1

LLU VETERINRMEDICNAS FAKULTTE

PREKLNISKAIS INSTITTS


ARNIS MUGURVIS
PRSLA APETJONOKA
ILMRS DRTIS




MJDZVNIEKU ANATOMIJA
OSTEOLOIJA



Metodiskie nordjumi Veterinrmedicnas fakulttes studentiem




Jelgava,2012



2

Termini anatomisko veidojumu novietojuma
apzmanai
Plaknes
Medin plakne dala ermeni divs simetrisks puss labaj un kreisaj.
Sagitl plakne paralla medinai plaknei un dala ermeni das, kas novietotas pa
labi un pa kreisi no medins plaknes.
Frontl plakne- dala dzvnieka ermeni horizontli garenisk virzien, sadalot
dzvnieka ermeni dorslaj un ventrlaj da.
Segmentl plakne dala dzvnieka ermeni atsevios segmentos perpendikulri
mugurkaulam.
Virzieni
Katr plakn izmanto virzienu apzmjumus: kranili, kaudli; dorsli, ventrli.
sagitlaj plakn izmanto ar virzienu apzmjumus medili un laterli - to orgna
dau, kas vrsta pret medino plakni sauc par medilo, uz pretjo pusi vrsto orgna
dau sauc par laterlo.
Atirgi virzienu apzmjumi ir galv:
Netiek lietots apzmjums kranili, senk lietoja terminus - orli, aborli, ar nazli,
pc jauns terminoloijas lieto rostrli (virziens uz degunu/snui).
Augjais superior, apakjais inferior (pai runjot par aci), ieteicami lietot ar
maxillaris, mandibularis (pai par asinsvadiem).
Virzienu termini kjs

Virziens uz augu (tuvk ermenim) proksimli; virziens uz leju (prom no ermea)
distli; priekj mala tiek dvta par dorslo, pakaj par kaudlo (priekkj ldz
karplajai, pakakj ldz tarslajai loctavai).
Zemk: priekkj palmr (agrk volr) plaukstas mala; pakakj plantr
(agrk volr) pdas mala.
Pirkstiem vl izdala ass virsmu facies axialis un facies abaxialis (ass lnija iet starp 3.
un 4. pirkstu).


3



OSTEOLOGIA mcba par kauliem
Osteoloija apskata:
kaula k orgna uzbvi
kaulu veidus
ass skeletu (mugurkaulju un galvaskausu)
kju skeletu
kaulu anatomisks uzbves patnbas dadm mjdzvnieku sugm( govs,
zirgs, cka, suns un kais)
Kauli kop ar skrimiem un saitm veido skeletu, kas darbojas k sviru sistmas. Tie
aizsarg ermea dobumos esoos orgnus un veido skeleta sistmu (systema
skeletale), kas nosaka ar dzvnieka (ermea) rjs formas. Skelets var bt iekjais
un rjais. rjais skelets, kas veic galvenokrt aizsargfunkciju, izveidojas d,
piemram, bruurupua bruas. Iekjais skelets ir organisma balsts.
Skeleta funkcijas:
balsta
sviru
aizsargfunkcija
minerlvielu depo
asinsrades funkcija
organisma vielmaias funkcija
Skeletu parasti iedala divs das:
1. Ass skelets (skeleton axiale) pie t pieskaita mugurkaulju, ribas, kru
kaulu un galvaskausu, kam ir vissaretk uzbve.
2. Kju skelets (skeleton appendiculare) pie t pieskaitmi priekkju un
pakakju kauli.
Ontoenz skelets attsts no somitu sklerotomiem un mezenhmas. Lielk daa
kaulu attsts ar skrima starpstadiju, ir kauli kas var attstties ar tiei no
saistaudiem, piemram, deguna un pieres kauls.
Ass skeleta prkauloans mjdzvniekiem skas dads embrionls attstbas
neds, piemram, sunim 4. attstbas ned, ckai 5. attstbas ned, bet
zirgam 6. attstbas ned.
4

Kaula miskais sastvs ir ietekm dadi faktori indivda vecums, fizioloiskais
stvoklis un dinana. Jauniem dzvniekiem kaulos minerlvielu ir mazk nek
veciem dzvniekiem. Mjdzvnieku kaulu masa attiecb pret ermea masu ir no 7-
15%.

