BAB 3: PERNIAGAAN DALAM NEGERI

3.1.1 Perniagaan Dalam Negeri

a)
b)
c)

Perniagaan didefinisikan sebagai ___________________________________________

____________________________________________________________________________
Terdapat dua jenis perniagaan, iaitu perniagaan dalam negeri dan pernigaan
antarabangsa.
Perniagaan dalam negeri ialah:
aktiviti membeli dan menjual barang dan perkhidmatan antara
penduduk dalam sesebuah negara yang sama.
Contohnya kedai runcit, bazar dan pasar raya.
d) Terdiri daripada dua jenis perniagaan dalam negeri iaitu:
perniagaan runcit - perniagaan yang menjual barang kepada pengguna
dalam kuantiti yang kecil
perniagaan borong membeli secara banyak (secara pukal) daripada
pengeluar dan menjual kepada peruncit.

3.1.2

Saluran Agihan

Maksud saluran agihan

a) Merupakan________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

PENGELUAR

PEMBORON
G

PERUNCIT

PENGGUN
A

Jenis jenis saluran agihan

a)
b)

Pemilihan saluran agihan yang sesuai penting bagi memastikan baranng

disampaikan ke tangan pengguna pada masa, tempat dan harga yang dikehendaki
oleh pengguna.
Terdapat enam jenis saluran agihan:

Saluran 1

Pengeluar ---- Pemborong ----Peruncit ---- Pengguna

Pengeluar ---- Ejen ----Peruncit ---- Pengguna

Pengeluar ---- Pemborong ----Pengguna

Pengeluar ---- Peruncit ----Pengguna

Pengeluar ---- Ejen ----Pengguna

Pengeluar ----- Pengguna

Pengeluar

Pemborong

Peruncit

Pengguna

Menjual secara pukal

Pecahkan kepada kuantiti kecil
Jual dengan kuantiti lebih kecil
Beli

Contoh: Gula, susu,beras, minyak masak, pakaian kasut dll.

Nelayan jual
ikan kepada
pemborong ikan

Pemborong ikan
jual kepada
peniaga ikan

Peniaga ikan jual

kepada pengguna
untuk di masak

Saluran 2
Pengeluar

Ejen

Peruncit

Pengguna

Lantik ejen
Kenalpasti peruncit yang boleh dilantik
Edarkan barang
Beli

Contoh: Plastik, perabot, pealatan elektrik dan mesin.

Dewan Bahasa dan

Pustaka (DBP)
menerbitkan buku

Ejen pemasaran
memasarkan buku terbitan
DBP kepda kedai buku

Saluran 3

Kedai buku menjual buku

keluaran DBP dan pembeli
membeli buku DBP dari kedai
buku

Pengeluar

-Agih barang separuh siap

Pemborong

-Perniagaan bayar sewa

-Beli secara pukal
-Guna gudang
-Bungkus, timbang, pasang gred dan sukat

Pengguna
-Beli
Contoh: Alatan elektrik

Kilang batu bata

mengeluarkan batu bata
untuk pasaran tempatan

Kedai binaan membeli batu

bata daripada kilang untuk
dijual kepada kontraktor rumah

Kontraktor membeli batu

bata daripada kedai bagi
membina rumah.

Saluran 4
Pengeluar

Peruncit

Pengguna

Agihkan barang

Jual
Beli

sesuai untuk barang tidak

tahan lama
sesuai untuk barang yang
perlukan penerangan dan
khidmat nasihat

Contoh: roti, ikan bunga segar, komputer dan kamera

Kilang batu bata

mengeluarkan batu bata
untuk pasaran tempatan

Kedai binaan membeli batu

bata daripada kilang untuk
dijual kepada kontraktor rumah

Kontraktor membeli batu

bata daripada kedai bagi
membina rumah.

Saluran 5
Pengeluar

Ejen

Pengguna

Lantik Ejen
Bantu pengeluar pasarkan barang
Boleh lantik ejen untuk belikan barang tertentu dari pengeluar

Contoh: Proton

Saluran 6
Pengeluar

Pengguna

Jual
Beli

Contoh: i)
Khidmat terus doktor, tukang gunting rambut dan peguam.
ii) Hasil pertanian sayur-sayuran dan buah-buahan.
iii) Barang dan perkhidmatan yang memerlukan tempahkan khas mengikut

iv)

ukuran pengguna. Cth: perabot, cermin mata, pakaian. Tempahan terus

kepada pengeluar barang berteknologi seperti kapal terbang dan kapal
perang.
Jualan melalui pos atau internetpenjual batik mengadakan laman web
menjual keluaran batik.

