Stereoskopik Görüş PDF

FOTOGRAMETR
BOYUTLU (STEREOSKOPK) GR
Yrd. Do. Dr. Aycan M. MARANGOZ
BE ZONGULDAK MYO MMARLIK VE EHR PL. BL.

HARTA VE KADASTRO PROGRAMI
ZHK 217/219 FOTOGRAMETR DERS NOTLARI
2014-2015 retim Yl Gz Dnemi
http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz/
ERK
Monokler grme
Binokler (ift) grme ve derinliklerin alglanmas
Doal boyutlu gr
Stereoskopik derinlik hissinin yapay olarak arttrlmas
Yapay boyutlu gr
Stereoskopik ( boyutlu) grme yntemleri
Anaglif yntem
Polarizasyon yntemi
Krpma yntemi
Stereoskop
Resim iftlerinin boyutlu gr iin yneltilmesi

Paralaks ve l markas
Stereo gr ilkesine gre alan fotogrametri aletleri
Fotogrametri Ders Notlar
MONOKLER GRME
Normal iki gze sahip olan insan evresinde
bulunan cisimleri boyutlu olarak grr.
Gzler cismi farkl iki konumdan alglarlar.
Alglanm bu grntler gz sinirleri
vastas ile beyine iletilir ve beyinde iki gze
ait grnt birletirilerek boyutlu gr
hissi ortaya kar.
Tek gzle grme olayna Monokler Grme denir.

Gr as
Kamera ve insan gz
MONOKLER GRME [NSAN GZ]

nsan gz bir seri krc yzeyler, yani gz merceinin snr
yzeyleri ile en ince a duyarl bir mozaikle kapl a tabakas
zerinde (retina) izlenen uzayn gerek resimlerini verir.
Herhangi bir cismin grntsnde gzler iki yolla otomatik
olarak ayarlama yaparlar:
1.
Bir cismin grnts tam keskin olarak gzn retinas

zerinde oluacak ekilde gz merceinin eriliini
deitirir. Bu olay optik aletlerde grntnn olutuu
dzlemle mercek arasndaki uzakl mekanik olarak
deitirilmesiyle yaplr. Yakn cisimlere bakldnda gz
merceinin erilii artar. Farkl uzaklklar iin kaslar
yardmyla gz merceinin kendi kendini ayarlamasna
GZN UYUMU (akomodasyon) denir.

2.
Her iki gzn ekseni dorudan doruya baklan cisme

yaklar. Cisim yakn olursa byk a altnda nlar
dner. Bu ayarlamaya YAKINSAMA denir. Bu,
retinann duyar ksmna gzn mercei ile olumu
grnty getirmek iin gereklidir. Bak yn
deitirilmi olur.


ki gzle bakldnda her gz ayn cismi baka dorultulardan ve
deiik a altnda grr. te bu cismin iki ayr grnts beyinde
birleerek boyutlu gr ortaya kar. Bir mercei ve a duyarl
bir katman olmas nedeni ile bir kameraya benzetilen insan gznn
u farkllklar nemlidir:
Net grntnn fotoraf dzleminde oluturulabilmesi iin

kamerada grnt uzakl deitirilir. Mercek denklemi gz
nnde tutulursa, mercek sisteminin odak uzakl sabit kald
iin, nesne uzaklna bal olarak grnt uzaklnn uygun
biimde ayarlanmas gerekir. Gzde ise, grntnn olutuu
retina sabit olduu iin gz mercei erilii uygun ekilde
deitirilerek net grnt elde edilmektedir. Yani grnt uzakl
sabit kalrken, nesne uzaklna gre gz merceinin odak
uzakl deimektedir.
Kameralarda objektiften geecek k miktar bir diyafram

sistemi ile ve admlar halinde dzenlenirken, insan gznde
k miktarna gre kendini otomatik olarak ve srekli bir
biimde (admlar halinde deil) ayarlayabilen bir sistem
vardr. Bilindii gibi gzbebekleri k durumuna gre
byyp klebilmektedir.
Ia duyarl yzey, fotoraf makinasnda bir dzlem

zerindedir. Gzn a tabakas daha geni bir kresel
yzey zerindedir. Bu durum gzdeki gr asnn
kameralara gre ok geni olabilmesini salar.

