0

MODUL
KEMAHIRAN BERFIKIR
ARAS TINGGI
SPM

FORMULA
10A KBAT

TAHUN 2015
OLEH
ABDULLAH BIN MAMAT
SMK SERI NILAM
KUALA TERENGGANU

FORMULA 10AKBAT

MUKADIMAH
Assalamu alaikum w.w.
Definisi KBAT oleh Kementerian Pelajaran Malaysia ialah keupayaan untuk
mengaplikasikan pengetahuan, kemahiran dan nilai dalam membuat penaakulan dan refleksi bagi
menyelesaikan masalah, membuat keputusan, berinovasi dan berupaya mencipta sesuatu.
KBKK atau KBAT merupakan komponen utama dalam kertas 2 dan kertas 3 mata pelajaran
Sejarah SPM. Kertas 2 meliputi 60 peratus markah dan kertas 3 diperuntukan 45 peratus markah dalam
peperiksaan SPM 2014. Sehubungan dengan itu, pelajar mesti menguasai kemahiran menjawab soalan
KBAT untuk prestasi cemerlang dalam mata pelajaran sejarah SPM. Isu yang muncul dalam peperiksaan
SPM tahun 2014, kejutan KBAT berlaku iaitu pelajar kurang mampu menjawab soalan KBAT terutama
pelajar dari sekolah harian biasa. Ramai calon tidak mencuba untuk menjawab apabila soalan itu tidak
dalam bentuk lazim. Mengikut kajian pelajar lelaki lebih berkebolehan menjawab soalan KBAT berbanding
pelajar perempuan.

Isu dan cabaran yang dihadapi oleh guru sejarah SPM pada masa ini, diperuntukan hanya
tiga masa pdp seminggu untuk memberi kemahiran menjawab tiga kertas peperiksaan. Terkini
masa yang lebih juga diperlukan untuk fokus kemahiran KBAT. Isu yang lain, masih ramai guru
yang tidak menguasai ilmu kemahiran KBAT dan kesannya menjejaskan prestasi pencapaian
pelajar. Isu utama dalam peperiksaan SPM 2014 ialah pelajar kepayahan menjawab soalan KBAT
yang memerlukan hanya jawapan spesifik. Penyelesaian segera yang perlu dilaksanakan ialah
kemahiran ini perlu dipelajari dan dikuasai oleh para guru untuk diperturunkan kepada para pelajar. KBAT
dari satu sudut yang lain, merupakan bonus kepada pelajar kerana prinsip jawapannya secara terbuka
atau ternganga luas iaitu menerima mana-mana jawapan yang munasabah.

Modul 10AKBAT yang disediakan ini sedikit sebanyak akan dapat membantu guru dan
pelajar menguasai kemahiran menjawab soalan KBAT. Pembahagian formula aspek-aspek yang
disediakan dalam modul ini memudahkan penguasaan guru dan pelajar untuk mencari jawapan
KBAT. Berdasarkan analisa secara peribadi, 85 peratus soalan SPM 2014 meliputi aspek-aspek
yang dibentangkan dalam modul ini. Tiada jalan pintas untuk menguasai jawapan KBAT, teras
penguasaan kemahiran melalui latihan atau latihtubi. Pengunaan modul ini menjadi lebih berkesan
apabila pelajar diberi latihan untuk mengenali aspek-aspek soalan KBAT berdasarkan soalan
yang dikemukakan dan berusaha menguasai dan mencari bank jawapan.
Usaha menyediakan modul ini bukan sesuatu yang mudah kerana ianya memerlukan daya
fikir dan pengorbanan masa. Sesuatu yang dihasilkan tentu sekali ada kekurangan dan
kelemahannya. Sangat dibimbangi apabila berlaku perubahan drastik format KBAT tanpa
pengetahuan majoriti guru. Harapan saya, gunakan kemahiran berdasarkan formula yang
disediakan ini sekiranya dirasakan sesuai dan membawa faedah untuk pelajar di sekolah cikgu.
Sumbangan Ikhlas daripada:

Abdullah Mamat
SMK Seri Nilam
Kuala Terengganu.
FORMULA 10AKBAT

SEJARAH SPM
KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI

1. KEPENTINGAN SOALAN KBAT DALAM PEPERIKSAAN SPM

Soalan KBAT Peperiksaan SPM 2014
Markah struktur
Markah esei
Markah
keseluruhan

22 markah daripada 40
markah
87 markah daripada 140
markah
109 markah daripada 180
markah

55 peratus
62.1 peratus
60.6 peratus

2. SOALAN KBAT TERBAHAGI KEPADA DUA BAHAGIAN

a KBAT TULIN (menerima jawapan mana-mana munasabah dan jawapan
tiada dalam buku teks)
Contoh soalan KBAT tulin
Malaysia mengamalkan sistem pemerintahan Demokrasi Berparlimen dan Raja
Berpelembagaan.
Mengapakah sistem tersebut sesuai dilaksanakan di negara kita?
Berikan penjelasan anda.
[SPM 2014]
b KBAT SEPARUH TULIN (Soalan yang jawapannya ada fakta dalam buku
teks tetapi juga menerima jawapan mana-mana munasabah)
Contoh soalan KBAT separuh tulin
Pada pandangan, mengapakah kota Makkah berjaya dibuka dengan mudah? [SPM 2013]
Pilihan raya di negara kita dilaksanakan dengan adil.
Buktikan.
[SPM 2014]

3. TERDAPAT 4 ARAS UTAMA SOALAN KBAT

a
b
C
D

Aras
Aras
Aras
Aras

analisis
aplikasi
menilai
menjana idea
FORMULA 10AKBAT

3
Contoh soalan KBAT aras analisis
Kemunculan dan kejatuhan sesebuah tamadun berlaku dalam sejarah.
Pada pendapat anda, mengapakah keadaan ini berlaku?

[SPM 2014]

Contoh soalan KBAT aras aplikasi

Jelaskan ciri kepimpinan Khalifah Islam pada zaman pemerintahan Khulafa al-Rasyidin
yang wajar dicontohi oleh pemimpin masa kini.
[SPM 2014]
Jelaskan sifat terpuji Nabi Muhammad SAW yang perlu kita contohi untuk mencapai
kecemerlangan dalam kehidupan.
Contoh soalan KBAT aras menilai
Apakah manfaat yang diperoleh sekiranya Malaysia menjadi sebuah kuasa maritim yang
unggul?
[SPM 2013]
Mengapakah pilihan raya penting kepada negara kita?
[SPM 2014]
Sistem pemerintahan demokrasi berparlimen menjadi kunci kestabilan dan kemakmuran
negara.
Buktikan kebenaran penyataan ini.
Contoh soalan KBAT aras menjana idea
Pada pandangan anda, bagaimanakah negara anggota Komanwel dapat bergiat cergas
setanding dengan pertubuhan dunia yang lain?
[SPM 2013]
Jika anda sebagai seorang Ahli dalam sistem tersebut, jelaskan tindakan anda untuk
memanfaatkan peluang tersebut bagi mempertahankan hak dan maruah bangsa.
[SPM 2014]

4. FORMAT SOALAN DAN JAWAPAN KBAT SPM 2014

a Kebanyakan bentuk soalan KBAT tahun 2014 mempunyai pernyataan di atas.
Contoh soalan
Adakah kemajuan sektor perindustrian menjadi syarat untuk menjadi negara maju?
Berikan pendapat anda.
Adakah pelaksanaan sistem Ahli memberi kebaikan kepada masyarakat tempatan?
Berikan penjelasan anda.

