5.

KEWANGAN: ANALISIS PENYATA KEWANGAN

PENGENALAN
Penyata Kewangan merupakan satu struktur kewangan yang mengandungi Kunci Kirakira, Penyata Pendapatan, Penyata Pergerakan di dalam Ekuiti, Penyata Aliran Tunai
dan Polisi Perakaunan dan Nota Penjelasan yang berfungsi untuk mempersembahkan
kedudukan kewangan sesebuah entiti perniagaan. Maklumat yang sering dilihat dalam
penyata kewangan ialah Aset, Liabiliti, Ekuiti, Untung dan Rugi dan Aliran Tunai.
Analisis nisbah yang boleh digunakan dalam mengukur prestasi ialah nisbah-nisbah
keberuntungan (profitability ratios), nisbah-nisbah kecekapan (efficiency ratios), dan
nisbah-nisbah kecairan (liquidity ratios). Analisis penyata kewangan digunakan sebagai
kawalan kewangan iaitu dengan menggunakan penyata-penyata kewangan untuk
memantau prestasi sesebuah syarikat. Instrumen bagi kawalan kewangan adalah adalah
mengggunakan nisbah kewangan untuk menilai dan mengawal prestasi sesebuah
syarikat. Bagi membincang nisbah-nisbah kewangan, contoh pengiraan dibuat
berdasarkan Jadual 5.1 dan Jadual 5.2.
Kepentingan analisis kewangan
1. menilai semula keputusan dan strategi perniagaan yang telah dibuat
2. memberi panduan kepada keputusan dan strategi tahun yang akan datang
3. memberi gambaran prestasi kewangan kepada pihak luar (pelabur/kreditor)
4. mengetahui sama ada syarikat menguntungkan atau tidak
5. menentukan kemampuan syarikat membayar balik pinjaman

OBJEKTIF
Di akhir pembelajaran pelajar dapat
1. membuat analisis dari aspek nisbah kecairan, pengurusan aset, laveraj,
keberuntungan, nilai pasaran, analisis arah aliran dan membuat analisis Du Pont.
2. membincangkan batasan dan kelemahan analisis nisbah.

ANALISIS PENYATA KEWANGAN

Nisbah Kecairan

Nisbah Pengurusan Aset

Nisbah Keberuntungan

Analisis Arah Aliran

Analisis Du Pont

Nisbah Laveraj

Nisbah Keberuntungan

Nisbah nilai pasaran

Analisis Keratan Rentas

Batasan dan Kelemahan

Analisis Nisbah

Jadual 5.1

Contoh Penyata Kunci Kira-kira

Kunci Kira-kira
Syarikat Nanimaju Bhd
Pada 31 Disember 2005
2004
(RM)

2005
(RM)

ASET
Aset Semasa
Tunai
Sekuriti boleh pasar
Akaun belum terima
Inventori

22,000
60,000
295,000
265,000

26,000
66,000
240,000
200,000

Jumlah Aset Semasa

642,000

532,000

1,050,000
337,000

980,000
327,000

713,000

653,000

1,355,000

1,185,000

LIABILITI SEMASA DAN EKUITI

PEMILIK
Liabiliti Semasa
Nota Belum Bayar
Overdraft
Belanja Terakru

150,000
50,000
125,000

120,000
50,000
95,000

Jumlah Liabiliti Semasa

325,000

265,000

Hutang Jangka Panjang

380,000

330,000

Jumlah Liabiliti

705,000

595,000

Ekuiti Pemegang Saham

Saham Biasa RM2.00 par 50,000
setahun
Lebihan Dibayar
Pendapatan Tertahan

100,000
290,000
260,000

100,000
290,000
200,000

Jumlah Ekuiti Pemegang Saham

650,000

590,000

1,355,000

1,185,000

Aset Tetap
Bangunan dan Peralatan
Tolak: Susut Nilai
Jumlah Aset Tetap
JUMLAH ASET

JUMLAH LIABILITI DAN EKUITI

Jadual 5.2

Contoh Penyata Untung Rugi

Penyata Untung Rugi

Syarikat Nanimaju Bhd
Pada 31 Disember 2005
2004
(RM)
Jualan
1,506,000
Tolak: Kos Barang Dijual
1,020,000