nsan gz anolog fotoraf eken klasik kameralardan ok

saysal kameralara benzetilebilir. Bu kameralarda nesneden
gelen farkl k iddetleri farkl elektrik voltajlarna
dntrlerek bir ortama kaydedilir. Bu kayt kesikli
olmaktadr. Yani ereve ereve kayt yaplmaktadr. nsan
gz ise zerine den k etkilerini ksa bir sre iinde gz
sinirleri aracl ile beyindeki grme merkezine
ulatrmaktadr. Saniyede 30 ereve kayd yapan bir
saysal kameraya benzetilebilir.


nsan gznn teknik zellikleri:
Gz yuvarnn ap yaklak 21 mm dir. Gz bak ekseni

dorultusundaki genislii yaklak 24 mm dir.
Gz merceinin odak uzakl deikendir. Gzn sonsuza
uyum yapt durumdaki odak uzakl 22.4mm dir.


nsan gznn teknik zellikleri:
Kameralardaki diyaframa benzer

grev yapan irisin ap 2-8mm
arasnda
a
bal
olarak
kendiliinden
otomatik
olarak
deiir. Bu deerler kameralardaki
f/11 ve f/2.8 bal aklklara karlk
gelir.
Tek bir gzn gr as yatayda
200, deyde ise 115 dir. Ancak
burun ve kalar bu gr asn
snrlar.
10
BNOKLER GRME (Stereoskopik Gr) ve

DERNLKLERN ALGILANMASI
ki gzle ayn anda grme olayna ise Binokler Grme veya
Stereoskopi denir. ift gzle gre stereoskopik gr denir.
evremizdeki nesnelerin boyutlu bir uzay iinde olduunu
biliyoruz. Tek tek gzlerde oluan grnt ise iki boyutludur.
evremizde iki ayr noktadan, yani iki ayr gzle baktmz iin
derinlikleri alglayabiliyoruz.
ki gzle bir nesneye bakldnda, her gz bu nesneyi deiik
a ve dorultularda grmektedir. ki ayr grnt yada iki farkl
merkezsel izdm, dolays ile iki farkl izlenim insann
zihninde birleerek boyutlu grme olay olumaktadr.
11

ki gzle ayn anda grme olayna ise Binokler Grme veya
Stereoskopi denir. ift gzle gre stereoskopik gr denir.
evremizdeki nesnelerin boyutlu bir uzay iinde olduunu
biliyoruz. Tek tek gzlerde oluan grnt ise iki boyutludur.
evremizde iki ayr noktadan, yani iki ayr gzle baktmz iin
derinlikleri alglayabiliyoruz.
ki gzle bir nesneye bakldnda, her gz bu nesneyi deiik
a ve dorultularda grmektedir. ki ayr grnt yada iki farkl
merkezsel izdm, dolays ile iki farkl izlenim insann
zihninde birleerek boyutlu grme olay olumaktadr.
12

ki ayr noktadan evrenin gzetlenmesi yannda, derinlik
alglanmasn kolaylatran baka etkenlerin de bulunmas
gerekir. Deneyim, geometrik ve fiziksel temelli olaylar derinlik
alglamasn kolaylatrr:
Yakn cisimlerin uzaktakilere gre daha byk grnmesi

(geometrik perspektif),
Arkadaki nesnelerin ndekiler tarafndan rtlmesi. Arkadaki
nesnelerden gelen nlarn engellenmesi,
Yakndaki nesnelerin parlak, uzaktakilerin soluk oluu (Atmosferde
daha uzun yol kateden n daha fazla kayba uramas),
Byklkleri bilinen nesnelerle karlatrma olana (deneyim).
nsan beyninde yerlemi bilgilerle karlatrma.
13

Farkl konumdaki nesnelerin iki gzdeki konumlarnn farkl oluu
derinlik alglamamz salamaktadr. Gz bak eksenlerinin nesne
noktalarnda oluturduklar aya YAKINSAMA (konvergens) as
denir. Yakn nesnelerin yaknsama alar uzak nesnelere gre daha
byktr (P> F). ki gz bebei arasndaki uzakla GZ BAZI
denir. 57-70mm arasnda olmaktadr.
F
P
F
P
O1
P
I
F
I
x
Binokler Grme
I
I
y
O2
II
F
II

