Kurikulum Permata Negara

1
Seap Anak PERMATA Negara
KURIKULUM
PERMATA
NEGARA
ASUHAN DAN
DIDIKAN AWAL KANAK-KANAK
0 4 TAHUN
Kurikulum PERMATA Negara
Cetakan Pertama, November 2008

Hak Cipta c NCDRC, UPSI
ISBN 983-3759-41-5
Cetakan Kedua, Januari 2010

Hak Cipta c Bahagian Pendidikan Awal Kanak-Kanak (PERMATA), Jabatan Perdana
Menteri
ISBN 978-983-43953-1-5
Cetakan Ketiga, Januari 2013

Hak Cipta c Bahagian Pendidikan Awal Kanak-Kanak (PERMATA), Jabatan Perdana
Menteri
ISBN 978-967-0493-34-3
Hak cipta terpelihara. Tiada bahagian daripada bahan ini boleh disalin semula dalam
mana-mana cara tanpa kebenaran secara bertulis daripada Bahagian Pendidikan Awal
Kanak-Kanak (PERMATA), Jabatan Perdana Menteri
Bahagian Pendidikan Awal Kanak-Kanak (PERMATA)

Jabatan Perdana Menteri,
W101, Aras 1, Blok 3440,
Enterprise Building1, Jalan Teknokrat 3,
63000 Cyberjaya, Selangor Darul Ehsan, Malaysia
Tel : 03-83194000 Faks: 03-83194001/03-83188645
Web : http:/www.permata.jpm.my
PENGHARGAAN
Setinggi-tinggi penghargaan ditujukan kepada Majlis Pelaksanaan Program PERMATA
yang dipengerusikan oleh Y.A.B. Dato' Sri Mohd Najib bin Tun Haji Abdul Razak, Perdana Menteri
Malaysia di atas sokongan dan kepercayaan berterusan yang diberikan kepada kami untuk menghasilkan
dokumen Kurikulum PERMATA Negara ini. Kami amat menghargai keperihatinan dan komitmen
kerajaan dalam usaha menambahbaik Program Asuhan dan Didikan Awal Kanak-Kanak (Early
Childhood Education and Care) di Negara ini. Syabas diucapkan kepada Y.A.B. Dato Sri kerana telah
mengambil langkah positif dan proaktif memastikan pewaris generasi bangsa dan modal insan Negara
pada masa hadapan mendapat pendidikan awal yang terbaik. Ini semua telah termaktub dalam Dasar
Asuhan dan Didikan Awal Kanak-Kanak Kebangsaan yang telahpun diluluskan oleh kerajaan pada tahun
2008.
Penggerak utama Program Asuhan dan Didikan Awal Kanak-Kanak di Malaysia, sehingga
tercetusnya Program PERMATA Negara ini ialah Y.A.Bhg. Datin Paduka Seri Rosmah binti Mansor,
isteri Perdana Menteri sendiri. Y.A.Bhg. Datin Paduka Seri telah berterusan terlibat secara langsung
demi memastikan Program PERMATA Negara dapat dilaksanakan dengan jayanya. Dalam masa yang
singkat, Program PERMATA Negara telah dilaksanakan secara berperingkat di seluruh Negara, dan
telah memberikan peluang kepada kanak-kanak, khususnya dari luar bandar dan dari keluarga
berpendapatan rendah untuk mengikuti pembelajaran awal yang berkualiti dalam suasana yang kondusif
dan ceria.
Kurikulum PERMATA Negara yang mengintegrasikan aspek pengasuhan dan pendidikan
adalah satu usaha yang tepat untuk menyediakan Program Asuhan dan Didikan Awal Kanak-Kanak
yang menyeluruh khusus untuk kanak-kanak dari lahir hingga 4 tahun. Penekanan kepada amalan
bersesuaian dengan tahap perkembangan, kebolehan dan keunikan individu kanak-kanak adalah suatu
pendekatan yang sangat baik dan selaras dengan amalan pendidikan awal yang berkualiti yang
dilaksanakan di seluruh dunia. Menggunakan kaedah bermain sebagai asas kepada semua aktiviti
pembelajaran adalah cara terbaik dan menyeronokkan kepada kanak-kanak. Fitrahnya, kanak-kanak
sentiasa belajar melalui bermain kerana melalui bermain mereka akan: meneroka, ingin tahu, bertanya,
mencuba dan mengeksperimen apa-apa sahaja yang terdapat di persekitaran mereka. Kurikulum
PERMATA Negara tidak hanya menekankan aspek pembangunan intelek, tetapi memberi penekanan
yang besar kepada pembinaan sahsiah, sosioemosi dan kerohanian kanak-kanak. Di samping itu
kurikulum ini juga telah mengambil kira aspek pengasuhan penting daripada Kurikulum Asas Asuhan
Kanak-kanak (KAAK), Jabatan Kebajikan Masyarakat dan telah mendapat input berhubung kesihatan
dan pemakanan bagi bayi dan kanak-kanak dari Kementerian Kesihatan Malaysia.
Penggubalan kurikulum ini adalah lengkap dan bersifat holistik. Adalah diharapkan para
pendidik akan melaksanakan kurikulum ini dengan sebaiknya, kerana merekalah peneraju utama yang
akan menentukan kejayaan usaha murni ini. Keberkesanan pelaksanaan kurikulum ini bergantung
sepenuhnya kepada pendidik yang akan mengimplementasinya bersama kanak-kanak. Adalah diharapkan
segala usaha dan tenaga yang telah dicurahkan dalam menggubal kurikulum ini akan memberikan
manfaat kepada kanak-kanak, khususnya, dan Negara, amnya, dengan komitmen dan keprihatinan tinggi
pendidik.
Sekalung penghargaan juga disampaikan kepada Ahli Majlis Pelaksanaan Program PERMATA,
Ahli Jawatankuasa Kerja Penyelarasan Program PERMATA dan Pengerusi Jawatankuasa Teknikal
Program PERMATA di atas segala sumbangan idea dan sokongan yang diberikan.
Rakaman terima kasih juga kepada Pengerusi Jawatankuasa Teknikal Kurikulum dan
Penyelidikan PERMATA Negara, Pusat Penyelidikan Pembangunan Kanak-kanak Kebangsaan
(NCDRC), Universiti Pendidikan Sultan Idris, Universiti Putra Malaysia, Universiti Islam
Antarabangsa Malaysia, Universiti Malaya, Kementerian Pembangunan Wanita, Keluarga dan
Masyarakat, Jabatan Kebajikan Masyarakat, Kementerian Pelajaran Malaysia, Institut Pendidikan Guru,
Kementerian Kesihatan Malaysia, semua agensi kerajaan, badan-badan bukan kerajaan dan individuindividu professional lain yang telah terlibat secara langsung dan tidak langsung dalam penggubalan
dan penerbitan dokumen Edisi Ketiga Kurikulum PERMATA Negara ini.
Majlis berseri gilang-gemilang

Di tambah seri aluan gendang
Budi dan jasa dikenang-kenang
Sumbangan diberi tidak kan hilang
TERIMA KASIH
1 Oktober 2012
PRAKATA
Setiap anak perlu diberikan permulaan hidup yang terbaik (the best starts in life),
maka dengan itu lahirlah konsep Setiap Anak PERMATA Negara
Assalamualaikum WBT, dan Salam Sejahtera,

Sesungguhnya, dalam membangunkan modal insan Negara, pendidikanlah wadah utamanya.
Pada hakikatnya, masa hadapan sesebuah Negara bergantung kepada pembangunan modal insan yang
berkebolehan. Dari itu, pembangunan modal insan haruslah dimulakan pada peringkat awal kerana proses
perkembangan mental dan emosi serta pemupukan nilai-nilai murni dan kemahiran berkembang dengan
begitu cepat dalam tempoh tersebut.
Ingatan saya masih segar di mana 5 tahun yang lalu saya bersama-sama beberapa orang
profesional, profesor, pendidik, pakar perubatan, pegawai polis, peguam, pegawai-pegawai kerajaan
membincangkan permasalahan dan gejala sosial di Negara ini. Kami penuh yakin sekiranya anak-anak
kecil telah diasuh dengan nilai-nilai murni, mereka akan mempunyai asas peribadi yang baik serta
kukuh untuk membesar menjadi remaja bersifat mulia. Akhirnya kami sepakat bahawa salah satu
strategi jangka panjang yang berupaya menangani masalah sosial dan sebagai langkah awal membina
modal insan Negara ialah dengan memberikan setiap kanak-kanak yang lahir di bumi bertuah ini
permulaan hidup yang terbaik atau the best starts in life. Pembentukan nilai diri sebagai insan yang
cemerlang seharusnya dimulakan sejak awal dan lebih berkesan jika dilakukan sejak lahir lagi. Mereka
seharusnya diberikan persediaan yang secukupnya dari segi perkembangan mental, rohani, sosial dan
fizikal. Umpama kata pepatah Melayu, Kalau hendak melentur buluh, biarlah dari rebungnya.
Persediaan yang bersesuaian dengan perkembangan mental, emosi dan fizikal mereka akan memastikan
mereka akan berupaya membesar secara positif. Inilah sebenarnya intipati kepada program Setiap
Anak PERMATA Negara yang menekankan peri pentingnya pendidikan awal diberikan kepada
setiap kanak-kanak sejak lahir lagi. Begitulah sejarah bagaimana tercetus idea untuk melaksanakan
Program PERMATA Negara.
Saya merasa amat berbangga kerana kerajaan telah menerima pandangan kami bahawa salah
satu strategi untuk menangani masalah sosial dan membina modal insan Negara ialah memberikan
asuhan dan didikan yang terbaik semasa mereka masih kecil lagi. Kita menaruh harapan yang besar
kepada mereka sebagai generasi pewaris untuk memakmur dan memajukan Negara kita ini.
Alhamdulillah, mengambilkira kepentingan pendidikan awal kanak-kanak, kerajaan telahpun
meluluskan Dasar Asuhan dan Didikan Awal Kanak-kanak Kebangsaan pada 2008. Kerajaan juga
bersetuju Kurikulum PERMATA Negara dijadikan Kurikulum Asuhan dan Didikan Awal KanakKanak Kebangsaan khusus bagi kanak-kanak di bawah umur 4 tahun untuk diguna pakai oleh semua
pusat asuhan kanak-kanak. Dengan ini, standard dan kualiti asuhan dan didikan serta proses
pembelajaran yang diterima oleh kanak-kanak adalah sama dan seragam.
Saya amat menekankan kepada aspek pendidikan awal diterapkan kepada anak-anak yang
berada di TASKA ini agar mereka dapat berkembang dengan menyeluruh, baik dalam semua aspek,
intelek, rohani, jasmani, sosial dan komunikasi. Kanak-kanak pada usia 1 hingga 4 tahun sudah boleh
didedahkan kepada proses pembelajaran peringkat awal yang mampu memberi kesan positif kepada
pembesarannya. Pada usia ini mereka seperti span yang mampu menyerap apa sahaja dengan cepat di
persekitarannya. Adalah diharapkan dengan pemakaian Kurikulum PERMATA Negara ini, TASKA
tidak lagi dilihat sekadar sebagai kemudahan untuk jagaan anak sahaja, tetapi turut diseimbangkan
dengan memberi perhatian yang rapi terhadap perkembangan kanak-kanak itu sendiri dari segi
pertumbuhan atau kesuburan, emosi, pemikiran dan tingkah laku.
Ucapan terima kasih dan penghargaan saya kepada semua penulis, edisi baru dan lama, dan
semua yang terlibat dalam penggubalan dan penerbitan Kurikulum PERMATA Negara Edisi ketiga
ini. Saya berdoa semoga khidmat bakti kita ini diberkati dan bersama membawa perubahan positif
berpanjangan kepada kehidupan anak-anak pada masa hadapan.
Indah Sulaman Selendang Sutera

Dipakai oleh gadis jelita
Anak-anak kita umpama permata
Jika digilap pasti tinggi nilainya
Salam hormat
Y.A.BHG. DATIN PADUKA SERI ROSMAH MANSOR

Isteri Y.A.B Perdana Menteri Malaysia,
Pengerusi Jawatankuasa Kerja Penyelarasan Program PERMATA
Se ap Anak PERMATA Negara
ISI KANDUNGAN
PENGHARGAAN .............................................................................................................................................................3
PRAKATA...............................................................................................................................................................................3
1. FALSAFAH DAN DIDIKAN AWAL KANAK - KANAK
Falsafah Pendidikan Kebangsaan .................................................................................................... 9
Dasar Asuhan Dan Didikan Awal Kanak-Kanak Kebangsaan...................................................... 9
Falsafah Kurikulum PERMATA Negara ........................................................................................... 9
Matlamat Kurikulum PERMATA Negara ........................................................................................ 12
Ciri-Ciri Anak PERMATA Negara .................................................................................................... 12
2. PENGENALAN KURIKULUM PERMATA NEGARA....................................................................................... 14
2.1 Latar Belakang Program PERMATA Negara ..................................................................... 14
2.2 Pelaksanaan Kurikulum PERMATA Negara ..................................................................... 16
2.3 Prinsip Yang Memandu Kurikulum PERMATA Negara.................................................... 17
2.4 Objektif Kurikulum PERMATA Negara................................................................................ 17
2.5 Indikator Kualiti Kurikulum PERMATA Negara .................................................................. 18
2.6 Reka Bentuk Kurikulum PERMATA Negara ...................................................................... 19
2.7 Siapa Kanak-Kanak ............................................................................................................... 21
2.8 Kepentingan Pembelajaran Awal ......................................................................................... 22
2.9 Teori yang Melandasi Kurikulum PERMATA Negara ....................................................... 23
2.10 Pendapat Ahli Falsafah Berkaitan Asuhan Dan Didikan Awal Kanak-Kanak ............... 28
2.11 Perspektif Agama dan Fahaman Lain Mengenai Pendidikan Awal Kanak-Kanak ...... 29
2.12 Bukti Kajian Neurosains ........................................................................................................ 29
2.13 Nilai-Nilai Murni Dalam Kurikulum PERMATA Negara..................................................... 30
2.17 Keistimewaan Kurikulum PERMATA Negara .................................................................... 32
3. KANDUNGAN KURIKULUM PERMATA NEGARA ...................................................................................33
3.1 Pengisian Kurikulum .............................................................................................................. 33
3.2 Model Konseptual................................................................................................................... 33
3.3 Skop Kurikulum...........................................................................................................................
3.4 Aspek Pengasuhan Kanak-Kanak Di TASKA .................................................................... 36
3.4.1 Pemakanan Seimbang ....................................................................................36
3.4.2 Penjagaan dan Bayi Dan Kanak-Kanak dan Latihan Urus Diri ............................ 40
3.4.3 Keselamatan Kanak-Kanak Dan TASKA .........................................................47
3.4.4 Amalan Pengasuhan Di TASKA ......................................................................49
3.5 Bidang Pembelajaran PERMATA ........................................................................................ 54
3.5.1 Perkembangan Sahsiah, Sosioemosi Dan Kerohanian ................................... 54
3.5.2 Perkembangan Bahasa, Komunikasi Dan Literasi Awal ..................................61
3.5.3 Perkembangan Awal Matematik Dan Pemikiran Logik ....................................66
3.5.4 Perkembangan Deria Dan Pemahaman Dunia Persekitaran ...........................72
3.5.5 Perkembangan Fizikal Dan Psikomotor...........................................................79
3.5.6 Perkembangan Kreativiti Dan Estetika .................................................................... 84
4. PEDAGOGI PERMATA ............................................................................................................................................... 88

4.1 Belajar Melalui Bermain ........................................................................................................ 88
4.2 Konsep 3E ............................................................................................................................... 93
4.3 Aktiviti-Aktiviti Lain ................................................................................................................. 95
4.4 Peranan Pendidik ................................................................................................................... 96
5. MODUL PEMBELAJARAN KANAK-KANAK PERMATA............................................................................. 98
5.1 Panduan Menggunakan Modul Pembelajaran Kanak-kanak
5.2 MODUL 1 Peringkat Umur 0 hingga 6 Bulan (0-6 Bulan) ............................................. 99
5.3 MODUL 2 Peringkat Umur 6 hingga 12 Bulan (6-12 Bulan) ...................................... 100
5.4 MODUL 3 Peringkat Umur (1-2 Tahun) ......................................................................... 102
5.5 MODUL 4 Peringkat Umur 2 hingga 3 Tahun (2-3 Tahun)........................................ 104
5.6 MODUL 5 Peringkat Umur 3 hingga 4 Tahun (3-4 Tahun)......................................... 106
5.7 MODUL 6 - Modul Tambahan untuk Pengayaan ........................................................... 108
6. PERSEKITARAN PEMBELAJARAN PERMATA ............................................................................................. 112
6.1 Keperluan Kemudahan Pembelajaran .............................................................................. 112
6.2 Ciri-Ciri Premis ...................................................................................................................... 112
6.3 Konsep Premis ..................................................................................................................... 113
6.4 Aspek Fizikal TASKA .......................................................................................................... 113
6.5 Aspek Sosial ......................................................................................................................... 117
6.6 Kemudahan Peralatan Pembelajaran ............................................................................... 118
7. PEMERHATIAN DAN PENAKSIRAN PERKEMBANGAN KANAK-KANAK .......................................121
7.1 Tujuan Pemerhatian Dan Penaksiran Kanak-Kanak ..................................................... 121
7.2 Prinsip Pemerhatian Dan Penaksiran Kanak-Kanak ...................................................... 124
7.3 Kaedah Pemerhatian Dan Penaksiran Kanak-Kanak ................................................... 125
7.3.1 Log Harian Kanak-Kanak Dan Lain-Lain Rekod Kanak-Kanak........................125
7.3.2 Pengesanan Awal Kanak-kanak Berkeperluan Khas..........................................128
8. PENJADUALAN DAN PENGURUSAN PEMBELAJARAN .......................................................................... 130
8.1 Perancangan Tahunan, Bulanan Dan Harian TASKA.................................................... 130
8.2 Aktiviti Rutin di TASKA PERMATA
9. KOLABORASI DENGAN IBU BAPA DAN KOMUNITI................................................................................ 141
9.1 Kolaborasi Dengan Ibu Bapa/Keluarga ............................................................................ 141
9.1.1 Tujuan Kolaborasi Dengan Ibu Bapa.................................................................................... 141
9.1.2 Tanggungjawab Ibu Bapa........................................................................................................... 142
9.1.3 Aktiviti Ibu Bapa di TASKA PERMATA ................................................................................ 142
9.1.4. Persatuan Ibu Bapa dan Pendidik ........................................................................................ 144
9.2 Kolaborasi Dengan Komuniti .............................................................................................. 144
10. ETIKA DAN PROFESIONALISME PENDIDIK/PENGASUH ..................................................................... 148
10.1 Ciri-Ciri Sahsiah Pendidik/Pengasuh ................................................................................ 148
10.2 Tanggungjawab Pendidik/Pengasuh PERMATA ............................................................ 150
10.3 Etika Pendidik/Pengasuh .................................................................................................... 151
PENGENALAN KURIKULUM PERMATA NEGARA
1.1 Falsafah Pendidikan Kebangsaan

Kurikulum PERMATA Negara dibina berlandaskan Falsafah Pendidikan Kebangsaan
sebagai teras untuk membina potensi individual kanak-kanak sebagai modal insan berkualiti
tinggi melalui pendidikan awal kanak-kanak. Pada 24 Oktober 2008, Jemaah Menteri telah
meluluskan Dasar Asuhan dan Didikan Awal Kanak-kanak Kebangsaan yang memberi
penekanan kepada menyediakan pendidikan dan asuhan berkualiti kepada kanak-kanakkanak dari umur lahir hingga 4 tahun. Pernyataan Falsafah Pendidikan Kebangsaan dan
Dasar Asuhan dan Didikan Awal Kanak-kanak Kebangsaan 2008 adalah seperti berikut:
FALSAFAH PENDIDIKAN KEBANGSAAN

Pendidikan di Malaysia adalah suatu usaha yang berterusan ke arah
memperkembangkan potensi individu secara menyeluruh dan
bersepadu untuk mewujudkan insan yang seimbang dan harmonis dari
segi intelek, rohani, emosi, dan jasmani berdasarkan kepercayaan dan
kepatuhan kepada Tuhan. Usaha ini adalah bagi melahirkan rakyat
Malaysia yang berilmu pengetahuan, berketerampilan, berakhlak
mulia, bertanggungjawab dan berkeupayaan mencapai kesejahteraan
diri serta memberi sumbangan terhadap keharmonian dan
kemakmuran masyarakat dan negara.
1.2
Dasar Asuhan Dan Didikan Awal Kanak-Kanak Kebangsaan 2008
Dasar Asuhan dan Didikan Awal Kanak-kanak Kebangsaan ini merupakan asas
penting sebagai landasan jangka panjang dari pelaburan awal dalam pembangunan modal
insan seperti yang digariskan di dalam Rancangan Malaysia ke-9. Kanak-kanak hari ini
merupakan bakal pewaris dan modal insan negara di masa hadapan. Penumpuan kepada
peringkat umur ini merupakan salah satu strategi awal bagi mengasaskan pendidikan
sepanjang hayat dengan menghasilkan insan berjiwa murni, berakhlak mulia, berdisiplin serta
berkemahiran menangani perubahan teknologi dan sosio-ekonomi global.
10
DASAR ASUHAN DAN DIDIKAN AWAL KANAK-KANAK

KEBANGSAAN 2008
"Dasar Asuhan dan Didikan Awal Kanak-kanak Kebangsaan ialah
dasar yang komprehensif bagi memastikan perkembangan yang
holistik bagi semua kanak--kanak dari lahir hingga 4 tahun. Ia
menjadi asas kukuh kepada pembangunan potensi kanak-kanak
berlandaskan acuan Malaysia. Dasar ini adalah pengukuh serta
pelengkap kepada Dasar Pendidikan Kebangsaan sedia ada".
Pelaksanaan Dasar ini penting memandangkan kanak-kanak merupakan kumpulan

masyarakat yang perlu diberi perhatian oleh Kerajaan, ibu bapa, badan-badan bukan
kerajaan, dan pihak swasta supaya mereka dibesarkan mengikut acuan Malaysia ke arah
melahirkan modal insan yang berkualiti tinggi dan berperibadi mulia. Justeru semua pihak
yang bertanggungjawab perlu menggembleng tenaga, kepakaran dan sumber, menyediakan
program, perkhidmatan, pendidikan dan latihan, perlindungan serta kemudahan-kemudahan
yang dapat merangsang perkembangan positif kanak-kanak.
Objektif Dasar Asuhan dan Didikan Awal Kanak-kanak Kebangsaan adalah:(i)
menyediakan asas kepada pembangunan potensi insan yang seimbang dan optimum
berlandaskan acuan tersendiri dengan mengambil kira nilai-nilai tempatan dan amalan
bijak antarabangsa;
(ii)
menggalakkan kanak-kanak di bawah umur 4 tahun mendapat asuhan dan didikan yang
berkualiti bagi merangsang perkembangan awal mereka yang sesuai mengikut
kumpulan umur dari segi fizikal, bahasa, kognitif, sosio-emosi dan rohani dalam
persekitaran yang selamat, sihat dan menyeronokkan;
(iii)
membangunkan kurikulum yang komprehensif bagi perkembangan awal kanak-kanak

secara menyeluruh meliputi pendidikan, pengasuhan, nutrisi dan kesihatan;
(iv)
mewujudkan kemudahan infrastruktur dan persekitaran pembelajaran termasuk

peralatan pembelajaran yang berkualiti bagi membolehkan pencapaian hasil
pembelajaran yang positif;
11
(v)
menggalakkan penglibatan dan hubungan yang teguh antara ibu bapa, Kerajaan, pihak
swasta dan juga badan bukan kerajaan serta kumpulan masyarakat setempat di dalam
pengasuhan dan pendidikan awal kanak-kanak;
(vi)
meningkatkan kesedaran awam terhadap keperluan memberikan pendidikan awal

kanak-kanak dari lahir hingga ke 4 tahun sebagai asas utama pembangunan holistik
mereka sebelum memasuki alam persekolahan formal; dan
(vii) memastikan pewujudan dan pelaksanaan sistem pemantauan

keberkesanan program asuhan dan didikan awal kanak-kanak
dan
penilaian
1.3 Falsafah Kurikulum Permata Negara
Falsafah adalah suatu pegangan yang menjadi teras dalam merekabentuk sesebuah
program atau kurikulum. Dalam hal ini, falsafah yang dipegang dalam Kurikulum PERMATA
Negara, adalah seperti berikut:
FALSAFAH KURIKULUM PERMATA NEGARA

Sejak lahir kanak-kanak sudah boleh diasuh dan dididik bagi
mengembangkan sahsiah, potensi dan kecerdasan mereka agar dapat
menguasai kemahiran berkomunikasi, awal literasi, awal matematik,
pemikiran logik, dan pengetahuan asas tentang dunia persekitaran, di
samping kemahiran mengurus diri dan amalan nilai-nilai murni agar menjadi
individu yang bersahsiah mulia, berdikari, berintelek tinggi, patriotik, dan
dapat menyesuaikan diri dengan kemajuan teknologi moden dan persekitaran
pelbagai budaya dalam negara dan antarabangsa. Usaha ini memerlukan
komitmen dan kolaborasi antara pendidik, ibu bapa dan komuniti, kerana
setiap kanak-kanak umpama PERMATA yang tidak ternilai harganya".
Dengan berasaskan Falsafah yang jelas, adalah diharapkan bahawa pihak-pihak yang
melaksanakan Kurikulum PERMATA Negara akan dapat memahami dan menghayati peri
pentingnya memberi perhatian istimewa dalam membantu perkembangan kanak-kanak yang
holistik. Setiap kanak-kanak secara fitrahnya mempunyai potensi dan kecerdasan yang boleh
dikembangkan. Jika menggunakan cara yang betul dan dibantu, maka dipercayai potensi ini
akan lebih cepat berkembang. Oleh itu asuhan dan didikan awal yang berkualiti adalah amat
penting dalam membina generasi masa hadapan Negara yang cemerlang.
12
1.4
Matlamat Kurikulum Permata Negara
Kurikulum PERMATA Negara bermatlamat mengembangkan kemahiran dan peribadi

kanak-kanak yang terbaik agar lebih bersedia untuk memasuki alam persekolahan formal.
MATLAMAT KURIKULUM PERMATA NEGARA

Matlamat Kurikulum PERMATA Negara ialah untuk menyediakan
program asuhan dan didikan awal yang bersepadu untuk kanak-kanak
yang berumur 0-4 tahun. Kurikulum ini juga menyediakan peluang
kepada kanak-kanak untuk mendapat pengalaman pembelajaran awal
yang berkualiti untuk melahirkan modal insan negara yang mempunyai
sahsiah mulia, kerohanian yang mantap, kecerdasan intelek yang tinggi,
menghargai kepelbagaian budaya, patriotik, dan mengamalkan gaya
hidup sihat.
1.5 Ciri-Ciri Anak Permata Negara
Sahsiah
Mulia dan
Patriotik
Mahir
Berkomuni
kasi
Kompeten
Belajar
Yakin,
Berdikari
dan Jatidiri
Kreatif dan
Inovatif
13
Bersahsiah Mulia dan Patriotik

x Baik akhlak dan tingkahlaku, sopan santun dan berperibadi luhur
x Dapat mengawal emosi, ceria, mesra, penyayang, berempati
x Beriman
x Menghormati budaya dan identiti bangsa
x Sayangkan Negara
Mahir Berkomunikasi
x Boleh berkomunikasi dalam pelbagai keadaan
x Menguasai ekspresi verbal dan bahasa reseptif
x Menunjukkan peningkatan dalam penguasaan literasi awal
x Mempunyai kemahiran berbual dan faham adab berbual
x Memahami Bahasa Inggeris mudah
Kompeten Belajar
x Boleh memberi fokus dan perhatian semasa belajar
x Inkuisitif dan bermotivasi belajar
x Pandai membina jaringan
x Resilien
Yakin, Berdikari dan Berjati Diri
x Mempunyai konsep kendiri positif
x Mampu mengurus diri
x Berani mencuba dan mengambil risiko
Kreatif dan Inovatif
x Suka merekacipta dan imaginatif
x Kreatif menyelesaikan masalah
x Menghayati nilai seni dan keindahan
14
PROGRAM PERMATA NEGARA

"Anak-anak adalah sumber Negara, penyumbang kelestarian tamadun bangsa, mereka merupakan aset penting bagi
pembinaan sesuatu bangsa dan penjana wawasan, pembentuk zaman dan kemajuan"
(YAB. Dato Seri Mohd Najib bin Tun Hj. Abdul Razak,
Perdana Menteri Malaysia)
2.1
Latar Belakang Program Permata Negara
Idea mengenai program pendidikan awal kanak-kanak (kini dinamakan Program

PERMATA Negara) telah dikonsepsi pada tahun 2004/2005 oleh sekumpulan pakar yang
diketuai oleh isteri YAB Timbalan Perdana Menteri (pada masa itu) sebagai satu pendekatan
proaktif untuk menangani masalah sosial di kalangan remaja dan belia. Idea itu seterusnya
direalisasikan dengan penubuhan Majlis Penyelarasan Dasar PERMATA Negara dan
Jawatankuasa Kerja Dasar PERMATA Negara pada April 2006.
Sebagai langkah permulaan, sebuah Pusat Penyelidikan Perkembangan Kanak-kanak
Kebangsaan atau National Child Development Research Centre (NCDRC) telah ditubuhkan di
Universiti Pendidikan Sultan Idris untuk menguruskan pembinaan Kurikulum PERMATA Negara
dan pelaksanaan penyelidikan yang berkaitan. NCDRC juga dipertanggungjawabkan untuk
menyediakan latihan kepada pendidik dan jurulatih PERMATA.
Jemaah Menteri pada 21 Jun 2006 telah meluluskan dasar komprehensif dan holistik
berhubung asuhan dan didikan awal kanak-kanak yang dikenali sebagai "Setiap Anak
PERMATA Negara", sebagai landasan asas misi nasional membangunkan modal insan berjiwa
murni dan berminda kelas pertama. Sebuah sekretariat ditubuhkan di Jabatan Perdana Menteri
bagi membangun, memantap dan seterusnya menyelaras dasar tersebut serta melaksanakan
Program Asuhan dan Didikan Awal Kanak-kanak yang dikenali sebagai Program PERMATA
Negara.
Pada Mei 2007 Projek Perintis PERMATA Negara telah dilaksanakan di lima buah Pusat
Anak PERMATA Negara (PAPN), iaitu di Putrajaya, Subang Jaya, Kepala Batas, Chini, dan
Mempaga menggunapakai Kurikulum PERMATA Negara. Projek rintis ini telah dijalankan
selama 18 bulan dan hasil penemuannya telah dilaporkan dalam beberapa seminar dan
seterusnya di bentangkan di Kabinet. Hasil dapatan menunjukkan perkembangan kanak-kanak
dari segi sahsiah, emosi, sosial dan intelek amat menyerlah dan lebih baik daripada kanakkanak yang sebaya dengan mereka yang tidak mengikuti Program PERMATA Negara.
Lanjutan daripada itu, Kerajaan telah memutuskan untuk memperluaskan Program
PERMATA Negara, dan mengarahkan pelaksanaannya ke semua TASKA kelolaan kerajaan
15
seperti TASKA Jabatan Kemajuan Masyarakat (KEMAS), TASKA Jabatan Perpaduan Negara
dan Integrasi Nasional (JPNIN), TASKA Tempat Kerja dan TASKA Komuniti di bawah Jabatan
Kebajikan Masyarakat. dan TASKA Keluarga di bawah Yayasan Pembangunan Keluarga
Terengganu. Kerajaan juga telah meluluskan peruntukan sebanyak RM20 juta dalam
Rancangan Malaysia Ke-9 untuk perluasan Program PERMATA Negara di bawah agensi-agensi
berkenaan.
Pada 24 Oktober 2008, Jemaah Menteri Malaysia telah meluluskan Dasar Asuhan dan
Didikan Awal Kanak-kanak Kebangsaan yang memperuntukan penglibatan pihak-pihak lain
seperti Kementerian Pelajaran, Kementerian Pembangunan Wanita, Keluarga dan Masyarakat,
Jabatan Kemajuan Masyarakat (KEMAS), Jabatan Perpaduan Negara dan Integrasi Nasional
(JPNIN), Pusat Penyelidikan Perkembangan Kanak-kanak Kebangsaan di Universiti Pendidikan
Sultan Idris (NCDRC), Kementerian Kesihatan, dan Bahagian Pendidikan Awal Kanak-Kanak
(PERMATA) di Jabatan Perdana Menteri untuk mengambil langkah-langkah yang telah
digariskan bagi memastikan pelaksanaan Kurikulum PERMATA Negara berjalan dengan
sempurnanya (Perintah Menteri-menteri Kerajaan Persekutuan (No. 2) 2008 [P.U.(A) 170/2008]).
Pada 2010, satu penyelidikan yang menyeluruh telah dijalankan oleh Jawatankuasa
Teknikal Kurikulum dan Penyelidikan untuk menentukan keberkesanan pelaksanaan Kurikulum
PERMATA Negara oleh semua agensi yang terlibat. Hasilnya telah dibentangkan dalam sebuah
seminar yang dihadiri oleh semua pihak-pihak yang terbabit. Laporan penyelidikan tersebut
menunjukkan bahawa pelaksanaan Kurikulum PERMATA Negara oleh pihak-pihak berkenaan
telah dijalankan dengan efisyen dan berkesan. Dapatan yang diperolehi menunjukkan
perkembangan kanak-kanak PERMATA melonjak lebih tinggi dengan menggunakan Kurikulum
PERMATA Negara. Pandangan dari ibu bapa menunjukkan bahawa mereka amat berpuas hati
dengan perkembangan anak-anak mereka dan bersetuju bahawa Kurikulum PERMATA Negara
adalah sebuah kurikulum yang berkualiti dan anak-anak mereka telah mendapat faedah yang
sangat besar daripadanya.
Sebelum wujudnya Dasar Asuhan dan Didikan Awal Kanak-kanak (2008), di negara
Malaysia telah terdapat Akta Taman Asuhan Kanak-kanak (Akta TASKA 1984) - juga dikenali
sebagai Akta 308. Akta ini mewajibkan semua TASKA didaftarkan di bawah Jabatan Kebajikan
Masyarakat Malaysia untuk tujuan pemantauan kualiti dan bantuan khidmat perundingan dan
latihan. Semua pihak yang ingin membuka TASKA atau yang berminat menjadi pengasuh di
TASKA diwajibkan mengikuti Kursus Asas Asuhan Kanak-kanak (KAAK). Selain itu, terdapat
pula Akta Kanak-kanak 2001 dan pindaan 2011 (yang dinamakan Akta 611). Akta ini dibentuk
sehaluan dengan Konvensyen Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu mengenai Hak Asasi Kanakkanak (CRC) yang ditandatangi oleh negara Malaysia pada tahun 1995. Akta 611 menyatakan
dengan jelas hak kanak-kanak untuk mendapat pendidikan yang berkualiti, selain daripada hak
untuk mendapat penjagaan dan perlindungan daripada ibu bapa/penjaga atau negara daripada
kemiskinan, penderaan, pengabaian dan eksploitasi, dan hak untuk bersuara.
16
2.4
Pelaksanaan Kurikulum Permata Negara
Kurikulum PERMATA Negara telah disemak dan diperbaki pada tahun 2008 sebelum
ianya dilaksanakan di semua PAPN, Taska KEMAS, JPNIN, Taska di Tempat Kerja, Taska
Komuniti dan Taska Keluarga YPKT. Seterusnya, semakan kedua telah dilakukan pada tahun
2012 untuk mengintegrasikan aspek pengasuhan bayi dan kanak-kanak serta kemahiran
pengurusan TASKA yang terdapat dalam Kursus Asas Asuhan Kanak-kanak (KAAK) ke dalam
Kurikulum PERMATA Negara. Dengan adanya penekanan dalam aspek pengasuhan dan
penjagaan bayi dan kanak-kanak, maka Kurikulum PERMATA Negara edisi ke-3 ini boleh
dianggap sebagai lengkap dan menyeluruh.
Latihan bagi Pendidik/Pengasuh juga telah dikaji semula dan sebuah modul latihan
yang lengkap telah dibina. Kursus Pendidik/Pengasuh PERMATA yang ditawarkan mulai 2013
adalah mengandungi sebahagian besar daripada komponen asas yang diambil daripada Kursus
Asas Asuhan Kanak-kanak (KAAK) Jabatan Kebajikan Masyarakat Malaysia. Setiap
Pendidik/Pengasuh adalah diwajibkan mempunyai Sijil Kursus Permata bagi melayakkan
mereka berkhidmat di TASKA PERMATA mulai 2013.
Kurikulum PERMATA Negara menggunakan pendekatan belajar melalui bermain yang
menekankan suasana keseronokan dan keselesaan semasa bermain, kebebasan meneroka dan
mengeksperimen, peluang berinteraksi bersama rakan, Pendidik dan ibu bapa yang
menggalakkan kemahiran sosial yang sihat, serta penekanan kepada pembentukan sahsiah
yang baik dan konsep kendiri yang positif. Fokus utama ialah untuk membantu perkembangan
kanak-kanak dalam semua aspek iaitu sahsiah, emosi, sosial, kerohanian, intelek, fizikal dan
kreativiti. Aktiviti penjagaan, pengasuhan dan pendidikan PERMATA disediakan untuk semua
peringkat umur kanak-kanak, dari umur lahir hingga 4 tahun. Kanak-kanak, seawal usia 3 bulan
juga boleh diterima untuk dijaga dan asuh di TASKA PERMATA.
Kurikulum PERMATA Negara menyediakan modul-modul pembelajaran khusus mengikut
umur kanak-kanak. Terdapat 6 buah modul pembelajaran PERMATA untuk kanak-kanak 0-6
bulan, 6-12 bulan, 1-2 tahun, 2-3 tahun, 3-4 tahun dan modul tambahan bagi kanak-kanak yang
berumur 4 tahun tetapi mempunyai kebolehan melebihi umurnya. Modul ini menyediakan aktiviti
pembelajaran tambahan untuk pengayaan.
Kurikulum PERMATA Negara menekankan latihan mengurus diri semasa berada di
TASKA. Kanak-kanak dilatih dan diajar untuk boleh menjaga diri sendiri seperti makan, mandi,
pergi ke tandas, memakai pakaian, mengosok gigi, menyikat rambut, mengambil barang mainan
sendiri, dengan diselia dan dibantu oleh Pendidik/Penolong Pengasuh. Dengan cara ini, kanakkanak belajar berdikari dan berdisiplin. Aspek kebersihan dan keselamatan diri amat penting
diterapkan dalam diri kanak-kanak. Amalan lain yang wajar disebut ialah mengenai penekanan
kepada permakanan dan gaya hidup sihat di kalangan kanak-kanak. Dengan itu, diharap kanakkanak yang dilahirkan daripada program PERMATA Negara ini bakal menjadi warga negara
Malaysia yang terbaik dari segi peribadi, ceria, bijaksana, dan berakhlak mulia.
17
2.5
Prinsip Yang Memandu Kurikulum Permata Negara
Kurikulum PERMATA Negara berpegang kepada prinsip-prinsip berikut:

i.
Setiap kanak-kanak mempunyai potensi yang sangat unik yang perlu dihormati,
dikembangkan dan disanjungi.
ii.
Tiga tahun pertama dalam kehidupan kanak-kanak adalah sangat kritikal (mengikut
kajian neurosains), terutama dalam pembentukan sahsiah, membina kemahirankemahiran sensorimotor dan intelek.
iii.
Kanak-kanak secara semulajadi suka meneroka, mencuba, mengeksperimen, dan

mencipta, maka cara terbaik mengasuh dan mendidik kanak-kanak ialah melalui
bermain, dalam suasana dan persekitaran yang ceria, selesa dan menggembirakan,
mengupayakan, selamat dan penuh kasih sayang.
iv.
Amalan dan sumber pembelajaran adalah bersesuaian dengan perkembangan

kanak-kanak, menggunakan bahan-bahan dalam persekitaran mereka, sesuai
dengan budaya tempatan, berintegrasi teknologi dan jaringan global.
v.
Persekitaran pembelajaran hendaklah ceria, mesra, mengupayakan

merangsangkan, dalaman dan luaran yang selamat kepada kanak-kanak.
vi.
Kolaborasi dengan ibu bapa/keluarga dan komuniti menjadi teras penting dalam
menentukan kejayaan kurikulum PERMATA Negara.
vii.
Menghormati hak asasi, agama dan budaya kanak-kanak, normal dan yang
berkeperluan khas.
2.6
dan
Objektif Kurikulum Permata Negara
Objektif Kurikulum PERMATA Negara adalah untuk menyediakan garis panduan kepada
pendidik melaksanakan aktiviti pengasuhan dan pendidikan awal kanak-kanak bagi mencapai
hasil pembelajaran yang telah ditetapkan iaitu:
i.
Membina emosi, akhlak dan spiritual kanak-kanak untuk melahirkan individuindividu yang bersahsiah mulia, tenang, ceria, bersopan santun, penyayang,
berempati dan adil.
18
2.7
ii.
Membina kemahiran interpersonal dan sosial, yang baik untuk membolehkan kanakkanak bergaul dalam masyarakat pelbagai budaya.
iii.
Membimbing kanak-kanak menguasai kemahiran awal berbahasa, berkomunikasi

dan literasi dalam Bahasa Melayu, bahasa ibunda dan Bahasa Inggeris.
iv.
Mendidik kanak-kanak mengamalkan

keselamatan diri dan gaya hidup sihat.
v.
Melatih kanak-kanak mengurus diri sendiri sehingga mereka yakin, mampu berdikari
dan boleh membuat keputusan berdasarkan kebolehan diri.
vi.
Membantu kanak-kanak mengembangkan kemahiran motor kasar dan motor halus

serta perkembangan fizikal yang mapan.
vii.
Membina kemahiran awal matematik dan pemikiran logik kanak-kanak serta

keupayaan mereka menumpukan perhatian.
viii.
Membimbing kanak-kanak memahami dunia persekitaran melalui aktiviti bermain,

meneroka, mencuba idea baru, mengeksperimen dan mencipta, sama ada di dalam
atau di luar kelas, menggunakan pelbagai bahan yang terdapat dalam persekitaran
mereka.
ix.
Membina hubungan positif dengan ibu bapa, komuniti dan pihak-pihak berkenaan
yang boleh menyumbang kepada pendidikan dan kesejahteraan kanak-kanak.
pemakanan
sihat,
kebersihan
dan
INDIKATOR KUALITI KURIKULUM PERMATA NEGARA

