పాలెగాడు

bÕ˝…>±&ÉT
(ñj·÷´\yê&É qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ b˛sê≥ >±<∏)ä

(1805 - 1847)
j·Tdt.&ç.$.nJCŸ
PALEGADU by : S.d.V.Azeez
Á|ü#T· s¡D HÓ+. : 2350/655
Á|ü‘·T\T : 1000
Á|ü<eä∏ T eTTÁ<äD : e÷]Ã, 2017
f…Æ{Ï˝Ÿ : –]<ÛäsY
© s¡#s· TT‘·
yÓ\ : 120/`
Á|ü‘·T\≈£î
$XÊ˝≤+Á<Ûä |ü_¢wæ+>¥ Vü≤Ödt $XÊ˝≤+Á<Ûä ãTø˘Vü≤Ödt
33`22`2, #·+Á<ä+ _*¶+>¥‡ $»j·Tyê&É, $XÊK|ü≥ï+,
#·T≥Tº>T∑ +≥, $»j·Tyê&É`520004 nq+‘·|⁄ü s¡+, >∑T+≥÷s¡T
bò˛Hé : 0866`2430302 ‹s¡T|ü‹, ø±øÏHê&É, ˇ+>√\T
Email : vphpublish@gmail.com lø±≈£îfi¯+, ø£&|É ,ü $»j·Tq>∑s+¡
ôV≤#·Ã]ø£ : á |ü⁄düÔø£+˝À @ uÛ≤>±HÓ’ïHê |üP]Ô>± ø±˙, bÕøÏåø£+>± ø±˙ ø±|”¬s’{Ÿ Vü≤≈£îÿ
ø£*–qyê] qT+&ç ˝Òø£ Á|ü#·Ts¡Dø£s¡Ô\ qT+&ç eTT+<äT>± sê‘·|üPs¡«ø£
nqTeT‹ bı+<ä≈£î+&Ü @ s¡÷|ü+>± yê&ÉT≈£îHêï ø±|”¬s’{Ÿ #·≥ºØ‘ê´ H˚s¡+.
eTTÁ<äD : $XÊ˝≤+Á<Ûä $C≤„q dü$T‹ eTTÁ<äD≤\j·T+ ` $»j·Tyê&É
eTT+<äTe÷≥
<äøÏåD uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À ‘Ó\T>∑T ÁbÕ+‘ê\qT Ä+π>¢j·TT\T (‘·÷s¡TŒ Ç+&çj·÷ ø£+ô|˙)
¬s+&ÉT <äX¯˝À¢ »sTT+∫q≥T¢ #·]Á‘· #Ó|ü⁄Ô+~. yÓTT<ä{Ï<äX¯ düTe÷s¡T>± 1800 dü+e‘·‡s¡+‘√
eTT–dæ+~. Ä <äX¯˝À Ç+^¢wüßyê]øÏ, Áô|ò+∫yê]øÏ eT<Ûä´ Ä~Û|ü‘·´ b˛s¡TkÕ–+~.
Áô|ò+∫yê]ì ‘Ó\T>∑T ÁbÕ+‘ê\qT+&ç Áø£y˚T|æ bÕs¡Á<√* Ç+^¢wüß yês¡T Ä~Û|ü‘·´+
dü+bÕ~+#ês¡T. ¬s+&Ée <äX¯˝À Ç+^¢yês¡T ÄHê{Ï uÛ≤s¡rj·TbÕ\≈£î\‘√ ôd’q´ düVü≤ø±s¡
ˇ|üŒ+<ë\T #˚düT≈£îì, |üs¡düŒs¡ ø£\Vü‰\T ¬s#·Ã>={Ïº eTq<˚X¯ bÕ\Hê|ü>±Z\qT
#˚ã≥Tº≈£îHêïs¡T. Á_{Ïwüßyê] bÕ\q ‘=*ø±\+˝À ¬s’‘·T\T, bÕ˝…>±s¡T¢ ¬s+&ÉT s¡ø±\T>±
Á_{Ïwßü bÕ\q‘√ dü+ã+<Ûë\T ø£*– ñ+&˚yês¡T. »MT+<ës¡T,¢ bÕ˝…>±s¡¢ e+{Ï eT<Û´ä es¡T\Ô T
˝Ò≈£î+&Ü Á|üuÛÑT‘ê«~Ûø±s¡T˝Ò H˚s¡T>± •düTÔ\T edü÷\T #˚düT≈£îH˚ |ü<äΔ‹ ˇø£{Ïø±>±, eT<Ûä´
<äfi≤Ø eédüú <ë«sê •düTÔ\T edü÷\T #˚düT≈£îH˚ |ü<äΔ‹ eTs=ø£{Ï ÄHê&ÉT neT\T˝À
ñ+&˚$. ¬s+&Ée |ü<äΔ‹ neT˝À¢ ñqï ÁbÕ+‘ê˝À¢ Ç+^¢wüß Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏÏ, kÕúìø£ bÕ˝…>±s¡¢≈£î/
»MT+<ës¡¢≈£î eT<Ûä´ düŒs¡ú\T •düTÔ\ $wüj·T+˝Àq÷, bÕ\Hê |üs¡yÓTÆq n+XÊ˝À¢q÷
‘·˝…‘·TÔ‘·T+&˚$. ø=ìï #√≥¢ sêJ |ü&É>±, eT]ø=ìï #√≥¢ bÕ˝…>±s¡¢qT ìsêΔøÏåD´+>±
Á_{°wüßyês¡T nD∫ y˚ùdyês¡T.
1846˝À ø£&É|üõ˝≤¢ ø√sTT\≈£î+≥¢ ‘ê\Tø± kÕúìø±~Ûø±s¡T\≈£î }jÓT\yê&É
(ñj·÷´\yê&É) qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶øÏ eT<Ûä´ ‘·>±<ë˝Òs¡Œ&Ü¶sTT. qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶øÏ kı+‘· ôd’q´+
ñ+&˚<ä≥. ‘·q ôd’q´+‘√ Á_{Ïwüß ø√XÊ>±sê\ô|’ <ë&ÉT\T ìs¡«Væ≤+#˚yê&ÉT qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶.
ø£&É|ü ÁbÕ+‘·+˝À Á_{Ïwüßyê] n~Ûø±sêìï m~]+∫q qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ kÕVü≤dü >±<∏äqT
edüTÔe⁄>± d”«ø£]+∫ Á|üeTTK s¡#·sTT‘· nJCŸ ª bÕ˝…>±&ÉTμ ù|s¡T‘√ n~«rj·TyÓTÆq qe\
sêXÊ&ÉT. Hê{Ï |òüT{≤º\qT ø£fi¯fl≈£î ø£{Ïºq≥T¢>± nJCŸ >=|üŒ>± qe©ø£]+#ê&ÉT.
iii
sêj·T\d”eT˝À ÄHê{Ï kÕe÷õø£ Jeq+˝Àì $$<Ûä Ádüe+‘·T\q÷, $XÊ«kÕ\q÷
Á|ü‹uÛ≤e+‘·+>± eTq eTT+<äT+#ê&ÉT s¡#·sTT‘·. bÕsƒ¡≈£îDÏí Ä≈£≥Tº≈£îH˚ Ø‹˝À b˛sê≥
|òTü {≤º\qT $e]+#ê&ÉT. Á_{°wßü yê] ≈£î{Ï\˙‹˙, eTq<˚X¯ yêdüT˝À¢ì <Ís¡“\¤ ´‘·q÷ qe˝À¢
m+&É>∑{≤º&ÉT.
ˇø£ #ê]Á‘·ø£ dü+|òüT≥qqT edüTÔe⁄>± d”«ø£]+∫ sêdæq qe\\T >∑‘·+˝À nH˚ø£+
e#êÃsTT. ø±˙ nJCŸ ∫Á‹+∫q #ê]Á‘ø· £ qe\ eTq Vü≤è<äj÷· \qT ‘ê≈£î‘·÷+~. |ü⁄düøÔ +£
‘Ó]∫q ‘·sê«‘· eT÷dæy˚j·T≈£î+&Ü bÕsƒ¡≈£î\qT #·~$düTÔ+~. Ç+‘· eT+∫ qe\ sêdæq
nJCŸ>±s¡T n_Ûq+<ä˙j·TT\T.
n_Ûe+<äHê\‘√
>∑&+¶É ø√fÒX«¯ s¡sêe⁄
$»j·Tyê&É, dü+bÕ<ä≈£î\T
7, e÷]Ã 2017. $XÊ˝≤+Á<Ûä |ü_¢wæ+>¥ Vü≤Ödt
iv
Hê e÷≥
bÕsƒ¡≈£î\≈£î qeTdüT‡\T! á qe\ >∑T]+∫ $es¡D Çe«e\dæq nedüs¡+ m+‘Ó’Hê
ñ+~. ªbÕ˝…>±&ÉTμ nqï |ü<äeTT sêj·T\d”eT yêdüT\≈£î ‘·|üŒ $T>∑‘ê ÁbÕ+‘·eTT yê]øÏ
ªbÕ˝Òs¡Tμ nqï nsêúq ‘√düTÔ+~. Hê‘√ ≈£L&Ü Ä+Á<Ûä, HÓ’C≤+, @]j·÷≈£î #Ó+~q kÕVæ≤r $TÁ‘·T\T
Ç<˚ n_ÛÁbÕj·÷ìï e´ø£Ô+ #˚XÊs¡T. ì»y˚T! ÁbÕ+‘ê\ HÓ’dü]Zø£ dü«s¡÷bÕ*ï, Ä#ês¡ eéVü‰sê*ï
ã{Ïº ø=ìï |ü<ë\≈£î nsêú\T, uÛ≤yê\T y˚s¡T>± ñ+{≤sTT.
ìC≤ìøÏ ªbÕ˝…>±&ÉTμ nqï |ü<ëìøÏ ns¡ú+ bÕ˝Òs¡T ø±<äT. bÕ*+#˚yê&ÉT, |üsêÁø£eTe+‘·T&ÉT,
XÖs¡é+‘·T&Éì, Ç~ sêj·T\d”eT e÷+&É*ø£ |ü<ä+. $»j·Tq>∑s¡ sêE\T sêj·T\d”eT
ÁbÕ+‘êìøÏ >±q÷ ø=+‘·eT+~ kÕeT+‘· sêE*ï @s¡Œs¡∫ yê] @\Tã&ç˝À e⁄+&˚+<äT≈£î
e´øÏÔ |ü]~Ûì ã{Ïº e+<ä, ¬s+&ÉT e+<ä\ Á>±e÷\qî Ç∫Ã bÕ*+|ü CÒXÊs¡T. nsTT‘˚ yê]
bÕ\q kÕeT+‘· bÕ\q>± ø±ø£ dü«‘·+Á‘· bÕ\q>± e⁄+&˚~. bÕfiË>±fi¯fl dü+‘·‹øÏ #Ó+~q e´øÏÔ
sêj·T\d”eT˝À ªπsHê{Ï dæ+Vü≤+μ>± |æ\Teã&˚ e´øÏÔ, ˇø£ düeT÷Vü≤ø£X¯øÏÔ ñj·÷´\yê&É
qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶.
≈£î+|òæD° (Á_{Ïwt) Á|üuÛÑT‘·«+ ≈£î{Ï\ ˙‹‘√, ‘·q sêø£ådü ø£ã+<Ûä Vü≤kÕÔ\‘√ uÛ≤s¡‘·<˚XÊìï
eX¯+ #˚düTø=ì øÏsê‘·ø£ sê»´bÕ\q kÕ–k˛Ôqï ø±\+˝À yê]ô|’ 1846˝ÀH˚ ≈£î+|òæD° (Á_{Ïwt)
Á|üuÛÑT‘·«+ô|’ $|ü¢e X¯+K+ |üP]+∫, yê] n~Ûø±s¡T*ï #·+|æ, uÛÑj·TÁuÛ≤+‘·T*ï #˚dæ πsHê{Ï
d”eT˝À dü+#·\q+ πs¬ø‹Ô+#ê&ÉT.,
eTq #·]Á‘· ndü+|üPs¡í+. ‘·‘·Œ¤*‘·+>±, m+<äs√ eTVü≤˙j·TT\T, $|ü¢e eT÷s¡TÔ\T
‘Ós¡eTs¡T>∑T nj·÷´s¡T. yÓ\T>∑TqT ø£\ø±\+ ã+~Û+∫ e⁄+#·˝ÒqfÒ¢, #·]Á‘· eTs¡T>∑Tq <ë–q
ìC≤*ï, q>∑ï dü‘ê´*ï ≈£L&Ü mes√ ˇø£s¡T yÓ*øÏ rdæ ndüeTÁ>∑yÓTÆq eTq #·]Á‘·qT dü+|üPs¡í+
#˚dü÷Ô e⁄+{≤s¡T. n˝≤ #˚j·÷\ì ‘·|æ+∫q Hê ‘·|üH˚ á bÕ˝…>±&ÉT qe\!
á qe\ #·~$ ‘Ós¡eTs¡T¬>’q bÕ˝…>±&ç #·]Á‘·qT ‹]– ‘Ós¡ô|’øÏ møÏÿkÕÔs¡qï ø=+&É+‘·
$XÊ«dü+‘√ ñHêïqT. á |ü⁄düÔø±ìï Á|ü#·T]düTÔqï $XÊ˝≤+Á<Ûä |ü_¢wæ+>¥ Vü≤Ödt m&ç≥sY
>∑&É¶+ ø√fÒX¯«s¡sêe⁄>±]ÿ, y˚TH˚»sY {Ï.eTH√Vü≤sY Hêj·TT&ÉT>±]ÿ Hê ø£è‘·»„‘·\T
MT
j·Tdt.&ç.$.nJCŸ
v
#·]Á‘·\ #·]Á‘·
sêj·T\d”eT s¡‘êï\ >∑ì˝À |ü\Te⁄s¡T |Á ãü +<Ûä ø£e⁄\T, C≤q|ü<ä ø£e⁄\T,
ne<ÛëqX‚Ks¡T\T Ä$s¡“$ ¤ +#ês¡T. n+‘˚ø±<äT dü+|òTü dü+düÿs¡˝Ô ’… düeT‘ê <Ûsä à¡
|
Á u
ü À<Û≈ä î£ ˝…q
’ y˚eTq jÓ÷–, Ms¡ã Á Vù ≤à+Á<kä Õ«$T >∑Ts¡Te⁄\ e+{Ï eTVü≤s¡T¸
˝…+<äs√ Ä >∑ì˝Àì yêπs! ªª‘·*¢ #ê\T _&É¶ q÷\T #ê\T >∑T&Éμ¶ μ? nqï≥Tº Ä
C≤\T˝Àì yê&˚ ∫s¡+J$ j·Tdt.&ç.$.nJCŸ. á s¡#·sTT‘· ø£\+ qT+&ç
C≤\Tyê]q Je<ë“w ¤ ‘ü √ ≈£L&çq $•wüº #ê]Á‘ê‘·àø£yTÓ q Æ qe\ bÕ˝…>±&ÉT.
á qe\ C≤‘·s‘¡ √ bÁ Õs¡+uÛy Ñ TÓ q
Æ ~. ÄHê{Ï ã&ÉT>∑T C≤‘·T\ J$‘ê\T,
ø=\Te⁄\ Ä#êsê\T áHê&ÉT ø£fi¯fl≈£î ø£{Ïºq≥T¢ ∫Árø£]+#ê&û s¡#·sTT‘·.
»>∑Hêà‘· |”sƒ¡eT+<ä* ã*|üX¯óe⁄ ‘·|æŒ+#·T≈£îb˛sTT+~. ø±ì <˚X¯e÷‘·
bÕ<ä|s” +¡ƒ eTT+<äT ‘·q eTT<äT\› _&É¶ ø£+sƒêìøÏ ñ] _–+#·&+É ‘·|Œü ˝< Ò Tä .
<˚X<Á̄ √VüQ\≈£î Äq+<ä <ëj·Tø£+, <˚XÊsê<Û≈ä î£ \≈£î <äT'K<ëj·Tø£yTÓ Æ j·TTqïB
<äTs¡È≥q. ndü˝Ò b˛‘·T>∑&É¶. n+<äT˝Àq÷ πsHê{Ï>∑&É¶! Ä >∑&É¶˝À |ü⁄{Ïºq
Ms¡d+æ Vü≤+, |üsb¡ Õ\q≈£î uÛsÑ ‘¡ y
· êø£´+ |ü*øπ +<äT≈£î | Á j
ü T· ‹ï+∫q kÕ«‘·+‘Á ´·
düeTs¡jÓ÷<ÛäT&ÉT, qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ ‘·q≈£î‘êH˚ Vü‰s¡r ø£s¡÷Œs¡yÓTÆ Ç‘·s¡T\≈£î
yÓ\T>∑Tì#êÃ&TÉ . ‘êqT n<äèX¯éTj·÷´&ÉT. á Ms¡>±<∏˝äÛ À >√kÕsTT yÓ+ø£qï,
zãj·T´, bÕbÕU≤Hé bÕÁ‘·\T. Væ≤+<ä÷ eTVü≤eTàBj·T yÓTÆÁ‹øÏ Á|ürø£\T.
qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ #˚dæq b˛sê≥+ XÊ¢|òüT˙j·TeTT. ‘·T~<ëø± Hêj·T≈£î&çøÏ
ø£+&Éã\+‘√ n+&É>± e⁄qï jÓ÷<ÛëÁπ>düs¡T&ÉT zãj·T´. Hêsêj·TDsêE,
bÕbÕU≤Hé yÓTT<ä˝…’q C≤^s¡T<ës¡T˝…+<äs√ á ñ<äé÷ìøÏ n+&É>± ì*∫
n+&Ée÷qT B«|üyêdüT\j·÷´s¡T.
vi
Ç+<ä* bÕÁ‘\· | ù s¡T,¢ | Á <
ü X˚ Ê\ |
ù s¡T¢ |Á ‘ü ´˚ ø£ |
Á Xü +¯ XÊs¡ΩeTT\T. Ç+<äT d
Å Ô”
bÕÁ‘≈· î£ |
Á ‘ü ´˚ ø£‘· ˝Òøb£ ˛sTTHê ø£<ë∏ Hêj·T≈£îì uÛ≤s¡´ düTã“eTà <=s¡kÕì >±]ì,
á <ä+|ü‘T· \ |ü<fi˚ fl¯ _&É¶ <=s¡ düTã“jT· ´ s¡÷|ü∫‘Á D · á s¡#s· TT‘· ø£˝≤ìøÏ
q÷‘·qø£fi¯ #˚≈L £ ]Ã+~. Ç+‘· ∫qï düìïyX˚ Ê\˝À n+‘· |òTü q‘· #·÷|æ+#·&+É
nì‘·s¡ kÕ<Û´ä yÓTq Æ |üì. BH˚ï ª|æ≥º ø=+#Ó+ ≈£L‘· |òTü q+μ n+{≤s¡T.
á s¡#q · ≈£î s¡#s· TT‘· |üsy¡ ÷ Ó <˚X› e
¯ TT ‘Óse ¡ Ts¡T>¬ q ’ Ç˝≤+{Ï $|üe¢ Ms¡T\
b˛sê{≤\T #·~$ bÕsƒ¡≈£î\T e÷‘·èuÛÑ÷$Tô|’ eTeTø±s¡+ ô|+#·Tø√yê\ì,
á ø√]ø£ ‘·|Œü ø£ HÓsy ¡ s˚ T¡ ‘·T+~. ∫s¡+J$ nJCŸ≈î£ Hê Äos¡«<ë\T.
ø£fi≤|üÁ|üPs¡í &Ü. ø=+&ÉM{Ï yÓ+ø£≥ø£$.
vii
bÁ Õs¡+uÛ≤ìøÏ eTT+<äT>±...
@ <˚X¯+˝À nsTTHê ø=ìï kÕúìø£ C≤‘·T\T, kÕúìπø‘·s¡C≤‘·T\T |üs¡düŒs¡+
dü+|òüT]¸+#·Tø=ì... ∫e]øÏ Äj·÷ C≤‘·T\T $TÁX¯ dü+düÿè‹øÏ ø£≥Tºã&ç Jeq+
kÕ–+#êsTT. kÕ–düTHÔ êïsTT. Á|ü|+ü #·+˝Àì @ <˚X+¯ ˝ÀHÓH’ ê »]–+~ Ç<˚! eTq <˚XÊìøÏ
dü+ã+~Û+∫, Äs¡T´\T, ≈£îcÕqT\T, j·TeqT\T, sê»|ü⁄Á‘·T\T, eTVü≤eTàBj·TT\T...
Ç˝≤ nH˚ø£ C≤‘·T\yês¡T á >∑&ô¶É |’ e∫Ã |üsd¡ Œü s¡+ dü+|òTü ]¸+#·Tø=ì... ∫e]øÏ Çø£ÿ&˚
Jeq+ kÕ–dü÷Ô e#êÃs¡T. kÕ–düTHÔ êïs¡T. Ms¡+<äs÷¡ á >∑&H¶É ˚ ‘·eT e÷‘·èuÛ÷Ñ $T>±
uÛ≤$+#ês¡T. uÛ≤$düTÔHêïs¡T. es¡Ôø£+ ù|s¡T‘√ e∫Ãq Ä+π>¢j·TT\T e÷Á‘·+ á <˚X¯
dü+|ü<äqT <√#˚ Á|üj·T‘·ï+ #˚XÊπsø±ì @Hê&ÉT á >∑&É¶qT ‘·eT e÷‘·è<˚X¯+>±
uÛ≤$+#·˝<Ò Tä . Çø£ÿ&ç bÕ\≈£î\ eT<Û´ä e⁄qï nHÓø’ ´£ ‘·qT Ädüsê>± rdüTø=ì ≈£îÁ≥\T #˚dæ
‘·eT bÕ\q kÕ>∑&ÜìøÏ Á|üjT· ‘êï\T ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T. yê] ≈£îÁ≥\qT |üd>æ {∑ ºÏ yê]ô|’
ø£‹Ô m‹Ô s¡DuÛ]Ò yÓ÷–+∫q ‘=*e´øÏÔ u…+>±˝Ÿ qyêãT dæsêE<Í›˝≤ (1757), nsTT‘˚
sê»´ø±+ø£‘å √ n‘·ì nqT#·se¡ s¡yZ T˚ ∫e]øÏ n‘·ìï ã+B#˚d,æ n‘·ì •s¡dTü ‡ K+&ç+∫
Á_{Ïwt yê]øÏ ø±qTø£>± n+~+#ês¡T. n‘·ì eTè‘·<V˚ ‰ü ìï q>∑s¡ q&çM<ÛTä ˝À¢ ePπs–+∫
Á|ü»\qT uÛj Ñ T· ÁuÛ≤+‘·T*ï #˚XÊs¡T. nsTTHê uÛ≤s¡‘<· X˚ +¯ ˝À Ä+π>j
¢ T· T\ô|’ ‘=*kÕ]>±
‹s¡T>∑Tu≤≥T #˚dqæ e´øÏ>Ô ± dæsêE<Í›˝≤ dü«sê»´ b˛sê≥ #·]Á‘·˝À yÓTT<ä{Ï ù|J˝À
‘·q ù|s¡TqT *œ+|ü CÒdTü ø=Hêï&ÉT.
u…+>±˝Ÿ qyêãT eTs¡D+ ‘·sê«‘· Ä+π>¢j·TT\T ø£\ø£‘êÔ πø+Á<ä+>± #˚düTø=ì
ñ‘·Ôs¡ uÛ≤s¡‘·<˚XÊìï ø£ã[+#˚+<äT≈£î Á|üj·T‘êï\T eTTeTàs¡+ #˚XÊs¡T. dæsêE<Í›˝≤
‘·sê«‘· ≈£L&Ü ñ‘·sÔ ¡ uÛ≤s¡‘<· X˚ +¯ ˝À #ê˝≤ ÁbÕ+‘ê˝À¢ kÕúìø£ ‹s¡T>∑Tu≤≥T¢ »]>±sTT.
viii
á ‹s¡T>∑Tu≤≥¢˝À ø=ìï+{ÏøÏ Á|ü»\ eT<ä‘Δ T· \_Û+∫+~. ∫e]øÏ |òøü s° T¡ ¢ ≈£L&Ü Á_{Ïwt
yê]øÏ e´‹πsø£+>± ñ<äé÷\T q&çbÕs¡T.
<äøDåÏ uÛ≤s¡‘<· X˚ +¯ ˝À ã\e+‘·yTÓ qÆ bÕ\≈£î\T ìC≤+ qyêãT, yÓTdÆ ÷ü s¡T bÕ\≈£î&ÉT
ôV≤’ <äsê*. ôV≤’ <äsê*ì z&çùdÔ <äøDåÏ uÛ≤s¡‘<· X˚ +¯ ˝À bÕ>± y˚jT· e#·TÃ nqï ñ<˚X› ´¯ +‘√
ôV≤’ <äsê*‘√ b˛s¡T≈£î dæ<|Δä &ü Ü¶sT¡ . ôV≤’ <äsê* n‘·ì ≈£îe÷s¡T&ÉT {Ï|⁄ü ŒdüT˝≤ÔHé Ä+π>j
¢ T· T\qT
|ü\Te÷s¡T¢ z&ç+∫ ‘·]y˚TXÊs¡T. ∫e]øÏ ìC≤+ qyêãT, eTsêsƒê |”cÕ«\ düV‰ü j·T
düV≤ü ø±sê\‘√ Hê\Ze yÓTdÆ ÷ü s¡T (1799) j·TT<ä+Δ ˝À {Ï|⁄ü ŒdüT˝≤ÔqT ôdH’ ê´ìï z&ç+#ês¡T.
Ä j·TT<ä+Δ ˝À {Ï|⁄ü ŒdüT˝≤ÔHé #·ìb˛j·÷&ÉT. n‘·ì sêC≤´ìï eTT>∑TsZ T¡ ø£*dæ |ü+#·T≈£îHêïs¡T.
ø£sêí≥ø£˝Àì ø=+‘· ÁbÕ+‘·+ eTsêsƒê |”cÕ«\≈£î, H˚{øÏ Ï sêj·T\d”eT˝Àì ø=ìï ÁbÕ+‘ê\T
ìC≤+ qyêãT≈£î <äø±ÿsTT.
{Ï|ü⁄Œ @\Tã&ç˝À e⁄qï ø£sêï≥ø£, ‘·$Tfi¯Hê&ÉT, πøs¡fi¯˝Àì #ê˝≤ ÁbÕ+‘ê\T
Á_{Ïwyt ê] bÕ\q˝ÀøÏ yÓfi≤flsTT. eTÁ<ëdüT øπ +Á<ä+>± <äøDåÏ uÛ≤s¡‘<· X˚ +¯ ˝À yê] bÕ\q
yÓTT<ä\sTT´+~.
ìC≤+ qyêãT @\Tã&ç˝ÀøÏ e∫Ãq ø£s¡÷ï\T, ø£&É|ü, nq+‘·|ü⁄s¡+, ãfi≤fl]
ÁbÕ+‘ê˝À¢ bÕ˝…>±+Á&ÉT kÕúìø£ bÕ\≈£î\T>± e⁄+&˚yês¡T. ˇø£ÿ bÕ˝…>±&ç ÁøÏ+<ä e+<ä
s¬ +&ÉTe+<ä\ Á>±e÷\T e⁄+&˚$. á ÁbÕ+‘ê˝À¢ e⁄qï bÕ˝…>±+Á&É eédüqú T ã˝Àù|‘·+
#˚dæqyês¡T $»j·Tq>∑s¡ sêE\T. bÕ˝…>±+Á&ÉT $»j·Tq>∑s¡ sêE\≈£î kÕeT+‘·
sêE\T>± e⁄+&˚yês¡T.
1565˝À »]–q ‘·[flø√≥ j·TT<äΔ+˝À $»j·Tq>∑s¡ kÕÁe÷»´+ $∫Ã¤qïyÓTÆ
b˛sTT+~. á ÁbÕ+‘·+ ãVü≤eTì düT˝≤ÔH˝é bÕ\q˝ÀøÏ e∫Ã+~. Ä ‘·sê«‘· nH˚øe£ T+~
#˚‘T· \T e÷]+~. ∫e]øÏ {Ï|⁄ü ŒdüT˝≤ÔHé @\Tã&ç˝ÀøÏ e∫Ã+~. Ä ÁbÕ+‘ê˝À¢ düTdæsú y¡ TÓ qÆ
sê»´ eédüú ˝Òq+<äTq bÕ˝…>±+Á&ÉT dü«‘·+Á‘·+>± bÕ\q kÕ–+#˚yês¡T. á bÕ˝…>±+Á&É˝À
nìï ≈£î˝≤\ yês¡T e⁄Hêïs¡T. M]˝À #ê˝≤eT+~ Á|üC≤ |”&≈É î£ ˝Ò. Á>±e÷\ô|’ Á|ü»\qT
<√#˚yês¡T. yê] uÛ÷Ñ eTT\qT ˝≤ø=ÿH˚yês¡T. Ç˝≤+{Ï H˚|<ü ´ä∏ +˝À á ÁbÕ+‘ê\T ìC≤+
@\Tã&ç˝ÀøÏ e#êÃsTT. ìC≤+ qyêãT á ÁbÕ+‘êìï Áø°.X¯. 1800 dü+e‘·‡s¡+
nø√ºãsY 12e ‘˚Bq ìC≤+ qyêãT Á_{Ïwt yê]øÏ ©E≈£î Ç#êÃ&ÉT. n|üŒ{Ï qT+∫ á
ÁbÕ+‘ê\T d”&&Ó é &çÁdæøº ‡º̆ >± |æ\Teã&ÉT‘·÷ e#êÃsTT.
Á_{Ïwt Á|üuTÑÛ ‘·«+ <∏ëeTdteTÁH√ nH˚ ø£˝ø… sº£ qY T $T*{] n~Ûø±s¡T\qT, 30y˚\
ôdH’ ê´ìï á ÁbÕ+‘·+ô|ø’ Ï |ü+|æ+~. n|üŒ{ÏøÏ bÕ\q˝À e⁄qï bÕ˝…>±fi¯fl dü+K´ 80.
ix
M]˝À ø=+<äsT¡ Á_{Ïwt yê]øÏ m<äTs¡T ‹]– ã+B\sTT >∑T‹Ô ø√≥˝À (nq+‘·|⁄ü s¡+
õ˝≤¢) ã+~Û+#·ã&Ü¶sT¡ . eT]ø=+<äsT¡ sêJøÏ e#êÃs¡T. yê]øÏ HÓ\ HÓ\ ø=+‘· uÛsÑ D¡ +
@sêŒ≥T #˚XÊ&ÉT eTÁH√. Çø£ÿ&É ˇø£ eTTK´ $wüjT· + #Ó|⁄ü Œø√yê*. eTÁH√ Ä+π>j ¢ T· T&ÓH’ ê
Á|ü»\ >∑T]+∫ Ä˝À∫+#˚ e´øÏ.Ô n+<äTøπ bÕ˝…>±+Á&É ÄBÛq+˝À e⁄qï s¬ ‘’ T· \ uÛ÷Ñ eTT*ï
‹]– Ä j·÷ s¬ ‘’ T· \πø n|üŒ–+∫ yê{Ïô|’ dü«+‘·V≤ü ≈£îÿ ø£*Œ+∫, s¬ ‘’ ê«Ø $<ÛëHêìï
Á|üyX˚ ô¯ |{≤ºsT¡ . n+<äTøπ sêj·T\d”eT yêdüT\≈£î eTÁH√ z ∫s¡dàü s¡Dj ° T· yÓTqÆ e´øÏ>Ô ±
$T–*b˛j·÷s¡T.
nsTT‘˚ s¬ ‘’ T· \T |ü+≥ |ü+&çHê |ü+&Éøb£ ˛sTTHê mø£sêìøÏ ø=+‘· •düTÔ #=|ü⁄Œq
#Ó*+¢ #ê*. nB q>∑<Tä s¡÷|ü+˝À! á •düTÔ u≤<Ûqä T uÛ]Ñ +#·˝øÒ £ ø£s÷¡ ï\T õ˝≤¢˝Àì
‘Ós¬ ïø£\T¢ Á>±eTdüT\Ô T 1801 ˝À Á_{Ïwt yê]øÏ e´‹πsø£+>± b˛s¡T #˚dæ neTs¡T\j·÷´s¡T.
1839 ˝À ø£s÷¡ ï\T qyêãT yêVü≤; ñ<äé÷ìøÏ Áù|sπ |æ‘T· &Ó’ Á_{Ïwt yê]ô|’ b˛s¡T
kÕ–+∫, |üsê»j·T+ bÕ\sTT, ã+BjÓTÆ ‹s¡T#·q|ü*¢ C…˝’ À¢ (‘·$Tfi¯Hê&ÉT) ≈£îÁ≥ #˚‘·
#·+|üã&Ü¶&TÉ . á |üs+¡ |üs˝¡ À... ø£&|É ü õ˝≤¢ »eTTà\eT&ÉT>∑T ø£s÷¡ ï\T õ˝≤¢ ø√sTT\≈£î+≥¢
es¡≈î£ e⁄qï uÛ÷Ñ uÛ≤>∑+˝À #Ó+#·Ts¬ &É¢ e+XÊìøÏ #Ó+~q H=dü‡+ bÕ˝…>±&ÉT »j·Tsê$T¬s&ç¶
bÕ*+#˚yê&ÉT. n‘·qT 60 Á>±e÷\≈£î bÕ˝…>±&ÉT. Ç‘·ì |üPØ«≈£î\T Ä ÁbÕ+‘·+˝À
$»j·Tq>∑s¡ sêE\ø±\+ qT+∫ bÕ\q kÕ–dü÷Ô e#êÃs¡T. Ç‘·qT Á_{Ïwt yê]ì
m~]+∫ ã+B nj·÷´&ÉT. H=dü‡+ Á_{Ïwt yê] eX¯eTsTT´+~. uÛÑs¡D+ @sêŒ≥T
#˚jT· ã&ç+~. »j·Tsê$T¬s&ç¶ ø=&ÉT≈£î ìdü‡+‘·Te⁄ ø±e≥+‘√, n‘·ì k˛<ä] ≈£îe÷s¡T&ÉT
ñj·÷´\yê&É qs¡d+æ Vü‰s¬ &çì¶ <ä‘‘Ô· · d”«ø£]+#ês¡T. n‘·&TÉ |ü⁄{Ïqº ~ s¡÷|üq>∑T&ç˝À!
ô|]–+~ ñj·÷´\yê&É˝À. ‘·eØ® n+<äT≈£î+≥÷ e⁄+≥Tqï~ H=dü‡+ ø√≥˝À! bÕ*+#˚
n~Ûø±s¡+ b˛sTTHê »j·Tsê$T¬s&ç¶ e+o≈£î\ Á|üu≤Û e+ Ä ÁbÕ+‘·+˝À e÷Á‘·+ b˛˝Ò<Tä .
Ä ÁbÕ+‘·+˝Àì Á|ü»\T yê]ì >ös¡euÛ≤e+‘√ Ä<äsê_Ûe÷Hê\‘√ #·÷ùdyês¡T.
n|üŒ{ÏøÏ ñj·÷´\yê&É qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ej·TdüT <ë<ë|ü⁄ q\uÛ@’… +&ÉT.¢ .. z s√E...!
x
bÕ˝…>±&ÉT
1
ªªø=ø£ÿs¡ø√...μμ
eT*s¡a≤eTTq ≈£Ldæq ø√&ç≈L£ ‘· n~!
Ä düeTj·T+˝À n‘·qT ˇø£ÿe÷s¡T>± ñ*øÏÿ|ü&ç ˝Ò#ê&ÉT. Ä ø√&ç ≈£L‘· n‘·ì˝Àì
ìÁ<ë<˚$ì bÕs¡Á<√* C≤>∑è‘·|ü]∫+~. C≤>∑è‘·|ü&É¶ n‘·qT ‘·q eè‹Ô, Á|üeè‹ÔÔy˚Ts¡
∫e]kÕ]>± ªªbÕsê VüQcÕsYμμ nì ns¡Tdü÷Ô ‘êq+‘·es¡≈î£ |ü&TÉ ø=qï eTÁ]#Ó≥Tº yÓTT<ä\T
M&ç VüQcÕs¡T>± e&çe&ç>± n&ÉT>∑T\T y˚d÷ü Ô ø=+‘·<÷ä s¡+ kÕ–b˛sTT Vü≤sƒê‘·T>Ô ± Ä–
b˛j·÷&ÉT.
ø±s¡D+?
n‘·ìøÏ ø=~› <ä÷s¡+˝À ø=+‘·eT+~ e´≈£î\Ô T >∑T+|ü⁄>± ø£*dæ uÛ÷Ñ e÷´ø±XÊ\T
<ä<]›ä *¢b˛j˚T˝≤ ns¡T#·Tø=+≥÷ sêe&ÉyT˚ ! yê]˝À ... ø=+‘·eT+~ #˚‘T· ˝À¢ ~${°\T...
Ç+ø=+‘· eT+~ #˚‘T· ˝À¢ bı&ÉT>±{Ï ø£‘T· \Ô T n$ u≤>± |ü<Tä qTô|≥ºã&ç qTqT|ü⁄ <˚]
e⁄HêïsTT. yês¡T yê{Ïì s¡a[|ædüTÔqï|ü⁄Œ&ÉT ‘·fi¯ó≈£îÿeTì yÓT]ùdø±+‹ n‘·ì˝À
n<√s¡øy£ TÓ qÆ $ÁuÛ≤+‹ì sπ ø¬ ‹Ôd÷ü Ô e⁄+~. yê] b˛*πøø£\T ~≈£îÿ\ìï+{≤ e÷s¡TÁyÓ÷–
Á|üøè£ ‹ì Á|ü‹<Û«ä ì+|üCXÒ ÊsTT. CÒdTü HÔ êïsTT.
n‘·qT |üPqø£+ e∫Ãqyê&ç˝≤ eP–b˛‘·÷ ‘·q uÛèÑ ≈£î{Ï eTT&çyd˚ æ ªyê&çμ e+ø£
dü÷{Ï>± #·÷XÊ&ÉT.
q\¢{Ï Äø±s¡+ yê&ç~.
m‘·TÔ nsTT<ä&TÉ >∑T\≈£î $T+∫ e⁄+&É<Tä .
X¯Øs¡+ô|’ m˝≤+{Ï n#êÃ¤<qä ˝Òø£ q>∑ï+>± e⁄Hêï&ÉT. yê&ç ÄbÕ<äeTdüøÔ +£ ˇø£ÿ
yÓ+Á≥Tø£˝<Ò Tä . eTTìe÷|ü⁄y˚fi‚ n˙ï ø£‹]Ô +#·ã&Ü¶sTT. ø£qTu§eT\T ôd‘’ +· ø£‹]Ô +#·ã&ç
e⁄HêïsTT. yê&ç ø£{Ï Á|ü<X˚ Êq ≈£L&Ü ˇø£ÿ yÓ+Á≥Tø£˝<Ò Tä . n+‘ê X¯óÁuÛ|Ñ sü #¡ ã· &ç ñ+~.
yê{Ï qT<äT≥ mÁs¡ì ≈£î+≈£îeTu§≥Tº.
yê&ç ø£fió¯ fl ì|ü⁄Œø£DøÏ ˝£ ≤¢ e÷] $∫Á‘·+>± yÓTs¡TdüTHÔ êïsTT.
yê&ç ‘·\ô|’ z yÓ&˝É ≤Œ{Ï ‘·≥!º yÓ<Tä s¡Tu§+>∑T‘√ ‘·j÷· s¡T #˚dqæ ‘·≥!º
bı*‘·≥º!
Ä ‘·≥˝º À... ã+&Üs¡T - (C§qïqï+ G ≈£î+≈£îeT G |üdTü |ü⁄ ø£*dæq |ü<ës¡+ú )
yê&ÉT≈£L&Ü n‘·ì e+ø£ dü÷{Ï>± #·÷XÊ&ÉT. Ä #·÷|ü⁄˝À @<√ ‘Ó*j·Tì >=|üŒ Äø£s¸¡ D!
Ä Äø£s¸¡ D≈£î ˝ÀqsTTq n‘·ì ‘·qTe⁄˝À eTTHÓïqï&É÷ ø£\T>∑ì ñ<˚«>∑+! ne´ø±ÔyX˚ +¯ !
|òü*‘·+?
n‘·ì XÊØs¡ø£ #·s¡´˝À¢ nqTø√ì e÷s¡TŒ\T! n‘·ì nDTeDTe⁄˝À ñÁ~ø£Ô‘·!
qsê\T _>∑T‘Óø±ÿsTT. Ç+ø=ø£ÿ ø£åD+ ≈£L&É Ä>∑˝Òø£b˛j·÷&ÉT. ‘·q eè‹Ô, Á|üeè‹Ô
|ü<yä TÓ qÆ ªªbÕsêVüQcÕsYμμ |ü<ëìï eTs¡∫ ªªb˛˝Àbı*μμ n+≥÷ >∑T+|ü⁄˝À ø£\TdüT+Ô &É>±
yê&=ø£ÿkÕ]>± ~≈£îÿ\T |æøÿ£ {Ï˝˝¢Ò ≤ n]#ê&ÉT.
ªªb˛˝Àbı*μμ n+≥÷!
‘·\ ‘Ó–+~.
mÁs¡{Ï HÓ‘T· sÔ T¡ ∫e⁄«q n‘·ì eTTK+ô|’ ø¬ –dæ+~.
Ç+ø£‘q· T @e÷Á‘·+ Ä>∑˝øÒ b£ ˛j·÷&ÉT. ‘êq÷ ªªbı˝Àbı*μμ n+≥÷ >∑{>ºÏ ± ns¡Tdü÷Ô
>∑T+|ü⁄˝À ø£*dæb˛j·÷&ÉT.
H˚\ø=]–+~ z eT÷>∑J$ –\–˝≤ ‘·qTïø=+≥÷! $>∑‘J· $ nsTTq Ä eT÷>∑
J$ô|’ yê&ÉT ‘·q ‘·\ô|q’ ‘·≥˝º Àì ã+&Üs¡T ø=~›>± #·˝≤¢&TÉ .
n+‘˚!
eTs¡Tø£Då +˝ÀH˚ Ä eT÷>∑ÁbÕDÏ nø£ÿ&ÉTï+∫ n<äèX¯éTsTT´+~ Ä ÁbÕDÏ z >=Á¬s|æ\.¢
yê&ÉT ªªbı˝Àbı*μμ nì n]∫q|ü⁄Œ&É˝≤¢ ˇø√ÿeT÷>∑J$ ã* ne⁄‘·÷e⁄+~.
eTs¡TìeTTwü+˝ÀH˚ n<äèX¯éTÚ‘·÷ e⁄+~. Ä ÁbÕDÏ ø£‹øÔ Ï ã\e⁄‘·÷ ªªe÷´ - Vü‰ -
Vü≤μμμ nì ns¡∫q ns¡T|ü⁄\T yê]øÏ Äs¡HÔ ê<ë˝≤¢ ø±ø£ Äq+<ä sê>±˝≤¢ $ì|ædTü HÔ êïsTT.
Ä ns¡T|ü⁄\T Ä >∑T+|ü⁄≈£î eT]+‘· ñ‘Ô̊C≤ìï, VüQcÕs¡TqT #˚≈L£ s¡TdüTHÔ êïsTT. n+‘·{‘Ï √
yê] VüQcÕs¡T Ä>∑˝<Ò Tä . <ëì HÓ‘T· sÔ T¡ qT ‘·eTy=+{ÏøÏ |üPdüT≈£îì |æ∫Ã¬>+‘·T\T y˚ùd
ô|X’ Ê∫ø£ kÕúsTTøÏ #˚sT¡ ≈£î+~.
2 j·Tdt.&ç.$.nJCŸ
n|üŒ{Ï<ëø± yê&ç ô|’XÊ∫ø£ bı*πøø£≈£î ã˝…’q eT÷>∑Je⁄\ dü+K´ q÷{Ï˝À
eTTbÕŒ‹ø£ e+‘·T! Çø£ ˇø£ e+‘·Te÷Á‘·yT˚ $T–*e⁄+~. ‘Ó˝≤¢sπ ˝À|ü⁄ Ä ˇø£ÿe+‘·T
|üPs¡sÔ TTb˛yê*! ‘Ó˝≤¢s&¡ ÜìøÏ+ø£ s¬ +&ÉT >∑&j ç T· \T e÷Á‘·yT˚ eé<ÛTä +~. Ä eé~Û˝À
yê&ÉT }s¡+‘ê ‹s¡>±*! yê&É˝≤ ‹s¡T>∑T‘·Tqï|ü⁄Œ&ÉT Ä eP] yês¡T eP] ãj·T{ÏøÏ
yÓfi¯fl&É+>±ì, ãj·T{Ï eP] yês¡T ePfiÀfløÏ sêe&É+ ø±ì @ e÷Á‘·+ »s¡>∑<äT.
»s¡>∑≈£L&É<äT. Ä y˚fi¯|ü⁄Œ&ÉT eP] yês¡T ≈£L&Ü Ç\T¢ ˇ~* ãj·T≥≈£î yÓfi¯fl&ÜìøÏ
»+≈£î‘ês¡T.
mes¡÷ ãj·T{Ï ePfi¯flqT+∫ sê≈£î+&Ü e⁄+&˚+<äT≈£î #ê˝≤eT+~ eP] #·T≥÷º
ø±>∑&Ü\‘√ ø±|ü˝≤ ø±düTHÔ êïs¡T. me¬sH’ ê eùdÔ yê] ÁbÕD≤\T b˛e&É+ U≤j·T+. n˝≤
ePs¡+‘ê ‹s¡T>∑T‘·÷ ø±|ü˝≤ ø±j·T&ÜìøÏ, ô|X’ Ê∫ø£ e÷s¡DVü≤ÀeT+ dü\Œ&ÜìøÏ ø±s¡D+?
<˚es¡!
‘Ó˝≤¢]‘˚ <˚es¡ !!
ô|<äe› Tà <˚es¡ !!!
|ü<+˚ &É¢ ø=ø£e÷s¡T e#˚Ã <˚es¡!
Á|üøè£ ‹ ;Ûwàæ +#·T≈£î ≈£Ls=Ãì |ü⁄&É$T‘·*ì¢ nHêeèwæº ù|s¡T‘√ øå√_Û+|ü CÒdTü qÔ ï|ü⁄Œ&ÉT,
|ü⁄&É$T‘·*¢ ªªô|<ä›eTàμμ s¡÷|ü+˝À »«*+∫ »Hêìï uÛÑj·TÁuÛ≤+‘·T*ï #˚dæ @sêŒ≥T
#˚sTT+#·Tø=qï <˚es¡.
|ü+&ÉT>∑\øπ |ü+&ÉT>∑ á <˚es¡ !
nHês¡T´\ dü+düÿè‹øÏ nqyê\yÓTqÆ |ü+&ÉT>∑ !
‘Ó˝≤¢]‘˚ eT]+‘· ô|X’ Ê#·ø‘£ ê«ìï Á|üu$ÑÛ +|ü CÒùd |ü+&ÉT>∑. á neTàyê] <˚es¡ !

‘Ó˝≤¢]+~!
ªã÷‘·|æ*¢μ ø±s¡´Áø£eT+ ì]«|òüTï+>± ø=qkÕ–+~ (<˚es¡ s√E eTT+<äTsêÁ‹
ªªb˛˝Àbı*μμ n+≥÷ q>∑ï+>± }s¡+‘ê ‹]π>yê&çï ªã÷‘·|*æ μ¢ n+{≤s¡T.)
q÷{§ø£ÿ >=Á¬s|æ\\¢ ‘·\˝…–]b˛j·÷sTT.
eTTìe÷|ü⁄ y˚fi¯ »]π> <˚es¡ ‘ê\T≈£î ô|’XÊ∫ø£ düHêïVü‰\T yÓTT<ä\j·÷´sTT.
Ä düHêïVü‰˝À¢ yÓTT<ä{Ï uÛ≤>∑+>± neTàyê]øÏ ã* |üXó¯ e⁄>± ìs¡sí TT+∫q mqTuÀ‘·TqT,
>∑‘· nsTT<˚fió¯ fl>± Çwü+º e∫Ãq≥Tº>± ‹ì ô|]– ã*wü+º >± ‘·j÷· s¬ q’ mqTuÀ‘·TqT
ø=+‘·eT+~ ø£+&É\T ‹]–q j·TTe≈£î\T bı&ÉT>±{Ï yÓ÷≈£î\‘√ n‹ø£w+ºü ‘√ <ëìï
bÕ˝…>±&ÉT 3
ã+~Û+∫ n<äT|ü⁄˝ÀøÏ ‘Ó#T· Ãø=ì >±&ÛyÉ TÓ qÆ düTqï|ü⁄ ˙{Ïì ‘ê–+#ês¡T. n˝≤ ‘ê–+#·&+É
n~ eT÷&ÉekÕ]. >∑‘· eT÷Á&√E\T>± <ëìï XÊØs¡ø+£ >± Væ≤+dæ+∫ düTqï|ü⁄ ˙{Ïì
‘ê–dü÷HÔ ˚ e⁄Hêïs¡T. X¯øÔÏ ñ&ç– |üP]Ô>± ‘·eT ÄBÛq+˝ÀøÏ sêe&ÜìøÏ.
düTqï+ ˙fi¯ófl ‘ê–+#˚|⁄ü Œ&ÉT n~ ns¡∫q ns¡T|ü⁄\T, #˚dqæ VüQ+ø±sê\T n<=ø£
$H√<ä+>± ‹\øÏdüTÔqï |üdæVü≤è<äj·÷˝À¢ >∑TãT\T |ü⁄{Ïº+∫, >∑T+&Ó<ä&É m‹Ô+∫
uÛj
Ñ T· ÁuÛ≤+‘·T*ï #˚XÊsTT!
|üì bı<äs› TT´+~ -
s¬ +&Ée düHêïVü≤+ yÓTT<ä˝+’… ~.
eT]ø=+‘· eT+~ e´≈£îÔ\T C§qï<ä+≥¢‘√ eP] eT<Ûä´˝À z |üP] >∑T&çôdqT
‘·j÷· s¡T #˚d,æ n+<äT˝À eT{Ï‘º √ #˚dqæ ô|<äe› Tà u§eTàqT e⁄+#ês¡T. n~ ndüŒwüº
s¡÷|ü+˝À e⁄+~. #·÷|üsT¡ \≈£î ;Û‹ì |ü⁄{Ïdº ÷ü Ô e⁄+~. >∑T&çôdqT Ä u§eTàqT eTTìe÷|ü⁄
y˚fi,¯ ô|<äe› Tà≈£î mqTuÀ‘·TqT ã* Ç∫Ãq yÓ+≥H˚ ‘·>T∑ \ u…{≤º*. ªªbı* b˛‘·T+<äV≤ü À!μμ
n+≥÷, neTàyê]øÏ ~wæº ‘·>\∑ ≈£î+&Ü e⁄+&˚+<äT≈£î.
<˚es¡ dü+<äsê“¤ìï |ü⁄s¡dÿü ]+#·Tø=ì Ä ePs√¢ì Á|ü‹ Ç+{À¢ ñÁ~ø£Ô yê‘êes¡D+.
me]ì |ü\Tø£]+∫ #·÷dæq yê] ø£fi¯fl˝À¢ ne´ø±Ô+<√fi¯q! <ëìøÏ ø±s¡D+ <˚eπs!
nsTT‘˚ Ä ne´ø±Ô+<√fi¯q˝À ≈£L&É uÛ≤wü´+ miT>∑ì Äq+<ä+! dü+‘√wü+!!
$T≥º eT<Ûë´Vü≤ïyÓT+Æ ~ -
eTTKýÓTqÆ eT÷&√ düHêïVü≤+ yÓTT<ä˝+’… ~.
ã*|üXó¯ e⁄>± ìs¡sí TT+#·ã&çq mqTuÀ‘·T≈£î n\+ø£sD¡ |üPs¡sÔ TT´+~. <ëì ˇfi¯fl+‘ê
|üdTü |ü⁄ ≈£î+≈£îeT‘√ ì+&ç e⁄+~.
n~ bÕ]b˛≈£î+&Ü e⁄+&˚+<äT≈£î <ëì n+>∑+>±ìøÏ ã\yÓTqÆ |ü\T>∑T‘ê&ÉT ø£{,ºÏ
ø=+&É*ï ôd‘’ +· |æ+&ç #ÓjT· ´>∑\ ã\+ e⁄qï j·TTe≈£î\T <ëìøÏ ø£{qºÏ |ü\T>∑T ‘ê&ÉTqT
‘·eT q&ÉTeTT\≈£î #˚‘T· \≈£î #·TfÒdº Tü ≈£îì <ëì #·T≥÷º e\j·T+>± ì\ã&ç e⁄Hêïs¡T.
nsTTHê n~ @ e÷Á‘·+ u…<sä ø¡ £ VüQ+ø£]dü÷HÔ ˚ e⁄+~.
‘·ô|Œ≥¢ yÓ÷‘·\‘√ Ä ÁbÕ+‘·eT+‘ê e÷Ás√à–b˛sTT+~. mÁs¡{Ï <Û÷ä [ Äø±XÊìøÏ
m–dæ+~. »q+˝À dü+<ä&ç yÓTT<ä˝…’+~. $Tqï+{Ïq Ä yÓ÷‘·˝ÀÔ mqTuÀ‘·TqT
ã\e+‘·+>± q&ç|+æ #·Tø=+≥÷ Ä eP]ãj·T{Ï ô|<äe› Tà >∑T&ç <ä>]Z∑ øÏ rdüTø¬ fi≤fls¡T.
n|üŒ{Ïøπ nø£ÿ&É ÇdüTø£ y˚ùdÔ sê\q+‘· »q dü+<√Vü≤+!
nHêø±s¡+>± e⁄+~ neTàyê] $Á>∑V≤ü +.
Ä $Á>∑V≤ü + ÄbÕ<äeTdüøÔ +£ nC≤´_Ûùwø£+!
Ä nC≤´_Ûùwø£+ô|’ |üdüT|ü⁄.... ≈£î+≈£îeT... $Á>∑Vü‰ìøÏ ≈£î&çyÓ’|ü⁄q es¡Tdü>±
b˛*≈£î+&É\T ù|s¡Ãã&ç e⁄HêïsTT. (C§qïqï+‘√ ì+&çe⁄qï ≈£î+&É*ï ªb˛*≈£î+&É\Tμ
n+{≤s¡T.)
$Á>∑Vü≤+ m<äTs¡T>± e÷Á‘·+ q\¢{Ï ø£+ã[. Ä ø£+ã[ô|’ eTìwæ ì\TyÓ‘·TÔq
nqï|ü⁄sê•! mqTuÀ‘·T ‘·\qT q]øÏ <ëì s¡ø±Ôìï Ä sê•˝À ø£\T|ü⁄‘ês¡T. n|ü⁄Œ&É~
ªbı*eTT<ä›μ ne⁄‘·T+~. Ä bı*eTT<ä›qT rdüT¬ø[fl ‘·eT ‘·eT Çfi¯fl˝À¢, bı˝≤˝À¢
#·\T¢≈î£ +{≤s¡T. n˝≤ #·\T¢ø=+fÒ m˝≤+{Ï n]cÕº\T sêø£ |æ˝≤¢ ô|<ë› Vü‰sTT>± e⁄+{≤s¡ì,
|ü+≥\T u≤>± |ü+&ÉT‘êj·Tì yê] qeTàø£+!
mqTuÀ‘·T ã*øÏ dæ<eΔä TsTT´+~.
»q+˝À ns¡T|ü⁄\T ‘·>T∑ eZ TTK+ |ü{≤ºsTT.
ñ‘·ÿ+sƒ‘¡ · ô|]–+~.... ! s√e÷\T ìø£ÿu§&ÉT#·T≈£îHêïsTT. mqTuÀ‘·TqT neTàyê]
$Á>∑V≤ü + #·T≥÷º eTTe÷às¡T¢ Á|ü<øä DåÏ #˚sTT+#ês¡T. »q dü+<√Vü‰ìï N\TÃø=ì z e´øÏÔ
mqTuÀ‘·T <ä>]Z∑ øÏ e#êÃ&ÉT. n‘·ì #˚‹˝À bı&ÉT>±{Ï ø£‹!Ô ‘êøÏ‘˚ #ê\T ‘Ó>π Á|üe÷<ä+
>∑\ ø=q |ü<Tä qT <˚] e⁄qï ø£‹Ô n~! n‘·qT »q+ e+ø£ z e÷s¡T ‘˚]bÕs¡ pdü÷Ô
neTàyê]øÏ uÛøÑ ÔÏ |üPs¡«ø£+>± Á|üD$T*¢ ‘·q <äèwæìº $Á>∑V≤ü + |üøÿ£ H˚ ø=eTà≈£î y˚˝≤&Éã&çe⁄qï
yÓTT+&Ó+ ˝Òì e÷qe ø£bÕ\+ e+ø£ #·÷XÊ&ÉT.
n+‘˚!
ˇø£ÿkÕ]>± n‘·ì yÓqTï˝À »\<ä]+|ü⁄!
Ä »\<ä]+|ü⁄ ø£\>∑≈L£ &É<ìä n‘·qT rdüTø=qï ‘ê{Ïø\£ T¢ e\¢ ø£*–q yÓT≈Æ +£
#·|⁄ü Œq ~–b˛sTT+~. ø=ìï ìeTTcÕ\bÕ≥T n‘·ì >∑T+&Ó˝À¢ <ä&É !... n\»&ç! n‘·&˝ç Àì
n\»&çì »q+ Á>∑V≤æ ùdÔ n~ n‘·ì ÁbÕD≤\πø Á|üe÷<ä+! n+<äTøπ n‘·&TÉ ‘·q˝Àì
n\»&çì bÕs¡Á<√* ø£èÁ‹eT >±+;Ûsê´ìï ‘Ó∫Ã ô|≥Tºø=Hêï&ÉT.
yÓTT+&Ó+ ˝Òì Ä ø£bÕ\+ n‘·ì ‘ê\÷≈£î<˚! n~ dü«j·÷q n‘·&ç ‘·+Á&ç #êø£*
‹|üŒ&ç~!
mqTuÀ‘·TqT q]πø u≤<Û´ä ‘·... @ ePs√¢ nsTT‘˚ <˚es¡ #˚kÕÔs√ Ä eP] s¡»≈£î\ô|’
e⁄+≥T+~. n~ yê] e+X¯bÕs¡+|üs´¡ |ü⁄ u≤<Û´ä ‘êj·TT‘·|⁄ü Vü≤≈£îÿ! #êø£* ‹|üŒ&çøÏ Ä
Vü≤≈£îÿ n˝≤ dü+Áø£$T+∫+<˚! nsTT‘˚ Ä Vü≤≈£îÿqT n‘·qT ‘ê>∑T&ÉT e´düq+˝À |ü&ç
u≤<Û´ä ‘·qT dü]>± ìs¡«]Ô+#·˝øÒ £ b˛e&É+ e\¢ mqTuÀ‘·T ‘·\≈£î ã<äT\T>± ‘·q ‘·\qT
q]øÏ+#·Tø=Hêï&ÉT.
bÕ˝…>±&ÉT 5
mqTuÀ‘·TqT ˇø£ÿ y˚≥Tq K+&ç+#ê*. n˝≤ K+&ç+#·øb£ ˛‘˚, q]πøyê&ç ‘·\
K+&ç+|üã&ÉT‘·T+~. n˝≤ K+&ç+|üã&ç+<˚ #êø£* ‹|üŒ&ç •s¡dTü ‡! yÓTT+&Ó+˝Òì Ä
ø£bÕ˝≤ìï #·÷&É>±H˚ n‘·&øç Ï ‘·q ø£fifl¯ eTT+<˚ ‘·q ‘·+Á&çì n‹ ìsêΔøDåÏ ´+>± q]øÏq
$<Ûëq+ >∑Ts=Ô∫Ã+~.
s¡ø+Ô£ dü\dü\ ø±–+~!
ø£fió¯ fl ∫+‘·ì|ü⁄Œ\j·÷´sTT.
ns¡#‹˚ qsê˝À¢ |ü≥T‘·«+ ô|]–+~.
n+‘·es¡≈î£ y=+{Ï #˚‘· |ü≥Tºø=qï ø£‹ìÔ ‘·q s¬ +&ÉT ns¡#‘˚ T· \ eT<Û´ä _>∑Bdæ
‹]– neTàyê] #·T≥÷º eTTe÷às¡T¢ Á|ü<øä DåÏ dü*Œ ã*øÏ dæ<eΔä Tj·÷´&ÉT. Ä düeTj·T+˝À
n‘·ì ;Ûø£s¡ söÁ<äs¡÷bÕìï #·÷dæ »q+ uÛÑj·T$Vü≤«\T\j·÷´s¡T. yê] m<ä düe«&ç
ô|]–+~. n‘·qT ‘·÷∫ ‘·÷∫ ˇø√ÿ n&ÉT>∑T y˚d÷ü Ô mqTuÀ‘·TqT düMT|ædTü qÔ ï|ü⁄Œ&ÉT,
ã÷ø± Hê<ë\T ì+–q+{≤sTT.
»q+˝À eT∞fl ns¡T|ü⁄\ Vü≤Às¡T!
mqTuÀ‘·T≈£î ø£{Ïºq |ü\T>∑T‘êfi¯ófl eT]+‘· ã\+>± _>∑TdüT≈£îHêïsTT. »q+
Vü≤Às¡TqT, ‘·q bÕ*{Ï ø±\j·TeTT&ç˝≤ ˇø√ÿ n&ÉT>∑T y˚d÷ü ,Ô ‘·q <ä]ø=düTqÔ ï n‘·ìï
Áø°>∑+≥ >∑eTì+∫+~ mqTuÀ‘·T. »s¡>∑uÀj˚T |ü]D≤eT+ @$T{À <ëìøÏ |üP]Ô>±
ne>∑‘y· TÓ bÆ ˛sTT+~. ˇø£ÿ e÷s¡T>±, H˚\MT~ <Û÷ä [ ôd‘’ +· ‘·q Hêdæø£ s¡+Á<Ûë˝À¢øÏ
#=#·TÃø=#˚Ã˝≤ >∑{>ºÏ ± >±* |”*Ã y=~* s=|ü⁄Œ‘·÷ n≥T Ç≥T ø£~*+~. |ò*ü ‘·+>±
|ü\T>∑T ‘êfi¯fl˝À¢ |ü≥T‘·«+ ‘·–+Z ~. n‘·qT |üP]Ô>± <ëì <ä>]Z∑ øÏ e#˚ÃXÊ&ÉT. mqTuÀ‘·T≈£î
n‘·&øç Ï eT<Û´ä <ä÷s¡+ øπ e\+ ˇø£ n&ÉT>∑T e÷Á‘·yT˚ ! n‘·qT ≈£L&Ü z e÷s¡T >∑T+&Ó\
ì+&ÉT>± >±* |”\TÃø=ì ‘·q s¬ +&ÉT #˚‘T· \‘√ ã\+>± |ü≥Tºø=qï ø£‹ìÔ ì{≤s¡T>±
ô|ø’ Ï ˝Ò|æ z ø£Då + bÕ≥T ø£fió¯ fl eT÷dæ |æ<|ä ü ‘·q ø£+sƒH¡ êfi≤\T ∫{Ïb¢ ˛j˚T˝≤ ªªø√ã*μμ
nì ns¡Tdü÷Ô eT~+∫q <ëì eTdüøÔ +£ ô|’ ø£‹Ô ~+#·uÀj·÷&ÉT.
n+‘˚ !!
mes¡T ≈£L&Ü ø£˝À¢ ôd‘’ +· }Væ≤+#·ì Vü≤sƒê‘·Œ]D≤eT+ »]–b˛sTT+~. mqTuÀ‘·T
|ü\T>∑T ã+<ÛäHê\T ‘Ó–b˛j·÷sTT. »Hê˝À¢ ô|’XÊ∫ø£ b˛* ns¡T|ü⁄\≈£î ã<äT\T>±
Vü‰Vü‰ø±sê\T $Tqï+{≤sTT. Äs¡HÔ ê<ë\T #Ó\sπ >±sTT.

