Volume 2, Issue 12
Our Words
Weekly Issue
“ N E W
SPECIAL
POINTS OF Edith Durham, Për fiset, ligjet e zakonet e ballkanasve; Vepër komplekse
INTEREST: antropologjike
Albanian Laws &
Botimi i veprave të ndryshme të autorëve
traditions; Anthro- të huaj dhe sidomos prezantimi i tyre
pology study opinionit te përkthyera në gjuhën shqipe
paraqet moment të veçantë për opinionin
No Sided articles kulturor. Sepse si e tillë ajo vepër nuk e
and no restriction ka më përdorimin e kufizuar të saj, por
for our members, ajo bëhët pronë e të gjithë atyre që kanë
our guest and our shprehi dhe interesim për avancimin e
çështjeve dhe njohurive përkatëse në
friends.
aspektin personal dhe ate profesional.
Dhe pas rënies së sistemit monist tek
Latest needs for our
shqiptarët për të parën herë në shqip të
community and the plota janë duke u përkthyer vepra të
latest resolutions autorëve të huaj të cilët si inspirim dhe
çështje preokupuese kanë pasur të
Our Free Voice kaluarën e shqiptarëve dhe të Shqipërisë.
through our words.
Në sajë të informacioneve që disponojmë
del së interesimi i personaliteteve të huaja
qofshin ata studiues, udhëpërshkrues apo
aventurist si nga fusha e shkencës apo e
kulturës për popullin tonë nuk ka mun-
guar edhe më herët, por nuk ka dilemë së
I N S I D E T H I S në shek.XIX dhe fillim të shek..XX u bë
I S S U E : një kthesë e dukshme. Vetë ngjarjet e
zhvilluara gjatë periudhës së lavdishme të
Rilindjes Kombëtare zgjuan kureshtjen e
Faqe
Edith Durham 1 –2
personaliteteve të huaja për të vizituar
viset shqiptare.
Faqe
Ulqin 1-2, 5
Nga plejada e tyre personaliteteve s‘ka
dilemë së vend nderi zë zonja Edith
Durham(1863-1944). Ndonëse u paraqit
Borina Voko & Alex- Faqe rastësisht në ketë regjion, ajo çështjeve
ander Xhuvani 3
ballkanike në përgjithësi dhe atyre shqip-
Eva Hila &Kristaq Faqe
Tortulli 3-4
Ulqin -Objektiviteti i Durham-it mbi shqiptarët
―Ky libër përbën një nga veprat më të
Faqe
Shkrime Private 5-6
shquara të Mary Edith Durham. Në të janë
vënë në pah disa veçori të organizimeve të
Ballkanit, unike për Evropën. Organizimi i
Faqe shqiptarëve në formën e fisit i bëri për-
Adresa 6 shtypje Durhamit sepse një gjë e tillë u
ruajt vetëm në Shqipëri dhe Mal të Zi. Ajo
Faqe dallohet nga albanologët e tjerë për objek-
Anetaresimi 6 tivitet‖, tha përkthyesi Ferit Hafizi.
Në Bibliotekën e Qytetit në Ulqin, të
enjten u bë përuruimi i librit të Mary Edith
Durham ―Për fiset, ligjet e zakonet e
ballkanasve‖, përkthyer në gjuhën shqipe
nga përkthyesi shkodran Ferit Hafizi.
L I F E ” J E T
tare në veçanti iu qas me një pasion e
objektivitet të rrallë, duke dhënë përfun-
dime të qëndrueshme shkencore.
Ajo, pasi në mënyrë të përafërt u njoh me
popullin tonë, u bë jo vetëm një
dashamire e shpirtit dhe e kulturës së tij,
jo vetëm një
Edith Durham,
Arbëria, Tirane
mbledhëse e të dhënave nga fusha të
ndryshme të veprimtarive shoqërore, por
edhe studiuese e traditave, zakoneve dhe
ngjarjeve të tij, jo vetëm një zëdhënëse e
të drejtave legjitime të popullit shqiptar,
por edhe një pjesëmarrëse e drejtëpëdre-
jtë e ngjarjeve si koroniste besnike e tyre,
më një fjalë u bë luftëtare e denjë e
çështjes shqiptare.
Gjatë punës së vet prej një çerek shekulli,
ajo lexuesve anglez iu pat dhuruar këto
vepra:
March 22, 2010
A E R E
―Nepër tokat e serbëve‖(1904). ―Brenga e
Ballkanit‖(1905), ―Shqipëria e
Epërme‖(1909), ―Lufta për
Shkodrën‖(1914), ―Njëzet vjet ngatërresa
ballkanike‖(1920), dhe ―Për fiset, ligjet e
zakonet e ballkanasve‖(1928).
Po ashtu duhet cekur se nga kjo ka mbetur
pa u botuar një lëndë e pasur siç janë ditari
që e mbajti gjatë qëndrimit në Shqipëri dhe
në viset e tjera të Ballkanit, pastaj
dorëshkrime të ndryshme, albume,
letërkëmbime etj.
Në lidhje mbi veprimtarinë e saj ka qenë i
pakët numri i atyre që kanë pasur mundësi
të shfrytëzojnë dhe përdorojnë një literaturë
të tillë. Këtu përjashtim bëjnë vetëm një
numër i kufizuar studiuesish. Një dukuri e
tillë ka qenë e pranishme në monizëm, sepse
edhe kur janë cituar veprat e znj.E.Durham,
ata kanë qenë të pjesshme.
Një konstatim i tillë dëshmohet në mënyrë
transparente në vitin 1990, kur Shtëpia
Botuese ―8 Nëntori‖ nga Tirana botoi një
botim të veçantë me titull ―Brenga e Ball-
kanit dhe vepra të tjera për Shqipërinë dhe
shqiptarët‖ e cila në fakt paraqiste një
përmbledhje të gjashtë veprave të
lartëshënuara në gjithsej prej 579 faqesh.
Pra, edhe pse veprimtaria e saj ishte botuar
në gjuhën angleze, para më së gjysmë
shekulli, për lexuesin shqiptar mbeti e
panjohur, e ç‘është edhe më tragjike ndaj saj
(Vazhdon ne faqen 2)
Studiuesi dr. Nail Draga e cilësoi këtë
vepër të Durhamit si ―vepër komplekse
antropologjike‖.
―Kjo vepër pa dyshim paraqet një
ndihmesë me vlerë të veçantë nga fusha e
antropologjisë, dhe në ketë gamë është
vepra kryesore e saj. Autorja trajton
probleme me rëndësi jo vetëm për kul-
turën popullore shqiptare, por edhe atë të
sllavëve, duke theksuar sidomos atë
malazeze‖, theksoi ai.
Për të, me përkthimin e këtij libri në shqip
(Vazhdon ne faqen 2)
 P a g e 2 O u r
Në Ulqin Përurohet kryevepra e Edit Durhamit “Për fiset, ligjet dhe zakonet e ballkanasve”
bëhet pasurimi i fondit të albanolog-
jisë nga autorët e huaj.
―Edhe pse është shkruar rreth
tetëdhjetë vite më parë, ky botim nuk
i humb vlerat. Përkundrazi, me ka-
limin e kohës ato i shtohen, sepse
kemi të bëjmë me elemente kom-
plekse antopologjike të cilat nuk
hasen më në kohën tonë‖, tha ai.
Drejtori i Bibliotekës ―Marin Barleti‖
në Shkodër, Gjovalin Çuni, tha se
përkthyesi Ferit Hafizi ka sjellë
brenda një kohe të shkurtër katër libra
me rëndësi, me karakter historik dhe
fetar.
Ai tha se Hafizi është sot një nga
përkthyesit e rrallë që i ka mbetur
qytetit të Shkodrës, të njohur për një
sërë përkthyesish që kanë lënë gjurmë
në këtë fushë.
Çuni tha se Hafizi ka mbetur një njeri
Edith Durham, Për fiset, ligjet e zakonet e ballkanasve;Vepër komplekse antropologjike (Vazhdon nga faqa 1)
kishte njëfarë misterioziteti, madje
ndonjëherë edhe paragjykime.
Në gamën e tyre veprave përkthyesi
shkodran Ferit Hafizi i ka ofruar
lexuesit shqiptar dy vepra të zonjës
Durham në gjuhën shqipe. E para
Lufta për Shkodrën e botuar nga
Shtëpia Botuese ―Camaj-Pipa‖ e
Shkodrës në vitin 2005 dhe ―Për fiset,
ligjet e zakonet e ballkanasve‖,
botuar në vitin 2009 nga ―Arbëria‖ e
Tiranës. Nga leximi i tyre dy veprave