14

Uyum ve yaknsama otomatik olarak birlikte yaplr. Yaknsama 15 cm
den sonsuza kadar yaplabilir.
ift bakta gzlerin yaknsamas. ekilde 1 ve 2 alar yaknsaklk

alardr. Bunlarn arasndaki farka da PARALAKS fark ad verilir.
PX= 2- 1
P1
1
P2
2
Gz baz
Gzn sonsuza uyum yapmas durumunda gzlerin optik eksenleri

birbirine paralel olur. Yakndaki cisimlere bakldnda optik eksenler
birbirine yaklaarak bir cisimde toplanr.
15

Tek gzle olan gr bir cismin
ancak
bal
dorultusunu
belirtir. ekilden de grlecei
zere tek gz, (burada sol gz)
dikdrtgen cismin yer ald
dorultuyu belirler, kesin yerini
belirlemez.
Fakat dier gzn, (burada sa
gz) olaya dahil olmasyla
cismin kesin yeri belirlenmi
olur.

Gz baz
16

ki retina grntsnn, beyinde birlemesi suretiyle derinlik
alglanmasnn aklanmas, fotogrametri iin temel bir
varsaymdr. Farkl konumdaki nesnelerin iki gzdeki
konumlarnn farkl oluu, derinlik alglamamz salamaktadr.
Binokler gr u ekilde olumaktadr:
Nesnelere iki ayr noktadan baklmaktadr. ki gzde iki ayr

grnt olumaktadr.
Binokler gr, her iki gzn de ayn nesneye ynelmesi ile
olabilmektedir.
yi bir derinlik alglamas yakn mesafeler iin sz konusudur.
Binokler gr srasnda her iki gzdeki grntnn
byklnn ayn olmas gerekir.
17
YAPAY BOYUTLU GR
Nesnelerin kendileri yerine, bunlarn fotoraflar veya
eitli grntleri sunulursa yapay bir binokler gr
salanr. Bunun iin binokler grte var olan koullarn
fotoraflar iinde salanmas gerekir.
Baka bir deyile, fotoraflar yardm ile stereoskopik
gr elde edilmek isteniyorsa, ekilecek fotoraflarda
olmas gerekli koullar aadaki gibi ifade edilebilir:

18
YAPAY BOYUTLU GR
Ayn nesnenin iki ayr noktadan fotoraflar ekilmelidir.
Kamera eksenleri yaklak ayn dzlemde bulunmaldr.
Fotoraf ekilen noktalar arasndaki baz uzaklnn,
nesneye olan uzaklna oran belli snrlar iinde
olmaldr.
Fotoraflar ayn lekte olmaldr.
Bu koullar salayan fotoraflarla boyutlu gr

salanabilir. Bunun iin fotoraflarn ilgili gzlere
sunulmas gerekir.

19
YAPAY STEREOSKOPK ( BOYUTLU)

GRME YNTEMLER
Yukarda saylan koullar salayacak ekilde ekilmi
fotoraflardan boyutlu gr salamak iin eitli
yntemler uygulanr. Bu yntemlerden fotogrametride
uygulananlar unlardr:
Anaglif yntem - renkli szgelerle ayrma

Polarizasyon yntemi - poloroid gzlklerle ayrma
Krpma yntemi - fotoraflarn sra ile sunulmas
Stereoskop - n yollarn ayrma

20
STEREOSKOPK ( BOYUTLU) GRME

YNTEMLER (Anaglif Yntem)
Filtre camlar spektrumun belirli blgesindeki geirir, geri kalan
blgedeki yutar. Siyah-beyaz fotoraflar krmz ve mavi
szgelerden geirilerek bir ekrana izdrlr ve krmz-mavi
szgeli bir gzlkle baklrsa, bir fotorafn grnts bir gze, dier
fotoraf da dier gze sunulmu olur. Bylece her grnt
karmadan ilgili gzlere sunulmu olur.
Fotoraflar
Filtreler
zdm masas (ekran)