2
ªª<=sê!μμ
n‘·ì Vü≤è<äj÷· +‘·sê˝À¢ qT+∫ ˇø£ÿ e÷s¡T>± yÓ*øÏe∫Ãq bı*πøø£ ˝≤+{Ï øπ ø£
n~!
Ä øπ ø£ $qï qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ñ*øÏbÕ≥T>± #·÷XÊ&ÉT. m<äTs¡T>± s¡ødÔ£ øæ yÔ£ TÓ qÆ <˚V≤ü +‘√
‘·q q$Tàqã+≥T zãj·T´ m>∑s=|ü⁄Œ‘·÷ n‹ ø£w+ºü >± XÊ«dü |”\TdüTHÔ êï&ÉT. n‘·&ç
|ü]dæ‹ú >∑eTì+∫q qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ø£+>±s¡T‘√ Ä<äTsêΔ>± n&ç>±&ÉT.
ªª@yÓT+Æ ~ zãj·÷´?μμ
ªª|òTü Às¡+ »]–b˛sTT+~ <=sê!μμ uÛÀs¡Tq $\|æd÷ü Ô #ÓbÕŒ&ÉT zãj·T´.
ªª|òTü Às¡+ »]–+<ë?μμ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ø£+sƒ+¡ y=DÏø+Ï ~.
ªªne⁄qT <=sê! @+ »]–+<√ @yÓ÷? neTàyê]øÏ ø√|ü+ e∫Ã+~. <˚es¡<Tä qï
‘·|æŒ+#·T≈£î+~.μμ
ªª<˚es¡<Tä qï ‘·|Œæ +#·T≈£î+<ë?μμ H=dü\T ∫{Ï+¢ ∫ u≤<Û>ä ± n&ç>±&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
ªª@yÓTT∫Ã+<√ @yÓ÷ <=sê? eTq #êø£* ‹|üŒ&ç ø=&ÉT≈£î á]>±&ÉT <˚es¡<Tä qïqT
qs¡øu£ À‘·T+&É>±, |ü\T>∑T‘êfi¯ófl ‘Ó+#·Tø=ì, ‘·|Œæ +#·T≈£î+~. <ëìï |ü≥Tºø√yê\ì Hê
X¯øøÔÏ =\B Á|üjT· ‘·ï+ #˚XÊqT <=sê. ø±ì n~ <=s¡ø˝£ <Ò Tä <=sê?μμ y=>∑sT¡ dü÷Ô #ÓbÕŒ&ÉT
zãj·T´.
ªª<äTqï #˚dqæ >±j·÷˝ÒHê Ç$?μμ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ø£+sƒ+¡ >∑+;Ûs+¡ >± |ü*øÏ+~.
ªªne⁄qT <=sê!μμ HÓ‘T· sÔ √&ÉT‘·Tqï >±j·÷\e+ø£ #·÷düT≈£î+≥÷ #ÓbÕŒ&ÉT zãj·T´.
mqTuÀ‘·T ‘·|Œæ +#·Tø=+<ä+fÒ »]π> |üs´¡ ekÕqy˚T$T{À qs¡d+æ Vü‰s¬ &çø¶ Ï düT\uÛ+Ñ >±H˚
Á>±Vü≤ýÓTÆ+~.
ªª|ü<ä yÓfi≤›+!μμ n+≥÷ ‘·q bı&ÉT>±{Ï u≤VüQe⁄*ï n‘·ì uÛTÑ »+ô|’ #˚]Ã eTT+<äT≈£î
ø£~˝≤&ÉT.
Ç<äs› ÷¡ ø=+‘·eT+~ |ü]yês¡+‘√ <˚es¡ »]π> ÁbÕ+‘·+ #˚sT¡ ø=H˚ dü]øÏ eTTìe÷|ü⁄
y˚fi¯ <ë{Ïb˛sTT+~. eTdüøN£ ø£≥T¢ ø£eTTà≈£îHêïsTT. ~${°\ yÓ\T>∑T˝À Ä ÁbÕ+‘êqï+‘ê
ì•‘·+>± >∑eTì+#ês¡T.
s¡D+ eTT–dæq j·TT<äΔuÛÑ÷$T˝≤ ‘·j·÷¬s’ e⁄+~ nø£ÿ&ç ÁbÕ+‘·+. #Ó˝≤¢#Ó<äT¬s’
eTT<ä\› T>± |ü&eç ⁄qï b˛* nqï+, |ü–* eTTø£ÿ˝…q’ bı*≈£î+&É\T... ø£≥T¢ ‘Ó+#·T≈£îì
mqTuÀ‘·T ôd«’ s¡$Vü‰s¡+ #˚dTü qÔ ï|ü⁄Œ&ÉT ÁbÕD;Û‹‘√ »q+ eT<Û´ä sπ –q ‘=øÏÿdü˝≤≥˝À
bÕ˝…>±&ÉT 7
ÁbÕD≤\T ø√˝ÀŒsTTq |üdæø£+<äT\T... ‘·q u≤]qT+&ç ‘·|æŒ+#·T≈£îqï mqTuÀ‘·TqT
Á|ü‹|òüT{Ï+#·uÀsTT <ëì yê&çø=eTTà\ ≈£îeTTà\≈£î ÁbÕD≤\T ø√˝ÀŒsTT $>∑‘·Je⁄&Ó’
|ü&eç ⁄qï #êø£* ‹|üŒ&ç ø=&ÉT≈£î á]>±&ç X¯e+! >±j·÷\bÕ˝…q’ Á|üC≤˙ø£+ ÄÁø£+<äq\T.
;uÛ‘Ñ ‡· +>± ‘·j÷· s¬ q’ nø£ÿ&ç |ü]dæ‹ú ì #·÷dæ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ #·*+∫b˛j·÷&ÉT.
n‘·ì >∑+;Ûs¡e<äq+˝À $cÕ<ä+ n\TeTTø=+~. zãj·T´ qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶‘√ @<√
nquÀ‘·T+&É>± düqï{Ï eT÷\TZ $ì|æ+∫+~. n+<äs÷¡ eT÷\TZ e∫Ãq e+ø£ ‘·eT
<äèwæº kÕ]+∫ ~Á>±“¤+‘·T\j·÷´s¡T! yê]øÏ ø=~› <ä÷s¡+˝À neTàyê] $Á>∑V≤ü + Á|üøÿ£ qe⁄qï
yÓTT<ä\Tï ÄqTø=ì u≤<Û‘ä √ $\$\˝≤&ÉT‘·÷ yÓT*ø£\T ‹]–b˛‘·Tqï z ì+&ÉT #·÷˝≤\T!
ÄyÓT ≈£L&Ü mqTuÀ‘·T <ë&çøÏ >∑T] nsTT´+<˚!
n+<äs¡÷ ˇø£ÿ n+>∑˝À ÄyÓTqT düMT|æ+∫, ÄyÓT e+ø£ m>± ~>± #·÷dü÷Ô
ˇø£ÿe÷s¡T>± n~]|ü&Ü¶sT¡ ! yê] n<äTs¡TbÕ≥T≈£î ø±s¡D+? ÄyÓT >∑sê“¤ìøÏ ≈£î&çy|’Ó ⁄ü q
nsTTq yÓ&˝É ≤Œ{Ï >±j·T+! Ä >±j·T+ qT+&ç s¡ø+Ô£ $|üØ‘·+>± Ádü$dü÷Ô e⁄+~...
ÄyÓT <Û]ä +∫q X‚«‘·eÁkÕÔ*ï s¡T~Ûse¡ s¡+í ˝ÀøÏ e÷s¡Tdü÷.Ô .. mquÀ‘·T ø=eTTà ≈£îeTTàe\¢
@s¡Œ&çq >±j·T+ n~!
ø=~› ùd|ü{øÏ Ï n+<ä] eTdæcÔ Õÿ˝À¢ ìdüãÔ ‘Δ !·
ø=~›ø±\+ >∑&|ç +æ ~.
>±j·TyÓTqÆ Ä Á|ü<X˚ +¯ qT+∫ ákÕ] yÓ*øÏe∫Ã+~ mÁs¡ì ∫ø£ÿì s¡ø+Ô£ ø±<äT.
ÄyÓT >∑s“¡ +¤ qT+&ç ‘·«s¡˝À »qq+ rdüTø√uÀ‘·Tqï ‘=$Tà~ e÷kÕ\ •X¯óe⁄ Vü≤dü+Ô !
|æ&øç *Ï _–+∫ e⁄+<ë Vü≤dü+Ô !
eTs√e÷s¡T nø£ÿ&ç yês¡+<äs÷¡ kÕúDTe⁄\j·÷´s¡T. Vü≤è<äjT· $<ës¡øy£ TÓ qÆ Ä <äèX¯´+
n+<ä] Vü≤è<äj÷· *ï ø£\∫y˚d+æ ~. eTs√ >∑&j ç T· ø±\+˝ÀH˚ á yês¡Ô Ä ePs¡+‘ê
<ëyêq\+˝≤ yê´|æ+∫+~. á yês¡Ô $qï »q+ >∑T+&Ó\$ùd˝≤ |üsT¡ >¬ ‘·TÔ ≈£î+≥÷
e#êÃs¡T. Ä <äèXÊ´ìï #·÷&É+¶ e\¢ yê] >∑T+&Ó\T ;Û‹˝≤¢sTT, ø£fió¯ fl #ÓeTsêÃsTT.
ÄyÓT dü+ã+BÛ≈î£ \T >∑T+&Ó\T u≤<äTø=+≥÷ ø£+sƒX¡ Àwü e#˚Ã+‘· es¡≈L£ @&ÉTŒ
kÕ–düTHÔ êïs¡T. nø£ÿ&ç yês¡+<ä]øÏ |üP]Ô>± ne>∑‘y· TÓ Æ b˛sTT+~.... Ä |ü]dæ‹ú Ç+ø±
ø±ùd|ü⁄ n˝≤π> ø=qkÕ–‘˚ ÄyÓT≈£î, ÄyÓT >∑s¡“¤+˝Àì •X¯óe⁄≈£î Á|üe÷<ä+ ‘·|üŒ<äì
‘Ó\TdüT. me]øÏ @MT bÕ\Tb˛e&É+ ˝Ò<Tä .
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ Ä»„‘√ zãj·T´ ePs√¢ì yÓ<’ Tä ´\qT ‘√&=ÿì e#êÃ&ÉT. #·T≥Tº Á|üøÿ£ \
Á>±e÷\ìï+{Ï˝Àq÷ kÕ{Ï˝ìÒ y˚T{Ï yÓ<’ Tä ´\T>± ù|s¡T>±+∫q Ä yÓ<’ ´ä •U≤eTDT\≈£î
≈£L&Ü @+ #Ój÷· ´˝À ~≈£îÿ ‘√#·˝<Ò Tä .
•X¯óe⁄ Vü≤kÕÔìï ã˝e+‘·+>± ˝À|ü*øÏ HÓ&‘ç ˚ n≥T ‘·*ø¢ Ï Ç≥T _&É≈¶ î£ Á|üe÷<ä+!
ÁbÕD≤bÕj·T+ ≈£L&Ü yê{Ï\e¢ #·TÃ! m≥÷ bÕ\Tb˛ø£ yês¡T ≈£L&Ü ‘·eT ìdü‡Vü‰j·T‘·qT
e´ø£+Ô #˚d÷ü Ô qs¡d+æ Vü‰s¬ &çì¶ ñ<˚•› +∫ |ü*ø±s¡T.
ªª<=sê! @+ #Ój÷· ´˝À e÷≈£î ≈£L&Ü bÕ\Tb˛e&É+ ˝Ò<Tä . Ç˝≤+{Ï yÓ|’ Øü ‘·éTT
y˚TeTT eTTHÓïqï&É÷ ø£˙ $˙ ms¡T>∑eTT. •X¯óe⁄ #˚‹ì ã˝e+‘·+>± ˝À|ü*øÏ HÓ&‘ç ˚
‘·*ø¢ ° _&É≈¶ L£ ÁbÕDVü‰ì »s¡>e∑ #·TÃ!μμ.
ªªMTπs n˝≤ n+fÒ m˝≤?μμ rÁe eTqkÕúbÕìøÏ >∑T] ne⁄‘·÷ n&ç>±&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
ªª<=sê! •X¯óe⁄ ‘·q #˚‹ì ‘·q+‘·≥ ‘êH˚ ˝À|ü*øÏ rdüT≈£îH˚˝≤ me¬s’Hê
#ÓjT· ´>∑*–‘˚ ÄyÓT >∑sê“¤ìøÏ @s¡Œ&çq >±j·÷ìï düT\Te⁄>± |üP&ÉÃ&ÜìøÏ M\T+≥T+~.
me¬sH’ ê á |üì #ÓjT· ´>∑\sπ yÓ÷ n&ç– #·÷&É+&ç!μμ
>∑+;Ûs+¡ >± |ü*øÏ+~ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ø£+sƒ+¡ ªªmes¡T #ÓjT· ´>∑\Ø |üì?μμ
»q+˝À ø=~› ø±\+bÕ≥T >∑Tdü>T∑ dü\T. |æ<|ä ü n+<äs÷¡ ‘·eT ìdü‡Vü‰j·T‘·qT
e´ø£+Ô #˚XÊs¡T.
ÄyÓT dü+ã+BÛ≈î£ \T <äT'U≤ìï ñ<äè‘·+ #˚XÊs¡T.
qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶øÏ m≥÷ ‘√#·ì |ü]dæú‹ @s¡Œ&ç+~. ∫e]ø√ ìsêΔs¡D ø=∫Ã
ñbıŒ+π> Äy˚<qä ‘√, Äy˚X+¯ ‘√ |ü*ø±&ÉT.
ªªá |üì #˚dqæ yê]øÏ @~ ø√]Hê ÇkÕÔqT. mes¡T #ÓjT· ´>∑\Ø |üì? #Ó|Œü +&ç?μμ
ªª...............μμ
ìX¯Ùã›+ ø±ùd|ü⁄ sê»ý˚T*+~.
»q+ ˇø£] eTTU≤\ H=ø£sT¡ #·÷düTø=Hêïs¡T.
ªªme«s¡÷ #Ój·T´˝Òsê? ÄyÓT ÁbÕD≤\T b˛e*‡+<˚Hê?μμ n‘·ì ø£+#·Tø£+sƒ¡+
Äy˚<qä ‘√ eDÏøbÏ ˛sTT+~.
z ìeTTwüø±\+ ‹]– ìX¯Ùã›+ Ä ‘·sê«‘·...
ªªH˚ #ÓjT· ´>∑\qTμμ n+≥÷ »Hêìï eT<Û´ä >± y˚sT¡ #˚d÷ü Ô eTT+<äT≈£î e#êÃ&ÉT z
bı&ÉT>±{Ï e´øÏÔ! n‘·qT ì\TyÓ‘·TÔ q\¢{Ï eÁkÕÔ\T <Ûä]+∫ e⁄Hêï&ÉT. #·÷&É&ÜìøÏ
ã\V”≤q+>± e⁄+&ç, n‘·ì y=+{À¢ ø£+&É|⁄ü wæº ˝Òøb£ ˛sTTHê... n‘·ì eTTK+˝À e÷Á‘·+
@<√ ‘Ó*j·Tì ‘˚»düT‡ »Hêìï Äø£]¸‘T· *ï #˚d÷ü Ô e⁄+~. n‘·ì es¡ÃdüT‡≈£î n+<äs÷¡
eT+Á‘·eTT>∑T\› j·÷´s¡T. n‘·qT ‘·q bı&ÉT>±{Ï >∑&Ü¶ìï ze÷s¡T ‘·&TÉ eTTø=ì m&ÉeT
#˚‹˝Àì eT÷&É&TÉ >∑T\ y=+ø£s¡ ø£Ás¡qT ≈£î&ç#‹˚ ˝ÀøÏ e÷s¡TÃ≈£îHêï&ÉT. Ä ø£Ás¡ düsŒ¡ +
Äø±s¡+ b˛*e⁄+~.
bÕ˝…>±&ÉT 9
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ e+ø£ dü÷{Ï>± #·÷dü÷Ô |ü*ø±&ÉT.
ªª<=sê! H˚qT #ÓjT· ´>∑\˙ |üìμμ
düe÷<Ûëq+>± ªªmes¡T kÕ«MT MTs¡T?μμ n&ç>±&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
n+<äT≈£î düe÷<Ûëq+>± n‘·qT Ç˝≤ #ÓbÕŒ&ÉT -
ªª<=sê! H˚˙|üì #ÓjT· ´>∑\qT. Á|ü‹|ò\ü +>± eT] Hêπø$TkÕÔe⁄?μμ
ªªMTs¡&–ç +~ @<ÓH’ ê ÇkÕÔqT kÕ«$T. ∫e]øÏ Hê ÁbÕD≤\T ø√]Hê Äq+<ä+>±
ÇkÕÔqT.μμ
ªªÁbÕD≤\edüs+¡ ˝Ò<Tä . H˚ ø√]+~ ‘·|Œü ≈£î+&Ü rsêÃ*.μμ
ªªn˝≤π> kÕ«MTμμ $qÁeTT&Ó’ #ÓbÕŒ&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
ªªe÷≥ ‘·|Œü e⁄>±!μμ qs¡d+æ Vü‰s¬ &çì¶ |üØø£>å ± #·÷dü÷Ô n&ç>±&ÉT n‘·qT.
ªªe÷≥ ‘·|Œü &Ée÷ kÕ«MT! n~ e÷ eTC≤®] e+X¯+˝ÀH˚ ˝Ò<Tä . Ç∫Ãq e÷≥
‘·ù|Œ e+X¯+ ø±<äT e÷~ Ç∫Ãq e÷≥ rs¡Ã&É+ ø√dü+ ÁbÕD≤\≈£î ôd‘’ +· yÓse¡ ì
e+X¯+ e÷~.μμ
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ |ü\T≈£î˝À bÂs¡Twü+ Á|ü»«]*¢+~.
ªªkÕ«MT! á Hê H=dü‡+ Á|ü»\ô|’ Á|üe÷D+ #˚dæ #ÓãT‘·THêïqT. MT ø√]ø£
m˝≤+{Ï<H’Ó ê, m+‘·{<Ï H’Ó ê H˚ rs¡Ã&ÜìøÏ dæ<+Δä >± e⁄HêïqT.μμ s¬ &ç¶ |ü\T≈£î˝À¢ <äè&ÛìÉ X¯Ã\‘·!
n‘·ì eTTK+˝À dü+‘·è|æ!Ô
‘êqT <˚ìø¬ ’ e#êÃ&√ n~ s¬ &ç¶ ‘·|Œü ø£ rs¡Ã>∑\&Éì qeTàø£+ ø£*–+~ n‘·ìøÏ.
yÓT*¢>± ˇø√ÿ n&ÉT>∑T y˚d÷ü Ô düŒèVü≤ ‘·|⁄ü Œ‘√qï ÄyÓTqT düMT|æ+∫, ÄyÓT ÄbÕ<äeTdüøÔ +£
|üØøÏ+å ∫, ÄyÓT >∑sê“¤ìø¬ q’ >±j·÷ìï ‘˚]bÕs¡ pdü÷Ô ÁøÏ+~øÏ y=+– yÓ÷ø±*ô|’ ≈£Ls=Ãì
|üø£ÿH˚ ø=~› <ä÷s¡+˝À ì\TÃqï zãj·T´qT |æ˝≤Ã&ÉT. zãj·T´ C≤>∑T#Ój·T´ø£ ªÄ»„
kÕ«MTμ n+≥÷ n‘·ì #Ó+‘· #˚sê&ÉT.
ªªzãj·÷´!μμ
zãj·T´˝À $düàj·T+!
‘·q ù|s¡T Ç‘·ìø¬ ˝≤ ‘Ó*dæ+<äì.
n‘·qT ∫~«˝≤dü+>± qe⁄«‘·÷ ªª˙ ù|sπ ø±<äT zãj·T´ ˙ >∑T]+∫, ˙ kÕ«$T uÛøÑ ÔÏ
>∑T]+∫ ≈£L&Ü ‘Ó\TdüTμμ n+≥÷ ∫qï>± zãj·T´ uÛTÑ »+ ‘·{ºÏ ªªneTàyê] $Á>∑V≤ü +
eTT+<äTqï Á|ü$T<ä Ç˝≤ rdüT≈£îsê!μμ n+≥÷ |ü⁄s¡e÷sTT+#ê&ÉT.
ªªn˝≤π> kÕ«$Tμμ n+≥÷ ø£Då ø±\ eé~Û˝ÀH˚ neTàyê] $Á>∑V≤ü + eTT+<äTqï
Á|ü$T<äqT ‘Ó∫Ã n‘·ìøÏ n+~+#ê&ÉT zãj·T´.
n‘·qT n+‘·es¡≈î£ ‘·q uÛTÑ C≤ìøÏ ‘·–*+#·T≈£îqï CÀ˝…˝≤+{Ï ‘Ó\{¢ Ï dü+∫ qT+∫
bı&ÉT>±{Ï düqï{Ï |ü⁄\¢qT ãj·T{ÏøÏ rdæ Á|ü$T<ä yÓ\T>∑T˝À <ëìï n+{Ï+∫... yÓ\T>∑TqT
e÷Á‘·+ Ä]Œ <ëì y˚&$ç Tì e÷Á‘·+ •X¯óe⁄ #˚‹øÏ #˚sT¡ e⁄>± rdüTø¬ [fl ôd>∑ #·÷bÕ&ÉT.
n+‘˚!
Ä ôd>∑˝Àì y˚&$ç Tì uÛ]Ñ +#·˝ìÒ Ä •X¯óe⁄ #·|⁄ü Œq ‘·q ∫s¡T Vü≤kÕÔìï >∑s“¡ +¤
˝À|ü*øÏ rdüT≈£î+~.
Çø£ÿ&É n‘·qT #·÷|æ+∫+~ eTVæ≤eT ø±<äT, düeTj·Tdü÷Œ¤]Ô e÷Á‘·yT˚ ?
n‘·ì düeTj·Tdü÷Œ¤]øÔ ,Ï nø£ÿ&ç »qT\+<äs÷¡ CÀVü‰s¡T\]Œ+#ês¡T. n_Ûq+<äq\
X¯s|¡ sü +¡ |üs¡ yÓTT<ä˝+’… ~.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ≈£+≥ Äq+<äu≤Û cÕŒ\T y=*ø±sTT.
ªªkÕ«MT!μμ n+≥÷ n‘·ìøÏ Á|üD≤eT+ #˚XÊ&ÉT.
n‘·qT qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ì ‘·q n≈£îÿq #˚s¡TÃø=Hêï&ÉT. n|üŒ{Ïπø n‘·HÓes√
>∑Ts¡T‘Ô #Ó T· Ã≈£îqï ø=~›eT+~ »q+ »j·T»j·T <Û«ä qT\T #ÓjT· ´&É+ ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T.
ªªkÕ«$T >√kÕsTT yÓ+ø£qï≈£î C…!’
<=s¡ qs¡d+æ Vü‰s¬ &çø¶ Ï C…!’ μμ n+≥÷...
3
>√kÕsTT yÓ+ø£qïqT ‘·q ø√≥≈£î rdüTø¬ fi≤fl&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶ Ä sêÁ‹ yê] eT<Û´ä
dü+uÛ≤wüD Ç˝≤ yÓTT<ä˝+’… ~.
ªªqs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ˙ >∑T]+∫ n+‘ê $HêïqTμμ
ªª@eTì $Hêïs¡T kÕ«$T?μμ ∫s¡Tqe⁄«‘√ n&ç>±&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
ªª∫qï|üŒ{Ï qT+∫ ˙≈£î Á_{Ïwt yês¡+fÒ <˚«wüeTìμμ
ªªne⁄qT kÕ«$T. Hêπø ø±<äT Ä‘êà_Ûe÷q+ e⁄qï yê¬se¬s’Hê Á_{Ïwt yê]ì
<˚«wækÕÔsT¡ . mø£ÿ&çqT+#√ e∫Ã á >∑&ô¶É |’ ‘·q n~Ûø±s¡+ #Ó˝≤sTT+#·≥y˚T$T{Ï? eTq*ï
u≤ìdü\ø£qï V”≤q+>± #·÷&É¶y˚T$T{Ï? •düTÔø√dü+ Á|ü»\qT m+‘·>± u≤~ÛdüTÔHêïs√
MT≈£î ‘Ó*j·T+~ ø±<äTμμ nHêï&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
ªªÁ|ü»\ e<äq› T+∫ •düTÔ edü÷\T #˚jT· ≥+˝À uÛsÑ D¡ + n+<äTø=+≥Tqï $T>∑‘ê
bÕ˝…>±fi¯fl˝≤ ˙e⁄ yê]‘√ düV≤ü ø£]+#·≥+ ˝Ò<ìä , ˙ uÛsÑ D¡ ≤ìï HêeTe÷Á‘·|⁄ü uÛsÑ D¡ +>±
|ü<øä =+&ÉT s¡÷bÕj·T\≈£î ≈£î~+∫+~μμ #ÓbÕŒ&ÉT >√kÕsTT yÓ+ø£qï.
bÕ˝…>±&ÉT 11
ªªπøe\+ |ü<äø=+&ÉT s¡÷bÕj·T\ uÛÑs¡D+‘√ H˚q÷ Hê |ü]yês¡+ eTqT>∑&É
kÕ–+#· ≥ + ø£ w ü º + nqï $wü j · T + MT≈£ î ‘Ó * j· T +~ ø±<ä T . π ø e\+ Á|ü » \
Ä<äsê_Ûe÷Hê\‘√ Jeq+ kÕ–düTHÔ êïqT. Hê eTC≤®] e+X¯ >ös¡yêìï n˝≤π> ì\T|ü⁄
ø=+≥÷ edüTHÔ êïqT.μμ
ªª˙ e´øÏ‘Ô «· + m˝≤+{Ï<√ $H˚ ˙ e<ä≈› î£ ãj·T˝Ò]› e∫Ã+~. nsTT‘˚ nqTø√≈£î+&Ü
C≤‘·s˝¡ À »]–q <äTs¡≥È q dü+<äs“¡ +¤ ˝À eTq+ ø£\TdüTø√e\dæ e∫Ã+~. @~ @yÓT‘Æ H˚ +˚ ?
eTq+ ø£\TdüTø=Hêï+. Hê≈£î Äq+<ä+>± e⁄+~μμ nHêï&ÉT >√kÕsTT yÓ+ø£qï.
ªªHê≈£L Äq+<ä+>± e⁄+~ kÕ«$T. MTπs<√ ø√]ø£ ø√s¡T‘êqHêïs¡T. ø√s¡+&ç?
n<Ó˝≤+{Ï ø£wkºü Õ<Û´ä yÓTqÆ <ÓH’ ê HÓsy¡ sπ̊ Ã Á|üjT· ‘·ï+ #˚kÕÔqTμμ nHêï&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
ªªø£wkºü Õ<Û´ä y˚T!μμ ∫qï>± qe⁄«‘·÷ nHêï&ÉT >√kÕsTT yÓ+ø£qï.
ªª#Ó|Œü +&ç kÕ«$T?μμ
ªª#ÓbÕŒø£ ø±<ä+{≤y˚y÷Ó ?μμ
ªªe÷≥ ‘·|Œü ≥+ e÷ eTC≤®] e+X¯+˝ÀH˚ ˝Ò<Tä . #Ó|Œü +&ç!μμ ñÁ<˚ø+£ >± |ü*ø±&ÉT
‘·q eTqdüT˝Àì ñ<˚X› +¯ #ÓbÕŒ&ÉT >√kÕsTT yÓ+ø£qï. ªªn<˚ ˙e⁄ rs¡Ãe\dæq
ø√]ø£μμ nì #ÓbÕŒ&ÉT.
Ä˝À#·q˝À |ü&Ü¶&ÉT qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶. n‘·ì dü+~>±ΔedüúqT >∑eTì+∫ >√kÕsTT
yÓ+ø£qï eTqdüT˝ÀH˚ ∫qï>± qe⁄«ø=Hêï&ÉT. n‘·qT ø√s¡Tø=qï~ ≈£L&Ü n<˚!
ªªH˚qT $ÁXÊ+‹ rdüTø=+{≤qT. u≤>± bı<äTb› ˛sTT+~.μμ
ªªn˝≤π> kÕ«$T..μμ n+≥÷ ‘·q nqT#·sT¡ &ÉT zãqïqT |æ*∫ >√kÕsTT yÓ+ø£qï
$ÁXÊ+‹øÏ ‘·–q @sêŒ≥T #˚sTT+#ê&ÉT. qs¡d+æ Vü‰s¬ &çø¶ Ï Ä sêÁ‹ ìÁ<ä|≥ü ˝º <Ò Tä . eTdæwÔ ÿü +˝À
m&É‘]Ó |æ ˝Òì Ä˝À#·q\T. ‘·q >∑~˝À n≥T Ç≥T ‘·#êÃ&ÉT‘·÷H˚ Ä sêÁ‹ yÓfifl¯ BXÊ&ÉT.
>√kÕsTT yÓ+ø£qï ø√sTT\≈£î+≥¢≈î£ <ä>sZ∑ √¢qTqï Ä≈£îeTfi¯fl Á>±eTìyêdæ. ∫qï|üŒ{Ï
qT+∫ n‘·ì˝À @y√ ‘Ó*j·Tì Ä˝À#·q\T. n‘·ìï dü+kÕ]ì #˚jT· ˝Òø£ b˛j·÷sTT.
eTqdüT˝À nXÊ+‹ ePs¡T y=~˝≤&ÉT. nH˚ø£ Á|ü<X˚ Ê\T ‹]>±&ÉT. kÕ<ÛTä e⁄\qT ø£*XÊ&ÉT.
yê] nqTuÛyÑ ê\T ‘Ó\TdüTø=Hêï&ÉT. eT÷*ø± yÓ<’ ´ä +, ø£ìø£≥Tº $<ä´\T H˚sêÃ&ÉT. ∫e]øÏ
>√kÕsTT yÓ+ø£qï>± e÷sê&ÉT. Á|ü»˝À¢ >ös¡e n_Ûe÷Hê\T bı+<ë&ÉT. nsTT‘˚
dæsú ì¡ yêdü+ nqï~ ˝Òø£ #ê˝≤ø±\+ dü+#ês¡ J$‘·+ >∑&bç Õ&ÉT. Á_{Ïwyt ês¡T »]|æq
ø=ìï ne÷qTwü |òTü ≥q\qT ø£fi≤flsê #·÷dæq n‘·qT #·*+∫b˛j·÷&ÉT. C≤‘·s¡ eT÷\+>±
∫e]øÏ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ø√≥≈£î #˚sT¡ ø=Hêï&ÉT.
¬s+Á&√E\T >∑&ç#êsTT. qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ dü+~>±Δedüú˝À e⁄qï Ä |ü]dæú‹˝À
nqTø√≈£î+&Ü z dü+|òTü ≥q »]–+~. HÓ\HÓ\ ‘·q≈£î sêe\dæq ‘·eØ® ø√dü+ ‘·q
nqT#·s¡ es¡Z+˝À ˇø£¬s’q U≤d”+kÕôV≤uŸqT |ü+ù|yê&ÉT qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶. á e÷s¡T
≈£L&Ü ‘·eØ® ‘˚e&ÜìøÏ U≤d”+kÕôV≤uŸqT |ü+bÕ&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶ n‘·qT ]ø£VÔ ≤ü düT&Ô ’Ó
e∫Ã qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç‘¶ √ #ÓbÕŒ&ÉT.
ªª<=sê!μμ
ªª@yÓT+Æ ~ U≤d”+? m+<äTø£˝≤ e⁄Hêïe⁄? ‘·eØ® ‘Ó#êÃyê?μμ ø£fi≤$V”≤q+>± e⁄qï
n‘·ì eTTU≤ìï |ü]o\q>± #·÷dü÷Ô n&ç>±&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
ªª˝Ò<Tä <=sê!μμ ìùd»Ô +>± ã<äT*#êÃ&ÉT U≤d”+kÕôV≤uŸ.
ªªm+<äTø£ì?μμ
ªª<=sê! m|üŒ{Ï˝≤ ‘·eØ® ‘˚e&ÜìøÏ ø√yÓ\≈£î+≥¢≈î£ yÓfi≤flqT. Ç|ü⁄Œ&Óes√ ø=‘·Ô
‘êd”˝≤›sY e#êÃ&ÉT. #ê˝≤ bı>∑sT¡ uÀ‘·T. ù|s¡T sê|òTü yê#ê] $TeTà*ï nqsêì e÷≥\T
nHêï&ÉT.μμ
ªª@eTHêï&ÉT?μμ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç˝¶ À Äy˚X+¯ .
U≤dæ+kÕôV≤uŸ yÓT*¢>± »]–+~ #ÓbÕŒ&ÉT.
ªªˇø£y|’Ó ⁄ü Á_{Ïwt Á|üuTÑÛ ‘·«+ Ç#˚Ã ‘·eØ® rdüTø=+≥÷, eTs=ø£ e+ø£, •düTÔ edü÷\T
#˚ùd+<äT≈£î Ä+π>j ¢ T· T\≈£î ‘·eØ® n+<äTø=+≥Tqï $T>∑‘ê bÕ˝…>±fi¯fl˝≤ düV≤ü ø£]+#·ø,£
•düTÔ ø£{§º<ì›ä Á|ü#ês¡+ #˚kÕÔ&Ü? nsTTHê Á_{Ïwt yês¡T y˚ùd eTTwæº rdüTø=+≥Tqï Ä
eTTwæº yê&çø,Ï eTs=ø£ eTTwæyº ê&Ü! Ä eTTwæ>º ±&˚ï s¡eTàHêï nì #Ó|⁄ü Œ nHêï&ÉT <=s¡μμ
U≤d”+kÕôV≤uŸ #Ó|Œæ +~ $qï qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ñÁ>∑qs¡d+æ VüQ&Éj÷· ´&ÉT.
ªªπsjYT sê|òTü yê#ê]! ˙≈£î s√E\T <ä>sZ∑ |¡ &ü Ü¶sTT. Hê #˚‹˝À ˙≈£î #êe⁄ ‘·|Œü <äT.μμ
nì ì\TyÓ˝≤¢ Äy˚X+¯ ‘√ eP–b˛‘·÷ z nqT#·sT¡ DÏí |æ*∫ Ç˝≤ ø£eTà sêsTT+#ê&ÉT.
ªªπsjYT ! sê|òTü yê#ê] ! ø£+&Éø±es¡+‘√ qH˚ï nee÷q |üsT¡ kÕÔyê? sπ |ü⁄ eT<Ûë´Vü≤ï+
|üHïÓ +&ÉT >∑+≥\≈£î á qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ˙ ‘·\ rj·T&ÜìøÏ, ˙ Áf…»Øì ø=\¢>=≥º&ÜìøÏ
edüTHÔ êï&ÉT. #˚‘H· ‘’Ó ˚ ˙ ÁbÕD≤\T, Áf…»Øì s¡ø+åÏ #·Tø√!
Ç≥T¢
˙ ø±\j·TeTT&ÉT
<=s¡ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶
bÕ˝…>±&ÉT 13
sêsTT+∫q ø£eTàqT zãj·T´ #˚‹øÏ∫Ã ªª˙y˚ dü«j·T+>± Ä ‘Ó\<¢ =s¡\ ‘=‘·TøÔ eÏ ⁄«.
ªªn{≤¢>π <=sê!μμ nø£ÿDTï+∫ ìÁwüÿ$T+#ê&ÉT zãj·T´. U≤d”+kÕôV≤uŸ e+ø£ #·÷dü÷Ô
ªªπs|ü{Ï b˛s¡T≈£î eTq nqT#·sT¡ \qT dæ<+Δä >± e⁄+&ÉeTì #Ó|⁄ü Œ!μμ
ªªn˝≤π> <=sê!μμ n+≥÷ nqT#·s¡ >∑D≤ìï b˛s¡T≈£î dæ<äΔ|ü]#˚+<äT≈£î yÓfi≤fl&ÉT
U≤d”+kÕôV≤uŸ.
nee÷quÛ≤s¡+‘√ ì\TyÓ˝≤¢ <äV≤æ +#·T≈£îb˛‘·÷qï qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ >√kÕsTT yÓ+ø£qï
e+ø£ #·÷dü÷Ô #ÓbÕŒ&ÉT.
ªª#·÷XÊsê kÕ«$T! Ä ‘Ó\¢ ‘=‘·T\Ô ø±es¡+?μμ
∫qï>± ‘·\|ü+øÏ+∫ #ÓbÕŒ&ÉT >√kÕsTT yÓ+ø£qï. ªª‘Ó\y¢ ê] ‘=‘·T\Ô <Ís¡H® ê´\T
Ç˝≤+{Ï ‘=‘·T\Ô n+&É #·÷düTø=ì, Ä ‘Ó\≈¢ î£ ø£ÿ\T kÕ–düTqÔ ï Ä>∑&Ü\T Á|ü‘´· ø£+å >±
#·÷ùd yê{Ïì düVæ≤+#·˝Òø£ ˙ <ä>∑Z]øÏ e∫Ã+~. ˙ s¡ø£Ô+ Ç|ü⁄Œ&Ó˝≤ Äy˚X¯+‘√
eTs¡T>∑T‘·T+<√, >∑‘+· ˝À ≈£L&Ü Hê X¯Øs¡+ #ê˝≤kÕs¡T¢ eT]–+~. Hê ø£fifl¯ eTT+<˚ Ä
‘Ó\≈¢ î£ ø£ÿ\T, z Ád”ìÔ ne÷qTwü+>± #Ós∫¡ #·+ù|XÊs¡T. n&ÉTy¶ [Ó flq qqTï ∫‘·øu£ ≤~
nø£ÿ&ÉTï+∫ |ü+bÕs¡T. ÄHê{Ï qT+#˚ yê]ô|’ Hê˝À <˚«wü+! Hê <˚«cÕ–ïì #·˝≤¢sπ Ã X¯ø,ÔÏ
Ä ‘Ó\¢yê]øÏ >∑TDbÕsƒ¡+ #Óù|Œ <äeTTà ˙ <ä>∑Zs¡ e⁄Hêïj·Tì Á>∑Væ≤+#˚ ˙ <ä>∑Zs¡≈£î
e∫Ã+~. Hê ø√]ø£ ≈£L&Ü Ç<˚! Ä Ä+π>j ¢ T· T\ô|’ ‹s¡T>∑Tu≤≥T #˚jT· eTì, á d”eT˝À
qT+∫ yê]ì bÕ\Á<√\eTì.μμ
ªªnbÕs¡yTÓ qÆ ôdì’ ø£ dü+|ü<,ä Äj·TT<Ûãä \+ e⁄qï yê]ì m~]+#·≥+ kÕ<Û´ä y˚THê?
nqï Ä˝À#·q‘√ yÓ+≥H˚ MT≈£î ã<äT\T Çe«˝Òø£ b˛j·÷qT. Ç|ü⁄Œ&ÉT MT≈£î ã<äT\T
ÇdüTHÔ êïqT. Hê e<ä› e⁄qï ø=~›bÕ{Ï nqT#·sT¡ \T Äj·TT<Ûä dü+|ü‹‘Ô √H˚ ‹s¡T>∑Tu≤≥T
#˚kÕÔqT. Hê ‹s¡T>∑Tu≤≥T≈£î lø±s¡+ ø√sTT\≈£î+≥¢ Áf…»]ì ø=\¢>=≥º&É+, Ä
bı>∑sT¡ uÀ‘·TqT #·+|ü≥+ qT+∫ yÓTT<ä\e⁄‘·T+~.μμ
ªªìqTï ˙e⁄ ‘·≈î£ ÿe>± n+#·Hê y˚dTü ø√≈£î qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç!¶ ˙≈£î Á|üC≤ã\+ yÓT+&ÉT>±
e⁄+~. yês¡T ˙≈£î ‘√&Éj÷· ´s¡+fÒ, Ä ‘Ó\‘¢ =‘·T\Ô T, Ä ‘Ó\≈¢ î£ ø£ÿ\T á ÁbÕ+‘·+ qT+∫
bÕ]b˛e≥+ U≤j·T+. eTT+<äT ø√sTT\≈£î+≥¢ Áf…»Øô|’ eTT≥º&ç #ÓsTT´! Ä ‘·sê«‘·
b˛s¡TqT m˝≤ ø=qkÕ–+#ê˝À H˚qT eP´Vü≤+ s¡∫kÕÔqT.μμ
ªªMT n+&É e⁄+&Ü˝Òø±ì, á b˛sê{≤ìï @ kÕúsTT ø£sTTHê rdüT≈£îyÓfi≤ÔqTμμ
ªªuÒw!t ... yÓfió¯ fl... yÓ[fl... Ä <äTs¡V≤ü +ø±]øÏ ˙<Óã“ m˝≤+{Ï<√ s¡T∫ #·÷|ü⁄!μμ
ªªn˝≤π> kÕ«$Tμμ n+≥÷ ‘·q |ü]yês¡+ e⁄+&˚ #√≥T≈£î Äy˚X+¯ ‘√ m–dæ |ü&TÉ ‘√qï
>∑T+&Ó‘√... yÓfi≤fl&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶ >√kÕsTT yÓ+ø£qï Ä˝À#·q˝À |ü&Ü¶&TÉ !
4
|ü<&ä TÉ >∑T\ ‘·\T|ü⁄ #·|⁄ü Œ&Ó+’ ~.
sê|òTü yê#ê] >∑T+&Ó >∑T_Ûfió¯ fleT+~.
ªªá y˚fi|¯ ⁄ü Œ&ÉT mes=∫Ã e⁄+{≤s¡T?μμ nqT≈£î+≥÷ yÓT*¢>± |üøÿ£ ~– ‘·&ãÉ &ÉT‘·Tqï
n&ÉT>∑T\‘√ ‘·\T|ü⁄ <ä>sZ∑ ≈¡ î£ #˚sê&ÉT. yÓqTø£ qT+∫ n‘·qT e⁄+#·T≈£îqï C≤s¡ø±+‘·
Ç˝≤ n+~.
ªªmø£ÿ&çøÏ yÓfi¯ó‘·THêïs¡T?μμ
ªªmes√ ‘·\T|ü⁄ ‘·&TÉ ‘·THêïs¡T. yÓ[fl #·÷kıkÕÔqTμμ n+≥÷ #Ó~]q ‘·q <Û√e‹ì
dü]#˚dTü ≈£î+≥÷ yÓ[fl ‘·\T|ü⁄ rXÊ&ÉT.
n+‘˚!
n‘·ì ÄbÕ<äeTdüøÔ +£ y=DT≈£î |ü⁄{Ï+º ~.
>∑TeTà+ Äe\ zãj·T´! sê|òTü yê#ê] e+ø£ >∑TÁs¡T>± #·÷dü÷Ô ‘·q #˚‹˝Àì ø£eTàqT
n‘·ì #˚‹˝À e⁄+#ê&ÉT.
ªªmes¡Tïe⁄«?μμ zãj·T´ e+ø£ nqTe÷q+>±, uÛÑj·T+>± #·÷dü÷Ô n&ç>±&ÉT
sê|òüTyê#ê].
ªªπsjYT |æ]øÏ düHêïd”! qqTï #·÷ùdHÔ ˚ Ç+‘· y=DÏøbÏ ˛‘·THêïy˚! eT] e÷ <=s¡qT
#·÷ùdÔ Ç+¬ø+‘· y=DÏøÏ b˛‘êy√?μμ n+≥÷ m<˚y› ê #˚dæ qyê«&ÉT zãj·T´.
ªªndü\T mes¡Tïe⁄«? MT <=s¡ mes¡T?μμ eT∞fl Á|ü•ï+#ê&ÉT sê|òTü yê#ê].
ªªe÷ <=s¡ mesê? á ø£eTà #·<Tä e⁄ ‘Ó\TdüT+Ô ~. #˚‘H· ‘’Ó ˚ ÁbÕD≤\T s¡ø+åÏ #·Tø√!μμ
n+≥÷ m+‘· y˚>+∑ ‘√ H=dü‡+ qT+&ç e#êÃ&√ ‹]– n<˚ y˚>+∑ ‘√ yÓqT~]>±&ÉT
zãj·T´.
sê|òTü yê#ê] zãj·T´ Ç∫Ãq ø£eTà ‘Ós∫¡ n+<äT˝À e⁄qï~ #·~$ $ÁuÛ≤+‘·T&Éj÷· ´&ÉT.
‘·q ≈£î\≥ |ü\T≈£î\‘√ $ÁuÛ≤+‹ qT+∫ ‘˚sT¡ ≈£îqï sê|òTü yê#ê]øÏ ˇø£ÿ e÷s¡T>±
ÁbÕDuÛj Ñ T· + |ü≥Tº≈î£ +~. ÄyÓT m+‘·>± Á|ü•ïdüTHÔ êï H√≥ e÷≥ sêø£ n#˚‘q· +>±
ñ+&çb˛j·÷&ÉT.

sπ iÒ&TÉ ø£\Te uÛ≤eT\‘√ ø£ãTsê¢|æ |ü&eÉ Ts¡ ~≈£îÿ≈£î C≤s¡T≈£î+≥Tqï y˚fi¯ ! H=dü‡+
ø√≥˝À dü+<ä&!ç dü+<ä&ç ø±<ä~ düHêïVü≤+!! ≈£î+|òDæ ° eédüqú T m<äTs=ÿH˚ Á|üjT· ‘·ï+!!
bÕ˝…>±&ÉT 15
Ä Á|üj·T‘·ï+ s¡Vü≤dü´+>± »]–b˛‘·÷ e⁄+~. nsTTHê Ä yês¡Ô H=dü‡+ Á|ü»\≈£î
‘Ó*dæb˛sTT+~. n+<ä] y=&É\T |ü⁄\ø£]+#êsTT. ø£‹|Ô {ü ºÏ ø£<qä s¡+>∑+˝ÀøÏ <ä÷ø±\ì
‘·qTe⁄ eTqdüT ‘·|+æ ∫ b˛j·÷sTT. nsTTHê ìÁ>∑V≤æ +#·T≈£îHêïs¡T. ‘·eT <=s¡ Ä»„
y˚Ts¡≈£î!
ø√≥ ˝À|ü\ <=s¡ Ç\y˚\TŒ »>∑Hêï<∏kä Õ«$T >∑T&çeT+&É|+ü eTT+–≥ es¡Tdü>±
u≤s¡T\T r]Ã ì\ã&ç e⁄Hêïs¡T. Áø£eT•ø£Då ≈£î e÷s¡T ù|s¡T|ü&¶É qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ nqT#·sT¡ \T.
yês¡T <Û]ä +∫q <äTdüT\Ô ˙ï ˇπø˝≤>∑ e⁄HêïsTT. q\¢{Ï s¡+>∑T. n+<ä]#˚‘T· ˝À¢ |ü<Tä qT<˚]q
bı&ÉT>±{Ï ø£‘T· \Ô T, q&ÉTeTT\≈£î m&ÉeTyÓ|’ ⁄ü #·Ts¡ø‘£ T· \Ô T. z n&ÉT>∑T bı&ÉTe⁄q e⁄Hêïj·T$.
yê{Ï <Óu“Ò #ê\T, |ü>y∑ ê&ç ‘·\ ˇø£ÿ Áy˚≥T‘√ ‘Ó– H˚\yê\&ÜìøÏ. yê] #·÷|ü⁄\˙ï
‘·eT <=s¡ qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ MT<ä, ‘·eT≈£î >∑Ts¡Te⁄˝≤+{Ï >√kÕsTT yÓ+ø£qï MT<ä
øπ +ÁBø£]+#·ã&ç ñHêïsTT.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ Áø°>+∑ ≥ >∑eTì+#ê&ÉT ‘·eT e+πø #·÷düTqÔ ï e+<ä\ ø£fiq¢̄ T. n+<ä]
ø£fifl¯ ˝Àq÷ ‘·q|ü≥¢ kÕ«$TuÛøÑ ,ÔÏ X¯Á‘·Te⁄|ü≥¢ Áøös¡éTT y˚Tfi¯$+|ü⁄>± n>∑T|æ+#·&+É #·÷dæ
ªªá ‹s¡T>∑Tu≤≥T $»j·Te+‘·+ ø±e&É+ U≤j·T+!μμ nqTø=ì yê]ì ñ<˚•› +∫ >∑+;Ûs¡
dü«sêq |ü*ø±&ÉT -
ªªôd’ìø£ $TÁ‘·T˝≤sê! á ‹s¡T>∑Tu≤≥T m+<äT≈£î #˚düTÔqï~ MT≈£L á bÕ{ÏøÏ
ne>∑‘·yÓTÆ e⁄+≥T+~. mø£ÿ&çqT+#√ e∫Ã eTqMT<˚ ô|‘·Ôq+ kÕ–dü÷Ô nsê#·ø±ìï
düèwædº ÷ü Ô eTq eédüHú ˚ düeT÷\+>± HêX¯q+ #˚dTü HÔ êïs¡T... Çø£ ñù|ø£å ‘·><∑ Tä . düeTs¡+
»]|æ eTq bÂs¡TcÕ–ï m˝≤+{Ï<√ #ê{Ï#|Ó Œæ , yê]øÏ >∑TDbÕsƒ+¡ H˚]Œ yê]ì á d”eT
qT+&ç ‘·]$T ‘·]$T ø={≤º*. n+<äT≈£î MTs¡+<äs¡÷ dü+dæ<äΔ+>± ñHêïs¡ì Hê≈£î
‘Ó\TdüT. á b˛sê≥+˝À eTqyÓ’|ü⁄ #ê˝≤ eT+~ ÁbÕD≤\T ø√˝ÀŒe#·TÃ! nsTTHê
eTq+ @e÷Á‘·+ yÓsT¡ eø£ yê] n+‘·+ #·÷ùd<ëø£ á b˛sê≥+ kÕ–+#ê*. eTq
s¡ø|Ô£ ⁄ü ∫e]u§≥Tº es¡≈î£ b˛sê&ÉT<ë+!
á b˛sê≥+˝À eTq+ $»j·T+ kÕ~Û+#·&É+μμ n+≥÷ ∫e]e÷≥ |üP]Ô
#ÓjT· úÀ‘·Tqï+‘·˝À ôdì’ ≈£î\+<äs÷¡ ˇø£ÿe÷s¡T>± n]∫ #ÓbÕŒs¡T.
ªª‘·<∏ä´+!μμ
yê]˝Àì Msêy˚XÊìï #·÷dæ >√kÕsTT yÓ+ø£qï ≈£L&Ü eT+<äV‰ü dü+ #˚d÷ü Ô #ÓbÕŒ&ÉT.
ªª‘·<∏ä´+!μμ

qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ düyê\T #˚dü÷Ô sêdæ |ü+|æq ˝ÒK #·~$q sê|òüTyê#ê]øÏ
uÛj
Ñ ÷· +<√fi¯q\ qT+∫ ‘˚sT¡ ø√e&ÜìøÏ #ê˝≤ùd|ü⁄ |ü{+ºÏ ~. ‘˚sT¡ ≈£îqï yÓ+≥H˚ ‘·q
C≤s¡ø±+‘· e+ø£ #·÷dü÷Ô @&ÉTŒ >=+‘·T‘√ |ü*ø±&ÉT y=DÏøbÏ ˛‘·÷.
ªªMs¡eTDÏ! Hê≈£î Äj·TTwüß¸ eT÷&ç+<˚!μμ
ªª@yÓT+Æ ~ |æ\ø£j÷· ´?μμ sê|òTü yê#ê]‘√ düsk¡ Õ˝≤&˚≥|ü⁄Œ&ÉT Ms¡eTDÏ |æ*#˚ ù|s¡~.
Ä |æ\Tù| Ç|ü⁄Œ&ÉT nqTø√≈£î+&Ü ÄyÓT H√{ÏøÏ e#˚Ãdæ+~. Ä ù|s¡Tq |æ*ùdÔ sê|òTü yê#ê]øÏ
eTVü‰ø√|ü+ eTT+#·Tø=düT+Ô ~. |ü≥Tºd&ü *É q |æ\ø£eTT&çì ‹]– _–+#·T≈£î+≥÷ Ms¡eTDÏ
e+ø£ >∑TÁs¡T>± #·÷XÊ&ÉT sê|òTü yê#ê].
ªª‘·|Œü sTTb˛sTT+~ kÕ«MTμμ u…~]b˛‘·÷ n+~ Ms¡eTDÏ.
sê|òTü yê#ê] eTTKø£e[ø£\T e÷sêsTT. qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ |ü+|æq ø£eTà˝Àì ndü\T
$wüjT· + #Ó|Œü >±H˚ Ms¡eTDÏ˝À ≈£L&É >∑T+&Ó<&ä É yÓTT<ä˝+’… ~.
ªªkÕ«$T! Ä <=s¡ |ü>ã∑ {≤º&+É fÒ bÕeTT |ü>π ! MT ÁbÕD≤\T rùd<ëø± e<ä\T¶μμ
eDÏøÏb˛‘·÷ #Ó|æŒ+~ Ms¡eTDÏ. Ms¡eTDÏ e÷≥\‘√ eT]+‘· uÛÑj·T+ |ü≥Tº≈£î+~
sê|òTü yê#ê]øÏ. ø±ùd|ü{Ï ‘·sê«‘· Ms¡eTDÒ dü\Vü‰ Ç∫Ã+~.
ªªá $wüjT· + yÓ+≥H˚ ø£&|É ≈ü î£ ø£ãTs¡T |ü+|æ+#·+&çμμ.
Ms¡eTDÏ n˝≤ m+<äTø£+<√ sê|òTü yê#ê]øÏ ‘Ó\TdüT.
ªªø£˝ø… sº£ Y ø±ÁπøHé <=s¡ ø£&|É ˝ü À ˝Ò&.˚ .. eT<äq|ü*¢ yÓfi≤¢&TÉ μμ
ªªm+<äT≈£î?μμ ñ<˚«>∑+>± Á|ü•ï+∫+~ Ms¡eTDÏ.
ªªnø£ÿ&ç <=eTà] eTT+&É˝ÀÔ düsk¡ Õ˝≤&Ü¶ìøÏμμ <äe&É|fiü ó¯ fl q÷s¡Tø=+≥÷ ∫sê>±Z
|ü*ø±&ÉT sê|òTü yê#ê]. Á|ü‘êé÷ïj·T e÷s¡+Z ø√dü+ Ä˝À∫dü÷!Ô
5
1846 E˝…’ 10.
$T≥ºeT<Ûë´Vü≤ï+... |üHïÓ +&ÉT >∑+≥\y˚fi!¯
ø√yÓ\≈£î+≥¢ |ü⁄s¡M<ÛTä ˝À¢ dü÷Ø&ÉT ‘·q Á|ü‘êbÕìï #·+&É Á|ü#+· &É+>± #·÷|æd÷ü Ô
ñHêï&ÉT. <=s¡ qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ Áf…»Øì ø=\¢>=≥º&ÜìøÏ, ‘·Vü≤o˝≤›sY sê|òüTyê#ê]ì
eT≥Tºu≥… &º ÜìøÏ edüTHÔ êï&Éqï $wüjT· + n|üŒ{Ïøπ Ä eP] Á|ü»\+<ä]ø° ‘Ó*dæb˛e&É+
e\¢ yês¡T uÛÑj·Tø£+|æ‘·T˝…’ ‘·\T|ü⁄\T _–+#·Tø=ì Çfi¯fl˝ÀH˚ ≈£Ls¡TÃHêïs¡T. eT]
bÕ˝…>±&ÉT 17
ø=+‘·eT+~ Çfi¯fl˝À¢ qT+#˚ >∑yêøå±\ >∑T+&Ü ìsêàqTwüýÓTqÆ M<ÛTä \e+ø£ ‘·<ø˚ +£ >±
‘˚]bÕs¡ pdüTHÔ êïs¡T qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ Ä>∑eTq+ ø√dü+!... }|æ] _>∑ã{Ïº ñ‘·ÿ+sƒ‘¡ √!
<=s¡ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ‘·eTqT @MT #ÓjT· ´&Éì yê]øÏ ‘Ó*dæHê, @<√ ‘Ó*j·Tì uÛj Ñ T· +
e\¢ n˝≤ ‘·\T|ü⁄\T _–+#·Tø=ì ≈£Ls¡TÃHêïs¡T. ì$TcÕ\T uÛ≤s¡+>± >∑&TÉ düTHÔ êïsTT
yê]øÏ.
}] q&çu§&ÉTq¶ Hê|üsêfi¯fl‘√ ø£≥ãº &çq Áf…»Ø #·T≥÷º ‘Ó\<¢ =s¡\ dæbÕsTT\T
kÕj·TT<ÛTä ˝…’ ø±|ü˝≤ ø±düTHÔ êïs¡T. ô|ø’ Ï y˚Tø£b˛‘·T >±+;Ûsê´ìï Á|ü<]ä Ùdü÷Ô >∑dÔ” ‹s¡T>∑T‘·÷
e⁄Hêï, ˝À˝À|ü\ yê]ø° ;Û‹>±H˚ e⁄+~. yê] eT<Û´ä e÷≥\T ˝Òe⁄. ˇø£] m<ädeü «&ç...
n\»&ç... Ç+ø=ø£]øÏ düŒwüº+>± $ì|ædü÷Ô e⁄+~. yê] eTTU≤q ∫s¡T#ÓeT≥\T...
yÓqTï˝À »\<ä]+|ü⁄‘√ bÕ≥T eDT≈£î yÓTT<ä˝+’… ~. n]ø±fi¯˝¢ À ª‘·&μç ≈£L&Ü Äs¡+uÛyÑ TÓ +Æ ~.
uÒ\ eTqdüTÿ˝…q’ dæbÕsTT\T ø=+‘·eT+~ n|üŒ{Ïøπ ø±πsÃdüT≈£îHêïs¡T!
dæbÕsTT*ï, Áf…»Ø |ü]düs¡ ÁbÕ+‘ê*ï y˚sTT ø£fifl¯ ‘√ >∑eTìdü÷Ô e⁄Hêï&ÉT &Éù|<ò ësY
yês¡d+æ >¥, NeT ∫≥T≈£îÿeTHêï yÓqT‹]– #·÷dü÷Ô ñHêï&ÉT. n‘·ì~ ñ‘·sÔ ¡ uÛ≤s¡‘<· X˚ +¯ .
<äøDåÏ uÛ≤s¡rj·TT\T n+fÒ n‘·ìøÏ @e÷Á‘·+ |ü&<É Tä . yês¡+fÒ nø±s¡DyÓTqÆ <˚«wü+,
ndü÷j·T. n+<äTπø ≈£î+|òæD° Á|üuÛÑT‘·«+ yês¡T ‘Ó*$>± dæbÕsTT>± e⁄qï n‘·ìï
dæbÕsTT\+<ä]ô|’ n~Ûø±sêìï #Ó˝≤sTT+#˚ ª&Éù|<ò ës¡Tμ |ü<$ä ì Ç∫Ã <äøDåÏ <˚XÊìøÏ
|ü+|æ+#ês¡T. ‘Ó\<¢ =s¡\ ‘=‘·T>Ô ± ù|s¡Tã&É¶ yês¡d+æ >¥ yê] dü÷#·q\ y˚Ts¡≈î£ eTÁ<ëdüT
e~* ø√yÓ\≈£î+≥¢≈î£ e#êÃ&ÉT.
yês¡dæ+>¥ #˚‹˝Àì Hê\T>∑&ÉT>∑T\ ‘·TbÕøÏ ‹s¡T>∑Tu≤≥T<ës¡T\ô|’ >∑Tfi¯fles¡¸+
≈£î]|æ+#·&ÜìøÏ nÁs¡T\T #êdü÷Ô e⁄+~. yês¡dæ+>¥ ‘·TbÕøÏ >∑T] ô|{Ïº ù|\Ã&É+˝À
eT+∫ H˚sŒ¡ ]. <ëì ‘ê\÷≈£î >∑s«¡ y˚T n‘·ì ô|<ë\ô|’ ˝≤dü´+>± ‘=DÏødÏ ˝ü ≤&ÉT‘·÷
e⁄+~. ≈£î&ç#‘˚ √Ô ‘·TbÕøÏ m‹Ô |ü≥Tºø=ì, m&ÉeT#˚‘√Ô n<˚|ìü >± @|ü⁄>± >∑T+&Ó\<ëø±
ô|]–q >∑&Ü¶ìï k˛j·T>∑+>± ìeTTs¡T≈£î+≥÷ e⁄Hêï&ÉT. Áf…»Ø ˝À|ü*qT+∫ e∫Ãq z
dæbÕsTT e&çe&ç>± n&ÉT>∑T\T y˚d÷ü Ô yês¡d+æ >¥ <ä>]Z∑ ø¬ [fl #ÓbÕŒ&ÉT.
ªªkÕ«$T>±s¡T |æ\TdüTHÔ êïs¡Tμμ kÕ«$T>±s¡+fÒ sê|òTü yê#ê].
ªªÄ‘êVüA+ #·˝À!μμ yês¡d+æ >¥ »yêãT˝À ìs¡ø¢ ´å£ +!
ìs¡¢ø£åýÓTÆq »yêãT Ä dæbÕsTT˝À ø√bÕìï ‘Ó|æŒ+∫+~. n‘·qT ø√|ü–+#·T
ø√e&ÜìøÏ eTs=ø£ ø±s¡D+ ≈£L&Ü ñ+~. mø£ÿ&çyê&√ e∫Ã ‘·eTô|’ &Éù|ò<ës¡T>±
n~Ûø±s¡+ #·˝≤sTT+#·&+É , ‘·eT*ï Çwü+º e∫Ãq≥T¢>± ‘·q |üqT\≈£î $ìjÓ÷–+#·T
ø√e&É+ n‘·ìøÏ nee÷q+>±q÷, u≤<Û>ä ±q÷ e⁄+~. Ä u≤<Û˚ Á|üdTü ‘Ô +· ø√|ü+>±
e÷]+~. nsTTHê n‘·qT ø√bÕìï nDT#·T≈£îHêï&ÉT.
ªªπsjYT dæ+>¥! s¬ &ç¶ #˚‹˝À á s√E‘√ ˙ #·]Á‘· düe÷|ü+Ô μμ nqTø=+≥÷ eTqdüT˝ÀH˚
‹≥Tºø=+≥÷, ô|<ä› ô|<ä› n+>∑\T y˚d÷ü Ô nø£ÿ&ÉTï+∫ yÓ[flb˛j·÷&ÉT.
yês¡dæ+>¥ Áf…»Ø ˝À|ü*øÏ yÓ[fl ≈£î&çyÓ’|ü⁄ ‹]– Vü‰\T˝≤+{Ï z ô|<ä› >∑~˝À
n&ÉT>∑T ô|{≤º&TÉ . Ä >∑~˝À q–w” #ÓøÿÏ q |ü<&ä TÉ >∑T\ bı&Ée⁄, nsTT<ä&TÉ >∑T\ yÓ&\É TŒ
>∑\ y˚TC≤ã\¢ øÏsT¡ yÓ|’ ⁄ü \ Ç<äs› T¡ e´≈£î\Ô T ÄoqT˝…’ ñHêïs¡T. yê] eTTU≤˝À¢ uÛj
Ñ ÷· +<√fi¯q,
ÁbÕD≤\MT~ r|æ‘√ ≈£L&çq ;Û‹ düŒwü+º >± n>∑T|æd÷ü Ô ñ+~. Ç<äs› ÷¡ ≈£î+|òDæ ° Á|üuTÑÛ ‘ê«ìøÏ
dü+ã+~Û+∫q e´≈£îÔ˝Ò! yê]˝À ˇø£&ÉT sê|òüTyê#ê], ¬s+&Ée e´øÏÔ Áf…»Ø Ä|ò”düsY
<∏ëeTdt m&É«s¡T.¶
<∏ëeTdt m&É«s¡T~¶ \+&ÉH.é Áã‘·T≈£î<ÓsT¡ e⁄ ø√dü+ dæbÕsTT>± uÛ≤s¡‘<· X˚ ÊìøÏ e#êÃ&ÉT.
‘·q≈£îqï Á|ü‹uÛ≤ bÕ≥yê\T, kÕ«$TuÛøÑ ÔÏ <ë«sê Ä|òd” sü Y |ü<$ä ì dü+bÕ~+#ê&ÉT. n‘·qT
≈£L&Ü s¬ +&ÉT e÷kÕ\ ÁøÏ‘y· T˚ eTÁ<ëdüT qT+∫ ã~© nsTT e#êÃ&ÉT.
<∏ëeTdt m&É«s¡T,¶ sê|òTü yê#ê] @ø£ >=+‘·Tø£‘√ n&ç>±s¡T yês¡d+æ >¥qT.
ªªeTq+ ã‹øÏ ãj·T≥ |ü&>É \∑ eT+{≤yê?μμ nì.
yês¡d+æ >¥ n\yê≥T Á|üø±s¡+>± >∑&+¶É ìeTTs¡T≈£î+≥÷ »yêãT #ÓbÕŒ&ÉT.
ªªÄ|t |òøæ s£ Y eT‘Y ø£s√ kÕuŸ, ñdt Vü≤sêyéTC≤<˚ø√ @ø˘ >√©ùd... dæsŒY ¤ @ø˘ >√©ùd
K‘·yTé ø£s÷¡ +>±...!μμ
Væ≤+B dü]>±Z sêq+<äTq yê]øÏ n‘·qT #Ó|Œæ +<˚$T{À ns¡+ú ø±˝Ò<Tä . nsTTHê
ˇø£{Ï e÷Á‘·+ düŒwü+º >± uÀ<Û|ä &ü +ç ~ yê]øÏ.
ªªMT ÁbÕD≤\≈£î Hê ÁbÕD≤\T n&ÉTy¶ k˚ ÕÔqTμμ n+≥THêï&Éì.
ø√≥T CÒãT˝À+∫ s¡÷bÕsTT _fi¯fl |ü]e÷D+˝À e⁄qï >=\TdüT >∑&j ç ÷· s¡+ rdæ
düeTj·÷ìï ˝…øÿ£ y˚dTü ø=Hêï&ÉT sê|òTü yê#ê].
|üHïÓ +&ÉT |ü~ùV≤qT ì$TcÕ\T... ‹]– >∑&j ç ÷· sêìï ø√≥T CÒãT˝À e⁄+#·Tø=+≥÷
ñ+&É>± ãj·T≥ >∑TÁs¡+ &Óøÿ£ \ X¯ã+› $ì|æ+∫+~.
n+‘˚!
∫>∑Ts¡T{≤≈£î˝≤ y=DÏøÏ b˛j·÷&ÉT sê|òTü yê#ê].
<∏ëeTdt m&É«s¡T¶ >=+‘·T ∫+#·Tø=ì n]#ê&ÉT eNÃsêì ‘Ó\T>∑T˝À...
ªªyê&É÷ e∫ÃHê&É÷!μμ n+≥÷.
bÕ˝…>±&ÉT 19
yês¡d+æ >¥ nÁ|üeT‘·T&Ô ’Ó ªª¬s&ç ≥÷ ô|{’ò Ÿμμ n+≥÷ >∑{>ºÏ ± ns¡Tdü÷Ô Áf…»Ø qT+&ç
ãj·T{ÏøÏ |üs¡T>∑T\T rXÊ&ÉT. sê|òüTyê#ê], <∏ëeTdt m&É«s¡T¶ Á|üø£ÿH˚ ñqï >∑~˝ÀøÏ
|üsT¡ >∑T\T rdæ ‘·\T|ü⁄\T _–+#·T≈£îHêïs¡T. >∑TÁs¡+ &Óøÿ£ \ X¯ã+› m≈£îÿyÓ+’ ~. Ç<ä]›
X¯Øsê˝À¢q÷ ‹]– eDT≈£î yÓTT<ä˝+’… ~.
|üs¡T>∑T\T rdü÷Ô ãj·T{ÏøÏ e∫Ãq yês¡dæ+>¥≈£î q\¢{Ï nX¯«+ MT<ä ‘·eTyÓ’|ü⁄
Á|üfi¯j·T s¡TÁ<äT&ç˝≤ <ä÷düT≈£îedüTÔqï ¬s&ç¶ì, n‘·ì nqT#·s¡T\qT #·÷&É>±H˚ >∑T+&Ó
sƒê¬s‹Ô+~. n+‘·es¡≈£î ∫ø£ÿã≥Tºø=qï >∑T+&Ó <ÛÓ’s¡´+ ~>∑C≤]b˛sTT+~. X¯Øs¡+˝À
‘·&uÉ ≤≥T... ns¡#‹˚ ˝À ø£+|üq+... z ìeTTwü+ bÕ≥T dü+ú _Û+∫b˛j·÷&ÉT yês¡d+æ >¥.
n‘·ì #˚‹˝Àì Äs¡&TÉ >∑T\ ‘·TbÕøÏ C≤] ÁøÏ+<ä |ü&uÉ ÀsTT+~. nsTT‘˚ yÓ+≥H˚ <ëìï
ˇ&çdæ |ü≥Tºø=ì ~>∑C≤]q <Ûs’Ó ê´ìï ‹]– ‘Ó#T· Ã≈£îì ‘·q dæbÕsTT\ e+ø£ #·÷XÊ&ÉT.
s¬ &ç¶ ;Ûøs£ ¡ söÁ<äs÷¡ bÕìï #·÷dæ ìX‚Ãwüß˝º ’… ì\TÃHêïs¡T dæbÕsTT\T. yês¡d+æ >¥˝À Äy˚X+¯
ø£≥\º T ‘Ó+#·T≈£î+~. |æ∫Ãø√|ü+‘√ n]#ê&ÉT.
ªªø£e÷Hé ô|ò’sYμμ
n‘·ì ns¡T|ü⁄≈£î dæbÕsTT\T ìX‚Ãwü‘º · qT+∫ ‘˚sT¡ ≈£îHêïs¡T. yê] #˚‘T· ˝À¢ì ‘·TbÕ≈£î\T
ø±\TŒ\≈£î dæ<äΔeTj·÷´sTT. qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ ôd’q´+ yê]øÏ #˚s¡TesTT´+~. dæbÕsTT\
‘·TbÕ≈£î\T ÁyÓ÷>∑&+É yÓTT<ä˝{… ≤ºsTT! >∑TÁs¡|⁄ü &Óøÿ£ \ ‘êøÏ&øç Ï H˚\ô|ì’ mÁs¡ì <Û÷ä [ sπ –
Ä ÁbÕ+‘·eT+‘ê s¡a+s¡a≤e÷s¡T‘·+˝≤ yê´|æ+∫+~. Ä <Û÷ä [˝À qT+∫ ñô|Œq˝≤
ô|\T¢_øÏ dæbÕsTT\ô|’ |ü&+ç ~ s¬ &ç¶ ôdq’ ´+!
ø£sy¡ ê\+ X¯øÔÏ ø£+fÒ ‘·TbÕøÏ >∑T+&ÉT X¯øÔÏ >=|üŒ~. nsTT‘˚ <ëìï ù|˝ÒÃyê&çøÏ >∑T],
düsú TTs¡´+ ˝Òøb£ ˛‘˚ n~ ìÁwüŒjÓ÷»qy˚T. n<˚ »]–+~. dü]jÓTÆ q >∑T]˝Òì dæbÕsTT\
‘·TbÕøÏ ÁyÓ÷‘·\T... Ä ÁbÕ+‘êìï ;uÛ‘Ñ ‡· + #˚XÊj˚T ø±ì s¬ &ç¶ |ü]yês¡+ >∑T+&Ó˝À¢øÏ
dü]>± <ä÷düTø¬ fi¯fl˝Òø£ b˛j·÷sTT.
|òü*‘·+?
‘·TbÕøÏ X¯øÔÏ düqï–*¢+~. ø£sy¡ ê\+ X¯øÔÏ s¬ {Ï+º |üsTT´+~. s¬ &ç¶ nqT#·sT¡ \ ø£‘T· \Ô T
ôd«’ s¡$Vü‰s¡+ #˚XÊsTT. dæbÕsTT\ ≈£î‘·TøÔ \£ T Vü‰Vü‰ø±sê\ eT<Û´ä , Äs¡HÔ ê<ë\ eT<Û´ä
@ø£<ëÛ {Ï>± ‘Ó–|ü&Ü¶sTT. H˚\≈£î C≤]q yê] s¡ø+Ô£ es¡<˝ä ≤ bÕs¡T‘·÷ ñ+~.
yês¡d+æ >¥≈î£ |æ#ÃÓ øÏÿq≥¢sTT+~. n‘·qT nqTø=qï<=ø£{,Ï »]–+<=ø£{Ï . n‘·ì
Äs¡&TÉ >∑T\ ‘·TbÕøÏ >∑]d® ÷ü HÔ ˚ ñ+~ ‘·|Œü n‘·ì eTdæwÔ ÿü + yÓTT<äTu› ≤]b˛sTT+~. ‘·TbÕøÏ˝Àì
∫e] >∑T+&ÉT ù|˝≤Ã&ÉT yês¡d+æ >¥ ‘·qô|ø’ Ï ø±\j·TeTT&ç˝≤ <ä÷düTø=düTqÔ ï qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶
ô|ø’ Ï Ä >∑T+&ÉT >∑T]‘·|Œæ s¬ &ç¶ ≈£î&çuTÑÛ »+ |üøÿ£ >± <ä÷düTø¬ [fl+~.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ Ç+πøe÷Á‘·+ Ä\dü´+ #ÓjT· ´ø£ H˚sT¡ >± ‘·q >∑TÁsêìï yês¡d+æ >¥ ô|ø’ Ï
\+|òæT+|üCÒXÊ&ÉT. ¬s&ç¶ nX¯«+ ‘·q eTT+<äT ø±fi¯flqT m‹Ô >∑{Ïº>± düøÏ*dü÷Ô n‘·ì
>∑T+&Ó\ô|’ ã\+>± ‘·ìï+~. yÓTT<ä\+≥÷ q]øÏq eèø£å+˝≤ yÓq≈£îÿ $s¡T#·T≈£î|ü&ç
b˛j·÷&ÉT yês¡d+æ >¥, s¬ &ç¶ $X¯«s¡÷bÕìï #·÷dü÷!Ô s¬ &ç¶ nX¯«+ô|’ qT+#˚ bı&ÉT>±{Ï ‘·q
K&É+Z ‘√ ˇø£ÿ Áy˚≥T‘√ n‘·ì ‘·\ q]ø±&ÉT.
mÁs¡{Ï ∫ø£ÿ{Ï yês¡dæ+>¥ HÓ‘·TÔs¡T es¡<ä˝≤ bÕ] $T–* e⁄qï dæbÕsTT\qT
uÛj
Ñ T· ÁuÛ≤+‘·T*ï #˚d+æ ~.
ªªÁã‘·T≈£îJe⁄&Ü!μμ n+≥÷ #˚‘ã· ÷ìq ‘·TbÕ≈£î*ï y=<ä* nø£ÿ&ÉTï+∫ |üsT¡ >∑T\T
rXÊs¡T. ø£Då ≤˝À¢ dæbÕsTT\+<äs÷¡ n<äèX¯éTj·÷´s¡T. $»jÓ÷‘ê‡Vü≤+‘√ ìHê<ë\T
$Tqï+{≤sTT.
<=s¡ qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶øÏ C…’....
>√kÕsTT yÓ+ø£qï≈£î C…’ ....
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ‘·q nX¯«+ô|’ qT+&ç ~– ˇø√ÿ n&ÉT>∑T y˚d÷ü Ô Áf…»] ˝À|ü*øÏ
yÓfi≤fl&ÉT. n|üŒ{Ïøπ n‘·ì |ü]yês¡+ ø=+‘·eT+~ Áf…»]˝À e⁄qï mì$T~ e+<ä\
nsTT<äT s¡÷bÕj·T\ |ü~ nD≤\ Hê\T>∑T ô|d’ \ü &ÉãT“qT <ä$Tà&ç\‘√ düV‰ü eP&çÃ
eT÷≥ ø£≥Tºø=ì s¬ &çø¶ Ï m<äTs=#êÃs¡T. eT]ø=+‘· eT+~ Áf…»]˝À z eT÷\ >∑~˝À
<ë∫q Äj·TT<Ûë*ï ø£≥>º ± ø£≥Tºø=ì e#êÃs¡T.
¬s&ç¶ Áf…»]øÏ dü+ã+~Û+∫q >∑<äT\˙ï ì•‘·+>± |ü]øÏdü÷Ô n&ç>±&ÉT ‘·q
ôdì’ ≈£î\qT<˚•› +∫ -
ªªsê|òTü yê#ê] mø£ÿ&É?μμ
ªªá >∑~˝À e⁄Hêï&ÉT <=sê... m+‘· Á|üj·T‹ï+∫Hê á >∑~ ‘·\T|ü⁄\T
‘ÓsT¡ #·Tø√e&É+ ˝Ò<Tä μμ n+≥÷ m<äTs¡T>± e⁄qï >∑~e+ø£ #·÷|æ+#ês¡T. qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶
Ä >∑~ ‘·\T|ü⁄\ e+ø£ z e÷s¡T ì•‘·+>± #·÷XÊ&ÉT. <ë<ë|ü⁄ Çs¡yÓ’ n&ÉT>∑T\
m‘·T+Ô &ç ã*wüyº TÓ qÆ fÒ≈î£ ø£Ás¡‘√ #˚dqæ ‘·\T|ü⁄\$. ‘·\T|ü⁄\≈£î ô|u’ ≤Û >±q ÇqT|üsπ ≈£î
_–+#·ã&ç |ü>∑T˝>=≥º&ÜìøÏ <äTπs“<Ûä´+>± e⁄+~. ‘·q uÛÑT» ã˝≤ìøÏ z |üØø£å
nqT≈£îHêï&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶ s¡ødÔ£ øæ yÔ£ TÓ qÆ K&ÜZìï ‘·q q$Tàqã+≥T zãj·T´øÏ∫Ã >∑T+&Ó\
ì+&ÉT>± }|æ] |”\TÃø=ì X¯øqÔÏ +‘ê uÛTÑ C≤˝À¢øÏ ‘Ó#T· Ãø=ì ø=+&ÉqT &Ûøû =qï eT<ä|⁄ü
bÕ˝…>±&ÉT 21
fÒqT>∑T˝≤ yê{Ïì &Ûû ø=Hêï&ÉT. yÓTT<ä{Ï Á|üjT· ‘·ï+ |ò*ü +#·˝<Ò Tä . s¬ +&Ée Á|üjT· ‘êïìøÏ
eT÷dæe⁄qï ‘·\T|ü⁄\T ªô|òfi¯ô|òfi¯μeTqï X¯ã›+‘√ $]– ‘·Tìj·T˝…’ H˚\ô|’ <ä;Ûfi¯ófleTì
|ü&Ü¶sTT.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ nqT#·sT¡ \T eTs=ø£e÷s¡T »j·TìHê<ë\T #˚XÊs¡T. s¬ &ç¶ >∑~˝ÀøÏ
Á|üy•˚ +#ê&ÉT. >∑»>∑» ì\TyÓ˝≤¢ y=DÏøbÏ ˛‘·÷ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ e+ø£ #·÷XÊ&ÉT sê|òTü yê#ê].
qT<äT≥ mÁs¡ì ‹s¡T#·÷s¡+í , n–ï>√fi≤˝≤¢+{Ï mÁs¡ã&çq ø£fió¯ fl, yÓT*ô|≥ºã&çq >∑TãTs¡T
MTkÕ\T, Áøösê´ìï dü÷∫düTÔqï q\¢u≤]q ô|<ë\T... ø√bÕy˚X¯+‘√ ø£~*b˛‘·Tqï
eTT≈£îÿ|ü⁄{≤\T, ≈£î&ç#‹˚ ˝À dæbÕsTT\ s¡ø+Ô£ ‘√ n_Ûwøæ yÔ£ TÓ qÆ K&É+Z ... Äs¡&TÉ >∑T\ m‘·T>Ô \∑
n‘·ì X¯Øs¡ $Á>∑V≤ü + #·÷&É>±H˚ >∑»>∑» eDÏøbÏ ˛j·÷&ÉT sê|òTü yê#ê].
ªª<=sê qqTï eTìï+#·÷!μμ n+≥÷ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ bÕ<ë\qT ‘êø£uÀj·÷&ÉT. ø±ì
n|üŒ{Ïøπ Ä\dü´+ »]–b˛sTT+~. s¬ &ç¶ K&É+Z n‘·ì •s¡dTü ‡qT #Û~˚ +∫+~. sê|òTü yê#ê]
Äs¡HÔ ê<ä+‘√ Ä >∑~ Á|ü‹<Û«ä ì+∫+~.
<∏ëeTdt m&É«s¡T¶ e+ø£ #·÷XÊ&ÉT s¬ &ç.¶
n‘·ì H√≥ e÷≥ |ü&bç ˛sTT+~. ;Û‹*¢b˛sTT yÓqTø£&TÉ >∑T y˚dæ >√&É≈î£ ã*¢˝≤
n‘·T≈£îÿb˛sTT ªª&√+{Ÿ øÏ˝ŸMT...μμ n+≥÷ s¬ +&ÉT #˚‘T· \T CÀ&ç+∫ X¯sD¡ T y˚&&É +É
ÁbÕs¡+_Û+#ê&ÉT. n‘·ì •s¡dTü ‡ ≈£L&Ü K+&ç+#·&ÜìøÏ K&É+Z m‘·uÔ ÀsTT ‘·q≈£î >∑Ts¡TyÓq’
>√kÕsTT yÓ+ø£qï #Ó|Œæ +~ >∑Ts¡TøÔ =∫Ã Ä–b˛j·÷&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶ zãj·TýÓ|’ ⁄ü #·÷XÊ&ÉT.
Ä #·÷|ü⁄˝À¢ì uÛ≤yêìï ns¡ú+ #˚düT≈£îqï zãj·T´ ˇs¡˝À qT+∫ #·Ts¡ø£‹Ô düÁs¡Tq
ãj·T{ÏøÏ ˝≤– s¬ +&ÉT ì$TcÕ\ ø±\eé~Û˝À <∏ëeTdt •s√eTT+&Éq+ >±$+#ê&ÉT.
s¬ &ç¶ nqT#·sT¡ \T ‘·eT ø£‘T· \Ô q+{Ïq s¡ø±Ôìï n‘·ì eTTU≤q |ü⁄*e÷s¡T.
ªªπsjYT! ‘Ó\ø¢ √‹! á s√E ˙≈£î |ü{qºÏ >∑‘˚ sπ |ü⁄ ˙ô|ì’ n~Ûø±s¡T\≈£î |ü&TÉ ‘·T+~.
˙ n~Ûø±s¡T\≈£î <äeTTà+fÒ á s¬ &çì¶ sπ |ü⁄ kÕj·T+ø±\+ ªqj·THê\|üŒμ ø=+&É <ä>]Z∑ øÏ
e∫Ã ø£\TdüTø√eTì #Ó|⁄ü Œ!μμ n+≥÷ ‘·q ôdì’ ≈£î\ e+ø£ ‹]– ªªÇ‘·&ïç $eÁdüTDÔ íÏ #˚dæ
>±&ç<ôä |’ ePπs–+∫ á eP] bı*y˚Ts¡\T <ë{Ï+#·+&ç!μμ Ä»„ C≤] #˚XÊ&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
s¬ &ç¶ Ä»„qT •s√<Ûës¡´+>± uÛ≤$+∫q n‘·ì nqT#·sT¡ \T <∏ëeTdt m&É«s¡Tq¶ T $eÁdüTDÔ íÏ
#˚dæ >±&ç<ôä |’ ø√yÓ\≈£î+≥¢ ÁbÕ+‘·eT+‘ê ePπs–+#ês¡T. Ä ePπs–+|ü⁄qT #·÷&É&ÜìøÏ
Ä eP] »q+, eT÷düT≈£îqï ‘·\T|ü⁄\T ˇø£ÿkÕ]>± ‘Ós#¡ T· ø=ì _>∑sZ >¡ ± øπ ø£\T y˚dTü ≈£î+≥÷
M~Ûq |ü&Ü¶sT¡ .

p˝…’ 11
ns¡sΔ êÁ‹ |üHïÓ +&ÉT >∑+≥\T <ë{Ïqy˚fi¯ !
‘êqT $&ç~ #˚dqæ &˚sê eTT+<äT ndüV≤ü q+>± s¬ +&ÉT #˚‘T· *ï qT\T|ü⁄ø=+≥÷
n≥÷ Ç≥÷ |ü#ês¡T¢ #˚dü÷Ô e⁄Hêï&ÉT ø£&É|ü ø£˝…ø£ºsY ø±ÁπøHé. n‘·ì eTqdüT
nee÷quÛ≤s¡+‘√, Á|ürø±s¡ C≤«\‘√ <äVæ≤+#·T≈£îb˛‘·÷ e⁄+~. <∏ëeTdt m&É«s¡T¶
$ø£è‘·s÷¡ |ü+ n‘·ìøÏ |ü<˚ |ü<˚ >∑Ts¡T≈Ô î£ e∫Ã Äy˚X+¯ ‘√ n‘·ì qsê*ï _>∑T‘ÓøÿÏ dü÷Ô
e⁄+~.
dü«>∑‘·+˝À |ü&Ü¶&ÉT ø£˝…ø£ºsY ø±ÁπøHé.
ªªm+‘·{Ï |üsêuÛeÑ +?μμ
‘êqT ø£˝À¢ ôd‘’ +· }Væ≤+#·ì<˚!
á |üsêuÛeÑ + <∏ëeTdt m&É«s¡T¶ ˇø£ÿ&çøπ ø±<äT ‘·eTø£+‘·{øÏ ,Ï ‘·eT C≤‹ø£+‘·{øÏ .Ï
Ä|òsºü ê˝Ÿ 11 s¡÷bÕj·T\ ‘·eØ® |ü⁄#·TÃ≈£î+≥Tqï z ∫qïbÕ{Ï bÕ˝…>±&ç e+oj·TTìøÏ
Ç+‘·{Ï eT<äVü≤+ø±s¡e÷? e÷ô|’H˚ ‹s¡T>∑Tu≤{≤? H√ HÓe«sY..! yê&ç ‘·\bı>∑s¡T
nD#·e\dæ+<˚! yê&çì e÷ ‘·TbÕøÏ >∑T+&ÉT≈£î ã*ô|≥ºe\dæ+<˚! yê&çï, yê&ç ≈£î≥T+u≤ìï
düs«¡ HêX¯q+ #ÓjT· é\dæ+<˚!!
n˝≤ ìs¡j í ÷· ìøÏ e∫Ãq ø±ÁπøHé |ü#ês¡T¢ #ÓjT· ´&É+ e÷ì #·|Œü ≥T¢ #·]∫ ªªCÀHé‡μμ
n+≥÷ |æ*#ê&ÉT.
CÀHé‡ ø±ÁπøHé n+‘·s+¡ –ø£ dü\Vü‰<ës¡T&ÉT. &˚sê ˝À|ü*qT+∫ |üsT¡ >∑T |üsT¡ >∑Tq
e∫Ã $<Û˚j·TT&Ó’ n‘·ì eTT+<äT ì*#ê&ÉT. CÀHé‡qT ì•‘·+>± |ü]øÏdü÷Ô #ÓbÕŒ&ÉT
ø±ÁπøHé.
ªªãfi≤fl]˝À e⁄qï Á_π>&çjT· sY »qs¡˝Ÿ≈î£ n¬s+® ≥T>± ø£ãTs¡T |ü+|æ+#·T!μμ
ªª z.πø. kÕsY!μμ n+≥÷ ø±ÁπøHé e+ø£ Á|üXÊïs¡øú +£ >± #·÷XÊ&ÉT CÀHé‡.
»yêãT #ÓbÕŒ&ÉT ø±ÁπøHé.
ªªe⁄qï |òfiü +¯ >± M\sTTq+‘· m≈£îÿe ôdH’ ê´ìï |ü+|æ+#·eTì #Ó|⁄ü Œ!μμ
$wüjT· + |üP]Ô>± ns¡yú TÓ bÆ ˛sTT+~ CÀHé‡≈£î. qs¡d+æ Vü‰s¬ &çì¶ n+‘·+ #ÓjT· ´&ÜìøÏ
eP´Vü≤+ |üqTï‘·THêï&Éì ‘Ó*dæb˛sTT+~ n‘·ìøÏ. n‘·ì eTTK+˝À ô|X’ Ê∫ø£ Äq+<ä+
‘=DÏøÏdü˝≤&ç+~!

bÕ˝…>±&ÉT 23
H=dü‡+ ø√≥≈£î |ü<ëeT&É\ <ä÷s¡+˝À e⁄qï qj·THê\|üŒ ø=+&Éô|’ >√kÕsTT
yÓ+ø£qï, qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ n‘·ì nqT#·sT¡ \T ‘·eT düyê\TqT ì\T|ü⁄ø=H˚+<äT≈£î düs«¡
düHêïVü‰\‘√ dü+dæ<Tä ˝› ’… e⁄Hêïs¡T.
kÕj·T+ dü+<Ûë´düeTj·T+ <ë{Ïb˛sTT+~. Nø£≥T¢ <ä≥º+>± n\TeTT≈£îHêïsTT.
nsTTHê ‘Ó\<¢ =s¡\ Ä>∑eTq C≤&É n>∑T|æ+#·˝<Ò Tä . ‘·q düyê\T≈£î $eTTKT˝…’ ‘·qô|’
Ç+πø<√ |ü<øä∏ +£ |üqTï‘·THêïs¡ì|æ+∫+~ qs¡d+æ Vü‰s¬ &çø¶ .Ï Ä $wüj÷· H˚ï e÷≥˝À¢ düŒwü+º
#˚XÊ&ÉT.
ªªkÕ«MT! eTq*ï eT≥Tºu{… ≤º\ì @<√ |ü<øä∏ +£ Ä˝À∫düTqÔ ï≥TºHêïs¡T.μμ
ªªdü]>±Z }Væ≤+#êe⁄ <=sê! yês¡<˚ Á|üjT· ‘·ï+˝À e⁄Hêïs¡T. ãVüQXÊ yês¡T n<äqT
#·÷dæ eTqô|’ |ü<øä∏ +£ Á|üø±s¡+ m≈£îÿeeT+~ e÷s¡“\+‘√ <ë&ç #ÓjT· é#·TÃ!... eTq+
Ä <ë&çì düeTs¡eú +‘·+>± ‹|æŒø={≤º\+fÒ eTq nqT#·se¡ s¡+Z s¬ {Ï+º |ü⁄ ø±yê*. <ëìøÏ
‘√&ÉT eT+<äT>∑T+&ÉT kÕe÷Á– eTq≈£î ‘√&ÉT>± e⁄+&É&+É m+‘ÓH’ ê nedüs+¡ .μμ n+≥÷
Ä>±&ÉT >√kÕsTT yÓ+ø£qï.
ªªn+<äT≈£î @+ #Ój÷· ´* kÕ«MT?μμ n&ç>±&ÉT zãj·T´.
ªªyÓ+≥H˚ W≈£î˝À e⁄qï Hêsêj·TDsêE≈£î ø£ãTs¡T |ü+|æ+#·+&ç! n˝≤π> Á|üC≤˙ø±ìøÏ
≈£L&Ü |æ\T|ü⁄ìe⁄«!μμ
ªªn˝≤π> kÕ«MT!μμ n+≥÷ W≈£î sêE≈£î ø£ãTs¡T |ü+|æ+#ê&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
Á|ü»\qT ≈£L&É>≥∑ &º ÜìøÏ »q+˝ÀøÏ zãj·T´qT |ü+|æ+#ê&ÉT.

W≈£î Hêsêj·TDsêE >∑T]+∫ dü+øÏ|å +Ôü >± Á|ükÕÔ$+#·Tø=+<ë+! ø£s÷¡ ï\T õ˝≤¢˝Àì
W≈£î #·T≥TºÁ|üøÿ£ \ ÁbÕ+‘ê˝À¢ W≈£î Hêsêj·TDsêE |üPØ«≈£î\T sêj·T\ ø±\+ qT+∫
bÕ\q kÕ–dü÷Ô e#êÃs¡T. <∏ëeTdteTÁH√ yê] dü+kÕúHêìï ‘·q Á|üuTÑÛ ‘·«+˝À $©q+
#˚dü÷Ô yê]øÏ 1500 s¡÷bÕj·T\ ô|’∫\T≈£î ‘·eØ® @sêŒ≥T #˚XÊ&ÉT. W≈£î sêE\
bÕ\q uÛ÷Ñ uÛ≤>∑+ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ |üPØ«≈£î\ bÕ\Hê uÛ÷Ñ uÛ≤>∑+ ø£+fÒ #ê˝≤ m≈£îÿe
n+<äTøπ n‘·ì ‘·eØ® ≈£L&Ü #ê˝≤ m≈£îÿe.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ø£ãTs¡T n+<äTø=qï Hêsêj·TDsêE≈£î Äq+<ä+ y˚d+æ ~. n‘·ìøÏ
≈£L&Ü Á_{Ïwt yês¡+fÒ <˚«wü+. qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ø√sTT\≈£î+≥¢ Áf…»Øì ø=\¢>=≥º&+É ,
nø£ÿ&ç ‘·V≤ü o˝≤›sT¡ sê|òTü yê#ê]ì #·+|ü≥+ $ì Äq+<äu]ÑÛ ‘·T&Éj÷· ´&ÉT. qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶
qT+∫ düV‰ü j·T+ ø√dü+ es¡eÔ ÷q+ sê>±H˚ n‘·ì Äq+<ëìøÏ ne<ÛTä \T ˝Òe⁄. ‘·q
e<ä› e⁄qï |ü]yêsêìï, <ë∫ e⁄+∫q Äj·TT<Ûä kÕe÷Á–ì ‘·|üŒø£ |ü+|ü⁄‘êqì
qs¡d+æ Vü‰s¬ &çì¶ ø£\e&ÜìøÏ dæ<+Δä >± e⁄Hêïqì ø£ãTs¡T |ü+bÕ&ÉT.
6
Ä+Á<Û,ä ø£sêï≥ø£ Á|ü<X˚ Ê\≈£î eT<Û´ä dü]Vü≤<äT› ãfi≤fl] eT+&É\+. dü]Vü≤<Û̊› ø±<äT.
s¬ +&ÉT ÁbÕ+‘ê\ dü+ã+<Ûä u≤+<Ûyä ê´\≈£î, Ä#ês¡ eéVü‰sê\≈£î sê»ø°jT· $wüj÷· \≈£î
Äqyê\yÓTÆ yês¡~>Û ± ì\∫q Á|ü<X˚ +¯ ãfi≤fl]. s¬ +&ÉT <˚XÊ\ Á|ü»\ Jeqdüs[¡ ..
dü+düÿè‹ Ä Á|ü<X˚ Êq Á|ü‹_+_dü÷Ô e⁄+≥T+~. ‘ÓqT>∑T, ø£qï&É kÕs¡d«ü ‘êìøÏ bı‘·TÔ
≈£î~]+~ nø£ÿ&˚! \+¬ø ≈£î~]+~ nø£ÿ&˚!! $»j·Tq>∑s¡ kÕÁe÷»´ kÕú|≈ü î£ \ qT+∫
yÓTT<ä\T eT<Û´ä ‘·s+¡ yê&Óq’ lø£èwü<í e˚ sêj·T\T, Ä[j·T sêeTsêj·T\ es¡≈î£ ø£sêï≥ø£
Ä+Á<Ûuä ≤Û wü\T düsê«+>∑ düT+<äs¡ s¡÷|ü⁄sπ K*ï r]Ã ~<äT≈› î£ +~ Ä ÁbÕ+‘ê\˝ÀH˚!
Á_{Ïwt Á|üuTÑÛ ‘·«+ Ç≥T <ä‘eÔ· T+&É\ ÁbÕ+‘ê\qT n≥T ø£sêï≥ø£ ÁbÕ+‘ê\qT
ôdì’ ø£ |üs+¡ >± n»e÷sTTw” #˚ùd+<äT≈£î>±qT ãfi≤fl]ì eTTK´ øπ +Á<ä+>± @s¡Œs¡#T· ≈£î+~.
ãfi≤fl]H˚ Á|ü<ëÛ q øπ +Á<ä+>± @sêŒ≥T #˚dTü ø√e&ÜìøÏ Ç+ø√ ø±s¡D+ ≈£L&Ü ñ+~.
<ä‘·ÔeT+&É˝≤\ dü]Vü≤<äT›˝À¢q÷ ø£sêï≥ø£ <˚X¯ dü]Vü≤<äT›˝À¢q÷ n|ü⁄Œ&É|ü⁄Œ&É÷
uÛ≤cÕ$uÛ<Ò ë\T bı&É#÷· |æ n$ |òTü s¡¸D ÁbÕs¡+uÛyÑ TÓ Æ ∫e]øÏ ∫qï ∫qï ‹s¡T>∑Tu≤≥¢≈î£
<ë]rùd$. Ä ‹s¡T>∑Tu≤≥¢qT n\ø£å´+ #˚ùdÔ ∫e]øÏ ‘·eT ñìøÏπø Á|üe÷<ä+
yê{Ï\T¢‘T· +<äì Á>∑V≤æ +∫q ≈£î+|òDæ ° eédü,ú Ä <ë&ÉT\qT Ä~˝ÀH˚ nDÏ∫y˚ùd+<äT≈£î
<ä‘eÔ· T+&É˝≤~Ûø±] nH˚ ˇø£ Á|ü‘´˚ ø£ |ü<$ä ì düèwæ+º ∫ Ä n~Ûø±]>± ˝…|Hºtò +Ó {Ÿ yê≥‡HéqT
ìj·T$T+∫+~.
yê≥‡Hé j· T T<ä Δ yÓ T fi¯ ≈ £ î e\T u≤>± ‘Ó * dæ q yê&É T , X¯ Á ‘· T e⁄\qT m˝≤
‘·T<äeTT{Ï+º #ê\qï~ ‹s¡T>∑Tu≤≥T<ës¡¢ m‘·T>Ô &∑ \É qT m˝≤ ∫‘·TÔ #Ój÷· ´\qï~ ‘·q≈£î
‘Ó*dæq+‘·>± eT¬se«]øÏ ‘Ó*j·T<äì $T&çd|æ &ü TÉ ‘·÷ e⁄+{≤&ÉT. n‘·ì $T&çdbæ Õ≥T˝À
#ê˝≤es¡≈î£ ì»+ ˝Òøb£ ˛˝Ò<Tä . nsTT‘˚ Ä $T&çdbæ Õ≥Te\¢ ˇø√ÿkÕ] ‹s¡T>∑Tu≤≥T<ës¡T&ÉT
m+‘·{Ï ã\e+‘·T&√ Á>∑V≤æ +#·˝øÒ £ n|ü»j·÷ìï #·$#·÷&Ée\dæ e⁄+≥T+~.
ø£˝ø… sº£ Y ø±ÁπøHé CÀHé‡ <ë«sê n+~+∫q yês¡Ô $q>±H˚ yê≥‡Hé n–ZMT<ä >∑T–Z\+˝≤
m–]|ü&Ü¶&TÉ . ì|ü⁄Œ ‘=øÏÿq ø√‹˝≤ ø√|ü+‘√ ∫+<äT\T ‘=≈£îÿ‘·÷ CÀHé‡‘√ #ÓbÕŒ&ÉT.
ªª¬s&û ≥÷ yêsYμμ
bÕ˝…>±&ÉT 25
n|üŒ{Ïø|£ ⁄ü Œ&ÉT dæbÕsTT ôdq’ ´+ qs¡d+æ Vü‰s¬ &çô¶ |’ b˛s¡T dü\Œ&ÜìøÏ dü+dæ<yΔä TÓ +Æ ~.
yê≥‡Hé ‘·q ÁøÏ+~ n~Ûø±]ì |æ*Ã ôdH’ ê´ìï m˝≤ q&ÉbÕ˝À $&ÉeTs¡∫ #Ó|Œæ CÀHé‡qT
‘·q e´øÏ>Ô ‘∑ · eT+~sêìøÏ |æ*∫ z ns¡>+∑ ≥ ùd|ü⁄ »s¡T|üuÀj˚T j·TT<ä+Δ >∑T]+∫
#·]Ã+∫ ∫e]øÏ n‘·ì uÛTÑ »+ ‘·&TÉ ‘·÷ #ÓbÕŒ&ÉT.
ªªeTq+ n{≤ø˘ #˚ùd+‘·es¡≈î£ á yês¡Ô Ä bÕ˝…>±&çøÏ ‘Ó*j·Tsê<äT. n+<äT≈£î ‘·>Z∑
C≤Á>∑‘\Ô· ˙ï rdüTø√+&ç!μμ
ªªz.¬ø.düsμY μ n+≥÷ n‘·qT #Ó|Œæ +~ eTs√e÷s¡T >∑Ts¡TÔ ‘Ó#T· Ãø=ì n\yê≥T ø=B›
∫s¡ïe⁄« ‘·q ô|<ë\ô|ø’ Ï ‘Ó#T· Ãø=Hêï&ÉT. Äô|’
ªªNÛsY‡μμ
ã+>±s¡T‘√ #ÓjT· ´ã&É¶ s¬ +&ÉT eT<ÛTä bÕÁ‘·\T &Ûû ø=HêïsTT. neTè‘· >∑sfi¡ +¯ Ç<ä]›
X¯Øsê˝À¢øÏ Á|üeVæ≤dü÷Ô yê]˝Àì ô|X’ Ê∫ø£ eTq' Á|üeè‹Ôì yÓ*øÏ ‘˚kÕ–+~.
eT<ÛäTyÓ≈£îÿesTT´+~.
e÷≥\T ‘·&ãÉ &Ü¶sTT.
#˚‘T· \T eT>∑Te düŒs¡Ùø√dü+ ‘·|+æ ∫b˛j·÷sTT.
>∑{>ºÏ ± #·|Œü ≥T¢ #·]#ê&ÉT yê≥‡Hé.
Ä düeTj·T+˝À Ä #·|üŒ≥¢ø£s¡ú+ ‘Ó*dæq n‘·ì dæbÕsTT\T yê] ‘·|üq rπsÃ
eT>∑Te\ ø√dü+ |üsT¡ >∑T\T rXÊs¡T. eè‹Ô, Á|üeè‹Ô ø=B› eTs¡T\T sπ ø¬ ‹Ô+#˚ eT<äe‘·T\
ø√dü+ ø±<äT ø£HïÓ |üsT¡ e+‘√ ø£fiø¯ fi£ ˝¯ ≤&ÉT‘·÷ ‹s¡T>±&˚ |ü˝|¢… &ü TÉ #·T\ ø√dü+ yê]
|üs¡T>∑T.

ªª@ ø£Då ≤q @ Á|üe÷<ä+ eTT+#·Tø=düT+Ô <√ #Ó|Œü ˝ÒeTT <=sê! eTq+ nìïy˚fi\¯
yÓT\≈£îe>± ñ+&Ü*μμ nqï >√kÕsTT yÓ+ø£qï ôV≤#·Ã]ø£qT |ü⁄s¡dÿü ]+#·Tø=ì C≤>∑Ts¡‘·
|ü&¶É qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ X¯Á‘·Te⁄\≈£î ˙s¡T <=s¡ø≈£ î£ +&Ü #ÓjT· ´&ÜìøÏ H=dü‡+ ø√≥ #·T≥÷ºsê
e⁄qï #ÓiTe⁄\ ‘·÷eTT\T rsTT+∫, #ÓsT¡ e⁄˝À¢ì ˙{Ï q+‘·{ìÏ U≤∞ #˚sTT+#ê&ÉT.
s¬ &ç¶ ÄC≤„qTkÕs¡+ s¬ ‘’ T· \T eTT+<äT>±H˚ ‘·eT bı˝≤ìï ‘·&ç #˚dTü ≈£îHêïs¡T. X¯Á‘·Te⁄\T
düT\uÛ+Ñ >± ø√≥qT #˚s≈¡ î£ +&Ü ñ+&˚+<äT≈£î, ø√≥ #·T≥÷º ø£+<äø+£ Á‘·$«+∫ ì+&Ü
˙s¡T ì+bÕ&ÉT. ø√≥ yÓqTø£ ã\V”≤q+>± e⁄qï ø£≥&º Ü*ï |ü⁄qsYì]à+∫ ø√≥ ô|u’ ≤Û >±q
yÓTT<ä{Ï es¡Tdü˝À ÁbÕD≤\≈£î ‘Ó–+∫ ø√≥>√&ÉqT mø£ÿ&ÜìøÏ Á|üj·T‹ï+#˚ yê]ô|’
dü\dü\ ø±π> q÷HÓqT >∑TeTà]+#·&ÜìøÏ Á|ü‘˚´ø£ dæã“+~ì @sêŒ≥T #˚XÊ&ÉT.
Hêsêj·TDsêE düVü‰j·T+‘√ düeT≈£Ls¡TÃ≈£îqï eT+<äT>∑T+&ÉT kÕe÷Á–ì ø√≥ô|’øÏ
#˚]Œ+#ê&ÉT. n+<äT˝À y˚T*$Ts¡ø+£ X¯‘|· Tüò Tï\T ≈£L&Ü e⁄HêïsTT.

