Professional Documents
Culture Documents
1
u|Ekfyfwdk@. OuUXapmbOD;}uD; tavmif;tm;+rdK@odk@,laqmifoGm;cJh+yD;aemuf yifv,fxJodk@ypfcs
um tavmif;tm;azsmufypfcJha=umif;od&SdcJh&avonf? u|Ekfyfwdk@u&iftrsKd;om;xkwpf&yfvHk;onf
apmbOD;}uD;tm; trsKd;om;acgif;aqmif}uD;tjzpfowfrSwfv#uf ,ae@xdwdkifomru urBmausonfh
wdkif tjrwfwEdk;wefzdk;xm;av;pm;aernfomjzpfavonf?
xdktcsdeftxdpma&;olonf u&ihfvufeufudkifawmfvSefa&;wyfzGJ@twGif;odk@ra&muf&Sdao;acs?
ucsif bmvifaZmfxl;a&;om;xm;cJhaom “ucsif-u&ifyg0ifyl;aygif;r_” pmtkyfxJrS ta=umif;t&mrsm;
tm;udk;um;a&;om;xm;jcif;omjzpfygonf? ta=umif;t&mtcsKd@rsm;rSmrl u&ihfawmfvSefa&;ordkif;ESifh
ywfoufaom pmtkyfpmwrf;rsm;xJrS aumufE_wf+yD;a&;om;azmfjyxm;jcif;jzpfygonf? tcsKyftm;jzifh
KNU .oabmxm;rSm EdkifiHa&;jy\emrsm;tm; EdkifiHa&;enf;jzifhajz&Sif;Edkifa&;twGuf tpOf}udK;yrf;cJh
a=umihf xif[yfay:vGifapcJhavonf?
2
&nfpufrsm;onf +idrf;csrf;a&;aqG;aEG;yGJa=umihfusqif;cJh&aom rsuf&nfpufrsm;jzpfcJhI +idrf;csrf;a&;rsuf
&nfpufrsm;[k pma&;oltaejzifh ac:a0:orkwfjcif;tay: pmzwfolrsm;oabmaygufem;vnfr_ay;Edkif
vdrhfrnf[k pma&;olrSxifjrif,lqrdygonf? 1992 ckESpfwGif etz ppftpdk;&rS wpfzufowftypftcwf
&yfqdki;f a&;udk xkwfjyefa=ujimvdkuf+yD; vufeufESifh+idrf;csrf;a&;vJvS,f&eftwGuf aqG;aEG;&efzdwfac:urf;
vSrf;cJhjcif;onf u|Ekfyfwdk@twGuftqdk;0g;qHk;tajctaeudkjzpfay:apcJhygonf?
3
ppfocFsKdif;wGifjrKyfESHo+*dK[fjcif;cH&olrsm;tzdk@rl trsKd;om;vGwfajrmufa&;wkdufyGJ0iftmZmenfol&Jaumif;
rsm;ESiEfh _dif;,SOf&ef rjzpfEdkifyg? ‚if;wdk@onf&efolrsm;ESiyfh l;aygif;+yD; opPmazmufrsm;yDyD trsKd;om;vGwf
ajrmufa&;wdkufyGJ0ifolrdrdtrsKd;om;rsm;tm;ykefuefwdkufcdkuf&if; oduQmuif;rJhpGm ordkif;qdk;jzifh touf
xGufoGm;olrsm;omjzpf=u.? ol&Jabma=umifolrsm;vnf;jzpf=uonf? yxrppfocFsKdif;ajrYo+*dK[fjcif;
cH&ol rsKd;cspftmZmenfol&Jaumif;rsm;onf u|Ekfyfwdk@trsKd;om;xkwpf& yfvHk;rS todtrSwfjyKcJh+yD;jzpf.?
,ckwzefaemufxyfwdk;vmcJhaom 'kwd,ppfocFsKdif;ajrYjrKyfESHo+*dK[fjcif;cH&olrsm;tm; tmZmenfol&J
aumif;rsm;tjzpfu|Ekfyfwdk@owfrSwf&efoihf roihfqdkonfudk a0zefoHk;oyfapvdkygonf?