2005
(RM)
1,434,000
1,000,000

Untung Kasar

486,000

434,000

Tolak: Belanja Operasi

Belanja Pemasaran
Susut Nilai

140,000
60,000
10,000

140,000
60,000
10,000

Jumlah Belanja Operasi

210,000

210,000

Pendapatan Sebelum Faedah dan

Cukai
Tolak: Belanja Faedah

276,000
26,000

224,000
24,000

Pendapatan Sebelum Cukai

Tolak: Cukai 40%

250,000
100,000

200,000
80,000

Untung Bersih

150,000

120,000

Perolehan Per Saham (EPS)

(untung bersih/ jumlah saham)

RM3.00

RM2.40

5.1. Nisbah Kecairan

Nisbah kecairan mengukur keupayaan syarikat iaitu menjelaskan liabiliti
semasa apabila dituntut. Nisbah ini terdiri daripada nisbah semasa dan nisbah
cepat. Jika syarikat tidak mempunyai wang mudah tunai yang mencukupi,
syarikat mungkin tidak dapat membayar semua hutang mengikut masa yang
ditentukan.
5.1.1. Nisbah semasa mengukur sejauh mana syarikat mampu membayar hutanghutang jangka pendek sekiranya aset-aset semasa ditunaikan.
Nisbah semasa menunjukkan hubungan antara aset semasa dengan liabilit
semasa.
Nisbah Semasa =

Aset Semasa
Liabilit Semasa

Nisbah yang baik adalah lebih daripada 1.0 kali kerana ia menunjukkan
syarikat mempunyai kecairan aset yang mencukupi bagi menghadapi masalah
liabiliti jangka pendek.
Contoh:
Tahun 2004: Aset Semasa(RM642,000)/ Liabiliti Semasa (RM325,000) = 1.98:1
Tahun 2005: Aset Semasa (RM532,00)/ Liabiliti Semasa (RM265,000) = 2.00:1
Tahun 2004, syarikat mempunyai nilai jumlah aset semasa sebanyak RM1.98
bagi setiap RM1.00 liabiliti semasa. Terdapat sedikit penurunan tetapi
kedudukan kewangan syarikat masih kukuh.
Pada tahun 2005, syarikat mempunyai nilai jumlah aset semasa sebanyak
RM2.00 bagi setiap RM1.00 liabiliti semasa iaitu jumlah aset semasa dua kali
lebih besar daripada liabilit semasa.
Walau bagaimapun, kedudukan kewangan haruslah seimbang sekurangkurangnya 2:1 bagi memastikan syarikat melabur dengan cekap.

5.1.2. Nisbah cepat mengukur kemampuan syarikat membayar hutang jangka

pendek dengan cepat.
Nisbah ini menunjukkan hubungan antara tunai, sekuriti boleh pasar
(saham) dan boleh terima (penghutang) bersih dengan liabiliti semasa.
Nisbah Cepat

Aset semasa Inventori

Labiliti Semasa

Atau

= Tunai + Sekuriti Boleh Pasar + Belum Terima (Bersih)

Liabiliti Semasa

Contoh: Nisbah cepat 1.37: 1 lebih baik daripada 1.00: 1

Contoh pengiraan:
Tahun 2005: Aset Semasa (RM532,000) Inventori (RM200,000) = 1.25:1
Liabiliti Semasa (RM265,000)
Tahun 2004: Aset Semasa (RM642,000) Inventori (RM265,000) = 1.16:1
Liabiliti Semasa (RM325,000)
Dalam mengira nisbah cepat, inventori perlu ditolak sebab inventori tidak
mudah ditunai. Oleh itu, selepas ditolak jumlah inventori didapati pada tahun
2005, nisbah cepat adalah sebanyak 1.25. Ini bermaksud, syarikat masih lagi
mempunyai aset semasa yang cukup untuk membayar setiap RM1.00
liabilitinya.
Pada tahun 2004, nisbah cepat adalah 1.16 dan menunjukkan bahawa modal
kerja syarikat masih lagi kukuh.
Jika nisbah kurang daripada 1:1, syarikat perlulah bergantung kepada nilai
inventori dan jualan untuk membayar hutang bagi jangka pendek.
Jika nisbah cepat lebih besar daripada 1:1, tahap kedudukan kewangan
dianggap kukuh.
5.2. Nisbah Pengurusan Aset
Nisbah pengurusan aset adalah terdiri daripada pusing ganti aset tetap, pusing
ganti jumlah aset, pusing ganti inventori dan mengira tempoh pungutan purata.
5.2.1. Pusing ganti aset tetap mengukur kecekapan syarikat dalam menggunakan
aset tetap syarikat untuk menjanakan jualan.
Pusing Ganti Aset Tetap =