Indikator yang boleh diambil kira bagi menentukan kualiti Kurikulum PERMATA Negara
adalah seperti berikut :
i. Kanak-kanak aktif dan terlibat dalam aktiviti pembelajaran.
ii. Matlamat yang ingin dicapai jelas dan difahami oleh semua pihak.
iii. Kurikulum adalah berasaskan penyelidikan.
iv. Menggunakan
pedagogi
belajar
melalui
bermain,
meneroka,
mengeksperimen, mengalami, membaca, bercerita, menyanyi dan lain-lain,
secara bebas atau terancang.
v. Kurikulum yang komprehensif dan bersesuaian dengan perkembangan
kanak-kanak.
19
vi. Ada standard piawaian (SOP PERMATA) untuk mengawal selia kurikulum.
vii. Penaksiran perkembangan kanak-kanak dibuat melalui pelbagai teknik yang
menggambarkan prestasi kanak-kanak yang sebenar.
viii. Terdapat sistem sokongan yang jelas yang membolehkan ibu bapa, agensi
dalam komuniti, masyarakat tempatan dan pihak kerajaan untuk terlibat di
TASKA.
ix. Membina kehidupan kanak-kanak yang sihat, selamat dan sejahtera.
2.8
Reka Bentuk Kurikulum Permata Negara
Kurikulum ini dibentuk hasil penelitian mendalam ke atas pelbagai penyelidikan yang
dijalankan di dalam dan luar negara. Ia juga mengambil kira kajian dan tinjauan yang telah
dibuat ke atas beberapa Program Asuhan dan Didikan Awal Kanak-kanak yang telah
dilaksanakan di Negara-Negara maju di dunia. Di samping itu, ia juga direkabentuk
berlandaskan teori dan falsafah yang mantap, yang mengintegrasikan kepelbagaian budaya dan
agama selaras dengan suasana pelbagai kaum di Malaysia. Matlamatnya adalah bersifat global
dan futuristik supaya menghasilkan generasi baru yang akan meletakkan negara di mercu tinggi
dan setara dengan negara-negara maju di dunia.
Kurikulum PERMATA Negara juga telah dipastikan berpaksikan kepada Falsafah
Pendidikan Kebangsaan dan berteraskan kepada prinsip-prinsip Rukun Negara. Semasa proses
pembinaannya, pihak penggubal telah mengkaji dan melihat beberapa model kurikulum awal
kanak-kanak negara maju serta program asuhan dan didikan awal yang telah dilaksanakan
dengan berjaya di luar negara. Antara yang menjadi rujukan ialah:
Kurikulum Montessori:
Fokus kepada kemahiran deria dan motor
Menggunakan kaedah pembelajaran secara hands-on dan deria; kurikulum

berpusatkan kanak-kanak
Persekitaran terancang (prepared environment)
Ibu bapa digalakkan terlibat bagi memastikan ada kesinambungan pembelajaran di

rumah
20
Kurikulum Reggio Emilia:
Fokus dalam memberi peluang kepada kanak-kanak untuk membuat keputusan dan
menyelesaikan masalah
Menggunakan pendekatan projek berasaskan inisiatif kanak-kanak
Menekankan persekitaran semulajadi yang mana pendidik adalah pasangan kepada

kanak-kanak
Menekankan penglibatan aktif ibu bapa
Kurikulum HighScope (Amerika Syarikat):
Fokus kepada membina keyakinan diri dan self-esteem kanak-kanak
Menggunakan konsep pembelajaran aktif, berpusatkan kanak-kanak
Meneroka persekitaran semulajadi
Ibu bapa memainkan peranan penting dalam membangunkan kurikulum dan

pengajaran
Kurikulum Early Years Foundation Stage (EYFS) (United Kingdom):
Fokus kepada anak sebagai individu unik, hubungan positif, persekitaran

mengupayakan, pembelajaran dan perkembangan kanak-kanak
Menggunakan kaedah belajar melalui bermain
Persekitaran mengupayakan kanak-kanak (enabling environment)
Kurikulum Te Whariki (New Zealand):
Fokus kepada perkembangan individu melalui pengupayaan untuk melahirkan

kanak-kanak yang yakin dan berdikari
Menekankan penggunaan teknologi dan jalinan keluarga/ komuniti untuk membantu

kanak-kanak belajar. Fokus pembelajaran ialah membina learning stories
Persekitaran yang mengupayakan dan mengutamakan teknologi
Menekankan hubungan ibu bapa dan komuniti untuk membantu pembelajaran

kanak-kanak
Kurikulum PERMATA Negara mempunyai beberapa persamaan dengan kurikulum

asuhan dan didikan awal kanak-kanak seperti yang tersebut di atas, terutamanya dalam
memberi penekanan kepada kombinasi antara aspek jagaan, asas asuhan dan penggarapan
21
elemen pendidikan, merangsang perkembangan holistik kanak-kanak, pendekatan belajar

melalui bermain, penyediaan persekitaran yang kondusif dan selamat serta kolaborasi ibu bapa
dan komuniti. Secara umumnya, semua kurikulum asuhan dan didikan awal kanak-kanak adalah
berfokus kepada membangunkan dan mengembangkan kualiti diri kanak-kanak serta
membentuk keperibadian dan ketinggian jati diri yang akan membantu mereka menjadi modal
insan yang berkualiti dan dapat menyumbang kepada negara pada masa hadapan.
Namun begitu, setiap negara mempunyai perspektif sendiri dari segi budaya, norma
sosial masyarakat dan kualiti modal insan yang mereka inginkan. Begitu juga dengan negara
Malaysia. Dari segi kandungan Kurikulum PERMATA Negara mempunyai perspektif tersendiri
dan kualiti modal insan yang diinginkan. Kurikulum PERMATA Negara menegaskan supaya
aspek pembentukan sahsiah kanak-kanak diberikan perhatian utama, selain membantu kanakkanak berkembang dari segi emosi, rohani, sosial, dan intelek. Harapan negara daripada
pelaburan yang disalurkan dalam program ini ialah untuk melahirkan modal insan yang
cemerlang dari segi rohani, emosi, sosial, fizikal, dan intelek, disamping mempunyai jati diri
mapan, resilien serta mampu berdaya saing di peringkat tempatan dan global.
2.9
Siapa Kanak-Kanak
Pengertian tentang siapa itu kanak-kanak dan bagaimana menyediakan pendidikan awal
untuk kanak-kanak diterangkan dengan jelas sekali dalam Konvensyen Hak Asasi Kanak-kanak
Bangsa-bangsa Bersatu atau The United Nation Convention on the Rights of the Child,
ringkasnya CRC. Menurut CRC, kanak-kanak adalah individu yang berumur di bawah 18 tahun.
Mereka dianggap kanak-kanak atau individu minor kerana belum cukup matang untuk
membuat keputusan sendiri mengikut undang-undang, maka mereka perlu diletakkan dalam
penjagaan dan perlindungan orang dewasa dan mereka mempunyai hak untuk mendapat
pendidikan, penjagaan, perlindungan dan penglibatan dalam masyarakat serta bersuara dalam
negaranya. Di sesetengah negara, janin (fetus) yang belum lahir tetapi telah cukup sifat-sifatnya
juga termasuk dalam kategori kanak-kanak dan mereka juga mempunyai hak untuk mendapat
penjagaan dan perlindungan dalam negaranya.
Kanak-kanak dari perspektif Kurikulum PERMATA Negara adalah individu yang berumur
4 tahun ke bawah, yang memerlukan penjagaan dan pengasuhan yang teliti sertai pendidikan
awal yang bersesuian ke arah membentuk keperibadian mereka yang mantap dan akal atau
minda yang sihat. Kurikulum PERMATA Negara mempercayai bahawa kanak-kanak adalah
insan yang fitrahnya sentiasa ingin belajar. Semenjak di dalam kandungan lagi, insan ini telah
mulai belajar melalui perasaan ibunya dan boleh merasai kesan-kesan daripada setiap
tindakan ibunya. Selepas dilahirkan, insan ini belajar dengan lebih cepat daripada orang lain
dan dunia persekitarannya. Pembelajaran atau pengalaman awal ini yang akan membentuk
sahsiah dan personalitinya kelak. Oleh itu, menjadi tanggungjawab ibu bapa, penjaga dan
pendidik untuk menyediakan persekitaran dan pengalaman pembelajaran dengan penuh kasih
22
sayang bagi mengembangkan potensinya. Kurikulum PERMATA Negara menganggap setiap

kanak-kanak sebagai individu yang mempunyai keunikan tersendiri dan sejak lahir sudah boleh
dikembangkan kualiti dirinya dari segi fizikal, emosi dan rohani, sosial dan intelek.
Berdasarkan pandangan tersebut di atas, dan pandangan pemikir-pemikir dari barat dan
timur, ternyatalah kanak-kanak itu adalah insan yang begitu berharga, seumpama butir-butir
permata yang harus digilap supaya terserlah dan terpancar kilauan cahayanya.
2.10
Kepentingan Pembelajaran Awal
Penyelidikan telah membuktikan bahawa pembelajaran awal membantu kejayaan kanakkanak di sekolah dan kehidupan masa hadapan mereka. Potensi pembelajaran bermula sejak
awal kanak-kanak dilahirkan, malah ketika di dalam kandungan lagi. Pada peringkat awal ini,
kanak-kanak lebih mudah dilentur dan dibentuk peribadi dan inteleknya. Pada ketika ini,
pembelajaran awal sepatutnya dimulakan untuk membantu mereka mencapai perkembangan
yang menyeluruh dari segi rohani dan jasmani. Kanak-kanak pada usia 1 hingga 4 tahun sudah
boleh didedahkan kepada proses pembelajaran peringkat awal yang mampu memberi kesan
positif kepada tumbesarannya. Pada usia ini otak kanak-kanak seperti span yang mampu
menyerap apa sahaja dengan cepat dari persekitarannya.
Selain itu, menurut pakar psikologi, personaliti kanak-kanak sudah terbentuk sebelum
usia mereka mencapai 5 tahun. Pengalaman awal dan persekitaran di mana kanak-kanak
dibesarkan adalah faktor utama yang mencorakkan personaliti mereka. Personaliti yang
terbentuk di peringkat awal telah dibuktikan oleh penyelidik-penyelidik bidang psikologi dan
pendidikan awal kanak-kanak boleh berkekalan sehingga dewasa. Oleh itu, jika ibu bapa
inginkan anak-anak mereka mempunyai personaliti yang baik dan mulia, positif dalam
perhubungan dan pengurusan diri, berdaya maju, bijak berkomunikasi serta pandai
menyesuaikan diri dalam apa sahaja keadaan, maka berikanlah kepada mereka pendidikan dan
pengalaman awal yang berkualiti.
2.11
Tiga Tahun Pertama
Perkembangan otak kanak-kanak adalah kritikal pada umur tiga tahun pertama.
Kebanyakan daripada perkembangan asas kanak-kanak berlaku pada peringkat umur ini dan
sebahagian daripadanya dikatakan akan kekal sehingga dewasa. Saintis menganggarkan
bahawa menjelang umur tiga tahun kanak-kanak telah membina sebanyak 1,000 trilion jaringan
(sinaps) - kira-kira dua kali ganda penjaringan yang ada dalam minda orang dewasa. Minda
kanak-kanak dikatakan sebagai superdense atau sangat tepu dengan maklumat menjelang
usia 10 tahun. Bermula daripada usia 11 tahun, ia akan membuang jaringan-jaringan yang
kurang sesuai dan keanak-anakan proses ini dinamakan pruning atau mencantas. Jaringan
23
yang tinggal adalah jaringan-jaringan yang berkesan untuk membina asas pemikiran yang kukuh
dan matang.
Oleh itu, adalah amat penting setiap kanak-kanak diberikan peluang mengikuti program
pembelajaran awal yang berkualiti. Kanak-kanak yang mendapat asuhan dan didikan awal yang
baik dijangka akan membesar menjadi individu yang cerdas minda, kreatif, berkeyakinan diri
serta mempunyai personaliti yang ceria dan positif. Malaysia amat memerlukan tenaga manusia
yang produktif, kreatif dan berdaya maju untuk menerajui negara ke arah pembangunan yang
berlipat ganda menjelang 2020 dan selepasnya.
2.12
Teori Yang Melandasi Kurikulum Permata Negara
Teori adalah idea yang dihasilkan melalui penyelidikan. Idea ini diuji berulang kali melalui
penyelidikan dan dibuktikan benar sehingga terdapat teori lain yang boleh menolaknya. Sebelum
diterima, idea ini akan diperdebatkan oleh ahli-ahli pemikir dalam bidang tersebut, sehingga
dianggap mantap dan diterima sebagai sebuah teori.
Pelaksanaan kurikulum PERMATA Negara akan lebih berkesan jika pendidik memahami
teori-teori yang berkaitan perkembangan dan pembelajaran kanak-kanak. Pembinaan Kurikulum
PERMATA Negara telah dilandaskan kepada beberapa teori yang relevan dengan keperluan
perkembangan kanak-kanak di Malaysia. Ia dinamakan teori eklektik (eclectic) atau teori
integratif; di mana ia menggabungkan beberapa teori dan pandangan tokoh-tokoh serta
perspektif agama (Islam, Buddha, Hindu dan Fahaman Confucious) - untuk melahirkan satu
susunan aktiviti pembelajaran yang sesuai dengan acuan Malaysia. Kurikulum ini kelak dapat
diterima sebagai satu kurikulum kebangsaan oleh semua. Antara teori dan falsafah yang
digunapakai dalam Kurikulum PERMATA Negara ialah seperti berikut:
24
Teori Dan Falsafah Yang Melandasi Kurikulum PERMATA Negara
Pembentukan Sahsiah
dan tingkah laku
Teori Psikologi Sosial -- ERIKSON

Teori Attachment BOWLBY
Perkembangan Sosial
Teori Pembelajaran Sosial - BANDURA & VYGOTSKY
Perkembangan Intelek
Teori Perkembangan Intelek PIAGET & VYGOTSKY
Kecerdasan dan
potensi kanak-kanak
Kepentingan kolaborasi
ibu bapa dan komuniti
dan sistem sokongan
Pengaruh budaya
Teori Kepelbagaian Kecerdasan -- GARDNER
Teori Sistem Ekologikal -- BRONFENBRENNER
Dari pandangan Islam, Confucius, Buddha & Hindu
(i) Teori Psikologi Sosial Erik Erikson (1902-1994). Menurut Erikson, terdapat 8
peringkat perkembangan psikososial sepanjang hidup seseorang individu. Peringkatperingkat perkembangan Erikson membantu kita memahami cara mendidik kanak-kanak
untuk melahirkan individu yang berjati diri, yakin, mempunyai harga diri tinggi dan
mempunyai kemahiran sosial untuk berfungsi dalam masyarakatnya dengan efektif.
Kurikulum PERMATA Negara melandaskan sebahagian kaedah-kaedah pembinaan
sahsiah dan identiti diri kanak-kanak PERMATA daripada Teori Erikson.
(ii) Teori Perapatan Bowlby (1969, 1988): Teori ini menyatakan bahawa perapatan
(attachment) adalah ikatan emosi yang istimewa antara bayi dengan ibu atau pengasuh
yang melibatkan saling rasa selesa, kasih sayang dan kepuasan. Bowlby menerangkan
perapatan sebagai ikatan (bonding) psikologi yang terbentuk di antara manusia, yang
memberi kesan sehingga dewasa. Beliau berpendapat bahawa hubungan intim ini dapat
membantu survival kanak-kanak apabila dalam keadaan yang terdesak. Bowlby
mencadangkan proses perapatan atau ikatan (bonding) berlaku pada umur lahir hingga 6
bulan pertama. Pada masa ini, bayi lumrahnya melekat pada ibu, bapa atau
pengasuhnya. Daripada umur 6 hingga18 bulan, bayi akan meragam jika dipisahkan
dengan orang yang rapat dengannya. Teori ini khususnya dipakai dalam membina
hubungan Pendidik dengan bayi dan dalam semua aktiviti bersama bayi PERMATA.
25
(iii) Teori Pembelajaran Sosial Bandura (1925-kini) - Bandura menyatakan bahawa

kanak-kanak belajar dengan cara meniru gaya atau gelagat orang lain. Beliau
menyatakan kanak-kanak belajar berkongsi, bekerjasama, bergaul dan sebagainya
selepas memerhati orang lain melakukannya. Beliau membuktikan melalui kajiannya
bahawa kanak-kanak belajar menjadi agresif apabila melihat ibu bapa atau orang lain
bertindak agresif, dan begitu juga sebaliknya. Ibu bapa dan pendidik adalah model
utama yang menjadi tiruan tingkah laku kanak-kanak.
(iv) Teori Perkembangan Kognitif (Intelek) Jean Piaget (1896-1980) dan Vygotsky
(1896-1934): Mengikut Piaget perkembangan intelek kanak-kanak berlaku melalui proses
pembinaan (construction) di mana ilmu pengetahuan atau kemahiran dan nilai baru yang
dipelajari ditambah kepada ilmu pengetahuan atau kemahiran dan nilai sedia ada dalam
minda kanak-kanak. Lebih banyak pengalaman pembelajaran yang dialami oleh kanakkanak, maka lebih cepat perkembangan inteleknya berlaku. Teori ini dikenali juga
sebagai Teori Konstruktivisme. Maklumat, fakta, perbendaharaan kata, bahasa dan
konsep daripada pengalaman pembelajaran yang baru, sama ada diserap terus (atau
diasimilasikan) atau disesuaikan (atau diakamodasikan) ke dalam minda kanak-kanak
untuk membina struktur intelek yang dinamakan skemata. Skemata menyimpan semua
maklumat yang dipelajari dan membolehkan minda menggunakan maklumat tersebut
untuk berfikir, menaakul dan menyelesaikan masalah. Menurut Piaget, kanak-kanak
sentiasa memperbaharui dan menambah maklumat kepada skematanya yang akan
menjadi semakin kompleks, semakin meningkat usianya.
Piaget adalah pakar pendidikan awal kanak-kanak pertama yang mengkaji
tentang perkembangan intelek kanak-kanak. Beliau mencadangkan intelek kanak-kanak
berkembang dalam 4 peringkat, iaitu:
1.
2.
3.
4.
Sensorimotor (lahir-2 tahun)

Pra-operasi (2-7 tahun)
Operasi konkrit (7-12 tahun)
Operasi formal (12 tahun ke atas)
Teori Piaget menjadi landasan utama dalam menyediakan aktiviti-aktiviti

pembelajaran PERMATA untuk kanak-kanak mengikut umur dan tahap perkembangan
intelek mereka. Bermula dengan peringkat sensorimotor di mana kanak-kanak membina
kemahiran deria dan motor kasar, koordinasi mata dan motor kasar serta motor halus
(psikomotor), pembentukan konsep object permanence, keupayaan membuat
representasi simbolik, permulaan pemikiran logik, dan kemunculan literasi awal, sehingga
ke peringkat pra-operasi di mana, kanak-kanak mula menguasai bahasa, kemahiran
berkomunikasi, pembinaan pemahaman awal matematik, awal sains, dan dunia
persekitaran serta pembentukan keupayaan menaakul nilai dan moral.
26
Untuk memastikan pembentukan intelek kanak-kanak cepat berlaku, pendidik

digalakkan sentiasa memberi pengukuhan kepada kanak-kanak. Menurut Skinner (1953,
1978), tingkah laku boleh dibentuk dan diperkasakan melalui pengukuhan positif (melalui
pujian atau ganjaran) atau pengukuhan negatif (hukuman). Kurikulum PERMATA Negara
menekankan supaya pendidik sentiasa memberi pengukuhan positif kepada kanak-kanak
dan tidak sebaliknya.
Teori Vygotsky juga menerangkan perkembangan intelek kanak-kanak tetapi
dari segi perspektif sosiobudaya. Beliau menyatakan bahawa perkembangan intelek
adalah disebabkan oleh interaksi sosial kanak-kanak di dalam budayanya. Kanak-kanak
belajar daripada orang lain dalam persekitaran sosial dan budayanya, termasuklah
budaya di rumahnya sendiri. Vygotsky menganggap bahasa adalah alat penting yang
menghubungkan dunia sosio-budaya dengan fungsi minda seseorang dan beliau
menegaskan bahawa penguasaan bahasa diperolehi melalui interaksi dengan orang lain
dan orang dewasa. Seseorang kanak-kanak boleh berkembang secara sendirian dalam
satu zon yang kecil, tetapi dengan adanya interaksi atau bantuan (scaffolding) daripada
orang dewasa, misalnya pendidik atau guru, maka zon perkembangan proksimal kanakkanak boleh diperbesarkan.
Berlandaskan teori Piaget dan Vygotsky, Kurikulum PERMATA Negara
penekankan supaya pendidik sentiasa merangsang dan mencabar minda kanak-kanak
melalui soalan-soalan dan perbincangan, membantu mereka mempelajari kosa kata
baru, dan menguasai bahasa supaya mereka dapat melahirkan perasaan atau
pandangan melalui bahasa yang mereka kuasai. Penekanan kepada rangsangan minda
melalui interaksi dengan kanak-kanak dengan pendidik, ibu bapa dan komuniti dalam
persekitarannya dapat menyumbang secara signifikan kepada perkembangan intelek
kanak-kanak.
(v)
Teori Kepelbagaian Kecerdasan Gardner (1943-kini): Horward Gardner percaya
bahawa setiap individu mempunyai beberapa jenis kecerdasan dan tidak ada satu
kecerdasan yang lebih baik daripada yang lain. Semuanya sama penting. Teorinya
mencadangkan bahawa setiap kanak-kanak bukan sahaja belajar dengan cara berbeza
tetapi mempunyai kekuatan / kecerdasan yang berlainan yang menjadikan mereka
individu yang unik. Terdapat lapan jenis kecerdasan yang dikenal pasti oleh Gardner
daripada kajian-kajiannya selama dua abad.
27
Kepelbagaian Kecerdasan Gardner (1983)

1. Kecerdasan
bahasa
kebolehan menggunakan bahasa dalam

percakapan dan tulisan.
2. Kecerdasan
logik-matematik
kebolehan berfikir secara induktif dan deduktif,

menaakul, logik, menggunakan nombor, dan
mengenali corak-corak abstrak.
3. Kecerdasan
muzikal
kebolehan memahami muzik dan ritma, nada

dan rentak.
4. Kecerdasan
visual-spatial
kebolehan minda menggambarkan objek dan

dimensi ruang.
5. Kecerdasan
kinestetikbadan
6. Kecerdasan
interpersonal
kebijaksanaan badan dan kebolehan mengawal

pergerakan fizikal.
7. Kecerdasan
intrapersonal
kebolehan memahami emosi, jiwa dan perasaan

sendiri, motivasi diri, dan membuat refleksi
kendiri.
8. Kecerdasan
naturalis
kebolehan memahami dan menghargai dunia

dan alam sekitar.
9. Kecerdasan
Existentialis
Kebolehan mereflek mengenai kewujudan alam,
kebolehan berkomunikasi secara berkesan

dengan orang lain, membina hubungan dan
bergaul.
Manusia dan soal hidup dan mati.
Pembinaan Kurikulum PERMATA Negara telah mengambilkira Teori

Kepelbagaian Kecerdasan Gardner. Setiap kanak-kanak PERMATA adalah unik dan
diyakini mempunyai beberapa kecerdasan seperti yang disarankan oleh Gardner. Oleh
itu, semua TASKA PERMATA dimestikan mengujudkan ruang-ruang untuk pelbagai
aktiviti kanak-kanak dan memberi peluang kanak-kanak memilih permainan yang mereka
minati. Pendidik perlu sentiasa sedar tentang kecenderongan kanak-kanak dan
membantu mereka mengembangkan bakat/minat mereka dalam sesuatu permainan
tertentu. Misalnya, jika kanak-kanak itu didapati sangat berminat bermain alat-alat muzik,
maka Pendidik PERMATA wajar memberi dorongan dan peluang kepada kanak-kanak ini
untuk terus memilih permainan tersebut setiap kali. Begitu juga dengan minat dalam lainlain bidang, Pendidik mesti sentiasa peka dan membantu kanak-kanak memilih
permainan atau aktiviti yang mereka gemari. Pelaksanaan aktiviti Bermain Bebas, boleh
28
memberi maklum balas kepada Pendidik dan ibu bapa tentang kecenderongan dan
potensi kanak-kanak secara kasar.
(vi)
Teori Sistem Ekologikal Bronfenbrenner (1917-2005): Teori ini menyatakan
bahawa perkembangan kanak-kanak adalah dipengaruhi secara langsung atau tidak
langsung oleh faktor-faktor dalam persekitarannya, terutama orang-orang dalam
lingkungan hidup kanak-kanak itu sendiri, seperti ibu bapa, ahli keluarga terdekat, rakanrakan dan guru atau Pendidik. Dalam persekitarannya yang lain, ahli keluarga jauh, jiranjiran, ahli masyarakat dan prasarana yang terdapat di sekeliling tempat tinggal kanakkanak juga mempengaruhi secara tidak langsung terhadap perkembangannya. Demikian
juga, dasar, norma, nilai dan sistem politik negara, semua ini dikatakan akan turut
mempengaruhi perkembangan kanak-kanak secara langsung atau tidak langsung. Oleh
itu, adalah penting semua pihak terutama ibu bapa, Pendidik, Pengurus TASKA, agensiagensi kerajaan dan bukan kerajaan, serta ahli komuniti memastikan keperluan kanakkanak di TASKA PERMATA disokong dan dibantu supaya menyuburkan lagi
perkembangan kanak-kanak ke arah melahirkan modal insan negara yang cemerlang.
2.13
Pendapat Ahli Falsafah Berkaitan Pendidikan Awal Kanak-Kanak
Imam Al-Ghazali (1058-1111): menyatakan bahawa kanak-kanak dilahirkan dengan jiwa

suci dan bersih. Ibu bapa dan pendidik wajar menjadi contoh teladan yang baik kepada anakanak sejak dari awal usianya, kerana belajar melalui kebiasaan, akhirnya akan menjadi satu
amalan dalam kehidupannya.
John Amos Comenius (1592-1670): seorang advokator bangsa Czech abad ke-16
menyatakan bahawa pendidikan dan pengasuhan yang baik akan menjadikan kanak-kanak
individu yang baik. Beliau menegaskan kanak-kanak belajar dari pangkuan ibunya semua
pengalaman berkaitan kehidupan.
John Locke (1632-1704): seorang ahli falsafah Inggeris abad ke-17, mengemukakan
teori tentang tabula rasa dan percaya bahawa kanak-kanak umpama kain putih yang mendapat
pengalaman daripada ibu bapanya, masyarakat dan dunia persekitaran.
Jean Jacques Rousseau (1712-1778): ahli falsafah Roman berpendapat kanak-kanak
dilahirkan suci bersih dan persekitarannyalah yang menjadikannya baik atau sebaliknya.
Friedrich Froebel (1782-1852): seorang tokoh pendidikan bangsa Jerman

memperkenalkan konsep Taman Kanak-Kanak di mana kanak-kanak perlu diasuh dalam
persekitaran yang menyuburkan jiwa dan minda mereka, umpama biji benih yang disemai di
29
taman, akan tumbuh subur jika dijaga dan dibajai selalu. Pendidikan awal yang diterapkan
dalam suasana yang sihat dan ceria akan dapat membentuk keperibadian kanak-kanak yang
mantap, yakin diri, bersikap positif, berdisiplin, dan bermotivasi tinggi untuk belajar.
2.14
Pandangan Islam Dan Fahaman Agama-Agama Lain
Dari Pandangan Islam, anak adalah amanah Allah kepada ibu bapanya yang
bertanggungjawab mendidiknya menjadi insan yang kamil. Setiap anak dilahirkan dalam
keadaan fitrah yang suci, ibu bapa bertanggungjawab membesarkan anak-anak agar menjadi
insan yang beriman, berakhlak mulia, dan berilmu. Mereka umpama sehelai kain putih yang
bersih, ibu bapalah yang mencorakkan sahsiah mereka. Ibu bapa perlu menjadi teladan yang
baik kepada anak-anak.
Agama Hindu meletakkan tanggungjawab kepada ibu bapa untuk mendidik anak-anak
menjadi seorang Hindu yang baik. Kanak-kanak memerlukan perhatian yang lebih kerana
mereka sedang membesar; tidak hanya untuk menjadi pandai, tetapi mempunyai sifat kasih
sayang dan jujur yang menjadi penunjuk jalan dalam kehidupannya kelak.
Mengikut Fahaman Confucius, anak-anak yang baru lahir adalah suci dan bersih, tetapi
kesucian ini tercemar selepas terdedah kepada masyarakat. Kanak-kanak yang masih kecil
belajar daripada kepercayaan dan tingkah laku ibu bapa atau penjaganya. Jika anak-anak
berjaya dengan baik, ibu bapa dianggap telah mencapai status moral tertinggi dalam hidup.
Confucius juga menekankan pentingnya memberi perhatian mendidik anak-anak terutama pada
tiga tahun pertama umur mereka.
Mengikut Agama Buddha, kanak-kanak patut mempunyai tiga kualiti berikut:
a) Insan yang lengkap atau yang tidak mendatangkan masalah
b) Bijak atau tidak jahil
c) Kasih sayang atau tidak bermusuhan dengan orang lain
Sekiranya anak-anak dididik dengan baik pada masa kecil, kehidupan mereka pada
masa hadapan akan menjadi baik dan kebaikan itu dan akan melimpah kepada ibu bapa
mereka juga.
2.15
Bukti Dari Kajian Neurosains
Kajian-kajian dalam bidang neurosains (brains research) mendapati otak kanak-kanak

berkembang dengan cara tertentu daripada pengalaman dan rangsangan yang diterima
30
melalui deria-derianya. Pengalaman awal ini sangat penting dalam menentukan cara
bagaimana sel-sel otak (neuron) dihubungkan antara satu sama lain atau dijaringkan (wired).
Setiap neuron boleh membina sehingga 15,000 hubungan atau sinaps. Demikianlah
banyaknya hubungan dan jaringan yang boleh berlaku dalam otak, dan begitulah banyak
sekali maklumat yang boleh disimpan. Proses ini dinamakan penjaringan atau wiring dan
berlaku dengan pantas dalam otak kanak-kanak terutama pada tiga tahun pertama umurnya.
Bayi belajar mengenali ibu, bapa atau pengasuhnya melalui deria hidu (membau),
melihat, mendengar atau mengecam suara, dan merasa sentuhan mereka. Pengalaman
melalui deria ini disimpan dalam bentuk hubungan sinaps dalam otaknya. Sebab itulah
pengalaman awal kanak-kanak mempunyai impak yang besar kepada senibina otak kanakkanak sehingga mereka dewasa.
In the first 3 years of life, children learns, or fail to learn, how to get along with others, how
to resolve disputes peacefully, how to use language as a tool of learning and persuasion,
and how to explore the world without fear. Brain research reveals that most of the
connections that will be maintained throughout life are formed during childhood.
(Bredekamp & Copple,1997).
Walaupun pembelajaran berlaku sepanjang hayat, namun masa kemuncak (prime time)
atau waktu peluang terbuka (windows of opportunity) ialah apabila otak menjadi sebagai
supersponge, menyerap maklumat sebanyak-banyaknya berbanding masa-masa lain dan
menghasilkan perkembangan yang sangat cepat. Saintis mendapati masa kemuncak ini ialah
pada tiga hingga lima tahun pertama umur kanak-kanak. Misalnya, kanak-kanak mampu
belajar bahasa yang baru lebih mudah dan cepat berbanding orang dewasa.
2.16
Nilai-Nilai Murni Kurikulum Permata Negara
Kurikulum PERMATA Negara juga memberi fokus kepada penerapan nilai-nilai murni
yang berkaitan dengan diri, masyarakat, Negara dan alam sekitar, sesuai dengan nilai-nilai
murni yang dipegang oleh bangsa dan negara kita. Nilai-nilai tersebut ialah:
Kepercayaan kepada Tuhan
keyakinan wujudnya Tuhan sebagai pencipta alam dan mematuhi

segala suruhan-Nya, berlandaskan prinsip Rukun Negara.
Keyakinan Diri
kanak-kanak digalakkan supaya berdisiplin and melakukan

sendiri sesuatu tugas tanpa bergantung kepada orang dewasa.
Baik Hati
kanak-kanak digalakkan mengambil berat terhadap perasaan

orang lain dan boleh memaafkan orang lain.
31
Berani
kanak-kanak sanggup melakukan perkara yang mencabar seperti

mencuba aktiviti baru, meneroka persekitaran baru, bertemu
dengan orang baru dan menghadapi situasi yang biasanya
menakutkan kanak-kanak (seperti tempat gelap, bunyi guruh,
masuk ke tandas sendiri, dan sebagainya).
Rajin
kanak-kanak digalakkan tekun menyiapkan kerja yang diberikan

dan berusaha melakukan sesuatu perkara secara berterusan.
Hormat
kanak-kanak diajar supaya hormat pada ibu bapa, pendidik,

orang dewasa, rakan-rakan, adik-beradik dan sesiapa sahaja;
juga rasa hormat pada bendera, lagu kebangsaan, peraturan, dan
undang-undang.
Kasih sayang
kanak-kanak diajar supaya sayangkan diri sendiri, Tuhan, ibu

bapa, ahli keluarga, kawan-kawan, pendidik, tumbuh-tumbuhan,
haiwan, buku, alat permainan, harta awam, dan cintakan Negara.
Berbudi bahasa
kanak-kanak diajar supaya mengucapkan terima kasih, menjawab

ucapan salam, meminta izin, bercakap dengan lemah lembut
tanpa menjerit atau menyampuk, bercakap ikut giliran dan
sebagainya.
Jujur
kanak-kanak diajar supaya bercakap benar, mengaku jika

bersalah, dan membuat kerja tanpa mengharapkan upah atau
balasan.
Daya tahan diri (resilien)
kanak-kanak digalakkan untuk sentiasa mencuba, cekal dan tidak

mudah berputus asa.
Bertanggungjawab
kanak-kanak dipupuk rasa tanggungjawab terhadap diri, keluarga,

rakan-rakan, barang kepunyaan dan alat mainan.
Nilai-nilai murni perlu diterapkan melalui aktiviti bermain dan rutin harian kanak-kanak
Pendidik digalakkan mempelbagaikan kaedah penerapan yang bersesuaian dengan nilai-nilai
tersebut.
32
2.17
Keistimewaan Kurikulum Permata Negara
Ianya satu kurikulum yang mengintegrasi secara bersepadu asas asuhan lengkap
dan asas didikan awal yang holistik.
Ia menekankan kepada amalan sentuhan dan belaian, mesra dan kasih sayang
yang memapu melahirkan insan yang ceria, positif dan yakin diri.
Ia menggalakkan interaksi dengan kanak-kanak yang dapat membina kemahiran

sosial dan penguasaan bahasa bahasa Melayu, Bahasa Inggeris dan bahasa
ibunda.
Ia mendedahkan kanak-kanak kepada persekitaran semulajadi, tradisi dan budaya

pelbagai kaum di Malaysia yang dapat meahirkan warga negara yang toleren dan
inklusif.
Ia membolehkan pengesanan dan intervensi awal dilakukan melalui kaedah

pemerhatian secara berterusan dan perancangan aktiviti yang bersesuaian mengikut
peringkat umur dan kebolehan kanak-kanak dan membolehkan intervebnsi awal
dilakukan.
Ia menitikberatkan kepentingan amalan pemakanan sihat, bersih dan berkhasiat

untuk kanak-kanak.
Ia mewajibkan kolaborasi ibu bapa dengan TASKA untuk menjadi pemangkin

kepada perkembangan kanak-kanak, dan kesinambungan asuhan dan didikan awal
di TASKA dan di rumah.
Ia memastikan penglibatan komuniti sebagai satu kolaborasi dan tanggungjawab

dalam menyediakan perkhidmatan, asuhan dan didikan awal yang terbaik dalam
pelbagai aspek perkembangan kanak-kanak.
Ia memberikan perhatian kepada aspek keselamatan, kesihatan dan kecergasan

kanak-kanak yang akhirnya melahirkan insan yang mengamalkan gaya hidup sihat
Ia menyokong pembangunan profesionalisme pendidik.
33
KANDUNGAN KURIKULUM PERMATA NEGARA
3.1
Pengisian Kurikulum
Kurikulum PERMATA Negara adalah satu garis panduan kepada pengusaha dan
pendidik TASKA dalam melaksanakan peranannya untuk membangunkan kecemerlangan
potensi kanak-kanak. Kurikulum ini mencakupi aspek penting yang membantu perkembangan
menyeluruh kanak-kanak. Perkara-perkara yang dititikberatkan ialah:
a) Kaedah dan cara berinteraksi dengan kanak-kanak
b) Memberi pengalaman pembelajaran yang maksimum
c) Menyediakan asuhan secara holistik
d) Merancang aktiviti yang boleh menaksir perkembangan kanak-kanak
e) Mengadakan kerjasama erat dengan ibu bapa, ahli keluarga, dan komuniti.
Justeru kurikulum ini berupaya membantu memperkembangkan potensi kanak-kanak
secara holistik bagi melahirkan modal insan yang seimbang dan harmonis dari segi intelek,
rohani, emosi, jasmani dan sosial berdasarkan kepercayaan dan kepatuhan kepada Tuhan untuk
mencapai wawasan Negara.
3.2
Model Konseptual Kurikulum Permata Negara
Kurikulum PERMATA Negara dibina berasaskan kepada konsep berikut:

i.
Pendidikan secara holistik atau whole brain learning.
ii.
Pendekatan kurikulum menekankan pengupayaan kanak-kanak (empowerment)

di mana kanak--kanak digalakkan meneroka, mencuba, menjalankan eksperimen,
berinteraksi dengan rakan--rakan dan orang dewasa secara bebas dalam
persekitaran yang selamat.
iii.
Pembelajaran adalah menyeronokkan (learning is fun), bertujuan membina

kemahiran sosial, kemahiran awal matematik dan awal literasi, merangsang
minda dan meningkatkan minat ingin tahu (curiosity) yang tinggi, di samping
membina sosioemosi yang ceria dan tenang.
34
iv.
Kurikulum dan pedagogi melibatkan penyertaan aktif ibubapa dan komuniti,

termasuk pakar bidang awal kanak-kanak, pegawai kesihatan/perubatan,
psikologi, neurosaintis, sosiologis, jabatan-jabatan kerajaan dan pihak--pihak
berkuasa tempatan.
v.
Program asas pengasuhan berkualiti untuk bayi dan kanak--kanak adalah

meliputi aspek-aspek membina hubungan emosi (attachment), penjagaan,
pemakanan, kebersihan, kesihatan, keselamatan dan keselesaan persekitaran
(well-being).
vi.
Proses pendidikan disebatikan dengan proses pengasuhan agar perkembangan

pembelajaran kanak-kanak dapat berlaku secara serentak, optimum dan
berkesan.
vii.
Penaksiran dan penilaian kanak--kanak adalah berasaskan pemerhatian klinikal

menggunakan kaedah 'pedagogi bermain' (play pedagogy) yang direkodkan
dengan jelas.
PENDIDIK
PERKEMBANGAN
SAHSIAH, SOSIOEMOSI &
KEROHANIAN
PERKEMBANGAN
KREATIVITI &
ESTETIKA
PEMAKANAN
SEIMBANG
SISTEM
KESELAMATAN
KANAK-KANAK
PERKEMBANGAN
BAHASA ,
KOMUNIKASI &
AWAL LITERASIA
IBU BAPA
PENDIDKAN
PERKEMBANGAN
FIZIKAL &
PSIKOMOTOR
AMALAN
PENGASUHAN
PENJAGAAN
DAN LATIHAN
URUS DIRI
PERKEMBANGAN
AWAL
MATEMATIK DAN
PEMIKIRAN LOGIK
PERKEMBANGAN
DERIA
&PEMAHAMAN
DUNIA
PERSEKITARAN
KOMUNITI
Model Konseptual Kurikulum PERMATA Negara

Model konseptual Kurikulum PERMATA Negara ditunjukkan seperti rajah di bawah. Model ini
menunjukkan penggabungan komponen pengasuhan dan pendidikan yang perlu di upayakan
35
melalui usaha pendidik yang terlatih dan profesional, penglibatan ibu bapa dan komuniti
dengan bantuan sistem sokongan yang mantap dari pihak berwajib.
3.3
Skop Kurikulum Permata Negara
Skop Kurikulum PERMATA Negara meliputi 4 Asas Pengasuhan dan 6 Bidang

Pembelajaran untuk perkembangan kanak-kanak seperti berikut:
(A) Aspek Asas Pengasuhan:

Terdiri daripada empat komponen:
1. Pemakanan Seimbang
2. Keselamatan Kanak-kanak
3. Penjagaan dan Latihan Urus
Diri Bayi dan Kanak-Kanak
4. Amalan Pengasuhan
(B) Bidang Pembelajaran untuk Perkembangan Kanak-kanak:

Terdiri daripada enam bidang iaitu:
1.
Perkembangan Sahsiah, Sosio-Emosi dan Kerohanian
2.
Perkembangan Bahasa, Komunikasi dan Literasi Awal
3.
Perkembangan Awal Matematik dan Pemikiran Logik
4.
Perkembangan Deria dan Pemahaman Dunia Persekitaran
5.
Perkembangan Fizikal dan Psikomotor
6.
Perkembangan Kreativiti dan Estetika
36
3.4
ASAS PENGASUHAN KANAK-KANAK
Setiap pendidik perlu memahami bahawa pengasuhan memberi impak kepada

pendidikan yang cemerlang. Pengasuhan yang lengkap dan berkualti memainkan peranan yang
penting dalam menentukan keberkesanan perkhidmatan sesebuah TASKA. Pemakanan yang
seimbang, keselamatan, kebersihan, dan penjagaan serta amalan pengasuhan yang sempurna
merupakan aspek penting dalam pengasuhan kanak-kanak PERMATA.
ASAS PENGASUHAN KANAK-KANAK PERMATA
3.4.1
Pemakanan Seimbang
Amalan pemakanan yang sihat dan seimbang adalah penting untuk kanak-kanak kerana
ianya menyumbang kepada kesihatan, tumbesaran dan perkembangan mereka. Keperluan
pemakanan kanak-kanak adalah berbeza mengikut umur kerana kadar tumbesaran dan
perkembangan mereka yang berbeza. TASKA perlu menyediakan permakanan yang
seimbang, mengikut Garis Panduan Pemberian Makanan Bayi dan Kanak-Kanak Kecil,
Kementerian Kesihatan Malaysia 2008, dan sebaik-baiknya mengikut selera dan budaya
setempat. Adalah tidak wajar memaksa kanak-kanak makan sesuatu makanan yang tidak
disukainya. Pendidik boleh menggantinya dengan jenis makanan lain yang mengandungi zat
atau nutrien yang sama, supaya kanak-kanak dapat menikmati makanan berkhasiat.
37
(a) Penyusuan Ibu dan Makanan Pelengkap

Kurikulum PERMATA Negara memberi penekanan khusus kepada penyusuan ibu,
sekurang-kurangnya sehingga bayi berumur 6 hingga 8 bulan. Tetapi ibu-ibu digalakkan
meneruskan penyusuan ibu sehingga kanak-kanak berumur 12 bulan. Pendidik hendaklah
menggalak dan menyokong penyusuan ibu. Setiap TASKA perlu menyediakan kemudahan
dan ruang yang bersesuaian untuk ibu menyusukan bayinya atau menyediakan susu ibu
untuk disusukan kemudian oleh pendidik kepada bayi.
Pemakanan bayi dan kanak-kanak yang sihat perlu mengikut jenis yang sesuai, dalam
kuantiti yang telah ditetapkan seperti dinyatakan dalam Buku Standard Piawaian Operasi
Pelaksanaan Kurikulum PERMATA Negara (SOP PERMATA). Pendidik perlulah memahami:
x
Tempoh optimum penyusuan susu ibu
Umur yang sesuai untuk diperkenalkan dengan makanan pejal
Keperluan nutrien bagi bayi yang masih menyusu
Keperluan tenaga yang dibekalkan oleh makanan pejal
Jadual 1 dan 2 memberikan anggaran kuantiti susu yang diperlukan oleh bayi dalam
sehari dan keperluan tenaga harian daripada makanan pejal atau pelengkap yang dipetik
daripada Garis Panduan Pemberian Makanan Bayi dan Kanak-Kanak Kecil, Kementerian
Kesihatan Malaysia, 2008. Kurikulum PERMATA juga menggunapakai Garis Panduan Diet
Malaysia, Kementerian Kesihatan Malaysia, 2008 dalam cadangan menu dan penyediaan
makanan untuk kanak-kanak di bawah umur 4 tahun. Pelaksanaan cadangan-cadangan yang
diberikan dalam garis panduan tersebut akan meningkatkan standard pemakanan dan kualiti
penjagaan kesihatan kanak-kanak, sebagaimana harapan yang digariskan dalam Pelan
Tindakan Pemakanan Kebangsaan Malaysia 2006 2015 (NPANM 2006-2015).
38
(b)
Penyediaan Makanan Seimbang untuk Kanak-kanak
Pemakanan seimbang amat penting bagi tumbesaran dan perkembangan kanakkanak. Semasa umur kanak-kanak meningkat, mereka perlu diberikan makanan yang
seimbang yang mengandungi semua nutrien yang diperlukan.
Pendidik hendaklah
memastikan makanan yang disediakan adalah segar, berkhasiat dengan amaun yang
mencukupi sebagaimana yang ditetapkan dalam garis panduan Kementerian Kesihatan
Malaysia. Beberapa aspek penting perlu diberi perhatian oleh pendidik mengenai pemakanan
kanak-kanak, ialah:
x
x
x
x
x
x
x
Kepelbagaian jenis makanan untuk kanak-kanak

