Download Telugu Books, ebooks for free

from Vikasa Dhatri

www.vikasadhatri.org

‘Bomma Venuka’
Amballa Janardan
Vikasa Dhatri
Contact: vikasadhatri@vikasadhatri.org
 ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ
=∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞

JO|Å¡ [<å~°<Ì £

ã¨∞[O| „H˜ÜÕ∞+¨<£û ¢ÃÑ·. eq∞>ˇ_£

=ÚO|~Ú
 BOMMA VENUKA & OTHER STORIES
AMBALLA JANARDAN

© Amballa Janardan

Ist Edition : January, 2009 JOH˜`«O

Copies : 1000
<å W+ì̈^=·≥ O
Cover Artist : Tulasi Ram (S.T. Ramachary)
Cover Design : Amballa Rachana
Design & Book Making : Jugashvili
DTP : Sowmya Graphics, Hyderabad
Printed at : Charita Impressions, Hyderabad
Please Contact For Copies
Visalandhra Publishing House
4-1-435, Bank Street, Vignan Bhavan,
Hyderabad - 500 003, and its Branches
Navodaya Book House
Street Opp. Arya Samaj,
Badi Chowdi, Kachiguda, Hyderabad - 500 027.
Sri Saraswathi Book Depot
Opp. Worli BDD Chawls, No; 106, Plot No: 24-B,
Shop No:2, Sivaram S. Amrutwar Marg,
Worli, Mumbai-400018, Tel. (022)24929173.
and
Smt. Amballa Suvarna,
B / 204, Dheeraj Kiran, II Floor,
Chincholi Bunder Road, Near Infant Jesus School,
Malad (West), Mumbai - 400 064, Phone: (022) 28751550,
Mob. : 9987533225 / 9867667926. N "ÕOHõ>âË fi◊ ~°™êfiq∞H˜
E-Mail: sujamba8@redffmail.com & sujamba8@gmail.com
ÉèíH˜Î`À...
Price : Rs. 100/-

''á⁄\ì̃ N~å=ÚÅ∞ `≥Å∞QÆ∞ qâ◊fiq^•ºÅÜ«∞O "åi JO|Å¡ [<å~°<Ì £

áêH˜H∆ õ PiúHõ ã¨Ç¨ Ü«∞O`À =Ú„k`«O——
 â◊√ÉèÏHÍOHõÅ∆ `À ™êfiQÆ`O« ...
|∞kú r=ÙʼnõΩ PÖ’K«#`À áê@∞ PO^Àà◊#, ã¨O"Õ^#Œ , 'PO`«~O° yHõ P"Õ^#Œ —
Z‰õΩ¯=QÍ =ÙO\Ï~Ú. JO^Œ∞<å ã¨∞xfl`«=∞#ã¨∞¯Å~Ú`Õ P P~å\ÏÅhfl =∞s Z‰õΩ¯=QÍ
LO\Ï~Ú. ™ê^è•~°}OQÍ ~°K~« Ú`«ÅHõO^ŒiH© D =∂#ã≤HÍ=ã¨÷ =ÙO@∞Ok. JO^Œ∞Ö’
H˘O^ŒiH˜ P J#∞Éè∞í H˜Î =∞iO`« ÉÏ^è•[x`«O J=Ù`«∞Ok. JÖÏO\˜ H˘O^ŒiÖ’
JO|Å¡ [<å~°<Ì £ XHõ~∞° .
HõqQÍ, Hõ^‰Œä Ωõ _»∞QÍ, ~°K~« Ú`«QÍ [<å~°<Ì £ |∞kúrq. ™ê=∂lHõ ã¨=∞㨺ŠѨ@,¡
ã¨ÊO^Œ# ÃÇÏK«∞Û. ÉèÏ"À^ÕfiQÆO Z‰õΩ¯=. K«∂ã≤# ã¨OѶ¨∞@#ŠѨ@¡ „Ѩuã¨ÊO^Œ#
Jx"å~°ºOQÍ ~°K#« H˜ „¿Ñ~°H=õ ∞=Ù`«∞Ok. =~°=Î ∂# ã¨=∂[OÖ’ rqã¨∞#Î fl ~°K~« Ú`«
P ã¨=∂[ ã¨OH˜+¡ `ì¨ Å« H˜ K«eOK«‰Ωõ O_® ZÖÏ =ÙO_»QÅÆ _»∞ ? [<å~°<Ì £ Hõ^ÅŒä ∞ ~åã≤On,
~åã¨∞#Î fln P HÍ~°}O =Å¡<.Õ
ã¨∞xt`« ѨijÅ#H˜, ã¨∞xfl`«`fi« O `À_»~Ú# XHõ qÅHõ}∆ "≥∞#ÿ =∞#ã¨`Î fi« O Hõey#
ã¨`ü ǨÏ$^ŒÜ∞« =ºHÎ̃ - [<å~°<Ì .£ ѨijÅ# #∞Op rq`åefl K«^∞Œ =Ù‰õΩ#fl"å_»∞. `«#
J#∞Éè"í åefl ‰õÄ_® P K«^∞Œ =ÙH˜ [`« KÕã#≤ "å_»∞. ã¨∞xfl`« =∞#ãÎ̈`fi« O #∞Op
6 7
r=#~åQÍÅ∞ WO„^Œ ^è#Œ ã¨∞ûx P#OkOz PǨfixOK« QÆey# KÕ=x ™êkèOK«∞‰õΩ#fl
"å_»∞. JO^Œ∞=Å# J`«x HõuHÎ ˜ ~Ô O_»∞"≥Ñ· Ù¨ ÖÏ Ñ¨^∞Œ <Õ. '<Õ#∞ `å`«Ü∞« º#Ü«∂º<ÀKü—
Jx rq`« ^ŒâßqâıëêÖ’¡ XHõ Ѩi}Ï=∂xfl ZO`« PǨ^¡ HŒ ~õ O° QÍ, `åuÎ fiHõ`x«
*’_çOz ~åã≤# "å_Õ, ^Œo`«"å_»Ö’ ѨÙ\ì̃ ÃÑiy, ™êOѶ∞≤ HõOQÍ Zky `«#"åix
K«∞ÅHõ# KÕã≤# áÈ`«~åAÖ’ Ѩi=~°Î#h, JO`« ѨHõ_»ƒOnQÍ '^ŒO_»∞QÆ— Hõ^äŒÖ’
z„uOK« QÆeQÍ_»∞. q∞Å∞¡ HÍi‡‰õΩÅ∞ ã¨~fi° O HÀÖ’Ê~Ú J=ã¨Å÷ áêÅ∞HÍ=@O, "åiѨ@¡
‰õΩ_çZ_»=∞Å ^ŒQÍ ZÖÏ KÀ@∞ KÕã∞¨ ‰õΩ#fl^À 'P„HõO^Œ#—Ö’ z„u¿ã,Î 'H˘`«hÎ ~°∞—Ö’
PkèÑ`¨ º« O Ѩ@¡ P~å@"Õ∞ J#~åúÅxflO\˜H© =¸ÅO J<Õ ã¨O^ÕâO◊ WKåÛ~°∞. '#+¨ì
ѨiǨ~°O— „ѨÉ∞íè `«fiO Ѩaã¡ \≤ © HÀã¨O ¿ÑѨ~Hˆ¡° Ѩiq∞`«=∞ÜÕ∞º „ѨH@õ #ŠѨ@¡ x~°ãQ¨ Í
~åã≤# z#flHõ^.Œä WÖÏ Hˆ =ÅO XHõ ÉèÏ=#H˜ ã¨ÊOkOz ~åã≤# Ju z#fl Hõ^ÅŒä ∂
H˘xfl =Ù<åfl~Ú.
D ã¨OѨÙ\˜Ö’ ~Ô O_»∞ KåÖÏ =∞Oz Hõ^ÅŒä ∞<åfl~Ú. "å\˜Ö’ XHõ\ ˜ 'K≥ki#
QÆ∂_»∞—. ÉÁO|~ÚÖ’ |@ìÅ q∞Å∞¡Å∞ =¸`«Ñ_¨ ,ç xÅ∞=h_»ÖHË ,õ á⁄@ì KÕ`Ñ« @ ¨ ∞ì‰Ωõ x
aè=O_ô =Å㨠áÈÜ«∂~°∞ HÍi‡‰õΩÅ∞. "åiÖ’ y^ŒÜ Ì ∞« º XHõ_∞» . rqHõ HÀã¨O ~Ô Hõ¯Å
Hõ+Oì̈ . P `«~O° J~ÚOk. H˘_»∞‰õΩ ~å[ÉÏ|∞. D `«~O° =∞x+≤QÍ ‰õΩ@∞ìáê¶ ºHõsì
ÃÑ_»Î— J<Õ Pâß, HõÖÏ Hõey#"å_»∞. y^ŒÌÜ«∞º JÅ∞¡_»∞ D ã¨iˆH WHõ¯_» K≥Å¡Hõ
^Œ∞ÉÏÜü∞ áÈÜ«∂_»∞. ™ê=∂lHõ "åã¨qÎ Hõ``« À áê@∞, `«~åÅ JO`«~åÅ∂, =∞#∞+¨µÅ
JO`«~O° QÆ z„`åÅ∂ HõÅÉ’ã¨∞‰õΩ#fl Hõ^.Œä
~Ô O_»=k 'J#∞~åQÆ ã¨OQÆ=∞O—. Hõ^•ä =ã¨∞=Î Ù WѨC_»∞ gã¨∞#Î flQÍÖË. =$^Œ∞Åú
Ѩ@¡ ã¨O`å#O J<å^Œ~} ° , =$^•ú„â◊=∂Å P=â◊ºHõ`.« J~Ú`Õ, [<å~°<Ì £ D Hõ^ÖŒä ’
„Ѩ"âÕ Ã◊ Ñ\ì̃# W`«~° ~å¢ëêìÅ „Ѩux^è∞Œ Å∞ D P„â◊=∂xfl ã¨O^Œi≈Oz, Z<≥fl<Àfl QÆ_∞» ¤
„Ѩâfl◊ efl ã¨OkèOK«@O, "å\˜H˜ x~åfiǨωõΩÅ∞ _®II „u<å^ä~Œ å=Ù, PÜ«∞# ÉèÏ~°º =ã¨O`«
WzÛ# ["å|∞Å∞ - KåÖÏ `åi¯HõOQÍ =Ù<åfl~Ú. „áêã¨Oy`«, ã¨OÉèÏ=º`« #∂~°∞âß`«O
áÈ+≤OK«|_ç<å~Ú. ‰õΩO\˜ „Ѩâfl◊ ʼnõÄ, x`«ºâ◊OH˜`∞« ʼnõÄ - ZO`À 'HõxfixûOQ∑— QÍ
=$^•ú„â◊=∂Å x~°fiǨÏ} P=â◊ºHõ`x« K≥áêÊ~°∞. XHõ J#∞‰õÄÅ "≥Y· ix Hõ^•ä `«‡HõO
KÕâß~°∞.
8 9
[<å~°<Ì £ Hõ^•ä ~°K#« x qâı+¡ ã≤ ∂¨ Î - =ã¨∞ÑÎ ~¨ O° QÍ, Z‰õΩ¯= Hõ^ÖŒä ’¡ PÜ«∞# =ºH˜`Î fi« O
^Àº`«H=õ ∞=Ù`«∞Ok. =∞x+≤ =∞Oz^Œ#O Ѩ@¡ PÜ«∞#H˜ Jq∞`«"∞≥ #ÿ qâßfiã¨O. JÖψQ
‰õΩ@∞O| =º=ã¨÷ qzÛù#fl`«‰Ωõ ^•if¿ã ÜÕ∞ 'qѨ"¡ å`«‡Hõ— Ѩiëê¯~åhfl PÜ«∞# ã¨∂K«#
„áêÜ«∞OQÍ ‰õÄ_® JOwHõiOK«_∞» . „Ѩ`º« Hõ∆ Ѩ~ÀHõ∆ „Ѩ"∞Õ Ü«∞O`À =∂#= ã¨O|O^è•
ÅÖ’ ™êufiHõ"∞≥ #ÿ , ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ , =∞~°‡"≥∞~°∞QÆx =∞#ã¨∞ûh, „Ѩ=~°#Î h HÍOH˜™∆ êÎ_∞» .
'^˘~°‰Ωõ <å W@∞=O\˜ ¿ã=— Hõ^ÖŒä ’ ÉèÏ~åºÉè~í Åΰ L=∞‡_ç ÉÏ^躌 `å ã¨O^ÕâO◊ nxH˜
^•YÖÏ. D =ã¨∞=Î Ù „Ѩ^•è #OQÍ ™êy# Hõ^ÖŒä Ë 'PѨ^•ƒO^èqŒ — 'ÉÁ=∞‡"≥#∞Hõ— ‰õÄ_®.
ã¨*Ï=ÙQÍ ™êQÆx ã¨O™ê~åÖ’¡x =º‰õΩÅÎ ∞ - Ѩ~º° =™ê<åÅ∞ PÖ’zOK«‰Ωõ O_® fã¨∞‰õΩ<Õ
J"åOKèh« Ü«∞ x~°Ü ‚ ∂« ŠѨ@¡ [<å~°<Ì H£ ˜ x~°ã#¨ Z‰õΩ¯=. Jk PÜ«∞# =ºHÎ̃`fi« OÖ’x
â◊√„Éè`í ,« ã¨fiK«Û`ù ,« â◊√z`«fiO !
=∞~˘Hõ¯=∂@. r=# `åuÎ fiHõ`x« „Ѩ^•è #O KÕã≤ 'ã≤`÷ „« Ѩ[`˝ —« Hõ^Œä ~åâß~°∞. „Ѩu
z#fl ã¨OѶ∞¨ @#H© "≥O@<Õ K«eOz `å#∞ ÃÇÏ· ~å<åѨ_,ç W`«~∞° Åx Hõ+Ãì¨ Ñ>Ëì `«`fi« OÖËx
q∞Å<£ QÍ^äŒ Wk. z#fl Hõ^.Œä ã¨O^ÕâO◊ Q˘Ñ¨Êk. Hõ^Œä K≥¿ÑÊ f~°∞ ã¨∞Êù@OQÍ, K«H¯õ QÍ
J=∞i# Hõ^•ä xHõ.
[<å~°<Ì £ `«#‰õΩ `≥eã≤# ã¨=∂[O QÆ∞iOp, =∞#∞+¨µÅ QÆ∞iOp `«# Hõ^ÖŒä ’¡
`«#‰õΩ `≥eã≤# x~å_»O|~° q^è•#OÖ’ K≥áêÊ~°∞. Hõ^•ä xHÍѨ~O° QÍ ™êOˆHuHÍOâßefl
ѨH¯õ #ɡ\ ì˜ Hõ^‰Œä Ωõ x PiÎx PǨfix^•ÌO. ã¨=∞㨺Š=ÅÜ«∞OÖ’ D<å_»∞ `«Å_¡ Åç ∞¡`∞« #fl
'=∞x+≤— Ѩ@¡ [<å~°Ì<£‰õΩ#fl ã¨O"Õ^Œ#x Jaè#Ok^•ÌO. HÍÅO =∂~°∞`«∞<åfl,
=∂~°∞Ê~åx =∞^躌 `«~Q° uÆ kQÆ∞= =∞^躌 `«~Q° uÆ „â◊=∞r=ÙÅ QÆ∞iOz [<å~°<Ì £ K«iÛOz#
JOâßefl `≥Å∞ã¨∞‰õΩx - K≥=∞iÛ# Hõà‰¡◊ Ωõ H˘#QÀ\˜ ã¨Ê~°≈x ѨOK«∞^•O. `«^•fi~å
=∞# z`«Î ã¨O™ê¯~åxfl qãÎ̈ $`«Ñ~¨ K° ∞« ‰õΩO^•O. Hõ^•ä „ѨÜ∂≥ [#O J^ÕH^õ • =∞i !
„Ѩ"å™êO„^è∞Œ _»∞QÍ [<å~°<Ì £ Dã¨iHˆ ZO`À ™êÇ≤Ïf =i=㨺x ã¨eÑ≤ L<åfl~°∞.
WѨÊ\˜Hˆ "≥Å∞=iOz# "åi Hõq`å, Hõ^•ä ã¨OѨÙ\ÏÅ ¿Ñ\˜H‰õ Ωõ D 'ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ—
=∞~À JÅOHõ~} ° . =ÚO|~Ú JO|Å¡‰Ωõ Pf‡Ü«∞ Jaè#O^Œ#Å∞ !
Ѩ^OŒ _ç =ÚO^Œ∞‰õΩ - JO|Å¡ Hõ^•ä xHÍ Ñ¨^OŒä PǨfix™ÈÎOk !
qǨi
ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£
10.01.2009

Hõ^•ä ѨiѨHfiõ `«#∞ Kå>Ë Hõ^ÅŒä ∞
#∂ˆ~à◊§ K«i„`« ѨÓiÎ KÕã¨∞‰õΩ#fl `≥Å∞QÆ∞ Hõ^ä• ™êÇ≤Ï`«ºOÖ’ HÀH˘Å¡Å∞QÍ
Hõ^ÖŒä ÁKåÛ~Ú. JO^Œ∞Ö’ ã≤OǨÏÉèÏQÆO HÍňHÑ∆ ¨ Hõ^ÅŒä ^Õ. H˘kÌ=∞Ok Hõ^‰Œä Ωõ ÖË qaè#fl
Kåi„`«Hõ ã¨O^Œ~åƒùʼnõΩ „áêux^茺O =Ç≤Ïã¨∂Î |Ǩï=ÚY rq`« áê~å≈Å#∞
„ѨuaOaOKÕ Hõ^eŒä fl ~åâß~°∞. ~åã¨∞<Î åfl~°∞. J@∞=O\˜ Hõ^•ä ~°K~« Ú`«Ö’¡ Z#fl^Œy#
=ºHÎ̃ N JO|Å¡ [<å~°<Ì £ QÍ~°∞.
'ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ— [<å~°<Ì £ QÍi =¸_À Hõ^•ä ã¨OѨÙ\˜. ~ÚO^Œ∞Ö’ "≥Ú`«OÎ W~°"·≥
Hõ^ÅŒä ∞<åfl~Ú. JO^Œ~∂° Hõো ^Œ∞~°∞QÍ HõxÊOKÕ ÉÁ=∞‡ QÆ∞iOKÕ PÖ’z™êÎ~∞° . P
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ Zxfl ÉÁ~°∞ã¨∞ Hõ^ÖŒä ’... QÆ∞O_≥efl Ñ≤O_Õ¿ã Z<≥flxfl x*ÏÖ’. =∞~°∞QÆ∞#
Ѩ_#ç , =∞~À "≥Ñ· Ù¨ ^•KÕã#≤ "åãÎ̈"åefl "≥eH˜ f¿ãÎ Hõ„<≥Ñʨ Å Kå@∞# ZQÆãÑ≤ _¨ Õ Zxfl
^Œ∞óY ã¨=Ú„^•Ö’¡... H˘xfl™ê~°∞¡ "åã¨Î=O HõÅÊ# Hõ<åfl Hõiî#OQÍ LO@∞Ok.
q„Éè=í ∂xH˜ Ö’#∞ KÕã∞¨ OÎ k. D ~°K~« Ú`« <å}ËxH˜ =∞~À"≥Ñ· Ù¨ #fl J#∂ǨϺ"≥∞#ÿ
#QÆfl`åfixfl, r=# "åã¨ÎqHõ`«x `«# Hõ^äŒÖ’¡ Pq+¨¯iOKå_»∞. =∞Oz Hõ^äŒÅ
ã¨=∂Ǩ~°OÖ’ D ã¨OѨÙ\˜x =∞eKå_»∞.
10
Uk =∞Oz Hõ^?Œä J<Õ q+¨Ü∞« OÖ’ ~°H~õ H° ÍÅ "åºMϺ<åÅ∞<åfl~Ú. "åã¨qÎ Hõ
r=# z„`«}, â‹b· q<庙êÅ∞, "≥O\Ï_Õ Hõ^ÅŒä ∞, QÆ∞O_≥Ö’x `«_xç `«\ Öì̃ ¿Ë Ñ Hõ^ÅŒä ∞,
=∞$Qƺ=∞ø`«∞#fl =∂#= ã¨O|O^è•efl, =∞Oz`«<åxfl =∂#=`åfixfl QÆ∞~°∞Î KÕ¿ã
Hõ^ÅŒä ∞... ~ÚÖÏ KåÖÏ ~°HÍÅ∞QÍ K≥ÑC¨ HÀ=K«∞Û. <å=∞@∞‰õΩ <Õ#∞.... ™ê\˜ Hõ^•ä
~°K~« Ú`«QÍ... =∞Oz Hõ^xŒä ZÖÏ x~°fiz™êÎ#O>Ë P Hõ^Œä K«^=Œ QÍ<Õ '~ÚO`« K«H¯õ \˜
Hõ^•ä Oâ◊O <åÔHO^Œ∞‰õΩ `«@Öì ^Ë ∞Œ — JxÊOKåe. '~ÚO`« Q˘Ñ¨Ê Hõ^•ä Hõ^#Œä O <åÔHO^Œ∞‰õΩ
Ѩ@∞ì|_»Ö^Ë ∞Œ — JxÊOKåe. '~Ú^Õ Hõ^xŒä <Õ#∞ ~å¿ãÎ ~ÚO`« Q˘Ñ¨ÊQÍ ~åÜ«∞ÖË<"Õ ∂≥ —
Jx =∞#™êûH˜H∆ xõ ÊOKåe. <åHõÖÏ JxÊOz# Hõ^ÅŒä ∞ KåÖÏ<Õ L<åfl~Ú. JÖÏ<Õ D
Hõ^•ä ã¨OѨÙ\˜Ö’ ‰õÄ_® J@∞=O\˜ Hõ^ÅŒä ∞<åfl~Ú.
D Hõ^䌉õΩ_»∞ n#[# ѨHõ∆áêu. ÉÏ^è• ã¨~°Ê^Œ+¨µìÖˇ·# c^•aH©¯, HÍi‡Hõ=~°æO
`«~Ñ° Ù¨¶ # =HÍÖÏΠѨÙK«∞Û‰õΩx Hõà√◊ § h\˜ K≥Å=∞ÅÜÕ∞ºÖÏ Hõ^ÅŒä ∞ ~åâß_»∞. 'Z`≥#ÎÂ
Q˘@ìO #∞O_˘KÕÛ á⁄QÆ`À, |@ìÅ q∞+‘#¡ ~°}Q˘}^èfiŒ x`À, HÍi‡‰õΩÅ K≥=∞@ "åã¨#`À—
xO_ç LO_Õ Ñ¶x‘ H±û q∞Å∞¡ „Ѩ=ÚY "å}˜[º ã¨=Ú^•Ü«∂xH˜ P"åã¨"∞≥ #ÿ |Ǩïà◊
JO`«ã∞¨ Å÷ Éè=í #OQÍ =∂i# "≥<· åxfl, `«^•fi~å |`«∞‰õΩÅ∞ |*Ï~°∞# Ѩ_#ç y^ŒÜ Ì ∞« º
ÖÏO\˜ =Å㨠KÕ<`Õ « HÍi‡‰õΩÅ ^≥<· åºxfl ǨÏ$^ŒºOQÍ z„fHõiOz# Hõ^Œä 'K≥ki#
QÆ∂_»∞—. Hõ_∞» Ѩ٠KÕ`« |@∞ì‰Ωõ x ÉÁOÉÏ~ÚÖ’ F |@ìÅ q∞Å∞¡Ö’ KÕi# áêѨÜ∞« º,
q∞Å∞¡ =¸`«|_Õãi¨ H˜ QÆ`º« O`«~O° ÖËHõ z<åflz`«HÍ Ñ¨#∞Å∞ KÕã≤ z=iH˜ QÆ∞O_≥áÈ@∞`À
=∞~°}¿˜ ãÎ J`«x H˘_»∞‰õΩ JO[Ü«∞º‰õÄ_» q∞Å∞¡Ö’ ÃÇÏÅÊ~üQÍ KÕi, q∞Å∞¡ =¸`«|_®¤Hõ
=ÚO|~ÚÖ’x =ÚiH˜"å_»Ö’¡H˜ =∞HÍO =∂iÛ, Hõ_∞» ^ŒÜ∞« hÜ«∞"≥∞#ÿ rq`«O QÆ_Ñç #≤
"≥<· åxfl K≥¿ÑÊ Hõ^Œä 'Ѩ~å~¸Hõ~} ° Ü
© ∞« O—. HÍh J`«x H˘_»∞‰õΩ ã¨∂i B\ò™ÈiûOQ∑
L^ÀºQÆ∞ŠǨωõΩ¯Å Ѩi~°Hõ∆}‰õΩ #_»∞O ayOz#@∞ì ~åÜ«∞@O Ü«Ú=`«~°OÖ’
"≥ÚÅÔH`«∞`Î ∞« #fl L^Œº=∞O c*ÏʼnõΩ „ѨfHõ. Hõ^xŒä =Úyã¨∂,Î 'ZO^Œ~∞° =Ó~°∞¯<åfl
ã¨∂i =∂„`«O =Ó~À¯_»∞ QÍHõ =Ó~À¯_»∞— J#@OÖ’ ~°K~« Ú`«Ö’x Pâß=ǨÏ^Œ$HõÊ^äOŒ
„Ѩã¨∞Êù@=∞ø`«∞Ok.
=∂#= ã¨O|O^è•Åhfl Pi÷Hõ ã¨O|O^è•Å∞QÍ =∂iáÈ~Ú# <Õ\ ˜ ~ÀAÖ’¡, _»|∞ƒˆH
`«Ñ¨Ê J#∞|O^è•Å‰õÄ Pf‡Ü«∞`«Å‰õÄ qÅ∞=ÖË^Œx "åáÈ`«∞#fl "åiH˜ =Ó~°@
HõeyOKÕ Hõ^Œä 'ѨÙ\˜Oì \˜ Ѩ@∞ìp~°—. QÆ∞O_≥Ö’`«∞Ö’¡Oz á⁄OQÆ∞H˘KÕÛ „¿Ñ=∞x ¿Ñ^ŒiHõO
Ѩ~^° •Å "≥#H˜¯ `å`å¯eHõOQÍ <≥>ãìË <≤ å z=iH˜ QÔ Å∞Ѩ٠Pf‡Ü«∂#∞|O^è•Å^Õ Jx
Kå\˜ K≥ÑÊ≤ # Hõ^Œä ~Úk. Hõ^Œä z=~À¡x qëê^ŒO =∞#efl JO\˜ ÃÑ@∞ì‰Ωõ x =^ŒÅ∞Ì.
KåÖÏ HÍÅO áê~ Ωõ ʼnõΩ QÆ∞~°∞OÎ _çáÈÜÕ∞ Hõ^.Œä QÆ∞O_≥efl "≥∞eÃÑ>Ëì Hõ^.Œä ..
11
 ÉèÏ~åºÉè~í Åΰ =∞^躌 J#∞|O^è•Å∞ c@Å∞ "å~°_®xH˜ HÍ~°}=∞ø`«∞#fl J=QÍǨÏ<å W`«x Hõ^ÖŒä ’¡x =ã¨∞"Î q·≥ ^躌 O J|∞ƒ~°Ñ~¨ ∞° ã¨∞OÎ k. Jáê~°"∞≥ #ÿ rq`å#∞Éè=í O,
~åÇ≤Ï`åºxfl, Pi÷Hõ =∂#ã≤Hõ HÍ~°}Ïefl. =∞# Ѩ_»QÆæ^Œ∞Ö’¡H˜ K˘K«∞ÛH˘zÛ# J^Œ∞ƒù`"« ∞≥ #ÿ ѨijÅ<å â◊H,Î̃ J#O`«"∞≥ #ÿ ã¨O"Õ^#Œ LO>Ë `«Ñʨ Wk ™ê^躌 O HÍ^Œ∞.
„ѨѨOpHõ~°} =∂#= ã¨O|O^è•Ö’¡ zK«∞ÛÃÑ@ì_®xfl z„fHõiOz# Hõ^äŒÅ∞ =ã¨∞Î qãÎ̈ $u`À áê@∞ W`«xH˜ ÉèÏ+¨g∞^Œ∞#fl Ѩ@∞ì q㨇ܫ∞Ѩ~∞° ã¨∞OÎ k. `≥ÅOQÍ}
'PѨ^•ƒO^èqŒ —, 'ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ—, '^˘~°∞‰õΩ<å W@∞=O\˜ ¿ã=—. Ü«∂ã¨`Àáê@∞, =ÚO|~ÚÖ’x `≥Å∞QÆ∞"åà◊√§ =∂\Ï¡_Õ ÉèÏ+¨x, K«Hõ¯\˜ Ѩ^Œ
H˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ K«k"åHõ, n#[<À^Œ~ú }° D Hõ^‰Œä Ωõ x rq`åâ◊Ü∞« "Õ∞"≥∂ JxÊã¨∞OÎ k. „ѨÜ∂≥ QÍefl, ÃÑ÷ ÑK«∞Û KåÖÏ =∞Ok q㨇i™ÈÎ#fl `≥Å∞QÆ∞ ™ê"≥∞`«efl, #∞_çHÍ~åefl
|_»∞QÆ∞ =~åæʼnõΩ ¿ã= KÕÜ∞« @O, "åà◊§ JÉè∞í º#flu HÀã¨O áê@∞Ѩ_@» O, =$^•ú„â◊=∂Å∞ „ѨuÉèÏ=O`«OQÍ LѨÜ∂≥ yOK«QÅÆ k@ì. D Hõ^ÅŒä <å}º`«, ™êkèHÍ~°`« ÃÇÏK«∞Û
J<å^ä•„â◊=∂Å∞ <≥ÅH˘ÅÊ@O 'J#∞~åQÆ ã¨OQÆ=∞O—, '^ŒO_»∞QÆ—, '=∞~À `åÉËÅ∞ - ™ê÷~ÚÖ’ LO_»\ÏxH˜ Wg ^ÀǨÏ^ŒÑ_¨ ®¤~Ú.
‰õΩO^ÕÅ∞— Hõ^ÖŒä ’¡x „Ѩ^•è # Wu=$`åÎÅ∞. '^ŒO_»∞QÆ— Hõ^ÖŒä ’ =∞~À qâı+=¨ ÚOk. `«# rq`« QÍOcè~åºxH˜, ÉèÏëê =∂^è∞Œ ~åºxH˜, Hõ^#Œä Kå`«∞~åºxH˜ D Hõ^ÅŒä ∞ K«H¯õ x
=¸ÖÏefl =∞iÛáÈ~Ú, `«#∞ ^ÀQÍ_ç# =∞\˜ìÖ’x Hõ=∞‡^Œ<åxfl J=∞‡^Œ<åxfl L^•Ç¨Ï~°}Å∞. |O_®~°∞ JK«Û=∂O|, QÆ∞~°*Ï_» #∞O_ç „áê~°OÉè"í ∞≥ #ÿ `≥Å∞QÆ∞ Hõ^Œä
q㨇iOz, L#fl`« Ǩϟ^•Ö’ L<åfl=∞x q„~°gQˆ "åà◊§‰õΩ K«∞~°Hõ JO\˜ã∞¨ OÎ n Hõ^.Œä <Õ\ H˜ ˜ XHõ ã¨ÅHõ}∆ ~°∂áêxfl ã¨O`«iOK«∞‰õΩx, =O^Õà√◊ § ѨÓiÎ KÕã∞¨ ‰õΩx ѨO_»∞QÆ
D ~°K«~Ú`« ã¨∞xt`« Ǩ㨺O`À áê@∞ Ѩ^Œ∞<≥·# =ºOQÍxfl ‰õÄ_® ÉÏQÍ KÕã∞¨ ‰õΩO@∞#fl â◊√Éèí `«~∞° }OÖ’ `≥Å∞QÆ∞ Hõ^•ä ѨiѨHfiõ `«#∞ Kå>Ë Hõ^ÅŒä `À 'ÉÁ=∞‡
ѨO_çOK«QÅÆ _»#_®xH˜ x^Œ~≈° <åÅ∞ '`«∂~°∞Ê Ñ¨_=» ∞Ô~`· —Õ , '<å Hõ^‰Œä Ωõ |Ǩï=∞`˘zÛO "≥#∞Hõ— Hõ^•ä ã¨OѨÙ\Ïxfl "≥Å∞=i™ÈÎ#fl N JO|Å¡ [<å~°<Ì £ QÍiflJaè#Okã¨∞<Î åfl#∞.
^ŒO_ÀÜü∞— Hõ^ÅŒä ∞. ~Úq H˜`H« `˜ Å« ∞ ÃÑ@ì_"» ∞Õ HÍ^Œ∞ =∞#KÕ`« PÖ’zOѨK™Õ êÎ~Ú
‰õÄ_®. ã¨bO
ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£
=uÎ_`ç À ‰õÄ_»∞‰õΩ#fl ÉÏ^躌 `åÜ«Ú`«"∞≥ #ÿ L#fl`«Ñ^¨ =Œ ÙÅ∞ x~°fiiÎOKÕ "åà◊§‰õΩ 20.01.2009
=∂„`«"∞Õ `«>ìË Hõ^•ä =ã¨∞=Î ÙÅ∞ 'ã≤`÷ « „Ѩ[`˝ —« , 'q~å=∞O—. ѨQÅÆ #HÍ ~å„`«#Hõ L^ÀºQÆ
ÉÏ^躌 `«Ö’¡ `«Å=Ú#HõÅ=Ù`«∂ 'Ǩϟ^•, _»|∂ƒ ~ÚKÕÛ ã¨∞MÏxH˜ |OnÅ"≥∞ÿ x["≥∞#ÿ
P#O^•xH˜ ZO`« ^Œ∂~°OQÍ L<åfl"≥∂ D ~ÀA `≥eÜ«∞=zÛOk— JO\Ï_»∞ q~å=∞O
Hõ^ÖŒä ’ K«ÅѨu. '~Úxfl ã¨O=`«û~åÅ <å J#∞Éè=í O`À <Õ#∞ <Õ~∞° Û‰õΩ#flk _»|∞ƒ`À
ã¨∞YO H˘#=K«∞ÛHÍx ã¨O`À+¨OQÍ LO_»Ö=Ë Ú. ã¨O`«$Ñ≤ÖÎ ’Oz ã¨O`À+¨O =ã¨∞OÎ k.
^•xH˜ _»ÉƒË „Ѩ^•è #O HÍ^Œ∞. WѨÊ\˜^•HÍ |uHÍ#∞. WѨC_»∞ rq™êÎ#∞— JO\Ï_»∞.
L#fl`« Ǩϟ^•Ö’ ÉÏ^躌 `«Å∞ x~°fiiÎOz# [<å~°<Ì Q£ Íi rq`å#∞Éè=í OÖ’OKÕ D
Hõ^Œä ѨÙ\ì̃ LO@∞Ok. "ÕQOÆ <Õ_∞» "Õ^OŒ ÖÏ =∂i, Ѩ^=Œ ÙÅ"≥O@, „Ѩ"∂≥ +¨#¡ "≥O@
=∞x+≤ Ѩ~∞° QÆ∞ ÃÑ_»∞#Î fl "≥#· O, =∂#=`å qÅ∞=ÅHõ<åfl L^ÀºQÆ ™Èáê<åÖ’¡ ÃÑ÷ ÑH· ˜
ZQÆÉÏHõ@"Õ∞ rq`« ^èºÕ Ü«∞OQÍ =∂i# <Õ\ ˜ ~ÀAÖ’¡ D Hõ^Œä KåÖÏ =∞OkH˜ Hõ#∞qѨC
Hõeyã¨∞OÎ ^Œ#_»OÖ’ Juâ◊Ü∂≥ HÎ̃ ÖË^∞Œ . H˘O`«=∞Ok K≥áêÎ~∞° . H˘O`« =∞Ok KÕ™êÎ~∞° .
H˘O`«=∞Ok K≥ÑÊ≤ Ok KÕ™êÎ~∞° . D ~°K~« Ú`« h`«∞Å∞, Ç≤Ï`À‰õΩÅÎ ∞ K≥Ñʨ @"Õ∞ HÍ^Œ∞
KÕã≤ K«∂Ñ≤™êÎ_∞» J#_®xH˜ L^•Ç¨Ï~°} `«# Ѩ^qŒ Ö’ =∞iO`« Z`«∞HÎ ˜ Z^ŒQ_Æ ®xH˜
J=HÍâ◊=Ú<åfl, ã¨fiK«ÛOù ^Œ Ѩ^gŒ q~°=∞} KÕã,≤ `«#∞ #q∞‡# rq`åxfl =∞#™ê~å
rqOK«_®xH˜ ѨÓ#∞HÀ=@O.
12 13
 =ÚO^Œ∞ =∂@ ~åã≤# N *Á#flÅQÆ_¤» ã¨`º« <å~åÜ«∞}=¸iÎ (qǨi),
N ã¨bO QÍ~°‰¡ Ωõ
<Õ\ ˜ x[O k#Ѩ„uHõ ã¨Oáê^Œ‰õΩÅ∞ N ɡ·ã¨ ^Õ=^•ãπ =∞iÜ«Ú
WO^Œ∞Ö’x Hõ^ÅŒä #∞ „ѨK∞« iOz# PÜ«∂ Ѩ„uHõÅ ã¨Oáê^Œ‰Ωõ ʼnõΩ
<å `≥Å∞QÆ∞ ™êÇ≤Ï`«º 'Ñ≤zÛ—x ã¨Ç≤ÏOz, Éèíiã¨∞Î#fl <å ‰õΩ@∞O|
ã¨É∞íè ºÅ∞ : N=∞u ã¨∞=~°,‚ ‰õΩ=∂~°∞_»∞ H˜~}
° ,ü z#fl‰õΩ=∂Ô~Î ~°K#« ,
<å =∂@ ÃÑ^Œ=Ì ∂‡~Ú J~°∞}, JÅ∞¡_∞» =∞Ü«¸~ü<å~ÚH±, =∞#=Å∞ ã¨∞"Õ∞~ü,
J=ÙºH±ÎʼnõΩ
#=∞™ê¯~°=∞O_ô ! Hõ=~ü Piìãìπ `«∞Åã‘~åO QÍiH˜
2004Ö’ #ÅÉè·ˇ Hõ^ÅŒä `À ''JO|Å¡ [<å~°<Ì £ Hõ^ÅŒä ∞ "≥Å∞=iOz#ѨÙ_»∞ D „QÆO^ä~Œ ∂° ѨH~õ ΰ N AQÍ+πqe
=Ú#∞‡O^Œ∞ WOHÀ Hõ^ÅŒä ã¨OѨÙ\˜ fã¨∞H˘™êÎ#x TÇ≤ÏOK«Ö^Ë ∞Œ . _ç\ ј ≤ KÕã#≤ ™œ=∞º„QÍѶH≤ û±
HÍx <å HõÅO PQÆ#Ok. J_»áê, `«_á» ê `«# LxH˜x Kå@∞‰õΩOk. K«i`« WO„ÃÑ+¨<û£ "åiH˜
Ѩ~åº=™ê#"Õ∞ D Hõ^•ä ã¨OѨÙ\˜. Ѩk¿ÇÏ<Õà§◊ „H˜`O« <Õ#∞ Hõ^•ä <å ™êÇ≤Ïf „Ѩ™ê÷#OÖ’ KÕܸ « `«#OkOz# ZO^Œ~À =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÅ∞
~°K#« ‰õΩ ѨÓ#∞‰õΩ#flѨÊ\˜ #∞O_ç WѨÊ\˜ ^•HÍ ™êÇ≤Ï`«º ~°OQÆOÖ’ JO^ŒiH© ...
Z<Àfl =∂~°∞ÊÅ∞ KÀ@∞KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl~Ú. ~å¿ã"åi ~åt ÃÑiyOk. Hõ$`«[`˝ Å« ∞
JO|Å¡ [<å~°<Ì £
"åã≤ ÃÑiyOk. Jxfl `«~Q° `Æ ∞« Å "å~°∞, Jxfl ~°OQÍÅ"å~°∞ ~°K<« å ã¨O„HÍOu
~°OQÆOÖ’ J_»∞QÆ∞ ÃÑ_»∞`«∞<åfl~°∞. =ã¨∞Î "≥q· ^躌 O ‰õÄ_® qã¨Î $`«"∞≥ Oÿ k. 14.1.2009
~°K#« Å∞ ã¨=∞HÍb# Ѩiã≤`÷ ∞« ʼnõΩ J^ŒOÌ Ñ¨_∞» `«∞<åfl~Ú. Wk =∞Oz
B / 204, Dheeraj Kiran, II Floor,
Ѩi}Ï=∞O. HÍÅÊxHõ ™êÇ≤Ï`«º Ѩ~#°î O `«y#æ ѨÊ\˜H,© WOHÍ H˘O^Œ~∞° Chincholi Bunder Road, Near Infant Jesus School,
áê~ Ωõ Å∞ Hõ^‰Œä Ωõ Å#∞, #=ÖÏ ~°K~« Ú`«Å#∞ „áÈ`«ûÇ≤Ïã¨∂<Î Õ L<åfl~°∞. Malad (West), Mumbai - 400 064,
=Ú#∞ÃÑ#fl_»∂ ÖËx Hõ^•ä ã¨OѨÙ\ÏÅ∞ "≥Å∞=_»∞`«∞<åfl~Ú. ѨÙãÎ̈HOõ Phone: (022) 28751550,
Mob. : 9987533225 / 9867667926.
H˘x K«^∞Œ "Õ"å~°∞ Hõ~∞° =x `≥eã≤# ~°K~« Ú`«Å∞, ѨÙã¨HÎ ÍÅ#∞ Lz`«OQÍ E-Mail: sujamba8@redffmail.com & sujamba8@gmail.com
W=fi_®xH˜ "≥#∞HÍ_»_O» ÖË^∞Œ . U^À q^èOŒ QÍ Ñ¨~<°î åã¨HÎ̃ H˘#™êyOѨ
KÕÜ∂« Åh, `«=∞ ~°K#« ÅÃÑ· ã¨ÊO^Œ# K«q K«∂_®Åh, „Ѩu ~°K~« Ú`«
`«Ç¨Ï`«Ç¨ÏÖÏ_»∞`å_»∞. HõO\˜ `«∞_»∞ѨÙÖÏQÍ J~Ú<å áê~î°‰õΩÅ∞
~°K~« Ú`«Å#∞ ã¨O`«$Ñ≤ÑÎ ~¨ K° åe. "åiH˜ áÈã¨∞Hì Í~°∞¤ ^•fi~å<≥<· å `«=∞
ã¨ÊO^Œ#x `≥Å∞áêe. Wk<å Pâ◊, PHÍOHõ∆. Jk J`åºâ◊HÍ^Œx
áê~ Ωõ Å∞ QÆ=∞xOz `«=∞ Jaè„áêÜ«∂Åx `≥ÅáêÅx HÀ~°∞`«∞<åfl#∞.
14 15
 Wn =~°ã¨
.. <Õ#∞ `å`«#Ü«∂º<ÀKü! .........................
ã≤`÷ « „Ѩ[`˝ .« .......................................
17
27
.. PѨ^•ƒO^èqŒ .....................................
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ ....................................
30
36
.. |~°¯`«∞ ............................................
Éè„í ^Œ`« .............................................
48
51
.. ^ŒO_»∞QÆ∞ ..........................................
P„HõO^Œ# .........................................
54
66
.. ѨÙ\˜Oì \˜ Ѩ@∞ìp~° ...............................
H˘`«hÎ ~°∞ ..........................................
69
75
<Õ#∞ `å`«#Ü«∂º<ÀKü!
..
..
K≥ki# QÆ∂_»∞ ...................................
`«∂~°∞Ê Ñ¨_=» ∞Ô~`· Õ ...............................
^˘~°∞‰õΩ<å W@∞=O\˜ ¿ã=... .................
#+¨ì ѨiǨ~°O ...................................
79
85
89
96
™ê Ü«∞O„`«O <åÅ∞QÆ∞ QÆO@Å∞. PѶ㑠∞¨ Ö’ F =ÚYº"≥∞#ÿ
ã¨=∂"ÕâO◊ Ö’ =Ù<åfl#∞. "≥Úɡַ ò "≥∂yOk. K«∂¿ãÎ WO\˜
#∞Oz. "≥O@<Õ Hõ\ò KÕã≤ g∞\˜OQ∑Ö’ =ÚxyáÈÜ«∂#∞.
g∞\˜OQ∑ =Úy¿ãã¨iH˜ J~Ú^Œ∞ QÆO@Å∞. <å ã‘\’¡H˘zÛ WO\˜H˜ á¶È<£ KÕâß#∞.
.. J#∞~åQÆ ã¨OQÆ=∞O .............................
=∞~À `åÉËÅ∞ - ‰õΩO^ÕÅ∞ .....................
101
114
''JHõ¯‰õΩ JÉσ~Ú Ñ¨Ù\Ïì_∞» <å<åfl. g∞ˆ~"≥∂ á¶È<£ Hõ\ò KÕâß~°∞. =∞m§ g∞~°∞
á¶È<£ KÕ™êÎ~ˆ "≥∂#x K«∂ã≤, K«∂ã≤ J=∞‡ WѨC_Õ Ç¨ã≤Ê@Öò‰Ωõ "≥o§Ok—— =∂ JÉσ~Ú
.. <å Hõ^‰Œä Ωõ |Ǩï=∞`˘zÛO^ŒO_ÀÜü∞ ! .......
qz„`« QÆ∞Ñ‘Ü Î ∞« O ................................
121
129
K≥áêÊ_»∞.
JO>Ë <Õ#∞, <Õ#∞, `å`«#Ü«∂º#∞ !
.. Ѩ~å~ÚHõ~}° Ü © ∞« O ...............................
q~å=∞O ..........................................
135
141
P `«Å¿Ñ =∞#ã¨∞#∞ ѨÙÅH˜OѨ*ãË O≤ k.
''ã¨~ˆ <Õ#∞ <Õ~∞° QÍ Ç¨ã≤Ê@Öò‰Ωõ "≥à`◊ å#∞—— á¶È<£ ÃÑ\Ïì#∞.
. <ÕÅ g∞^Œ ™êQÆ∞ .................................. 148
¿ãflǨÏ! <å <À\˜ #∞Oz T_çÑ_¨ ¤» ~°`fl« O (=∂ J=∂‡~Úk <å áÈeˆH) <å
Hõà§◊ =ÚO^Õ ÃÑiy ÃÑ^Œ~Ì Ú# "≥ÚHõ¯! JѨC_Õ J=∞‡~ÚOk! #ÅÉè̌· J~Ú^Õà§◊ ‰õΩ
Z=ˆ~=∞<åfl~°∞? .................................. 150 ##∞fl `å`«#∞ KÕãO≤ k. <å =∞#ã¨∞ =∞#ã¨∞Ö’ ÖË^∞Œ . ZѨC_»∞ <å =∞#=}˜‚ K«∂™êÎ<å
J<Õ P`«$`«. "≥O@<Õ áêºHõÑπ KÕã≤ Ǩã≤Ê@Öò‰Ωõ |Ü«∞Å∞^Õ~å#∞.
16 <Õ#∞ `å`«#Ü«∂º<ÀKü !
17
 Ǩã≤Ê@Ö’¡!
¿ãflÇ¨Ï á⁄uÎà§◊ Ö’ ÉÏ|∞! <å =∞#∞=_»∞ ! JÖÏ K«∂ã¨∂<Î Õ =Ù<åfl#∞.
''ÉÏ"å! WHõ¯_» "Õ∞=Ú ‰õÄ_® L<åfl=Ú. F Hõ#∞fl WHõ¯_» ‰õÄ_® áêˆ~Ü«∞O_ç.
ZO`«¿ãѨÖÏ K«∂™êÎ~∞° ? g∞ =∞#=_Õ. g∞ á⁄eˆH!——
=∂ =∞~°^eŒ =∂@Å`À D Ö’HõOÖ’H˜ =KåÛ#∞.
''"å_çH˜ =∞#=_»∞ HÍx, h‰õΩ =∂„`«O H˘_»∞‰õΩ HÍ_® Uq∞\˜ ? #∞=Ùfi QÆO@Å
`«~|° _ç K«∂_»QÍ ÖËxk, =∂"å_»∞ H˘xfl ÃãHõO_»∞¡ K«∂ã≤#O`«=∂„`å# k+≤`ì Q« ÅÆ ^Œ∞ÖË——
=∂ J=∞‡ K«∞~°Hõ JO\˜OzOk.
Jk ÃãÊ+¨Öò ~°∂O. =∂ qÜ«∞ºÑ¨Ù~åÅ∞, "åà◊¡ `åÅ∂‰õΩ |O^è∞Œ =ÙÅ∞, =∂ `åÅ∂‰õΩ
|O^è∞Œ =ÙÅ∞, g~°O^Œi`À ÃãÊ+¨Öò ~°∂O HÀÖÏǨÏÅOQÍ =ÙOk.
Ѩã"≤ å_çfl H˘O^Œ~∞° J=∂‡~Ú áÈeHõO>Ë, H˘O^Œ~∞° =∂ JÅ∞¡_ç áÈeHõ<åfl~°∞.
=∂ =∞~°^eŒ ÖÏO\˜ H˘O^Œ~∞° , <å áÈeHõ<åfl~°∞. WÖÏ Z=i `åÅ∂‰õΩ "åà◊√§
"åà◊§"åà◊§ áÈeHõÅ#∞ P Ѩã"≤ åxÖ’ K«∂ã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. <åÔH`· Õ =∂ J=∂‡~Ú ¿ãflǨÏ,
JÅ∞¡_∞» H˜s\˜Å áÈeHõÅ∞ HõxÑ≤OKå~Ú. Hõà√◊ § ¿ãflǨÏ=~Ú`Õ, =Ú‰õΩ¯ H˜s\˜k.
<À~°∞ =∂„`«O <åÖÏ "≥_Å» ∞ÊQÍ =ÙOk.
<å Ñ≤zÛQÍh, ѨÙ@ìQÍ<Õ áÈeHõÅ∞ HõxÃÑ@ìQÅÆ =∂? ÉÏ|∞ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞#flH˘nÌ
=ÚY Hõ=oHõÖ’¡ =∂~°∞ÊÅ∞ =™êÎ~Ú. `«Å ¿+Ѩ٠‰õÄ_® =∂~°∞`«∞Ok. =¸}ˇflÅ¡H˜
QÍx ã¨Ê+ì̈ =ÚYHõ=oHõÅ∞ U~°Ê_»=x ZHõ¯_À K«kq#@∞¡ *Ï˝ÑH¨ Oõ .
¿ãflÇ¨Ï =ÚYOÖ’ F qO`«HÍOu. F xO_»∞^Œ#O. =∞O^ŒÇ¨ã¨O`À JO^Œi
Jaè#O^Œ#Å∞ JO^Œ∞‰õΩO\’Ok. `«# ÉÏ|∞#∞ JѨÙ~°∂ѨOQÍ K«∂ã¨∞‰õΩO\’Ok.
ÖÏÅ#QÍ áêÅ∞ Ѩ_»∞`ÀOk. ¿ãflÇ¨Ï Ñ¨Ù\˜ì#ѨC_»∞, N=∞u =ÚY Hõ=oHõÅ∞,
Ǩ=ÉèÏ"åÅ∞ [˝Ñ≤ÎH˜ =KåÛ~Ú. ^•^•Ñ¨Ù J^Õ P#O^ŒO. Hõà◊§Ö’ J^Õ `«$Ñ≤Î.
JO^Œ∞Hˆ <Õ"∂≥ P_»"åiH˜ =∂`«$`«fiO F =~°=∞O\Ï~°∞. áêѨ É’ã≤#=ÙfiÖ’ `å=Ú
Ѩ_¤» „Ѩã=¨ "Õ^#Œ =∞~°záÈ`å~°∞ "å~°∞.
''F ÉÏ=QÍ~°∂! =∞m§ g∞ HõÅÖ’¡H˜ "≥o§áÈÜ«∂~å ? ÖËHõ Hõ^HŒä ˜ áê¡@∞ QÆ∞iOz
PÖ’zã¨∞<Î åfl~å ? g∞~°∞ HÍãÎ̈ |Ü«∞\˜H˜ "≥o`Õ #~°∞ûÅ∞ "åà◊§ _»∂º\© KÕ™êÎ~@ ° .——
''F ™ês!—— Jx, Hõà§◊ `À<Õ ¿ãflǨÏH˜ g_À¯Å∞ K≥áêÊ#∞.
J~Ú^Œ= ~ÀA ¿ãflǨÏx, ÉÏ|∞x Ǩã≤Ê@Öò #∞Oz fã¨∞H˘KåÛO. W~°∞QÆ∞á⁄~°∞QÆ∞
"åi`À, =zÛ áÈÜÕ∞ |O^è∞Œ =ÙÅ`À WÅ¡O`å ã¨O^Œ_Õ ã¨O^Œ_.ç =∞m§ áÈeHõÅ K«~Û° ,
18
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
H˘O^Œ~∞° =Ú^Œ∞QÌ Í L<åfl_»x =Úiã≤áÈ`Õ, H˘O^Œ~∞° ÉÁ^Œ∞QÌ Í =Ù<åfl_»x =Ú^•Ì__» O» .
N=∞u ~ÀE á⁄^Œ∞#Ì , ~å„u „Hõ=∞O `«Ñʨ ‰õΩO_® k+≤fì Ü«∞_»O, "≥Ú`«OÎ g∞^Œ =∂
WO\’¡H˜ H˘`«Î r=O =zÛOk.
=∂ „áê^è•<åºÅ∞ =∂iáÈÜ«∂~Ú. â◊x, Pk"å~åÅ∞ ÃãÅ"≥<· å PѶ㑠∞¨ ‰õΩ K≥Hˆ ¯¿ã
<Õ#∞, PѶ‘ã¨∞ #∞Oz `˘O^Œ~°QÍ =ã¨∞Î<åfl#∞. ÃãÅ=Ù ~ÀAÖ’¡ WO\’¡ =∞#=_Õ
Ö’HõOQÍ LO@∞<åfl#∞. <å ¢Ãããì π Z@∞áÈ~ÚO^À? Ѩã"≤ å_ç Hˆ iO`«Å`À =∞#ã¨∞‰õΩ
Ǩ~ÚQÍ =ÙOk.
q^ŒºHÔ `· Õ WHõ Hõ}∆ O fiHõÖ^Ë ∞Œ . J=∂‡~Ú, =∞#=_ç K«∞>Ëì ~À[O`å QÆ_∞» ѨÙ`ÀOk.
##∞fl ^•^•Ñ¨Ù =∞izáÈ~ÚOk. U^≥<· å =ã¨∞=Î Ù ^˘~°H¯õ J_çy`Õ... ''g∞ ãì̈_ô >Ë|∞Öò
g∞^À, c~°∞"åÖ’<À, >Ë|∞Öò ™⁄~°∞QÆ∞Ö’<À LO\Ï~Ú. P=∂„`«O fã¨∞HÀÖË~∂° ?
K«∂ã¨∞<Î åfl~°∞ Hõ^• ZO`« arQÍ L<åfl<À? ÉÏ|∞H˜ =∂e+π KÕÜ∂« e, ѨH¯õ |@ìÅ∞
=∂~åÛe, XHõ\ H˜ ,˜ ~Ô O_»∞H˜ áÈ`Õ Hõ_Q» Íe. XO\˜ |@ìÅ∞ =∂~åÛe. ѨãÑ≤ Å≤ "¡ å_»<åflHõ
Zxfl KÕÜ∂« e. J=∂‡~ÚH˜ "≥Ú^Œ\ ˜ HÍ#∞áêÜ≥∞. D Ѩ#∞Åhfl ZÖÏ ‰õΩ^Œ∞~°∞`å~Ú
K≥Ñʨ O_ç?—— q^Œº ^ŒO_»HOõ "≥Ú^ŒÖ_ˇ ∞» `«∞Ok.
''`«Ñʨ ~ÚOk ÉÏ|∂, h‰õÄ h =∞#=_çHÀ ^ŒO_»O. <å Ѩ#∞Å∞ hH˜Hõ K≥Ñʨ #∞ÖË.
WHõ h HÍ¡ã∞¨ Hõ\ Ãì̃ Ñ@∞ì—— <åÖ’ L„HÀ+¨O. Jn `å`å¯eHõ"∞Õ . <å =∞#=}˜‚ K«∂¿ã
ã¨iH˜, HÀѨ=∞O`å =∞@∞=∂Ü«∞O. PѶ㑠∞¨ Ö’ Ѩx XuÎ_ç ÉÏQÍ LOk, _≥_Ö£ #·ˇ ∞¡
L<åfl~Ú, „áê*ˇ‰õΩì ѨÓiÎ KÕÜ«∂e - Jx <≥ÅÅ `«~°|_ç ɡOQÆ∞à◊¥~°∞ #∞Oz
WO\˜H˜ ~å‰õΩO_® =ÙO_Õ H˜s\˜ UHõOQÍ =¸_»∞"å~åÅ∞ ÃãÅ=ÙÃÑ\ì̃ =KåÛ_»∞.
J"≥∞iH͉õΩ K≥Ok# XHõ =∞bì<+Õ #¨ Öò S.\˜. HõOÃÑhÖ’ H˜s\˜ \©"∞£ b_»~.ü "åà◊§
PѶ㑠∞¨ "Õ∞=Ú#flKÀ@ ÖË#O^Œ∞# U =¸_»∞ <≥ÅÅH˘Hõ™ê~À ɡOQÆ∞à◊¥~°∞ #∞Oz
=™êÎ_»∞. ã¨O=`«û~åxH˜ H˘xfl 'Å—HÍ~åÅ∞ r`«OQÍ fã¨∞‰õΩ<Õ H˜s\˜, Ѩã≤"åx
™êxflÇ≤Ï`«ºOÖ’ z#flÑ≤Å¡ "åxÖÏ =∂~°_O» , <å‰õΩ, q^ŒºH˜ Pâ◊Û~°ºOQÍ =ÙOk.
=∂ ¿ãflÇ¨Ï Ñ¨Ù\˜#ì ѨC_»∞, <Õ#∞ =∂ JÅ∞¡xÖÏ ã¨ÊOkOK«Ö^Ë ∞Œ . U^À ~Ô O_»∞~ÀAÅ∞
ÃãÅ=ÙÃÑ\ì̃ J`«"Î åiO\˜H˜ "≥àϧ#∞. q^Œºx ѨÅHõiOz, áêѨx ^Œ∂~°O #∞OKÕ
K«∂âß#∞. WO`«ÖÏ Ñ¨QÅÆ ∂, ~å„f áê¿Ñ Ö’HõOÖÏ LO_»Ö^Ë ∞Œ . =¸}ˇflÅ¡Ö’ =∂
WO\˜H˜ =zÛ# `«~åfi`« ‰õÄ_® JѨC_»ÑC¨ _»∞ =Ú^•Ì_"Õ å}˜,‚ HÍãÎ̈ ÖÏeOKÕ"å}˜.‚
HÍx WÖÏ QÆO@Å `«~|° _ç áêѨ`À P_»∞HÀÖË^∞Œ . JѨÊ\˜ <å „áê^è•#ºO <å HÔ s~ü.
rq`«OÖ’ ÃÑ·H˜ ~å"åÅ<Õ P~å@O. Pi÷HõOQÍ xÅ^˘‰õΩ¯HÀ"åÅ<Õ `«Ñ¨#. =∂
<Õ#∞ `å`«#Ü«∂º<ÀKü !
19
J=∂‡~Ú, JÅ∞¡_∞» , =∞#=_»∞, "åà◊§Ö’"åà◊√§ P_»∞‰õΩO@∞O>Ë JѨÙ~°∂ѨOQÍ LOk.
PѶ㑠∞¨ ѨxÖ’ Ѩ_ç <Õ#∞ U J#∞Éè∂í ux HÀÖ’ÊÜ«∂<À H˘\ÁìzÛ#@∞ì JQÆ∞Ѩ_∞» `ÀOk.
QÆO@ʼnõΩ QÆO@Å∞ HõOѨӺ@~°∞`À ‰õΩã‘ÑÎ >¨ ìË WO[h~°H¡ ˜ =∂=¸Å∞ J#∞Éè∂í `«∞Å∂,
J#∞~åQÍÅ∂, PáêºÜ«∞`«Å∞ =ÙO_»=#∞‰õΩ<Õ <å Jaè„áêÜ«∂xfl, =∂ Ñ≤Å¡Å#∞
K«∂ã≤ =∂~°∞Û‰õΩ<åfl#∞.
''|∞r˚! #∞=Ùfi ѨÙ\ì̃#ѨC_»∞ <å#fl WHõ¯_≥O^Œ∞‰õΩ ÖË_À J_»∞QÆ∞—— J=∂‡~Ú.
''ǨÜü∞ |∞r˚. #∞=Ùfi "å~°O ~ÀAÅ =ÚO^Œ∞ =™êÎ=x <åˆHO `≥Å∞û? h~åHõ
`ÕnH˜ ~Ô O_»∞~ÀAÅ∞ =ÚO^Œ∞#∞OKÕ ÃãÅ=Ù âßOHõ#∆ ∞ KÕ~ÚOK«∞‰õΩ<åfl#∞. P „ѨHÍ~°"∞Õ
=KåÛ#∞. #∞=Ùfi `˘O^Œ~Ñ° _¨ `ç Õ `«ÑC¨ <å^•? J~Ú<å <Õ#∞ ~åQÍ<Õ #∞=Ùfi #"åfi=Ù.
g∞ J"Õ∞‡"≥∂ =¸u =Ú_»∞K«∞‰õΩOk. h‰õΩ#fl HÍ=∞<£Ãã<£û, g∞ J=∞‡‰õΩ ÖË^∞Œ .
D"≥∞~ÚÖòÖ’ h á¶È\’ ѨOѨHáõ ÈQÍ <Õ#∞ =zÛ#`«~åfi`« ‰õÄ_® F ~Ô O_»∞ QÆO@Å∞
=∂\Ï¡_Ö» ^Ë ∞Œ . Jk `«Ñʨ x g∞ J=∞‡H˜ K≥ÑC¨ —— - JÅ∞¡_∞» .
''XO\˜H˜ áÈÜ«∂"å? |@ìÅ∞ =∂~°Û=∞x U_»∞ã¨∞<Î åfl"å? =∂ |∞l˚QÍ_çH˜ ZO`«
`≥e"À?—— - ¿ãflǨÏ.
''#∞=Ùfi '<å— ÉÏ|∞q Hõ^•? JO^Œ∞Ö’ Pâ◊Û~°º"Õ∞=ÚOk?—— - H˜s\˜.
''WѨC_Õ áêÅ∞Ѩ\Ïì#∞ Hõ^•, =∞m§ ZO^Œ∞Hˆ _»∞ã¨∞<Î åfl=Ù? p=∞‰õΩ\ì̃O^• ? ^À=∞
‰õΩ\ì̃O^•? J"Õg∞ ~å‰õΩO_® ^À=∞`≥~° Hõ\ÏìH^õ Œ <å<åfl?——
''^À=∞`≥~° Hõ@Qì Í<Õ ã¨~å? |@ìÖ’¡ p=∞Å∞ =Ù<åflÜÕ∞"≥∂ K«∂_»=∞x g∞ J=∞‡‰õΩ
K≥ѨC.——
Ѩã"≤ å}˜‚ =∞^躌 =iÎQÍ KÕã,≤ XHõiH˘Hõ~∞° Ѩ~ÀHõO∆ QÍ K≥}∞‰õΩÅ∞ qã¨∞~°∞‰õΩO@∞O>Ë
=∞#ã¨∞‰õΩ LÖÏ¡ãO¨ QÍ LOk.
''`å`« PѶ㑠∞¨ ‰õΩ "≥à√◊ `«∞<åfl_»∞ \Ï\Ï K≥ÑC¨ , `å`å \Ï\Ï, `å`å \Ï\Ï! WkQÀ
K«∂_»∞ <å<åfl h‰õΩ '<å— H˘_»∞‰õΩ \Ï\Ï K≥|∞`«∞<åfl_»∞.——
WÖÏ =∂ J=∂‡~Ú =∂@Å∞ qO@∞O>Ë <å Xà◊√§ ѨÙÅH˜OzOk.
'<å KÕ`∞« Ö’¡ ÃÑiy# z\ì̃`Ö« <¡Ë å D ¿ãflǨÏ? ǨϟO=~°∞¯ KÕÜ∞« ÖË^xŒ , \©K~« ∞°
H˘_»∞`«∞O^Œx ã¨∂¯Å∞H˜ áÈ#x =∂~åO KÕã#≤ |∞l˚áê¿Ñ<å D ¿ãflǨÏ? =∂`«$`«fiO
XHõ¯™êiQÍ ZO`« ÃÑ^Œ^Ì •xfl KÕãO≤ k?—— <åÖ’ Z<Àfl ÉèÏ"åÅ∞. WHõ =∂ JÅ∞¡x
=∂@Å∞ qO>Ë, J`«#∞ =∂ =∞#=xÖ’ =∞"Õ∞Hõ=∞=_»O K«∂ã¨∞OÎ >Ë =∂`«$`«fiOÖ’<Õ
HÍ^Œ∞, Ñ≤`$« `«fiOÖ’ ‰õÄ_® ZO`« =∞^è∞Œ i=∞ =ÙO^À „Ѩã∞¨ Êù@=∞~ÚOk.
20
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
P#"å~Úf „ѨHÍ~°O, ÉÏ|∞ ѨÙ\˜#ì W~°"·≥ XHõ\’~ÀA ÉÏ~°™êÅ KÕÜ∂« Åx
x~°~‚ ÚOKåO. ¿Ñ~°∞ =∂„`«O "Õ∞"Õ∞ ÃãÅH±ì KÕ™êÎ=∞x ¿ãflǨÏ, H˜s\˜ J<åfl~°∞. ã¨~ˆ
Jx "Õ∞=Ú W`«~° ã¨<åflǨÖ’¡ Ѩ_®¤=Ú.
ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞_çzÛ# [<å‡Hõ~∆ åÅ P^è•~°OQÍ ¿Ñ~°¡ "Õ@ "≥Ú^ŒÖO·ˇ k. WO@Ô~fl\òÖ’
Zxfl Ãã\· òÅ∞ „É∫*ò KÕã<≤ å Ѩã"≤ åx ¿Ñ~°∞ÃÑ· UHÍaè„áêÜ«∞O ‰õΩ^Œ~Ö° ^Ë ∞Œ .
=∂ JÅ∞¡_∞» "Õ∞#HÍQÍOnè QÍi 'Ѩk"ÕÅ Ç≤ÏO^Œ∂ ¿Ñ~°∞—¡ ѨÙãÎ̈HOõ `≥KåÛ_»∞.
<å=O`«∞QÍ <Õ#∞ 'q+¨µã‚ Ǩ Ϩ „㨠<å=∂Å∞—, 'q<åÜ«∞Hõ ã¨ÇϨ „ã¨<å=∂Å∞— ѨÙãÎ̈HÍÅ∞
WKåÛ#∞. ‰õΩ@∞O| ã¨É∞íè ºÅO^Œi ã¨=∂"ÕâO◊ Ö’ K«~Û° Å `«~åfi`« J~Ú^Œ∞ ¿Ñ~°∞¡ `ÕÖÏ~Ú.
"å\˜ #∞O_ç F ¿Ñ~°∞ MÏÜ«∞O KÕÜ∞« =∞x ¿ãflǨÏ, H˜s\˜, ##∞fl, =∂ qÜ«∞ºO‰õΩ_çfl
HÀ~å~°∞. =∂ tY~å„QÆ ã¨=∂"ÕâO◊ Ö’ F ¿Ñ~°∞ ZOÑ≤Hõ KÕâßO. Jk QÀѨºOQÍ
LOKå=Ú. ÉÏ~°™êÅ<å_Õ „ѨH\õ O˜ KåÅx x~°~‚ ÚOKåO.
''P ¿Ñ~°∞ U^≥· =ÙO@∞O^• Jx Ñ≤ÅÅ¡ `«~#°̊ Éè~í #°̊ . "åà◊§Ö’ "åà◊√§ K«iÛOK«_O» ,
"å^Œ∞ÖÏ_»_O» , <å#∞O_ç ~å|>Ëì „Ñ¨Ü∞« `åflÅ∞, W=hfl K«∂ã≤ KåÖÏ JѨÓ~°fi"≥∞#ÿ
J#∞Éè∂í uH˜ Ö’#Ü«∂º#∞. ‰õΩ@∞O| ã¨O|O^è•Å∞, J#∞|O^è•Å∞, ã¨O|~åÅ∞ WO`«
fÑ≤QÍ LO\ÏÜ«∞x "≥Ú@ì"Ú≥ ^Œ\ ™˜ êi `≥eã≤Ok. J#=ã¨~O° QÍ PѶ㑠∞¨ Ѩ#∞Å∞
<≥ugÎ ∞^Œ "Õã∞¨ ‰õΩx rq`«OÖ’ Uq∞ HÀÖ’ÊÜ«∂<À `≥eÜ«∞=zÛOk.
^•^•Ñ¨Ù W~°"·≥ ã¨O=`«û~åÅ `«~åfi`« =∂ WO\’¡ ÉÏ~°™êÅ [~°QÉÆ ’`ÀOk. (=∂
z#fl=∂‡~ÚH˜Ñ¨C_»∞ W~°"≥· Uà◊√§) JO^Œ∞ˆH HÍã¨Î ÉèÏsQÍ<Õ KÕÜ«∂Å#∞‰õΩ<åflO.
'<å=∞Hõ~} ° =∞Ǩϟ`«û= PǨfi# Ѩ„uHõ— „Ñ≤O\ò KÕ~ÚOKåO. =∂ WO\˜ ^ŒQ~æÆ °
ѶO¨ Hõ<∆ £ ǨÖò |∞H± KÕã,≤ Hͺ@~°~#ü ∞ =∂\Ï¡_®O. ^•^•Ñ¨Ù J~Ú^•~°∞ =O^ŒÅ
PǨ˙`«∞ʼnõΩ Éè’[<åÅ∞ KÕÜ∞« =∞<åflO. =∂ J`«"Î åix, K≥Öà¡ˇ §◊ #∞, =∞~°^àŒ §◊ #∞
Ti#∞O_ç ÉÏ~°™êʼnõΩ ~Ô O_»∞ =¸_»∞ ~ÀAÅ =ÚO^Õ ~°=∞‡x á¶È#∞ KÕâßO. Ѩ„uHõÅ∞
‰õÄ_® ѨOáêO. "åiH˜ =ã¨u U~åÊ@∞¡ KÕâßO. |O^è∞Œ =ÙʼnõΩ W=fi_®xH˜ pÔ~,
™êÔ~Å∞ H˘<åflO.
ÉÏ~°™êÅ `Õn ^ŒQ~æÆ H° ˘ã¨∞#Î flH˘nÌ |O^è∞Œ =ÙÅ∞ XH˘¯Hõ¯~ˆ kQÆ∞`«∞<åfl~°∞. ÉÏ|∞x
K«∂ã≤ JO^Œ~∂° ã¨O|~°Ñ_¨ ®¤~∞° .
'<å Å_»∞,¤ <å JiÃã, ZO`« =Ú^˘Ìã∞¨ #Î fl"À. Hõ<åfl! #∞=Ùfi ÃÑ^Œ~Ì Ú# `«~åfi`«
=∞Oz K«^∞Œ =ÙÅ∞ K«^"Œ åe. g∞ `å`«ÖÏ¡QÍ ÃÑ^ŒÌ PѶ㑠~¨ ∞° "À, <å#flÖÏQÍ =∞Oz
WO[h~°∞"À HÍ"åe—— =∂ J`«=Î ∞‡ n"≥#.
<Õ#∞ `å`«#Ü«∂º<ÀKü !
21
 ''ÖË^∞Œ ÉÏ|∂! =∞# Wà◊§Ö’¡ _®Hõ~Ôì =~°∂ ÖË~∞° . h=Ù ÃÑ^ŒÌ _®Hõ~ì ∞° q HÍ"åe.
J"≥∞iHÍÖ’ ã¨~s°̊ K«kq =∞Oz ã¨~<°̊ q£ HÍ"åe—— =∂ qÜ«∞ºO‰õΩx `«e¡ HÀiHõ.
''P |∞l˚<å<åfl! #∞=Ù ÃÑ^ŒÌ _®Hõ~ì ∞° "≥· =∞=∞‡efl =∞izáÈÜÕ∞=Ù. =∂ J#fl ÃÑ^ŒÌ
PѶ㑠~Ô̈ · =∞=∞‡efl q=∂#OÖ’ uѨC`å_»#∞‰õΩ<åflO. PѶ㑠~Ô̈ `· Õ JÜ«∂º_»∞ =∂ J#fl,
HÍx =∂ HÀiHõ HÀiHõQÍ<Õ LO_çáÈ~ÚOk. #∞=fi~Ú<å =∂ HÀiHõ f~°∞™êÎ"å?——
=∂ ÃÑ^ŒKÌ e≥ ¡ ѨÅHõiOѨÙ.
''g∞ J=∞‡ ÃÑo§Ö’ =∂‰õΩ "Õ~Ú ~°∂áêÜ«∞Å ÉˇOQÆ∞à◊¥~°∞ p~° ÃÑ\Ïì~∞° . |<å~°ãπ
ã≤Öò¯ p~° Hõ\ÏìÅ<Õ =∂ Pâ◊ f~°<Õ ÖË^∞Œ . #∞=Ùfi `«Ñʨ ‰õΩO_® f~°∞™êÎ=Ù Hõ^∂Œ ?——
=∂ z#fl=∞~°^eŒ J_®fi<£û |∞H˜OQ∑.
''g∞ <å#flÖÏQÍ P^Œ~å≈ʼnõΩ áÈ~Ú =~°H@ õ flO fã¨∞HÀ‰õΩO_® ÃÑo§ KÕã∞¨ ‰õΩ<Õ=Ù.
q^ÕâßÖ’¡ ÃÑ^ŒÌ K«^∞Œ =ÙÅ∞ K«kq`Õ HÀ\˜ ~°∂áêÜ«∞Å Hõ@flO`À Ñ≤Åx¡ ™êÎ=∞x =™êÎ~∞° .
=∂ =Úx=∞#=_çH˜ HÀ\˜ ~°∂áêÜ«∞Å Hõ@flO, J~°HÀ\˜ ~°∂áêÜ«∞Å ÖÏOKè<« åÅ`À
ÃÑo§ KÕâß~°x, =∂ T~À¡ Q˘Ñ¨ÊQÍ K≥ÑC¨ ‰õΩO\ÏO—— =∂ <å#fl |_®~Ú.
''g∞ Ñ≤zÛQÍh. D |∞_»`_« ç ÃÑà◊§ÜÕ∞^•HÍ =∞#O |`«∞‰õΩ`å=∂?—— Jx =∂
<å#fl`À Jx ''=Úã¨e"åà◊√§ WHõ¯_çHÔ O^Œ∞H˘KåÛ~°∞? Jx Hõã∞¨ ~°∞HÀ‰õΩO_®, *Ël
`å`«Ü∂« º, *Ël ÉÏ=∂‡ Jx Hõ_∞» Ѩ٠xO_® Ñ≤e¿ãÎ KåÅÜ«∂º—— =∂ J=∞‡ JOk.
HÔ O^Œ∞‰õΩ ~åÖË^∞Œ ? =¿ãÎ g∞‰õÄ P J^è∞Œ <å`«#, JѨÓ~°fi"≥∞#ÿ ¿Ñ~°∞ `≥e¿ãk. g∞HõO`«
=∞#=_çfl KÕuÖ’H˜ fã¨∞‰õΩx =∂ Pq_» ''=∂ =∞#=_»∞ =∞=∞`«Å =∞ÖˇÑ¡ Ó¨ =Ù.
WѨÊ\˜ Ñ≤ÅÖ¡ Ï¡ ÃÑ^Œ"Ì åà◊§#∞ pè^iŒ OK«∞HÀ_»∞—— JO@∂ ǨÏ`«∞‰Î Ωõ Ok.
P~ÀA ~å<Õ =zÛOk. WO\˜ ^•fi~åÅ#∞ =∂q∞_ç `À~°}ÏÅ`À, ѨÓÅ`À
JÅOHõiOKåO. WO\’¡ ѨÓ[ KÕã≤ ™êÜ«∞O„`«O ǨÅ∞H˜ |Ü«∞Å∞^Õ~åO. 'WѨC_≥<· å
¿Ñ~°∞ K≥Ñʨ O_ç— Jx Ñ≤ÅÅ¡ QÀÅ. Wxfl ~ÀAÅ∞ PQÍ~°∞, WOH˘xfl QÆO@Å∞ PQÆÖ~Ë ∂° ?—
Jx "åix T~°∞HÀɡ\ÏìO. =∂ =∞#=_ç á¶È\’, ¿Ñ~°∞, ѨÙ\ì̃# `Õn, <å=∞Hõ~} ° O
`Õn`À ã¨Ç¨ F ÃÑH¡¶ û© +‘@∞ g∞^Œ HõOѨӺ@~üÖ’ _ç*<·ˇ £ KÕã≤ „Ñ≤O\ò KÕ~ÚOKåO.
^•xfl K«∞@ìK∞« \ì̃, ÖÏQÆQÍ<Õ H˜OkH˜ `≥~∞° K«∞‰õΩ<ÕÖÏ ^•~°O Hõ\ÏìO. ¿ãlì H˜ XHõÑH¨ ¯õ
"ÕÖÏ_»nâßO.
=∂ ‰õÄ`«∞~°∞, JÅ∞¡x`À ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞_»∞ ѨÓ[ KÕ~ÚOKå_»∞. WHõ ¿Ñ~°∞ ÃÑ@ì_"» ∞Õ
`«~∞° "å~Ú. =∞#=}˜‚ Ѩ_∞» HÀɡ@_ì ®xH˜ ѨÓÅ`À JÅOHõiOz# `˘\˜ì (TÜ«∞Å)
U~åÊ@∞ KÕâßO. =∂"≥Ñ· Ù¨ #∞O_ç =ÚQÆ∞~æ ∞° , =∂ qÜ«∂ºÅ"åi `«~Ñ° Ù¨ #∞O_ç =ÚQÆ∞~æ ∞°
=Ú`«~Î Ú^Œ∞=Å∞, `˘\ì̃H˜ K≥~À"≥Ñ· Ù¨ #∞OK«∞<åfl~°∞. áê@Å∞ áê_»∞`«∂ XHõ~∞° XHõ"Ñ·≥ Ù¨
22
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
#∞O_ç Ѩã"≤ å_çfl `˘\ì̃Ö’ "Õ¿ãÎ WOHÀ"≥Ñ· Ù¨ "å~°∞ JO^Œ∞HÀ=_»O, "å~°∞ P "≥Ñ· Ù¨
#∞O_ç "Õ¿ãÎ g~°∞ JO^Œ∞HÀ=_»O, WÖÏ J~Ú^Œ∞™ê~°∞¡ [iyOk. P ǨÏ_®=Ù_çH˜
áêѨO Ñ≤Å¡"å_»∞ ɡOÉËÖˇuÎáÈÜ«∂_»∞. áêÅ∞ Ѩ\ ˜ì T~°∞HÀɡ\Ïì~°∞. WHõ "Õ∞#`«Î
¿Ñ~°∞ÃÑ\Ïìe Hõ#∞Hõ P"≥∞#∞ ¿Ñ~°∞H˜ ã¨O|OkèOz# +‘@∞H˜ Hõ\ #ì˜ ^•~°O ÖÏQÆ=∞<åflO.
^•~°O ÖÏQÆQÍ<Õ ¿Ñ~°∞ |Ç≤Ï~°`æ "« ∞≥ Oÿ k. ¿Ñ~°∞ ÃÑ@ì_®xH˜ D H˘`«ÑÎ ^¨ uúŒ K«∂ã≤ =zÛ#
Ju^äŒ∞Å∞ J|∞ƒ~°Ñ¨_®¤~°∞. P^èŒ∞xHõ Ѩi*Ï˝<åxfl WO\˜ ã¨O|~åÅH˜ "å_»∞‰õΩ#fl
q^è•<åxfl K«∂ã≤ =ÚK«Û@Ѩ_®¤~∞° . H˘O^Œ~∞° áê`« `«~Ñ° Ù¨ "å~°∞ =∂„`«O TÜ«∞ÅÖ’H˜
=Oy ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O „ѨHÍ~°O ¿Ñ~°∞ ÃÑ\ÏìÅx Ѩ@∞ìÑ\¨ Ïì~∞° . WHõ =∂ JÅ∞¡x JHõ¯QÍiH˜
`«Ñʨ ÖË^∞Œ . ¿Ñ~°∞ ÃÑ@ì_®xH˜ TÜ«∞ÅÖ’H˜ =OyO^À ÖË^À, ѨH¯õ #∞#fl J=∞‡ÅHõ¯Å∞
gѨÙg∞^Œ „QÆ∞^Œ∞_Ì ∞» "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïì~∞° . =O`«∞Å"åsQÍ JO^Œ~∞° WO\˜ |O^è∞Œ =ÙÅ∞
TÜ«∞ÅÖ’H˜ =Oy Ѩã"≤ å_çfl ¿Ñ~°∞`À Ñ≤eKå~°∞. <å‰õÄ, q^Œº‰õÄ gѨÙÃÑ· QÆ∞^Œ∞ÅÌ ∞
`«Ñʨ ÖË^∞Œ . `˘\ì̃H˜ Hõ\ #ì̃ P@ÉÁ=∞‡Å∞ K«∂ã¨∂Î |∞l˚QÍ_»∞ Hˆ iO`«Å∞ H˘_»∞`«∞<åfl_»∞.
J^ŒO`å F ã¨O|~°O. =∞^è∞Œ ~°"∞≥ #ÿ *Ï˝ÑH¨ ÍÅ ¿Ñ\˜H.õ
'=∞#=_ç ÉÏ~°™êÅ WO`« Ѷ∞¨ #OQÍ KÕâß~°∞. WHõ z#fl=∂‡~Ú ÃÑo§ ZO`«
Éè=í ºOQÍ KÕ™êÎ~À— Jx =zÛ# K«∞\ÏìÅ∞ =∂\Ï¡_∞» ‰õΩ<åfl~°∞.
WO`«H© =∞#=_ç ¿Ñ~ˆ O ÃÑ\Ïì=∞O\Ï~å? Jk g∞‰õΩ ã¨ÃãÊ<£û. g∞~°∞ ÉÏ~°™êÅ
Pã¨HΘ =ÙO>Ë =∂ J=∂‡~ÚO\˜H˜ "≥àϧeûO^Õ. UO ? J=∂‡~Ú g∞ WO\’¡<Õ Hõ^•
LOk JO\Ï~å? Z<åflà◊√§ =∂ WO\’¡ =ÙO@∞Ok? J=∂‡~ÚÅ∞ ÃÑo§ `«~åfi`«
ѨÙ\ì̃O\’¡ K«∞\ÏìÖHË ^õ •.
x*ÏxH˜ ÉÏ~°™êÅ J~ÚO`«~åfi`« "≥O@<Õ =∂ J=∂‡~Úx =∞#=}˜‚ "åo§O\˜H˜
fã¨∞‰õΩáÈ`å=∞<åfl~°∞. "Õ∞=Ú ã¨¿ãq∞~å J<åfl=Ú. =∂"≥·Ñ¨Ù „Ѩã¨∂u `«~åfi`«
=¸}ˇflÅ¡Ö’ J`«"Î åiO\˜H˜ ѨO¿Ñ Ѩ^uúŒ LO^Œx K≥áêÊO. H˘O`« ɡ@∞ìKãÕ <≤ å, =∂
J=∂‡~Ú ‰õÄ_® Ѩ@∞ìѨ>Ëìã¨iH˜ =∂ WO\’¡ =∞i Ô~O_»∞ <≥ÅÅ∞ =ÙOK«_®xH˜
XѨC‰õΩ<åfl~°∞.
F~ÀA PѶ㑠∞¨ Ö’ g∞\˜OQ∑Ö’ =Ù<åfl#∞. ÃãÖò á¶È<£ "≥∂yOk. K«∂¿ãÎ WO\˜#∞Oz.
Hõ\ò KÕâß#∞. ~Ô O_»∞ xq∞ëêÖ’¡ =∞m§ á¶È<£. Hõ\ò KÕâß#∞. JÖÏ Ñ¨k xq∞ëêÖ’¡
=∞~À P~°∞™ê~°∞¡ á¶È<£. U^À J~°̊O\ò q+¨Ü∞« "≥∞ÿ =ÙO@∞O^Œ#∞‰õΩx =∂ H˘bQ∑ûH˜
K≥ÑÊ≤ HÍ#Êù~Ô <£û ǨÖò #∞Oz |Ü«∞@‰õΩ =KåÛ#∞. ÖϺO_£Ö<·ˇ £ #∞O_ç WO\˜H˜ á¶È<£
KÕâß#∞.
<Õ#∞ `å`«#Ü«∂º<ÀKü !
23
 ''=∞#=_ç Xà◊√§ "Õ_ç KÕãO≤ ^ŒO_ô. ^ŒQ∞Æ `æ ∞« <åfl_»∞ ‰õÄ_®. áêÅ∞ ‰õÄ_® ã¨iQÍ
`åQÆ_O» ÖË^∞Œ . QÆ∞Hõ¯ fã¨∞HÀ‰õΩO_® XˆH U_»∞ѨÙ. <åˆH^À ÉèÜ í ∞« OQÍ LO^ŒO_ô, g∞~°∞
"≥O@<Õ ~°O_ç—— JO^Àà◊#, `«`~Ϋ á° ê@∞, =∂ Pq_» =∂@Ö’¡.
''P =∂„`åxˆH WO`« ǨÏ_®q_ç Ѩ_`ç Õ ZÖÏ. x#fl a.ã≤.l. WO[Hõ<∆ £ WÑ≤ÊOKåO
Hõ^•, ^•xH˜ HÍãÎ̈ [fi~°O =ã¨∞OÎ k. #∞"ÕfiO HõOQÍ~°∞Ѩ_‰» Ωõ ——.
''g∞~°ÖÏ JO\Ï~°∞. <å „áê}O áÈ`ÀOkHõ¯_». g∞~°∞ =KÕÛÜ«∞O_ç.——
''=zÛ <Õ#∞ =∂„`«O UO KÕÜ∞« QÆÅ#∞? =∞# _®Hõ~ì ∞° QÍiH˜ á¶È<£ K≥Ü∞ü . =^Œ∞ÖÌ Ë
<Õ<Õ KÕ™êÎ#∞. WO\˜H˜ ѨOÑ≤™êÎ#∞. #∞"ÕfiO HõOQÍ~°∞Ѩ_‰» Ωõ .——
''J~Ú<å g∞~°∞ ‰õÄ_® ~°O_ç. <åˆH^À ÉèÜ í ∞« OQÍ LO^ŒO_ô.——
''ã¨~ˆ J~°QOÆ @Ö’ JHõ¯_» LO\Ï#∞. #∞=Ùfi á¶È<£ ÃÑ>ì̌Ü∞ü , _®Hõ~ì ∞° QÍiH˜ á¶È<£
KÕÜ«∂e.——
<Õ#∞ WO\˜H˜ "≥à§ı ã¨iH˜ =∞#=_»∞ Hˆ iO`«Å∞ H˘_»∞`«∞<åfl_»∞. =∂ Pq_» =ÚYO
„ѨâßO`«OQÍ =ÙOk.
''g∞~°#fl@∞ì a.ã≤.r. =Å¡<Õ Xà◊√§ "Õ_Kç ãÕ O≤ ^Œ@O_ô.——
'<Õ#∞ K≥Ñʨ ÖË^∂Œ — J#fl@∞ì =∂ Pq_» "≥Ñ· Ù¨ K«∂ã≤, =∞#=_çfl Z`«∞‰Î Ωõ x =Ú^Œ∞ÅÌ ∞
‰õΩiÑ≤OKå#∞.
HÍÅO Ѩ~∞° QÔ uÎOk. K«∂ã¨∞OÎ _»QÍ<Õ ~Ô O_»∞ <≥ÅÅ∞ ѨÓ~°~Î Ú, =¸_À<≥Å =zÛOk
|∞l˚QÍ_çH.˜ =∞Oz =ÚǨ˙~°OÎ K«∂ã≤ Ѷ֨ Ï<å ~ÀA "Õ∞=Ú =∂ HÀ_»ex WO\˜H˜
fã¨∞HÔ àÏÎ=∞x Hõ|∞~°∞ KÕâß~°∞ qÜ«∂ºÅ"å~°∞. =∂ Pq_» ǨÏ_®q_ç "≥Ú^ŒÖO·ˇ k.
=∞#ã¨∞Ö’ QÆ|∞Å∞QÍ L<åfl, aOHõOQÍ g_À¯Å∞ ã¨<åflǨÅ∞ "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\˜ìOk.
J=∂‡~Úq, =∞#=_çq |@ìÅ∞, W`«~° ã¨~O° *Ï=∂ ã¨iOÌ k. P~ÀA~å<Õ =zÛOk.
=∂ qÜ«∞ºO‰õΩ_»∞, "åi ‰õΩ=∂Ô~,Î WOHÀ W^Œ~Ì ∞° =Ú`«~Î Ú^Œ∞=ÙÅ∞ HÍfieãπ rÑπ
fã¨∞‰õΩ =KåÛ~°∞. =∂ Pq_» =∞#ã¨∞ =∞#ã¨∞Ö’ ÖË^Œ∞. WHõ¯_» =Ù#fl K«#∞=Ù,
™êfi`«O„`«ºO J`åÎiO\’¡ =ÙO_»^Œ∞ Hõ^•! J<Õ ÉˇOQÆ`À, =∂ J=∂‡~Ú ‰õÄ_®
ÉËÅQÍ =ÙOk. W^ŒsÌ fl <Õ#∞ ™êO`«fi#Ѩ~åÛ#∞. <å =∞#ã¨∂ =∞#=_çg∞^Œ #∞O_ç
=∞~°Å_»O ÖË^∞Œ , J~Ú<å `«@∞ì‰Ωõ <åfl#∞.
ã¨[Å #Ü«∞<åÅ`À =∂ J=∂‡~ÚH˜, =∞#=_çH˜ g_À¯Å∞ ѨeHÍO. Ô~O_»∞
~ÀAÅ∞O_ç ~°=∞‡x `À_»∞QÍ =∂ z#fl=∂‡~Úx ѨOáêO.
24
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
P~À[O`å q^Œº, =∞#=_çx `«ÅK«∞‰õΩO@∂ Hõà√◊ § =`«∞HÎ À™êyOk. `«#Ö’ `«#∞
=∞^èŒ#Ѩ_çOk.
'Ñ≤zÛ q^•º, =ÚQÆ∞iæ fl HõxÃÑOz# h"Õ WÖÏ ÉˇOÉËÅ∞ Ѩ_`ç Õ ZÖÏ? J=∂‡~Ú,
=∞#=_ç g∞^Œ ZO`« „¿Ñ=ÚO>Ë =∂„`«O, ZѨÊ\˜H© WHõ¯_» LO_»=∞#ÖË=Ú Hõ^•?
J~Ú<å "åà◊√§#flk D Tà’§<Õ. ~ÀE ~Ô O_»∞™ê~°∞¡ á¶È#∞Ö’ ѨÅHõiOK«∞. =∞s
JO`«QÍ K«∂_®ÅxÑ≤¿ã,Î „Ѩu â◊x"å~°O "åo§O\˜H˜ "≥à§◊ =K«∞Û.——
''W=hfl <å‰õÄ `≥Å∞ã¨O_ô, HÍx =∞#ã¨∞ PQÆ_O» ÖË^∞Œ .——
''<å‰õ Ω =∂„`« O ¿ãflǨ Ï , |∞l˚ Q Í_» ∞ *Ï˝ Ñ ¨ H õ O ~å=_» O ÖË ^ •? J~Ú<å
F~°∞Û‰õΩO@∞<åfl#∞. h=Ó J^Õ JÅ"å@∞ KÕã∞¨ HÀ—— Jx N=∞ux F^•~åÛ#∞.
~Ô O_»∞ ~ÀAÅ∞ QÆ_Kç åÜ≥∂ ÖË^À...
''|∞l˚QÍ_»∞ HõÅÖ’H˘ã¨∞<Î åfl_»O_ô. =∞#O "≥O@<Õ J=∂‡~ÚO\˜H˜ "≥à^◊ •=∞O_ô——
<Õ#∞ PѶ㑠∞¨ #∞O_ç ~åQÍ<Õ q^Œº q#flѨO.
''ÖË_Hç ˜ ÖËzO^Õ Ñ¨~∞° QÆ#fl@∞ì, WѨÊ\˜Hј C¨ _»∞ "≥à^◊ •=∞O>Ë ZÖÏ ‰õΩ^Œ∞~°∞`«∞Ok?
ZÅ∞¡O_ç â◊x"å~°O PѶ㑠∞¨ ‰õΩ ÃãÅ=Ù. á⁄^Œ∞<Ì flÕ |Ü«∞Å∞^Õi "≥à^◊ •O ã¨~ˆ <å? WѨÊ\˜H˜
J=∂‡~Ú`À á¶È#∞Ö’ =∂\Ï¡_ç ã¨iÃÑ@∞ìHÀ.——
â◊x"å~°O L^ŒÜ∞« O `˘q∞‡k QÆO@ňH =∂ J=∂‡~ÚO\˜H˜ KÕ~∞° ‰õΩ<åflO. =∂
qÜ«∞ºÑ¨Ù~åe ѨÅHõiOѨىõΩ ["å|∞ ‰õÄ_® W=fi‰õΩO_® ֒Ѩe QÆkÖ’H˜
K˘K«∞Û‰õΩáÈ~ÚOk q^Œº. Ѩ_∞» ‰õΩ#fl Ѩã"≤ å_çfl J‰õΩ¯# KÕ~∞° Û‰õΩOk. Hõà√◊ § K≥=∞~åÛ~Ú.
P ^Œ$â◊ºO K«∂ã≤# <å Hõà¥◊ § K≥=∞~åÛ~Ú.
XHõ¯™êiQÍ x„^•ÉèOí QÆO JÜÕ∞ºã¨iH˜ Ñ≤Å"¡ å_»∞ U_»∞ѨO^Œ∞‰õΩ<åfl_»∞.
''¿ãflǨ! g∞ J=∞‡QÍiH˜ =∞#=}˜‚ ZO`« K«∂ã≤<å `«xqf~°^∞Œ HÍx, |∞l˚QÍ_çH˜
áêÅ∞Ѩ@∞ì—— Jx <Õ##QÍ<Õ D Ö’HõOÖ’H˜ =zÛOk q^Œº.
''U"≥∂ J#∞‰õΩ<åfl#∞ QÍh, <å#=∞‡ ÉÏQÍ<Õ K«∂ã¨∞#Î fl@∞ìOk. ^ä•O‰õĺ =k#=∂‡!——
''J^ÕO\Ák<å? =∂‰õΩ =∂„`«O =∞#=_»∞ HÍ^Œ∂? Ñ≤ÖÏ¡_∞» Xà◊√§ KÕâß_À ÖË^À
HÍx, #∞=Ùfi =∂„`«O zH˜¯áÈÜ«∂"˘k<å—— qÜ«∞ºÑ¨Ù~åe ѨÅHõiOѨÙ. \©, HÍѶő Ü«∂ºHõ
WHõ |∞l˚QÍ_ç`À P_»∞HÀ=_»O <å =O`«~ÚOk.
''Fi |∞l˚QÍ! #∞"˘fizÛ Ñ¨@∞ì=∞x Ѩk~ÀAÅ∞ HÍÖË^Œ∞. <å‰õΩ áÈ\©QÍ
`«Ü∂« ~°Ü∞Õ º=Ù. WѨC_»∞ g∞ J=∞‡=∞‡ #<Õfl=∂„`«O Ѩ\ Oì̃ K«∞HÀ=_»O ÖË^∞Œ . #∞=Ùfi
<Õ#∞ `å`«#Ü«∂º<ÀKü !
25
=∂ WO\’¡ =Ù#flѨC_Õ J#∞‰õΩO>Ë, #∞=Ùfi g∞ WO\˜H˜ =zÛO`«~åfi`« ‰õÄ_® h
^蕺¿ã. U Ѩx KÕã<≤ å Ѩ~^° •è º#OQÍ<Õ.——
''JÔ~~ˆ ! W^Õq∞\˜? <å ÖÏbÛ `«_ãç O≤ k? Fi Éè_í "» å! <å g∞^Œ ÃãO@∞ K«ÖÏ¡"å?
f~°O÷ `À<Õ ã¨iѨÙK«∞Û`å"å, ÖËHõ „Ѩ™ê^ŒO ‰õÄ_® ÃÑ_»`å"å. J=∞‡=∞‡=∞‡. JO`«Ñx¨
KÕ¿ã=Ù. #∞=Ùfi <å QÍ~åÅ `å`«q Hõ^Œ∂! Uq∞\©? g∞ J=∞‡=∞‡ÃÑ· Kå_ôÅ∞
K≥ÑÙ¨ #Î flO^Œ∞HÍ D =_çO¤ ѨÙ? J=∞‡=∞‡O>Ë JO`« „¿Ñ=∂ h‰õΩ? ÃÑH· ˜ J##∞ HÍh
<å‰õΩ JO`ÕÖ.Ë ——
|∞l˚QÍ_»∞ #"åfi_»∞. <å 'Hõ_∞» Ѩٗ xO_çOk.
JHõ¯_Õ =Ù#fl q^Œº ‰õÄ_® H˜ã∞¨ ‰õΩ¯# #qfiOk.
'ZO^Œ∞‰õΩ #=Ùfi`«∞<åfl"£— J#fl@∞ì K«∂âß#∞ q^ŒºHˆ ã≤.
'g∞ˆ~"≥∞<ÿ å J#O_ç. =∞# ÃÑà◊§~Ú# Wxfl ã¨O=`«û~åÖ’¡ <Õ#∞ KÕÜ∞« ÖËx Ѩx,
D |∞l˚QÍ_»∞ KÕâß_»∞. q∞=∞‡efl HÍã¨Î WO\˜ q+¨Ü∂« Å#∞ Ѩ\ Oì˜ K«∞‰õΩ<ÕÖÏ KÕâß_»∞.
g∞ |¡_£ „ÃÑ+¨~ü <å~°‡Öò H˘zÛOk. "≥ÚǨÏOÖ’ JÅã¨@ áÈ~Ú F H˘`«Î HÍOu
=zÛOk——. ã≤÷`« „Ѩ[˝`«
q^Œº "≥ÚǨÏOÖ’ `«$Ñ≤.Î <å‰õÄ ã¨O`À+¨OQÍ =ÙOk.
''<Õ#∞ `å`«#Ü«∂º<ÀKü—— Jx aQÆ~æ Q° Í J~°"åÅx LOk.

