Teste Politik Ekonomike

1)Marveshja e pergjithshme mbi doganen dhe tregtin GATT-WTO

bazohete ne keto parime?
a)Parimi I vullnetshem I rregullave ne perparimin e tregtise nderkombetare
b)shtetey anetare ne tregetin rreciproke pranojne klauzen e favorizimite me larte
c)zvogelimi I bareierave ne tregetin e jashtme behet me ane te bisedave ne mes
shteteve anetare.
d)respektimi I rregulles tregeti e drejte, shtetet anetare nuk lejojne rritjen e
tarifave dhe barerrierave me te cilate veq jan pajtuare gjate bisedave.

2)Qka kuptojm me varferi apsolute dhe relative?

Varferi apsolute e cila eshte e pranishme kur te ardhurate materiale te njerezve jane
me te vogla per plotesimin e kerkesave baze,te shprehura edhe si minimumi jetik
nedersa varfiri relative qe shprehe pabarazine qe ekzison midise individeve dhe
grupeve socale.

3)Faktorete qe ndikojne ne veprimtarine e Politikes ekonomike?

Pjesmarrja ne kembimin ndr. ,bilanci tregetare raporti ne mes eksportit dhe
importit,amtaresimi ne org. ndr.dhe integrimet rajonale,investimet e huja dhe
huazimet shtetet atraktive sistemi efikas juridik niveli I ulte I korupsionite,ritingu I
larte kreditore etj.

4)Doganate specifike?
Doganate specifike te cilate per dallim nga doganate sipas vleres jane me te
nderlikuare sepse percaktohen per qdo lloj malli veq e vq ,varesishte per qfare malli
behet fjale.
Per qdo lloj malli jane caktuare norm ate veqanta te doganave,per kete arsye me
rastin e perdorimite te ketij lloji te doganave paraqiten veshtersi te medha sepse
ekzistojne kombinimete mdryshme te mallerave te ndyshme.

5)Konsumi shteteror-kolektiv ndahete ne ?

a)konsum personal E SAKTE
b)konsum primare

6)Ne vellimin dhe strukturen e tregute ndikojne keta faktore?

a)Laretesia e te ardhurave kombetaredhe shperndarja e tyre

b)vellimi dhe strukturae prodhimite te ekonomise kombetare

7)Reforma e sistemitne si instrument ne analizen ekonomike? (ESE)

Reforma e sistemit efikasiteti varen nga interpretimi I ligjite,andaj interpretimi I
ligjite konsiderohet instrument I forte apo I dopte ne zbatimin e reformave te
sistemite
a)instr. Cilesore me te arrihet reforma fundamentale e sistemite
b)inst. E reformes institucione te cilate direkte I perkasin prodhimite
c)inst. Te cilate krijojne institucone ndr. Te cilae kufizojne veprimin e lire te qeverive.
Instrumentet ne analizen ek. Jane madhesi ek. Te percaktuarea dhe te krijuare per
nevoja te analizave.

8)Organizata nderkombetare e punes(ILO)?

Qellimi I org.ndr.eshte qe me marveshje ndr. Te siguroj kushte me te mira te punes
dhe pozite me te mire te puntoreve,studijon disa masa dhe jep rekomandime,shtete
antaremese I pranojne keto rekomandime zbatimi I tyre mbetet ne kujdesin e ONPse.
Analizon mardhenjete e punes ne shtetet e zhvillimite shkencore-teknik,efektet e
autorizimite dhe elektronikes ne prodhimtarine bashkohore , pordorimin e energjise
atomike punet publike si zgj. Me e mire per punesim etj.Kjo org. u formua pas luftes
se dyte boterore dhe selin e ka ne gjeneve.

9)treguesit e prgjithshen qe shprehin standartin jetesore jan ?

a)Ushqimi,veshmbathja,banimi,shendetsia,arsimi,kultura,sherbimet e ndryshme
komunale.

10)Sigurimi sociale sipas klasifikimite nderkombetre ndahet ne

tete(8) sisteme baze dhe ato jan ?
1)Sigurimi shendetesore dhe sigurimi ndaj semundjes
2)S.i nenave dhe femijeve
3)S.i papunesise
4)S.per demtimete ne pune

5)S.per pension pleqerie

6)S.i individualitetetit
7)S.i paaftesise per pune
8)Kompezimet familjare.
TESTI 11

1)Organet shteterore?
Ek.politike paraqete prepjekjen e bartesve te saj qe me mjete te caktuare te arrij
qellime te caktuare ne nje rreth te caktuare deri me sote shteti ka realizuar dhe
realizon politiken e vet,ne kuader te politikes se pergjithshme te mbrenshme dhe
jashtme te shtetite vend te posaqem nxen ek. Politike.Ne emer te shtetit udhehiqen
organete shteterore te cilate aprovojne dispozita te ndryshme ligjore dhe sigurojne
aplikimin e tyre.Organet ligjevense krijojne norma jurisidike nje pjese e ketyre
normave rregullon mardhenjet ek. Organet shteterore ne qdo shtet me pak apo me
shum jan bartese te ek.politike deshira vullneti e shteti eshte e shprehure
nepermjete dispozitave ligjore.

2)Modeli Japonez?
a)me temp me te ngadalshem te shtimite te standartit jetesore te popullesis(niveli I
pagave)eshte me I vogel se produktiviteti.
b)si rezultate I karakteristikes se pare qmimite kushtetuese te produkteve jane te
ulta ,kjo ndikon qe ishte nje perparesi e madhe.
c)perparesi I ipete interesite shteteror ndaj atij individuale I nenshtrohet interesite
shteteror.

