Professional Documents
Culture Documents
{NyDv ? 2008 ckESpf/ twGJ (2) ? trSwf (4)/ “vdrmR jcif;qdo k nfrmS ol&aJ bm enf; ]rdu
k yf g&ap}
jcif;/ a=umufjcif;/ aoG;r&Sjd cif;/ owWd
etz. vrf;jyajryHk pwkwt ˆ qifjh zpfaom vlxq
k ENc,
H yl u
J G k d arv rGJjcif;/ 'l;wkefjcif;/ wudk,faumif;}uH
jcif;/ tarESifhig rmv#if+yD;a&mqdk
10 &ufae@wiG f jyKvkyrf nf[k xkwjf yefa=unm aom pdw&f jdS cif; ud,
rSwjf cif; ud, k t
k t hf rd rf S ud,
k t
hf usK;d pD;yGm;wckwnf;
hf rd f
&cdik t
f rsK;d om;owif;pmukd vpOfxw
k af 0onf?
pmrsufESm 2 &cdkiftrsKd;om;owif;pm {+yDv/ 2008 ckESpf aqmif;yg;
vlrsKd; wrsKd;. vufqifhurf;¶dk;&m trGDrSm aysmufuG,fvm;Edkifa& ab;tE W&m,feef@ rdom;pktcsif;csif; pum;ajyma&tcg udk,fh
t,f'wD mhtmabmf pmyD bmompum;eef@ ,Ofaus;r_xHk;pHa& óuHwGdedef&csdefrSm bmompum; ajymqdkr_ pum;udk ajymqdkzdk@ wdkufwGef;csifyga&?
t"du usyga&? pmyDaysmufau ordkif;wd udpPuvnf; uaumif;ta&;}uD;a=umif; om;acs orD;acswdudkvnf; &cdkifpum;udk
&mZ0ifwiG &f pfO;D rnfh ]ar}” vnf; wp wpeef@ aysmufuG,fvm;yem wifjycsifyga&? ckacwfrm &cdkifom;wcsKd@a& yyDoo ajymwwfa,mif avhusifhyD;uwf
ordik ;f wk ordik ;f a,mif&@kd u v$r;f rd;k vm;ygz@kd ? ud k , f h b mom pum;xuf wjcm;vl r sKd ; yg? &ckdifordkif; &ckdif&mZ0if ta=umif;udk
(TEN MAY) ,if;twk ta,mifwdpGm tppfwdydkif pum;udk ydktxif}uD;yem t&omcH+yD;au rdrdwwfo&Gd rSwfo&Gd ajymjyyD;uwfyg?
“ar”ESifhywfoufI urBmhordkif;ESifh jrefrmhordkif;wGif ajymp&mawG xl;jcm;wJh tjzpf v$rf;rdk;vm;ygar? bmompum; aysmuf tm;&yg;& ajymed e f u wf p G m ud k rwG d c sif ,if ; yd k i f r [k w f a u om;orD ; wd u
tysufawG rsm;pGm&SdcJhbl;av+yD? urBm@tvkyform;xk}uD;&Jh wdkufyGJ0if atmifyGJqifcJhwJh uG,v f m;cau vlrsK;d aysmufu, G v f m;zd@k qdk rjrifcsiftqHk; jrifedef wGdedef*wf&a&? udk,fh vnf; rdbwd ajyma& pum;udk twk,l
“ara';”/ e0w (+idrfyd)wdk@ uvdrfaphjirf;qifum jynfolawGudk urBmausmfatmif pGm rkcsrvGJyg? ,if;twGufeef@ vlrsKd;wrsKd; tcsi;f csi;f wGad uvJ ud,
k phf um;udk rajymbJ ajymAsm? udk,fhvlrsdK;pum;udk rajymwwf
vdrfcJhaom 1990 jynfhESpf “arva&G;aumufyGJ”? xdka&G;aumufyGJwGif jynfolvlxk. rSm bmompum;pGm tvGew f &m ta&;}uD; eef@ olrsm;pum;udk iSm;+yD;au ajyma&pGma& rqd k w wf txif a ao; tjrif a o;yem
tonf;=um;rS rJjym;rsm;jzifh 'Drdkua&pDvrf;a=umif;udk av#mufvSrf;&ef r,Hk=unfEdkif yga&? uaemf¶dk@ &cdkifvlrsKd;wdrm bmom udk,fudk,fwdkifu udk,fhbmompum;udk vl r sKd ; jcm;pum;ud k & m txif }uD ; +yD ; au
avmufz, G &f m rJqEN&iS f ud;k q,f&mcdik Ef e_ ;f ausmu f qENjyKcJ=h uygonf? jrefrmhq&kd , S v f pf ,Ofaus;r_ pmyD ¶dk;&m"avhqdkpGm [dk;ya0 ypf y ,f & m a&muf a wvd k @ qd k c sif y ga&? ajymqdkuwfvDzdk@? t*k &efukef rE Wav;
vrf;pOfygwDudk tarGqufcHonf[k qdkaom ppfwyfESifh wygwDtm%m&Sif rqv o%Duyif tcdkfiftrm &Sd+yD;om;,m? ,if;ol¶dk@udk wpdacsavmuf todyD;csifpGm tygt0if &cdkifpum;udk t"duxm;+yD;
vufa[mif;}uD;rsm;. ausmaxmufaemufcHtm;udk ,lum a&G;aumufyGJ0ifvmonfh
wdkif;&if;om;pnf;vHk;nD!Gwfa&;ygwD (wpn)onf t¶_H;}uD; ¶_H;cJh.?
Tjzpf&yfrsm;onf “ar” '¾m&D/ “ar” yHkjyifrsm; r[kwf=u? &ufpuf=urf;=uKwf
&cdik o
f m;udk &ckid o
f m;u &cdik pf um;ajymvdhk *kP,
f *l wfygar
aom tm%m&Sirf sm; vlordik ;f . “rdpm> bDv;l }uD;”rsm;udk jynfot l rsm;u ESv;kH &nfjzifh
wdkufyGJ0ifI atmifjrifjcif; rSwfwdkifrsm;. armfuGef;rsm;omjzpfonf? odk@aomf “ud, k t h f csi;f csi;f wGad uvJ
jrefrmjynfov l xl u k m; ESv;kH aoG;jzifah &;xd;k cJah om xdak tmifyu JG kd “aumufusp, f w k rf m udk,fhpum;udk
aom tm%m¶l; AdkvfcsKyfrª;}uD;”ESifh “b,folaoao iawrmv#if +yD;a&m” qdkonfh
rajymbJeef@
vufyg;aprsm;a=umifh jynfolvlxk vdkvm;awmifhwaom 'Drdkua&pDonf jrefrmjynf cdik af tmifom (aumhawmifuRe;f )
wGif &Sio f efciG rhf &cJyh g? ydrk q
dk ;kd &Gm;aom acwfopf zufqpf0g'pD pftm%m&Sif pepfq;kd udo k m olrsm;pum;udk
&ifpnf; cHae&ygawmhonf? odk@jzpfI 2007 ckESpf pufwbFmv a&$0ga&mifawmfvSef iSm;+yD;au
a&;jzifh &ifqdkiftefwkaomtcg tESD;zufqpf ppftkyfpkonf EdkifiHwumudk tm¶Hkajymif; ajyma&pGma&
ap&efvnf;aumif;/ jynfou l kd w&m;0if Advk uf sp;kd rd;k a&;cGihf vdik pf ifukd yDyyD ikd yf ikd f qkyu f ikd f udk,fudk,fwdkifu
vdkIvnf;aumif;/ 2008 ckESpf arv (10) &ufae@udk jynfvHk;u|wf vlxkqENcH,lyGJ udk,fhbmompum;udk
jyKvkyf&ef xkwfjyefa=unmvdkufygonf?
ypfy,f&m
Ttjcif;t&monf 1990 jynfa&G;aumufy. JG obm0ESirhf wlaom tjcm; ESv;kH
&nfwdkufyGJ wrsKd;yifjzpfonf? ygwDpHka&G;aumufyGJum; rdrdwdk@}udKufaomygwDrS a&mufawvdk@
udk,fpm;vS,fudk rdrdudk,fpm; wkdif;jynf. ta&;udpPudkaqmif&GufEdkif&ef/ tkyfcsKyf&ef qdck siyf ga&”
a&G;cs,fjcif;jzpfonf? t&yfol t&yfom;pum;ESifh ajym&v#if udk,fhudk,fpm; tkyfcsKyf
rnfv h u l kd tiSm;apcdik ;f jcif;omjzpfonf? trwftjzpf a&G;aumufc&H jcif;u apwvH;k ydik f
tjzpf tm%mtyfESif;jcif;r[kwf?
jynfol@qEN cH,lyGJum; xdkodk@r[kwfacs? rdrdwdk@ EdkifiHolEdkifiHom; tm;vHk;udk
TOya'rsm; Tpnf;rsOf;rsm;jzifh tkyfcskKyf rif;vkyf&ef jynfolawGudk,fwdkif vufcH t &cdkifjynfrm edefxdkifa& &ckdifom;wdpGm uawmh c g &ck d i f j zpf & pG m ud k r&S u f y gauh rajyma& t&yfrSm rGD;a& &ckdifacswdpGm &cdkif
wnfðyay;bdk@ usif;yaomyGJjzpfonf? tu,fI trsm;jynfolu axmufcHygonf wa'oeef@ wa'o pum;tajymtqdk &ckid qf pkd mG atmufus aemufus vlrsK;d wrsK;d pum;ajym&zkd@qdkpGmudk &Sufaw? &ckdifvlrsKd;
[laom qENrJrsm;jzifh twnfjyKcsuf&,lEdkifygu ,if;. t"dy`m,frSm wdkif;jynf. vD,lvDodrf; rwl*wfauvJ udk;uG,fa& r[k w f y g? a&S ; ya0o%D u yif ud k , f h x D ; vdk@ ajymzdk@pGmudk &Sufaw &ckdifacswd trsm;
tm%mudk qkyfudkifxm;onf TOya'usrf;vm pum;&yfrsm; yk'fxD; yk'frrsm;twdkif; bmomw&m;eef@ ¶dk;&m ,Ofaus;r_uawmh udk,fheef;eef@ edefvma&vlrsKd; jzpfvdk@ &ckdif }uD;&SdedefuwfygAsm? ,if;csif;&Jh vufonf
tkyfcsKyfonfudk jynfolrsm;u woa0rwdrf; vdkufemusifhoHk;&ygrnf[k tm%mydkif cg tm;vHk; wwlwl&m? &ckdifvlrsKd;¶dk@ "avh pum;ajymvdk@ &ckdifvdk@ vlodvm;zdk@pGmudk w&m;cHuawmhcg tjcm;vlr[kwf &cdkifrdb
olESifh tkyfcsKyfcHjynfolt=um; csKyfqdkvdkufo!fh ESpfOD; ESpfbufoabmwl vufrSwfxdk; p¶dkufa& tjcm;vlrsKd;¶dk@eef@rwlbJ wrlxl; ra=umufygauhvdk@yg? “a'gif;a,mifaqmif wdudk,fwdkif&m r[kwfvm;? tacswdudk
jcif;jzpfonf? ,if;odk@ twnfjyKvkdufjcif;udk jyefjyif&ef vGefpGm cJ,Of;aom tvkyf jcm;+yD;au cspfp&mvJaumif;yga&? a&usD;”&m &Sufzdk@aumif;pGmyg? t&ifu &cdkifpum;roif &cdkif&mZ0f &cdkifordkif;udk
jzpfonf? a&S;vl}uD;rsm;u “tdrfaxmifr_/ bk&m;wnf/ aq;rif&nfpkwfxdk;/ ToHk;csuf ,if;ydkif ¶dk;&m,Ofaus;r_ trGDtESpf &ckdifbk&ifwd aumif;pm;a&cgu qdkau rajymjy &ckdif¶dk;&m ,Ofaus;r_wdudk rvdkuf
csurf ydik vf #if jyefjyif&ef cufonft h rsK;d ” [kpmcsK;d xm;cJah vonf? a&S;bd;k bGm;rsm;onf a&S;us¶Hkomru +rDay: +rDatmuf o,HZm a&$'*F g; aiG'*F g;wdukd ud, k w hf ikd ;f ud,
k jhf ynfrm pm;vdk@ ol¶dk@urGD;a& &ckdifacswdpGm &ckdifudk
vlxkqENcH,lyGJudk r}uHKbl;I jynfol@qENcH,lyGJqdkonfrSm xdkudpPrsm;xufyif cufcJ w aygºuG,f0a& &ckdifjynfudk Armrif;qdk; oG e f ; vk y f + yD ; au oH k ; pG J c a&? yif v ,f &D wefbdk;xm;&aumif;rSef;vJrod? cifwG,f&
a=umif;/ toufaoG;ac|;rsm;pGm ay;qyfIjyifygaomfrS ta=umif;rnD!Gwfv#if rif;npfwu d tEdik uf sihf pd;k rd;k tkycf sKyf&pGmudk a=umif;uwqifh taemufEdkifiHwdeef@ ukef aumif;rSef;vJ rodjzpf vm;ca&? a,Zl;eef@
w¶kwfjynfrS wDtefref&ifjyifvdk/ wdbufaoG;pGef;aom ae@&ufrsm;vdk/ jrefrmEdkifiH. tm;r&oD ; bJ ord k i f ; trG D t ES p f w d u d k y g oG,fca& ordkif;a=umif;wdu txift&Sm; tacswdudk udk,fhbmompum;udk oifyD;zdk@
&mpkw0ufr# wdkufyGJ0ifygaomfvnf; trdef@tm%m yk'fxD; yk'frrsm;udk r+zdKvSJEdkifjcif; azsmufzsuyf pfz@kd }udK;pm;tm;xkwef ed pf mG udk &Sd+yD;om;,m? &Sufzdk@aumif;pGmu uedef@ tifrwef ta&;}uD;yga&?