Terdapat segelintir rakyat Malaysia, terutamanya generasi muda masih tidak mendaftar
sebagai pengundi.
Pada pendapat anda, mengapakah keadaan tersebut itu berlaku?
Berikan cadangan anda untuk mengatasi masalah tersebut.
b Jawapan KBAT mesti mempunyai ayat yang lengkap dan digalakkan diberi huraian
untuk mendapat markah tambahan
CONTOH JAWAPAN

(Melahirkan pemimpin berwibawa) (yang disegani di peringkat antarabangsa.)

(Seterusnya membuka peluang pekerjaan)(kesannya dapat mengurangkan kadar
pengangguran.)
FORMULA 10AKBAT

5. PERSIAPAN CALON UNTUK MENJAWAB SOALAN KBAT

a

Pembacaan akhbar
Mendapatkan Ilmu daripada media sosial
Menguasai isu-isu semasa
Pengalaman yang dilalui
Ilmu daripada guru
Latihan mengeluarkan isi jawapan /idea/ pendapat
Membiasakan diri dengan teknik menjawab soalan
Latihtubi menjawab soalan

6. SEMASA MENJAWAB SOALAN KBAT

a Berani mengeluarkan apa sahaja idea yang logik / munasabah walaupun anda
berasakan idea itu tidak hebat.
b Jawapan anda tidak semestinya dalam kontek sejarah kerana semua aspek jawapan
adalah diterima termasuk berkaitan isu-isu semasa atau berita terkini.

7. KESEDIAAN CALON SPM 2014

a Kurang mampu menjawab soalan HOTS
b Ramai calon tidak mencuba untuk menjawab apabila soalan itu tidak dalam bentuk
lazim.

8. FORMULA KBAT
- Terdapat 10 aspek utama KBAT tulin
- 85 peratus soalan meliputi aspek-aspek di bawah.
A1
A2
A3
A4
A5
A6
A7
A8
A9
A10

ASPEK IKTIBAR
ASPEK KESAN BAIK
ASPEK KESAN BURUK
ASPEK BUAT PERKARA BAIK-BAIK
ASPEK CIRI BAIK
ASPEK CIRI BURUK
ASPEK NILAI-NILAI BAIK / CIRI-CIRI POSITIF
ASPEK CADANGAN
ASPEK CABARAN DAN CADANGAN MENGATASI
ASPEK ISU SEMASA
FORMULA 10AKBAT

9. TUTORIAL KBAT
A1

ASPEK IKTIBAR

(Peringkat Aplikasi)

- Maksud iktibar ialah pengajaran atau ciri-ciri baik yang boleh diambil dari
tamadun, kerajaan, peristiwa dan tokoh untuk digunapakai dalam kehidupan kita
pada hari ini.
- Petanda soalan aspek iktibar dengan adanya perkataan iktibar pada soalan.
- Soalan berkaitan tamadun dan kerajaan bank jawapannya lebih luas berbanding
jawapan berkaitan peristiwa dan tokoh
- Untuk menjawab soalan aras aplikasi ini, pelajar telah dianggap menguasai isi
pelajaran berkaitan tamadun, kerajaan, peristiwa dan tokoh berkenaan.
- Pandangan saya, soalan iktibar termasuk juga dalam KBAT kerana ianya di
peringkat aplikasi.

Contoh Soalan SPM

1

Jelaskan iktibar yang diperolehi daripada kejayaan Turki Uthmaniyah untuk

kegemilangan negara dan bangsa Malaysia
[ 5 markah]
(SPM 2009)

Jelaskan iktibar yang boleh diambil daripada sejarah kegemilangan Kesultanan Melayu
Melaka untuk kegemilangan bangsa dan negara Malaysia
[2 markah]
(SPM 2010)

Berdasarkan pengkajian anda terhadap kegemilangan kerajaan Bani Umaiyah, terangkan

iktibar yang boleh diambil untuk menjadikan negara dan bangsa Malaysia lebih gemilang
pada masa akan datang.
[6 markah]
(SPM 2011)

Jelaskan iktibar yang boleh diambil daripada kejayaan Nabi Muhammad SAW
menyebarkan Islam dalam kalangan masyarakat Arab
[2 markah]
(SPM 2012)

Jelaskan iktibar yang boleh diambil daripada kejayaan Nabi Muhammad SAW
membuka semula Kota Makkah tanpa pertumbahan darah
[6 markah]
(SPM 2013)

Jelaskan iktibar yang boleh diambil daripada perjanjian (Hudaibiyah) tersebut.

[6 markah] (SPM U 2013)

Jelaskan iktibar di sebalik kejayaan penandatanganan perjanjian (Perjanjian

Persekutuan Tanah Melayu 1957) tersebut.
[6 markah] (SPM U 2013)
SPM 2014 soalan iktibar tidak dikemukakan

BANK JAWAPAN
-

Boleh menggunakan perkataan Kita hendaklah atau kita mestilah atau

Pentingnya

atau imbuhan

Me pada permulaan ayat jawapan anda.

Nilai-nilai yang baik boleh juga dijadikan bank jawapan contohnya tabah / toleransi /

kerjasama/ amanah.
FORMULA 10AKBAT

Contoh
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11

jawapan yang boleh diterima dalam kebanyakan soalan

Kita hendaklah mengukuhkan perpaduan antara kaum

Kita hendaklah mewujudkan keharmonian dalam masyarakat
Kita hendaklah bijak berkomunikasi
Kita mestilah mengukuhkan keamanan dalam negara
Kita mestilah menguasai ilmu pengetahuan
Kita mestilah mementingkan strategi yang berkesan
Pentingnya berfikiran kreatif
Pentingnya tabah menghadapi cabaran
Mempunyai pentadbiran yang berkesan
Mempunyai pemimpin berwibawa
Mengukuhkan sikap toleransi antara kaum

PERPADUAN
KEAMANAN
KEHARMONIAN

PEMIMPIN
PENTADBIRAN
ILMU
STRATEGI
KREATIF

TABAH
TOLERANSI
KERJASAMA

CATATAN: Untuk memudahkan calon, digalakkan menggunakan salah satu perkataan atau
Rangkai kata di atas sahaja untuk permulaan ayat contohnya Kita hendaklah

CONTOH JAWAPAN
Iktibar yang diperolehi daripada kejayaan Turki Uthmaniyah untuk kegemilangan negara
dan bangsa Malaysia ialah (Kita hendaklah mengukuhkan perpaduan antara kaum)
(dan mewujudkan keharmonian dalam masyarakat.) (Selain itu kita hendaklah
mempunyai pemimpin berwibawa) (yang disegani di peringkat antarabangsa).
(Seterusnya kita hendaklah menguasai ilmu pengetahuan) (dan tabah menghadapi
cabaran.)
CATATAN
- Digalakkan menyalin soalan pada permulaan jawapan untuk ayat yang
lengkap.
UNTUK
MENJAWAB - Diminta menggunakan penanda wacana seperti Selain itu,
SOALAN
seterusnya, di samping itu, iktibar yang lain dan sebagainya
KBAT
untuk menjadi ayat lengkap.
- Digalakkkan menggunakan kata hubung dan untuk menyambung
dua ayat kecuali apabila sudah ada huraian.
- Digalakkan menghuraikan fakta untuk tambahan markah.
Contoh: Selain itu mempunyai pemimpin berwibawa (yang disegani
diperingkat antara bangsa)
FORMULA 10AKBAT

A2

ASPEK KESAN BAIK

(Peringkat menilai)

- Soalan paling popular dikemukakan dalam peperiksaan SPM 2014

- Petanda soalan aspek ini, biasanya pada soalan ada perkataan mengapakah,

kebaikan, kepentingan, faedah, manfaat, sesuai, kesan dan sebab

- Kebanyakan soalan yang berlainan boleh diberi jawapan yang sama
- Terdapat juga soalan yang memerlukan jawapan yang khusus / spesifik
berdasarkan tugasan soalan.
- Terdapat 3 kategori soalan dan jawapan kesan baik-baik
i) Jawapan kesan baik secara umum
ii) Jawapan kesan baik ekonomi
iii) Jawapan kesan baik spesifik (Jawapan kesan baik berdasarkan tugasan
soalan.)

