
Scaklk,
Kurutma havas basnc
sre
Para yzeyi hasar
grmemeli,
Ya ve kir olmamal
20
talama 30
Final kontrol
40
sevkiyat
Hat hz deikenlii
Vals scakl deiimi
Vals aral
Karm besleme miktar
deikenlii

Kalenderleme Kaplanm bez
kalnl ( 1.50+/- 0.1)
Hatal Ayar /set up
Takm/u istikrarszl
soutma svs debisi
Bask kuvveti
Hassasiyet ayar
OD1,RO1,MI1
ilenmi yzeyde
hata olmamal

Kirli ve yal paralar
lme cihaz/sistemi
OD1,RO1,LD1
deerleri uygun
paralar
Konsantrasyon,
Kirlilik,
Scaklk,
Kurutma havas basnc
sre
Para yzeyi hasar
grmemeli,
Ya ve kir olmamal
20
talama 30
Final kontrol
40
sevkiyat
PROSES RSK ANALZ
Dier aralar ve bilgi kaynaklar
Proses gereklilikleri hakknda takma faydal olacak ve dier
kaynaklar ise ;
Tasarm risk analizi DFMEA
Teknik resimler ve tasarm dokmanlar,kaytlar
Proses malzeme listesi
rn malzeme listesi
Gemi veriler-bilinen i ve d hata bilgileri ,kaytlar
Kalite ve gvenilirlik ile ilgili gemi bilgiler

PROSES RSK ANALZ
Aratrma
Analiz kapsam snr belirlenmesini takiben (ak diyagram) ,takm
gemi verilerin analizine ynelmelidir. Gemi veri alanlar
aadakilerdir;
nceki proses tasarmlarndan elde edilen dersler (lessons learned),
yi uygulamalar ieren bilgiler-ilgili klavuzlar
,standartlar,hataszlatrma metotlar -rnekleri ve fikirleri,
Benzer proses /rnlere ait gemi kalite verileri;
lk seferde doru yapma FTT(FTQ) oranlar
PPM milyonda hatal para
Proses yeterlilik deerleri, Cpk ve Ppk
Garanti iadeleri
Yukarda toplanmas istenen bilgiler etki ,olaslk ve tespit
edilebilirlik derecelendirmelerinin yaplmasna katk salar.
Bu bilgilerin ve u ana kadar yaplan almalar ile Proses risk
analiz formuna veri girii balatlabilir.

Risk analiz formu

Proses ak diyagramna uygun olarak
Proses adm sralamas girilir / Proses ad tanmlanr
Aam a 05 girdi kontrol
Aama 10---Kaba tornalama
Aama 20 yzey ileme
Aama 30 talama
Aama 40 kaplama
Aama50 markalama
Aama 60 kaplama
Aama 70 son kontrol
Aama 80 paketleme
Aama-90 sevkiyat/ ykleme

Risk analiz formu

Karlanacak gereklilikler
Proses admn karlamas gereken gereklilikler girilir
Her bir proses admnn sonunda elde edilmesi gereken rn zelliini /
mteri gerekliliini tanmlaynz
Aama 10---Kaba tornalama D1 ,D2 ve L1 lleri kaba tolerans
Aama 20 yzey ileme D1 ,D2 ve L1 lleri resim tolerans
.
.
.
Aama 60 kaplama kaplama kalnl ,renk,yapma test deeri
.
.
Aama 80 paketleme kasa ii adetler,hasar olmamal,yeterli koruma
Risk analiz formu

Potansiyel hata tipi
Proses admnda gerekliliklerin karlanmasn baarsz klacak etkenler
Varsaym: gelen hammadde / malzeme /para dorudur.
stisna: gemi verilere gre hata grlen girdiler
Operasyon admnda gerekliliklerin karlanmasnda ortaya kacak potansiyel hata
tiplerinin listeleyiniz. ( proses ak diyagramnda nceden listelenen hatalar)
Potansiyel hata tiplerini teknik terimlerle ifade ediniz,
tork dk/yksek, gevek
ap ls dk/yksek l bozuk
kalnlk dk yksek boluk var
Kaplama kalnl dk / yksek bozuk kaplama
Eer gereklilikler doru tanmlanrsa gerekliliklerin karlanmama artlar da net
olarak tanmlanabilir.
Her gerekliliin karlanmasnda birden fazla hata tipi olabilir
Montaj iin rnek Risk analizi
Proses adm /
fonksiyon
Karlanmas gereken gereklilikler Potansiyel hata tipi
Operasyon #20
Koltuk- taban
kzak
balantsnn
tork tabancas
kullanarak
montaj
4 adet vida Eksik vida atlmas
Resimde tanmlanan vida Yanl vida kullanlmas ( ap
byk)
Montaj sralamas:ilk cvata sa n
delie taklarak balanacak
Vidann yanl delie
balanmas
Vida kafalar boluksuz oturacak Vida kafasnn tam
oturmamas
Vidalar resimde verilen tork
deerine gre balanacak
Vida skma deeri tork
deerinin altnda