Faktor-faktor pemilihan saluran agihan

a) Saluran agihan yang dipilih hendaklah sesuai bagi memastikan barang dan
perkhidmatan disampaikan ke tangan pengguna pada masa, tempat, harga
yang dikehendaki oleh pengguna. Maka, faktor pemilihan saluran agihan
bergantung kepada:
i)

ii)

iii)

iv)

v)

_____________________________
Barang cepat rosak seperti daging memerlukan saluran agihan
yang cepat dan ringkas.
Barang yang perlu dibuat tempahan perlu diagihkan secara terus oleh
pengeluar kepada pengguna.
Barangan yang tahan lama seperti barang elektrik boleh dipasarkan
secara berperingkat.
______________________________
Jika pasaran atau pengguna memerlukan barang dengan cepat saluran
agihan yang cepat dan ringkas sesuai.
______________________________
Jika pasaran di kawasan setempat, jualan boleh secara terus seperti me
njual
hasil pertanian di pasar minggu.
Jika liputan pasaran besar dan bersifat nasional rangkaian saluran
melaluiperuncit atau ejen perlu digunakan.
______________________________
Syarikat besar mampu mendirikan rangkaian saluran agihan sendiri sep
erti stesen minyak, Ayamas.
Syarikat kecil bergantung kepada khidmat pemborong dan peruncit.
______________________________
Kos pengagihan mungkin mahal dan ini menyebabkan pengeluar
terpaksa menyerahkan kerja pengagihan kepada pemborong dan
peruncit.

3.1.3 Perniagaan Runcit

a)

b)

Dalam perniagaan runcit, peruncit merupakan penghubung terakhir dalam

saluran
agihan.
Peruncit menjual dalam kuantiti yang kecil mengikut keperluan pengguna.

Fungsi peruncit dalam saluran agihan

a)

b)

c)

d)

e)

f)

_____________________________________________________________
peruncit membeli dalam kuantiti yang banyak daripada
pemborong dan menjual dalam kuantiti yang kecil mengikut
permintaan pengguna.
_____________________________________________________________
barang dijual terdiri daripada pelbagai jenis dan pelbagai jenama.
_____________________________________________________________
peruncit menggred, menimbang, membungkus, melabel dan
meletakkan harga supaya mudah dijual.
contoh barang ialah gula, tepung dan minyak ditimbang mengikut
kuatiti yang diperlukan.
_____________________________________________________________
peruncit perlu mengawal stok didalam kedainya untuk memastikan
bekalan mencukupi.
Menyimpan stok yang tidak mencukupi akan mengurangkan pilihan
pengguna dan menjejaskan imej peniaga manakala jika stok yang
berlebihan akan merugikan kos pergudangan dan modal.
Peruncit perlu memperagakan barang dengan rapi dan kemas diatas rak
atau para.
_____________________________________________________________
Menjual secara kredit kepada pelenggan yang dikenali (bayar
kemudian).
_____________________________________________________________
Penghantaran
: seperti membeli perabot dan mesin basuh
Pemasangan
: memasang barang di tempat yang sesuai seperti
kipas
Jaminan servis
: membaiki kerosakan dan melakukan kerja
penyelenggaran.

g)

Terletak berhampiran dengan pelanggan

h)

Memberi khidmat nasihat

i)

Memberi maklumat pasaran

Jenis perniagaan runcit

Jadual 6: Jenis Perniagaan Runcit

Peruncit kecil-kecilan

a)

Ditubuhkan secara _________________________________________________________.

Peruncit kecil-kecilan menanggung belanja overhed yang rendah kerana
tidak perlu mebayar gaji, sewa dan iklan yang tinggi.
Diuruskan oleh peniaga dengan bantuan daripada ahli keluarganya.
Bekalan barang diperoleh daripada pemborong kerana tidak mampu membeli
secara pukal daripada pengeluar.
Mempunyai hubungan yang rapat dengan pelanggan.
Peruncit kecil-kecilan terbahgi kepada dua jenis:
a) _____________________________
b) _____________________________
Peruncit tanpa berkedai

Peruncit ini ___________________________________. Mereka berniaga dari satu tempat

ke tempat sebagai penjaja dan pegerai. Mereka juga perlu dapatkan lesen
perniagaan daripada kerajaan tempatan.
Penjaja ___________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
Pegerai ___________________________________________________________________
______________________________________________________________________________

Penjaja
berkenderaan

Pegerai
sementara

b) Peruncit berkedai
i.

ii.
iii.