- Boleh menggunakan perkataan mengukuhkan, mengekalkan,

meningkatkan, memajukan, mewujudkan, melahirkan dan

meluaskan pada permulaan ayat.
Contoh soalan kesan baik jawapan secara umum
1 Pada pandangan anda, mengapakah kita perlu mempertahankan negara kita
daripada dijajah?
(SPM 2011)
2 Mengapakah pengagihan kuasa antara Kerajaan Persekutuan dengan Kerajaan
Negeri dilakukan?
(SPM 2012)
3 Berdasarkan pengetahuan anda, terangkan kebaikan amalan demokrasi dalam
sesebuah negara
[6 markah]
(SPM 2013)
4 Jelaskan kesan sekiranya masyarakat kita mengamalkan kehidupan yang mematuhi
perundangan Islam
[6 markah]
(SPM U 2013)
5 Malaysia mengamalkan sistem pemerintahan Demokrasi Berparlimen dan Raja
Berpelembagaan.
Mengapakah sistem tersebut sesuai dilaksanakan di negara kita?
[2 markah] (SPM 2014)
6 Jelaskan kebaikan pengamalan ciri-ciri kepimpinan Khulafa al-Rasyidin sekiranya
diamalkan oleh pemimpim-pemimpin dunia masa kini.
[2 markah] (SPM 2014)
7 Adakah pelaksanaan Sistem Ahli memberi kebaikan kepada masyarakat tempatan
Berikan penjelasan anda
[6 markah]
(SPM 2014)
(Sekiranya pendirian ya jawapannya kesan baik)
FORMULA 10AKBAT

8
8 Sifat terpuji Nabi Muhammad SAW sangat perlu kita contohi untuk mencapai
kecemerlangan dalam kehidupan.
Buktikan kebenaran pernyataan tersebut.
9 Perlembagaan yang mantap asas kekuatan negara.
Buktikan kebenaran pernyataan tersebut.
(Catatan: Semua soalan di atas walaupun ada jawapan spesifik dalam peraturan
pemarkahan tetapi boleh diberi jawapan yang hampir sama)

BANK JAWAPAN KESAN BAIK SECARA UMUM

Mengukuhkan perpaduan antara kaum
Mewujudkan keharmonian dalam masyarakat
Mengekalkan keamanan dalam negara
Mewujudkan Politik yang stabil
Memajukan ekonomi negara
Mengekalkan kedaulatan negara
Meningkatkan imej negara meningkat
Meningkatkan maruah bangsa
Meningkatkan ketamadunan bangsa
Melahirkan masyarakat berakhlak mulia
CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

CONTOH SOALAN KESAN BAIK ASPEK EKONOMI

1

Pada pendapat anda, mengapakah Malaysia perlu menjalin hubungan diplomatik

dengan negara lain
[6 markah]
(SPM 2013)

Apakah manfaat yang diperolehi sekiranya Malaysia menjadi sebuah kuasa

maritim yang unggul?
[6 markah]
(SPM 2013)

Pada pendapat anda mengapakah sektor perindustrian penting kepada negara

[4 markah]
(SPM U 2013)

Adakah kemajuan sektor perindustrian menjadi syarat untuk menjadi negara

maju?
[6 markah]
(SPM U 2013)
(Sekiranya pendirian ya jawapannya kesan baik aspek ekonomi)

Kerajaan telah melaksanakan pelbagai langkah untuk menangani cabaran globalisasi.

Sejauh manakah langkah tersebut berkesan untuk memberi manfaat kepada
kemajuan negara dalam era globalisasi
[6 markah] (SPM 2014)

Adakah Revolusi Perindustrian menjadi syarat untuk menjadi negara maju?

Berikan pendapat anda
[6 markah]
(SPM 2014)
(Sekiranya pendirian ya jawapannya kesan baik aspek ekonomi)
FORMULA 10AKBAT

9
7

Kerajaan telah melaksanakan pelbagai usaha untuk memajukan ekonomi

negara.
Sejauh manakah usaha tersebut berkesan untuk meningkatkan ketamadunan
bangsa dan negara Malaysia?
Catatan: Calon boleh mengemukaan usaha-saha yang telah dilakukan oleh kerajaan
dalam memajukan bidang ekonomi dan kesan baik daripada usaha tersebut ATAU boleh
juga hanya menyatakan kesan baik daripada aspek ekonomi.

(Catatan: -Semua soalan di atas walaupun ada jawapan spesifik tetapi boleh diberi Jawapan
aspek ekonomi yang sama)
- Soalan no.1 boleh digabung bank jawapan kesan baik umum dan kesan baik
ekonomi

BANK JAWAPAN KESAN BAIK

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11

EKONOMI

Memajukan ekonomi negara

Meluaskan eksport negara
Meningkatkan pendapatan negara
Meluaskan pasaran keluar negara
Membuka peluang pekerjaan kepada rakyat
Meningkatkan taraf hidup rakyat
Meningkatkan pembangunan dalam negara
Meningkatkan ketamadunan negara
Meningkatkan kemajuan negara
Memajukan sektor pembuatan negara
Memajukan sektor perkilangan dalam negara

CONTOH SOALAN DAN JAWAPAN KESAN BAIK YANG LEBIH

SPESIFIK
-

Jawapan berbeza berdasarkan tugasan soalan.

Walau bagaimana pun bank jawapan kesan baik secara umum juga boleh
dikemukakan sebagai jawapan tambahan.
Contoh jawapan - Meningkatkan kemajuan negara
- Meningkatkan ketamadunan negara
- Menaikkan imej negara

Selain daripada mencungkil bakat, apakah rasional SUKMA hanya melibatkan

atlet remaja dalam semua acara yang dipertandingkan? [3 markah] [SPM 2014]
1
2
3
4

Meningkatkan kecergasan fizikal

Memupuk gaya hidup sihat
Melahiran jaguh sukan bertaraf antarabangsa
Meningkatkan mutu sukan negara
FORMULA 10AKBAT

10
5
6
7

Mengeratkan perpaduan antara kaum

Meningkatkan imej negara
Meningkatkan ketamadunan negara

CATATAN: Boleh juga dikemukakan jawapan kesan baik secara umum iaitu pada no. 5, 6
dan 7.
CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan

SUKMA boleh menyumbang ke arah memajukan sukan di Malaysia.

Kemukakan hujah anda untuk menyokong pernyataan tersebut. [4 markah] [SPM 2014]
(Kesan baik daripada SUKMA)

1
2
3
4
5
6
7
8

Meningkatkan mutu sukan negara.

Melahirkan atlet berwibawa
Melahirkan jurulatih berwibawa
Melahirkan pelapis negara
Mencungkil bakat baru
Memajukan industri sukan
Memupuk semangat kesukanan
Memupuk semangat bersaing

CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan

Adakah pertambahan jumlah penduduk di Malaysia memberi kesan positif?

Berikan alasan anda.
(Sekiranya pendirian ya jawapannya kesan baik)
(Kesan baik daripada pertambahan penduduk)

1
2
3
4
5
6
7
8

Membekalkan tenaga kerja

Peningkatan produktiviti dalam negara
Memperkukuhkan keselamatan negara
Berlaku perkembangan bandar
Memajukan sektor perumahan
Memajukan ekonomi negara
Meningkatkan pendapatan negara
Meluaskan pasaran negara

CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan

CATATAN: Boleh juga dikemukakan jawapan kesan baik ASPEK EKONOMI iaitu pada no. 6, 7
dan 8.
Adakah anda berminat dengan kegiatan perdagangan?
Berikan alasan anda

(Sekiranya pendirian ya jawapannya kesan baik)

(Kesan baik menceburi bidang perdagangan)

1
2

Memperolehi pendapatan yang tinggi

Kerjaya yang menarik
FORMULA 10AKBAT

11
3
4
5
6

Menjadi usahawan berjaya

Meningkatkan ekonomi negara
Meningkatan pendapatan negara
Membuka peluang pekerjaan

CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan

CATATAN: Boleh juga dikemukakan jawapan kesan baik ASPEK EKONOMI iaitu pada no. 4, 5
dan 6.