Jualan
Aset tetap bersih

Contoh pengiraan:
Tahun 2004:
RM1,506,000/RM713,000
Tahun 2005:
RM1,434,000/RM653,000

= 2.11kali
= 2.20 kali

Oleh kerana pusing ganti aset tetap pada tahun 2005 lebih tinggi daripada
tahun 2004, ini menunjukkan syarikat berjaya membuat jualan yang tinggi
berbanding aset tetap yang ada dalam tahun 2005. Jika nisbah pusing ganti
aset tetap adalah rendah, ini menunjukkan bahawa syarikat telah membuat
banyak pelaburan untuk aset tetap berbanding jumlah jualan.
5.2.2. Pusing ganti jumlah aset adalah untuk mengukur kecekapan syarikat atau
perniagaan menggunakan aset untuk menjana jualan. Syarikta biasanya akan
menggunakan aset dengan cekap dan berkesan untuk meningkatkan hasil
jualan. Jika nisbah pusing ganti jumlah aset adalah tinggi, bermakna syarikat
telah dapat meningkatkan jualan berbanding pelaburan. Jika nisbah pusing
ganti aset rendah, ini menujukkan syarikat ada membuat banyak pelaburan
aset berbanding jumlah jualan syarikat. Oleh itu jualan hendaklah
ditingkatkan dan mengurangkan aset yang dirasakan tidak produktif.
Pusing ganti aset =

Jualan bersih
Aset purata

Contoh pengiraan:
Tahun 2004: RM1,506,000/RM1,355,000
Tahun 2005: 1,434,000/ RM 1,185,000

atau

Jualan
Jumlah Aset

=1.11:1 atau 1.11 kali

= 1.21:1 atau 1.21 kali

Pada tahun 2004, pusing ganti aset adalah 1.11 kali bagi setiap ringgit yang
dilaburkan dalam aset perniagaan, manakala pada tahun 2005 pusing ganti
aset telah meningkat kepada 1.21 kali. Ini menunjukkan syarikat berjaya
menghasilkan sebanyak RM1.21 pada tahun 2005.
5.2.3. Pusing ganti inventori mengukur kecairan inventori sesebuah syarikat. Ia
membayangkan kadar pergerakan inventori syarikat. Jika tinggi inventori
diganti semula dengan cepat dan menunjukkan jualan yang baik.
Pusing ganti Inventori = Kos Barang Dijual atau
Kos Jualan
Inventori
Inventori
Contoh pengiraan:
Tahun 2004: RM1,020,000/RM265,000 = 3.85 kali setahun
Tahun 2005: RM1,000,000/200,000 = 5.00 kali setahun
Pada tahun 2004, nisbah pusing ganti inventori lebih lewat iaitu 3.85 kali
dalam setahun. Maknanya barang dalam stor akan diganti setiap 3.1 bulan
(3.85 kali /12 bulan = 3.1 bulan)
Pada tahun 2005, nisbah pusing ganti inventori adalah dijalankan sebanyak 5
kali. Ini bermakna syarikat menggantikan stoknya setiap 2.4 bulan (5 kali/12
bulan = 2.4 bulan).
Oleh itu, jika syarikat mempunyai barangan yang cepat terjual, stok
hendaklah kecil supaya syarikat tidak menanggung kos inventori yang tinggi.

Namun begitu, nisbah ini tidak dapat memberi gambaran bagi jualan yang baik
terhadap barangan yang bermusim.
5.2.4.

Tempoh pungutan purata (Nisbah Purata Masa Kutipan)

Nisbah ini adalah bertujuan memaklumkan kepada peniaga bilangan hari
bagi syarikat mengutip semua akaun belum terima ataupun penghutangnya.
Lebih cepat kutipan dijalankan adalah lebih baik. Jika peniaga lewat
mengutip hutangnya akan memyebabkan modal syarikat terikat dalam
bentuk hutang yang belum dkutip. Oleh itu prestasi kutipan hutang boleh
dilihat dengan menggunakan nisbah ourata masa kutipan ini.
Tempoh pungutan purata =

