Valdeavilla, Cherlin Faye O. (Group Rep.

)
Francisco, Kirsten Tobee C.

Mayo 3, 2016
FIL-102.1/TTh (9:00 AM-10:30 AM)/Seksyon 6

Mariano, Allyssa Danielle M.

Gng. Lilibeth Oblena-Quiore

Nazario, Marinelle A.
Tan, Tyra Francine C.
Torres, Janessa Arren M.

AKIRA ang Tuition Fee: SANYO naman Ginagamit?

Paglalagay ng Aircon sa mga Silid-Aralan ng MMJ Building ng Miriam College para sa mas
Komportableng Pag-aaral ng mga Estudyante at Maiwasan ang Anumang Sakit dulot ng
Kainitan

Ikalawang Semestre ng 2015-2016

Talaan ng Nilalaman

ABSTRACT (Valdeavilla) .......................................................................................................... 1

KABANATA I
THESIS STATEMENT (Lahat) ..................................................................................... 2
PANGUNAHING SULIRANIN (Lahat) ....................................................................... 2
KALIGIRAN NG PAKSA (Valdeavilla, Nazario, & Torres) ........................................ 2
KAHALAGAHAN NG PAG-AARAL (Francisco) ...................................................... 3
LAYUNIN (Lahat) .......................................................................................................... 4
METODOLOHIYA (Valdeavilla, Mariano, & Tan) ...................................................... 4
KABANTA II
REBYU NG KAUGNAY NA LITERATURA (Lahat) ................................................ 5
KABANATA III
RESULTA (Valdeavilla) ................................................................................................ 10
DISKUSYON (Valdeavilla) .......................................................................................... 19
KABANATA IV
KONGKLUSYON (Francisco, & Torres) .................................................................... 22
REKOMENDASYON (Francisco) .............................................................................. 22
SANGGUNIAN (Lahat) ............................................................................................... 24
APENDIKS (Francisco, Mariano, Torres, & Tan) ....................................................... 27

Abstract

Ang pananaliksik na ito ay tungkol sa paglalagay ng mga air conditioner sa lahat ng

silid-aralan ng MMJ building para maging mas epektibo at komportable ang pag-aaral ng mga
estudyante at pagtuturo ng mga propesor. Tatalakaying din nito ang epekto ng matinding
kainitan sa pagiging produktibo ng mga estudyante at propesor. Layunin ng pananaliksik na ito
na matulungan ang mga estudyante at propesor na maging maayos at maginhawa ang kanilang
pag-aaral at pagtuturo. Nais din nito na mabigyang-halaga at importansya ang kalusugan ng
mga estudyante at guro. Dahil dito, nagsagawa ng sarbey at interbyu ang mga mananaliksik sa
40 na estudyante at tatlong propesor upang malaman ang mga hinaing nila ukol sa paglalagay
ng mga air conditioner sa lahat ng silid ng MMJ Building. Ayon sa resulta ng sarbey, halos lahat
ay sumang-ayon na kailangan nang lagyan ng air conditioner ang bawat silid dahil
naaapektuhan ang pag-aaral at kalusugan ng mga estudyante. Ang mga propesor din ay sangayon na dapat nang lagyan ng air conditioner ang mga silid sa MMJ Building ngunit mas tataas
ang matrikula ng mga estudyante. Ito ay dahil sa maintenance fee ng air conditioners.
Ikinumpara din ng mga mananaliksik ang Miriam College sa ibang dark green school upang
magkaroon ng kaalaman na maaari rin magkaroon ng air conditioner ang Miriam College kahit
na isinasabuhay ang integrity of creation. Sa huli, dapat nang lagyan ng air conditioners ang
lahat ng silid ng MMJ Building para maging komportable ang pag-aaral at pagtuturo ng mga
estudyante at propesor ng Miriam College at para maiwasan ang anumang sakit na maaaring
makaapekto sa edukasyon at kalusugan ng mga estudyante at propesor.
1

Kabanata I

I. Thesis Statement
Paglalagay ng aircon sa mga silid-aralan ng MMJ building ng Miriam College para sa
mas komportableng pag-aaral ng mga estudyante at pagtuturo ng mga propesor at maiwasan
ang anumang sakit dulot ng kainitan.

II. Pangkalahatang Suliranin

Paano nakakaapekto ang mainit na silid-aralan sa pag-aaral ng mga estudyante at sa
pagtuturo ng mga propesor sa Miriam College?