del së kemi të bëjmë më një përkthim
me përkushtim, ku veprat lexohen më
endje sepse janë përdorur shprehje,
terma e frazeologji që janë shprehi e
një përkthyesi më përvojë.
Vepra ―Për fiset, ligjet e zakonet e
ballkanasve‖, përbëhet nga tetë pjesë
ku me materialin e prezantuar pady-
(Vazhdon nga faqa 1)
i sinqertë që punon shumë e promovohet
pak.
Sipas tij, duhet vlerësuar punën e Hafizit për
t‘i sjellë lexuesit shqiptar interesimet e të
huajve për shqiptarët si dhe literaturë të
zgjedhur fetare.
―Ai duhet të ndihmohet, të paktën, për
botimin e përkthimeve të tij. Kjo kategori
intelektualësh duhet të gjejë një strehë‖, tha
ai.
Përkthyesi i librit, Ferit Hafizi, tha se ky
libër përbën një nga veprat më të shquara të
autores.
―Në libër janë vënë në pah disa veçori të
organizimeve të Ballkanit, unike për Ev-
ropën‖, tha ai.
Hafizi tha se organizimi i shqiptarëve në
formën e fisit i bëri përshtypje Durhamit
sepse një gjë e tillë u ruajt vetëm në
Shqipëri dhe Mal të Zi.
―Lashtësinë e popullit shqiptar autorja e
shim paraqet një arkiv në miniaturë për
çështjet përkatëse. Nëse kjo vepër në
botimin përbledhës të vitit 1990, ishte e
prezantuar me gjithsej 91 faqe, tash ajo na
vjen e plotë me 398 faqe, së bashku me
bibliografinë. Andaj vetëm tash lexuesi
shqiptar e ka të mundur ta lexojë ate në
tërësi dhe të nxjerri gjykimet dhe përfundi-
met përkatëse. Kjo vepër padyshim paraqet
një ndihmesë më vlerë të veçantë nga fusha
e antropologjisë, dhe në ketë gamë është
vepra kryesore e saj. Autorja trajton prob-
leme më rëndësi jo vetëm për kulturën
popullore shqiptare por edhe ate të sllavëve,
duke theksuar sidomos ate malazeze.
Çështjet e trajtuara kanë të bëjnë më sho-
qërinë tradicionale si dhe organizimi i vjetër
shoqëror, e drejta popullore, doket, lindja,
martesa, vdekja, tatuazhi, besëtytnitë,
mjekësia popullore etj. Kjo vepër është si
rezultat i punës pasionuese të autorës e cila
tërë materialin e ka vjelur në terren me plot
vuajtje dhe sakrifica. Një material i tillë ka
vlera të veçanta sepse këto të dhëna janë
dëshmi e organizimit shoqëror në një mjedis
të caktuar me përkatësi të ndryshme sociale
dhe etnike.Të dhënat e prezantuara por edhe
krahasuar me ato të popujve të tjerë në ketë
regjion dëshmojnë për analizën e thellë
diakronike e sinkronike të autorës e cila
dëshmohet nder njohëset më të dënja et-
nografike për këto hapësira. Edhe kjo vepër
si dhe të tjerat nga kjo autore nga aspekti i
stilit kanë karakter rrëfimesh apo një gër-
shetim në mes publicistikës dhe eseistikës.
Nuk ka dilemë se kjo vepër sjell pasuri
informacioni, fakte, ngjarje dhe dukuri duke
i përshkruar me besnikëri ashtu si i janë
prezantuar.
Ndonëse librat e saj i dedikoheshin krye-
sisht lexuesve anglofonë, ata i përdorën
edhe studiues të tjerë që si fushë interesimi
kishin çështjen shqiptare. Një konstatim i
tillë dëshmohet me të dhënën së shumë
sheh në doke, zakone, bestytni etj.‖, tha
ai.
Hafizi tha se Durham dallohet nga
albanologët e tjerë për objektivitet.
―Duke mos pasur ngarkesë politike, libri
lexohet me ëndje, për dallim nga librat e
mëparshëm. Ai ka rëndësi për studiues
dhe është me interes po ashtu për për
studentë dhe pedagogë‖, theksoi ai.
Gjatë mbrëmjes përuruese përshëndetën
edhe mr. Suad Ukoshata, si dhe në emër
të organizatorit, kryetari i Bashkimit të
Krijuesve Shqiptarë në Mal të Zi, Gani
Karamanaga, dhe udhëheqësja e Biblio-
tekës së Ulqinit, Ardita Rama.
vepra u ribotuan nga disa herë dhe ate në
gjuhë të ndryshme.Kështu p.sh. libri
―Njëzet vjet ngatërresa ballkanike‖, që
llogaritet ndër veprat e saja më të
rëndësishme, pas botimit të tij në Londër
më 1920, më vonë u ribotua në Nju Jork.
Pastaj në gjermanisht në Shtutgart, më
1922, italisht në Firencë më 1923 e me
ribotim më 1930, ndërsa në gjuhën
shqipe u botua në vitin 1944, ndërsa në
atdheun e saj u ribotua edhe një herë në
Londër me 1970.
Me qellime të caktuara për të
nënvlerësuar krijimtarinë e saj disa
pseudoshkencëtarë e quajnë atë si shqip-
tarofile e me epitete të tjera, nga i vetmi
mëkat që ―kishte‖ sepse ushqente sim-
pati e ndjenja të sinqerta ndaj popullit
shqiptar, duke u vënë në mbrojtje të së
vërtetës dhe të kauzës shqiptare. Sa ishte
gjallë epiteteve të tilla kurr nuk iu
përgjigj, përkundrazi miqësinë me
popullin shqiptar e konsideronte si një
fat të madh që e bënte krenare dhe të
lumtur. Rrallë mund të gjenden raste
analoge të një përkushtimi të tillë ndaj
fateve të një populli mik. Ishin kohë të
vështira të bëheshe mik i Shqipërisë e
më pak avokat i çështjes së saj. Por,
Durhami e shpalli ndjenjën e saj fisnike
për popullin tonë në mënyrë demonstra-
tive në tërë veprën e vet.
W o r d s
Ndonëse e rritur dhe e shkolluar në një
mjedis tërësisht tjetër nga këto ballkanike
ajo veçohej për nga karakteri dhe dinjiteti
duke prezantuar të vërteten dhe drejtësinë.
Dhe një veprim të tillë e ka bërë me
ndërgjegje dhe guxim intelektual. Nga
rrethanat e kohës nuk ka mundur të për-
ballojë intrigat dhe prapaskenat e qarqeve
shoviniste të Ballkanit ndaj shqiptarëve
dhe Shqipërisë e aq më tepër masakrat
serbe e malazeze në Veriun shqiptar, pasi
ishte dëshmitare okulare gjen formën e saj
të protestës duke ia kthyer mbrapsht
dekoratat e mbretit Nikolla të Malit të Zi.
Edhe pse veprimtaria e Durhamit nuk iu
kushtua luftërave dhe konflikteve ball-
kanike ajo në siujdhesën tonë nuk kishte
ardhur si një misionare e luftënxitjes, siç
kishin ardhur shumë të tjerë para e pas saj.
Por, ajo me tërë veprimtarinë e saj
predikoj mirëqenien e popujve të kësaj
hapësire, zbuloi pikat e tyre të takimit dhe
ishte këmbëngulëse për mospërzierjen e të
huajve në ketë regjion. Prandaj, emri dhe
vepra e saj kurdoherë do të evokohen me
respekt e homazhe të thella.
Dhe në fund nuk ka dilemë se me botimin
e kësaj vepre në shqip bëhët pasurimi i
fondit të albanologjisë nga autorët e huaj.
Edhe pse është shkruar rreth tetëdhjetë
vite më parë ky botim nuk i humb vlerat,
është e kundërta sepse më kalimin e kohës
ato i shtohen, sepse kemi të bëjmë me
elemente komplekse antopologjike të cilat
nuk hasen më në kohën tonë.
Andaj si e tillë kjo vepër do të lexohet më
endje dhe do të paraqes inspirim për çdo
përdorues pa marrë parasysh fahun profe-
sional, ndërsa do të jetë referencë e do-
mosdoshme antropologjike për studiuesit.
Nail Draga
 V o l u m e 2 , I ss u e 1 2 P a g e 3

