Professional Documents
Culture Documents
დათო ყანდაშვილი - სულიერ ფასეულობათა ანბანი
დათო ყანდაშვილი - სულიერ ფასეულობათა ანბანი
daTo yandaSvili
sulier faseulobaTa
anbani
wigni
daTo yandaSvili
sulier faseulobaTa
anbani
wigni I
gamomcemloba `universali~
Tbilisi 2009
me, rogorc am wignis avtors, msurs ganvacxado, rom am wigns ara aqvs pretenzia Tavi
aimaRlos ukve arsebul da jer ar arsebul nawarmoebebTan, samecniero SromebTan an religiur wminda werilebTan mimarTebaSi. is aris is,
rac aris da ambobs imas, rasac ambobs.
erT-erTi WeSmariti Rirseba, rac gaaCnia am
wigns gaxlavT is, rom masSi aRiarebulia Tavdapirveli, sawyisi cnobierebis sulieri aRqmis
siRrmis upiratesoba, aRiarebulia arsebulis
damaarsebeli, rogorc pirovneba da materialuri samyaros umniSvneloba sulier samyarosTan SedarebiT.
agreTve, am wignis Rirsebad mimaCnia is, rom
yovelive wmindisa da Rirebulis gadmocemis
mcdeloba masSi Cadebulia am konkretuli epoqisTvis aRqmul, misTvis Cveul, erTgvarad specifikur enaze.
didi madloba mas, vinc koreqtulad da kompetenturad Seecdeba am wignTan da faqtiurad
Cems pirovnebasTan kontaqts.
d. yandaSvili, 2009
gamomcemloba `universali~, 2009
Tbilisi, 0179, i. WavWavaZis gamz. 19, : 22 36 09, 8(99) 17 22 30
Email: universal@internet.ge
ISBN 978-9941-12-732-8
avtorisagan
`zRvars miRma~-Si anu usazRvroebaSi, sam-oTxe-Si vnebis
modusidan gasvla da saTnoebis modusSi gadasvla strategiuli realobis gadasaxedidan es aris Cemi arsebobis, Cemi
sicocxlis manZilze, yvelaze mniSvnelovani istoriuli momenti CemTvis da, raRac mniSvnelobis movlena, TviT samyarosa da misi damaarseblisTvisac ki, rogorc, milion, miliard da triliard cocxal arsebaTa warmomadgenlobidan,
erTi cocxali arsebis mxridan, erTaderTi swori miznisken
svlis mcdeloba, am udiadesi miznisTvis Sesatyvisi e. w. wesebis e. i. eTikis kanonebis dacvis mcdelobiT. maTi dacva ki,
mxolod maTSi SeZlebisdagvarad srulfasovnad wvdomiT
aris SesaZlebeli.
Secdomebisagan, romlebmac aTasobiT wlebis ganmavlobaSi samyaros romelime Sav ormoSi SeiZleba momisrolon, damicavs oTxi principi:
1. srulyofilebisaken swrafvis mcdeloba.
m.s.
morCili Tayvaniscema.
q.s.
(ufro maRal eTikur donesTan mimarTebaSi).
2. siyvarulis gacemis mcdeloba.
m.s.
sakuTari arsis gamWvirvaloba da gacema,
uSualoba, , gulwrfeloba,
.
q.s.
(Tanaswor eTikur donesTan mimarTebaSi).
3. araZaladobrivi midgomis mcdeloba.
m.s.
zomieri Tanamimdevruloba.
q.s.
(ufro dabal eTikur donesTan mimarTebaSi,
romlis inerciis xazi zesvlisken, ukeTesad
gaxdomis mcdelobisaken, amaRlebisaken aris
mimarTuli).
4. TviTkmari myudroeba.
m.s.
nebayofilobiTobis dacvis mcdeloba.
q.s.
(ufro dabal eTikur donesTan mimarTebaSi,
romlis inerciis xazi qvemoT svlisken,
dacemisken aris mimarTuli).
(m.s. mamakacuri sawyisi, q.s. qaluri sawyisi)
3
am wignis ConCxic swored am oTx principze aigeba da moicavs yovelives maqsimalurad lokaluri, lakonuri formiT,
ramdenadac es Cems SesaZleblobebs Seesabameba. igi daiyofa
oTx tol nawilad da TiToeuls Tavis meoTxedSi miecema ZiriTadi kvanZebis gaxsnis saSualeba, ris Sedegadac me mival
iqamde, rac, Cemi varaudiT, maqsimalurad SesaZlebelia dedamiwaze cocxali arsebis adamianad arsebobis pirobebSi.
Cemi sicocxle, anu Cemi yvela inkarnacia am inkarnaciamde,
da Cemi momavali sicocxlec, anu Cemi darCenili arseboba am
sxeulSi dedamiwaze yofnisas da am sxeulis datovebis Semdgom, Zireulad iqneba damokidebuli am wignze, ise rom Tu
rodesme vinmes eqneba masTan Sexeba, ubralod minda odnav mainc warmoidginos, ramxela mniSvnelobas vaniWeb me, am naweris avtori, mas piradad sakuTari TavisTvis.
aucileblad vTvli saWirod erTi mniSvnelovani ram aRvniSno: vinc am oTxi principidan erTs mainc daarRvevs, is avtomaturad yvelas daarRvevs, magram vinc mxolod erTs,
ors an sams am oTxidan daicavs, is oTxives dacvas ver SeZlebs.
s a r C e v i
Sesavali ......................................................................................... 7
Tavi I (Wkua) ................................................................................
dro..............................................................................................
sivrce.........................................................................................
kosmiuri gamovlineba (materia) .........................................
interesebi .................................................................................
9
17
25
33
38
44
44
51
54
55
56
60
71
75
85
85
92
92
102
109
115
165
165
171
176
181
183
191
Sesavali
srulyofilebisaken swrafvis survilis raoba
cocxali arseba Tu ar cdilobs gaxdes imaze ukeTesi, vidre is aris, e. i. Tu ar aRiarebs imas, rom is imaze uaresia, vidre es SesaZlebeli da sasurvelia, maSin misi arseboba bunebrivi kanonzomierebis, obieqturi realobis mmarTavis gadasaxedidan, azrs kargavs. im wamidan, rodesac cocxali arseba, nebiT Tu uneblieT, cdilobs ar gaxdes imaze ukeTesi, vidre is
aris, e. i. ucvlelobis, mopovebulis SenarCunebis, sakuTari
mrwamsis uzenaesobis principebi daakanonos, is faqtiurad
nel-nela iwyebs Caqrobas, gaqvavebas da gadadis sxva gardamaval mdgomareobaSi, romelsac gardacvalebas da, calsaxad
sxeulis motrfialeni ki, sikvdils eZaxian.
vinc eZebs sakuTari cnobierebis srulyofas, romlis vakanturi adgilic arasrulyofilebas (srulyofilebad monaTluls) ukavia, mas ipovis. vinc aRar eZebs, is Secnobilis
SenarCunebaze fiqrobs, vinc SenarCunebaze fiqrobs, is Secnobilsac kargavs da arasrulyofilebac matebas iwyebs. ai,
amitom ereva miwier cxovrebaSi absoluturi srulyofileba
avadmyofobebis, usiamovnebebis, katastrofebis, anomaliuri Tu mosalodneli e. w. ubedurebebis saxiT da bolos materialuri garsidan cocxali arsebis mocilebis, maTi urTierTdaSorebis, gardasaxvis, gardacvalebis, e. w. sikvdilis
saxiT. maSin gamodis, rom adamianis mier oficialurad aRiarebuli mtrebi, sulac ar yofilan mtrebi. Tu megobrebi
arian, ratom gvtkenen, ratom ar gviSveben vakeToT is, rac
Cven gvinda da rogorc Cven gvinda?
me erTxel mqonda aseTi ucnauri SemTxveva rodesac gogonas, romelic me Svilad miviRe da SviliviT gavzarde, miaCnda, rom vzRudavdi mis Tavisuflebas. amitom gadawyvita sazogadoebrivi azriT dampirispireboda, anu adamianTa simravliT daemtkicebina es. me misi megobrebi imaze metad axlos movuSvi, vidre es saWiro iyo da ai, yvelaze mamaci, alali da mouridebeli megobari Seecada mis dacvas, ufro swored, maTi poziciis xmamaRla dafiqsirebas. maSin me am megobars vkiTxe Seni Svili, an nebismieri sxva adamiani, romelzec garkveuli saxis pasuxismgebloba gakisria, rom Seeca7
dos SiSveli xelebiT dens Seexos imitom, rom es unda da Tavisi uflebis gamoxatulebis saSualebad miaCnia da Tu auxseni, rom es momakvdinebelia, moferebiT Tu CxubiT, Tu cemiTac ki da mainc araferma gaWra, maSin ras izamdi-meTqi. man
araferi mipasuxa imis garda, rom ar gauSvebda, magram misi
bunebidan gamomdinare, is im adgilas, sadac TiTebs Sexebis
survili gauCndaT, dens Sexebodnen, mas gaauqmebda, magram
sad aris garantia, rom sxva adgilze ar moundeba Seexos am
dens da ufro metic, garantia swored iqeTaa, rom aucileblad moundeba. sxvaTa Soris, Zalian gamixarda, rodesac gavige rom am megobars, Cveni saubris Semdeg, ise Seecvala azri
am Temaze, rom cxovrebis stilic ki Seicvala.
pasuxi, vfiqrob, teqstSi ikiTxeba, Cven umecari bavSvebi
varT da Cvenze mzrunvelebs ignorirebas vukeTebT. problema ki, friad martiv raimeze daiyvaneba. arsebobs individualuri suli, romelsac TviTgamovlinebisaTvis eZleva erTjeradi tanis(s)amosi, anu adamianuri sxeuli (adamianis SemTxvevaSi) da am tanisamosis arsebobis periodi gamocxadda
uzenaes faseulobad, anu adamianuri sicocxle gaxda TviTmizani, adamianuri sxeulidan gamomdinare mijaWvulobebi ki
siyvarulis uzenaesi gamoxatulebis grZnobebad moinaTla
da a. S. da a. S. raRa Tqma unda, es inerciis xazi qvemoT, ufro
qvemoT da qvemoT Camoiyvanda kacobriobis msoflmxedvelobas da arc aq dauxanebia. oRond, Sav ferebs da pesimizms nu
miawerT amas.
iciT, erT sakmaod Wkvian msubuqi yofaqcevisaken miswrafebul axalgazrda gogonasTan mqonda ucnauri dialogi
imis Sesaxeb, rom yvelani vTamaSobT da miveCvieT amas, rom es
sakuTari Tavis iluziaSi myofebaa. man mkiTxa, aba realobaSi
rom moindomo yofna, amaSi raa ukeTesi, an normalurad rogor darCebio. yovel SemTxvevaSi man aRiara mainc, bevr sxvaTa da mravalTagan gansxvavebiT, rom sakuTar Tavs Segnebulad amyofebda tyuilSi. me arc aravisi gansja maqvs ganzraxuli da arc receptebis wera, ubralod, Cems Sexedulebebs
gamovTqvam, romlebic komfliqtismoyvaruli adamianebisaTvis gansjad da receptebad aRiqmeba, amitom dabejiTebiT
vTxovdi maT, visac es naweri gaaRizianebT, nu waikiTxavT!!!
Tavi I
-
,
,
!
srulyofilebisken swrafvis, imaze ukeTesad gaxdomis
mcdeloba, vidre var da misi gamovlinebis raoba. morCili
Tayvaniscema ufro maRali eTikuri donis winaSe
eTikuri done ori ZiriTadi parametriT ganisazRvreba.
esenia: WeSmariti codna da WeSmariti grZnoba. Tu es ori parametri erTnairi raodenobiT aris Sezavebuli, Zalian maRal eTikur dones miviRebT. Tu erTi parametri meores Zalian CamorCeba, Zalian dabal eTikur dones miviRebT. WeSmariti codna sinaTlea, romelic realurad gamovlenili Zalis, problemebis Zlevis unaris erTaderT wyaros warmoadgens. WeSmariti grZnoba ki, siTboa, romelic realurad gamovlenili simdidris, energiis gamovlinebis unaris erTaderT wyaros warmoadgens. erTis saSualebiT, meoris gareSe,
WeSmariti siyvarulis miRwevis mcdeloba sruliad fuWi saqmianobaa. rac Seexeba dedamiwaze gamovlenili siyvarulis
raobas, is erTi wamiT gaielvebs xolme da isic maSin, rodesac erTi parametri meores daeweva da, vinaidan dedamiwaze
cocxali arsebebi am ori reJimis dacviT ver cxovroben, wamieri Tanxvedris Semdeg inerciaakrefili parametri zeviT
avardeba, Camoitovebs qvemoT meore parametrs da, sanacvlod, sxvaTa mexsierebaSi darCeba is wami Tanxvedrisa da ai,
gamocxva kidec legenda zRaprulad lamaz siyvarulze, gaxda igi saocnebo mravalTaTvis da a. S.
e. i. maRali eTikuri done es aris WeSmariti siyvarulis
maRali done, xolo umaRlesi eTikuri done ki WeSmariti siyvarulis umaRlesi mudmivad xangrZlivi done.
ufro gamartivebis SemTxvevaSi codna da grZnoba rom avxsnaT, aseT raRacas miviRebT meSinia imisa, rac ar vici da
SiSiT vemorCilebi mas, vinc icis is, rac ar vici me, e. i. WeSma9
grZnoba
codna
ukusvlis SemTxvevaSi ki, WeSmariteba simcdared gadaiqceva, xolo siyvaruli ki SiSad. es improvizirebuli TviTrealizaciis SemTxvevaSi xdeba, rodesac cocxali arsebis
survilebi da maTi asrulebis mcdelobebi, rbilad rom
vTqvaT, ar emTxveva samyarosa da kosmosis survilebs, maT
interesebs da maTi asrulebis mcdelobebs, `oqros spiralis~ mimarTulebasa da traeqtorias. martivad rom vTqvaT,
es daaxloebiT imas hgavs, rom Cemi sxeulis nebismierma nawilma, magaliTad, TiTma gadawyvitos centraluri nervuli
sistemis mmarTvel organos, tvins aRar daemorCilos da Tavisi Sexedulebebis Sesabamisad imoqmedos.
TviTrealizaciis process am wignis meore da mesame TavebSi ganvixilav dawvrilebiT. amjerad ki, modiT, am mokle
monaxaziT SemovifargloT.
siyvarulisa da WeSmaritebis gadasaxedidan Tu SevxedavT, kacobriobis mier erTxmad da uciloblad aRiarebuli
faseulobebis Zireuli gadafaseba xdeba. ai, axla getyviT
Tu raSi gamoixateba es. Secodeba oficialurad da gamarTulad xmamaRla aRiarebuli Zvirfasi ganZia kacobriobis dRevandeli gagebisa da Sexedulebis gadasaxedidan. me ki amas
12
ase gavSlidi. Tu raime an vinme mecodeba, vTvli, rom is raRac an viRac usamarTlobis anu daumsaxureblad ganxorcielebulis an damsaxurebulis ar ganxorcielebulobis
msxverpli gaxda. magram vinaidan yovelives WeSmaritebis kanonebi da am kanonebis codniT `SeiaraRebuli~ ufali RmerTi, uSualod Tu vinmes an raimes saSualebiT, Tavad ganagebs,
usamarTlobis arsebobaze fiqri, laparaki da qmedebaSi arseboba ubralod sisulelemde dadis, anu usamarTloba realurad ar arsebobs. me ki, sxeulis interesebis gatarebis
mcdelobiT gatacebuli, sakuTar Sexedulebebs WeSmaritebad vasaReb da sakuTari grZnobebiT dabrmavebuli yvelafers, rac ar momewoneba usamarTlobas varqmev. me, romelmac isic ki ar vici rogor movagvaro urTierTobebi CemTvis
usayvarles adamianebTan, rom maTTan Tundac metnaklebad
xangrZlivi droiT siTbo, siyvaruli da urTierTgageba sufevdes, Cems Tavs im arsebis gakritikebis uflebas vaZlev,
romelmac adamians arsebobis dasabamidan upatrona da warmarTa, romelic yovelTvis adamianis arsebobis Jamisa warsulSic, awmyoSic da momavalSic asuldgmulebs da arCens
uklebliv yvela adamians da yvela cocxal arsebas, romlebic mis kompetenciaSi Sedian. TiTqos ra ubralo ram aris es
Secodeba da sadamde ki mivyavarT. TviTon sityvac gelaparakebaT Tu mousmenT, S e m e c o d ( v ) a , me amas komentars aRar
gavukeTeb.
maS ase, Secodebis SegrZnebis Sesabamisi raodenobis
mcdari codna Zevs cocxal arsebaSi. WeSmariti codnis momatebis Semdeg Secodebis SegrZnebac mcirdeba. es ukve didi
upiratesobaa da Tu cocxali arseba am upiratesobis materializaciis mcdelobiT dakavdeba, sxva cocxal arsebaTa
sxeulebis gamandagurebeli gaxdeba yovelgvari Sinagani
diskomfortis SegrZnebis gareSe arc sxeulis ganadgurebamde, arc misi ganadgurebis dros da arc am ganadgurebis Semdeg. nu SegaZrwunebT es. es emarTeba cocxal arsebas, romelic WeSmariti codnis miRebisTvis mzad ar aris. Tu is TviTkmari ar aris, anu ar kmarobs imas, rac eZleva, savalalo
dReSi vardeba. iyaviT kmayofili imiT, rac gaqvT, ikmareT is,
rac geZlevaT da Tu Tqven WeSmariti codnis miRebis survili gagaCniaT, merwmuneT, miiRebT mas. misi miRebis Semdeg ki
13
srulad gaTavisufldeba sakuTari azrebisa da Sexedulebebis mier daTesili vnebisagan anu zianis motanisagan garemosTvis (anu sakuTari TavisTvis).
III kosmiuri kanonebis im nawilis Seswavla da im nawiliT
cxovreba, ramac Camouyaliba cocxal arsebas anu individualur suls upirobo refleqsebi. es exeba ZiriTadad moazrovne individualur sulebs, romlebic evoluciis gzis WeSmaritad swori mimarTulebis gayolas SeZleben, agreTve
aramoazrovne individualuri sulebis evoluciis gzis raobas, sadac evolucia anu srulyofa sakuTari nebis gamovlinebiTa da dafiqsirebiT ki ar xdeba, aramed movlenebis bunebrivi svlis saSualebiT, romelsac Tavad kanonSemomqmedi
da kanonaRmasrulebeli uZRvebian. moazrovneTa SemTxvevaSi
ki azriT vneba sakuTari Tavis Semecnebis (`me~-s Secnobis)
procesiT icvleba da es iqamde grZeldeba, vidre eTikuri
done harmoniulobis parametrs ar daakmayofilebs.
yovelive amis Semdeg cocxali arseba uflebamosilia Sin
sulier samyaroSi dabrundes da iq ganagrZos Tavisi cxovreba, magram Tu misi mxridan iqneba survili WeSmaritebis codnis gaRrmavebisa, maSin es procesi xelaxla ganmeordeba.
sxvaTaSoris nebayofilobiTobisa da araZaladobis principebi sruli 100%-iT aris daculi. samyaros kanonebi yvelafers zedmiwevniT moicavs. sulier samyaroSi veravin Seva,
Tu eTikuri done harmoniuli ar aris, xolo WeSmariti codna ver gaizrdeba, Tu cocxali arseba materialur an sulier
samyaroSi ar realizdeba sakuTari Sexedulebebis cocxal
garemoSi Sesafaseblad. nebismieri survili TviTrealizaciis mcdelobas warmoadgens. Tu yvelaferi makmayofilebs,
survilic ar gamiCndeba da sulier samyaroSi Tu gamiCnda
raime survili e. i. minda gansxvavebuli sxva ram, vidre sulieri samyaros ganmgeblisa da sulieri samyaros kanonebis Sesabamisad meZleva. Tu es survili ver davikmayofile (Tu is
sulieri samyarosTvis miuRebelia), Cndeba Sinagani protestis, dapirispirebis, usamarTlobis SegrZneba da ai, am survilis gansaxorcieleblad, amave survilis Sesabamis garemoSi
xdeba individualuri sulis wargzavna. vinaidan garemo pirobebs yovelTvis sWirdeba am garemosTan adaptirebadi gare sxeuli, cocxal arsebas eZleva materialuri sxeuli, ro16
melSic is cxovrobs, vidre sxeuli ar ganadgurdeba. es raRaciT kosmosur kamufliaJs, spectansacmels magonebs. individualuri suli Cakraluri centrebis saSualebiT marTavs
mas. magram es unikaluri mowyobilobaa, romelsac garkveul
sazRvrebamde zrda, ganviTareba, regeneracia SeuZlia. individualuri suli laparakobs, dadis, wevs da a. S.. mxolod
sxeulis, materialuri sxeulis saSualebiT xdeba es yovelive da 99,9%-is SemTxvevaSi sxeuli aRiqmeba `me~-d, anu sakuTar Tavad da misi interesebi xdeba wamyvani, romlebic Sedegad pirobiT refleqsebs qmnian, xolo mizezi movlinebisa,
sxeulis SeZenisa, sulis interesebi, anu e. w. upirobo refleqsebi, meore planze gadadis da Zalian, Zalian xSir SemTxvevaSi ki, sabolood ikargeba.
dro
drois parametris asaxva Cems siRrmeSi
ra faseulobebs moicavs e. w. warsulad, awmyod da momavlad monaTluli drois veqtorebi da rogor SevZlo am iluziuri warmosaxvis swori mimarTulebiT marTva?
diax, me vfiqrob, aq aris gasaRebi absoluturad yvela
daketili karebisa, romelic cocxali arsebis anu individualuri sulebis upirobo refleqsebis saxiT axdens gamovlinebas. amrigad Tavi davaneboT problemebs, romelsac Tavad
uqmnis Tavis Tavs individualuri suli sxeulSi `Casaxlebis~
Semdeg, sxeulze mijaWvebis Sedegad (egreT wodebul xelovnur problemebs) da, modiT, pirdapir bunebriv problemebs
mivxedoT, romelTa gamoc mieca konkretul materialur
planetaze konkretul materialur sxeulSi `Casaxlebis~ SesaZlebloba. modiT, kidev erTxel gavmeordebi Tu individualur suls miaCnia, rom mas es calsaxad mxolod materialuri TviTrealizaciisTvis mieca da araviTari sulieri
winsvlis gamosayeneblad, raRa Tqma unda, masTan raime bunebriv problemebze laparaki ubralod uazrobaa, ise rom,
didi raodenobis mkiTxvelTa skepticizmi da, albaT cinizmic ki, sruliad bunebrivi iqneba.
ra aris dro?
zogierTisaTvis dro saaTis moZraobis maCvenebelia da
isini saaTis meSveobiT orientirdebian da cxovrebasac saa17
orientacias, rom aRara vTqvaT is, rom individualuri sulis sijiute, romelic mieniSneba sxeulis e. w. anomaliebiT
da erTgvar dasjad aRiqmeba subieqturi azrovnebis mxridan,
TiTqos erTgvar daimedebas, gamarTlebas da inerciis arasworobaSi ar gamotexvis Sanss poulobs, kosmosis mier miniSnebulis xelovnuri gziT aRdgeniT, anu am niSnebis waSliT
da faqtiurad kosmosis ignorirebiT, poziciiT `araferi
ar mesmis da verafers ver vamCnev, yvelaferi gadasarevadaa
xa-xa-xa~, warmoSobs da aRazevebs cinizms.
maS, riTi unda izomebodes dro da marTlac, ra aris
dro? dedamiwiseuli sazomebiT dro iyofa sam fazad: warsuli, awmyo da momavali. sinamdvileSi es mxolod materializebuli cocxali arsebis iluziaa da dro erTi mTliania. ra
Tqma unda, Tu mas gavamTlianebT. individualuri suli mxolod imitom materializirdeba, rom garkveuli faseulobebis gama arasworad aqvs Sefasebuli da mas individualurad
realizaciis SesaZlebloba eZleva yvela faseulobis sworad Sefasebuli gamis mqone cocxali arsebis mier. materiazaciis Semdeg ki yvela sxva danarCeni faseulobis Sesaxeb
(sworad aRqmulis Sesaxeb) codna erTmeva droebiT daviwyebis saSualebiT, rameTu WeSmariti codna didi Zalaa da ar
aris sasurveli mcdari Sexedulebebis realizaciis mcdelobaSi Tavisi Zala gamoiyenos. materializirdeba iseT garemoSi, sadac daaxloebiT iseTive Sexedulebebis cocxali
arsebebi arian materializirebulni. am teritoriaze yovelTvis arsebobs dogmebi da moraluri kanonebi, romelTa miyolis da SegrZnebis saSualebiT sruliad SesaZlebeli iqneboda gamrudebuli Sexedulebebis gasworeba da, raRa Tqma
unda, arsebobs am dogmebis da kanonebis alternatiuli uamravi variaciebi, romlebic kosmosidan Camotanili Sexedulebebis realizaciis seriozul provocirebas iwvevs. magram, xandaxan arsebobs provocireba, romelic yvela faseulobebis sworad Sefasebuli gamis mqone cocxali arsebis mier eZleva materializebul individualur suls. es ZiriTadad maT, vinc dogmebsa da moralur kanonebs seriozulad
udgeba, rogorc cxovrebis stils, ise mihyveba da Tuki ejaWveba, provocireba aucilebeli xdeba.
19
urSi anu absoluturobis enaze rom ar vilaparakoT, SedarebiT ufro iluziurSi, romelic materialur samyaroSi sWarbobs, ufro meti romantizmis foni aqvs sasurvel momavals
micemuli, vidre gacilebiT ufro mcire iluziur realobaSi, romelic sulier samyaroSi arsebobs da romantizmic iq
gacilebiT ufro metad sufevs, vidre materialur samyaroSi. survili, sasurveli ocneba Seaxamo realur SesaZlo gamovlinebasTan, did windaxedulobasa da siRrmes moiTxovs,
romelic, vgoneb, mxolod moTminebiT SeiaraRebul cocxal
arsebas SeuZlia ganaxorcielos. sulswrafebi moTminebiT
ver gamoirCevian, es ufro sulgrZelebs axasiaTebT. ase rom,
zemoTxsenebuli faseuloba, rogorc sazomi, gamodis moTmineba.
da bolos, ra aris warsuli? es aris saSualeba imisa, ris
mixedviTac aris SesaZlebeli windaxeduloba da siRrmeSi
Cawvdoma. es aris realuri bazisi imisa, razec unda aigos momavali. rac ufro daumaxinjebeli da arasubieqturia (realuria) warsulis aRqma, miT ufro didia albaToba da SesaZlebloba momavlis swori mimarTulebiT warmarTvisa. warsuli aris raimes ukve gamovlinebulis gamoxatulebis aRmniSvneli drois forma da principSi, SeiZleba iTqvas (uxeSad Tu
SevxedavT), materializmis cnebis gamovlinebas warmoadgens.
sulier samyaroSi materializmi gamovlindeba warsulis
codnis, mexsierebis siRrmiT, inteleqtualizmis saxiT. rac
ufro didia da Rrmaa warsulSi wvdomis unari, miT ufro didi da Rrmaa momavalSi wvdomis unari. ase vTqvaT, drois samive forma erTdroulad erT wertilSi iyris Tavs da drois
ganStoeba saWiro aRar aris. materialuri samyaros enaze
rom vTqvaT, dro aRar arsebobs, rameTu masSi drois gamovlineba materialuri individualuri sxeulis dabadeba-sikvdilis parametrebiT ar iangariSeba. rac Seexeba materialur samyaroSi warsulis raobas, individualur sulebs ZiriTadad iseTi epizodebis Tu movlenebis mexsieruli aRqma
eZlevaT, romelTa Sesabamisi faseulobebic aqvT gasasworebeli msoflmxedvelobrivi TvalsazrisiT.
SeiZleba iTqvas, rom materialur samyaroSi individualuri sulis mier materialur cxovrebaSi ganvlili warsuli
movlenebis inteleqtualuri gadafaseba (anu faseulobebis
22
enaze dakompleqtebuli da movlinebamde mcdarad aRqmulis WeSmaritebad gadaqceuli codna) aris erTaderTi WeSmariti materialuri simdidre, romelsac igi Tan waiRebs sxeulis datovebis Semdeg. xolo veraRqmis an erTi mcdari variantidan meore mcdar variantze miwebebis SemTxvevaSi ki xdeba ubralod mexsierebis dablokva, daxSoba, SezRudva, rasac, vgoneb, e. w. `sklerozs~ uwodeben adamianebi.
rac Seexeba planeta dedamiwaze arsebobis periods. es
aris mikromaketi sakuTari Tavis gamosacdelad. adamianis
SemTxvevaSi, vinc dedamiwiseuli donisTvis WeSmaritebis
siRrmes ver Caswvdeba, im individualuri sulisaTvis Zalian
Zneli iqneba sulier samyaroSi gadasvlaze fiqri. me vfiqrob, mkiTxvelisTvis es sasacilod gaismeba, magram maqvs imedi rom mova dro, roca amis wakiTxvaze aRar gaicineben.
vinc sulieradaa mdidari mxolod misTvis SeiZleba materialuri simdidris kanonierad miniWeba da warsulis, mexsierebisa da inteleqtualizmis roli namdvilad gadamwyveti Tu ara, erT-erTi umniSvnelovanesi faqtoria.
ai, Zalian mokled, SeiZleba iTqvas, drois faqtoris axsnis mcdeloba, romelSic yvela daketili karebis gasaRebi
inaxeba.
rac Seexeba drois gamovlinebas iq, sadac ase vTqvaT, es
dro Tavisi yvelanairi formiT iqmneba, anu sulier samyaroSi, iq ar aris fardobiToba drois ufro maRal parametralur ganzomilebebTan. iq ar aris informaciuli SimSili da
TviTgamovlinebis wyurvili, iq ar aris sakuTari mniSvnelovnebis rogorRac gamovlinebaze dardi da sakuTari upiratesobis gamovlinebiT gamowveuli eiforia (iluzia), iq ar
aris sakuTari ZaladobiT da Tavze moxvevis mcdelobiT gamowveuli sibere da sakuTari sijiutiTa da garTobis mcdelobiT (drois mokvlis mcdelobiT) gamowveuli sikvdili. iq
aris is, rac yovelTvis iyo, aris da iqneba. iq aris is, rasac
siyvaruli, sixaruli, mSvidoba, sulgrZeloba, sitkboeba,
siwminde, sarwmunoeba, myudroeba da moTmineba moicaven.
23
wmindaTawmindebis avtoritetuli
Sexedulebebi drois Sesaxeb
ieso qristes mxridan gacxadeba imisa, rom is
solomonis, daviTis da usasrulod sawyisi droidan iyo, aris da iqneba ukuniTi ukunisamde.
budas mexsierebis Sesaxeb
yvela winadabadebebi gavidnen sakuTari Tvalebis
win, rodesac man gaixsena isini: dabadebebis adgili,
saxeli da ase yvela dabadeba mis bolo dabadebamde.
man icoda yvela Tavisi dabadeba da yvela Tavisi sikvdili asobiT, aTasobiT da a. S.
aSvagxaSa. budas cxovreba
bhagavat-gitas meoTxe TavSi krSna amcnobs arjunas, rom isic da arjunac mravaljer gamoCenilan materialur samyaroSi, magram yvela amgvari moqmedeba
warsulSi, awmyoSi da momavalSi mxolod mas axsovs.
24
sivrce
sivrcis parametris asaxva Cems siRrmeSi
ras moiazrebs e. w. aRmosavleTad, dasavleTad, CrdiloeTad da samxreTad monaTluli sivrcis ganmsazRvreli parametrebi. sivrcis cnebasTan dakavSirebiT, vfiqrob, rom aq
aris yvelasaTvis saWiro karebebi, romelTac unda movargoT
zemoTxsenebuli gasaRebi, Tu vipoviT mas. gasaRebis saboloo daniSnuleba xom saketis gaxsnaa, romelic karebs gaRebis an daketvis saSualebas aZlevs.
sivrce, vizualuri TvalTaxedviT, birTvuli bunebisaa
da ara sibrytulad wriuli bunebis. es imasTan dakavSirebiT, rom aRmosavleTis, dasavleTis, CrdiloeTisa da samxreTis Cveulebrivad aRqmuli kompasuri cnobiereba, me piradad, ar mimaCnia realurad da marTebulad. realuri mdgomareoba, Cemi subieqturi
SexedulebiT, daaxloebiT aseTi saxisaa, sadac zeviT, qveviT, maRla da dabla, an marjvniv da marcxniv realurad calsaxad ar arsebobs da es yovelive mxolod da mxolod sivrcis romelime wertilidan gamomdinare iZens azrs.
ra aris sivrce?
modiT sivrcis bibliiseuli axsna vnaxoT: `Tavdapirvelad RmerTma Seqmna ca da miwa. miwa iyo usaxo da udaburi,
bneli ido ufskrulebze da suli RvTisa iZvroda wylebs zemoT...
...aseTi iyo cisa da miwis dabadeba maTi Seqmnisas, roca
qmnida ufali RmerTi miwas da cas~.
anu vidre ar arsebobs raime idea, ver iarsebebs ideis
ganxorcielebis survilic, e. i. adgili ara aqvs aranair Sida
qmedebas. am pirobebSi sivrce uciloblad arsebobs, magram
25
am sivrcis sazRvrebSi ar arsebobs `sicocxle~, anu fardobiTobis, SedarebiTobis enaze rom vTqvaT, `araferi ar arsebobs~. sakuTari arsebobis Sesaxeb icis mxolod sivrcem, rogorc erTianma `me~-m da sivrcis cnobierebaze ufro maRali
cnobierebis mqone subieqtebma. swored am subieqtebis mxridan xdeba sakuTar TavSi `Caketili~ sivrcis provocireba
raimenairi siamovnebis mondomebinebis saxiT, rac miznad
sivrcis mier gaidealizirebuli cnobierebis ukeTesobisken
swrafvis mcdelobiT Secvlas isaxavs. aucileblad vTvli
aRiniSnos is, rom maprovocirebeli subieqti im codnas,
romlis Sewvdomis mondomebinebasac cdilobs, TviTonac
mxolod Teoriul anu warmosaxviT doneze flobs. maSasadame, iniciativa drois ganmgeblis mxridan momdinareobs. sivrcis ganmgeblis mxridan ki inertuloba momdinareobs, ase
vTqvaT, SenarCunebis, ufro umoqmedobisaken swrafvis mcdeloba. isini ise avseben erTmaneTs, rogorc rZe da Tafli
(goneba da grZnoba). fizikis enaze rom gamovxatoT, aseTi ram
iqneba: iniciativa, droiTi parametris ganmgeblis mxridan,
sivrcis axali, aqamde ucnobi orbitebis Secnobiskenaa midrekili da urTierTqmedebis Semdeg Secnobili Teoriuli
codnis ganxorcielebas axdens praqtikul
materializirebul doneze, xolo sivrcis
ganmgebeli mxare am Teoriuli codnis warmoCinebamde arsebuli harmoniulobis ar
darRvevaze zrunavs. anu Tu raime unda Seicvalos sivrcis Secnobili nawilis yvela mcire Tu didma Semdgenelma substanciam, nebayofilobiT unda
moindomos es. ai, es aris mizezi inertulobisa. ai, ase warmoiqmneba is traeqtoria, romelsac oqros spirali daerqva,
anu evoluciis idealuri bunebrivi svlis realuri vizualuri traeqtoria.
o ,
.