E
'N Hõ~!ü <å Ѩ~ûü Z=~À H˘>Ëãì #≤ @∞ì<åfl~°∞——.
''x[OQÍ<å q∞Å<£? ZѨC_»∞, ZHõ¯_» H˘>Ëâì ß~°O\Ï=Ù?
''=∞#O WO^•Hõ =ÚOÉÏ^Õq =∞Ok~°OÖ’ L#flѨC_»∞
Z=_À `«# ǨÏãÎ̈ ÖÏѶ∞¨ =O K«∂Ñ≤Oz#@∞ì<åfl_»∞.——
''JO^Œ∞Ö’ ZO`«"Ú≥ `«OÎ LO^Õq∞\˜?—— <å N=∞u L`«¯O~î.°
''J~Ú^•~°∞"ÕÅ ~°∂áêÜ«∞Å∞, ~Ô O_»∞ „ÔH_ç\ò HÍ~°∞Ť ∞, H˘xfl =ÚYº"≥∞#ÿ Ѩ„`åÅ∞
LO_®e.——
q∞Å<£ N=∞u HÍ[ÖòÉ<Ë £ Hõà§◊ xO_® xà◊√§.
''Hõëêìi`˚ O« WÖÏ áÈ=_»O ÉÏ^èQŒ Í LO^Œ#flÜ«∞ºQÍ~°∂!—— Jx XHõ>Ë U_»∞ѨÙ.
<å‰õÄ ÉÏ^èQŒ Í<Õ LOk. <å JukèQÍ =ÚO|~Ú qǨ~åxH˜ =zÛ# <å q∞„`«∞x
Ѩ~ûü áÈ=_»O, HÍã¨Î J==∂#OQÍ ‰õÄ_® LOk. P =∂@O>Ë
''#∞"≥fiO^Œ∞‰õΩ ÉÏ^èÑŒ _¨ ∞» `å=Ù NHõ~!ü <å J*Ï„QÆ`ÀÎ, "å_≥=_çHÀ QÆ`« [#‡Ö’
ÉÏH©Ñ_¨ ç L<åfl<À, D [#‡Ö’ fˆ~Ûã¨∞‰õΩ<åfl#∞. WHõ „ÔH_ç\ò HÍ~°∞Ť ∞ ^Œ∞~°∞ѨÜ∂≥ QÆO
26
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £ ã≤÷`« „Ѩ[˝`«
27
H͉õΩO_® K«∂_®e. ÃãÖòá¶È<£Ö’ "≥∞¿ã*ò ѨOáê#∞ HÍx, WO\ỖHo§ WO@Ô~fl\ò
^•fi~å ‰õÄ_® "≥∞¿ã*ò ѨOáêe.——
''JO`« _»|∞ƒ áÈ~Ú<å x|ƒ~°OQÍ ZÖÏ LO_»QÅÆ ∞QÆ∞`«∞<åfl"£?
''„Ѩu q+¨Ü∞« OÖ’ PO^Àà◊# K≥O^Œ∞`«∂ "åáÈÜÕ∞ |^Œ∞Å∞ =∞# J^Œ$+¨Oì JO`ÕÖË
J#∞‰õΩx, WHõ=ÚO^Œ∞ KÕÜ∞« É’ÜÕ∞ Ѩ#∞Å QÆ∞iOz PÖ’zOKåe. [iyO^•xH˜
‰õΩo§áÈ`Õ =∞# |¡_£ „ÃÑ+¨~,ü +¨µQÆ~ü Öˇ"Ö≥ ò ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞O^Õ `«Ñʨ "Õ~ˆ „ѨÜ∂≥ [#OÖË^∞Œ .——
q∞Å<£Ö’ J^Õ xi¡Ñ`Î̈ .«
''DÜ«∞<≥ÑC¨ _»∂ WO`Õ J#flÜ«∞ºQÍ~°∂ Un ã‘iÜ«∞ãπQÍ fã¨∞HÀ~°∞. Uk, ZѨC_»∞,
ZÖÏ [~°QÍeû LO^À Jk, JѨC_»∞, JÖÏ [~°∞QÆ∞`«∞O^Œx "≥∞@ì"^Õ •O`«O =e¡™êÎ~∞° .——
Éè~í gΰ ∞^Œ Kå_ôÅ∞ K≥¿ÑÊ J=HÍâ◊O =^Œ∞Å∞HÀÖË^∞Œ HÍ[ÖòÉ<Ë .£
z~°∞#"Õfi q∞Å<£ ã¨O*Ï~Ú+‘ !
q∞Å<£"åà◊√§ ÃÇÏ· „^•ÉÏ^£Ö’ ã≤~÷ Ñ° _¨ ¤» =∂~åfi_ôÅ∞. "å~°∞ WO\’¡ ‰õÄ_® `≥Å∞ˆQ
=∂\Ï¡_`» å~°∞. L^ÀºQÆs`åº <Õ#∞ ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£Ö’ L#flѨÊ\˜ ѨiK«Ü∞« O ¿ãflǨÏOQÍ
=∂i, QÆ`« Ѩ^Õà◊√§QÍ WÖψQ H˘#™êQÆ∞`«∂Ok. q∞Å<£ =ÚO|~Ú ã¨O^Œ~°≈#
[Ü«∞„Ѩ^OŒ HÍ=_®xH˜ =∂ âßÜ«∞â◊‰Ωõ ÖÎ Ï „ѨÜ∞« uflOKå=Ú. Ñ≤Há± êÔH\ò ã¨OѶ∞¨ @#
q∞#Ǩ "Õ∞=∞O`å "åi ~åHõÉÏQÍ ZO*ÏÜü∞ KÕâß=Ú.
"åiH˜ g_À¯Å∞ K≥ѨÊ_®xH˜ Kè«„`«Ñ¨u t"ål @i‡#ãπ "≥àÏ¡=Ú. "Õ∞=ÚO_Õ
=ÚO|~Ú t"å~°¡ #∞O_ç ÃÑO^ŒÖÏ_Õ |Ü«∞Å∞^Õi, ~Ô Å· ∞ HõkÖË ã¨=∞Ü«∂xH˜ QÆO@
=ÚO^Õ ¿ã+ì <¨ £ KÕ~∞° ‰õΩ<åfl=Ú. JѨÊ\˜HO˜ HÍ ~Ô Å· ∞ áê¡\òáê¶ O ÃÑH· ˜ ~å#O^Œ∞# ™ê=∂#∞
i[ˆ~fi+¨<£ É’w =KÕÛ KÀ@∞Ö’ ÃÑ\˜ì Hõ|∞~°Ö¡ ’ Ѩ_®¤=Ú. fÜ«∞x ¿ãflǨÏOÖ’x P#O^ŒO
P™êfikOKå=Ú. ~Ô Å· ∞ ~åQÍ<Õ Ç¨Ï_®=Ù_çQÍ HõOáê~ü"ì ∞≥ O\òÖ’ K˘~°|_®¤O. ™ê=∂#O`å
ã¨iOÌ `«~åfi`« K«∂¿ãÎ q∞Å<£ "åà◊§ <åÅ∞ˆQà◊§ JÉσ~Ú HõxÑ≤OK«Ö^Ë ∞Œ . =∂ =∞#ã¨∞
=∞#ã¨∞Ö’ ÖË^∞Œ . HõOáê~ü"ì ∞≥ O\òÖ’, áê¡\òáê¶ OÃÑ· "≥uHÍ=Ú, JÉσ~Ú *Ï_» ÖË^∞Œ .
<Õ#∞ ¢><ÿˇ £ ky F™êi áê¡\ò á¶êO P z=~° #∞O_ç D z=~° QÍeOKå#∞. XHõ É’w
#∞O_ç WOHÀ É’wH˜ ֒Ѩe#∞Oz áÈÜÕ∞ =ã¨u LO_»_O» `À, Jxfl HõOáê~ü"ì ∞≥ O@∂¡
K«∂âß#∞. JÉσ~Ú Ñ¨`åÎÖË_»∞. <å |¡_£„ÃÑ+¨~ü ÃÑ~°∞QÆ∞`ÀOk. HÍ[ÖòÉË<£
U_»∞ѨO^Œ∞‰õΩOk. <å N=∞u "≥∂ǨÏOÖ’#∂ PO^Àà◊#. <Õ#∞ Ѩ@∞ìÑ@ ¨ _ì O» =Å#
=ÚO|~Ú =zÛ# q∞Å<£ ‰õΩ@∞OÉÏxH˜ D PѨ^qÕ ∞\˜. =∂‰õΩ D >ˇ#¬<qÕ ∞\˜
N "ÕOHõ>âË fi◊ ~°™êfiq∞x 㨇iOK«∞‰õΩx ¿ã+ì <¨ £ =∂+ì̈~ü HÍ~åºÅÜ«∞O "≥Ñ· Ù¨ J_»∞QÆ∞Å∞
28
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
"Õâß#∞. JHõ¯_ç #∞O_ç JÉσ~Ú q=~åÅ`À "≥∞Hÿ Ö± ’ „ѨH@ õ # KÕ~ÚOKå#∞. Ѩk
xq∞ëêÅ∞ "Õz K«∂âß#∞. JÉσ~Ú ^˘~°HÖõ ^Ë ∞Œ . q∞Å<£`À ÃãÖòÖ’ =∂\Ï¡_®#∞.
Ѩiã≤u÷ Ö’ =∂~°∞ÊÖË^∞Œ . ~Ô Å· ∞‰õΩ ã¨=∞Ü«∞=∞=Ù`«∞O_»O`À É’w"≥Ñ· Ù¨ #_çKå#∞. HÍ[ÖòÉ<Ë £
U_»∞ã¨∂<Î Õ LOk. q∞Å<£ `åÑ‘QÍ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞.
''Uq∞\˜k q∞Å<£? g∞ JÉσ~Ú `«ÑÊ≤ áÈ`Õ h‰õΩ p=∞‰õΩ\˜#ì @ì~Ú<å ÖË^•?
HÍ[ÖòÉ<Ë £ "≥ÚǨÏO K«∂_»∞ ZO`« ÉÏ^èÑŒ _¨ ∞» OÎ ^À? ZO`«~Ú<å J=∞‡ Hõ^•? JÖÏ
KÕ`∞« Å∞ =Ú_»K∞« ‰õΩx LO>Ëã~¨ å? U^À XHõ\ ˜ KÕ~Ú.——
''NHõ~ü! h „Ѩܫ∞`åflÖË"À KÕã¨∂Î<Õ L<åfl=Ù Hõ^•? JÉσ~Ú D Ô~·Ö’¡QÍx
LO>Ë, Hõ#∞HÀ¯=_®xH˜ <Õ#∞<åfl#∞. |Ü«∞@ LO>Ë K«∂_»_®xH˜ #∞=Ùfi<åfl=Ù.
WO`«Ö’<Õ JÉσ~Ú ZHõ¯_® =∂Ü«∞OHÍÖË_»∞Hõ^•? =∞#=∞O`å HõOQÍ~°∞Ѩ_ç
WO`«H<õ åfl Z‰õΩ¯"Õ"∞≥ <ÿ å KÕÜ∞« QÆÅ=∂?—— q∞Å<£Ö’ J^Õ „ѨâßO`«`.« g_ç`À HÍ[ÖòÉ<Ë £
ZÖÏ "ÕQ∞Æ `ÀO^À ?
~Ô Å· ∞ Hõ^ÅŒ _®xH˜OHÍ ~Ô O_»∞ xq∞ëêÖË L<åfl~Ú. "Õ∞=Ú áê¡\òáê¶ OÃÑH· ˜ kQÍ=Ú
^Œ∂~°OQÍ ^Œ$+≤ì ™êiOKå#∞. F áÈ~°~ì ∞° , F z#fl JÉσ~Ú, =∂ É’w"≥¿· Ñ =ã¨∞<Î åfl~°∞.
''P JÉσ~Ú? q∞Å<£ "åà◊§ JÉσÜÕ∞ Hõ^•—— N=∞u`À J<åfl#∞.
''JÖψQ HõxÑ≤ã¨∞Î<åfl_»O_ô—— N=∞u ‰õÄ_® =O`«áê_çOk. "åà◊√¡ ^ŒQÆæi^•HÍ
=KåÛ~°∞.
''ǨÏ=∞‡Ü«∞º! `«ÑÊ≤ áÈ~Ú# JÉσ~Ú ^˘iHÍ_»∞! "å}˜‚ ZH˜¯OK«QÍ<Õ ~Ô Å· ∞ HõkeOk.
=∂ „áê}ÏÅ∞ ‰õΩ^Œ∞@Ѩ_®¤~Ú. H˜\ H˜ © #∞O_Õ g_À¯Å∞ ѨeHÍ=Ú. P áÈ~°~ì ∞° KÕuÖ’
F =O^Œ HÍ~Ú`«O LOz ^è#Œ º"å^•Å∞ `≥eáê#∞.
WO\˜H˜ uiy =ã¨∂OÎ >Ë <åÖ’ XHõ>Ë PÖ’K«#. i>ÿ̌~"ü ∞≥ O\òH˜ ^ŒQ~æÆ Ö° ’ L#fl
<å‰õΩ Ǩ~üì „@|∞Öò, +¨µQÆ~,ü a.Ñ≤. Jhfl <Õ#O>Ë <Õ#x áÈ\© Ѩ_∞» `«∂ L<åfl~Ú.
<å ã¨=∞=Ü«∞ã¨∞¯_≥#· q∞Å<£ =∂„`«O ~å~ÚÖÏ L<åfl_»∞. J`«x P~ÀQƺ ~°ÇϨ 㨺O
J`«x QÆ∞O_≥ x|ƒ~°"∞Õ <å? Jk xi¡Ñ`Î̈ å? Z¿ã¯Ñ≤[=∂? ã≤`÷ „« Ѩ[`˝ å? WO\’¡
J_»∞QÆ∞ÃÑ\˜<ì å <å PÖ’K«# `≥QÖÆ ^Ë ∞Œ . P ~å„u<å‰õΩ t=~å„`Õ J~ÚOk.
<Õ\ x˜ [O ™êfi`«O„`«º k<À`«û= ã¨OzHõ - 2008
E
ã≤÷`« „Ѩ[˝`«
29

PѨ^•ƒO^èŒq
''=∞ ~À™êi PÖ’zOK«=∂‡, Wk h rq`åxH˜ ã¨O|OkèOz#
q+¨Ü∞« O. |O^èOŒ `≥OѨÙHÀ=_»O ã¨∞Å∞"Õ. HÍx qiy#
=∞#ã¨∞Å∞ =∞m¡ J`«∞HÀ¯=@O KåÖÏ Hõ+Oì̈ ——.
''Jhfl `≥eã≤# g∞ˆ~ WÖÏ JO>Ë ZÖÏ ÉÏÉÏÜü∞? QÆ`« Pˆ~_Õà√◊ §QÍ <Õ<O≥ `«
=∂#ã≤Hõ H∆ÀÉè#í ∞ J#∞Éèqí OKå<À g∞‰õΩ `≥Å∞ã¨∞QÍ? =∂ â◊q∞`« QÆ~ƒ° Où Ö’ L#flѨÙ_»∞
WO\’¡Oz `«i"Õ∞ã≤# „Ѩ|∞^Œ∞xú H˜, ‰õÄ`«∞iH˜ Pˆ~àÁ§KåÛHõ, WѨC_»∞ ÉèÏ~°º, a_»Å¤ ∞
[˝ÑHÎ≤ ˜ =KåÛ~å? H˘O`«HÍÅO „H˜`O« g∞~°∞ ‰õÄ_® =∞^躌 =iÎ`fi« O =Ç≤ÏOKå~°∞ Hõ^•?
U"≥∞<ÿ å Ѷe¨ `«O ^ŒH¯˜ O^•? "åiH˜ WѨC_»∞ XHõ¯™êiQÍ „¿Ñ=∞ ZÖÏ Ñ¨Ù@∞ìH˘zÛOk?
nxfl|\ì̃ "åi <≥[· O J~°O÷ KÕã∞¨ HÀO_ç ÉÏÉÏÜü∞——.
''=∂ JuÎO\˜ "åi QÆ∞iOz g∞‰õΩ ѨÓiÎQÍ `≥eÜ«∞^Œ∞ ÉÏÉÏÜü∞. "å~˘\˜ì _»|∞ƒ
=∞#∞+¨µÅ∞ HÍHõáÈ`Õ, ÃÑà‹§· # ã¨O=`«û~åxH˜ =∞iO`« Hõ@flO J_»Q_Æ O» Uq∞\˜?
"å~°_çy# Hõ@flO, ÖÏOKè«<åÅ∞ Jhfl ÃÑo§Ö’<Õ WKåÛ~°∞ QÆ^• =∂ "åà◊√§?
QÆ=~°fl"≥∞O@∞ áê~îâ° ßÅÖ’ L^ÀºQÆO ^˘~°HQõ Í<Õ J=∂O`«O Hõ@flO ~ˆ @∞ ÃÑOKåÖÏ?
¢ÃÑ"· @Õ ∞ \©K~« ü #∞O_ç „Ñ¨É∞íè `«fi \©K~« ∞° QÍ =∂~°QÍ<Õ =∞x+≤ ‰õÄ_® =∂~åÖÏ?
JѨC_»`«x qÅ∞= ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞O^•. Jã¨Å∞ Hõ@flO fã¨∞HÀ=@"Õ∞ `«Ñ¨C. U^À
30
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
P#"å~Úf QÆ^• Jx =∂ "åà◊√§ Hõ@fl"Õ∞ HÍHõ, "åi Q˘O`≥=∞‡ HÀiHõÅhfl ÖÏOKè<« åÅ
¿Ñ~°∞`À f~åÛ~°∞.
JÖÏO@ѨC_»∞, F ã¨O=`«û~°O `«~∞° "å`«, Jn <Õ#∞ QÆ~ƒ° =ù uQÍ L#flѨC_»∞,
=∞~À ~Ô O_»∞ ÅHõÅ∆ ~°∂áêÜ«∞Å Hõ@flO`À<Õ "åi QÆ_Ñ» ¨ `˘HͯÅx âßã≤OK«_"» ∞Õ q∞\˜?
##∞fl ѨÙ\ì̃O\˜H˜ `«~=° ∞_»"∞Õ q∞\˜? nxfl |\ì̃ "åi _»|∞ƒ Hõ‰Ωõ ¯iÎ J~°O÷ HÍÖË^•?
JO^Œ∞Hõx ÉÏÉÏÜü∞, ^ŒÜ∞« KÕã≤ <å Éè~í Hΰ Íx Éè~í ‰Î° Ωõ q_®‰õΩÅ <À\©ã∞¨ W=fiO_ç.
â◊q∞`«#∞ ÃÑOK«_®xH˜ Éè~í } ° O ‰õÄ_® ÉÏQÍ J_»QOÆ _ç?—— ã¨∞q∞`« ‰õΩO_»„|^ŒÅú ∞
H˘\˜ìOk——.
''ã¨~ˆ , #∞=fi#fl>Ëì HÍh==∞‡. <å#flQÍi`À F =∂~°∞=∂\Ï¡_ç ~ˆ ¿Ñ <À\©ã∞¨ `«Ü∂« ~°∞
KÕ™êÎ#∞.——
''<Õ#∂, J=∞‡ <å<åfl D q+¨Ü∞« OÖ’ ‰õÄÅOHõ+O¨ QÍ K«iÛOKåˆH D x~°Ü ‚ ∂« xH˜
=KåÛO. WHõ g∞^Õ PÅ㨺O. =™êÎ#∞ ÉÏÉÏÜü∞.—— ã¨∞q∞`«, ÖÏÜ«∞~ü PѶ㑠∞¨ #∞O_ç
|Ü«∞Å∞^ÕiOk.
WO\˜H˜ ~åQÍ<Õ =∂^è∞Œ i =zÛ "≥o§O^Œx ã¨∞q∞`«‰Ωõ K≥ÑÊ≤ Ok "åà◊§=∞‡.
''=∂^è∞Œ ~å? ÅHÀfl #∞OK≥ÑC¨ _˘zÛOk?
~Ô O_»∞ ~ÀAÅ~ÚOk. ZÅ∞¡O_ç uiy "≥à√◊ OÎ ^Œ@.——
''JÖÏQÍ? J~Ú`Õ W"åà◊ ™êÜ«∞O„`«"Õ∞ =∞xO\˜H˜ Ñ≤Å"åe. JÉ’ƒ
Z<åflà◊§~ÚO^À ^•xfl K«∂ã≤!——
ã¨∞q∞`«, =∂^è∞Œ iH˜ á¶È<£ KÕã≤ ^•^•Ñ¨Ù Pˆ~à◊√Q¡ Í Ñ¨ÅHõiOK«#O^Œ∞‰õΩ p"å>ˇ\¡ Oì˜ k.
™êÜ«∞O„`«O <åÅ∞yO\˜ HõÖÏ¡ =zÛ, ~å„u Éè’[#O KÕã≤ "≥à§◊ =∞x âßã≤OzOk. `«#
z#fl<å\˜ <Õã¨ÎO`ÀZ<Àfl Hõ|∞~°∞¡ K≥ѨCHÀ"åÅx P`«$`«QÍ LOk ã¨∞q∞`«‰õΩ.
™êÜ«∞O„`«O ã¨∞q∞`« K«HÀ~°ÑH¨ Ö∆˜ Ï =∂^è∞Œ i HÀã¨O QÆ∞=∞‡O =ÚO^Œ∞ "Õz LOk.
=∂^èŒ∞i ~å=_»"Õ∞ PÅ㨺O, P"≥∞#∞ J=∂O`«OQÍ H“yeOK«∞‰õΩOk. Pˆ~à◊§
Z_»ÉÏ@∞ =_ô`¤ À ã¨Ç¨ f~°∞Û‰õΩOk. P `«~∞° "å`« ã¨O*Ï~Ú+‘ J_çyOk. ã¨=∂^è•#O
qx âßO`«=∞~ÚOk. ÃÑà◊§~Ú# `«~∞° "å`« =∞#O Ѩ~ånè#∞Å"Õ∞ Hõ^• Jx =∂^è∞Œ ix
™êO`«fi# ѨizOk. \©, Ѷ¨ÖÏǨ~åÅÜ«∂ºHõ ¿ãflÇ≤Ï`«∞e^ŒÌ~°∂ ã¨∞q∞`« QÆkÖ’
Ãã\˜ÅÜ«∂º~°∞.
'<å q+¨Ü∂« Å∞ ~å|\Ïì=ÙQÍh, h q+¨Ü∂« Å∞ K≥Ñʨ "ÕO? xÅnã≤Ok =∂^è∞Œ i.
''U=Ú<åfl~Ú K≥Ñʨ _®xH˜? QÆ`« Pˆ~à◊√§QÍ <Õ#∞ ѨÙ\Oì˜ \’¡<Õ L#fl@∞ì q<Õ =ÙO\Ï=Ù.
Z<Àfl HõÅÅ`À J`«"Î åiO\’¡ J_»∞QÆ∞ÃÑ\ì̃# <å‰õΩ f„="≥∞#ÿ Z^Œ∞~°∞^≥|ƒ `«yeOk.
PѨ^•ƒO^èŒq
31
 =∂ HÍѨÙ~°O =¸<åflà◊¡ =ÚK«Û>ˇÿOk. =∞~À =~°Hõ@fl Kå=Ù‰õΩ QÆ∞iH͉õÄ_»^Œx
"≥ÚO_çQÍ, <å â◊q∞`«#∞ K«∂ã¨∞‰õΩO@∂ ~ÀAÅ∞ "≥à◊§nã¨∞Î<åfl#∞. WHõ¯_ç lÖÏ¡
Ѩi+¨`ü áê~îâ° ßÅÖ’ Láê^蕺ܫÚ~åeQÍ KÕã∞¨ <Î åfl#∞.——
''=∞#O Ѩ<fl≥ O_»= `«~Q° uÆ ^•HÍ<Õ Hõ^• K«kqOk? „ѨÉ∞íè `«fi|_çÖ’ ѨO`«∞Å=∞‡QÍ
ZÖÏ ‰õΩk~å=Ù ?——
''<å D „ѨQuÆ H˜ =∂ J`«"Î åiH˜ ^è#Œ º"å^•Å∞ K≥áêÊe. =∂ "åiH˜ QÆ=~°fl"≥∞O\ò
L^ÀºQÆO ~åQÍ<Õ H˘=Ú‡Å∞ "≥ÚeKå~Ú. ÃÑà‹§· #ѨC_Õ D L^ÀºQÆO LO>Ë =∂Ô~¯\’¡
=∞~À ~Ô O_»∞ ÅHõÅ∆ ∞ ^è~Œ ° ѨeHˆ k QÆ^• Jx, ã¨O=`«û~°O HÍѨÙ~°O KÕâßHõ =∞~À
~Ô O_»∞ ÅHõÅ∆ ∞ Hõ@flO HÍ"åÅx Ѩ@∞ì|\Ïì~∞° . =∂ J`«QÎ Í~°∞ ã¨~ˆ , _ç„w K«kq#
=∂"å~°∞ ‰õÄ_® P"≥∞‰õΩ =`åÎã∞¨ ѨeHˆ ã¨iH˜, <å =∞#ã¨∞ qiyOk. J^Œ#ѨÙ
Hõ@flO _»|∞ƒÅ`À<Õ "åiO\’¡ =∞m§ HÍÅ∞ ÃÑ\ÏìÅx, ##∞fl =∂ ѨÙ\˜Oì \˜H˜ `«i=∂~°∞.
ÉèQí =Æ O`«∞x ^ŒÜ∞« =Å¡ ѨO_»O\˜ áêѨ ѨÙ\ì̃Ok. áêѨ‰Ωõ =¸<≥flÅ∞¡ ~åQÍ<Õ <Õ#∞
¢ÃÑ·"Õ@∞QÍ _ç„w K«^Œ=@O "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\Ïì#∞. P `«~åfi`« a.W_ç Ö’ ã‘@∞
ã¨OáêkOKå#∞. a.W_ç K«^∞Œ =Ù`«∂<Õ _ç.Ü«∞ã‘û ~åâß#∞. =∞Ç≤Ïà◊Å HÀ\ÏÖ’ L^ÀºQÆO
=zÛOk. L^ÀºQÆO KÕã¨∂Î<Õ a.W_ç ѨÓiÎ KÕâß#∞. WѨC_»∞ L^ÀºQÆO Hõ<£Ñ¶¨~ü‡
‰õÄ_® J~ÚOk. =∂ â◊q∞`« Éèqí +¨º`«∞HÎ H˜ õ _èÀHÍÖË^∞Œ . P ^è~·≥ º° O`À<Õ W"åà◊ =∂
"åiH˜ q_®‰õΩÅ <À\©ã∞¨ W=fi=∞x ÖÏÜ«∞~°∞QÍiH˜ K≥ÑÊ≤ =KåÛ#∞.——
''â◊ÉÏè +π ã¨∞q∞! =∞# P_»"åà◊§ Ѩ~∞° =Ù xÅɡ\Ïì=Ù. Ѩiã≤`÷ ∞« ʼnõΩ `«Å=Oz,
[iy# ^•xH˜ Hõ$Oy áȉõΩO_® Ѩ@∞ì^ÅŒ `À „ѨÜ∞« uflOz, h HÍà◊§ g∞^Œ xÅ|_®¤=Ù.
SÜ«∂"£∞ „áœ_£ PѶπ Ü«¸. Jkã¨~ˆ QÍx rq`åO`«O WÖÏ XO@iQÍ<Õ LO\Ï"å.——
''„Ѩã∞¨ `Î O« JO`Õ, <å Jaè~∞° K«∞ʼnõΩ `«Q@æÆ ∞ì, ##∞fl ##∞flQÍ Q“~°qOz, â◊q∞`«#∞
‰õÄ`«∞~°∞QÍ ã‘fiHõiOK«_®xH˜ XѨC‰õΩ<Õ Ñ¨Ù~°∞+¨ nè~°∞_≥=~°<åfl `å~°ã¨Ñ¨_ç`Õ
JѨC_®Ö’z™êÎ#∞. „Ѩã∞¨ `Î « ã¨=∂[OÖ’ <å D Q˘O`≥=Î ∞‡ HÀiHõ Ѷe¨ ã¨∞OÎ ^Œ#∞HÀ#∞——,
ã¨∞q∞`« PÖ’K«#Ö’¡ ã¨Ê+ì̈`.«
''<Õ##flk =∞m¡ ÃÑàϧ_»`å"å ÖË^• Jx HÍ^Œ∞. g∞ "åiH˜ WOHÀ J=HÍâ◊O W¿ãÎ
ÉÏ=ÙO@∞O^Õ"≥∂#x.——
''P q+¨Ü∞« O =kÖˇ"∞£ =∞^è∂Œ , <å x~°Ü ‚ ∂« xH˜Hõ u~°∞QÆ∞ÖË^∞Œ . #∞=fi#fl@∞ìQÍ<Õ
=∂ "å~°∞ <å x~°Ü ‚ ∂« xfl ѨÙ#~åÖ’zOK«=∞x ~åÜ«∞ÉèÏ~°O ѨOáê~°∞. W@∞ <å‰õΩ
L^ÀºQÆO ~åQÍ<Õ =∂ JuÎO\˜ "åiH˜ 'Hõ#∞qѨC— HõeyOk. |OQÍ~°∞ QÆ∞_»∞¡ ÃÑ>Ëì
ÉÏ`«∞#∞ JѨÊ#OQÍ H˘>ËÜ ì ∂« Åx Ѩ^HŒä Oõ "Õâß~°∞. [iyO^Õ^À [iyáÈ~ÚOk.
32
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
Jk XHõ Ñ‘_»HõÅÖÏQÍ =∞izáÈ~Ú HÍѨÙ~åxH˜ ѨOѨ=∞x =∂ "åà◊§ ^ŒQÆæ~°H˜
~åÜ«∞ÉÏ~°O ѨOáê~°∞. <Õ#∞ QÍx ã¨~ˆ #O>Ë ã¨fiÜ«∞OQÍ =zÛ fã¨∞HÔ à◊`å=∞x =∂
"å~°∞ ‰õÄ_® <å‰õΩ L`«~Î O° ~åâß~°∞. JÖÏO\˜ Hõ‰Ωõ ¯iÎ =∞#∞+¨µÅ`À rq`åO`«O
"ÕQ@Æ O Hõ+=ì̈ ∞x <Õ#∞ „`Àã≤ÑÙ¨ KåÛ#∞. WHõ WÖÏ T~°∞‰õΩO>Ë ÖÏÉèOí ÖË^xŒ q_®‰õΩÅ
^•"å "ÕÜ∂« Åx x~°~‚ ÚOKå=Ú——. ã¨∞q∞`« P"ÕâO◊ `À TQÆ∞`ÀOk.
''âßOuOK«∞ ã¨∞g∞! h ÉèÏ"åÅ∞ <Õ#~°Oú KÕã∞¨ HÀQÆÅ#∞. HÍx J`«xÖ’ x[OQÍ
'=∂~°∞Ê =zÛO^Œx h‰õΩ ~°∂_èQô Í `≥e¿ãÎ =∞~À J=HÍâ◊O W=Ùfi, P x~åú~} ° H˜
~å=\ÏxH˜ g∞i^Œ~Ì ∂° F™êi HõÅ∞ã¨∞HÀO_ç. J~°=∞iHõÅ∞ ÖˉΩõ O_® =∂\Ï¡_∞» HÀO_ç.
â◊q∞`«#∞ `«O„_ç „¿Ñ=∞‰õΩ ^Œ∂~°O KÕÜ∞« ‰õΩ. U =∂„`«O ã¨OHÀzOK«‰Ωõ . D q+¨Ü∞« OÖ’
#∞=Ùfi K˘~°= fã¨∞HÀ. Jk h‰õÄ h ‰õÄ`«∞i Éèqí +¨º`«∞‰Î Äõ =∞Ozk.—— =∂^è∞Œ i
PÖ’K«#Ö’¡ Ѩi}u.
''ã¨~ˆ PÖ’z™êÎ HÍh Éè’[#O KÕ^•ÌO Ѩ^.Œ —— ã¨∞q∞`«‰Ωõ ã¨OÉèÏ+¨} á⁄_çyOK«_O»
W+¨Oì ÖË^∞Œ . Éè’[#O =ÚyOz =∂^è∞Œ i `å#∞ K≥ÑÊ≤ # q+¨Ü∞« O PÖ’zOK«=∞x
=∞~À™êi QÆ∞~°∞KÎ ãÕ ≤ g_À¯Å∞ fã¨∞‰õΩOk.
q_®‰õΩÅ <À\©ã∞¨ JO^Œ∞HÀQÍ<Õ ã¨∞q∞`« JuÎO\˜ "å~°∞ ëêHõÜ∂« º~°∞. ã¨∞q∞`«
Z<åflà◊√§ XO@iQÍ =ÙO@∞Ok? ZѨÊ\˜HÔ <· å `«=∞ ^ŒQiæÆ H˜ ~åHõáÈ`«∞O^•? Jx
nè=∂`À L#fl "å~°∞, <À\©ã∞¨ #∞ K«∂ã≤ _èÖô Ï Ñ¨_áç ÈÜ«∂~°∞. HÍà◊§ ÉË~åxH˜ =KåÛ~°∞.
J^Œ#Ѩ٠Hõ@flO =^Œ<Ì åfl~°∞. q+¨Ü∞« O HÀ~°∞Öì ’<Õ `ÕÅ∞Û‰õΩO^•=∞x, "åix „uÑ≤Ê
ѨOáê~°∞ ã¨∞q∞`« `«e^¡ OŒ „_»∞Å∞. P_»k J}˜y=∞}˜y L#flO`« =~°‰Ωõ WOHÍ J}KåÅx
K«∂™êÎ~∞° . XHõ¯™êi P"≥∞ Z^Œ∞~°∞ uiyO^• WHõ PѨ_O» Hõ+Oì̈ . Z^Œ∞\˜ "åà◊√§
=∞\˜ì Hõ~"° åeûO^Õ. ã¨∞q∞`« q+¨Ü∞« OÖ’ J^Õ [iyOk.
q_®‰õΩÅ Hˆ ã¨∞ Ç≤ÏÜ«∞iOQÆ∞ H˘zÛOk. W~°∞ѨHÍ∆ Å `«~∞° ѨÙ<å „áê^èqŒ ∞Hõ "å^Œ#Å∞
[iQÍ~Ú. P `«~åfi`« "å~Ú^• Ѩ_Oç k.
Z<Àfl Uà◊§ `«~åfi`« ÉèÏ~åºÉè~í Åΰ ∞ XHõi<˘Hõ~∞° K«∂ã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. ã¨∞q∞`« Éè~í ΰ
P#O^ŒO =ÚYOÖ’ P#O^ŒÑÙ¨ KèåÜ«∞Å∞ =∞K«∞ÛÔH<· å ÖË=Ù. ã¨∞q∞`« "≥ÚǨÏOÖ’
=∂„`«O "≥ÚHõ¯"Àx ^è~·≥ º° O. HÀ~°∞ì #∞O_ç |Ü«∞@Ѩ_Q» Í<Õ P#O^ŒO K˘~°= fã¨∞‰õΩx
ã¨∞q∞`«#∞ ѨÅHõiOKå_»∞. â◊q∞`«#∞ ‰õÄ_® HÀ~°∞‰ì Ωõ fã¨∞H˘zÛ LO>Ë `«#∞ K«∂¿ã
"å_ç # <åfl_» ∞ . XHõ ¯ ™êi UHÍO`« O QÍ =ÚMÏ=Úd =∂\Ï¡ _ » ∞ ‰õ Ω O^•=∞x
„ѨuáêkOKå_»∞. ã¨∞q∞`«‰Ωõ =∂^è∞Œ i ã¨ÅǨ [˝ÑHÎ≤ ˜ =zÛOk. ã¨~ˆ #Ok. `Õk, KÀ@∞,
ã¨=∞Ü«∞O, x~°Ü ‚ ∞« =∞Ü«∂º~Ú. W^Œ~Ì ∂° HõO\˜ K«∂ѨÙÅ`À<Õ g_À¯Å∞ fã¨∞‰õΩ<åfl~°\∞.
PѨ^•ƒO^èŒq
33
 J#∞‰õΩ#fl „ѨHÍ~°O P#O^ŒO, ã¨∞q∞`« QÆ∞_ç ^ŒQ~æÆ ° HõÅ∞ã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. LáÈ^•…`O«
ÖˉΩõ O_® P#O^ŒO "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\Ïì_∞» .
'''ã¨∞q∞`å h ^Œ$+≤Öì ’ <Õ#∞ qÅ<£QÍ xeKå#∞. HÍx <Õ#∞ #∞=fi#∞‰õΩ#flO`«
K≥_"¤» å}˜fl HÍ^Œ∞. L=∞‡_ç ‰õΩ@∞O| ÉÏ^躌 `«Ö’ Ѩ_ç <å QÆàO◊ qѨÊÖËHáõ ÈÜ«∂#∞.
J=∂‡<å#flÅ K≥ÑC¨ _»∞ =∂@Å∞ #q∞‡ <å rq`«O Jã¨=Î ºã¨OÎ KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl#∞. x#∞fl
<Õ<≥O`«QÍ „¿Ñq∞OKå<À #∞=Ùfi ѨÙ\˜ìO\˜H˜ "≥o§O`«~åfi`«QÍh `≥eã≤~åÖË^Œ∞. <å
rq`«OÖ’ U~°Ê_ç# â◊¥#ºO h ~åHõ`À<Õ xO_»∞`«∞O^Œx `≥Å∞ã¨∞HÀ=\ÏxH˜ <å‰õΩ
H˘xfl ~ÀAÅ∞ Ѩ\ ˜ìOk. J~Ú<å <åÔH·<Õ#∞ K˘~°= fã¨∞‰õΩx =∂"åà◊§x
ZkiOK«ÖHË áõ ÈÜ«∂#∞. Jk <å `«¿ÑÊ. JѨÊ\˜ <å |ÅÇ‘Ï#`«#∞ JkèQqÆ ∞OK«ÖHË õ
áÈÜ«∂#∞. h g∞k „¿Ñ=∞ =ÖË¡ <Õ#∞ =∞~À ÃÑo§ QÆ∞iOz PÖ’zOK«Ö^Ë ∞Œ . =∂"åà◊√§
Z<Àfl ã¨O|O^è•Å∞ K«∂âß~°∞. HÍx <Õ#∞ =∂„`«O =∞~ÀÃÑo§ =∂@ `«ÅÃÑ@ìÉ’#x
Y~åYO_çQÍ K≥áêÊ#∞. ZѨÊ\ỖH<· å #∞=Ùfi uiy =™êÎ=x <åÖ’ Pâ◊, Ñ‘*¡ ò <å
Pâ◊#∞ ==Ú‡ KÕÜ∞« ‰õΩ. â◊q∞`«#∞ <å #∞Oz ^Œ∂~°O KÕÜ∞« ‰õΩ. =∞#=∂‡~Ú Ñ¨@,¡
`«O„_çQÍ <å ÉÏ^茺`« x~°fiiÎOKÕ J=HÍâ◊O W=Ùfi, =∞#O F H˘`«Î rq`«O
„áê~°Oaè^•ÌO.—— P#O^£ JÉèºí ~°#ú .
''g∞ÖÏO\˜ _»|∞ƒ =∞#∞+¨µÅ =∞^躌 H˜ =∞m§ ZÖÏ =KÕÛk? P ÉèQí =Æ O`«∞x ^ŒÜ∞«
=Å¡ WѨÙ_»∞ ^ÕxH˜ H˘~°`« ÖˉΩõ O_® „ѨâßO`«OQÍ =Ù<åfl#∞. =∞m§ g∞ WO\˜H˜ =zÛ
<å =∞#âß≈Oux HÀÖ’Ê"åÖÏ?—— ã¨∞q∞`«Ö’ J^Õ P"ÕâO◊ .
''JѨC_»∞ =∂ ‰õΩ@∞O| J=ã¨~åÅÔH· q∞=∞‡efl J^Œ#Ѩ٠Hõ@flO J_çQÍ=Ú Jk
`«¿ÑÊ. WѨC_»∞ <å ÉÏ^躌 `«Å∞ fiáÈÜ«∂~Ú. =∂ K≥Öà¡ˇ §◊ ÃÑo§Å¡Ü∂« º~Ú. `«=Ú‡_»∞
WO[hÔ~· L^ÀºQÆO KÕã∞¨ <Î åfl_»∞. WHõ Pi÷Hõ W|ƒO^Œ∞ÖËO ÖË=Ù =∂‰õΩ. <å HÍѨÙ~°O
xÅɡ@_ì ®xH˜ J=ã¨~"° ∞≥ `ÿ Õ "Õ~∞° HÍѨÙ~°O ÃÑ@ì=∞x =∂ J=∞‡Q͈~ J<åfl~°∞, P
=∂@ h`À K≥Ñʨ ÖËHõ ##∞fl ѨOÑ≤OKå~°∞. WѨC_»∞ =∞# HÍѨÙ~°OÖ’ =∂ Hõ@∞O|
ã¨É∞íè ºÅ „Ѩ"∞Õ Ü«∞O Jã¨Å∞O_»^xŒ Ǩg∞ Wã¨∞<Î åfl#∞. ^ŒÜ∞« KÕã≤ h x~°Ü
‚ ∞« O =∂~°∞ÛHÀ
ã¨∞q∞`å—— P#O^ŒO HõàÖ¡◊ ’¡ hà◊√.¡
ã¨∞q∞`« ‰õÄ_® K«eOzOk. ã¨~ˆ PÖ’z™êÎ#x K≥ÑÊ≤ ÃãÅ=Ù fã¨∞‰õΩOk.
P `«~åfi`« =∞^躌 =~°∞ÅÎ ^•fi~å =∞O`«<åÅ∞ "≥Ú^ŒÅÜ«∂º~Ú. W~°∞‰õΩ@∞OÉÏÅ
"åiÖ’ ɡ@∞ì ã¨_e» Ok. ÖÏÜ«∞~ü `«∞HÍ~åO P^èfiŒ ~°ºOÖ’ ~år+¨~`° ∞« Å∞ Y~å~°Ü∂« º~Ú.
Hˆ ã¨∞ `«~∞° "åu Ç≤ÏÜ«∞iOQÆ∞Ö’ ÖÏÜ«∞~ü `«∞HÍ~åO WÖÏ "åkOKå_»∞.
34
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
''Ü«Ú=~å#~ü! D ~ÀA <åÔHO`À P#O^ŒOQÍ =ÙOk. q_çáÈÉ’ÜÕ∞ F [O@#∞
HõeÑ≤ #O^Œ∞‰õΩ `«$Ñ≤QÎ Í LOk. WO@~ü g∞_çÜ∞≥ \ò`À K«^∞Œ =Ù‰õΩ ã¨fiã≤Î K≥ÑÊ≤ # F
QÆ$Ç≤Ï}˜, Ѩiã≤÷`«∞Å „áê|źO =Å¡ K«^Œ∞=ÙH˘#™êyOz, `«# HÍà◊§ g∞^Œ `«#∞
xÅ|_»QeÆ Oæ k. K«^∞Œ =Ù ã¨∞q∞`«‰Ωõ PѨ^•ƒO^èqŒ QÍ xezOk. P"≥∞Ö’ ^è~·≥ º° O,
Ãã~÷ º° O HõeOæ zOk. P K«^∞Œ =Ù`À ™êkèOz# L^ÀºQÆ|ÅO`À D ~ÀA P"≥∞ `«Å
ZuÎ u~°QQÆ ÅÆ ∞æ`ÀOk. P K«^∞Œ =Ù`À =zÛ# ã¨O™ê¯~°O`À, P"≥∞ `«# HÍѨÙ~å<Õfl
HÍ^Œ∞, P`«‡Q“~°=O ‰õÄ_® HÍáê_»∞‰õΩOk. D Hˆ ã¨∞Ö’ W~°∞ѨHÍ∆ Å "å~°∞ D „H˜Ok
JOâßÅÃÑ· ~årH˜ =KåÛ~°∞.
1. ã¨∞q∞`« ÃÑo§Ö’ WzÛ# ~˘Hõ¯O "≥Ú`«OÎ â◊q∞`« ¿Ñ~° ÉϺO‰õΩÖ’ Ѩ^àÕ §◊ áê@∞
ѶH≤ û± _£ _çáêl\òQÍ "ÕÜ∂« e.
2. ã¨∞q∞`« <≥Å r`«OÖ’ W~°"·≥ J~Ú^Œ∞âß`«O P"≥∞‰õΩ #zÛ# suÖ’ Y~°∞Û
ÃÑ>Ëì ™êfi`«O„`«ºO LO_®e. P q+¨Ü«∞OÖ’ ZÖÏO\˜ ã¨O*Ï~Ú+‘
J_»Q~Æ å^Œ∞.
3. ã¨∞q∞`« ѨÙ\˜Oì \˜H˜ "≥à§◊ _®xH˜ ZÖÏO\˜ POHõÅ∆ ∞ qkèOK«~å^Œ∞. ѨO_»∞QÆʼnõΩ
Ñ≤ez#ѨC_»ÖÏ¡ P#O^ŒO ‰õÄ_® `«# J`«"Î åiO\˜H˜ "≥àϧe. J`«"Î åix
`«q∞O\˜H˜ PǨfixOKåe.
''D ã¨=∞‡`« +¨~°`«∞Å∞ HÀ~°∞ì"å~°∞ ѨiQÆ}#Ö’H˜ fã¨∞‰õΩx f~°∞Ê W"åfiÅx
HÀ~°∞`«∞<åfl#∞. ã¨=∞‡u +¨~`° ∞« Å ~år =¸ÅOQÍ D Hˆ ã¨∞#∞ <å ѨHH∆õ Í~°∞Å∞ "åѨã∞¨
fã¨∞HÀ=\ÏxH˜ J#∞=∞uOK«QÅÆ ~°x HÀ~°∞ì "åix HÀ~°∞`«∞<åfl#∞——
P „ѨHÍ~°O <åºÜ«∞=¸iÎ f~°∞Ê W=fiQÍ<Õ JHõ¯_»∞#fl JO^Œi "≥ÚǨÅÖ’ P#O^ŒO
"≥eq¡ iã≤Ok. P#O^ŒO ã¨OQÆu WHõ K≥Ñʨ Hõ¯~ˆ ^¡ ∞Œ .
E
PѨ^•ƒO^èŒq
35

ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ
' ™ê QÆ~ü D ~ÀA qâı+"¨ ∞Õ O\’ `≥Å∞™ê? =∞# K«O\˜ ѨÙ\˜#ì
~ÀA. h‰õ Ω *Ï˝ Ñ ¨ H õ = ÚO^•? JѨ C _Õ ã¨ O =`« û ~° O
ѨÓ~°Î~ÚOk. QÆ`« ã¨O=`«û~°OÖ’ Zxfl ã¨OѶ¨∞@#Å∞ ?
WѨC_»∞ #∞=Ùfi ѨÓ<åÖ’, <Õ#∞ J"≥∞iHÍÖ’! ZO^Œ∞‰õΩ? =∞# =∞#ã¨Ê~°Åú =∞^躌
ÉÏ|∞ ZO^Œ∞‰õΩ #eyáÈ"åe? `«O„_ç „¿Ñ=∞<≥O^Œ∞‰õΩ HÀÖ’Ê"åe? PÖ’zOK«∞.——
~°[x "≥∞~ÚÖò K«∂ã≤ ™êQÆ~ü #=Ùfi‰õΩ<åfl_»∞. "≥ÚQÆ∞}˜‚ H˘\ì̃ "≥ÚQÆ™êÅ ZHõ¯_»O
JO>Ë W^Õ<Õ"≥∂? `«##∞ HÍ^Œx ѨÙ\˜ìO\˜H˜ "≥o¡O^≥=~°∞? P"≥∞ HÀã¨O `å#∞
ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£ =¿ãÎ J"≥∞iH͉õΩ L_®~ÚOzO^≥=~°∞?
''h „Ѩâfl◊ ÅH˜ ã¨=∂^è•#O hÖ’<Õ "≥`∞« HÀ¯. KÕãO≤ ^ŒO`å KÕã≤ WѨC_»∞ ##∞fl
PÖ’zOK«=∞#_»O hˆH K≥eO¡ k. <Õ#∞ ÉÏQÍ PÖ’zOKÕ WO_çÜ∂« uiy =KåÛ#∞.
WHõ PÖ’zOKåeûOk #∞"Õfi. h HÀã¨O <å WO\˜ ^•fi~åÅ∞ `≥iKÕ L<åfl~Ú.——
~°[xH˜ ["å|∞ "≥∞~ÚÖò WzÛ PÖ’K«#Ö’¡ Ѩ_®¤_∞» ™êQÆ~.ü




36
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
Pq ÃÑà‹§· # `«~åfi`« ~°[x`À J"≥∞iHÍÖ’ H˘`«QÎ Í HÍѨÙ~°O ÃÑ\ì̃# ~ÀAÅ∞.
PÔ~flÅ∞¡ P~°∞ Hõ} ∆ ÏÅ∞QÍ QÆ_Kç å~Ú. P ÃÑ#· ....
~°[x Jã¨Å∞ ã¨fiÉèÏ=O `≥eÜ«∞™êyOk. JѨC_Õ #=Ùfi`«∂ `«∞à◊∞§`«∂ Hõ|∞~°∞¡
K≥Ñʨ _»O, JO`«Ö’<Õ =¸_ôQÍ `«Ü∂« ~°=_»O, p^ŒiOK«∞HÀ=_»O, ɡ„_»∂O `«Å∞ѨÙÅ∞
a_®~ÚOK«∞‰õΩx QÆO@ʼnõΩ QÆO@Å∞ QÆ_Ñ» _¨ O» .
F ~ÀA...
`«# PѶ㑠∞¨ ã¨ÇϨ K«~∞° _»∞ KÀ„áê WO\˜H˜ "≥o`Õ JHõ¯_» ~°[x „Ѩ=~°#Î `À `«Å
f¿ãã≤#@ì~ÚOk. "åà◊_¡ yç # ‰õΩâ◊Å „Ѩâfl◊ ʼnõΩ ‰õÄ_® ѨÙÅ¡ q~°∞Ѩ٠ã¨=∂^è•<åÅ∞.
áêѨO "åà◊¡ ~Ô O_Õà§◊ JÉσ~Ú, 'PO\©— Jx ^ŒQiæÆ H˜ =¿ãÎ p^ŒiOK«∞HÀ=_»O, `«#
p~° #eyO^Œx ~°Éãíè .¨ KÀ„áê, J`«x ÉèÏ~°º J"åHõ¯Ü«∂º~°∞. =∞#ã¨∞ qiy# `«#∞
"åà‹O¡ `« HÀi<å Éè’[#O KÕÜ∞« ‰õΩO_®<Õ "≥#∞uiQÍ_»∞. HÍ~À¡ uiy =ã¨∂Î ~°[xx
ã¨O*Ï~Ú+‘ J_çy`Õ, J^Õ `«Åa~°∞ã¨∞ ã¨=∂^è•#O. `«#∞ HÀѨÊ_ç`Õ #_çKÕ HÍ~À¡Oz
^Œ∂Hõ_®xH˜ „Ѩܫ∞uflOK«_»O, `«#∞ [_» Ѩ@∞ì‰õΩx PѨ|\˜ì QÍx JO`«
JѶ∂¨ ~Ú`«º=¸ KÕ¿ã^Õ. `«##∞ HÍáê_çO^•xH˜ Hõ$`«[`˝ `« À LO_»_®xH˜ |^Œ∞Å∞,
[_» Ѩ\ ì˜ HÍ~°∞Ö’Oz `ÀÜ«∞_®xH˜ „ѨÜ∞« uflOKå_»x áÈbã¨∞ʼnõΩ Ѷ~≤ åº^Œ∞. `«#∞ F
~ÀA ÖÏHõÑC¨ Ö’ QÆ_Ñç ≤ J~Ú^Œ∞ =O^ŒÅ _®Å~°∞¡ [i=∂<å K≥eO¡ z =∞~°∞<å_»∞
|Ü«∞@Ѩ_®¤_∞» .
WO`« [iy<å ™êQÆ~ü ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£Ö’x `«# `«e^¡ OŒ „_»∞ʼnõΩ =∂@ =∂„`«O
K≥Ñʨ ÖË^∞Œ , HÍx ~°[x... `«eH¡ ˜ á¶È<À¡ K≥ÑÊ≤ XHõ>Ë WHõ WHõÅ∞ ѨHÑõ H¨ Åõ ∞.
P"≥∞ `«e¡ =∂„`«O `«‰õΩ¯= uO^•? JÖÏ KÕã≤#O^Œ∞‰õΩ =∞O^ŒeOKåeûOk
áÈ~Ú, ÉÏQÍ âßã≤Î KÕâß=x ‰õÄ`«∞ifl `≥QÆ "≥∞K«∞Û‰õΩOk. JÖÏ KÕ¿ã<Î Õ "≥ÚQÆ∞_»∞
K≥ÑC¨ KÕ`∞« Ö’¡ LO\Ï_»x #∂iáÈã≤Ok.
á¶È#∞ KÕ^•Ì=∞x iã‘=~ü ZuÎ# ™êQÆ~‰ü Ωõ J#∞HÀ‰õΩO_® `«b¡ ‰õÄ`«∞à◊§ ã¨OÉèÏ+¨}
q#|_çOk. ã¨||∞ HÍ^Œx `≥eã≤<å P `«~åfi`« ‰õÄ_® ~°[x ѨÙ\˜Oì \˜ "åà◊`¡ À
=∂\Ï¡_#ç =∂@Å∞ iHÍ~°∞¤ KÕ¿ã ѨiHõ~O° ayOKå_»∞. P =∂@Å∞ q#fl `«~åfi`«
~°[x qz„`« „Ѩ=~°#Î "≥#HÍÅ Z=~°∞<åfl~À J`«_Hç ˜ J~°"÷ ∞≥ Oÿ k.
P `«~åfi`« q∞„`«∞ÖˇO^Œ~À WO\˜H˜ ~°=∞‡x Ñ≤ez<å "≥à"¡ı å_»∞ HÍ^Œ∞ ™êQÆ~.ü
XHõ"àÕ ◊ "≥o<¡ å XO@iQÍ "≥à§ı "å_»∞ `«Ñʨ ~°[xx fã¨∞HÔ àı§"å_»∞HÍ^Œ∞. JÖψQ
Z=ih `«=∞ WO\˜H˜ PǨfixOKÕ "å_»∞HÍ^Œ∞.
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ
37
 J~Ú`Õ F™êi J#∞HÀx Ѩiã≤÷`«∞Ö’¡ H˘O`«=∞Ok `≥Å∞QÆ∞ q∞„`«∞efl "åi
‰õΩ@∞OÉÏÅ`À ã¨Ç¨ PǨfixOK«=Åã≤ =zÛOk.
™êQÆ~Hü ˜ \©"∞£ b_»~Qü Í „Ѩ"∂≥ +¨<˘zÛOk. P ã¨O^Œ~ƒ° Où QÍ J`«_`ç À áê@∞ Ѩx
KÕ¿ã `≥Å∞QÆ∞ q∞„`«∞Å∞ áêsì W=fi=∞x áÈ~°∞ ÃÑ\Ïì~∞° . U^≥<· å Ǩϟ@Ö’¡ U~åÊ@∞
KÕ™êÎ#O>Ë J^ÕO\˜? Hõ=∞‡\˜ PO„^è• Éè’[#O P=HÍÜ«∞`À ÖÏy^•Ì=∞O>Ë
Ǩϟ@ÅO\Ï"Õq∞@x xÅnâß~°∞. ÃÑo§ HÍHõ=ÚO^Œ∞, J~ÚO`«~åfi`« ‰õÄ_® `«#∞
ZO^Œi WO\’¡<À áêsìʼnõΩ Ǩ[~°Ü∂« º_»∞. WѨC_»∞ `«#‰õΩ ã¨O^Œ~ƒ° Où =zÛOk
HÍ|\ì̃, P ÉÏH© f~°∞ÛHÀHõ `«¿ÑÊ@∞ìÖ^Ë ∞Œ . HÍx ~°[x? ZÖÏQÀ XÑ≤ÊOKåe.
áêsì =∂@ Z`«QÎ Í<Õ Hõã∞¨ û=∞x ÖËzOk ~°[x. `«# WÖËq¡ ∞ 㨄`«O HÍ^ŒOk.
J_»"¤ ∞≥ #ÿ "åà◊§‰õΩ =O_ç "å~°Û\ÏxH˜ `«#∞ `Õ~Q° Í ÖË#Ok. ™êQÆ~ü |u=∂e ÉÏ=∂e
XÑ≤ÊOKÕãi¨ H˜ `å`«Å∞ kQ˘KåÛ~°∞.
áêsì ~ÀA ~å<Õ =zÛOk.
=ÚáêÊ=Ù =O`«∞ =O@ `«<Õ HÍxKåÛ_»∞. ~°[x JO\©=Ú@ì#@∞ì LOk.
¿ãflÇ≤Ï`«∞Å∞ "åi ‰õΩ@∞OÉÏÅ`À ã¨Ç¨ XH˘¯Hõ¯~°∞ ~å™êQÍ~°∞. =∂@ =~°ãHÔ̈ <· å
"åiH˜ ™êfiQÆ`O« ѨeH˜ ѨÅHõiOz# áêáê# áÈÖË^∞Œ ~°[x. ™êQÆ~ü =∂„`«O JO^Œih
PáêºÜ«∞OQÍ PǨfixOz "åiH˜ x=∞‡~°ãO¨ JOkOKå_»∞.
H˘O^Œ~∞° P_»"åà◊√§ K˘~°= fã¨∞‰õΩx =O\˜O\’¡H˜ "≥o§ ~°[xx ѨÅHõi¿ãÎ J^Õ
ѨÙÅ¡q~°∞Ѩ٠ã¨=∂^è•<åÅ∞. D áêsì W=fi_»O `«#Hˆ =∂„`«O W+¨Oì ÖË#@∞ì Ѩ~ÀHõO∆ QÍ
ã¨∂zOzOk. ^•O`À áêѨO =zÛ# "åà◊√§ KåÖÏ ÉÏ^èÑŒ _¨ ®¤~∞° . ™êQÆ~ü =ÚYO
K«∂ã≤ T~°∞‰õΩ<åfl~°∞. Éè’[#O "≥Ú^ŒÖO·ˇ k. =O@ áê„`«Å∞ >ËaÖò =∞^躌 ÃÑ\Ïì~∞° .
Z=iH˜ "å~°∞ "åiH˜+"ì̈ ∞≥ #ÿ Ѩ^•~åúÅ∞ =_çO¤ K«∞‰õΩx uO@∞<åfl~°∞. JO^ŒiÖÏ ~°[x
‰õÄ_® F ѨàO¡‹ fã¨∞‰õΩx uO\’Ok. ™êQÆ~ü =∂„`«O JO^Œih ѨÅHõiã¨∂Î Z=iˆHO
HÍ"åÖ’ Jq JOkã¨∞<Î åfl_»∞. D ÉèÏ~åºÉè~í Åΰ "åÅHõO K«∂ã≤, =zÛ# "åiH˜ KåÖÏ
q+¨Ü∂« Å∞ J~°=÷ ∞Ü«∂º~Ú. Éè’[<åÅÜ«∂ºHõ JO^Œ~∂° Hõeã≤ F ëÈÑ‘ãπ |Ǩ˙HõiOz
Jaè#O^Œ#Å∞ `≥eáê~°∞ ™êQÆ~üH˜. ~°[xÖ’ J^Õ =ÚÉèÏ=O. ™êQÆ~ü =∂„`«O
Jáê~ü"ì ∞≥ O\ò H˜Ok ^•HÍ "≥o¡ JO^ŒiH© ¿Ñ~°∞¿Ñ~°∞<å g_À¯Å∞ K≥áêÊ_»∞.
á¶È#∞ iOQÆ∞`À =~°=Î ∂#OÖ’H˜ =KåÛ_»∞ ™êQÆ~.ü ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£ #∞O_ç `«O„_ç
á¶È<£. ™êQÆ~ü `å=Ú Hõeã≤ ~°[xx Z<Àfl Ç≤ÏOã¨Å∞ ÃÑ\Ïì=∞x „ѨKå~°O KÕã∞¨ <Î åfl~°@
qÜ«∂ºÅ"å~°∞. "åà◊√¡ ã¨$+≤ìOz# =^ŒO`«∞Å QÆ∞iOz K≥|∞`«∂ ÉÏ^èŒÑ¨_®¤~°∞
`«e^¡ OŒ „_»∞Å∞. "åix F^•iÛ á¶È#∞ ÃÑ>Ëâì ß_»∞ ™êQÆ~.ü
38
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
J`«_ç =∞#ã¨∞ qHõÅ"≥∞Oÿ k. `«# rq`«O ZO^Œ∞H˜ÖÏ J~ÚO^À J~°O÷ HÍÖË^∞Œ .
~°[xH˜ `«<OÕ `«‰Ωõ ¯= KÕâß_»∞? HÍh Hõ@flO fã¨∞HÀ‰õΩO_® ÃÑo§ KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl_Õ?
J^Õ `«#∞ KÕã#≤ á⁄~°áê>Ë"∂≥ ? JO^Œ~Ω° J"≥∞iHÍ ÃÑo¡H˘_»∞‰õΩÖÏ¡QÍ ÅHõÅ∆ ∞ Hõ@flO
fã¨∞‰õΩx, ÖÏOKè<« åÅx, WOH˘xfl ÅHõÅ∆ ∞ QÆ∞Ol`Õ `«# qÅ∞= ÃÑiˆQ^Õ"∂≥ ?
J"≥∞iHÍ #∞Oz ÃãÅ=ÙÃÑ· =zÛ Ç¨Ï_®=Ù_çQÍ ‰õΩ^Œ∞~°∞Û‰õΩ#fl ã¨O|O^èOŒ ‰õÄ_®
HÍ^•ÜÕ∞. `«# WO_çÜ«∂ ~åHõ‰õΩ PÔ~flÅ¡ =ÚO^Œ∞ #∞Oz Hõhã¨O Ѩk=∞Ok
J=∂‡~ÚÅ#∞ K«∂ã≤, "åi ѨÓ~åfiѨ~åÅ∞ "åHõ|∞ KÕã,≤ ~°[xx, WOH˘Hõ J=∂‡~Úx
ZOÑ≤Hõ KÕâß~°∞ J=∂‡ <å#fl. `«#∞ =zÛ P W^ŒiÌ Ö’ ~°[xx Z#∞fl‰õΩ<åfl_»∞.
WOˆH=ÚOk? W~°"≥· ~ÀAÖ’¡ ÃÑo§, =∞~À <≥Å ~ÀAÖ’¡ J"≥∞iHÍÖ’ HÍѨÙ~°O
ÃÑ\Ïì_∞» . P `«~åfi`« =¸_ÕàHˆ¡◊ `«#∞ JHõ¯_ç L^ÀºQÆO =^Œe WO_çÜ∂« ~å"åeû
=zÛOk. ~°[x ѨÙ\˜Oì \˜ #∞Oz JHõ¯_çH˜ ~å#O>Ë<Õ QÆ^• `«#∞ J"≥∞iHÍ q_çz
WO_çÜ∂« ‰õΩ uiy =zÛOk! HÍh ~°[x? =∞m§ J"≥∞iHÍ "≥oO¡ k. D ^•QÆ∞_»∞
=¸`«ÖOˇ ^Œ∞‰õΩ? ZO^Œ∞‰õΩ `«#H© =∞#™êÎÑO¨ ? ™êQÆ~ü |∞„~° "Õ_H≥ ¯˜ Ok. PÖ’K«#ʼnõΩ
ã¨fiã≤Î K≥ÑÊ≤ ã≤x=∂H˜ |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞.
~ÀAÅ∞ ÉèÏ~°OQÍ QÆ_»∞ã¨∞Î<åfl~Ú. J`«_ç rq`«O ^•s QÆ=∞ºO `≥b‰õΩO_®
QÆ_∞» ™ÈÎOk. PѶ㑠∞¨ Ö’ L#flO`«¿ãѨ٠Ǩ~ÚQÍ LO@∞Ok. |Ü«∞\˜ „ѨÑO¨ K«ÑÙ¨ ^蕺¿ã
LO_»^Œ∞. ѨxÖ’ x=∞QÆfl"≥∞ÿ`Õ WHõ D Ö’HõOÖ’ LO_»_»∞ ™êQÆ~ü. `«# QÆkH˜
=zÛO`«~åfi`« =∂„`«O HÍÅO QÆ_=» _»O ^Œ∞~°ƒ~ù "° ∞≥ áÿ È`ÀOk. XO@i`«#O `«@∞ìHÀÖËHõ
"å~°O ~ÀAÅ∞ ÃãÅ=ÙÃÑ\ì̃ ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£ "≥àÏ¡_∞» ™êQÆ~.ü
JHõ¯_» ~°[x, P"≥∞ ѨÙ\ì̃O\˜ "åà◊§ ‰õΩ„@Å∞ `≥eã≤ =∞iO`« H∆ÀÉè‰í Ωõ QÆ∞~°Ü∂« º_»∞.
J"≥∞iHÍÖ’x ™êQÆ~ü Pã≤ÃÎ Ñ· Hõ#∞fl Ѩ_Oç k - ~°[x J=∂‡ <å#flʼnõΩ. J"≥∞iHÍÖ’
`«# Ѩ^àÕ ¡◊ ã¨sfiã¨∞Ö’ ÃÑ^ŒWÌ Å∞¡, =∞Oz HõOÃÑhÖ’¡ ¿+~°∞.¡ .. WÖÏ ^•^•Ñ¨Ù Zxq∞k
HÀ@¡ Pã≤Î ‰õÄ_»É\ˇ Ïì_∞» ™êQÆ~.ü J"≥∞iHÍÖ’ q_®‰õΩÅ ^•"å QÔ e¿ãÎ JHõ¯_ç xÜ«∞=∂Å
„ѨHÍ~°O ~°[xH˜ ã¨QOÆ Pã≤,Î <≥Å <≥ÖÏ Éè~í } ° O =∞OE~°=Ù`«∞Ok.
^•^•Ñ¨Ù <åÅ∞QÆ∞ HÀ@¡ Pã≤Î `«# ‰õÄ`«∞i^Œ=Ù`«∞Ok. JO>Ë, Ѩ~ÀHõO∆ QÍ `«=∞
Ѩ~=° ∞=Ù`«∞Ok.
JO^Œ∞Hõx ™êQÆ~ü WO_çÜ∂« Ö’ J_»∞QÆ∞ ÃÑ@ìQÍ<Õ ~°[xx Ѩk <≥ÅÅ ÉÏ|∞`À
ã¨Ç¨ uiy J"≥∞iHÍ Ñ¨OÑ≤OKå~°∞.
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ
39
 `«=∞ ™êfi~°O÷ HÀã¨O ‰õÄ`«∞~°∞ HÍѨÙ~å<Õfl ‰õÄÅÛ_®xH˜ `«Ü∂« ~°Ü∂« º~°∞. HÍh,
~°[x? P"≥∞ q"ÕH"õ ∞Õ =∞~ÚOk? ™êQÆ~Hü ˜ JO`å J#∂ǨϺOQÍ =ÙOk. J`«"Î åi
Ѩ^HŒä Oõ =∂„`«O ã¨Ê+ì̈=∞~ÚOk.
`«#∞, ~°[x J"≥∞iHÍÖ’ L#flѨC_»∞ "åà◊#¡ flÜ«∞º ѨOÑ≤# D "≥∞~ÚÖò QÆ∞~˘ÎzÛOk.
`«#∞ "å_ç# *Ë|∞~°∞=∂Ö’, @=Ö’ ѨOѨ=∞x P "≥∞~ÚÖò ™ê~åOâ◊O. U"À ‰õΩ∆ „^Œ
ѨÓ[Å∞ KÕ~ÚOz ™êQÆ~ü ~°[x =∂@ [=^•@‰õΩO_® KÕÜ∂« Åx "åà◊§ áê¡<.£
‰õ∆Ω„^Œ `«O„`åÅ g∞^Œ #=∞‡HõO ÖËx `«#∞ JѨC_»O`« ã‘iÜ«∞ãπQÍ fã¨∞HÀÖË^Œ∞.
HÍh, WѨC_»∞ PÖ’z¿ã.Î ..?
P `«~åfi`Õ Hõ^∂Œ ~°[x `«# `«e^¡ OŒ „_»∞Å ^ŒQiæÆ Hõx ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£ =zÛOk?
ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£Ö’ ѨÙ\˜Oì \’¡ ky# ~°[x ™êQÆ~ü `«e^¡ OŒ „_»∞Å#∞ á¶È<À¡ ‰õÄ_® ѨÅHõiOK«
ÖË^∞Œ .
JѨÊ\’¡ [iy# ã¨OQÆu QÆ∞iOz `«e¡ á¶È<À¡ K≥ÑÊ≤ # =∂@Å∂ =∞kÖ’ "≥∞kÖÏ~Ú..
''=∞#=}˜‚ K«∂^•Ì=∞x qÜ«∂ºÅ"åiO\˜H˜ "≥o`Õ ~°[x ֒Ѩe QÆk #∞O_ç
|Ü«∞@‰õΩ ~åÖË^∞Œ . <À~°∞ `≥iz ÉÏ|∞ QÆ∞iOz J_çy`Õ ^Œ∂~°O xOKÕ K«∂Ñ≤OKå~°∞
`«Ñʨ =∂ ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ ~åx=fiÖË^∞Œ . P J==∂#O Éèií OK«ÖHË õ "≥O@<Õ ÖËz =KåÛO.
~°[x ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£ =KåÛHõ ~Ô O_»∞~ÀAÅ∞ ZHõ¯_çHÀ "≥o¡ ѨÓ[Å∞ KÕâß~°x `≥eã≤Ok.
UO =∞O„`åÅ∞ KÕ~ÚOKå~À U"≥∂?——
™êQÆ~ü WOHÍ HõÅ`« K≥O^•_»∞. WHõ L¿ÑH˜O∆ z ÖÏÉèOí ÖË^∞Œ . "≥O@<Õ ÃÑ^ŒeÌ fl
ã¨=∂"ÕâÑ◊ ~¨ z° `å_À¿Ñ_À `ÕÅ∞ÛHÀ"åe J#∞‰õΩ<åfl_»∞.
‰õΩÅ ÃÑ^ŒÅÌ ã¨=∂"ÕâO◊ Ö’...
''U^À =∞Oz ‰õΩ@∞O|O, JÉσ~Ú J"≥∞iHÍÖ’ ÃÑ^ŒÌ L^ÀºQÆO KÕã∞¨ <Î åfl_»∞
QÆ^• Jx #q∞‡ =∂ J=∂‡~ÚxzÛ ÃÑo¡ KÕ¿ãÎ ^•x rq`«O QÆOQÆáêÖˇO· k. ^ÕâO◊ QÍx
^ÕâO◊ Ö’ =∂ J=∂‡~Úx ÃÑ\˜#ì Ç≤ÏO㨠K≥Ñʨ #Åq HÍ^Œ∞. „Ѩu ~Ô O_»∞ ~À[ÅH˘Hõ™êi
H˘@ì_»O, J_»¤"≥∞ÿ# ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å#∞ WO\˜H˜ Ñ≤ez "åiH˜ =O\Ï "å~°∂Ê KÕã≤
ÃÑ@ì=∞#_»O. Z=Ô~=~À L`«~Î åk "åi Wà◊§‰õΩ =∂ J=∂‡~Úx "≥O>Ëã∞¨ ‰õΩáÈ~Ú
JHõ¯_» J==∂xOK«_»O J^ŒO`å XHõ Z`≥ÂÎ`Õ, =∂ J=∂‡~Ú A@∞ìѨ@∞ì‰õΩx
HÍ~°∞Ö’Oz `ÀÜ«∞_»O WOHÀ Z`«∞.Î P ÉèQí =Æ O`«∞_ç ^ŒÜ∞« =Å¡ =∂ J=∂‡~Ú |uH˜
|@ìH\õ Oì˜ k HÍh, J`«_ç PQÆ_®Å‰õΩ ZѨC_À ǨÏs =∞<Õ^.Õ =∂ qÜ«∂ºÅ"åˆ~O
`«‰Ωõ ¯= u<åfl~å? "åà◊∂§ =∂ J=∂‡~Ú HÍ#∞ÊHõx J"≥∞iHÍ "≥o¡ ~åz~°Oáê#
40
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
ÃÑ\Ïì~∞° . `«Å∞ѨÙ, H˜\ H˜ Å© ∞ =¸ã≤, Qͺã¨∞ `≥iz LOz K«OáêÅx K«∂âß~°∞. ^≥=·
=âß`«∞Î „`«∞\˜Ö’ „Ѩ=∂^ŒO `«ÑÊ≤ Ok. JO`« [iy<å =∂ J=∂‡~Ú F~°∞Ê`À Jhfl
ã¨ÇÏ≤ OzOk. "å~°O "å~°O á¶È<£ KÕã≤ ÉÏQÆ∞<åfl#<Õ K≥¿ÑÊk HÍx `«#∞ Ѩ_¤» Ü«∂`«#
QÆ∞iOz=∂„`«O K≥Ñʨ ÖË^∞Œ . ÉÏ|∞ =¸}ˇà‚ ¡◊ "å_»Ü∞Õ º^•HÍ ZÖÏQÀ F~°∞Û‰õΩx WHõ
Éèií OK«ÖHË õ =∂ ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ =KÕÛã≤Ok. P `«~åfi`Õ =∂Hõxfl q+¨Ü∂« Å∞ `≥eâß~Ú.
WO`« [iQÍHõ =∂ J=∂‡~Úx HÍѨÙ~åxÔHÖÏ Ñ¨OѨ=∞O\Ï~À K≥Ñʨ O_ç—— ~°[x `«e¡
U_»∞ã¨∂Î =Ú‰õΩ¯ p^Œ∞`«∂ K≥ÑÊ≤ Ok.
Pq_» =∂@Å∞ qx ™êQÆ~,ü J`«_ç `«e^¡ OŒ „_»∞Å∞ J"åHõ¯Ü«∂º~°∞. `«=∞ÃÑ· "Õã#≤
JÉèÏO_®Å`À "åà◊√¡ Pâ◊Û~°ºO`À áê@∞ Jq∞`«OQÍ ÉÏ^艌 Ωõ QÆ∞~°Ü∂« º~°∞. ™êQÆ~ü
ZÖÏQÀ `«=∂~ÚOK«∞‰õΩx...
''W^ŒO`å qO@∂O>Ë "åàı¡^ÀÃÑ^ŒÌ Ѩ^äŒHõO "Õã≤#@∞ìOk. gà◊√¡ K≥Ñ≤ÊO^ŒO`å
ѨzÛ J|^ŒOú . `«=∞ `«ÑC¨ #∞ HõÑÊ≤ ѨÙK«∞ÛHÀ=_®xH˜ Je¡# Hõ@∞ìH^õ .Œä "å~åxH˘Hõ™êi
á¶È#∞ KÕ¿ã^Œx K≥áêʈ~ Jk â◊√^Œú J|^ŒOú . ~ÀA‰õΩ Hõhã¨O ~Ô O_»∞™ê~°∞¡ á¶È#∞ KÕã≤
W~°"·≥ x=ÚëêʼnõΩ `«‰Ωõ ¯= H͉õΩO_® gà◊`¡ À =∂\Ï¡_kÕ ~°[x. HÍ"åÅO>Ë >ˇeá¶È<£
aÅ∞¡ HÍÑ‘Å∞ K«∂Ñ≤™êÎ#∞. P =∂@Ö’¡ ##∞fl `«# QÆ∞Ñ≤Ê\’¡ ZÖÏ ÃÑ@∞ìHÀ"åÖ’
#∂iáÈ¿ãk =∂ J`«=Î ∞‡. ##∞fl ÃÑ\ì̃# ÉÏ^èÅŒ ∞ K≥ÑÊ≤ `«ba¡ _»Å¤ ∞ XHõ>Ë ã¨O|~°
Ѩ_"Õ å~°∞. "åà◊=¡ ∂‡~Ú `«ÑC¨ ÖˉΩõ O>Ë <Õ#∞ ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^Œ∞Ö’ ky# =∞~åfl_Õ J"≥∞iHÍ
ZO^Œ∞‰õΩ "≥oO¡ ^À J_»QOÆ _ç. ~°[x HÍ#∞Ê ã¨=∞Ü«∂xH˜ "åà◊‰¡ Ωõ ~å=_»O ‰õΩ^Œ~^° OŒ >Ë<Õ
=∂ "åà◊#¡ ∞ Ñ≤eÑ≤OK«∞‰õΩ<åfl#∞. =zÛ# "åà◊§#∞ U<å_»∂ PáêºÜ«∞OQÍ Ñ¨ÅHõiOz#
áêáê# áÈÖË^∞Œ ~°[x. ÃÑ÷ ÑK«∞Û JÅQÍ [<åÅ∞, JÅQÍ ‰õΩ@∞O|O Jx Dã¨_Oç K«∞
‰õΩ<Õk. D>ˇÖÏ¡O\˜ =∂@Å`À H˜OK«Ñ~¨ K° kÕ . <Õ<"Õ ∞≥ <ÿ å =∞O^Œe¿ãÎ <åg∞^Œ =∂
J=∂‡<å#flÅ g∞^Œ áÈbã¨∞ HõOÃÑO¡Â @∞ W™êÎ#x ɡkiOzOk. P ɡkiOѨÙÅH˜
ÉèÜ
í ∞« Ѩ_ç =∂ "åà◊§#∞ "å~°O ~ÀAÅ∞ <å q∞„`«∞_ç WO\’¡ LOKå#∞. HÍ#∞Ê
J~Ú, ~°[x Ǩã¨Ê@Å∞ #∞Oz =zÛ# =¸_À ~À*Ë =∂ "åà◊x¡ ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£
ѨOáêeû =zÛOk. W^ŒO`å <å Pã≤Î HÍ*ËÜ∞« _®xH˜ =∂ J`åÎ =∂=∞Å∞ Ѩxfl#
Ѩ<åflQÆO. gà◊√§ ~°[x`À =∂\Ï¡_#ç ã¨OÉèÏ+¨}Å∞ iHÍ~°∞¤ KÕâß#∞. Jq qO>Ë g∞ˆH
q+¨Ü∞« O J~°=÷ ∞=Ù`«∞Ok.
WHõ¯_» q_®‰õΩÅ∞ fã¨∞‰õΩO>Ë JHõ¯_ç <å Pã≤ÎÖ’ ze¡QÆ=fi ^˘~°Hõ^Œ∞. WHõ¯_ç
J=ã¨~åÅ „ѨHÍ~°O, Éè~í } ° O ‰õÄ_® `«‰Ωõ ¯"Õ =ã¨∞OÎ k. JO^Œ∞Hõx JHõ¯_» q_®‰õΩÅ∞
fã¨∞HÀ=_®xHõx `«=∞ ‰õÄ`«∞ifl J"≥∞iHÍ Ñ¨OÑ≤OKå~°∞ gà◊√§. `«# ^ŒQÆæ~°∞#fl
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ
41
_»∂Ñ≤Hˆ¡ @∞ H©`À `åà◊O fã≤ <å WO\’¡<Õ =ÙO\’Ok ~°[x. JO`ÕHÍ^Œ∞, =∂ *Ï~ÚO\ò
ZH“¯O@∞ #∞O_ç ^•^•Ñ¨Ù áêuHõ ÅHõÅ∆ ∞ fã≤Ok ~°[x. nxH˜ g∞ˆ~=∞O\Ï~°∞ ?——
''~å=∞...~å=∞ =∂ ‰õÄ`«∞i HÍѨÙ~°OÖ’ xѨCÅ∞ Ѩ_¤» `«~åfi`« Pã≤Î "Õ∞"Õ∞O
KÕã∞¨ HÀ"åe? W^ŒO`å =∞=∞‡efl J„Ѩu+¨ì áêÅ∞KÕÜ∞« _®xH˜ gàı§ P_»∞`«∞#fl <å@HõO——
~°[x `«O„_ç Z^Œ∞~°∞^•_ç KÕâß_»∞.
~Ô O_»∞ "≥Ñ· Ù¨ ÖÏ "å^Œ#Å∞ q#fl ÃÑ^ŒÅÌ ‰õΩ Z=i =∂@Å∞ #=∂‡Ö’ J~°Oú HÍÖË^∞Œ .
J=∂‡~Ú JÉσ~Ú ã¨=∞HõO∆ Ö’<Õ Jxfl q+¨Ü∂« Å∞ `ÕÅ∞ÛHÀ=K«∞Û QÆ#∞Hõ J=∂‡~Úx
J"≥∞iHÍ #∞O_ç Ñ≤eÑ≤OK«=∞x ~°[x `«e¡^ŒO„_»∞ʼnõΩ ã¨∂zOz ã¨=∂"Õâ◊O
=ÚyOKå~°∞.
WHõ `«#∞ ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^Œ∞Ö’ LO_ç „Ñ¨Ü∂≥ [#O ÖË^xŒ ™êQÆ~ü ѨÓ<å |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞.
"å~°O ~ÀAÅ `«~åfi`« ™êQÆ~ü <å#flQÍi ^ŒQ~æÆ ° #∞Oz á¶È<£, J"≥∞iHÍ #∞Oz
U"À HÍy`åÅ∞ =KåÛÜ«∞@. ~°[x ÃÑ@∞ì‰Ωõ #fl q_®‰õΩÅ Ñ≤\ +© <¨ £ <À\©ã∞¨ , H˘xfl
_®‰õΩº"≥∞O@∞¡ L<åflÜ«∞@. Jq ѨÓ<å ѨOѨ=∞x K≥ÑÊ≤ á¶È#∞ ÃÑ>Ëâì ß_»∞ ™êQÆ~.ü
P HÍy`åÅ∞ JOk# "≥O@<Õ J"≥∞iHÍÖ’x `«# q∞„`«∞_»∞ nѨHH± ˜ á¶È<£ KÕã≤
q_®‰õ Ω Å ^•"åÃÑ· "åkOK« _ ®xH˜ =∞Oz =H© Å ∞#∞ U~åÊ@∞ KÕ Ü « ∞ =∞x
ѨÙ~°=∂~ÚOKå_»∞. `«#‰õΩ q_®‰õΩÅ∞ J=ã¨~O° ÖË^xŒ , ~°[x WO_çÜ∂« =zÛ `«#`À
HÍѨÙ~°O KÕ¿ãÖÏ K«∂_»=∞x HÀ~°∞‰ì Ωõ q#flqOK«=∞<åfl_»∞. `«=∞ ÃÑo¡ ÉèÏ~°`^« âÕ O◊ Ö’,
Ç≤ÏO^Œ∂ ^è~Œ ‡° Ѩ^`úŒ ∞« Å`À [iy#O^Œ∞# q_®‰õΩÅ Hˆ ã¨∞ q#_®xH˜ J"≥∞iHÍ HÀ~°∞‰ì Ωõ
JkèHÍ~°OÖË^xŒ "åkOK«=∞<åfl_»∞.
~°[x #∞Oz =∞m¡ D "≥∞~ÚÖò. ™êQÆ~ü J"≥∞iHÍ ~å"åÅx áÈ~°∞... JÉσ~Ú
H˘~°HÔ <· å =∞m¡ Hõeã≤ LO^•=∞x „Ѩuáê^Œ#.
™êQÆ~‰ü Ωõ #"åfiÖ’ U_®fiÖ’ J~°O÷ HÍÖË^∞Œ . JHõ¯_» q_®‰õΩÅ HÀã¨O HÀ~°∞HÔì H˜¯
`«##∞ JHõ¯_çH˜ =zÛ Hõeã≤ LO_»=∞#_»O ZO`«"∂≥ ã¨O ?
PÖ’K«#Ö’ Ѩ_®¤_∞» ™êQÆ~.ü J`«_ç PÖ’K«#ʼnõΩ JO`«~åÜ«∞O Hõeyã¨∂Î á¶È<£
"≥∂yOk. ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£ #∞O_ç ™êQÆ~ü `«O„_ç KÕã#≤ á¶È<£. ~°[x WO_çÜ∂« ‰õΩ ~å#x
"≥ÚO_ç̂HÜ«∞_»O =Å¡, `å=Ú Pâ◊‰Ωõ ÅÎ =∞x, ~°[x `«O„_ç ‰õΩÅÃÑ^ŒÅÌ ‰õΩ `≥eáê_»@.
q+¨Ü∞« O J"≥∞iHÍÖ’x HÀ~°∞Öì ’ LO_»_O» =Å¡ `å"Õ∞O KÕÜ∞« ÖË=∞x KÕ`∞« Öˇ`âÎÕ ß~°@
‰õΩÅ ÃÑ^ŒÅÌ ∞.
ZO^Œ∞HÔ `ÕÜ Î ∞« ~°∂? zÔH<£, =∞O^Œ∞ áêsì`À ÉÏQÍ '„\©\ò— á⁄Ok# P 'ÃÑ^ŒÅÌ ∞—,
~°[x `«e^¡ OŒ „_»∞ʼnõΩ q~°∞^ŒOú QÍ ZÖÏ =∂\Ï¡_∞» `å~°∞?
42
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
U_»=ÖËHõ #=Ùfi‰õΩ<åfl_»∞ ™êQÆ~ü. U^À ™ê=∞~°ã¨ºOQÍ ã¨=∞㨺‰õΩ Ѩiëê¯~°O
Åaèã∞¨ OÎ ^Œ#∞‰õΩO>Ë ~°[x Ѩ_x» KÕÛ@∞ìÖ^Ë ∞Œ . WHõ `«<OÕ KÕÜ∞« QÆÅ_»∞, HÀ~°∞ì f~°∞Ê
HÀã¨O "Õz =ÙO_»_O» `«Ñʨ !




JHõ¯_» J"≥∞iHÍÖ’...
~°[x, P"≥∞ `«e^¡ OŒ „_»∞Å∞ JѨÊ#OQÍ =zÛ# Pã≤xΠǨ~ÚQÍ J#∞Éèqí ã¨∞<Î åfl~°∞.
J@∞ q_®‰õΩÅ Ñ≤\ +© <¨ £ ^•YÅ∞ KÕã,≤ W@∞ `«# `«e^¡ OŒ „_»∞efl Ñ≤eÑ≤OK«∞‰õΩOk
~°[x., *Ï~ÚO@∞ ZH“¯O@∞ #∞Oz „_® KÕã#≤ áêuHõ ÅHõÅ∆ ∞ [ÖÏûQÍ Y~°∞Û
ÃÑ@∞ì‰Ωõ O@∞<åfl~°∞ "åà◊√§. ‰õÄ`«∞~°∞ HÍ#∞û‰õΩ J"≥∞iHÍ "≥à_¡◊ O» ‰õΩ^Œ~x° "åiH˜
‰õÄ`«∞~°∞ HÍѨÙ~åxfl q_»nÜ«∞_®xH˜ =∂„`«O "≥ã∞¨ Å∞ÉÏ@∞ ^˘iH˜Ok.
WO_çÜ∂« Ö’ HÍ¡ã∞¨ "Õ∞@∞, J"≥∞iHÍ JÉσ~Úx ÃÑo¡ KÕã∞¨ ‰õΩ#fl nÑ≤,Î ~°[xx
HõÅ=_®xH˜ =zÛOk. P"≥∞ HÍѨÙ~°O QÆ∞iOz `≥eã≤ ÉÏ^èŒÑ¨_çOk. ZO^Œ∞HõÖÏ
[iyO^Œx J_çy`Õ
''UO K≥áêÊe nѨÓ, ™êQÆ~ü ¿Ñ~°∞Hˆ ÃÑ^ŒÌ L^ÀºQÆO KÕã∞¨ #Î fl WO[h~°∞. HÍh
Jhfl ÖËH|˜ ∞^Œ∞Öú .Ë ZO`«¿ãÑ¨Ó `«# z#fl`«#O QÆ∞iOz, `«#∞ ZÖÏ Hõ+Ñì̈ _¨ ç ™ê¯Å~ü
+≤ÑÊπ Å`À K«kq ÃÑH· ˘KåÛ_À UHõ~∞° =Ù ÃÑ@ì_O» , `«#∞ ѨÙ\ì̃ ÃÑiy# ѨÖ@ ¡ˇ ∂~°∞#∞
á⁄QÆ__» O» `«# "åà◊‰¡ Ωõ U Ö’@∂ ~å‰õΩO_® K«∂_®Åx PÖ’K«# `«ÑÊ≤ `Õ, D ~ÀAÖ’¡x
JÉσ~ÚÖÏ¡ K«ÖÏH©QÍ, ëȉõΩQÍ LO_»_O» Kå`«HÍx ^Œ^=ÌŒ ∞‡. '~À=ÚÖ’— ~À=∞#¡
ÖÏQÍ LO_»∞— J<Õ `«`fi« O U =∂„`«O XO@|@ìx K«k=Ì Ú^Œ.Ì XHõ¯ <≥\· òHÉ¡õ ò‰Ωõ
‰õÄ_® "≥à◊¡_»=∞<Õ^Õ ÖË^Œ∞. "å~åO`«OÖ’ Ñ≤H±xH±Å‰õΩ "≥à◊¡_»OÖË^Œ∞. ZO`«¿ãѨÙ
`«#ÖÏO\˜ ѨÖ@ ¡ˇ ∂i <ÕÑ^¨ ºŒä =Ú#fl ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å`À QÆ_Ñ» _¨ O» , "åo¡à§◊ ʼnõΩ "≥à_¡◊ O» .
"åix =∂ WO\˜H˜ Ñ≤Å=_»O. WÖÏO\˜ "å_ç`À U P_»^<·≥ å ZÖÏ HÍѨÙ~°O KÕã∞¨ OÎ k
K≥ÑC¨ ? Jã¨Å∞ =∞#O J"≥∞iHÍ ZO^Œ∞‰õΩ =KåÛO? Ǩ~ÚQÍ, [ÖÏûQÍ rq`«O
ZO*ÏÜü∞ KÕÜ∞« _®xH˜ QÆ^•. ZHõ¯_»‰Ωõ áÈ~Ú<å ã¨=u áÈ~°∞ `«Ñʨ ^Œ#fl@∞ì WO`«
á¶ê~°fi~°∞¤ ^ÕâO◊ Ö’ HÍѨÙ~°=Ú<åfl, ÉϺHõfi~ü¤ WO_çÜ∂« QÆ∞iOKÕ Q˘Ñ¨ÊQÍ PÖ’zOKÕ
™êQÆ~`ü À ZÖÏ "ÕQÍe K≥ÑC¨ ?
''W^ŒO`å qO@∞O>Ë, J#=ã¨~O° QÍ rq`«O`À P@ÖÏ_»∞‰õΩO@∞<åfl=xÑ≤™ÈÎOk.
#∞=Ùfi K≥ÑÊ≤ O^•xfl |\ì̃ K«∂¿ã,Î WO^Œ∞Ö’ ™êQÆ~Hü Oõ >Ë h"≥Ñ· Ù¨ #∞OKÕ Z‰õΩ¯= ֒ѨO
L#fl@∞ì `À™ÈÎOk. =∞# ^ÕâO◊ =^Œe WHõ¯_çH˜ =zÛ# `«~åfi`«, Z=iÔH<· å `«=∞
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ
43
T~°∞, `«=∞ "åà◊√§ *Ï˝ÑH¨ Oõ ~å=_»O ã¨ÇϨ [O. ™êQÆ~ü `«# QÆ`O« =∞izáÈHõ áÈ=_»O
=∞Oz ÅHõ} ∆ O `«Ñʨ J=ÅHõ} ∆ O HÍ^Œ∞. #_»=∞O„`«ÑÙ¨ ã≤i`À =Úiã≤áȉõΩO_®
HÍà◊√§ Éèí∂q∞g∞^Õ LOK«QÆÅæ_»O JO^ŒiH© ™ê^茺O HÍ^Œ∞. WHõ Ñ≤H˜fl‰õΩ¯Å∞,
+≤HÍ~°O¡ \Ï"å, Jq áê¡#∞ KÕã∞¨ HÀ=_»O h KÕ`∞« Ö’¡ =ÙOk. #∞=Ùfi K≥ÑÊ≤ O^•xfl |\˜ì
™êQÆ~ü "≥∞`«Hõ ã¨fiÉèÏ=O L#fl"å_çÖÏ L<åfl_»∞. J`«}‚˜ hHõ#∞QÆ∞}OQÍ =∞ÅK«∞HÀ=_»O
h KÕ`∞« Ö’¡ LOk. JÖÏ KÕÜ∞« ‰õΩO_® UHõOQÍ q_®‰õΩÅ ^•HÍ "≥à§◊ _»O <å‰õΩ #K«ÛÖË^∞Œ .——
''h‰õΩ #zÛ<å, #K«ÛHõáÈ~Ú<å <Õ#∞ MÏ`«~∞° KÕÜ∞« #∞, <å Jaè~∞° K«∞ʼnõΩ `«Q@ æÆ ∞ì
|`«H_õ "» ∞Õ <å‰õΩ HÍ=Åã≤Ok. D q+¨Ü∞« OÖ’ Z=i =∂@#∞ q#^ŒÅ∞ÛHÀÖË^∞Œ ——
~°[x `≥Qˆ ã≤ K≥ÑÊ≤ Ok q∞„`«∞~åeH˜.
''Jk HÍ^Œ∞ ~°E,˚ z#fl z#fl á⁄~°ÑK¨ åÛʼnõΩ q_®‰õΩÅ∞ fã¨∞HÀ=@O Ѩiëê¯~°O
HÍ^Œ∞. D =Ü«∞ã¨∞Ö’ q_®‰õΩÅ∞ fã¨∞‰õΩx q∞QÆ`å rq`«O ZÖÏ QÆ_∞» ѨÙ^•=∞x?
D ѨãH≤ Oõ ^Œ∞x J"≥∞iHÍÖ’ ÃÑOz ÃÑ^ŒKÌ Ü Õ ∞« _»O JO`« ã¨∞Å∞=#∞‰õΩO@∞<åfl"å?
=∞QÆ`À_»∞ ÖˉΩõ O_® ^ÕâO◊ QÍx ^ÕâO◊ Ö’ ZÖÏ <≥Q∞Æ Hæ ˘™êÎ=Ù?—— ¿ãflÇ≤Ï`«∞~åe ^èÀ~°}˜
qã¨∞QÆ∞ HõeyOz<å Jk |Ü«∞@Ѩ_»hÜ«∞‰õΩO_® <≥=∞‡kQÍ #K«ÛK≥ѨÊ_®xH˜
„ѨÜ∞« uflã¨∂Î JOk nÑ≤.Î
''h áê`« zO`«HÍÜ«∞ ѨKÛ« _ç PÖ’K«#Å∞, J"≥∞iHÍ =zÛO`«~åfi`« ‰õÄ_® JÖψQ
L<åfl~Ú. #∞=Ófi, ™êQÆ~ü XˆH F_»Ö’ „ѨÜ∂« }O KÕã∞¨ <Î åfl~°∞. JO^Œ∞Hˆ J`«}‚˜
ã¨=∞i÷ã¨∞Î<åfl=Ù. q_®‰õΩÅ∞ =zÛO`«~åfi`« <Õ#∞ XO@iQÍ LO\Ï#x ZÖÏ
J#∞‰õΩ<åfl=Ù? <å Jaè~∞° K«∞ʼnõΩ `«QæÆ =∞x+≤x ZѨC_À ZOK«∞‰õΩ<åfl#∞. <Õ<Ö≥ Ï
™êQÆ~`ü À qã≤yáÈÜ«∂<À, J`«_∂» `«# ÉèÏ~°º`À qã≤yáÈÜ«∂_»∞. J`«_ç ÉèÏ~°º‰õΩ
‰õÄ_® WO_çÜ∂« "åã¨#Å∞ áÈÖË^∞Œ . =∞# ã¨O㨯 $u, =∞# "å~°ã`¨ fi« O JO@∂
ZѨC_»∂ ѨÓ[Å∞, ѨÙ#™ê¯~åÅ`À "ÕkOè K«∞‰õΩuO\’Ok J`«}.‚˜ JO^Œ∞Hˆ J`«_∞»
`«# ÉèÏ~°º‰õΩ q_®‰õΩeã¨∞<Î åfl_»∞. =∂ q_®‰õΩÅ∞ =∞OE~°∞ HÍQÍ<Õ, "Õ∞O Ǩ~ÚQÍ
Hõeã≤ LO\ÏO.——
''ÃÑo§ H͉õΩO_®<Õ—— nÑ≤Î J_çyOk.
''J=Ù#∞. ÃÑà◊§O>Ë =∞m§ =∞QÆ"å_ç JkèÑ`¨ º« O ã¨ÇÏ≤ OKåe. J`«x‰õį_® ÃÑo§
|O^èOŒ Ö’ W~°∞HÀ¯=_»O W+ì̈OÖË^∞Œ .——
''WO`«H© Z=ˆ~ J`«_∞» ?——
¿Ñ~°∞ K≥ÑÊ≤ Ok ~°[x.
44
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
''J`«_®—— <À~°∞ `≥izOk nÑ≤.Î
''J`«_®? Jx JO`«ÖÏ Pâ◊Û~°ºÑ¨_^» •xˆH=ÚOk? J`«_Õ J"≥∞iHÍÖ’ <å‰õΩ
„ÃÑO¶ _£. ѶÖ≤ Ïã¨Ñ~¨¶ ü JO_£ QÔ _· .£ q_®‰õΩÅ q+¨Ü∞« OÖ’ J`«_Õ <å‰õΩ ã¨Ç¨ Ü«∞Ѩ_∞»
`«∞<åfl_»∞.——
''ã¨Ç¨ Ü«∞ Ѩ_`» å_»∞. ZO^Œ∞‰õΩ Ѩ__» ∂» ? |OQÍ~°∞ Ñ≤K∞« ÛHõ `«#HÔ · `å#∞ ѨO[~°O
Ö’H˜ =¿ãÎ JÖÏO\˜ "åà◊√§ =^ŒOÌ \Ï~å? <Õ#∞ q#fl^•xfl |\ì̃ J`«_À âß_çã∞¨ .ì `«#
ÉèÏ~°ºx Ç≤ÏOã≤OK«x ~ÀA ÖË^∞Œ . P"≥∞ WO\’¡ LO_»QÍ<Õ Z=Ô~=~À J"≥∞iHõ<£
J=∂‡~Úefl fã¨∞H˘zÛ ‰õΩÅ∞‰õΩ`«∞O\Ï_»∞. =zÛ# r`«=∞O`å `åQÆ_®xH˜, [ÖÏûÅH©
Y~°∞Û KÕ¿ã =∞x+≤. J`«_∂» , ™êQÆ~ü ^•^•Ñ¨Ù XˆH™êi J"≥∞iHÍ =KåÛ~°∞. ™êQÆ~ü
‰õÄ~°∞Û‰õΩ#fl Pã¨∞ÎÅ∞, J`«_ç‰õΩ#fl Ѩ~°Ñ¨u =ÚO^Œ∞, W`«_»∞ QÆ_ç¤áÈK«‰õΩ ‰õÄ_®
H˘~°QÍ_»∞. W`«_ç QÆ∞iOz WHõ¯_ç =∞# `≥Å∞QÆ∞"åà◊§Ö’ `≥eÜ«∞x "åà◊√¡ ÖË~∞° . JÖÏO\˜
"å_ç =∂Ü«∞Ö’ #∞"≥fiÖÏ Ñ¨_®¤"Õ ~°E?˚ —
''KåÖË¡ h ™Èk. =∞# J=∞‡ÅHõ¯Å∞ K≥q H˘~°∞HÀ¯=_®Å∞ qx, <Õ#∂ hÖÏ<Õ
J#∞‰õΩ<åfl#∞. HÍx J`«_`ç À H˘xfl ™êÜ«∞O„`åÅ∞ QÆ_áç êHõ J`«}‚˜ Z=~°∂ J~°O÷
KÕã∞¨ HÀÖË^xŒ ^Œ$_èÑ» ~¨ ∞° Û‰õΩ<åfl#∞. J`«x ã¨ÇϨ K«~º° OÖ’ >ˇ"ÿ ∞£ ZÖÏ QÆ_∞» ã¨∞OÎ ^À J~°Oú
HÍ^Œ∞. J^Õ ™êQÆ~`ü À<≥`· Õ k#"≥ÚHõ Ü«ÚQÆOÖÏ LO@∞Ok.——
''H©_O≥ z "Õ∞ÖˇOK«=∞<åfl~°∞. h Pã≤xÎ , x#∞fl "å_»∞‰õΩx, P `«~åfi`« =kÖË¿ãÎ
hQÆu?——
''P =∂„`«O PÖ’K«# <å‰õΩ ÖË^#Œ ∞‰õΩ<åfl"å? <Õ#∞ Z"≥∞‡ãπ KÕâß#∞. q_®‰õΩÅ∞
=∞OE~°∞ HÍQÍ<Õ, <å J~°›`Å« ‰õΩ `«QæÆ L^ÀºQÆOÖ’ KÕ~`° å#∞, 'J`«_—ç `À Hõeã≤
LO\Ï#∞. "Õ∞q∞^Œ~Ì O° ~åA~å}©ÖÏ¡ J"≥∞iHÍ rq`åxfl A„~°∞‰õΩO\ÏO. JѨC_»ÑC¨ _»∞
#∞=Ùfi =zÛ K«∂ã¨∞OÎ _»∞—— QÆ~fi° OQÍ `«Öuˇ Î nè=∂QÍ JOk ~°[x.
''U"≥∂ ~°E˚ <Õ#∞ h JO`« á¶ê~°fi~ü¤ HÍ#∞. <å ѨikèÖ’ <å‰õΩ `ÀzOk K≥áêÊ.
P ÃÑ#· h rq`«O. h W+¨Oì . =™êÎ#∞—— Jx ÃãÅ=Ù fã¨∞H˘Ok nÑ≤.Î




™êQÆ~,ü ~°[xÅ H˘_»∞‰õΩ J"≥∞iHÍÖ’ ѨÙ\ì̃#O^Œ∞#, J`«_∞» J"≥∞iHÍ áœ~°∞_»∞
J~Ú#O^Œ∞#, "åi q_®‰õΩÅ ^•"å#∞ qKåiOK«_®xH˜ ѨÓiÎ J~°›`Å« ∞<åflÜ«∞<Õ
~°[x "å^Œ#Ö’ |ÅO LO_»_O» =Å¡ ~°[x, ™êQÆ~Åü ‰õΩ q_®‰õΩÅ∞ =∞OE~°∞
KÕã¨∂Î HÀ~°∞ì f~°∞ÊxzÛOk. JÉσ~Ú z#fl"å_»∞ HÍ|\˜ì J`«_çH˜ `«e¡ ~°Hõ∆}
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ
45
LO_®Åh, J`«_ç PÅ<åáêÅ#‰õΩ H˘O`«™⁄=Ú‡ ÉϺO‰õΩÖ’ _çáêl@∞ì KÕÜ∂« Åx
™êQÆ~ü‰õΩ ã¨∂zOzOk HÀ~°∞ì. ~°[x L^ÀºQÆO KÕã¨∞Î#flO^Œ∞# P"≥∞‰õΩ Éèí~°}O
=∞OE~°∞ KÕÜ∞« ÖË^∞Œ . ã¨QOÆ Pã≤Î WzÛ JÉσ~Ú ¿Ñi@ H˘O`« ™⁄=Ú‡ _çáêl@∞ì
KÕã,≤ ~°[x`À "≥Ú`«OÎ `≥Q`Æ O≥ ѨÙÅ∞ KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl_»∞ ™êQÆ~.ü
~°[x `«e^¡ OŒ „_»∞Å P#O^•xHõO`«∞ÖË^∞Œ . "åi áêzHõ áêi#O^Œ∞‰õΩ „|Ǩ‡O_»OQÍ
qO^Œ∞ KÕã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. Pã¨∞ÎÅ q=~åÅ∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩx "å\˜ x~°fiǨÏ} ÉÏ^茺`«
<≥uÎ<Õã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. H˘xfl HõOÃÑhÅ ¿+~°∞¡ Jq∞‡ WO_çÜ«∂Ö’ Pã¨∞ÎÅ∞ H˘<åfl~°∞.
J@∞ 'J`«_—ç H˜ ÉèÏ~°º #∞Oz q=ÚHÎ̃ ^˘iH˜Ok. „ÔH_ç\ò HÍ~°∞Ť JѨCÅ∞ `«Ñʨ ,
Pã¨∞ÖÎ gË ∞ ÖËHáõ È=_»O`À J`«_ç ÉèÏ~°º‰õΩ áêѨO Ug∞ ^ŒH¯õ ÖË^∞Œ . HÍHõáÈ`Õ <≥Å<≥ÖÏ
Éè~í }
° O 'J`«_—ç r`«O #∞Oz W"åfiÅx f~°∞ÊxzÛOk HÀ~°∞.ì Éè~í } ° O =^Œ∞,Ì U"≥Ú^Œ∞,Ì
âß_çã∞¨ ì Éè~í ΰ #∞O_ç q=ÚHÎ̃ ^˘iH˜Ok J^Õ Ñ¨k"ÕÅ#∞‰õΩx P"≥∞ WO_çÜ∂« Ö’x `«#
ѨÙ\˜Oì \˜H˜ KÕiOk.
~°[x 'J`«_∞» — HõÅã≤ LO_»_O» "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïì~∞° .
`«=∞ ‰õÄ`«∞~°∞ ÃÑo¡ KÕã∞¨ HÀ‰õΩO_® "Õ~˘Hõ`x« `À LO_»_O» ~°[x `«e^¡ OŒ „_»∞ʼnõΩ
q∞OQÆ∞_»∞ Ѩ_Ö» ^Ë ∞Œ . J~Ú<å ‰õΩH˜¯# ¿Ñ#∞ÖÏ¡ LO_çáÈÜ«∂~°∞. ‰õÄ`«∞i qK«ÛÅq_ç
`«#O K«∂_»ÖHË õ F™êi =∞O^Œe¿ãÎ "åi g∞^Õ =∞O_çÑ_¨ Oç k ~°[x.
~å#∞~å#∞ ~°[x `«e¡ Q˘}∞QÆ∞_»∞ Z‰õΩ¯"≥O· k. JO`«‰Ωõ =ÚO^Œ∞ h `«e^¡ OŒ „_»∞Å∞,
<å `«e^¡ OŒ „_»∞Å∞ HÍ~å? J#fl J`«_∞» WѨC_»∞, "åi g∞^Œ qã¨∞HÀ¯=_»O "≥Ú^ŒÅ∞
ÃÑ\Ïì_∞» . Ѩã"≤ å_»∞ áê#HõOÖ’ ѨÙ_»HÖõ Ï `«=∞ [ÖÏûʼnõΩ J_»∞Q¤ Í L<åfl_»x ~°[xx
^≥Ñʨ _»O "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\Ïì_∞» . ZÖÏÔQ`· <Õ OÕ , H˘O`« _»|∞ƒ =keOK«∞‰õΩx ÃÑ^Œ"Ì åix,
ѨãÑ≤ Ö≤ Ï¡_`ç À ã¨Ç¨ WO_çÜ∂« q=∂#O ZH˜¯OKå~°∞ ~°[x, J`«_∞» Hõeã≤. ‰õÄ`«∞i
rq`«O JãÎ̈=ºãÎ̈O KÕã#≤ áêáêxH˜ ~°[x ™êQÆ~Åü JÉσ~Úx ÃÑOKÕ ÉÏ^躌 `« "åi
<≥u#ΠѨ_Oç k. Jxfl J_»O¤ ‰õΩÅ∂ `˘ÅyáÈ=_»O`À ~°[x, J`«_ç qâ◊$OYÅ qǨ~°O
"≥Ú^ŒÖO·ˇ k.