2 skica nga Borina Voko

kishte dhe gjethe pemësh në vjeshtë. Ajo i shihte

vitrinat, mospërfillëse. Shkelte mbi gjethet e rëna e të
pafshira nga punonjëset e bashkisë, kur ishte vjeshtë...
Diçka ndjente kur shkelte gjethet. Zemra i rrihte ndry-
she. Truri i sillte ca mendime ndryshe. Nga ato mendi-
met që kishin një histori të shkuar... I pëlqente ta men-
donte atë histori, por jo t‘ia tregonte kujt.

―Asaj‖ i pëlqente të dashuronte, por jo njerëzit. Njerëzit

ishin të frikshëm në dashuri. Kohë më parë e kishte
nxjerrë këtë konkluzion. ―Asaj‖ i pëlqente të
dashuronte sendet, drurët, lulet... dhe disa kafshë, por
jo nga ato që i mbanin njerëzit nëpër shtëpitë e tyre.
Ato kafshë kishin marrë huqet e njerëzve dhe ishin
prishur...

Kështu bënte çdo ditë. Merrte me vete emrin e saj-

―Asaj‖
I duhej të bënte çdo veprim në heshtje.
Çdo mëngjes, rrufiste shpejt e shpejt kafen me
qumësht, vinte dy feta buke në çantë dhe shpe-
jtonte hapat...
përemër dhe ecte te rruga që shkelte përherë. Por një
ditë ndodhi ajo që nuk pritej të ndodhte. Ose pritej, por
jo atë ditë. Një aksident dhe ajo s‘e vazhdoi më rutinën
e ditëve... Në çantë nuk iu gjet asnjë dokument që të
kishte emrin e saj të vërtetë... Në çantë iu gjet vetëm
një fletë fletoreje, ku ishin shkruar disa radhë. Në krye
ishte emri i saj: ―Asaj‖. Dhe në pllakën e varrit nuk iu
shkrua tjetër emër....