Peruncit berkedai mempunyai _________________________ yang terletak di

kampung, kawasan perumahan atau bandar besar. Mestilah didaftarkan
dengan ______________________________ sebagai milikan tunggal atau
perkongsian.
Kelulusan pendaftaran dalam bentuk Sijil Pendaftaran (Borang D)perlu
dipaparkan di dalam kedai pada setiap masa. Juga perlu mendapatkan lesen
perniagaan daripada kerajaan tempatan.
Terdapat dua jenis peruncit berkedai:
Kedai am __________________________________________________________
Contoh: Kedai runcit yang menjual gula, beras dan minyak.
Kedai khusus kedai yang
____________________________________________
_______________________________________________________________________
Contoh: Kedai buku Popular atau Kedai gunting rambut.

c) Ciri-ciri perniagaan runcit kecil-kecilan

i.

Modal yang kecil

Diperoleh daripada simpanan peruncit sendiri atau pinjaman daripada
ahli keluarga, sahabat dan bank.

ii.

Permilikan
Ditubuhkan secara milikan tunggal atau perkongsian. Cukai pendapatan
yang dikenakan adalah rendah.

iii.

____________________________________________
Perniagaan jenis ini mudah ditubuhkan kerana tidak terdapat banyak
peraturan, syarat dan dokumentasi yang perlu dipatuhi. Peruncit hanya
perlu berdaftar dengan Pendaftar Perniagaan dan mendapat lesen perniagaan
daripada kerajaan tempatan. Peruncit tanpa kedai dikecualikan daripada
pendaftaran tetapi perlu mendapat lesen perniagaan.

iv.

Mudah diurus
Pengurusan adalah mudah kerana saiznya yang kecil. Selalunya, diuruskan
oleh pemilik sendiri, ahli keluarganya atau beberapa pekerja.

v.

vi.

vii.

____________________________________________
Terletak berdekatan tempat tinggal pelanggan. Peruncit tanpa kedai
menjual dari pintu ke pintu.
____________________________________________
Peruncit berhubung mesra dengan pelanggan dan dapat memberi
perkhidmatan peribadi kepada mereka.
Perkhidmatan selepas jualan

Peruncit kecil-kecilan menyediakan perkhidmatan selepas jualan kepada

pelanggan seperti penghantaran barang ke rumah, pembaikan dan
pemasangan barang.
viii.

__________________________________________
Peruncit menanggung kos overhed yang rendah kerana tidak perlu
membayar sewa, cukai perniagaan yang tinggi atau iklan yang mahal.

d) Kelebihan dan kekurangan perniagaan runcit kecil-kecilan.

Kelebihan

Kekurangan

a) Mudah dibentuk kerana modal yang

kecil dan prosedur yang kurang perlu
dipatuhi.

a) Modal yang kecil menghadkan

perkembangan perniagaan.

b) Mudah diurus kerana saiz perniagaan

yang kecil dan menanggung kos
overhed yang rendah.

b) Peniaga kurang modal untuk melakukan

promosi jualan untuk menarik minat
pelanggan.

c) Mudah dikunjungi oleh pelanggan

kerana lokasi yang berdekatan dengan
pengguna.

c) Tanggungan kerja yang berat dan

liabiliti yang tidak terhad.

d) Menyediakan kemudahan kredit

kepada pelanggan setia dan dapat
memberikan layanan peribadi kerana
pelanggan tidak ramai.

d) Tidak memperolehi diskaun tunai kerana

tidak membeli secara pukal.