4
pkpnf;=uvsuf wyfr[m (7) wyfr[mrSL;. etzppftpdk;&ESihf aqG;aEG;csuf&v'frsm;tm; oHk;oyf&ef
apmihfqdkif;ae=uavonf? odk@aomf wyfr[m (7) wyfr[mrSL;onf pnf;a0;yGJodk@ra&mufvmawmhay?
xdk@a=umihf KNU A[dkpnf;a0;yGJtm;&yfem;cJ&h avonf? xdktcg wyfr[m (7) wyfr[mrSL;ESifh teD;uyf
aexdkifvmcJhol wyf&if; (19) rS0g&ihfwyf&if;rSL;wpfOD;jzpfol 'kAdkvfrSL;}uD; apmxGef;=udKiftm;wyfr[m (7)
wyfr[mrSL;ESifh oGm;a&mufawG@qHkapcJhum pnf;a0;yGJwufa&muf&ef azsmif;zsajymqdkapcJhaomfvnf; wyf
r[m (7) wyfr[mrSL;onf pnf;a0;yGJwufa&muf&ef ,wdjywfjiif;y,fcJhojzifh 'kAdkvfrSL;}uD;
apmxGef;=udKifvnf; pdwfysuftm;i,fpGmjzifh KNU A[kdXmecsKyfodk@jyefvmcJ&h avawmhonf?
5
KNU taxGaxGtwGif;a&;rSL;csKyf y'dkref;&Smvmzef;. etz rygaompsmyetcrf;tem;ESifh
DKBA AdkvfqefjyKyf. etzygaomtcrf;tem;wdk@onf ododomomuGJjym;jcm;em;vGef;vS.?
taxGaxGtwGif;a&;rSL;csKyfy'dkref;&Smvmzef;.psmyetcrf;tem;wGiftcrf;tem;wufa&mufolrsm;tm;
vHk;wdk@onf u&ihf acgif;aqmifaumif;wpfOD;qHk;¶_H;oGm;cJh&ojzifh ESajrmwo,l}uHK;r&jzpf cJh=uavonf?
0rf;enf;olrsm;om&SdcJh=u.?0rf;omcJ=uolrsm;vHk;0r&Sdacs?AdkvfqefjyKyf.psmyetcrf;tem;odk@wufa&muf
olwdk@teufrSrdrdu&ifvlrsKd;rsm;om0rf;enf;=urnfjzpfaomfvnf; etzwdk@url0rf;omIae=uayrnfjzpf
avonf?
ArmtrsKd;om;acgif;aqmifAdkvfcsKyfaqmifqef;.ordkif;a=umif;tm; ArmtrsKd;om;rsm;oma&;
om;rSwfwrf;wif=urnfjzpfouJhodk@ u|Ekfyfwdk@trsKd;om;acgif;aqmif}uD; apmbOD;}uD;.ordkif;a=umif;
tm; u|Ekfyfwdk@u&iftrsKd;om;rsm;uom a&;om;rSwfwrf;wif=urnfomjzpf.? ArmtrsKd;om;acgif;
aqmif.txky`wWdtm;u&iftrsKd;om;rsm;a&;om;rSwfwrf;wifay;rnf r[kwfouJhodk@ u&iftrsKd;om;
acgif;aqmif. txky`wWdtm;ArmtrsKd;om;rsm;onfvnf; vufanmif;cHvsufa&;om;rSwfwrf;wifray;
onfrSm aocsmvS.?
vlrsKd;toD;oD;wdk@.orkdif;a=umif;tm;oufqdki&f mvlrsKd;toD;oD; rsm;uoma&;om;rSwfwrf;
wif&onfrSmobm0yifjzpfavonf? DKBA AdkvfqefjyKyf (pH+yHK;) onf etz zufrSaeIwdkufcdkufumao
qHk;oGm;cJhaomfvnf; etz wdk@.rSwfwrf;Y rnfonhftcgr#xnfhoGif;ay;vdrfhrnfr[kwfacs? u|Ekfyfwdk@
u&iftrsKd;om;rsm;em;vnfoabmayguf&efoihfvSayonf? xdk@a=umihf rdrdtrsKd;om;rsm;tm;t=uHjyKvdk
onfrSm -
1? rdrdtm;enf;csuftm;trSefwu,f odjrifatmifvkyfyg?