Kalonte në të njëjtën rrugë. Ecte si përherë me të ―Sozia‖

njëjtin ritëm. Edhe çantën e mbante nga i njëjti
sup. Edhe kokën e mbante ashtu si gjithë ditët e
tjera...
Tre herë në javë, e njëjta gjë. e njëjta rrugë. Te e
njëjta punë, ku nuk kishte dëshirë të shkonte... Po
kush pyeste për dëshirat e saj?! Dhe ajo askujt nuk
ia thoshte. Kujt t‘ia thoshte?! Shkonte në një
shtëpi jashtë qytetit. Aty duhej të pastronte, të
lante, të gatuante... dhe për të gjitha ato punë
merrte një pagë të vogël. Më të vogël sa mund ta
mendojnë gazetarët, politikanët, por dhe lexuesit e
thjeshtë të gazetave...
Emrin e saj nuk donte ta mendonte. Ose nuk donte
ta merrte me vete tek ajo pune-rutinë e papaguar.
Emrin e saj të përveçëm e mendonte në një
përemër të zakonshëm ―Asaj‖. Me emrin-përemër
ajo hyn e del nga ditët e javës, për të shkuar te
java tjetër e te java tjetër... Kur kthehet nga puna
flet me veten dhe shkruan. Mendonte gjëra të
çuditshme dhe i hidhte në letër, apo në kompjuter.
Pastaj shtrihej në shtratin e saj të ngrohtë, për t‘u
gdhirë tek dita tjetër...
Zgjohej herët. Nuk donte por ashtu zgjohej. Bënte
veprimet-rutinë: pinte kafen me qumësht, vendoste
dy feta buke në çantë, e hidhte çantën në krahun,
si në ditët e tjera dhe... ecte në atë rrugë që
shkonte gjithmonë. Rruga kishte vitrina dyqanesh,
Shumë e zymtë dita sot, e thjeshtë siç vjen dita, që
fillon me ―mirëmëngjesi‖ dhe mbaron duke thënë
―Natën e mirë!‖
Kishte muaj që kishte ndryshuar gjithçka. Kisha ditë që
nuk mendoja. Kisha kohë pa shkruar. Por përsëri më
lëvizi mendimi.
Më ka marrë malli të shoh njerëz që të buzëqeshin. Të
buzëqeshin, -thashë,- jo të ngërdheshen, se ashtu shoh
plot në televizor. Ngërdheshja është qeshja e politi-
kanëve, të brendshëm e të jashtëm. Takohen - ngërd-
heshen. Bisedojnë - ngërdheshen. Gjithmonë bëjnë
sikur qeshin. E kanë harruar qeshjen e fëmijërisë...
Por nuk e kam fjalën për njerëzit e ekraneve, por për
ata që ecin rrugëve të punës e rrugëve të hallit. Kur
qeshin fytyrat e tyre ka ndryshuar diçka. Janë ata njerëz
që dinë të të dëgjojnë e dinë të të kuptojnë. Më ka
marrë malli për njerëz që të më kuptojnë...
Mbase ka njerëz të tillë, por unë s‘i njoh.
Dua që të jetë, sikur vetëm një njeri, ―sozia‖ ime! Të
mendojë si unë, të jetojë si unë e të m‘i kuptojë mendi-
met. Të mendojë se jo gjithçka bëhet për dikë dhe për
diçka që s‘ka kuptim.
Shiu, bie mbi det dhe po krijon gropëza të vogla, që
zhduken përsëri, ashtu si ëndrrat e mia që i thur çdo mbrëmje mbi
jastëkun e lagësht te shtëpia ku jetoj. Aty, ku mendoj për atë që dua
e për ato që shkruaj... Bashkohu dhe ti me mua. Pranoi kësaj jete
ditët ashtu siç janë, me të mirat e të këqijat. Me nervat e njerëzve
dhe bukuritë e shpirtrave. Me dashuritë dhe tradhtitë. Duroni për të
qenë të fituar, ditët me shi e me diell dhe... ndonjë fat diku të rezer-
vuar nga mbiqiejt! Ka njerëz si pluhuri që na mbyt mushkëritë. Ka
njerëz si balta e udhës që na balton këpucët. Asnjëri nuk është i
lumtur. Sekush krijon ―sozinë‖ e tij që të gjej ca lumturi te vetja.
Anës detit. Kam para një kafe të zakonshme, që s‘ia vlen të shpjegoj
llojin e saj. Erdha këtu që të mbetesha e qetë nga njerëzit me ―sozi‖
e njerëzit që akoma nuk e kanë formuar ―sozinë‖ e tyre. Por ja... bie
zilja e celularit dhe... marr faturën, shoh çmimin e kafesë, paguaj.
Mendova se i pagova dhe këto mendime, dhe pse ishin mendimet e
mia. Pagova shikimin tim tej tek deti, që akoma nuk ka gjetur
―sozi‖. Pagova buzëkuqin që lashë te filxhani.... Nisa të eci jashtë
lokalit. Edhe rrugën deri në pragun e banesës sime po e paguaj...

Përkujtohet Aleksandër Xhuvani në 130-vjetorin e lindjes

Një konferencw me rastin e 130-vjetorin e lindjes së
gjuhëtarit, poliglotit dhe personalitetit Aleksandër
Xhuvani ka mbledhur në konferencë të afërm, miq,
pedagogë e intelektualë.
130-vjetori i lindjes së gjuhëtarit, poliglotit dhe
personalitetit Aleksandër Xhuvani ka mbledhur në
konferencë të afërm, miq, pedagogë e intelektualë.
Konferenca me këtë rast u organizua në universitetin i
cili mban të njëjtin emër në qytetin e Elbasanit.
Të pranishmit vlerësuan figurën e Xhuvanit si një
krijues dhe nismëtar i historisë. Ata e cilësuan mjaft
të rëndësishëm kontributin e tij në fushën e arsimit, si
një kontribut unik.
Ndërsa pedagogët e universitetit duke vënë në dukje
pikërisht vlerat e Aleksandër Xhuvanit premtuan se
do të punojnë për të pregatitur një brez i cili duhet të
ndihet krenar që studion në këtë institucion i cili
mban gjithashtu një emër të madh.
Aleksandër Xhuvani ka lindur në vitin 1880 dhe
studimet e larta filologjike i kreu në Universitetin e
Athinës. Dha mësim në shkollën e parë të mesme
kombëtare, në Normalen e Elbasanit (dhjetor 1909).
Veçanërisht Xhuvani kreu një punë të madhe e shumë
të vlefshme për krijimin e pasurimin e letërsisë mësi-
more, pajisi shkollën me një sërë tekstesh, të gjuhës,
të letërsisë, të shkrimeve pedagogjike etj. Ai luftoi
për një shkollë kombëtare e laike, për përmirësimin e
vijueshëm dhe ngritjen e mëtejshme të saj. Pas
çlirimit, Aleksandri dha një ndihmesë të rëndësishme
për zhvillimin e arsimit, për organizimin e drejtimin e
jetës shkencore si drejtues i seksionit të Gjuhës e të Letërsisë të
Institutit të Studimeve të quajtur më vonë Instituti i Shkencave
si dhe anëtar i presidiumit të tij. Krahas arsimit, fushë the-
melore e veprimtarisë së tij, qe gjuhësia. Shtjelloi një veprim-
tari sistematike, të shumanshme, të gjerë e të frytshme si
lëvrues e studiues i gjuhës shqipe. Puna e tij shkencore u karak-
terizua nga një vështrim i qartë e objektiv i çështjeve, nga një
njohje e gjerë e gjuhës shqipe, e strukturës gramatikore dhe
leksikore të saj, nga lufta këmbëngulëse për një gjuhë shqipe sa
më të pastër, të pasur e të paqortueshme, për të ngritur gjithnjë
e më lart përpunimin e gjuhës letrare.
 P a g e 4 O u r W o r d s