III.Kaligiran ng Paksa
Ang Miriam College ay kilala bilang isang Dark Green School. Ito ay dahil
pinapahalagahan nito ang pagpapanatili ng malinis na kalikasan. Isa sa mga core values ng
Miriam College na mas binibigyang-halaga ang kalikasan ay ang integrity of creation. Layunin
nila na maging tagapangasiwa ang lahat ng estudyante at administrasyon na maging malinis ang
kapaligiran upang maiwasan ang anumang polusyon. Isinasakatuparan ng Miriam College na
maging eco-friendly lahat ng mga patakaran katulad na lamang ng campus planning,
pedestrianization, no smoking policies, water and power conservation, and solid waste
management.

Sa panahon ng tag-init, nagkakaroon ng maraming problema ukol sa matinding init sa

lahat ng mga silid-aralan ng Mary Mother Joseph (MMJ) building. Ito ay dahil walang mga air
conditioners na nakalagay dito. Dahil sa mas pinapahalagahan ng Miriam College ang
kalikasan, hindi nila nilalagyan ng air conditioners ang mga silid-aralan ng MMJ. Dahil dito,
maraming estudyante ang nagkakasakit dahil sa matinding init at nagtataka kung bakit ang taas
ng matrikula ng kolehiyo subalit iilan lamang sa mga silid at lahat ng mga opisina ang may
nakalagay na air conditioners. Ito na rin ang nagiging sanhi ng maraming nagpapareserba sa
mga viewing at lecture rooms sa Sr. Miriam Thomas (SMT) hall. Ito ay dahil gusto ng mga
estudyante at propesor na maging komportable ang kanilang diskusyon at pag-aaral.
Sa aming pananaliksik, nais namin na tuldokan na ang mga problema ng mga estudyante
at bigyang-solusyon kung paano magiging komportable ang pag-aaral nila sa mga silid sa MMJ
building.

IV. Kahalagahan
Nagkokonsentra ang aming pag- aaral sa pagpapalagay ng mga air conditioner sa bawat
silid ng Miriam College, sapagkat maraming mga sakit ang maaaring makuha dulot ng
matinding kainitan, at dahil ito rin ay nakaaapekto sa pakiramdam at pag- iisip ng isang tao, lalo
na sa mga estudyante habang nag- aaral at sa mga propesor habang nag tuturo. Kailangang
maging alerto ang mga estudyante, mga propesor, at iba pang mga bumubuo sa Miriam College
ukol sa mga maaaring mangyari sa kanila dahil lamang sa taas ng temperatura, upang maging
handa sa mga ito.
3

V. Layunin

Makatulong sa pagpapabuti ng kalidad ng edukasyon at pasilidad ng Miriam College

Malaman ang opinyon o panig ng mga estudyante ukol sa pagpapalagay ng air conditioners
sa MMJ building

Malaman ang opinyon o panig ng mga taong nasa administrasyon ukol sa pagpapalagay ng
air conditioners sa MMJ building

Maikumpara ang ibang makalikasan na paaralan na air conditioned ang kanilang mga silidaralan sa Miriam College

Mabigyang-halaga ang kalusugan ng mga estudyante at propesor ng Miriam College

VI. Metodolohiya
Ang paraan ng pagkalap ng mga datos ay sa pamamagitan ng sarbey, interbyu, at sa
pagkukumpara ng mga datos. Una, para sa sarbey, magtatanong kami sa 40 na estudyante ng
Miriam College: 20 estudyante mula sa 1st year at 20 estudyante mula sa 2nd year. Pangalawa,
para sa interbyu, tatanungin namin ang dalawang propesor at isang koordinator ng 1st year ng
Miriam College ukol sa paglalagay ng air conditioners. Pangatlo, ikukumpara namin ang mga
makalikasan na paaralan sa Miriam College na mayroong mga nakalagay na air conditioners sa
kanilang mga silid-aralan. Ang halimbawa ng ikukumpara sa Miriam College ay ang De La
Salle University - Science & Technology Complex (STC) sa Bian, Laguna.