1846 p˝…’ 23
yÓX’ ÊK e÷dü|⁄ü eT+&ÉTf…+&É˝ rÁe y˚&$ç T Ç+ø± ‘·>˝Z∑ <Ò Tä . s¡V≤ü <ës¡T\ô|’ m+&É\T
ì|ü⁄Œ\T #Ós¡T>∑T‘·÷ e⁄HêïsTT. bÕ<äs¡ø£å\T ˝Òø£ q&Ée&É+ <äTkÕ‡<ÛäýÓTÆb˛‘·T+~
Á|üC≤˙ø±ìøÏ. nsTTHê n+‘·{Ï m+&É y˚&$ç TøÏ n\yê≥T|ü&¶É s¬ ‘’ T· \T Vü≤˝≤\‘√ ‘·eT
bı˝≤ìï <äTqTïø=ì >∑èVü≤ÀqTàKT˝…’ ‹]– edüTqÔ ï y˚fi|¯ ⁄ü Œ&ÉT yê≥‡Hé ‘·q ôdq’ ´+‘√
H=dü‡+ |ü]düs¡ ÁbÕ+‘ê\≈£î #˚s¡Tø=Hêï&ÉT. ¬s&ç¶ nÁ|üeT‘·Ô‘· >∑T]+∫ ‘Ó\TdüTø=qï
yê≥‡Hé $düàj·TuÀj·÷&ÉT. s¬ &ç¶ ã\+ >∑TiÏ+∫ yêø£ãT #˚XÊ&ÉT. nsTT‘˚ s¬ &ç¶ nqT#·se¡ s¡+Z
>∑TiÏ+∫ dü]jÓTÆ q ne>±Vü≤q˝Òì n‘·ì y˚>T∑ \T n‘·ì dü+K´ >∑T]+∫ Ç<ä$T‘·+ú >±
n+#·Hê y˚dæ #Ó|Œü ˝Òøb£ ˛j·÷s¡T. ‘·&uÉ ≤≥T #Ó+<ës¡T.
|òü*‘·+? yê] ‘·&Éu≤≥T≈£î yê≥‡Hé ø√|ü+ ¬s{Ïº+|üsTT´+~. ¬s{Ïº+ô|’q n‘·ì
ø√|ü+ ìsêΔøÏåD´+>± Ä y˚>∑T*ï ã*>=+~. >∑T+&Ó\T |ü–˝Ò˝≤ ÄÁø£+<äq\T #˚dü÷Ô
H˚\ø=]>±s¡T Ä y˚>T∑ \T!
yê]ì ‘·q ø£‹øÔ Ï ã*>=qï yê≥‡Hé Ä˝À#·q˝À |ü&Ü¶&TÉ . X¯Á‘·T ã\+ >∑T]+∫
n+#·Hê y˚dTü ≈£îHêï&ÉT. ‘·q ã\y˚T m≈£îÿe e⁄+≥T+<äì|æ+∫+~ n‘·ìøÏ. nsTTHê
‘·q ÁøÏ+~ &Éù|<ò ës¡T uÀ‘·yTé ‡qT |æ*∫ #ÓbÕŒ&ÉT -
ªªH=dü‡+ ø√≥qT eTT≥º&ç+#·&ÜìøÏ eTq ¬s+&ÉTy˚\ ôd’q´+ eTq yÓ+≥ e⁄qï
eT+<äT>∑T+&ÉT kÕe÷Á– #ê\T. nsTTHê eTT+<äT C≤Á>∑‘Ô· ø√dü+ eTq≈£î Ç+ø=+‘·
n<äq|ü⁄ ôdq’ ´+ e⁄+&É&+É nedüs+¡ . qTe⁄« yÓ+≥H˚ ãfi≤fl] yÓ[fl ôdH’ ê´ìï rdüT≈£îsê!
qTe⁄« ôd’q´+‘√ e#˚Ã˝À|ü⁄ H˚qT H=dü‡+ ø√≥qT #·T≥Tº eTT&É‘êqT. j·TT<äΔ+˝ÀH˚
ôdq’ ´+‘√ e∫Ã ø£\Te⁄. ø£e÷Hé... Vü≤]j·T|t.. øÏ«ø˘!μμ
ªªz.πø.kÕsY!μμ ‘·\e+∫ ìÁwüÿ$T+#ê&ÉT &Éù|ò<ës¡T uÀ‘·yéT‡. m+&É y˚&ç$Tì
uÛ]Ñ +#·˝øÒ ,£ <ëVü≤+‘√ <ä|Œæ ø£>=ì >=+‘·T ‘·&Ü]b˛‘·Tqï ≈£î+|òDæ ° ôdì’ ≈£î\≈£î m˝≤
<ëVü≤+ rs¡TÃø√yê˝À ~≈£îÿ‘√#·˝Ò<äT. yÓ+≥ ‘Ó#·TÃø=qï ‘√\Tdü+#·T˝À¢ì ˙s¡T
nsTTb˛sTT+~.
‘·q≈£L, ‘·q ôdì’ ≈£î\≈£î ˙fi¯ó¢ ôd‘’ +· |ü⁄≥º≈î£ +&Ü #˚dqæ qs¡d+æ Vü‰s¬ &çô¶ |’ yê≥‡Hé≈î£
bÕ˝…>±&ÉT 27
m&É‘>Ó ì∑ <˚«wü+ |ü⁄≥Tºø=∫Ã+~. ø£d>æ ± <äe&É|fiü ó¯ ¢ q÷s¡T‘·÷ ‘·q ôdì’ ≈£î\ qT<˚•› +∫
Ç˝≤ nHêï&ÉT -
ªªyÓT&Æ j
ç T· sY k˛\®s‡Y ! eTq+ Ç|ü⁄Œ&ÉT <ëVü≤+ rs¡TÃø√e\dæ+~ eT+∫˙{Ï‘√ ø±<äT.
Ä s¬ &ç,¶ n‘·ì ôdq’ ´+ ‘ê\÷≈£î s¡ø+Ô£ ‘√!μμ
Ç˝≤ ôdì’ ≈£î*ï ñ‘˚»Ô |ü]#ê&ÉT yê≥‡Hé. n‘·ì Äy˚X|¯ ⁄ü e÷≥\T ≈£î+|òDæ ° ôdq’ ´+ô|’
u≤>± |üì#˚XÊsTT. dæbÕsTT ôdq’ ´+ <ä+&ÉT>± Äj·TT<Ûë\T #˚ã÷ì H=dü‡+ ø√≥yÓ|’ ⁄ü
|üsT¡ >∑T\T rdæ+~ |æ∫Ã Äy˚X+¯ ‘√!
≈£î+|æD° ôd’q´+ ø√≥qT düMT|æk˛Ô+<äqï yês¡Ô #˚s¡>±H˚ n+<ä]øÏ ôV≤#·Ã]ø£>±
H=dü‡+ ø√≥ô|ì’ q>±sê ÁyÓ÷–+~! qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç,¶ n‘·ì |ü]yês¡+ nÁ|üeT‘·T\Ô j·÷´s¡T.
nsTT<äT y˚\ eT+~ nqT#·sT¡ \‘√ ø√≥qT |ü]y˚w+ºæ #ê&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶ >√kÕsTT
yÓ+ø£qï j·T+Á‘ê+>∑+ Á|üø±s¡+ ø√≥ô|ì’ ôdH’ ê´ìøÏ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç,¶ zãj·T´, U≤d”+kÕôV≤uŸ
Hêj·Tø£‘«· + eVæ≤düTHÔ êïs¡T. ø√≥˝À|ü\ m˝≤+{Ï n\»&ç sπ >∑≈î£ +&Ü e⁄+&É&ÜìøÏ >√kÕsTT
yÓ+ø£qï ‘êH˚ dü«j·T+>± |üs´¡ y˚øDå£ ≈£î |üPqT≈£îHêï&ÉT.
dæbÕsTT ôdq’ ´+ ø√≥qT #·T≥TºeTT{Ï+º ~.
s¬ &ç¶ nqT#·sT¡ \ ø£sy¡ ê˝≤\ |ü<Tä qT m≈£îÿyÓ+’ ~. X¯Á‘·Te⁄\ô|’ $s¡T#·T≈£î|ü&{É ≤ìøÏ
‘·eT <=s¡ Ä»„ø√dü+ ø±#·Tø=ì e⁄Hêïs¡T. s¬ +&ÉekÕ] j·TT<äΔ uÛ]Ò ÁyÓ÷–‘˚ düeTsêìøÏ
X¯+U≤sêe+ |üP]+∫qfÒ!º
yê≥‡Hé ‘·qT eTT+<äT+&ç ø√≥ eTTK<ë«s¡+ <ä>]Z∑ øÏ ôdH’ ê´ìï q&ç|+æ #ê&ÉT.
Çs¡T |üø±å \ ôdH’ ê´\T b˛s¡T≈£î ø±\T<äTe⁄«‘·THêïsTT. yê≥‡Hé ª$uÛõÑ +#·T - bÕ*+#·Tμ
nqï ‘·eT Á|üuÛÑT‘·« dü÷Á‘·+˝Àì ∫e] ∫{≤ÿ Á|üjÓ÷–+#ê&ÉT. qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ì
ñ<˚•› +∫ ø°#T· >=+‘·T‘√ >∑{>ºÏ ± ns¡Tdü÷Ô #Ó|Œü &É+ yÓTT<ä\T ô|{≤º&TÉ .
ªª<=sê! nqedüs+¡ >± ø£j÷· ´ìøÏ ø±\T <äTe«≈£î. |ò*ü ‘·+ nqTuÛ$Ñ kÕÔe⁄. Ç|üŒ{Ïø°
$T+∫b˛sTT+~ ˝Ò<Tä . ˙e⁄ eTeTà*ï ø£eå ÷|üD ø√]‘˚ ìqTï ø£$å T+∫ y=~*ô|&ÜÔ+!
n+‘˚ø±<äT ˙e⁄ e÷ kÕs¡«uÛÖe÷~Ûø±sêìï n+^ø£]ùdÔ ˙≈£î ‘·eØ® m≈£îÿe #˚kÕÔ+!
Ä˝À∫+#·Tø√!μμ n~Ûø±s¡+ ˝Ò≈£îHêï Ä|òüºsê˝Ÿ ns¡yÓ’ Á>±e÷\≈£î ªbÕ˝…>±&ÉTμ >±
|æ\Teã&ÉT‘·Tqï ˙e⁄ eTeTà*ï m~]+#·&+É ø=]$‘√ ‘·\ >√ø√ÿe&ÉyT˚ ne⁄‘·T+~.
Ä˝À∫+#·Tø√! n‘·qT Äy˚X¯+>± Ç+^¢wüß˝À #Ó|æŒ+~ n‘·ì ÁøÏ+~ &Éù|ò<ës¡T
‘·s¡T®e÷ #˚dæ ‘Ó\T>∑T˝À #ÓbÕŒ&ÉT. n‘·&ÉT #Ó|æŒ+~ $qï <=s¡ qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ ñÁ>∑
qs¡d+æ VüQ&Éj÷· ´&ÉT. bÂs¡TcÕ–ï n‘·ì˝À ô|\T¢_øÏ+~. n‘·qT #Ó|Œæ +<ëìøÏ BÛ≥T>±
|ò÷ü ≥T>± düe÷<Ûëq+ #ÓbÕŒ&ÉT.
ªªπsjYT! ‘Ó\≈¢ î£ ø±ÿ! H˚qT ìqTï ø£eå ÷|üD ø√s¡≥e÷? n~ ø£\˝À ≈£L&Ü »s¡>ì∑ ~.
á sπ Hê{Ï >∑&¶É bÂs¡TcÕ–ï, bÕ˝…>±&ç <Óã“ m˝≤+{Ï<√ s¡T∫ #·÷&ÉT!μμ nì eT∞fl ªªá
eTs¡ÿ≥+‘√ Ç+ø± yê<äH+Ó <äT≈£î yÓ÷–+#·+&ç j·TT<äuΔ ]ÒÛ ! s¡a[|æ+#·+&ç ø£‘T· *Ô ï! ì\Te⁄Hê
N*Ã #Ó+&Ü&É+&ç á ‘Ó\e¢ T÷ø£qT!μμ n+≥÷ ‘·q nqT#·sT¡ \qT #·÷dæ >∑]+® #ê&ÉT.
dü+≈£î\ düeTs¡+ yÓTT<ä\sTT´+~.
Çs¡T|üø±å \ yês¡T yÓTTø£ÿy√ì Ä‘·àdüsú TTs¡´+‘√ b˛s¡T dü\TŒ‘·÷ e⁄Hêïs¡T.
ªªø£DfiÒ Ÿ KDÒfiŸμμ eTqï ø£‘T· \Ô sê|æ&ç X¯ã+› ‘√, Ä– Ä– ÁyÓ÷>π |òsæ +¡ >∑T\ ÁyÓ÷‘·\‘√
Ä ÁbÕ+‘·eT+‘ê Vü≤À¬s‹Ôb˛‘·÷ e⁄+~.
>∑T+&Ó*ï »\<ä]+|üCùÒ d ;Ûøs£ ¡ Vü‰Vü‰ø±sê\T!!
Äs¡ÔHê<ë\T!
dæbÕsTT ôdq’ ´+ #êe⁄πøø£\T!
ø±\«\T>∑{ºÏ bÕs¡T‘·Tqï s¡T~Ûs¡ Á|üyêVü‰\T!
uÒ\eTqdüTÿ\T eT÷s¡Ãb¤ ˛j˚T˝≤ ;uÛ‘Ñ ‡· +>± ‘·j÷· s¡e⁄‘·÷ e⁄+~ düeTs¡+ kÕ–düTqÔ ï
Á|ü<˚X¯+.
ø√≥ ô|u’ ≤Û >∑+ e⁄qï ôdì’ ≈£î\T ≈£L&É eTTeTàs¡+>± b˛s¡T kÕ–düTHÔ êïs¡T. yê≥‡Hé
Ä<˚XÊ\ y˚Ts¡≈£î ø=+‘·eT+~ dæbÕsTT ôd’ì≈£î\T ø√≥˝ÀøÏ Á|üy˚•+#·&ÜìøÏ
Á|üjT· ‹ïdüTHÔ êïs¡T. ø√≥ #·T≥÷º Çs¡y’Ó n&ÉT>∑T\ yÓX’ Ê\´+ eTTô|Œ’ ¤ n&ÉT>∑T\ ˝À‘·Tq
‘·$«q ø£+<äø±ìï <ë≥&ÜìøÏ ‘·eT XÊj·TX¯≈î£ ˝Ô ≤ Á|üjT· ‹ïdü÷,Ô $|ò\ü T˝…’ ø£+<äø+£ ˝ÀøÏ
C≤]|ü&TÉ ‘·÷ Vü≤è<äj÷· \T #·*+∫b˛j˚T˝≤ ÄÁø£+<äq\T #˚d÷ü Ô e⁄Hêïs¡T. ø£+<äø±ìï
≈£L&Ü n‹ ø£wüº+>± <ë≥Tø=ì ø√≥ >√&É <ä>∑Zs¡≈£î #˚s¡T≈£îqï dæbÕsTT ôd’ì≈£î\ô|’
$\¢+ãT\T, sêfi¯fl es¡¸+‘√ bÕ≥T dü\dü\ ø±–+∫q q÷HÓqT ≈£î+uÛeÑ èwæ>º ± ≈£î]|ædTü HÔ êïs¡T
s¬ &ç¶ nqT#·sT¡ \T. zãj·T´ |òsæ +¡ >∑T\ <ä>sZ∑ T¡ +&ç eT+<äT yê{Ï˝ÀøÏ <ä{dºÏ ÷ü Ô e⁄Hêï&ÉT.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ >∑T]#·÷dæ X¯Á‘·Te⁄\ô|’ ø±\TŒ\T kÕ–dü÷Ô e⁄Hêï&ÉT. >∑T]#·÷dæ e&çX\Ë ‘√
sêfi¯ó¢ $düTs¡T‘·÷ dæbÕsTT ôdì’ ≈£î\ ø£D‘·\T ∫≥¢>=&ÉT‘·÷, ãTÁs¡*ï sêeTø°sqÔ¡ bÕ&çd÷ü Ô
e⁄Hêïs¡T s¬ &ç¶ ôdq’ ´+˝Àì ø=+‘·eT+~.
s¬ &ç¶ nqT#·sT¡ \+<ä]øÏ ‘Ó*dæb˛sTT+~ $»j·T+ ‘·eT<˚qì. n+<äTøπ ÇqTeT&ç+∫q
ñ‘ê‡Vü≤+‘√ ø√≥ yÓ\T|ü*ø=∫Ã dæbÕsTT\ ≈£î‘·TøÔ *£ ï ‘Ó>∑ qs¡T≈£î‘·÷ Ms√‘ê‡Vü≤+‘√
bÕ˝…>±&ÉT 29
ô|&Éu§ã“\T ô|&ÉT‘·÷ e⁄Hêïs¡T qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç‘¶ √ bÕ≥T! |ü]dæ‹ú ‘ês¡Te÷s¡T ø±e≥+‘√
ªá e÷s¡T eT]+‘· ôdq’ ´+‘√ e∫Ã M&ç uÛsÑ ‘¡ +· |ü{≤º*μ nqTø=+≥÷ ‘·q >∑TÁsêìï
#·|⁄ü Œq yÓq≈£îÿ ‹bÕŒ&ÉT yê≥‡Hé.
yê≥‡Hé >∑TÁsêìï yÓqøÏÿ ‹|üŒ>±H˚ e⁄qï ø=~›bÕ{Ï <ÛÓ’s¡´+‘√H˚ Ms√∫‘·+>±
b˛sê&ÉT‘·Tqï ≈£î+|òDæ ° ôdì’ ≈£î˝À¢ ˇø£ÿe÷s¡T>± uÒ\‘·q+ uÛj Ñ ÷· +<√fi¯q ø£eTTàø=∫Ã+~.
ø=+<äsT¡ e÷Á‘·+ ‘Ó–+∫ b˛sê&ÉT‘·÷ e⁄Hêïs¡T.
|ò*ü ‘·+>± yês¡T ≈£L&Ü ‘·eT >∑TÁsê*ï yÓqøÏÿ ‹|æŒ bÕ]b˛e≥+ yÓTT<ä\T ô|{≤ºsT¡ .
yê≥‡Hé ≈£L&Ü bÕ]b˛e&ÜìøÏ dæ<eΔä Tj·÷´&ÉT á $wüjT· + |üd>æ {∑ qºÏ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶
‘·q >∑TÁs¡+ &=ø£ÿ˝À ã\+>± z ‘·qTï ‘·Hêï&ÉT. Ä ‘·qTï≈£î ns¡+ú ‘Ó*dæq n‘·ì
Vü≤j·T+ ;Ûøs£ +¡ >± düø*Ï dü÷Ô ‘·q s¬ +&ÉT ø±fi¯Sfl u≤>± ô|ø’ Ï ˝Ò|æ ã\+>± yê≥‡Hé
>∑T+&Ó\ô|’ ‘·ìï+~.
yê≥‡Hé <ä;eÛ T+≥÷ H˚\ô|’ ã&ç H√{Ïy+Ó ≥ s¡ø+Ô£ ø£≈î£ ÿ≈£îHêï&ÉT.
ªª|”C¢ Ÿ &√+{Ÿ øÏ˝ŸMT!μμ n+≥÷ ÁbÕDuÛj Ñ T· +‘√ y˚&TÉ ø=qï yê≥‡Hé ≈£î&çuTÑÛ C≤ìï
yÓTs¡T|ü⁄y˚>+∑ ‘√ s¬ &ç¶ ‘·q K&É+Z ‘√ K+&ç+#ê&ÉT. ‹]– n‘·ì m&ÉeT uÛTÑ C≤ìï K+&ç+#˚
˝À|ü⁄ ˇø£ÿ kÕ]>± Ä ÁbÕ+‘·eT+‘ê ª&ÛÜ+μ! nqï ô|<ä› ù|\T&ÉT X¯ã+› $ì|æ+∫+~.
@<√ $]– H˚\ø=]–q X¯ã+› !
ñ*øÏbÕ≥T‘√ yÓqT‹]– #·÷XÊ&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
Á_{Ïwt ôd’ì≈£î\T ù|*Ãq |òæs¡+– >∑T+&ÉT<Óã“≈£î n‘·ì ø√≥ eTT+<äT uÛ≤>∑+
≈£î|üŒ>± ≈£L*b˛sTT e⁄+~.
n+‘˚!
s¬ &ç¶ nDTeDTe⁄q Á|ü»«]*¢b˛j·÷&ÉT!!
<äèwæº eTT+<äT≈£î kÕ]+#ê&ÉT. ø±ì n|üŒ{Ïøπ yê≥‡Hé n<äèX¯ýÓTÆ b˛j·÷&ÉT. nsTT‘˚
|òsæ +¡ –ì ù|\TdüTqÔ ï ôdì’ ≈£î\T e÷Á‘·+ n‘·ì ø£+≥ |ü&Ü¶sT¡ .
s¬ &ç¶ >∑TÁsêìï yê]yÓ|’ ⁄ü eT[fl+∫ ˇπø <Óã“≈£î |òsæ +¡ – ù|*Ãq eTT>∑TsZ T¡ dæbÕsTT
ôdì’ ≈£î\ ‘·\\Tï @ø£ ø±\+˝À q]ø±&ÉT!
∫ø£ÿ{Ï mÁs¡{Ï HÓ‘T· sÔ T¡ ñyÓ«‘·TqÔ ô|ø¬’ >∑d+æ ~!!
s¬ &ç¶ eT]+‘·>± s¬ ∫Ãb˛sTT Ä>∑T|æ+∫q Á|ü‹ dæbÕsTT ‘·\ ‘Ó>=Z≥Tº≈î£ +≥÷ yÓfi≤fl&ÉT.
|üì bı<äTy› fi˚ |¯ ⁄ü Œ&ÉT Äs¡+uÛyÑ TÓ qÆ j·TT<ä+Δ kÕj·T+ø±˝≤ìøÏ n+‘·yTÓ +Æ ~. #ê˝≤es¡≈î£
|ü>∑‘·T\+<äs¡÷ Vü≤‘·T\j·÷´s¡T. $T–*q ø=~›eT+~ ªÁã‘·T≈£îJe⁄&Üμ n+≥÷
ÁbÕD≤\s¡#‘˚ · ô|≥Tºø=ì bÕ]b˛j·÷s¡T. yê]˝À yê≥‡Hé ≈£L&Ü ˇø£&TÉ .
uÛj
Ñ ÷Ó ‘êŒ‘·+‘√ ≈£L&çq ìX¯Ùã› yê‘êes¡D+ Äe]+#·T≈£î+~.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ì•‘·yTÓ qÆ #·÷|ü⁄˝ÀÔ q\TyÓ|’ ⁄ü ˝≤ |ü]øÏ+#ê&ÉT.
ø£qT#·÷|ü⁄y˚Ts¡ >∑T≥º\T>± |ü&eç ⁄qï dæbÕsTT\ X¯yê\T!
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ y=fi¯ófl >∑>T∑ s=Œ&ç∫+~ Äq+<√Á<˚ø+£ ‘√...!!
ªª<=s¡ qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶øÏ C…’!
kÕ«$T >√kÕsTT yÓ+ø£qï≈£î C…!’ μμ
Ä $»j·T<Û«ä qT\‘√ H=dü‡+ ÁbÕ+‘·eT+‘ê Á|ü‹<Û«ä ì+∫ ø√≥˝Àì Ád”\Ô >∑T+&Ó˝À¢
ñ‘Ô̊C≤ìï, <Ûs’Ó ê´ìï ì+|æ+~.
s¡D+ eTT–dæ+~.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &çì¶ $»j·T+ e]+∫+~.
‘·q nqT#·sT¡ \qT, Äj·TT<Ûë\qT |ü+|æ+∫q+<äT≈£î Hêsêj·TD sêE≈£î ø£è‘·»‘„ \· T
‘Ó\TŒ‘·÷ ø£eTà ÁyêsTT+∫ |ü+bÕ&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶

>√kÕsTT yÓ+ø£qï Ä sêÁ‹ ‘·q eTqdüT˝Àì Ä˝À#·qqT #Ó|Œü ≥+ yÓTT<ä\T ô|{≤º&TÉ .

ªª<=sê! X¯Á‘·Te⁄\T eTqø£+fÒ ã\e+‘·T\T. á $wüj÷· ìï eTq+ ø£˝À¢ ôd‘’ +·
$düà]+#·sê<äT. eTq+ X¯Á‘·Te⁄\ >∑T+&Ó˝À¢ >∑TãT\T |ü⁄{Ï+º ∫q e÷≥ yêdüeÔ y˚T! nsTT‘˚
Ä >∑TãT\T ‘ê‘êÿ*ø£+>± ø±≈£î+&Ü yê]ì nVü≤]ïX¯\T yÓ+{≤&˚˝≤ #Ój÷· ´*. n+<äT≈£î
eTq+ eTTqT|ü{Ï ø£+fÒ Ç|ü⁄Œ&˚ m≈£îÿe>± ø£seÔ¡ ´+ |ü≥¢ C≤>∑sT¡ ø£‘· eVæ≤+#ê*. <Óã“‹qï
X¯Á‘·Te⁄ Çø£ eTq CÀ*øÏ sê<äT nqTø√sê<äT. Ç˝≤+{Ï |ü]dæ‘ú T· ˝À¢H˚ X¯Á‘·Te⁄ ‘Ó–+∫
$»è+_ÛkÕÔ&TÉ . n|ü⁄Œ&ÉT eTq+ Á|üe÷<ä+˝À |ü&˚ neø±X¯eTT+~.
ªªn+<äT≈£î @+ #Ój÷· ´* kÕ«$T?μμ >√kÕsTT yÓ+ø£qï ˝Àì uÛ≤yê*ï #·<eä &ÜìøÏ
Á|üjT· ‹ïdü÷Ô n&ç>±&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
ªªeTq+ yÓ+≥H˚ á ø√≥ U≤∞ #Ój÷· ´*!μμ n+<äs÷¡ kÕúDTe⁄\j·÷´s¡T.
ªªkÕ«MT!μμ ìsêÈ+‘·b˛j·÷&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
ªªø√≥ m+<äT≈£î U≤∞ #Ój÷· ´* kÕ«$T?μμ ìyÓ«s¡b˛‘·÷ n&ç>±&ÉT zãj·T´. ø±ùd|ü⁄
eTÚq+ eVæ≤+∫ n+<ä]e+ø£ ø£\j·Tpdü÷Ô #ÓbÕŒ&ÉT >√kÕsTT yÓ+ø£qï.
bÕ˝…>±&ÉT 31
ªª<=sê! á ø√≥qT U≤∞ #Ój÷· ´\+fÒ MT n+<ä]øÏ u≤<Û>ä ± ñ+~ ø£<÷ä ! Hê≈£L
u≤<Û>ä ±H˚ ñ+~. <=sê! ‘·s‘¡ s· ê\T>± ˙ |üPØ«≈£î\T á ø√≥˝ÀH˚ e⁄+&ç sê»´bÕ\q
#˚XÊs¡T!
ø±˙ Ç|ü⁄Œ&û ø√≥ ìyêdüj÷Ó >±´ìøÏ|ìü øÏsê<äT. sπ b˛ e÷b˛ á ø√≥qT ≈£î+|òDæ °
Á|üuTÑÛ ‘·«+ H˚\eT≥º+ #˚dTü +Ô ~. yê] u≤]qT+∫ á ø√≥qT ‘·|Œæ +#·&ÜìøÏ @ e÷s¡+Z
˝Ò<Tä . ø±s¡D+? á ø√≥ e⁄+≥Tqï~ z yÓT<Æ ëq ÁbÕ+‘·+˝À!! á ø√≥≈£î m≥TyÓ|’ ⁄ü q
>±ì Á|üøè£ ‹ dæ<+Δä >± @s¡Œ&çq s¡øDå£ ˝Ò<Tä . X¯Á‘·Te⁄\T m≥Te∫Ã <ë&ç »]|æHê ø√≥≈£î
eTT|ü⁄Œ yê{Ï\ø¢ £ ‘·|Œü <äT. ‘Ó\<¢ =s¡\ e<ä› e⁄+&˚ ô|<ä› ô|<ä› X¯‘|· Tüò Tï\ <Ûë{ÏøÏ Ç˝≤+{Ï
ø√≥\T ì\Te˝Òe⁄ <=sê! eTq+ <ä÷s¡<èä wæº ˝Òø£ Ç+ø± á ø√≥˝ÀH˚ e⁄+fÒ eTq≈£î
ÁbÕD≤bÕj·T+ dü+uÛ$Ñ +#·&+É ‘·<´ä∏ +! n+‘˚ ø±<äT n+<äTe\¢ eTq+ |üXó¯ |üø±å ´~
yÓTT<ä\T eTq |ü]yêsêìï ≈£L&Ü b˛>=≥Tºø√e\dæ e⁄+≥T+~. n+<äTø£H˚ Á_{Ïwüß
yês¡T á ø√≥ô|’øÏ ‹]– <ë&ç »s¡T|üø£ eTTqTù| eTq+ Çø£ÿ&ÉTï+∫ eTø±+ m‹Ô
yÓj·÷´*μμ.
ªªÇ|üŒ{Ïø|Ï ⁄ü Œ&ÉT eTø±+ e÷sêÃ\+fÒ kÕ<Û´ä e÷ kÕ«MT?μμ
ªªkÕ<Û´ä + ø±<äT. nsTTHê kÕ<Û´ä |üs#¡ T· ø√yê*. ÄVü≤À_\ qs¡d+æ Vü≤kÕ«$T ~e´
øπ Áå ‘êìøÏ ÄeT&É <ä÷s¡+˝À, q\¢eT\ n&Ée⁄˝À¢ MT |üPØ«≈£î\T eq$Vü‰s¡+ ì$T‘·+Ô
ø£{+ºÏ ∫q eq<äTs¡Z yÓTTø£≥Tqï~ ø£<ë! eTq eTø±+ nø£ÿ&çøÏ e÷sêÃ*! n<˚ eTq≈£î
nqTyÓq’ Á|ü<X˚ +¯ . X¯Á‘·Te⁄\≈£î <äTsπ “<Û´ä yÓTqÆ Á|ü<X˚ +¯ n~! nø£ÿ&ÉT+fÒ X¯Á‘·Te⁄\T eTqô|’
nDTe÷Á‘·yTÓ qÆ <ë&ç dü\Œ&ÜìøÏ neø±X¯+ e⁄+&É<Tä . eTq≈£î nìï $<Ûë\T>± s¡øDå£
Ç#˚Ã~ Ä <äTs¡yZ TÓ Tø£ÿfÒ! ø±ã{Ïº yÓ+≥H˚ eTø±+ e÷s¡TŒ≈£î düHêïVü‰\T ÁbÕs¡+_Û+#ê*.μμ
>√kÕsTT yÓ+ø£qï #Ó|Œæ +~ $qï qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ‘êqT ≈£L&Ü Ä˝À#·q #˚XÊ&ÉT.
>√kÕsTT yÓ+ø£qï #Ó|Œæ +~ ì»+ nì|æ+∫+~. yÓ+≥H˚ kÕúes¡+ e÷]Œ&çøÏ Ä»„\T
C≤Ø #˚XÊ&ÉT. >√kÕsTT yÓ+ø£qï ‘·eT s¡øDå£ ø√dü+ e÷qdæø+£ >± m+‘·>± ÁX¯$TdüTqÔ ï~
‘Ó\TdüTø=ì, n‘·ì y˚T<∏dä Tü ‡≈£î CÒC\Ò T |ü*ø±s¡T n+<äs÷¡ . n+<äT˝À s¬ &ç¶ ≈£L&Ü ˇø£&TÉ .
nsTT‘˚ ø=~› eT+~ s¬ &ç¶ Ä»„qT ø±ùd|ü⁄ ‹s¡dÿü ]+#ês¡T. ªªe÷ ÁbÕD≤\T b˛sTTHê düsπ
á ø√≥qT $&ÉTe+!μμ n+≥÷ yÓTT+&ç>± ≈£Ls¡TÃ+&çb˛j·÷s¡T. yÓ+ø£qï dü&É\ì
∫s¡Tqe⁄«‘√ kÕe<Ûëq+>± $&ÉeTs¡∫ #Óù|Œdü]øÏ yês¡T ‘·eT nqT∫‘· Á|ües¡Ôq≈£î
dæ>T∑ |Z &ü TÉ ‘·÷ ø£eå ÷|üD ø√sês¡T s¬ &çì¶ , >√kÕsTT yÓ+ø£qïqT.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ‘·q nqT#·sT¡ \‘√ Hêsêj·TDsêE nqT#·sT¡ \qT ≈£L&ÉBdüTø=ì
dü÷s√´<äjT· + ˝À|ü⁄H˚ ‘·q kÕúesêìï H=dü‡+ ø√≥ qT+∫ q\¢eT\ n&Ée⁄˝À¢ì eq
<äTsêZìøÏ e÷sêÃ&ÉT. eTT+<äT C≤Á>∑‘Ô· #·s´¡ >± uÛ≤sê´_&É*¶ ï H=dü‡+≈£î ÄsTT<ëeT&É\
<ä÷s¡+˝À e⁄qï ø=‘·øÔ √≥≈£î |ü+|æ+#ê&ÉT. yê] yÓ+≥ ‘·q≈£î q$Tàqã+≥T nsTTq
zãj·T´qT ≈£L&Ü |ü+|æ+#ê&ÉT.
ø=‘·øÔ √≥ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ n‘·>Ô ±] ePs¡T!
7
nVü≤À_\ øπ Áå ‘êìøÏ Äe\ q\¢eT\ n&É$ ÁbÕ+‘êìøÏ #˚sT¡ e>± e⁄qï s¡TÁ<äes¡+
Á>±eT+˝Àì s¬ ‘’ T· ≈£L©\ Çfi¯fl˝À¢ bısTT´ sêEø√e&É+ ˝Ò<Tä . ‹+&ç–+»\T ˝Òø£ ø±<äT
‹+&ç–+»*ï ñ&Éø¬ j·T´&ÜìøÏ e+≥ #Ói≈£î ˝Òø,£ ø=Hêïfi¯fl ÁøÏ‘+· Ä s¬ ‘’ T· ≈£L©\+<äsT¡
ø√ôd&ÉT <ä÷s¡+˝À e⁄qï n&É$ø¬ [fl ‘·eT≈£î ø±e\dæqìï m+&ÉT|ü⁄\¢\T @] ‘Ó#T· Ãø=H˚yês¡T.
ø±ì z e÷dü+ qT+&ç n&É$˝ÀøÏ yÓ[fl m+&ÉT|ü⁄\¢\T @s¡T≈£îsêe&É+, ‘·eT |üXó¯ e⁄*ï
y˚T|ü⁄≈£î sêe&É+, >∑&¶ç ø√düT≈£îsêe&É+ >∑>q∑ yÓTÆ b˛‘√+~ yê]øÏ. n+<äT≈£î ø±s¡D+?
ª|”≥sYμ
|”≥sY Ä n&É$øÏ ø=‘·>Ô ± e∫Ãq bòÕs¬ düTº sπ +»sY.
n&É$˝ÀøÏ m+&ÉT |ü⁄\¢*ï @s¡Tø√e&ÜìøÏ e#˚Ãyê]ì, >∑T&çX\Ë ô|ø’ |£ ⁄ü Œ ø√dü+
s¬ \T¢>&∑ ¶ç ø√düTø=H˚ yê]ì, |üXó¯ e⁄*ï y˚T|ü⁄ø√e&ÜìøÏ e#˚Ã yê]ì ìs¡“+~Û+∫ ø=s¡&Ü\‘√
u≤~Û+∫ ã\e+‘·+>± n|üsê<Ûä s¡TdüTeTT edü÷\T #ÓjT· ´&É+ yÓTT<ä\T ô|{≤º&TÉ .
n|üsê<Ûä s¡TdüT+ #Ó*+¢ #·ì yê] |üXó¯ e⁄\T Vü≤dü>Ô ‘∑ +· #˚dTü ø=H˚yê&ÉT. |üXó¯ e⁄\T
˝Òì yê]øÏ ø=s¡&Ü <Óã“\T ø={Ïº |ü+ù|yê&ÉT. eTTqT|ü⁄ ‘êyÓT|ü⁄Œ&É÷ ms¡T>∑ì ø=‘·Ô
XÊdüq+ yê] ÁbÕD≤\‘√ #Ó\>±≥ e÷&É≥+ e\¢ kÕ|ò>” ± kÕ–b˛j˚T yê] J$‘ê˝À¢
ø£\ø£\+ sπ –+~! @+ #Ój÷· ´˝À yê]øÏ ~≈£îÿ‘√#·˝<Ò Tä . ‘·eT Á>±eT ô|<ä\› ‘√ yÓTTs¡ô|≥Tº
≈£îHêïs¡T. nsTTHê yê] yÓTTs¡ ns¡D´ s√<äq nsTT´+~.
s¡TÁ<äes¡+ Á>±eT+˝Àì s¬ ‘’ T· ≈£L©\+<ä]ø° Hêj·T≈£î&ÉT »+>∑+ eT\¢jT· ´. ø=+‘·
eT+~ dü\Vü‰ y˚Ts¡≈£î »+>∑+ eT\¢j·T´ n&É$˝À m+&ÉT |ü⁄\¢\T @s¡Tø=H˚ Vü≤≈£îÿ
ø£*Œ+#·e\dæ+~>± ø£˝ø… sº£ Y ø±ÁπøHé≈î£ nØ® ô|≥Tº≈î£ Hêï&ÉT. nsTTHê |ò*ü ‘·+ X¯Sq´+!
‘·eT uÛ$Ñ ‘·eý˚T$T{À yê]øÏ n+‘·T |ü≥˝º <Ò Tä .
Á>±eT+ yÓ\T|ü\ e⁄qï bÕ&ÉTã&É¶ •yê\j·T+˝À ≈£Ls¡TÃì á $wüjT· + >∑T]+∫
rÁe+>± Ä˝À∫dü÷Ô e⁄Hêï&ÉT »+>∑+ eT\¢jT· ´.
bÕ˝…>±&ÉT 33
n<˚ düeTj·÷q...
»+>∑+ eT\¢jT· ´ ≈£L‘·Ts¡T d”‘e· Tà >∑‘· s¬ +Á&√E\T>± yÓ\>∑ì bısTT´ì ªá
s√E yÓ*–+∫ rsê*μ nì ìX¯ÃsTT+#·Tø=ì me]ø£+≥ |ü&≈É î£ +&Ü e+≥ #ÓsT¡ ≈£î
‘Ó#˚Ã+<äT≈£î |üj·TqeTsTT´+~ n&É$øÏ. q&Éø£ ‘·eT ~q#·s¡´˝À¢ ˇø£ uÛ≤>∑+ ø±ã{Ïº
d”‘e· Tà n&É$ #˚sT¡ ø=H˚+<äT≈£î nfÒº ùd|ü⁄ |ü≥˝º <Ò Tä . ÄÁ‘·+>± n&É$˝ÀøÏ n&ÉT>∑T ô|{Ïqº
d”‘e· Tà q&Éø˝£ À #·Ts¡T≈£î<äq+ ôV≤∫Ã+~. n&Éy¶ TÓ T∫Ãq n&É$ r>∑*ï ‘·|Œæ +#·Tø=+≥÷
ÄÁ‘·+>± ‘·q≈£î |ü]∫‘· Á|ü<X˚ y¯ TÓ qÆ e÷¬seTà≈£î+≥ <ä>]Z∑ øÏ e&çe&ç>± n&ÉT>∑T\T y˚d+æ ~.
d”‘e· Tà #˚sT¡ ≈£îqï e÷¬seTà ≈£î+≥ <ä>sZ∑ ¡ >∑T&ç˝≤+{Ï~ @B ˝Ò<Tä ø±ì $ø£è‘êø£è‹˝À
ÇdüTø£ sê‹MT<ä #Óøÿ£ ã&çq Ä~X¯øÔÏ s¡÷|ü+ >∑\ $Á>∑V≤ü + e÷Á‘·+ ≈£î+≥ ˇ&ÉTq¶ |ü&ç
e⁄+~. Ä $Á>∑V≤ü + #·T≥÷º |ü&eç ⁄qï |üdTü |ü⁄ ≈£î+≈£îeT eT{Ï‘º √ $T[‘·yTÓ Æ e⁄+~.
d”‘e· Tà Ä $Á>∑V‰ü ìøÏ uÛøÑ ‘ÔÏ √ qeTdüÿ]+∫ ªªe÷¬seTà ‘·©!¢ Ä sπ +»sY >±&ç HÓ‘T· sÔ T¡
ø£fifl¯ p&ÉT!μμ n+≥÷ ≈£î+≈£îeTqT qT<äT≥ #ês¡˝≤>± |üPdüT≈£î+~. d”‘e· Tà Ç|ü⁄Œ&ÉT
n#·Ã+ •e>∑DøÏ ˝£ ≤ e⁄+~. d”‘e· Tà ˝≤π> n&É$ø=∫Ãq Ä eP] Á|ü»\+<äsT¡ e÷¬seTàqT
uÛøÑ ÁÔÏ X¯<\Δä ‘√ Á|üD$T˝Òy¢ ês¡T. Á|üD$T*¢q ‘·sê«‘· ‘êeTT e∫Ãq |üìøÏ |üPqT≈£î+{≤s¡T.
ø=H˚ïfi¯fl ÁøÏ+<ä n~ n\yê≥T>± e⁄Hêï, Á|üdTü ‘Ô +· Ä#ês¡+>± ø=qkÕ>∑T‘·÷ e⁄+~.
n|üŒ{Ïes¡≈£î ø=+>∑T#ê≥Tq u§&√¢ <√|ü⁄≈£îqï #·Ts¡ø£‹Ô ˝≤+{Ï ø£‹Ô ãj·T{ÏøÏ
rdæ+~ d”‘e· Tà. z n&ÉT>∑T bı&ÉT>∑Tq ñ+<ë ø£‹.Ô ÁøÏ‘+· s√CÒ u≤>± kÕqô|≥º&+É e\¢
qTqT|ü⁄<˚] e⁄+~. ≈£î+≥≈£î ≈£î&çu≤Û >±q m+&çb˛sTT H˚\≈£î sê*q ø=eTàqT qs¡ø&£ +É
yÓTT<ä\T ô|{Ï+º ~ ñ<˚«>∑+>±. u≤>± m+&çq ø=eTà ø±ã{Ïº d”‘e· Tà y˚ùd Á|ü‹ y˚≥T≈£î Ä
ÁbÕ+‘·eT+‘ê ∫qï>± Á|ü‹<Ûä«ìdü÷Ô e⁄+~. Ä Á|ü‹<Ûä«ì n|ü⁄Œ&É|ü⁄Œ&É÷ d”‘·eTà˝À
Á|üø+£ |üHêìï sπ |ü⁄‘·÷ e⁄+~. q\T~≈£îÿ\T ø£*j·Tpdü÷Ô ˇø=ÿø£ÿ <Óã“ y˚d÷ü Ô ø=eTàqT
qs¡T≈£î‘·÷ e⁄+~ d”‘·eTà. #·T≥÷º mø£ÿ&Ü m+&Éy˚&ç$T ˝Òø£b˛sTTHê, #·\¢ì >±*
MdüTHÔ êï d”‘e· Tà X¯Øs¡+ ùd«<ä+‘√ ‘·&dç bæ ˛‘·÷ e⁄+~. nsTTHê ˝…øÿ£ #ÓjT· ´ø£ s¬ +&ÉT
#˚‘T· ˝ÀÔ ø£‹ìÔ ø£*|æ |ü≥Tºø=ì ã\+>± qs¡T≈£î‘·÷ e⁄+~.
d”‘·eTà≈£î ˇø£ e+ø£ uÛÑj·T+>±H˚ e⁄+~. n≥M s¡ø£åD dæã“+~ @ ø£åD≤q
j·TeTuÛ≥Ñ T˝≤¢ e∫Ã |ü&‘É ês√qqï ;Û‹ ÄyÓT˝À uÛj Ñ ÷Ó ‘êŒ‘êìï ø£*–dü÷Ô e⁄+~.
Ä m+&çq ø=eTà≈£î n&ÉT>∑&TÉ >∑Tq düTfi¯ófl ñ+&É&+É e\¢ Ä ø=eTàqT q]øÏ eTTø£ÿ\T>±
#˚dæ ˇø£#√≥ #˚]Ã yÓ÷|ü⁄>± ø£≥&º ÜìøÏ #ê˝≤ ùd|ü⁄ |ü{+ºÏ ~ d”‘e· Tà≈£î. eTTU≤q |ü{qºÏ
#ÓeT≥qT Ns¡#sÓ T¡ >∑T‘√ ‘·T&ÉT#·Tø=ì eTs=ø£kÕ] e÷¬seTà≈£î yÓTTøÏÿ >∑T+&Ó\ì+&ÉT>±
}|æ] |”\TÃ≈£îì yÓ÷|ü⁄qT ‘·\ô|’ ô|≥Tºø=+≥÷ e⁄+&É>±, ≈£î+≥≈£î m&ÉeTuÛ≤>±q
n*øÏ&ç $ì|æ+∫+~.
}|æ] _>∑ã{Ï+º ~ d”‘e· Tà. #·T≥÷º ø£eTTàø=+≥Tqï >∑TÁsê\ &Óøÿ£ \ X¯ã+› ÄyÓT
>∑T+&Ó˝À¢ <ä&É |ü⁄{Ï+º ∫+~! ‘·qøπ <√ Á|üe÷<ä+ eTT+#·Tø=düT+Ô <äqï $wüjT· + s¡÷&Û>ç ±
‘Ó*dæb˛sTT+~. n|ü⁄Œ&Éì|æ+∫+~ ÄyÓT≈£î -
ª|üdTü \Ô T+fÒ Ç+ø√ s¬ +&ÉT s√E\T |üdTü \Ô T+&˚<ëìï m+<äTø£Hêï ‘=+<äs|¡ &ü ç e#êÃqT
uÛ>Ñ e∑ +‘·T&Ü? á s√E Mfi¯fl #˚‹˝À Hê e÷qÁbÕD≤\T b˛j˚T≥TºHêïsTT.μ
ÁbÕj·TuÛj Ñ T· + e\¢ n˝≤ nqT≈£îqï<˚ >±ì, d”‘e· Tà n+‘·>± ‘Ó–+∫ n&É$øÏ
sêe&ÜìøÏ ø±s¡D+? ‘·q˝≤, ‘·q ‘·+Á&ç˝≤ |üdTü \Ô T+&É˝øÒ £ Äø£* u≤<Û‘ä √ n\eT{Ïd÷ü Ô
|ü\Te÷s¡T¢ düŒèVü≤ ø√˝ÀŒsTTq ‘·q ‘·qj·TT&ç ø√dü+! Ä ø£Då +˝À Ä düeTj·T+˝À
@&Ü~ ÁøÏ‘·+ eTX¯S∫ø£+ u≤]q |ü&ç ‘·qqT m&Éu≤dæ uÛÑT$ì $&ç∫q ‘·q uÛÑs¡Ô
>∑Ts¡TøÔ =#êÃ&ÉT d”‘e· Tà≈£î.
>∑TÁsê\ &Óøÿ£ \ X¯ã+› #˚sT¡ esTT´+~.
ø±ùd|ü⁄ ø±\T #ÓsTT´ Ä&É˝<Ò Tä d”‘e· Tà≈£î.
áe÷s¡ T >∑ T Ásê\ &Ó ø £ ÿ \ X¯ ã › + Ä–b˛sTT eTqTwü ß ´\ e÷≥\ X¯ ã › +
$ì|æ+#·kÕ–+~.
n+‘˚!
d”‘e· Tà Ç+πøe÷Á‘·+ Ä˝À∫+#·≈î£ +&Ü ‘·\ô|ì’ ø£f\º… yÓ÷|ü⁄qT ≈£î+≥˝À $dæ]y˚dæ
Á|üøÿ£ H˚ e⁄qï bı<ä˝À qøÏÿ ≈£Ls¡TÃ+~! n<˚ d”‘e· Tà #˚dqæ bıs¡bÕ≥T! ø£f\º… yÓ÷|ü⁄qT
$düTs¡T>± ≈£î+≥˝ÀøÏ $dæ] yÓjT· ´&É+ e\¢ ª<Û;ä fi¯óflμeTqï X¯ã+› ‘√ Ä ÁbÕ+‘·eT+‘ê
e÷Ás√à–b˛sTT+~.
|ò*ü ‘·+>± Ä–b˛sTTq >∑TÁsê\ &Óøÿ£ \ X¯ã+› ‘√ bÕ≥T eTqTwüß´\ e÷≥\ X¯ã+›
≈£L&Ü m≈£îÿesTT´+~.
≈£î+≥ q\TyÓ|’ ⁄ü ˝ qT+∫ <ä÷düTø=#êÃs¡T bòÕs¬ düTº >±s¡T\¶ T!
bı<äe÷≥TqT+∫ yê]ì #·÷&É>±H˚ d”‘·eTà >∑T+&Ó sƒê¬s‹Ôb˛sTT+~. ÄyÓT
ÄbÕ<äeTdüøÔ +£ ˇDT≈£î |ü⁄{Ï+º ~.

bÕ˝…>±&ÉT 35
mes√ ã\+>± ≈£î~|æq≥¢sTT+~! •yê\j·T eT+&É|ü dü+ú uÛ≤ìøÏ ÄqTø=ì eT>∑‘>· ±
ø£fió¯ fl eT÷düTø=ì Ä˝À∫düTqÔ ï »+>∑+ eT\¢jT· ´ ñ*øÏbÕ≥T‘√ ø£fió¯ fl ‘Ós∫¡ #·÷XÊ&ÉT.
m<äTs¡T>±... @&ÉTdü÷Ô ì\ã&É¶ ‘·q |ü<fi˚ fl¯ eTqe&ÉT?
ªª@yÓT+Æ ~ •ej·÷´?μμ n+≥÷ Ä]Ô>± ‘·q <ä>]Z∑ øÏ rdüT≈£îHêï&ÉT »+>∑+ eT\¢jT· ´.
ªªÄø£\e⁄‘·T+~ ‘ê‘·j÷· ´!μμ @&ÉTdü÷HÔ ˚ #ÓbÕŒ&ÉT •ej·T´.
»+>∑+ eT\¢jT· ´≈£î ‘·q eTqdüTqT mes√ nC≤„‘e· ´øÏÔ ã\+>± H=øÏÿ |ü{qºÏ ≥T¢
nì|æ+∫+~. n˝≤ nì|æ+∫q yÓqTyÓ+≥H˚ n‘·ì ø£qTø=\T≈£î˝À¢ ˙s¡T ì*∫+~.
ø£˙dü+ ‘·q eTqe&ç øÏ+‘· nqï+ ô|≥º˝ìÒ ìdü‡Vü‰j·Tdæ‹ú øÏ #˚sT¡ ≈£îqï+<äT≈£î ‘·qqT
‘êqT ì+~+#·Tø=+≥÷ n&ç>±&ÉT ªª•yê! nyÓTàø£ÿ&çø¬ [fl+~?μμ
ªªn&É$¬ø[fl+~μμ
eTqe&ç »yêãT $qï »+>∑+ eT\¢jT· ´ ˇø£ÿe÷s¡T>± n~]|ü&Ü¶&TÉ .

q\T~≈£îÿ˝≤ >±*+#·&ÜìøÏ ñ<äT´≈£î˝Ô q’… ‘·q ÁøÏ+~ >±s¡T\¶ qT |æ*∫ ≈£î+≥˝À
˙{Ïô|ø’ Ï ‘˚*q ø£f\º… yÓ÷|ü⁄qT #·÷|æd÷ü Ô #ÓbÕŒ&ÉT |”≥sY -
ªªmes√ ø£f\º… T ø=≥Tºø√e&ÜìøÏ e#êÃs¡T. eTq sêø£ |üdøæ {£ ºÏ ø£≥>º ± ø£{qºÏ ø£f\º…
yÓ÷|ü⁄qT Ç+<äT˝À $dæ] Çø£ÿ&˚ mø£ÿ&√ <ë≈£îÿHêïs¡T. yÓ‘ø· +£ &ç! n+>∑Tfi¯+... n+>∑Tfi¯+
>±*+∫ |ü≥Tºø√+&ç!μμ
|”≥sY e÷≥\T $qï d”‘e· Tà uÛj Ñ T· +‘√ _ø£ÿ#·∫Ãb˛sTT ø±πsÃdüT≈£î+~. |üøÿ£ H˚
e⁄qï n&É$ r¬>\‘√ e⁄]˝≤ ø£+sƒêìøÏ _–+#·Tø=ì bı<ä˝ÀH˚ #·∫Ãb˛<ëeTì|æ+∫+~.
Ä Á|üjT· ‘·ï+˝À e⁄+&É>±H˚ z >±s¡T¶ d”‘e· Tà <ë≈£îÿqï bı<ä <ä>]Z∑ øÏ e∫Ã ‘·q bı&ÉT>±{Ï
ø£‹ìÔ bı<ä˝ÀøÏ >∑T#êÃ&ÉT. Á|üe÷<ä+ |üd>æ {∑ qºÏ d”‘e· Tà ‘·\ |üøÿ£ ≈£î ‹|æŒ+~. ø£‹Ô
düÁs¡Tq ÄyÓT uÛTÑ »+ MT<äT>± |üøÿ£ H˚ e⁄qï n&É$ r¬>qT eT<Û´ä >± N\Tdü÷Ô eTT+<äT≈£î
<ä÷düT≈£îb˛sTT+~. eT∞fl ø£‹Ô ô|ø’ Ï ˝Ò|æ ø±düÔ m&É+>± >∑T#êÃ&ÉT. á e÷≥T ø£‹Ô ÄyÓT
≈£î&çuTÑÛ »+ |üøÿ£ q <ä÷düTø¬ [fl+~. eT÷&√e÷s¡T e÷Á‘·+ d”‘e· Tà ‘·|Œæ +#·Tø√˝Òø£ b˛sTT+~.
ø£‹Ô H˚sT¡ >± ÄyÓT bı‹Ôø&£ TÉ |ü⁄˝ÀøÏ #=#·TÃ≈£îb˛sTT+~.
n+‘˚!
Vü≤è<äjT· $<ës¡øy£ TÓ qÆ ns¡HÔ ê<ä+! ø±ùd|ü{øÏ Ï |”≥sY ø£qTôd>’ ‘∑ √ >±s¡T\¶ T Ä bı<äqT
#·T≥TºeTT{Ïº ‘·eT ø£sy¡ ê˝≤˝ÀÔ bı<äqT yÓTT<ä\+≥÷ q]øÏ s¡ø|Ô£ ⁄ü eT&ÉT>∑T˝À –\–˝≤
‘·qTï≈£î+≥Tqï d”‘e· TàqT ãj·T{ÏøÏ á&çÃ |”≥sY ø±fi¯fleTT+<äT |ü&yÉ X˚ Ês¡T.
|”≥sY d”‘e· Tà e+ø£ ÄbÕ<äeTdüøÔ +£ |ü]øÏ+∫ #·÷dæ ÄyÓT kÂ+<äsê´ìøÏ nãT“s¡|&ü ç
ªªÇ~ Áã‹øÏ e⁄+fÒ ø=Hêïfi¯ófl e⁄+#·Tø=H˚yê&çï! Ç~ Ç+ø±ùd|ü{À¢ #êe&É+ U≤j·T+.
n+‘·es¡≈£î ñù|ø£å <˚ìøÏμμ nqT≈£î+≥÷ ‘·q yÓTT\˝ÀqT+∫ |æk˛Ô\T rdæ d”‘·eTà
>∑T+&Ó\≈£î >∑T]ô|{Ïº ª◊ |æ{Ï j·T÷!μ n+≥÷ ù|˝≤Ã&ÉT $˝≤dü+>± qe⁄«‘·÷! d”‘e· Tà
>∑T+&Ó*ï #Û̊~+#·Tø=+≥÷ yÓqTï˝ÀqT+∫ ãj·T{ÏøÏ <ä÷düTø¬ [fl+~ >∑T+&ÉT. ø=qeP|æ]ì
y=<äT\T‘·÷ d”‘e· Tà n‹ø£w+ºü >± ‘·q yÓTT\<ë|ü⁄q e⁄qï ø£‹ìÔ ãj·T{ÏøÏ ˝≤– |”≥sY
øπ dæ >∑T]#·÷dæ $dæ]+~.
|”≥sY Ä ø£‹Ô Áy˚≥T qT+∫ ‘·|Œæ +#·T≈£îHêï ‘·q Á|üøÿ£ q e⁄qï >±s¡T¶ uÛTÑ C≤ìøÏ
‘·–* >±j·TyÓT+Æ ~.

d”‘e· Tà n&É$øÏ yÓ[fl+<äqï yês¡Ô <ëyêq\+˝≤ ePs¡+‘ê bÕøÏb˛sTT+~. d”‘e· Tà
‘Ó>∑Te‘·Hêìï eTs√˝≤ uÛ≤$dü÷Ô ø=+‘·eT+~ Ä&Üfi¯ófl ãT>∑Z\T H=≈£îÿ≈£îHêïs¡T.
Ç+ø=+‘·eT+~ d”‘e· Tà ‘Ó>T∑ e‘·Hêìï ø=ìj·÷&Üs¡T. d”‘e· Tà >∑TiÏ+∫ ˇø=ÿø£ÿs¡T ˇø=ÿø£ÿ
$<Û+ä >± e÷{≤¢&TÉ ø√e&É+ $ì ‘·≥Tºø√˝Òø£ b˛j·÷&ÉT »+>∑+ eT\¢jT· ´. ‘·q ‘√{Ï
s¬ ‘’ T· ≈£L©\‘√ n&É$e÷s¡+Z |ü{≤º&TÉ >∑T+&Ó\$dæ b˛j˚T˝≤ @&ÉTdü÷Ô }|æ] Ä–b˛j˚T˝≤
|üs¡T¬>‘·TÔ‘·÷!
n&É$˝ÀøÏ Á|üy•˚ +∫q eT\¢jT· ´≈£î e÷¬seTà≈£î+≥ <ä>sZ∑ ¡ ìØ®e+>± HÓ‘T· {Ô Ï eTT<ä˝› ≤
|ü&eç ⁄qï ‘·q ≈£L‘·Ts¡T X¯yêìï #·÷&É>±H˚ ø£fió¯ fl u…s’ T¡ ¢ ø£e÷àsTT. yÓTøÆ +£ ø£eTTàø=∫Ã+~.
yÓTT<ä\+≥÷ q]øÏq #Ó≥Tº˝≤ $düTs¡T>± H˚\ô|’ $s¡T#·T≈£î |ü&Ü¶&TÉ . Ç+¬ø≈£îÿe ùd|ü⁄
nø£ÿ&˚ e⁄+fÒ ‘·eT ÁbÕD≤\≈£î ≈£L&Ü Á|üe÷<ä+ nì uÛ≤$+∫q s¬ ‘’ T· ≈£L©\T düŒèVü≤
‘·|Œæ q »+>∑+ eT\¢jT· ´qT, d”‘e· TàqT ‘·eT uÛTÑ C≤\ô|’ yÓ÷düT≈£î+≥÷ n&É$ <ë{≤s¡T
ÁbÕD≤\s¡#‘˚ · |ü≥Tºø=ì.

qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ u≤]qT+∫ ‘·|Œæ +#·Tø=ì ÁbÕD≤\T <äøÿÏ +#·T≈£îqï yê≥‡Hé ‹]–
ø√\Tø√e&ÜìøÏ #ê˝≤ s√E\T |ü{+ºÏ ~. n‘·ìøÏ n+>∑yø’Ó \£ ´+ ø£\>∑&+É e\¢ n‘·ì
kÕúq+˝À ≈£î+|òDæ ° Á|üuTÑÛ ‘·«+ ª¬ø|üHº é Hês¡Hº μé nH˚ ôdì’ ø±~Ûø±]ì ìj·T$T+∫+~.
ø¬ ô|Hº é Hês¡Hº é eTÁ<ëdüT ìyêdæ. eTÁ<ëdüT dæbÕsTT ôdH’ ê´ìøÏ ø¬ ô|Hº .é ø¬ ô|Hº é Hês¡Hº ,é
ø¬ ô|Hº é yê≥‡Hé˝≤ Äy˚X|¯ sü T¡ &ÉT ø±<äT. Á|ü‹ $wüj÷· ìï ˝À‘·T>± Ä˝À∫+∫ eP´Vü≤+
‘·j÷· s¡T #˚dTü ø=ì eTT+<äT≈£î n&ÉT>∑T y˚kÕÔ&TÉ . n+<äTøπ ≈£î+|òDæ ° Á|üuTÑÛ ‘·«+, rÁeyÓTqÆ
bÕ˝…>±&ÉT 37
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ b˛sê≥+ ø£qT>∑TD+>±H˚ rÁe+>± Ä˝À∫+∫ yê≥‡Hé n~Ûø±sêìï Hês¡Hº ≈é î£
ø£≥ºu…{Ïº+~.
ªø£ìï+>¥ bòÕø˘‡μ nqï ù|s¡T dü+bÕ~+#·T≈£îqï Hês¡ºHé n~Ûø±sêìï n+<äTø=qï
yÓ+≥H˚ qs¡d+æ Vü‰s¬ &çì¶ düeT÷\+>± HêX¯q+ #ÓjT· ´&ÜìøÏ Á|üjT· ‘êï\T ÁbÕs¡+_Û+#ê&ÉT
n‹ >√|ü´+>±! ãfi≤fl] qT+∫ yê≥‡HéqT |æ*|æ+∫ n&ç>±&ÉT.
ªªqs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ bÕ\ø£ øπ +Á<äyTÓ qÆ H=dü‡+ >∑TiÏ+∫ $esê\T ø±yê*μμ yê≥‡Hé
‘·q≈£î ‘Ó*dæ+~ #ÓbÕŒ&ÉT. Hês¡Hº é ø£fie¢̄ TT+<äT z eP´Vü≤+ yÓT~*+~!

ns¡sΔ êÁ‹ <ë{Ï+~...

eq<äTsêZìøÏ eTTK´ ø±|ü˝≤<ës¡T&ç>± e⁄qï zãj·T´ y=fi¯fl+‘ê ø£fió¯ fl #˚dTü ø=ì
C≤>∑Ts¡Tø£‘‘· √ <äTs¡+Z ô|’ |ü#ês¡T¢ #˚d÷ü ,Ô ≈£îìøÏbÕ≥T |ü&TÉ ‘·Tqï ‘·q ‘√{Ï nqT#·sT¡ \qT
ø£]qƒ +>± ôV≤#·Ã]dü÷Ô e⁄Hêï&ÉT.
ªªe+‘·T\yê]>± ø±<äT eTq+ ø±|ü˝≤ ø±j·÷*‡+~. Çø£qT+∫ sπ sTT+ãefi¯ófl
ÁX¯eT nqï |ü<ëìï eT]∫ ø±|ü˝≤ ø±j·÷*.μμ
n‘·ì e÷≥\≈£î ≈£îìøÏbÕ≥T |ü&ÉT‘·Tqï n‘·ì ‘√{Ï yês¡+<äs¡÷ ìÁ<ë<˚$ì
‘·eTqT+∫ ‘·]$Tø={Ïº zãj·T´ ÄC≤„qTkÕs¡+>± yÓTfi¯≈î£ e‘√ C≤Á>∑‘>Ô· ± ø±|ü˝≤ ø±j·T&É+
yÓTT<ä\T ô|{≤ºsT¡ .
yê]˝À e∫Ãq e÷s¡TŒ≈£î zãj·T´ dü+‘√wæ+#ê&ÉT. yê]e+ø£ n_Ûq+<äq
|üPs¡«ø£+>± #·÷dæ ªªø£seÔ¡ ´+ $düà]ùdÔ eTq≈£î ø£cÕº\T ‘·|Œü e⁄. C≤Á>∑‘>Ô· ± eTdü\Tø√+&ç!!μμ
Ä+≥÷+&É>±H˚ n‘·ì <äèwæº <äTsêZìøÏ ø=+‘· <ä÷s¡+˝À mÁs¡>± yÓ\T>∑T‘·÷ ek˛Ôqï
ø±>∑&Üô|’ |ü&+ç ~. yÓ+≥H˚ #·|Œü ≥T¢ #·]∫ ø=+‘·eT+~ ôdì’ ≈£î\qT |æ*∫ ø±>∑&ÜqT
#·÷|æ+∫,
ªªmes√ eTq kÕúes¡+ Ä#·÷ø° ‘Ó\TdüTø√e&ÜìøÏ edüTqÔ ï≥TºHêïs¡T. MTs¡T yÓ+≥H˚
yÓ[fl yê]ì ã+~Û+∫ rdüT≈£îs¡+&ç!μμ nHêï&ÉT.
yês¡T nÁ|üeT‘·T˝Ô ’… <äTs¡+Z yÓqTø£ <ë«s¡+ >∑T+&Ü ãj·T{ÏøÏ |üsT¡ >∑T\T rXÊs¡T #˚‘·
ø£‘T· \Ô T ã÷ì.
zãj·T´ <äTs¡+Z ˝À|ü*øÏ yÓ[fl, >√kÕsTT yÓ+ø£qï‘√ uÛ$Ñ wü´‘Y ø±s¡´Áø£eT+ >∑T]+∫
#·]ÃdüTqÔ ï qs¡d+æ Vü‰s¬ &çø¶ Ï $wüjT· + ‘Ó*j·T|ü]#ê&ÉT. zãj·T´ e÷≥\T $qï >√kÕsTT
yÓ+ø£qï≈£î, qs¡d+æ Vü‰s¬ &çø¶ Ï ø£qTu§eT\T eTT&ç|&ü Ü¶sTT. Á|üXÊïs¡øú +£ >± >√kÕsTT yÓ+ø£qï
e+ø£ #·÷XÊ&ÉT <=s¡ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
ªª<=sê! $wüjT· + ‘˚˝+Ò ‘·es¡≈î£ eTq+ ‘=+<äs|¡ &ü ç @ ìs¡j í T· + rdüTø√sê<äT. á
$wüjT· + eTq nqT#·sT¡ \≈£î ‘Ó*j·T|ü]∫ yê]ì nÁ|üeT‘·+Ô >± e⁄+&˚˝≤ #ÓjT· ´+&ç!μμ
ªªá $wüjT· + |üd>æ {∑ qºÏ yÓ+≥H˚ Ä |üì #˚XÊqT kÕ«MT!μμ #ÓbÕŒ&ÉT zãj·T´.
ªªeT+∫~!μμ yÓT#·TÃø√\T>± zãj·T´ uÛTÑ »+ ‘·{≤º&TÉ >√kÕsTT yÓ+ø£qï.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ Ä˝À#·Hê ìeT>∑Tï&Éj÷· ´&ÉT.
ø=~›ùd|ü{Ï ‘·sê«‘· ¬s&ç¶ nqT#·s¡es¡Z+˝À eTTKT´&Ó’q ø£s¡D+ nX¯«‘êúeT yê]
<ä>]Z∑ øÏ e∫Ã #ÓbÕŒ&ÉT.
ªªã+~Û+∫ ‘Ó#êÃ+ <=sê!μμ
ªªnsTT‘˚ yÓ+≥H˚ rdüT≈£îs¡+&ç e÷ düeTøå±ìøÏμμ Ä»„ Ç#êÃ&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
n+<ä]˝À ñ<˚«>∑+, ñ‘·ÿ+sƒ‘¡ · ô|]–+~.
q\T>∑Ts¡T nqT#·sT¡ \ eT<Û´ä ã+B>± e#êÃ&ÉT »+>∑+ eT\¢jT· ´. eNÃsê>±H˚
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ø±fi¯flqT #·TfÒdº Tü ø=ì >∑{>ºÏ ± @&É«&É+ ÁbÕs¡+_Û+#ê&ÉT.
n+<äs÷¡ $düTbÔ ˛j·÷s¡T!
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ n‘·ìï ˝ÒeHÓ‹Ô n&ç>±&ÉT.
ªªmes¡Tïe⁄«? m+<äTøÏ˝≤ @&ÉTdüTHÔ êïe⁄?μμ
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ Á|üXï¯ \≈£î yÓøÿÏ fi¯fl eT<Û´ä »yêãT #ÓbÕŒ&ÉT »+>∑+ eT\¢jT· ´.
ªªHê ù|s¡T »+>∑+ eT\¢jT· ´ <=sê! á n&É$ |üøÿ£ ì s¡TÁ<äes¡+ e÷~. H˚qT s¬ ‘’ T·
≈£L©ìμμ n+≥÷ »]–+<ä+‘ê |üPdü>T∑ ∫Ãq≥T¢ #Ó|⁄ü Œø=#êÃ&ÉT. »+>∑+ eT\¢jT· ´. #Ó|Œæ +~
$qï qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ Äy˚X+¯ ‘√ }–b˛j·÷&ÉT.
>√kÕsTT yÓ+ø£qï »+>∑+ eT\¢jT· ´ e+ø£ dü÷{Ï>± #·÷dü÷Ô n&ç>±&ÉT.
ªªeT\¢j÷· ´! y˚TeTT Çø£ÿ&ÉTqï≥Tº ˙¬ø˝≤ ‘Ó\TdüT? mes¡T #ÓbÕŒs¡T?μμ
ªªeTT+<äT>± H=dü‡+≈£î yÓfi≤flqT <=sê. nø£ÿ&É MTs¡T ˝ÒsT¡ . á ø√≥ >∑TiÏ+∫ e÷
nj·T´ #Ó|Œü +>± $HêïqT. Çø£ÿ&ÉT+{≤πsyÓ÷qì e#êÃqT.μμ
Ä˝À#·q˝À |ü&Ü¶&TÉ >√kÕsTT yÓ+ø£qï.
ªªqqTï qeTà+&ç <=s¡! ì»+>± MT düV‰ü j·T+ ø√πs e#êÃqTμμ eTs√e÷s¡T s¬ &ç¶
bÕ<ë\qT ‘êø£&ÜìøÏ Á|üjT· ‹ïdü÷Ô nHêï&ÉT »+>∑+ eT\¢jT· ´.
bÕ˝…>±&ÉT 39
s¬ &ç¶ n‘·ìï yê]+∫ ªªeT\¢j÷· ´! qTe⁄« #Ó|Œæ +<˚ ì»yÓT‘Æ ,˚ ˙ ÁbÕD≤\≈£î Vü‰ì
»s¡T>∑<Tä . ˙e⁄ ø√]q Á|üø±s¡+ Ä |”≥sYqT n+‘·+ #˚d,æ MTs¡T ùd«#·Ã>¤ ± n&É$˝À
m+&ÉT |ü⁄\¢\T @s¡Tø√e&ÜìøÏ neø±X¯+ ø£*ŒkÕÔqTμμ s¬ &ç¶ dü«s¡+ ôV≤∫Ã+~.
ªªø±ì #Ó|æŒ+~ nã<äΔ+ nì ‘˚*+<√ ìqTï ì\Te⁄Hê N*Ã á <äTsêZìøÏ
y˚˝≤&É>∑&É‘êqTμμ.
ªªH˚ #Óù|Œ~ q÷s¡TbÕfi¯ófl ì»+ <=sê! ø±yê\+fÒ MTs¡T MT yêfi¯flqT e÷ s¡TÁ<äes¡+
es¡≈î£ |ü+|æ $#ês¡D #˚sTT+#·+&ç!μμ
ªªnø£ÿπs¢<äT eT\¢j·÷´! qTe⁄« ì»y˚T #ÓãT‘·THêïe⁄. ˙ ø√]ø£ y˚Ts¡≈£î πsù| Ä
|”≥sY n+‘·T #·÷kÕÔ&TÉ <=s¡!μμ >√kÕsTT yÓ+ø£qï n‘·&ïç <ä>sZ∑ ≈¡ î£ |æ*∫ uÛTÑ »+ ‘·{ºÏ
uÛj
Ñ T· + b˛>={Ïº #ÓbÕŒ&ÉT.
8
dü÷s√´<äjT· + y˚fi!¯
n&É$ eT<Û´ä ˝À ø£≥ãº &çq uÛeÑ +‹˝À e⁄+≥Tqï C≤Hé |”≥sY ìÁ<ä˝#Ò ê&ÉT. C≤Hé
|”≥sY≈î£ u≤>± bı<äTb› ˛sTT+‘·sê«‘· ìÁ<ä˝eÒ &É+ n\yê≥T. ø±ì Ä s√E m+<äTø√
ô|+<äfi≤&˚ ìÁ<ä˝#Ò ê&ÉT. u≤>± #·*>± e⁄qï+<äTq e+≥yê&çï |æ*∫ HÓ>&∑ TÉ sêC…jT· éTì
#Ó|Œæ , ô||’ ⁄ü ø±\Tdü÷Ô n≥T Ç≥÷ |ü#ês¡T¢ #˚jT· kÕ>±&ÉT.
ø±ùd|ü⁄ >∑&∫ç +~... HÓ>&∑ TÉ sêCÒdæ e∫Ãq e+≥yê&ÉT Ä<ÓjT· ´ ì\TyÓ\¢ ˇDÏøbÏ ˛‘·÷
|æ*#ê&ÉT.
ªªkÕsY ... yês¡÷ ...μμ
‘·˝‹… Ô #·÷XÊ&ÉT C≤Hé |”≥sY. #·*»«s¡+ e∫Ãq yê&ç˝≤ y=DÏøbÏ ˛‘·Tqï Ä<ÓjT· ´
e+ø£ Áe÷qŒ&ç#÷· dü÷Ô n&ç>±&ÉT.
ªªyê{Ÿ Vü‰´ô|Hé¶?μμ
ªªkÕsY yês¡÷... Ä... <=s¡ e∫Ã+&ÉTμμ ‘·&ãÉ &ÉT‘·÷H˚ ˇø√ÿ nø£så êìï ≈£L&Éã\Tø=ÿì
#ÓbÕŒ&ÉT Ä<ÓjT· ´.
ªª<=sê? mes¡÷?μμ H=dü\T ∫{Ï+¢ ∫ n&ç>±&ÉT |”≥sY.
n<Ój·T´≈£î »yêãT #Ó|üŒ&ÜìøÏ, X¯øÏÔ #ê\&É+ ˝Ò<äT. m+‘·>± Á|üj·T‹ï+∫Hê
n‘·ì H√s¡T ô|>∑˝<¢Ò Tä . uÛjÑ T· +>± ˙fi¯ófl qeTT\T‘·÷ e⁄+&çb˛j·÷&ÉT. n‘·ì nX¯øÔÏ
yÓqTø£ e⁄qï ø±s¡D+ >∑T]+∫ Ä˝À∫+#·ì |”≥s¡T ñÁ>∑T&Ó’ Ä<ÓjT· ´ #Ó+|üô|’ #Ûfi· ó¯ flq
#·]∫ $düTs¡T>± n&ÉT>∑T\T y˚dü÷Ô Á|ü<Ûëq <ë«s¡+ <ä>∑Zs¡≈£î e∫Ã ãj·T{ÏøÏ ‘=+–
#·÷XÊ&ÉT. n+‘˚! ñ#êÃ¤«dü, ì#êÃ¤«kÕ\T eT]∫ dü+ú _Û+∫b˛j·÷&ÉT. H√≥ e÷≥˝Ò<Tä .
ãj·T≥ uÛeÑ +‹øÏ ø±|ü˝≤ >±s¡T\¶ +<äs÷¡ Vü≤‘·yTÓ Æ e⁄Hêïs¡T. yê] #·T≥÷º s¡ø|Ô£ ⁄ü eT&ÉT>∑T!
söÁ<äs÷¡ |ü+ <ë*Ã ‘·q m<äT≥ ì\TÃqï qs¡d+æ Vü‰s¬ &çì¶ #·÷&É>±H˚ |”≥sY≈î£ s√yéTq>∑s+¡
|ü⁄Hê<äT*ï ø£~*+∫q kÕŒs¡øº d£ t >∑Ts=Ô#êÃ&ÉT. uÛjÑ T· + ÄeVæ≤+∫+~.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &çì¶ >∑T]+∫ ‘Ó*dæq C≤Hé|≥” sY≈î£ , y=+{Ï#sÓ TT´‘√ $\$\˝≤&ÉT‘·÷
ãfi≤fl]˝À |ü&eç ⁄qï yê≥‡Hé ø£fifl¯ eTT+<äT yÓT~˝≤&ÉT. ‘·q≈£L n<˚>‹∑ |ü&TÉ ‘·T+<äì
|æ+∫+~ n‘·ìøÏ. n˝≤ nì|æ+∫q yÓ+≥H˚ uÛfiÑ ó¯ flq s¬ +&ÉT ‘·\T|ü⁄\T eT÷dæ >∑&j ç T· y˚dæ
uÛeÑ q+ yÓqTø£ <ë«s¡+ >∑T+&Ü ãj·T≥|ü&ç >∑TÁsêìï møÏÿ n&É$˝ÀøÏ |üsT¡ >∑T rsTT+#ê&ÉT.
‘·\T|ü⁄ Áã<ä˝Δ +’… ~!

qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç‘¶ √ bÕ≥T >∑T+|ü⁄>± ˝À|ü*øÏ C§s¡|&ü Ü¶sT¡ n‘·ì nqT#·sT¡ \T. uÛeÑ +‹
yÓTT‘·+Ô >±*+#·&+É yÓTT<ä\T ô|{≤ºsT¡ .
s¬ &ç¶ Ä<ÓjT· ´ X¯Øs¡+ô|’ ã\+>± z <Óã“ y˚dæ n&ç>±&ÉT -
ªªmø£ÿÁ&Ü yê&ÉT?μμ
ªª>∑TÁs¡yÓTøÏÿ n&É$˝ÀøÏ bÕ]b˛j·÷&ÉT <=sê!μμ ÁbÕD;Û‹‘√ ¬s&ç¶ ø±˝§à≈£îÿ‘·÷
#ÓbÕŒ&ÉT. s¬ &ç¶ yê&çï $düTs¡T>± ne‘·*øÏ ‘·Hêï&ÉT. \T+>∑ #·T≥Tºø=ì |ü&bç ˛j·÷&ÉT
Ä<Ój·T´.
ªª<=sê!μμ n+≥÷ >∑TÁs¡+‘√ düV‰ü ø£qTeTs¡T>∑T ne⁄‘·Tqï |”≥s¡TqT #·÷|æ+#ê&ÉT
zãj·T´.
qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ |üfi¯ófl |ü≥|ü≥ ø=s¡T≈£î‘·÷ ªªπsjYT! |”≥sY á s√E ˙ n+‘·+
#·÷&É+<˚ e<ä\qT!μμ n+≥÷ $düTs¡T>± ãj·T{ÏøÏ e∫Ã ‘·q q\¢ >∑TÁsêHÓïøÏÿ ã\+>±
&=ø£ÿ˝À ‘·ìï <Í&ÉT rsTT+#ê&ÉT. n‘·ì yÓqTyÓ+fÒ zãj·T´, nqT#·sT¡ \T ‘·eT >∑TÁsê*ï
q&ç|æ+#ês¡T.
|”≥sY >∑TÁsêìï y˚>+∑ >± |üsT¡ >∑T\T rsTTdüTHÔ êï n‘·ì <äèwü+º ‘ê yÓqøπ e⁄+~.
Á|ü‹ø£Då + yÓqTø£≈î£ ‹]–#·÷dü÷Ô >∑TÁsêìï ‘√\T‘·÷ e⁄Hêï&ÉT.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ‘·q >∑TÁs¡+ &=ø£ÿ˝À s¬ +&√kÕ] ‘·Hêï&ÉT. Ä s¬ +&√ ‘·qTï≈£î ns¡+ú
‘Ó*dæq Ä Vü≤j·T+ |ü+#·øfi£ ≤´DÏ˝≤ |üsT¡ >∑T\T rj·TkÕ–+~ yÓTs¡T|ü⁄y˚>+∑ ‘√!
|”≥sY≈î£ ÁbÕj·TuÛj Ñ T· + |ü≥Tº≈î£ +~.
bÕ˝…>±&ÉT 41
ªª<=]øÏ‘˚ #êe⁄ ‘·|üŒ<äTμμ nqT≈£îqï |”≥s¡T >∑TÁsêìï <ä≥ºyÓTÆq bı<ä\ eT<Ûä´
|üsT¡ >¬ ‹Ô+#·kÕ>±&ÉT s¬ &çø¶ Ï ø£qã&É≈î£ +&Ü! |”≥sY #˚dqæ ‘·|Œæ <ä+ n<˚! ø±ùd|ü{Ï ‘·sê«‘·
m≥T yÓfi≤fl˝À ~≈£îÿ ‘√#·˝Ò<äT |”≥sY≈£î. eTT+<äT≈£î yÓfi¯fl&ÜìøÏ e÷s¡Z+ ˝Ò<äT. Ä
ÁbÕ+‘·eT+‘ê eTTfi¯flbı<ä˝ÀÔ ì+&ÉTø=ì e⁄+~. Ä bı<ä*ï #Û̊~+#·Tø=ì ne‘·*øÏ
yÓfifl¯ &É+ <äTkÕ‡<Û´ä +!
ø£fiflË + _>∑sZ >¡ ± _–+∫ >∑TÁsêìï n≥T Ç≥÷ ‹|ü⁄Œ‘·÷ e÷s¡+Z ø√dü+ nH˚«wæ+#ê&ÉT.
z bı<ä|øü ÿ£ qTqï ø±*u≤≥ n>∑T|æ+∫+~ n‘·ìøÏ.
Ç+πøe÷Á‘·+ Ä˝À∫+#·≈î£ +&Ü Ä ø±*u≤≥ >∑T+&Ü >∑TÁsêìï |üsT¡ >¬ ‹Ô+#ê&ÉT.
n‘·ì >∑TÁs¡+ n|üŒ{Ïπø u≤>± n\dæb˛sTT e⁄+&É&É+ e\¢ |üs¡T>∑T˝À y˚>∑+ bÕ\T
‘·–Z+∫+~. Ä ø±*u≤≥ >∑T+&Ü yÓ[flq |”≥sY H˚s¡T>± e÷¬seTà≈£î+≥ <ä>∑Z]øÏ
#˚s¡T≈£îHêï&ÉT. n<˚ düeTj·÷ìøÏ qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ Ç+ø√ e÷s¡Z+ >∑T+&Ü nø£ÿ&çøÏ
#˚sT¡ ≈£îHêï&ÉT. n&É$˝À @e÷s¡+Z >∑T+&Ü yÓ[flHê ∫e]øÏ #˚sT¡ ≈£îH˚~ e÷¬seTà≈£î+≥
<ä>]Z∑ øπ ! zãj·T´, ôdì’ ≈£î\T ≈£L&Ü nø£ÿ&çøπ #˚sT¡ ≈£îHêïs¡T.
C≤Hé|≥” sY≈î£ >∑TÁsêìï m≥T eT[fl+#ê˝À bÕ\Tb˛˝Ò<Tä .
#·T≥÷º ø£eTTà≈£îqï s¬ &ç¶ ôdì’ ≈£î\T.
ìX‚Ãwüß&º ’Ó ì*∫b˛j·÷&ÉT |”≥sY. ;Û‹‘√ n‘·ì >∑T+&Ó\T <ä&<É &ä É ø=≥Tºø=HêïsTT.
@+ #Ój÷· ´˝À ~≈£îÿ‘√#·ì |ü]dæ‹ú ˝À |ü&Ü¶&TÉ |”≥sY. n‘·ì <ä>sZ∑ ¡ ∫qï #·Ts¡ø‹£ Ô
˝≤+{Ï~ ≈£L&Ü ˝Ò<Tä . ‘·|Œæ +#·Tø=H˚ Á|üjT· ‘·ï+˝À yê{Ïì $düà]+#ê&ÉT.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ >∑TÁs¡+ s=|ü⁄Œ‘·÷ >∑{>ºÏ ± düø*Ï +∫+~! C≤Hé|≥” sY e+ø£ >∑TÁs¡T>±
#·÷dü÷Ô -
ªª~>∑sê >∑TÁs¡+!μμ ø£≥Te⁄>± |ü*ø±&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
C≤Hé|≥” sY >∑TÁs¡+ qT+∫ ÁøÏ+<ä≈î£ ~>∑ø£ ‘·|Œæ +~ ø±<äT. >∑TÁs¡+ ~–q C≤Hé|≥” sY
#·|⁄ü Œq e÷¬seTà≈£î+≥ ˝ÀøÏ >¬ +‘ê&ÉT.
zãj·T´ e+ø£ ø£qTôd’>∑ #˚XÊ&ÉT qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶. zãj·T´ ≈£î+≥˝ÀøÏ ~>±&ÉT.
|”≥sY ‘Ó–+∫ zãj·T´ eTTK+ô|’ ã\+>± >∑T<ë›&ÉT. nqTø√ì <Óã“‹qï zãj·T´
ì\TyÓ˝≤¢ ø√bÕ–ï‘√ eP–b˛‘·÷ dæ+Vü≤+˝≤ |”≥s¡Tô|’ \+|òTæ +#ê&ÉT.
Çs¡Te⁄] eT<Û´ä eTTwæj º T· T<ä+Δ yÓTT<ä\sTT´+~.
C≤Hé|≥” sY eTTwæj º T· T<ä+Δ ˝À ‘·q≈£î ‘Ó*dæq yÓTfi¯≈î£ e\˙ï zãj·T´ô|’ Á|üjT· ‹ïdü÷Ô
zãj·T´qT ‘·|Œæ +#·Tø√yê\ì rÁe+>± Á|üjT· ‹ïdüTHÔ êï&ÉT. ÁbÕD≤\ô|’ ÄX¯y=~* ‘Ó–+∫
b˛sê&ÉT‘·THêï&ÉT |”≥s¡T.
|”≥s¡T y˚ùd Á|ü‹ <Óã“ ˝≤|òTü e+>± ‘·|Œæ +#·Tø=+≥÷ n‘·ì <˚V‰ü ìï X¯ó~Δ #˚dTü HÔ êï&ÉT
zãj·T´.
ô|&Éu§ã“\T ô|&ÉT‘·÷ eT]+‘· s¬ ∫Ãb˛j·÷&ÉT C≤Hé|≥” sY. n‘·ì˝À Äy˚X+¯ yÓTøÆ +£ ˝≤
ø£eTTàø=∫Ã+~. |ò*ü ‘·+>± Ç<ä]› eT<Û´ä kÕ>∑T‘·Tqï eTTwæj º T· T<ä+Δ eT\¢jT· T<ä+Δ >± e÷]+~.
Ädüø>ÔÏ ± #·÷düTHÔ êïs¡T qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç,¶ n‘·ì nqT#·sT¡ \T.
|”≥s¡T, zãj·T´qT m‹Ôyd˚ æ ≈£î+≥˝À|ü*øÏ ã\+>± ‘=øÏÿ y˚j÷· \qT≈£îHêï&ÉT.
|”≥s¡T Ä˝À#·qTï |üd>æ {∑ qºÏ zãj·T´ n‘·ì Á|üjT· ‘êïìï eeTTà #˚d÷ü Ô n<äqT #·÷dæ
n‘·ì >∑T+&Ó\ô|’ ã\+>± ‘·Hêï&ÉT. Ä <Óã“≈£î ì\<=≈£îÿø√˝Òì |”≥s¡T <ä;Ûfi¯óflq
yÓ\¢øÏ˝≤ |ü&Ü¶&ÉT. ¬s+&É&ÉT>∑T\ ˝À‘·T˝À e⁄qï ≈£î+≥˙s¡T yÓ\¢øÏ˝≤ |ü&É¶ |”≥s¡TqT
‘·q˝À ø£\T|ü⁄ø√e&ÜìøÏ Á|üj·T‹ï+∫+~. |”≥s¡T yÓ\¢øÏ˝≤ |ü&É>±H˚ zãj·T´
$»è+_Û+#ê&ÉT. n‘·ì X¯Øsêìï ˙{Ï˝ÀøÏ |üP]Ô>± eTT+∫ ‘·q s¬ +&ÉT ø±fi¯fl‘√ >∑{>ºÏ ±
Á‘=ø£ÿ&É+ ÁbÕs¡+_Û+#ê&ÉT n‘·ì X¯Øsêìï ≈£î+≥ n&ÉT>∑T uÛ≤>±ìøÏ #π̊sÃ+<äT≈£î.
C≤Hé|≥” s¡T≈£î }|æ] |”\TÃø√e&É+ ø£wyºü TÓ bÆ ˛‘·÷ e⁄+~. nsTTHê }|æ] _>∑|{ü ºÏ
X¯Øs¡+˝À $T–*e⁄qï X¯øqÔÏ +‘·{ìÏ ‘·q u≤VüQe⁄˝À¢øÏ ‘Ó#T· Ãø=ì ˇø£ÿe÷s¡T>± ô|ø’ Ï
˝Ò#ê&ÉT. |”≥s¡T ‹]– ˝ÒkÕÔ&ìÉ }Væ≤+#·ì zãj·T´ n˝≤ $düTs¡T>± ˇø£ÿkÕ]>± ô|ø’ Ï
˝Ò#d˚ ]ü øÏ |ü≥Tº<|ä Œæ ‘êqT yÓ\ø¢ ˝Ï ≤ |ü&Ü¶&TÉ .
á Vü≤sƒê‘·Œ]D≤e÷ìøÏ düV≤ü #·sT¡ \T Vü‰Vü‰ø±sê\T #˚XÊs¡T.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç˝¶ À ø=~›bÕ{Ï ø£\es¡bÕ≥T!
C≤Hé |”≥s¡T Ä neø±XÊìï @e÷Á‘·+ C≤s¡$&ÉTe <ä\#·Tø√˝Ò<Tä . n‘·ì <äèwæº
|üøÿ£ H˚ ‘˚*j·÷&ÉT‘·Tqï ø£f\º… yÓ÷|ü⁄ô|’ |ü&+ç ~! Ä ø£f\º… yÓ÷|ü⁄qT #·÷&É>±H˚ |”≥sY≈î£
ø£Då ø±\+ d”‘e· Tà >∑Ts¡TøÔ =∫Ã+~. n‘·ì X¯Øs¡+˝À ô|X’ Ê∫ø£‘«· + n\TeTT≈£î+~. >∑{>ºÏ ±
$ø£{≤≥ºV‰ü dü+ #˚d÷ü Ô Ä ø£f\º… yÓ÷|ü⁄qT m‹Ô zãj·T´ ‘·\ô|’ yÓjT· úÀj·÷&ÉT. ø±ì
yÓjT· ´˝Òø£ b˛j·÷&ÉT. y˚deæ ⁄+fÒ zãj·T´ ‘·\ ∫{Ïb¢ ˛j˚T<˚! Á|üe÷<ä+ eTT+#·Tø=düT+Ô <äqï
$wüjT· + Á>∑V≤æ +∫q qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ‘·q K&ÜZìøÏ |üì ø£*–+#ê&ÉT.
|òü*‘·+?
C≤Hé|≥” sY #êe⁄πøø£ Ä ÁbÕ+‘·eT+‘ê Á|ü‹<Û«ä ì+∫+~. ‘Ó–q n‘·ì ‘·\ $düTs¡T>±
bÕ˝…>±&ÉT 43
yÓ[fl e÷¬seTà $Á>∑V≤ü + eTT+<äT |ü&+ç ~. ø=~›bÕ{Ï s¡ø+Ô£ $Á>∑V≤ü +ô|’ ∫+~+~. d”‘e· Tà
ø√]q≥T¢>±H˚ e÷¬seTà |”≥sY s¡ø+Ô£ ø£fi¢̄ pdæ+~.
|”≥sY yÓTT+&Ó+ ‘·q˝Àì Je⁄&çï ãj·T{ÏøÏ |ü+|ü&ÜìøÏ ø±ùd|ü⁄ $\$˝≤¢&+ç ~.
Je⁄&ÉT ãj·T{ÏøÏ m–]b˛j·÷&ÉT. ìØ®eyÓTqÆ |”≥sY yÓTT+&Ó+ qT+∫ Ádü$+∫q s¡ø+Ô£ ‘√
e÷¬seTà ≈£î+≥ mi¿ã&ç+~!
s¡TÁ<äes¡+ Á|ü»\ >∑T+&Ó\T #·\ã¢ &Ü¶sTT...

bòÕ¬sdtº πs+»sY C≤Hé|”≥sYqT n+‘·+ #˚dæq yês¡Ô s¡TÁ<äes¡+ Á>±eT+‘√bÕ≥T
#·T≥Tº|øü ÿ£ \ Á>±e÷˝À¢ ≈£L&Ü dü+#·\q+ ø£*–+∫+~. me]H√≥ $Hêï á yêπs!Ô s¬ &ç¶
$»j·÷\qT Á|ü»\T ø£<\ä∏ T ø£<\ä∏ T>± #Ó|⁄ü Œ≈£îHêïs¡T. |ü˝|¢… <ü ë\T C≤\TyêsêsTT. ø√˝≤≥|ü⁄
π>j·÷\T |ü⁄≥Tºø=#êÃsTT. s¡TÁ<äes¡+ Á|ü»\‘√bÕ≥T ø£+uÛÑ+#·T≥÷º e⁄qï ÁbÕ+‘ê\
Á|ü»\T ø£è‘·»‘„ ê|üPs¡«ø£+>± qs¡d+æ Vü‰s¬ &çø¶ Ï ‘·eT X¯øÔÏ ø=\~ <Ûqä +, <Ûëq´+ düeT]Œ+#·T
≈£îHêïs¡T ‘·eT ‘·è|æøÔ √dü+! Á|üC≤yÓ\T¢e yÓTT<ä\sTT´+~. n~ s¬ &ç¶ $|üy¢ êìøÏ ‘√&ÉsTT´+~!
≈£î+|òæD° Á|üuÛÑT‘·«+ >∑T+&Ó\T >∑TuÛÒ\TeTHêïsTT. ¬øô|ºHé Hês¡ºHé Á|üj·T‘êï\T
eTTeTàs¡eTj·÷´sTT.
9
p˝…’ 24
sêj·T\d”eT eTTK<ë«s¡+>± |æ\Teã&ÉT#·Tqï ø£s÷¡ ï\T |ü≥Dº ≤ìøÏ ñ‘·sÔ ¡ uÛ≤>∑+˝À
Á|üøè£ ‹ dæ<+Δä >± @s¡Œ&çq ‘·T+>∑uÁÑÛ <ëqB rs¡+˝À ì]à+#·ã&çq ≈£î+|òDæ ° Á|üuTÑÛ ‘·«+
‘ê\÷≈£î ø±sê´\j·T+˝À düe÷y˚X+¯ @sêŒ≥T #ÓjT· ´ã&ç+~. ø¬ ô|Hº é Hês¡Hº é dü÷#·q
y˚Ts¡≈î£ Ä düe÷y˚X+¯ ˝À eTTK´ düuTÑÛ ´\T...
¬øô|ºHé Hês¡ºHé
ø£s÷¡ ï\T ø¬ ô|Hº é s¡ôd˝Ÿ
ø£˝…ø£ºsY ø±ÁπøHé.. .
$T\≥Ø ø£e÷+&ç+>¥ Ä|òd” sü Y CÀdü|tò
>∑es¡ïsY @C…+{Ÿ &ÛÜìjÓT˝Ÿ
düe÷y˚XÊìøÏ n<Û´ä ø£‘å · eVæ≤+∫q ø±ÁπøHé #Ó|Œü &É+ ÁbÕs¡+_Û+#ê&ÉT.
ªªyÓTÆ&çj·TsY Ä|ò”düsY‡! Ä qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ eTq #ÓsTT´ C≤]b˛‘·THêï&ÉT. |üP]Ô>±
#˚C≤]b˛j·÷&É+fÒ n‘·&ïç |ü≥Tºø√e&É+ eTq eX¯+ ø±<äT. j·TT<ä+Δ ˝À Ä]‘˚]q yê≥‡Hé
≈£L&Ü n‘·ì <Ûë{ÏøÏ ‘êfi¯˝øÒ £ bÕ]b˛sTT e#êÃ&ÉT. eTq+ Ç+ø± ñù|øÏdå ÷ü Ô e⁄+fÒ
C≤Hé|≥” sYqT #·+|æqfÒº eTq*ï ≈£L&Ü #·+|üe#·TÃ! s¬ &ç¶ ‘·q kÕúes¡+ $&ç∫q eTTqT|ü{Ï
ø£+fÒ Ç|ü⁄Œ&ÉT ã\e+‘·T&Éj·÷´&ÉT. Ç|ü⁄Œ&É‘·ìøÏ Á|üC≤ã\+ ≈£L&Ü ‘√&ÉsTT´+~.
Ç|ü⁄Œ&É‘&· TÉ Ç+ø± #Ó\sπ –b˛j˚T neø±X¯eTT+~. eTq+ Ç+πøe÷Á‘·+ Ä\dü´+ #˚dHæ ê
eTq |ü<äe⁄\‘√ bÕ≥T eTq ÁbÕD≤*ï ≈£L&Ü e<ä\Tø√e\dæ e⁄+≥T+~. ø±ã{Ïº
yÓ+≥H˚ n‘·ìô|’ #·s´¡ rdüTø=ì Á|ü»«]\T¢‘T· qï n‘·ì $|üy¢ êìï Ä]Œy˚j÷· *. n+<äT≈£î
eTqeT+<äs+¡ ˇ≈£îÿeTà&ç>± ø£èwæ #Ój÷· ´*. ø£s÷¡ ï\T, ø£&|É ,ü nq+‘·|⁄ü s¡+, ãfi≤fl]\˝À
e⁄qï eTq ôdì’ ø£ |ü{≤˝≤\˙ï ˇ≈£îÿeTà&ç>± ø£*dæ n‘·ì kÕúes¡+ô|’ <ë&ç »s¡bÕ*.μμ
ªªmø£ÿ&ÉT+~ n‘·ì kÕúes¡+?μμ Ädüø>ÔÏ ± n&ç>±&ÉT ø¬ ô|Hº é s¡ôd˝Ÿ.
ªªn<˚ ‘Ó*j·T&É+ ˝Ò<Tä . n+<äTø√dü+ ˇø£ Á|ü‘´˚ ø£ <äfi≤ìï ìj·T$T+#êqT. ‘·«s¡˝À
n‘·ì kÕúes¡+ >∑T]+∫ $esê\T ‘Ó*j·Te#·TÃ!μμ
ªªn+‘·es¡≈£î eTq+ @+ #Ój·÷´*?μμ n&ç>±&ÉT >∑es¡ïsY @C…+{Ÿ &ÛÜìjÓT˝Ÿ.
düe÷<Ûëq+>± Hês¡Hº é n+<äT≈£îHêï&ÉT.
ªªÁ|ü»*ï Á|ü˝ÀuÛÑ ô|{≤º*.μμ
ªªm˝≤?μμ n&ç>±&ÉT >∑es¡ïs¡T @C…+{Ÿ &ÛÜìjÓT˝Ÿ.
ªªqs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ì |ü≥Tºø=qïyê]øÏ |ü~y˚\ s¡÷bÕj·T\Tμμ nì ãVüQeT‹
Á|üø£{Ï+#ê*.μμ
ªªá e÷Á‘·+ ãVüQeT‹πø Á|ü»\T Á|ü˝ÀuÛ|Ñ &ü ‘É êsê?μμ ‘·q nqTe÷Hêìï e´ø£+Ô
#˚XÊ&ÉT $T*≥Ø ø£e÷+&ç+>¥ Ä|òd” sü Y CÀdü|.tò
ªªn+<äs÷¡ |ü&sÉ T¡ ø=~›eT+~ e÷Á‘·yT˚ Á|ü˝ÀuÛÑ |ü&‘É ês¡T. Ä ø=~› eT+~‘√H˚
eTq |üì kÕ<Û´ä eTÚ‘·T+~.μμ
ªª˙eqï~ ì»+! Ç˝≤+{Ï yê]ì |ü{ºÏ ñ]ø=j·T´\≈£î y˚˝≤&É‹j·T´ø£ b˛‘˚ eTqy˚T
Á|üe÷<ä+˝À |ü&‘É ê+. Ç˝≤+{Ï yês¡T <˚Xe¯ T+‘ê |ü⁄≥Tºø=#êÃs¡+fÒ yê]ì nDÏ∫y˚d÷ü Ô
eTq Á|üuTÑÛ ‘·«+ á <˚XÊìï bÕ*+#·&+É ø£weºü TÚ‘·T+~. n+‘˚ø±<äT Ç˝≤+{Ï ‹s¡T>∑T
u≤≥T¢ eTq Á|üuTÑÛ ‘·« eédüøπú >=&É*¶ ô|≥Tº ø±>∑\e⁄.
eTØ eTTK´ $wüjT· +! Ç˝≤+{Ï bÕ˝…>±fi¯ó,¢ »MT+<ës¡T¢ @ø£eTj·÷´s¡+fÒ eTq+
ø£cÕº˝À¢ |ü&Ée\dæ edüTÔ+~. qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶øÏ @ »MT+<ës¡T eT<äΔ‘·T \_Û+#·≈£î+&Ü
#·÷&Ü*μμ #ÓbÕŒ&ÉT Hês¡Hº .é
bÕ˝…>±&ÉT 45
n+<äs÷¡ n‘·ìe+ø£ Á|üX+¯ kÕ|üPs¡«ø£+>± #·÷XÊs¡T.

eTsêï&ÉT ñ<äjT· + <ä‘eÔ· T+&É˝≤˝À¢ì Á|ü‹ Á>±eT+˝À Ç˝≤ Á|üø{£ +Ï #·ã&ç+~.