-
,
.
26
a .
.
,
.
ratom rusulad? imitom, rom ase Rrmad da lakonurad
qarTulad ver gamovxatavdi imas, rac aq Caetia.
zedmetad gadafaseba am SemTxvevaSi niSnavs
imas, rom warsulSi momxdar anu ukve Sedegobriv materialur faseulobebs momavalSi mosaxden movlenebTan SedarebiT upiratesoba eniWebaT. mokled emocia.
jerovnad ar Sefaseba, momavalSi mosalodneli movlenebisTvis upiratesobis miniWeba, warsulSi momxdaris ar gaTvaliswinebiT, erTgvari ignorirebiT, daviwyebiT. mokled ambicia.
ra aris aRmosavleTi? me Sevecdebi am cnobierebis ara
avtomaturi mimarTulebiTi xedviT danaxvas, aramed misi Sida arsobrivi, funqcionaluri arsis wvdomas. am sityvis datvirTva Cems aRqmaSi zeviT (ara vertikalurad aramed daxril
zedapirze) aRmarTze, aRma savleTs, aRma sasiarulo gzas
moicavs. albaT ar iqneba arasworad an Znelad aRsaqmeli Tu
vityvi, rom es sityva pirdapir Seesatyviseba mamakacuri sawyisis funqcionalur aspeqts, anu imas, Tu ra funqcionaluri datvirTva akisria realurad mamr sqesad movlinebul
cocxal arsebebs. TiTqos meordebasaviT is, rac momavalis
cnobier ganxilvaSi iyo moyvanili. diax, winsvlis tendencia
namdvilad meordeba, magram erTi seriozuli gansxvavebiT
iq yvelaferi Teoriuli, warmosaxuli, mxolod sakuTar TavSi arsebuli, ararealizebuli saxiT aris. aq ki, aRmosavleTis cnebaSi Teoriulis, warmosaxulis, jer ar arsebulis
realizaciis SesaZleblobebis mcdelobaa, rogorc sakuTari Sromis fasad mopovebuli ufleba da rogorc dakisrebuli movaleoba Sedegis winaSe, romelsac moitans es realizacia. es aris yoveli arsebulis `mama~ (gadataniTi mniSvnelobiT). rogorc Tesli anayofierebs kvercxujreds, ris Semdegac xdeba nayofis, materialuri saxis Sedegis miReba, aseve
yovelive momavalSi, romelic awmyod unda gadaiqces, aRmosavleTSi Semotanili cnobierebiT inergeba da izrdeba. da
27
is, Tu ramdenad Rrma da Rirebuli iyo realizaciamde Catarebuli Sida samuSao, ukve gazrdili nayofiT da TviTon Tavisi mxridan gamotanili nayofiT SeiZleba vimsjeloT.
martivi eniT rom avxsnaT, aseTi saxis formulas miviRebT nebismieri sazogadoeba raRaca zogadi cnobierebis
garSemo Sekrebil cocxal arsebaTa erTobliobas, zogadi
cnobierebis ConCxze agebul sxeuls moiazrebs. zogadi cnobiereba aris sayrdeni yovelive arsebulisa da individi, romelic zogadi cnobierebis gaukeTesebaze fiqrobs, aRmarTze mimaval kacs hgavs. swor is miiwevs RmerTisaken siaxloveSi, rameTu RmerTi zogadi cnobierebis safuZvlebs ayalibebs da Tqven warmoidgineT, mudmivad aumjobesebs. aravis
ar unda Seeqmnas iluzia, rom zogadi cnobierebis absoluturi aRqmis safuZvlebs Caswvda, magram Tu ara zesvlis survili, arsebobas azri daekargeba.
ra aris dasavleTi? arc aq mivudgebi miRebuli Cveuli
StampiT. am sityvis arsi Cems aRqmaSi qveviT (ara vertikalur, aramed daxril zedapirze) daRmarTze, daRma savleTs,
daRma sasiarulo gzas moicavs.
Cemi SexedulebiT es sityva pirdapir Seesatyviseba dedakacuri, qaluri sawyisis funqcionalur aspeqts. anu imas
Tu ra funqcionaluri datvirTva akisria realurad mdedr
sqesad movlinebul cocxal arsebebs.
dasavleTi es aris aRmosavleTSi, zogad cnobierebaSi
Setanili cvlilebebis materialuri saxis gamovlineba. rogorc ganayofierebuli, daorsulebuli qali Sobs bavSvs,
romelSic iseTive individualuri sulia, rogorc misi sxeulis Camsaxvelsa da sakuTari sxeulis SigniT mkvebavsa da
gamCenSi. dasavleTs ufro awmyo dros Tu SevuxamebT, msgavsebasac davinaxavT da gansxvavebasac. msgavseba is aris, rom
orive cneba materializebul doneze realizaciis gagebas
moicavs. gansxvaveba ki is aris, rom Tu awmyos gageba Casaxulis gaCenas da gamovlenil mdgomareobaSi xorcSesxmas niSnavs, dasavleTis gageba gamovlinebulis individualur ganxilvas moiazrebs damoukideblad gamomvlineblebisagan.
zogadi cnobierebis TvalTaxedvidan Tu gadavxedavT, dasavleTi gamova saSualeba imisa, rom danaxul iqnas zogad cnobierebaSi aRmosavleTis mxridan Setanili cvlilebebiT mi28
29
am ori cnebisa imaSi mdgomareobs, rom orive myiseuli, amwamiseuli, spontanuri survilebis realizaciis mcdelobiTaa
dakavebuli, magram gansxvaveba friad didia. droiTi parametris SemTxvevaSi Tu xelmZRvaneloba guliT xdeba da garemosTvis siamovnebis miniWebis mcdelobisken aris mimarTuli, sivrcobrivi gagebis samxreTuli parametris SemTxvevaSi xelmZRvaneloba tviniT xdeba da garemosgan TviTdakmayofilebis miRebis mcdelobisken aris mimarTuli.
zogadi cnobierebis TvalsazrisiT samxreTis cneba calmxrivad pirad individualur cnobierebas eyrdnoba da faqtobrivad midrekilia zogadi cnobierebis sruli ignorirebisaken. am doneze `ego~-s, dapirispirebis, gaucxovebisa da
undoblobis realuri aRqma usaSvelod izrdeba da Sesabamisad `me~-s cneba ukiduresad mcirdeba sakuTari sxeuliT SemosazRvris donemde. SeiZleba ucnaurad Candes, magram mainc unda aRvniSno, rom es metwilad Sedegia CrdiloeTis
cnobierebaSi warsulSi momxdari movlenebis TviTneburad
Secvlisa, rac Tavad aris Sedegi dasavleTSi awmyoSi miRebuli Sedegis zedmetad Sefasebisa anu warsulisTvis upiratesobis miniWebisa momavalTan SedarebiT, rac TavisTavad aris
ukve Sedegi aRmosavleTSi momavalSi misaRebi Sedegis gazviadebisa, anu momavlisTvis upiratesobis miniWebisa warsulTan SedarebiT.
rac Seexeba samxreTis identifikacias refleqsualur
donesTan, vgoneb, aq advilad ikiTxeba koncefcia pirobiTi
refleqsebis gaidealizirebis mcdelobisa. magram pirobiTi
refleqsebi ukve sxva formiT vlindeba (gansxvavebulad
CrdiloeTisagan). mxolod is nawili rCeba moqmedi, romelTa
sakuTari Tavis sasargeblod gamoyenebaa SesaZlebeli. sasargeblos ki aq eZaxian mxolod imas, rac xels uwyobs sakuTari survilis, sakuTari Tavis uflebis gamovlinebas. arasaWirod da usargeblod ki cxaddeba is, rac xels uSlis, win
eRobeba sakuTari survilebis ganxorcielebas da moiTxovs
sakuTar Tavze movaleobebis dakisrebas.
albaT iseTi SegrZneba darCeba Zalian, Zalian bevrs, rom
yvelaferi metismetad mokled, Zunwad aris gadmocemuli.
magram am Temebis gaSlas siamovnebiT davuTmobdi maT, visac
amis survili eqneba. saqme imaSia, rom erT Temasac rom Rrmad
31
32
33
mxriv, warmoqmnis sxvadasxva ideologiebs, romlebic TavisTavad e. w. Warb wonaSi anu materiis mier materiis SeqmnaSi da
fardobiTobis axali sistemebis SeqmnaSi (manZilSi, nominalur zomaSi), iluziis mier iluziis SeqmnaSi gamoixateba. Sedegad realuri mTliani `me~ ararealurad da meorexarisxovnad cxaddeba, xolo gaegoebuli, materialuri `me~ erTaderT realur da pirvelxarisxovan `me~-d. ase vTqvaT mSoblebis urTierTgaugebrobis Sedegad warmoqmnili Svilebi
sakuTari Tavis mets veRarafersa da veRaravis xedaven, rac
SeiZleba iTqvas, mSoblebisTvis Zlieri stimulia, raTa erTmaneTSi arsebuli uTanxmoebisa da gaucxoebis mTlianad
gaqrobisken iyvnen orientirebulni. sxvanairad Svilebi verasodes SeZleben Tavisuflebisa da bednierebis miRwevas.
ra aris moculoba materiaSi? es cneba Tavis TavSi moiazrebs drois parametris mier sferos parametris ar dakmayofilebul nawils. anu es aris is, rac sferom ar gaiziara, ar
miiRo da erTgvarad Semotanili idea gansaxilvel sakiTxad
gadado Tavis pirovnebaSi. materiis moculoba sakuTari individualurobis gamovlinebis bazisia. is, rasac moicavs Cemi individualuri materializirebuli sxeuli, imxela aris
Cemi egocentruli `me~-s Sinaarsi anu arsobrivi datvirTva.
materiis aucilebel sasicocxlo, saarsebo, funqcionalur
saWiroebas warmoadgens informaciis cneba. informacia aris
moculobis, arsis cvlilebiT formis cvlileba. sakvebi,
garToba, ganaTleba, Cacmuloba (moda) da a. S. es yvelaferi
aris informaciis miReba-gacemis formebi sxvadasxvagvarad
gamovlenili. informaciis transformacias ori mimarTuleba gaaCnia. erTi Cemsken da meore Cemgan, anu miReba da gacema. informaciis xarisxsac ori mimarTuleba gaaCnia erTi
gafarToveba (Tavisi maqsimaluri doniT im siRrmemde, romelic sawyiss Tavdapirvels moicavs, anu imas Tu saidan daiwyo yovelive da ratom) da meore SekumSva (Tavisi minimaluri doniT im siRrmemde, romelic Sedegobrivs moicavs anu
imas Tu ra moTxovnilebebi aqvs Cems fiziologiur, cxovelur `me~-s da rogor uzrunvelvyo isini).
ra aris forma materiaSi? es cneba Tavis TavSi moiazrebs
sferos parametris mier drois parametris ar dakmayofilebul nawils. anu es aris is, rac drois gadasaxedidan aucile34
bebis dakmayofileba sicocxlis erTaderT arsad aris aRiarebuli, xolo formis cneba dabadebidan arsebul `me~-ze zemoT iwevs, magram umniSvnelod.
ra aris manZili (zoma) materiaSi? es cneba ki Tavis TavSi
moiazrebs materiis mier informaciis transformirebis saSualebiT axali fardobiTobis sistemebis Seqmnas. cocxal
arsebaSi es gamovlindeba rogorc moculobis cvlileba
formis ucvlelobiT. aq ki erTgvar formaciul umoqmedobasTan gvaqvs saqme, sadac moculoba cdilobs yvela arsebuli CarCoebis dangrevas da gamomuSavebuli Cvevebis, kultebis, dogmebis mospobas. faqtiurad nebismieri qmedeba, romelic arsebul formaSi arsebuli informaciis transformaciasa da gaSlas mohyveba spontanurobis da Zalismierebis
demonstrirebaa. sabolood formis funqcionaluri arsi da
daniSnuleba nel-nela kvdeba, xolo movlenebi absoluturad windauxedavi da amoucnobi xdeba gauTvaliswinebeli SedegebiT. aseTi inforaciuli sakvebiT gadamaZRarebuli materia calsaxad mis gadmofrqvevaze gadadis, sakuTari gavlenis sferos zrdis mizniT. es fenomeni surdos virusis
principiT vrceldeba da araTu gamavrceleblis gavlenis
sferos zrdis, aramed misnairi gagebis mqoneebs amravlebs,
romlebic, Tavis mxriv, sakuTari adgilis Ziebas iwyeben da
sakuTar `maswavleblebs~ upirispirdebian da Zalian xSirad
samkvdro-sasicocxlo oms umarTaven. faqtiurad daskvnis
saxiT formis cneba aranairad ar icvleba, xolo moculobiTi cneba fiziologiur `me~-ze dabla ecema da sakuTar
`me~-Si gaCenili survilebis asruleba nebismieri saSualebiT gamarTlebuladaa miCneuli. Tu materiis daskvniT Sefasebas gavakeTeb, misi ZiriTadi ganmsazRvreli parametrebis
erTian mTlianobaSi SefasebiT, aseTi ram miiReba: 4. manZilis
(zomis) parametri iwvevs yvelasi da yvelafris zomvis (da
rodesac realizebuli realoba materiis gazomil dagegmarebulobas ar emTxveva gankiTxvis) midrekilebas sakuTari
formaciuli gadasaxedidan, sadac es formacia konstantur
mudmivad aris gamocxadebuli, romelic aRaranair cvlilebas aRar unda rom eqvemdebarebodes da realur umoqmedobas axali fardobiTobis sistemebis SeqmniT avsebs. 3. es yovelive ki Sedegia imisa, rom arsebuli `forma~ anu formire36
formaa, sadac sfero, daaxloebiT rom SevadaroT, xangrZlivi orgazmis, netarebis mdgomareobaSi imyofeba, moculoba
ki imiTaa kmayofili, rom sferos aseT siamovnebas aniWebs.
magram... Tu moxda Tundac mciredi porciiT sferoze, kosmiur gamovlinebaze mijaWveba, rac imaSi iqneba gamoxatuli,
rom moculobas TviTon moundeba sferodan siamovnebis miReba, sfero transidan am orgazmuli zmanebidan, netarebidan gamova da sakuTari individualizmis gamovlinebas daiwyebs, ris Semdegac moxdeba erTgvari gaTanasworebis iluzia
sferoSi da informaciis wyaros iluziuri TviTlikvidacia
moculobaSi, iqamde, vidre moculoba siamovnebis miRebis
mcdelobisgan ar gaTavisufldeba, xolo sfero ki individualurad TviTdakmayofilebis mcdelobaze ar ityvis uars.
ai, am `urTierTgaugebrobis~ SualedSi Cndeba materialuri
samyaro.
Zalian xSirad gaigonebT ganswavluli adamianebis mxridan yovelive arsebulis sami parametriTi CamonaTvaliT
warmosaxvas, romlebsac aseve sam ganzomilebad moixsenieben
xolme. esenia: dro, sivrce da materia (kosmiuri gamovlineba). me piradad davamatebdi kidev erT parametrs, romelic
Tavisi marTlac seriozuli mniSvnelovnebis gamo, vfiqrob,
imsaxurebs imis uflebas, rom am udidesi sami cnebis gverdSi
davayeno, Tumc arc iseTi cocxlad xiluli da xelSesaxebia,
rogorc isini, magram udides gavlenas axdens uklebliv yvelaze da yvelaferze da iseve, rogorc am zeda samis SemTxvevaSi, mas veraferi gamovlinebuli, romelsac individualizmis Tundac Zalian umniSvnelo Tviseba aqvs, gverds ver auvlis. es aris interesebi. misi ZiriTadi ganmsazRvreli parametrebi Cemis azriT arian: orientacia (mimarTuleba), adaptacia, inercia da improvizaciuli interpretacia.
interesebi
ra aris interesebi? es cneba Tavis TavSi moiazrebs imas,
risi dakmayofilebis mcdelobis gamoc arsebobs da usasrulod mimdinareobs urTierTobebi, n raodenobis sxvadasxva
fardobiTobis sistemaTa erTmaneTTan SeTavsebis mcdelobebi, raRac, ufro msxvili, maRali xarisxis fardobiTobis
38
42
43
Tavi II
grZnobaTa samefo
WeSmariti siyvarulis gamovlinebis raoba
imisaTvis, rom WeSmariti siyvarulis gamovlineba SevZlo saWiroa WeSmariti codna miviRo. imisaTvis, rom es codna miviRo, saWiroa ufali RmerTis mier ganWvretili momavali davinaxo. imisaTvis, rom es momavali davinaxo, saWiroa
Cemi sakuTari warsuli davinaxo WeSmaritebis TvaliT Sefasebuli. imisaTvis, rom es warsuli davinaxo, saWiroa miviRo
awmyo, rogorc obieqturi realoba, SevigrZno ganxorcielebuli WeSmariteba.
,
.
, ,
- .
da saerTodac... ra aris TviTgamovlinebis mcdeloba im
nawilSi, romelic WeSmariti siyvarulis gamovlinebas ar emsaxureba?! TviTgamovlinebis erTaderTi saRi azri xom keTilis SobaSia.
, , ,
. , , .
rogorc wignis dasawyisSi aris miTiTebuli, es aris urTierTobis forma Tanaswor eTikur donesTan mimarTebaSi.
ese igi cocxali arsebis, individualuri sulis urTierToba
zedmiwevniT Tavis msgavs individualur sulTan an Zalian
axlos myofi eTikuri donis cocxal arsebasTan. es Zalian
waagavs urTierTobas faqtiurad sakuTar TavTan, mxolod
sxva garegnul formaSi da individualur gamovlinebaSi gamoxatulTan. maSin marTlac SeiZleba iTqvas, rom aq gulwrfelobis gamovlineba anu sakuTari Tavis mTlianad gaxsna,
yovelgvari SeboWilobisagan da xelovnurobisagan SesaZlebelicaa da sasurvelic.
magram... sruli identifikaciis SemTxvevaSi materializebuli nawilis aspeqts saerTod ekargeba azri da urTierToba dedamiwis pirobebSic ki nirvanas emsgavseba. es mSvenieri da SesaniSnavia sulier samyaroSi. magram materialur sam44
zezi imisa, risTvisac daiwyo es fardobiTobis, SedarebiTobis maraToni. is aris yvelaze ufro myari, mdgradi da sarwmuno, vidre misken mimavali da misgan gamomdinare sxva yvela SedarebiTi da fardobiTi realobebi.
aqve, iZulebuli var gavafarTxilo nebismieri, visac
amis wakiTxvisa da gaazrebis unari gaaCnia, visTvisac amis wakiTxvis Semdeg mama RmerTis avtoriteti da, Tu gnebavT, SiSic ki (rameTu imxela siyvaruli, ramxelac misi personisTvisaa saWiro mxolod e. w. rCeulTa xvedria) odnav mainc
Semcirdeba, imdeniTve Semcirdeba misi WeSmaritebis Secnobis, wvdomis unari, misi sulieri WuWyi myiseulad zrdas daiwyebs da danarCens ukve Tqvens cxovrebaSi momxdari movlenebi gadagiTargmnian Tqvenive sxeuliseul doneze. mama
RmerTi uzenaesi pirovnebaa yvela arsebul cocxal arsebebs
Soris. xolo visac pozitiuris danaxva unda, maT vetyvi: Tu
uzenaesi cocxali arseba, mama RmerTi mudmivad zrunavs Tavisi individualuri sulis winsvlaze, Tqven, ubralo, rigiT
cocxal arsebebs rogor SegiZliaT ifiqroT is, rom raRac
sulier doneze CaRrmavebis Semdeg im dones miaRwieT, rom
sulieri ganwmenda aRar gesaWiroebaT da Tavs imis ufleba
SegiZliaT misceT, rom sxva cocxal arsebebs Tqveni Secnobili `absoluturi WeSmaritebiT~ tvini uburRoT, metwilad
maTi neba-survilis winaaRmdegac ki. kidev erTxel minda xazi
gavusva, rom iZulebuli var es e. w. rekomendacia mivawero,
vgoneb, sruliad gasagebi mizezebis gamo. vinc gabrazdeba an
gakritikebas daiwyebs, dabejiTebiT varwmuneb, rom es mas
exeba, rac am rekomendaciaSia. arCevani Tqvenzea. girCevT
cxrajer gazomoT, vidre gadaWriT.
modiT, mTavar Temas davubrundebi. maS ase, imisaTvis,
rom grZnobaTa samefoSi mogzaurobis ufleba (viza) miviRo,
elementaruli testi unda gaviaro, romelic am samefoSi
SeSvebisaTvis aris aucilebeli. pirveli da aucilebeli pirobaa, pasuxi gavce kiTxvas, Tu ra aris grZnoba? ra Tqma unda, es ar aris is, rac dedamiwaze aRqmul faseulobebSi moiazreba, magram is dedamiwis pirobebSic ki arsebobs da aris
is, rasac am planetaze yvelaze naklebad afaseben. es aris
realurad, WeSmaritad realuri, arafardobiTi, araSedarebiTi realobis aRqma, anu mTeli yvelaferi arsebulis, ro47
gorc erTi mTliani organizmis, interesebis amsaxveli faseuloba. aq, dedamiwaze adamianebi Tavisi piradi interesebiT
xelmZRvaneloben, sxva adamianebis interesebis argaTvaliswinebiT, amitom am interesebis amsaxvel SegrZnebiT faseulobas ufro emociis darqmeva Seesabameba, vidre grZnoba.
amitom, modiT SevTanxmdeT, rom adamiani ibralebs grZnobadobas da cxovrebaSi erTi-orjer kanti-kuntad Tu marTla
igrZnobs xolme rames. rasac grZnoba moicavs, bednierebisgan ifurCqneba da iwvis.
albaT, gagonili geqnebaT, rom adamianis organizmSi patara cocxali arsebebi binadroben. magaliTad, aviRoT Wiebi, romlebsac bavSvobaSi aRmouCenen xolme. Tqven WamT saWmels, is xvdeba nawlavebSi da kuWSi. nawlavebi adamians daaxloebiT 10-12 metris sigrZis aqvs. ise rom, Wiebi, elodebian
ra Tavis ulufas, saWmlis maTTan moxvedrisTanave siamovnebiT Seeqcevian. magram ramdenad Sedis Wiis interesebSi, ufro swored, ramdenad zrunavs is gaufrTxildes Tqvens organizms, rogorc myudro saxls, romlis arc aSenebaze ufiqria, arc klimaturi pirobebis Seqmnaze? arc usafrTxo garemos uzrunvelyofaze da arc sakvebis Sovnaze. faqtiurad
yvelaferi sruliad gaunZrevlad, TavisTavad eZleva da arc
Tavisnair WiebTan iklebs gancxromasa da drostarebas,
ojaxdeba, hyavs Svilebi, magram rogorc ki saWmeli daugviandeba an mis Svilebs SemoakldebaT, gamwarebuli, ukmayofilo
aseTi Cveni usaqcielobiT, pirdapir nawlavis kedlebis wiwkvnas iwyebs. swored es wiwkvnaa, im mware tkivils rom aniWebs
Wiebis matarebel adamians. ai, amdens imitom vwer, rom SevZlo daganaxoT, ra aris grZnoba, roca pirovneba im interesebis aRsrulebas cdilobs, romlebic sxvaTa interesebis
Selaxvis, samyaros kanonebis darRvevis xarjze unda dakmayofildes. riTia is adamiani ukeTesi 10 metriani nawlavis
romeliRac wertilSi moTavsebul Wiaze? me vityodi gacilebiT uaresia, rameTu adamianma adamianobis pativi dakarga
da Wiad gadaiqca.
maSasadame, grZnoba aris siRrmis, Segnebis, pasuxismgeblobis Sinaganad aRqmis amsaxveli faseuloba. grZnobis amsaxveli saSualebebic mravalia da isinic koleqtiurad erTmaneTis SevsebiTa da erTmaneTis gaTvaliswinebiT moqmede48
ben. dResdReobiT aRiarebulia adamianTa mier xuTi grZnobis raoba: xedva, gemos SegrZneba, smena, ynosva da Sexeba. me am
zedapirul CamonaTvals davumatebdi kidev sams: Sinagan SegrZnebas, anu Sexebas garegani fizikuri Sexebis gareSe, TviTgamovlinebis SegrZnebas, romlis erT-erT nairsaxeobas metyveleba warmoadgens da warmosaxvis unars, Tundac fiqris
saSualebiT. ai, am rva grZnobis unaris urTierTSezavebiT
iseTi koqteili SeiZleba momzaddes, romelic SegvaZlebinebs grZnobaTa samefoSi mogzaurobis ufleba da SesaZlebloba miviRoT. es CamonaTvali Tu raRacnairad ar dakompleqtdeba, vgoneb, Zalian CaxlarTul labirinTs daemsgavseba. modiT, klasificireba movaxdinoT, SevqmnaT erTgvari
anbani. amisTvis yvelasTvis nacnob adamianur organoebs gamoviyeneb. esenia: Tvalebi, ena, yurebi da cxviri (es organoebi genitaliebis, swori nawlavis da mTeli organizmis harmoniuli urTierTSezavebis warmomadgenlobiTi Sedegobrivi
maCveneblebi arian).
sasurvelis ganxilva ganzogadeba
emocia
romantizmi
ambicia
materializmi
goneba
idealizmi
grZnoba
realizmi
yurebi
cduneba
garToba
mibaZva
vneba
xedva SiSi
mouTmenloba
sasowarkveTa
Tvalebi
gankiTxva-STagoneba
dogmaturoba
mniSvnelovneba
gemovneba
eWvianoba
trabaxi
ganxiblva
gadasxvafereba
aRSfoTeba
ocneba
smena cnobismoyvareoba
fantazia
aRfrTovaneba
moxiblva
iluzia
Secod(v)eba
ynosva
gancda
eiforia
sqesobrivi ltolva
monanieba
sircxvili
temperamenti
aRsareba
sindisi
intuicia
simSvide
uSualoba
SexebiT SegrZneba
siamovneba
gulwrfeloba
gaziareba
moTmineba
Seqmna, warmoqmna
Segneba, codna, wesrigi
Sinagani
SegrZneba
sulieri ltolva
madliereba
myudroeba
naTelmxilveloba
gulwrfeloba
gaziareba
moTmineba
netareba
ganaTleba
WeSmariteba
TanagrZnoba
keTilSobileba
harmoniuloba
realoba
grZnoba
Wkua
emocia
ena
ambicia
goneba
sasurvelisken anu
arC(v)evanisken
swrafva
cxviri
es mxolod imis demonstrirebisaTvis ar aris, rom gamoCndes grZnobebTan da mis gadmomcem organoebTan ra saSinlad
49
50
52
vumklavde sakuTari mniSvnelovnebis grZnobas da Cemi wamyvanis mniSvneloba da mniSvnelovneba ar damaviwydes arasodes da damoukideblad moqmedeba wamyvanTan SeTanxmebiTa da
wamyvanis kurTxeviT movaxdino.
vgoneb, am TeoriaSic mSvenivrad Cans materialuri samyaros mankieri buneba da sulieri samyaros WeSmariti umanko
buneba. sxvaTaSoris, aqac Cans grZnobaTa samefos mowyobis
sistema da arsi wminda saxelmwifoebrivi gadasaxedidan. magram, gana saxelmwifo uamrav, mraval ojaxTa erToblioba ar
aris? anda ojaxi nuTu TviTon saxelmwifo ar aris, saxelmwifos patara da ufro TvalnaTlivi maketi, vidre TviTon
saxelmwifo, uzarmazar masStabebSi damaluli Tu ar damaluli raRac-raRaceebiT.
me msurs axla am Tavis sakvanZo sakiTxs Sevexo. mizezTa
mizans yovelivesi, rac aris, imas, riskenac aris mimarTuli
miznebi, unda vinmes es, Tu ara.
o ja x i
nebismieri siRrmisa da simaRlis cocxali arsebis individualuri sulis anu individualurobis gamovlinebas, absoluturad idealuri evoluciuri traeqtoriiT svlis SemTxvevaSic ki, aqvs zRvari. individualurobis, srulyofilebisken swrafva xom realurad sakuTari Tavis, anu individualurobis Semcirebisken orientaciaSi aris gamoxatuli. raRac garkveul donemde miRwevis Semdeg individualuri suli
`dasasveneblad Cerdeba~, anu interesdeba imiT, Tu ra Sedegi
moitana misma mecadineobam, romelsac amdeni xani awarmoebda, iwyeba xedva ukan anu warsulSi. faqtiurad, sakuTari ganvlili gzis danaxvis mcdeloba ukve TviTrealizebulobis
procesis danaxvis survilia da ra siRrmiseuli donidanac
aqvs es survili TviTrealizirebul cocxal arsebas im siRrmis doneze myof sxva cocxali arsebis individualur sulTan amyarebs urTierTobas, ris meSveobiTac realurad SeZlebs sakuTari survilis dakmayofilebas, magram kontaqtis
Semdgom TviTon xdeba misi megzuri, moZRvari da sulieri megobari, TviTon misTvis ki, es kontaqtori individualuri
suli TandaTan ufro Zvirfasi xdeba imdenad, ramdenadac
54
Tveba da isic imiT gamoixateba, rom SeZlebisdagvarad mcired, `Zunwad~ aZlevs orientirebs `gaWedili~ mdgomareobidan gamosasvlelad. literaturuli eniT rom vTqvaT, surs
mis mier awyobili velosipedi damoukideblad rom `gamoagonebinos~ da aawyobinos, rameTu am Zalian seriozuli da sakmaod rTuli muSaobis Semdeg am `velosipeds~ upasuxismgeblod aRar moepyras da aravisa da arafris gulisaTvis misi
ignorireba aRar moiwadinos. xolo is, Tu piradad TviTon
ras Rebulobs amisagan, Cemi SexedulebiT, Rebulobs imxela
esTetikur da eTikur siamovnebas, romel siamovnebaze didic, realurad, SeuZlebelia warmovidginoT da kidev, es
aris uzarmazari stimuli piradad misTvis, rogorc individualuri sulisTvis momavalSi winsvlisaTvis srulyofilebisaken swrafvis TvalsazrisiT. rogorc reziume msurs erTi citata moviyvano induizmis religiuri, ufro sworad,
zogadcnobieruli swavlebidan: `rodesac sayvareli sayvarels yovelgvari piradi mosazrebis gareSe emorCileba, amas
erTianoba hqvia~. anu es pirveli varianti aris ori zedmiwevniT harmoniuli, magram siRrmiseulad gansxavavebuli individualuri sulis urTierToba. |I| da |II|. II da II.
II ojaxuri maketi
II. eTikur-harmoniuli sazomi parametraluri monacemebiT ori absoluturad Tanaswori individualuri sulis urTierToba, sadac siRrmiseuli interesebi aSkarad gansxvavebulia. es ori monaTesave individualuri sulia ( ), romelTac WeSmaritad SeuZliaT erTmaneTis saukeTeso nawilebis `urTierTgacvliT~ erT mTlian harmoniad iqcnen. am Tavis dasawyisSi aRvniSne, magram kidev gavimeoreb, misi uzarmazari mniSvnelobis gamo es aris siyvarulis, WeSmariti
siyvarulis fenomeni materialur samyaroSi da amas WeSmaritad ar gaaCnia alternativa. materializirebuli cocxali
arsebis individualuri suli veranairad ver iqneba harmoniuli, anu grZnobisa da gonebis parametrebi ver iqnebian saWirod idealurad proporciulni erTmaneTisa, amitom I variantis realur ganxorcielebaze ubralod laparakic ar SeiZleba, is materialur samyaroSi patriarqaluri mimdinareobis dacvis sarCuliT ubralod tiraniaSi, diqtatorul ga56
movlinebaSi gadaizrdeba. es fenomeni mxolod sulieri samyarosTvis aris SesaZlebeli, sasurveli da misaRebi. magram
materializirebul individualur sulebs pirveli variantis gamoyeneba araTu SeuZliaT, aramed sasurvelic aris da
Tu gnebavT, aucilebelic, mxolod ara ojaxis Seqmnis maketisTvis, aramed sakuTari Tavis momarTvisaTvis ufalTan mimarTebaSi. esec erTgvari ojaxuri kavSiri iqneba da, Tu amas
SeZlebs materializirebuli individualuri suli, is miiRebs yvelaze did wodebas, rac ki aris SesaZlebeli RvTis
Zis wodebas, xolo materialuri samyarodan gasvlis Sedgom,
ufali RmerTis xilvis Rirsi gaxdeba, Tu mTels Tavis cxovrebas, materialurad arsebobis periods, Segnebulad da
gulmodginebiT I variantSi moyvanil gzas dauTmobs. es aris
gza sulieri warmatebisa da evolucirebisa.
`netar iyvnen mSvidobis myofelni, rameTu igini Zed
RmrTisad iwodnen.
netar iyvnen wmindani guliT, rameTu maT RmerTi ixilon.~
axla ki modiT, isev II variants davubrundeT. rogorc ukve aRvniSne, masTan mimarTebaSi es materialur samyaroSi yvela SesaZlo variantebidan saukeTeso, sasurveli da, ar SemeSindeba amis Tqma, idealuric kia, materialuri samyaros erTaderTi realuri, SeiZleba iTqvas upiratesoba, rac arsebobs, sulier samyarosTan SedarebiT. am yovelives imitom
vwer, rom davanaxo, gadmovce materialur samyaroSi materializirebuli cocxali arseba realur cxovrebaSi ras unda
ayenebdes evolucirebis Semdgom pirvel adgilze. amitomac
mas vrceli amplituduri monaxaziT Semovuvli. Semodis adamianTa erTmaneTisgan funqcionaluradac da vizualuradac
(reliefuradac, formiTac) ganmasxvavebeli, erTaderTi
WeSmaritad ganmasxvavebeli cnobierebis cneba, sqesis cneba.