Kabanata II
Rebyu ng Kaugnay na Literatura

A. Rebyu tungkol sa Climate Change

Ayon kina Bostrom at Loshof (2007), mayroong mga taong naniniwala na ang
pagbabago sa klima ay natural lamang at hindi kailangang ganoong bigyan ng pansin. Ang mga
tao ring ito ay ang mga taong naniniwalang walang magagwa ang sinuman sa nasabing
suliranin. Ang mga tagapanaliksik ay mayroong nakalap at napagtanto na dalawang
impliksayon sa nasabing sitwasyon. Una, dahilan sa pagiging natural ng mga naturang
pangyayari sa kapaligiran, wala nang magagawa pa ang mga tao rito. Pangalawa, ang mga
natural ng proseso ay cyclical kung kayat ang klima ng mundo ay babalik rin sa pagiging
malamig nang wala tayong ginagawang hakbang o kahit na ano ukol dito. Ang nasabing
kaisipan ay dapat pagtuunan ng pansin sapagkat alam ng mga tao na sila ang may kagagawan
ng pagsira sa kapaligiran at sila rin ang makakahanap at makatutupad ng solusyon sa mga ito.
Ang problema sa trapiko ay isa rin sa pinakaproblema na ukol sa pagbabago ng klima
lalo na sa pag-init ng mundo. Ang suliraning ito ay nagdadala ng nakalulungkot na mensahe na
ang tao ay talagang mas naiisip ang sariling kapakanan sa panahon ngayon kaysa sa magiging
kalagayan ng mas nakararami sa panahon na darating. Ang pagkakaiba sa dalawang salitang
knowing at doing sa lugar na ito ay kitang-kita at nakalulungkot. Ang lugar na mas mayroong
mabigat na trapiko ay ang lugar na mas nakakaramdam ng init dahil sa buga ng makina at

aircon ng mga kotse. Ang mga kagagawan ng tao katulad ng paggamit ng kotse sa araw-araw na
pamumuhay ay nag dadala ng heat-trapping gases sa atmospera at ito ay dumadagdag sa
pagtaas ng temperatura sa mundo at sa pagbabago ng tamang proseso ng klima. (Tribbia, 2007).

B. Rebyu sa Air Quality Management

Nakasaad dito ang polusyon sa Pilipinas. Ito ay kung saan nanggagaling ang air
pollution at ang pagiging epekto nito, di lamang sa atin, kundi sa kalikasan din. Ang mga
impormasyon na nakalagay dito ay makakatulong upang malaman nating ang epekto ng
polusyon sa ating lahat.
Ayon kay Schwela et al. (2006), kadalasan nanggagaling ang polusyon sa hangin sa mga
sasakyan at makina. Sa paggamit ng mga diesel na gas, kemikal, at ibat iba ay naaapektuhan
ang ating kapaligiran. Lalong numinipis ang ozone layer dahil sa mga ginagawa ng mga
mamamayan, lalong-lalo na ang mga pabrika. Alam ng lahat na kinakailangan natin ng progreso
sa mundo ngunit ang kapalit naman nito ay ang patuloy na pagwasak sa kalikasan. Naamoy mo
na ba ang ating hangin ngayon? Hindi na siya masasabing sariwang hangin tulad ng dati
sapagkat masyado na itong marumi. Ang Pilipinas ay mayroong siyam na istasyon na
namamahala o nagmamatyag ng ating air quality, ngunit hindi ito sapat dahil katulad ng mga
lugar na Ho Chi Minh City, Jakarta, Kolkata, at Mumbai ay limitado lamang ang kapasidad sa
Pilipinas na mamahala o magmatyag ng polusyon. Kaya, huwag hayaang masira ang kalikasan
sahil nagsisimula na itong mawasak.

C. Rebyu ukol sa Indoor Air Pollution

Sa pagdaan ng maraming taon, lalong lumalala ang polusyon sa hangin sa buong
mundo. Isa sa mga bansang may malalang polusyon sa hangin ay ang Pilipinas, partikular na
ang ibat ibang lungsod ng Manila. Ngunit, masaydong binibigyang-pansin ang panlabas na
polusyon. Kaunti lamang ang may nakakaalam na pati ang panloob ng mga opisina, pabrika,
gusali, paaralan, at iba pa ay nakakaapekto rin sa kalikasan. Ito ay tinawag na indoor air
pollution.
Isa sa mga nagiging sanhi ng indoor air pollution ay ang air conditioning systems. Ayon
kay Botkin (1998), ang disenyo ng mga air conditioning systems ay nagdudulot ng mabuti o
masamang epekto depende sa temperatura, halumigmig, aktibidad ng mga tao sa loob ng gusali,
at air quality. Ang pag-uugnay nito ay malalaman ang pagiging komportable ng isang tao sa
loob ng isang gusali. Kung maayos ang disenyo at tungkulin ng air conditioning systems,
magiging komportable ang isang tao sa loob ng gusali. Ngunit, naiiba ang temperatura at air
quality ng isang gusali dahil sa lokasyon nito. Dahil dito, maaaring maapektuhan ang pagiging
komportable ng isang tao sa loob ng isang gusaling kinalalagyan nito. At saka, ang paglala ng
polusyon ay kadalasang nangyayari sa mga urban areas.
Ayon kay Keller (1998),
If we accept the premise that sustainability begins at home, then air quality in our
homes and in our workspaces is an important part of building a sustainable future. Our
health and those of future generations depend upon breathing pollution-free air where
we spend most of our time, mainly indoors. There may be conflicts, however, because we
7