ªªsê»Á<√Væ≤ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ kÕúes¡+. Ä#·÷øÏ ‘Ó*|æq yê]øÏ 5,000 s¡÷bÕj·T\T
ãVüQe÷q+! n‘·ìï düJe+>± >±ì, ìØ®e+>± >±ì |ü{ºÏ ‘Ó∫Ãq yê]øÏ |ü~y˚\
s¡÷bÕj·T\ ãVüQe÷q+! ãVüQe÷q+ ø£˝ø… sº£ T¡ ø±ÁπøHé <=s¡yês¡T ÇkÕÔsT¡ . Ms¡T˝…q’
yês¡T qs¡d+æ Vü‰s¬ &çì¶ |ü{ºÏ Ç∫Ã ãVüQe÷q+ n+<äTø√+&ÉV≤ü À...!μμ
‘·ô|Œ≥ <äsT¡ e⁄ ÁyÓ÷–+~!
Á|ü»˝À¢ ø£\es¡+ sπ –+~!
ˇø£] eTTU≤\T ˇø£sT¡ #·÷düT≈£îHêïs¡T.
ø=+<äsT¡ ≈£î+|òDæ ° Á|üuTÑÛ ‘ê«ìï ‹{Ïbº ˛XÊs¡T s¡V≤ü dü´+>±!
Ç+ø=+‘· eT+~ á Á|üø≥£ q≈£î dü+‘·d+æ #ês¡T. n˝≤+{Ïyê]˝À eTTKT´&ÉT ≈£î+|òDæ °
Á|üuTÑÛ ‘·« ‘êuÒ<ës¡T lìyêdüs¬ &ç!¶ .

eq<äTs¡Z+˝À...!
ªª<=sê!μμ HÓeTà~>± |æ*#ê&ÉT >√kÕsTT yÓ+ø£qï.
ªª#Ó|Œü +&ç kÕ«MT!μμ #˚sT¡ yÓ’ n&ç>±&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
ªªeTq y˚>T∑ \T Ç|ü⁄Œ&˚ n+~+∫ yÓ[flq yês¡μÔ μ n+≥÷ Ä>±&ÉT >√kÕsTT yÓ+ø£qï.
ªª@$T≥~?μμ Ädüø>ÔÏ ± n&ç>±&ÉT s¬ &ç.¶
ªªìqTï |ü{ºÏ Ç∫Ãqyê]øÏ |ü~y˚\ s¡÷bÕj·T\ ãVüQe÷q+ Á|üø{£ +Ï ∫+~ Ä
eTTwüÿs¡ Á|üuÛÑT‘·«+!!μμ
>√kÕsTT yÓ+ø£qï e÷≥ $qï qs¡d+æ Vü‰s¬ &çø¶ Ï qe⁄« |ü⁄≥Tºø=∫Ã+~. eT+<ädàæ ‘·
e<äqT&Ó’ nHêï&ÉT -
ªª$wüjT· + ∫e]øÏ ãVüQe÷q+ es¡≈î£ e∫Ã+<äqïe÷≥!μμ
ªªÄ ãVüQe÷Hêìï n&ÉT¶ô|≥Tºø=ì eTq C≤&É ø£qT>=q&ÜìøÏ ø=+<äs¡T
Á|üjT· ‹ïdüTHÔ êïs¡T. Á|ü»*ï Á|ü˝ÀuÛÑ ô|&ÉT‘·THêïs¡Tμμ nHêï&ÉT yÓ+ø£qï.
ªªÁ|ü»\T Á|ü˝ÀuÛÑ |ü&‘É êsê kÕ«MT?μμ dü+<˚V‰ü ìï e´ø£+Ô #˚XÊ&ÉT zãj·T´.
ªªn+<äs¡÷ |ü&Éø£b˛e#·TÃ zãj·÷´! ø±ì ø=+<ä¬s’Hê |ü&˚ neø±X¯eTT+~. Ä
ø=~›eT+~‘√H˚ ‘·eT m‘·T>Ô &∑ qÉ T kÕ–+#·e#·TÃ!μμ n+<ä] e+ø£ ø£\j·Tpdü÷Ô #ÓbÕŒ&ÉT
>√kÕsTTyÓ+ø£qï.
ªªeT] ‘·øDå£ ø£seÔ¡ ´+ kÕ«MT?μμ n&ç>±&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
ªªeTTqT|ü{Ï ø£+fÒ eTq+ C≤>∑Ts¡Tø£‘>· ± ñ+&ç eTq <äTsêZìï X¯Á‘·T <äTsπ “¤<´äÛ +>±
e÷s¡TÃø=+≥÷, yê] Á|ü‹ ø£<*ä ø£qT ø£ìô|&ÉT‘·÷ e⁄+&Ü*.μμ
zãj·T´ @<√ ø£*Œ+#·Tø=ì #Ó|üŒuÀ‘·T+&É>± qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ y˚>∑T˝À¢ ù|s¡T|ü&É¶
øÏwj
ºü T· ´ s=|ü⁄Œ≈£î+≥÷ e∫Ã #ÓbÕŒ&ÉT.
ªª<=sê! eTq H=dü‡+ ø√≥ ≈£î|üŒ≈£L*b˛sTT+~. Ä Hês¡Hº é >±&ÉT ≈£L˝ÒÃdæ+&ÉT!μμ
n˝≤ »s¡T>∑T‘·T+<äì eTTqTù| ‘Ó*dæHê - m+<äTø√ Ä yês¡Ô $H˚d]ü øÏ n+<äs÷¡
ˇø£ÿkÕ]>± #·*+∫b˛j·÷s¡T. qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ H√≥ e÷≥ ˝Ò<Tä . düs«¡ + ‘Ó*dæq >√kÕsTT
yÓ+ø£qï≈£î ≈£L&Ü Ä yês¡Ô $ì ‘·≥Tºø√e&ÜìøÏ >∑&j ç T· ø±\+ |ü{+ºÏ ~. >∑&jç T· ø±\+
‘·sê«‘· ‘˚sT¡ ≈£îqï >√kÕsTT yÓ+ø£qï qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ e+ø£ #·÷XÊ&ÉT. n‘·ì ø£qTbÕ|ü\ô|’
düqï{Ï ø£˙ï{Ï bıs¡. ‘·q <=s¡ ø£fi¯fl˝À¢ ø£˙ï{Ïì #·÷&É>±H˚ zãj·T´ Vü≤è<äj·T+
yÓT*‹]–+~.
n+<ä] >∑T+&Ó\T ãs¡TyÓø±ÿsTT! ìX¯Ùã›+ n+<ä] eT<Ûä´ <ä÷düT¬øfi¯ó‘·÷ Ä
eT+~s¡+˝Àì ∫s¡TyÓ\T>∑T‘√ ôdj ’ ÷· ´≥ yÓTT<ä˝{… +ºÏ ~.
eTs√ >∑&j ç T· ‘·sê«‘· qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ≈£L&Ü ‘˚sT¡ ≈£îHêï&ÉT. dü+ú _Û+∫ b˛sTT ì\T#·Tqï
‘·q |ü]yês¡+ e+ø£ #·÷dü÷Ô ‘·q >∑fi+¯ $bÕŒ&ÉT.
ªªHê düV≤ü #·sT¡ ˝≤sê! Hê |üPØ«≈£î\T sêsTTøÏ sêsTTì #˚]Ã ì]à+∫q H=dü‡+
ø√≥ #·]Á‘· H˚{‘Ï √ |ü]düe÷|üeÔ TsTT´+~. Ç˝≤ »s¡T>∑T‘·T+<äì eTq+<ä]øÏ ‘Ó\TdüT.
nsTTHê m+<äTø√ Ä yês¡Ô $q>±H˚ ‘·≥Tºø√˝Òø£ b˛j·÷qT! kı+‘· _&Éq¶ T Äø£dàæ ø£+>±
b˛>=≥Tº≈î£ qï+‘· u≤<Û≈ä î£ ˝Àqj·÷´qT! Ä ≈£î+|òDæ ° Á|üuTÑÛ ‘·«+ô|’ ‹s¡T>∑Tu≤≥T u≤e⁄{≤
m>∑Ts¡yj ˚ T· &É+˝À, eTq≈£î ‘·–*q ‘=* m<äTs¡T <Óã“ Ç~! n+<äTøπ eTq+ á <Óã“‹qï
yÓqTyÓ+≥H˚ dü+uÛ≤[+#·Tø√˝Òø£ b˛j·÷+! ø±ì Ç˝≤+{Ï m<äTs¡T <Óã“\T eTq+ eTq
á ‹s¡T>∑Tu≤≥T ñ<äéT+˝À Ç+ø± mH√ï ‹qe\dæ e⁄+≥T+~. <Óã“‹qï Á|ürkÕØ
Ç˝≤ #Ó‘’ q· ´ s¡V≤æ ‘·T\T>± e⁄+&çb˛‘˚ eTq+ nqT≈£îqï >∑e÷´ìï #˚s˝¡ +Ò ! $TÁ‘·T˝≤sê
Çø£qT+∫ MT˝Àì Á|ü‹ e´øÏøÔ Ï MTs¡T ø£ì$ì ms¡T>∑ì $wüeT |ü]dæ‘ú T· \T m<äTs¡e⁄‘·÷
e⁄+{≤sTT. yê≥ìï+{Ïø° nr‘·+>± eTdü\T ø=qïHê&˚ eTq+ eTq \øå±´ìï
kÕ~Û+#·Tø√>∑\+. eTq+ @ bıs¡bÕ≥T e\¢HH’Ó ê, <äTs¡<èä wüº eXÊ‘·TqÔ >±ì eTq |ü>‘∑ T· \≈£î
bÕ˝…>±&ÉT 47
∫øÏÿq|ü⁄Œ&ÉT eTq ÁbÕD≤\T b˛sTTHê düsπ , ÁbÕD≤\T ‹j·T´ø£ s¡øHÔ£ êfi≤\T ∫≥¢>=&ÉT‘·THêï
düπs, s¡ø£Ô+ ø±\«˝…’ bÕs¡T‘·THêï ˝…ø£ÿ #Ój·T´sê<äT. eTq á kÕúes¡+ Ä#·÷øÏ
‘Ó*j·T|üs¡#·sê<äT. ªm{Ïº $wüeT |ü]dæú‹ Äe]+#·T≈£îHêï eTq kÕúes¡+ Ä#·÷øÏ
‘Ó*j·TC…jT· ´+μ nì eTq≈£î Á|ü‘´· ø£å >∑Ts¡Te⁄, <Óe’ + nsTTq á >√kÕsTT yÓ+ø£qï
kÕ«$T MT<ä Á|üe÷D+ #ÓjT· ´+&ç!μμ
‘·eT <=s¡ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ H√{Ï>T∑ +&Ü yÓ\Te&çq &ÛeÉ Ts¡Tø£+ X¯u≤›˝≤¢+{Ï |ü\T≈£î\T
$qï ôdì’ ≈£î\T ÇqTeT&ç+∫q kÕ«$TuÛøÑ ‘ÔÏ √, ‘·eT yÓTT\˝À¢ qT+&ç #·Ts¡ø‘£ T· \Ô T düÁs¡Tq
ãj·T{ÏøÏ ˝≤– ≈£î&ç#‹˚ >∑T|æŒ≥ eT÷dæ qsê\T _>∑T‘ÓøÿÏ +∫ yÓ÷#˚‹ ô|u’ ≤Û >∑+˝Àì
#·sêàìï s¬ +&ÉT>± N˝≤Ãs¡T.
mÁs¡{Ï HÓ‘·TÔs¡T...!
∫e⁄«q ô|ø¬’ >∑õ$Tà+~!!
>√kÕsTT yÓ+ø£qï bÕ<ë\T s¡ø±Ô_ùÛ wø£+ »s¡T|ü⁄≈£îHêïsTT!!
}Væ≤+#·ì s¡ø±Ô_ùÛ wø£+ »]|æ+#·Tø=qï >√kÕsTT yÓ+ø£qï ‘·qTe⁄ >∑>T∑ s=Œ&ç∫+~.
ìX‚Ãwüß&˜ ’Ó ì*∫b˛j·÷&ÉT!
10
s¡TÁ<äes¡+ Á>±eT+˝Àì >∑&|É \ü T q÷{ÏøÏ $T+∫ e⁄+&Ée⁄. Ä q÷{Ï˝À nsTT<ës¡T
>∑&|É \ü T $TqVü‰ $T>∑‘êe˙ï |üP]bÕø£˝≤¢+{Ïy!˚ Ä nsTT<ës¡T >∑&|É ˝ü À¢ $\ø£Då yÓTqÆ
>∑&|É ü lìyêdüs¬ &ç¶ >∑&|É .ü n‘·&TÉ nø£ÿ&ç ‘·V≤ü o˝≤›s.Y n‘·&ç >∑TeTà+ yÓ+&ç ‘=&ÉT>∑T‘√
s¡÷|ü⁄~<äT≈› î£ +~. n+<äTøπ Ä >∑&|É ≈ü î£ n+‘·{Ï $•wü‘º !· n‘·q+fÒ Ä Á>±eT Á|üC≤˙ø±ìøÏ
Vü≤&É˝Ÿ. ø±s¡D+? n‘·ì <äTwüºãT<˚Δ! Á|ü‹ e´øÏÔ ‘·q≈£î ˝Àã&ç e⁄+&Ü\qï ‘·‘·«+
n‘·ì~. Á>±eT+˝Àì @ e´ø£sÔ TTHê düsπ ø±düÔ m<äTs¡T ‹]–‘˚ #ê\T Ä e´øÏÔ ø±˝À
#Ój÷Ó ´ ìsêΔøDåÏ ´+>± $]∫y˚ùd eTq' Á|üeè‹Ô n‘·ì~. n‘·ì ìø£èwüº ˙#·ø±sê´\T
uÀ\T¶ e⁄HêïsTT. n$ Ä eP] Á|ü»\T ø£<\ä∏ T>± #Ó|⁄ü Œø=+{≤s¡T.
lìyêdüs¬ &ç¶ Ád”˝Ô À\T&ÉT.
|ü&‹É #·÷|ü⁄ k˛øÏ‘˚ #ê\T |üse¡ •+∫b˛j˚T eTìwæ. n‘·ì ø±e÷–ïøÏ Ä eP]˝Àì
m+‘√ eT+~ Ä&É|&ü TÉ #·T\T ‘·eT e÷qÁbÕD≤\T b˛>=≥Tº≈î£ Hêïs¡T. nsTTHê @ ˇø£ÿs¡÷
n‘·ìï ì\Bdæ n&É>˝∑ øÒ £ b˛j·÷s¡T. m<äT]+∫ ì\Te˝Òø£ b˛j·÷s¡T. n‘·qT ns¡ãú \+‘√
bÕ≥T n+>∑ã\+ ≈£L&Ü u≤>± e⁄qïyê&ÉT. n‘·ì yÓqTø£ ≈£î+|òDæ ° Á|üuTÑÛ ‘·«+ n+&É
e⁄+~. n+<äTøπ n‘·ìï m<äT]+#ê\+fÒ uÛj Ñ T· |ü&ç yÓqTø£&TÉ >∑T y˚kÕÔsT¡ .
uÛ≤s¡´ eTs¡D+Ï #·≥+‘√ |ü≈L£ ÿs¡T qT+∫ |üd+ü <Óq’ Ä&É|&ü TÉ #·T Hê>∑eTDÏì ‘Ó∫Ã
‘·q $•wüº >∑èVü≤+˝À e⁄+#·Tø=ì πssTT+ãefi¯ófl Hê>∑eTDÏ #·÷|æ+#˚ X¯è+>±s¡ s¡dü
˝Àø£+˝À eTTì– ‘˚\T‘·÷ e⁄Hêï&ÉT.
VüQø±ÿ |”\Tdü÷Ô rÁe+>± Ä˝À∫dü÷Ô e⁄Hêï&ÉT lìyêdü¬s&ç¶ ‘·q q&ç Ç+{À¢
@sêŒ≥T #˚sTT+#·T≈£îqï ‘·÷>∑T≥Tj·÷´\ô|’ ≈£Ls=Ãì }>∑T‘·÷!
ªm|ü⁄Œ&É÷ X¯è+>±s¡+ >∑T]+#˚ ø£ãTs¡T¢ #Óù|Œ e´øÏÔ á s√E m+<äTøÏ˝≤ rÁe+>±
Ä˝À∫düTHÔ êï&ÉT?μ nqï Ä˝À#·q˝À |ü&¶É Hê>∑eTDÏ n‘·ì e+ø£ Áø°>+∑ ≥ #·÷dü÷Ô düqï>±
ø£qT^{Ï - mÁs¡>± <=+&É|+ü &ÉT˝≤ e÷]q ÁøÏ+~ ô|<ä$ì eTTì|ü+≥ H=≈£îÿ‘·÷ n&ç–+~.
ªª<˚ìø√ s¬ &ç>¶ ±s¡T Ç+‘· rÁe+>± Ä˝À∫düTHÔ êïs¡T?μμ
eP>∑&+É e÷ì ô|<ë\ô|ø’ Ï $wü|⁄ü qe⁄«qT ‘Ó#T· Ã≈£î+≥÷ #ÓbÕŒ&ÉT.
ªªnqTø=qï |ü<∏äø£+ HÓs¡y˚]‘˚ Ä bÕ˝…>±&ÉT qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ Ç+ø√ ¬s+Á&√E˝À¢
‘·|Œü ø£ <=]øÏb˛‘ê&ÉT. n|ü⁄Œ&ÉT yê&ç n+‘·+, Á|ü‹|ò\ü +>± Hê≈£î ø±ÁπøHé <=s¡ |ü~y˚\
ÇHê+ ÇkÕÔ&ÉT.... Vü≤Ω...Vü≤Ω....Vü≤Ω.....Vü≤Ω !!μμ n‘·ì $ø£è‘· qe⁄«‘√ Ä >∑~
Á|ü‹<Û«ä ì+∫+~. Hê>∑eTDÏøÏ n‘·ì qe⁄« ø£\es¡+ |ü⁄{Ï+º #·˝<Ò Tä ø±ì ªqs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶
n+‘·+μ nqï |ü\T≈£î e÷Á‘·+ ÄyÓT >∑T+&Ó˝À¢ >∑TãT\T sπ ø¬ ‹Ô+∫+~.
ªªqs¡d+æ Vü‰s¬ &çì¶ |ü≥&º +É n+‘· ‘˚*ø±?μμ uÛjÑ T· +>±H˚ n&ç–+~ Hê>∑eTDÏ.
ªªne⁄H˚... y˚dTü ø=qï |ü<øä∏ +£ bÕ]‘˚ yê&çï |ü≥&º +É m+‘·ùd|ü⁄? ∫{Ïø˝£ À ø±s¡´+
|üPs¡eÔ ⁄‘·T+~. Ä |ü~y˚\ ãVüQe÷q+‘√ ˙≈£î ã+>±s¡T e&Ü¶D+ #˚sTTkÕÔH!˚ μμ Hê>∑eTDÏì
n≈£îÿq #˚sT¡ Ãø=ì ãT>∑ôZ |’ ∫{Ïøπ dü÷Ô nHêï&ÉT. eTÚq+ eVæ≤+∫+~ Hê>∑eTDÏ.
ªªHê>∑eTD°! eTq Hêj·÷fi¯fl≈£î C≤„q+ ˝Ò<?˚ n+<äTøπ mø£ÿ&çqT+&√ e∫Ãq Ä
‘Ó\<¢ =s¡\T eTq*ï bÕ*düTHÔ êïs¡T. yês¡T ñ|üj÷Ó –+∫q ãTÁs¡H˚ H˚qT ñ|üj÷Ó –+∫
Ä |ü~y˚\ s=Kâ+ Hê |üs+¡ nj˚T´˝≤ #˚dTü ≈£î+≥THêï&ÉT.μμ
ªª@+ #˚dTü HÔ êïy˚+{Ï?μμ ‘·q eTÚHêìï <ä÷s¡+ #˚dTü ≈£î+≥÷ n&ç–+~ Hê>∑eTDÏ.
»yêãT #Ó|Œü ˝Ò<Tä lìyêdüs¬ &ç.¶ ∫qï>± q$« ‹]– Ä˝À#·q˝À |ü&Ü¶&TÉ eTs√e÷s¡T
>∑+C≤sTT <äeTTà ø={Ï.º

bÕ˝…>±&ÉT 49
dü+<Ûë´düeTj·T+...
ÄVü≤À_\ <˚yê\j·T+˝À ø=\TyÓq’ qèdæ+Vü≤kÕ«$T uÛ≈Ñ î£ &Ô TÉ , >∑T&ç |üPC≤] nsTTq
$X¯«X¯sà¡ eTqdüT |ü]‘·|dæ ÷ü Ô ñ+~. Á|ü‹ X¯ìyês¡+ dü+<Ûë´düeTj·÷ìøÏ e∫Ã <˚e⁄&çï
uÛøÑ ÁÔÏ X¯<\Δä ‘√ n_ÛùwøÏ+#˚ Ç<äs› T¡ e´≈£î\Ô ø√dü+! n‘·ìøÏ >∑TfiÀflì <˚e⁄&Ó+‘· eTTKýÓ÷
Ä Ç<äs› T¡ e´≈£î\Ô T ≈£L&Ü n+‘˚ eTTK´+!
$X¯«X¯sà¡ Ä Ç<äs› T¡ e´≈£î\Ô sêø£˝Àì Ä\dü´+ >∑T]+∫ |ü] |ü] $<Ûë\T>± Ä˝À∫dü÷Ô
e⁄Hêï&ÉT >∑T&ç eTT+–≥ |ü#ês¡T¢ #˚d÷ü !Ô yê] sêø£ø√dü+ m<äTs¡T #·÷dü÷!Ô eT<Û´ä ˝À
n|ü⁄Œ&É|⁄ü Œ&ÉT n\yê≥T ø=B› uÛTÑ »+ô|’ qT+∫ C≤s¡uÀj˚T ñ‘·ØÔ j·÷ìï düsT¡ ≈› î£ +≥÷ !!
dü+<Ûë´düeTj·T+ <ë{Ïb˛sTT+~.
$X¯«X¯sà¡ ˝À >∑TãT\T yÓTT<ä˝+’… ~.
ªªm{Ïº $|ü‘T· ˝Ô À¢ e⁄Hêï á y˚fi≈¯ î£ e∫Ã rsê˝Ò! düeTj·T+ $T+∫ b˛‘·÷ e⁄+~.
Ç+ø± sêπs+? @+ »]– e⁄+≥T+~? yê]πøyÓTHÆ ê nbÕj·T+ dü+uÛ$Ñ +∫ e⁄+≥T+<ë?
yê]øÏ nbÕj·Te÷!! nbÕj·T+ yê] #Ó+‘· ì\«&Ée÷! <ëìøÏ n+‘· <Ûs’Ó ´¡ e÷? eT]
m+<äT#˚‘· sê˝Ò<Tä ??μμ
‘·÷s¡TŒq ñ<äsTT+#˚ dü÷Ø&ÉT |ü&eÉ Ts¡ ø£qTï eT÷XÊ&ÉT. <˚yê\j·T ÁbÕ+>∑DeT+‘ê
eTdüø£ Nø£≥T¢ ø£eTTà≈£îHêïsTT. Ä– Ä– MdüTqÔ ï #·\ì¢ ∫s¡T>±*, düT&ç>±*>± e÷]
$X¯«X¯sà¡ qT >∑s“¡ >¤ T∑ &ç˝ÀìøÏ yÓfifl‚ ˝≤ #˚d+æ ~.
∫Á‘·+!
$X¯«X¯sà¡ >∑s“¡ >¤ T∑ &ç˝ÀøÏ n&ÉT>∑T ô|≥º>±H˚ ô|qT>±* ‹]– ∫s¡T>±*>± e÷]+~.
m+<äTø√ $X¯«X¯sà¡ Vü≤è<äjT· + ‘˚*ø£|&ü +ç ~.
ªªm+‘· y˚fis¯ TTHê yês¡T kÕ«$Tì ùd$+#·&ÜìøÏ ‘·|Œü ø£ ekÕÔsT¡ μμ nqï qeTàø£+
n‘·ì eTdæÔwüÿ+˝À ì*∫b˛sTT+~. |òü*‘·+>± n‘·ì eTqdüT˝Àì ø£˝À¢*‘·+
nD>±]b˛sTT ‹]– Á|üXÊ+‘·‘· #˚≈L£ ]+~.
$X¯«X¯sà¡ #·÷|ü⁄\T m<äTs¡T ‘ÓqTï\j·÷´sTT.
eTdüøu£ ≤]q Nø£≥T¢ <ä≥eº Tj·÷´sTT!
<˚e⁄ì ùde¬ø’ ìjÓ÷–+∫q |ü]yês¡eT+‘ê yÓ[flb˛j·÷s¡T.
$X¯«X¯sà¡ ˇø£ÿ&˚ $T–*b˛j·÷&ÉT.
ˇ+≥]>± >∑s¡“¤>∑T&ç ‘·\T|ü⁄\≈£î ÄqTø=ì ≈£Ls¡TÃì, ãj·T{ÏøÏ <äèwæº kÕ]+∫
‹]– Ä˝À∫+#·&+É yÓTT<ä\T ô|{≤º&TÉ yê] Ä\kÕ´ìï >∑T]+∫. nsTT‘˚ eTTqT|ü{˝Ï ≤
n‘·ì eTqdæ|⁄ü Œ&ÉT y˚–s¡bÕ≥T‘√ ø£\‘· #Ó+<ä&+É ˝Ò<Tä . >∑+;Ûsê´ìï |ü⁄DÏøÏ |ü⁄#·TÃ≈£î+~.
ªª$X¯«X¯sêà !μμ
Ä |æ\T|ü⁄≈£î $X¯«X¯sà¡ ‘·qTe⁄ s√e÷+∫‘·eTsTT´+~. ñ*øÏbÕ≥T e÷≥Tq ‘·q
Ä˝À#·q\T M&ç ‘·\ ô|ø¬’ ‹Ô #·÷XÊ&ÉT.
∫~«˝≤dü+>± qe⁄«‘·÷ ì\TÃHêïs¡T >√kÕsTT yÓ+ø£qï, <=s¡ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶ ‘êqT
me]ø√dü+ m<äTs¡T#·÷dü÷Ô ≈£Ls¡TÃHêï&√ yêπs #·&û#·|ü⁄Œ&ÉT ˝Ò≈£î+&Ü sêe&É+ e\¢
$X¯«X¯sà¡ ≈£î ø=~› ø£Då ≤\es¡≈î£ @MT bÕ\Tb˛˝Ò<Tä . eTÚq+>± Ç<ä]› e+ø± m>±~>±
#·÷düTÔ+&çb˛j·÷&ÉT.
>√kÕsTT yÓ+ø£qï ∫qï>± n‘·ì uÛTÑ »+ #·]∫ #ÓbÕŒ&ÉT.
ªª@+ $TÁ‘·e÷! n˝≤ nsTTb˛j·÷e⁄?μμ
»yêãT>± $X¯«X¯sà¡ ∫qï>± qe⁄«‘·÷ ªªs¡+&ç!μμ n+≥÷ ˝À|ü*øÏ ÄVü‰«ì+#ê&ÉT
˝Ò∫ ì\TÃì.,
kÕ«$TøÏ ns¡Ãq yÓTT<ä˝+’… ~.
|üPs¡Ôe&ÜìøÏ |òüT&çj·Tø±\+ |ü{Ïº+~. Ä |òüT&çj·Tø±\+˝À >√kÕsTT yÓ+ø£qï,
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ìX¯Ã\eTqdüTÿ˝…’ kÕ«$Tì ø=*#ês¡T.
Á|ükÕ<ä+ Ç<ä]› #˚‘T· ˝À¢ ô|&ÉT‘·÷ n&ç>±&ÉT $X¯«X¯sà¡ .
ªªdü+<Ûë´düeTj·T+ <ë{Ïb˛sTT+~ Ç+‘· Ä˝dü´+ nsTT´+<˚+?μμ
∫s¡ïe⁄«‘√ düe÷<Ûëq$T#êÃ&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶ ..
ªª$X¯«X¯s¡à >±s¡÷! Ä\kÕ´ìøÏ ø£å+‘·e⁄´\+! nqTø√ì sê#·ø±s¡´+ m<äTs¡e&É+
e\¢ sêe&É+˝À Ä\dü´+ »]–+~!μμ
ªª@$T{À Ä sê#·ø±s¡´+? MT Ä#·÷øÏ ‘Ó\TdüTø√e&ÜìøÏ n&É$˝ÀøÏ e∫Ãq Ä
X‚«‘· y˚T#¢ T· Ã¤\ n+‘·+ #·÷dæ sêe&ÉyT˚ Hê MT sê#·ø±s¡´+?μμ eT+<äV‰ü dü+ #˚d÷ü Ô nHêï&ÉT
$X¯«X¯s¡à.
Ç<äs› ÷¡ eTTdæeTTdæ>± qe⁄«≈£îHêïs¡T. $X¯«X¯sà¡ }Væ≤+∫ #Ó|Œæ +~ ì»yÓTqÆ +<äT≈£î!
>∑T&çøÏ ‘êfi¯+ y˚dæ Ç<ä]› yÓ+≥ q&ç#ê&ÉT $X¯«X¯sà¡ .
eTT>∑TsZ T¡ >∑T&ç eTT+–≥ Äs¡Tãj·T≥ Á|ü<X˚ +¯ ˝À e⁄qï sê‹ ø£≥ôº |’ ≈£Ls¡TÃHêïs¡T.
yê]øÏ nsTT<ä&TÉ >∑T\ <ä÷s¡+˝À >∑T&çøÏ n_ÛeTTK+>± e⁄qï <Û«ä »dü+Ô uÛ+Ñ ∫s¡T>∑+≥\T
∫s¡TX¯u≤›\T #˚düTÔHêïsTT. Ä– Ä– M#˚ #·\¢ì >±*øÏ. eTT>∑TZ] eT<Ûä´ e÷≥\T
yÓTT<ä\j·÷´sTT.
bÕ˝…>±&ÉT 51
ªª$X¯«X¯s¡à >±s¡÷! MT≈£L, e÷ Á|ü‘·´ø£å<Ó’e+ >√kÕsTT yÓ+ø£qï≈£î eT<Ûä´ e⁄qï
$TÁ‘·‘ê«ìï |ü⁄s¡düÿ]+#·Tø=ì $TeTà*ï á nVü≤À_\ ÁbÕ+‘êìøÏ e÷ y˚>∑T>±
ìj·T$T+#ê\qT≈£î+≥THêï+! eT] MT≈£î düeTà‘·yT˚ Hê?μμ
ªªm+‘·e÷≥ <=sê! Ä eTTwüÿs¡T\ bı>∑sD¡ #·&ÜìøÏ ñ&ÉT‘êuÛøÑ >ÔÏ ± Hê düV‰ü j·T+
MT≈£î m\¢|⁄ü Œ&É÷ e⁄+≥T+~!μμ
ªªø£è‘·E„&çï $X¯«X¯s¡à >±s¡÷!μμ
$X¯«X¯s¡à |ü\T≈£î˝À¢ e÷‘·è<˚X¯+ |ü≥¢ e⁄qï Áù|eTqT #·÷dæ eTT>∑TΔ&Éj·÷´&ÉT
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶ eTT>∑TsZ ÷¡ ø£*dæ ‘·eT uÛ$Ñ wü´‘Y ø±s¡´Áø£e÷\ô|’ #·sÃ¡ »s¡T|ü⁄≈£îHêïs¡T
u≤>± bı<äTb› ˛j˚T+‘·es¡≈î£ .
11
s¡TÁ<äes¡+ |ü&eÉ Ts¡ ~≈£îÿq e⁄qï <äTeP«s¡T Á>±eT Á|üC≤˙ø±ìøÏ Ä s√E sêÁ‘·+‘ê
ìÁ<ä˝<Ò Tä . ‘Ó˝≤¢]‘˚ Ä eP]˝À ø=\TyÓe’ ⁄qï m\¢eTà C≤‘·s.¡ Á|ü‹ >∑&|É Mü T<ä mÁs¡eT{Ïº
#ês¡\T. Á|ü‹ yêøÏ{≤ |üdTü |ü⁄ ≈£î+≈£îeT. Ç+{Ï eTT+<äT ø£˝≤¢|,æ $$<Ûä s¡ø±\ eTT>∑T\Z T,
Çfi¯fl˝À¢ bısTT´MT<ä eT{Ï≈º î£ +&É˝À¢ C§qïqï+ ≈£î‘·≈î£ ‘·, r|æ |ü<ësêú\ e&Éb˛‘·!
<äTeP«s¡T Á>±eT+ s¡TÁ<äes¡+ Á>±eT+ ø£+fÒ nìï+{Ï˝À $Tqï.
|ü#Ã· ì e]bı˝≤\ <ä>]Z∑ ï+∫ yÓ+&ç ø£&j ç ÷· \‘√ ‹s¡T>±&˚ ø£HïÓ |ü&TÉ #·T\ es¡≈î£ .
<äTeP«s¡T Á>±eT+ ø£+‘·{øÏ Ï ô|<ä› >∑&|É ü <ëdü] s√•¬s&ç~¶ . s√•¬s&ç¶ Á|ü‹j˚T{≤
‘·q Á>±eT+˝À »]π> m\¢eTà C≤‘·sq¡ T |ü⁄s¡dÿü ]+#·Tø=ì ªø√&ç |ü+<˚\ Ä≥μ @sêŒ≥T
#˚sTT+#·&É+ ÄqyêsTTr. Ä ÄqyêsTTr Ä j˚T&ÉT ≈£L&Ü neT\T |üs¡#·ã&ç+~.
yê{Ï˝À bÕ˝§Zq&ÜìøÏ #·T≥Tº Á|üøÿ£ \ Á>±e÷\ qT+∫ nH˚øe£ T+~ ekÕÔsT¡ . C≤‘·sø¡ =#˚Ã
»q+˝À n~Ûø£ dü+U≤´≈£î\T Ä b˛{°ì #·÷&É&Üìπø ekÕÔsT¡ . Ä b˛{°˝À¢ HÓ–qZ yê]ì
<äTeP«s¡T Á>±eT+ ‘·s¡|ü⁄q X‚s¡T ã+>±s¡+‘√bÕ≥T z mø£s¡+ ‘·&ç uÛÑ÷$T ≈£L&Ü
ãVüQe÷q+>± ÇkÕÔsT¡ . n+<äTøπ Ä b˛{°˝À¢ bÕ˝§Zq&ÜìøÏ n+<äs÷¡ ñ$«fi¯Sfls¡T‘·÷
e⁄+{≤s¡T. Ä ãVüQeT‹ Á|ü<ëq+ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ #˚‘T· \ MT<äT>± »s¡T>∑T‘·÷ e⁄+≥T+~.
‘=* s¡a≤eTT‘√ bÕ≥T eT*C≤eTT ≈£L&Ü >∑&∫ç b˛sTT+~. Ç+ø=ìï |òTü &çjT· ˝À¢
‘Ó\¢yês¡T‘·T+~. n+<äs¡÷ Äq+<√‘ê‡Vü‰\‘√ ‘·÷s¡TŒq ñ<äsTT+#˚ uÛ≤qT&çø√dü+
m<äTs¡T#·÷dü÷Ô e⁄+fÒ, <ëdü] s√•¬s&ç¶ e÷Á‘·+ ~>±\T>± e⁄Hêï&ÉT. Á|ü‹ì‘·´+
‘=DÏødÏ ˝ü ≤&˚ eT+<ädàæ ‘·+ n‘·ì n<Ûsä ê\ô|’ H˚&TÉ n>∑T|æ+#·&+É ˝Ò<Tä .
‘·+Á&ç ~>∑T\TqT >∑eTì+∫q ‘·qj·TT&ÉT q]‡¬s&ç¶ ‘·+Á&ç e+ø£ |üØø£>å ± #·÷dü÷Ô
n&ç>±&ÉT -
ªª@eTsTT´+<äj·÷´?μμ
‘·q eTqdüT˝Àì u≤<Ûqä T e´ø£+Ô #˚XÊ&ÉT s√•¬s&ç.¶ ‘·+Á&ç u≤<Ûä m˝≤+{Ï<√ n‘·ìøÏ
≈£L&Ü ne>∑‘y· TÓ +Æ ~.
ªªeT¬s≥¢ nj·÷´? Ä <=s¡˝+Ò ~... C≤‘·s.¡ .. ø√&ç|⁄ü +E˝≤≥ m{≤º »]π>~?μμ
ªªn<˚ H˚q÷ Ä˝À∫düTHÔ êïqT qsê‡! ‘Ó˝≤¢]‘˚ C≤‘·s.¡ @+ #Ój÷· ´˝À ~≈£îÿ ‘√#·&+É
˝Ò<äT.μμ
‘·+Á&ç n˝≤ ìsêX¯>± |ü*øπ dü]øÏ q]‡¬s&ç¶ uÛèÑ ≈£î{Ï nqTe÷q+‘√ eTT&ç|&ü +ç ~.
ªªnj·÷´! <=s¡ q\¢eT\¢ n&Ée⁄˝À¢ e⁄qï≥Tº $ìøÏ&!ç μμ
q]‡¬s&ç¶ e÷≥\≈£î s√•¬s&ç¶ eTdæwÔ ÿü +˝À ‘·fió¯ ≈£îÿq @<√ yÓT]dæ+~.
ªªq]‡! Ä <=s¡ <ä>]Z∑ øÏ ‘Ó˝≤¢sπ ˝À|ü⁄ yÓfifl£ kÕÔqT. qTe⁄« C≤‘·s¡ @sêŒ≥T¢ #·÷&ÉTμμ
n+‘·es¡≈î£ ≈£Ls¡TÃqï ‘·q |üPØ«≈£î\ qT+&ç e+X¯bÕs¡+|üs´¡ +>± edüTqÔ ï ø£+#·T‘√
q–w” #˚sTT+∫q ø=j·T´ ≈£îØÃ qT+∫ ˝Ò∫ ì\TÃHêï&ÉT.
ªªÄ <=s¡ j·÷&ÉTHêï&Éj÷· ´?μμ
ø=&ÉT≈£î Á|üXï¯ ≈£î »yêãT #Ó|Œü ˝Ò<Tä s√•¬s&ç.¶ yÓ+≥H˚ ‘·q n+>∑sø¡ ≈å£ î£ &ÉT á]>±&çï
|æ*|æ+∫ Á|üj·÷D≤ìøÏ ‘·q sö‘·T >∑TÁs¡+ dæ<äΔ+ #˚sTT+∫ ‹]– ø=&ÉT≈£îÿ C≤Á>∑‘·Ô
#ÓbÕŒ&ÉT.
ªªC≤‘·s¡ @sêŒ≥T C≤Á>∑‘·Ô!μμ
s√•¬s&ç¶ ‘·q sö‘·T >∑TÁsêìï <äTeP«s¡T bı*y˚Ts¡\T <ë{Ï+∫ q\¢eT\ n&Ée⁄\
e+ø£ yÓTs¡T|ü⁄y˚>+∑ ‘√ |üsT¡ >∑T\T rsTT+#·kÕ>±&ÉT. yÓ+≥ eTs√ >∑TÁs¡+ô|’ á]>±&ÉT
‘√&ÉTsê>± ‘·+Á&ç bı*y˚Ts¡\T <ë{Ïb˛>±H˚ ‘·q $TÁ‘·T&ÉT lìyêdü¬s&ç¶ ã+Á{À‘·T
|üøÿ° s¡jT· ´ì |æ*|æ+∫ #ÓbÕŒ&ÉT.
ªªs¡V≤ü dü´+>± yê]ì yÓ+ã&ç+∫ Ä bÕ˝…>±&ç Ä#·÷ø° ‘Ó\TdüTø√!μμ
Ç|ü⁄Œ&É‘ì· |ü\T≈£î˝À¢ eTTqT|ü{Ï j·÷dü <=s¡&¢ +É ˝Ò<Tä .
ªª∫‘·+Ô !μμ n+≥÷ |üøÿ° s¡jT· ´ X¯sy¡ >˚ +∑ ‘√ >∑TÁsêHÓïøÏÿ <äTeP«s¡T Á>±eT+ y=~˝≤&ÉT.
|üø°ÿs¡j·T´ ø£qTeTs¡T>∑T nj˚T´+‘·es¡≈£î #·÷düTÔ+&çb˛sTTq q]‡¬s&ç¶ ∫qï>±
qe⁄«≈£îHêï&ÉT. n‘·ì ø£fi≈¢̄ î£ |ü~y˚\ s¡÷bÕj·T\T n>∑T|æ+#êsTT. ÁøÏ‘+· s√E sêÁ‹
lìyêdüs¬ &ç¶ ‘·q‘√ nqï e÷≥\T »„|øÔæ Ï e#êÃsTT.
bÕ˝…>±&ÉT 53
ªªq]‡¬s&ç!¶ Ä bÕ˝…>±&ÉT q\¢eT\ n&Ée⁄˝À¢ e⁄qï≥Tº Hê≈£î nqTe÷q+>± e⁄+~.
nsTT‘˚ Ä <ä≥yº TÓ qÆ n&Ée⁄˝À¢ n‘·ìï ø£qTø√ÿe&É+ n+‘· düT\uÛ+Ñ ø±<äT. n‘·&øÓ ÿ£ &ÉTqï~
á bÕ{ÏøÏ MT ‘·+Á&çøÏ ‘Ó*ùd e⁄+≥T+~. ˇø£ y˚fi¯ ‘Ó*j·Tø£b˛sTTHê q\¢eT\ n&Ée⁄˝À¢
e⁄qï≥Tº #Ó|ü⁄Œ! yÓfi¯fl&ÜìøÏ Á|üj·T‹ïkÕÔ&ÉT. ÁøÏ‘·+ kÕ] C≤‘·s¡≈£î e∫Ãq|ü⁄Œ&ÉT MT
‘·+Á&ç, Ä bÕ˝…>±&ÉT ø£*dæ q\¢eT\˝À eq$Vü‰s¡+ ù|s¡T‘√ s¬ +Á&√E\T >∑&|ç æ z
|ü⁄*ì #·+|æ ‘Ó#êÃs¡T >∑Ts¡T+Ô <ë?μμ
ªªe⁄+~μμ
ªªø±ã{Ïº MT ‘·+Á&çøÏ n‘·&øÓ ÿ£ &ÉT+≥THêï&√ ‘·|Œü ≈£î+&Ü ‘Ó*dæ e⁄+≥T+~.μμ
ªªá j˚T&ÉT Ä <=s¡ sêø£b˛e#·TÃH˚y÷Ó !μμ
ªªMT ‘·+Á&ç yÓ[fl ÄVü‰«ì+#ê˝Ò >±ì á j˚T&ÉT ≈£L&Ü ‘·|Œü ≈£î+&Ü ekÕÔ&TÉ .μμ
ªªÇ|ü⁄Œ&ÉT H˚H+˚ #Ój÷· ´*?μμ
ªªMT ‘·+Á&ç mø£ÿ&çø¬ [flHê düsπ , Hê ã+Á{À‘·T |üøÿ° s¡T>±&çï |ü+|æ Ä bÕ˝…>±&ç
Ä#·÷ø° sêã{≤º*.μμ
ªªn˝≤ #˚ùdÔ Hêπø+ ˝≤uÛ+Ñ ?μμ
ªªeTì<ä]› ø° ‘·˝≤ nsTT<äTy˚\ s¡÷bÕj·T\ ãVüQe÷q+‘√ bÕ≥T eT+∫ |ü<eä ⁄\T
≈£L&Ü ekÕÔsTT. ≈£î+|òDæ ° n~Ûø±s¡T\ <ä>sZ∑ ¡ eTq |üs|¡ ‹ü ô|s¡T>∑T‘·T+~. @eT+{≤e⁄?μμ
ªªn˝≤π>!μμ

ªª¬s&û¶!μμ
s√•¬s&çø¶ Ï #˚sT¡ e>± >∑TÁsêìï <Í&ÉT rsTT+∫ nHêï&ÉT á]>±&ÉT.
@eTqï≥Tº #·÷XÊ&ÉT s√•¬s&ç¶ á]>±&ç yÓ|’ ⁄ü .
ªªeTq >∑TÁsê*ï eTT+<äT≈£î b˛ìe«ø£ Ä bı<äe÷≥Tq ì\T|ü⁄<ë+!μμ
ªªm+<äT≈£î?μμ H=dü\T ∫{Ï+¢ ∫ nqTe÷q+>± n&ç>±&ÉT <ëdü] s√•¬s&ç.¶
ªªeTq*ï mes√ yÓ+ã&çd÷ü Ô edüTHÔ êïs¡Tμμ ‘·q >∑TÁsêìï ø±* u≤≥ qT+&ç |üøÿ£ q
yÓ<Tä s¡T bı<ä\e÷≥T≈£î ‹|æŒ #ÓbÕŒ&ÉT á]>±&ÉT.
ªªeTq*ï yÓ+ã&çdTü HÔ êïsê?μμ $düTbÔ ˛sTT n&ç>±&ÉT s√•¬s&ç.¶
ªªne⁄qT, Ç+<ëø£ yÓqTø£ qT+∫ >∑TÁs¡+ &Óøÿ£ \ X¯ã+› ©\>± $ì|æ+∫+~. eTq
nqTe÷q+ ìeè‹Ô #˚dTü ø√e&ÜìøÏ ø±ùd|ü⁄ á bı<äe÷≥TH˚ ì\ã&É<ë+!μμ
ªªn˝≤π> á]>±!μμ ‘·q >∑TÁsêìï ≈£L&Ü bı<äe÷≥T≈£î ‹|ü⁄Œ‘·÷ nHêï&ÉT s√•¬s&ç.¶
&Óøÿ£ \ X¯ã+› yê]øÏ #˚sT¡ esTT´+~.
@<√ >∑{>ºÏ ± #Ó|Œü uÀj·÷&ÉT s√•¬s&ç.¶
ªªe÷{≤¢&eÉ <äTμ› μ n+≥÷ ø£fifl¯ ‘√ ôd>’ ∑ #˚XÊ&ÉT á]>±&ÉT.
$Tqï≈£î+&ç b˛j·÷&ÉT s√•¬s&ç.¶
}|æ] _>∑ã{Ïº bı<ä\ e÷≥TqT+∫ ñ‘·ÿ+sƒ‘¡ ‘· √ bı+∫ #·÷düTHÔ êïs¡T Ç<äs› T¡ .
n+‘·es¡≈î£ yê]ì yÓ+{≤&ÉT‘·÷ edüTqÔ ï |üøÿ° s¡jT· ´ H˚sT¡ >± e÷≥T y˚dæ e⁄qï bı<ä<>ä ]Z∑ øπ
e∫Ã ì*#ê&ÉT.
>∑Ti¿+ ô|q’ T+#˚ q\T~≈£îÿ\ ø£\j·TpdüTHÔ êï&ÉT |üøÿ° s¡jT· ´.
nø£ÿ&ç qT+∫ s¬ +&ÉT>± N*q <ës¡T˝À¢ ªª@ <ë]yÓ+≥ yÓfió¯ fl+{≤s¡u≤“?μμ nì
jÓ÷∫dü÷Ô!
<ëdü] s√•¬s&ç¶ dü«s¡+ ‘·–+Z ∫ n&ç>±&ÉT.
ªªyê&Óe&√ >∑Ts¡TÔ |ü≥>º \∑ yê?μμ
Ä˝À#·q˝À |ü&Ü¶&TÉ á]>±&ÉT. ø=ìï ø£Då ≤\ ‘·sê«‘· n‘·&eÓ s¬ +’ ~ >∑Ts=Ô∫Ã #ÓbÕŒ&ÉT.
ªª|ü≈L£ ÿs¡T s¡TÁ<äes¡+ ‘êo˝≤›sT¡ lìyêdüs¬ &ç¶ ã+Á{À‘·T yê&ç ù|s¡T |üøÿ° s¡jT· ´.μμ
ªªeT] eTq˝…ï+<äT≈£î yÓ+ã&çdTü qÔ ï≥Tº?μμ dü+<˚V‰ü ìï e´ø£+Ô #˚XÊ&ÉT s√•¬s&ç.¶
ªªeTq yÓqTπø e∫Ã Ä <=s¡ Ä#·÷ø° ‘Ó\TdüTø√e&ÜìπøyÓ÷!μμ
á]>±&ç »yêãT‘√ ø£Då ≤˝À¢ ndü\T $wüjT· + ns¡eú TsTTb˛sTT+~ n‘·ìøÏ.
ªªˇπsjYT á]>±... M&çï e<ä\≈£L&É<Tä . y=~˝≤eT+fÒ Á|üe÷<ä+. M&çï Çø£ÿ&çøøÏ ÿ£ &˚
‘Ó>∑qs¡ø±*.μμ
ªª∫‘·Ô+ ¬s&ç¶μμ.
ªªeT] Ä\dü´+ <˚ìøÏ ø±ìe⁄«!μμ
m+‘√ ˝À>=+‘·Tø£‘√ e÷{≤¢&TÉ ≈£îHêï, yê] e÷≥\T |üøÿ° s¡jT· ´ #Ó$q k˛ø±sTT.
>∑Ti¿+ ~– ˇs¡˝À qT+∫ #·Ts¡ø‹£ Ô düÁs¡Tq ãj·T{ÏøÏ ˝≤– ˇø√ÿ n&ÉT>∑T ‘·÷∫ ‘·÷∫
y˚d÷ü Ô bı<ä <ä>]Z∑ øÏ #˚sT¡ ø=ì m&ÉeT #˚‘√Ô r¬>*ï |üøÿ£ ≈£î ˝≤– bı<ä ˝À|ü*øÏ <äèwæº
kÕ]+#·uÀj·÷&ÉT. n<˚ n‘·qT #˚dæq bıs¡bÕ≥T! Ä neø±X¯+ ø√düy˚T ø±#·Tø=ì
≈£Ls¡TÃqï á]>±&ÉT ‘·q #˚‹˝À dæ<+Δä >± e⁄+#·Tø=qï ø£‹‘Ô √ >∑T]#·÷dæ |üøÿ° s¡jT· ´
>∑T+&Ó˝À¢øÏ ã\+>± >∑T#êÃ&ÉT.
bÕ˝…>±&ÉT 55
n+‘˚!
|üøÿ° s¡jT· ´ #êe⁄πøø£‘√ Ä ÁbÕ+‘·eT+‘ê Á|ü‹<Û«ä ì+∫+~.
Ç<äs› T¡ bı<äe÷≥T qT+∫ yÓ\T|ü*øÏ e#êÃs¡T.
yÓq≈£îÿ $s¡T#·T≈£î |ü&É¶ |üø°ÿs¡j·T´ ‘·q >∑T+&Ó˝À¢ ~>∑ã&É¶ ø£‹Ôì n‹ ø£wüº+>±
ãj·T{ÏøÏ ˝≤– ‹]– n<˚ ø£‹‘Ô √ s√•¬s&çì¶ bı&Ée uÀj·÷&ÉT. ø±ì Ä neø±X¯+
n‘·ìøÏ ø£\T>∑˝Ò<äT. á]>±&ÉT düeTj·Tdü÷Œ¤]Ô>± ‘·q yÓTT\˝Àì #·Ts¡ø£‹Ô ãj·T{ÏøÏ
˝≤– yê&ç ø£+sƒ+¡ ˝À ~>∑ã&˚˝≤ $dæsê&ÉT.
|üøÿ° s¡jT· ´ <äèwæº eTs¡˝≤Ã&ÉT.
n+‘˚! n‘·&ç #˚‹˝Àì ø£‹Ô á]>±&ç >∑T+&Ó˝À¢øÏ <ä÷düTø¬ [fl+~.
ªªá]>±!μμ ì\TyÓ˝≤¢ #·*+∫b˛sTT >∑{>ºÏ ± n]#ê&ÉT s√•¬s&ç.¶
|üøÿ° s¡jT· ´ -
á]>±&ÉT -
H˚\q+{≤s¡T.
>∑T+&Ó\$ùd˝≤ <äT'K+ ‘·qTïø=∫Ã+~ s√•¬s&çø¶ .Ï Ä <äT'K+‘√ bÕ≥T Áø√<Ûëy˚X+¯
ô|\T¢_øÏ+~. |üøÿ° s¡jT· ´qT ø£dræ sê bı&ç#ê&ÉT.
H˚\ø=]–q á]>±&çï ‘·q #˚‘T· ˝À¢øÏ rdüT≈£îHêï&ÉT s√•¬s&ç.¶
ªª¬s&û!¶ μμ ø£qT¬s|üŒ\T eT÷‘·ã&ÉT‘·THêïsTT á]>±&ç$.
ªªá]>±!μμ <äT'K+‘√ s√•¬s&ç¶ >=+‘·T |üP&ÉT≈£îb˛sTT+~.
ªªHê<√ ∫qï... ø√]ø£... r... s¡TkÕÔsê?μμ n‹ ø£w+ºü >± e÷≥\T ô|>∑\TÃø=ì
nHêï&ÉT á]>±&ÉT.
ªª#Ó|üŒsê!μμ &É>∑TZ‹Ôø£‘√ n&ç>±&ÉT s√•¬s&ç¶.
ªªH˚ì+ø£ Áã‘·øq£ T s¬ &ç.¶ Hê u§+<Óô|’ Ä <=s¡‘√ ø±düÔ eTqTï y˚sTT+#·+&ç! Ç<˚ Hê
ø√]ø£ rs¡TkÕÔsê?μμ
ªªá]>±!μμ s√•¬s&ç¶ >∑T+&Ó ã<ä\› sTT´+~. ø£˙ïs¡T yÓ\T¢e˝≤ bÕ]+~.
á]>±&ç ÄK] ø√]ø£≈î£ s√•¬s&ç¶ #·*+∫b˛j·÷&ÉT.
ªªn˝≤π>sê!μμ ‘·\÷bÕ&ÉT s√•¬s&ç.¶
á]>±&ç ø£fifl¯ ˝À¢ @<√ ‘Ó*j·Tì ø±+‹....
á]>±&ç ø£fió¯ fl Á|üXÊ+‘·+>± eT÷‘·\T |ü&Ü¶sTT.
12
<äTeP«s¡T bı*y˚Ts¡˝À¢ ∫+‘·e÷qT ‘√|ü⁄˝À¢ lìyêdüs¬ &ç¶ ‘·q ÁøÏ+<ä ã+Á{À‘·T\qT
düe÷y˚X|¯ sü ∫¡ #ÓbÕŒ&ÉT.
ªªÄ s¬ &ç>¶ ±&ÉT m≥T ‹]– ás√E eTq #˚‹øÏ ∫ø£ÿ&É+ U≤j·T+. ø√&ç|⁄ü +E˝≤≥
s¡deü +‘·+>± »s¡T>∑T‘·Tqï|ü⁄Œ&ÉT H˚qT MT≈£î ø£qTôd>’ ∑ #˚kÕÔqT. n|ü⁄Œ&ÉT MTs¡T ˇ≈£îÿeTà&ç>±
n‘·&çï #·T≥TºeTT≥º+&ç! M\T+fÒ ÁbÕD≤\‘√ ã+Bì #˚düTø√+&ç! kÕ<Ûä´+ ø±ø£b˛‘˚
yê&çï nø£ÿ&çøø£ ÿ£ &˚ K+&É K+&Ü\T>± q]øÏ m\¢eTà≈£î bı* #·\+¢ &ç!!μμ
n+<äs÷¡ n+^ø±s¡+>± ‘·\÷bÕs¡T.
ªªeTq |ü<øä∏ +£ $»j·Te+‘·+ #˚XÊs¡+fÒ MT ø£+<ä]øÏ ø£˝ø… sº£ Y ø±ÁπøHé <=s¡‘√ #Ó|Œæ
eT+∫ |ü<eä ⁄\T Ç|æŒkÕÔqTμμ qeTàã*ø±&ÉT lìyêdüs¬ &ç.¶ ‘êqT #Óù|Œ~ ‘·q≈£î #˚‘ø· ±<äT
nì ‘Ó*dæHê!
yê] ø£fifl¯ ˝À ÄX¯! ù|sêX¯!!
yês¡T z e+<äeT+~ <ëø± e⁄+{≤s¡T.
ô|X’ Ê∫ø£ Äq+<ä+ ñbıŒ+– bı]¢+~ yê]˝À. yês¡+<äs÷¡ ôdì’ ø£ <äTdüT˝Ô À¢ ø±ø£,
bÂs¡ <äTdüT\Ô T <Û]ä +∫ e⁄Hêïs¡T. yês¡+<ä] #˚‘T· ˝À¢ $#·TÃ ø£‘T· \Ô T! n$ u≤>± |ü<Tä qT<˚]
e⁄HêïsTT.
ªª|ü<øä∏ +£ @e÷Á‘·+ u…&dç øæ ={ÏHº ê MT n+<ä] ÁbÕD≤\T ì\Tee⁄ C≤Á>∑‘!Ô· μμ n+≥÷
yê]ì ôV≤#·Ã]+∫ >∑TÁs¡yTÓ øÏÿ <äTeP«s¡T˝ÀøÏ b˛j·÷&ÉT |üøÿ° s¡jT· ´ es¡eÔ ÷q+ ø√dü+!
‘Ó˝≤¢s&¡ ÜìøÏ Ç+ø√ |òTü &çjT· ø±\+ e÷Á‘·yT˚ e⁄+~.

‘Ó˝≤¢]+~ -
n+‘·es¡≈î£ Äø±XÊìï ø£eTTà≈£îqï eTdüø£ Nø£≥T¢ |üP]Ô>± ‘=\–b˛j·÷sTT. yÓ\T>∑T
sπ K\T m–dæ e#êÃsTT.
eq<äTs¡Z+ <ä>∑Z]øÏ #˚s¡T≈£îHêï&ÉT s√•¬s&ç¶. n‘·qT eq<äTsêZìï düMT|ædüTÔ+&É>±
s¬ &ç¶ nqT#·sT¡ \T n&ÉT|¶ &ü ç b˛s¡T dü\ŒuÀj·÷s¡T. ø£sD¡ + nX¯«‘êúeT s√•¬s&çì¶ >∑Ts¡T|Ô {ü ºÏ
yê]ì yê]+#ê&ÉT. s√•¬s&ç¶ uÛTÑ C≤qe⁄qï X¯yêìï #·÷&É>±H˚ n‘·ì˝À mH√ï Á|üXï¯ \T
‘·˝…‘êÔsTT.
s√•¬s&ç¶ <Û]ä +∫q <äTdüT\Ô T s¡ø+Ô£ ‘√ ‘·&dç æ eTT<äs› TT e⁄HêïsTT.
bÕ˝…>±&ÉT 57
ªªs√•¬s&ç¶ >±s¡÷! @$T{Ï<+ä ‘ê?μμ ~Á>±“¤+‘·T&Ó’ n&ç>±&ÉT ø£sD¡ + nX¯«‘êúeT.
düe÷<Ûëq+>± s√•¬s&ç¶ á]>±&ç X¯yêìï n‘·ìøÏ∫Ã >∑TÁs¡+ ~– #ÓbÕŒ&ÉT.
ªªá X¯e+ Hê n+>∑sø¡ ≈å£ î£ &ÉT á]>±&ç~μμ.
ªªs¡+&ç!μμ n+≥÷ |üøÿ£ H˚ ì˝§Ãì s√•¬s&ç¶ e+ø£ X¯e+ e+ø£ Áe÷qŒ&ç #·÷düTqÔ ï z
ôdì’ ≈£îìøÏ ˇ|üŒ–+∫ s√•¬s&çì¶ kÕ<äs+¡ >± ÄVü‰«ìdü÷Ô eq<äTs¡+Z ˝À|ü*øÏ rdüTø¬ fi≤fl&ÉT
ø£sD¡ + nX¯«‘êúeT.
s√•¬s&ç¶ ø£˝À¢ ôd‘’ +· }Væ≤+#·ì Ø‹˝À sêe&É+ >∑eTì+∫q qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ >√kÕsTT
yÓ+ø£qï ø£Då ø±\+ ìyÓ«s¡b˛sTT, ‘˚sT¡ ≈£îì n&ç>±s¡T.
ªªs√•¬s&ç!¶ @$T{Ï~?μμ yê] ø£fifl¯ ˝À¢ $düàj·T+!
yês¡T #·÷|æ+∫q kÕúq+˝À ÄoqT&Ó’ »]–+~ |üPdü>T∑ ∫Ãq≥T¢ #ÓbÕŒ&ÉT s√•¬s&ç.¶
á]>±&ç ∫e] ø√]ø£ $ì n+<ä] >∑T+&Ó˝À¢ düqïì u≤<Ûä yÓTT<ä˝+’… ~.
á]>±&ç ∫e] ø√]ø£ rs¡Ã&ÜìøÏ dü+dæ<Tä &Δ j É ÷· ´&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
á]>±&ç n+‹eT j·÷Á‘·≈£î düHêïVü‰\T ÁbÕs¡+uÛÑeTj·÷´sTT. á]>±&ç X¯e+
X¯ó~Δ #˚jT· ã&ç+~. |æ<|ä ü yê&ç ≈£î˝≤#ês¡+ Á|üø±s¡+ X¯yêìï ø£+ã[˝À #·T{Ïº eq<äTsêZìøÏ
ø±düÔ <ä÷s¡+˝À rdæq >=sTT´˝À e⁄+∫ Kqq+ #˚XÊs¡T. s√•¬s&ç¶ ø£+≥ ø£˙ïs¡T.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ uÛTÑ »+ ‘·{ºÏ #ÓbÕŒ&ÉT >√kÕsTT yÓ+ø£qï -
ªª>∑T+&Ó ~≥e⁄ #˚dTü ø√ Hêj·THê!μμ
|ü>˝∑ H’… ê <ä÷s¡+ qT+∫ qø£ÿ }fi¯ $ì|æ+∫+~.
>√kÕsTT yÓ+ø£qï >∑T+&Ó n~]+~.
@<√ Á|üe÷<ä+ eTT+#·T≈£î sêuÀ‘·T+<äqï $wüjT· + n‘·ì y˚T<Û≈ä î£ n+~ b˛sTT+~.
q\T~≈£îÿ\ ì•‘·+>± |ü]øÏ+#ê&ÉT. ˇø£ #√≥ n‘·ì <äèwæº Ä–b˛sTT+~.
s¡ø+Ô£ ! <Ûës¡\Tø£{ºÏ nø£ÿ&ç es¡≈î£ Ä–b˛sTTq s¡ø+Ô£ e+ø£ #·÷dü÷,Ô zãj·T´qT
|æ*∫ #·÷|æ+∫ #ÓbÕŒ&ÉT.
ªªeT÷&√ ø£+{ÏøÏ ‘Ó*j·T≈£î+&Ü á s¡ø£Ô|ü⁄ eTs¡ø£\T m+‘· <ä÷s¡+ <Ûës¡>±
|ü&eç ⁄Hêïdüsπ , yê{Ïì ‘·T&ç∫ ô|{Ïsº ê! ˝Òøb£ ˛‘˚ eTq ñìøÏøπ Á|üe÷<ä+!μμ
ªªn˝≤π>kÕ«$T!μμ n+≥÷ yÓ+≥H˚ n‘·qT #Ó|Œæ +~ #˚jT· &É+ yÓTT<ä\T ô|{≤º&TÉ .