Vida skma deeri tork
deerinin stnde
NEML NOT : Potansiyel hata tiplerinin doru belirlendiinin tespi etmek iin ---gemi hata
raporlar, red raporlar,hurda raporlar, mteri hata bildirimleri ve geri iadeler
bilgileri/kaytlar kullanlr.
Takm tarafndan yaplan beyin frtnas teknikleri kullanlarak belirlenir.

Risk analiz formu

Hatann Potansiyel etkileri
Hatann ortaya kmas durumunda mteri tarafndan yaanacak /karlalacak
sonu olarak tanmlanr. ( d mteri )
Mteri: takip eden sonraki operasyonlar, montaj hatt,son kullanc adm,son
kullanc,
Etkiler derecelendirmesi --- tasarm FMEA ile rtmelidir.
Gvenlik ve yasal gereklilik varsa etki tespiti buna gre yaplmaldr.
1.Eer potansiyel hata tipi sonraki operasyonlar etkilerse ne olur?
XXX operasyonunda yerine balanamaz/taklamaz/
Mteri hattnda balanamaz/taklamaz
XXX operasyonunda delinemez/ilenemez
Yksek takm anmasna/sarfna neden olur
XXX operasyonunda Ekipmana hasar verir
MTER hattnda operatr tehlikeye sokar
Risk analiz formu

2.Potansiyel hata Montaj hattnda ortaya karsa etkileri neler olur?
Varsa firma ii montaj hatt ve/veya rnn gidecei montaj hatt gz nne
alnarak aadaki rnekteki gibi tanmlamalar yaplr
Hattn duruu
Hat hznda yavalama
Sevkiyat durdurulur
Hatta ayklama
100% hurda
Hat hzn korumak iin ilave adam gc gerekir

Risk analiz formu

3.Potansiyel hata son kullancda ortaya karsa etkileri neler olur?
Planlanan kontrollere ,yaplan hataszlatrmalara,veya hatay tespit yntemlerine
baklmakszn son kullanc hata ile karlatnda yaayaca tecrbeleri ifade
edilir. Bu bilgiler tasarm FMEA da mevcuttur.rnekler:
Grlt
Yksek aba / g gerektirmesi
Ho olmayan koku
Kesintili alma / vuruntulu alma/ titreim
Su sznts / kaak
Ayar yaplamamas
Kontrol gl
Zayf / kt grntgrsellik
almaz,durmaz
NEML NOT: 1 den fazla potansiyel etki grldnde ,en kt olan seilerek
dokmante edilir ve etki derecelendirmesi n kt olanna gre yaplr
Karlanmas gereken
gereklilikler
Potansiyel hata tipi Etki
4 adet vida Eksik vida atlmas Son kullanc: gevek balant ve ses
yapmas
Montaj hatt: sevkiyat durur,%100 kontrol
ve yeniden ilem
Resimde tanml olan
vida kullanlmas
Yanl vida kullanlmas (
ap byk)
Montaj: montaj yaplamaz
Montaj sralamas:ilk
cvata sa n delie
taklarak balanacak
Vidann yanl delie
balanmas
Montaj hatt: montaj istasyonunda dier
vidalarn balanmas gleir.
Vida kafalar
boluksuz oturacak
Vida kafasnn tam
oturmamas
Son kullanc: gevek balant ,ses yapar
Montaj hatt: %100 kontrol ve yeniden ilem
Vidalar resimde
verilen tork eerine
gre balanacak
Vida skma tork
deerinin altnda

Son kullanc: zamanla geveme ve ses
yapmas
Montaj hatt: %100 kontrol ve yeniden ilem
Vida skma tork
deerinin stnde
Son kullanc: vida kopmas ve ses yapmas
Montaj hatt: %100 kontrol ve yeniden ilem tanden danmanlk by tanju kan
Risk analiz formu

Etki derecesinin tespiti
Hata tipine verilebilecek en yksek deerdir.
nerilen Deerlendirme kriteri
Takm tarafndan mutabakata varlan deerdir ve
hazr tablo 1A den seilir
Etki deeri 1 olan hata tipleri zerinde durulmaz.
ETK DERECES ANALZ TABLOSU----tablo 1A