3)Organet Politike apo Partite politike?SINDIKATAT

Partite qe jane ne pushtete,nepermjete parlamentite dhe ministrive angazhohete ne
realizimin e programet e tyre ekonomike.
SINDIKATA eshte forma me masovike e organizimite te puntoreve,karakteri dhe
veprimtaria e kesaj organizate ne kohe dhe hapesireeshte e ndyshuare.
Ne sistemin pluraliste rendsi te veqante kane edhe parite opozitare te cilate me
programete dhe akcionet e tyre tubojne masen e votueseve dhe imponohen qe ne
zgj. E ardhshme te marrin pushtetin. Ne jeten politike dh eek. Paraqiten akter dhe
grupe te ndyshme qe ndikojne ne krijimin dhe formulimin e ek.politikea duke
ushtruare presione te ndryshme ne org. shteteterore-qeveri te tilla jane gr. E
personave,shoqatat e kapitalisteve ,lidhja e industralisteve,bashkesite
profesionale,org. e rinise,org. e garave.

4)Parimi I tretmanit Nacional?

Ne vete nenkupton qe shtetet kontraktuse me rastin e kontraktimit qytetaret dhe
personate juridik te bashkenenshtueseveti trajtojne per disa qeshtje sakesishte te
percaktuare ashtu si I trajtojne edhe qytetaret dhe personat juridik te vendite te vet.

5)Doganate fiskale?
Qe paraqesin burimin financiare mjafte te rendesishem te te hyrave publike te
shtetite ,mjetet nga doganate grumbullon vetem shteti nepermjete organeve te
veta perkatese dhe I shebejne per plotesimin e nevojave te pergjithshme dhe te
perbashkta te popullsise,si dhe per kryerjen e funksioneve te tjera shteterore.

6)Kursi devizore(Intervalutore)?
Paraqete qmimin vleren e valutes ndaj te huajes te shprehure ne njesine monetare
te vendite dhe anasjelltase,qmimin e monedhes se vendite te huaj. Kursi devizore
paraqete raporitin vlersore ne mes monedhes se vendite dhe asaj te huaj .Kursi
devizore munde te jete direkte dhe indirekte kursi devizore direkte shpre raportin e
valutes nacionale ndaj valutes se huaj p.sh. 1$=140leke ndersa menyra indirekte e
shprehjes se kursit devizore paraqet formen inverse te kursit te drejteperdrejte pra
shprehvleren e nje njesie te valutes nacionale ndaj valutes se huaj p.sh. 140leke
=1euro.

7)Tregtia e Jashtme?
Tregtia e jashtme paraqet poashtu kem ek. I cili mirret me qarkullimin e mallrave
dhe sherbimeve ne tregun e brenshem dhe jashtem ,sipas afarizmit
territorial,tregtia ndahet ne tregtine te brendshme dhe jashtme kurse per kah
menyra e qrkullimite ndahet ne tregtine me pakic dhe tregtine me shumice.

8)Masate Ekonimike?
Masat ek. Jane adekuate ,me te cilate ndikojne ne sabilizimin e tregute.stabilizimi I
tregute me masa ek. Nuk I cenon te dr.subjektive ek. Qe at one menyre te pavarure
I rregullojne raportet ek. Ne mes tyre. Marrja konkrete e ketyre masave varet prej
situates qe ekziston ne tregun kombetare p.sh. qeshtja e punsimite perkatesishte e
papunesise do te zgjidhte ne baze te ofertes dhe kerkeses se fuqise puntore ne
tregun e punes.

9)Masat me karakter afateshkurtr?

Jane ato me te cilate shteti intervenon ne treg prej te cilave menjeher perkatesishte
pas marrjes se tyre mund te priten efektet e sabilizimit te raporteve reciproke ne
mes ofertes dhe kerkeses ne tregun kombetare p.sh. ne keto masa mund te bjere
zvoglimi I kredive per disa qellime apo per shfrytezues te caktuare qe ka per qellim
ndalimin e informacionit dhe stabilizimin e qmimeve qe drejteperdrejte shprehet ne
stabilizimin e tregute kombetare ne keto masa mund te kemi edhe ndalimin e
eksportit te mallit ,mungesa e te cilite do te shkaktoj qrregullime te tregute
kombetare dhe masa te ngjajshme.

10)Masat me karakter afategjate?

Keto masa ndikojne ne sabilizimin e tregut kombetare.Efektet e tyre nuk jane te
menjehershme ,siq ishte rasti te masat me afate shkurter porn e nje perjudhe te
gjate kohore ato ndikojne ne sabilizimin e tregute vendore d.m.th. ne harmonizimin
e ofertes dhe kerkeses ne mase te caktuare ,gjithashtu ne keto masa mund te
numerohet bie fjala ,shfytezimi me racional I kapaciteteve ekzistuese,shfrytezimi sa
me racional,ngritja e produktivitetit te punes importimi apo eksporti I mallerave etj.

11)Masat Adninistrative?
Ndermerr shteti me qellim te stabilizimt te tregut kombetre ato paraqesin masat me
te cilat shteti ne menyre te drejteperdrejte intrevenon ne sferen ek. Perkatesishte
ne rregullimin e raporteve ne mes ofertes dhe kerkeses p.sh. nese importi I mallrave
qrregullon rrjedhat ek. Ne vend, rrite apo zvoglon oferten aggregate, qe varet se per
qfare situate destabilizuse te tregute behet fjale, atehere shteti me instumentet e
politikese se tregetise se jashtme,kontigjenteve,ndalesave .zvoglon apo rrite
importin e tyre dhe ne kete menyre stabilizon tregun vendore ne menyre
administrative.