Metodiskie nordjumi
Materila apganai izmanto gan veselus skeletus, gan atsevius kaulus, vai to
griezumus
Kaulu prz (gareniski un rsm), lai apskattu kaula atsevias sastvdaas
blvo vielu (substantia compacta) rpus, poraino kaulvielu (substantia spongiosa)
iekpus. Kortikl kaulviela (substantia corticalis), k plns slnis, sedz garo kaulu
galus. Kaula plve (periosteum) labk redzama svaig materil.
Atseviu skeleta dau apguvei izmanto vienas sugas, ieteicams pieauguu, dzvnieku
kaulus.
Jaunu dzvnieku stobrkaulos ir labi izteikts metafizrais skrimslis, ldz ar to labk
redzamas robeas starp epifzm un diafzi. Aplkojot dadas dzvnieka skeleta
daas, jprot saskatt to veidojoo kaulu kopjs pazmes un atirbas. Svargi ar
izzint sugu patnbas dadu kaulu uzbv.
Mugurkauljs (columna vertebralis)
Muguras skriemei kop veido mugurkaulju, kas iedals kakla, kru, jostas, krustu
un astes apvidos. Visi skriemei pc uzbves ir ldzgi, tomr atkarb no to
novietojuma mugurkaul, tiem novro uzbves patnbas.
Japgst mugurkaulja iedaljums apvidos un to raksturojums. Iepazstoties ar katra
apvidus skriemeu uzbves patnbm, japgst skriemeu skaits, skriemea ermea
izmri, izaugumu esamba, to forma un lielums, caurumu esamba un to lielums,
ierobi un to lokalizcija, loctavvirsmas, vai bedrtes, pievrot vrbu mjdzvnieku
sugu patnbm attiecgo skriemeu uzbv.
Skriemea uzbves apguvei ieteicams izmantot jostas skriemeli, kam ir visas galvens
skriemea sastvdaas ermenis, loks, mugurizaugums un rsizaugumi.
Vislabk ir attstts kru apvidus skelets, kur ietilpst ne tikai kru skriemei, bet ar
ribas un kru kauls, kas kopum veido kru kurvi. Kakla, viduka un astes skelets
sastv no kaula segmentiem. Pilns segments novrojams kru apvid, tas sastv no
skriemea, divm ribm un kru kaula posma, ldz ar to japgst ar ribu un kru
kaula uzbve, emot vr sugu patnbas.
5