2? &efolESifh rdwfaqGcjJG cm;odjrifwwfygap?
3? &efol. &efoltm;rdrdrdwfaqGtjzpfoabmxm;qufqHoGm;yg? [lIjzpfavonf?
u&ihftrsKd;om;v_yf&Sm;r_tusOf;csKyf
6
cJhonfomru u|Ekfyfwdk@trsKd;om;tcsif;csif;t=um; oyfv#Kdao;cGJr_rsm;udkyifvkyfaqmifcJhojzifh u|Ekfyf
wdk@tcsif;csif;pdwf0rf;uGJch&J um wdkufcdkufowfjzwfr_rsm;ay:aygufvmcJ&h avonf? xdk@a=umihf u&ifhtrsKd;
om;rsm;pnf;vHk;nDnGwfr_+ydKuGJcJh&+yD; tiftm;rsm;ygcsdeJ@oGm;&avonf?
7
ESifhvnf;tvSrf;a0;&ayawmhrnf? Tonfum;etzppftpdk;&. u|Ekfyfwdk@tay:csrSwfvdkufaom atmif
jrifonfh r[mAsL[m / enf;AsL[mtopfwpf&yfyifjzpfavonf? etz ppftpdk;&onf u|Ekfyfwdk@tm;
yk*~dKvfa&;}uD;yGm;csrf;omr_rufvHk;rsm;ESifh pm;yGJaomufyGJrsm;tm;aiGukefa=u;usr_tukeftuscHvsuf pnf;
¶Hk;odrf;oGif;Edik fcJhum rdrdwdk@vdk&modk@}udK;qGJac:aqmifoGm;Edik fcJh.? om;owf¶HkoGm;rnfhom;aumifrsm;tm;
tpmaumif;rGefpGmau|;arG;+yD;aemuf 0+zdK;vmaomtcgom;owf¶Hkodk@}udK;qGJac:aqmifoGm;aeonfESifh
yrmwlvGef;vSacsonf? odk@aomfom;owf¶Hkodk@}udK;qGJac:aqmif&mvdkufygoGm;ae=uaom om;aumif
taygif;wdk@onfum; tpmaumif;aumif;&&Sd&eftwGuf pm;usufaumif;&Sd&modk@rdrdwdk@oGm;ae=uonf[k
om xifrSwfIae=uavonf? 0rf;enf;bG,f&myifjzpfawmh.?
jrefrmEdkifit
H m; tkyfpdk;cJah omtpdk;&tqufqufwdk@. pum;tm;wdki;f &if;om;vlrsKd;pktoD;oD;
wdk@,Hkpm;rd=uojzifh}uHKqHkch&J aomtjzpfpepfqdk;rsm;tm; u|Ekfyfwdk@oif;cef;pm,lwwf=u&efoihfjrwfvS.?
Todk@jzpfc&Jh onfrSm rnfolrjyKrdrdr_omjzpfojzifh &efoltm;tjypfwifI ta=umif;xl;rnfr[kwfacs?
&efolrnfonf‚if;wdk@.&efoljzpfaom u|Ekfyfwdk@.tusKd;tm;rnfodk@r#aqmif&Gufay;rnfholrsm;jzpfrnfr
[kwfouJh odk@u|Ekfyfwdk@.ysufpD;&mysufpD;a=umif;enf;emrsm;udktpOfojzifh&SmazGvkyfaqmifoGm;rnfom
jzpfavonf?&efoltm;rdwfaqG[kxifrSwfrSm;+yD;aoG;&if;om;&if;rsm;udk&efol[k,lqwdkuf ckdufoltaygif;
wdk@onfrdrdwdk@.awG;awmxifjrifcsufrsm;tm; jyefvnfoHk;oyf&efvdktyfvsuf&Sdaeay+yD? u|Ekfyfwdk@.tqD
jzifh u|Ekfyfwdk@tm;jyefa=umfpm;vsuf&Sdaom&efoltm; u|Ekfyfwdk@tjypfwif&efrvdk? rdrdwdk@ tqDjzifh
rdrdudk,fudk &efolxHoGm;a&muftyfESH+yD; ta=umfcHoGm;olrdrdwdk@udk,fudkom tjypfwif&rnfjzpf onf?