rsm;u oufaoqdkv#uf&Sdaeavonf? a=umif;vdk@ jrifedef&yga&? Oyrm a&S;u &ckdif edryhf g;edeaf &umvrm cG;D ydik f tcsi;f csi;f jrifa& usaemf h b 0xJ u tjzpf w csd K @ud k
,ckwzef vmjyefacs+yD? Ten May (odk@) arv (10) &uf vlxkqEN cH,lyGJ? bk &if w d ol a X;ol º uG , f w d aqmuf v k yf edef&mrsm tpG,fxkwf+yD; irf;irf;eef@ udkuf ajymjyygar? usaemfa& tacsuyif rdb
odk@wnf;r[kwf usnfqHxuf ydkjyif;aom rJjym;rsm;ESifh ESvHk;&nfwdkufyGJ? ppftkyfpkonf vª'gef;xm;ca& bk&m;ykxdk; pmwDwdrm ed e f u wf a w tusif h q d k ; wd & m? yg;pyf u ESpyf g; qH;k yg;vm;cvd@k tud}k uD;wm0efus&m
olw@kd bufwiG f aumufuspf pOf;vJaom v#K@d 0u S f tpDtrHrsm;jzifh Tvlxk qENc, H yl u JG kd a&;xdk;xm;a& ordkif;armfuGef; ausmufpm bk&m; bk&m; vufu um;&m;um;&m; &Dwyfpcef; toD;oD;rm vS!fhvnf+yD;au
jyifqifxm;rnfukd oHo, tvsOf;yGg;p&m rvdkay? ur`nf;pmwdudk zsufqD;yem tckrS wnf vkyfedefuwfaw pGmwd&m &Sufzdk@aumif;a& tacsb0udk jzwfoef;cyga&? ajymzdk@qdkau
jrefrmjynfolvlxkonf ordkif;ur`nf;topfwckudk xkqpf=uayawmhrnf? aqmuf j yKjyif jref j ynf w cG i f qd k + yD ; au pGmyg? bmompum;uawmh cgrsm;rsm; &cdkifywf0ef;usifrSm }uD;jyif;c&a&? vlw
&mZ0iftopfudk armfuGef;wif&pf&ayOD;rnf? puUef@wck rdepfwckpmr#om =umaom ppfAdkvfwdu ol¶dk@&Jh emrnfwdudk ur`nf;xdk; wwfvD aumif;vD,m? a,'gvJodk@ udk,fh a,mufr[kwfyg/ Arm ywf0ef;usifrm }uD;
tcsdefwGif jynfolvlxku a&;jcpfay;rnfh “=uufajccwf vuQ%m” onf aqGpOfrsKd; edefuwfyga&? ,if;ydkifvkyfjcif;pGm ae@cif; pum;ukd udk,frrdbdk@uawmh uaumif; t jyif;c&a& vlyg? ppfwyftwGif;rm }uD;jyif;
quf ppftm%mudk udkifpGJxm;vdkonfh “tm%m¶l; AdkvfcsKyfrª;}uD;oef;a&$” wdk@ zuf a=umif a wmif wef b d k ; rjzwf E d k i f a & a&S ; a&;}uD;yga&? aturBmrm }uD;us,fa& c&vd@k vJ ppfwyf&hJ twGi;f oabmudk olrsm;
qpftyk pf u k kd ppfom; ig;ode;f . tpGr;f xuf aumif;aomvufeufaumif;rsm; jzpfacs.? a[mif;trGt D ESpwf ud kd ajAmifusus z,f&mS ; vlrsKd;wdkif;pGm udk,fhtcsif;csif;wGda&cg udk,fh oda&pGmxuf ravsmhbJodyga&? ydkau&m
2008 “ar” onf jynfolrsm;. ESvHk;&nfwdkufyGJtwGuf vmjcif;aumif;aom “ar” edeuf wfpmG r[kwyf gvm;? aemiftcg ordik ;f bmomud k ud k , f t oH k ; jyKuwf a wpG m yd k z d k @ ? tacsuyif Armywf 0 ef ; usif r m
&mZ0ifwGif&pfrnfh “ar” omjzpfygownf;? udk xifa,mifxifrSm;jzpfa,mif t&Sufr&Sd csnf;,m? }uD;jyif;vmc&auvJ uedef@xufwdkif &cdkif
cdk;,lAsm zsufqD;edefuwfpGm r[kwfygvm;? atedef@acwfrm ZmvlrsKd;rS udk,fhrGD;&yf pum;ud k usu|rf ; ususif yyD o o
&cdik tf rsKd;om;owif;pm &ckdifjynftESH@tjym;rm [da& ordkif;0if
omoedu taqmuftODwd a&S;a[mif;
Zmwd+rDrSm ukwfuyfedefxdkifvdk@r&bJ &Djcm;
+rDjcm; wkdif;wyg;¶dk@odk@ &D}udKif&m jrufEk&m
ajymqdEk ikd pf mG a& usaemftud}k uD;&Jh oif=um;
jyor_ aus;Zl;a=umifyh g? tjyifujyefvmvd@k
t}uHay;yk*Kd~ vfrsm; tm;upm;u¾ vuf&mwdudk atydkifvkyfedefpGma& aemift pD;yGm;&Smuwf&yga&? pD;yGm;a&; =uyfwnf; tdrfwGif;udk0ifau wHcg;0rm Armpum;udk
ygarmuQ a'gufwmat;ausmf zdk;aZmf cg &cdkifordkif;qdkpGm ZmrmvJvdk@ trdef;cH&zdk@ vdk@wrsKd; ppftm%m&Sifwdeef@ ol¶dk@uyfyg; xm;ypfc&yga&? wcgw&D rdom;pk pum;
OD;cifarmif=unf (ta0;a&mufoHwref) tjyiftqifEiS hf xkid ;f bmomjyef rm aocsmyga&? ,yf y g;wd u ES d y f p uf v d k @ wzH k 'k u Q r sKd ; pH k 0dik ;f rm pum;ajym,if;eef@ Armpum;wcGe;f
t,f'w D mcsKyf atmifausmfpdk; ,if;csi;f eef@xyfwl yd+k yD;au a=umufz@kd a=umifh trd+rDudk pGef@cGmvm;edefuwf&a&? avmuf ygvm;cau tudk}uD;a& rsuf
aÏ;0if; jzef@csda&; aumif;a&pGmu oG;D aESm+yD;au vlrsK;d pkwu d kd ajymjycsifpGmuawmhcg olwyg;t&yfudk axmif h e D } uD ; eef @ rsuf a pmif ; xd k ; pG m ud k
tkyfcsKyfa&;rª; udkvSat;armif (*syef) 0g;rsKd;zdk@óud;pm;a& udpPyg? “+rD+rdKvdk@ vlrsKd;r a&mufa&cg olwyg;pum;udk ajym&zdk@pGmrm cH&yga&? ,if;pGmudk owdrxm;vdkufvdk@u
cdkifrsKd;cspfxGef; ukdatmifvGif (rav;&Sm;) aysmuf vlrsKd;+rdKrS vlrsKd;aysmufaw” vkd@ a&Smif+yD;vd@k r&a&udpyP g? vkyif ef; tqifajy awmhcg emzd@k &mysizf ?d uaumif;a=umuf&yg
owif;pkaqmif;olrsm; xkwfa0onfhae&m a&S;vl}uD;wd qd¶k ;kd pum;yHx k m;cyga&? atp acsmrGdpDzdk@ ol¶dk@bmom pum;udk yDyDoo a&? ausmif;wufjyefauvJ wausmif;vHk;
atmifjrifhodef; (AMT) befaumuf/ xdkif;EdkifiH um;yHka& vlrsKd;pkacswdtwGuf txl;owd ajymEd k i f a tmif pum;oH pum;[ef u d k aygi;f rS &ckid af usmif;om;qdv k @kd ESpaf ,mufxJ
óudifoef; qufoG,f&ef xm;tyfaw pum;yHkyg? atydkif vlrsKd;trsKd Xmefu&dk%f;usus ajymEdkifatmif }udK;pm; ,m &Syd ga&? atydik f &Sm;&Sm;yg;yg; ESpaf ,muf
KT ANN rcH&a,mif &ckdiftrsKd;orD;xk w&yfvHk;u uwfyg? a,'gvo J @kd ud,
k t hf csi;f csi;f wGad &cg uvnf; bk&m;owf rdk;}udK;ypf &ckdifrom;
rsKd;cdkif (aumhaomif;) P.O Box (16) Bam Bom P O aumif;owdxm;&ygzdk@? umuG,fvm;& udk,fhbmompum;udk ajymqdkoHk;pGJpDcsifyg wd&m? &cdkifeef@ywfoufvdk@ wckudkvnf;
ajAmuftdk; (qlemrd wrefawmf) Bangkok, Thailand 10151 ygzdk@? a&? wm0ef0wW&m;t& EdkifiHtESH@tjym;udk rod r=um;bl;a& vlwdjzpfedefyga&?