TESTI 6

1)Perdorimi I instrumenteve?
Bartesit e politikes ek.me zgj. E inst. Ek. Dhe me analizimin e detyrave te tyre nuk
eshtjerrin tere veprimtarin e tyre kryesore.
a)deri sot shkenca nuk arriti te vertetoj ne menyre te sakt dhe te mate ne menyre
precise efekte e devalvimit ,te caktoj kufirin e ulte te tij ,ne keto raste specialitet na
japin nivelet.
b)per pordorimin e inst. Me rendesi eshte momenti I aprovimite d.m.th. marrja e
vendimite se kur duhet te fillohet me shfrytezimin e inst.Qeveria shume here shtyen
momentin e aplikimite te inst. ,kete nuk e bene paarsye.

c)Komplimentariteti I inst.shpesh ndodh qe te lidhet nje politike ek. E shtetit me

vendim te caktuare kjo eshte opportune.

2)Kosumi Final?
Ne analizen makroekonomoike vend qendrorze konsumi,eshte e kuptushme kur
dihet se pjesen kryesore te te ardhurave kombetare e perfshin konsumi dhe ate diku
rreth 2 e3 .Kur flitet per konsumin gjithnje mendohet se konsumi final jan a)konsumi
personal b)K.shtetror dhe c)Investimet.

3)Doganate?
Doganat paraqesin nje lloj tatimi qe I paguhet shtetit me te cilin ngarkohet malli me
prejardhje te vendite te vendite apo te jashtem I cili kalon kufirin shtetrore ,pa
marre parasyshe se a eshte fjala permallin e importuare,te eksportuareapo transit
me pagimin e dogans,malli I jashtem bazohetne trajtim me mallin e
brendshemdhe fiton karakterin e mallite te bremdeshem .Doganate si inst.te
tregtise se jashtme kryesishte kane karakter te mbrojtjes se ek. Kombetre,si dhe
burim kryesore te mjeteve buxhetore te shtetit.
TESTI 10

1)Kuptimi-definicioni I qellimeve ne ekonomin politike ?

Me qellim ne ek. Politike nenkupton nje gjendje te ardhshme e cila deshirohet te
arrihet e cila ndryshon nga e tanishmjadhe e cila nuk realizohet vetevetiu nga
proceset e ndryshme qe ngjajne por arrihet ne aksion te dobishem dhe te
perbashket te te gjitha subjekteve vendimarrese.
2)Organet shteterore bartese te Ekonomise Politike?
Ne emer te shtetit udhehiqen organet shteterore,te cilat apolikojne dispozita te
ndryshme ligjore dhe synojn aplikimin e tyre.Numri I ketuyre organeve eshte I
madhe I parapare me kushtetute ,ligje dhe akte tjera .Keto perbejne ,kompetencat
,raportet reciproke dhe menyren e punes.Organet ligjvense krijojne norma juridike ,
ku nje pjese e ketyre normave rregullon maredhenjete ek. Respektivisht mbulon
fushen ek. Organet adm.kujdesen per realizimin e tyre org. shtetrore ne qdo shtete
me pak apo me shume jane bartes te ekonomose politike.

3)Qfare funksionesh kryen banka qendrore e nje shteti?

a)e dr. per te shtypure para ne trajte valute zyrtare shteterore ne monedha dhe
kartemonedha qe shebejne si mjete zyrtare I pageses.
b)Siguron likuditetin bankare si ate kombetareashtu edhe ate nderkombetare.

c)mbikqyre punen e bankave komerciale.

d)Bene leshuarejen e lejeve t punes te bankave komerciale .
e)Ruajtjen dhe depozitimin e metaleve fisnike si ari, argjenti si dhe paraqitet ne rolin
shteterore.

4)Vetem dy nga instrumetet ekonomike te poshteshenuare I

perkasin instrumenteve ne analizen ekonomike rretho?
b)kursi devizore(valutire)
d)Instrunentet nga grupi I financave publike

5)Vetite (atributet) e sistemeve ekonomike-sociale?

a)Organizimi I marrjeve te vendimeve
b)sigurimi dhe kordinimi I informative
c)e dr. e prones
d)sistemi I nxitjes-motivite.

6)Modeli Amerikan karalterizohet?

Aktivitet menagjues te permbajture,me te cilin mirret pjesa me e madhe e
popullesise sktive,Nuk e shtron qeshtjen e barazise sociale,Ky model eshte I bazuare
ne produktivitet te larte dhe orientuare ne arritjen e suksesit personal.

7)Organet nderkombetare bartese te Ekonomis Politike?

Ne bote ekzistojne nr I madhe I org. ndr te karakterit ek. Keto org. ndikojn ne
zhvillimin ek. Te botese ne teresi dhe pjeseve te saja te veqnta .Org.ndr. qe kane
ndikim ne zhvillimin ek. Te shteteve me qka ndikojn edhe ne masat e ek. Politike te
shteteve te ndyshme klasifikohen:
a)organizata nderkombetare ne kuader te OKB
b)Org. ndr. Jashte perberjes se OKB
c)Org. ndr. Te shteteve ne zhvillim

8)Qka jan Bursat dhe si ndahen ?

Bursat jene tregje te perhershme net e cilate veprojne rregulla dhe uzansa te
veqanta. Bursat ndahen ne : a) valuto devizore b)bursat efektive c)bursat e
mallrave apo produkteve d)bursatte e sherbimeve .

Ne bursa punet mund te lidhen vetem antaret e saj , punet ne bursa kryhen
nepermjet ndermjetesuseve.

9)Veshterseite dhe problemet me kryesore qe hasim

qeverite(shtetet)ne ne zbatimin ne praktike te qellimeve te
ekonomis Politike?
a)Ne ek. Kombetare ekzitojne kunderthenje ne mes interesave individuale dhe
grupe sociale.
b)kunderthenjet ekzisojne midise regjioneve gjeografike
c)ekzistojne kunderthenje ne mes degeve dhe sektorve te veqanta te ek. Industria,
bujqesia tregetija, turizmimej kto kan interest e veta.
d)Qellimi me I larte I qko shoqerie ka qene dhe mbetet ekzistimi I shteteit.
TESTI 9

1)Atributet-vetite e sistemeve ekonomike-sociale?

