UNIVERZITET U TUZLI

EKONOMSKI FAKULTET

SEMINARSKI RAD IZ PREDMETA MENADMENT:

MENADMENT NEPROFITNIH ORGANIZACIJA

Profesor:

Student:

Dr. sci. Adil Kurti,red.prof

Aleksandar Zekanovi I-2328/09

Asistent:
Mr.sci. Sabina Donlagi, vii asistent
Tuzla,Novembar 2011.

SADRAJ
UVOD..........................................................................................................................................
1.1.DEFINISANJE PROBLEMA.............................................................................................
1.2.PREDMET ISTRAIVANJA.............................................................................................
1.3.OPIS RADA..........................................................................................................................
RAZRADA................................................................................................................................1
2.1. POJAM I KARAKTERISTIKE NEPROFITNIH ORGANIZACIJA.........................1
2.2. VRSTE NEPROFITNIH ORGANIZACIJA..................................................................3
2.3.UTICAJ NEPROFITNIH ORGANIZACIJA NA JAVNI SEKTOR............................4
2.4.ZNAAJ I PROBLEMI MENADMENTA NEPROFITNIH ORGANIZACIJA....5
2.5.ZNAAJ STRATEGIJSKOG MENADMETNA.........................................................6
2.6.SAMOFINANSIRANJE I KONTROLA NEPROFITNIH ORGANIZACIJA..........7
PRIMJER IZ PRAKSE...........................................................................................................9
ZAKLJUAK.........................................................................................................................11
LITERATURA.......................................................................................................................11

UVOD
Slino neprofitnom sektoru,veoma je teko definisati i preciznije odrediti i neprofitne
organizacije koje ine njegove sastavne elemente.U teoriji i praksi esto se sreu razni
termini,kao i razliiti aspekti s kojih se vri posmatranje i struktuiranje ovog sektora i njemu
pripadajuih subjekata.Glavnu opasnost po svrhu postojanja neprofitnih organizacija
predstavljalo je shvatanje da se pod menadmentom,kao savremenim vidom
upravljanja,podrazumjeva iskljuivo biznis iji je osnovni cilj ostvarenje profita.

Ovakav
pristup
menadmentu
u
neprofitnim
organizacijama,koji
je
bio
konzervativan,elimisisan je znatno irim shvatanjem tzv.neprofitnogmenadera kao
strunog ovjeka koji se,zajedno sa menaderima srednjeg i nieg nivoa,bavi upravljanjem
poslovima organizacije na tzv.integralan nain,odnosno upravljanje svim osnovnim i
poslovnim funkcijama organizacije,a po sistemu koji omoguava delegiranje-prijenos
obaveza i odgovornosti na druge i nie nivoe menaderske hijerarhije.Kao i kod profitnih
tako i kod neprofitnih organizacija,jedan od najvanijih ciljeva menadera jeste
obezbjeivanje dovoljne koliine finansijskih sredstava.

Neki jos uvijek smatraju da se razvoj menadmenta u neprofitnim organizacijama jo uvijek

nalazi u poetnoj fazi,meutim,imajui u vidu da veina drava sve manje direktno i u
potpunosti finansira neprofitne organizacije a sve vie ih upuuje na trite,nunim se namee
i uvoenje sasvim drugaijeg naina upravljanja u ovim organizacijama.U tome se upravo i
mogu sagledavati perspektiva,znatno bri razvoj i svjetlija budunost savremenog
menadmenta u neprofitnom sektoru.

U teoriji i praksi upravljanja subjektima neprofitnog sektora nije se poklanjala odgovarajua

panja.To je dovelo do izrazito liberalnog i esto uoptenog shvatanja,znaaja i uloge
menadmenta u neprofitnim organizacijama.Ovu konstataciju najbolje moe da pokrijepi
definicija menadmenta u zdravstvu,po kojoj je to process koji osigurava da zdravstvene
slube na najbolji nain koriste sve raspoloive resurse za dostizanje najvanijih ciljevaouvanje i poboljanje zdravstvenog stanja svih pripadnika zajednice.
Ovakav nain definisanja menadmenta koji je prisutan kod veine drugih neprofitnih
djelatnosti,dodatno zamagljuje shvatanje uloge i znaaja upravljake funkcije u ovom
sektoru,koja je zasnovana na savremenim menaderskim metodama i tehnikama.1
Kroz prethodni tekst uvodi se u konture shvatanja i pojma menadmenta neprofitnih
organizacija,koje je u razradi detaljnije prikazano
1 Vivien Foster,Susana Mourato,David Pearce,The price of virtue:The economic
value of charitable sector,2001.