HÍÅ„Hõ=∞OÖ’ ~Ô O_»∞ ã¨O=`«û~åÅ∞ QÆ_Kç å~Ú. ''D ã¨OQÆu q<åfl~å? ~°[x
=∞~À J`«}‚˜ ‰õÄ_® =kÖËãO≤ ^Œ@—— JOk âߺ=∞Å.
''™êQÆ~üH˜ q_®‰õΩezÛ 'J`«_ç—`À LO_»_»O "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\ÏìHõ <Õ#∞ ~°[x`À
ã¨O|O^è•Å∞ `≥OKÕã∞¨ ‰õΩ<åfl#∞. J~Ú`Õ 'J`«}—‚˜ P `«~åfi`« =∞~À J`«}‚˜ ‰õÄ_®
=keOK«∞‰õΩO^Œ#fl =∂@—— nÑ≤Î JOk.
46
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
''~°[x J`«}‚˜ =^ŒÅÖË^∞Œ . ~°[xx, P"≥∞ Pã≤xÎ Ñ‘eÛ Ñ≤ÑÊ≤ KÕã≤ J`«_Õ ~°[xx
=kÖËâß_»∞. P `«~åfi`« ~°[x WOHÀ QÀiOHõ#∞ Ѩ\ ì˜ J`«}‚© D =∞^èºÕ =kÖËãO≤ ^Œ@.——
ã¨∞^è+Õ ,‚¨ `«#‰õΩ `≥eã≤# ã¨=∂Kå~°O K≥ÑÊ≤ Ok.
<≥ÅHÀ™êi H˘xfl `≥Å∞QÆ∞ ‰õΩ@∞OÉÏÅ∞ Hõe¿ã QÔ \ò @∞ QÔ ^Œ~Öü ’ ~°[x, ™êQÆ~Åü
„Ѩ™êÎ=# =zÛ#ѨÙ_»∞ [~°∞QÆ∞`«∞#fl ã¨OÉèÏ+¨} Jk.
''JO`å ~°[x ã¨fiÜ«∞OHõ$`«O. =∞i ™êQÆ~ü ã¨OQÆ`À?——
''™êQÆ~Hü̂ O Ǩ~ÚQÍ L<åfl_»∞. =∞m§ ÃÑo§ KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl_»∞. P"≥∞ ‰õÄ_® ™êѶ"ìπ ~Õ ü
WO[hˆ~. "åà◊§HÀ áêѨ. „Ѩ"∂≥ +¨<ã Ñ· ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£ „\Ï<£ûѶ~¨ Ü° ∂« º_»∞. WѨC_»`_« ∞»
`«e^¡ OŒ „_»∞Å∞, ÉèÏ~åº a_»Å¤ `À, =∞# ~åROÖ’<Õ ^Œ~å˚QÍ L<åfl_»∞. |O*Ï~åÇ≤ÏÖòûÖ’
|OQÆàÏ H˘<åfl_»∞. P =∞^躌 PѶ㑠∞¨ Ѩxg∞^Œ J"≥∞iHÍ =zÛ, =∂ WO\˜HÀѨÓ@
Éè’[<åxH˜ =KåÛ_»∞. =∞x+≤ ÉÏQÍ Xà◊√§ KÕâß_»∞. "≥ÚǨÏOÖ’ H˘`«Î HÍOu =zÛOk——
K≥ÑÊ≤ Ok âߺ=∞Å.
''WO_çÜ∂« Ö’ ÃÑo§ KÕã∞¨ ‰õΩx =zÛ, ÉèÏ~°ºefl ÉÏxã¨Å∞QÍ K«∂¿ã =∞QÍà◊§ QÆ∞iOz
q<åflO, Hõ^ÖŒä ’¡ K«k"åO. HÍh, Ü≥∂QÆ∞º_≥#· Éè~í #ΰ ∞ P~°à√◊ § ÃÑ\ì̃, ã¨`å~ÚOz, Pã≤Î
g∞^Œ Pâ◊`À q_®‰õΩÅ∞ fã¨∞‰õΩ#fl ~°[xx =∞#O Hõàϧ~å K«∂âßO. ™⁄O`« "åà◊§
K≥ÑC¨ _»∞ =∂@Å∞ qx, _»|∞ƒ "åº"≥∂ǨÏO, Éè∫uHõ ã¨∞MÏÅ "≥O@Ѩ_,ç rq`åxfl
‰õΩHõ¯Å∞ zOÑ≤# qãÎ̈i KÕã∞¨ ‰õΩOk. KÕã∞¨ ‰õΩ#fl "åiH˜ KÕã∞¨ ‰õΩ#flO`« =∞Ǩ^Õ=.——
nÑ≤Î `«# Jaè„áêÜ«∞O "≥e|∞zÛOk.
''ÉÁ=∞‡ "≥#Hõ ÉÁ~°∞ã¨∞ LO@∞Ok. JO^Œ~°∞ =∞QÆ"åà◊√§ K≥_»¤"åà◊√§ HÍ#>Ëì,
JO^Œ~∞° P_»"åà◊√§ =∞Oz"åà◊√§ HÍ~°∞. ™êQÆ~,ü ~°[x, J`«_∞» J`«x ÉèÏ~°º <å}ˇO
~Ô O_»∞ "≥Ñ· Ù¨ Å#∞ K«∂Ñ≤OKå~°∞ =∞#H˜—— âߺ=∞Å "åºYº.
''™êQÆ~ü rq`«O =∞m§ QÍ_ç# Ѩ_Oç k HÍx, Ѩ\ÏìÅ∞ `«ÑÊ≤ # ~°[x rq`«O
Z@∞=∞à◊√§`«∞O^À HÍÅ"Õ∞ ["å|∞ K≥áêÊe—— JOk ã¨∞^Õ+.‚¨
''g∞ =ÚK«Û@∞¡ D ~ÀA ѨÓ~°Î=Ù`åÜ«∂? =∂ P`å‡~å=Úà◊¡#∞ âßO`«Ñ¨ˆ~Û
=∂~°"æ ∞Õ ^≥<· å K«∂¿ã^Œ∞O^•?—— âߺ=∞Å Éè~í ΰ J#QÍ<Õ JO^Œ~∂° Éè’[<åʼnõΩ ÖËKå~°∞.
qѨÙÅ
#=O|~°∞ 2006
E
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ
47

|~°¯`«∞
' ~O° „_ç, ~°O„_ç—— H˘_»∞‰õΩ, HÀ_»Å∞‰õΩ ™êfiQÆ`O« ѨeH˜Ok =∞<≥=∞‡.
J=∞‡ HÍà◊§‰õΩ #=∞™ê¯~°O KÕâß~°∞ =∞Ç‘Ï^è~Œ ,ü ÅǨÏi.
''ÉÏQÍ |Hõ¯=_»=¤ Ù a_®¤——
''á⁄^Œ∞ÌQÆÅ¡ Zxq∞^ÕOQÆ WO@¡ÔHe¡ ZeÎ#O>Ë, =∞Å¡ WO\˜H˜ JK≥Û`«O^Œ∞‰õΩ
Ѩ^Q≥ ∞Æ `«~Ú. J~Ú`å~°O (Pk"å~°O) ~°[ (ÃãÅ=Ù) ~ÀA WO\˜ Ѩ#∞Öˇ<Àfl! g∞
HÀ_»Å∞‰õΩ =∞~åiî ~åHõáêÜ≥∞. <Õ<Õ Jxfl =ã¨∞=Î ÙÅ∞ f㨯~å"åÖˇ. <å`Àx |*Ï~°∞‰õΩ
f㨯áÈ`«∞<åfl. H˘OK≥O, H˘OK≥O ÉÏã¨JÅ∞"å@~ÚOk ÅǨÏiH˜.——
ǨÏ<£=∂<£ QÆe,¡ Ѩ„`åKåÖ’¡ L#fl =∞<≥=∞‡ "åŧk =O^Œ_∞» QÆ∞Å XO\˜QkÆ .
~åR „ѨÉ∞íè `Àfi^ÀºQÆOÖ’ L#fl H˘_»∞‰õΩ ÃÑo§ J~ÚO`«~åfi`« PQÆk W~°∞Hõ=_»O`À
WHõ QÆ`º« O`«~O° ÖËH,õ =ÚO|~Ú t"å~°Ö¡ ’¡ L#fl ÉèÜ í ∞« O^Œ~Öü ’ HÍѨÙ~°O ÃÑ\Ïì_∞» .
<≥Å, ~Ô <≥flÅ¡H˘Hõ™êi gÔ~<· å, "åÔ~<· å XHõiO\˜H˘‰õ~Ω° =ã¨∂,Î áÈ`«∞O\Ï~°∞.
''D_» "Õ∞=∞O^Œ~°O LO\˜q. #∞=Ùfi ѨxH˜ áÈ~Ú#OHõÖˇ·i XHõ¯^•xH˜
Z@¡`À`«∞#Î fl^À U"≥∂?——
48
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
''Ѩk ~ÀAÅ∞flOz ‰õΩ@∞ìÑx¨ ¿ã`«∞#Î fl J`«=Î ∂‡. ~Ô _ô"∞Õ _£ HõOÃÑ<ÀÅ∞¡ JOwÅ∞
(K˘HͯÅ∞) "≥ÚO_ÕÅ∞, HÍÅ~°∞,¡ ¿ã`«∞Å∞ "Õ~∞° "Õ~∞° ‰õΩ\ì̃ã~Î̈ ∞° . Jq =∞#O JuH˜Oz
‰õΩ\ì̃ JOy `«Ü∂« ~°∞ÃãÜ«∂ºÅ. PÖË¡ á⁄^Œ∞QÌ ÅÆ ¡ `≥zÛãÎ̈~∞° , ‰õΩ\ì̃# |@ìÅ∞~å„u fã¨∞Hõ
áÈ`«~∞° . JOyH˜O`«x ~ÀA ‰õÄe ~Àl`«~Î ∞° . Z^À áêÅ, hÅ¡ HÍ~°∞ûÅ#fl ZÅ∞Î#fl~Ú——
ÅǨÏi K≥ÑÊ≤ Ok.
''áêÅHõ~∞° û ã¨~ˆ QÆx, hÅ¡ Hõ̂~ûOk—— =∞Ç‘Ï^è~Œ ü K≥ÖÅ¡ˇ ∞ J_çyOk. ''UO *ˇáêÊÖˇ.
P_», hÅ¡‰Ωõ ÉÏQÆ uѨÊÅ∞#flk. =ÚxûáêbìhÅ∞¡ ~ÀA J^ŒQÌ ~Æ @ (J~°QOÆ @) J`«~Î Ú.
Jq `åÔQ`«O^Œ∞ÔH·`«~Ú. |@ìʼnõΩ, ÉÏã¨O_»¡‰õΩ (áê„`«Å‰õΩ) \ϺOHõ~ü hÖË¡. =∂
ae¤OQÀÅ∞¡ ~ÀA <åÅ∞QÆ~Ú^Œ∞ \ϺOHõ~∞° ¡ `≥ÑÊ≤ `«~Î ∞° . WO\˜O\˜H˜ hÅ¡ g∞@~°∞#¡ fl~Ú.
P g∞@~°∞`Àx <≥ʼnõΩ J~Ú^•~°∞=O^ŒÅ∞ #Å¡aÖòHˆ J=Ù`åÜ«∞`«=Î ∂‡———
hà◊§ „ѨãH¨ `Î̃ À ÅǨÏi Hõà§◊ Ö’ hà◊√§ !
J~Ú^•ˆ~à◊§ „H˜`O« `«#‰õΩ, J=∞‡‰õΩ [iy# ã¨OÉèÏ+¨} [˝ÑHÎ≤ ˜ =zÛOk =∞Ç‘Ï^è~Œ Hü .˜
''=∞Ç‘Ï! #Å¡ QÆ@¡ KåÅ∞ ÃÑ\˜#ì "ÕOk~å? |OQÍ~°O Jã¨∞O\˜ hÅ∞¡ QÆ>~Ë ∞° áêÅ∞
QÍ=>ì̌Q^Æ •!—— =∞Ç‘Ï^è~Œ #ü ∞ =∞O^ŒeOz, =∞<≥=∞‡ `å<Õ ‰õΩàÏ~Ú Hõ>ãìË O≤ k.
''áÈ`≥"åÜ≥∞<Õ =∞#^ÕOÉ’`«k? =Úxûáêbì#ÖË<¡ åÜ≥∞. =∞#\ÏH˜ (\ϺO‰õΩ -
„_»"∞£ ) aO^≥Å~Ú`Õ xO_ç#~Ú. |@ìÅ∞, ÉÏã¨O_»∞¡ QÆ∂_® ¿ãuÎq. áÈ`≥áêÜ≥∞ hÅ∞¡——
W~°=^Õà¡◊ =∞Ç‘Ï^è~Œ Öü ’ x~°H¡ ∆õ ºO.
''J@¡#^Œ∞Ì a_®¤! hÅ¡O>Ë QÆOQÆ=∞‡ `«e.¡ hÅ¡ qÅ∞= ZQÆ∞ã¨O (=º=™êÜ«∞O)
*ËÃã HÍáÈÅ¡<å_»∞QÆ∞ ÃãѨÙ`«~∞° . hÅ∞¡ ÖËHáõ È`Õ Ñ¨O@Å∞ ÖË=Ù. ѨO@Å∞ ÖËHáõ È`Õ
uO_çÖ^Ë ∞Œ . hÅ¡O>Ë WO\˜ |~°¯`«∞, U WO@¡ hÅ∞¡ÑÙ¨¶ AÖò (=$^ä•QÍ) áÈ`«Ü∂≥
Pe¡O@¡ ÃÑ㷠Ũ ∞ xÅfi~Ú. U ~ÀQÍÅHÀ ~˘K«∞ÛÅHÀ ÃÑ㷠Ũ ∞ QÆ∂_» hÅ¡ÖHˇ ¯õ Hõ~Û° ~Ú`≥.·
XH˘¯Hõ¯ ~°∂áê~Úx HõO_»HÔ¡ @¡ J^Œ∞‰Ì Ωõ O\Ï"≥∂, J@¡ XHÀ¯Hõ¯ hÅ¡ ÉÁ@∞ì#∞ QÆ∂_»
HõO_»‰¡ Ωõ J^Œ∞HÌ À"åe. WѨC_»∞ WO\˜O\˜H˜ #Å¡ÅK«∞Û@¡ (‰õΩàÏ~ÚÅ∞ LO_»_O» =Å¡)
g∞‰õΩ hÅ¡ qÅ∞= `≥Å∞`«ÖÎ ^Ë ∞Œ . g∞~°∞ ã≤#flQÆ∞O_»OQÆ D KåÖ’¡ÅO¡ ^Œ∞~°O ã¨~å¯~ü
#Å¡Hˆ hÅ∞¡ Ѩ@∞ì‰Ωõ O@∞O\˜q∞. <å aO^≥ =ÚO^ŒO>Ë, '<Õ#∞ =ÚO^ŒzÛ# Jx
P_ÀÅ∞¡ ~ÀA ã≤HÅõ ∞, ã≤HÅõ ∞ (ã≤QÅÆ ∞) Ѩ@∞ì‰Ωõ #∞_Õ, P H˘\Ï¡@Å¡ =∞# aO^≥—‰õΩ
Zxfl <˘‰õΩ¯Å∞ Ѩ_Ü ¤» ∂≥ <å ZO>ˇHÔ Öˇxfl Tã≤áÈ~Ú#Ü≥∂? g∞ÉÏÃÑ`· Õ ~À_»∞g¤ ∞^Œ
#Å¡HÍ_» `å<åxH˜ (™êfl<åxH˜) áÈ`«∞O_Õ. |ã¨∞ûÅ∞, "≥∂\Ï~°∞,¡ =∞#∞ã¨∞Å∞, ~åOQÆ,
áÈOQÆ =∞# KåÅ¡ "≥ÚQÀÅ∞¡ K«_Ťô g∞^Œ '`å#O— *Ë`∞« OÎ „_ç. JzÛáÈÜÕ∞ P_ÀÅ¡~Ú`Õ
|~°¯`«∞
49
"≥ÚHõO „ѨH¯õ ‰õΩ uѨC‰õΩO@∞O„_ç. `å#O hÅ¡ H˘~°‰Ωõ "≥ÚQÀÅ∞¡ =∂#O áÈ~Ú<å
Ѩ~fi° *ˇÜ∞« ºÖË. g∞~°∞ WѨC_»∞ hÅ∞¡ L`«QÎ Æ áÈQ˘_»∞#Î fl~°∞—— =∞<≥=∞‡ `«# ÉÏ^è#Œ ∞
=ºHõÎѨizOk.
''"Õ∞"Õ∞O *Ëã≤<å #∞=Ùfi áê`«HÍÅO ã¨OQÆ`«∞Å∞ f`«Î=Ù. H˘OK≥O ¿ãѨ٠#Å¡
KåÅ∞ÃÑ\ì̃<≥fl"≥∂ #∞=Ùfi yxfl =∂@Å∞ WxÊuÎq. =∂ HÍÖË*’Å∞¡ #Å¡KåÅ∞"≥\ ˜ì
Jxfl Ѩ#∞¡ #Å¡HO˜ ^Œ<Õ *Ë`~Ϋ ∞° . J^Õ <Õ#∞ #Å¡KåÅ∞ "≥\ ì̃ "≥ÚHõO Hõ_yç `Õ #Å¡|O^Œ∞
*Ëã≤ =ÚO`«`Àx hÅ∞¡ f™È¯=∞‡O>Ë—— =∞Ç‘Ï^è~Œ Öü ’ x+¨Ø~ª O° .
''Ѩ@flOÅ (ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£Ö’) k#O ^ŒÑÊ≤ k#O hÅ¡`Ü Î« ∞« @. h‰õΩ QÆ@∞¡O>Ë Ñ¨#∞<åfl
ÖËHáõ È~Ú<å, #Å¡KåÅ∞ÃÑ@∞ì_∞» U~°Ê_»∞`«∞O_Õ.—— Éèí„^Œ`«
''=∞Ç‘Ï! U~À‰õΩÅ∞#fl"£! ÃãÖˇ=¡ ∂\Ï¡_`ç Î≥ ã¨ÑC¨ _»∞ *Ë`ÖΫ =Ë Ù?—— =∞<≥=∞‡ ‰õΩ^Œ∞ѨÙ`À
=~°=Î ∂#OÖ’H˜ =KåÛ_»∞ =∞Ç‘Ï^è~Œ .ü
''J"åfi! #∞=fi#@∞ì hÅ¡`À<Õ =∞#‰õΩ |~°¯`«∞. D KåÅ¡ L#flѨC_»∞ Zxfl hÅ∞¡
=$^è• *Ëã<≤ Àfl, ÉèÜ í ∞« O^Œ~∞° ‰õΩáÈ~Ú#∞flOz XH˘¯Hõ¯ h\˜ÉÁ@∞ì‰Ωõ Hõ@Hõ@ L#flk.
x#∞fl, h =∂@efl ~ÀA‰õΩ Ѩk™ê~°¡<åfl Ü«∂k*Ëã¨∞‰õΩO@. U =ã¨∞Î"≥·<å Jk
' ã¨∂ "≥Ú, ÉϺO‰õΩ *ÏÉò =kÖË™ê_»∞ `≥Å∞™ê ? U^À ¢ÃÑ"· \Õ ò
HõOÃÑhÖ’H˜ Ô~\˜ìOѨ٠r`«O`À "≥_»∞`«∞<åfl_»@—— ^Œ~å
(^Œ^=ÌŒ ∞‡~å=Ù) L~°Ñπ¶ ^•"≥∂^Œ~O° ã¨=∂Kå~°O K«k"å_»∞.
''JO^Œ∞Hõ<Õ QÆ^• J`«xfl =∞#O ã¨∂"≥Ú (ã¨∂k"≥Ú#) JO\ÏO. ã¨∂kÖÏ ^Œ∂ã¨∞‰õΩ
áÈ`å_»∞. Ǩ~ÚQÍ |OQÍ~°∞QÆ∞_»∞¡ ÃÑ>Ëì ÉÏ`«∞ ÖÏO\˜ „ѨÉ∞íè `«fi~°OQÆ ÉϺO‰õΩÖ’x
ÖËHáõ È~Ú#ѨC_Õ ^•x qÅ∞= `≥Å∞`«kÎ . =∂ hÅ¡ Hõ~∞° û H˘~°‰Ωõ , ÅǨÏi QÆ∂_® Ѩx
*ˇÜ∞« º=Åã≤ =KÕÛ. ѨÙ\ì̃O@¡ ѨÙãÎ̈HÍÅ∞, \˜q. `Àx J~åOQÆ QÆ_Ñç #≤ g∞ HÀ_»Å∞, L^ÀºQÆO KÕÜ∞« Hõ, "≥\ Kì˜ åH˜s KÕÜ∞« _®xH˜ ѨÓ#∞HÀ=_»"∞Õ q∞\˜? U~å (U_»∞Ѩ٠~å=Ù)
=∞xO@¡ q∞+¨#∞ `˘Hõ¯=Åã≤ =KÕÛ—— =∞Ç‘Ï^è~Œ ü =∂@Ö’¡ ÉÏ^è`Œ À ‰õÄ_ç# x*Ï~Úf L~°Ñπ¶ UHÍO|~°O Z^Õ"Ì å.
''™êÖˇO¡ _ç ™È^≥OÌ . UOѨx ÖËHáõ È`Õ P =∂@ "Õ~Ô QÆx Ѩx¿ãã¨∞@¡ =Ù#fl =∞[ \©.q. ''=∞Oz J}∞‰õΩ=QÍ LO_Õ ÉèÏ~°º#∞ =ke @‰õΩ¯Å =∂i „Ñ≤ÜÚ« ~åe "≥O@
ã¨∂ã¨∞@¡ LO@^Õ—— ÅǨÏi. Ѩ__» O» QÍHõáÈ`Õ, `≥e"≥#· "å_»∞ KÕ¿ã Ѩ<<Õ å? „ѨtflOKå_»∞ D`À (DHõ`ÀHõ)
''=k<å! =k<å! =∞# KåÖò ‰õÄÅQ˘\ì̃ ÃÑ^ŒaÌ e¤OQÆ∞ Hõ_®Î~@ ° . =KÕÛ <≥Å D L~°Ñπ¶ Dâ◊fi~° „Ѩ™ê^£.
~°∂O HÍe*ˇÜ∂« ºÅ@—— ''Ô~\ì̃OѨ٠r`«O`À "≥à√◊ <Î åfl_»∞ `«¿ÑÊ=ÚOk? ã¨=∞iúOKå_»∞ QÀg∞Ñ≤ (QÀ_»g∞k
''F =∞Ç‘Ï! =∞#‰õΩ ɡ@ · ∂~°¡ LO_≥`O« ^Œ∞‰õΩ ~Ô O_ÕO_»¡ ÉÏ_çQÔ Å∞ W`«~Î ∞° . JѨC_»∞ Ñ≤e)¡ QÀáêÅO.
"Õ∞=Ú ‰õÄ_® ÉèÜ í ∞« O^Œ~H°̂ J`«OÎ . D ae¤OQÆ~Ú#OHÍ =∞#O^Œ~O° =∞Å¡ WHõ¯_ç ''J^Õ #∞"≥· fi`Õ h QÆ=~°fl"≥∞O\ò L^ÀºQÆO =ke ¢ÃÑ"· \Õ ò *ÏÉòÖ’ KÕ~`° å"å? ——
H˘uÎO@¡ Hõ^OÌŒ . g∞~°∞ QÆ∂_® =∂`À<Õ LO^Œ∞~°∞——. D`À ã¨"åÖò.
''JO`«HOõ >ˇ ã¨∞YO UO QÍ"åÖˇ—— =∞Ç‘Ï^è~Œ ü ÅǨÏi XHõ¯™êˆ~ J<åfl~°∞. "åà◊§‰õΩ ''J=∞‡=∞‡=∂‡! ZO`«=∂@? ~Ô O_çO`«Å∞ HÍ^Œ∞ QÆ^• <åÅ∞yO`«Å∞ r`«O WzÛ<å
|~°¯`ü HÍ"åe '=∞i—! ¢ÃÑ"· @Õ ∞ HõOÃÑhÖ’ KÕ~#° ∞ QÍHõ KÕ~#° ∞—— ¿Ñ@ ¡ ∞ Ѷ~≤ å~ÚOKå_»∞ QÀg∞Ñ≤.
<Õ\ ˜ x[O „Ѩ`ºÕ Hõ J#∞|O^èOŒ gà◊§O`å L^ÀºQÆ s`åº =ÚO|~Ú =zÛ# `≥Å∞QÆ∞"åà◊√§. â◊x"å~°O H˘O^ŒiH˜
2007 ÃãÅ=Ù ~À*ˇ`· Õ H˘O^ŒiH˜ ã¨QOÆ ~ÀA PѶ.π „Ѩu â◊x"å~°O, "åà◊√§ ™êÜ«∞O„`«O
E ѨÓ@, ^•^Œ~ü áêsû HÍÅhÖ’x ÃÑ"·¶ £ QÍÔ~<¤ û£ (J~Ú^Œ∞ L^•º<åÅ ã¨=¸Ç¨ÏO)Ö’
50
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £ Éèí„^Œ`«
51
HõÅ∞ã¨∞‰õΩx Hõ|∞~°∞¡ K≥ÑC¨ ‰õΩO\Ï~°∞. ~å„u U Ǩϟ@Ö’¡<À Éè’[#O HÍxzÛ, #QÆ~°
t"å~°Ö¡ ’ "åi "åi Wà◊‰¡ Ωõ áÈ`å~°∞.
ã¨∂"≥∂ Jx =Ú^Œ∞QÌ Í Ñ≤Å∞=|_Õ ã¨∂~°Ñ⨠~◊ ‡° "åi K«~Û° Ö’x =ºHÎ̃.
Kå‰õΩÖÏO\˜ ã¨∂"≥Ú QÆ`« J~Ú^Õà◊√§QÍ „ѨÉèí∞`«fi~°OQÆ ÉϺO‰õΩ PѶ‘ã¨~°∞ys
"≥ÅQÆÉ_ˇ ∞» `«∂ HõOÃÑh Ãã„Hõ@s HÀ~°∞û áêã¨Ü∂« º_»∞.
ÉϺO‰õΩÖ’¡ HõOÃÑh Ãã„ÔH@s KÕã#≤ "åà◊§‰õΩ „áê=ÚYº`« H˘~°=_»_O» `À, `«#∞
<ÕiÛ# HÀ~°∞ûH˜ ™ê~°H÷ `õ « ‰õÄ~ˆ Û L^ÀºQÆO, =∞Oz Ǩϟ^•, r`«O`À ^˘iˆH ã¨iH˜,
JO^Œ~∂° „áê‰õΩÖÏ_Õ 'QÆ=~°fl"≥∞O\ò *ÏÉò— J=bÅQÍ, U =∂„`«O ã¨OHÀK«O ÖˉΩõ O_®
=kÖËâß_»∞. ^•x QÆ∞iOKÕ „ѨÑO¨ K«OÖ’x Zxq∞^Œ= qO`«QÍ K≥ÑC¨ ‰õΩO@∞<åfl~°∞
J`«x q∞„`« |$O^ŒO.
''J=Ù#∂, WO^•Hõ U^À ÉèÏ~°º, „Ñ≤ÜÚ« ~åÅ∞ J<åfl=Ù, ^•xH˜ ã¨∂"≥ÚH˜ Uq∞\˜
eO‰õΩ? '^Œ~å— ^è~Œ ‡° ã¨O^ÕÇϨ O.
''P =∂„`«O TÇ≤ÏOK«ÖË=Ó? „ѨÉèí∞`Àfi^ÀºQÆO ÉèÏ~°ºÖÏO\˜k. WO\’¡ Zxfl
PQÆ_®Å∞ KÕã<≤ å, ZO`« ÃÑ`«#Î O K«ÖÏ~ÚOz<å J}˜y, =∞}˜y XkÌHQõ Í LO@∞Ok
ÉèÏ~°º. JÖψQ ѨxKÕã<≤ å, KÕÜ∞« HõáÈ~Ú<å, ZO`« QÆ_u¤ç <åfl H˜‰Ωõ ¯~°∞ =∞#^Œ∞ „ѨÉ∞íè `«fiO.
Z=~°<åfl „Ѩtfl¿ãÎ Ü«¸xÜ«∞<£ JO_» LO_»<Õ LOk. <≥Å<≥ÖÏ r`«O =∂„`«O
~î°OK«#∞QÍ JO^Œ∞`«∞Ok. ã‘@∞ QÆ\ ˜ì^≥·`Õ 'w`«O— ‰õÄ_® ÖÏQ˘K«∞Û. JO`ÕHÍ^Œ∞,
i>ÿ̌~Ü ° ∂« ºHõ ‰õÄ_® WO\’¡ ‰õÄ~˘Ûx Ǩ~ÚQÍ ÃÑ#¬#∞`À QÆ_Ñ» =¨ K«∞Û. K«KÛÕ ^•Hõ
ÉèÏ~°º ZÖÏ ¿ã= KÕã∞¨ OÎ ^À, „ѨÉ∞íè `«fi L^ÀºQÆO ‰õÄ_® =∞#efl z=i^•HÍ ã¨∞YÃÑ_»∞OÎ k.
D`˘ qâ◊nHõiOKå_»∞.
''P ~ÀAÅ∞ áÈÜ«∂~Ú. WѨC_»∞ ÉèÏ~°ºÅ∞ ‰õÄ_® `≥eqg∞~å~°∞. \©q`À HÍňHÑ∆ O¨
KÕã∂¨ ,Î P ã‘iÜ«∞ÖòûÖ’x P_»"åà◊§ÖÏ Éè~í #ΰ ∞ MÏ`«~∞° KÕÜ∞« ‰õΩO_® L<åfl~°∞. ¢ã"Α å^Œ
~°K#« ŠѨÙ}º=∂ Jx q_®‰õΩʼnõΩ ‰õÄ_® Ãã· JO@∞<åfl~°∞.—— U~å "åáÈÜ«∂_»∞
''#∞=fi<Õk q∞#Ǩ~ÚOѨÙÅ QÆ∞iOz. "å~°∞ 5% ‰õÄ_® LO_»~ˆ "≥∂. q∞QÆ`å
95% <Õ#∞ K≥¿ÑÊ ™ê=∂#º ÉèÏ~°ºÅ ÖÏO\˜ "åˆ~—— 'D`À— ã¨=∞iúOѨÙ.
''=∞i „Ñ≤ÜÚ« ~åe ã¨OQÆ`OÕ \˜?—— '^Œ~å— ã¨O^ÕÇϨ O f~°Ö^Ë ∞Œ .
'ã≤OѨÙÖò. „Ñ≤ÜÚ« ~åeÖ’ PHõ~¬° } LO@∞Ok. P ǨÏ∏Ü«∞Å∞‰õΩ =∞x+≤ Ѩ_áç È`å_»∞.
JÖψQ ¢ÃÑ"· @ Õ ∞ HõOÃÑhÖ’ ÃÑ^ŒÌ r`«O 'Z~°— LO@∞Ok. ^•xfl K«∂Ñ≤ Q˘_»∞K¤ åH˜i
KÕ~ÚOK«∞‰õΩO\Ï~°∞. ~Ô \˜Oì Ѩ٠r`«O WzÛ, #Å∞QÆ∞i Ѩx KÕÜ∞« =∞O\Ï~°∞. =Å¡HÍ^ŒO>Ë
WHõ WO`Õ ã¨OQÆ`∞« Å∞. L^ÀºQÍxH˜ L^•fiã¨#. „Ñ≤ÜÚ« ~åÅ∞ ‰õÄ_® =QÆÅ∞`À `«#
52
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
K«∞@∂ì „uÑ≤ÊOK«∞‰õΩO@∞Ok. `«# HÀiHõÅhfl „Ñ≤ÜÚ« _ç ^•fi~å f~°∞Û‰õΩO@∞Ok.
`Õ_® =¿ãÎ =kÖË™êÎ#x ɡkiOѨÙ. JO^Œ∞Hõx [#O „Ñ≤Ü«Ú~åex ÉèÏ~°ºQÍ
KÕã∞¨ HÀ"åÅx `«ÇϨ `«ÇϨ ÖÏ_»∞`«∞O\Ï~°∞. ÃÑà◊§ÜÕ∞^•HÍ J=∂‡~Ú ÉÏãπ, ÃÑà◊§~ÚO
`«~åfi`« Éè~í Éΰ Ïãπ. JO^Œ∞Hõx ÉèÏ~°ºÖ’ L#fl Éè„í ^Œ`« „Ñ≤ÜÚ« ~åÖ’¡ ÖË^∞Œ . QÆ=~°fl"≥∞O\ò
áÈã¨∞Öì ’ L#fl ¿ãÑ‘ì ¢ÃÑ"· \Õ ò *ÏÉòÖ’ ÖË^∞Œ .—— D`À ÃÑ^ŒÌ LѨ<åºã¨"∞Õ ^ŒOKå_»∞.
''™ês „ÃÑO¶ _£û HÍãÎ̈ ÖË@~ÚOk——. ã¨∂"≥Ú T_çÑ_¨ ®¤_∞» .
''HÍãÎ̈HÍ^Œ∞ <åÜ«∞<å QÆO@#flÔ~O· k.
"Õ∞"≥ÚzÛ. h H˘~°‰Ωõ K«∂ã≤, K«∂ã≤ HõàÖ¡◊ ’¡ `å\˜HÍÜ«∞Å "≥ÚeKå~Ú.—— U~å
ã¨<åfl~Ú <˘‰õΩ¯Å∞. ''H˘`«*Î ÏÉò. Jn ¢ÃÑ"· \Õ ò HõOÃÑhÖ’ P =∂„`«O J~°O÷ KÕã∞¨ HÀ"åe
g∞~°∞——. ã¨O*Ï~Ú+‘ WKåÛ_»∞ ã¨∂"≥Ú.
''J^Õ ÉÏ|∂ "Õ∞=Ú ‰õÄ_® J<Õk. ã¨∞YOÖ’ L#fl „áê}Ïxfl, `≥eã≤, `≥eã≤
HõëêìÖ’¡H˜ <≥@_ì O» ZO^Œ∞‰õÄ Jx—— QÀg∞Ñ≤ L"åK«.
''J^ÕO\˜ QÀg∞Ñ≤? #∞"Õfi Hõ^• ##∞fl „áÈ`«ûÇ≤ÏOzOk? J~Ú<å ã¨"åà◊§#∞
Z^Œ∞~˘¯O@∂, =ÚO^Œ∞‰õΩ ^Œ∂ã¨∞‰õΩáÈ=_»OÖ’ L#fl P#O^ŒO, Hõ_∞» ѨÙÖ’ K«ÅH¡ ^õ ÅŒ
‰õΩO_® KÕ¿ã L^ÀºQÆOÖ’ ZHõ¯_»? „â◊=∞‰õΩ `«QæÆ Ñ¶e¨ `«O ¢ÃÑ"· @Õ ∞ ~°OQÆOÖ’ LO@∞Ok.
q^Õj ã¨Oã¨Å÷ ∞ =∞# ^ÕâO◊ =zÛ# `«~åfi`« ¢ÃÑ"· @ Õ ∞ ~°OQÆOÖ’ J=HÍâßÅ∞ ÉÏQÍ
ÃÑiQÍ~Ú. ÅHÍ~åÖ’¡ r`åeã¨∞<Î åfl~°∞. „ѨÉ∞íè `«fi ã¨Oã¨Ö÷ ’¡ Jk ™ê^躌 =∂?——
''ã¨∂"≥ÚÖ’ P"ÕâO◊ . „ѨÉ∞íè `«fi ã¨Oã¨Ö÷ ’¡ HÀ@¡‰Ωõ Ѩ_Q» ÖÆ uˇ #Î "å~°∞ ZO^Œ~∞° ÖË~∞° ?——
D`À „Ѩâfl◊ .
''WO\˜ c~°∞"åÖ’, QÀ<Õ ã¨OK«∞Ö’¡, ÉϺO‰õΩ ÖÏHõ~Ö¡° ’ HÀ@¡ <À@∞¡ ^•z LOKÕ
„ѨÉ∞íè `åfikèHÍ~°∞Å Tã¨∞=^Œ∞.Ì J@∞=O\˜ áêÑ≤+ì≤ _»|∞ƒ ‰õÄ_»^<Œ QÕ Í <Õ#∞, 㨄Hõ=∞
=∂~°Oæ Ö’ Z‰õΩ¯= ã¨Oáê^Œ# gÅ∞#fl ã¨Oã¨Ö÷ ’ KÕ~å#∞——. ã¨∂"≥Ú =∂@Ö’¡ x*Ï~Úf.
''h JO`« K˘~°=, ^è~·≥ º° O =∂Ö’ ÖË=Ù. "Õ∞q∞ÖψQ ÉÏ=Ù<åflO. D K«~Û° H˜ JO`«∂
á⁄O`«∂ ÖË^∞Œ . WHõ WO`«\ `˜ À nxH˜ ã¨fiã≤ΠѨeH˜ P`«‡~å=Ú_ç ã¨OQÆu K«∂^•Ì=∂?——
U~å Hõ_∞» ѨÙÖ’ ZÅ∞HõÅ∞ Ѩ~∞° QÔ _»∞`«∞<åfl~Ú.
''D ~ÀA _ç#fl~ü <å `«~Ñ° Ù¨ # ã¨~ˆ <å?—— ã¨∂"≥ÚÖ’ JѨC_»∞ _»|∞ƒ QÆÅ, QÆÅ.
''JO`«HOõ >Ë<å?—— HÀ~°ãπ áê_»∞`«∂ ÖËKå~°∞ q∞„`« |$O^ŒO.
<Õ\ ˜ x[O ''™êfi`«O„`«º k<À`«û=—— „Ѩ`ºÕ Hõ J#∞|O^èOŒ
2006
E
Éèí„^Œ`«
53

^ŒO_»∞QÆ∞
J ^À ѨÖ@¡ˇ ∂~°∞.... P TiÖ’ ÉèÏ~°`^« âÕ O◊ Ѩ@O H˜O^Œ qã≤i
"Õã#≤ @∞ì#fl NÅOHõÖÏO\˜ ^Œo`«"å_». g^èOŒ `å x~å‡#∞+¨ºO
QÍ =ÙOk. JO|e HõOK«O =ÚO^Œ∞ HÀHÀHÀÖÏ ÉÏ\˜ÖòÖÏQÆ
F ѨÓi QÆ∞_çÃã =ÚO^Œ∞ #∞OK«∞#fl Ñ≤. ‰õΩ=∂~ü. S.P~ü.Zãπ.
QÆ∞_çÃã֒ѨŠQÆ~∞° _»Ü∞« º â◊=O.
QÆ∞O_≥Å∞ ÉÏ^Œ∞‰õΩO@∂ U_çÛ U_çÛ ™⁄=∞‡ã≤e#¡ J`«x ÉèÏ~°º "≥∞ãÿ =¨ ∞‡, ‰õÄ`«∞~°∞
Hõ=∞Å, „ѨH¯õ # a‰õΩ¯ a‰õΩ¯=∞O@∂ ‰õÄ~°∞Û#fl Ñ≤.‰õΩ=∂~ü ÉèÏ~°º =O^Œ#, "åà◊§
J=∂‡~Ú, JÉσ~Ú.
QÆ~∞° _»Ü∞« º =∞~°}O˜ z QÆO@ÃÑ<· Õ J~Ú<å, JO`«º„H˜Ü∞« ʼnõΩ ã¨ÇϨ HõiOK«x ‰õΩÅ
|O^è∞Œ =ÙÅ∞. Ñ≤.‰õΩ=∂~ü JeÜ«∂ãπ áÈ`«‰Ωõ =∂~ü JeÜ«∂ãπ áÈ`«~åA JO`«~‡° ^è#Œ O...
J=Ù#∞ "åÔ~O^Œ∞‰õΩ `«#‰õΩ ã¨ÇϨ HõiOKåe? `å##fl =∂@Å∞ [˝ÑHÎ≤ ˜ =KåÛ~Ú.
'<Õ<O≥ `« ÃÑ^ŒÌ PѶ㑠~¨ <ü À g∞ˆH=∞<åfl `≥Å∞™ê? <Õ<˘Hõ¯ |@<ÀuÎ`Õ g∞ Jã¨∞O\’Å∞¡
#Å∞QÆ∞~°∞ KÕ`∞« Å∞ ‰õ@∞ì‰Ωõ x xÅ|_»∞`å~°∞, g∞ T~°∞ P~Ú#, =∞Oz H˘Å∞=Ù
*Ë`∞« <Î åfl_»x g∞ÔHO`« QÆ~fi° =ÚO_®Öˇ? <åÔHO`« =∂<£ (=∞#fl#) W"åfie? ##∞fl
z#flѨÊ\˜ áÈ`«QÍ}˜‚ K«∂ã≤#@∞¡ K«∂¿ãÎ Z@¡? ‰õΩÅÃÑ^ŒÌ #∞^ÕtÌ Oz `å##fl =∂@Å∞.
54
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
''J=Ù a_®¤! #∞=Ùfi ÃÑ^ŒÌ PѶ㑠~¨ "ü Õ QÍx P PѶ㑠~¨ ∞° =Ù Z@¡~Ú#"À hˆH=∞<åfl
Ü«∂^Œ∞#fl^•. =∞x+≤HO˜ `«x K«O^ŒÅ∞ [=∞KÕã≤ x#∞fl, ÃÑ^ŒÃÌ Ñ^ŒÌ ã¨^∞Œ ʼnõΩ ѨOÑ≤`,ÎÕ
#∞=Ù =∞# T~ÀÅ¡‰Ωõ ¿ãã≤# LѨHÍ~°O UOk? LѨHÍ~°O Z#Hõãi≤ , Ѩ@flOÅ g∞
WO\˜H`õ ÎÕ #∞=Ùfi h ÃÑO_»O¡ Ç‘Ï#Ç‘Ï#OQÍ =∂\Ï¡_ç ZÅ¡Q˘_çiÎ . Kå~ÚhÅ∞¡ HÍ^Œ∞QÆ^•,
L`«hÎ Å∞¡ QÆ∂_® WÜ«∞ºHõ áÈui. "Õ∞„\˜H± áêã¨~Ú# =∞# áÈ~°QÍO_»∞¡ HÍÖËrÅ UO
[^•Å? =∞# ‰õΩÅáÈÅ¡‰Ωõ Q“Ô~‡O@∞ U"Õ∞O ™œÅ`üÅ∞ WãÎ̈k? D ã¨OQÆ`∞« Å∞
ZѨC_»#fl =∞# áÈ~°QÍO_»‰¡ Ωõ ÃãÑ≤Ê#"å. U <ÒH˜iÅ∞ HÍbQÆ L#fl~Ú? P ѨsK«ÛÅ∞
áêã¨Ü∞≥ `«O^Œ∞‰õΩ U ѨÙã¨HÎ ÍÅ∞ ã¨^•Å? D =∞`«∞Å|∞ =∞# Ñ≤ÅÅ¡ ‰õΩ ã¨=Ú*Ï~ÚOz
#"å? "Õ∞O Ü«∂_çH˜ áÈ~Ú<å, =∂ Ti Ñ≤ÅQ¡ Í_»∞ =∞=∞‡~ÚÅ (=ÚO|~ÚÖ’)
ÃÑ^ŒÌ Q“Ô~‡O@∞ H˘Å∞=Ù *Ë`«∞Î#fl_»x *ˇÑ¨C‰õΩO@O. #∞"≥·º`Õ g∞ `«e¡^ŒO„_»∞Å#∞
QÆ∂_® Ѩx =∞#∞+¨µÅHõO>Ë Ç‘Ï#OQÍ EuÎq. g∞~°∞ Ñ≤e`Õ<Î Õ PÅ∞¡ g∞ WO\˜H`õ ,ÎÕ
g∞ WO@¡ Ѩx =∞#∞ã¨∞Åx =∞OkH˜ *ˇÑiÎ≤ , JѨÊ\˜ #∞Oz PÅ∞¡ g∞ WO\˜HKõ ∞« Û_»∞
|O^Œ∞ *Ëãi≤ . PÅ¡ Hõ_∞» Ѩ٠HÍÅ∞ûH˘x h‰õΩ =∞Oz uO_ç "≥\ ,ì̃ ÉÏQÆ ã¨kÑ≤`ÎÕ
QÆ@<¡ <Õ å #∞=Ù PÅ¡#∞ ã¨∂¿ã_çk. h ÅQÆOæ Z@¡~ÚO^À =∂‰õΩ `≥ÅfiHõáêÜ«∞, h
Ñ≤ÅÅ¡ ÉÏ~°û (ÉÏ~°™êÅ) Z@¡~ÚO^À =∂‰õΩ Z~°¯ÖËHáõ êÜ≥∞ WOHõ #∞=Ùfi =∂`Àx
UO ã¨O|O^èOŒ ÃÑ@∞ì‰Ωõ #fl@∞ì?—— ‰õΩÅÃÑ^ŒÌ =∂@Å∞ K≥qÖ’ yOQÆ∞~°=∞O@∞<åfl~Ú.
ѨâßÛ`åÎÑO¨ =∞#ã¨∞#∞ ^ŒÇÏ≤ OѨ*ãË ∞¨ OÎ k. HÍx? WѨC_»∞ HÍ~°ºO QÆ@∞ì#Ѩ_^Õ \≥ Ï¡?
K«ÑC¨ # cè=∞Ü«∞º [˝ÑHÎ≤ ˜ =KåÛ_»∞. D Ti ã¨∂¯Ö’¡ `«# HÍ¡ã"π ∞≥ \ò. WѨC_»`#« ∞ W^Õ
Tà’§ \©K~« ∞° QÍ KÕã∞¨ <Î åfl_»∞. J`«<`·≥ Õ `«##∞ J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï_»∞. ‰õΩÅO "åix
XÑ≤ÊOK«=∞x J`«xfl HÀ~åe. JÖÏ J#∞‰õΩx, cè=∞Ü«∞º WO\˜"Ñ·≥ Ù¨ ÉèÏ~°OQÍ J_»∞QÆ∞Å∞
"Õâß_»∞ ‰õΩ=∂~ü.
''~°O_ç ~°O_ç—— cè=∞Ü«∞º PǨfixOKå_»∞ HÍx Jk =∞#ã¨∂ÊùiQÎ Í J#fl@∞ì ÖË^∞Œ .
''J^ÕO\© cè=∂! U^À Ѩ~å~Ú"å}˜‚ ѨÅHõiOz#@∞¡QÍ P =∞#fl#? <Õ<Ñ≥ C¨ _»∂
h ~åA<Õ.——
''Jk =∞# z#flѨÊ\˜ =∂@. WѨC_»∞ g∞~°∞ F ÃÑ^ŒÌ Hˆ O„^Œ „ѨÉ∞íè `«fi JkèHÍi,
<Õ<"Õ ∂≥ |`«HÖõ xË |_çÑO¨ `«∞efl.——
''JÖÏ x#∞fl #∞=Ùfi z#fl KÕã∞¨ ‰õΩx, ##∞fl =∞xflOz =∂\Ï¡_ç ##∞fl ^Œ∂~°O
H˘@ì‰Ωõ , ZѨÊ\˜ÖψQ U~å ~åA! Jx Ñ≤Å∞"£.——
cè=∞Ü«∞º‰õΩ ~Ô O_Õà§◊ H˜O^Œ\ ˜ ã¨OѶ∞¨ @# [˝ÑHÎ≤ ˜ =zÛOk. áÈ`«~åA Tà’¡H˜
=KåÛ_»x `≥eã≤ "åo§O\˜H˜ "≥o§ 'ÉÏ=Ù<åfl"å ~åE !— Jx ѨÅHõi¿ãÎ J`«#∞
=ÚÉèÏ=OQÍ L#fl"≥#· O QÆ∞~˘ÎzÛOk, JO`ÕHÍ^Œ∞ `«#∞ Tà’§ J_»∞QÆ∞ÃÑ\ì̃#∞flOz
^ŒO_»∞QÆ
55
JO^Œ~∂° ѨÓ~°fiѨ٠áÈ`«~åA QÍ<Õ J#∞HÀ=_»O QÆ∞iOz x~°ã#¨ QÍ =∂\Ï¡_®_»∞.
gà◊§H˜ `«#∞ ZO`À ÃÑ^ŒÌ PѶ㑠~¨ À Jã¨ûÅ∞ WOy`«O ÖË^xŒ `«∂Å<å_®_»∞. J~Ú<å
J==∂#O q∞Oy, `«=∞ H˘`«Î WÅ∞¡ K«∂_»_®xH˜ ~°=∞‡x PǨfix¿ã,Î K«∂™êÎ#∞ Jx
^•@"Õâß_»∞. WѨC_»∞ =zÛ? ''<Õ#∞ =Ú#∞Ѩ\ ˜ ~åA<Õ—— Jx PáêºÜ«∞`« XÅHõ
É’ã¨∞Î<åfl_»∞. ~åA ZO^Œ∞‰õΩ =KåÛ_À `≥Å∞ã¨∞HÀÖËx J=∂Ü«∞‰õΩ_ÕO HÍ^Œ`«#∞,
J~Ú<å J`«x <À\˜ #∞O_Õ q<åe Jx QÆ=Ú‡# L<åfl_»∞ cè=∞Ü«∞º.
W@∞ ‰õΩ=∂~ü, cè=∞Ü«∞º WÅ∞¡#∞ QÆ=∞xOK«™êQÍ_»∞. WÅ∞¡ z#fl^≥<· å ‰õΩ^Œ∞~°∞QÍ
LOk. Jxfl =ã¨∞=Î ÙÅ∞ á⁄OkHõQÍ J=∞~åÛ~°∞. K«∂Ѩ٠=∞m§ cè=∞Ü«∞º"≥Ñ· Ù¨ =∞o§Ok.
''UO\˜ cè=∂ P Ѩ~^° •è º#O? h‰õΩ D áê\˜H˜ ã¨OQÆu `≥e¿ã LO@∞Ok QÆ^•?
#∞"Õfi <åH˜ÑC¨ _»∞ ã¨Ç¨ Ü«∞O KÕÜ∂« e—— q+¨Ü∞« OÖ’H˜ =KåÛ_»∞ ‰õΩ=∂~ü.
''`≥Å∞ã¨∞HÍx, ^•O\’¡ <Õ<OÕ KÕÜ∞« QÆÅ#∞?—— ‰õΩÅHõ@_ì ç [=^•@ÖË#∞QÆ^•? Ѩiã≤u÷
WO`«^•HÍ ZO^Œ∞‰õΩ =zÛO^À <åHõO>Ë hˆH ÉÏQÍ `≥Å∞ã¨∞—— cè=∞Ü«∞º KÕ`∞« ÖË`âÎÕ ß_»∞.
''JÖÏ J#‰õΩ cè=∂—— h g∞^Œ Z<Àfl Pâ◊Å∞ ÃÑ@∞ì‰Ωõ x=KåÛ#∞. Tà’§x =∞#
‰õΩÅO "åà◊Ö¡ ’ #∞"Õfi ÉÏQÍ K«^∞Œ =Ù‰õΩ#fl"å_çq. <å‰õΩ ã¨xflÇ≤Ï`«∞_çq. Q“~°=„Ѩ^"Œ ∞≥ #ÿ
L^ÀºQÆOÖ’ L<åfl=Ù. =∞# ‰õΩÅÃÑ^Œ‰Ì Ωõ h =∂@ g∞^Œ QÆ∞i L#fl ã¨OQÆu Z=~°∂
HÍ^Œ#ÖËx ã¨`º« O. ^ŒÜ∞« KÕã≤ ##∞fl D PѨ^#Œ ∞O_ç QÆ>Hì̌ ¯˜ OK«∞. <å `«ÑC¨ ‰õΩ U
„áêÜ«∞tÛ`«OÎ KÕÜ∞« =∞<åfl KÕ™êÎ#∞.—— áÈ`«‰Ωõ =∂~ü ã¨fi~°OÖ’ x*Ï~Úf`À ‰õÄ_ç#
HõOѨ#, cè=∞Ü«∞º K«eOKå_»∞. WHõ Z‰õΩ¯= ™êQÆnÜ«∞_»O ÉèÏ=ºOHÍ^Œ#∞‰õΩ<åfl_»∞.
|@ìÅ∞ "Õã∞¨ ‰õΩx ‰õΩÅÃÑ^ŒÌ WO\˜H˜ ^•i fâß_»∞. ‰õΩ=∂~ü J#∞ã¨iOKå_»∞.
‰õΩÅÃÑ^ŒÌ Pâ◊#fl WO\’¡ WOHÍ H˘O`«=∞Ok TiÃÑ^ŒÅÌ ∞ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. "åi
=ÚMÏÅ∞ QÆOcè~O° QÍ L<åfl~Ú.
WO\’¡H˜ J_»∞QÆ∞ÃÑ@ìQÍ<Õ Pâ◊#fl HÍà◊§g∞^Œ Ѩ_®¤_∞» ‰õΩ=∂~ü. `«# HõO\˜h~°∞`À
J`«x áê^•aè¿+HõO KÕâß_»∞. "≥H˜¯"≥H˜¯ U_»∞ã¨∞Î#fl J`«xfl ÖËÑ≤ `«# QÆ∞O_≥ʼnõΩ
ǨÏ`«∞‰Î Ωõ x, „ѨH¯õ # =∞OK«OÃÑ· ‰õÄ~ÀÛɡ\Ïì_∞» Pâ◊#fl.
''QÆ~∞° _»Ü∞« º QÆ∞iOKÕ =∂\Ï¡_∞» ‰õΩO@∞#flO. #∞=Ùfi ÃÑ^ŒÌ <ÒH˜iHÔ H˜¯ =∞=Ú‡Å#∞
Ü«∂k =∞iû<å QÆ~∞° _»Ü∞« º ã¨KÛÕ ^•Hõ =∂`À<Õ L<åfl_»∞, =∂Ö’<Õ LO@_»∞. WѨC_»∞
*ˇÑC¨ #∞"Õfi=∞O@=Ù?——
''<Õ<=Õ ∞<åÅ? Jhflg∞ˆH `≥Å∞ã¨∞ <å `«ÑC¨ XѨC ‰õΩO@∞<åfl#∞. ^•xH˜ g∞ˆ~O
tHõ"∆ ãÕ <≤ å <å‰õΩ ã¨=∞‡`«"∞Õ HÍx D HÍ~°ºO HÍhÜ«∞O_ç WѨÊ\˜Hˆ KåÖÏ PÅ㨺O
J~ÚOk.——
56
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
''ã¨~ˆ J^Õ =∂@ g∞^Œ xÅ|_»∞ QÆ>Hì̌ ¯˜ #OHõ `≥Ñʨ HÍÅ "≥\ #ì̃ @∞ì *Ë`ÎÕ T‰õΩO_»O.
h =∂@ʼnõΩ DÅ¡O`å QÆ"å~ÚÅ∞ (™ê‰õΩ∆ Å∞) ÉÏQÍ PÖ’ã¨# *Ëã≤ K≥ÑC¨ , áÈb™ÈÅ¡‰Ωõ
tHÍÜ«∞`«∞ *Ë¿ã^Œ∞O>Ë JkѨC_Õ Ãã~Úº. =∞Å¡ H˜iH˜i "≥_ç`Õ =∞OzQÆ∞O_»^Œ∞——
Y~åHõO_çQÍ J<åfl_»∞ Pâ◊#fl.
''WOHÍ ##∞fl ZO^Œ∞‰õΩ ™ê=Q˘_»~Î ∞° ÃÑ^ŒÜ Ì ∂« º? WѨÊ\˜ #∞Oz g∞=∂@ ^•@∞`Õ
##∞fl g∞ K≥ÑC¨ `À H˘@ìO_ç. WHõ #∞Oz ##∞fl g∞Ö’ XHõ}Q‚˜ Í<Õ K«∂_»O_ç. PѶ㑠∞¨ Ö’
<Õ#∞ ÃÑ^ŒÌ PѶ㑠~ˆ¨ flQÍx, =∞# T~À¡ g∞Ö’ XHõ =∞x+≤<Õ ''áÈ`«‰Ωõ =∂~ü 'â◊~} ° O
=∞=∞— ѨeHÍ_»∞.
‰õΩÅO "å~°O^Œ~∞° Hõeã≤, Pâ◊#fl <Õ`$« `«fiOÖ’ QÆ~∞° _»Ü∞« º JO`«º „H˜Ü∞« Å∞ Ѷ∞¨ #OQÍ
KÕâß~°∞. _»ÑC¨ ʼnõΩ `À_»∞ ÉϺO_»∞ "Õ∞à◊O ‰õÄ_® U~åÊ@∞ KÕâß~°∞. ^Œo`« "å_»Ö’x
"åˆ~HÍHõ W`«~° ‰õΩÅã¨∞ÅÎ ∞ ‰õÄ_® áêÖÁæ#fl QÆ~∞° _»Ü∞« º â◊=Ü«∂„`« U L#fl`« ‰õΩÅã¨∞ÅÎ
JOu=∞ Ü«∂„`«‰Ωõ fã≤áÈÖË^∞Œ . ‰õΩ=∂~ü Y~°∞Û‰õΩ "≥#HÍ_»‰Ωõ O_® P#"å~Úf „ѨHÍ~°O
Jxfl q^è∞Œ Å∂ ѨÓiÎ KÕâß_»∞. `«O„_ç =∞~°}Ï#O`«~° ã¨OѶ∞¨ @#Å∞, ‰õΩ=∂~üÖ’ KåÖÏ
=∂~°∞Ê fã¨∞H˘KåÛ~Ú. "≥∞ãÿ =¨ ∞‡#∞ „áê}Ѩ^OŒ QÍ K«∂ã¨∞‰õΩO@∞<åfl_»∞. _»∂º\©Ö’
KÕiO`«~åfi`« =∞m§ "≥ã∞¨ Å∞ÉÏ@∞ LO_»^xŒ <≥Å~ÀAÅ∞ ÃãÅ=Ù ÃÑ\Ïì_∞» . W<Õflà◊§
Z_»ÉÏ@∞‰õΩ ѨiǨ~°OQÍ `«#"åà◊§`À `«xqn~å QÆ_á» êÅx xâ◊Û~ÚOK«∞‰õΩ<åfl_»∞.
F ~ÀA ™êÜ«∞O„`«O cè=∞Ü«∞º`À Hõeã≤ K≥~∞° =Ù Hõ@‰ì Ωõ áÈÜ«∂_»∞ ‰õΩ=∂~ü. W^Œ~Ì ∞°
q∞„`«∞Å∞ `«=∞ QÆ`« rq`« qâıëêÅ#∞ <≥=∞~°∞ "Õã∞¨ ‰õΩ<åfl~°∞. ã¨∂¯Å∞ ÃÑ#·¶ ÖòHÍQÍ<Õ
W^ŒiÌ ^•~°∞¡ "Õ~Ü° ∂« º~Ú. ã¨∂¯Å∞ Ѷ™¨ ⁄ìzÛ# ‰õΩ=∂~ü, ™ê¯Å~ü+Ñ≤ Ãπ Ñ· lÖÏ¡ Hˆ O„^ŒOÖ’x
WOw¡+µ¨ g∞_çÜ∞« O HÍÖËrÖ’ ã‘@∞ ã¨OáêkOKå_»∞. cè=∞Ü«∞º#∞ HÍÖËlÖ’ KÕ~Û° _®xH˜
㨿ãq∞~å J<åfl_»∞ J`«x `«O„_ç. Tà’§ LO>Ë `«#‰õΩ KÕ^À_»∞ "å^À_»∞QÍ LO\Ï_»x
J`«x Pâ◊. QÆ~∞° _»Ü∞« º PÖ’K«#Å∞ "Õ~∞° QÍ LO_Õq, WO\’¡ Zxfl W|ƒO^Œ∞Å∞
L<åfl `«# H˘_»∞‰õΩ#∞ L#fl`« K«^∞Œ =ÙʼnõΩ ѨOáêe. P `«~åfi`« J`«#∞ PѶ㑠~¨ ∞°
L^ÀºQÆO KÕÜ∂« e Jx HõÅÅ∞ Hõ<"Õ å_»∞. J`«x HõÅÅ∞ x[O JÜ«∂º~Ú, HÍx `«#
H˘_»∞‰õΩ „Ѩ=~°#Î =Å¡ P P#O^ŒO =∞#ã¨∞HõO^Œ‰Ωõ O_® áÈ~ÚOk. J^Õ K≥áêÊ_»∞
cè=∞Ü«∞º ‰õΩ=∂~ü`À.
''x["Õ∞ cè=∂! <å g∞^Œ Z<Àfl Pâ◊Å∞ ÃÑ@∞ì‰Ωõ #fl =∂ J=∂‡ <å#flÅ#∞ KåÖÏ
Ѷ∞¨ ’~°OQÍ =OzOKå<Õ HÍx <å W|ƒO^Œ∞Å∞<åq. ã¨fi`«Ç¨ QÍ =∞Oz =∞#ã¨∞#fl
=O^Œ#`À <å „¿Ñ=∞ zQÆ∞iOzOk. P"≥∞ WzÛ# <≥u· Hõ |Å"Õ∞ ##∞fl =ÚO^Œ∞‰õΩ
#_çÑ≤OzOk. S.Z.Zãπ.‰õΩ ‰õÄ~°∞Û<Õ |ÅO KÕ‰õÄiÛOk. XHõ™êi ÃѶ~ÚÅ~Ú,
^ŒO_»∞QÆ
57
x~åâ◊‰Ωõ Ö’<≥#· <å‰õΩ, ^è~·≥ º° O #∂iáÈã≤ =∞m§ áÈ\© ѨsHõ‰∆ Ωõ ‰õÄ~°∞Û<ÕÖÏ KÕãO≤ k
=O^Œ#. WO\˜Ö’x Ѩiã≤÷`«∞Å „áê|źO =Å¡ ^Œo`« ‰õΩÖÏxH˜ K≥O^Œ_»O =Å¡,
WxÊùiÜ«∂i\© HÍOÃÑH¡ û± `À ‰õΩOzOK«∞‰õΩáÈ~Ú# ##∞fl `«# ^è~·≥ º° =K«<åÅ`À ™êO`«#
"åHͺÅ`À qHõãO≤ Ѩ*ãË O≤ k. <å D q[Ü«∂xH˜ Ѩ~ÀHõO∆ QÍ =O^Œ# „áÈ`åûǨÏ"Õ∞
HÍ~°}O. ‰õΩ=∂~üÖ’ L^ÕfiQÆO.
''#∞=Ùfi K≥ÑÊ≤ #@∞ì `«#k JO`« =∞Oz =∞#Ãã`· Õ =∞#"åà◊§x K«∞ÅHõ# KÕã≤
=∂\Ïì_»_»"Õ∞O\˜?——
''^•xH˜ HÍ~°}O JѨC_»∞ ÃÇÏ· HÀ~°∞,ì [_ç̊QÍ L#fl P"≥∞ `«O„_ç. PÜ«∞# =∂
ÃÑo§H˜ 㨿ãq∞~å J<åfl_»∞. ‰õΩÅO q+¨Ü«∞OÖ’<Õ HÍHõ, Ǩϟ^•, Pã≤÷Ö’ ‰õÄ_®
"åiH˜ ã¨i`«∂QÆ#x ##∞fl PÜ«∞# `«$}©Hiõ OK«_O» Ö’ Pâ◊Û~°ºO U=ÚOk? =O^Œ#
‰õÄ_® `«‰Ωõ ¯= u#ÖË^∞Œ . "≥ÚO_ç`#« O`À `«O„_çH˜ `«Q‰æÆ Äõ `«∞~°flxÑ≤OK«∞‰õΩOk. `«=∞
‰õΩÅOÖ’ Ǩϟ^•‰õΩ `«QæÆ ã¨O|O^è•Å∞ KÕã∞¨ ‰õΩ#fl H˘O^Œi HÍѨÙ~åÅ∞ ZO`« J^è•fi#flOQÍ
L<åflÜ≥∂ ™È^•Ç¨Ï~°}OQÍ "ÕÖuˇ Î K«∂Ñ≤OzOk. D ~ÀAÖ’¡ ‰õÄ_® ‰õΩÅOѨ@∞ì‰Ωõ x
"ÕÖÏ_»_"» ∞Õ q∞@x xÅnã≤Ok. <å QÆ∞}QÆ}ÏÅ#∞ =i‚Oz, <åÖ’ ֒ѨO K«∂Ѩ=∞x
ã¨"åÖò KÕãO≤ k. ZO`≥<· å `«O„_çQ^Æ •! =O^Œ# P`«‡Ç¨Ï`«º KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï##_»O =\˜ì
ɡkiOѨ٠HÍ^Œ<Õ x~åú~} ° ‰õΩ =KåÛ_»∞. ‰õÄ`«∞~°∞ P`«ºÇ¨Ï`«º ^•fi~å =KÕÛ JѨMϺu
=¸@Hõ@∞ì‰Ωõ <Õ |^Œ∞Å∞, ‰õÄ`«∞~°∞ Jcè+Oì̈ <≥~"° iÕ Û x=∞fl‰õΩÅã¨∞_Î `ç À P"≥∞ ÃÑo§
[iÑ≤Oz, JÉè∞í º^ŒÜ∞« "åkQÍ ã¨OѶ∞¨ OÖ’ Ѩ~Ñ° u¨ ÃÑOK«∞HÀ=_»"∞Õ "Õ∞Åx ÉèÏqOKå_»∞.
J~Ú`Õ XHõ "≥∞eHõ ÃÑ\Ïì_∞» . ÃÑo§ `«~åfi`« =∂ WO\˜ "åi`À QÍx, Ti"åi`À
QÍx U ã¨O|O^è•Å∞ ÃÑ@∞ìHÀ‰õÄ_»^xŒ POHõ∆ qkèOKå_»∞. ÃÑo§H˜ ‰õÄ_® =∂ J=∂‡,
<å#fl, K≥Öˇ¡efl `«Ñ¨Ê "Õ̂~ Z=ifl Ñ≤Å"˘^ŒÌx +¨~°`«∞ ÃÑ\Ïì_»∞. =O^Œ# „¿Ñ=∞Ö’
JѨÊ\˜Hˆ `«Å=Ú#HõÖ#·ˇ <Õ#∞ `«ÖÁQÆHæ `õ Ñ« Ê≤ OkHÍ^Œ∞. ÃÑo§ `«~åfi`« =∂ =∂=∞QÍi
Ѩ~Ñ° u¨ `À =∞Oz áÈã≤Oì QÆ∞Å∞ =KåÛ~Ú. rq`«O ѨÓÅÉÏ@#Ѩ_Oç k. <å =Úà◊§
=¸ÖÏÅ∞ =∞~°∞QÆ∞#Ѩ_®¤~Ú. ÃÑ· ™ê÷~Ú "åi`À Ѩx KÕÜ∞« _»O=Å¡, "åà◊§ JÅ"å@∞¡
"˘O@|\Ïì~Ú. ã¨OѶ∞¨ OÖ’ Ѩ~Ñ° u¨ ÃÑiyOk. ã¨ÇϨ [OQÍ _®|∞, ^Œ~Ê° O JÅ=_®¤~Ú.
c^Œ"åà◊§O>Ë K«∞ÅHõ# ÉèÏ=O U~°Ê_çOk J^≥O`« Ѩ`åHõ™ê÷~ÚH˜ KÕ~∞° ‰õΩO^ŒO>Ë =∞#
Ti"åà◊§#∞ ‰õÄ_® Dã¨_çOK«∞‰õΩ<Õ ã≤÷uH˜ KÕ~°∞‰õΩ<åfl#∞. "åi JO_»`À, "åi
â◊√ÉèÏHÍOHõ∆Å`À LK«Ûù ã≤÷uH˜ KÕ~°∞‰õΩ#fl <Õ#∞, ÃÑ· ÔHHõ¯_®xH˜ `À_»Ê_»¤ xK≥Û#<Õ
`À¿ã™ê#∞. =∂ JÜ«∞º =∞~°}O <åHõà◊√§ `≥iÑ≤OzOk. ^•xH˜ g∞ JO^ŒiH˜
Hõ$`«[`˝ Å« ∞ K≥áêÊe <Õ#∞.——
''JO`«O`« ÃÑ^Œ=Ì ∂@ÖˇO^Œ∞‰õΩQÍx, =∞# "åà◊§‰õΩ ‰õÄ_® hÖψQ ÃÑH· ˜ ~å=_®xH˜
KÕÜ«¸`«x=Ùfi.——
58
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
''`«Ñʨ ‰õΩO_® cè=∂! =∂ JÜ«∞º Ѩ<fl≥ O_»∞ ~ÀAÅ Hõ~‡° J~ÚO`«~åfi`« ^•x
QÆ∞iOz K«iÛ^•ÌO. =∂ [_ç=˚ ∂=∞ áÈ~Ú# ã¨O=`«û~°"∞Õ K«xáÈÜ«∂~°∞. <å=¸ÖÏefl
KÕ~∞° HÀ=_®xH˜Hõ U J=~À^èOŒ ÖË^∞Œ . J=Ù#∂, h ã¨OQÆ`OÕ \˜? Zãπ.Zãπ.ã≤. `«~åfi`«
K«^∞Œ =Ù =∂<Õ™ê=ÙQÆ^•? D \©K~« ∞° ^ÀºQÆO ZÖÏ ã¨OáêkOKå"£?
''g∞HõO>Ë =∂ Pi÷Hõ Ѩiã≤u÷ JѨC_»∞ HÍãÎ̈ "≥∞~°∞QÍæ L<åfl, ##∞fl ÃÑ· K«^∞Œ =ÙʼnõΩ
ѨO¿Ñ ™êǨÏã¨O KÕÜ∞« ÖË^∞Œ =∂ JÜ«∞º. L#fl Tà’§<Õ U^À |`«∞‰õΩ^À= K«∂ã¨∞HÀ=∞x,
<å =∂<åxH˜ ##∞fl =kÖËâß_»∞. F ã¨O=`«û~°O ~Ô `· ∞« ‰õÄbQÍ KÕâß#∞. U QÆ=∞ºOÖËx
P rq`«O`À qã¨∞QÔ uÎOk. =∂ =∂=∞Ü«∞º ^•fi~å =∞# =∞O_»Å Hˆ O„^ŒOÖ’ F
á¶ê„aˆH+¨<£ =~ü¯ëêÑπÖ’ KÕ~å#∞. WOHÍ ÃÑ· K«^∞Œ =ÙÅ∞ K«^"Œ åÅ<Õ <å P~å\ÏxH˜
XHõ T`«O ^˘iH˜Ok. L^ÀºQÆO KÕã∂¨ Î ¢ÃÑ"· @ Õ ∞QÍ _ç„w KÕâß#∞. i[ˆ~fi+¨<£ ѨÙ}º=∂
Jx J^Œ$+¨=âß`«∞Î a.W_ç. KÕÜ∞« HõáÈ~Ú<å \©K~« ∞° ^ÀºQÆO =zÛOk. ~Ô O_Õà§◊ ã¨sfiã¨∞
HÍQÍ<Õ ÃÑo§ KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl#∞. J^Õ ã¨O=`«û~°O „ѨÉ∞íè `«fi"Õ∞ r`«O WzÛ a.W_ç. KÕ¿ã
J=HÍâßxfl HõeÊOzOk. JÖÏ ~Ô O_Õà√◊ § ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£Ö’ LO_ç a.W_ç. ѨÓiÎ KÕâß#∞.
WѨC_»∞ ÃÑ"· @ Õ ∞QÍ ZO.HÍO. KÕã∞¨ <Î åfl#∞. „QÆ∂Ѩ٠@∂ áÈ\© ѨsHõÅ∆ ‰õΩ ‰õÄ_®
„Ñ≤¿Ñ~°=Ù`«∞<åfl#∞. ÉϺO‰õΩÖ’#∞ fã¨∞‰õΩx áÈ~Ú# ã¨O=`«û~°"Õ∞ z#fl WÅ∞¡
Hõ@∞ì‰õΩ<åfl#∞.—— cè=∞Ü«∞º ‰õΩ¡Ñ¨ÎOQÍ `«# rq`«ˆ~MÏz„`åxfl ‰õΩ=∂~ü Hõà◊§
=ÚO^Œ∞OKå_»∞.
''g∞ WÅ∞¡ K«∂âß#∞. =ÚK«Û@ Q˘eÊOk. h |`«∞‰õΩ áÈ~å@O qO@∞O>Ë <Õ<O≥ `«
J^Œ$+ì̈=O`«∞<Àfl `≥Å∞ã¨∞OÎ k. =∂ JÜ«∞º `«<O≥ `« Hõ+Ñì̈ _¨ ®¤ ##∞fl =∂„`«O ѨÙ=ÙfiÖÏ
K«∂ã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. ^˘_»∞|¤ eã≤ ‰õΩÅO Ü«∂k =∞~°z#@∞ì, =∂ "åiH˜ <ÕxzÛ# „ѨuѶŨ O
`«ÅK«∞‰õΩO@∞O>Ë <å g∞^Œ <åˆH Jã¨ÇϨ ºO HõÅ∞QÆ∞`ÀOk. <å „Ñ¨=~°#Î `À =∂ JÜ«∞º#∞
á⁄@ì# ÃÑ@∞ì‰Ωõ <åfl#∞. <å áêáêxH˜ x+¨¯ $u ÖË^∞Œ . "åáÈÜ«∂_»∞ ‰õΩ=∂~ü. ''JÖÏ
ÉÏ^èÑŒ _¨ ‰» Ωõ ~åE J~ÚO^Õ^À J~ÚáÈ~ÚOk. <ÕxO`«‰Ωõ =ÚO^Œ∞ J#fl@∞ì =∞#
"åix ÃÑ·H˜ `≥KÕÛ x~å‡}Ï`«‡Hõ"≥∞ÿ# HÍ~°º„Hõ=∞"Õ∞^≥·<å KÕѨ@∞ì. g∞ JÜ«∞º
P`«‡âßOuã¨∞OÎ k. KåÖÏ á⁄^≥OÌ k. WHõ Wà◊§‰õΩ "≥à^◊ =Œ ∂?——
k#=∞O`å á⁄ÖÏÖ’¡, KÕ#Ö¡ ’ "Õ∞ã≤# Ѩâ√◊ =ÙÅ∞ Tà’§H˜ =KÕÛ "Õà,◊ QÀ^è∂Œ ox
P™êfikã¨∂,Î XHõ QÆ=∞ºO xˆ~tÌ OK«∞‰õΩ#fl W^Œ~Ì ∞° q∞„`«∞Å∂ WO\˜^•i Ѩ\Ïì~∞° .
QÆ~∞° _»Ü∞« º ÃÑ^ŒHÌ ~õ ‡° ‰õÄ_® KåÖÏ Ñ¶∞¨ #OQÍ [iyOk. Ñ≤.‰õΩ=∂~ü =Ú#∞Ѩ\ ˜ „Ѩ=~°#Î
=Å# ^Œ∂~°"∞≥ #ÿ |O^è∞Œ =ÙÅ∞, J`«xÖ’x =∂~°∞Ê QÆ=∞xOz uiy P WO\˜ QÆ_Ñ» ¨
^ŒO_»∞QÆ
59
`˘Hͯ~°∞. WÅ¡O`å |O^è∞Œ =ÙÅ`À ã¨O^Œ_Qç Í =∂iOk. QÆ~∞° _»Ü∞« º =∞Oz `«<åxfl
`åºQÍxfl, JO^Œ~∂° á⁄y_Õ"åˆ~! J`«x =∞~°}O =Å¡<`·≥ <Õ qÕ ∞ áÈ`«~åAÖ’ =∂~°∞Û
=zÛ#O^Œ∞‰õΩ JO^Œ~∂° ã¨O`À+≤OKå~°∞.
‰õΩ=∂~üÔH·`Õ HÀÖ’Ê~Ú# ÃÑxflkè^˘iH˜ #@¡~ÚOk. =O^Œ# ‰õÄ_® ÉèË+¨[O,
a_çÜ∞« O g_ç JO^Œi`À Hõeã≤áÈ~ÚOk. "åi Ñ≤ÅÅ¡ P#O^•xÔH`· Õ Ç¨Ï^ÕÖÌ ^Ë ∞Œ .
Ѩ@fl"åã¨OÖ’x W~°∞‰õΩ rq`«OHõO>Ë Ñ¨ÖÖ¡ˇ ’x qâßÅ P=~°} "åiÖ’ x["≥∞#ÿ
ÉÏÖϺxfl zQÆ∞iOѨ*ãË O≤ k. =¸_»∞ "å~åÅ náê=o ÃãÅ=ÙÅ∞ Hõeã≤~å=_»O`À
"åi K«^∞Œ =Ù‰õΩ ÃÑ^ŒÌ P@OHõO HõÅQÆÖ^Ë ∞Œ . Ǩ~ÚQÍ `«=∞ D_»∞ Ñ≤ÅÅ¡ `À Hˆ iO`«Å∞
H˘_»∞`«∂ P@Ö’¡ Ѩ_®¤~°∞ "å~°∞. #QÆ~° rq`«OÖ’x Hõ$„u=∞`åfixH˜ ^Œ∂~°OQÍ,
„ѨH$õ uX_çÖ’, x+¨¯Å‡â◊ =∞#∞+¨µÅ =∞^躌 W~°"·≥ ~ÀAÅ∞ ZÖÏQÆ_Kç åÜ≥∂, ‰õΩ=∂~ü
‰õΩ@∞OÉÏxH˜ `≥b<Õ ÖË^∞Œ . P#"å~Úf „ѨHÍ~°O ^ŒQiæÆ K«∞\ÏìeO\˜H˜ x„^Œ‰Ωõ ‰õÄ_®
"≥o§ =KåÛ~°∞ "å~°∞.
F ~ÀA ‰õΩÅÃÑ^ŒÌ Pâ◊#fl, ‰õΩ=∂~ü#∞ Ñ≤eÑ≤OKå_»∞. ‰õΩÅHõ@ì_ç „Ñ¨HÍ~°O
„áêÜ«∞tÛ`«OÎ KÕã∞¨ HÀ"åÅx K≥áêÊ_»∞. ÃÑ^ŒÅÌ ∞ ZÖÏ K≥a`Õ JÖÏ qO\Ï#x =∂@
WKåÛ_»∞ ‰õΩ=∂~ü.
''ã¨~ˆ JKÕÛ (~å#∞#fl) J~Ú`å~°O (Pk"å~°O) ‰õÄã¨∞O^ŒO J<åfl_»∞ Pâ◊#fl.
P =∞~åfl_»∞ cè=∞#fl#∞ fã¨∞H˘x lÖÏ¡ Hˆ O„^•xH˜ "≥àϧ_»∞ ‰õΩ=∂~ü. JHõ¯_» ™È+¨Öò
"≥ÖÊË ~ù ü PѶ㑠~¨ ü N *’ºf~å=Ù‰õΩ `«# ѨiK«Ü∞« O WzÛ `«#∞ =zÛ# Ѩx K≥áêÊ_»∞.
"≥#Hõ|_»¤ *Ï`«∞Å "åiH˜ „ѨÉ∞íè `«fiO WKÕÛ ~å~ÚfÅ∞, HõeÊOKÕ ™œHõ~åºÅ QÆ∞iOz
`≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. "å\˜H˜ ã¨O|OkèOz# Hõ~°Ñ¨„`åÅ∞, ѨÙã¨ÎHÍÅ∞ ¿ãHõiOKå_»∞.
‰õΩ=∂~ü#∂, cè=∞Ü«∞º#∞ Hõeã≤, `«#∂ ^Œo`«∞_≥·# *’ºf~å=٠Ѩ~°=∂#O^Œ
Éèií `«∞_»Ü∂« º_»∞. Ü«ÚQÆÜÚ« QÍÅ #∞O_ç J}QÆ^˘Hõ¯|_ç# *Ï`«∞Å Pi÷H,õ ™ê=∂lHõ
„ѨQuÆ H˘~°̂H ÉèÏ~°`~« `° fl« ã¨fiII _®II JOÉË_¯» ~ü i[ˆ~fi+¨##¡ ∞ =∞# ~å*ϺOQÆOÖ’
KÕ~åÛ~°x K≥áêÊ_»∞. "≥Ú^Œ@ Ѩk ã¨O=`«û~åňH Ѩiq∞`«"∞≥ #ÿ i[ˆ~fi+¨#∞¡, PtOz#
Ѷe¨ `åÅ∞ W=fi#O^Œ∞# "å\˜x „Ѩu Ѩk ã¨O=`«û~åʼnõÄ á⁄_çyã¨∞<Î åfl~°x K≥áêÊ_»∞.
i[ˆ~fi+¨#∞¡ ^Œo`«∞Å#∞ Pi÷HõOQÍ<ÕQÍHõ "åiH˜ ™ê=∂lHõ Q“~°=O ‰õÄ~°Û_®xH˜
HõeÊOK«|_®¤Ü∞« h, J~Ú`Õ ™êfi`«O„`«ºO =zÛ J~°"·≥ Uà◊√§ HÍ=ã¨∞<Î åfl ^Œo`«∞Å
rq`åÖ’¡ `«y#O`« Jaè=$kú [~°QÖÆ ^Ë xŒ "åáÈÜ«∂_»∞.
''^•xH˜ =∞# ~å[H©Ü∞« <åÜ«∞‰õΩÖË HÍ~°}=∞O\Ï#∞. ^Œo`«∞Åx F@∞ ÉϺO‰õΩQÍ
`«Ñʨ =∞#∞+¨µÅ∞QÍ Ñ¨iQÆ}O˜ K«x <åÜ«∞‰õΩÅ∞ `«=∞ ™êfi~°O÷ HÔ · "åix LѨÜ∂≥ yOK«∞
60
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
‰õΩO@∞<åflˆ~ QÍx, z`«Îâ◊√kú`À "åix ã¨=∞„QÆ Jaè=$kú H˘~°‰õΩ Hõ$+≤ KÕÜ«∞_»O
ÖË^∞Œ . ^Œo`«∞Å∞ ÃÑ· K«^∞Œ =ÙÅ∞ K«kq`Õ `≥eq g∞i áÈ`å~°x, „QÍ=∂Ö’¡ `«=∞
`˘`«∞ÅÎ ^•fi~å ^Œo`«∞Å∞ `«=∞ Ñ≤ÅÅ¡ #∞ ÃÑ· K«^∞Œ =ÙʼnõΩ ѨOѨ‰Ωõ O_®, J_»∞Ѥ _¨ ∞»
`«∞<åfl~°∞. JO`ÕHÍHõ "åà◊§Ö’ "åà◊§‰õΩ =∞#ã¨Ê~°Åú ∞ HõeÊOz "åix XˆH„`å\˜ÃÑ·
xÅ∞KÀ‰õΩO_® KÕã∞¨ <Î åfl~°∞——. cè=∞Ü«∞ºÖ’ L„HÀ+¨O ÃÑÅ∞¡aH˜Ok.
''g∞~°∞ K≥ÑÊ≤ Ok H˘O`«=~°Hˆ x[O. ‰õΩ=∂~üÖÏQÍ ^Œo`«∞Ö’¡OzÃÑH· ˜ =zÛ# KåÖÏ
=∞Ok `«=∞ =¸ÖÏefl =∞~°z, `å=¸ L#fl`« ‰õΩÅã¨∞ÅÎ ÖÏQÍ #_»∞K«∞‰õΩO@∞<åfl~°∞.
`«=∞ "åix ‰õÄ_® ÃÑH· ˜ fã¨∞H˘KÕÛ „ѨÜ∞« `åflÅ∞ KÕÜ∞« _»OÖË^∞Œ . JÖÏ KÕ¿ãÎ "å~°∞
`«=∞ HõO>Ë ÃÑ· ™ê÷~Ú HÔ ^Œ∞QÆ`å~°x Jã¨∂Ü«∞ XHõ „ѨH¯õ , ZHõ¯_» `«=∞ PkèÑ`¨ º« O
áÈ`«∞O^À J<Õ JÉè„í ^Œ`å ÉèÏ=O WOHÀ „ѨH¯õ ѨxKÕÜ∞« _»O, nx "≥#∞Hõ HÍ~°}=∞#∞
‰õΩO\Ï#∞. ^Œo`«∞Ö’¡ HÍãÎ̈ ÃÑ"· ∞≥ @∞ì‰Ωõ KÕi# "åˆ~ i[ˆ~fi+¨#¡ ÖÏÉèÏÅ#∞ ѨÓiÎQÍ
qxÜ≥∂yOK«∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. J@ì_∞» QÆ∞# L#fl"å~°∞ XH˜O`« „H˜OkˆH *Ï~°∞`«∞<åfl~°∞.
Ü«∞ãπ.ã≤. [_»∞Å˚ Ñ≤ÅÅ¡ ∞ [_ô̊Ö∫`«∞<åfl~°∞, Ü«∞ãπ.\˜., S.U.Zãπ.Å Ñ≤ÅÅ¡ ∞ S.U.Zãπ.,
S.Ñ≤.Zãπ., S.P~ü.Zãπ. ѨsHõÖ∆ ’¡ <≥Q∞Æ Hæ ˘ã¨∞<Î åfl~°∞. c^Œ ^Œo`«∞Å∞ =∂„`«O z#fl
z`«Hõ Ѩ#∞Å∞ KÕã∂¨ Î J=HÍâ◊O HõeÊOK«∞‰õΩx J~°Éò ^ÕâßʼnõΩ =Åã¨áÈ`«∞<åfl~°∞.
`«y# tHõ} ∆ ÖËHõ ãÔ̈~#· =∂~°^æ ~Œ ≈° #O ÖËHõ `«Q∞Æ J~°›`« ã¨OáêkOK«∞HÀ ÖËHõ áÈ~Ú#
áêáêxH˜, ^Œo`«∞ÅÔH· P~°HO∆˜ z# L^ÀºQÍÅ∞ Ѩ~∞° ŠѨ~"° ∞≥ áÿ È`«∞<åfl~Ú. nxH˜ LK«Ûù
`«~Q° uÆ L^ÀºQÆ∞Å ~å[H©Ü∂« Å∞ ‰õÄ_® HÍ~°}"Õ∞. i[ˆ~fi+¨#¡ Ѷ֨ ÏÅ∞, x=∞fl‰õΩÅã¨∞÷
ÅO^Œ~∞° ZѨC_»∞ ѨÓiÎQÍ qxÜ≥∂yOK«∞‰õΩO\Ï~À JѨC_Õ "åi Pi÷Hõ Ѩiã≤u÷
"≥∞~°∞QÆ∞Ѩ_»∞`«∞Ok. Jk "åi ™ê=∂lHõ L#fluH˜, Q“~°"åxH˜ ^•ifã¨∞ÎOk.——
*’ºu~å=Ù q=iOKå_»∞.
''`«Ñʨ O`å LK«Û‰ù Ωõ Åã¨∞Å÷ ÃÑ· <≥@_ì O» ã¨||∞ HÍ^Œ#∞‰õΩO\Ï#∞. =∞# "åà◊§Ö’
ux, `åy, `«O^Œ<åÖÏ_Õ ã¨fiÉèÏ=O ‰õÄ_® "åi Ç‘Ï#ã≤u÷ H˜ F HÍ~°}O. _»|∞ƒ
Hõ‰õΩ¯iÎ`À, L#fl "åà◊§ H˘=Ú‡HÍã≤, =∞# "åiˆH Zã¨~°∞ÃÑ>Ëì "åÔ~O^Œ~°∞ ÖË~°∞?
„ѨÉ∞íè `«fiO WzÛ# ~å~ÚfÅ#∞ HõeÊOz# ™œHõ~åºÅ#∞ ^Œ∞ifixÜ≥∂QÆO KÕã,≤ =∞m§
Ü«∞^è•ã≤u÷ H˜ KÕ~∞° ‰õΩ#fl "åÔ~O^Œi<À <Õ#∞ Hõàϧ~å K«∂âß#∞. JO^Œ∞Hˆ <å‰õΩ JÖÏO\˜
"åi g∞^Œ UǨϺÉèÏ=O U~°Ê_çOk.—— ‰õΩ=∂~ü `«# HÀ}O ã¨Ê+ì̈O KÕâß_»∞.
''g∞~°#flk ‰õÄ_® x["Õ∞, HÍx =∞#"åix 㨄Hõ=∞ =∂~°Oæ Ö’ ÃÑ>Ëì ÉÏ^躌 `«
=∞#g∞^Õ LOk. U „Ѩ=HÀÎ, ™ê=∂lHõ HÍ~°ºHõ~ÀÎ, nxH˜ ѨÓ#∞HÀ"åÅ#∞HÀ=_»O
=∞#ÖÏO\˜ "åiH˜ `«Q^Æ ∞Œ . =∞#O ѨÓ#∞‰õΩO>Ë QÍx =∞# ‰õΩÅO "åà◊§Ö’ Ѩi=~°#Î
^ŒO_»∞QÆ
61
~å^Œ∞. P Ѩi=~°#Î =¿ãQÎ Íx ^Œo`«∞Å Jaè=$kú ™ê^躌 OHÍ^Œ∞. D q+¨Ü∞« OÖ’
g∞ÖÏO\˜ "å~°∞ =ÚO^Œ∞‰õΩ=¿ãÎ <å #∞O_ç ѨÓiÎ ã¨ÇϨ HÍ~°O LO@∞Ok. ‰õΩ=∂~üQÍ~°∞
=ÚOÉÏ~ÚH˜ uiy "≥o§O`«~åfi`« ‰õÄ_® g∞ Ti "åiH˜ ã¨ÅǨe=fi_®xH˜, ã¨Ç¨ Ü«∞O
KÕÜ∞« _®xH˜ <Õ#∞ ã≤^OúŒ . J=ã¨~"° ∞≥ `ÿ Õ <Õ#∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ g∞ TiH˜ =zÛ =∂~°æ
^Œ~≈° #O KÕ™êÎ#∞.—— *’ºf~å=Ù JÉèÜ í ∞« q∞KåÛ_»∞.
''JO`«HOõ >Ë<å! g∞ ÖÏO\˜ JkèHÍ~°∞Å∞O>Ë =∞#O ™êkèOK«ÖxË ^Õn ÖË^∞Œ ™ê~ü!——
=∞#ã¨∂ÊùiQÎ Í J<åfl_»∞ ‰õΩ=∂~ü. cè=∞Ü«∞º ‰õÄ_® QÍ_è» Hõ~K° åÅ#O KÕã≤ ÃãÅ=Ù
fã¨∞‰õΩ<åfl_»∞.
P =∞~°∞ã¨\ ˜ Pk"å~°O...
P ^Œo`«"å_»Ö’x ~åqK≥@∞ì. ^•x H˜O^Œ ~°KÛ« |O_». "å_»"å_»O`å `«~e° =zÛ
#@∞ìOk. ‰õΩÅÃÑ^ŒÅÌ ∞, Ü«Ú=‰õΩÅ∞, ¢ãÅΑ ∞, Ñ≤ÅÅ¡ ∞ JO`å JHõ¯_çH˜ KÕ~å~°∞. F "≥Ñ· Ù¨
áÈ`« ‰õΩ=∂~ü ‰õΩ@∞O|O ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. Pâ◊#fl ã¨=∂"ÕâO◊ „áê~°OaèOKå_»∞.
''‰õΩÅ"≥∂Å¡O^ŒiH˜ â‹<åiÎ, =∞#QÆ~°∞_»Ü«∞º HÍÅO *Ëã≤ ^ŒQÆæ~°, ^ŒQÆæ~° <≥Å
HÍ=ã¨∞OÎ k. P ÃÑ^Œ=Ì ∞xã≤ =∞#H˘~°‰Ωõ , =∞# ‰õΩÅáÈÅ¡ H˘~°‰Ωõ ZO`À Ѩx *ËtO_»∞.
FÅ¡‰Ωõ U Ѩx =_®¤ =ÚO^Œ\ H˜ zõ Û ™êÜ«∞O *ËtO_»∞. =ÚѨÊÜÕ∞O_»¡ H˜O^Œ<,Õ
Ñ≤ÅÅ¡ ∞Q͉õΩO@ P„Ñ≤+<¨ £ ¿ã~ÚOK«∞#fl_»∞. QÆ@¡ ã¨^∞Œ <Õ~fi° x QÆ~∞° _»Ü∞« º =∞#O^Œi
HõO>Ë ZO`À Ö’`«∞QÆ ™ÈKå~ÚOz, `«# ‰õΩ@∞O|O#∞ =∞OzQÍ ™êkO_»∞. P
Ñ≤ÅÅ¡ ∞ ‰õÄ_» =∞# T~°∞‰õΩ ¿Ñ~°∞ `≥zÛO„_»∞. QÆ™ÈO\˜ QÆ~∞° _»Ü∞« º ã¨zÛ#O^Œ∞‰õΩ
=∞#O^ŒiH˜ âß#ÉÏ^èŒ JxÑ≤ã∞¨ OÎ k. P~Ú#‰õΩ ã¨fi~°Oæ Å âßOu ^˘~°∞HÍÅx =∞#O^Œ~O°
XHõ¯ q∞x\ò xÅ∞ûO_ç „áêi÷^OÌŒ .——
JO^Œ~∞° #∞OK«∞x F x=Ú+¨O =∞ø#O áê\˜OKå~°∞. Pâ◊#fl =∂@ʼnõΩ "≥∞ãÿ =¨ ∞‡.
‰õΩ=∂~ü K«eOKå~°∞.
"åi Hõà¡◊ xO_® hà◊√§!
ã¨Éíè =∞m¡ „áê~°OÉè"í ∞≥ Oÿ k.
''=∞# áÈ`«~åA, QÆ~∞° _»Ü∞« º H˘_»∞‰õΩ g∞HõO^ŒiH˜ Z~°¯<Õ. `«#∞ _èbç ¡ Q“Ô~‡O@¡
ÃÑ^ŒÌ PѶ㑠~¨ ∞° . =∞# PÖò \’@Öò lÖÏ¡Å<Õ =∞# TiH˜¿Ñ~°∞ ^≥zÛO_»∞. J^ŒO`«
x=^ÕÌ QÆx, `«#∞ ÃÑ^ŒÌ H˘Å∞=ÙÅ¿ãi#OHõ =∞#efl, =∞# Tix =∞iûáÈ~ÚO_»∞.
JO`ÕQÍ^Œ∞, PÜ«∞# `«e^¡ OŒ „_»∞Å#∞ QÆ∂_® HÍ#‰õΩO@ J~ÚO_»∞, PÜ«∞# `«#
ÅQÆOæ QÍx, Ñ≤ÅÅ¡ ÉÏ~°ûQÍx, =∞# TÔ~¡ KÕÜ∞« ÖË^∞Œ . =∞#O^Œix Ñ≤eû XHõ¯Ñ¨Ó@
62
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
Éè’[#O ÃÑ@ìÖ^Ë ∞Œ . =∞#O PÜ«∞# ã¨^∞Œ H˘~°‰Ωõ ZO`« áê@∞Ѩ_"¤» ∂≥ , =∞#ÔH~°∞Hõ,
ÃÑ#· ÉèQí =Æ O`«∞x HÔ ~°∞Hõ. =∞# ‰õΩÅO#∞ HÍ^Œx ZO`«^∂Œ ~°O áÈ`«_À ã¨∂^ŒOÌ Jx
T~°∞¯#flO. >ˇ"ÿ ∞£ ~åHõáÈ`«^•, =∞#`Àx PÜ«∞#‰õΩ Ѩx Ѩ_H» áõ È`«^• Jx ã¨∂`«∞#Î flO.
=∞# >ˇOÿ JzÛOk. QÆ~∞° _»Ü∞« º ã¨zÛ#OHõ ‰õΩÅHõ@_ì ç *Ëã≤ H˘O`«¿ãѨ٠a„~° nã¨∞‰õΩ#flO.
áÈ`«~åA `«# `«ÑC¨ `≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl_»∞. =∞# ‰õΩÅ"≥∂Å¡‰Ωõ â◊~#° zÛO_»∞. =∞#O U
ã≤K«Û Uã≤<å Hõ@∞ì=_ç LO@#x =∂\˜zÛO_»∞. J~Ú`Õ<Õ =∞#O QÆ~°∞_»Ü«∞º
™ê=Ù*Ët#O. k<åÅ∞ QÆ∂_» ÉÏQÆ<≥ [iæ#~Ú. áÈ`«~åA _»∂º\© g∞^Œ ZˆH¯ >ˇ=ÿ Ú
^ŒQiæÆ HõzÛOk. PÜ«∞#‰õΩ U tK«Ûù ZÜ«∂ºÖ’fl PÖ’ã≤OK«∞O„_ç Pâ◊#fl =ÚyOKå_»∞.
''H˘`«QÎ Æ *ˇ¿ÑÊ^Õ=Ú#flk? y™ÈO\˜ `«ÑC¨ ʼnõΩ =∞# ‰õΩÅ Hõ@_ì ç LO_»<Õ L#flk.
Ü«∂@`Àx Éè’[#O *Ëã≤ =∞#O^ŒiH˜ `åy#O`« HõÅ∞¡ áÈÑ≤Ü∂« ºÅ—— F ÃÑ^Œ=Ì ∞x+≤
J<åfl_»∞. ''Jk =∞#™ÈO\˜ QÆsÉ’Å¡‰õΩ tK«Û, áÈ`«~åA ÃÑ^ŒÌ PѶ‘ã¨~°∞, ÉÏQÆ
ÃÑã· ∞¨ <Àfl_»∞. J`«QÎ Íi JuÎQ∂Æ _® PÜ«∞#ˆH JKÕÛ. uO_ç, HõÅ∞¡QÍHõ Q˘xfl ~°∂áêÜ«∞Å∞
^ŒO_»∞QÆ∞ ([i=∂<å) H˘\ÏìÅ—— WOHÀ PÜ«∞# J<åfl_»∞.
''=∞#O ux, `åQÆOQÆ<,Õ ^ŒO_»∞QÆ∞ Q˘@ìOQÆ<Õ J~ÚáêÜ≥∞<å? ^•O`Àx =∞<ÀÅ¡‰Ωõ
UO áê~Ú^•? Jk QÆ∂_® PÖ’ã≤OKåÅ=∞#O——, XHõ HÍÖËr q^•ºi÷ J<åfl_»∞.
''B x=^Õ.Ì áÈ`«~åA =∞# ‰õΩÅOÅ ÃÑ^ŒÌ H˘Å∞=Ù *Ë`∞« #Î fl =∞x+≤. PÜ«∞#‰õΩ
=∞#O *ˇÑC¨ _ÕOk? PÜ«∞#<Õ ÃãѨC =∞O^ŒO. =∞# T~ÀÅ¡O PÜ«∞#‰õΩ *Ëã#≤
LѨHÍ~°O‰õΩ PÜ«∞# =∞#Å#∞ HÍ`«~∞° ¿ãÜ«∞#O^Œ∞‰õΩ, UO *Ëã≤ =∞#Å#∞ âßO`«O
*Ëã_Î̈ À ÃãѨÊxÜ«∞O„_ç.—— XHõ #_ç=Ü«∞ã¨∞¯_»<åfl_»∞.
''yk =∂=¸Å∞ ÖˇH¯õ ZѨC_»Ü∞Õ º ѨOKåk QÍ^Œ∞. XHõ H˘`«Î `«ÑÊ≤ ^ŒO. ^•xH˜
tK«Û ‰õÄ_® H˘`«QÎ <Æ Õ LO_®Å. JO^Œ∞Hõx áÈ`«~å*Ë D q+¨Ü∞« OÅ `«# PÖ’ã¨#
K≥áêÊÅ.—— Pâ◊#fl áÈ`«~åA "≥Ñ· Ù¨ K«∂âß_»∞. áÈ`«~åA JeÜ«∂ãπ Ñ≤.‰õΩ=∂~ü ÖËz
JO^ŒiH˜ KÕ`∞« ÖˇuÎ Jaè"å^ŒO KÕâß_»∞., ''=∞# TiÃÑ^ŒÅÌ ‰õΩ, J=∞‡Å‰õΩ, JHõ¯Å‰õΩ,
J#flʼnõΩ #=∞™ê¯~°O, =∞x+≤ ZO`« Z`«∞‰Î Ωõ Zky<å `«# ѨÙ<åkx =∞~°∞=~å^Œ∞.
Z=fii`À<≥<· å UO Ѩx ? Jx ‰õΩÅ"≥∂Å¡#∞ H˜OK«Ñ~¨ K° ~« å^Œ∞. ÃÑã· ¨ áêˆ~`ÕΠѨpÛãπ
Ѩ#∞Öˇ`· Ü « ∞« x J#∞‰õΩO>Ë `«¿ÑÊ. H˘xfl Ѩ#∞Å∞ ZO`« _»|∞ƒ Y~°∞Û KÕã<≤ å HÍ=Ù.
XHõ"àÕ ◊ J~Ú<å "å\˜Ö’ r==ÚO_»^∞Œ . Wk <Õ#∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ J#∞Éèqí Oz `≥Å∞û‰õΩ#fl
x[O. <Õ#∞y# `«Å∞û‰õΩO>Ë áÈbã¨∞Å ™êÜ«∞O`À =∂<å~Ú#fl ™ê=Ù KÕ~Úã¨∞OÎ \˜,
ÖËHõáÈ`Õ Ü«∂O|∞Öˇ<£ûÅ â◊"åxfl ã≤\ ©H˜ fã¨∞HõáÈ~Ú JHõ¯_» JO`«º„H˜Ü«∞Å∞
KÕÜ∞« =K«∞Û. JO`«*¿Ë ãÎ <å‰õΩQÍx, =∂ J=∞‡‰õΩ QÍx ZO`« =∞#™êÎÑO¨ ? x[OQÍ
^ŒO_»∞QÆ
63
<å `«ÑC¨ #∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl#∞. JO^Œ∞Hõx =∞#ã¨∂ÊùiQÎ Í ‰õΩÅÃÑ^ŒÅÌ #∞ P„â◊~ÚOKå#∞. ''Wn @∂H©QÍ =∞# "åà◊§‰õΩ <Õ#∞ KÕÜ∂« Å#∞‰õΩ#fl Ѩx. <å `«ÑC¨ ‰õΩ, <å‰õΩ
<å `«ÑC¨ ‰õΩ „áêÜ«∞tÛ`«OÎ KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï#x =∂\˜KåÛ#∞. `Àz# „áêÜ«∞tÛ`«OÎ . W^Õ H͉õΩO_® g∞ˆ~O KÕÜ∞« =∞<åfl KÕ™êÎ#∞. g∞ JO^ŒiH˜
''QÆ^Õ, h‰õΩ #∞=Ùfi UO ã≤K«Û Uã¨∞‰õΩO@"À [eÌ *ˇÑ¨C. D_» Éè’[#O‰õΩ =∞~À™êi ^è#Œ º"å^•Å∞. #=∞™ê¯~°O.——
Ü«∂Å¡~Ú`«∞#flk—— ''~å[<åfl! QÆ@¡ #_»‡Å =∂\Ï¡_`ç ≥ Z@¡<?Õ WOHÍ PeÃãOQÍ^•? Pâ◊#fl`À ã¨Ç¨ JO^Œi =ÚMÏÖ’¡ "≥Å∞QÆ∞, K≥Ñʨ ~åx ã¨O`À+¨O! áÈ`« ‰õΩ=∂~ü
XHõ¯<å_»∞ [~° u#xH˜ PeÃãO J~Ú`Õ ã¨`=Ϋ ∂? áÈ`«~åE #∞=Ùfi HÍxÜ«∞º=Ü«∂º—— `«# ™ê÷~ÚH˜ `«Q@ æÆ ∞ìQÍ Ñ¨iǨ~°O K≥eã¡ ∞¨ <Î åfl_»#fl `«$Ñ≤Î JO^Œ~∂° UHõ HõO~îO° `À
Pâ◊#fl HõeÊOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. áÈ`«~åA UO K≥|∞`å_À Jx JO^ŒiÖ’ L`«¯O~î.° ‰õΩ=∂~ü ‰õΩ=∂~ü „Ѩuáê^Œ# P"≥∂kOKå~°∞.
H˘#™êyOKå_»∞. ~Ô O_»∞ ~ÀAÅ `«~åfi`«...
''WO`«‰Ωõ =ÚO^Œ∞ Z=~À J#fl@∞ì, ux, `åy`Õ, Jk JO`«\ `˜ À<Õ ã¨i. ^•O`À ^Œo`« "å_»Ö’ ѨO_»QÆ "å`å=~°}O.
Y~°∞Û ÉÏQÍ<Õ J~Ú`«k HÍx JO`«QÍ ÖÏÉèOí KÕ‰Äõ ~°^∞Œ . U^≥<· å JO^ŒiH˜ ѨxH˜ ''*’ºuÉÏ Ñ¶Ù¨ ÖË =º=™êÜ«∞, Láêkè =∂~°^æ ~Œ ≈° # Hˆ O„^ŒO—— „áê~°OÉè’`«û=O.
=KÕÛ Ñ¨x KÕÜ∂« e Jx KåÖÏ PÖ’zOKå#∞. D q+¨Ü∞« OÖ’ ÃÑ^Œ<Ì å~Ú# Pâ◊#fl
=∂@Å∞ <å‰õΩ [˝ÑHÎ≤ =˜ KåÛ~Ú. <Õ<`·≥ Õ U^ÀÃÑH· ˜ =KåÛ#∞. HÍx, '=∞# T~°∞ Ñ≤ÅÅ¡ #∞ N *’ºf~å=Ù, *’ºu "≥eyOKå_»∞. Jk P "å_»Ö’x „Ѩ[Ö’¡, „Ѩ[fieOzOk.
<åÖÏQÍ ÃÑH· ˜ fã¨∞‰õΩ~å=_®xH˜ <Õ<OÕ KÕâß#∞? Jx ##∞fl <Õ#∞ „ѨtflOK«∞‰õΩ<åfl#∞. P T~°∞ F #∂`«# J^蕺ܫ∂xH˜ <åOn ѨeH˜Ok.
ÃÑ^Œ<Ì å#fl =∂@ÖË <å‰õΩ ^•i K«∂áê~Ú. =∞# Ti "åiˆH HÍ^Œ∞. K«∞@∞ì„ѨH¯õ Å
T~°Ö¡ ’¡x "≥#Hõ|_»¤ ‰õΩÖÏÅ Ü«Ú=‰õΩÅO^ŒiH˜ LѨÜ∂≥ QÆÑ_¨ @Õ @∞¡QÍ U^≥<· å KÕÜ∂« Åx
xâ◊Û~ÚOK«∞‰õΩ<åfl#∞. =∞# T~À¡ XHõ ã¨fiK«ÛOù ^Œ ¿ã"å ã¨Oã¨#÷ ∞ „áê~°Oaèã∞¨ <Î åfl=Ú.
''=º=™êÜ«∞ Láêkè =∂~°æ^Œ~°≈Hõ ˆHO„^ŒO—— ^•fi~å =ºH˜Î`«fi qHÍ㨠`«~°QÆ`«∞Å∞ E
x~°fiÇ≤Ï™êÎO. qq^èŒ „ѨÉèí∞`«fi ¢ÃÑ·"Õ@∞ ã¨Oã¨÷Ö’¡ L^ÀºQÍÅ ã¨=∂Kå~°O, "å\˜H˜
ã¨O|OkèOz# ѨsHõ∆Å∞ ~åÜ«∞_®xH˜ =∂~°æ^Œ~°≈Hõ HÍ¡ã¨∞Å∞ x~°fiÇ≤ÏOKåÅ#∞
‰õΩO@∞<åfl=Ú. WO@~ü=Óº Z^Œ∞~À¯=_®xH˜ É’^èŒ<å `«~°QÆ`«∞Å∞ "≥Ú^ŒÅQÆ∞
HÍ~°º„Hõ=∂Åxfl D Hˆ O„^ŒO ^•fi~å KÕÑ@ ¨ ∞ì`åO. D q+¨Ü∞« OÖ’ =∞# lÖÏ¡ ã¨=∂[
HõàϺ} JkèHÍi N *’ºu~å=Ù#∞ D =∞^èÕº Hõeâß=Ú. =∞#‰õΩ Jxfl q^è•Å
ã¨ÇϨ Hõi™êÎ#x =∂@ WKåÛ_»∞. K«^∞Œ =ÙÖ’¡, L^ÀºQÍÖ’¡ =∞#‰õΩ „ѨÉ∞íè `«fiO HõeÊOz#
=ã¨`∞« ʼnõΩ ã¨O|OkèOz# ã¨=∂Kå~°O ¿ãHõiOKå=Ú. =∞# T~À¡ ''=º=™êÜ«∞
Láêkè =∂~°^æ ~Œ ≈° # Hˆ O„^ŒO—— PÜ«∞# KÕ`∞« Å g∞^Œ∞QÍ „áê~°OaOѨ*Ü Ë ∂« Åx LOk.
D ˆHO„^ŒO x~°fiǨÏ} H˘~°‰õΩ JÜÕ∞º Y~°∞Û <Õ#∞ K«∂ã¨∞‰õΩO\Ï#∞. nxH˜
ã¨=∞#fiÜ«∞Hõ~Qΰ Í LO_»_®xH˜ cè=∞Ü«∞º™ê~ü XѨC‰õΩ<åfl_»∞. D ã¨Oã¨÷ HÍ~°ºHõÖÏáêÅ#∞
㨄Hõ=∞OQÍ x~°fiÇ≤ÏOK«_®xH˜ `«y# ã≤|ƒOkx, HÍ=Åã≤# =#~°∞Å#∞ <Õ#∞
ã¨=∞‰õÄ~°∞™êÎ#∞. D Hˆ O„^Œ x~°fiǨÏ##∞ ^ŒQ~æÆ Q° Í Ñ¨~º° "ÕHO∆˜ K«_®xH˜ <Õ#∞ ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£
|kb KÕ~ÚOK«∞‰õΩO\Ï#∞.——
XHõ™êiQÍ K«Ñʨ @∞¡. JO^ŒiÖ’ L`åûǨÏO. áÈ`«~åA H˘#™êyOKå_»∞.