Semodis materializirebuli cocxali arsebebis, uklebliv
yvelas mamr da mdedr sqesad movlinebulobis fenomeni. adamianis SemTxvevaSi ki eseni arian kaci (mamakaci) da qali (dedakaci). modiT, Zveli aRTqmis bibliur miTologiaSi gadavinacvloT. RmerTma Sehqmna adamiani kaci da ukve Semdgomad
amisa kacisagan amoRebuli nekniT Sehqmna meore adamiani qali, isini orive adamianebad iwodebian, magram vgoneb, uda57
59
lur samyaroSi aravis ZaluZs. mxolod Seni wyalobiT SeuZlia adamians ramdenadme gaigos Seni vinaoba~.
III ojaxuri maketi
III. meore nawilSi Tu iyo, ase vTqvaT, realuri urTierTobebis dawyebiTi Sesamzadebeli stadiis axsna, anu is, Tu
realurad ra fundamentze unda iqnas agebuli es WeSmaritad
didebuli `nageboba~, rasac ojaxi hqvia, am TavSi iqneba am
urTierTobaTa ganxorcielebis procesualuri da mizan-Sedegobrivi aspeqtebi. meore Tavis umTavresi azri imaSi
mdgomareobs, rom winaswar, saWirod momzadebulobis gareSe, verc mamakaci da verc qali namdvil ojaxs ver Sehqmnian
da maTi erTianobac butaforiuli iqneba da butaforiuli
iqneba maTi ojaxic. arsebobs aseTi sityva `aramzada~, romlis sakuTar Tavze miRebazec uklebliv yvela wyobidan gamodis da mis Seuracxmyofels mTeli, Tavis pirovnebaSi arsebuli, agresiulobiT upirispirdeba. realurad ki is zemoT moxseniebuli mamakacica da qalic, romelTac winaswar
saWirod momzadebis gareSe Sehqmnes fsevdoerToba namdvili
aramzadebi arian, rameTu isini mzad ar arian erTurTSi gaerTianebisaTvis da ufro metic, sakuTari sxeulebisTvis siamovnebis miniWebaze zrunaven da ara siamovnebis miniWebaze
arCeuli mewyvilis sulisaTvis, me aq ar msurs butaforiebs
da gadaxrebs Sevexo. modiT, gavyveT im xazs, Tu ra unda iyos
es kavSiri realurad mzadmyofadobisa da namdvili sruli
erTianobis monaxazSi.
pirveli (da albaT yvela am naweris mkiTxvelisTvis absoluturad miuRebeli da, rbilad rom vTqvaT, Znelad aRsaqmeli) aris is, rom rogorc mamakaci, ise qali ar unda grZnobdnen survils aranairi gamovlinebiT erTurTis saSualebiT
fizikuri siamovneba miiRon. TiToeulis bunebrivi survili
erTurTisTvis siamovnebis miniWeba unda iyos. maqvs pativi
movixsenio genialuri poetisa da filosofosis SoTa rusTavelis `vefxistyaosnis~ mSvenieri nawarmoebi, romelSic
absoluturad yvelaferi pirveli asodan bolo wertilamde
swored rom am mimarTebaze anu siamovnebis miRebaze uaris
Tqmaze da mxolod da kategoriulad siamovnebis gacemaze
aris agebuli. citatis moyvana romc movindomo albaT nebismier nawils am nawarmoebisa vawyeninebdi, magram mainc er60
interesebis dakmayofileba saboloo jamSi qalis (deda kacis) sakuTari individualuri sxeulisTvis kerpad, miznad,
`RmerTad~ gadaqceviT.
es ki xdeba imitom, rom mamakacma (rogorc sakuTari `me~s mier mama RmerTis mimbaZvelma) mama RmerTis jerovnad dafaseba ver SeZlo (o) da sakuTari individualuri
sulis mniSvnelovnebiT (sakuTari siWkvianis demonstrirebis surviliT) daavadda, ris gamoc TviTrealizaciis dauokebeli surviliT Seipyroba. xolo suliwmidis (deda RmerTis) zedmetad gadafaseba () moaxdina da sakuTari
individualuri sxeulis mniSvnelobis ignorirebiT (sakuTari individualuri sxeulis mier sakeTeblisgan ganze gandgomiT, amis vinmes mxrebze gadadebis mcdelobiT) fanatizmiT daavaddeba, ris gamoc harmonizireba avtomaturad
wydeba da ukve miRweulSi ki garTobis (drois mokvlis), gancxromis anu vnebis (avxorcobis) surviliT Seipyroba, ris
gamoCinebasac, danaxvebasac zedmiwevniT, guldagul () cdilobs damalos.
2. is Tu ratom xdeba qalis mier mamakacze mijaWva, mamakacisadmi araeTikuri survilebis gaRviveba, sakuTari individualuri sxeulis dazianebis xarjze am gaRvivebuli interesebis dakmayofileba, saboloo jamSi, mamakacis sakuTari individualuri sulisTvis kerpad, miznad, `RmerTad~ gadaqceviT.
es imitom xdeba, rom qalma (deda kacma) (rogorc sakuTari `me~-s mier suliwmidis, deda RmerTis mimbaZvelma), suliwmidis, deda RmerTis jerovnad dafaseba ver SeZlo
(oa) da sakuTari individualuri sxeuli mniSvnelovnebiT (sakuTari emociurobis demonstrirebis surviliT) daavadda, ris gamoc gamoCinebulobis, aRiarebulobis
dauokebeli surviliT Seipyroba, xolo mama RmerTis zedmetad gadafaseba (a) moaxdina da sakuTari individualuri sulis mniSvnelobis ignorirebiT (sakuTari individualuri sulis mier sakeTeblisgan ganze gandgomiT, amis
vinmes mxrebze gadadebis mcdelobiT), fanatizmiT daavadda,
ris gamoc evolucireba, srulyofilebisken swrafvis mcdeloba avtomaturad wydeba da evoluciis butaforiad garda63
Webelma, saWiro da aucilebeli moqmedebebis, sakeTeblis keTebis, sikeTis mqmnelma) suliwmidis zedmetad gadafaseba ar
unda moaxdinos ( ), sakuTari individualuri sxeulis mniSvneloba, WeSmariti mniSvneloba unda
aRiqvas (sakuTari individualuri sxeulis sakeTeblis vinmes mxrebze gadadebas arc unda Rebulobdes Tundac wamieri
fiqris gaelvebaSi, rom es dasaSvebia misTvis) da Semdgom
amisa aRqmuliT da aRTqmuliT unda ixelmZRvanelos materialur garemosTan mimarTebaSi. amis qmniT, ukve, nebiT Tu
uneblieT, garemos harmonizacia mamakacis mxridan avtomaturad moxdeba da garemos mier ukve miRweul dones evolucirebis TvalsazrisiT win waiyvans. vinc SeZlebs zedmetad
ar gadafasebas, is sasurveli iqneba yvelasTvis da yvelafrisTvis, mTeli materialuri garemosTvis. es iqneba
mama RmerTis nebis gamovlinebis saSualebad gadaqcevis fenomeni, rac mamakacisTvis TavisTavad TviTrealizaciis,
TviTgamovlinebis saukeTeso (SeiZleba Tavisuflad iTqvas
materializirebuli cocxali arsebisTvis idealur) formasa da variacias warmoadgens. saboloo jamSi ki, im garegan
(garemos TvalebiT danaxvas Tu vecdebiT) mdgomareobas daimkvidrebs, rac sufevs rwmenis `xilulad~ warmoCinebis Semdgom da ris safuZvelzec yalibdeba zogadi cnobiereba,
WeSmariti zogadi cnobiereba yovelgvari piradi individualuri, improvizirebuli interpretaciebis gareSe. es aris
mama RmerTisa da suliwmidis WeSmaritad msaxurebis umaRlesi zedmiwevniTi forma mamakacis mxridan, maTi nebis gamovlineba mamakacis mier maTTvis yvelaze misaRebi saxiT da
maTi mxridan Cndeba survili aq moyvanili e. w. TviTrealizaciis realur cxovrebaSi ganxorcielebisa. ukve maTi mxridan
xdeba kurTxeva anu yvelanairi daxmareba am qmedebaTa CarCoebSi arsebul gamovlinebaSi uSualod daxmarebisa da yvelanairad xelis Sewyobisa. Tu mamakaci aRiarebs realurad Tavis `me~-Si maT erTaderT mamad da dedad, isini aRiareben mas
Tavis RviZl Svilad. nebismieri materializirebuli, an Tundac aramaterializirebuli, cocxali arsebisTvis amaze didi pativi da bedniereba ar arsebobs. Tumc, am donis miRweva
Zalian, Zalian Znelia.
67
2. qalma, dedakacma (rogorc sakuTari `me~-s mier konstituciurad suliwmidis mimbaZvelma) suliwmidis, deda
RmerTis jerovnad dafaseba unda SeZlos (a )
misi, rogorc WeSmaritad uzenaesis, Semoqmedebis `xorcSemsxmelis~, gamomvlineblis mniSvneloba unda SeigrZnos. im
mdgomareobamde unda mivides suliwmidasTan mimarTebaSi,
rac aqvs cocxal arsebas, vidre sakuTari Tvalsawieris farglebSi arsebuli, miRebuli vizualuri informaciiT daiwyebs yvelafris Sefasebas, sakuTari aRqmis fardobiTobis
sistemis damTavrebul srulyofil formad gamocxadebas.
amiT qali sakuTari fizikuri organizmis Signidan momaval
aucilebel moTxovnilebas, Signidan momaval `xmas~, gonebas
mihyveba, anu suliwmidis raimenair Sefasebaze absoluturad uari unda Tqvas da mTeli Tavisi arsebiT unda miendos
mas. amis qmnis Semdgom sakuTari emociebis demonstrirebis,
yvelanairi TviTgamoCinebis, egocentrulobis, garemos
mxridan yuradRebis centrSi yofnis survili sruliad gauqreba qalis individualur sxeuls da im Sinagan mdgomareobas
daimkvidrebs, rac Seesabameba mis garemoSi arsebuli WeSmariti zogadi cnobierebis safuZvelze damyarebul rwmenas e.
w. religiur principebs. sruli morCilebiTa da TayvaniscemiT anu TavmdablobiT, WeSmariti simdabliTa da kdemamosilebiT.
qalma (rogorc sakuTari `me~-s mier konstituciurad mama RmerTis damkmayofilebelma da, bunebrivad da siamovnebiT, mama RmerTis swavlebis, miTiTebebisa Tu rCeva-darigebebis yurad mRebma) mama RmerTis zedmetad gadafaseba ar unda moaxdinos (a ), sakuTari individualuri sulis WeSmariti mniSvneloba unda aRiqvas (sakuTar individualur sxeulTan SedarebiT upirvelesoba da upiratesoba Tundac wamieri fiqris Tu SegrZnebis gaelvebaSi ar unda
aviwydebodes, cnobierebis kontrolis periodSi) da Semdgom
amisa, materialur garemosTan urTierTobis procesSi igi
Tavisda uneburad am garemoSi arsebuli sulieri nawilis ZiebiTa da povnis mcdelobiT dakavdeba. amis qmniT ki, ukve nebiT Tu uneblieT, sakuTari `me~-s evolucia avtomaturad
moxdeba qalSi da materialur garemos ukve evolucirebul
nawilTan harmoniulad da sruliad uSualod Seerwymeba.
68
2. goneba
70
dac sulier samyaroSi. ra Tqma unda, yovel individs am etapze gadasvlisTanave sakuTari Tavi yvelaze srulyofili da
swori hgonia, magram... modiT, vnaxoT, ramdenad Seesabameba
es warmodgena realobas.
ramdenadac mamakaci siamovnebis gacemiT ar cdilobs siamovnebis miRebas Tavisi meore naxevrisagan anu qalisagan,
imdenad es ukanaskneli mamakacis dakmayofilebiT, kmayofilebis gacemiT kmayofilebis miRebas Tavs daanebebs da sakuTari individualuri sulis dakmayofilebis mcdelobiT dakavdeba jer am mamakacis (meuRlis) saSualebad gamoyenebiTa
da sasurvelis ar miRebis) an gazrdili moTxovnebis veRar
dakmayofilebis) SemTxvevaSi garemosa da garemoSi arsebuli
nebismieri vinmes an rames saSualebiT moaxerxebs amas. es yovelive ki ubralo da TiTqos uwyinari raRacis gamo miiReba,
kerZod, mamakacma siamovnebis miReba moindoma qalis sxeulis saSualebiT.
ra Tqma unda, utopiad mogeCvenebaT mamakacSi amis daZleva sakuTar TavSi, rac kidev erTxel amtkicebs im azris
WeSmarit simyares, rom materialur samyaros idealurobis
pretenzia ar unda hqondes anu mTavari maorientirebeli xazi materialuri samyarosTvis srulyofilebisken swrafvis
mcdeloba unda iyos, winaaRmdeg SemTxvevaSi materialuri
samyaros funqcionaluri arsi WeSmaritad ikargeba. magram
modiT, ojaxs davubrundeT.
vTqvaT da marTlac moindoma mamakacma sakuTar arsSi
arsebuli siamovnebis miRebis survils moerios (nagulisxmevia ara siamovnebis gacemis, aramed kmayofilebis gacemis fasad). maSin aucilebeli xdeba imis gamokvleva Tu ra iwvevs am
survilebs, raTa es mondomeba qaris wisqvilTan oms ar daemsgavsos. Tu avadmyofobisas diagnozs ar dasvams eqimi, vgoneb, mkurnaloba SeuZlebelia. maS ase, ra iqneba sqesobrivi
ltolvis survilis gamomwevevi mizezi mamakacSi, im sqesobrivi ltolvisa, romelic siamovnebis miRebisaken ubiZgebs
WeSaritebis darRvevis fasad. diax, rogorc xvdebiT albaT,
pasuxi ukve ikiTxeba. es mizezi gaxlavT is mcdari cnobiereba, romelic mamakacs sakuTar aRqmaSi WeSmarit cnobierebad
aqvs miCneuli da romlis realizaciis mcdelobiTac is aris
dakavebuli. ai, es aris da es. anu romel mamakacsac surs Ta72
visSi, ase vTqvaT, uRmerToebis anu arasrulyofilebis siRrme da xarisxobriv-raodenobrivi sigrZe-sigane Seityos,
sruliad sakmarisia sakuTar `me~-Si arsebul siamovnebis miRebis survilebs CauRrmavdes. isini srulad aRuweren da aCveneben sakuTar mcdarobasa da cdomilebebs ise, rogorc
sarkeSi Caxedvisas xdeba xolme. ai, es sarke gaxlavT mamakacisTvis misi meuRle anu qali, romelic mis meore naxevrad
aris aRqmuli. rasac sakuTar siRrmiseul `me~-Si ver xedavs
an ar xedavs sruliad sakmarisia qalis gareT gamotanil afiSirebul, an naxevrad afiSirebul survilebs Caswvdes, rom
mixvdeba Tavis namdvil saxes, romelsac TviTon veRar xedavs da aRiqvams. e. i. rogoric aris mamakaci SigniT, siRrmeSi, qvecnobierSi (materialuri gamovlinebuli nawilis individualurobis proporciul nawilSi), zustad iseTi iqneba
mis meore naxevrad, meuRled aRiarebuli qali gareT, zedapirze, cnobierSi (es aris sarkis anareklis efeqtiT miRebuli gamosaxuleba, romelic WeSmaritad zustad asaxavs cdomilebis suraTs).
axla modiT qals mivubrundeT. vTqvaT da moindoma qalma dakmayofilebis survils moerios (nagulisxmevia ara kmayofilebis gacemis, aramed siamovnebis gacemis fasad), maSin
avtomaturad aqac `diagnozis~ dasma xdeba saWiro, Tu ra iwvevs am survilebs. maS ase, ra iqneba sakuTari individualuri sulis daukmayofileblobis, yofiT ar kmarobis gamomwvevi mizezi qalSi, im daukmayofileblobisa, romelic kmayofilebis miRebisken ubiZgebs sxva individualur sulTa interesebis ignorirebis fasad.
da aqac pasuxi realurad ukve ikiTxeba. es mizezi aris
gansakuTrebulobis, gamorCeulobis, upiratesobis SegrZneba, romelic qals Tavis aRqmaSi bunebrivad aqvs miCneuli da
romlis gamovlinebis mcdelobiTac aris dakavebuli. ai,
sul es aris. anu romel qalsac surs TavisSi egocentrizmis
moculobisa da formebis Setyoba sruliad sakmarisia sakuTar `me~-Si arsebuli kmayofilebis miRebis survilebs CauRrmavdes. isini srulad aRuweren da aCveneben sakuTar egoizms zustad ise, rogorc sarkeSi xedvis dros. ai, es sarke
gaxlavT qalisTvis misi meuRle anu mamakaci, romelic mis
meore naxevrad aris aRiarebuli da aRqmuli. rasac sakuTar
73
siRrmiseul `me~-Si ver an ar xedavs, sruliad sakmarisia mamakacis mier gareT gamotanil afiSirebul an naklebad afiSirebul survilebs Caswvdes, rom mixvdes Tavis namdvil saxes (arss), romelsac verc Tavad xedavs da verc aRiqvams, e. i.
rogoric aris qali SigniT, siRrmeSi, qvecnobierSi, zustad
iseTi iqneba mis meore naxevrad, meuRled aRiarebuli mamakaci gareT, zedapirze, cnobierSi (rac, sxvaTa Soris, qalis saSinlad gaRizianebas iwvevs xolme).
maSasadame, erTmaneTis daxmarebiT mamakacsa da qals,
romlebmac `swavlis~ procesi dasrulebulad CaTvales,
romlebic erTmaneTs Seesabamebian (yovel SemTxvevaSi maqsimalurad) da TanacxovrebiT dakavdebian, SeuZliaT uzarmazari samsaxuri gauwion erTurTs minimum sakuTari Tavis
danaxvis saqmeSi da maqsimum ZiriTadad sakuTar Tavebze
erToblivi ZalisxmeviT Semdgomi sulieri winsvlis saqmeSi.
xolo rodesac es procesic maT cxovrebaSi piks miaRwevs
anu damTavrdeba da es adre Tu gvian aucileblad damTavrdeba, maT cxovrebaSi Semova axali, sulierebis saqmeSi winsvlis (Tumc yvelaze susti da pasiuri) saSualeba, sxva individualuri suli, romelsac adamianebi Svils eZaxian, anu,
rodesac mamakacuri da qaluri sawyisis warmomadgeneli ori
individualuri sulis urTierToba sulieri winsvlis samsaxurs aRar moemsaxureba, maT cxovrebaSi gamoCndeba mesame
individualuri suli, romelzec orive zemoTxsenebuli individualuri suli mijaWvuli iqneba rogorc maTgan gamomdinarebulze. esec, dameTanxmebiT albaT, erTob saintereso
fenomenia. sulieri TviTSegrZnebiTi Semoqmedebis Semdgom,
faqtobrivad Seiqmna materialuri TviTSegonebiTi Semoqmedebis analogiuri ram, rogorc xelovnebis (xiluli Semoqmedebis) nimuSi. is, Tu ra sawyisis (mamakacurisa Tu qaluris)
individis Semosvla moxdeba maT miwier cxovrebaSi, mTlianad aris damokidebuli im sulier urTierTobriv platformaze, romelzec SeCerda es ori individualuri suli.
vfiqrob, friad saintereso da saWirboroto sakiTxia
funqcionaluri da vizualuri aspeqtebis gansazRvra mesame
individualuri sulis garSemo, rogorc situaciaSi momqmedi ori Tavdapirveli individualuri sulis mxridan (ai, am
mesame individualur sulTan mimarTebaSi, ise am mesame indi74
vidualuri sulis mxridan or masze adre moqmed individualur sulTan). vfiqrob, Rirs es sakiTxi calke ganyenebul sakiTxad iqnas ganxiluli. es WeSmaritad Rirseuli sakiTxia
imisTvis, rom es erT-erT umniSvnelovanes sakiTxTa nusxaSi
iqnas Setanili.
Svilebi
V. Svilebi, rogorc ojaxis, col-qmris (mamisa da dedis) Sedegobriv-maCveneblobrivi fenomeni, rogorc sulierad statikuri situaciis damkvidrebulobidan gamosvlis saSualeba. es aris absoluturi WeSmaritebis
sakmaod aqtiuri Careva upirvelesi principis evoluciis aucileblobis gacocxlebisTvis.
es Tavi aris damamTavrebeli, damasrulebeli stadia im
individualur sulTaTvis, romelTa cxovrebaSic Sedis mesame individualuri suli zemoTxsenebuli Svilis saxiT da
erTgvari dawyebiTi stadia am mesame individualuri sulisaTvis. is agrZelebs (yovel SemTxvevaSi funqcionaluri gadasaxedidan unda gaagrZelos) sulier winsvlas iqedan, sadac gaCerdnen mSoblebi anu isini, visi saSualebiTac moxda
misi dabadeba, gaCena, Soba materialur samyaroSi materialuri, sxeuliseuli saxiT. aucileblad mimaCnia Casaxvis
procesis ufro dawvrilebiTi aRwera. materialuri saxiT
arsebuli ori individualuri sulis urTierTobaTa paralalurad arsebobs aramaterialuri saxiT arsebuli erTi an
ramdenime individualuri suli, romlebic maT Sexedulebebs, maT faseulobriv Sefasebebs iziareben, zogni ufro metad, zogni ki ufro mcired, magram TanakveTa am SexedulebaTa Tanxvedrisa Zalian, Zalian didia. ra Tqma unda, arsebobs
araTankveTili nawilic, magram or sxvadasxva ganzomilebaSi
arsebobis gamo (materializirebulobisa da aramaterialurobis) am periodSi maTi mxridan mainc iseTi seriozuli midgoma ar xdeba, rac erT ganzomilebaSi yofnis periodSi iqneboda. me vityodi, midgoma am araTanxvedrilis mimarT mainc
zedapirulia da saTanado yuradReba ar eqceva, rogorc erTi, ise meore mxridan. ZiriTadi gadamwyveti mniSvneloba ki
sqesobriv aqtze, mis esTetikur da eTikur xarisxze gadadis,
75
rameTu mesame individualuri sulis materializacia swored am aqtis saSualebiT xdeba. Tundac zigmund froidisa
da iungis Sromebs davesesxebi am sakiTxebSi, isini xom swored am sakiTxzea mTlianad agebuli, magram Tu ar mivumateb
sulier, materialuri TvalisTvis uxilav, aspeqts, ubralod
perifrazi gamomiva da meti veraferi. iungi Tavad aRiarebda
imas, rom evropuli, ufro swored, dasavluri fsiqologiuri aRqma (qvecnobierSi wvdomis siRrme) bevrad Camouvardeba
tibetur, Cinur da a. S. anu aRmosavlur fsiqologiur aRqmas
da misi samagido wigni iyo tibeteli lamebis mier aRwerili
mdgomareoba sxeulis gardacvalebis Semdgom, romelsac mudam Tan atarebda. es wigni aris simbolo imisa, rom e. w. sikvdili aris ara dasasruli, aramed erTi Zalian grZeli ciklis nawili, e. i. adamiani Tavis ZiriTad gadamwyvet nawilSi
ara sxeuli, aramed sulia, romelic drois raRac periodSi
am sxeulSi imyofeboda.
modiT, davubrundeT Casaxvis procesis aspeqtebs. ramdenadac mamakaci da qali (aviRoT erTmaneTis Sesabamisi
wyvili) eTikurad maRali xarisxisani iqnebian, miT meti iqneba maTi sulieri gaerTianebis xarisxi, anu miT naklebi iqneba
maTSi materialuri Serwymis survili. materializirebul
sxeuls aqvs diapazoni, romelSic materialuri Serwymis pirobebSic ki ar arRvevs eTikas da ufro metsac getyviT, materialuri Serwymis ndomis ignorirebiT (naZaladeviT, ra
Tqma unda) xdeba mis mier eTikis darRveva. ai, ramdenadac axlosaa zemoTxsenebuli wyvili am eTikurad maRali xarisxis
donesTan, miT ufro eTikurad maRali donis individualuri
suli interesdeba maTi saSualebiT materializirdes (analogiurad xdeba piriqiT SemTxvevaSic).
ZiriTadi faqtorebi sqesobrivi aqtis dros: a) mamakacis
mxridan aris siamovnebis miRebis faqtori siamovnebis miniWebis saSualebiT da rac ufro meti iqneba es, miT maRali iqneba mamakacis eTikuri done da rac naklebi, miT meti iqneba
egoizmi Tavisi yvelaze cudi gamovlinebiT qalTan mimarTebaSi. b) qalis mxridan aris kmayofilebis miRebis faqtori
kmayofilebis miniWebis saSualebiT da rac ufro meti iqneba
es masSi, miT maRali iqneba qalis eTikuri done da rac nakle-
76
bi, miT meti iqneba ambiciuroba Tavisi yvelaze cudi gamovlinebiT mamakacTan mimarTebaSi.
upiratesad, mamakacuri sawyisis orientirebulobis
mqone mesame individualuri suli, romelic axdens sakuTari
surviliT materializacias aqtis eTikurad sufTa nawilSi,
mamakacad movlinebul individualur suls, Tavis materializirebul mamas TayvaniscemiT da morCilebiT epyroba, xolo qalad movlinebul individualur suls Tavis materializirebul dedas gulwrfeli siyvaruliT udgeba. aqtis
eTikurad WuWyian, binZur nawilSi mamakacad movlinebuli
individualuri suli Tavis materialur mamas daumorCileblobasa da dapirispirebis surviliT epyroba, xolo qalad
movlinebul individualur suls, Tavis materializirebul
dedas gulSi CaxveulobiTa da mosalodnelia brma siZulviliT (eWviT gamovlenili).
upiratesad qaluri sawyisis orientirebulobis mqone
mesame individualuri suli, romelic axdens sakuTari surviliT materializacias, zustad iseve mgrZnobiared aRiqvams yovelives im gansxvavebiT, rom zemoTxsenebuli individualuri suli rogorc epyroba mamas, es individualuri suli ise epyroba dedas da rogorc is epyroba dedas, ise epyroba mamas.
da kidev erTi seriozuli faqtori. materialuri garsis,
sxeulis SeZenisTvis sqesobrivi aqtis dros saSvilosnoSi
adgilis dakavebis msurvelTa ricxvi sakmaod didia, SeiZleba iTqvas erTgvari konkurenciaa. ise, rom vidre erTni argumentebis awon-dawonviT arian dakavebulni, meoreni yovelgvari fiqris gareSe ibrZvian Svilad, adamianad gadasaqcevad da sabolood materializirdeba is, romelic mSoblebs Rebulobs iseTad, rogorebic arian isini, anu ZiriTadSi Rebulobs maT da qalis mucelSi idebs binas, vidre garemosTvis saWiro adaptirebis sxeuls miiRebs. eTikuri donis
qveda Skalis dacva garantirebulia. qveda Skalad mSoblebis
realuri eTikuri donis raobaa moxseniebuli.
axla ki imis Sesaxeb, Tu rogori midgoma aqvT mamakacisa
da qalis dawyvilebul gaerTianebas potenciuri mesame individualuri sulis mimarT, romelsac maTi Svili erqmeva. sqesobrivi aqtis procesSi, vidre igi seqsualuri egocentru77
da amaze cda da mecadineoba Tu materialur sxeulSi arsebobis ganmavlobaSi fuWi mcdelobaa, meore SemTxvevaSi moyvanili sqesobrivi aqtis e. w. Sedegobriv individualur sulebs am oqros Sualedur rgolTan siaxloveSi da TviT oqros Sualedur rgolSi moxvedris Zalian didi, uzarmazari
potenciali gaaCniaT. materialur sxeulSi arsebobis periodi, rogorc pirveladi daniSnulebis mizandasaxuloba, swored am oqros Sualedur rgolSi moxvedras unda mieZRvnas,
da Tu es raimenairad moxerxdeba, rac aucileblad iqneba miniSnebuli da dafiqsirebuli zecis mier, meoradi daniSnulebis mizandasaxuloba, ukve sxvaTa megzuroba iqneba. mxolod, rogorc zemoT aRvniSne, unda ganisazRvros vis umegzuro da vis ar mohkido xeli. es araTu xelwamosakravi, aramed, me vfiqrob, materialur samyaroSi erT-erTi yvelaze
umTavresi sakiTxia: `nu dauyriT Rorebs margalitebs da
nurc ZaRlebs ajijgninebT siwmindeebs~ ase Tqva RvTis Zem
ieso qristed movlinebulobis periodSi.
axla ki urTierTobriv cdomilebebze, romlebic sufevs
uklebliv yvela mSoblis mier sakuTari Svilebis mimarT.
minda moviyvano kidev erTi citata:
maSin Tqva iesom: `gadideb Sen mamao, ufalo cisa da qveynisao, radgan daufare es brZenTa da gonierT da ganucxade
Cvilebs. hei, mamao! vinaidan aseTi iyo Seni neba-survili. yovelive Cemi mamis mier gadmomeca me da aravin icnobs Zes, garda mamisa. arc mamas icnobs vinme, garda Zisa, da imisa, visac
Zes surs, ganucxados~.
sakuTar miwier materialur cnobierebas mijaWvuli individualuri sulebi, gansakuTrebiT im periodSi, roca maTi
mxridan sxva axali individualuri sulis materializireba
xdeba, axladmovlinebulis sulieri cnobierebis arsebobis
raobis mTlianad ignorirebiT sxeulze da geniologiaze
axoxolavebuli moZRvrebebiT gabRinZulni, materialurad
ususur Cvils umecar (rogorc erTma miTxra jer arafris
mcodne, debil) arsebad moiazreben. vfiqrob, es aris umTavresi da udidesi Secdoma mSoblis mier Cadenili SobilTan
mimarTebaSi. realurad ki vnaxoT ra xdeba.
ra xdeba realurad? mSoblisa da Svilis realuri codna,
rasac SeiZleba codna ewodos absoluturad erTmaneTis to80
lia da ufro metsac vityodi, am codnaTa tolobis pirobebSi Tuki mSoblis orientacia materializmisken, dacemisken
aris mimarTuli, Svilis orientacia sulierebisken, idealizmisken, zesvlisken aris mimarTuli. upirobod sakuTari
SexedulebiT xelmZRvenlobiT, Svilis SexedulebaTa seriozulad ar aRqmiTa da ignorirebiT, mSobeli uceremoniod
arRvevs araZaladobisa da nebayofilobiTobis principebs,
riTac sakuTar dacemas uwyobs xels da evolucias ebrZvis.
amavdroulad sakuTar SvilSi dapirispirebisa da undoblobis keras aCens da zrdis, romelic adre Tu gvian aucileblad afeTqdeba. erTi is aris kidev Zalian cudi, rom SvilSi
dabadebis dRidanve mSoblebis xeliT saSineli siswrafiT
nadgurdeba sulierebisken, idealizmisken, zesvlisken
swrafvis survili da amis Canacvleba arsebobisTvis brZolis meqanizmebiT zombirebis mcdelobiT xdeba. ise rom, gasakviri ar unda iyos is ambavi, rodesac Ze RvTisa acxadebs,
rom mama RmerTs srulyofilebad icnobs, anu isini tolebi
arian kosmiuri, eTikurad siRrmiseuli codnis TvalsazrisiT, magram amavdroulad gansxvavdebian orientaciuli mimarTulebebiT. mama RmerTs Tu am etapze jer surs arsebuli
materialuri samyaro harmoniulobis saWiro zRvramde miiyvanos, xolo RvTis Zes Tu am etapze surs sulieri zesvla moaxdinos materialuri samyarosi, aqaCos sulieri samyarosTvis saWiro donemde da Semdeg moaxdinos harmonizireba materialuri samyarosi mTel arsebul garemosTan, es maT ara
uTanxmoebas, aramed TanamSromlobasa da urTierTdafasebas, jerovnad urTierTSefasebas niSnavs da mets arafers.
anu ar aris aucilebeli mSobeli da Svili erTi individiviT,
erTi mizniT iyvnen damuxtulni. isedac nebismieri saRad moazrovne, logikis mqone adamiani, vgoneb, advilad dameTanxmeba, rom strategiulad maT sxvadasxva funqcionaluri daniSnuleba akisriaT nebismier realobaSi, rameTu erTi `mizezia~ da `Sedegs~ Rebulobs, meore ki `Sedegia~ da raRaca axlis `mizezi~ xdeba. sxvagvarad am yvelafers azri ubralod
daekargeboda.
friad sainteresod dgeba sakiTxi imis Sesaxeb, Tu ra unda vuyoT aRzrdis procesis aucileblobas, romelic mSobels avtomaturad evaleba SvilTan mimarTebaSi. Tu is Tavis
81
aRsazrdels Tavis tolad da sworad aRiqvams da ufro metic, Tu misi orientacia aRsazrdelTan SedarebiT mkveTrad
arasworia, maSin rogor unda xdebodes es urTulesi saqme,
romelic, Cemi aRqmiT, erTaderTi funqcionaluri daniSnulebaa nebismieri cocxali arsebisaTvis, romelsac individualizmis raime niSan-wyali gaaCnia. da Tqven warmoidgineT
arc aq aris raime iseTi problematuri rom ver gadawydes.
mesame individualuri sulis (Svilis) Semosvlas mamakacuri
da qaluri sawyisis mqone individualuri ori suli Tu absoluturi WeSmaritebis mxridan imis Sexsenebis niSnad aRiqvamen, rom umTavresi da upirvelesi principi evolucireba,
ukeTesobisken, srulyofilebisken swrafva unda gaacocxlon TavisSi, maSin yvelaferi Tav-Tavis adgilze dadgeba.
gverdidan (rogorc aqsioma ise Tu miiRebT) albaT, ukeTesad
Cans vidre sakuTar TavSi. Svili swored rom gverdidan Sexedvis saSualebas iZleva sakuTar Tavze. mamakaci Tu qalis
arapirdapiri sarkea, iseve, rogorc qali mamakacisa, Svili
sruliad pirdapiri sarkea yovelgvari qvecnobierebis, qveteqstebisa da garTulebebis gareSe. ai, ramxelaze didi pliusi iqneba, Tu mSobeli SeZlebs da Tavis Svils Tavis tolad
da sworad aRiqvams da zevidan ar dauwyebs yurebas, rameTu
dabadebidan is ar laparakobs da ar Soulobs fulsa da qonebas. am sarkeSi Svilis cdomilebebis danaxvis Semdgom mSobels unda gauCndes survili masSi maTi aRmofxvrisa, magram
vidre sxvas etyvi, Tvalidan `bewvi amoiReo~, jer unda ifiqro, iqneb Tavad gaqvs iseTive bewvi amosaRebi. mokled, yovelgvari Tavis motyuebis gareSe, mSobelma unda ipovos sakuTar TavSi Zala da aRiaros, rom SvilSi napovni, ase vTqvaT
cdomileba, masSic Zevs imave raodenobiTa da xarisxiT. Semdgom amisa Svili xdeba TviTaRzrdis katalizatori (Segnebuli mosiyvarule mSoblis SemTxvevaSi) mama sakuTar TavSi
zogad cnobierul, Rrma faseul doneze amas gaasworebs, vizualuri kontaqtis pirobebSi es yovelive avtomaturad gadava dedaze, romelic meuRlis mier e. w. Teoriuli, abstraqtuli, warmosaxuli cvlilebebis realizacias moaxdens urTierTobriv, xilul cxovrebiseul doneze da, idealurad
xaverdovani gadasvlis SemTxvevaSi, Svili Tavad Secvlis am
cdomilebiT diapazons sakuTar TavSi imxelaze, ramxelazec
82
taki iqneba da yoveli wamis Semdeg ufro ganiwmindeba da gaspetakdeba. masSi SigniT ar iqneba iseTi uTanxmoeba da gaugebroba, romelic ojaxis wevrebs erTimeoresTan daapirispirebda raimenairi agresiuli saxiT. Zalian did sisuleled
mimaCnia, ojaxs gareT eZebo imis garkveva, rac ojaxis farglebSi unda xdebodes. vinc am elementaruli wesis dacvas
SeZlebs, gankiTxvis mankieri senisagan sruliad gaTavisufldeba. is ki, vinc gankiTxvis senisgan sruliad gaTavisufldeba, upirobo refleqsebis marTvas SeZlebs Tavis TavSi da
sqesobrivi ltolvis monobasac ki daaRwevs Tavs. amrigad, ar
vici ramdenad kargad, magram mainc Cans, rom absoluturi
WeSmaritebis da CvenTvis, materializirebuli cocxali arsebebisTvis misi gamovlinebis, ufali RmerTis, suliwmidis
da RviTs Zis Semdgom yvelaze didi siwminde unda yofiliyo,
unda iyos da momavalSic albaT iqneba yvela da nebismieri
materializirebuli cocxali arsebisTvis ojaxi.
individualur sulTa Tanacxovrebas, rogorc materializirebul, ise aramaterializirebul sulier mdgomareobaSi, sadac maT Soris gulwrfeloba ar aris da erTmaneTis
mimarT siyvarulis gamovlinebis surviliT ar arian damuxtulni, ojaxi ar Semdgari da butaforiuli iqneba. namdvili
ojaxis Seqmnis gareSe bednierebis miReba SeuZlebelia.