Á|ü‘´˚ ø£ ÄVü‰«ì‘·T&ÉT>± $#˚Ãdæq qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ m\¢eTà >∑TfiÀfl B|ü+ yÓ*–+#ê&ÉT.
&É|⁄ü Œ\T ÁyÓ÷>±sTT.
C≤‘·s¡ yÓTT<ä˝+’… ~
ø√˝≤{≤\ #·|⁄ü Œfi¯fl˝À C≤q|ü<Tä \T ‘·qqT >∑T]+∫ bÕ&ÉTø√e&É+ $ì qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶
eTqdüT˝ÀH˚ ∫qï>± qe⁄«≈£îHêï&ÉT.
sπ Hê{Ï d”eT˝ÀHê s¬ &√¶fifl¯ ≈£î\eTT˝ÀHê
<=s¡yê] e$TXÊHê BÛsT¡ &˚ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ˆˆ<=s¡ˆˆ
ø√sTT\≈£î+≥¢ >∑T≥º˝+… {≤ ≈£î+<˚s÷¡ y=&ÉT˝¶ +… {≤
>∑TÁs¡yTÓ øÏÿ ˙e⁄ eùdÔ ≈£î+|òDæ ø° Ï >∑T+&Ó ~>∑T\T ˆˆ<=s¡ˆˆ
n&ÉT>√ e#˚Ã, Ç<äT>√ e#˚Ã qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶
|üfi¯|üfi¯ πøø£ y˚ôdsê qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶
Äe⁄\ eT+<ä˝À |ü⁄* <äT$TøÏq #·+<äeTT <äT$TøÏHê&ÉT ˆˆ<=s¡ˆˆ
ø£sT¡ e⁄ e∫ÃHê ø±\yÓTT∫ÃHê n~]+#˚ s¬ &ç¶
n{Ïº eø£ÿ eTq s¬ &ç¶ e÷≥qT ∫qï #ÓjT· ´sê<äT ˆˆ<=s¡ˆˆ
>√kÕsTT yÓ+ø£qï ‘·q≈£î nqTe÷q yÓTT∫Ãq Á|ü‹ e´øÏÔì Áø°>∑+≥ ‘˚]bÕsê
pdüTÔHêï&ÉT.
lìyêdü s¬ &ç¶ ã+Á{À‘·T\T n<äqT ø√dü+ ø±#·Tø=ì e⁄Hêïs¡T.
ø√˝≤{≤\ #·|⁄ü Œfi¯ófl eTT–XÊsTT!
qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ ‘·q¬ø’ @sêŒ≥T #˚dæq Á|ü‘˚´ø£ kÕúq+ô|’ ÄoqT&Éj·÷´&ÉT. n‘·ì
≈£î&çy|’Ó ⁄ü q >√kÕsTT yÓ+ø£qï m&ÉeTyÓ|’ ⁄ü q s√•¬s&ç¶ ≈£Ls¡TÃHêïs¡T. yÓqTø£ ø=~› <ä÷s¡+˝À
q]‡¬s&ç¶ ì˝§Ãì e⁄Hêï&ÉT.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ X¯óuÛ≤odüT‡\‘√ ø√&ç |ü+<˚˝≤≥ yÓTT<ä\sTT´+~.
<äTeP«s¡T ìyêdæ <Ûäs¡àj·T´ |ü⁄+E bıs¡T>∑T Á>±eT+ e&Ó¶|ü*¢ yÓ÷‘·Tã] ¬s’‘·T
ø£+ãqï |ü⁄+E >√<ë˝ÀøÏ ~>±sTT.
Çs¡T|üø±å \ yês¡T ô|&Éu§ã“\T ô|&ÉT‘·THêïs¡T.
»q+...! ÇdüTø£ y˚ùdÔ sê\q+‘· »q+!!
yê] <äèwæº j˚T{≤ »]π> ø√&ç|+ü <ë\ ô|>’ ±ø£ ‘·eT <=s¡ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ô|’ e⁄HêïsTT.
yê] ø£fifl¯ ˝À¢ n‘·ì |ü≥¢ uÛøÑ ,ÔÏ yê‘·‡˝≤´\T ø={§º∫Ãq≥T¢ n>∑T|ædTü HÔ êïsTT.
}|æ] _>∑ã{Ïº ø£fifl¯ |üŒ–+∫ n‘·ìe+πø #·÷düT+Ô &çb˛j·÷s¡T »q+.
b˛{° ÁbÕs¡+uÛ≤ìøÏ dü÷#·q>± ‘·q #˚‹˝Àì |üdTü |ü⁄ |ü#Ã· ì eÁkÕÔìï }bÕ&ÉT
bÕ˝…>±&ÉT 59
n+<ä]˝À ñ‘·ÿ+sƒ‘¡ · n\TeTT≈£î+~!
<Ûsä à¡ j·T´ - ø£+ãqï #·÷|ü⁄\˙ï ‘·eT |ü⁄+E\ ø±fi¯fl≈£î ø£≥ãº &çq ∫s¡Tø£‘T· \Ô MT<˚
e⁄HêïsTT.
s¬ +&É÷ sπ Hê{Ï >∑&¶É |ü⁄+E˝Ò ø±ã{Ï.º bÂs¡TcÕìøÏ ÇdüTeT+‘· ≈£L&Ü yÓ*‹ ˝Ò<Tä .
u≤>± @|ü⁄>± ô|]–q, ô|+#·ã&çq Ä |ü⁄+E\T ‘·eT ¬sø£ÿ\T $~*+∫ b˛s¡T≈£î
dæ<äΔeTj·÷´sTT.
n+<ä]˝À ñ<˚«>∑+ ô|]–+~!!
b˛s¡T yÓTT<ä\sTT´+~.
Ä düìïy˚XÊìï ÁX¯<>Δä ± >∑eTìdü÷Ô e⁄Hêï&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
>√kÕsTT yÓ+ø£qï e÷Á‘·+ ˇø£ ø£qTï b˛s¡T e+ø£ e⁄+∫Hê eTs=ø£ ø£qTï #·T≥Tº
>∑T$T>∑÷&ç e⁄qï »q+ e+ø£ y˚dæ e⁄+#ê&ÉT. Á|ü‹eTìwæ ø£<*ä ø£ C≤Á>∑‘>Ô· ± >∑eTìdü÷Ô
e⁄Hêï&ÉT. n‘·ì düTì•‘· |ü]øÏ+|ü⁄˝À ‘·q |üøÿ£ H˚ yÓqTø£y|’Ó ⁄ü ì\TÃqï s√•¬s&ç¶ ø=&ÉT≈£î
q]‡¬s&ç¶ ‘·–˝≤&ÉT.
q]‡¬s&ç¶ u≤Vü≤´ Á|ües¡qÔ n‘·ì˝À nqTe÷q+ sπ ø¬ ‹Ô+∫+~.
Á‹H˚Á‘·T&Éj÷· ´&ÉT >√kÕsTT yÓ+ø£qï.
eT÷&√ø£qTï n‘·ìô|H’ ï˚ \>∑ï+ #˚dæ e⁄+#ê&ÉT.
qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶øÏ n_ÛeTTK+>± »q+˝À e÷s¡T y˚wü+˝À ì˝§Ãqï lìyêdü¬s&ç¶
m|ü⁄Œ&Ó|⁄ü Œ&É+≥÷ q]‡¬s&ç¶ e+ø£ #·÷dü÷,Ô #·÷|ü⁄˝ÀÔ Á|ü•ïdüTHÔ êï&ÉT.
q]‡¬s&ç¶ ns¡yÓ÷&ÉTŒ ø£qTï\‘√ ‘·\ |ü+øÏ+∫ ªÇ+ø± eé~Û e⁄+~μ n+≥÷
ø£qTôd>’ ∑ #˚d÷ü Ô e⁄Hêï&ÉT.
lìyêdü¬s&ç¶ <äèwæº eTs¡*Ã ‘·q ã+Á{À‘·T\T ø√&ç|ü⁄+E˝≤≥ Vü≤Às¡T˝À
eTTì–b˛≈£î+&Ü #·÷|ü⁄˝ÀÔ n|ü⁄Œ&É|⁄ü Œ&ÉT ôV≤#·Ã]düTHÔ êï&ÉT.
>√kÕsTT yÓ+ø£qï #ês¡T #·≈îå£ e⁄ nj·÷´&ÉT.
yÓ+≥H˚ qs¡d+æ Vü‰s¬ &çì¶ ∫qï>± ø£~|æ n‘·ì #Ó$˝À #ÓbÕŒ&ÉT. ªªX¯Á‘·Te⁄\T eTq*ï
ã+~Û+#·&ÜìøÏ eP´Vü≤+ |üqTï‘·THêïs¡T.μμ n‘·qT #Ó|Œæ +~ qe⁄«‘·÷ $+≥÷H˚ Áø°>+∑ ≥
|üøÿ£ ≈£î #·÷XÊ&ÉT.
zãj·T´ ˝Ò&TÉ !
dü«>∑‘+· ˝À |ü&ç ø£s÷¡ ï\T qyêãT bÕbÕU≤Hé <ä>]Z∑ øÏ zãj·T´ì |ü+|æ+∫q $wüjT· +
>∑Ts¡TÔ ‘Ó#·TÃ≈£îHêï&ÉT. n‘·ì ≈£î&ç #ÓsTT´ #·+Á<ëj·TT<Ûä+ ˝≤+{Ï K&ÜZìï yÓT*¢>±
düŒè•+∫+~. @$T Á>∑V≤æ +#·qfÒº Á|üe]Ôd÷ü Ô b˛s¡T #·÷dü÷Ô e⁄Hêï&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶ ‘·q
eTTK+ $es¡eí Te≈£î+&Ü C≤Á>∑‘|Ô· &ü TÉ ‘·÷!
n‘·ì eTH√H˚Á‘·+ ‘ÓsT¡ #·T≈£î+~.
|ü>‘∑ T· \ Á|ü‹ ø£<*ä ø£qT >∑eTìdü÷Ô e⁄+~.
b˛s¡T dü\TŒ‘·Tqï ø√&ç|⁄ü +E˝À¢ sπ Hê{Ï bÂs¡Twü+ ñ#·Ã¤ kÕúsTTøÏ #˚sT¡ ≈£î+~. ‘·eT
<˚V‰ü \+‘ê >±j·÷˝…H’ ê ÁbÕD≤\≈£î ‘Ó–+∫ b˛sê&ÉT‘·÷ e⁄HêïsTT. s¬ +&ÉT düeTe⁄J®\T
ø±e&É+ e\¢ >¬ \T|ü⁄ me] |üøeå£ Te⁄‘·T+<√, ø√&ç |ü+<˚˝À¢ $E„˝q’… yês¡T ≈£L&Ü ‘˚*Ã
#Ó|Œü ˝Òø£ b˛‘·THêïs¡T.
‘·eT≈£î ø£≥ºã&çq ¬s+&É+>∑Tfi≤\ ∫s¡Tø£‘·TÔ\‘√ |üs¡düŒs¡+ }#·ø√‘·≈£î >∑T]
ne⁄‘·THêïsTT. b˛sê≥+ kÕ–düTÔqï ÁbÕ+‘·eT+‘ê s¡ø£ÔeTj·T+! »q+ ô|<ë\T
$#·TÃ≈£îHêïsTT. ‘êeTT eTTqTô|qï&É÷ #·÷dæ ms¡T>∑ì b˛s¡T. eTT≈£îÿô|’ y˚˝dÒ Tü ≈£î+≥÷
|ü\T s¡ø±\T>± #Ó|⁄ü Œ≈£î+≥THêïs¡T »q+.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ eTT+<äT ‘·eT Á|ü‘êbÕìï #·÷|ü&ÜìøÏ n$ ‘·eT <ä«+<ä« j·TT<ëΔìï
;Ûøs£ +¡ >± e÷sêÃsTT.
lìyêdüs¬ &ç¶ ôdì’ ≈£î\T ª‘êeTT bÕ˝…>±&çï ã+~Û+#·&ÜìøÏ e#êÃ+!μ nqï $wüjT· +
eTi∫ »q+‘√ bÕ≥T >∑T&É|¢ Œü –+∫ ìX‚Ãwüß˝º ’… #·÷düTHÔ êïs¡T.
b˛s¡T n+‹eT <äX≈¯ î£ #˚sT¡ ø=+≥÷ e⁄+~.
lìyêdüs¬ &ç¶ e÷qdæø£ |ü]dæ‹ú &√\ø£ düe÷qeTsTT´+~.
ª>∑T+&Ó <ä&μÉ m≈£îÿesTT´+~.
eTTì|üfi¯ófl ø=s¡T≈£î‘·÷ m+‘·>± ôd’>∑ #˚düTÔHêï n‘·ì Á|üj·T‘êï\T |òü*+#·&É+
˝Ò<Tä . n‘·ì e+πø #·÷&É+¶ e÷qT≈£îHêïs¡T n‘·ì nqT#·sT¡ \T.
lìyêdüs¬ &ç¶ |ü⁄+&ÉTô|’ ø±s¡+ #·*q¢ ≥¢sTT´+~. n‘·ì˝À |æ∫Ã Äy˚X+¯ ø£eTTà≈£î+~.
‘·q |üøÿ£ H˚ ì˝§Ãì b˛s¡TqT ‘·<ø˚ +£ >± >∑eTìdüTqÔ ï z ã+Á{À‘·TqT |üøÿ£ ≈£î ˝≤– #Ó+|ü
#Ófi¯ófleTì|æ+#ê&ÉT.
ø£seÔ¡ ´+ >∑Ts¡T≈Ô î£ ‘Ó#êÃ&ÉT.
ª‘·|üŒsTTb˛Hê~ <=sêμ n+≥÷ yê&ÉT $T>∑‘ê ‘·q ‘√{Ï dæbÕsTT*ï C≤>∑è‘·
|ü]#ê&ÉT.
b˛s¡T |üP]Ô>± #·se¡ T <äXø¯ =#˚Ãdæ+~.
n+‘˚!
bÕ˝…>±&ÉT 61
ˇπøe÷s¡T e+<ä |æ&ç u≤≈£î\T qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ yÓ|’ ⁄ü <ä÷düT≈£î yÓfi≤flsTT.
Á|üC≤˙ø£+˝À Vü‰Vü‰ø±sê\T #Ó\sπ >±sTT.
lìyêdüs¬ &ç¶ ‘·TbÕøÏ ù|˝≤Ã&ÉT.
»q+ #Ó˝≤¢ #Ó<Tä s¡j÷· ´s¡T.
»s¡T>∑uÀj˚T Á|üe÷<ëìï eTT+<˚ |üd>æ {∑ ºÏ e⁄+&É&+É e\¢ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç,¶ >√kÕsTT
yÓ+ø£qï #·|⁄ü Œq ‘·\\T y=+∫ ‘êeTT ÄoqT˝…q’ kÕúHê˝À¢ qT+∫ <äãT“q ÁøÏ+~øÏ
<äT$Tø±s¡T, s√•¬s&ç¶ ≈£L&Ü.
>∑T] ‘·|Œæ q e+<ä |æ&uç ≤≈£î\T yê] ‘·\\ô|’ <ä÷düTø¬ fi≤flsTT.
lìyêdüs¬ &çø¶ Ï |æ#ÃÓ øÏÿq≥¢sTT´+~.
n+‘·es¡≈î£ eTTU≤ìøÏ ‘·–*+#·Tø=ì e⁄qï eTTdüT>∑TqT rdæyd˚ æ yÓTT+&ç<s’ÓÛ ´¡ +‘√
‘·TbÕøÏ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ yÓ|’ ⁄ü >∑T]ô|{Ïº eTT+<äT≈£î e#êÃ&ÉT.
qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ n‘·ì e+ø£ ze÷s¡T m>±~>± #·÷XÊ&ÉT. Ä #·÷|ü⁄\T n‘·ìï
ø£\es¡|üs¡#êsTT. nsTTHê ‘Ó∫Ãô|≥Tº≈£îqï y˚Tø£b˛‘·T >±+;Ûs¡´+‘√ qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ì
ñ<˚•› +∫ ô|<ä>› ± n]#ê&ÉT.
ªªqs¡d+æ Vü‰s¬ &û!¶ eTsê´<ä>± ˝§+–b˛! ‘·|Œæ +#·T≈£îH˚ Á|üjT· ‘êï\T #˚XÊe+fÒ á
‘·TbÕø°˝Àì ‘·÷{≤\T ˙ >∑T+&ÓqT ‘·÷≥T¢ ‘·÷≥T¢ #˚kÕÔsTT.μμ
lìyêdü¬s&ç¶ ã+Á{À‘·T\T qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ ‘·|æŒ+#·Tø=ì b˛≈£î+&Ü e⁄+&˚+<äT≈£î
e\j·T+>± #·T≥Tº eTT{≤ºsT¡ .
á Vü≤sƒê‘·Œ]D≤e÷ìï ‘·≥Tºø√˝Òì s√•¬s&ç¶ ìsêÈ+‘·b˛sTT #·÷düT+Ô &çb˛j·÷&ÉT.
n‘·ì˝À m˝≤+{Ï ø£<*ä ø£ ˝Ò<Tä .
ªªq]‡¬s&û¶!μμ >∑{Ïº>± |æ*#ê&ÉT lìyêdü¬s&ç¶.
n‘·ì |æ\T|ü⁄ n+<äT≈£îqï q]‡¬s&ç¶ n‘·ìøÏ ‘√&Ó’ ì*#ê&ÉT #˚‘· ø£‹ãÔ ÷ì.
$wüjT· + ns¡yú TÓ bÆ ˛sTT+~ s√•¬s&çø¶ .Ï
n‘·ì >∑T+&Ó |ü–*+~.
ã&Éu≤–ï ãj·T{Ïø=∫Ã+~.
HÓ‘T· sÔ T¡ ≈£î‘·≈î£ ‘ê ñ&çøbÏ ˛sTT+~.
‘·q ˇø£ÿ>±H=ø£ÿ ø=&ÉT≈£î MT<ä mø£ÿ&É˝ìÒ ndüV≤ü ´+ |ü⁄≥Tºø=∫Ã+~.
ªªNÛ! $XÊ«dü|÷üò ‘·≈î£ &Ü!μμ n+≥÷ NÛ‘êÿs¡+>± ø=&ÉT≈£î eTTK+ ô|’ ePdæ, ªªHê
ø£&TÉ |ü⁄q #Ó&|É ⁄ü {≤ºe⁄ ø£<sä ê! á qs¡s÷¡ |ü sêø£då Tü &ç‘√ #˚‘T· \T ø£*|æ eTq <=s¡H˚
|ü{yºÏ ê«\ì pdüTHÔ êïyê eT#·Ã˝Òì eTq e+XÊìøÏ mqï&É÷ #Ó]–b˛ì eT#·Ã ‘Ó#êÃe⁄
ø£<sä ê!μμ |ü] |ü] $<Ûë\T>± ÄÁø√•dü÷Ô ‹{Ïbº ˛XÊ&ÉT s√•¬s&ç.¶ Ä ‹≥¢qT uÛ]Ñ +#·˝ìÒ
q]‡¬s&ç¶ ø£qï‘·+Á&ç ô|H’ ˚ ø£‹Ô <äTj·TúÀj·÷&ÉT.
ªªÄ>±y˚+sê! #·+|ü⁄ ˙˝≤+{Ï ø=&ÉT≈£îqT ø£qï H˚sêìøÏ HêøÏ˝≤+{Ï •ø£|å &ü ç rsê*‡+<˚!
}... #·+|ü⁄!μμ Äy˚X+¯ ‘√ }–b˛‘·÷ |ü*ø±&ÉT s√•¬s&ç.¶
ªªq]‡¬s&ç!¶ ñù|øÏkå ÕÔy+˚ ! } #·+|ü⁄! eTq≈£î \_Û+#˚ |ü~y˚\ s¡÷bÕj·T\ eTT+<äT
á uÛeÑ ã+<Ûë\T z ˝…øÿ£ ˝Àì$ ø±e⁄. ‘·+Á&ç nsTTHê, ‘·*¢ nsTTHê, X¯Á‘·T |üø+å£ ˝À
e⁄+fÒ X¯Á‘·Ty˚ ø±ã{Ïº ø£&‘É s˚ Ã¡ ø£ ‘·|Œü <äT. H˚qT MT ‘·+Á&ç |üì |ü&‘É êqT. ˙e⁄ á
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ |üì|ü≥Tº!μμ >=+‘·T ∫+#·Tø=ì n+≥÷ q]‡¬s&ç¶ uÛTÑ »+ ‘·{≤º&TÉ lìyêdüs¬ &ç!¶
≈£î+|òDæ ° Á|üuTÑÛ ‘·«+ ãVüQø£]+#˚ sê»ãVü≤<ä÷s› Y _s¡T<äT yÓTøÆ +£ ˝À e⁄qï q]‡¬s&ç¶
ˇø√ÿ n&ÉT>∑T eTT+<äT≈£î y˚dTü HÔ êï&ÉT. qs¡d+æ Vü‰s¬ &çì¶ n+‘·+ #ÓjT· ´{≤ìøÏ.
lìyêdüs¬ &ç¶ s√•¬s&çø¶ Ï #˚sT¡ ej·÷´&ÉT.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &çø¶ Ï - q]‡¬s&ç¶
s√•¬s&çø¶ Ï - lìyêdüs¬ &çø¶ Ï - eT<Û´ä <ä÷s¡+ s¬ +&É&TÉ >∑T\T e÷Á‘·yT˚ !
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ >√kÕsTT yÓ+ø£qï e+ø£ #·÷XÊ&ÉT.
∫qï>± ‘·\ |ü+øÏ+#ê&ÉT >√kÕsTT yÓ+ø£qï.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ≈£î&ç#sÓ TT´ ø£sy¡ ê\+ ô|ø’ Ï yÓ[fl+~.
ø±ì n+‘·˝ÀH˚ nqTø√ì~ »]–b˛sTT+~.
ªª‘·eT <=s¡ ‘·eT ø£fifl¯ eTT+<˚ ˇø£ |üse¡ T øÏsê‘·≈î£ &ç #˚‹˝À n+‘·eTe«uÀ‘·Tqï
<äèXÊ´ìï ‘·\TÃø=qï »q+ ˇø£ÿe÷s¡T>± #·*+∫b˛j·÷s¡T. yê]˝Àì |æ]øÏ‘·q+
nD>±]b˛sTT+~. Äy˚X¯+ ø£≥º\T ‘Ó+#·T≈£î+~. m˝≤¬>’Hê düπs ‘·eT <=s¡qT
Áã‹øÏ+#·Tø√yê\qï Äsê≥+ Á|ü‹ ˇø£ÿ]˝À Á|üã*b˛sTT+~.
#Ó˝≤¢#<Ó Tä s¬ q’ »q+ ˇø£ >∑T+|ü⁄>± #˚sês¡T.
yê] <äèwæº ‘·eT |üøÿ£ H˚ ì\TyÓ‘T· Ô sê•>± y˚jT· ã&çq sêfi¯fl>∑T≥ºô|’ |ü&+ç ~. m\¢eTà
>∑s“¡ >¤ T∑ &ç eTs¡eTà‘·Tø¬Ô ’ ‘˚ã&çq sêfi¯fl$!
»q+ Ä sêfi¯flH˚ Äj·TT<Ûë\T>± #˚ã÷Hês¡T.
‘·eT ÁbÕD≤\ô|’ ÄX¯ y=<äT\Tø=ì ‘Ó–+∫ bÕs¡T˝ú ’… ì*#ês¡T.
nqTø√ì |ü]D≤eT+!
bÕ˝…>±&ÉT 63
}Væ≤+#·ì á sêfi¯fles¡¸+!!
|ü>‘∑ T· \ ‘·\\T ∫{Ïb¢ ˛j·÷sTT!!!
#˚ã÷ìq Äj·TT<Ûë\T #Ó<Tä s¡j÷· ´sTT!!!!
Äs¡HÔ ê<ë\T, Vü‰Vü‰ø±sê\T yÓTT<ä\j·÷´sTT!!!!
ÁbÕD≤\ô|’ ÄX¯e⁄qïyês¡T |üsT¡ >∑T \+|òTæ +#·T≈£îHêïs¡T.
‘Ó–+∫ m<äTs¡T ì*∫q yês¡T #êe⁄ πøø£\ eT<Ûä´ nX¯óe⁄\T u≤kÕs¡T. n˝≤
#Ó\sπ –q Á|üC≤˙ø£+ Á|üu+ÑÛ » Á|üfij ¯ ÷· –ï Vü≤Às¡T˝À X¯\uÛ≤˝≤¢ e÷&ç uÛdÑ à” |ü≥\+ nj·÷´s¡T
lìyêdüs¬ &ç,¶ n‘·ì ã+Á{À‘·T\T.
X¯sD¡ T y˚&qç Ä˝À∫+#·ø£ - ‘·q düT‘·T&ç ÁbÕD≤\qT ‘êH˚ >¬ ø’ =Hêï&ÉT s√•¬s&ç!¶
Á|üC≤˙ø£+˝À $düTbÔ Õ≥T!
ø£<ä∏ #·]«‘· #·s«¡ D eTsTT´+~ nqTø=Hêï&ÉT >√kÕsTT yÓ+ø£qï. »q+˝Àì Äy˚X+¯
Á|üøÿ£ <ë] |ü≥≈º î£ +&Ü, $»„‘>· ± yê] Äy˚XÊìï ‘Ó\<¢ =s¡\ Á|üuTÑÛ ‘ê«ìï eT≥Tºuf… ºÒ Ä˝À#·Hê
<Û√s¡DÏ yÓ|’ ⁄ü ˝≤≈£îÿb˛j·÷&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
ªªH˚qT MT¬ø˝≤ ø£è‘·»‘„ \· T #Ó|⁄ü Œø√yê˝À ‘Ó*j·T&É+ ˝Ò<Tä . H˚&TÉ á Ä|ü<ä düeTj·÷q
MTs¡T MT <=s¡qT s¡øÏå+#·Tø√e&ÜìøÏ #·÷|æ+∫q n_Ûe÷q+ - Á|ü<ä]Ù+∫q XÖs¡´
Á|ü‘êbÕ\T nqq´ kÕe÷q´+! ãVüQÁ|üX+¯ dü˙j·T+! MTπs Ç˝≤ $»è+_Û+∫ e⁄+&Éøb£ ˛‘˚
|ü]dæ‹ú eTs√˝≤ e⁄+&˚~. áHê&ÉT MTs¡T #·÷|æ+∫q <Ûs’Ó ´¡ kÕVü≤kÕ\T #·]Á‘·˝À ˇø£
eTs¡|⁄ü sêì dü+|òTü ≥q>± ì*∫b˛‘·T+~. MT <=s¡qT ø±bÕ&ÉTø√e{≤ìøÏ yÓ*øÏ ‘Ó#T· Ã≈£îqï
á ã&Éu≤–ïì #·˝≤¢sT¡ Ãø√ø£, eTq <˚XÊìï #Ó<|ä ⁄ü s¡T>∑T˝≤¢ |ü≥Tº≈î£ y˚˝≤&ÉT‘·÷ ‘·eT
≈£îÁ≥\‘√, ≈£î‘·+Á‘ê\‘√ <˚XÊìï eTTø£ÿ\T #˚d÷ü Ô eTq˝À eTq≈£î ø£j÷· ´\T düèwædº Tü qÔ ï
‘Ó\e¢ T÷ø£\ô|’ #·÷|æ yê] n+‘·+ #·÷&É+&ç! MTs¡÷ uÛ≤>∑kÕ«eTT\T ø£+&ç! H˚qT kÕ–düTqÔ ï
á $|ü¢eb˛sê≥+˝À MTs¡T ‘·|üŒø£ Hê≈£î #˚j·T÷‘· ìkÕÔs¡ì Ä•düTÔHêïqT. á
ñ<äé÷ìøÏ MT |üP]Ô düV‰ü j·TdüV≤ü ø±sê\T- n+&É<+ä &É\T e⁄+{≤j·Tì $X¯«dædTü HÔ êïqT.
áHê{Ï qT+∫ á ñ<äéT+ ªÁ|üC≤ ñ<äéT+μ MTs¡T n+&É>± e⁄+fÒ MT eT<Û´˚ e⁄+&û
Ä ≈£î+|òæD°eédüúô|’ b˛s¡T dü\TŒ‘êqT n+<äs¡+ ø£*dæ á d”eT qT+∫ yê]ì
bÕs¡<√\T<ë+!μμ qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ Äy˚X¯+‘√, Ä]Ô‘√ |ü*øÏq |ü\T≈£î\≈£î eT+Á‘·
eTT>∑TΔ\j·÷´s¡T Á|üC≤˙ø£+. n‘·ì e÷≥\T yê] Vü≤è<äj·T|ü⁄≥+#·T\ es¡≈£î yÓ[fl
yê]˝À #Ó‘’ q· ´ B|ü⁄\Ô qT yÓ*–+#êsTT.
ªª<=sê! MT yÓ+≥ e⁄+{≤+!μ MT e÷≥ $+{≤+! Ä ‘Ó\≈¢ î£ ø£ÿ©ï q&çM<ÛTä ˝À¢ q]øÏ
b˛>∑T\T ô|&É‘ê+! á ñ<äé÷ìøÏ u≤dü≥>± ì\TkÕÔ+. nedüsy¡ TÓ ‘Æ ˚ düe÷<ÛTä ˝Ö‘ê+!μμ
Msêy˚X+¯ ‘√ eTTø£øÔ +£ sƒ+¡ ‘√ |ü*ø±s¡T Á|üC≤˙ø£+.
yê] |ü\T≈£î\T $qï qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç,¶ >√kÕsTT yÓ+ø£qï ø£fifl¯ ˝À¢ ‘·è|æÔ ø£<˝ä ≤&ç+~.
Á|üC≤˙ø£+ Äy˚X+¯ ‘·>&Z∑ ÜìøÏ #ê˝≤s√E\T |ü&TÉ ‘·T+~. á y˚&˝ç ÀH˚ Á_{Ïwt Á|üuTÑÛ ‘·«+
n~Ûø±s¡T\qT uÛj Ñ T· ÁuÛ≤+‘·T*ï #ÓjT· ´&ÜìøÏ ìX¯ÃsTT+#·Tø=Hêïs¡T yês¡T.
s√•¬s&ç¶ ≈£L&Ü yê]øÏ ‘√&Éj÷· ´&ÉT.
13
ø£s÷¡ ï\T |ü≥Dº ≤ìøÏ z $•wüº #·]Á‘· e⁄+~.
|ü<äVü‰s¡e X¯‘êu≤›ìøÏ |üPs¡«+ á |ü≥ºD≤ìï ªø£+<äqy√\Tμ nì |æ*#˚yês¡T.
n˝≤ |æ\Te&ÜìøÏ z ø±s¡D+ e⁄+~. á |ü≥ºD+˝À Á|ü‹ãT<Ûäyês¡+Hê&ÉT ªdü+‘·
»]π>~. Ä dü+‘·≈î£ |ü≥Dº #·T≥TºÁ|üøÿ£ \ Á>±eT yêdüT˝Òø±ø£, HÓC’ ≤+ ÁbÕ+‘·+ qT+&ç
≈£L&Ü e#˚Ãyês¡T. á |ü≥Dº +˝À ã+&ç Çs¡TdüT #·Á{≤\ eT<Û´ä ñ|üj÷Ó –+#˚ ø£+<Óq -
$]$>± <=]πø~. e∫Ãq Á|ü‹ ˇø£ÿs¡T ‘·eT ãfi¯flø√dü+ ø£+<Óq ø=ì rdüT≈£î yÓfifl‚ yês¡T.
nB>±ø£ me¬s’Hê Á|üj·÷DyÓTÆ b˛‘·÷ eT<Ûä´˝À á |ü≥ºD+ ‘·–*‘˚ Ä– $ÁXÊ+‹
rdüTø=ì ‘·eT ãfi¯fl≈£î ø£+<Óq |ü{+ºÏ #·Tø=ì rdüT≈£î yÓfifl‚ yês¡T. n˝≤ ø£+<Óq yê&Éø±ìøÏ
á |ü≥Dº + Á|üd<æ Δä eTe&É+ e\¢ - á |ü≥Dº ≤ìøÏ ªªø£+<Óqy√\Tμμ nqï ù|s=∫Ã+~.
ªø£+<Óqy√\Tμ ø=H˚ïfi¯fl≈£î s¡÷bÕ+‘·s¡+ #Ó+~ ªªø£s¡÷ï\Tμμ nsTT´+~. á |ü≥ºDeTT
16e X¯‘êã›eTT ∫e] <äXe¯ s¡≈L£ $»j·Tq>∑s¡ kÕÁe÷»´+˝À ˇø£ uÛ≤>∑+>± e⁄+&˚~.
l ø£ è wü í < ˚ e sêj· T \T n\T¢ & Ó ’ q n[j· T sêeTsêj· T \T @\Tã&ç ˝ À e⁄+&˚ ~ .
n[j·TsêeTsêj·T\T eTs¡D+‘√ $»j·Tq>∑s¡ kÕÁe÷»éTT $∫Ã¤qïyÓTÆ+~. Ä
$∫Ã¤qï‘·˝À $»j·Tq>∑s¡ sêE\T @\Tã&ç˝À e⁄qï mH√ï ÁbÕ+‘ê\T dü«‘·+Á‘·´
sêC≤´\j·÷´sTT.
Ä[j·TsêeTsêj·T\T e⁄qï+‘·es¡≈î£ n‘·ì kÕeT+‘·sêE >√bÕ\sêE ø£s÷¡ ï\TqT
|ü]bÕ*düTÔ+&˚yê&ÉT. $»j·Tq>∑s¡+ ÁbÕuÛÑe+ ‘·–Zb˛e&É+‘√ n‘·ì X¯øÏÔ ≈£L&Ü
düqï–*¢+~. ø£s÷¡ ï\T |ü≥Dº + ‘·Ts¡Twüßÿ\ bÕ\sTT´+~. ø£s÷¡ ï\T qyêãT\ bÕ\q
yÓTT<ä\sTT´+~.
bÕ˝…>±&ÉT 65
ø=+‘·ø±\+ ‘·sê«‘· ;C≤|üPsYqT »sTT+#·&ÜìøÏ e∫Ãq yÓTT|òüT˝Ÿ n\+^sY
Ws¡+>∑CuÒ Ÿ ø£s÷¡ ï\T ÁbÕ+‘êìï ≈£L&Ü kÕ«BÛq|üs#¡ T· ø=ì - ‘·q≈£î q$Tàq ã+≥T -
$XÊ«dübÕÁ‘·T&ÉT nsTTq |òTæ j·÷EBΔH≈é î£ ˇ|üŒC…bÕŒ&ÉT. n‘·qT ø£s÷¡ ï\T |ü≥Dº +‘√
bÕ≥T ø£ècÕíq~øÏ m>∑TeuÛ≤>±q e⁄qï uÛ÷Ñ uÛ≤>±qï+‘ê »sTT+∫ bÕ*+#ê&ÉT! n‘·ì
‘·<äq+‘·s¡+ |üsƒêqT e+oj·TT&ÉT <ëeP<éU≤Hé≈£î |ü]bÕ\Hê uÛ≤s¡+ ˇ|üŒ–+#ê&ÉT
Ws¡+>∑CÒuŸ. n‘·ì XÖs¡´ Á|ü‘êbÕ\≈£î yÓT∫Ã ªªqyêuŸμμ nqï _s¡T<äT ≈£L&Ü Ç∫Ã
|òTü q+>± dü‘ÿ· ]+#ê&ÉT. n|üŒ{ÏqT+∫ <ëeP<éU≤Hé ªªqyêuŸ <ëeP<éU≤Héμμ >± #Ó˝≤eTDÏ
ne⁄‘·÷ qyêãT\ e+XÊìøÏ, bÕ\q≈£î Ä~|ü⁄s¡Twüß&ÉT ÁbÕs¡+uÛ≈Ñ î£ &Éj÷· ´&ÉT! Ç‘·qT
1680 qT+∫ 1715 es¡≈î£ bÕ*+#ê&ÉT. Ç‘·ì eTs¡D≤q+‘·s+¡ bÕ\q≈£î e∫Ãq
ÇÁãV”≤+ U≤Hé yÓTT<ä\T - ∫e] ø£s÷¡ ï\T qyêuŸ >∑T˝≤+ s¡d÷ü ˝ŸU≤Hé es¡≈î£ ø£s÷¡ ï\T
q>∑sêìï bÕ*+#ês¡T.
Áø°.X¯. 1839˝À....
>∑T˝≤+ s¡d÷ü ˝Ÿ U≤Hé ªeVü‰;\ ñ<äéT+μ‘√ dü+ã+<Û+ä ô|≥Tºø=ì Á_{Ïwt bÕ\qTï
~Ûø£ÿ]+#·&ÜìøÏ Á|üj·T‹ï+∫ $|òü\T&Ó’, ã+BjÓÆT ‹s¡T#·THê|ü*¢øÏ |ü+|üã&ç, nø£ÿ&É
∫Á‘·V≤æ +dü\≈£î >∑T]jÓTÆ eTs¡D+Ï #ê&ÉT. n‘·ì‘√ qyêãT\ bÕ\q n+‘·yTÓ +Æ ~. ø£s÷¡ ï\T
|ü≥ºD+ Á_{Ïwt yê] eX¯yÓTÆ+~! ø£s¡÷ï\T|ü≥ºD q&çu§&ÉT¶q ì]à+∫q ãTs¡TEô|’
≈£î+|òæDÏÁ|üuÛÑT‘·« X‚«‘·es¡í|ü‘êø£+ ¬s|ü¬s|ü˝≤&ç+~.
eTq Á|üdTü ‘Ô · ø£<ë∏ ø±˝≤ìøÏ z qyêãT $T–* e⁄Hêï&ÉT -
n‘·ì ù|s¡T bÕbÕU≤Hé!
Çø£ ø£<˝ä∏ ÀøÏ yÓfi≤›+!
bÕ´ØeTVü≤˝Ÿ˝À ô|+|ü⁄&ÉT sêeT∫\Tø£˝≤ ã+B nsTTe⁄Hêï&ÉT bÕbÕU≤Hé.
bÕ´ØeTVü≤˝Ÿ #·T≥÷º sπ sTT+ãefi¯ófl C≤Á>∑‘>Ô· ± ø±|ü˝≤ ø±düTHÔ êïs¡T ≈£î+|òDæ ° ôdì’ ≈£î\T.
ª@ ø±s¡D+ <äècÕº´>±ì n‘·ì‘√ m˝≤+{Ï dü+ã+<Ûë\T ô|≥Tºø√sê<äTμ nqï Á_{Ïwt
yê] ø£]qƒ XÊdüq+ y˚Ts¡≈î£ - n‘·ì ã+<ÛTä $TÁ‘·|]ü yês¡+ düeTdüeÔ T÷ <ä÷s¡eTj·÷´s¡T.
<ä>s¬Z∑ ‘’ ˚ yê]øÏ á ˝Àø£+˝À q÷ø£\T #Ó*q¢ fÒ!¢
bÕ´ØeTVü≤˝Ÿ qT+∫ kıs¡+>∑ <ë«sê\T e⁄Hêï, n$ mø£ÿ&ÉTHêïjÓ÷ ‘Ó*j·Tì
bÕbÕU≤Hé yê{Ï >∑TiÏ+∫ ‘Ó\TdüTø√e&ÜìøÏ $X¯«Á|üj·T‘·ï+ #˚dü÷Ô e⁄Hêï&ÉT. ‘êqT
|ü⁄{Ïº ô|]–q eTVü≤˝…H’ ê @Hê&ÉT ‘·<ø˚ <£ èä wæ‘º √ @ >∑~ì |ü]o*+∫ #·÷&É˝<Ò Tä . Ä
nedüs¡+ Hê&ÉT ˝Ò<äT. H˚&ÉTqï~ n+<äTπø #·÷düTÔHêï&ÉT. Ä˝À∫düTÔHêï&ÉT. n|üŒ{Ïπø
n‘·ì |ü]o\q˝À eTVü≤˝Ÿ˝À e⁄qï >∑<Tä \˙ï nsTTb˛j·÷sTT. ˇø£ÿ >∑~ $TqVü‰!
$T–*q Ä ˇø£ÿ >∑~ - bÕbÕU≤Hé ‘ê‘· n\|òtU≤Hé ‘·q¬ø’ Á|ü‘˚´ø£+>±
ø£{Ïº+#·Tø=qï~. Ä >∑~ >∑TiÏ+∫ Ä˝À#·q˝À |ü&Ü¶&ÉT bÕbÕU≤Hé. ‘·q≈£î }Vü≤
‘Ó*dæq|üŒ{Ï qT+∫, ‘·q≈£î ‘Ó*dæq y˚Ts¡≈î£ Ä >∑~ ‘Óse¡ &É+>±ì, eT÷j·T&É+ >±ì,
»s¡T>∑˝<Ò Tä . ‘·q ‘·+Á&ç ≈£L&Ü n+<äT≈£î @Hê&ÉT Á|üjT· ‹ï+#˚yê&ÉT ø±<äT. ‘êH˚ m|ü⁄Œ&ÓH’ ê
ÄdüøÔÏ ø=B› ªª|æ‘êJ Ä >∑~ m+<äT≈£î ‘ÓsT¡ es¡T. @eTT+<ë >∑~˝À?μμ nì n&ç–‘˚ -
ªª#·T|tsV¡ ≤ü Àπs uÒ{≤ - <ëì >∑TiÏ+∫ qTe«&É>s∑ ê<äT. H˚ »yêãT #Ó|Œü sê<äTμμ n+≥÷
∫qï>± ø£dTü s¡T≈£îH˚ yê&ÉT >∑T˝≤+ s¡d÷ü ˝ŸU≤Hé.
@ $wüjT· yÓTHÆ ê ‘·q <ä>sZ∑ ¡ <ë|ü]ø£+ ˝Òø£ #Óù|Œ ‘·q ‘·+Á&ç - Ä >∑~ $wüjT· +
<ä>sZ∑ ¡ ø=#˚Ãdü]øÏ ∫ø±≈£î Á|ü<]ä Ù+#·&+É >∑eTì+∫q bÕbÕU≤Hé≈î£ m+‘·>± Ä˝À∫+∫Hê
ns¡ú+ ø±˝Ò<äT. ø=Hêïfi¯flbÕ≥T Ä˝À∫+#ê&ÉT. »yêãT \_Û+#·˝Ò<äT. Ä˝À∫+#·&É+
e÷H˚XÊ&ÉT. ø±ì H˚&TÉ eT∞fl Ä˝À∫düTHÔ êï&ÉT. VüQø±ÿ˝À bı>±≈£î <ä{+ºÏ ∫ eTØ rÁe+>±
Ä˝À∫dü÷Ô e⁄Hêï&ÉT.
ªm˝≤¬>H’ ê düsπ á s√E á >∑~ eTs¡à+ ‘Ó\TdüTø√yê*μ nì ìs¡sí TT+#·T≈£îqï
bÕbÕU≤Hé VüQø±ÿ <ä÷s¡+>± $dæπsdæ e&çe&ç>± n&ÉT>∑T\T y˚dü÷Ô Ä >∑~ <ä>∑Z]øÏ
#˚s¡T≈£îHêïs¡T.
Ä >∑~ ‘·\T|ü⁄\T eT÷dæ e⁄HêïsTT.
‘êfi¯+ y˚dæ e⁄+~.
ãVüQ |ü⁄sê‘·q ø±\+Hê{Ï ‘êfi¯+ n~!
‘êfi¯+ ø√dü+ Ä >∑~ eTT+<äTqï n&ÉT>∑T ì\TyÓ‘·TÔ >∑÷fi¯fl˝À¢ yÓ‘·ø£&É+
ÁbÕs¡+_Û+#ê&ÉT.
n<˚ düeTj·÷ìøÏ n‘·ìøÏ ‘·q≈£î #˚sT¡ ee⁄‘·Tqï n&ÉT>∑T\ X¯ã+› $ì|æ+∫+~.
m+<äTø√ bÕbÕU≤Hé >∑T+&Ó˝À ª<ä&É |ü⁄{Ï+º ~. ‘êfi¯+ #Ó$ yÓ‹øπ Á|üjT· ‘·ï+ e÷qTø=ì
‘·\ ô|ø¬’ ‹Ô #·÷XÊ&ÉT.
j·T÷düT|òt.
‘·q q$Tàqã+≥T ... $XÊ«dü ùde≈£î&ÉT j·T÷düT|ò!t !
n‘·ìøÏ ø=ø£ÿìπø eTVü≤˝Ÿ˝ÀøÏ Á|üy˚•+#˚ n~Ûø±s¡eTT+~. qyêãT bÕbÕU≤Hé
<Óq’ +~ø£ J$‘êìøÏ ø±e\dæq$ düeT≈£Ls¡Ã&ÜìøÏ - dü|]ü #·s´¡ \T #˚jT· &ÜìøÏ Á_{Ïwt
n~Ûø±s¡T˝Ò n‘·ìï ìj·T$T+#ês¡T. n‘·ì|ü⁄Œ&ÉT ˇ+≥]>± sê˝Ò<Tä . ‘√&ÉT>± yÓ+≥
bÕ˝…>±&ÉT 67
mes√ Ç+ø√ ø=‘·Ô e´øÏÔ ñHêï&ÉT. Ä ø=‘·Ô e´øÏ,Ô y˚w<ü ëÛ s¡D Væ≤+<äTe⁄˝≤ n>∑T|ædTü HÔ êï&ÉT.
bÕbÕU≤Hé Ä e´øÏÔ e+ø£ e÷]Ã e÷]Ã #·÷XÊ&ÉT.
ªªqyêãT bÕbÕU≤Hé >±]øÏ Hê dü˝≤eTT\Tμμ $qj·T+>± y=+– qeTdüÿ]+#ê&ÉT
Ä ø=‘·Ô e´øÏ.Ô
‘·q <äèwæº Ä e´øÏÔ ô|q’ T+∫ j·T÷düT|òt ô|’ eT[fl+∫ n&ç>±&ÉT bÕbÕU≤Hé!
ªªj·T÷düT|òt meØ‘·qT?μμ
j·T÷düT|òt düe÷<Ûëq+ #ÓbÕŒ&ÉT.
ªªqyêãTkÕuŸ, Ç‘·qT H=dü‡+ bÕ˝…>±&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ n+‘·s+¡ –ø£ ùde≈£î&ÉT.
@<√ sê#·ø±s¡´+ ø√dü+ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ MT e<ä≈› î£ |ü+|ü>± e#êÃ&É≥! bÕ´ØeTVü≤˝Ÿ
eTT+<äT ø±|ü˝≤ e⁄qï ôdì’ ≈£î\qT #·÷dæ n≥÷ Ç≥÷ ‘·#êÃ&ÉT‘·÷ Hê≈£î m<äTs¡T|ü&Ü¶&TÉ .
Hê≈£î nqTe÷qyÓTT∫Ã >∑~+› ∫ n&ç>±qT.
ªªqyêuŸ bÕbÕU≤Hé >±] ø√dü+ e#êÃqT. ø±sê´]úHμ’Ó μ n+≥÷ #ÓbÕŒ&ÉT.
ªªmes¡T |ü+bÕs¡T?μμ
‘·q <=s¡ >∑TiÏ+∫ #ÓbÕŒ&ÉT.
˝ÒK ≈£L&Ü #·÷|æ+#ê&ÉT.
ªª˝ÒK ≈£L&Ü #·÷|æ+#ê&Ü?μμ H=dü\T ∫{Ïd¢ ÷ü Ô n&ç>±&ÉT bÕbÕU≤Hé.
ªªne⁄qT - H˚qT MT ùde≈£î&çï - nì qeTàø£+ ø£\>∑&ÜìøÏ MTs¡T Hê≈£î
ãVüQø£]+∫q MT ñ+>∑sêìï #·÷bÕqT. Ä ‘·sê«‘˚ n‘·qT Hê≈£î ˝ÒK #·÷|æ+#ê&ÉT.
qeTàø£+ ≈£î~].μμ
ªª˝ÒK #·~yêyê?μμ
ªª˝Ò<äTμμ
ªª@+?μμ
ªª˝ÒK |üP]Ô>± #·÷|æ+#·˝<Ò Tä . ˝ÒKMT~ ‘·q <=s¡ #˚Áyê\T e÷Á‘·+ #·÷|æ+#ê&ÉT.
MT düeTø£+å ˝ÀH˚ #·<yä ê\ì Ç‘·ì ñ<˚X› ´¯ + ø±uÀ\T. @eTs¡TbÕ≥T>± e⁄qï dæbÕsTT\
ø£qTï>∑|Œæ Ç‘·ìï Hê yÓ+≥ eTVü≤˝À¢øÏ ‘Ó#êÃqT.μμ
ªª˙ ù|s¡T?μμ qyêãT bÕbÕU≤Hé ø£fifl¯ ˝À¢ yÓ\T>∑T <äè>√Z#s· y¡ TÓ +Æ ~.
ªªzãj·T´ - e÷ <=s¡ MTøÏe«eTì á ø£eTà Ç∫Ã |ü+bÕ&ÉT. n+‘·es¡≈î£ yÓTT\
e÷≥Tq e⁄+#·Tø=qï ø£eTà rdæ bÕbÕU≤Hé #˚‹øÏ Ç#êÃ&ÉT.
‘·q≈£î ‘Ó\T>∑T #·<eä &É+ - e÷{≤¢&≥É + - e∫Ã e⁄qï+<äTe\¢ ‘êH˚ dü«j·T+>±
Ä ˝ÒK #·<eä &É+ ÁbÕs¡+_Û+#ê&ÉT bÕbÕU≤Hé. ÄÁ‘·+>±!
>ös¡e˙j·TT\T lll bÕbÕU≤Hé >±]ÿ ,
H=dü‡+ bÕ\≈£î&ÉT $q‹ #˚dTü ≈£î+≥Tqï $C≤„|qü |üÁ‘·+! n˝≤¢ <äjT· e\¢ MTs¡T
≈£îX¯\y˚T nì uÛ≤$kÕÔqT. á ˝ÒK Áyêj·T&ÜìøÏ >∑\ eTTK´ ø±s¡D+? MT ‘·+Á&ç>±]
|ü≥¢ MT |ü≥¢ á ≈£î+|òDæ Á° |üuTÑÛ ‘·«+ m+‘· Äe÷qTwü+>± Á|üe]Ô+∫+<√ m\¢s≈¡ î£ $~‘·yT˚ !
MT ‘·+Á&ç >∑T˝≤+ s¡d÷ü ˝ŸU≤Hé >±s¡T m+‘·{Ï XÖs¡´XÊ˝À Á|ü»\+<ä]øÏ ‘Ó\TdüT. MT
‘·+Á&ç>±s¡T ‹s¡T#·THê|ü*˝¢ À |ü&¶É u≤<Û.ä eTs¡D+Ï ∫q $<ÛëqeTT $ì #·*+∫ b˛j·÷eTT.
MT ‘·+Á&ç nø±\ eTs¡D≤ìøÏ $T>∑T\ ∫+‹düTHÔ êïeTT. MT ‘·+Á&ç>±s¡T Á_{Ïwt yê]
|ü≥¢ m˝≤+{Ï e÷sêZHï˚ q&É∫ <Óã“≈£î <Óã“ ‹j·÷´*. Væ≤+dü≈î£ Á|ü‹Væ≤+düjT˚ düe÷<Ûëq+
MT ‘·&ÜU≤ m˝≤+{Ï<√ Ä ≈£î+|òDæ ° yê]øÏ s¡T∫ #·÷|æ+#·+&ç.
y˚TeTT ≈£î+|òDæ ° Á|üuTÑÛ ‘·«+ô|’ kÕ–düTqÔ ï b˛sê≥+ MT≈£î ‘Ó*ùd e⁄+≥T+~. á
b˛sê{≤ìï sπ Hê{Ï ÁbÕ+‘·eT+‘ê $dü]Ô +|ü CÒjT· &ÜìøÏ Á|üjT· ‘êï\T »s¡T>∑T‘·THêïsTT.
n+<äT˝À uÛ≤>∑+>± sπ Hê{Ï ÁbÕ+‘·+˝À e⁄qï C≤^sê›sT¡ \≈£î, qyêãT\≈£î es¡eÔ ÷Hê\T
yÓfi≤flsTT. H˚{øÏ Ï 8 e s√Eq qj·THê\|üŒ ø=+&ÉMT<ä düe÷y˚X+¯ »s¡T>∑T‘·T+~. MT≈£î
nuÛ´Ñ +‘·s+¡ ˝Òøb£ ˛‘˚ e÷ n+‘·s+¡ –ø£ dü\Vü‰<ës¡T&ÉT, $TÁ‘·T&ÉT - ùde≈£î&ÉT nsTTq
l zãj·T´ yÓ+≥ s¡+&ç! sê˝Òì |ü]dæ‹ú ˝À e⁄+fÒ MT Á|ü‹ì~Ûì |ü+|ü+&ç!
Ç≥T¢
<=s¡ qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶
qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ |ü+|æ+∫q ˝ÒK #·<äTe⁄≈£îqï bÕbÕU≤Hé eTTK+˝À Äq+<ä+
n\TeTT≈£î+~.
ªªzãj·÷´ ˙ yÓ+≥ y˚TeTT ‘·|Œü ø£ ekÕÔ+!μμ
ªª<Ûqä T´DÏ!í μμ zãj·T´ ø£fifl¯ ˝À¢ ø=‘·Ô ø±+‹ ø£<˝ä ≤&ç+~.
qyêãT bÕbÕU≤Hé ndü\T $wüj÷· ìï Á|ükÕÔeq≈£î ‘Ó#êÃ&ÉT. eT÷dæe⁄qï ‘·\T|ü⁄\qT
#·÷|ædü÷Ô!
zãj·T´ z e÷s¡T ‘·q <=s¡qT eTqdüT˝À eTqq+ #˚dTü ø=ì X¯Øs¡+˝Àì X¯øqÔÏ +‘ê
ˇø£ÿ eP|ü⁄q #˚‹ |æ&øç *Ï ˝ÀøÏ ‘Ó#T· Ãø=ì }|æ] _>∑ã{Ïº Ä ‘êfi¯+ ø£|Œü ô|’ >∑{>ºÏ ± ˇø£ÿ
<Óã“ y˚XÊ&ÉT.
bÕ˝…>±&ÉT 69
∫qï X¯ã+Δ !
n+‘˚!!
‘·\T|ü⁄\≈£î y˚deæ ⁄qï ‘êfi¯+ eP&ç #˚‹ø=∫Ã+~.
bÕbÕU≤Hé zãj·T´ uÛTÑ »+ ‘·{ºÏ ªªX¯u≤Û wt! zãj·÷´ MT <=s¡≈î£ ‘·–q ã+≥T
eì|æ+#·T≈£îHêïe⁄.μμ n+≥÷ bÕbÕU≤Hé n_Ûq+~+#ê&ÉT.
∫s¡Tdæ>T∑ Z y˚d+æ ~ zãj·T´ bÕbÕU≤Hé bı>∑&≈ÔÉ î£ .
∫qï>± z qe⁄« qyê«&ÉT.
ªªzãj·T´! eTq+ á eTVü≤\T qT+∫ ‘·|Œæ +#·T≈£î b˛e&ÜìøÏ <ës¡+≥÷ e⁄+fÒ
á >∑~qT+#˚ e⁄+&Ü*. Ä\dü´+ #ÓjT· ´ø£ ‘·\T|ü⁄\T ‘ÓsT¡ e⁄μμ eTs√e÷s¡T zãj·T´
uÛTÑ »+ ‘·{ºÏ #ÓbÕŒ&ÉT bÕbÕU≤Hé.
zãj·T´ ‘·q ã˝≤qï+‘ê ñ|üj÷Ó –+∫ y˚deæ ⁄qï >=fiËfl+ rdæ eT÷dæe⁄qï ‘·\T|ü⁄\T
‘Ó]#ê&ÉT. øÏÁs¡TeTqï X¯ã+› ‘√ >∑~ ‘·\T|ü⁄\T ‘ÓsT¡ #·T≈£îHêïsTT. >∑~˝ÀøÏ ‘=* n&ÉT>∑T
zãj˚T´ y˚XÊ&ÉT. n‘·ì yÓqTyÓ+≥ bÕbÕU≤Hé, j·T÷düT|òt q&ç#ês¡T. #ê˝≤ $XÊ\yÓTqÆ
>∑~ n~! Ä >∑~ ñ|üj÷Ó –+∫ m+‘· ø±\eTsTT´+<√ <äTeT÷à <Û÷ä [‘√ ì+&ÉTø=ì
e⁄+~. >∑~ Hê\T>∑T >√&É\øÏ n+<äyTÓ qÆ q–w”\‘√ ≈£L&çq ì\TyÓ‘T· Ô ‘Ó\’ es¡í ∫Á‘ê\T
‘·–*+#·ã&ç e⁄HêïsTT. yê{Ï ì+&Ü ã÷E |ü{eºÏ ⁄+~.
ªªne⁄qT uÛ≤jYT! #ê˝≤ j˚Tfi¯flsTT+~. H˚qT |ü⁄{Ïqº ~ yÓTT<ä\T ô|]– ô|<äs› TT+‘·sê«‘·
á >∑~ì #·÷&É+¶ Ç<˚ yÓTT<ä{kÏ Õ].μμ
zãj·T´ ‘·q ¬s+&ÉT #˚‘·T˝ÀÔ Ä >∑~˝Àì ã÷Eq+‘ê rdæ z eT÷\ $dæ]
y˚XÊ&ÉT. ã÷E ‘=\–b˛e&É+‘√ Ä >∑~˝À eT]ø=ìï edüTeÔ ⁄\T düŒwü+º >± n>∑T|æ+#êsTT.
n$ j·TT<ëΔìøÏ dü+ã+~Û+∫q$. yê{Ï˝À eTTKýÓTqÆ •s¡ÁkÕÔD+ - &ÛÜ\T ø£‹Ô ˝≤+{Ï$
e⁄HêïsTT. yê{Ï >∑T]+∫ n+‘·>± |ü{+ºÏ #·Tø√ø£ eTT>∑TsZ T¡ >∑~ Hê\T>∑T eT÷\\ Á|ü‹
n+>∑Tfi¯+ y˚Ts¡ C≤Á>∑‘>Ô· ± |ü]øÏ+∫ #·÷XÊs¡T.
ø=~›ùd|ü{Ï ‘·sê«‘· yê] ÁX¯eT |ò*ü +∫q~.
j·T÷düT|òt ãTÁs¡˝À z yÓTs¡T|ü⁄!
‘Ó\¢ es¡í ∫Á‘ê\qT #·÷|æd÷ü Ô ªªM{ÏyqÓ Tø£ @yÓTHÆ ê e÷s¡eZ TT+<˚y÷Ó #·÷<ë›+!μμ
‘·q nqTe÷Hêìï, Ä˝À#·qTï e´ø£+Ô #˚XÊ&ÉT j·T÷düT|ò.t yÓ+≥H˚ yê{Ïì ‘=\–+#ês¡T.
eT÷&Ée ∫Á‘·+ ‘=\–+∫q #√≥ z MT≥ e+{Ï~ n>∑T|æ+∫+~. <ëìï #·÷&É>±H˚
yê] Äq+<ëìøÏ ne<ÛTä \T ˝Òe⁄.
MT≥ H=ø±ÿ&ÉT bÕbÕU≤Hé.
|üøÿ£ q >√&É>± n>∑T|ædTü qÔ ï uÛ≤>∑+ s¬ +&ÉT>± N*+~.
eTT>∑T]Z ø£fió¯ fl yÓT]XÊsTT.
<ë«s¡+ @s¡Œ&ç e⁄+~.
eTT+<äT≈£î ‘=+– #·÷XÊs¡T. ~– yÓfifl¯ &ÜìøÏ yÓT≥T¢HêïsTT.
eTT>∑TsZ T¡ ˇø£] e+ø£ ˇø£sT¡ #·÷düT≈£îHêïs¡T.
qyêãT j·T÷düT|ò≈t î£ dü+»„ #˚XÊ&ÉT. Ä dü+»„ jÓTTø£ÿ ns¡+ú ‘Ó*dæq j·T÷düT|òt
eTVü≤˝Ÿ˝ÀøÏ |üs¡T¬>‘·TÔ¬ø[fl, eTs¡T ìeTTwü+˝ÀH˚ eT+&ÉT‘·Tqï ø±>∑&Ü‘√ yê]
#Ó+‘·ø=#êÃ&ÉT. Ä ø±>∑&Ü yÓ\T>∑T düV‰ü j·T+‘√ C≤Á>∑‘>Ô· ± eTT>∑TsZ T¡ yÓT≥T¢ ~>±s¡T.
z ns¡y’Ó <ëø± e⁄HêïsTT Ä yÓT≥T¢ ~${° yÓ\T>∑TqT eTT+<äT≈£î Á|üd]ü +|ü CÒXÊs¡T.
nø£ÿ&çqT+&ç m˝≤+{Ï m>∑T&ÉT ˝Òø£ düT\uÛ+Ñ >± q&ç∫ yÓfifl¯ &ÜìøÏ sê»e÷s¡+Z ˝≤ H˚\
#·<Tä qT #ÓjT· ´ã&ç e⁄+~.
eTT>∑TsZ T¡ e&çe&ç>± eTT+<äT≈£î n&ÉT>∑T\T y˚XÊs¡T.
yê] Á|üj÷· D+ z ns¡>+∑ ≥ bÕ≥T kÕ–+~. |æ<|ä ü e÷s¡+Z eT\T|ü⁄ ‹]–+~.
nø£ÿ&ç qT+&ç yÓfifl¯ &É+ ø£w+ºü >± ‘√∫+~ yê]øÏ.
ø±s¡D+?
e÷s¡+Z #·<Tä qT>± ˝Òøb£ ˛e&ÉyT˚ !
˙fi¯fl‘√ ì+&ç e⁄+&É&yÉ T˚ !
Ä ˙{Ïì #·÷dæ m+‘· ˝À‘·T+<√ nì uÛj Ñ T· |ü&¶É j·T÷düT|òt yÓqTø£+» y˚XÊ&ÉT.
zãj·T´ <Ûs’Ó ´¡ +>± eTT+<äT≈£î q&ç#ê&ÉT. yÓ÷ø±* ˝À‘·Tq e÷Á‘·yT˚ e⁄HêïsTT ˙fi¯ófl!
Ç<ä]› ˝À ñ‘ê‡Vü≤+ |ü⁄+E≈£î+~. zãj·T´‘√ düe÷q+>± q&Éø£ kÕ–+#ês¡T. Ä
»\e÷s¡Z+ z e+<ä n&ÉT>∑T\ es¡≈£î e÷Á‘·y˚T! Ä ‘·sê«‘· yê]øÏ ‹]– #·<äTqT
e÷s¡+Z n>∑T|æ+∫+~. nsTT‘˚ Ä e÷s¡eZ T+‘ê ÇdüTø£‘√ ì+&ç e⁄+~. Ä ÇdüTø£˝À
ì<ëq+>± q&Éø£ kÕ–+#ês¡T. ø=~› ùd|ü{øÏ Ï Ä e÷s¡+Z n+‘·yTÓ +Æ ~. <ëì‘√ bÕ≥T
kıs¡+>∑ e÷s¡+Z ≈£L&Ü!
yês¡T #˚sT¡ ≈£îqï~ ‘·T+>∑uÁÑÛ <ä q~ rsêìøÏ. Ä e÷s¡eZ TT #·÷|üsT¡ \≈£î ø£ì|æ+#·≈î£ +&Ü
#·T≥÷º eTTfi¯fl bı<ä\T Äe]+#·Tø=ì e⁄HêïsTT. yê{Ïì ‘·|æŒ+#·Tø=ì ãj·T≥|ü&É¶
yês¡T n$T‘êX¯Ãs¡´+‘√ $düàj·TT\j·÷´s¡T.
nø£ÿ&ç qT+&ç eTT+<äT≈£î ø£~˝≤s¡T.
bÕ˝…>±&ÉT 71
14
ø±ÁπøHé n<Û´ä ø£‘å q· eT∞fl düe÷y˚X+¯ @sêŒ≥T #ÓjT· ´ã&ç+~.
ø£s÷¡ ï\T ≈£î+|òDæ ° Á|üuTÑÛ ‘·« ø±sê´\j·T+˝ÀH˚!
ø±ÁπøHé düe÷y˚X+¯ ˝À bÕ˝§Zqï düuTÑÛ ´\+<ä] e+ø£ ø£*j·Tpdü÷Ô #ÓbÕŒ&ÉT.
ªªeTq yÓTT<ä{Ï düe÷y˚X+¯ ˝ÀH˚ #ÓbÕŒqT. Ä bÕ˝…>±&ÉT eTq #ÓsTTĆ≤] b˛‘·THêï&Éì,
C≤]b˛‘˚ eTq+ n‘·ìï |ü≥Tºø√e&É+ kÕ<Û´ä + ø±<äì. Ç|ü⁄Œ&ÉT n<˚ »]–+~. yê&ÉT,
Ä sê»Á<√Væ≤ eTq #˚‘·T˝À¢+∫ |üP]Ô>± ‘·|æŒ+#·T≈£îHêï&ÉT. eTq$T|ü⁄&ÉT yê&çï
|ü≥Tºø√e&É+ ndü+uÛeÑ +.μμ
ªªyê&çï |ü≥Tºø=+fÒ |ü~y˚\ s¡÷bÕj·T\T nì ãVüQeT‹ Á|üø{£ +Ï #êπs? <ëìπø+
]j·÷ø£Hå é sê˝Ò<ë?μμ n&ç>±&ÉT >∑es¡ïsY @C…+{Ÿ &ÛÜìj˚T˝Ÿ.
ªªe∫Ã+~. Ç<ä]› ˝À e÷Á‘·yT˚ !μμ #ÓbÕŒ&ÉT ø±ÁπøHé.
ªªmesê Ç<äs› T¡ ?μμ ø£s÷¡ ï˝Ÿ ø¬ ô|Hº é sêôd˝Ÿ Ädüø>ÔÏ ± n&ç>±&ÉT. ªªˇø£&TÉ s¡TÁ<äes¡+
‘·V≤ü o˝≤›sY lìyêdüs¬ &ç,¶ eTs=ø£&TÉ <äTeP«s¡T <ëdü] s√•¬s&ç¶ ø=&ÉT≈£î q]‡¬s&ç¶ M]<äs› T¡
ø£*dæ bÕ˝…>±&çï |ü≥Tºø√e&ÜìøÏ #˚dqæ Á|üjT· ‘êï\T $|ò\ü eTj·÷´sTT dü]ø£<ë yê]
ÁbÕD≤\T Á|ü»˝Ò ã*>=Hêïs¡T.μμ
düuTÑÛ ´\+<äs÷¡ ìsêÈ+‘·b˛j·÷s¡T!
‹]– #Ó|Œü &É+ ÁbÕs¡+_Û+#ê&ÉT ø±ÁπøHé.
ªªH˚qT eTTqTù| #ÓbÕŒqT. Á|üC≤ã\+ ‘√&Ó+’ <ä+fÒ yê&çï |ü≥Tºø√e&É+ düT\uÛ+Ñ
ø±<äì n<˚ Ç|ü⁄Œ&ÉT »]–+~. yê] düV‰ü j·T+‘√ q\¢eT\ #·T≥Tº Á|üøÿ£ \ Á>±e÷˝À¢
e⁄qï eTq ôdì’ ø£ sƒêD≤©ï, Áf…»Ø Ä|òd” Tü \qT ø=\¢>={Ïº <Ûqä +‘√ bÕ≥T Äj·TT<Ûë\T
≈£L&Ü <√#·T≈£îb˛j·÷&ÉT. yê&ç|⁄ü Œ&ÉT ã\e+‘·T&Éj÷· ´&ÉT. yê&ç <ä>sZ∑ ¡ ôdì’ ø£ ã\+‘√
bÕ≥T eT+<äT>∑T+&ÉT kÕe÷Á– ≈£L&Ü ô|]–+~. eT+<äT>∑T+&ÉT kÕe÷Á– yê&çøÏ mes¡T
|ü+|ædTü HÔ êïs√ eTq #ês¡T\T m+‘·>± Á|üjT· ‹ï+∫Hê ‘Ó\TdüTø√˝Òø£ b˛j·÷s¡T. nsTT‘˚
z eTTKýÓTqÆ düe÷#ês¡+ e÷Á‘·+ <=]øÏ+~.
ªª@$T≥~?μμ ñ<˚«>∑+‘√ Á|ü•ï+#ê&ÉT $T*≥] ø£e÷+&ç+>¥ Ä|òd” sü Y CÀdü|!tò
ªªÄ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ mø£ÿ&ÉT+≥THêï&√ ‘Ó*dæ+~!μμ
ªªmø£ÿ&Ü?!μμ ø¬ |üHº é Hês¡Hº é ‘·|Œü n+<äs÷¡ ñ‘·ÿ+sƒ‘¡ ‘· √ Á|ü•ï+#ês¡T.
ªªq\¢eT\ n&Ée⁄˝À¢ì <äTs¡+Z ˝À e⁄+≥Tqï≥Tº qeTàø£yTÓ qÆ yês¡\Ô T n+<ësTT.μμ
ªªÇ+¬ø+<äT≈£î Ä\dü´+ yÓ+≥H˚ eTq ø¬ ô|Hº é Hês¡Hº qé T |ü+|æ yê&ç n+‘·T #·÷&É+&ç?μμ
dü\Vü‰ Ç#êÃ&ÉT >∑es¡ïsY @C…+{Ÿ &ÛÜìj˚T˝Ÿ.
ªªn<ä+‘· kÕ<Û´ä + ø±<äT yÓT&Æ j ç T· sY Ä|òd” sü .Y q\¢eT\ n&É$ ∫qï ∫≥º&$É ø±<äT.
ø£s÷¡ ï˝Ÿ, ø£&|É ,ü ∫‘·÷sÔ T¡ eT÷&ÉT ÁbÕ+‘ê\qT ø£\T|ü⁄‘·÷ yÓ[fl+~. n+fÒ m+‘· ô|<ä<› ’Ó
e⁄+≥T+<√ MTπs }Væ≤+#·Tø√+&ç! nB>±ø£ ø±≈£î\T<ä÷s¡ì ø±s¡&$É ˝≤+{Ï~. m≥T
#·÷dæHê uÛj Ñ T· +ø£sy¡ TÓ qÆ ø°ø±s¡D´+. á ø°ø±s¡D´+˝À Ä <äTs¡+Z mø£ÿ&ÉT+<äì ø£ìô|≥º&+É μμ
ªªm+‘·<ä÷s¡yÓTÆHê e⁄+&Éì n&É$ì qs¡Tø=ÿ+≥÷ yÓ[‘˚ dü]μμ eTs=ø£ dü\Vü‰
Ç#êÃ&ÉT >∑es¡ïsY @C…+{Ÿ &ÛÜìj˚T˝Ÿ. düuTÑÛ ´\+<äs÷¡ eTqdüT˝ÀH˚ ∫qï>± qe⁄«ø=Hêïs¡T.
ø±ÁπøHé $TqVü‰. ø±ÁπøHé n‘·ìe+ø£ N‘êÿs¡+>± #·÷dü÷Ô ªªÇ˝≤+{Ï #·#T· Ã dü\Vü‰\T
Çe«&ÜìøÏ ø±<äT ììïø£ÿ&çøÏ |æ*∫+~. n˝≤ n&É$ì qs¡T≈£îÿ+≥÷ yÓ[‘˚ dü+e‘·‡sê\T
>∑&É∫Hê eTq+ n‘·ìï |ü≥Tºø√˝Ò+ dü]ø£<ë n+‘·ô|<ä› n&É$ì qs¡ø£&ÜìøÏ
|üPqTø=qï+<äT≈£î Á|ü»\T $|üe¢ + ˝ÒeBkÕÔsT¡ . ‘·‘Œ· *¤ ‘·+>± ˙ Hê n+<ä] ñ<√´>±\T
>∑es¡ïsY #˚‘· ñ<ë«düq #ÓjT· ´ã&É‘êsTT. eT∞fl ˙e⁄ Ç+>∑+¢ &ÉT yÓ[fl \+&ÉHé e÷¬sÿ{À¢
eTTqT|ü{˝Ï ≤ q÷´dt ù||üsT¡ ¢ neTTàø√e\dæ e⁄+≥T+~.μμ Äy˚X+¯ >± |ü*ø±&ÉT ø£˝ø… sº£ Y
ø±ÁπøHé.
&ÛÜìj˚T˝Ÿ eTTK+ yê&çb˛sTT+~. n+‘·eT+~ eTT+<äT ‘·qq˝≤ ‘·÷\Hê&É&+É
nee÷q+>±q÷, u≤<Û>ä ±q÷ ‘√∫+~. yÓ+≥H˚ ‘êqT ≈£Ls¡TÃqï kÕúq+ qT+∫ ˝Ò∫
ì˝§Ãì ø£˝ø… sº£ Y ø±ÁπøHé e+ø£ ø=s¡ø=s¡ #·÷|ü⁄˝ÀÔ #·÷dü÷Ô ø√|ü+>± |ü*ø±&ÉT.
ªªH˚˙ düe÷y˚X+¯ qT+∫ ‘·|⁄ü Œø=+≥THêïqT.μμ
ªªm+<äT≈£î?μμ ì]¢|+Ôü >± n&ç>±&ÉT ø£˝ø… sº£ T¡ ø±ÁπøHé .
ªªqìï+‘·eT+~˝À nee÷q |üsT¡ kÕÔsê? eTeTà*ïø£ÿ&çøÏ |æ*∫+~ e÷≈£î ‘√∫q
dü\Vü‰*e«&ÜìøÏ ø±ì H√{Ïø=∫Ãq≥T¢ ‹&ç‘˚ $ì uÛÑ]+∫ eP]πø |ü&çe⁄+&É&ÜìøÏ
ø±<äT. Ç+ø± Ç˝≤π> e⁄+fÒ Ç~ Hê Ä‘êà_Ûe÷Hêìπø <Óã“. H˚qT yÓfió¯ fl‘·THêïqTμμ
eTT+<äT≈£î ñ<äT´≈£îÔ&Éj·÷´&ÉT &ÛÜìj˚T˝Ÿ düuÛÑT´\+<äs¡÷ ˝Ò∫ ‘·˝≤ ˇø£ $<Ûä+>±
dü]›#Ó|üŒuÀj·÷s¡T.
n–ZMT<ä >∑T–Z\+˝≤ ∫≥|ü≥˝≤&ÉT‘·÷ e⁄+~ &ÛÜìj˚T˝Ÿ eTqdüT. me«s¡T #Ó|Œæ Hê
$ì|æ+#·Tø=H˚ dæ‹ú ˝À ˝Ò&TÉ n‘·&TÉ . ‘·q |üPs¡«eè‹Ôì >∑Ts¡T#Ô d˚ qæ +<äT≈£î ø£˝ø… sº£ T¡ ø±ÁπøHé
ô|q’ #Ó|Œü sêq+‘· ø£d,æ <˚«wü+ n\TeTT≈£î+~.
bÕ˝…>±&ÉT 73
>=+‘·T ∫+#·Tø=ì ns¡∫ #ÓbÕŒ&ÉT &ÛÜìj˚T˝Ÿ.
ªªqqTï Ç˝≤ nee÷q|üs∫¡ q $wüjT· + >∑es¡ïsY >±]øÏ ‘Ó*j·TCÒdæ MT uÛsÑ ‘¡ +·
|ü&‘É êqT. H˚q+fÒ @eTqTø=+≥THêïs√, MT ñ<√´>∑+ eP&˚˝≤ #ÓjT· ´ø£b˛‘˚ Hê ù|s¡T
&ÛÜìj˚T\T ø±<äT.μμ |üPqø£+ e∫Ãqyê&ç˝≤ eP–b˛j·÷&ÉT.
‘·q Äy˚X+¯ m˝≤+{Ï<√ ø=~›>± ‘Ó*j·TCÒjT· &ÜìøÏ eTT+<äTqï y˚T»≤ã\¢ MT<ä
<äã<äã >∑T~› eTØ ãj·T{ÏøÏ yÓ[flb˛j·÷&ÉT. s¡TdüsT¡ dü˝≤&ÉT‘·÷.
düuTÑÛ ´\+<äs÷¡ œqTï\j·÷´s¡T.
ø±ÁπøHé n‘·ì e+ø£ >∑T&É|¢ Œü –+∫ #·÷XÊ&ÉT.
ø±ÁπøHé ‹]– #Ó|Œü &É+ ÁbÕs¡+_Û+#ê&ÉT.
ªªÄ yê>∑T&ÉT yÓ<eäÛ >∑T]+∫ |ü{+ºÏ #·Tø√ø£+&ç!μμ n+≥÷ eTTe÷às¡T¢ #·|Œü ≥T¢ ø={Ïº
ªªCÀHé‡μμ n+≥÷ _>∑sZ >¡ ± |æ*#ê&ÉT. ‘·q n+‘·s+¡ –ø£ dü\Vü‰<ës¡T&ÉT Äj·Tq <∏ëeTdt
CÀHé‡qT.
ªªj·Tdt kÕsYμμ |üøÿ£ >∑~qT+∫ |üsT¡ >∑Tq <ä÷düT≈£îe∫Ã eTT+<äT ì*#ê&ÉT <∏ëeTdt
CÀHé‡.
dü<ë düuTÑÛ ´\+<ä]e+ø£ #·÷dü÷Ô CÀHé‡‘√ #ÓbÕŒ&ÉT.
ªªÇ|ü⁄Œ&ÉT yÓ[flq Ä >∑es¡ïsY @C…+{Ÿ &ÛÜìj˚T˝ŸqT m{Ïº |ü]dæ‘ú T· ˝À¢q÷ ø£s÷¡ ï\T
bı*y˚Ts¡\T <ë{Ï yÓfifl¯ ≈£î+&Ü #·÷&ÉT!μμ
n‘·qT #Ó|Œæ +~ $ì düuTÑÛ ´\<äs÷¡ ˇø£ÿe÷s¡T>± n~]|ü&Ü¶sT¡ !
CÀHé‡ ≈£L&Ü ø=j·Tú≤]b˛j·÷&ÉT.
ªª˙πø #Óù|Œ~. <ä‘Ô· eT+&É˝≤\ n~Ûø±]>± ÄC≤„|dæ Tü HÔ êïqT. ø£s÷¡ ï˝Ÿ <ë{Ï yÓfifl¯ &ÜìøÏ
Á|üjT· ‹ïùdÔ m˝≤+{Ï $#·ø‘å£ · #·÷|üø£ ã+~Û+∫ ø£d&ºü ˝û À e⁄+#·T.μμ
ªªkÕsY n‘·qT >∑es¡ïsY Á|ü‹ì~Ûμμ u§+>∑Ts¡Tb˛sTTq ø£+sƒ+¡ ‘√ #ÓbÕŒ&ÉT CÀHé‡.
ªª˙ø£+fÒ Ä $wüjT· + Hê≈£î u≤>± ‘Ó\T‡. #Ó|Œæ +~ #ÓsTT´!μμ ø£≥Te⁄>± |ü*ø±&ÉT
ø±ÁπøHé.
ªªj·Tdt kÕsYμμ n‘·ì Ä»„≈î£ ã<äT&Δ ’Ó ‘·\e+∫ yÓ[flb˛j·÷&ÉT <∏ëeTdt CÀHé‡.
CÀHé‡ yÓ[flb˛>±H˚ eT∞fl yÓTT<ä\T ô|{≤º&TÉ ø±ÁπøHé.
ªªyÓT&Æ j
ç T· sY Ä|òd” sü ‡Y ! eTq+ ≈£L&Ü á ã¢&û Ç+&çjT· Hé‡˝≤ ø={≤¢&TÉ ø=+fÒ ˝≤uÛ+Ñ
@eTT+≥T+~? eTq Áã<äsY &ÛÜìjÓT˝Ÿ≈£î Ç+&çj·THé‡ n\yê≥T¢ u≤>± e+≥
|ü{qºÏ ≥T¢HêïsTT. n+<äTøπ eTq eT<Û̊´ N*ø£\T ‘˚e&ÜìøÏ Á|üjT· ‹ïdüTHÔ êï&ÉT. Ç˝≤+{Ï
yê]e\¢ eTq bÕ\qπø eTT|ü⁄Œ yê{Ï˝¢Ò Á|üe÷<äeTT+~. ø±ã{Ïº Ç˝≤+{Ï yê]ì mø£ÿ&çøø£ ÿ£ &˚
nDÏ∫ yÓjT· ´ø£b˛‘˚ eTq bÕ\qπø Á|üe÷<ä+ yê{Ï\T¢‘T· +~.μμ
ø£˝…ø£ºsY ø±ÁπøHé e÷≥\T düuÛÑT´*ï uÛÑj·Tø£+|æ‘·T*ï #˚XÊsTT. @ e÷Á‘·+ ‘√ø£
C≤&ç+∫q ‘·eT≈£î ≈£L&Ü &ÛÜìj˚T˝Ÿ≈î£ |ü{qºÏ >∑‘˚ |ü&TÉ ‘·T+~ nqTø=qïyê¬s.’ Ä˝À∫+∫
eTØ jÓ÷>∑ýÓTqÆ dü\Vü‰ *yê«\qTø=Hêïs¡T.
ø±ÁπøHé @<√ #Ó|Œü uÀsTT Ä–b˛j·÷&ÉT. n‘·ì <äèwæº Á|ü<ëÛ q<ë«s¡+ <ä>sZ∑ ¡ bı+∫e⁄qï
z q\¢{Ï Äø±s¡+ô|’ |ü&+ç ~.
ø±ÁπøHé Äy˚XÊìøÏ Vü≤<äT\› T ˝Òe⁄.
ªªVüQ áCŸ <˚s?Y μμ dü«s¡ù|{Ïø£ |ü–˝Ò˝≤ >∑{>ºÏ ± n]#ê&ÉT. Ä Äø±s¡+ - ø±ÁπøHé
ns¡T|ü⁄ $ì yÓTiT|ü⁄y˚>+∑ ‘√ n<äèX¯ýÓT+Æ ~.
n+<ä] >∑T+&Ó˝À¢ >∑TãT\T yÓTT<ä˝+’… ~.
eTdæcÔ Õÿ˝À¢ dü+<˚V‰ü \T ‘·˝‘… êÔsTT.
15
bÕbÕU≤Hé, zãj·T´ n&É$ì #·TfÒdº Tü ≈£îì ‘·eT ìØí‘· Á|ü<X˚ e¯ T>∑T qj·THê\|üŒ
ø=+&É <ä>]Z∑ øÏ #˚sT¡ ø=H˚d]ü øÏ u≤>± bı<äTb› ˛sTT+~. Äø±XÊq ∫eTàNø£≥T¢ n\TeTT
ø=HêïsTT. yês¡T yÓfifl‚ dü]øÏ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ es¡eÔ ÷Hêìï n+<äTø=ì $#˚Ãdæq ãq>±q|ü*¢
qyêãT eTVü≤eTà<ë©U≤Hé, ø£&|É ü qyêãT eTVü≤eTà<éU≤Hé, W≈£î sêE Hêsêj·TDsêE,
e÷sêÿ|ü⁄s¡+ C≤^sê›sT¡ l yÓ+ø£≥ø£èwüj í T· ´, nq+‘·|⁄ü s¡+ »MT+<ësY |ü&øÉ +£ &ç Ms¡kÕ«$T,
∫‘·÷Ôs¡T C≤^sê›s¡T •ekÕ«$T #Í<ä] yÓTT<ä\>∑T Á|üeTTK ÁbÕ+rj·T C≤^sê›s¡T\T
düe÷y˚XÊìøÏ dæ<äΔyÓTÆ e⁄Hêïs¡T. yê]øÏ $&ç$&ç>± ãdü\T @sêŒ≥T #Ój·T´ã&Ü¶sTT.
‘êeTT+≥Tqï ãdü e~* #·<Tä qT>± $XÊ\+>± e⁄qï z ã+&Ésê‹MT<ä ≈£Ls=Ãì ˇø£]
>∑T]+∫ ˇø£s¡T |üsêeT]Ù+#·T≈£î+≥THêïs¡T. ˇø=ÿø£ÿs¡T ‘êeTT <=s¡ qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶øÏ
m˝≤+{Ï düV‰ü j·T+ #ÓjT· ´<ä\#·T≈£îqï~ #Ó|⁄ü Œø=+≥÷ e⁄Hêïs¡T. yê] Á|ües¡HÔ ê rs¡T
qs¡d+æ Vü‰s¬ &çø¶ Ï ˇø£ $<Ûyä TÓ qÆ u≤<Ûä ø£*–+∫Hê yê]˝À e⁄+&˚ <˚Xu¯ øÑÛ ìÔÏ s¬ {Ï+º |ü⁄ #˚dæ
‘·qyÓ|’ ⁄ü ‹|ü⁄Œø√e&ÉyT˚ Á|üdTü ‘Ô · ø£seÔ¡ ´+ ø±ã{Ïº yê] dü«bı>∑&\ÔÉ qT >∑TiÏ+∫ |ü{+ºÏ #·Tø√ø£
düe÷y˚XÊìøÏ ‘·–q @sêŒ≥T¢ #˚düTÔqï »+>∑+ eT\¢j·T´, ø±o+kÕôV≤uŸ\≈£î ‘·–q
dü÷#·q*∫Ã düHêïVü≤ ø±s¡´Áø£e÷\qT |üs´¡ y˚ødåÏ Tü HÔ êï&ÉT. >√kÕsTT yÓ+ø£qï ≈£L&Ü n‘·ì
yÓ+≥ e⁄+≥÷ #˚düTÔqï Á|ü‹ @sêŒ≥TqT C≤Á>∑‘·Ô>± |üØøÏådü÷Ô e⁄Hêï&ÉT. es¡Ôe÷q+
bÕ˝…>±&ÉT 75
|ü+|ü>±H˚ ‘·eTMT~ n_Ûe÷q+ ø=B› $#˚Ãdæq C≤^sê›s≈¢¡ î£ , qyêãT\≈£î @ e÷Á‘·+
n>ös¡e+ »]–Hê ‘êeTT y˚düT≈£îqï |ü<∏äø£+ n+‘ê ‘ês¡Te÷s¡T ne&Éy˚T >±ø£,
nqedüs+¡ >± yê] Áø√<Ûë–ïøÏ >∑T]jÓTÆ ˝Òì ø£cÕº\qT ‘·\ô|ø’ Ï ‘Ó#T· Ãø=qï≥¢e⁄‘·T+~.
n+<äTøπ @sêŒ≥¢ $wüjT· +˝À me«s¡÷ m˝≤+{Ï ndü+‘·è|æÔ #Ó+<ä≈î£ +&Ü C≤Á>∑‘|Ô· &ü TÉ
‘·THêïs¡T. nqT´˝…e«s¡÷ Á|üy˚•+#·≈£î+&Ü ¬s&ç¶ nqT#·s¡T\T $#·TÃø£‘·TÔ\‘√ ø±|ü˝≤
e⁄Hêïs¡T. Äø±X¯BbÕ˝À¢ yÓ\T>∑T‘·Tqï ~${°\ eT<Û´ä düe÷y˚X+¯ ÁbÕs¡+uÛyÑ TÓ +Æ ~.
düe÷y˚X+¯ ÁbÕs¡+uÛ≤ìøÏ eTT+<äT >√kÕsTT yÓ+ø£qï eTT#·Ã≥>± ø=ìï e÷≥\T
|ü*ø±&ÉT.
ªªπsHê{Ï >∑&¶É qyêãT˝≤sê, C≤^sê›sT¡ ˝≤sê, »MT+<ës¡T˝≤sê! e÷ es¡eÔ ÷Hêìï
<äjT· ‘√ eTìï+∫ Çø£ÿ&çøÏ $#˚Ãdæq+<äT≈£î e÷¬ø+‘√ Äq+<ä+>± e⁄+~. á düe÷y˚X+¯
@sêŒ≥T¢ #ÓjT· ´&ÜìøÏ >∑\ eTTK´ ø±s¡Dy˚T+{À MT≈£î |ü+|æq es¡eÔ ÷Hê˝À¢ dü÷\ú +>±
$e]+#êeTT. nsTTHê eTq eT<Û´ä eT+∫ dü<eä >±Vü≤q @s¡Œ&˚+<äT≈£î, <=s¡ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶
á düe÷y˚X+¯ jÓTTø£ÿ eTTK´ ñ<˚X› +¯ >∑TiÏ+∫ $|ü⁄\+>± ‘Ó*j·TCÒkÕÔ&TÉ μμ n+≥÷
‘·q≈£î øπ {≤sTT+∫q kÕúq+˝ÀøÏ yÓ[fl ≈£Ls¡TÃHêï&ÉT >√kÕsTTyÓ+ø£qï.
W≈£î Hêsêj·TDsêE ≈£î&çuTÑÛ C≤ìï ‘ê≈£î‘·÷ ≈£Ls¡TÃqï qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ˝Ò∫ >∑fi+¯
düe]+#·Tø=ì #ÓbÕŒ&ÉT.
ªªπsHê{Ï >∑&¶É $TÁ‘·T˝≤sê! á düe÷y˚X+¯ ˝Àì eTTK´ ñ<˚X› +¯ MT øÏ|Œü {Ïøπ |üP]Ô>±
ne>∑‘y· TÓ Æ e⁄+≥T+~. nsTTHê ≈£L\+ø£w+ü >± Á|ü‹ ˇø£ÿ]ø° ns¡eú Tj˚T´˝≤ $X¯<|ä sü #¡ &· +É
Hê u≤<Û´ä ‘· ø±ã{Ïº #ÓãT‘·THêïqT. eTq |üPØ«≈£î\ |ü]dæ‹ú m˝≤ e⁄+&˚<√, Á|üdTü ‘Ô +·
eTq+ m˝≤+{Ï |ü]dæ‹ú ˝À e⁄+≥THêïyÓ÷ ˇø£ÿkÕ] }Væ≤+#·Tø√+&ç! á ≈£î+|òDæ ÁÏ |üuTÑÛ ‘·«+
ø£ã+<Ûä Vü≤kÕÔ\≈£î ∫øÏÿ eTq Áã‘·T≈£î\˙ï ∫‹øÏb˛sTT, Hê{Ï eTq Áã‘·Tø°ÿ, H˚{Ï eTq
Áã‘·TøÏÿ nsêú˝Ò y˚sj ¡ ÷· ´sTT! ‘·eØ® |ü<‹Δä Á|üyX˚ ô¯ |{Ïº ‘Ó*$>± eTq dü+kÕúHê\˙ï ‘·eT
eX¯+ #˚dTü ≈£îHêïs¡T. ≈£îø£ÿ≈£î e÷+dü+ eTTø£ÿ $dæ]q≥Tº>± ‘·eØ® s¡÷ù|D≤ eTq≈£î
Hê\T>∑T HêD≤\T $düTs¡T‘·THêïs¡T. Ç<Ó+‘· XÀ#·˙j·TyÓ÷ jÓ÷∫+#·+&ç! yê] ‘·eØ®ì
eTVü‰ Á|ükÕ<ä+>± uÛ≤$dü÷,Ô yê] Á|üuTÑÛ ‘ê«ìøÏ u≤ìdü\T>± e⁄+≥÷ J$+#·&+É ø£Hêï
nã\˝≤¢ ˇ≈£îÿeTà&ç>± ø£≥>º ≥∑ Tºø=ì q÷‹˝À|ü&ç #êe&É+ y˚T\T. Ç˝≤ n+≥Tqï+<äT≈£î
nq´<Ûë uÛ≤$+#·ø+£ &ç! @ ø±s¡D+ #˚‘H· ‘’Ó ˚ H˚$T H˚q÷ yÓTTqï{Ï <ëø± n˝≤+{Ï Áã‘·T≈£î
Áã‹øÏq yê&çH!˚ ø±ì ªÄ Áã‘·T≈£î e´s¡+ú μ nì ‘Ó\TdüT≈£îqï ‘·sê«‘· eTq <˚XÊìï yê]
ø£|Œü –+∫ ì\Te⁄>∑T&ÉT¢ y˚dTü ø=ì #·÷dü÷Ô $Tqï≈£î+&É&+É #˚‘>· ±ì‘·q+ nì|æ+∫+~.
n+<äTπø yê]ô|’ á ‹s¡T>∑Tu≤≥T kÕ–düTÔqï~. πsHê{Ï >∑&É¶˝À |ü⁄{Ïºq Á|ü‹bÕDÏ
bÂs¡TcÕ–ï‘√ ‹s¡T>±&ÉT‘·÷ e⁄+≥T+~. ø√&ç|⁄ü +E yÓTT<ä\T ø√‹<ëø£, »+‘·T |üø±å ´<äT\πø
m+‘·{Ï bÂs¡Twü+ e⁄+≥T+<√ Ä˝À∫+#·+&ç! eTq˝À #˚e#êe˝Ò<Tä . á d”eT˝À Ä
‘Ó\b¢ Õ\≈£î\ eédüqú T ≈£Lø£{Ï Áy˚fifl¯ ‘√ düV‰ü düeT÷\+>± HêX¯q+ #˚ùd+‘·{Ï ã\+
eTq˝À e⁄qï~. nsTT‘˚ eTq˝À ø=s¡e&ç+~ Ä‘·àôdsú’ ´¡ + ˇø£ÿfÒ! eTq eT<Û´ä e⁄qï
nHÓø’ ´£ ‘·qT $&ç∫ ◊ø£eT‘·´+>± yê]ô|’ ˇø£ÿkÕ]>± ‹s¡T>∑Tu≤≥T #Ój÷· ´*. me]ì
nDÏ∫ yÓj·÷´˝À ~≈£îÿ‘√#·ì á Á|üuÛÑT‘·«+ u…+uÒ˝…‹Ôb˛yê*. n|ü⁄Œ&ÉT eTq+ Ä
ã\V”≤q‘·qT Ädüsê>± #˚dTü ø=ì $»è+_Û+∫ - b˛s¡T eT]+‘· ñ<Δèä ‘·+ #˚dæ eTq
eédü≈ú î£ eT∞fl |ü⁄qØ®eq+ ø£*–+#ê*. Ä |ü⁄qØ®eq+˝À Á|ü»\+<äs÷¡ uÛ≤>∑kÕ«eTT\T
ø±yê*. ø±ã{Ïº $TÁ‘·T˝≤sê H˚ #Óù|Œ<˚eT+fÒ, n<äqT #·÷düTø=ì eTq+ ˇ≈£îÿeTà&ç>±
‹s¡T>∑Tu≤≥T u≤e⁄{≤ m>∑Ts¡y<˚ ë›+! ø£*dæ ø£≥Tº>± ñ<ä´$TùdÔ ∫e]øÏ $»j·T+ eTq<˚
ne⁄‘·T+~. eTq*ï Ä<äsÙ¡ ˙j·T+>± rdüTø=ì $T>∑‘ê ÁbÕ+‘ê\ yês¡T ≈£L&Ü ø£*dæ≈≥£ Tº>±
b˛sê&ç yê]ì bÕs¡Á<√\e#·TÃ. Ç<˚ n_ÛÁbÕj·T+ eTq <˚X+¯ ˝Àì C≤^sê›sT¡ \+<ä]ø°
ø£ * –q|ü ⁄ Œ&É T eTq <˚ X Êìï |ü s êsTT bÕ\≈£ î \ u≤]qT+∫ s¡ ø Ï å + #· T ø√e#· T Ã!
Ä˝À∫+#·Tø√+&ç! Ç+<äT≈£î dü+dæ<yΔä TÓ qÆ yêfi¯ófl <äjT· #˚dæ eTs√˝≤ uÛ≤$+#·ø£ #˚‘T· ˝…‹Ô
‘·eT düeTà‹ì ‘Ó*j·TC…j÷· ´\ì ø√s¡Tø=+≥THêïqT.μμ
düe÷y˚XÊìøÏ $#˚Ãdæq C≤^sê›sT¡ ,¢ qyêãT\T n+<äs÷¡ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ e÷≥\≈£î
eT+Á‘·eTT>∑T\Δ j·÷´s¡T. Á|ü‹ ˇø£ÿ] y=&É\T <˚Xu¯ øÑÛ ‘ÔÏ √ |ü⁄\ø£]+∫ s√e÷+∫‘·yTÓ +Æ ~.
n+<äs¡÷ Vü≤s¡¸<Ûë«Hê\ eT<Ûä´ ‘·eT düeTà‹ì ‘Ó*j·TCÒdü÷Ô Äq+<√‘ê‡Vü‰\‘√
#˚‘·T˝…‘êÔs¡T.
<=s¡ qs¡d+æ Vü‰s¬ &çø¶ Ï C…!’
>√kÕsTT yÓ+ø£qï≈£î C…!’ !
sπ Hê{Ï >∑&¶É qyêãT\≈£î C…!’ !
C≤^sê›sT¡ \≈£î C…!’ !
»j·T »j·T <Û«ä qT\‘√ qj·THê\|üŒ ø=+&É Á|ü‹<Û«ä ì+∫b˛sTT+~. ~${°\ ø±+‹
~«>∑TD°øè£ ‘·yTÓ +Æ ~. Ä düeTj·T+˝À n+<ä] >∑T+&Ó˝À¢ <˚Xu¯ øÑÛ ÔÏ yÓ\T¢e˝≤ bı+–+~.