64
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £ ^ŒO_»∞QÆ
65


P„HõO^Œ#
=ÚO |~ÚÖ’ ™ê=∂#∞ºÅ‰õΩ KÀ@∞ ÖË^•? Z<Àfl ~ÀAÅ∞QÍ
Éè∂í "Õ∞âò#∞ `˘Å∞ã¨∞#Î fl „Ѩâfl◊ . QÆ`« ~Ô O_»∞ ã¨O=`«û~åÖ’¡
=ÚO|~ÚÖ’ J=∞‡|_»Ì Éèí∂=ÚÅ ^èŒ~°Å∞ Hõà◊§=ÚO^Œ∞
Hõ^ÖŒ Ï_®~Ú. `«# `«O„_ç Ѩx KÕã#≤ =ÚOɡ· >ˇHû± >ÿ̌Öò q∞Å∞¡, HÀÇ≤Ï#∂~ü q∞Å∞¡,
#O.3, JáÈÖ’ q∞Å∞¡, EÑ≤@~ü q∞Å∞¡, ZÖòÑ<≤ 㣠<ì̈ £ q∞Å∞¡, #∂º Ç≤ÏO^£ q∞Å∞¡,
WO_çÜ∂« Ü«Ú<≥>· _ˇ £ q∞Å∞¡ g\˜H˜ K≥Ok# J~°"·≥ ZHõ~åÅ∞, ~Ô O_»∞"ÕÅ <åÅ∞QÆ∞
=O^ŒÅ HÀ@¡‰Ωõ J=Ú‡_»Ü∂« º~Ú. JO>Ë ã¨Q@ Æ ∞# ZHõ~åxH˜ #ÅÉèH·ˇ À@∞¡! `å#∞
ÃÑ\˜Ãì Ñiy# KÀ@∞ WѨC_»∞ HÀ@∞¡ ѨÅ∞‰õΩ`ÀOk HÍx `å<Õ"∂≥ =ÚO|~Ú t"å~°¡
z=~°‰Ωõ qã≤i"ÕÜ∞« |_®¤_∞» . `«=∞ ~°H=Îõ ∂O™êÅ∞ HõiyOz rq`«O ^è•~°áÈã≤# "åiH˜
LO_Õ KÀ@∞ ÖË^∞Œ !
`«# `«O„_ç =ÚÃÑÊ·¶ Uà◊√§ Ѩx KÕã#≤ |@ìÅ q∞Å∞¡ #ëêìÖ’¡ ‰õÄ~°∞‰õΩáÈ~Ú
z=~°‰Ωõ =¸`«|_çOk. ^•xx KÕÑ\¨ #ì˜ „ѨÉ∞íè `«fi ã¨Oã¨,÷ <Õ+#¨ Öò >ˇHû± >ˇÖÿ ò HÍ~˘Êˆ~+¨<£
‰õÄ_® q∞Å∞¡#∞ ÖÏÉèÏÅ ÉÏ@# #_çÑO≤ K«_O» Ö’ qѶŨ "≥∞Oÿ k. HÍx WѨC_»∞? P
ã¨Oã¨÷ ѨO@ Ѩ_Oç k. q∞Å∞¡#∞ #_çÑ,≤ HÍi‡‰õΩÅ∞ Láêkè HÀ֒ʉõΩO_® KÕÜ∞« _»O
66
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
KÕ`Q« Íx P ã¨Oã¨,÷ q∞Å∞¡ Éè∂í =ÚÅq∞‡, H˘xfl "ÕÅ HÀ@¡ ÖÏÉèOí Pi˚™ÈÎOk. q∞Å∞¡
=¸`«Ñ_¨ _» O» `À L^ÀºQÍÅ∞ HÀÖ’Ê~Ú# "åiH˜ #ëêìÅ <≥ÑO¨ `À `«Q∞Æ #+ì̈Ñi¨ Ǩ~°O
W=fi‰õΩO_® WO\˜H˜ `«i"Õ∞ã≤# ã¨Oã¨,÷ WѨC_»∞ ÖÏÉèÏÅ#∞ =∂„`«O `«# MÏ`åÖ’
[=∞ KÕã∞¨ ‰õΩO\’Ok. <åºÜ«∞Ѩ~O° QÍ PÖ’z¿ãÎ P ÖÏÉèÏÖ’¡ HÍi‡‰õΩʼnõΩ WOHÍ
q∞ye L#fl q∞Å∞¡ Éè∂í =ÚÖ’¡ Wà◊√¡ Hõ\ ì˜ W"˘fiK«∞Û. HÍx ^•xH˜ áê@∞Ѩ_Õ <å^è∞Œ _Õ_?ô
Éèí∂"Õ∞âò ‰õΩ`«‰õΩ`«ÖÏ_çáÈ`«∞<åfl_»∞. HÍh J`«#∞ Jã¨Ç¨Ü«Ú_»∞. J`«xÔH=~°∂
JO_»Ö~Ë ∞° . `«O„_ç`À ѨxKÕã#≤ "å~°O`å K≥@∞ìH˘HõH~õ ∞° , ѨÙ@ìH˘Hõ~∞° QÍ K≥ÖÏ¡K^≥ ∞Œ ~Ô ·
áÈÜ«∂~°∞. ‰õΩ@∞O| ÉÏ^躌 `«Å =Å¡ g_»ÖxË L^ÀºQÆO. XO@iáÈ~å@O KÕÜ∞« ÖË_∞» .
Y~°‡x xOkOK«_"» Ú≥ Hõ¯>Ë J`«xѨC_»∞ KÕÜ∞« QÆeyOk! Éè∂í "Õ∞âò QÆ`O« J`«x Hõà§◊
=ÚO^Œ∞ xezOk.
`«# `«O„_ç ѨxKÕ¿ã q∞Å∞¡ =¸`«Ñ_¨ #ç ѨC_»∞ `«# WO@~°∞ ѨsHõÅ∆ ∞ ѨÓ~°Ü Î ∂« º~Ú.
Ѷe¨ `åÅ∞ `≥eâß~Ú. =∞Oz =∂~°∞¯Å∞ =zÛ<å, "≥∞_çã<≤ ,£ WO[hiOQÆ∞Ö’ ã‘@∞
=KÕÛ J=HÍâ◊O L<åfl, HÍ=∞~°∞ûÖ’ KÕ~=° Åã≤ =zÛOk. HÍÖËrÖ’ K«^∞Œ =Ù`«∂ L^ÀºQÆ
„ѨÜ∞« `åflÅ∞ "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïì_∞» . áÈ\© ѨsHõÖ∆ ’¡ <≥y,æ F „ѨÉ∞íè `«fi ã¨Oã¨Ö÷ ’ Hõ~¡ ∞° ¯QÍ
KÕ~å_»∞. J~Ú^Õà◊§Ö’ ‰õΩ@∞O| =º=Ǩ~åÅ∞ F H˘eH˜¯ =KåÛ~Ú. K≥e¡ ÃÑo§
J~ÚºOk. `«=Ú‡_»∞ WO[hiOQ∑Ö’ KÕ~å_»∞. P `«~åfi`« `«# ÃÑà‹§· Ok. rq`« <å=
X_»∞#¤ KÕiO^Œ#∞‰õΩ<ÕO`«Ö’ =∞~À Ñ≤_∞» QÆ∞ Ѩ_Oç k. Ö’Ü«∞~ü Ѩ~ˆ ÖòÖ’ `å=Ú#fl QÆk
MÏm KÕÜ«∞=∞x <À\©ã¨∞! ae¤OQÆ∞ =∞s áê`«|_çO^Œh, ZѨC_»∞ ‰õÄÅ∞`«∞O^À
K≥Ñʨ ÖË=∞h, JO^Œ∞Hõx <≥ÅÖ’QÍ MÏm KÕÜ∂« Åx i¿Ñ~°∞ É’~°∞¤ #∞O_ç L`«~Î ∞° fiÅ∞
JO^•~Ú. JѨÊ\˜HÑõ C¨ _»∞ ZHõ¯_çHxõ "≥àk¡ı ? Z=~À ѨiK«Ü∞« ã¨∞ÅÎ ^•fi~å =ÚÃÑÊ·¶
H˜Ö’g∞@~°¡ ^Œ∂~°O ^ŒÇÏ≤ ã¨~Öü ’ `«=∞‰õΩ JO^Œ∞ÉÏ@∞ J^≥ÖÌ ’ ~Ô O_»∞ QÆ^∞Œ Å áÈ~°¬#∞
‰õΩkiOk. JHõ¯_ç #∞O_ç K«iÛˆQ@∞Ö’x PѶ㑠∞¨ ‰õΩáÈ~Ú ~å=_®xH˜ „ѨÜ∂« }OÖ’<Õ
<åÅ∞QÆ∞ QÆO@Å∞ Y~°ÛÜÕ∞ºq. Éè∂í "Õ∞âò L^ŒÜ∞« O U_»∞ QÆO@ʼnõΩ WÅ∞¡ =ke`Õ
uiy =KÕÛk ~å„u `˘q∞‡k `«~åfi`Õ.
Éè∂í "Õ∞âò ^ŒOѨ`∞« ʼnõΩ W^Œ~Ì ∞° Ñ≤ÅÅ¡ ∞ HõeQÍ~°∞. P J^≥Ì WO\’¡ ‰õΩ@∞O|O
W=∞_»_O» Hõ+"ì¨ ∞≥ Oÿ k. ÉϺO‰õΩ Ö’#∞`À q~å~üÖ’ =¸_»∞ QÆ^∞Œ Å á¶ê@¡ ∞ fã¨∞‰õΩ<åfl_»∞.
WѨC_»∞ PѶ㑠∞¨ =∞s ^Œ∂~°"∞≥ Oÿ k. ~å#∂, áÈ#∂ #∂@#ÅÉè̌· H˜Ö’g∞@~°∞¡ P~°∞
QÆO@Å „Ѩܫ∂}O! QÍ#∞ÔQ^Œ∞Ì |`«∞ÔH·Ok. rq`«OÖ’ WHõ J#∞Éèí∂`«∞ʼnõΩ
ã¨=∞Ü«∞"Õ∞k ?
''<å<åfl J#fl H˘\Ïì_∞» —— ‰õÄ`«∞~°∞ =∂@Å`À =~°=Î ∂#OÖ’H˜ =KåÛ_»∞ Éè∂í "Õ∞âò.
Ñ≤ÅÅ¡ #∞ ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ fã¨∞‰õΩx "åi =∞^躌 ã¨Ü∂≥ ^躌 ‰õΩk~åÛ_»∞.
P„HõO^Œ#
67
 PÖ’K«#Å `«∞\˜ì =∞m§ HõkeOk.
=ÚO|~Ú #_çÉÁ_»∞Ö¤ ’x `«=∞ Ѩy_ô WÅ∞¡ i¿Ñ~°∞ WOHÍ Ñ¨ÓiÎHÍÖË^∞Œ . =O^ŒÅ
HÀ@∞¡ qÅ∞= =Ù#fl P Éè=í # Éè∂í q∞x J=∞‡_®xH˜ F aŤ~∞° `À XѨÊO^ŒO ‰õΩ^Œ∞~°∞Û
‰õΩ<åfl_»∞ F#~°∞. P XѨÊO^ŒO K≥Å^¡ xŒ i¿Ñ~°∞ É’~°∞¤ `ÕÅÛ_»O`À F#~°∞ HÀ~°∞HÔì Hͯ_»∞.
i¿Ñ~°∞ Ѩx P¿Ñâß~°∞. Hˆ ã¨∞ "å~Ú^•Å∞ Ѩ_∞» `«∂<Õ L<åfl~Ú. DÖ’QÍ `«=∞ ÉÏ_»∞QÆ
ǨωõΩ¯ =ke"ÕÜ∂« Åx F#~°∞ `«~Ñ° Ù¨ QÆ∂O_®Å∞ `«# `«O„_çÃÑ#· XuÎ_ç `≥ã∞¨ <Î åfl~°∞.
ZO`À H˘O`« ™⁄=Ú‡ fã¨∞‰õΩx ~år ‰õΩ^Œ∞~°∞ÛH˘=∞‡x `«O„_çH˜ `À\˜"åi Lz`«
ã¨ÅǨÅ∞. D Ѩiã≤`÷ ∞« Ö’¡ `«=∞ áê`« WO\˜H˜ uiy "≥à`◊ å=∞<Õ Pâ◊, Pâ◊QÍ<Õ
LO_Õ@∞ìOk. =ÚO|~Ú =Úxã≤ÑÖ¨ ò ѨikèÖ’ =¸_»∞ QÆ^∞Œ Å WÅ∞¡ ^è~Œ ° áêuHõ
ÅHõÅ∆ ∞! WѨC_»∞ `«=∞ áê`« WO\˜ Ѩiã¨~åÖ’¡<`·≥ Õ K«^~Œ Ñ° Ù¨ J_»∞QÆ∞ ^è~Œ ° áêuHõ"ÅÕ
~°∂áêÜ«∞Å∞! =ÚO|~ÚÖ’ ™ê=∂#∞ºÅ‰õΩ KÀ@∞ÖË^•? Éè∂í "Õ∞âò =∞#ã¨∞ =∞m§
P„HÀtOzOk. D Éè∂í |HÍã¨∞~°∞Å Ö’HõOÖ’ J`«x P„HõO^Œ# J~°}º ~À^Œ<!Õ
<Õ\ ˜ x[O QÆ}`«O„`«ºk<À`«û= „Ѩ`ºÕ Hõ J#∞|O^èOŒ
2007 ѨÙ\ì̃O\˜ Ѩ@∞ìp~°
E
„\O˜ Q∑... „\˜OQ∑...
„\˜OQ∑... „\˜OQ∑... „\˜OQ∑
QÆ∞=∞‡O `«Å∞Ѩ٠f¿ãÎ `«=Ú‡_»∞!
<À~°∞ `≥iz# JHõ¯Ü«∞º!
P"≥∞Ö’ ã¨O„Éè=í ∂â◊Û~åºÅ∞ !
''g∞ `«=Ú‡}˜‚ JÖÏ |Ü«∞@#∞OKÀɡ\ ì̃ ZO`«¿ãѨÖÏ LO\Ï=Ù? "å}˜fl ֒ѨeH˜
~åx~Úº—— ÉÏ= =∂@Å`À `Õ~∞° ‰õΩx „ѨH¯õ ‰õΩ `˘Åy# JHõ¯Ü«∞º, `«=Ú‡_»∞ ֒ѨʼnõΩ
=KåÛ_»∞.
''UO„\’Üü∞ ÉÏ=∞‡sÌ! ^•i `«ÑÊ≤ #@∞ì<åfl"£——
''^•i ZѨC_À `«áêÊ#∞ ÉÏ"å. WѨC_Õ ^•~À¡H˘KåÛ#∞——.
''=Úã¨e`«#OÖ’<≥<· å ^•~À¡H˘KåÛ=Ù, J^Õ Ñ¨k"ÕÅ∞——
=∂ `«=Ú‡_»∞ ~åHõ, ~åHõ =¿ã,Î g∞ ZHõÃãHͯÖËq∞\˜? ~å `«=Ú‡_»∂ =∞#O
֒Ѩe QÆkÖ’ ‰õÄ~°∞ÛO^•O.——
68
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £ ѨÙ\ì̃O\˜ Ѩ@∞ìp~°
69
 ^•^•Ñ¨Ù Ѩ^àÕ ¡◊ `«~åfi`« Hõeã≤# `«=Ú‡x`À Z<Àfl ã¨∞^Œ∞ÅÌ ∞ K≥ÑC¨ HÀ"åÅ#∞Ok
JHõ¯Ü«∞º‰õΩ. „Ѩu ã¨O=`«û~°O `«#∞ „Hõ=∞O `«Ñʨ ‰õΩO_® ~åv ѨOÑ≤<å, U^≥<· å
|Ǩï=∞u ѨOѨ_O» J@∞Oz ~åv =Ú\˜#ì @∞ì Hõhã¨O HÍ~°∞¤ =ÚHõ¯ ~åÜ«∞x `«=Ú‡_»∞!
Zxfl á¶È#∞¡ KÕã<≤ å ã¨ÊOkOK«x `«=Ú‡_»∞! J~Ú<å JHõ¯Ü«∞ºÖ’ U =∂„`«O `«~Q° xÆ
PáêºÜ«∞`«. JO^Œ∞Hˆ <Õ"∂≥ 'ѨÙ\ì̃O\˜ ‰õΩHõ¯ÃÑ· ‰õÄ_® P_»Ñ_¨ K» ∞« ÅH˜ =∞‰õΩ¯"≥‰Ωõ ¯=—
Jx <å#∞_ç. JHõ¯Ü«∞º, `«=Ú‡_»∞ ֒ѨeQÆkÖ’ fiQÍæ ‰õÄ~°∞Ûx Z<Àfl q+¨Ü∂« Å∞
=∂\Ï¡_∞» ‰õΩ<åfl~°∞. Ѩ^àÕ §◊ Z_»ÉÏ@∞x XˆH ~ÀA =∞~°∞QÆ∞# Ѩ_Ü Õ ∂« Åx P~å@O!
XHõ>Ë WHõWHõÅ∞, ѨHÑõ H¨ Åõ ∞. "åi"åi Ñ≤ÅÅ¡ K«^∞Œ =ÙÅ∞ ÃÑo§à◊§ QÆ∞iOz XHõiH˘Hõ~∞°
K≥ÑC¨ ‰õΩ<åfl~°∞. `«=∞ |O^è∞Œ =ÙÅ QÆ∞iOz =ÚK«Û\˜OK«∞‰õΩ<åfl~°∞. JHõ¯Ü«∞º PáêºÜ«∞OQÍ
WzÛ# \˜Ñ#≤¶ ∞, \© J=∞$`«`∞« źOQÍ L<åfl~Ú `«=Ú‡xH˜. P ~°∞z P™êfikOz
Z<åflà◊§~ÚO^À? P|QÍ =∞m§ =∞m§ J_çy =∞s u<åfl_»∞. `«#∞ z#flѨC_»∞ `«=Ú‡xH˜
uxÑ≤Oz# QÀ~°∞=Ú^ŒÅÌ ∞ [˝ÑHÎ≤ ˜ =KåÛ~Ú. `«=Ú‡xH˜ ‰õÄ_® `«# z#flѨÊ\˜ *Ï˝ÑH¨ ÍÅ∞
K«∞@∞ì=Ú\Ïì~Ú. `«=Ú‡x Hõà§◊ Ö’¡ HÍOux, âßOux, `«$Ñ≤xÎ K«∂ã≤ JHõ¯Ü«∞º Hõ_∞» ѨÙ
xO_çOk. =∂@Ö’¡ Ѩ_"ç å~°∞ ã¨=∞Ü«∂xfl =∞~°záÈÜ«∂~°∞. ã¨∂~åºã¨=Î ∞Ü«∞O J~Ú,
ѨÙ#flq∞K«O„^Œ∞_»∞^Œ~ÚOz<å "åi Hõ|∞~°‰¡ Ωõ `≥~Ñ° _¨ Ö» ^Ë ∞Œ . "åi `«xqf~°Ö^Ë ∞Œ .
''=∂=∞Ü«∂º! D ~ÀA WHõ¯_Õ LO_ç áÈ`å"å—— "Õ∞#Å∞¡_ç ѨÅHõiOѨÙ`À D
Ö’HõOÖ’H˜KåÛ_»∞ `«=Ú‡_»∞.
''Jˆ~, U_»∞#flÔ~·O^Õ? WHõ <Õ#∞ |Ü«∞Å∞^Õ~åe, ÖËHõáÈ`Õ g∞ =∞~°^Œe`À
=∂@Ѩ_®e—— Jx |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞ `«=Ú‡_»∞.
''Éè’OKÕã≤ "≥à§◊ ~å, Z<åflà◊§~ÚO^À =∂ WO\’¡ KÕ~ÚHõ_yç —— JHõ¯Ü«∞º JÉèºí ~°#Ì .
''=∞à‹Ñ¡ C¨ _≥<· å JHõ¯Ü«∂º, WѨC_»∞ <Õ#∞ "≥à`◊ å#∞. WHõ ~ÀE =ã¨∞OÎ \Ï#∞QÍ?——
Jk "≥Ú^ŒÅ∞ JHõ¯Ü«∞º WO\˜H˜ ~ÀE ~å=_»O QÆO@ʼnõΩ QÆO@Å∞ QÆ_Ñ» _¨ O» .
\©, ѶŨ Ǩ~åÖËHÍHõ, JѨC_»ÑC¨ _»∞ Éè’[#O ‰õÄ_® KÕÜ∞« _»O `«=Ú‡xH˜ xÜ«∞q∞`«
"≥∞Oÿ k. WO\’¡ ÉÏ=‰õΩ, Ñ≤ÅÅ¡ ‰õΩ "åi "åi k#K«~º° Ö’ H˘xfl J™œHõ~åºÅ∞ Hõe<æ å,
JHõ¯Ü«∞º "≥ÚǨÏOÖ’ HõxÑ≤OKÕ "≥∞~°∞ѨÙ#∂ P `«$Ñ≤hÎ QÆ=∞xOz "å~°∞ QÆ=Ú‡#∞<åfl~°∞.
F ~ÀA `«=∞ `«e¡ =∞Oz =¸_£Ö’ LO_ç, `«# ѨÙ\˜Oì \˜"åi QÆ∞iOz, =ÚYºOQÍ
`«# `«=Ú‡x QÆ∞iOz Q˘Ñ¨ÊÅ∞ K≥|∞`«∞O>Ë...
''J=∂‡! g∞ ѨÙ\ì̃O\˜ "åiH˜, P_»Ñ_¨ K» ∞« Å ™⁄=Ú‡ "≥∞Hõ¯_»O JÅ"å\Ï. Wxfl
<≥ÅÅ #∞Oz =∂=∞Ü«∞º ~ÀE =∞xO\˜H˜ =zÛ "≥∞H˜¯ áÈ`«∞<åfl_»∞ QÆ^•. XHõ¯<å_≥<· å
70
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
=∞#efl "åo§O\˜H˜ PǨfixOKå_®? Éè’[#O ÃÑ\˜ì h‰õΩ p~°, ™ê~å ÃÑ\Ïì_®?
Hõhã¨O *ÏÔH@∞ì =ÚHõ¯ ‰õÄ_® ÃÑ@ìÖ_Ë ® g∞ `«=Ú‡_»∞.—— xÅnâß_»∞ H˘_»∞‰õΩ.
''J=∂‡! =∞#O c^Œãu÷≤ Ö’ L#flѨC_»∞ =∞# h_»‰Äõ _® `«=∞ g∞^Œ Ѩ_h» Ü«∞x
g∞ `«=Ú‡_»∞ WѨC_»∞ =∞#O HÍã¨Î ѨKÛ« QÍ L<åfl=∞<Õ ã¨iH˜ =∞~°záÈ~Ú# |O^è∞Œ `«fiO
*Ï˝ÑH¨ Oõ =zÛO^•?—— ^Œ∞e¿Ñã≤Ok ‰õÄ`«∞~°∞.
''=∞#O "åà◊§ ^ŒQ~æÆ ° fã¨∞‰õΩ#fl JѨC, <≥ʼnõΩ =¸_»∞ âß`«O =_ô`¤ À =ã¨∂Å∞
KÕã≤# =∞x+≤ U "≥ÚǨÏO ÃÑ@∞ì‰õΩx WѨC_»∞ =∞# QÆ_»Ñ¨ `˘Hͯ_»∞? P ÉÏH©
=ã¨∂Å∞ KÕÜ∞« _®xH˜ ѨOKå~Úf ÃÑ\˜ì #Å∞QÆ∞iÖ’ <å Ѩ~∞° =Ù fã≤# =∞x+≤H,˜
WѨC_»∞ <å Z^Œ∞@ Ѩ__» ®xH˜ ã≤Q∞Æ ,æ â◊~O° ÖË^∂Œ ?—— Éè~í ΰ "å~ÚOKå_»∞. JHõ¯Ü«∞º
`«Åf¿ãã≤#@ì~ÚOk. =∞~åfl_»∞ `«=Ú‡}˜‚ ã¨O„ѨkOz gà◊§O^ŒiH˜ ¿Ñ~°∞¿Ñ~°∞# `«y#
["å|∞ K≥áêÊÅx x~°~‚ ÚOK«∞‰õΩOk. =∞~åfl_»∞ Ü«∞^è•qkèQÍ `«=Ú‡_»∞ Ǩ[~°∞.
„Ѩu~ÀE ÖÏQÍ<Õ \©, \˜Ñ#≤¶ Ü ¡ ∂« ºHõ JHõ¯Ü«∞º `«=Ú‡_»∞, Ñ≤KåÛáê\˜Ö’ Ѩ_®¤~∞° .
`«=Ú‡}˜‚ =∂@Ö’¡ ÃÑ\ì̃ "≥∞Å¡QÍ q+¨Ü∞« O HõkÑ≤Ok.
''`«=Ú‡_»∂! #∞"Õfi=∞#∞HÀ#O>Ë XHõ q+¨Ü∞« O J_»Q<Æ å?——
''J^ÕO@Hõ¯Ü«∂º? =∞#Ö’ =∞#‰õΩ "≥ÚǨÏ=∂\ÏÖËO\˜? h =∞#ã¨∞Ö’x =∂@
x~°Éºíè O`«~O° QÍ K≥ÑC¨ ——
''KåÖÏ Uà◊§ Z_»ÉÏ@∞ `«~åfi`« WѨC_»∞ ~ÀE #∞=Ùfi =∂ WO\˜H˜ ~å=_»O
<å‰õΩ KåÖÏ P#O^ŒOQÍ =ÙOk. =∞# z#fl<å\˜ *Ï˝ÑH¨ ÍÅ∞ ѨÙ#~å=Ö’Hõ#O KÕã∞¨ OÎ >Ë
=∞^è∞Œ ~°"∞≥ #ÿ ÉÏźO uiy =zÛ#@∞ìOk. =∞#O WÖÏ J<Àº#ºOQÍ LO_»@O`À
g∞ ÉÏ=, Ñ≤ÅÅ¡ ‰õΩ Hõ#∞fl‰õΩ\ì̃#@∞ìQÍ LOk.—— PyOk JHõ¯Ü«∞º.
''=∞#O =∞#O =∂\Ï¡_∞» ‰õΩO>Ë "åà◊§H˜ Hõ#∞fl‰õΩ@ì_"» ∞Õ q∞\˜?——
''J^ŒO`Õ~å! „Ѩu P_»Ñ_¨ ∞» K«∞ ѨÙ\ì̃O\˜ ѨHá∆õ êu Jx =∞# ã¨=∂[OÖ’ F
JѨ„Ѩ^Œè LOk. "≥∞\ì̃xO\’¡ Zxfl ¿ã=ÅOkOz<å, `«=∞ rq`åO`«O Éè~í ,ΰ Ñ≤ÅÅ¡ ‰õΩ
T_çQÆO KÕÜ«∞_®xH˜ ^è•~°áÈã≤<å QÆ∞iÎOѨ٠LO_»^Œ∞. ѨÙ\˜ìO\˜"åi"≥·Ñ¨Ù HÍã¨Î
PáêºÜ«∞OQÍ K«∂¿ãÎ KåÅ∞ `«=∞ ™⁄"Õ∞‡^À ѨÙ\˜ìO\˜ "åiH˜ ^ÀzÃÑ_»∞`«∞O^Œx
JÉèÏO_®Å∞ "Õ™êÎ~∞° . WѨC_»∞ #∞=Ùfi ~ÀE =ã¨∞#Î fl"å? U^À =KåÛ=Ù Hõ^• Jx
<Õ#∞ =∞~åº^ŒHxõ \©, ѶŨ Ǩ~åÅ∞ Wã¨∞<Î åfl<å? ^•xˆH =∂ Pã≤Î h‰õΩ ^ÀzÃÑ\ì̃#@∞ì
=∂\Ï¡_∞» `«∞<åfl~°∞. =ÚQÆ∞~æ ∂° ‰õÄ_»|Å∞‰õΩ¯x XHõ>Ë QÀÅ. #∞=Ùfi =∂‰õΩ F ѨÓ@
Éè’[#O ‰õÄ_® ÃÑ\˜ìOK«x Ñ‘<åã≤=@. P_»Ñ¨_»∞K«∞Å ™⁄=Ú‡ u#_»O, =∞#
ѨÙ\ì̃O\˜ Ѩ@∞ìp~°
71
 ѨÙ\˜Oì \˜"åiH˜ P#"å~Úf P@. gà◊§ <À~°∞ #∞"Õfi =¸~ÚOKåe. =∞=∞‡ÅflO^Œih
Ñ≤ez =∞Oz qO^Œ∞ Éè’[#O U~åÊ@∞ KÕ~Ú, <åHÀ =∞Oz Ѩ@∞ìp~°H˘#∞. JѨC_»∞
QÍx gi uHõ¯ ‰õΩ^Œ~^° ∞Œ —— JHõ¯Ü«∞º‰õΩ `«=Ú‡xg∞^Œ ZO`« #=∞‡HõO! Zxfl Pâ◊Å∞?
JHõ¯Ü«∞º <À\˜ #∞O_ç D =∂@Å∞ "≥Å∞=_»QÍ<Õ `«=Ú‡x "≥ÚǨÏOÖ’ ~°OQÆ∞Å∞
=∂~å~Ú. `Õ~°QÍ u<Õ Ü≥∂QÆO ã¨=∂ÑÎ̈=∞~ÚO^Œ#∞‰õΩ<åfl_»∞. J~Ú<å "≥O@<Õ
ã¨~°∞̉õΩ<åfl_»∞.
''J^ÕO@Hͯ g∞‰õΩ F ѨÓ@ Éè’[#O ÃÑ@ìÖ=Ë ∂? JO`« QÆuÖˉΩõ O_® L<åfl=∂
"Õ∞=Ú? HÍHõáÈ`Õ XˆHz‰õΩ¯. h‰õΩ h =∞~°^eŒ ã¨fiÉèÏ=O `≥Å∞ã¨∞Hõ^•? JѨC_≥ÑC¨ _À
#∞=fi#fl =∂@Å∞ *Ï˝ÑH¨ Oõ KÕã∞¨ ‰õΩx, WOHÍ x#∞fl P_çáÈã¨∞‰õΩO@∞Ok. 'x#∞fl,
##∞fl, Jxfl =∂@Å#fl =k# WO\˜H˜ ~ÀE áÈ`«∂ WOHÍ ^Õaiã¨∞<Î åfl=x— ##∞fl
^≥ÑC¨ `«∞Ok. Ñ≤ÅÅ¡ ∞ ‰õÄ_® ^•xˆH =`åÎã∞¨ ѨÅ∞‰õΩ`å~°∞. WÖÏO\˜ ã¨xfl"ÕâO◊ Ö’
q∞=∞‡efl WO\˜H˜ Ñ≤e¿ãÎ =∞m§ U LѨ„^Œ=O =ÚOK«∞H˘ã¨∞OÎ ^À Jx ÉèÜ í ∞« OQÍ
LOk. `«# <À\˜ ^Œ∞~°∞ã¨∞ `«#O`À h =∞~°^ÅŒ ∞ x<Õfl"≥∞<ÿ å JO>Ë <Õ#∞ `«@∞ìHÀÖË#∞.
JO^Œ∞Hˆ q∞=∞‡efl WO\˜H˜ Ñ≤Å=ÖËHáõ ÈÜ«∂#∞.——
`«=Ú‡x =∂@Å`À JHõ¯Ü«∞ºÖ’ x~åâ◊. `«# Éè~í ,ΰ Ñ≤ÅÅ¡ <Àà◊√§ =¸~ÚOKåÅ<Õ
`«# HÀiHõ <≥~°"Õˆ~ P™ê¯~°O ÖË#O^Œ∞‰õΩ xã¨Ê $ǨÏ. WѨC_»∞ UO KÕÜ«∂Ö’
`ÀK«_O» ÖË^∞Œ . `«=Ú‡x ^èÀ~°}˜ "≥∞Å¡"∞≥ Å¡QÍ J~°O÷ HÍ™êyOk. J~Ú<å Pâ◊ Kå=Hõ.
''`«=Ú‡_»∂, Éè’[#O ÖËHáõ È`Õ =∂<≥, D™êi #∞"˘fizÛ#ѨÙ_»∞ F =∞Oz Ѩ@∞ìp~°
Ѩ@∞ì‰Ωõ ~å~å, JÖÏ J~Ú<å gà◊§ <Àà◊√§ =¸~Ú™êÎ#∞.—— QÆ`∞« ‰õΩ¯=∞<åfl_»∞ `«=Ú‡_»∞.
JHõ¯Ü«∞º `«#x ã¨∞Å∞=ÙQÍ =kÖË@∞ì ÖË^∞Œ .
''^•xˆHO ÉèÏQƺ=∞Hõ¯Ü«∂º! `«Ñʨ ‰õΩO_® F HõOz Ѩ@∞ìp~° H˘O\Ï#∞h‰õΩ. ÉÏ=‰õΩ
~ˆ =∞O_£ ã¨∂@∞ QÆ∞_»,¤ Ñ≤ÅÅ¡ ‰õΩ |@ìÅ∞ Jhfl H˘O\Ï#∞. =∂ WO\’¡ HÍHõáÈ`Õ<qÕ ∞,
=∞Oz Ǩϟ@Ö’¡ _ç#fl~°∞ U~åÊ@∞ KÕã≤ g∞ JO^ŒiH© |@ìÅ∞ÃÑ_»`å#∞. JÖÏ J~Ú<å
h ~°∞}O H˘O`« "Õ∞~°‰Ωõ f~°∞`«∞Ok.
''#∞=Ùfi =∂‰õΩ _ç#flizÛ, |@ìÅ∞ÃÑ\Ïì=x `≥e¿ãÎ =∞~°^ÅŒ ∞ Ñ≤Å¡ x#∂fl, ##∂fl
WOHÍ P_çáÈã¨∞HÀ^Œ∂? J^ÕO =^Œ∞ÖÌ ,Ë =∞m§ h‰õΩ ~ÀE WO\’¡ J^À áÈ~°∞.——
JHõ¯Ü«∞ºÖ’ PO^Àà◊#.
''P áÈ~°∞ <å‰õΩ H˘`«Î HÍ^Œ∞. h H˘~°‰Ωõ <Õ#∞ Zxfl =∂@Öˇ<· å Ѩ_`» å#∞. <å‰õΩ
#∞"Õfi =ÚO^Œ∞, =ÚYºO. h `«~åfi`Õ "Õ~Ô =Ô~<· å. h ÃÑOѨHOõ Ö’ ÃÑiy#<Õ#∞, h‰õΩ
72
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
D =∂„`«O KÕÜ∞« ÖË<å? ã¨~ˆ , WHõ =™êÎ#∞—— QÆO@Å `«~|° _ç ‰õÄ~°∞Û<Õ `«=Ú‡_»∞ P
~ÀA J~°QOÆ @֒ѨÖË u~°∞QÆ∞=ÚYO Ѩ\Ïì_∞» .
JHͯ `«=Ú‡à◊§ ã¨OÉèÏ+¨} q#fl WO\’¡ "åà◊√§ JHõ¯Ü«∞º#∞ =∞m§ P@Ѩ\ Oì˜ Kå~°∞.
g∞ `«=Ú‡_»∞, ɡÅO¡ "ÕÜ∞« ‰õΩO_®<Õ |∂Ô~Å∞ KÕÜ∞« _»OÖ’ KÕ~Ú uiy# "å_»x
"≥H¯˜ iOKå~°∞. J`«#∞ =∞m§ =∞# QÆ_Ñ» ¨ `˘Hõ¯É’_»x ÉèÏ+¨ºO K≥áêÊ~°∞. Ѩ~å#fl
Éè∞í ‰õΩ¯_≥#· `«=Ú‡}˜‚ =∞~°zá⁄=∞‡x ã¨ÅǨ WKåÛ~°∞. g∞ `«=Ú‡xH˜ ÃÑ>Ëì =∞#ã¨∞O>Ë
=∂~°"æ ∞Õ ^˘~°H^õ •? J`«x ™ê‰õΩÅ∞ =∂‰õΩ `≥eÜ«∞xqHÍ=Ù Jx Z^Õ"Ì å KÕâß~°∞.
`«=Ú‡x ã¨ÊO^Œ#`À Jã¨ÖË zuH˜áÈ~Ú# JHõ¯Ü«∞º, WO\’¡ "åi ^≥ÑC¨ _»∞`À WOHÍ
zuH˜áÈ~ÚOk. Hõà§◊ xO_® hà◊§`À =O\˜O\˜"Ñ·≥ Ù¨ J_»∞QÆ∞Å∞ "ÕãO≤ k.
Éè~í ,ΰ Ñ≤ÅÅ¡ ÉèÏ+¨ºO x[=∞~ÚOk. `«=Ú‡x ~åHõáÈHõÅ∞ Pyá⁄Ü«∂º~Ú. á¶È<À¡
‰õÄ_® á⁄_çá⁄_ç =∂@Å∞. JHõ¯Ü«∞º‰õΩ =∞~À™êi PâßÉèOí QÆ=∞~ÚOk. JѨÊ\˜#∞O_ç
=∞<À=º^ä`Œè À Hõ$Oy Hõ$+≤OK«™êyOk. Éè~í ΰ Ñ≤ÅÅ¡ ∞ ''h‰õΩ "Õ∞=Ú<åflOQÆ^• ZO^Œ∞‰õΩ
kQÆ∞Å∞?—— Jx ZO`« ™êO`«fi# Ѩ~z° <å, P"≥∞ =º^äŒ `«QÖæÆ ^Ë ∞Œ . `«# ѨÙ\ì̃O\˜ "åi
=Å¡ "≥∞\˜Oì \’¡ `«# Ѩ~∞° =Ù áÈ~ÚO^Õ Jx, J^Õ Ñ¨xQÍ ‰õΩq∞eáÈ™êyOk JHõ¯Ü«∞º.
P =∞<À=º^ä,Œ P"≥∞ =∞~°}O`ÀHÍx JO`«OHÍÖË^∞Œ .
JO^Œi`À áê@∞ `«=Ú‡xH˜ ‰õÄ_® Hõ|∞~°∞KÕ^•Ì=∞O>Ë ã¨¿ãq∞~å J<åfl~°∞ Ñ≤ÅÅ¡ ∞.
J~Ú<å ÉèÏ~°º P`«‡âßOu H˘~°HÔ · ÉÏ=, `«# ÉÏ==∞iÌH˜ Hõ|∞~°∞ KÕâß_»∞. =∞~°^ÅŒ ∞
~åÖË^∞Œ . `«=Ú‡_»∞ =∂„`«O =KåÛ_»∞. ~åQÍ<Õ JHõ¯Ü«∞º HÍà◊§ g∞^ŒÑ_¨ ç "≥H¯˜ "≥H¯˜
U_»=™êQÍ_»∞.
''h ^Œ$+≤Öì ’ Hõ$`«ÑÚ¨¶ flxQÍ<Õ q∞yeáÈÜ«∂#Hõ¯Ü«∂º! =∞# `«e,¡ <å z#fl`«#OÖ’<Õ
ѨH"∆õ å`«O =zÛ =∞OKå#Ѩ_`ç Õ #∞"Õfi Hõ^• ##∞fl ÃÑOz ÃÑ^ŒÌ KÕâß=Ù. JÖÏO\˜
h‰õΩ, <Õ<gÕ ∞ KÕÜ∞« ÖËHáõ ÈÜ«∂#∞. ÉèÏ~°º Z^Œ∞@ <À~°∞`≥~∞° =ÖËx K«=@#Hõ¯Ü«∂º
<Õ#∞. 'XHõ¯ Ѩ@∞ìp~° ÃÑ@ì~å— Jx <À~å~å J_çy<å h HÀiHõ f~°Ûx ^Œ^=ÌŒ ∞‡x
<Õ#∞. L^ÀºQÆOÖ’Oz i>ÿ̌~Ô <· åHõ ZѨC_»∂ <å *Ë|∞Ö’ Ü«∂Éè̌· ~°∂áêÜ«∞Å HõO>Ë
Z‰õΩ¯= ÖË=O>Ë #=Ú‡`å"å #∞=Ùfi? <å‰õΩ WO\’¡ uO_ç ‰õÄ_® ã¨iQÍ ÃÑ@ì~O° >Ë
#=Ú‡`å"å #∞=Ùfi? P =∞^躌 g∞ WO\’¡ QÆ_Ñç #≤ H˘xfl <≥ÅÖË <å rq`«OÖ’
=∞^è∞Œ ~° Hõ} ∆ ÏÅ∞. JѨC_Õ <Õ#∞ HÍã¨Î `«$Ñ≤QÎ Í Éè’O KÕâß#∞. JO`å <å ã¨fiÜ«∞OHõ$`åѨ
~å^èOŒ . h =∞~°^ÅŒ ∞, Ñ≤ÅÅ¡ KÕuÖ’ H©Å∞ÉÁ=∞‡#Ü«∂º#∞. <åHõO@∂ Ug∞ q∞QÆ∞Å∞Û
HÀ‰õΩO_®, L#fl^ŒO`å "åà◊§‰õΩ T_çÛÃÑ\Ïì#∞. <å Pã≤Î `«=∞ ¿Ñ~°∞ KÕ¿ã ^•HÍ ##∞fl
ѨÙ\ì̃O\˜ Ѩ@∞ìp~°
73
TÑ≤i ã¨Å∞ѨhÜ«∞ÖË^∞Œ . P `«~åfi`« D_çÛ`«<åfl~°∞. JO^Œ∞Hˆ JHõ¯Ü«∂º h z=i
HÀiHõ, h=Ù |u‰õΩO_»QÍ f~°ÛÖËHõáÈÜ«∂#∞. WѨC_»∞ `«Å`åHõ@∞ìÃÑ\˜ì, _»|∞ƒ
ã¨~∞° ÉÌ Ï@∞ KÕâß#∞. ##∞fl Hõq∆ ∞OK«=∞x J_çQˆ J~°›`‰« Äõ _® <å‰õΩ ÖË^HŒ ¯õ Ü«∂º. J~Ú<å
J_»∞QÆ∞`«∞<åfl#∞.
##∞fl Hõq∆ ∞OK«H¯õ Ü«∂º. Hõq∆ ∞™êÎ=Ù Hõ^∂Œ ? J=Ù#∞ Hõq∆ ∞™êÎ=Ù. `«Ñʨ Hõ Hõq∆ ∞™êÎ=Ù.
h‰õΩ Éè∂í q∞‰õΩ#flO`« FÑ≤H.õ =∞~À™êi J_»∞QÆ∞`«∞<åfl#∞. ##∞fl Hõq∆ ∞OK«H¯õ Ü«∂º,
##∞fl Hõq∆ ∞OK«H¯õ Ü«∂º—— Jx ~Àkã¨∂Î JHõ¯Ü«∞º â◊=OÃÑ,· ™⁄=∞‡ã≤eÑ¡ _¨ ®¤_∞» `«=Ú‡_»∞.
P ~ÀA JHõ¯Ü«∞º JOu=∞Ü«∂„`«Ö’ P"≥∞‰õΩ K«∞\ì̃Ok 'ѨÙ\ì̃O\˜ Ѩ@∞ìp~°—!
#k =∂ã¨Ñ„¨ uHõ
Ѷ„≤ |=i 2009

E H˘`«Îh~°∞

'U =∞Ü«∂º ™È=∞ã¨∞O^Œ~°O! Z<åflà◊§~ÚOk #∞=Ùfi D

_çáê~°∞"ì ∞≥ @∞Ö’ KÕi?——
''áêuˆHà◊√§ ™ê~ü——
''ã≤Åfi~ü Ec¡ KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl=#fl=∂@. J~Ú<å UO ÖÏÉèOí ? QÍ_ç^‰Œ Ωõ ‰õÄ_®
=™êÎ~Ú Uà◊√§.——
''Jã¨Ö=Ë ∞~ÚO^ŒO_ô WѨC_»∞——? ™È=∞ã¨∞O^Œ~O° Ö’ L„HÀ+¨O.
''UO HÍÖË^Œ#_»∞QÆ∞. ã‘xÜ«∞~ü ǨºO_»∞qQÆ^• Jx hg∞^Œ #=∞‡HõO`À h
Wx+≤Ü∞« Öòû K«∂ã≤ ã¨O`«HOõ KÕã∞¨ O>Ë <å Ѩ~∞° =ÙáÈÜÕ∞k.——
''g∞ˆ~ q+¨Ü∞« O =∂\Ï¡_∞» `«∞<åfl~À <åHõ~O÷° HÍ=_»OÖË^∞Œ .——
''WÖÏO\˜q hHõ~°÷O HÍ=Ù. ZÖÏ J~°÷=∞=Ù`å~Ú? D PѶ‘ã¨∞Ö’ ã‘xÜ«∞~ü
"≥∂ãπ=ì x q„~°gQÆ_O» `≥Å∞ã¨∞. Hõ~¡ ∞° ¯Å g∞^Œ =∞O_çÑ_¨ _» O» `≥Å∞ã¨∞. ÖË_ô ™êìÑπ¶ "≥Ñ· Ù¨
QÆ∞_»∞¡ q∞@HõiOz K«∂_»_O» `≥Å∞ã¨∞. JãÎ̈=∂#O #+¨ºO Ñ‘ÅÛ_»O `≥Å∞ã¨∞. PѶ㑠∞¨
~°∂Å∞Ê =∂„`«O `≥eÜ«∞=Ù. P „HÍOu™êQÆ~Qü Í~°∞ <å ^Œ$+≤Hì ˜ `Õ|\ì̃ ã¨iáÈ~ÚOk
QÍh ÖËHáõ È`Õ H˘OѨ=ÚxˆQk.——
74
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £ H˘`«Îh~°∞
75
 P U.ã≤. ~°∂=ÚÖ’ ‰õÄ_® ™È=∞ã¨∞O^Œ~åxH˜ =ÚK≥Û=∞@Å∞ Ѩ\Ïì~Ú. `«#∞
HÍ"åÅ<Õ KåÖÏ `«ÑC¨ Å∞ KÕâß_»∞, "Õ∞<Õ[~°∞#∞ WiH˜OKåÅx. WѨC_»∞ "å\˜Ö’ ^Õx
QÆ∞iOz =∂\Ï¡_»∞`«∞<åfl_À J~°÷O HÍ=_»OÖË^Œ∞. '=∞ø#O ã¨~°fiÉèí∂+¨}O— Jx
T~°∞‰õΩ<åfl_»∞. ''k+≤ì ÉÁ=∞‡ÖÏ JÖÏ #∞OKÀ_»O HÍ^Œ∞. HÍãÎ̈ Xà◊√§ ^ŒQ~æÆ ° ÃÑ@∞ìH˘x
ѨxKÕ~Ú. Ñ≤e¡ KÕ+Åì̈ ∞, Ñ≤Å¡ KÕ+Åì̈ ∞ =∂x ǨïO^•QÍ „Ѩ=iÎOK«∞. h ã¨sfiã¨∞H˜
<åºÜ«∞O KÕÜ∞ü . ÃÑ^ŒiÌ HõO HÍáê_»∞HÀ. "≥o§ P „HÍOu™êQÆ~ü QÍix HõÅ∞"£. #∞"ÕfiO
`«ÑC¨ KÕâß"À K≥|∞`å_»∞.—— |Ü«∞\˜^•i K«∂Ñ≤OKå_»∞ "Õ∞<Õ[~ü. x#flQÍHõ "≥Ú#fl
=zÛ# ‰õΩ„~°‰Ωõ OHõ <å‰õΩ K≥|∞`å_® Jx =∞#ã¨∞Ö’ J#∞‰õΩO@∂ "Õ∞<Õ[~°∞ QÆkÖ’Oz
|Ü«∞@Ѩ_®¤_∞» ™È=∞ã¨∞O^Œ~O° .
™È=∞ã¨∞O^Œ~O° =∞#ã¨∞ ‰õΩ`«‰Ωõ `« ÖÏ_»∞`ÀOk. W<Õflà◊§ ã¨sfiã¨∞Ö’ ZO`À=∞Ok
"Õ∞<Õ[~°∞¡ =KåÛ~°∞. áÈÜ«∂~°∞. JO^Œ~∂° `«#x Q“~°qOKå~°∞. `«# PkèÑ`¨ åºxfl
JOwHõiOKå~°∞. D "Õ∞<Õ[~°∞ =∂„`«O H˘~°H~õ åx H˘Ü«∞º. JYO_»∞_»∞. XH˘¯Hõ¯\˜QÍ
`«# ÖÁã¨∞QÆ∞Åhfl |Ü«∞@ÃÑ_»∞`«∞<åfl_»∞. JO^Œi=ÚO^Œ∞ `«#x ZO_»Q_Æ ∞» `«∞<åfl_»∞.
J`«xfl W|ƒOk ÃÑ@ì_®xH˜ `«#∞ „`«"fiÕ QÀ`«∞Ö’¡H,˜ `«#<Õ `Àã¨∞<Î åfl_»∞. P „HÍOu
™êQÆ~ü =KåÛHõ `«# Ѩiã≤u÷ =∞s kQÆ*Ï~°∞`ÀOk. Wk WÖÏ ™êQÆx¿ãÎ `«# LxH˜Hˆ
=ÚѨC =ã¨∞OÎ k. ÖÏÉèOí ÖË^∞Œ . `«# J=Ú‡Åá⁄k #∞Oz =∞~À =∞Oz JGO fÜ«∂e.
go§^ŒiÌ x U^À XHõ Hˆ ã¨∞Ö’ WiH˜OKåe. =∞m§ `«Ö`ˇ ‰Î« Ωõ O_®, `«#"≥Ñ· Ù¨ Hõো uÎ
K«∂_»‰Ωõ O_® KÕÜ∂« e. ™êÜ«∞O„`«O ^•HÍ JÖÏ PÖ’zã¨∂<Î Õ L<åfl_»∞ ™È=∞ã¨∞O^Œ~O° .
„HÍOu ™êQÆ~#ü ∞ HõÅ=‰õΩO_®<Õ WO\˜H˜ |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞.
''=∂"å_çH˜ QÆ∞`˘ÎOHÍÜ«∞ ‰õÄ~° ZO`À W+ì̈=∞x, Z<Àfl =∞™êÖÏÅ∞ ^Œ\ Oì̃ z,
ZO`À „â◊=∞Ѩ_ç KÕ¿ã,Î #∞"Õfiq∞\˜ JÖÏ "≥ÚǨÏO =∂_»∞Û‰õΩ<åfl=Ù?——
™È=∞ã¨∞O^Œ~°O WO\’¡ J_»∞QÆ∞ÃÑ>Ëìã¨iH˜ Hõ#Hõ=∞‡, HÀ_»Å∞ g∞^Œ q~°∞K«∞‰õΩ
Ѩ_∞» `ÀOk. HÀ_»Å∞ ã¨q`« p~°H˘OQÆ∞`À HõàÁ¡`∞« ‰Î Ωõ O\’Ok.
=∂=∞QÍix K«∂ã≤ ã¨q`« =O\˜O\’¡HÔ o§Ok. Hõ#Hõ=∞‡ U^À K≥Ñʨ É’`Õ Hõà§◊ `À<Õ
"åiOz, ÉϺQÆ∞ \©áê~ÚÃÑ· ÃÑ\˜ì, `«∞"åfiÅ∞ fã¨∞‰õΩx ÉÏ„`«∂OÖ’H˜ "≥àϧ_»∞
™È=∞ã¨∞O^Œ~O° . =¸u, =Ú‰õΩ¯ q~°∞K«∞‰õΩO@∂, `«# ‰õÄ`«∞~°∞#fl QÆkÖ’H˜ "≥o§Ok
Hõ#Hõ=∞‡. ™êfl#O KÕã≤ ~åQÍ<Õ \˜Ñ<≤¶ £ ¿Ñ@ ¡ ∞ JOkOz# ã¨q`«`À ''U"≥∞Oÿ ^Œ=∂‡——
J<åfl_»∞ ™È=∞ã¨∞O^Œ~O° .
''ÃÑ^ŒQÌ Í UOÖË^∞Œ =∂=∞Ü«∂º! =∂ ѨÙ\ì̃O\’¡ "Õ∞=Ú =OHÍÜ«∞‰õÄ~° H˘`«QÎ Í
KÕ™êÎ=∞x K≥a`Õ, g∞ JÉσ~Ú x#fl^À~° =OHÍÜ«∞Å∞ `≥KåÛ~°∞. ™êÜ«∞O„`«O <Õ#∞
76
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
|@ìÅ∞ LuˆH ѨxÖ’ L<åfl#∞. WO`«Ö’ J`«QÎ Í~°∞, P =OHÍÜ«∞Å`À QÆ∞`˘ÎOHÍÜ«∞
‰õÄ~° KÕâß~°∞. P#Hõ g∞ JÉσ~ÚH˜ <Õ<OÕ K≥¿ÑÊk?——
''QÆ∞`˘ÎOHÍÜ«∞ ‰õÄ~° KÕã<≤ åfl_»∞ =∞#Éσ~Ú <åÅ∞QÆ∞ =Ú^ŒÅÌ ∞ Z‰õΩ¯= u#_»O
g∞‰õΩ `≥b^•? g∞‰õΩ =∂„`«O QÆ∞`˘ÎOHÍÜ«∞ ZOu+¨=ì ∞x? =∞#Éσ~ÚH˜ Uk+¨"ì ∂≥
#==∂™êÅ∞ "≥∂ã≤, ÃÑOz, ÃÑ^ŒKÌ ãÕ #≤ <å‰õΩ `≥Å∞™ê? x#flQÍHõ "≥Ú#fl =zÛ# D
‰õΩ„~°^•xH˜ `≥Å∞™ê?—— Éèí~°Îx xÅnã≤Ok Hõ#Hõ=∞‡. z=i =∂@Å∞ ZHõ¯_À
q#fl@ìxÑ≤OKå~Ú ™È=∞ã¨∞O^Œ~åxH˜. ''Jk x["Õ∞<Õ HÍx, HÀ_»Å∞ Ñ≤Å¡ U^À
H˘`«~Î H° Oõ QÍ KÕã∞¨ OÎ ^Œ@.——
''UO\Ï H˘`«~Î H° Oõ ? =OHÍÜ«∞ѨÙÅ∞ã¨∞ KÕ™êÎ~∞° . ÖËHáõ È`Õ QÆ∞`˘ÎOHÍÜ«∞ KÕ™êÎ~∞° .
<å‰õΩ `≥eÜ«∞x ‰õÄ~° Dq_»QÍ~°∞ KÕã∞¨ OÎ ^•?——
=OHÍÜ«∞ ‰õÄ~°O>Ë K≥qHÀã¨∞H˘<Õ ™È=∞ã¨∞O^Œ~åxH˜ D H˘`«Î~°HõO ‰õĈ~^À
`≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅx =ÙOk. u<åÅx =ÙOk. ''J=∂‡, ã¨q`å! P H˘`«Î ~°H"õ ∞Õ ^À u<åÅx
=ÙOk. Jk ZÖÏ KÕ™êÎ~=° ∂‡?——
''Jk =OHÍÜ«∞ QÆ∞A˚`À KÕ™êÎO =∂=∞Ü«∂º! =OHÍÜ«∞Å#∞ HÍeÛ, `˘Hõ¯fã≤
áêˆ~™êÎ~∞° . q∞ye# QÆ∞A˚`À HÍ~°O, LѨC, Le¡áêÜ«∞Å∞, #∞=ÙfiÅ á⁄_ç"ãÕ ≤ `åeOѨÙ
"Õ™êÎ~∞° . H˘xfl hà◊√§ áÈã≤ =∞~°QÉÆ _ˇ `» å~°∞. ‰õÄ~° L_»HQõ Í<Õ "Õ_"ç _Õ Qç Í uO>Ë ZO`«
ÉÏ=ÙO@∞O^À! ™È=∞ã¨∞O^Œ~åxH˜ÑC¨ _Õ hà◊¥§~å~Ú.
''h‰õΩ `≥bx ~°HÍÅ∞ ‰õÄ_® LO\Ï~Ú Hõ#HõO. J#=ã¨~O° QÍ HÀ_»Å∞ Ñ≤Å¡
=∞#ã¨∞ <˘Ñ≤ÊOKå=Ù.——
''=ÚO^˘zÛ# K≥=ÙÅHõO>Ë "≥#Hõ "≥Úez# H˘=Ú‡Å∞ "å_ç J#fl@∞ì. JÉσ~Ú
ÃÑà◊§~Ú <≥Å u~°QÖÆ ^Ë ∞Œ , JѨC_Õ HÀ_»ex "≥#Hˆ ã¨∞H˘ã¨∞<Î åfl~°∞.——
''JkHÍ^Õ... ™È=∞ã¨∞O^Œ~O° hà◊√§ #=∞Å ™êQÍ_»∞. WO`«Ö’
''J=∞‡=∂‡, J=∞‡=∂‡! J"≥∞‡Ñ¨C_»∂ |∞l˚`À<Õ LO@∞Ok. #<≥flѨC_»∂ ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ
fã¨∞HÀ^Œ∞. <Õ<=Õ ∞_çy<å 'áÈ~Ú J=∞‡=∞‡ #_»∞QÆ∞— JO@∞Ok——. <åÅ∞ˆQà◊§ ã¨∞=∞O`ü
Ѷ~≤ åº^Œ∞ KÕâß_»∞.
ã¨∞=∞O`ü ™È=∞ã¨∞O^Œ~O° ‰õÄ`«∞i H˘_»∞‰õΩ. "åà◊§=∂‡~Ú J`«"Î å~°∞ Tà’§<Õ
LO\Ï~°∞. J=∂‡~ÚH˜ =∞eHÍ#∞Ê ‰õÄ`«∞~°∞. PÔ~flÅ¡ „H˜`O« ѨÙ~°∞_»~ÚOk. JÉσ~Ú
ÃÑo§ ǨÏ_®q_ç`À HÍ#∞ÊH˜ fã¨∞‰õΩ~å=\ÏxH˜ ‰õΩ^Œ~Ö° ^Ë ∞Œ . ~Ô O_»∞ ~ÀAÅ „H˜`"« ∞Õ
ѨÙ\˜Oì \˜H˜ =zÛOk #Ü«∞#.
H˘`«Îh~°∞
77
 |∞l˚, z#fl Ñ≤Å¡ Hõ^Œ<å<åfl! JO^Œ∞ˆH JxflO\˜H© J=∞‡ HÍ"åe. #∞"Õfi"≥∂
ÃÑ^Œ"Ì å_çq. h Ѩ#∞Å∞ h"Õ KÕã∞¨ HÀ"åe—— Hõ#Hõ=∞‡ |∞[˚yOѨÙ.
''JÖÏ UOHÍ^Œ∞. <Õ#∞ ÃÑ^ŒÌ"åxfl Hõ^•, J=∞‡ <å=∂>Ë q<åe. WO`«‰õΩ
=ÚO^Õ"≥∂ J=∞‡ #<≥flO`À QÍ~°O KÕ¿ãk. áê@Å∞ áê_Õk. <Õ#∞ J_çy#=hfl
WKÕÛk. WѨC_Õ"∂≥ ^ŒQiæÆ HÔ o¡`,Õ Hõã∞¨ ~°∞ ‰õΩO\’Ok. <åÅ∞ˆQàÁ§KåÛ~Ú WOHÍ h
Ѩ#∞Å∞ KÕã∞¨ HÀÖË"å? Jx HÀѨÑ_¨ ∞» `ÀOk. J=∞‡H˜ÑC¨ _»∞ =Ú#Ѩ\ ˜ #∞Oz L#fl
<åHõO>Ë, "≥Ú#fl "≥Ú#fl =zÛ# |∞[˚O>Ë<Õ W+ì̈O.——
™È=∞ã¨∞O^Œ~O° LeH˜¯Ñ¨_®¤_∞» . P z=i =∂@Å∞ ZHõ¯_À q#fl@ìxÑ≤OKå~Ú.
ã¨∞=∞O`ü#∞ ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ fã¨∞‰õΩx ''JÖÏ UOHÍ^Œ∞ <å<åfl. J=∞‡H˜ #∞=fiO>Ë ‰õÄ_®
KåÖÏ W+¨Oì . <å`À Z<Àfl™ê~°∞¡ h QÆ∞iOz K≥ÑÊ≤ Ok. #∞=Ùfi `«# |OQÍ~°∞ H˘O_»=Ok.
hg∞^Œ ZO`« „¿Ñ"≥∂! ™È=∞ã¨∞O^Œ~°O =∞#=}˜‚ |∞[˚yOKå_»∞. PѶ‘ã¨∞Ö’x
J==∂#O`À Jã¨ÖË qã¨∞QÍæ L#fl ™È=∞ã¨∞O^Œ~åxH˜, WO\’¡x H©K∞« ÖÏ@Å∞ =∞iO`« K≥ki# QÆ∂_»∞
=∞#™êÎÑO¨ HõeyOKå~Ú. Ѩ_H» Qõ kÆ Ö’ HÔ o§ #_»∞O"åÖÏÛ_»∞. P<å\˜ k#Ѩ„uHõ
KÕuÖ’H˜ fã¨∞‰õΩ<åfl_»∞.
''=$^Œ<ú `Õ Å« ∞ H˘`«Î ~°HÍÎxH˜ KÀ@∞ HõeÊOKåe—— - Ü«Ú=<Õ`« N...—
™È=∞ã¨∞O^Œ~°O @∂º|∞Öˇ·@∞ "≥eyOk. P ~ÀA Ѩ^Õ Ñ¨^Õ q#fl =∂@Å
ã¨O^Œ~åƒùÅ∞ QÆ∞~˘ÎKåÛ~Ú. PkèÑ`¨ º« O Ѩ@¡ P~å@"Õ∞ J#~åúÅxflO\˜H© =¸ÅO Jx
ÃÇÏ· ¢ã‘ì\ò Ѷ‘xH±û!
=∞^茺 =ÚOÉÏ~ÚÖ’x „Ѩ=ÚY "å}˜[º ã¨=Ú^•Ü«∞O.
''Öˇ·Ñ¶πÃãÂìÖò, ''aQ∑|*Ï~ü—— ÖÏO\˜ J^èŒ∞<å`«# ëÈ~°∂OÅ∞,
eO\Ïãπ, =∞^è∞Œ ~åHÀ\òû, ™êì<£ Kå~üì ÉϺOH± ÖÏO\˜ HÍ~˘Êˆ~\ò ã¨Oã¨Å÷ PѶ㑠∞¨ Å∞,
„QÆÇ≤ÏOKå_»`«#∞. *Ï˝<À^ŒÜ«∞"≥∞ÿOk. '=∞~åfl_»∞ PѶ‘ã¨∞ KÕ~°QÍ<Õ KÕÜ«∞=Åã≤# áêuHõ JO`«ã∞¨ Å÷ x"å㨠P"å™êÅ∞ =Ù#fl ã¨O‰õΩÅO.
"≥Ú@ì"Ú≥ ^Œ\ ˜ Ѩx, „HÍOu ™êQÆ~#ü ∞ HõÅ=_»O— QÆ\ Qì˜ Í J#∞‰õΩ<åfl_»∞ ™È=∞ã¨∞O^Œ~O° . D „Ѩ^âÕ O◊ XHõÑC¨ _»∞ Z`≥#ΠQ˘@ìO #∞O_ç =KÕÛ á⁄QÆ`À |@ìÅ q∞+‘#¡ ~°}Q˘}
^èfiŒ x`À, HÍi‡‰õΩÅ K≥=∞@ "åã¨#`À xO_ç =ÙO_Õ^OŒ >Ë #=∞‡_»O Hõ+Oì¨ . HÍx Wk
Hõà¡◊ =ÚO^Œ∞#fl "åãÎ̈=O!
E JѨC_»k |_»∞QÆ∞ r=ÙÅ Láêkè Hˆ O„^ŒO, "ÕÅ HÍi‡‰õΩÅ∞ WHõ¯_ç q∞Å∞¡Ö’ `«=∞
<≥Ñ· Ù¨ }ϺxH˜ Ѩ^∞Œ #∞ ÃÑ>Ë"ì å~°∞. D Ѩiã¨~åÅ∞ HÍi‡‰õΩÅ`À HÀÖÏǨÏÅOQÍ =ÙO_Õq.
WѨC_»∞, nx Z^Œ∞~°∞QÍ Hõ\ ˜ì# ÃѶ¡ F=~°∞`À D „áêO`«O ~°∂Ѩو~YÖË
=∂iáÈÜ«∂~Ú. HÍ~°¡ "≥∂`«ÖË `«Ñʨ r=O `˘}˜H㘠֨ Ï_Õ [# ã¨O^ÕÇϨ O ÖË^∞Œ . z„`«
qz„`« "Õ+^¨ •è ~°}`À _®|∞, ^Œ~Ê° O „Ѩ^~Œ ≈° <Õ `«Ñʨ , Pf‡Ü«∞ ã¨Ê~°≈ ÖË^∞Œ . W^ŒO`å
K«∂ã¨∞OÎ >Ë y^ŒÜ Ì ∞« º‰õΩ JÜ≥∂=∞Ü«∞OQÍ LOk. =ÚÃÑÊ·¶ Uà◊√§ Ѩx KÕã#≤ q∞ÖË<¡ å
Wk? WHõ¯_Õ QÆ^∂Œ `«=∞ QÆk =Ù#fl KåÖò (H˘xfl XO\˜ QÆ^∞Œ Å Éè=í #O) =ÙO_çOk?
P KåÖò P#"åÅ∞ ‰õÄ_® ÖË"OÕ \˜? P KÀ@∞Ö’ D qâßÅ"≥∞#ÿ áê~ü¯ =ÙO^Õq∞\˜?——
78
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £ K≥ki# QÆ∂_»∞
79
 `«=∞ #ÅÉè·ˇ ‰õΩ@∞OÉÏÅ#∞ MÏm KÕ~ÚOz `«=∞ rq`åÅ#∞ Jã¨=Î ºã¨OÎ KÕãO≤ k
D |Ǩïà◊ JO`«ã¨∞ÎÖ’¡x HÀ\©â◊fi~°∞Å q<À^•xHÍ? J^Õ J_çQÍ_»∞ H˘_»∞‰õΩ
~åAÉÏ|∞x.
''B ÉÏѨÓ! D WÖÏHõÖ’ =∞#ã¨∞O\’Å¡‰Ωõ *ÏQÆÖ^Ë ∞Œ . =∂ z#flѨC_»∞ P_»∞‰õΩ#fl
"≥∞^ÿ •#∞¡ WѨC_»∞ ÃÑ^ŒÌ PѶ㑠∞¨ ae¤OQÆ∞Öˇ#· ~Ú. g∞ q∞Å∞¡Å∞ HÀ@¡ ~°∂áêÜ«∞Å
á¶ê@¡ ~¡ Ú#q. W~°∞"≥· JO`«∞~åÅ (JO`«ã∞¨ Å÷ ∞) Hõ#fl Z‰õΩ¯=Ù#fl ae¤OQÆ∞Å∞ Hõ>`ìË O« ^Œ∞‰õΩ
=∞#ã¨∞O\˜ QÆsÉ’Å¡#∞ "≥à◊¡Q˘\˜ì„#∞. ÃÑ·ã¨Å∞<ÀflÅ¡‰õΩ ã¨=ÙÅ`«∞Å∞ (=ã¨`«∞Å∞)
‰õÄÔ~Û`«O^Œ∞‰õΩ =∞# ‰õΩ@∞OÉÏÅ#∞ ‰õÄeÛ"Õã≤„#∞. #∞=Ùfi =Ú#∞Ѩ٠Ѩx KÕã≤#
*ÏQÆ WѨC_≥@~¡ ÚO^À h‰õΩ ã¨∂Ñ≤KÛ≥ `«O^Œ∞Hˆ x#∞fl WHõ¯_çH˜ `ÀÅ∞HõzÛ#——.
y^ŒÜÌ ∞« º PÖ’K«#Ö’ Ѩ_®¤_∞» . J`«x =ÚO^Œ∞ QÆ`O« Hõ^ÖŒ Ï_çOk.
^•^•Ñ¨Ù Ü«∂Éè̌· Uà◊<¡ å\˜ =∂@...
`«=∞ `åÅ∞HÍÖ’<Õ "≥eã≤, ZO`À =∞Ok KÕ<`Õ « HÍi‡‰õΩʼnõΩ PÅ"åÅO J~Ú#
ã¨ÇϨ HÍ~° ã¨OѶ∞¨ OÖ’ J=Hõ`=« HõÅ∞ |Ü«∞@Ѩ_®¤~Ú. K«∞@∞ìÑH¨ ¯õ Å „QÍ=∂Ö’¡x <Õ`#« flÅ∞
gkè# Ѩ_®¤~∞° . `«=∞ ѨÓi |Hõ¯Ü«∞º ѨÙ}º=∂ Jx `«#∞ =ÚO|~Ú =zÛ Ñ¶x‘ H±û
q∞Å∞¡Ö’ KÕ~å_»∞. Ѩx <Õ~∞° Û‰õΩ<Õ "åxQÍ (Å~°fl~üQÍ) KÕi# `«#∞ „â◊^`úŒ À Ѩx KÕã≤
|kb HÍi‡‰õΩxQÍ, P `«~åfi`« Ѩ~°‡<≥O\ò gѨ~üQÍ ZkQÍ_»∞. L^ÀºQÆO
MÏÜ«∞=∞~ÚOk. `«# ‰õΩ@∞O|O QÍ_ç# Ѩ_Oç k. q∞Å∞¡ ѨH¯õ <Õ Ñ¨y_ç g∞^Œ F QÆk
ã¨=∞‰õÄ~°∞Û‰õΩ<åfl_»∞. W^Œ~Ì ∞° Ñ≤ÅÅ¡ ∞ WHõ¯_Õ Ñ¨Ù\Ïì~∞° . P `«~åfi`« ^ŒQ~æÆ À¡x ã¨∂¯Ö’¡
KÕ~å~°∞. `å=Ú ã¨O=`«û~°OHÀ™êi =Ó~°∞áÈ=_»O, `«=∞ K«∞\ÏìÅ∞ =ÚOÉÏ~Ú ~å=_»O
WÖÏ F Ѩ^àÕ √◊ ¡ ™êѶQ‘ Í#_çKå~Ú. rq`«OÖ’ ã≤~÷ Ñ° _¨ ®¤#∞, J<ÕO`«Ö’ Ñ≤_∞» QÆ∞ Ѩ_Oç k.
=ÚOÉÏ~Ú |@ìÅ q∞Å∞¡ HÍi‡‰õΩÅ`À ^Œ`åΙê=∞O`ü KÕ~ÚOz# ã¨"∞≥ ‡, "åi
áêe@ ã¨"∞≥ ‡@ áÈ@~ÚOk. ^•^•Ñ¨Ù W~°"·≥ <≥ÅÅ∞ ™êy# P ã¨"∞≥ ‡, =ÚOÉÏ~ÚÖ’x
q∞Å∞¡Å‰õΩ =∞~°} âßã¨#"≥∞Oÿ k. JO^Œi`Àáê@∞ `«=∞ ‰õΩ@∞O|O ‰õÄ_® zuH˜Ok.
J=HÍâ◊O JOkѨÙK«∞Û‰õΩ#fl H˘O^Œ~∞° âı@∞¡ `«=∞ áê`« =∞+‘##¡ ∞ =∂iÛ J^è∞Œ <å`«#,
P\’"Õ∞\˜H± =∞+‘##¡ ∞ J=∞~åÛ~°∞. #Å∞QÆ∞~°∞ HÍi‡‰õΩÅ∞ KÕ¿ã Ѩxx XHõ¯ HÍi‡‰õΩ_»∞
KÕ¿ã gÅ∞#fl =∞+‘#q¡ . q∞Å∞¡ #_»∞ã¨∞OÎ _»QÍ =∞+‘#¡ =∂~°∞Ê ™ê^躌 O HÍ^Œ∞. Ü«¸xÜ«∞<£
J#∞=∞u HÍ"åe. L^ÀºQÍÅ∞ `«yOæ K«_®xH˜ Ü«¸xÜ«∞<≥Ö¡ ÏQÆ∞ XѨCHÀ~°∞. ÖË PѶπ
W¿ãΠѨxKÕÜ∞« HõáÈ~Ú<å P HÍÖÏxH˜ r`«O W"åfie. WÖÏO\˜ Z<Àfl W|ƒO^Œ∞efl,
HÍi‡‰õΩÅ ã¨"∞≥ ‡ <≥ÑO¨ `À `«=∞‰õΩ J#∞‰õÄÅOQÍ =∂~°∞Û‰õΩ<åfl~°∞ âı@∞¡. HÍi‡‰õΩÅ
"ÕÅ∞`À "åi HõO\˜<Õ á⁄_çÑO≤ Kå~°∞.
80
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
`«=∞ q∞Å∞¡ F#~°∞ F J_»∞QÆ∞ =ÚO^Œ∞Hˆ ã≤ KåѨHO˜ ^Œ h~°∞ÖÏ JOK≥ÅOK≥Å∞QÍ
H˘xfl qÉèÏQÍÅ#∞ #QÆ~° t"å~°‰¡ Ωõ `«~e° OKå_»∞. JÖÏ MÏm J~Ú# KÀ@∞`À iÜ«∞Öò
Z¿ã\ì ò "åºáê~°O "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïì_∞» . q∞Å∞¡ #ëêìÅ#∞ JiHõ@_ì "» ∞Õ HÍHõ ¿Ñ~°∞‰õΩáÈ~Ú#
JѨCÅ#∞ f~åÛÅ<Õ <≥ÑO¨ `À q∞Å∞¡ *ÏQÍÅ#∞ HÍ~˘Êˆ~\ò ã¨Oã¨Å÷ ‰õΩ ÉÏ_»∞QƉΩõ
WKåÛ_»∞. J=∞‡_®xH˜ „ѨÉ∞íè `«fi J#∞=∞u ^˘iˆH J=HÍâ◊O ÖË#O^Œ∞# „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ
`«=∞ q∞Å∞¡ Ѩiã¨~åÖ’¡ "Õ̂~ ã¨Oã¨Å÷ ∞ ^Œ∂~ˆ =ã¨u HõeÊOKå_»∞. Ö’áê~ÚHÍiQÍ
"åiH˜ ã¨Å÷ O J"Õ∞‡âß_»∞.
ã¨∞n~°… ã¨"∞≥ ‡`À ǨÏ`åâ◊√Öˇ#· HÍi‡‰õΩÅ∞ z@ìz=~°‰Ωõ qã¨∞QÔ uÎ, QÆ`º« O`«~O° ÖËx
Ѩiã≤`÷ ∞« ÅÖ’ âı@∞ +¨~`° ∞« ÅH˜ Ö’|_ç =∞m¡ ѨxÖ’H˜ KÕ~å~°∞. =¸ã≤"ãÕ #≤ qÉèÏQÍÅH˜
K≥Ok# "åix U^À F HÍ_çH˜ #+ì̈Ñi¨ Ǩ~°O WzÛ =keOK«∞‰õΩ<åfl_»∞ âı@∞. #QÆ~°
t"å~°¡H˜ `«~°eOz# qÉèÏQÍÖ’¡ ѨxKÕÜ«∞ ã¨=∞‡uOK«x HÍi‡‰õΩÅ`À ~år<å=∂
KÕ~ÚOKå_»∞. r`åÅ∞ ÖËHõ Ѩã∞¨ ÅÎ ‰õΩ `«@∞ìHÀÖËHõ JѨCÖ’¡H˜ ‰õÄ~°∞‰õΩáÈ~Ú# HÍi‡‰õΩÅ∞
XuÎ_Hç ˜ Ö’<≥· ^ŒH¯˜ # _»ÉƒË =∞Ǩ J^Œ$+¨Oì QÍ ÉèÏqOz `«=∞ LáêkèH˜ uÖ’^ŒHÍeKåÛ~°∞.
J^Œ$+ì̈=âß`«∞Î `«#∞ ѨxKÕ¿ã qÉèÏQÆO =¸`«Ñ_¨ Ö» ^Ë ∞Œ . `«#∞ JHõ¯_Õ L^ÀºQÆO
H˘#™êyOKå_»∞. rq`«OÖ’ =∞m¡ ѨÙOAHÀ™êQÍ_»∞. JO`«Ö’<Õ =∞m¡ Jâ◊xáê`«O!
WѨC_»∞ L^ÀºQÍxˆH HÍ^Œ∞ =ÙO_Õ KÀ@∞H˜ ‰õÄ_® Zã¨~∞° ÃÑ\Ïì_∞» âı@∞. q∞Å∞¡
*ÏQÍÖ’ =Ù#fl 'KåÖò—#∞ MÏm KÕÜ∞« =∞x XuÎ_ç `≥KåÛ_»∞. =ÓÑ≤~å_»‰Ωõ O_® L‰õΩ¯áê^ŒO
H˜O^Œ #ey# `å=Ú JOk# ѨiǨ~°O`À `«$Ñ≤ÑÎ _¨ =» Åã≤ =zÛOk. =Ù#fl QÆ∂_»∞#∞
âı@∞ ™êfinè# Ѩ~°∞K«∞HÀ=_»O`À `«=∞ #ÅÉèˇ· ‰õΩ@∞OÉÏÅ "å~°∞ K≥@∞ìH˘Hõ~°∞,
ѨÙ@ìH˘Hõ~∞° QÍ K≥ÖÏ¡K^≥ ∞Œ ~Ô á· ÈÜ«∂~°∞. ~åAÉÏ|∞ ã¨∂¯Öò ÃÑ#·¶ Öò =~°HÔ <· å P QÆkÖ’
=ÙO_»_®xH˜ J#∞=∞u W=fi=∞#fl `«# HÀiHõ#∞ âı@∞ `Àã≤ÑÙ¨ KåÛ_»∞. =∞Ǩ~åRÖ’<Õ
ã¨∂¯Öò ÃÑ#·¶ Öò ѨÓiÎ KÕ¿ãÎ ~åAÉÏ|∞#∞ P `«~åfi`« =∞#~åROÖ’ K«kqOK«=K«Û<Õk
`«# PÖ’K«#. P Ѩiã≤`÷ ∞« Ö’¡ cè=O_ôH˜ =Å㨠áÈ=_»O `«Ñʨ "Õ̂~ =∂~°Oæ HõxÑ≤OK«
ÖË^∞Œ . ~Ô O_»∞QÆ^∞Œ Å áÈ~°¬<£ J^≥HÌ ˜ =∂\Ï¡_,ç ‰õΩ@∞OÉÏxfl aè=è O_ôH˜ `«~e° OKå_»∞.
H˘`«KÎ À@∞Ö’ rq`«O H˘`«QÎ Í "≥Ú^ŒÖO·ˇ k.
KÕ¿ã Ѩx J^Õ J~Ú<å q∞Å∞¡Ö’ ѨxH© aè=O_ôÖ’ Ѩ=~üÅ∂"£∞ á¶êºHõsì Ö’ Ѩx
KÕÜ∞« _®xH©, KåÖÏ =º`åºã¨O =ÙOk. =ÚO|~ÚÖ’ Zxq∞^≥xq∞k QÆO@Å =¸_»∞
+≤ÑÙ¨ Åì ∞. JHõ¯_» ѨxQÆO@Å∞ Zxq∞k =∂„`«"∞Õ . J^Õ aè=O_ôÖ’ Ѩ<fl≥ O_»∞ QÆO@ÅHÀ
+≤ÑÙ¨ .ì Ѩ<fl≥ O_»∞ QÆO@Å∞ #∞OK«∞O_ç Ѩx KÕÜ∞« =Åã≤ =KÕÛk. HÍà◊√¡ Ñ‘‰Ωõ ¯áÈÜÕ∞q.
JO`« KÕã<≤ å =ÚOÉÏ~ÚÖ’ =KÕÛ r`«OÖ’ ã¨QOÆ ‰õÄ_® JHõ¯_» =KÕÛk HÍ^Œ∞.
K≥ki# QÆ∂_»∞
81
 ‰õΩ@∞O| Y~°∞ÛÅH˜ Hõ@Hõ@ ÖÏ_»=Åã≤# Ѩiã≤u÷ . UHÍi‡Hõ K«\ÏìÅ∞ =iÎOK«x ~ÀA"ås
‰õÄb =º=ã¨÷ aè=è O_ô Ѩ=~üÅ∂"£∞ Ѩi„â◊=∞. HÍi‡‰õΩʼnõΩ Ü«¸xÜ«∞<£ ÖË^∞Œ . "åi
`«~Ñ° Ù¨ # L^Œºq∞OKÕ"å~°∞ ÖË~∞° . J^Õ Ñ¨=~üÅ∂"£∞ F#~°¡ ã¨OѶ∞¨ O =ÙOk. "åiÖ’
SHõº`« =ÙOk. JO^Œ∞Hõx "å~°∞ P_çOk P@, áê_çOk áê@. "åiH˜ J#∞QÆ∞}OQÍ
HÍi‡‰õΩÅ∞ "≥∞^ŒÖÏe. =ÚOÉÏ~ÚÖ’x `«# L^ÀºQÆO QÆ∞~°∞HÎ ˜ =zÛ Hõà‰¡◊ Ωõ hàÁ¡KÛÕ q.
#_ç=Ü«∞ã¨∞ûÖ’ ZO`« Ü«∂`«#? ‰õΩ@∞OÉÏxfl áÈ+≤OK«_®xH˜ aè=O_ôÖ’ J+¨Hì ëõ êìÅ∞
Ѩ_=» Åã≤ =zÛOk QÆ^• Jx =∞#ã¨∞ =¸QÆQÍ ~ÀkOKÕk. ~Ô O_Õà√◊ ¡ "≥àn¡◊ âß_»∞.
WHõ â◊s~°O ã¨ÇϨ HõiOK«_O» =∂<ÕãO≤ k. KåbKåÅx uO_ç, Hõ~Àî ~°„â◊=∞... ^•O`À
P~ÀQƺO H©∆}˜OzOk. `«# =Ó~À¡ HõÖ’, JO|Ö’ „`åy âı+¨rq`«O QÆ_»áêÅ<Õ
x~°Ü‚ ∂« xH˜ =KåÛ_»∞.
q∞Å∞¡ L^ÀºQÍxH˜ ~år<å=∂ KÕÜ∞« QÍ =zÛ# „áêq_≥O\ò ѶO¨ _£, „QÍ@∂º~Ú\©
_»|∞ƒÅ∞ ÉϺO‰õΩÖ’ _çáêl\ò KÕâß_»∞. QÆk MÏm KÕã#≤ O^Œ∞‰õΩ âı@∞ WzÛ# #+¨Ñì i¨ Ǩ~°O
`À ™⁄O`«∂~°∞Ö’ J~Ú^≥H~õ åÅ á⁄ÅO H˘<åfl_»∞. `å=Ú aè=O_ôÖ’ =Ù#flѨC_»∞ P
á⁄ÅO H“Å∞H˜KåÛ_»∞. Ju=$+≤,ì J<å=$+≤Åì K«„Hõ=ӺǨÏOÖ’ Ѩ_#ç á⁄ÅOÖ’ ѨO@Å∞
ã¨iQÍ Ñ¨O_»Ö^Ë ∞Œ . =∞O^Œ∞ʼnõΩ, Z~°∞=ÙʼnõΩ, ÃÑ\ì̃# ÃÑ@∞ì|_ç ‰õÄ_® uiy ~åÖË^∞Œ .
H“Å∞^•i "≥∂ã¨O ‰õÄ_® `«#∞ #+¨áì È_®xH˜ HÍ~°}O.
aè=O_ôÖ’ `«# J<å~ÀQƺO, =Ó~À¡ á⁄ÅO =Ù<åfl ^•xH˜ Y~°∞Û ÃÑ@ì_"» ∞Õ J=Ù`ÀOk
HÍh, ^•x #∞Oz P^•Ü«∞O ~åHõáÈ=_»O, g\˜ =Å¡ ™⁄O`«Q∂Æ \˜H˜ `«~e° áÈ"åÅx
xâ◊Û~ÚOKå_»∞.
~åAÉÏ|∞ lÖÏ¡ ˆHO„^ŒOÖ’x HÍÖËrÖ’ KÕ~å_»∞. ZOÃã\òÅ Ü«∞=∞ÉÏ^èŒÅ∞
`«@∞ìHÀÖËHõ J`«#∞ HÍ=∞~üûÖ’ KÕ~å_»∞. nÑ≤Hõ T~À¡x L#fl`« áê~îâ° ßÅÖ’ KÕiOk.
^•^•Ñ¨Ù =¸_»∞ ^ŒâßÉÏÌÅ `«~°∞"å`« ™⁄O`« =Ó~À¡ =∞~À Láêkè Ѩ~°fiO
"≥Ú^ŒÅ~ÚOk. qkèbÅÅ∞ `«#‰õΩ J~°O÷ HÍ=#∞‰õΩ<åfl_»∞. ¿ã^ŒºOÖ’ J#∞Éè=í O ÖËHõ
~Ô O_Õà√◊ ¡ KåÖÏ P@∞áÈ@¡H˜ QÆ∞~°Ü∂« º_»∞. ™⁄O`« ¿ã^ŒºOÖ’ ‰õÄ_® #ëêìÖÁKåÛ~Ú.
"å\˜`À áê@∞ J#∞Éè=í O ‰õÄ_® =zÛOk. rq`åxfl QÔ Å"åÅ<Õ Ñ¨@∞ì^ÖŒ Ë `«#x
=ÚO^Œ∞‰õΩ #_çÑO≤ zOk. P `«~åfi`« uO_çH˜ |@ì‰Ωõ kQÆ∞Å∞ ÖËHáõ È~ÚOk. ~åAÉÏ|∞
_ç„w ѨÓ~°~Î ÚOk. nÑ≤Hõ K«^∞Œ =Ù ã¨∂¯ÖòÃÑ#·¶ Öò`À PyOk. ~åAÉÏ|∞ L^ÀºQÆO
"Õ@, nÑ≤Hõ‰õΩ ã¨O|O^è•Å "Õ@ "≥Ú^ŒÅ~ÚOk. L`«Î~°, ^ŒH˜∆}Å P^è•~°O ÖËHõ
~åAÉÏ|∞ L^ÀºQÆ ~Ô Å· ∞ QÆu `«ÑÊ≤ Ok.
82
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
~å`« ѨsHõ∆Å∞, WO@~°∂fi ºÅ ¿ãì+¨<£Ö’ ZHõ¯_»O kQÆ_»O`À<Õ <åÅ∞QÆ~Ú^Œ∞
ã¨O=`«û~åÅ∞ QÆ_Kç å~Ú. WÖÏ J~Ú`Õ ÖÏÉèOí ÖË^xŒ , _ç„w _®|∞x ѨH¯õ #ÃÑ\ì̃,
‰õΩ@∞ìÑx¨ <Õ~∞° Û‰õΩ<åfl_»∞ ~åAÉÏ|∞. P x~°Ü ‚ ∞« O fã¨∞HÀ=_»O "≥#∞Hõ Z<Àfl ~ÀAÅ
=∞^èŒ#O, `«~°˚#, Éèí~°˚#Å∞, ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å`À, `«e¡^ŒO„_»∞Å`À ã¨O„ѨkOѨÙÅ∞ Jhfl
=Ù<åfl~Ú. |`«∞‰õΩ ~Ô Å· ∞ =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êQÆ_®xH˜ J^Õ J#∞"≥#· , ã¨∞Å∞"≥#· =∂~°Oæ QÍ
HõxÑ≤OzOk. D q+¨Ü∞« OÖ’ ~åAÉÏ|∞ HõO>Ë y^ŒÜ Ì ∞Õ º KåÖÏ ÉÏ^èÑŒ _¨ ®¤_∞» . H˘_»∞‰õΩ#∞
„ѨÉ∞íè `«fi L^ÀºyQÍ K«∂_®Å#∞‰õΩ#fl J`«x HõÅ ÉèQí flÆ O J~ÚOk.
=∞m¡ =ÚOÉÏ~Ú rq`«O Hõà¡◊ =ÚO^Œ∞‰õΩ =zÛOk. JѨÊ\’¡ ~ÀAÅ∞ ZO`«
Ǩ~ÚQÍ QÆ_çKÕq! qkè `«=∞`À ZO^Œ∞‰õΩ ^•QÆ∞_»∞=¸`«Å∞ P_»∞‰õΩO@∞O^À
JO`«∞|@ìÖ^Ë ∞Œ . JÖÏ ÉÏ^èÑŒ _¨ ∞» `«∞#fl `«# |`«∞‰õΩÖ’ F HÍOu ѨÙO[O. nÑ≤H‰õ Ωõ
=∞Oz ã¨O|O^èOŒ =zÛOk. JÉσ~Ú ZÅ¢Hãì̃ \≤ © _çáê~°∞"ì ∞≥ O@∞Ö’ Öˇ<· "£ ∞≥ <£. p‰õÄ
zO`«ÖxË ‰õΩ@∞O|O, „ѨÉ∞íè `Àfi^ÀºQÆO. WHõ PÖ’zOK«Ö^Ë ∞Œ . Hõ@flO `«# `åǨÏ`«∞‰õΩ
q∞OzO^≥<· å ^è~·≥ º° O KÕâß_»∞. nÑ≤Hõ ÃÑo¡ ÉÏQÍ<Õ [iyOk. ÉϺO‰õΩ xÅ∞=‰õΩ
~Ô Hõ¯ÖÁKåÛ~Ú. J~Ú<å F ÉÏ^躌 `« fiOk J<Õ `«$Ñ≤Î q∞yeOk. ‰õΩ@∞ìÑx¨ y@∞ìÉÏ@∞
QÍ<Õ =ÙOk. J`«x ÃÑo¡ ‰õÄ_® KÕ¿ãÎ `«#∞ WHõ xtÛO`«QÍ =ÙO_»=K«∞Û. HÍh
~åAÉÏ|∞ PÖ’K«#Å∞ "Õ~°∞QÍ =Ù<åfl~Ú. rq`«OÖ’ ã≤÷~°Ñ¨_»¤ `«~åfi`Õ ÃÑo¡
KÕã∞¨ HÀ"åÅx J`«x Jcè+Oì¨ . ™⁄O`« =Ó~À¡ JO`« Hõ+Ñì¨ _¨ ®¤... Q˘„Ô~`ÀHõ P^•Ü«∞"Õ∞.
rq`«OÖ’ ÃÑH· ˜ ~å"åÅO>Ë =Ù#fl =Ó~°∞ =^ŒÖÏe. „â◊=∞‰õΩ `«QæÆ Ñ¶e¨ `«O ^ŒHͯÅO>Ë
=ÚO|~Úx q∞Oz# KÀ@∞ ÖË^∞Œ . JO^Œ∞Hˆ =ÚO|~Ú áÈ=_®xH˜ =Ù^Œ∞º‰õΩ_Î Ü » ∂« º
`«_#» ∞. =ÚO|~Ú áÈ`Õ áÈ HÍh... ÃÑo¡ KÕã∞¨ H˘x "≥à=¡◊ ∞x `«#∞...
''`å^Œ∂~° ã¨O^Œ∞ÖË^Œ∞, "≥∞_»HÀ _ÀÅ∞—— ZO^Œ∞Hõx ~åAÉÏ|∞.... =¸}ˇflÅ¡
"å^ÀѨ"å^•Å `«~åfi`« ~åAÉÏ|∞ =ÚOÉÏ~Ú áÈ=_®xH˜ XѨC‰õΩ<åfl_»∞ `«#∞.
~å„`«#HÍ, ѨQÅÆ #HÍ Ñ¨x KÕã≤ ~åAÉÏ|∞ =ÚOÉÏ~ÚÖ’ xÅ^˘‰õΩ¯‰õΩ<åfl_»∞.
#QÆ~° t"å~°Ö¡ ’ F QÆ∂_»∞ U~°Ê~°∞Û‰õΩ<åfl_»∞. ‰õΩ@∞ìÑx¨ HÍi‡‰õΩx #∞O_ç Hõ\ O˜ Q∑
=∂+¨~ì ∞° QÍ ZkQÍ_»∞. P^•Ü«∞O ÃÑiyOk. JѨC_»∞ ÃÑo¡ KÕã∞¨ HÀ"åÅ<Õ PÖ’K«#
HõeyOk.
~Ô O_Õà¡◊ „H˜`"« ∞Õ ~åAÉÏ|∞ ÃÑo¡ [iyOk. P `«~åfi`« `«# rq`«OÖ’ =∞~À
ã¨OH∆ÀÉèOí ! Ǩ~ÚQÍ QÆ=~°fl"≥∞O@∞ L^ÀºQÆO KÕã∞¨ ‰õΩO@∞#fl `«# JÅ∞¡_∞» p\©Å
=∂Ü«∂*ÏÅOÖ’ W~°∞‰õΩ¯<åfl_»∞. J`«x `À\˜ L^Àºy`À Hõeã≤ p\©Å "åºáê~°O
"≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïì_»∞. H˘xfl ã¨O=`«û~åÅ∞ #=∞‡HõOQÍ =Ù#fl J`«x ÉèÏQÆ™êfiq∞, F
K≥ki# QÆ∂_»∞
83
^Œ∞iÌ<å# H˘xfl ÅHõÅ∆ ™⁄=Ú‡`À Ѩ~å~°Ü∂« º_»∞. á⁄^Œ∞Ѩ٠KÕã#≤ "≥Ú`«OÎ HÍHõ p\©Å∞
"Õã#≤ "åi ™⁄=Ú‡ ‰õÄ_® áÈ~ÚOk. Ѩ~∞° =Ù xÅ∞ѨÙHÀ=_®xH˜ JÅ∞¡_∞» JѨCÅ∞
KÕã≤ "å\˜ =ÓaÖ’ ‰õÄ~°∞‰õΩáÈÜ«∂_»∞. `«#∞ ‰õÄ_® H˘O`« ™⁄=Ú‡ ã¨~åÌ_∞» . ÅHõÖ∆ ’¡
=Ù#fl JѨC. J`«#∞ L^ÀºQÍxH˜ ~år<å=∂ KÕã≤ ^Œ∞ÉÏ~Ú ÉÏ@Ѩ\Ïì_∞» .
''UO^Õ ÉÏÑ¨Ó ciáÈ~Ú QÆ@<¡ Õ xÅ|_»=¤ Ù?——
''ciáÈHõ UO *ˇÜ∂« ºÅ a_®¤? D KåÅ¡ =Ù#flѨC_»∞ ZO`« ã¨∞HõOQÆ =ÙO_Õ!
WѨC_»∞ E_»∞ #∞=Ùfi ɡ@ · ∂~°Å¡ ,¡ "Õ∞=Ú =∞#∂Ô~,¡ W^Œ~Ì ∞° Ñ≤ÅÅ¡ #∞ Ѩ@∞ìH˘x nÑ≤Hõ
J`«QÎ ÍiO@¡, JÅ∞¡_"Õ ∂≥ ^Œ∞ÉÏ~ÚÅ. JO`«HO˜ `« f<£ `Õ~° #"å@Ô~· á⁄~Úuq∞
(qzÛù#flO JÜ«∂º=Ú)—— Hõà‰¡◊ Ωõ hàÁ¡KåÛ~Ú y^ŒÜ Ì ∞« º‰õΩ.
''QÆ>O¡ˇ ^Œ∞HõO@"Õ ÉÏ|∂? k<åÖˇÑC¨ _»∞ XHõ¯ f~°<æ Õ =ÙO@ÜÕ∞? <Õ#∞ "≥∞ǨÏ#`ü
KÕã∞¨ #Î fl, H˘xfl ~ÀAÖˇ#· OHõ ZH±ûáÈ~°∞‰ì Ωõ |@ìÅ∞ ‰õΩ\ì̃Ñã≤ .Î̈ P `«~åfi`« ‰õΩ@∞ì á¶êºHõsì
ÃÑ_»Î. ÃÑ^ŒÌ WÅ∞¡ fã¨∞‰õΩO@. ÉÏ=#∞ ‰õÄ_® WHõ¯_çˆH Ñ≤eÑ≤Oz <å ^ŒO^èŒÅ
("åºáê~°OÖ’) ™êÜ«∞O KÕÜ«∞=∞O@. q∞=ÚÅ#∞ QÆ∂_» =ÚO|~ÚH˜ ~°Ñ≤Êã¨Î.
JѨC_»∞E_»∞ h áê`« =ÚO|~Ú k<åÅ∞ =∞Å¡ã~Ψ Ú. `«∂~°∞Ê Ñ¨_»=∞Ô~·`Õ
''^Õ=Ùx ^ŒÜ«∞`Àx #∞=fi#fl>Ëì [~°∞QÆxa_®¤—— JO@∂ =ÚO^Œ∞‰õΩ #_çKå_»∞
y^ŒÜÌ ∞« º. K≥ki# `«# QÆ∂_»∞ =∞m¡ ‰õΩ^Œ∞~°∞HÀ"åÅx y^ŒÜ Ì ∞« º, `«# `«O„_ç HõàÖ¡◊ ’
"≥Å∞QÆ∞ K«∂_®Åx ~åAÉÏ|∞, `«=∞Ö’ `å"Õ∞ =∞#ã¨∞Ö’ "Õ∞_»Å∞ Hõ_∞» `«∂ WO\˜^•i
Ѩ\Ïì~∞° . ^• ^•Ñ¨Ù Ѩk¿ÇÏ<Õà◊§ „H˜`«O, 1990 P „áêO`«OÖ’, `«#∞
`≥Å∞QÆ∞ ã¨=∂Yº, ÉÁOÉÏ~ÚÖ’ HÍ~°º^Œi≈QÍ L<åfl_»∞.
áœ~å}˜Hõ <å@Hõ ã¨=∂[O, qâßYѨ@flO "åiKÕ '=∞Ü«∞ã¨É—íè —
Ѩ^Œº<å@Hõ „Ѩ^Œ~°≈# U~åÊ@∞ KÕâßO. Ѩ^Œº<å@HÍxH˜ =∞Oz U.ã≤. ǨÅ∞
E ÉÏ=ÙO@∞O^Œx '~°gO„^Œ<å@º =∞Ok~ü— |∞H± KÕâßO. ÉÁOÉÏ~Ú PO„^è=Œ ∞Ǩã¨ÉÖíè ’
"åiH˜ |㨠U~åÊ@∞ KÕâßO. ÉÁOÉÏ~Ú K«∂_®Å#fl ‰õΩ`«∂ǨÏÅO`À, „Ѩ^~Œ ≈° #H˜
~Ô O_»∞ ~ÀAÅ =ÚO^Õ <å@Hõ ã¨=∂[O "åà◊√§ =KåÛ~°∞. F ~ÀA ÉÁOÉÏ~Ú
ã¨O^Œ~≈° # `«~åfi`« F ~ÀA <å@HõO iǨ~°∞ûÅ∞ KÕÜ∞« K«∞Û J<Õk "åà◊§ Ѩ^HŒä Oõ .
^Œ~≈° ‰õΩ_»∂ ^Œ∞~Àº^è#Œ áê„`«^•è i J~Ú# JѨÊ#fl =∂„`«O ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£Ö’ U^À
~åK«HÍ~°ºO "≥ÅQÆÉ@ ˇ _ì ®xH˜, JHõ¯_Õ PyáÈÜ«∂_»∞. J`«x ™⁄O`« "åºáê~° s`åº,
<å@Hõ „Ѩ^Œ~°≈# xq∞`«ÎO, Z<Àfl™ê~°∞¡ WHõ¯_çH˜ =zÛ L#flO^Œ∞# ÉÁOÉÏ~Ú
ã¨O^Œ~≈° #O J`«xH˜ JHõ¯~ˆ ^¡ <Œ åfl_»∞.
=∞~åfl_»∞... ѨQÅÆ ∞ XO\˜ QÆO@H˜ ~å=Åã≤# ÉÁOÉÏ~Ú ZH±û„ÃÑãπ ~å„u Zxq∞k
QÆO@ÅH˜ QÍx ~åÖË^∞Œ . JѨÊ#flH˜ =∞Ǩã¨Éíè P=~°} ѨiK«Ü∞« "Õ∞ HÍ|\ì̃, ¿ã+ì <¨ H£ ˜
84
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £ `«∂~°∞Ê Ñ¨_»=∞Ô~·`Õ
85
 Z=ih ѨOѨÖ^Ë ∞Œ . =∞Ǩã¨ÉÖíè ’<Õ "Õ∞=Ú, <å@Hõ ã¨=∂[ ã¨É∞íè ºÅ∞ PÜ«∞# ~åHõH˜
Z^Œ∞~°∞ K«∂ã¨∞<Î åflO. ^•^Œ~ü ¿ã+ì <¨ H£ ˜ á¶È<£ KÕ¿ãÎ =ÚOÉÏ~Ú ZH±û„ÃÑãπ "≥o§ J~°QOÆ @‰õΩ
ÃÑQ· Í J~ÚO^Œ<åfl~°∞. =∞i JѨÊ#fl WO`«=~°‰Ωõ ~åÖË^OÕ \˜ ?
"å# h\˜H˘~°‰Ωõ K«∂¿ã Kå`«Hõ Ѩ‰Ω∆õ ÖÏ¡ <å@Hõã=¨ ∂[O "å~°∞ JѨÊ#fl HÀã¨O
HÍK«∞‰õΩ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞.
^Œ~≈° ‰õΩ_»∞, H©ÅHõ áê„`«^•è i ÖËHáõ È`Õ iǨ~°∞ûÖˇÖÏ KÕ¿ãk? =∞~åfl_»∞ „Ѩ^~Œ ≈° #.
WHõ UO KÕ¿ãk? `˘q∞‡^≥O· k. JѨÊ#fl *Ï_»Ö^Ë ∞Œ . ^•^Œ~ü ¿ã+ì <¨ £ #∞Oz =∞Ǩã¨ÉHíè ˜
~å=_®xH˜ Ѩk xq∞ëêÅ∞ KåÅ∞. =∞i QÆO>ˇ<ÿ å PÜ«∞# ~åÖË^OŒ >Ë U=∞Ü«ÚO_®e.
~Ô Ö· Hˆˇ ¯ =ÚO^Œ∞, x#fl ~å„u ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£ #∞O_ç á¶È<£ KÕã#≤ "å_»∞, ~Ô Ö· ÁzÛ QÆO>ÿ̌<å
WOHÍ *Ï_»Ö_Ë O» >Ë? =∂Ö’ PO^Àà◊#.
^•^Œ~ü ¿ãì+¨<£H˜ "≥o§<å JO`«=∞OkÖ’ ZHõ¯_»x "≥uˆHk? =∂ P~å@O
ÃÑ~°∞QÆ∞`ÀOk.
á¶È<£ iOQÆ~ÚOk. WO\˜ #∞O_ç N=∞u...
''JѨÊ#fl á¶È<£ KÕâß~°∞. =∞Ǩã¨É‰íè Ωõ ~å=_»OÖ’ ^•i`«áêÊ~°∞, "≥uH˜ "Õ™êi,
^•^Œ~ü ¿ã+ì <¨ H£ ˜ Z^Œ∞~°∞QÍ L#fl ''"Õ∞Ѷ∞π ^Œ~‡° <£—— Ǩϟ@Öò ^ŒQ~æÆ ° L<åfl_»∞. Z=i#<åfl
ѨOѨ=∞<åfl_»∞.——
''PÜ«∞xfl =∞Ǩã¨ÉHíè ˜ á¶È<£ KÕÜ∞« =∞<åeûOk.——
''PÜ«∞# ^ŒQ~æÆ ° #O|~°∞ ÖË^@ Œ . <å‰õÄ <À\˜H˜ `≥b^Œ∞. K«∂ã≤ K≥|∞`å#<ÕO`«Ö’
á¶È#∞ Hõ\ò J~ÚOk. ѨaH¡ ± á¶È<£ #∞Oz KÕã#≤ @∞ì<åfl_»∞.——
''D™êi á¶È<£ KÕ¿ã,Î =∞Ǩã¨Éíè #O|~°∞, J„_»ã∞¨ W=Ùfi. <Õ#∞ WѨC_Õ ^•^Œ~ü
'¿ã+ì <¨ —£ H˜ |Ü«∞Å∞^Õ~∞° `«∞<åfl#∞.——
<å@Hõ ã¨=∂[O ã¨Éèí∞º_»∞ #∂Hõ~åA "≥O@~åQÍ F \ϺH©û =∂\Ï¡_»∞‰õΩx
|Ü«∞Å∞^Õ~å#∞.
''JѨÊ#flH˜ ÉÁOÉÏ~Ú H˘\˜#ì Ñ≤O_»@O_ô. Z<Àfl™ê~°∞¡ WHõ¯_çH˜ =KåÛ_»@. PO„^èŒ
=∞Ǩã¨ÉÖíè ’ Z<Àfl <å@HÍÅ∞ "Õâß_»@. JO^Œ∞Hõ<Õ Z=sfl ¿ã+ì <¨ H£ ˜ ѨOѨ=^Œ<Ì åfl_»∞.——
#∂Hõ~åA K≥áêÊ_»∞.
''ÉÁOÉÏ~Ú JO`« ÉÏQÍ `≥eã≤# "å_»∞ ^•i`«Ñʨ _»"∞Õ q∞\˜? =∞=∞‡efl W|ƒOk
ÃÑ@ì_®xH˜ HÍHõáÈ`Õ?—— '=∞#"åà◊§H˜ ÖËx Q˘Ñ¨ÊÅ∞ K≥ÑC¨ HÀ=_»O ÉÏQÍ JÅ"å@∞.
86
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
`«=∞H˜ `≥bx q+¨Ü«∞O ÖË^ŒO\Ï~°∞. `«=∞HõO`å ѨiK«Ü«∞"Õ∞#x ™⁄O`« _»Éσ
H˘@∞ì‰Ωõ O\Ï~°∞. JѨÊ#fl ‰õÄ_® J^Õ ÉÏѨ`∞« ÖÏ LOk——.
=∞#ã¨∞Ö’ =∂@ |Ü«∞@‰õΩ J#ÖËx Ѩiã≤u÷ . \ϺH©ûx F KÀ@ áê~°∞¯ KÕã≤
^•^Œ~ü ¿ã+ì <¨ £ ~Ô O_»∞ "≥Ñ· Ù¨ ÖÏ F J~°QOÆ @ QÍeOKå=Ú. ¿ã+ì <¨ £ =∂ãì̈ifl Hõeã≤
"≥∞Hÿ Ö± ’ „ѨH\õ O˜ Kå=Ú. J~Ú<å JѨÊ#fl J`åÎ, Ѩ`åÎÖ^Ë ∞Œ . ¿ã+ì <¨ H£ ˜ áê=Ù H˜Ö’g∞@~°∞
"åºã¨OÖ’ „Ѩu Ǩϟ@Å∞ K«∂âß=Ú. '"Õ∞Ѷπ∞^Œ~°≈<£— JO`«∞`ÕÅÖË^Œ∞. JѨÊ#fl U
"Õ∞Ѷ¨∂Åx ^Œi≈ã¨∞Î<åfl_À HÍx, =∂‰õΩ =∂„`«O K«∞Hõ¯Å∞ HõxÊã¨∞Î<åfl~Ú! JÅã≤,
™⁄Åã≤, F ѨaH¡ ± |∂`ü #∞O_ç =∞Ǩã¨ÉHíè ˜ á¶È<£ KÕâß#∞.
''JѨÊ#flQÍ~°∞ WѨC_Õ PѶ‘ã¨∞Ö’ J_»∞QÆ∞ ÃÑ\Ïì_»∞™ê~ü!—— PѶ‘ã¨∞ =∂<Õ[~°∞
=∂@, K≥qÖ’ ã¨Ow`«O ѨeH˜Ok. \ϺH©ûx =∞Ǩã¨Éíè "≥Ñ· Ù¨ „uáêÊ#∞. ~Ô O_»∞ =O^ŒÅH˜
~Ô Hõ¯ÖÁKåÛ~Ú. |_≥\˚ òÖ’ WOHÍ ÃÑiyOk. J~Ú<å =∞#ã¨∞Ö’ xâßfiã¨.
PO„^èŒ=∞Ǩã¨ÉèíÖ’ J_»∞QÆ∞ ÃÑ>Ëì ã¨iH˜ JѨÊ#fl K«∞@∂ì [#O. `«#∞ ZÖÏ
^•i`«ÑÊ≤ On, ZHõ¯_≥H¯õ _» uiyOn Hõà§◊ ‰õΩ Hõ\ #ì̃ fl@∞ì q=iã¨∞#Î fl JѨÊ#fl. <å@Hõ
ã¨É∞íè ºÅ "≥ÚǨÖ’¡ uiy =zÛ# HÍOu.
JѨC_»∞, WѨÊ\Ï¡ ÃãÖòáȶ #∞¡ LO>Ë JO`« =∞#™êÎÑO¨ LO_Õk HÍ^Œ∞.
''U=∞O_ô JѨÊ#flQÍ~°∂! ^•^Œ~ü ¿ãì+¨<£ ÔH^Œ∞~°∞QÍ H˘`«Î Ǩϟ@Öò ZѨC_»∞
`≥iKå~°O_ô.—— #=Ùfi`«∂ <Õ#∞
''<Õ#∞ `≥~=° _»"∞Õ q∞\˜? Jk ZѨÊ\˜#∞OKÕ LO>Ë#∞ Uà◊§ #∞O_ç ÉÁOÉÏ~ÚÖ’
L<åfl~°∞. P =∂„`«O `≥b^•. \ϺH©ûH˜ J#=ã¨~O° QÍ ~Ô O_˘O^ŒÅÜ«∂º~Ú—— JѨÊ#fl
x+¨Øì~°O.
''"≥ÚQÆ∞xfl H˘\ì̃ "≥ÚQÆ™êÅ ZHõ¯_»O—— JO>Ë W^Õ<"Õ ∂≥ =∞#ã¨∞Ö’ J#∞‰õΩx.
''#ÅÉè·ˇ Uà◊§ #∞Oz ÉÁOÉÏ~ÚÖ’ L#fl <å‰õΩ WHõ¯_ç ã¨O^Œ∞Å∞, Q˘O^Œ∞Å∞ Jhfl
ѨiK«Ü∞« "Õ∞. QÆO@¿ãѨ٠"≥uH˜<å Hõ#Ѩ_x» g∞ ''"Õ∞Ѷ∞π ^Œ~≈° <£—— ZHõ¯_»∞O^À HÍãÎ̈
q=~°OQÍ K≥Ñʨ _ç—— <Õ#∂ HÍãÎ̈ QÆ\ Qì̃ Í<Õ J<åfl#∞.
PÜ«∞# K≥ÑÊ≤ # q=~åÅ#∞ |\˜,ì J^≥H¯õ _À ^•^Œ~ü ¿ã+ì <¨ H£ ˜ ^•^•Ñ¨Ù H˜Ö’ g∞@~°∞
^Œ∂~°OÖ’ t"år áê~°∞¯ ^ŒQ~æÆ ° =ÙOk. J~Ú<å JѨÊ#fl =∂„`«O '^•^Œ~ü ¿ã+ì <¨ H£ ˜
Z^Œ∞~°∞QÍ<Õ LOk— Jx "åkã¨∞<Î åfl_»∞.
''g∞~°∞ t"år áê~°∞¯ "≥Ñ· Ù¨ ZO^Œ∞‰õΩ "≥àϧ~°O_ô. Jk Ѩ_=» ∞~°"Ñ·≥ Ù¨ QÆ^• LOk.
=∞Ǩã¨É<íè "Õ ∂≥ `«∂~°∞Ê# LO^•ÜÕ∞.—— =∂ J^躌 ‰õΩ∆ Å ^è~Œ ‡° ã¨O^ÕÇϨ O.
`«∂~°∞Ê Ñ¨_»=∞Ô~·`Õ
87
 ''D ÉÁOÉÏ~ÚÖ’ `«∂~°∞Ê - Ѩ_»=∞~° QÀÅ Uq∞@O_ô? Wxfl KÀ@∞¡,
^Õâ=◊ ∞O`«\Ï uiQÍO. ZHõ¯_®ÖËkk—— #∂Hõ~åA J_çQÍ_»∞.
''ÉÁOÉÏ~ÚÖ’ ~Ô Å· ∞ Ѩ\ÏìÅ∞ ^ŒH} ∆õ O #∞O_ç L`«~Î O° QÍ LO\Ï~Ú. "å\˜H˜ F
"≥Ñ· Ù¨ `«∂~Ô Ê· `Õ, =∞~À"≥Ñ· Ù¨ Ѩ_=» ∞~°. PÜ«∂ „áêO`åÖ’¡ L#fl Ѩiã¨~åÅ#∞ `«∂~°∞ÊQÍ
QÍx Ѩ_=» ∞~°QÍ QÍx L@OH˜™êÎ~∞° . J„_»ã∞¨ Ö’ ‰õÄ_® J^Õ ~å™êÎ~∞° . ¿ã+ì <¨ £ ¿Ñ~°∞
*Ï˝ÑH¨ Oõ L<åfl, `«∂~ÀÊ-Ѩ_=» ∞~À =∞~°záÈ`Õ WHõ WO`Õ ã¨OQÆ`∞« Å∞—— q=iOKå#∞.
''Ѩ~å~Ú ~åRO =KÕÛ"å~°∞ J„_»ã∞¨ , á¶È#∞ <≥O|~°∞ ^ŒQ~æÆ ∞° OK«∞HÀ"åe QÆ^•,
YzÛ`«OQÍ Ñ¶Ö¨ Ï<å KÀ\’¡ L<åfl#x, Ѷ֨ Ï<å Ѩiã¨~åÖ’¡ L<åfl#x JO>Ë ã¨∞Å∞=ÙQÍ
LO_ÕkQÆ^•? ZHõ¯_À H˜Ö’ g∞@~°∞ ^Œ∂~°OÖ’ L#fl Ǩϟ@efl, ¿ã+ì <¨ H£ ˜ Z^Œ∞~°∞QÍ
LO^Œx L*Ï˚~ÚOѨÙQÍ K≥a`Õ ã¨~å? ZO`« uѨÊÅ∞ =∂‰õΩ?—— =∂ J^躌 ‰õΩ∆ Å "åiHÀѨO ^˘~°∞‰õΩ<å W@∞=O\˜ ¿ã=...
„ѨHÀÑ≤OzOk. Ѩiã≤u÷ KÕ~Ú ^•@Hõ=ÚO^Õ JO^Œih Éè’[<åxH˜ ÖË=nâß#∞.
=∞~åfl_»∞ <å@Hõ „Ѩ^~Œ ≈° #.
iǨ~üûÅ∞ ã¨iQÍ KÕÜ∞« #O^Œ∞#, #@∞Å∞ Ѩ^•ºÅ∞ áê_»_O» Ö’ `«_|» _®¤~∞° . #@∞Å
=∂@ÅH˜ =ÚO^Õ „áêOÑ≤Oì Q∑ KÕ¿ã "åi =∂@ÖË „¿ÑHõ‰∆ Ωõ ʼnõΩ qxÑ≤OKå~Ú. [#O
#∞Oz DÅÅ∞, ǨÅO`å QÀÅ, „Ѩ^~Œ ≈° # `«∞ã¨∞û=∞Ok. =∂ã¨=∂Yº Ѩ~∞° =Ù QÆOQÆÖ’
Hõeã≤Ok. WÖÏO\˜ ã¨=∂[O "åi <å@HÍxfl U~åÊ@∞ KÕã#≤ O^Œ∞‰õΩ =∂ ã¨É∞íè ºÅ
™ê Ü«∞O„`«O U_»∞ QÆO@Å∞.
N Kè„« `«Ñu¨ t"ål JO`«~å˚fÜ«∞ q=∂<å„â◊Ü∞« O #∞O_ç
'WO_çÜ∞« <£— Z~Ú~ü |ãπ 320 xOyÖ’H˜ ^Œ∂ã¨∞HÔ o§Ok.
„ѨÜ∂« }©‰Ωõ ʼnõΩ ã¨∂K«#Å∞, PѨ`å¯Å Ѩiã≤`÷ ∞« Ö’¡ "å~°∞ fã¨∞HÀ"åeû# *Ï„QÆ`ÅΫ
q=~°} [iyOk. q=∂# ã≤|ƒOk „Ѩܫ∂}©‰õΩʼnõΩ KåÔH¡@∞¡ ѨOK«_»O, "åi
#∞O_ç p"å@∞¡. <å 'HõÖÏáÈã¨#— ɡ_ãç H≤ ˘\ì̃Ok. J=ã¨~åÅ#∞ f~°Û_»OÖ’ x=∞QÆflO JÜ«∂º~°∞. H˘O^Œ~∞° "å~åÎÑ„¨ uHõ HÍ"åÅO>Ë
''F ã≤x=∂ Hõq J#fl@∞ì ‰õΩ_ç Z_»"∞≥ `ÿ Õ á⁄~°áê@∞ ÖËHáõ È=K«∞Û, HÍx ÉÁOÉÏ~ÚÖ’ H˘O^Œ~°∞ =∞Oz hà◊§_»∞QÆ∞`«∞<åfl~°∞. H˘O^ŒiˆH"≥∂ K≥qÖ’ ÃÑ@∞ìHÀ_®xH˜ ^Œ∂k
`«∂~°∞Ê - Ѩ_=» ∞Ô~`· Õ áê@∞¡, JQÆKå@∞¡, K«∂âß~°∞ QÆ^•?—— ~Ô Ö· Hˇ ¯˜ OK«_®xH˜ "≥o§# HÍ"åÅ@! (WOHÍ #Ü«∞O ѨÓ=Ù J_»QÖÆ ^Ë ∞Œ !) H˘O^Œ~∞° „ѨÜ∂« }©‰Ωõ Å∞ ÉÏ„`«∂O
<Õ#∞, JѨÊ#fl`À J<åfl#∞. "≥Ñ· Ù¨ HõkÖÏ~°∞. #Å∞QÆ∞~°∞ Z~Ú~ü ǨϟÃããì π ÅÖ’ W^Œ~Ì ∞° #ÅÉè̌H· ˜ ÃÑ|· _»"¤ åˆ~. "å~°∞
JѨÊ\˜Hˆ #Å¡|_ç# JѨÊ#fl "≥ÚǨÏO =∞iO`« z#flÉ’~ÚOk. HÍH±Ñ\≤ òÖ’ U"À ã¨~∞° `Ì ∂« Hõ|∞~°Ö¡ ’ Ѩ_®¤~∞° . =ÚÃÑÊ· -=ÚÃÑÊ· J~Ú^Œ∞ =∞^躌 L#fl
q∞QÆ`å W^Œ~Ì ∞° „ѨÜ∂« }©‰Ωõ Å ÉÏ^躌 `« `«=∞ Éè∞í [㨯O^•ÅÃÑ· "Õã∞¨ ‰õΩ<åfl~°∞! â◊q∞`«
~Ô Å· ∞ ¿ã+ì <¨ £ ^•\˜Ok. ÉèÏ~°OQÍ <Õ#∂ <å ~Ô Å· ∞ áê¡\òáê¶ O "≥Ñ· Ù¨ J_»∞QÆ∞Å∞
HÍãÎ̈ qã¨∞‰õΩ¯O@∂ Ѩx KÕã∞¨ <Î åfl, #q∞`« =∂„`«O „ѨÜ∂« }©‰Ωõ Å∞ ÃÑ>Ëì W|ƒO^Œ∞ʼnõΩ
"Õâß#∞.
z~°∞ "≥∂=Ú`À Z^Œ∞~˘¯O\’Ok. HÍ^Œ#‰õΩO_® "åi J=ã¨~åÅ#∞ f~°∞™ÈÎOk.
<Õ\ x˜ [O =∞Ǩt=~å„u „Ѩ`ºÕ Hõ J#∞|O^èOŒ
„ѨÜ∂« }©‰Ωõ ʼnõΩ Éè’[#O ã¨~Ñ° ~¨¶ å KÕã,≤ P ¿Ñ@ ¡ h¡ fl fã≤O`«~åfi`« #q∞`«, â◊q∞`«
2006
HÍH±Ñ\≤ òÖ’ HõÅ∞ã¨∞‰õΩ<åfl~°∞.
E ''W~°"·≥ ~Ô O_»∞ 'U— J`«xfl K«∂âß"å â◊q∞`å?——
''Z=~°∂? P QÆ∞_»Q¡ ∂Æ | HõO_»`¡ <« <Õ å?——
''J=Ù#∞"å_Õ. Ü«∞=∞ qã≤yã¨∞<Î åfl_»#∞HÀ. ¿ÑѨ~∞° HÍ"åÅO>Ë '>ÿ̌"∞£ û— WKåÛ#∞.
88
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £ ^˘~°∞‰õΩ<å W@∞=O\˜ ¿ã=...
89
HÍ^Œ∞ 'q∞_Õ—¤ HÍ"åÅ<åfl_»∞. Jn WKåÛ#∞. P `«~åfi`« =∞Oz ho§=∞‡<åfl_»∞. Jq
WKåÛHõ, `«Åu~°∞QÆ∞`ÀOk, x=∞‡~°ãO¨ HÍ"åÅ<åfl_»∞. P|QÍ u<Õ¿ãÖÏ P K«∂ѨÙÅ∂,
U"≥∞<ÿ å Wã¨∞OÎ >Ë HÍ"åÅ<Õ KÕ`∞« Å∞ `åHõ@O, P "≥He˜ KÕ+Åì̈ ∞ "å_»∞#∂. J|ƒ
Éèií OK«Ö‰Ë Ωõ O_® L<åfl##∞HÀ—— #q∞`« "å~ÚOzOk.
''ɡÖò H˘_ç`Õ <Õ#∂ "≥àϧ#∞. "å_»_yç Ok WKåÛ#∞. P "åÅHõO, Jn #K«ÛHõ
=∞m¡ P "≥Ñ· Ù¨ K«∂_»Ö^Ë ∞Œ . JO^Œ∞Hˆ x#∞fl Ѩ\ #ì̃ @∞ì<åfl_»∞.——
=∞m§ ɡÖò. J^Õ W~°"·≥ ~Ô O_»= =~°∞ã¨#∞O_ç #q∞`« P "≥Ñ· Ù¨ J_»∞QÆ∞ÖËãO≤ k.
J^Õ 'U— ã‘@`«#∞ "åOu J=É’`ÀO^Œx ÃãQ· Æ KÕâß_»∞. "åq∞\˜OQ∑ ÉϺQ∑ WKÕÛ֒ѨÖË
Éèàí ∞◊ §# "åOu KÕâß_»∞. JO`å q㑯"åã¨#. ÃÑ\¡¶ òÖ’ =∞^ŒºO x+≤^=úŒ ∞x `≥eã≤,
|Ü«∞>Ë =∞O^Œ∞H˘\ì̃ =zÛ#@∞ì<åfl_»∞. „ѨH¯õ ã‘\’¡ "åà◊√§ |Ü«∞@‰õΩ ~åQÍ<Õ, #q∞`«
"≥o§ P KÀ@O`å â◊√„ÉèOí KÕãO≤ k. J`«xfl "å+π ~°∂O H˜ fã≤HÔ o§ |@ìÅ∞ Hõ_yç Ok.
uiy ã‘\’¡ ‰õÄKÀɡ\ Oì˜ k. WO`«Ö’ ÃÑ\¡ ò ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£Ö’ kQÆ_®xH˜ ã≤^OúŒ QÍ LO^Œx
„ѨH\õ O˜ Kå_»∞ ÃÑÅ·¶ \ò.
âßs~°HOõ QÍ, =∂#ã≤HOõ QÍ JÅã≤áÈ~Ú# #q∞`«, â◊q∞`«Å∞ _»∂º\© ky, `«=∞
Ǩϟ@Öò ~°∂O"≥Ñ· Ù¨ |Ü«∞Å∞^Õ~å~°∞.
=∞~åfl_»∞ L^ŒÜ∞« O ÃÑ\¡Â¶ òÖ’ HõÅHõ`åÎ "≥o§, JHõ¯_ç #∞O_ç ™êÜ«∞O„`«O =~°‰Ωõ
=ÚO|~Ú KÕiOk #q∞`«.
#q∞`« JeÜ«∂ãπ <åQÆ=∞}˜, ѨÙ\˜ì ÃÑiyOk =ÚO|~ÚÖ’. "åà◊§ <å#fl
Ü«∂Éè̌U· à◊§ „H˜`O« x*Ï=∂ÉÏ^£ lÖÏ¡ #∞O_ç á⁄@ì KÕ`|« @∞ì‰Ωõ x =KåÛ_»∞. Éè=í #
x~å‡} ‰õÄbQÍ rq`«O „áê~°OaèOz# ~°OQÆÜ«∞º, Hõ~îÀ~° „â◊=∞`À "≥ÚHõ¯"Àx
Ѩ@∞ì^ÅŒ `À 'U—HÍ¡ãπ HÍO„\ÏHõ~ì ∞° QÍ ZkQÍ_»∞. `«# =ÚQÆ∞~æ ∞° ‰õÄ`«∞à◊§#∂, W^Œ~Ì ∞°
H˘_»∞‰õΩÅ#∂ "åi Jaè~∞° K«∞Å "Õ∞~° K«kqOKå_»∞. "åiH˜ `«QæÆ ã¨O|O^è•Å∞ `≥zÛ
ÃÑo§à◊√¡ KÕâß_»∞. ‰õÄ`«∞à◊§Ö’ #q∞`« z=ik. _ç„w K«kq# #q∞`« "≥Ú^Œ@ F
¢ÃÑ"Õ@∞ HõOÃÑhÖ’ iÃãѨ¬xã¨∞Qì Í KÕiOk. P `«~åfi`« âßOu H˜~} ° `ü À ÃÑà◊§~ÚOk.
ÃÑà‹§· # U_®kH˜ ''WO_çÜ∞« <£ Z~Ú~üÖ<·ˇ û£ ——Ö’ Z~Ú~ü ǨϟÃããì Qπ Í ZOÑ≤H~õ ÚOk.
âßOu H˜~} ° ,ü Y=∞‡O lÖÏ¡‰Ωõ K≥Ok#"å_»∞. WO[hiOQ∑ KÕã,≤ L^ÀºQÆ s`åº
=ÚO|~Ú =KåÛ_»∞. `«e^¡ OŒ „_»∞Å∞, q∞ye# ‰õΩ@∞O|=∞O`å PO„^è•Ö’<Õ L<åfl,
J`«#∞ =∂„`«O =ÚO|~ÚÖ’<Õ ã≤~÷ Ñ° _¨ ®¤_∞» . #QÆ~° t"å~°Ö¡ ’ á¶ê@ ¡ ∞ ‰õÄ_® H˘<åfl_»∞.
WO\˜H˜ ~åQÍ<Õ Ñ≤ÅÅ¡ #∞ ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ fã¨∞‰õΩx QÆ∞O_≥Å#∞ ǨÏ`«∞‰Î Ωõ Ok #q∞`«. â◊tH˜~}° ü
90
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
J~Ú^À `«~Q° uÆ , „Ñ‘u XHõ\’ HÍ¡ã∞¨ K«^∞Œ =Ù`«∞<åfl~°∞. ã¨∂¯Öò #∞O_ç =zÛ Éè’O KÕã≤
F QÆO@ Ѩ_∞» ‰õΩO\Ï~°∞. x„^ŒÖzË HÍ¿ãѨ٠\©g K«∂ã≤ ™êÜ«∞O„`«O @∂º+¨#∞
"≥à`◊ å~°∞.
`«e^¡ OŒ „_»∞e^Œ~Ì ∂° L^ÀºQÆã∞¨ ÅÎ =_»O`À "åi PÅ<å áêÅ#H˜ Ѷ٨ Öò >ÿ̌O PÜ«∂
LOk. P"≥∞ ‰õÄ_® PO„^è• #∞Oz kQÆ∞=∞u J~Ú# ÉÏѨ`.Õ Ñ≤ÅÅ¡ #∞ ÉÏQÍ<Õ
K«∂ã¨∞OÎ k. P"≥∞#∞ ‰õÄ_® `«=∞ ‰õΩ@∞O| ã¨É∞íè º~åeQÍ K«∂™êÎ~∞° âßOu H˜~} ° ü
^ŒOѨ`∞« Å∞.
''J=∂‡! J#flÜ«∞º ##∞fl QÆ\ Qì̃ Í yÖÏ¡_∞» —— „Ñ‘u HõOÃÑO¡Â \ò.
''yÅ¡H?õ Z`«∞HÎ xõ =Ú^Œ∞ÃÌ Ñ\ÏìÖÏ? J=∞‡ ~ˆ á⁄ã¨∞OÎ ^Œx K≥ÑÊ≤ <å, J"Õ∞‡ HÍ"åÅx
=∂~åO KÕ¿ãÎ ZÖÏ T~°∞‰õΩ<Õk?——
''JkHÍ^Œ∞ Hõ<åfl! K≥ÖÏ¡~Ú z#fl Ñ≤ÅH¡ ^õ •? ã¨=Ú^•~ÚOKåe HÍx JÖÏ yÅ¡
=KåÛ?——
''UO@=∂‡ #∞=Ùfi ‰õÄ_® K≥ÖÏ¡~Ú"≥¿· Ñ LO\Ï=Ù? <å#fl ~åx=Ùfi g∞ W^ŒiÌ
ã¨OQÆu K≥|∞`å—— â◊t U_»∞Ѩ٠H˘KåÛ_»∞.
â◊tx ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ fã¨∞‰õΩx Hõhflà◊√§ `«∞_çzOk #q∞`«. HõÅHõ`åÎ #∞Oz `≥zÛ#
~°ãQ¨ ∞Æ ÖÏ¡, ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£ #∞O_ç `≥zÛ# KÕQÀ_ôÅ∞ Ñ≤Åe¡ ^ŒiÌ H© WzÛOk. Ñ≤ÅÅ¡ ∞, "åi
[QÆ_O» =∞~°záÈÜ«∂~°∞. `«e¡ WzÛ#q XHõ~˘Hõi`À ѨOK«∞‰õΩx, HõÅã≤áÈÜ«∂~°∞.
"åix K«∂ã≤ #q∞`« Hõ_∞» ѨÙxO_çOk. WO\’¡ L#flѨC_»∞ Ñ≤ÅÖ¡ Ë Ö’HõOQÍ QÆ_∞» ѨÙ`«∞Ok
#q∞`«.
''`«e¡ `«=∞#∞ JÅHõ∆ ºO KÕã∞¨ OÎ k— J<Õ ÉèÏ=# Ñ≤ÅÖ¡ ’ HõÅ∞QƉΩõ O_® *Ï„QÆ`Ϋ
Ѩ_∞» `«∞Ok. "åiH˜ ~°H~õ H° ÍÅ =O@Å∞ KÕã≤ =_ç㤠∞¨ OÎ k. Ñ≤ÅÅ¡ #∞O_ç ^Œ∂~°O L#fl
ã¨=∞Ü«∞O WO\˜H˜ =zÛO`«~åfi`« =_ô`¤ À ã¨Ç¨ Ñ≤ÅÅ¡ HÔ · "≥zÛã¨∞OÎ k.
âßOu H˜~°}ü ~å„u Zxq∞k „áêO`«OÖ’ PѶ‘ã¨∞ #∞O_ç=KåÛ_»∞. #q∞`«#∞
JѨÊ\˜Hˆ @∂º+¨#∞ #∞O_ç =zÛ# Ñ≤ÅÅ¡ #∞ ѨÅHõiOz ™êfl<åxH˜ HÔ àϧ_»∞. J`«#∞
„ÃÑ+¶ Hπ ÍQÍ<Õ #Å∞QÆ∞~°∂ Hõ|∞~°`¡ À áê@∞ Éè’[#O ‰õÄ_® KÕâß~°∞. KåÖÏ ~ÀAÅ
`«~åfi`« P WÅ∞¡ #=ÙfiÅ`À Hˆ iO`«Å`À "≥eyOk. PÅ∞=∞QÆÅ 'P ~å„u— J#∞Éè∂í `«∞Å∞
"åi "≥Ú^Œ\ ˜ ~å„ux `«ÅÑ≤OKå~Ú. =∞~åfl_»∞ #q∞`«‰Ωõ _Õ PѶ.π J~Ú+¨Oì QÍ âßOu
PѶ㑠∞¨ ‰õΩ |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞. J`«xH˜ \Ï\Ï K≥|∞`«∞#fl #q∞`« '~å„u =∞m¡ =∞^è∞Œ =∂ã¨"∞Õ —
Jx K≥|∞`«∂O^ŒxÑ≤OzOk.
^˘~°∞‰õΩ<å W@∞=O\˜ ¿ã=...
91
 Ñ≤ÅÅ¡ #∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ `«Ü∂« ~°∞ KÕã≤ "åiH˜ ‰õÄ_® g_À¯Å∞ K≥ÑÊ≤ Ok #q∞`«.
`«~åfi`« `åÑ‘QÍ ™êfl#áê<å^Œ∞Å∞ KÕã≤ `«#∞ ã¨QOÆ K«kq =kÖËã#≤ #=Å#∞ KÕuÖ’H˜
fã¨∞‰õΩOk. "≥Ú`«OÎ g∞^Œ P k#=∞O`å Ǩïëê~°∞QÍ QÆ_Ñç O≤ k #q∞`«.
âßOu H˜~} ° ü PѶ㑠∞¨ #∞O_ç =KÕÛ ã¨iH˜, =O\˜O\’¡ [OuHõÅ∞ KÕ™ÈÎOk #q∞`«.
'PÜ«∂— P ~ÀA `˘O^Œ~Q° Í "≥o§ áÈ~ÚOk. =Ú‰õΩ¯#∞ ZQÆceÛ Hõà§◊ `À<Õ #q∞`«‰Ωõ
q+π KÕã≤ "å+π ~°∂OÖ’H˜ ^Œ∂~å_»∞ âßOu. JÅã¨@x, >ˇ#¬xfl Hõ_Qç̂ „ѨÜ∞« `«flO
KÕâß_»∞.
''#g∞ ! ¢™êìOQ∑ \©—— ™êfl#O KÕã,≤ \©.q. =ÚO^Œ∞ Ãã\˜Ö·ˇ Hˆ Hõ"âÕ ß_»∞ âßOu.
''<Õ#∞ ѨxÖ’ L<åfl#∞ K«∂ã¨∞<Î åfl~°∞QÍ ? PÜ«∂ W"åà◊ ÃÑO^ŒÖÏ_Õ "≥o§Ok.
HÍãÎ̈g∞ˆ~ HõÅ∞ѨÙHÀ~å^Œ∂?
''KÕ¿ã Ѩ<^Õ À „ѨH¯õ # ÃÑ\ì̃, <À~°∞ =¸ã¨∞‰õΩx \© W=Ùfi—— #q∞`« g∞^Œ q~°∞K«∞‰õΩ
Ѩ_®¤_∞» 'âßOu—. J`«gÎ ∞^Œ HÀѨO ^Œ∞`«gÎ ∞^Œ K«∂áê_»∞.
#q∞`« J"åHõ¯~ÚOk. âßOuˆH=∞~ÚOk"åà◊? Ñ≤ÅÅ¡ =ÚO^Œ∞ ~°Éãíè ¨ KÕÜ∞« _»O
ÉÏ=ÙO_»^xŒ , QÆ∞O_≥Å ^•HÍ =zÛ# HÀáêxfl kQÆ„q∞Oy \© HõeÑ≤, qã¨∞~°∞QÍ \©áêÜü∞
g∞^Œ ÃÑ\˜Oì k.
#q∞`« "≥Ñ· Ù¨ ZQÍkQÍ K«∂ã≤ HõÑC¨ KÕuÖ’H˜ fã¨∞‰õΩ<åfl_»∞ âßOu.
P ~å„u _≥x· OQ∑ >Ë|∞ÖòÃÑ· ZÅ¢HHì̃ ± Öˇ\· ò `«Ñʨ "Õ̂~ "≥Å∞QÆ∞ ÖË^∞Œ . á¶êº<£ K«ÑC¨ _»∞
`«Ñʨ "Õ̂~ â◊|OÌ ÖË^∞Œ . Ѩiã≤u÷ x QÆ=∞xOz Ñ≤ÅÅ¡ ∞ H˜‰Ωõ ¯~°∞=∞#‰õΩO_® Éè’OKÕã,≤
`«=∞ Ѩ_H» Qõ kÆ H˜ "≥àϧ~°∞.
=O\˜Å∞¡ ã¨iú #q∞`« ɡ_~£ ∂° OÖ’ J_»∞QÆ∞ÃÑ>Ëì ã¨iH˜ á¶êº<£"Ñ·≥ Ù¨ `«^HÕ Oõ QÍ K«∂ã¨∂Î
HõxÑ≤OKå_»∞ âßOu.
''W"åà◊ N"å~°∞ U 'ˆ~ã¨∞— QÆ∞„~°O ZH˜¯ =KåÛ~À?——
''#g∞! h ZHõÃãHͯeHõ KåÅ∞. „Ѩu^•xH© ǨÏ^Œ∞OÌ @∞Ok. PѶ㑠∞¨ Ö’ J_»"¤ ∞≥ #ÿ
"å_çH˜ ã¨O*Ï~Ú+‘eã¨∂Î JÅã≤áÈ~Ú WO\˜H˜ =zÛ# Éè~í ‰Î° Ωõ \© hà‹§· <å W"åfieûOk
áÈ~Ú, <À~°∞ `≥iz J_çy<å, x~°H¡ ∆õ ºO KÕ¿ã ã≤u÷ H˜ KÕ~å=O>Ë, h L^ÕâÌ º◊ O Uq∞\˜?
<Õ#O`« JÅ∞Ãã· áÈÜ«∂<åh‰õΩ?—— ™ê=∞~°ãº¨ O`À ã¨=∞㨺 Ѩi+¨¯i^•Ì=∞#∞ ‰õΩ#fl
#q∞`«Ö’ ã¨ÇϨ #O #tOzOk.
''g∞ˆ~<å L^ÀºQÆOÖ’ JÅã≤áÈÜÕ∞k? <å<å KåH˜s KÕã∂¨ Î <Õ#∂ JÅã≤áÈ`å#∞.
J~Ú<å g∞ÖÏQÆ Ç¨ï‰õΩO K«ÖÏ~Ú™êÎ<å? ZѨC_À <Õ#∞ ѨxÖ’ L#flѨC_»∞ g∞‰õΩ
92
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
g∞~°∞ \© ‰õÄ_® ÃÑ@∞ìHÀÖËHáõ È`Õ, g∞‰õΩ ¿ã=Å∞ KÕÜ∞« _®xH˜ <å‰õÄ fiHõÖ^Ë ∞Œ . P
J=ã¨~O° ‰õÄ_® ÖË^∞Œ .—— #q∞`« uÑ≤ÊH˘\ì̃Ok.
''J=Ù#∞, Hõ@∞ì‰õΩ#fl Éèí~°Î‰õΩ ¿ã=Å∞ KÕ¿ã J=ã¨~°O h‰õΩÖË^Œ∞. L^ÀºQÆO
"≥ÅQÆÉ_ˇ ∞» `«∞#fl P^è∞Œ xHõ <ås=∞}˜x Hõ^•? <Õ<Õ h J_»∞QÆ∞ʼnõΩ =∞_»∞QÆ∞ÖÁ`åÎe,
J=Ù<å?——
''g∞ KÕ`« ¿ã=Å∞ KÕ~ÚOK«∞‰õΩ<Õ JQÆ`º« O <å‰õΩÖË^∞Œ . Ѩiã≤u÷ x |\ì̃ g∞ Ѩ#∞Å∞
g∞~°<åfl KÕã∞¨ HÀ=∞O\Ï#∞.——
''=Ú‰õį "≥ÚǨÏO `≥eÜ«∞x "åiH˜ T_çQOÆ KÕ™êÎ=Ù. "åi "åOu Z`«∞`Î å=Ù
HÍx, =¸_»∞ =Úàı§ã≤, x#∞fl Éèií OKÕ Éè~í ‰Î° Ωõ ¿ã=ÖˇO^Œ∞‰õΩ KÕ™êÎ=Ù? D WO\˜ÃÑ#· ∞#fl
Ö’#∞Hõ@_ì ®xH˜, W`«~° Y~°∞ÛʼnõΩ h r`«O "å_»∞`«∞#flO^Œ∞‰õΩ <Õ<Õ h HÍà◊√§ Ѩ\Ïìe——
âßOuÖ’ J^Õ JǨÏO, ZHõÃãHõ¯O.
L^ÀºQÆs`åº `«#∞ KÕ¿ã Ѩ#∞Å#∞ q=∞i≈OKÕ ã¨iH˜ #q∞`« HÀѨO #ëêàÏx
ÔHH˜¯Ok.
''J=Ù#∞. q=∂#O ZˆH¯ „Ѩu J_»"¤ ∞≥ #ÿ "≥^=Œè H˜ ¿ã= KÕ™êÎ#∞. Jk <å qkè.
^•xH˜ <å‰õΩ^ŒO_çQÍ r`«O W™êÎ~∞° . g∞~°∞? P r`«O ZQÆ̂~ã¨∞‰õΩ áÈ=_»"∞Õ HÍHõ,
g∞ KÕ``« åo Hõ\ Oì̃ K«∞‰õΩ#flO^Œ∞‰õΩ g∞ˆH^À |∞∞}Ѩ_ç L#fl@∂ì, g∞‰õΩ Hõ@∞ìÉÏxã¨
<≥#· @∂ì, g∞‰õΩ rq`«=∞O`å KåH˜i KÕÜ∞« =∞O\Ï~°∞ U^À F™êi ѨxÖ’ LO_ç
HÍ^ŒO>Ë q~°∞K«∞‰õΩѨ_`» å~°∞.——
''#∞"Õfi KÕã∞¨ <Î åfl=Ù É’_ç L^ÀºQÆO! ^è~Œ Å° ∞ PHÍâß#flO\˜# D ~ÀAÖ’¡ ZO^Œ~À
P_»"åà◊√§ L^ÀºQÍÅ∞ KÕã∞¨ <Î åfl~°∞. JO^Œ~∂° hÖÏ q∞_çãÑ≤ _¨ ∞» `«∞<åfl~å? =∞QÆxfl
QÆ_á¤ç ÈK«HOõ >Ë Ç‘Ï#OQÍ K«∂ã¨∞<Î åfl~å? <åÅ∞QÆ∞ ~åà◊√§ ã¨Oáêkã¨∞<Î åfl#<Õ nè=∂`À<Õ
Hõ^• h=Ù ##∞fl ÖˇH¯õ KÕÜ∞« _»O ÖË^∞Œ ?—— âßOu `«Q^æÆ ÅŒ K«∞HÀÖË^∞Œ .
J`«x q`«O_»"å^ŒO`À #q∞`«‰Ωõ <À@=∂@ Hõ~∞° "≥O· k. P "å^Œ#H˜Hõ JO`«OÖË^xŒ
Ñ≤OzOk. Hõà§◊ xO_® hà◊√§ xO_»QÍ <À\˜Ö’ H˘OQÆ∞ ‰õΩ‰õΩ¯‰õΩx J@∞"≥Ñ· Ù¨ uiy
"≥H¯õ ™êyOk.
âßOu JǨÏO âßOuOzOk. ÉèÏ~°º#∞ x~°∞`«~Î åex KÕâß#<Õ `«$Ñ≤HÎ eõ yOk.
J`«#∂ "Õ̂~ "≥Ñ· Ù¨ uiy ^Œ∞ѨÊ\˜HÑõ C¨ ‰õΩ<åfl_»∞. #q∞`«Ö’ f~°x P"Õ^#Œ , „H˜`O«
~å„uH© D ~ÀA‰õÄ ZO`« `Õ_®? Z<Àfl =∞^è∞Œ ~ÀǨÅ`À QÆ_á» êeû# P ~å„u, P
W^ŒiÌ H© HÍà◊~å„u J~ÚOk.
=∞~åfl_»∞ âßOu HõO>Ë =ÚO^Õ ÖËz _»∂º\©H˜ |Ü«∞Å∞^ÕiOk #q∞`«.
^˘~°∞‰õΩ<å W@∞=O\˜ ¿ã=...
93
 =ÚK«Û@QÍ =¸_À ÃÑ\¡Â¶ ò`À P ~ÀA ~å„u U_»∞QÆO@ʼnõΩ #q∞`«, â◊q∞`«Å
_»∂º\© =Úyã≤Ok. k#=∞O`å J#º=∞#㨯OQÍ QÆ_Ñç #≤ #q∞`«, Jâ’HÍ Ç¨ÏŸ@ÖòÖ’x
`«# ~°∂OÖ’ F QÆO@¿ãѨ٠ÉÏ`ü @ÉòÖ’ QÆ_Ñç O≤ k. „ÃÑ+¶ π J~Ú, â◊q∞`« ~°∂OÔHo§
W^ŒiÌ H© _ç#fl~ü P~°~¤ ∞° KÕãO≤ k. U^À K≥áêÊÅx `«# ~°∂OH˜ =zÛO^Œx QÆ=∞xOz#
â◊q∞`«, #q∞`« ã≤q÷ ∞`« Ѩ_Õ ^•HÍ Py, q+¨Ü∞« O HõkÑ≤Ok. „H˜`O« ~å„u [iy#
ã¨OѶ∞¨ @#, "å^ÀѨ"å^•Å∂ Jhfl ѨÓã¨Q∞Æ zÛ#@∞ì K≥ÑÊ≤ Ok #q∞`«. WO`«Ö’ P~°~¤ ∞°
KÕã#≤ Ѩ^•~åúÅ∞ =KåÛ~Ú. Éè’[#O KÕã∂¨ Î =∂@Å∞ H˘#™êyOKå~°∞.
''#∞=Ùfi K≥ÑÊ≤ O^•xfl |\ì̃ g∞ `«Q∞Æ =Ù '\© HõÑC¨ Ö’ `«∞á¶ê#∞—ÖÏ LOk. WÖÏO\˜q
„Ѩu WO\’¡ [iˆQ"Õ. ÉèÏ~°º ã¨Oáêkã¨∞<Î åfl 'P L^ÀºQÆ ÉÏ^躌 `«Å`À áê@∞ `«#‰õÄ
T_çQOÆ KÕã≤ f~åe— J##∞‰õΩO\Ï_»∞ ã¨Q@ Æ ∞ Éè~í .ΰ g∞ âßOu D q+¨Ü∞« OÖ’
#Ü«∞=∞xÑ≤ã∞¨ OÎ k. x<Õfl^À >ˇ#¬<À¡ LO_ç <À~°∞ *Ï~å_Õ"∂≥ HÍx WÖÏO\˜ =∞#ã¨Ê~°ú
ÖÁzÛ#@∞ì ZѨC_»∂ K≥Ñʨ ÖË^∞Œ #∞=Ùfi. h‰õΩ Éè~í áΰ È~°∞ =∂„`«"∞Õ . <å‰õΩ J^Œ#OQÍ
J`åÎ, P_»a_»Å¤ áÈ~°∞! "åi =∂@Å∞ D K≥q`À qx P K≥q #∞O_ç qã≤~ˆ ™êÎ#∞.
=∞s q∞ug∞i`Õ `«Ñʨ ã¨ÇϨ #O HÀÖ’Ê#∞. <å‰õΩ #zÛO^Õ KÕ™êÎ#∞. JÖÏ ã¨OÜ«∞=∞#O
áê\˜ã∂¨ Î ~ÀAÅ∞ "≥à§◊ nã¨∞<Î åfl#∞. D áê\˜H˜ =∂"å~°∞ ‰õÄ_® J_»ã˚ Ü ì̈ ∂« º~°∞——
â◊q∞`«, #q∞`«‰õΩ 'w`«— É’^èŒ KÕã≤Ok. <À~°∞*Ï~°‰õΩO_®, `«# Jaè„áêÜ«∂ʼnõΩ,
ÉèÏ"åʼnõΩ ÉèOí QÆO "å\˜Å‰¡ Ωõ O_®, `å#∞ #q∞‡# ã¨∂„`åÅ`À, ã≤^•úO`åÅ`À ~år
Ѩ_‰» Ωõ O_® "å^Œ#‰õΩ Z‰õ¯_» 'w`«— wÜ«∂Ö’ #q∞`«‰Ωõ ÉÏQÍ J~°O÷ J~ÚOk. =∞QÆ"å_ç
JǨxfl XHõ ~°∞QƇ`«QÍ ÉèÏqOz zH˜`û« KÕÜ∂« e `«ÑÊ≤ `Õ, "å^Œ#`À <≥Q_æÆ O» Hõ+=ì̈ ∞h—
JÖÏ „Ѩܫ∞uflOK«_»O J~°÷~°Ç≤Ï`«=∞h, â◊q∞`« =∂@Å=Å¡ `≥Å∞ã¨∞‰õΩOk. ~å„u
x„^ŒHH˜ õ _èÀHÍÖˉΩõ O_® áÈ~ÚOk.
=ÚO|~ÚÖ’ âßOu ‰õÄ_® J#º=∞#㨯OQÍ k#OQÆ_áç ê_»∞. PѶ㑠∞¨ `«~åfi`«
`«# ã¨ÇϨ Ÿ^Àºy`À Hõeã≤ c~üÉÏ~ü "≥Ñ· Ù¨ #_çKå_»∞. ZѨC_À QÍx 'c~°∞— HÍÜ«∞=Ú@ìx
âßOuÖ’ U^À Jyfl*ÏfiÅ ~°Q∞Æ Å∞`ÀO^Œx „QÆÇÏ≤ Oz# HÍOu‰õΩ=∂~ü F QÍ¡ã∞¨ ѨÓ~°Ü Î ∞Õ º
^•HÍ `«# ^Œ$+≤ì `åQÆ_»O, u#_»O ÃÑ·<Õ ˆHO„nHõiOKå_»∞. c~°∞, `«# Ѩx
„áê~°OaèOzOk. âßOu "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\Ïì_∞» .
''h Ѩ<Õ #Ü«∞OHÍOf! g∞ N=∞u WO\’¡<Õ LO_ç x#∂fl, Ñ≤ÅÅ¡ #∂, WO\˜h
K«∂ã¨∞‰õΩO@∞Ok. P"≥∞ Jhfl J=∞i¿ãÎ g∞~°∞ Ǩ~ÚQÍ J#∞Éèqí ™êÎ~∞° .——
''WѨC_ô „ѨãH¨ Î̃ ZO^Œ∞H˘zÛOk? =∂ÔH`· Õ g∞ HÍѨÙ~°"∞Õ p‰õÄ zO`«Öx¡Ë ^Œx
Ñ≤ã∞¨ OÎ k. ã¨∞Yr=<åxH˜ HÍ=Åã≤#=hfl U =∂„`«O `«_∞» =ÚHÀ‰õΩO_® ã¨=∞‰õÄ~°∞Û
‰õΩ<åfl~°∞.—— ^Œ∂~°ÑÙ¨ H˘O_»Å∞ #∞#∞Ѩx K≥Ñʨ Hõ<Õ K≥áêÊ_»∞ HÍOu ‰õΩ=∂~ü.
94
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
Jk x[O HÍ^Œh, `«=∞ rq`«OÖ’#∂ pHõ\ ˜ HÀ}ÏÅ∞<åflÜ«∞x K≥áêÊ_»∞ âßOu.
`«=∞ =∞^躌 „H˜`O« ~å„u [iy# ã¨OѶ∞¨ @##∞ ‰õΩÑ¡ OÎ̈ QÍ K≥áêÊ_»∞ âßOu.
Jhflq#fl HÍOuH˜ ‰õÄ_® âßOu, #q∞`«Å „Ѩ=~°#Î "≥∂`å^Œ∞‰õΩ q∞OzO^Œx
Ñ≤OzOk.
''K«∂_»∞ âßOf! ã¨O™ê~°OÖ’ Wq =∂=¸ÖË. 'HÍѨÙ~°=∞<Õ |O_çH˜ ÉèÏ~åº,
Éè~í Åΰ ∞ *’_≥^∞Œ ÅÌ ∞— Jx Z<Àfl Hõ^ÖŒä ’¡ K«k"åO. ã≤x=∂Ö’¡ K«∂âßO. x`«º rq`«OÖ’
KÕÜ∞« =Åã≤# Ѩ#∞Å∞, ÉèÏ~åºÉè~í Åΰ ∞ "åi "åi "≥ã∞¨ Å∞ÉÏ@∞ „ѨHÍ~°O KÕã∞¨ HÀ"åe.
'Éè~í ΰ ã¨OáêkOKÕ "å_»∞, Éèií OKÕ"å_»∞—— HÍ|\ì̃ ÉèÏ~°º J`«xH˜ J}˜y=∞}˜y LO_®e—
J#fl Ѩ^uÌŒ H˜ #∂HõÅ∞ K≥ÖÏ¡~Ú. =∞#O =∞# JǨxfl „ѨH¯õ # ÃÑ_ç`,Õ U`«O\Ï
LO_»^∞Œ . <å ÉèÏ~°º L^ÀºyH͉õΩ<åfl, P"≥∞‰õΩ <Õ#∞ WO\˜ ѨxÖ’, =O@ ѨxÖ’
ã¨Ç¨Ü«∞Ѩ_»`å#∞. Jk <åˆH=∂„`«O <å"≥∂+‘HÍ^Œ∞. L=∞‡_ç ÉÏ^茺`«#∞ Hõeã≤
ѨOK«∞‰õΩO>Ë `«¿ÑÊ=ÚOk? #q∞`« L^ÀºQÆs`åº „ѨÜ∂« }©‰Ωõ ʼnõΩ KÕ¿ã ¿ã=‰õÄ,
ÉèÏ~°ºQÍ h Ѩ@¡ x~°fiÇ≤ÏOKåeû# q^è∞Œ ʼnõΩ `Õ_® =ÙOk. ~Ô O\˜x áÈeÛ ZuÎK∂« Ѩ_O»
Ǩ™êºã¨Ê^ŒO. HÍãÎ̈ |∞„~°‰Ωõ Ѩx K≥a`Õ hH© q+¨Ü∞« O ã¨Ê+ì̈OQÍ J~°=ú ∞ø`«∞Ok——
Ñ≤ez c~°∞ áÈ~Ú¿ãÎ <åˆHHÍ¡ã∞¨ Ñ‘HÍ_»x z~å‰õΩ Ѩ_®¤_∞» c~°∞ `«ÅHÔ H˜¯# âßOu
H˜~}° .ü WOH˘O`« `åQÍÅx L<åfl =∞#ã¨∞ qiy JO`«\`˜ À ÉÏ@"£∞û PѶπ K≥áêÊ_»`#« ∞.
''=KÕÛ Pk"å~°O #q∞`«‰Ωõ PѶπ LO>Ë =∂ WO\˜H˜ Éè’[<åxH˜ ~°O_ç. WOHÍ
U"≥∞<ÿ å ã¨O^ÕÇ¨ Å∞O>Ë, Jg `«∞_»∞K«∞‰õΩáÈ`å~Ú.—— HÍOu, âßOuH˜ g_À¯Å∞ K≥áêÊ_»∞.
=∞~åfl_»∞, _èbç Ö¡ ’ x„^ŒÖzË # #q∞`«, =ÚO|~ÚÖ’ "Õ∞ÖÁ¯#fl âßOu H˜~} ° ,ü W^ŒiÌ
PÖ’K«<å ã¨~°oÖ’ =∂~°∞Ê =zÛOk. JǨÏO KÀ@∞ qK«Hõ∆} fã¨∞‰õΩOk. P
"å~åO`«OÖ’ "å~°∞ HÍOu‰õΩ=∂~ü WO\˜H˜ Éè’[<åxH˜ "≥àϧ~°∞. HÍx "åiH˜ 'HÍ¡ã∞¨ —
fã¨∞‰õΩ<Õ J=HÍâ◊O W=fiÖË^∞Œ . HÍOu ‰õΩ=∂~ü ^ŒOѨ`∞« Å∞ H˘ã¨i H˘ã¨i =_ç㤠∞¨ OÎ >Ë
Éè’[<åxfl ÉÏQÍ P™êfikOKå~°∞. =∞~°∞ã¨\ ˜ Pk"å~°O `«=∞ WO\˜H˜ PǨfixOKå~°∞.
WO\˜H˜ uiy=zÛ ~å„ux ‰õÄ_® ã¨kfixÜ≥∂QÆO KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl~°∞. HõÅ`«Å∞ ÖËx
x„^ŒáÈÜ«∂~°∞.
=∞~åfl_»∞ #q∞`« HõO>Ë =ÚO^Õ x„^ŒÖKË å_»∞ âßOu. HÍѶ,‘ \˜Ñ<≤¶ £ `«Ü∂« ~°∞ KÕã,≤
#q∞`« ‰õΩ HÍѶ‘ HõÑC¨ `À ã¨∞„ѨÉÏè `«O ѨeHÍ_»∞. #q∞`« Hõà§◊ Ö’¡ Pâ◊Û~åº#O^ŒO!
''^˘~°∞‰õΩ<å W@∞=O\˜ ¿ã=....—— „ѨH¯õ "åi ~ˆ _çÜ∂≥ Ö’ ÉÏÅ=Ú~°m Hõ$+¨‚ „âß=ºOQÍ
QÍ#O KÕã∞¨ <Î åfl_»∞.
E
^˘~°∞‰õΩ<å W@∞=O\˜ ¿ã=...
95