84
Tavi III
visac ar ainteresebs warsuli
mas momavali ar gaaCnia
WeSmariti araZaladobrivi gamovlinebis raoba
emocia
ambicia
,
,
.
,
, ,
, ,
e .
, ,
a,
a p ,
Cemi varaudiT, sxeuli sxva araferia, Tu ara arasworad Sefasebul faseulobaTa Sedegebis Sedegad gaCenili survilebis ganxorcielebis saSualeba, raTa Tavad darwmundes am
faseulobebis Sefasebis mcdarobaSi. sxeuli xvdeba cxovrebis im stilis, im msoflmxedvelobis warmomadgenelTa garemoSi, romlebic mis survilebs miesadageba. sul Tavidan anu
dabadebidan, darwmunebuli sakuTari msoflmxedvelobis
srul WeSmaritebaSi, sxeuli survilebis cxovrebaSi umtkivneulod (absoluturi nebayofilobiTobis principis dacviT) gatarebas cdilobs, vinaidan es ise bunebrivad eCveneba.
marTlac gaugebaria, Tu ra SeiZleba daudges maT ganxorcielebas win, magram misi gulubryvilobisa da miamitobis gamo
sxva sxeulebis mxridan dasacini obieqti xdeba da nel-nela
misi farTo diapazoniT warmoCenili nebayofilobiTobisa
da araZaladobis principebi pirvel dartymas iRebs.
amis Semdeg, sxeuli cdilobs gaigos ra undaT am sxva sxeulebs, romelTa mxridanac gaxda dacinvis obieqti. is yvelanairad cdilobs asiamovnos, riTac es SeuZlia, anu maTi survilebis dakmayofilebiT, rameTu masSi urTierTobebis araZaladobrivi principi sruliad bunebrivad aris kodirebuli. magram garemomcveli sxeulebis mxridan es individualuri azrovnebis sisusted aRiqmeba da am araangarebiTi ganwyobis borotad gamoyeneba xdeba `Wkuasusti~ sxeulis damcirebis da sakuTari angarebiTi miznebisTvis gamoyenebis
mcdelobiT. maSin sxeulisTvis kidev ufro gaugebari xdeba
yvelaferi. nebayofilobiTobisa da araZaladobis principebi meore dartymas iRebs, rac ufro Zlieria, vidre pirveli da zemoT aRniSnuli principebis gamoCinebisa da gamovlinebis daufaseblobis azrs nergavs.
amis Semdeg sxeuli Tavisi cnobierebis garemocvaSi yvelaze Zlieri da gavleniani sxeulis Zebnas iwyebs da cdilobs gaigos da dainaxos, Tu ratom gamosdis mas sakuTari
survilebis ganxorcieleba ufro ukeTesad, vidre danarCenebs. iwyebs iseve moqcevas, rogorc sxvebi im gavlenianTan
mimarTebaSi da danarCenebisadmi ki maTi gagebisa da TanagrZnobis interesi ekargeba, magram am axlad gamomcxvari idealis Sesacnobad es gare urTierTobebi ar kmara da saWiro
xdeba ufro axlo diapazonis radiusSi moxvedra, rac misi
86
Tari problema ar mawuxebs da Tu mawuxebs kidec, is absoluturad yofiTia, survilis araviTari niSanwyalic ar miCndeba da ufro metic, survili miCndeba imisa, rom amaze tvini ar
viburRo (amas zogadad sizarmaces eZaxian), rbilad rom
vTqvaT. vgoneb, erTaderT megobrad aq nebisyofa Tu iqneba,
sakUuTari nebis araswori orientaciis morjulebisaTvis. ise
rom, visac nebisyofa da moTmineba ara aqvs, zemoTxsenebul
idealebs ver daukavSirdebian, isini metismetad zarmacebi
da jiutebi arian amisTvis. maTTvis erT-erTi saukeTeso gza,
Cemis azriT, brma dogmebis, sikvdilis Semdgomi sasjelis SiSis SegrZnebis qveS yofna iqneboda.
rac Seexeba sasjels sikvdilis Semdeg, mogonili zRapari sulac ar aris da marTla iqneba, mxolod cota ufro sxva
formiT da sxva gamovlinebiT, vidre dogmebSia.
maS ase, ra unda akeTos adamianurma sxeulma, rogorc gamovlinebuli individualuri sulis xilulma, materializirebulma nawilma:
1.
2.
sxva sxeulebTan mimarTebaSi daicvas nebayofilobiTobisa da araZaladobis principebi, ise rogorc amas
akeTeben WeSmariti idealebi mis sxeulTan mimarTebaSi. m o w y a l e b a .
3.
4.
5.
cnobierebisa da misi Semadgeneli faseulobebis WeSmariti arsis raobis Sesaxeb, ramdenic SeuZlia. rac
ufro Semcirdeba individualur sulSi mniSvnelovneba raodenobrivad da xarisxobrivad, miT ufro
mcire iqneba materialuri sxeulis interesebis dakmayofilebis mcdeloba da miT meti iqneba WeSmariti
codnis SeZenis survili da SesaZlebloba misi mxridan. m a r x u l o b a .
90
6.
7.
rogorc individualuri suli, unda eswrafodes, SeigrZnos WeSmariti idealebi, moindomos CauRrmavdes, SeigrZnos is, Tu ras grZnoben isini. es aris yvelaze Rrma, didi da uSualo kavSiri. amas marto codnis dagrovebiT veravin miiRebs, magram WeSmariti
codnis dagrovebis gareSe es absoluturad SeuZlebelia. es iseT Segneba-SegrZnebazea laparaki, rogoric sakuTar pirad SegrZnebebSi xdeba, rasac mxolod
is SeiZleba migixvdes, vinc sakuTari TaviviT aRgiqvams, e. i. WeSmariti idealebi sakuTar nawilad aRiqvamen mas (Tu es SeZlo). s a s o e b a .
8.
Svidi momakvdinebeli codva plius erTi da wamalni maTni ai, razea agebuli es rva CamonaTvali, visac es daainteresebs. merve ki aris erTgvari jamobrivi cneba, romelic
Svidive maTganidan momdinareobs da Svidive Sida emociuri
bunebis arss gadmoscems.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
ampartavneba
angareba
siZva
mrisxaneba
nayrovaneba
Suri
mimowvliloba
simdable
mowyaleba
umankoeba
simSvide
marxuloba
siyvaruli
sasoeba
8.
daukmayofilebloba
TviTkmaroba
91
sazogadoeba da urTierTobebi
adamianTa an nebismier cocxal arsebaTa, individTa gaerTianebas, erTobliobas sazogadoebad (krebad, eklesiad,
brbod) moixsenieben. sazogadoeba Tavisi arsiT da, Tu gnebavT, funqcionalur-arsobrivi datvirTviTac ki, zogadi
cnobierebis `ConCxze~ agebul `sxeuls~ niSnavs. materialur
samyaroSi materializirebuli individualuri suli raRaca
tipis sxeulis saxiT axdens movlinebas. uxeSad rom vTqvaT,
raime tipis sxeulSi `saxldeba~, ris Semdegac misi mxridan
saWiro xdeba adaptacia, rogorc sakuTari `me~-si (energetikuli potencialis) axal `saxlTan~, sxeulTan mimarTebaSi,
ise am sxeulisa (anu ukve sxeuliTurT) mis realur arsebul
gare pirobebTan (garemosTan) mimarTebaSi. sxeulTan adaptaciis periodi ZiriTad nawilSi dedis mucelSi yofniT SemoisazRvreba, rameTu ori aseTi seriozuli tipis adaptacias
individualuri suli ubralod ver SeZlebda. rac ufro dabalia individualuri sulis eTikur-harmoniuli parametri,
miT ufro agresiuli iqneba `gacocxlebuli~ sxeulic da piriqiT, magram, vgoneb, es sul sxva Temaa. amitom modiT, pirdapir adaptaciis meore etapze gadavideT. dRidan dabadebisa adamiani (sxva arsebebs SeveSvaT) sakuTari sxeulis gamokvebis, dazianebisgan dacvis, SeZlebisdagvarad karg pirobebSi myofobis da survilebis Sesrulebis maraTonSi ebmeba,
romelic grZeldeba sikvdilamde. magram miuxedavad am aSkara egoisturi midrekilebisa adamianebi, Tundac calsaxa
sxeuliseuli TviTaRqmis pirobebSic ki, erTmaneTis gareSe
ubralod verafers moaxerxebdnen, ase rom urTierToba maTTvis sasicocxlod aucilebelia. arc amas CavuRrmavdebi
ra, ratom da rogor, rameTu es Temebi uZiro qvevrebiviT
arian. mokled, adamianTa urTierTobebs oTx ZiriTad nawilad davyof:
I sazobadoebrivi maketi
I. 1. realurad ganxorcielebuli anu xorcSesxmuli sxeuli individualuri sulis bina xdeba da sxva, masze adre
movlinebul sxeulebSi myofi individualuri sulebis mier
faseulad cnobili cnebebis safuZvelze agebuli yofierebis aTvisebis aucileblobis winaSe dgeba. iwyeba sakuTari
92
ise amyofos Tavisi sxeuli, rogorc surs. amdenad, individualuri suli ukve sakuTar arss fundamenturad iviwyebs
da sakuTar arss individualur sxeulTan aigivebs. aqvs iseTi SegrZneba, TiTqos daiRala yvelafriT (es ganTqmuli
frazaa da yvelas estumreba xolme periodulad), rac realurad imas niSnavs, rom masSi TviTrealizaciis survilma
gaiRviZa. am survilTan erTad ki, rogorc erTgvari damamuxruWebeli saSualeba, iRviZebs sqesobrivi ltolvis survilic. vfiqrob, yvelasaTvis saintereso iqneba imis axsna, Tu
ratomaa sqesobrivi ltolva damuxruWebis saSualeba TviTrealizaciis procesSi. individualur suls, rogorc materialurobisagan ganyenebulad, gancalkevebulad aRebuls,
sqesobrivi ltolva ar gaaCnia, rameTu sqesis cneba sulier
garemoSi, rogorc aseTi, saerTod ar arsebobs da individualuri sulisTvis siamovnebaSi myofoba, materialuri aRqmis
doneze rom gadmovce, orgazmSi, netarebaSi myofobaa. xolo
individualuri sulis TviTrealizaciis arsi ki dakmayofilebaSi, arSecnobili faseulobis gagebaSi, aRqmaSi gamoixateba, anu WeSmariti codnis SeZenaSi. sakuTari arsis calsaxad individualur sxeulad aRqmis SemTxvevaSi ki netareba ocnebad aris gardaqmnili da siamovnebis miReba sxeulisTvis `saWiro~ anu sasurveli yofiTi mdgomareobis SeqmnaSi gamoixateba, rac materialur keTildReobaSi aRiqmeba
da misi miRwevis yvelaze advili saSualeba Zalauflebis mopoveba da misi saSualebiT nebismieri sxeuliseuli survilis
miRwevaa, miT umetes, rom es individualuri sxeuli sakuTar
Tavs ukve ufrosebSi gulisxmobs anu Tavis Tavs aZlevs imis
uflebas, rom sxva sxeulebi Tavisi Sexedulebebis Sesabamisad plasteliniviT Zerwos. ai, am siamovnebis miRebis nusxaSi
Semodis sakuTari sxeulis sxva sxeulTan SexebiT siamovnebis miRebis survili, rac realurad sqesobrivi aqtia. es
aris erTaderTi ram, rasac ZaliT miRebis SemTxvevaSi yovelgvari azri da gemo ekargeba da nebiT Tu uneblieT saWiro xdeba sakuTari TviTrealizaciis procesSi sakuTari
moqmedebebisTvis angariSis gaweva. ai, pasuxi imaze, Tu ratom aris sqesobrivi ltolvis survili damuxruWebis saSualeba, da kidev erTi aspeqti sqesobriv ltolvasTan da sqesobriv aqtTan mimarTebaSi es aris erTgvari xidi sakuTari
94
arsdaviwyebuli individualuri sxeulisa sakuTar daviwyebul arsTan, anu individualur sulTan. kontaqtis Sedegad
miRebuli wamieri orgazmi aris am xidis realuri asaxva. es
aris is mdgomareoba, raSic individualuri suli imyofeba
TviTrealizaciaze uaris Tqmis SemTxvevaSi. anu, erTi mxriv,
individualuri sulisTvis aris imis gaxsenebis saSualeba,
Tu ras kargavs da meores mxriv, individualuri sxeulisTvis aris imis Sexsenebis saSualeba, Tu ras unda emsaxuros.
Tu adamians sqesobrivi aqtis dros orgazmis Tundac wamieri SegrZneba ara aqvs, mas sakuTar arsTan mTlianad dakarguli aqvs kontaqti da is absoluturi umecaria.
rac Seexeba individualuri sxeulis mier dakmayofilebis miRebis raobas. es SegrZneba an survilis Sesrulebis Sedegad myiseuli wamieri gaelvebis saxiT iqneba, an arsebuli
piradi yofiTkmarobis Sedegad, rac sakuTari arsdakarguli
individualuri sxeulis SemTxvevaSi (romelsac individualuri suli ignorirebuli hyavs), Tavisuflad SeiZleba iTqvas, absoluturad gamoricxulia.
axla vnaxoT, ra xdeba am periodSi? es aris sakuTari individualizmis gamovlinebulobis, gamorCeulobis, demonstraciulobis survili sakuTari individualuri sulis sakuTari individualuri sxeulis interesebze daqvemdebarebiT.
magram, am yvelafris gulaxdilad am saxiT gamofena, sazogadoebisTvis sruliad miuRebelia. amitom, saWiro xdeba
maskireba, SeniRbva, TamaSi, motyueba, seriozuloba Tu yalbi mxiaruleba. es aris egocentruli ugulobis, TavkerZobis, mliqvnelobisa da maameblobis segmentebiT Sezaveba.
xdeba raRac argumentebis SemotaniT zogadi cnobierebis ZiriTadi birTvis mmarTav sistemasTan dapirispireba. sinamdvileSi, es argumentebi sababia, namdvili mizezi aris Suri maT mimarT, visac aqvs Zalaufleba anu TviTrealizaciisTvis yvelaze seriozuli da Zlieri saSualeba. maSasadame, am
mizezisa, anu Suris mizezi aris sakuTari TviTgamovlinebis
SezRuduloba da TviTgamovlinebis survili. erTveba da ekvreba erTi aseTi individualuri suli sxva misnairebs, Seqmnian raRac sazogadoebas, kavSirs, organizacias da ase
usasrulod, xdeba adamianTa erTmaneTTan dapirispireba,
95
dayofa, daSla im TiTqosda uwyinari mizezis gamo, rasac sakuTari arsis individualur sxeulad aRmqmeli TviTgamovlinebis survili hqvia.
3. sazogadoebaSi miRebuli urTierTobebidan agreTve
aucileblad da saWirod miCneulia ojaxis Seqmna yvela adamianis mier. realurad es aris individualuri sxeulis interesebis da survilebis moZalebis Sedegad warmoqmnili sqesobrivi ltolvis realizaciis saSualeba, rogorc zeciuri,
ise miwieri kanonebis dacviT. am SemTxvevaSi TviTrealizaciis survilis damuxruWebis saSualeba, anu sqesobrivi ltolva, daCqarebis saSualeba xdeba da sqesobrivi ltolvac, rogorc abstraqtuli warmosaxviTi kategoriidan ukve konkretul materialur, vizualur kategoriaSi gadadis. e. i. sqesobriv vnebad gardaiqmneba.
Tavdapirvelad urTierTobebis damyareba am doneze vizualurad maqsimalurad misazidad SeniRbviT iwyeba, sadac
mTavari movlenebi mliqvnelobasa da maameblobazea agebuli. Tanmdevi Zalis, xelgaSlilobis, daTmobiTi xaTrianobisa da sakuTari mniSvnelovnebis ignorirebis demonstrirebiT, romelic realurad yalbia da momavalSi (movlenebSi,
romlebic momavalSi moxdeba) am qmedebis mqmneli Tavisdauneburad neli moqmedebis bombs amontaJebs sakuTari xeliT
da rac ufro didia siyalbe, anu gansxvaveba realur Sida bunebasa da gareT gamofenil bunebas Soris, miT ufro didi,
xangrZlivi da Zlieri Zalis iqneba es e. w. `neli moqmedebis
bombi~. kacobriobis mxridan es periodi aRqmulia yvelaze
lamaz periodad nebismieri adamianis cxovrebaSi da am tyuilebis vizualurad xelovnurad gaformebul `bukets~ romantizmi da siyvarulis saxeli aqvs Serqmeuli. me ki vityodi, rom ar arsebobs tyuili, romelsac SeiZleba gamarTleba moeZebnos im gagebiT, rom is simarTles anu realobas jobdes da saerTod tyuilia is sawyisi, saidanac izrdebian boroteba, ubedureba, sibere, avadmyofoba, sikvdili da a. S. da a. S.
romantizmis damTavrebis Semdgom, romelic sqesobrivi
vnebis dakmayofilebis, kanonieri sqesobrivi aqtis Semdgom
dgeba, iwyeba bombis moqmedeba. ojaxis wevrebi, ufro sworad
ukve ojaxis wevrebi, romlebic 24-saaTian reJimSi erTad
96
myofi sazogadoebis saxeobaa, erTmaneTs Sepirebuli `buketidan~ misi saTiTao `yvavilis~ Sesabamisi moTxovnis, anu Sepirebuli tyuilebis Sesrulebas sTxoven erTmaneTs da roca ver Rebuloben, rameTu amis Sesruleba maT SesaZleblobebs aRemateba, iwyeben mdurobas da yvedrebas erTurTisa da
imaT Sehyureben SuriT, visac SeuZlia da aqvs is, rasac maT
Sehpirdnen da moatyues. es aris sakmaod koSmaruli mdgomareoba da materializirebul individualur suls Zalian
Znelia, TiTqmis SeuZlebelia, es ascdes, rameTu sqesobrivi
ltolvisa da miT umetes, sqesobrivi vnebis kontroli imdenad Znelia, rom vinc SeZlebs amas, igi materialuri samyarodan sulierSi gadainacvlebs.
ra xdeba am periodSi? am periodSi xdeba sakuTar cnobierebad Camoyalibebuli arsobrivi raobis kargva materialurad, fizikurad yvelaze axlo myof individualur sxeulebTan mZafri dapirispirebis saSualebiT. aq, nebiT Tu uneblieT, mTlianad xdeba maskirebulobis, SeniRbulobis moxsna da
arsebuli realobis realurad gamoCineba. meore periodSi
Tu kontaqtori individualuri sulebi realurad matyuaraTa da motyuebulTa urTierTobebis klasifikaciuri sazogadoebrivi kategoriis saxes hqmnian, mesame periodSi yvelafer amas farda exdeba. meore periodSi SesaZlebelia kontaqtior partniorTa cvla da mimowvlilobis principiT Robe-yores modeba, mesameSi partnioris Secvla aseTi xelwamosakravi saqme aRar aris. es aris periodi sakuTari arsis danaxvisa, magram Casworeba raimesi aq ukve Zalian seriozul
problemebTan aris dakavSirebuli da Zalian iSviaTi SemTxvevebis garda, romlebic faqtiurad TiTqmis arc xdeba,
erTaderTi alternatiuli gza daSoriSorebaa, urTierTobebis dangrevaa, rasac dRevandelobaSi Zalian xSirad vxvdebiT. Tu individualur sxeulSi myofi individualuri suli
am yovelives dangrevas arsobrivi orientaciis Secvlis suliskveTebiT ar ecdeba da misi interesi Tu materialuri yofiTi mdgomareobis gaumjobesebis survilis safuZvelze
moxdeba, maSin dangreva urTierTobebisa absoluturi uazrobaa da, ufro metic, Sedegi gacilebiT ufro savalalo iqneba, vidre am urTierTobebis dros iyo. sabolood, ar dangrevisa da urTierTobebis SenarCunebis Sedegad sakuTari
97
cnobiereba raRac doneze gaCerdeba (raRaca nawilis daklebis Semdgom) da am sxeulis arsebobis bolomde e. w. konstantur da aRar cvalebad mdgomareobaSi iqneba. es aris is
mdgomareoba, rasac yvela da nebismieri individualuri sxeuli adre Tu gvian Rebulobs da Semdgom amisa gadadis sazogadoebrivi urTierTobebis meoTxe fazaSi.
4. es faza raRaciT Camohgavs pirvels da amave dros radikalurad gansxvavdeba misgan. aq yovelgvari TviTgamovlinebis survili ukve kvdeba, magram inercia calsaxad imiskenaa midrekili, rom sakuTari wesrigis anu gaTvlili Tanamimdevruli materialuri procesebis ar darRveuloba iqnas
daculi. survili ki imisaa, rom mxolod sazogadoebis im nawilTan iqonios kontaqti, romelic am wesrigis makets aRiarebs da icavs (ar arRvevs). am fazaSi myofi individualuri
suli mTlianad eqvmedebareba sakuTari neba-surviliT im
dogmatur sistemas, romelic TavisSi Camoayaliba da gaafTrebiT eomeba yovelgvar gadaxras misgan, anu raime nebismier cvlilebas. am tipis gamovlinebebTan srul izolacias axdens TviTonac da Tavisi pasuxismgeblobis qveS myofTac
yvela SesaZlo saSualebiT izolacias ukeTebs. rameTu
TviTrealizaciis survili aRar arsebobs, aRar arsebobs
sqesobrivi ltolvis precendentic da avtomaturad, aRar
arsebobs sqesobrivi vneba individSi. aq myofisTvis yvelaferi daTvlilia da kalkulatorze gaTvlilia yoveli wami. is
muSaobs imis SenarCunebaze, rac jer kidev SerCa da ar dakarga. ara mgonia Znelad aRsaqmeli iyos, Tu vityvi, rom kosmiuri gadasaxedidan misma yofna ar yofnam azri dakarga, es realurad, sxeulSi mamoZravebeli Zalis qonis pirobebSic ki,
sikvdilis yofnaSi ar yofnis tolfasia.
pirveli kanonia CemTvis vinc eZebs is poulobs, vinc
aRar eZebs, is SenarCunebaze fiqrobs. vinc SenarCunebaze
fiqrobs, is kargavs. anu SeiZleba iTqvas, sxeulidan sulis
gasvla anu e. w. sikvdili uzarmazari madlia.
raRa Tqma unda, aris seriozuli dapirispirebebi TviTon
am fazaSi myofTa Sorisac, rameTu yvela maTgans, miuxedavad
Tanacxovrebisa, Tavisi wesrigis maketi miaCnia idealurad
da dapirispireba imdenad umniSvnelo da univTo raRaceebze
xdeba, rom gverdidan mayurebeli saRad moazrovnis mxridan
98
es namdvili absurdis Teatria da meti araferi. aq absoluturad yvelaferi ganivTebulia, anu individualuri sulis
aRqma mTlianad mkvdaria. faqtiurad, SeiZleba iTqvas, rom
am doneze misuli adamianis `gamoRviZeba~ TiTqmis SeuZlebelia.
ra xdeba am periodSi? am meoTxe periodSi xdeba saWiro
funqcionaluri daniSnulebis srulad ignorireba, rac droisa da drois ganmgeblis, mama RmerTis TavisSi arsobriv aRqmaSi, sakuTar cnobierebaSi mokvlis mcdelobiT xorcieldeba, rogorc gadataniTi, ise pirdapiri mniSvnelobiT. erTaderTi koncentrirebuli mizani sakuTari wesrigis maketis
damyareba da aRsrulebis, sisruleSi moyvanis mcdelobaa,
rac nebayofilobiTobisa da araZaladobis principebis sruli ignorirebiT xorcieldeba, aravis azris gaTvaliswineba
da aravis mdgomareobaSi, aravis SegrZnebaSi arSesvliT. rac
Seexeba viTom gagebasa da daTmobebs, aqac es mxolod garegnulad TamaSia da meti araferi. es aris vaWruli suliskveTebiT
ganmsWvaluli urTierToba, sadac guli realurad mkvdaria
da yvelaferi tvinis gaTvliT da daangariSebiT xdeba. am periodSi yvelaze TvalSi da yurSi sacemi da advilad dasanaxi
da gasagoni racaa, es aris gankiTxvisken, dadanaSaulebisken
midrekileba, Casafrebulobis politika. oRond Sansi mieces
da xelidan ar gauSvebs, rom ar ganikiTxos, ar daadanaSaulos,
ar gakicxos, SeniSvna ar misces, lafSi ar amosvaros, ar gausvas xazi sakuTar umwikvlobasa da upiratesobas. es xalxi yovelTvis, yvelgan da yvelasTan marTali da saukeTesoni arian
sakuTari SexedulebiT. es is fazaa, romelSi myofnic siZulvils, mwuxarebas, uRmerTobas, simwares, dapirispirebas, materialuris gaRmerTebasa da ubedurebas hqmnian Tavis garSemo. me namdvilad ar minda viyo tendenciuri, magram, samwuxarod, es realurad marTla asea.
da bolos, es aris is periodi, sadac, am periodSi da am
fazaSi myofTa interesebidanve gamomdinare, saWiro xdeba am
arsobrivi cnobierebis dangreva, sazogadoebisgan mocileba, gardacvaleba gangebis mier (gangeba Tavad RmerTia, rogorc sameba) da es aris uzarmazari madli am arsdakargul
sulze. mas miecema sxva Sansi, raTa Tavisi evolucia gaagrZelos.
99
d a s k v n a
unda es materializebul individualur suls Tu ara, es
oTxi faza unda gaiaros. es dakavSirebulia im mcdar cnobierebasTan, rac individualur suls hqonda materialur individualur sxeulSi Casaxlebamde da is, ris gamoc moxda es
Casaxleba sxeulSi. me amas davarqmevdi e. w. `me~-s Semadgeneli nawilebis anu grZnobis, ambiciis, gonebisa da emociis mutirebul nawils. anu es aris is, rasac mutacia (gadagvareba)
moicavs Tavis arsobriv raobaSi. da Tu am oTxi jgufis klasifikaciasac movaxdenT, daaxloebiT aseTi ram miiReba:
1. mutirebuli emocia; fsevdoambicia. anu emociuri nawili monaTlulia ambiciur nawilad. es aris zogadi cnobierebis (WeSmariti RvTiuri codnis) calsaxad materialuri
nawilis Secnobis mcdeloba.
2. mutirebuli goneba; fsevdogrZnoba. anu gonebrivi nawilis monaTvla grZnobismier nawilad. es aris zogadi cnobierebis gamovlinebasTan (obieqtur realobasTan) dapirispirebis mcdelobis, sqesobrivi ltolvis fenomenis Semosvla.
3. mutirebuli ambicia; fsevdoemocia. anu ambiciuri nawilis monaTvla emociismier nawilad. es aris alternatiuli
paraleluri zogadi cnobierebis (romelic sakuTar cnobierebad aris aRqmuli da realuradac sakuTari cnobierebaa)
realizaciis mcdeloba da am realizaciis Semdgom misi gardauvlad Semcirebis, klebis procesi, sakuTari cnobierebis
kargva gzadagza, sqesobrivi ltolvis realizaciiT misi sqesobriv vnebad gardaqmna.
4. mutirebuli grZnoba; fsevdogoneba. anu grZnobiTi nawilis monaTvla gonebismier nawilad. es aris sakuTari cnobierebis saboloo Camoyalibebuli (sakuTari SexedulebiT
srulyofilebas miRweuli) arsobrivi formaciiT WeSmariti
zogadi cnobierebisgan (WeSmariti RvTiuri codnisgan) gamijvna, sakuTari wesrigis, wyobis damyareba da gaafTrebuli
omi am wesrigis dasacavad da SesanarCuneblad. yvelanairi
da nebismieri grZnobiTi gamovlinebis mkrexelobad, sibinZured, siZvad gamocxadeba, nebismieri misTvis, am wesrigis
normativebisaTvis, armisaRebi moqmedebis borotebad, sa100
mutirebuli
mutirebuli
mutirebuli
mutirebuli
emocia; fsevdoambicia.
goneba; fsevdogrZnoba.
ambicia; fsevdoemocia.
grZnoba; fsevdogoneba.
magram mutaciis forma SeiZleba rogorc `gajansaRebisken~, ise `ufro daavadebisken~ wavides. `gajansaRebisken~ mimavali RvTis Zis mier mocemuli gzaa, romelic, sruli pasuxismgeblobiT SeiZleba iTqvas, viwro bilikiviT aris da aucileblad moiazrebs Tavis TavSi iseT cnebas, rac aris `meored dabadeba~. vinc meored ar daibadeba, is am gzaze ver
dadgeba, anu rogorc sxeulSi Casaxlebis Semdgom daiwyo materialuri garemos mier SemoTavazebuli saarsebod, sasicocxlod aucilebeli codnis SeTviseba da Seswavla, gardacvalebis, anu sxeulidan gasvlis sanacvlod dedamiwaze
arsebuli sulieri codnis daufleba unda daiwyos morCili
Tayvaniscemis suliskveTebiT sulier samyarosTan mimarTebaSi. es ki realurad SesaZlebelia e. w. sikvdiliT sicocxlis ganmavlobaSi anu maqsimalurad gandegilobiT, ganze
dgomiT mTel materialur samyarosTan mimarTebaSi. es aris
sakuTari wesrigis maketSi Caketilobidan gasvlis saukeTeso da erTaderTi poziciuri gza.
rac Seexeba ufro metad `daavadebisken~ mimaval gzas, es
aris is, rasac dedamiwaze Sav samyaros uwodeben. sruli pasuxismgeblobiT SeiZleba iTqvas, rom es yvelaze ganieri
gzaa da Tavis TavSi moiazrebs iseT cnebas, rac aris `meored
sikvdili~. pirveli sikvdili sakuTari wesrigis maketis Seqmnis damTavrebis dros moxda. es aris sakuTari wesrigis maketis dangrevis saSualeba da am wesrigidan gasvlis yvelaze
uaresi da principSi erTaderTi negatiuri gza. am fenomenis
gamovlinebis dros xdeba individualur sulSi jer kidev
arsebuli sulierebis (romlebic dogmebis dacvaSia gamoxatuli) usasrulod kargvisaken midrekileba individualuri
sxeulisTvis siamovnebis misaniWeblad. amasTan, dapirispi101
aRmdegobis gaweva, aRdgoma am intervenciis winaaRmdeg. magram, Tu am `interventis~ rwmena (sakuTar mrwamsSi darwmunebuloba) ufro didi da metia, vidre `dasapyrob teritoriaze myofTa~ rwmena, sakuTar TavSi (mrwamsSi darwmunebuloba), es dapyroba arc Tu ise didi Zalisxmevis meoxebiT aRsruldeba. es individebi Tavisi keTili nebis, nebayofilobiTobis ignorirebiT da daSinebis suliskveTebiT (komformistulobiT) wahyvebian dampyrobels iqiT, saiTac is miuTiTebs
da SeiTviseben, Seiswavlian da gaiTaviseben imas, rac mas miaCnia saWirod. es RmerTTan da sulierebasTan kontaqtis
Semcirebisa da dakargvis gardamavali procesia. es procesi
iqamde grZeldeba, vidre es individebi sruliad daqvemdebarebulni ar gaxdebian dampyrobelisa sakuTari individualurobis sruli dakargviT.
ra xdeba am periodSi? es aris materialuri samyaros mier, Cvens SemTxvevaSi ki kacobriobis, adamianebis mier Seqmnili yvelaze uaryofiTis da uaresis Seswavlis periodi. es
aris materialuri samyaros codnis mcdari nawili, romelic
imdenad mwiria, rom sakuTari individualuri sxeulis interesebiT Semoifargleba mkacrad da calsaxad. es saSineli da
maxinji codnaa upasuxismgeblo, boroti, egoisti adamianebis mier Seqmnili. es aris Zaladoba, gaupatiureba, Seuracxyofa, wameba, warTmeva, moparva, dacinva, Tavxedoba, mokvla
da a. S. es aris yvelaze uRirsi da arafaseuli ram, rac ki kacobriobis mier aris Seqmnili.