1.1. DEFINISANJE PROBLEMA

Problem emo definisati kroz sljedea pitanja:
-Pojam neprofitnih organizacija
-Karastike i vrste neprofitnih organizacija
-Uticaj neprofitnih organizacija na javni sektor
-Znaaj primjene menadmenta neprofitnih organizacija
-Znaaj strategijskog menadmenta neprofitnih organizacija
-Samofinansiranje i kontrola neprofitnih organizacija

1.2.PREDMET ISTRAIVANJA
Predmet istraivanja predstavlja menadment i strategijski menadment neprofitnih
organizacija,odnosno kako menaderi sprovode upravljanje i donoenje odluka u neprofitnim
organizacijama,na koje naine prikupljaju dovoljna finansijska sredstva.

1.3. OPIS RADA

Rad se sastoji od 15 stranica,a sainjavaju ga naslovna strana,uvod,razrada,zakljuak i
literature.
U uvodu objanjeno je sta predstavljaju neprofitne organizacije i njihov znaaj za
zajednicu,ta je menadment neprofitnih organizacija i kako se on razvija.
U razradi detaljnije je obraeno pitanje menadmenta i strategijskog menadmenta
neprofitnihi organizacija,odnosno svih aktivnosti koje menaderi moraju obavljati u
neprofitnoj organizaciji kako bi ostvarili misiju i realizovali zacrtane ciljeve
organizacije.Takodje je dat primjer iz prakse kako neprofitne organizacije mogu u jednu ruku
promijeniti u drugu spasiti ivote ljudi irom svijeta zahvaljujui dobrom menadmentu koji
na osnovu podataka u realnom vremenu pravovremeno reaguju i uspjeno rjeavaju
probleme.
Zakljuak nam prikazuje sliku menadmenta neprofitnih organizacija i sve njegove
komponente spaja u jednu cjelinu.

RAZRADA
2.1.POJAM I KARAKTERISTIKE NEPROFITNIH ORGANIZACIJA
Neprofitne organizacije se definiu kao organizacije koje postoje i djeluju radi objezbjeenja
opteg boljitka u drutvu kao cjelini,odreenim grupama ljudi i pojedincima,a uz koritenje
raznih izvora finansiranja,ljudskih resursa i odgovarajuih tehnologija,usluga koje same
proizvode i pruaju,kao i odreenih materijalnih dobara.2

Neprofitne organizacije su udruge i njihovi savezi, zaklade, fondacije, ustanove, politike

stranke, komore, sindikati, vjerske i druge zajednice i sve druge pravne osobe kojima temeljni
cilj osnivanja i djelovanja nije stjecanje dobiti/profita i za koje iz posebnih propisa proizlazi
da su neprofitne organizacije. Vano je da su ti subjekti upisani u Registar neprofitnih
organizacija.3

Smatra se da djeluju iz dva osnovna razloga:prvo,radi ostvarivanja odgovarajue optedruvene koristi;drugo,radi pruanja potrebne pomoi raznim grupama ljudi i
pojedincima.Saglasno tome ove organizacije mogu zapoljavati potrebnu radnu
snagu,obezbjeivati odgovarajuu zaradu,ostvarivati sopstvene prihode preko aktivnosti koje
su u saglasnosti sa osnovnom misijom i dr.

Kao najvanije opte karakteristike neprofitnih organizacija mogu se navesti:

Specifian pravni i poreski status

Viestruki i izraeni drutveno korisni ciljevi
Koritenje drutvenih i ekonomskih metoda
Velika usmjerenost ka postavljenim ciljevima
Dominacija usluga u poslovanju
Potekoe u mjerenju out-puta;rezultata rada
esto mala finansijka zavisnost od korisnika usluga
Specifian nain upravljanja,odnosno uspostavljanja finansijskih nivoa menadment
strukture i dr.