EVA HILA NE TRE TREGIME TE SHKURTERA

Tri proza te këmishën e tij që ajo filloi të zbërthejë ngadalë,
shkurtra nga rrëshqiti duart nën të, vendosi shuplakën mbi zemrën
Eva Hila e tij si për të konstatuar që ajo rrihte, që mushkëritë e
Eva Hila tij merrnin frymë; që trupi i tij jetonte, i nxehtë dhe i
Eva Hila u lagur. Ajo qëndroi një çast në pritje, e qetë, enig-
lind në matike duke jetuar njëkohësisht në frymë e butësi,
Shkodër më thua se prekte nga afër virgjërinë. Ai e zbuloi veten të
2 nëntor ndjeshëm në ekstrem për ti hapur krahët këtij pasioni
1963. Qysh që po shtrihej në qenien e tij, pasion i ndjeshëm si ora
e vogël e dorës që ka humbur xhamin e saj…apo si një gësht-
mëton të enjë që sapo është hapur, si një fëmijë që shëtit në
rreshtojë kopsht, mrekullohet e pickohet. Petku i natës tregonte
vargjet e siluetat e tyre të zhveshura dhe të shndërruara në një
para, e më shkëlqim të argjendtë. Ato u futën në atë natë së
pas merr bashku me yjet komplekse…
pjesë në
konkurset e Rikthim
poezisë ne
Shkodër si …Ndërgjegjja ime nuk është absolute por relative.
dhe për- Ajo është e ndryshme, shkon lule në lule,është e
faqëson pasigurt. Jetoj në të njëjtën kohë shumë kohë, duke
Shkodrën në puqur aty këtu parcela të së kaluarës, të nostalgjisë
konkurset apo të familjaritetit, të atyre qeshjeve të vajzës së
kombëtare të poezisë për pesë vjet me radhë. Në vitin vogël që mëngjeseve të dikurshme shkonte në
1991, largohet nga Shqipëria për në Francë. Ndjek shkollë, të asaj vreshte të virgjër akoma e gjelbër që
studimet për Letërsinë Moderne në Universitetin rrethonte djepe shtëpish të vjetra jo larg të cilave një
―Victor Segalen‖ në Brest. Më pas punon si përkthy- djalë i ri banonte, më ndiqte, i turpshëm dhe i mërzit-
ese në tre gjuhë shqip, italisht, frëngjisht, në fushën e shëm por i qetë dhe i drejtë, dhe…mendoj shpesh për
drejtësisë, letësisë dhe biznesit. Aktualisht jeton në të. Gjithë atë qe ne mund ta jetojmë si diçka më tepër,
Francë, në Rennes, kryeqytet i krahinës Bretagne. e skicoj, e mas, e tentoj. Pa reshtur, shikimi im i
brendshëm plekset me jehonat e së kaluarës, fshik
Emocion hapësirat, dhe nganjëherë vonohet e fiksohet
ankorimesh
... Fjala e tij mbarte keqas emocionin; përmbysja solli
gjeste të cilët e drejtuan në lehtësim. Fytyra e tij shkoi …Kush ka thënë që ndërgjegjja është si krinë bletësh
drejt gjirit të saj të lagur nga hëna e bardhë, duart e e bërë me vigjilenca të njëkohshme që punojnë për
tyre u lidhën si një fjongo, ajo erdhi mbi të duke llogari të tyre dhe që rikompozohen mbrëmjeve për të
shtrënguar gjurin mes kofshëve të tij, gjinjtë e saj banuar kosheren? Një ditë bletët të influencuara nga
xhelozë, që gjendeshin lakuriq vetëm takuan njëra prej tyre do të shkojnë të jetojnë në një vend
tjetër. Krina nuk do te jetë më e njëjtë por ajo do të ketë ruajtur
punëtoret e saja. Kësisoj jam me ty, e ky rikompozim me sjellë
një pasuri të papritur. Ti më flet për atë…Për tu ndjerë fajtore
duhet ndoshta që te jem përsëri ajo që kam qenë; por jam një
tjetër dhe që nuk do të dijë për një univers që ajo nuk ndjen më,
sepse ajo ka marrë këtë formë të re, në këtë çeltinë, nën hijen e
një peme. Oh, mundem të rikthehem tek kosherja. Pse jo ? Por
cili është roli i vërtetë i këtij akti që ndalimet konstante na
bëjnë të adhurojmë ? Mos duhet vallë ti akordojmë këtij roli
misione të tjera?
Pse
Pse ka diçka kur do te ishe e mundur mos te ketë asgjë? Është
një humnerë, që as Zoti vetë nuk do të mund ta mbushte (Pse
Zoti e jo asgjëja?) Kontigjencë e te qenit: edhe kur çdo gjë do
të ishte e nevojshme, në zinxhirin e fakteve, nuk ishte e domos-
doshme që diçka të jetë, dhe e gjithë kjo mbetet në kontigjent.
Asgjëja ishte edhe ajo e mundshme, dhe më e mundshme,
madje…Enigmë? Nuk mund ta quaj kështu sepse enigma
supozon një solucion të mundshëm, i cili në këtë rast mungon.
Një mister, do të thosha, në të cilin besimet ushqehen por që
asnjëra nuk ka mundur të shtyjë barrierat. Të pretendosh të
shpjegosh ekzistencën e universit me atë të Zotit, nuk do të gjë
tjetër përveç se të zhvendosësh pyetjen, dhe të shpjegosh atë që
nuk kupton me një tjetër që kupton edhe krejt më pak. Pse
universi? Pse Zoti? Pse qenia? Nuk ka përgjigje, nuk ka se si të
ketë. Ose qenia është vetë përgjigjja e kësaj pyetje që ajo nuk ia
bën vetes. Por jo solucioni! Prandaj pyetja vazhdon të mbetet
pa përgjigje. Kjo është ajo që justifikon metafizikën, dhe që e
bën të pamundur. Afër kësaj pyetje, të gjitha pyetjet e tjera janë
të rendit të dytë.
Zoti a ekziston? A ka jetë mbas vdekjes ? Të gjitha këto pyetje
supozojnë qenien, e nuk munden, si rrjedhojë, të fshijnë mis-
terin e origjinës se saj. Pra, ajo që ne dimë është krejtësisht
qesharake afër asaj që nuk dimë.

