INENJERSKA KOMORA SRBIJE

Program permanentnog usavravanja

v.prof. dr Ratko M. SALATI

Zoran Perovi

ZIDANI ELEMENTI
U SEIZMIKOJ ANALIZI
BEOGRAD, 5. decembar 2009. godine

UVOD

P i
id ih k
t k ij
Primena
zidanih
konstrukcija
Istorijski pogled: Materijal koji je obeleio jednu
epohu graevinarstva (nosei elementi)
Savremen pogled: iroko primeljivan i svakodnevno
usavravan materijal

UVOD
Karakteristike
Jeftina i jednostavna proizvodnja
Jednostavna ugradnja
Ekoloki materijal
Dobre toplotne kakakteristike (izuzetno aktuelno:
energetska efikasnost)
Nedostaci: mokri postupak, u odnosu na savremenije
materijale i sisteme gradnje (suva gradnja)
Prestian materijal za visokokvalitetne objekte
Proraun zidanih elemenata bezrazlono je ignorisan
3

ZAKLJUAK

Nezaobilazan materijal u savremenom graevinarstvu

Primenu zidanih konstrukcija i zidanih elemenata

mora da prati odgovarajui proraun

DEJSTVO ZEMLJOTRESA NA KONSTRUKCIJE

Odgovor sistema pri zemljotresu

Frekventna karakteristika zemljotresa

Frekventna karakteristika tla

Karakteristike oslonaca

Frekventna karakteristika objekta

p
6

Dinamiki faktor

Spektar odgovora

Frekvencija 11%

Promena amlifikacije 85%

8

SEIZMIKI PRORAUN KONSTRUKCIJA

VERTIKALNE SILE Statiki proraun
proraun i dokaz potrebnog kapaciteta nosivosti i upotrebljivosti
konstrukcije
HORIZONTALNE SILE Seizmiki proraun
dokaz potrebnog kapaciteta nosivosti i upotrebljivosti konstrukcije
SEIZMIKI PROPISI kriterijumi i uputstva
konstruisanje detalja za obezbeenje duktilnosti i kapaciteta
apsorpcije energije
9

SEIZMIKI PRORAUN KONSTRUKCIJA

Linearne
Metoda ekvivalentne statike analize

Kvazinelinearne
Metoda programiranog ponaanja
oda faktora
a o a duktilnosti
du
o
Metoda

Nelinearne
Direktna dinamika analiza
10

SAVREMENI ZAHTEVI
Savremeni koncept prorauna
Tradicioni zahtevi prevazieni
Razmatranje ivotnog veka konstrukcije
Zahtevi investitora cash flow investicije
IZGRADNJA + ODRAVANJE OBJEKTA

Funkcionalnost objekta obezbeena i nakon dejstva zemljotresa

Ogranien nivo oteenja svih elemenata konstrukcije (nivo
neophodnih popravki)
11

SAVREMENI ZAHTEVI
Seizmiki proraun
Proraun noseih i nenoseih elemenata konstrukcije
graevinskog objekta
Neophodan je precizniji proraun, bolji ulazni podaci i shvatanje
mehanizma rada svih elementa u sistemu

Za odreivanje realnog seizmikog odgovora konstrukcije, vana je

mogunost kvalitativne i kvantitativne procene nelinearnog
ponaanja sistema
12

ZIDANA ISPUNA
Razmatra se uticaj zidane ispune u AB ili elinim
konstrukcijama u seizmikim proraunima.
Stvarno ponaanje konstrukcije.
Stvarna krutost konstrukcije.
Sloen problem.

Predlae se inenjerski pojednostavljen koncept pre nego to

doe do implemetacije u popularne softverske aparate.

13

PRORAUN ZIDANE ISPUNE

Seizmiki proraun
Domai propisi zastareli: provera relativnog spratnog
pomeranja
Komercijalni MKE zasnovani programi ne razmatraju zidane
ispune
EC8: nivo upotrebljivosti kao kriterijum prorauna

14

ZIDANA ISPUNA

15

ZIDANA ISPUNA

16

UOBIAJENA PRAKSA U INENJERSKIM

PRORAUNIMA
AB ramovi sa ispunom
p
od opeke
p
Vrlo esta pojava u konstruktivnim sistemima
Zanemarivanje ispune prilikom seizmikog prorauna
Dolazi do interakcije AB ramova sa zidovima prilikom
potresa tla
Povoljan i nepovoljan uticaj

Odgovor konstrukcije odstupa od prorauna !

