Darangan

(Epikong Maranao)
Mayroong isang hari sa isang malayong kaharian sa Mindanao ang may
dalawang anak na lalaki. Ang nakatatanda ay si Prinsipe Madali at ang
nakababata ay si Prinsipe Bantugan. Sa murang edad ay nagpakita si
Prinsipe Bantugan ng magagandang katangian na higit sa kanyang
nakatatandang kapatid na si Prinsipe Madali. Laging sinasabi ng kanilang
guro sa kanilang ama na si Prinsipe Bantugan ay napakatalino. Mabilis
siyang matuto, kahit sa paggamit ng espada at palaso. Taglay niya ang lakas
na kayang makipaglaban sa tatlo o limang tao sa mano-manong labanan.
Ang unang tanda na siya ay magiging isang magaling na sundalo ay nang
makita siya nang mapatay niyang mag-isa ang isang malaking buwaya na
nakapatay sa ilang taong-bayan. Hindi makapaniwala ang mga taong-bayan
sa kanilang nakita pagkatapos ng pagtutuos.
Napakalakas niya! ang sabi ng isang matandang lalaki nang makita ang
patay na buwaya.
Paano nakaya ng isang tao na ganito kabata na patayin ang buwaya?
Sinasapian siguro siya ng mga diyos! sabi naman ng isa.
Halika, pasalamatan natin ang prinsipe sa pagpatay niya sa halimaw! sabi ng
pinuno ng bayan.
Nang umabot na si Prinsipe Bantugan sa kanyang kabinataan, siya ay naging
pinakamagaling na sundalo sa kaharian. Lagi niyang pinamumunuan ang
mga sundalo sa labanan. At lagi silang nagwawagi laban sa mga kalabang
kaharian. Ang kanyang pangalan ay naging bukambibig ng lahat ng mga
sundalo ng mga kalapit na kaharian. Hindi nagtagal ay wala nang kaharian
na nangahas kumalaban sa kanila. Kapayapaan at pag-unlad ang naghari sa
kaharian dahil natamo nilang respeto at pagkilala ng mga kalapit kaharian.
Nang mamatay ang kanilang ama, ang kaniyang nakatatandang kapatid na
si Prinsipe Madali ang hinirang na bagong hari. Nagkaroon ng protesta ang
mga nasa ranggo. Nais nila na si Prinsipe Bantugan ang maging bagong
hari. Kahit ang mga ordinaryong mamamayan ay nagsasabi na si Prinsipe
Bantugan ang mas karapat-dapat maging hari sa dalawang prinsipe.
Si Prinsipe Bantugan ay matapang at malakas, kaya niya tayong protektahan
laban sa mga kaaway! sabi ng isang matanda sa pamilihan.
Sang-ayon ako sa iyo, sagot ng matandang lalaki.
Hindi ito pinansin ni Prinsipe Bantugan. Alam niya na ang kanyang kapatid
ang karapatdapat na tagapagmana ng trono dahil si Prinsipe Madali ang
panganay sa kanilang dalawa. Siya mismo ang nagpatunay para sa kanyang
kapatid.
Nararapat lamang na ang kapatid ko ang maging bagong hari dahil napagaralan na niya kung paano magpatakbo ng gobyerno, sinabi niya sa kapwa
niya sundalo at mga ministro sa kaharian. Alam niya kung paano ang
pamamalakad sa ugnayang panlabas. At marami siyang magandang ideya
upang mapaganda ang buhay ng bawat mamamayan!