"na&$ (&ckdiftrsKd;om;owif;pm) arakannews@gmail.com att*kydkif &cdkifvlrsKd;taeeef@ ¶dk;&m vSnv hf nf+yD;au wm0efxrf;aqmifeed &f a& usaemh&Jh tacscg pmoifom;b0rm
zkef; (086 936 8721) ,Ofaus;r_ ordkif;pmyD tpp t&m&mrSm 0efxrf;rdom;pkrsm;taeeef@vnf; rdrd¶dk@ pmrsufESm 4 odk@
owif; &cdkiftrsKd;om;owif;pm {+yDv/ 2008 ckESpf pmrsufESm 3
xdahk MumifU aemufq;kH wGif tavmif;rsm;udk ,ckrSr[kwf/ ,cktrIonf vltaorsm; ydkifeufodkh arsmygoGm;ojzifU q,ffír&
aq;bufqdkif&m ppfaq;rIrsm; NyD;onfU onft U wGuf urÇmausmfomG ;jcif;jzpfonf/ vdkuf[k qdk\/
aemuf trSwf (3) qdkif;'if;&yfuGuf&Sd ,cifuvnf; xdik ;f Edik if w H iG ;f ck;d 0ifpOf &J*w
d f 2007 ckESpf Edk0ifbmv 25 &ufaeh
&aemif;qkefcavmU u,fq,fa&;tzGJYydkif ukd um;armif;ajy;pOf &Jvdkufí um; u &aemif;rSbefaumufodkh vma&muf
okóefwGif yifjr§yfESHcJU&onf/ arSmufaoqH;k ol? &Juypfí aoqH;k ol rsm; tvkyfvkyfonfU jrefrm20 ausmfukdwif
trIwiG f yg0ifywfoufonfU uGew f ed f ESiUf tjcm;aom jzpf½;dk jzpfpOf r[kwo f nfU
aqmifvmonfU um;rSm zufbl&Dc½dkif?
emum;ydkif&Sif rpöwm 'efvkefzkp'D? um; Zmwford ;f rvSonfU jrefrmwd\ hk tjzpfrsm;x&ef N rd K Y t eD ; ta0;ajy;&J * d w f w ck u d k
armif;orm; rpöwmqkcRef;? csKdYusJvif; rSm ra&rwGufEdkifatmif&Sdonf/ jzwfausmfarmifEiS pf Of a&ajrmif;wGi;f us
csKdif;ig;vkyfief;ydkif&Sif (zJyvm) rpöwm xdkif;owif;pmrsm;wGif az:jyonfU onfUtwGuf vl 6 OD;aoqHk;NyD; 14 OD;
usD v m0ef q d k z mzef 0 vm;uk e f ; (ac:) owif;rsm;t& vpOf jrefrm tenf;qHk; 'Pf&m&&SdcJUonf/
,mOfarmif;ol rpöwmqkcRef;bkefyavmifU ("gwfyHk - refae*smtGefvdkif;) ukdqkef;? vrf;aMumif;&Sif;ay;olwdkhudk 7 OD;ESifU trsm;qHk; 30 ausmfxd aoqHk; 2007 ckESpf Edk0ifbmv 20 &ufaeh
jrefrmpum;yHkwGif BuD;yGm;csrf;omvdkol tcsKdYu [kdif;vwfum;jzifUvnf;aumif;? zrf;qD;rdxm;NyD; um;ay:odt hk vkyo
f rm;rsm; \/ ,ckEeI ;f xm;rSm xdik ;f owif;pmrsm;wGif uvnf; rJaqmufNrdKY? r[m0efaus;&Gm
rsm;onf tjcm;e,fwckodkh xGufcGm tcsKdu Y tat;cef; (uGew f ed ef m) um;jzifU tm; wifay;ol wOD;ukd zrf;0&rf;xkwf w&m;0if az:jyxm;csufom jzpfonf/ tkypf k ajymif;zl;pdu k cf if;wGif tvkyv f yk af e
tvkyfrvkyfygu rBuD;yGm;EdkifaMumif;ukd vnf;aumif;? tcsKdu Y c&D;onfwif um; xm;qJjzpfonf/ ig;vkyif ef;ydik &f iS f rpöwm cd;k 0ifpOf tkypf v
k u
kd jf zpfap? yifv,fjyifwiG f onfU jrefrm 5 OD;udk ajymif;zl; 4 tdyfcdk;
]w&Gmrajymif; olaumif;rjzpf} [k cdik Ef idI ;f jzifUvnf;aumif;? tcsKdYu ZdrfcHum;jzifU usDvm0ef\ ZeD;jzpforl mS vnf; vGecf o UJ nfU tpma&pmiwfjywfí jzpfap? tcsif;csif; onf[k pGypf NJG yD; tcif;ydik &f iS Ef iS Uf taygif;yg
ajymqdMk u\/ tvkyt f udik t f qifajyonfU vnf;aumif; enf;rsKd;pHkvS\/ 12 ESpfcefh? 1996 ckESpf Zefe0g&Dv 14 &efjzpfí jzpfap? xdkif;EdkifiHawmifydkif; rsm;u aoewfjzifU ypfowfcJUonf/ 4
ae&mwGif oGm;a&mufum ajymif;a&Tt h ajc {NyDv 9 &ufn 10 em&D 30 cefY &ufaehu zl;uufohdk OD;wnfarmif;ESio f nfU &mbmNcHrsm;wGif tcsif;csif;owfrrI sm;ESiUf OD;rSm aoqH;k NyD; 1 OD;rSm uHaumif;axmuf
cs aexdkifjcif;ukd ]a&Munf&m jrufEk&m} u &aemifrSzl;uufodkh OD;wnfarmif;ESif (10) bD;um;ay:wGiyf gonfU jrefrmtvkyf xdik ;f u owfjzwfrrI sm;vnf; &Sad o;onf/ rpGm toufab;rS csrf;om&m &cJUonf/
[kvnf; wifpm;ajymqdkMu\/ oG m ;onf U tat;cef ; (uG e f w d e f e m) orm; 39 OD;aoqH;k rIwiG f yg0ifywfoufcUJ tcsKdaY omowif;rsm;rSm jrefrmtcsif;csif; 2007 ckESpf *sLvdkifv 8 &ufaehu
xdkif;EdkifiHonf tdrf;eD;csif;EdkifiHrsm; ukew f ifum;trSwf (70- 0619) um;wGif rJaqmufrS befaumufodkh tvkyform;
xuf pD;yGm;a&;aumif;rGefonfUtwGuf vkdufygoGm;onfU jrefrm 120 teuf 14 OD ; wif a qmif v monf U u m;rS m
,if;Edik if rH S jynforl sm; xdik ;f Edik if w H iG ;f cd;k 0if trsKd;om; 17 OD;ESifU trsKd;orD; 37 OD; rJaqmufrt S xGuf rJaU xmUteD;wGif "mwfqD
um tvkyv f ma&muf vkyu f ikd Mf u\/ ae pkpkaygif; 54 OD;rSm avat;ay;pufysuf wifum;jzifU wdkufrdojzifU 10 OD;ao
&if;EdkifiHwGif tvkyfvkyfvQif &onfU vkyf um touf½IMuyfí aoqHk;oGm;cJUonf/ qkH;oGm;onf/
tm;crSm tar&duefa':vmjzifU ,SOfxdk; tcif;jzpfymG ;onfaU e&mrSm &aemif; 2007 ckESpf arv 5 &ufaehu
Munfv U Qif wa':rQyifr&/ xdahk MumifU tdref ;D NrdKYrS uDvdkrDwm 90 cefhtuGm qkwfqef uefusebl&ND rdKt Y eD;wGif tvkyo f rm;rsm;udk
csif;Edik if o H m;rsm;u xdik ;f Edik if w H iG ;f cd;k 0if vef;NrdKeY ,f? emcg;aus;&Gmtkypf ?k befaY uGh wifaqmifxm;onfU um;tcsif;csif;
vm&onfU tvkyfrSm rvG,fulonfudk aemUaus;&Gm? zufuqifvrf;r trSwf (3) wdu k rf o d nft U wGuf vl 4 OD;aoqH;k cJo U nf/
odaomfvnf; touf&Sifoefa&;twGuf &yfuGuf&Sd zl;uuf-&aemif;um;vrf;ab; txufwGifaz:jyxm;onfU jzpf&yf
rsufpdrSdwfí tEÅ&m,fawmtwGif; wdk; wGif jzpfonf/ rsm;rSm vltaotaysmufrsm;onfU t
0ifMu\/ jrefrmtvkyform;rsm; zl;uufodkh wGuf xdik ;f owif;rsm;wGif az:jyxm;onfU
jrefrmjynforl sm;rSm wdik ;f jynftyk cf sKyf oG m ;a&muf E d k i f & ef t wG u f c&D ; p&d w f tcsuffrsm;rS tcsKdYomjzpfNyD; aemufxyf
rif;vkyfaom tpdk;&rSm pDrHcefhcGJrInHUzsif;? (u,f&cD ) tjzpf wOD;vQif bwfaiG 5000 ra&wGufEdkifonfU jzpf&yfrsm;vnf; &Sd
ukd,fusKd;ukdomMunfUNyD; wkdif;oljynfom; ay;Mu&onf/ ao;\/
rsm; tusKd;ukd raqmif&GufonfUtwGuf tvkyo f rm;rsm;u um;xGuNf yD; rdepf qif;&JonfU wdik ;f jynfrsm;rS vlrsm;tzdhk
jynfol jynfom;rsm; qif;&J'u k a© &mufMu 20 cefrh pS í um;uk&d yfay;&efEiS Uf um;wGif 0ifaiG aumif;rGefonfU a'orsm;odkh oGm;
&\/ wyfqifxm;aom av;at;ay;pufysuf &aemif;qkefcavmUu,fq,fa&;tzGJYydkif okóefwGif o÷[faeonfUjrefrmtavmif;rsm; a&muf tvky&f mS azG vkyMf uonfrmS urÇm
jrefrmEdkifiHom;rsm; xdkif;EdkifiHwGif; oGm;aMumif;udk um;armif;ol rpöwm qk bl;onf/ owfjzwfrIjzpfonfUtwGuf xkdif;owif; vH;k twkid ;f twmESiyUf ifjzpf\/
cdk;0ifa&mufvm&mwGif e,fpyf&Sd &J*dwf? cRef;bGeyf avmifx U o H hkd zke;f quf taMumif; um;ay:wGif pD;eif;vdkufygvmonfU rsm;wGif az:jyjcif;r&Sday/ ,if;rSm vl\ yifu, dk o f bm0jzpf\/
ppfwyf*dwf? jynfUolh ppf*dwfrsm;ukd jzwf Mum;cJUonf[kqdk\/ odkhaomf um;orm; jrefrm 60 wGif aq;vdyaf omufNyD;aemuf azaz:0g&Dv 26 &ufaehu &aemif;rS w&m;0ifrI? w&m;r0ifrItm; pOf;pm;
ausmfí wyg;ol wdkif;jynfodkh0ifa&muf u *½krpdu k b f J um;ukd qufvufarmif;ESif aq;vdyfwdk ypfcsojzifU um;rD;avmif rav;&Sm;EdkifiHodkh tvkyfvkyf&efoGm;onfU Edik rf nf r[kwaf y/ w&m;r0if cd;k 0ifojzifU
onfU c&D;vrf;rSm vG,fulonfawmU oGm;onft U wGuf wefz;kd &So d nUf vltouf aoqH;k oGm;jcif;jzpfonf/ tqdyk g ZeD;armif jrefrmEdkifiHom;rsm;wifaqmifvmonfU tpkvdkuftNyHKvdkuf aoqHk;rIrSm ,ckrS
r[kw/f tqifq U ifcU sxm;aom *dwrf sm;udk 54 acsmif; qHk;½IH;oGm;cJU&onf/ ESHESpfOD;rSm &aemif;NrdKY\ emrnfBuD; um;tm; [wf,ikd ;f teD;wGif xdik ;f tmPm r[kwfovdk aemifvnf; &yfwefhoGm;rnf
aiGaMu;rsm;rsm;pm;pm; rEdkifolrsm;tzdkh aoqH;k olrsm;wGif trsKd;orD;trsm;pk vlu,f&Drsm;jzpfonf[k ajymqkdMu\/ ydkifrsm;u ypfcwfojzifU touf (7) ESpf r[kwyf g/ jrefrmtpd;k &taejzifU rdrjd ynfol
vrf;jyu,f&DiSm;í vrf;avsmuf cdk;0if jzpfNyD;? usefcJUol 66 OD;teuf touf a'ocHxdkif;vlrsKd;rsm;url &aemif;NrdKY\ t&G,f &cdkifuav;i,fwOD;ESifU rGeftrsKd; rsm; 0rf;pmzlvHkrnfU tvkyftudkif tcGifU
enf;ESiUf u,f&u D dk aiGrsm;rsm;ay;í um; 18 ESpfatmuf 14 OD;ukd jrefrmEdkifiH xGufukef (OTOP) rSm EdkifiHjcm;om;t om; 7 OD;aoqH;k cJo U nf/ tcif;jzpf&yfwiG f tvrf;rsm; rzefw;D Edik o f a&Gu Y mvywfv;kH
jzifU jzwfausmfenf; ESpcf o k m&So d nf/ vrf; jyefy&hkd eftwGuf &aemif;vl0ifrBI uD;Muyfa&; vkyform;rsm;udk xdkif;EdkifiHw0ef;vHk;odkh vnf; um;orm;u aoqHk;oGm;olwdkh\ Edik if jH cm;wdik ;f jynfrsm;oGm;a&mufí tjzpf
avsmufenf;vrf;rSm tmPmydkifrsm;ESifU odkh ydkhaqmifvdkufonf/ usefol 52 OD;ukd ydkhaqmifjcif;jzpfonf[k aemufajymif tavmif;rsm;tm; vrf;ab;wGif ypfcsum qdk;ESifU aoqHk;rIrsm;rSm &SdaeOD;rnf om
yl;aygif;jcif;? rQa0pm;aomufjcif; r&SdbJ ]xdik ;f Edik if w H iG ;f ck;d 0ifpOf &J*w d uf dk um;armif;ajy;pOf &Jvu f um;arSmuf um;ukd qufvufarmif;ESifoGm;cJUonf/ jzpfNyD; xdik ;f Edik if o
kd í H nfvnf; jrefrmEdik if o H m;
uk, d bUf momukd awGBh uHKvmonfU jyóem Zefe0g&Dv 5 &ufaehu ql&XmeDc½dik ?f wdt hk wGuf okóefjzpfaeOD;rnfom jzpf\/
aoqHk;ol? &Juypfí aoqHk;olrsm;ESifU tjcm;aom jzpf½kd;jzpfpOf csKdi, f mNrdKeY ,f? ygrm;aus;&Gm &mbmpdu k f
ukd ukd,fwkdifajz&Sif;jcif;jzpfonf/ ,if; Edik if jH cm;wdik ;f jynfqo kd nfrmS twwf
enf;onf awmawmifrsm;udk &uftwef r[k w f o nf U Zmwf o d r f ; rvS o nf U jref r mwd k h \ tjzpf r sm;rS m cif;wGif tvkyfvkyfaeol jrefrmtvkyf ynmjzifU toufarG;0rf;aMumif;jyKol?