Fotogrametri I Ders Notlar
21


22


23

YNTEMLER (Polarizasyon Yntemi)
In
dalga
hareketi
ile
yaylmnda dalgalar, yaylma
dorultusunu ieren tm olas
dzlemler iinde titreir. Bu n
destesi birbirine dik iki ynde
yaylacak
ekilde
iki
n
demetine ayrlabilir. Bunun iin
polarize edici szgeler kullanlr.
Bu
szgeler
belirli
bir
dorultudaki ve yaknndaki
gnderirken dierlerini yutar.
Ayn dorultulara gre polarize
edebilen bir gzlkle baklrsa
fotoraflar ilgili gzlere sunulmu
olur.
24

Stereoskopik ksmi resimlerin projeksiyonunda, birbirine
dik polarizasyon dzlemi iki filtre kullanlr ve bunlar
polarizasyon filtreli bir gzlkle gzlenirse, her gz kendi
filtresine eit polarizasyon ynl resmi grecektir.
Dier ksmi resmin snm ise, polarizasyon ynndeki
kk farklara kar olaanst hassastr. Yani kk ba
dndrmeleri ve eimleri halinde bile bozuk etkili resimler
meydana gelir. Dolaysyla lme amalar iin bu yntem
uygun deildir.

25

Klasik fotogrametride bu yntem ok fazla kullanlmamtr. nk bu
yntemde hem n %50 dzeyinde eksilmesi hem de polarizasyon
dorultusunun duyarl bir biimde uygulanmas zorunluluu vardr.
Son zamanlarda dorusal polarizasyon yerine dairesel polarizasyon
kullanlmaktadr. Bunun iin, polarize gzlkle birlikte polarizasyon
plakas eyrek dalga boyu geciktirme yaplr. Bylece k destesi sa
ve sol dairesel destelere ayrlm olmaktadr.
Polarizasyon filtreleri resmin niteliini yaklak olarak yarya
indirgerler. Ak renkli stereo modellerin yaklak doal renkler ile
elde edilmesi istenirse, kuvvetli k kaynaklar kullanlmaldr. Bu
yntem son yllarda fotogrametrik i istasyonlarnda (DPW) yani
saysal fotogrametri uygulamalarnda kullanlmaktadr.
26


27

YNTEMLER (Krpma Yntemi)
Bu yntem insan gznn
tembelliinden yararlanr. Bir
nesnenin grnts yaklak
0.06s srer. Gzn bu
zelliinden sinemada da
yararlanlr. Bir grntnn
ardndan hemen ikinci bir
grnt sunulur. Bunun iin
uygulanan frekans 16-24 Hz
dir.

28

YNTEMLER (Krpma Yntemi)
Fotogrametride yaygn olarak kullanlan bu yntemde
grntlerin srayla yanstld ekrana likid kristal bir
gzlkle baklr. Ekrana gelen grntlerle e zamanl
olarak, sol grnt ekrana sunulduunda gzln sol
cam alr, sa grnt sunulduunda ise gzln sa
cam alr. Bu hareketin deiim hz saniyede 50-200
kezdir. Yani frekans 50-200 Hz dir.
Bu yntem optik izdml 1-2 stereodeerlendirme
aletinde kullanlmtr. Dijital fotogrametride bugn en ok
kullanlan yntem bu krpma ya da krptrma yntemidir.

29

YNTEMLER (Stereoskop Yntemi)
Bu yntemde fotoraflar iki ayr optik yolla ilgili gzlere
sunulur. Optik yol, mercekler, prizmalar ve aynalar ile
oluturulur. Gzetleme genellikle bir ift oklerle yaplr.
Bu nedenle gz bak eksenleri paralel olmak zorundadr.
Bu yntem klasik fotogrametride pek ok anolog alette,
analitik aletlerin tamamnda, dijital fotogrametride de
kullanlmtr.