2 Mari,R,Menadment neprofitnih organizacija,Beogradska poslovna

kola,Beograd,2009.
3 http://www.racunovodja.hr/sto-su-to-neprofitne-organizacijeuniqueidRCViWTptZHKKR9gb8ZvmpAJ3mnI2fqm0/?
PHPSESSID=25f8c1edefecf26de7420f4f23a6c668
1

Najvanija pozitivna obiljeja neprofitnih organizacija koja ih bitno razlikuju od profitnih,su:

Mogunost dobijanja pomoi od drave

Mogunost dobijanja raznih finansijskih,nefinansijskih i drugih priloga(od donatora)
Mogunost ostvarivanja finansijske i druge pomoi od raznih fondacija i privrednih
subjekata(od sponzora)
Izuzeci od plaanja ili smanjenje poreza i carina
Osjeaj doprinosa rjeavanju brojnih pitanja vezanih za unapreenje drutva i sl.

Tabela br. 1: Razlike izmeu profitnih i neprofitnih organizacija

Pokazatelj

Profitne organizacije

Neprofitne organizacije

Ko je vlasnik?

Ulagai, dioniari

Niko, neka druga neprofitna

organizacija, privatno lice

Moe li ostvarivati profit

(dobit)?

Da

Da

Moe li dijeliti profit?

Da

Ne

Kome je odgovoran
management?

Dioniarima (vlasnicima)

Osnivau, rukovodeem tijelu

organizacije

Koji su osnovni izvori

kapitala?

Osnivake dionice, prihodi od prodaje

roba i usluga, krediti, zadrana dobit i dr.

Dravni fondovi, sponzorstva,

donacije, pokloni, lanarine, prodaja
usluga i roba, projekti i dr.

Da li plaaju porez?

Da (sve poreze)

Samo neke, ili ih uope ne plaaju

Da li plaaju uvozne carine?

Da (za sve proizvode i sirovine)

Samo u izuzetnim sluajevima

Koja je svrha organizacije?

Ostvarenje dobiti za vlasnike

Ostvarenje misije i drutveno korisnih

ciljeva i zadataka

Koje su mjere uspjenosti

poslovanja?

Visina dobiti, povratak

uloenih investicija

Nivo realizacije misije, uspjenost u

ostvarenju drutveno korisnih ciljeva i
postavljenih zadataka

Ko utie na uspjeh?
Potroai
Radnici, klijenti, volonteri, javnost
Izvor:Mari,R,Mneadment neprofitnih organizacija,Beogradska poslovna kola,Beograd,2009.

2.2. VRSTE NEPROFITNIH ORGANIZACIJA

Postoje tri grupe neprofitnih organizacija:
1.Organizacije koje se finansiraju iz budeta(dravne)
2.Organizacije koja svoja finansijska sredstva obezbjeuju iz dobrovoljnih priloga(nevladine)
3.Organizacije koje se finansiraju iz sopstvenih prihoda ostvarenih prodajom usluga i
proizvoda(private)
Tabela br.2 Tipovi neprofitnih organizacija
Skr.

Orginalan Naziv

Tip

NFP

Not For Profit Organization

Neprofitna organizacija

NFGO

Not for Gain Organization

Organizacija koja ne zarauje

PVO

Private Voluntary Organization

Privatna volonterska organizacija

NGO

Non Governmental Organization

Nevladina organizacija

GONGO

Government Organized Non

Governmental Organization

Nevladina organizacija osnovana od strane vlade

QUANGOs

Quasi Autonomous Non

Governmental Organization

Kvazi-autonomne nevladine organizacije

BONGOs

Business Organized Non

Governmental Organization

Nevladine organizacije utemeljene od strane

poslovnih organizacija

FOMGOs

Funder Organized Non

Governmental Organization

Nevladine organizacije utemeljene od strane

fundacija

PONGOs

Political Non
Politike nevladine organizacije i sl.
Governmental Organization
Izvor:Mari,R,Menadment neprofitnih organizacija,Beogradska poslovna kola,Beograd,2009.