Peruncit besar-besaran

Peruncit besar-besaran beroperasi di kompleks membeli-belah yang terletak di

bandar yang sibuk.
Kompleks membeli-belah adalah sebuah bangunan besar yang dimiliki oleh
sebuah syarikat besar yang bertanggungjawab menyediakan pelbagai
kemudahan seperti hawa dingin, muzik bersaluran, eskalator, tempat letak
kereta dan sebagainya.
Lot-lot kedai di dalamnya dijual atau disewa kepada badan perniagaan atau
individu yang dikenakan kos senggara kompleks mengikut keluasan lot yang
berkenaan.
Antara perniagaan yang dijalankan di dalam kompleks itu ialah:
i. __________________________________________________
Ialah sebuah kedai besar bertingkt-tingkat yang mempunyai pelbagai
jabatan. Semua jabatanya ditempatkan dalam sebuah bangunan
dibawah pentadbiran yang sama. Contoh: Suria Sabah, 1Borneo dan
Parkson Grand.
ii. ___________________________________________________
Sebuah perniagaan runcit besar yang menjual pelbagai jenis makanan
basah dan makanan kering. Barangan keperluan harian seperti sabun,
kertas tisu dan kosmetik juga dijual. Perkhidmatan layan diri diamalkan.
Contoh: Pasar raya Gmart dan Pasar raya Billions.
iii. ____________________________________________

Kedai rantaian yang ada banyak cawangan. Setiap cawangan ada logo,
nama, perhiasan dan peragaan yang sama. Kesemua cawangan
terletak dibawah kawlan ibupejabat. Contoh: 7-Eleven, Kedai Bata dan
KFC.
iv. ____________________________________________
Sebuah gedung besar yang ditempatkan di sebuah bangunan yang
mempunyai ruang yang selesa. Menggunakan bilangan pembantu yang
minimum. Kos sewa dan upah yang kurang membolehkan pasar raya
besar menjual pada harga murah. Mempunyai perolehan yang besar,
aliran tunai yang laju. Contoh: Giant, Tesco dan Carrefour.
v. ____________________________________________
Sebuah organisasi yang ditubuhkan oleh sekumpulan pengguna secara
sukarela untuk menjalankan perniagaan runcit. Penubuhannya
bertujuan
untuk membantu ahli-ahlinya membeli pelbagai jenis barang pada
harga
yang berpatutan tanpa melalui orang tengah. Contoh: koperasi sekolah.
a) Ciri-ciri peruncit besar-besaran
i.

ii.

________________________________
Perniagaan ini memerlukan modal yang besar yang dikumpul melalui terbitan
syer.
________________________________
Perniagaan ini ditubuhkan sebagai syarikat berhad. Prosedur penubuhannya
agak rumit kerana terpaksa mematuhi Akta Syarikat 1965.

iii.

________________________________
Pengurusannya adalah lebih rumit dan sukar kerana saiz organisasi yang
besar. Namun, syarikat berhad mampu melaksanakan pembahgian kerja,
menggunakan peralatan pejabat moden, teknik pengurusan terbaru serta
mengamalkan komputerasi untuk meningkatkan tahap kecekapan.

iv.

________________________________
Stok dibeli secara pukal terus daripada pengeluar dan biasanya jualan adalah
tunai bagi mengelakkan hutang lapuk.

v.

________________________________
Pelbagai kemudahan disediakan bagi keselesaan pengguna ketika membeilibelah. Antaranya ialah muzik, tangga bergerak, alat penyemak harga, lif,
tandas, troli, kaunter pertanyaan dan sebagainya.

b) Ciri-ciri setiap peruncit besar-besaran.

Ciri-ciri

Pasar raya

Gedung aneka
jabatan

Pasar raya
besar

Kedai sejaras

Bentuk
organisasi

Lokasi
kedai

Kawalan
dan
pengurusa
n

Barang
jualan dan
polisi
harga

Susun
atur
dalam
kedai

Kaedah
jualan

Kemudaha
n

Syarikat
berhad yang
modalnya
melalui
terbitan syer.

Syarikat berhad
dengan modalnya
yang besar.

Syarikat
berhad dengan
modalnya
yang besar.

Syarikat berhad
dan dikawal oleh
Lembaga
Pengarah.

Pusat bandar.

Pusat bandar.

Di pinggir
bandar.

Di pinggir
bandar.

Dibahagi
kepada
beberapa
bahagian.
Pengurus besar
yang dilantik
oleh Lembaga
Pengarah
uruskan
semua hal.

Dikawal oleh
Lembaga
Pengarah yang
dilantik oleh
pemegang saham.
Setiap jabatan
dikawal oleh
seorang pengurus
besar.

Dikawal oleh
pengurus
besar yang
bertanggungjawab kepada
Lembaga
Pengarah.
Kakitangan yang
minimum.

Barang
dibungkus
sempurna
dan harga
tetap.

Semua harga
adalah tetap.
Jualan murah
dibuat bagi
menambah
bilangan
pelanggan.

Hampir semua
jenis barang
keperluan. Stok
dibeli secara
terus daripada
pengeluar.