Karakteristikat-tiparet-cilesite-vetite-atributet-veqorite.
1.Organizimi I marrjes se vendimit 2.Sigurimi dhe koordinimi I informative 3.e dr e
prones 4.sistemi I nxitjes-motivimit. OPCIONET
1.centraliste,decentraliste,kombinuare 2.plan,kombinuare,tregu
3.prinat,komperativiste,publike 4.moral, kombinuare ,material

TESTI 5

1)Paraqitja e doktrinave ekonomike qe pasqyrojne rolin e shtetit

dhe nderhyrjen e shtetit ne ekonomin ne kuptimin modern eshte e
lidhur me?
a)paraqitjen e kapitalizmit
b)shkences ekonomike moderrne dhe
c)diferencave idelogjike ne politik
2)Ekonimisti Amerikan XH.M. bujken per kushtetuten thote?
Kushtetuta eshte ligji themelor jo I shtetit si system I marveshjeve te pushtetit por I
shoqersis civile I bazuare ne principet e pajtimit te vullnetshme te maredhenjeve
reciproke ne mes njerezeve apo qytetareve.

3)Modeli Amerikan I S.E.S. Karakterizohet?

Me aktivitet ndermarres te permbajture me te cilin merret pjesa me e madhe e

popullesis aktive,Nuk e shtron qeshtjen e barazise sociale,Ky model eshte I bazuare
ne produktivitet te larte dhe orientuare ne arritjen e siksesit personal.

4)Detyrat e Fondit Monetare Nderkombetare jane?

a)rindertimi I vendeve te shkaktuare nga lufta
b)Jep investime per zhvillimin me te shpejte ek. Te shteteve te pazhvilluara te botes
Te gabura
DETYRAT E FONDIT JANE
a)Stabilizimi valutes nacilonale
b)Heqja e kufizimeve devizore ne pagesat ndr. Dhe
c)Krijimi I mardhenjeve ne mes valutave te disa sheteve
Te sakta

5)Gjate seloksionimit dhe caktimit te qellimeve duhet pas parasysh

keto dimensione?
b)Normative
d)dimenzionin prognizes-njohes
e)politico-akconal
Te sakta

6)Parimi institucilonal I ekonomis kombetare si ndahet?

1.Ndermarrje 2.ekonomi shtepijake 3.Instituconet e adm. Se pergjithshme
4.ekonomi fshatare 5.subjektet e tjera

7.Doganat sipsa menyres ose veprimit si ndahen ?

Ndahen ne Dogana diferenciale dhe D.preferenciale
Doganat Diferenciale te cilat karakterizohen me qasje te ndryshme te doganimit te
mallit ,ne menyre te drejteperdrejteapo me ndermjetesues me qfare mjetesh te
komunikacionit importohet ndersa doganat Preferenciale me temdenc qe nje vend
apo nje lloj I caktuare I mallit te favorizimit ne krahasim me vendet apo llojin e
mallrave tjera ku caktohet se qfare mardhenje ekonomike politike gjenden me
vendet tjera.

TESTI 16

1)Cili eshte dallimi ne mes Diktrines liberale dhe kenjziane?

c)Vetem njera angazhohet per intervenimin (nderhyrjen) e shetetit ne ekonomi.

2)Problemet kurciale qe sot e mundojne shoqerin bashkohore

konsiderohen?
a)Inflacioni
b)Papunesia
c)shpenzimet per armatim
d)Deficiti buxhetor
e)Varferia dhe pabarazia
f)ndotja e rrethit-ambientit
g)Rregullativa shteterore e biznesit.

3)Komponentet e ekonomis politike(aplikushme) jane?

a)Bartesit e politikes ekonomike
b)Qellimet e politikes ek.
c)Instrumentet e politikes ek.
d)Rrethi Ambienti I politikes ek.

4)Vetem dy nga instrunetet ekonomike te poshteshenuare I perkasin

instrumenteve ne analizen ekonomike rretho te saktat?
b)kursi devizore(valutore)
d)Instrumentet nga grupi I financave publike

5)Begatit e prodhuara ndahen ne?

a)Fonde kryesore
d)fonde xhiruese
TESTI 15

1)Fondet kryesore ndahen ?

a)Fondet kryesore ne lemenj ekonomik

b)Te mirat publike
c)Lemenjet joekonomik

2)Liberazimi si mesim (doktrine)ekonomike ,ku ka lind dhe kur dhe

kush jane perfaqesuesit?
Doktrina ekonomike ka lindure ne Angli ne shek. XVIII-XIX, ndersa perfaqesuesit e
doctrines liberale jane Adam Smith dhe David Rikardo

3)Instrumentet institucionale?
Instrumentet institucionale I rregullojn mardhenjet ekonomike net ere teorin e
shtetit, por mund ti rregullojne edhe Brenda regjionitte tij sektorit apo deges me
qellim qe te letesohet qrkullimi-levizja e mallrave, kapitalit,njerezve,ideve.

4)Veshtersite dhe problemet me kryesore qe hasin qeverite(shtetet)

ne zbatimin ne praktik te qarkullimeve te Ekonomis Politike
konsiderohen?
a)Ne ekonomin kombetare ekzistojne kunderthenje ne mes interesave individual
dhe grupeve sociale.
b)Kunerthenjet ekzistojn midis regjioneve gjeografike
c)K.ekzistojn ne mes degeve dhe sektoreve te veqanta te ekonomis si industri,
bujqesi, tregti etj.