#+ì̈ ѨiǨ~°O
' =∂ ÖËQÍ"£Ö’ ÉÏO|∞ ¿ÑÅ∞à◊√§——
PѶ‘ã¨∞Ö’ #eyáÈ~Ú ã¨|~°ƒ<£ Ô~·Å∞ „Ѩܫ∂}OÖ’
_»ãÛ≤ áÈ~Ú WO\˜H˜ =zÛ# PO[<ÕÜÚ« Å∞‰õΩ ÃÑ· "å~°Î
™êfiQÆ`O« ѨeH˜Ok. ~Ô O_Õà§◊ „H˜`O« =ÚO|~Ú ã¨|~°ƒ<£ ~Ô à· §◊ Ö’¡ [iy# Zxq∞k
=~°∞㨠ÉÏO|∞ ¿ÑÅ∞à◊√§ [˝ÑHÎ≤ ˜ =KåÛ~Ú. Xà◊√§ [Å^ŒiOzOk. =∞#ã≤OHÍ HõHÍqHõÅO
J~ÚOk. W\©=Å ÉˇOQÆ∞à◊¥~°∞, *ˇÑ· Ó¨ ~ü, _èbç ,¡ JǨχ^•ÉÏ^£ ¿ÑÅ∞à◊§ q^èfiŒ Oã¨
^Œ$âߺÅ∞ Hõà§◊ =ÚO^Œ∞ Hõ^ÖŒ Ï_®~Ú.
J#º =∞#㨯OQÍ<Õ ™êfl#O KÕã≤ Éè’[<åxH˜ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. \˜.q.Ö’ WOHÍ
=∂ÖËQÍO ÉÏO|∞ ¿ÑÅ∞à◊`¡ À #+ì̈áÈ~Ú# "åi QÆ∞iOKÕ K≥|∞`«∞<åfl~°∞. P ^Œ$âߺÅ∞
K«∂¿ãÎ, PO[<ÕÜ«ÚÅ∞‰õΩ =Ú^ŒÌkQÆÖË^Œ∞. JO`« PHõe, JÅã¨@Ö’#∞ Éè’[#O
ã¨~ÚOK«Ö^Ë ∞Œ . ~°=∞}˜`À QÍ¡ã∞¨ áêÅ∞ `≥ÑÊ≤ OK«∞‰õΩx `åy `«# Éè’[#O J~ÚO^Œx
Ñ≤OKå_»∞.
Ѩ_∞» ‰õΩ<åfl_»#fl=∂>Ë HÍx, qq^èŒ „Ѩ^âÕ ßÖ’¡ [iy# ÉÏO|∞ ¿ÑÅ∞à◊¡ ^Œ$âߺÖË
Hõà§◊ =ÚO^Œ∞ Hõ^ÖŒ Ï_»∞`«∞<åfl~Ú. HõÅ`« x„^Œ, =∞#ã¨O`å U^À â◊¥#ºO. =∞#O
Z@∞áÈ`«∞<åflO? WÖÏO\˜ cèÉ`íè û« K«~º° Å =Å¡ "åà◊§‰õΩ XiˆQ^Õq∞\˜? ["å|∞ÖËx
„Ѩâ◊flÅ∞.
96
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
=∞~åfl_»∞ ¿ÑѨ~À¡ K«∂¿ãÎ P „Ѩ=∂^ŒO x"åiOK«^yŒ #^Œx `ÕeOk. "≥∂@~ü
ÃãH· Ö˜ ò g∞^Œ ÃÑ\˜#ì \˜Ñ<≤¶ É£ ÏH±û J#∞=∂<åã¨ÊO^ŒOQÍ LO_»_O» `À Z=~À áÈbã¨∞ʼnõΩ
P "å~°Î KÕ~"° âÕ ß~°@, HÍx "å~°∞ U K«~åº fã¨∞HÀÖË^@ Œ . "åi x~°H¡ ∆õ ºO Z<Àfl
„áê}ÏÅ#∞ |e fã¨∞‰õΩOk.
=∞$`«∞ʼnõΩ, QÍÜ«∞Ѩ_#ç "åiH˜ „ѨÉ∞íè `«fiO #+ì̈Ñi¨ Ǩ~°O „ѨH\õ O˜ zO^Œx "å~°.Î
''K«∂âß"å ~°=∞}©! Éè„í ^Œ`HÔ« · KÕã#≤ ÃÇÏK«ÛiHõ#∞ ÃÑ_»Kq≥ # ÃÑ\ì̃# „ѨÉ∞íè `«fiO
WѨC_»∞ #+¨Ñì i¨ Ǩ~°O „ѨH\õ O˜ zOk. ~Ô O_Õà§◊ „H˜`O« ~Ô à· §◊ Ö’¡ [iy# ÉÏO|∞ ¿ÑÅ∞à◊√§
‰õÄ_® xѶ∂¨ ã¨Oã¨Å÷ ÃÇÏK«ÛiHõ#∞ ÃÑ_»Kq≥ # ɡ@_ì O» =ÖË¡ [iQÍ~Ú. WѨC_»^Õ
ѨÙ#~å=$`«"∞≥ Oÿ k. =∞$`«∞ÅO^Œi ‰õΩ@∞OÉÏʼnõΩ #+ì̈Ñi¨ Ǩ~°OQÍ WKÕÛ _»|∞ƒÖ’
ã¨Q"Æ ∞≥ <ÿ å Hõ@∞ìk@ì"∞≥ #ÿ Éè„í ^Œ`å U~åÊ@¡‰Ωõ "≥zÛ¿ãÎ Wxfl ‰õΩ@∞OÉÏÅ∞ qzÛù#flO
J=HõáÈ#∞ QÆ^•!—— ÉèÏ~°º KÕuÖ’ #∞O_ç \© HõѨC fã¨∞‰õΩO@∂ J<åfl_»∞
PO[<ÕÜÚ« Å∞.
''x["Õ∞#O_ô =∞# „ѨÉ∞íè `åfiÖˇÑC¨ _»∂ KÕ`∞« Å∞ HÍÖÏHõ P‰õΩÅ∞ Ѩ@∞ì‰Ωõ O\Ï~Ú.
ã≤x=∂Ö’¡ K«∂™êÎOQÆ^•! ǨÏ`«ºÅ∞, <Õ~åÅ∂, ÃÑ\·¶ O˜ QÆ∞Å∞ Jhfl SO`«~åfi`Õ QÆ^•
áÈbã¨∞Å∞ ~°OQÆ „Ѩ"âÕ O◊ KÕ¿ãk! =∞# „ѨÉ∞íè `«fi JÅã¨`åfixH˜ Jã¨Ö#·ˇ „ѨfHõÅ∞
"å~°∞.——
''rq`«O ã≤x=∂ HÍ^Œ∞ ~°=∞}©. „Ѩ[Å ÉÏQÀQÆ∞Å∞, ~°H}
QÆ^•? J^Õ `«# ^èŒ~°‡O q㨇iOz#ѨÙ_»∞ ™ê=∂#∞ºÅ‰õΩ kˆH¯k? „ѨHõ\ ˜Oz#
∆õ , ÉÏ^躌 `« „ѨÉ∞íè `åfix^Õ
#+¨Ñì i¨ Ǩ~°O ‰õÄ_® ã¨HÍÅOÖ’ Jã¨Å∞ ÉÏkè`∞« ʼnõΩ JO^Œ∞`«∞O^Œ<Õ Qͺ~°O\© Un?——
''Qͺ~°O\©x „ѨHõ¯# ÃÑ@ìO_ç. <å‰õΩ `≥bHõ_»∞QÆ∞`å#∂, _»|∞ƒ, =∞x+≤H˜
„Ѩ`åº=∂flÜ«∞O J=Ù`«∞O^Œ@O_ô? ‰õΩ@∞O| ÃÑ^ŒÌ JHÍÅ =∞~°}O`À HõeQˆ Ö’@∞
U _»|∞ƒ f~°∞ã¨∞OÎ ^ŒO_ô? =∞x+≤ qÅ∞= _»|∞ƒ`À =Ú_çÑ_¨ ç LO^Õ"∂≥ HÍx Jk
ZO`«=∂„`«O K«xáÈ~Ú# =∞x+≤Ö’@∞#∞ ѨÓ_»ÛÖË^∞Œ .——
''J=Ù#∞ ~°=∞}©! „ѨÉ∞íè `«fiO `«# Jã¨=∞~°`ú #« ∞ HõÑÊ≤ ѨÙK«∞ÛHÀ=_®xH˜ HõO\˜ `«∞_»∞ѨÙ
K«~°ºQÍ #+¨ìѨiǨ~°O „ѨHõ\ ˜ã¨∞ÎOk. ^•x`À ÖËx ã¨=∞㨺Å∞ ѨÙ@∞ìH˘™êÎ~Ú.
‰õΩ@∞O|OÖ’ HõÅ`«Å∞, HõÅǨÅ∞ U~°Ê_»`å~Ú. Jã¨ÖË zuH˜áÈ~Ú# ‰õΩ@∞O|O
WOHÍ qzÛù#flO J=Ù`«∞Ok.——
''=∞# Tà’§ ã‘`Ü « ∞« º ‰õΩ@∞O|O JÖψQ K≥ÖÏ¡K^≥ ∞Œ ~Ô · áÈÖË^∂Œ ? =~°^ÅŒ `À<À,
ѨÙ~°∞QÆ∞Å`À<À, ѨO@ KÕuH˜ ~åHõ <åÅ∞QÆ∞ ã¨O=`«û~åÅ∞QÍ KÕã#≤ JѨCÅ∞ f~°ÛÖËHõ
#+ì̈ ѨiǨ~°O
97
ã‘`Ü « ∞« º P`«‡Ç¨Ï`«º KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl_»∞. á⁄ÖÏxH˜ Ѩ\ #ì̃ p_»#∞ K«OѨ_O» Ö’ qѶŨ "≥∞#ÿ
ѨÙ~°∞QÆ∞Å =∞O^Œ∞, ã‘`Ü « ∞« º#∞ K«OѨ_O» Ö’ =∂„`«O ã¨ÑŨ¶ "≥∞Oÿ k! „ѨÉ∞íè `«fiO PÔ~flÅ∞¡
uÑ≤Ê, uÑ≤Ê WzÛ# #+¨Ñì i¨ Ǩ~°O HÀã¨O J@∞ JѨCÅ"åà◊√§, W@∞ J#fl^Œ=Ú‡Å∞,
ÉèÏ~åºÑ≤ÅÅ¡ ∞! ZO`« ~°Éãíè ¨ [iyO^Œx? z=iH˜ JOk# HÍ_çH˜ ^ŒO_»∞‰õΩx ‰õΩ@∞O|
ã¨É∞íè ºÅ∞ K≥@∞ìH˘Hõ~∞° ѨÙ@ìH˘Hõ~∞° QÍ K≥kiáÈÜ«∂~°∞—— ~°=∞}˜ `«# T~°∞‰õΩ Ѩ~∞° QÆ∞
nã≤Ok.
JO`«^∂Œ ~°"∞≥ O^Œ∞‰õΩ ~°=∞}©? "≥Ú#fl\˜H"˜ Ú≥ #fl |ã¨∞û ¿ÑÅ∞à◊§ ^ŒQ~æÆ ° ^˘iH˜#
â◊=O, ǨωõΩ¯^•~°∞_»∞ =ÚO^Œ∞‰õΩ ~åHõáÈ=_»O`À, =¸_»∞~ÀAÅ∞ =∂~°∞ÛsÖ’ LOk.
¿ÑѨ~À¡ P "å~°Î K«∂ã≤# F âßbÎ, P â◊=O `«# `«O„_ç^xŒ U"À ~°∞A=ÙÅ∞ K«∂Ñ≤Oz,
P â◊"åxH˜ JO`«º„H˜Ü«∞Å∞ [iáê_»∞. QÆ∞O_»∞ w~ÚOK«∞‰õΩx #+¨ìѨiǨ~°O
^ŒH¯˜ OK«∞‰õΩ<åfl_»∞. <≥Å ~ÀAÅ `«~åfi`« WOHÀ =ºHÎ̃ P â◊=O '`«#— `«O„_ç^xŒ
=ÚO^Œ∞H˘KåÛ_»∞. áÈbã¨∞ ^Œ~åºÑ¨ÙÖÎ ’ ~Ô O_»= =ºˆHÎ 'x[O— ‰õΩ=∂~°∞_»x `ÕeOk.
"≥Ú^Œ\ ˜ =ºHÎ̃ÃÑ· "≥∂ã¨O Hˆ ã¨∞ #"≥∂^Œ∞ KÕã≤ J`«xѨC_»∞ #+ì̈Ñi¨ Ǩ~°O ~å|@ì_®xH˜
K≥ÑC¨ Å~°QnÆ ã¨∞<Î åfl_»∞. K≥¿ÑÊ^ÕO@O>Ë, „Ѩ=∂^•ÖËHÍ^Œ∞, „ѨÉ∞íè `«fiO WKÕÛ #+¨Ñì i¨ Ǩ~°O
‰õÄ_® ‰õΩ@∞OÉÏÅ#∞ JãÎ̈=ºãÎ̈O KÕã∞¨ OÎ k.—— PO[<ÕÜÚ« Å∞ `ÕÖÏÛ_»∞.
'Jã¨Å∞, `«=∞ =∞x¿+ ÖËHáõ È~Ú`«~åfi`« ZO`« _»|∞ƒ =zÛѨ_`ç Õ UO „ѨÜ∂≥ [#
=∞O_ô. D á¶È\’ K«∂_»O_ç.
'=∂‰õΩ g∞iKÕÛ _»|∞ƒ =^Œ∞Ì =∂ PÜ«∞xfl `≥zÛ=fiO_ô Jx ZO`« n#OQÍ
~Àk™ÈÎO^À áêѨO.—— ~°=∞}© WzÛ# k#Ѩ„uHõ K«∂_»™êQÍ_»∞ PO[<ÕÜÚ« Å∞.
''W^Œ~Ì ∂° Hõeã≤ ¿ÑѨ~∞° K«^∞Œ =Ù`«∞<åfl~°∞. U"≥∞<ÿ å qâı+=¨ ∂.—— „ѨH¯˜ O\˜ ~å*ËâO◊
=zÛ =∂@Å∞ Hõeáê_»∞.
''WOˆHO qâıëêÅO_ô? x#fl\˜ ¿ÑÅ∞à◊§ QÆ∞iOp, =∞$`«∞Å ‰õΩ@∞OÉÏÅ J=ã¨Å÷
QÆ∞iOz K«^∞Œ =Ù`«∞<åflO. „ѨÉ∞íè `«fiO „ѨH\õ O˜ z# #+¨Ñì i¨ Ǩ~°O QÆ∞iOz K«iÛã¨∞<Î åflO.——
''D #+ì̈Ñi¨ Ǩ~°O ‰õÄ_® |∂@Hõ"∞Õ #O_ç. Jk ÉÏkè`∞« ʼnõΩ JO^Õ ã¨iH˜ Z<Àfl
Hõg∞+¨#∞¡, ZO`À ã¨=∞Ü«∞O Y~°Û=Ù`å~Ú. ~å*ϺOQÆOÖ’ JO^Œ~°∂ ã¨=∂#"Õ∞
JO\Ï~°∞ QÍh, D q+¨Ü∞« OÖ’ =~°æ qK«H} ∆õ H˘\ÁìzÛ#@∞ì HõxÑ≤ã∞¨ OÎ _»O_ô. ~Ô `· ∞«
P`«‡Ç¨Ï`«º‰õΩ ÅHõ,∆ |ã¨∞û ¿ÑÅ∞_»∞Ö’ =∞~°}¿˜ ãÎ J~°ÅHõ,∆ ~Ô Å· ∞ „Ѩ=∂^ŒOÖ’ K«¿ãÎ
J~Ú^Œ∞ ÅHõÅ∆ ∞, J^Õ q=∂# „Ѩ=∂^ŒOÖ’ Jã¨∞=ÙÅ∞ ÉÏ¿ãÎ W~°"·≥ ÅHõÅ∆ ∞! W^ŒO_ô
f~°∞! ZHõ¯_»∞O^ŒO_ô ã¨=∂#`«fiO? JO^Œ∞Hˆ =∂ "å_»∞ "≥Ú#fl áê_»∞`«∞<åfl_»∞.
98
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
'H˘_ç`Õ H˘\Ïìe~å ã≤Hû± H˘\Ïìb.
K«¿ãÎ Kå"åe~å ¿Ñ<¡ £ ÉÏ¡ãÖìπ ’— ~å*ËâO◊ "åºYº.
''~å*Ëâ◊O QÍ~°∂! g∞~°∞ „Ѩfn `ÕeHõQÍ fã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. ÉÏO|∞ ¿ÑÅ∞à◊§
ÉÏkè`∞« Å#∞ QÆ∞iOz HÍã¨Î PÖ’zOK«O_ç. PO[<ÕÜÚ« Å∞ ã‘iÜ«∞ãπ JÜ«∂º_»∞.
''Jk <Õ#∞ U_»=ÖËHõ KÕã#≤ "åºYº. ~Ô O_»∞ ã¨O=`«û~åÅ „H˜`O« =∞# „ѨH¯õ
ae¤OQÆ∞Ö’x =Úx™êfiq∞ ~Ô Å· ∞ ¿ÑÅ∞_»∞Ö’ K«xáÈÜ«∂_»∞. "åi ‰õΩ@∞OÉÏxH˜OHÍ
#+ì̈Ñi¨ Ǩ~°O JO^ŒÖ^Ë ∞Œ . "å~°∞ H˘`«QÎ Í =ÚO|~Ú =KåÛ~°∞. LO_Õk J^≥Ì WÅ∞¡.
„ѨÉ∞íè `åfixH˜ HÍ=Åã≤# ~°∞A=ÙÅ∞, Ѩ„`åÅ∞ "åi ^ŒQ~æÆ Ö° =Ë Ù. =∞#‰õΩ `Àz# ã¨ÅǨÅ∞
WKåÛO, HÍx "åi "≥O@∞O_ç ~°∞A=ÙÅ ¿ãHõ~} ° H˜ ã¨Ç¨ Ü«∞O KÕ^•Ì=∞O>Ë =∞#
™⁄O`« Ѩ#∞ňH ã¨=∞Ü«∞O ÖË^•ÜÕ∞!
WHõ¯_» =∞#O WOHÀ q+¨Ü∞« O QÆ=∞xOKåe. ÉÏO|∞ ¿ÑÅ∞à◊§Ö’ K«xáÈ~Ú#
"åiH˜ ÉèÏsQÍ #+¨ìѨiǨ~°O „ѨHõ\ ˜ã¨∞Î<åfl~°∞ HÍh „Ѩu ~ÀE ZO^Œ~À Ô~·Å∞
„Ѩ=∂^•Ö’¡ K«xáÈ`«∞<åfl~°∞. "åiH˜ ‰õÄ_® <åºÜ«∂xH˜ #+¨Ñì i¨ Ǩ~°O W"åfie Hõ^•?
HÍx W=fi~°∞. ÃÑQ· Í "åi =∞$`«^ÇÕ Ï¨ O á⁄O^Œ_®xH˜ ‰õΩ@∞O| ã¨É∞íè ºÖË [i=∂<å
K≥eO¡ Kåe—— ~å*ËâO◊ PQÍ_»∞.
''UO? ZO^Œ∞‰õΩx?—— ~°=∞}˜ „Ѩâfl◊ .
''~ÀE [iˆQ „Ѩ=∂^•Å∞, „ѨÜ∂« }©‰Ωõ Å x~°H¡ ∆õ ºO =¸ÅOQÍ [~°∞QÆ∞`«∞<åflÜ«∞@!
x#fl\˜ ¿ÑÅ∞à◊√§ Z=i x~°H¡ ∆õ ºO =Å¡ [iQÍ~Ú? „ѨÉ∞íè `«fi ^ŒfiO^Œfi „Ѩ=∂}ÏÅHõ∞
WO`«HOõ >Ë =∞Oz `å~å¯}O LO^•? ~ÀA~ÀA‰õΩ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞#fl ~°nHÌ ˜ ã¨iѨ_Õ
ã¨|~°ƒ<£ Ô~·Å∞ ¿ã=Å∞ ÃÑOK«∞`«∞<åfl~å? ÖË^Œ∞. „H˜`«O "å~°O =∂ Ѩx =∞x+≤
ÃÑxq∞\˜ _»∂º\©H˜ áÈÜÕ∞ ǨÏ_®q_çÖ’ Ô~·Å∞ Hõg∞‡ Ѩ@∞ì‰õΩx „Ѩܫ∂}˜OKå_»∞.
`ÀѨÙ_»∞‰õΩ `«@∞ìHÀÖËHõ KÕ~Ú =kÖÏ_»∞. WOˆH=ÚOk? "ÕQOÆ QÍ #_çKÕ ~Ô Å· ∞ „H˜O^ŒÑ_¨ ,ç
F KÕ~Ú, ~Ô O_»∞ HÍà◊√§ HÀÖ’ÊÜ«∂_»∞. ^•xH˜ ÉÏ^è∞Œ ºÖˇ=~°∞? "åiH˜ HõeOæ k #+ì̈O
HÍ^•? P ‰õΩ@∞OÉÏxfl P^Œ∞‰õΩ<Õ <å^äŒ∞_Õ_ô? "åiH˜ ‰õÄ_® #+¨ìѨiǨ~°O
„ѨH\õ O˜ K«_O» „ѨÉ∞íè `«fi ÉÏ^躌 `«HÍ^•? ~å*ËâO◊ Ö’ P"ÕâO◊ .
„Ѩu q+¨Ü«∂xfl #=ÙfiÖÏ@QÍ fã¨∞‰õΩ<Õ ~å*Ëâ◊O qâı¡+¨}`À PO[<ÕÜ«ÚÅ∞
J"åHõ¯Ü«∂º_»∞.
"å`å=~°}O `ÕeHõ Ѩ~K° _« ®xH˜ ~°=∞}˜ K«Åx¡ h~°∞, "Õ_ç \© WzÛOk. ~å*ËâO◊
ã≤÷q∞`«Ñ¨_®¤_»∞.
#+ì̈ ѨiǨ~°O
99
 ''PO[<ÕÜ«ÚÅ∞ QÍ~°∂! =∞# âßOu Éèí„^Œ`«Å#∞ ÉèíOQÆO KÕÜ«∞_®xH˜ H˘xfl
q^Õj â◊‰õΩÎÅ∞ HõOHõ}O Hõ@∞ì‰õΩ<åfl~Ú. _»|∞ƒ‰õΩ ^•™ÈǨÏ=∞<Õ JkèHÍ~°∞Å∞,
<åÜ«∞‰õΩÅ∞ `«=∞ ™êfi~°™ú ê^è#Œ ‰õΩ JÖÏO\˜ q„^ÀǨÏâ◊‰Ωõ ÅÎ #∞ KÕ~n° ã¨∞<Î åfl~°∞. =∞#
„áê}ÏÅ#∞ Ѩ}OQÍ ÃÑ_»∞`«∞<åfl~°∞. JÖÏO\˜ KÕ+Åì¨ Ñ¨~åº=™ê#"Õ∞ x#fl\˜ ¿ÑÅ∞à◊√§.
"≥Ú#fl _èbç ¡ ¿ÑÅ∞à◊√¡ xOk`«∞Å`À [iy# áÈ~°∞Ö’ W^Œ~Ì ∞° L„QÆ"å^Œ∞Å`À áê@∞ F
WxÃãÊHõ~ì ∞° ‰õÄ_® Jã¨∞=ÙÅ∞ ÉÏâß_»∞. Jk |∂@HõÑÙ¨ Z<£H“O@~°x ã¨O^ÕÇϨ O
"≥e|∞KåÛ_»∞ F áêsì 'ÃÑ^Œ—Ì =∞x+≤. "åiH˜ Hˆ O„^Œ „ѨÉ∞íè `«fiO ^Œ#∞fl! x#fl\˜ ÉÏO|∞
¿ÑÅ∞à◊§Ö’ `«# H˘_»∞‰õΩ#∞ HÀÖ’Ê~Ú# `«e¡ =∂@Å∞ K«k"å~å?
'ÉÏO|∞ ¿ÑÅ∞à◊§ ǨÏ$^ŒÜ∞« q^•~°Hõ ^Œ$âߺÅ∞ =ÚYº=∞O„u Ѩ_H» Qõ kÆ QÀ_»Å
HõO\˜OKåe. Jq "åiH˜ ãÔ̈~#· Éè„í ^Œ`å K«~º° Å∞ KÕÑ@ ¨ =ì ∞x QÆ∞~°∞Î KÕ™êÎ~Ú. xѶ∂¨
ã¨Oã¨Å÷ ∞ WzÛ# ã¨=∂Kå~°OÃÑ· x~°H¡ ∆õ º "≥Y· iH˜ `≥~k° OK«∞`å~Ú—
''x["Õ∞! „ѨÉ∞íè `«fiO `«Q∞Æ *Ï„QÆ`ÅΫ ∞ fã¨∞‰õΩO>Ë Z<Àfl „Ѩ=∂^•Å#∞ JiHõ@ì
=K«∞Û.——
~å*ËâO◊ =∞m¡ =∞Ozhà◊√§ „`åQÍ_»∞. J#∞~åQÆ ã¨OQÆ=∞O
''g∞~°#flk "åã¨=Î "Õ∞, HÍx =∞# ^ÕâO◊ Ö’ Jk ã¨OÉè=í =∞O\Ï~å?—— PO[<ÕÜÚ« Å∞
ã¨O^ÕÇϨ O.
''Jã¨OÉèí=O =∂„`«O HÍ^Œ∞. F@∞ ÉϺO‰õΩ ~å[H©Ü«∂Å∞ KÕ¿ã <åÜ«∞‰õΩÅ∞
WÖÏO\˜ „Ѩ=∂^•Å#∞ `«=∞Hõ#∞‰õÄÅOQÍ =∞ÅK«∞‰õΩO\Ï~°∞. ǨÏ_®q_çQÍ Ñ¶∞¨ @<å
ã¨Ö÷ Ïxfl ã¨O^Œi≈Oz "≥Úã¨e Hõhflà◊√§ HÍ~°∞™êÎ~∞° . #+ì̈Ñi¨ Ǩ~°O „ѨH\õ O˜ z KÕ`∞« Å∞
^Œ∞Å∞ѨىõΩO\Ï~°∞. =∞^躌 Ö’ =∞#ÖÏO\˜ "åà◊§O `«ÅÅ∞ |^ŒÅÌ ∞ H˘@∞ì‰Ωõ O\ÏO. "å_çQÍ
'[ #h [#‡Éè∂í q∞â◊Û ã¨fi~åæ^ÑŒ ≤ QÆsÜ«∞ã‘—— J<åfl~°∞ ÃÑ^ŒÅÌ ∞.
[#‡xzÛ# `«e,¡ =∞# [#‡Éè∂í q∞, ã¨fi~°=æ ÚHõO>Ë Q˘Ñ¨Ê^Œx
™ê~åOâ◊O. HÍx D ~ÀA [~°∞QÆ∞`«∞#fl^Õq∞\˜? #=
=∂™êÅ∞ "≥∂ã≤, ^Œ∞~°ƒ~ù ° „Ѩã=¨ "Õ^#Œ ‰õΩÖ’<≥· D Ö’HõOÖ’H˜ `≥zÛ# J=∞‡#∞, Z<Àfl
W|ƒO^Œ∞Å∞ Z^Œ∞~˘¯x K«^∞Œ =Ù ã¨O^躌 Å∞ K≥ÑÊ≤ Oz# `«e^¡ OŒ „_»∞Å#∞, `å=Ú Ñ¨ã∞¨ ÅÎ ∞<åfl
"Õ_Qç Í K«iÛOK«∞‰õΩO\ÏO. HÍx „ѨÉ∞íè `«fi L^•ã‘# "≥Y· i =∂~°Û_®xH˜ U K«~º° Å∂
fã¨∞HÀO. "å~åΠѨ„uHõʼnõΩ L`«~Î åÅ∞ ‰õÄ_® ~åÜ«∞O. D „Hõ=∞O WÖψQ ™êQÆ∞`«∞Ok. `«=∞ =Ú^Œ∞ÅÌ `«#Ü«ÚʼnõΩ L#flO`«Ö’ =∞Oz Éè’[#O ÃÑ\˜ì ™êH˜# =∞`å Ñ≤`Å« #∞,
J=Ù#∞ HÍh, =∞#O áê~°∞¯ÔHàı§ ã¨=∞Ü«∞O J~ÚOk, |Ü«∞Å∞^Õ~°∞^•=∂? "åi =∂<å# "åix =ke"Õã≤ ZHõ¯_çHÀ ZyiáÈ`«∞<åfl~°∞ <Õ\ ˜ H˘_»∞‰õΩÅ∞.
PO[<ÕÜÚ« Å∞ J`«xfl J#∞ã¨iOKå_»∞. ~°=∞}˜ \˜.q. ÃÑ\ì̃Ok. J`åÎHÀ_»à§◊ r_ç H˘xfl ã¨O=`«û~åÅ∞ ÉÏQÍ _»|∞ƒ QÆ_Oç z uiy =∞# ^ÕâO◊ =™êÎ=∞#fl "å~°∞,
áêHõO ã‘iÜ«∞Ö’¡ =ÚxyáÈ~ÚOk. ã¨HÅõ ™œMϺʼnõΩ ÉÏxã¨Ö·ˇ `«=∞ `«e^¡ OŒ „_»∞Å#∞, `«=∞ ^Õâßxfl Dã¨_Oç K«∞‰õΩ<Õ
"åi „ѨH¯õ ae¤OQÆ∞Ö’x L„QÆ"å^Œ K«~º° Å ÉÏ^è∞Œ `«∞Å∞ =∂„`«O, `«=∞ r=# ~Ô Å· ∞ ã≤u÷ H˜ kQÆ*Ï~°∞`«∞<åfl~°∞. `«e^¡ OŒ „_»∞Å JOu=∞ ã¨O™ê¯~åxH˜ ~å=_®xH˜ ‰õÄ_®
#∞ =∞m§ Ѩ\ÏìÅÃÑH· ˜ ZH˜¯OK«_®xH˜ <å<å`«O\ÏÅ∞ Ѩ_∞» `«∞<åfl~°∞. |∂º~À„Hõã‘ L\˜ì _»|∞ƒ ÖˇH¯õ ÃÑ@∞ì‰Ωõ <Õ „Ѩ|∞^Œ∞Åú ∞ `«Ü∂« ~°Ü∂« º~°∞. H˘O^Œ~∞° =$^Œ∞Åú ∞, ZO`«\ ˜ Pã≤Î
g∞^Œ∞#fl #+¨Ñì i¨ Ǩ~°O JO^Œ∞HÀ=_®xH˜ K≥ÑC¨ Å∞ J~°QnÆ ã¨∞<Î åfl~°∞. WOHÍ JѨCÖ’¡H˜ L<åfl, ã≤÷u=∞O`«∞Öˇ·# H˘_»∞‰õΩÅ∞<åfl, J<å^äŒÖÏ¡ a‰õΩ¯ a‰õΩ¯=∞O@∂ k<åÅ∞
‰õÄ~°∞‰õΩáÈ`«∞<åfl~°∞. "≥à§◊ nã¨∂,Î Hõ$Oy, Hõ$+≤Oz #tOz áÈ`«∞<åfl~°∞.
[#r=#O =∂„`«O Ü«∞^ä•qkèQÍ ™êQÆ∞`«∞Ok, WOHÀ ÉÏ¡ãìπ [iˆQ^•HÍ! J~Ú`Õ JO^Œ~∞° H˘_»∞‰õΩÅ∞ XˆHÖÏ LO_»~∞° . HÍ~°∞ "Õ∞Ѷ∂¨ Ö’¡ F "≥∞~°∞Ѩ٠fQÆ
HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k. JÖÏO\˜ "≥∞~°∞ѨÙfˆQ =∞# „u<å^ä~Œ å=ÙQÍ~°∞. D ''J=∂‡, <å<åfl
E
100
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £ J#∞~åQÆ ã¨OQÆ=∞O
101
P#O^Œ xÅÜ«∞O——H˜ ã¨O™ê÷ÑH¨ õ Jkè<`Õ .« q^ÕâßÖ’¡ LO_ç HÀ@∞¡ QÆ_Oç Kå~°∞. WѨC_»∞
`«# âı+¨ rq`åxfl =∞# ^Õâ◊=∂`«‰õΩ JOH˜`«=Ú KÕâß~°∞. `«# `«e¡^ŒO„_»∞Å∞
Ѩ~=° ∞ѨkOz<å, W`«~∞° Ö’¡ "åix K«∂ã¨∞‰õΩO@∂, ™êÜ«∞Oã¨O^躌 Ö’ `À_»∞HÀã¨O
`«_∞» =Ú‰õΩ<Õ =$^Œ∞Åú ‰õΩ XHõ ‰õΩ@∞O| "å`å=~°}O HõeÊOK«_®xH˜ ѨÓ#∞‰õΩ<åfl~°∞
„u<å^ä~Œ å=ÙQÍ~°∞. q^ÕâßÖ’¡, "≥^· ºŒ =$uÎÖ’ áêuHõ ã¨O=`«û~åʼnõΩÃÑQ· Í LO_ç HÀ@¡
_®Å~°∞¡ ã¨OáêkOKå~°∞. WOHÍ ZO`À ã¨OáêkOKÕ J=HÍâßÅ∞<åfl, `«# [#‡
Éè∂í q∞H˜, `«#ÖÏO\˜ ZO^ŒiHÀ [#‡xzÛ# `«e^¡ OŒ „_»∞Å PÅ<åáêÅ<å K«∂_»_®xH˜,
=∞# ~å¢ëêìxH˜ uiy =KåÛ~°∞. D P#O^Œ xÅÜ«∞OÖ’, P^è∞Œ xHõ =ã¨`∞« Å∞#fl
QÆ^Œ∞ÖËHÍHõ XHõ J^èŒ∞<å`«# Pã¨∞Ѩ„u ‰õÄ_® LOk. WHõ¯_ç "åi q<À^•xH˜,
HÍňHá∆ êxH˜ Z<Àfl =#~°∞Å∞<åfl~Ú. WHõ¯_ç L^•º#=<åÅ∞ ã¨∞â’aè`O« QÍ =Ú™êÎÉ·ˇ
WHõ¯_ç x"åã¨∞ňH HÍHõ ™ê=∂#º „Ѩ[ʼnõÄ ™êfiQÆ`O« ѨÅ∞‰õΩ`å~Ú. D q^èOŒ QÍ
WHõ¯_ç J=∂‡ <å#flÅ∞ D Ѩiã¨~åÖ’¡H˜ =KÕÛ Ñ≤Å¡ÅÖ’ `«=∞ =∞#=Å#∞,
=∞#=~åO„_»#∞ K«∂ã¨∞‰õΩ<Õ gÅ∞Ok. WOHÍ <å‰õΩ `≥eã≤O^Õ=∞O>Ë gi ''J#∞~åQÆ
ã¨OQÆ=∞O—— Ѩ^HŒä Oõ ^•fi~å, z#fl Ñ≤ÅÅ¡ ∞#fl ^ŒOѨ`∞« ʼnõΩ WHõ¯_ç J=∂‡, <å#flÅ`À
QÆ_¿ç Ñ gÅ∞O^Œx, JÖψQ giH˜ `«=∞‰õΩ `≥eã≤#, `«=∞#∞ HÀ~°∞‰õΩ<Õ ‰õΩ@∞OÉÏÅ`À
"åi, "åi WO_»Ö¡ ’¡ H˘xfl ~ÀAÅ∞ QÆ_¿ç Ñ J=HÍâ◊O LO^Œx. WHõ¯_ç =ã¨`∞« ʼnõΩ
U=∂„`«O ѶA ‘ Å∞QÍh, Kås˚Å∞QÍh ÖËHáõ È=_»O D xÅÜ«∞O =∞~À „Ѩ`ºÕ Hõ`.«
Wxfl ǨÏOQÆ∞Å∞#fl qÅHõ} ∆ ã¨Oã¨÷ =∞# ~åROÖ’ P~°OÉèOí HÍ=_»O, ^•xH˜ ##∞fl
PǨfixOK«_O» , <å ã¨∞Hõ$`«OQÍ ÉèÏqã¨∞<Î åfl#∞. D ã¨fiK«ÛOù ^Œ ã¨O㨉÷ Ωõ Jxfl ã¨Ç¨ Ü«∞
ã¨ÇϨ HÍ~åÅ∞ =∞# ~åR „ѨÉ∞íè `«fiO JOkã¨∞OÎ ^Œx Ǩg∞ Wã¨∞<Î åfl#∞. D „ѨHÅõ ÊO
q[Ü«∞=O`«"≥∞ÿ nx âßYÅ∞ ~åRO #Å∞=¸ÅÅ U~°Ê_®Åx HÀ~°∞`«∂ ÃãÅ=Ù
fã¨∞‰õΩO@∞<åfl#∞.——
~åR ™êOѶ≤∞Hõ ã¨OˆH∆=∞ =∞O„u=~°∞ºÅ LѨ<åºã¨O ѨÓÔ~ÂÎ~ÚOk. K«Ñ¨Ê@∞¡
=∂~°∞„"≥∂QÍ~Ú. ''WѨC_»∞ 'J=∂‡, <å<åfl P#O^ŒxÅÜ«∞O— J^茺‰õ∆ΩÅ∞ N
„u<å^ä~Œ å=Ù QÍi ã¨ÊO^Œ#—— ã¨ÉÏè ^躌 ‰õΩ∆ Å∞ „ѨH\õ O˜ Kå~°∞.
''Q“~°=hÜ«∞ =∞O„u=~°∞ºÅ‰õΩ, "ÕkHõ#ÅOHõiOz# ÃÑ^ŒÌʼnõΩ, ã¨ÉèÏã¨^Œ∞ʼnõΩ
#=∞™ê¯~°=Ú. D ~ÀA <å rq`«OÖ’ ã¨fi~å‚H~∆õ åÅ`À edOK«^QŒ æÆ ã¨∞k#O. ^•^•Ñ¨Ù
=¸_»∞ ã¨O=`«û~åÅ „H˜`O« , <å =∞#ã¨∞Ö’ Ѩ_¤» c[O, D ~ÀA XHõ z~°∞ K≥@∞ìQÍ
ZkyOk. <å [#‡ `«iOzOk. áêuHõ ã¨O=`«û~åÅ∞ J"≥∞iHÍÖ’ =$uÎÖ’ Z<Àfl
tY~åÅ∞ Jkè~ÀÇ≤ÏOKå#∞. ZO`À _»|∞ƒ QÆ_Oç Kå#∞. Z<Àfl ™œMϺÅ#∞ J#∞Éèí
102
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
qOKå#∞. J=hfl XHõ Z`≥`ÎÂ Õ D ~ÀA <Õ#∞ á⁄Ok# P#O^ŒO, <å‰õΩ Hõey#
ã¨O`«$Ñ≤Î WOHÀZ`«∞.Î <å Z^Œ∞~°∞ ‰õÄ~°∞Û#fl J=∂‡ <å#flÅ #=ÙfiÅ∞ <å ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’
ѨÓz# ѨÙ=ÙfiÅÜ«∂º~Ú. `«=∞ ã¨∞YO =∂„`«"∞Õ K«∂ã¨∞HÀ=_»OÖ’ ÖËx `«$Ñ≤,Î WOH˘Hõi
HõëêìÖ’¡ áêÅ∞ѨOK«∞HÀ=_»OÖ’ LO^Œx J#∞Éèí=ѨÓ~°fiHõOQÍ `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl#∞.
HÍHõáÈ`Õ, <Õ#∂ JO^ŒiÖÏ <å ™êfi~°O÷ HÀã¨O rqOz# "å}Ëfl.
^•^•Ñ¨Ù =¸_»∞ ã¨O=`«û~åÅ „H˜`O« =$uÎs`åº D #QÆ~åxH˜ =zÛ# <å‰õΩ,
WHõ¯_çH˜ ^ŒQ~æÆ Ö° ’<Õ L#fl =∂ T~°∞x K«∂_®ÅxÑ≤OzOk. <å Ѩx ѨÓiÎ HÍQÍ<Õ
HÍ~À¡, =∂ T~°∞ |Ü«∞Å∞^Õ~å#∞. =∂ T~°∞ ^ŒQ~æÆ Q° Í =zÛ#ѨC_»∞ <åÖ’ L^ÕfiQÆO.
<Õ#∞ ÃÑiy# T~°∞. <å ÉÏźO QÆ_Ñç #≤ T~°∞. =∂ J=∂‡, <å#flÅ#∞ =ke,
<Õ#∞ q^ÕâßʼnõΩ "≥o§# T~°∞. =∂ "åà◊§ JOu=∞ ã¨O™ê¯~åxH˜ ‰õÄ_® ~åÖËHáõ È~Ú#
<å ^Œ∞ã≤u÷ . JO`å Hõà§◊ =ÚO^Œ∞ xezOk.
JO`«Ö’<Õ H˘xfl â’Hõ ã¨fi~åÅ∞ q#|_®¤~Ú. =∂ Ti ^Œo`«"å_»Ö’x F QÆ∞_çÃã
=ÚO^Œ∞ KåÖÏ=∞Ok QÆ∞q∞QÆ∂_ç L<åfl~°∞. q+¨Ü∞« "Õ∞O\’ Hõ#∞‰õΩ¯~°=∞‡x ¢_=·≥ ~°∞#∞
ѨOÑ≤OKå#∞. Z=~À =Úã¨Å=∞‡ =∞~°}O˜ zO^Œx Hõ|∞~°∞ `≥KåÛ_»∞ ¢_=·≥ ~°∞. <å‰õΩ
=∂ J=∞‡ *Ï˝ÑH¨ Oõ =zÛOk. P"≥∞ Kå=Ù QÆ∞~°∞HÎ ˘zÛOk. "≥O@<Õ HÍ~°∞ kQÍ#∞.
=Úã¨Å=∞‡ â◊=O F ‰õΩH˜¯ =∞OK«OÃÑ· LOk. P"≥∞ H˘_»∞‰õΩ =∞ã¨H\õ òÖ’ L<åfl_»@.
á¶È<£ KÕ¿ãÎ HõOÃÑh Ѩxg∞^Œ "Õ~ˆ KÀ@∞‰õΩ "≥àϧ_»x `≥eã≤Ok. â◊=O "åã¨<À™ÈÎOk.
„H˜`O« ~ÀA K«xáÈ~ÚO^Œ@. "åã¨# "ÕÜ∞« ^Œ∞ =∞s! ^ŒÇϨ # Hõ~‡° ‰õΩ _»|∞ƒÅ∞ ÖË=@.
=Úã¨Å=∞‡ Éèí~°Î xsfiHÍ~°OQÍ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. J`«x Hõà◊§#∞O_ç J„â◊√^è•~°Å∞
„Ѩ=Ç≤Ïã¨∞<Î åfl~Ú. `«∞_»∞K«∞HÀ"åÅ<Õ ^蕺ã¨Ö^Ë ∞Œ . `«∞_çKÕ <å^ä∞Œ _»∞ÖË_∞» . <å‰õΩ =∂
<å#fl =∞kÖ’ "≥∞kÖÏ_»∞. J=∞‡ =∞~°}O˜ z# <≥Å Ö’¿Ñ PÜ«∞# J=∞‡#∞ "≥`∞« ‰õΩO@∂
"≥àÏ¡_∞» . HÍHõáÈ`Õ Jk ã¨ÇϨ [ =∞~°}O HÍ^Œ∞. UHÍH˜`#« O Éèií OK«ÖHË ,õ ѨÅHõiOKÕ
<å^è∞Œ _»∞ÖËH,õ PÜ«∞# P`«‡Ç¨Ï`«º‰õΩ áêÅÊ_®¤_∞» . D =Úã¨ÖÏÜ«∞#‰õΩ P QÆu Ѩ@Qì ∂Æ _»
^Œ#∞‰õΩ<åfl#∞. ^ŒQ~æÆ ∞° O_ç =Úã¨Å=∞‡ JOu=∞ ã¨O™ê¯~°O KÕ~ÚOKå#∞. P =$^Œ∞xú fl
D #QÆ~åxH˜ fã¨∞‰õΩ=zÛ F =$^•ú„â◊=∞OÖ’ KÕiÊOKå#∞. P =$^•ú„â◊=∞OÖ’ Ѩiã≤u÷
QÆ=∞xOKÕãi¨ H˜ <å Hõà√◊ § K≥=∞~åÛ~Ú. ã≤|ƒOk Hõã∞¨ ~°∂,¡ qã¨∞~°∂¡ K≥=ÙÖÏ~° q<åfl#∞.
U^À "≥Ú‰õΩ¯|_çH,˜ L^ÀºQÆs`åº Ñ¨#∞Å∞ KÕ¿ã ã≤|ƒOk „Ѩ=~°#Î , JHõ¯_ç J=∂‡,
<å#flʼnõΩ LѨâ=◊ ∞#O HõeOæ K«Háõ ÈQÍ, =∞iO`« H∆ÀÉè‰í Ωõ QÆ∞iKÕã∞¨ #Î fl@ìxÑ≤OzOk.
JѨC_Õ D P#O^ŒxÅÜ«∞O ~°∂ѨÙ~ˆ YÅ∞ <å =∞#ã¨∞Ö’ =Ú„kOK«∞‰õΩ<åfl#∞. J"≥∞iHÍ
uiy "≥o§, <å ÉèÏ~°º =ã¨O`«`À K«iÛOKå#∞. P"≥∞, "≥Ú^Œ@ HÍãÎ̈ "≥#∞HÍ_ç<å,
J#∞~åQÆ ã¨OQÆ=∞O
103
`«~∞° "å`« J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩOk. ^•x Ѩ~åº=™ê#"Õ∞ "Õ∞=Ú J"≥∞iHÍ =ke, =∞#
~å¢ëêìxH˜ ~å"åÅ#fl x~°Ü ‚ ∞« O. JO`«=~°‰Ωõ =$uÎq[Ü«∂ÅÃÑ,· ã¨Oáê^Œ#ÃÑ· ^Œ$+≤ì
xeÑ≤# "Õ∞=Ú, =∞# =∂`«$ ^ÕâßxH˜ ¿ã= KÕÜ∂« Åx xâ◊Û~ÚOKå=Ú. D ã¨Oã¨÷
XHõ P„â◊=∞OÖÏHÍHõ, P#O^ŒxÅÜ«∞OÖÏ, J#∞~åQÆ ã¨OQÆ=∞OÖÏ ~°∂á⁄O^•Åx,
xѨÙ}∞ÅKÕ =∞Oz Ѩ^HŒä Oõ ~°∂á⁄OkOKå=Ú. g∞ JO^Œi ã¨Ç¨ Ü«∞ ã¨ÇϨ HÍ~åÅ`À
D ã¨Oã¨÷ Ѩikèx =∞iO`« qãÎ̈iOѨ *ËÜ∂« Å#∞‰õΩO@∞<åfl=Ú. =∂ D Hõ$+≤H˜
KÕܸ « `« x™êÎ~h° , g∞ JO_»^OŒ _»Å`À D J#∞~åQÆãO¨ QÆ=∞O J=∂‡, <å#flÅ
#=ÙfiŠѨÙ=ÙfiÅ`À qÅã≤ÅQ¡ ÅÆ ^Œx Ptã¨∂Î ÃãÅ=Ù fã¨∞‰õΩO@∞<åfl#∞.——
P P=~°}O`å K«Ñʨ @¡`À =∂~°∞„"≥∂yOk. H˘O^Œi Hõà§◊ Ö’¡ P#O^Œ ÉèÏëêÊÅ∞.
Z=i <À@ q<åfl _®Hõ~ì ∞° ^ŒOѨ`∞« Å QÆ∞iOz „ѨâO◊ ¿ã. H˘O^Œ~∞° JHõ¯_ç =ã¨`∞« Å
QÆ∞iOz K«iÛ¿ã,Î H˘O^Œ~∞° JHõ¯_» KÕi#"åi QÆ∞iOz q=~åÅ∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO@∞<åfl~°∞.
ã¨Éíè =Úyã≤Ok. PǨï`«∞ʼnõΩ JÖÏÊǨ~°O U~åÊ@∞ KÕâß~°∞. H˘O^Œ~∞° J@∞"≥Ñ· Ù¨
"≥o`Õ, H˘O^Œ~∞° P Ѩiã¨~åÅ#∞ ^Œi≈OK«_®xH˜ ѨÓ#∞‰õΩ<åfl~°∞.
''#=∞™ê¯~°=∞O_ô! <å ¿Ñ~°∞ zO`«Å~å=Ù. D"≥∞ <å N=∞u "≥<fl≥ Å. D P#O^Œ
xÅÜ«∞O QÆ∞iOz Ѩ„uHõÖ’¡ K«kq q∞=Ú‡efl HõÅ∞ã¨∞HÀ"åÅx =KåÛO.
''g∞^Õ T~°O_ô——
''=∂k „ѨH¯õ lÖÏ¡<Õ <å ¿Ñ~°∞ ~å=∞Éè„í ^Œ~åA. <å ÉèÏ~°º ã‘`åÅH˜;. <≥Å „H˜`"« ∞Õ
WHõ¯_» KÕ~å=Ú.——
''g∞ <ÕÑ^¨ ºŒä OÖ’ K≥|∞`å~å?——
''=∂H˜^~ÌŒ ∞° ‰õÄ`«∞à◊√,¡ XHõ ÉÏ|∞. J=∂‡~ÚÅ ÃÑo§à◊√§ KÕâß=Ú. JÉσ~Ú
J"≥∞iHÍÖ’ ã≤~÷ Ñ° _¨ ®¤_∞» . "Õ∞q∞Hõ¯_» Ѩ_®¤=Ú.—— ~å=∞Éè„í ^Œ~åA Q˘O`«∞Ö’ ÉÏ^è.Œ
''g∞ˆ~=∞#∞HÀHõáÈ`Õ HÍãÎ̈ q=~°OQÍ K≥|∞`å~å ?——
''K≥Ñʨ _®xˆH=ÚOk <åÜ«∞<å ! "Õ∞"≥ÚHõ\ ˜ `«e¿ã,Î ^Õ=Ù_˘Hõ\ ˜ `«eKå_»∞. ‰õÄ`«∞à◊√¡
Ѩ~å~Ú WO\˜H˜ "≥à¡ı "åˆ~ QÆ^•! Jx, "åi ã¨∂¯Öò ÃÑ#·¶ Öò HÍQÍ<Õ =∂‰õΩ `«QæÆ
ã¨O|O^è•Å∞ K«∂ã≤ ÃÑo§ KÕâß=Ú. =Oâ’^•Ì~‰° Ωõ xfl =∂„`«O Ñ≤l ^•HÍ K«kqOKåO.
P `«~åfi`« ÃÑ· K«^Œ∞=ÙʼnõΩ J"≥∞iHÍ "≥à◊`å#O>Ë, L#fl á⁄Å=∞q∞‡ _»|∞ƒ
ã¨=∞‰õÄ~åÛO. WHõ K≥¿ÑÊ^Õ=ÚOk? =∂=¸Å∞ Hõ^.Õä =∂ JÉσ~Ú JHõ¯_Õ L^ÀºQÆO
K«∂ã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. =∂ „Ѩ"∞Õ Ü«∞O ÖˉΩõ O_® ÃÑo§ ‰õÄ_® KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl_»∞. J^À ÃÑ^ŒÌ
Hõ^äŒ.
104
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
''ÃÑ^ŒÌ Hõ^#Œä ∞ HÍãÎ̈ ‰õΩkOz K≥ÑÙ¨ `å~å ?——
''g∞HõO`«QÍ q<åÅ#∞‰õΩO>Ë ZO^Œ∞‰õΩ K≥ѨÊ#∞? =∂ "å_çH˜ =∂ ÉÏ=∞‡iÌ
‰õÄ`«∞ix KÕã∞¨ ‰õΩO^•=∞x J#∞‰õΩ<åflO. =∂ "å_»∞ J"≥∞iHÍ "≥o§# PÔ~flÅ¡‰Ωõ , P
J=∂‡~Ú HÍãÎ̈ WOÔH=i<À ilãì̈~∞° ÃÑo¡ KÕã∞¨ ‰õΩOk. WHõ ^•O`À =∂ "å_»∞ q~°HÎ̃
K≥Ok, JHõ¯_Õ Ñ¨Ù\ì̃ ÃÑiy# `≥Å∞QÆ=∂‡~Úx KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl_»∞.——




''~°O_ç, ~°O„_»O_ç—— Hõ$+¨Ç‚ Ϩ i, ÉèÏQƺ=∞‡ W^Œ~Ì ∂° XˆH™êi J<åfl~°∞. `«=∞ QÆkÖ’H˜
=zÛ# ~°OQÆ<å^äŒâߢã≤Î, J#∞ã¨∂Ü«∞=∞‡Å#∞ L^ÕÌtOz. =zÛ "å~°∞ ‰õΩiÛÖ’
‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞.
''UOk ™ê~ü! y@¡zÛO„_»∞. =∂`Àx UO `«ÑC¨ HÍÖË^∞Œ QÆ^•?——
''PÖÏO\˜^ÕO ÖË^Œ∞ Hõ$+¨‚ǨÏiQÍ~°∂! H˘xfl ~ÀAÅ #∞Oz Hõeã≤"≥∞eã≤
LO@∞<åflO. ¿Ñ~°∞¡ `«ÑÊ≤ Oz XHõ~˘Hõi Hõ+ãì¨ ∞¨ MÏÅ∞ `≥eûOk ÖË^∞Œ . =∞# Hõ+ì¨ ã¨∞MÏÅ∞
Ѩ~㰠ʨ ~°O K≥ÑC¨ ‰õΩO>Ë =∞#ã¨∞Å∞ ^ŒQ~æÆ “`å~Ú. ÉèÏ~°O `«Q∞Æ `æ ∞« Ok.——
''F™ê~°∂! g∞ ~°#flk x=^ÕÌ (x["Õ∞). "Õ∞O QÆsÉ’Å¡O. =∂ ~°∂O‰õΩ g∞ Jã¨∞O\˜
ÃÑ^ÀÌÅ∞¡ JzÛO„_»O>Ë âßÅ ‰õΩâßÅ∞QÆ∞#flk.
''WHõ¯_» =∞#=∞O^Œ~°O XHõ>Ë. ^èŒxHõ, ¿Ñ^Œ ÉèË^•Å∞ ÖË=Ù. g∞ QÆ∞iOz
q<åÅ#∞Ok.——
''<Õ#∞ ÉÁOÉÏ~ÚÅ |@ìÅ q∞Å∞¡ =~°¯~üQÆ *Ëã#≤ . P_≥=_À ^Œ`åΙê=∞O`ü ѨÙ}º=∂
Åx, =∂ q∞Å∞¡ |O^Œ∞Ѩ_k¤» . "Õ∞O ~À_»∞¤ g∞^Œ Ѩ_®¤O. =∂ H˘_»∞‰õΩ ã¨^∞Œ J@ÔHH˜¯Ok.
q∞Å∞¡#∞Oz ^˘iH˜# ÃÑã· Ö¨ ’Îx =∂ a_»¤ ÅQÆOæ *Ët#O. H˘_»∞‰õΩ#∞ ^Œ∞ÉÏ~Ú Ñ¨OÑ≤#O.
<åHÍ Ñ¨x ÖË^∞Œ . WQÆ ÉÁOÉÏ~ÚÅ∞O_Õ `«O^Œ∞Hˆ =Ú#flk? =∂ T~°∞‰õΩ uiy =zÛ#O.
H˘_»∞‰õΩ¯ ÅQÆOæ *Ët#O. P_çH^˜ ~ÌŒ ∞° Ñ≤ÅÅ¡ ∞. =∂ HÀ_»Å∞‰õΩ ÉÏQÆ ã‘Ñu¨ (>ˇ‰Ωõ ¯) ^•x
"≥ÚQÆ∞_»∞ ^Œ∞ɡ·Å ÉÏQÍ Hõ=∂~Ú`«Î_»x (ã¨Oáêk™êÎ_»x) áÈHõ_» (QÆ~°fiO).
=∂‰õΩ#fl^ŒO`« PÅ¡H`˜ ,ÎÕ =∂ HÀ_»Å∞ =∂ ¿ãuH˜ ã≤Ñʨ xzÛOk. U ^Õ=Ù#∞ ѨÙ<åº<Àfl
w _®Hõ~ì ∞° , =∞=Ú‡Å#∞ yHõ¯_» â◊sH± *Ëã∞¨ ‰õΩ#fl_»∞. (KÕ~∞° Û‰õΩ<åfl_»∞). =∂k ã¨~ˆ QÆh,
g∞~°∞ ÉÏQÆ L<ÀflÅ¡ ÖˇH¯õ L#fl~°∞. g∞~°∞ w_» LO_Õ`O« ^Œ∞Hˆ O QÍKå~°=∞KÕÛ?——
''L<ÀflÅ¡=∞O>Ë g∞ L^ÕâÌ º◊ OÖ’ _»|∞ƒ, Pã≤ÑÎ ~¨ O° QÍ J#∞‰õΩO>Ë, "Õ∞ =Ú<ÀflÅ¡"∞Õ .
Z=~À J#fl@∞¡, _»|∞ƒ`À Ѩ~∞° ѨÙ#∞ H˘#QÆÅO HÍx x„^Œ#∞ H˘#ÖËO Hõ^•! =∂ QÆf
JO`Õ. K≥ѨCHÀ=_®xH˜ =ÚQÆ∞æ~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞, W^ŒÌ~°∞ ‰õÄ`«∞à◊√§. XHõ JÉσ~Ú
J#∞~åQÆ ã¨OQÆ=∞O
105
_èbç Ö¡ ’ F L#fl`« „ѨÉ∞íè `Àfi^Àºy, =∞^躌 "å_»∞ =∞„^•ã¨∞Ö’ [_ç,˚ z#fl"å_»∞ J"≥∞iHÍÖ’
_®Hõ~ì ∞° . ‰õÄ`«∞à◊§#∞ ‰õÄ_» ã¨OѨ#∞flÅ WO\’¡Hˆ WKåÛO. "å~°O^ŒiH˜ =∞Oz K«^∞Œ =ÙÅ∞
K≥ÑÊ≤ Oz, ÃÑo§à◊√¡ ‰õÄ_® Ѷ∞¨ #OQÍ<Õ KÕâßO. Z=iH˜ "å~°∞ Éè’QÆÉÏè QͺÅ`À ã¨∞YOQÍ
HÍѨÙ~åÅ∞ KÕã∞¨ ‰õΩO@∞<åfl~°∞. J~Ú<å "å~°O^Œin =∂ Pã≤Î g∞^Õ Hõ#∞fl. _»|∞ƒ
g∞^Õ "≥∂A. =∂ ÉÏQÀQÆ∞efl Hõ#∞‰õΩ¯<Õ ã¨=∞Ü«∞O "åiH˜ ÖË^∞Œ . U^À HõeÊOz#
J=ã¨~åÅ ¿Ñ~°∞`À =∂ ^ŒQ~æÆ #° ∞O_ç ™⁄=Ú‡ ^ŒO_»∞HÀ"åÅx K«∂™êÎ~∞° . HÍ^ŒO>Ë
Z_»"Ú≥ ǨÏO, ÃÑ_»"Ú≥ ǨÏO. Pã≤Î UO KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï~°∞? áÈÜÕ∞ѨC_»∞ "≥O@fã¨∞‰õΩ
áÈ`å~å? Jx qã¨∞~°∞.¡ D =∞#óˆHâ¡ ßÅ`À qã¨∞QÔ uÎ, U P„â◊=∞OÖ’<À KÕ~∞° ^•=∞#∞
‰õΩ<åflO. JO`«Ö’ D P#O^Œ xÅÜ«∞O „ѨH@ õ # K«∂âßO. WO@~°∂fi ºÖ’ ZOÑ≤Hõ
KÕâß~°∞. JÖÏ WHõ¯_» KÕ~åO. WѨC_çH¯õ _» „ѨâßO`«OQÍ LOk. ™êfii˚`"« ∞≥ #ÿ Ü«∂=^•ã≤xÎ
D ã¨O㨉÷ Ωõ q~åà◊OQÍ W"åfiÅ#∞‰õΩO@∞<åfl#∞. =ÚyOKå~°∞ ~°OQÆ<å^äŒ âߢã.Î≤ ——
''âß#=∞Ozk ™ê~°∂! g∞ Jã¨∞O\˜ ÃÑ^ŒÌ =∞#∞ã¨∞<ÀflÅ∞¡ LO_»=>Ëì D ^Œ∞xÜ«∞
D =∂„`«O #_»∞ã¨∞#Î flk. =∂ Jã¨∞O\’Å¡‰Ωõ h_» ^˘~°∞‰õΩ`«∞#flk.—— =∞#ã¨∂ÊùiQÎ Í
J<åfl_»∞ Hõ$+¨Ç‚ Ϩ i. ÉèÏQƺ=∞‡ ^ŒO_»O ÃÑ\ì̃Ok. ~°OQÆ<å^ä⌠ߢã,Î≤ J#ã¨∂Ü«∞=∞‡Å∞
„ѨH¯õ QÆkÖ’H˜ #_çKå~°∞. JHõ¯_» QÍAÅ #~°ûÜ«∞º XHõ¯_Õ L<åfl_»∞. J`«xH˜ H˘_»∞‰õΩÅ∞
ÖË~∞° . ‰õÄ`«∞~°∞ JÅ∞¡_∞» ã¨∂~°`∞« Ö’ L<åfl~°∞. JÅ∞¡_∞» JHõ¯_» _≥=· ∞O_£ Hõ@~ì ,ü ÉèÏ~°º
=∞~°}O `«~∞° "å`« JOu=∞ „H˜Ü∞« ʼnõΩ =zÛ# ‰õÄ`«∞~°∞ |Å=O`«O KÕÜ∞« _»O`À
ã¨∂~°`ü "≥àϧ_»∞ #~°ûÜ«∞º. "å~°`x« fl ÉÏQÍ<Õ K«∂ã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. HÍx #~°ûÜ«∞ºˆH,
‰õÄ`«∞~°∞‰õΩ ÉèÏ~°O HÍ=_»O =∞#∞™⁄ѨÊHõ ã¨fi„QÍ=∞O uiy =KåÛ_»∞. Z=~À P#O^Œ
xÅÜ«∞O QÆ∞iOz K≥a`Õ ^Œ~M° Ïã¨∞Î KÕâß_»∞. P `«~∞° "å`« =ÚMÏ=ÚdÖ’ ZOÑ≤HÔ ·
P#O^Œ xÅÜ«∞OÖ’ KÕ~å_»∞.
WHõ Éèí∞[OQÆ~å=Ù ™êq„`«=∞‡Åk WOH˘Hõ Hõ^äŒ. H˘_»∞‰õΩѨ@¡ "å~°∞ K«∂Ñ≤#
HÍiî#ºO, =Úã¨e`«#OÖ’ "åiH˜ âßѨ=∞~ÚOk. H˘_»∞‰õΩ‰õΩ `«#∞ „¿Ñq∞Oz#
J=∂‡~Ú`À H͉õΩO_®, `«=∞ ‰õΩÖÏxH˜ K≥Ok# `«=∞‰õΩ #zÛ# WOHÀ Pã≤ÑÎ ~¨ ∞° Å
J=∂‡~Úx Hõ@ìɡ\ ˜ì#O^Œ∞‰õΩ H˘_»∞‰õΩ =∞#ã¨∞ qiyOk. ^•xH˜`À_»∞, "åi
HÍѨÙ~°OÖ’ ‰õÄ_® ™êq„`«=∞‡ „Ѩ"∞Õ Ü«∞O Z‰õΩ¯=ÜÕ∞º ã¨iH˜, H˘_»∞‰õΩ, HÀ_»Å∞ gi
PQÆ_®Å‰õΩ `åà◊ÖHË õ =∞„^•ã¨∞‰õΩ =∞HÍO =∂~åÛ~°∞. ‰õΩ_çuÖ’ Ѩ_¤» ZÅ∞HõÖÏ¡ =∂i#
Éè∞í [OQÆ~å=Ù, ™êq„`«=∞‡Å∞ `«=∞`«=∞ `«ÑÊ≤ ^•xH˜ „áêÜ«∞tÛ`«OÎ QÍ, `À\˜ "åiH˜
¿ã= KÕÜ∂« Å<Õ ÉèÏ=#`À P#O^Œ xÅÜ«∞OÖ’ KÕ~å~°∞.