Pemusatan
pentadbiran.
Setiap pengurus
cawangan
bertanggungjawab untuk
menjaga
kakitangan,
mendapat stok
dan hantar
laporan.
Stok dibeli
secara pukal
oleh ibu pejabat
sebelum
diedarkan. Harga
ditentukan oleh
ibu pejabat.

Barang
disusun atur
dan menarik
di atas rak dan
ada tanda
harga.

Setiap jabatan
menjual
sekumpulan
barang yang
homogen yang
disusun rapi
diatas rak dengan
tanda harga.

Semua barang
mempunyai
tanda harga
serta
diperagakan
dengan kemas
untuk pilihan
pengguna.

Semua
cawangan
mempunyai reka
bentuk kedai,
perhiasan dan
peragaan
tingkap yang
sama.

Jualan
secara
tunai.
Perkhidmatan
layan diri.

Jualan secara
tunai dan kad
kredit.
Perkhidmatan
layan diri.

Jualan dilakukan
secara tunai.
Perkhidmatan
layan diri.

Jualan secara
tunai.

Hawa dingin,
eskalator, pintu
masuk
automatik dan
sebagainya.

Hawa dingin,
eskalator, pintu
masuk automatik
dan sebagainya.

Tempat letak
kereta, hawa
dingin, pintu
masuk
automatik dan
sebagainya.

Koperasi runcit

Penubuhan
Keahlian

Kawalan dan
pengurusan

Ditubuhkan mengikut peruntukan Ordinan Koperatif dan didaftarkan

dengan Ketua Pendaftaran Koperatif Malaysia.
Modal koperasi dikumpulkan melalui jualan saham kepada ahliahlinya. Setiap ahli mempunyai hak undi atau suara yang sama,
tidak kira jumlah modal yang disumbangkan.
Dijalankan oleh Lembaga Pengarah yang dilantik menerusi
pengundian dalam Mesyuarat Agung Tahunan. Pemilihan Lembaga
Pengarah bukan berdasarkan bilangan syer tetapi undian ahli
(setiap ahli diberi satu undi). Jadi, kuasa kawalan tidak
tertumpu kepada satu pihak tetapi tersebar secara adil dalam
kalangan ahli. Lembaga Pengarah menentukan dasar dan matlamat
koperasi itu, manakala pengurusan harian diserahkan kepada
eksekutif yang dibayar gaji.

Stok

Barang stok dibeli secara pukal terus daripada pengilang.

Jualan
kepada ahli
sendiri

Sebilangan pelanggang terdiri daripada ahli-ahli sendiri. Barang

dijual pada harga yang istimewa atau berpatutan.

Kaedah
jualan dan
polisi harga

Jualan dilakukan secara tunai. Bayaran secara ansuran juga

dibenarkan kepada ahli. Barang jualan mempunyai tanda harga dan
semua harga adalah tetap.

Bayaran
dividen
langganan
dan dividen
atas saham

Keuntungan yang diperolehi dalam syarikat koperasi runcit disebut

lebihan. Sebahagian lebihan, disimpan sebagai rizab untuk masa
depan, bakinya digunakanuntuk membayar dividen atas saham
dan dividen langganan kepada ahli. Dividen atas saham dikira
berdasarkan jumlah saham dipegang oleh ahli, manakala dividen
langganan dikira berdasarkan jumlah belian yang dilakukan oleh
ahli.

c) Kelebihan dan kelemahan

i. Pasar raya
Kelebihan
Kepada peniaga
Kepada pengguna
1. Menjimatkan masa dan kos kerana
1. Menikmati pengkhususan dan
membeli pelbagai barang di satu
pembahagian kerja.
2.
Menjimatkan kos - sistem layan diri.
tempat.
3.
Penggunaan iklan - menarik
2. Bebas memilih
pelanggan dan melariskan jualan.
3. Harga lebih murah berbanding di kedai
4. Tiada risiko hutang lapuk
runcit.
4. Menyediakan kemudahan
5. Suasana membeli-belah yang lebih
selesa.
Kekurangan
Kepada peniaga
Kepada pengguna

1. Kos overhed yang tinggi seperti sewa,

perhiasan kedai, gaji jurujual serta kos
kemudahan.
2. Akibat layan diri dan peragaan terbuka
menggalakkan risiko kecurian dan
kerosakan.
3. Proses penubuhan yang rumit
4. Barang makanan segar tidak tahan
lama.