Mum jzwf a usmf o G m ;&onf U t wG u f ra&rwGufEdkifatmif&Sdonf/} orm; trsKd;om; 2 OD;ESifU trsKd;orD; 2 ae&maumif ; &ol vl e nf ; pk t wG u f
tEÅ&m,frsm;\/ Oya't& ta&;,lNyD; axmif'Pf (2) ajymqdkMu\/ OD;ukd ypönf;vk,lNyD; vufaemufjyefBudK; ]a&Munf&m jrufE&k m} jzpfNyD;? tdr&f iS Ef ikd if H
vrf;w0ufwiG f tpma&pm iwfjywf v csrSwfvdkufonf/ tcif;jzpfyGm;onfU um;armif;orm;u ¤if;tm; bwf wkyu f m &uf&ufpufpuf ypfowfco UJ nf/ todtrSwjf yK vufrw S rf &So d rl sm;? twwf
í aoqH;k Edik o f nf/ tyifyef;vGeí f vnf; aehu &aemif;tmPmydkifrsm;u jrefrm 80000 ay;í cdkif;aponf[k ajymqdkNyD; Zefe0g&Dv 17 &ufaeh bk&m;oHk;ql ynmr&So d ?l tvkyt f udik f r&So d ?l vltrsm;pk
aoqH;k Ekid o f nf/ vrf;wavsmuf&dS a'ocH tpd;k &xH aoqH;k oGm;olw\ hkd ta&;udpu ö dk csKdu
Y sJvif;csKdi;f ig;vkyif ef;ydik &f iS f (zJyvm) bufrS cdk;0ifvmolrsm;u &J*dwfukd uGif; twGuf ]a&aemuf&m jruf&if&U m} jzpfae
vlq;kd *dP k rf sm;\ tEdik u f sifjU cif;udv k nf; cH& yl;wGJaqmif&Guf&ef ajymqdkaomfvnf; rpöwmusDvm0ef taejzifU vlwOD;vQif a&Smif&eftwGuf uefusebl&cD ½dik f qDp0wf OD;rnfom jzpfayonf/
Edkifonf/ vGefcJUonfU wESpfcGJcefhu u&if jyefMum;jcif; r&Sd[kod&onf/ bwf 5000 EIef; aumuf,lonfUtwGuf NrdKYe,f&Sd qDecvif; a&avSmifuefwGif jrefrmjynfwiG f tajymif;tvJ r&Sb d J
jynfe,f aumUu&dwrf S nDtpfr ESpOf ;D jzpf vltpkvkduf tNyHKvdkuf aoqHk;onfU bwf (6) odef; &&Sdonf/ avS E S i f U j zwf u l ; pOf avS a rS m uf o jzif U ,ckuo UJ yhkd if qif;&JwiG ;f eufaeygu ajrjcm;
&yfrSm &ifeifUzG,fjzpf\/ nDrjzpfolrSm owif;rSm owif;Xmersm;\ a&;om;az: trsKd;om;vlhtcGifUta&;aumfr&Sif? trsKd;om; 2 OD;? trsKd;orD; 3 OD;ESifU a&jcm;wGif wdk;wufaumif;rGefonfU b0
befaumufodkh vrf;avsmufvm&onfU jyrIrsm;aMumifU wurÇmvHk;ysHYESHhoGm;NyD; ppfaq;a&;tzGJhESifU txl;rIcif;rsm;ukd uav; 2 OD;aoqHk;cJUonf/ opfukd &SmazGolrsm;tzdkh aumif;rGefonfU
twGuf c&D;yef;í a&mufNyD; (5) &uft aemufydkif; xdkif;EdkifiHqdkif&m jrefrmoHt ppf a q;onf U X me (DSI) wd k h u yg 2007 ckESpf 'DZifbmv 22 &ufaeh b0opfukdrawGh&SdbJ rvdkcsif qdk;0g;onfU
MumwGif tvky&f iS t f rd wf iG f tarmqdu hk m rwfu &aemif;odq hk if;í raoqH;k bJ usef yg0ifywfoufvmcJ&U onf/ txl;rIcif;ppf u rav;&Sm;wGif tvkyv f yk &f efomG ;onfU tjzpfrsm;ESifUom &ifqdkif&rnfjzpf\/
aoqHk;oGm;\/ &pfonfU jrefrmtvkyo f rm;rsm;udk ta&; aq;onfXU meu xdik ;f Edik if w H iG f vlarSmifckd jrefrm 22 OD;tavmif;udk xdik ;f Edik if yH ikd ef uf? 'Dtjzpfq;kd rsm;rS jrefrmjynfom;awG
ydu
k q f rH sm;rsm;ay;í cd;k 0ifonfU enf; r,l&ef xdkif;tmPmydkifrsm;ukd arwÅm wifoiG ;f onf[k ,lq&onfU awmif;ydik ;f rS &aemif;NrdKeY ,f? csefuRef; (aumUcsef) teD; b,faomtcgrS vGwfajrmufygrnfvJ
rSm vlu,f&rD sm;u um;jzifU c&D;onfrsm; &yfcHcJUonf/ vlu,f&Drsm;ukd ajrvSef&Smaeonf[k wGif yifv,fjyifwiG f arsmygaepOf q,f,l qko d nfrmS vlwikd ;f odcsifaom ar;cGe;f wck
oGm;csifonfU vrf;c&D;udk vdu k yf gydahk qmif tavmif;rsm;ukd jrefrmtpd;k & tae qdo k nf/ ,ckcsdex f d trIEiS yUf wfoufonfU &&SdcJUonf/ owif;rsm;tqdkt& vl 50 jzpfyg\ . . . . ./
ay;jcif;jzpfonf/ odahk omf ydahk qmifctjzpf jzifU rdcifwdkif;jynfodkh jyefvnf,laqmif jref r mbuf u quf o G , f a y;onf U wifaqmifxm;aom avSrmS yifv,fjyif odrhk [kwu f jrefrmwdhk 'kur© mS urÇm
oGm;vdo k nfU c&D;ay:rlwnfí ay;aqmif& vkyd gu xkid ;f tpk;d &u cGijUf yKrnf[k ajymqdk vlu,f&Dukd zrf;qD;rrdao;ay/ avwdkufEIef;jyifxefrIukd rcHEdkifojzifU ukefus,foa&GY &SmyHkawmf zGifUaeOD; rnf
\/ teJq;kH 14000 rS 18000 xd ay;&\/ cJUaomfvnf; jrefrmtmPmydkifrsm;u xkdif;EdkifiHwGif; w&m;r0ifcdk;0ifvm avSarSmufum avSay:ygvltm;vHk; ao avm . . . /
0ifa&muf&mwGif enf;vrf; trsKd;rsKd;&S\ d / jyefvnfwkefhjyefajymqdkjcif;r&Sd[kqdkonf/ onfU jrefrmtvkyform;rsm;aoqHk;rIrSm qH;k oGm;NyD; tcsKdt Y avmif;rsm;rSm jrefrma&
pmrsufESm 4 &cdkiftrsKd;om;owif;pm {+yDv/ 2008 ckESpf owif;
rav;&Sm;wGif jrefrmEdik if o
H m; trsm;tjym; tzrf;cHae=u&
wlxl;cdkif (rav;&Sm;) av? ukef;ay:wufae&ifawmh ajy;EdkifrS &ufquf pmtkyf&Sd&Sd r&Sd&Sd tukefvHk;zrf;ae
,ck {+yDvtwGif; rav;&Sm;a&muf jrefrm awmf¶Hkuswm? tckwacguf 0ifzrf;&mrSm wJh yHkpHrsKd; jzpfaew,f? ol@EdkifiHa&; tajc
jynfom; trsm;tjym; zrf;qD;cHae=u& w¶kyfeDwef;bufu tawmfav;ygoGm; taeayghav? tcku ¶Hk;awGudkyg tukef
a=umif; owif;&&Sdonf? rav;&Sm;tpdk;& w,f =um;w,f? usaemfwdk@ tifawmifrSm vkdufzrf;wm? ZdkrD;ygoGm;w,f? aemuf
u EdkifiHjcm;om;tvkyform; vlESpfodef; awmh ykvdyfeJ@ avSom;eJ@u ajy;wrf;vdkuf ACR ygomG ;w,f? ucsi¶f ;kH wd@k tukev f ;kH udk
txd zrf;qD;oGm;rnf jzpfa=umif; ,cifv wrf; upm;ae&ovdkygbJ? atmfy&mpD&SdrS vdkufqGJwm? ypPnf;awGyg awmfawmf rsm;
uwnf;u rav;&Sm;owif;pmrsm;wGif r[k w f y gbl ; ? c% c% 0if z rf ; aevd k @ rsm; odrf;oGm;w,f? vlawGvnf;ygoGm;
wif}udK a=unmxm;cJhonf? ¶dk;awmifae+yD” [kqdkonf? w,f/ rGefrygao;bl;qdkayrJhvnf; rGefu
,cktcg rav;&Sm;Edik if w H iG f Edik if jH cm; t xk d @ jyif ud k , f w d k i f a wmxJ w G i f yk e f ; tckavmavmq,f ¶Hk;ydwfxm;+yD; olwdk@¶Hk;
vkyform;rsm;onf vkdtyfonfxuf ydkrdk atmif;ae&ol jrefrmtrsKd;orD;wOD;u udk ajymif;a&$@aew,f” [k 'Drdku&ufwpf
rsm;jym;aeonfhtwGuf a'ocH EdkifiHom; 'Drdku&ufwpfjrefrmhtoHodk@ ajym&mwGif jrefrmh toHudkajymoGm;onf?