106
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
_®Hõ~ì ∞° „u<å^è~Œ å=ÙQÍi KÕO|~ü.
''™ê~ü Ñ≤eKå~å?——
''J=Ù#∞ L^ŒÜ∞« H˜~} ° ü QÍ~°∂! =∞# „ѨH¯õ ~åRO #∞Oz F „Ѩuxkè |$O^ŒO
=zÛOk. "å~°∞ =∞# ã¨Oã¨÷ x~°fiǨÏ} QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅ#∞‰õΩO@∞<åfl~°∞.——
=zÛ# |$O^•xH˜ [#~°Öò "Õ∞<Õ[~ü L^ŒÜ«∞H˜~°}üx ѨiK«Ü«∞O KÕâß~°∞ _®Hõì~ü
„u<å^ä~Œ å=Ù.
Ѩ~㰠ʨ ~° ѨiK«Ü∂« ÅÜ«∂ºHõ, PǨ˙`«∞ʼnõΩ P#O^Œ xÅÜ«∞O ã¨O^Œ~≈° <åxH˜
|Ü«∞Å∞^Õ~° nâß_»∞ L^ŒÜ∞« H˜~}° .ü "≥Ú@ì"Ú≥ ^Œ@, P=~°} #=¸<å#∞ QÍA ѨÅHõOÖ’
K«∂Ñ≤OKå_»∞. ã¨OÉèÏ+¨} WOw¡+µ¨ Ö’ ™êyOk.
''Wk PѶ㑠π HÍOÃÑH¡ û± , JO>Ë =∞#=Ú#fl KÀ@∞. =¸_»O`«ã∞¨ Å÷ D Éè=í #=ÚÖ’
ÃÑ· HõÑC¨ Ö’ ÃÑO\∫ãπ LOk. Jk _®Hõ~ì ∞° ^ŒOѨ`∞« Å x"åã¨O. =¸_»= áÈ¡~ü Ö’
K≥~· ü Ѩ~û° <£ _®Hõ~ì ∞° =ã¨O`«QÍi KÕO|~ü, Kè~·≥ ‡° <£ _®Hõ~ì ü „u<å^è~Œ å=ÙQÍi KÕO|~ü,
=∞iÜ«Ú "åi PѶ㑠∞¨ ã≤|ƒOk HÍ~åºÅÜ«∞O =Ù<åfl~Ú. ~Ô O_»= JO`«ã∞¨ Ö÷ ’ Z„QÀ
JO_£ ǨiìHÅõ Û~°Öò qÉèÏQÆO HÍ~åºÅÜ«∞O. _®Hõ~ì ∞° u~°∞=∞Å~å=Ù P qÉèÏQÍkèÑu¨ .
"≥Ú^Œ\ ˜ JO`«ã∞¨ Ö÷ ’ =∂ HÍ~åºÅÜ«∞O JO>Ë Pi÷Hõ =∞iÜ«Ú x~°fiǨÏ} qÉèÏQÆ
HÍ~åºÅÜ«∞O LOk. <Õ#∞ ‰õÄ~°∞ÛO_Õk "≥Ú^Œ\ ˜ JO`«ã¨∞÷Ö’<Õ. =∂ ÃѶ·<å<£û
qÉèÏQÍkèÑu¨ N u=∞‡~åAQÍi KÕO|~ü <å „Ñ¨H¯õ <Õ. WHõ „Q“O_£ á¶È~¡ ü Ö’ ѨaH¡ ±
iÖË+<¨ û£ , 'J=∂‡, <å#fl P#O^Œ xÅÜ«∞O— HÍ~åºÅÜ«∂Å∞<åfl~Ú.
''D „ѨH¯õ # _À"£∞ PHÍ~°OÖ’ L#fl Éè=í #O?—— |$O^Œ=ÚÖ’x F =ºH˜Î J_çQÍ_»∞.
''Jk i„H˜Ü∞Õ +¨<£ HÍOÃÑH¡ û± . JHõ¯_» K≥ã,π Hͺ~°"∞£ û ~°∂=ÚÅ∞, >Ë|∞Öò >ˇxflãπ
HÀ~°∞,ì "åºÜ«∞=∞âßÅ, „QÆO^ä•ÅÜ«∞O, ^•^•Ñ¨Ù "Õ~Ú =∞Ok ‰õÄ~°∞Û<Õ gÅ∞#fl Z.ã≤.
P_ç\’iÜ«∞O L<åfl~Ú. Ѩ^OŒ _ç, =∞#O D HÍOÃÑH¡ û± Ö’x Éè=í <åÅ#∞ „Ѩ`º« HõO∆ QÍ
K«∂^•ÌO.——
=ÚO^Œ∞ Éè’[#âßÅ P=~°}Ö’H˜ "≥àÏ¡~∞° . „Q“O_£áÈ¡~ü Ö’ ™ê=∂„y QÆ^∞Œ Å∞,
‰õÄ~°QÍÜ«∞Å∞ â◊√„ÉèOí KÕã≤ `«∞i"Õ∞ ~°∂=Ú, Ñ≤O_ç =∞~° "≥Ú^ŒÅQÆ∞#q L<åfl~Ú.
JHõ¯_ç ã≤|ƒOk Ü«¸xá¶êOÖ’ L<åfl~°∞. P_»"å~°∞ XˆH ~°OQÆ∞ p~°, *ÏÔH@∞ì ^èiŒ Oz
Hõ|∞~å¡_∞» ‰õΩO@∂, #=Ùfi`«∂ `«=∞ Ѩ#∞Å∞ KÕã∞¨ ‰õΩO@∞<åfl~°∞. =∞QÆ"åà◊√§ ‰õÄ_®
áêºO@∞ +¨~∞° ì Ü«¸xá¶êOÖ’ LO_ç `«=∞ q^è∞Œ Å∞ x~°fiÇ≤Ïã¨∞<Î åfl~°∞.
''Ü«¸xá¶êOÖ’ ÖËx "åÔ~=fi~°∞? WHõ¯_» L<åfl~°∞.——
J#∞~åQÆ ã¨OQÆ=∞O
107
 ''g~°∞, D xÅÜ«∞OÖ’x x"åã¨∞Å∞. =∞s Ѩh áê@ ÖˉΩõ O_® ZÖÏ LO_Õk?
J#∞‰õΩ<Õ "å~°∞, WHõ¯_» Ѩ~º° "ÕH‰∆õ Ωõ Å∞QÍ q^è∞Œ Å∞ x~°fiÇ≤Ïã¨∞<Î åfl~°∞. H˘O^Œ~∞° WHõ¯_ç
Ѩ#∞Ö’¡ áêÅ∞ ѨOK«∞‰õΩO\Ï~°∞.——
"≥Ú^Œ\ ˜ JO`«ã∞¨ Ö÷ ’ =O@âßÅÖ’ Jhfl P^è∞Œ xHõ ѨiHõ~åÅ∞ L<åfl~Ú. JHõ¯_»
‰õÄ_® H˘O^Œ~∞° xÅÜ«∞"åã¨∞Å∞ ã≤|ƒOkH˜ ã¨Ç¨ Ü«∞O KÕã∂¨ Î HõxÑ≤OKå~°∞.
=O@Å∞ ѨsH˜O∆ KÕ Ñ¨iâ’^è#Œ âßÅ ‰õÄ_® JHõ¯_» LOk. =O_ç# =O@Å∞ JHõ¯_»
ѨsH˜O∆ z# `«~åfi`Õ =_»#¤ ‰õΩ f™êÎ~∞° .
''WHõ¯_ç "å~°O^Œ~∞° HͺO\©<À¡<Õ Éè’O KÕ™êÎ~å?——
''JO^Œ~∂° Jx HÍ^Œ∞. H˘O^Œ~∞° `«=∞ QÆ^∞Œ Ö’¡<Õ =O@ KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï~°∞. Jxfl
QÆ^∞Œ Ö’¡ =O@ QÆk LOk. FÑ≤Hõ L#fl"å~°∞, "åi =O@, "åˆ~ KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï~°∞.
=O@‰õΩ HÍ=Åã≤# ™ê=∂„y ™Èì~ü ~°∂O #∞Oz fã¨∞HÀ=K«∞Û. HͺO\©<À¡ Éè’O
KÕÜ∂« Å#∞‰õΩ<Õ "å~°∞ =ÚO^Œ∞QÍ K≥áêÊe. P „ѨHÍ~°O =O@Å∞ KÕ™êÎ~∞° . ~Ô O_»=
JO`«ã∞¨ Ö÷ ’ =∞~À Éè’[#âßÅ LOk. [#O Z‰õΩ¯=QÍ L#flѨC_»∞, ÖË^• U^≥#·
ѶO¨ Hõ<∆ £ ã¨O^Œ~ƒ° Où QÍ ^•xfl "å_»∞`å~°∞. Ѩ^OŒ _ç Ju =ÚYº"≥∞#ÿ ''J=∂‡, <å<åfl
P#O^Œ xÅÜ«∂xfl ^Œi≈^•ÌO.—— L^ŒÜ∞« H˜~} ° ü ^•i fâß_»∞.
'P#O^Œ xÅÜ«∞O— J~Ú^ŒO`«ã∞¨ Å÷ Éè=í #O. =O^Œ áÈ~°¬#∞¡. „Ѩu áÈ~°¬<À¡ ~Ô O_»∞
QÆ^∞Œ Å∞, Öˇ„\˜<,£ ÉÏ„`«∂O, H˜K<≥ £ áê¡\òáê¶ O, W^ŒiÌ H˜ ã¨iáÈÜÕ∞ Ѷi¨ flK«~∞° L<åfl~Ú.
=O@ Qͺãπ, =O@ áê„`«Å∞ ‰õÄ_® L<åfl~Ú.
XHõQkÆ Ö’H˜ "≥àϧ~°∞ |$O^ŒO ã¨É∞íè ºÅ∞.
''g∞ ¿Ñ~°∞?—— QÆkÖ’ L#fl`«xfl J_çQÍ_»∞ F _≥eQˆ \ò. L^ŒÜ∞« H˜~} ° ü ^Œ∞ÉèÏã≤QÍ
=º=ǨÏiOKå_»∞.
''JѨÊÅ #~°ãO≤ ǨÏO.——
^•^•Ñ¨Ù J~°"·≥ J~Ú^Œ∞ ã¨O=`«û~åÅ∞O\ÏÜ«∞`«xH˜.
''g∞ QÆ∞iOz K≥|∞`å~å?——
''=∂k WHõ¯_çH˜ =¸_»∞ =O^ŒÅ H˜Ö’ g∞@~°¡ ^Œ∂~°OÖ’ L#fl ѨÖ@ ¡ˇ ∂~°∞. L#fl
H˘kÌ Éèí∂q∞Ö’ =º=™êÜ«∞O KÕã¨∂Î #Å∞QÆ∞~°∞ Ñ≤Å¡Å#∞ ÃÑOz ÃÑ^ŒÌ KÕâßO.
=ÚQÆ∞~æ =° ∂‡~ÚÅ ÃÑo§à◊√§ KÕâßO. JÉσ~Úx ZO.HÍO. ^•HÍ K«kqOKå#∞. =∂‰õΩ
=∂@ =∂„`«"∞≥ #ÿ K≥Ñʨ ‰õΩO_®, =∂ „Ѩ"∞Õ Ü«∞O ÖˉΩõ O_® `«#∞ „¿Ñq∞Oz# J=∂‡~Úx
108
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
ÃÑo§ KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl_»∞. =∂ÔHO^Œ∞‰õΩ K≥Ñʨ ÖË^xŒ xÅn¿ã,Î g∞ÖÏO\˜ Kå^Œã∞¨ ÅÎ ∞ D
‰õΩÖÏO`«~° q"åǨxH˜ XѨCHÀ~°x `≥e¿ã =∂ ^•i "Õ∞=Ú K«∂ã¨∞‰õΩ<åflO Jx
‰õΩO_» „|^ŒÅÌ ∞ H˘\ì̃ K≥áêÊ_»∞. H˘`«Î ÃÑàϧO "≥∂A֒Ѩ_ç =∞=∞‡efl Ѩ\ Oì̃ K«∞HÀ=_»O
=∂<Õâß_»∞. WO\˜ Y~°∞ÛʼnõΩ W"åfieûOkáÈ~Ú. =∞=∞‡ÖËfl á⁄ÅO J=∞‡=∞x
"ÕkOè K«™êQÍ_»∞. "Õ∞=Ú ã¨¿ãq∞~å JO>Ë, =∂ =∂<å# =∞=∞‡efl =ke Ѩ_∞» K«∞
ÃÑàϧ=Ú`À Ѩ@flO áÈÜ«∂_»∞. "å_ç =∂=∞ Ѩ~Ñ° u¨ `À ÉϺO‰õΩ L^ÀºQÆO ^˘iH˜Ok.
"å_»∞ Ǩ~ÚQÍ<Õ L<åfl_»∞ HÍx <å ÉèÏ~°º "å_ç g∞^Œ ɡOQÆ`À =∞OK«OѨ\ ì˜ PÔ~flÅ¡Ö’
Hõ#∞fl=¸ã≤Ok. <ÕxÖÏ WHõ¯_» `ÕÖÏ#∞.—— xˆ~fi^ŒOQÍ K≥áêÊ_»∞ JѨÊÅ #~°ãO≤ ǨÏO.
''g∞ q=~åÅ∞ K≥|∞`å~å?—— J^Õ QÆkÖ’ L#fl WOH˘Hõ`«xfl J_çQÍ_»∞ F
ã¨O^Œ~°≈‰õΩ_»∞.
PÜ«∞# a_çÜ∞« ã¨∞_Î Öç Ï L<åfl_»∞. ÃÑ· "åi`À =∂\Ï¡__» ®xH˜ ÉèÜ í ∞« OÖÏ LOk.
a`«~Î ° K«∂ѨÙÅ∞ K«∂ã¨∂,Î JÖψQ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞.
JѨÊÅ #~°ãO≤ ǨÏ"Õ∞ K˘~°= fã¨∞H˘x, P ~Ô O_»= âßbÎ QÆ∞iOz K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞.
''DÜ«∞# áÈÅÜ«∞º. WHõ¯_çH˜ =O^Œ H˜Ö’ g∞@~°¡ ^Œ∂~°OÖ’ L#fl T~À¡ LO_Õ"å_»∞.
DÜ«∞# ÉèÏ~°º K«xáÈ~Ú#ѨÙ_Õ _®Hõ~ì ü „u<å^ä~Œ å=Ù gi TiH˜ "≥àϧ~°∞. XHõ q^èOŒ QÍ
DÜ«∞<Õ ''P#O^Œ xÅÜ«∞O—— ™ê÷Ñ#¨ ‰õΩ „¿Ñ~°}.
á⁄~°∞QÆ∞ ~åR „ѨÉ∞íè `«fi „Ѩuxkè |$O^ŒO, =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êyOk. WOH˘O^Œix
Hõeâß~°∞. "åi q=~åÅ∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. QÆuÖËHõ H˘O^Œ~∞° , UHÍH˜`#« O Éèií OK«ÖHË õ
H˘O^Œ~∞° , r=# ã¨O^蕺ã¨=∞Ü«∞OÖ’ #Å∞QÆ∞iH˜ ™êÜ«∞Ѩ_^» •=∞<Õ ã¨^∞Œ ^ÕâÌ =◊ Ú`À
H˘O^Œ~∞° , JÖÏ „Ѩu XHõ¯~°∂ XHÀ¯ HÍ~°}O =Å¡ JHõ¯_» KÕ~å~°∞. „Ѩu XHõ¯in
XHÀ¯ QÍ^ä.Œ P `«~∞° "å`« "å~°∞ ã¨Oã¨÷ Ѩiã¨~åÅ∞ K«∞@ìÉ\ˇ Ïì~∞° . 'P#O^Œ xÅÜ«∞O—
XHõ =$^•Ì„â◊=∞OÖÏ H͉õΩO_® XHõ q<À^Œ Hˆ O„^ŒOÖÏ LOk. ã≤fiq∞‡OQ∑ ѨÓÖò,
J^è∞Œ <å`«# ѨiHõ~åÅ "åºÜ«∂=∞âßÅ, *ÏyOQ∑ „\ÏH±, L^•º#=<åÅ∞, Ñ≤ÅÅ¡ P@
ѨiHõ~åÅ∞#fl `À@, ¿Ñ„¡ Q“O_£ JÖÏ =O^Œ ZHõ~åÅ "Õ∞~° L#fl Éè=í º „áêOQÆ}=∞k.
JHõ¯_» x"åã¨∞ňH H͉õΩO_® JO^ŒiH˜ JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ L#fl F ã¨∂Ѩ~ü ÃãÊëêe\©
Pã¨Ê„u, ql\˜OQ∑ _®Hõ~ì ‰¡° Ωõ Hõ#ûÖì̌hû QÆ^∞Œ Å∞, S.ã≤.Ü«Ú., PѨ~ˆ +¨<£ käÜ∞Õ @~ü,
áê^ä•År ÅÉÁˆ~@s W=hfl Pã¨∞Ѩ„u Éè=í #OÖ’ L<åfl~Ú. ^•x „ѨH¯õ <Õ ã≤|ƒOk
P"å™êÅ∞ L<åfl~Ú. JHõ¯_» x=ã≤OKÕ "åiH˜ „Ѩu<≥ÖÏ "≥^· ºŒ ѨsHõÅ∆ ∞ [iÑ≤ `«Q∞Æ
zH˜`û« KÕ™êÎ~∞° . „Ѩu "åi P~ÀQƺ _≥s· Pã¨∞„Ѩu Ѩ„`åÖ’¡ LOK«∞`å~°∞.
J#∞~åQÆ ã¨OQÆ=∞O
109
 P#O^Œ xÅÜ«∞ Ѩiã¨~åÅ∞ K«∂_»_®xH˜ =¸_»∞ <åÅ∞QÆ∞ QÆO@Å∞ Ѩ\ Oì˜ k.
_≥x· OQ∑ ǨÖòÖ’ "åiH˜ Éè’[<åÅ∞ U~åÊ@∞ KÕâß~°∞. Éè’[#O `«~∞° "å`«, ™êÜ«∞O„`«O
_®Hõ~ì ü „u<å^ä~Œ å=Ù`À =ÚMÏ=Úd U~åÊ@∞ KÕâß~°∞.
ÅѶڨ ã¨=∂"Õâ◊ ã¨O^Œ#OÖ’ JO`å Pã‘#∞ÅÜ«∂º~°∞. _®Hõ~ì ü „u<å^è~Œ å=Ù _®Hõ~ì ü
=ã¨O`« QÍ~°∞ ~åQÍ<Õ „Ѩâfl◊ - ["å|∞ Ѩ~O° Ѩ~° "≥Ú^ŒÖO·ˇ k.
''WO`« Ü≥∂[<å |^ŒOú QÍ D ã¨Oã¨÷ <≥ÅH˘eÊ#O^Œ∞‰õΩ, "≥Ú@ì"Ú≥ ^Œ@ g∞ W^ŒiÌ H©
Jaè#O^Œ#Å∞. WHõ¯_ç x"åã¨∞Å `«~Ñ° Ù¨ # ^è#Œ º"å^•Å∞.—— |$O^ŒO <åÜ«∞‰õΩ_»∞ J<åfl_»∞.
''g∞ Jaè#O^Œ#ÅH˜ ^è#Œ º"å^Œ=ÚÅ∞. S`Õ D ã¨Oã¨÷ <≥ÅH˘ÅÊ_»OÖ’ ZO`À
=∞Ok Hõ$+≤ LOk. g∞ Jaè#O^Œ#Å∞ "åiˆH K≥O^Œ∞`å~Ú.—— _®Hõ~ì ü „u<å^è~Œ å=Ù.
''D ã¨Oã¨÷ <≥ÅH˘eÊ㨠g∞~°∞ XHõ q^èOŒ QÍ J=∂‡ <å#flÅ#∞ "åi ‰õΩ@∞O|=Ú
#∞O_ç q_»nã¨∞#Î fl>ËQì Í?——
''Wk KåÖÏ K«iÛhÜ«∂Oâ◊O. D q+¨Ü∞« OÖ’ H˘xfl ~ÀAÅ∞ "å^ÀѨ"å^•Å∞
KÕÜ∞« =K«∞Û. J~Ú<å ‰õΩÑ¡ HΑ iõ OK«|_»\ÏxH˜ „ѨÜ∞« ufl™êÎ#∞.—— _®Hõ~ì ü „u<å^è~Œ å=Ù
H˘#™êyOKå_»∞.
''D Ü«∂O„uHõ Ü«ÚQÆ=ÚÖ’ =∂#= ã¨O|O^è•Å∞, ‰õΩ@∞O| ã¨O|O^è•Å∞
J_»∞QÆO@∞`«∞<åfl~Ú. JO`å "åºáê~°=∞~Ú áÈ~ÚOk. ‰õΩ@∞O|OÖ’ ‰õÄ_® _»|∞ƒ^Õ
=ÚYº áê„`«~ÚOk. D Ѩiã≤u÷ WÖψQ H˘#™êy`Õ =∞# ã¨O㨯 $u, ™êO„Ѩ^•Ü«∂xˆH
=ÚѨC =KÕÛ „Ѩ=∂^Œ=ÚOk. =ã¨∞^èH·≥ õ ‰õΩ@∞O|O XHõ <å#∞_ç QÍ<Õ LO_çáÈÜÕ∞
„Ѩ=∂^Œ=ÚOk. =∂ D ã¨Oã¨÷`À ‰õΩ@∞O| Ѩikè ÃÑOKåÅ<Õ `åѨ„`«Ü«∞O.
‰õΩ@∞OÉÏÅ#∞ qzÛù#flO KÕÜ«∞_»OHÍ^Œ∞. =∂ =ÚMÏ=ÚdH˜ =zÛ# "åix
™ê^躌 "≥∞#ÿ O`« "Õ∞~° "åi ‰õΩ@∞O|O`À<Õ LOK«_®xH˜ „ѨÜ∞« ufl™êÎ=Ú. H“xûeOQ∑
^•fi~å "åi L^ÕâÌ º◊ O =∂ˆ~Û „ѨÜ∞« `«flO KÕ™êÎO. Ñ≤ÅÅ¡ ∞ "Õ~ˆ ~åROÖ’<À, ^ÕâO◊ Ö’<À
L#flѨC_»∞ WHõ QÆ`«ºO`«~°O ÖË^Œ∞ Hõ^•! =∂ P#O^Œ xÅÜ«∞OÖ’ L#fl"åiÖ’
Hˆ =ÅO Ѩk âß`«O =∂„`«"∞Õ "åi ‰õΩ@∞O|O #∞O_ç q_çÑ_¨ "¤» å~°∞. ^•xH˜ Pi÷Hõ
Ѩ~"° ∞≥ #ÿ HÍ~°}ÏʼnõΩ `À_»∞, [#ˆ~+¨<£ QͺÑπ =Å¡ "å~°∞, "åi ‰õΩ@∞O|O`À W=∞_»ÖHË õ
áÈ=_»O ‰õÄ_® XHõ HÍ~°}O.——
''g∞ ã¨Oã¨H÷ ˜ J~Ú^Œ∞ =O^ŒÅ ZHõ~åÅ ã¨Å÷ O J=ã¨~=° ∂? K«∂¿ãÎ Wk iÜ«∞Öò
Z¿ãì\ò „Ѩ}ÏoHõÖÏ LOk.—— _®Hõì~ü „u<å^èŒ~å=Ù =∞#ã¨∞ z=Ù‰õΩ¯=∞Ok. _®Hõì~ü
=ã¨O`«‰Ωõ ‰õÄ_® HÀѨO =zÛOk. P"≥∞ P"ÕâO◊ Ö’ U^À J#É’ÜÕ∞O`«Ö’ _®Hõ~ì ü
„u<å^è~Œ å=Ù "åiOKå_»∞. âßO`«OQÍ ã¨=∂^è•#O K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞.
110
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
''¿ã"å ã¨Oã¨Å÷ =Úã¨∞QÆ∞Ö’ iÜ«∞Öò Z¿ã\ì ò "åºáê~°O KÕ¿ã "åix QÆ=∞xOz
g∞iÖÏ J_»Q_Æ O» Ö’ `«ÑC¨ ÖË^∞Œ . J~Ú`Õ D Éè∂í q∞, „ѨÉ∞íè `«fiO K«=QÍæ WzÛOk
HÍ^Œ∞. Uà◊§ `«~|° _ç c_»∞QÍ L#fl Éè∂í q∞x, =∂Ô~¯@∞ì ^è~Œ H° Oõ >Ë Ñ¨k âß`«O Z‰õΩ¯qzÛ
H˘#fl Éè∂í q∞ Wk. J~Ú<å _»|∞ƒ QÆ_Oç K«_®xˆH J~Ú`Õ =∂‰õΩ, =∞# ^ÕâO◊ Ö’
iÜ«∞Öò Z¿ã\ì ò "åºáê~°O KÕ¿ã J=ã¨~O° ÖË^∞Œ . 'J=∂‡, <å<åfl P#O^Œ xÅÜ«∞—
x~°fiǨÏ}‰õΩ Ѩ^àÕ √◊ § ã¨iѨ_® =¸Åxkè ÉϺO‰õΩÖ’ "ÕâßO. ^•xÃÑ· =KÕÛ =_ô`¤ À
WOHÍ H˘<Õflà◊√§ D ã¨Oã¨÷ x~°fiǨÏ}‰õΩ _èÀHÍÖË^∞Œ . ‰õÄ~°∞Ûx uO>Ë Ñ¨~fi° `åÅ∞ ‰õÄ_®
Hõ~∞° QÆ∞`å~Ú. JO^Œ∞Hõx, D P=~°}Ö’ Z<Àfl HÍ~°ºHõÖÏáêÅ∞ x~°fiÇ≤ÏOK«#∞<åfl=Ú.
ã¨fiÅÊ ÖÏÉèÏ¿ÑHõ∆`À, J^èŒ∞<å`«# Ѩ^Œú`«∞Å`À HÍ~˘Êˆ~\ò `«~°Ç¨Ö’ =º=™êÜ«∞O
KÕÑ\¨ ÏìO. WHõ¯_ç „Ñ¨[Å =ÚYºOQÍ c^Œ ‰õΩ@∞O| ¢ãÅΑ LáêkèHÔ · ‰õΩ\©~° Ѩi„â◊=∞Å#∞
<≥ÅH˘ÖÏÊÅx LOk. `«fi~°Ö’ WHõ¯_» ‰õΩ\©~° Ѩi„â◊=∞Å qÉèÏQÆO ~°∂ѨÙk^Œ∞HÌ À#∞Ok.
D ~ÀAÖ’¡ =∞#O ~ÀE WO\’¡ "å_Õ ã¨|∞ƒ ^ŒQ~æÆ #° ∞Oz \˜q., „Ѷ*≤ ò ^•HÍ Jhfl
|Ǩïà◊*Ïu q^Õj ã¨Oã¨Å÷ KÕ`∞« Ö’¡ L<åfl~Ú. =∞# ^ÕjÜ«∞ ã¨Oã¨Å÷ ∞ ‰õÄ_® q^Õj
ã¨Oã¨Å÷ `À KÕ`∞« Å∞ HõÅ∞Ѩ=Åã≤# ^Œ∞ã≤u÷ U~°Ê_çOk. \˜.q ÖÏO\˜ â◊H=Î̃ O`«"∞≥ #ÿ
=∂^躌 =∞O ^•fi~å „Ñ¨H@ õ #Å∞ KÕÑ\¨ ,ì̃ |Ǩïà◊*Ïu ã¨Oã¨Å÷ ∞ „QÍ=∞ „QÍ=∂Ö’¡H˜
K˘K«∞Û‰õΩ áÈÜ«∂~Ú. =∞# qxÜ≥∂QÆâH◊ xÎ̃ , =∞# ^Õâ◊ ã¨OѨuxÎ , =∞# „â◊=∞#∞
^ÀÑ≤_ô KÕã∞¨ <Î åfl~Ú. =∞# ã¨OѨ^ÅŒ #∞ "åi ^ÕâßʼnõΩ `«~e° OK«∞‰õΩO@∞<åfl~Ú. D
q+¨Ü∞« OÖ’ =∞#O „¿ÑHõH∆ õ áê„`« =Ç≤ÏOK«H,õ P áê\˜ L`«Ê`«∞ÅÎ ∞ =∞#=¸ `«Ü∂« ~°∞
KÕÜ∞« QÆÅO Jx x~°∂Ñ≤OKåe. =∞# „â◊=∞ â◊H`Î̃ À ã¨|∞ƒÅ∞, _ç[~Ô O˚ @∞¡, JQÆ~∞°
|fÎÅ∞, JѨÊ_®Å∞, ѨKÛ« à◊√§, ~Ô _ô"∞Õ _£ ^Œ∞ã¨∞ÅÎ ∞, ǨºO_ô „HÍÑπì û WÖÏ Z<Àfl L`«Ê`«∞ÅÎ ∞
=∞#O KÕÜ∞« =K«∞Û. =∞# J=ã¨~åʼnõΩ "å_ç, q∞ye#q ZQÆ∞=∞u ‰õÄ_® KÕÜ∞« =K«∞Û.
D „ѨHÖõ ÏÊʼnõΩ ã¨O|OkèOz# Jxfl „Ѩ}ÏoHõÅ∞ `«Ü∂« ~°Ü∂« º~Ú. WHõ XH˘¯Hõ¯\˜QÍ
J=∞Å∞ KÕÜ∞« _»"∞Õ `«~∞° "å~Ú.—— _®Hõ~ì ü „u<å^ä~Œ å=Ù =∞Oz hà◊√§ „`åQÍ_»∞.
''g∞ P„QÀ ǨiìHÅõ Û~°Öò qÉèÏQÆ q=~åÅ∞ K≥Ñʨ O_ç.——
''=∂ ã¨Oã¨÷ q=~°} Ѩ„`«OÖ’ ~åã≤#@∞ìQÍ, J~Ú^˘O^ŒÅ ZHõ~åÅ ã¨Å÷ OÖ’,
<åÅ∞QÆ ∞ =O^Œ Å ZHõ ~ åÅ∞ =º=™êÜ« ∞ K≥ @ ∞¡ , `À@ʼnõ Ω 㨠O |Okè O z#
HÍ~°ºHõÖÏáêʼnõΩ Hˆ \Ï~ÚOKå=Ú. P^è∞Œ <å`«# Ѩ^`úŒ ∞« Å`À ™êQÆ∞ KÕÜ∞« _»O XHõ
HÍ~°}"≥∞`ÿ Õ Ñ¨~åº=~°} ~°H} ∆õ , WOHÀ HÍ~°}O. =∂ „áêOQÆ}OÖ’ ÅHõ‰∆ Ωõ ÃÑQ· Í K≥@∞¡
<å\ÏO. D qÉèÏQÆO ‰õÄ_® ZQÆ∞=∞uH˜ J=HÍâ◊O LO_Õ Ñ¨O@Å#∞ ѨO_çã∞¨ OÎ k.
B+¨^Œè "≥ÚHõ¯Å∞ ‰õÄ_® ÃÑOK«∞`«∞Ok.
J#∞~åQÆ ã¨OQÆ=∞O
111
 `«fi~°Ö’ =∞# ^ÕâO◊ Ö’ i>ÿ̌Öò ~°OQÆ qѨ=¡ O ~å#∞Ok. Z<Àfl q^Õj ã¨Oã¨Å÷ ∞ D
~°OQÆOÖ’H˜ ^Œ∂Hõ_®xH˜ â◊`„« ѨÜ∞« `åflÅ∞ KÕã∞¨ <Î åfl~Ú. "å\˜x xÅ∞=iOK«_®xH˜
‰õÄ_® =∂ D zxfl „ѨÜ∞« `«flO ^ÀǨÏ^ŒO KÕã∞¨ OÎ k.——
''|Ǩïà◊*Ïu ã¨Oã¨Å÷ `À áÈe¿ã,Î "åi ^è#Œ |ÅO =ÚO^Œ∞, g∞ D z#fl „ѨÜ∞« `«flO
`«∂QÆ∞`«∞O^•?——
''"åi ^è#Œ |ÖÏxH˜, =∞# „â◊=∞â◊HÎ̃ nè@∞. q^ÕâßÖ’¡ ѨxKÕã#≤ =∂‰õΩ, JHõ¯_ç
x~°fiǨÏ} Ѩ^`úŒ ∞« Å#∞ =∞#‰õΩ J#∞‰õÄÅOQÍ, =∞# „âıÜ∞« ã¨∞ûÔH· "å_»∞‰õΩ<Õ `≥e=ÙOk.
WHõ¯_ç qq^èŒ ~°OQÍÅ xѨÙ}∞Å∞, q^ÕâßÖ’¡ ѨxKÕ¿ã =∞# ÉèÏ~°`« ã¨O`«u"å~°∞,
=∂‰õΩ ѨÓiÎ ã¨ÇϨ HÍ~°O JOkOK«#∞<åfl~°∞. JO^Œ∞Hõx, =∂ D ã¨Oã¨÷ ã¨ÑŨ¶ O
J=Ù`«∞O^Œ#@OÖ’ ã¨O^ÕÇϨ O =^Œ∞.Ì ——
''g∞ =∂@Å∞ qO@∂O>Ë W=hfl ѨÙãÎ̈HÍÖ’¡ ѨÅ∞‰õΩÖÏ¡QÍ Hˆ =ÅO P^Œ~≈° O HÀã¨O
KÕ¿ã "å^ŒOÖÏ JxÑ≤ã∞¨ OÎ k. =∞# ^Õâ◊ Ѩiã≤`÷ ∞« Ö’¡ g∞ Pâ◊Ü∂« Å∞ <≥~"° ~Õ ∞° `åÜ«∂?——
''g∞ J#∞=∂#O ã¨|ÉË. x`«º â◊OH˜`∞« ʼnõΩ =∞# ^ÕâO◊ Ö’ H˘^Œ=ÖË^∞Œ . "åix
Ѩ\Oì˜ K«∞‰õΩO>Ë =∞#O U Ѩh KÕÜ∞« ÖË=Ú. =∞#Ö’ z`«âÎ √◊ kú LO>Ë J™ê^躌 =∞#∞‰õΩ#flq
ã¨∞™ê^躌 =∞ø`å~Ú. ZO`«^∂Œ ~° „ѨÜ∂« }"≥∞<ÿ å XHõ¯ J_»∞QÆ∞`À<Õ "≥Ú^ŒÖ∫`«∞Ok. P
XHõ¯ J_»∞QÆ∞ "Õ∞=Ú "Õâß=Ú. g∞ÖÏO\˜ "åi ã¨ÇϨ HÍ~°O ÖËHáõ È~Ú<å, ã¨^•ƒù==Ú
LO>Ë KåÅ∞, KåÖÏ `˘O^Œ~Q° Í =∂ D „ѨÜ∂« }O `«# QÆ=∂ºxfl KÕ~∞° ‰õΩO@∞Ok.——
''g∞ Pâ◊Ü∂« ʼnõΩ, PÖ’K«#ʼnõΩ *’Ǩ~°∞.¡ D ã¨Oã¨÷ „@ã¨∞ì ~°∂ѨOÖ’ L<åfl,
nx PkèÑ`¨ º« O, Pã≤÷ g∞ ‰õΩ@∞O|O^Õ Hõ^•. HÍ^ŒO\Ï~å?——
''g∞~°∞, =∂ „@ã‘Åì ¿Ñ~°∞¡ K«kq#@∞ì ÖË^∞Œ . =∞# ^ÕâO◊ Ö’ „Ѩ=ÚY áêi„âßq∞Hõ
"Õ`ÅΫ ∞, Pi÷Hõ xѨÙ}∞Å∞, Ѩ~åº=~°} Ü≥∂^è∞Œ Å∞, _®Hõ~ì ∞° ,¡ WO[h~°∞¡ =∂ „@ã¨∞ì
ã¨É∞íè ºÅ∞QÍ =Ù<åfl~°∞. =∂ ^ŒOѨ`∞« ÅO `«Ñʨ "Õ̂~ U ã¨É∞íè º_»∂ =∂ ‰õΩ@∞OÉÏxH˜
K≥Ok#"å~°∞ HÍ^Œ∞. J"≥∞iHÍÖ’ L#fl =∂ Ñ≤ÅÅ¡ Pâ◊Ü∂« Å∞ =∂ Pâ◊Ü∂« Å`À
ã¨iáÈ=Ù. "å~°H¯õ _», "åi Jaè~∞° K«∞ʼnõΩ `«Q@ æÆ ∞ìQÍ rqã¨∞<Î åfl~°∞. D ã¨Oã¨÷ Pã¨∞ÅÎ
g∞^Œ "åiˆH=∂„`«O Pâ◊Ö^Ë ∞Œ . JO^Œ∞Hõx g∞H© JáÈÇ¨Ï JHõ¯~°Ö^Ë ∞Œ .——
''_®Hõ~ì ü =ã¨O`«QÍi =∞<ÀQÆ`O« `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅ#∞Ok.——
''=∂ ã¨Oã¨÷‰õΩ ã¨O|OkèOz# KåÖÏ q+¨Ü«∂Å∞ _®Hõì~ü „u<å^èŒ~å=ÙQÍ~°∞
q=iOKå~°∞. g∞~°∞ J_»∞QÆ∞`«∞<åfl~°∞ HÍ|\ì̃ <å ÉèÏ"åÅ∞ g∞`À ѨOK«∞‰õΩO\Ï#∞.——
_®Hõ~ì ü =ã¨O`«QÍ~°∞ H˘#™êyOKå~°∞.
112
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
''„u<å^è£ "≥Ú@ì"Ú≥ ^Œ@ D q+¨Ü∞« O K≥ÑÊ≤ #ѨC_»∞ <Õ#O`« ã¨∞=ÚYOQÍ ÖË#∞.
<åÖ’ Z<Àfl J#∞=∂<åÅ∞. Ju =ÚYºOQÍ, WHõ¯_ç ~å[H©Ü∂« Å QÆ∞iOz. =∞#
"åi =∞#ãÎ̈`fi« O QÆ∞iOz#q. L^ÕâÌ ßºÅ∞ ZO`« L^•`«"Î ∞≥ <ÿ å "å\˜ PK«~} ° Ö’ Z<Àfl
J"åO`«~åÅ∞ ~å=K«∞Û. „ѨH$õ u „ѨHÀáêÅ#∞ `«@∞ìHÀ=K«∞ÛQÍx =∞#∞+¨µÅ ‰õΩuû`åÅ#∞
Éèií OK«Ö=Ë Ú. J^Õ =∂ "åi`À J<åfl#∞. ^•xHÍÜ«∞# âßO`«OQÍ, ¿ÇÏ`«∞|^Œú q=~°}
WKåÛ~°∞. rq`«OÖ’ ZO`« ™êkèOz<å =∞#O =∞# "åiH˜, =∞# ^ÕâßxH˜ U^≥<· å
KÕ^•ÌO Jx XÑ≤ÊOKå~°∞. =∞#O z`«âÎ √◊ kú`À Ѩx KÕ¿ãÎ Zxfl J"åO`«~åÖˇ<· å Z^Œ∞~À¯
=K«Ûx ^è~·≥ º° O K≥áêÊ~°∞. JO^Œ∞Hõx <Õ#∂ =∂ "åi`À WHõ¯_çH˜ uiy =KåÛ#∞. =∂
q[Ü«∞O g∞ ã¨ÇϨ HÍ~°O`À =Ú_çÑ_¨ ç =ÙOk. =∞=∞‡efl x~åâ◊ Ѩ~Û° ~°#∞‰õΩO\Ï#∞.——
_®Hõ~ì ü =ã¨O`« `«# „ѨãO¨ QÆO =ÚyOzOk.
''KåÖÏ KåÖÏ ^è#Œ º"å^•Å∞ _®Hõ~ì ü =ã¨O`«QÍ~°∂! g∞ W~°∞=Ùi „ѨÜ∞« `åflÅ∞
ã¨ÑŨ¶ O HÍ"åÅx HÀ~°∞‰õΩO@∞<åfl=Ú. D ã¨Oã¨÷ x~°fiǨÏ} QÆ∞iOz Z<Àfl q+¨Ü∂« Å∞
`≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl=Ú. g∞Ö’ g∞ Pâ◊Ü∂« ŠѨ@,¡ ZO`« x|^Œ`Ì « LO^À `≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜
=∂„`«"∞Õ H˘xfl L^ÕâÌ ◊ ѨÓi`« „Ѩâfl◊ Å∞ J_çQÍ=Ú. "å\˜H˜ g∞ =∞#ã¨∞ <˘Ñ≤¿Î ãÎ
Hõq∆ ∞OK«O_ç. g∞ D ÉÏ@Ö’ =∂ ~åRO ‰õÄ_® #_»∞ã¨∞OÎ ^Œ<Õ #=∞‡HõO`À ÃãÅ=Ù
fã¨∞‰õΩO@∞<åfl=Ú.—— |$O^ŒO <åÜ«∞‰õΩ_»∞ ã¨fiã≤Î "åºHͺÅ∞ ѨeHÍ_»∞.
''Wk „áê~°OÉèOí =∂„`«"∞Õ . WÖÏO\˜ „ѨHÖõ ÏÊÅ∞ „Ѩu lÖÏ¡Ö’ "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ_ç`,Õ
=∞# ^ÕâßxH˜ WHõ u~°∞QÆ∞O_»^∞Œ .—— Jx _®Hõ~ì ü „u<å^è~Œ å=Ù ã¨=∂"ÕâO◊ =ÚyOKå_»∞.
J`«xÖ’ XHõ ã≤~÷ `° fi« O. ã¨Oã¨÷ `«Ñʨ Hõ q[Ü«∞=O`«O B`«∞O^Œ<Õ ^Œ$_è» qâßfiã¨O.
Hõà§◊ Ö’ =∂`«$Éè∂í q∞H˜ ¿ã= KÕÜ∂« Å<Õ `«Ñ#¨ .
E
J#∞~åQÆ ã¨OQÆ=∞O
113

=∞~À `åÉËÅ∞ - ‰õΩO^ÕÅ∞
J #QÆ#QÍ F T~°∞. P Tà’§ F |_ç. P |_çÖ’ <Õ#∞ KÕi#
ã¨O=`«û~°"∞Õ x`«ºO L~°Ñπ¶ x`åº#O^£ KÕ~å_»∞.
ye¡ Hõ*Ï˚Å`À "≥Ú^ŒÖˇ·# =∂ ã¨Ç¨Ï"åã¨O ¿ãflǨÏOQÍ
~°∂ѨÙk^Œ∞HÌ À=_®xH˜ Z<Àfl ~ÀAÅ∞ Ѩ@Öì ^Ë ∞Œ . JѨC_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ =∂ ¿ãflǨÏO
WOHÍ H˘#™êQÆ∞`ÀOk.
x`«ºO KåÖÏ K«∞~°∞HÔ #· "å_»∞ ^Œ∂‰õΩ_»∞QÍ_»∞. _çÉ\Ë O˜ QÆ∞Ö’ "åºã¨~K° #« Ö’ J`«x^Õ
ÃÑK· ~Õ Ú. JÖψQ P@Ö’¡#∂ <åHõO>Ë =ÚO^Œ∞O_Õ"å_»∞. K«^∞Œ =ÙÖ’ =∂„`«O <åˆH
J`«xHõO>Ë Z‰õΩ¯= =∂~°∞¯Å∞ =KÕÛq.
=∞Oz L^ÀºQÍxH˜ ™Èáê#O _ç„wÖ’ =∞Oz ~åºO‰õΩ J<Õ ã≤^•úO`«O ri‚OK«∞
HÀ=_»O =Å¡ <å ^蕺㨠K«^∞Œ =ÙÃÑ<· Õ LO_Õk. <Õ#∞ x`«ºO`À `«Ñʨ "Õ̂~ "åà◊§`À
Hõe¿ã"å}˜‚ HÍ^Œ∞. x`«ºO =∂„`«O JO^Œi`À HõÅ∞ѨÙQÀÅ∞QÍ LO@∂ K«^∞Œ "Õ`~« °
HÍ~°ºHõÖÏáêÖ’¡ K«∞~°∞HÔ #· áê„`« áÈ+≤OKÕ"å_»∞. HÍÖËr ZxflHõÖ’¡ ™êÇ≤Ï`«º Ãã„Hõ@sQÍ
UHõ„w=OQÍ <≥Qˆ "æ å_»∞. F ã¨O=`«û~°O [#~°Öò Ãã„Hõ@sQÍ ‰õÄ_® ZOÑ≤HÜ õ ∞« º_»∞.
=∞Oz HÍ~°º„Hõ=∂Å∞ x~°fiÇ≤ÏOz JO^Œi =∞#fl#Å#∞ JO^Œ∞‰õΩ<åfl_»∞. ѨsHõÅ∆ ‰õΩ
H˘xfl ~ÀAÅ =ÚO^Œ∞ K«^∞Œ =ÙÃÑ· ^Œ$+≤™ì êiOz Z^À QÆ>Hˆì̌ ¯"å_»∞.
114
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
=∂ _ç„w Ѷe¨ `åÅ∞ =zÛ# ~ÀA <å‰õΩ ÉÏQÍ *Ï˝ÑH¨ Oõ . ã‘fi@∞ _»Éσ fã¨∞‰õΩx
x`«ºO =∂ WO\˜H˜ =KåÛ_»∞.
''Ǩi÷Hõ Jaè#O^Œ#Å∞~å ã¨`º« O! <Õ#∞ h HÍ¡ã∞¨ "Õ∞>ˇ#ÿ O^Œ∞‰õΩ KåÖÏ QÆifiã¨∞<Î åfl#∞.
#∞=Ùfi =∞# HÍÖËrH˜ Ѷ㨠=ìπ zÛ, lÖÏ¡Ö’ ‰õÄ_® =∞Oz ~åºO‰õΩ ã¨OáêkOz =∞#
HÍÖËr ¿Ñ~°∞ xÅɡ\Ïì=Ù. ™êÜ«∞O„`«O HÍÖËrÖ’ h Jaè#O^Œ# ã¨Éíè U~åÊ@∞ KÕâß=Ú.
`«Ñʨ Hõ ~å"åe.——
''x`«ºO! hˆH HÍ¡ã¨∞ =zÛO^Õq∞\˜? ^•xˆH<å Dã‘fi@∞—— =∂<å#fl x`åºxfl
ѨÅHõiOKå~°∞.
''<å^Õ=ÚOk ÉÏÉÏÜü∞? [#`å HÍ¡ã∞¨ QÍ}˜.‚ =∞# ã¨`º« O HÍÖËl Ѷ㨠∞¨ ì =zÛO^•xH˜
Jaè#O^Œ#QÍ D ã‘fi@∞. ™êÜ«∞O„`«O ã¨<å‡#ã¨ÉHíè ˜ g∞~°∂ ~°O_ç. WHõ LO\Ï#∞.
ã¨Éíè U~åÊ@∞¡ K«∂_®e—— x`«ºO Ѩ~∞° QÆ∞fâß_»∞!
P<å\˜ ã¨ÉÖíè ’ <å ã¨ÊO^Œ# <åH˜Ñʨ \˜H© *Ï˝ÑH¨ Oõ . ''ã¨É‰íè Ωõ #=∞™ê¯~°O. <Õ#∞
"≥Ú^Œ\ ˜ `«~Q° uÆ Ö’ F áê~îO° K«k"å#∞. ‰õΩO^ÕÅ∞ - `åÉËÅ∞ Ѩ~∞° QÆ∞ ѨO^≥O Hõ^.Œä
JÖÏ K«kq =kÖËÜ∞« Hõ ^•xfl <å ǨÏ$^ŒÜ∞« =ÚÖ’ ѨkŠѨ~∞° K«∞‰õΩ<åfl#∞. xÅHõ_,»
x^•#O ZѨC_»∂ QÔ Å∞™êÎ~Ú. <å =∞#ã¨∞Ö’ <å@∞‰õΩáÈ~Ú# tÖÏâßã¨#O. ##flO`å
'`åÑ‘ "Õ∞„ã‘—Î JO\Ï~°∞. J~Ú<å<Õ#∞ MÏ`«~∞° KÕÜ∞« #∞. <å QÆ=∞ºO x~åúiOK«∞‰õΩ<åfl#∞.
<å K«^Œ∞=ÙH˜ „Ѩ}ÏoHõ "Õã¨∞‰õΩ<åfl#∞. P kâ◊QÍ J_»∞QÆ∞Å∞ "Õâß#∞. q[Ü«∞O
=iOzOk. „ѨÉ∞íè `«fi ã¨Oã¨Ö÷ ’ L^ÀºQÆO ã¨OáêkOKåÅ<Õ <å QÆ=∂ºxH˜ <Õ#∞ KÕ~∞° =Ö’
L<åfl#x K≥Ñʨ _®xH˜ ã¨O`À+≤ã∞¨ <Î åfl#∞. F ÃÑ^ŒÌ „ѨÉ∞íè `«fi ÉϺO‰õΩÖ’ ZOÑ≤HÜ õ ∂« º#∞.
_ç„w Ѷe¨ `åÖÁKåÛ~Ú HÍ|\ì̃ F "å~°O ~ÀAÖ’¡ L^ÀºQÆOÖ’ KÕ~`° å#∞.—— K«Ñʨ @∞¡
=∂~° ∞ „"≥ ∂ QÍ~Ú. ''<å ™È^Œ ~ ° q^•º~° ∞ ÷ Å ‰õ Ω <Õ # ∞ K≥ ¿ ÑÊ^˘Hõ ¯ >Ë . QÆ = ∞ºO
x~åúiOK«∞HÀO_ç. ^•xfl KÕ~_° ®xH˜ QÆ\ ì˜ Hõ$+≤ KÕÜ∞« O_ç q[Ü«∞O g∞ Ѩ~=° ∞ø`«∞Ok.——
Hõ~`° åà◊ ^èfiŒ #∞Å`À JO^Œ~∂° `«=∞ ǨÏ~°¬O "≥e|∞KåÛ~°∞.
''~å"ÀÜü∞ ã¨`º« „Ѩ™ê^Œ∂ ~å! "≥Ú`«OÎ g∞^Œ =∞# T~°∞ ¿Ñ~°∞ xÅɡ\Ïì=Ù. h
rq`«OÖ’ WÖψQ q[Ü«∂Å∞ ™êkèOK«∞—— =∞~åfl_»∞ x`«ºO "åo§O\˜H˜ "≥o§# <å‰õΩ,
"åà◊§=∞‡QÍ~°∞ ™êfiQÆ`O« ѨeHÍ~°∞.
''^è#Œ º"å^•Å=∞‡QÍ~°∂! x`«ºO L<åfl_®?——
''`«# QÆkÖ’ L<åfl_»∞ Ѩ^.Œ <Õ#∞ \˜Ñ#≤¶ ∂, \© fã¨∞H˘™êÎ#∞——
''JÔ~! "å>ˇ ã¨~„ü ÃÑ*· ò! D ~ÀA <å QÆk áê=#"≥∞Oÿ k——
x`«ºO ã¨ÊO^Œ#.
=∞~À `åÉËÅ∞ - ‰õΩO^ÕÅ∞
115
 ''<å‰õΩ, <Õ##∞‰õΩ#fl L^ÀºQÆO =zÛOk. hã¨OQÆ`OÕ \˜.—— x`åº#fl_çQÍ#∞.
''U=ÚOn? =∞# `≥eqH˜, <å =∂~°∞¯Å‰õΩ hÖÏ QÆ=~°fl"≥∞O\ò *ÏÉò ~å^Œ∞ QÍh,
U^À „ÃÑ"· \Õ ò L^ÀºQÆO K«∂ã¨∞‰õΩO\Ï#∞. #∞=Ùfi 'JO^Œx „^•Hõ∆ ѨÙÅ¡#— J<åfl ã¨~ˆ
QÍh, <å‰õΩ „ѨÉ∞íè `Àfi^ÀºQÆO JO>Ë<Õ ZÅs˚. Jk |`«H_õ ®xH˜ ѨxH˘ã¨∞OÎ ^Õ"∂≥
QÍx rqOK«_®xH˜ HÍ^Œ∞. J_»^¤ •~°∞¡ `˘H˜¯`Õ `«Ñʨ =∞# J=ã¨~åÅ∞ f~°∞ÛHÀÖË=Ú.
™œHõ~åºÅ∞ J=∞~°∞ÛHÀÖË=Ú. =∞# Pâ◊Ü∂« Å∞ <≥~"° ~Õ ∞° ÛHÀÖË=Ú. Ѩk #∞O_ç P~°∞
L^ÀºQÆOÖ’ <Õ#∞ W=∞_»Ö#Ë ∞, Éè∞í HÎ̃H˜ =∂~°"æ Ú≥ Hõ¯>Ë <å QÆ=∞ºO HÍ^Œ∞. rq`«OÖ’
U^À ™êkèOKåe. =∞#`Àáê@∞ #Å∞QÆ∞i‰õΩѨÜ∂≥ QÆÑ_¨ Õ Ñ¨x KÕÜ∂« e. |`«∞‰õΩ^≥~∞° =Ù‰Ωõ
=ÚO^À L^ÀºQÆOÖ’ KÕi P `«~åfi`« PÖ’z™êÎ#∞—— x`«ºO Hõà§◊ Ö’¡ "≥∞~°∞Ѩ٠U^À
™êkèOKåÅ<Õ ^Œ$_èx» â◊ÛÜ«∞O.
<å‰õΩ `åÉËÅ∞ - ‰õΩO^ÕÅ∞ Hõ^äŒ =∞m§ [˝Ñ≤ÎH˜ =zÛOk. x`«ºOÖ’ ‰õΩO^ÕÅ∞
HõxÑ≤OzOk. J`«xk PK«~} ° ™ê^躌 O HÍx Pâ◊Ü∞« =∞xÑ≤OzOk. ÃÑH· ˜ =∂„`«O
''q+πܸ « PÖò k ɡã—ìπ — K≥ÑÊ≤ g_À¯Å∞ fã¨∞‰õΩ<åfl#∞.
<Õ#∞ ÉϺO‰õΩÖ’ KÕ~å#∞. ÉϺO‰õΩ ѨsHõÅ∆ ∞ áêÃã· PѶ㑠~¨ Ü ° ∂« º#∞. P `«~åfi`«
ѨÓ[`À ÃÑo§. ÃÑo§H˜ x`«ºO ~åÖË^∞Œ , HÍx ɡOQÆ∞à◊¥~°∞ #∞Oz H˘iÜ«∞~ü ^•fi~å
|Ǩï=∞u ѨOáê_»∞. JHõ¯_» F „ÃÑ·"Õ\ò HõOÃÑhÖ’ KÕã¨∞Î<åfl#x ~åâß_»∞. =∂
^ŒOѨ`∞« Å#∞ ɡOQÆ∞à◊¥~°∞ PǨfixOKå_»∞. <å‰õΩ =∞# ~åROÖ’<Õ ã¨∞YO. ǨÏh=¸<£H˜
J~°‰Ωõ "≥àϧO. P#OkOKåO.




ÉϺO‰õΩ PѶ‘ã¨~°∞QÍ ZO`À ÉÏ^茺`«. „Ѩu=¸_»∞ ã¨O=`«û~åʼnõΩ |kbÅ∞.
"Õ∞<Õ[~°∞QÍ „Ѩ"∂≥ +¨<˘zÛOk. =∞ǨÏ|∂Éò#QÆ~ü lÖÏ¡Ö’x QÆ^•fiÅÖ’ áÈã≤Oì yKåÛ~°∞.
"≥#∞Hõ|_»¤ lÖÏ¡Ö’x "≥#∞Hõ|_»¤ „áêO`«OÖ’ ѨxKÕÜ∞« _»O KåÖˇO*òQÍ fã¨∞‰õΩ<åfl#∞.
JHõ¯_ç „Ñ¨[ʼnõΩ, =ÚYºOQÍ KÕ<`Õ « HÍi‡‰õΩÅ H˘~°‰Ωõ „Ѩ`ºÕ Hõ Ѩ^HŒä Oõ ~°∂á⁄OkOz
=∂ _çq[#Öò "Õ∞<Õ[~°∞ J#∞=∞u`À "å\˜x J=∞Å∞Ѩ~åÛ#∞. #Å∞QÆ∞~°∞ ##∞fl
`«Å∞K«∞HÀ™êQÍ~°∞. „Ѩ*Ï^Œ~} ° ÅaèOzOk. <å Kèåf á⁄OyOk. WOHÍ L`åûǨÏOQÍ
Ѩx KÕâß#∞. \ÏÔ~@ æ #¡ ∞ JkèQqÆ ∞OKå#∞. Ѷe¨ `«OQÍ =∞~À „Ѩ"∂≥ +¨#∞. D™êi
L`«~Î „° Ѩ^âÕ òÖ’ áÈã≤Oì yKåÛ~°∞. XHõ>"Ë ∂≥ ^Œ∂~°O, P `«~åfi`« JHõ¯_ç QÆ∂O_®~å*ò
QÆ∞iOz q#fl ã¨OQÆ`∞« Å∞. <å HÍà◊§‰õΩ |O^èOŒ "Õâß~Ú. Ѩ~∞° QÔ uÎ áêÅ∞ „`åˆQ Hõ<åfl
~Ô O_»∞ "≥∞@∞¡ ZˆH¯"å~°∞. ^•O`À =∞# Ǩϟ^• ‰õÄ_® ÃÑiˆQk. q=∂<åÖ’¡ uiˆQ
L#fl Tà’¡ =∞Oz hà◊§`À ã¨iѨÙK«∞Û‰õΩ<åfl#∞. „Ѩ"≥∂+¨#∞ `«$}©HõiOz =∞#
~åROÖ’<Õ LO_ç áÈÜ«∂#∞.




116
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
<Õ#∞ NH͉õΩà◊O „ÉÏOzÖ’ L#flѨC_»∞ F â◊√ÉèÖí YË =zÛOk. K«∂¿ãÎ Jk x`«ºO
ÃÑo§ Ѩ„uHõ! JѨÊ\˜H˜ =∂ ÃÑ^ŒÉÌ Ïƒ~ÚH˜ Ѩk ã¨O=`«û~åÅ∞! ÃÑo§ WO^À~üÖ’.
x`«ºO#∞ Hõeã≤ Ѩk ã¨O=`«û~åÅ ÃÑ<· Õ J~ÚOk. J`«#∞ „Ѩu LQÍkH˜ „Hõ=∞O
`«Ñʨ ‰õΩO_® â◊√ÉèÏHÍOHõÅ∆ ∞ ѨOѨÙ`«∞O_Õ"å_»∞. „Ѩu™êi F H˘`«Î KÀ@∞ #∞O_ç áÈãπì
KÕ¿ã"å_»∞. 'J`«x rq`«OÖ’ Ѩ~∞° Qˆ `«Ñʨ xÅHõ_» ÖË^∞Œ QÆ^•!—— Jx #=Ùfi‰õΩ<Õ
"å}˜.‚ WѨC_»∞ ÃÑo§ KÕã∞¨ ‰õΩO@∞<åfl_»∞, HÍ|\ì̃ ã≤~÷ Ñ° _¨ ∞» `å_»x Pâ◊ !
''J#flÜ«∞º QÍi ÃÑo§H˜ "≥àÏÌ=∞O_ç—— =∂ Pq_» =∂~åO. ~Ô O_»∞ =¸_»∞™êˆ~¡
Hõeã≤Ok HÍx x`«ºO JO>Ë =∞=∞HÍ~°O ÃÑOK«∞‰õΩOk. x`«ºO =∂@Å QÍ~°_ô Jk!
<å‰õΩ ZÖò.\˜.ã≤. ‰õÄ_® _»∂º LOk. Ñ≤ÅÅ¡ ã¨∂¯Å∞ ÃãÅ=ÙÅ∞ Hõeã≤ =KåÛ~Ú.
WO^À~ü`À áê@∞ =∞^躌 „Ѩ^âÕ òÖ’x K«∞@∞ì„ѨH¯õ Å „áêO`åÅ∞ K«∞\˜~ì å=K«∞Û. Ѩk ~ÀAÅ∞
ÃãÅ=Ù ÃÑ\ì̃, Jxfl i[ˆ~fi+¨#∞¡ KÕã∞¨ ‰õΩx ÃÑo§H˜ |Ü«∞Å∞^Õ~å=Ú. =∞=∞‡efl K«∂ã≤#
x`«ºO Hõà§◊ Ö’¡ Pâ◊Û~åº#O^ŒO! <Õ<˘™êÎ#x TÇ≤ÏOK«#@∞ì<åfl_»∞. =∂‰õΩ „Ѩ`ºÕ Hõ
|㨠U~åÊ@∞ KÕâß_»∞. =∂ ~åHõ x`«ºO `«ex¡ KåÖÏ P#O^ŒÑi¨ ÛOk. JO`« ÖË@∞
=Ü«∞ã¨∞Ö’<≥<· å x`«ºO ÃÑo§H˜ XѨC‰õΩ#flO^Œ∞‰õΩ ã¨O`À+¨Ñ_¨ Oç k. x`«ºO rq`«
qâıëêÅ∞ ‰õΩÑ¡ OÎ̈ QÍ K≥ÑÊ≤ Ok.
=^è∞Œ =Ù "åà◊§k q[Ü«∞#QÆ~O° lÖÏ¡, HÍx ^•^•Ñ¨Ù =¸_»∞ ^ŒâßÉÏÌÅ∞QÍ "å~°∞
WO^À~ü Ö’<Õ LO@∞<åfl~°∞. x`«ºO JHõ¯_ç F ZQÆ∞=∞u, kQÆ∞=∞u HõOÃÑhÖ’
ÉèÏQÆ™êfiq∞QÍ L<åfl_»∞. P HõOÃÑhÖ’<Õ =^è∞Œ =Ù '`å~°— ѨiK«Ü∞« "≥∞Oÿ k. ÉèÏ+¨Å∞
HõÅ=_»O`À =∞#ã¨∞Å∞ ‰õÄ_® Hõeâß~Ú. ‰õΩÖÏÅ∞ "ÕÔ~·<å Jq ÃÑo§H˜ J_»¤OH˜
HÍÖË^∞Œ . =ÚÃÑÊ· ÜÕ∞à◊§ `å~°, =ÚÃÑÊ·¶ Pˆ~à◊§ x`åºxH˜ ã¨i*’_ç JxÑ≤OzOk.
ɡOQÆ∞à◊¥~°∞, _èbç ,¡ HõÅHõ`åÎ, Éè∞í =<Õâfi◊ ~ü, Éè’áêÖò, WO^À~ü Wn x`«ºO á⁄@ì
KÕ`«Ñ¨@∞ì‰õΩx uiy# „Ѩ^ÕâßÅ∞, WHõ¯_≥·<å xÅHõ_»QÍ LO\Ï_À ÖË_À "Õz
K«∂_®eûO^Õ. x`«ºO "åà◊§=∞‡QÍ~°∞ =ÚyOKå~°∞.
''K«∂âß~å? =∂ J#flÜ«∞º Zxfl Tà◊§ hà◊∞§ `åQÍ~À? JO^Œ∞Hˆ PÜ«∞#Ö’
P`«‡qâßfiã¨O, K«∞~°∞‰õΩ^Œ#O. g∞~°∂ L<åfl~°∞ ZO^Œ∞‰õÄ? =∞# ~å¢ëêìxfl Ѩ@∞ì‰Ωõ x
"Õàϧ_»_®xH˜ `«Ñʨ . „Ѩ"∂≥ +¨#∞ ÃÑ· Ѩ~å~Ú ~åRO "≥à√◊ §O>Ë D áê\˜H˜ =∞~À
"åà◊§O.—— <å =∞#ã¨∞Ö’ '`åÉËÅ∞— "≥∞keOk. z~°∞#"Õfi <å ã¨=∂^è•#O. ѨÓ[
L_»∞‰õΩ¯Ok.
=∞~À `åÉËÅ∞ - ‰õΩO^ÕÅ∞
117
 x`«ºO ÃÑo§ Ѷ∞¨ #OQÍ [iyOk. =∞^躌 „Ѩ^âÕ ò K«∞\ì̃ "Õ∞=Ú =∂QÆ∂\˜H˜ Hˆ =∆ ∞OQÍ
uiy =KåÛ=Ú.




HÍÅ„Hõ=∞OÖ’ H˘<Õflà◊√§ QÆ_Kç å~Ú. <Õ#∞ Y=∞‡O âßYH˜ ZH“O>ˇO\ò QÍ |kb
JÜ«∂º#∞. „Ѩ"∂≥ +¨#∞¡ HÍ^Œ#_»O`À =∂<Õ[~°∞ #∞O_ç ZH“¯O>ˇO\òH˜ =∂~åÛ~°∞.
F Ѩ^àÕ √◊ § =∂<Õ[~°∞QÍ PkèÑ`¨ º« O K«ÖÏ~ÚOz# <Õ#∞, F ÃÑ^ŒâÌ ßYÖ’ WOHÀ ÃÑ^ŒÌ
=∂<Õ[~°∞ ѨOK«# T_çQOÆ KÕÜ∂« eû =zÛOk. 'r`«O `«QÖæÆ ^Ë ∞Œ QÍx ÉÏ^躌 `«Å∞
`«QÍæ~Ú— Jx ##∞fl <Õ#∞ T~°_çOK«∞‰õΩ<åfl#∞. =∂ J=∂‡~Ú ÃÑo§‰õΩkiOk.
ÃÑo§H˜ x`«ºO ‰õΩ@∞O|O`À ã¨Ç¨ =KåÛ_»∞. "åà◊§=∞‡ x`«ºO QÆ∞iOz =∞ixfl
qâıëêÅ∞ K≥ÑÊ≤ Ok.
x`«ºO JѨC_»∞ =ÚO|~ÚÖ’ L<åfl_»∞. ™⁄O`«OQÍ QÍÔ~‡O\ò á¶êHõsì ÃÑ\Ïì_∞» .
J=∂‡~Ú Ñ¨Ù@ìQÍ<Õ ‰õΩ@∞O| xÜ«∞O„`«} PѨ~ˆ +¨#∞ KÕ~ÚOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. Hõhã¨O
W^ŒÌ~°∞ Ñ≤Å¡Å∞, "å~°∞ P_≥·<å, =∞ÔQ·<å ÖËHõáÈ`Õ ZÖÏ? Jx áêѨO "åà◊§=∞‡
`≥QÉÆ Ï^èÑŒ _¨ ®¤~∞° . x`åºxfl xÅn¿ãÎ z~°∞#"Õfi J`«x ã¨=∂^è•#O.




WOH˘O`« HÍÅO QÆ_zç Ok. <Õ#∞ Ѩ^gŒ q~°=∞} KÕã≤ ÉèÏQƺ#QÆ~O° Ö’ ã≤~÷ °
Ѩ_®¤#∞. JÉσ~Ú JHõ¯_Õ F ™êѶ"ìπ ~Õ ü HõOÃÑhÖ’ „áÈ„QÍ=∞~üQÍ KÕã∞¨ <Î åfl_»∞. _®Hõ~ì ∞°
K«kq# =∂ J=∂‡~Ú `«# WO[hÜ«∞~°∞ Éè~í `ΰ À J"≥∞iHÍÖ’ HÍѨÙ~°O KÕ™ÈÎOk.
ÃÑ#¬#∞, ÉϺO‰õΩ =_ô¤, Wà◊§ J^≥Ì, rq`«O ™êѶ‘QÍ QÆ_»∞™ÈÎOk. ã≤\ © ÃãO„@Öò
Öˇ·„|s, `åºQÆ~åÜ«∞QÍ#ã¨Éèí, ~°gO„^ŒÉèÏ~°u "≥Ú^ŒÅQÆ∞ KÀ@¡ [iˆQ ™êÇ≤Ïf
ã¨=∂"ÕâßʼnõΩ, ™êO㨯 $uHõ HÍ~°º„Hõ=∂ʼnõΩ Ǩ[~°Ü∞Õ º "≥ã∞¨ Å∞ÉÏ@∞ HõÅ∞æ`ÀOk.
tkèÅ"≥∞áÿ È~Ú# <å Jaè~∞° K«∞ʼnõΩ „áê}O =zÛOk. P =∞^躌 Ö’ x`«ºO #∞O_ç
PǨfi#O. =ÚO|~ÚH˜ =O^Œ H˜Ö’g∞@~°¡ ^Œ∂~°OÖ’ `«#∞ ™ê÷ÑO≤ z# =$^•ú„â◊=∂xH˜
~°=∞‡x =∞s=∞s HÀ~å_»∞.
ѨÓ[ Zyi QÆO`ÕãO≤ k. (P =Ü«∞ã¨∞Ö’ QÆO`«∞ÖˇÖÏ "ÕãO≤ ^ŒÉσ? Jx Pâ◊Û~°ºO
=^Œ∞.Ì Jk x[O) P <≥ÑO¨ `À =ÚO|~ÚÖ’x `«# <ÕãOΨ `À F "å~°O ~ÀAÅ∞
QÆ_á» ⁄K«Ûx ã¨O|~°Ñ_¨ Oç k. ÃãÅ=ÙÅ „ѨãH¨ Î̃ ÖËHáõ È=_»O`À HÍ^Œ<OÕ ^Œ∞‰õΩ HÍ~°}O
^˘~°HÖõ ^Ë ∞Œ . <å‰õÄ x`«ºO`À H˘xfl ~ÀAÅ∞ QÆ_á» êÅx LOk. ѨÓ[, <Õ#∞ =ÚO|~Ú
|Ü«∞Å∞^Õ~å=Ú. x`«ºO "åà◊§ HõOÃÑh QÔ ãπÇì Ϩ ∫ãπÖ’ =∂ |㨠U~åÊ@~ÚOk. áÈ"≥·
118
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
#∞O_ç =ÚO|~Ú ^Œ~≈° <åxH˜ gÅ∞QÍ F HÍ~°∞ ‰õÄ_® U~åÊ@∞ KÕâß_»∞ x`«ºO.
=ÚO|~Úx ™ê=HÍâ◊OQÍ K«∂¿ã J=HÍ=O HõeOæ k. =ÚO|~Ú QÆ∞iOz q#fl
H˘xfl JáÈǨÏÅ∞ `˘eyáÈÜ«∂~Ú. ѨÓ[, "åà◊§ <ÕãOΨ WO\’¡ ~Ô O_»∞~ÀAÅ∞#flk.
<Õ#∞ x`«ºO HõOÃÑhx ^ŒQ~æÆ Q° Í K«∂âß#∞. P =º=Ǩ~åÅ∞ K«∂ã≤, qx J"åHõ¯Ü«∂º#∞.
J`«x QÍÔ~‡O\ò á¶êºHõsì J=∞‡HÍÅ∞ ™êÅ∞‰õΩ J~Ú^Œ∞ =O^ŒÅ HÀ@¡ ~°∂áêÜ«∞Å∞.
xHõ~° ÖÏÉèOí =O^ŒHÀ@∞¡! "åi L`«Ê`«∞ÅÎ ∞ „ѨÑO¨ K«O #Å∞=¸ÅÖÏ ZQÆ∞=∞u KÕÜ∞« |_»
`å~Ú. ~Ô _ô"∞Õ _£ ^Œ∞ã¨∞ÅÎ „Ѩ=ÚY „ÉÏO_£Åhfl "åà◊§ á¶êºHõsì Ö’ `«Ü∂« ~“`å~Ú.
HõOÃÑh =º=Ǩ~åÅ∞ F H˘eH˜¯ `≥zÛ Ñ¨QÍæÅ∞ `«# J=∂‡~Ú, JÅ∞¡_Hç ˜ WKåÛ_»∞.
`«# Pâ◊Ü∂« ʼnõΩ `«Q@ æÆ ∞ìQÍ =$^•ú„â◊=∞O <≥ÅH˘ÖÏÊ_»∞ x`«ºO. <åã≤H± ÃÇÏ· "ÕÖ’
ëêѨÓ~ü ^ŒQ~æÆ ° Ѩk ZHõ~åÅ qã‘~Î O‚° Ö’ Jxfl P^è∞Œ xHõ =ã¨`∞« Å`À Ü«∂Éè̌á· È~°¬#∞¡
Hõ\Ïì_∞» . Éèqí +¨º`«∞ÖÎ ’ WOH˘xfl áÈ~°¬#∞¡ Hõ>OìË ^Œ∞‰õΩ ã¨Å÷ O LOk. Öˇ„· |s, ^蕺#
Ü≥∂QÍ Hˆ O„^ŒO, P@ʼnõΩ "≥∞^ÿ •#O, g∞\˜OQ∑ ǨÅ∞, áê~°∞¯, ã≤fiq∞‡OQ∑ ѨÓÖò, JÖÏ
Jk F i™ê~°∞ì#∞ `«ÅÑ≤OzOk. x`«ºO Jaè~°∞zx "≥∞K«∞ÛHÀ‰õΩO_® LO_»ÖËHõ
áÈÜ«∂#∞.
''x`«ºO h‰õΩ <å *’Ǩ~°∞.¡ á⁄@ìK`Õ Ñ« @ ¨ ∞ì‰Ωõ x ^Õâ◊ k=∞‡iÖÏ u~°∞QÆ∞`«∞<åfl=#∞
‰õΩ<åfl#∞, HÍx WO`« Z`«∞ÎHõ∞ ZkQÍ=#∞HÀÖË^Œ∞. rq`åxfl „Ѩ}ÏoHÍ|^ŒúOQÍ
=∞ÅK«∞‰õΩ<åfl#x Wxfl ~ÀAÅ∂ q„~°gQÍ#∞. h =ÚO^Œ∞ <Õ<O≥ ^Œ∞Ö’#∂ `«∂QÆ#x
XѨC‰õΩO@∞<åfl#∞. '<Õ#∂ <å ‰õΩ@∞O|O— Ѩikèx WO`«^•HÍ ^•@x <Õ#∞, x#∞fl
ã¨∂ÊùiÎQÍ fã¨∞‰õΩx ‰õΩ@∞O|O P=Å ‰õÄ_® PÖ’zOKåÅ#∞‰õΩO@∞<åfl#∞. h
^ŒQ~æÆ H° ˘<åflà◊√§O_ç, P "≥∞à◊‰Ωõ =Å#∞ XO@|\˜Oì K«∞‰õΩx =∞# ~åROÖ’ =$^•Ì„â◊=∞"≥∂,
J<å^è•„â◊=∞"≥∂ <≥ÅH˘ÖÏÊÅ<Õ „¿Ñ~°} HõeyOk. h‰õΩ =∞~˘Hõ¯™êi Ǩi÷Hõ
Jaè#O^Œ#Å∞—— <å ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’Oz =zÛ# =∂@Å#∞ x`«ºO =ÚO^Œ∞OKå#∞.
''Jk h Jaè=∂#"Õ∞ HÍx WO^Œ∞Ö’ <Õ#∞ ÃÑ^ŒÌQÍ KÕã≤O^Õg∞ ÖË^Œ∞. <Õ#∞
á⁄@ì‰õÄ\˜ÔH· Tà◊√§ u~°QÆÖË^Œ∞. PÜ«∂ „Ѩ^ÕâßÅ∞, <å r=#Ü«∂#OÖ’ KÕã≤#
=∞lbÅ∞. JHõ¯_ç <å J#∞Éè=í ™ê~°"∞Õ <å D „Ѩ™ê÷<åxH˜ <åOk. <å Pâ◊Ü∂« Å
Hõ#∞QÆ∞}OQÍ Ñ¨iã≤`÷ ∞« Å∞ Hõeã≤ =KåÛ~Ú. U^À <å‰õΩ `ÀzOn Kå`«<O·≥ n KÕÜ∞« _®xH˜
„ѨÜ∞« uflã¨∞<Î åfl#∞. h=Ù ‰õÄ_® <å ^•iÖ’ #_»∞™êÎ#O>Ë JO`«HOõ >Ë ã¨O`À+¨"∞Õ
=ÚO@∞Ok?—— x`«ºO =∂@Ö’¡ x*Ï~Úf. "≥ÚǨÏOÖ’ J^Õ z~°∞#=Ùfi! =∂ Hõ^ÖŒä ’
‰õΩO^ÕÅ∞^Õ QÔ Å∞ѨÙ. ^•xH˜ <åˆH =∂„`«O Jã¨∂Ü«∞ÖË^∞Œ .
E
=∞~À `åÉËÅ∞ - ‰õΩO^ÕÅ∞
119
 ™ê=∂lHõ ã¨Ê $ǨÏQÆÅ ~°K~« Ú`«QÍ g∞ Jaè=∂x. =∂r H˘bQ∑‰Ωõ D =∂„`«O
ã¨Ç¨Ü«∞O KÕÜ«∞_»O g∞ qkè. g∞ ã¨=∂^è•#O`À áê@∞, _çáêl@∞ì ~°∞ã¨∞=ÚÔH·
xsH˜ã∆ ∂¨ .Î .. g∞ Jaè=∂# áê~ Ωõ _»∞ "≥^· ºŒ Éè∂í +¨} K«O¿Ñ N——
<å Hõ^‰Œä Ωõ Ü«∂Éè·ˇ ~°∂áêÜ«∞Å „áÈ`åûǨÏHõ |Ǩï=∞u ~å=_»"∞Õ "≥∂QÍh WÖÏO\˜
Jaè=∂#∞Å— ^•_çH˜ `«@∞ìHÀÖˉΩõ O_® L<åfl#∞.
Ѩk ã¨O=`«û~åÅ #∞O_ç Hõ^ÅŒä ∞ ~åã¨∞<Î åfl#∞. Z<Àfl áÈ\©Ö’¡ áêÖÁæ<åfl#∞. <å
Hõ^‰Œä Ωõ |Ǩï=∞u ~å=_»O =∂„`«O W^Õ "≥Ú^Œ\ ™˜ êi. <å P#O^•xH˜ JO`«∞ÖË^∞Œ .
P ã¨OzHõ =O^Œ HÍÑ‘Å∞H˘<åfl#∞. "å\˜H˜ "Õ~Ú ~°∂áêÜ«∞Å∞, áÈ¿ãlì H˜ =∞~À<åÅ∞QÆ∞
=O^ŒÅ∞ `«QÖÆ ãË ≤ <å |O^è∞Œ q∞„`«∞ʼnõΩ LQÍk HÍ#∞HõQÍ Ñ¨Oáê#∞. '|Ǩï=∞u—
"≥Ú`«OÎ ZO`«xHÍ^Œ∞, h‰õΩ JdÖÏO„^èŒ áê~ Ωõ Ö’¡ =zÛ# QÆ∞iÎOѨ٠=ÚYºO. =∂‰õΩ
=∞O^Œ∞ áêsì W"åfieûO^Õ— J#fl HÍ~åºÅÜ«∞ ã¨ÇϨ K«~∞° Å XuÎ_Hç ˜ `«ÖÁyæ =∞~À
<å Hõ^‰Œä Ωõ |Ǩï=∞`˘zÛO^ŒO_ÀÜü∞ ! ~Ô O_»∞ "ÕÅ∞ =keOK«∞‰õΩ<åfl#∞.
<å HõëêìÅ∞ JO`«\ ˜`À Py`Õ D q+¨Ü«∂Å∞ g∞`À ѨOK«∞‰õΩ<Õ J=ã¨~°O
LO_ÕkHÍ^Œ∞. <å D Hõ~∞° } QÍ^ä#Œ ∞ K«kq #<Àfl Ñ≤zÛ"å_çHO˜ ^Œ [=∞ Hõ\ ì̃ #=Ùfi

'N .... QÍiH˜ #=∞™ê¯~°O. 'Hõ^•ä HõKÛÕ i—Ö’x g∞ Hõ^Œä J^Œ∞ƒù`O« .