1. Tiada layanan peribadi kerana

mengamalkan layan diri.
2. Tidak dapat membeli barang secara
kredit.
3. Tiada tawar-menawar kerana harga
barang adalah tetap.
4. Terletak di pusat bandar dan jauh
dari
rumah pelanggan.

ii. Gedung aneka jabatan

Kepada peniaga

Kelebihan
Kepada pengguna

1. Menjimatkan masa dan tenaga kerana

1. Menikmati diskaun niaga maka
segala keperluan rumah boleh didapati
dapat menjual lebih murah.
di dalam satu bangunan.
2. Pentadbiran menjadi lebih cekap
2. Kemudahan dan membeli dalam
dengan pengkhususan dan
suasana yang selesa.
pembahagian kerja
3. Terdapat tanda harga, untuk
3. Risiko kerugian dapat diminimumkan
membolehkan perbandingan harga
barang dan tidak bimbang ditipu.
kerana terdapat banyak jabatan.
4. Jualan secara tunai jadi tiada
masalah hutang lapuk.
5. Menjimatkan kos promosi dimana
satu iklan dapat meliputi semua
jabatan.
Kekurangan
Kepada peniaga
Kepada pengguna
1. Kos overhed yang tinggi seperti sewa,
perhiasan kedai, gaji jurujual serta
kos
kemudahan
2. Penubuhannya sukar dimana
memerlukan modal yang besar dan
prosedur yang rumit.
3. Saiz pemiagaan yang besar
menyukarkan urusan kawalan dan
pengurusan.
4. Layan diri dan peragaan barang
secara terbuka - menggalakkan risiko
kecurian dan kerosakan.
iii. Pasar raya besar/ Hypermarket.

1. Tiada layanan peribadi kerana

mengamalkan layan diri.
2. Tidak dapat membeli barang secara
kredit.
3. Tiada tawar-menawar kerana harga
barang adalah tetap.
4. Terletak di pusat bandar dan jauh dari
rumah pelanggan.

Kelebihan

Kekurangan

1. Kos yang rendah sewa rendah dan

bilangan kakitangan kurang.
2. Perolehan yang besar pelanggan
membeli banyak secara mingguan.
3. Kadar pusingan stok dan pengaliran
tunai tinggi.

1. Margin keuntungannya rendah

kerana
harga murah.
2. Kedudukan di pinggir bandar
menyukarkan pelanggan tidak
berkenderaan

4. Menyediakan pelbagai jenis barang

di bawah satu bumbung.

iv.

3. Perlu menjual barang dalam volum

yang
besar membiayai kos operasi yang
tinggi.

Kedai sejaras
Kelebihan

Kekurangan

1. Jualan secara tunai atau kad

kredit.
2. Pengkhususan dan pembahagian
kerja.
3. Dapat diskaun niaga
4. Menjimatkan kos kerana overhed
boleh dikongsi
5. Mobiliti kakitangan

1. Kesukaran mengawal kerana di

merata tempat.
2. Kos pengangkutan dan kendalian
tinggi.
3. Pilihan pengguna terhad.
4. Melibatkan modal besar.
5. Keputusan hanya dibuat ibu pejabat.

3.1.4

Bentuk lain peruncitan

Beberapa perkembangan baru telah berlaku dalam dunia perniagaan runcit. Antara
faktor-faktornya ialah:
Sikap pengguna yang mengutamakan keselesaan semasa mebeli-belah.
Pengeluaran secara besar-besaran yang perlu disokong oleh permintaan dan
pasaran.
Persaingan hebat antara peniaga yang cuba merebut pasaran.
Perkembangan dalam bidang sains dan teknologi maklumat.
Maka, sejajar dengan perubahan ini beberapa peruncitan bentuk lain turut muncul.
Contohnya mesin peruncitan automatik, pesanan mel, francais, jualan langsung, Edagang, televisyen interaktif dan kedai katalog.
a) ________________________________________
Ciri-ciri:

menjual barang terus kepada pengguna melalui mesin

secara automatik.
memuatkan barang dan dilengkapi pelbagai fungsi slot syiling atau peragaan tingkap
memasukkan wang yang mencukupi ke dalam slot menekan butang barang pilihannya - barang itu akan
keluar secara automatik.
menjual jenis barang tertentu seperti minuman kotak
memperniagakan
perkhidmatan
seperti
mesin
menimbang berat badan
ditempatkan di lokasi yang strategik misalnya di
perhentian bas
boleh beroperasi selama 24 jam tanpa diawasi.
Contoh:

Kelebihan dan kekurangnya:

Kepada peniaga

Kelebihan
Kepada pengguna

1.
2.
3.