2.3.UTICAJ NEPROFITNIH ORGANIZACIJA NA JAVNI SEKTOR

Brojni su ciljevi kojima tee sve neprofitne organizacije u svom poslovanju i vrenju
misije.Oni se mogu podijeliti u dvije grupe:opti i posebni ciljevi.
Iz prve grupacije,saglasno njihovoj srodnosti,vanosti i zastupljenosti,posebno se istiu
sljedei:solidarnost i humanist,kvantite,kontinuitet i kvalitet usluga.Ovim ciljevima pridaje se
priblian znaaj ostvarenju misije svake neprofitne organizacije.
-Solidarnot i humanist kao cilj djelovanja temelji se i on proizilazi iz osnovnog povoda zbog
koga se osnivaju i funkcioniu brojne neprofitne organizacije.Povod je najee sadran u
potrebi stalnog zadovoljenja elementarnih,prvenstveno egzistencijalnih potreba graana
odreenog drutva.
-Kvantit i kontinuitet kao cilj djelovanja jedna je od najbitnijih karakteristika neprofitnog
sektora sadrana u tome to su njegovi konstitutivni elementi obavezni da zadovoljavaju
potrebe ve formirane tranje,kako u pogledu potrebnog obima tako i vremenskog
kontinuiteta.
-Kvalitet kao cilj djelovanja se odnosi na to da svaka neprofitna organizacija,bez obzira na
njenu misiju,mora da ima u granicama svojih mogunosti kao jedan od najvanijih ciljeva
poslovanja,ostvarenje to vieg nivoa kvaliteta pruanja usluga.
U grupi posebnih ciljeva primarni znaaj daje se cilju koji je sadran ostvarenju razmjene,pod
kojom se podrazumjeva proces u kome se ostvaruje s jedne strane davanje a s druge primanje
neega.

Temeljnu osnovu u funkcionisanju neprofitnih organizacija ini odvijanje procesa razmjene

izmeu dvije zainteresovane strane.Ovaj process po pravilu i u konanom ishodu rezultira
odreenom promjenom u ponaanju korisnika usluga.To znai da on treba da bude
usmjeravan od strane menadmenta na nain koji e rezultirati eljenom promjenom u
ponaanju pojedinca,tj.relevantnom drutvenom promjenom ako se posmatra kumulativno i
dugoronije.

Mada neprofitne organizacije slino kao i profitne tee da utiu na razmjenu usluga za
novac,ipak se one bitno razlikuju od njih.Ono to ih ini jedinstvenim i specifinim je njihova
jaka konkurencija na aktivnosti koje preduzimaju u cilju uspostavljanja razmjene,ukljuujui
i nenovane oblike s jedne,kao i socijalne i psiholoke beneficije s druge strane.

2.2.ZNAAJ I PROBLEMI MENADMENTA NEPROFITNIH ORGANIZACIJA

U uvodu smo se upoznali sa menadmentom neprofitnih organizacija koji neprofitnog
menadera predstavlja kao strunog ovjeka koji sprovodi upravljanje u organizaciji zajedno
sa srednjim i niim nivoom vlasti sa mogunou prijenosa obaveza i odgovornosti na nie
nivoe menaderske hijerarhije.Kljuni problem sadrani u nekoliko vanih konstatacija:
*Rezultati koji se ostvaruju kroz proizvodnju i pruanjem raznih usluga teko su mjerljivi,pri
emu se out-put najee iskazuju primjenom neegzaktnih-nemjerljivih pokazatelja.
*Uticaj klijenta na prihod organizacija moe biti vrlo slab,zanemarujui pa ak i nikakav.Ovo
ini posebnu oteavajuu okolnost za menadment,naroito u pogledu obezbjeivanja
dovoljne koliine finansijskih i drugih sredstava.
*Izraena privenost zaposlenih profesiji,odnosno njihova vrsta odanost stvari moe bitno
da utie na menadment koji eli nametnuti neto to nije u punoj saglasnosti sa misijom,pa
samim tim dovesti u pitanje nain upravljanja organizacijom.
*Pomagai-drava,sponzori,donator,razni fondovi i drugi darodavci saglasno injenici da
finansiraju djelatnost mogu vriti snaan uticaj na menadment u ovim organizacijama
*Izbor upravljakog organa i ocjenjivanje njihovog rada predstavlja strogo formalizovan i
zakonom regulisan process koji se u praksi vrlo esto pokazuje kao krut,spor i neefikasan.
*Brojni elementi upravljanja(ciljevi,resursi i dr.)gledano vremenski predstavljaju
nepredvidive i esto promjenljive veliine u ovim organizacijama tako da se one razmatraju
sa razliitim stepenom vjerovatnoe uz uvaavanje modela vieg varijantnog-alternativnog
upravljanja.
*Razna ogranienja u pogledu korienja nagrada i kazni predstavljaju problem koji takoe
sputava praktinost provoenja savremenog menadmenta u organizacijama,posebno kada se
radi o upravljanju kadrovima i dr.4