x[O K≥áêÊÅO>Ë g∞ Hõ^HŒä ˜ "≥Ú^Œ\ ˜ |Ǩï=∞u ~å"åeûOk.
Ѩ„uHõÅ áÈ\©Ö’¡ =∂=¸Å∞QÍ [iˆQ ~å[H©Ü∂« Å =Å¡
g∞‰õΩ „áÈ`åûǨÏHõ |Ǩï=∞u`À ã¨iÃÑ\ì̃#@∞ì<åfl~°∞. Z<Àfl ã¨O=`«û~åÅ #∞O_ç
‰õΩO\Ï~À, QÆ∞ÃÑÊ_»∞ ™ê#∞Éè∂í u XÅHõÉ’™êÎ~À, g∞W+¨Oì . <å „áêѨOÎ . J=^èiŒ OK«O_çHõ
<å HõÅOâ’+¨.
ã¨fi`«Ç¨ QÍ Éè’ÖÏâ◊OHõ~∞° #fl=_»O =Å¡ 'K«O¿ÑN—QÍiH˜ U^À ã¨Ç¨ Ü«∞O KÕ^•Ì=∞x,
=∂ ã¨Oã¨÷ MÏ`å^•~°∞`À =∂\Ï¡_ç U*ˇhû fã¨∞HÀ=_®xH˜ XÑ≤ÊOKå#∞. "å~°∞, "åi
qq^èŒ Ñ¨„uHõÖ’¡ =ã¨∞#Î fl g∞ Hõ^ÅŒä ∞ K«^∞Œ =Ù`«∞<åfl#∞. D™êi g∞ á¶È\’ ѨiK«Ü∞« O`À
„ÉÏOz ^•fi~å "åHõ|∞ KÕ¿ãÎ K«O¿ÑN J#fl „Ѩ|∞^Œ∞_ú ∞» ÉϺO‰õΩÖ’ HÀ\˜ ~°∂áêÜ«∞ʼnõΩ
áê@∞ z~°∞<å=∂ ‰õÄ_® „ѨK«∞iOK«_»O`À, <å Jaè=∂# ~°K«~Ú`«‰õΩ L`«Î~°O
ÃÑQ· Í „á¶ê_£ KÕã,≤ ã¨ÃãÊO_≥· P `«~åfi`« L^ÀºQÆO HÀÖ’ÊÜ«∂_»@. WHõ J`«x =∞O^Œ∞Å∞
~å¿ã Ü≥∂QÆO HõeOæ k.
#H˜b=h ÃÑQ· Í P~ÀQͺxH˜ ǨxHõ~=° ∞x =∂Ô~¯@∞ì iáÈ~°∞.ì ÉÏkè`∞« Å∞ P HõOÃÑhÃÑ·
g∞~°∞ XHõѨC_»∞ Ѩx KÕã≤# ÉϺO‰õΩÖ’<Õ <Õ#∞ ‰õÄ_® H˘xfl ã¨O=`«û~åÅ∞ ^•"åÅ∞ ‰õÄ_® "Õâß~°x `≥eã≤Ok. JÖÏO\˜ =∞O^Œ∞Å HõOÃÑhx ã¨∂zOz#O^Œ∞‰õΩ
L^ÀºQÆO KÕâß#∞. H˘O^Œ~∞° Jã¨∂Ü«∞Ѩ~∞° Å∞ KÕã#≤ ‰õΩ„@ =Å¡ L^ÀºQÆO HÀÖ’ÊÜ«∂#∞. <å‰õΩ p"å@∞¡ q∞yÖÏ~Ú. JO`ÕHÍ^Œ∞ =∂ HõOÃÑhH˜ F =∞Oz MÏ`å^•~°∞
U*òÉÏ~ü J=_»O`À =∞Ô~Hõ¯_® L^ÀºQÍ=HÍâ◊O ÖËHõ =∂ =Oâ◊áê~°OѨ~º° OQÍ =ã¨∞#Î fl ^Œ∂~°=∞Ü«∂º_»∞. <åHÀ q∞„`«∞_»∞ `«QÍæ_∞» . WOHÀ áê~ Ωõ _»∞ U=∞<åfl_»O>Ë...
PÜ«Úˆ~fi^ŒO „áêH©ìã¨∞ KÕã¨∞Î<åfl#∞. ǨÏ$„^ÀQÆO, HÍ#û~ü, Z~Ú_£û, =∞^èŒ∞"Õ∞ǨÏO,
''g∞ Hõ^Œä P}˜=Ú`«ºO. Jk K«kqO`«~åfi`« Ѩx QÆ@∞ì‰Ωõ x g∞ Hõ^ÅŒä ã¨OѨÙ@∞Å∞
~°HáÎõ È@∞ "≥Ú^ŒÅQÆ∞ "≥ÚO_ç "åº^è∞Œ Å#∞ Qͺ~°O\©QÍ #Ü«∞O KÕ¿ã =∞O^Œ∞Å∞ <å
H˘<åfl#∞. Jq ‰õÄ_® K«kqO`«~åfi`« g∞~°∞ ZO`«'Ö’`≥#· — ~°K~« Ú`À `≥eã≤Ok.
ÃãÊëêe\©. ÃÑ~°\ ˜ K≥@∞ì =∞O^Œ∞ʼnõΩ ѨxH˜~å^Œ#fl@∞ì. <å =∞O^Œ∞ÅO>Ë ™ê÷xHõOQÍ
g∞ÖÏO\˜ „ѨQuÆ jÅ, JÉè∞í º^ŒÜ∞« ~°K~« Ú`«‰Ωõ ~å"åeû#O`« QÆ∞iÎOѨ٠~åÖË^xŒ ÉÏ^èŒ
QÆ∞iÖË^∞Œ . g∞ Ѩ@}ì OÖ’ =∂ =∞O^Œ∞ʼnõΩ, g∞ ¿Ñ~°QÍh, g∞ ‰õΩ@∞O| ã¨É∞íè ºÅ
HõeyOk. J~Ú<å J^è~·≥ º° Ѩ_H» Oõ _ç. g∞ Hõ$+≤xÖψQ H˘#™êyOK«O_ç. ~墿+`ì ~« O° Ö’
¿Ñ~°QÍh U*ˇhû fã¨∞HÀO_ç. g∞‰õΩ J^Œ#Ѩ٠P^•Ü«∞ =#~°∞ ^˘~°∞‰õΩ`«∞Ok. g∞~°∞
LO@∂, ÃÑ<·¶ å<£û ~°OQÆOÖ’ ѨxKÕã∂¨ Î ‰õÄ_® ™êÇ≤Ïf~°OQÆOÖ’ =∞# =∂`«$ÉèÏ+¨‰Ωõ
Ü«∂Éè"·ˇ ÅÕ ~°∂áêÜ«∞Å∞ _çáêl@∞ìQÍ Ñ¨OÑ≤¿ãÎ ÅHõ∆ ~°∂áêÜ«∞Å =∞O^Œ∞Å∞ ѨOQÆÅ=Ú.
120
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £ <å Hõ^‰Œä Ωõ |Ǩï=∞`˘zÛO^ŒO_ÀÜü∞ !
121
g∞~°∞ KÕã¨∞Î#fl ¿ã= J##º™ê=∂#º"≥∞ÿ#k. =∞Oz =∞#ã¨∞#fl g∞~°∞ =∞ixfl
q[Ü«∂Å#∞ ™êkèOKåÅx P ÉèQí =Æ O`«∞xfl „áêi÷ã∞¨ <Î åfl#∞.
WOHÀ =ÚYº q+¨Ü∞« O.
g∞ PkèÑ`¨ º« OÖ’ g∞ qfÎÜ∞« ã¨Oã¨÷ ã¨~fi° `À=ÚY Jaè=$kú K≥O^Œ`ÀO^Œx `≥eã≤
ã¨O`À+¨O HõeyOk. g∞ =O\˜ ¿Ñ~Ô xflHõQÅÆ ã¨Oã¨÷ QÆ#Hõ =∂ #QÆ~O° Ö’ F âßY
<≥ÅQ˘eÊ`Õ g∞ "åºáê~°O <≥Å<≥ÖÏ =ÚÃÑÊ· HÀ@¡ _çáêl@∞¡ J~°"H·≥ À@¡Ö’#∞¡QÍ =$kú
K≥O^Œ∞`«∞Ok. <å‰õΩ D ~°OQÆOÖ’ ZO`À J#∞Éè=í O LOk. WHõ¯_» <å‰õΩ =∞Oz
ѨÅ∞‰õΩ|_ç ‰õÄ_® LOk. ##∞fl WHõ¯_ç âßMÏkèÑu¨ QÍ xÜ«∞q∞¿ãÎ g∞izÛ# "åºáê~°
ÅH∆ͺÅ∞ q∞Oz áÈQÆÅ#∞. g∞ D „áÈ`åûǨÏO`À <å J~°›`,« <≥Ñ· Ù¨ }ϺxH˜ T`«O
=ã¨∞OÎ k. <å‰õΩ *ÏÉò™ê\˜ãáπ ê¶ Hõ<∆ £ LO@∞Ok. ÉèÏ~°=∞#∞HÀ‰õΩO_® <åH© =∂„`«O
ã¨Ç¨ Ü«∞O KÕÜ∞« O_ç. <å |Ü≥∂_Õ\Ï [`«Ñi¨ Kå#∞. g∞ #∞O_ç ™ê#∞‰õÄÅ ã¨ÊO^Œ##∞
Ptã¨∞<Î åfl#∞. g∞ g~åaè=∂x '™ê¯"Õ∞â◊fi~ü—.——
J`«#∞#fl Ѩ@} ì OÖ’ =∂ „ÉÏOz `≥iKÕ J=ã¨~O° ÖˉΩõ <åfl, U^À <å Jaè=∂xH˜
ã¨Ç¨ Ü«∞O KÕÜ∂« Å<Õ L^ÕâÌ º◊ O`À P „áêO`«O ã¨~ˆ fi KÕ~ÚOKå#∞. ^•x ^•fi~å `Õe^Õ
=∞O>Ë JHõ¯_ç [<åʼnõΩ JѨCÅ∞ fã¨∞‰õΩx ZQÆ<å=∞O ÃÑ>Ëì JÅ"å@∞Ok. ^•x=Å¡
H˘xfl qfÎÜ∞« ã¨Oã¨Å÷ ‰õΩ `åà◊O Ѩ_Oç k. ™ê¯"Õ∞â◊fi~üÖÏO\˜ ^ŒàÏ~°∞Å x~åfiHõO`À
H˘xfl z\òÑO¨¶ _£ HõOÃÑhÅ∞ É’~°∞¤ u¿ÑÊâßÜ«∞@. "å\˜H˜ ã¨O|OkèOz# Hˆ ã¨∞Ö’¡
™ê¯"Õ∞â◊fi~ü =¸_»∞™ê~°∞¡ N Hõ$+¨‚ [#‡™ê÷#O áê=#O KÕâß_»@!
nxH˜ g∞ˆ~=∞O\Ï~°∞?
''N F\˜‰Ωõ O_» QÍ~°∂! #=∞™ê¯~°O. 'Hõ^•ä HõKÛÕ iÖ’x g∞ Hõ^Œä K«kq <å Hõà‰¡◊ Ωõ
hàÁ¡KåÛ~Ú. =∂ÖÏO\˜ |_»∞QÆ∞Å =º^艌 Ωõ JHõ~∆ ° ~°∂áêxflzÛ# g∞ 'HõÖÏ— <≥Ñ· Ù¨ }ϺxH˜
*’Ǩ~°∞.¡ g∞ z#flѨÊ\˜ <ÕÑ^¨ ºŒä O. g∞~°∞ Z^Œ∞~˘¯#fl HõëêìÅ∞ g∞ ÃÑ#∞fl#∞ QÆ#∞flQÍ
=∂~åÛ~Ú. P QÆ#∞fl #∞O_ç "≥Å∞=_ç# `«∂\ÏÅ∞ áê~ Ωõ ŠǨÏ$^ŒÜ∂« Ö’¡H˜ ã¨∂\˜QÍ
K˘K«∞Û‰õΩáÈ`å~Ú. "åix qÅqÅÖÏ_Õ@∞ì KÕ™êÎ~Ú. Jk g∞ ~°K<« å áê@"åxH˜
Ѩ~åHÍ+ì̈. g∞ÖψQ <Õ#∞ ‰õÄ_® Z<Àfl P@∞áÈ@¡‰Ωõ Ö’#Ü«∂º#∞. HÍHõáÈ`Õ g∞~°∞
J^Œ$+¨=ì âß`«∞Î =∞Oz L^ÀºQÆO, Ǩϟ^•Ö’ L<åfl~°∞. <Õ#∞ =∂„`«O F z~°∞QÆ∞=∂™êÎQÍ
ÉèÏ~°º, P~°∞QÆ∞~°∞ Ñ≤ÅÅ¡ ∞, ~Ày+¨µÖì #·ˇ =Úã¨e `«e^¡ OŒ „_»∞Å`À ã¨O™ê~° ™êQÆ~åxfl
D^ŒÖHË õ K«uH˜Å |_®¤#∞. ~°K~« Ú`« #"åfiÅx <å‰õÄ LOk. HÍx x`«º HõëêìÅ
<åk#K«~º° `À ~åÜ«∞_®xH˜ `«y# "å`å=~°}O ÖË^∞Œ . U"À ã¨=∞㨺Å∞ <å HõÖÏxH˜
122
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
J_»¤O Ѩ_»∞`«∞<åfl~Ú. <å rq`«OÖ’x H˘xfl Ѷ¨∞\ÏìÅ#∞, <å J#∞Éèí"åÅ#∞
JѨC_»Ñ¨C_»∞ HÍy`åÅÃÑ· ÃÑ\Ïì#∞. Jq JÖψQ g∞‰õΩ ѨOÑ≤ã¨∞Î<åfl#∞. "å\˜x
g∞~°∞ F „ѨÉèÏ==O`«"≥∞ÿ# #=ÅQÍ =∞ÅK«QÆÅ~°<Õ #=∞‡HõO <å‰õΩOk. =∞Oz
ѨijÅ<å â◊HΘ QÆÅ g∞~°∞ =∂ DuÉÏ^èÅŒ ‰õΩ JHõ~∆ O° ~°∂ѨO WzÛ "å\˜ ^•fi~å
áê~ Ωõ ʼnõΩ =∞Oz ã¨O^ÕâO◊ W"åfiÅx HÀ~°∞`«∞<åfl#∞. P #=ʼnõΩ g∞ ¿Ñ~ˆ ÃÑ\˜<ì å,
Hõ^•ä ã¨ÇϨ HÍ~°H~õ Qΰ Í <å ¿Ñ~°∞ ‰õÄ_® W¿ãÎ ã¨O`À+≤™êÎ#∞. g∞~°∞ QÆ#Hõ <å rq`åxfl
Ö’HÍxH˜ Kå\˜`Õ =Ú#∞‡O^Œ∞ g∞ H©iÎ Jxfl k‰õΩ¯ÖÏ "åºÑ≤ã∞¨ OÎ k. Z<Àfl Hõ^ÅŒä ‰õΩ
ã¨iѨ_» Wu=$`åÎÅ∞ <å ^ŒQiæÆ OHÍ L<åfl~Ú. "å\˜x `«~åfi`« ѨOÑ≤™êÎ#∞. W@∞¡ g∞
'á¶ê<£— ‰õΩKÕÅ∞_»∞.——
=ÚÃÑÊ· ¿ÑrÅ HÍy`åÅ ™Èk K«k"Õãi¨ H˜ <å |∞„~° y„~°∞=∞x uiyOk. J`«x
™⁄O`« _»Éσ K«ÑC¨ _çH˜ <å "≥∞^Œ_∞» "≥Ú^Œ∞ÉÌ ÏiáÈ~ÚOk. ÃãÖòûÑ≤\ `© À xO_ç# P
z`«∞HÎ Íy`åÅ ÉÁuÎ <åÖ’ "≥Q@ Æ ∞ ѨÙ\˜Oì zOk. L^ÀºQÆ x~°fiǨÏ}Ö’ J`«x L`åÊHõ`«
ZO`«∞O^À HÍx P~°∞QÆ∞~°∞Ñ≤ÅÅ¡ #∞ D Ö’HõO g∞^Œ‰Ωõ `≥zÛ# J`«x qK«H} ∆õ ‰õΩ F
#=∞™ê¯~°O ÃÑ\˜,ì `«Å‰õΩ J=∞$`åO[#O Ѩ\ Oì̃ z x„^Œ‰Ωõ LѨ„Hõq∞OKå#∞.
<å HõëêìÅ∞ WO`«\ `˜ À f~°Ö^Ë ∞Œ . WOHÀ áê~ Ωõ _»∞ #<≥flÖÏ =ÚÅQÆ K≥>Hì̌ ¯˜ OKå_À
K«^=Œ O_ç.
''„Ѩã^≤ ÌŒ Hõ^HŒä õ K«„Hõ=iÎ QÍiH˜ #=∞ã¨∞ûÅ∞. WO`«‰Ωõ „H˜`O« g∞ Hõ^•ä ã¨OѨÙ@O
ã¨g∞Hõ∆ KÕã≤#ѨC_»∞ g∞ ѨiK«Ü«∞O K«∂ã≤ g∞~À |∂~°∞˚"å*ÏuH˜ K≥Ok#
"å~°#∞‰õΩ<åfl#∞. g∞ _ç„wÅ∞, L^ÀºQÆO, Ǩϟ^• Hõ^ÖŒä ’¡ g∞~°∞@OH˜Oz# ɡOlÅ∞,
ǨϟO_®HÍ~°∞,¡ Éè=í º"≥∞#ÿ k=º"≥∞#ÿ Ǩϟ@Ö’¡x áêsì ã¨xfl"ÕâßÅ∞, W=hfl K«kq
g∞~°∞<À\’¡ |OQÍ~°∞ K≥=∂Û`À ѨÙ\Ïì~#° ∞‰õΩ<åfl#∞. HÍx 'Hõ^•ä HõKÛÕ i— Ö’x g∞ Hõ^,Œä
g∞ rq`« <ÕÑ^¨ ºŒä O K«kq J"åHõ¯Ü«∂º#∞. Z<Àfl rq`« ã¨`åºÅ#∞ ™êkèHÍ~°OQÍ
áê~ Ωõ Å =ÚO^Œ∞ Pq+¨¯iOKå~°∞. =∂ÖÏO\˜ J@ì_∞» QÆ∞ =~åæÅ "å~°∞ r=# Ü«∂#OÖ’
J#∞k#O J#∞Éèqí OKÕ #~°HÍxfl Hõà§◊ ‰õΩ Hõ\ #ì̃ @∞ì z„uOKå~°∞. JO^Œ∞Hˆ ™ê=∂#º
áê~ Ωõ Å <åHõ@∞ì‰Ωõ #fl Hõ^Œä Jk. =∂ „Ѩuxkè S#g∞ˆ~ =∂ â’+¨}#∞ PiHõ@Qì ÅÆ
ã¨=∞~°∞Åú <Õ x~°Ü ‚ ∂« xH˘KåÛ#∞.
<Õ#∞ _ç„w KÕâß#∞. L^ÀºQÍxÔH· HÍà◊§iˆQÖÏ uiy uiy z=~°‰Ωõ ~Ô `· ∞« |*Ï~À¡
‰õÄbQÍ KÕã∞¨ <Î åfl#∞. ~Ô `· ∞« Å ¿Ñ~°∞`À "åºáê~°O KÕ¿ã a<åg∞^•~°∞¡ =∂ „â◊=∞#∞
H˘Å¡Q˘_»∞`«∞<åfl~°∞.
<å Hõ^‰Œä Ωõ |Ǩï=∞`˘zÛO^ŒO_ÀÜü∞ !
123
 ~ÀAH˜ =O^Œ ~°∂áêÜ«∞Å ‰õÄbH˜ ã¨O`«HOõ fã¨∞‰õΩx J~°"·≥ ~°∂áêÜ«∞ÖË KÕuÖ’
ÃÑ_»∞`«∞<åfl~°∞. J^Õ=∞x ZkiOz# "åix ѨxÖ’Oz f¿ãã¨∞<Î åfl~°∞. U"À <åÅ∞QÆ∞
"≥∞`«∞‰õΩÅ∞ <À\’¡H˜ áÈ`«∞<åfl~Ú QÆ^• Jx q∞#fl‰õΩ<åfl#∞.
JÖψQ ^è~Œ Å° Ѩ\ Hì˜ õ „ѨHÍ~°O H͉õΩO_® Z‰õΩ¯= ^è~Œ ‰° Ωõ ã¨~∞° ‰õΩÅ=Ú‡`«∂ ™ê=∂#º
„Ѩ[Å#∞ ‰õÄ_® "≥∂ã¨O KÕã∞¨ <Î åfl~°∞. HÍi‡‰õΩÅ „â◊=∞ ^ÀÑ≤_ô KÕ¿ã D "Õ∞Hõ=<≥fl
ѨÙÅ∞Å |O_®~°O |Ü«∞@ÃÑ_»∞`«∂ F =∞Oz Hõ^Œä ~åÜ«∞O_ç. =∂ „â◊=∞ r=ÙÅ
=º^è#Œ ∞ Ö’HÍxH˜ Kå\˜ g∞ P„t`«[# ѨHá∆õ ê`åxfl x~°∂Ñ≤OK«∞HÀO_ç.
ÖÏÖò ã¨ÖÏO`À g∞..... "å=∞Hõ~O° ——
Z<Àfl HÍi‡Hõ ã¨OѶ∂¨ Å∞, áêsìÅ∞ L#fl P #QÆ~O° Ö’x "å~°∞ KÕÜ∞« ÖËx ^•xfl
Ѩ~°~åROÖ’ L#fl <Õ#∞ ZÖÏ KÕÜ«∞QÆÅ#∞? J~Ú<å Hõ^äŒÅ ~åà◊§‰õΩ HõëêìÅ
zO`«HÍÜ«∞Å∞ ~åÅ∞`åÜ«∂?
WOHÀ „Ѩ|∞^Œ∞_Ì ∞» UO ÃãÅqKåÛ_À J=^èiŒ OK«O_ç.
''g∞ |Ǩï=∞u Hõ^Œä K«kqK«eOz áÈÜ«∂#∞. g∞ rq`« q"ÕëêÅ∞ K«kq g∞~°∞
HõàÏaè=∂x ‰õÄ_® Jx `≥eã≤Ok. Ѩ~~° åROÖ’ =∞# ™êÇ≤Ï`åºxfl ã¨O㨯 $ux,
HõàÅ◊ #∞ Ѩi~°Hã∆˜ ∞¨ #Î flO^Œ∞‰õΩ Jaè#O^Œ#Å∞. g∞ JO`« Z`«∞ÖÎ ’ HÍHõ áÈ~Ú<å <Õ#∂
F z#fláê\˜ HõàÏHÍ~°∞}˜.‚ Ѩi+¨`∞« Î <å@HÍÖ’¡ Z<Àfl |Ǩï=∞`«∞Å∞ á⁄O^•#∞.
J~Ú<å ÖÏÉè"í ∞Õ q∞\˜? <å@HÍÅ`À á⁄@ìxO_»^∞Œ Hõ^•? <å rq`«O HõàHˆ◊ JOH˜`O«
KÕÜ∂« Åx LOk. r=# Éè$í uÔH· W+ì̈OÖËx Ѩx KÕã≤ <å HõàÏ`«$+¨#‚ ∞ K«OѨÙHÀÖË#∞.
g∞~°∞O_Õ „áêO`«OÖ’ <å@HÍʼnõΩ =∞Oz P^Œ~} ° LO^Œx ZO^Œ~À HõàÏHÍ~°∞Å∞
#@#<Õ =$uÎQÍ rqã¨∞<Î åfl~°x q<åfl#∞. K≥Ñʨ ‰õÄ_»^∞Œ QÍh <Õ#∞, Ü«∞^Œ#Ì Ñ¨Ó_ç
QÍi ~å[âıY~°OÖÏ LO\Ï#x q∞„`«∞ÅO@∞O\Ï~°∞. g∞ „áêO`«ÑÙ¨ ÉèÏ+¨Ö’ ‰õÄ_®
<å‰õΩ =∞Oz „áêg}ºO LOk. <å‰õΩ JHõ¯_ç „_®=∂„@∂ѨÙÖ’ KÀ@∞ HõeÊOK«O_ç.
x~°O`«~O° HõàÏ¿ã= KÕ¿ã ÉèÏQƺO HõeOæ K«O_ç. g∞ K«Å=`À =Ú#∞‡O^Œ∞ ã≤h~°OQÆOÖ’
„Ѩ"tÕ OKåÅx <å Pâ◊Ü∞« O. ##∞fl x~åâ◊Ñ~¨ K° ~« x° Ptã¨∂Î g∞‰õΩ HõàÏO[e. g∞...
"Õ∞~å<å"£∞ *’Hõ~.ü ——
WOHÀ Jaè=∂x <å#∞O_ç U=∂tã¨∞<Î åfl_À K«∂_»O_ç.
''„Ѩ=ÚY Hõ^•ä ~°K~« Ú`« QÍiH˜ „Ѩ}Ï=∞=ÚÅ∞. g∞~°∞ ~å`«Å g~°∞Öˇ`· Õ <Õ#∞
w`«Å â◊¥~°∞}˜.‚ <åHÍ~°∂#ì ∞¡ Z<Àfl Ѩ„uHõÖ’¡ =KåÛ~Ú. z„`åÅ∞ ‰õÄ_® Ѩ„uHõÅ
=ÚYz„`åÅ∞QÍ „ѨK«∞iOѨ|_®¤~Ú. g∞~°∞ K«∂¿ã LO\Ï~°∞. g∞~°∞ ™Èfi`«¯~°¬
124
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
J#∞HÀHõáÈ`Õ, <Õ<À Q˘Ñ¨Ê z„`«HÍ~°∞}˜‚. =∞# ~åROÖ’ `«y# „áÈ`åûǨÏOÖËHõ
=∞~°∞QÆ∞# Ѩ_¤» =∂}˜Hͺ}˜.‚ g∞ÖÏO\˜ HõàÏÑ≤áêã¨∞Å∞ ѨÓ#∞‰õΩO>Ë <Õ#∞ "≥Å∞QÆ∞Ö’H˜
=™êÎ#∞. P =∞^躌 g∞ #QÆ~O° Ö’x F "åºáê~°"`Õ Î« JHõ¯_ç „Ñ¨ã^≤ úŒ z„`«HÍ~°∞x`À
=O^ŒHÀ@¡ ~°∂áêÜ«∞ʼnõΩ XѨÊO^ŒO ‰õΩ^Œ∞~°∞Û‰õΩ<åfl_»x "å~°ÎÖ’¡ K«∂âß#∞. P
áêi„âßq∞Hõ"`Õ ‰Î« Ωõ g∞ ã¨Oã¨`÷ À ÖÏ"å^ÕgÅ∞ L<åflÜ«∞x `≥eã≤Ok. g∞~°O>Ë PÜ«∞#‰õΩ
Q“~°=O Jx ‰õÄ_® q<åfl#∞. F ÃÑ^ŒÌ Pi÷Hõ ã¨Oã¨Ö÷ ’ L#fl`« Ѩ^qŒ Ö’ L#fl g∞~°∞
^ŒÜ∞« KÕã≤ <å QÆ∞iOz P "åºáê~°"`Õ Î« K≥q# "Õ¿ãÎ <å rq`«O ^è#Œ º=∞ø`«∞Ok. g∞
=∂@™êÜ«∞O <å r=# QÆ=∞<å<Õfl =∂~°∞ã¨∞OÎ k. g∞‰õΩ "≥ÚǨÏ=∂@OQÍ LO>Ë
"åi z~°∞<å=∂ ~åÜ«∞O_ç. <Õ#∞ g∞ ¿Ñ~°∞ K≥ÑÊ≤ ѨiK«Ü∞« O KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï#∞. P
`«~åfi`« g∞~°∞ F =∂@ K≥|∞^Œ∞~°∞QÍh. ™ê\˜ HõàÏHÍ~°∞xH˜ D =∂„`«O ã¨Ç¨ Ü«∞O
KÕ™êÎ~∞° Hõ^∂Œ ?
W@∞¡.... g∞ ¿ãflǨaèÖÏ+≤... Ñ≤zÛ w`«Å Ñ≤KÛ« Ü«∞º.——
J`«x HÍ~°∂#ì ∞¡ QÍh, z„`åÅ∞QÍh Z‰õ¯_® K«∂ã≤#@∞ì *Ï˝ÑH¨ Oõ ÖË^∞Œ . HÍx
`«<À ZO.ZѶ.π Ǩï¿ãû<£ J#∞‰õΩO@∞<åfl_»∞!
U=∞O_ô! <å 'Jaè=∂#∞—Å ã¨ÊO^Œ#‰õΩ Jã¨∂Ü«∞Ѩ_∞» `«∞<åfl~å? ÖËHõ <å D
J=ã¨÷ QÆ=∞xOz *ÏeѨ_∞» `«∞<åfl~å ? Uk U"≥∞<ÿ å q∞=Ú‡efl WO`«\ `˜ À =^ŒÅ#∞.
<å ÉÏ^èOŒ `å g∞~°∂ ѨOK«∞HÀ"åeûO^Õ. <å Jaè=∂#∞ʼnõΩ <Õ#∞ ^˘iH˜#@∞ìQÍ
g∞~°∞ <å‰õΩ zHͯ~°∞. J#∞Éèqí OK«O_çH!õ
''N.... QÍ~°∂! g∞ Hõ^äŒ J"≥∂Ѷ¨∞O. „Ѩ"å™êO„^èŒ∞Öˇ·# g∞~°∞ =∞# ÉèÏ+¨#∞
ѨxQÆ@∞ì‰Ωõ x <ÕiÛ, Hõ^ÅŒä ∞ ‰õÄ_® ~åÜ«∞QÆeQˆ ã≤u÷ HÔ kQÍ~°O>Ë, Jk =∂=¸Å∞
q+¨Ü«∞O HÍ^Œ∞. g∞ #QÆ~°OÖ’x `≥Å∞QÆ∞ ã¨OѶ¨∞O"å~°∞ =∞# ~åRO #∞O_ç
™êÇ≤Ïf"Õ`ÅΫ #∞, HõàÏHÍ~°∞Å#∞ PǨfixOz "åix ã¨=Úz`« suÖ’ ã¨<å‡xOK«_O»
Ѩ„uHõÅ ^•fi~å K«∂ã¨∞<Î åflO. D =∞^躌 g∞~°∞ Ѷ֨ Ï<å ѨO_ç`∞« xfl Ñ≤eÑ≤Oz ™êÇ≤Ï`«º
QÀ+≤ì x~°fiÇ≤ÏOz#@∞¡ `≥eã≤Ok. ã¨O`À+¨O. HÍh J`«#∞ <åHõO>Ë KåÖÏ ExÜ«∞~ü.
<Õ#∞ ~åã≤# ^•O\’¡ ã¨QOÆ Ñ¨ÙãÎ̈HÍÅ∞ ‰õÄ_® J`«#∞ „ѨK∞« iOK«Ö^Ë ∞Œ . <Õ#∞ KÕã#≤
"åºMϺ<åÖ’¡ Ѩ^À=O`«∞ ‰õÄ_® J`«#∞ KÕÜ∞« ÖË^∞Œ . J`«x =Ü«∞ã¨∞ <å ã¨sfiã¨O`«
ÖË^∞Œ . <åÖÏO\˜ "å}˜‚ „ѨH¯õ # ɡ\ ì̃ x#fl "≥Ú#fl\˜ ‰õΩ„~°"åà◊§#∞ ã¨<å‡xOK«_O» UO
ÉÏQÍÖË^Œ∞. g∞~°∞ <å z~°HÍÅ q∞„`«∞Öˇ· LO_ô, <å ™êÇ≤Ïf Ѩ\ ˜=∞<≥iy#"åÔ~·
LO_ô, ##∞fl Ñ≤eÑ≤OK«Hõ áÈ=_»O â’K«hÜ«∞O. g∞ÖÏO\˜ ™êÇ≤Ïf„Ñ≤ÜÚ« Å∞ ‰õÄ_®
<å Hõ^‰Œä Ωõ |Ǩï=∞`˘zÛO^ŒO_ÀÜü∞ !
125
 =∂ÖÏO\˜ ã¨O㨯 $`åO„^èŒ Ñ¨O_ç`∞« Å#∞, q^•º"Õ`ÅΫ #∞ L¿ÑH˜O∆ K«_O» =ÖË¡ =∞#
™êÇ≤Ï`åºxH˜ `«y# QÆ∞iÎOѨÙ~åÖË^∞Œ . `≥Å∞QÆ∞ „áêp# Ǩϟ^•ÔH· ‰õÄ_® Hˆ O„^ŒO`À
áÈ\Ï¡_» =Åã≤ =zÛOk. Hõ#fl_» ÉèÏ+¨‰Ωõ P~°∞ *Ï˝#Ñ‘~åî Å∞ =¿ãÎ =∞#‰õΩ WO`«=~°‰Ωõ
~Ô O_Õ =KåÛ~Ú.
WѨÊ\˜HÔ <· å g∞ ^èÀ~°}˜ =∂~°∞Û‰õΩx =∞=∞‡efl g∞ T~°∞H˜ PǨfixOK«O_ç. =∂
áêO_ç`åºxfl JHõ¯_ç "åiH˜ ѨiK«Ü∞« O KÕÜ∞« O_ç. =∂ „ѨãO¨ QÍxfl XHõ¯™êi qO>Ë
g∞ˆ~ =∞=∞‡efl =∞m§ =∞m§ Ñ≤Å∞™êÎ~∞° . =∂H˜H¯õ _» TÑ≤i ã¨ÅѨ#O`« Ѩx L<åfl,
U^À g∞‰õΩ ‰õÄ_® =∞=∞‡efl Q“~°qOKÕ J=HÍâ◊O HõeÊ^•Ì=∞<Õ L^ÕÌâ◊ºO`À
~åã¨∞<Î åfl=Ú. =∞Oz ™êÇ≤Ï`«º QÀ+≤ì U~åÊ@∞ KÕã#≤ ¿Ñ~°∞ ^ŒH¯˜ OK«∞HÀO_ç. =∞~À
q+¨Ü∞« O, ~åRO P=Å "Õ∞=Ú q=∂<åÖ’¡<Õ „ѨÜ∂« }˜™êÎO. =∂ ã¨=∞Ü«∞O J=¸ÅºO
QÆ^•! J~Ú^Œ∞ "ÕÅ ~°∂áêÜ«∞Å áêi`À+≤HOõ , ™êì~ü Ǩϟ@Ö’¡ =¸_»∞ ~ÀAÅ∞ |ã¨
U~åÊ@∞ KÕ¿ãÎ KåÅ∞. F ~ÀA Z.ã≤. HÍ~À¡ g∞ ã≤\ © JO`å K«∂Ñ≤OKåe. D
q+¨Ü∂« Å∞ g∞ ã¨Oã¨÷ HÍ~°º=~åæxH˜ `≥eÑ≤, ##∞fl g∞ TiH˜ Ñ≤eÑ≤Oz, qÅ∞"≥#·
*Ï˝ÑH≤ ,õ âßÅ∞"å, J~Ú^Œ∞"ÕÅ #∂@Ѩ^•~°`¡ À Ѷ∞¨ #OQÍ ã¨`¯« iOz ^è#Œ ∞ºÅ∞ HÍQÆÅ~°x
nqã¨∞<Î åfl=Ú. W@∞¡..... g∞ Hõ#Hõ â◊√#HõO.——
J`«x HÍ¡ã∞¨ Ö’ q^•º~°∞Öú Ë LO_»~∞° . J^è"Œ å XHõ\ ,© J~å L<åfl "å~°∞ QÆ∞„~°∞
ÃÑ\˜ì =∞s x„^Œ áÈ`«∞O\Ï~°∞. JÖÏO\˜ "å}˜‚ Ñ≤eÑ≤¿ãÎ WHõ¯_ç "å~°∞ <å`å@ fÜ«∞~°∂?
ÃÑQ· Í J`«x Q˘O`≥=∞‡ HÀiHõÅ∞ UHõ~∞° =Ù ÃÑ\Ïì#O>Ë ##∞fl Hõq∞\© #∞O_ç ‰õÄ_®
`«i"Õ∞™êÎ~∞° . W=hfl PÜ«∞# |∞„~°Ö’ÔHÖÏ ZH˜¯OKåe? "åi`À ZO`ÀH˘O`« ѨiK«Ü∞« O
L#flO^Œ∞‰õΩ WÖÏO\˜ x+¨Ø~÷ åÅ∞ Éèií OK«Hõ `«Ñʨ ^Œ∞ =∞i!
WOHÍ F Ѩ„uHÍkèÑu¨ QÍ~°∞ UO ÃãÅqKåÛ~À K«∂_»O_ç.
''N.... QÍ~°∂! g∞ =O\˜ Åaú„Ѩu+≤`ì ∞« Öˇ#· ~°K~« Ú`«Å∞ JO`« z#fl Ѩ„uHõ "åi
áÈ\©Ö’ áêÖÁæ#_»O qKå~°H~õ O° .
g∞ÖÏO\˜ KÕ~Ú uiy# ~°K«~Ú`«Å H˘~°ˆH "Õ∞=Ú 'Hõ^ä•Hõ=fiO— Ѩ„uHõ#∞
"≥Å∞=iã¨∞<Î åfl=Ú. Z<Àfl =ºÜ«∞ „ѨÜ∂« ã¨Å HÀiÛ, =∞Oz ™êÇ≤Ïf „Ѩ=∂}ÏÅ`À
„ѨK«∞iOKÕ Ñ¨„uHõʼnõΩ áê~î°‰õΩÅ P^Œ~°} ÖË^Œ∞. 㨈~, HÍx g∞=O\˜ „Ѩ=ÚY
~°K«~Ú`«Å∞ ‰õÄ_® JO\©, JO@#@∞ìO>Ë ZÖÏ? ã¨~°ã¨ Hõ^äŒÅ∞, "≥H˜e Hõ^äŒÅ∞
„ѨK∞« iOKÕ Ñ¨„uHõʼnõΩ#fl „áêK«∞~°ºO =∂=O\˜ L#fl`«™ê÷~Ú Ñ¨„uHõʼnõΩ ÅaèOK«Hõ
áÈ=_»O â’K«hÜ«∞O. ^•xH˜ HÍ~°}O g∞ x„+≤¯Ü«∞`Õ. "ÕÅã¨OYºÖ’ L#fl `≥Å∞QÆ∞
126
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
~°K~« Ú`«Å∞, XH˘¯Hõ¯~°∞ =O^Œ K«O^•^•~°∞efl KÕiÛ<å, =∂ ã¨~∞° ¯ ºÖË+<¨ £ ÅHõ‰∆ Ωõ
KÕ~∞° `«∞Ok. XHÀ¯ ~°K~« Ú`« ã¨O=`«û~åxHÀ „ѨH@ õ # ¿ãHõiOz<å =∂ =∞#∞QÆ_‰» Ωõ
_èÀHÍ LO_»^∞Œ . g∞ #QÆ~O° Ö’x `≥Å∞QÆ∞"åi ã¨OYº Ѩk ÅHõÅ∆ ÃÑ· =∂>Ë Jx q<åfl=Ú.
g∞=O`«∞QÍ =∂‰õΩ "Õ~Ú K«O^•^•~°¡x KÕiÊOK«O_ç. g∞‰õΩ =∞Oz QÆ∞iÎOѨÙ
fã¨∞H˘™êÎ=Ú. g∞ g∞^Œ F „Ѩ`ºÕ Hõ ã¨OzHõ "Õ™êÎ=Ú. ™êÇ≤Ïf ѨÙ~°™ê¯~åÅ∞ =KÕÛ@∞ì
U~åÊ@∞ KÕ™êÎ=Ú. =∂‰õΩ ã¨ÇϨ HõiOK«x ѨHO∆õ Ö’ g∞ ~°K#« Å#∞, q∞=∞‡efl =∂
'Hõ=fiO—Ö’ =∞kèOz, peÛ K≥O_®_»∞`å=∞x QÆ=∞xOK«O_ç. WÖÏ ~åâß=∞x Z=i`À
K≥Ñʨ ‰õΩO_®, "Õ∞=Ú K≥ÑÊ≤ #@∞ì KÕÜ∞« O_ç. Jk LÉèÜ í ∞« `å~°HOõ QÍ LO@∞Ok. W@∞¡....
QÆO_»~° QÆO_»_∞» , Z_ç@~ü Hõ^•ä Hõ=fiO.——
Zxq∞k HÀ@¡ [<åÉèÏ =Ù#fl =∞# ~åROÖ’<Õ ã¨~∞° ¯ ºÖË+<¨ £ "Õ~ÚH˜ q∞OK«x
Ѩ„uHõÖ<ˇ Àfl? ‰õΩuû`åÅ∞, ‰õΩ`«O„`åÅ`À xO_ç# r_çáêHõO ã‘iÜ«∞Å∞ûO_»QÍ Ñ¨„uHõ
H˘#_»O ZO^Œ∞‰õΩ? WÖÏO\˜ ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ DÜ«∞# QÍiH˜ Ѩ~å~Ú ~åRO #∞O_ç
"Õ~Ú =∞Okx K«O^•^•~°∞Å∞QÍ KÕ~åÛÅ@! „Ѩu <åÅ∞QÀ "å_»∞ F Ѩ„uHõ ÃÑ@ì_O» ,
WO_çÜ∂« @∞_Õ Öˇ=Ö’¡ ã¨~∞° ¯ ºÖË+<¨ £ ÃÑiy ÅHõÖ∆ ’¡ „ѨH@ õ #Å∞ ~å"åÅ#∞HÀ=_»O
Ѩiáê>ˇáÿ È~ÚOk. H˘xfl ~ÀAÅ∞ KÕ`∞« Å∞ HÍÅ∞Û‰õΩx, P `«~åfi`« P‰õΩÅ∞ Ѩ@∞ìHÀ=_»O
=∂=¸Öˇ·áÈ~ÚOk.
=∞~À J`«#∞ #<≥flO`« K«∞ÅHõ# KÕâß_À K«^=Œ O_ç.
''g∞ Hõ^Œä HõKÛÕ i Hõ^Œä KåÖÏ ÉÏ=ÙOk. g∞ Hõ^ÅŒä ∞ ZѨC_»∞ ZHõ¯_» „ѨK∞« iOѨ|_ç<å
<å‰õΩ `≥ÅѨO_ç. ѨxQÆ@∞ì‰õΩx „QÆO^ä•ÅÜ«∂xH˜ "≥o§ =∞s K«^Œ∞=Ù`å#∞. „â◊=∞
J#∞HÀ‰õΩO_® <åHÀ z#fl ã¨Ç¨ Ü«∞O KÕÜ∞« O_ç. =∂ JÉσ~ÚH˜ g∞ã≤\ Ö© ’ „"å`«
ѨsHõ∆ LOk. Ѷ֨ Ï<å `Õn# Ѷ֨ Ï<å ~Ô Ö· ’¡ =ã¨∞<Î åfl_»∞. ^ŒÜ∞« KÕã≤ "å_çx iã‘"£
KÕã∞¨ ‰õΩx, |㨠U~åÊ@∞ KÕã≤ ѨsH∆Í Hˆ O„^•xH˜ fã≤HÔ àı§ U~åÊ@∞ KÕÜ∞« O_ç. ѨsHõ∆
J~Ú# =∞~åfl_»∞ ѨxÖ’ ѨxQÍ Z=i<≥<· å WzÛ Ãã\· ò ã‘~ÚOQ∑ ‰õÄ_® KÕ~ÚOK«O_ç.
rq`åO`«O q∞=∞‡efl QÆ∞~°∞ÃÎ Ñ@∞ì‰Ωõ O\Ï_»∞. JHõ¯_ç U~åÊ@∞¡ KÕã#≤ @∞ìQÍ á¶È<£ KÕÜ∞« O_ç.
W@∞¡.... g∞ Ѩ~å#fl|∞‰õΩ¯.——
WHõáÈ`Õ Hõ^ä• ã¨OѨÙ\ÏÅ∞ HÍOÑ≤¡"≥∞O@sQÍ Ñ¨OѨ=∞#fl "åiH˜ ÖˇˆH¯ ÖË^Œ∞.
™⁄O`« Y~°∞Û ÃÑ@∞ì‰Ωõ x "Õ~Ú HÍÑ‘Å∞ "Õ~Ú¿ã,Î =ÚáêÊuHõ âß`«O HÍOÑ≤"¡ ∞≥ O@sňH
áÈÜ«∂~Ú. q∞QÆ`å áê=Ù âß`«O ѨÙã¨HÎ õ Hˆ O„^•Ö’¡ QÆ`« <åÅ∞QÆ∞ ã¨O=`«û~åÅ #∞Oz
=¸Å∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú. ^•xH˜ ÖˇH¯õ ѨOÑ≤# <å^ä∞Œ _»∞ ÖË_∞» . ÃÑQ· Í áÈ¿ãlì , H˘iÜ«∞~ü
Kèås˚ʼnõΩ =∞iO`« K«=Ú~°∞ =keOk.
<å Hõ^‰Œä Ωõ |Ǩï=∞`˘zÛO^ŒO_ÀÜü∞ !
127
 JѨC_Õ P=eO`«ÖÏ? WOH˘Hõ¯ L`«~Î O° L@OH˜Oz q∞=∞‡efl q_»∞^ŒÅ KÕ™êÎ#∞.
z`«ÎyOK«O_ç.
''P~åº.... g∞ Hõ^ÅŒä ∞ "åãÎ̈"åxH˜ ^ŒQ~æÆ Q° Í LO\Ï~Ú. g∞~°∞ <ÕÅ g∞^Õ ™ê=Ú
KÕ™êÎ~∞° . JO^Œ∞Hˆ ™ê=∂#∞ºÅ ǨÏ$^ŒÜ∂« efl H˘Å¡Q˘_»`å~°∞. JÖÏO\˜ g∞‰õΩ ã¨=Úz`«
ã¨`å¯~°O U~åÊ@∞ KÕÜ∂« Åx =∂ ã¨Oã¨÷ x~°~‚ ÚOzOk. g∞ QÆ∞iOz, g∞ Hõ^ÅŒä
QÆ∞iOz "åºMϺxOK«_®xH˜ „Ѩ=ÚY ~°K~« Ú`«Å`À ã¨O„ѨkOѨÙÅ∞ [iáê=Ú. "åiÖ’
H˘O^Œ~∞° g∞ Hõ^ÅŒä hfl K«^=Œ ÖË^xŒ ÃãÅqKåÛ~°∞.
"åi ™œHõ~åº~°Oú g∞ Jxfl Hõ^•ä ã¨OѨÙ@∞ŠѨ^ãÕ ≤ HÍÑ‘Å∞, =∂ ã¨Oã¨÷ z~°∞<å=∂‰õΩ
H˘iÜ«∞~ü ^•fi~å ѨOѨO_ç. =KÕÛ HÍi‡Hõ k# ã¨O^Œ~ƒ° Où QÍ ÃÑ^ŒÌ ã¨=∂"ÕâO◊ U~åÊ@∞
KÕã,≤ g∞~°∞ rq`«OÖ’ =∞izáÈÖËx J#∞Éè∂í ux HõÅ∞QÆ*™Ë êÎO. ÃÑ^ŒÌ Ѩ^qŒ Ö’ L#fl
g∞‰õΩ ã¨ÉÏè Y~°∞ÛʼnõΩ QÍ#∞ g∞ =O`«∞QÍ áêuHõ"ÅÕ ~°∂áêÜ«∞Å q~åà◊O U~åÊ@∞
KÕÜ∞« _»O ã¨=∞㨺 HÍ^Œ#∞‰õΩO\Ï=Ú. g∞ =O\˜ x*Ï~ÚfQÆÅ ~°K~« Ú`«#∞ ã¨<å‡xOKÕ qz„`« QÆ∞Ñ‘ÎÜ«∞O
ÉèÏQͺxfl =∂‰õΩ HõÅ∞QÆ*Ü Ë ∞« O_ç. g∞ ã¨OѨÙ\ÏÅ∞, q~åà◊O „_®Ñ¶Ù¨ ì H˘~°‰Ωõ "Õ~Ú
Hõ#∞flÅ`À Z^Œ∞~°∞ K«∂ã¨∂Î g∞.... Éè[í <å~å=Ù, HÍ~°º^Œi≈ - Éè[í O„fã¨=∂Yº.——
WHõ <å =∞#óã≤u÷ #~°O÷ KÕã∞¨ HÀO_ç. ZO`≥<· å `≥Å∞QÆ∞ ~°K~« Ú`«#∞ QÆ^•! H©iÎ
`å=∞~° JO`« `˘O^Œ~Q° Í =^Œ∞Å∞`«∞O^•?
P 'ã¨=∂Yº— q=~åÅ∞ Hõ#∞HÀ¯=∞x, J^Õ Tà’§ L#fl F ~°K~« Ú`« q∞„`«∞xH˜
~åâß#∞. J`«#∞ "≥O@<Õ á¶È<£ KÕâß_»∞. P ã¨Oã¨,÷ P HÍ~°º^Œi≈, JO`å "≥∂ã¨=∞@,
'W k q<åfl~å ?——
''Uk——
''qz„`«Q∞Æ ÑÎ̈ QÍ~°∞ É’~°∞¤ u¿ÑÊâß~°@
_»|∞ƒe=fi_»O =∂<Õâß~°@.——
~°K~« Ú`«Å |ÅÇ‘Ï#`«#∞ Pã¨~å KÕã∞¨ ‰õΩx "åi #∞O_ç ѨÙãÎ̈HÍÅ∞ `≥ÑÊ≤ OK«∞‰õΩx ''JO>Ë k"åàÏ fâß~å?——
J=Ú‡‰õΩO\Ï_»@! (<å‰õΩ `≥bHõ_»∞QÆ∞`å#∞, `≥Å∞QÆ∞ ѨÙã¨ÎHÍÅ∞ H˘<Õ `≥Å∞QÆ∞ ''S.Ñ‘.≤ ÃÑ\Ïì~å?——
"åà◊√§<åfl~å?) KåÖÏ =∞Okx WÖψQ „\ÏÑπ KÕã≤ _»|∞ƒ QÆ∞O*Ï_»@. ''Jk HÍ^ŒÜ∂« º ÉÏ|∂, qz„`« QÆ∞ÑÎ̈ QÍi QÆ∞iOz g∞‰õΩ ÉÁuÎQÍ `≥eã≤#@∞ì
[<åÅH˜ ~°K~« Ú`«Å∞ ZO`« Ö’‰õΩ"À! ÖË^?Õ g∞s TiH˜ H˘`åÎ?
<å}ËxH˜OHÀ "≥Ñ· Ù¨ H˘O`« =∞Ok ã‘iÜ«∞ãπ áê~ Ωõ Å∞ Ug∞ PtOK«‰Ωõ O_® `«=∞ ''J=Ù#∞ ™ê~ü, "Õ∞g∞ TiH˜ D =∞^èºÕ =KåÛO. ã¨OQÆ`OÕ \’ K≥Ñʨ O_ç. "Õ∞O =∂
Jaè„áêÜ«∂Å∞ `≥eáê~°∞. <å Hõ^ÖŒä ’x ÖÁã¨∞QÆ∞Å#∞ ZuÎ K«∂áê~°∞. ã¨∂K«#Å∞ *Ï„QÆ`ÖΫ ’ LO\ÏO. ^ŒÜ∞« KÕã≤ D ã¨ÃãÊ#∞ûH˜ `≥~k° OK«O_ç.——
‰õÄ_® KÕâß~°∞. "åi HÀã¨"∞≥ <ÿ å <ÕxOHÍ ~å™êÎ#∞. Hõ^ÅŒä áÈ\©Ö’¡ áêÖÁæO\Ï#∞. ''qz„`«Q∞Æ Ñ¨QÎ Í~°∞, D =∞O_»ÅOÖ’<Õ „ѨMϺu QÍOz# =ºH˜.Î JO^ŒiH© JѨCezÛ
`«ÑÊ≤ áÈ~Ú |Ǩï=∞u QÍx =¿ãÎ ''<å‰õΩ Hõ^‰Œä Ωõ |Ǩï=∞`˘zÛO^ŒO_ÀÜü∞—— Jx P^Œ∞‰õΩ#fl =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞.——
Q˘O`«∞ zOK«∞‰õΩx P~°∞™êÎ#∞ HÍh, á¶È<£ <≥O|~ü, z~°∞<å=∂ W=fi#∞QÍHõ W=fi#∞. ''JÑ≤ÊKÕÛ"å_»∞ =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_ÕO@Ü«∂º? JÖÏO\˜ "å~°∞ [ÅQÆÅ∞. =_ôH¤ ˜ =_ô¤
ÖˇHˆ ¯ã≤ [<åÅ ~°HOÎõ Ñ‘ÖÛË "åà◊√§. JѨC =ã¨∂Å∞H˜ Pã¨∞ÅÎ ∞ [ѨÙÎ KÕ¿ã ~°HÍÅ∞. "åi
E QÆ∞iOz Q˘Ñ¨ÊQÍ K≥Ñʨ _»"∞Õ O\˜?——
128
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £ qz„`« QÆ∞Ñ‘Ü
Î ∞« O
129
 ''"åi QÆ∞iOz g∞ˆHO `≥Å∞ã¨x WÖÏ =∂\Ï¡_»∞`«∞<åfl~°∞? `≥bHõ áÈ`Õ
QÆ=Ú‡#∞O_»O_ç. JO`ÕQÍx J"å‰õΩÅ∞, K≥"å‰õΩÅ∞¿ÑÅHõO_ç.——
P Ti ~°KÛ« |O_» |™êìO_»∞Ö’ JO`« K«eÖ’#∞ "å`å=~°}O "Õ_H≥ ¯˜ Ok. P
Ti „Ѩ=ÚY "åºáê~°"`Õ ,Ϋ ã¨ÇϨ #je, ã¨ÇϨ $^ŒÜÚ« _»∞ N qz„`«Q∞Æ ÑÎ̈QÍi QÆ∞iOz
K«~Û° [~°∞QÆ∞`ÀOk. qz„`«Q∞Æ ÑÎ̈QÍ~°∞ ã¨fiâ◊H`Î̃ À ÃÑHÔ· ky# "å~°∞. "åºáê~°=∞O>Ë
PÜ«∞# ^Œ$+≤Öì ’ Hˆ =ÅO J=∞‡_»O, H˘#_»O HÍ^Œ∞. PÜ«∞# "åºáê~° Ѩikè qâßÅO.
^Õâ◊ ã¨∂÷Å L`«ÊuÎ ÃÑOK«_®xH©, L^ÀºQÆ Láêkè HõÅÊ#‰õÄ, qq^èŒ „áêO`åÅ
Jaè=$kúÖ’ ã¨=∞`«∂HõO ™êkèOK«_®xH˜ Ѩi„â◊=∞ÖË Ñ¨@∞ìQ˘=∞‡Åx #q∞‡# Pi÷H"õ `Õ .Ϋ
P TiÖ’ ‰õΩ\©~° Ѩi„â◊=∞"å_»#∞ <≥ÅH˘eÊ# L^Œº=∞je. PÜ«∞# Hõ$+≤`À, K˘~°=`À
P Ti ~°∂ѨÙ~ˆ YÖË =∂iáÈÜ«∂~Ú. Láêkè "Õ@Ö’ á⁄~°∞QÆ∞ ~å¢ëêìʼnõΩ =Åã¨"à≥ §ı
Ѩiã≤u÷ =∂i, WѨC_»∞ á⁄~°∞QÆ∂~°¡ #∞O_Õ HÍHõ, „ѨH¯õ ~å¢ëêìÅ [#O ‰õÄ_® Láêkè
H˘~°‰Ωõ P T~°∞ =KÕÛ Ñ¨iã≤u÷ <≥ÅH˘Ok. P T~°∞ z#fl #QÆ~O° QÍ ~°∂ѨÙ^•eÛOk.
ã¨~fi° `À=ÚMÏaè=$kúH˜ =∞øeHõ ã¨^∞Œ áêÜ«∂Å U~åÊ@∞ [iyOk. W^ŒO`å U „ѨÉ∞íè `«fi
Ѩ^HŒä ÍÅ`À, ÉϺO‰õΩ ~°∞}ÏÅ`À, ™ê^躌 Ѩ_®¤Ü∞« #∞‰õΩO>Ë g∞~°∞ '`«ÑC¨ —Ö’ HÍÖËã#≤ >Ë.ì
Hˆ =ÅO qz„`«Q∞Æ Ñ¨QÎ Íi =ÚO^Œ∞K«∂ѨÙ, „Ѩ}ÏoHÍ|^Œú HÍ~åºK«~} ° , x™êfi~°ú ^Œ$HõÊ^èOŒ
=ÖË,¡ P Ti ¿Ñ~°∞ ~åR=∞O`å =∂~°∞„"≥∂yOk. `«# ã¨Oáê^Œ#, Hˆ =ÅO `«#HÔ ·
Pã¨∞ÎÅ∞ ‰õÄ_»Éˇ>Ëì ѨiHõ~°OQÍ Q͉õΩO_®, `À\˜"åiH˜ JѨCezÛ, "å~°∞‰õÄ_®
"åºáê~åÖ’¡ Z^ŒQÆ_®xH˜ `À_»Ê_®¤~°∞ qz„`«QÆ∞ѨÎQÍ~°∞. JÖÏ ZO`À =∞OkH˜
„Ѩ`º« HõO∆ QÍ, Ѩ~ÀHõO∆ QÍ Láêkè HõeÊOKå~°∞. PÜ«∞# ã¨ÇϨ $^ŒÜ∞« O`À x+¨¯Å‡+¨OQÍ
PÜ«∞# WzÛ# KÕܸ « `À ÖËHõ PÜ«∞# ǨÏãÎ̈"å™È, PÜ«∞# ^ŒQ~æÆ ° JѨC á⁄Ok#
"å~°O^Œi "åºáê~åÅ∞ =¸_»∞ ѨÙ=ÙfiÅ∞, P~°∞ HÍÜ«∞Å∞QÍ =iúÖÏ¡~Ú.
''Ѩi„â◊=∞ ™ê÷Ñ#¨ ‰õΩ QÆ∞ÑÎ̈QÍ~°∞ =¸Å^è#Œ O JѨCQÍ W¿ã,Î J#uHÍÅOÖ’<Õ P
P™êq∞ ÅH∆ÍkèHÍi HÍ=_»O MÏÜ«∞O—— J<Õ #=∞‡HõO „Ѩ[Ö’¡ „Ѩ|eOk. PÜ«∞#
ÉϺO‰õΩ HõO>Ë ‰õÄ_® `«‰Ωõ ¯= =_ô¤ fã¨∞HÀ=_»O`À [<åʼnõΩ KåÖÏ ™œHõ~º° O HõeOæ k.
_ç„w K«kq „ѨÉ∞íè `Àfi^ÀºQÆO H˘~°‰Ωõ J„~°∞Å∞ Kåz, U*òÉÏ~ü J~Ú x~åâ◊ K≥O^ÕH<õ åfl
qz„`«QÆ∞ÑÎ̈ QÍi ^ŒQÆæ~° JѨC fã¨∞‰õΩx ã¨fiÜ«∞O Láêkè=∂~°æO K«∂ã¨∞HÀ=_»"Õ∞
"Õ∞Åx KåÖÏ =∞Ok Ü«Ú=‰õΩÅ∞ ‰õΩ\©~° Ѩi„â◊=∞Å ™ê÷Ѩ#‰õΩ #_»∞O Hõ\Ïì~°∞.
^•^•Ñ¨Ù J~Ú^Œ∞=O^ŒÅ áÈ~°¬#`¡ À, Jxfl =∞øeHõ =ã¨`∞« Å`À F áêi„âßq∞Hõ Éè=í #O
Hõ\ Oì̃ Kå~°∞ qz„`«Q∞Æ ÑÎ̈ QÍ~°∞. JHõ¯_ç L`«Ê`«∞ÅΠѨOÑ≤}© =º=ã¨÷ ‰õÄ_® U~åÊ@∞
KÕâß~°∞. JHõ¯_» `«Ü∂« ~°∞ HÍx x`åº=ã¨~° =ã¨∞=Î ÙÖË^∞Œ . ã¨|∞ƒÅ∞, #∂<≥Å∞, áœ_»~∞° ,¡
130
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
„H©"∞£ Å∞ "≥Ú^ŒÅQÆ∞ ™œO^Œ~º° ™ê^è<Œ åÅ∞, MÏ~å, K«∞_£"å, [OuHõÅ∞, JѨÊ_®Å∞,
ѨKÛ« à◊√§ "≥Ú^ŒÅQÆ∞ u#∞|O_®~åÅ∞, ~Ô _ô"∞Õ _£ ^Œ∞ã¨∞ÅÎ ∞, |h#∞¡, JO_»~"ü ~Õ ∞° ,¡ ã¨ÖÏfi~ü
‰õΩ~åÎÅ∞, |@ìÅ∞ "≥ÚII#q, áê¡ãHì≤ ± ™ê=∂#∞¡, HõOѨӺ@~°∞,¡ HÍe‰õΩºÖË@~°∞,¡ ~ˆ _çÜ∂≥ Å∞,
>ËѨÙÅ∞, _çl@Öò á¶È\’ ÖϺÉòÅ∞, ÉϺQÆ∞Å∞, Ѩ~°∞ûÅ∞, WÖÏ XHõ>Ëq∞\˜ ã¨HõÅ
™ê=∂#¡ `«Ü∂« sH˜ P T~°∞ PÅ"åÅO.
~ÀA"ås J=ã¨~åÅ∞ fˆ~Û "Õ∞\˜ |Ǩïà◊*Ïu ã¨Oã¨Å÷ L`«Ê`«∞ÅÎ ‰õΩ P Tà’§<Õ
HÍ^Œ∞, P lÖÏ¡Ö’<Õ ™ê÷#O ÖˉΩõ O_® áÈ~ÚOk. K«=Hõ, <å}º"≥∞#ÿ ™ê÷xHõ L`«Ê`«∞ÅÎ
=ÚO^Œ∞ "åi =∂Ô~¯\˜OQ∑ lq∞‡‰õΩ¯Å∞ L_»HÖõ ^Ë ∞Œ .
P Ti "å}˜*Ϻaè=$kú ѨiQÆ}O˜ z ~Ô O_»∞ „ѨÉ∞íè `«fi ~°OQÆ ÉϺO‰õΩÅ∞ `«=∞
âßYÅ∞ `≥iKå~Ú. JѨCe™êÎO ~°=∞‡x [<åÅ#∞ T^Œ~°Q˘\Ïì~Ú. H˜¡+¨ì"≥∞ÿ#
Js˚áê¶ ~åÅ∞, J#∞|O^èOŒ QÍ [`« Ѩ~åÛeû# P^•Ü«∞, =ºÜ«∞ q=~åÅ∞, Pã¨∞ÅÎ
*Ïa`åÅ∞, g\˜x `«Ü∂« ~°∞ KÕÜ∞« _®xH˜ KåÔ~_ì £ ZH“O>ˇO@¡ ѶA ‘ Å∞, MÏ`å x~°fiǨÏ}
Ö’x Hõi#î "≥∞#ÿ x|O^è#Œ Å∞, W=hû B`åûÇ≤ÏHõ "åºáê~°∞Å#∞ ɡOÉËÖuˇ OÎ Kå~Ú.
Ѩi„â◊=∞ ™ê÷Ñ#¨ ‰õΩ HÍ=Åã≤# ~°∞}O =∞OEÔ~· _»|∞ƒ q_»∞^ŒÅ HÍ=_®xH˜ PÔ~flÅ¡
^•HÍ PQÆ=Åã≤ =KÕÛk. D֒ѨÙ# ѨÙ}ºHÍÅO QÆ_z» áÈ~Ú Ö’#∞ =ã¨∞OÎ ^Œ<Õ
Pâ◊`À fã¨∞‰õΩ#fl KÕ|^Œ∞à◊§ QÆ_∞» =Ù QÆ_zç áÈ~Ú, KåÖÏ=∞Ok XuÎà§◊ ‰õΩ Ö’#Ü«∂º~°∞.
k#"ås ÃÑ@∞ì|_ç Hõ~∞° "≥· Ü«¸x@∞¡ =¸`«Ñ_¨ Õ ã≤u÷ <≥ÅH˘Ok. JÖÏO\˜ "åix
qz„`«Q∞Æ ÑÎ̈Q͈~ PѨ^ƒŒ O^è∞Œ =ÙQÍ P^Œ∞‰õΩ<åfl~°∞.
Z^Œ∞\˜ =ºH˜Î ѨÓ~åfiѨ~åÅ∞ ѨijeOz, J`«#∞ JѨC‰õΩ J~°∞›_ÀHÍ^À x~åúiOK«
_®xH˜ Ô~O_»∞ ~ÀAÅ HõO>Ë Z‰õΩ¯= ã¨=∞Ü«∞O Ѩ>ËìkHÍ^Œ∞ qz„`«QÆ∞ѨÎQÍiH˜.
áêi„âßq∞‰õΩʼnõΩ PÜ«∞# JÑ≤Ê=fi_»O`À<Õ ã¨QÆO |~°∞=Ù `«yæ#@ìÜÕ∞ºk. =Ú_ç
Ѩ^•~åúÅ ã¨~Ñ° ~¨¶ å, `«Ü∂« ~°∞ L`«Ê`«∞ÅÎ q`«~}° =º=ã¨÷ ^•fi~å JO^ŒiH˜ "≥ã∞¨ Å∞ÉÏ@∞QÍ
LO_Õk.
QÆ∞ÑÎ̈QÍi`À `å=Ú áÈ\©Ñ_¨ Ö» =Ë ∞x ÉϺO‰õΩÅ∞ `«=∞ KÕ`∞« Öˇ`âÎÕ ß~Ú. qz„`«
QÆ∞ѨÎQÍ~°∞ W=fi_®xH˜ W+¨ìѨ_»x =ºH˜ÎQÆ`« ~°∞}ÏÅÃÑ· =∞‰õΩ¯= ÃÑOK«∞‰õΩ<åfl~Ú.
ÃÑo§à◊§‰õΩ, Wà◊§‰õΩ, "åǨÏ<åÅ H˘#∞QÀÅ∞‰õΩ, Jq qiqQÍ JѨCÅ∞ W=fi™êQÍ~Ú.
P JѨCʼnõΩ XHõ>Ë â◊~`° ∞« . "å~°∞ `«=∞ "åºáê~åʼnõΩ qz„`«Q∞Æ ÑÎ̈QÍi #∞O_ç JѨC
fã¨∞‰õΩ#fl "åÔ~· LO_®e.
qz„`«Q∞Æ ÑÎ̈QÍi ^ŒQ~æÆ ° JѨC fã¨∞‰õΩ#fl"å~°∞ ^•xfl ã¨HÍÅOÖ’ K≥e¿¡ ãÎ D Hõ^‰Œä Ωõ
P™ê¯~°"∞Õ ÖË^∞Œ . "åi ǨÏã¨"Î åã≤ =∞Oz^Œx „ѨKå~°=∞=_»O`À áê@∞, "åi JѨC
qz„`« QÆ∞Ñ‘Ü
Î ∞« O
131
uiy K≥e¡¿ãÎ, "åºáê~°O =∞m§ #ëêìÖ’¡H˜ áÈ`«∞O^Œ<Õ, WOHÀ #=∞‡HõO [<åÖ’¡
„Ѩ|eOk. JѨC fiÛ# H˘O^Œ~∞° J™ê=ÚÅ∞, `«=∞ ™êfi#∞Éè=í OQÍ D =^ŒOux
„ѨKå~°O KÕâß~°∞. JѨC_»∞ `å=Ú, QÆ∞ѨQÎ Íi ^ŒQ~æÆ ° =∞m§ JѨC KÕã≤ `«=∞ "åºáê~åxfl
ѨÙ#~°∞^Œiú OKå=∞x \ÏO\ÏO KÕâß~°∞. JѨCÅ∞ ZQÆ"Ü Õ ∞« _®xH˜ ™ê‰õΩÅ∞ "≥uHˆ "åiH˜
T`«O ^˘iH˜Ok. KåÖÏ=∞Ok =_ô¤ =∂„`«O Hõ_∞» `«∂ Jã¨Å∞ TÃã`«_Î O» =∂<Õâß~°∞.
<≥Å<≥ÖÏ =_ô¤ =zÛ<å, Jã¨Å∞ =∂„`«O uiy ~åHõáÈ=_»O`À qz„`«Q∞Æ ÑÎ̈QÍi
ÉÁHõ¯™êxH˜ QÆO_çÑ_¨ Oç k. ^•O`À PÜ«∞# =ÚQÆ∞iæ H˘_»∞‰õΩÖ’¡ PO^Àà◊# "≥Ú^ŒÖO·ˇ k.
`«=∞ `«O„_ç WzÛ# JѨCÅ∞ x~°~Hú° Oõ QÍ =∂i, `«=∞ Pã¨∞ÅÎ ‰õΩ ‰õÄ_® ~Ô Hõ¯ÖÁ¿ãÎ
`«=∞ KÕuH˜ z¿ÑÊ QÆu Jx `«O„_ç`À "≥Ú~°ÃÑ@∞ì‰Ωõ <åfl~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞. ''HÍ"åÅO>Ë
g∞‰õÄ JѨC W™êÎ#∞. g∞ "åºáê~åÅ∞ g∞ˆ~ KÕã∞¨ HÀO_ç, JO`ÕQÍx ™êfii˚`"« ∞≥ #ÿ <å
Pã≤ÃÎ Ñ· P[=∂~Ú+‘ KÕ™êÎ=∞O>Ë ‰õΩ^Œ~^° ∞Œ —— Hõ>ì̌ qiKå~°∞ q.QÆ∞.QÍ~°∞.
Ѩ~åº=™ê#OQÍ "åi ‰õΩ@∞O|OÖ’ XHõ\H˜ ˜ <åÅ∞QÆ∞ ‰õΩOѨ@Ü ¡ ∂« º~Ú. JO^Œ~∂°
XˆH K«∂~°∞H˜O^Œ L<åfl áÈ~°¬#∞¡ "Õ~Ü ° ∂« º~Ú. "åºáê~åÅ∞ q_ç=_®¤~Ú.
JÖÏ Jx "åi =∞^茺 PáêºÜ«∞`«Å∞ `«QÆæÖË^Œ∞. ''"åºáê~°OÖ’ |O^èŒ∞`«fiO,
|O^è∞Œ `«fiO`À "åºáê~°O K˘~°|_» ‰õÄ_»^∞Œ —— J<Õ ã≤^•úO`åxH˜ Hõ@∞ì|_ç# qz„`«
QÆ∞ÑÎ̈QÍ~°∞ ^•xfl `«=∞ ‰õΩ@∞O|OÖ’ J=∞Å∞ѨiKå~°∞.
JO^Œ∞ˆH "Õ~°∞Ѩ_ç<å, JO^Œ~°∂ Hõeã≤"≥∞eã≤ LO@∂, ѨO_»QÆÅ∞, ѨÉσÅ∂
Hõeã≤ KÕã∞¨ ‰õΩ<Õ"å~°∞.
JO`å ã¨*Ï=ÙQÍ ™êy`Õ, Ö’HõOÖ’ Wxfl Ѷ∞¨ ~°¬}Å∞, ã¨OѶ∞¨ ~°¬}Å∞ ZO^Œ∞‰õΩ?
Ѩiq∞uH˜ q∞Oz ™êQÆn¿ãÎ `å_≥<· å ~°|ƒÔ~<· å `≥y f~°∞`«∞Ok. q.QÆ∞.QÍi q+¨Ü∞« OÖ’
J^Õ [iyOk.
WzÛ# JѨCÅ∞ uiy~åHõ áÈ=_»O`À PÜ«∞# Éè’ëê}O É’ã≤áÈ~ÚOk. 'Jã¨Å∞
Hõ@‰ì Äõ _»^∞Œ — J<Õ =∞#ãÎ̈`fi« O `«# MÏ`å^•~°Ö¡ ’ ÃÑiyáÈ=_»O PÜ«∞##∞ =∞s
ÉÏ^èÃŒ Ñ\ì̃Ok. QÆ`º« O`«~O° ÖËHõ PÜ«∞# É’~°∞¤ u¿ÑÊâß~°∞. JÑ≤Ê=fi_»O =∂<Õâß~°∞.
J^Õ P Tà’§ WO\˜O\˜ "å~°~Î ÚOk. HÍÉ’ÜÕ∞ "åºáê~°ã∞¨ ÅÎ QÆ∞O_≥Ö’ ~å~ÚѨ_Oç k.
=∞# `≥Å∞QÆ∞ Kå<≥ʼn¡ Ωõ ''„ÉËHO˜ Q∑ #∂ºãπ—— ^˘iH˜Ok. P Ti Ѩiã≤`÷ ∞« Å∞ Hõ^<Œä åÅ∞QÍ
„Ѩ™êiOѨ|_®¤~Ú. JѨCfã¨∞‰õΩ#fl "åi`À WO@~°∂fi ºÅ∞, uiy K≥eO¡ z #+¨áì È~Ú#
"åi`À =ÚMÏ=Úd, QÆ∞ѨQÎ Íi H˘_»∞‰õΩÅ`À =∂\Ï, =∞Of WÖÏ P Ti ã¨OK«Å#
"å~°ÅÎ `À ~åR=∞O`å J@∞ì_Hç ᘠÈ~ÚOk. q.QÆ∞.QÍ~°∞ =∂„`«O x=∞‡‰õΩ hÔ~uÎ#@∞ì
=∞ø#OQÍ L<åfl~°∞. `«#∞ ÃÑ^Œq qѨÊÖË^∞Œ . Ѩ@∞ì q_»=ÖË^∞Œ .
132
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
D ã¨OѶ∞¨ @#Å „ѨÉÏè =O JHõ¯_ç Ѩi„â◊=∞ÅÃÑ· Ѩ_Oç k. L`«ÊuÎ ‰õΩO@∞Ѩ_Oç k.
WÖÏ H˘O`«HÍÅO ™êy`Õ, Ѩi„â◊=∞"å_»‰õΩ `åà◊O "≥Ü«∂ºeû =ã¨∞ÎO^Õ"≥∂ Jx
JO^Œ~∂° PO^Àà◊# K≥O^•~°∞. q+¨Ü∞« O „ѨÉ∞íè `«fiO ^•HÍ "≥o§Ok. Ѩi„â◊=∞Å
=∞O„u K˘~°= fã¨∞‰õΩx JHõ¯_ç "åºáê~° „Ѩux^è∞Œ Å`À K«~Û° Å∞ [iáê~°∞. qz„`«
QÆ∞ÑÎ̈ QÍi`À =∂\Ï¡_®~°∞. MÏ`å^•~°O¡ ^Œ~∂° `«xzÛ# JѨCÅ∞ f~°∞¿ã<Î QÕ Íx `«#
ÖÏ"å^ÕgÅ∞ H˘#™êyOK«#x Y~åYO_çQÍ K≥áêÊ~åÜ«∞#. "≥ÚO_ç |HÍ~Ú^•~°∞ÅÃÑ·
^•"å "≥Ü∞« º_®xH˜ 㨿ãq∞~å J<åfl~°∞ q.QÆ∞.QÍ~°∞. JÖÏ ^•"åÅ∞ "Õã,≤ `«# _»|∞ƒ,
HõH^∆˜ •~°™¡ ⁄=Ú‡, HÀ~°∞ì ã¨=∞Ü«∞O =$^è• KÕÜ∞« ^ŒÅK«∞HÀÖË^<Œ åfl~åÜ«∞#. =ã¨∂Å∞ ã≤|ƒOk
xÜ«∂=∞HÍxH˜ ‰õÄ_® '<À— J<åfl~°∞.
''„Ѩ[Å∞ |^ŒHÌ Oõ g_®Åh, =¸ã¨Ñ^¨ uúŒ Ö’ L^ÀºQÍÅÔH· áê‰õΩÖÏ_»‰Ωõ O_® Ü«Ú=`«
ã¨fiÜ«∞O Láêkè "≥·Ñ¨Ù =∞~°ÖÏÅ<Õ =∞Oz L^ÕÌâ◊ºO`À <Õ#∞ "åiH˜ =¸Å^èŒ#O
ã¨=∞‰õÄ~åÛ#∞. „Ѩu^•xH© „ѨÉ∞íè `«fiOÃÑ· P^è•~°Ñ_¨ ‰» Ωõ O_®, „Ѩ[ÖË `«=∞ |`«∞‰õΩ`≥~∞° =Ù
=∂~°Oæ "≥`∞« HÀ¯"åÅx "åiH˜ T`«O WKåÛ#∞. H˘O^Œ~∞° ™êfi~°Ñú ~¨ ∞° Å∞ J`åºâ◊`À
<å JѨC ZQÆ"Ü Õ ∞« _®xH˜ ѨÓ#∞‰õΩ<åfl~°∞. U"À =O^Œ`∞« Å∞ ã¨$+≤Oì z <å _»|∞ƒ
<å‰õΩ uiy ~å‰õΩO_® KÕâß~°∞. <å ÃÑ@∞ì|_ç uiy =¿ãÎ WOH˘O`«=∞OkH˜ KÕܸ « `«
hÜ«∞QÆÅ#∞. <å =∞Oz `«<åxfl JÅ∞ã¨∞QÍ fã¨∞‰õΩx "≥∂ã¨O KÕÜ∞« _®xH˜ „ѨÜ∞« uflOKÕ
"åix Hõq∆ ∞OK«Ö#Ë ∞. JO^Œ∞Hˆ x*Ï~ÚfѨ~∞° ʼnõΩ #+ì̈O HõÅ∞æ`∞« O^Œx `≥eã≤<å D
Hõi#î K«~º° fã¨∞HÀHõ `«Ñʨ ÖË^∞Œ . <å ã¨Oáê^Œ# ѨÙ@∞ìH`õ À ~åÖË^∞Œ , áÈÜÕ∞ѨC_»∞
"≥O@~å^Œ∞. HÍx <Õ#∞ |u‰õΩO_»QÍ <å Pã≤Î`À ™ê^茺"≥∞ÿ#O`«=∞OkH˜ "Õ∞Å∞
KÕÜ∂« Å#∞‰õΩ<åfl#∞. U |Å=O`«OÖˉΩõ O_® MÏ`å^•~°∞¡ JѨCfˆ~ÛÖÏ KÕÜ∞« O_ç.
<å‰õΩ HÍ=Åã≤Ok Hˆ =ÅO <å JѨC uiy K≥eO¡ ѨÙHÍ^Œ∞. ''Ѩ~∞° Å ™⁄=Ú‡ áê=Ú
=O\˜k—— J<Õ <å#∞_ç ÃÑ· [<åʼnõΩ qâßfiã¨O HõÅQÍe, "åiÖ’ Ѩ~ÀѨHÍ~°|∞kú
ÃÑ~°QÍe. <åÖÏ "å~°∂ WOH˘HõiH˜ KÕÜ«¸`«hÜ«∂e. ZѨÊ\ÔH·<å 'x*Ï~Úf^Õ
ÔQÅ∞Ѩٗ J<Õ ÉèÏ=# HõÅQÍe. J@∞=O\˜ Ѩi=~°Î# Hõey <å JѨCÅ∞ uiy
K≥e¿¡ ã<Î Õ <å HÍ~°ºHõÖÏáêÅ∞ ѨÙ#~°∞^Œiú ™êÎ#∞——. `«# ÉèÏ"åÅ#∞ `Õ@ѨiKå~°∞ q.QÆ∞.
QÍ~°∞.
J\˜ì Ѩiã≤`÷ ∞« ÅÖ’ U^À =∂~°Oæ "≥^HŒ =õ ∞x "åºáê~° |$O^Œ „Ѩux^è∞Œ Å#∞ HÀ~å~°∞
=∞O„uQÍ~°∞. D q+¨Ü∞« OÖ’ „ѨÉ∞íè `«fi Ü«∞O„`åOQÆO ã¨ÇϨ Hõiã¨∞OÎ ^Œx Pâßfiã¨#O
WKåÛ~°∞.
qz„`« QÆ∞Ñ‘Ü
Î ∞« O
133
 q.QÆ∞.QÍi =∞<ÀÉèÏ"åÅ#∞, =∞O„uQÍi JÉèºí ~°#Ì #∞ MÏ`å^•~°¡ |Ç≤Ï~°OQÆ ã¨ÉÖíè ’
"≥à_¡◊ Oç Kå~°∞ "åºáê~° „Ѩ=ÚY∞Å∞. MÏ`å^•~°Ö¡ ’ JO`«~‡° ^ä#Œ O "≥Ú^ŒÖO·ˇ k. "åiÖ’
"å~°∞ K«iÛOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. q+¨Ü«∞ f„=`«#∞ QÆ=∞xOKå~°∞. `«=∞ "≥·Yi`À
"≥Ú^Œ\ Hˆ˜ "≥∂ã¨O =ã¨∞OÎ ^Œ#∞‰õΩ<åfl~°∞. Hõ>ì̌ q~°Q‰Æ Ωõ O_® áê=Ú#∞ K«O¿Ñ Ѩ^HŒä Oõ
`«Ü∂« ~°∞ KÕâß~°∞.
JѨC "≥Ú`«OÎ f~°Û‰õΩO_® <å=∞=∂„`«O "≥Ú`«OÎ QÆ∞ÑÎ̈QÍi ¿Ñ~° `«=∞ MÏ`åÖ’
LOK«∞‰õΩx q∞ye# "≥Ú`«OÎ JѨC f~åÛÅx q.QÆ∞. QÍi MÏ`å^•~°O¡ ^ŒiH˜ Ñ≤Å∞ѨÙ
xKåÛ~°∞. `«=∞ #=∞‡HÍxH˜ ã¨fiã≤ΠѨÅHõ‰Ωõ O_® q.QÆ∞. QÍix `«$Ñ≤ΠѨiKÕ „ѨÜ∞« `«flO
KÕâß~°∞. KåÖÏ=∞Ok JÖÏ JѨCf~åÛ~°∞. JѨC‰õΩ ZQÆ<å=∞O ÃÑ>Ëì L^ÕâÌ º◊ O L#fl"åà◊§
Wà◊§=ÚO^Œ∞, "åi HÍ~åºÅÜ«∂Å Z^Œ∞@ x~°ã#¨ „Ѩ^~Œ ≈° #Å∞ KÕâß~°∞. 'QÍOkèyi—
L^Œº=∞O „¿Ñi`«∞Öˇ· "≥ÚO_ç"åà◊§ "≥∞_»Å∞ =OKå~°∞. Ѩ~å~ÚHõ~°}©Ü«∞O
`«=∞ Ѩ~∞° =Ù HÍáê_»∞HÀ=_®xH˜ "å~°∂ ^•iH˘KåÛ~°∞.
z„`«Q∞Æ ÑÎ̈_ç <Õ~ã° ∞¨ Å÷ z\ÏìÖÏ, qz„`«Q∞Æ Ñ¨ÙxÎ JѨC^•~°¡ *Ïa`å ÃÑ~°∞QÆ∞`«∂<Õ
LOk. HÍx "åi Éè’ëê}O uiy `«# Hõà#◊ ∞ ã¨O`«iOK«∞‰õΩOk. "åi "≥ÚǨÏOÖ’
=∞m§ z~°∞#=Ùfi "≥∞iã≤Ok. "åi "åºáê~åÅ∞ =∞m§ Ѩ\ÏìÖHˇ ͯ~Ú. [#O TÑ≤iÑ‘Å∞Û
‰õΩ<åfl~°∞.
q.QÆ∞. QÍi ÉϺO‰õΩ MÏ`åÖ’ [=∞ J~Ú# ™⁄=Ú‡ "Õ~Ú ZHõ~åÅ '„Ѩ`ºÕ Hõ
Ñ‘... Ñ‘...Ñ‘...
U^À PÖ’K«#Ö’¡ L#fl JO[Ü«∞º D Ö’HõOÖ’H˜ =KåÛ_»∞.
K«∂¿ãÎ Qˆ @∞ J=`«Å Ѩ_=» ÖÏO\˜ HÍ~°∞. ǨÏ_®q_çQÍ Qˆ @∞
fâß_»∞. HõhHõ#|_»x HÍ~°∞Ö’x âßbÎH˜ ã¨ÖÏO H˘\Ïì_∞» . HÍ~°∞ ֒ѨʼnõΩ LiH˜Ok.
JO[Ü«∞º Qˆ @∞ =¸âß_»∞.
Pi÷Hõ =∞O_»e— (ÃãÊ+¨Öò ZHõ<åq∞H± *’<£) ™ê÷ÑO≤ KÕ ™ê÷~ÚH˜ KÕiOk. q.QÆ∞.QÍ~°∞ J^À Ѩk¿ÇÏ#O`«ã∞¨ Å÷ Éè=í #O. ^•O\’¡ Z<Àfl |Ǩïà◊ ^Õâ◊ ã¨Oã¨Å÷ HÍ~åºÅÜ«∂
`«# Ü≥∂K«#‰õΩ PHÍ~°O WKåÛ~°∞. =º=™êÜ«∞, |Ǩïà◊ L`«Ê`«∞ÅÎ „Ѩ`ºÕ Hõ Pi÷Hõ Å∞<åfl~Ú. WѨÊ\˜ HÍ~°∞, „ѨÑO¨ K«OÖ’<Õ ¿Ñ~Ô xflHõQ#Æ fl F Pi÷Hõ ã¨Oã¨÷ Ü≥ÚHõ¯ ÉèÏ~°`^« âÕ ◊
=∞O_»e ™ê÷Ñ#¨ `À ÉèÏs LáêkèHÅõ Ê#‰õΩ #_»∞O Hõ\Ïì~∞° . ~å~Úf ^è~Œ `° À Éè∂í q∞ JkèÑu¨ `åÅ∞‰õΩk.
W™êÎ#x „ѨÉ∞íè `«fiO =ÚO^Œ∞H˘zÛOk. WOHÀ 'ã≤OQÆ∂~ü— '#On„QÍ"£∞— ã¨$+≤Oì K«‰Ωõ O_®
„ѨÉèí∞`«fi Éèí∂q∞x¿ãÎ JÉèíºO`«~°O ÖË^Œ<åfl~°∞ QÆ∞áêÎQÍ~°∞. J#u HÍÅOÖ’<Õ P P "åºáê~° ã¨O‰õΩÅOÖ’ ^•^•Ñ¨Ù W~°"·≥ WÖÏO\˜ Éè=í <åÅ∞<åfl~Ú. Jhfl J^è∞Œ <å`«
Ѩiã¨~åÖ’¡ ã¨ÇϨ HÍ~° Ѩ^uúŒ Ö’ #_ç¿Ñ =º=™êÜ«∞, |Ǩïà◊ L`«Ê`«∞ÅÎ „Ѩ`ºÕ Hõ Pi÷Hõ #"≥∞#ÿ "Õ. ÉϺO‰õΩÅ∞, ¿+~°Ö¡ ’ =∞^Œ∞ѨÙÃÑ>Ëì q^Õj ã¨Oã¨Å÷ ∞, HÍ~˘Êˆ~\ò ~°OQÆ HõOÃÑhÅ
qÉèÏQÍxH˜ =ÚYº=∞O„u ''Éè∂í q∞ѨÓ[—— KÕâß~°∞. „Ѩâßã¨# HÍ~åºÅÜ«∂Å∞, "≥Úɡַ ò HõOÃÑhÅ Hˆ O„^Œ HÍ~åºÅÜ«∂Å∞ "≥Ú^ŒÅQÆ∞ |Ǩïà◊
*Ïu ã¨Oã¨Å÷ ∞ JHõ¯_ç #∞O_ç =∞# ^Õâ=◊ ∞O`å ~å[º"Õ∞Å∞`«∞<åfl~Ú. WHõ¯_» J~Ú^Œ∞
^•xH˜ =¸Å^è#Œ O qz„`«Q∞Æ áêÎQ͈~ ã¨=∞‰õÄ~åÛ~°x "Õ̂~ K≥áêÊÖÏ? ã¨O=`«û~åÅ „H˜`O« F |@ìÅ∞ q∞Å∞¡ W~°"·≥ <åÅ∞QÆ∞ QÆO@Å∞ á⁄QÆHHõ̂ ¯ Q˘\ÏìÅ`À
q∞+≤#¡ ~°}Q˘} ^èfiŒ x`À HÍi‡‰õΩÅ K≥=∞@ "åã¨#Å`À LO_Õ^OŒ >Ë #=∞‡_»O Hõ+"ì¨ ∞Õ .
E HÍx Jk ѨzÛx[O.
„ѨÑO¨ pHõ~}
° , ã¨~m° Hõ~}° <ÕÑ^¨ ºŒä OÖ’ =∞# ^Õâ◊ ã¨OѨ^#Œ ∞ `«=∞ âßÜ«∞â◊‰Ωõ ÖÎ Ï
^ŒO_»∞HÀ=_®xH˜ Z<Àfl |Ǩïà◊ ^Õâ◊ ã¨Oã¨Å÷ ∞ HÍÅ∂<å~Ú.
134
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £ Ѩ~å~ÚHõ~°}©Ü«∞O
135
 =∞^Œ∞ѨÙÃÑ· `«=∞ ^ÕâßÖ’¡ <åÅ∞ÔQ^· ∞Œ âß`«O =_ô¤ ‰õÄ_® y@∞ìÉÏ@∞HÍx ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’
=∞# ^ÕâßxH˜ ÃÑ@∞ì|_»∞Å∞ `«~°eOz, Ѩk¿ÇÏ#∞ #∞Oz Ü«∂Éèˇ·âß`«O ÖÏÉèíO
^ŒO_»∞HÀ=_®xH˜ Ѩ^HŒä ÍÅ∞ ~°∂á⁄OkOKå~Ú, D „ѨÑO¨ K« ã¨Oã¨Å÷ ∞. JÖψQ "åi
^ÕâßÖ’¡ Z<Àfl Ô~@∞¡ Ys^≥·# L^ÀºQÍʼnõΩ =∞# „âßq∞‰õΩÅ#∞ "å_»∞‰õΩx =∞#
HÍi‡‰õΩʼnõΩ „â◊=∞‰õΩ `«QæÆ Ñ¶e¨ `«O ^ŒH¯õ ‰õΩO_® KÕã∞¨ <Î åfl~°∞. "å~°∞ ÖÏÉèÏÅ ~°∂ѨOÖ’,
=∞# „â◊=∞â◊H˜Î ~°∂ѨOÖ’ =∞#efl ZO`« ^ÀÑ≤_ô KÕã≤<å q^Õj =∂~°HõxÅfiÅ∞
ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞<åflÜ«∞x K«OHõÅ∞ QÆ∞^Œ∞‰Ì Ωõ O\’Ok =∞# „ѨÉ∞íè `«fiO. P xÅfiÅ∞ =∞# ^Õâ◊
Pi÷Hõ Ѩiã≤u÷ ZO`« Jã¨=Î ºã¨OÎ KÕã∞¨ fl<åflÜ≥∂, KÕÜ∞« QÆÅ"À QÆ∞iÎOK«_O» ÖË^∞Œ . ÃÑ÷ ÑK«∞Û
q^Õj ÃÑ@∞ì|_ç q^è•<åÅ#∞, Ѩ#∞fl q^è•<åÅ#∞ P ã¨Oã¨÷ʼnõΩ J#∞‰õÄÅOQÍ
~°∂á⁄Ok™ÈÎOk. Ѩ~º° =™ê#OQÍ JO[Ü«∞ºÖÏO\˜ ZO^Œ~À HÍi‡‰õΩÅ#∞ |uH˜K_≥ ¤»
"åiQÍ =∂~°∞™ÈÎOk.
JO[Ü«∞º `«O„_ç áêѨÜ∞« º, ^•^•Ñ¨Ù #ÅÉè̌· UO_»¡ „H˜`O« Hõ_∞» Ѩ٠KÕ`|« @∞ì‰Ωõ x
ÉÁOÉÏ~Ú (=ÚO|~Ú) =KåÛ_»∞. F |@ìÅ q∞Å∞¡Ö’ Å~°fl~üQÍ KÕi ã¨∂Ѩ~"ü [·≥ ~ü
™ê÷~ÚH˜ ZkQÍ_»∞. q∞Å∞¡H˜ ^ŒQ~æÆ À¡ F KåÖò (XO\˜ QÆ^∞Œ Å Éè=í #O)Ö’ ~Ô O_»∞ QÆ^∞Œ Å∞
ã¨=∞‰õÄ~°∞Û‰õΩ<åfl_»∞. rq`«<å= QÍ_çÖ’ Ѩ_Oç ^Œ#∞‰õΩ<ÕO`«Ö’ F LÃÑÊ# =zÛOk.
ã¨fiÖÏÉèÏxH˜ Ü«∞[=∂#∞Å#∞ ɡkiOK«_O» `«Ñʨ HÍi‡Hõ áÈ~å@ ã≤^•úO`åÅ∞ U=∂„`«O
XO@|@ìx ^Œ`åΙê=∞O`ü Ñ≤Å∞ѨÙxzÛ# |@ìÅ q∞Å∞¡Å ã¨"∞≥ ‡, HÍi‡‰õΩÅ áêe@
ã¨"∞≥ ‡@ áÈ@~ÚOk. W~°"·≥ <≥ÅÅ∞ q∞Å∞¡Å∞ =¸`«Ñ_¨ ãÕ i¨ H˜ HÍi‡‰õΩÅ ‰õΩ@∞OÉÏÅ∞
zO^Œ~,° =O^Œ~° JÜ«∂º~Ú. ‰õΩ@∞O| áÈ+¨}HÔ · z<åfl z`«Hõ Ѩ#∞Å∞ KÕÜ∂« eû
=zÛOk. HÍi‡‰õΩʼnõΩ, "åi ‰õΩ@∞O| ã¨É∞íè ºÅ‰õΩ, z#fl, z`«Hõ Ѩ#∞Ö’¡ KÕ~åeû
=zÛOk. ѨÓÅq∞‡# KÀ@ Hõ>Åìˇ =∞‡ÖËHõ áêѨÜ∞« º QÆ∞O_≥áÈ@∞`À =∞~°}O˜ Kå_»∞.
J`«x ‰õΩ@∞O|O ~À_»∞¤# Ѩ_çOk. PÜ«∞# ÉèÏ~°º QÆ∞O_»=∞‡, |`«∞‰õΩ`≥~°∞=ÙÔH·
N=∞O`«∞Å WO_»Ö¡ ’¡ áêzѨxH˜ ‰õΩkiOk. HÍ<≥fiO@∞Ö’ K«^∞Œ =Ù`«∞#fl =ÚQÆ∞~æ ∞°
Ñ≤ÅÅ¡ ∞ =Úxã≤ÑÖ¨ ò áê~îâ° ßʼnõΩ =∂~å~°∞. XHõ "≥∂ãÎ̈~∞° Ǩϟ^•`À ÉÏQÍ |uH˜#
‰õΩ@∞O|O zuH˜ áÈ~ÚOk. ÃÑ^ŒÉÌ Ïƒ~Ú JO[Ü«∞º Ѩ<fl≥ O_À `«~Q° uÆ Ö’ K«^∞Œ =Ù
P¿Ñâß_»∞. z<åfl z`«Hõ Ѩ#∞Å∞ KÕÜ∞« ™êQÍ_»∞. ã¨"∞≥ ‡ =Úyã≤O`«~åfi`« q∞Å∞¡Ö’
ÃÇÏÅÊ~°∞ L^ÀºQÍxH˜ J+ì̈Hëõ êìÅ∞ Ѩ_®¤_∞» . z@ìz=~°‰Ωõ Ü«¸xÜ«∞<£ ã¨ÇϨ HÍ~°O`À
=∂#=`å ^Œ$+≤Hì O˜ ^Œ áêѨÜ∞« º ™ê÷#OÖ’ JO[Ü«∞º‰õΩ ÃÇÏÅÊ~üQÍ L^ÀºQÆO =zÛOk.
Éè~í ΰ K«xáÈ~Ú# `«~åfi`« =zÛ# J`«x „áêq_≥O\ò „QÍK«∞º~Ú\©, #+ì̈Ñi¨ Ǩ~°O
_»|∞ƒ`À JO[Ü«∞º ÃÑo§ KÕã≤ q∞QÆ`å _»|∞ƒ ÉϺO‰õΩÖ’ "ÕãO≤ k QÆ∞O_»=∞‡. WOHÀ
136
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
JÉσ~Úx, J=∂‡~Úx =Úxã≤ÑÖ¨ ò áê~îâ° ßÅÖ’<Õ H˘#™êyOzOk. WO@~ü HÍQÍ<Õ
z#fl H˘_»∞‰õΩ F á¶êºHõsì Ö’ "≥∞HÍxH± QÍ KÕ~å_»∞.
F Ѩk ã¨O=`«û~åÅ∞ ™êѶQ‘ Í QÆ_Kç å~Ú. `«=Ú‡_ç K≥Öà¡ˇ §◊ ÃÑo§à◊√§ KÕâß_»∞
JO[Ü«∞º.
JO`«Ö’ =∞m§ F `«∞á¶ê#∞ ‰õΩ@∞OÉÏxfl ‰õΩk¿Ñã≤Ok. D™êi L^ÀºQÆO`Àáê@∞
LO_Õh_» ‰õÄ_® T_çOk. q∞Å∞¡ ѨÓiÎQÍ =¸`«Ñ_¨ Oç k. "åà◊√O¡ @∞#fl KåÖò‰Äõ eOk
P KÀ@ ÃÑ^ŒÉÌ =íè #O Hõ@_ì ®xH˜ HÍ"åÅ<Õ ‰õÄÅQ˘\Ïì~<° Õ =^ŒOu "åºÑ≤OzOk.
xã¨ûǨÜ«ÚÖˇ#· JO[Ü«∞º ÖÏO\˜ ZO^Œ~À HÍi‡‰õΩÅ∞ #QÆ~° t"å~°‰¡ Ωõ `«~e° áÈÜ«∂~°∞.
TiH˜ uiy "≥à^◊ •=∞x QÆ∞O_»=∞‡ „ѨuáêkOzOk. JHõ¯_ç "åˆ~ WOHÍ =ÚO|~ÚH˜
=Å㨠=KÕÛ ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ =∞#O JHõ¯_çH˜ "≥o§ UO KÕÜ∂« e? JO[Ü«∞º „Ѩâfl◊ ‰õΩ
QÆ∞O_»=∞‡ ^ŒQ~æÆ [° "å|∞ÖË^∞Œ .
|`«∞‰õΩ`≥~∞° =Ù‰õΩ QÆ`º« O`«~O° ÖËHõ ‰õΩ@∞OÉÏxfl =ÚO|~Ú t"å~°Ö¡ ’x F =ÚiH˜
"å_»‰Ωõ `«~e° OKå_»∞ JO[Ü«∞º. J`«x `«=Ú‡_»∞ ‰õÄ_® WOHÀ QÆ∞_çÃã K«∂ã¨∞‰õΩx
"Õ~∞° Ѩ_®¤_∞» .
J=∞‡, ÉèÏ~°º, =ÚQÆ∞~æ ∞° Ñ≤ÅÅ¡ #∞ áÈ+≤OKÕ ÉÏ^躌 `« JO[Ü«∞º =ÚO^Œ∞ ã¨"åÖˇ·
xÅ∞ÛOk. Ѩiã≤u÷ x J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩ#fl J`«x ÉèÏ~°º, F ~Ô _ô"∞Õ _£ ^Œ∞ã¨∞ÅÎ `«Ü∂« s
á¶êºHõsì Ö’ ‰õΩ@∞ìÑx¨ H˜ ‰õΩkiOk. QÆ∞O_»=∞‡ ‰õÄ_® `«#‰õΩ z~°Ñi¨ z`«"∞≥ #ÿ áêzѨx
K«∂ã¨∞‰õΩOk. WHõ JO[Ü«∞º q∞yÖÏ_»∞.
=¸<≥flà◊√§ HÍà◊§iˆQÖÏ uiy# g∞^Œ@ JO[Ü«∞º‰õΩ F Ãã‰õĺi\© HõOÃÑhÖ’
"åKü"∞≥ <£ L^ÀºQÆO ^˘iH˜Ok. P Ãã‰õĺi\© U*ˇhûÜÕ∞ J`«xfl D |Ǩïà◊ JO`«ã∞¨ Å÷
Éè=í <åxH˜ "åKü"∞≥ <£QÍ xÜ«∞q∞OzOk.
ÉèÏ~°`« Ãã#· ºOÖ’ HõÅflÖòQÍ KÕã#≤ F ÃÑ^Œ=Ì ∞x+≤ P^èfiŒ ~°ºOÖ’ x~°fiÇ≤ÏOѨ|_Õ
Éè„í ^Œ`« ã¨Oã¨÷ Jk. JO[Ü«∞º ÖÏQÍ Ñ¨x J=ã¨~O° L#fl "åiH˜ QÍÅO "Õã≤ ZO`ÀH˘O`«
<≥Å r`åxH˜ ‰õΩ^Œ∞~°∞Û‰õΩx, "åKü"∞≥ <£ ¿ã=Å∞ J=ã¨~O° L#fl HõOÃÑhʼnõΩ 'ã¨~Ñ° ~¨¶ å—
KÕã¨∞ÎO\Ï~°∞. ^•xH˜ P ã¨Oã¨÷ #∞O_ç ^ŒO_çQÍ „ѨuѶ¨ÅO fã¨∞‰õΩ<Õ Ãã‰õĺi\©
U*ˇhûÅ∞, ^•O\’¡ Ü«∂Éèˇ· âß`«O ‰õÄ_® Jã¨Å∞Ѩx KÕ¿ã "åiH˜ qkÅÛ=Ù.
„Hõ=∞tHõ} ∆ ‰õΩ =∂~°∞¿Ñ~Ô #· ~°H} ∆õ âßYÖ’ Ѩx KÕã#≤ "å~°∞ =∂rÅ∞QÍ =∂~°QÍ<Õ
ÖÏÉèÏ¿ÑHõ∆ Hõey#, xÜ«∞O`«Å∞QÍ =∂~°∞`å~°∞. WOH˘Hõi Hõ+Ñì̈ Ö¨¶ Ïxfl Éè∞í l™êÎ~∞° .
Ѩx Ѩ~å~ÚHõ~} ° (B\ò™ÈiûOQ∑) ‰õÄ_® „ѨÑO¨ pHõ~} ° ÃÑ\ì̃# aè̂H.∆ =Ú#∞ѨÙ
U ¿ã=ÔH<· å PÜ«∂ ã¨Oã¨Å÷ ∞ ã≤|ƒOkx <Õ~∞° QÍ xÜ«∞q∞OK«∞‰õΩ<Õq. "åiH˜ r`«É`íè åºÖË
Ѩ~å~ÚHõ~°}©Ü«∞O
137
H͉õΩO_® K«@ìѨ~°"≥∞ÿ# J^Œ#Ѩ٠™œHõ~åºÅ∞ HõeÊOKÕ"å~°∞. „áêq_≥O\òѶ¨O_£,
„QÍK«∞º~Ú\©, HÍi‡Hõ P~ÀQƺc=∂, ÃãÅ=ÙÅ∞, xs‚`«"≥∞ÿ# Ѩx QÆO@Å∞ "≥ÚII
ã¨=∞‰õÄ~ˆ Û"å~°∞. D HÍO„\ωõΩì Ѩ^uúŒ =Å¡ Ü«∂[=∂<åºxH˜ J^Œ#Ѩ٠™œHõ~åºÅ
Y~°∞Û ^ŒH¯õ _»"∞Õ H͉õΩO_® "åiH˜ ÃÇÏK«∞Û r`«É`íè åºÅ∞ WKÕÛ ÉÏ^躌 `« #∞O_ç ‰õÄ_®
q=ÚH˜Î ^˘iH˜Ok. D U*ˇhûÅ∞ ã≤|ƒOkx "Õ~°∞"Õ~°∞ ã¨Oã¨÷ʼnõΩ „Ѩu<≥ÖÏ
=∂~°∞ã¨∞OÎ _»_O» =Å# L^ÀºQÍxH˜ ã≤~÷ `° fi« O ÖË^∞Œ . JO[Ü«∞ºÖÏO\˜ PÉèÏQÆ∞ºÅ‰õΩ
KåbKåÅx <≥Å r`«O `«Ñʨ "Õ~ˆ „ѨÜ∂≥ [#O ÖË^∞Œ . ÃÑQ· Í <åÅ∞QÆ∞ QÆO@Å∞ Z‰õΩ¯=
Ѩx KÕÜ∂« e.
=Ú#∞Ѩ\ ˜ q∞Å∞¡ L^ÀºQÆO z#fl^≥<· å Z<Àfl J^Œ#Ѩ٠™œHõ~åºÅ∞ J#∞Éèqí Oz#
JO[Ü«∞º‰õΩ D "åKü"≥∞<£ L^ÀºQÆO k#k#QÆO_»O #∂ˆ~àϧܫÚ+¨µ¬QÍ Ñ¨i}
q∞OzOk. WOHÀ^•i ÖËHõ J`«#∞ Z<Àfl J==∂<åÅ#∞ "≥∂ã¨∂Î ~ÀA‰õΩ Ѩ<fl≥ O_»∞
QÆO@Å∞ „â◊q∞ã¨∞<Î åfl_»∞. q∞Å∞¡ Ѩx Zxq∞k QÆO@Å∞ =∂„`«O HÍ=_»O`À J`«xH˜
`«# ‰õΩ@∞O| ã¨É∞íè ºÅ`À QÆ_¿ç Ñ "≥ã∞¨ Å∞ÉÏ@∞ LO_Õk. WѨC_»`x« Ѩx KÕ¿ã KÀ@∞
WO\˜H˜ ^Œ∂~°OQÍ=_»O`À ~ÀA‰õΩ =¸_»∞ QÆO@Å∞ „ѨÜ∂« }OÖ’<Õ QÆ_∞» ã¨∞<Î åfl~Ú.
ã¨|~°ƒ~ü ~Ô Å· ∞ „ѨÜ∂« }O x`«º#~°HOõ QÍ LOk. J`«x P~ÀQƺO H©} ∆ O˜ K«™êyOk.
QÆ∞O_»=∞‡ L|ƒã¨O "åºkè =ÚkiOk. É’\ÏÉÁ\©QÍ ã¨iáÈÜÕ∞ P^•Ü«∞O, =∞O^Œ∞Å
Y~°∞ÛÅ#∞ ri‚OK«∞HÀÖËHáõ È~ÚOk. Ѷe¨ `«O ? ÃÑiy# JѨCÅ∞.
P Ѩiã≤`÷ ∞« Ö’¡ `«# ÃÑ^ŒHÌ ˘_»∞‰õΩ K«^∞Œ =Ù‰õΩ ã¨∂¯Öò ÃÑ#·¶ Öò`À =∞OQÆàO◊ áê_çOz,
J`«xfl PѶ㑠∞¨ Å∞ â◊√„ÉèÑí i¨ KÕ Ñ¨xH˜ ‰õΩk~åÛ_»∞. ã¨∂i Ѩx KÕ¿ãk F ÃÑ㶠e≤ \©
=∂<Õ*ò"∞≥ O\ò HõOÃÑhÖ’... P HõOÃÑh H˘xfl ã¨Oã¨Å÷ HÍ~åºÅÜ«∂Å∞ â◊√„ÉèÑí i¨ KÕ
HÍO„\ωõΩì ‰õΩ^Œ∞~°∞Û‰õΩO@∞Ok. P ã¨Oã¨Å÷ ‰õΩ ã¨∂iÖÏO\˜ Ü«Ú=‰õΩÅ#∞ 'ã¨~Ñ° ~¨¶ å—
KÕ™êÎ~∞° . áêzѨxÖ’ ‰õÄ_® Ѩx Ѩ~å~ÚHõ~} ° !Ë HÍi‡‰õΩÅ∞ ѨxKÕ¿ã HõOÃÑh "åiH˜
r`«O W=fi^Œ∞, "åiH˜ r`«O WKÕÛ ã¨O㨉÷ Ωõ "å~°∞ Ѩx KÕÜ∞« ~°∞! gix ‰õÄ_®
<≥ÅHÀ™êi F ã¨Oã¨÷ #∞O_ç WOHÀ ã¨O㨉÷ Ωõ =∂~°∞™êÎ~∞° . WÖÏ HÍi‡‰õΩÅ „â◊=∞^ÀÑ≤_ô
KÕ¿ã ^ŒàÏs ã¨Oã¨Å÷ ∞ „ѨÉ∞íè `«fiO ™êH˜Q∆ Í x`«ºHõÖϺ}O ѨKÛ« `À~°}OQÍ qÅã≤Å∞¡
`«∞<åfl~Ú.
K«@|ì ^Œ"ú ∞≥ #ÿ ™œHÍ~åºÅ HõÅÊ# #∞O_ç `«ÑÊ≤ OK«∞‰õΩO@∞<åfl~Ú.
ã¨∂¯ÖòÃÑ#·¶ Öò K«kq# Ѩ^ÇŒ ¨ ~ˆ à◊§ ã¨∂iH˜ áêzѨx KÕÜ∞« _»O <å"≥∂+‘QÍ LOk.
J~Ú<å Jã¨Ç¨ Ü«Ú_»∞. Ѩ^xÌ≥ q∞^Õà§◊ ‰õΩQÍx J`«xH˜ L^ÀºQÍ~°›`~« å^Œ∞. JO`«^•HÍ
‰õΩ@∞O| ÉÏ^躌 `« ѨOK«∞‰õΩO@∂ K«^∞Œ =Ù#∞ ‰õÄ_® H˘#™êyOKåÅx xâ◊Û~ÚOKå_»∞
ã¨∂i. ¢ÃÑ"· @ Õ ∞QÍ WO@~ü Hõ@_ì ®xH˜ ѨÙãÎ̈HÍÅ∞ ‰õÄ~°∞Û‰õΩ<åfl_»∞.
138
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
ã¨∂iH˜ Ѩ^xÌ≥ q∞^Õà√◊ § xO_Õãi¨ H˜ J`«x WO@~ü K«^∞Œ =٠ѨÓ~°~Î ÚOk. <≥\· ò
HÍÖËrÖ’ _ç„w K«^∞Œ =Ù H˘#™êyOKå_»∞. ѨxÖ’ ѨxQÍ =∞Oz L^ÀºQÍ<Õfi+¨}Ö’
Ѩ_®¤_∞» . ã¨∂iÖ’ "≥∞~°∞ѨÙ#∞ QÆ=∞xOz# Ü«∂[=∂#ºO J`«xfl `«=∞ HÍ~åºÅÜ«∞OÖ’
PѶ‘ã¨∞ Jã≤ÃãìO@∞OQÍ xÜ«∞q∞OzOk. JѨÊ\˜ˆH HõOѨӺ@~ü tHõ∆} á⁄Ok
LO_»@O`À J`«x r`«O ‰õÄ_® ÃÑOKå~°∞. J~Ú<å J`«xH˜ Ѩ~‡° <≥O@∞ L^ÀºQÆ∞ʼnõΩ
HõeÊOKÕ ™œHõ~åºÅ∞ JO^ŒÖ^Ë ∞Œ . K«@|ì ^Œ"ú ∞≥ #ÿ ™œHõ~åºÅ HõÅÊ# #∞O_ç `«ÑÊ≤ OK«∞‰õΩ<Õ
J_»^¤ •~°∞¡ „`˘H˜¯ P HõOÃÑh L^ÀºQÆ∞ŠǨωõΩ¯Å#∞ HÍÅ~å™ÈÎOk.
PѶ㑠∞¨ Ö’ ѨxKÕã∂¨ Î _ç„w KÕã∞¨ #Î fl ã¨∂i, „Hõ=∞OQÍ K«\ÏìÖ’¡x xÜ«∞=∞ x|O^è#Œ Å∞
J^茺ܫ∞#O KÕÜ«∞™êQÍ_»∞. Éèí„^Œ`«, â◊√„Éèí`«, HÀiÜ«∞~ü, ¿ã=Å U[hûÅ∞, Ѩx
Ѩ~å~ÚHõ~°} ^•fi~å áêÅÊ_»∞`«∞#fl K«@ì Jf`« HÍ~°ºHõÖÏáêÅ#∞ Ö’`«∞QÍ
JÉèºí ã≤OKå_»∞. Ѩiã≤u÷ x =∂ˆ~Û J=ã¨~O° , J=HÍâßÅÃÑ· `«# HÍÖËr "Õ∞\òû`À
PKå~°∞ºÅ`À, HÍi‡Hõ ã¨OѶ∂¨ Å`À =∞O`«<åÅ∞ [iáê_»∞. B\ò ™ÈiûOQ∑ ^•fi~å
qq^èŒ HõOÃÑhʼnõΩ ¿ã=ÅOkOKÕ L^ÀºQÆ∞Å ^ÀÑ≤_ô JiHõ>Ëì LáêÜ«∂Å∞
J<Õfi+≤OKå_»∞. J\˜"ì åiH˜ Ü«¸xÜ«∞<£ JO_»Ö#Ë O^Œ∞# "åix P^Œ∞HÀ=_»O JO`«
ã¨∞Å"≥#· ѨxHÍ^Œx `ÕeOk. F <≥ÅÖ’ F ã¨Oã¨Ö÷ ’ Ѩx KÕã#≤ "å~°∞ WOHÀ<≥ÅÖ’
"Õ̂~ ã¨O㨉÷ Ωõ =∂~°Û|_»∞`«∞O^Œ__» O» `À "åix ã¨OѶ∞¨ \˜`« Ѩiz UHõ„`å\˜ÃÑ· fã¨∞‰õΩ
~å=_»O KåÖÏ Hõ+Oì̈ . ZѨC_»∞ _»∂º\© #∞O_ç ib"≥· QÆO@ʼnõΩ QÆO@Å∞ „ѨÜ∂« }O
KÕã,≤ ZѨC_»∞ WÅ∞¡ KÕ~∞° ^•=∂ Jx P„`«Ñ_¨ Õ "åiH˜ Ü«¸xÜ«∞<£QÍ ã¨OѶ∞¨ \˜`=« ∞ÜÕ∞º
fiHõ, FÑ≤Hõ ZHõ¯_»? ÃÑ·QÍ Ü«¸xÜ«∞<£ ã¨"≥∞‡ Ñ≤Å∞ѨÙx¿ãÎ ~ÀA QÆ_çKÕ^≥ÖÏ?
WO\’¡H˜ „QÍã¨O JO^Õ^Ö≥ Ï? ã¨∂i |∞„~°"_Õ H≥ ¯˜ Ok. HÍÖËr q∞„`«∞Å`À =∂\Ï¡_®_»∞.
Ѩx Ѩ~å~ÚHõ~°} ^•fi~å L^ÀºQÆ∞Å â’+¨} KÕ¿ã ã¨Oã¨÷Å PQÆ_®Å#∞ JiHõ>Ëì
q^è•<åÅ#∞ "åi`À K«iÛOKå_»∞. JO^Œ~∂° Hõeã≤ Hõ>ì̌ q~°Q‰Æ Ωõ O_® áê=ÚK«KÛÕ
=ӺǨÏO Ѩ<åfl~°∞.
D ã¨=∞㨺ÃÑ· q^•ºi÷ ã¨OѶ∞¨ <Õ`Å« ∞ "å~åΠѨ„uHõÖ’¡ "庙êÅ∞ „ѨK∞« iOKå~°∞.
QÆ}ÏOHÍÅ`À ã¨Ç¨ q=~åÅ∞ WzÛ PÜ«∂ JkèHÍ~°∞Å Hõ#∞flÅ∞ `≥iÑ≤OKå~°∞. Ããq∞<å~°∞¡
x~°fiÇ≤ÏOz nxH˜ L^Œº=∞~°∂ѨO fã¨∞‰õΩ=KåÛ~°∞. |Ǩïà◊ ^Õâ◊ ã¨Oã¨÷Å HÍi‡Hõ
q~À^èŒ q^è•<åÅ#∞ ZO_»QÆ\Ïì~°∞. HÍi‡Hõ ã¨OѶ¨∂Å∞ ‰õÄ_® D ã¨=∞㨺#∞
Z`«∞‰Î Ωõ <åfl~Ú. nx „Ѩu ^èfiŒ x ~åR âßã¨#ã¨ÉÖíè ’ „"≥∂yOk. D ã¨=∞㨺 Hˆ O„^Œ
„ѨÉèí∞`«fi ѨikèÖ’x^Œx ~åR „ѨÉèí∞`«fiO <≥ѨO _èçb¡ÃÑ· <≥\ ˜ìOk. `«# KÕ`«∞Å∞
^Œ∞Å∞ѨىõΩOk.
Ѩ~å~ÚHõ~°}©Ü«∞O
139
 q^•ºi÷ ã¨OѶ∂¨ Å∞, HÍi‡Hõ Ü«¸xÜ«∞#∞¡, q+¨Ü∞« O „ѨuѨH∆õ áê~°"¡ ∞≥ O@∞ ã¨É∞íè ºÅ
^Œ$+≤ìH˜ `≥KåÛ~Ú. "å~°∞ „ѨÉèí∞`åfixfl xÅnâß~°∞. Ô~O_»∞ ~ÀAÅ∞ áê~°¡"≥∞O@∞
=º=Ǩ~åÅ#∞ ã¨O÷ aèOѨ KÕã≤ Hˆ O„^Œ=∞O„u =~åæxfl W~°HÍ@OÖ’ÃÑ\Ïì~∞° . B\ò™ÈiûOQ∑
ã¨Oã¨÷Å ^•fi~å ¿ã=ÅOkOKÕ L^ÀºQÆ∞ŠǨωõΩ¯Å Ѩi~°Hõ∆}‰õΩ, "åi ã¨=∞㨺Å
J^躌 Ü«∞<åxH˜ F Hõq∞\©x xÜ«∞q∞OKå~°∞. "åi iáÈ~°∞ì =¸_»∞ <≥ÅÖ’¡ ~å"åÅh,
^•xÃÑ· "≥O@<Õ áê~°"¡ ∞≥ @∞Ö’ K«iÛOz gÖˇ#· O`« `˘O^Œ~Q° Í F ã¨=∞„QÆK@« Oì `≥™êÎ=∞x
„ѨÉ∞íè `«fiO Ǩg∞ WzÛOk. L^ÀºQÆ∞Å∞ âßOuOKå~°∞. D L^Œº=∂xH˜ ã¨∂„`«^•è i
ã¨∂i =∂„`«O `≥~K° å@∞#∞O_Õ „QÆO^äOŒ #_çÑO≤ Kå_»∞. „Ѩã∞¨ `Î O« J`«x L^ÀºQÍxˆHO
_ÀHÍÖË^Œ∞!
„ѨÉ∞íè `«fiO xÜ«∞q∞Oz# Jxfl Hõq∞\©ÖÏ¡Qˆ D Hõq∞\© ã≤áê¶ ~°ã∞¨ Å∞ J@ÔH‰õΩ¯
`åÜ«∂? "Õz K«∂^•ÌO. q~å=∞O
ZO^Œ~∞° T~°∞‰õΩ<åfl ã¨∂i =∂„`«O T~À¯_»∞ QÍHõ T~À¯_»∞.

E
' Ç¨Ï Ö’, q∞ãì̈~ü "å=∞<£~å"£Ñ*¡‘ ò!——
''ã‘ÊH˜OQ∑——
''Xˆ~Üü∞, <Õ#∞~å Ѩux, K«ÅѨux——''Jˆ~Üü∞ Ѩf! WHõ¯_®
##∞fl q_çzÃÑ@ì=#fl=∂@. WO`«H© ZѨC_˘KåÛ"£ =ÚO|~Ú?——
''x#fl =∂iflOQ∑ ÃÑ\¡Â òÖ’, ~ˆ Ѩ٠„á⁄^Œ∞<Ì flÕ u~°∞QÆ∞ „ѨÜ∂« }O——
''x#fl „á⁄^Œ∞#Ì #QÍ =zÛ#"å_çq, WѨC_® á¶È<£ KÕÜ∞« _»O? ~å„uH˜ =∂ WO\˜H˜
=ã¨∞<Î åfl"£. J„_»ã∞¨ ~åã¨∞HÀ——
''h ™Èk h^ÕQÍx, ##∞fl =∂\Ï¡_x» ™êÎ"å? <å Ã+_»∂ºÖò KåÖÏ >ÿ̌\òQÍ =ÙOk.
=∂ É’~°∞¤ g∞\˜OQ∑ ZѨÊ\ỖHá· È`«∞O^À `≥b^Œ∞. P `«~åfi`« HÍH±>Öÿ̌ òû, _ç#fl~°∞. D
™êi =kÖˇÜ∞ü ——
''JÖÏ K≥ÑC¨ . J~Ú^Œ∞ #Hõ„∆ `åŠǨϟ@Ö’¡, ѨOK«ÉHíè ∆õ º Ѩ~=° ∂#flO, ã¨∞~åáê#O
=ke, =∂ WO\’¡ ѨÑC¨ Éè’[<åxH˜ ZÖÏ =™êÎ".£ ã¨~ˆ ! h Y~°‡, <å „áêÑÎ̈O
J#∞‰õΩO\Ï#∞.——
''Jey ™êkèOK«_O» WOHÍ =∂#ÖË^#Œ fl=∂@. h =∂>Ë HÍhÜü∞. ѨkQÆO@Å
^•fiHÍ Hõ_∞» Ѩ٠=∂_»∞Û‰õΩO\Ï#O>Ë <Õ<OÕ KÕ¿ãk?——
''JÖÏ ~å, ^•iH˜. "å=∞#∞_ç =ÚO^• h "å#~°QOÆ `«∞Å∞. J„_»ã∞¨ ~åã¨∞HÀ.——
140
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £ q~å=∞O
141
 K«ÅѨu "å=∞#~å=Ù J„_»ã∞¨ ~åã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. J`«#∞#flk „ÃÑã≤_O≥ \ò Ǩϟ@Öò‰Ωõ
^ŒQ~æ̂Æ , ~Ô Ö· fiË PѶ㑠~¨ ûü HÍfi~°~ì ûü , H˘ÖÏÉÏÖ’. Ѩ~"° åÖË^∞Œ . ~å„u ÖË@~Ú<å Ǩϟ@ÖòH˜
uiy ~å=_®xH˜ Z‰õΩ¯= ã¨=∞Ü«∞O Ѩ@^ì ∞Œ J#∞‰õΩ<åfl_»∞. K«ÅѨu.
K«ÅѨu, "å=∞<£~å=Ù L™ê‡xÜ«∂ Ü«¸x=iû\©Ö’ WO@~ü #∞O_ç Ñ≤.l. =~°‰Ωõ
HÍ¡ã"π ∞Õ @∞¡. ~°∂O"Õ∞@∞¡. Ñ≤.r. HÍQÍ<Õ L^ÀºQÆO "Õ@Ö’ Ѩ_®¤~∞° . K«ÅѨuH˜ K˘~°=
Z‰õΩ¯=. Q˘„Ô~`ÀHõ ɡ`_Î≥ ∞» QÍ<Õ LO_Õ „ѨÉ∞íè `Àfi^ÀºQÆO HõO>Ë <≥Ñ· Ù¨ }ϺxH˜ Ѩ@Oì Hõ>ìË
HÍ~˘Êˆ~\ò ~°OQÆ"Õ∞ `«# Pâ◊Ü«∞™ê^èŒ#‰õΩ J#∞‰õÄÅO J<Õ ^èŒ$_» qâßfiã¨O`À,
=ÚO|~ÚÖ’x F ÃÑ^ŒÌ HÍ~˘Êˆ~\ò ã¨Oã¨Ö÷ ’ KÕ~å_»∞. JOK≥ÅOK≥Å∞QÍ Zky „Ѩã∞¨ `Î O«
P „QÆ∂Ѩ٠L`«~Î ° ÉèÏ~°`« qÉèÏQÍxH˜ JkèÑu¨ QÍ L<åfl_»∞. J`«x PѶ㑠∞¨ _èbç Ö¡ ’.
"å=∞#~å=Ù‰õΩ z#flѨÊ\˜ #∞Oz S.U.Zãπ. PѶ㑠~¨ ∞° HÍ"åÅx HÀiHõ. ѨsHõÅ∆ ‰õΩ
ÉÏQÍ<Õ „Ñ≤¿Ñ~ü J~Ú<å J`«#∞ HÍfieÃÑ·¶ HÍÖËHáõ ÈÜ«∂_»∞. HÍx HÍ¡ãπ =<£ PѶ㑠~¨ ∞° QÍ
~Ô Ö· fiË ã¨sfiã¨∞Ö’ ZOÑ≤HÍÜ«∞º_»∞. ^ÕâO◊ #Å∞=¸ÅÖÏ uiy „Ѩã∞¨ `Î O« =ÚO|~Ú
ÃÇÏ_£ HÍfi~°~ì ûü QÍ L#fl "≥ã~ì̈ flü ~Ô Ö· fiË Ö’ [#~°Öò =∂<Õ[~°∞QÍ L<åfl_»∞. "≥Ú`åÎxH˜
W^Œ~Ì ∞° q∞„`«∞Å∂ "å~°∞ ZOK«∞‰õΩ#fl ~°OQÍÖ’¡ q[Ü«∞O ™êkèOKå~°∞.
K«ÅѨu =KÕÛã¨iH˜ "å=∞#~å=Ù U^À `≥Å∞QÆ∞ Kå<≥Öò K«∂ã¨∞<Î åfl_»∞.
''Ѩk ^•HÍ ~å##fl"å_çq, `˘q∞‡k#fl~°̂H =KåÛ"Õ?——
''PÅ㨺OQÍ =zÛ h ™êkèOѨÙÅ∞ ÉèíiOKÕHõ<åfl, =ÚO^Œ∞ =zÛ h Hõ^äŒÅ∞
qO^•=∞x.——
''^è<Œ Àºã≤‡. <å Hõ^ÅŒä ∞ ÉÏ=ÙO\ÏÜ«∞#flO^Œ∞‰õΩ——
''<Õ#flk #∞=Ùfi ~å¿ã Hõ^ÅŒä QÆ∞iOz HÍ^Œ∞, #∞=Ùfi Hõ|∞ˆ~¡ Hõ^ÖŒä Ï¡ K≥|∞`å=x——
K«ÅѨu K«∞~°Hõ JO\˜OKå_»∞.
''h qã¨∞~°Hˆ¡ OQÍx, qâıëêÖËO\˜? ÖˇÑ· π¶ ZÖÏ ZOk?——
''#=∞™ê¯~°=∞#flÜ«∂º! Wxfl ã¨O=`«û~åʼnõΩ fiO^• =∂ WO\˜H˜ ~å=_®xH˜?——
K«ÅѨux ѨÅHõiOzOk =∞<À~°=∞. "å=∞<£~å=Ù ÉèÏ~°º.
''WѨC_≥<· å fiÔHHõ¯_ç^=Œ ∂‡? g_»∞ Jey ™êkèOK«|\ì̃QÍx. É’Öˇ_∞» PѶ㑠∞¨
Ѩx JÖψQ =kÖËã≤ =KåÛ#∞.——
''PѶ‘ã¨∞ Ѩ#∞Å∞ ZѨC_»∂ LO_Õ"ÕQÍ J#flÜ«∂º? WÖÏ =∞#O Hõeã≤
Z<åflà◊§~ÚO^À? D™êi =kxfl, Ñ≤Åe¡ fl fã¨∞‰õΩ~°O_ç.——
''g∞ =k# =~°‰õΩ Qͺ~°O\© W™êÎ#∞ QÍh, Ñ≤Å¡Å q+¨Ü«∞O K≥ѨÊÖË#=∂‡.
J_®¤Å<å_»∞ a_»Å¤ ∞QÍx, QÆ_®¤Å<å_»∞ HÍ^Œ#fl@∞ì "åiH˜ =∂`À ~å"åÅO>Ë É’~ü
142
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
H˘_»∞`«∞O^ŒO\Ï~°∞. "åà◊§‰õΩ "åà◊§`À_ç^ÖÕ ’HõO. "åi "åºÑ¨HÍÅ∞ "åà◊§q. =∞#
`«~O° "åà◊§`À HõÅ=_»O <å"≥∂+‘.—— K«ÅѨu ÉÏ^èÑŒ _¨ ®¤_∞» .
''x["Õ∞~å, =∂ Ñ≤Å¡Å∞ ‰õÄ_® =∂`À ZHõ¯_çH© ~å~°∞, WѨC_≥·`Õ J=∂‡~Ú
JǨÏ=∞‡^•ÉÏ^Œ∞Ö’, JÉσ~Ú J"≥∞iHÍÖ’ =∂<Õ*ò"≥∞O\ò KÕã¨∞Î<åfl~°∞ QÍx,
WHõ¯_»∞#flѨC_»∞ =∂ K«∞\ÏìeO\˜H˜ ~°=∞‡O>Ë ‰õÄ_® qã¨∞‰õΩ¯<Õ"å~°∞.——
''qã¨∞HÀ¯~°∂? "åà◊¡ z#fl`«#OÖ’ "åix ѨÅHõiOK«_®xH˜ ‰õÄ_® fiHõÖ^Ë ∞Œ
g∞‰õΩ. ZѨC_»∂ HͺOѨÙÅ∂, g∞\˜OQÆ∞Å∞. JgQÍHõ F KÀ\˜ #∞O_ç WOHÀKÀ\˜H˜
„\Ï<£ûѨ~∞° —¡ — J^Œ∞#∞K«∂ã≤ =∞<À~°=∞ ‰õÄ_® Éè~í ‰Î° Ωõ K«∞~°HÃõ Ñ\ì̃Ok.
''J=Ù#=∂‡! WѨC_®Ö’z¿ã,Î L^ÀºQÆ ÉÏ^躌 `«Ö’¡ =Úxy =ºHÎ̃Q`Æ O« QÍ "Õ∞=Ú
KåÖÏ HÀÖ’ÊÜ«∂=∞xÑ≤ã∞¨ OÎ k—— K«ÅѨu ã¨ÊOkOKå_»∞.
''WÖÏ Hõ|∞~°`¡ À<Õ g∞ J#flÜ«∞º Hõ_∞» Ѩ٠xOѨÙ`å"å. g∞ J#flÜ«∞ºˆH"≥∂ QÍx,
<å‰õΩ =∂„`«O ÉèÖí Ë PHõÖ™Ë ÈÎOk.——
K«ÅѨuH˜ ‰õÄ_® PHõeQÍ =ÙOk. ÃÑQ· Í J`«xH˜ =∞^è∞Œ "Õ∞ǨÏO.——
''JÜ≥∂º! =∂@Ö’¡ =∞~°KáÕ ÈÜ«∂#∞. |r˚Å∞ `«Ñʨ =O@O`å J~ÚOk. J~Ú^Œ∞
xq∞ëêÖ’¡ =_癤 êÎ#∞—— =O\˜O\’¡H˜ "≥oO¡ k =∞<À~°=∞.
''<å‰õΩ |r˚Å∞ Ѩ_=» =∂‡. P =O_çO^Õ"∂≥ ÃÑ@∞ì. ~ˆ Ѩ٠L^ŒÜ∂« <Õfl _èbç ¡ "≥àϧe.——
''~°=∂! "å_»ÖψQ JO\Ï_»∞QÍh #∞=Ùfi P =O>Ë^À ѨÓiÎ KÕã≤ ~å. JO^Œ~O°
Hõe¿ã uO^•O—— Jx ÉèÏ~°º`À Jx
''U~å! |r˚ÅO>Ë K≥q HÀã¨∞‰õΩ<Õ"å_çq, Ѩ_=» O\Ï"Õq∞\˜?——
''WOHÍ áêuˆHà◊§<å\˜ K«ÅѨu<Õ J#∞‰õΩO@∞<åfl"å?
=Ü«∞ã¨∞`Àáê@∞ +¨µQÆ~∞° , a.Ñ≤. =KåÛ~Ú. =Ú#∞Ѩ\ ˜ uO_çÜ∂« =zÛOk. JѨC_»∞
|`«H_õ O» u#_®xˆH J#∞‰õΩ<Õ"å}˜.‚ WѨC_»∞ |`«H_õ ®xH˜ =∂„`«"∞Õ u<åÖÁû™ÈÎOk.——
''UO„\’Üü∞! "Õ^•O`«OÖ’ Ѩ_®¤"£? "≥o§ „ÃѶ+π J=Ù. DÖ’QÍ ~°=∞ =O@
ѨÓ~°=Î Ù`«∞Ok.
ÉÏ„`«∂O "≥Ñ· Ù¨ #_çKå_»∞ K«ÅѨu.
=O@HÍÅxfl >ËaÖòÃÑ· ã¨i,Ì ¿Ñ@ ¡ ∞¡ ÃÑ\ì̃Ok =∞<À~°=∞. P =O@HÍÅ#∞ K«∂ã≤
<À~°∞ `≥iKå_»∞ K«ÅѨu.
''J#=ã¨~O° QÍ „â◊=∞ Ѩ_®¤==∂‡. W=hfl <Õ#∞ uO\Ï#<Õ? K«áêfÅ∞, ‰õÄ~°,
J#flO KÕ¿ãÎ ã¨iáÈÜÕ∞q.——
q~å=∞O
143
 ''„â◊"∞Õ O@#flÜ«∂º? Uà◊§ `«~∞° "å`« =∂ WO\˜H˘KåÛ~°∞.D =∂„`«O KÕÜ∞« HõáÈ`Õ
ZÖÏ?—— JO@∂ =_çO¤ K«_O» H˘#™êyOzOk =∞<À~°=∞.
''#∞=Ófi ‰õÄ~ÀÛ=∂‡. <å‰õΩ HÍ=Åã≤#q =_çO¤ K«∞‰õΩO\Ï#∞.——
''J=Ù#∞ ~°=∂. #∞=Ófi‰õÄ~ÀÛ. =∞xO\’¡ "å_çH˜ "≥∂ǨÏ=∂@"Õ∞O\˜?——
''JÖÏ J<åfl=Ù ÉÏ=ÙOk. ZHõ¯_» |Å=O`«OQÍ, <å‰õΩ Ѩ_x» q uxÑ≤™êÎ""Õ ∂≥
Jx ǨÏ_»e K«KåÛ#∞.——
K«ÅѨu ~Ô O_»∞ ‰õÄ~°Å∞, ѨÑC¨ , K«áêfÅ∞, ã¨ÖÏ_£ fã¨∞‰õΩ<åfl_»∞.
''HÍ~˘Êˆ~\ò ã¨Oã¨Ö÷ ’ ÃÑ^ŒÌ Ǩϟ^•Ö’ LO@∂ ‰õÄ_® âßHÍǨiQÍ \© \’@Å~üQÍ
q∞ye L#flO^Œ∞‰õΩ x#flaè#OkOKåe—— =∞#ã¨∂ÊùiQÎ Í J<åfl_»∞ "å=∞<£~å=Ù.
''¢ÃÑ"· \Õ ò ~°OQÆOÖ’x PѶ㑠~¨ H¡° ˜ KåÖÏ ™êufiHõ JÅ"å@∞¡ áê\˜OK«_O» Hõ+"ì̈ ∞Õ
HÍx, Jã¨OÉè=í O =∂„`«O HÍ^Œ∞. XHõÑC¨ _»∞ Ñ≤O_ç=O@Å∞, ã‘fi@∞¡ ÉÏQÍ<Õ ÖÏyOKÕ
"å_çx. HÍx WѨC_»∞? eq∞>ˇ_£ uO_ç, <À fÑ≤ =ã¨∞=Î ÙÅ∞—— ¿Ñ@ ¡ ∞ „ѨH¯õ ‰õΩ [iáê_»∞
K«ÅѨu.
''ZO`« +¨µQÆ~∞° <åfl =∞s ~Ô O_»∞ K«áêfÅ`À<Õ ã¨iѨÙK«∞Û`å"å? |r˚Å∞ hH˜+=ì¨ ∞x
K≥¿ãÎ ~Ô O_Õ u<åfl"£ D =∂„`«O u#_®xH˜ ZO^Œ∞H˘KåÛ"£—— "å=∞<£~å=Ù x+¨Ø~ª °
Ѩ_®¤_∞» .
''QÆ`« Ѩ^àÕ §◊ #∞Oz, „Hõ=∞O `«Ñʨ x =∂iflOQ∑ "åH±, q∞`åǨ~°O`À +¨µQÆ~xü
HõO„\’ÖòÖ’ LOKå#∞. =∂ =Oâ◊OÖ’ Z=iH© _»Ü∂« a\©ãπ ÖË^∞Œ . JO^Œ∞Hõx <å‰õΩ
+¨µQÆ~∞° O^Œx "≥Ú^Œ\ ™˜ êi `≥eû#ѨÙ_»∞ Pâ◊Û~°ºáÈÜ«∂#∞. Ѩx XuÎ_ç =Å¡ >ˇ#¬<`£ À
+¨µQÆ~ü "åºkè =ã¨∞OÎ ^Œx _®Hõ~ì ü K≥áêÊ_»∞. x"å~°}ÀáêÜ«∞O J_çy`Õ F „Ѩâfl◊ "Õâß_»∞.
''Jhfl ux =∞O^Œ∞Å∞ ‰õÄ_® uO\Ï~å? ÖËHõ Éè’[#OÖ’ Ѩ^ºŒä O áê\˜Oz,
=∞O^Œ∞Å J=ã¨~O° `«y™æ êÎ~å?—— Jx. J@∞ uO_ç Y~°∞Û, W@∞ =∞O^Œ∞Å Y~°∞Û, <å
=Å¡ HÍ^Œx, ~Ô O_À Ѩ^uúŒ ZOK«∞‰õΩ<åfl#∞. JO^Œ∞Hõ<Õ "åºkè J^Œ∞ѨÙÖ’ LOk.
''JO^Œ∞Hˆ JO\Ï~°∞, '_»Ü∂« a\˜ãπ L#fl"å~°∞ _»|∞ƒ ‰õÄ_»É_ˇ `» å~°∞, <åÖÏ Ç¨~üì
ã¨=∞㨺 L#fl"å~°∞ k"åàÏ f™êÎ~∞° — Jx. HÍÖËrÖ’ h JO`« uO_çáÈ`«∞ ÖË_∞» .
ZO`«ÖÏ =∂iáÈÜ«∂=Ù?—— "å=∞<£~å=ÙÖ’ Pâ◊Û~°ºO.
''Ѩiã≤÷`«∞Å∞ =∞x+≤x =∂ˆ~Û™êÎ~Ú. +¨µQÆ~°∞O^Œx `≥e¿ã=~°‰õΩ <Õ#∞ Éè’[#
„Ñ≤ÜÚ« }Ë.‚ =∂ _®Hõ~ì ∞° QÍi =¸_»∞ ã¨∂„`åÅ∞ <å Éè’[# JÅ"å@¡x =∂ˆ~Ûâß~Ú.
''P ã¨∂„`åÖËO\’ K≥Ñʨ O_»#flÜ«∂º! DÜ«∞# ‰õÄ_® áê\˜™êÎ~∞° . P á⁄@ì K«∂_»O_ç
ZÖÏ =ÚO^Œ∞H˘zÛO^À? ÃÑà‹·§#ѨC_»∞ ZO`« ã¨#flQÍ LO_Õ"å~À?—— =∞<À~°=∞
Éè~í xΰ L_çHO˜ zOk.
144
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
''#∞=Ùfi =∂„`«O JѨC_»∞#fl>Ëì L<åfl"å? Ñ≤Ñʨ à◊§ |™êΉΩõ `À_»|∞\ì̃O^•xÖÏ
ÖË=Ó.——
''<å JO^•xfl g∞Ô~ѨC_»∞ á⁄y_®~°∞ QÆ#Hõ! Jk ã¨~ˆ QÍh P xÜ«∞=∂ÖËO\’
`≥Å∞ã¨∞‰õΩx "å\˜x áê\˜OK«O_ç.——
''<åˆH ã¨∂„`åÅ∂ JHõ¯~°Ö^Ë ∞Œ . |uH˜#xfl ~ÀAÅ∞ Jhfl uO\Ï#∞. J#∞Éèqí ™êÎ#∞.
U^À F ~ÀA áÈÜÕ∞^•xH˜, =∞#ã¨∞ K«OѨىõΩx |`«H_õ "» ∞≥ O^Œ∞‰õΩ?——
''PÜ«∞#ÖψQ JO\Ï_»∞. g∞~°∞ K≥Ñʨ O_»#flÜ«∂º.——
''"≥Ú@ì"Ú≥ ^Œ@ <åÅ∞Hõ HõuiÎ OKåe. JO>Ë lǨÏfi KåѨźO `«yOæ Kåe. ~°∞K«∞Å
HÀã¨O áê‰õΩÖÏ_»=^Œ∞.Ì K«HÔ ¯~° "≥∂`å^Œ∞ ÃÑOK«x =ã¨∞=Î ÙÖË u<åe. Jq ~°∞zQÍ
L<åfl, ÖËHáõ È~Ú<å.——
''<å =Å¡ HÍ^Œ∞ ÉÏ|∂!—— "å=∞<£~å=Ù KÕ`∞« Öˇ`âÎÕ ß_»∞.
''Ô~O_À ã¨∂„`«O q#∞. '¿Ñ^Œ"å_çÖÏ rqOK«∞—. JO>Ë u#_®xH˜ ÖËx"å_çÖÏ,
q∞`«OQÍ u<åe. ~ÀAH˜ Zxfl HÍÅsÅ∞ J=ã¨~"° ∂≥ JO`Õ u<åe. _»|∞ƒOkQÍ
Jx J_»"¤ ∞≥ #ÿ =ã¨∞=Î ÙÅ∞ W+ì̈"∞≥ #ÿ O`«"∞Õ ~° ÖÏyOK˘^Œ∞.Ì ——
'JÜ«∞º ÉÏÉ’Üü∞! Hõ_∞» Ѩ٠=∂_»∞ÛHÀ=_»"∞Õ ? <å =Å¡ HÍ^Œ∞ ÉÏ|∞! Éè’OKÕã≤
QÆO@ J~¸ J=Hõ=ÚO^Õ =∞m§ PHõÖãË ∞¨ OÎ k. P =¸_À^Õ^À ZHõ~∞° =Ù ÃÑ@∞ì,
qO\Ï#∞ HÍx áê\˜OK«#∞—— "å=∞<£~å=Ù x~˘‡Ç¨Ï=∂@OQÍ J<åfl_»∞.
''^ŒO_»∞HÀ"åÅx u<˘^Œ∞.Ì U^À áêsìHÀ, ѶO¨ Hõ#∆ ∞HÀ áÈ`Õ Z<Àfl ~°HÍŠѨ^•~åúÅ∞
<À~°∂i™êÎ~Ú. =ÚYºOQÍ Ñ≤O_ç=O@Å∞ u#=∞x =∞s =∞s PǨfix™êÎ~Ú.
=∞#ã¨∞#^Œ∞ѨÙÖ’ ÃÑ\Ïìe. ^˘iH˜Ok QÆ^• Jx |~°H‰õ Äõ _»^∞Œ .——
''+¨µQÆ~Hü ,© #∂<≥ Ѩ^•~å÷ÅH© Uq∞\˜ eO‰õΩ?——
''#∂<≥ Ѩ^•~åúÅ∞ â◊s~°OÖ’ H˘=Ùfi#∞ ÃÑOK«∞`å~Ú. P H˘=Ùfi =∞# â◊s~°OÖ’
`«Ü∂« ~Ô #· W#∞ûe<£ Ñ‘Å∞Û‰õΩ@∞Ok.——
''Fi, Fi, Fi Ãã#· ûO>Ë P=∞_»^∂Œ ~°O áêiáÈÜÕ∞ #∞=Ùfi Zxfl <Õ~åÛ=Ù~å?
J=Ù#∞Hõ^∂Œ ? J=ã¨~O° =∞x+≤H˜ U^≥<· å <ÕiÊã¨∞OÎ k. D™êi <å ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ =zÛ#ѨÙ_»∞
=∂„`«O h ã¨∂„`åÅ∞ J@ÔHH˜¯OK«∞. HÍ"åÅO>Ë ~Ô O_»∞ =∂„`«Å∞ Z‰õΩ¯= "Õã∞¨ HÀ.
_»|∞ƒÅ∞ <Õx™êÎ#∞.——
''JѨC_Õ k"åàÏ f™ê#O\Ï"£, JѨC_Õ _»aƒ™êÎ#O\Ï"£. HÍ"åÅO>Ë <Õ#∞
h‰õΩ Z^Œ∞~°∞ _»aƒ™êÎ#∞ HÍx, <å‰õΩ Ѩ_x» =ã¨∞=Î ÙÅ∞ u#=∞x =∂„`«O |Å=O`«O
KÕÜ∞« ^Œ∞.Ì ~Ô O_Õà§◊ „H˜`O« TÔ~o§#ѨC_»∞ U"Õ"À Ñ≤O_ç=O@Å∞ KÕãO≤ k J=∞‡. Jq
q~å=∞O
145
 <Õ#∞ u#HõáÈÜÕ∞ã¨iH˜ Hõà§◊ H˜ hà◊√§ `≥K∞« Û‰õΩOk. 'h z#fl`«#OÖ’ QÆuÖËHõ ÃÑ@ìÖ^Ë ∞Œ .
WѨC_»∞ <Õ#∞ ÃÑ@ìQeÆ y<å h=Ù u#ÖËHáõ È`«∞<åfl=Ù. <å KÕ`ÀÎ h‰õΩ ÃÑ>Ëì ÉèÏQƺOÖË^∞Œ —
JO@∂ ÉÏ^èÑŒ _¨ Oç k. #∞=Ùfi #=∞‡=Ù QÍh WO\’¡ J#flO u#_»O =∂<Õâß#∞.
#∂<≥ ~åÜ«∞x ѨÙÖϯÖË uO\Ï#∞. hÖÏO\˜ q∞„`«∞eO\˜HÀ, K«∞\ÏìÅ ^ŒQiæÆ HÀ áÈ`Õ
<å ã¨∂„`åÅ J=∞Å∞Ö’ ã¨_»eOѨ٠`«Ñ¨Ê^Œ∞. JO@∂ "åp K«∂âß_»∞ K«ÅѨu.
Ѩ<fl≥ O_»∞#flÔ~O· k. z#flѨÊ\˜ <ÕãOÎ̈ `À WOHÍ QÆ_á» êÅ#∞Ok, HÍx ‰õΩ^Œ~^° ∞Œ .
''<ÕxHõ =™êÎ~å, =™êÎ K≥Ö=¡ˇ ∂‡!——
''=∞#O =∂\Ï¡_∞» ‰õΩ#fl>Ëì ÖË^∞Œ . ~ˆ Ѩ٠LO_çáÈ~å^Œ∞. <Õ#∂ ÃãÅ=Ù ÃÑ_»`å#∞.
Ǩ~ÚQÍ ZeÃÑO¶ \Ï "≥àÏÌO.——
''J=Ù##flÜ«∂º. "Õ∞=¸ WO`«=~°‰Ωõ ZeÃÑO¶ \Ï "≥à§◊ ÖË^∞Œ . h ѨÙ}Ϻ# Jn
K«∂™êÎ=Ú.—— =∞<À~°=∞ JOk.
K«ÅѨu "≥∞`«Î|_®¤_»∞. U"≥∞ÿ`Õ J~ÚO^Œx `«#∞ ‰õÄ_® =∞~åfl_»∞ ÃãÅ=Ù
fã¨∞HÀ"åÅx xâ◊Û~ÚOK«∞‰õΩ<åfl_»∞.
''<å‰õÄ g∞`À WOHÍ QÆ_á» êÅ#∞Ok. ~ˆ Ѩ\ ˜ <å Jáê~ÚO\ò"∞≥ O\òû HͺxûÖò
KÕÜ∞« =∞x Ñ≤.U. ‰õΩ á¶È<£ KÕ™êÎ#∞. ~°∂O MÏm KÕã≤ ~ˆ Ѩ٠\˜Ñ<≤¶ £ >ÿ̌OH˜ =™êÎ#∞.
~ˆ Ѩ\ ˜ ~ÀA =∞# áê`«~ÀAÅ∞ <≥=∞ˆ~ã¨∞‰õΩO^•O. Ǩ~ÚQÍ QÆ_∞» ѨÙ^•O. QÆ∞_£<\·≥ ò——
K«ÅѨu Ǩϟ@ÖòH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞.
=∞~åfl_»∞ L^ŒÜ∞« O K«ÅѨu ~åQÍ<Õ \˜Ñ<≤¶ £ KÕã,≤ ZeÃÑO¶ \Ï QÆ∞ǨÏÅH˜ "≥à_¡◊ ®xH˜
Qˆ \ò"Õ PѶπ WO_çÜ∂« "≥Ñ· Ù¨ |Ü«∞Å∞^Õ~å~°∞ "å=∞<£~å=Ù, =∞<À~°=∞, K«ÅѨu. ÃãÅ=Ù
HÍHõáÈ~Ú<å, Ѩ~åº@‰õΩÅ`À Hõà◊Hõà◊ÖÏ_»∞`ÀOk =∞# ^Õâ◊ ^•fi~°O! ZeÃѶO\Ï
QÆ∞ǨÏÅH˜ "≥à§ı ÖÏOpÅ∞ XH˘¯Hõ¯\˜QÍ |Ü«∞Å∞^Õ~∞° `«∞<åfl~Ú. KÕÑŨ H˜, Ѩ‰Ω∆õ ÅH˜
"ÕÜ∞« _®xH˜ „ɡ_£ Ããã¡Â ∞¨ Å∞ H˘x, _ôÅH±û ÖÏOz \ỖH¯@∞¡ fã¨∞‰õΩx ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞
q∞„`«„`«Ü«∞O.
#ÅÉè·ˇ xq∞ëêÅ ÖÏOz „ѨÜ∂« }O PǨ^¡ OŒ QÍ ™êyOk. „ɡ_£ =ÚHõ¯Å∞ QÍÖ’¡<Õ
JO^Œ∞‰õΩ<Õ Ñ¨‰Ω∆õ Å∞, hà◊§ÃÑ· qã≤i qã¨~Q° Í<ÕÃÑH· ˜ =zÛ <À@ Hõ~∞° K«∞‰õΩ<Õ KÕÑŨ ∞,
K«∞@∞ì„ѨHõ¯ÖÏ ã¨=Ú„^ŒO, ã¨=Ú„^ŒOÖ’Oz "Õˆ~ HÀ}OÖ’ HõxÑ≤OKÕ ˆQ\ò"Õ PѶπ
WO_çÜ∂« , `å*ò=∞ǨÏÖò Ǩϟ@Öò Hõ#∞qO^Œ∞ KÕâß~Ú. TÑ≤i ã¨ÅѨx Ѩ#∞Ö’¡ `«Å
=Ú#HõÅÜÕ∞º K«ÅѨuH˜ D qǨ~°Ü«∂„`« ZO`À Ǩ~ÚxzÛOk. "å=∞<£~å=Ù
^ŒOѨ`∞« Å∞ ‰õÄ_® P JѨÙ~°∂Ѩ ^Œ$âߺxfl H˜H¡ ± KÕâß~°∞. "å=∞<£~å=Ù `«# _çl@Öò
HÔ "≥∞~åÖ’ =ÚÃÑÊ· ÃãHõO_»¡ g_çÜ∂≥ H˜Ñ¡ Ê≤ OQ∑Å∞ Z<Àfl fâß_»∞. ZeÃÑO¶ \Ï KÕ~Q° Í<Õ
146
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
HÍѶ‘ ¿ãqOz =ÚO^Œ∞‰õΩ #_çKå~°∞. „u=¸iÎ q„QÆǨÏO ^ŒQÆæ~° „á⁄ÃѶ+¨#Öò
á¶È\’„QÍѶ~¨ Kü Õ W<£ãOì̈ \ò á¶È\’Å∞ f~ÚOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. J~°QOÆ @Ö’ QÆ∞ǨÏÅ∞ K«∞>Ëãì ≤
ã¨=Ú„^Œf~°OÖ’x áê~°∞¯Ö’ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞.
''KåÖÏ ^䕺OH±û ~å "å=∂! #∞=ÙfiQÍx x#fl |Å=O`«O KÕÜ«∞HõáÈ`Õ D
J#∞Éè∂í u <å‰õΩ ^Œ̂H¯k HÍ^Œ∞. „á⁄ÃÑ+¶ <¨ Ö£ ’ ÃÑ÷ ÑH· ˜ áêHÍÅ#fl `«$+¨‚ =Å¡, rq`«OÖ’
Z<Àfl =∞^è∞Œ ~å#∞Éè∂í `«∞Å∞ HÀÖ’ÊÜ«∂#xÑ≤™ÈÎOk. Ǩϟ^•, _»|∞ƒ WKÕÛ ã¨∞MÏÅH˜
|OnÅ"≥∞ÿ =∞#O x["≥∞#ÿ P#O^•xH˜ ZO`« ^Œ∂~°OQÍ L<åfl"≥∂ D ~ÀA `≥eÜ«∞
=zÛOk.——
''JO^Œ∞ˆH~å <Õ#∞ „ѨÉèí∞`«fi ~°OQÍxfl Z#∞fl‰õΩOk. =∂‰õΩ ÉÏ^茺`«ÅHõ<åfl
JkèHÍ~åÅ∞ Z‰õΩ¯=. ZH“O@ab\© ‰õÄ_® JO`«O`«=∂„`«"∞Õ . h`À áÈe¿ãÎ <Õ#∞
ã¨O`À+¨OQÍ<Õ L<åfl#∞. J_»^¤ •~°∞Ö’¡ „Ѩ"∂≥ +¨#∞¡, Pã¨∞ÅÎ ∞ H˘>ËÜ ì ∂« Å#∞‰õΩ<Õ <≥[· O
=Å¡ KåÖÏ=∞Ok „ѨÉèí∞`«fi JkèHÍ~°∞Å∞ =∞#óâßOuH˜ ^Œ∂~°=∞ø`å~°∞. =∞#HÍ
W|ƒO^Œ∞Å∞ ÖË=Ù HÍ|\ì̃ Ǩ~ÚQÍ L<åfl=Ú. JѶHπ À~üû =∞#efl =∞# =∂<å#
LO_»hÜ«∞Hõ J_»∞Ѥ Ù¨ Å¡Å∞ "Õ¿ã"åiH˜ H˘^Œ=ÖË^#Œ ∞HÀ, HÍx <˘Ñ≤ÊOK«Hõ `å<˘=fiHõ
`«ÑÊ≤ OK«∞‰õΩ uiˆQ <≥Ñ· Ù¨ }ºO JÅ=~°∞Û‰õΩO>Ë =∞# ÃÑ#¬#∞H˜ _èÀHÍ LO_»^∞Œ . i>ÿ̌~¤ü
ÖˇÑ· π¶ „Ñ¨âßO`«OQÍ QÆ_zç áÈ`«∞Ok—— "å=∞#~å=Ù J<åfl_»∞.
''J^Œ$+¨=ì O`«∞_çq. =∞#O L^ÀºQÆ"@Õ Ö’ Ѩ_Ѥ» ʨ \˜ <å J=ã¨~åÅ∞ "Õ~∞° . ^Œ$HõÊ^äOŒ
"Õ~°∞. Wxfl ã¨O=`«û~åÅ <å J#∞Éèí=O`À <Õ#∞ <Õ~°∞Û‰õΩ#flk, _»|∞ƒ`À ã¨∞YO
H˘#=K«∞Û HÍx ã¨O`À+¨OQÍ LO_»Ö=Ë Ú. ã¨O`«$Ñ≤ÖÎ ’¡Oz ã¨O`À+¨O =ã¨∞OÎ k. ^•xH˜
_»ÉƒË „Ѩ^•è #O HÍ^Œ∞. ã¨Oáê^Œ#H˜ ǨÏ^Œ∞ÖÌ ^Ë ∞Œ . ã¨Oáê^Œ# #∞O_ç ^Œ$+≤ì =∞o¡¿ãÎ QÍx
ã¨O`«$Ñ≤QÎ Í LO_»Ö=Ë Ú. JO^Œ∞Hˆ „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ k#k# ÉÏ^躌 `«ÅH˜ q~å=∞O ÃÑ\ì̃,
ã¨ÅǨ^•~°∞_çQÍ q∞yeáÈ"åÅ#∞‰õΩO@∞<åfl#∞. F ~Ô O_Õà§◊ Ö’ L^ÀºQÆ ã¨OHÔ à◊§ #∞O_ç
q=ÚH˜Î á⁄O^•Å#∞‰õΩO@∞<åfl#∞. WO`«^•HÍ ã¨OáêkOzOk KåÅ∞. ^•x`À
x`åº=ã¨~åʼnõΩ kQÆ∞Å∞ LO_»^∞Œ . WѨÊ\˜^•HÍ |uHÍ#∞. WѨC_»∞ rq™êÎ#∞. Ѩ^Œ
"≥àÏÌO. =∞m§ =∂ K≥ÖÏ¡~Ú KÕu=O@ P™êfikOz, Ǩ~ÚQÍ F ‰õΩ#∞‰õΩ f™êÎ#∞——
K«ÅѨu ÖËKå_»∞. q∞QÆ`å W^Œ~Ì ∂° J#∞ã¨iOKå~°∞.
K«ÅѨu `«# =∂@g∞^Œ xÅ|_»`å_À ÖË^À QÍx =∞#=¸ P "≥·Ñ¨Ù F
J_»∞QÆ∞"Õ^•Ì=∂. |`«H_õ O» =∂<Õã≤ rq^•Ì=∂?——
Pk"å~°O
"å~°Î
E
q~å=∞O
147
 =ÚO|~ÚÖ’ kQÍ_»∞. Ô~O_Õà◊§ #∞O_ç =ÚO|~ÚÖ’ LO@∞#fl J`«xH˜ JHõ¯_ç
hà◊√§ ÉÏQÍ<Õ "˘O@|\Ïì~Ú.
J`«#∞ ѨxKÕã∞¨ #Î fl HõOÃÑh =ÚMϺÅÜ«∞O J"≥∞iHÍÖ’ LO_»_O» , JHõ¯_» P
ã¨Oã¨÷ k"åàÏ fÜ«∞_»O`À JHõÜ ∆ ∞ü L^ÀºQÍxH˜ Zã¨~˘zÛOk. `«O„_ç ZO`« `«=∞
TiH˜ ~°=∞‡<åfl J`«xH˜ =∂„`«O =ÚO|~ÚÖ’<Õ =∞~À L^ÀºQÆO K«∂ã¨∞HÀ"åÅx
LOk. HÍx D QÆ_∞» ¤ Ѩiã≤`÷ ∞« Ö’¡ WOHÀ L^ÀºQÆO, Jn 'P— HõOÃÑh =∂r L^ÀºyQÍ
^˘~°H_õ O» Hõ+"ì̈ ∞Õ . J^ä"Œ å ^˘iH˜<å r`«O ã¨QÍxH˜ ÃÑQ· Í `«yáæ È=K«∞Û. JO`«#+ì̈O
ã¨ÇÏ≤ OK«_®xH˜ J`«#∞ =∂#ã≤HOõ QÍ ã≤^OúŒ QÍÖË_∞» .
q∞„`«∞Å`À K«iÛOz `«=∞ T~°∞ „ѨÜ∂« }ÏxˆH F@∞ KÕâß_»∞ JHõÜ ∆ ∞ü . `«=∞
Tà’§, lÖÏ¡Ö’, Pi÷Hõ =∂O^ŒºO ÅHõ} ∆ ÏÖËg J`«xH˜ Hõ#|_»Ö^Ë ∞Œ . ‰õÄeѨx "å~°∞,
~Ô `· ∞« Å∞ `«=∞ Ѩ#∞Å∞ `å=Ú KÕã∞¨ ‰õΩO@∞<åfl~°∞. "åiÖ’ U =∂„`«O zO`«, PO^Àà◊#
ÖË^∞Œ .
<ÕÅ g∞^Œ ™êQÆ∞ J"≥∞iHÍ JiúHõ =º=ã¨Ã÷ Ñ· P^è•~°Ñ_¨ ¤» "åà◊√§ =∂„`«O HÀÅ∞HÀÖËx ^≥|ƒu<åfl~°∞.
¿+~ü =∂Ô~¯@∞ìÖ’ P_ç# "å~°∞ K«uH˜Å |_®¤~∞° . `«#ÖÏO\˜ L^ÀºQÆã∞¨ ÅÎ ∞ ~À_»∞#¤