Kristaq Turtulli Poezi

Poemth per qytetin tim zonjë. Se shihni, nënës. Heshtën kitarat.
Kristaq Turtulli djallëzisht shkel syrin Era grindej, kafshonte me dhem-
Të thuash qe kam mall, Qyteti im, Vjeshta e artë. bët e mprehtë, Befas, diku vonë dëgjohet
Është pak, shumë pak, Shumë ngjarje, ndodhi , Frytin e mrekullueshëm hedh mbi shtynte me bërryla qoshet e një shuplakë.
O trëndafil me erë, kane lënë gjurmë tek unë të lodhurit nga dashuria. rrugicave. E unë mbas dyzet e pesë
Në gji të maleve të lartë. arrakati, Shtëpitë, vjetësh,
rebeli, Nuk ka dimër më magjiplotë tkurreshin , mblidheshin, Përsëri,
Të thuash që më mundon në shkrimtari, se tek ty, Por nuk ankoheshin. nxitimthi tërheq kokën
ëndërr i rrugicave të ngushta me prej qiellit pikojnë yje, Marramendja e dhembjes ndehur mënjanë.
Më regëtin në zemër, kalldrëm. hëna qëndron diku tutje, ne telin e marrëzisë, Është pëllëmba e babait,
Përsëri është pak, shumë pak, Ku shqiptova për herë të parë e ti, stolisesh me rroba te bardha U shtri familja ime Qe fshikulloi ajrin pranë
O Paris i vogël, dritare e se nesër- fjalën nënë, kristalore, ne çimento, një nga një fytyrës sime,
mes Ku dërmova gjunjët për tu si një nuse e re. Te mbërthyer nga kthetrat e Mbas kacafytjes sime me
Djepi i kulturës ngritur në këmbë. Peneli i Mios se madh zalise Markon komshiun,
Në Ballkanin e sertë dhe të zymtë. Krijon një perlë te re. Shtëpia e madhe ishte shkreti, I ati i tij bëri sekuestrimin,
Qyteti i parë beteja e minjve kishte filluar. na mori kamjen, pasurinë,
Tek ty i dijes dhe i dritës, I moçmi, Dhuna, shtëpinë.
çdo mëngjes e argjende vesë I shkollës së pare shqipe, Simboli, rrëmbimi i pasurisë,sakrificës Babai nxinte, ishte fur-
Spërkat rrugët e kalldrëmta, I liceut te pare. Ushtari i panjohur me gunën e qindravjeçare, tunë,
shtëpitë. Qyteti i karnavaleve dhe ko- rende krahëve Zuzar,- më tha.
Çdo mbrëmje stolisesh me xheva- mitëve. Asnjëherë nuk tutet, Burgosja, Zihesh me vëllanë.
hiret e yjeve. Qyteti i kangjellave, asnjëherë nuk resht. vrasja Me shau me thirri borgjez,
Zemra ime rend atje, në Ballove tradicionale, Ai se bashku me Themistoklinë, persekutimi. U ankova.
kalldrëmet e pastra, I Fisnikërisë dhe punëtorisë. Male shaluar ne mbrojtje te Hapi i pare i çmendurisë. Por ne akoma, borgjeza
Ndjehem sikur endem nëpër qytetit, ata janë çdo mëngjes. Hëna skërmiste dhembet e jemi biro,
galaktikë. Qyteti i serenadave verdhë fisnikë,
vajzave te bukura, Diku ne memorien time Mbi shpinë të filantropisë. Paçka se ata na lanë
Të gjitha përrenjtë e mallit me nazet e tyre si pupe. Shkundet një fletë e plurtë, Rrugicat u tkurren, u kërrusën, kothere dhe kripë.
Rrjedhin atje, U grisen këpucët ne ndjekje te Vështrimin e trishtuar të babait Së thelli rënkuan,
tek ty tyre, Shoh përmes rrjedhjes se harbuar por nuk nxorën zë. Rrugicat e tua nuk ishin të
Dhe krijojnë detin e madh të u dërmuan mollëzat e gishtërin- te viteve, Malet çapiteshin përqark ngushta,
shpresës, jve, Rrëkenë e lotëve te nxehte Me halle ngarkuar, Ato ishin bulevarde te
Për një ditë edhe më të mire. u çmenden, të urtës, Si pleq të vonuar, gjera,
O e papërsëritshmja, u këputën telat e kitarave. se vuajturës, Mëhallët e botës ishin futur në Mëhalla të mëdha,
E magjishmja së ëmblës, tehun e frikës. (Vazhdon ne faqen 6)
V o l u m e 2 , I ss u e 1 2
Tema:Krahasim I përkthimeve të
poezisë së Leopardit “Pafundësia
“Punoi :Fjoralba Brahimaj
Gjithmonë e dashur më qe kjo kodër e vetmuar,
e ky gardh, që nga nje pjesë e mire
e horizontit të fundit shikimin përjashton,
Por, e duke u ulur e shikuar, hapësira
të pambarim këtej e andej,
Heshtje mbinjerëzore, dhe qetësi e thellë,
unë ne mendime përhumbem, ku për pak
zemra nuk frikësohet.. Dhe si era
dëgjoj kushtrimin mbi këto bimë, unë atë
qetësi të pambarim po e krahasoj me këtë zë, dhe me
vjen pafundësia,
dhe sezonet e vdekura, dhe e tashmja dhe jeta, dhe zëri
i saj.E kështu, në këto
hapësia të pafund, mbytet mendimi im,
dhe fundosja më është e dashur në këtë det.
Në këtë krahasim të përkthimeve që I janë bërë
poezisë së Leopardit ―Infinito‖(Pafundësia).E cila i
kushtohet në fakt një vendndodhje, në Manastirin e
Shën Stefanit në malin Tabor sot gjendet Qendra
botërore e Poeziesë e cila i ështe kushtuar Leopardit .
Kjo këngë është si psherëtima e një ―krijese të shty-
pur‖,por e shtypur mbi të gjitha nga paaftësia për të
Turbja Ulqin,
Po nga nanëmadhja e kishim porosi që nga droja ndaj
Zotit disa nikla të holla t‘i çonim në tyrben e shen-
jtorëve në ranë, që quhej ―Tyrbja e Fanëve‖, dy
vëllezër të varrosur aty buzë plazhit të vogël. Aty
gjithnjë ndizen qirinj dhe ndërrohen havljijat-
peshqirët e temista-pastërta dhe kjo pamje neve na
ngjallte një respekt të jashtëzakontë. U munduan
njerëzit e çartur të qytetit ta zhduknin tyrben e
Fanëve, por ata zhdukën veten. Të gjitha festat re-
spektoheshin në Ulqinin tonë, sidomos ajo e Shin
Gjergjit (Shën Gjergjit). Rasti për t‘u thënë patjetër, o
Zot! Tani ne fëmijët e mëhallës e dinim se ardhja e
ngrohtësisë së stinës prandvera, sjell Shinjergjin e na
befasonte me hithrat dhe lulet e vëna nga gjyshja në
nënkresë të shtratit tonë. Njehnim-ngriheshim brof
me këmbë të djegura. ―Erdhi lum Shin Gjergji!‖ Por
ne më shumë shendeshim se dinim që do përcillnim
nga pas për të përjetuar ritin përvjetor nga axha Cuf
Brahushi, që tërë rrugët, nga e reja, Meraja, Totoshi,
Rana, Meterizi, Kroni Ballos (në Ulqin çdo çezmë e
shtëpisë quhet kru dhe çdo nam e hankove të Ulqinit,
kur bënin shamata u nëmnin e faronin me fjalën
―blefsh ojë (ujë) qi pifshë‖); sot njëmend po blejmë
ujin që pimë, po shyqyr që ka), Prroni, Gjerana,
Kalaja, shkonte me një kallam të gjatë në dorë me
‗aman, zaman, aman, zaman‘, në këtë kallam mbante
rubën në maje të saj, pra një fasoletë-mandilë të
ngulur mbi kallam dhe trokiste trapazaneve-
penxhereve të shtëpive ulqinake, ku ushtonte duke
virrë me këngën, thirrjen, URATËN qindravjeçare:
Llaxare, Llaxare,
a ke pare, Cuf a‘te?
Ej, Zat, si na re!
Veshja tradicionale, një tregues i identitetit shqiptar
Besa Dodaj
Promovim
Dje në ambientet e Institutit Albanologjik të
Prishtinës është promovuar librit më i ri i autores,
prof. dr. Drita Halimi-Statovci, titulluar ―Veshjet
shqiptare të Kosovës‖. Një thesar i rëndësishëm
studimor dhe i rrallë në këtë fushë për vet faktin se
libra të tillë i mungojnë bibliotekës shqiptare në
tërësi. Autorja përfshinë disa aspekte në këtë vepër,
Shkrime Private te Fjoralba Brahimaj
qenë ,për të jetuar një hapësirë shoqërore ose si do
që të jetë të reagosh në hiç,në parëndësinë e e një
ekzistencë kartoni, e gjitha e përkushtuar librave në
të cilën e kishte dënuar I ati.Është ankimi I një të
munduri që kërkon të justifikohet,t‘I japë një
shfrim paqëndrueshmërisë së vet ,teprimit të vet
emotive,që deri atëherë është matur vetëm virtual-
