UNIVERSITETI I PRISHTINËS

Fakulteti i Inxhinierisë Elektrike dhe Kompjuterike

Detyrë : "Hulumtimi i mundësive të analizës Furie të sinjaleve"

Lënda: Std:
Telekomunikacione Bardha Ahmeti

Prishtinë
26 Shkurt 2010
Metodat për analizën e sinjaleve 01

•Përpunimi i sinjaleve ka të bëjë më të kuptuarit (zbërthimin) e informacioneve që

përmbajnë valët transmetuese të pranuara.

Kur masim me oshiloskop nje sinjal ne domenin kohor mund ta paraqesim grafikisht
ashtu që në boshtin vertikal të kemi tensionin (amplitudën) ndërsa në boshtin
horizontal kohën. Kjo është mënyra më e logjikshme për të paraqitur një numër të
konsiderushëm sinjalesh në formën grafike, por gjatë përpunimit të sinjaleve
kërkohet shpesh përdorimi i hyrjeve të veçanta ose filtrave frekuencorë te brezave të
ndryshëm për të izoluar sinjalin e dëshiruar duke zbutur ose anuluar ndikimin e
frekuencave të padëshirueshme ( që ne raste të tilla njihen si zhurma).

Prandaj në rast se neve na intereson përmbajtja frekuencore e një sinjali ka kuptim qe

ne vend të vartësisë nga koha të bëjmë paraqitjen e tij në domenin frekuencor .

Në këtë rast boshti vertikal do të mbetet i njëjt dmth në të do të këmi vlerat e

tensionit(amplitudës)por ne abshisë na paraqiten vlerat frekuencore.

-------Time Domain Frequency Domain (Magnitude)

Parqitja e sinjalit në domenin kohor në domenin frekuencor

Grafiku i domenës frekuencore së një sinjali tregon se sa energji është e pranishme

në një sinjal në frekuencë të caktuar.
Metodat për analizën e sinjaleve 02

Aparati matematikor më i përshtatshëm për të bërë transformimet e nevojshme është

Analiza Furie e cila në parim thotë se çfardo forme valore komplekse e cila është
periodike mund të zbërthehet në një bashkësi sinusoidash me frekuenca,
amplituda dhe faza të ndryshme, me bashkimin e të cilave fitohet prap e njejta
formë valore e tensionit në hyrje.

•Grafiku i fituar i sinjalit , por në këtë rast ai i vartësisë së frekuencës ose fazës nga
amplituda quhet spektër i sinjalit.

•Përderisa nuk përjashtohet mundësia e shfytezimit të çfardo forme valore sinjalesh ,

ato më të perdorura janë sinusoidat, Delta impulsi dhe funxioni shkallë( i Heaviside-it)

•Softwere te ndryshme mund të bëjnë transformimet Furie ndër të cilët edhe

Matlab, C++,Java,Pspice,NI LabView madje edhe programe te thjeshta sikur që është
Microsoft Exel kanë mundësinë e aplikimit të këtyre transformimeve..

•Për mostra sinjalesh siç është për shembull sinjali-funxioni sinus, paraqitja në
domenin frekuencor nuk jep shumë informacione të veçanta, por në raste tjera me të
komlikuara kjo lloj paraqitje ndihmon shumë.

•Kjo lloj paraqitje e sinjaleve në domenin frekuencor gjen zbatim të gjerë ne

teknologji , psh në aparaturat për kardiografi.
Metodat për analizën e sinjaleve 03

Shembull 1. Gjetja e transformimit Furie duke shfrytëzuar M.Exel

Të supozojmë se një process fizik është i përshkruar me një funxion në kohë h(t)
Mostrat e tij janë marr N-herë, t=k∆t ku k=0,1,2,…N-1/

Hn përcaktohet ashtu që të plotësoj kushtin(ekuacionet) :

Mostrat e marrura më pas do të kenë :

Nese :

Ku koeficientët complex ipen sipas :

Exel data analysis package ka një rutinë sipas së cilës llogaritë koeficientët compleks
Hn, prej vargut në kohë h ,e cila kërkon që numri i mostrave të jetë një eksponent i nr
2 dmth N=2ⁿⁿ .

Shembulli i shqyrtuar ka N=2048

Ndërsa :
Metodat për analizën e sinjaleve 04

Shembulli është ai i një lëkundjeje të shuar qe vjen nga nje oshilues :

Metodat për analizën e sinjaleve 05

Pas dhënjes së komandave të caktuara në Fourier Analysis dialog box të Exelit do të mund
të shohim sinjalin e analizuar :
Metodat për analizën e sinjaleve 06

Fuqia e sinjalit , e llogarotur sipas formulës :

Përmbledhje :

Shembuj të tillë të përpunimit të sinjaleve mund të gjinden mjaft , disa nga ta, të cilët
unë kam arritur ti shikoj gjinden në linqet e mëposhtme :

1. I pari ,që më interesoi në veçanti, ka të bëjë me editimin e fotografive duke

shfytëzuar transforimiet Furie:
http://www.cs.unm.edu/~brayer/vision/fourier.html
apo :
http://www.cogs.susx.ac.uk/courses/acv/matlab_demos/fft_image_demo.html

2. Njesoj mund të analizohet një sinjal edhe duke shfrytëzuar gjuhën programuese
C++ një shembull i tillë është shqyrtuar ne linkun e mëposhtëm :
http://www-etud.iro.umontreal.ca/~petitg/cpp/Fourier/Fourier.inline.h

3. Një paisje e vaçant ku gjen përdorim kjo mënyrë e analizës së sinjaleve është
kardiogarmi, në linkun e mëposhtëm është shpjeguar puna e një të tilli ofruar
nga National Instruments :
http://zone.ni.com/devzone/cda/epd/p/id/5832

Bardha Ahmeti