rsm;yif tvkyftudkif rvHkravmufjzpfvm “tdk;rJh tdrfrJh awmxJrSm oGm;tdyf&w,f? rav;&vmwdk@ Todk@vufpGrf;jyae
onf[k rav;vlrsKd;rsm;u ajymqkdae=u 'kuQa&mufaew,f? trwdk@ tck nn onfudk EdkifiHwum tzGJ@tpnf;rsm; ukv
onf? od@k jzpfI Edik if jH cm; tvkyof rm;rsm;udk awmwGif;ykef;atmif;aexdkifae&onfh rav;&Sm;a&muf jrefrmtvkyform;rsm; buf ykef;tdyf&w,f/ jcifudkufwmaygh? 'kuQ or*~'kuQonfrsm;qdkif&m r[mrif;}uD;¶Hk;
zrf;qD;a&; pDrHudef;udk t&Sdeft[kefjr‡ifh &,f ArmawG&,f ygwmayghav? vmzrf; a&m/ ywfpfydk@&Sdola&m +yD;awmhAsm ,ltef a&mufwmayg?h tpm;taomufu b,fvdk wdk@uvnf; rnfodkr# tultnD ay;Edkifjcif;
aqmif&u G vf mr_a=umifh rav;&Sm;Edik if H tES@H ol a wG u awmh &vmawG a ygh ? ol w d k @ u u'f ud k i f x m;ol a wG y grusef tuk e f u d k vkyfrvJ/ 'DvkdbJaygh/ wcgwav ESpf&uf r&Sda=umif;/ ,ltefu'f &Sdolrsm;udk xdef;
tjym;wGif w&m;0ifa&m w&m;r0ifyg vm v0uvnf; r[kwfbl;/ &Jvnf;r[kwfbl;? zrf;wmbJ” [kajymonf? oH k ; &uf 'k u Q c H + yD ; awmh 'D v d k b J a e&wm odrf;a&; pcef;rsm;odk@ydk@+yD; jyefrv$wfawmh
a&mufvkyfudkifae=uaom jrefrmtvkyfo rav;tpdk;&u EdkifiHjcm;om;awGudk zrf;zdk@ ,if;od@k zrf;qD;r_rsm;a=umifh jrefrmrsm; tvkyfr&Sdawmh 'kuQa&mufwmaygh? olaX; a=umif;/ ywfpyd@k &o dS rl sm;rSmvnf; tvky&f iS f
rm; trsm;pkonf rav;&Jrsm;ESifh &vmrsm; oD;oef@ pyg,f&S,f yg0gay;xm;wJholawG onf awmwGif;odk@ wdrf;a&Smifum ykef; awGrS r,lawmhwm/ awmxJrmS yke;f aewJo h l olaX;rsm;u vma&mufxw k ,
f rl o
S m vGwf
. ypfrSwfjzpfaea=umif;udk &ckdif'kuQonf av?” [k ajym=um;onf? atmif;ae=u&onf? rav;&Sm;wGif &ckdif/ awGu tcku trsm;}uD;[m/ tzGJ@awGu a=umif;/ ,if;uef@rsm;onf tvGeftE W
rsm; u,fq,fa&;aumfrwDrS twGi;f a&;rª; Todk@zrf;qD;&mwGif w&m;r0if vm csif;/ rGef/ Arm ponfhtvkyform; odef;ESifh trsm;}uD;bJ” ajymqdkcJhonf? &m,f}uD;rm;aom vlarSmifckdrsm; usufpm;
jzpfol udkEdkifEdkifrS “w&m;r0if EdkifiHjcm;om; a&muf t vk y f v k y f u d k i f o l r sm;omrubJ csD&Sdonf? rav;&Sm;wGif jrefrmwdkif;&if;om; &mae&mjzpfa=umif; od&onf/ jrefrmEdkifiH
wa,muf u d k zrf ; rd & if &J X mebJ j zpf j zpf tvkyfcef@pmjzifh vma&muf=uolrsm;udk ig;zrf;vkyfief;wGif vkyfudkifaeaom 'kuQonfrsm;. ta&;udkaqmif&Gufv#uf twGi;f Y pD;yGm;a&;usyw f nf;ojzifh aiGoed ;f
v0ubJ j zpf j zpf t yf Ed k i f i H j cm;om;w zrf;qD;aea=umif;udkyg =um;od&onf? a&vkyo f m;udjk zLoD;u “usaemfw@kd bufrmS &Sdaom ¶Hk;rsm;ESifh jrefrmtwdkuftcHygwD q,fcsD tukefcHum rav;odk@vma&muf
a,mufudk rav;&if;*pfaiG 80 &w,f? &ckdif'Drdkua&pDtzGJ@csKyf (rav;XmecGJ) ydq
k ;kd wmayg?h ykvyd u
f vm+yDq&kd if awmeif; ¶H;k rsm;udk 0ifa&mufzrf;qD;ojzifh tcsK@d ¶;kH rsm; vkyfudkifae=uolrsm;onf ,ckuJhodk@ rw
+yD;cJhwJhtywfu wywftwGif;rSm oHk;cg rS twG i f ; a&;rª ; jzpf o l ud k a tmif v G i f u +yD;&Smwm qDtkef;awmvdk[mrsKd; olwdk@ udk acwWydwfxm;=ua=umif; od&onf? &m; tEdkiftusifhcHae&pOf jrefrmoH¶Hk;ESifh
avmuf0ifw,f? vl 500 avmufygoGm; “uGmvmvrfyl tygt0if rav;wEdkifiHvHk; awmf¶ekH @J ra&mufEikd wf hJ ae&mrsK;d rSm oGm;yke;f trsKd;om; 'Drdkua&pDtzGJ@csKyf vGwf jrefrmtm%mydkifrsm;u rnfonfh wkef@jyef
w,f? txl;ojzifh we*FaEGawGqkd ydq k ;kd wm rSm vkv
d bkd J jrefrmvkyo f m;awGukd zrf;ae&m aerS vG w f w m? ud k , f h a vS r S m ud k aevd k @ ajrmuf e ,f a jr (rav;XmecG J ) rS OuU X ajymqdkjcif;r# ,ae@xufwdkifr&Sdao;yg?
aygh? csif;awG trsm;pkygoGm;w,f? csif;awG rSm w&m;0if tvkyform;vufrSwf&Sdol olaX;u tmrcH&ifawmh odyjf y\emr&Sb d ;l OD ; ausmf a usmf u “tvk y f o rm;awG u d k
&cdik t
f rsK;d orD;tpnf;t¶H;k OuUX awmiftmz&du pufwifbm a&$0ga&mifawmfveS af &;twGi;f etzbufrS &yfwnfaom
nDvmcHwufa&muf ppfawGrq
S &mawmfwyg;tm; bG@J wq H yd rf sm;cs;D jr‡ihf
10/ 4/ 2008 /rvDvD (ed&OP&m) vmaom owif;rsm;t& od&Sd&onf? EdkifiHa&;ya,m* ruif;bl;vdk@ajymqdkvdk@&yg
&cdkifjynfe,f ppfawGòrd@wGif pufwifbmv q&mawmf OD;aomrudk ,ckuJhodk@ w,f/ ckvdk qkawG&&Sdzkd@twGuf etzppf t
u ay:aygufcJhaom &[ef;awmfrsm; OD; etz ppftpdk;&rS omoemqdkif&m bGJ@wH pdk;&udk axmufcHzdk@vkdtyfw,f/ etz ppft
aqmifonfh a&$0ga&mifawmfveS af &; twGi;f qdyfawmfudk qyfuyfvdkufjcif;rSm ppfawG pd;k &eJ@ eD;pyfz@dk vwkd ,fqwkd mudk txift&Sm;
etzbufrS&yfwnf yl;aygif;cJhaom q&m wGif ay:aygufcJhaom pufwifbm oHCmh jyoaewmjzpf w ,f / 'ga=umif h etz&J h
awmfwpfyg;tm; etzppftpk;d &rS omoem v_yf&Sm;r_twGif;u ppftm%mydkifrsm;ESifh omoemhqikd &f m bJ@G wq H yd af wG[m bmom
a&;qkid &f m bG@J wq
H yd af wmfrsm; ay;tyfcs;D jr‡ihf twufºuGq;kH yl;aygi;f cJI
h &&Scd jhJ cif;jzpfjcif;udk a&; ¶_@axmifhu=unfh&if bmtESpfom&rS
vkdufa=umif; owif;&&Sdonf? ppfawGòrd@u trnfraz:vdo k l q&mawmfw r&Sb d ;l / bke;f }uD;awG q&mawmfawGukd olw@dk
tqkyd g qkcs;D jr‡ichf &H onfh q&mawmfrmS yg;u ,ckuJhokd@ ajymonf? ppftpdk;&udk axmufcHr_ay;atmif rufvHk;
ppfawGòrd@ ukefonfvrf;wGif wnf&Sdaom “"rRock ausmif;xdik qf &mawmf b'N E W ay;wJh bGJ@wHqdyfqkawGom jzpfygw,f”
"rR o k c ausmif ; wd k u f q&mawmf b'N E W OD;aomrxuf oufawmf}uD; 0gawmf}uD; etzppftpkd;&rS q&mawmf OD;aomr
OD;aomrjzpfonf? q&mawmfawG ay;tyfoifh ay;tyfxdkuf tm; *k%fðycsD;jr‡ifhonfhqkrSm omoema&;
tqdkyg q&mawmfonf +yD;cJhonfh wJh q&mawmf}uD;awG &cdkifjynfe,fxJrSm qkdif&m bGJ@wHqdyfawmfjzpfonfh t*~r[m
pufwifbm oHCmhvy_ &f mS ;r_twGi;f jynfol trsm;}uD;&Sdygw,f/ OD;aomrudkrSa&G;jyD; *E<0gpubG@J awmfjzpfjyD;/ ,if;bG@J wq H yd af wmf
rsm;ESifh &[ef;awmfrsm;ukd ppfwyfrSvuf ay;tyf &w,fqdkawmh 'gu bmudkjyovJ tm; etzppftpkd;&rS rwfv 23 &ufae@u
eufokH;I ESdrfESif;&ef t+rJv_Haqmfay;cJhaom qdk&if tJ'D etzppftpdk;&u ay;tyfaewJh q&mawmfxH qufuyfcJha=umif; owif;
a':apmjr&mZmvif; q&mawmfwpfyg;jzpfa=umif; ppfawGrS omoemqdkif&m bGJ@wHqdyfawmfawG[m &&Sdonf?