Adakah kemajuan perbandaran di negara kita telah mendatangkan keburukan?

(Sekiranya pendirian tidak jawapannya kesan baik)
(Kesan baik perbandaran)

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Peningkatan aktiviti ekonomi

Peluang pekerjaan bertambah
Perkembangan bidang perniagaan
Peningkatan kemudahan prasarana
Meningkatkan taraf hidup rakyat
Pemodenan sistem pengangkutan
Menjadi pusat pentadbiran
Pusat perkembangan ilmu pengetahuan
Pusat perdagangan antarabangsa
Kemudahan perkhidmatan yang lebih baik

CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan

Pihak kerajaan telah mengambil tindakan yang sewajarnya dalam menambah baik mutu
perkhidmatan pengangkutan awam di Malaysia.
Mengapakah usaha-usaha tersebut dilaksanakan?
1
2
3
4
5
6
7
8
9

(Kesan baik kemajuan sistem pengangkutan awam)

Mengurangkan kesesakan lalu lintas
Menjimatkan masa
Mengurangkan kos pengangkutan
Mengurangkan pencemaran udara
Meningkatkan pendapatan negara
Membuka peluang pekerjaan
Mengurangkan kadar kemalangan
Meningkatkan imej negara
Menarik kedatangan pelancong asing

CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan

FORMULA 10AKBAT

12
Kemajuan sistem pengangkutan nadi kemajuan negara.
Buktikan kebenaran pernyataan tersebut.
(Kesan baik sistem pengangkutan awam)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Mempercepatkan perjalanan
Melicinkan aliran trafik
Menjana pembangunan ekonomi
Memajukan sektor perlancongan
Menjimatkan kos pengangkutan
Meningkatkan produktiviti negara
Memajukan sistem pengangkutan awam
Memajukan sektor perdagangan
Meningkatkan taraf hidup rakyat

Meningkatkan ketamadunan negara

CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan

A3

ASPEK KESAN BURUK

(Peringkat menilai)

- Tugasan soalan ialah meminta calon mengemukakan jawapan kesan buruk yang
akan atau telah berlaku kepada masyarakat dan negara.
- Calon boleh mengemukakan jawapan dengan cara negetifkan bank jawapan
kesan baik umum atau kesan baik ekonomi.
Contoh jawapan : - Perpaduan antara kaum terjejas.
- Politik negara tidak stabil.
- Terdapat 3 kategori soalan dan jawapan kesan buruk
i) Kesan buruk secara umum
ii) Kesan buruk ekonomi
iii) Kesan buruk spesifik

CONTOH SOALAN KESAN BURUK JAWAPAN SECARA UMUM

1 Apakah kesan terhadap negara sekiranya rakyat tidak mendapat pendidikan
yang sempurna?
[SPM2011]
2 Jelaskan kesan sekiranya rakyat Malaysia tidak memiliki semangat
nasionalisme yang tinggi

[SPM 2012]

Nyatakan tiga kesan sekiranya masyarakat Malaysia mengamalkan amalan

jahiliah
[SPM 2013]
3 Pada pendapat anda, apakah kesan sekiranya dasar luar negara tidak mantap?
(boleh digabungkan kesan baik umum dan kesan baik ekonomi
[SPM JUN 2014]
Jelaskan kesan sekiranya rakyat Malaysia tidak mementingkan perpaduan
antara kaum.
FORMULA 10AKBAT

13

BANK JAWAPAN KESAN BURUK SECARA UMUM

Perpaduan antara kaum akan terjejas
Keamanan dalam negara tergugat
Keharmonian dalam masyarakat merosot
Politik menjadi tidak stabil
Kedaulatan negara terancam
Akhlak masyarakat merosot
Pembangunan negara terbantut
Imej negara merosot
Maruah negara tergadai
Jenayah semakin meningkat
CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

CONTOH SOALAN DAN JAWAPAN KESAN BURUK EKONOMI

1

Nyatakan kesan sekiranya negara kita tidak mementingkan bidang pertanian

Jelaskan kesan sekiranya negara kita tidak mengutamakan bidang

perindustrian.

BANK JAWAPAN KESAN BURUK EKONOMI

Ekonomi negara merosot
Pendapatan negara merosot
Eksport negara berkurangan
Peluang pekerjaan semakin berkurangan
Taraf hidup rakyat merosot
Pembangunan negara terjejas
Kemajuan negara tergugat
Imej negara merosot
Ketamadunan negara merosot
CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan

1
2
3
4
5
6
7
8
9

CONTOH SOALAN DAN JAWAPAN KESAN BURUK LEBIH SPESIFIK

Adakah globalisasi merupakan satu ancaman terhadap negara kita?
Berikan pendapat anda.
(Sekiranya pendirian YA jawapannya kesan buruk)
1
2
3
4
5

Peyebaran maklumat negetif

Penyebaran maklumat palsu
Maklumat tidak ditapis
Penyebaran filem pornografi
Merosakkan akhlak remaja

FORMULA 10AKBAT

14
Kadar jenayah meningkat
Negara menjadi mundur
Imej negara tercemar
Menjejaskan perpaduan antara kaum
Ketamadunan negara tergugat
CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan

6
7
8
9
10

Apakah kesan dwiekonomi terhadap masyarakat tempatan?

(kesan buruk pada penduduk peribumi)

[SPM 2014]

Hidup dalam kemiskinan

Hidup dalam kemunduran
Kekal dalam ekonomi sara diri
Rakyat tempatan ditindas
Mundur dalam pendidikan
Kurang berilmu pengetahuan
Tidak maju dalam bidang ekonomi
CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan

1
2
3
4
5
6
7

Adakah kedatangan warga asing ke negara kita mendatangkan keburukan?

(Sekiranya pendirian YA jawapannya kesan buruk)

Kadar jenayah meningkat
Pengaliran wang keluar negara
Peluang pekerjaan penduduk tempatan terjejas
Menjejaskan hak penduduk tempatan
Wabak penyakit mudah berlaku
Bilangan warga asing semakin ramai
Wujud kawasan setinggan
Ketenteraman awam terjejas
Politik tidak stabil
Imej negara merosot
Keharmonian negara tergugat
CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11

Adakah kemajuan perbandaran di negara kita telah mendatangkan keburukan?