1.
2.
3.

4.
5.
Kekurangan
Kepada peniaga

Kepada pengguna

1.

1.

2.

2.

3.

3.

b) __________________________________
Ciri-ciri:

Menjual barang kepada pengguna melalui perkhidmatan pos atau

perkhidmatan kurier.
Penjual akan mengiklankan barang mereka melalui media massa seperti surat
akhbar, majalah, internet.

Penjual juga menghantar katalog dan borang pesanan kepada pembeli.

Pembeli yang berminat akan mengisi borang dan mengembalikan kepada
penjual beserta bayaran yang mencukupi.
Jenis barang yang sesuai:
o Barang yang ringan, kecil, tidak mudah pecah dan tahan lama
seperti buku, pen, majalah dan sebagainya.
o Barang yang tidak memerlukan nasihat atau tunjuk ajar tentang
cara penggunaan
o Barang yang tidak memerlukan perkhidmatan selepas jualan
selepas serahan barang
Pesanan Mel boleh dijalankan melalui 3 cara iaitu pengiklanan, kiriman terus dan
perlantikan ejen.
Cara Pembayaran:
o Tunai Waktu Pesanan ( T. W. P. )
Pembeli membuat bayaran apabila barang sampai di pejabat pos.
o Bayar Waktu Terima ( B. W. T. )
Wang dihantar bersama-sama borang pesanan.
Kelebihan dan kekurangnya:
Kepada peniaga
1.

Kelebihan
Kepada pengguna
1.
2.

2.
3.
3.

Kepada peniaga

Kekurangan
Kepada pengguna

1.

1.

2.

2.

3.

3.

c) Francais
Ciri-ciri:

Memberikan hak atau kebenaran kepada seorang peniaga untuk menjual

produk syarikat induk yang telah terkenal.
Merupakan perniagaan yang berdasarkan konsep perkongsian bijak .
Peniaga yang diberi kebenaran dikenali sebagai francaisi.
Syarikat induk yang memberi kebenaran dikenali sebagai francaisor.
Kebanyakan perniagaan francais berasal dari luar negeri seperti KFC dan Mc
Donalds. Terdapat juga yang berasal dari Malaysia seperti Eon, Marrybrown,
Hotel Seri Malaysia, Kedai buku Popular .
Kedua-dua pihak perlu menandatangani satu perjanjian francais yang
menyatakan syarat dan cara francais patut dilaksanakan .
Francaisor perlu:
o melatih dan membimbing francaisi untuk menubuhkan dan
menguruskan perniagaan.
o mengendalikan program latihan staf dan promosi jualan .
o membiayai kos pengiklanan.
Francaisi perlu:
o membayar royalti kepada fracanisor.
o mematuhi segala syarat yang ditetapkan seperti menjaga imej
francaisor dan tidak menjual produk lain.
Jika perjanjian tidak dipatuhi, perjanjian francais akan terbatal.

Kelebihan dan kekurangnya:

Kepada Francaisor
1.
2.

Kelebihan
Kepada Francaisi
1.
2.
3.

Kepada Francaisor

Kekurangan
Kepada Francaisi

1.

1.

2.

2.

3.

d)

Jualan langsung
Ciri-ciri:

Merupakan kaedah penjualan terus melalui kunjungan jurujual dari pintu ke

pintu. Memberi penerangan dan demontrasi tentang kegunaan barang dan
memujuk pembeli untuk membeli.
Contoh syarikat Amway, Avon dan syarikat-syarikat insurans.
Jurujual atau ejen dilantik dan dilatih dengan pelbagai kemahiran dan teknik
jualan. Mereka juga dibekalkan satu set kelengkapan jualan seperti sampel
produk , catalog dan senarai harga.
Sesuai menjual barang yang tahan lama, ringan, senang diangkut dan
bersifat teknikal
Contoh alat kosmetik, perkakas dapur, insurans, pakej pelancongan dan
produk kesihatan.
Jurujual akan dibayar komisen dan bonus atas jualan yan diperoleh.
3 bentuk jualan langsung
o jualan perkhidmatan oleh ejen seperti ejen insurans.
o jualan barang oleh ejen pengeluar - katalog dan sampel seperti Avon.
o jualan barang oleh ejen bebas.