auwD tajctaersm;udk wifjycJh=u+yD; a':apmjr
awmiftmz&duEdkifiHwGif usif;yaom EdkifiH
wum ygvD r ef t rwf r sm; nD v mcH o d k @
&mZmvif ; rd e f @ cG e f ; ajymcG i f h & cJ h o nf [ k a&$w*d kH bk&m;&ifjyifwiG f rdru
d ,
kd u
f kd rD;¶_@d +yD; ppftpd;k &udk qENjy
od&onf? awmiftmz&duwGif OD;w,f&D
jrefrmEdkifiHtrsKd;orD;rsm; udk,fpm;vS,f bl;'D acgif;aqmifaom jrefrmv$wfawmf &ckdifoZif (&efukef) {&m0wD w d k i f ; om; ud k a omf Z if E k d i f oGm;cJhonf? xdk@aemuf a*gyu wm0ef&Sdol
tjzpf &cdkiftrsKd;orD;tpnf;t¶Hk; OuUX udk,fpm;vS,ftzGJ@onf attefpD tzGJ@ESifh bk&m;zl;vmolrsm;jzifh pnfum;aeaom touf (30) cef@onf vltrsm; a&$wd*Hk rsm; bk&m;apmifhrsm;u ol@udk a*gyu¶Hk;odk@
a':apmjr&mZmvif; wufa&mufcJha=umif; awG@qHkcJhonf? a': jr&mZmvif;. tawG@ waygif;vjy!fhae@ ncsrf;tcgwGif a&$wd*Hk bk&m; aom=umaxmifhwGif rdrdudk,fudk ac:,l o G m ;onf [ k od & onf ? a*gyu
owif;&&Sdonf? t}uHKrsm;udk r=umrD owif;pm&Sif;vif;yGJ bk&m;&ifjyifY rdrdudk,fudk rD;¶_d@um ppf "gwfqDavmif;um rD;¶_d@vdkufonfqdk.? ¶Hk;odk@a&muf+yD;aemuf udkaomfZifEdkifonf
nDvmcHwGif vuf&Sd jrefrmEdkifiHa&; jyKvkyfrnf[k owif;&&Sdonf? tm%m&Sifukd qef@usif uef@uGufaom bk&m;zl;rsm;u qDrD;ylaZmf&mwGif rD;[yf owd&v#if &csif; “ppftpdk;& usqHk;ygap”
jzpf&yfwck jzpfyGm;cJhonf? oGm;onf[k xifum a&rsm;jzifh 0dik ;f yuf=u [k aºuG;a=umfcJhonf? ol@tm; a*gyu tzGJ@
pmrsufESm 7 ]AkdvfcsKyfBuD;wdkh tajccHOya'} rStquf 0ifrsm;u tm%mydkifvufodk@ tyfvdkuf
ojzifh toufrqHk;¶_H;vdkufyg? odk@aomf
Oya'ukd em;vnfwwfuRrf;onfU ynm&Sifrsm;uvnf; etz a&;qGJ xm;onUf t0wftpm;rsm;udk rD;pGJoGm;ojzifh owdarh onf[k owif;&&Sdonf?
zG J h p nf ; yH k t ajccH O ya'uk d t wnf j yKNyD ; aemuf jyef v nf jyif q if c G i f U & &ef r S m udkaomfZifEdkif rdrdudk,fudk rD;¶_d@um
tawmfcufcJrnf[k axmufjyMuonf/ ppftpdk;&udk qENjyjcif;onf 1962 ckESpf
zGpYJ nf;yHt k ajccHOya'udk jyifqifvydk guvnf; jynfaxmifpv k w T af wmf ud, k pf m; aemufydkif;wGif yxrqHk; jzpfyGm;cJhaom
vS,ftm;vHk;\ 75 %ausmfu jyifqif&ef oabmwl axmufcHNyD;aemuf jynfvHk; qENjyr_[k azmfjy=uonf? odk@aomf 2000
uRwfqE´c, H yl u
JG sif;yí qE´raJ y;ydik cf iG &Uf dS oltm;vH;k \ qE´rjJ zifo U m jyifqif&rnf[k jynfESpf arv (27) &ufae@u &efukef
jyXmef;xm;onf/ qE´rJay;ydkifcGifU&Sdol oef; 30 &Sdygu oef; 30 \ axmufcHrI òrd@awmfcef;rteD;wGif a&G;aumufyJG q,fEpS f
&rSom jyifqifcGifU&rnfjzpfonf/ ajrmuftcsdefY udkoD[xGef; (c) udkxGef;
qE´raJ y;oltm;vH;k ESiUf vTwaf wmfu, dk pf m;vS,f 75% ausmf axmufcrH jJ zifo U m aZmfrdk; (xdkpOfu touf 25 ESpfcef@) rdrd
jyifqifcGifUjyKrnfjzpfonfUtwGuf ]jrefrmjynfolwdkif;\ cg;ydkufwGif arGa[mufukd udk,fudk rD;¶_d@um qENjybl;onf? odk@aomf
xnfUay;vkdufjcif;jzpfonf/ jynfaxmifpk vTwfawmf&Sd ukd,fpm;vS,f 75%rSm ol@udkrD;ravmifu|rf;rD teD;&Sd tm%mydkif
jynfou l ,dk pf m;jyKuk, d pf m;vS,rf sm; jzpfonft U wGuf zGphJ nf;yHt
k ajccHOya'jyifqifa&; rsm;u zrf;qD;I axmif&pS Ef pS f tjypf'%fay;
wGif axmufcaH umif; axmufcrH nfjzpfaomfvnf; usef 25% jzpfonfU wyfrawmf cJhonf? ,ckxufwdkif tif;pdefaxmifwGif
om;ukd,fpm;vS,frsm;\ axmufcHrI&a&;rSm tawmfcufcJrnf/ tusOf;uscHaeqJjzpfonf?
xdahk MumifU wdik ;f jynftem*wftwGuf tusKd;r&S?d jyefvnfjyifqif&ef vnf;cufc?J ukd,fhukdukd,f rD;¶d_@+yD;aemuf aemufqHk;owif;rsm;t& {+yDv 17
ppfwyfBuD;pd;k a&;uko d m OD;wnfa&;qGx J m;onfU zGpYJ nf;yHk tajccHOya'ukd tpuwnf;u rD;avmifu|rf;onfh '%f&m &ufae@wGif &efukefaq;¶kH}uD;wGif uG,fvGef
raxmufcb H J uefu h u G jf cif;onfom taumif;qH;k jzpfonf[k wdu k wf eG ;f vdu
k &f ayonf/ rsm;jzifhawG@&aom ukdaomfZifEdkif oGm;+yDjzpfa=umif; =um;od&onf?
owif; &cdkiftrsKd;om;owif;pm {+yDv/ 2008 ckESpf pmrsufESm 9
zdtm;ay;
acwf+ydKif tGefvdkif; oD;oef@ac:+yD; awG@w,f? t+idrf;pm;awG rvdkufemygu rnfuJhodk@ ta&;,lrnf qdk
vmrnfh zGJ@pnf;yHktajccHOya' rl=urf; qdkif taeeJ@ uef@uGufrJxnfhr,fqdk&if ay;xm; onfudk ajym=um;oGm;jcif; r&Sda=umif;
&m vlxk qENcH,lyGJwGif axmufcHrJay;=u wJh tcGifhta&;awG tukefvHk; ¶kyfodrf;r,f? od&onf?
&ef wyf r awmf o m;rsm;ES i f h t+id r f ; pm; 'gwifru wyfajreJ@ wqufwpyfwnf; ,ckv vlxkqENcH,lyGJ jyKvkyfr!fh
wyfrawmfom;rsm;udkyg +cdrf;ajcmuf zdtm; csay;xm;wJh ajruGufawGudkyg jyefodrf;r,f zG J @ pnf ; yH k tajccH O ya'ES i f h ywf o uf I
ay;r_rsm; &Sdaea=umif; {&m0wDwdkif; ykodrf vdk@qdk+yD; ajymw,f” [k&Sif;jyonf? wyf r awmf o m;aumif ; pm;a&; twG u f
tajcpdkuf cv& (38)rS trnf razmfvdkol axmufcHrJ ray;ygu jyefvnfodrf; &nf & G , f + yD ; a&;qG J x m;jcif ; jzpf o nf [ k
wyf=uyf}uD;wOD;u ajymonf? ,lrnfh ajruGufrsm;onf wyf&if;XmecsKyf wyf&if;rª;u ajyma=umif; ,if;wyfrawmf
‚if ; u “+yD ; cJ h w J h rwf v uk e f r S m ESifh wqufwpyfwnf; wnf&Sd+yD; +yD;cJho!fh om; wOD;u ajymonf?
wyf&if;rª;u wyfwGif; wyfrawmfom;awG ESpfrsm;u tuGufcsay;xm;jcif;jzpfonf? ‚if ; u “'gayrJ h vuf a wG @ rS m awmh
eJ@ rdom;pkawGtm;vHk;udk ac:+yD; rdef;cGef;ay; trsm;pku xdkajrudk tdrfaqmufaexdkif =u usaemfw@dk atmufajc wyfrawmfom;awG&hJ
w,f? vmr,fh tajccHOya'rl=urf; vlxk +yD ; vuf v $ J a &mif ; csxm;ol r sm;vnf ; b0u txufvl}uD;awGudkyJ a=umufae&
qENcH,lyGJrSm axmufcHrJay;=ubdk@ wyfr &Sda=umif; od&onf? w,f? qENrJay;bdk@uawmh ckxd rqHk;jzwf
awmfom;awGtwGuf 'g[m trdef@jzpfwm t+idrf;pm; r[kwfo!fh wyfrawmf &ao;bl;? tcsdefwef&if olrsm;vkyfovdk
a=umifh trdef@udk emcHbdk@vdkw,fvdk@ ajym om;ES i f h rd o m;pk 0 if r sm;ud k r l trd e f @ t& vdkufvkyfrSmyJ” [kajymonf?
w,f ? aemuf t +id r f ; pm;awG u d k v nf ; axmufcHrJ x!fh&rnf[k ajymaomfvnf;
pmrsufESm 10 &cdkiftrsKd;om;owif;pm {+yDv/ 2008 ckESpf owif;
rsufESmzHk; - jrefrm 54 OD;aorStquf avsmfaMu;aiG ray;Edkif[kajymqdkaomf 0wf + yD ; a&upm;=uwm trsm;}uD ; bJ
w,f? wHcg;vnf;zGifUvdkufa&m jrefrmt vnf; aemufydkif;wGif wOD; bwfaiG vrf;qHkvrf;cGwkdif; vdkvdkbJ? wcsKd@vnf;
vkyo f rm;awG vJaoaewmtawmf rsm; 35000 avsmfaMu;ay;rnf [koabmwl 'DtusôawGeJ@oGm;ae=uw,f? zrf;wJhae@u
rsm;awGh&w,f? tJ'DaemufawmU ppfwyf nDcNUJ yD; 'Pf&m&oltwGuf aq;ukop&dwf awmhav uav;awG&Jh tdrfawGudk &,u
*dwef rhJ sufEmS csif;qdik f csKHyw k ef m;rSm oGm;yke;f bwf 15000 ay;rnf[kqdkonf/ awGe@J tm%mydik af wG yl;aygi;f +yD; tdraf wGukd
aevdkufw,f} [kajymonf/ raobJ usef&pfol 66 OD;teuf 0dkif;+yD; zrf;w,f? ukefwef;&yfuGufeJ@ ref;
reufr;kd vif;onft U cgwGif vmcsmul; 14 OD;rSm touf 18 ESpaf tmuf vli,f usnf;+cH&yfuGufu uav;awGrsm;w,f?