Berikan pendapat anda.
(Sekiranya pendirian YA jawapannya kesan buruk perbandaran)
1
2
3
4
5

Kemusnahan alam sekitar

Peningkatan suhu alam sekitar
Menggalakkan budaya lepak
Peningkatan kadar jenayah
Gejala sosial meningkat

FORMULA 10AKBAT

15
Gaya hidup mementingkan diri sendiri
Wujud petempatan setinggan
Kekurangan tenaga kerja di desa
Kos sara hidup meningkat
Runtuhnya semangat kejiranan
CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan

6
7
8
9
10

CONTOH JAWAPAN
(Ya, kemajuan kemajuan perbandaran di negara kita telah mendatangkan keburukan.)
(Berlaku kemusnahan alam sekitar) (dan peningkatan suhu alam sekitar). (Selain
menggalakkan budaya lepak) (di kalangan remaja di pusat membeli belah.)

itu

(Seterusnya peningkatan kadar jenayah) (contohnya sering berlaku rompakan

bersenjata.) (Kesan buruk yang lain ialah gejala sosial yang meningkat) (dan wujud
petempatan setinggan.) (Di samping
taraf hidup penduduk bandar merosot.)

itu kos sara hidup meningkatkan) (kesannya

Berdasarkan pengetahuan sejarah anda, apakah yang akan berlaku sekiranya Malayan
Union terus dilaksanakan di Tanah Melayu?.
(kesan buruk pada penduduk peribumi)
Sultan hilang kuasa
Melenyapkan kuasa politik orang Melayu
Orang Melayu kehilangan warisan bangsa
Agama Islam tidak akan menjadi agama rasmi negara
Orang Melayu hidup dalam kemunduran
Kepimpinan negara dikuasa oleh bukan Melayu
Orang Melayu akan mundur dalam pendidikan
Orang Melayu mundur dalam bidang ekonomi
CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan

1
2
3
4
5
6
7
8

A4

ASPEK BUAT PERKARA BAIK-BAIK

menjana idea atau aplikasi )

(Biasanya peringkat

- Petanda soalan aspek ini, pada soalan biasanya terdapat perkataan:

Sebagai warganegara
Peranan anda
Peranan jenerasi muda
Golongan remaja
FORMULA 10AKBAT

16
- Remaja/generasi muda /warganegara yang buat perkara baik-baik, bukan pihak lain
Contoh jawapan yang salah kerajaan mengukuhkan perpaduan antara kaum.
- Boleh menggunakan kata kerja Mengukuhkan, mengeratkan, mewujudkan,
menguasai, menjadi, mematuhi pada permulaan ayat.
- Jawapan yang sama untuk soalan berlainan

CONTOH SOALAN SPM

1

Berikan cadangan kepada generasi muda hari ini supaya mereka menjadi warga
negara Malaysia yang berupaya mempertahankan kedaulatan negara
(SPM 2008)

Sebagai warganegara Malaysia yang patriotik, apakah peranan anda untuk menjamin
pembangunannegara kita supaya berterusan?
(SPM 2010)

Sebagai warga negara Malaysia, bagaimanakah anda berusaha untuk melaksanakan

mesej yang terkandung dalam lagu kebangsaan negara kita?
(SPM 2011)

Sebagai warganegara Malaysia yang cintakan negara, jelaskan persiapan yang anda
mesti lakukan untuk mempertahankan negara kita daripada sebarang bentuk penjajahan
pada masa hadapan
(SPM 2011)

Nyatakan dua ciri rakyat Malaysia yang mempunyai semangat nasionalisme yang
tinggi
(SPM 2012)

Sebagai warganegara yang patriotik, apakah tanggungjawab anda untuk

mengekalkan kedaulatan Malaysia
(SPM 2013)

Bagaimanakah cara untuk mengisi kemerdekaan yang telah diperjuangkan oleh

pejuang-pejuang tanah air?
(SPM U 2013)

BANK JAWAPAN BUAT PERKARA BAIK-BAIK

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12

Mengeratkan perpaduan antara kaum

Menjaga keharmonian dalam masyarakat
Mengukuhkan keamanan dalam negara
Mematuhi ajaran agama
Mematuhi undang-undang negara
Menguasai ilmu pengetahuan
memiliki sifat tabah dalam kehidupan
Menjadi pemimpin berwibawa
Menjadi golongan intelektual
Mempunyai strategi berkesan
Mempunyai fikiran yang kreatif
Menguasai bidang teknologi tinggi

FORMULA 10AKBAT

17
13 Bijak berkomunikasi
14 Sanggup berkorban untuk negara

CONTOH BANK JAWAPAN BUAT PERKARA BAIK-BAIK LEBIH

SPESIFIK
Bagaimanakah generasi muda memanfaatkan globalisasi?

(Peringkat aplikasi)
(SPM 2014)

Menguasai teknologi maklumat

Menambah kenalan di luar negara
Mencipta teknologi baru
Merebut peluang dalam bidang perniagaan

1
2
3
4

Berfikir secara kreatif

Menguasai ilmu pengetahuan
Meningkatkan taraf kehidupan
Menjadi golongan intelektual
Mengekalkan keharmonian dalam negara
Mengekalkan keamanan dalam negara
Menggunakan strategi yang berkesan
CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan
CATATAN: Bank jawapan umum boleh diberikan contohnya pada no.5 hingga 10.

5
6
7
8
9
10
11

A5

ASPEK CIRI BAIK

( peringkat analisis)

- Keistimewaan yang wujud pada tamadun/kerajaan yang menyebabkan mereka

mencapai kehebatan/kemajuan / kegemilangan

- Jawapan boleh digabungjalin dengan aspek nilai yang baik

- Petanda soalan aspek ini ialah biasanya pada soalan ada perkataan mengapakah
yang merujuk pada sesuatu tamadun atau kerajaan.
- Terdapat juga soalan ciri baik jawapan spesifik berdasarkan tugasan soalan

CONTOH SOALAN ASPEK CIRI BAIK JAWAPAN SECARA UMUM

1
2
3
4
5

Mengapakah kerajaan awal di Asia Tenggara mampu membina Monumen yang hebat?
(SPM 2012)
Pada pandangan anda, mengapakah masyarakat tamadun Indus mampu membina bandar
terancang?
(SPM 2011) (SPM 2013)
Kemunculan sesebuah tamadun berlaku dengan dalam sejarah dunia.
Mengapakah keadaan itu terjadi?
Pada pendapat anda, apakah faktor yang menyumbang kepada kejayaan Rom dalam bidang
seni bina
Kerajaan Bani Abbasiyah telah mencapai puncak kegemilangan
Buktikan kebenaran pernyataan di atas.

FORMULA 10AKBAT

18

BANK JAWAPAN ASPEK CIRI BAIK SECARA UMUM

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14

Mempunyai pemimpin berwibawa

Menguasai ilmu pengetahuan
Wujud keamanan dalam negara
Wujud perpaduan dalam negara
Maju dalam bidang ekonomi
Mempunyai pentadbiran yang berkesan
Mempunyai pemikiran yang kreatif
Maju dalam bidang teknologi
Mengadakan hubungan dengan negara luar
Mempunyai tenaga kerja mahir
Kaya dengan bahan mentah
Wujud semangat kerjasama antara kaum.
Masyarakat tabah menghadapi cabaran
Rakyat setia pada pemerintah

CONTOH SOALAN ASPEK CIRI BAIK JAWAPAN SPESIFIK

1

Berdasarkan pengetahuan anda, mengapakah agama Islam mudah diterima oleh

masyarakat Asia Tenggara
(SPM 2010)
JAWAPAN

Ajaran Islam mudah difahami

Syarat masuk Islam sangat mudah
Kebenaran ajaran Islam
Penyebaran Islam tidak melalui kekerasan
Islam mementingkan persaudaraan
Islam mementingkan persamaan taraf
Islam mementingkan akhlak yang mulia
Sifat mulia pendakwah
CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan
CATATAN: Nilai-nilai yang baik berkaitan Islam boleh diterima sebagai jawapan

1
2
3
4
5
6
7
8

Pilihan raya di negara kita dilaksanakan dengan dengan adil

Buktikan.
[SPM 2014]
Ciri baik yang ada pada sistem pilihan raya di Malaysia.
(Jawapan KBAT separuh tulin kerana jawapan
mana-mana munasabah)

ada dalam buku dan menerima jawapan

FORMULA 10AKBAT

19

JAWAPAN
Rakyat bebas memilih calon pilihan raya
Penggunaan dakwat kekal
Pemerhati luar negara dijemput
Semua kaum diberi hak untuk mengundi
Rakyat boleh menjadi calon pilihan raya
Rakyat bebas menganggotai mana-mana parti politik
Pihak polis memantau proses pilihan raya
Calon dibenarkan berkempen
Undian secara sulit
Calon mendapat undian terbanyak dikira menang
CATATAN: Huraian atau contoh akan mendapat markah tambahan

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

A6

ASPEK CIRI BURUK

( peringkat analisis)

- Ciri-ciri yang buruk / negetif yang berlaku dalam sesebuah tamadun / negara /
masyarakat / individu
- Negetifkan jawapan ciri-ciri yang baik.
CONTOH JAWAPAN - Tidak mempunyai pemimpin berwibawa
- Tidak wujud perpaduan antara kaum
- Ekonomi negara merosot
- Terdapat juga soalan ciri buruk jawapan spesifik berdasarkan tugasan soalan

CONTOH SOALAN
1

Keruntuhan sesebuah tamadun berlaku dengan dalam sejarah dunia.