Akaun Penghutang
Jualan Kredit Sehari

Atau
Nisbah Purata Masa Kutipan =

Akaun Belum Terima

Jualan Sehari

Contoh pengiraan:
Tahun 2004:
RM295,000
RM1,506,000/360 hari

= 70.5 hari

Tahun 2005:

RM240,000
= 60.25 hari
RM1.434,000/360 hari
Pada tahun 2004, syarikat menerima bayaran tunai dalam masa lebih kurang
70 hari. Pada tahun 2005 pula, syarikat menerima bayaran tunai dalam masa
lebih kurang 60 hari. Ini menunjukkan pada tahun 2004, terdapat kelewatan
mengutip hutang berbanding pada tahun 2005.Berdasarkan nisbah ini syarikat
perlu sentiasa memastikan bayaran hutang diterima lebih cepat untuk
mengelakkan risiko kekurangan modal pusingan dalam syarikat.
5.3. Nisbah Laveraj
Nisbah leveraj adalah menggambarkan jumlah pembiayaan yang dibuat oleh
pemilik syarikat dan jumlah pembiayaan oleh kreditor. Dengan kata lain, ia
menunjukkan penggunaan pinjaman yang digunakan bagi membiayai perniagaan
dan kemampuan syarikat melunaskan hutangnya. Terdiri daripada nisbah hutang,
nisbah hutang kepada ekuiti dan nisbah perlindungan faedah.
5.3.1. Nisbah hutang mengukur kemampuan syarikat membayar hutang kepada
kreditor. Nisbah ini adalah pecahan daripada jumlah aset yang dibiayai oleh
kreditor untuk menjana keuntungan.
Nisbah Hutang = Jumlah Hutang
Jumlah Aset

Contoh pengiraan:
Tahun 2005: Jumlah Hutang (RM595,000)/ Jumlah Aset (1,185,000) = 0.502:1
= 50%
Tahun 2004: Jumlah Hutang (RM705,000)/ Jumlah Aset (1,355,000) = 0.52:1
= 52%
5.3.2.

Nisbah hutang-ekuiti

Nisbah hutang-ekuiti atau nisbah leveraj menunjukkan perkaitan di antara modal

yang dipinjam dengan modal yang dimiliki. Nisbah ini dikira dengan menggunakan
persamaan berikut:
Nisbah hutang-ekuiti = Jumlah Liabiliti/Nilai bersih
Semakin kecil nilai nisbah hutang-ekuiti berserti semakin kukuh kedudukan
kewangan syarikat, kerana semakin besar jumlah ekuiti berbanding dengan jumlah
liabiliti. Sekiranya nisbah hutang-ekuiti bersamaan satu, bererti pemilik perniagaan
menyumbangkan 50% daripada modal perniagaan, manakala 50% lagi dipinjam.

Nisbah Hutang kepada ekuiti =

Jumlah Hutang
Jumlah Ekuiti Pemilik

Contoh pengiraan:
Tahun 2004:
Jumlah Hutang (RM705,000)
Jumlah Ekuiti Pemilik(RM650.000)
Tahun 2005:

5.3.3.

Jumlah Hutang (RM595,000)

Jumlah Ekuiti Pemilik (RM590,000)

= 1.08:1

= 1.01:1

Nisbah perlindungan faedah

Nisbah ini juga dipanggil nisbah masa pulangan faedah yang digunakan
untuk mengukur keupayaan syarikat membayar faedah daripada
pendapatan. Nisbah dapat memberi gambaran dalam menentukan
pendapatan daripada perniagaan untuk digunakan dalam membayar faedah
hutang syarikat.
Pendapatan Sebelum Cukai + Belanja Faedah
Belanja faedah

Oleh keranan nisbah perlindungan faedah dapat mengukur keupayaan

sesebuah syarikat dalam pembayaran faedah ke atas hutang jadi, lebih tinggi
nisbah perlindungan faedah, maka lebih tinggi perlindungannya.