2.(1.) rodesac individi Tavisi agresiulobis gamovlinebis meoxebiT misTvis argankuTvnili `teritoriebis dapyrobas~ axerxebs, kacobriobis mier Seqmnili mankieri codnis saSualebiT, Semdgom amisa, Tvlis ra sakuTar Tavs sakuTari
qveSevrdomebis batonad, RmerTad, erTaderTi mizniT, sakuTari individualuri sxeulisTvis siamovnebis miniWebis
mcdelobiT kavdeba. aqvs iseTi SegrZneba, TiTqos yvelafers
miaRwia, rac ki SesaZlebelia adamianisTvis da am SegrZnebasTan erTad iRviZebs sqesobrivi vneba, rogorc misTvis, yvelafers miRweulisTvis, gancxromis (masSi arsebuli agresiulobis energiis daxarjvis) saSualeba. ramdenadac is sakuTar Tavs yvela garSemo arsebulebze zeviT ayenebs, Tvlis
erTgvar pativadac ki misi mxridan sqesobriv kontaqtSi Ses103
vlas imisTvis, visTanac is am kontaqtSi Seva da yvela da nebismieri, vinc TvalSi mouva, miaCnia, rom aucileblad unda
moisurvilos. sqesobriv partniorTan kontaqti misTvis
calsaxad xorcTan, sxeulTan urTierTobad aRiqmeba da albaT, araa Zneli gasagebi, rom ar cdilobs raimenairad siamovneba mianiWos mas. am kategoriis individis erTaderTi mizani sakuTari sxeulisTvis siamovnebis miniWebaa sxva, meore
sxeulis saSualebiT, amdenad, realurad ar arsebobs aranairi meqanizmi, rac aiZulebs am tipis individs sakuTari TviTrealizaciis procesSi sakuTar qmedebebs, Tundac raimenairi saxiT, angariSi gauwios. es realurad sakuTar TavSi Cagrovili energiis gadayris saSualebaa, romelic ukve aRar
icis raSi daxarjos.
rac Seexeba am individis mier dakmayofilebis miRebis
raobas, es am SemTxvevaSi faqtiurad SeuZlebelia, rameTu
dakmayofileba vinmesTvis raimes gaRebas moiazrebs, es ki
misTvis faqtiurad miuRebelia. is Tu amas moimoqmedebs, msaxurs SeiZleba sakuTari Rirsebis SegrZneba amoutivtivdes
masTan mimarTebaSi da es ki misi cnobierebisTvis veranairad
ver iqneba misaRebi. misTvis, Tundac gaelvebiT, namdvili siamovnebis miRebac ki amxela msxverplis fasad ar Rirs. misi
pozicia garemosTan mimarTebaSi calsaxad unda iyos dafiqsirebuli. is yovelTvis, yvelgan da yvelasTan absoluturad yvelafriT ukmayofilo unda iyos, raTa Tavisi pirveloba da Zalaufleba ar Semcirdes.
ra xdeba am periodSi? es aris sxvaTa individualurobis
gamovlinebis ar daSvebis survili sakuTari individualurobis damkvidrebiT, sruli Zalauflebisa da pirvelobis
aRebiT da am yvelafris ganxorcieleba pirdapir, yovelgvari SeniRbvisa da Selamazebis gareSe.
xdeba raRac argumentebis SemotaniT sakuTari cnobierebis dacva, magram sinamdvileSi es argumentebi sababia, namdvili mizezi ki aris sakuTari nebisa da Sexedulebebis Tavze moxveva, mcdeloba imisa, rom misi sityva, azri da survili
gadiodes da xorcieldebodes yovelTvis, yvelgan da yvelaferSi absoluturad yvelasTan. es individi veravisTan ver
gaiyofs Tavis Zalauflebas, amitom veravisTan ver rigdeba,
sadac misi Zala da gavlena ar iqneba. is Tavis garSemo TiT104
Tar arsSi ganxorcielebis Semdgom xdeba am Secvlilis realizaciis mcdeloba farTo sazogadoebaSi. e. i. gamodis rom
imasac, rasac ojaxSi eqneba gamovlineba individis mxridan
raimenairad Camoyalibebuli formiT, imis gamovlinebas ecdeba garemoSic. am Savi samyaros ojaxur diapazonSi ki sabolood mkvidrdeba dausrulebeli swrafva upiratesobis
miRebisken nebismieri saSualebiT. ai, es aris meoTxe fazis
mimmarTveli Strixi.
aucileblad Cndeba survili imisa, mTels arsebul sazogadoebaze moipovos gavlena da Zalaufleba, rogorc upiratesobis gamovlinebis atributebi, iqnes aRiarebuli es maniasaviT dasdevs individs am fazaSi. yovelgvari sxva midrekileba da interesi, rame sxvaSi energiis daxarjva, individualur sxeulad aRqmuli am individualuri sulisTvis yovelgvar azrs kargavs.
am `yvelafers miRweuli~ individisTvis RmerTi, suli,
bunebis kanonebi WeSmariti mtrebi xdebian, rameTu mas ar ZaluZs daimorCilos avadmyofoba, siberis SeCereba, amindis
regulireba da, rac mTavaria, sikvdilTan sruliad ususuria. warmoidgineT ra saSineli da Semzaravi ramaa iseTi arsebisTvis sxeulidan gasvla, romelic ara marto calsaxad
sxeulad aRiqvams sakuTar arss, aramed sxeuliseul aspeqtSi
sakuTari statusi yvelafer SesaZlos miRwevis aRqmiT aqvs
gansazRvruli. amitom erTi wamiT ar Cerdeba, ganuwvyetliv
eZebs iseT raRacas, rom aman sruliad gadaaviwyos momavalSi
gardauvlad aRsrulebadi ubedurebani. garToba, drois
kvla, Wama-sma, flirti, didebiT tkboba, sakuTari cnobierebis damkvidrebulobis mzera, kidev ufro mZimesa da autanels xdis im wamebs, rodesac marto rCeba sakuTar TavTan.
raRa Tqma unda, aris seriozuli dapirispirebebi TviTon
am fazaSi myofTa Sorisac (materialuri samyaros vizualur
naRebSi), rameTu TiToeuli Tavisi Zalauflebis damyarebisTvis da sxvaTa Tavisi gavlenis qveS moqcevisTvis ibrZvis,
magram es am tipis individebisTvis mxolod xibls sZens mis
cxovrebas da Tavisi cnobierebis damkvidrebis procesSi
wvrTnis da aostatebs. aq sulis, RmerTis, sulieri samyaros
aRqma sruliad gadagvarebulia da maTSi gaRviZebuli `eSmakis daZineba~ TiTqmis SeuZlebelia.
107
108
109
1. es wina I sazogadoebriv danayofebs Tu SevadarebT iqauri numeraciis (3.) nomers Seesabameba. swored aqedan iwyeba
gza gajansaRebisaken. ganze dgomilebis, materialur samyarosTan kontaqtis maqsimalurad Semcirebis saSualebiT individualuri sulis mier sakuTar realur arsSi, sulierebaSi Cawvdomis lamazi procesi iwyeba. realurad mutirebuli
`me~-s ambiciuri nawili emociad aris aRqmuli da erTgvari
morCili da me vityodi, fanatikuri suliskveTebiTac ki,
mcdeloba imisa, rom es emocia rogorRac gonebad gardaiqmnas, anu moxdes sakuTari individualuri sulis SegrZneba.
iwyeba sakuTari tyuilebis, uzneobebis, gzasacdenilobebis, mutaciurobis anu arasrulyofilebis Strixebis dafiqsireba, xolo sazomi erTeuli ki sakuTari survilebia, ramdenadac Semcirdeba sakuTar TavSi da gulSi sqesobrivi vnebis, siamovnebis miRebis survilebi, imdenad
Semcirebula arasrulyofileba da ramdenadac arsebobs,
imxelaze gaaCnia arasrulyofileba. magram es ase dalagebulad gandgomilma, ra Tqma unda, ar icis. is jer kidev im
mniSvnelovnebis grZnobiTaa (anu emociiT) Sepyrobili, rom
didi msxverpli gaiRo, rodesac gandga, TiTqos es sakuTari
sulisTvis da misi WeSmaritad gajansaRebisTvis ar xdebodes.
2. es faza ukve wina TanamimdevrulobaTa mimdinareobis
me-(4.) nomers Seesabameba. anu imas, sadac mniSvnelovnebiT
daavadebuli individualuri suli TandaTan ufro rwmundeba sakuTari arsis arasrulyofilebaSi da sakuTari mniSvnelovnebis SegrZneba TandaTan umcirdeba. igi seriozulad
wydeba individualuri sxeulis calsaxa msaxurebis midrekilebas da individualuri sxeulisTvis aucileblad sasicocxlo pirobebis mxolod da mxolod SesrulebiT e. i. sakuTari sxeulisa da sulis gamZleobis zRvarze dasmiT maT realur aRzrdas axdens. rac ufro naklebia individSi arasrulyofileba, miT ufro mcire iqneba misi sxeulisTvis kvebiTi an nebismieri pirobebis SerCeva. absolutizmis, RmerTis SemTxvevaSi sakvebi realurad saWiroebas ar warmoadgens. gandegilma, romelmac zRvarze dasva Tavisi suli da
sxeuli, es jer ar icis, magram mas ukve RmerTi uZRveba win
yvela mis qmedebaSi, rameTu gandegili ukve guliT cdilobs
110
degilad boriali da ritualebis Catarebis Tanamimdevrulobis dacva iq, sadac am periodiT ganisazRvreba moxvedra,
pirdapir getyviT, SeuZlebelia. visSic mSvidoba ar damkvidrebula, imaSi dapirispireba kidev arsebobs. es done ki, rasac aq vgulisxmobT, udidesi wodebis miniWebiT gamoirCeva,
RvTis Zis wodebis miniWebiT, anu mama RmerTi Tavis Zed aRiarebs amis SemZlebels, Tavis mxolodSobili Zis gverdiT mis
megobrad da Zmad moixseniebs. es yovelive ki Tavad RvTis
Zis SuamdgomlobiTa da dasturiT moxdeba. am wignSi bevrjeraa cxra netarebis punqtebi moyvanili, magram nuTu axla aq
ar iTxovs mis daweras am nawerSi gaCenili ganwyoba?
`netar iyvnen wmindani guliT, rameTu maT RmerTi ixilon.
netar iyvnen mSvidobis myofelni, rameTu igini Zed RvTisad iwodnen.~
daskvna. rogorc xedavT, mTeli es aRwerili gza faqtiurad gandegilobis, asketizmis suliskveTebiTaa ganmsWvaluli, yovel SemTxvevaSi materialuri individualuri sxeulebis, gverdidan mayurebelis gadasaxedidan es Zalian rTuli
da Zalian lamazi procesia. WeSmaritad, bednieria is, vinc es
gza airCia.
1.(3.) mutirebuli ambiciis ganmutireba. fsevdogrZnoba
anu ambiciismieri nawilis grZnobismierad aRqma. TviTrealizaciis survilis, kerZod, sqesobrivi ltolvis sulierebisken ltolvad gardaqmna da survilebis ufro advilad
daZlevisaTvis (uamisod principSi SeuZlebelia) miwier
cxovrebaSi monawileobisgan ganze gandgoma.
2.(4.) mutirebuli grZnobis ganmutireba. fsevdoemocia.
anu grZnobismieri nawilis emociismierad aRqma. individualuri sxeulis aRzrda da siamovnebis miRebis mcdelobisken
midrekilebis gadaCveva, individualuri sulis anu sakuTari
mamoZraveblis da sxeulisTvis yvelanairi azris mimcemis
sruliad morCileba da Tayvaniscema.
3.(1.) mutirebuli emociis ganmutireba. fsevdogoneba. anu
emociuri nawilis gonebismierad aRqma, naTelis miRebis, realuri WeSmariti codnis, Semecnebis anu `me~-s Secnobis procesi, sadac es nawili absoluturad morCili da damyolia da
114
ba sakuTari survilebi, misi miznebi sakuTari miznebi. adamianebs amas urCevda krSna sitvasityviT Tavisi dedamiwaze
movlinebis dros `yvelafers Tavi daanebe da me momende~.
magram usamarTloba, ufro swored uvicoba gamomiva, rom ar
aRvniSno is, rom WeSmariti codnis anu rwmenis (RvTisadmi
rwmenis) gareSe veravin SeZlebs WeSmarit siyvaruls eziaros
da WeSmaritad miendos RmerTs.
modiT, vecadoT aRvweroT es urTulesi Tavi Tu rogor, saidan daviwyo da saiT wavide am gzaze rom movxvde. am
gzaze gadasvla unda moxdes WeSmariti codnis, rwmenis SeZenis im racionis Semdeg, rodesac ukve vxvdebi, rom me Cems
rwmenas veRarafers movamateb, es ki imiT warmoCindeba, rom
gandegilobaSi yofna sasurveli aRar iqneba CemTvis, anu gamoCndeba TviTgamovlinebis survili SeZenili codnis mxriv.
faqtiurad SeiZleba iTqvas, es aris is adgili, sadac rwmenis
SeZenaze gadavedi, aqcentirebulad sqesobrivi ltolvis am
saxiT gardasaqmnelad.
1.(4.) aqedan ki, rogorc gaxsovT, ukve SigniT CemSi fanatikuroba vlindeboda, romelmac mutaciis pirobebSi Camoyalibebuli wesrigis maketi Secvala. Tu TviTgamovlinebas
pirdapiri xaziT gavagrZeleb, fanatikosebis Tayvaniscemis
sagani gavxdebi, rameTu CemSi arsebul codnas `kontaqtiori~ individebi ver gaigeben da bunebrivad gauCndebaT SiSi
da Cemi xatebis gaRmerTebiT kidev erTi `izmis~ an erTi ganStoebis mimdevrobas Seqmnian, gansakuTarebiT fizikuri sxeulidan Cemi gasvlis Semdeg da a. S. da a. S. ai, ra mohyveba sakuTar keTil survilebs, romlebic RmerTTan ar aris SeTanxmebuli da damoukideblad aris warmarTuli Cems mier. es
rom ar moxdes, TviTgamovlenis survilSi arsebul sulier
ltolvas unda mivayurado, romelic TviTgamovlinebis damuxruWebis saSualebaa. unda Sevecado SevZlo imis gakeTeba,
rom sulieri ltolva sulier vnebad ar gadaiqces. maSasadame, gza ufali RmerTis pirovnebisken, masTan miaxlovebisken,
caTa sasufevelSi moxvedrisken imyofeba sulier ltolvasa
da sulier vnebas Soris. Cemi SexedulebiT aq iqneba aseTi devizi: `sxvaTaTvis daxmarebis gaweviT, vexmarebiT sakuTar
suls~. aq saerTod unda gaqres sakuTar aRqmaSi sxva, ucxo,
mteri, eSmaki da aseTi tipis damaintrigebeli provokaciebi,
118
samwuxarod, Cvens droSi saSinel angarebianobasTan da usamarTlobasTanaa gaigivebuli, magram realurad Tanamdeboba, Tanxlebas, erTian diapazonSi yofnas niSnavs. Tu yovelives am TvaliT Sexedvas SevZleb, maSin sakuTari nebis gamovlinebis survili RmerTis nebis gamovlinebis survils daemTxveva, RmerTi ki yvelafers erTianobaSi, mTlianobaSi aRiqvams da realurad cudad aRiqmeba Tu kargad, borotebad Tu
sikeTed, RvTis nebis gamovlineba yovelTvis zrunva da gafrTxilebaa individualuri sulebisa, es aris ubralod aucilebeli, rasac is axdens. mec ki materializirebulobis
mdgomareobaSi sruliad sakmarisia nebayofilobiTobis
principi davicva da TviTkmari myudroeba ar damerRves sakuTar `me~-Si, rom ufali RmerTis Tanamdebi gavxde, es Zalian Zneli asaxsnelia. visi gulic gacocxldeba, is aucileblad mixvdeba amas. es principi warmoudgenlad kargad aris
axsnili `aikidos~ filosofiaSi, romelic morixei uesibam
Seqmna. es Tavi mTlianad warmoadgens harmoniis amsaxvel
Tavs. pirveli periodi Tu harmoniulobis damyarebis mcdelobaa Cemsa da uzenaes ufal RmerTs Soris, es meore periodi harmoniulobis ganuxreli dacvaa sakuTar realur garemosTan mimarTebaSi.
me minda moviyvano erTi citata morixei uesibas piradi
Canawerebidan: `Tu Seni guli sakmarisad didia imisTvis, rom
SenSi miiRo Seni mowinaaRmdegeebi, Sen SeZleb ganWvrito isini da gaecalo maT Tavdasxmebs da, roca miiReb maT SenSi, maSin SeZleb mimarTo isini im gziT, romelzec migiTiTeben ca
da miwa~. vgoneb, es citata gacilebiT ufro gasagebs xdis
imas, risi gadmocemac msurda.
3.(2.) es periodi aris realuri gonebis arsobrivobis aRweris periodi. mivyveT Tavidan, jer CemSi arsebuli rwmeniT
mivejaWve ufals, raTa rwmena ndobad, cocxal urTierTobebad gadavaqcio, Semdgom RmerTis nebis aRsrulebis saSualebad vcdilob gavxde Cems garSemo arsebuli materialuri garemosTvis da ai, ra iqneba axla am safexurze. es iqneba gonebis, anu individualuri sulis araindividualizmis mier zomieri Tanamimdevrulobis Seswavlis da dacvis mcdeloba,
romelic yovelgvari Zaladobis gamovlinebisagan gamaTavisuflebs. es aris codna, romelsac mama RmerTi, rogorc
120
var miRweuli, rom sakuTari Tavis gamoCinebis, TviTgamovlinebis survili faqtiurad gamqralia da ufal RmerTs seriozulad var mijaWvuli. TviT bedis qalRmerTis mxridanac xdeba ukve Cemi materialuri da yvela sxva privilegiebiT avseba, rac mas gaaCnia. RvTis Zis mier Cemi, rogorc Tanamoazris da, saukeTeso SemTxvevaSi, rogorc Zmis miReba xdeba TavisSi. da darCenili cxovrebis nawili materialuri samyaros sivrceSi eniTauwereli miwieri bednierebiT viqnebi
uzrunvelyofili yvela mxridan, xolo materialuri individualuri sxeulis datovebis Semdgom, ufali RmerTi Tavis
saufloSi, caTa sasufevelSi mimiCens `binas~. da albaT, Zalian sainteresoa amxela pativSi da uzrunvelobaSi myofma
ra unda vakeTo am drois ganmavlobaSi? Cemi Rrma rwmeniT,
materialuri keTildReobis, miwieri madlis, didi sixarulis gadatana gacilebiT ufro Znelia, vidre materialuri
siduxWiris, siRaribisa, gandegilobisa da mwuxarebis, magram realurad, orive mxolod iluziaa da meti araferi.
diax, vici, es Zalian ucnaurad JRers, magram mTeli es miwierebisTvis maqsimaluri saukeTeso pirobebis Seqmna, realurad gamocda iqneba Cemi da Tu mivewebebi am yovelives an
raimes aqedan, maSin e. w. gamocdas ver Cavabareb, daviviwyeb
ra meterialuri yofierebis iluziurobasa da mis WeSmarit
funqcionalur mniSvnelobas. magram, aucileblad minda aRvniSno, rom es, rogorc gamocda, ufro formalur mniSvnelobas atarebs. igulisxmeba, rom amxela gzis ganmvleli am
tipis winaaRmdegobis gadalaxvas advilad SeZlebs. am yvela
sikeTis miReba unda mixarodes ara imitom, rom materialuri
upiratesoba, simdidre da gavlena SeviZine, aramed imitom,
rom es niSania RmerTTan miaxlovebisa da caTa sasufevelSi
moxvedris seriozuli Sansisa.
am periodSi Cemgan momdinare, anu individisgan momdinare qmedeba or ZiriTad principze unda iyos agebuli, gulwrfeloba yvelas da yvelafris mimarT, anu rogor unda
moxdes CemSi asocireba da aRqma absoluturad yvelafris.
Cemgan, rogorc individisgan, gamomdinare qmedeba unda eyrdnobodes siyvarulis gacemis princips. am princips am
wignSi sakmaod didi adgili eTmoba, ise rom, aq dawvrilebiT
dakonkretebas aRar movyvebi. vityvi mxolod imas, rom TviT122
realizacia, TviT mama RmerTis mier CemTvis naswavli zogadi cnobierebis safuZvelze, siyvarulisa da sikeTis gacemad, metad sxva verafrad, aRiqmeba, vidre es zogadi cnobiereba (martivad rom vTqvaT, araZaladoba) iqneba daculi.
daskvna
am bolo gzis Sesaxeb SeiZleba iTqvas, rom es aris harmonizaciis gza, romlis uxeSi mimsgavsebis mcdelobac mutaciuri periodis dros wesrigis damyarebis mcdelobiT xdeboda. gansxvaveba ki Semdegia: wesrigi aris erTgvari konstituciis, kanonebis, wesebis SemoReba da maTi dacvis aucileblobis gamo mis ar SemsruleblebTan dapirispireba. harmonia ki
aris yvelanair konstituciaze, kanonze, wesze maRla mdgomi
da yvelafers, nebismier situacias, aranairi `saxazaviT~ da
`SabloniT~ ar udgeba da araerTgvarovania absoluturad
yovelTvis, yvelgan da yvelaferSi. ai, ra iyo saWiro imisaTvis, rom mutaciidan gaTavisuflebuliyvnen goneba, ambicia,
grZnoba da emocia. vfiqrob, es namdvilad unda aRelvebdes
adamians, vidre mas racionaluri azrovnebis unari gaaCnia.
1.(4.) mutirebuli grZnobis gankurneba. grZnobis grZnobismier nawilad aRqma. TviTrealizaciis survilis yvelze
sufTa nawilis, kerZod, sulieri ltolvis RmerTisadmi, rogorc individualuri sulisadmi, personisadmi ltolvad
gardaqmna da sulieri vnebis daZleva sakuTar TavSi, romelic sakuTari impersonaluri codnis gavrcelebis survilSi gamoixateba. vizualuri formis gandegilobidan sulieri,
funqcionaluri formis gandegilobaSi gadasvla.
2.(1) mutirebuli emociis gankurneba. emociis emociismier
nawilad aRqma. individualuri sxeulis mier TviTkmarobisa
da myudroebis SegrZneba da garemosTan, materiasTan mimarTebaSi sruli nebayofilobiTobis dacva. es aris erTaderTi
done da mdgomareoba, romelSic materialuri sxeulic ki
harmoniulad aris `me~-Si CarTuli da sruliad bednierad
grZnobs Tavs.
3.(2.) mutirebuli gonebis gankurneba. gonebis gonebismier
nawilad aRqma. es aris is, saidanac realurad daiwyo muta123
124
125
Tavi IV
nebayofilobiTobis WeSmaritad dacvis
gamovlinebis raoba
,
,
.
gankurnebuli emociis ZiriTadi
materializirebuli saqmianoba
Tuki Seni guli sakmaod didia imisTvis, rom Sens gzaze
warmoSobili winaaRmdegoba da misi aRmsrulebeli mowinaaRmdegeebi Sens `me~-Si miiRo, obieqtur realobad, gangebis nebad aRiqva, maSin Sen SeZleb ganWvrito yvela es problema da
advilad daicva sakuTari sxeuli.
es Tavi mieZRvneba imas, Tu ra aris e. w. `ego~ anu sakuTari warmosaxvis mier Seqmnili gaucxoebuli nawili, romlisganac Tavis dacvaa saWiro, romelsac (Turme) unda ebrZolo,
rameTu mteria da unda gaanadguro da Tu xedav, rom is ufro
Zlieria, iseTi Zlieri sazRvrebi unda Seqmna (Turme), rom
saimedod iyo damaluli SigniT da mtris Tavdasxmis SemTxvevaSi sisxlis ukanasknel wveTamde eomo, rom Seni teritoria
126
luciis interesebis SecvliT an gacilebiT ufro xSir SemTxvevaSi zeasuli cocxali arsebis interesebis SecvliT),
magram inteleqtualuri nawilis improvizaciuli gamovlineba ukve erT-erT konkretul alternativad Camoyalibdeba
da misi gandideba da gakerpeba, samwuxarod, swored maSin iwyeba, rodesac misi funqcionaluri mniSvneloba mTavrdeba.
is ukve mxolod Wkuis spekulaciurobis nimuSia da meti veRaraferi, rameTu mxolod aw ukve gavlili evoluciis romeliRaca safexurisTvis aris gamosayenebeli. ziani ki moaqvs
imitom, rom es aSkarad fragmentaluri WeSmariteba mis Tayvanismcemlebs absolutur WeSmaritebad undaT rom gaasaRon. raoden sasargeblo iqneboda, rom evoluciis kvlevis
msurvelebs igi im nawilis asaxsnelad gamoeyenebinaT, rasac
marTla moicavs da ase mZivebiviT CaelagebinaT mTeli improvizaciuli gamovlinebis alternatiuli Sexedulebebi,
ise, rom erTmaneTisTvis ar ejaxebinaT. vgoneb, eWvsgareSe
Tu araa TqvenTvis, imaSi mainc unda dameTanxmoT, rom gacilebiT ufro momgebiani da miznobrivad gamarTlebuli iqneboda.
magram... magram modiT realobas davubrundeT. am yovelives demonstrirebis saukeTesod danaxvis saSualeba dReisTvis aris is, rasac egreTwodebul did politikas uwodeben. arc Tu ise didi xnis win iyo monarqia, romelic Semdgom
Secvala `qvemodan zemoT~ (brWyalebSi ra Tqma unda) marTvis
mcdelobam socializmis saxiT. Semdeg absoluturad yvelasi da yvelafris gaTanabrebis idea movida, anu komunizmis
damyarebis mcdelobis saxiT, Semdgom Semovida idea yvelasTvis yvelanairi uflebis miniWebis survili demokratiis
damyarebis mcdelobis saxiT, romelic Cemi varaudiT uaxloes momavalSi srul kraxs ganicdis. me am cnebebisa Tu wyobebis axsnis da analizis arc survili maqvs da arc Cemi wignis furclebi memeteba maTze dasaxarjad da, raRa Tqma unda, arc dro. isini yvelani utopias da iluzias emsaxurebian,
gansakuTrebiT bolo ori, magram ar SemiZlia xazi ar gavusva
imas, rom yvelaze vandaluri idea da absurduli utopia
aris sul bolo anu e. w. demokratia, romelic cdilobs
mTlianad mospos da gaanadguros yvelaferi sulieri, yovelive Rirebuli. magram miuxedavad am saSineli misiisa, rome128
lic daekisra demokratias, Tavisi funqcionaluri daniSnulebac gaaCnia. kerZod, misi meSveobiT moxdeba dedamiwaze
arsebuli erTmaneTTan dapirispirebuli adamianTa n raodenobebis daqsaqsuli dajgufebebis gaerTianeba, rameTu kulturebi da religiebi Tu sxvadasxva aqvT, uzneobebi da bilwi, biwieri survilebi yvelas erTnairi aqvs. adamianebis mexsierebis is nawili, sadac raRac pozitiuri da sasargebloa,
informaciulad daiketeba da usargeblosa da negatiuris
sarCuliT gamTlianebuli dedamiwaze mcxovrebi adamianebis
gajansaReba sulierad gacilebiT ufro produqtuli da masStaburi iqneba. dideba maT, vinc SeZlebs am mZime periodSi
sulierebis SenarCunebasa da gazrdas. rogorc xedavT, mTavaria ramdenad sworad moindomebs nebismieri arseba nebismieri raRacis gadanawileba-dajgufebas.
ai, magaliTad, dRes prezidentad aRiarebuli eduard SevardnaZe. kerpTayvanismcemlobis ukeTesi nimuSi CemTvis albaT Znelad mosaZebni iqneba. is yovelTvis eZebda uZlieress,
raRa Tqma unda, materialuri TvalsazrisiT da Semdeg cdilobda misi msaxureba imdenad kargad moexerxebina, rom yvela danarCen msaxurebze ufro maRla damdgariyo da yvelaze
axlos yofiliyo kerpTan. kerpebi ki xSirad icvlebodnen da
isic iZulebuli xdeboda batonebi ecvala. zneobis mqone batoni moRalate msaxurs, romelmac Tundac Tavisive mtris
samsaxuridan iyos gamoqceuli, ubralod ar miiRebs. magram
uzneo iyo msaxuri da uzneoni iyvnen batonebic. monarqias ar
vici, magram danarCens yvelas emsaxura es konformizmis
formulas damsgavsebuli adamiani da vgoneb, es ukanaskneli
kerpic male daengreva Tavze.
ai, es aris inteleqtualuri nawilis improviziaciuli
gamovlinebebis alternatiuli variaciebis mokle anotacia.
maS ase, Tu marTla seriozulad ganxilvis surviliT mivudgebiT `ego~-s raobas, gacilebiT ufro Rrma, naTeli da
zusti suraTi daixateba.
dRidan kacobriobis istoriuli arsebobisa da, Tu gnebavT, dRidan materialuri arsebobis aRmocenebisa, arsebobda es cneba, rameTu, rom ara misi arseboba, TviTon materialuri samyaroc ver hpovebda gansxvavebul gamovlinebas, sulieri samyaros paralelurad. es materialuri samyaro aris
129
alternatiuli varianti sulieri samyarosi. raSi mdgomareobs gansxvaveba? pasuxi albaT arc ise Zneli iqneba. sulier
samyaroSi yvelaferi, rac gamovlinebulia, faqtiurad, sarwmunoebisa da siyvarulis okeanes warmoadgens, rameTu iq
aravin cdilobs raime ucxos Ziebas da cxovroben imiT, rac
ukve miRweulia, aTvisebulia da ar aris WeSmaritebis darRvevis mcdeloba. iq moqmedebs daaxloebiT aseTi devizi: ar
arsebobs iseTi siamovneba, romlisTvisac Rirdes WeSmaritebis darRveva. rac Seexeba evoluciis pirvel kanons, rogorc
ganviTarebis, winsvlis ganuxrel aucileblobas, e. i. `ego~-s
enaze rom vTqvaT, jer kidev ar Secnobili WeSmaritebis anu
`ego~-s teritoriebis aTvisebas axorcielebs erTi, yvelaze
maRali, Rrma eTikuri donis mqone cocxali arseba, romelsac
hqvia ufali RmerTi da am ganxorcielebis procesSi yvelas
Tavis funqciasac is ganusazRvravs, ra Tqma unda, sruli araZaladobisa da nebayofilobiTobis dacviT. es aris `ego~-s
aTvisebis ualternativo, yvelaze WeSmariti da yvelaze
srulyofili gza yvela arsebul gzas Soris.
ai, am procesSi nebismieri movlenis daCqarebis an, piriqiT, Senelebis msurveli cocxali arsebebi, nebiT Tu uneblieT, situaciis mmarTvelis opoziciurni, SeiZleba iTqvas,
dapirispirebulni xdebian, ris gamoc saWiroa maTi gadagzavna maTi Sexedulebebis Sesabamis pirobebSi da realurad xdeba materialuri samyaros gamovlineba. am samyaroSi ZiriTad
variants ukve aRar uweven angariSs, anu SeiZleba iTqvas,
RmerTis azrs ukve aRar iTvaliswineben, an im doneze iTvaliswineben, ra donezec es awyobT, samagierod yvela Tavisi
alternatiuli variantiT aris SeiaraRebuli `ego~-s WeSmaritebad gardaqmnis Sesaxeb, yvelas uklebliv Tavisi Tavi
hgonia marTali da am giJuri konkurenciis pirobebSi, Tu vis
variants aRiareben uzenaesad, wamyvanad, saxelmZRvanelod,
rameTu raRaciT unda ixelmZRvanelon, rogorc kanonebiT,
romlebsac yvela unda emorCilebodes, daaxloebiT aseTi
tipis devizi Semodis: mizani amarTlebs saSualebas.
amgvarad, aTasgvari garigebebiT da sakuTari principebis araerTxel gadakeTebiT miRweuli mmarTvelobis uflebis miRebis Semdeg, individualuri suli, romelmac es SeZlo, sakuTari `Sromis~ da `moRvaweobis~ Semdeg cdilobs
130
maqsimalurad miiRos siamovneba, daikmayofilos Tavisi survilebi. da aq ukve axali devizi aqvs am individualur suls:
ar arsebobs iseTi WeSmariteba, romlisTvisac nebismieri saxis siamovnebaze uaris Tqma Rirdes (ra Tqma unda, rac misi
survilebidan gamomdinareobs). `ego~-s enaze rom vTqvaT, individualuri suli `ego~-s kontrolis qveS eqceva.
amitomac, ufali RmerTi yovelTvis iCenda marTlacda
umizezo wyalobas da materialur samyaroebSi (nagulisxmevia sxvadasxva galaqtikebi da am galaqtikebSi arsebuli
sxvadasxva planetebi) Tavad, piradad evlineboda, bevr rig
SemTxvevaSi Tavis warmomadgenlebsac agzavnida, raTa materialur samyaroebSi damkvidrebuli gamrudebuli zogadi
cnobierebebisTvis swori mimarTuleba da arsi daebrunebina. Semdeg es Sexedulebebi nel-nela mkvidrdeboda da izrdeboda, vidre Camotanili codnis aTviseba bolomde ar
moxdeboda da a. S. da a. S. amisda Sesabamisad iqmneboda religiebi, romelTa mixedviTac viTardeboda kulturebi, civilizaciebi, xelovneba, mecnierebebi da a. S. xolo `ego~-s is
nawili, romlis aRsaqmeladac materializebuli cocxali
arsebebi (moazrovneni) jer mzad ar iyvnen, sindisisa da sircxvilis SegrZnebis meqanizmiT kontrolirdebodnen. es aris
erTgvari Sinagani cenzura, romelic individs ar aZlevs uflebas Sinaganad aRqmul `akrZalul teriatorize~ Sevides.
magram sxvadasxva religiebis urTierTcvalebadobis
Semdeg, droTa ganmavlobaSi xdeba individualur sulTa
dajgufebebis urTierTdapirispireba swored am religiuri
fanatizmis sababiT, rameTu saTiTaod yvela maTganis warmomadgeneli iCemebs Tavisi religiis upiratesobas danarCenebze, nacvlad imisa, rom yvelam yvela religiis WeSmariteba da Tav-Tavisi daniSnuleba aRiaron da aRiqvan. materializebuli individualuri sulebi aqac mouTmenlobasa da gautanlobas iCenen. es maSin xdeba, rodesac yvela religia ukve
zrdasrulia. mxolod maSin xdeba erTmaneTis naxvis SesaZlebloba. ai, swored am urTierTdapirispirebis dros iwyebs
ayvavebas iseTi Sexedulebebis damkvidreba, romlebic radikalurad arian dapirispirebulni yvelaze sarwmuno da yvelaze srulyofil gzasTan. religiuri SuRlis fonze RvTiuri cnobiereba advilad sustdeba da es alternatiuli, opo131
nawilebSi, sadac individualuri sulebi materializirdebian. absurduli braldebebi mxolod bralmdeblebs daazianebs.
zogadcnobierul doneze mokle da logikuri daskvna
Semdegi saxis iqneba: rogorc sulier ise materialur samyaroSi Tavisdauneburad Seucnoblad sakuTari Tavis mTavar
mizans ganviTareba, srulyofilebisken swrafva, evolucireba, winsvla anu `ego~-s (gaucxoebulobis, undoblobis) maqsimalurad Semcireba warmoadgens. magram sulier samyaroSi
arCeul gza ar emTxveva materialur samyaroSi arCeul gzas.
sulier samyaroSi xdeba jer Teoriulad (warmosaxvaSi) yvelafris maqsimalurad awonva da gazomva da am Teoriul doqtrinamde arsebuli yvela damkvidrebuli da Sesisxlxorcebuli, anu warsulSi arsebuli, miRebuli da cxovrebaSi realizebuli Sexedulebebis ganuxreli gaTvaliswinebiT (da
arafris ar ignorirebiT), iwyeba am Teoriuli codnis zomieri da Tanamimdevruli realizacia, rameTu Cveva `ego~-s
`me~-d aRqmuli formirebuli gamoxatulebaa da misi ucabedi mkveTri mocilebis, moSlis mcdeloba, akrZalviT an raimes Tavze moxveviT, im Sedegebs moitanda, rac xdeba materialur samyaroSi.
rac Seexeba materialur samyaros, sulierSi Tu erTi arsebis mxridan modis strategiuli cvlilebebis Teoriuli
codnac da mis realizaciasac Tu is uZRveba strategiuli
porcialuri TvalsazrisiT, materialurSi yvela (ZiriTadad mamri sqesis) individualuri suli Tavisi konkretuli
strategiuli Teoriis gatarebis mcdelobiTaa dakavebuli.
ase vTqvaT, yvelas unda diriJoroba, instrumentebze dakvra
ki aravis, da risTvisac es keTdeba, anu musikis Seqmna, ukve
meorexarisxovani xdeba. sadiriJoro adgili ki TviTmiznad
gadaiqceva da ra SeiZleba amas daerqvas, me namdvilad ar vici. albaT, mainc mgonia, rom aqedan unda Candes `ego~, Semcirebisa da axsnis magivrad, ratom izrdeba da mravldeba
`me~-s (arsebuli siyvarulis, ndobis, erTianobis SegrZnebis)
Semcirebis xarjze.