bÕ˝…>±&ÉT 77
n<˚ düeTj·÷ìøÏ ø£˝ø… sº£ Y ø±ÁπøHé ‘·q n+‘·s+¡ –ø£ eT+~s¡+˝À ø¬ ô|Hº é Hês¡Hº ‘é √
ø¬ ô|Hº é sêôd˝Ÿ‘√ ªqs¡d+æ Vü‰s¬ &çì¶ m˝≤ ã+~Û+#ê*?μ nqï $wüjT· + >∑T]+∫ Ä˝À∫dü÷Ô
e⁄+&É>± CÀHé‡ |üsT¡ >¬ ‘·T≈Ô î£ +≥÷ e∫Ã #ÓbÕŒ&ÉT.
ªªbÕ´Ø eTVü≤˝Ÿ≈î£ ø±|ü˝≤ e⁄+∫q &Éù|<ò ësY ø£èbÕ˝Ÿ dæ+>¥ e#êÃ&ÉT. n‘·&yç ê\ø£+
#·÷düTÔ+fÒ, @<√ »s¡>∑sêì<˚ »]–q≥Tº+~. ‘·ø£åD+ MT <äs¡Ùq+ ø√s¡T‘·THêï&ÉT
|ü+|æ+#·eT+{≤sê?μμ >∑Tø£ÿ ‹|ü⁄Œø√≈£î+&Ü #ÓbÕŒ&ÉT CÀHé‡.
CÀHé‡ #Ó|Œæ +~ $qï ø±ÁπøHé ø£fió¯ fl ìX¯Ã\eTj·÷´sTT!
ªª|ü+|æ+#·T! n|üŒ{Ï<ëø± ø±\TdüTqÔ ï ô||’ t |üøÿ£ q fÒãT˝Ÿô|’ ô|&ÉT‘·÷ #ÓbÕŒ&ÉT.
CÀHé‡ yÓ[flb˛j·÷&ÉT. ‘·q m<äTs¡T>± ÄoqT˝…’ e⁄qï Hês¡ºHé - sêôd˝Ÿ e+ø£
dü÷{Ï>± #·÷XÊ&ÉT ø±ÁπøHé. yê] ø£fió¯ fl ≈£L&Ü $XÊ\eTj·÷´sTT.
$TqTï $]– MT<ä |ü&≥¶É Tº ªªkÕsYμμ n+≥÷ >±e⁄ øπ ø£ y˚d÷ü Ô ˝À|ü*øÏ e#êÃ&ÉT
&Éù|<ò ësY ø£èbÕ˝Ÿd+æ >¥.
ø±ÁπøHé n‘·ìe+ø£ |ü]¬>‘·TÔø=+≥÷ sêe&É+ e\¢ n‘·ì >∑T+&Ó Äj·÷dü+‘√
m–dæ |ü&TÉ ‘·÷ e⁄+~.
ªª@yÓT+Æ ~ ø£èbÕ˝Ÿd+æ >¥?μμ ÄÁ‘·+>± Á|ü•ï+#ê&ÉT ø¬ ô|Hº é Hês¡Hº .é
ªªqyêãT ‘·|Œæ +#·T≈£î b˛j·÷&ÉT <=sê!μμ
ªªÄ!μμ
eTT>∑TsZ T¡ ˇπøe÷s¡T n~]|ü&Ü¶sT¡ !
ø±ÁπøHé ø£fi¯ófl ms¡Tô|ø±ÿsTT. n‘·ì #˚‹y˚fi¯fl #·s¡T|ü⁄‘√ ø£èbÕ˝Ÿdæ+>¥ ãT>∑Z\T
ms¡Tô|ø±ÿsTT.
ªªe÷|òt ø°õj˚T kÕuŸμμ ‘·\y=+#·Tø=ì nHêï&ÉT ø£èbÕ˝Ÿd+æ >¥ Bq+>±!
ªª n+‘· eT+~ ôdì’ ≈£î\T ø±|ü˝≤ e⁄+&É>± m˝≤ ‘·|Œæ +#·T≈£î yÓfi≤fl&ÉT. n‘·qT
yÓfió¯ ‘·T+fÒ MTs¡+‘ê @+ #˚dTü qÔ ï≥T¢? ø±yê\ì ˙y˚ ˇ~*ô|{Ïº Ç˝≤ m‘·T\Ô T y˚dTü HÔ êïyê?μμ
VüA+ø£]+#ê&ÉT ø±ÁπøHé.
ªª‘√ u≤.. ‘√u≤...! e÷ >∑Ts¡THêqø˘ MT<ä Äq kÕsY. H˚qT MT ñ|ü⁄Œ‹ì Áã‘·T≈£î‘·Tqï
yê&çï. MTπø Á<√Vü≤+ #˚kÕÔHê kÕsY? n‘·qT e÷ ø£fió¯ fl >∑|Œæ ‘·|Œæ +#·T ø¬ [fl+~ eTVü≤˝Ÿ
ãj·T{ÏqT+∫ ø±<äT kÕsYμμ.
ªªeT¬sø£ÿ&ÉTï+∫?μμ ‘·q˝À nqTe÷q|ü⁄ ‘·TbòÕHé ñyÓ«‘·TÔq m–dæ |ü&ÉT‘·T+&É>±
>∑~+› ∫ n&ç>±&ÉT ø±ÁπøHé.
ªªbÕ´ØeTVü≤˝Ÿ˝À e⁄qï s¡V≤ü düé÷s¡+Z >∑T+&Ü!μμ
ªªbÕ´ØeTVü≤˝À¢ s¡V≤ü düé÷s¡+Z ñ+<ë?μμ H=dü\T ∫{Ï+¢ ∫ n&ç>±&ÉT ø¬ ô|Hº é sêôd˝Ÿ.
ªªne⁄Hê‡sY.. Ä bÕbÕU≤Hé Á|ü‹s√E kÕj·T+ø±\+ eTVü≤˝Ÿ ô|’ n+‘·dTü ˝ú À n≥÷
Ç≥÷ |ü # ês¡ T ¢ #˚ j · T &É + n\yê≥T. á s√E n>∑ T |æ + #· ˝ Ò < ä T . Hê¬ ø +<ä T ø√
nqTe÷qyÓTT∫Ã+~. ˝À|ü*øÏ yÓ[fl #·÷ùdÔ qyêãT ˝Ò&TÉ . n‘·qT ‘·|Œæ +#·Tø=ì yÓ[flq
s¡V≤ü dü´ e÷s¡+Z e÷Á‘·+ n>∑T|æ+∫+~.
ªªm+‘·es¡≈£î e⁄+~ á s¡Vü≤düé÷s¡Z+?μμ ø£qTu§eT\T ô|’¬ø>∑<√dü÷Ô n&ç>±&ÉT
ø±ÁπøHé.
ªª‘·T+>∑uÁÑÛ <ëq~ ˇ&ÉT¶ es¡≈î£ kÕsYμμ »yê_#êÃ&ÉT ø£èbÕ˝Ÿd+æ >¥.
ªªMTs¡T yÓ[fl e#êÃsê?μμ
ªªyÓfi§fl#êÃ+ kÕsY!μμ
ªªj·T÷ ¬øHé >√!μμ
‘·\e+∫ yÓ[flb˛j·÷&ÉT ø£èbÕ˝Ÿd+æ >¥. ˝À˝À|ü\ Äq+<ä |ü&TÉ ‘·÷!
‘·q u§+~˝À ÁbÕD≤\T ì*∫ e⁄qï+<äT≈£î.
ø£èbÕ˝Ÿd+æ >¥ yÓ[flb˛>±H˚ #Ó|Œü &É+ ÁbÕs¡+_Û+#ê&ÉT ø±ÁπøHé.
ªªÄ bÕ˝…>±&ÉT nqTø=+fÒ á qyêãT >±&=ø£&TÉ ‘√&Éj÷· ´&ÉT. yê&ÉT ‘·+Á&ç˝≤
me]‘√ #˚‘T· \T ø£*|æ eTqô|’ ‹s¡T>∑Tu≤≥T ˝ÒeBkÕÔ&√ ns¡+ú ø±e&É+ ˝Ò<Tä μμ Bs¡+È >±
ì≥÷ºsêÃ&ÉT ø±ÁπøHé.
ªªn‘·qT ‘·|Œæ +#·Tø¬ [fl+~ HÓC’ ≤+ yÓ|’ ⁄ü ø±ã{Ïº n≥TyÓ|’ ⁄ü qyêãT\ô|’ C≤^sê›sT¡ \ô|’
z ø£qTï y˚dæ e⁄+∫‘˚ eT+∫~. MTπseT+{≤s¡T?μμ #ÓbÕŒ&ÉT ø¬ ô|Hº é Hês¡Hº .é
ªªqTe⁄« #Ó|Œæ +~ ôd+{Ÿ |üs¬ ‡+{Ÿ ø£s¬ øº̆ Hês¡Hº .é n˝≤π> #˚<ë›+!μμ #·|Œü ≥T¢ #·]∫
CÀHé‡qT |æ*∫ #ÓbÕŒ&ÉT ø±ÁπøHé.
ªªeq|ü]Ô »MT+<ës¡T sêC≤ sêy˚TX¯«Ásêyé MT<ä, eTTq>±\ C≤^sê›sY sêeTø£ècÕís¬ &ç¶
MT<ä zø£qTï y˚dæ e⁄+#·eTì eTq nqT#·sT¡ \≈£î #Ó|⁄ü Œ! bÕbÕU≤Hé≈î£ yês¡T m˝≤+{Ï
düV‰ü j·T+ #ÓjT· ´p|æq, Ä $wüjT· + yÓ+≥H˚ Hê≈£î ‘Ó*j·T|üs#¡ e· Tì #Ó|⁄ü Œ!μμ
ªªn˝≤π> kÕsY!μμ n+≥÷ CÀHé‡ nø£ÿ&ÉTï+∫ ‹]– ãj·T{ÏøÏ yÓfifl¯ uÀ‘·T+&É>± yê]+∫
n&ç>±&ÉT ø±ÁπøHé.
ªªqs¡d+æ Vü‰s¬ &çø¶ Ï dü+ã+BÛ≈î£ ˝…es¬ H’ ê e⁄Hêïsê?μμ
bÕ˝…>±&ÉT 79
ªªe⁄Hêïs¡T kÕsY! qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ nqï>±s¡T ≈£îe÷s¡ eT˝≤¢¬s&ç¶. n‘·qT Ç|ü⁄Œ&ÉT
eTq$TdüTqÔ ï ‘·eØ® #ê\&É+ ˝Ò<ìä , <ëìï ô|+#·eTì MT ù|s¡ nØ® ô|≥Tºø=Hêï&ÉT. Ä
nØ® ìH˚ï Hê≈£î #˚]+~.μμ
ªªuÛwÒ t CÀHé‡! düeTj·÷ìøÏ >∑Ts¡TÔ #˚XÊe⁄. Çø£ eTq+ Ä bÕ˝…>±&çï eT≥Tºu≥… &º +É
U≤j·T+! yÓ+≥H˚ es¡eÔ ÷q+ |ü+|æ+#·T. y˚T+ n‘·ì‘√ s¡V≤ü dü´+>± e÷{≤¢&<É \ä #·T≈£îqï≥Tºμμ
ªªn˝≤π> kÕsY!μμ ‘·\÷|ü⁄‘·÷ e&çe&ç>± n&ÉT>∑T\T y˚d÷ü Ô nø£ÿ&çï+∫ yÓ[flb˛j·÷&ÉT
CÀHé‡.
ø±ÁπøHé ô|<ë\ô|’ qe⁄«!
$wü|⁄ü qe⁄«!
Ä qe⁄« yÓqTø£ |üHêï>∑+ n‘·ì eTT+<äTqï yê]øÏ düT\uÛ+Ñ >±H˚ Á>±Vü≤ýÓT+Æ ~.
yê] eTTU≤˝À¢ ≈£L&Ü ô|X’ Ê∫ø£ Äq+<ä+ ‘=DÏødÏ ˝ü ≤&ç+~.
ø±ÁπøHé fÒãT˝Ÿô|’ e⁄+∫q ô|’|tqT rdüTø√uÀ‘·T+&É>± n‘·ì <äèwæº eT÷dæe⁄qï
<ë«s¡+ yÓ|’ ⁄ü eT[fl+~ eT∞fl bı&ÉT>±{Ï q\¢{Ï Äø±s¡+ n>∑T|æ+∫+~.
n+‘˚!
ø±ÁπøHé >∑T+&Ó s¡a\T¢eT+~!
ñ<äjT· +˝≤π> ø°#T· >=+‘·T‘√ Ä >∑~ <ä<]›ä *¢b˛j˚T˝≤ >∑{>ºÏ ± n]#ê&ÉT.
ªªVüA áCŸ <˚s?Y μμ
düe÷<Ûëq+ sê˝Ò<Tä .
<ë«s¡+ ãj·T≥ ∫s¡T n*øÏ&.ç
‹]– Ä Äø±s¡+ e÷j·TyÓT+Æ ~.
eTT>∑T]Z øÏ eTT#ÓÃeT≥\T b˛XÊsTT.
mes√ ‘·eT >∑T+&Ó˝À¢øÏ |òsæ +¡ >∑T\T ù|*Ãq≥¢sTT+~!
16
ªªVüA áCŸ <˚s?Y μμ nqï øπ ø£‘√ n<ä´X¯ýÓTqÆ q\¢{Ï Äø±s¡+ ≈£î+|òDæ ÁÏ |üuTÑÛ ‘·«+
@s¡Œs¡#·Tø=qï ø±sê´\j·T+ eTT+<äTqï ôd’ìø£ •_sê˝À¢ Á|ü‘·´ø£åyÓTÆ+~. Ä Äø±s¡+
ø√düyT˚ n|üŒ{Ï es¡≈î£ ÄÁ‘·+>± m<äTs¡T #·÷düTqÔ ï z dæbÕsTT >=+‘·T ‘·–+Z ∫ Á|ü•ï+#ê&ÉT.
ªª@yÓTÆ+~?μμ
ªªeTq <=s¡qT |ü≥&º ÜìøÏ eT˝≤¢s¬ &çì¶ ms¡>± yê&ÉTø√yê\ì #·÷düTHÔ êïs¡T.μμ
ªªÄ!μμ
ªªne⁄qT ì»+!μμ
ªªÄ ø±ÁπøHé eT∞fl ìqTï #·÷XÊ&Ü?μμ
ªªÄ #·÷XÊ&ÉT. ñ<äjT· + ˝≤π> ªVüA áCŸ <˚s?Y μμ n+≥÷ >=+‘·T ∫+#·Tø=ì
n]#ê&ÉT.μμ
ªª˙e⁄ #ê˝≤ C≤Á>∑‘>Ô· ± ñ+&Ü*. @ e÷Á‘·+ @eTs¡TbÕ≥T>± e⁄Hêï |ü≥Tºã&Éø£
‘·|üŒ<äT.μμ
ªªeT] á $wüjT· + <=s¡≈î£ m|ü⁄Œ&ÉT ‘Ó*j·Tãs¡#ê*?μμ
ªªeT∞fl ñ<äjT· + düe÷y˚X+¯ ne⁄‘·THêï+ ø£<ë, Ä düe÷y˚X+¯ ˝Àì eTTK´ $wüj÷· *ï
yê] m‘·T>Ô &∑ \É qT ‘Ó\TdüTø=ì ˇπøkÕ] yÓfió¯ <äTe⁄˝Ò !μμ
ªªn˝≤π>!μμ
ªª#ê˝≤ bı<äTb› ˛sTT+~ yÓ[fl $ÁXÊ+‹ rdüTø√!μμ
ªªá ‘Ó\¢eT÷ø£qT ‘·T&ç∫ô|fÒº+‘·es¡≈£L Hê≈£î $ÁXÊ+‹ e⁄+&É<äTμμ s=|ü⁄Œ‘·÷
n+~ Ä q\¢{Ï Äø±s¡+.
ªªá ‘Ó\e¢ T÷ø£qT ‘·T&ç∫ yÓj÷· ´\+fÒ, nVü≤ÀsêÁ‘·T\ ø£èwæ Bø£‘å √ bÕ≥T X¯ØsêìøÏ
‘·–q $ÁXÊ+‹ nedüs+¡ . yÓ[fl |ü&TÉ ø√! y˚≈î£ e s¡a≤eTTH˚ ˝Ò∫ ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ dæ<+Δä ø±!
ñ<äjT· + düe÷y˚X+¯ ˝Àì yê] m‘·T>Ô &∑ \É qT ˙e⁄ m˝≤¬>H’ ê $ì rsê*. m˝≤ $+{≤y√
˙ Çwüº+! ãVüQ C≤Á>∑‘·Ô>± eTdü\Tø√yê*. yê]øÏ |üP]Ô>± nqTe÷q+ e∫Ã+~.
ì|ò÷ü y˚dæ e⁄+{≤s¡T. Ä ø±ÁπøHé >±&ÉT Äe⁄*ùdÔ #ê\T ù|>∑T\T ˝…øÿ£ u…≥>º \∑ ~≥º!μμ
n+≥÷ Ä dæbÕsTT Ç+ø± @<√ #Ó|Œü uÀ‘·T+&É>± ...
ªªdü]>±Z }Væ≤+#êe⁄sê |ü⁄+&Üø√sY!μμ nqï e÷≥\T yê] yÓqTø£ qT+∫
$ì|æ+#êsTT. #·|⁄ü Œq yÓqT~]– kÕúDTe⁄\j·÷´s¡T!
ø±ÁπøHé ... ¬ø|üºHéHês¡ºHé.. sêôd˝Ÿ...!
eTT>∑T]Z ø£fió¯ fl n–ï ø£D≤*ï e]¸dTü HÔ êïsTT.
eTTU≤\T CÒe⁄]+∫ e⁄HêïsTT.
Ç<ä]› ø£fifl¯ ˝À¢ eTè‘·TúÛj Ñ T· + ‘=DÏødÏ ˝ü ≤&ç+~.
ÁbÕD≤\ô|’ ÄX¯ y=<äT\Tø=ì ì\TÃ+&çb˛j·÷s¡T. yê]øÏ m≥÷ ø£<ä\&ÜìøÏ
neø±X¯+ ˝Ò<Tä . dæbÕsTT\T yê]ì #·T{Ïyº X˚ Ês¡T. ‘·|Œæ +#·Tø√e&ÜìøÏ Á|üjT· ‹ïùdÔ Ç+ø=ìï
|òTü &çjT· ˝À¢ b˛j˚T ÁbÕD+ ø£Då ≤˝À¢ b˛‘·T+<äì yê]øÏ ‘Ó\TdüT. nsTTHê ‘Ó–+#ês¡T.
bÕ˝…>±&ÉT 81
yê] ø£fifl¯ ˝À¢ì eTè‘·TúÛj Ñ T· + |ü{≤|ü+#·˝+’… ~. ‘·eT y=s¡˝À¢ qT+∫ düÁs¡Tq ø£‘T· \Ô T
ãj·T{ÏøÏ ˝≤– ‘·eTqT #·T≥TºeTT{Ïqº dæbÕsTT\ô|’ $s¡T#·T≈£î|ü&Ü¶sT¡ .
s¬ +&ÉT |òTü &çjT· \bÕ≥T dæbÕsTT\≈£î, yê]øÏ eT<Û´ä Vü≤ÀsêVü≤ÀØ>± b˛s¡T kÕ–+~.
‘·eTqT m<äTs=ÿqï Á|ü‹ ôdì’ ≈£î&çì N*Ã #Ó+&Ü&É kÕ>±s¡T.
|ü]dæ‹ú $wü$T+#·T‘·÷ e⁄+<äì Á>∑V≤æ +∫q ø£˝ø… sº£ Y ø±ÁπøHé @ e÷Á‘·+ ñù|øÏ+å #·ø£
‘·q yÓTT\ <ä{øºÏ Ï ≈£î&çy|’Ó ⁄ü y˚˝≤&ÉT‘·Tqï |æd˝ºü ŸqT rdæ m&ÉeT #˚‘√ÔH˚ ø±\TŒ\T »]bÕ&ÉT
|æ∫Ã Äy˚X+¯ ‘√!
q\¢{Ï eTTdüT>∑T <Ûä]+∫q e´øÏÔ X¯Øs¡+˝ÀøÏ X¯s¡|üs¡+|üs¡\T>± ‘·TbÕø° >∑Tfi¯ófl
<ä÷düT¬øfi≤flsTT.
ªª<=sê!μμ ns¡HÔ ê<ä+ ˝≤+{Ï øπ ø£ô|&ÉT‘·÷ H˚\ø=]>±&ÉT Ä e´øÏ!Ô
‘·q düV≤ü yêdæ H˚\ø=s¡>&∑ +É >∑eTì+∫q Ç+ø√ e´øÏÔ (dæbÕsTT y˚w+ü ˝À e⁄qï
e´øÏ)Ô Á|ü»«]*¢q Äy˚X+¯ ‘√ $»è+_Û+∫ b˛s¡T dü˝≤Œ&ÉT. nsTT‘˚ ø±˝+ >∑&#ç ˚ ø=B›
‘·q˝Àì X¯øÔÏ düqï–\T¢‘√+~. dæbÕsTT\ dü+K´ ôV≤#·Ã&É+‘√ Ä e´øÏÔ ∫e]øÏ yê]øÏ
˝§+–b˛ø£ ‘·|Œü ˝Ò<Tä .
ø±ÁπøHé ‘·q m&ÉeTø±* ã÷≥T eT&ÉeT‘√ n‘·ì X¯Øs¡+ô|’ mø£ÿ&Éã&ç‘˚ nø£ÿ&É
ø£dBæ sê ‘·Hêï&ÉT n‘·qT düŒèVü≤ ‘·ù|Œ+‘·es¡≈î£ .
ªªdüŒèVü≤ ‘·|Œæ q≥T¢Hêï&ÉT. ‘Ó*$ e∫Ã+‘·sê«‘· Hê≈£î ‘Ó*j·TCÒjT· +&ç! ‘·|Œæ +#·T≈£î
b˛j·÷&Ü, MT ‘·\˝…–]b˛‘êjYT C≤Á>∑‘·Ô!μμ n+≥÷ dæbÕsTT*ï ôV≤#·Ã]+∫ ¬øô|ºHé
Hês¡Hº ,é sêôd˝Ÿ e+ø£ #·÷dü÷Ô ªªbòÕ˝ÀMT!μμ n+≥÷ ô|<ä› ô|<ä› n+>∑\T y˚d÷ü Ô $düTs¡T>±
nø£ÿ&ÉTï+∫ eTT+<äT≈£î kÕ–b˛j·÷&ÉT. y=~›ø>£ ± n‘·ì n&ÉT>∑T˝À n&ÉT>∑T y˚d÷ü Ô yÓfi≤fls¡T
ø¬ ô|Hº é Hês¡Hº ,é sêôd˝Ÿ.

ñj·÷´\yê&É C≤^sê›sY ô|<ä› eT˝≤¢s¬ &ç.¶
dü+e‘·‡sêìøÏ 30 y˚\ ô|∫’ \T≈£î Ä<ëj·T+ e#˚Ã C≤^sYqT kÕ«BÛq |üsT¡ #·Tø=ì
ô|<äe› T˝≤¢s¬ &ç¶ ≈£î≥T+u≤ìøÏ HÓ\≈£î 70 s¡÷bÕj·T\T uÛsÑ D¡ + (‘·eØ®) @sêŒ≥T #˚d+æ ~
Á_{Ïwt Á|üuÛÑT‘·«+. Ä &Óu…’“ s¡÷bÕj·T\‘√ ô|<ä›eT˝≤¢¬s&ç¶ k˛<äs¡T&ÉT ∫qïeT˝≤¢¬s&ç¶øÏ
dü>u∑ ≤Û >∑+ b˛sTT+~.
C≤^sê›sY ô|<ä›eT˝≤¢¬s&ç¶øÏ eTT>∑TZs¡T ≈£îe÷s¡T\T. n+<äT˝À ø£ìwüß˜&ÉT eTq
ø£<∏ëHêj·T≈£î&ÉT qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶. ‘·q ‘·+Á&ç, k˛<äs¡T\T Á_{Ïwt yê] u…~]+|ü⁄\≈£î
˝§+–b˛sTT ñj·÷´\yê&É C≤^sê›sqY T yê]øÏ <Ûësê<ä‘+Ô· #˚XÊs¡T.
Á|ü»\|ü≥¢ ‘·q ‘·eTTà&çøÏ e⁄qï Ä<äsê_Ûe÷Hê\qT #·÷dæ ás¡¸´ ô|+#·T≈£îHêï&ÉT
eT˝≤¢s¬ &ç.¶ ‘·eTTà&çô|’ ø£dæ kÕ~Û+#˚ n<äqTø√düyT˚ ìØøÏdå ÷ü Ô e⁄Hêï&ÉT n‘·qT.
ø±ÁπøHé |ü+|æq es¡Ôe÷q+ sêø£‘√ n‘·ì ìØø£åD |òü*+∫+~! ø£&É|ü≈£î
|üjT· qeTj·÷´&ÉT eT˝≤¢s¬ &ç.¶
ø±ÁπøHé |ü<øä∏ +£ |ò*ü +∫+~.
ø√≥˝À bÕ>± |ü&+ç ~!
Çø£ $T–*q ‘·‘+· >∑+ »s¡>&∑ yÉ T˚ ‘·sT¡ yêsTT!

ªªeq<äTs¡+Z mø£ÿ&ÉT+~?μμ
ªªe÷¬seTà ≈£î+≥≈£î áXÊqúÛ≤>∑+˝À s¬ +&ÉT yÓTfiÆ fl¯ <ä÷s¡+˝À e⁄+~.μμ
ªªôdì’ ≈£î\‘√ <ë&ç #ÓjT· ´&ÜìøÏ nqTe⁄>± e⁄+≥T+<ë Ä e÷s¡+Z ?μμ
ªª ø£w+ºü ! ø±≈£î\T ôd‘’ +· <ä÷s¡ì ø±s¡&$É n~!μμ
ªªeT¬s˝≤ #Ój÷· ´*?μμ
ªªôd’ì≈£î\qT e÷Á‘·+ yÓ+≥ rdüT≈£îb˛e&ÜìøÏ M\T+≥T+~. X¯‘·|òüTTï\qT
rdüT≈£îyÓfifl¯ &É+ <äTkÕ‡<Û´ä +!μμ
ªªeT¬s˝≤ #˚ùdÔ u≤>∑T+≥T+~?μμ
ªªHêπø+ ‘√#·&+É ˝Ò<Tä ... ø±ÁπøHé <=s¡yês¡÷!μμ
ªª@$T{Ï?μμ
ªªeT] sê»ãVü≤<ä÷s› Y _s¡T<äT - ãVüQe÷q+?!μμ
ªªMT ‘·eTTà&ÉT |ü≥Tºã&çq ‘·sê«‘˚!μμ
ªªeT] ‘·eØ® ôV≤∫Ã+|ü⁄?μμ
ªªnB n|ü⁄Œ&˚!μμ
ªªeT¬s|ü⁄Œ&ÉT <ë&ç #ÓjT· ´<ä\TÃ≈£îHêïs¡T?μμ
ªªÇ+ø± ìs¡sí TT+#·Tø√˝Ò<Tä .μμ
ªªz $wüjT· +!μμ
ªª#Ó|üŒ+&ç!μμ
ªªÄ bÕ˝…>±&çøÏ me¬sH’ ê düV‰ü j·T+ #˚dTü HÔ êïsê?μμ
ªªHêsêj·TDsêE MT<ä Hê≈£î nqTe÷q+>± ñ+~. #˚ùdÔ n‘·H˚ #ÓjT· é#·TÃ!μμ
bÕ˝…>±&ÉT 83
ªªMT ‘·eTTà&ç ‹s¡T>∑Tu≤≥T˝À eTTK´ e´≈£î˝Ô e… «s¡T?μμ
ªªø£èwüsí êj·T\≈£î nbÕŒJ˝≤ e÷ ‘·eTTà&çøÏ e÷s¡<Z sä Ù¡ ≈£î&ÉT >√kÕsTT yÓ+ø£qïμμ.
ªªn‘·HÓes¡T?μμ
ªªÄ≈£îeTfi¯fl ìyêdæ! ãVüQ Á|üe÷<äøs£ y¡ TÓ qÆ e´øÏ!Ô μμ
ªªÇ+¬ø+<äsT¡ Hêïs¡T n˝≤+{Ï yês¡T qs¡d+æ Vü‰s¬ &çø¶ Ï n+&É>±?μμ
ªª≈£î&ç uÛTÑ »+ >√kÕsTT yÓ+ø£qï nsTT‘˚ m&ÉeT uÛTÑ »+ zãj·T´. n+>∑sø¡ ≈å£ î£ &ÉT
U≤d”+kÕôV≤uŸ. MT C≤Hé|”≥sYqT #·+|æ+∫q s¡TÁ<äes¡+ ìyêd” »+>∑+ eT\¢j·T´.
<äTeP«s¡T Á>±eT ô|<ä› s√•¬s&ç¶ - Mπs >±ø£ Ç+ø± nH˚øe£ T+~ e⁄+&=#·TÃ!μμ
ªªnqT#·sã¡ \+ m+‘·T+≥T+~? dü]>±Z n+#·Hê y˚dæ #Ó|Œü +&ç!μμ
ªªnsTT<äT y˚\ eT+~ <ëø± e⁄+&=#·TÃμμ.
ªªz e÷≥μμ
ªª#Ó|üŒ+&çμμ
ªªe÷ ôdì’ ≈£î˝À¢ ôdì’ ≈£î\T>± e⁄+≥÷ e÷ s¡V≤ü dü´ düe÷y˚X+¯ ‘ê\÷≈£î $wüj÷· *ï
e÷ yÓs’ T¡ \≈£î n+~+#˚ Á|üjT· ‘·ï+˝À Ç<äs› T¡ e´≈£î\Ô T |ü≥Tºã&Ü¶sT¡ . n+<äT˝À ˇø£&TÉ
Hê ‘·TbÕø° ‘·÷{≤\≈£î ªVü≤Øμ eTHêï&ÉT. Ç+ø=ø£&TÉ düŒèVü≤ ‘·|Œæ #Ós˝¡ À e⁄Hêï&ÉT.
yê]<äs› T¡ MT ‘·eTTà&ç >∑÷&Û#É ês¡T\ì Hê≈£î nqTe÷q+>± ñ+~. ˙e⁄ yê]ì >∑Ts¡TÔ
|ü≥º>∑\yê?μμ
ªªÁ|üj·T‹ïkÕÔqTμμ
ªªbòÕ˝À$Tμμ

ÇqT|ü#T· e«\ ‘·\T|ü⁄ øÏÁs¡TeTqï X¯ã+› ‘√ ‘ÓsT¡ #·T≈£î+~.
düŒèVü≤˝ÀøÏ e∫Ãq øÏwj ºü T· ´ m˝≤¬>H’ ê düsπ , á ã+BU≤Hê qT+∫ ‘·|Œæ +#·Tø=ì
ãj·T≥|ü&ç ‘·eT <=s¡≈î£ á $wüj÷· ìï ‘Ó*j·TC…j÷· ´\qï |ü≥Tº<\ä ‘√ e÷s¡+Z ø√dü+
ÄH˚«wæd÷ü Ô >∑<+ä ‘ê ø£\j·Tpdü÷Ô e⁄Hêï&ÉT.
‘·\T|ü⁄ #·|⁄ü Œ&Ée«&É+‘√ ‘·q Á|üjT· ‘êï\˙ï ‘ê‘êÿ*ø£+>± e÷qTø=ì C…\’ T <ë«s¡+
yÓ|’ ⁄ü <äèwæº kÕ]+#ê&ÉT.
ø¬ ô|Hº é Hês¡Hº ,é ø¬ ô|Hº é sêôd˝Ÿ, ø£˝ø… sº£ Y ø±ÁπøHé - n‘·ì yÓ+≥ ô|<äe› T˝≤¢s¬ &ç¶ ˝À|ü*øÏ
n&ÉT>∑Tô|{≤ºsT¡ . øÏwj ºü T· ´ eT˝≤¢s¬ &çì¶ - eT˝≤¢s¬ &ç¶ øÏwjºü T· ´qT yÓ+≥H˚ >∑Ts¡TÔ |üfdºÒ Tü ≈£îHêïs¡T.
m+<äTø√>±ì øÏwj ºü T· ´qT #·÷&É>±H˚ eT˝≤¢s¬ &ç¶ y=fi¯ófl »\<ä]+∫+~. øÏwj ºü T· ´ e+ø£
‘˚]bÕs¡ pdü÷Ô ªªM&ÉT e÷ ñj·÷´\yê&É Á>±eT+ yê&ÉT. ù|s¡T øÏwüºj·T´ @<√
bı&ç#˚<ë›eTqï MT MT<ä ø£dæ‘√ e÷ ‘·eTTà&ç ‹s¡T>∑Tu≤≥T˝À #˚sê&ÉT. M&çï m{Ïº
|ü]dæ‘ú T· ˝À¢q÷ Áã‘·øì£ e«ø£+&ç! M&ÉT ‘·|Œæ +#·Tø=+fÒ MTs¡T nH˚ø£ ø£cÕº\≈£î >∑T] ø±e\dæ
e⁄+≥T+~. á #Ósk¡ Õ\ <ä>sZ∑ ¡ ø±|ü˝≤ Ç+ø± m≈£îÿe #ÓjT· ´+&ç! ‘·\T|ü⁄*ï ôd‘’ +·
ã<ä\› T ø={Ïº ‘·|Œæ +#·Tø=ì b˛>∑\ düeTs¡T&Δ TÉ M&ÉTμμ n+≥÷ eTT+<äT C≤Á>∑‘Ô· #·s´¡ \
>∑T]+∫ #Ó|⁄ü Œø=#êÃ&ÉT eT˝≤¢s¬ &ç.¶
ªªMTs¡T #Ó|Œæ +~ ì»y˚T! nìï C≤Á>∑‘\Ô· T bÕ{Ï+#êeTT. M&ÉT e÷ ø£d&ºü ˝û À+∫
‘·|Œæ +#·Tø√e&É+ ø£\.¢ n~ M&ç ‘ê‘· ‘·s+¡ ≈£L&Ü ø±<äTμμ >∑s«¡ +>± qe⁄«‘·÷ #ÓbÕŒ&ÉT
ø±ÁπøHé.
ªª#·ìb˛sTTq yê&ç X¯e+ mø£ÿ&ÉT+~?μμ n&ç>±&ÉT eT˝≤¢s¬ &ç.¶
ªª|üøÿ£ >∑~˝À e⁄+#êeTT yÓfi≤›+ |ü<+ä &ç!μμ Ä >∑~ qT+∫ eTT+<äT≈£î n&ÉT>∑T y˚d÷ü Ô
nHêï&ÉT ø±ÁπøHé. eT˝≤¢s¬ &ç¶ ø±ÁπøHé yÓ+≥ >∑~ <ë≥uÀ‘·T+&É>± øÏwj ºü T· ´ Ä >∑~ <ä<]›ä ˝Ò˝¢ ≤
ns¡Tdü÷Ô ªªπsjYT ! ‘Ó\≈¢ î£ ø£ÿ\ ‘=‘·TÔ Hêø=&Éø±! ‘·*b¢ Õ\T ‘ê– ‘·*¢ s=eTTàH˚ >∑T<äT‘› êyê?
˙ dü«+‘· ‘·eTTà&çH˚ |ü{eºÏ «&ÜìøÏ á \T#êÃHêø=&ÉT≈£î\‘√ #ÓsTT´ ø£\T|ü⁄‘êyê? ˙
n+‘·+ #·÷kÕÔqTμμ n+≥÷ y˚≥ ≈£îø£ÿ˝≤ eT˝≤¢s¬ &çô¶ |’ $s¡T#·T≈£î |ü&Ü¶&TÉ . ‘·q #˚‘T· \≈£î
‘·–*+∫q ÇqT|ü dü+ø¬ fi¯‘¢ √ n‘·ìï #êeu≤<ë&ÉT. m+<äsT¡ dæbÕsTT\T n&ÉT≈¶ î£ +≥THêï,
yÓqTø£ qT+∫ ‘·q M|ü⁄ ∫≥¢>={≤º&TÉ .
n‹ ø£w+ºü >± eT˝≤¢s¬ &çì¶ ‘·eT yÓ|’ ⁄ü ≈£î ˝≤≈£îÿHêïs¡T ø¬ ô|Hº é Hês¡Hº é - sêôd˝Ÿ. ‘·q
ø£fifl¯ eTT+<˚ ‘·eT≈£î nqT≈£L\yÓTqÆ e´øÏìÔ #êeu≤<ä≥+ #·÷dæq ø±ÁπøHé≈î£ |æ∫Ã Äy˚X+¯
ø£eTTà≈£î+~. ‘·q #˚‹˝Àì Vü≤+≥sY‘√ øÏwj ºü T· ´ ‹]– düŒVü≤ ‘·ù|Œ+‘·es¡≈L£ #êeu≤<ë&ÉT.
eT˝≤¢s¬ &ç¶ ªªne÷à - nu≤“μμ nì eT÷\TZ‘÷· yê] yÓ+≥ q&ç#ê&ÉT.
ÇqT|ü #·Te«\ ‘·\T|ü⁄ ‹]– eT÷dæyk˚ Õs¡T.
n ‘·\T|ü⁄≈£î áe÷s¡T ô|<ä‘› êfi¯+ ‘·–*+#ês¡T.
ø±|ü˝≤ m≈£îÿe #ÓjT· ´ã&ç+~.

‘·qqT ø£s¡÷ï\T qT+∫ <ë{Ïb˛ìe«≈£î+&Ü bı*y˚Ts¡˝À¢ ø£≥Tº~≥º+>± ø±|ü˝≤
e⁄+∫q $wüjT· + CÀHé‡ H√{Ï<ë«sê $qï >∑es¡ïsY @C…+{Ÿ &ÛÜìj˚T˝Ÿ >∑T+&Ó˝À¢ ì|ü⁄Œ
s¡>T∑ \T≈£î+~. Ä ì|ü⁄ŒqT eT+≥>± e÷sêÃ&ÉT n‘·ì n+‘·s+¡ –ø£ ø±s¡´<ä]Ù sêãs¡T.º
ªªsêãsY!º eT+Á<äd«ü s¡+‘√ |æ*#ê&ÉT &ÛÜìj˚T˝Ÿ.
bÕ˝…>±&ÉT 85
ªªÄ ø±ÁπøHé >±&ç MT<ä |ü>r∑ s¡TÃø√yê*μμ eT<ÛTä e⁄ eT+∫ ˙fi¯fl ÁbÕj·T+>± Á‘êπ>dü÷Ô
|üfió¯ fl |ü≥|ü{≤ ø=s¡T≈£î‘·÷ #ÓbÕŒ&ÉT &ÛÜìj˚T˝Ÿ.
ªªne⁄q+&ç ‘·|Œü ≈£î+&Ü |ü>∑ rs¡TÃø√yê*.μμ
&ÛÜìj˚T˝Ÿ≈î£ yÓT*¢>± yÓTøÆ +£ ø£eTTàø=düT+Ô ~. ‘ê–q eT‘·T˝Ô À eTT<äe› TT<ä>› ± |ü*ø±&ÉT.
ªªm.. ˝≤... Á|ü... Á|ürø±s¡+ rs¡TÃø√yê˝À... qT...y˚«... Ä˝À∫+#·T!μμ
ªª|ü<øä∏ +£ Ç~es¡øπ Ä˝À∫+#êqTμμ &ÛÜìj˚T˝Ÿ≈î£ #˚sT¡ yÓ’ #ÓbÕŒ&ÉT sêãsY.º
ªªì»+>±!μμ n]∫q+‘· |üì #˚XÊ&ÉT <Ûëìj˚T˝Ÿ. n‘·ì ô|<äe⁄\ q+≥uÀ‘·Tqï
eT<ÛTä bÕÁ‘· C≤] ÁøÏ+<ä|&ü +ç ~.
ªªne⁄qT Ä ø±ÁπøHé >±&çMT<ä Hê≈£Lÿ&Ü #ê˝≤ s√E*ï+∫ <˚«wü+>± ñ+~ $TeTà*ï
‹{Ïqº ≥Tº qq÷ï z s√E ‹{≤º&TÉ μμ sêãsY¶ ≈£L&Ü Äy˚X+¯ ‘√ eP–b˛‘·÷ #ÓbÕŒ&ÉT.
ªªìqTï ‹{≤º&Ü!μμ sêãs¡Tº e+ø£ $düàj·T+>± #·÷XÊ&ÉT <Ûëìj˚T˝Ÿ.
ªªne⁄q+&ç! MT <ä>sZ∑ ¡ ø±s¡´<ä]Ù>± #˚sø¡ e£ TT+<äT eTÁ<ëdüT˝À yê&ç <ä>sZ∑ ¡ ø=Hêïfi¯ófl
ø±s¡´<ä]Ù>± e⁄HêïqT. n|ü⁄Œ&ÉT yê&ÉT ø£˝…ø£ºsY ø±<äT. πøe\+ z $T*≥Ø Ä|ò”düsY
e÷Á‘·y˚T.μμ
ªªìHÓï+<äT≈£î nee÷ì+#ê&ÉT?μμ
ªªyê&çøÏ eTT+&É\ |æ#ÓÃ≈£îÿe. yÓ[fl |üÁ{≤eTHêï&ÉT. H˚qT n˝≤+{Ï |üqT¢
#ÓjT· ´qHêïqT. n+‘˚! Hê MT<ä ‘√ø£‘=øÏÿq ø√‹˝≤ m–]|ü&TÉ ‘·÷ HêHê <äTsê“¤w˝ü ≤&Ü&ÉT.
nsTTHê düV≤æ +#êqT. ø±ì Hê MT<ä ‘√{Ï ñ<√´>∑dTü \Ô eTT+<äT #ÓsTT´ #˚dTü ≈£îHêï&ÉT.
#Ó|Œæ q |üì #ÓjT· ´ø£b˛‘˚ ˙‘√ bÕø° |üì #˚sTTkÕÔ!μμ n+≥÷ qqï+‘· eT+~ eTT+<äT
nee÷q|ü]#ê&ÉT. Ä nee÷Hêìï düV≤æ +#·˝ìÒ H˚qT yÓ[fl >∑es¡ïsY >±]‘√ $qï$+#·T
≈£îHêïqT. ªªH˚q‘·ìï eT+<ä*kÕÔ˝!Ò ˙e⁄ &ÛÜìj˚T˝Ÿ >±] <ä>sZ∑ ø¬¡ fi¯óflμμ n+≥÷ ã~©
#˚dæ MT <ä>sZ∑ ≈¡ î£ |ü+|æ+#ê&ÉTμμ ‘·q≈£î »]–q nee÷Hêìï #Ó|⁄ü Œø=#êÃ&ÉT sêãs¡T.º
Ç<ä]› Vü≤è<äj÷· \T Á|ürø±s¡ yê+#Û‘· √ Á|ü»«]\T¢‘T· HêïsTT.
ªªqTe⁄« Ä˝À∫+∫q |ü<øä∏ +£ @$T{Ï?μμ n&ç>±&ÉT &ÛÜìj˚T˝Ÿ Ädüø>ÔÏ ±!
‘ê–q eT‘·T˝Ô À e⁄+&É&+É e\¢ ‘·q ÁøÏ+~ ø±s¡´<ä]Ùì ‘·q Á|üøÿ£ q ≈£Ls√Ãu…≥Tº≈î£ +≥÷!
‘·q |ü<øä∏ +£ @$T{À $e]+#·&ÜìøÏ dæ<eΔä Tj·÷´&ÉT sêãs¡T.º
ªªM&çøÏ ‘·q ñ<√´>∑+ #·÷ùd Ç+‘· $T&çdbæ Õ≥T! Ä ñ<√´>∑+ ˝Ò≈î£ +&Ü #˚ùd?Ô μμ
ªª>∑T&é ◊&çj÷· !μμ yÓTs¡TdüTqÔ ï ø£fifl¯ ‘√ |ü*ø±&ÉT &ÛÜìj˚T˝Ÿ.
eT‘·TÔ ø=~›ø=~›>± n‘·ì eTdæwÔ ÿü +˝ÀqT+∫ ~>∑T‘·÷ e⁄+~.
‘·q eTdæwÔ ÿü +˝À s¡÷|ü⁄~<äT≈› î£ qï |ü<øä∏ +£ >∑T]+∫ $e]+#ê&ÉT sêãs¡T.º
ªªyê&ç ñ<√´>∑+ b˛yê\+fÒ, eTq+ yê&ç X¯Á‘·Te⁄\≈£î düV‰ü j·T+ #˚j÷· *.μμ
ªªyê&ç X¯Á‘·Te⁄˝≤!μμ sêãs¡Tº e÷≥\T &ÛÜìj˚T˝Ÿ ãTÁs¡ø¬ ø£ÿ˝Ò<Tä .
ªª ne⁄qT yê&ç X¯Á‘·Te⁄˝Ò!μμ
ªªyê&çøÏ X¯Á‘·Te⁄\T mes¡THêïs¡T?μμ kÕ˝À#·q>± n&ç>±&ÉT &ÛÜìj˚T˝Ÿ.
ªªÇ+¬øes¡T? e⁄Hêï&ÉT>± yê&ç |üøÿ£ ˝À ãfiË+¢ - Ä bÕ˝…>±&ÉT!μμ
ªªqs¡d+æ Vü‰s¬ &Ü¶?μμ $düTbÔ ˛sTT #·÷XÊ&ÉT &ÛÜìj˚T˝Ÿ sêãs¡Tº e+ø£.
ªªn‘·qT eTq≈£î $TÁ‘·T&Ó˝≤ ne⁄‘ê&ÉT? n‘·qT eTq≈£î ≈£L&Ü X¯Á‘·Ty˚ ø£<ë!μμ
ªªX¯Á‘·Ty˚! ø±<äqqT. ø±ì Çs¡Te⁄s¡T X¯Á‘·Te⁄\T #ÓsTT´ ø£*|æ‘˚ m<äT{Ï X¯Á‘·Te⁄qT
∫‘·TÔ #ÓjT· é#·TÃ. nedüsy¡ TÓ ‘Æ ˚ n+‘·+ #ÓjT· é#·TÃ. n<˚ sê»ø°jT· +!μμ
ªª˙ |ü<øä∏ y£ T˚ +{À Hê≈£î dü]>±Z ns¡+ú ø±e&É+ ˝Ò<Tä . $es¡+>± #Ó|⁄ü Œ! ø=~›bÕ{Ï
∫ø±≈£î ø£qãs¡Tdü÷Ô #ÓbÕŒ&ÉT &ÛÜìj˚T˝Ÿ.
|üPdü>T∑ ∫Ãq≥Tº #Ó|⁄ü Œø=#êÃ&ÉT sêãs¡T.º
ªªqs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ì |ü≥Tºø√e&ÜìøÏ ìqï á s√E s¡Vü≤dü´ düe÷y˚X¯+ @sêŒ≥T
#˚XÊ&ÉT ø£<ë Ä ø±ÁπøHé>±&ÉT!μμ
ªªne⁄qT Ä düe÷y˚X+¯ ˝ÀH˚ Hê≈£î á nee÷q+ »]–+~.μμ
ªªÄ düe÷y˚X¯+ ‘ê\÷≈£î dü+uÛ≤wüDqT $q&ÜìøÏ z Ç<ä›s¡T dæbÕsTT\T
Á|üjT· ‹ï+#ês¡T. õ‘·T\Ô e÷] qø£ÿ nsTTq ø±ÁπøHé >±&ÉT Ä Ç<ä]› ñìøÏì |üd>æ {∑ ºÏ Ä
Ç<äs› √¢ ˇø£]ï ‘·q ‘·TbÕø°‘√ n+‘·+ #˚dæ Ç+ø=ø£&ïç me] ‘ê\÷≈£î eTìwüsTT´+~
‘Ó\TdüTø√e&ÜìøÏ #Ós˝¡ À e⁄+#ê&ÉT.μμ
ªªmesê Ç<äs› T¡ ?μμ
ªªÇ+¬øes¡T Ä qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ã+≥T\T.μμ
ªªm+‘· kÕVü≤dü+!! ≈£î+|òæDÏ s¡Vü≤kÕ´˝Òï ãj·T{ÏøÏ ˝≤>∑ Á|üj·T‹ïdüTÔHêï&Ü?μμ
‘Ó∫Ãô|≥Tºø=qï Äy˚X+¯ ‘√ |ü*ø±&ÉT.
ªªkÕVü≤düe+‘·T&ÉT ø±ãfÒº eTqô|’H˚ X¯+U≤sêe+ |üP]+#ê&ÉT.μμ yÓT#·TÃø√\T>±
|ü*ø±&ÉT sêãs¡T.º qs¡d+æ Vü‰s¬ &çì¶ yÓT#·TÃø√\T>± |ü\ø£&+É &ÛÜìj˚T˝Ÿ≈î£ Çwü+º ˝Ò<ìä
Á>∑V≤æ +∫q sêãs¡Tº Ä $wüjT· +ô|’ qT+∫ <äèwæº eT[fl+∫ ndü\T $wüj÷· ìøÏ e#êÃ&ÉT.
ªªeTq+ m˝≤¬>H’ ê #˚d,æ Ä ã+BU≤Hê˝À e⁄qïyê&çï ‘·|Œæ +#ê*μμ
ªªn+<äTe\¢ eTqπø+ ˝≤uÛ+Ñ ?μμ sêãs¡Tº e+ø£ ‹s¡kÕÿs¡+>± #·÷XÊ&ÉT &ÛÜìj˚T˝Ÿ.
bÕ˝…>±&ÉT 87
ªª‘=+<äs|¡ &ü øÉ +£ &ç! H˚ #Óù|Œ~ kÕe<Ûëq+>± $q+&ç! yê&çï eTq+ ‘·|Œæ ùdÔ yê&ÉT
yÓ[fl ‘·q <=s¡‘√ ≈£î+|òDæ ° Á|üjT· ‘êï\ >∑TiÏ+∫ #Ó|⁄ü Œø=+{≤&ÉT. qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ nø£ÿ&ÉTï+∫
eTø±+ e÷]Ãy˚kÕÔ&ÉT. ø±ÁπøHé >±&ç Á|üj·T‘êï\˙ï eeTàe⁄‘êsTT. n|ü⁄Œ&ÉT eTq+
Ç<ä+‘ê Ä ø±ÁπøHé >±&ç #˚‘ø· ±ì ‘·q+ e˝Ò¢ »]–+<äì >∑es¡ïsY qy˚Tà˝≤ Ä<Ûësê\T
#·÷|æd÷ü Ô z ]b˛s¡Tº ‘·j÷· s¡T #˚dæ |ü+|æ<ë›+! Ä ]b˛s¡Tº #·~$q >∑es¡ïsY u…+uÒ˝‹… bÔ ˛sTT
Ä ø±ÁπøHé >±&ç MT<ä ‘·|Œü ø£ #·s´¡ rdüTø=+{≤&ÉT. Ä #·s´¡ e\¢ yê&ç ñ<√´>∑+ }&É&+É
U≤j·T+! yê&ÉT ‹]– Ç+>∑+¢ &ÉT yÓ[fl \esY‡ bÕs¡Tÿ˝À ôd≈£î‡ |ü⁄düøÔ ±\T neTTàø√yê*.μμ
ªª@$T{°! ø±ÁπøHé >±&ÉT Ç+&çj·÷≈£î sêø£eTTqT|ü⁄ ôdø˘‡ |ü⁄düÔø±\T neTTàø=H˚
yê&Ü!μμ n$T‘êX¯Ãs¡´+‘√ Á|ü•ï+#ê&ÉT &ÛÜìj˚T˝Ÿ.
ªªˇø£ÿ ôdø˘‡ |ü⁄düøÔ ±˝Ò+ Ks¡à! Ç+ø± #ê˝≤ #˚XÊ&ÉT. \+&ÉH˝é Àì z uÛ÷Ñ kÕ«$TøÏ
‘ês¡TŒ&ç>±&ç>± ≈£L&Ü ø=Hêïfi¯ófl eéVü≤]+#ê&ÉTμμ. ádü&+ç |ü⁄>± |ü*ø±&ÉT sêãs¡T.º
ªªyê&ç >∑T]+∫ ˙≈£î #ê˝≤ ‘Ó*dæq≥Tº+<˚?μμ
ªªyê&ç #·]Á‘· yÓTT‘·+Ô ‘Ó\TdüT. nsTTHê n<ä+‘ê Ç|ü⁄Œ&ÉT m+<äT≈£î ˝…+&ç! Ç+ø√kÕ]
#ÓãT‘êqT. m˝≤e⁄+~ Hê |ü<øä∏ +£ ?μμ &ÛÜìj˚T˝Ÿ eTTK+˝Àì dü+‘√wü#êÛ j·T\T >∑eTìdü÷Ô
n&ç>±&ÉT sêãs¡T.º
ªª#ê˝≤ u≤>∑T+~ sêãs¡Tº. á |ü<∏äø£+ yÓ+≥H˚ neT\T »s¡T|ü⁄. nsTT‘˚ |üì
eTqy˚T #˚sTT+∫q≥Tº ˙≈£L Hê≈£L ‘·|Œü eT÷&√yê&çøÏ ‘Ó*j·T≈£L&É<Tä .μμ
ªªMT]+‘·>± #ÓbÕŒ˝≤ kÕsY? MTs¡T ì•Ã+‘·>± e⁄+&É+&ç! $T–*+~ H˚qT
#·÷düTø=+{≤qT. MTs¡T nqT»„ Ç#êÃs¡T. n+‘˚ #ê\T!μμ nqTqj·T+>± |ü*ø±&ÉT sêãs¡T.º
yês¡T e÷{≤¢&TÉ ø=H˚≥|ü⁄Œ&ÉT ãj·T≥ sƒêD≤˝À ªsêÁ‹ eT÷&ÉsTT´+~μ nqï<ëìøÏ
dü÷#·q>± eT÷&ÉTkÕs¡T¢ >∑+≥\T ÁyÓ÷>±sTT.
17
ø√&ç≈£L‘· y˚fi¯...
düe÷y˚X+¯ ˝À bÕ˝§Zqï C≤^sê›sT¡ ,¢ »MT+<ës¡T,¢ qyêãT\T qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ #˚‹˝À
#ÓsTT´ y˚dæ Á|üe÷D+ #˚dæ #ÓbÕŒs¡T.
ªªMTs¡T #Ó|Œæ +~ ‘·÷.#ê. ‘·|Œü ≈£î+&Ü neT\T »s¡T|ü⁄‘ê+! MT qT+∫ es¡eÔ ÷q+
sê>±H˚ MT |ü<øä∏ +£ Á|üø±s¡+ sπ Hê{Ï>&∑ ¶É n+‘ê ˇø£ÿe÷s¡T>± ‹s¡T>∑Tu≤≥T u≤e⁄{≤
m>∑Ts¡yk˚ ÕÔ+! ø£ì|æ+∫q Á|ü‹ ‘Ó\y¢ ê&çï |ü⁄s¡T>∑TqT @]y˚dqæ ≥T¢ @]y˚kÕÔ+!μμ
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ eTqdüT Äq+<äu]ÑÛ ‘·eTsTT´+~.
düe÷y˚XÊìøÏ $#˚Ãdæ »j·TÁ|ü<+ä #˚dqæ +<äT≈£î - ‘·q |ü<øä∏ ±ìøÏ #˚jT· ÷‘·ìkÕÔ+!
nqï+<äT≈£î Á|ü‹ ˇø£ÿ] ù|s¡T ù|s¡Tq ø£è‘·»‘„ \· T yÓ\&¢ +ç #ê&ÉT. yês¡T ≈£L&Ü n_Ûq+<äq\T
‘Ó*j·TCÒd÷ü Ô qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç,¶ >√kÕsTT yÓ+ø£qï\ <ä>sZ∑ ¡ XË\e⁄ rdüTø=ì ãj·T˝Ò]› ‘·eT
ÁbÕ+‘ê\≈£î yÓ[flb˛j·÷s¡T. ø£s÷¡ ï\T qyêãT bÕbÕU≤Hé ‘·|Œü ! bÕbÕU≤Hé ‘·eT #Ó+‘·H˚
ì*∫e⁄+&É≥+ >∑eTì+∫q >√kÕsTT yÓ+ø£qï n‘·&ç eTqdüT˝Àì Ä+‘·sê´ìï |üd>æ {∑ ºÏ
qe⁄«‘·÷ #ÓbÕŒ&ÉT.
ªªbÕbÕU≤Hé >±s¡÷! ˙ eTqdüT˝Àì Ä+‘·s´¡ + e÷≈£î ns¡yú TÓ +Æ ~. MTs¡T Ç|üŒ{ÏqT+#˚
e÷ #Ó+‘·q e⁄+≥÷ e÷ ‹s¡T>∑Tu≤≥T≈£î u≤dü≥>± ì\yê*. nqTø=+≥THêïs¡T.
n+<äT≈£î ø£è‘·E„\+! ø±˙ H˚ #Ó|üŒ<ä\#·Tø=qï<˚eT+fÒ, MTs¡T ø£s¡÷ï\T qT+∫
ø£qTeTs¡T¬>’q yês¡Ô á bÕ{Ïπø Ä ø±ÁπøHé≈£î ‘Ó*dæb˛sTT e⁄+≥T+~. $TeTà*ï
|ü≥Tºø√e&ÜìøÏ q\TyÓ|’ ⁄ü \ eTqTwüß*ï |ü+ù| e⁄+{≤&ÉT. MTs¡T Çø£ÿ&ÉTqï yês¡Ô áHê&ÉT
ø±ø£b˛sTTq sπ |üsTTHê ‘Ó*ùd neø±X¯eTT+~.μμ
ªª‘Ó*j·Tìe«+&ç! MT #Ó+‘· e⁄+fÒ m˝≤+{Ï ø£cÕº\HÓH’ ê düT\uÛ+Ñ >± m<äTs=ÿq>∑\qT
kÕ«MTJ!μμ uÛøÑ ÔÏ |üPs¡«ø£+>± #˚‘T· \T CÀ&ç+∫ |ü*ø±&ÉT.
ªªMTs¡T n+‘·{Ï düeTs¡Tú\T nì Hê≈£î ‘Ó\TdüT. ø±ì MT ÁX‚jÓ÷_Û˝≤wæ>±
#Óù|Œ<˚$T≥+fÒ, MTs¡T Çø£ÿ&É e⁄+&É&+É ø£Hêï, MT ã+<ÛTä e⁄ ø£&|É ü qyêãT j·T÷dü|Utò ≤Hé
<ä>sπZ∑ e⁄+&É≥+ m+‘ÓH’ ê ÁX‚jT· düÿs¡+! n‘·qT Á|üdTü ‘Ô +· ˇ+≥]yê&ÉT. n‘·ì ‘√&ÉT
m+‘ÓH’ ê nedüs+¡ . MTs¡T n‘·ìøÏ ‘√&ÉT>± e⁄+&ç ‹s¡T>∑Tu≤≥T≈£î ø±e\dæq düHêïVü‰\T
ÁbÕs¡+_Û+#·+&ç! @eT+{≤s¡T?μμ
>√kÕsTT yÓ+ø£qï <ä÷s¡<èä wæº bÕbÕU≤Hé≈î£ düT\uÛ+Ñ >±H˚ Á>±Vü≤ýÓT+Æ ~.
ªªMT e÷≥qT Ä»„>± bÕ{ÏkÕÔqT kÕ«MTJ!μμ n+≥÷ >√kÕsTT yÓ+ø£qï Äosê«<ä+
bı+~ ‘·q ùde≈£î&ÉT j·T÷düT|òqt T yÓ+≥ rdüTø=ì ãj·T˝Òs› ê&ÉT bÕbÕU≤Hé. n‘·qT
qj·THê\|üŒ ø=+&É <ëfÒ+‘·es¡≈î£ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ dü«j·T+>± yÓ+≥ ‘√&ÉT yÓfi≤fl&ÉT.
ø=ìï >∑+≥˝À¢H˚ yê] eT<Û´ä eT+∫ ùdïVü≤ã+<Û+ä @s¡Œ&ç+~.
n+<äsT¡ yÓ[flb˛sTTq ø=~›ùd|ü{øπÏ ‹]– Á|üj÷· DeTj·÷´&ÉT q\¢eT\˝Àì ‘·eT
kÕúesêìøÏ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç,¶ n‘·ì nqT#·sT¡ \T qj·THê\|üŒ ø=+&É <ë{Ï ‹]– eq<äTs¡+Z
#˚sT¡ ø=H˚d]ü øÏ ‘Ó˝≤¢]b˛sTT+~. ø±ÁπøHé ã+~U≤Hê qT+∫ ‘·|Œæ +#·Tø=ì n|üŒ{Ïøπ nø£ÿ&çøÏ
bÕ˝…>±&ÉT 89
#˚sT¡ ø=qï øÏwj ºü T· ´ yês¡T yÓfifl‚ düeTj·÷ìøÏ n+‹eTXÊ«dü |”\Tdü÷Ô y=>∑sT¡ dü÷Ô e⁄Hêï&ÉT.
n‘·ì X¯Øs¡eT+‘ê s¡øeÔ£ Tj·T+!
n+<ä] >∑T+&Ó\T ãs¡TyÓø±ÿsTT.
ø£+≥ ø£˙ïs=*øÏ+~!
qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ ôd’q´+˝À dæbÕsTT\T>±q÷, yÓ’<äT´\T>±q÷ e⁄+≥Tqï sê»j·T´
>√|üj·T´ ‘·eT≈£î ‘Ó*dæq |ü]C≤„qeT+‘ê ñ|üjÓ÷–+∫ n‘·ìï ã‹øÏ+#ê\ì
X¯‘·$<Ûë\T>± Á|üj·T‹ïdüTÔHêïs¡T. Ä≈£î|üdüs¡¢‘√ øÏwüºj·T´ X¯Øsêìø£sTTq >±j·÷ìøÏ
ø£≥Tºø{£ ≤ºsT¡ . nsTTHê |ò*ü ‘·+ ˝Òøb£ ˛sTT+~. s¡ø+Ô£ Ádü$dü÷HÔ ˚ e⁄+~. >±j·T+ ã\+>±
˝À‘·T>± ø±e&É+ e\¢ ‘êeTT ø£{qºÏ ø£≥Tº≈î£ Á|üj÷Ó »q+ ˝Òøb£ ˛sTT+<äì yê]øÏ s¡÷&Û>ç ±
‘Ó*dæb˛sTT+~. øÏwj ºü T· ´≈£î ≈£L&Ü ‘Ó\TdüT ‘·ì+ø£ m≈£îÿeùd|ü⁄ Áã‘·øq£ ì. ‘·q n+‹eT
|òTü &çjT· \T <ä>sZ∑ ¡ |ü&Ü¶jT· ì. n+<äTøπ ø£Hêïs¡Œ≈£î+&Ü qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ e+πø #·÷XÊ&ÉT. Ä
#·÷|ü⁄\ ø£s+ú¡ ‘Ó*dæq qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ øÏwj ºü T· ´qT ‘·q y=&ç˝ÀøÏ rdüTø=ì n‘·ì ‘·\qT,
Ä<äTsê›>± ìeTTs¡T‘·÷ |ü*ø±&ÉT <äT'K+‘√ |üP&ÉT≈£îb˛sTTq ø£+sƒ+¡ ‘√!
ªª@+ »]–+~ øÏwj ºü ÷· ´?μμ
ªª<=sê! eTq >∑TiÏ+∫ eTq kÕúes¡+ >∑T]+∫ Ä ø±ÁπøHé >±&çøÏ ‘Ó*dæb˛sTT+~μμ
Äj·÷dü+‘√ s=|ü⁄Œ‘·÷ #ÓbÕŒ&ÉT øÏwj ºü T· ´.
n+<ä] >∑T+&Ó\T n~sêsTT! uÛj Ñ T· ø£+|æ‘T· \j·÷´s¡T ôdì’ ≈£î\T!
ªªMT nqï ô|<äe› T˝≤¢s¬ &çø¶ Ï ‘·eØ®, C≤^sê›sT¡ |ü<$ä ãVüQe÷q+ ÄX¯ô|{Ïº eTq
kÕúes¡+ >∑T]+∫ Ä#·÷øÏ ‘Ó\TdüT≈£îHêïs¡T. Ä $wüjT· + s¡V≤ü dü´+>± bı+∫ $+≥Tqï
eTeTà*ï |üdæø£{Ïº e÷ô|’ |ü&Ü¶s¡T. Ç<ä›s¡+ ÁbÕD≤\≈£î ‘Ó–+∫ b˛sê&Ü+. nsTTHê
‘·|Œæ +#·Tø√˝Òø£ b˛j·÷eTT. Ms¡jT· ´ Ä ø±ÁπøHé >±&ç |æk˛Ô\T <Óã“≈£î >∑T]jÓTÆ nø£ÿ&çøø£ ÿ£ &˚
#·ìb˛j·÷&ÉT. qqTï ã+~Û+∫ düŒèVü≤ ‘·ù|Œ˝≤ ø={Ïº #Ós˝¡ À ô|{≤ºsT¡ . H˚qT Ä #Ósq¡ T+∫
‘·|æŒ+#·T≈£î sêe&ÜìøÏ Á|üj·T‹ï+#êqT. ø±ì M\T ˝Òø£b˛sTT+~. Ç+‘·˝À mes√
ø=+<äsT¡ eTTdüT>∑T eTqTwüß\T e∫Ã ø±|ü˝≤ e⁄qï ôdì’ ≈£î\qT #·+|æ qqTï ‘·|Œæ +#ês¡T.
H˚qT nø£ÿ&çï+∫ |üsT¡ >¬ ‘·T≈Ô î£ +≥÷ edüT+Ô &É>± z ôdì’ ≈£î&ÉT n&ÉT|¶ &ü ç Hê ø£&TÉ |ü⁄˝À ø£‹Ô
~+#ê&ÉT. Ä ø£‹‘Ô √H˚ ‹]– yê&çï bı&ç∫ yê&ç >∑TÁs¡+ MT<˚ møÏÿ e#êÃqTμμ øÏwj ºü T· ´
>=+‘·T eT÷>∑uÀ‘·÷ e⁄+~.
eTè‘·T´<˚e‘· øÏwj ºü T· ´ ÁbÕD≤\qT |üP]Ô>± ø£ã[+∫y˚d+æ ~.
øÏwj ºü T· ´ H√≥ e÷≥ Ä–b˛sTT+~.
e÷≥‘√bÕ≥T n‘·ì >∑T+&Ó ≈£L&Ü ì*∫b˛sTT+~.
<äT'K+‘√ |üP&ÉT≈£îb˛sTTHê ‘·q >=+‘·T˝ÀqT+∫ e÷≥*ï ã\+>± ô|øÏ*dü÷Ô
Äy˚X+¯ ‘√ |ü*ø±&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
ªªm+–*≈£L&ÉT≈£î ÄX¯|ü&ç ‘·eTTà&çπø Á<√Vü≤+ ‘·\ô|{Ïºq Ä <˚X¯Á<√Væ≤ - á
πsHê{Ï>∑&É¶˝À Áã‹øÏ e⁄+&Ésê<äT. ôd’ìø£ $TÁ‘·T˝≤sê! Çø£qT+∫ Ä ø±ÁπøHé ˇø£ÿ&˚
eTq≈£î X¯Á‘·Te⁄ ø±<äT. Ä eT˝≤¢s¬ &ç¶ ≈£L&Ü eTq≈£î X¯Á‘·Ty˚! á ø£Då + qT+∫ MT≈£î
Ä»„ ÇdüTHÔ êïqT. ªHê nqïμ nqï $#·ø‘å£ q· T <äèwæ˝º À e⁄+#·Tø√ø£ MTs¡T ≈£L&Ü X¯Á‘·Te⁄>±
uÛ≤$+∫ yê&ç n+‘·T #·÷&É+&ç! sπ Hê{Ï>&∑ ¶É bÂs¡TcÕ–ïøÏ |ü{qºÏ Ä #Ó<|ä ⁄ü s¡T>∑TqT q*|æ
bÕ¬sj·T´+&ç!μμ ¬s&ç¶ ÄbÕ<äeTdüÔø£+ Áø√<Ûë–ï‘√ y=DÏøÏb˛sTT+~. |ü\T≈£î rÁekÕúsTT
q+<äTø=+~.
Ç|ü⁄Œ&ÉT ø±e\dæ+~ Äy˚X+¯ ø±ã{Ïº >√kÕsTT yÓ+ø£qï qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç˝¶ Àì Äy˚XÊìï
#·˝≤¢s¡Ã&ÜìøÏ Á|üj·T‹ï+#·˝Ò<äT. n‘·ì >∑T+&Ó ≈£L&Ü »«*+∫b˛‘√+~. nø£ÿ&ÉTqï
Á|ü‹ ˇø£ÿ]˝À ô|<ä›eT˝≤¢¬s&ç¶ |ü≥¢ ndüVü≤´+, Äy˚X¯+ Á|ürø±s¡+ y˚Tfi¯$+|ü⁄>±
|ü⁄≥Tºø=#êÃsTT.
ªb˛sê≥+ ∫e] <äXy¯ |’Ó ⁄ü yÓfiÀÔ+~μ nì uÛ≤$+∫q >√kÕsTT yÓ+ø£qï ‘·q |üøÿ£ H˚
ì˝§Ãqï qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ uÛTÑ »+ ‘·{≤º&TÉ . zãj·T´ y=DT≈£î‘·Tqï #˚‘T· \‘√ eq<äTsêZìøÏ
yÓqTø£y|’Ó ⁄ü X¯MTeèø£+å ÁøÏ+<ä >=sTT´ ‘·yê«&ÉT. n+<äs÷¡ uÛ≤s¡yTÓ qÆ eTqdüT‘√ n‘·ì
#·s´¡ H˚ ‘·<ø˚ +£ >± >∑eTìdü÷Ô e⁄+&çb˛j·÷s¡T.
ìØ®eyÓTÆq øÏwüºj·T´ X¯e+ qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ #˚‘·T\MT<äT>± Kqq+ #Ój·T´ã&ç+~
øÏwj
ºü T· ´ eT{Ï˝º À ø£*dæb˛j·÷&ÉT.

ªøÏwüºj·T´ #Ós¡˝ÀqT+∫ ‘·|æŒ+#·T≈£îb˛j·÷&Éqïμ yês¡Ô ø±ÁπøHé‘√ düVü‰ ≈£î+|òæD°
n~Ûø±s¡T\+<äØï uÛj Ñ T· ø£+|æ‘T· *ï #˚d+æ ~. ‘·˝≤ z $<Û+ä >± }Vü‰>±Hê\T #ÓjT· ´&É+
yÓTT<ä\T ô|{≤ºsT¡ øÏwj ºü T· ´qT #ÓiqT+∫ ‘·|Œæ +∫q eTTdüT>∑T eTqTwüß\ >∑T]+∫.
ªªÄ e´≈£î\Ô T me¬s’ ñ+{≤s¡T?μμ
m+‘·>± Ä˝À∫+∫Hê »yêãT \_Û+#·˝<Ò Tä ø±ÁπøHé≈î£ . nsTT‘˚ ˇø£ $wüjT· +˝À
e÷Á‘·+ ìsêúsD¡ ø=#êÃ&ÉT.
ªªn‘·ìï ‘·|Œæ +∫+~ - n‘·ì <=s¡ - qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ eTqTwüß\T ø±<äT. ndü\T
‘·q eTqTwüß\T |ü≥Tºã&Ü¶sq¡ ï $wüjT· + ≈£L&Ü n‘·ìøÏ K∫Ã‘·+>± ‘Ó*dæ e⁄+&É<Tä .
bÕ˝…>±&ÉT 91
eT] mesê eTTdüT>∑T eTqTwüß\T? Ç<˚<√ ã˝yÓTqÆ ≈£îÁ≥˝≤ e⁄+~. e÷≈£î düìïVæ≤‘·yTÓ qÆ
yêπs #˚dqæ ≥TºHêïs¡T? me¬s’ e⁄+{≤s¡T? >∑es¡ïsY @C…+{Ÿ &ÛÜìj˚T˝Ÿ... VüQ... yê&çø+£ ‘·
<Ûs’Ó ´¡ e÷? eT¬se¬s’ e⁄+{≤s¡T? @yÓ÷? n+‘ê njÓ÷eTj·T+>± ñ+~. ø±düÔ eT+<äT
|ü&‘ç ˚ ‘·|Œü , á ãTÁs¡ |üì#ÓjT· ´<äT...μμ dü«>∑‘+· qT+∫ ãj·T{Ïø=∫Ãq ø±ÁπøHé ªªCÀHé‡μμ
n+≥÷ >∑{>ºÏ ± |æ*#ê&ÉT. Ä |æ\T|ü⁄≈£î ns¡+ú ‘Ó*dæq CÀHé‡ eT<ÛTä bÕÁ‘·‘√ n‘·ì
#Ó+‘·ø=#êÃ&ÉT. ˇø£ÿ >∑Tø£ÿ˝À Ä bÕÁ‘·˝Àì eT<ÛTä e⁄q+‘ê ‘êπ>dæ ‘·\ $~*+∫, ø£fió¯ fl
∫{Ï¢+∫ CÀHé‡ e+ø£ #·÷dü÷Ô ªª eTq ø£wüº&ûqT+∫ ‘·|æŒ+#·T≈£îb˛sTTq Ä øÏwüºj·T´
ábÕ{ÏøÏ Ä bÕ˝…>±&ç <ä>]Z∑ øÏ #˚]e⁄+{≤&ÉT. $wüjT· + ≈£L&Ü #Óù|Œdæe⁄+{≤&ÉT. yê&ÉT
nø£ÿ&ÉTï+∫ eTø±+ e÷πsÃ˝À|ü⁄ eTq+ yê&ç kÕúes¡+ô|’ <ë&ç #Ój÷· ´*. yÓ+≥H˚ j·TT<ëΔìøÏ
düHêïVü‰\T ÁbÕs¡+_Û+#·eTì Hês¡ºHé≈£î #Ó|ü⁄Œ! kÕj·T+ø±\+˝À>± eTq+ –<ä›\÷s¡T
#˚sê*. ªªVü≤Ö ≥÷ n{≤ø˘μμ nqï~ nø£ÿ&É Ä˝À∫<ë›+! ø£e÷Hé øÏ«ø˘! &√+{Ÿ y˚dºt ~
f…+Æ μμ ‘ê–Hê ‘·&ãÉ &É≈î£ +&Ü #Ó|⁄ü Œ≈£îb˛j·÷&ÉT ø±ÁπøHé.
ªªj·Tdt kÕsYμμ CÀHé‡ |üsT¡ >∑T˝≤+{Ï q&Éø‘£ √ yÓ[flb˛j·÷&ÉT. CÀHé‡ yÓfifl¯ >±H˚ ø±ÁπøHé
qsê\T õe⁄«eTHêïsTT. <˚Vü≤+ y˚&ç Ä$s¡¢‘√ <äVæ≤+#·T≈£îb˛‘·÷ e⁄+~. >∑T+&Ó˝À
‹j·T´{Ï u≤<Ûä yÓTT<ä˝+’… ~. yÓT<ä&TÉ yÓTT<äTu› ≤] b˛‘·Tqï≥T¢ nì|æ+∫+~. ø£Då ø£Då ≤ìøÏ
n‘·ì ‘·qTe+‘ê ø±e÷–ï‘√ Á|ü»«]*¢ b˛‘√+~. n‘·ì qsê\T _>∑T‘Óø±ÿsTT. <Í&É|fiü ó¯ fl
ø£d>æ ± q÷s¡Tø=Hêï&ÉT. eTTK+ CÒe⁄]+∫+~. X¯Øs¡+˝À düqïì y=DT≈£î yÓTT<ä˝+’… ~.
∫+‘·ì|ü⁄Œ\T>± e÷]q n‘·ì ø£fifl¯ eTT+<äT ‘·qTï <ä>±#˚dæ eTs=ø£&‘ç √ ˝Ò∫b˛sTTq
‘·q Á|æjT· Tsê\T ÁfÒdæ ø£<˝ä ≤&ç+~. ‘·q ø£fifl¯ eTT+<äT ÁfÒdæ ø£<˝ä ≤&çHê - ÄyÓT ‘ê\÷≈£î
nqTuÛyÑ ê\T >∑Ts=Ô∫ÃHê @ e÷Á‘·+ uÛ]Ñ +#·˝&Ò TÉ ø±ÁπøHé, Ä s√»+‘ê eT+<ä÷ eT>∑Te‘√H˚
>∑&ùç |kÕÔ&TÉ . ‘·q >∑T+&Ó˝À¢ ÁfÒdæ |ü≥¢ @s¡Œ&É¶ ø£dæ - eT+<äT - eT>∑TeMT<ä #·÷|ækÕÔ&TÉ .
sêø£ådüT&Ó’ $»è+_Û+∫ Ä eT>∑TeqT HêHê ∫Á‘·Væ≤+dü\≈£î >∑T]#˚kÕÔ&ÉT. ÁfÒdæ
>∑Ts=Ô∫Ãq|ü⁄Œ&ÉT e÷Á‘·yT˚ n˝≤ #˚kÕÔ&TÉ . ÁfÒdæ >∑Ts¡T≈Ô î£ sê≈£L&É<Hä ,˚ sê≈£î+&Ü e⁄+&˚+<äTøπ
ø±ÁπøHé ø£˝ø… sº£ Y nsTTq|üŒ{Ïø° ‘·q e´düHê\qT @ e÷Á‘·+ y=<äT\Tø√˝Òø£ b˛j·÷&ÉT.
yê{Ïì ‘·q Áã‘·T≈£î |üs«¡ +˝À M&Éì ˇø£ n<Ûë´j·T+>± eT\#·T≈£îHêï&ÉT.
ø±ÁπøHé eTqdüT ñ~«>∑ï+>± ‘·j÷· s¬ +’ ~.
ˇø£ e+ø£ $wüeT |ü]dæ‹ú !
eTs=ø£ e+ø£ qsê\ ã\V”≤q‘·!
‘·q˝À Á|ü»«]*¢q ø±e÷–ïì #·˝≤¢sT¡ Ãø√e&ÜìøÏ #ê˝≤ùd|ü⁄ |ü{+ºÏ ~ ø±ÁπøHé≈î£ .
|üøÿ£ H˚ fÒãT˝Ÿô|e’ ⁄qï ≈£LC≤˝Àì eT+∫˙fi¯flqT ‘·q ‘·\ô|’ >∑TeTà]+#·Tø=ì m≥ºøπ \≈£î
‘êbÕìï ‘·–+Z #·Tø=ì ø£seÔ¡ ´+ yÓ|’ ⁄ü Ä˝À#·q*ï ìeT>∑ï+ #˚XÊ&ÉT. Ç˝≤+{Ï e÷qdæø£
ñ<˚«>±*ï #ê˝≤kÕs¡T¢ nqTuÛ$Ñ +#ê&ÉT ø±ÁπøHé. n+<äTøπ ‘·q J$‘·+˝ÀqT+∫ ªô|[flμ
nH˚ |ü<ëìï rdæ <ä÷s¡+>± $dæ]y˚XÊ&ÉT q\uÛ’… @fi¯fl ÁãVü≤à#ê] ø±ÁπøHé.

