Kuantum Fizii

Kuantum fizii, fiziin bir dal olup Klasik Fizik yasalarnn anlayamad durumlar inceler.
Klasik fizik yasalarnda Newton yasalar geerliyken; kuantum fizii daha alt mertebelerde
klasik yasalarn tesinde; 1 metrenin milyarda bir kkl olan atom boyutunu inceler.
(angstrom boyutlar, pikometre boyutlar)Klasik fizik yasalarnn burada geerliliini
koruyamad gzkmektedir. yle denebilir Klasik fizik makro dnyay incelerken;
kuantum fizii hem makro hem de mikro (zellikle atom boyutunu) dnyay daha detay
inceler.
Burada akla yle birey gelmesin , efendim bir yasa kyor dieri bozuluyor gibi! Yanl
ifadedir. Bu una benzer bir adam kanser olmutur hcreseldir, biri de derisinde problem
vardr diyelim. Bu iki hastaya uygulanmas gereken methodlar farkldr. Biri gzle grlr
olduu iin ona gre mdahale edilir, dieri hcresel olaydr farkl yaklamla tedavi edilir.
Kuantumla Klasik fizik ayrm da byledir. Yani biri dierini rtmez. Mesela teraziniz var
diyelim 10.00000002 kg lt diyelim 10 kg dz hesap yaparsnz klasik fizik mantyla;
ama kuantum 0.00000002 kg nin de hesabn yapyor! Aradaki fark bu. Durum byle olunca
ortaya ok farkl eyler kyor.
Kuantum fiziinin douu
1990 yllarnda Max Plank adnda bir Alman fiziki, Kuantum varsaymlar ad altnda bir
varsaym ortaya atar. Bu klasik fizik dediimiz Newton yasalarnn yetersizliini ortaya atan
yasadr, ilk balarda tepkiler gelsede 1950 li yllarda deeri anlalmaya balar. Max
Plank kara cisim mas denilen cisimlerin kendiliinden mas olayn incelerken deneyle
uyumlu forml bulur. O forml yle E = nhf. Bu klasik fizikle aklamak imkanszd nki
klasik fizik gndelik yaam etki-tepki prensibine gre inceler. Yani enerji kendiliinden nasl
yaynlanacak der klasik fizik? Hani bir etki yoksa atom neden tepki olarak ma yapsn diyor
ve iin iinden kamyor! Velakin kuantum etkisiz tepkiler zincirinin olduunu da gsterdi.
Baz cisimler kendiliinden ma yapyordu!
(E=titreen cismin enerjisi) ( n=tam saylar 1, 2, 3... ) (h=plank sabiti dediimiz deer )
(f=frekans eklinde tanmlanr)
Yani "E" enerjisine sahip "f" frekansna sahip bir cismin alaca enerji stteki formle gredir.
Burada dikkat ederseniz enerjinin kesikli deerlere sahip olduunu greceksiniz. Yani enerji
srekli bir kavram deil. Kesik kesik! 1, 3, 5, 8 gibi... Bir izelge dnn toplam enerjisi 10e
ise bu aslnda 1e, 3e, 6e veya 2e, 3e, 5e olabilir... Yani tm deerlerinde enerji olmak zorunda
deil. Tuhaf bir konu! Ik bile byle! Yani bildiimiz gn na kaba tabirle mikroskopla
(spektrometre ile) bakmaya aln, enerjisinin kesik kesik olduunu grrsnz! Bu enerji
geileri arasnda da atom enerji sourur ya da atom enerjisini yayar. Mesela bugn led
aydnlatmalarda bu olay var. Yani kuantum fizii teknolojisidir led aydnlatmalar. S tipi ve P
tipi madde denilen bileikler vardr. Bunlarn birinin enerjisi ufak birininki byktr, elektron
geilerinde enerji (k) olarak yaymlanr. Yine flrosanlarda biraz farkl ama yine kuantum
fizii geerlidir. rnein florsana gerilim uygular iindeki gazlar uyarrsnz elektronlar bir
st yrngeye geer, sonra alt yrngeye mecburi dnce (nki st yrngede fazla
duramaz) tekrar k yayar. Burada yrnge dediimiz atomun etrafndaki elektronlarn
dnd yrngelerdir. Elektron enerji alr yukar kar veya enerji verir aa iner. te bu
geilerde enerji yayar veya sourur. te budur Kuantum fizii dedikleri! Gnlk yaamn
iinde ama ondan habersiziz! Mesela evlerde 220 volt ebeke gerilimi ile florsana enerji
verilir, ardndan foton dediimiz k yaylr.

Konuyu ok dallandrmak istemiyorum, burada anlatmak istediim sadece kuantumun ne

olduunu anlamanzdr. Yani grld gibi ince hesap yapan bir alandr.
Burada klasik fizik enerjinin kesikli deerler aldn aklayamyor! te kuantum bu
nedenlerle ortaya km bulunmaktadr.
zetle klasik fizik neleri aklayamad da Kuantum ortaya kt?
1)Karacisim mas : zerine den tm elektromanyetik dalgay souran cisme karacisim
denir. Plank bu konuyu incelemitir. Kuantumun kmasn salamtr. Klasik fizikle
aklanamyor.
2) Foto elektrik olay: Bir fotonun yani un metalden elektron koparmas olayna denir. Bir
k bir metal yzeye gelince elektron koparr. Bugn gne panelleri gibi gneten
yararlanmada kullanlr. Bu yasann sahibi Albert Einsteindr. Klasik fizik bu olay
aklayamad. E=hc/lamda dalgaboyu deiimini klasik fizik aklayamamasnn sebebi, bir
k diyelim geldi dt metale geri dnd; fakat bakyorsunuz ki bu dn eski halini
korumuyor. Enerjisinde azalma oluyor. Dalgaboyu artyor. Klasik fizik diyorki deimeden
dnmeliydi. Kuantum da diyorki, ite sen bunu aklayamadn ben aklarm! Mantk bu!
3)Atomun yapsnn incelenmesi: Atom yapsnn incelenmesi yrngelerin kararl oluu
klasik fizikle aklanamyor. Bu da kuantumun domasna bir neden.
SONU?
Hesaplamalara girip kafanz skmak istemem, zetle bilinmesi gereken temel konular,
kuantum fizii mikro dnyay anlatan bir bilim daldr. Atom molekllerle ilgilenir. Gnlk
hayatta cep telefonlar kablosuz iletiim alar vs kuantum fiziinin bir sonucudur. Aklmza
gelebielcek AK kavramn bile klasik fizikle aklamak imkansz; fakat kuantum fizii bunu
bile inceler! Abartmyorum, aramzdaki iletiim bir tr radyo dalgalaryla salanyor olabilir!
Sonuta insan s yayan bir yap. Is da bir tr madr, yani dalgasaldr... Dalga varsa iin
iinde kuantumda vardr diyebiliriz.