isht.
Si variante të përkthyera të kësaj poezie janë marrë
variantet e përkthimit si vijon më poshtë :
Arshi Pipa ,Lyrika evropiane moderne ,Vepra 4
Phoenix Tiranë 2001
Giakomo Leopardi.‖Antologji e prozës dhe e
poezisë‖,përktheu Dritan Thomol-
lari,Plejad,Tiranë,2001
Poetë të mëdhenj europianë(Antologji poetike)
Shtëpia botuese ―Naim Frashëri‖,Tiranë,2004
Klara Kodra tek ―Këngë dhe lirika‖Argeta –
LMG.Tiranë,2007.
Por variant bazë nga I cili do të bëjmë një studim
krahasuhes është varianti I përkthyer nga Klara
Kodra.
Në variantin e përkthyer nga Klara Kodra mendo-
jmë se ruhet kuptimi I plotë I poezisë së bashku me
metrikën e saj. Në poezinë origjinale kemi një
ritëm që ndërpritet në mes të vargut duke ndërprerë
kështu edhe mendimin por ne në lëtë ministudim do
të merremi me anën sintaksore të poezisë së Leop-
Mal i Zi
Kush ma dhashtë
nji kokërr ve,
i dhashtë Zoti nji pend qe.
Kush ma dhashtë
nji kokërr arrë,
i dhashtë Zoti nji djalë.
Kush ma dhashtë
nji kokërr fik,
I dhashtë Zoti një kaik (varkë me rrema)
Fshati Milla
. E dini se ku bie? Po ta dinit do të thoshit të habitur:
pranë.. Milla na pret aty, mbështetur pranë Malit të
Gjanë, prej nga buronte gurra e famshme Uji i cemtë i
Millës, nën Lipojë. Ky ujë asht oh…shalqirin e
pëlcet; ah, fllad; ah, mrekulli nën male. Uji i Millës
gurgullon ndërmjet Lisit të Madh, qindravjeçar. Fle
aty mes maleve të Kalimanit, majës Rrasa Decit dhe
Lesë Kocit, majës Pat Lakut, ndërsa mbi tre Shkam-
bijt e Petit rrjedh Uji Millës. Kroni brufullon, vrion
‗OJI‘. Ai e bënte Millën të njohur. Gjer në mbarim të
shekullit XIX dhe fillim të shekullit XX vinin e nga e
gjithë zona e Mbishkodrës për të bluar miell –
‗MILLË‘ pikërisht në atë vend. Aty mbante edhe
rruga kryesore që lidhte krahët e anëve tejmalit të
Shkodrës me Ulqinin bregdetar. Njihej si rruga me
emrin Leqet e Mill‘s, afër ‗rrezigaqeve‘. Kështu, pra,
emri Milla, si rrugë dhe vend i ujit të bollshëm me
mullinjtë e saj (askokohe kishte përmbi 15 mullinj të
gurit për të cilët katundi ishte në zë dhe e fitoi emrin
MILL se pikërisht atë punë bënte…). Uji zgjati derisa
u grabit nga qyteti i Ulqinit mbas 1950-tës. Me ikjen
e Ujit në qytet, mullinjtë e humben vlerën. (Sot, kur
uji ka shteruar, punon vetëm një mulli guri, ai në fund
Veshje Tradicionale
ajo nuk merret thjeshtë me servimin e disa të dhënave,
por ajo i studion në thellësi ato. Libri ka karakter
studimor dhe i përket fushës së gjerë të Antropologjisë
kulturore. Në studimet e veçanta të këtij libri përfshi-
hen tematika të ndryshme të fenomenit veshje në
përgjithësi dhe të veshjes popullore në veçanti. Kështu
prof. dr. Drita Halimi-Statovci, e nisë qysh me lashtës-
inë e veshjeve tradicionale shqiptare qoftë në aspektin
gjeografik ashtu edhe atë kohor. Gjithashtu autorja
parashtron argumentet të shumëllojshmërisë së tyre,
P a g e 5
ardit.
Duke shqyrtuar origjinalin dhe përkthimin e realizuar nga Klara
Kodra vërejme se
fjalët kanë të njëjtin funksion sintaksor dhe ndjekin të njëtin rend në
shkrimin e tyre në varg
Në vargun e dytë ndiqet e njëjta situatë domethënë me pak për-
jashtim ruhet e njëjta sintaksë ndiqet e njëjta strukturë sintaksore si
tek origjinali.
Dërsa në vargun e tretë në origjinal ―ma sedendo …‖në shqip do të
përkthehej :‖por duke u ulur…‖
Në vargun e katërt kemi në origjinal ―heshtje ― në shumëz që në
përkthimin tonë kemi vetëm heshtje në njëjës dhe një zhvendosje të
vargjeve me njëri tjetrin dhe një zvendosje të fjalëve që I përbëjnë
këto vargje.në vargun e shtatë kemi një përkthim të kundërt të
shprehjes ―il cor non si spaura ― në përkthim tonë e kemi ―dhe
zemra frikësohet ―kurse sipas përkthimit tonë duhet të jetë ―dhe
zemra nuk frikësohet ―.Në pjesën tjetër të vargut kemi frazën ―E
come il vento odo …‖në përkthimin e Klara Kodrës do ta kemi në
versionin e ―Dhe sapo erën …‖pra ,fjalët janë në një rend të përm-
bysur .Në pjesën e vargut të tetë kemi në përkthimin që kemi marrë
si bazë është krejt ndryshe nga origjinali dhe që në përkthimin që
kemi bërë ne del një përmbysje e rendit të fjalëve në varg.Ky varg
është përkthyer në këtë mënyrë :‖Dhe kujtoj pafundësinë ―ndërsa në
original është ―mi sovvien l‘eterno ―që do të përkthehet :‖më
vjen ,më pushton pafundësia‖.
Në vargjet pasardhëse kemi një transformim të tyre në përkthim
duke bërë një transformim edhe kuptimit të poezisë në një farë
mase.
të Millës që dikurshme, të famshme qëmoti, një, sa për të na
zhytur sërish në kujtime).
Në Lipoj, atje lart, në vetmi, aty prej nga edhe buron gurra, duket
si fantazmë një varr i madh për afro 3 metra. Habiteshin të gjithë:
fshatarë e kalimtarë të radhës e me droje shqiptonin një emër:
- Po, po. Ky asht‘ Vorri Harapit! Janë ruajtur edhe këngët për të.
Harapi kërkonte mejdanxhi në bejleg.
- Harapi Anës Malit po i çon fjalë,
- Për haraç ça don me ‗j marrë:
- Ka ‗j taroç me zi për darkë!
- Ka nji vajzë me ‗j çu‘ për natë,
- Gjeto Nika pej Millet, thotë, kujë si lidhet,
- Në kjoftë shkru‘ kryt ta shkurtom!
- Për kta vajza qi ke lypë,
- Kem‘ me t‘dhanë hekur—çelik!
- Sa për mish, në don darkë me zi —
- Do t‘jesh ti me gjithë ushtri,
- Për mejdan nana m‘ka rritë, kurrën mos mu korit!
Sidoqoftë ka edhe shumë strofa të tjera, por nuk është vendi me u
zgjat. Po sidoqoftë fundi duhet me i van‘ kapak e me diftue se
kush fitoi se si shkoi kjo histori, se edhe kjo e jona asht‘. ―Mbet
harapi në fushë të mejdanit…‖ etj., etj. Kaq. Tani të gjithë e dinë
edhe prej kangës se cili vend thirret Vorri i Harapit.
Arsimi ne gjuhen shqipe ne Mal te Zi perballet me probleme
Arsimi në gjuhën shqipe është një nga problemet e popullatës
shqiptare në Mal të Zi. Sipas këshilltarit për arsimin në gjuhën
shqipe, në Ministrinë malazeze të arsimit, profesor Rrok Gjolaj,
vitet e fundit po bëhen përpjekje të rëndësishme, duke nisur nga
reforma arsimore, miratimi i programeve dhe botimi i teksteve të
reja mësimore në gjuhën shqipe. Por, zoti Gjolaj thotë se arsimi në
gjuhën shqipe në Mal të Zi përballet edhe me probleme që lidhen,
veç të tjerash, edhe me krizën ekonomike që po kalon Mali i Zi.
dhe mbi të gjitha edhe në aspektin e spektrit identitar të shprehur
nëpërmjet veshjes, si një dëshmi e qartë dhe unikale në rajon por
edhe më gjerë. Kapituj të veçantë përfshijnë edhe mënyrën e ruajtjes
së veshjes si trashëgimi dhe si pasuri kulturore, të dialogimeve të
reja në kulturën e veshjes si dhe të rizgjimit të ndjenjës për ruajtjen
e veshjes së tabanit etnokulturor e kombëtar, të rehabilitimit roman-
tik - të cilin e përjetojnë disa pjesë kostumore në kohën moderne, e
çështje të tjera që kanë të bëjnë me globalizimin e përgjithshëm
shoqëror, me integrime evropiane dhe me hulumtimin, studimin dhe
ruajtjen e trashëgimisë kulturore në këtë fushë jetësore e shoqërore.
 WE ARE ALSO ON THE WEB
WWW.NEWLIFEAACO.ORG