SeiZleba vinmes es sentimentalur fanatizmad moeCvenos,
magram ar SemiZlia ar moviyvano erTi citata, romelic Cemi
133
subieqturi SexedulebiT samoTxis arsis raobas aRwers. `meuRle~ mimarTavs ufal RmerTs Semdegi sityvebiT:
`Sen brZandebi RmerTebis uzenaesi pirovneba. veravin
dadgeba Senze maRla, verc Seni swori gaxdeba vinme. socialuri sistema maSinaa srulyofili, roca Sen dgaxar mis centrSi, roca Sen gemsaxurebian rogorc uzenaess da yvela sxva
Seni msaxurebiTaa dakavebuli. ase srulyofilad Camoyalibebul sazogadoebaSi yvelas SeuZlia maradiuli bednierebisa da netarebis gancda~.
samoTxe aris iq, sadac ar aris `ego~.
am yovelive zemoTqmulis (rac am TavSi mTlianad aris)
ori sityvis cnobieri aRqmiT gamoxatva SeiZleba da axla am
sityvebis SemotaniT am Tavis meore, Tvisobrivad axali nawili iqneba dawyebuli da moculi. es sityvebia:
SesaZleblobebi da moTxovnilebebi
SesaZleblobebi emociuri parametris gonebismier parametrad gardaqmnis Sedegia. isini `me~-s Secnobis anu zogadi
araindividualuri cnobierebis realizaciis unars niSnavs.
zogadi araindividualuri cnobierebis Zireulad Sesisxlxorcebis SemTxvevaSi, rodesac es cnobiereba mTlianad ise
gajdeba da gamyardeba `Zval-rbilSi~, individualur sulSi,
rom maTi gaTvaliswinebis gareSe individualur suls arafris keTeba aRarc surs da aRarc SeuZlia, es araindividualuri zogadi cnobiereba ukve individualuri zogadi cnobiereba xdeba individualuri sulisaTvis. magram aucileblad mimaCnia aRvniSno is, rom vidre es gajereba ar moxdeba
anu `me~-s Secnoba, Semecneba zogadi cnobierebis SegrZnebaSi, anu ambiciis grZnobad gardasaxva ar moxdeba, emociuri
parametris gonebismier parametrad gardaqmnili nawili WeSmariti codnis momcveli ver iqneba da verc WeSmaritebis,
eTikurobis samsaxurSi ver Cadgeba. individualuri suli SeiZens raRac SesaZleblobebs, romelTa realizaciis Sedegebi misTvis meorexarisxovani Tema iqneba. is dabrmavebuli iqneba Tavisi unariT da erTaderTi, rac misTvis iqneba mTavari, es am unaris realizacia, TviTgamovlineba, sakuTari SesaZleblobebis gamovlinebiT tkboba iqneba da is, Tu vis ras
moutans es TviTgamovlineba, misTvis yvelanair mniSvnelo134
bas dakargavs. sxvaTa Soris, es Zalian maRali ierarqiis individualur sulebsac SeiZleba daemarToT, amitom mimaCnia,
aravis awyenda sakuTar TavSi gadaexeda am seriozuli problemisTvis, romliskenac individualur suls midrekileba
gaaCnia da romlis TviTkontrolic mudmivad saWiroa. ra meqanizmiT SeiZleba SesaZleblobebis gakontroleba? am SekiTxvis pasuxs materialur samyaroSi materializirebuli
individualuri sulebisTvis, Cvens SemTxvevaSi adamianebisTvis, saWiro rekomendaciebiT Semovfarglav, SemovsazRvrav. gavakeTeb CamonaTvals, romelic gansazRvravs am midrekilebis mqoneTa klasifikacias da Tu Tqven romelimeSi
imyofebiT, unda aRiaroT, rom es midrekileba gagaCniaT. es
aris ubralod gasaRebi sakuTar TavSi am midrekilebis nairsaxeobis povnisa.
1) sqesobrivi ltolvis warmoSobis meqanizmi. es SesaZleblobebis araeTikuri midrekilebebis emociur fonze Seqmnili mimarTulebaa da zogadi cnobierebis `me~-s mxridan
sircxvilis SegrZnebiT iblokeba.
2) gamorCeulobis, garemos mxridan yuradRebis centrSi
yofnis survilis warmoSobis meqanizmi. es SesaZleblobebis
araeTikuri midrekilebebis ambiciur fonze Seqmnili midrekilebaa da zogadi cnobierebis `me~-s mxridan sindisis SegrZnebiT iblokeba.
3) sakuTari wesrigis maketis damyarebis mcdelobis meqanizmi. sakuTari zogadi cnobierebis maketis idealizacia, misi srulyofilebis iluziaSi yofna. es SesaZleblobebis araeTikuri midrekilebebis gonebismier fonze Seqmnili midrekilebaa da zogadi cnobierebis `me~-s mxridan dogmatizmis, konservatizmis, Seucvlelobis SegrZnebiT iblokeba.
4) zogadi cnobierebis `me~-s mier individualuri sulisTvis gansazRvruli kosmiuri adgilmdebareobisTvis Sesabamisi obieqturi realobis srulyofis, evolucirebis mcdelobis meqanizmi, individualuri sulis ufro maRal ierarqiul orbitebze gadasvlis suliskveTeba, rodesac is realurad ufro dabal orbitalur grZnobismier fonze Seqmnili midrekilebaa da zogadi cnobierebis `me~-s mxridan asketobis, ganze dgomis (gandegilobis), martoobis SegrZnebiT
iblokeba.
135
rac Seexeba im kiTxvas, gaqvT Tu ara sakuTari SesaZleblobebis araeTikurobisken realizaciis survilebi, pasuxi
iqneba kategoriulad calsaxa, rameTu ar arsebobs materializirebuli individualuri suli, romelsac aseTi tipis
survilebi ar gaaCnia da ufro metsac getyviT, swored isini
brZandebian Tqveni materialur samyaroSi materialur sxeulebSi Casaxlebis mizezni.
rac Seexeba moTxovnilebebs, es ufro nacnob enaze rom
vTqva, survilebi, an survilebis Sesrulebis aucileblobaSi
dajerebulobis Sedegebia. e. i. SeiZleba iTqvas, rom moTxovnilebis mSobeli survilia, romlis Sesrulebasac ise SeveCvieT, rom survilad aRar migvaCnia, magram cota ufro Rrmadac Tu CavixedavT, survilis mSoblebsac aRmovaCenT. nebismieri survilis `deda~ anu mSobeli, vinc uSualod Sobs survils, aris siamovneba, xolo `mama~, anu vinc survilis warmosaxvas da mondomebis provocirebasa da Casaxvas axdens, aris
kmayofileba.
moTxovnilebebTan mimarTebaSic oTxmxrivi xedvaa aucileblad gasaTvaliswinebeli: 1) moTxovnileba, romelic materializirebul individualur sulze Zevs mTels kosmiur
gamovlinebasTan, drosTan, sivrcesTan, RmerTTan da a. S. mimarTebaSi. 2) moTxovnileba, romelic materializirebul individualur sulze Zevs im indvidualur sulebTan, adamianebTan mimarTebaSi, romlebisganac gaCenis dRidan urTierTobebiTaa dakavSirebuli. mSoblebi, da-Zmebi, naTesavebi,
megobrebi, ra Tqma unda, piradi ojaxi, anu col-Svili, qmarSvili da a. S. 3) moTxovnileba, romelic materializirebul
individualur sulze Zevs yvela materializirebul individualur sulTan mimarTebaSi, adamianebi, cxovelebi, frinvelebi da a. S. da a. S. 4) moTxovnileba, romelic materializirebul individualur sulze Zevs sakuTar materialur sxeulTan da mis interesebTan mimarTebaSi. kveba, dazianebisgan
dacva, normaluri sayofacxovrebo pirobebis Seqmna, anu saerTo jamSi materiasTan, kosmiuri gamovlinebis materialur nawilTan mimarTebaSi.
mokled da ufro konkretuladac, vidre zemoTaa gaSlili, SesaZleblobebisa da moTxovnilebebis cnobieri cnebebi
erTurTSi mWidrod gadafskvnilni da erTurTSi gardama136
valni arian, mTeli Tavisi siRrmiseuli Tu umciresad zedapiruli aRqmiTa da gagebiT da iseTi `veqtoruli~ mimarTulebisken miyavT aRqmisa da gagebis done, rasac sityva sakuTreba moicavs da moiazrebs Tavis arsobriv aRqmaSi.
ufleba da movaleoba
sakuTrebasTan mimarTebaSi ki pirveli, rac asocirdeba,
aris kuTvnilebiTi formis nacvalsaxelebi: Cemi, Seni, imisi
da a. S. vfiqrob, friad saintereso iqneba sakuTrebis nairsaxeobis gadaxedva. aqve, aucileblad mimaCnia aRiniSnos, rom
pasuxismgebloba da sakuTreba (kuTvnileba) imdenad mWidrod gadajaWvulni arian arsobrivad, rom maTi erTurTis
gareSe ganxilva uSinaarso iqneboda.
pasuxismgebloba uflebisa da movaleobis Tanabrobas
niSnavs da movaleobrivi kuTxidan izomeba.
sakuTrebac uflebisa da movaleobis Tanabarobas niSnavs da uflebrivi kuTxidan izomeba (uflebamosileba).
anu kidev ori cnebis faseuli gaSifvra-Camoyalibeba
xdeba saWiro, raTa naTeli moefinos am sakiTxs, rogorc abstraqtul, ise konkretul niuansebSi (uflebisa da movaleobis cnebebs vgulisxmob). ufleba kosmosis, RmerTis mxridan imxela aqvs miniWebuli materialur individualur
suls, ramxelac SesaZleblobebi dahyva materializirebis
Semdgom da SerCa materializirebulobis procesSi. SerCena
ki imaze iqneba damokidebuli, Tu ramdenad eTikurad moaxdens Tavissave damsaxurebul uflebaTa, SesaZleblobaTa
realizacias. Tu gaviTvaliswinebT im faqtors, rom materializaciis erT-erTi ZiriTadi wamyvani, Tumc Sedegobrivi xarisxis mizezi, siamovnebis miRebaa, vnebaa (romelic brazis,
sakuTari `me~-s ukontrolobis, usamarTlobis SegrZnebasa
da masTan brZolis ideis Sedegad miiReba). maSin arc ise Zneli da miuRwevadia im erTaderTi swori gamosavlis povna,
rom SesaZleblobebis eTikurad, WeSmaritad sworad gamoyenebis saSualeba sakuTari siamovnebis miRebis samsaxurSi ki
ara, aramed garemosTvis siamovnebis miniWebis samsaxurSi Cayenebaa. faqtiurad, SeiZleba iTqvas, faqizad, SeumCnevlad
137
niT izrdeba da is, rac undoda individualur suls sakuTrebrivi surviliT aRar undeba, samagierod is, rac undoda,
TviTon xdeba misi ase vTqvaT sakuTreba Tavisive nebiT da
Tavisive dabejiTebiTi TxovniT. am raRacisTvis (an viRacisTvis) zemoT xsenebul individualur sulTan uSualo kontaqti usazRvro siamovnebis momtania, yvelanairi gzebiTa
da saSualebebiT cdilobs rogorme daakmayofilos igi. TviTon individualuri sulisTvis ki am raRacisTvis (an viRacisTvis) siamovnebis gacema Tavadve aniWebs uzarmazar siamovnebas, magram igi avtomaturad maswavlebelic, damkvalianebelic, ganmanaTlebelic xdeba misi da misi dakmayofilebisTvis mxolod im raodenobas gascems am siamovnebisa, romelic eTikis normebs Seesabamebian da yvelanair SeRavaTebsa da Sebralebebs sruliad gamoricxavs, rac, Tavis mxriv,
xdeba garanti misi mxridan Semecnebis WeSmaritad swor gzaze dayenebisa am raRacis (an viRacis) da masSi saWiro da sasurveli unarisa da SesaZleblobisken swrafvis waxalisebisa. daskvnasaviT gamodis, rom individualur sulSi warmoqmnili survilis SesrulebaSi daxmareba masSi am survilis Sesabamisi unar-SesaZleblobebisken swrafvaSi xelis SeSlaa
da adamianuri terminologiiT borotebaa, Tanac yvelaze
didi boroteba, rameTu funqcionaluri aspeqti ikvleba.
amitom, mimaCnia, rom daxmarebis surviliT aRgznebuli brma
sikeTe Segnebul borotebaze uaresic kia.
maSasadame zogadad, uflebamosileba grZnobas unda mieniWos da ara romelime sxva `me~-s Semadgenel nawils; movaleoba, valdebulebis sakiTxis gadawyveta emocias unda daekisros; pasuxismgebloba, rogorc uflebisa da movaleobis
jamobrivi maCvenebeli, gonebas unda hqondes gaTavisebuli;
xolo sakuTreba, materialuri kuTvnilebis nebismieri gamovlineba, ambiciis prerogativaSi unda Sediodes da is mets
arafers unda gadaswvdes. xolo ra formiT unda qnan am oTxma Semadgenelma nawilma es, vgoneb, ukve sxva sakiTxad aikinZeba da nawilobriv zeviT ukve naxsenebic kia. magram es yvelaferi imdenad mibmulni arian erTmaneTTan da imdenad erTmaneTisagan gamomdinareni arian, rom erTi maTganis ignorirebac ki didad saxarbielo SedegTan ver miiyvans seriozuli warmatebis msurvels. Tu Sedegobrivze vilaparakebT,
139
mizezi yovelive arsebulisa gaxlavT grZnoba; saSualeba yovelive arsebulis gamovlinebulobisa gaxlavT goneba; mizani yovelive arsebulSi warmoiqmneba ambiciaSi; Sedegi yovelive arsebulis gamovlinebisa ganisazRvreba emociaSi.
darTviT, arasasurvelis mets verafers iqms. es aris is potenciuri energia, romlis saSualebad (miznis saSualebad)
ar gamoyenebis SemTxvevaSi absoluturad yvelaferi ukontrolo, provokaciuli, ZalmomreobiTi, mavnebluri, araprognozirebadi da spontanuri xdeba.
Sedegi Tavis cnobier aRqmaSi moiazrebs daskvnilobas, raRacis dasrulebulobas, Cadenili qmedebis situaciurad, xilulad danaxvasa da gagebas qmedebis Semdgom miRebuli statikuri mdgomareobisa. aq ki TvalnaTliv Cans, rom
Tuki Sedegi Cadenili moqmedebis analizisTvis ar gamoiyeneba, saSualebis swori orientaciis Camoyalibebas, koreqtirebas ar emsaxureba, absoluturad yvelaferi umizno, usamarTlo, uimedo, mtkivneuli, problematuri da mtruli
xdeba.
maSasadame, mizezi gamodis erTaderTi cneba, romelsac
aqvs uflebac da Tu gnebavT, valdebulebac imisa, rom pirveli, wamyvani iyos am oTx cnebaTa Soris. sxva nebismieri sami
cnebidan pirvelobisa da wamyvanobis Tavis Tavze aRebis, ufro sworad, dabralebis SemTxvevaSi kargi veraferi gamova.
miznis mier sakuTari Tavis mizezad warmosaxvis SemTxvevaSi gardauvlad iCens Tavs brazi. rameTu mizans uCndeba
pretenzia erTaderT swor variaciad monaTlos Tavi da uklebliv yvelasa da yvelafers ai, es variacia mosTxovos. ra
Tqma unda, is amas ver Rebulobs da yvela alternativaze
ukiduresi gaRizianeba da gabrazeba ipyrobs. faqtiurad, aq
aris gankiTxvis meqanizmis fesvi.
saSualebis (SesaZleblobebis) mier sakuTari Tavis mizezad warmosaxvis SemTxvevaSi gardauvlad iCens Tavs vneba,
rameTu saSualebas uCndeba pretenzia, rac moeprianeba is
akeTos da yvela da yvelaferi amis saSualebad gamoiyenos.
faqtiurad aq aris sqesobrivi ltolvis fesvi.
Sedegis mier sakuTari Tavis mizezad warmosaxvis SemTxvevaSi gardauvlad iCens Tavs SenarCunebis survili, anu
sixarbe. rameTu Sedegs uCndeba pretenzia raRac moqmedebaTa Sedegad miRebuli statikuri mdgomareoba aRaranairad
aRar Seacvlevinos aravisa da arafers. gardauvlad saWiro
saarsebo aucileblobiTa da araarsebiTiT sakuTari siamovnebis miniWebis miRebas ki Sedegi misakuTrebiT, ZaladobiT,
141
ZalmomreobiT cdilobs. faqtiurad aq aris kerZo (materialuri) sakuTrebis da seqsualuri vnebis, rogorc materialurobis gamovlinebulobisa da egocentrulobis
fesvebi.
`brazi, vneba da sixarbe gverdigverd ikavebs adgils
gulSi da aferxebs sulierebis gzaze winsvlas~ RmerTebis
uzenaesi pirovnebis, krSnas rCeva arjunasadmi (`bhagavad-gita~).
mizezis mier sakuTari Tavis mizezad warmosaxvis SemTxvevaSi gardauvlad iCens Tavs obieqturoba. rameTu mizezs uCndeba pretenzia erTaderT swor marTebul gzad miiRos realoba da yvelas da yvelafers amis Sesabamisad miudges. ra Tqma unda, yovelives obieqturi realoba ganagebs da
gansazRvravs da mizezic usazRvrod gawonasworebuli da naTeliT avsebuli avsebs da moicavs (materialuri eniT rom
vTqvaT ipyrobs) yvelas da yvelafers. faqtiurad aq aris
ganaTlebis meqanizmis fesvi, rac Tavad xdeba garanti WeSmariti sakeTeblis, anu sikeTis qmnisa e. i. keTilSobilebisa;
RmerTis erTgulebisa da siwmindis dacvisa; sulis aRar gabinZurebisa da ganwmenda-gaspetakebisa. vfiqrob, swored am
yovelives miRweva aris ZiriTadi da, SeiZleba iTqvas, erTaderTi namdvilad WeSmaritad misaRwevi, mosapovebeli absoluturad nebismieri da yvela cocxali arsebisTvis, romelic sakuTari individualizmis gamovlinebas da realizacias raimeSi eZebs.
WeSmaritad swor, marTebul gzaze dadgomis SemTxvevaSi
da am gzis miyolis SemTxvevaSic ki, adre Tu gvian `me~-Si
dgeba erTgvari balansis, Sida harmoniulobis mdgomareobis
miRwevis periodi. ris Semdegac balansirebuli suli iseTi
SegrZnebiT imuxteba TiTqos umiznod, usaqmod darCa. swored aqedan, harmoniulobis mdgomareobidan, xdeba xolme
siwmindis dacema, rameTu evolucirebis mudmivobis kanoni
Zlieri mamoZravebeli ZaliT aiZulebs suls raime moimoqmedos, TiTqos sul erTia ra. am dros xdeba mizez-Sedegobrivi
Tanamimdevrulobis darRveva da eTikis normebis uceremonio Ralati. amas adamianur enaze codva ewodeba. saintersoa,
ra aris is faseuloba, `me~-s is nawili, saidanac es codva, es
darRveva iRebs saTaves? raRac dones miRweul suls uCndeba
142
survili gadaxedos imas, rasac miaRwia. diax, codva danaxvis surviliT xorcieldeba da Semdgom ukve xorciel materialur saxesac Rebulobs. erTi sityviT rom vTqvaT, es gaxlavT avxorcoba. ra Tqma unda, yvela individs am sityvis individualuri aRqma eqneba. amitom modiT, realurad ganvmartoT, ras warmoadgens es cneba. avxorcoba sakuTar gonebaSi warmosaxuli cnobierebis ganxorcielebis, materializirebis survilebia, es survilebi ki sulSi warmoqmnili
emociebia. saSualebebi, romlebic SeiZina sulma (SesaZleblobebi), surs realur praqtikul doneze gamoscados. avtomaturad, uzenaesi mizezi yovelivesi daviwyebas eZleva da
gonebas TviTon surs iyos mizezi imisa, rasac moimoqmedebs.
es mainc, SeiZleba iTqvas, siamovnebis miRebis virusiT daavadebis simptomebia da suli sakuTari mniSvnelovnebis SegrZnebiT avadmyofdeba. ambicia am survilis (emociaTa) aRsrulebis samsaxurSi dgeba da suli sakuTari survilebis
mona xdeba. ase kargavs individualuri suli absoluturi
WeSmaritebisken, RmerTisken mimaval gzaze orientacias da
WeSmarit grZnobebTan kontaqts. amasTanave, is kargavs Tavis
uflebas sakuTari nebis realizaciaze da sulieri WuWyisgan
gasufTavebisTvis gankuTvnil garemoSi, sansaraSi xvdeba,
sadac igi iqamde iqneba marTuli am garemos makontrolebelTa, eTikis ar darRvevis meTvalyureTa mier, vidre am WuWyis
(karmis) Sesabamis evolucirebas ver SeZlebs da ar gasufTavdeba sakuTar `me~-Si harmoniulobis mdgomareobis aRdgeniT.
sakuTari mniSvnelovnebis SegrZnebiT daavadebulobis
utyuari garegani da Sinagani simptomebi SemdegSi mdgomareobs:
1. xelovnuri seriozulobis niRbis tareba, xelovnuroba.
2. sxvaTa Sexedulebebze damokidebuloba. farisevloba.
3. negatiuris dafiqsirebis mcdeloba, Casafrebuloba,
rac sakuTari upiratesobis SegrZnebis awevas Tu ara
dawevas ar gamoiwvevs.
4. SeSinebuloba. SiSi sinamdvilis, niRbis qveS arsebulis gamoCinebisa.
143
SiSi
SiSi rogorc srulyofilebis ar qonis anu arasrulyofilebis raodenobisa da xarisxis maCveneblobrivi faseuloba da misi ZiriTadi formebi da gamovlinebebi. SiSis anatomia da geniologia.
ratom ar SeiZleba rom materializirebul individualur suls mieces sakuTari survilebis Sesrulebis saSualeba sruli 100%-iT?
materializirebul individualur sulSi (adamianSi magaliTad) TviTgadarCenis instinqti metismetad did, gadamwyvet rols TamaSobs. is, rac materialuri sxeulis arsebobas safrTxes uqmnis, masSi panikur SiSs iwvevs. swored es SiSi
aiZulebs materialuri sxeulis mqone cocxal arsebas iswrafos situaciis kontrolirebisaken. es ki, eTikis darRvevis pirveli aqsiomaturi mizezia. sinamdvileSi ki, realurad
is garemos ki ara, sakuTari `me~-s kontrolirebas unda cdilobdes yovelTvis, yvelgan da yvelaferSi. SiSis moxsnis
ori gza arsebobs: 1. sakuTari Tavis garSemo iseTi situaciis
Seqmna, romelic am SiSs daaviwyebinebs da Seamcirebinebs. 2.
Semecnebis gziT imis aRqma, Tu ra aris misi SiSis mizezi da
axsna amisi RmerTis samyaros, WeSmaritebis kanonebiT, Tu ratom unda eSinodes, rameTu RmerTi (sameba) da samyaro sakma144
cilebiT ufro didi xani sWirdeba da aRqmis siRrmiseuli xarisxi, Segnebis done Zalian gansxvavebulia. arada, saboloo
jamSi, mainc unda mivides adamiani iqamde, Tu risi eSinia Segnebuli codnis aRqmis doneze (konkretuli situaciebidan
Zireul faseulobebamde). erTi Tu texilebiT siaruls
hgavs, meore veqtoruli pirdapiri svlis analogiuria. ufro gasagebad rom vTqva meSinia raRacis am raRacis Sesabamis faseulobis arasworad Sefasebulobis gamo da unda Seviswavlo es faseuloba, Cemi Sexeduleba am faseulobis garSemo da SexedulebaTa cdomileba unda Sevasworo. SiSi Tu
harmoniasTan verSerwymis, harmoniis darRvevis Sedegia, maSin albaT dameTanxmeba yvela, rom individualur materializirebul sulTa survilebic ver iqneba harmoniisTvis,
samyarosTvis, RmerTisTvis misaRebi. maTi mimarTulebis
Secvlis erTaderTi saSualeba isev da isev imis micemaa individualur sulTaTvis, rac maT swor orientacias xels uSlis, raTa aqamde cnobierebaSi upraqtikod Tu ver aRiqva, axla, praqtikulad maTTan Sexvedris Semdeg, mainc iZulebuli
gaxdes da gadaxedos.
gamodis, rom Cven mTeli Cveni cxovreba gvaswavlian imas,
rac Cven am SiSisgan gagvaTavisuflebs da am SiSebs WeSmarit
siyvarulad gadagviqcevs. Tu amis Sinaganad Wkuismier doneze gaazreba moxdeba, individualuri suli Semecnebis gzas
daadgeba, magram... aqac aris magram. Tu Semecneba TviTmizanSi (SemecnebulobiT trabaxSi da misiT ampartavnebaSi da pativmoyvareobaSi gadava) realuri Semecnebis, sakuTari `me~s Secnobis unari Sesusteba, Seferxdeba, Semdeg gaCerdeba da
bolos Sewydeba da isev pirvel gzaSi, situaciebis Sesabamisad SiSebTan brZolaSi gadavardna moxdeba da Tu aqac igive
ampartavnebaSi da pativmoyvareobaSi gadava, aqac amuSavdeba
zemoT aRwerili principi, individualuri suli gadavardeba
gaborotebul sisastikeSi. avtomaturad gaizrdeba SiSic.
rac metia individualuri sulis mier gamovlenili Zaladoba, miT metia SiSi. sadac araa Zaladoba, iq SiSic ver iarsebebs.
maSasadame, absoluturi harmonia, es aris absoluturi
siyvaruli da Tu harmoniamde SiSi da misiT gamowveuli Zaladoba uSlis misvlas, siyvarulis sapirispiro cneba SiSi
146
da Zaladoba yofila da ara siZulvili. siZulvili xom mxolod Sedegia SiSisa da Zaladobisa.
maSasadame, meore gzis Tanaxmad, jer unda vipovoT risi meSinia da Semdeg gavasworo Cemi Sexedulebebi im faseulobis Sesaxeb, romelic moicavs im raRacas, risic meSinia.
Tu sqematurad mokled CamovayalibebT SiSebis raobas,
Semdegi saxis ganStoebebs miviRebT:
a) SiSi materialuri nawilis dazianebisa da dakargvisa;
SiSi materialuri sxeulisa da materialuri keTildReobis
dakargvisa, gardacvalebisa, romelic sikvdilad, dasasrulad aRiqmeba; avadmyofobebisa; materialuri gaWirvebebisa
da a. S. da a. S.
b) SiSi sulieri nawilis dazianebisa da dakargvisa, e. i.
SiSi sulieri sxeulis da sulieri keTildReobis dakargvisa,
sulierebis gaWuWyianebisa, karmuli WuWyis gazrdisa.
bednierod unda iTqvas, rom arsebobs RvTis SiSis dasasruli dadebiTi pozotiuri niSniT, anu sircxvili gadadis
RvTis msaxurebaSi, RvTisnierebaSi, uSualobaSi, xolo sindisi gadadis srulyofilebisken swrafvaSi, Tanamimdevrul
mowafeobrivobaSi, zomierebaSi, siyvarulis gamovlinebaSi.
aq SiSebi am konkretuli individisTvis Sewyveten arsebobas,
isini masSi saxes icvlian da siyvarulad gadaiqcevian. igi gaTavisufldeba Tavisi arasrulyofilebisagan da materialuri sxeulidan gasvlis Semdgom aRar materializirdeba, sulier samyaroSi, mama RmerTis sasufevelSi, mis garemocvaSi
yofnis uflebas miiRebs.
es aris SiSebTan dakavSirebuli mokle anotacia, romelsac am wignSi aqvs daTmobili adgili. maT garSemo usaSvelod
bevri aspeqtia, romelTa ganxilvac, vgoneb, calke Temaa da
albaT, calke wignad unda Camoyalibdes.
aseve saWirod mimaCnia erTi seriozuli faseulobis cnebis Semotana, romelic TiTqos arapirdapir, magram erTgvarad gakvriT, iribulad () dakavSirebulia SiSebis TemasTan, magram ufro absolutur WeSmaritebasTan, RmerTTan, siyvarulTan aris dakavSirebuli. es ufro gonebis prerogativas ganekuTvneba da gonebis ar dacemis, ugunurebis
ar Semosvlis profilaqtikis, katalizatoruli formaa, romelsac amavdroulad obieqtur realobasTan, absolutur
WeSmaritebasTan dapirispirebisken midrekileba gaaCnia da
usamarTlobis SegrZnebis damkvidrebaSi lomis wili miuZRvis. es faseuloba gaxlavT Rirseba. igi orientirebulia
sakuTari Tavis ar Ralatze, arakomformizmze. samwuxarod,
droTa ganmavlobaSi igi obieqtur realobasTan ukompromisobaSi gadaizrdeba xolme. udides aRmoCenad mimaCnia is,
rom arsebobs faseuloba, romelic Rirsebaze erTi TaviT
maRla dgas, es aris Tavisufleba. Tuki sircxvili umecrebisgan Tavis dazRvevis, umecrebisgan profilaqtikis saSualebaa, sindisi vnebisgan TavSekavebis da profilaqtikis saSualebaa, aseve Rirsebac saTnoebisgan (am SemTxvevaSi brma
sikeTisagan), borotebis xelis ar Sewyobis, Secodebis profilaqtikis saSualeba gaxlavT. Rirseba, ZiriTadad, sakuTari `me~-s garemosTan mimarTebis da garemos mxridan Cems
`me~-ze arsebul Sexedulebas ganixilavs da gansazRvravs.