30
STEREOSKOP
boyutlu (stereoskopik) gr iin doal boyutlu grme koullarn
salayacak ekilde ekilmi resimler, resim ekim dzenine uygun olarak
yneltilip, her iki resme ait elenik resim noktalarndan gelen nlarn
birbirine paralel halde gze ulamasn basit bir ekilde salayan
boyutlu grme aletleri ile incelenirse gz yorulmakszn srekli bir
boyutlu gr olana salanr.
Stereoskop altnda incelenen boyutlu modelde genel olarak yeryz
ekillerinde ykseklik bakmndan bir abartma sz konusudur.
Ykseklikteki bu abartma, hava baz uu ykseklii oranna bal olarak
drt kat kadar olabilir.
Baz-uu ykseklii oran arttka yksekliklerdeki abartma da artar.
Abartma etkisi lmelere bir etki yapmazken boyutlu gr etkisini
arttrr. Yapay boyutlu gr iin kullanlan stereoskoplar mercekli ve
aynal olmak zere ikiye ayrlr.
31
STEREOSKOP (Mercekli Stereoskop)

Mercekli stereoskop olarak adlandrlan alette iki yaknsak mercein odak
uzaklna konan resimlerden gelen nlar mercei getikten sonra paralel
n demetleri halinde gze ulaarak gzlerin sonsuza uyumunda keskin bir
izdm verirler. Gz sanki sonsuza bakyormu gibidir ve gzlerin yorulmas
sz konusu olmaz. boyutlu grnt net grme uzaklnda (~25cm)
oluur.
nsann iki gz arasndaki uzaklk (gz baz) ortalama 65 mm olduundan
mercekli stereoskoplarla ancak kk boyuttaki (4.5cmX4.5cm) resimler
incelenebilir. Daha byk boyuttaki resimlerin incelenmek istenmesi
durumunda ya resimlerin boyu kesilir ya da zel altlklar kullanlarak
kvrlrlar.
~65mm

32
STEREOSKOP (Mercekli Stereoskop)

~65mm
Bir stereoskopun bytmesi 250(mm) / f(mm)

~65mm

33
STEREOSKOP (Aynal Stereoskop)

Resimleri kesmeden ve kvrmadan byk boyutlu (23cm x 23cm)
resimler incelenmek istenirse n yollarnn aynalarla birbirinden
uzaklatrld aynal stereoskoplar kullanlr.

34
STEREOSKOP (Aynal Stereoskop)

Aynal stereoskopta genellikle bir klme olur. Bu
bakmdan bunlara 3 ile 8 kat bytmeye olanak salayan
portatif drbnler taklr. Fakat bu durumda da gr alan
ok daralr.
Aynalar yardm ile paralel
nlar arasndaki uzaklk
geniletilmektedir. Bu uzaklk
20-30 cm arasnda deiir.
Baz
stereoskoplarda
aynalarn bir ksm yerine
prizma kullanlmaktadr.
P
II

35
RESM FTLERNN BOYUTLU GR

N YNELTLMES
Uu srasnda birbirini P boyuna rt orannda
kaplayacak ekilde seri halinde resimler ekilir. ekim
srasnda uan ald yol, yani iki resim ekim noktas
arasndaki uzaklk hava baz olarak adlandrlr.

36

N YNELTLMES
Baz izgileri ayn zamanda uan uu dorultusunu
belirtirler. Fotogrametride bu eksen X, ayn dzlemde
bulunan buna dik eksen Y ve bu iki eksenin belirledii
dzleme dik eksende Z ekseni olmaktadr.
boyutlu grn elde edilebilmesi bakmndan resim
ekim durumunun aynen taklit edilmesi gerekir. Bu
bakmdan uu dorultusuna uygun ekilde yerletirilmi
resim iftleri bu dorultuya, X eksenine paralel
yerletirilmi stereoskop ile gzlenmelidir.