urBmay:wGifrSDwif;aexdkifvsuf&Sd=uukefaom vlom;taygif;wdk@onf wdkif;Edkiif Hrsm;tm;xl
axmif=u&mwGif vlOD;a&tenf;trsm;tay:tajccHvsuf xlaxmifcJh=uonfr[kwfacs? t"duvdktyf
csufonf pnf;vHk;nDnGwfa&;yifjzpfavonf?
urBmay:wGif vlOD;a&trsm;qHk;Edkiif Honf w¶kwfjynfol@orRwEdkifiHjzpf+yD; vlOD;a& 1 'or 3 uk
aË&Sdonf? vlOD;a&tenf;trsm;tay:tajccHvsuf xlaxmifc=Jh uonfr[kwfacs? urBmay:wGifvlOD;a&
tenf;qHk;EdkifirH Sm wlrmvl Edkiif Hjzpf+yD; vlOD;a& 11˜468 a,mufom&SdchaJ =umif; rSwfom;cJhzl;ygonf?
urBmay:wGiftao;i,fqHk;EdkifiHrSm AmwDuefEdkifiHjzpf+yD; 0 '\r 2 pwk&ef;uDvdkrDwmom&Sdav
onf? urBmay:wGif{&d,mtus,f0ef;qHk;EdkifirH Sm ,cifqdkAD,ufjynfaxmifpkEdkifiHjzpf+yD; 170˜000 pwk
&ef;uDvdkrDwm&Sdavonf?
wdki;f jynfEdkifiHtm;xlaxmif&mwGif vlOD;a&tenf;trsm; / ajr{&d,mtusOf;tus,ftay:t
ajccHIzGJ@pnf;xlaxmifcJh=uonfr[kwf? t"dutajccHvdktyfcsufjzpfo nfh pnf;vHk;nDnGwfa&;ESif tody
nm / twwfynmrsm;ESifhwuG awG;ac:arsmfjrifr_qdki&f mynm&Sifrsm;&Sda&;tay:Yom wnfrSDvsuf&Sdae
avonf?
,ae@urBmay:wGif vlom;toD;oD;wdk@teufrS tcsKd@aomvlrsKd;wdk@onf wdkif;jynfEdkifiHrsm;xl
axmifvsuf aexdkifc=Jh uolrsm;&Sdch=J uaomfvnf; tcsKd@vlrsKd;wdk@onf wdkif;rJhjynfrJhb0jzifhtjcm;vlrsKd;wdk@.
tkyfcsKyfr_atmufYjym;jym;0yfaexdkicf Jh=uonf? u&ifvlrsKd;onfvnf; tjcm;vlrsKd;wpfrsKd;. jym;jym;0yf
b0jzifh tpOftquftkyfcsKyfcHvmcJh&onfh vlrsKd;wpfrsKd;[kqdkaomf rSm;rnfr[kwfacs? xdk@a=umihf wdkif;
jynfEdkifiH[lonf vlrsKd;wpfrsKd;.tvGefjrifhrm;vSonhf *k%foduQmyifjzpfawmhonf? u|Ekfyfwkd@u&ifvlrsKd;pk
}uD;wpf&yfvHk;tm; pma&;oltxl;yef=um;vdkonfrSm u|Ekfyfwdk@ tm;vHk; rdrdwdk@onfu&ifvlrsKd;rsm;jzpf
a=umif; arhaysmufroGm;&efyifjzpfavonf?
8
(zl;vlaom)