' <å
KÕâß_»∞ JHõÜ ∆ ∞ü .
<åfl ##∞fl "Õ̂~ L^ÀºQÆO K«∂ã¨∞HÀ=∞<åfl~°∞. <≥Å ~ÀAÅ
QÆ_∞» qKåÛ~°∞. DÖ’QÍ WOHÀ L^ÀºQÆO ~åHõáÈ`Õ, <Õ#∞
=∞# T~°∞ =™êÎ#∞—— =ÚO|~Ú #∞O_ç `«# `«O„_çH˜ á¶È<£

''Wk J"≥∞iHÍ "åà◊§ ѨÙ}º=∞#∞‰õΩO\Ï#∞. JHõ¯_ç HõOÃÑhÖ’¡ [iy# J=Hõ`=« Hõ

|_®¤~∞° . J"≥∞iH͉õΩ ZQÆ∞=∞u KÕ¿ã"å~°∞ _ôÖÏ Ñ¨_®¤~∞° . ™êѶ"ìπ ~Õ #ü ∞ #=Ú‡‰õΩx
HõugÎ ∞^Œ ™ê=Ú KÕÜ∞« _»O HõO>Ë <ÕÅ g∞^Œ ™êQÆ∞KÕã∂¨ Î <ÕÅ `«e`¡ À<Õ ™êQÆ∞`«∂
LO_®Åx JHõÜ ∆ ∞ü x~°~‚ ÚOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. #_»=∞O„`«ÑÙ¨ ã≤i`À PHÍâ◊OÖ’ qǨÏiOz#
"å~°∞ <ÕÅg∞kH˜ qã≤i"ÕÜ∞« |_®¤~∞° . qÖÏ™êʼnõΩ JÅ"å@∞Ѩ_"¤» å~°∞ Hõh™ê=ã¨~åʼnõΩ
Ѩiq∞`«=∞Ü«∂º~°∞. =∞# „QÍg∞} Pi÷Hõ =º=ã¨÷ =∂„`«O Ѩ\ +˜ Oì̈ QÍ LOk. JO^Œ∞Hˆ
=Å¡ KåÖÏ=∞Ok L^ÀºQÍÅ∞ HÀÖ’ÊÜ«∂~°x "å~°ÖÎ ’¡ q<åfl#∞. Ѩ„uHõÖ’¡ K«k"å#∞. JHõÜ ∆ ∞« `«=∞ T~À¡<Õ U^À Láêkè K«∂ã¨∞HÀ"åÅx J#∞‰õΩ<åfl_»∞.
J~Ú`Õ P ÃãQÆ <å‰õÄ JO\˜O^Œ#fl =∂@. Ѩ~"° åÖË^∞Œ . =∞#ˆHO Pi÷Hõ =∂O^ŒºO
ÖË^∞Œ . [ÅÜ«∞[˝O`À =∞# á⁄ÖÏʼnõΩ =¸_»∞ HÍÖÏÅ∂hˆ~. kQÆ∞|_ç ‰õÄ_® ÉÏ=ÙOk.
h"ÕO zO`«Ñ_¨ =» ^Œ∞.Ì "≥O@<Õ =∞# TiH˜ =K≥ÛÜü∞. WHõ¯_» H˘xfl ~ÀAÅ∞ ¿ã^Œ E
fiO`«~åfi`« WOHÀ L^ÀºQÆO K«∂ã¨∞HÀ=K«∞Û. L^ÀºQÆO ^˘~°H¯õ áÈ~Ú<å =∞#H˘zÛ#
#+¨Oì ÖË^∞Œ . hÖÏO\˜ K«^∞Œ =Ù‰õΩ#fl "åà◊√,¡ WHõ¯_» U^À ã¨fiÜ«∞O Láêkè K«∂ã¨∞HÀ=K«∞Û.
=∞# =º=™êÜ«∞O LO_»<Õ LOk. h~åHõHÔ · Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∞OÎ \ÏO—— ^è~Œ å‡~å=Ù H˘_»∞H˜¯
Éè~í À™ê WKåÛ_»∞.
JHõÜ
∆ ∞ü WO[hiOQ∑ áêÃãO· `«~åfi`« ZO.a.U. ‰õÄ_® KÕâß_»∞. =ÚO|~ÚÖ’
=∞Oz ã¨Oã¨÷Ö’ L^ÀºQÆO =zÛOk. JO`Õ! JHõ∆Üü∞ P=Ú^•Å=Å㨠#∞O_ç

148
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £ <ÕÅ g∞^Œ ™êQÆ∞
149

''JO|Å¡ [<å~°<Ì £ Hõ^ÅŒä ∞——- QÆ∞iOz
Z=ˆ~=∞<åfl~°∞?
|Å¡#∞„QÆ∞kÌ Ñ¨Ö¯ˇ ^Œ ã¨ÉÏè ã¨^∞Œ ÅO^Œ~∞° <åÅH˜OѨÙ_»
K«Åx¡ =∂@ÅO^Œ∞ Ѷ∞¨ #™ê~°=Ú xOÑ≤ `≥#∞OQÆ∞ ã¨`¯« ^ä•
=e¡H˜ #∂`«flQÆO^è=Œ Ú #= ^Œ∞º`« `≥zÛ# q∞„`«∞O_ô `«_O»
|Å¡ [<å~°̊<åY∞ºxH˜ "å}˜ Ü≥Úã¨OQÆ∞#∞ QÍ`« n"≥#Öò
h <Õ=∂x „Ѩ™ê^£
=Å㨠|`«∞‰õΩÅ =º^ä• z„`«O
JO|Å¡ [<å~°<Ì £ Hõ^ÅŒä Ö’ Z‰õΩ¯= ÉèÏQÆO PÜ«∞# <ÕÑ^¨ ºŒèä O #∞Oz ^Œ∂ã¨∞‰õΩ
=zÛ#"Õ. PÜ«∞# ã¨fiã¨Å÷ O x*Ï=∂ÉÏ^£ lÖÏ¡ ^è~Œ À‡~å „QÍ=∞O. `«O„_ç ѨuÎ q∞Å∞¡
HÍi‡‰õΩ_»∞QÍ =ÚO|~Ú =Å㨠"≥àÏ¡~∞° . *˺+¨µ_ª ∞» QÍ [<å~°<ú £ ‰õΩ@∞O| áÈ+¨}Ö’
`À_»Ê_®¤_»∞. =ÚO|~ÚÖ’ =ÙO@∂ `≥Å∞QÆ∞ K«^Œ∞=Ù‰õΩ<åfl_»∞. „ѨuÉèí, Ѩ@∞ì^ŒÅ,
Ѩi„â◊=∞ ™ÈáÈ<åÅ∞QÍ KÕã∞¨ ‰õΩx, Z^Œ∞~Ô #· HõëêìÅhfl JkèQqÆ ∞ã¨∂Î rq`«OÖ’ L#fl`«
tY~åÅ∞ JO^Œ∞‰õΩx XHõ „Ѩ=ÚY ã¨Oã¨÷‰õΩ „Ѩ^è•<åkèHÍi JÜ«∂º~°∞. `≥Å∞QÆ∞
#∞_çHÍ~°O HÔ =· ã¨O KÕã∞¨ ‰õΩx Hõ^‰Œä Ωõ _»∞QÍ „Ѩ`ºÕ Hõ ™ê÷#O ã¨=∞‰õÄ~°∞Û‰õΩ<åfl_»∞.
[<å~°<Ì ‰£ Ωõ `«# =¸ÖÏÅÃÑ· ZO`« =∞=∞HÍ~°"∂≥ , `«#‰õΩ |`«∞‰õΩ ÉÏ@ K«∂Ñ≤#
=ÚO|~ÚÃÑ· JO`Õ =∞‰õΩ¯=. JO^Œ∞KÕ`<« Õ D ã¨OѨÙ\˜Ö’x 40 Hõ^ÅŒä ∞ KåÖÏ
=~°‰Ωõ x*Ï=∂ÉÏ^Œ∞ Ѩiã¨~åÅ K«∞@∂ì, =ÚO|~Ú Ñ¨iã≤`÷ ∞« Å K«∞@∂ì JÅ∞¡‰Ωõ <åfl~Ú.
150
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
D Hõ^ÅŒä Ö’ 5 „Ѩ^•è # ÅHõ} ∆ ÏÅ∞ áê~ Ωõ efl qâı+O¨ QÍ PHõ@∞ì‰Ωõ O\Ï~Ú.
"≥Ú^Œ\ k˜ : [<å~°<Ì £ ÉÏźO #∞Oz ~墿+`ì ~« ° „áêO`«OÖ’ LO@∞<åfl PÜ«∞#
PÖ’K«#Ö’, Jaè=ºH˜ÖÎ ’ `≥Å∞QÆ∞^Œ#O q™êÎ~O° QÍ QÆ∞ÉÏoã¨∞OÎ k. ~Ô O_»=k : J#∞Éè=í O
Ö’H˜ =zÛ# "å\˜x, `≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl "å\˜x PÜ«∞# "≥ÚHõ¯"Àx x|^Œ`ú `« À, L`«=Î ∞
ã¨Oq^è•#O`À Hõ^äŒÅ∞QÍ =∞eKå_»∞. =¸_»=k : [<å~°Ì<£ L#fl`« Ѩ^Œ∞=ÙÅ∞
=Ç≤Ïã¨∞<Î åfl PÜ«∞# Hõ^ÅŒä Ö’ =Å㨠|`«∞‰õΩÅ =º^èÅŒ ∞, |_»∞QÆ∞r=ÙÅ WHõ¯@∞¡, Pâ◊Å∞,
PHÍOHõÅ∆ ∞ „ѨuaOa™êÎ~Ú. <åÅæ=k : D Hõ^ÅŒä Ö’ Pâ◊Û~°º[#Hõ"∞≥ #ÿ =ã¨∞Î "≥q· ^躌 O
=ºHõ=Î ∞=Ù`«∞Ok. rq`åxfl ~°K~« Ú`« J#∂ǨϺ"≥∞#ÿ HÀ}ÏÅ #∞Oz ^Œi≈™êÎ_∞» . c_ô
HÍi‡‰õΩÅ ã≤u÷ QÆ`∞« Å∞, ÉÏÅ HÍi‡Hõ =º=ã¨,÷ q^Õj HõOÃÑhÅ Z`«∞QÎ _Æ Å» ∞, HÍ~åºÅÜ«∂
ÅÖ’ Ѩx ZQÆ"`Õ ,« =∞QÆÃÑo¡ "åi PQÆ_®Å∞, =ÚOÉÏ~ÚÖ’ ¿Ñ^ŒÅ HõëêìÅ∞, #QÆ~°
r=#OÖ’ qz„`« ã¨xfl"ÕâßÅ∞... WÖÏ Z<Àfl JOâßÅ#∞ ǨÏ$^ŒºOQÍ z„uOKå~°∞.
J~Ú^Œ=k : =ÚOÉÏ~Ú Ü«∂ã¨, `≥ÅOQÍ}Ï =∂O_»eHõO, t+¨ì "åº=ǨiHÍÅ#∞
ã¨=∞<≥Ñ· Ù¨ }ºO`À D Hõ^ÅŒä Ö’ PÜ«∞# „ѨÜ∂≥ yOKå~°∞. ''JO|Å¡ [<å~°<ú £ Hõ^ÅŒä ∞——
áê~îH° Öõ ’HÍxfl qâı+O¨ QÍ JÅi™êÎ~Ú.
QÀqO^Œ~åA ~å=∞Hõ$ëê‚~å=Ù
h qѨÙÅ, [#=i 2006
~°K~« Ú`« x+¨ÊHõá∆ ê`«OQÍ ã¨ÊOkOKåe
#Å¡‰Ωõ O@, #=O|~ü 21 : ã¨=∂[OÖ’ [~°∞QÆ∞`«∞#fl ã¨xfl"ÕâßÅHõ∞ ~°K~« Ú`«
x+¨ÊHõá∆ ê`«OQÍ ã¨ÊOkOz#ѨC_Õ x["≥∞#ÿ Hõ^ÅŒä ∞ =™êÎÜ∞« x „Ѩ=ÚY ~°K~« Ú`«
_®Hõ~ì ü áÈ~°OH˜ ^ŒH} ∆˜ Ï=¸iÎ ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞. ~°K~« Ú`« JO|Å¡ [<å~°<ú £ ~°zOz#
'JO|Å¡ [<å~°ú<£ Hõ^äŒÅ∞— ѨÙãÎ̈HÍxfl zHõ¯_»Ñ¨e¡Ö’x #QÆ~° ˆHO„^Œ „QÆO^ä•ÅÜ«∞O
_®Hõ~ì ü qâ◊fi<å^èŒ ã¨`º« <å~åÜ«∞} „áêOQÆ}OÖ’ Pk"å~°O ™ê^è#Œ ™êÇ≤Ïf „ã¨=Ou
P^èfiŒ ~°ºOÖ’ [iy# HÍ~°º„Hõ=∞OÖ’ áÈ~°OH˜ Pq+¨¯iOKå~°∞. D ã¨O^Œ~ƒ° Où QÍ PÜ«∞#
=∂\Ï¡_»∞`«∂ ~°K«~Ú`« "åã¨ÎqHõ`«‰õΩ ^Œ∂~°"≥∞ÿ#ѨC_»∞ ã¨=∂[O ÃÑ_»^À=Ѩ>Ëì
„Ѩ=∂^ŒO LO^Œ<åfl~°∞.
h PO„^èŒÉèí∂q∞, 22.11.2004
~°K~« Ú`«‰Ωõ ™ê=∂lHõ ã¨Ê $Ç¨Ï J=ã¨~O° : ^ŒH}
∆˜ Ï=¸iÎ
™ê=∂lHõ ã¨Ê $Ç¨Ï Hõey# ~°K~« Ú`«Å∞ =∂„`«"∞Õ Hõ^•ä ~°K<« å ™êÇ≤Ï`«ºOÖ’
~å}˜OK«QÅÆ ∞QÆ∞`å~°x „Ѩ=ÚY ~°K~« Ú`« _®Hõ~ì ü áÈ~°OH˜ ^ŒH}
∆˜ Ï=¸iÎ J<åfl~°∞.
Pk"å~°O ~å„u Jâ’H±#QÆ~Öü ’x #QÆ~° Hˆ O„^Œ „QÆO^ä•ÅÜ«∞OÖ’ „Ѩ=ÚY ™êÇ≤Ïf
Z=ˆ~=∞<åfl~°∞ ?
151
ã¨Oã¨÷ ™ê^è#Œ ™êÇ≤Ïf „ã¨=Ou P^èfiŒ ~°ºOÖ’ JO|Å¡ [<å~°<ú £ Hõ^ÅŒä ∞ ã¨OѨÙ\˜x
^ŒH}∆˜ Ï=¸iÎ Pq+¨¯iOz „ѨãO¨ yOKå~°∞. ~°K~« Ú`«Å‰õΩ `«# K«∞@∂ì [~°∞QÆ∞`«∞#fl
ã¨xfl"ÕâßʼnõΩ ã¨ÊOkOz#ѨÙ_Õ x["≥∞ÿ# Hõ^äŒÅ∞ =™êÎÜ«∞<åfl~°∞. W@∞=O\˜
ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ HõeÊ`åʼnõΩ `å=ÙO_»^<Œ åfl~°∞. Hõ^•ä ™êÇ≤Ï`«ºOÖ’ ~°K~« Ú`«Å∞ <≥Ñ· Ù¨ }º`«
™êkèOz ~°K#« Å∞ ™êyOKåÅ<åfl~°∞. ã¨=∂[OÖ’ ~ÀA ~ÀA‰õΩ =ã¨∞#Î fl =∂~°∞ÊʼnõΩ
J#∞QÆ∞}OQÍ ~°K#« Å∞ ™êy¿ãÎ ZO`À =∞Oz^Œ<åfl~°∞. [<å~°<ú £ `å#∞ ѨÙ\ì̃# <ÕʼnõΩ
"ÕÅ H˜Ö’ g∞@~°¡ ^Œ∂~°OÖ’ LO@∞<åfl PÜ«∞#‰õΩ =∂`«$ÉèÏ+¨O>Ë Z#ÖËx
=∞=∞HÍ~°=∞x =HõÎÅ∞ J<åfl~°∞. `≥Å∞QÆ∞ ã¨∞_çHÍ~°=∞O>Ë Q˘Ñ¨Ê „¿Ñ=∞ Jx, P
Jaè=∂#"Õ∞ PÜ«∞#Ö’ ™êÇ≤Ï`åºxfl ÃÑOzO^Œ<åfl~°∞. HÍ~°º„Hõ=∞OÖ’ áêÖÁæ#fl
„Ѩ=ÚY ~°K~« Ú`«, i>ˇ~ÿ ¤ü SÑ≤Zãπ JkèHÍi ~å=ÙÅáê\˜ ã‘`å~å=∂~å=Ù =∂\Ï¡_∞» `«∂,
~°K~« Ú`« ã¨ÊOkOK«Háõ È`Õ ã¨=∂[O `«ÑC¨ ^•i Ѩ>ìË „Ѩ=∂^Œ=ÚO^Œx PO^Àà◊#
=ºHõOÎ KÕâß~°∞. ~°K~« Ú`«Å∞ x+¨ÊHõá∆ ê`«OQÍ ã¨ÊOkOKåÅ<åfl~°∞. HÍ~°º„Hõ=∞OÖ’ áêÖÁæ#fl
Ñ≤.K«O„^ŒâYı ~ü P*Ï^£, a.Zãπ.~å=ÚÅ∞ Hõ^•ä ã¨OѨÙ\˜x ã¨g∞H˜O∆ K«QÍ, HÍ~°º„Hõ=∞OÖ’
™ê^è#Œ ™êÇ≤Ïf „ã¨=Ou J^躌 ‰õΩ∆ _»∞ ™ê^è#Œ #iûOǨKå~°º `«k`«~∞° Å∞ áêÖÁæ<åfl~°∞.
h "å~°,Î 22.11.2004
qÅHõ}
∆ Hõ^‰Œä Ωõ _»∞ JO|Å¡ [<å~°<Ì £
q"ÕH±#QÆ~ü, #=O|~ü 21 (#∂ºãπ@∞_Õ) : JO|Å¡ [<å~°Ì<£ ™ê=∂lHõ
Wu=$`åÎÅ`À ã¨ÇϨ [ ã¨∞O^Œ~"° ∞≥ #ÿ Hõ^ÅŒä ∞ ~å™ÈÎ#fl qt+ì̈, qÅHõ} ∆ Hõ^‰Œä Ωõ _»x =HõÅÎ ∞
H˘xÜ«∂_®~°∞. '™ê^è#Œ ™êÇ≤Ïf „ã¨=Ou— ã¨Oã¨÷ P^èfiŒ ~°ºOÖ’ Pk"å~°O #QÆ~° Hˆ O„^Œ
„QÆO^è•ÅÜ«∞OÖ’ x~°fiÇ≤ÏOz# 'JO|Å¡ [<å~°<Ì £ Hõ^ÅŒä ∞— Pq+¨¯~°} ã¨ÉÖíè ’ "å~°∞
Ju^ä∞Œ Å∞QÍ áêÖÁæx „ѨãO¨ yOKå~°∞. i>ˇ~ÿ ¤ü S.l.Ñ≤, „Ѩ=ÚY ~°K~« Ú`«, ~å=ÙÅáê\˜
ã‘`å~å=∂~å=Ù J^躌 H∆ÀѨ<åºã¨O KÕã∂¨ Î JO|Å¡ [<å~°<Ì £ rq`«OÖ’<Õ H͉õΩO_®
Hõ^•ä ~°K#« Ö’ ‰õÄ_® JOK≥ÅOK≥Å∞QÍ L#fl`«OQÍ ZkQÍ~°x Jaè#OkOKå~°∞.
PÜ«∞# Hõ^ÅŒä ∞ "åã¨qÎ Hõ rq`åxH˜ „ѨuaOÉÏÅ<åfl~°∞. =ÚYº Jukä, „Ѩã^≤ úŒ ~°K~« Ú`«
_®IIáÈ~°OH˜ ^ŒH˜∆}Ï=¸iΠѨÙã¨ÎHÍxfl Pq+¨¯iOz „Ѩã¨Oyã¨∂Î, x`«º rq`«OÖ’
`«@ã≤O÷ z# ã¨OѶ∞¨ @#Å#∞ Ѩ~=° ∞Ѩ~h°î Ü«∞OQÍ Hõ^ÅŒä ∞QÍ =∞ÅK«_O» Ö’ [<å~°<Ì £
ã≤^ÇÌŒ Ϩ ã¨∞_Î <» åfl~°∞. „ѨMϺ`« ~°K~« Ú`« a.Zãπ.~å=ÚÅ∞ ѨÙã¨HÎ õ ѨiK«Ü∞« O KÕã∂¨ Î [<å~°<Ì £
Hõ^ÅŒä ∞ `≥Å∞QÆ∞™êÇ≤Ï`«ºOÖ’ XHõ =∞}˜Ç¨ ~°O J<åfl~°∞. ã¨ÇϨ ã¨g∞Hõ‰∆ Ωõ _»∞ „Ѩ=ÚY
~°K~« Ú`« Ñ≤. K«O„^ŒâYı ~ü P*Ï^£ =∂\Ï¡_®~°∞.
D<å_»∞, ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£, 22.11.2004
h D<å_»∞ - =∞Ǩ~åR, 23.11.2004
152
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
[#rq`åÅ`À =Ú_çÑ_¨ #ç Hõ^ÅŒä ∞ z~°™ê÷~ÚQÍ xÅ∞™êÎ~Ú
ÃÑ#∞Q˘O_», Ѷ„≤ |=i 5 (P<£Ö<·ˇ )£ : ™êÇ≤Ï`«ºOÖ’ `≥Å∞QÆ∞ Hõ^‰Œä Ωõ qâı+¨ „áê=ÚYºO
LO^Œx [#rq`«OÖ’ =Ú_ç=_ç# Hõ^ÅŒä ∞ áê~ Ωõ ŠǨÏ$^ŒÜ∂« ÅÖ’ z~°™ê÷~ÚQÍ
xÅ∞™êÎÜ«∞x „Ѩã≤^Œú Hõq, ã¨g∞Hõ∆‰õΩÅ∞ ~°ã¨~åA J<åfl~°∞. QÆ∞~°∞"å~°O ~å„u
~°=∞º™êÇ≤Ïf ã¨q∞u P^èfiŒ ~°ºOÖ’ ™ê÷xHõ âßMÏ „QÆO^ä•ÅÜ«∞OÖ’ [iy# JO|Å¡
[<å~°<Ì £ Hõ^ÅŒä ѨiK«Ü∞« ã¨ÉÖíè ’ PÜ«∞# ã¨g∞Hõ‰∆ Ωõ xQÍ áêÖÁæx =∂\Ï¡_®~°∞. H©iÎ
HÀã¨O HÍHõ PiÎHÀã¨O Hõ^ÅŒä ∞ ~åã¨∞#Î fl =ºHÎ̃ [<å~°<Ì £ J<åfl~°∞. [<å~°<Ì £ r=`«ÑÙ¨
Ö’`«∞efl ã¨Ê $tOz Hõ^ÅŒä ∞ ã¨$+≤Oì Kå~°x JO@∂ xÅ∞=Ù ^ÀÑ≤_,ô NHÍ~°O =O\˜
ѨÅ∞ Hõ^ÅŒä #∞ ~°ã~¨ åA ~°™ê`«‡HõOQÍ q=iOKå~°∞. ~åR L`«=Î ∞ Láê^蕺ܫ∞ J"å~°∞¤
„QÆÇÏ‘ `« Zãπ.P~ü.ÉèÅí O¡ =∂\Ï¡_∞» `«∂ [<å~°<Ì £ Hõ^ÅŒä ∞ `≥ÅOQÍ}Ï =∂O_»bHõOÖ’
qãÎ̈ $`«OQÍ áê~ Ωõ efl PHõ@∞ì‰Ωõ <åflÜ«∞x J<åfl~°∞. „Ѩ=ÚY Hõ=ÙÅ∞ HÀã¨∂i QÍOnè,
[O^蕺Š"≥OHõ@~å=∞âߢãÎ≤ [<å~°<Ì £ Hõ^ÅŒä #∞ qâı+¡ O≤ Kå~°∞. ÃÑ#∞Q˘O_» ã¨i¯Öò
W<£ÃãÊHõì~ü PѶπ áÈbãπ Zãπ.Ѩ^Œ‡<åˆQâ◊fi~°~å=Ù =∂\Ï¡_»∞`«∂ `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏ+¨#∞
ã¨∞ã¨OѨ#flO KÕ¿ã ÉÏ^躌 `«#∞ Hõ=ÙÅ∞, ~°K~« Ú`«Å∞ KÕÑ\¨ ÏìÅ<åfl~°∞. ã¨É‰íè Ωõ J^躌 Hõ`∆ «
=Ç≤ÏOz# ã¨q∞u Q“~°= J^躌 ‰õΩ∆ _»∞ ÃÑ#∞Q˘O_» HõàÏâßÅ áêÅHõ=~°æ Ãã„Hõ@s JO_£
Hõ~™° êÊO_≥O\ò _®Hõ~ì ü HÔ .~å=∞K«O„^Œ~åA =∂\Ï¡_∞» `«∂ \˜gÅ „ѨÉÏè =O #∞Oz
=∞#efl =∞#O ~°H˜∆OK«∞HÀ"åÅx Ѩ~î°<åã¨H˜Îx ÃÑOá⁄OkOK«∞‰õΩO>Ë<Õ q*Ï˝#O
™êkèOK«QÅÆ =∞x J<åfl~°∞. JO|Å¡ [<å~°<Ì £ ~°ã~¨ åAÅ#∞ ã¨q∞u `«~Ñ° Ù¨ # _®Hõ~ì ü
~å=∞K«O„^Œ~åA ã¨q∞u J^茺‰õ∆Ω_»∞ ZOP~üq ã¨`«º<å~åÜ«∞}=¸iΠѶ¨∞#OQÍ
ã¨`¯« iOKå~°∞. „Ѩ=ÚY Hõq H˘OÃÑÅ¡ Ѩ\Ïìa~è å=∞O ã¨<å‡# „QÆÇÏ‘ `«ÅÃÑ· ѨOK«Ñ^¨ ºŒ
~°`åflÅ#∞ „âß=ºOQÍ QÍ#O KÕâß~°∞. JO|Å¡ [<å~°Ì<£ =∂\Ï¡_»∞`«∂ `å#∞
ÉÁOÉÏ~ÚÖ’ ѨÙ\˜,ì ÃÑiy<å `≥Å∞QÆO>Ë<Õ =∞‰õΩ¯=g, `≥Å∞QÆ∞Ö’x uÜ«∞º^Œ#O U
ÉèÏ+¨Ö’#∂ =∞#‰õΩ Hõ#|_»^xŒ J<åfl~°∞. „Ѩ=ÚY Hõ^‰Œä Ωõ Å∞ Ü«∞„~°q∞e¡ q[Ü«∞ÅH˜;,
HÔ .J#∂~å^è,Œ Ü«∞Å=∞iÎ J#∂~å^è,Œ QÍk~åA ~°OQÆ~åA, „Ѩ=ÚY Hõ=ÙÅ∞ ã¨fi~°N ‚ ,
`«=∂‡ ã¨`º« <å~åÜ«∞} áêÖÁæ<åfl~°∞. ã¨q∞u J^躌 ‰õΩ∆ _»∞ ZOP~üq ã¨`º« <å~åÜ«∞}
=¸iÎ ™êfiQÆ`O« ѨeH˜# D ã¨É‰íè Ωõ „QÆO^ä•ÅÜ«∂kèHÍi HÔ .ã¨`º« <å~åÜ«∞} =O^Œ#
ã¨=∞~°Ê} KÕâß~°∞.
h PO„^èŒ*’ºu, 5.2.2005
™ê=∂lHÍOâßÅÃÑ· ~°K#« Å∞ „ѨÜ∂≥ [#Hõ~O° : â‹Å· [
q[Ü«∞"å_», Ѷ„≤ |=i 2 („ѨÉÏè `«"å~°)Î : Hõ^•ä ~°K#« Å∞ =∞# K«∞@∂ì L#fl
q+¨Ü∂« Å QÆ∞iOz, qâıëêÅ QÆ∞iOz `≥eÜ«∞KÕã#≤ ѨC_Õ ã¨=∂*ÏxH˜ LѨÜ∂≥ QÆ
Z=ˆ~=∞<åfl~°∞ ?
153
Hõ~O° QÍ LO\ÏÜ«∞x ^Œ∂~°^~Œ ≈° <£ Jã≤ÃãOì \ò _≥~Ô· Hõ~ì ü Ü«∂~°Q¡ _Æ ¤» â‹Å· [ J<åfl~°∞.
™ê÷xHõ ~îåQÆ∂~ü „QÆO^ä•ÅÜ«∞OÖ’ |∞^è"Œ å~°O ™êÜ«∞O„`«O [iy# 'JO|Å¡ [<å~°<ú £
Hõ^ÅŒä ∞— ѨÙãÎ̈Hõ ѨiK«Ü∞« ã¨É‰íè Ωõ P"≥∞ J^躌 Hõ`∆ « =Ç≤ÏOKå~°∞. D ã¨O^Œ~ƒ° Où QÍ P"≥∞
=∂\Ï¡_»∞`«∂ `≥ÅOQÍ} ~°K«#Å∞ =∞O_»eHõOÖ’ ~åã≤<å ‰õÄ_® K«^Œ=QÆeˆQ
áê~ Ωõ Å∞O>Ë ~°K~« Ú`« =∞Oz ~°K#« Å#∞ áê~ Ωõ ʼnõΩ JOkOK«QÅÆ ~°x P"≥∞ J<åfl~°∞.
„Ѩ=ÚY Hõ^•ä ~°K~« Ú`« q.~å*Ï~å=∞"≥∂ǨÏ#~å=Ù =∂\Ï¡_∞» `«∂ Ѩ@∞ì^ÅŒ , ã¨OHõÅÊO,
P`«‡qâßfiã¨O LO>Ë ZѨC_≥<· å ZÖÏO\˜ Ѩiã≤`÷ ∞« ÅÖ’<≥<· å rq`åxfl QÔ Å∞K«∞HÀ=_»O
™ê^躌 O J#fl^Õ D Hõ^ÖŒä ’¡x ™ê~åOâ◊=∞x, QÀ|Öˇ*· +Ë <¨ `£ À áÈ\©Ñ_¨ ,ç Jaè=$kÌx
™êkèOK«∞HÀ=_»O ZÖÏ ™ê^躌 "≥∂ D Hõ^ÅŒä ^•fi~å `≥Å∞ã¨∞OÎ ^Œ<åfl~°∞.
PHÍâ◊"å}˜ Jã≤ÃãìO\ò _≥·Ô~Hõì~ü =ÚO[Å∂i Hõ$+¨‚‰õΩ=∂i =∂\Ï¡_»∞`«∂ D
~°K#« Ö’ Xiì J<Õ "≥Ú^Œ\ ˜ Hõ^Œä `≥ÅOQÍ}Ï „áêO`«OÖ’x c_ô HÍi‡‰õΩÅ rq`åÅ#∞
z„uã¨∞OÎ ^Œx, QÔ Å∞Ѩ٠- F@q∞Å∞ áÈ\©ÅÖ’ rq`«OÖ’ Z^Œ∞~°Ü∞Õ º ã¨OѶ∞¨ @#Å∞,
P@∞áÈ@∞¡ D Hõ^ÖŒä ’ Hõ#Ѩ_`» åÜ«∞x P"≥∞ `≥eÜ«∞KÕâß~°∞. ~°K~« Ú`« `«# Hõ^ÅŒä Ö’
XHõ ™ê=∂lHõ Ѩi}Ï=∞„Hõ=∂xfl ã¨∂zOKå~°x, Ñ¨Öˇ¡Ö’¡ LáêkèHõ~°∞"≥· J~°|∞ƒ
^ÕâßʼnõΩ, =ÚOɡH· ˜ =Åã¨Å∞áÈ`«∞#fl ÅHõÖ∆ Ïk „Ѩ[Å rq`åÖ’¡x "≥Å∞QÆ∞h_»Å#∞,
=ÚOɡ· =∞^躌 `«~Q° uÆ rq`åÅ∞, ã¨|~°ƒ<£ ~Ô Å· ∞Ö’ ZÖÏ LO\ÏÜ≥∂ ~°K~« Ú`« Hõà§◊ ‰õΩ
Hõ\ ì̃#@∞ì `≥eÜ«∞KÕâß~°x J<åfl~°∞. z=~°QÍ Ñ¨ÙãÎ̈Hõ ~°K«~Ú`« JO|Å¡ [<å~°ú<£
=∂\Ï¡_»∞`«∂ 'ÉÁOÉÏ~Ú Hõ^äŒÅ∞— J<Õ `«# ѨÙã¨ÎHÍxfl WѨÊ\˜ˆH J™êûg∞Ö’
J#∞=kOKå~°x, `«fi~°Ö’ Ç≤ÏOk, =∞~åiî, WOw¡+¨µÖ’H˜ ‰õÄ_® J#∞=kOѨ
|_»∞`«∞O^Œx `≥eÜ«∞KÕâß~°∞. D ѨÙã¨HÎ Oõ Ö’ 29 Hõ^ÅŒä ∞, J#∞|O^èOŒ QÍ =∞~À 11
z#fl Hõ^ÅŒä ∞ KÀ@∞ KÕã∞¨ ‰õΩ<åflÜ«∞x `≥eÜ«∞KÕâß~°∞. D HÍ~°º„Hõ=∞OÖ’ ~°K~« Ú`«
[<å~°<Ì #£ ∞ âßÅ∞"å`À ã¨`¯« iOKå~°∞.
"å~°,Î q[Ü«∞"å_», 3.2.2005
h
J#∞Éè"í åÅ#∞ z„uHõ Ѩ\ #ì˜ JO|Å¡ Hõ^ÅŒä ∞
J<ÕHõ Ѩ#∞Å∞ KÕã#≤ J#∞Éè=í O, L^ÀºQÆs`åº Tà◊√¡ uiy# J#∞Éè∂í `«∞Å∞,
rq`«OÖ’x Z`«∞ÑÎ Ö¨ Ï¡Å J=QÍǨÏ#, qq^èŒ „áêO`åÖ’¡ x=ã≤OK«_O» =Å¡ Hõey#
PÖ’K«#Å∞ Jxfl\˜H˜ q∞Oz „^ŒqOKÕ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O, x~°O`«~° ѨijÅ# g@xfl\˜
ã¨=∂Ǩ~°O JO|Å¡ [<å~°<Ì £ Hõ^ÅŒä ∞. qãÎ̈ $`«"∞≥ #ÿ J^躌 Ü«∞#O =Å¡ HõeQˆ *Ï˝#O
Z@∞=O\˜^À D Hõ^eŒä fl K«kq`Õ J~°=÷ ∞=Ù`«∞Ok. z#flѨC_»∞ J<ÕHõ P@∞áÈ@¡‰Ωõ
QÆ∞~Ô ~· Ú, ÃÑiy ÃÑ^ŒÜ
Ì ∂« ºHõ ã¨∞Y=O`«"∞≥ #ÿ rq`åxfl QÆ_∞» ѨÙ`«∞<åfl Hõ^‰Œä Ωõ _»∞ ''ã¨"∞£
154
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
(?) |O^è•Å∞—— ÖÏO\˜ Hõ^ÅŒä ∞ ~åâß_»O>Ë `«# ѨÙ<å^Œ∞efl =∞izáȉõΩO_® LO_»_"» ∞Õ .
Wk tÅÊs`åº qÅHõ} ∆ "≥∞#ÿ Hõ^.Œä Ãã_· £ ÃÇÏ_çOQ∑û ÃÑ@∞ì‰Ωõ O@∂ Hõ^#Œä ∞ #_»Ñ_¨ O»
XHÀ¯ KåÑì̈~‰ü Ωõ =∞^躌 QÆÅ J#∞ã¨∂„`«`« Pâ◊Û~åºxfl Hõeyã¨∞OÎ k. =∞Ǩ~åRÖ’x
HÍi‡‰õΩÅ rq`åefl Hõà§◊ ‰õΩ Hõ>@ ìË @∞¡#fl Hõ^ÅŒä ∞ L<åfl~Ú. JHõ¯_ç "å`å=~°}O,
=~°#‚ =Å¡ JHõ¯_ç rq`åÅ∞ =∞#‰õΩ J~°O÷ J=Ù`å~Ú. =s¡, Ѩ~ˆ Öò, <å~ÚQÍO,
HÍ=∂iîÑÙ¨ ~å ÖÏO\˜ g^è∞Œ Å =~°#‚ , ''HÀ\©_∞» ——, ''Ѩ~å~°∞——, ''UH± ™œ P~î,ü UH± ™œ
áêOKü—— ÖÏO\˜ ѨÓ@‰õÄà◊§ WO_»∞¡ g@xfl\˜ =∞^躌 ÉèÏ~åº a_»Å¤ #∞ q_çz XO@iQÍ
ѨxKÕ¿ã HÍi‡‰õΩÅ "Õ`#« , "åi x[ r=# ã≤u÷ QÆ`∞« Å∞ áê~ Ωõ Å#∞ PÖ’K«#Ö’¡ Ѩ_»
"Õ™êÎ~Ú.
ÉÏÅHÍi‡‰õΩÅ∞ "≥`Å« ∞ "≥Ú^ŒÅ∞H˘x, Z~Ú_£û ÖÏO\˜ ~ÀQÆ∞Å∞ Hõ^•ä OâßÅ∞QÍ
fã¨∞H˘x Hõ^•ä x~å‡}O [iyOk. H˘xfl Hõ^ÅŒä ¿Ñ~°∞¡ WOw¡+µ¨ Ö’ LO_»_O» , H˘xfl
"åHͺÅ∞QÍ LO_»_O» , H˘xfl Pâ◊Û~åº~°H÷ ÍÅ∞QÍ ÃÑ@ì_O» ~°K~« Ú`« „ѨÜ∂≥ QÆjÅ`åfixfl
~°∞A=Ù KÕã∞¨ OÎ k. KåÖÏ Hõ^ÅŒä ∞ Hõ^‰Œä Ωõ _»∞ K≥ÑÊ≤ #@∞¡QÍ<Õ L<åfl~Ú. Hõ^ÅŒä ∞ H˘xfl
ã¨OÉèÏ+¨}Å`À, H˘xfl *Ï#Ѩ^Œ â‹e· `À „áê~°OÉè=í ∞ø`å~Ú. „Ѩâfl◊ Å`À H˘xfl, =∞iH˘xfl
JO`«~‡° ^è<Œ åÅ`À WÖÏ ~°H~õ H° ÍÅ∞QÍ Hõ^ÅŒä ∞ =ÚQÆ∞™êÎ~Ú. ''áêã≤OQ∑ ^Œ |H± J#∞
<≥@∞ì_®@—— J<Õ Hõ^ÖŒä ’ <å~°^∞Œ x áê„`«, ã¨=∞HÍb# =º‰õΩÅÎ ÅHõ} ∆ O ~°K~« Ú`«
ã¨∂Hõ∆ ѨijÅ#‰õΩ ™êH∆ͺÅ∞QÍ xÅ∞™êÎ~Ú. ''`å_»∞ ™êQÆn¿ã—Î — ã≤OÉÏeH±QÍ ™êy#
Hõ^.Œè ''K«=Ú~°∞nѨO—— =∞m§ =∞m§ K«kqOK«QÅÆ Hõ^.Œä nxfl áê~îåºOâ◊OQÍ ÃÑ@ì_O»
J~°=ú O`«"∞≥ #ÿ Ѩx. `≥ÅOQÍ}ωõΩ K≥Ok#"å_»∞QÍ ~°K~« Ú`« `«# ÉèÏ+¨ÃÑ· QÆÅ „¿Ñ=∞#∞,
Ѩ@∞ì#∞ `«# Hõ^ÖŒä ’¡ x~°∂Ñ≤OK«∞‰õΩ<åfl~°∞. `≥ÅOQÍ}Ï Ñ¨ÖÅ¡ˇ #∞, Ѩ@} ì ÏÅ ¿Ñ~°#¡ ∞
Hõ^ÖŒä ’¡ ¿Ñ~˘¯#_»O =Ú^•=ǨÏO. Jk J`«x „áêOfÜ«∂aè=∂<åxH˜ x^Œ~≈° #O.
^Œ∞~°ƒ~ù "° ∞≥ #ÿ rq`åxfl QÆ_Ñç #≤ QÆ`O« HõÅ"å_çQÍ, =~°=Î ∂#OÖ’ `«# Ñ≤ÅÅ¡ ∞ "Õ¿ã
„Ѩâfl◊ ʼnõΩ `«Å_¡ eç á¡ È=_»O, QÆ`åxfl *Ï˝ÑH¨ Oõ `≥K∞« ÛHÀ=_»O, Éè∂í `«=~°=Î ∂<åÅ#∞
ÉËsA "Õã∞¨ H˘x, áÈÅ∞ÛHÀ=_»O ѨÙ<åkQÍ ™êy# Hõ^Œä 'rq`« ã¨`º« O—. ''Fs h ^è~Œ ‡°
ã¨O^ÕÇϨ O g∞^Œ Hõ_Ñ» ¨ ÉÏO|∞Å∞ Ѩ_®—— ''Sãπ ‰õĺÉòû q㑯֒ Hõ~∞° QÆ∞`«∞#fl@∞¡,
Ç≤Ï=∞‡`ü ÉèÏ~Ú <å =∞#ã¨∞Ö’ qǨÏiã¨∞Î<åfl_»∞—— ÖÏO\˜ Jaè=º‰õΩÎÅ∞ ~°K«~Ú`«
Jaè~°∞zH˜, ѨijÅ#‰õΩ Ѩ~åHÍ+¨ì. W@∞=O\˜"Õ WOHÍ =∞#‰õΩ KåÖÏKÀ@¡
Hõ#Ѩ_∞» `å~Ú. D Hõ^ÖŒä ’¡ XHõ ™ê=∂lHõ Ѩi}Ï=∞ „Hõ=∞O Wk. QÀ¡|Öˇ*· +Ë <¨ ,£
qxÜ≥∂QÆ^•i =ã¨∞Î qxÜ≥∂QÆO, =∞^茺`«~°QÆu rq`åÖ’¡ `≥ã¨∞Î#fl =∂~°∞ÊÅ∞,
=∂~°∞`«∞#fl ã¨O㨯 $u, =∂#= ã¨O|O^è•Å∞ ''Éè∂í `«Å ã¨fi~°Oæ —— ÖÏO\˜ J<ÕHõ Hõ^ÖŒä ’¡
=∞#‰õΩ Hõ#Ѩ_∞» `å~Ú.
Z=ˆ~=∞<åfl~°∞ ?
155
 W~°"·≥ `˘q∞‡k Hõ^ÅŒä `À ‰õÄ_ç# D ã¨OHõÅ<åxH˜ J#∞|O^èOŒ QÍ Ñ¨^HŒ ˘O_»∞
z#fl Hõ^ÅŒä ∞ [`«KÜ Õ ∞« _»O QÆ=∞<å~°›O. Ѩ@∞ì^ÅŒ , ã¨OHõÅÊO Hõey# JO|Å¡ [<å~°<ú £
`«# rq`åxfl QÔ Å∞ÛHÀ=_»"∞Õ H͉õΩO_®, P =∂~åæxfl `«# Hõ^ÖŒä ’¡ JO`«ã∂¨ û„`«OQÍ
á⁄O^Œ∞Ѩ~K° å~°∞. PKå~°º Z<£.QÀÑ≤ PÑÎ̈"åHõºO, JO|Å¡ [<å~°<ú x£ z„uHõ Ѩ\ Oì̃ k.
a.Ü«∞ãπ.~å=ÚÅ∞ J#fl@∞¡ |OQÍ~åxH˜ ã¨∞"åã¨# Jaƒ#@∞¡ HÍi‡Hõ=~°æ K≥`· #« ºO,
rq`å#∞Éè"í åÅ∞, Ñ‘_`ç « „Ѩ[ŠѨHá∆õ ê`«O, JO|Å¡#∞ „Ѩ[ʼnõΩ =∞iO`« ã¨xflÇ≤Ï`«O
KÕâß~Ú. Jáê~°"∞≥ #ÿ J#∞Éè=í O, *Ï˝#O Hõey# JO|Å¡ #∞O_ç =∞ixfl =∞Oz
Hõ^ÅŒä ∞ PtOK«=K«∞Û.
a.q.Ü«∞<£. ™êfiq∞
h Pk"å~°O "å~°Î, 12.6.2005
xâ◊≈|Ì r=#k JO|Å¡ Hõ^ÅŒä ∞
JO|Å¡ [<å~°<Ì £ PÅ㨺OQÍ „áê~°OaèOz# Hõ^‰Œä Ωõ Å∞. J~Ú#ѨÊ\˜H© PÜ«∞#
z„uOz# rq`åÅ∞ JO`«^•HÍ ™êÇ≤Ï`«ºOÖ’ ~åx"Õ Z‰õΩ¯=. J#QÍ JO|Å¡ [<å~°<Ì £
z„uã¨∞#Î fl rq`åÅ∞ HÀ}ÏÅ∞ „Ѩ`ºÕ Hõ"∞≥ #ÿ q. Jq PÜ«∞# ÖÏO\˜ "åˆ~ ~åÜ«∞QÆey#q.
J@ì_∞» QÆ∞ =~åæÅ #∞O_ç Zky XHõ QÀs¯ÖÏ J<ÕHõ J#∞Éè"í åÅ`À ã¨∞ã¨OѨ#fl"≥∞#ÿ
™êÇ≤Ï`«ºO =ã¨∞Î ã¨OѨ^Œ J`«x =^ŒÌ QÆ∞@ìÅ∞QÍ ¿Ñ~°∞‰õΩx áÈ~ÚOk. P rq`åÅ
J#∞Éè"í åÅ QÆxx `«=Ùfi`«∞#fl H˘kÌ Hõ^ÅŒä ∞QÍ ~°∂áê~`«~O° K≥O^Œ∞`«∞<åfl~Ú.
K≥ÇϨ Ÿ"£ÖÏ ã¨∞xt`«"∞≥ #ÿ Ǩ㨺O =ºOQƺO JO|Å¡ [<å~°<Ì £ ™⁄`«∞.Î „¿Ñ"£∞K«O^£,
H˜+<¨ £ K«O^Œ~,ü `«~åfi`« J@ì_∞» QÆ∞ =~åæÅ „QÍg∞} Ѩ@} ì rq`« Ѩi}Ï=∂Å#∞ `«#
=ã¨∞=Î ÙQÍ ã‘fiHõiOKå_»∞ JO|Å¡ [<å~°<Ì .£ „¿Ñ"£∞K«O^£, H˜+<¨ £ K«O^Œ~,ü ~åqâߢãÎ≤
`«~åfi`« ~åÜ«∞=Åã≤# |`«∞‰õΩÅ∞ Zxfl L<åflÜ≥∂ JO|Å¡ [<å~°<Ì £ Hõ^ÅŒä ∞ K«kq`Õ
`≥Å∞ã¨∞OÎ k.
JO|Å¡ [<å~°<Ì £ ™ê^•ã‘^•QÍ Hõ#Ѩ_`» å_»∞. J`«x rq`å#∞Éè=í O Jáê~°O.
J`«x Hõ^ÅŒä ∞ ‰õÄ_» JO`Õ. Jg ™ê^•ã‘^•QÍ Hõ#|_»`å~Ú. JO^Œ∞Ö’x rq`å#∞Éè=í O
Jáê~°"∞≥ #ÿ k. ZO`À rq`å#∞Éè=í O =ÙO>Ë `«Ñʨ WO`« "≥q· ^躌 ѨÓi`«"∞≥ #ÿ Hõ^ÅŒä ∞
z„uOK«_O» ™ê^躌 OHÍ^Œx qA˝Ö#·ˇ "åiH˜ `≥Å∞ã¨∞. x*Ï=∂ÉÏ^£ lÖÏ¡ P~°∂‡~ü,
^è~Œ À‡~å #∞O_ç "≥Ú^ŒÅ∞ H˘x =ÚO|~Ú, |~À_®, ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£ g∞^Œ∞QÍ Zxfl
Tà◊√¡ uiQÍ~À Zxfl ~å¢ëêìÅ∞ Ѩ~º° \˜OKå~À D Hõ^ÖŒä ’¡ ÖˇH¯õ `ÕÅ^Œ∞. ZO^Œ∞HõO>Ë
PÜ«∞#‰õΩ `≥eã≤# rq`åÅhfl WOHÍ ~åÜ«∞=Å¿ã L#flk.
JO|Å¡ [<å~°<Ì £ `≥Å∞QÆ∞ ™êÇ≤Ï`«ºOÖ’ XHõ xâ◊≈|Ì r=#k. Jk xâ◊≈|ÌOQÍ
„Ѩ=Ç≤Ïã¨∂<Î Õ =ÙO@∞Ok. [<å~°<Ì £ `≥Å∞QÆ∞ ™êÇ≤Ï`åºxH˜ JOkOz# KÕ~∞° Ê qt+¨"ì ∞≥ #ÿ k.
156
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
ÉÁOÉÏ~ÚÖ’ ѨÙ\˜ì ÉÁOÉÏ~ÚÖ’ ÃÑiy `«# =¸ÖÏÅ#∞ <åÅ∞QÆ∞ `«~åÅ∞QÍ uiy
Hõ#∞H˘¯#fl HÍi‡Hõ =~°æ =Ú^Œ∞Ìa_»¤. HÍi‡Hõ=~°æ ~°K«~Ú`«, J~Ú`Õ HÍi‡Hõ =~°æO
#∞O_ç ZkˆQ „Hõ=∞OÖ’ ÃÑiy# J#∞Éè=í ã¨OѨ^Œ ÖˉΩõ O_® WÖÏO\˜ Hõ^ÅŒä ∞ ~å=_»O
Hõ+Oì̈ . D Hõ^ÖŒä ’¡ XHõ JO`«ã∂¨ û„`«O =ÙOk. Jk JO|Å¡ [<å~°<Ì £ rq`åxH˜
ã¨O|OkèOzOk ‰õÄ_®. Ѩ@∞ì^ÅŒ , ã¨OHõÅÊO, P`«‡qâßfiã¨O =ÙO>Ë ZѨC_≥<· å ZHõ¯_≥<· å
ZÖÏO\˜ Ѩiã≤`÷ ∞« Ö’¡<<·≥ å rq`åxfl QÔ Å∞K«∞HÀ=_»O ™ê^躌 "Õ∞. W^Õ D Hõ^ÖŒä ’¡x
JO`«ã¨∂û„`«O.
ÔQÅ∞Ѩ٠F@q∞Å áÈ\©Ö’¡ rq`«OÖ’ Z^Œ∞~°ÜÕ∞º ã¨OѶ¨∞@#Å∞, ѨsHõ∆Å∞,
P@∞áÈ@∞¡, D Hõ^äŒÖ’¡ Hõ#Ѩ_»`å~Ú. ˆH=ÅO x~åâ◊, qëê^•O`« rq`åÅ∞
z„uOK«_O» H͉õΩO_® rq`«OÖ’x qëê^•xfl z„uã¨∂<Î Õ QÔ Å∞Ѩ٠^•iHÀã¨O P~å@O,
^•i "≥`∞« ‰õΩÖÏ@ D Hõ^ÖŒä ’¡ Hõ#Ѩ_∞» `«∞Ok. JO|Å¡ [<å~°<Ì £ Hõ^ÅŒä ∞ J<Õ Hõ^ÅŒä
ã¨OѨÙ\˜Ö’ "≥Ú`«OÎ 40 Hõ^ÅŒä ∞<åfl~Ú. 29 Hõ^ÅŒä ‰õΩ `À_»∞QÍ 11 z#fl Hõ^ÅŒä #∞
J#∞|O^èOŒ QÍ KÕiÛ „ѨK∞« iOKå~°∞. XiÌ, `å_»∞ ™êQÆn¿ã.Î .., WO@ˆ~fl+¨#Öò „á¶êOK≥ã· ,‘
rq`« ã¨`º« O, K«=Ú~°∞nѨO, ÅQÆOæ ã¨O|∞~°O, ã¨"∞£ (?)|O^è•Å∞, ã¨<åºã≤~å=Ó -
ã¨|~°ƒ<£ >ÿ̌#∂, q.P~ü.Zãπ. J#∞ ã¨fiK«ÛOù ^Œ Ѩ^gŒ q~°=∞}, JHÍâ◊O JOK«∞Ö’¡H,˜
Ѩã‰≤ Äõ #Å∞ „ѨKå~°g}Å∞, 'áêã≤OQ∑ ^Œ |H±— J#∞ <≥@∞ì_®@ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ Hõ^ÅŒä ∞
Z#fl^Œy#q.
XiÌ J<Õ "≥Ú^Œ\ ˜ Hõ^Œä `≥ÅOQÍ}Ï „áêO`«OÖ’x c_ô HÍi‡‰õΩÅ rq`åÅ#∞
z„uã¨∞OÎ k. ~åROÖ’ c_ô HÍi‡‰õΩÅ∞ „ѨÉ∞íè `«fiO Láê^蕺ܫÚÅ ã¨OYº#∞ q∞Oz
L<åfl~°∞. J~Ú<å "åi QÆ∞iOz =zÛ# Hõ^ÅŒä ∞ `«‰Ωõ ¯=. <Õ#∞ 1982Ö’ ~åã≤#
|`«∞‰õΩ áÈ~°∞ #=Å `«~åfi`« H˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ c_ô HÍi‡‰õΩÅ QÆ∞iOz =KåÛ~Ú. WO^Œ∞Ö’
JO|Å¡ [<å~°<Ì £ =∞Oz Hõ^ÅŒä ∞ ~å™ê_»∞. D Hõ^ÖŒä ’¡ XHõ ™ê=∂lHõ Ѩi}Ï=∞„Hõ=∞O
=ÙOk. ѨÖÖ¡ˇ ’¡ Láêkè Hõ~∞° "≥· J~°|∞ƒ ^ÕâßʼnõΩ, =ÚOÉÏ~ÚH˜ =Åã¨Å∞ ™êQÆ∞`«∞#fl
ÅHõÖ∆ Ïk „Ѩ[Å rq`åÖ’¡x "≥Å∞QÆ∞ h_»Å∞ Hõ#Ѩ_`» å~Ú. =ÚO|~ÚÖ’ |@ìÅ
q∞Å∞¡ HÍi‡‰õΩÅ∞QÍ KÕ<`Õ « ‰õΩÖÏÅ #∞O_ç HÍi‡‰õΩÅ~Ú# "åi rq`åÅ∞ ZÖÏ
=Ù<åflÜ≥∂ =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ `≥Å∞ѨÙ`å~Ú.
QÀ¡|Öˇ*· +Ë <¨ ,£ qxÜ≥∂QÆ^•i =ã¨∞Î qxÜ≥∂QÆO =∞^躌 `«~Q° uÆ rq`åÖ’¡ `≥ã∞¨ #Î fl
=∂~°∞ÊÅ∞, =∂~°∞`«∞#fl ã¨O㨯 $u =∂#= ã¨O|O^è•Å∞ =∞iH˘xfl Hõ^äŒÖ’¡
Hõ#|_»`å~Ú. =ÚO|~Ú =∞^躌 `«~Q° uÆ rq`åÅ∞ ã¨|~°ƒ<£ ~Ô Å· ∞ rq`åÅ∞ ZÖÏ
=ÙO\ÏÜ≥∂ =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ `≥Å∞ѨÙ`å~Ú. =∞x+≤Ö’x ™êfi~°Oú , |ÅÇ‘Ï#`«Å∞ ZÖÏ
Z=ˆ~=∞<åfl~°∞ ?
157
=ÙO\ÏÜ≥∂ J=ã¨~åxH˜ "å_»∞‰õΩx ZÖÏ =∞#∞+¨µÅ#∞ "≥∂ã¨O KÕ™êÎ~À ‰õÄ_®
=∞iH˘xfl `≥Å∞ѨÙ`å~Ú. J#∞|O^èOŒ QÍ „ѨK∞« iOz# z#fl Hõ^ÅŒä ∞ ‰õÄ_® rq`«OÖ’x
"≥q· ^躌 ѨÓi`«"∞≥ #ÿ HÀ}ÏÅx HÍãÎ̈ Ǩ㨺O =ºOQƺO ~°OQÆiOz =∞#‰õΩ JOk™êÎ~Ú.
QÀ¡|Öˇ*· +Ë <¨ Ö£ ’ áÈ\© Ѩ_ç ™êkèOK«∞HÀ=_»O ‰õÄ_® ZÖÏ ™ê^躌 "≥∂ ^•x x~å‡}O,
Ѩx Ѩ^`úŒ ∞« Å∞ ZÖÏ LO_®Ö’ ‰õÄ_® WO^Œ∞Ö’x Hõ^ÅŒä ∞ `≥Å∞ѨÙ`«∞<åfl~Ú. "≥Ú`«OÎ QÍ
JO|Å¡ [<å~°Ì<£ Hõ^äŒÅ∞ rq`« ã¨`åºÅx HÍz =_»áÈã≤ ™ê=∂lHõ K«i„`«
Ѩi}Ï=∂Å#∞ xH˜Ñ∆ OÎ̈ KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï~Ú. Wq Hõ^ÅŒä ∞ =∂„`«"∞Õ HÍ^Œ∞. ѨÖ#¡ˇ ∞O_ç
„ѨÑO¨ K«O ^•HÍ qã¨iÎ Oz# `≥Å∞QÆ∞"åi ™ê=∂lHõ Pi÷Hõ =∂#= ã¨O|O^è•Å
K«i„`«. ™ê=∂lHõ âßG"Õ`ÅΫ ∞ D Hõ^ÅŒä #∞ Pã¨~å KÕã∞¨ ‰õΩx ã¨=∂*Ïxfl "å\˜
Ѩi}Ï=∂Å#∞ ~å[H©Ü∞« Pi÷Hõ ѨÙ<å^Œ∞Å#∞ qâı+¡ O≤ K«_O» J=ã¨~O° .
JO|Å¡ [<å~°<Ì £ `≥Å∞QÆ∞ ™êÇ≤Ï`«ºOÖ’ XHõ =∞}˜Ç¨ ~°O. |OQÍ~åxH˜ ã¨∞"åã¨#
Jaƒ#@∞¡ HÍi‡Hõ=~°æ K≥`· <« åºxH˜ rq`å#∞Éè"í åÅ∞ Ñ‘_`ç « „Ѩ[ŠѨHá∆õ ê`«O J`«xfl
„Ѩ[ʼnõΩ =∞iO`« ã¨xflÇ≤Ï`«O KÕâß~Ú. J`«∞º#fl`« tY~åʼnõΩ rq`åxfl QÔ Å∞K«∞‰õΩ#fl
JO|Å¡ [<å~°<Ì £ uiy `«# „Ѩ[Å`À Hõeã≤ Hõ+ãì̈ ∞¨ MÏÅ∞ ѨOK«∞HÀ=_»O J`«x
ǨÏ$^ŒÜ∞« ã¨O™ê¯~åxH˜ x^Œ~≈° #O. J^Õ D Hõ^ÅŒä xO_® Hõ#|_»∞`«∞Ok.
a.Zãπ.~å=ÚÅ∞
h http://www.andhrabhoomi.net/sahiti.html
K≥=∞iÛ# rq`åÅ∞
JO|Å¡ [<å~°<Ì £ ~Ô O_À Hõ^ÅŒä ã¨OѨÙ\˜ 'JO|Å¡ [<å~°<Ì £ Hõ^ÅŒä ∞—. 29 Hõ^ÖŒä ’¡
`«# HõO@Ѩ_#ç rq`åÖËHÍHõ, `«# Hõ#∞fl K≥=∞iÛ# rq`åbfl JHõs∆ HõiOKå~°∞. c_ô
HÍi‡‰õΩÅ rq`åÅ∞ ZO`«QÍ HõÅz"Õ™êÎÜ∂≥ ... =Å㨠„Ѩ[Å rq`åÖ’¡#∂ JO`Õ
ã¨OѶ¨∞~°¬} LO@∞O^Œx q=iOKå~°∞. `≥Å∞QÆ∞ Hõ^äŒÅ‰õΩ H˘`«Î J#∞Éèí"åbfl H˘`«Î
PÖ’K«#bfl [<å~°<ú £ =O\˜ „Ѩ"å™êO„^èÅŒ ∂ W=fiQÆÅ~°x x~°∂Ñ≤OKå~°∞.
h D<å_»∞ Pk"å~°O 6.2.2005
™ê=∂#∞ºx PÖ’zOѨK¿Õ ã JO|Å¡ [<å~°<Ì £ Hõ^ÅŒä ∞
N "ÕOHõ>âË fi◊ ~°™êfiq∞H˜ ÉèHí `Θ À ''JO|Å¡ [<å~°<Ì £ Hõ^ÅŒä ∞—— JOH˜`q« ∞ã¨∂Î ÉÁOÉÏ~Ú
rq`åxH˜ 'z„uHõ—QÍ ~åã≤# Hõ^ÖŒä ’¡ ''WO@ˆ~fl+¨#Öò „á¶êOK≥ã· —‘ — (¿Ñl.17) xÅ∞=Ù
^ÀÑ≤_ç (61 ¿Ñl) q.P~ü.Zãπ. J#∞ã¨fiK«ÛOù ^Œ Ѩ^gŒ q~°=∞} (¿Ñl 137), Ѩã‰≤ Äõ #Å∞
„ѨKå~°g}Å∞ (¿Ñr 156) Hõ^ÅŒä ∞ áê~ Ωõ }˜fl ÉÏQÍ PÖ’zOѨ*™Ë êÎ~Ú. =∞^躌 `«~Q° uÆ
158
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
=∞#∞+¨µÅ =∞#ãÎ̈`åfiÅ∞ ''W^ŒO_ô =∂ ÉÏ=∞‡iÌ =~°ã!¨ —— (¿Ñl. 43) D Hõ^Œä '<Õ\ ˜
x[O—Ö’ JK«∞ÛHÍ|_çOk. ÃѶ·<å<£û =∂Ü«∂*ÏÅO (¿Ñl. 72) ã¨<åºã≤~å=Ù -
ã¨|~°ƒ<£ ¢>#ÿ̌ ∂ - (¿Ñl 107), J@ì_∞» =~åæÅ P„HõO^Œ# 'XiÌ— (¿Ñl.1) Hõ^ÖŒä ’
''=~°—æ , áÈ~å@ P=â◊ºHõ`#« ∞ - Hõ^•ä ~°∂ѨOÖ’ Ѩ~ÀHõO∆ QÍ `≥eÜ«∞*Ë™êÎ_∞» ~°K~« Ú`«.
„ѨMϺ`« ~°K~« Ú`«— Hõq a.Zãπ. ~å=ÚÅ∞ QÍ~°∞ ~åã≤# =ÚO^Œ∞ =∂@Å`À áê~ Ωõ _»∞
UH©Éqíè OKåeûO^Õ. QÀs¯ÖÏ J@ì_∞» QÆ∞ =~åæÅ J„HÀâ◊O, K≥ÇϨ Ÿ<£ÖÏ ã¨∞xt`«"∞≥ #ÿ
Ǩ㨺O - =ºOQƺO ~åqâߢãÎ≤ „¿Ñ"£∞ K«O^Œ∞Å∞ÖÏ Ñ¨@}ì rq`«OÖ’x J@ì_∞» QÆ∞=~åæÅ,
„QÍg∞} Ѩ@}ì rq`« Ѩi}Ï=∂Å∞ - =∂#= ã¨O|O^è•Å∞, =∞^躌 `«~Q° uÆ =∂#=ÙÅ
HÀÔ~¯Å∞ - ™œMϺÅÔH· Ѩ_Õ `«Ñ#¨ HÍi‡Hõ=~°æ K≥`· <« åºxH˜ rq`å#∞Éè"í åÅ∞ Ñ‘_`ç «
„Ѩ[ŠѨHá∆õ ê`«O - '[<å~°<Ì —£ #∞ „Ѩ[ʼnõΩ =∞iO`« KÕ~∞° = KÕ™êÎ~Ú. ™êÇ≤Ï`«ºÑ¨~O° QÍ
- Hõ^ÖŒä ’ Hõ^#Œä OÖ’ - "å_»∞Hõ ÉèÏ+¨~åã≤ Hõ^(Œä Å)‰õΩ |ÅO ‰õÄiÛ<å~°∞.
Hõ^ÖŒä ’¡ "åã¨qÎ Hõ rq`åxfl r=<åxfl z„uã¨∂<Î .Õ .. qëê^ŒO `≥Å∞ѨÙ`«∂<Õ... QÔ Å∞ѨÙ
^•x HÀã¨O Ѩ_Õ P~å@O - D Hõq ~°K#« Ö’¡x JO`«ã∂¨ û„`«O.
=$uÎs`åº ÉϺOH± "Õ∞<Õ[~ü HÍ=_»O`À ÉϺOH± "åiÃÑ· '`å_»∞ ™êQÆn¿ã—Î Hõ^ÖŒä ’
q"åÇ¨Ï =º=ã¨Ö÷ ’x XHõ áê~°≈fiO - x™êû~°"∞≥ #ÿ ‰õÄ_çHÅõ ∞, fã≤"`Õ Å« `À ‰õÄ_ç#
ÉϺOH˜OQ∑ =º=㨉÷ Äõ q"åÇ¨Ï =º=㨉÷ Äõ L#fl ™êfi=∞ºO JHõ~∆ |° ^ŒOú KÕã#≤ f~°∞
''â◊$u—— áê„`«, ã¨^•#O^ŒO áê„`«efl #_çÑO≤ z# f~°∞ - ''=∞QÆ—— =∞#ãÎ̈`åfixfl Ѩ=<£
áê„`«Ö’ z„uOz# f~°∞ "åãÎ̈"åʼnõΩ ^ŒQ~æÆ Q° Í L<åfl~Ú. '~°K#« — ÖÏO\˜ ™êÇ≤Ï`«º
Ѩ„uHõÖ’ „ѨK∞« ~°}HÍ|_ç# Hõ^ÅŒä ∞... 'PO„^èŒ „ѨÉíè gH©—¡ , '<Õ\ ˜ x[O— ÖÏO\˜ ™êÇ≤Ï`«º
¿ÑlÖ’ JK«∞Û HÍ|_ç# ''P™êfi^Œ#—— Hõ^Œä (¿Ñl 27) ''K«=Ú~°∞nѨO—— Hõ^ÖŒä ’ ''~°*ÏH±
ÉÏÉÏ—— áê„`« z„`«} - ã¨fiÜ«∞O LáêkèH˜ ^•iK«∂¿Ñ Hõ^,Œä ~¸ Hõ^#Œä ∞ =∞Ǩ~åR
ÉÏÅÉèÏ~°u `≥Å∞QÆ∞ 8= `«~Q° uÆ H˜ áê~îåºOâ◊OQÍ LOk.
=∂O_»eHõ „ѨÜ∂≥ QÍÅ∞ ™ê=∂#º áê~ Ωõ }˜fl =ÚiÑ≤™êÎ~Ú. =ÚOÉÏ~Ú [#
rq`åÖ’¡x Jxfl áê~å≈fiÅ#∞ `«_qç ∞# - JO|Å¡ [<å~°<Ì £ - Jaè#O^ŒhÜ«Ú_»∞ -
QÆ`O« Ö’ DÜ«∞# ÉÁOÉÏ~Ú <åhÅ∞ Hõq`å ã¨OѨÙ\˜ ‰õÄ_® ~åâß~°∞. ^•^•Ñ¨Ù 29
Hõ^ÅŒä ∞ 200 ¿ÑrÖ’¡ÑÙ¨ ã¨OѨÙ\©Hiõ Oz# ~°K~« Ú`« „ѨÜ∞« `«flO Jaè#O^ŒhÜ«∞O.
`«Oy~åÅ K«„Hõ=iÎ
ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£
<Õ\ ˜ x[O, náê=o, „Ѩ`ºÕ Hõ J#∞|O^èOŒ , 2004
Z=ˆ~=∞<åfl~°∞ ?
159
=Å㨠Hõ^äŒÅ∞
`≥ÅOQÍ}Ï #∞O_ç ÉÁOÉÏ~ÚH˜ =Åã¨áÈ~Ú# KÕ<`Õ « ‰õΩ@∞OÉÏxH˜ K≥Ok#
JO|Å¡ [<å~°<Ì ,£ ã¨fiÜ«∞O Hõ$+≤`À ^Œ∞~°ƒ~ù ° rq`åxfl JkèQqÆ ∞Oz L#fl`« tY~åÅ#∞
JO^Œ∞‰õΩ#fl f~°∞ <Õ\ ˜ Ü«Ú=`«~åxH˜ =∂~°æ^Œ~°≈HõO. `«#∞ ѨÙ\ì̃# <ÕÅ#∞, `«#
"åà◊§#∞, `«# ÉèÏ+¨ Ѩ@¡ Jáê~°"∞≥ #ÿ =∞=∞HÍ~°O HõÅ [<å~°<Ì #£ ∞ „Ѩ"å™êO„^è∞Œ _»∞
Jx =sæHiõ OK«Ö=Ë Ú. ZO`« L#fl`« ™ê÷~ÚÔHky<å `«# =¸ÖÏÅ#∞ =∞izáÈÖË^∞Œ .
`«#Ö’x ™êÇ≤Ï`«ºHÍOHõ∆#∞, PiÎx "≥e|∞K«Û_®xH˜ `≥Å∞QÆ∞ÉèÏ+¨<Õ =∂^茺=∞OQÍ
KÕã∞¨ H˘x QÆ}hÜ«∞OQÍ ™êÇ≤Ï`«º Hõ$+≤ KÕã∞¨ #Î fl JO|Å¡ [<å~°<Ì £ `«# ~°K#« Å ^•fi~å
`≥Å∞QÆ∞ ™êÇ≤Ï`«ºOÖ’ XHõ „Ѩ`ÕºHõ ™ê÷<åxfl xÅɡ@∞ì‰õΩ<åfl~°∞. "åi ÉÁOÉÏ~Ú
rq`åxfl, ÉÁOÉÏ~ÚÖ’x `≥Å∞QÆ∞"åà◊§ rq`åÅ#∞ q=iOz# ''ÉÁOÉÏ~Ú Hõ^ÅŒä ∞——
„Ѩ"å™êO„^è∞Œ Å „|`«∞‰õΩ áÈ~å\ÏxH˜ J^ŒOÌ Ñ¨_`» å~Ú. =∞#‰õΩ `≥eÜ«∞x ÉÁOÉÏ~Ú
#QÆ~=° ~°#‚ , qâıëêÅ#∞ ''ÉÁOÉÏ~Ú <åhÅ∞—— Ö’ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞.
WѨC_»∞ =zÛ# JO|Å¡ [<å~°<Ì £ Hõ^ÅŒä ∞ U"À TǨÏÅ „áêuѨkHõÃÑ· =zÛ#q
HÍ=Ù. D Hõ^ÖŒä ’¡ PÜ«∞# rq`åxfl QÆ∞iÎOK«=K«∞Û. PÜ«∞# rq`åxfl QÔ Å∞K«∞‰õΩ#fl
f~°∞#∞ QÆ=∞xOK«=K«∞Û. D Hõ^ÖŒä ’¡ PÜ«∞# Pâ◊Å#∞, Pâ◊Ü∂« Å#∞, Jaè~∞° K«∞Å#∞,
‰õΩ@∞O| ã¨O|O^è•Å#∞, =∂#= ã¨O|O^è•Å#∞ J`«ºO`« Pf‡Ü«∞OQÍ `≥eÜ«∞*Ëã#≤
f~°∞ =∞#efl =ÚQÆ∞Åú #∞ KÕã∞¨ OÎ k. ¿Ñ^Œ ‰õΩ@∞OÉÏÅ #∞O_ç =zÛ#"å~°∞ Pi÷HOõ QÍ
ã≤~÷ Ñ° _¨ #ç `«~åfi`« `«=∞"åiH˜ ^Œ∂~°OQÍ "≥∞^ŒÖÏÅ#∞‰õΩ<Õ"åi Éè+Ë *¨ Ïxfl, xÜ≥∂ -
iKü „Ѩ|∞^Œ∞úÅ#∞ J`«ºO`« ã¨Ç¨Ï[OQÍ z„fHõiOKå~°∞. ~å#∞ ~å#∞ ‰õΩ@∞O|
ã¨O|O^è•Åhfl Pi÷Hõ ã¨O|O^è•Å∞QÍ =∂~°∞`«∞#fl Ѩiã≤`÷ ∞« Å#∞ z#flQÍ á¶ÈHõãπ KÕã≤
K«∂Ñ≤OKå~°∞. =∞x+≤ ÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÅ Jaè=$kúH©, ã¨O`ÀëêxH˜ ^•ifÜ«∂e `«Ñ¨Ê
=ºã¨#Ѩ~°∞_çQÍ, J=HÍâ◊"åkQÍ =∂~°‰õÄ_»^Œx H˘xfl Hõ^äŒÖ’¡ ÃÇÏK«ÛiOKå~°∞.
ã¨fiÜ«∞OHõ$+≤, „â◊=∞â◊H,Θ _çyfl\© PѶπ ÖË|~ü J<Õ JOâߊѨ@¡ ~°K~« Ú`«‰Ωõ #fl #=∞‡HõO,
qâßfi™êxfl D<å\˜ Ü«Ú=`«~O° JOk ѨÙK«∞ÛHÀ"åeû# J=ã¨~O° LOk. „â◊=∞â◊HΘ
qÅ∞= `≥eÑ≤# Hõ#fl`«e¡ '=º=ã¨#O— Hõ^ÖŒä ’ =∞# =∞#ã¨∞#∞ Hõkeã¨∞OÎ k. ÉÁOÉÏ~ÚH˜
=zÛ#"åà◊√§ HÍi‡‰õΩÅ∞QÍ, Ѩx"åà◊√§QÍ, c^Œ HÍi‡‰õΩÅ∞QÍ Hõ+Ñì̈ _¨ ç ѨxKÕã∂¨ Î `«=∞
Ñ≤ÅÅ¡ ∞ ÉÏQÆ∞Ѩ_®Åx JaèÅ+≤OKÕ"åà◊√§. T~°Ö¡ ’¡ `«=∞ ‰õΩ@∞OÉÏÅ#∞ P^Œ∞HÀ"åÅx
`«ÑO≤ KÕ"åà◊√§, "åà◊§ x*Ï~Úfx, "åà◊§ `åºQÍxfl H˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ `≥eÜ«∞*Ë™êÎ~Ú.
„â◊=∞^ÀÑ≤_ôH˜ `≥ÅOQÍ}Ï J~Ú<å, ÉÁOÉÏ~Ú J~Ú<å ÃÑ^ŒÌ`Õ_® ÖË^Œx
x~°∂Ñ≤™êÎ~Ú. |`«∞‰õΩ `≥~∞° =ÙÔH· ÉÁOÉÏ~ÚH˜ ÖË^• QÆÖòÊù ^ÕâßʼnõΩ =Åã¨áÈ~Ú
‰õΩ@∞OÉÏxfl P^Œ∞HÀ"åÅx, z=~°‰Ωõ `«=∞ T~À¡ ã≤~÷ Ñ° _¨ ®Åx WO\˜H˜ _»|∞ƒ ѨOÑ≤¿ã,Î
160
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £
^•x qÅ∞= `≥Å∞ã¨∞HÀ‰õΩO_® ^Œ∞ifixÜ≥∂QÆO KÕã,≤ "åiH˜ H∆ÀÉè#í ∞ q∞yÖËÛ ‰õΩ@∞OÉÏÅ
Hõ^ÅŒä #∞ QÆ∞iOz ‰õÄ_® q=iOKå~°∞. =Åã¨=zÛ# ‰õΩ@∞OÉÏÅÖ’ QÆ`« `«~åxH˜,
D `«~åxH˜ =∞^茺 U~°Ê_ç# JO`«~åÅ#∞, "åà◊§ PÖ’K«<å q^è•<åxfl ‰õÄ_®
Pã¨H˜ÎHõ~°OQÍ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞. ‰õΩ@∞O| ã¨O|O^è•Å#∞, =∂#= ã¨O|O^è•Å#∞
q=iOKÕ Hõ^ÅŒä Ö’ ~°K~« Ú`« ÉèÏ=ÙHõ`#« ∞, P^Œ~≈° "å^•xfl, x*Ï~Úfx, Pâß"åǨÏ
^Œ$HõÊ^ä•xfl =∞#O ã¨Ê+ì̈OQÍ QÆ∞iÎOK«=K«∞Û.
~°K~« Ú`« ÉϺOH± PѶ㑠~¨ ü HÍ|\ì̃ ¢ÃÑ"· \Õ ò Pi÷Hõ ã¨Oã¨Å÷ ∞ KÕ¿ã "≥∂™êÅ#∞,
^ÀÑ≤_xô q=iã¨∂Î áê~ Ωõ efl J„Ѩ=∞`«OÎ KÕ™êÎ~∞° . „ѨÉ∞íè `«fi ã¨Oã¨Ö÷ ’¡, HÍ~åºÅÜ«∂Ö’¡
KÀ@∞ KÕã¨∞‰õΩ#fl |∂º~À„Hõã‘ - Ô~_£>ËÑ≤[O ~°K«~Ú`« ^Œ$+≤ìx ^•\˜áÈÖË^Œ∞.
QÀ¡|Öˇ*· +Ë <¨ ,£ |Ǩïà◊*Ïu ã¨Oã¨Å÷ ∞ "å\˜ "åºáê~°^Àè ~°}x˜ , "åºáê~° qãÎ̈~} ° #∞
J^Œ∞ƒù`O« QÍ z„uOz# Hõ^ÅŒä ∞ ''WO@ˆ~fl+¨#Öò „á¶êOK≥ã· —‘ —, ''Éè∂í `«Åã¨fi~°Oæ —— Hõ^ÅŒä ∞.
WÖÏO\˜ ã‘iÜ«∞ãπ Hõ^ÖŒä Ë H͉õΩO_® =∞Oz =ºOQƺO`À ~åã≤# Hõ^ÅŒä ∞ ‰õÄ_®
H˘xfl WO^Œ∞Ö’ KÀ@∞ KÕã∞¨ HÀ=_»O qâı+"¨ ∞Õ . =∂‰õΩ `≥Å∞QÆ∞~å^Œx QÆ~fi° OQÍ K≥ÑC¨ ‰õΩ<Õ
„Ѩ|∞^Œ∞Åú ‰õΩ ''NHÍ~°O—— Hõ^Œä XHõ K«∞~°HÖõ Ï `«Q∞Æ Å∞`«∞Ok. ã¨|~°ƒ<£ ~Ô Å· ∞ „ѨÜ∂« }O
~°K~« Ú`« ã¨∞xt`« ^Œ$+≤Hì ˜ `å~å¯}O. H˘O`«=∞Ok =º‰õΩÅÎ ÉèëË ê*Ïxfl, JǨÏOHÍ~åxfl
^≥|ƒfÜ«∞_®xH˜ =ºOQͺxfl ‰õÄ_® XHõ ™ê^è#Œ OQÍ =∞Å∞ÛHÀ=_®xfl H˘xfl Hõ^ÅŒä Ö’
QÆ=∞xOK«=K«∞Û. z#fl Hõ^Œä J~Ú<å, ÃÑ^ŒHÌ ^õ Œä J~Ú<å ZHõ¯_® ay ã¨_Å» ‰õΩO_®
ã¨=∂Kå~å`«‡HõOQÍ, PÖ’K«<å`«‡HõOQÍ Hõ^ÅŒä #∞ fiÛkkÌ# f~°∞ „ѨâO◊ ã¨hÜ«∞O.
JO|Å¡ [<å~°<Ì £ rq`å#∞Éè"í åÅ #∞O_ç "≥Å∞=_ç# D Hõ^ÅŒä ∞ L`«~Î ° `≥ÅOQÍ}Ï
Pi÷H,õ ™ê=∂lHõ, ™êO㨯 $uHõ rq`åxH˜ ^Œ~Ê° }OQÍ xÅ∞™êÎ~Ú.
HÔ .Ñ≤. Pâ’H± ‰õΩ=∂~ü
h Pk"å~°O, „Ѩ*Ïâ◊H,Î̃ 23 [#=i 2005
ÉÁOÉÏ~Ú @∞ x*Ï=∂ÉÏ^£
ÉÁOÉÏ~Ú x~°∞¿Ñ^Œ"å_»Ö’ ѨÙ\˜ì ÃÑiy# XHõ Ü«Ú=‰õΩ_»∞ `«# ‰õΩ@∞O|O
"Õ~∞° ¡ x*Ï=∂ÉÏ^£ lÖÏ¡Ö’x XHõ ‰õΩ„QÍ=∞O (^è~Œ À‡~å)Ö’ L<åflÜ«∞x `≥Å∞ã¨∞‰õΩx
™êyOz# Hõ^ä• „Ѩ™ê÷#"Õ∞ D Hõ^äŒÅ∞. JO^Œ~°∂ ZHõ¯ÖË#xfl "≥∞>ˇ¡H˜¯<å JHõ¯_Õ
PQÆH,õ `«#∞ QÆ_Ñç ≤ =zÛ# rq`åxfl JHõ~∆ |° ^ŒOú KÕâß_»∞ JO|Å¡ [<å~°<Ì .£
ѨÖÖ¡ˇ ’¡ =º=™êÜ«∞ rq`«O P~°∞<≥ÅÅ∞. q∞QÆ`åHÍÅO "åi "åi ã≤u÷ QÆ`∞« Å#∞
|\ì̃ "Õ̂~ Ѩ#∞Å∞ KÕã∞¨ OÎ \Ï~°∞. kQÆ∞= =∞^躌 `«~Q° uÆ H˜ K≥Ok# H˘O`«=∞Ok ¢ãÅΑ ∞,
Ñ≤ÅÅ¡ ∞ `«OÉωõΩÅ∞ áȈQã≤, c_ôÅ∞ K«∞\ì̃ |`«∞‰õΩ`«∞O\Ï~°∞. HÍh =∞^躌 ^ŒàÏsÅ
Z=ˆ~=∞<åfl~°∞ ?
161
^ÀÑ≤_ô =Å¡ D „â◊=∞ r=ÙÅ∞ÃÑ^ŒQÌ Í "≥#Hˆ ã¨∞‰õΩ<Õ^gÕ ∞ LO_»^∞Œ . W\Ï¡O\˜ ‰õΩ@∞O|O
Ö’Oz XHõ Ü«Ú=‰õΩ_»∞ D ^ŒàÏsʼnõΩ Z^Œ∞~°∞uiy, "åi KÕuÖ’ Kå=Ù^≥|ƒÅ∞ ~°K~« Ú`« ѨiK«Ü∞« O
uO\Ï_»∞. Jx `«e¡ =∞O^Œ∞ÅHõ=ã¨~"° ∞≥ #ÿ _»|∞ƒ HÀã¨O =∞m§ P ǨÏO`«Hõ ^ŒàÏ~°∞Å z~°∞<å=∂ : a-204, nè~°*ò H˜~°}ü, zOKÀe |O^Œ~ü ~À_£, =∂ÖÏ_£
g∞^Õ P^è•~°Ñ_¨ ®eû =ã¨∞OÎ k. Wk `≥ÅOQÍ}Ö’ T~°∂~å L#fl qëê^Œ"∞Õ . nxfl (ѨtÛ=∞), =ÚOÉÏ~Ú- 400 064.
Ѩ\ Oì˜ K«∞H˘x Hõ^ÅŒä ∞ ~åã≤#"å_»∞ JO|Å¡ [<å~°<Ì .£ D ã¨OHõÅ#OÖ’x KåÖÏ Hõ^ÖŒä ’¡
~°K~« Ú`« rq`«O HõxÊã¨∞OÎ @∞Ok. ^•xH˜ HÍ~°}O - ~åÜ«∂Å#∞‰õΩ#fl rq`åxH˜ á¶È<£ : (022) 28751550, ÃãÖò :9987533225/9867667926
`å<Õ W<£Ãã_· ~» ü HÍ=_»O. Wk D ã¨OHõÅ#O |ÅO, |ÅÇ‘Ï#`« ‰õÄ_®. [##O : 9 #=O|~ü 1950.
=∞^躌 `«~Q° uÆ =∞#∞+¨µÅ W~°∞‰õΩ =∞#ãÎ̈`åfiÅ #∞Oz á¶êÖòû „Ñ≤¿ãrì `À HÀÖ’ÊÜÕ∞ K«^∞Œ =Ù : Zãπ.Zãπ.ã≤. - PO„^èŒ Z_»∞ºˆH+¨<£ ™⁄Ãã\· © "åi L#fl`« áê~îâ° ßÅ,
rq`åÅ ^•HÍ, Tà◊Ö¡ ’¡ Hõ~∞° =Ù HÍ>Ëã#≤ rq`åÅ #∞Oz =Åã¨áÈ`«∞#fl rq`åÖ’¡x =ÚO|~Ú.
"≥Å∞QÆ∞h_»Å ^•HÍ.... J<ÕHõ JOâßÅ#∞ Hõ^ÅŒä ∞QÍ =∞eKå~°∞ [<å~°<Ì .£ XHõ ѨH¯õ ZO.HÍ"£∞. ZÖò.ZÖò.a. (=ÚO|~Ú qâ◊fi q^•ºÅÜ«∞O)
rq`«ÑÙ¨ Hõ~Àî ~° "åãÎ̈"åÅx ~åã¨∂<Î Õ =∞~À ѨH¯õ KåÖÏ =∞Ok ~°K~« Ú`«ÖÏ¡<Õ [<å~°<Ì £ ã≤.Z.S.S.a. (WO_çÜ∞« <£ W<£ã@ ì≤ ∂º\ò PѶπ ÉϺOHõ~ûü )
‰õÄ_® ™êO„Ѩ^•Ü«∞Hõ qÅ∞=Ö’¡ z‰õΩ¯‰õΩáÈ=_»O HõxÊã¨∞ÎOk. Éèí~°ÎÅ "≥∂™êxH˜ T~°∞ : ^è~Œ å‡~å, =∞O. "≥∂~åÎ_,£ l. x*Ï=∂ÉÏ^£, Ñ≤<£ : 503 311
q~°∞QÆ∞_»∞ Ѩ\ +˜ "ì¨ ∞≥ #ÿ q"åÇ¨Ï =º=ã¨Ö÷ ’<Õ LO^Œx '`å_»∞ ™êQÆn¿ã—Î Hõ^ÖŒä ’ q=i™êÎ_∞» (ѨÙ\˜#ì #∞O_ç x"åã¨O =ÚO|~ÚÖ’<Õ)
~°K~« Ú`«. L^ÀºQÆ „Ѩ™ê÷#O: =∂iÛ 1970 #∞O_ç Ü«¸xÜ«∞<£ ÉϺOH± PѶπ WO_çÜ∂« `À
H˘O`«=∞OkH˜ ~åÜ«∞QÆey# <Õ~∞° Ê<åfl, q+¨Ü∞« KåѨźO =Å¡ "å~°∞ ~å¿ã Hõ^ÖŒä ’¡ "≥Ú^ŒÖ,·ˇ ÉÁOÉË =∞~°¯O>ˇÖÿ ò ÉϺOH±, „ÃÑãπ"∞≥ <£ HÍ~˘Êˆ~\ò „QÆ∂Ñπ
Hõ^äŒ#O ѨÅÛ|_çáÈ`«∞O@∞Ok. q^Õj =∂Ô~¯\ò =∂Ü«∂*ÏÅO QÆ∞iOz# Hõ^äŒ H͙ȇãπ ÉϺOH± =∂~°Oæ Ö’ ѨÜ∞« xOz k"å<£ ǨÏ∫ã≤OQ∑ ÃÑ<·¶ å<£û
'WO@ˆ~fl+¨#Öò „á¶êOK≥ã· —‘ . D Hõ^Œä =∞^躌 H˜ =KÕÛã¨iH˜ HÀHÍHÀÖÏ - ÃÑÑ‘û =º=Ǩ~°O HÍ~˘Êˆ~+¨<£ eq∞>ˇ_£`À U„Ñ≤Öò 2007Ö’ Ѩ^Œg q~°=∞}.
Hõ^xŒä "åºã¨OQÍ =∂~°∞ã¨∞OÎ k. Z<Àfl Hõ^ÖŒä ’¡ ~°K~« Ú`« L`åûǨÏO =Å¡ JѨÊ\˜^•HÍ „Ѩã¨∞Î`«O qq^èŒ "å}˜[º ã¨Oã¨÷ʼnõΩ Pi÷Hõ ã¨ÅǨ^•~°∞QÍ
L#fl X_»∞Ѩ٠`«y,æ LѨ<åºã¨ ^èÀ~°}H˜ ˜ Hõ^Œä |֡ᷠÈ`«∞O@∞Ok. HÍ~°ºx~°fiǨÏ}.
=∞㨯\òÖ’ Xà◊√Q¡ ∞Æ Å¡ KÕã∞¨ ‰õΩx WO\˜H˜ ѨOÑ≤# _»|∞ƒ zÅ∞¡‰Ωõ O_»Ö’ áÈã≤# „ѨK«∞iOѨ|_»¤
hà◊=¡ Ù`«∞Ok 'xÅ∞=Ù ^ÀÑ≤_—ô Hõ^ÖŒä ’. =ÚiH˜"å_»Ö’¡x WO\’¡Oz HõÅ"åi Ö’yà◊¡ ѨÙã¨HÎ ÍÅ∞ : ÉÁOÉÏ~Ú Hõ^ÅŒä ∞ (1998) á⁄\˜ì N~å=ÚÅ∞ `≥Å∞QÆ∞ qâ◊fi
=∞^躌 z#fl á¶ê\¡ ò Ü«∞[=∂x JÜ«∂ºHõ HÀÖ’ÊÜÕ∞ rq`åxfl Hõà‰¡◊ Ωõ Hõ_∞» `«∞Ok. q^•ºÅÜ«∞O Pi÷Hõ ã¨Ç¨ Ü«∞O`À.
''Ѩ\Ïìaëè ÈYO——. ÃÑo¡Ö’ *Ï`«HÍÅ Hõ<åfl ~°HÎõ ѨsHõÖ∆ Ë =ÚYº=∞x K≥|∞`«∞Ok '*Ï`«HOõ —. ÉÁOÉÏ~Ú <åhÅ∞ (2001,) JO|Å¡ [<å~°Ì<£ Hõ^äŒÅ∞
=∞^躌 =∞^躌 Ö’ =∞O„`«#QÆi ÉÁOÉÏ~Ú =∂Ü«∂*ÏÅO. (2004).
PÅ㨺OQÍ Hõ^ÅŒä ∞ ~åÜ«∞_»O "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\˜<ì å `˘O^Œ~Q° Í QÆ∞iÎOѨ٠á⁄Ok# "å_»∞ =ÚOÉÏ~Ú =Ú=fiÅ∞ - <åhÅ∞ (2007)
JO|Å¡ [<å~°<Ì .£ ^•xH˜ HÍ~°}O ã¨=∂[O Ѩ@¡ ~°K~« Ú`« x|^Œ`Ì †« |_»∞QÆ∞ rq`åÅ z`ü J}˜ Ѩ\ò - ã‘fiÜ«∞ `≥Å∞QÆ∞ Hõ^ÅŒä ∞ =∞~åiî J#∞"å^Œ
Ѩ@¡ L#fl PiÎ. g\˜ JHõ~∆ ° Hõ^•ä z„`åÖË D ã¨OHõÅ#O. ã¨OѨÙ\˜ (2008)
[g∞~ü ÉÁ=∞‡"≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ (2009).
h Pk"å~°O, PO„^è*Œ ’ºu 21.8.2005 |Ǩï=∞`«∞Å∞ : H˘xfl Hõ^ÅŒä ‰õΩ áÈ\©Ö’¡ |Ǩï=∞`«∞Å∞.

162
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £ „QÆO^äŒHõ~°Î ѨiK«Ü«∞O
163
a~°∞^Œ∞ : =ÚO|~Ú `≥Å∞QÆ∞ \©K«~üû "≥ÖòÃѶ~ü J™Èã≤ÜÕ∞+¨<£ "åiKÕ
''=ÚO|~Ú `≥Å∞QÆ∞ ~°`fl« ——
`≥Å∞QÆ∞ ÉèÏëê¿ã= : QÆ`« 30 ã¨O=`«û~°=ÚÅ #∞O_ç =ÚO|~ÚÖ’ `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏëê
„áêK«∞~åºxH˜ Hõ$+≤
- Ѩ„uHõÅÖ’ "庙êÅ „ѨK∞« ~°}.
- PO„^茄Ѩ^Õâò #∞O_ç „Ñ¨=ÚY ™êÇ≤Ïf"Õ`«ÎÅ#∞ =ÚO|~ÚH˜
PǨfixOz, qq^èŒ „áêO`åÅÖ’ ™êÇ≤Ï`«º QÀ+¨µªÅ, Hõq
ã¨"∞Õ ‡à◊<åÅ x~°fiǨÏ}.
- =ÚO|~Ú `≥Å∞QÆ∞ "åiH˜ =∞Oz ™êÇ≤Ïf Ѩ„uHõÅ#∞ ã¨∂zOz,
"åiKÕ K«O^• Hõ\ Oì̃ z, `≥Å∞QÆ∞ÉèÏ+¨ Ѩ@¡ =∞=∞HÍ~°O ÃÑOá⁄O
kOK«∞@.
- Pã¨HÎ̃ L#fl "åix Hõq`«Å∞, Hõ^ÅŒä ∞, "庙êÅ∞ „"åÜ«Ú@‰õΩ
„áÈ`«ûÇ≤ÏOK«∞@, "åi ã¨OѨÙ\ÏʼnõΩ Ñ‘iHî õ „"åÜ«Ú@.
- =ÚO|~Ú `≥Å∞QÆ∞ ™êÇ≤Ï`«º "ÕkHõ =º=™ê÷ÑH¨ õ J^躌 ‰õΩ∆ Å∞QÍ
xÜ«∂=∞HõO.
- =ÚO|~Ú `≥Å∞QÆ∞ Hõ=ÙÅ Hõq`å ã¨OHõÅ#O ''=ÚOÉÏ~Ú
HÔ ~°\ÏÅ∞—— (2006) =∞Ǩ~åR `≥Å∞QÆ∞ Hõ=ÙÅ Hõq`å ã¨OHõÅ#O
''Jˆ~aÜ«∂ JOK«∞Ö’¡—— (2007) „ѨK∞« ~°}‰õΩ K˘~°= =∞iÜ«Ú
=∂~°æ^Œ~°≈#O.
- `≥Å∞QÆ∞ÉèÏ+¨‰õΩ „áêp# Ǩϟ^• HõeÊOKåÅx „Ѩã¨OQÍÅ∞
=∞iÜ«Ú "庙êÅ „ѨK∞« ~°}
rq`« ã¨Éºíè `«fiO : ÉÁOÉÏ~Ú PO„^èŒ =∞Ǩã¨Éíè   lOMÏ<å, =ÚO|~Ú.
`≥Å∞QÆ∞ ™êÇ≤Ï`«º ã¨q∞u, =ÚO|~Ú.
=º=™ê÷ÑH¨ õ J^躌 ‰õΩ∆ Å∞ : =ÚO|~Ú `≥Å∞QÆ∞ ™êÇ≤Ï`«º "ÕkHõ.
J™Èã≤Ü∞Õ \ò ã¨Éºíè `«fiO: Z.Ñ≤. ã≤h~Ô >ÿ̌~ûü J™Èã≤Ü∞Õ +¨<.£
„Ѩ^•è # HÍ~°º^Œi≈: ǨºÑ‘ÃÇÏb÷ ÖÏѶ~ì̈ ü HõÉ¡ ò, =∂ÖÏ_£, =ÚO|~Ú.
E
164
ÉÁ=∞‡ "≥#∞Hõ - =∞iH˘xfl Hõ^ÅŒä ∞ - JO|Å¡ [<å~°<Ì £