ESifU &aemif;vdkif;um;tm; wm;qD;í rsm;jzpf onft U wGuf vl0ifrBI uD;Muyfa&;u &Jpcef;rSm csKyfxm;w,f? tck o}uFef+yD;
vefqrG Nf rdKeY ,f? xkrd w S qifU ecke;f qDxr&mU? rdcifEdkifiHjyefydkh&efpDpOfaeNyD; usefol 52 oG m ; tm;vH k ; eD ; yg; jyef v G w f v myg+yD ”
aemufydkif; befaumufodkh oGm;a&muf OD;rSm &aemif;axmifwiG f 2 v tusOf;us [kajymonf?
ykef;atmif;aexdkifonf[k ajymonf/ cHae&onf/ aemufqHk;&&Sdaom owif;rsm;t&
,if;um;wGif yg0ifonfU touf&iS f aoqHk;oGm;onfU 54 avmif;udk ppfawGtcsKyfxJwGif OD;aqmifv_yf&Sm;ol[k
usef&pfol ukdodef;OD;u ]yxrawmU &aemif;qkefcavmUu,fq,fa&;tzGJYydkif ppfaxmufvrS ;f a&;rsm;u pGypf o JG l udb
k apm
usaemfwu hkd kd xkid cf ikd ;f xm;w,f? aemufvl okóefwGif 10 &ufaehu o÷[fvdkuf (32) ESpcf ef@ rif;uef&yfuu G u
f kd v$waf y;jcif;
awGrsm;awmU &yfcdkif;NyD; &oavmuf onf/ r&S d a o;[k od &onf ? zrf ; qD ; cH &rnf u d k
od y f N yD ; wif w ,f ? um;pxG u f w nf ; u pdk&drfI xGufajy;wdrf;a&Smifaeol udkoef;Edkif
avat;ay;pufuraumif;bl;? rdepf 20 rsufESmzHk; ‘Edk;’v_yf&Sm;r_rStquf . ZeD; jrESif;r_efESifh a,muQrwdk@udk &Jpcef; ]ykvJESifU ausmufrsuf&wema&mif;0,fa&;vkyfief;}
avmuf&SdawmU touf½I&wm r0awmU {+yDv 12 &ufae@uvnf; &cdkifvli,f wGif ac:,lI w&ufcef@csKyfaESmifxm;+yD;
bl;? um;orm;udk zkef;qufajymw,f? wuUodkvf ausmif;om;wOD;onf "NO" ud k o ef ; Ed k i f v ma&muf tzrf ; rcH y gu ukt
d csKid f
um;uk&d yfay; avat;ay;pufysufaeNyDvhkd tuQ&mudk teDa&mifpmwef;jzifh a&;xm; jyif;xefpGm ta&;,ljcif; cH&rnf[k +cdrf; tqifjh rifh ykvEJ iS ahf iGxnfypPn;f
ajymw,f? um;orm;u um;ukd r&yfay; aom wD&yS t f usu ô kd 0wfqifum q&mawmf ajcmufxm;a=umif; owif;&&Sdonf? vuf0wf&wemrsm;udk acwfryD pkH H
bl;? vlawG rEdkifawmUbl;? usaemfUa&SYrSm OD;OwWr ¶kyfxkudk a&oy`m,fcJha=umif; od&
trsK;d rsK;d jzifh xkwv f yk jf zef@csd
wa,mufNyD;wa,muf touf½rI 0vdhk vJ onf? odk@aomf xdkausmif;om;udk tm%m aMumfjimvdo k rl sm;
ukew f ,f? usaemfvnf; rdepf (40) &Sad wmU ydkifrsm;u zrf;qD;ta&;,lcJhjcif; r&Sdyg? a&mif;csv#u&f ydS gonf?
arUoGm;w,f? owd&awmU usaemfU cE¨m zrf;qD;jcif;rsm;ESifh ywfoufI ppfawG 08 - 6936 8721 vufvv D ufum; 0,f,l
uk,d u f rsufcif;jyifay:rSm?} [k ajymonf/ òrd@rS udkapmxGef;ausmfukd aemufqHk; tajc tm;ay;vdo k rl sm; atmufygtwkid ;f
arakannews@gmail.com
¤if ; wd k h n D t pf u k d E S p f a ,muf r S m taeudk ar;=u!fh&m “'DESpf ppfawGrSm odqhk ufo,
G v f ukd yf g/
qufo, G Ef ikd yf gonf?
armfvNrdKifrzS ;l uufta&muf u,f&cD tjzpf o}uF e f u mvtwG i f ; "NO" tusô a wG 34th floor,state
wOD;vQif usyf 4 ode;f cJG (xdik ;f aiG 12534 Tower,
Bangrak, Bangkok.
bwf) ay;cJMU u&onf[q astro
k Nkd yD; nDjzpforl mS
Tel:(66)(0)222665353
touf½IMuyfí aoqHk;oGm;cJUonf/
rav;&Sm;EdkifiH/ uGmvmvrfylESifh qvef;a*gjynfe,fwdk@Y Mobile:
um;ukd tmrcHwifay;xm;onfU (66)(0)865529581
ukrÜPDu tapmydkif;wGif tvkyform; astro wyfqifvo kd rl sm;
Email:
rsm;aoqHk;onfU udpörSm tmrcHpOfu qufoG,f&ef
achai_wax@yahoo.com
oabmwlncD sufwiG f ryg0ifonft U wGuf 0if;0if; zke;f 016 978 9477
c&pPw,
D mEkad &mfe,f'.
dk b0ta=umif; waphwapmif;
qHyifav;u auG;wdauG;aumuf/ rxDrJh av;[m rsKd ; ¶k d ; pOf q uf csrf ; omvmol ol@&Jhtdyfrufuawmh tem*wfrSm rdom;pk trsKd;aumif;orD;awG owif;orm;awG&J@
jrif oGm;av;+zJ+yD;&,faewJh abmvkH; r[kwfygbl;? awmifay:a'o wJtdrfao; eJ@ oufawmifhoufom tem;,lzkd@yJjzpfyg taESmifht,Suf}uKHawG@&rSmudk rvkdvm;yg
orm;uawmh refcsufpwm,lEkdufwuf ao;av;uae }uD;us,cf rf;em;wJh abmvk;H w,f? ref,l&J@ausmeHygwf 7 [mxif&Sm;wJh bl;? u|eaf wmfuawmh b,fvrdk ed ;f cav;rsK;d
uvyf&Jh emrnfausmfwdkufppfrª; c&pPwD orm;b0ukd a=uuGJ 0rf;enf;p&mawGeJ@ olawG 0wfqifcJhwmjzpfygw,f? u|efawmfh ukd}udKufovJqkd bmtaqmifta,mifrS
,mEkd a&mfe,f'kdyJ jzpfygw,f? ol[m jzwfoef;vmcJhol jzpfygw,f? t&if a';Apfbufcrf; 0wfqifcJhwmjzpfwJh r&S d w J h r d e f ; cav;rsKd ; uk d }ud K uf y gw,f ?
ol@Zmwd ay:wl*DEkdifiHrSmvnf; ol&J “u|efawmfwpfckawmh ajymcJhyg&ap twGuf*k%f,lygw,f/ 'gayrJh u|efawmfhu u|efawmfhrSm cspfwufwJhESvkH;om;vnf;
aumif;av;jzpfovkd/ tkd;x&ufzkd@'f&Jh opf y if q k d w m txuf u k d a &muf a v awmh ol @ vk d t ar&d u uk d oG m ;upm;zd k @ &Sdygw,f? uav;vnf; cspfygw,f? vuf
,kH=unf ukd;pm;jcif;cH&olvnf; avav wkdufcH&avqkdovkd u|efawmfwkd@ pdwful;r&Sdygbl;? u|efawmfu Oa&myrSm rxyfcif uav;wpfa,mufavmufawmh
jzpfygw,f? ol[m 'Dvkd [m vlawG&J@ajymp&m/ ypfrSwfwpfckjzpfae upm;&wmukd ESpfoufolyg? u|efawmfu ,lcsifygao;w,f? wu,fawmh rdom;pk
atmifjrifr_awG&&Sdzkd@ twGuf ygw,f”[k ajymqkdoGm;cJhonf? tm;upm;orm;qkdawmh ukd,fvkH;ukd,f b0qkw d mukd u|eaf wmfuawG;+yD; uav;¶l;
ol&JhZmwdajr (rm'D&m) ukd ausm=f um;r_&@J wefz;dk [m odyu f jdk rifrh m; aygufukdawmh ykHrysufatmifxdef;ygw,f? ¶l ; aerd w myg? xl ; jcm;wJ h t usif h u awmh
touf 12 ESpf t&G,f vGef;ovkd/ vlukdvnf;taeusOf; usyfap abmvk H ; upm;+yD ; jyef v m&if a wmh ajc c&pPrwfus&if qefwmcavmhvkd0wf+yD;
uwnf;upGef@cGm ygw,f? bmyJjzpfjzpf u|eaf wmfuawmh pHjyK axmufawGu anmif;nmukdufcJaeawmh uav;awGukdvufaqmif vkdufay;avh&Sdyg
cJh&oljzpfygw,f? xkdufolwpfOD;jzpf&rnfvkd@ ,Hk=unfxm;yg tESyd t
f e,fc&H wmrsK;d ukd óuduyf gw,f/ 'Dvdk w,f? wcsKd@uav;awGuvnf; u|efawmf
a&mfe,f'kdav;[m w,f? ol&Jh0goemawGuawmh “oDcsif;qkd ESdyfe,fay;vkduf&if odyfukd Zdrfuswm t rSef; &dyfrdaeyg+yD? 'gayrJhu|efawmfuawmh
tcktcsdefrSmqkd&if jcif;/ ya[Xdtajzndj‡ cif;/ a&v$mav#mpD;jcif;/ rSefyJ[k ajymqkdoGm;cJhonf? qufvkyf+rJvkyfaerSmygbJ bmjzpfvkd@vJ
urBmay:rSmemrnf}uD; a&ul;jcif;/ wif;epfupm;jcif;/ csufjyKwfpm; ol&J@ tem*wf pDrHudef;uawmh ol@&J@ qkdawmh u|efawmhftazu u|efawmfhwkd@
abmvk;H rif;om;av; aomufjcif;/ uav;rsm;ESifhaqmhupm;jcif; ZmwdajrrSm [kdw,fwpfckESifh tyef;ajz&dyf i,f i ,f w k e f ; u tJ ' D v k d v k y f c J h v k d @ ygbJ ?
jzpfaeyg+yD? wkd@”jzpfygw,f? omwpfck aqmufvyk zf @dk ygbJ tJ'[ D w
dk ,fudk uav;awGukd aysmf&Gifr_ay;csifwmuvGJvkd@
2006 ckESpf&JhabmvkH; ol[m za&mif;wkid rf ;D rSed rf edS af v;xJrmS awmh CR 7 vk@d trnfay;r,fv@dk &nf&, G f bm&nf&G,fcsufrS r&Sdygbl;? wjcm;aom
&moDrSmawmhy&D;rD; at;at;aq;aq;+idr+f idrd f oufoufxidk af e xm;ygw,f? abmvkH;orm;awGvkdbJ u|efawmfvnf;
,m;&Spftaumif;qkH; &wmuk d óud u f E S p f o uf o l jzpf y gw,f ? ausmf=um;r_&J@aemufqufwGJuawmh tpGJtvrf; &SdolrsKd;jzpfygw,f? tJ'gbmvJ
abmvkH;orm;qkeJ@ bmompum;taeeJ @ uawmh t*F v d y f / aumif;wm&Sdovkd qkd;wmawGvnf; &Sdyg qkdawmh uGif;xJukdp0ifwJh tcgwkdif;rSm
vli,ftaumif;qkH;qkukd wpfOD;wnf;&&SdcJh jyif o pf / tD w vD b mompum;awG u k d w,f / Oyrmowif ; axmuf a wG & J h & ef u k d vuf,mbufajcaxmufudk pwifvrS ;f avh
olvnf; jzpfw,f? 'Dvkdxif&Sm;ausmf=um; avhvmoif,laeygw,f? a=umufae&wmygbJ? 'DtwGuf u|efawmf &Sd+yD;rS uGif;xJukd0ifavh &Sdygw,f?
vmwmeJ@tr# ol@ukdremvkd/ r¶_qdwfwJh t ol&Jhtem*wftwGuf t}uD ; qk H ; taetxk d i f u k d txl ; owd x m;cJ h w ,f ? “'gawG u awmh u|ef a wmf b 0&J h
=unfhawG/ twif;tzsif;pum;awG r=um &if;ESD;jrKyfESHr_uawmh pykd@wif;vpPbGef;rSm txl;ojzifh rdef;uav;awGeJ@tcsdef;tcsuf tpd w f t yk d i f ; awG y gbJ ” [k ajymqk d o G m ;
c% qkdovkd 0ifa&mufvmygw,f? ¶kde,f'kd aqmufaewJh ol&J@tdrf}uD;yJjzpfygw,f? vkyfwJhtcgrsKd;rSmaygh/ u|efawmfha=umifh cJhonf?
y&D;rD;,m;vd*ftrSwfay;Z,m; ({+yDv 20 &ufae@txd)
pOf toif; yGJ *kd;aygif; &rSwf
taumif;qk;H *k;d orm;tjzpf blzeG af v;}urd af jrmufa&G;cs,cf &H
1 ref,l 35 54 81
2 csqJ ;D 35 36 78 tDwvD *sLAifwyftoif;. *kd;orm; blzGef
3 tmqife,f 35 37 74 tm; 2007 ckESpftwGuf taumif;qkH;
4 vDAmyl; 35 36 69 *kd;orm;tjzpf IFFHS .*k%fjyKowfrSwf
5 tJAmwef 35 21 61 jcif;cHcJh&onf?