Non Profit Charitable

Organization

Cdo njeri mund te behet anetare dhe te bashkoet

“ N E W L I F E ” J E T A E R E
me misionin tone per te krijuar nje shtet te vogul
ketu ne kete continent te madh. Te ndihmojme
njeri tjetrin qoft dhe me nje keshille te thjeshte.
1774 - 76 street
Suite D3
Kjo eshte nje thirrje per te informuar njeri
Brooklyn, New York tjetrin plus dhe per projekte te ardhshme qe jane
11214
ne pune e siper. Se shpejti nje Shkolle Shqipe
Phone: 718-594-0511
Fax: 201-795-4795
Anglishteje dhe nje vend ku te gjith njerezit te
E-mail: Endri@newlifeaaco.org gjejn nje strehim nga cdo hall apo nevoje. Bash-
kimi ben fuqi dhe Zemra e Vullnetarit nuk ka
cmim.

Building a Future One Person At a Time...

Shkrime Private te
Kristaq Turtulli Poezi
Fjoralba Brahimaj
te ëndrrave te mia. Erdhi Era e ndryshimeve të mëdha,
Të përmbytura me trëndafila, Politika na ndau, marrëzisht na armiqësoi,
Atje në Shqipëri tulipanë dhe zambakë, Ne fantazistët e çiltër të fund shekullit të njëzetë.
Piva një gllënjkë ujë tek Politikanët heshtazi, nën tavolinë,
burimi i të mençurit, gjeniut, I afroi djalli,
Spiro Konda. Paraja,
Atje në Shqipëri në një qytet të vogël ,njëkohësisht afër dhe larg
Urimet e nënave dhe vështrimet e baballarëve Ndërsa ne haptazi, sërish engjëlli, arti, na bash-
kryeqytetit të vendit,është një shkollë midis shumë të ishin ngrohta. koi.
tjerave .Është një shkollë që javën e saj mësimore fillon me Era e Moravës me përkëdhelte ballin Dhe më pas...
këndimin e himnit nga nxënës e mësues.Është një shkollë,edhe
Dhe horizontet ishin të kaltra, Xhepa zbrazur,
pse e vogël në dukje ka gjithë çfarë I nevojitet për një aktivitet
Ishte shpresa... ikëm,u shpërndamë
normal mësimor.Një shkollë ku nxënësit janë bashkëpunëtore me
si zogjtë shtegtarë nëpër botë...
mësuesit në realizimin e programit mësimor-edukativ të çdo
Ne çdo gur te rrugicave gjej miqtë e mi,
dite. Ku çdokush jep ndihmesën e tij ku të mundet,si e me se të
Të vdekurit dhe të gjallët, Qyteti im...
mundet.Ku zhvillohet një jetë edukuese e argëtuese në të njëjtën
Shpirti i tyre qëndron ndehur në ajër, Që çdo mëngjes zgjohesh nga flladi i freskët i
kohë.Është atje në Shqipëri një mjedis ndoshta në pamje të parë
Në mbrojtje të qytetit maleve,
si gjithë të tjerët por në brendësi të tij mbart shumë jetë dhe Parisit të vogël. E çdo mbrëmje mbështet kryet ne jastëkun e
punë.Një mjedis mësimdhënës ku çdo gjë funksionon në Punëtorë, artistë, poetë, fortë të tyre.
mënyrën më të mirë të mundshme në sajë të një stafi Një gotë vodkë thatë, Qyteti i ëndrrave
mësimdhënës të apasionuar në punën e tij. Një shkollë që në rend
pa garniturë, Dashurive,
të parë ka atdheun,dashurinë,respektin dhe edukimin e ndjenjës Tek qoshku pranë bibliotekës me erotikun Kli- Puthjeve,
së punës në dobi të më të madhes nënë ,asaj Shqipëri.Është një
ton, I gjenive
shkollë,atje në Shqipëri,ku çdo festë është një angazhim që
Betoheshim se do të vdisnim nga dashuria. I ngritjes dhe uljes se idhujve,
merret seiozisht nga të gjithë nxënës e mësues e ku ndonjëherë
Luanim kokat ngadalë, Politikaneve dhe qaramaneve,
bëhen gjëra jashtë skenarit dhe çdo gjë bëhet më e bukur e
Ndërkohë përtypnim ndonjë varg apo ndonjë Pijetarëve dhe kryeneçeve,
natyrale.Është një shkollë që rrit talente të çdo fushe ,në sport ,në
fjalë I tregtareve dhe zjarrmëtarëve.
muzikë ,këngë e recitime.Është një shkollë atje në Shqipëri që
dhe kthenim gotën e dytë. I idealistëve dhe sharlatanëve,
mundohet të ecë me jetën dhe mundohet ta bëjë atë akoma më te
Ai tani shtatëdhjetë vjeçar bërtet, Thashethemnajave,
bukur për nxënësit e saj.Është një shkollë në Shqipëri ku të gjithë Më erdhi koha për fejesë. I premtimeve,
janë pjesë e pandarë si një trup i vetëm, padallime fetare krahi- Dhe fap rrëkëllehet gota e tretë. Shpresave,
nore e etnike.Është një shkollë që ka edhe ajo problemet e saj të Koçon e matur, xhelozive.
vogla sepse asgjë dhe askush nuk është në përsosmëri… Dy Skenderët e qetë,
Thanin e vrulleve te mëdha. Flakadan në memorien time,
Ilirin qe u shkoi shpejt
Vrapoi, Korça ime.
kërkonte te kapte retë.