Ovakav tretman menadmenta u neprofitnim organizacijama neprihvatljiv je iz razloga to su

one sve vie prinuene trinim poslovanjem.

4 Mari,R,menadment neprofitnih organizacija,Beogradska poslovna

kola,Beograd,2009.
5

2.3. ZNAAJ STRATEGIJSKOG MENADMENTA

Prestavlja savremeni pristup upravljanju neprofitnim organizacijama.Osnovni zadaci
strategijskog menadmenta su:

Definisanje misije i vizije organizacije

Analiza i predvianje eksternog i internog okruenja
Definisanje dugoronih i srednjoronih ciljeva
Definisanje strategije i naina ostvarenja ciljeva
Procjenjivanje realnosti definisane strategije
Praenje i kontrola realizacije strategije

Strategijski menadment se sastoji iz etiri faze,a to su:

I-Analiza okruenja(eksternog i internog)
II-Izrada/izbor efikasne strategije
III-Realizacija-sprovoenje usvojene strategije
IV-Praenje kroz kontrolu sprovoenja strategije i revizija
(I)-Strategijski menadment prevashodno je orijentisan prema okruenju dok analiza
okruenja predstavlja njegov najznaajniji segment.Zbog toga i cjelokupna efikasnost ovog
menadmenta zavisi od mogunosti predvianja promjena u okruenju,realne procjene
organizacijskih potencijala kroz resurse kao i sposobnost najvieg nivoa menadmenta da
donosi ispravne i pravovremene menaderske odluke.
(II)-U ovoj fazi vri se izbor i izrada strategije pomou koje e se najbre,najefikasnije i s
najmanjim ulaganjima doi do prethodno postavljenih ciljeva i zadataka organizacije.Iz
viestrukih ciljeva proistiu i brojne tekoe u izboru efikasne strategije od kojih se prema
ovom autoru posebno istiu:
1.konflikti meu ciljevima
2.integrisano planiranje
3.profesionalizacija
(III)-Ovo je faza u kojoj strategijski menadment preko delegiranja zadataka i obaveza
operativnom menadmentu vri implementaciju,tj. konkretizaciju izabrane strategije.
(IV)-Ovo je posljednja faza u sprovoenju strategijskog menadmenta ija je zastupljenost u
upravljanju neprofitnim organizacijama veoma znaajno iz vie razloga.U praksi se ova faza
esto preklapa s prethodnom,to je poeljno,jer se na taj nain stvaraju mogunosti za
pravovremeno reagovanje i korigovanje operativnih akcija koje su od posebne vanosti za
uspjenu implementaciju strategije.
6

2.4.SAMOFINANSIRANJE I KONTROLA NEPROFITNIH ORGANIZACIJA

Jedan od osnovnih problema za menadment neprofitnih organizacija predstavlja
pitanje:odakle i na koji nain na vrijeme i u dovolnoj koliini obezbjediti potrebna finansijska
i druga sredstva za normalno funkcionisanje organizacije i efikasnu realizaciju njene misije i
ciljeva?
Prvi zadatak menadmenta neprofitnih organizacija sadan je pri dobijanju razliitih
fondova,volontera,lanova i raznih drugih faktora koji mogu da se ukljue u aktivnosti
neprofitne organizacije.Sredstva se mogu pribavljati na razliite naine i ona ne moraju
uvijek da budu iskljuivo novana,ve mogu biti i materijalne prirode,zavisno od misije
organizacije(npr.humanitarne organizacije-hrana,voda,lijekovi,odjea,obua).
Drugi zadatak reflektuje se u uspostavljanju adekvatnog naina upotrebe prikupljenih
sredstava.Ovaj zadatak mora biti tako rjeavan da se sva raspoloiva sredstva prvenstveno
usmjeravaju i koriste u cilju ostvarenja misije organizacije.To znai da menaderi prilikom
alokacije,odnosno troenja raspoloivih resursa,moraju dosljedno uvaavati princip
ekonominosti poslovanja neprofitnih organizacija.Primjena ovog principa podrazumjeva da
sve ciljeve i zadatke koji proizilaze iz misije treba realizovati uz minimalan utroak
finansijskih i drugih materijalnih resursa,drugim rijeima,to znai da se s minimalnim
ulaganjima u pruanju usluga ostvare maksimalni rezultati.