IFFHS onf urB m h t aumif ; qk H ;
6 tufpwGefADvm 35 22 58
7 ydk@pfarmufpf 35 12 57 umuG,rf j_ yKvkyo f rl sm;ukd pm&if;Z,m;rsm;
8 ref;pD;wD; 35 1 55 jzifh wGucf suaf y;tyfjcif;jzpfonf? ig;ESpt f
9 bvufbef; 35 2 52 wGi;f av;}udraf jrmuf &&So d rl mS blzeG w
f pfO;D
10 0ufpf[rf; 35 -5 47 wnf;om &Sdao;onf? 2003/ 2004/
2006/ 2007 ckESpfrsm;wGif tpGrf;jycJhol
y&D;rD;,m;vd*zf vm;Akv
d pf EJG idk o
f nfh xdyo
f ;D 2 oif;.vufuseyf pJG Ofrsm; jzpfojzifh a&G;cs,fcH&jcif;jzpfonf?
xk d q k t m; IFFHS .wm0ef & S d o l
ref,l ESpfOD;rS *sKAifwyfuGif;okd@oGm;a&muf+yD;
1? bmpDvkdem-ref,l 23-4-2008 n 2 em&D 45 rdepf ay;tyfcJhjcif; jzpfonf? blzGefu “'Dqkukd *sLAifwyftoif;. *kd;orm; blzGef ("gwfyHk-atyD)
2? csJvfqD;-ref,l 26-4-2008 n 7 em&D45 rdepf vufcH&&SdwJhtwGuf t&rf;ukd}uD;us,f wG u f c suf + yD ; ay;tyf j cif ; jzpf o nf ? ajymif;oGm;yJ *sKAifwyftoif;tm; wESpf
3? ref,l-bmpDvkdem 29-4-2008 n 2 em&D 45 rdepf w,f v k d @ cH p m;rd & a=umif ; ”*sKAif w yf blzGefonf *sKAifwyftoif; vkyfyGJjy\em wnf;ESifh twef;jyefwufEkdifatmif um
4? ref,l-0ufpf[rf; 3-5-2008 n 10 em&D Channel okd@ ajym=um;oGm;cJhonf? rsm;jzifhwef;qif;oGm;onfhtcsdefYvnf; uG,fr_rsm;pGmukd pGrf;aqmifEkdifcJhonfh opPm
5? 0D*ef-ref,l 11-5-2008 n 10 em&D ,ckqt k m; pm&if;Z,m;rsm;ukd tajccH tjcm;upm;orm; rsm;uJhokd@ toif;r &Sdonfhupm;orm;wpfOD;jzpfonf?
csJvfqD;
ref,&l chJ seyf ,
D t
H yd rf ufrsm;tm; zvm;ESpvf ;Hk rSe;f xm;onfh
1? vDAmyl;-csJvfqD; 22-4-2008 n 2 em&D 45 rdepf
2? csJvfqD;-ref,l 26-4-2008 n 7 em&D 45 rdepf
tmqife,fzvm;vufrjhJ zpf&ef
3? csJvfqD;- vDAmyl; 30-4-2008 n 2 em&D 45 rdepf rpf',fba&mh¶u dk cf sK;d eD;pyfvm
4? e,l;umq,f - csJvfqD; 5-5-2008 n 11 em&D
ref , l & J @ csef y D , H t d y f r uf r sm;tm;rpf ' oGm;cJhojzifh ref,lrSmaemufrS tonf; t tmqife,ftoif;onf y&D;rD;,m;vd*fESifh
5? csJvfqD;-abmfvfwef 11-5-2008 n 10 em&D
,f b a&mh ¶k d u f c sKd ; um rpf ' ,f b a&mh u oefvdkufupm;aecJh&onf? cseyf , D v
H *d zf vm;ESpvf ;Hk &,l&ef ypfrw S x f m;
ref,.
l orkid ;f 0ifupm;orm;tjzpf pD¶edk ,f'dk uA`n;f xk;d cH& tdrfuGif;rSm y&dowftm;eJ@ ¶kdufcsKd;EkdifcJhyg aemufwef;cHppfrª; zm'DeefygemoGm; cJah omfvnf; cseyf , D v H *d Yf tdru f iG ;f wGif 1-
w,f? ojzifh yDau;ESiv hf v
J udk &f onf? tkad &S;&m;ukd 1 oa&/ vDAmyl;uGif;wGif 4-2 jzifh ¶_H;edrfhcJh
ref,lwGif w&moDtwGif; 32 *kd;wifxm; zdtm;r&SdbJ oufawmifhoufom upm; ,ck y G J w G i f topf 0 ,f x m;aom xkw+f yD; tk0d if [m;*a&hEiS v hf v
J ,
S cf &hJ onf? ojzifzh vm;vufrjhJ zpf&efe;D pyfvmjyjD zpfonf?
onf h a*smh b uf p f . pH c sd e f u k d c sKd ; onf h oGm;EkdifcJhygw,f[k” zm*lqefu ajymqkd wk d u f p pf r ª ; b&mZD ; om; tJ A uf p f u wkdufppfrª; wdAufpfukdxkwfjyD; ukd&D;,m; vDAmyl;uGif;wGif OD;aqmif*kd;rsm; oGif;
upm;orm;tjzpf pDa&mfe,f'kdu ref,l- oGm;cJhygw,f? z&D;upftusifhaumif;cJhwJh rpf',fba&mh&J@*kd;ESpf*kd;vkH;ukd wpfOD;wnf; om; yuf*sDqefvJ vdkuf+yD;rSom ref,lt ,l c J h a omf v nf ; aemuf w ef ; cH p pf r ª ; rsm;
abmfwefyGJwGif oGif;onfhESpf*kd;jzifhpkpkaygif; tusK;d aus;Zl;awGa=umifh ¶ked ,f'&dk @J z&D;upf oGif;+yD; ol&Jaumif;tjzpf atmifyGJqifEkdifcJh oif; wzefwkdufppf qifEkdifcJhonf? yGJcsdef 74 wkdufppfrª; awm&ufpfukd rxdef;EkdifcJhjcif;/
33 *kd;oGif;,l+yD; ref,l. *E<0ifupm;orm; awG[m *kd;orm;awGtwGuf a=umufp&m ygw,f? ,ckyGJ wGifref,laemufwef;cHppfrª; rd e pf w G i f ywf * sD q ef x k d ; ay;vk d u f o nf h vDAmyl;awmifyu H pm;orm;jzpfol bmb,f
a*smbh ufpf wifxm;cJah om w&moD twGi;f taumif;qkH; jzpfvmcJhygw,f? jzpfol AD'pfrupm;Ekdifjcif;uodomapcJh abmvkH;tm; &GefeDu tydwfuefoGif;+yD; tm; *k;d {&d,mtwGi;f wkad &;u qGv J cJS o hJ jzifh
32 *kd;oGif;onfhpHcsdefukdausmf+yD; orkdif;0if ref,l-abmfwefyGJYvnf; z&D;upfjzifh onf? tzkd;wef wpfrSwfukd&,lEkdifcJhonf? yife,fwDay;cJh&onf? xkd*kd;ukd*s&wfu
upm;orm;tjzpfuA`n;f xk;d cH&+yDjzpfonf? wpf*dk;ukd &,lEkdifcJhonf? abmfwefESifhyGJwGif yGJp+yD; 10 rdepft=umwGif ref,l*kd; ,ckyGJwGif ref,l*kd;orm; Aef'gqm; t trSm;t,Gif;r&SduefoGif;cJhojzifh yGJcsdef 85
xkyd w JG iG f enf;jy}uD;zm*lqefu toif; &&Scd ahJ om *k;d rsm;a=umifph cH sed cf sK;d cJo
h nfth jyif oG i f ; &S i f pD a &mf e ,f ' k d u ref , l twG u f aumif;qkH; vufpGrf;jyEkdifcJhIom ref,l rd e pf w G i f 3-2 *k d ; jzif h O D ; aqmif a ecJ h + yD ;
acgif;aqmifuy`wdef wm0efukdyg ay;tyf xk d y G J t wG u f taumif ; qk H ; qk u k d v nf ; *kd;pwif oGif;,lay;cJhonf? 35 rdepfwGif r¶_H;cJhjcif; jzpfonf? ref,laemufwef;rsm; tmqife,fwpfoif;vkH; *kd;&csifaZmjzifh
vk d u f + yD ; prf ; oyf v k d u f j cif ; jzpf o nf ? &kde,f'kduyJ &&SdoGm;cJhonf? vuf&Sd&moDr wk d u f p pf r ª ; topf j zpf o l b&mZD ; om; rpf',fba&mh. wkdufppfrª;opf b&mZD; a&S@okd@ twif;wufaeojzifh aumifwm
zm*lqefu “u|efawmf ol@ukd uy`wdef +yD;qkH;cifrSmyif 36 *kd;&Sd+yDjzpfonfhtwGuf tJAufpfu trSm;t,Gif;r&SduefoGif;+yD; om;tm; rxdrf;EkdifcJhjcif;u ref,lukduHqkd; abmukd awmifyHupm;orm; bmb,fu
wm0efay;zkd@bmjzpfvkd@ qkH;jzwfcJh&ovJqkd &moD+yD;qk;H csed w f iG f *k;d rnfr#jzifph cH sed w
f ifrnf yxrykdif;ukd tqkH;owfcJhonf? oGm;apcJhonf? yGJcsdef 91 rdepfwGif xyfoGif;+yD; 4-2 jzifh
&if ol&JhpGrf;&nfeJ@pdwf"gwfukd ykd+yD;wkd;wuf ukd y&dowfrsm; cef@rSef;&ef ar;cGef;wpfckjzpf 'k w d , yk d i f ; yG J p +yD ; 11 rd e pf c ef @ wG i f ,ckyo JG a&a=umifh aemufrS cs, J q f ;D ESihf tqkH;owfay;vkdufojzifh tmqife,f.
apcsifvkd@yg tckawmh ol[m 'Dwm0efukd vmawmhonf? tJAufpfu (56 rdepf) 'kwd,*kd;ukd oGif;,l okH;rSwfom uGm[oGm;cJhonf? tdyfrufrsm; ysufjy,fcJh&onf?
pmrsufESm 12 &cdkiftrsKd;om;owif;pm {+yDv/ 2008 ckESpf qENcH,lyGJowif;