37

N YNELTLMES
Dnklkler
(Uan durumundaki deiimden kaynaklanan)
Ek veriler: GPS, IMU, INS, YKN, Kalibrasyon bilgileri

38

N YNELTLMES

39

N YNELTLMES
boyutlu gr iin gerekli koullar salayan bir dey resim
iftinin uzay modelinin olumas iin aynal stereoskop altnda
yneltilmesi u admlar kapsar:
Birinci ve ikinci resim orta noktalar, orta nokta bulucularn

karlkl olarak birletirip bunlarn kesim noktalar olarak bulunur.
Kontrol olarak koegenlerin kesim noktasnn da ayn noktay
vermesi gerekir.
Birinci resmin orta noktasnn ikinci resimdeki karl, ikinci
resmin orta noktasnn birinci resimdeki karl detay noktalarna
bakarak bulunur ve iaretlenir.
Birinci resimde, birinci resmin orta noktas ve ikinci resmin orta
noktasnn birinci resimdeki karl bir doru paras ile
birletirilerek resim ekim dorultusu bulunur. Ayn ilem ikinci
resimde de yaplarak ikinci resimdeki uu dorultusu da bulunur.
40

N YNELTLMES
Bu 4 nokta bir doru zerinde bulunacak, resimlerin birbirini
rten ksm ie gelecek ve her iki resmin orta noktalar
arasnda yaklak olarak 25 cm uzaklk bulunacak ekilde
resimler yerletirilir. Sol resim altla sabitlenir.
Aynal stereoskop, merceklerin merkezlerinden geen yatay
eksen 4 noktay birletiren doruya (uu dorultusu)
paralel olacak ekilde resimlerin stne yerletirilir.
Her bir gze gelen mercek o gze gre resim gzlenerek
netlii ayarlanr ve boyutlu gr elde edilene kadar sa
resim saa-sola hareket ettirilir ve dndrlr. boyutlu
gr salandnda sa resim de sabitlenir.
Gz merceklerden kaldrlr ve gz dinlendirildikten sonra
tekrar merceklerden baklr.

41
L MARKASI ve PARALAKS
Stereoskopik incelemeyi kolaylatrmak ve stereoskopik
l yapabilmek iin bu tr aletlerde, fotoraf ile
gzetleme sistemi arasnda uygun bir yerde zel iaretler
bulunur.
Bykl 50-100 mikron olan, siyah benek, ii bo halka
veya kl bir nokta biimindeki bu iaretlere L
MARKALARI denir.
Bykl 50-100 mikron olup, siyah bir benek, ii bo bir
halka, kl bir nokta ya da saysal fotogrametrik
sistemlerde imle biimindedir.
42
Stereoskopik gr tam olarak salannca iki l markas, tek
bir l markas olarak ve tam o nokta zerindeymi gibi
grnr. Ayn nesneye ait iki fotoraftaki grntler zerine
tam ve doru olarak yerletirilirse, boyutlu grnmde l
markas tek bir marka olarak ve tam o nokta zerindeymi gibi
alglanr. l markalarndan biri, gz bazna paralel
dorultuda biraz farkl konumda ise, boyutlu grte iki farkl
durum sz konusu olabilir:
l markas yine tek bir marka olarak grnr ancak bir
miktar ilgili nesnenin nnde, ykseindedir.
l markalar iki tane grnr. Bu da l markasnn
nesnenin bir miktar arkasnda, altndr.

43
Gz bazna paralel yndeki bu farklla YATAY PARALAKS
denir. Bu yatay paralaks bir noktada giderildikten sonra baka
bir noktaya gidildiinde yine bir yatay paralaks ile karlalr.
nk yatay paralaks ykseklikler ile deimektedir.
Gz bazna dik yndeki l markalarnn farkllamasna da
DEY PARALAKS denir. Bu paralaks grntler arasndaki
farkllama olarak da dnlebilir.
Bu durum epipolar dzlem koulunun olmamasndan ileri gelir.
Yani ilgili nokta ve fotoraf ekilen noktalar arasndaki baz
dorusu ayn dzlemde olmaz. Stereoskopta alet hafife
dndrlerek bu fark giderilebilir.
44
(Stereoskopik lme)
Resim iftleri stereoskop altnda yneltildikten sonra
zerinde l markalar (+, ., o) bulunan bir ubuk
yardmyla paralaks lleri yaplabilir. Resimler zerinde
stereoskopik paralaks lmeye yarayan basit araca
PARALAKS LER UBUU denir.
Bu aletle bir P noktasnn iki fotoraf zerindeki grnts
P' ve P'' noktalar arasndaki uzaklk llmektedir. Bu
uzaklk mmnin yzde biri duyarlnda ubuun
mikrometresinde llebilmektedir.