Faktor-faktor perkembangan

Pengguna semakin sibuk.

Masalah pengangkutan.
khidmat sokongan pelanggan lemah - berbaris panjang di kaunter bayaran.
Kemajuan teknologi maklumat dan komunikasi - panggilan tanpa tol, kad
kredit dan internet.
Kos pengiklanan murah.

Kelebihan dan kekurangan

Kelebihan

kekurangan

1.

1.

2.
3.

2.
3.
4.

4.

e) E-dagang (E-COMMERCE)
Ciri-ciri:

Perniagaan yang dijalankan melalui rangkaian computer yang disambungkan

secara internet daripada peringkat pertanyaan, pesanan, pengeluaran invois
hingga ke peringkat bayaran (secara online).
Peniaga mengadakan laman web dan gerai pameran dalam internet untuk
mempromosikan barangannya ke pasaran global.
Gambar, spesifikasi , harga dan ciri barang dapat dipancarkan di atas skrin
melalui internet.
Pengguna boleh membayar secara prabayar dengan cara memasukkan
nombor kad kreditnya. Jika belian didapati tidak menepati deskripsi, ia
mungkin boleh dikembalikan semula, tertakluk kepada syarat jualan.
Barang akan dihantar secara pos, kurier atau cara lain .
Peniaga tidak perlu premis tetapi memerlukan gudang besar yang terletak di
pinggir bandar untuk menyimpan barang sebelum dihantar kepada para
pengguna.

Kebihan dan kekurangan

Kepada peniaga

Kelebihan
Kepada pelanggan
1.

1.

2.

2.

3.

3.

4.
4.

5.

5.

Kepada peniaga

Kekurangan
Kepada pelanggan

1.

1.

2.

2.

3.

3.

4.

4.
f) Televisyen Interaktif (TVI)

Ciri-ciri:

Membolehkan penonton membeli belah dari rumah dan berinteraksi dengan

syarikat yang mengiklankan barangan.
Barang-barangnya diiklankan melalui TV dan pengguna yang membuat
tempahan serta merta akan diberi tawaran harga istimewa.
Contoh: Siaran Astro, Smartshop.

Merupakan hasil ciptaan teknologi digital dimana televisyen disambungkan

dengan talian internet.
Ia juga menggabungkan fungsi televisyen dengan komputer peribadi secara
interaktif.
Cara beroperasi:
o Gambar dan maklumat barang - ditayangkan di televisyen
o Pesanan dibuat serta-merta - menekan papan kekunci /gagang telefon
o Bayaran prabayar - menggunakan kad kredit
o Barang dihantar - pos, ejen jualan atau kurier.
o Membolehkan penonton mengambil bahagian dalam program tertentu
di televisyen.
o Menjawab soalan dan memberi pendapat.

Kebihan dan kekurangan

Kepada peniaga

Kelebihan
Kepada pelanggan
1.

1.

2.

2.

3.

3.

4.
4.

5.

5.

Kepada peniaga

Kekurangan
Kepada pelanggan

1.

1.

2.

2.

3.

3.

4.

4.

5.

5.

g) Kedai Katalog
Ciri-ciri:

Mempromosikan barang atau perkhidmatannya melalui katalog. Contoh The

Catalog Shop, Ikea dan Courts Mammoth.
Merupakan yang mempunyai cawangan di bandar besar.
Peragaan dan hiasan setiap cawangan adalah sama dan semua jenis
barang jualan disenaraikan secara teratur.
Katalog diedarkan secara percuma di tempat kunjungan ramai. Jenis barang
yang dijual ialah barang elektrik, perabot dan perkakas rumah.

Keistimewaan - tawaran skim bayaran ansuran yang fleksibel dimana

pelanggan dapat menggunakan barang selepas membuat bayaran ansuran
pertama.
Wang pendahuluan (deposit) dan penjamin tidak diperlukan. Bayaran ansuran
secara mingguan atau bulanan mengikut kemampuan pembeli.
Menyediakan perkhidmatan selepas jualan seperti perkhidmatan
penghantaran barang.
Keuntungannya diperolehi daripada faedah.
Bayaran - debit terus atau arahan tetap (bank) ataupun potongan gaji
(Biro Angkasa).
Barang-barang yang dijual - jenis barang yang piawai dan tahan lama.

Kelebihan dan kekurangan

Kepada peniaga
1.
2.
3.
4.
5.

Kelebihan
Kepada pelanggan
1.
2.
3.