5)APEC-u eshte organizat e vendeve arabe prodhuese te naftes?

b) e gabuare

6)Kuptimi nocioni I sistemit Devizor ?

Sistemi devisor paraqet varg dispozitash ligjore me te cilat rregullohet,kufizohet ose
nalohet qrkullimi I mallrave dhe I sherbimeve me boten, te fituara dhe te diponuarot
me deviza si dhe te gjitha pagesat me boten.
Sistemi devizoremund te jete: a)I ashper dhe b) I lire

7) Si ndikon treguesi I punes ne percaktimin e nivelte jetesore?

Me kete tregues percaktohen kushtet e punesimit te papunsise kushtet e vendit te
punes , mosha ne raporte me vendin e punes , mundesite e pershtatjes se vendi te
punes dhe te detyrave etj.Keta tregues perfshihen te gjiha elementet qe kane te

bejne me punesin , perkatesishte papunesin e popullesis si element qe shpreh

nivelin e jeteses.

8)Ne politiken e tregtise se jashtme , per nga forma dallojme dy

sisteme kryesore?
a)Sistemi decentralist I organizimit te tregetise se jashtme
b)sistemi centralist te organizimit te tregetise jashtme
2.E gabuare

9)Presidenti I SHBA-se Franklin Rusvelti(1892-1954) per shtetin e

mireqenjes do te deklaronte?
F.Rusvelti Presidenti I SHBA qe do te deklaronte,qeveria ka per detyre qe te perdot
te gjithe pushtetin dhe resuset e saj per te perballuare problemet e reja sociale me
kontroll te reja sociale ti siguroj personave te drejten ne jeten e tyre ek. Dhe politike
, lirin dhe kerkimin e lumturise.
TESTI 7
1)Ne qdo shoqeri dhe qdo system ek.-shoqeror problemet kryesore
ekonomike-sociale me te cilat ballafaqohet shoqeria jone?
1.shtimi-rritja ek. E prodhimit te te mirave materiale
2.Afarizem efikas ekonomik
3.Nivel stabil te qmimeve
4.riprodhimi I popullesis
5.Liria ekonomike
6.Ndarja e drejte e te ardhures apo fitimit
7.Siguria ekonomike sociale
8.Bilanci racional te tregetis ndr. Dhe te pagesave
9.Ekologjia

2)Vetit e konvergjimit te kapitalizmit bashkohor dhe socializmit

jane?
a)nenvizohen ngjajshmerit e ngritur te dyja sistemeve respektivisahte te vjat e
perbashkta.

b)Kapitalizmi po fiton gjithnje e me shum veti te socializmit ndersa socializmi po

fiton gjithnje e me shum veti te kapitalizmit bashkohor.
c)Zhvillimi dhe aplikimi I shkences ,teknikes dhe teknologjise po sjell deri
konvergjimi I kapitalizmit dhe socializmit po krijohet nje shoqeri e re e ashtuquajtur
shoqeria e tipit te perzier.

3)Kuptimi-definicioni shoqeri Aksionare(SHBA) ?

Shoqeri aksionare paraqesin formen organizative te ndermarrjeve te medha qe
formohen me bashkimin e shume kapitaleve individuale ne nje capital te perbashket
qe quhet kapital aksionar.Kapitali aksionare krijohet me participimin e avancimeve
financiare qe I jep aksioni me b;erjen e numrit te caktuarete aksioneve.Me kete rast
aksionet u jepen letra me vlere qe quhen aksione.
4)Qellimet Ekonomise Politike jan ?
1.Qellimet materjalo-prodhuese
2.Q. ek.-sociale
3.Q. politike-sociale

5)Gjate seloksionimit te instrumenteve duhet pasur parasysh dy

ane?
a)Anen shoqerore
b)anen shteterore
2.Te gabura

TESTI 5

1)Aplikimi-zbatimi I normave juridike me te cilat rregullohet

funksioni I sistemit ekonomik paraqet?
Normat juridike me te cilat rregullohet funksonimi I sistemit ekonomik paraqet
aktivitet-aksion te pushtetit publik me interest e veqant.

2)Autoret Gordon Mins dhe Adolf Berle ne spjegimin e tyre per

kapitalizmin kolektiv nisen ne 3 lonstatime ?
a)Nga diferencimi apo disperzimi I prones akcionare

b)nga ndarja shkeputja e prones nga kontrolla

c)nga shperndarja e aksioneve ne mes te numrite te madh te aksionareve.

3)Karakteristikat kryesore te ndermarrjeve te pavarura individuale

jane /
a)Pronari I firmes njeherite eshte edhe menaxher I firmes
b)te punsuarot zakonisht jane antare te familjes qe nuk do te thote se nuk punson
edhe putor jashte.
c)Pronari drejteperdrejt merr vendime sfariste dhe komunikon me puntoret pra
paraqet organin vendimmarres .
d)Ben vetefinancimin e firmes pasiqe Bankat afariste pak e perkrahin me kredi
afarizmin e ketyre ndermarrjeve.
e)Disponon me tere fitimin dhe pergjigjet per obligimet ndaj shtetit etj.

4)Masat dhe kriteret e UEM(Unionit evropjan monetare) ?

Procesi I formimit te UEM ka filluar ne vitin 1979 me krijimin e sistemit monetary
evropian eshte parapar qe deri ne fund te shek. Te filloj aplikimin e valutes se
perbashket me emrin EURO dhe me 1999 EURO behet monedh e perbashket per
transaksione financiare ne UE me 2002 EURO hyne ne perdorim dhe behet e vetja
valute legale zyrtare ne UE gjithashtu edhe ne kosove perdoret EURO.

5)Ne teorin Ekonomike hyjne keto Instrumente ?

b)Instrumentet strukturore
d)Instrumentet investuese

TESTI 20

1)Kuptimi i Shtetit te Mirqenjes sociale?