149
Rirsebis cnebaze damokidebuli adamianebi sakuTar qmedebebSi Cadenil uRirs saqcielebs (imas, rasac Tavad miiCneven
uRirsad) saSinlad mtkivneulad ganicdian sakuTar aRqmaSi.
rodesac vinmes mxridan damsaxurebulad iReben Seuracxyofas, es maTTvis sikvdilis tolfasia, xolo rodesac vinmes
maTTvis daumsaxureblad surs Seuracxyofis miyeneba (rogorc isini mas Tvlian, rac TavisTavad nonsensia da SeuZlebelia), isini mzad arian sakuTari keTili, Rirseuli saxelis
dasacavad moimoqmedon yvelaferi, rac ki SeiZleba da rac ki
arasasurvelia. anu TiTqos ase ar sCans, magram isini imdenad
arian damokidebulni imaze, Tu ras ifiqrebs maTze garemo,
rom am SexedulebaTa sasurveli mimarTulebiT warmarTvisaTvis mzad arian WeSmaritebis kanonebic ki daarRvion, romlebic maTTvis im wamamde esoden wminda da Zvirfasi iyo. rogor ucnauradac ar unda mogeCvenoT, Rirseba, romelic patiosnebaze bazirdeba, kritikul momentebSi pativmoyvareobaSi uceremoniod gadaizrdeba. visac unda Rirsebis avadmyofuri formidan ganikurnos, arasodes ar unda daiviwyos
is, rom rac ar unda moxdes, yovelTvis, yvelgan da yvelaferSi RvTis neba vlindeba. rom mTavari is ki ar aris, Tu vin
ras fiqrobs Cvenze, aramed is, Tu realurad rani varT da pirovnul aspeqtSi ar unda gvawuxebdes eTikurad dabla
mdgomni ras fiqroben. es pativmoyvareobiT daavadebis pirdapiri gzaa. umjobesia gsurdes gaigo eTikurad ufro maRla mdgomni Senze ras fiqroben da avtomaturad orientacia
sakuTar `me~-ze dadis, maRalis, saboloo jamSi ki RmerTis
Ziebisken iqneba mimarTuli da ara pativis miRebisa da SenarCunebisken. vinc garemos mxridan mis mimarT arsebul Sexedulebebze damokidebuli ar aris, is Sinaganad Tavisufalia da
bednierebisagan ar aris Sors. vinc amas SeZlebs, is avtomaturad damokidebuli gaxdeba Tavis WeSmarit doneSi CaRrmavebaze, RmerTze, rogorc misi realuri mdgomareobis erTaderT WeSmaritad obieqtur Semfasebelze. mas aRar aRafrTovanebs vinmes daumsaxurebeli an Tundac damsaxurebuli
Seqeba (mze yovelgvari Seqebis gareSe moZraobs da acocxlebs materialur samyaros) da aRar aRaSfoTebs vinmes mier
misi damsaxurebuli an Tundac daumsaxurebeli Zageba (pirvel SemTxvevas Tu TviTaRzrdisTvis gamoiyenebs, meores
150
riv TanmimdevrobiT cnebasac konkretuli faseulobrivi saxelwodeba mieces, romelic esoden didi wonadobisaa adamianis SemTxvevaSi. Cemi gansazRvrebiT, es cneba gaxlavT yvelaze ufro maRali eTikuri donis mqonisTvis damaxasiaTebeli
RmerTis erTguleba. me msurs misi aRqma gavaTavisuflo
yovelgvari fanatikuri datvirTvebisagan da gonebriv-WkuiT-grZnobiTi datvirTva mivce, Tumca realurad emociuri
ganyofilebis sistemebSi vimyofebiT da TviTonac, rogorc
zemoT CamoTvlili samive faseuloba emociur dones gadmoscems, wignis IV nawilSi moyvanili masala TiTqosda erTgvar uTanxmoebaSi modis III nawilSi moyvanil masalasTan,
magram aucilebelia ganisazRvros es gaurkveveli, TiTqos
urTierTgamomricxaoba (maTTvis, ra Tqma unda, vinc WeSmaritad guldasmiT waikiTxavs am wigns). aRrevis STabeWdilebis mizezi individualuri sulis realuri mdgomareobaa,
anu is, Tu ras eZaxis is sityva `me~-s anu Tavisi `me~-s ra nawilad aRiqvams Tavis Tavs. ise rom, raime gaurkvevlobis mizezi sjobs sakuTar `me~-Si eZebos nebismierma. es Cemi dabejiTebiTi Txovna iqneboda. axla ukve Tqveni nebaa, rogorc
gsurT ise moiqeciT. is, vinc cas wiTels daarqmevs, mzes ki
Savs, amiT arc ca gawiTldeba da verc mze gaSavdeba, magram
samagierod TviTon iqneba uazro iluziaSi da meti araferi.
gansakuTrebulad gasaTvaliswinebelia is faqtori, rom
es IV nawili emociuri ganyofilebis damaxasiaTebeli da ganmsazRvrelia, rac materializaciis Sedegobriv aspeqtebs
ufro moicavs, vidre danarCen sxva rames. magram Rrmad, arazedapirulad Sexedvis Semdeg advili dasanaxi gaxdeba, rom
uTanxmoeba wignis arc nawilebs Soris da arc nawilebSi TviTon ar arsebobs, rameTu is mTlianad `me~-s oTxi Semadgeneli nawilis gansazRvraze da maTTvis Sesabamisad gansazRvrul oTx ZiriTad principzea agebuli, romlebic wignis
dawyebamde, sarCevamde aris moyvanili.
maS ase, gavagrZeleb Tematikas iqidan, sadac gavCerdi,
anu RvTis erTgulebis fenomenis arss. erTgvar liriul gadaxvevas gavakeTeb da am cnebis arafanatikuri axsnisTvis
Cemsave monaniebisa da aRsarebismagvar raRacas gamoviyeneb,
romelic garkveuli periodis win iqna amosuli Cemi `me~-dan
da furcelze gadmoRvrili. sityva sityviT vcitireb saku152
Tar `me~-s warsulidan: `es aris cocxali arsebis `aqilevsis qusli~. Tavisi siyvarulis frqvevisas da siamovnebis gacemisas cocxali arseba vizualurma fardobiTobam ar unda
`daabrmavos~ da siyvarulis saxeliTa da gulwrfelobis saxeliT subieqturoba ar unda gamoiCinos, mavneblobaSi ar
unda gadavides da RmerTs Tavi ar unda gauTanasworos, gasamarTleba ar daiwyos da Tu Careva aucilebelia, garCevis,
gansjis dros daicvas obieqturobis, nebayofilobiTobis,
araZaladobisa da srulyofilebisken swrafvis aucileblobis wmindaTawminda principebi. e. i. es aris `ego~-s ar gazrdis gza grZnobismieri saSualebiT. es ukanaskneli yvelaze
didi raodenobiT zrdis `ego~-s da samwuxarod, yvelaze xSiria cocxali arsebebis cxovrebaSi da saerTod, mis gamo moxda pirveli dacema. me Zalian Znelad warmomidgenia rogor
moxdeba e. w. `reabilitacia~ anu caTa sasufevelSi dabruneba, Tu amis aRqma srulad ar moxdeba cocxal arsebebSi. me piradad Cems mTels arsebas vusurvebdi amaSi Cawvdomas. `ego~s `me~-d gadaqcevas cdilobs adamiani, Tu `me~-s `ego~-d ar
gadaqcevas, orive SemTxvevaSi erTi ram ar unda daaviwydes
da unda axsovdes, rom araviTarma fardobiTobebma ar unda
CaiTrios da RmerTis realobiT, e. i. absoluturi WeSmaritebis cnebebiT unda xelmZRvanelobdes da Tavis SezRudul
fragmentalur WeSmaritebas misiT avsebdes. sTxovdes
RmerTs, rom man urCios Tu rogor moiqces ama Tu im situaciaSi da daxmarebas rCevis saxiTac da sxva nebismieri saxiTac yovelTvis miiRebs.
`gTxov, ufalo RmerTo, mamao, mudam CemTan iyo da rameTu amisTvis Cemi rwmeniT ar unda maviwydebode arasodes,
gTxov, ise moawyve, rom arasodes maviwydebode, rac ar unda
moxdes. me msurs ise miyvarde, rogorc es saerTod SesaZlebelia cocxali arsebis mxridan Sendami. amaze didi survilis qona, Cemi azriT, ubralod SeuZlebelia. me msurs, rom
Cemi guli erTi mTliani gaxdes da mas gaoreba, gasameba da
a. S. ar dasWirdes, rom misi nawili kerpebma ar waritacon, maSin `me~-c gamTlianebuli iqneba da me samyaros uzenaesi ganmgeblis, yovladZlieri da yovlismcodne erTi RmerTis, yvelasi da yvelafris mamis erTguli da Svili gavxdebi da rogorc pinoqio, xis biWidan namdvil biWad gadaviqcevi.
153
kritikuli TvaliT ver Sexedavs, misi materializacia uazrod fuWad Caivlis, xolo darwmunebis saSualebad ki misi
SezRudva, Seviwroveba, TviTrealizaciis mcdelobebSi xelmocarva, usiamovneba, avadmyofoba da aTasi wvrili ram saboloo sikvdilis, sxeulis dakargvis dafiqsireba gamoiyeneba.
albaT am gadasaxedidan Zneli misaxvedri ar aris, Tu ratom
aris ase. adamians aqvs ori udidesi niWi, es aris Sinaganad
SegrZnebis (ara SexebiT SegrZnebis) unari da gagonebis, CaRrmavebis (ara zedapiruli mosmenis) unari. rodesac adamiani
am or uZvirfases niWs ver iviTarebs da rac maTSi ganviTarebuli hqonda, maTac kargavs igi, avtomaturad kargavs im upiratesobas, rac gaaCnia cocxal arsebas, sakuTari nebis gamovlinebis uflebis anu TviTrealizaciis uflebis saxiT.
aseTi adamianis survilebi e. w. yofiTi problemebis mogvarebis, anu materialuri sxeulis interesebis msaxurebis iqiT,
veRar gadis. e. i. materialur samyaroSi mosvlis mizezic, mizanic da saSualebac sruliad daviwyebas eZleva da Sedegs
mijaWvuli rogorc samyarosa da RmerTis, ise WeSmariti
`me~-s interesebis ignorirebas axdens. me getyviT am Sesavlis azri raSi mdgomareobs. visac es aqsiomaturad miaCnia,
misTvis amis kiTxvas azri aqvs. visac es Teoriulad misaRebad miaCnia, magram damtkicebas iTxovs, misTvis miT umetes
aqvs azri amis kiTxvas, rameTu I nawili, vinc aqsiomad miiRo
Sesavali, Sinagan esTetikur siamovnebas miiRebs, rameTu masSi ukve damkvidrebulis gaxseneba iqneba raRaca tipad `gadamRerebuli~ saxiT. II nawili vinc Teoremad miiRo, Sesavali
Sinagan eTikur koreqtirebas moaxdens sakuTar `me~-Si ganurCevlad imisa, miiRebs nawerSi moyvanil argumentacias,
Tu ara, rameTu masSi jer ar damkvidrebulis, axali saZiebeli masalis miwodeba moxdeba, Sexeba moxdeba raRac axalTan,
rac Sida komfliqts gamoiwvevs gonebaSi wesrigad Camoyalibebul Stampdadebul damtkicebul faseulobriv SefasebebTan. SemdgomSi am II nawilis warmomadgenlebSi es procesi
araerTgvarovnad sakmaod urTierTgamomricxavi aspeqtebiT
gamoirCeva xolme, magram erTi ram SeiZleba iTqvas, am tipis
adamians Zalian gauWirdeba Ziebas daanebos Tavi, vidre rame
Rirebuls ar Camoayalibebs Tavis aforiaqebul, aburdul,
urTierTdapirispirebul, gaRizianebul da dabneul `me~-Si.
156
uzenaesi pirovnebis nebas da misi nebis realizaciis saSualebad gadaiqceva, rac, vgoneb, erTaderTi saSualebaa WeSmaritad saWiroebisa da aucileblobis realizaciisa. is avtomaturad Cadgeba absoluturi WeSmaritebis samsaxurSi, im
samsaxurSi, romelSic Tavad uzenaesi pirovnebac, RmerTic
ki dgas. magram es cnobiereba, rom absoluturi WeSmaritebis
samsaxurSi xar miRebuli, Zalian xSirad RmerTTan dapirispirebis, pirvelobisken swrafvis mizezi xdeba xolme. ase
rom, vidre individi siRrmiseulad Zalian gamyarebuli ver
aris RmerTTan sakuTari `me~-s gaTanabrebis sakiTxSi, vfiqrob, absoluturi WeSmaritebis TematikasTan misi mikareba
ar iqneboda sasurveli. samyaros, iseve rogorc yvelafers,
erTi mmarTveli sWirdeba. mmarTvelad ki RmerTi absoluturma WeSmaritebam daadgina. emsaxuro RmerTs, niSnavs emsaxuro absolutur WeSmaritebas. vinc amas ver aRiqvams, is
verc pasuxismgeblobas (uflebisa da movaleobis Tanasworobis balanss) ver daicavs. vin aris uzenaesi pirovneba? is
aris Tavdapirveli anu yvelafris Semomqmedi, Seumcdari,
anu vidre Cven, individualuri sulebi, sakuTari siamovnebis
misaRebad vecemodiT da Semdeg, mis mierve gakvaluli gziT,
isev zemoT mivemarTebodiT, RmerTi ar mijaWvebia sakuTari
qmedebebis Sedegebs da romc mijaWveboda rames, absoluturi WeSmariteba im wamsve daayenebda sxva mmarTvels, Tu misi
mijaWvulobis Sedegad miRebuli eTikur-harmoniuli xarisxi ufro dabali iqneboda, vidre sxva nebismieri pirovnebisa,
romlis eTikur-harmoniulobis xarisxi masTan raime siaxloveSi imyofeba, anu is aris WeSmaritad Rirseuli da ara avtoritaruli diqtatori, is aris erTaderTi, visac ekuTvnis is,
rac aqvs, is aris WeSmaritad uzenaesi pirovneba, is aris WeSmaritad RmerTi da meorec, Tu vinmes hgonia rom RmerTis ar
msaxurebiT, am msaxurebaze uaris TqmiT, Tavisi nebismeri
realizaciis mcdelobiT, vinmes an raime sxvas ar emsaxureba,
ubralod Rimilis momgvrelia gonieri adamianisTvis. ise
rom, vinc ar emsaxureba RmerTs Tavisi surviliT, Tavisda
uneburad emsaxureba raimes an vinme sxvas e. w. kerps, romelic, maameblobis politikiT SeiaraRebuli, am individs
mniSvnelovnebis grZnobas ukmayofilebs erTaderTi SiSiT,
rom misma msaxurma (kerpTayvanismcemelma) gonebis Tvali ar
158
gaxsnas, WeSmariti realoba ar dainaxos, am sibneleSi moqceul siyalbes naTeli ar moefinos da misi lamazad SeniRbuli
TvalTmaqcoba da farisevloba ar gamomJRavndes. aseTive
midgoma sufevs kerpTayvanismcemlis mxridan. amyofebs ra
sakuTar Tavs imis iluziaSi, TiTqos yovelTvis, yvelgan da
yvelaferSi akeTebs imas, rac moeprianeba an isea TiTqos yvelaferi, rogorc TviTon undoda da sakuTari mniSvnelovnebis grZnobis dasakmayofileblad im SezRudvebze midis,
romlebic sakuTari survilebis sarealizaciod miiRo. WeSmariti simarTle ki Zalian martiv Tezisze daiyvaneba, yvela
da nebismier uflebas Tavisi Sesabamisi movaleoba gaaCnia.
man, vinc ufleba aiRo raimeze an vinmeze da am uflebis Sesabamisi movaleoba ar gaiTavisa, TviTgakerpeba moaxdina,
xolo man ki, vinc movaleoba aiRo raimeze an vinmeze da am
movaleobis Sesabamisi ufleba ar moiTxova, Tavisdauneburad kerpis Tayvanismcemeli gaxda.
intrigebeli informaciaa. kerZod, materialuri nawilis Tematika sul sxva rakursSi gadava. am fardobiTobis sistemaSi, romelsac axla gTavazobT, mTeli materializirebuli
xiluli samyaro mxolod da mxolod sababia da meti araferi.
risi? individualuri sulis TviTrealizaciis gamovlinebisa, romelic realurad instinqtebze, Cvevebze, mijaWvulobebze, upirobo da materializaciis Semdeg pirobiT refleqsebze damyarebuli, dafuZnebuli da awyobili mTlianad,
srul Tavis gamovlinebulobaSi. e. i. mTeli materialuri
samyaros arsobrivi funqcionaluri mrwamsi individualur
iluziurobis bazisze dgas. modiT, ganzogadeba movaxdinoT
ras niSnavs es yovelive. absoluturad yvelaferi, rac ki
xdeba, an moxda an moxdeba erT princips, informaciis gacvla-gamocvlis, micema-aRebis princips emsaxureba, rac, dameTanxmebiT albaT, materialur samyaroSi misaReb platformad ar iTvleba. anu absoluturad yvelaferi informaciis wvrili an msxvili erTeulobrivi formaa. TviTon am
faqtis ar mimRebi am konkretul fardobiTobis sistemaSi verasgziT ver Seva. Wama-sma, sunTqva, xedva, smena, metyveleba,
fiqri, Sexeba, sqesobrivi siamovneba da a. S. es yvelaferi informaciis gadasvla-gadmosvlis saSualebebia da meti araferi. winaswar vityvi, vinc yvelafris am WrilSi xedvas SeZlebs, yovelTvis, yvelgan da yvelafrisgan, materialur samyaroze mijaWvulobisagan gaTavisufldeba, rameTu yvela is
moqmedeba, rac siamovnebis miRebis saSualebad aRiqmeba, informaciis aRqmis saSualebad gadaiqcevian misTvis. mijaWvulobas swored siamovnebis miRebis survili iwvevs. me axla
vecdebi adamianuri arsebobis procesSi gardauvali refleqsebis nusxa Camovwero da raRac kanonzomierebaSi moviyvano, romelTa msaxurebasac axdens cocxali arseba adamianad yofnis periodSi.
160
goneba
ambicia
grZnoba
danaxva
gagoneba
fiqri
ambicia
xedva
smena
laparaki
grZnoba
TviTrealizacia
qmedebis
unari
goneba
sma
Wama
sunTqva
organizmis
narCenebisgan
gaTavisufleba organuli
gziT
ambicia
ynosva
sqesobrivi
ltolva
maSasadame, gamodis, rom yvelaferi, rasac adamiani sCadis fiziologiuri Tu arafiziologiuri TvalsazrisiT,
mTlianad refleqsebzea dayrdnobili. es, rac CamovTvale
ZiriTadad mainc emociuri speqtria. arada realurad refleqsebisgan gaTavisufleba unda iyos dedamiwaze arsebobisas ganmsazRvreli faqtori. vnaxoT, aris Tu ara adamianSi
amis mcdeloba, anu gadavideT gonebriv speqtrSi, romelmac
faqtiurad ganapiroba am mijaWvul-refleqsur mdgomareobaSi Cavardna. Tqven warmoidgineT, rom amis mcdeloba xdeba
da Tanac yoveldRe, ufro sworad ki, yovel Rame. vnaxoT rogor. is, rom Zilis gareSe verc erTi materializirebuli
cocxali arseba ver gaZlebs, es, vfiqrob, aqsiomaa (aRmosavleTSi wamebis yvelaze sastik meTodad Zilis saSualebis ar
micema iTvleboda). swored Zilis dros xdeba materializirebul individSi sakuTar `me~-Si arsebuli mutirebuli, araeTikuri nawilis arsisa da raobis gaxseneba da aRdgena. mas
eZleva saWiroebis, aucileblobis Sexsenebis saSualeba da
nebiT Tu uneblieT sakuTari materializirebis mizezs ubrundeba informaciul doneze. es SeiZleba iyos sizmriT, SeiZleba usizmrod, magram Zilis fenomenis umTavresi arsi da
funqcionaluri daniSnuleba swored es gaxlavT. gamoRviZebis, Zilis mdgomareobidan gamosvlis Semdgom sakuTar `me~Si mutirebuli nawilis Sesabamisi TviTrealizaciis surviliT damuxtuli iRviZebs, magram am damuxtulobis ganmuxtvas mSvenivrad axerxeben cxovrebaSi damyarebuli aucile161
swored es sakiTxia individualur sulTa sakiTxis Semdeg. rogor ganixilavs es konkretuli sistema absoluturad yvelafers, rac ki arsebobs Cveni aRqmiT gamovlenil da
Cveni aRqmisTvis miuwvdenel gamovlenil mdgomareobaSi, an
Tundac, rac iyo gamovlenili da ganadgurda da rac jer ar
aris da gamovlindeba. es sistema am konkretul kosmiur gamovlinebebs aRiqvams Sedegad.
ai, am saxiT, SeiZleba iTqvas, Seicvleba e. w. fardobiTobis sistema, Tuki materializirebul samyaros, Tundac sakuTari materialuri sxeulis magaliTze, gacilebiT ufro realisturad movindomebT CaRrmavebas.
erTma adamianma miTxra, rom am cnobierebis CamoyalibebiT me Turme, yvelanair materialur xibls vaknineb da yvelanair gemos vacli, rom Tu am siRrmeSi CavalT, maSin im araraobas davinaxavT, Turme, razec Cveni yofiereba yofila awyobili da dafuZnebuli. Tan, es ise miTxra, TiTqos msayvedurobda ratom ginda damanaxo, rom rac vaSene mTeli
cxovreba, uazroba yofila, me xom amas ukve veRar Sevelevi
da axals veRar avaSenebo. me ki vupasuxe visac surs iluziaSi iyos, neba misia, me ki iluziaSi yofnas realoba mirCevnia.
164
Tavi V
adamianad movlinebis mizezi
Tu gsurs maqsimalur bednierebas, netarebas miaRwio, sikeTe unda hqmna. imisaTvis, rom WeSmariti sikeTe hqmna (keTilismSobeli gaxde) saWiroa WeSmariti siyvarulis gamovlineba SeZlo. amisaTvis ki,
, ,
WeSmariti codna unda
-
miiRo. imisaTvis, rom es
,
codna miiRo, uzenaesi
.
cocxali arsebis, ufali RmerTis mier ganWvretili momavali unda dainaxo. imisaTvis, rom es momavali
dainaxo, saWiroa Seni sakuTari warsuli dainaxo WeSmaritebis TvaliT Sefasebuli. imisaTvis, rom es warsuli dainaxo,
saWiroa SeigrZno ganxorcielebuli WeSmariteba. imisaTvis,
rom es SeZlo, saWiroa miiRo awmyo, rogorc obieqturi realoba.
yovelives urTierTSeTavsebis mcdelobisas raRac nawiliT, mTlianis fragmentiT xelmZRvaneloba fuWi da uazro
qmedeba iqneboda.
daviwyeb iqedan, ra surviliT xdeba dResdReobiT individualuri sulis adamianad materializeba. amisTvis, albaT,
cota vrceli Sesavlis gakeTeba momixdeba, raTa mTelis,
srulis mokle monaxazi gavakeTo. aucileblad mimaCnia oTxi
sxvadasxva, magram erTmaneTTan mWidrod dakavSirebuli, faseulobis mokle ganxilva. esenia: siamovneba, kmayofileba,
wesrigi da harmonia.
siamovneba da kmayofileba cocxali arsebis sicocxlis
taqtikuri nawilis ganmsazRvreli aspeqtebia. erTi SexedviT, isini TiTqos erTi da igive arsis cnebebs Camohgavs, magram, ukeT dakvirvebis SemTxvevaSi, advili aRmosaCenia Zalian didi da Zalian mniSvnelovani gansxvaveba. siamovneba, Tavisi bunebiT, mainc vnebis nairsaxeobas warmoadgens da sitkboebas, siames moiazrebs Tavis arsobriv raobaSi uflebamovaleobrivi konteqstiT, rogorc saukeTeso nawili emo165
wia, xolo harmoniis parametri axdens am mowesrigebulis xarisxis Sefasebas fardobiTobis fardis moxsniT, misi realuri srulyofilebis xarisxis SefasebiT `qvadqceulSi~ advilad gamohyavs statikidan. Tu wesrigi marTla srulyofilia, myudroeba aranairi ZalisxmeviT ar unda dairRves.
cocxal arsebas eZleva provocireba, raime siamovnebis
raime saxeobis, raimenairi saxiT. Tu cocxali arseba moindomebs am siamovnebis miRebas, es imas niSnavs, rom mis mier aRqmuli sakuTari srulyofileba butaforiulia da ise miiswrafvis misken, rogorc Tevzi ankesze wamocmuli Wiayelasken. vinaidan sakuTari wesrigis arasrulyofilad aRiareba,
sakuTari nebiT daSla da gadawyoba Zalian iSviaT SemTxvevebSi xdeba, iwyeba siamovnebis sagnis Zieba, romelsac SeuZlia misces mas siamovneba, romelic Tavad ar gaaCnia. Semdeg
cdilobs am obieqtis dakmayofilebas, raTa misgan miiRos is,
rac surs da a. S. rogor lamazadac ar unda iyos SefuTuli
es procesi, arsi es aris da amas veravin ver gaeqceva. ubralod, sasurveli iqneboda cocxali arseba misuliyo imis gagebamde, rom misi srulyofilebis maketi yovelTvis arasrulyofili iqneba absolutur WeSmarit srulyofilebasTan SedarebiT.
ratom ar gaaCnia cocxal arsebas es konkretuli siamovneba? imitom, rom masSi am siamovnebis Sedegis WeSmariti
funqcionaluri raoba aRqmuli ar aris, imitom, rom es misi
wesrigis maketis, misi `me~-s sazRvrebs iqiT imyofeba da misTvis es ukve `ego~-s e. i. ucxo teritoriaa. gamodis rom cocxal arsebas mis sazRvrebs gareT arsebulis SegrZneba unda, sakuTari sazRvrebis gaxsna ki (sakuTari msoflmxedvelobis Secvla) ar surs. magram es survili imdenad Zlieria,
rom sazRvars gareTTan kontaqtze uaris Tqma SeuZlebeli
xdeba da amisaTvis cocxali arseba yvelaferze midis. ra Sedis am yvelaferSi: 1) sakuTar sazRvrebSi Setyuebis mcdeloba simarTliT, Tu tyuiliT; 2) diplomatiuri urTierTobebis damyareba, anu adamianur enaze rom vTqvaT, vaWroba-garigeba me Sen amas mogcem, rac Sen ginda, Sen ki imas, rac me
msurs; 3) sakuTari sazRvrebis arealSi dadarajeba da moaxloebuli sasurveli obieqtis SeTreva ukve Zalismieri meTodebis CareviTa da gamoyenebiT; 4) sakuTari sazRvrebis ga167
veqtoruli, koordinaciuli Semadgeneli nawilebi arian erTi mTlianisa, srulisa. es iseTi nazavi iqneba, romelic daamzadebs netarebis neqtars, Semoitans transis SegrZnebis saSualebas, rasac adamianebi Cvens epoqaSi `kaifs~ eZaxian, risTvisac dakavebulebi arian amoraluri seqsualuri urTierTobebiT, bruvdebian Wkuis gamabruebeli narkotikebiT, an
ixarjebian Zalauflebis mopovebisTvis SromiT, an spekulaciuri codnis SeZenis da Semdom misi Tavze moxvevis mcdelobiT.
domo marTo, akontrolo garemo an gaxde marTuli, kontrolirebuli garemos mier. umjobesia SeZlo sakuTari `ego~,
anu Sinagani qaosi daiyvano sakuTari `me~-s, anu myudroebis
kontrolis doneze. maSin `sarkeSi areklili gamosaxuleba~
megobrad, damxmared gadaiqceva imis danaxvaSi, Tu rogor
moaxerxo sakuTar individualur `me~-Si arsebuli disharmoniis koreqtireba. samwuxarod, CemTvis es jer kidev Zalian rTul sakeTebel saqmes warmoadgens, magram Rrmad var
darwmunebuli, rom es SesaZlebelia. umTavresi am saqmianobaSi aris is, rom anareklSi miRebul aranair Sedegs aranairi
saxiT ar miejaWvo. nebismieri saxis mijaWva sakuTari mniSvnelovnebis grZnobiT (emociebiT), daavadebis gamovlineba
iqneba da meti araferi. anu problema, rogorc aseTi, yovelTvis unda eZebo Sens SigniT da ara Sens gareT, materialur
garemoSi. vinc amas SeZlebs, is adre Tu gvian bolomde ganikurneba da iluziebisagan gaTavisuflebuli ubednieresi
arseba gaxdeba. vinc garemos marTvis survilze an garemos
mier marTulobis survilze uars ver ityvis, is sakuTari
iluziebis mudmiv tyved darCeba.
vfiqrob, aqve sjobs ganzogaddes, gaiSifros es fenomeni, romelic sulieri mdgomareobis anareklSi Sesvlis Sedegad xdeba. imaT mier, vinc garemos marTvis, misi koreqtirebis, sakuTari kontrolis qveS moqcevis surviliT aRigznebian e. w. mamakacuri sawyisis aqtivizirebas axdenen fragmentaluri WeSmaritebis Secvlis suliskveTebiT ganmsWvalulni. is, rac am individSi am dros Cndeba, aris cneba, romelsac
SeiZleba vuwodoT `ambicia~. masSi Warbad Cndeba TviTdajerebuloba da mimarTulia mTeli misi mecadineoba iqiTken,
rom raRaca ganviTarebis doneze misul garemos (materialurs an Tundac suliers) mosTxovos imaze meti, vidre es ZaluZs am garemos, am konkretul epoqalur momentSi, maSin
roca, garemos amisTvis jer arc sakmarisi codna (ganaTleba)
gaaCnia da Sesabamisad, arc sakmarisi obieqturi Sefasebis,
siRrmiseuli SegrZnebis done. Zalian martivi eniT rom gamovTqvaT, Tu raSi gamoixateba ambiciis araTanxvedra absoluturi WeSmaritebisa da misi ganuxrelad SemsrulebelTa
warmomadgenlebis interesebTan, aris is, rom Tavad adamianad xorcSesxmulobis pirobebSi uCndeba brazisa da agresi172
ulobis SegrZnebis gamovlinebis survili imis gamo, rom ZaRlad xorcSesxmul cocxal arsebas adamianur enaze laparaki
ar SeuZlia da mxolod yefs da ufro metic, yvelanairi meTodebiT (Zalismieris CaTvliT) iwyebs ZaRlis evolucirebis daCqarebisTvis mecadineobas, rom gaxados iseTi, rogoric TviTonaa, magaliTad, laparaki aswavlos da a. S. realurad ki evoluciis amgvari xelovnuri meTodebiT daCqarebis
mcdeloba revolucias ufro hgavs da ukusvlis meqanizmi
xdeba. Tavisuflad SeiZleba iTqvas, rom es aris sakuTari
`me~-s gaRmerTebis, garemos sruluflebian mmarTvelad gamocxadebis, TviTgakerpebis mcdeloba, sadac ideologiad
gamoiyeneba mis mier gansazRvruli movaleobaTa dominanturi pirveladobis tendencia uflebebTan SedarebiT. adamianur enaze, uaxloes warsulSi es komunizmad moiazreboda,
xolo wminda materialur doneze ki, es kerZo sakuTrebis,
nivTieri qonebis, erTmaneTs Soris gansxvavebulobis amoZirkvis doneze moiazreboda, rac socializmad iwodeboda.
maSasadame, ambicias Tavisi sami e. w. sayrdeni gaaCnia, romlebic sxva epoqaSi ar vici ra saxelwodebebiT iqnebian an iyvnen
Sesulni, magram am epoqaSi isini ase iwodebian:
grZnobiTi done SeuniRbavi erTpirovnuli totalitaruli diqtatura.
gonebrivi done movaleobaTa dominanturi pirveladoba uflebebTan SedarebiT, ideologiuri erTianoba, komuna
komunizmi.
ambiciuri done erTnairi socialuri pirobebis Seqmna,
saerTo sakuTrebis dominanturi pirveloba kerZo sakuTrebasTan SedarebiT. qonebrivi gansxvavebulobis amoZirkva.
emociismieri done yovelgvari gansxvavebuli azrisa
da Sexedulebis cenzuriT Sekaveba. improvizaciuli interpretaciebis ardaSveba. kontrolirebuli anarqia.
ai, es aris Zalian mokle ganxilva imis, Tu ras iwvevs Sinagan sulier anareklSi TvaliT danaxulsa da yuriT gagonilze mijaWvuloba, sakuTari `me~-s CareviT raimes Secvlis
mcdeloba, strategiuli kursis TvalsazrisiT, garemos bunebrivi svlis daCqarebis mcdelobiT, faqtiurad sakuTari
`ego~-s anu qaosis Tavze Zaladobrivi moxveviT.
173
xolo maT mier ki, vinc garemoSi arsebul usamarTlobasTan (faqtiurad garemoSi arsebul xorcSesxmul obieqtebze
CamokidebulobiT, miwebebiT) dapirispirebis surviliT
aRigznebian e. w. qaluri sawyisis aqtivizirebas axdenen
fragmentaluri WeSmaritebis aRdgenis suliskveTebiT ganmsWvalulni. is, rac am individSi am dros Cndeba, aris cneba,
romelsac SeiZleba vuwodoT emocia. masSi Warbad Cndeba ukmayofilebis, arsebulTan dapirispirebis tendencia da mTeli misi mecadineoba mimarTulia iqiTken, rom raRaca pirobebSi myofi garemos (materialuris an sulieris) interesebi
daicvas, imaze metadac ki, vidre es garemos realurad ekuTvnis da imaze metis, vidre garemo amas imsaxurebs. es erTgvari advokaturi suliskveTebaa, sadac mTavari is ki ar aris
obieqti, romelsac icavs, marTla dasacavia Tu ara, mTavari
mizani garemoze zemoqmedis momxdenTan dapirispirebaa. ra
Tqma unda, adre Tu gvian, rogorc pirvel, ise am SemTxvevaSic, es suliskveTebebi erTgvarad qreba da konkretul materialur obieqtze mijaWvulobiT neitraldeba (ZiriTadad
erTmaneTze mijaWvulobiT), magram sawyisi faza materializirebisa ganuxrelad es gaxlavT. xolo is, Tu raSi gamoixateba emociurobis araTanxvedra absoluturi WeSmaritebisa
da misi ganuxrelad SemsrulebelTa warmomadgenlebis interesebTan aris is, rom magaliTad, adamianad xorcSesxmulobis pirobebSi, emociebiT moqmeds uCndeba subieqturobisa
da indiferentuli komformizmis gamovlinebis survili. igi
faqtiurad sruliad uwevs ignorirebas individualuri sulis funqcionalur aspeqts, anu ugulvebelyofs evolucirebis aucileblobis cnebas da mTel Tavis Sromasa da mecadineobas sulieri uZraobisa da umoqmedobis dasamkvidreblad xarjavs. Tavisuflad SeiZleba iTqvas, rom es aris sakuTari `ego~-s gaRmerTebis, garemos msaxurad sakuTari `me~-s
gamocxadebis, kerpTayvanismcemlobis mcdeloba, sadac ideologiad gamoiyeneba mis mier gansazRvrul uflebaTa dominanturi pirveladobis tendencia movaleobebTan SedarebiT.
adamianur enaze, Cven epoqaSi, Cven arsebul droSi amas demokratia hqvia, xolo wminda materialistur doneze ki, es
aris kerZo sakuTrebis, nivTieri qonebis, urTierTgansxvavebulobis aRzevebis mcdeloba. saxelwodebiT ki, igi kapita174
lizmad iwodeba. maSasadame, rogorc ambicias, emociasac sami ZiriTadi sayrdeni Zala gansazRvravs da faqtiurad ambiciis sapirispiro cnobierebas moiazrebs mTeli Tavis sigrZe-siganiT.
grZnobiTi done SeniRbuli koleqtiuri mmarTveloba,
aTeizmi.
gonebrivi done uflebaTa dominanturi pirveladoba
movaleobebTan SedarebiT, ideologiuri spontanuri mravalferovneba. demokratia.
ambiciismieri done socialuri pirobebis individualurad Seqmna, kerZo sakuTrebis dominanturi pirveladoba
saerTo sakuTrebasTan SedarebiT, qonebrivi gansxvavebulobis damkvidreba mizandasaxulad. kapitalizmi.
emociismieri done yovelgvari azrisa da SexedulebisTvis sruli Tavisuflebis miniWeba. improvizaciuli interpretaciebis waxaliseba da reklamireba. ukontrolo anarqia.
ai, es ki aris Zalian mokle ganxilva imisa, Tu ras iwvevs
Sinagan sulier anareklSi TvaliT danaxulsa da yuriT mosmenilze mijaWvuloba, sakuTari `me~-s CareviT raimes Secvlis mcdeloba, taqtikuri kursis TvalsazrisiT, garemoSi
arsebuli usamarTlobis aRmofxvris mcdelobiT. faqtiurad, es aris garemoSi arsebuli `ego~-s anu qaosis aRzevebis
gza.
vfiqrob, ukve SesaZlebelia gavyveT im gzas, romelic Sinagani mdgomareobis anareklze aranairi mijaWvis gamomxatveli da Zireuli amxsneli da damkvalianebeli iqneba.