Risk analiz formu

ZELLK snflandrma
Mteri zellik semblolleri bu kolonda tanmlanr.
Gvenlik ,kritik,ikincil,performans / uyum gibi.
9 ve 10 etki deerine sahip zellikler tespit
edildiinde tasarm mhendisi ile grlmelidir,bu
durum mhendislik dokmanlarn etkileyebilir.
BU KOLON YKSEK NCELKL RSK NDRGEMES
GEREKEN ZELLKLER BELRTMEYE YARAR.!!!!!!
Risk analiz formu

Hata tipinin potansiyel sebepleri (hataya yol aan mekanizmalar)
Baarszl yaratan nedenler tanmlanr.
Tasarm veya proses zayflnn gstergesidir.
Mmkn olan tm sebepler tanmlanr
Sebeplerin ayrtrlmas ,her biri zerinde younlamay sonu olarak her biri
iin farkl lme ,kontrol ve nlem almay salar.
Hat tipi iin 1 veya daha fazla sebep olabilir
Potansiyel sebep ---operatr hatas,yanl yaplm,yanl konumlanm
eklinde olmamal.

gereklilik Hata tipi sebep nleyici kontrol Tespit edici
kontrol
Vida kafalar
boluksuz
oturacak
Vida kafasnn
tam
oturmamas
Somun skma
tabancas yzeye
dik tutulmamas
(operatr)
Operatr eitimi A sensoru
konulmas ve
hatal parann
fikstrden
alnamaz
olmas.
Vidalar resimde
verilen tork
eerine gre
balanacak
Vida skma
tork deerinin
stnde

Ayarc dnda
personelin yksek
deer girmesi
ifre ile koruma-
sadece ayarcya
yetki verilmesi
Tork kontrol
cihaz ile ayar
onay
set up
talimatna
ilendi.
BK -/setUP 5
PARA L. VE
PK LE ZLE
Ayar personeli
tarafndan yksek
tork deeri
girilmesi
Ayarc eitimi
verilmesi

Ayar deerleri
belirlenmesi ve
ayar talimatna
yazlmas
Risk analiz formu

Olaslk derecesi belirleme
Hata sebebinin/mekanizmann ortaya kma ihtimalidir.
Bir kesin deer yerine nispi bir yaklamdr
1ile 10 arasnda deer alr
Benzer proseslerden elde edilen veriler ile belirlenir
Prosesin uygulamaya alnmas sonrasnda elde edilen veriler ile gncellenir.(
PPM,FTT,FTQ,Ppk ,Cpk
Eer elde veri yoksa( yeni bir durum) ekip tecrbeleri ve incelemeleri
deerlendirmeye alr. retime balandktan sonra toplanan veri ile
gncelleme yaplr.
EKP olarak Tablo 1B kullanlarak uzlama salanmaldr.

OLASILIK DERECES ANALZ TABLOSU----tablo 1B

Risk analiz formu

proses kontroller --- NLEYC ve TESPT EDC
Kontroller nleyci ve tespit edici olarak 2 ayr kolonda tanmlanr.
NLEME: hata sebebinin veya hata tipinin veya ortaya kma ihtimalinin
drlmesidir.
TESPT ETME (YAKALAMA) :Hata tipinin veya sebeplerinin yakalanmasdr.
Tercih edilen uygulanabildii kadar NLEME yaplmasdr.
Hatann ortaya kma olasl NLEME ile ilintilidir.
nlemezsen Hata ortaya kar
Ortaya kan hataya--- tespit edici( yakalayc metotlar gerekir.)
SPC ilintilenilebilen hata mekanizmalarn izlenmesinde NLEYC izleme
olarak kullanlabilir. rnein: takm anmas gibi, sertlik ,scaklk ,basn v.b

Risk analiz formu

Tespit (Yakalama)
Uygulanabilen en iyi tespit edici kontrole karlk gelen tespit deeridir.
Kontrol ynteminin hata sebebini yakalama etkinliine verilen 1 ile 10 arasnda bir
deerdir. Baknz tablo: 1C
Ayn hata sebebini tespit etmede 1 den fazla tespit yntemi kullanlrsa
tespit puan yntemi iin puanlama yaplmas nerilir.
Hatann ortaya ktn varsayarak mevcut tespit metotlarnn hatay (=hatal
rn=hata sebebini= hata tipini ) yakalama etkinliinin deerlendirmesini
yapnz.
Olaslk dk-hata yakalama derecesi dk varsaymna
gitmeyiniz!!!!!!
Takm olarak Tablo 1C kullanlarak uzlama salanr
Tespit deerinin 1 olmas ispatlanm proses hataszlatrma tasarm iin
verilir.
YAKALAMA DERECES ANALZ TABLOSU----tablo 1C