Mund te percaktohet shteti qe kujdeset te siguroj nje jete te pershtatshme normale
per shtetasit me synimin e arritjes se mireqenjes se pergjithshme.

2)Qellimi I Doganave Mbrojtese-Ekonomike ?

Kane per qellim mbrojtjen dhe nxitimin e zhvillimit ek. Kombetare, nepermjet
doganave mbrojtese shteti ndikon ne nivelin e qmimeve te prodhimeve te mallrave
ne ek. E vendit .

Me doganat ek. Rrietaftesia konkuruse e ekonomis se vendit ne tregun e brendshem

dhe te tregut nderlombetare.

3)Kptimi I Niveli Jetesore ?

Niveli jetesore I popullesis se nje vendi varet nga shkalla e shvillimit te forcave
prodhuese te vendit perkates se nje ane dhe ne anen tjeter shpreh shkallen sasisore
dhe cilesore te permbushjes se nevojave materiale dhe jomateriale te jeriute.

4)Ekzistojne disa forma per te shprehur vleren e fondeve prodhuese

me te rendesishme jane ?
b)Vlera furnizuse
d)Vlera e tanishmja(reale)
f)Vlera e tregut

TESI 3

1) Si ndahen Bursat ?
a)valuto-devizore
b)Bursat efektive
c)Bursat e mallrave produkteve
d)Bursat e sherbimeve

2) Kuptimi-Definicioni I Ekonomis Nderkombetare ?

Kuptimi ne ek. Kombetare e perbejnr te gjitha te mirat materjale si dhe personat
fizik dhe juridik qe kryjne veprimtari ek. Dhe sherbime te ndryshme Brenda kufijeve
te shtetit te caktuare te cilat gjinden nen jurdiksionin e tij.

3)Modeli gjerman?
Kosiderohet model I ekonomis soca;e te tregut , Shteti aktivisht ndikon ne qmimin
doganat dhe normat teknike te produkteve, Modeli funksionon me sintagmen
mireqenje per te gjitha mirqenje nepermjet gares konkoruse ne treg.

4)Bilanci I Pagesave ?

Bilanci I pagesave perfshin te gjitha llojet e transaksioneve ek. Te shprehur ne vlere

te nje vendi ndaj vendeve te tjera te botes ne periudhe te caktuar kohore qe
poashtu merret nje vite.Bilanci I pagesave shpreh ne menyre sintematike dhe te
permbledhur te gjitha informacionet per rrjedhen e te mirave materiale te
sherbimeve dhe kapitalit te nje vendi me pjesen tjeter te botes.

5)Rethi Ambienti Ekonomik ?

Ambianti paraqet tersin e mardhenjeve prodhuse ne ter teritorin e caktuare e cila
nuk eshte e then se eshte e barabarte-njejte ne fushen shoqerore rrethi shoqerore
paraqitet si pasoj e mardhenjeve prodhuese ne procesin e prodhimit net e cilat
ndikojn aksionet konkrete ekonomike-politike.

6)Organizata e KB per bujqesi dhe Ushqim(FAO) ?

Selin e ka ne Rome detyrat e saj jan a)te ndikoj ne rritjen e shpejte te prodhimtarise
bujqesore ne shtete e pazhvillura, te permisoj ushqimin e popullesise ne keto shtete
etj.Kjo org. gjithashtu kryen edhe keto aktivitete si financon projekte ne rregullimin
e tokes , ben tharjen e kenetave mbron token nga vershmet etj.

7)Bartesit e Politikes ekonomike jane 3?

a)Organet shteterore ,organet(trupat) public juridik dhe org. politike
c)Organizatat(trupat)nderkometar
e)Truoat eperativ-firmat-ndermarrjet.

TESITI 1

1.Konsumi final ?
Analiza makroekonomike vend qenesor ze konsumi , kjo eshte e kuptushme kur
dihet se pjesen kryesore te te ardhurave kombetare e perfshin konsumi dhe ate diku
rreth 2/3. konsumi final I cili ze vend te veqante ne politiken aplikative
makroekonomike . Komponentet kryesore te konsumit final jane :
a)Konsumi personal
b)Konsumi shteteror apo shoqeror
c)Investimet

2.Llojet e Bursave ?

a)valuto devizore b)Bursat efektive c)Bursat e sherbimeve d)bursat e mallrave

produkteve

3.Konferenca e KB per tregeti dhe zhvillim (UNCTAD)?

Nuk eshte org ek ndr formale ku antaret ne te do te jene ngushte te lidhur me
obligime te caktuara .rekomandimet e aprovuara ne konferencen e UNCTAD kane
karakter fakultativ.
Ne mbledhjet e saja posaqerisht debatohet per problemet e tregetin ndr. Dhe dhe
zhvillimin e shpejtuare te ekonomive te pazhvilluar ku kjo org rekomandon per
zhidhjen e problemeve ek. Te shteteve te pazhvilluara duhet te themelohet rendi I ri
ek ndr.Kjo org ka 170antare dhe aktivitetin I tij zhvillon nepermes 6 komisioneve:
a)komisioni per lend te pare b)k. per produkte industiale c)k. per sherbime dhe
financimin e tregetise d)k. per komunikacion ajrore e)k. per transfer te teknologjise
dhe bashkepunim ne mes vendeve ne zhvillim f)k. special per preference.

4.Parimi(klauzola) I favorizimit me te madh ?

Parimi I favorizimit me te madh ne qofte se ne kontrate ndr. Figuron kjo klauze
d.m.th. se vendi perkates I njihen te gjitha te drejtat favorizimet dhe koncesionet qe
I jane njohur me pare cilitdo vend tjeter.Parimi preferencial mundeson dhenien e
koncensioneve speciale nje vendi ne krahasim me vendet tjera.