also wish as part of sustainability to conserve energy-efficient homes that may lead to
restricted circulation of air and resulting indoor air pollution problems. This conflict
may be solved through technological advances that minimize air pollution while
maximizing energy efficiency.
Ang ibig sabihin nito ay dapat talagang bigyan-pansin ang polusyon, pareho sa loob at
labas. Ito ay dahil nakakaapekto ito sa kalusugan ng bawat mamamayan. Nakasalalay ang
buhay at kaligtasan ng mga tao sa pagdisenyo ng air conditioning systems. Dahil masyado
tayong nananatili sa loob ng mga air-conditioned na silid, nararapat na maging malinis at
maayos ang ating kapaligiran. Napakahalaga ang malinis na kapaligiran para maging maayos
ang pamumuhay ng mga tao sa loob ng kanilang mga tahanan o mga gusaling pinanggagalingan
nila. Sa pagdedebelop ng mga mas high-tech na teknolohiya, may posibilidad na mas
mapapalawak pa ang kaalaman kung paano malabanan ang polusyon sa hangin.
Kahit na anong klaseng air conditioning systems ang gamitin sa ibat ibang gusali, mas
mahalaga pa rin na mabisa ang pagdisenyo sa mga ito dahil dito nakasalalay ang kaayusan na
pamumuhay at masaganang kalusugan ng mga taong gagamit nito para sa kanilang mga
tahanan, paaralan o at iba pang gusali. Kung gusto ng mga mamamayan na malinis ang panloob
na polusyon, dapat linisin din ang panlabas na polusyon. Kung hindi ito naisaayos kaagad,
malamang malulunod tayo sa ibat ibang sakit dulot ng polusyon.

Rebyu ukol sa mga Posibleng Sakit dulot ng Kainitan

Dahil sa umiinit na ang panahon, hindi maiiwasan ang pagdating ng mga sakit dulot ng
sobrang kainitan. Maaaring makaapekto ito sa mga bata at matatanda. Makakasama ang matagal
na nakababad sa init ng araw dahil pwede maging sanhi ito sa pagkakaroon ng mga sakit
kagayan ng heat exhaustion, heat cramps, at heatstroke.
Ayon sa The Basics of Heat-Related Illness (2011), maaaring maranasan ng isang tao
ang heat exhuastion dahil sa sobrang pagpapawis. Ito rin ay maaaring maging heat stroke kung
hindi ito maaagapan. Ang mga sintomas nito ay pagkahilo, pagsusuka, at pagkakaroon ng
muscle cramps. Ang heat cramps ay isang sintomas din ng heat exhaustion. Nararanasan ng
isang tao ang sakit na ito dahil din sa matinding pagpapawis ng katawan dulot sa sobrang init.
Heat stroke ang pinakakilala at pinakadelikadong sakit na maaaring maranasan ng isang tao. Ito
ay dahil naaapektuhan ang utak na kumokontrol sa temperatura ng katawan kung nakakabad
ang isang tao nang matagal sa araw. Pinakadelikado ang sakit na ito dahil maaari mamatay ang
isang tao na mayroong ganitong sakit.

Kabanata III
Resulta
Nakalahad sa kabanatang ito ang mga datos na nakalap mula sa mga sarbey na
isinagawa ng mga mananaliksik upang magkaroon ng kasagutan ang pangkalahatang suliranin
ukol sa paglalagay ng air conditioners sa lahat ng silid ng MMJ. Ang mga sagot ay nagmula sa
mga 1st year at 2nd year na mga estudyante ng Miriam College.

100%

Oo/Mayroon
Hindi/Wala

Pigura 1. Mas komportable ba ang iyong pakiramdam kapag ikaw ay nasa silidaralan sa SMT Hall kaysa sa mga silid-aralan sa MMJ Building?

Ayon sa Pigura 1, mas komportable ang pakiramdam ng mga estudyante kapag sila ay nasa
silid-aralan ng SMT Hall kaysa sa mga silid-aralan ng MMJ Building. Nakakuha ng 100% ang

10

sumasang-ayon na mga estudyante sa katanungan, habang walang sumagot ng hindi sila sangayon.

10%

Oo/Mayroon
Hindi/Wala

90%

Pigura 2. Mas nakakapagpokus ka ba sa pakikinig sa iyong propesor at sa pag-aaral

kung ang klase ninyo ay ginagawa sa mga silid-aralan sa SMT Hall kaysa sa MMJ
building?
Ayon sa Pigura 2, nakakuha ng 90% ang mga sumagot na sila ay sang-ayon na mas
nakakapagpokus sila sa pakikinig at pag-aaral sa SMT Hall kaysa sa MMJ Building. Mayroon
ding mga estudyanteng sumagot ng hindi kaya nakakuha ito ng 10%. Mas maraming estudyante
ang sang-ayon na sila ay nakakapagpokus kung isinasagawa ang pag-aaral at pagtuturo ng mga
propesor sa mga silid-aralan ng SMT Hall.