Mengapakah keadaan itu terjadi?

Selain daripada politik tidak stabil, apakah faktor keruntuhan ketamadunan sesebuah
negara?

CONTOH BANK JAWAPAN CIRI BURUK SECARA UMUM

Tidak mempunyai pemimpin berwibawa
Merosot ilmu pengetahuan
Tidak wujud keamanan dalam negara
Tidak wujud perpaduan antara kaum
Tidak mempunyai pentadbiran yang mantap
Merosot bidang ekonomi
Politik tidak stabil
Berlaku perebutan kuasa
Berlaku rusuhan antara kaum
Kelemahan pasukan tentera
CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

FORMULA 10AKBAT

20

CONTOH SOALAN DAN JAWAPAN CIRI BURUK LEBIH SPESIFIK

Huru-hara berlaku di banyak negara yang mengamalkan sistem demokrasi kini.
Pada pendapat anda mengapakah huru-hara tersebut berlaku?

1
2
3
4
5

(SPM K3 2014)

CIRI BURUK YANG ADA DALAM NEGARA

Kurang kefahaman tentang demokrasi
Kebebasan rakyat yang melampau
Ancaman daripada negara luar
Kebajikan rakyat tidak terbela
Wujud parti politik perkauman

Tidak mempunyai pemimpin berwibawa

Tidak wujud perpaduan antara kaum
Kemerosotan dalam bidang ekonomi
Keadaan politik tidak stabil
Pentadbiran negara tidak cekap
Rakyat kurang semangat patriotisme
CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan
CATATAN: Bank jawapan ciri buruk umum boleh diberikan contohnya pada no. 6 - 10

6
7
8
9
10
11

CONTOH SOALAN DAN JAWAPAN CIRI BURUK LEBIH SPESIFIK

Mengapakah negara kita mudah dijajah oleh penjajah Barat?
ATAU
Mengapakah perjuangan pembesar tempatan menentang British menemui kegagalan?
CIRI BURUK YANG ADA DALAM NEGARA
1 Kelemahan pemimpin tempatan
2 Rakyat tidak bersatu padu
3 Tidak mempunyai tentera yang kuat
4 Kekurangan ilmu peperangan
5 Tiada kerajaan yang kuat
6 Mudah ditipu oleh penjajah
7 Tidak mempunyai strategi berkesan
8 Tidak wujud perpaduan antara rakyat dengan pemimpin
10 Tidak mempunyai senjata moden
CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan
: Fakta berkaitan kelebihan yang ada pada penjajah boleh dijadikan jawapan

CONTOH SOALAN DAN JAWAPAN CIRI BURUK LEBIH SPESIFIK

Terdapat sebilangan rakyat Malaysia yang tidak meyakini mutu barangan buatan Malaysia.
Pada pendapat anda mengapakah keadaan itu berlaku?
CIRI YANG BURUK YANG ADA PADA INDIVIDU / KELEMAHAN BARANGAN TEMPATAN

FORMULA 10AKBAT

21
Barangan tempatan dianggap kurang kualiti
Menganggap barangan luar sangat berkualiti
Tidak mempunyai semangat patriotik
Bangga dengan barangan buatan luar
Mempunyai pandangan negetif terhadap barangan tempatan
Teknologi barangan tempatan masih rendah
Jenama barangan tempatan kurang popular
Kurang promosi barangan tempatan
CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan

1
2
3
4
5
6
7
8

Walau pun taraf hidup semakin meningkat, semakin ramai rakyat Malaysia pada hari ini
menghidap pelbagai jenis penyakit.
Mengapakah keadaan tersebut berlaku?
CIRI YANG BURUK /NEGETIF YANG ADA PADA INDIVIDU / MASYARAKAT
Pencemaran udara /air
Makanan mengandungi bahan pengawet/kimia/racun
Makan berlebihan
Gaya hidup tidak sihat
Kurang bersenam
Kehidupan yang mudah stress
Penagihan dadah
Amalan merokok
Kepadatan penduduk
Kemunculan penyakit berjangkit
CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

A7

ASPEK NILAI BAIK + CIRI POSITIF

( peringkat aplikasi)

- Menyenaraikan nilai-nilai yang baik dan ciri-ciri yang positif yang ada pada
seseorang tokoh / pemimpin / masyarakat/ agama

NILAI BAIK
Tabah
Toleransi
X Berputus asa
Amanah
Berani
Kerjasama
Keadilan
Bijaksana
X mementingkan diri
Akhlak
Setia

CIRI POSITIF
Berkorban
Kreatif
Agama
Setia
Strategi
Kebajikan
Cekap
Berpandangan
Kebajikan
Keamanan
Perpaduan
Pemimpin

CATATAN: Pelajar mesti bijak memilih bank jawapan

FORMULA 10AKBAT

22

CONTOH SOALAN
1

Mengapakah semangat perjuangan menentang British di kedua-dua negeri (Perak dan

Pahang) wajar dicontohi generasi muda masa kini
(SPM 2010)

Mengapakah semangat perjuangan pemimpin silam di negara kita wajar dicontohi?

(SPM 2012)

Kebijaksanaan pemimpin negara kita telah berjaya menangani cabaran yang dihadapi
semasa pembentukan Malaysia. Buktikan kebenaran pernyataan tersebut.
(SPM 2013)

Jelaskan ciri-ciri kepimpinan khalifah Islam pada zaman pemerintahan Khalifah al-Rasyidin
yang wajar dicontohi oleh pemimpin masa kini.
( SPM 2014)

Sekiranya anda dilantik menjadi pemimpin Malaysia, bagaimanakah anda mengamalkan ciri-ciri
kepimpinan Islam dalam pentadbiran anda.

Sebagai bakal pemimpin masa depan negara, bagaimanakah anda dapat mencontohi ketokohan
Nabi Muhammad SAW untuk menjadi pemimpin yang berwibawa?

Berdasarkan pengetahuan sejarah anda, apakah sikap positif yang

kejayaan para peneroka dan penjelajah masyarakat Eropah?

Pada pandangan anda, apakah faktor yang membawa kejayaan kepada orang Melayu dalam
perjuangan menentang Malayan Union?
(Sebahagian nilai baik dan ciri positif boleh dijadikan jawapan)

mendorong

BANK JAWAPAN ASPEK NILAI BAIK + CIRI POSITIF

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18

Tabah menghadapi cabaran

Mempunyai/mementingkan sifat amanah

Mementingkan sifat toleransi

Mempunyai sifat keberanian

Tidak mudah berputus asa

Mementingkan sifat amanah/ Amanah melaksanakan tugas
Bijaksana melaksanakan tindakan
Berani membuat keputusan
Mementingkan semangat kerjasama dalam pasukan
Mementingkan keadilan dalam masyarakat
Mementingkan akhlak yang mulia
Menjaga kebajikan rakyat
Cekap mentadbir
Berpandangan jauh
Mementingkan keamanan dalam negara
Mempunyai strategi berkesan
Berfikir secara kreatif
Mempunyai pemimpin berwibawa
CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan

FORMULA 10AKBAT

23

A8
-

ASPEK CADANGAN

( Aras menjana idea)

Jawapan memerlukan idea/ cadangan/buah fikiran daripada pelajar

Jawapan berbeza berdasarkan tugasan soalan

Soalan ini aras tertinggi dalam KBAT
Pelajar perlu berani dan membiasakan diri mengemukakan idea atau
cadangan berdasarkan tugasan soalan
Ibaratkan pelajar sebagai ahli panel untuk memberi pandangan / buah fikiran
Pelajar juga digalakkan berfikir di luar kotak untuk mengemukakan cadangan.
Latihan amat diperlukan untuk mengemukakan cadangan/buah fikiran
Kata tugas atau perkataan paling popular dalam soalan ini ialah Bagaimanakah ,
cadangkan, usaha dan langkah

CONTOH SOALAN SPM 2012

1

Cadangkan tiga langkah berkesan untuk memelihara sesebuah monumen

[3 markah]

Bagaimanakah bidang pertanian di negara kita dapat dimajukan?