Galvaskauss (cranium)
Galvaskausa kaulu apguv vlams izmantot jaunu dzvnieku galvaskausus, kam ir
labk izteiktas kaulu uves. Izmanto mjdzvnieku galvaskausu garengriezumus un
rsgriezumus.
Jiepazstas ar galvaskausa uzbvi kopum, t iedaljumu smadzeu un sejas das.
Jzpta atseviu galvaskausa kaulu uzbve, novietojums un sugu atirbas,
pievrot uzmanbu kaulu daljumam das un dalbai dobumu un bedru veidoan,
japgst kaulos esoo caurumu, kanlu topogrfija, jnoskaidro to nozme.
Galvaskaus atrodas galvas smadzenes un mau orgni, tas ir mutes un deguna
dobuma pamats. To veido 7 nepra un 12 pra kauli. Lielk daa galvaskausa kaulu ir
plakani un savienoti ar uvm. Daos kaulos ir gaisa dobumi. Galvaskaus ir oti
daudz dadu caurumu, kanlu un spraugu pa kuriem galvaskaus iekst asinsvadi
un to atstj nervi.
Galvaskaus izir smadzeu dau (cranium) un sejas dau (facies). Robea starp
smadzeu un sejas dau ir k segmentla lnija, acs orbtas rostrlaj pus. Dau
lielums ir atkargs no galvas smadzeu lieluma, zobu attstbas un koanas
muskuiem, no dzvnieka vecuma, dzves apstkiem un citiem faktoriem.
Smadzeu dau (cranium, s.neurocranium) veido 4 pra kauli (deniu, paura, pieres
un sprnveida kauli) un 5 nepra kauli (pakaua, veida, sietikauls, paurstarpas
kauls un lemestis). Kop tie veido dobumu, kur atrodas galvas smadzenes. Dobuma
iekj virsma ir neldzena un uz ts novro iespiedumus(impresiones digitatae),
rievas (sulci iarteriosi et venosi), uzkalni (eminentia cruciformis), bedrtes(foveolae
granulatae), ko veidojuas atsevias galvas smadzeu daas, nervi un asinsvadi.
Sejas daas(facies,s.splanchnocranium) daas kauli veido pamatu mutes un deguna
dobumam, kur izvietoti mau orgni. Pie sejas daas kauliem pieskaitmi 8 pra kauli
(deguna, asaru, vaiga, aukslju, priekzobu, apakoka, augoka, ventrls deguna
gliemencas kauli) un 2 nepra kauli (mles un snua kauls).
Skeleton appendiculare

Kjm izir joslas (cingulum) un brvo skeletu (skeleton membri liberi).
Priekkj pie joslas skeleta pieskaita lpstiu, atslgas kaulu un korakoda kaulu.
Pakakj - zarnu kaulu, kaunuma un sas kaulu.

6


Brvais kjas skelets savukrt sastv no vairkiem locekiem:
proksiml loceka (stylopodium) kur ietilpst pleca kauls/ciskas kauls;
distl loceka (zeugopodium) taj ietilpst apakpleca kauli(spiea un elkoa
kauli) / apakciskas kauli (stilba un ikru kauli)
loceka gala (autopodium) priekkj to sauc par plaukstu (palma), pakakj
par pdu (planta).
Autopodiju iedala 3 das basipodium (karplie/ tarslie kauli),metapodium
(metakarplie / metatarslie kauli), acropodium (pirkstu kauli).

Priekkjas kauli (ossa membri thoracici)
Japgst mjdzvnieku (zirgu, govju, cku, suu un kau) priekkjas kaulu uzbve, to
sugu patnbas. Vispirms japgst priekkjas kaulu nosaukumi., pc tam izaugumu
(pauguru, autu), padziinjumu (bedru, bedru) apzmjumi kur piestiprins
muskui, k ar ierobu un atveru nosaukumi, emot vr sugu patnbas.
Priekkj izir plecu joslu un brvs daas kaulus.
Mjdzvniekiem no pleca joslas kauliem labi attstta ir tikai lpstia. Korakoda kauls
saglabjies rudimentri k lpstias knbjveida izaugums (processus coracoideus).
Priekkjas brv daa sastv no pleca, apakpleca, karplajiem, metakarplajiem, un
pirkstu kauliem.
Pakakjas kauli (ossa membri pelvini)
Japgst mjdzvnieku (zirgu, govju, cku, suu un kau) pakakjas kaulu uzbve, to
sugu patnbas. Vispirms japgst pakakjas kaulu nosaukumi., pc tam izaugumu
(pauguru, autu), padziinjumu (bedru, bedru)apzmjumi kur piestiprins
muskui, k ar ierobu un atveru nosaukumi, emot vr sugu patnbas.
Pakakj izir gas joslu un brvs daas kaulus.
Pie gas joslas pieder zarnu, sas un kaunuma kauli.
Pakakjas brv daa sastv no ciskas, apakciskas, tarslajiem, metatarslajiem un
pirkstu kauliem.