5.Sipas parimit Institucional si ndahen sektoret e ekonomise ?

1.ndrmarrje 2.Ek. shtepijake 3.Institucionet e adm. Se pergjitthshme
4.Ek. fshatare 5.subjektet e tjera

6.Sipas Igor Toms minimumi jetik paraqet ?

Sipas I .Tomes minimumi jetik paraqet nje nivel te tille minimal te ardhurash qe
lejon dhe ben te munder ekzistencen elementare minimale materiale te njeriut
d.m.th ushqim veshjen dhe mbrojtjen ndaj kushteve natyrore te veshtira te ardhurat
me te ulta sesa minimumi I vendosur I ekzisences do te thote rrezikimi I jetes se
njeriut.

7.Sipas manyres ose veprimit si ndahen dogat ?

a.Doganat diferenciale
b.Doganat preferenciale

8.Intervenimi I Importit ?
Ky poashtu ndikon ne rritjen e fondit te mallrave ne tregun kombtare, ne rastin e
impoti I mallrave rrit oferten efektive qe perdoret ne qellim te harmonizimit te
raporteve ne mes ofertes dhe kerkeses pra eshte ateher kur ne tregun kombtare
mungon ndonje lloj I mallit e per te plotesuare nevojat e konsumatoreve dhe per ta
luftuare monopolin ne tregun e brendshem behet importi apo I atyre mallrave.

9.Doganat ekonomike apo mbrojtese ?

Keto kan per qellim mbrojtjen dhe nxitimin e zhvillimit te ek. Kombtare.Doganat ek.
Rritet aftesia konkuruese e ek. Se vendit ne tregun e brendshem dhe tregun ndr.me
dogana mbrojtese shteti ndikon ne nivelin e qmimeve te prodhimeve te mallrave ne
ekomine e vendit sepse me rastin e importit qmimi I mallit behet me I larte per
vleren e doganes se sa qmimi I tij ne tregun ndr dhe ne kete menyre shitja dhe
konsumi I mallit te vendit ne keto mbrohen ne tregun e brendshem edhe ateher kur
qmimet e tyre jane diqka me te larta se ne tregun boterore.

10.Organizatat nderkombetare ne kuader te OKB-s ?

Keshilli ek.-social eshte organ I OKB ky angazhohet te ndimoj e ne krijimin e
kushteve per nje mireqenje dhe stabilitet me te madhe gjithashtu studion dhe jep
rekomandime per qeshtje ndr. Nga lemi I kultures ,arsimi,shendetesis dhe qeshtjeve
ekonomike-sociale.

11.Perdorimi I instrumenteve?
Bartesit e politikes ek.me zgj. E inst. Ek. Dhe me analizimin e detyrave te tyre nuk
eshtjerrin tere veprimtarin e tyre kryesore.
a)deri sot shkenca nuk arriti te vertetoj ne menyre te sakt dhe te mate ne menyre
precise efekte e devalvimit ,te caktoj kufirin e ulte te tij ,ne keto raste specialitet na
japin nivelet.
b)per pordorimin e inst. Me rendesi eshte momenti I aprovimite d.m.th. marrja e
vendimite se kur duhet te fillohet me shfrytezimin e inst.Qeveria shume here shtyen
momentin e aplikimite te inst. ,kete nuk e bene paarsye.
c)Komplimentariteti I inst.shpesh ndodh qe te lidhet nje politike ek. E shtetit me
vendim te caktuare kjo eshte opportune.

13.Masat per stabilizimin e tregut ?

Marre globalisht mund te thuhet se stabiliteti I tregut kombetare shprehet perms
stabilizimit te qmimeve pra ne qofte se ne nje vend nuk kemi qrregullimeve ne

nivelin e qmimeve atehere themi se fjala eshte per treg stabil perkatesishte per
ekonomi stabile te atij vendi.Masat me te cilat intervenon shteti ne stabilizimin e
tregut mund te jene te ndryshme dhe po I permendim vetem me te rendesishem:
a.Masat adm. b.Masat ekonomike. c.Masate me karakter afateshkurter dhe d.Masat
me karakter afategjate.

14.Marshalla te drejatat e Njeriut I klasifikon ne 3 grupen ?

a.Te drejtat civile
b.te dr. juridike
c. te dr. sociale

15.Komponentet e konsumit final ?

a.Konsumi personal
b.Konsumi shteteror
c.Investimet

16.Instrumentet dhe kuptimi I tyre?

Insturmentet ne ek politike kan shume kuprime dhe ate:
1.Instrumentet paraqesin normat e kamates
2.Inst. jane element I sistemi institucional
3.Inst. ne ekonomin politike jane mjete me te cilat kryjne realizojne nje detyre apo
me shum detyra te caktuare ekonomike.

17.Si ndahet ekonomia kombetare ?

Ekonomia kombetare e perbejne te gjitha te mirat materiale si dhe personat fizik
dhe juridik qe kryejne veprimtari ekonomike dhe sherbime te ndryshme Brenda
kufijeve te shtetit te caktuar e te cilite gjenden nen juridiksionin e tij Mirepo ne
asnje menyre kjo nuk do tethote se edhe procesi I riprodhimit te zgjeruar kryhet
vetem Brenda kufijeve te nje shteti.
Te mirat materiale dhe te ardhurat kombetare nuk krijohen vetem Brenda
ekonomise kombetare, por edhe te ekonomive te tjera ne kuader te ek kombtare
ekziston sistemi unik juridik ,Sistem unik ekonomik,monetare-kreditore, njesia
monetare sistemi I perbashkt I tregtis se jashtme si dhe I brendshm

18.Ndarja e ekonomis komtare sipas parimit teknologjik?