[6 markah]

Andaikan Malaysia menjadi sebuah kuasa besar dunia dan anda adalah pemimpin Malaysia
pada masa tersebut. Jelaskan usaha yang anda akan lakukan untuk memastikan keamanan
dunia berkekalan
[6 markah]

CONTOH SOALAN SPM 2013

1

Terangkan ciri bandar moden yang anda idamkan

Cadangkan tiga langkah yang berkesan untuk membasmi sifat jahiliah dalam kalangan
masyarakat moden pada hari ini
[3 markah]

Berikan tiga cadangan anda untuk memartabatkan penggunaan bahasa kebangsaan dalam
kalangan masyarakat masa kini
[3 markah]

Pada pendapat anda, apakah usaha yang perlu dilaksanakan untuk menjadikan Malaysia
sebagai kuasa maritim yang maju?
[6 markah]

Sekiranya anda sebagai pemimpin masyarakat tempatan pada waktu itu, bagaimanakah anda
mempertahankan tanah hak milik masyarakat tempatan
[6 markah]

Sebagai pemimpin, apakah yang akan anda lakukan untuk mewujudkan sistem birokrasi yang
berkesan di negara kita
[6 markah]

Bagaimanakah sistem demokrasi di Malaysia dapat dikekalkan?

Pada pandangan anda, bagaimanakah negara komanwel dapat bergiat cergas setanding
dengan pertubuhan dunia yang lain
[6 markah]

[2 markah]

[6 markah]

FORMULA 10AKBAT

24

CONTOH SOALAN SPM U 2013

1

Bagaimana kegiatan perdagangan di negara kita boleh dimajukan dan dipertingkatkan

[3 markah]

Wawasan 2020 merupakan gagasan negara untuk menjadi negara maju menjelang tahun 2020.
Berikan cadangan agar warga Malaysia menikmati taraf hidup yang tinggi menjelang tahun
tersebut.
[6 markah]

Jelaskan persiapan yang perlu dibuat oleh anda untuk menjadikan Malaysia sebuah negara
perindustrian yang maju.
[6 markah]

CONTOH SOALAN SPM 2014

1

Jika anda sebagai Ahli dalam Sistem tersebut, jelaskan tindakan untuk memanfaatkan
peluang tersebut bagi mempertahankan hak dan maruah bangsa
[6 markah]

Terdapat segelintir rakyat Malaysia, terutamanya generasi muda masih tidak mendaftar sebagai
pengundi.
Pada pendapat anda, mengapakah keadaan tersebut berlaku? ( Aspek ciri buruk)
Berikan cadangan anda untuk mengatasi masalah tersebut (Aspek cadangan)
[6 markah]

CONTOH SOALAN DAN JAWAPAN ASPEK CADANGAN

Cadangkan strategi yang sewajarnya dilakukan oleh pemimpin tempatan dalam usaha
menentang British di Tanah Melayu.
DIGALAKKAN JUGA MEMBERI JAWAPAN DI LUAR KOTAK
Menggunakan senjata moden
Membuat persediaan yang rapi
Mengkaji kelemahan British
Mendapatkan bantuan dari pihak luar
Mengadakan rundingan dengan pihak British
Melakukan serangan hendap
Meningkatkan ilmu peperangan
Melakukan perang gerila
Menghantar surat bantahan di London
Menubuhkan Persatuan Pembesar untuk menentang British
CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Sebagai pemimpin negara, jelaskan usaha anda untuk menjadikan Malaysia pusat
kecemerlangan ilmu di rantau ini.

1
2
3
4
5

Penubuhan universiti antarabangsa

Membina perpustakaan yang canggih
Penggunaan bahasa Inggeris dalam pembelajaran
Meningkatkan prasarana pendidikan
Menggalakan pelajar asing belajar di Malaysia

FORMULA 10AKBAT

25
Menjalankan pendidikan jarak jauh
Memperbanyakan sumber rujukan
Menaiktaraf penggunaan ICT dalam pendidikan
Mengadakan promosi pendidikan di luar negara
Mewujudkan kestabilan politik
CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan

6
7
8
9
10

Sebagai pemimpin negara, nyatakan usaha anda untuk mengukuhkan perpaduan antara kaum
di negara kita.
Mengadakan kempen perpaduan antara kaum
Mengadakan gotong royong melibatkan semua kaum
Mengadakan rumah terbuka melibatkan semua kaum
Mengadakan aktiviti sukan melibatkan semua kaum
Mendirikan sekolah untuk semua kaum
Memupuk semangat cinta negara
Mengadakan kerjasama politik antara kaum
Menubuhkan parti politik untuk semua kaum
Menggalakkan pengunaan bahasa kebangsaan
Tidak menyentuk perkara sensitif kaum lain
Memupuk sifat menghormati budaya kaum lain
Mengamalkan konsep 1Malaysia
CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12

Cadangkan langkah-langkah yang boleh diambil oleh pemimpin dunia pada masa kini untuk
mengekalkan keamanan dunia.
Menghormati kedaulatan negara lain
Mengutamakan rundingan dalam menyelesaikan masalah
Mengelakkan daripada perlumbaan senjata
Mengukuhkan hubungan diplomatik dengan semua negara
Mengutamakan semangat setia kawan antara negara
Bersedia membantu negara miskin
Tidak menceroboh negara lain
Tidak campurtangan dalam hal-ehwal negara lain
CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan

1
2
3
4
5
6
7
8

Andaikan anda salah seorang daripada pemimpin nasionalis di Asia Tenggara ketika itu, apakah
tindakan yang akan anda lakukan bagi menangani penjajahan kuasa Barat?

1
2
3
4

Berunding dengan penjajah

Berdemonstrasi menentang penjajah
Menubuhkan parti politik untuk menentang penjajah
Mengangkat senjata melawan penjajah

FORMULA 10AKBAT

26
Memulaukan kerajaan penjajah
Menulis surat bantahan kepada penjajah
Tidak bekerja sebagai kakitangan penjajah
Bekerjasama dengan negara lain menentang penjajah
Menghantar rombongan menuntut kemerdekaan
Mendesak penjajah menjaga kebajikan penduduk pribumi
CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan

5
6
7
8
9
10

Cadangkan langkah-langkah untuk

generasi muda hari ini.

mengukuhkan perasaan cinta akan negara dalam kalangan

Tidak mencemarkan imej negara

Melibatkan diri dalam pembangunan negara
Berakhlak mulia
Mematuhi undang-undang negara
Setia pada negara
Menghormati raja dan negara
Merayakan bulan kemerdekaan
Membeli barangan tempatan
Tidak terlibat dengan gejala negetif
Menghormati lambang negara
CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

A9

ASPEK CABARAN DAN CADANGAN MENGATASI

(Aras analisis + menjana idea)

- Mengandungi dua sub soalan:

-Isu/cabaran/masalah/kekangan yang berlaku.
- Langkah-langkah mengatasi. (Aspek cadangan)
- Terdapat bank jawapan isu/cabaran yang dihadapi negara secara umum.
Terdapat juga isu/cabaran/masalah yang dihadapi negara jawapannya lebih spesifik
- Pelajar perlu bijak mencari isu atau cabaran yang dihadapi untuk tugasan soalan
spesifik
- Seboleh bolehnya tumpukan langkah-langkah mengatasi berdasarkan cabaran di atas.