Cara dan teknik penyediaan sebelum, semasa dan selepas memasak;
Amaun makanan
Persekitaran makan ruang, peralatan, perabot, jadual, dan menu harian
Cara memberi makanan kepada kanak-kanak
Interaksi positif dengan kanak-kanak semasa makan
Adab sebelum, semasa dan selepas makan
39
Contoh Menu Harian kanak-kanak TASKA PERMATA

Waktu makan
Sarapan pagi
Minum pagi &

snek
Makan
tengahari
Minum petang
Semua kanak-kanak dari umur 6 bulan4 tahun

x Bijirin, biskut, atau roti.
x Minuman: koko/malta, susu, yogurt buah-buahan, air,
dan lain-lain.
x Buah-buahan tempatan, oren, apel, anggur, dan lainlain.
x Jus atau air kosong.
x Nasi atau bubur, ayam/daging/ikan, digoreng/
dibakar/dikukus.
x Sayur yang dimasak (goreng/kukus atau rebus);
x Air kosong.
x Kueh, biskut dan susu/koko/air.
Menu yang disediakan perlu mengikut umur dan tahap kesihatan kanak-kanak.
Sekiranya terdapat kanak-kanak yang kurang sihat atau mengalami alahan, pendidik perlu
menyediakan makanan yang bersesuaian dengan kesihatan mereka. Pendidik juga perlu dari
masa ke semasa berbincang dengan ibu bapa tentang keperluan pemakanan anak mereka.
Amaun makanan mengikut Garis Panduan Pemberian Makanan Bayi
dan Kanak-Kanak Kecil, Kementerian Kesihatan Malaysia, 2008
40
3.4.2
Penjagaan dan Latihan Urus Diri Bayi Dan Kanak-Kanak

(a)
Penjagaan Kesihatan Bayi dan Kanak-Kanak di TASKA
Kesihatan yang baik adalah asas kepada perkembangan kanak-kanak yang optimum.
Pendidik mestilah sentiasa peka terdapat perubahan kesihatan dan tanda-tanda (symptoms)
pada diri kanak-kanak. Jika perlakuan kanak-kanak nampak berbeza daripada biasa, maka
pendidik perlu memberi perhatian lebih kepada kanak-kanak tersebut, dan jika terdapat tandatanda kanak-kanak tidak selesa, maka pendidik perlu memberitahu ibu bapa dengan segera
supaya kanak-kanak dapat dibawa untuk pemeriksaan perubatan.
Pendidik perlu mempunyai kefahaman tentang jenis-jenis penyakit yang mudah
berjangkit, alahan, dan epidemik dalam kalangan kanak-kanak, dan langkah-langkah awal
mencegah serta mengawal penyakit di TASKA. Pendidik juga hendaklah menjalankan
pemeriksaan rambut, badan, kuku, dan gigi kanak-kanak secara kerap dan berkala.
Setiap kanak-kanak perlu mempunyai Buku Rekod Kesihatan sendiri yang sentiasa
dikemaskini. Buku Rekod Kesihatan Kanak-kanak mestilah mengandungi maklumat maklumat berikut:
x
Rekod imunisasi dan vaksinasi (jenis imunisasi/vaksinasi dan tarikh diberikan)
Rekod tumbesaran, iaitu tinggi, berat badan, saiz kepala, sebarang kecacatan, dan
indeks BMI
Rekod pemeriksaan rawatan kanak-kanak oleh pegawai perubatan
Maklumat status kesihatan kanak-kanak seperti: alahan, asma, hemofilia, kekurangan

zat makanan tertentu, masalah pendengaran/penglihatan, atau sesuatu
ketidakupayaan fizikal, dan lain-lain.
(b)
Pemeriksaan Kesihatan Kanak-Kanak:
Bayi dan kanak-kanak berisiko tinggi dijangkiti penyakit di TASKA kerana pergaulan
sesama mereka. Setiap kanak-kanak mengalami keadaan sakit dari masa ke semasa. Kerap
kali kanak-kanak sakit tanpa disedari kerana kanak-kanak kurang pengalaman dan tidak
memahami bahawa apa yang dirasakan itu adalah petanda dan simptom penyakit. Pendidik
perlu memainkan peranan penting mencegah dan mengawal penyebaran penyakit berjangkit
di TASKA.
41
Pemeriksaan kesihatan kanak-kanak hendaklah dijalankan secara berkala dengan

menjemput pegawai kesihatan kanak-kanak ke TASKA. Pegawai kesihatan akan
memaklumkan kepada pendidik sekiranya terdapat perubahan dari segi tahap kesihatan
kanak-kanak supaya pemeriksaan lanjut boleh dijalankan.
(c) Mengapa bayi dan kanak-kanak lebih mudah dijangkiti penyakit
(d)
Bayi dan kanak-kanak belum mempunyai imuniti yang mencukupi untuk

melawan kuman yang paling biasa, terutama jangkitan berkaitan pernafasan
(selesema).
Bayi dan kanak-kanak mempunyai banyak ciri-ciri perkembangan yang mudah

menyebabkan penyebaran kuman, seperti meletakkan objek ke dalam mulut,
mengisap jari/puting, lelehan air liur, merangkak dan menyentuh lantai, memakai
lampin, dan belum mahir menggunakan tandas dengan betul.
Jumlah kanak-kanak yang ramai di TASKA meningkatkan risiko kanak-kanak

dijangkiti kuman/penyakit.
Peredaran udara dalam bilik/ruang penjagaan bayi/kanak-kanak yang kurang

memuaskan juga boleh menyebabkan penyakit mudah merebak.
Penyakit Berjangkit Dalam Kalangan Kanak-Kanak
Penyakit berjangkit adalah penyakit yang boleh merebak dari seorang ke seseorang
yang lain. Biasanya penyakit-penyakit ini disebabkan oleh kuman seperti virus, bakteria, kulat
dan parasit yang boleh berpindah dari pesakit kepada orang lain melalui sentuhan, penafasan
dan luka. Jangkitan sangat mudah berlaku, jika:
x
bersentuhan dengan kulit seperti jangkitan kurap, kudis, campak, dan lain-lain
menyedut udara yang mengandungi kuman daripada batuk, bersin, ludahan

orang yang mengidap penyakit seperti selesema dan batuk
pemindahan kuman daripada najis kanak-kanak yang dijangkiti penyakit seperti

cirit-birit
Bagi memastikan penyebaran penyakit berjangkit tidak berlaku di TASKA, pendidik

hendaklah dapat mengenal pasti pembawa penyakit tersebut, mengasingkan pesakit daripada
kanak-kanak lain, menghubungi ibu bapa kanak-kanak tersebut untuk membawanya pulang
atau untuk mendapatkan rawatan doktor. Setiap pendidik diwajibkan mencuci tangan dengan
teliti selepas menukar lampin bayi atau membawa bayi ke tandas, dan menggunakan ubat
nyahkuman dan pengudaraan yang mencukupi di TASKA.
42
(e) Jenis Penyakit Berjangkit Di TASKA

x
x
x
x
x
x
x
x
x
Demam selsema dan batuk

Sakit tekak (sore throat)
Sakit telinga
Cirit birit
Seriawan (thrush)
Penyakit Cocksackie [Tangan, Kaki dan Mulut (HFM)]
Cacar air ( chicken pox)
Sakit mata ( conjunctivitis)
Kudis bButa (Scabies)
(f) Panduan Kepada Pendidik

Pendidik hendaklah memeriksa keadaan kesihatan kanak-kanak pada setiap pagi dan
sebelum kanak-kanak pulang dari TASKA. Pendidik boleh melakukannya secara rambang
semasa menyambut ketibaan kanak-kanak seperti berikut.
x
Melihat mood kanak-kanak (gembira, sedih, mengantuk, meragam, dan lain-lain)
Mengambil suhu badan kanak-kanak menggunakan thermometer
Memberi perhatian jika terlihat ada ruam di kulit, bintik luar biasa, bengkak atau
lebam, kanak-kanak menggaru kerana gatal, kepala gatal dan sebagainya
Kanak-kanak mengadu sakit atau kurang sihat, kerap menangis
Wujud tanda-tanda sakit yang lain seperti batuk, bersin, susah bernafas, cirit-birit,
muntah dan sebagainya
Melihat log harian yang ditulis oleh ibu/bapa sekiranya

sememangnya kurang sihat sebelum datang ke TASKA
kanak-kanak
Sekiranya pendidik mempunyai kebimbangan tentang keadaan kesihatan kanak-kanak,

berhubunglah dengan ibu bapa untuk berbincang. Kemungkinan ibu bapa perlu membawa
anaknya pulang dan mendapatkan pemeriksaan perubatan daripada pengamal perubatan.
Sekiranya pendidik merasakan bahawa kanak-kanak boleh meneruskan aktiviti di TASKA,
pastikan ibu bapa dimaklumkan tentang keadaan anaknya dan ambil langkah-langkah yang
boleh mengurangkan kesakitan anak tersebut. Pendidik perlu memastikan keadaan kanak-
43
kanak tersebut sentiasa diperhatikan dan membuat catatan dari masa ke semasa, bagi
memudahkan ibu bapa memahami keadaan kesihatan anak mereka.
Bagi kanak-kanak yang kurang sihat di TASKA pendidik hendaklah:

x menyediakan bilik kuarantin untuk memastikan kanak-kanak mendapat rehat
yang cukup sementara menunggu ibu bapa datang menjemput anak mereka;
x
memberi tugas kepada salah seorang pendidik untuk memerhati dan

bersama dengan kanak-kanak bagi membantu keperluan kanak-kanak
tersebut;
berikan ubat mengikut preskripsi yang betul dengan keizinan ibu bapa;
elakkan kanak-kanak lain mendekati kanak-kanak yang kurang sihat.
(g) Penjagaan Kesihatan Oral

Pendidik perlu memastikan kesihatan oral bayi dan kanak-kanak diberi perhatian.
Kanak-kanak perlu dilatih untuk menggosok gigi dan menjaga kebersihan oral mereka.
Panduan cara menggosok gigi yang betul hendaklah dipamerkan supaya kanak-kanak
memahami cara yang betul melakukannya. Pihak TASKA hendaklah menjemput pakar
pergigian untuk menjalankan pemeriksaan kesihatan oral kanak-kanak sekurang-kurangnya 4
kali setahun. Sebarang maklumat berkaitan dengan kesihatan oral kanak-kanak hendaklah
diamklumkan kepada ibu bapa.
(h) Latihan Urus Diri Bayi Dan Kanak-Kanak

Kanak-kanak hendaklah digalakkan menjaga kebersihan diri dan peralatan peribadi
mereka. latihan urus diri yang dijalankan oleh pendidik kepada kanak-kanak akan membantu
mereka memahami cara menguruskan diri mereka terutamanya yang berkaitan dengan
kebersihan, kesihatan, adab dan keselamatan diri mereka.
Sebahagian besar peruntukan masa kanak-kanak di TASKA digunakan untuk melatih
kanak-kanak mengurus diri sendiri. Latihan ini dijadikan sebagai aktiviti rutin yang wajib
dilaksanakan oleh pendidik. Melalui aktiviti rutin, kanak-kanak dilatih mengurus diri seperti
makan, mandi, gosok gigi, buang air di tandas, memakai pakaian, menyediakan alat
permainan, mengemas peralatan selepas aktiviti, dan sebagainya. Semua aktiviti ini
merupakan kemahiran asas hidup yang diperlukan oleh seorang kanak-kanak untuk dapat
hidup secara berdikari. Ia juga dapat membina daya ketahanan dan jati diri kanak-kanak.
44
(i) Kebersihan Diri Sendiri
Jenis Latihan
Latihan Yang Diberikan Kepada Kanak-Kanak
Membasuh tangan
x
x
x
x
x
Beratur untuk menggunakan sinki

Buka pili dengan perlahan
Basuh tangan menggunakan sabun
Tutup pili air
Lap tangan dengan tuala sendiri
Mandi sendiri : (pendidik

hendaklah memastikan
kanak-kanak lelaki dan
perempuan mandi
berasingan)
x
x
Mandi pada masa yang ditetapkan

Membuka pakaian dan meletakkannya ke dalam bekas/bakul
yang disediakan
Memakai tuala setiap kali masuk dan keluar bilik mandi
Menggunakan sabun dan shampoo dengan betul
Mandi sendiri dalam kumpulan kecil (dipantau oleh pendidik
mesti memantau)
Kanak-kanak lelaki dan perempuan mandi di bilik mandi
berasingan atau pada masa yang berlainan
Menyimpan semua peralatan mandian selepas digunakan
Menyidai tuala mandi di tempat yang disediakan
Menyimpan pakaian kotor dalam beg berasingan untuk dibawa
pulang
Memakai pakaian bersih, menyikat rambut dan memakai bedak
Memakai pakaian dan

menghias diri
x
x
x
x
x
x
x
x
Mengosok gigi
Latihan ke tandas bagi bayi

dan kanak-kanak kecil dan
bayi
x
x
x
x
Menggosok gigi setiap kali selepas makan

Menggunakan ubat gigi
Berkumur menggunakan cawan
Simpan berus gigi dan cawan di tempatnya
Kanak-kanak 1-2 tahun:

x Lihat tanda-tanda kesediaan kanak-kanak ke tandas, misalnya
lampin kanak-kanak kering dalam jangka masa yang lama,
maka sudah tiba masanya untuk ke tandas
x Latih kanak-kanak ke tandas dengan lebih kerap (contohnya; 2
hari pertama latih kanak-kanak ke tandas setiap 20 minit atau
mengikut kadar yang perlu)
x Latih kanak-kanak ke tandas pada waktu pagi atau setiap kali
selepas makan
x Gunakan potty atau tandas yang sesuai
x Puji kanak-kanak yang berjaya melatih diri ke tandas
x Pujuk dan beri sokongan kepada kanak-kanak yang masih
belum berjaya ke tandas sendiri
45
Kanak-kanak 2 tahun ke atas:

x
x
x
x
Kanak-kanak digalakkan ke tandas pada waktu pagi, selepas

Makan dan sebelum memulakan aktiviti
Membasuh tangan setiap kali menggunakan tandas
Memaklumkan pendidik sebelum dan selepas ke tandas
(NOTA: pendidik hendaklah memastikan tempoh kanak-kanak di
tandas tidak terlalu lama atas faktor keselamatan)
Waktu tidur
x
x
Membantu pendidik menyusun alas tidur

Membantu pendidik mengemas tempat tidur
(nota: pendidik hendaklah mengawasi kanak-kanak semasa
mereka tidur atas faktor keselamatan)
Waktu pulang
x
x
Menyusun beg dan barangan sendiri yang akan dibawa pulang

Menunggu ibu bapa/penjaga menandatangani buku rekod
pulang
Bersalam denagn pendidik dan mengucapkan selamat tinggal
sebelum pulang
(j) Latihan Urus Diri Mengurus Peralatan Peribadi Dan Barang Permainan
Jenis Latihan
Latihan Yang Diberi Kepada Kanak-Kanak
Semasa ketibaan:
Kasut dan beg pakaian
Semasa bermain:
Penjagaan barang
mainan
x
x
x
x
Menyusun kasut dan beg di tempat yang disediakan apabila tiba di

TASKA
Kanak-kanak hendaklah mengambil dan menggunakan peralatan
peribadi sendiri sahaja
(nota: pendidik hendaklah
melatih kanak-kanak mengenal
peralatan peribadi mereka)
Keluarkan barang mainan yang telah dipilih dari bekasnya
Menjaga barang permainan dengan baik
Menyimpan semula semua barang permainan yang telah digunakan
ke tempat asalnya
Membantu pendidik membersihkan barang permainan seminggu
sekali
46
(k) Latihan Urus Diri Menjaga Adab dan Kesopanan

Jenis Latihan
Bersalam
Berjalan
Bermain
Semasa aktiviti
bermain dan belajar
Latihan Yang Diberikan Kepada Kanak-Kanak
x
x
x
x
Bersalam dengan pendidik dan kawan-kawan

Bersalam dengan ibu bapa, tetamu dan orang dewasa
Menggunakan bahasa yang sopan semasa berbual
Sentiasa hormat kepada ibu bapa, tetamu dan orang dewasa
x Menundukkan kepala setiap kali melintas di hadapan orang
x Jangan/Tidak makan atau minum sambil berjalan

x
x
x
x
x
x
Beratur dan menunggu giliran dengan sabar semasa mengambil barangan.

Berkumpul dengan tertib dalam kumpulan sebelum bermain
Bermain bersama rakan-rakan, berkongsi dan bekerjasama
Bantu membantu semasa bermain dengan rakan
Tidak berebut atau menganggu rakan yang sedang bermain
Memohon maaf sekiranya terlanggar rakan, terambil barang rakan-rakan
semasa bermain
x Sentiasa mendengar nasihat dan tunjuk ajar pendidik semasa bermain
x Menunggu giliran untuk bermain dengan sesuatu alat permainan seperti;
buaian; jongkang jongkit; gelongsor dan lain-lain
x Menjaga kebersihan kawasan, jika terdapat sampah, dibuang ke dalam

tong sampah.
Makan
x
x
x
x
x
x
x
x
Basuh tangan sebelum dan selepas makan

Duduk dengan sopan
Membaca doa sebelum dan selepas makan
Menghormati rakan-rakan semasa makan
Tidak menumpahkan makanan
Mengambil makanan secukupnya
Meletakkan pinggan dan cawan di tempat yang disediakan selepas makan
Membantu pendidik mengemas dan membersih ruang makan makan
Tidur
x Membaca doa sebelum dan selepas tidur

x Tidur dengan tertib
x Menghormati rakan-rakan yang sedang tidur
Pulang
x Bersalam dengan ibu bapa/penjaga.

x Mengucapkan terima kasih kepada pendidik dan rakan
x Bersalam dengan pendidik dan melambaikan goodbye.
47
3.4.3
Keselamatan, Kebersihan dan Kesihatan
(a) Keselamatan Kanak-Kanak Di TASKA

Pendidik bertanggungjawab memastikan setiap pergerakan kanak-kanak diawasi dan
mereka berada dalam keadaan yang selamat dan jauh dari segala bentuk bahaya.
Memandangkan TASKA sebagai sebuah institusi yang mempunyai sejumlah kanak-kanak,
maka suasananya amatlah berbeza daripada rumah mereka. Setiap ruang yang disediakan
hendaklah mempunyai ciri-ciri keselamatan yang sudah ditetapkan sama ada oleh pihak
pengurusan TASKA atau agensi yang terlibat dengan pendaftaran sesebuah TASKA.
Setiap pendidik perlu memberi perhatian yang serius terhadap aspek keselamatan
TASKA, terutamanya keselamatan kanak-kanak semasa mereka berada di TASKA. Pelbagai
langkah perlu diambil untuk memastikan kanak-kanak sentiasa berada dalam keadaan selesa
dan selamat.
(b)
Keselamatan Fizikal, Peralatan Dan Ruang Pembelajaran Kanak-Kanak
Keadaan premis/bangunan sesebuah TASKA memainkan peranan penting dalam

menentukan tahap keselamatan kanak-kanak semasa berada di TASKA. Bangunan yang
digunakan untuk sesebuah TASKA perlulah mendapat kelulusan daripada semua agensi
yang terlibat dalam proses pendaftaran sesebuah TASKA. Kebenaran yang diperolehi dari
semua agensi ini juga akan menentukan keluasan sesebuah TASKA dan jumlah kanak-kanak
yang dibenarkan berada di TASKA. Selain daripada itu semua langkah-langkah keselamatan
berhubung dengan keperluan pihak Jabatan Bomba dan Penyelamat dan Jabatan Kesihatan
perlulah dipatuhi dan diperbaharui dari masa ke semasa mengikut keperluan pendaftaran.
TASKA yang baik akan menyediakan kelengkapan serta pelbagai program yang dapat
merangsang perkembangan pembelajaran kanak-kanak. Setiap ruang yang digunakan untuk
keperluan dan kegunaan kanak-kanak hendaklah dilengkapi dengan peralatan dan perabot
yang bersesuaian dan selamat untuk digunakan. Jangan sekali-kali menggunakan perabot
atau peralatan yang telah rosak atau tidak boleh digunakan lagi. Setiap perabot atau
peralatan yang rosak hendaklah diperbaiki atau disimpan ditempat berasingan sebelum
dilupuskan.
48
(c) Memastikan Keselamatan Fizikal Kanak-Kanak Di TASKA

Ruang
Pagar/pintu
masuk
Spesifikasi Keselamatan
x
x
Ruang
menunggu
Ruang
Pembelajaran
Ruang Tidur
Ruang Makan
Tandas
Dapur
Laluan dan
tangga
Permainan luar
Persekitaran
Luar
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Pintu/pagar sentiasa ditutup dan dikunci supaya kanak-kanak dan orang

asing tidak mudah keluar dan masuk dari bangunan.
Jika mampu boleh guna sistem kad sentuh semasa masuk dan keluar
bangunan TASKA
Peralatan dan perabot yang digunakan hendaklah tidak dibuat daripada
bahan yang membahayakan kanak-kanak seperti meja atau almari yang
diperbuat daripada kaca
Hiasan bunga hendaklah dari jenis yang tidak beracun
Tanda dilarang merokok ditampal di dinding ruang menunggu
Semua barang mainan dan pembelajaran kanak-kanak daripada bahan yang
selamat, dan tidak beracun
Cat yang digunakan hendaklah jenis tanpa bahan kimia pelambam (lead)
Bucu meja dan almari yang bulat
Rak tidak terlalu tinggi dan tidak menggunakan pintu kaca
Sentiasa berada bersama kanak-kanak semasa mereka bermain
Tingkap yang rendah
Katil tidur disusun kemas
Peralatan tidur (tilam, bantal, selimut) disimpan dengan teratur dalam almari
Semua peralatan tidur dibasuh seminggu sekali dengan pencuci nyahkuman
Peralatan dan perabot dilap dengan pencuci nyahkuman
Peralatan makan dibasuh dan dikeringkan setiap kali selepas digunakan
Pintu tandas sentiasa ditutup
Lantai tandas dilap hingga kering
Semua peralatan mandian disimpan dengan baik
Meletakkan pagar atau pintu keselamatan
Kanak-kanak tidak dibenarkan masuk ke ruang dapur
Peralatan elektrik ditempatkan jauh dari kanak-kanak
Lantai dapur sentiasa kering
Gas ditutup setiap kali digunakan
Tiada halangan atau perabot
Cahaya yang cukup terang
Lantai yang tidak licin
Railing mengikut ketinggian kanak-kanak terutama di tangga
Meletakkan pagar keselamatan ditempat yang bersesuaian
Peralatan yang digunakan diperbuat dari bahan yang selamat mengikut
standard yang ditetapkan
Saiz yang sesuai dengan kanak-kanak
Tidak menghalang pergerakan kanak-kanak
Tiada bucu tajam atau permukaan licin
Rumput selalu dipotong, tiada haiwan atau serangga merbahaya, tiada air
bertakung yang membiak nyamuk, dan lain-lain.
49
(d)
Keselamatan Emosi
Kanak-kanak berada di TASKA dalam tempoh yang agak lama, iaitu hampir
separuh/sepanjang hari dan kebanyakan masa mereka adalah bersama pendidik. Dalam
konteks ini, sebahagian besar masa aktif kanak-kanak dihabiskan di TASKA oleh itu pendidik
mempunyai peranan yang amat penting dalam memastikan kanak-kanak sentiasa berada
dalam keadaan selesa dan jauh daripada perasaan takut atau curiga. Kanak-kanak perlu
memahami setiap sudut dan ruang di TASKA adalah direkabentuk untuk kegunaan mereka.
Pendidik perlu peka tentang setiap keperluan kanak-kanak semasa berada di TASKA, dan
memastikan setiap keperluan kanak-kanak dipenuhi mengikut jadual aktiviti yang disediakan.
Dalam membina sahsiah dan sosio-emosi yang stabil, kanak-kanak perlu sentiasa
merasa dirinya selamat semasa di TASKA. Pendidik hendaklah memastikan sebarang
tindakan yang diambil tidak akan menjejaskan emosi kanak-kanak. Sekiranya kanak-kanak
melakukan kesalahan, pendidik hendaklah menggunakan pendekatan yang paling berhemah
dan berlemah-lembut untuk menegur, dengan cara yang baik, menggunakan bahasa yang
mudah difahami oleh kanak-kanak dan dengan kasih sayang untuk membolehkan mereka
menerima teguran dengan lebih berkesan.
3.4.4 Amalan Pengasuhan Di TASKA

Pendidik perlu memainkan peranan yang penting dalam memberikan pengasuhan dan
pendidikan yang terbaik untuk kanak-kanak di TASKA. Semasa di TASKA, pendidik
merupakan individu yang paling hampir dengan kanak-kanak. Mereka seolah-oleh "ibu"
kedua kepada kanak-kanak. Pendidik berperanan untuk memberikan sepenuh kasih sayang
dan perhatian yang diperlukan oleh kanak-kanak selain daripada memberi sokongan dan
tunjuk ajar pelbagai aspek kehidupan kepada kanak-kanak. Antara amalan asuhan yang
boleh diamalkan oleh pendidik bagi membantu menggalakkan perkembangan positif kanakkanak ialah:
x
Menggalakkan hubungan dan interaksi antara pendidik, kanak-kanak dan ibu bapa
Prihatin terhadap keperluan kanak-kanak
Empati dengan keadaan fizikal dan emosi kanak-kanak
Memberi kasih sayang yang sama rata terhadap kanak-kanak
Menggalakkan kanak-kanak melibatkan diri dalam aktiviti yang dijalankan
Memberi pujian dan sanjungan kepada hasil kerja dan peningkatan pembelajaran
kanak-kanak
Menerima kanak-kanak mengikut tahap keupayaan dan kebolehan mereka
50
Mengamalkan sikap adil dan tidak pilih kasih terhadap kanak-kanak
Sentiasa peka dengan keperluan kanak-kanak
Melayan kanak-kanak dengan senyuman dan suara yang lemah lembut
Sentiasa menjaga ketrampilan diri yang kemas dan bersih.
Sehubungan itu, bagi mengalakkan kesinambungan amalan asuhan yang baik dan
berkualiti di TASKA dan di rumah, pendidik hendaklah sentiasa berkomunikasi dengan ibu
bapa. Ibu bapa perlu dimaklumkan tentang setiap program yang dijalankan di TASKA supaya
amalan asuhan tersebut berterusan dan memberi kesan yang baik kepada kanak-kanak.
Kerjasama baik antara pendidik dan ibu bapa dalam aspek asuhan akan membuatkan kanakkanak lebih berkeyakinan kerana mereka sememangnya memerlukan perhatian dan kasih
sayang daripada ibu bapa dan pendidik mereka.
Alam kanak-kanak merupakan suatu proses perkembangan yang dilalui oleh setiap
manusia. Proses ini membawa kepada perubahan dan perkembangan fizikal, mental dan juga
sosial diri seseorang dan berkekalan sehingga dewasa. Oleh sebab itu, bagi memastikan
proses perkembangan ini berlaku dengan baik, pendidik diingatkan supaya sentiasa komited
untuk memberikan sepenuh perhatian dan bimbingan kepada anak-anak/kanak-kanak dalam
jagaan mereka. Wujudkanlah perasaan kasih sayang antara pendidik dan anak-anak di
bawah jagaan mereka. Berkomunikasilah dengan anak-anak secara positif, contohnya
dengan makan bersama-sama akan memberi ruang untuk para pendidik dan anak-anak untuk
berinteraksi secara lebih mesra dan santai. Ini membolehkan pendidik memahami kanakkanak dengan lebih baik. Dan yang penting ialah, utamakanlah keselamatan dan kebersihan
semasa bersama-sama mereka.
(a) Keselesaan Kanak-Kanak Di TASKA
TASKA adalah rumah kedua bagi kanak-kanak dengan sebahagian besar masa kanakkanak dihabiskan di TASKA. Pusat-pusat seumpama ini selain daripada menjadi tempat di
mana anak-anak kecil ini dapat ditinggal dan dijaga dengan baik akan juga dapat menentukan
pertumbuhan yang sihat dari segi fizikal dan mental mereka/kanak-kanak kecil ini. Oleh itu,
pembesaran dan perkembangan kanak-kanak sangat bergantung kepada persekitaran fizikal
TASKA seperti kebersihan, makanan yang seimbang dan tahap keselamatan TASKA yang
terbaik.
TASKA mestilah tidak mengabaikan aspek perkembangan minda dan personaliti anakanak di samping aspek jagaan dan keselamatan. Selain mengambil kira aspek-aspek
keselamatan fizikal dan emosi semasa kanak-kanak, TASKA juga perlu memberi perhatian
kepada keselesaan kanak-kanak. Keselesaan kanak-kanak semasa berada di TASKA akan
membolehkan kanak-kanak menggunakan sepenuhnya peluang yang diberikan kepada
51
mereka semasa aktiviti pembelajaran dijalankan. Tunjuk ajar dan panduan pendidik juga
memainkan peranan penting dalam menentukan keselesaan kanak-kanak. Ruang-ruang yang
digunakan oleh kanak-kanak seperti ruang bermain, tidur, makan dan menyalin pakaian
hendaklah berada dalam keadaan yang bersih dan selesa digunakan.
Ibu bapa juga perlu diberi maklumat berkaitan keadaan anak mereka di TASKA, supaya
mereka memahami keadaan diri anak mereka. Sekiranya terdapat kanak-kanak yang masih
tidak dapat menyesuaikan diri di TASKA, pendidik hendaklah mengambil tindakan dengan
menghubungi ibu bapa, supaya kanak-kanak tidak merasakan diri mereka diabai atau
ditinggalkan oleh ibu bapa mereka.
(b) Penjagaan Kebersihan Di TASKA

Setiap TASKA mestilah sentiasa berada dalam keadaan bersih dan selamat. Dua proses
penjagaan yang perlu dilakukan di TASKA, iaitu Pembersihan dan Pembasmian.
Pembersihan ialah menghapuskan kotoran yang
boleh dilihat. Pembersihan rutin
menggunakan sabun dan air untuk menghapuskan kuman daripada permukaan di TASKA.
Pembasmian atau sanitasi ialah penyingkiran kuman. Proses ini boleh dilakukan
menggunakan bahan penyahkuman yang diluluskan untuk membunuh dan menyingkirkan
kebanyakan kuman yang tidak boleh dilihat tetapi kekal pada permukaan dan alatan
permainan kanak-kanak. Biasanya barang mainan kanak-kanak perlu direndam atau
dibasahkan beberapa minit untuk memberi masa kepada bahan cucian membunuh kuman
yang tinggal.
Jadual menjalankan pembersihan dan pembasmian di TASKA
Ruang
Meja/counter
Bersih
Basmi
Kekerapan
Setiap hari dan bila kotor
Ruang penyedian makanan
Sebelum dan selepas penyedian makanan
Lantai
Harian dan bila kotor
Pintu dan kabinet
Hamparan dan tikar
Floor mat
Peralatan dan barang

permainan lembut kanakkanak (soft toys)
Barang permainan keras
Mingguan
Cadar, sarung bantal, tuala,
Vakum setiap hari menggunakan pembersih

hampa gas
Vakum setiap hari dan buang semua habuk
Setiap hari selepas kanak-kanak bermain
Mingguan dan bila kotor
Selimut
Mingguan
Tempat menyimpan beg

kanak-kanak
Mingguan
52
Ruang
Katil bayi/stacable cot
Bersih
Basmi
x
Kekerapan
Mingguan
Tandas dan sinki
Pemegang tandas, potty,

tombol pintu
Tempat menyalin lampin
Setiap hari dan selepas kanak-kanak

menggunakannya
Bekas barang permainan
Mingguan
Tingkap/cermin
Mingguan
Panduan tambahan:
x
Bahan yang digunakan secara harian hendaklah dibasuh
Kawasan yang mudah kotor hendaklah dibasuh menggunakan bahan pencuci

kuman yang kuat
Selepas pembersihan dan pembasmian, keringkan semua peralatan. Bahan

pencuci hendaklah disimpan di tempat selamat dan jauh daripada kanak-kanak
Penggunaan kertas tisu mengurangkan risiko jangkitan merebak, tetapi hanya

boleh digunakan sekali sahaja
Penggunaan tuala dan span boleh menyebabkan kekotoran bertambah; alat-alat

ini perlu dicuci dengan bersih menggunakan bahan pencuci
Buangkan semua air pembersihan ke tempat pembuangan tertutup
Basuh dan menyahkuman semua peralatan pembersihan seperti mop dan timba
Semua permukaan, peralatan, perabot yang sudah rosak atau dalam keadaan
tidak selamat hendaklah dibaiki atau digantikan dengan baru. Peralatan ini bukan
sahaja bahaya digunakan oleh kanak-kanak tetapi juga sukar untuk dibersihkan
PERHATIAN:
Pendidik, Pembantu Pendidik dan tukang masak di TASKA dikehendaki
mendapatkan suntikan typhim 6" dan membuat pemeriksaan kesihatan diri
secara berkala. Setiap TASKA perlu dilengkapkan dengan kotak pertolongan
cemas.
53
c) Pembuangan Sampah
Pembuangan dan pelupusan sampah setiap hari akan menghalang penyebaran penyakit,
dan mencegah bau yang tidak menyenangkan serta masalah lain seperti kehadiran lalat,
semut, lipas dan tikus. Item kotor, contohnya, lampin pakai buang, sarung tangan, kertas tisu
harus dibuang serta-merta ke dalam bekas sampah yang bertutup.
Setiap bekas sampah hendaklah:
x
kalis tikus dengan penutup yang ketat.
x
menggunakan bekas yang dikendalikan oleh pedal kaki
x
menggunakan beg plastik
x
meletakkan bekas atau tong sampah dekat dengan kawasan menyalin lampin, sink
membasuh tangan, dan ruang penyediaan makanan
x
Pastikan bayi dan kanak-kanak tidak boleh mencapai bekas yang mengandungi
sampah.
(d) Kebersihan Tempat Menukar Lampin Dan Tandas

Setiap TASKA perlu memastikan ruang untuk menukar lampin bayi dan kanak-kanak
berada pada tahap kebersihan yang baik. Beri perhatian kepada perkara berikut:
x
Ruang tersebut hanya untuk memakai atau menukar lampin, jauh dari kawasan
pengendalian makanan
Terdapat sinki untuk membasuh tangan serta-merta selepas menukar lampin
Permukaan menukar lampin hendaklah rata, selamat dan cukup tinggi supaya
pendidik tidak perlu membongkok atau menjengketkan badannya
Pastikan permukaannya bersih, kalis air dan bebas retak atau rekahan. Jika tidak,
guna pengalas yang baik dan kalis air untuk keselesaan kanak-kanak
Jauhkan semua krim, losyen dan bahan pencuci daripada dicapai bayi atau
kanak-kanak, tetapi mudah dicapai oleh pendidik. Jangan sekali-kali memberi
bayi atau kanak-kanak bahan-bahan tersebut untuk bermain
Awasi bayi atau kanak-kanak setiap masa dan pastikan mereka tidak ditinggalkan
bersendirian.
54
3.5 BIDANG PEMBELAJARAN PERMATA

Bidang Pembelajaran PERMATA telah dirancang untuk membantu perkembangan kanakkanak dalam enam aspek, iaitu:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Perkembangan Sahsiah, Sosioemosi dan Kerohanian

Perkembangan Bahasa, Komunikasi dan Literasi Awal
Perkembangan Awal Matematik dan Pemikiran Logik
Perkembangan Deria dan Pemahaman Dunia Persekitaran
Perkembangan Fizikal dan Psikomotor
Perkembangan Kreativiti dan Estetika
Rajah berikut menunjukkan denagn lebih jelas bidang-bidnag perkembangan kanak-kanak

yang menjadi fokus utama dalam Kurikulum PERMATA Negara.
BIDANG PEMBELAJARAN UNTUK PERKEMBANGAN

KANAK-KANAK
SAHSIAH, SOSIOEMOSI &
KEROHANIAN
BAHASA,
KOMUNIKASI DAN
LITERASI AWAL
FIZIKAL DAN
PSIKOMOTOR
ANAK
PERMATA
NEGARA
AWAL MATEMATIK
DAN PEMIKIRAN
LOGIK
KREATIVITI DAN
ESTETIKA
DERIA DAN
PEMAHAMAN DUNIA
PERSEKITARAN
3.5.1
55
Perkembangan Sahsiah, Sosioemosi Dan Kerohanian
Selaras dengan hasrat awal pembangunan Kurikulum PERMATA Negara, penumpuan

khusus diberikan kepada membina sahsiah kanak-kanak supaya mereka membesar menjadi
insan yang akan memilih jalan kehidupan yang sihat dan mulia. Penekanan ini bertujuan
membina asas ketahanan emosi dan kemantapan kemahiran sosial kanak-kanak agar
mereka mampu menghadapi cabaran-cabaran hidup masa hadapan, dan dapat
menyesuaikan diri dalam semua keadaan, bukan sahaja di peringkat lokal tetapi juga global.
Kurikulum PERMATA Negara juga menekankan kepada pembinaan aspek kerohanian
yang kukuh dalam jiwa kanak-kanak agar mereka hidup sebagai manusia yang beriman,
berpandu ke arah kebaikan dan amalan yang bersih, jujur dan amanah. Aspek kerohanian
amat penting terutama dalam dunia yang penuh cabaran kemerosotan nilai moral dan akhlak
yang baik. Dengan penekanan kepada aspek kerohanian, walau untuk agama apa sekalipun,
diharap Kurikulum PERMATA Negara dapat melahirkan modal insan yang bermoral tinggi,
produktif, dan sayang kepada bangsa dan negara. Dengan sahsiah yang baik, modal insan ini
kelak dapat menolak kehidupan yang sia-sia dan menepis pengaruh gejala sosial dan
elemen-elemen tidak sihat yang boleh meruntuhkan akhlak manusia. Sahsiah yang baik ini
mestilah dibentuk sejak awal usia, iaitu sejak bayi dilahirkan. Maka, Kurikulum PERMATA
Negara meletakkan aspek perkembangan sahsiah, sosioemosi dan kerohanian sebagai
aspek pembelajaran yang utama dalam pendidikan kanak-kanak di TASKA.
Bidang ini memberi fokus kepada pembentukan sahsiah dan kemahiran-kemahiran
sosial, interpersonal, intrapersonal, dan kerohanian kanak-kanak. Setiap kanak-kanak mesti
diberi pengalaman dan sokongan untuk membina persepsi positif terhadap diri sendiri dan
orang lain; mempunyai kemahiran sosial yang baik; bermotivasi dan serta kompeten belajar.
Objektif pembelajaran bidang Sahsiah, Sosio-Emosi dan Kerohanian bagi kanakkanak 0 hingga 4 tahun ialah untuk membina perasaan tenteram, kebolehan mengawal emosi
dan perasaan, membina tingkahlaku yang sopan, identiti diri yang positif, self-esteem dan
keyakinan diri yang tinggi, kemahiran sosial, kebolehan mematuhi arahan, menghayati nilainilai murni, mensyukuri kebesaran Tuhan.
Pendidik PERMATA mestilah prihatin dalam membina kesejahteraan emosi kanakkanak dan sentiasa membantu mereka membina emosi yang terkawal, tenang dan berdisiplin.
Berikut ialah panduan kepada pendidik PERMATA bagaimana membantu kanak-kanak
berkembang secara optimum dalam aspek sahsiah, sosio-emosi dan kerohanian:
x
x
x
Layan kanak-kanak dengan penuh kasih sayang, perhatian dan lekatan

Hormati idea dan perasaan kanak-kanak
Sentiasa memberi galakan, dorongan dan pujian untuk membina keyakinan diri,
harga diri, rasa selamat, rasa diterima dan dipunyai
56
x
x
x
x
x
x
Wujudkan suasana pembelajaran yang selesa, ceria, menyeronokkan dan

mengupayakan kebolehan kanak-kanak
Galakkan kanak-kanak meneroka persekitaran untuk memahami komuniti dan
peranannya sebagai anggota komuniti
Tunjuk teladan yang baik dan beri peluang kanak-kanak berinteraksi dengan orang
lain untuk membina persepsi positif terhadap dirinya dan orang lain
Beri peluang kanak-kanak meluahkan perasaan, mencadangkan idea, membuat
pilihan dan keputusan sendiri dalam pelbagai aktiviti atau program yang dijalankan di
TASKA supaya mereka berasa dihargai dan ada harga diri
Bina hubungan baik dengan ibu bapa/keluarga dan komuniti
Hormati budaya dan agama kanak-kanak.
Hasil Pembelajaran bagi kanak-kanak pada peringkat umur 6 hingga 12 bulan:

x
x
x
x
x
x
x
x
Bertindak balas positif terhadap kata-kata yang lembut dan mesra

Sentiasa gembira dan suka ketawa
Takut kepada orang yang tidak dikenali
Memahami pelakuan orang lain terutama orang yang rapat dengannya
Faham arahan jangan dan tidak boleh
Menunjukkan kemesraan apabila berada bersama orang yang rapat/dikenali
Boleh meluahkan/menyatakan emosi melalui memek muka atau gerak anggota
Suka mengulangi pelakuan yang menggembirakan.
Hasil Pembelajaran bagi kanak-kanak pada peringkat umur 1 hingga 2 tahun:

x
x
x
x
x
x
Masih kurang mesra dengan orang yang tidak dikenali

Mula mengenali diri
Menunjukkan keyakinan diri
Boleh mengawal emosi
Memahami reaksi orang lain
Mula mencuba melakukan banyak perkara untuk diri sendiri dan ingin berdikari

x
x
x
x
x
x
x
Menunjukkan emosi yang terkawal, tenang dan sabar

Berani mencuba, menawarkan diri, yakin diri, dan berdikari
Tidak takut menghadapi situasi baru
Boleh buat rutin harian tanpa perlu diarah
Bercakan dengan lemah lembut, mengucap terima kasih
Membaca doa mudah seperti doa makan dan doa tidur
Boleh sabar menunggu giliran semasa bermain, makan atau ke tandas
57
x
x
x
x
Suka dan gembira apabila diberi pujian

Boleh bekerjasama semasa bermain dan suka membantu
Gembira apabila berkongsi barang mainan dengan kanak-kanak lain
Menzahirkan mood melalui ekspresi wajah

x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Menunjukkan rasa simpati dan rasa belas kasihan