Risk analiz formu

Aksiyon nceliklerinin belirlenmesi
Hata tipleri-etkileri-sebepler-nleme ve kontroller-etki/olaslk/tespit deerleri
ekip tarafndan belirlendikten sonra EKP tarafndan daha ileri alma yaplma
gerei var m? Sorusuna cevap verilir.
Snrl kaynaklar/ teknolojik snrlamalar/zaman snrlamas ve dier
faktrlerde gz nnde tutulur.
lk ncelik yksek etkili hatalara verilir, ( 9 ve 10 )
Etkisi 8 ve altnda olan hata tipleri iin ekip enyksek olaslk ve tespit
deerlerine sahip olan hata tiplerinin zerinde risk indirgeme almasna
ynelir.
Mteri ve iletme gz nne alnarak risk minimize almas srdrlr.
RG (Risk ncelik Gstergesi) tespiti= ETK X OLASILIK X TESPT
RNEK:8X5X4=160
RSK NCELK GSTERGES TESPT VE
AKSYON BELRLEME NCEL

RPN iin bir snr deer belirlemesi baz mteriler tarafndan
yaplabilir fakat bu durumda snr deer altnda olan RG
deerleri iin aksiyon alnmas durdurulur ki bu srekli iyiletirme
yaklamn engeller.
Aadaki rnei inceleyiniz ve yorum yapnz
Hedef RG 100 den kk olarak veriliyor kabul ediniz.
Hata tipi ETK OLASILIK TESPT ROG
YAKIT SIZINTISI 9 3 5 135
TABAN HALISINDA
RENK SAPMASI
4 6 6 144
RSK NCELK GSTERGES TESPT VE
AKSYON BELRLEME NCEL

ALTERNATIF YAKLAIM

Hata tipi ETK OLASILIK TESPT ROG EOT EO
YAKIT SIZINTISI 9 3 5 135 935 93
TABAN
HALISINDA
RENK SAPMASI
4 6 6 144 466 46
AS EKSOZ ASKI
BRAKET
KAYNAK HATASI
6 4 3 72 643 64
NOTE: hedef RG deerleri vermek yanl ynlendirebilir,yukardaki bak
as ile deerlendirme yaplmaldr.
Takm tarafndan Hedef deer kullanlmas iyi bir yaklam olabilir fakat
bahsedilen durumlara dikkat edilerek ncelikli aksiyonlar ele alnmaldr.
Risk analiz formu

nerilen Akiyonlar belirlenmesi / sorumluluklar & hedef tamamlama tarihi
Genellikle nleme aksiyonlar ( olasl drme) ekip tarafndan tercih edilmelidir.
Tercih edilen tasarm yaklam ile nlemedir.
Etkinin drlmesi ancak tasarm deiiklii ile mmkndr fakat kesin zmde
olmayabilir. (kelepeli mekanik birletirme yerine kaynakl birletirme)
Bu kolona hata tipini yaratan mekanizmalar proses tasarm ile ortadan
kaldrabilecek nleyici yntemler ekip tarafndan belirlenerek yazlr.
Proses tasarm deiiklikler ve hedeflenen kontrol metotlar
Fikstr tasarm,fikstre ilave ,basn kontrol sistemi ve otomatik
durdurma,scaklk kontrol sistemi ve otomatik durdurma ,gibi nlemeler. Veya
hata yakalama sistemleri zerinde alma /aratrma yaplarak tanmlanr.
Sorumluluklar ve tamamlama sreleri girilir.
Baknz rnek risk analiz almas 2
rnek Risk analiz almas -2

Risk analiz formu

nerilen Aksiyon sonularnn
deerlendirilmesi
Takm tarafndan belirlenen risk
drme faaliyetlerinin sonular girilir.
Yeni olaslk ve tespit deerleri belirlenir
yeni RG deeri hesaplanr

rnek Risk analiz almas -2

Proses risk analizinin gncellenmesi
Risk analizi yaayan bir dokmandr.
rn tasarm ve proses deiiklii yapldnda olas yeni riskler
analiz edilerek PFMEA gncellenir.
Dier bir gncelleme teknii de PFMEA dokmannn periyodik
olarak gzden geirmeye tabi tutulmas ve gncellenmesidir.
Proses kontrol iyiletirmeleri,
Mteri hata bildirimleri,iadeleri, mteri Ppm deeri,
Servis iadeleri,
fireler,hatalar,Ppm deerleri
Proses yeni ekipman ilavesi,v.b gibi durumlar yeniden
deerlendirme gerektirdii unutulmamaldr.

DFMEA ,Proses ak
diyagram
PFMEA ,Proses ak
diyagram
Proses kontrol plan
Proses risk analizinin temel balantl dokmanlar

FMEA-Tasarım Ve Proses Hata Etki Analizi PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

FMEA-Tasarım Ve Proses Hata Etki Analizi PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Tasarm ve Proses Hata Etki Analizi

You might also like