CABARAN /ISU / MASALAH YANG DIHADAPI MALAYSIA SECARA

UMUM
1
2
3
4

Masalah perpaduan antara kaum

Isu kemusnahan alam sekitar
Penganguran dalam kalangan remaja
Pembanjiran pendatang asing

FORMULA 10AKBAT

27
Keruntuhan akhlak golongan remaja
Masalah kemiskinan rakyat tempatan
Pertingkaian sempadan dengan negara jiran
Keruntuhan institusi keluarga
Kenaikan harga barang
Kadar jenayah meningkat
Kekurangan tenaga mahir
Pengaruh negetif daripada media sosial
Politik perkauman
Penyalahgunaan dadah
Kejatuhan harga bahan mentah
CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan

5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15

CONTOH SOALAN UNTUK JAWAPAN DI ATAS

Cabaran yang dihadapi untuk mengekalkan dan mempertahankan kegemilangan
tamadun negara dan bangsa Malaysia dan langkah-langkah untuk mengatasi
cabaran tersebut
SPM U K3 2013
Cabaran menjadikan Malaysia sebagai sebuah negara maju dan langkah untuk
mengatasi cabaran tersebut.
Cabaran yang dihadapi Malaysia untuk mencapai wawasan 2020
mengatasi cabaran tersebut.

usaha untuk

CONTOH SOALAN JAWAPANNYA LEBIH SPESIFIK

Cabaran dihadapi oleh Malaysia dalam mengekalkan kerjasama serantau dan langkahlangkah mengatasi cabaran tersebut.
SPM K3 2013
Cabaran
1 Tekanan daripada negara maju
2 Masalah pembanjiran pekerja asing
3 Pertingkaian sempadan dengan negara jiran
4 Pencerobohan sempadan negara
5 Masalah lanun di perairan
6 Masalah jerebu masih berulang
7 Nilai mata wang yang rendah
Langkah mengatasi (aspek cadangan)
7 Meningkatkan kerjasama ekonomi dengan negara jiran
8 Bekerjasama mengatasi masalah kedatangan pekerja tanpa izin
9 Menyelesaikan pertingkaian sempadan di meja rundingan
10 Mengadakan usaha sama menghapuskan ancaman lanun
11 Menguatkuasakan undang-undang larangan pembakaran terbuka
12 Memantapkan peranan pertubuhan serantau
CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan

FORMULA 10AKBAT

28

CONTOH SOALAN DAN JAWAPAN

Nyatakan cabaran yang dihadapi negara Islam ketika ini dan cara mengatasi cabaran
tersebut
Cabaran
1 Politik tidak stabil
2 Berlaku huru hara dalam negara
3 Perpaduan antara kaum tergugat
4 Taraf hidup rakyat masih rendah
5 Pasaran bahan mentah dikuasai oleh kuasa barat
6 Ekonomi negara merosot
7 Pertahanan yang lemah
Langkah mengatasi (aspek cadangan)
7 Mengukuhkan keamanan dalam negara
8 Menjalankan program mengukuhkan perpaduan antara kaum
9 Meningkatkan pendapatan rakyat
10 Mengukuhkan angkatan tentera
11 Melahirkan usahawan berjaya
12 Meningkatkan perdagangan dengan negara luar
CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan
Jelaskan cabaran yang dihadapi oleh Malaysia bagi menjamin kelangsungan bekalan
sumber makanan yang mencukupi dan langkah-langkah untuk mengatasi cabaran
tersebut.

1
2
3
4
5
6
7
8

Cabaran
Kekurangan tenaga buruh dalam bidang pertanian
Kurang minat golongan remaja dalam bidang pertanian
Masalah kualiti tanaman makanan yang rendah
Kurang menggunakan teknologi moden
Tumpuan lebih kepada tanaman komersial
Hasil pengeluaran rendah
Upah dalam bidang pertanian rendah
Masalah pemasaran tanaman makanan

7
8
9
10
11
12

Langkah mengatasi (aspek cadangan)

Membuka ladang tanaman makanan
Mencari pasaran yang luas
Menggalakkan pengunaan teknologi moden
Menjalankan penyelidikan tanaman terlibat
Menjalin kerjasama dengan negara maju dalam bidang pertanian
Memberi bantuan modal peladang terlibat.

FORMULA 10AKBAT

29
13 Menggunakan baja berkualiti
14 Menggunakan benih berkualiti
CATATAN: Fakta boleh dihuraikan untuk mendapat markah tambahan

A10 ASPEK ISU SEMASA

(Biasanya aras analisis)

- Soalan yang dikemukakan berkaitan isu semasa.

- Calon perlu menguasai pengetahuan semasa untuk menjawab soalan ini.

CONTOH SOALAN DAN JAWAPAN

Konsep hijrah berlaku pada era globalisasi?
Buktikan kebenaran pernyataan ini.

1
2
3
4
5
6

Perpindahan daripada sesuatu yang kurang baik kepada lebih baik

Perubahan sikap negetif kepada yang lebih positif
Meninggalkan larangan agama

Memanfaatkan pelbagai aspek kemajuan masa kini.

Meningkatkan penguasaan ilmu pengetahuan

Meningkatkan pencapaian ketamadunan bangsa

CATATAN: Huraian atau contoh akan mendapat markah tambahan

CONTOH SOALAN DAN JAWAPAN

Adakah imperialisme masih berlaku pada abad ini?
Berikan penjelasan anda.
(Jawapan sekiranya pendirian YA)

[SPM 2014]

Terdapat negara ditindas oleh kuasa asing

Berlaku pencerobohan terhadap negara lain
Berlaku campurtangan terhadap kedaulatan negara lain
Terdapat kuasa besar menakluki negara lain
CATATAN: Huraian atau contoh akan mendapat markah tambahan

1
2
3
4

FORMULA 10AKBAT

30

PENCERAHAN PENGUKUHAN MENGENALI ASPEK SOALAN KBAT

KERTAS 3 TAHUN 2014
Soalan
4

Kebaikan demokrasi dan kesannya terhadap rakyat Malaysia

Peringkat menilai

Soalan
5

ASPEK: KESAN BAIK UMUM

Peranan warga Malaysia untuk menggunakan demokrasi dengan sebaik mungkin

Peringkat Aplikasi

ASPEK:

BUAT PERKARA BAIK-BAIK

Soalan Terdapat pihak yang mempertikaikan amalan demokrasi di Malaysia.

6
(a) Mengapakah keadaan itu berlaku?
(b) Berikan cadangan anda untuk menghapuskan persepsi negetif tersebut.

Peringkat analisis
Peringkat menjana idea

(a) ASPEK:
(b) ASPEK:

CIRI BURUK SPESIFIK

CADANGAN

Soalan Huru hara berlaku di banyak negara yang mengamalkan sIstem demokrasi kini.
7
(a) Mengapakah huru-hara tersebut berlaku?
(b) Bagaimanakah huru-hara tersebut dapat diselesaikan?
Peringkat analisis
Peringkat menjana idea

(a) ASPEK:
(b) ASPEK:

CIRI BURUK UMUM / SPESIFIK

CADANGAN

Soalan Iktibar yang diperoleh berdasarkan tajuk dikaji

8
Peringkat Aplikasi

ASPEK:

IKTIBAR

ABDULLAH MAMAT
SMK SERI NILAM
KUALA TERENGGANU
TAHUN 2015

FORMULA 10AKBAT