Minta maaf jika telah buat kesalahan
Perasaan yakin diri semakin meningkat, dan tidak takut menghadapi situasi baru
Suka dan gembira apabila diberi pujian
Tunjuk sikap bertanggungjawab
Berminat untuk menjalinkan persahabatan
Boleh bekerjasama dalam permainan dan gembira apabila berkongsi barang mainan
dan bersedia menawarkan pertolongan
Menjaga dan menyimpan barang selepas bermain (berdisiplin)
Bertimbang rasa, tidak membolot sendiri, tidak menguasai rakan-rakan
Mengucap Bismilllah, Alhamdulillah dengan lancar (bagi kanak-kanak Islam)
Membaca doa mudah contohnya doa makan dan tidur
Sabar menunggu orang lain untuk makan bersama-sama
Boleh menunggu giliran semasa bermain, ke tandas dan lain-lain aktiviti yang
memerlukan giliran
Ambil berat tentang orang lain (berempati).
x Boleh mengamati
wajah dalam jarak
dekat & membuat eye
contact.
x Berhenti menangis
bila melihat atau
mendengar suara/
merasa kehadiran
orang yang dikenali.
x Mencari arah bunyi,
orang yang rapat.
x Ketawa bila gembira
atau diagah.
x Membina persepsi
mengenai anggota
badan sendiri seperti
jari, tangan dan kaki.
3-6 Bulan
1-2 Tahun
x Boleh memberi
x Lebih berani
tindakbalas positif
berhadapan orang
terhadap kata-kata
yang baru dikenali.
yang lembut.
x Suka bila diberi
x Pandang kepada
perhatian.
orang yang bercakap
x Suka dipeluk dan
dengannya.
dibacakan buku.
x Boleh bezakan ibu
x Pandai memeluk dan
dengan orang lain.
membalas ciuman.
x Takut bila berhadapan x Menunjukkan tantrum
orang yang tidak
bila kemahuannya
dikenali.
diabaikan.
x Suka aktiviti bermain
x Mengenali diri dalam
ba-ba-cak
cermin.
x Suka bila mendapat
x Gembira melakukan
perhatian.
aktiviti untuk diri
x Boleh lakukan aksi
sendiri dan bermain
bila disuruh, seperti
bersendirian.
melambai tangan atau x Lebih berani
bersalam.
berhadapan orang
x Memahami maksud
yang baru dikenali.
"jangan".
x Suka bila diberi
x Faham dan boleh ikut
perhatian.
arahan mudah.
x Suka dipeluk dan
dibacakan buku.
x Pandai memeluk dan
membalas ciuman.
x Menunjukkan tantrum
bila kemahuan di
abaikan.
x Mengenali diri dalam
cermin.
6-12 Bulan
x Menyedari ketakutan
atau kebimbangan
orang terhadap diri
mereka.
x Suka dipuji atas
usaha mereka.
x Menunjukkan
kelangsangan fizikal
terutama apabila
kecewa atau marah.
x Menunjukkan tantrum
yang agak ketara.
x Tidak sabar atau
cepat marah (akan
berkurangan apabila
semakin besar)
x Tidak sabar
menunggu giliran
untuk bermain.
x Menyayangi barang
kepunyaan sendiri
dan belum bersedia
berkongsi.
x Memerhati dan meniru
cara kanak-kanak lain
bermain, sesekali
turut serta tetapi lebih
selesa bermain
sendirian.
x membantu melakukan
kerja-kerja rumah,
contoh beri makan
kucing atau angkat
pinggan ke dapur.
2-3 Tahun
x Boleh meluahkan
perasaan kasih
sayang dengan
perkataan
x Mula menunjukkan
perasaan malu dan
kesedaran jantina.
x Mula mempelajari cara
mengawal diri (disiplin)
dengan bantuan dan
bimbingan orang
dewasa.
x Mula memahami
adanya kuasa Yang
Maha Esa (Tuhan).
x Mempercayai orang
dewasa.
x Mempunyai sifat
berani dan yakin diri.
x tanduk-nya boleh
memberi kesan
terhadap perasaan
orang lain.
x Mula menyedari diri
sebagai seorang
individu dan
sebahagian daripada
masyarakat.
x Tahu bagaimana
menyesuaikan diri
dalam keluarga dan
ketika bersama
kawan.
x Sedar akibat tindakan
3-4 Tahun
TAHAP-TAHAP PERKEMBANGAN SAHSIAH, SOSIOEMOSI DAN KEROHANIAN
x Boleh berdikari.
x Boleh memberi tumpuan
yang agak lama.
x Suka dan menyayangi
haiwan peliharaan.
x Bercakap benar, amanah
dan ikhlas.
x Boleh memahami
peraturan sosial mengikut
budaya setempat.
x Bijak menggunakan
bahan/alatan dengan
tujuan tertentu dan cara
yang selamat.
x Sentiasa tekun dan rajin.
x Bersikap adil.
x Dapat menyatakan
perasaan sedih, gembira,
takut, atau marah kepada
orang dewasa.
x Menyedari keistimewaan,
kebolehan,
kecenderungan dan hak
diri sendiri.
x Boleh memahami kesan
akibat dari tindakannya
terhadap orang lain.
x Merasa bangga bila
berjaya melakukan
sesuatu aktiviti.
x Boleh memanggil orang
lain dengan gelaran yang
sesuai.
4+ Tahun
58
3-6 Bulan
6-12 Bulan
x Gembira melakukan
aktiviti untuk diri
sendiri dan bermain.
x Menunjukkan rasa
cemburu apabila lebih
perhatian diberikan
kepada orang lain
x Mempertahankan
kehendak seperti tidak
mahu pakai baju
x Menunjukkan sikap
ingin berdikari,
contohnya ingin
menyuap makanan
sendiri walaupun
masih belum mampu
x Mula belajar bersosial
dan faham bahawa
komunikasi ialah cara
hubungan sosial
dijalinkan
x Selalu meniru tingkah
laku orang dewasa
x Mula menyedari
perasaan orang di
sekelilingnya
x Suka ditemani kanakkanak lain semasa
bermain tetapi tidak
suka bermain
bersama.
1-2 Tahun
x Mula membina
persahabatan dengan
rakan sebaya.
x Suka membantu
mengutip/menyimpan
permainan.
x Boleh membeza
keadaan yang bahaya.
x Suka menerokai objek
untuk mempelajari
sesuatu daripadanya.
x Mempunyai kawan
istimewa rapat.
x Mula mengikut kata,
mendengar atau
mematuhi peraturan
yang ditetapkan oleh
orang dewasa.
x Mempunyai minat
yang mendalam untuk
mendapat
pengalaman baru di
luar rumah atau
tempat baru, contoh
melawat zoo.
x Boleh menjangka
kesan daripada
perbuatan sendiri.
x Mempunyai perasaan
ingin tahu yang amat
mendalam.
2-3 Tahun
x Mula membina
perhubungan positif
dengan kanak-kanak
lain dan orang
dewasa.
x Boleh mengikut
peraturan.
x Boleh bekerjasama
semasa bermain.
x Boleh menunggu
giliran dan berkongsi
mainan.
x Mula mempengaruhi
rakan sebaya dari
segi sikap dan imej
diri.
x Boleh memahami
terdapat pelbagai
budaya, perayaan dan
agama yang penting
dalam masyarakat.
x Berupaya membina
sikap positif terhadap
orang lain yang
berlain jantina,
bahasa, agama dan
budaya.
x Memahami adat dan
tradisi sendiri, seperti
adat perkahwinan dan
acara-acara
keagamaan.
3-4 Tahun
TAHAP-TAHAP PERKEMBANGAN SAHSIAH, SOSIOEMOSI DAN KEROHANIAN (sambungan)
x Boleh mengambil
peranan sebagai ahli
kumpulan.
x Memberi idea dalam
melaksanakan aktiviti.
x Mendengar dengan
penuh minat.
x Memahami arahan
semasa perbualan.
x Peka terhadap
keperluan orang lain.
x Mula memahami
peranan jantina.
x Kemahiran untuk ikut
serta dalam sesuatu
permainan (play entry)
x Boleh bermain
permainan yang ada
peraturan mudah.
x Boleh menyelesaikan
masalah sekiranya ada
konflik semasa bermain.
x Boleh bermain dalam
bentuk pertandingan
x Mengawal diri daripada
melakukan sesuatu
yang membahayakan
diri.
x Melahirkan emosi
dengan bebas dan
terbuka.
x Mematuhi etika sosial
dalam perhubungan.
4+ Tahun
59
3-6 Bulan
6-12 Bulan
x Berminat menerokai
apa saja tanpa
menghiraukan
keselamatan diri.
1-2 Tahun
Boleh meneruskan
semula aktiviti yang
ditinggal sementara.
2-3 Tahun
x Menunjukkan hormat
dan kasih sayang
kepada orang dan
harta benda
x Memahami perasaan
orang lain dan tahu
memberi respon yang
betul.
x Berkongsi dan hormat
hak orang lain.
x Mempelajari sesuatu
kemahiran dengan
meniru orang lain.
x Mempunyai daya
tumpuan yang lebih
lama dalam membuat
aktiviti yang disukai.
Bagi kanak-kanak Islam:
x Boleh membaca doa.
x Boleh mengikut rakan
berzikir
x Masih belum jelas
adanya Tuhan, tetapi
boleh menyebut Allah.
3-4 Tahun
TAHAP-TAHAP PERKEMBANGAN SAHSIAH, SOSIOEMOSI DAN KEROHANIAN (sambungan)
x Memahami adanya
kuasa Tuhan (Yang
Maha Esa).
Bagi kanak-kanak Islam:
x Mengetahui Rukun Iman
dan Rukun Islam.
x Boleh mengambil wuduk
dengan betul,
mendirikan solat.
x Mengetahui sirah
Rasulullah s.a.w. dan
keluarga baginda.
x Mencontohi akhlak
Rasulullah s.a.w.
x Melakukan amalan
seharian mengikut adab
dalam Islam.
x Mengetahui bahasa Al
Quran ialah bahasa
Arab.
x Mengetahui huruf jawi.
x Menghafaz beberapa
doa dan surah lazim.
(Bagi kanak-kanak bukan
Islam, mereka dipastikan
memahami nilai moral dan
kepentingan agama nya
sendiri)
4+ Tahun
60
61
3.5.2
PERKEMBANGAN BAHASA, KOMUNIKASI DAN LITERASI AWAL
Bidang pembelajaran ini bertujuan meningkatkan kemahiran berbahasa dan

berkomunikasi kanak-kanak. Bahasa adalah asas penting dalam membina kemahiran sosial
dan intelek kanak-kanak. Untuk berkomunikasi dengan baik, maka kanak-kanak perlu
menguasai kosa kata dan bahasa seperti disarankan oleh Chomsky dan Vygotsky.
Manakala, kedua-dua kemahiran ini perlu dibina berasaskan pembelajaran literasi awal.
Kurikulum PERMATA Negara menekankan penggunaan dwibahasa, iaitu Bahasa Melayu
dan Bahasa Inggeris dalam aktivitinya setiap hari. Selain itu, penguasaan bahasa ibunda
juga digalakkan sekiranya terdapat peluang untuk membina kemahiran dalam bahasabahasa tersebut di TASKA. Kanak-kanak dipercayai boleh mempelajari pelbagai bahasa
sejak kecil tanpa menjadi keliru. Kanak-kanak lebih cepat boleh menguasai bahasa-bahasa
yang selalu digunakan dalam berinteraksi dengan mereka. Ini kerana kanak-kanak belajar
dengan cara meniru dan minda mereka dapat menyerap maklumat dengan cepat dari
persekitarannya. Mereka juga tidak takut atau malu jika membuat kesilapan.
Bahasa, menurut Vygotsky lagi, adalah alat untuk berfikir. Penguasaan bahasa akan
membolehkan kanak-kanak Malaysia berfikir lebih cepat daripada kanak-kanak lain yang
seumur dengan mereka. Bidang pembelajaran ini adalah bidang kedua yang sangat
ditekankan dalam Kurikulum PERMATA Negara. Bidang ini bertujuan memastikan kanakkanak boleh menguasai bahasa, khususnya bahasa ibunda dan Bahasa Melayu, serta
bahasa Inggeris lebih awal.
Secara khususnya, objektif pembelajaran bagi bidang ini ialah: untuk membina
kebolehan bertutur, bersoal jawab, awal baca, awal tulis, dan menanam minat suka
membaca sebagai langkah awal ke arah pembudayaan ilmu dalam diri kanak-kanak.
Sejak dilahirkan otak bayi telah boleh menyerap dan menyimpan perkataan dan
bahasa yang dituturkan kepadanya. Walaupun masih belum boleh bercakap, bayi dan
kanak-kanak boleh memahami bahasa dan boleh berkomunikasi dengan menggunakan
bahasa badan. Sekiranya didedahkan seawal usia, kanak-kanak akan dapat menguasai
kedua-dua bahasa (Bahasa Melayu dan Inggeris) lebih cepat melalui aktiviti-aktiviti yang
dirancang khas untuk mereka.
Kurikulum PERMATA Negara menggalakkan pendidik sentiasa berinteraksi dengan
bayi dan kanak-kanak dalam bahasa yang betul dan lengkap iaitu bahasa surat. Aktivitiaktiviti bagi membina kemahiran berkomunikasi, berbahasa dan awal literasi telah dirancang
dengan begitu rapi supaya kanak-kanak dapat menguasai kemahiran berkomunikasi
(mengikut tahap masing-masing) semasa berada di TASKA. Di antara aktiviti yang
membantu perkembangan ini ialah:
62
x Membaca:
x Aktiviti awal baca - pendidik menunjuk gambar dan membacakan buku besar
kepada bayi dan kanak-kanak kecil
x Aktiviti awal tulis pendidik memberi buku/kertas kepada kanak-kanak untuk
menconteng
x Bercerita:
x kanak-kanak dibacakan cerita atau membaca sendiri
x Menceritakan semula cerita yang dibaca atau diceritakan
x Bercerita dan berlakon, berdrama dan melakon peranan
x Menyanyi:
Kanak-kanak diajar menyanyi lagu kanak-kanak, nursery rhymes, lagu PERMATA,
lagu Negaraku, lagu negeri, lagu-lagu patriotik, lagu-lagu sambutan hari-hari
perayaan, lagu dari pelbagai budaya, dan lagu-lagu popular semasa.
x Berzikir dan berdoa:
Kanak-kanak Islam sentiasa diajar berzikir, bertasbih dan tahmid, selain membaca
doa sebelum dan selepas aktiviti dijalankan.
x Aktiviti Sudut Bacaan:
o Kanak-kanak berpeluang meneroka bahan bercetak, perkataan, nyanyian,
bahasa berirama
o Membantu kanak-kanak menggunakan bahasa ekspresi dan reseptif dalam
berkomunikasi
x Aktiviti tulisan
Kanak-kanak PERMATA digalakkan melakar, menconteng, melukis dan menulis
untuk memastikan mereka menguasai awal literasi.
Hasil Pembelajaran untuk Bidang Kemahiran Bahasa, Komunikasi dan Literasi Awal
Hasil Pembelajaran kanak-kanak 6 hingga 12 bulan:
x Mengeluarkan pelbagai bunyi (babbling, cooing), dan menyebut perkataan mudah
seperti cucu (susu), bu (ibu), ma (mama), pah (papa/opah) dan lain-lain
x Menggabungkan suku kata da menjadi dada
x Mengangguk dan menggeleng untuk menyatakan ya atau tidak
x Suka meniru bunyi-bunyi yang didengar
63
Hasil Pembelajaran kanak-kanak 1 hingga 2 tahun:

x
x
x
x
Berkomunikasi dengan bilangan perkataan yang lebih banyak (50-100 perkataan)

Menggunakan intonasi berlainan untuk sesuatu perkataan/keadaan
Menggunakan bahasa ekspresif dan reseptif?
Mengenali gambar dalam buku cerita dan suka menconteng

x
x
x
x
x
x
Berkomunikasi menggunakan ayat-ayat yang pendek dan telah mempunyai 200300 perbendaharaan kata
Menggunakan perkataan tak (tidak), kata kerja dan kata nama
Memahami arahan dan peraturan mudah
Menguasai kemahiran bertanya dan mengingati pesanan/cerita.
Mengenali huruf dan abjad, dan boleh menyebut dengan lancar.
Membaca dan bercerita.

x
x
x
x
x
Membentuk ayat menggunakan 3-4 patah perkataan, dan telah mempunyai 5001000 perbendaharaan kata
Bercerita apa yang dilihat, memberi cadangan, dan melahirkan perasaan
Memahami peraturan mudah
Menguasai kemahiran bertanya dan mengingat
Menulis nama sendiri.
x Boleh menghasilkan
bunyi seperti 'oooh' dan
'aaah' untuk
berkomunikasi.
x Mengeluarkan bunyi
huruf seperti m, b.
x Menggabung bunyi dan
mencantum vowel dan
konsonan "ba-ba-ba",
"da-da-da".
0-6 Bulan
x Mengeluarkan bunyi
x
suku kata bila rasa
gembira.
x Faham bila dikata "tak x
boleh.
x Menjerit untuk menarik
perhatian.
x Menggeleng tanda
"tidak", dan
mengangguk tanda "ya". x
x Meniru bunyi yang
didengar.
x Suka mengulang bunyi x
yang didengar berkalikali seperti "ma-mamam", "ne-ne-ne-nen.
6-12 Bulan
Menyebut perkataan
pertama walaupun tidak
jelas seperti "mama.
Boleh sebut perkataan
yang biasa didengar
contoh "meow", "cucu"
(susu), "acik" (nasi),
"bas", "bye-bye", "cat"
(cat), echer (teacher).
Kenal orangnya apabila
panggilan/nama orang
itu disebut.
Meniru bunyi yang
dibuat oleh sesiapa
sahaja di sekelilingnya.
1-2 Tahun
x
x Boleh menyebut 5-6
patah perkataan seperti
"letak barang mainan
x
tu", "ambil biskut ini.
x Boleh memahami
sehingga 50 patah
x
perkataan.
x Faham dan mampu
x
mematuhi arahan atau
peraturan yang mudah.
x Berminat untuk berbual
dan tahu mengikuti
x
giliran bercakap dalam
perbualan.
x Mula meluahkan
keinginan dengan
x
menggunakan
perkataan tertentu
x
bersama gerakan
badan.
x
x Bila ditanya, ia boleh
x
menunjuk kepada
sesuatu yang ia biasa
dengannya.
x
x Menggunakan bahasa
isyarat seperti menunjuk
dengan jari, atau
menarik
x
sesuatu dengan tujuan
menarik perhatian.
x Mencuba untuk turut
x
serta menyanyi bila
mendengar lagu.
2-3 Tahun
4+ Tahun
x Mengendalikan buku
Percakapannya lebih
dengan berhati-hati.
jelas.
x Tahu buku mempunyai
Boleh mengambil
ciri-ciri kulit depan,
bahagian dalam
belakang, tajuk, penulis
perbualan dengan aktif.
Boleh menjawab soalan dan pelukis.
x Mengaitkan bentuk
mudah.
huruf dengan objek.
Suka membelek buku
x Bilangan
dan membuat cerita
perbendaharaan kata
tentang gambar dalam
semakin banyak.
buku.
Faham konsep bahan
Awal bacaan
bercetak (sight-word
recognition) dan simbol x Menamakan huruf
abjad.
yang selalu dilihat.
x Mengaitkan bunyi abjad.
Kenal dan tahu
beberapa abjad;
x Membunyikan abjad
dalam huruf-huruf
Faham cerita dalam
buku.
x Suka meneroka
perkataan baru.
Faham tujuan tulisan.
Boleh meniru/menulis x Mengaitkan bunyi huruf
dengan perkataan
bentuk huruf dan
mudah.
perkataan.
x Membaca suku kata,
Boleh mengaitkan
perkataan mudah, frasa,
tulisan dengan
ayat tunggal yang
perkataan lisan
mudah.
(prinsip abjad).
x Membaca ayat dengan
Faham setiap abjad
intonasi yang sesuai.
mempunyai bunyi (nilai
fonetik.
x Mula menyedari jalan
Meneroka penggunaan
cerita
symbol, abjad, huruf dan x Meramal akhir cerita.
bunyi.
3-4 Tahun
TAHAP-TAHAP PERKEMBANGAN KEMAHIRAN BAHASA, KOMUNIKASI DAN LITERASI AWAL
64
x Suka mendengar cerita x meluahkan emosi.

dan membelek buku
x Boleh mempengaruhi
seolah membaca.
tingkah laku orang
x Mencuba untuk menulis
atau melukis untuk
bercerita atau
x dengan kata-katanya.
x Boleh membezakan di
antara dua atau lebih
bahasa yang
dipertuturkan.
Kemahiran berfikir
x Merekacipta cerita,
lagu, irama, muzik dan
puisi
x Boleh bertanya dan
berbincang mengenai
cerita yang dibaca
x Dapat beza emosi,
situasi melalui bahasa
verbal dan non-verbal.
Awal Tulisan
x Boleh guna/pegang alat
tulis dengan cara betul.
x Boleh tulis nama sendiri,
nama benda atau label.
x Guna kemahiran fonik
untuk belajar menulis
huruf, suku kata,
perkataan.
x Guna tanda bacaan
dalam tulisan.
65
66
3.5.3
PERKEMBANGAN AWAL MATEMATIK DAN PEMIKIRAN LOGIK
Bidang pembelajaran ini adalah untuk memperkembangkan kemahiran awal

matematik dan pemikiran logik kanak-kanak. Matlamatnya adalah untuk membina konsep
asas matematik melalui proses mengenal, membanding, menganggar, menyusun,
mengarang dan membeza bentuk (bentuk, saiz, jarak, ukuran, ruang), membilang dan
menggunakan nombor serta menyelesaikan masalah.
Kemahiran awal matematik merangkumi konsep-konsep asas yang melandasi
pengetahuan dan kemahiran matematik, seperti konsep: bentuk (shapes), ruang dan
kedudukan (space and position), saiz, susunan, urutan (seriation), one-to-one
correspondence, dan ukuran, kuantiti, awal nombor dan operasi nombor, jarak dan masa.
Semua kemahiran ini adalah sangat penting kerana ia adalah asas pembinaan pemikiran
abstrak dan kecerdasan kuantitatif. Pada masa hadapan, kecerdasan kuantitatif adalah
kebolehan yang sangat diperlukan dalam semua jenis pekerjaan dan kehidupan.
Pemikiran logik adalah pemikiran yang berasaskan penaakulan (reasoning). Aspek ini
kurang ditekankan dalam kebanyakan program pendidikan awal kanak-kanak. Kemahiran
untuk berfikir secara logik, menggunakan maklumat dan memberi sebab dan akibat
membolehkan kanak-kanak memahami dunia persekitarannya dan menyelesaikan masalah.
Pemikiran logik boleh diajar kepada kanak-kanak melalui peringkat umur mereka,
misalnya umur 1-2 tahun - peringkat pra-logik (pre-logic), umur 2-3 tahun peringkat awallogik asas (basic early logic), dan umur 3-4 tahun pringkat awal-logik (early logic). Aktiviti
meneka bunyi objek dalam kotak misalnya, adalah contoh aktiviti pra-logik untuk kanakkanak 1-2 atau 3 tahun. Melengkapkan jiksaw puzzles, membuat padanan, menyusun blok
mengikut urutan kecil ke besar, atau menyusun warna pudar ke warna lebih gelap adalah
contoh-contoh aktiviti untuk membina kemahiran pra-logik kanak-kanak. Pada peringkat ini,
kanak-kanak mulai membina struktur penaakulan dalam mindanya.
Kemahiran awal-logik asas boleh digabungkan dengan kemahiran awal matematik
seperti padanan satu-ke-satu (one-to-one correspondence), representasi simbolik (symbolic
representation) dan sebagainya. Kanak-kanak boleh diajar berfikir secara rasional melalui
bercerita atau meneroka, misalnya, semua kereta ada empat roda. Jika satu daripada
rodanya hilang, maka dapatkah ia bergerak?. Bermain video games juga dapat
mengembangkan pembinaan awal-logik asas kanak-kanak, kerana setiap langkah (sebelum
menekan butang) memerlukan pemikiran logik dan penaakulan. Bermain Tic-Tac-Toe atau
menggunakan sesuatu alat permainan juga boleh membina kemahiran awal-logik kanakkanak.
67
Tic-Tac-Toe
Menyusun warna
(sequencing/seriation)
Menambah dan mengira

(symbolic representation)
Pendidik hendaklah melaksanakan aktiviti-aktiviti yang boleh mengembangkan setiap

aspek kemahiran awal matematik ini mengikut umur dan tahap perkembangan kanak-kanak.
Di peringkat ini kanak-kanak sudah bersedia untuk dilengkapkan dengan pengetahuan dan
kemahiran awal matematik yang terdiri daripada konsep-konsep berikut:
x
kuantiti, anggaran
persamaan, perbezaan, perbandingan, mengelas dan menyusun (sorting)
awal nombor dan perwakilan nombor
padanan satu-ke-satu
urutan (seriasi)
bentuk, corak, ruang, masa, kedudukan
sukatan, ukuran
nombor, mengira dan operasi nombor
Pendidik juga digalakkan merancang aktiviti sendiri menggunakan bahan-bahan dalam

persekitaran kanak-kanak untuk meningkatkan kemahiran awal matematik dan pemikiran logik
mereka. Pembelajaran awal matematik boleh dilaksanakan melalui pelbagai aktiviti bermain,
membaca, menyanyi, melakon peranan, penerokaan, nature walk, bermain pasir dan air, dan
sebagainya. Semua aspek dalam persekitaran kanak-kanak ada perkaitannya dengan
matematik dan pemikiran logik. Sebagai contoh: bermain dengan bongkah, lego, manik, butang,
bola, pasir, air, wang syiling atau paket makanan sekiranya dijalankan dengan baik boleh
membantu kanak-kanak memahami tentang bentuk, saiz, ukuran dan sebagainya. Kanakkanak hendaklah sentiasa disoal dengan pelbagai soalan untuk menggalakkan mereka berfikir
dan menaakul.
Kanak-kanak akan didedahkan dengan bahasa matematik yang dituturkan
kepadanya oleh pendidik. Antara bahasa matematik yang boleh didedahkan kepada kanakkanak pada peringkat ini ialah: lebih-kurang, lebih besar-lebih tinggi-lebih pendek, lebih
tinggi-lebih rendah, penuh-kosong, lebih berat, lebih ringan, lebih luas, lebih sempit, lebih
68
laju, lebih perlahan, sebelum-selepas, seimbang, kedua-dua, kesemua, tambah-buang,

dalam, luar, atas, bawah, di belakang, di hadapan, bulat, rata, lurus, melengkong, penjuru,
garis lurus, muat-tidak muat dan lain-lain yang bersuaian dengan pemahaman mereka.
Pendidik
digalakkan
sentiasa
merangsang
kanak-kanak
untuk
menamakan,
menggambarkan, menyatakan perbezaan, membincang perhubungan dan membuat
ramalan.
Fokus kepada konsep-konsep awal matematik:
a) Bentuk, saiz, ruang, kedudukan, dan kuantiti
b) Ukuran (panjang, pendek, tinggi, rendah)
c) Corak, pola, susunan, kumpulan, pengelasan
d) Masa - jadual dan rutin, waktu, hari, kalender, konsep awal nombor
konsep nombor
e) Perkiraan mudah
dan
Hasil Pembelajaran untuk Bidang Awal Matematik dan Pemikiran Logik

x
Membina kebolehan spatial (posisi objek dalam ruang) bayi, seperti kebolehan
mengecam arah bunyi,
Mengembangkan kebolehan mengesan arah bunyi, membezakan bunyi

berdasarkan jarak dan ruang
Mengembangkan kemahiran mengesan pergerakan.

x
x
Meningkatkan kebolehan mengecam wajah dan menanggap kedudukan pelbagai

objek dalam ruang
Meningkatkan kebolehan bayi menghubungkan dirinya dengan orang
disekelilingnya dan dirinya dengan objek.

x
x
x
x
x
x
Meningkatkan kebolehan kanak-kanak menguasai kemahiran awal matematik

Meningkatkan penguasaan kemahiran kuantiti,
Mengembangkan kebolehan kanak-kanak menyebut nombor.
Mendedahkan kepada kanak-kanak konsep pasangan (one to one
correspondence)
Membina kesedaran awal matematik dari
persekitaran.
69

x
x
x
x
x
x
Mengetahui susunan nombor secara hafalan

Membezakan di antara simbol nombor dari abjad
Mengenal konsep nombor 1 hingga 5
Memadankan bilangan objek dengan simbol nombor.
Meningkatkan kebolehan kanak-kanak mengira secara menurun seperti dari 5
ke 1
Meningkatkan kemahiran menyelesaikan masalah mudah.

x
x
x
x
x
x
x
x
x
Mengetahui susunan nombor secara hafalan

Memahami konsep nombor 1 hingga 10
Membanding dan membezakan dari segi ketinggian, saiz dan kuantiti
memadankan bilangan objek dengan simbol nombor.
Perkiraan mudah
Mengetahuan kepelbagaian bentuk objek
Mengenali corak-corak mudah.
Meningkatkan kebolehan berfikir dan memberi alasan yang berasaskan logik
Meningkatkan kebolehan menyelesaikan masalah
x Dapat melihat
mengikut arah objek
yang bergerak.
x Menumpukan
perhatian kepada
objek pelbagai warna
dan cuba encapainya.
x Menyukai warnawarna terang dan
menumpukan
perhatian terhadap
objek berwarna.
x Memegang dan
menggigit objek.
0-6 Bulan
x Mula memahami
konsep ruang contoh
boleh mengambarkan
ruang yang besar.
x Mengenali saiz,
warna dan bentuk
sesuatu objek dalam
persekitaran, contoh
mengenali botol susu
atau mainan sendiri.
x Membelek objek dan
menjatuhkan objek ke
lantai berulang kali.
x Memahami konsep
kedalaman dengan
menunjukkan rasa
takut jatuh dari tempat
tinggi.
x Boleh memahami
konsep pengekalan
objek (object
permanence) dengan
mencari-cari objek
yang hilang dari
pandangan.
x Cuba memadan
bentuk dengan acuan
semasa bermain
dengan peg puzzle.
6-12 Bulan
x Boleh memahami rutin
harian
x Mula memahami
hubungan antara dua
objek. Contoh: sikat
untuk rambut (fungsi),
pinggan dan sudu
(pasangan)
x Boleh mengingat
perkara yang telah
berlaku seperti pergi
pasar raya, naik
kereta, kelmarin
hujan.
x Boleh membezakan
kuantiti: banyaksedikit, penuhkosong/separuh,
besar-kecil;
satu/sedikit- banyak,
adatiada, ada-habis.
x Boleh menyebut
konsep seperti besar,
kecil, jauh, dekat,
tinggi, rendah, dan
sebagainya.
x Boleh berfikir pada
peringkat pra-logik
x Boleh menyusun ikut
urutan (seriation)
x Boleh membuat
padanan satu-ke-satu
1-2 Tahun
x Selalu bertanya, 'apa
tu? mengapa?'
kerana ingin tahu;
x Selalu meminta
dicerita perkaraperkara yang dia ingin
tahu;
x Bertanya berulang
kali.
x Lebih mahir membuat
representasi nombor:
misalnya 3 buah epal
dipadankan dengan
angka 3.
x Lebih cepat dapat
membuat aktiviti
padanan satu- kesatu.
x Boleh menyebut
nombor 1 hingga 5
dalam Bahasa Melayu
dan Bahasa Inggeris.
x Boleh faham kuantiti,
banyak-sedikit, adatiada, sama banyak,
dan sebagainya.
x Boleh mengenali
bentuk-bentuk lazim:
bulat (circle/round),
empat segi tepat
(square), tiga segi
(triangle), empat segi
(rectangle).
x Baru mula memahami
saiz dan perbezaan
bentuk.
x Boleh memberi
sebab-sebab mudah
2-3 Tahun
x Mula memahami dan
menggunakan idea
abstrak atau simbolik.
x Rasa ingin tahu
semakin mendalam,
diikuti dengan minat
untuk mencuba
perkara baru.
x Boleh mengenali
persamaan,
perbezaan dan corak.
x Boleh memahami
kuantiti dan
membanding
bilangan, saiz dan
isipadu (contoh lebih
besar, lebih banyak).
x Boleh buat seriasi
(susunan/urutan).
x Boleh buat
representasi nombor
yang lebih besar.
x Boleh membilang/
mengira 1 hingga 10
dalam Bahasa Melayu
dan Inggeris.
x Boleh mengira jari
dan objek, sekurangkurangnya 1 hingga 5
atau 10.
x Boleh kenal angka
dan menulis angka.
x Boleh memahami
lebih banyak bentuk
dan saiz.
x Faham konsep kuantiti
banyak sedikit,
3-4 Tahun
TAHAP-TAHAP PERKEMBANGAN AWAL MATEMATIK DAN PEMIKIRAN LOGIK
Awal Nombor
x Boleh membilang
nombor 1 hingga 20.
x Boleh membuat
rumusan dari
pemerhatian.
x Boleh membuat
pengecaman dan
menyenaraikan ciriciri.
x Boleh memahami
kuantiti dan
membanding
4+ Tahun
Pra-nombor
Dapat
menggabungkan
pelbagai strategi, cara
dan teknik untuk
menyelesaikan
masalah.
Boleh berfikir dan
menggambarkan ciriciri persamaan dan
perbezaan objek yang
berlainan.
Boleh mengenal
unsur persamaan,
perbezaan, corak dan
pola.
Boleh memadan dan
mengelas objek.
Memahami dan
menggunakan idea
abstrak atau simbolik.
Boleh membuat
pilihan dan
keputusan.
70
kepada sesuatu
kejadian atau perkara
yang berlaku (sebab
yang diberi kadangkadang betul dan
kadang-kadang tidak
betul).
x Mula menunjukkan
pemikiran asas awallogik
x Suka bermain dengan
blok dan membina
pelbagai bentuk.
tinggi-rendah, jauhdekat, lambat-cepat,

dan lain-lain.
x Boleh berfikir secara
logik Misalnya, air jika
dituang akan mengalir
ke dalam bekas dan
memenuhi bekas;
pasir basah jika
dipadatkan dalam
bekas boleh
mengambil bentuk
bekas tersebut.
x Boleh membuat
operasi mudah
mencampur nombornombor kecil.
x Boleh memberi sebab
dan akibat, misalnya
kuman boleh
menyebabkan
penyakit; blok
polystyrene timbul
sebab ia ringan, dan
lain-lain.
Kemahiran Berfikir
Logik
x Boleh memberi sebab
dan akibat yang lebih
jelas
x Boleh menaakul
sesuatu kejadian
denagn lebih baik
x Telah mencapai
peringkat awal-logik
yang baik.
x Boleh membuat
keputusan yang
mudah dengan
alasan.
Membilang
x Boleh mengira objek
dan faham banyaksedikit
logik
x Boleh faham tambah.
bilangan, saiz, berat

ringan dan isipadu.
71
72
3.5.4 PERKEMBANGAN DERIA DAN PEMAHAMAN DUNIA PERSEKITARAN

Untuk perkembangan kanak-kanak yang menyeluruh, pembelajaran menggunakan
deria adalah amat penting. Melalui deria kanak-kanak meneroka alam sekelilingnya dengan
lebih bermakna. Kurikulum PERMATA menekankan supaya kanak-kanak dari peringkat awal
umur lagi didedahkan sepenuhnya kepada pengalaman menerokai dan mengalami alam
sekitarnya. Pendidik hendaklah mengetahui cara merangsang perkembangan ke lima-lima
deria kanak-kanak, meningkat daya tumpuan, kemahiran menghubungkait dan kemahiran
berfikir, supaya kanak-kanak dapat mengenali dan memahami persekitaran mereka melalui
pemerhatian, penerokaan, ramalan dan pemahaman sebab-akibat. Di samping itu, kanakkanak juga perlu didedahkan dengan teknologi mudah yang terdapat di TASKA atau di
dalam komuniti untuk membantu kanak-kanak menjadi celik sains dan teknologi.
LIMA DERIA
MELIHAT
MATA
MENDENGAR
TELINGA
KULIT
DERIA
MERASA
MULUT/
LIDAH
HIDUNG
MERASA
SENTUHAN/
TACTILE
MEGHIDU
Skop bidang pembelajaran ini meliputi penerokaan dalam empat komponen, iaitu:
Alam hidupan kanak-kanak menerokai tumbuh-tumbuhan, haiwan, serangga,

manusia, dinasour (haiwan purba), benda-benda hidup
Alam bahan kanak-kanak menerokai bahan-bahan yang terdapat di sekeliling mereka

seperti batu, kayu, tanah, air, udara, bahan kimia, susu, tepung, gula, garam, sabun,
kertas, kain, warna, bahan makanan
Alam fizikal terdiri daripada kejadian-kejadian alam seperti hujan, panas, sejuk, angin,
selain daripada menerokai bentuk, saiz, corak, mesin, mainan, magnet, pergerakan,
tekanan, dan teknologi
Alam Semesta semua benda yang terdapat dalam alam, seperti bukit, gunung,
gunung berapi, lautan, sungai, tasik, paya, langit, awan, hujan, pelangi, matahari, bulan,
73
bintang dan planet.
Objektif Pembelajaran
Objektif pembelajaran bagi bidang perkembangan deria dan pemahaman dunia persekitaran
ialah untuk :
1. Membina kemahiran penggunaan deria (penglihatan, pendengaran, sentuhan, bau, dan
rasa) secara menyentuh, yang akan membolehkan kanak-kanak:
x Meneliti dan mengamati pelbagai objek dan banda dalam persekitarannya
x Mengesan melihat dan mengecam pelbagai warna dan bentuk dalam
persekitaran
x Melihat dan mendengar pergerakan dari jarak dekat dan jauh
x Menghubungkan sesuatu objek dengan aktiviti/fungsi tertentu
x Menanam perasaan ingin tahu
x Membezakan pelbagai bunyi dan meningkatkan kepekaan deria pendengaran
x Membezakan warna dan objek yang berlainan
x Membezakan bau yang pelbagai dan meningkatkan kepekaan deria bau
x Membezakan tektur permukaan melalui sentuhan
x Meningkatkan kemahiran menumpukan perhatian, pengamatan dan kemahiran
berbahasa
2. Mengenali dan memahami alam kehidupan:
x Kebolehan menamakan anggota badan, dan fungsi-fungsinnya.
x Membezakan objek hidup dan bukan hidup, haiwan dan tumbuhan, tampat
tinggal haiwan, haiwan purba dan sebagainya.
3. Membina pemahaman mengenai alam fizikal:
x Memahami pelbagai bentuk, saiz, corak, warna dan kejadian-kejadian alam
seperti hujan, panas, sejuk, berangin, cuaca, banjir, dan lain-lain
x Membina pemahaman menegnai mainan, mesin, magnet, pergerakan, tekanan,
dan teknologi
4. Membina pemahaman mengenai alam bahan:
x Kemahiran mengenali bahan-bahan pepejal, cecair, dan gas, seperti batu, kayu,
tanah, air, udara, bahan kimia, susu, tepung, gula, garam, sabun, kertas, kain,
warna, bahan makanan dan lain-lain.
5. Membina kepekaan dan kesedaran tentang kewujudan alam semester - bumi, bulan,
matahari, bintang dan planet, dan kewujudan bentuk-bentuk di muka bumi seperti bukit,
gunung, gunung berapi, lautan, sungai, tasik, paya, awan, langit, hujan, matahari, bulan,
6. Membina kawalan neuorologi jari dan daya fokus koordinasi tangan dan mata
7. Meningkatkan kemahiran berfikir secara awal saintifik, menaakul, deduktif, kreatif,
imaginatif, dan kebolehan membuat analogi (perbandingan)
74
8. Menyedari dan mula memahami dan menghayati tentang kegunaan teknologi dalam
kehidupan sehariandan menjadikan individu celik sains-teknologi.
Hasil Pembelajaran untuk perkembangan deria dan pemahaman dunia persekitaran

x
x
x
x
x
x
Memupuk kemahiran mengenali sesuatu objek

Membina kebolehan melihat persekitaran dalam cahaya yang tidak terlalu terang
atau gelap
Membina kebolehan melihat objek atau orang yang bergerak
Mendedahkan pengalaman dengan warna (warna primer)
Mendedahkan pengalaman merasa dan sentuhan melalui objek lembut, licin,
kenyal.
Meningkatkan deria mendengar

x Meningkatkan kebolehan melihat dan mengecam pelbagai warna
x Meningkatkan kepekaan deria pendengaran mendengar pelbagai bunyi dan dari
jarak berbeza
x Meningkatkan kepekaan deria menghidu
x Meningkatkan kepekaan deria merasa/sentuhan pelbagai tektur objek dan alat
mainan
x Mengenali anggota badan atau membezakan sesuatu objek

x Meningkatkan kemahiran melihat dan mengenali pelbagai warna, bentuk, saiz,
objek
x Meningkatkan kemahiran mendengar membezakan dan menghasilkan bunyi
x Meningkatkan kemahiran merasa/menyentuh dan menerangkan tekstur pasir,
batu, kayu, kain, tepung, dan sebagainya
x Meningkatkan kemahiran menghidu dan merasa makanan
x Mengenali anggota badan dan fungisnya
x Mengenali benda-benda hidup dan bukan hidup, kejadian-kejadian alam seperti
panas, sejuk, berangin, hujan dan sebagainya.
x Memahami konsep asas tentang air, pasir, bahan makanan, dan lain-lain
x Menghayati alam sekitar melalui penerokaan dan nature walk.
75

x Meningkatkan kemahiran meneliti, memerhati, mendengar, menyentuh, merasa,
dan menghidu, serta boleh membeza, mengelas, menyusun objek-objek mengikut
kumpulan
x Mula memahami kejadian-kejadian sehari-hari dalam dunia persekitaran
x Meningkatkan kemahiran berfikir dan kemahiran proses saintifik
x Menyedari dan mula memahami tentang kegunaan teknologi dalam kehidupan
seharian
x Meningkatkan daya kreativiti, imaginasi dan pemikiran logik
x Mebina sifat ingin tahu dan suka meneroka dan menyelesaikan masalah
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Meningkatkan kemahiran memerhati, mendengar, merasa, menghidu, sentuhan,

dengan lebih teliti dari pengalaman dengan pelbagai objek yang berbeza.
Mempertingkat kemahiran menumpukan perhatian dan pengamatan.
Mempertingkatkan konsep-konsep awal sains:
Pemahaman tentang kejadian alam seperti cahaya dan bayang-bayang, timbul
dan tenggelam, menyerap atau tidak menyerap air, dan sebagainya.
Pemahaman tentang keperlbagaian kehidupan haiwan dan tumbuhan, bentuk
dan tempat tinggalnya
pemahaman tentang bahan-bahan yang terdapat dalam persekitaran dan
kegunaannya.
Pemahaman tentang alam angkasa seperti langit, bulan, bintang, matahari dan
sebagainya
Meningkatkan kemahiran gabungan pelbagai deria lihat, hidu/bau dan rasa
dalam mengenali makanan.
Meningkatkan penghayatan terhadap alam sekitar dan kebesaran Yang Maha
Esa yang menciptanya.
Untuk mencapai hasil pembelajaran di atas, pendidik dikehendaki menggunakan

kaedah 3E, di mana kanak-kanak digalakkan meneroka, mengeksperimen dan mengalami
sendiri penomena yang dipelajari. Kanak-kanak mesti juga dibenarkan memjalankan projek
atau bermain sambil belajar. Biasakan kanak-kanak dengan aktiviti hands-on, nature walk
dan nature study (kaedah projek) supaya pengalaman ini akan membantu mereka membina
pemahaman konsep-konsep awal sains dan kemahiran berfikir secara saintifik.
76
Contoh-contoh kemahiran berfikir dan kemahiran proses saintifik ialah:

x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Memerhati, meneliti menggunakan semua deria