17

PONAANJE ZIDANE ISPUNE PRI

DEJSTVU ZEMLJOTRESA
Iskustva poslednjih zemljotresa neprihvatljiva
oteenja

uticaj ispune se ne sme zamenariti

Eksperimentalni podaci

Zidane ispune od opeke armiranobetonskih ramova efikasna

alternativa za seizmika ojaanja niskih armiranobetonskih zgrada

18

PONAANJE ZIDANE ISPUNE PRI

DEJSTVU ZEMLJOTRESA

Efekat zidova ispune od opeke na ponaanje ekscentrino ukruenih

ramova
19

PONAANJE ZIDANE ISPUNE PRI

DEJSTVU ZEMLJOTRESA

Krutost ramova sa i bez ispune

20

10

MEHANIZAM NOSIVOSTI ISPUNE PRI

DEJSTVU ZEMLJOTRESA
Zanemarivanje uticaja gruba greka

Stepen interakcije sa ramom

21

MEHANIZAM NOSIVOSTI ISPUNE PRI

DEJSTVU ZEMLJOTRESA
2 osnovna tipa loma
- smiui lom
- dijagonalno zatezanje

22

11

MEHANIZAM NOSIVOSTI ISPUNE PRI

DEJSTVU ZEMLJOTRESA
Efekat mekog sprata
Efekat kratkog
g stuba

23

ZNAAJ

HORIZONTALNE KRUTOSTI

KONSTRUKCIJA U DINAMIKIM PRORAUNIMA

Horizontalna krutost period oscilovanja spektar

Spektar za nae podruje (Turska 1999)

24

12

MODELIRANJE

ZIDANE ISPUNE I

ODREIVANJE KRUTOSTI ZIDANE ISPUNE

Mikromodeliranje numeriki zahtevno
Makromodeliranje zanemaruje razliku izmeu
jedinica za zidanje i spojnica

1. Metoda ekvivalentnog tapa

MODELIRANJE

2. MKE

25

ZIDANE ISPUNE I

ODREIVANJE KRUTOSTI ZIDANE ISPUNE

Ispitivanje
- Kvazistatiko
- Dinamiko

26

13

TEHNIKA REGULATIVA - DOMAA

I STRANA
Pravilnik ne postoje preporuke
SAD FEMA (Federal Emergency Management
Agency)
FEMA 273, 306,307,308,356
- Kriterijumi za proraun, naini analize, vrste loma
- Dozvoljene deformacije, kapacitet deformacija,
vrstoa,
deterioracija

krutost,
k
d
i
ij
- Preporuke za ojaanja i primeri

27

TEHNIKA REGULATIVA - DOMAA

I STRANA
Eurocode 8
Neregularnosti lokalna oteenja,
oteenja ogranienja
- Neregularnosti,
oteenja ispune
- redukcija perioda izazvanog dodavanjem ispune
SSSR norme i propisi
- Preporuke i zabrane
- CNIISK uproen proraun

28

14

PREPORUKE ZA MODELIRANJE I
ODREIVANJE KRUTOSTI ISPUNE
Formiranje pritisnute dijagonale ekvivalentni tap
Koncentrini Ekscentrini
Koncentrini,
Ekscentrini, Vietapasti model

29

PREPORUKE ZA MODELIRANJE I
ODREIVANJE KRUTOSTI ISPUNE
Preporuke FEMA

a = 0.175 ( 1 hcol )

0.4

rinf

- Priblino a=0.25rinf

1
E

t sin 2 4

= me inf
1 4E I h

fe col inf

30

15

PREPORUKE ZA MODELIRANJE I
ODREIVANJE KRUTOSTI ISPUNE
Korinjski, Poljakov, Bihovski, Duzinkevi, Pavlik
Puni zidovi dominantno smicanje = 1.2
12

h
=
Puni zidovi - h >>B
GF
1
K =

h
GF

G h
1.2 +

E B

Definisanje krutosti ekvivalentnog tapa

31

PREPORUKA

ZA USVAJANJE PARAMETARA

KOJI DEFINIU KRUTOST ISPUNE

E, G, dimenzije zida
-E=k
k*ffk

0 4E
G = 0.4E

- Fema k=500 600

- Eurocode k=1000
Vee deformacije G=0.25E
Turnek i Sheppard ( u zavisnosti od vrste
elemenata za zidanje i maltera)
- G = (0.1 0.2)E
- G= 100MPa 500MPa
32