Contoh pengiraan:
Tahun 2004: RM276,000/RM26,000 = 10.6:1 (10.6 kali)
Tahun 2005: RM224,000/ RM24,000 = 9.3:1 (9.3 kali)
Pada tahun 2004, syarikat mempunyai nisbah 9.3:1 iaitu keuntungan syarikat
melebihi sebanyak RM9.30 bagi setiap RM1.00 belanja faedah. Ini bermakna
nisbah perlindungan faedah syarikat adalah bertambah sebanyak 9.3 kali.
Pada tahun2005, syarikat mempunyai nisbah 10.6:1 iaitu keuntungan syarikat
melebihi sebanyak RM10.6 bagi setiap RM1.00 belanja faedah. Ini bermakna
nisbah perlindungan faedah syarikat adalah bertambah sebanyak 10.6 kali.
Jika nisbah adalah negatif, bermakna syarikat tidak berupaya membayar
faedah ke atas hutangnya.
Jika nisbah kurang daripada 1.0 kali, bermakna syarikat hanya mampu
membayar sebahagian daripada faedah ke atas hutangnya.
Jika nisbah adalah 1.0 kali, menunjukkan syarikat mampu membayar kesemua
faedah ke atas pinjamannya. Tetapi dalam situasi ini syarikat tidak
mempunyai rizab untk membuat pelaburan yang akan datang atau diagihkan
kepada pelaburnya.

5.4. Nisbah Keberuntungan

Adalah untuk mengukur hasil atau keupayaan operasi sebuah perniagaan bagi suatu
tempoh tertentu.
5.4.1. Nisbah margin untung bersih mengukur peratusan setiap ringgit hasil
bersih daripada jualan bersih bagi suatu tempoh tertentu.
Margin untung bersih= Unting bersih x 100%
Jualan bersih
Contoh: margin untung 13% = bagi setiap RM1.00 jualan, syarikat berjaya
memperoleh untung bersih sebanyak 13 sen pada tempoh berkenaan.
Contoh pengiraan:
Tahun 2004:
RM 150,000/ RM1,506,000
Tahun 2005:
RM 120,000/ RM1,434,000

x 100% = 3.32%
x 100% = 8.37%

Pada tahun 2004, syarikat telah membuat keuntungan bersih sebanyak 3.32%.
Ini bermakna, syarikat telah membuat keuntungan bersih sebanyak 3.32% bagi
setiap RM1.00 jualannya. Pada tahun 2005, syarikat telah meningkatkan
keuntungan bersih kepada 8.37%, bermakna bagi setiap RM1.00 jualan syarikat
telah dapat meningkatkan keuntungan bersih sebanyak 8.37% lebih baik
daripada tahun 2004.
Walau bagaimanapun, margin keuntungan tidak menggambarkan keuntungan
syarikat secara keseluruhan kerana syarikat masih perlu mengambil kira nilai
aset syarikat, nisbah inventori dan akaun belum terima.

5.4.2. Nisbah pulangan atas aset (ROA) mengukur pulangan yang diperolehi oleh
syarikat bagi setiap ringgit aset yang dimiliki oleh syarikat. Jika aset
bertambah, saiz syarikat juga bertambah tetapi untung tidak semestinya
bertambah. Jika untung bertambah, tetapi saiz syarikat tidak bertambah,
menggambarkan pulangan ats jumlah aset adalah berkurang.
Nisbah pulangan atas aset = Untung Bersih Dividen Saham Terutama
Jumlah Aset
Atau
Nisbah pulangan atas aset =

Untung Bersih
Jumlah Aset

Contoh: untung bersih RM3,500, Jumlah aset RM27,100.

Pulangan atas aset
= 3500/27100
= 0.13
Bermakna, bagi setiap RM1.00 aset, syarikat berupaya mendapat pulangan
sebanyak 13 sen.
Contoh pengiraan:
Tahun 2004:
RM150,000/ RM1,355,000
Tahun 2005:
RM 120,000/ RM1,185,000

= 11.1%
= 10.1%

Pada tahun 2004, kadar pulangan adalah 11.1%. Ini menunjukkan syarikat
mendapat pulangan 11.1 sen bagi setiap ringgit pelaburan atas asetnya.
Pada tahun 2005, kadar pulangan adalah 10.1%. Ini menunjukkan syarikat
mendapat pulangan 10.1% bagi setiap ringgit pelaburan iaitu menurun
berbanding pada tahun 2004. Peratusan ini menggambarkan kecekapan
syarikat dalam penggunaan aset pada tahun 2005 adalah rendah dan
pelaburan yang dibuat terhadap aset semakin kurang cekap. Oleh itu ,
syarikat perlu meningkatkan keuntungan pada masa akan datang bagi
mendapat pulangan yang tinggi.
5.4.3. Nisbah pulangan ekuiti mengukur pulangan yang diperolehi oleh pemilik
atau pemegang saham bagi setiap ringit yang dimilikinya dalam syarikat.
Dengan kata lain, nisbah ini mengukur kecekapan syarikat dalam
menggunakan wang pelaburan yang dibuat oleh pemegang sahamnya.
Nisbah pulangan ekuiti = Untung Bersih Dividen Saham Terutama
Jumlah Ekuiti
Atau
Nisbah pulangan ekuiti =