Membanding, membeza dan mengelas pelbagai objek, jenis barangan, hiudpan,
bahan dan sebagainya.
Kebolehan mengumpul maklumat, mengeksperimen, merekod, mengukur dan
merekacipta
Kreatif dan mempunyai banyak idea
Boleh meramal dan mengimaginasi
Kemahiranmengeluarkan idea secara sistematik dan logik
Boleh memanipulasi objek.
Suka bertanya pelbagai soalan
Minat meneroka dan sentiasa ingin tahu
Bersedia menyelesaikan masalah
Menghargai keindahan alam dan kebesaran PenciptaNya
x Boleh memusing
kepala dari arah
sumber cahaya
(cahaya matahari
yang bukan sangat
terang) dan memberi
reaksi dengan cara
memejamkan mata.
x Merenung ke arah
objek yang terletak
lebih kurang 20-25
sm daripadanya.
x Boleh fokus pada
objek yang dekat.
x Mengikuti pergerakan
objek yang
digerakkan.
x Merenung gambar
pada buku dan cuba
menyentuhnya.
x Boleh memindahkan
pandangan dari satu
objek ke objek yang
lain.
x Tertarik kepada
bunyi, terutama suara
orang yang dikenali.
x Suka mendengar
bunyi muzik yang
lembut/zikir.
x Mencari arah
datangnya sesuatu
bunyi.
x Boleh membeza
antara rasa susu ibu
sendiri dengan susu
formula;
0-6 Bulan
x Boleh bezakan wajah

orang yang dikenali
dari yang tidak
dikenali.
x Boleh mengikut
dengan mata, objek
yang bergerak secara
horizontal dan
menegak.
x Boleh mengesan objek
yang halus dan
mengutip objek
tersebut.
x Boleh bezakan warna
asas dan warna terang
seperti hitam, putih,
merah, biru, kuning.
x Boleh bezakan objek
besar-kecil, gelapterang.
x Suka meneroka objek
di sekitar, contoh
menekan butang
televisyen, menarik
tombol almari.
x Suka memasukkan
objek ke dalam mulut;
x Menunjukkan tindak
balas pada bunyi/
muzik/lagu yang
didengar.
x Boleh membezakan
pelbagai bunyi;
x Boleh menghubung
objek dengan aktiviti,
contoh ketuk berbunyi,
bola bergolek bila
ditolak
6-12 Bulan
x Boleh mengikut
dengan mata
pergerakan objek
dalam bentuk bulatan
besar.
x Boleh membezakan
jarak dekat dan jauh.
x Boleh kenali
perubahan pada
objek, timbultenggelam, basahkering.
x Boleh bezakan warna
sekunder, seperti
coklat, kuning, merah
jambu.
x Suka meneliti objek
seperti pergerakan
roda kereta mainan.
x Boleh meneliti
meneroka dan peka
dengan persekitaran,
contohnya: dapat
membezakan bunyi
binatang, kenderaan,
cuaca, dan Iain-Iain.
x Boleh membezakan
tekstur seperti kasar
dan halus
x Suka meneroka.
pelbagai jenis
mainan.
x Suka memunggah,
menyelongkar dan
membongkar,
contohnya:
menyelongkar almari
(meneroka).
1-2 Tahun
x Boleh meneliti,
meneroka, peka dan
membuat pilihan dari
persekitaran.
x Boleh membezakan
jarak dan ruang.
x Boleh mengenali
perubahan yang
berlaku pada satusatu objek.
x Boleh bezakan
berbagai rasa:
masam-manis,
tekstur: kasar-lembut,
panas-sejuk, bunyi:
kuat-perlahan, bau:
busuk-wangi dan lainlain.
x Boleh bertindak balas
terhadap rangsangan
deria secara lisan.
x Boleh mengesan
perbezaan di antara
bentuk dan
menyiapkan jigsaw
puzzle yang mudah.
x Boleh membina
bangunan
menggunakan blokblok.
x Sangat kuat azam
untuk meneroka/
mencuba sehingga
boleh mengatasi
masalah atau boleh
mencapai hasil yang
memuaskan hati.
x Suka bertanya dan
2-3 Tahun
x Menguasai kemahiran
memerhati mengguna
semua deria: mata,
telinga, hidung,
sentuhan dan merasa
dengan lidah.
x Boleh mengenal dan
menggunakan
gabungan pelbagai
pengalaman dengan
warna, bentuk, tekstur
dan rasa dalam
penyelesaian
masalah.
x Suka bertanya
mengapa dan
bagaimana.
x Boleh guna
teknologi/ICT.
logik dan menaakul
sebab-akibat.
x Boleh
menggambarkan ciriciri persamaan dan
perbezaan objek.
x Boleh membuat
pengecaman dan
menyenaraikan ciriciri.
x Mula membuat
rumusan dari
pemerhatian.
x Boleh mengaitkan
pengalaman
pembelajaran lepas
untuk menyelesaikan
masalah baru.
3-4 Tahun
TAHAP-TAHAP PERKEMBANGAN DERIA DAN PEMAHAMAN DUNIA PERSEKITARAN
x Boleh guna deria

untuk memproses
maklumat.
x Boleh membuat:
o Pemerhatian
o Klasifikasi
o Penerokaan
o Eksperimen
o Penaakulan
o Ramalan
o Anggaran
o Perbandingan
o Penyelesaian
masalah
x Boleh meneroka
sebab dan akibat
sesuatu kejadian.
x Boleh mengguna alat
teknologi mudah.
x Boleh jelaskan
ramalan dan
penyiasatan yang
dibuat.
x Boleh guna alat
dalam membuat
pemerhatian dan
eksperimen.
x Boleh mengaitkan
maklumat yang
diperolehi untuk
membuat rumusan.
x Mengumpul dan
merekod maklumat
menggunakan
berbagai cara.
x Mengetahui bahawa
benda hidup, tinggal
dalam persekitaran
4+ Tahun
77
x Suka memasukkan
x Boleh membeza rasa
objek ke dalam mulut.
manis, pahit dan
masin.
x Boleh merasa
perubahan suhu dan x Boleh mengesan
menunjuk rasa tidak
pelbagai jenis bau
selesa.
seperti bau wangi, bau
busuk, bau ibu, dan
x Boleh merasa sakit,
lain-lain.
contoh bila diberi
suntikan.
x Boleh menumpukan
perhatian semasa
membuat
pemerhatian
x Boleh memahami
benda hidup perlu
makan, minum, tidur
x Memahami alam
semesta yang terdiri
daripada bulan,
bintang dan matahari
x Mula memahami
tentang kejadian
objek dan
pergerakan,
membezakan batu,
besi, kayu, plastik dan
sebaginya.
ingin tahu
x Boleh membezakan
dan mengumpul objek
dalam kumpulan
x Boleh meramal
kejadian sehari-hari
seperti hujan, panas,
bunyi guruh, dan lainlain
x Kemahiran
manipulasi semakin
meningkat
x Dapat
menghubungjan
kejadian alam denagn
kehidupan
x Mula membina
pemikiran logik
x Boleh mengaitkan
sesuatu objek dengan
situasi
x Pemahaman dan
kesedaran penjagaan
alam sekitar semakin
meningkat
x Pemahaman tentang
angkasa lepas
semakin meningkat
x Pamahaman tentang
sains dan saintis,
cara
mengeksperimen dan
berkomunikasi
mengenai
pengalaman sains
semakin berkembang
x Lebih baik dari segi
penghayatan alam
sekeliling.
yang berbeza.
x Mengetahui
wujudnya bumi,
bulan, matahari.
x Mengetahui konsep
siang dan malam.
x Mengetahui keadaan
cuaca harian
x Menggunakan jam
untuk mengetahui
masa.
x Merasa dan
mengecam panas
dan sejuk
x Mengetahui pelbagai
jenis benda-benda
yang terdapat di atas
mukabumi
x Mengetahui benda
boleh bergerak apabila
ditolak atau ditarik
x Mengetahui matahari
memberikan cahaya
dan panas
x Mengetahui bunyi
boleh dihasilkan
melalui ketukan,
tepuk tangan, bunyi
telefon, bunyi loceng,
getaran, dsb
x Memerhati jangka
suhu untuk
mengetahui suhu
x Menghayati dan
menyayangi kalam
sekitar, kepelbagaiannya dan kebesaran
Penciptanya.
78
3.5.5
79
Perkembangan Fizikal Dan Psikomotor
Bidang pembelajaran ini adalah bertujuan mengembangkan kemahiran fizikal dan

psikomotor kanak-kanak 0-4 tahun untuk membolehkan mereka mengawal anggota tuhub
badan dengan lebih berkesan. Kemahiran fizikal merangkumi pertumbuhan dan pembesaran
tubuh badan kanak-kanak, kekuatan dan kecergasan dalam menjalankan aktiviti
pembelajaran PERMATA. Kemahiran psikomotor melibatkan pengukuhan dan kemahiran
menggunakan motor kasar dan motor halus, koordinasi deria penglihatan dan tangan untuk
mengawal anggota badan dan mengurus diri.
Sebahagian besar daripada aspek perkembangan fizikal yang berkaitan dengan
tumbesaran fizikal kanak-kanak telah dicakupi di dalam Bidang Pengasuhan Kanak-Kanak
yang menerangkan mengenai permakanan sihat, latihan mengurus diri, senaman dan
kecergasan, kesihatan dan kebersihan. Bahagian ini akan menekankan bidang fizikal yang
ditumpukan kepada perkembangan psikomotor, iaitu kemahiran motor kasar dan motor
halus, dan koordinasi mata, tangan dan kaki.
Perkembangan Kemahiran Motor Kasar
Perkembangan motor kasar bermaksud kebolehan kanak-kanak menggunakan otototot besar pada anggota badannya, misalnya otot pada kaki, untuk berlari, menaiki tangga,
menyepak bola dan sebagainya. Contohnya, bayi berusia 6 bulan, biasanya belajar
merangkak menggunakan otot-otot besar pada kaki dan tangan - untuk mengangkat badan
dari atas lantai dan mengimbangnya dalam pergerakan. Manakala bagi kanak-kanak
berumur 2 tahun menggunakan railing sebagai sokongan untuk naik tangga dengan satu
kaki setiap anak tangga dan sebagainya.
Perkembangan Motor Halus
Motor halus atau otot-otot halus membolehkan kanak-kanak memanipulasi objek
yang kecil, contohnya memegang pensil untuk menulis atau melukis, menggunting,
memungut benda kecil dan membutang baju. Kebiasaannya, kebolehan motor halus untuk
berfungsi dengan baik bergantung kepada penglihatan kanak-kanak yang tepat. Kebolehan
ini dinamakan koordinasi mata dan tangan. Kanak-kanak perlu melihat dengan tepat ke arah
objek atau garisan yang hendak digunting dan otot-otot pada jari dan tangan kanak-kanak
mengawal guntingan supaya tidak terkeluar daripada garisan yang hendak digunting.
Latihan motor kasar, motor halus dan koordinasi mata dan tangan ditekankan dalam
semua aktiviti pembelajaran di TASKA.
80
Latihan motor kasar:

x
x
x
x
x
x
Berlari
Melompat
Memanjat
Menyepak
Melontar
Melambung
Apabila kanak-kanak berlari sambil menyepak bola, dia sedang menggunakan

koordinasi mata dan kaki bagi membolehkan dia melakukan aktiviti itu. Begitu juga apabila
kanak-kanak menjaring bola, bermain badminton dan lain-lain permainan yang memerlukan
dia menggunakan mata dan kaki atau tangan.
Latihan motor halus:
x
x
x
x
x
x
Melukis dan mewarna: mengunakan berus besar dan berus kecil untuk membantu
perkembangan pincer grip untuk kemahiran menulis kelak
Peg puzzle untuk bayi: memberi peluang bayi belajar menggunakan jari dan ibu jari
untuk memegang tombol pada kepingan puzzle
Menguli tanah liat: latihan motor halus yang sangat baik, terutama jika beri bersama
kayu uli dan acuan kuih
Menggunting gambar atau bentuk: latihan yang cukup baik untuk koordinasi matatangan
Menguntai manik
Blok berbagai saiz, besar hingga yang paling kecil
Hasil Pembelajaran Bidang Perkembangan Fizikal dan Psikomotor

Kanak-kanak yang berkembang baik dalam aspek fizikal, akan membesar menjadi
individu yang peka, fleksibel, sentiasa bersedia, tangkas dan mahir memanipulasikan peralatan.
Mereka lebih cepat menguasai kemahiran memungut benda kecil, membutang baju, menguntai
manik, menulis, dan menggunakan peralatan seperti pensil, gunting, berus lukisan dan
81
sebagainya, kerana telah menguasai kemahiran koordinasi mata-tangan dengan baik.

Koordinasi mata-tangan atau mata-kaki membolehkan kanak-kanak lebih mantap melakukan
aktiviti atau operasi seperti menangkap bola, bermain badminton, mengikat tali kasut, mengikat
reben, melempar bola, bermain skipping, teng-teng, atau meletakkan sesuatu objek tepat pada
sasaran. Daripada kemahiran-kemahiran ini, kanak-kanak akan menjadi lebih berminat belajar
dan akhirnya mereka akan menjadi kanak-kanak yang kompeten, yakin dan mempunyai selfesteem yang tinggi.
Hasil Pembelajaran fizikal dan psikomotor kanak-kanak 0 hingga 6 bulan:
Bayi/kanak-kanak boleh:
x mencapai objek di depan mata
x mengangkat dagu dan dada apabila meniarap.
x menggerakkan kepala ke kiri dan kanan.
x memusing kepala menghala datangnya bunyi atau rangsangan
x bergerak ke arah objek/mainan
x menggenggam objek dengan tangan dan jari
x menggunakan tangan dan jari untuk bermain.
Hasil Pembelajaran fizikal dan psikomotor kanak-kanak 6 hingga 12 bulan:
Kanak-kanak boleh:
x duduk bersendirian tanpa bantuan, kemudian boleh mengangkat badan untuk
merangkak, kemudian berdiri dengan bantuan, dan akhirnya berjalan tanpa
bantuan.
x Memanjat dan mencapai objek-objek yang berdekatan
x memegang objek besar (botol susu) menggunakan ibu jari dan jari telunjuk genggaman pincer (cubitan).
x menconteng secara bebas.
Hasil Pembelajaran fizikal dan psikomotor kanak-kanak 1 hingga 2 tahun:
Kanak-kanak boleh/dapat:
x mengawal keseimbangan badan dan berjalan mengikut garisan lurus
x berjalan perlahan, laju dan berhenti, berlari, menaiki dan menuruni tangga
(dengan pengawasan), melompat dengan dua kaki, menyepak dan menendang.
x meningkatkan lebih banyak kemahiran motor halus seperti memungut objek yang
terjatuh, memegang sudu, cawan, krayon, mencakar dan menconteng,
membalikkan muka surat pada buku, menggunting dan melekatkan gambar,
mewarna dan melukis.
x Meningkatkan kebolehan menggunakan motor halus dan koordinasi mata-tangan
untuk menolak dan menarik, memanjat, mengayuh basikal roda tiga, membaling
bola dan menuang air, memasukkan objek-objek ke dalam bekas pada jarak
yang ditentukan, menyusun blok dan sebagainya.
82
Hasil Pembelajaran fizikal dan psikomotor kanak-kanak 2 hingga 3 tahun: .

Kanak-kanak boleh/dapat:
x Meningkatkan kemahiran keseimbangan badan, memanjat naik dan turun tangga
dengan yakin, mengayuh basikal roda tiga dengan lebih cekap, boleh berlari
perlahan, laju dan berhenti, boleh melompat halangan yang kecil, menendang
bola dan berenang.
x Meningkatkan koordinasi mata-tangan dan motor halus seperti kemahiran:
x Membasuh dan mengeringkan tangan
x Memegang permainan dan memungutnya apabila terjatuh
x Makan dan minum, memakai baju sendiri, memberus gigi, mengurus diri di
tandas
x Meramas dan membentuk doh/tanah liat
x Membaling dan menangkap bola
x Memegang pensel, krayon atau berus lukisan, melukis garis menegak dan
melintang, melukis bulatan, mewarna, menyambung titik (dot-to-dot), menguntai
manik/straw
x Menyusun blok dan menggunting.
Hasil Pembelajaran fizikal dan psikomotor kanak-kanak 3 hingga 4 tahun:
Kanak-kanak dapat/boleh:
x Meningkatkan kemahiran motor kasar dan motor halus serta koordinasi mata
tangan, merangsangkan kanak-kanak menjalankan aktiviti seperti:
x Berjalan secara berundur, melompat dengan satu kaki dan berjengket
x Mengayuh basikal roda tiga
x Memanjat dan bergayut, bermain gelongsor, mengayun buaian
x Membaling, menyambut, melambung dan melantun bola, menendang bola ke
dalam gol
x Membaling dan menyambut pundi kacang dengan menggunakan dua belah
tangan dan sebelah tangan
x Membuka muka surat buku dari satu muka ke muka yang lain
x Makan dan minum sendiri, menggunakan sudu dengan yakin
x Memakai pakaian sendiri, memasang dan membuka butang pakaian sendiri
x Memegang krayon dan melukis, menggunting kertas, melukis orang dengan
kepala, badan dan kaki
x Mencantum puzzle
x Berenang.
Nota :
Ketidakupayaan fizikal kanak-kanak perlu dikesan awal supaya intervensi boleh dilakukan.
Bimbingan dan pengawasan yang berterusan adalah penting bagi memastikan
perkembangan fizikal kanak-kanak berlaku dengan lancar dan sempurna.
x
x
masih melentok.
Menggerakkan dan
memusing kepala ke kiri
dan kanan.
Mengangkat dagu dan
dada apabila meniarap.
Menggerakkan badannya
dengan menggunakan
kedua-dua lengan.
Memusing badan.
Bergerak dengan cara
menjulur ke arah objek.
Menggenggam objek
dengan tangan dan jari.
Mencapai objek di depan
mata.
Mengguna tangan dan jari
untuk bermain
x Mengawal kepala tetapi
0-6 Bulan
1-2 Tahun
x
x
x
x
x
x
x
bantuan.
Mengesot.
Merangkak.
Berdiri denganbimbingan.
Berdiri dengan bantuan
perabot.
Berdiri dengan sedikit
bantuan.
Berdiri dan berjalan
apabila dipapah.
Berjalan dengan
dibimbing.
Bertatih.
Memegang objek besar
Dengan menggunakan ibu
jari dan jari telunjuk
(genggaman "pincer"/
cubitan).
Memegang krayon besar
dan menconteng kirikanan.
Mencapai objek seperti
sudu untuk makan sendiri.
Memindahkan objek dari
tangan kanan ke tangan
kiri dan sebaliknya.
Memasukkan objek ke
dalam mulut untuk
meneroka.
x
x
dan keseimbangan badan

seperti: duduk untuk masa
yang lama dan boleh
berpusing.
Merangkak dengan laju
menggunakan tangan dan
lutut atau seperti beruang
menggunakan tangan dan
kaki.
Berjalan sendiri tetapi
tidak stabil.
Menaiki tangga mengguna
pemegang dan meletakk
kedua-dua kaki pada
setiap anak tangga.
Menggunakan motor
halus dan koordinasi mata
tangan seperti: menghulur
tangan untuk mengambil
mainan;
Memegang permainan
dan memungutnya apabila
terjatuh.
Menunjuk ke arah objek.
Memegang cawan dengan
bantuan orang lain.
x Duduk bersendirian tanpa x Mengawal motor kasar
6-12 Bulan
x
x
dan keseimbanganbadan
seperti: menendang bola
"stationary ball".
Memanjat perabot;
Berjalan naik dan turun
tangga dengan yakin.
Duduk dan mengayuh
basikal roda tiga dengan
dibantu.
Berlari tetapi kadangkadang terjatuh.
Berjalan menaiki tangga
dengan memegang
palang.
Melompat halangan yang
kecil.
Meningkatkan motor halus
contohnya menggunakan
jari untuk memegang
objek.
Menggunakan motor
halus dan koordinasi mata
tangan.
x Mengawal motor kasar
2-3 Tahun
x
x
motor kasar untuk

meneroka persekitaran:
Membasuh dan
mengeringkan tangan
dengan bantuan.
Memakai dan membuka
baju.
Membaling dan
menangkap bola.
Bermain bowling.
Mengguna kemahiran
motor halus untuk:
Membuka muka surat
buku dari satu muka ke
muka yang lain.
Menggunakan sudu tanpa
menumpahkan benda.
Memasang dan
membuang butang baju
sendiri.
Menggunting bentukbentuk yang mudah.
Mencantum puzzle yang
terdiri dari 12 keping.
Menggunakan otot kaki/
tangan dan koordinasi
mata kaki/tangan untuk
mengayuh basikal atau
menyambut bola.
Memegang krayon dan
melukis muka.
Melukis orang dengan
kepala badan dan kaki.
x Menggunakan kemahiran
Tahun
TAHAP-TAHAP PERKEMBANGAN FIZIKAL DAN PSIKOMOTOR KANAK-KANAK
Motor Kasar
Berlari semasa naik
tangga
x Berlari dengan pantas
x Melompat dengan dua
kaki
x Mengayuh basikal roda
dua
x Memukul bola dengan
menggunakan alat
pemukul
x Boleh bergayut dengan
bimbingan
x Melompat halangan
Keseimbangan
x Boleh berdiri di atas
satu kaki
x Mengayun sendiri atas
buaian
x Boleh mengimbang
badan dan berjalan
pada garis lurus.
Motor Halus
x Menguntai manik
pelbagai jenis dan
bentuk.
x Boleh menggunakan
sudu dan garfu.
x Menggunting pelbagai
bentuk
x Mencantum puzzle 1225 kepingan/blok
x Mempunyai kemahiran
mengurus diri dalam
pelbagai situasi
x
4+ Tahun
83
84
3.5.6 Perkembangan Kreativiti Dan Estetika

Bidang pembelajaran Kreativiti dan Estetika bagi kanak-kanak 0-4 tahun bermatlamat
mengembangkan keupayaan mereka mengimaginasi dan memproses maklumat, bahan dan
sumber untuk menghasilkan sesuatu yang baru. Di antara fokus utama dalam bidang
pembelajaran kreativiti ialah seni lukis, mengecap, kraf, membuat kolaj, persembahan,
lakunan, drama, bermain boneka, bermain muzik, menyanyi, bercerita, membuat pergerakan
kreatif, menari, dan sebagainya. Dalam bidang pembelajaran ini, kanak-kanak juga belajar
kemahiran berbahasa dan berkomunikasi, awal matematik dan awal sains juga nilai-nilai
murni dan moral yang baik. Semasa menjalankan aktiviti kreatif, kanak-kanak belajar
bersosial, menghormati idea orang lain, dan memberi penghargaan terhadap seni-budaya
serta berkebolehan orang lain dalam pelbagai peranan.
Bidang pembelajaran ini amat luas dan patut digunakan oleh pendidik untuk
mencapai objektif pembelajaran yang menyeluruh. Adalah sangat penting, kanak-kanak
dilatih berfikiran terbuka dan menghayati seni serta hasil ciptaan orang lain sebagai
keindahan yang harus dihargai. Kanak-kanak perlu dirangsang untuk menghayati keindahan,
menghargai keunikan hasil rekacipta. Mereka akan berupaya untuk mempunyai rasa kagum
terhadap hasil seni yang cantik.
Bidang kreativiti dan estetika merangkumi:
x
x
x
x
x
seni lukis, capan, kraftangan, kolaj

seni muzik, nyanyian, sajak, cerita berirama
tarian dan pergerakan kreatif
lakonan, drama, main peranan, boneka
permainan imaginatif dan penghayatan keindahan
Untuk menggalakkan
menyediakan:
x
x
x
x
x
x
x
x
perkembangan
kreativiti
kanak-kanak,
pendidik
hendaklah
Persekitaran yang meransangkan kreativiti, keaslian dan keterbukaan dalam

menilai hasil kerja kanak-kanak
Melaksanakan pelbagai aktiviti yang menggalakkan kanak-kanak mengeluarkan
idea sendiri
Masa yang mencukupi untuk membolehkan kanak-kanak meneroka
Mengembangkan idea, dan melaksanakan aktiviti berdasarkan idea tersebut
Peluang untuk kanak-kanak melahirkan idea melalui pelbagai saluran
Sumber daripada pelbagai budaya untuk merangsang pemikiran bercambah
Mencari peluang supaya kanak-kanak boleh berdamping dengan pelukis dan
orang dewasa yang kreatif
Memberi peluang kanak-kanak bermain dengan pelbagai alat dan bahan
85
Hasil Pembelajaran Bidang Perkembangan Kreativiti dan Estetika

Secara umum, kanak-kanak menjadi lebih kreatif, berani mengekspresikan kualiti dan bakat
diri sendiri dan mempunyai kelainan daripada orang lain. Mereka diharapkan dapat membina
minat yang tinggi terhadap seni dan budaya bangsa Malaysia, serta bersifat lemah lembut
dan budiman, disamping menghargai dan merasa bangga dengan adat istiadat tradisi,
keindahan kesenian bangsa dan tata susila masyarakat timur. Mereka juga perlu mengaitkan
segala keindahan alam ini dengan kebesaran Pendiptanya.
x Merasa selesa apabila dimainkan muzik yang lembut, atau dinyanyikan lagu-lagu
nursery rhymes atau zikir (jika bayi lebih cepat tidur kemungkinan bayi dapat
menghayati muzik dan bunyi-bunyian yang lembut).
x Ketawa dan gembira apabila bermain dengan mainan berwarna warni dan yang
mengeluarkan bunyi (ini boleh dianggap sebagai initiatif awal ke arah kanak-kanak
meminati warna dan muzik)
x Boleh membuat bunyi-bunyian dengan mulutnya, atau memukul alat-alat untuk
menghasilkan bunyi, misalnya kerincing, gendang, marakas, atau sudu dan pinggan
atau menekan hon kereta mainan, dan sebagainya.
x Boleh membezakan bunyi-bunyi dalam persekitaran
x Suka melihat gambar-gambar dalam buku besar (big book) atau buku cerita.
x Suka menggerakkan kaki atau badan mengikut irama muzik dan menepuk tangan
x Suka menconteng dan melukis bila diberi pensil warna/krayon atau cat
x Suka bermain dengan doh untuk memnghasilkan sesuatu
x Suka bermain dengan anak patung atau mainan-mainan lain.
x Meningkatkan kebolehan meneroka dan mencuba pelbagai contengan
menggunakan krayon besar, cap jari/tapak tangan, kolaj, permainan blok besar
berwarna-warni
x meningkatkan minat meneroka dan bermain dengan air dan pasir dan menghasilkan
pelbagai bentuk imaginatif
x Sangat suka bermain dengan doh untuk membuat bentuk-bentuk kreatif
x Suka mencampur warna
x Dapat melahirkan idea melalui lukisan pelbagai bentuk, haiwan, rumah, kereta, ibu
ayah, dan menceritakan apa yang dilukis
x Kebolehan meniru gaya dan melakun watak seseorang/sesuatu benda meningkat,
misalnya membuat gaya dan bunyi menjadi haiwan/kucing, melakunkan watak
doktor, cikgu, polis, dan sebagainya
x Boleh membuat boneka dan bermain olok-olok dengan boneka
86
x
x
x
Mengukuh kemahiran mendengar dan bertindakbalas terhadap pelbagai rentak

muzik yang sesuai.
Mengayakan pergerakan kreatif, contohnya alunan zikir, lagu/irama/puisi kanakkanak (nursery rhymes)
Meningkat kebolehan menghasilkan pelbagai bunyi hasil dari alat-alat dan
melakukan aktiviti menepuk tangan, menggoncang tin yang dimasukkan dengan
pelbagai bahan, dan memukul gendang

x Meningkatkan kebolehan menerokai warna, mencampur warna dan menghasilkan
pelbagai warna baru pada lukisan atau capan.
x Kebolehan merekacipta cerita fantasi/imaginatif dan kreatif meningkat dengan cepat
x Semakin kreatif menggunakan bahasa dalam berkomunikasi dan bijak mengeluarkan
pelbagai ekspresi wajah dan gerak badan
x Lebih berminat bermain muzik, nyayian, nursery rhymes, zikir, dan pergerakan kreatif
x Kebolehan meniru gaya atai aksi dengan lebih tepat, terutama dalam berlakun,
berdrama, menyanyi dan menari
x Kemahiran rekacipta semakin meningkat dan dapat menghasilkan pelbagai ciptaan
mengikut fantasi sendiri
x Menghayati hasil ciptaan kawan-kawan,
x Mengukuh kemahiran mendengar dan menghasil bunyi muzik
x Membina kemahiran melahir perasaan melalui muzik.
x kemahiran kreatif meningkat, misalnya kemahiran melukis bentuk-bentuk dan ruang
dalam dua dan tiga dimensi.
x Kemahiran merekacipta semakin meningkatkan dan lebih baik dari segi memilih alat,
bahan, dan teknik yang sesuai untuk menghasilkan sesuatu ciptaan
x Dapat menggunakan bahan semula jadi dan kitar semula untuk digubah kraf tangan,
contohnya kulit kerang, daun getah, tempurung, buluh, dan lain-lain
x Mengukuhkan kebolehan melahirkan idea dalam bentuk gambar dan meningkatkan
keyakinan dan keseronokan dalam mencipta model dan gambar.
x Melukis atau menghasilkan imej /model yang baru seperti melukis gambar dan
membentuk model binatang, orang menari, dan sebagainya
x Bercerita mengenai gambar yang dilukis
x Mempertingkatkan kemahiran menghasil rentak muzik, dan melakukan gerakan
mengikut rentak.
x Berkemahiran menggunakan bahasa yang sesuai untuk menceritakan tentang muzik.
x Menghayati muzik dan keindahan yang terdapat dalam alam sekeliling.
x Memahami segala keindahan yang terdapat dalam alam adalah dicipta oleh
Penciptanya.
Boleh mengeluar dan

menghasilkan bunyi yang
pelbagai;
Suka mendengar muzik,
nursery rhymes, zikir;
Minat kepada buku dan
gambar;
Tertarikh kepada mainan
yang berwarna warni.
0-6 Bulan
Suka melihat wajah dan

gambar-gambar yang
berwarna- warni;
Suka kepelbagaian
bunyian muzik dan nada
suara;
Boleh mengenal lagu
ringkas dan liriknya jika
mendengar berulangulang kali;
Boleh menghasilkan
bunyi yang pelbagai;
Boleh mengecam
pelbagai rentak bunyi;
Boleh melakukan gerak
badan mengikut rentak
bunyi;
Boleh mengecam nada,
rentak muzik
Boleh membuat
pergerakkan kreatif
6-12 Bulan
Suka permainan atau

aktiviti kreatif;
Boleh menconteng atau
melakar di atas kertas
atau tanah;
Boleh menghasil pelbagai
bentuk dengan tanah liat
atau playdoh;
Suka menyanyi pelbagai
lagu walaupun sekadar
meniru gerak mulut atau
membisikkan perkataan;
Suka bersolek dan
bermain olok-olok.
Suka jika dibawa bersiarsiar (mula meminati aktiviti
menerokai alam
persekitaran).
Respon kepada pelbagai
bentuk dan warna;
Meminati buku dan
gambar dalam buku;
1-2 Tahun
Suka main olok-olok
seperti main masakmasak, menyuap patung;
Boleh mengimaginasi
objek/blok sebagai kereta
atau keretapi;
Boleh menghasilkan
rekaan sendiri daripada
alat mainan;
Suka cerita fantasi;
Mendengar dengan teliti
bunyi atau percakapan
yang menarik minat;
Boleh menghasilkan
muzik daripada objek;
Boleh menghasilkan kad
rekaan sendiri dengan
bimbingan;
Boleh membentuk pupet
jari dengan bimbingan
pendidik dan bercerita
secara kreatif;
Suka mengecap tangan
dan jari.
x
x
tanpa memikirkan terlebih

dahulu apa yang mahu
dilukisnya;
Suka mengeksperimen
dengan alat-alat muzik
dan suka bunyi yang di
cipta sendiri;
Suka menyanyi.
Menghayati kecantikan
dan keindahan alam.
x Boleh melukis sesuatu
2-3 Tahun
AHAP PERKEMBANGAN KREATIVITI DAN ESTETIKA
Menunjukkan kreativiti
melalui lukisan, catan,
kraftangan, muzik,
lakonan,pergerakan badan
Merekacipta/ menghasil
sesuatu rekaan baru;
Menunjukkan daya
imaginasi dan estetika
yang tinggi;
Mengumpul, memilih dan
menyusun bahan yang
berlainan bentuk, warna
dan tekstur mengikut
kreativiti sendiri;
Boleh turut serta apabila
mendengar cerita;
Boleh bercerita semula
secara kreativiti;
Boleh melahirkan idea
dalam bentuk gambar;
Boleh memilih prop yang
sesuai untuk main
peranan;
x Menunjukan kreativiti
melalui lukisan yang
bermakna;
x Meneroka warna, tekstur,
bentuk, dan ruang dalam
dua atau tiga dimensi;
x Bertindakbalas dalam
pelbagai cara kepada apa
yang dilihat, dengar, hidu,
sentuh dan rasa;
x Menggunakan imaginasi
dalam lukisan,
rekabentuk, muzik,tarian,
main peranan dan
bercerita.
x Berkongsi idea dan
perasaan melalui aktiviti
imaginatif;
x Suka meneroka untuk
mngenalpasti nada bunyi
x Menyanyi lagu mudah dari
ingatan;
x Mengenal pasti bunyi
yang berulang dan bunyi
berpola
4+ Tahun
x
x
warna untuk hasilkan

warna baru;
Tahu menghayati lukisan
Menghayati keindahan
alam;
Berminat kepada alam
semulajadi.
objek, simbol dan garisan

yang dillukis
x Menghargai hasil kerja
sendiri dan rakan
x Membina model 3 dimensi
x Mengkagumi citaan Tuhan
x Boleh melakon peranan; x Membentuk simbol untuk

menunjukkan konsep
x Boleh bermain alat muzik.
x Mempunyai kebolehan
x Boleh mencampurkan
untuk mengaitkan antara
3-4 Tahun
87
88
PEDAGOGI PERMATA
Kurikulum PERMATA Negara menggunapakai pedagogi yang bersesuaian dengan
kanak-kanak 0-4 tahun iaitu Pedagogi Bermain. Amalan pedagogi ini telah diterima pakai di
seluruh dunia kerana didapati kanak-kanak bukan sahaja bermain tetapi belajar semasa
mereka bermain. Pendekatan ini dinamakan BELAJAR MELALUI BERMAIN. Pakar
perkembangan kanak-kanak menerangkan, bermain adalah 'kerja' kanak-kanak, kerana
secara fitrahnya kanak-kanak suka bermain dan ia melibatkan pengalaman langsung
mengendali dan memanipulasi alat-alat mainan dan bahan-bahan dalam persekitarannya.
4.1 Belajar Melalui Bermain
MENGAPA BERMAIN SANGAT PENTING

Bermain
merangsang
Imaginasi
merangsang
Kreativiti
merangsang
Penerokaan
merangsang
Penemuan
merangsang
Penyelesaian merangsang
masalah
kemahiran baru merangsang
Keyakinan diri merangsang
Rasa selamat merangsang
Imaginasi
Kreativiti
Penerokaan
Penemuan
Penyelesaian masalah
Kemahiran baru
Keyakinan diri
Rasa selamat
Pencapaian diri
Bermain merupakan kaedah yang paling berkesan untuk menggalakkan

pembelajaran kanak-kanak. Melalui pendekatan ini, kanak-kanak dapat meluahkan
perasaan, berinteraksi dan bersosial, melibatkan diri secara langsung dalam aktiviti, belajar
menyelesaikan masalah, membina sahsiah diri yang positif dan keyakinan diri serta
keinginan untuk meneroka bagi memenuhi perasaan ingin tahu. Melalui bermain juga kanakkanak dapat meningkatkan kemahiran psikomotor, di samping meningkatkan kecergasan
badan dan kemahiran koordinasi mata tangan. Selain itu, ia juga dapat meningkatkan
kemahiran kognitif, pemikiran inovatif, kritis dan kreatif kanak-kanak.
89
Aktiviti Bermain yang digalakkan di

TASKA PERMATA
Jenis Permainan
Permainan Bebas
Permainan Manipulatif
Permainan Kognitif
Permainan Fizikal
Permainan Bahasa dan
Literasi Awal
Permainan Sensori
Permainan Kreatif
Permainan Tradisional
1.
PERMAINAN
BEBAS
PERMAINAN
MANIPULATIF
PERMAINAN
TRADISIONAL
PERMAINAN
KREATIF
PERMAINAN
SENSORI
AKTIVITI
BERMAIN DI
TASKA
PERMATA
PERMAINAN
BAHASA DAN
LITERASI
AWAL
PERMAINAN
KOGNITIF
PERMAINAN
FIZIKAL
Permainan bebas
Semasa permainan bebas kanak-kanak diberi peluang memilih barang permainan dan
sudut bermain yang mereka sukai. Mereka boleh bertukar-tukar alat mainan apabila merasa
jemu atau telah selesai bermain dan ingin bermain alat mainan yang lain. Pendidik
hendaklah menggalakkan kanak-kanak berfikir mengapa mereka pilih permainan atau alat
mainan tersebut dan membantunya membina pemahaman dan perbendaharaan kata yang
berkaitan. Pendidik sentiasa peka apa yang dilakukan oleh kanak-kanak kerana ini mungkin
mencerminkan minat dan bakat yang ada padanya.
2.
Permainan Manipulatif
Main manipulatif ialah apabila kanak-kanak bermain dengan barang permainan dengan
berbagai cara dengan menggunakan idea dan kreativiti sendiri. Ini akan memberikan
keseronokan dan meningkatkan daya tumpuan dan perhatian kanak-kanak. Jenis main
manipulatif yang disediakan perlulah mengikut umur kanak-kanak. Contoh permainan
manipulatif yang dirancang untuk kanak-kanak PERMATA ialah:
Main puzzle
90
Menguntai manik
Main blok dan binaan
Untuk menjadikan aktiviti ini lebih bermakna, pendidik bolehlah membantu kanak-kanak
semasa mereka bermain dengan menyediakan pelbagai bahan dan peralatan manipulatif
dan berbual-bual tentang apa yang mereka lakukan serta memberi galakkan untuk
mewujudkan perbincangan.
3.
Permainan Fizikal
Main fizikal merupakan aktiviti harian yang dijalankan di TASKA sama ada di luar atau di
dalam bangunan TASKA. Ianya melibatkan pergerakan fizikal yang membolehkan kanakkanak menggunakan tenaga dan berpeluang untuk meningkatkan kemahiran motor kasar
dan motor halus, kordinasi deria dan menyumbang kepada kesihatan dan kecergasan tubuh
badan kanak-kanak.
Contoh main fizikal ialah merangkak ke dalam terowong, melompat tali, berlari dan
mengejar, main gelongsor, main buaian, memanjat pokok, meniti jambatan, menendang bola
dan mengayuh basikal. Contoh permainan motor halus ialah menguntai manik.
. Pendidik perlu memastikan peralatan dan bahan mencukupi, sesuai dan selamat.
Untuk membolehkan kanak-kanak bermain dan menggunakan alatan mainan dengan betul,
pendidik perlu membimbing cara bermain dan memerhati keselamatan kanak-kanak.
4.
Permainan Bahasa dan Literasi Awal
Aktiviti permainan bahasa menggalakkan kanak-kanak berkomunikasi melalui

perbualan, bercerita, tunjuk dan cerita (show and tell), mainan teka teki, berpantun, rhyming,
berdrama setelah mendengar cerita yang diceritakan oleh pendidik atau meniru tingkah laku
yang diperhatikan. Pendidik membantu menyediakan props dan ruang yang bersesuaian
untuk merangsang kanak-kanak bercerita dan melakonkan semula kisah yang didengar.
Main peranan membantu kanak-kanak memahami antara fantasi dan realiti. Kanakkanak memilih sendiri peranan yang disukai dan melakonkan watak tersebut. Contohnya:
apabila kanak-kanak berada di sudut main masak-masak, mereka akan melakonkan watakwatak seperti ibu, anak atau lain-lain watak yang bersesuaian dalam suasana sebuah
restoran atau rumah. Kanak-kanak berbual sesama sendiri menggunakan perbendaharaan
kata baru.
Contoh aktiviti main peranan yang boleh dijalankan:
x
Main peranan watak-watak dalam keluarga
91
Membeli belah di kedai atau pasaraya
Pemandu dengan penumpang dalam kenderaan
Main kawin-kawin
Main cikgu-cikgu
Doktor dan pesakit, ibu dan anak
Untuk menjadikan drama dan main peranan lebih bermakna dan interaktif, pendidik
boleh turut serta beraksi dalam situasi yang dimainkan oleh kanak-kanak dan mencabar
minda mereka dengan bertanyakan soalan-soalan terbuka. Lakonan dan main peranan
dapat memberikan keseronokan dan meningkatkan konsep kendiri serta keyakinan diri
kanak-kanak, di samping dapat menyuburkan sahsiah dan kemahiran sosial kanak-kanak.
Permainan untuk literasi awal adalah seperti padanan kad perkataan dengan gambar, dan
permainan a,e,i,o,u.
5.
Permainan sensori
Permainan sensori memberi peluang kepada kanak-kanak untuk menggunakan

sepenuhnya deria sentuhan di mana kanak-kanak akan mengoyak, meramas, mengguli,
menggentel, membentuk dan lain-lain permainan menggunakan tangan yang dapat
merangsang saraf ke otak. Contoh permainan sensori ialah :
(a) Main Pasir
Kanak-kanak suka bermain dengan pasir dan air. Aktiviti main pasir dan main
air juga mendekatkan diri kanak-kanak dengan alam semulajadi kerana pasir dan air adalah
unsur semulajadi yang terdapat dalam persekitaran kanak-kanak. Kurikulum PERMATA
Negara, memberi fokus terhadap kepentingan bermain air dan pasir, kerana ianya bukan
sahaja memberi kesoronokan kepada kanak-kanak tetapi juga bersifat terapeutik dan boleh
menstabilkan emosi mereka.
Main pasir boleh dijalankan dalam dua keadaan sama ada menggunakan pasir basah
atau pasir kering. Pasir basah boleh dipadatkan dan dibentukkan mengikut acuan, manakala
pasir kering membolehkan kanak-kanak merasai tekstur pasir tersebut.
Aktiviti penerokaan dan eksperimen semasa main pasir:
x
menggali, mencurah, menapis dan menceduk pasir
membina istana pasir, menggali terowong, atau membina zoo, dan sebagainya
mengisi pasir ke dalam bekas, corong atau botol
menulis dan melukis atas permukaan pasir
membuat pelbagai bentuk, dengan tangan atau acuan seperti cawan, mangkuk,
sudu dan penutup botol
92
6.
Main Air
Main air boleh dijalankan semasa kanak-kanak berada di dalam atau di luar bangunan.
Permainan air yang boleh dijalankan ialah main buih sabun, mencuci anak patung, menuang
air dari bekas besar ke bekas kecil. Semua aktiviti ini secara tidak langsung akan membantu
kanak-kanak mempelajari pelbagai konsep sains seperti kosong, penuh, sebelum, selepas,
cetek, dalam, berat dan ringan. Kanak-kanak juga mempelajari perkataan-perkataan baru
seperti corong, permukaan, apungan, tenggelam dan timbul semasa akvtiviti main air.
Aktiviti penerokaan dan eksperimen semasa bermain air
x
Menuang, menceduk, memerah air ke dalam pelbagai bekas
Menebuk beberapa lubang keliling botol dan masukkan air
Membasuh buah-buahan, pakaian, sayur-sayuran dan peralatan permainan yang

