Taktiko hemijsko oruje

Mr.sc. Sead Vrana

ef odsjeka za NUS

Taktiko hemijsko oruje

(teme i cilj predavanja)

Definicije
Podjele
Vrste agenasa u punjenjima i metode prve
pomoi nakon kontaminacije
Konstrukcijska rjeenja THO
Identifikacija tipova THO iz naoruanja JNA i SUP
Tipovi inostranog THO nalaeni na prostoru bive
Jugoslavije
Zbrinjavanje i unitavanje THO

Taktiko hemijsko oruje

(definicija)
Oruje za primjenu hemijskih agenasa koji
izazivaju privremene fizioloke, psiholoke,
neuroloke i mentalne poremeaje i
sprjeavaju osobu da normalno provodi
planirane ili zadane aktivnosti.
Nesmrtonosno hemijsko oruje
Hemijsko oruje za onesposobljavanje

Taktiko hemijsko oruje

(karakteristike)

Kratak period latencije

Visoka djelotvornost pri niskim dozama
Kratkotrajno djelovanje (kratkotrajni otrovi)
Nisu opasni po ivot ni u dozama mnogo
veim od onesposobljavajuih

Taktiko hemijsko oruje

(podjele)
Prema vrsti oruja/municije
Prema nainu primjene hemijskog
agensa/konstrukciji hemijskog sredstva
Prema vrsti i namjeni hemijskog agensa

Vrste taktikog hemijskog

oruja/municije

Hemijske rune bombe

Hemijske tromblonske mine
Hemijske granate za rune lansere
Hemijska municija za runo naoruanje

Nain primjene hemijskog agensa

Goriva municija
Eksplozivna municija
Municija sa rezervoarom pod pritiskom
Sredsva za rasprivanje
Sredstva za primjenu agensa iza prepreke

Vrste nesmrtonosnih hemijskih agenasa

onesposobljavajui
Psihohemijski
Anestetici

za kontrolu nereda
Nadraljivci
Kijavci

Onesposobljavajui hemijski agensi

(BZ)
Psihohemijski bojni otrov
Unutar 1-4 sata: tahikardija, mutan pogled,
povraanje, suha usta, zbunjenost, obamrlost
Unutar 4-12 sati: nesposobnost raspoznavanja
predmeta i kretanja
Unutar 12-96 sati: porast aktivnosti,
privianje, halucinacije
Nema djelotvornog sredstva za predtretman i
prvu pomo

Hemijski agensi za kotrolu nereda

(Pepper spray OC)
Peenje u oima, suzenje, curenje nosa i
kaljanje, privremeno sljepilo 30-45 minuta
Svrab i peckanje koe
Efekti traju pola sata do sat vremena
Viestruko izlaganje moe uzrokovati one
bolesti

Hemijski agensi za kotrolu nereda

(CS)
CS-1: 95% CS+5% silicagel (u prirodi se zadrava do 15
dana)
CS-2: CS otopljen u silikonskom ulju (dugo postojan u
nepovoljnim vremenskim uslovima)
Vrlo brza reakcija-trenutno dejstvo
Oi: peenje, suzenje, crvenilo, otok kapaka,
privremeno sljepilo
Dini putevi: kihanje, peenje, bol i stezanje u prsima,
gubitak ula mirisa, munina, proljev, glavobolja
Koa: peenje, bol i eritem

Hemijski agensi za kotrolu nereda

(CN)
Manje toksian od CS-a
Peenje i bockanje u oima, nosu i drijelu
Upala i otok onih kapaka i fotofobija
Stezanje u prsima i crvenilo koe
Visoke koncentracije uzrokuju trenutno sljepilo
Moe izazvati trajno oteenje oka
Unesen hranom izaziva munine, povraanje i
proljeve
Udahnut u pluima moe izazvati edem i povrinska
krvarenja

Hemijski agensi za kotrolu nereda

(Adamsit DM)
Latencija 1-2 minute, oporavak 1-2 sata
Peenje u nosu i drijelu, kaalj, kihanje,
munina i povraanje
Mentalna depresija i glavobolja
U sluaju due izloenosti smrtonosne
promjene na pluima
Maska se ne skida iako simptomi ne nestaju

Hemijski agensi za kotrolu nereda

(prva pomo)
Napustiti kontaminirani prostor
Ne trljati oi i ne eati kou!!!
Ne mazati mastima ili kremama!!!
Simptomi nestaju spontano nakon 30 min (CS)
odnosno 20 min (CN)
CS-oi, usta i kou isprati 6% rastvorom sode
bikarbone i veom koliinom vode
CN-oi, usta i koa ispiru se vodom

Hemijski agensi za kotrolu nereda

(prva pomo)
Pepper spray OC-provocirati suzenje oiju da
se odstrani agens iz oka, kou ne trljati-isprati
vodom ili mlijekom.
Adamsit (DM) ispiranje usta vodom koja se
ne smije progutati
Ispiranje koe i oiju vodom
Odjea se skida

Taktiko hemijsko oruje

(elementi konstrukcije gorivih bombi)

Taktiko hemijsko oruje

(elementi konstrukcije eksplozivnih bombi)

Taktiko hemijsko oruje

(elementi konstrukcije bombi sa gasom pod pritiskom)

Taktiko hemijsko oruje

(elementi konstrukcije projektila za kontrolu nereda
36/37mm)

Taktiko hemijsko oruje

(elementi konstrukcije municije za samarice punjene
agensom za kontrolu nereda)

Taktiko hemijsko oruje

(oznaavanje)

Municija sa psihohemijskim agensima u JNA je

bojena svijetlo sivo sa utim prstenom boje
Municija sa agensima za kontrolu nereda u
JNA je sivomaslinasta sa utim prstenom boje
(ema bojenja kolskih sredstava)
Municija sa agensima za kontrolu nereda u
takoer je bojena svijetlo sivo ili svijetlo plavo
sa crvenim prstenom boje (NATO oznaka).