16

PREPORUKA

ZA USVAJANJE PARAMETARA

KOJI DEFINIU KRUTOST ISPUNE

Karakteristike zidova ( u zavisnosti od vrste

elemenata za zidanje i maltera)
33

PREPORUKA

ZA USVAJANJE PARAMETARA

KOJI DEFINIU KRUTOST ISPUNE

Relativno spratno pomeranje drift (dT/H)
0 20 3%
DR,el = 0.20.3%
DR,max = 1.5% (opeka)
SAP2000
- Link sa nelinearnim
karakteristikama
granica teenja zida
FEMA - idealizovan dijagram
sila-pomeranje za zidane elemente
34

17

PARAMETARSKA

ANALIZA

Parametarska analiza za razliite krutosti AB

elemenata i zidanih elemenata (variranje i
uporeivanje)

KRUTOST R
RAMA SA
ISPUNOM [kN/m]

AB ram dimenzija B=4m, H=3.3m

160000
140000
120000
100000
80000
60000
40000
20000
0

Krutost rama
dimenzija
elemenata 25x25
0

10

20

30

DEBLJINA ISPUNE [cm]

RUTOST RAMA SA ISPU

KR
UNOM
[kN/m]

PARAMETARSKA

35

ANALIZA

300000
250000
200000
150000
Krutost rama sa ispunom
od 25cm

100000
50000
0
0

20

40

60

80

DIMENZIJE ELEMENATA RAMA [cm]

36

18

T RAMA SA ISPUNOM [k
KRUTOST
kN/m]

PARAMETARSKA

ANALIZA

160000
140000
120000
100000
80000

Krutost rama sa ispunom

od 25cm I elementima od
25cm

60000
40000
20000
0
0

IRINA ISPUNE [m]

37

PARAMETARSKA

ANALIZA

180000

KRUTOST ZIDA [kN/m]

K

160000
140000
120000
100000
priblian obrazac-ispuna

80000

Fema-zidani zid

60000

Ruski autori

40000
20000
0
0

10

15

20

25

30

DEBLJINA ZIDA [cm]

38

19

PARAMETARSKA

ANALIZA

KRUTO
OST ZIDA-ISPUNE [kN/m]

180000
160000
140000
120000
100000
priblian obrazac-ispuna

80000

Fema-zidani zid

60000

Ruski autori

40000
20000
0
0

IRINA ZIDA-ISPUNE [m]

39

PARAMETARSKA

ANALIZA

40

20

PARAMETARSKA

ANALIZA

SMANJE
ENJE PERIODA [%]

Promena perioda oscilovanja u zavisnosti od vrste i

elemenata rama sa ispunom od 25cm (R.Autori)
700
Petospratni ram - 1 polje

600
500

Petospratni ram - 2 polja

400
300

Petospratni ram - 4 polja

p
sa deliminom ispunom

200

Petospratni ram - 4 polja

100
0
25

45

60

DIMENZIJE ELEMENATA RAMA [cm]

41

PARAMETARSKA

ANALIZA

Eksperiment

SAP2000

T1=0 5s
- T1=0.5s

- T1=0.469s
T1=0 469s

- T1=0.2s

- T1=0.25s

42

21

ZAKLJUAK
Pretpostavke u predloenom proraunu
- Linearna i nelinearna analiza
- Modeli ekvivalentnog tapa
Analiza propisa i preporuka
- FEMA sveobuhvatna analiza
- Globalna analiza inenjerski pristup
Modeliranje u programima za analizu konstrukcija
- Metoda ekvivalentnog tapa komercijalni
programi
- Specijalni programi za analizu konstrukcija
43

Zahvaljujemo na panji
Graevinski fakultet Univerziteta u Beogradu
Bulevar kralja Aleksandra 73, Beograd
v.prof. dr Ratko Salati, dipl. gra. in.
e-mail: salatic@grf.bg.ac.rs
Zoran Perovi, dipl. gra. in.

44

22