mereka gunakan selepas aktiviti bermain
Eksperimen bahan tenggelam, timbul dan terapung
Eksperimen bahan larut dan tidak larut gula; garam; tepung; pasir
Capan warna menggunakan bahan serap air dan yang tidak serap air
Menyediakan air minuman seperti sirap, susu, teh dan kopi
Konsep mengenai air: berpusar, mengalir, berkocak, memercik, melimpah,

memenuhi bekas, bertukar warna
Pendidik sentiasa berbual, bersoal jawab dan mendengar secara aktif semasa aktiviti
dijalankan. Kanak-kanak digalakan untuk memerhati, meramal, membuat keputusan,
merumus hasil dan bercerita tentang aktiviti yang mereka lakukan. Aktiviti main air dan main
pasir adalah aktiviti yang berkecah dan kotor. Dalam hal ini, pendidik hendaklah dapat
bertolak ansur dan menerima ka=eadaan tersebut. Kanak-kanak boleh dilibatkan untuk
mengemas dan membersihkan kawasan bermain air dan pasir apabila selesai bermain.
Bagi aktiviti main air, pendidik hendaklah memastikan kanak-kanak dikawal dan diawasi
pada setiap masa untuk keselamatan mereka. Ini kerana kanak-kanak boleh lemas
walaupun dalam air yang sedikit.
7. Permainan Kreatif
Permainan kreatif adalah merujuk kepada permainan yang menggunakan imaginasi
kanak-kanak semasa bermain. Kanak-kanak digalakkan menggunakan pelbagai bahan dan
membuat pergerakan mengikut idea dan minat masing-masing.
Pendidik menyediakan
93
permainan yang mencabar minda dan memerlukan kanak-kanak untuk berfikir secara kreatif
semasa bermain. Melalui cabaran-cabaran dalam permainan kanak-kanak akan berusaha
untuk menghasilkan sesuatu reka cipta atau menyelesaikan masalah. Antara permainan
kreatif yang boleh dijalankan oleh kanak-kanak:
x
x
x
x
mencari harta karun

permainan - Siapa ketua?
permainan teka-teki
menyambung cerita
8. Permainan Kognitif
Permainan kognitif melibatkan pemikiran logik, penyelesaian masalah dan pembelajaran
awal matematik. Permainan ini akan menggalakkan perkembangan intelek kanak-kanak.
Contoh permainan kognitif ialah permainan blok dan permainan binaan di mana kanak-kanak
akan belajar membuat perbandingan, pengelasan dan membina perbendaharaan kata
seperti kecil dan besar. Permainan kognitif lain yang melibatkan kuantiti seperti permainan
congkak kanak-kanak akan belajar berkaitan dengan padanan satu dengan satu dan
membilang. Dalam permainan jual beli kanak-kanak akan mempelajari konsep wang dan
membilang nilai wang.
9.
Permainan Tradisional
Kurikulum PERMATA Negara menggalakkan permainan-permainan tradisional seperti

bermain congkak, teng-teng, bermain pukul berapa datuk harimau, kejar-kejar dan soroksorok, pukul lalat, jan-jan jala itik ayam dan bermain layang-layang. Permainan sebegini
menggalakkan kanak-kanak terlibat dalam aktiviti kumpulan dan belajar untuk mematuhi dan
mengikuti peraturan permainan. Kanak-kanak akan belajar nilai murni yang terdapat dalam
permainan ini yang membantu perkembangan sahsiah, nilai dan kerohanian mereka,
contohnya, melindungi rakan, mengambil giliran, bekerjasama, ekspresi diri, tolak ansur dan
bersabar.
Permainan tradisional juga berupaya menyokong kesemua enam bidang
perkembangan pembelajaran PERMATA.
4.2 Konsep 3E
3E bermaksud Meneroka (Exploring), Mengeksperimen (Experimenting) dan
Mengalami (Experiencing). Pembelajaran beradaskan konsep 3E melibatkan pembelajaran
secara hands-on and aktif. Kanak-kanak diberi peluang meneroka masalah atau perkaraperkara yang terdapat dalam persekitaran mereka. Kaedah ini membolehkan kanak-kanak
menyiasat perkara yang mereka ingin tahu dan memanipulasikan bahan-bahan yang mereka
ingin terokai seperti tumbuh-tumbuhan, batu-batan, serangga, haiwan, air, angin, magnet dan
94
lain-lain. Melalui eksperimentasi, kanak-kanak belajar mengendali dan mengguna alat-alat

seperti kanta pembesar, perangkap serangga, jangkasuhu, penimbang, dan alat-alat lain-lain.
Kanak-kanak diberi peluang menguji idea-idea mereka sendiri, meneliti perhubungan dan
memanipulasi bahan-bahan.
Penerokaan tidak semestinya berlaku di luar TASKA sahaja. Pelbagai eksperimen
boleh dijalankan di dalam TASKA, misalnya kanak-kanak diberi peluang menguji campuran
minyak dan air, membuat buih dari sabun, mengukur jarak atau panjang objek dan membina
carta, mengukur berat dan tinggi rakan-rakan mereka dan membuat graf dan sebagainya.
Pendidik berperanan untuk menyediakan bahan yang menarik dan sesuai untuk kanakkanak membuat pemerhatian, memanipulasi dan meneroka alam bahan, alam hidupan, alam
fizikal dan alam semesta. Konsep 3E membina ciri-ciri penyelesaian masalah secara saintifik
dan dapat meningkatkan kefahaman kanak-kanak terutama tentang dunia persekitaran
mereka. Pendidik hendaklah sentiasa memerhati, menghargai dan berbual dengan kanakkanak tentang apa yang mereka lakukan. Minat dan semangat yang ditunjukkan oleh pendidik
akan mengukuhkan lagi keyakinan dan keupayaan kanak-kanak untuk terus meneroka,
mengeksperimen seperti seorang saintis.
(a) Nature Walk (Meneroka Alam Semulajadi)
Nature walk merupakan salah satu kaedah pembelajaran yang berkesan kerana ianya
memberikan kanak-kanak pengalaman secara langsung (first hand experience) yang
melibatkan penggunaan kelima-lima deria iaitu penglihatan, sentuhan, rasa, bau dan
pendengaran. Penglibatan kanak-kanak semasa nature walk dapat memupuk daya imaginasi
dan kreativiti mereka serta pemerhatian yang baik. Aktiviti ini juga dapat menanamkan rasa
cinta kanak-kanak kepada alam sekitar dan melatih mereka sebagai pencinta alam sekitar.
Ianya boleh dilakukan dengan berjalan di taman, di sekitar TASKA atau di kawasan
berdekatan.
Semasa aktiviti nature walk, kanak-kanak dapat meneroka, mengalami sendiri dan
membuat eksperimen dengan objek-objek yang terdapat di persekitaran. Aktiviti ini dapat
menimbulkan keseronokkan di mana kanak-kanak dapat membuat penemuan baru,
membuat inferen dan menggumpul koleksi bahan-bahan yang dijumpai di persekitaran.
Contoh aktiviti yang boleh dijalankan semasa nature walk ialah:

x
Meneroka tumbuh-tumbuhan seperti memerhati bentuk-bentuk daun, warna,

saiz; merasai tekstur daun, batang, buah; memeriksa bau dan sebagainya
Meneroka dan memeriksa haiwan dan serangga: menggunakan kanta pembesar

untuk melihat pelbagai jenis, bentuk, anggota badan serangga dan membuat
perbandingan
95
Meneroka batu-batan: kanak-kanak mengutip batu, memeriksa batu, saiz dan

sebagainya
Bahan-bahan yang perlu dibawa semasa nature walk ialah kanta pembesar, pita
pengukur, kamera, gunting atau pisau, beg plastik, botol, bekas, tali, sudip tanah, kertas dan
pensil. Perkara-perkara yang perlu diambil perhatian semasa melakukan aktiviti nature walk
ialah menerangkan peraturan dan keselamatan seperti kanak-kanak tidak boleh keluar dari
kumpulan dan hanya mengutip objek-objek yang tidak merbahaya. Objek-objek yang telah
dikutip hendaklah diletakkan dalam bekas yang disediakan. Pada akhir aktiviti kanak-kanak
perlu mencuci tangan dan kaki atau menukar pakaian mereka.
(b) Eksperimen Sains.

Kanak-kanak secara semulajadi mempunyai sifat ingin mengetahui, oleh itu sifat ingin
tahu ini perlu disusuli dengan pelbagai aktiviti penerokaan dan penyelidikan. Kanak-kanak
sangat gemar jika mereka diberi peluang untuk membuat eksperimen sains yang mudah.
Pendidik sentiasa membawa kanak-kanak ke luar TASKA untuk menerokai alam sekitar
dan kawasan berhampiran bagi membolehkan mereka bereksperimen dengan pelbagai
bahan atau objek yang ada di sekeliling mereka. Aktiviti eksperimen juga boleh dilakukan
dalam bentuk nature walk atau kerja projek. Eksperimen sains yang boleh dilakukan oleh
kanak-kanak di TASKA PERMATA ialah:
x
x
x
x
x
x
x
x
Meneroka bayang-bayang di waktu pagi atau petang

Membuat doh
Memeriksa batu batan, tanah dan pasir
Meneroka ciri-ciri tumbuh-tumbuhan, biji benih dan bentuk-bentuk dan tektur daun,
membuat pengelasan, mengumpul dan melukis daun/bunga/buah-buahan
Meneroka bunyi
Meneroka suhu, panas dan sejuk, angin dan udara segar
Meneroka serangga dan haiwan dalam persekitaran
Meneroka pergerakan dan lantunan bola
Kanak-kanak boleh membuat banyak aktiviti awal sains sekiranya diberikan peluang
meneroka sepenuhnya keadaan sekitaran mereka. Dalam melaksanakan aktiviti ini, pendidik
hendaklah memahami bahawa adalah penting bagi kanak-kanak menggunakan deria mereka
untuk membuat pemerhatian dan bertanya soalan untuk mencari jawapan, ianya bukan
aktiviti fakta sains.
4.3 Teknik-Teknik Lain

(a) Membaca dan Bercerita
96
Membaca dan bercerita sangat ditekankan dalam Kurikulum PERMATA Negara.

Kedua-dua aktiviti ini penting untuk membina kecekapan berbahasa, awal literasi dan
pengetahuan tentang dunia persekitaran. Melalui aktiviti membaca dan bercerita, kanakkanak boleh meningkatkan pemahaman tentang:
x
x
x
x
x
x
x
x
konsep
memperluaskan perbendaharaan kata
meningkatkan daya kreativiti dan imaginasi
meningkatkan kemahiran mendengar
bertutur
awal membaca
awal tulisan dalam kalangan kanak-kanak
menerapkan nilai-nilai murni daripada cerita yang dibaca.
(a) Menyanyi, Berzikir dan Bermain Muzik

Menyanyi sambil membuat pergerakan kreatif adalah aktiviti yang sangat diminati
oleh kanak-kanak. Pilihan lagu-lagu atau nursery rhymes untuk nyanyian hendaklah sesuai
dengan kanak-kanak. Nyanyian kanak-kanak boleh diiringi dengan permainan alat muzik
atau muzik latar, untuk lebih menarik. Berzikir hanya sesuai untuk kanak-kanak Islam sahaja.
Pendidik boleh menggunakan pelbagai alat-alat muzik untuk membolehkan kanakkanak menghasilkan muzik atau bunyi-bunyi dalam aktiviti pembelajaran yang senggang.
Pendidik sepatutnya sentiasa menggalakkan kanak-kanak bermain dengan alat-alat muzik
yang ada di TASKA agar mereka sentiasa ceria, gembira dan terhibur. Ini akan membina
personaliti tenang, aman, mesra dan positif dalam kalangan kanak-kanak.
4.4
PERANAN PENDIDIK
Peranan pendidik ialah mencabar minda kanak-kanak, membina perbendaharaan kata

mereka dan membantu kanak-kanak memahami konsep dalam permainannya. Pendidik
menunjuk cara sesuatu aktiviti yang kanak-kanak masih belum menguasainya, tetapi bukan
membuatkannya untuk kanak-kanak. Pendidik hanya menyediakan kerangka (scaffolding)
aktiviti dan menggalakkan kanak-kanak melakukan sendiri aktiviti tersebut sehingga mereka
mahir. Pendidik hendaklah selalu memberi dorongan, pengukuhan, pujian dan galakan kepada
kanak-kanak semasa mereka melakukan aktiviti tersebut.
Semasa kanak-kanak bermain, pendidik perlu sentiasa menunjukkan minat kepada
kanak-kanak, memberi respon, menyoal dan merangsang pemikiran mereka. Interaksi yang
berlaku di antara pendidik dengan kanak-kanak semasa bermain itulah sebenarnya yang
dikatakan Belajar Melalui Bermain.
97
Perkara-perkara yang perlu diberi perhatian berhubung pedagogi PERMATA:

x Kanak-kanak pada peringkat umur 1 hingga 2 tahun suka bermain secara bersendirian
dengan barang mainannya sendiri. Ini adalah sifat semulajadi kanak-kanak yang dikatakan
sebagai sifat egosentrik. Mereka akan meneroka objek secara aktif dan melalui kebolehan
sendiri, mereka bermain secara bebas dan berulang-ulang. Kurikulum PERMATA Negara
memberikan keluwesan (fleksibiliti) kepada kanak-kanak seluas-luasnya untuk bermain
secara sendiri jika itu adalah pilihannya.
x Kanak-kanak pada peringkat umur 3 hingga 4 tahun telah mula menggemari permainan
sosial, berkongsi alat mainan dengan rakan-rakan, dan telah tahu beberapa peraturan
bermain misalnya main congkak, main datuk harimau, main masak-masak, main enjitenjit semut, membina menara dengan blok dan sebagainya. Kurikulum PERMATA Negara
sangat menggalakkan kanak-kanak bermain secara koperatif kerana ini akan
meningkatkan sifat tolerensi dan bersatu padu dalam kalangan kanak-kanak sehaluan
dengan semangat 1 Malaysia dan masyarakat inklusif.
98
AKTIVITI PEMBELAJARAN PERMATA
Kurikulum PERMATA Negara dibina bersama dengan cadangan aktiviti-aktiviti

pembelajaran yang berstruktur untuk dilaksanakan oleh pendidik/pengasuh bersama kanakkanak. Aktiviti-aktiviti pembelajaran ini disusun dalam bentuk modul mengikut umur kanakkanak. Terdapat enam (6) modul kesemuanya, termasuk sebuah modul tambahan bagi kanakkanak 4 tahun yang telah mencapai perkembangan melebihi umurnya. Modul ini dinamakan
Modul Pengayaan. (modul ini dibangunkan berasaskan dapatan kajian rintis yang menunjukkan
bahawa kanak-kanak meningkat dengan cepat perkembangannya selepas mengikuti Kurikulum
PERMATA Negara, 2008).
5.1
MODUL PEMBELAJARAN PERMATA
MODUL 1:
Peringkat Umur 0 hingga 6 bulan
MODUL 2:
Peringkat Umur 6 hingga 12 bulan
MODUL 3:
Peringkat Umur 1 hingga 2 tahun
MODUL 4:
MODUL 5:
MODUL 6:
Pengayaan untuk Kanak-Kanak 4+ tahun
Setiap modul pembelajaran kanak-kanak PERMATA mengandungi Rancangan

Pelaksanaan Aktiviti (RPA) yang lengkap untuk membantu pendidik melaksanakan aktivitiaktiviti yang dicadangkan. Pendidik juga digalakkan membina RPA sendiri mengikut
keperluan kanak-kanak dan kesesuaian persekitaran, latar belakang, kesediaan bahanbahan dan budaya tempatan. Setiap RPA mengandungi perkara berikut:
a) Pernyataan objektif pembelajaran
b) Kaedah pelaksanaan (apa pendidik perlu buat dan apa kanak-kanak akan buat)
c) Bahan dan alatan
d) perbendaharaan kata dalam aktiviti pembelajaran tersebut.
99
Berikut ialah senarai aktiviti pembelajaran mengikut enam bidang pembelajaran yang
terdapat dalam Modul PERMATA dan Objektif Pembelajaran.
MODUL 1 Peringkat Umur 0 hingga 6 Bulan (0-6 Bulan)
Bidang Pembelajaran
Cadangan Aktiviti
1. Sahsiah, Sosioemosi
Dan Kerohanian
1. Bayi rasa selamat, tenteram dan yakin

2. Bayi belajar berinteraksi dengan orang
lain
3. Bayi menyedari badannya
4. Bayi rasa percaya kepada diri sendiri
2. Bahasa, Komunikasi,
dan Literasi Awal
1. Kemahiran mendengar meningkat

2. Boleh membezakan bunyi yang
didengari
3. Kemahiran berkomunikasi meningkat
x Berbual Dengan
Saya
x Jom Kita Baca
Buku
x Mana Bunyi
3. Awal Matematik dan

Pemikiran Logik
1. Boleh cam posisi objek dalam ruang

2. Meningkatkan fungsi kelima-lima deria
3. Berminat dan suka mendengar bunyi
dan muzik
4. Dapat mengesan arah bunyi dan
membezakan bunyi berdasarkan jarak
dan ruang
5. Boleh mengesan pergerakan
6. Boleh mengecam wajah, bentuk, rupa,
corak
x
x
x
x
x
x
Tangan Polkadot
Sentuh Dan Rasa
Hembusan Segar
Belakang Saya
Lampu Cantik
Nada Suara
4. Deria dan
Pemahaman Dunia
Persekitaran
1. Kemahiran memerhati semakin

meningkat dari perspektif yang berbeza
2. Boleh mengamati warna/objek dari jarak
dekat.
3. Mengenal objek
4. Perasaan ingin tahu semakin meningkat
5. Boleh menghasilkan pelbagai bunyi
6. Boleh mengenali sumber bunyi di
persekitaran
x
x
x
x
x
Lihat Apa Itu?

Saya Boleh Dengar
Oh Gusiku
Ayuh Bersiar-Siar
Bunyi Apa Itu?
x
x
x
x
x
Urutlah Saya
Lihatlah Saya
Mari Bergolek
Peluklah Saya
Dengarlah..
Hayatilah.
100
Bidang Pembelajaran
Cadangan Aktiviti
5. Fizikal dan Psikomotor
1. Boleh mencapai objek di depan mata

2. Boleh mengangkat dagu dan dada
apabila meniarap
3. Boleh menggerakkan kepala ke kiri ke
kanan
4. Boleh memusing kepala ke arah
rangsangan
5. Boleh bergerak ke arah objek/mainan
6. Boleh menggenggam objek dengan
tangan dan jari
7. Boleh memegang sesuatu dengan lebih
kuat
x Angguk-Angguk,
Geleng- Geleng
x Ba-Ba-Cak
x Saya Boleh Ambil
x Hebatnya Saya
x Mari Duduk
Bersama
x Pandainya
x Mari Sini Sayang
x Lihat! Saya Boleh
Pegang
x Kudaku Lari...
6. Kreativiti Dan Estetika
1. Berminat meneroka dan mencuba.

2. Boleh gerakkan badan dengan kreatif
x Ayuh, Bersiar-Siar
x Irama Kakiku
x Getaran Di Bibir
MODUL 2 Peringkat Umur 6 hingga 12 Bulan (6-12 Bulan)
Bidang Pembelajaran
dan Kerohanian
1. Rasa selamat, yakin dan berani

mencuba
2. Boleh berkomunikasi secara non-verbal
3. Faham apa yang boleh dan tidak boleh
dilakukan
4. Menyebut nama Tuhan
x Sayang Mahu
Dibelaikah (Masa
Untuk Mengurut)
x Saya Boleh Buat
x Susun SetinggiTingginya
x Mari Dengar
Syahadah
dan Literasi Awal
1. Boleh beri respon terhadap perkataan.

2. Kemahiran bahasa lisan dan
perbendaharaan kata semakin
meningkat
3. meningkatkan kemahiran menyebut
perbendaharaan kanak-kanak
4. Boleh bezakan rentak dan bunyi.
5. Minat membaca
x Jom Menyanyi
Bersama Saya
x Mari Berbual
x Dengarlah Sayang
x Suara Bintang Kecil
Cadangan Aktiviti
101
Bidang Pembelajaran
Cadangan Aktiviti
3. Awal Matematik dan

Pemikiran Logik
1. Boleh cam wajah dan menanggap

kedudukan pelbagai objek dalam ruang
2. Boleh menghubungkan diri dengan
orang lain dan dengan objek
3. Boleh beri tindakbalas kepada
rangsangan
4. Mula memahami saiz
5. Mula peka kepada arah bunyi yang
didengari
x Boleh Ku Tahu
x Gerakkan Bola
Dalam Beg
x Di Mana Hilang?
x Cawan Besar,
Cawan Kecil
x Mana Jam Loceng
4. Deria Dan
Pemahaman Dunia
Persekitaran
1. Mula mengenali bentuk dan warna

2. Boleh kenali warna dan objek
3. Boleh merasa pelbagai tekstur (licin,
lembut, keras, basah)
4. Deria menghidu semakin tajam dan
boleh bezakan pelbagi jenis bau
5. Boleh kenal dan namakan anggota
badan
6. Boleh membezakan objek
x Skaf Warna Warni

x Lembutnya...Kasar
nya
x Bakul Harta Karun
x Saya Pilih Yang Itu
x Bermain Belon
x Makan Buah
x Bermain Dengan
Warna
x Apa Ini?
1.
2.
3.
4.
5.
x Berdirilah Sayang
x Jom Jalan-Jalan
x Lihat, Saya Boleh
Panjat
x Mari Mencuba
x Tendangan
Pertama
x Mari Baling Pundi
Kacang
x Bukalah Hadiah
x Mana Satu Botol
Saya?
x Sambutlah Skaf
Terapong
x Golekkan Tin
Boleh duduk sendiri tanpa bantuan.

Boleh merangkak.
Boleh berdiri tanpa bantuan.
Boleh memanjat.
Boleh pegang objek besar
menggunakan ibu jari dan jari telunjuk
6. Suka menconteng secara bebas.
7. Mula mencuba untuk buat sendiri/urus
diri.
8. Boleh menggunakan motor halus untuk
buka hadiah.
102
Bidang Pembelajaran
1. Kanak-kanak sangat berminat

meneroka
2. Boleh mengecam dan mengenal
bentuk, warna, tekstur, bau, rasa, dan
ruang
3. Boleh membezakan bunyi yang
dihasilakn oleh alat-alat dan objek
4. Bijak menggaya/meniru pelbagai bunyi
dalam persekitaran
5. Boleh membeza pelbagai rentak
6. Boleh menggerakkan badan mengikut
pelbagai bunyi
Cadangan Aktiviti
x
x
x
x
x
Lihatlah Gayaku
Irama Dan Rentak
Alat Muzikku
Bunyi Kunci
Retak Pantas Dan
Perlahan
x Ulang Sekali Lagi
MODUL 3 Peringkat Umur (1 hingga 2 Tahun)
Bidang Pembelajaran
Cadangan Aktiviti
Dan Kerohanian
1. Kanak-kanak mengenali diri dan

berdikari
2. Mahir berinteraksi dengan orang lain
3. Mempunyai kesedaran terhadap
perasaan orang lain
4. Menghargai keindahan alam semulajadi
5. Bersyukur dan mengagumi kebesaran
Tuhan
x Diri Saya
x Cuci Tangan Wangi
Baunya
x Gambarku
x Gembira Dan Sedih
x Saya Boleh
x Cantiknya Tamanku
x Syahadah
x Cinta Allah
Dan Literasi Awal
1. Kemahiran bertutur, bersoal jawab

meningkat
2. Sebutan perkataan bertambah baik dan
lancar
3. Minat suka membaca meningkatkan
4. Boleh memadankan objek dengan
perkataan
5. Berminat melahirkan idea dan
berkomunikasi melalui contengan
x
x
x
x
x
x
Sebutlah
Saya Nak
Ulang Dan Ulang
Apa Namanya?
Suka Buku
Mari Melakar
103
Bidang Pembelajaran
Cadangan Aktiviti
3. Awal Matematik Dan

Pemikiran Logik
1. Boleh menguasai kemahiran awal

matematik
2. Penguasaan kemahiran kuantiti
meningkat
3. Boleh kanak-kanak berkomunikasi
menggunakan bahasa matematik
seperti menyebut saiz, bentuk, warna,
bilangan, banyak/isipadu, jarak, tinggirendah
4. Boleh menyebut nombor 1-5 dalam
Bahasa Melayu dan Bahasa Inggeris
5. Boleh memahami konsep pasangan (one
to one correspondence)
6. Sedar kewujudan konsep-konsep awal
matematik dalam persekitaran
x Di Mana Saya?
x Banyak Dan Sedikit
x Mari Buat Bukit
Pasir
x Beratnya Buku Ini!
x Puppet Itik
x Main Blok
x Kenali Saya
4. Deria Dan
Pemahaman Dunia
Persekitaran
1. Kemahiran deria hidu, rasa,

pendengaran, penglihatan dan sentuhan
x Cuba sentuh
meningkat
x Salad buah
2. Lebih peka dan tahu menggunakan
x Mari main doh
kelima-lima deria dalam pemerhatian
x Beg misteri
3. Kebolehan menumpukan perhatian
4. Boleh menghubungkait sesuatu kejadian x Oh, Duniaku!
dengan persekitarannya secara
x Mana ais tadi?
semulajadi atau melalui penerokaan
7. Kenal persamaan dan perbezaan pada
objek dan haiwan
5. Fizikal dan Psikomotor 1. Boleh mengawal motor kasar

2. Boleh mengimbangi badan.
3. Kemahiran motor halus dan koordinasi
mata tangan semakin meningkat.
x
x
x
x
x
x Tampal Apa?
x Mari Menghias
Kotak
x Sembur Warna
x Pekerjaanku
x Kayu Berirama
x Mari Menari
x Bunyi Apa Tu?
1. Minat meneroka dan mencuba

meningkat
2. Boleh mengenal warna, tekstur, bentuk
dan ruang secara kreatif
3. Boleh melahirkan idea dalam bentuk
lakaran
4. Boleh memilih peralatan/prop yang
sesuai untuk main peranan
5. Boleh melakonkan peranan-peranan
Ayuh, Tolak!
Pegun Dan Gerak
Jom Main Pasir
Menaraku Tinggi
Mari Meniti
Jambatan
x Air Sudah Penuh
104
Bidang Pembelajaran
tertentu seperti ahli keluarga
6. Kemahiran mendengar dan bertindak
balas terhadap pelbagai rentak muzik
semakin kukuh
7. Suka dan menghayati mendengar
pelbagai bunyi dari objek di persekitaran
Cadangan Aktiviti
MODUL 4 Peringkat Umur 2 hingga 3 Tahun (2-3 Tahun)
Bidang Pembelajaran
Cadangan Aktiviti
Dan Kerohanian
1. Yakin kebolehan diri sendiri, boleh

mengawal perasaan dan patut arahan
2. Mempunyai nilai diri dan nilai sosial
yang baik seperti suka menolong,
mengambil giliran, ramah mesra, kasih
sayang
3. Seronok/suka jika dapat mencipta
sesuatu
4. Boleh mengenali emosi takut, kecewa,
marah, cemburu dan lain-lain
5. Mahir bergaul dengan rakan sebaya
dan dapat memahami perasaan orang
lain
6. Cintakan alam semulajadi
7. Bersyukur dan mengagumi kebesaran
Tuhan
x Sayang Diri Saya

x Perasaan Saya
x Keluarga Saya
x Rumah Saya
x Jom Main SamaSama
x Sayangi Alam
Sekitar
Dan Literasi Awal
1. Lebih mahir mendengar, bercakap dan

berbual
2. Boleh membuat ayat-ayat mudah
3. Minat dan suka membaca
4. Sangat berminat menconteng, melakar
dan melukis serta menulis/awal tulisan.
5. Mempunyai bilangan perbendaharaan
kata melebihi 150 perkataan
x Pesanan Untuk
Mama
x Nak Dengar
Lagikah?
x Oh, Ini Wajahku
x Ini Buah Apa?
x Bilik Air Saya
x Jom Ke Tandas

Pemikiran Logik
1. Boleh mengumpul objek megikut jenis

2. Mengetahui kedudukan dan ruang
dalam, luar, atas, bawah, turun, naik
3. Boleh membandingkan saiz, ketinggian
dan bentuk, termasuk bentuk tiga
dimensi
x
x
x
x
x
x
Wajahku wajahmu
Siapa Lebih Tinggi
Cepatnya Tumbuh
Seronoknya Mandi
Sama Banyak
123
105
Bidang Pembelajaran
4.
5.
6.
7.
Boleh menyebut nombor 1 hingga 10
Boleh membezakan simbol nombor dari
abjad
Mengenali konsep nombor 1, sifar, ada,
tiada
Sudah boleh menyelesaikan masalah
mudah
Cadangan Aktiviti
x Ular Bernombor
4. Deria Dan Pemahaman

Dunia Persekitaran
1. Kemahiran meneliti sesuatu benda

menggunakan deria semakin meningkat
2. Perbendaharaan kata berkaitan dunia
persekitaran bertaambah
3. Sudah mahir berfikir, bertanyaa dan
menaakul
4. Keinginan yang tinggi untuk mengguna
dan melakukan sendiri alat-alat
teknologi dan ICT
5. Boleh membeza warna, tekstur, bentuk
dan ruang dengaan lebih baik
x Oooh, Sejuknya,
Ouuch, Panasnya
x Hey, Di Mana Ia
Hilangnya
x Tenggelam Dan
Timbul
x Bakul Harta Karun
x Masam-Masin-Manis
x Sentus Dan Ramas
x Cok-Cak, Bunyi Air
Dikocak
1. Kemahiran motor kasar dan

keseimbangan badan semakin
meningkat
2. Kemahiran motor halus dan koordinasi
mata tangan juga bertambah baik
3. Sudah pandai mengurus diri seperti
menukar pakaian, mengguna tandas,
makan, minum
4. Mengamalkan makanan sihat,
kebersihan diri dan penjagaan
kesihatan;
x Mari Buat Sandwich

Wajah
x Lompat Si Katak
Lompat
x Saya Lapar
x Tanganku Bersih
x Senyumku
Menawan
x Dam Dam Dum!
x Saya Tak Jatuh
1. Membina kebolehan kanak-kanak

mencampurkan warna asas untuk
menghasilkan warna baru
2. Membina kemahiran memilih alat dan
bahan untuk menghasilkan sesuatu
3. Memupuk kebolehan melahirkan idea
dalam bentuk mengambar
4. Membina kebolehan menghargai alam
sekitar/hasil seni
5. Membina kebolehan memilih peralatan
(prop) yang sesuai untuk main peranan
6. Mengukuh kemahiran mendengar dan
menghasil pelbagai rentak bunyi
7. Membina kemahiran mengekspresikan
perasaan melalui muzik
x Wow, Cantiknya.
x Corak Warna Warni
x Cantum Cantum
x Ee, Ulat Bulu
x Bayang-Bayangku
x Rama-Rama
Terbang Tinggi
106
MODUL 5 Peringkat Umur 3 hingga 4 Tahun (3-4 Tahun)
Bidang Pembelajaran
Dan Kerohanian
Cadangan Aktiviti
1. Membina keyakinan diri

2. Boleh mengawal diri, patuhi arahan
3. Telah ada nilai-nilai murni dalam diri,
dan boleh berkongsi, bekerjasama,
mengambil giliran, dan membantu
orang lain
4. Menunjukkan perasaan kasih sayang
dan persahabatan
5. Menghormati orang lain
6. Cintakan alam semula jadi
7. Sentiasa rasa bersyukur
8. Mengagumi kebesaran Tuhan
x Wajah Saya
x Jaga Kebersihan Diri
x Datuk Dan Nenek
Saya
x Pohon Keluarga
x Bentuk Apa?
Aktiviti Tambahan
(Kerohanian) Untuk
Kanak-Kanak Islam
Dan Literasi Awal
1. Boleh menyatakan idea dan perasaan

2. Boleh mengaitkan perkataan dengan
objek dan peristiwa;
3. Boleh membina ayat yang lengkap.
4. Mengambil giliran dalam perbualan.
5. Boleh menuturkan ayat yang mesra dan
sopan, dan tahu bertatasusila dalam
percakapan (cth: mengucapkan terima
kasih, selamat pagi, dsb).
6. Memahami cerita dan boleh
menceritakan semula cerita yang
mudah;
7. Minat membaca dan menulis
x Rumahku Syurgaku
x Saya Sayang
Keluarga Saya
x Bentuk Apa Yang
Ada Di Luar Sana?
x Warna Ada Di ManaMana
x Kereta Saya
x Bercerita: Ikan Dalam
Air
x Keluargaku
x Anggota Badan Saya
x Mari Membaca
Bersama

Pemikiran Logik
1. Boleh membanding, membeza,

mengumpul, mengelas, mengenali
corak dan pola serta rentak muzik.
2. Faham konsep kedudukan dalam
ruang, jarak, masa dan kelajuan.
3. Mengecam bentuk-bentuk geometri di
persekitaran
x
x
x
x
x
x
x Mengingati Allah
x Allah Rahmati
Ibubapa Kita
x Allah Pencipta Alam
Semesta
x Alam Semulajadi
Sangat Indah
x Nasyid Bismillah
Mengenali Diri Saya

Saya Sudah Besar!
Apa Yang Dua?
Susun Bongkah!
Atas Dan Bawah
Cuba Ingat Objek
Apa?
107
Bidang Pembelajaran
4. Deria Dan Pemahaman

Dunia Persekitaran
4. Boleh menyebut nombor mengikut
urutan, faham konsep nombor dan
boleh memadan bilangan objek dengan
simbol nombor;
5. Mengetahui sebab-akibat sesuatu
kejadian;
6. Boleh menyelesaikan masalah mudah.
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Cadangan Aktiviti
Kotak Kecil Kotak
Besar
Mari Naik Turun
Tenggelam Timbul
Mari Membilang
Bermain Congkak
Memadan Nombor
Berapa Banyak?
Tulis Nombor
Jom Susun Warna
Mana Barang Saya?
Menuang Air Dalam
Bekas
1. Menguatkan penggunaan deria

2. Boleh menggabungkan deria dengar,
lihat, sentuh bau dan rasa dalam
pemerhatian
3. Faham bagaimana menyiasat secara
saintifik, seperti membuat pemerhatian,
meramal, mengeksperimen, merekod,
membuat perkaitan, merumus
4. Faham konsep asas tentang ciri-ciri
benda hidup/bukan hidup, alam bahan,
alam semesta, dan alam fizikal
5. Membina kemahiran asas penggunaan
teknologi dalam kehidupan seharian
x
x
x
x
1. Boleh mengawal pergerakan motor

halus
2. Mahir melakukan pergerakan motor
kasar seperti mengayuh basikal
3. Boleh mengimbang badan, memanjat,
menaiki tangga dan bergayut
4. Boleh menjaga keselamatan diri ketika
aktiviti
5. Boleh mengurus diri: mengguna tandas,
memakai kasut, kemas diri, simpan
barang dan makan
6. Mahir menggunakan alat muzik dan
teknologi
x Tunjukkan Saya
x Jom Nyanyi SamaSama
x Mari Bermain Doh.
x Merangkak Dalam
Terowong
x Mari Kenal Warna
x Jom Tarik
1. Kreatif mencampur warna untuk

menghasilkan warna baru.
2. Mahir memilih alat dan bahan untuk
x Membuat Capan
Tangan
x
x
x
x
x
Bunyi Di Sana Sini

Tiru Bunyi Haiwan
Rasai Gerakan Angin
Memerhati Haiwan
Bergerak
Lihat Bola Bergolek
Bayang-Bayang
Memerhati Ikan
Jom Main Buih
Sabun!
Mari Hasilkan Bunyi
108
Bidang Pembelajaran
menghasilkan sesuatu yang kreatif.
3. Boleh melahirkan idea kreatif dalam
pelbagai cara dan kaedah seperti dalam
lakaran, lukisan, model, muzik,
pergerakan, lagu, penggunaan alat, dan
penyelesaian masalah.
4. Menghargai dan memelihara alam
sekitar atau hasil seni dengan
bimbingan.
x
x
x
x
Cadangan Aktiviti
Mewarna Batu
Warna Di Alam
Semulajadi
Bunyi Dari Anggota
Badan
Mari Hasilkan Bunyi
MODUL 6 - Untuk Kanak-Kanak 4+ Tahun (Tambahan)
Bidang pembelajaran
Dan Kerohanian
2. Komunikasi, Bahasa
Dan Literasi Awal
1. Boleh berjimat cermat dalam
penggunaan barang keperluan di
TASKA
2. Boleh menerima perubahan tempat/
suasana/ arahan dengan hati terbuka
dan positif
3. Menunjukkan sifat tekun dan rajin
dalam menyiapkan tugasan
4. Boleh mencuba suatu yang baru
dengan bimbingan
5. Bertanggungjawab, adil dan saksama
6. Boleh melakukan tugas yang diberikan
dalam aktiviti kumpulan
7. Boleh menyumbang dan menyatakan
idea sendiri dalam aktiviti kumpulan
8. Meluahkan rasa syukur dan
menunjukkan penghargaan
x Mari Menabung
x Kami Cakna (We
Care)
x Bersyukur Dengan Apa
Yang Ada
Kemahiran mendengar:
x Mari Berteduh
x My Magic Box
x Looking Out Of The
Window
1. Boleh memberi reaksi terhadap isi

cerita, lagu, puisi dalam Bahasa
Malaysia
2. Mampu melakonkan watak-watak dalam
cerita, lagu, puisi secara verbal dan
non-verbal
3. Menumpukan perhatian terhadap
arahan
4. Menumpukan perhatian terhadap bunyibunyi yang didengar
Cadangan Aktiviti
*Menjalankan Projek
Yang Bersesuaian
* Pendidik boleh
menyesuaikan aktiviti
dengan projek yang
dilaksanakan
109
Bidang pembelajaran
Cadangan Aktiviti
Kemahiran bertutur:
1. Berinteraksi secara sopan
2. Bertutur dengan jelas dan yakin
3. Boleh bersoal jawab berkaitan
rangsangan yang dikemukakan
4. Mampu meluahkan imaginasi melalui
bahasa yang sesuai
5. Menceritakan semula cerita yang
didengar
6. 10.Bercerita mengikut urutan peristiwa
Kemahiran membaca-Literasi awal:
1.Menyatakan perkaitan gambar dengan
cerita yang telah dibacakan
Bacaan awal:
1. Dapat membaca frasa yang mengaitkan
objek konkrit atau bahan maujud
(contohmeja biru)
2. Dapat membaca ayat tunggal ,
mengenali tanda bacaan
3. Dapat mengulas dan menjawab soalan
berkaitan isi cerita
Awal Tulisan:
1. Dapat meniru tulisan nama sendiri,
perkataan lain atau label di persekitaran
2. Boleh meletakkan tanda bacaan mudah
seperti noktah, tanda soal dalam ayat
yang ditulis.
Kemahiran berfikir:
Dapat mereka cipta cerita, lagu, irama,
muzik dan puisi berdasarkan tahap
kemahiran

Pemikiran Logik
Awal Nombor:
1. Boleh mengasing, mengumpul,
mengelas, memadan
menyusun/mengatur, membuat
x Jom Memancing
x Mari Menyusun
Corak
x Jom Beli Belah
110
Bidang pembelajaran
perbandingan, mencari persamaan dan
perbezaan dan menyatakan arah
2. Boleh mengecam pelbagai bentuk dan
pola
3. Boleh mengukur menggunakan alat
ukuran
Cadangan Aktiviti
*Membuat Projek
Yang Bersesuaian
Membilang:
1. Membilang nombor sehingga 50
2. Menunjukkan pemikiran logik
3. Kemahiran asas dalam pengendalian
komputer
4. Deria Dan Pemahaman 1. Boleh membuat pemerhatian dan
Dunia Persekitaran
mengelaskan
2. Suka meneroka persekitaran dan
menjalankan eksperimen mudah
3. Membuat penaakulan, ramalan,
anggaran, banding-beza dan
menyelesaikan masalah
4. Menggunakan alat-alat teknologi
mudah
5. Mengetahui benda hidup, tinggal
dalam persekitaran yang berbeza
6. Memahami bumi adalah tempat
manusia dan semua makhluk tinggal
7. Mengecam kedudukan bulan
matahari, bintang dan planet di
angkasa lepas
8. Mengetahui matahari memberikan
cahaya dan haba
9. Menyatakan jenis-jenis perubahan
cuaca
10. Menamakan pelbagai bahan
semulajadi yang terdapat di muka bumi
11. Menyatakan objek boleh bergerak
apabila ditolak atau ditarik
12. Menamakan sumber bunyi dihasilkan
oleh pelbagai objek
x Tempat Tinggal
Haiwan
x Tolak Dan Tarik
x Sistem Solar
x Bermain Teng-Teng
x Bermain Hoki
x Gunting Dan Tampal
Kemahiran Motor Kasar:

1. Mengimbangi badan semasa mendarat
dengan sebelah kaki dan semasa
mengayuh basikal
2. Meningkatkan koordinasi mata- tangan
*Membuat Projek
Yang Bersesuaian
111
Bidang pembelajaran
kanak-kanak semasa
membaling/menyambut bola
3. Meningkatkan kemahiran pergerakan
badan untuk menghayun buaian
4. Meningkatkan keupayaan mengimbangi
badan di atas titian
Cadangan Aktiviti
*Membuat Projek
Yang Bersesuaian
Kemahiran Motor Halus:

1. Mengkoordinasikan pergerakan otototot jari semasa menekap, melakar,
mengguna peralatan kutleri,
menggunting, menyusun dan
mencantum puzzle
1. Bersyukur dan menghargai kewujudan

pelbagai makhluk dan menyayangi
ciptaan Tuhan
2. Mengekspresikan apa yang didengar
melalui pergerakan kreatif
3. Menggunakan pelbagai bahan untuk
melahirkan idea dalam membina model
4. Melakonkan watak mengikut kreativiti
5. Mereka cerita mengikut daya imaginasi
sendiri dalam bentuk gambaran, kolaj,
buku skrap
x Haiwan Peliharaan
x Hari Jadi
x Katak Yang Berlagak
*Membuat Projek
Yang Bersesuaian
112
PERSEKITARAN PEMBELAJARAN
6.1
Keperluan Kemudahan Pembelajaran di Taska
Hasil berbagai kajian mengenai amalan asuhan dan didikan awal kanak-kanak
menunjukkan bahawa kemudahan fizikal dan persekitaran pembelajaran yang merangkumi
aspek:
x keselesaan dan kesesuaian premis atau bangunan;
x
kawasan luaran serta sekitaran yang boleh merangsang minda, fizikal dan emosi
kanak-kanak; dan
kemudahan peralatan pembelajaran luaran yang berkualiti dan memenohi keperluan

kanak-kanak.
Kemudahan pembelajaran yang baik adalah sangatlah penting bagi memastikan

pencapaian hasil pembelajaran yang positif dan berpanjangan. Malahan kemudahan fizikal dan
sekitaran luaran boleh berperanan sebagai guru ketiga kepada kanak-kanak selepas ibu-bapa
dan tenaga pendidik di pusat didikan awal. Oleh itu kemudahan fizikal dan pembelajaran pusat
didikan awal perlulah menyumbang kepada pembinaan keyakinan, keselamatan dan
kesejahteraan anak-anak yang berada di pusat-pusat tersebut.
(a) Ciri-Ciri Premis

Ciri-ciri premis bagi TASKA hendaklah dipastikan mempunyai kemudahan dan sekitaran
pembelajaran yang memenuhi kriteria berikut:
x
memenuhi keperluan saiz fizikal kanak-kanak bawah 4 tahun;
memenuhi keperluan dan selaras dengan aktiviti dan teknik pembelajaran