11

15%
Oo/Mayroon
Hindi/Wala

85%

Pigura 3. Nagkasakit ka na ba dahil sa sobrang init sa mga silid-aralan sa MMJ

building o sa paglipat-lipat ng silid-aralan mula sa MMJ building papunta sa SMT
Hall at vice versa?
Ayon sa Pigura 3, nakakuha ng 85% ang mga estudyanteng sumagot ng oo at 15% ang
mga sumagot ng hindi. Mas maraming estudyante ang nagkasakit dulot ng kainitan at paglilipatlipat ng mga silid.

12

20%
Oo/Mayroon
Hindi/Wala

80%

Pigura 4. May mga pagkakataon ba na hindi ka ginaganahang pumasok sa iyong

klase dahil alam mong lubos kang maiinitan sa gagamitin niyong silid-aralan sa
MMJ Building?
Ayon sa Pigura 4, nakakuha ng 80% ang mga sumagot ng oo/mayroon at 20% ang hindi/
wala. Mas maraming estudyante ang sumagot na hindi sila ginaganahang pumasok kung mainit
ang kanilang silid-aralan.

13

100%

Oo/Mayroon
Hindi/Wala

Pigura 5. Sa iyong palagay, mayroon bang epekto sa pag-aaral ng mga estudyante

ng Miriam College kapag ginagawa ang mga klase sa mga silid-aralan na may
aircon? Mas nakakapag-aral ka ba ng maayos?
Ayon sa Pigura 5, nakakuha ng 100% ang mga sumagot ng oo/mayroon, habang walang
sumagot ng hindi/wala. Mas maraming estudyante na sang-ayon na mayroong epekto sa
kanilang pag-araal kapag may aircon ang kanilang silid-aralan.

14

15%
Oo/Mayroon
Hindi/Wala

85%

Pigura 6. Sa iyong palagay, naging patas ba ang paggawa ng mga silid-aralan para
sa mga estudyante kaysa sa paggawa ng mga opisina para sa mga administrators at
mga propesor?
Ayon sa Pigura 6, nakakuha ng 85% ang sumagot ng hindi/wala, habang 15% ang oo/
mayroon. Mas maraming estudyanteng sumagot na hindi patas ang paggawa ng mga silid-aralan
para sa mga estudyante kaysa sa paggawa ng mga opisina para sa mga administrators at
propesor ng Miriam College dahil mayroong aircon ang lahat ng opisina habang kulang-kulang
ang mga silig-aralan na may mga air conditioners.

15

50%

50%

Oo/Mayroon
Hindi/Wala

Pigura 7. Sa iyong pananaw, nagiging tapat ba ang Miriam College sa pagiging ecofriendly o green school sa kabila ng pagkakaroon pa rin ng aircon sa piling mga
pasilidad?
Ayon sa Pigura 7, nakakuha ng 50% ang mga sumagot ng oo at 50% din ang mga
sumagot ng hindi. Pantay lang ang pananaw ng mga estudyante kung naging tapat o sumunod
ang Miriam College sa pagiging eco-friendly o green school nito.

16

25%
Oo/Mayroon
Hindi/Wala

75%

Pigura 8. Sa iyong palagay, akma pa rin ba ang mga paraan ng Miriam College
upang maasabing eco-friendly ang paaralan lalo na sa panahon ng matinding taginit?
Ayon sa Pigura 8, nakakuha ng 75% ang mga sumagot ng hindi at 25% naman ang oo.
Mas maraming estudyante ang naniniwala na hindi akma ang mga paraan ng Miriam College
upang masabing eco-friendly ito lalo na sa panahon ng matinding tag-init.

17

15%

Oo/Mayroon
Hindi/Wala

85%

Pigura 9. Ayos lamang ba para sayo na sa kabila ng parating pagtaas ng matrikula

ng Miriam College ay parang hindi naman nagagamit ito para sa pagsasaayos ng
pasilidad?

Ayon sa Pigura 9, nakakuha ng 85% ang mga sumagot ng hindi habang 15% naman ang
mga sumagot ng oo. Mas maraming estudyante ang sumagot na hindi sila sang-ayon na taasan
pa ang matrikula kung hindi naman nila nagagamit ang pera para isaayos ang mga pasilidad
kagaya na lamang ng paglagay ng mga aircon sa mga silid ng MMJ.