Untung bersih
Ekuiti Biasa

Contoh: untung bersih RM3500, jumlah ekuiti = RM13000

Pulangan ekuiti :
3500/1300
= 0.27
Bermakna, bagi setiap Rm1.00 ekuiti, syarikat berupaya memperolehi
pulangan sebanyak 27 sen.
Conto h pengiraan:
Tahun 2004:
Tahun 2005:

RM150,000/ RM650,000
RM120,000/ RM590,000

= 23.1%
= 20.3%

Pada tahun 2004, pulangan adalah sebanyak 23.1% bagi setiap RM1.00
pelaburan. Pada tahun 2005, syarikat mendapat pulangan sebanyak 20.3%
bagi setiap RM1.00 pelaburan. Dalam keadaan ini pihak pelabur mungkin
tidak akan berpuas hati terhadap pulangan atas ekuiti yang menurun
berbanding pada tahun 2004. Berdasarkan prestasi ini pihak pelabur akan
menilai kembali pulangan atas ekuiti dan akan membuat keputusan sama
ada untuk membuat pelaburan lagi atau sebaliknya.

5.5. Nisbah Nilai Pasaran

5.5.1. Nisbah harga perolehan menunjukkan amaun ringgit yang sanggup dibayar
oleh pelabur untuk setiap ringgit keuntungan yang dijanakan oleh syarikat.
Lebih tinggi nisbah ini, lebih menarik saham biasa pada pandangan pelabur.
Sebelum mengira nisbah harga perolehan, syarikat perlu mengira perolehan
bagi setiap unit sahamnya. Perolehan sesaham adalah untuk mengukur amaun
pendapatan bersih yang diperoleh syarikat bagi setiap saham biasa yang
diterbitkan iaitu:
Perolehan sesaham

Contoh pengiraan:
Tahun 2004:

Tahun 2005:

Untung bersih
Jumlah saham biasa diterbitkan

RM150,000
50,000 unit

= RM3.00 seunit

RM120,000
50,000 seunit = RM2.40 seunit

Setelah mengira perolehan sesaham, syarikat akan dapat mengira nisbah

harga perolehan iaitu:
Nisbah harga perolehan

Harga Pasaran Saham Biasa

Perolehan Sesaham

Contoh pengiraan:
Andaikan harga pasaran saham biasa bagi tahun 2004 dan tahun 2005 masingmasing adalah RM14.00 dan RM8.00
Oleh itu nisbah harga perolehan adalah:
Tahun 2004:
RM14.00/ RM3.00
= 4.67 kali
Tahun 2005:
RM8.00/ RM2.40
= 3.33 kali
Pada tahun 2004, setiap saham biasa syarikat telah dijual dengan harga 4.67
kali daripada jumlah perolehan bagi setiap saham biasa. Manakala pada tahun
2005, setiap saham biasa telah dijual dengan harga 3.33 kali daripada jumah
perolehan bagi setiap saham biasa. Didapati bahawa, nisbah harga perolehan
pada tahun 2005 kurang daripada tahun 2004.
Oleh kerana nisbah harga perolehan mengukur harga pasaran setiap saham
biasa berbanding dengan perolehan sesaham syarikat, maka ini dapat
membantu pelabur membuat penilaian terhadap perolehan syarikat pada
tahun-tahun akan datang.
5.5.2. Nisbah pasaran kepada buku menggambarkan persepsi pelabur terhadap
saham syarikat. Nisbah yang tinggi menunjukkan pelabur sanggup membayar
lebih bagi setiap ringgit nilai buku saham tersebut. Nilai buku merupakan
jumlah ekuiti pemilik yang tercatat dalam kunci kira-kira. Nilai buku sesaham
dikira dengan membahagikan jumlah ekuiti pemilik dengan bilangan saham.
Nilai buku sesaham =

Nisbah pasaran kepada buku =

Jumlah ekuiti pemilik

Bilangan saham (unit)
Harga Saham
Nilai Buku Sesaham

Contoh pengiraan berdasarkan jadual 5.1 dan 5.2 :