Kurikulum Kebangsaan ;
berupaya untuk merangsang pertumbuhan dan menyokong perkembangan

pembelajaran kanak-kanak;
mempunyai ciri-ciri mesra kanak-kanak; dan
seboleh mungkin memilih bahan yang dibuat dari bahan tempatan untuk
menimbulkan rasa hormat kepada alam semulajadi.
113
(b) Konsep Premis

Bangunan secara keseluruhannya hendaklah mengikut konsep mesra kanak-kanak
(child-friendly) bersesuaian dengan fungsi utamanya sebagai pusat asuhan dan didikan awal
untuk kanak-kanak yang berumur di antara 1 hingga 4 tahun.
6.2
Aspek Fizikal Taska
Persekitaran pembelajaran kanak-kanak yang disediakan di TASKA perlu merangkumi

dua aspek utama iaitu aspek fizikal dan aspek sosial. Aspek fizikal melibatkan ruang dalam dan
luar TASKA seperti alatan, susun atur bilik, ruang-ruang pembelajaran, taman permainan dan
kemudahan fizikal yang lain. Aspek sosial pula merangkumi emosi, hubungan interpersonal,
interaksi dan masa yang diberi untuk sesuatu aktiviti dijalankan.
Pihak yang bertanggungjawab hendaklah memastikan pelan atau reka bentuk premis
sama ada yang diubahsuai, dinaiktaraf atau dibina baru memenuhi keperluan fizikal kanakkanak. Contohnya, ketinggian sinki, tandas atau kemudahan lain mestilah sesuai dengan
ketinggian kanak-kanak. Premis juga mestilah memenuhi ciri-ciri keselamatan yang ditetapkan
oleh Pihak Berkuasa Tempatan dan Jabatan Bomba.
Premis juga mestilah menampakkan ciri-ciri keceriaan yang boleh menarik minat kanakkanak untuk berada dalam TASKA. Secara keseluruhannya, premis TASKA perlu mewujudkan
keyakinan dalam diri kanak-kanak dan keluarga mereka bahawa kanak-kanak tersebut akan
selamat dan gembira secara fizikal dan psikologikal semasa di TASKA. Dengan adanya rasa
selamat dan dilindungi, kanak-kanak akan lebih bebas meneroka, berkeyakinan, berani
mencuba dan menikmati pelbagai pengalaman kehidupan yang menyeronokkan.
Kanak-kanak juga harus berpeluang menikmati pembelajaran dan pengalaman dalam
ruang yang selesa untuk pergerakan dan penerokaan mereka, sesuai dengan Peraturan 24(1),
(2) dalam Peraturan Taman Asuhan Kanak-kanak (di Institusi) 1985 yang menggariskan
bahawa seorang kanak-kanak perlu mempunyai ruang seluas sekurang-kurangnya 3.5 meter
persegi di TASKA. Perincian tentang saiz, keperluan, ciri-ciri dan maklumat lanjut bagi kesemua
persekitaran dalam dan luar TASKA boleh dirujuk daripada buku-buku Piawaian Pelaksanaan
Prosedur Pusat Anak PERMATA Negara, Garis Panduan Penyediaan Kemudahan Fizikal dan
Garis Panduan Penyediaan Peralatan.
a) Ruang Persekitaran Fizikal dalam TASKA

Program pembelajaran adalah berasaskan konsep terbuka atau open concept di mana
aktiviti pembelajaran kanak-kanak dijalankan secara aliran bebas atau free flow. Ruang
persekitaran fizikal di TASKA terdiri daripada ruang aktiviti, ruang-ruang pembelajaran kendiri,
bilik-bilik yang dikhususkan untuk kanak-kanak mengikut peringkat umur, ruang pelbagai guna
114
dan ruang-ruang lain seperti dapur, ruang makan, ruang rehat/tidur, bilik air kanak-kanak, bilik
air dewasa, ruang menunggu, ruang pejabat dan stor. TASKA juga menyediakan ruang atau
bilik rundingan bagi tujuan perbincangan bersama ibu bapa, pakar psikologi, pakar perubatan
dan sebagainya.
a) Penyedian Bilik-Bilik Khas Mengikut Peringkat Umur Kanak-Kanak di TASKA
Terdapat (3) tiga bilik yang disediakan berdasarkan peringkat umur kanak-kanak iaitu:
Bilik Bayi bilik khas untuk kanak-kanak berumur 1 hingga 12 bulan. Bilik ini perlu
mempunyai ruang untuk kanak-kanak belajar bergerak dan merangkak.
Bilik kanak-kanak 1 hingga 3 tahun bilik untuk kanak-kanak berumur 1 hingga 3
tahun. Ruang bergerak dan bermain perlu selesa untuk kanak-kanak pada umur
berkenaan.
Bilik kanak-kanak 3 hingga 4 tahun bilik untuk kanak-kanak berumur 3 hingga 4
tahun juga perlu ruang yang cukup untuk bergerak, bermain dan melaksanakan aktiviti
pada peringkat umur mereka.
Ruang Pelbagai Guna. Ruang pelbagai guna merupakan ruang atau bilik untuk persalinan,
hias diri atau aktiviti lain mengikut kesesuaian saiznya. Ruang ini dilengkapi dengan peralatan
yang sesuai untuk tujuan tersebut seperti cermin untuk hias diri atau aktiviti mengenal diri
dengan saiz yang bersesuaian dengan kanak-kanak.
b)
Ruang Aktiviti dan Pembelajaran TASKA
Ruang aktiviti di TASKA merupakan ruang terbuka di mana aktiviti pembelajaran kanakkanak dijalankan secara aliran bebas. Antara aktiviti yang boleh dilaksanakan dalam ruang ini
termasuklah circle time, perhimpunan, nyanyian dan pergerakan kreatif. Sekiranya aktiviti
pembelajaran melibatkan penulisan atau lukisan, kanak-kanak dibimbing bagi menjalankan
aktiviti tersebut di meja tulis yang sesuai.
Ruang-ruang pembelajaran di TASKA merupakan sebahagian daripada ruang aktiviti,
berada dalam bilik-bilik yang dikhususkan mengikut tahap umur kanak-kanak. Ruang-ruang
pembelajaran merangkumi keenam-enam bidang perkembangan kanak-kanak yang disebutkan
dalam kurikulum ini.
115
Ruang-Ruang Pembelajaran dalam TASKA PERMATA

Ruang
Cadangan aktiviti
Contoh Bahan dan Alatan
Ruang
manipulatif
x Kanak-kanak berpeluang
bermain dan meningkatkan
kemahiran motor dan berfikir.
x Kanak-kanak boleh
menggunakan kreativiti mereka
untuk mencipta
x Blok, manik, doh, puzzle
Ruang bacaan
x Kanak-kanak berpeluang
membaca buku-buku bergambar
x Kanak-kanak boleh mendengar
cerita dari peralatan audio
x Kanak-kanak boleh menonton
video untuk meningkatkan
kemahiran literasi dan
komunikasi mereka
x Buku-buku cerita bergambar

x Poster, kad imbasan, ensiklopedia
bergambar untuk kanak-kanak
x Peralatan audio-visual
Ruang main
peranan
x Kanak-kanak menggunakan
daya imaginasi mereka bermain
dengan peralatan yang
disediakan
x Melakonkan pelbagai watak dan
peranan mengikut kegemaran
mereka
x Peralatan memasak asas

x Peralatan hias diri (sikat, cermin, bedak)
x Uniform untuk pekerjaan tertentu
Ruang seni dan

kreativiti
x Menggunakan kreativiti mereka

dalam lukisan dan rekacipta
x Menggunakan pelbagai props
untuk menghasilkan pergerakan
kreatif dan ekpresif diri.
x Bermain alat muzik mengikut
rentak dan lagu
x Peralatan dan bahan untuk melukis dan

mewarna
x Bahan untuk pergerakan kreatif
x Pentas persembahan dan kostum
x Alat-alat muzik
Ruang Teknologi
x Menggunakan peralatan
teknologi untuk mendapatkan
maklumat sebagai bahan
pembelajaran
x Komputer, kamera, kamera video.

x Cakera padat untuk pembelajaran yang
bersesuaian mengikut bidang
pembelajaran dan peringkat umur kanakkanak
116
c)
Ruang Persekitaran Fizikal Luar TASKA PERMATA
Ruang persekitaran luar TASKA diberi perhatian yang serius memandangkan kanakkanak melalui proses pembelajaran dan memperoleh pengalaman daripada persekitaran di luar
TASKA yang pelbagai.
Ruang
Fungsi
Taman Permainan
Taman permainan biasanya dikelilingi pagar atau pokok-pokok bagi

mewujudkan ruang di mana kanak-kanak dapat bermain dalam satu
kawasan yang selamat. Alat-alat permainan yang boleh disediakan
termasuk buaian, jongkang-jongket, gelongsor, terowong, monkey bar
dan pondok. Alas getah (bounce back rubber mat) untuk taman
permainan perlu mencukupi dan mampu menyerap hentakan.
Ruang Main Air
Ruang ini diwujudkan supaya kanak-kanak meneroka fenomena alam

yang berlaku berkaitan air seperti objek timbul atau tenggelam,
bagaimana objek yang sama boleh timbul dan tenggelam, menikmati
aliran air dan perasaan apabila air terkena pada kulit dan pengekalan isi
padu air dalam bekas yang berbeza.
Ruang Main Pasir.
Ruang main pasir yang memberi peluang kanak-kanak meneroka dan

belajar tentang alam daripada aktiviti bermain di mana kanak-kanak
dapat menyentuh butir pasir dan membezakan tekstur butir pasir yang
berbeza saiz. Kanak-kanak berpeluang melihat bahawa pasir juga akan
mengikut bentuk bekas semasa membuat istana pasir.
Persekitaran untuk
Kanak-Kanak
Meneroka
Kanak-kanak boleh membuat penerokaan di semua bahagian TASKA,

namun demikian persekitaran ini disediakan untuk memberi peluang
kanak-kanak meneroka alam semula jadi dalam konteks yang lebih luas
di luar bangunan TASKA. Kawasan ini boleh ditanam dengan pelbagai
pokok yang sesuai, yang dapat membantu pembelajaran kanak-kanak
dan tidak berbahaya.
Ruang untuk Aktiviti

Menanam TumbuhTumbuhan.
Kanak-kanak belajar melalui membuat dan meneroka. Pengalaman

menanam sendiri tumbuh-tumbuhan yang sesuai akan merangsang
pembelajaran dan pengetahuan mereka tentang keperluan untuk tumbuhtumbuhan hidup dan membesar, perubahan yang berlaku semasa
tumbuh-tumbuhan membesar.
117
6.3
Aspek Pembelajaran Sosial

Persekitaran Pembelajaran yang Menggalakkan Interaksi Sosial di TASKA
Bagi memastikan semua aspek fizikal digunakan secara berkesan persekitaran interaksi
memainkan peranan penting dalam memastikan kanak-kanak dapat meningkatkan
perkembangan pembelajaran mereka secara berkesan dan menyeluruh. TASKA perlu
mengambil kira beberapa aspek interaksi sosial yang penting iaitu:
x
x
x
x
x
x
Penglibatan
pendidik sebagai fasilitator untuk membantu kanak-kanak
memahami aktiviti yang dijalankan
Aktiviti yang dirancang dan dilaksanakan merangsang perkembangan minda
kanak-kanak,
Aktiviti yang meningkatkan perasaan ingin tahu,
Kanak-kanak diberi peluang untuk bermain secara bebas untuk merangsang
minat untuk meneroka dan mencari maklumat
Kanak-kanak bebas mencuba perkara baharu dan berfikir secara kreatif.
Aktiviti secara berkumpulan digalakkan supaya kanak-kanak dapat bergaul
dengan rakan sebaya
Persekitaran interaksi sosial TASKA yang diwujudkan dengan prinsip amalan

bersesuaian perkembangan (ABP) kanak-kanak di mana susun atur, peralatan, hiasan, alat
perabot dan semua kemudahan pembelajaran mengambil kira tahap perkembangan kanakkanak, minat, budaya, latar belakang dan perbezaan individu.
Aspek psikologi juga diberi perhatian dengan mengambil kira supaya kanak-kanak
berasa selamat berada di TASKA dan berasa seronok serta teruja melakukan aktiviti yang
pelbagai, mencabar dan memantapkan konsep kendiri mereka. Perhubungan dan interaksi
yang penuh dengan kemesraan antara kanak-kanak dengan rakan, kanak-kanak dengan
pendidik dan antara pendidik dengan ibu bapa amat digalakkan.
Ruang-ruang lain. Ruang-ruang lain yang ada di bahagian dalam TASKA merangkumi
Dapur :
Ruang dapur digunakan untuk penyediaan makanan, minuman dan

susu untuk bayi dan kanak-kanak. Ruang dapur perlu dilengkapi dengan
kabinet untuk menyimpan bahan makanan kering, pinggan-mangkuk
dan kain lap secara berasingan. Ruang dapur juga perlu mempunyai
pengudaraan yang mencukupi dan digalakkan mempunyai penyedut
asap (hood).
Ruang Makan:
Ruang makan disediakan bersebelahan dengan dapur dan dilengkapi

dengan meja yang sesuai serta sinki untuk kanak-kanak membasuh
tangan sebelum dan selepas makan.
118
6.4
Ruang
Rehat/Tidur:
Ruang rehat/tidur disediakan untuk kanak-kanak berehat dilengkapi

peralatan yang sesuai dan selamat untuk kanak-kanak berehat/tidur.
Bilik Air/Tandas
Kanak-Kanak:
Bilik air kanak-kanak terdiri daripada tandas, sinki dan tempat mandi
yang dilengkapi pancur air mandi dan mengikut saiz kanak-kanak. Bilik
air perlu disediakan secara berasingan antara kanak-kanak lelaki dan
kanak-kanak perempuan.
Ruang
Menunggu:
Ruang menunggu disediakan berhampiran pintu masuk hadapan

sebagai kawasan penerimaan kanak-kanak dan daftar keluar masuk
kanak-kanak setiap hari.
Ruang Pejabat:
Ruang pejabat perlu untuk menjalankan urusan pentadbiran dan

pengurusan TASKA. Selain daripada itu, ruang pejabat juga perlu
dilengkapi kabinet yang sesuai untuk menyimpan rekod dan dokumen
berkaitan kanak-kanak.
Stor:
Stor disediakan untuk menyimpan peralatan untuk pembelajaran dan

alat cucian secara berasingan. Jika ruang di TASKA tidak mencukupi,
kabinet khusus perlu disediakan untuk tujuan berkenaan.
Ruang Atau Bilik

Rundingan
Ruang untuk tujuan rundingan,digunakan untuk perbincangan dan

konsultansi antara pendidik dengan ibu bapa atau dengan pakar-pakar
yang terlibat dalam perkembangan, pengesanan awal dan intervensi
awal kanak-kanak.
KEMUDAHAN PERALATAN PEMBELAJARAN
Bagi membolehkan pendidik melaksanakan Kurikulum PERMATA Negara dengan lebih

berkesan dan bagi mencapai hasil pembelajaran yang disasarkan, penyediaan kemudahan dan
peralatan pembelajaran yang sesuai memainkan peranan penting.
Peralatan pembelajaran yang disediakan di TASKA tidak perlu diseragamkan jenis,
kuantiti atau rupa tetapi mestilah diselaraskan fungsinya dengan keperluan aktiviti pembelajaran
yang dirangkumi dalam kurikulum agar dapat merangsang perkembangan menyeluruh kanakkanak. Peralatan pembelajaran yang digunapakai adalah selaras dengan aktiviti dan teknik
pembelajaran berdasarkan kepada 6 bidang pembelajaran PERMATA.
119
Jenis peralatan dan perabot
Jenis
Peralatan
Peralatan Pembelajaran
x
x
x
x
x
x
x
Peralatan muzik
Peralatan manipulatif
Peralatan kognitif (Awal Matematik dan Awal Sains)
Peralatan main peranan (Role Play)
Peralatan fizikal dan sukan
Bahan bahasa dan literasi
Peralatan seni
Peralatan Pejabat:
Perabot dan peralatan untuk
menguruskan pentadbiran
TASKA
x
x
x
x
Meja
Kerusi,
Kabinet fail,
Alat tulis
Perabot ruang pembelajaran

dan tidur kanak-kanak
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Rak menyimpan barang permainan

Rak buku
Easel
Meja dan kerusi kanak-kanak:
Katil kanak-kanak
Peralatan untuk memasak
Peralatan kulinari
Tuala-tuala
Bekas menyimpan makanan
Pinggang/mangkuk
Peralatan penyedian susu bayi dan kanak-kanak
Televisyen
Radio
Pemain cakera padat
Pembersih hampagas
Telefon
Mesin faks
Komputer
Printer
Periuk nasi
Pengisar makanan
Cerek/ Pemanas air
Peti Sejuk
Mesin basuh
Sabun
Shampoo
Ubat/berus gigi
Tuala (tangan dan mandi)
v. Sikat/bedak
Peralatan Dapur:
Penyedian susu dan makanan
kanak-kanak
Peralatan Elektrik dan

Elektronik:
- Pejabat
- Pembelajaran
- Dapur
- Kebersihan
Peralatan Kebersihan kanakkanak

Peralatan Mandian bayi dan
kanak-kanak
120
Jenis
Peralatan Kebersihan TASKA
- Peralatan cucian
Peralatan
x
x
x
x
Penyapu/mop
Bahan cucian lantai
Alas kaki
iv. Tuala
NOTA: Semua keperluan peralatan dan perabot di atas adalah sebagai panduan bagi
membolehkan sesebuah TASKA beroperasi dengan lebih baik. Pihak TASKA boleh
menyediakan peralatan tambahan sekiranya perlu mengikut keperluan dan
kemampuan.
Selain daripada ruang-ruang khusus yang telah dinyatakan, kelengkapan lain seperti
pondok, bangku, meja, sinki dan stor untuk penyimpanan pelbagai alatan luar disediakan di
persekitaran luar TASKA. Selain tempat berehat, pondok, bangku dan meja digunakan untuk
aktiviti lain yang mahu dijalankan di luar bangunan seperti main buih sabun, membuat pelangi
sendiri atau melukis objek di persekitaran luar TASKA. Sinki yang mencukupi perlu disediakan
untuk kanak-kanak mencuci tangan selepas aktiviti. Stor di bahagian luar TASKA digunakan
untuk menyimpan peralatan luar seperti alat berkebun, hos paip yang panjang, bahan cucian
dan peralatan untuk menjaga kebersihan luar TASKA.
121
PEMERHATIAN DAN PENAKSIRAN

PERKEMBANGAN KANAK-KANAK
7.1
Konsep Penaksiran Dalam Kurikulum Permata Negara
Penaksiran ialah proses mengumpul dan menganalisis maklumat untuk tujuan menilai.
Penaksiran yang ditekankan dalam Kurikulum PERMATA Negara adalah untuk tujuan
mengetahui kemajuan perkembangan kanak-kanak supaya pendidik dan ibu bapa dapat
merancang intervensi yang sesuai untuk membantu atau memperkayakan lagi pengalaman
pembelajaran kanak-kanak.
Penaksiran dilakukan bersesuaian dengan persekitaran pembelajaran kanak-kanak.
Daripada penaksiran ini, pendidik dapat memahami potensi dan keperluan setiap kanak-kanak,
mengesan perkembangan mereka secara menyeluruh, mengenal pasti keperluan khas kanakkanak, merancang aktiviti dan strategi pendekatan pendidikan yang sesuai serta memaklumkan
kepada ibu bapa mengenai perkembangan anak mereka. Secara tidak langsung ia dapat
membantu menilai keberkesanan dan kualiti Kurikulum PERMATA Negara.
Penaksiran kanak-kanak dilakukan melalui pemerhatian, dan bukan secara ujian atau
peperiksaan. Pendidik melakukan pemerhatian kanak-kanak setiap masa sepanjang mereka
berada di TASKA, dan semasa mereka terlibat dalam aktiviti-aktiviti pembelajaran dan rutin.
Penaksiran ini dinamakan penaksiran autentik dan dilakukan berterusan. Ia juga disebut
sebagai penaksiran formatif.
7.2
Tujuan Pemerhati Dan Penaksiran Kanak-Kanak

Tujuan Pemerhatian dan Penaksiran kanak-kanak adalah untuk:
x
Memahami keperluan setiap individu
Mengesan perkembangan dan pertumbuhan secara menyeluruh dan mengenal

pasti sekiranya terdapat sebarang keluarbiasaan
Mengenal pasti kelemahan atau kekuatan kanak-kanak
Merancang aktiviti/intervensi atau mengubahsuai strategi pembelajaran untuk

menyesuaikan dengan keperluan pertumbuhan dan perkembangan kanak-kanak
Menilai keberkesanan dan kualiti Kurikulum PERMATA Negara
Membolehkan ibu bapa menjalankan aktiviti lanjutan dengan kanak-kanak di rumah
122
7.3
Prinsip Pemerhatian Dan Penaksiran Kanak-Kanak
Pemerhatian dan penaksiran yang

berlandaskan kepada prinsip-prinsip berikut:
7.4
diamalkan
di
TASKA
PERMATA
adalah
Maklumat mengenai sesuatu penaksiran mestilah sah (valid), boleh dipercayai

(reliable) dan telus.
Hasil dapatan penaksiran boleh dipercayai dan konsisten.
Pemerhatian dilakukan secara berterusan semasa kanak-kanak terlibat dengan

aktiviti seharian secara tidak formal untuk mendapat gambaran yang betul, bermakna
dan tepat dengan pengalaman harian kanak-kanak.
Penaksiran mestilah berfokus kepada tingkah laku kanak-kanak dalam enam bidang
pembelajaran Kurikulum PERMATA Negara.
Penaksiran harus mempunyai perancangan, strategi dan instrumen penilaian yang

berbeza, selaras dengan tujuan penilaian dan objektif pembelajaran.
Penaksiran yang tepat mengambil kira sumbangan daripada pelbagai perspektif.
Penaksiran mesti melibatkan ibu bapa secara aktif dalam membentuk gambaran yang
tepat mengenai perkembangan anak mereka.
Hasil penaksiran adalah sulit dan digunakan untuk membantu pembelajaran kanakkanak, bukan untuk dipaparkan atau dihebahkan.
Kaedah Pemerhatian Dan Penaksiran Kanak-Kanak

Teknik
Laporan
Pemerhatian
(Naratif)
Cara Pelaksanaan
1. Rekod Anekdot:
Pendidik PERMATA diwajibkan menulis rekod anekdot setiap
kanak-kanak sekurang-kurangnya sekali seminggu. Ia boleh
dilakukan dalam bentuk penulisan ringkas, tetapi tepat dan
padat mengenai peristiwa atau perubahan perkembangan yang
signifikan berlaku pada seseorang kanak-kanak. Rekod ini
akan membolehkan pendidik melaporkan kepada ibubapa bila
masanya perkembangan sesuatu kemahiran berlaku dalam diri
kanka-kanak. Pendidik juga mestilah mendapatkan bantuan
ibubapa untuk mengesahkan kemunculan sesuatu tingkahlaku
pada kanak-kanak.
123
2. Rekod Berterusan:
Pendidik sangat digalakkan menulis catatan dalam bentuk
cerita naratif perkara-perkara yang berlaku, atau yang
dilakukan oleh individu atau kumpulan kanak-kanak semasa
berlakunya sesuatu peristiwa. Setiap perlakuan dan apa yang
dituturkan oleh kanak-kanak dicatat sepanjang pemerhatian
dalam Rekod Berterusan.
Log Anak
PERMATA
x Log Anak PERMATA adalah diwajibkan

x Log ini terdiri daripada sebuah buku catatan yang perlu diisi
oleh ibu bapa dan pendidik setiap hari.
x Ibu bapa perlu mengisi maklumat berkaitan keadaan anak di
rumah dan menyerahkan kepada pendidik di waktu pagi
semasa datang ke TASKA
x Pendidik PERMATA perlu mencatat dan menuliskan apa yang
berlaku sepanjang hari kepada kanak-kanak semasa berada di
TASKA dalam buku log ini dan diserah kepada ibubapa/
penjaga semasa mengambil kanak-kanak pulang.
Senarai
Semak
PERMATA
Senarai Semak Perkembangan Kanak-Kanak:

x Senarai semak ini merupakan satu instrumen untuk memberi
petunjuk mengenai perkembangan dan pertumbuhan kanakkanak yang normal.
x Pendidik menggunakan senarai semak ini untuk memerhati
dan merekod perkembangan kanak-kanak secara berkala
tetapi berterusan.
x Pendidik perlu memastikan penggunaan senarai semak yang
bersesuaian mengikut tahap umur kanak-kanak dari umur 0-4
tahun yang diberikan semasa mengikuti Kursus PERMATA.
Portfolio Anak
PERMATA
x Portfolio Anak PERMATA mengandungi semua koleksi

maklumat tentang aspek pembelajaran dan pencapaian kanakkanak, yang menjadi bukti yang jelas tentang apa yang telah
dilakukan oleh kanak-kanak di TASKA. Portfolio bukanlah
hanya terdiri daripada hasil terbaik, tetapi kesemua hasil kerja
kanak-kanak sepanjang berada di TASKA. Hasil kerja ini boleh
disimpan dalam folder, fail, kotak atau dalam bentuk CD.
124
Pendidik yang efektif akan sentiasa melakukan penaksiran untuk meningkatkan

perkembangan dan pembelajaran kanak-kanak. Penaksiran dan penilaian kanak-kanak di
peringkat umur 0 hingga 4 tahun adalah berbeza. Pada umur ini kadar pertumbuhan dan
perkembangan adalah lebih pantas berbanding pada peringkat umur yang lain. Cabaran
perkembangan yang berbeza mempengaruhi pilihan kaedah penaksiran. Kaedah penaksiran
mesti bersesuaian dengan tahap pertumbuhan dan perkembangan fizikal, bahasa, intelek dan
sosio-emosi.
Perkembangan kanak-kanak peringkat ini adalah pesat dan memerlukan penaksiran
untuk mengenal pasti sama ada peningkatan perkembangan adalah normal. Sekiranya
perkembangan tidak normal, prosedur penaksiran yang digunakan adalah penting dalam
membuat keputusan mengenai kaedah intervensi yang bersesuaian
7.5 Pelaporan Pemerhatian Dan Penaksiran Kanak-Kanak

Pelaporan wajib dilakukan secara berkala di TASKA. Ia merupakan
proses
penyampaian maklumat hasil daripada pemerhatian dan penaksiran yang dilakukan. Dengan
ini, ibu bapa atau pihak-pihak tertentu yang menjadi pemegang taruh akan mendapat
maklumbalas yang sepatutnya mengenai pencapaian kanak-kanak dan keberkesanan
pemakaian Kurikulum PERMATA Negara.
Pelaporan hasil pentaksiran kanak-kanak boleh dibuat dalam beberapa bentuk:
a)
Laporan Kemajuan Perkembangan Kanak-kanak (dalam enam bidang) dan

kebolehan mengurus diri, serta isu berkaitan tingkah laku kanak-kanak jika ada
(untuk dirujuk kepada pakar)
b)
Laporan Kesihatan (mengandungi maklumat pertumbuhan fizikal seperti

ketinggian, berat, pemakanan, penyakit, alahan, tarikh vaksinasi/imunisasi dan
BMI) dan keperluan khas kanak-kanak
c)
Laporan/Maklumat biodata dan demografik kanak-kanak
125
Contoh Dokumen Pemerhatian dan Penaksiran di TASKA PERMATA
LOG HARIAN ANAK PERMATA

1-2 TAHUN
NAMA ANAK PERMATA: .......................................................................................................................
TARIKH : __________________
HARI : ISNIN/SELASA/RABU/KHAMIS/JUMAAT
DIISI OLEH IBU BAPA/PENJAGA

1.
Tiba jam _______________ yang menghantar____________________.
2.
Anak tidur nyenyak semalam? YA/TIDAK.

Jika tidak mengapa?____________________________________________.
3.
Anak sudah mandi/dibersihkan. YA/TIDAK.
4.
5.
6.
Alatan/bahan yang dibawa.

Perkara
Kuantiti
Perkara
Botol susu/sip cup
Botol Air
Pakaian
Lampin pakai buang
Tuala
Plastik (baju kotor)
Kuantiti
Perkara
Kuantiti
Anak anda sihat? Ya/Tidak. Jika tidak: (item 5 dan 6 diisi oleh ibu bapa dan pendidik)
Jika tidak, kenapa? ______________. Suhu __________. Ubat______________
Keadaan fizikal (tanda dan catat di bahagian berkaitan).
Depan
Belakang
Catatan:________________________________________ _______________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
126
DIISI OLEH PENDIDIK PERMATA

PERKARA
MASA
- 10.00 pg.
- 12.15 tgh.
- 4.30 ptg.
KUANTITI/
KEKERAPAN
Beri 8oz,
Minum habis 6oz
CATATAN (PENDIDIK)
Anis tidak habis minum susu
SUSU
SARAPAN:
8.30 pg.
Anis makan dengan seronok

dan Berjaya menghabiskan
makanan yang di sediakan
untuknya
SNEK/BUAH:
10.00 pg.
MAKAN
TENGAHARI
: 11.30 pg.
MINUM PETANG
MAKAN
: 3.15 ptg.
Nasi 1 senduk
Ayam seketul kecil,
sayur bayam 1 sudu
teh
Setengah
keping
karipap daging
1 cawan air kosong
(Nanti cepat besar ye Anis -)

Anis tidak habis makan
karipap kenyang agaknya
Hari ni teacher baca buku tentang Kucing saya. Anis

bertepuk tangan dan tersenyum sambil menyebut Cat.
CIRCLE TIME
Nature walk Hari ini Anis sangat tertarik dengan melihat

pergerakan semut hampir 10 minit Anis memerhati
pergerakan semut tersebut
Main Pasir Main Air -
AKTIVITI LUAR
AKTIVITI PERMATA
PAGI:
10.15 pg.
PETANG:
4.00 ptg.
- 12.45 tgh.
MENGGOSOK GIGI
CATATAN (IBU
BAPA)
Setiap
SeapAnak
AnakPERMATA
PERMATANegara
Negara
127
127
TUKAR LAMPIN/
TANDAS
- 12.00 tgh.
- 3.30 ptg.
MANDI
- 12.30 tgh.
TIDUR
AKTIVITI BEBAS
TINGKAH LAKU
KESIHATAN/SAKIT/UBAT
KEMALANGAN/
KECEDERAAN
PULANG/PESANAN
TANDATANGAN : ___________________
TANDATANGAN: .--------------------------------------------------
NAMA PENDIDIK -------------------------------
NAMA IBU BAPA --------------------------------------------------
128
7.6
Pengesanan Awal Kanak-Kanak Berkeperluan Khas
Kurikulum PERMATA Negara prihatin bahawa kadar perkembangan setiap kanak-kanak

adalah tidak sama, walaupun secara umum perkembangan kanak-kanak biasanya akan
mengikuti tren atau milestones yang sama. Bagi kanak-kanak yang sedang membesar dan
berkembang, adalah sangat penting kemajuan dan tren perkembangan mereka dikesan awal
supaya dapat mengenalpasti sekiranya terdapat kelewatan (delay) atau sesuatu
ketidakupayaan maka boleh ditangani sejak awal lagi. Pengesanan awal bertujuan mengenal
pasti sekiranya kanak-kanak mempunyai berkeperluan tertentu bagi membolehkan mereka
mendapat perkhidmatan yang sewajarnya seawal usia mereka. Pengesanan awal biasanya
dilakukan selepas bayi dilahirkan dan dilakukan oleh doktor menerusi Ujian APGAR. Ujian ini
adalah untuk menentukan deria-deria bayi, terutama deria penglihatan, sentuhan dan
pendengaran berfungsi dengan baik.
Pengesanan awal juga digunakan untuk menentukan keperluan kanak-kanak yang
mempunyai kecerdasan yang berbagai. Terdapat kaedah penilaian tertentu untuk mengesan
kekuatan dan keperluan kanak-kanak dalam semua aspek perkembangan. Pengesanan awal
akan membolehkan pendidik dan ibubapa mengambil tindakan awal menyediakan program
intervensi kepada kanak-kanak.
Bagi kanak-kanak di TASKA PERMATA, pengesanan awal adalah untuk menentukan
perkembangan fizikal dan sosioemosional kanak-kanak sentiasa di dalam keadaan yang baik.
Melalui pemerhatian yang berterusan, Pendidik akan dapat mengesan sekiranya kanak-kanak
mengalami sesuatu masalah, fizikal atau sosioemosi - yang boleh kelak jika tidak diperbaiki
akan menjejaskan pekermbangan normal kanak-kanak. Pendidik PERMATA dihendaki sentiasa
memerhati kanak-kanak dan mencatatkan perkembangan mereka secara berterusan. Daripada
rekod/catatan inilah pendidik boleh mengetahui sekiranya terdapat keadaan yang tidak normal
atau meragukan. Sekiranya terdapat keraguan ini, maka pendidik hendaklah berbincang
dengan ibubapa terlebih dahulu, tanpa membuat sebarang andaian atau kesimpulan, sebelum
kanak-kanak dirujuk kepada pakar.
129
7.7 Intervensi Awal

Intervensi awal boleh dilakukan melalui aktiviti harian dan aktiviti pembelajaran
PERMATA untuk meningkatkan pertumbuhan dan perkembangan kanak-kanak.
Perkhidmatan intervensi awal dilaksanakan supaya dapat:
i. Membantu kanak-kanak membesar secara normal
ii. Mempertingkatkan perkembangan serta kemahiran urus diri kanak-kanak
iii. Merujuk kanak-kanak kepada pakar/pengamal perubatan kerajaan.
Cara menentukan kesan intervensi awal:

i. Pemerhatian tingkah laku dan perkembangan kanak-kanak
ii. Pemerhatian motor halus serta tahap emosi kanak-kanak
iii. Pemerhatian perlu direkod sebagai makluman kepada ibubapa
iv. Pengubahsuaian strategi pengajaran dan pembelajaran perlu dilakukan
7.8 Tanggungjawab Pendidik

Pendidik bertanggungjawab membantu sewa kanak-kanak mencapai perkembangan
yang normal walau bagaimanapun ada kanak-kanak yang lambat atau cepat
perkembangannya. Apabila mendapati (dari pengesanan awal) terdapat kanak-kanak yang
menunjukkan ciri-ciri berkeperluan khas, maka pendidik hendaklah berbincang dengan ibubapa
dan penjaga untuk membawa anak mereka berjumpa dengan pakar. Perkara ini perlu
dilakukan dengan berhemah kerana bukan semua ibubapa boleh menerima hakikat bahawa
anak mereka berkemungkinan tergolong dalam kategori kanak-kanak berkeperluan khas.
130
PERANCANGAN, PENJADUALAN DAN

PENGURUSAN PEMBELAJARAN KANAK-KANAK
Pendidik perlu membuat perancangan tahunan pada setiap awal tahun dengan
mengambil kira aspek asuhan dan enam (6) bidang perkembangan kanak-kanak. Selain itu,
pendidik juga perlu mempertimbangkan bilangan minggu pembelajaran dan cuti umum
dalam membuat perancangan tahunan. Manakala, bagi kanak-kanak 3-4 tahun, penekanan
diberikan kepada pengajaran dan pembelajaran berasaskan tema. Pembelajaran bagi
kanak-kanak yang lebih muda boleh juga dilaksanakan mengikut tema, tetapi tidak
diwajibkan. Tema yang dipilih bermula dengan perkara yang konkrit kepada yang abstrak
serta mengambilkira budaya tempatan dan peristiwa-peristiwa yang berlaku sepanjang
tahun. Pemilihan tema dibuat berdasarkan kepada tajuk-tajuk yang berkaitan dengan
kehidupan seharian kanak-kanak bagi memudahkan mereka memahami persekitaran
tentang diri dan keluarga; peristiwa yang berlaku; sambutan atau perayaan; bunyi dan objek;
warna dan bentuk dan sebagainya.
8.1 Perancangan Tahunan, Bulanan Dan Harian Di Taska

Perancangan tahunan disediakan bagi memudahkan pendidik merancang aktiviti dan
program yang ingin dialksanakan sepanjang tahun mengikut tema ataupun peristiwa semasa
yang berlaku pada tahun tersebut.
Perancangan yang teliti perlu dibuat supaya
pelaksanaannya akan berjalan dengan lancar. Semua pihak-pihak yang terlibat hendaklah
dimaklumkan bagi memudahkan semua urusan semasa aktiviti/program dijalankan.
Format Perancangan Tahunan TASKA
Rancangan Tahunan bagi tahun: .............
TASKA PERMATA: ..........................................
Bulan
Tema/Projek
Januari
Contoh:
Diri saya
Februari
Mac
April
....dan
seterusnya
Rancangan
Aktiviti
Kaedah
Pelaksanaan
Persediaan
Keperluan/
Bahan
131
Format Perancangan Bulanan TASKA
Minggu
Rancangan Bulanan bagi bulan: .......................

Tema/Projek: ........................................................
Sub Tema/
Hasil
Aktiviti
Fasa Projek
Pembelajaran
Bahan
1
2
3
4
I.
Jadual Harian TASKA

Jadual aktiviti Harian di TASKA disediakan bertujuan untuk memudahkan pendidik dan ibu
bapa mengetahui dan memahami proses pembelajaran kanak-kanak sepanjang tempoh
mereka berada di TASKA. Ianya juga memudahkan pendidik menyediakan semua keperluan
bagi aktiviti yang akan dijalankan. Persedian awal pendidik amatlah penting supaya setiap
aktiviti dapat dijalankan dengan lancar dan membantu mencapai hasil pembelajaran yang
dijangka.
II.
Komponen-komponen Jadual Harian TASKA :

Bagi melancarkan perjalanan program harian beberapa perkara perlu diambil kira dalam
penyediaan jadual dan rutin harian seperti berikut:
x
x
x
x
Umur dan tahap perkembangan kanak-kanak;

Peruntukan masa aktiviti;
Urutan aktiviti; dan
Keperluan asas kanak-kanak.
Jadual harian kanak-kanak bukan hanya memberi tumpuan kepada aktiviti, tetapi juga
mengambil kira keperluan rutin kanak-kanak. Oleh yang demikian, beberapa perkara diambil
kira dalam penyediaan jadual harian seperti contoh berikut.
AKTIVITI
PENERANGAN
Ketibaan
Apabila kanak-kanak tiba di TASKA, mereka disambut oleh

pendidik dengan mesra dan kasih sayang sambil bersalaman
dan bertanya khabar. Tubuh badan kanak-kanak diperiksa untuk
memastikan mereka sihat dan tiada kecederaan. Ibu
132
bapa/penjaga menandatangani Buku Rekod Kehadiran waktu

datang, dan menyerahkan Log Anak PERMATA. Kanak-kanak
masuk ke dalam TASKA dan bersedia untuk minum pagi dan
mandi (jika belum mandi).
Circle Time
Circle time dijalankan pada waktu pagi di mana semua kanakkanak dan pendidik berkumpul bersama. Kanak-kanak duduk
dalam kumpulan atau bulatan dan pendidik mengambil
kedatangan dan kemudian menyanyi lagu Negaraku, lagu
Negeri, lagu PERMATA dan lagu-lagu patriotik yang mudah dan
diiringi dengan muziknya. Selepas itu pendidik menjalankan
aktiviti-aktiviti yang telah dirancang seperti show and tell,
membaca, bercerita, melakukan pergerakan kreatif, dan
sebagainya.
Senaman
Pagi
Senaman pagi diadakan setiap pagi, sama ada di dalam atau

luar TASKA. Pendidik menunjukkan gerakan-gerakan mudah
untuk kanak-kanak lakukan. Muzik yang sesuai dipasang supaya
dapat menceriakan keadaan.
Aktiviti
PERMATA
Kanak-kanak melaksanakan aktiviti pembelajaran yang telah

dirancang seperti yang terdapat dalam Modul PERMATA 1
hingga 6, mengikut umur kanak-kanak. Pendidik boleh juga
merancang aktiviti pembelajaran yang lain, tetapi hendaklah
bersesuaian dengan umur kanak-kanak serta tema yang
ditetapkan.
Permainan
Luar, Nature
Walk, Main
Air, Main
Pasir
Permainan
Bebas
Aktiviti-aktiviti ini dijalankan di luar bangunan TASKA, pada waktuwaktu yang bersesuaian setiap hari. Walau bagaimanapun, aktiviti
ini boleh diganti dengan aktiviti lain apabila keadaan tidak
mengizinkan.
Permainan bebas merupakan masa di mana kanak-kanak bebas
memilih alat permainan atau aktiviti-aktiviti yang disediakan oleh
pendidik. Kebiasaannya aktiviti ini dijalankan di ruang tertentu
seperti di bilik kanak-kanak, sudut/ruang yang tertentu, di mana
kanak-kanak memilih permainan yang diminatinya. Pendidik
membantu dan membimbing kanak-kanak belajar semasa
mereka bermain.
Bercerita
Aktiviti bercerita dijalankan untuk memberi peluang kanak-kanak

meningkatkan kemahiran mendengar, memahami dan awal literasi.
Kanak-kanak digalakkan mencerita semula atau mereka cerita
sendiri dan berkongsi cerita dengan rakan-rakan. Pendidikan
menyediakan pelbagai bahan bacaan dan sudut untuk bercerita.
Rutin
Rutin ialah aktiviti asas harian yang berlaku setiap hari. Tujuan rutin
diambil kira dalam jadual harian supaya dapat memenuhi keperluan
asas pengasuhan kanak-kanak. Komponen asas rutin merangkumi
sarapan, minum pagi, makan tengah hari, minum petang, bersih diri,
133
mandi, penggunaan tandas, masa rehat dan tidur. Selain itu,

amalan rutin lain yang ditekankan di TASKA PERMATA ialah:
menyusun kasut di rak, menyimpan beg, mengemas dan
menyimpan mainan selepas bermain dan membaca doa. Sekiranya
kanak-kanak memerlukan masa yang lebih untuk rutin hariannya
atau
menyiapkan
sesuatu
tugasan,
pendidik
perlu
membenarkannya. Rutin yang konsisten akan membantu kanakkanak berdisiplin dan mahir mengurus diri.
Rehat dan
Tidur
Bayi dan kanak-kanak perlu diberi masa untuk rehat dan tidur yang
cukup. Rehat dan tidur yang cukup dapat membolehkannya
membesar dengan sihat, ceria dan selesa. Kanak-kanak di TASKA
diperuntukkan masa rehat dan tidur selama satu setengah hingga
dua setengah jam, manakala bayi memerlukan di antara tiga hingga
tujuh jam sehari. Walau bagaimanapun, pendidik tidak boleh
memaksa sekiranya kanak-kanak enggan tidur, sebaliknya berikan
mereka aktiviti senyap dan diasingkan daripada kanak-kanak yang
sedang tidur.
Refleksi dan
Pulang
Kanak-kanak duduk dalam kumpulan dan mengimbas kembali apa

yang telah dilakukan sepanjang hari di TASKA. Pendidik juga
memberi pesanan kepada kanak-kanak untuk disampaikan kepada
ibu bapa. Apabila ibu bapa mereka tiba, kanak-kanak bersalam
dengan pendidik dan mengambil beg mereka sementara ibu bapa
mereka membaca buku Log Anak PERMATA dan sekali lagi
menandatangani Buku Rekod Kehadiran Waktu Pulang.
Transisi
Transisi ialah waktu pertukaran antara satu aktiviti dengan aktiviti

yang lain. Pendidik perlu memberi masa yang mencukupi supaya
kanak-kanak dapat menyiapkan tugas yang diberikan serta
mengemas peralatan dan bahan yang digunakan sebelum bertukar
ke aktiviti yang lain. Jika ada kanak-kanak yang masih ingin
meneruskan permainan dan belum bersedia untuk mengemas
peralatan, pendidik perlu bijak memujuk dan menarik perhatian
kanak-kanak.
134
Contoh Jadual Harian Kanak-kanak: 6-12 bulan