18

5%

Oo/Mayroon
Hindi/Wala

95%

Pigura 10. Sa iyong palagay, panahon na ba upang maglagay ng mga air

conditioners sa mga silid-aralan sa MMJ?
Ayon sa Pigura 10, nakakuha ng 95% ang mga sumagot ng oo habang 5% ang mga
sumagot ng hindi. Mas maraming estudyante ang pabor or sang-ayon dapat lagyan ng air
conditioners ang mga silid-aralan ng MMJ Building.

Diskusyon
Maraming mag-aaral ng Miriam College na gusto nang lagyan ng air conditioners ang
lahat ng mga silid ng aralan dahil nakakaapekto ang kainitan sa kanilang pag-aaral at kalusugan.
Hindi lamang ang mga estudyante ang pabor sa paglalagay ng air conditioners sa mga silidaralan ng MMJ, kundi pati rin ang mga propesor o guro.
19

Ayon sa panayam kay Sir Jess Dacillo na sampung taon nang nagtuturo sa Miriam
College, sang-ayon siya na lagyan na ng air conditioners ang mga silid-aralan upang hindi na
mag-unahan sa pagrereserba ng mga silid sa SMT Hall. Dagdag pa niya na nagsisikap ang
Miriam College na maisabuhay ang prinsipiyong integrity of creation pero may mga
pagkukulang pa rin ito. Ngunit, kung nakakasira ang paggamit ng aircon sa kapaligiran, dapat
tanggalin na lamang ang lahat ng aircon, kasama na ang lahat ng opisina.
Ayon naman sa panayam kay Atty. Christine Veloso Lao na dalawang taong nagtuturo sa
International Studies na mga mag-aaral, sang-ayon din siya na hindi nakakatulong ang walang
aircon ang mga silid-aralan ng MMJ building sapagkat hindi lamang nahihirapan ang mga
estudyante, kundi pati na rin ang mga propesor o guro ng Miriam College. Aniya pa niya,
mahirap magturo ang mga propesor at hirap sa pakikinig ang mga estudyante.
Ayon sa panayam kay Dra. Gail Galang, ang first year coordinator, kapag gumagamit
ng aircon ay nagkakaroon ito ng masamang epekto dahil dumadag ito sa greenhouse effect.
Dahil dito, mas lalo itong nagpapainit sa kapaligiran. Noong prinsipal pa siya, hindi sang-ayon
ang mga magulang sa paglalagay ng aircon sa mga silid-aralan dahil mahal ang maintenance fee
at labas-pasok lamang ang mga mag-aaral sa mga silid-aralan. Dahil sa labas-pasok ang mga
mag-aaral sa mga silid, nagkakasakit ang mga ito dulot ng panunuyo ng pawis at maaaring
makahawa pa sa ibang mga kamag-aral. Sa kabilang dako, naiintindihan niya kung bakit gusto
ng mga estudyante na magkaroon na ng mga aircon ang lahat ng mga silid-aralan sa MMJ
Building dahil sa sobrang init. Alam din niya na maraming mag-aaral ng Miriam College ang

20

nagsasabing hindi patas ang paaralan dahil may mga aircon ang lahat ng opisina habang ang
mga silid-aralan na ginagamit at binabayaran nila sa kanilang matrikula ay walang aircon. Ang
katwiran ng paaralan ay hindi naman sila labas-pasok kagaya ng mga estudyante. Ngunit, may
mga patakaran ang eskuwelahan na dapat sundin ang iskedyul kung kailan lamang maaaring
gamitin ang aircon. Kung payag ang paaralan na lagyan na ng aircon ang lahat ng silid ng MMJ
Building, ito ay dadagdag sa matrikula na babayaran ng mga estudyante.
Hindi lamang ang Miriam College ang makalikasan na paaralan, pati rin ang De La
Salle University Science and Technology Complex (DLSU-STC). Maihahantulad ang dalawang
paaralan sapagkat pareho silang napapaligiran ng mga puno at kilala sila bilang dark green
school. Ang pinagkaiba lamang nito sa Miriam College ay lahat ng silid-aralan ng DLSU-STC
mayroong air conditioners kahit makalikasan ito.