Nilai buku sesaham
Tahun 2004:
RM650,000/ 50,000 unit
= RM13.00
Tahun 2005:
RM 590,000/50,000 unit
= RM11.80
Nisbah pasaran kepada buku
Jika harga pasaran saham seunit adalah RM2.00 pada tahun 2004 dan 2005:
Tahun 2004:
RM2.00/ RM13.00
= 0.15 atau 15%
Tahun 2005:
RM2.00/ RM11.80
= 0.17atau 17%

5.6. Analisis Arah Aliran

Usahawan boleh mengenal pasti prestasi syarikat naik atau turun dengan membuat
rekod kewangan untuk beberapa tahun. Analisis ini apabila digabungkan akan dapat
digunakan untuk membuat perbandingan dengan syarikat dalam industri yang sama.
5.7. Analisis Keratan Rentas
Analisis ke atas nisbah kewangan sesebuah syarikat dengan nisbah yang sama dengan
syarikat lain dalam industri yang sama. contohnya: atas nisbah hutang beberpa
syarikat dalam telekomunikasi. Iaitu dengan mengambil nisbah hutang beberapa
syarikat dan membuat perbandingan. Ini dilakukan oleh penalisis untuk mencari
status kewangan syarikat yang sihat di mana dapat membantu pelabur membuat
keputusan dalam membuat pelaburan dalam syarikat.
Penggunaan rangka kerja DuPont: aplikasi
Model ini boleh digunakan oleh jabatan pembelian atau jualan untuk
menilai atau memperlihatkan sebab jumlah pulangan atas aset diperolehi.

Bandingkan dengan syarikat lain atau pesaing.

Menganalisis perubahan atas masa.

Mengajar usahawan kefahaman mudah bagaimana mereka boleh mendapat

impak hasil.

Menunjukkan impak profesional fungsi pembelian.

Langkah-langkah kaedah DuPont :Proses

1.
Kira urusniaga berdasarkan maklumat di jabatan kewangan.
2.
Kira guna spreadsheet/ excel
3.
Buat kesimpulan.
4.
Jika kesimpulan tidak munasabah/ tidak realisitik, semak
urusniaga/pengiraan
Kekuatan model Du Pont Model: kebaikan
Mudah: alat yang baik untuk mengajar usahawan secara pemahaman yang
asas tentang bagaimana mereka boleh mendapat impak atas keputusan.

Mudah dihungkaitkan dengan skim pampasan.

Boleh digunakan untuk menyakinkan pengurusan bahawa langkah-langkah

tertentu perlu diambil untuk membuat pembelian atau jualan secara profesional.

Ia merujuk kepada organisasi sendiri dan bukan semata-mata melihat

organisasi lain dari segi mencapai keuntungan dengan cara meningkatkan
pulangan dan kekuatan pengurusan

5.8. Batasan dan kelemahan analisis nisbah

Berasaskan nombor perakaunan dan secara asasnya tidak boleh dipercayai.

Tidak termasuk kos modal.

Garbage in, garbage out.

Kaedah Du Pont adalah mudah digunakan iaitu sebagai alat yang baik untuk mengajar
usahawan secara pemahaman yang asas tentang cara mereka boleh mendapat impak
atas keputusan. Kaedah ini juga mudah dihubungkaitkan dengan skim pampasan dan
boleh digunakan untuk menyakinkan pengurusan. Dengan cara ini langkah-langkah
tertentu boleh diambil untuk membuat pembelian atau jualan secara profesional.
Analisis nisbah dapat merujuk kepada organisasi sendiri dan bukan semata-mata melihat
organisasi lain dari segi mencapai keuntungan dengan cara meningkatkan pulangan dan
kekuatan pengurusan. Batasan penggunaan analisis nisbah ini adalah ia dianalisis
berasaskan nombor perakaunan dan secara asasnya tidak boleh dipercayai. Analisis
tidak termasuk kos modal (garbage in, garbage out). Sekiranya kaedah DuPont
digunakan untuk membuat analisis nisbah syarat yanga perlu dipatuhi adalah nombor
perakaunan mestilah boleh dipercayai.