7



Jautjumi pakontrolei
1. Kaula k orgna uzbve
2. Kaulu veidi, to loma organism
3. Kaulu nozme organisma dzvbas procesu noris
4. Kaulu augana un attstba
5. K iedala dzvnieka skeletu? Pamatojums iedaljumam. Kas veido
mugurkaulja segmentu?
6. Kakla skriemeu (vertebrae cervicales) raksturgs pazmes mjdzvniekiem
(govs, zirgs, cka, suns, kais). 1., 2., 6., 7. kakla skriemea uzbve.
7. Kru skriemeu (vertebrae thoracicae) raksturgks pazmes.
8. Raksturgks atirbas, pazmes 1. kru skriemelim un 7. kakla
skriemelim (uzmanba jvr uz 7. kakla skriemeli govij un 1. kru
skriemeli zirgam).
9. Kru skriemeu (vertebrae thoracicae), ribu(costae) un kru kaula
(sternum) uzbve un patnbas mjdzvniekiem.
10. Zirga pdj kru skriemea un divu pdjo jostas skriemeu
raksturgks pazmes un atirbas.
11. Mjdzvnieku krustu kaula (os sacrum), krustu skriemeu (vertebrae
sacrales) uzbves patnbas.
12. Mjdzvnieku jostas skriemeu ( vertebrae lumbales) uzbves patnbas.
13. Kju skelets - joslu skelets (cingulum) un kju brvais skelets.
14. Kju skeleta iedaljums posmos: proksimlais (stylopodium),distlais
(zeugopodium),gala posms (autopodium).Kaulu uzbves patnbas katr
posm.
15. Mjdzvnieku priekkjas un pakakjas skeleta uzbves patnbas.
16. Galvaskausa veidoans filo-un ontoenz.
17. Galvaskausa smadzeu daas (neurocranium) uzbve
18. Sejas daas kaulu (ossa faciei) uzbve.
19. Galvaskausa dobumi un deguna dobuma blakusdobumi (snusi).
20. Sietikaula( os ethmoidale) uzbve un topogrfija.
21. Deguna gliemencu (ossa conchae nasales) patnbas mjdzvniekiem.
22. Mles kaula (apparatus hyoideus) uzbve mjdzvniekiem, topogrfija, k
nostiprints mles kauls?
23. Galvaskausa atveres, kauli kas norobeo s atveres.
24. Kdi kauli veido sprna-aukslju bedri (fossa pterygopalatina), kas atveras
aj bedr?
8

25. Galvaskausa smadzeu daas uzbves patnbas mjdzvniekiem (zirgs,
govs, cka, suns, kais).
Apgstamie anatomijas termini latu valod:
COLUMNA VERTEBRALIS
Vertebrae
vertebrae cervicales
vertebrae thoracicae
vertebrae lumbales
vertebrae sacrales, os sacrum
vertebrae caudales
Vertebra
corpus vertebrae
extremitas cranialis
extermitas caudalis
crista ventralis
arcus vertebrae
foramen vertebrale
canalis vertebralis
incisura vertebralis cranialis
incisura vertebralis caudalis
foramen intervertebrale
foramen vertebrale laterale
processus articularis cranialis
processus articularis caudalis
processus spinosus
processus transversus
processus mamillaris
9

processus accesorius
processus hemalis
arcus hemalis
Vertebrae cervicales Skaits -7
Atlas
arcus dorsalis
arcus ventralis
tuberculum dorsale
tuberculum ventrale
ala atlantis
fossa atlantis
foramen vertebrale laterale
foramen alare
foramen transversarium/ canalis transversarium(ckai)
fovea articularis cranialis
fovea articularis caudalis
incisura alaris (novrojama tikai gadjiem)
Axis
dens axis
processus transversus
foramen transvesarium
facies articularis dorsalis ckai, gadjiem
facies articularis ventralis
vertebrae cervicales 3. - 7.
processus transversus - pievrst uzmanbu zirga un govs 6. kakla skriemelim
fovea costalis caudalis - 7. kakla skriemelim
10