nqT≈£îqï≥Tº>±H˚ dü÷Ø&ÉT |ü&eÉ Ts¡ ~≈£îÿ≈£î C≤s¡Tø=+≥Tqï y˚fi≈¯ î£ ôdq’ ´ düyT˚ ‘·+>±
–<ä\› ÷s¡T #˚sT¡ ≈£îHêï&ÉT ø±ÁπøHé. yÓ+≥ ø¬ ô|Hº é Hês¡Hº é - ø¬ ô|Hº é sêôd˝Ÿ ‘√&ÉTsê>±.
q\¢eT\≈£î #ê˝≤ <ä>∑Zs√¢ e⁄qï ePs¡T –<ä›\÷s¡T. ôd’ì≈£î\‘√ $&ç~ #Ój·T´{≤ìøÏ
–<ä\› ÷πs nqTyÓq’ Á|ü<X˚ e¯ TT. n+<äTøπ ø±ÁπøHé –<ä\› ÷s¡TqT Á|ü‘´˚ ø£ <äèwæ‘º √ mqTïø=Hêï&ÉT.
~${°\ yÓ\T>∑T˝À¢ ôdì’ ø£ •_sê\T yÓ*XÊsTT.
‹]– düe÷y˚X+¯ @sêŒ≥T #ÓjT· ´ã&ç+~.
ø£˝…ø£ºsY ø±ÁπøHé ¬øô|ºHé sêùd˝Ÿ.
¬øô|ºHé Hês¡ºHé.
ô|<ä›eT˝≤¢¬s&ç¶.
ø±ÁπøHé ô||’ t eTT{Ïdº ÷ü Ô eT˝≤¢s¬ &çì¶ ñ<˚•› +∫ n&ç>±&ÉT.
ªªeTq+ m≥TyÓ|’ ⁄ü qT+∫ <ë&ç #˚ùdÔ u≤>∑T+≥T+~?μμ
düe÷<Ûëq+>± eT˝≤¢s¬ &ç¶ z ns¡øDå£ + ùd|ü⁄ Ä˝À∫+∫ #ÓbÕŒ&ÉT. ªªe÷¬seTà≈£î+≥
es¡≈î£ eTq+ ôdq’ ´+‘√ eT+<äT>∑T+&ÉT kÕe÷Á–ì rdüT≈£îyÓfi<¯ ë+! nø£ÿ&É ø=~› ôdq’ ´+
e⁄+∫ $T>∑‘ê ôdq’ ´+‘√ Ä qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ kÕúes¡+ MT<ä <ë&ç »s¡T|ü⁄<ë+!μμ ø¬ ô|Hº é
Hês¡Hº é #ÓbÕŒ&ÉT.
ªª˙ ◊&çj÷· u≤>∑T+~. ø±ì øπ e\+ ‘·TbÕ≈£î\‘√ <ë&ç »]|æ‘˚ eTq+ mHêïfi¯flsTTHê
Ä <äTsêZìï eX¯+ #˚dTü ø√˝ÒeTT. Ä bÕ˝…>±&çï |ü≥Tºø√˝ÒeTT. Ä <äTs¡+Z ≈£L* b˛yê\+fÒ,
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ |ü≥Tºã&Ü\+fÒ |òsæ +¡ >∑T\T ‘·|Œü ìdü]>± ñ|üj÷Ó –+∫ rsê* |òsæ +¡ >∑T\T
ñ|ü j Ó ÷ –+#· q +‘· e s¡ ≈ £ L eTq+ m+‘· #Ó ≥ ¢ #ê≥TqT+∫ ø±*ÃHê |ò ü * ‘· +
ìÁwüŒjÓ÷»qy˚T! m˝≤¬>H’ ê düsπ qs¡d+æ Vü‰s¬ &çì¶ Ä <äTs¡+Z ˝ÀqT+∫ ãj·T{ÏøÏ s¡|Œæ +#ê*...
s¬ &ç¶ Ä <äTs¡+Z ˝À e⁄qï+‘·es¡≈î£ eTq+ n‘·ìï |ü≥Tºø√e&É+ <äTkÕ‡<Û´ä y˚T ne⁄‘·T+~.μμ
˝À‘·T>± Ä˝À∫dü÷Ô #ÓbÕŒ&ÉT Hês¡Hº .é
ªªm˝≤+{Ï Á|üjT· ‘·ï+ #˚ùdÔ Ä bÕ˝…>±&ÉT >∑÷{Ïì M&ÉT‘ê&ÉT?μμ rÁe+>± Ä˝À∫düTÔ
ÄHêï&ÉT ø±ÁπøHé.
bÕ˝…>±&ÉT 93
q\T>∑T] eT<Û´ä Ç<˚ #·sÃ¡ ˙j·÷+X¯yTÓ +Æ ~. ø±ùd|ü⁄ ‘·sq®¡ uÛsÑ q®¡ \T »]>±ø£ #ÓbÕŒ&ÉT
Hês¡ºHé.
ªªdü+Á|ü~+|ü⁄\ ù|s¡ ãj·T{ÏøÏ s¡|æŒùdÔμμ
ø±ÁπøHé eTTK+ $bÕŒ]+~.
ªª>∑T&é ◊&çj÷· !μμ n+≥÷ ô|<ä› eT˝≤¢s¬ &ç¶ e+ø£ #·÷dü÷Ô ªªMTs¡T Hê |æ.m. CÀHé‡
yÓ[fl dü+Á|ü~+|ü⁄\T kÕ–kÕÔsê?μμ
ªª@eTì <=sê? $qj·T+>± n&ç>±&ÉT ô|<ä› eT˝≤¢s¬ &ç.¶ ªªqTe⁄« ø√]+~ ÇkÕÔeTT
ìqTï á sπ Hê{Ï >∑&ø¶É +£ ‘·{øÏ Ï bÕ˝…>±&çï #˚kÕÔeTTμμ nì.
ªª<=sê!μμ Ä+<√fi¯q>± nHêï&ÉT eT˝≤¢s¬ &ç.¶
n‘·ì Ä+<√fi¯q @$T{À ns¡eú TsTT´+~ ø±ÁπøHé≈î£ .
ªªeT˝≤¢¬s&ç¶ nqedüs¡yÓTÆq Ä+<√fi¯q\T ô|≥Tºø√e<äT›! Ç<ä+‘ê ˙e⁄ #Ó|æŒq≥Tº
sê»ø°jT· +! X¯Á‘·Te⁄qT eTq#˚‘· õøÏÿ+#·T≈£îH˚ ñbÕj·T+μμ
ø±ÁπøHé $es¡D‘√ eT˝≤¢s¬ &ç¶ eTqdüT ≈£î<äT≥ |ü&+ç ~.
ø£˝ø… sº£ Y ø±ÁπøHé ø√]ø£ y˚Ts¡≈î£ dü+~Û dü+Á|ü~+|ü⁄\≈£î yÓ[flq eT˝≤¢s¬ &ç,¶ CÀHé‡\≈£î
Ä~˝ÀH˚ Ä≥+ø£+! yês¡T eq<äTs¡+Z <ä>]Z∑ øÏ #˚sT¡ ø=+≥÷ e⁄+&É>± Ç<äs› T¡ nqT#·sT¡ \T
(qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ nqT#·s¡T\T) yê]ô|’ $s¡T#·T≈£î|ü&ç ÁbÕD≤\T ‹j·TúÀj·÷s¡T.
n‹ø£wüº+MT<ä ÁbÕD≤\T <äøÏÿ+#·Tø=ì - #êe⁄ <ä|æŒ ø£qTï ˝§≥ºuÀsTT –<ä›\÷s¡T
#˚sT¡ ø=Hêïs¡T. yê] XÊØs¡ø£ |ü]dæ‹ú ì >∑eTì+∫q ø±ÁπøHé≈î£ s¡÷&Û>ç ± ‘Ó*dæb˛sTT+~.
qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ @ dü+Á|ü~+|ü⁄\≈£î ‘ê$e«&É+ ˝Ò<äì. Çø£ j·TT<äΔy˚T nìyês¡éTì,
eT∞fl Ä˝À#·q˝À |ü&¶É ø±ÁπøHé≈î£ Á|üdTü ‘Ô · |ü]dæ‘ú T· \≈£î Hês¡Hº é dü\Vü‰j˚T yÓTs¡T>∑ì|æ+∫+~.
ªHês¡Hº é s¬ &û ≥÷ ô|{’ò Ÿμ n+≥÷ Hês¡Hº qé T j·TT<ëΔìøÏ dü+dæ<Tä &Δ ïç #˚dæ ãj·T˝Òs› ¡
BXÊ&ÉT. ‘êqT e÷Á‘·+ j·TT<äΔ |ü]dæ‘ú T· *ï düMTøÏ+å #·&ÜìøÏ –<ä\› ÷s¡T˝ÀH˚ e⁄+&çb˛j·÷&ÉT
n‘·ìøÏ ‘√&ÉT>± eT˝≤¢s¬ &ç¶ ≈£L&Ü e⁄+&çb˛j·÷&ÉT.
18
¬øô|ºHé Äs¡Ty˚\ ôd’q´+‘√ ‘·q kÕúes¡+ô|’ <ë&ç »]|æ ‘·qTï ã+~Û+#·&ÜìøÏ
edüTÔHêï&Éqï yês¡Ô n|üŒ{Ïπø ‘Ó\TdüTø=ì nìï C≤Á>∑‘·Ô\T rdüTø=qï qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶
eq<äTsêZìï X¯Á‘·T <äTπs“¤<ä´+>± eT*#ê&ÉT. <äTs¡Z+ ô|’ uÛ≤>±q eTT+<äTyÓ’|ü⁄ ‘êqT
ì˝≤Ã&ÉT. áXÊq´ ~≈£îÿq zãj·T´qT, HÓs’ T¡ ‹ ~X¯≈î£ ø£sD¡ + nX¯«‘êúeTqT ì*bÕ&ÉT.
»+>∑+ eT\¢jT· ´-s√•¬s&ç¶ yê]øÏ ‘·÷{≤\T n+~+#˚ ø±s¡´Áø£eT+˝À ìeT>∑ïyÓTÆ e⁄Hêïs¡T.
X¯Á‘·Te⁄\qT m˝≤ m<äTs√ÿyê˝À $e]dü÷Ô n+<ä]˝À düeTs√‘ê‡Vü‰ìï sπ ø¬ ‹ÔdTü HÔ êï&ÉT.
>√kÕsTT yÓ+ø£qï.
y˚≈£îes¡a≤eTT y˚fi¯≈£î ôd’q´+‘√ e÷¬seTà≈£î+≥ <ä>∑Z]øÏ #˚s¡T≈£îHêï&ÉT Hês¡ºHé.
ø=+‘· ôdH’ ê´ìï eT+<äT>∑T+&ÉT kÕe÷Á–ì nø£ÿ&˚ e⁄+∫ n•«ø£ <äfi+¯ ‘√ yÓ[fl eq<äTsêZìï
#·T≥TºeTT{≤ºs¡T.
Çs¡T|üø±å \ eT<Û´ä eT* düeTs¡+ yÓTT<ä˝+’… ~.
‘·TbÕ≈£î\ ÁyÓ÷‘·‘√ Ä ÁbÕ+‘·eT+‘ê Vü≤À¬s‹Ôb˛sTT+~!
Hês¡Hº é #Ó≥¢ #ê≥TqT+∫ ø±\TŒ\T kÕ–dü÷,Ô qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ôdì’ ≈£î\qT ‘·q ‘·TbÕø°
>∑Tfi¯fl≈£î ã* rdüT≈£î+≥÷ e⁄Hêï&ÉT. n‘·ìøÏ BÛ≥T>± qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ≈£L&Ü ≈£î+|òDæ °
ôdH’ ê´ìï <ä+&ÉT <ä+&ÉT>± Vü≤‘·e÷s¡Tdü÷Ô e⁄Hêï&ÉT. ø±\+ >∑&#ç ˚ ø=B› Vü‰Vü‰ø±sê\‘√,
#êe⁄ øπ ø£\‘√ Ä Á|ü<X˚ e¯ T+‘ê Á|ü‹<Û«ä ì+∫, Á|üø+£ |æd÷ü Ô e⁄+~. bı<äT› >∑&#ç ø˚ =B›
≈£î+|òDæ ° ôdì’ ≈£î\ dü+K´ ‘·–bZ ˛kÕ–+~. nsTTHê ÁbÕD≤\≈£î ‘Ó–+∫ b˛s¡T dü\TŒ‘·÷H˚
e⁄Hêïs¡T.
m|ü⁄Œ&ÉT eT+Á‘·<+ä &É+˝≤+{Ï y=+øÏ\ #˚‹ ø£Ás¡ #˚ã÷H˚ >√kÕsTT yÓ+ø£qï, ‘êqT
≈£L&Ü #˚‹ ø£Ás¡≈£î ã<äT\T>± ‘·TbÕøÏ #˚|ü{Ïº X¯Á‘·Tdü+Vü‰s¡+ >±$dü÷Ô e⁄Hêï&ÉT.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ôdì’ ≈£î\T $»è+_Û+∫ b˛s¡T kÕ–düTHÔ êïs¡T. yês¡T ù|*Ãq Á|ü‹ ‘·÷{≤
|ü>‘∑ T· \ >∑T+&Ó˝À¢øÏ <ä÷düTø¬ [fl >∑T+&Ó*ï ‘·÷≥T¢ #˚dæ s¡ø±Ôìï e&Éb˛‘·˝≤ ∫+~+|ü
CÒd÷ü Ô e⁄+~.
>∑&#ç ˚ Á|ü‹ ìeTTwü+ ÁbÕD>∑+&É+>± |ü]D$T+∫+~. Hês¡Hº é ‘·q ôdì’ ≈£î\ e+ø£
ze÷s¡T ø£\j·TpXÊ&ÉT. yê] ø£fifl¯ ˝À¢ eTè‘·TúÛj Ñ T· +! >∑T]#·÷dæ ø±\Ã&ÜìøÏ <Ûs’Ó ´¡ +
#ê\ø£ yÓqTø£+» y˚dTü HÔ êïs¡T. |ü]dæ‹ú ì ne>±Vü≤q #˚dTü ø=qï Hês¡Hº é Ç+ø± ‘Ó–+∫
b˛sê&ç‘˚ b˛j˚T~ ‘·q ôdì’ ≈£î\ ÁbÕD≤˝Ò! nqï ìsêúsD¡ ø=∫Ã ø¬ ô|Hº é sêôd˝Ÿ e+ø£
#·÷XÊ&ÉT. sêôd˝Ÿ #˚‹˝Àì ‘·TbÕøÏ qs¡d+æ Vü‰s¬ &çì¶ H˚\ ≈£L\Ã&ÜìøÏ ‘Ó>∑ Á|üjT· ‹ïdü÷Ô
e⁄+~.
ªªsêôd˝Ÿμμ n+≥÷ @<√ #Ó|Œü uÀj·÷&ÉT Hês¡Hº .é ø±ì n+‘·˝ÀH˚ n‘·&qÉ Tø√ì~
»]–b˛sTT+~. qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ‘·TbÕøÏ qT+∫ yÓ\Te&çq ‘·÷≥ sêôd˝Ÿ bÕ\uÛ≤>±ìï
#Û̊~dü÷Ô n‘·ì eTdæwÔ ÿü +˝ÀøÏ <ä÷düTø¬ [fl+~.
n+‘˚!
bÕ˝…>±&ÉT 95
uÛjÑ T· +ø£sy¡ TÓ qÆ #êe⁄ øπ ø£ sêôd˝Ÿ dü«s¡ù|{Ïøq£ T ‘Ó+#·Tø=ì ãj·T{ÏøÏ e∫Ã+~.
ì\Te⁄Hê H˚\ø=]–b˛j·÷&ÉT sêôd˝Ÿ. uÛÑj·T $Vü≤«\T\j·÷´s¡T ≈£î+|òæD° ôd’ì≈£î\T!
n#˚‘q· T˝…’ ‘·eT ø¬ ô|Hº é e+ø£ #·÷XÊs¡T. ‘·q≈£î m&ÉeTuÛTÑ »+ ˝≤+{Ï ø¬ ô|Hº é sêôd˝Ÿ
H˚\ø=s¡>&∑ +É e\¢ Hês¡Hº ˝é À ≈£L&Ü #êe⁄uÛj Ñ T· + |ü⁄≥Tºø=∫Ã+~. qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ >∑T]
Hês¡Hº é yÓ|’ ⁄ü eT[fl+~.
$wüjT· + ns¡eú TsTT´+~ Hês¡Hº ≈é î£ .
ªÇ+ø± ‘·ìø£ÿ&˚ e⁄+fÒ #êe⁄ ‘·|Œü <äTμ nqTø=qïyê&Ó’ ;Û‹*¢ ªsêôd˝Ÿμ X¯e+ >∑T]+∫
≈£L&Ü |ü{Ïº+#·Tø√≈£î+&Ü $T–*q ø=~›bÕ{Ï ôd’q´+‘√ bı<ä\e÷≥Tq q≈£îÿ‘·÷
ø=~›<÷ä s¡+ yÓ[fl nø£ÿ&ÉTï+∫ e÷¬seTà≈£î+≥ yÓ|’ ⁄ü |ü˝≤j·Tq+ ∫‘·–Ô +#ê&ÉT.
Hês¡Hº é bÕ]b˛e≥+ >∑eTì+∫q qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ôdì’ ≈£î\T Äq+<ä+‘√ ∫+<äT\T
‘=ø±ÿs¡T. »j·T»j·T<Û«ä qT\T yê] Vü≤è<äj÷· +‘·sê˝À¢ qT+∫ ì+–¬ø–XÊsTT. qs¡d+æ Vü≤
ô|<ë\ô|’ $»j·T+ ‘ê\÷≈£î ∫s¡Tq>∑e⁄. n+<äs÷¡ ãs¡Te⁄>± ì≥÷º]Ã ‘˚*>±Z }|æ]
|”˝≤Ãs¡T.
Ä s√E sêÁ‹ u≤>± bı<äTb› ˛sTTq ‘·sê«‘· qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ n‘·ì nqT#·sT¡ \T
düe÷y˚Xe¯ Tj·÷´s¡T. ‘·eTyÓ|’ ⁄ü #·ìb˛sTTq ôdì’ ≈£î\ Ä‘·à XÊ+‹ ø√dü+ ø±ùd|ü⁄ ÁbÕs¡qú
dü*Œ ªª<Óã“‹qï bÕeTT |ü>‘∑ √ ø±≥T y˚jT· ø£ e÷q<äT. ø¬ ô|Hº é Hês¡Hº é n˝≤+{Ï yê&˚!
ãVüQ Á|üe÷<äøs£ y¡ TÓ qÆ e´øÏ!Ô yê&ÉT eT∞fl ôdH’ ê´ìï düMTø£]+#·Tø=ì eTq ô|ø’ Ï ‹]–
<ë&ç dü\Œø£eTT+<˚, yê&çï $T–*q yê&ç ôdH’ ê´ìï Çø£ÿ&˚ á q\¢eT\˝ÀH˚ n+‘·+
#Ój÷· ´*μμ #ÓbÕŒ&ÉT >√kÕsTT yÓ+ø£qï.
ªªÁ|üdTü ‘Ô · ø£seÔ¡ ´+?μμ n&ç>±&ÉT zãj·T´.
ªªyê&ç|üŒ{À¢ q\¢eT\<ë{Ï yÓfi¯fl˝Ò&ÉT. yê&ÉT ôd’ì≈£î\‘√ e⁄+&É{≤ìøÏ nqTyÓ’q
Á|ü<X˚ +¯ e÷¬seTà≈£î+≥. ˇø£ÿ&˚ ø±ã{Ïº nø£ÿ&˚ $&ç~ #˚dæ e⁄+&Ü*. yê&ç|⁄ü Œ&ÉT nø£ÿ&çøπ
bÕ]b˛sTT e⁄+&Ü*. ø±ã{Ïº eTq+ á sêÁ‹πø e÷¬seTà≈£î+≥ <ä>]Z∑ øÏ yÓ[fl yê&çï,
yê&ç ôdH’ ê´*ï ‘·T<äeTT{Ï+º #ê*μμ nHêï&ÉT >√kÕsTT yÓ+ø£qï.
ªªn<Ó˝≤ kÕ<Û´ä eTÚ‘·T+~ kÕ«MT?μμ ø£sD¡ + nX¯«‘êúeT Á|ü•ï+#ê&ÉT.
ªªm+<äT≈£î ø±<äT?μμ
ªªns¡sΔ êÁ‹ - n+<äT˝À ì<äT]düTqÔ ï ôdq’ ´+ MT<ä <ë&ç #ÓjT· ´&É+ <Ûsä à¡ e÷ kÕ«MT?μμ
$#·øDå£ ≈£î ˝Àqe⁄‘·÷ n&ç>±&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
ªª<Ûsä êà<Ûsä à¡ $#·øDå£ ≈£î Ç|ü⁄Œ&ÉT ‘êe⁄ ˝Ò<Tä <=s¡. n<Ûsä à¡ +>± nsTTHê düsπ X¯Á‘·Te⁄\qT
eT≥Tºu≥… &º yÉ T˚ eTq≈£î ø±e*‡+~.
yê&ÉT q\¢eT\ M&Ü&É+fÒ eTq ÁbÕD≤\≈£î Á|üe÷<ä+ yê{Ï*q¢ fÒ!¢ #˚õøÏÿq X¯Á‘·Te⁄qT
C≤s¡$&ÉT#·Tø√e&É+ eT÷s¡‘â «· y˚T ne⁄‘·T+~. @Hê&ÉT yê&ÉT <Ûsä à¡ + j·TT<ä+Δ #˚XÊ&ÉT
#Ó|⁄ü Œ? <Ûsä à¡ +>± b˛sTT e⁄+fÒ yês¡T bÕ\≈£î\T nj˚TýêπsHê? Ä˝À∫+#·T! yêfi¯ófl @
<Ûäsêàìï bÕ{Ï+#·q|ü⁄Œ&ÉT eTqyÓT+<äT≈£î bÕ{Ï+#ê*? m<äT{Ïyê] Á|üeè‹Ôì ã{Ïº
<Ûsä êà<Ûsä êà\T e÷s¡T‘·÷ e⁄+{≤sTT. yê&ÉT eTq≈£î X¯Á‘·Te⁄! yê&çï eT≥Tºu≥… &º yÉ T˚ eTq
<Û˚´j·T+! áHê&ÉT eTq+ <ÛäsêàìøÏ b˛‘˚ πs|ü⁄ yê&ÉT n<Ûäs¡à+>±H˚ eTq*ï n+‘·+
#˚jT· {≤ìøÏ Á|üjT· ‹ïkÕÔ&TÉ . ndü\T j·TT<äe› T+fÒH˚ ≈£îÁ≥\‘√ ≈£î‘·+Á‘ê\‘√ ≈£L&ÉTø=qï~.
Ç+<äT˝À <Ûsä êà<Ûsä à¡ $#·øDå£ ≈£î ‘êe⁄+&É<Tä . <Ûsä à¡ +>± j·TT<ä+Δ #˚ùdÔ bÕ+&Ée⁄\T øös¡e⁄*ï
»sTT+#˚yêsê! Ä lø£èwüßí&ÉT @ <Ûäs¡à+ bÕ{Ï+∫ sêø£ådüT*ï Vü≤‘·e÷sêÃ&ÉT?
Ä˝À∫+#·+&ç!!μμ Äy˚X+¯ >± #Ó|⁄ü Œ≈£îb˛j·÷&ÉT >√kÕsTT yÓ+ø£qï.
n‘·qT #Ó|Œæ +~ $qï ‘·sê«‘· n+<äs÷¡ Ä˝À#·q˝À |ü&Ü¶sT¡ . ‘ê]ÿø£+>± Ä˝À∫ùdÔ
>√kÕsTTyÓ+ø£qï #Ó|Œæ +<˚ düeT+»düeTì|æ+∫+~ yê]øÏ. n+<äTøπ n‘·ì Á|ü‹yê<äqTï
n+<äs÷¡ @ø£Áê+>± ÄyÓ÷~+#ês¡T. ‘·eT n+^ø±sêìï ‘Ó*j·TCÒXÊs¡T.
19
ns¡ΔsêÁ‹...
n+<äT˝À ne÷yêdü´...
∫eTàNø£{Ï
q\¢eT\˝À eTØ ø±s¡TNø£{.Ï
q&çC≤eTTq eq<äTs¡Z+ qT+∫ z >=|üŒ yÓ\T>∑T ãj·T\T<˚]+~. u≤s¡T\T...
u≤s¡T\T>± kÕ–q Ä yÓ\T>∑T e÷¬seTà≈£î+≥≈£î ÄeT&É<÷ä s¡+˝À Ä–b˛sTT+~. yÓ\T>∑T
Ä]b˛sTT+~.
ìXÊ#·sT¡ ˝≤¢ ø£~˝≤s¡T... qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ nqT#·sT¡ \T.
Á|ü‹ n&ÉT>∑÷ C≤Á>∑‘>Ô· ± y˚d÷ü Ô m˝≤+{Ï n*øÏ&ç sπ >∑≈î£ +&Ü e÷¬seTà≈£î+≥ <ä>]Z∑ øÏ
#˚sT¡ ø=ì bı<ä\ e÷≥TqT+∫ ‘=+–#·÷XÊs¡T. ôdì’ ø£ •_sê˝À¢ Ä<äeT]∫ ìÁ<äb˛‘·Tqï
ôdì’ ≈£î\T. ãVüQø=~› eT+~ e÷Á‘·yT˚ ø±|ü˝≤ ø±düTHÔ êïs¡T. yê] dü+K´ z bÕ‹ø£
es¡≈î£ e⁄+&=#·TÃ. bı<ä\ e÷≥TqT+#˚ ìX¯Ùã›+>± q&ÉT#·T≈£î+≥÷ yÓ[fl Ä bÕ‹ø£
bÕ˝…>±&ÉT 97
eT+~ô|’ ˇø£ÿe÷s¡T>± $s¡T#·T≈£î|ü&Ü¶sT¡ . ∫qï ∫qï eT÷\TZ\T. Ä bÕ‹ø£ eT+~...
bı<ä˝À¢øÏ ˝≤≈£îÿsêã&Ü¶s¡T. yê] ÁbÕD≤\T bı<ä\ e÷≥Tq ìX¯Ùã›+>±H˚ nq+‘·
yêj·TTe⁄˝À¢ ø£*dæb˛j·÷sTT.
>∑+&ÉT|æ*˝¢ ≤ ôdì’ ø£ •_sê˝À¢øÏ C§s¡ã&É¶ zãj·T´ n|üŒ{Ï<ëø± yÓ\T>∑T‘·Tqï #·eTTs¡T
BbÕ\qT Ä]Œy˚XÊ&ÉT. Ä ÁbÕ+‘·eT+‘ê >±&Ü+<Ûøä ±s¡+ n\TeTT≈£î+~. n~ ‘·eT
$»j·÷ìøÏ dü+øπ ‘·+>± uÛ≤$+∫q qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ n‘·ì nqT#·sT¡ \T bı<ä\e÷≥TqT+∫
yÓ*øÏ e∫Ã ôdì’ ø£ •_sê\ô|’ |ü&Ü¶sT¡ . ôdì’ ≈£î˝À¢ ø£\ø£\+ ãj·T˝Ò]› +~. ì<äTs¡ qT+∫
˝Ò∫q ôdì’ ≈£î\T ndü\T $wüj÷· ìï Á>∑V≤æ +#˚˝À>± yê] ≈£î‘·TøÔ \£ T ‘Ó–|ü&Ü¶sTT. $T>∑‘ê
ôdì’ ≈£î\T ≈£L&Ü y˚T˝§ÿHêïs¡T. <ë<ë|ü⁄ yê] |ü]dæ‹ú ≈£L&Ü n<˚!
‹]– Vü‰Vü‰ø±sê\T..! Á|üøè£ ‹ì ôd‘’ +· dü+Ô _Û+|üCùÒ d >±e⁄πøø£\T! #êe⁄πøø£\T!..
eTs√ e÷s¡DVü≤ÀeT+!
HÓ‘·TÔs¡T... |ü∫ÃHÓ‘·TÔs¡T... y˚&ç HÓ‘·TÔs¡T... yÓ\T¢e˝≤ bÕ]+~! nsTT‘˚ Ä s¡ø£Ô
Á|üyêVü≤+˝À qT+∫ z J$ e÷Á‘·+ ‘Ó*$>± ãj·T≥|ü&+ç ~. ÁbÕD≤\s¡#‘˚ · |ü≥Tºø=ì
Ç#·Ãe∫Ãq≥T¢ Nø£{eÏ ÷≥Tq #Ó≥¢ yÓ+≥ |üsT¡ >∑T\T rdæ+~ u…~]q uÛj Ñ T· +‘√!
ªª<=sê! Ä Hês¡Hº é >±&ÉT ‘·|Œæ +#·T≈£îb˛j·÷&ÉTμμ >∑{>ºÏ ± n]∫+~ z ø£+sƒ+¡ !
ªª~${°\T yÓ*–+∫ n&çe+‘ê >±*+#·+&ç! yê&çï |ü≥Tºø√+&ç. m{Ïº |ü]dæ‘ú T· ˝À¢q÷
yê&çì #˚C≤] b˛ìe«ø£+&ç!μμ >∑]+® ∫+~ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ø£+sƒ+¡ .
Ä]Œy˚jT· ã&É¶ ~${°\T ‹]– yÓ*–+#·ã&Ü¶sTT. nK+&ÉyTÓ qÆ yÓ\T>∑T q\T~≈£îÿ\
¬ø–dæ+~.
e+<ä\eT+~ ø£+sƒê\qT ‘Ó>∑q]øÏq ‘·q K&ÜZìï e÷¬seTà≈£î+≥˝À eTT+∫
X¯óÁuÛ+Ñ #˚XÊ&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶ n‘·ì nqT#·sT¡ \T ≈£L&Ü!
n|üŒ{Ï<ëø± dü«#·Ãy¤ TÓ qÆ ˙{Ï‘√ ø£<˝ä ≤&˚ e÷¬seTà≈£î+≥ - HÓ‘T· sÔ T¡ ≈£î+≥>± e÷]+~.
(n|üŒ≥Tï+#˚ e÷¬seTà≈£î+≥ ªHÓ‘T· sÔ T¡ ≈£î+≥μ>± ù|s¡T e÷s¡TÃø=qï~).

ªHês¡Hº é #êe⁄ ‘·|Œæ –<ä\› ÷s¡T bÕ]b˛j·÷&ÉTμ nqï yês¡Ô $qï ø£s÷¡ ï\T @C…+{Ÿ
&ÛÜìj˚T˝Ÿ - n‘·ì n+‘·s+¡ –ø£ ø±s¡´<ä]Ù sêãsYº mq˝Òì Äq+<ä+‘√ ‘·eT≈£î ‘√∫q
‘·eT<˚X¯|ü⁄ qè‘·´+ #˚dü÷Ô eT+<äT eT>∑Te $+<äT #˚düTø=Hêïs¡T. ‘êeTqT≈£îqïfÒº
»]–q+<äT≈£î dü+‘√wü|ü&ÉT‘·÷ ñ‘ê‡Vü≤+‘√ Hês¡ºHé #˚‘·>±ì ‘·Hêìï, ø±ÁπøHé
ndüeTs¡‘ú ‘· q· T <Ó|Œæ bı&ÉTdü÷Ô >∑es¡ïs¡T≈£î ˝ÒK ÁyêXÊ&ÉT. yê] ˝ÒK eTÁ<ëdüT ≈£î+|òDæ °
Á|üuTÑÛ ‘ê«ìï ø£\es¡ô|{Ï+º ~. >=|üŒ düeTs¡j÷Ó <ÛTä &ç>± ù|s¡T|ü&¶É Hês¡Hº é ≈£L&Ü bÕ]b˛sTT
sêe&É+, ø±ÁπøHé ˝≤+{Ï y˚T<∏ë$ Á|üjT· ‘êï\T $|ò\ü + ø±e&É+, HêHê{ÏøÏ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶
|ü≥¢ Á|ü»\≈£î uÛøÑ ÔÏ $XÊ«kÕ\T m≈£îÿe ø±e&É+, sπ Hê{Ï >∑&¶É n+‘ê n‘·ì ÁbÕã\´+
m≈£îÿe ø±C§#·Ã&É+ >∑eTì+∫q eTÁ<ëdüT ≈£î+|òDæ ° Á|üuTÑÛ ‘·«+ >∑&>É &∑ ˝É ≤&ç b˛sTT+~.
Çø£ @e÷Á‘·+ C≤>∑T#˚dHæ ê eTÁ<ëdüT ô|H’ ˚ <ë&ç #˚dæ ‘·eT bÕ\qπø >=&É*¶ ô|≥Tº ne⁄‘ê&˚y÷Ó
nì uÛj Ñ T· |ü&bç ˛sTT+~. yÓ+≥H˚ ø£&|É ü ø£˝ø… sº£ Y ø±ÁπøHéqT, ø¬ ô|Hº é Hês¡Hº qé T eTÁ<ëdüT≈£î
|æ*∫+~. dü+C≤sTTw” ø√]+~.
‘·Hï˚ dü+C≤sTTw” n&É>≥∑ + ø±ÁπøHé düV≤æ +#·˝øÒ £ b˛j·÷&ÉT. nee÷q uÛ≤s¡+‘√
>∑T+&Ó\T s¡–*b˛‘·THêï $qj·T+>± n&ç>±&ÉT.
ªªá ˇø£ÿe÷s¡T neø±X¯+ Çe«+&ç! Ä bÕ˝…>±&çï ‘·|Œü ø£ |ü{ºÏ rs¡T‘êqT.μμ
ªªˇø£ y˚fi¯ |ü≥Tºø√˝Òø£ b˛‘˚?μμ eTÁ<ëdüT Á|üuTÑÛ ‘·«+ Á|üXï¯ .
ªªHê ñ<√´>±ìøÏ sêJHêe÷ #˚dæ ‹]– \+&ÉHé yÓ[flb˛‘êqTμμ dæsú ì¡ X¯Ãj·T+‘√
|ü*ø±&ÉT ø±ÁπøHé.
ªªÄ˝Ÿs¬ {’ Ÿ ã{Ÿ j·T÷... $Tdüsº Y Hês¡Hº ?é μμ
ªªH˚q÷ n<˚ |üì #˚kÕÔqTμμ Hês¡Hº é ≈£L&Ü >∑T+&Ó ìã“s¡+‘√ |ü*ø±&ÉT.
ªªz. øπ .... n¬>H’ é s¬ &û ≥÷ ô|{’ò Ÿμμ nqT»„ Ç∫Ã+~ eTÁ<ëdüT ≈£î+|òDæ Á° |üuTÑÛ ‘·«+!
ªª<∏ë´+≈£L´μμ ø£è‘·»‘„ \· T ‘Ó\TŒø=Hêïs¡T. yê] ø£fifl¯ ˝À¢ $∫Á‘· ø±+‹. Ä ø±+‹
Äq+<ä+ ‘ê\÷≈£î ø±<äT. qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ |ü≥¢ <˚«wü+ Ä ø±+‹˝À Á|üdTü Œ≥yÓT+Æ ~.
≈£î+|òæD° Á|üuÛÑT‘·«+ á $wüj·T+ô|’ (qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ì ã+~Û+#˚ $wüj·T+) ˇø£
ø£MTwüHqé T @sêŒ≥T #˚d,æ Ä ø£MTwüH≈é î£ $#ês¡D≤~Ûø±]>± &ÉãT¢´. m.&ç.Ç+¬>d¢ t qT
ìj·T$T+∫+~.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ |ü≥Tºã&ç‘˚ bòÂE<ëØ n<ë\‘Y˝À øπ düT $#ê]+∫ •øÏ+å #˚ n~Ûø±s¡+
n‘·ìøπ ø£*Œ+∫+~.
Ç+¬>¢düT düe÷y˚X¯+ @sêŒ≥T #˚dæ ø£˝…ø£ºs¡T ø±ÁπøHéqT, ¬øô|ºHé Hês¡ºHéqT |æ*∫
#ÓbÕŒ&ÉT.
ªªqs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ |ü≥Tºã&Ü\+fÒ ˇø£fÒ e÷s¡+Z !μμ
n+<äs÷¡ n‘·ì e+ø£ ñ‘ê‡Vü≤+>± #·÷XÊs¡T.
ªªqs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ uÛ≤sê´_&É*¶ ï ã+~Û+#·+&ç! eTsê´<ä>± ˝§+– e÷ <ä>]Z∑ øÏ sêø£b˛‘˚,
ìsêΔøDåÏ ´+>± ˙ uÛ≤sê´_&É*¶ ï #·+ù|kÕÔ+!μ nì u…~]+|ü⁄ #ê{Ï+|ü⁄ yÓjT· ´+&ç! eq<äTs¡+Z
bÕ˝…>±&ÉT 99
qT+∫ eTø±+ - m‘˚dÔ qæ Ä bÕ˝…>±&ÉT mø£ÿ&É <ëø=ÿHêï eTq bÕ<ë\ #Ó+‘·≈î£ sêø£
e÷q&ÉT.μμ
ø£˝ø… sº£ Y ø±ÁπøHé - ø¬ |üHº é Hês¡Hº é n‘·qT #Ó|Œæ +~ y˚<yä êø£´+>± uÛ≤$+∫ ‘·÷.#ê.
‘·|Œü ≈£î+&Ü Ä#·]+#·&ÜìøÏ |üPqTø=Hêïs¡T.

ªªeT˝≤¢¬s&ç¶!μμ
ªª#Ó|üŒ+&ç <=sê!μμ
ªªqs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ mø£ÿ&çøÏ yÓfi¯ófl+{≤&ÉT.μμ
ªªn<˚ H˚q÷ Ä˝À∫düTHÔ êïqT.μμ
ªªeq<äTs¡+Z ˝≤+{Ï <äTs¡+Z eT¬sø£ÿ&ÓH’ ê e⁄+<ë?μμ
ªªHê≈£î ‘Ó*dæq+‘·es¡≈î£ ˝Ò<Tä .μμ
ªªeT¬sø£ÿ&çøÏ yÓfi¯ófl+{≤&ÉT?μμ
ªªn<˚ ‘Ó*j·T&É+ ˝Ò<Tä .μμ
ªªeT˝≤¢¬s&ç¶! ìqTï H=dü‡+, ñj·÷´\yê&É\≈£î C≤^sê›sY>± ìj·T$T+#ê\qT
ø=+≥THêï+.μμ
ªªø£è‘·E&„ ïç ! MT düV≤ü #·s´¡ +‘√ Hê J$‘êX¯jT· + HÓsy¡ s˚ ¡ uÀ‘·÷+~.μμ
ªª˙ J$‘êX¯jT· + HÓsy¡ s˚ ê\+fÒ Ç+ø=ø£ÿ|üì #Ój÷· ´*.μμ
ªª#Ó|üŒ+&ç <=sê!μμ
ªªÄ bÕ˝…>±&ÉT mø£ÿ&ÉTqï~ ‘Ó*j·÷\+fÒ, n‘·qT e÷ #˚‹øÏ ∫ø±ÿ\+fÒ n‘·ì
uÛ≤sê´_&É*¶ ï ã+~Û+#ê*. yê¬sø£ÿ&ÉTHêïs√ ˙≈£î ‘Ó\TdüqTø=+{≤qT.μμ
ªª‘Ó\TdüTμμ
ªªmø£ÿ&ÉTHêïs¡T?μμ
ªªø=‘·Ôø√≥˝Àμμ
ªªyê]ì ã+~Û+#˚ e÷s¡+Z m˝≤?μμ
ªª<Ís¡q® ´+ ˇø£fÒ e÷s¡+Z !μμ
ªªn~ kÕ<Û´ä e÷?μμ
ªªm+<äTø±ÿ<äT.μμ
ªªnø£ÿ&ç Á|üC≤˙ø£+‘√ bÕ≥T qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ e÷eT>±s¡T eTqô|’ $s¡T#·T≈£î|ü&˚
Á|üe÷<äeTT+~.μμ
ªªe⁄+&É˙... <Ûs’Ó ´¡ +>± eTq+ yê]ì nD#ê*.μμ
ªªø£w+ºü ! ˝Òì düeTdü´\T ‘·˝‘… eÔ· #·TÃ. ‹s¡T>∑Tu≤≥T ˝Òe≈£î+&Ü, yêfi¯ófl ∫πøÿ e÷s¡+Z
#Ó|ü⁄Œ!μμ
ªªπs|ü⁄ Hê>∑T\#·$‹! ø=‘·øÔ √≥ eP] eT<Û´ä e⁄+&˚ •yê\j·T+˝Àì bÕeTT\|ü⁄≥º≈î£
bÕ\T b˛j·T&ÜìøÏ Ä eP] Ád”Ô »qeT+‘ê ekÕÔsT¡ . e÷ ‘·eTTà&ç uÛ≤s¡´ düTã“eTà
≈£L&Ü ‘·q ø=&ÉT≈£î <=s¡ düTã“j·T´‘√ ‘·|Œü ø£ edüT+Ô ~. nø£ÿ&É eTq+ e÷≥T y˚dæ
|ü≥Tºø=+fÒ dü]!μμ
ªªX¯V≤ü uÛ≤wt! eT˝≤¢s¬ &ç!¶ eT+∫ ◊&çj÷· Ç#êÃe⁄ ø£+Á>±CŸ˝wÒ Hü ‡é ≥T j·T÷!μμ
ªªn+fÒ @+{Ï <=sê!μμ
ªª˙≈£î ø£è‘·»‘„ \· T nì ns¡+ú .μμ
ªªø£+Á>±CŸ˝ÒwüHé‡ <=s¡.μμ
ªª˙ Ç+^¢wßü ñ#êÃ¤sD¡ u≤>∑T+<äjT· ´. e÷ uÛ≤wü H˚sT¡ Œ‘êqT. H˚sT¡ Ãø=+{≤yê?μμ
ªªMT ∫‘·Ô+!μμ

H=dü‡+ ø√≥˝≤π> eq<äTs¡+Z ≈£L&Ü Á_{Ïwt yê] Áø√<Ûë–ïøÏ ã* nsTT´+~. <äTs¡+Z
≈£î|üŒ>± ≈£L*b˛sTT+~.
q\¢eT\ ø=+&É\≈£î m&É+>± n‹ #˚sT¡ e>± e⁄+&˚y˚ mÁs¡eT\ ø=+&É\T. mÁs¡eT\
ø=+&É\ ø¬ ’ yês¡+ Äs¡TyÓTfiÆ ó¯ fl! Ä ø=+&É˝À¢ì q&ç$T ø=+&Éô|’ e⁄qï »>∑Hêï<∏kä Õ«$T
<˚yê\j·T+ eTT+<äT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç,¶ >√kÕsTT yÓ+ø£qï ≈£Ls=Ãì e⁄Hêïs¡T.
ø£sD¡ + nX¯«‘êúeT, »+>∑+ eT\¢jT· ´, s√•¬s&ç¶ |üs´¡ y˚øDå£ ˝À ø=+&É≈î£ q\TyÓ|’ ⁄ü \
sê‹ ø£≥&º Ü\T oÁ|òTü +>± kÕ>∑T‘·THêïsTT. n$ ø√≥ ãTs¡TE˝≤¢>± e\j·÷ø±s¡+˝À
ø£≥ãº &ÉT‘·THêïsTT. yê{Ïô|’ ì˝§Ãì #·÷ùdÔ #·T≥÷º <ë<ë|ü⁄ |ü~yÓTfiÆ fl¯ es¡≈î£ @ ÁbÕDÏ
edüTHÔ êï ø£+≥|ü&TÉ ‘·T+~. zãj·T´ Ä<Û«ä s¡´+˝À <˚yê\j·T+ eTT+<äT |ü<&ä TÉ >∑T\ <ä÷s¡+˝À
eT+∫˙{Ï ø√dü+ z ≈£î+≥ Á‘·e«ã&ÉT‘·÷ e⁄+~. n+»q+ y˚dæ #Ó|Œü >∑\>∑&+É ˝À ~≥º
nsTTq >√kÕsTT yÓ+ø£qï dü\Vü‰ y˚Ts¡≈î£ . >∑TÁsê\ø√dü+, es¡¸|⁄ü ˙{Ïì ì\Te #ÓjT· ´&ÜìøÏ
ø=+&É kÕqTe⁄\qT ø£\T|ü⁄‘·÷ sê‹>√&É\T ìsêàD+ kÕ>∑T‘·÷ e⁄+~. ‘·TbÕ≈£î\T,
e÷s¡D≤j·TT<Ûë\T <˚yê\j·T eT+&É|+ü ˝À >∑T≥º\T>± y˚jT· ã&ç e⁄HêïsTT. ø£sy¡ ê\+‘√
bÕ≥T >∑]≥ |ü≥&º +É ˝À kÕeTs¡´ú + e⁄qï nqT#·sT¡ \T e+≥ Á|üjT· ‘êï˝À¢ ìeT>∑ïyÓTÆ
e⁄Hêïs¡T. yê]øÏ düV‰ü j·T+>± düMT|üÁ>±eT+ ªn\«ø=+&Éμ qT+&ç e∫Ãq e+≥yêfi¯ófl
bÕ˝…>±&ÉT 101
e+≥ bÕÁ‘·\qT X¯óÁuÛ|Ñ sü T¡ dü÷Ô e⁄Hêïs¡T. qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ôdH’ ê´ìøÏ dü]|ü&É e+≥düsT¡ ≈£î
Á|ü‹ì‘·´+ Ä Á>±eT+ qT+#˚ edü÷Ô e⁄+~ n‘·ì ã+<ÛTä es¡+Z qT+∫. qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶
eTT+<äT C≤Á>∑‘Ô· #·s´¡ >± q\¢eT\˝Àì eq<äTs¡+Z qT+∫ nø£ÿ&çøÏ eTø±+ e÷]Ã |üø+å£
s√E\T <ë{Ïb˛sTT+~.
ªª<=sê!μμ Ä]Ô>± |æ*#ê&ÉT >√kÕsTT yÓ+ø£qï.
ªªkÕ«MT!μμ ã<äT&Δ ’Ó n‘·ìe+ø£ #·÷XÊ&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
ªªHê eTqôd+<äTø√ ø°&TÉ qT X¯+øÏd÷ü Ô e⁄+<äj÷· ´?μμ
ªªkÕ«MT!μμ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ eT~ ø£\es¡|&ü +ç ~!
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ø£fifl¯ ˝Àì u…<Tä s¡TqT >∑eTì+∫q >√kÕsTT yÓ+ø£qï n‘·ì M|ü⁄ô|’
∫qï>± #·]∫ #ÓbÕŒ&ÉT. ∫qï>± q$«!
ªªm˝≤ »s¡>±\ì e⁄+fÒ n˝≤ »s¡T>∑T‘·T+~ <=s¡. Ä<äTsê› Äsê≥+μμ n‘·ì
|ü\T≈£î˝À¢ y˚<ë+‘·<√Û s¡DÏ n>∑T|æ+∫+~.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ‹]– @<√ #Ó|Œü uÀ‘·Tqï+‘·˝À z y˚>T∑ m>∑XÊ«dü‘√ s=|ü⁄Œø=+≥÷
e∫Ã #ÓbÕŒ&ÉT.
ªª<=sê!μμ
ªª@yÓT+Æ ~ X¯su¡ jÑÛ T· ´?μμ ÄÁ‘·+>± Á|ü•ï+#ê&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
ªª|òüTÀs¡+ »]–b˛sTT+~ <=sê! eTq <=s¡kÕqeTàqT, ∫q<=s¡ düTã“j·T´qT
Á_{ÏwtHêj·÷fi¯ófl |ü≥Tº≈£îb˛j·÷s¡T.μμ
ªªÄ-!μμ Ç<ä]› øÏ >∑T+&Ó Ä–q+‘· |üH+’Ó ~.
Ä–... Ä–... Äj·÷dü+ rs¡TÃø=+≥÷ #ÓbÕŒ&ÉT X¯su¡ j ÑÛ T· ´.
ªªìqï Hê>∑T\#·$‘·ì |ü⁄≥º≈£î bÕ\Tb˛j·T&ÜìøÏ yÓ[‘˚, ø±|ü⁄ø±dæ m‘·TÔ≈£î
b˛j·÷s¡+≥!μμ
>√kÕsTT yÓ+ø£qï >∑T+&Ó #Ó~]+~. qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ <Ûs’Ó ê´ìï ≈£L&É>≥∑ Tºø=ì n&ç>±&ÉT-
ªªmø£ÿ&çøÏ rdüT≈£îyÓfi≤fls¡T?μμ
ªªmes√ Ç+¬>d¢ Tü nH˚ ø£MTwüqsY eTÁ<ëdüT qT+&ç ø£&|É ≈ü î£ e∫ÃHê&É+≥. nø£ÿ&çøÏ
rdüT≈£î b˛sTT e⁄+{≤s¡T.μμ
ªªzãj·T´!μμ >∑+;Ûs¡ dü«sêq |ü*ø±&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶ n‘·ì eTTK+˝À s¡+>∑T\T
e÷sêsTT. #·÷|ü⁄\T rø£Då eTj·÷´sTT. |üsT¡ >∑T˝≤+{Ï q&Éø‘£ √ e∫Ã n‘·ì eTT+<äT
ì*#ê&ÉT zãj·T´.
ªªyÓ+≥H˚ >∑TÁsê*ï dæ<+Δä #ÓsTT´! yÓfi≤fl*!μμ
ªªmø£ÿ&çøÏ <=sê!μμ nì n&É>u∑ ÀsTT Ä–b˛j·÷&ÉT zãj·T´. qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ söÁ<ä
s¡÷|ü+ #·÷∫.
zãj·T´ Á|üj÷· D≤ìøÏ @sêŒ≥T |üP]Ô #˚XÊ&ÉT.
q]‡¬s&ç¶, »+>∑+ eT\¢j·T´, ø£s¡D+ nX¯«‘êúeTqT |æ*∫ ªªn‘·édüs¡yÓTÆq |üì
|ü&+ç ~. ø£&|É ü yÓfió¯ HÔ êïqT. MTs¡T m˝≤+{Ï ø£+>±s¡T|ü&øÉ £ MT≈£î ˇ|üŒC…|Œæ q ø±s¡´Áø£e÷*ï
ì]«|òTü ï+>± ø=qkÕ–+#·+&ç!μμ #ÓbÕŒ&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
eTÚq+>± ‘·\÷bÕs¡T n+<äs÷¡ , ˝À˝À|ü\ @<√ Ä˝À∫dü÷!Ô
ªª|ü<ä zãj·T´!μμ ‘·q ø£] nX¯«+ô|’ møÏÿ ≈£Ls¡TÃHêï&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶ zãj·T´
‘·q >∑TÁsêHÓïøÏÿ n‘·ìï nqTdü]+#ê&ÉT. |òTü &çjT· ø±\+˝ÀH˚ mÁs¡eT\ ø=+&É*ï <ë{Ï
yÓfi≤¢s¡T Ç<ä›s¡T. $wüj·T+ ‘Ó*j·Tì nqT#·s¡T\T Ä<äTsê›>± ˇø£]ø=ø£s¡T #·÷düTÔ+&ç
b˛j·÷s¡T ìX‚Ãwüß˝º !’…

20
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ uÛ≤sê´_&É*¶ ï $&ç|+æ #·Tø√e&ÜìøÏ ‘·|Œü ≈£î+&Ü ekÕÔ&TÉ nì ‘Ó*dæq
ø±ÁπøHé ø£&|É ü |ü≥Dº + #·T≥÷º >∑{ºÏ ø±|ü˝≤ e⁄+#ê&ÉT. ‘·q nqTeT‹ ˝Òì~ ˝À|ü*øÏ
sêìe«<äT.› yÓ\T|ü*øÏ yÓfifl¯ ìe«<äT!› μμ n+≥÷ Ä»„ C≤Ø #˚XÊ&ÉT. |ü≥Dº yêdüT*ï ãj·T{ÏøÏ
yÓfi¯flìe«≈£î+&Ü, ãj·T{Ï »Hêìï ˝À|ü*øÏ sêìe«≈£î+&Ü ø£≥Tº~≥º+ #˚XÊs¡T.
kÕ«_Ûe÷q+‘√ qs¡d+æ Vü‰s¬ &çø¶ Ï m˝≤+{Ï düV‰ü j·TyÓTHÆ ê #ÓjT· é#·TÃ nqï nqTe÷q+‘√
ø£&|É ü qyêãT eTVü≤eTà<é ÇÁãV”≤s j·T÷düT|òUt ≤HéqT n<äT|ü⁄˝ÀøÏ rdüT≈£îHêïs¡T. n‘·ì‘√
bÕ≥T n‘·ì #Ó+‘·e⁄qï bÕbÕU≤Hé ≈£L&Ü ã+B nj·÷´&ÉT.
ø£&|É ü M<ÛTä ˝À¢ m≥T#·÷dæq $#·TÃø£‘T· \Ô ‘√, eTs¡ ‘·TbÕ≈£î\‘√ ≈£î+|òDæ ° ôdì’ ≈£î\T
nÁ|üeT‘·TÔ˝…’ ø±|ü˝≤ ø±düTÔHêïs¡T. qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ uÛ≤s¡´, _&É¶*ï ã+~Û+∫ e⁄+∫q
ª˝≤˝Ÿã+>∑fi≤μ #·T≥÷º n~Ûø£ dü+K´˝À ≈£î+|òDæ ° ôdq’ ´+ yÓ÷Vü≤]+∫ e⁄+~. ã+>∑fi≤
˝À|ü\ Ç+¬>d¢ t düeTø£+å ˝À ø£˝ø… sº£ Y ø±ÁπøHé dü«j·T+>± ø=s¡&Ü‘√ #êeu≤<äT‘·÷ e⁄Hêï&ÉT.
ªª˙ uÛÑs¡Ô mø£ÿ&ÉTHêï&ÉT? #Ó|ü⁄Œ!μμ n+≥÷. y=&É\T ∫{Ï¢ s¡ø£Ô+ ∫+<äT˝ÒdüTÔHêï
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ dü‹ ô|<ä$ $|üŒ&É+ ˝Ò<Tä . |ü<fi˚ fl¯ ∫q<=s¡ düTã“j·T´ ≈£L&Ü ‘·q H√{Ïy+Ó ≥
|ü\T≈£î yÓ*øÏ sêìe«&É+ ˝Ò<Tä .
bÕ˝…>±&ÉT 103
s¡ø±Ôìï ∫+~+|ü CÒdüTÔHêï, ô|<ä$ $|üŒì yê] ìÁ>∑Vü≤ X¯øÏÔøÏ Ç+¬>¢dt
n#ÓÃs¡Ty=+<ë&ÉT. Çø£ #ê\qï≥Tº>± ø±ÁπøHé≈î£ ø£qTôd>’ ∑ #˚dæ düŒèVü≤ ‘·|Œü &ÜìøÏ dæ<+Δä >±
e⁄qï <=s¡kÕì düTã“eTà <ä>]Z∑ ø¬ [fl ‘Ó∫Ã ô|≥Tºø=qï kÂeT´‘·‘√ Á|ü•ï+#ê&ÉT.
ªª˙ uÛsÑ qÔ¡ T @MT #ÓjT· éTT. n‘·&øÓ ÿ£ &ÉTHêï&√ eTsê´<ä>± #Ó|Œü eTà. ˙ uÛsÑ qÔ¡ T á
πsHê{Ï >∑&É¶ø£+‘·{ÏøÏ C≤^sê›sY #Ój·÷´\qTø=+≥THêï+! n~ ˙≈£î Çwüºy˚T>±!... ˙
uÛsÑ ‘Ô¡ √ á $wüjT· yÓTÆ dü+Á|ü~+|ü⁄\T »s¡bÕ\qTø=+≥THêï+...μμ
n‘·ìe+ø£ NÛ‘êÿs¡+>± #·÷∫+~ düTã“eTà.
ªªqTe⁄« #Ó|⁄ü Œ u≤ãT, ˙≈£î ø√]+~ ÇkÕÔqT. Hê ãTõ®$ ø£<÷ä ! #Ó|Œü e÷à. á
u≤ãT #ê˝≤ eT+∫yê&ÉT ø±ÁπøHé. ‘·|Œü ø£ #ÓãT‘ê&ÉTμμ n+≥÷ <=s¡ düTã“j·T´≈£î #˚sT¡ e>±
yÓ[fl n‘·ì ‘·\ô|’ #ÓsTT´ô|{Ïº m+‘√ ÄbÕ´j·T‘· ø£qãs¡Tdü÷Ô n&ç>±&ÉT Ç+¬>d¢ .t n‘·ì
ø£|≥ü ÄbÕ´j·T‘· Ä |üdæ Vü≤è<äj÷· ìøÏ ns¡yú TÓ +Æ ~. >∑T+&Ó uÛ>Ñ T∑ qZ eT+&ç+~!
‘êqT düŒèVü≤ ‘·ù|Œ |ü]dæ‹ú ˝À e⁄Hêï, u≤<Ûqä +‘ê zs¡TÃø=ì >±+Á&ç+∫ Ç+¬>d¢ t
eTTK+ô|’ ePXÊ&ÉT.
‘êqT ø£˝À¢ ≈£L&Ü }Væ≤+#·ì |ü]D≤eT+ Ç~!
uÛÑ]+#·˝Òø£b˛j·÷&ÉT.
n‘·ì s¡ø+Ô£ ≈£î‘·≈î£ ‘· ˝≤&ç+~!
<=s¡ düTã“j·T´ #Ó+|ü\T ≈£+~b˛j˚T˝≤ >∑{>ºÏ ± ø={≤º&TÉ . n‘·ì #˚‹<Óã“ ø£D‘·
<ä>sZ∑ ¡ ã\+>± ‘·>\∑ &É+‘√ ì\T#·Tqï #√≥TH˚ düŒèVü≤ ‘·|Œæ eTT+<äT≈£î y=]–b˛j·÷&ÉT.
ªªu≤ã÷?μμ düTã“eTà˝Àì e÷‘·è Vü≤è<äjT· + ÄÁø√•+∫+~. ÄyÓT ≈£L&Ü düŒèVü≤
‘·ù|Œ+‘·es¡≈î£ ‹]– ø=≥º&+É ÁbÕs¡+_Û+#ê&ÉT ø±ÁπøHé.
düTã“eTà ≈£L&Ü düŒèVü≤ ‘·|Œæ +~!
Ç+¬>¢düT düŒèVü≤ ‘·|æŒ e⁄qï Ç<ä›Øï ‘·q ã÷≥T ø±fi¯fl‘√ á&çÃ ‘·ìï ªªdüŒèVü≤
e∫Ã+‘·sê«‘· eT∞fl ∫Á‘·e<Ûä ô|≥º+&ç! Ä bÕ˝…>±&çøÏ düyê\T>± #ê{Ï+|ü⁄ ≈£L&Ü
y˚jT· +&ç! bÂs¡TwüeTTqï eT>±&˚ nsTT‘˚, á sπ Hê{Ï >∑&¶É bÕ˝…>±&˚ nsTT‘˚, <Ûs’Ó ´¡ +>±
e∫Ã ‘·q uÛ≤sê´_&É*¶ ï $&ç|+æ #·T≈£î bıeTàìμμ n+≥÷ VüA+ø£]dü÷Ô |üøÿ£ H˚ ‘·q≈£î
øπ {≤sTT+∫q >∑~˝ÀøÏ $düTs¡T>± yÓ[flb˛j·÷&ÉT.

e÷s¡eZ T<Û´ä +˝ÀH˚ y˚cÕ\T e÷]Ã ø£&|É ü #˚sT¡ ø=qï qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç,¶ zãj·T´≈£î ø±ÁπøHé
rdüTø=qï ø£≥Tº~≥ºyÓTÆq @sêŒ≥¢˙ï ‘Ó*dæ e#êÃsTT. ñbÕj·T+‘√H˚ uÛ≤sê´ _&É¶*ï
#Ósq¡ T+∫ $&ç|+æ #ê\qTø=Hêï&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶ Ç+<äT≈£î ø£&|É ü qyêãT düV‰ü j·T+
m+‘ÓH’ ê nedüs+¡ nì uÛ≤$+∫ yê] ø√dü+ Á|üjT· ‹ï+#·>±, ø£&|É ü qyêãT‘√ bÕ≥T
ø£s÷¡ ï\T qyêãTqT ≈£L&Ü ø±ÁπøHé ìs¡“+¤ ~+∫q≥T¢ ‘Ó\TdüTø=ì u≤<Û|ä &ü Ü¶&TÉ .
ªªÇ|ü⁄Œ&ÉT @+ #Ój·÷´* zãj·÷´?μμ ø£s¡Ôe´+ >∑TiÏ+∫ Ä˝À∫dü÷Ô n&ç>±&ÉT
$wüjT· + ‘Ó*dæq zãj·T´ Äy˚X+¯ ‘√ m–dæ|&ü TÉ ‘·÷ #ÓbÕŒ&ÉT.
ªªm+‘· ôd’q´+ e⁄+fÒ @+ <=sê, eTq ø£s¡yê˝≤ìøÏ n&ÉT¶+≥T+<ë b˛sê≥+
kÕ–<ë›+!μμ
ªªÇ|ü⁄Œ&ÉT ø±e\dæ+~ Äy˚X+¯ ø±<äT zãj·T´ Ä˝À#·qμμ |ü*ø±&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
ªªeTπs+ #˚<ë›eT+{≤s¡T?μμ
ªªeTÁ<ëdüT qT+∫ e∫Ãq Ä Ç+¬>d¢ Tü >±&ÉT mø£ÿ&É ãdü#X˚ Ê&√ Ä#·÷ø° ‹sTT´! Ä
‘·sê«‘· #ÓjT· é\dæ+~ H˚qT #ÓãT‘êqT. H˚ìø£ÿ&˚ ≈£Ls=Ãì e⁄+{≤qT. qTyÓ«[fl ø±s¡´+
kÕ~Û+#·Tø=ìsê!μμ Ä˝À#·q˝À |ü&TÉ ‘·÷ nHêï&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
ªªn˝≤π> <=sê!μμ e÷\<ëdü] y˚w+ü ˝À e⁄qï zãj·T´ Ç+¬>d¢ t ãdü#d˚ qæ #√≥T
ø£qTø√ÿe&ÜìøÏ yÓfi≤fl&ÉT.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç,¶ zãj·T´ n+‘·es¡≈î£ ≈£Ls=Ãì e÷{≤¢&TÉ ≈£îqï~ ø£&|É ≈ü î£ z yÓT\Æ T
<ä÷s¡+˝À e⁄qï bÕ&ÉTã&çq düÁ‘·+˝À!
ns¡>+∑ ≥ >∑&∫ç q ‘·sê«‘· sö‘·T >∑TÁs¡+˝≤ |üsT¡ >∑T\T rdü÷Ô e#êÃ&ÉT zãj·T´.
ªªyÓ[flq |üH˚eTsTT´+~ zãj·÷´!μμ ñ<˚«>∑+>± n&ç>±&ÉT qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ n‘·ì
s¬ +&ÉT uÛTÑ C≤\T |ü≥Tº≈î£ ì ≈£î<äT|ü⁄‘·÷.
ªªÄ Ç+¬>¢dt >±&ÉT eTq <=s¡eTàqT, ∫q<=s¡ düTã“j·T´qT ã+~Û+∫q ª˝≤˝Ÿ
ã+>∑fi≤μ˝ÀH˚ ô|’ n+‘·düTÔ >∑~˝À e⁄Hêï&ÉTμμ ñô|Œq˝≤ m–dæedüTÔqï Äj·÷kÕìï
n‹ø£w+ºü >± Ä|ü⁄ø=+≥÷ #ÓbÕŒ&ÉT zãj·T´. qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ eTT+<äT #·‹øÏ\ã&ç.
#ÓjT· é\dæq ø£seÔ¡ ´+ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ø£fifl¯ eTT+<äT ø£<˝ä ≤&ç+~.
ªª<=sê!μμ
ªª@$T{Ï zãj·÷´!μμ
ªªÄ ã+>∑fi≤ yÓqTø£ ô|<ä› eTÁ]#Ó≥Tº+~. Ä #Ó≥Tº ø=eTà\T ã+>∑fi≤ ô|’ n+‘·dTü eÔ s¡≈î£
yÓfi≤flsTT. eTq+ ø£fió¯ fl>∑|Œæ Ä #Ó≥Tº <ä>]Z∑ øÏ #˚sT¡ ø=+fÒ |üì kÕqT≈£L\ eTÚ‘·T+~.μμ
bÕ˝…>±&ÉT 105
ªªX¯Vü≤uÛ≤wt! zãj·T´ eT+∫ Ä<Ûës¡+ #·÷|æ+#êe⁄. m˝≤ ø£qT≈£îÿHêïe⁄ á
$wüjT· +?μμ n‘·&ç e+ø£ Á|üX+¯ kÕ|üPs¡«ø£+>± #·÷dü÷Ô n&ç>±&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
ªªz dæbÕsTT <ë«sê ø£qTø=ÿHêïqTμμ #ÓbÕŒ&ÉT zãj·T´.
ªªmesê dæbÕsTT?μμ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ø£qTu§eT\T eTT&ç|&ü Ü¶sTT.
ªªeTq sπ Hê{Ï >∑&y¶É ê&˚!μμ
ªªzãj·÷´ #ê˝≤ n\dæb˛j·÷e⁄. á |üP≥≈£î $ÁXÊ+‹ rdüTø√! sêÁ‹ e÷≥T|ü&¶É
‘·sê«‘· eTq ø±s¡´Áø£eT+ ÁbÕs¡+_Û<ë›+.μμ
ªªá ≈£î+|òDæ ° Á|üuTÑÛ ‘·«+ á sπ Hê{Ï d”eT˝À düeT÷\+>± HêX¯q+ nj˚T´+‘·es¡≈L£
Hê ø£+{ÏøÏ ≈£îqT≈£îsê<äT <=sê!μμ
zãj·T´ |ü\T≈£î\≈£î qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ø£fió¯ fl #ÓeTsêÃsTT.
ªª˙˝≤+{Ï yê&ÉT Hê≈£î ‘√&ÉT>± <=s¡ø&£ +É Hê n<äèwü+º zãj·T´.μμ
ªª<=sê MT ø£+≥ ø£˙ïsê!μμ #·*+∫b˛j·÷&ÉT zãj·T´.
ªªÇ$ ø£˙ïfi¯ó¢ ø±e⁄ zãj·T´. Äq+<ä u≤cÕŒ\T! ˙˝≤+{Ï $XÊ«dübÕÁ‘·T&ÉT
<=]øÏq+<äT≈£î Äq+<ä+‘√ Hê >∑T+&Ó ø±]Ãq |ü˙ï{Ï»˝≤\T.μμ
ªªMT≈£î Hêô|’ e⁄qï $XÊ«kÕìøÏ <Ûqä T´DÏí <=s¡μμ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ bÕ<ë\#Ó+‘· #˚sT¡ ‘·÷
nHêï&ÉT zãj·T´.
ÄÁs¡‘ú ‘· √ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ zãj·T´ ‘·\qT ìeTTs¡T‘·÷ e⁄+&çb˛j·÷&ÉT.
21
Nø£{Ï e÷≥Tq ø£&|É ü |ü≥Dº + dü<Tä e› TDÏ–+~!
≈£î+|òDæ ° ôdì’ ≈£î\ <äTdüT\Ô T <Û]ä +∫ ø±|ü˝≤yê]øÏ m˝≤+{Ï nqTe÷q+ sê≈£î+&Ü
Á|üe]Ôd÷ü Ô ˝≤˝ŸeTVü≤˝Ÿ yÓq≈£îÿ yÓ[fl eTiÏ#¿ ≥Ó Tº <ä>]Z∑ øÏ #˚sT¡ ≈£îHêïs¡T qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ -
zãj·T´.
ã+>∑fi≤ eTT+<äT yÓ\T>∑T‘·Tqï #·eTTs¡T B|ü+ ñqï≥Tº+&ç M∫q düT&ç>±*øÏ
Ä]b˛sTT+~.
n+‘ê n+<Ûøä ±s¡+!
>±&ÛÜ+<Ûäø±s¡+!!
mes√ >=+‘·T ∫+#·Tø=ì ns¡TdüTHÔ êïs¡T.
ªªB|ü+ Ä]b˛sTT+~ yÓ*–+#·+&çsê!μμ n+≥÷.
ªÇ<˚ ‘·eT≈£î nqTyÓq’ neø±X¯+μ nì ìs¡sí TT+#·T≈£îqï qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ôV≤#·Ã]ø£>±
zãj·T´ uÛTÑ »+ ‘·{≤º&TÉ .
zãj·T´ dæ<eΔä Tj·÷´&ÉT.
Ç<äs› ÷¡ ˇø£] yÓ+≥ y=ø£sT¡ z ø=eTàqT Ä<Ûës¡+ #˚dTü ø=ì m˝≤+{Ï n*øÏ&ç
ø±≈£î+&Ü ÁbÕ≈£î‘·÷ yÓ[fl ˝≤˝ŸeTVü≤˝Ÿ ô|’ n+‘·dTü ˝Ô Àì >∑~ <ä>]Z∑ øÏ #˚sT¡ ø=Hêïs¡T.
nø£ÿ&É me«s¡÷ ø±|ü˝≤ ˝ÒsT¡ . zs¡>± eT÷dæ e⁄qï ‘·\T|ü⁄\T ‘Ós∫¡ #·÷XÊ&ÉT zãj·T´.
Ä<äeT]∫ ì<äTs¡b˛‘·÷ e⁄Hêï&ÉT Ç+¬>¢dt. #·&û #·|ü⁄Œ&ÉT ø±≈£î+&Ü Ç<ä›s¡T |æ\T¢˝≤¢
yÓT*¢>± n&ÉT>∑T˝À n&ÉT>∑T y˚d÷ü Ô >∑~˝ÀøÏ yÓfi≤¢sT¡ .
‘·\T|ü⁄ eT÷dæ >=fiËfl+ ‘·–*+#ê&ÉT zãj·T´.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ @ e÷Á‘·+ Ä\dü´+ #ÓjT· ´ø£ ˇs¡˝À+∫ ø£‹˝Ô ≤– >∑TÁs¡Tô|&ÉT‘·÷
ìÁ<äb˛‘·Tqï Ç+¬>d¢ t >∑T+&Ó\ô|’ >∑T∫Ã e⁄+∫ ø£~bÕ&ÉT. ã+>±s¡+˝≤+{Ï ‘·q ìÁ<äqT
uÛÑ+>∑+ #˚dæq+<äT≈£î>±qT ø√|ü+‘√ ø£fi¯ófl ‘Ós¡e≈£î+&ÜH˚ ªVüA áCŸ <ä{Ÿ u≤düºsY¶μ
n+≥÷ eTTK+ <ëø± ø£|⁄ü Œ≈£îqï <äT|üŒ{Ïì ‘=\–+∫ ˝ÒeuÀsTT Ä–b˛j·÷&ÉT. ‘·q
m<äT≥ ø±\j·TeTT&ç˝≤ ì˝§Ãqï qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ì #·÷&É>±H˚ Ç+¬>¢dt >∑T+&Ó\T
Áã<ä\Δ j·÷´sTT. #êe⁄ uÛj Ñ T· +‘√ >∑{>ºÏ ± ns¡euÀj·÷&ÉT. m+‘·>± Á|üjT· ‹ï+∫Hê n‘·ì
dü«s¡ù|{Ïø£ qT+∫ m˝≤+{Ï X¯ã+› yÓ*øÏsê˝Ò<Tä . s¬ +&ÉT #˚‘T· \T CÀ&ç+∫ qs¡d+æ Vü‰s¬ &çø¶ Ï
<ä+&É+ ô|&ÉT‘·÷.
ªª|”C¢ Ÿ &√+{Ÿ øÏ˝ŸMTμμ n+≥÷ y˚&TÉ ø=Hêï&ÉT.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ n‘·ì >∑T+&Ó\ô|’ ø£‹Ô n˝≤π> e⁄+∫ n‘·ìï |üøÿ£ ô|’ qT+∫ øÏ+~øÏ
~+|æ zãj·Té+ø£ #·÷dü÷Ô ø£qTôd’>∑ #˚XÊ&ÉT. Ä ø£qTôd’>∑ jÓTTø£ÿ ns¡ú+ ‘Ó*dæq
zãj·T´ Ç+¬>d¢ Tü s¬ +&ÉT #˚‘T· \T yÓq≈£îÿ $]∫ ø£{yºÏ X˚ Ê&ÉT.
ªªqH˚ï+ #˚kÕÔsT¡ ?μμ ÁbÕDuÛj Ñ T· +‘√ >∑»>∑» y=DÏøbÏ ˛‘·÷ n&ç>±&ÉT Ç+¬>d¢ .t
ªª@$T #ÓjT· éTT. eTsê´<ä>± Hê uÛ≤sê´_&É*¶ ï y=~*ô|≥ºeTì #Ó|⁄ü Œ! ˝Ò<ë á
ø£Då +˝ÀH˚ ˙ ÁbÕD≤\T Vü≤Ø eT+{≤sTTμμ ø£sÿ¡ X¯+>± |ü*ø±&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
ªª˙... e⁄... qs¡... dæ+Vü‰... s¬ &çy¶ ê!μμ #êe⁄ uÛj Ñ T· +˝À ≈£L&Ü ~Á>±“¤+‹ #Ó+~
n&ç>±&ÉT Ç+¬>d¢ .t
ªªne⁄qT qs¡d+æ Vü‰s¬ &çH¶ !˚ sπ Hê{Ï>&∑ ˝¶É À |ü⁄{Ïqº bÂs¡TwüeTTqï eT>±&çï, bÕ˝…>±&çï
ø±ãfÒº qTe⁄« #˚dqæ düyê\TqT m<äTs=ÿì Hê uÛ≤s¡´ _&É*¶ ï rdüT≈£î yÓfifl¯ &ÜìøÏ e#êÃqTμμ
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ø£fió¯ fl n–ï>√fi≤\j·÷´sTT.
bÕ˝…>±&ÉT 107
‘·q m<äT≥ ì˝§Ãqï~ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ nì ‘Ó*j·T>±H˚ Ç+¬>d¢ Tü >∑T+&Ó <ä&<É &ä É
˝≤&ç+~! y=fi¯fl+‘ê eTT#ÓÃeT≥\T |ü{≤ºsTT. #ê˝≤ ùd|ü{eÏ s¡≈î£ n‘·ì H√{ e÷≥
˝Ò<Tä . >∑T&É|¢ Œü –+∫ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ e+πø #·÷düT+Ô &çb˛j·÷&ÉT.
ªª@$T≥˝≤ #·÷düTHÔ êïe⁄μμ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ >=+‘·T ø£≥Te⁄>± |ü*øÏ+~.
ªª@.. @+... ˝Ò<Tä ... MTs¡T #Ó|Œæ q≥T¢... MT uÛ≤sê´_&É*¶ ï #Ós¡ qT+∫ $&ç|kæ ÕÔqT...
q..H˚ï+ #ÓjT· ´ø£+&ç!μμ ;ÛsT¡ yÓ’ Áã‹$T˝≤&ÉT‘·÷ nHêï&ÉT Ç+¬>d¢ .t
ªª} nsTT‘˚ |ü<!ä μμ eT+Á<äd«ü sêq |ü*ø±&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶ Ç+πøMT e÷{≤¢&≈É î£ +&Ü
eT+Á‘·eTT>∑T&› ˝ç ≤ yê]yÓ+≥ q&ç#ê&ÉT Ç+¬>d¢ .t
n+‘·eT+~ ôd’ì≈£î\ düeTø£å+˝À düŒèVü≤ ‘·|æŒe⁄qï ‘·q uÛ≤s¡´_&É¶*ï ‘·q
s¬ +&ÉTuÛTÑ C≤\ô|’ yÓ÷düTø=ì ø=<äeTdæ+>∑+˝≤ q&É∫ yÓfiÀÔqï qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ e+ø£, Ç+¬>d¢ Tü
yÓqTï≈£î ø£‹yÔ TÓ Tq >∑T∫Ã ‘·eTyÓ+≥ q&ç|+æ #·T≈£î yÓfiÀÔqï zãj·T´ e+ø£ eTÚq+>±
#˚w\ºü T&ç– #·÷dü÷+Ô &ç b˛j·÷s¡T ø£˝ø… sº£ Y ø±ÁπøHé, ø¬ ô|Hº é Hês¡Hº .é ‘·eT #˚w\ºü ≈£î ÁøÏj÷· s¡÷|ü+
ø£*ŒùdÔ zãj·T´ #˚‹˝Àì ø£‹Ô Ç+¬>d¢ Tü yÓqTï˝ÀøÏ ã\+>± <ä÷düT≈£îb˛‘·T+~. n+<äTøπ
m˝≤+{Ï Á|üjT· ‘·ï+ #ÓjT· ´ø£ ìùd»Ô +>± e⁄+&çb˛j·÷s¡T yês¡T.
ø£&|É ü |ü≥Dº bı*y˚Ts¡\T <ë{Ï Ç+‘·≈î£ ÁøÏ‘+· ‘êeTT ãdü#d˚ qæ düÁ‘·+ <ä>]Z∑ øÏ
#˚sT¡ ≈£îHêïs¡T qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç,¶ zãj·T´. Ç+¬>d¢ Tü qT düÁ‘·+ |üøÿ£ H˚ e⁄qï z ≈£î+≥˝À ‘√dæ
nø£ÿ&çqT+∫ ‘·eT >∑TÁsê\ô|’ q\¢eT\yÓ|’ ⁄ü ñ‘·sÔ ¡ ~X¯≈î£ <ë] rXÊs¡T.
yês¡T ø£qTeTs¡T>∑T nj˚T´+‘·es¡≈î£ •˝≤Á|ü‹eT˝≤ ≈£î+≥˝ÀH˚ ì\TÃ+&çb˛j·÷&ÉT
Ç+¬>¢dt.
Ç<ä+‘ê øπ e\+ ø=ìï ìeTTcÕ\ ø±\ eé~Û˝ÀH˚ »]–b˛sTT+~.

ªªeT˝≤¢¬s&ç¶!μμ
ªª#Ó|Œü +&ç Ç+¬>d¢ Tü <=sê!μμ $qj·T+>± |ü*ø±&ÉT ô|<äeT˝≤¢s¬ &ç.¶
ªªm˝≤¬>H’ ê düsπ , Ä qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç>¶ ±&ç n+‘·+ #·÷&É+<˚ Hê≈£î ìÁ<ä|≥ü <º Tä . m+‘·
<Ûs’Ó ´¡ + yê&çø?Ï Ç+‘·eT+~ ôdì’ ≈£î\T e⁄+&ç ≈£L&É yê&çï @MT #ÓjT· ´˝Òø£ b˛j·÷s¡Tμμ
ø£d‘æ √, Äy˚X+¯ ‘√ |üfió¯ fl ø=s¡T≈£î‘·÷ nHêï&ÉT Ç+¬>d¢ Tü .
ªª@<Ó’Hê #Ój·T´&ÜìøÏ |üPqT≈£î+fÒ, MT ÁbÕD≤\≈£î Á|üe÷<ä+ yê{Ï\¢e#·TÃqì
uÛj
Ñ T· |ü&ç $Tqï≈£îHêïy˚T ‘·|Œü , e+{Ï+≥ ∫øÏÿq ≈£î+<˚\T˝≤ eTq eT<Û´ä ∫øÏÿq Ä
bÕ˝…>±&çï ÁbÕD≤\‘√ y=~˝Ò yêfi¯fle÷?μμ nHêï&ÉT ø£˝ø… sº£ Y ø±ÁπøHé.
ªªqTe«qï~ ≈£L&Ü ì»y˚T ø±ÁπøHé. @yÓ÷ nqT≈£îHêïqT ãVüQ <ÛÓ’s¡é+‘·T&ÉT
yê&ÉT.μμ
|üsêÁø£eTeTTqï e´øÏÔ nì|æ+#·Tø=+≥THêï&ÉT. ˝Òøb£ ˛‘˚ 11 s¡÷bÕj·T\ ‘·eØ®
rdüTø=H˚ z ∫qïbÕ{Ï e´øÏÔ eTq*ï m~]+#·≥e÷?μμ nHêï&ÉT Hês¡Hº .é
ªªyê&çï |ü≥Tºø√e&ÜìøÏ e⁄qï ˇø£ÿ Ä<Ûës¡+ #˚C≤]b˛sTT+~. Ç|ü⁄Œ&˚+ #˚<ë›+?μμ
Äy˚X+¯ ‘√ Ä˝À#·q˝À |ü&TÉ ‘·÷ nHêï&ÉT Ç+¬>d¢ .t
n+<ä] eT<Û´ä ø±ùd|ü⁄ ìX¯Ùã›+... Ä ‘·sê«‘·...
ªªqTe⁄« #Ó|⁄ü Œ eT˝≤¢s¬ &ç¶ Ç|ü⁄Œ&˚+ #˚<ë›+?μμ eT˝≤¢s¬ &ç¶ e+ø£ #·÷dü÷Ô n&ç>±&ÉT
Ç+¬>¢düT.
ªªe÷ ‘·eTTà&ç ñ<äé÷ìøÏ eT÷\ dü+ú uÛ≤˝≤¢+{Ï >√kÕsTT yÓ+ø£qïqT, zãj·T´qT
ñbÕj·T+>± eT≥Tºu&… ‘ç ˚ - n‘·qT ã\V”≤qT&Í‘ê&ÉT. n|ü⁄Œ&ÉT eTq+ n‘·ìï düT\uÛ+Ñ >±H˚
|ü≥Tºø√e#·TÃ!μμ @<√ ìs¡j í ÷· ìøÏ e∫Ãqyê&Ó’ nHêï&ÉT ô|<äeT˝≤¢s¬ &ç.¶
ªªyê]ì eT≥Tºu≥… &º +É m˝≤?μμ eT˝≤¢s¬ &ç¶ e+ø£ |üØø£>å ± #·÷XÊ&ÉT ø±ÁπøHé.
m˝≤>√ #ÓbÕŒ&ÉT eT˝≤¢s¬ &ç.¶
n+<ä] ø£fió¯ ¢ $T\$T\ yÓT]XÊsTT!

qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ - zãj·T´ mÁs¡eT\ ø=+&Éô|’ì ‘·eT kÕúesêìï #˚s¡Tø√>±H˚
nqT#·sT¡ \+<äs÷¡ _\_\eT+≥÷ e∫Ã #·T≥TºeTT{≤ºsT¡ . düŒèVü≤ ‘·|Œæ e⁄qï ‘·q uÛ≤sê´_&É*¶ ï
>∑TÁs¡+ ô|q’ T+∫ ÁøÏ+~øÏ ~+#ê&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶ s¡ødÔ£ øæ yÔ£ TÓ Æ e⁄+~ ÄyÓT <˚V≤ü +.
>√kÕsTT yÓ+ø£qï, ø£sD¡ + nX¯«‘êúeT ÄyÓTqT n‹ C≤Á>∑‘>Ô· ± |ü≥Tºø=ì qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶
$ÁX¯$T+#·&ÜìøÏ @sêŒ≥T #˚dqæ >∑~˝ÀøÏ rdüT≈£î yÓfi≤fls¡T. sê‹ eT+#·+ô|’ q\¢{Ï
ø£+ã[ |üs∫¡ |ü&TÉ ø√u…{≤ºsT¡ . ÄyÓT |üøÿ£ H˚ ø±düÔ m&É+>± ∫q <=s¡ düTã“j·T´qT ≈£L&Ü
|ü&ÉTø√u…{≤º&ÉT.
ÄyÓT ˇ+{Ïô|’ nsTTq >±j·÷\qT #·÷dæ n+<ä] >∑T+&Ó˝À¢ n<äTs¡T |ü⁄{Ï+º ~.
ø£+≥ ø£˙ïs¡T düT&ÉT\T ‹]–+~.
sê»j·T´ - >√|üj·T´\T ÄyÓT X¯Øs¡+ô|’ì >±j·÷\≈£î ∫øÏ‘·‡ #Ój·T´&ÜìøÏ
|üPdüTø=Hêïs¡T. @<√ Ä≈£î\ ù|s¡T¢ #ÓbÕŒs¡T. n$ eTs¡Tì$TcÕH˚ï e∫Ã yê] #˚‹øÏ
#˚sêsTT. yê{Ï |üdsü T¡ >±j·÷\ô|’ |üPdæ ø£≥Tºø{£ ≤ºsT¡ .
ÄyÓT |ü]dæ‹ú #·÷dæ n+<ä] ø£fió¯ fl #ÓeTà–˝≤¢sTT!
bÕ˝…>±&ÉT 109
ªª#·\ì¢ >±* nedüs+¡ . n+<äsT¡ Á|üøÿ£ ≈£î ‘=\>∑+&ç!μμ #ÓbÕŒ&ÉT sê»j·T´.
n+<äs÷¡ Á|üøÿ£ ≈£î ‹]>±s¡T.
~>∑T\T >∑T+&Ó\‘√ ì˝ÀÃqï ôdì’ ≈£î\ e+ø£ #·÷dü÷Ô #ÓbÕŒ&ÉT >√kÕsTTyÓ+ø£qï.
ªªá s√E≈£î MTMT |üqT\T #ê*+∫ yÓ[fl $ÁXÊ+‹ rdüTø√+&ç!μμ e÷s¡T e÷{≤&Éø£
n+<äsT¡ yÓ[flb˛j·÷s¡T.
>√kÕsTT yÓ+ø£qï, qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ e÷Á‘·+ $T–˝≤s¡T.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ uÛ≤s¡+>± ì≥÷ºsT¡ dü÷Ô sê‹ eT+#êìøÏ ÄqT≈£îì ≈£Ls¡TÃ+&ç b˛j·÷&ÉT.
n‘·ì <äèwü+º ‘ê düŒVü≤‘·|Œæ e⁄qï uÛ≤sê´_&É\¶ ô|H’ ˚ e⁄+~.
ªª<=sê!μμ yÓT*¢>± |æ˝≤Ã&ÉT >√kÕsTT yÓ+ø£qï.
ªªkÕ«MT!μμ ‘·q <äèwæº >√kÕsTT yÓ+ø£qïyÓ|’ ⁄ü eTs¡˝≤Ã&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
ªªeTq+ #ÓjT· é\dæq Á|üjT· ‘·ï+ #˚XÊeTT. Äô|’ Ä ô|y’ ê&ç<j ä T· n<Ûs’Ó ´¡ |ü&≈É î£ μμ
<Ûs’Ó ´¡ + #ÓãT‘·÷ nHêï&ÉT >√kÕsTTyÓ+ø£qï.
ªªn<Ûs’Ó ´¡ + ø±<äT kÕ«MT! ªÇBμ nì #Ó|⁄ü Œø√˝Òì e´<Ûμä μ uÛ≤s¡+>± ì≥÷º]Ã |ü*ø±&ÉT
ªª˙ e´<Ûä @$T{À Hê≈£î ne>∑‘·yÓTÆ+~ <=s¡. Ç˝≤+{Ï |ü]dæú‘·T˝À¢H˚ >∑T+&Ó
ìã“]+#·Tø√yê*. á |üP≥≈£î $ÁXÊ+‹ rdüTø√!μμ
ªª$ÁXÊ+‹ nqï |ü<+ä Çø£ á J$‘êìøÏ nedüs+¡ ˝Ò<Tä kÕ«$T yê]ì á d”eT
qT+∫ ‘·]$T ø={Ïqº Hê&˚ Hê≈£î |üP]Ô dü+|üPs¡í $ÁXÊ+‹μμ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ø£fifl¯ ˝À¢ mÁs¡{Ï
Js¡\T. eT∞fl #ÓbÕŒ&ÉT ˇø√ÿ |ü\T≈£î ≈£L&ÉBdüTø=ì.
ªªÇø£ @ e÷Á‘·+ ñù|ø£å ‘·><∑ Tä kÕ«$T, eTq ñ<äé÷ìï ñ<äè‘·+ #Ój÷· ´*.μμ
ªªn˝≤π>μμ ∫qï>± ‘·\÷|æ... n&ç>±&ÉT >√kÕsTT yÓ+ø£qï.
ªªìqï{Ï qT+∫ nuÛÀ»+>± e⁄Hêïe⁄. ø±dæìï bÕ\T |ü+|æ+#·eT+{≤yê?μμ
ªªnedüs+¡ ˝Ò<Tä kÕ«MTμμ ãs¡TyÓøÿÏ q ø£qT¬s|üŒ\qT eT÷dü÷Ô |ü*ø±&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
Ç+πøMT Á|ü•ï+#· <ä\#·Tø√˝Ò<äT >√kÕsTTyÓ+ø£qï, eTÚq+>± @<√ jÓ÷∫dü÷Ô
ãj·T{ÏøÏ e#˚ÃXÊ&ÉT.