1.Industria e Xehtaris 2.Bujqsia dhe peshkimi 3.Pylltaria 4.Ekonomia e Ujrave

5.Ndertimtaria 6.Komunikacioni dhe lidhjet 7.Tregtia 8.Hoteliri dhe turizem 9.Zejtari.

19.Komponentet e shtetit te mirqenjeve sociale ?

A= SIGURIMI SOCIAL. Apo mbrojtja shoqrore ka t bj me kujdesin, mbrojtjen ,
sigurimin m prfitime materiale t shtresave n periudha m kritike t jets s
tyre normale, kur ata gjenden n mes t vshtirsive ekonomike si psh, kur jan t
smur, ose t paaft pr t br pun, n pleqri, fmijt jetim , grat e veja.
B-ASISTENCA SOCIALE. E njohur si prfitim I kompensimit social ku futet asistenca
ose prfitimi pr veterant e lufts , ndihma pr fmijt e vegjl, ndihma pr grat
shtatzna dhe n prgjithsi ndihma pr t varfrit.

20. 2)Ekonimisti Amerikan XH.M. bujken per kushtetuten thote?

Kushtetuta eshte ligji themelor jo I shtetit si system I marveshjeve te pushtetit por I
shoqersis civile I bazuare ne principet e pajtimit te vullnetshme te maredhenjeve
reciproke ne mes njerezeve apo qytetareve.

21.Organizata nderkombetare e punes(ILO)?

Qellimi I org.ndr.eshte qe me marveshje ndr. Te siguroj kushte me te mira te punes
dhe pozite me te mire te puntoreve,studijon disa masa dhe jep rekomandime,shtete
antaremese I pranojne keto
rekomandime zbatimi I tyre mbetet ne kujdesin e ONP-se.
Analizon mardhenjete e punes ne shtetet e zhvillimite shkencore-teknik,efektet e
autorizimite dhe elektronikes ne prodhimtarine bashkohore , pordorimin e energjise
atomike punet publike si zgj. Me e mire per punesim etj.Kjo org. u formua pas luftes
se dyte boterore dhe selin e ka ne gjeneve.

22.Fondi Monetar Nderkomtar (IMF)?

Fondi monetar ndr. eshte formuar me 1944 selin e ka ne washinton organi me I lart
siaps rregullit kta jan ministrat e financav ose guvernatorve te bankave qendrore.
Detyr e fondit jan ; a Stabilizimi I valutes nacionale b.Heqja e kufizav devizore ne
pagesa nder. C.Krijimi I mardhenjave ne mes valutes te disa shteteve .
Fondi ndihmon stabilizimin e valutes komtare dhe kontabilitetin e tyre me lejimin e
kredive dhe blerjen e mjeteve te huaja te pageses duke percaktur kushtet dhe
kriteret te veqanta .

23. Oraganizata per zhvillim edhe bashkpunim (OECD)?

Kjo organizate prefshin 24 shtete me te zhvilluar perindimore dhe paraqet nje lloj te
perpjekjes per integrim ek. Ne kete org. hyjne franca gjermania b. e madhe Italia
Brukseli Austria Zvicra etj Forcat triumfuese BRSS , SHBA B. e madhe jane takuare
ne moske me 1947 per te dikutuare per rindertimin e evropes se shkatrruar mirpo
marveshja nuk u arrite.etj
SHBA aprovojne ligjin per bashkepunim ek. Me kete ligj eshte paraparemdihma prej
12 milion dollare me afate prej 3 vitesh ndima kishte per qellim a. pengimin e
ndikimite politik te BRSS b)forcimin ne kete drejtim te aleteve te saj C)krijimin ek.
gjegjese

24.Banka nderkomtare per zhvillim dhe rindertim (IBRD)?

Kjo bank esht formuar me 1944 dhe selin e ka ne washinton dhe u formua per dy
qellime
a.Per rindertimin e vendeve e shkatrruara nga lufta b.Jep investime ne zhvillimin me
te shpejt ekonomik te shteteve te pa zhvilluara te botes Banka perpunon ne
principin e shoqris akcionare ka statutin e vet kurse organet e bankes jan keshilli I
guvernatorve si organ me I lart,qdo shtet dergon nga du antar zakonisht kta jan
guvernatoret e bankave qendrore dhe zevendsit e tij banka bashpunon me nje
numer te organeve tjera posaqerisht me fondin monetar ndrekomtar ,korporaten
nderkomtare financiare dhe shoqaten per zhvillim.

25.Bashksia eknonomike evropiane (UE)?

Qellimet mbi themelimin e UE jan te permbajtur ne kontranten mbi themelimin e saj
ne ROM me 25 mars 1957 edhe nenshkruar kontrata dhe e njejta ka hyre ne fuqi me
1 janar 1958 UE konsodrohet forca e dyt ek botrore pas SHBA,UE pas shum
qeshtjeve vepron ne menyr unike kurse per shum te tjer interesat e tyre jan te pa
harmonizuar te ndryshme dhe nga aspekti nacional tekufizuara kontrdiktore dhe ne
kundershtim direkt shtetet antare te UE kan shkall te ndryshme lixhshmeris dhe
integrimit ne mes veti.

26.Modeli suedez karakterizohet ?

Me konponent te fuqishem social, I orijentuar ne zvogimin e permbajtur te dallimeve
sociale me an te rishperndarjes se te ardhurave komtare ne dobi te shtresavemete
varfra te popullsis ky model ndryshe quhet socializem funksional, prodhimi bartet ne
nivel te firmave private te cilat punojn ne baz te konkurences be treg , sigurimi I
standartit te lart (punsimit , arsimit social dhe shum elemente te infrastrukturs
komunikacionit punet hulumtuese dhe veprimtaris zhvillimore I lihet shtetit