45
(Stereoskopik lme)
P1'
P1''
P2''
P2'
E1
O'
O''
E2
P1'
P2'
P1'' P2''
h2
h1
P1
2
P2

46
(Stereoskopik lme)
ekilde gsterilen E1 ve E2 uzaklklar; P1, P2 noktalar arasndaki
yatay paralaksn bir fonksiyonudur. Bunlar ayn zamanda
yaknsama alarnn ve dolaysyla h1 ve h2 uzaklklar ile de
ilikilidir. Matematiksel gsterimle;
E1 = f1(1,h1)
E2 = f2(2,h2)
olmaktadr. E uzaklklar llrse, P noktalarnn
merkezlerine olan uzaklklar h1 ve h2 hesaplanabilir.
izdm
Uzay noktalarnn izdm merkezlerine yani resim bazna

uzaklklar, bu noktalarn resim koordinatlarndan da bulunabilir.
47
(Stereoskopik lme)
y''
y'
P''
P'
y'
H'
x'
x'
y''
H''
x''
x'
x''
x''
S = x' - x'' + E
ki asal nokta arasndaki S uzakl sabit kalacak ekilde resimler

stereoskop altnda yerletirilirse P', P'' grntleri arasndaki E
uzakl paralaks ler yardmyla llebilir. Bu eitlie gre, bir
noktaya ait resim koordinatlar fark deimez kalacak demektir.
48
(Stereoskopik lme)
x'-x''
biimindeki x koordinatlar farkna YATAY
PARALAKS denir. llerin stereoskopik yaplmasndan
dolay bu paralaksa STEREOSKOPK PARALAKS da
denir.
Px = x'-x''
Stereoskop altnda yaplan bu basit lmelerle iki nokta
arasndaki ykseklik fark, bina ve aa ykseklikleri,
eimler elde edilebilir.

49
PARALAKS ve L MARKASI
(Stereoskopik lme)
O
'
b
c
H1
'
A
'
h
O''
A
''
H1
''
ho
A
'
P
o
h
H1
H2
A
P
A
''
'
H1 P H2
'' o
''
b.c
h
P
b.c
ho
Po
Po, sol resmin asal noktasnn yatay paralaksdr. Bu ayn zamanda

sol ve sa fotorafn asal noktalarnn sa fotoraf zerinde llen
uzaklktr. P ise A noktasnn yatay paralaksdr. Eitlikler taraf tarafa
karlrsa;
50
(Stereoskopik lme)
b.c b.c b.c 1
h ho h
. .( P Po )
Po
P
Po P
ho
h .( P Po )
P
c
Mr
h0
olur.
Paralaks farklar; P=P-Po ile gsterilir. Po fotoraf bazna eittir ve b

ile gsterilirse;
ho
h
P
Po P
ho
h
P
b P
Bu son forml yardmyla, modeldeki

herhangi bir noktann H1 asal
noktasndan olan ykseklik fark
hesaplanabilir.
Bunun
iin
H1
noktasndan
itibaren
uu
yksekliinin bilinmesi gerekir.
51
(Stereoskopik lme)
Stereoskop altnda paralaks lmek yerine resim koordinatlarn
lerek de ykseklik fark yaklak olarak bulunabilir.
ho
hi
Pxi
Pxo Pxi
hi, i noktasnn bir referans noktasndan olan ykseklik fark;
ho, referans noktasndan itibaren uu yksekliidir.
Pxo= xo'-xo''
Pxi= xi'-xi''
Pxi= Pxi-Pxo= xi'-xi''- xo+xo''
Elde edilen ykseklik farklarnn doruluu, ncelikle fotoraf
leine ve fotoraf dnklklerine baldr.
52
STEREO GR LKESNE GRE ALIAN

FOTOGRAMETR ALETLER
Fotogrametrik uygulamalarda stereoskopik grten geni
ekilde yararlanlr. Stereo gr ilkesini uygulayan ve
haritaclk alannda kullanlan bu aletler u ekilde
gruplanabilir:
a- Stereo komparatrler
b- Stereo deerlendirme aletleri
-anolog
-analitik
-dijital (saysal)
c- Yersel fotogrametri aletleri
d- Yaklak stereo deerlendirme aletleri
53
GELECEK HAFTA:
Hava Fotoraflarnn ekimi

