TÜRK DİLİ VE KOMPOZİSYONU-I

DERS KİTAP ÖZET FORMU

KİTABIN ADI ANAD ANADOLU NOTLARI

KİTABIN YAZARI REŞAT NURİ GÜNTEKİN
YAYINEVİ İNKİLAP VE AKA KİTAPEVLERİ
BASIM YILI 08.01.1984
SAYFA SAYISI 287

1. KİTABIN KONUSU : Bir Anadolu gezisindeki yaşanan olaylar.

2. KİTABIN ÖZETİ : Kitap birçok kısa notlardan oluştuğu için içinde

birçok olaylar vardır. Bunlardan birkaçını sizlere anlatmak ve özetlemek istiyorum.
“Trende” adlı notunda trene bindiği andaki hissettiklerini yazıyor. Trende en büyük
zevk vagonda bir yolcunun olmamasıdır. Bu yüzden her duruşta gelen yolcuya !
“Burada biri var. Kantine gitti. Şimdi gelir” diyerek onun gitmesini bekliyordu. Bazen
de uğurlamaya gelenleri yanına oturtturmak ve tren hareket edinceye kadar bekleyip
daha sonra salıvermektir.

Yazarın kullandığı en büyük taktik hasta numarasıdır. Yüzüne bir tülbent

bağlayıp, parmağıyla gözünün etrafına bir parça sigara külü bulaştırıvermiş. Daha
olmazsa “vallahi bilmem birader, bizim dayı yılancıktan öldü. Bize de mi geçti nedir ?”
diye konuşuverir. Herifi koydunsa bul....

Şoför notunda da kamyoncunun bir yol boyunca karşılaştığı tuhaf olayları

anlatmaktadır. Yazarın en ilgisini çektiği olay yolda süregelen tel olayıdır. Her
arabada tel vardır fakat yolda aracı bozulduğunda araç durup beklerken, yayına
gelen kamyoncu ona tereddüt etmeden telini verir. Az ileride kendi aracıda
bozulduğunda teli verdiğine pişman olur. Yazarın titiz ve seçici olması yazdığı
notlardan da belli oluyor. Yatak çarşafları adlı notunda yazar, yatak çarşaflarına dikkat
ediyor. Hiçbir zaman kendi gözüyle görmediği çarşaf değişimi için görevliye başvurur
ve bizzat değiştirir. Ama bu onun için yine yeterli değildir. İçinde “ya diğer yataktan
çıkartıp getirmişse” diye bir ukte kalmıştır.

Su onun için en önemli varlıktır. Yanında ihtiyatte mutlak bir su bulunmaktadır.

Su bulunmazsa gidip maden suyu alıp onunla idare edermiş.

“Yolda Hastalık” notunda ise, geçirdiği hastalığı kendi kendine geçirmeye

çalışıyor. Bilgili olmasına rağmen rezil olmamak için otele çekilip terlemek suretiyle
hastalığından kurtulmaya çalışmaktadır.

Tulüyat Tiyatrolarda yazarın kitabında 3 bölümde yer almaktadır. Onun için

tiyatronun kültür ve gelişme bakımından önemi büyüktür. Fakat, köylere gelen
tiyatrocular ve özellikle bayanların giyiniş tarzı köylü erkekleri kışkırtıyor ve köyle fitne
yarattığı için genellikle tiyatrocular kovuluyordu. Onun için otelde yalnız olarak
yatmak huzur ve güvence vermektedir. Fakat, son anda gelen davetsiz misafir onun
rahatını bozar ve hiç tanımadığı kişiyle yatmanın verdiği tedirginlik onu rahatsız
etmektedir.
Fare adlı notunda da paranın ne denli önemli olduğunu ve onun için şantaj bile
yapıldığını belirtmektedir.
 Son notu olan “Bir dost Tenkidine Cevap” adlı notunda da dostunun birinci
kitaptaki eleştirilerine cevap veriyorlardı. Dostu, ona bu hatıra türü notlarını roman
metoduna kaçmış olduğunu belirtmiştir.

3. KİTABIN ANA FİKRİ : Kısa olaylardan oluşan bu kitap ; Anadolu

güzellilerini, yöre halkının yaşam tarzlarını anlatmakta ve “Çok gezen çok bilir”
atasözünü doğrulamaktadır.

4. KİTAPTAKİ OLAYLARIN VE ŞAHISLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ :

Kitaptaki olaylar, gerçekçi ve mantiki bir tarzdadır. Olaylarda savunulan bir taraf
yoktur.

Yazar olayları kendi çıkarları doğrultusunda yazmış ve kimi zaman kendinin

olaylarını, hastalıklarını ön planda tutmuş ve tasvirden kaçınmıştır. Roman tarzı
yazmasını da kısa notlarda açıkça belli eder.

Köylüler, uyanık ve akıllı olduklarını tasvir etmiş ve göründüğü olmalarına

rağmen bir takım hırslar-para gibi –onların şantaj yapmaya kadar götürmüştür.

Kamyoncular, birlik ve beraberliğe düşkün insanlar olarak tanınmış ve kendi

eksikliğini düşünmeden ve görmeden başkalarına yardım etmeyi kendilerine bir borç
bilmiştir.

Ayrıyeten birtakım kişilerin hala hurafelerden kurtulamadığı ve bu inançlarına

devam ettiklerini görmekteyiz.

5. KİTAP HAKKINDA ŞAHSİ GÖRÜŞLER : İki kitaptan oluşan Anadolu Notları,

notlarda ve anılardan oluştuğu için oldukça zevkli ve sürükleyici bir anlatım
içermektedir. Arkadaşlarımın da zevkle okuyabileceği bir kitap olup, herkese tavsiye
ediyorum.

6. KİTABIN YAZARI HAKKINDA KISA BİLGİ :

Reşat Nuri GÜNTEKİN : (1889-1956) İstanbul da doğmuş Edebiyat
Fakültesini bitirmiş Liselerde öğretmenlik ve müdürlükler, Milli Eğitim Müfttişliği ve
Paris Kültür Ataşeliği yapmıştır.

Reşat Nuri GÜNTEKİNİN ESERLERİ :

1. Çalıkuşu Gökyüzü
2. Dudaktan Kalbe Değirmen
3. Akşam Güneşi Yeşil Gece
4. Acımak Olağan İşler
5. Damga Gizli El
6. Kızılcık Dalları Harabelerin Çiçeği
7. Eski Hastalık Sönmemiş Yıldızlar
8. Makineler Tekkesi Tanrı Misafiri
9. Yaprak Dökümü Kan Davası
10. Ateş Gecesi Kavaklı Yeller
11. Bir Kadın Düşman Leyla ile Mecnun
Son Sığınak
PİYESLERİ :

Hançer Balıkesir Muhasebesi

Hülleci Tanrı Dağı Ziyafeti
Çalıkuşu (N.Cumalı) Eski Şarkı
Bir Köy Öğretmeni Yaprak Dökümü

HAZİRLAYAN :

İMZASI :

ADI VE SOYADI : AYTAÇ KEPİR

APOLET NUMARASI : 2523

KISMI : 36

TARİH : 05.06.2002