Dva osnovna oblika finansiranja neprofitnih organizacija:

Eksterno finansiranje:
Budet(finansiranje iz dravnih fondova)
Fondacije
Korporacije
Pojedinci i porodice kao davaoci sredstava
Godinja prikupljanja sredstava
Prikupljanje velikih priloga
Sponzorstvo i donatorstvo

Interno finansiranje(samofinansiranje):
naknade za pruanje - prodaju raznih usluga i proizvoda na domaem i
inostranom tritu;
lanarine, pristupnice, ulaznice i kotizacije;
reklame i TV-prava, naroito kada su u pitanju sportski klubovi koji se
takmie u meunarodnim ligama;
davanje u zakup slobodnog prostora i opreme;
izdavanje hartija od vrijednosti (iskljuivo je vezano za vladine organizacije);

prihodi od oroenih finansijskih sredstava i dr.5

to se tie osnivanja i kontrole neprofitnih organizacija,u narednom prilogu o Zakonu o

udrugama Republike Hrvatske koje je ujedno veoma slino osnivanju neprofitnih
organizacija u zemljama Balkana,moemo dobiti uvid u to kako se osniva jedna neprofitna
organizacija i ko i na koji nain se vri kontrola nad tim organizacijama.
Zakonom o udrugama ureuje se osnivanje, registracija, pravni poloaj i prestanak postojanja udruga sa svojstvom pravne osobe, te registracija i prestanak djelovanja stranih udruga u
Republici Hrvatskoj, ako posebnim zakonom nije drukije odreeno. Odredbe ovoga Zakona
ne primjenjuju se na politike stranke, vjerske zajednice, sindikate i udruge poslodavaca.
Pravilnikom o obrascima i nainu voenja Registra udruga Republike Hrvatske i
Registra stranih udruga u Republici Hrvatskoj propisuje se oblik i sadraj obrasca
Registra udruga i Registra stranih udruga, zahtjeva za upis u Registar udruga i Registar
stranih udruga, zahtjeva za upis promjena u Registar udruga i Registar stranih udruga, sadraj
izvatka iz Registra udruga i Registra stranih udruga, nain podnoenja zahtjeva za upis u
Registar udruga i Registar stranih udruga, te nain upisa i voenja Registra udruga i Registra
stranih udruga, zbirki isprava, prestanak postojanja udruga sa svojstvom pravne osobe i
prestanak djelovanja stranih udruga u Republici Hrvatskoj.
Uredbom o raunovodstvu neprofitnih organizacija definiraju se knjigovodstvene isprave,
poslovne knjige, organizacija knjigovodstva, obavljanje popisa imovine i obveza, naela
iskazivanja imovine, obveza, vlastitih izvora, prihoda i rashoda, sadraj i primjena raunskog
plana, financijsko izvjetavanje, obveza upisa u Registar neprofitnih organizacija i druga
podruja koja se odnose na raunovodstvo neprofitnih organizacija
Neprofitna organizacija obavezna je u svom knjigovodstvu osigurati podatke:
1. o stanju i kretanju svih sredstava koje koristi i o izvorima i vrstama tih sredstava,
2. o izvrenju sredstava odnosno akta na temelju kojeg se finansira redovna djelatnost,
3. o sredstvima za posebne namjene i koritenju tih sredstava,
4. potrebne za utvrivanje sredstava za redovnu djelatnost,
5. potrebne za utvivanje sredstava za posebne namjene i njihovo koritenje6
Tko i pod kojim uvjetima moe osnovati udrugu?
Udrugu mogu osnovati najmanje tri osnivaa, poslovno sposobne fizike osobe ili pravne
osobe. Osnivai mogu biti samo fizike osobe, samo pravne osobe ili fizike i pravne osobe u
isto vrijeme.