Taktiko hemijsko oruje

(oznaavanje)
Sredstva sa agensima za kontrolu nereda (JNA)

Sredstva sa psihohemijskim agensima (JNA)

Sredstva sa agensima za kontrolu nereda (NATO)

Sredstva sa agensima za kontrolu nereda (NATO)

Taktiko hemijsko oruje

(gorive hemijske rune bombe sa podruja bive Jugoslavije)
BRS M79 AG-1
l : 148mm
d : 57mm
m : 450g
punjenje : 105g CS-1 i dimna
smjesa
usporenje: 3-4 sec

BRS M79 AG-2

L : 147mm
D : 57mm
M : 455gram
punjenje : 105gram BZ ili BR
usporenje: 3-4sec

Taktiko hemijsko oruje

(gorive hemijske rune bombe sa podruja bive Jugoslavije)
RB M-1 CS
l : 150mm
d : 57mm
m : 420g
Punjenje : 350g HC-CS mix
Usporenje: 3 - 4 seconds

RB M-2 CS
l : 125mm
d : 36mm
m: 210gram
punjenje : 122gram HC-CS
mix
Usporenje : 3 - 4 seconds

Taktiko hemijsko oruje

(gorive hemijske rune bombe sa podruja bive Jugoslavije)

LRB M-3 CS
Duljina : 144mm
Promjer : 59mm
Masa:
Punjenje : 120gram CS-1
(suzavac)
Usporenje: 2 - 3 sec

Taktiko hemijsko oruje

(gorive hemijske rune bombe sa podruja bive Jugoslavije)

RB M-404 CS
Karakteristikama
slina bombi M-2

RB M-403 CS
Karakteristikama
slina bombi M-1

Taktiko hemijsko oruje

(gorive hemijske rune bombe sa podruja bive Jugoslavije)

KOD

Taktiko hemijsko oruje

(eksplozivne hemijske rune bombe sa podruja bive Jugoslavije)
L : 108mm
D : 75mm
M : 236g
punjenje: 112gram CS + 4g Pentolite.
usporenje : 3 - 4 seconds

L : 128mm
D : 80mm
M: 240 g
punjenje: 115g CS + 5gPentolite.
USPORENJE : 3-4 sec

L : 110mm
D: 75mm
M: 175g
Punjenje : 50gr BZ + 4g Pentolite.
usporenje: 3,5 - 4,5 sec

Taktiko hemijsko oruje

(hemijske tromblonske mine sa podruja bive Jugoslavije)
Mina tromblonska hemijska
kolska eksplozivna
MTH-E M83
l : 397 mm
d: 61 mm
mt : 610 grams
mas : 165 g CS-1
mep : 16 g Pentolita
r dejstva: 50m

Taktiko hemijsko oruje

(hemijske tromblonske mine sa podruja bive Jugoslavije)

Taktiko hemijsko oruje

(municija za samarice punjena hemijskim agensima za kontrolu nereda)
TUS M-60
Punjenje: CN cca 10g
Kalibar: 20

Taktiko hemijsko oruje

(primjeri inostrane muncije prisutne na podruju bive Jugoslavije)
Mle 56
Turska

M52 i M62
USA

SIMAD-3
Italija

Taktiko hemijsko oruje

(primjeri inostrane muncije prisutne na podruju bive Jugoslavije)
Lacrymogne CM3
Francuska

Lacrymogne G-1
Francuska

Lacrymogne Mle59
Francuska

Taktiko hemijsko oruje

(primjeri inostrane muncije prisutne na podruju bive Jugoslavije)
Tranengas-Wurfkorper
Njemaka

Anti-riot Mk III
V Britanija

Bote de Senales (BS)

panija

Taktiko hemijsko oruje

(neutralizacija, zbrinjavanje, unitavanje)

Taktiki bojni otrovi se masovno unitavaju

hemijskom neutralizacijom ili spaljivanjem u
specijaliziranim spalionicama
CS-potapanjem u rastvor kaustine sode
(natrium-hidroksid NaOH) po principu
1molCS:1molNaOH u trajanju od 24-48 sati
Potrebno filtrirati gasove nastale gorenjem
odnosno zbrinuti ostatke nakon otapanja

Taktiko hemijsko oruje

(pojedinano unitavanje)

Unitavanje pojedinanih komada>potovanje svih

sigurnosnih pravila operacija UES
Pri unitavanju gorivih hemijskih sredstava preduzeti mjere
zatite od poara
Aktivirano gorivo hemisko sredstvo ni u kojem sluaju ne
uzimati u ruku
Dodatne mjere sigurnosti:
Upotreba posebne zatitne opreme (maske i rukavice)
Priprema medicinske podrke za sluaj mogue kontaminacije
prisutnih osoba
Procijeniti vremenske prilike prije unitavanja
Provesti sve mjere upozoravanja i zatite lokalnog stanovnitva

P I T A NJ A???