Vertebrae thoracicae Govij, sunim 13; zirgam -18, ckai 14-15
foramen vertebrale laterale
fovea costalis cranialis
fovea costalis caudalis
fovea costalis transversalis
vertebra anticlinalis (diafragmatiskais skriemelis)
Costae
costae sternales (verae)
costae asternales (spuriae)
caput costae
tuberculum costae
corpus costae
sulcus muscularis
sulcus vascularis
collum costae
Sternum
sternebrae
manubrium sterni
corpus sterni
incisurae costales
processus xiphoideus
cartilago xiphoidea
crista sterni - zirgam
Thorax
Cavum thoracis
11

Apertura thoracis cranialis
Apertura thoracis caudalis
Vertebrae lumbales
govij, zirgam, ckai - 6; sunim - 7
Vetebrae sacrales govij, zirgam - 5; ckai - 4; sunim - 3
os sacrum
basis ossis sacri
apex ossis sacri
foramina sacralia dorsalia
foramina sacralia pelvina
ala ossis sacri
pars lateralis
facies auricularis
crista sacralis media
crista sacralis lateralis
promontorium
Vertebrae caudales govij - 18-20; zirgam - 18; ckai, sunim - 20 -23
procesus hemalis
arcus hemalis
OSSA MEMBRI THORACICI

SCAPULA
margo cranialis
margo caudalis
margo dorsalis
cartilago scapulae
12

angulus cranialis
angulus caudalis
angulus ventralis
cavitas glenoidalis
collum scapulae
facies lateralis
spina scapulae
fossa supraspinata
fossa infraspinata
facies medialis
fossa subscapularis
facies serrata
tuberculum supraglenoidale
acromion - govij
incisura glenoidalis - zirgam
processus coracoideus
processus hamatus - sunim
processus suprahamatus - kaim
HUMERUS
caput humeri
collum humeri
tuberculum majus
tuberculum minus
sulcus intertubercularis
facies m. infraspinati
crista tuberculi majoris
13

linea m. tricipitis
tuberositas deltoidea
crista humeri
crista tuberculi minoris
tuberositas teres major
tuberositas teres minor
sulcus m. brachialis
condylus humeri
trochlea
epicondylus lateralis et medialis
fossa olecrani
foramen supracondylare - sunim
foramen supratrochleare kaim
fossa radialis
OSSA ANTEBRACHII
RADIUS
spatium interosseum antebrachii
spatium interosseum antebrachii proximalis (atgrem.)
spatium interosseum antebrachii distalis (atgrem.)
caput radii
fovea capitis radii
collum radii
tuberositas radii
corpus radii
trochlea radii
processus styloideus medialis
14


ULNA
olecranon
processus anconeus
incisura trochlearis
processus styloideus lateralis
OSSA CARPI
os carpi radiale
os carpi intermedium
os carpi ulnare
os carpi accesorium
os carpale primum (I)
os carpale secundum (II)
os carpale tertium (III)
os carpale quartum (IV)
OSSA METACARPALIA
basis
facies articularis carpea
corpus
caput
trochlea
OSSA DIGITORUM MANUS
phalanx proximalis
phalanx media
phalanx distalis
basis phalangis
15

corpus phalangis
caput phalangis (ar trochlea)
phalanx distalis (govij)
facies solearis
facies parietalis
facies articularis
margo coronalis
processus extensorius
margo solearis
tuberositas flexoria
linea semilunaris (zirgam)
planum cutaneum (zirgam)
facies flexoria (zirgam)
canalis solearis (zirgam)
sulcus unguicularis (sunim)
OSSA SESAMOIDEA
ossa sesamoidea proximalis
os sesamoideum distale

OSSA MEMBRI PELVINI
OS COXAE
Acetabulum
margo acetabuli
fossa acetabuli
incisura acetabuli
facies lunata -
16

pars major
pars minor
spina ischiadica
foramen obturatum

Os ilium
corpus ossis ilii
ala osis ilii -
crista iliaca
tuber coxae
tuber sacrale
facies glutea
linea gluteae
facies sacropelvina
facies iliaca
facies auricularis
linea arcuata
tuberculum m. psoas minoris
incisura ischiadica major