5 Mari,R,Menadment neprofitnih organizacija,Beogradska poslovna

kola,Beograd,2009.
6 http://www.poslovniforum.hr/zakoni/pravilnik_o_krpno.asp
8

Tko je nadlean i kome se podnosi zahtjev za registraciju udruga?

Za registraciju udruge stvarno je nadlena opa uprava, a zahtjev se podnosi uredu dravne
uprave pri jedinici podrune (regionalne) samouprave na ijem je podruju sjedite udruge,
odnosno, Gradskom uredu za opu upravu Grada Zagreba. O upisu udruge u Registar udruga
nadleni ured dravne uprave donosi rjeenje. 7
Primjer iz prakse:ta neprofitne organizacije mogu nauiti od Coca-Cole ?
Imamo tri stvari koje moemo preuzeti od Coca-Cole,a to su:
1.koriste podatke u realnom vremenu(real time data) i odma ih ugrauju u proizvode
2.koriste lokalni poduzetniki talent
3.marketing

*to se tie real time data ili podataka u realnom vremenu,oni ih koriste kako bi mjerili
napredak.Imaju stalne petlje povratnih informacija.Naue nesto,stave to u proizvod i onda ga
vrate na trite.Imaju cijeli tim koji je zaduen za to a zove se Znanje i shvaanje.Na
osnovu ovoga ako vodite Coca-Colu u nekoj dravi i imate nekoliko stotina prodajnih
mjesta,znate gdje je svaka limenka i boca Cole,Sprite i Fante prodata.Tako da ako vam
prodaja pone padati,onda osoba moe lake indentificirati i rijeiti problem.Ako ovo
usporedimo sa razvojem,moemo zakljuiti da evolucija dolazi na samom kraju projekta ali
tada je ve kasno postavljati pitanja.Ovo moemo uporediti sa Kuglanjem u mraku,bacis
kuglu,uje da je oborila nekoliko unjeva ali ne zna tano koje i koliko,to moe jedino
znati ako upali svetlo i tek onda vidi svoj utjecaj.Podaci u realnom vremenu pale svjetlo.

*Mnogo vremena Coca-Cola u Africi nije mogla dosegnuti u najudaljenija mjesta jer u
takvim mjestima veinom nije bilo ni ceste.Ali su primjetili neto,a to je da lokalni ljudi
uzimaju proizvod,kupujui ga u gomilama i prodajui ga ponovo u tim udaljenim
mjestima.Nekoliko godina su to prouavali i 1990.godine su odluili da ele istrenirati
lokalne poduzetnike,dajui im male kredite.Ti lokalni poduzetnici su unajmljivali
prodavae,koji idu vani sa biciklima,runim kolicima i kolicima kako bi prodavali
proizvod.Ako to sagledamo sa razvojne strane,onda se zapitamo to vlada i neprofitne
organizacije mogu nauiti od Coca-Cole.Oni moraju dosegnuti lokalni poduzetniki
karakter,jer lokalno stanovnitvo najbolje zna kako doi do jako tekih mjesta za posluiti i
znaju ta ih motivira da naprave promjenu.Sjajan primjer toga je Etiopijski novi zdravstveni
ekstenzijski program.Vlada u Etiopiji je primjetila da je mnogo ljudi toliko udaljeno od
zdravstvenih ustanova da im je trebalo vie od jednog dana putovanja da bi doli do njih.Da
bi rijeili ovaj veliki problem,istrenirali su 35.000 zdravstveno ekstenzijskih radnika koji su
7 http://www.uzuvrh.hr/stranica.aspx?pageID=173
9

isporuivali medicinsku brigu direktno ljudima.Ovo je uticalo na pad mortalitetske stope

djece za 25% u razdoblju od 2000. do 2008.godine.