21

Kabanata IV

Kongklusyon
Ang di-pagkakaroon ng mga air conditioner sa bawat silid ng MMJ Building ay
nakakaapekto sa pag-iisip, pag-aaral, at pakiramdam ng mga estudyante at propesor.
Nakakaapekto rin ang sobrang kainitan sa pagtuturo ng mga propesor. Maaaring magkasakit
ang mga estudyante buhat ng paglilipat-lipat mula sa isang malamig na silid patungo sa mainit
na silid o vice versa. Hindi nakakapag-aral nang maayos ang mga estudyante at hindi
nakakapagpaturo nang masinsinan ang mga propesor dulot ng kainitan sa loob ng silid. Higit pa
dito, hindi masyadong napapakinabangan ang mga silid sa MMJ Building dahil parating
nagrereserba ng mga silid sa SMT Hall dahil mas komportable ang mga estudyante at propesor
doon. Ang paglalagay ng air condioners sa lahat ng silid-aralan ng MMJ building ay
magbibigay ng isang komportableng pag-aaral para sa mga estudyante at pagtuturo ng mga
propesor ng Miriam College. Dagdag pa dito, maiiwasan ang anumang malubhang sakit na
maaaring makaapekto sa pag-aaral at kalusugan ng mga estudyante at propersor ng Miriam
College.

Rekomendasyon
Nais na ipahayag ng mga estudyante (mananaliksik) ang mga naipong mga
impormasyon mula sa ibat ibang boses at kagustuhan ng mga estudyantet mga propesor ng

22

Miriam College tungkol sa hindi paglalagay ng Miriam College ng mga air conditioner sa lahat
ng silid. Ang pananaliksik na ito ay nirerekomenda ng mga mananaliksik sa mga taong
kinasasangkutan nito partikular na ang mga estudyante ng Miriam College at ang mga propesor
na naaapektuhan din ang pagtuturo dahil sa matinding init. Ang mga mananaliksik ay nais ring
ipahayag sa mga administrators, awtoridad, at iba pang mga bumubuo ng Miriam College ang
epekto sa pag-aaral ng mga estudyante kung mayroon at walang aircon. Maaari ring mapalawak
pa nang maayos ng mga susunod na sasaliksik ukol sa ganitong mga isyu sa Miriam College.

23

Sanggunian
Libro
Ajero, M. et al. (2006). Urban air pollution in asian cities (pah. 133-134, 213-214). UK:
Earthscan
Arkkelin, D., & Veitch, R. (1995). Environmental psychology (pah. 152, 159). Englewood
Cliffs, NJ: Prentice-Hall, Inc.
Botkin, K., & Keller, E. (1998). Environmental science (2nd ed.) (pah. 499-500, 507-509).
Canada: John Wiley & Sons, Inc.
Dilling, L., & Moser, S.C. (Eds.). (2007). Creating a climate for change (pah. 1-3,
236-237). New York, NY: Cambridge University Press
Estacio, E.V., Evans, B., Marks, D.F., & Murray, M. (2015). Health psychology (4th ed.)
(pah. 125-242). Thousand Oaks, CA: SAGE Publications
Miriam college student handbook. (2015). Quezon, Philippines: Miriam College
Dyaryo
Cinco, M. (2016). Female SAF trainee dies of heat stroke. Inquirer News, p. 1.
Internet
Cena, E. (2011). Aircon that brings wellness, energy savings into your homes. Philippine
Daily Inquirer. Pinagkuhanan Marso 15, 2016, mula sa business.inquirer.net/216/airconthat-brings-wellness-energy-savings-into-your-homes
Distor, T. (2015). UST releases memo, students to wear summer uniform. Manila Bulletin.

24

Pinagkuhanan Marso 16, 2016, mula sa http://www.mb.com.ph/ust-releases-memostudents-to-wear-summer-uniform/#0zspTiHqwkxoGxQP.99

Fisk, W.J., Lei, Q.H., & Seppanen, O. (2006). Effect of temperature on task performance in
office environment. Pinagkuhanan Abril 10, 2016, mula sa https://indoor.lbl.gov/sites/all/
files/lbnl-60946.pdf
Hamblin, J. (2015). The benefits of being cold. The Atlantic. Pinagkuhanan Abril 10, 2016,
mula http://www.theatlantic.com/magazine/archive/2015/01/does-global-warmingmake-me-look-fat/383509/
Harmon, K. (2010). How does a heat wave affect the human body? Pinagkuhanan Marso 16,
2016, mula sa http://www.scientificamerican.com/article/heat-wave-health/
Khemani, H. (2008). Why we need air-conditioners? part 1. Pinagkuhanan Marso 16, 2016,
mula sa www.brighthubengineering.com/hvac/16507-why-we-need-air-conditionerspart-one/
Khemani, H. (2008). Why we need air-conditioners? part 2. Pinagkuhanan Marso 16, 2016,
mula sa www.brighthubengineering.com/hvac/16526-why-we-need-air-conditionerspart-two/
Khemani, H. (2008). Why we need air-conditioners? part 3: advantages of ACs.
Pinagkuhanan Marso 16, 2016, mula sa www.brighthubengineering.com/hvac/16542why-we-need-air-conditioners-part-three-advantages-of-acs/
Kraft, A. (2015). The pros and cons of air conditioners. CBS News. Pinagkuhanan Marso