Os ischii
corpus ossis ischii
tabula ossis ischii
ramus ossis ischii
tuber ischiadicum
incisura ischiadica minor
17


Os pubis
corpus osis pubis
ramus cranialis ossis pubis
ramus caudalis ossis pubis
pecten osis pubis
eminentia iliopubica
tuberculum pubicum dorsale
tuberculum pubicum ventrale
Pelvis
arcus ischiadicus
crista symphysialis
cavum pelvis
linea terminalis
apertura pelvis cranialis
apertura pelvis caudalis
axis pelvis
solum pelvis osseum
SKELETON FEMORIS
Os femoris (femur)
caput osis femoris
fovea capitis
collum osis femoris
trochanter major
pars cranialis
pars caudalis
18

incisura trochanterica
fossa trochanterica
trochanter minor
trochanter tertius - zirgam
crista intertrochanterica

corpus ossis femoris
facies aspera
labium laterale
labium mediale
tuberositas glutea - sunim
tuberositas m.bicipitis - zirgam
fossa supracodylaris
facies poplitea
condylus medialis
epicodylus medialis
condylus lateralis
epicondylus lateralis
fossa extensoria
fossa m.poplitei
fossa intercondylaris
trochlea ossis femoris
ossa sesamoidea m. gastrocnemii
os sesamoideum m. poplitei
Patella
basis patellae
19

apex patellae
facies articularis
facies cranialis
processus cartilagineus
SKELETON CRURIS
Tibia
facies articularis
condylus lateralis
facies articularis fibularis
condylus medialis
incisura poplitea
area intercondylaris cranialis
area intercondylaris centralis
area intercondylaris caudalis
eminentia intercondylaris
tuberculum intercondylare mediale
tuberculum intercondylare laterale
sulcus extensorius

corpus tibiae
tuberositas tibiae
sulcus tuberositas tibiae
facies medialis
facies caudalis
facies lateralis
margo cranialis
20

margo medialis
margo lateralis (margo interosseus)
cohlea tibiae
malleolus medialis
Fibula
caput fibulae
facies articularis capitis fibulae
collum fibulae
corpus fibulae
margo interosseus
margo medialis
margo lateralis
margo cranialis
margo caudalis
facies medialis
facies lateralis
facies caudalis
malleolus lateralis (Car., Su.)
facies articulares malleoli
os malleolare (Ru)
SKELETON PEDIS
Ossa tarsi
Talus
caput tali
collum tali
corpus tali
21

trochlea tali
trochlea tali proximalis
facies articulares calcaneae
trochlea tali distalis

Calcaneus
tuber calcanei
processus coracoideus
sustentaculum tali
sinus tarsi
os tarsi centrale (os naviculare)
os tarsale I (os cuneiforme mediale)
os tarsale II (os cuneiforme intermedium)
os tarsale III (os cuneiforme laterale)
os tarsale IV (os cuboideum)
os tarsale I et II (os cuneiforme mediointermedium) (zirgam)
os tarsale II et III (os cuneiforme intermediolaterale) (govij)
os centroquartale (os naviculocuboideum) (govij)
canalis tarsi
OSSA METATARSALIA I - V
basis
facies articularis tarsea
corpus
facies dorsalis
tuberositas ossis metatarsalis III
facies plantaris
22

facies medialis
facies lateralis
caput
Os metatarsale III et IV (Ru)
sulcus longitudinalis dorsalis
sulcus longitudinalis plantaris
canalis metatarsi proximalis
canalis metatarsi distalis
incisura intertrochlearis
Os sesamoideum metatarsale
OSSA DIGITORUM PEDIS
(vide ossa digitorum manus)

OSSA CRANII
Cranium
os occipitale
os sphenoidale
os temporale
os ethmoidale
os parietale
os interparietale
os frontale
os pterygoideum
vomer