Gambarajah Model DuPont (sumber: http://www.12manage.com)

Gambarajah Model Analisis Kewangan DuPont Pengiraan Berasaskan Pasaran

(sumber: http://www.centrec.com/resources/DuPont/DuPontB.JPG)

Ujian 1
Kunci Kira-kira
Syarikat Juwara Bhd
Pada 31 Disember 2012
2011
(RM)

20012
(RM)

ASET
Aset Semasa
Tunai
Sekuriti boleh pasar
Akaun belum terima
Inventori

44,000
60,000
215,000
165,000

56,000
66,000
270,000
180,000

Jumlah Aset Semasa

484,000

572,000

1,050,000
337,000

980,000
327,000

713,000

653,000

1,197,000

1,225,000

LIABILITI SEMASA DAN EKUITI

PEMILIK
Liabiliti Semasa
Nota Belum Bayar
Overdraft
Belanja Terakru

175,000
50,000
127,000

140,000
50,000
105,000

Jumlah Liabiliti Semasa

352,000

295,000

Hutang Jangka Panjang

350,000

310,000

Jumlah Liabiliti

702,000

605,000

Ekuiti Pemegang Saham

Saham Biasa RM3.00 par 50,000
setahun
Lebihan Dibayar
Pendapatan Tertahan

150,000
290,000
260,000

150,000
290,000
200,000

Jumlah Ekuiti Pemegang Saham

700,000

640,000

1,402,000

1,245,000

Aset Tetap
Bangunan dan Peralatan
Tolak: Susut Nilai
Jumlah Aset Tetap
JUMLAH ASET

JUMLAH LIABILITI DAN EKUITI

Penyata Untung Rugi

Syarikat Juwara Bhd
Pada 31 Disember 2012
2011
(RM)
Jualan
1,565,000
Tolak: Kos Barang Dijual
1,050,000

2012
(RM)
1,730,000
1,020,000

Untung Kasar

515,000

710,000

Tolak: Belanja Operasi

Belanja Pemasaran
Susut Nilai

140,000
60,000
10,000

140,000
60,,000
10000

Jumlah Belanja Operasi

210,000

210,000

Pendapatan Sebelum Faedah dan

Cukai
Tolak: Belanja Faedah

305,000
28,000

500,000
25,000

Pendapatan Sebelum Cukai

Tolak: Cukai 30%

277,000
83,100

475,000
142,500

Untung Bersih

193,900

332,500

Perolehan Per Saham (EPS)

(untung bersih/ jumlah saham)

RM3.88

RM6.65

Dikehendaki:
Kira nisbah berikut bagi tahun 2012.
a.Nisbah semasa
b.

Nisbah cepat

c.

Pusing ganti inventori

d.

Nisbah margin untung bersih

e.

Nisbah Pusing ganti aset tetap

f.

Nisbah hutang atas aset

g.

Nisbah harga perolehan

Ujian 2
Berikut adalah hasil analisis terhadap data kewangan Syarikat Majujaya Bhd. bagi tahun
kewangan berakhir 31 Disember 2012.

Nisbah semasa
Nisbah cepat
Pusing ganti inventori
Pendapatan bersih
Perolehan sesaham

2011
3.4:1
0.9:1
2.5 kali
Naik 35%
RM4.20

2012
2.4:1
1.6:1
2.0 kali
Turun 5%
RM3.10

Dikehendaki:
1.

a.
Sediakan satu senarai yang mengandungi ulasan atau komen ringkas
tentang bagaimana setiap nisbah tersebut dapat membuktikan keupayaan
syarikat untuk menjelaskan hutang dan menjalankan perniagaan secara
berterusan.
b.
Anda juga perlu menyatakan kesan dan batasan setiap item nisbah
tersebut secara berasingan.
c.
Buat rumusan atau kesimpilan mengenai keupayaan keseluruhan
syarikat untuk menjelaskan hutang dan menjalankan perniagaan secara
berterusan.

2.

Nyatakan batasan-batasan analisis nisbah yang telah dibuat terhadap

penyata kewangan Syarikat Majujaya Bhd.

Rujukan

Abu Bakar Hamid. 2006. Keusahawanan dan pengurusan perniagaan kecil, Penerbit
Universiti Utara Malaysia, Sintok.
Aini Hayati et al. 2009. Teks Pra-U STPM Matrikulasi Pengajian Perniagaan 1, PearsonLongman Malaysia Sdn. Bhd., Petaling Jaya.
Wan Madznah Wan Ibrahim. 2007. Prinsip perakaunan, Oxford Fajar Sdn Bhd, Shah Alam.