*Coca-Colin marketing se svodi na jednu injenicu,a to je da ljudi ele Coca-Colu.Tajna

marketinga Coca-Cole je nada.Povezana je s njihovim proizvodom na nainom ivota koji
ljudi ele ivjeti.Colin promotivni globalni slogan je Otvorena sreca.Ali je oni
lokaliziraju.Oni ne pogaaju ta je srea,nego idu od drave do drave i prepoznaju ta
predstavlja sreu u toj dravi povezana sa obiteljskim ivotom.to se tie zdravstva i razvoja
trita,ono je bazirano na izbjegavanju a ne aspiraciji odnosno nadi.Neke od poruka upuuju
na to:Koristi kondome na dobijes SIDA-u,Pere li ruke,moda ne dobije dijareju i
sl.Ovdje vidimo da pravimo ogromnu greku jer mislimo da ako ljudima neto treba neemo
ih morati tjerati da to ele.Ali to se poinje mijenjati,za primjer emo uzeti dijareju,koja ubija
million i po djece irom svijeta,a uzrok tome su otvorena mjesta za nudu.Rjeenje je da
izgradimo toalete.Ali problem je da ako izgradite toalet i ostavite ga tamo,niko ga nee
upotrebljavati.Da bi ljudi poeli koristiti javni toalet,morate ga postaviti kao
modern,trendovsko mjesto.Npr.u Indiji ene se ne ele udati za mukarca koji nema
toalet,moda zvui smijeno i udno ali spaava ivote.
Da zakljuimo,ako moemo razumjeti ta ljudi stvarno ele u zdravstvu i razvoju,moemo
promijeniti zajednice a ak i cijele nacije.Polio je sjajan primjer kako bi to objasnili:Polio
predstavlja oblik paralize i javio se u cijelom svijetu,ali je stepen obolijevanja smanjen za
99% u roku od 20 godina.Kako je to postignuto ? Jednostavno,lokalni doktori svakodnevno
izvjetavaju o paralizi i imaju preko 2x vie cjepiva od broja stanovnitva,tako da kad se
pojavio malian od 18mjeseci koji je pokazivao blage oblike polia.U roku od dan-dva uzet je
uzorak stolice i poslat u laboratoriju na pregledanje i u roku od 7 dana potvreno je da se radi
o poliu tipa 1.Detalno je analiziran uzorak i zna se koja svojstva polia djeak ima i zna se da
je to jedino moglo doi iz susjednih gradova.Ustanovilo se odakle ide strujapolia dolazi i
doktori su odmah vakcinisali 2 miliona ljudi i na taj nain su doli od jednog koraka do
brisanja cjelokupne bolesti polio iz historije ljudskog ovjeanstva!8

8 http://www.youtube.com/watch?v=GlUS6KE67Vs
10

ZAKLJUAK
Na osnovu prezentiranog u seminarskom radu, moe se zakljuiti da su neprofitne
organizacije od izuzetnog ekonomskog, drutvenog i znaaja; zbog ega je potrebno da
imaju efikasan i efektivan menadment. Neprofitne organizacije djeluju na podruju
obrazovanja, kulture, religije, politike, zdravstva, zatite i sl. Ovim organizacijama je
primarni cilj ope dobro drutva. One moraju definisati misiju, viziju, strategiju i ciljeve; bez
obzira na djelatnost kojom se bave. Njih finansira drava, fondacije, sponzori, preduzea i sl.
Takoer se mogu finansirati putem lanarina, ulaznica i sl. Sve je vie neprofitnih
organizacija koje se bore za sredstva na triu; kako bi opstale i razvijale se. Iz primjera smo
vidjeli kako neprofitne organizacije mogu spasiti milione ljudi i promijeniti historiju,a sve
zahvaljujui menadmentu neprofitnih organizacija.

LITERATURA
Knjige i udbenici:
>Mari,R,Menadment neprofitnih organizacija,Beogradska poslovna
kola,Beograd,2009.
>Vivien Foster,Susana Mourato,David Pierce,The price of virtue:The economic value
of charitable sector
Internetski sadraj:
http://www.racunovodja.hr/sto-su-to-neprofitne-organizacije
uniqueidRCViWTptZHKKR9gb8ZvmpAJ3mnI2fqm0/?
PHPSESSID=25f8c1edefecf26de7420f4f23a6c668
http://www.poslovniforum.hr/zakoni/pravilnik_o_krpno.asp
http://www.uzuvrh.hr/stranica.aspx?pageID=173

http://www.youtube.com/watch?v=GlUS6KE67Vs

11