Os occipitale
23

pars basilaris
pars lateralis
squama occipitalis
condylus occipitalis
foramen lacerum
foramen magnum
fossa pontis
fossa medullae oblongatae
processus jugularis
canalis hypoglossi
crista nuchae
protuberantia occipitalis externa
crista sagitalis externa (zirgam)
linea nuchae (govij)

Os sphenoidale
os praesphenoidale
os basisphenoidale
sulcus chiasmatis
canalis opticus
sella turcica
fossa hypophysalis
crista pterygoidea
canalis opticus
fissura orbitalis
foramen rotundum
24

canalis pterygoideus
foramen ovale (govij, sunim)
foramen orbitorotundum (govij, ckai)
incisura ovalis (ckai, zirgam)
canalis alaris (zirgam, gadjiem)
foramen caroticum (gadjiem)
incisura carotica lateralis et medialis (zirgam)
Os temporale
pars squamosa
pars petrosa
pars tympanica
fossa temporalis
meatus temporalis
processus zygomaticus
arcus zygomaticus
facies articularis
crista temporalis
pars petrosa
processus mastoideus
meatus acusticus internus
pars tympanica
cavum tympani
meatus acusticus externus
membrana tympani
tuba auditiva ossea
processus muskularis
25

processus styloideus
foramen stylomastoideum
Os parietale
planum temporale
planum nuchale
procesus tentoricus (zirgam, sunim)
tentorium cerebelli osseum (zirgam, sunim)
sinus parietalis (ckai)
Os interparietale
processus tentoricus (zirgam, sunim)
Os frontale
squama frontalis
facies externa
facies interna
sinus frontalis
processus zygomaticus
foramen supraorbitale
fossa glandulae lacrimalis
pars orbitalis
fovea trochlearis
foramen ethmoidale
pars nasalis
sulcus supraorbitalis (govij)
processus cornualis (govij)
linea nuchae (govij)
linea temporalis (zirgam)
26


Os ethmoidale
lamina perpendicularis
crista galli
lamina cribrosa
lamina orbitalis
labyrinthus ethmoidalis
Os pterygoideum
hamulus
Vomer
ala vomeris
crista vomeris
Facies
maxilla
os incisivum
os nasale
os lacrimale
os zygomaticum
os palatinum
os hyoideum
os conchale
mandibula
os rostrale

Maxilla
corpus maxillae
27

margo alveolaris
margo interalveolaris
tuber maxillae
facies pterygopalatina
fossa pterygopalatina
processus palatinus
facies facialis
foramen infraorbitale
canalis infraorbitalis
canales alveolares
facies nasalis
tuber faciale (govij)
crista facialis (zirgam)
fossa canina (ckai)
sinus maxillaris
Os incisivum
corpus ossis incisivi
processus nasalis
processus palatinus
canalis incisivus (zirgam)
Os nasale
incisura nasalis (gadjiem)
Os lacrimale
facies nasalis
facies orbitalis
fossa sacci lacrimalis
28

canalis lacrimalis
processus lacrimalis rostralis et caudalis (zirgam)
bulla lacrimalis (govij uz facies orbitalis)
Os zygomaticum
facies facialis
facies orbitalis
processus temporalis
processus frontalis
arcus zygomaticus
Os palatinum
lamina horizontalis
lamina perpendicularis
foramen sphenopalatinum
foramen palatinum majus
foramina palatina minora (govij, ckai, gadjiem)
sinus palatinus
Mandibula
corpus mandibulae
ramus mandibulae
angulus mandibulae
pars incisiva
pars molaris
margo interalveolaris
foramen mentale
canalis mandibularis
processus coronoideus (muscularis)
29

processus condylaris (articularis)
incisura vasorum facialium
fossa maseterica
fossa pterygoidea
processus angularis (gadjiem)
patnbas
govij uz pars incisiva ir 4 priekzobu alveolas un simetriskie kauli nesaaug.
Os rostrale ( novro ckai un vecm govm)
Apparatus hyoideus (Os hyoideum)
basihyoideum
processus lingualis
thyrohyoideum
ceratohyoideum
epihyoideum
stylohyoideum
tympanohyoideum