175
suliwmida, rogorc e. w. qaluri sawyisis saukeTeso mmarTveli; da g) absoluturi WeSmaritebis, mama RmerTisa da suliwmidis mier aRiarebuli samyaros uerTgulesi pirovneba Ze
RvTisa, rogorc e. w. mamakacuri da qaluri sawyisebis TankveTis saukeTeso mmarTveli, SegviZlia miviRoT.
Sinagani sulieri mdgomareobis anareklis warmoSobis
istoria ki materialuri realobis saxiT SemdgomSi mdgomareobs: sulier samyaroSi arsebuli realobis arsebulobis
erTaderTi mizezi (arapersonificirebulobis sazomiT) gaxlavT absoluturi WeSmariteba da vidre am realobaSi myof
individualurobis mqone nebismier cocxal arsebas am damkvidrebul realobasTan aranair dapirispirebaSi Sesvlis
survili ar gaaCnia, absoluturi WeSmaritebis mier am realobis mmarTvelad daniSnuli cocxali arsebis (samyaros
uzenaesi pirovnebis) nebayofilobiT da morCilebiT miyoliT TavisdaSeumCnevladac ki, ganviTarebas (araxazgasmul
evolucirebas) gadis, am procesSi Sinagani transcendentuli, netari mdgomareobis SegrZnebiTa da garegani garemos
harmoniulobis aRqmiT. sadac Sinagani transcendentuli,
netari mdgomareobis ganmapirobebeli, absoluturi WeSmaritebisa da samyaros uzenaesi pirovnebis mier am ganyofilebis mmarTvelad daniSnuli cocxali arseba gaxlavT suliwmida, xolo garegani garemos harmoniulobis mdgomareobis ganmapirobebeli, absoluturi WeSmaritebis, samyaros
uzenaesi pirovnebisa da suliwmidis mier am ganyofilebis
mmarTvelad daniSnuli cocxali arseba gaxlavT RvTis Ze.
sulier samyaroSi arsebul realobaSi Sinagani sulieri
iluzia, anu netarebidan amovardnis mdgomareoba (natvrulobis, ocnebebis, alternatiuli marTvis Ziebebis, TviTgamovlinebis survilebi) ar arsebobs da rogorc ki es tendencia cocxal arsebaSi iwyebs gamovlinebas, is avtomaturad
eqceva sakuTari sulieri iluziebis zegavlenis qveS. am iluziebis mqoneTaTvis ukve aucilebeli xdeba, maTi sulieri
samyarodan sakuTari nebiT gasvlis Semdgom, am sulieri samyaros paralelur samyaroTa Seqmna da am cocxal arsebaTa
maTTvis Sesabamis samyaroebSi gadanawileba.
swored erT-erT aseT paralelur samyaroTa ricxvs ganekuTvneba materialuri samyaro, romlis mcxovrebnic, Zi177
aRiarebuli suliwmida deda RmerTad da absoluturad yvelasi da yvelafris saboloo, sasurvel, samagaliTo Sedegad
mieRo. sakuTari `me~-s Semadgeneli nawilebidan ki gonebrivi
nawili am davalebiT daekavebina, riTac SeZlebda obieqtur
realobasTan dapirispirebisagan samudamod gaTavisuflebas. (4) absoluturi WeSmaritebis, samyaros uzenaesi pironebisa da suliwmidis mier usayvarles da uerTgules pirovnebad aRiarebuli cocxali arseba mama RmerTisa da deda RmerTis Ze-d, RvTis Zed da absoluturad yvelasa da yvelafris
misabaZad, samagaliTo saSualebad mieRo. sakuTari `me~-s Semadgeneli nawilebidan ki Wkuismieri nawili am davalebiT,
RvTisZisnairobiT daekavebina, riTac SeZlebda danaxvas sakuTari ambiciebisa Tavisi namdvili pirvelqmnili saxiT, im
mavne gavlenisa, romelic garemos mimarT Caudenia da gzisa
rogor Seecvala es yovelive, Tanac materialuri realobis
daxmarebiT. (5) mTeli materialuri realoba sakuTari Sinagani sulieri iluziis anareklad, sakuTari karmis (sulieri
WuWyis) danaxvisa da gagebis sababad mieRo. sakuTari `me~-s
Semadgeneli nawilebidan ki emociismieri nawili im davalebiT daekavebina, riTac SeZlebda yovelgvari xelovnuri gandgomilobisa da asketizmis gareSe mieRwia imisTvis, rom
aRar mijaWveboda aRarc materialur samyarosa da aRarc am
materialur samyaroSi sakuTari nebismieri Cadenili qmedebis Sedegebs.
maSasadame, mokled, mobilizebuli saxiT, misiis Sesrulebis gzaTa nairsaxeoba absoluturi WeSmaritebis gadasaxedidan aseTia:
1. misiis mizezi sakuTari Sinagani sulieri iluziis
marTvaSi mdgomareobs, misi sulier realobad gadaqcevamde.
2. misiis mizani sakuTari Sinagani sulieri iluziis aRmofxvraSi mdgomareobs sulieri realobis aRqmamde.
3. misiis Sedegi sakuTari Sinagani realobis (iluziis
aRmofxvrili nawilis) ganuxrel dacvaSi mdgomareobs.
4. misiis aRsrulebis saSualeba sakuTari Sinagani sulieri iluziis anareklSi areklili materialuri realobis
saSualebiT danaxvaSi da gagebaSi mdgomareobs.
5. misiis aRsrulebis sababi sakuTari Sinagani sulieri iluziis anareklSi areklili materialuri realobis mar179
TvaSi mdgomareobs, Zalauflebasa da sakuTrebis SegrZnebaze uaris TqmiT, Sinagani cenzuris (sindisisa da sircxvilis
karnaxiT) xelmZRvanelobiT.
es yovelive, ra Tqma unda, SesaZloa ufro dawvrilebiT
iqnas ganxiluli, magram am wignis daskvniT etapSi minda Sevexo misiis aRsrulebis cnebas Tavad sulieri iluziis anareklSi areklil materialur realobaSi, rameTu es naweri materialuri xelebiT iwereba materialuri kalmis saSualebiT
da msurvelis mxridan materialuri TvalebiT waikiTxeba da
gonebamde mitanis msurvelis mxridan urTierTkamaTis dros
materialuri yurebiT moismineba. me vaRiareb, CemTvis arcTu Zalian sasurvelia da arcTu sasiamovnoa materialur
realobaSi dabruneba, rameTu kargad vici ra didia albaToba Cemi `me~-s gzisabnevisa da mijaWvebisa am iluziur garemoze, magram, vfiqrob, me Tu odnav mainc SemiZlia raimes sasargeblos Setana materialuri samyaros am epoqaluri momentis
zogad cnobierebaSi imis safuZvelze, rac momeca gangebis
mier, moraluri, eTikuri ufleba ar gamaCnia es ar gavakeTo
da ubralod movale var, valdebuli var, es gavakeTo. Tundac imitom, rom me jer kidev materializirebul, xorciel
sxeulSi var da am sxeulis saxiT var kontaqtSi, nebiT Tu
uneblieT, Tundac sul umciresi, minimaluri kontaqtic
rom vigulisxmo amaSi. imasac vaRiareb gulwrfelad, rom es
CemTvis urTulesi gamocda iqneba, magram amave dros isic
unda vaRiaro, rom es Cemi neba-surviliT moxdeba, rameTu
sruliad SesaZlebeli iqneboda sxeulis arsebobis bolomde
ubralod srul izolaciaSi gadavsuliyavi adamianebisgan,
magram me es ar msurs.
yvelaferi, rac axla daiwereba ar daiCemebs pretenzias
absoluturad idealuri da erTaderTi swori, WeSmariti
gzis ambiciisa, es iqneba Cemeuli xedva materializirebuli
samyaros funqcionaluri da vizualuri daniSnulebis, aq
moxvedrilTa misiis Sesrulebis raobaze yvelaze koreqtuli da kompetenturi faseulbobebis mqoneTa gadasaxedidan,
absoluturi WeSmaritebisa da wminda samebis gadasaxedidan
da, kidev erTi, Sevecdebi es daiweros materialuri samya-
180
filosofia da fsiqologia
fsiqologia arsebulis, ideis mier damkvidrebuli ideologiis analizis, ganxilvis kvleva-Ziebaa.
filosofia obieqtur realobaSi, arsebulSi jer ararsebulis, ideis Semotana gaxlavT.
am wignis I Tavidan, interesebis sferos ganStoebebs Tu
gadavxedavT, vnaxavT, rom is iyofa oTx nawilad. kerZod:
orientacia, adaptacia, inercia da improvizaciuli interpretacia. filosofiuri substancia dgas orientaciasa da
inerciaze. filosofias eniWeba wamyvanis roli da funqcia.
is aris mimmarTveli Zala zogadi cnobierebisa, imisa, romelzec aris agebuli nebismieri sazogadoeba. xolo fsiqologiuri substancia dgas adaptaciasa da improvizaciul interpretaciaze. fsiqologias eniWeba warmarTvis, samarTavis roli da funqcia, is aris mimyoli, miyolis Zala zogadi
cnobierebisa, arsebuli sazogadoebis Rirseul wevrad gaxdomisa.
rodesac orientacia da inercia arsebul realobaSi xdeba dominanti, Sedegad vRebulobT materialuri ganviTarebis mdgomareobas, sazogadoebis erTgvari tipis `klinikur
sikvdils~. es TvalnaTliv rom gadmovce, am sazogadoebis magaliTad moviyvandi amerikeli indielebis mentalur cnobier aRqmas im SedarebiTobis, fardobiTobis fonze, rodesac
evropelebis Sesvla moxda maT yofiT realobaSi. anu obieqturi realobis evoluciis aucileblobis uzenaesi principi
am mdgomareobaSi ayenebs adaptaciisa da improvizaciuli interpretaciis proporciul gazrdas dominantur maCveneblebTan, anu orientaciasTan da inerciasTan. mkveTrad gamoikveTeba ideaTa siWarbe, maSin roca maTi xorcSesxma jer ar
momxdara. faqtiurad xdeba ideaTa dagroveba da isini ubralod usargebloni arian, rameTu materialur samyaroSi ideis ganxorcieleba Tu ar moxdeba, sxva ideis Seqmnaze zrunvas
azri ar aqvs mTeli sazogadoebis mxridan. es SesaniSnavi iqneboda Tu sazogadoebis erTi nawili Seqmnida ideas, meore
181
nawili ki maT ganaxorcielebda. es iqneboda WeSmaritad didad amaRlebuli, sulierebis didi potencialis mqone sazogadoeba, romelTac materialuri samyarosTvis Sesabamisi
materialuri funqciis Sesrulebis aucilebloba daiviwyes.
me maT vuwodebdi ase: sulieri gigantebi da amavdroulad materialuri jujebi. erTaderTi raSic am midgomas SeiZleba
ar daveTanxmo gaxlavT is, rom absoluturi WeSmaritebis
bunebrivi svlis, evolucirebis daCqarebis tendenciaa gamokveTili, misi realurad ar aRqmiT. amis Sinaganad aRiarebis da aRqmis SemTxvevaSi, me vityodi, rom es aris materialur samyaroSi SesaZlo TviTrealizaciis umaRlesi forma.
samagierod, am principze dafuZnebuli sazogadoebis interesi bunebrivad uCndebaT maT, romelTa zogadi cnobiereba adaptaciisa da improvizaciuli interpretaciis dominaciaze dgas orientaciasa da inerciasTan SedarebiT. Tavisuflad SeiZleba iTqvas, rom es sazogadoeba axal ideaTa
qronikul SimSils ganicdis. is mkveTrad midrekilia ideis
materializaciisken da Zalian male Cndeba ideis deficiti,
anu ideologiis arsis amowurulobis tendencia. aq ikveTeba
sulerebasTan dapirispirebis, materialuris upiratesobis
damtkicebis mcdeloba. amis Sedegad xdeba sulieri dacema.
me maT vuwodebdi Semdegnairad: materialuri gigantebi da
amavdroulad sulieri jujebi. namdvilad gamiWirdeba am mimarTulebas ar vuwodo negatiuri mimarTulebis saxeli. isini, vinc am mimdinareobas mihyvebian absoluturi WeSmaritebis mier gaTvaliswinebuli bunebrivi svlis, evolucirebis
Senelebas cdiloben materialuri ganviTarebis, xelovnuri
ganviTarebis CanacvlebiT. vfiqrob, sakmaod fuWi mcdelobaa am midgomis mimdevrebisTvis realobis danaxveba scado.
aragaazrebulad, intuiciurad isini cdiloben axali ideebis povnas, risTvisac Tavis e. w. upiratesobas, materialuri
ganviTarebulobis Zalas iyeneben materialurad naklebad,
magram sulierad didad ganviTarebulTa dasapyrobad diplomatiuri Tu Zalismieri saSualebiT. Sors rom ar wavideT,
isev amerikis kontinentze momxdar movlenebs SegviZlia davubrundeT arcTu Soreul warsulSi. sxva yvela danarCeni
mizezi ki, romelic iTqmeba da afiSirdeba, ubralod sababia
da vizualuri fonia da meti araferi. ai, am yvelafris ukan
182
ki dganan iseTi substanciebi, rogorebicaa filosofia, gonebis siRrmeSi wvdomis mecniereba. is, rac evropeli, dasavleTis mecnierebisaTvis SeuZleblad (qvecnobieris Secvlas
vgulisxmob) aris miCneuli, aRmosavleTis mecnierebisaTvis,
brahmanebisTvis, lamebisTvis, budistebisTvis es sruliad
SesaZlebelia, ufro metic, aucilebelia da ufro metic, erTaderTi saWiro sakeTebelia materialur samyaroSi adamianad, sxeulad arsebobis periodSi.
daskvnis saxiT minda davwero, rom agresori, moZalade,
zemoqmedebis mosurne, dampyrobeli yovelTvis ufro
mcirea sulierad agresiis obieqtze, Semoqmedebis mosurneze, dapyrobilze da swored imitom sCadis Zaladobas,
rom surs es sulieri upiratesoba miiTvisos, rameTu sakuTari sulieri simciris aRiarebis unari ar gaaCnia da
vizualurad materialuri upiratesobis demonstrirebis
survils aRtacebaSi mohyavs is Tavad, riTic kidev erTxel surs xazi gausvas materialuris upiratesobas sulierebasTan SedarebiT.
rogorc filosofiaSi ise fsiqologiaSi aris safexurebi, romlebic orives erTi da igive aqvs, magram raRa Tqma unda, sxvadasxva aRqmiT warmoCenilebi sakuTar arsSi. es aris
sakmaod mkvidri da yvelas mier aRiarebuli safexurebi, Tanamimdevrulad arian ganlagebulni da mTlianad sazRvraven
da awesrigeben adamianTa yofisa da cxovrebis yovel umniSvnelo Tu mniSvnelovan nawils. isini arian uklebliv yvelgan da yvelaferSi da Semdgomi ganStoeba am TavSi am nawilebs, am safexurebs daeTmobaT.
183
imisaTvis, rom zemoTCamoTvlil cnebebSi garkveva moxdes, maTi arsis Secnobis gaadvilebisaTvis pirvel safexurad maT dajgufebas movaxden. davyof maT or jgufad, kerZod: ufro abstraqtul, impersonalistur da ufro konkretul, personalistur nawilebad.
impersonalisturi jgufis wamomadgenlebi gaxlavT:
a) evolucia, b) harmonia da g) mecniereba (Semecneba)
personalisturi jgufis warmomadgenlebi gaxlavT:
a) civilizacia b) transcendencia da g) kultura.
filosofiuri TvalTaxedviTac da fsiqologiuri TvalTaxedviTac maT rogorc saerTo, ise gansxvavebuli Sexedulebebi gaaCniaT, me mxolod saerTo TvalTaxedviT vixelmZRvaneleb, rameTu gansxvavebuli TvalTaxedviT TiTqmis
mTeli danarCeni materialuri samyaro xelmZRvanelobs da
amas, saboloo jamSi, romelime mxares mikerZoebiT subieqtivizmisken mihyavs xolme moZRvrebaTa mimdevrebi. impersonalisturi nawilis warmoCinebis uflebas me mivaniWebdi filosofias, xolo personalisturi nawilis mimarT masve davakisrebdi movaleobas. amgvarad, misi moRvaweobis prioritetuli mimarTuleba iqneba impersonalistur nawilSi moRvaweoba uciloblad da ganuxrelad personalisturi nawilis realobis gaTvaliswinebiT.
xolo fsiqologias, piriqiT, personalisturi nawilis
mimarT mivaniWebdi uflebas, xolo inpersonalisturi nawilis mimarT movaleobas, riTac misi moRvaweobis prioritetuli mimarTuleba iqneba personalistur nawilSi moRvaweoba upirobod da ganuxrelad impersonalisturi nawilis
moTxovnebis gaTvaliswinebiT.
Tu yovelives sinqronizacias movaxdenT, miiReba:
evolucia orientaciis saWiro da sasurveli faseuli
mamarTuleba;
civilizacia adaptaciis Sedegad miRebuli formaciuli cnobiereba;
harmonia inerciiT moqmedebisas sasurveli gamovlinebis raoba;
sarwmunoeba, transcendencia improvizaciuli interpretaciisas sasurveli cnobieri faseulobis sazRvrebSi
TviTgamovlineba;
184
mecniereba bunebrivi svlis procesis mier damkvidrebuli ganviTarebis siCqareze ufro swrafi svlis mcdeloba,
romelic SeiZleba midrekili iyos rogorc sakuTari individualuri sulis anu sulieri codnis matebis kuTxiT, iseve
sakuTari individualuri sxeulis anu materialuri codnis
matebis kuTxiT. aqve minda aRvniSno, rom swored aq aris pirobiTi refleqsebis arsebuli realuri raobis ganyofileba;
kultura bunebrivi svlis procesSi am svlis araTanxvedrili svlis Sedegad warmoqmnili, miRebuli realobis
gaidealizebis mcdeloba, misi erTaderT absolutur realur WeSmaritebad gamocxadebiT. igi SeiZleba midrekili
iyos rogorc sakuTari individualuri sulis anu sulieri
codnis srulyofilad gamocxadebisken (e. i. Ziebaze uaris
Tqmisken) aseve individualuri sxeulis anu materialuri
codnis srulyofilad gamocxadebisken. aRsaniSnavia, rom
swored aq aris upirobo refleqsebis arsebulobis realuri
raobis ganyofileba mTeli sigrZe-siganiT.
udaod Rirs mecnierebisa da kulturis cnebebis ufro
dawvrilebiT ganxilva, rameTu maTSi aSkarad gaorebis tendencia igrZnoba. zogad aRqmaSi ki maT Semdegnairad Sevafasebdi:
mecniereba calsaxad Ziebisken midrekilebas niSnavs. es
is substancia gaxlavT, romelic miRweuliT arasodes kmayofildeba da yovelTvis raime axalze koncentrirebisken aris
mimarTuli. is ganuwyvetliv raimes povnas cdilobs, raRacnairad mudmivad momavalSi gadavardnilobis SegrZnebas tovebs da awmyos aSkarad ar swyalobs, yovel SemTxvevaSi, Tavisuflad SeiZleba iTqvas, imdenad ar afasebs mas, rogorsac
awmyo imsaxurebs.
kultura ki calsaxad arafris Secvlisken, SenarCunebisken, yvelafris iseTad datovebisken midrekilebas niSnavs,
rogoric warsulSi iyo. diax, is raRacnair tipad mudmivad
warsulSi yofnis SegrZnebas tovebs da awmyos arc is swyalobs. mas ganuwyvetliv imis SiSi aqvs, rom nebismieri wami,
romelic jer ar damdgara, raime axlis Semomtani ar gaxdes
da ukve damkvidrebuli SeCveuli garemo ar gaarTulos, raime uCveulo, jer ar nacadi ar Semoitanos. damyarebuli wes185
rigi, stabiluri ganrigi ar gaarRvios. Cems aRqmaSi kultura mZivs hgavs, romlis Zafzec mZivis Semadgeneli uamravi patara nawili, mZivis marcvlebia asxmuli da TiToeuli es patara nawilaki (marcvali) garkveuli saxis kults, xelSeuxebel, gaidealizirebul kerps Seesabameba, xolo Zafi, romelzec es kultebia asxmuli, Caketil wres, damkvidrebul cxovrebis stils, gaTvlil, gaangariSebul wesrigs asaxavs.
mecniereba calsaxad SeiZleba iwodos pragmatizmis gamovlinebad, xolo kultura ki, Tavis mxriv aSkarad fanatizmis gamovlinebaa.
SemiZlia sruli pasuxismgeblobiT ganvacxado, rom mecniereba da pragmatizmi is ganyofilebaa, sadac ambiciebi budoben. xolo kultura da fanatizmi ki is, sadac emociebi
mZvinvareben. ambiciebis Casaqrobad da saregulireblad
movlenebis bunebrivi anu saWiro svlis ganmgeblis absoluturi WeSmaritebis mier pirobiTi refleqsebis Seyvanis meqanizmia Cadebuli individualur sulebSi, raTa am refleqsebze aqcentirebiT arasaWiro kvlevebis Canacvleba moxdes.
rac Seexeba emociebs, maT gadasalaxad da uZraobidan gamosayvanad movlenebis bunebrivi anu saWiro svlis ganmgeblis
absoluturi WeSmaritebis gapirovnebuli warmomadgenlis
mier upirobo refleqsebis meqanizmia gamoyenebuli, raTa am
refleqsebze aqcentirebiT gaunZrevlobis, uZraobis mcdelobis Canacvleba moxdes. ai, aseTi gaxlavT materialuri
samyaros realuri sinamdvile zeadamianuri gadasaxedidan.
mecniereba, rogorc mis pirvandel ganmartebaSi ikiTxeba, or mimarTulebazea orientirebuli. esenia: a) sakuTari
individualuri sulis anu sulieri codnis matebis tendencia, rac faqtiurad sakuTari `me~-s ukeTesad Secnobis ganmartebaa da adamianur enaze Semecnebad, `me~-s Secnobis
mcdelobad, ganaTlebad moiazreba. b) sakuTari individualuri sxeulis an materialuri codnis matebis tendencia,
rac faqtiurad sakuTari `ego~-s ukeTesad Secnobis ganmartebaa da adamianur enaze idealistur materializmad, garemos Secnobis mcdelobad, ganswavlad moiazreba (`ego~-s
zusti TargmniT Tu `ucxo~-d aviRebT maSin garemos `ego~-d
moazrebiT, albaT, saprotesto SegrZneba gabaTildeba).
186
ambicia-emociaTa samefo
mamakacuri
sawyisi
mecniereba
qaluri
sawyisi
kultura
orientacia
inercia
Semecneba ganaTleba
`me~-s Secnoba
adaptacia
improvizacia
religia.
sulieri
pozitiuroba
xelovneba
materialuri
pozitiuroba
saTnoebis
modusi
vnebis
modusi
materialuri samyaro
188
uZraoba, konservacia
Ziebaze uaris
Tqma; garyvnileba,
pirobiTi refleqsebi, sulieri negatiuroba
provokacia
uZraobasTan dapirispireba; garToba materialuri
negatiuroba upirobo refleqsebi
ugunurebis
umecrebis
modusi
grZnobaTa samefo
fsiqologia
adaptacia
qaluri
sawyisi
civilizireba
deda RmerTis
ganyofileba
harmonizireba
RvTis Zis ganyofileba
improvizacia
sarwmuno(vn)eba
transcendencia RvTis asulis ganyofileba
civilizacia
mecniereba
suliereba
kultura
harmonia
mamakacuri
sawyisi
inercia
transcendencia
orientacia
evolucia
filosofia
materialuroba
sulieri samyaro
189
grZnoba
goneba
Wkua
190
saxelmwifo
winamdebare nawilSi aRwerili e. w. mudmivi Zravis meqanizmi cocxali arsebis (Cvens SemTxvevaSi adamianis) individualuri sulis misiis raobas Seexeboda materializirebis
Semdgom materialur samyaroSi (Cvens SemTxvevaSi dedamiwaze). es metaforulad daaxloebiT imas momagonebs, rogor ikvebeba mcenare miwaSi arsebuli marilebiT, simlaSiT, ris
Semdgomac isxams yvavils, romlebsac Semdgom nayofis aRmoceneba mosdevs xolme, magram vidre nayofi mkvaxea mas mware
gemo aqvs. rodesac igi simwifeSi gadadis tkbili da saamo
xdeba misTvis vinc miirTmevs. magram Tu xeze darCeba, aravin
miirTmevs, Tu ki is Zirs, miwaze ar Camovardeba da iseTive
xes ar daudebs saTaves, rogori nayofidanac aRmocenda, maSin xezeve damJavebas daiwyebs, dalpeba da, ubralod, uvargisi gaxdeba rogorc nayofis mirTmevis moyvarulisaTvis,
ise axali sicocxlis aRmocenebis dasabamis micemisaTvis.
anu cocxali arsebis individualuri sulis mxridan, misTvis
gankuTvnili misiis Sesrulebis gzaze dadgomis Semdgom, SeiZleba iTqvas, rom realurad ori gza aqvs individualur
sxeulTan anu materialur garemosTan mimarTebaSi. erTi pasiuria da ufro martivia, rac srul gandgomilebaSi da fizikur ganmartoebaSi gamoixateba, anu gardacvaleba sxeulSi arsebobis periodSi. ris saukeTeso nimuSic RvTismSobeli
mariamia, romelzec gamoiTqmis ara mokvda an gardaicvala,
aramed iTqmis sityva miiZina. meore gza aqtiuria da, Sesabamisad, ufro rTulic. brbos xalxad gadaqcevis, xalxis sazogadoebad Camoyalibebis, sazogadoebis saxelmwifod gadaqcevis da a. S. anu materialur samyaroSi mis garSemo gansxeulebulad arsebuli cocxali arsebebisTvis simwifeSi
gadayvanis, maTSi arsebuli Secnobili zogadi cnobierebis
ufro ganviTarebisa da Camoyalibebis saSualebad gadaqcevaSi gamoixateba. aucileblad unda iTqvas, rom sakuTari individualizmis gamovlinebis ki ara, amis qonis uflebac ki
ara aqvs am gzaze mdgars (igulisxmeba individualizmis is
raodenoba, romelic harmoniul proporciul Tanafardobaze metia), es Sesavlis saxiT. faqtiurad, es cocxali arseba
gaxlavT xelmwife anu is, vinc WeSmaritad simwifis cnebas
191
akmayofilebs, TviT absoluturi WeSmaritebis gadasaxedidan. xolo adamianebisgan Semdgar sazogadoebas, romlebic
misken arian midrekilni da misi, rogorc zogadi cnobierebis garSemo mkvidrdebian, SegviZlia vuwodoT saxelmwifo.
anu maT surT is zogadi cnobiereba, romlis ConCxzec arian
erTad SekavSirebulni, ufro maRal saferxurze aiyvanon,
evoluciis kanonebiT ganaviTaron, simwifisken mimaval gzaze dadgnen. me vfiqrob, materialuri samyarosTvis es aris
WeSmariti misiis erTaderTi swori gza da amavdorulad yvelaze rTuli.
Tavad saxelmwifosTvis es aris urTulesi gamocda, rameTu igi valdebulia erTdroulad xuTi fardobiTobis sistemaSi iyos kompetenturi da Tanmimdevruli.
axla ki msurs Cemi SexedulebiT Camovayalibo saxelmwifos mowyobis sistema, rac sasurvelia yvela im niuansis gaTvaliswinebiT, romlebic daakmayofilebs yvelasa da yvelafris ufleba-movaleobriv speqtrs.
pirvel rigSi minda aRvniSno ra warmoadgens materialur
samyaroSi absolutur WeSmaritebas. absoluturi WeSmaritebis gamovlinebas materialur samyaroSi warmoadgens kanoni da is, rac kanons warmoadgens. Cvens epoqaSi, dResdReisobiT, es gaxlavT konstitucia. is aris uzenaesi (unda iyos
yovel SemTxvevaSi) yvela da nebismieri materializirebuli
sxeulisTvis, romelic konstituciis moqmedebis fizikur
sazRvrebSi imyofeba, anu im sazogadoebis geografiuli nawilia, romelmac saxelmwifod gamoacxada sakuTari erTianoba. yvela da nebismieri, vinc konstituciis mier dadgenili kanonebis darRvevis fasad cdilobs sakuTari miznis miRwevas, is WeSmaritebasTan, absolutur WeSmaritebasTan da,
raoden ucnauradac ar unda mogeCvenoT, absoluturi WeSmaritebis mier aRiarebul uzenaes pirovnebasTan da saerTod,
samebasTan winaaRmdegobaSi moxvdeba. anu adamianur enaze
is danaSauls sCadis, xolo zeadamianur enaze suls ibinZurebs. es gaxlavT saxelmwifos sistemaSi xedvis pirveli
umaRlesi fardobiTobis safexuri. amis realurad Sesrulebis unari mxolod im adamians SeuZlia hqondes, romelsac
srulyofilad aqvs moculi is zogadi cnobiereba, rasac unda miaRwios saxelmwifos mimdinare zogadma cnobierebam,
192
II safexurze imyofeba saxelmwifoebrivi mowyobis is sistema, romelSic qaluri sawyisis strategiul interesebs sazogadoebis mxridan prioritetuli adgili ukaviaT. am tipis
saxelmwifo, materialuri samyaros SefasebiT, oqros xanaa.
Cemi gadasaxedidan es saTnoebis, sikeTis qmnis modusze mdgari sistemaa da wina safexurze myof saxelmwifos Tu axasiaTebda sakuTar Tavze Zalauflebis qona + bunebrivoba, rogorc Zalian mokle daxasiaTeba da erTgvarad erTi sityviT
uSualobiT gamoixateba. II safexuris mokle daxasiaTeba am
tipisa iqneba: `oqros Sualedi~ = Zalauflebaze uaris Tqma +
TviTkontroli. rameTu kidev II saxelmwifo wyobaa Camosayalibebeli cxriliT Semovifarglebi.
195
III safexurze imyofeba saxelmwifoebrivi mowyobis is sistema, romelSic mamakacuri sawyisis taqtikur interesebs sazogadoebis mxridan prioritetuli adgili ukavia. am tipis
saxelmwifo sulieri samyaros SefasebiT uRmerTobis, RmerTis ignorirebis xanaa, xolo materialuri samyaros SefasebiT diqtatis, diqtaturis xanaa, xolo absoluturi WeSmaritebis SefasebiT evoluciis TviTneburi daCqarebis, e. w. vnebis modusis aqtivizirebis xanaa. III safexuris mokle daxasiaTeba am tipisa iqneba: diqtatura = SeuniRbavi, aSkara Zalaufleba garemoze + kontrolirebadi, cenzurirebuli anarqia sazogadoebaSi.
am tipis saxelmwifos mokle cxriluri daxasiaTeba.
196
198
epoqa sata xasiaTdeba patiosnebiT, sibrZniTa da religiurobiT. masSi TiTqmis ar arsebobs ugunureba da mankiereba. sata uga mTeli ciklis droiTi xangrZlivobis 40%-s
moicavs.
epoqa tretaSi mankiereba Semodis da mTeli ciklis droiTi xangrZlivobis 30%-s moicavs.
epoqa dvaparaSi ufro metad ecema patiosneba da religiuroba, mankiereba ufro izrdeba da mTeli ciklis droiTi
xangrZlivobis 20%-s moicavs.
epoqa kali-ugaSi uaRresad matulobs uTanxmoeba, ugunureba, arareligiuroba da mankiereba, WeSmariti zneoba
praqtikulad ar arsebobs. kali-uga mTeli droiTi ciklis
xangrZlivobis 10%-s moicavs. kali-ugaSi bilwiereba imdenad izrdeba, rom epoqis bolos Tavad uzenaesi ufali evlineba da iwyebs axal sata-ugas.
199
kompiuteruli awyoba da
ydis dizaini nana yandaSvili
gamomcemloba `universali~
Tbilisi, 0179, i. WavWavaZis gamz. 19, : 22 36 09, 8(99) 17 22 30
E-mail: universal@internet.ge
200
daTo yandaSvili
daTo yandaSvili
sulier faseulobaTa
anbani
wigni