54
KAYNAKLAR
Fotogrametri I Ders Notlar, Prof. Dr. Ahmet YAAYAN, YT
Fotogrametrinin Temelleri Ders Notlar, Do. Dr. Naci YASTIKLI,
YT, 2010
Fotogrametri, O. Altan, S. Klr, G. Toz, H. Demirel, Z. Duran, M.

elikoyan, Karl Krauss, 7. Baskdan eviri, T, Nobel Yayn
Datm, 2007

55

Stereoskopik Görüş PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Stereoskopik Görüş PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

FOTOGRAMETR

BE ZONGULDAK MYO MMARLIK VE EHR PL. BL.

Resim iftlerinin boyutlu gr iin yneltilmesi

Tek gzle grme olayna Monokler Grme denir.

MONOKLER GRME [NSAN GZ]

Bir cismin grnts tam keskin olarak gzn retinas

MONOKLER GRME [NSAN GZ]

Her iki gzn ekseni dorudan doruya baklan cisme

Fotogrametri Ders Notlar

MONOKLER GRME [NSAN GZ]

Net grntnn fotoraf dzleminde oluturulabilmesi iin

MONOKLER GRME [NSAN GZ]

Kameralarda objektiften geecek k miktar bir diyafram

Ia duyarl yzey, fotoraf makinasnda bir dzlem

Fotogrametri Ders Notlar

MONOKLER GRME [NSAN GZ]

nsan gz anolog fotoraf eken klasik kameralardan ok

Fotogrametri Ders Notlar

MONOKLER GRME [NSAN GZ]

Gz yuvarnn ap yaklak 21 mm dir. Gz bak ekseni

Fotogrametri Ders Notlar

MONOKLER GRME [NSAN GZ]

Kameralardaki diyaframa benzer

BNOKLER GRME (Stereoskopik Gr) ve

BNOKLER GRME (Stereoskopik Gr) ve

BNOKLER GRME (Stereoskopik Gr) ve

Yakn cisimlerin uzaktakilere gre daha byk grnmesi

BNOKLER GRME (Stereoskopik Gr) ve

Fotogrametri Ders Notlar

BNOKLER GRME (Stereoskopik Gr) ve

ift bakta gzlerin yaknsamas. ekilde 1 ve 2 alar yaknsaklk

Gzn sonsuza uyum yapmas durumunda gzlerin optik eksenleri

BNOKLER GRME (Stereoskopik Gr) ve

Fotogrametri Ders Notlar

BNOKLER GRME (Stereoskopik Gr) ve

Nesnelere iki ayr noktadan baklmaktadr. ki gzde iki ayr

Fotogrametri Ders Notlar

Bu koullar salayan fotoraflarla boyutlu gr

Fotogrametri Ders Notlar

YAPAY STEREOSKOPK ( BOYUTLU)

Anaglif yntem - renkli szgelerle ayrma

Fotogrametri Ders Notlar

STEREOSKOPK ( BOYUTLU) GRME

zdm masas (ekran)

STEREOSKOPK ( BOYUTLU) GRME

Fotogrametri Ders Notlar

STEREOSKOPK ( BOYUTLU) GRME

Fotogrametri Ders Notlar

STEREOSKOPK ( BOYUTLU) GRME

STEREOSKOPK ( BOYUTLU) GRME

Fotogrametri Ders Notlar

STEREOSKOPK ( BOYUTLU) GRME

STEREOSKOPK ( BOYUTLU) GRME

Fotogrametri Ders Notlar

STEREOSKOPK ( BOYUTLU) GRME

Fotogrametri Ders Notlar

STEREOSKOPK ( BOYUTLU) GRME

Fotogrametri Ders Notlar

STEREOSKOPK ( BOYUTLU) GRME

Fotogrametri Ders Notlar

STEREOSKOP (Mercekli Stereoskop)

Fotogrametri Ders Notlar

STEREOSKOP (Mercekli Stereoskop)