MASA
Ketibaan/Ber
main Bebas
Pagi
Rutin
Jagaan Asas
Aktiviti
Pembelajaran
PERMATA
Minum Susu dan Menidurkan Bayi

Aktiviti:
x Kemahiran Motor (kasar dan halus)
x Pemikiran logik
Makan Tengahari
Rutin Jagaan
x Bersihkan diri
Asas
x Tukar Lampin/Pakaian
x Tidur/Rehat
Bersihkan diri/tukar lampin
Menyanyi bersama
Aktiviti
x Awal Literasi berbual; membacakan
Pembelajaran
buku/cerita
PERMATA
x Perkembangan Deria- meneroka dan
meneliti objek
x Sosioemosi - berinteraksi
x Bersihkan diri/Mandi
x Tukar lampin/pakaian
x Minum Susu
Bersiap untuk pulang beg dan peralatan
peribadi
Bercerita dan Menyanyi
Bermain di luar
Aktiviti
Pembelajaran
PERMATA
Tengah hari
Petang
RUTIN-AKTIVITI
Selamat Datang ke TASKA PERMATA Negara
x Menyambut ketibaan bayi
x Menerima buku Log Anak PERMATA
x Bertanya khabar
x Menanda/menulis kedatangan
x Bermain mengikut pilihan sendiri
Sarapan Pagi
Senaman pagi/Pergerakan Kreatif/Meneroka
Alam Sekitar
Aktiviti bersama bayi
x Muzik dan Nyanyian
x Pergerakan Kreatif
x Penerokaan Persekitaran
Bersihkan Diri
x Mandi
x Tukar Pakaian/Tukar lampin
Mengurut Bayi
135
Contoh Jadual Harian Kanak-kanak: 2-3 tahun

MASA
7.30 pagi
PAGI
Aktiviti
Pembelajaran
PERMATA
Aktiviti
pembelajaran
PERMATA
Tengah hari
RUTIN/AKTIVITI
Selamat Datang ke TASKA PERMATA Negara
x Menyambut ketibaan kanak-kanak
x Bertanya khabar
x Menerima buku Log Anak PERMATA
x Menanda/menulis kedatangan
x Permainan Bebas
- bermain di ruang pembelajaran
- membaca buku bergambar
Circle Time/ Senaman pagi
Nyanyian
- Negaraku
- Lagu Negeri
- Lagu Anak PERMATA Negara
- Senaman pagi
- Nyanyian
- Pergerakan Kreatif
Sarapan Pagi
Gosok gigi dan Bersih Diri/ mandi
Bermain di Luar
- Nature Walk
- Berkebun/Siram Bunga
- Main Pasir
- Main Air
- Aktiviti Fizikal peralatan luar
Snek
Aktiviti Bidang Perkembangan:
- Perkembangan Sahsiah, Sosioemosi
dan Kerohanian
- Perkembangan bahasa, Komunikasi
dan Literasi Awal
- Perkembangan Deria & Pemahaman
Dunia Persekitaran
- Perkembangan Fizikal
- Perkembangan
Kreativiti
dan
Estetika
- Perkembangan Awal Matematik dan
Pemikiran Logik
Bercerita
Permainan Bebas di bimbing
- Memilih permainan dari ruang-ruang
pembelajaran mengikut minat sendiri
Makan Tengahari
- Membaca Doa makan (sebelum dan
selepas)
- Minum susu
136
Petang
Aktiviti
Pembelajaran
PERMATA
Bersihkan diri/ Gosok gigi

Menukar pakaian
Rehat dan Tidur
Mandi/ Bersihkan diri
Bercerita
Minum Petang
Aktiviti Pembelajaran PERMATA Negara
- Perkembangan Sahsiah, Sosioemosi
dan Kerohanian
- Perkembangan bahasa, Komunikasi
dan Literasi Awal
- Perkembangan Deria & Pemahaman
Dunia Persekitaran
- Perkembangan Fizikal
- Perkembangan
Kreativiti
dan
Estetika
- Perkembangan Awal Matematik dan
Pemikiran Logik
Refleksi
Waktu Pulang - membawa pulang Log Anak
PERMATA Negara
( *Kanak-kanak Islam diasuh amalan berdoa, bersyukur dan adab-adab Islam pada waktu
yang sesuai seperti pada permulaan aktiviti, sebelum dan selepas makan serta sebagainya)
III.
Rancangan Pelaksanaan Aktiviti (RPA)

Rancangan Pelaksanaan Aktiviti (RPA) yang disediakan oleh pendidik mestilah mengikut
perancangan tahunan dan bulanan yang telah dibina. Tujuan menyediakan RPA adalah
untuk dijadikan sebagai panduan bagi:
x melaksanakan aktiviti secara fleksibel bersesuaian dengan kebolehan dan tahap
kesediaan kanak-kanak
x membantu pendidik merancang mempelbagaikan aktiviti pembelajaran yang bermakna
untuk kanak-kanak
x menyediakan alat bantu mengajar yang sesuai dan pelbagai
x menentukan objektif pembelajaran mengikut tahap usia kanak-kanak
x memilih teknik melaksanakan aktiviti yang berkesan
x menyepadu bidang perkembangan kanak-kanak mengikut kesesuaian aktiviti.
137
Format RPA adalah seperti berikut:

Tajuk Aktiviti
Objektif Pembelajaran:
Bidang Pembelajaran:
Cara pelaksanaan
Apa yang pendidik dan kanak-kanak lakukan.
Bahan/
Perbendaharaan Kata
Pendidik:
Kanak-kanak:
Refleksi:
Contoh Rancangan Pelaksanaan Aktiviti (RPA)

Kumpulan :
Nama Pendidik:
Tarikh:
TEMA
TEMPAT TINGGAL HAIWAN
Objektif Pembelajaran:
x
Membuat pemerhatian terhadap pelbagai jenis haiwan dan tempat tinggalnya
x
Mengelaskan haiwan berdasarkan jenis tempat tinggalnya
x
Meneroka persekitaran menggunakan deria
x
Menyatakan bahawa haiwan tinggal dalam persekitaran yang berbeza
x
Menjaga dan tidak merosakkan alam sekitar yang menjadi tempat tinggal haiwan
dan makhluk lain.
Bahan/
Cara pelaksanaan
Perbendahraan kata
Pendidik:
Bahan:
Video
:
x Tayang video tentang kehidupan haiwan
http://video.nationalgeogr
x Bincang dengan kanak-kanak tentang nama-nama
aphic.com/video/kids/
haiwan yang mereka lihat di dalam video;
Model haiwan
x Kemukakan soalan-soalan seperti:
Kotak
- Apakah nama haiwan yang adik lihat?
Kertas lukisan
- Di manakah haiwan itu tinggal?
Daun-daun
- Apakah makanan haiwan?
Batang kayu
- Berapakah kaki haiwan yang adik lihat itu?
138
x
x
x
x
- Adakah haiwan minum air?

- Apa yang sedang dibuat oleh haiwan dalam video?
Beri galakan kepada kanak-kanak untuk mencuba
mencipta habitat haiwan mengikut kreaviti mereka.
Beri tunjuk ajar kepada kanak-kanak semasa aktiviti
dijalankan
Berkongsi maklumat dengan kanak-kanak tentang habitat
haiwan
Beri pujian setiap kali kanak-kanak berjaya melakukan
aktiviti.
Batu kecil
Perbendaharaan kata:
Haiwan
Habitat rumah atau
tempat tinggal haiwan
Sarang
Hutan
Air
Kanak-kanak:
x Menyusun model-model haiwan dan bahan-bahan lain
untuk mencipta habitat haiwan
x Melukis gambar haiwan dan habitanya berdasarkan
model yang dibina.
x Menunjukkan hasil kerja mereka
x Mempamerkan semua hasil kerja di sudut yang
disediakan
Refleksi:
Pendidik perlu menyediakan RPA sebelum proses aktiviti pembelajaran berlaku kecuali item
refleksi yang perlu dilengkapkan selepas aktiviti selesai dijalankan. Semasa aktiviti
dijalankan pendidik perlu memerhati tindak balas
kanak-kanak. Kanak-kanak juga
digalakkan untuk bercerita tentang pengalaman mereka semasa menjalankan aktiviti untuk
mendapatkan maklum balas sama ada mereka gembira atau sebaliknya.
Perhimpunan
Pagi/ circle
time/
senaman
pagi
PENDIDIK:
AKTIVITI
Ketibaan
Pemainan
Bebas
- Negaraku
- Lagu Negeri
- Lagu Anak
PERMATA
Negara
- Senaman pagi
- Nyanyian
x
x
ISNIN
Selamat Datang ke
TASKA PERMATA
Negara
Menyambut
ketibaan bayi
Menerima buku Log
Anak PERMATA
Bertanya khabar
Menanda/menulis
kedatangan
Bermain mengikut
pilihan sendiri
TARIKH:
SELASA
Selamat Datang
ke TASKA
PERMATA
Negara
x Menyambut
ketibaan bayi
x Menerima buku
Log Anak
PERMATA
x Bertanya khabar
x Menanda/menulis
kedatangan
x Bermain
mengikut
pilihan sendiri
- Negaraku
- Lagu Negeri
- Lagu Anak
PERMATA
Negara
- Senaman pagi
- Nyanyian
- Pergerakan
Kreatif
- Negaraku
- Lagu Negeri
- Lagu Anak
PERMATA
Negara
- Senaman pagi
- Nyanyian
x
x
RABU
Selamat Datang ke
TASKA PERMATA
Negara
Menyambut
ketibaan bayi
Menerima buku Log
Anak PERMATA
Bertanya khabar
Menanda/menulis
kedatangan
Bermain mengikut
pilihan sendiri
TEMA:
KHAMIS
Selamat Datang
ke TASKA
PERMATA
Negara
x Menyambut
ketibaan bayi
x Menerima buku
Log Anak
PERMATA
x Bertanya khabar
x Menanda/menulis
kedatangan
x Bermain
mengikut
pilihan sendiri
- Negaraku
- Lagu Negeri
- Lagu Anak
PERMATA
Negara
- Senaman pagi
- Nyanyian
- Pergerakan
Kreatif
CONTOH RANCANGAN PELAKSANAAN AKTIVITI MINGGUAN (2-3 Tahun)
JUMAAT
Selamat Datang
ke TASKA
PERMATA
Negara
x Menyambut
ketibaan bayi
x Menerima buku
Log Anak
PERMATA
x Bertanya khabar
x Menanda/menulis
kedatangan
x Bermain
mengikut
pilihan sendiri
- Negaraku
- Lagu Negeri
- Lagu Anak
PERMATA
Negara
- Senaman pagi
- Nyanyian
- Pergerakan
Kreatif
139
Refleksi
Pesanan
Bercerita
Aktiviti
PERMATA
Bercerita
Permainan
Bebas
Aktiviti
PERMATA
Main luar/
nature
walk/
- Perkembangan
bahasa, Komunikasi
dan Literasi Awal
- Perkembangan
Fizikal
- Nature Walk
- Berkebun/Siram
Bunga
- Main Pasir
- Main Air
- Aktiviti Fizikal
peralatan luar
- Perkembangan
bahasa,
Komunikasi dan
Literasi Awal
- Perkembangan
Fizikal
Boneka
Memilih permainan
dari ruang-ruang
pembelajaran
mengikut minat
sendiri
Buku Cerita
Memilih permainan
dari ruang-ruang
pembelajaran
mengikut minat
sendiri
- Nature Walk
- Berkebun/Siram
Bunga
- Main Pasir
- Main Air
- Aktiviti Fizikal
peralatan luar
- Perkembangan Deria
& Pemahaman
Dunia Persekitaran
-Perkembangan
- Perkembangan Deria
Sahsiah,
& Pemahaman
Sosioemosi dan
Dunia Persekitaran
Kerohanian
Perkembanga
n bahasa,
- Perkembangan
Komunikasi dan
Awal Matematik
Literasi Awal
dan Pemikiran
Logik
Buku Besar
Memilih
permainan dari
ruang-ruang
pembelajaran
mengikut minat
sendiri
- Nature Walk
- Berkebun/Siram
Bunga
- Main Pasir
- Main Air
- Aktiviti Fizikal
peralatan luar
-Perkembangan
Sahsiah,
Sosioemosi dan
Kerohanian
Perkembangan
Fizikal
Perkembangan
Awal Matematik
dan Pemikiran
Logik
- Nature Walk
- Berkebun/Siram
Bunga
- Main Pasir
- Main Air
- Aktiviti Fizikal
peralatan luar
Perkembangan
Fizikal
Perkembangan
Awal Matematik
dan Pemikiran
Logik
Kad bergambar
Memilih
permainan dari
ruang-ruang
pembelajaran
mengikut minat
sendiri
- Perkembangan
Kreativiti dan
Estetika
- Perkembangan
Fizikal
Bahan maujud
Memilih
permainan dari
ruang-ruang
pembelajaran
mengikut minat
sendiri
- Nature Walk
- Berkebun/Siram
Bunga
- Main Pasir
- Main Air
- Aktiviti Fizikal
peralatan luar
- Perkembangan
Kreativiti dan
Estetika
140
141
KOLABORASI DENGAN IBU BAPA DAN KOMUNITI

Kurikulum PERMATA Negara, memberi penekanan kepada kolaborasi dengan ibu
bapa dan komuniti. Ibu bapa memainkan peranan penting dalam aktiviti pengasuhan dan
pendidikan anak-anak mereka sama ada di rumah mahupun di TASKA. Penglibatan ibu
bapa yang berterusan akan membantu pembelajaran di TASKA kerana ibu bapa datang
daripada berbagai pengalaman dan kepakaran yang boleh dikongsi bersama kanak-kanak.
Penglibatan ibu bapa akan menyemai rasa kepunyaan, menghormati dan menghargai
sumbangan yang diberikan oleh pendidik kepada anak-anak mereka.
Kerajaan Malaysia menganggap ibu bapa dan masyarakat sebagai rakan kongsi dan
pemegang taruh (stakeholders) kepada Kurikulum PERMATA Negara, dan sama-sama
mempunyai hak dan tanggungjawab terhadap kualiti pendidikan yang disediakan kepada
kanak-kanak. Bukan sahaja setakat penglibatan dalam aktiviti-aktiviti, ibu bapa juga
dikehendaki membantu pendidik dalam aspek pengurusan dan pembelajaran kanak-kanak.
Sebab itulah, dalam dokumen Kurikulum ini, istilah kolaborasi digunakan.
9.1 Kolaborasi Dengan Ibu Bapa

9.1.1
Tujuan Kolaborasi Dengan Ibu Bapa
Ibu bapa dan pendidik hendaklah saling mengenali dan sentiasa berhubung
untuk memastikan kesejahteraan kanak-kanak semasa berada di TASKA
Hubungan baik ini akan mengurangkan salah faham atau pertelingkahan di

antara ibu bapa dan pendidik; menimbulkan rasa sayang dan hormat pada
pendidik dan TASKA
Pendidikan kanak-kanak di TASKA perlu ada kesinambungannya di rumah, oleh

itu apa yang diajar di TASKA harus diketahui oleh ibu bapa supaya dapat
diamalkan juga di rumah
Pendidik pula perlu mengambil tahu apa yang berlaku kepada kanak-kanak
semasa di rumah supaya dapat disesuaikan dengan keperluannya semasa di
TASKA. Pengetahuan tentang sesuatu keperluan khusus kanak-kanak adalah
sangat penting untuk membantu pendidik memahami kanak-kanak dan
mempertingkatkan mutu pengasuhan dan pendidikan di TASKA
Ibu bapa dan pendidik perlu bekerjasama memantau kemajuan perkembangan

kanak-kanak - ibu bapa melakukannya semasa kanak-kanak berada di rumah,
manakala, pendidik memantau semasa kanak-kanak berada di TASKA. Dengan
itu, perkongsian maklumat dan kerjasama untuk mencari sesuatu kaedah
intervensi, jika diperlukan dapat dilakukan bersama
142
Oleh kerana kanak-kanak berkemungkinan datang daripada pelbagai latar

belakang, nilai dan sosiobudaya, maka interaksi dan hubungan baik ibu bapa
dengan pendidik akan merapatkan jurang perbezaan pelbagai kaum di Malaysia
Sokongan ibu bapa sudah pasti akan memberi semangat kepada pendidik di
TASKA untuk meningkatkan kualiti perkhidmatan mereka, justeru akan
meningkatnya pencapaian kanak-kanak dalam perkembangan menyeluruh
mereka
Menubuhkan Persatuan Ibu Bapa Pendidik (PIBP) yang dianggotai oleh ibu bapa
yang menghantar anak ke TASKA serta dipilih dalam Mesyuarat Agung
Tahunan. Mereka juga boleh merancang aktiviti-aktiviti kebajikan untuk kebaikan
semua pihak di TASKA
9.1.2
Tanggungjawab Ibu Bapa
Ibu bapa perlu menyediakan semua keperluan asas anak-anak untuk

kemudahan mereka semasa berada di TASKA. Perkara-perkara yang perlu
disediakan ialah:
Mengisi Laporan Kesihatan Anak
Pakaian yang secukupnya untuk kegunaan harian anak, termasuk peralatan

mandian dan lampin
Menyusu sendiri anak di TASKA atau menyediakan bekalan susu yang

mencukupi untuk kegunaan anak sepanjang berada di TASKA. Jika anak diberi
susu formula, peralatan persediaan susu seperti botol susu, puting, dan alat
untuk membasuh botol susu hendaklah disediakan
Menyediakan beg yang bersesuaian untuk mengisi pakaian kotor anak
Menghadiri perjumpaan/mesyuarat atau kursus pendidikan keibubapaan di

TASKA sekurang-kurangnya sekali dalam sebulan
9.1.3
Aktiviti Ibu Bapa di TASKA
Penglibatan ibu bapa di bawah Program PERMATA Negara adalah diwajibkan

iaitu sekurang-kurangnya 1 jam seminggu atau 4 jam sebulan mengikut kesesuaian
masa dan aktiviti yang mereka selesa jalankan. Jadual untuk ibu bapa hadir ke TASKA
akan disediakan oleh pihak TASKA dengan persetujuan ibu bapa mengikut giliran
tertentu. Antara penglibatan ibu bapa di TASKA yang dicadangkan adalah:
143
Bil.
Aktiviti
Penerangan
Bermain
dengan
kanak-kanak
Ibu/bapa boleh terlibat dalam semua jenis

permainan
kanak-kanak
untuk
membantu
menyediakan scaffolding supaya pembelajaran
kanak-kanak menjadi lebih berkesan. Contohnya:
x
x
x
x
x
Memantau kanakkanak bermain di

luar TASKA
Aktiviti bersenam, bersukan atau bermain bebas

Main manipulatif
Membaca dan bercerita
Menyanyi, menari, dan bermain alat muzik
Melukis, membuat capan, kolaj, projek rekacipta dan
sebagainya
Berlakon, main peranan, main boneka, dsb;
Bermain permainan tradisional
Bermain pasir atau ai
Nature walk dan lain-lain
Ibu/bapa memberi tunjuk ajar cara bermain dengan
betul dan memastikan kanak-kanak selamat dari
sebarang bahaya.
Mengurus aktiviti
rutin kanak-kanak
Ibu/bapa membantu dalam aktiviti rutin di TASKA,

seperti:
x
x
x
x
x Melayan kanak-kanak semasa makan sambil

berbual dan bercerita tentang khasiat makanan.
x Menggalakkan kanak-kanak membasuh tangan
sebelum dan selepas makan.
x Menunjuk ajar kanak-kanak menggunakan tandas;
x Membimbing kanak-kanak berdoa atau membaca
Al-Quran dan cara-cara beradab sopan;
x Membantu memandikan bayi atau memantau kanakkanak mandi atau tidur.
Menjalankan
Ibu/bapa boleh mengadakan aktiviti khas untuk
sesuatu
aktiviti
kanak-kanak dan pendidik dalam bidang kepakaran
khas berasaskan
mereka seperti memasak; fotografi; kraftangan; ICT;
kepakaran
drama; computer games; berkebun; dan lain-lain.
Menyediakan
bahan
pembelajaran
untuk digunakan di
TASKA
Ibu/bapa membantu menyediakan alat bantu

mengajar atau barang permainan untuk digunakan
oleh kanak-kanak di TASKA, contohnya: bingkai
gambar; album gambar; koleksi gambar mengikut
tema; buku cerita; props untuk persembahan, dan
lain-lain
144
Bil.
Aktiviti
Penerangan
Aktiviti Go Green
Ibu/bapa membawa tanaman untuk ditanam di

kawasan TASKA.
Menyediakan alat
permainan
daripada
bahan
kos rendah dan
kitar semula.
Ibu/bapa membawa bahan-bahan yang kitar semula

yang
bersesuaian
untuk
digunakan
bagi
menceriakan ruang pembelajaran kanak-kanak di
TASKA dan membuat alat permainan bersamasama kanak-kanak.
10
Sebagai
rujuk
Ibu/bapa boleh dijemput memberi penerangan

tentang bidang kepakarannya, contohnya; cara
menangkap ikan atau mengeringkan ikan jika bapa
seorang nelayan; cara menanam pokok jika bapa
yang bekerja sebagai pekebun; cara membuat beg
dari ayaman surat khabar lama. Cara-cara menjaga
gigi bagi ibu bapa yang bekerja sebagai jururawat.
pakar
9.1.4. Persatuan Ibu Bapa dan Pendidik
Setiap TASKA PERMATA diwajibkan menubuhkan Persatuan Ibu Bapa dan

Pendidik (PIBP) yang dianggotai oleh pendidik dan ibu bapa. PIBP perlu mengadakan
Mesyuarat Agong Tahunan dan Mesyuarat Bulanan untuk merancang dan melaksanakan
program yang menyokong program-program sedia ada di TASKA dan juga program lain
yang dirasakan sesuai dilaksanakan sepanjang tahun. PIBP boleh memberi cadangancadangan penambahbaikan agar ianya memberi faedah kepada kanak-kanak.
9.2
Kolaborasi Dengan Komuniti
Komuniti setempat juga meruapakan pemegang taruh dalam Program PERMATA

Negara. Penglibatan komuniti bukan sahaja akan mewujudkan kerjasama yang sihat tetapi juga
memberi pendedahan kepada semua ahli komuniti untuk memahami pentingnya perkembangan
awal kanak-kanak dan apakah itu Program PERMATA Negara. Ahli komuniti boleh terlibat
dalam berbagai aktiviti pembelajaran kanak-kanak di TASKA PERMATA , secara langsung atau
tidak langsung, melalui sokongan kepakaran, peralatan, kewangan atau kesukarelawanan.
Terdapat beberapa kategori komuniti/agensi yang perlu terlibat dalam Program
PERMATA Negara seperti:
x
Pihak bomba, polis, pejabat pos, klinik/poliklinik, hospital atau pusat perubatan
145
Majlis Daerah/Perbandaran, Ketua Kampung/Penghulu, JKKK, - mana-mana

agensi kerajaan yang berkenaan
Sekolah, institusi pendidikan dan institusi pengajian tinggi yang terdapat di lokasi
TASKA
Kilang, industri, supermarket, syarikat perniagaan, kedai, pasar, muzium, zoo,

taman bunga/rekreasi dan sebagainya
Individu-individu tertentu seperti ADUN, wakil rakyat dan ahli masyarakat biasa
Pertubuhan Bukan Kerajaan
Badan-Badan Berkanun yang berkaitan
Mengikut Bronfenbrenner (1999), semua pihak dalam sesuatu sistem ekologi

manusia, secara langsung atau tidak langsung akan memberi impak kepada pendidikan dan
perkembangan kanak-kanak. Secara khusus, komuniti setempat paling besar impaknya
terhadap perkembangan kanak-kanak, dan mereka mempunyai peranan untuk menentukan
kejayaan kanak-kanak di TASKA. Penglibatan mereka yang aktif perlu dirancang dan
dibincangkan supaya mendapat sokongan dan bantuan yang boleh dan memastikan
kejayaan pelaksanaannya. Antara aktiviti yang memerlukan penglibatan komuniti ialah:
x
Program pemeriksaan kesihatan, keselamatan dan pembelajaran kanak-kanak
Semua program sambutan/keraian yang dianjurkan oleh TASKA seperti; hari sukan;
sambutan kemerdekaan; perayaan agama (Hari Raya; Tahun Baru Cina;
Deepavalli; Krismas, dan sebagainya); hari kanak-kanak; hari pahlawan dan lainlain
Menjemput komuniti berkongsi pelbagai maklumat berkaitan; kesihatan;

keselamatan; pemakanan; permainan, perniagaan dan ekonomi, pembangunan,
sejarah dan kebudayaan, keagamaan, dan sebagainya
Menerima lawatan sambil belajar kanak-kanak untuk tujuan pembelajaran bertema

dan pendekatan berasakan projek
9.2.1
x
Penglibatan Komuniti
Membantu membersih dan mengindahkan persekitaran TASKA, memastikan
selamat, menanam pokok, mengecat, membersih, membina taman, pondok atau
kebun
Membekalkan peralatan siaraya, kerusi meja, dan lain-lain untuk sesuatu majlis
yang diadakan oleh TASKA
Memberi tunjuk ajar penggunaan peralatan pencegahan keselamatan
Memberi sumbangan barang permainan, alat tulis, dan peralatan seperti komputer,
printer, mesin xerox, kamera, dapur masak, atau dalam bentuk kewangan kepada
TASKA
146
Menjalankan pemeriksaan perubatan dan kesihatan kanak-kanak
Membekalkan buku-buku cerita, cekera padat dan lain-lain

Agensi dan Organisasi dalam Program di TASKA
JKKK
Bekerjasama menganjurkan program yang melibatkan

kanak-kanak;
Pertubuhan
Wanita/
Belia
Membantu TASKA dalam aktivtiti harian bersama kanakkanak bermain; bercerita dan lain-lain;
Pihak Berkuasa
Tempatan
Menyediakan peralatan untuk sesuatu majlis di TASKA;
Perpustakaan
Awam
Menjemput kanak-kanak TASKA mendaftar sebagai ahli;

Memberi maklumat tentang buku yang sesuai digunakan di
TASKA untuk kanak-kanak;
Jabatan Bomba
dan Penyelamat
Menjemput kanak-kanak menyertai program yang

dianjurkan oleh pihak jabatan;
Memberi taklimat dan demonstrasi tentang langkah
keselamatan di TASKA serta menjalankan latihan
pengongsian bangunan;
Jabatan
Kesihatan
Memberi khidmat nasihat berkaitan kebersihan premis,

TASKA serta menganjurkan ceramah berkaitan kesihatan
dan penyakit berjangkit;
Klinik Kesihatan
Menjalankan program pemeriksaan kesihatan dan

immunisasi serta pemakanan kanak-kanak;
Pemeriksaan dan kebersihan gigi kanak-kanak;
Menjemput TASKA menyertai program yang dianjurkan;
Membekalkan berbagai jenis tanaman dan tumbuhan,
melawat ladang;
Mendapatkan kerjasama untuk bantuan penambahbaikan
dan kemudahan peralatan untuk sesuatu majlis anjuran
TASKA.
Klinik Pergigian
Sekolah/IPT/Kolej
Pejabat Pertanian
Ketua Kampung/
Wakil Rakyat
Kurikulum PERMATA Negara secara khusus meletakkan komuniti sebagai sebahagian

daripada kerangka konseptualnya. Ini menunjukkan betapa pentingnya peranan komuniti dalam
membangunkan generasi bangsa Malaysia masa hadapan. Kolaborasi antara TASKA dengan
komuniti sangat diharapkan untuk menghasilkan suatu program pengasuhan dan pendidikan
147
awal kanak-kanak Negara yang berkualiti tinggi setaraf dengan program-program lain yang
terkenal di dunia. Kolaborasi daripada masyarakat setempat dan ahli komuniti adalah sangat
besar dan berkesan. Kata pepatah Afrika: it takes a community to raise a child, maka
diharapkan penglibatan komuniti dan sumber-sumber yang terdapat dalam komuniti akan
membawa hasil yang positif kepada kanak-kanak.
Aktiviti PERMATA dengan Ibu Bapa dan Komuniti
148
ETIKA DAN PROFESIONALISME PENDIDIK PERMATA

Kurikulum PERMATA Negara menitikberatkan nilai perkhidmatan yang berkualti, bagi
menjamin perkembangan kanak-kanak dalam aspek pengasuhan dan enam bidang
pembelajaran yang telah ditetapkan. Kurikulum ini sewajarnya dilaksanakan dengan falsafah
dan efikasi yang tinggi, dengan penuh tanggungjawab dan akauntabiliti, agar tercapai objektif
dan matlamat yang dikehendaki. Pendidik dan pihak yang menguruskan TASKA sebagai
pelaksana utama hendaklah memastikan perincian mengenai Kurikulum PERMATA Negara,
dasar dan garis panduan serta Piawaian Pelaksanaan Prosedur (SOP) dihayati dan dipatuhi
sepenuhnya.
10.1
Ciri-Ciri Sahsiah Pendidik
Pendidik telah dilatih supaya mereka dapat membentuk diri dengan ciri-ciri pendidik
yang berakhlak mulia dan berkualiti semasa menjalankan tugas mereka. Ciri-ciri penting
yang ada dalam diri setiap Pendidik adalah seperti berikut.
MENJADI
TELADAN
BERDISIPLIN
BERSEDIA
MENGHARGAI
DIRI
MENEPATI
MASA
BERTANGGUNG
JAWAB
BERINTEGRITI
ITI
JUJUR
PENDIDIK/
PENGASUH
PERMATA
BERKETRAMPILAN
DIRI
Pendidik yang jujur tidak akan bertindak mengikut emosi atau

keputusan sendiri. Pendidik hendaklah sentiasa merujuk kepada
pihak pengurusan sebelum mengambil apa-apa tindakan. Setiap keputusan atau
Jujur dan Amanah
149
tindakan adalah bertujuan untuk menjaga kepentingan dan kesejahteraan kanakkanak di bawah asuhan mereka.
Pendidik mesti menjaga keperibadian diri dalam melaksanakan
tanggungjawab dan tugas yang diamanahkan.
Mempunyai
keyakinan diri yang tinggi dan tidak memandang rendah terhadap keupayaan diri dalam
menjalankan tugas.
Berintegriti
Pengurusan masa amat penting dalam menjalankan tugas sebagai

Pendidik. Setiap tanggungjawab dan tugas dilaksanakan mengikut
jadual dan masa yang telah dirancangkan. Sentiasa menjalankan tugas dalam
masa yang ditetapkan tanpa melengah-lengahkan masa.
Menepati masa
Pendidik perlu memastikan mereka sentiasa berdisiplin dalam

menjalankan tugas dan tanggungjawab tugas seharian. Pendidik
hendaklah mendisiplinkan diri untuk tidak mengambil kesempatan terhadap tugas dan
tanggungjawab yang telah diberikan kepadanya.
Berdisiplin
Pendidik yang profesional akan menjadi teladan (role model) kepada

pihak TASKA, ibu bapa dan anak-anak. Tabiat seperti menengking,
berbohong, tingkah laku kurang sopan, bergaduh, merokok, dan minum arak adalah tidak
bersesuaian sama sekali semasa bertugas atau luar waktu bertugas. Pendidik tidak boleh
menggunakan kemudahan dan peralatan TASKA untuk urusan peribadi sebelum meminta
kebenaran dari pihak yang bertanggungjawab/majikan.
Teladan Baik
Pendidik sentiasa bersedia untuk menjalankan setiap tugas yang

diarahkan. Selain itu, adalah amat penting pendidik bersedia dengan
segala kemungkinan yang berlaku semasa bertugas seperti kemalangan, kecemasan,
kehadiran tetamu, menganjurkan majlis dan sebagainya.
Bersedia
Pendidik perlu merasa bangga dan menghargai diri dengan

profesyennya. Mereka hendaklah menjalankan tugas dan
tanggungjawab yang diamanahkan dengan yakin dan berwibawa.
Menghargai diri
Setiap keputusan dan tindakan yang diambil hendaklah secara

rasional
dan
dibincangkan
bersama
pihak
pihak
yang
bertanggungjawab/majikan bagi menggelakkan salah faham. Pendidik juga hendaklah
Bertanggungjawab
150
bertanggungjawab terhadap keputusan dan tindakan yang diambil dan tidak menyalahkan
orang lain.
Pendidik perlu menunjukkan ciri-ciri keperibadian yang tinggi dengan

menjaga tata susila tentang cara menyesuaikan diri mengikut tempat
dan keadaan. Pendidik harus sentiasa kelihatan bersih, kemas dan bersedia melakukan
segala tanggungjawab yang telah dipersetujui. Pakaian merupakan faktor penting yang perlu
diberi perhatian. Pendidik hendaklah sentiasa tampil dalam keadaan yang bersopanan, tidak
keterlaluan dan tidak menjolok mata dalam berpakaian.
Berketrampilan diri
10.2
TANGGUNGJAWAB PENDIDIK PERMATA
Menghormati hak kanak-kanak seperti yang termaktub dalam Konvensyen Hak

Asasi Kanak-Kanak.
Melaporkan sebarang penganiayaan dan pengabaian kepada pegawai pelindung

dengan serta merta.
Mengelakkan diri dari melakukan penganiayaan dan pengabaian terhadap

kanak-kanak.
Mempunyai sifat sabar dan penyayang semasa mendampingi kanak-kanak.
Mempunyai pemikiran yang kreatif dan inovatif dalam melaksanakan tugasan.
Segala tindakan dan keputusan yang diambil hendaklah demi kepentingan

kanak-kanak.
Mewujudkan persekitaran yang merangsangkan, mesra, selamat dan bersih bagi

meningkatkan perkembangan menyeluruh kanak-kanak.
Setiap kanak-kanak adalah unik dan mempunyai potensi diri sendiri. Pendidik
PERMATA
hendaklah
menggalakkan
mereka
berkembang
tanpa
tekanan/paksaan.
Tiada mendiskriminasi kanak-kanak kerana agama, bangsa,

kebudayaan, gender, umur, kebolehan, dan status ekonomi mereka.
Sebarang gambar kanak-kanak tidak boleh digunakan untuk apa-apa jua tujuan
tanpa kebenaran ibu bapa mereka.
bahasa,
151
10.3
Kod Etika Pendidik PERMATA

Setiap Pendidik PERMATA hendaklah:
Menjalankan tugas dengan amanah dan penuh komitmen
Menggalakkan perhubungan yang sihat di taska
Proaktif dan bermotivasi tinggi untuk memajukan diri bagi meningkatkan

pengetahuan dan profesionalisme dalam bidang asuhan dan pendidikan awak
kanak-kanak
Menyokong dasar, standard dan amalan di taska dengan adil, tiada diskriminasi,
bias dan prejudis, dan berdasarkan kepentingan kanak-kanak, keluarga dan
komuniti
Bekerjasama dengan semua pihak semasa menjalankan tugas
Memberi maklumat yang tepat kepada ibu bapa dan pihak pengurusan
Merujuk kepada pihak pengurusan sebelum membuat sebarang keputusan

terutamanya yang menyentuh dasar berkaitan kanak-kanak dan ibu bapa
Adalah penting bagi pendidik mempunyai tahap kompetensi yang tinggi dalam
melaksanakan tanggungjawab sebagai pendidik kepada anak-anak yang bakal menjadi
generasi pewaris. Kod Etika ini hanyalah sebagai garis panduan bagi pendidik dalam
melaksanakan tugas dan tanggungjawab mereka di TASKA. Keberkesanan dan kejayaan
pelaksanaan pemakaian Kurikulum PERMATA Negara ini terletak sepenuhnya di tangan
pendidik. Ini kerana pendidiklah yang telah dipertanggungjawabkan untuk mengimplementasi
segala yang telahpun dimaktubkan dalam kurikulum ini. Hanya dengan implementasi yang
betul dan efektik oleh pendidik sahajalah yang dapat memastikan semua kanak-kanak yang
telah diasuh dan dididik ini akan berkembang minda, fizikal dan emosi mereka bagi
memulakan persekolahan formal setelah tamat program di TASKA. Penekanan kepada
aspek-aspek akhlak mulia dan amanah seseorang Pendidik adalah faktor kejayaan
Program PERMATA Negara.
SETIAP ANAK PERMATA NEGARA

152
LAMPIRAN 1
(1)
CONTOH CARA MENULIS JURNAL/CATATAN ANEKDOT
TARIKH BERMULA: 21 April 2012

NAMA: Akmal Hakim (AK)
UMUR: 3 tahun 9 bulan
FOKUS PEMERHATIAN: Perkembangan sosial (boleh juga lebih dari satu fokus)
MASA: 09.15 pagi
NAMA PENDIDIK: Asma Husna Abd Rahim
******************************************************************
TARIKH: 21/4/12
Semasa AK datang dengan ayahnya pada pukul 8.25 pagi, dia kelihatan sangat seperti
biasa bersalam dengan saya dan mencium ayahnya sebelum masuk ke dalam TASKA. AK
anak yang periang dan sangat mudah mesra dengan rakan-rakan. Selepas meletak
begnya di rak, dia terus berlari ke dalam dan memeluk Juita yang sedang menghisap jari.
Juita juga baru sampai ke TASKA dihantar oleh ibunya.
AK suka bermain dengan mainan kereta traktor dan kereta bomba. Setiap pagi dia akan
ambil mainan tersebut dan bermain bersendirian, membuat bunyi traktor dan siren
kereta bomba. Hari ini saya terdengar dia berkata kepada Mohd Firdaus bahawa dekat
rumahnya ada kereta traktor korek tanah, dan traktor itu telah terjatuh ke dalam lubang
sambil menunjukkan bagaimana traktor itu terbalik ke dalam lubang, dia tak boleh
kontol. (traktor itu hilang control). Bomba tu pergi angkat orang tu.. bunyi dia kuat,
eee oo, ee oo ada lampu biru.... Kami tengok orang tu.. dia berdarah kata AK.
Baru saya faham, mengapa AK sangat suka bermain dengan kedua-dua kereta mainan
tersebut. AK telah mempelajari fungsi traktor (mengorek tanah) dan traktor boleh
terbalik jika berada di tempat yang tidak stabil). Dia telah menggunakan perkataan tidak
boleh kontrol yang menunjukkan kefahamannya mengapa traktor itu jatuh ke bawah.
153
LAMPIRAN II: SENARAI SEMAK PERKEMBANGAN

(DEVELOPMENTAL CHECK LIST)
Senarai Semak Perkembangan Motor Kasar
Kemahiran Motor Kasar
Nama:
Akmal Hakim (AK)
Program: PERMATA Negara (3-4 thn)
Pemerhati: Nama Pendidik

Tarikh: 18/6, 18/7 .....
Arahan: Guna [
] bila tingkah-laku diperhatikan. Tulis pemerhatian dan tarikh. Biarkan item
kosong sehingga dapat melihat tingkah-laku tersebut.
Item
Pemerhatian/bukti
Tarikh
______
berjalan turun tangga
dengan kaki yang berlainan
Ada tapi AK masih teragakagak.
18/6/12
______ membaling bola ke arah

yang dituju
Boleh
tinggi.
membaling
dengan
kaki
Masih tidak boleh mengikut

rentak muzik
______ mengayuh basikal beroda

tiga
Boleh
tapi
menghadapi
masalah semasa mula nak
menggerakkan basikal.
_____
menggerakkan
mengikut rentak muzik
Dan seterusnya...
18/6/12
18/6/12
Dan seterusnya...
Dan seterusnya...
154
PANEL PENYEMAKAN SEMULA KURIKULUM PERMATA NEGARA EDISI KE TIGA:
Pengerusi Jawatankuasa Teknikal Projek Perintis PERMATA

Datuk Siti Azizah Sheikh Abod
Pengerusi Jawatankuasa Teknikal Kurikulum PERMATA
Prof. Dato Dr. Aminah Ayob
Penyunting
Puan Jameyah Sheriff
Pusat Penyelidikan Perkembangan Kanak-Kanak Negara (NCDRC), Universiti Pendidikan Sultan Idris
(UPSI)
Prof. Madya Dr. Sopia Md Yassin
Prof. Madya Dr. Mohd Hassan Abdullah
Dr. Noor Aini Ahmad
Universiti Putra Malaysia
Dr. Rohani Abdullah
Puan Nani Menon
Puan Rosazizi Abdul Rahim
Universiti Islam Antarabangsa Malaysia
Prof. Madya Dr. Mastura Badzis
Universiti Malaya
Dr. Azizah Lebai Nordin
Bahagian Pembangunan Kurikulum, KPM
Puan Harlina Mohamad
Institut Pendidikan Guru, KPM
Encik Muhammad Hj Sulaiman (Kampus Raja Melewar, Seremban)
Puan Normasura Hj Jani (Kampus Perempuan Melayu, Melaka)
Puan Norzaini Yang (Kampus Bahasa Melayu, W.P. Kuala Lumpur)
Puan Rashidah Elias (Kampus Dato Razali Ismail, Kuala Terengganu)
Puan Siti Saleha Samuri (Kampus Pendidikan Islam, Bangi)
Kementerian Pembangunan Wanita, Keluarga dan Masyarakat
Jabatan Kemajuan Masyarakat Malaysia (KEMAS)
Jabatan Perpaduan Negara dan Integrasi Nasional (JPNIN)
Institut Sosial Malaysia
Yayasan Pembangunan Keluarga Terengganu
155
Majlis Pengasuhan dan Pendidikan Awal Kanak-Kanak (Majlis ECCE)

Puan Amy Bala
SEGI College
National Association of Early Childhood & Care Education Malaysia
(Pengerusi: Datin Radziah M. Daud)
Persatuan Pengasuh Berdaftar Malaysia
(Pengerusi: Puan Shamsinah Che Shariff)
Persatuan Pengasuh Berdaftar Negeri Sembilan/Melaka
(Pengerusi: Puan Rozita Kamil)
Persatuan Pengusaha TASKA Berdaftar WPKL
(Pengerusi: Puan Hjh Norhayati Shamsuddin)
Persatuan TASKA Melayu Malaysia
(Pengerusi: Puan Zainol Sulaiman)
Persatuan TASKA Negeri Selangor
(Pengerusi: Puan Hjh Mahanom Basri)
Persatuan TASKA Negeri Perak
(Pengerusi: Puan Ding Moi King)
Persatuan TASKA Negeri Johor
(Pengerusi: Puan Norhayati Daud)
Persatuan Pengasuh Negeri Pahang
(Pengerusi: Puan Rosnah Ahmad)
Persatuan Pengasuh Negeri Terengganu
(Pengerusi: Puan Ruhana Salleh)
Persatuan Pengasuh dan Pendidikan Awal Kanak-Kanak Sarawak
(Pengerusi: Puan Hjh Juiter Abang)
Jurulatih PERMATA
Puan Audrey Lee Yoke Wah
Puan Argayah @ Rogayah Saad
Puan Nor Aeshah Hamzah
Puan Sakae Sasamori
Puan Nor Faizah Abdullah
Community Learning Curve
(Puan Norsheila Abdullah)
156
Idaman Learning Network
(Puan Norma Wahab)
Pusat Latihan & Konsultasi Iltizam
(Puan Nik Rosminah Nik Taib)
Dandara Murni Training and Consultancy
(Puan Musalmah Muhamad)
Urusetia:
Bahagian PERMATA,
Jabatan Perdana Menteri
Unit Latihan PERMATA, Fakulti Ekologi Manusia
Universiti Putra Malaysia
157
158
159
160

Kurikulum Permata Negara

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Kurikulum Permata Negara

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

1

Seap Anak PERMATA Negara