25

15, 2016, mula sa http://www.cbsnews.com/news/the-pros-and-cons-of-air-conditioners/

McKay, T. (2015). Can air conditioning make you sick? heres what science has to say.
Pinagkuhanan Marso 16, 2016, mula sa http://www.mic.com/articles/121283/can-airconditioning-make-you-sick-here-s-what-science-has-to-say#.8GuGlOvwq
ASHRAE study shows benefits of increased school ventilation. (2006). TradePress.
Pinagkuhanan Marso 16, 2016, mula sa http://www.facilitiesnet.com/
educationalfacilities/article/ASHRAE-Study-Shows-Benefits-of-Increased-SchoolVentilation--5350
Top 4 health benefits of air conditioning. (2015). Pinagkuhanan Marso 15, 2016, mula sa
www.nothsideservices.com/top-4-health-benefits-of-air-conditioning/
Understanding heat-related illness the basics. (2011). Pinagkuhanan Marso 17, 2016,
mula sa http://www.webmd.com/first-aid/understanding-heat-related-illness-basics
Panayam
Sir Jess Dacillo
Atty. Christine Veloso Lao
Dra. Gail Galang

26

Apendiks
A. Mga Tanong para sa Sarbey
1. Mas komportable ang iyong pakiramdam kapag ikaw ay nasa silid sa SMT Hall
kaysa sa MMJ building?
2. Mas nakakapagpokus ka ba sa pakikinig sa iyong propesor at sa pag-aaral kung ang
klase ninyo ay ginagawa sa mga silid-aralan sa SMT Hall kaysa sa MMJ building?
3. Nagkasakit ka na ba dahil sa sobrang init sa mga silid-aralan sa MMJ building o sa
paglipat-lipat ng silid-aralan mula sa MMJ building papunta sa SMT Hall at vice
versa?
4. May mga pagkakataon ba na hindi ka ginaganahang pumasok sa iyong klase dahil
alam mong lubos kang maiinitan sa gagamitin niyong silid-aralan sa MMJ
Building?
5. Sa iyong palagay, mayroon bang epekto sa pag-aaral ng mga estudyante ng Miriam
College kapag ginagawa ang mga klase sa mga silid-aralan na may aircon? (Mas
nakakapag-aral ka ba ng maayos?
6. Sa iyong palagay, naging patas ba ang paggawa ng mga silid-aralan para sa mga
estudyante kaysa sa paggawa ng mga opisina para sa mga administrators at mga
propesor?
7. Sa iyong pananaw, nagiging tapat ba ang Miriam College sa pagiging eco-friendly o
green school sa kabila ng pagkakaroon pa rin ng aircon sa piling mga pasilidad?

27

8. Sa iyong palagay, akma pa rin ba ang mga paraan ng Miriam College upang
maasabing eco-friendly ang paaralan lalo na sa panahon ng matinding tag-init?
9. Ayos lamang ba para sayo na sa kabila ng parating pagtaas ng matrikula ng Miriam
College ay parang hindi naman nagagamit ito para sa pagsasaayos ng pasilidad?
10. Sa iyong palagay, panahon na ba upang maglagay ng mga air conditioners sa mga
silid-aralan sa MMJ?
B. Mga Tanong para sa Interbyu
1. Gaano na kayo katagal sa panunugkulan sa Miriam College?
2. Sa inyong karanasan, paano kayo naging saksi sa pagpapatibay ng Miriam College
sa prinsipyo ng integrity of creation at sa titulo nito bilang isang dark green
school mula ng kayo ay nanungkulan sa paaralan?
3. Sa inyong pananaw, malaking tulong ba ang hindi pagkakaroon ng aircon sa mga
silid ng MMJ sa pagpapalawig ng pagpapahalaga ng paaralan sa kalikasan
samantalang karamihan sa mga silid ay gumagamit ng aircon? Ipaliwanag.
4. Kung kayo ay papipiliin, mas gugustuhin ba ninyo na magkaroon ng aircon ang
lahat ng mahahalagang silid sa paaralan o mas ideyal ang hindi pagkakaroon nito sa
lahat ng silid kabilang na ang mga opisina at mga faculty rooms upang lubusang
maisakatuparan ang pagiging eco-friendly ng paaralan? Ipaliwanag.
5. Sa darating na pagtaas ng matrikula sa susunod na semestre, kasama ba sa
isinasaalang-alang ng administrasyon ang posibilidad ng pagkakabit ng

28

airconditioner lalo na sa mga silid ng MMJ para sa ikabubuti ng serbisyo ng

paaralan?

29