‘·qø£+≥÷ øπ {≤sTT+∫q >∑~˝À sê‹H˚\ô|’ ø£+ã[ |üsT¡ #·Tø=ì |ü&TÉ ø=qï >√kÕsTT
yÓ+ø£qï ø£fió¯ fl ìX¯Ã\+>± e⁄HêïsTT. m+‘·>± Á|üjT· ‹ï+∫Hê eT÷‘·\T |ü&+¶É ˝Ò<Tä .
ñ<äéT uÛ$Ñ ‘·e´+ ‘ê\÷≈£î Ä˝À#·q˝Ò #Ó*j·T* ø£≥˝º ìÒ ø£&*É ‘·s+¡ >±˝≤¢ |òTü Àwæd÷ü Ô
m–dæ |ü&TÉ ‘·÷ n‘·ì eTdæcÔ Õÿìï, eTqdüTqT ø£\es¡ ô|&ÉT‘·THêïsTT.
ªÇø£ ìÁ<äsê<äTμ nì ìs¡sí TT+#·T≈£îqï >√kÕsTT yÓ+ø£qï >∑~˝À qT+∫ ãj·T{ÏøÏ
e#êÃ&ÉT. #·\ì¢ #·*>±* n‘·ì X¯Øsêìï ì\TyÓ\¢ y=DÏø+Ï ∫+~. nsTTHê ‘·≥Tºø=ì
ø=+&É#T· ≥÷º nÁ|üeT‘·+Ô >± $#·TÃø£‘T· \Ô ‘√ ø±|ü˝≤ ø±düTqÔ ï nqT#·sT¡ \ e+ø£ #·÷XÊ&ÉT.
ø±|ü˝≤ ø±dü÷HÔ ˚ yês¡T ≈£î+|òDæ ° eédüqú T |ü‘q· + #˚ùd e÷sêZ\qT >∑TiÏ+∫ ‘·eT≈£î
‘√∫q~ ˇø£]ø=ø£sT¡ yÓ\&¢ +ç #·Tø=+≥THêïs¡T. >√kÕsTT yÓ+ø£qïqT >∑eTì+∫ <ä>]Z∑ ø¬ [fl
n&ç>±s¡T ø=+<äsT¡ .
ªª@yÓT+Æ ~ kÕ«MT?μμ
ªª@MT ˝Ò<äT eP]πø Ç˝≤ e#êÃqT. Ä<äTsê› |ü&Éø£+&ç!μμ n+≥÷ nø£ÿ&ÉTï+∫
eTT+<äT≈£î ø£~* ø=+&É≈î£ ≈£î&çy|’Ó ⁄ü q e⁄qï sê‹>∑~ <ä>]Z∑ øÏ #˚sT¡ ø=Hêï&ÉT. Ä >∑~
zãj·T´~! >√kÕsTT yÓ+ø£qï HÓeTà~>± ˝À|ü*øÏ ‘=+– #·÷XÊ&ÉT. n‘·ì uÛÑè≈£î{Ï
eTT&ç|ü&ç+~.
zãj·T´ ìÁ<äb˛e&É+ ˝Ò<Tä .
sê‹|üøÿ£ ô|’ ≈£Ls¡TÃì yÓ÷ø±fi¯fl MT<ä ‘·\ ÄìÃ @<√ Bs¡+È >± Ä˝À∫dü÷Ô e⁄Hêï&ÉT.
n‘·ì BsêÈ˝À#·q˝À @ø±Á>∑‘· e⁄+~.
ªªzãj·÷´!μμ
Ä |æ\T|ü⁄ $qï zãj·T´ Ä˝À∫+#·&É+ e÷ì ñ*øÏbÕ≥T‘√ ~>∑TZq ˝Ò∫
ì˝§ÃHêï&ÉT. ‘·q m<äTs¡T>± Je+˝Òì qe⁄«qT ô|<ë\ô|’øÏ ‘Ó#·TÃ≈£î+≥÷ ì˝§Ãqï
ªªkÕ«MT!μμ
ªªìÁ<ä sêe&É+ ˝Ò<ë zãj·÷´μμ kÂeT´+>± n&ç>±&ÉT >√kÕsTT yÓ+ø£qï.
ªªsêe&É+ ˝Ò<Tä kÕ«$T.μμ
ªªm+<äT≈£î?μμ ø±s¡D+ ‘Ó*dæHê ø±yê\ì n&ç>±&ÉT >√kÕsTT yÓ+ø£qï.
ªª@yÓ÷ kÕ«MT! Ç‘·$T‘·+ú >± #Ó|Œü ˝Òì Ä˝À#·q\T qqTï ø£\es¡ô|&ÉT‘·THêïsTTμμ
ì≥÷ºsT¡ Œ\ eT<Û´ä #Ó|⁄ü Œø=#êÃ&ÉT zãj·T´.
ªªHê |ü]dæ‹ú ≈£L&Ü n˝≤π> e⁄+~ zãj·T´μμ ‘êqT ≈£L&Ü ∫qï>± ì≥÷ºsT¡ dü÷Ô
|ü*ø±&ÉT.
bÕ˝…>±&ÉT 111
Áe÷qŒ&ç >√kÕsTT yÓ+ø£qï e+πø #·÷düT+Ô &çb˛j·÷&ÉT zãj·T´. Ç<ä]› eT<Û´ä eTÚq+
#√≥T #˚dTü ≈£î+~.
ø=~› ùd|ü{Ï ‘·sê«‘· ‘·eTeT<Û´ä sê»´+ #˚dTü qÔ ï eTÚHêìï #Ó]ù|dü÷Ô #ÓbÕŒ&ÉT.
ªªzãj·T´ πs|ü⁄ X¯ìyês¡+. nVü≤À_˝≤ìøÏ yÓ[fl kÕ«$Tì <ä]Ù+#·Tø=ì e<ë›+!
eTqdüT≈£î ø±düsÔ TTHê Á|üXÊ+‘·‘· #˚≈L£ s¡T‘·T+~. |üPC≤] $wüßXí s¯ à¡ ≈£L&É eTq≈£î @yÓq’
$esê\T n+~+#·e#·TÃ!μμ
‘êqT #Ó|üŒ<ä\#·Tø=qï~ >√kÕsTT yÓ+ø£H˚ï #Óù|Œdü]øÏ zãj·T´ m<ä˝À ∫s¡T
dü+‘√wü+ y˚d+æ ~.
ªªn˝≤π> kÕ«$T!μμ n+≥÷ ‘·q sê‹ô|’ >√kÕsTT yÓ+ø£qïqT ÄoqT&çï #˚XÊ&ÉT
zãj·T´.
Ç<ä]› eT<Û´ä ñ<äéT+ ‘ê\÷≈£î e÷≥\T yÓTT<ä\j·÷´sTT!

ªªHê]>±μμ
ªª#Ó|Œü +&ç eT˝≤¢s¬ &ç¶ <=sê!μμ
ªªm˝≤ e⁄+~ Hê |ü<øä∏ +£ ?μμ
ªªÁãVü‰à+&É+>± e⁄+~μμ
qTe⁄« #Ó|Œæ +<ëìï ã{Ïº á |ü<øä∏ +£ ‘·j÷· s¡T#˚XÊqT. Ä >√kÕsTT yÓ+ø£qï nø£ÿ&çøÏ
‘·|Œü ≈£î+&Ü ekÕÔ&TÉ ø£<÷ä !μμ
ªª‘·|Œü ø£ ekÕÔ&TÉ s¬ &ç.¶ z kÕ] Hê ø£fi≤flsê #·÷XÊ! Ä yÓ+ø£qï Á|ü‹ X¯ìyês¡+
nø£ÿ&çøÏ ‘·|Œü ≈£î+&Ü ekÕÔ&TÉ . Ç+<äT˝À nqTe÷q+ ÇdüTeT+‘· ≈£L&Ü ˝Ò<Tä .μμ
eT] eTq eT+B e÷s¡“˝≤ìï ≈£L&Ü dæ<+Δä #˚XÊyê?μμ
ªªn˙ï dæ<+Δä #˚XÊqT. n~ ≈£L&Ü!μμ
ªª˙ Ç+{Ï ô|{≤º?μμ
ªªeTq b˛*>±&ç ô|≥ºμμ
ªªns¡e˝Ò<ë?μμ
ªªn]∫+~. –∫Ã+~ ≈£Ldæ+~. nsTTHê e<ä˝<¢Ò Tä . MTs¡T s¡T∫ #·÷&É˝<Ò Tä >±ì
uÛ˝Ñ Ò s¡+E>± e⁄+≥T+<ë |æ≥.º μμ
ªªø=+|üBdæ qTe⁄«>±ì s¡T∫ #·÷XÊyê?μμ
ªªMTMT<ä Äq<=s¡, MTø√dü+ ‘Ó∫Ãq |æ≥ìº H˚H{Ó ≤º m+–* #˚kÕÔqT?μμ
ªª˝Öø£´+ u≤>± H˚sêÃy√jYT!μμ
ªªMTs¡T H˚]Œ+<˚>± <=sê!μμ
ªªÄ >√kÕsTT yÓ+ø£qï, zãj·T´ eTq #˚‹øÏ ∫ø±ÿs¡+fÒ ˙≈£î ø±ÁπøHé‘√ #Ó|æŒ
ª&Éù|<ò ës¡Tμ |ü<$ä Ç|æŒkÕÔqTμμ.
ªªì»e÷ <=sêμμ
ªªì»y˚T H√jYT! Ä... nqï≥Tº |ü≥Tºø=∫Ãq Ä |æ≥qº T mø£ÿ&É ô|{≤ºe⁄?μμ
ªªÇ+¬øø£ÿ&ÉT+{≤~ <=s¡? MT |üøÿ£ MT<äT+&Ü~.μμ
ªª@&ÉTdü÷Ô e⁄+<ë?μμ
ªªMT ø±&çø=#êÃø£ @&ÉTbÕ? ábÕ{ÏøÏ ‘˚sT¡ ≈£îì e⁄+{≤~.μμ
ªªø={≤ºyê!μμ
ªªø=≥º˝<Ò Tä , ø£‹Ô #·÷bÕqT. u…~] ‘Ó*$ ‘·|Œæ |ü&+ç ~ m‘·TøÔ =#êÃqT.μμ
ªªyê&˚eTj·÷´&ÉT.μμ
ªª∫‘·>=Z{Ïº @{À¢ bÕπsXÊqT.μμ
ªªeT+∫|üì#˚XÊyé, ˝Ò≈î£ +fÒ yê&ç‘√ #êy=#˚Ã~! s¡‹ùde≈£î y˚fis¯ TT´+~ |ü<!ä μμ
ªªH˚H+Ó <äT≈£î <=sê MT¬sfi¯fl+&ç!μμ
ªªuÛ˝Ñ yÒ ê&çy√jYT qTe⁄«! e⁄+&Ü*‡H√&ç$!!μμ
ªªne⁄qT <=s¡!μμ

22
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ >∑~˝À qT+∫ düqïì eT÷\T>∑T $ì|æ+∫+~. Ä eT÷\T>∑T $qï
>√kÕsTT yÓ+ø£qï - zãj·T´ e÷{≤¢&TÉ ø√e&É+ e÷ì |üsT¡ >∑T\T rdü÷Ô yÓfi≤fls¡T. yê]yÓ+≥
ôdì’ ≈£î\T ≈£L&É. n|ü⁄Œ&˚ düŒèVü≤˝ÀøÏ e∫Ãq düTã“eTà ‘·q |üøÿ£ H˚ ≈£Ls¡TÃì ‘·qe+πø
ÄÁ‘·+>± #·÷düTqÔ ï uÛsÑ qÔ¡ T #·÷dü÷Ô n‹ø£w+ºü ‘√ }|æ] |”\TÃø=+~. n‘·ìô|H’ ˚ <äèwæº
ì*|æ V”≤qdü«s¡+‘√ |ü*øÏ+~.
ªªH˚... ì+... ø£... Áã... ‘·...ø£q+&ç!... >∑T+&Ó˝À¢... @<√.... ãs¡Te⁄>± e⁄+~...
}|æ]... |”\TÃ.... ø√e&É+... ø£... ø£... wüº... wüº+>± e⁄+~.μμ
á e÷≥\T #Ó|Œü &ÜìøÏ? ÄyÓT #ê˝≤ Á|üj÷· dü |ü&+ç ~. #Ó~]q ÄyÓT eTT+>∑Ts¡T\T
bÕ˝…>±&ÉT 113
düe]dü÷,Ô ø£fi≤ $V”≤qyÓTqÆ ÄyÓT eTTU≤ìï düŒè•dü÷Ô u≤<Û>ä ± |ü*ø±&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
ªª˙e⁄ ‘·|Œü ≈£î+&Ü Áã‘·T≈£î‘êe⁄... ‘·|Œü ≈£î+&Ü Áã‘·T≈£î‘êe⁄... Ä qèdæ+Vü≤ kÕ«$T
ø£è|ü eTqMT<ä m\¢|⁄ü Œ&É÷ e⁄+≥T+~. Ä kÕ«$T <äjT· e\¢ ˙e⁄ ‘·|Œü ø£ Áã‘·T≈£î‘êe⁄.μμ
n+‘· u≤<Û˝ä Àq÷ ‘·qqT Áã‹øÏ+#·Tø√yê\ì Äsê≥|ü&TÉ ‘·Tqï ‘·q uÛsÑ qÔ¡ T #·÷dæ
eTqdüT˝ÀH˚ |æ∫Ã>± s√~+∫+~ ÄyÓT. uÛ>Ñ y∑ êHé @ »qà¬øH’ ê Ç‘·&ï˚ Hê uÛsÑ >Ô¡ ± Á|ükÕ~+#·T!
nì y˚&TÉ ≈£î+~ ≈£L&Ü.
sê»j·T´ - >√|üjT· ´\T ÄyÓT Hê&ç |ü≥Tºø=ì |üØøÏdå Tü HÔ êïs¡T. ÄyÓT Hê&ç ã\V”≤q+>±
ø=≥Tºø=+≥÷ e⁄+~ >∑T+&Ó≈î£ eT˝….¢ ÄyÓT ø£fifl¯ ˝À eTè‘·Té⁄ ‘ê\÷≈£î ÄVü‰«q+! Ä
ÄVü‰«Hêìï ‹s¡dÿü ]+#ê\ì ÄyÓT #˚ùd Á|ü‹ Á|üjT· ‘·ï+ nø£ÿ&ÉTqï yês¡+<ä]øÏ ‘Ó*dæb˛‘·÷
e⁄+~. Ç+ø=ìï ìeTTcÕ˝À¢ ÄyÓT ÇVü‰ìï M&ç |üs˝¡ Àø±ìøÏ yÓfió¯ +Ô <äqï q>∑ï dü‘ê´ìï
‘Ó\T‡ø=qï yês¡T uÛ]Ñ +#·˝øÒ £ b˛j·÷s¡T. uÀs¡Tq $\|æ+#·kÕ>±s¡T.
ø£Då ≤\T >∑&#ç ˚ ø=~› ÄyÓT |ü]dæ‹ú $wü$T+∫ b˛‘√+~. JeXÊ«dü ÄyÓT >∑T+&Ó
≈£îVü≤sê˝À¢qT+∫ m>∑Áu≤øÏ ek˛Ô+~. Ç+ø√e÷s¡T ø£w|ºü &ü ç ô|<ä$ $|æŒ+~ ÄyÓT. nsTT‘˚
|ü\T≈£î ÄyÓT H√{ÏqT+∫ yÓ*øÏsê˝Ò<Tä . ø£fifl¯ ‘√ eTÚq uÛ≤wü˝À e÷≥˝≤&ç+~.
ªªá ñ<äéT+˝À ‘·|Œü ø£ $»j·T+ kÕ~ÛkÕÔsT¡ ø£<÷ä ! MT $»j·T yês¡øÔ √dü+... Ä
ì+–ô|’ qT+∫ ≈£L&Ü ÄÁ‘·+>± m<äTs¡T #·÷düT+Ô {≤qT.μμ
ÄyÓT eTÚquÛ≤wü qs¡d+æ Vü‰s¬ &çø¶ Ï uÀ<Û|ä &ü +ç ~. n‘·ì >∑T+&Ó\T Áã<ä\Δ j·÷´sTT!
ø£˙ïs¡T yÓ\T¢esTT´+~.
ÄyÓT n+‹eT |òTü &çjT· \T düMT|æ+#êsTT.
eTè‘·Té⁄ ‘ê\÷≈£î |æ\T|ü⁄ q+<äTø=qï ÄyÓT ø£&ÉkÕ] #·÷|ü⁄>± ‘·q |üø£ÿH˚
düŒèVü≤ ‘·|Œæ |ü&TÉ qï ‘·q ø=&ÉT≈£î e+ø£ #·÷dæ+~. Ä #·÷|ü⁄ n˝≤π> ì*∫ b˛sTT+~.
JeXÊ«dü ãj·T{Ïø=#˚Ãdæ+~. X¯Øs¡+ ìØ®eyÓT+Æ ~.
ªªdüTã“e÷à!μμ ø£+sƒH¡ êfi≤\T ‘Ó–|ü&˝˚ ≤, uÛ÷Ñ q uÛÀ+‘·sê\T <ä<]›ä ˝Ò˝¢ ≤ >∑{>ºÏ ± n]#ê&ÉT
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶ nø£ÿ&É e⁄qï yês¡+<ä] >∑T+&Ó˝À¢+∫ <äT'K düeTTÁ<ä+ bı+– Ä ÁbÕ+‘êìï
XÀø£eTj·T+ #˚d+æ ~.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ uÛ≤s¡´qT b˛>=≥Tºø=qï <äT'K+˝À, u≤<Û‘ä √ >∑{>ºÏ ± n]∫q Ä ns¡T|ü⁄≈£î
düTã“j·T´≈£î düŒèVü≤ e∫Ã+~. ø£fi¯ófl $|æŒ ‘·q |üø£ÿH˚ ndüTe⁄\T u≤dæq ‘·*¢e+ø£,
>∑T+&Ó\T Áã<ä˝› ’… <äT'K+‘√ $\|ædTü qÔ ï ‘·+Á&çe+ø£ #·÷dü÷Ô yÓT*¢>± n&ç>±&ÉT.
ªª@+ »]–+~ HêHêï!μμ
ªªn+‘ê »]–b˛sTT+~ u≤ãT. MT neTà eTq≈£î <ä÷s¡yTÓ Æ b˛sTT+~μμ n+≥÷
∫q<=s¡ düTã“j·T´qT ‘·q >∑T+&Ó\≈£î Vü≤‘·TøÔ =ì @&ÜÃ&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
Ä |üd>æ T∑ +&Ó≈î£ $wüjT· + ne>∑‘y· TÓ +Æ ~!
ªªne÷à!μμ n+≥÷ uÛj Ñ T· +>± @&ÉTŒ yÓTT<ä˝{… ≤º&TÉ .
ªª|üdyæ ê&ÉT ;Û‹˝Ò¢ neø±X¯eTT+~.μμ nì Á>∑V≤æ +∫q >√kÕsTT yÓ+ø£qï ∫q<=s¡
düTã“j·T´qT ‘·q n≈£îÿq #˚sT¡ Ãø=ì, ªªneTà mø£ÿ&çø° b˛˝Ò<Tä u≤ãT. Çø£ÿ&˚ e⁄+~.
eTq <ä>∑Zπs e⁄+~.μμ n+≥÷ Ä |üdæyê&ç @&ÉTŒ e÷ìŒ+#·&ÜìøÏ Á|üj·T‘êï\T
ÁbÕs¡+_Û+#ê&ÉT. nsTTHê Ä |üdyæ ê&ç Vü≤è<äjT· + }s¡&\ç ˝¢ øÒ £ b˛‘√+~.
#·ìb˛sTT+~ mes√ ø±<äT. ø£qï‘·*!¢ qee÷kÕ\T ø£ìô|+∫q ‘·*!¢
>±s¡eTT #˚dæq|ü⁄Œ&É˝≤¢ |ü+&ÉT yÓHÓï˝À¢ ø£eTàì ø±oeTõ© ø£<∏ä\T #ÓãT‘·÷
e÷‘·èVü≤è<äjT· +˝Àì Áù|e÷eTè‘êìï >√s¡TeTT<ä˝› ≤¢ ø£*|æ ‹ì|æ+∫q ‘·*.¢
m˝≤ }s¡&\ç ¢ >∑\&ÉT?
ÄyÓT‘√ |ü<fi˚ fl¯ dü+e‘·‡sê\ yÓy’ êVæ≤ø£ J$‘êìï |ü+#·Tø=qï qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ dür
$jÓ÷>±ìï uÛ]Ñ +#·˝øÒ £ b˛‘·THêï&ÉT. Çø£ Ä |üdyæ ê&ÉT @ e÷Á‘·+ uÛ]Ñ +#·>\∑ &ÉT?
>√kÕsTT yÓ+ø£qï zãj·T´ e+ø£ #·÷dü÷Ô #ÓbÕŒ&ÉT.
ªªzãj·÷´! ∫q<=s¡ düTã“j·T´qT yÓ\T|ü*øÏ rdüT≈£îb˛!μμ
zãj·T´≈£L&Ü <äT'U≤ìï n‹ø£wüº+>± Ä|ü⁄ø=+≥÷ Ä |üdæyê&çï ãj·T{ÏøÏ
rdüT≈£îyÓfi≤fl&ÉT.
ªª<=sê! ø=‘·øÔ √≥≈£î ø£ãTs¡T |ü+|æ<ë›e÷?μμ qs¡d+æ Vü‰s¬ &çì¶ z<ës¡Tdü÷Ô n&ç>±&ÉT
>√kÕsTTyÓ+ø£qï. >√kÕsTT yÓ+ø£qï n˝≤ n&É>>∑ ±H˚ qs¡d+æ Vü‰s¬ &çø¶ Ï @<√ Ä˝À#·q
düTŒ¤]+∫+~. ñ<äéT+ ‘ê\÷≈£î Ä˝À#·q n~! n+‘· <äT'K+˝À ≈£L&Ü n‘·ì eTdæwÔ ÿü +
ñ<äéT+ >∑TiÏ+#˚ Ä˝À∫dü÷Ô e⁄+~.
ªªe<äT› kÕ«MT! Je+˝Òì ‘·eT ø£qï≈£L‘·Ts¡T X¯yêìï #·÷dæ Ä eè<äΔ <ä+|ü‘T· \T
uÛ]Ñ +#·˝sÒ T¡ >∑T+&Ó|–ü * #·kÕÔsT¡ .μμ
Ä e÷{\ yÓqTø£ e⁄qï >∑÷&ÛÜs¡+ú >√kÕsTTyÓ+ø£qï≈£î uÀ<Û|ä &ü +ç ~! qs¡d+æ Vü‰s¬ &çì¶
eTqdüT˝À n_Ûq+~+#·≈î£ +&Ü e⁄+&É˝øÒ £ b˛j·÷&ÉT.
ªªm+‘· >=|üŒ>± m~>±e⁄ <=sê! á ø£ãTs¡T ø=‘·Ôø√≥≈£î ‘Ó*|æ‘˚ ‘·<ë«sê
eTq s¡Vü≤dü´ kÕúes¡+ >∑T]+∫ ≈£î+|òæD° yê]øÏ ‘Ó*ùd neø±X¯eTT+~. nqï ˙
Ä˝À#·H˚ Á>∑V≤æ +#êqT. yê]ì á d”eT qT+∫ bÕs¡Á<√˝≤* nqï ‘·|qü ‘√ ˙˝Àì
bÕ˝…>±&ÉT 115
eTeT‘êqTsê>±\T ≈£L&Ü #·+|ü⁄ø=+≥THêïe⁄. eTTqTeTT+<äT ˙ #·]Á‘·, ˙ b˛sê≥+
á d”eT˝Àì uÛ≤$‘·sê\≈£î dü÷Œ¤]Ô<ëj·Tø£yÓTÆ ì\TdüTÔ+~μμ qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ eTÚq+>±
>√kÕsTT yÓ+ø£qï #Ó|Œæ +~ $+≥÷ e⁄+&çb˛j·÷&ÉT.
n+‹eT ÁøÏjT· \≈£î @sêŒ≥T¢ yÓTT<ä\j·÷´sTT!
n|ü⁄Œ&˚ n+‘·´ÁøÏjT· ˝≤?! ‘·eT <=s¡e+ø£ Áe÷qŒ&ç #·÷XÊs¡T nqT#·sT¡ \T!
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ eTH√ uÛ≤yê*ï dü]>± ns¡+ú #˚dTü ø=ì #·<Tä e>∑*>π e´≈£î\Ô T Ç<äsπ›
Ç<ä›s¡T!
ˇø£sT¡ >√kÕsTT yÓ+ø£qï, s¬ +&√ e´øÏÔ zãj·T´.
»>∑Hêï<∏ä <˚yê\j·T+ eTT+<äTqï ªbÕ\≈£î+≥μ qT+∫ eT{Ïº ø£&Ée\‘√ ˙{Ïì
‘Ó#êÃ&ÉT »+>∑+ eT\¢jT· ´.
|üdüT|ü⁄ ˙{Ï‘√ ‘·q dü‹ <˚Vü‰ìï X¯ó~Δ #˚XÊ&ÉT qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶. ‘·q m<äMT~
eÁdüÔ+‘√ |ü]X¯óÁuÛÑ+>± ÄyÓT X¯Øsêìï ‘·T&ç∫ >√kÕsTT yÓ+ø£qï n+~+∫q X‚«‘·
eÁkÕÔìï ÄyÓT eTdüøÔ +£ es¡≈î£ ø£bÕŒ&ÉT. s√•¬s&ç¶ n+~+∫q ≈£î+≈£îeT ÄyÓT qT<äT≥
~<ë›&TÉ . ìØ®eyÓTqÆ düTã“eTà |üdTü |ü⁄ ≈£î+≈£îeT\‘√ eTT‘Ó<Ô’ Tä e>± e÷]+~. X¯yêìï
»>∑Hêï<∏kä Õ«$T <˚yê\j·T+ eTT+<äTqï eT+&É|+ü eTT+<äT |ü&TÉ ø√u…{ºÏ ‘·q Çwü<º y’Ó êìï
ø£˙ï{Ï‘√ nuÛ´Ñ ]ú+#ê&ÉT.
ªªqèdæ+Vü≤ kÕ«MT! ÇH˚ïfi¯ófl>± Hê J$‘· uÛ≤>∑kÕ«$T>± Hê ø£wdºü Tü U≤˝À¢ bÕ\T
|ü+#·Tø=qï Hê düV≤ü <Ûsä à¡ #ê]DÏ H˚&TÉ qqTï M&çb˛sTT+~. ÄyÓT Ä‘·à≈£î XÊ+‹ ø£*–+#·T!μμ
ôdì’ ≈£î\T ÄyÓT bÕ<ë\qT ‘êøÏ ø£˙ï{Ï‘√ ÁX¯<ëΔ+»* |òTü {Ï+∫ ãs¡TyÓøÿÏ q >∑T+&Ó\‘√
|üø£ÿ≈£î ‘·|ü⁄Œ≈£îHêïs¡T.
n+‹eTj·÷Á‘· ãj·T˝Ò]› +~!
»>∑Hêï<∏ä kÕ«$T <˚yê\j·T+ ≈£î&çy|’Ó ⁄ü q ø=+&É#]· j·T ∫es¡ Á‘·e«ã&çq >=sTT´
yÓ’|ü⁄!
23
Äø±X¯+ n|üŒ{Ï<ëø± ø£|⁄ü Œø=qï Nø£{Ï eTTdüT>∑TqT ˝≤π>XÊ&ÉT u≤\uÛ≤qT&ÉT. n‘·ì
yÓ\T>∑Tsπ K\T »>∑‹ì C≤>∑è‘·+ #˚dTü HÔ êïsTT. |ü˝y¢… êdüT\T Äs¡Tãj·T≥ ø±\ø£è‘ê´\T
rs¡TÃø=ì #·*n› qï+ ‹ì ‘·eT bı˝≤\≈£î Vü≤˝≤\‘√ yÓfifl¯ &ÜìøÏ dæ<eΔä TÚ‘·Tqï y˚fi.¯ ..
qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ |ü\T≈£îã&ç e⁄+&˚{Ï ns¡yÓ’ Á>±e÷\ô|’ ˇø£ÿ e÷s¡T>± ≈£î+|òæD°
ôdì’ ≈£î\ <ë&ç »]–+~. ø£ì|æ+∫q Á|ü‹ |ü˝y¢… êdæì #˚‘ã· ÷ìq ø=s¡&Ü\‘√ #êeu≤<ës¡T
≈£î+|òDæ ° ôdì’ ≈£î\T. m<äTs¡T ‹]–qyê&çï nø£ÿ&çøø£ ÿ£ &˚ n+‘·+ #˚XÊs¡T... |æ˝≤¢... C…˝≤¢..
>=&ÉT¶ >√<ë+ nìï+{Ïì $∫Ã¤qï+ #˚XÊs¡T. nqTe÷qeTTqï Á|ü‹yê&çï |ü≥Tºø=ì
>=&ÉTq¶ T u≤~q≥T¢ u≤~ n&ç>±&ÉT.
ªªqs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ mø£ÿ&ÉTHêï&√ #Ó|⁄ü Œ!μμ n+≥÷.
yê] øÏsê‘·ø£ #·s´¡ \≈£î uÛj Ñ T· $Vü≤«\T˝…q’ Á|üC≤˙ø£+ ÁbÕD≤\s¡ #˚‘· |ü≥Tºø=ì
#êe⁄ øπ ø£\T ô|&ÉT‘·÷ |üsT¡ >∑T\T rdüTHÔ êïs¡T. ~≈£îÿ‘√#·ø£ |üd|æ \æ \¢ @&ÉTŒ\T... Ád”\Ô
Äs¡HÔ ê<ë\T... eTTdü*yê] ÄÁø√XÊ\‘√... yê‘êes¡D+ ;Ûu‘ÑÛ ‡· +>± e÷]+~.
Á|ü‹ Á>±eT+ |ü]dæ‹ú <ë<ë|ü⁄ Ç+‘˚! ø£+&É|⁄ü wæº >∑\ Á|ü‹ j·TTe≈£î&çï ∫‘·øu£ ≤<äT‘·÷
ã+B\T>± #˚dTü ø=ì rdüT≈£îyÓfió¯ ‘·THêïs¡T.
ô|X’ Ê∫ø£‘«· + ôd«’ s¡ $Vü‰s¡+ #˚d+æ ~!
ns¡y’Ó Á>±e÷\ Á|ü»\T n\¢ø˝£ À¢\yÓTÆ n\eT{Ï+∫ b˛j·÷s¡T. j·TTe≈£î\qT rdüT≈£î
yÓfió¯ ‘·÷ ≈£î+|òDæ ° ôdì’ ≈£î\T #˚dqæ ôV≤#·Ã]ø£ <Óã“‹ì ìùd»Ô +>± |ü&eç ⁄qï eè<äT\Δ
>∑T+&Ó˝À¢ n<äTs¡T |ü⁄{Ïdº ÷ü Ô e⁄+~.
ªªπs|ü{Ï bı<äT˝› À|ü⁄ Ä bÕ˝…>±&ç C≤&É #Ó|Œü ø£b˛j·÷s√, Ç|ü⁄Œ&ÉT y˚T+ ã+B\T>±
rdüT≈£î yÓfió¯ ‘·Tqï MT ø=&ÉT≈£î\T X¯yê\T>± ãj·T{ÏøÏ ekÕÔsT¡ . Kãsê›s!Y μμ @+ #Ój÷· ´˝À
~≈£îÿ‘√#·ì yês¡T ø£˙ïs¡T eTT˙ïs¡T>± $\|æd÷ü Ô >∑T+&Ó\T u≤<äTø=Hêïs¡T.
á sêø£då ü #·s´¡ +‘ê eT˝≤¢s¬ &ç¶ dü\Vü‰y˚Ts¡≈î£ »]–+~!

»>∑Hêï<∏ä <˚yê\j·T eT+&É|+ü ˝À #Ós=ø£ eT+&É|ü dü+ú uÛ≤ìøÏ ÄqTø=ì BsêÈ˝À#·q˝À
eTTì–e⁄Hêïs¡T. qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç,¶ >√kÕsTT yÓ+ø£qï. »+>∑+ eT\¢jT· ´, <äTeP«s¡T s√•¬s&ç,¶
ø£sD¡ + nX¯«‘êúeT eT+&É|ü <ë«s¡+ e<ä› ì\T#=ì yê]e+πø #·÷düTHÔ êïs¡T. #ê\ùd|ü{Ï
qT+∫ yê] eT<Û´ä ìX¯Ùã›+ n\TeTTø=ì e⁄+~.
‘·eT e⁄ìøÏ ‘Ó\TdüTø√e&ÜìøÏ ≈£î+|òDæ ° Á|üuTÑÛ ‘·«+ Á|ü»\ô|’ ô|<ä› m‘·TqÔ <ë&ç
»]|æ yê]ì }#·ø√‘·≈î£ >∑T] #˚dTü qÔ ï<äqï $wüjT· + y˚>T∑ \ <ë«sê ø=~› ùd|ü{Ï ÁøÏ‘y· T˚
‘Ó*kı∫Ã+~ yê]øÏ n+<äTøπ Ä eTÚq+. Ä eTÚq+˝À u≤<Ûä - ø£seÔ¡ ´+ >∑T]+∫q
Ä˝À#·q ø£\>∑\T|ü⁄>± e⁄HêïsTT.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ‘·q ô|<ä$ $bÕŒ&ÉT. ìX¯Ùã›+ n*øÏ&>ç ± e÷]+~.
bÕ˝…>±&ÉT 117
ªª$TÁ‘·T˝≤sê! eTq nC≤„‘y· êdü+ düe÷|üeÔ Tj˚T´ ‘·sT¡ D+ ÄdüqïyÓT+Æ ~. Çø£qT+∫
eTq kÕúes¡+ á ø=+&Ü ø√q˝À¢ø±<äT Á|ü»˝À¢ yê]eT<Û´˚ e⁄+&ç b˛sê≥+ kÕ–+#ê*.
á b˛sê≥+ ãVüQX¯ eTq n+‹eT b˛sê≥+ ø±e#·TÃ! eTq+ @sêŒ≥T #˚dæq
düe÷y˚XÊìøÏ $#˚Ãdæq C≤^sê›s¡T\≈£î yÓ+≥H˚ es¡Ôe÷Hê\T |ü+|æ+#·+&ç! Á|ü»\
düV≤ü ø±s¡+‘√ sπ Hê{Ï d”eT+‘ê ˇø£ÿe÷s¡T>± ‹s¡T>∑Tu≤≥T ˝ÒeB<ë›eTì.μμ
n|üŒ{Ï ø£|⁄ü Œ&˚ es¡eÔ ÷Hê\T ‘·j÷· s¡j÷· ´sTT. n‘·´+‘· $XÊ«düT˝…q’ ø=+‘·eT+~
y˚>T∑ \qT |æ*∫ #ÓbÕŒ&ÉT >√kÕsTTyÓ+ø£qï.
ªªá es¡Ôe÷Hê\T m{Ïº |ü]dæú‘·T˝À¢q÷ Ä ≈£î+|òæD° n~Ûø±s¡T\≈£î, ∫ø£ÿsê<äT.
∫øÏÿ‘˚ ÇHêïfi¯fl eTq ÁX¯eT, Á|üjT· ‘êï\T eè<Ûë ne⁄‘êsTT. n‹ C≤Á>∑‘>Ô· ± á es¡eÔ ÷Hê\T
#˚sy¡ j˚ ÷· *. n+<äT≈£î MTs¡T düeTs¡T\ú ì $TeTTà\qT |æ*∫ á ø±s¡úÛ≤s¡+ MT≈£î ˇ|üŒ
C…|ü⁄‘·THêïqTμμ
‘·eTô|’ n+‘·{Ï $XÊ«düeTT+∫q+<äT≈£î Ä y˚>T∑ \ ø£fió¯ fl #ÓeTà–˝≤¢sTT. >∑T+&Ó˝À¢
kÕ«$TuÛøÑ ÔÏ ô|\T¢_øÏ+~!
ªªMT qeTàø£+ y=eTTà#˚j·T+ <=s¡μμ n+≥÷ $qj·T+>± y=+– qeTdüÿ]+∫
ìÁwüÿ$T+#ês¡T.
y˚>T∑ \T yÓ[fl+‘·sê«‘· qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ >√kÕsTT yÓ+ø£qïe+ø£ #·÷dü÷Ô n&ç>±s¡T.
ªªeTq kÕúes¡+ Á|ü»˝À¢øÏ m|ü⁄Œ&ÉT e÷s¡T<ë›eT+{≤s¡T?μμ
ªª|ü+|æq eTq es¡Ôe÷Hê\≈£î Á|ü‘·T´‘·Ôs¡+ e∫ÃqyÓ+≥H˚.μμ düe÷<Ûëq$T#êÃ&ÉT
>√kÕsTTyÓ+ø£qï.
ªª<=sê!μμ
ªª#Ó|Œü +&ç kÕ«MT!μμ >√kÕsTT yÓ+ø£qï ô|H’ ˚ <äèwæº ì*|æ nHêï&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
ªªá s√E X¯ìyês¡+ nVü≤À_˝≤ìøÏ yÓ[flsêyê*.μμ
ªªn˝≤π> yÓ[fls¡+&ç kÕ«MT! MT yÓ+≥ zãj·T´ ≈£L&Ü ‘√&ÉT>± ekÕÔ&TÉ .μμ
‘êqT n&É>ø∑ H£ ˚ ‘·q <=s¡ nqTeT‹ Á|ükÕ~+∫q+<äT≈£î Äq+<ä uÛ]Ñ ‘·T&Éj÷· ´&ÉT
zãj·T´.
ªªMTs¡T sêsê <=sê?μμ n&ç>±&ÉT zãj·T´.
ªªÁ|üdTü ‘Ô · |ü]dæ‹ú m˝≤+{Ï<√ ˙≈£î ‘Ó\TdüTø£<ä zãj·T´.μμ
zãj·T´ yÓ+≥sê>±, ‘·q nXÊ«ìï n~Ûs√Væ≤+∫ mÁs¡eT\ ø=+&ÉqT <ë{Ï yÓfi≤fl&ÉT
>√kÕsTTyÓ+ø£qï. yês¡T ø£qTeTs¡T>∑T nj˚T´+‘·es¡≈î£ yê]e+πø #·÷dü÷+Ô &ç b˛j·÷&ÉT
m>∑Te nVü≤À_\+ ~>∑Te nVü≤À_\+ qT+&ç nsTT<äTyÓTfiÆ fl¯ <ä÷sêq ˝Àj·T eT<Û´ä
e⁄+~. Ä <˚yê\j·T+ #·T≥÷º <ä≥yº TÓ qÆ ø±s¡&$É . Á|üøè£ ‹˝Àì n+<ë\qT ÄkÕ«~+#˚
s¡dVü ≤ü è<äjT· T\≈£î n<=ø£ uÛ÷Ñ ‘·\ dü«s¡+Z . @ düŒ+<äq˝Òì düãú T›\≈£î n<=ø£ uÛj Ñ T· +ø£s¡
ø°ø±s¡D´+!!
$T≥ºeT<Ûë´Vü‰ïìπø Ä <˚yê\j·T ÁbÕ+‘·+ ìs¡q® Á|ü<X˚ e¯ TÚ‘·T+~.
sêÁ‹fi¯ófl ≈£Lès¡eTè>±\≈£î HÓ\e⁄ Ä <˚yê\j·T+! á <˚yê\j·T |üPC≤] $wüßXí s¯ à¡
~>∑Te nVü≤À_\ ìyêdæ.
Ä s√E....
|üìbı<äTy› fi˚ ø¯ +£ fÒ eTT+<äT>± nø£ÿ&çøÏ #˚sT¡ ø=qï $wüßXí s¯ à¡ ~>∑Te nVü≤À_\ qT+∫
‘·qyÓ+≥ ‘Ó#T· Ãø=qï bÕÁ‘·˝Àì ˙{Ï‘√ ñÁ>∑qs¡d+æ VüQì bÕq|òTü ≥º+ ø£&–ç X¯óÁuÛ+Ñ #˚dæ
|üP\e÷\‘√ kÕ«$Tì n\+ø£è‘·TDÏí #˚d.æ .. ‘·q |üP» |üP]Ô #˚dTü ø=ì Ç+ø=ìï |òTü &çjT· ˝À¢
‘·q #Ó+‘·≈î£ sêuÀ‘·Tqï ‘·q Á|æjT· $TÁ‘·T&ÉT düìïVæ≤‘·T&ÉT nsTTq >√kÕsTT yÓ+ø£qï
ø√dü+ m<äTs¡T #·÷dü÷Ô <˚yê\j·T+ eTTK eT+&É|+ü e<ä› ≈£Ls¡TÃHêï&ÉT.
ø=~›ùd|ü⁄ >∑&∫ç +~...
<ä÷s¡+>± &Óøÿ£ \ X¯ã+› !
$wüßXí s¯ à¡ ˝À Äsê≥+ ô|]–+~. n+‘·es¡≈î£ ≈£Ls¡TÃqï dü\ú + qT+∫ ˝Ò∫ ÄÁ‘·+>±
eTT+<äT≈£î n&ÉT>∑Ty˚jT· uÀsTT Ä–b˛j·÷&ÉT. Ä ø£Då ≤H˚ï ‘·q yÓqTï≈£î @<√ >∑T#·TÃø=qï≥T¢
nì|æ+#·&+É ‘√! ø£+>±s¡T‘√ ‘·\ ‹|æŒ #·÷XÊ&ÉT.
yÓqTø£ eT˝≤¢s¬ &ç!¶
n‘·ì #˚‹˝Àì ø£‹Ô $wüßXí s¯ à¡ yÓqTï≈£î >∑T#·Ãã&ç e⁄+~. ô|<äe› T˝≤¢s¬ &ç¶ ô|<ë\ô|’
$wü|⁄ü qe⁄«! ø£fifl¯ ˝À¢ <˚«wü+!!
$wüj·T+ ne>∑‘·yÓTÆq $wüßíX¯s¡à uÛÑjÓ÷‘êŒ‘·+‘√ ì\TyÓ˝≤¢ y=DÏøÏb˛j·÷&ÉT.
ÄbÕ<äeTdüøÔ +£ eTT#ÓÃeT≥\T |ü{≤ºsTT.
eT˝≤¢s¬ &ç¶ nqT#·sT¡ \T $wüßXí s¯ à¡ qT #·T≥TºeTT{≤ºsT¡ . eT˝≤¢s¬ &ç¶ n‘·ì yÓqTï≈£î >∑T∫Ã
e⁄+∫q ‘·q ø£sy¡ ê˝≤ìï yÓq≈£îÿ rdüT≈£îì ‹]– ‘·q ˇs¡˝À e⁄+#·Tø=+≥÷ #ÓbÕŒ&ÉT.
ªª>√kÕsTTyÓ+ø£qï edüTHÔ êï&ÉT. y˚TeTT Çø£ÿ&É ø±|ü⁄ y˚dæ e⁄qï≥T¢ #ÓbÕŒe+fÒ ˙
ÁbÕD≤\T - ˙ <˚e⁄&çπø ã* ÇkÕÔqT. @$T ‘Ó*j·Tq≥T¢ Á|üe]Ô+#ê* ‘Ó*dæ+<ëμμ
bÕ˝…>±&ÉT 119
n+≥÷ $wüßXí s¯ à¡ qT ôV≤#·Ã]+∫ ‘·q nqT#·sT¡ \ e+ø£ #·÷dü÷Ô ªªmø£ÿ&çyês¡T nø£ÿ&É
<ëø√ÿ+&ç! H˚qT á sê‹ã+&É e÷≥Tq <ë≈£îÿ+{≤qT. n‘·qT sê>±H˚ H˚qT MT≈£î
ø£qTôd’>∑ #˚kÕÔqT. n+<äs¡T ˇø£ÿkÕ]>± MT<ä|ü&ç ã+~Û+#·+&ç! m<äTs¡T ‹]–‘˚
ìsêΔøDåÏ ´+>± ÁbÕD≤\T ‹j·T´+&ç! C≤Á>∑‘!Ô· !
>∑TÁsê\ &Óøÿ£ \ X¯ã+› <ä>s¬Z∑ +’ ~.
mø£ÿ&ç yês¡øÿ£ &É bı+∫ ø±#·Tø=ì ≈£Ls¡TÃHêïs¡T e÷s¡D≤j·TT<Ûë\‘√!
&Óøÿ£ \ X¯ã+› Ä–b˛sTT+~!
n+<äsT¡ }|æ] _>∑ã{≤ºsT¡ .
$wüßXí s¯ à¡ ìX‚Ãwüß&º ’Ó ì*#ê&ÉT. ª<äãT“μ eTqï ∫s¡TX¯ã+› !
zãj·T´, >√kÕsTT yÓ+ø£qï ‘·eT >∑TÁsê\ ô|q’ T+∫ ÁøÏ+~øÏ ~–q|ü⁄&ÉT ø£*–q
X¯ã+› n~!
Ç<äs› T¡ >∑T&çyTÓ f…ø¢ ÿ£ &É+ ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T.
ø=ìï yÓT≥T¢ <ëfÒd+æ ‘·sê«‘· >√kÕsTTyÓ+ø£qï zãj·T´qT ñ<˚•› +∫ |ü*ø±&ÉT.
ªªzãj·T´! ãVüQX¯ eTq≈£î Ç<˚ ∫e] <äsÙ¡ qy˚TyÓ÷?μμ
ªª<˚ìøÏ kÕ«MT?μμ >√kÕsTTyÓ+ø£qï e+ø£ $düàj·T+>± #·÷dü÷Ô n&ç>±&ÉT zãj·T´.
düe÷<Ûëq+>± ∫qï>± q$« #ÓbÕŒ&ÉT zãj·T´.
ªªeTq b˛sê≥+ ∫e] |òTü {≤ºìøÏ #˚sT¡ ø√uÀ‘·T+~. Çø£ eTq+ m|üŒ{Ï˝≤ Á|ü‹
X¯ìyês¡+ Çø£ÿ&çøÏ sêe&ÜìøÏ M\T+&É<Tä . m|ü⁄Œ&√ ˇø£|⁄ü Œ&ÉT eTq X¯Á‘·Te⁄\T eTq+
Çø£ÿ&çø=düTÔqï $wüj·T+ |üdæ>∑≥ºø£ e÷qs¡T. n+<äTπø eTq ñ<äéT+ $»j·T+
kÕ~Û+#˚+‘·es¡≈î£ Çø£MT<ä≥ Çø£ÿ&çøÏ sêe&É+ ÁX‚jT· düÿs¡+ ø±<äT eTq≈£î.μμ
ªªeT] <äsÙ¡ qyÓT˝≤ kÕ«$T!μμ ø£\es¡|&ü TÉ ‘·÷ n&ç>±&ÉT zãj·T´.
ªªeTq kÕ«$T düsê«+‘·sê´$T. uÛøÑ ‘ÔÏ √ mø£ÿ&É |üPõ+∫q ˇø£f!Ò μμ
>√kÕsTTyÓ+ø£qï düe÷<Ûëq+ zãj·T´ ø£\esêìï ‘·–+Z ∫ eTqdüTqT Á|üXÊ+‘·
|ü]∫+~. Ç<ä]› dü+uÛ≤wüD nø£ÿ&ç‘√ Ä–b˛sTT+~. yÓT≥¢ìï mø£ÿ&É+ |üP]Ô#d˚ æ <˚yê\j·T+
ÁbÕ+>∑D+˝ÀøÏ n&ÉT>∑T ô|{≤ºs¡T. <˚yê\j·T ÁbÕ+>∑D+˝ÀøÏ n&ÉT>∑T ô|{Ïº ô|≥º>±H˚
>√kÕsTT yÓ+ø£qï eTqôd+<äTø√ ø°&TÉ qT X¯+øÏ+∫+~. @<√ e÷{≤¢&uÉ À‘·Tqï zãj·T´qT
‘·q ø£qTôd>’ \∑ ‘√ yê]+∫ q\T~X¯\ ì•‘·+>± |ü]øÏ+#ê&ÉT >√kÕsTT yÓ+ø£qï. ø=~›
<ä÷s¡+˝À e⁄qï #Ó≥¢e÷≥Tq @y√ ø£<äT\T‘·Tqï #·|ü⁄Œ&ÉT. dü÷ø£åàÁ>±Væ≤ nj·÷´&ÉT
>√kÕsTT yÓ+ø£qï. n‘·ì eTdæwÔ ÿü + bÕ<äsd¡ +ü ˝≤ #·Ts¡T>±Z |üì#˚d+æ ~. $wüjT· + ©\>±
uÀ<Ûä|ü&ç+~. n#˚‘·q+>± ì\ã&çb˛sTT ‘·eT e+πø ø£Hêïs¡Œ≈£î+&Ü #·÷düTÔqï ‘·q
$TÁ‘·T&ÉT $wüßXí s¯ à¡ e+ø£ <äèwæº kÕ]+#ê&ÉT >√kÕsTT yÓ+ø£qï. n‘·ì eTTKø£e[ø£\T
>∑eTì+∫q >√kÕsTT yÓ+ø£qï≈£î »s¡>s∑ êì<˚<√ »s¡T>∑uÀ‘·Tqï≥¢ì|æ+∫+~!
24
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç,¶ ‘·q≈£î ‘·q ôdì’ ≈£î\≈£î dü]|ü&É ÄVü‰s¡|<ü ësêú*ï mÁs¡eT\≈£î <ä>sZ∑ √¢
e⁄qï ªn\«ø=+&Éμ Á>±eT+ qT+∫ ‘Ó#Ã˚ +<äT≈£î ‘·q nqT#·sT¡ ˝À¢ eTTKT´&ÉT, qeTàø£dTü &Ô TÉ
nsTTq X¯su¡ j ÑÛ T· ´qT ìj·T$T+#ê&ÉT.
X¯su¡ j
ÑÛ T· ´ y˚≈î£ eC≤eTTH˚ ãj·T˝Ò]› bı<äTb› ı&ç#˚ y˚fi≈¯ î£ n\«ø=+&É #˚sT¡ ø=+{≤&ÉT.
qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ düMT|ü ã+<ÛäTe⁄ nsTTq u≤|æ¬s&ç¶ n|üŒ{ÏøÏ qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ ôd’Hê´ìøÏ
dü]|ü&É ÄVü‰s¡|<ü ësêú\T e+&ç+∫ ã+&Éø¬¢ ‹Ô+∫ ‘·j÷· s¡T>± e⁄+#·T‘ê&ÉT. eTTqT|ü⁄
e+≥düsT¡ ≈£î |ü+ù|yê&ÉT. e+&ç ‹q&É+ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ôdì’ ≈£î\≈£î ø£weºü Tj˚T´~. Bìe\¢
#ê˝≤ düeTj·T+ eè<Ûë ne⁄‘·T+<äì uÛ≤$+∫q qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ e+≥düsT¡ ≈£î ã<äT\T>±
e+&çq |ü<ësêú˝H˚ |ü+|üeTì u≤|æ¬s&ç¶ì nuÛÑ´]ú+#ê&ÉT. n‘·q˝≤ nuÛÑ´]ú+#·&ÜìøÏ
Ç+ø√ eTTK´ø±s¡D+ ≈£L&Ü e⁄+~.
‘êeTT e⁄+≥Tqï Á|ü<X˚ +¯ #ê˝≤ m‘·sÔ TTq~ ø±ã{Ïº e+≥ Á|üjT· ‘êï\T ì‘·´+
ø=qkÕ–ùd,Ô ô|ø’ Ï ˝Ò#˚ bı>∑e\¢ #·T≥TºÁ|üøÿ£ \ Á>±e÷\ yê]øÏ nqTe÷q+ sêe#·TÃ.
‘·<ë«sê ‘·eT ñìøÏ X¯Á‘·Te⁄\≈£î ‘·«s¡>± ‘Ó*dæb˛j˚T neø±X¯eTT+~.
á Á|üe÷<ëìï u≤|æs¬ &ç¶ eTT+<˚ |üd>æ {∑ ≤º&TÉ . ‘·q Ä˝À#·q\T, qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶
Ä˝À#·q\T ˇπø˝≤ e⁄+&É&+É ‘√... n‘·ì nuÛ´Ñ s¡qú qT dü+‘√wü+>± n+^ø£]+∫ e+&çq
|ü<ësêú˝Ò |ü+|ükÕ>±&ÉT. e+&çq |ü<ësêú\T m<äT\› ã+&É˝¢ À yÓfifl‚ $. Ä ã+&É≈¢ î£ ø±|ü˝≤
<ës¡T&ç>± e÷s¡Z<äs¡Ù≈£î&ç>± X¯s¡uÛÑj·T´ eéVü≤]+#˚yê&ÉT. eP] bı*y˚Ts¡\ es¡≈£î
u≤|æs¬ &ç¶ nqT#·sT¡ ˝Ò ‘√&ÉT>± yÓfifl‚ yês¡T. |üìbı<äTy› fi˚ øπ̄ u≤|æs¬ &ç¶ ã+&ÉT¢ n\«ø=+&É
<ë{Ï mÁs¡eT\ #˚sT¡ ≈£îH˚$. á $wüjT· + ‘·q eP] Á|ü»\≈£î ‘Ó*j·T≈£î+&Ü nìïs¡ø±\
C≤Á>∑‘\Ô· T rdüT≈£îHêï&ÉT u≤|æs¬ &ç.¶ nsTTHê eP] »q+˝À ø=+‘·eT+~øÏ ‘Ó*dæb˛sTT+~.
á $wüjT· + >∑TiÏ+∫, yês¡T qs¡d+æ Vü‰s¬ &çô¶ |’ e⁄+&˚ uÛøÑ ÔÏ Á|ü|‘ü T· \Ô ø=~› ‘·eT≈£î @MT
‘Ó*j·Tq≥T¢ eTdüT\Tø=H˚yês¡T. ø±ì ø=eTsê¬s&ç¶ e÷Á‘·+ n+<äT≈£î e´‹πsøÏ. n‘·qT
u≤|æ¬s&ç¶ Á|ü‘·´]ú.
bÕ˝…>±&ÉT 121
Ç<ä]› eT<Û´ä |ü#Ã· >∑&¶ç y˚ùdÔ uÛ>Ñ T∑ qZ eT+&˚~!
u≤|æs¬ &ç¶ Á|ü‹#·s´¡ qT ‘·<ø˚ £ <äèwæ‘º √ >∑eTì+#˚yê&ÉT. Á|ü‹ì‘·´+ u≤|æs¬ &ç¶ ã+&ÉT¢
Á|üj÷· D+ ø£≥&º +É n‘·ìøÏ nqTe÷q+>± ‘√∫+~. ndü\T $wüjT· + ø£qTø√ÿe&ÜìøÏ
‘·q nqT#·s¡T\qT |ü+bÕ&ÉT. yês¡T $wüj·÷ìï ˝≤|òüTe+>± sêã{Ïº ø=eTsê¬s&ç¶øÏ
‘Ó*j·TCÒXÊs¡T.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ n+fÒ n‘·ìø° n_Ûe÷qy˚T!
nsTT‘˚ ‘·qTï düV‰ü j·TeT]ú+#·≈î£ +&Ü ‘·q Á|ü‘´· ]ú u≤|æs¬ &çH¶ ˚ n]ú+#·&+É n‘·ì
nVü‰ìï <Óã“rdæq≥¢sTT´+~.
Ä nVü‰ìï Ä»´+>± e÷]Ã+~ n‘·ì e⁄+|ü⁄&ÉT>∑‘.ÔÓ
Hê>∑eTDÏ!
|òü*‘·+?!

zãj·T´≈£î >√kÕsTT yÓ+ø£qï≈£î s¡÷&Û>û ± ‘Ó*dæb˛sTT+~. ‘·eTTà ã+~Û+#·&ÜìøÏ
‘·eT#·T≥÷º mes√ ø±|ü⁄ y˚dæ e⁄+#ês¡ì. nsTT‘˚ Ä ø±|ü⁄ y˚d+æ ~ eT˝≤¢s¬ &ç¶ nì
yê]øÏ ‘Ó*j·T<äT. n˝≤+{Ï |ü]dæú‹˝À ≈£L&Ü dü&É\ì <ÛÓ’s¡´+‘√ >√kÕsTT yÓ+ø£qï
qe⁄«‘·÷ •˝≤Á|ü‹eT˝≤ ì*#˚e⁄qï $wüßXí s¯ à¡ <ä>]Z∑ ø¬ [fl uÛTÑ »+ô|’ ∫qï>± #·]∫ #ÓbÕŒ&ÉT.
ªª|ü<ä $TÁ‘·e÷ kÕ«$TøÏ |üP» #˚<Tä e› ⁄>±˙μμ
n‘·ì yÓ+≥ j·÷+Á‹ø£+>± ø£~˝≤&ÉT $wüßXí s¯ à¡ .
eT+Á‘ê\T e*¢düTÔHêï&Éqïe÷fÒ >±ì n‘·ì eTqdü+‘ê ø£˝À¢*‘·+>± e⁄+~.
ø£qTôd>’ \∑ <ë«sê nbÕj·T+ bı+∫ e⁄+<äqï dü÷#·q Ç#êÃs¡T >√kÕsTTyÓ+ø£qï≈£î.
ªª‘·q≈£î ‘Ó\Tdüqï≥T¢ - qTy˚«$T uÛj Ñ T· |ü&eÉ <äT!› μμ n+≥÷ ‘êqT ≈£L&Ü ø£fifl¯ ‘√H˚
‘Ó*j·TC…|Œæ |üP» |üP]Ô #˚sTT+#ê&ÉT.
Vü‰s¡‹ ø£fifl¯ ø£<Tä ø› =ì, qT<äT≥ kÕ«$T ≈£î+≈£îeTqT <Û]ä +#˚ <˚yê\j·T+ qT+∫
uj·T{ÏøÏ e#êÃ&ÉT >√kÕsTTyÓ+ø£qï. zãj·T´ $wüßXí s¯ à¡ eT+&É|+ü e<˚› ì*∫b˛j·÷s¡T
>√kÕsTTyÓ+ø£qï ø£qTôd>’ ∑ y˚Ts¡≈î£ .
zãj·T´ ˇs¡˝ÀqT+∫ ø£‹Ô düÁs¡Tq ãj·T{ÏøÏ ˝≤>±&ÉT.
>√kÕsTT yÓ+ø£qï ‘·q y=+ø°\ }‘· ø£Ás¡H˚ Äj·TT<Û+ä >± e÷s¡TÃø=Hêï&ÉT.
eT˝≤¢s¬ &ç¶ sê‹ã+&É e÷≥TqT+#˚ ‘·q nqT#·sT¡ \≈£î ø£qTôd>’ ∑ #˚XÊ&ÉT. n‘·ì
Ä»„ø√düy˚T ø±#·Tø=ì ≈£Ls¡TÃqï n‘·ì nqT#·s¡T\T n+‘·es¡≈£î q≈£îÿø=qï
#Ó≥#¢ ê≥TqT+∫, sê‹|ü⁄≥º\ e÷≥TqT+∫ yÓ*øÏe∫Ã ˇ≈£îÿeTà&ç>± >√kÕsTT yÓ+ø£qïqT
zãj·T´qT #·T≥TºeTT{≤ºs¡T. eT˝≤¢¬s&ç¶ ≈£L&Ü z sê‹ã+&É e÷≥TqT+∫ ãj·T{ÏøÏ
e#êÃ&ÉT.
‘·eTqT #·T≥TºeTT{Ïºq eT˝≤¢¬s&ç¶ nqT#·s¡T\e+ø£, n‘·ì e+ø£ #·÷dü÷Ô
eT+<äV‰ü dü+‘√ nHêï&ÉT >√kÕsTTyÓ+ø£qï.
ªªu≤>∑THêïyê eT˝≤¢¬s&ç¶!μμ
n‘·ì qe⁄« eT˝≤¢s¬ &çø¶ Ï $düTbÔ Õ≥TqT ø£*–+∫+~.
ªªdü+~Û Á|üe#·Hê\T |ü\Tø£&ÜìøÏ dæ<äΔeTe⁄‘·THêïyê yÓ+ø£Hêï. n<˚+ ≈£î<äs¡T›,
$TeTà*ï á s√E düJe+>± ø±ì, ìØ®e+>± ø±ì Ä ø±ÁπøHé <=s¡≈î£ ˇ|üŒ–+#·&+É
U≤j·T+!μμ
ªªn˝≤π> ˇ|üŒ #ÓãT<äTe⁄>±ì˝Ò - kÕ«$T Á|ükÕ<ä+ rdüTø√? Ç+‘·es¡≈î£ ˙e⁄
#˚dqæ bÕbÕ˝…H’ ê b˛‘êsTT.μμ
$wüßXí s¯ à¡ n+~+#·uÀsTTq Á|ükÕ<ä+ |üfiflË s¡+ eT˝≤¢s¬ &ç¶ ø±*‘·qTï≈£î m–] H˚\ô|’
|ü&ç+~.
zãj·T´ >√kÕsTT yÓ+ø£qï\ eTTU≤\T CÒe⁄]+#êsTT.
zãj·T´ e+ø£ #·÷dü÷Ô #ÓbÕŒ&ÉT >√kÕsTT yÓ+ø£qï.
ªªzãj·÷´ ø±ìe⁄«!μμ
Á|ü»«]*¢q Äy˚X+¯ ‘√ ñô|Œq˝≤ yê]ô|’ $s¡T#·T≈£î|ü&Ü¶sT¡ Ç<äs› T¡ .
zãj·T´ ø£‹Ô }|ü⁄≈£î eT˝≤¢s¬ &ç¶ nqT#·sT¡ \ ‘·\\T kıs¡ø±j·T˝≤¢ ‘Ó– |ü&TÉ ‘·THêïsTT.
>√kÕsTT yÓ+ø£qï ‘·q #˚‹ ø£Ás¡‘√H˚ yê] ãTÁs¡ Áã<ä\› T #˚dæ yê] s¡ø±Ôìï ø£fifl¯ pdüTHÔ êï&ÉT.
n_ÛeTqT´&ç˝≤ $»è+_Û+#ê&ÉT zãj·T´. n‘·ì <Ûë{ÏøÏ mes¡T ì\Te˝Òø£
b˛‘·THêïs¡T. b˛s¡T ;Ûøs£ +¡ >± e÷]+~.
ÁbÕD≤\≈£î ‘Ó–+∫ Çs¡Te⁄s¡÷ b˛sê≥+ kÕ–düTHÔ êïs¡T.
yê] $»è+uÛqÑ ≈£î $wüßXí s¯ à¡ ˝À ≈£L&Ü Äy˚X+¯ ô|\T¢_øÏ+~. ˇø£&ïç ˝≤|òTü e+>±
|ü≥Tºø=ì, yê&ç &=ø£ÿ˝À ‘·Hêï&ÉT. eT{Ïº ø£]#ê&ÉT yê&ÉT. ô|<ä›>± ns¡Tdü÷Ô! yê&ç
ã]ôdì ˝≤ø=ÿì ‘êq÷ yê]øÏ ‘√&Éj÷· ´&ÉT.
yê] b˛s¡T rs¡T #·÷dæq eT˝≤¢s¬ &çø¶ Ï uÛj Ñ T· + |ü≥Tº≈î£ +~. ‘·q nqT#·sT¡ \T #ê˝≤
bÕ˝…>±&ÉT 123
eT+<äTHêï Á|üj÷Ó »q+ ˝Ò<ìä |æ+∫+~. ì$TcÕìø=ø£&TÉ H˚\≈£L\T‘·THêïs¡T. n|üŒ{Ïøπ
dü>u∑ ≤Û >∑+ô|>’ ± ndüTe⁄\T u≤kÕs¡T $T–*q yês¡T ‘Ó–+∫ Ä Ç<äØ› ï m<äTs=ÿ+≥THêï,
ø£Då ø£Då ≤ìøÏ yê] >∑T+&Ó˝À¢ ÁbÕDuÛj Ñ T· + ô|ÁfÒ–b˛‘√+~.
n|üsêVü≤ï y˚fis¯ TT´+~.
eTT>∑T]Z X¯Øsê\T s¡ødÔ£ øæ eÔ£ Tj·÷´sTT.
ñ&ç–q ej·TdüT ø±s¡D+>± ø±\+ >∑&#ç ø˚ =B› $wüßXí s¯ à¡ , >√kÕsTT yÓ+ø£qï\ X¯øÔÏ
düqï–\T¢‘√+~. $wüßíX¯s¡àqT <=+>∑#ê≥T <Óã“rdæ H˚\ ≈£L˝≤Ã&ÉT z nqT#·s¡T&ÉT.
eT˝≤¢s¬ &ç¶ ≈£L&Ü n<˚ |ü<øä∏ ±ìï nqTdü]+∫ >√kÕsTT yÓ+ø£qï yÓqTï˝À ‘·q #·Ts¡ø‹£ Ô
~+#ê&ÉT.
eTT+<äT≈£î ‘·÷* |ü&Ü¶&ÉT >√kÕsTT yÓ+ø£qï n‘·ì #˚‹˝Àì e+ø°\ø£Ás¡
eø£ÿ\sTT´+~. H˚\ø=]–q >√kÕsTT yÓ+ø£qï V”≤qdü«s¡+‘√ n]#ê&ÉT.
ªªzãj·÷´ - bÕ]b˛!μμ
zãj·T´ yê]‘√ b˛sê≥+ kÕ–dü÷HÔ ˚ H˚sT¡ Œ>± ìØ®e⁄&Óq’ >√kÕsTT yÓ+ø£qïqT
uÛTÑ C≤qy˚dTü ø=ì <ä≥yº TÓ qÆ q\¢eT\ n&É$˝ÀøÏ |üsT¡ >∑T\T rXÊ&ÉT.
ªªyêDÏí |ü≥Tºø√+&ç! m{Ïº |ü]dæ‘ú T· ˝À¢q÷ yê&ÉT ‘·|Œæ +#·T≈£î b˛e{≤ìøÏ M\T˝Ò<Tä .μμ
>=+‘·T ∫+#·Tø=ì ns¡∫ #ÓbÕŒ&ÉT eT˝≤¢s¬ &ç.¶
‘·q X¯Øs¡+ qT+∫ <Ûës¡\T ø£{ºÏ Ádü$düTqÔ ï s¡ø+Ô£ >∑T]+∫ @ e÷Á‘·+ |ü{+ºÏ #·T
ø√≈£î+&Ü |üsT¡ >∑T\T rdüTHÔ êï&ÉT zãj·T´.
|ü+&ç H˚\sê*q m+&ÉT{≤≈£î\ô|’ n‘·ì n&ÉT>∑T\ X¯u≤›\T n‘·ìï ‘·s¡TeTT≈£î
edüTqÔ ï eT˝≤¢s¬ &ç¶ nqT#·sT¡ \≈£î düŒwü+º >± $ì|ædTü HÔ êïsTT.
ªªÇ˝≤ |üs¡T¬>‘·TÔø=+≥÷ yÓ[‘˚ ∫e]øÏ yê]øÏ |ü≥Tº|ü&É&É+ ‘·|üŒ<äTμμ nì
ìs¡ísTT+#·Tø=qï zãj·T´ |üs¡T¬>‘·TÔ‘·÷H˚ <ëø√ÿe&ÜìøÏ nqTyÓ’q Á|ü<˚X¯+ ø√dü+
nH˚«wæ+#·kÕ>±&ÉT.
ø=+‘·<ä÷s¡+ |ü]¬>‹Ô+‘·sê«‘· n‘·ìøÏ z >∑TãTs¡T #Ó≥Tº bı<ä n>∑T|æ+∫+~.
ø£Då ø±\+ ≈£L&Ü Ä\dü´+ #ÓjT· ´ø£ yÓ+≥H˚ Ä bı<ä e÷≥T≈£î <ä÷düTø¬ fi≤fl&ÉT. X¯yêìï
uÛTÑ »+ ô|H’ ˚ e⁄+#·Tø=ì Äj·÷dü+‘√ y=>∑sT¡ dü÷Ô e⁄+&çb˛j·÷&ÉT. n&ÉT>∑T\ X¯u≤›\T
<ä>∑Zs¡j·÷´sTT.
dü]>±Z zãj·T´ <ë≈£îÿqï bı<ä <ä>sZ∑ øπ¡ e∫Ã Ä–b˛j·÷s¡T eT˝≤¢s¬ &ç¶ nqT#·sT¡ \T.
nø£ÿ&˚ ì*∫ q\T~X¯\T ø£\j·T#·÷&ÉkÕ>±s¡T.
ªªÇø£ÿ&˚ mø£ÿ&√ <ëø=ÿì e⁄+{≤&ÉT. Á|ü‹ bı<ë yÓ‘ø· +£ &ç!μμ >∑TÁs¡+ô|’ yê] yÓqï+{Ï
e∫Ãq eT˝≤¢s¬ &ç¶ ôV≤#·Ã]ø£ #˚XÊ&ÉT.
n‘·ì nqT#·s¡T˝À¢ ø=+<äs¡T zãj·T´ <ëø=ÿqï bı<äe+πø n&ÉT>∑T\T y˚XÊs¡T.
zãj·T´ ÁbÕD≤\ô|’ ÄX¯ y=<äT\Tø=ì yÓTT\˝À qT+∫ #·Ts¡ø£‹Ô ãj·T{ÏøÏ ˝≤–
#˚‘|· ≥ü Tºø=Hêï&ÉT. ‘êqT M] #˚‘· ∫øÏÿ #·ìb˛j˚T˝À|ü⁄ ø£˙dü+ Ç+ø=+<ä]HÓH’ ê #·+bÕ\ì
n‘·ì ñ<Δ̊X´¯ +!
bı<ä <ä>∑Z]øÏ #˚s¡Tø=qï nqT#·s¡T˝À¢ ˇø£&ÉT bı<ä˝À|ü*øÏ ‘=+– #·÷&ÉuÀsTT
#êe⁄ øπ ø£ ô|{≤º&TÉ .
n+<äs÷¡ ˇø£ÿe÷s¡T>± n~]|ü&Ü¶sT¡ ! bı<äe÷≥Tq ì˝§Ãqï zãj·T´ ≈£L&Ü.
ø£\ø£\+ sπ –+~.
ªª@eTsTT´+~?μμ n]∫q yê&çï ≈£î~ù|dü÷Ô n&ç>±s¡T $T>∑‘êyês¡T. n]∫qyê&ÉT
H˚\ô|’ <äèwæº kÕ]+#ê&ÉT. n‘·ìøÏ z n&ÉT>∑T <ä÷s¡+˝À ø£èwüdí sü Œ¡ + |ü&>É ∑ $|ü⁄Œø=ì
ãTdü\T ø=&ÉT‘·÷ e⁄+~.
ªªbÕeTT...! bÕeTT...!!μμ eT∞fl ø¬ e⁄«eTì n]#ê&ÉT yê&ÉT. yê&ç ns¡T|ü⁄\≈£î Ä
düsŒ¡ + u…~] yê&ç ≈£î&çbÕ<ä+ô|’ ø±≥Ty˚d,æ bı<ä˝ÀøÏ bÕøÏ n<äèX¯ýÓT+Æ ~. n+<äs÷¡
ìsêÈ+‘·b˛j·÷s¡T! yê] X¯Øsê\T ì\TyÓ˝≤¢ ø£+|æ+#êsTT. bÕeTTø±≥T ‹qï yê&ÉT
qTs¡>\∑ T Á>∑≈î£ ÿ‘·÷ H˚\≈£î y=]– b˛j·÷&ÉT. yê&ç X¯Øs¡+ ˙* es¡+í ˝ÀøÏ e÷]b˛‘·÷
e⁄+~. n‘·ì e+πø #·÷düT+Ô &çb˛j·÷s¡T yês¡T.
eT˝≤¢s¬ &çø¶ Ï ∫Á¬s‘·TøÔ =∫Ã+~.
ªª#Û·ùdÔ #·#êÃ&ÉT! yê&çe+ø£ #·÷&É¶+ e÷ì... $T>∑‘ê bı<ä\T yÓ<äø£+&ç!μμ
VüA+ø£]+#ê&ÉT. ìsêÈ+‘·+ qT+∫ ‘˚s¡Tø=qï yês¡T n‘·ì ÄC≤„qTkÕs¡+ Ä bı<ä
y=~* ‘·øÿÏ q Á|ü‹ bı<ä... n+>∑Tfi¯+... n+>∑Tfi¯+ y˚Ts¡ >±*+#ês¡T.
>∑+&É+ ‘·|Œæ q+<äT≈£î ãs¡Te⁄>± ì≥÷º]Ã }|æ] |”\TÃø=Hêï&ÉT zãj·T´.
ªªÇ+ø± eTT+<äT≈£î yÓ[fl e⁄+{≤&ÉT |ü<+ä &ç!μμ >∑TÁs¡yTÓ øÏÿ nHêï&ÉT eT˝≤¢s¬ &ç¶ eTÚq+>±
n‘·ì yÓ+≥ q&ç#ês¡T yês¡T.
ø£Då ≤\T >∑&∫ç q ø=~› zãj·T´˝Àì X¯øÔÏ |üP]Ô>± Vü≤]+#·T≈£î b˛kÕ–+~. ø=~›ùd|ü{Ï
‘·sê«‘· Ä bı<äe÷≥TH˚ düŒèVü≤ ‘·bÕŒ&ÉT zãj·T´.
bÕ˝…>±&ÉT 125
25
–<ä\› ÷s¡T˝ÀH˚ eTø±+ y˚dTü ≈£î ≈£Ls¡TÃqï Ç+¬>d¢ Tü , ø£˝ø… sº£ Y ø±ÁπøHé, ø¬ ô|Hº é Hês¡Hº \é T
düTBs¡+È >± #·sÃ¡ \T »s¡T|ü⁄‘·THêïs¡T. –<ä\› ÷s¡T ø£#]˚ ø±sê´\j·T+˝À! m˝≤¬>H’ ê düsπ
qs¡d+æ Vü‰s¬ &çì¶ |ü{ºÏ rsê\qï <äè&ÛÉ dü+ø£\Œ+ yê] ø£fifl¯ ˝À¢ düŒwü+º >± n>∑T|æk˛Ô+~.
ªªkÕsYμμ n+≥÷ e#êÃ&ÉT CÀHé‡.
yê] #·sÃ¡ \≈£î n+‘·sêj·T+ ø£*–dü÷.Ô
ªª@eTsTT´+~ CÀHé‡? me¬sH’ ê ô|<ä$ $bÕŒsê?μμ ÄÁ‘·+>± Á|ü•ï+#ê&ÉT Hês¡Hº .é
ªªm+‘· ∫Á‘·V≤æ +dü\T ô|{ÏHº ê mes¡÷ H√s¡T $|üŒ&É+ ˝Ò<Tä kÕsYμμ #ÓbÕŒ&ÉT CÀHé‡.
ªªyê] yÓTT\˝À¢ ø£‘T· \Ô T >∑T#·Ãø£ b˛j·÷sê?μμ CÀHé‡ e+ø£ <äèwæº kÕ]dü÷Ô nHêï&ÉT
ø±ÁπøHé.
ªªnB #˚sTT+#êqT kÕsY. nsTTHê zs¡TÃø=+≥THêïs¡T. #·#˚Ãyêfi¯ófl #Û·düTÔHêïs¡T
‘·|Œü @ ˇø£ÿs¡÷ Ä bÕ˝…>±&ç C≤&É >∑TiÏ+∫ nDTe÷Á‘·yTÓ HÆ ê #Ó|Œü &É+ ˝Ò<Tä yÓTT+&ç>±
e÷πø+ ‘Ó*j·T<äTμμ n+≥THêïs¡T.
ªª&Ü$T{Ÿ!μμ ø£d>æ ± |üfió¯ fl ø=]ø±&ÉT ø±ÁπøHé.
ªªCÀHé‡ á f…q¸Hé uÛ]Ñ +#·˝qÒ T. Á&ç+ø˘‡ s¬ &û #ÓsTT´!μμ n+≥÷.
ªªn˝≤π> kÕsY.μμ
ªªMTs¡÷ |ü⁄#·TÃø=+{≤sê?μμ Ç+¬>d¢ Tü e+ø£ #·÷dü÷Ô n&ç>±&ÉT Hês¡Hº .é
n+^ø±s¡+>± ‘·\÷bÕ&ÉT Ç+¬>d¢ .t
eT<ÛTä bÕ˙j·÷\T dæ<+Δä #ÓjT· ´&ÜìøÏ ãj·T{ÏøÏ yÓ[flq CÀHé‡ eTs¡T ìeTTwü+˝ÀH˚
˝À|ü*øÏ e#êÃ&ÉT.
ªªyÓfifl¯ ˝Ò<ë?μμ ∫s¡Tø√|ü+‘√ n&ç>±&ÉT ø±ÁπøHé.
ªªMT ø√dü+ mes√ z ˝Ò&ç e∫Ã+~ kÕsYμμ $qj·T+>± #ÓbÕŒ&ÉT CÀHé‡.
ªªj·T÷ MTHé ñyÓTHéμμ n&ç>±&ÉT Hês¡Hº .é
ªªj·Tdt kÕsY.μμ
n+<ä] ø£qTu§eT\T eTT&ç|&ü Ü¶sTT.
ªª˝À|ü*øÏ |ü+|æ+#·T!μμ #ÓbÕŒ&ÉT Ç+¬>d¢ .t
CÀHé‡ ‹]– ãj·T{ÏøÏ yÓfi≤fl&ÉT.
ø±ùd|ü{Ï ‘·sê«‘· yês¡Tqï >∑~˝ÀøÏ n&ÉT>∑T ô|{Ï+º <√ j·TTe‹. ej·TdüT bÕ‹ø£
˝À|ü⁄. n+<äyÓTÆq Äø£è‹. _>∑Te⁄ dü&É\ì n+>∑ kÂwüºe+! ÄyÓT #·÷|ü⁄\T m<äT{Ï
yê]˝À eTs¡T\T |ü⁄{Ï+º #˚˝≤ e⁄HêïsTT.
ªªmes¡Tïe⁄«!μμ ÄyÓTe+ø£ nqTe÷q+>± #·÷dü÷Ô n&ç>±&ÉT ø±ÁπøHé.
ªª‘Ó\<¢ =s¡\≈£î e+<äHê\Tμμ Vü≤§j·T\T y=*øÏd÷ü Ô n+<ë j·TTe‹ #˚‘T· \T CÀ&ç+∫.
ÄyÓT y=+|ü⁄ kı+|ü⁄\ e+ø£ ªÇ~μ >± #·÷dü÷Ô n&ç>±&ÉT Hês¡Hº .é
ªªm+<äTø=#êÃe⁄?μμ
ªªHê ù|s¡T Hê>∑eTDÏ MT˝≤+{Ï s¡døæ £ Á|æjT· T\+<äsT¡ qqTï eTT<äT>› ± ªeTDÏμ nì
|æ\TkÕÔs¡T.μμ
ªªn~ düsπ , <˚ìø=#êÃe⁄?μμ eT∞fl n&ç>±&ÉT Hês¡Hº .é
ªªqs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ C≤&É #Ó|üŒ{≤ìøÏμμ z ìeTTwü+ bÕ≥T Ä– q$« #Ó|æŒ+~
y=j·÷´sê\T ˇ\ø£uÀdü÷!Ô
ÄyÓT y=j·÷´s¡+>± #Ó|Œæ Hê Ä eTT>∑TsZ ÷¡ ˇø£ÿe÷s¡T>± Á‘·T[fl|ü&Ü¶sT¡ . Ä ‘·T[fl+‘·˝À
qT+#˚ ñ‘·ÿ+sƒ‘¡ · yÓTT<ä˝+’… ~.
eTT>∑TsZ T¡ ˇπø e÷s¡T n&ç>±s¡T... ÄyÓT ô|H’ ˚ #·÷|ü⁄ ì*|æ.
ªªmø£ÿ&ÉTHêï&ÉT?μμ
ªªMTs¡T Á|üø{£ +Ï ∫q ãVüQe÷q+ ÇùdÔ #ÓãT‘êqTμμ $˝≤dü+>± qe⁄«‘·÷ n+~
Hê>∑eTDÏ.
‘êeT+fÒ ø±düsÔ TTHê uÛjÑ T· +, »+≈£L ˝Òø£ ‘·eT eTT+<˚ <Ûs’Ó ´¡ +>± ì˝§Ãì $˝≤dü+>±
qe⁄«‘·÷ Vü≤§j·T\T b˛‘·Tqï Hê>∑eTDÏô|’ ø±ÁπøHé≈î£ ø√|ü+ eTT+#·Tø=∫Ã+~. nsTTHê
nedüs+¡ ‘·eT~ ø±ã{Ïº - e∫Ãq ø√bÕìï nDT#·T≈£î+≥÷ CÀHé‡qT |æ*∫ #ÓbÕŒ&ÉT.
ªªCÀHé‡, yÓ+≥H˚ Áf…»Ø qT+∫ |ü~y˚\T |üÁ{≤!μμ ø±ÁπøHé |ü\T≈£î˝À¢ ñ<˚«>∑+!
ª<˚ìøÏ... kÕsYμ nì Á|ü•ï+#·uÀsTT Ä–b˛sTT, ªªn˝≤π>kÕsYμμ n+≥÷ yÓ[flb˛j·÷&ÉT
CÀHé‡.
ªª&ÉãT“ ø√dü+ |ü+|æ+#êeTT>± Ç|ü⁄Œ&ÉT #Ó|⁄ü Œ! Ä bÕ˝…>±&ç C≤&Éμμ ÄyÓT e+ø£
dü÷{Ï>± #·÷dü÷Ô n&ç>±&ÉT ø±ÁπøHé.
ªª&ÉãT“ Ç∫Ã+‘·sê«‘˚ #ÓãT‘ê!μμ
á kÕ] Hês¡ºHé≈£î eT+&ÉTø=∫Ã+~. ø√|ü+‘√ @<√ nquÀsTT Ä–b˛j·÷&ÉT
Ç+¬>d¢ t ø£qTôd>’ ‘∑ √!
bÕ˝…>±&ÉT 127
ªªÇ{≤‡˝Ÿs¬ {’ Ÿ ... n˝≤ ≈£Ls√Ã!μμ ‘Ó∫Ãô|≥Tº≈î£ qï kÂeT´‘·‘√ n+≥÷ ‘·q m<äTs¡T>±
ÄyÓTqT Äd”qTsê*ï #˚XÊ&ÉT Ç+¬>d¢ .t
ø=~› ùd|ü{Ï ‘·sê«‘· &Éu§“∫Ã+~. ø±ÁπøHé Ä &ÉãT“ Hê>∑eTDÏ #˚‹øÏd÷ü Ô n&ç>±&ÉT
ªªÇ|ü⁄Œ&ÉT #Ó|ü⁄Œ!μμ
Hê>∑eTDÏ Ä &ÉãT“qT ‘·q |üjÓT´<ä e÷≥Tq <√|ü⁄ø=ì ‘·q≈£î ‘Ó*dæ+~,
‘Ó\TdüTø=qï~ #Ó|Œü kÕ–+~!
ÄyÓT #Óù|Œ~ eTT>∑TZs¡÷ ÄdüøÏÔ>± $qkÕ>±s¡T. ‘·eT eTdæÔcÕÿ˝À¢ eP´Vü≤*ï
n\T¢ø=+≥÷!!

zãj·T´ düŒèVü≤˝ÀøÏ e#êÃ&ÉT
bı<äe÷≥TqT+#˚ ‘=+– #·÷XÊ&ÉT.
m˝≤+{Ï n*øÏ&ç ˝Ò<Tä .
X¯øÔÏ q+‘·{ìÏ ≈£L&ÉBdüTø=ì >√kÕsTT yÓ+ø£qï yÓ+ø£qï X¯yêìï uÛTÑ C≤q y˚dTü ø=ì
e&çe&ç>± n&ÉT>∑T\T y˚d÷ü Ô ø=~›<÷ä s¡+ |ü&eÉ Ts¡ ~X¯≈î£ q&ç∫ Ä–b˛j·÷&ÉT.
Vü≤qTeT+‘·T ‘·q j·T»e÷ìï yÓ‘T· ≈£îÿ+≥÷ ek˛Ô+~.
ªªVü≤qTeT+‘·÷!μμ Äq+<ä+‘√ >∑{>ºÏ ± n]#ê&ÉT ‘·q >∑TÁsêìï |æ\Tdü÷Ô ‘√ø£ $~*dü÷Ô
|üs¡T¬>‘·TÔø=∫Ã zãj·T´ eTT+<äT ì*∫+~ Vü≤qTeT+‘·T. m&ÉeT#˚‘√Ô ∫qï>± <ëì
eTTK+ô|’ ‘·{≤º&TÉ .
ø=~›>± eTT+<äT≈£î e+– ì\ã&ç+~ Vü≤qTeT+‘·T. j·T»e÷ì XÊØs¡ø£ |ü]dæ‹ú
>∑eTì+∫ eTT+<äT>± >√kÕsTT yÓ+ø£qï X¯yêìï |ü&TÉ ø√u…{ºÏ |æ<|ä ü ‘êqT møÏÿ ≈£Ls=Ãì
Vü≤qTeT+‘·TqT n~*+#ê&ÉT.
Vü≤qTeT+‘·T |ü+#·øfi£ ≤´DÏ˝≤ X¯sy¡ >˚ +∑ ‘√ |üsT¡ >∑T\T rdü÷Ô q\¢eT\ <ë{Ï mÁs¡eT\
e÷s¡+Z |ü{+ºÏ ~ bı<äT>› ÷∑ øπ y˚fi≈¯ î£ mÁs¡eT\ ø=+&Éô|ì’ ‘·q kÕúesêìøÏ #˚sT¡ ø=Hêï&ÉT
zãj·T´.

Hê>∑eTDÏ ‘Ó*j·T#˚dqæ düe÷#êsêìï ø±ÁπøHé ‘Ó*$>± ñ|üj÷Ó –+#·Tø=Hêï&ÉT.
mÁs¡eT\ ø=+&É≈î£ yÓfifl‚ e÷sêZ\ìï+{Ïì ~>∑“+¤ <Û+ä #˚XÊ&ÉT. ø=eTsê¬s&ç¶ düV≤ü ø±s¡+‘√
n\«ø=+&É˝À e÷≥T y˚dæ e+&çq |ü<ësêú\T rdüT≈£îb˛e&ÜìøÏ e∫Ãq X¯su¡ j ÑÛ T· ´qT,
u≤|æs¬ &çì¶ ã+~*ï #˚dæ ø√yÓ\≈£î+≥¢≈î£ ‘·s*¡ +#ê&ÉT. s¡V≤ü dü´ es¡eÔ ÷Hê*ï rdüT≈£î
yÓfi¯ó‘·Tqï qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ y˚>∑T CÀ>∑j·T´ e÷sêÿ|ü⁄s¡+ yÓfi¯ó‘·÷ eT<Ûä´˝À –<ä›\÷s¡T
<ä>sZ∑ ¡ Hês¡Hº ≈é î£ |ü≥Tºã&Ü¶&TÉ . yÓTT<ä\T CÀ>∑jT· ´qT z kÕe÷q´ bÂs¡Tì>± uÛ≤$+#ê&ÉT
Hês¡Hº .é ø±ì n‘·ì Vü‰euÛ≤yê\T nqTe÷HêdüŒ<ä+>± ‘√#˚ dü]øÏ yÓfió¯ ‘·÷qï n‘·ìï
|ü{ºÏ ã+~Û+∫ k˛<ë #˚sTT+#ê&ÉT. s¡V≤ü dü´ es¡eÔ ÷q+ ãj·T≥|ü&+ç ~. Ä es¡eÔ ÷q+˝Àì
$wüjT· + ‘Ó*kı#˚Ãdü]øÏ Hês¡Hº é >∑T+&Ó\T ˇø£ÿe÷s¡T>± n~sêsTT! yÓ+≥H˚ á $wüjT· +
ø±ÁπøHé≈£î ‘Ó*j·TCÒXÊ&ÉT. ø±ÁπøHé $wüj·T+ ‘Ó*dæ eTT+<äT ø£+>±s¡T|ü&Ü¶, |æ<ä|ü
dü+‘√wæ+#ê&ÉT. qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ãèVü≤‘·sÔ ¡ |ü<øä∏ +£ neT\T>±ø£ eTTqTù| ‘·eT≈£î ‘Ó*dæ
b˛sTTq+<äT≈£î. Ç+πøe÷Á‘·+ Ä\dü´+ #ÓjT· ´ø£ eTT+<äT qs¡d+æ Vü‰s¬ &çì¶ |ü{ºÏ ã+~Û+∫,
$T>∑‘ê C≤^sê›sT¡ \ $wüjT· + ‘·sê«‘· #·÷&Ü\qTø=Hêï&ÉT. C≤^sê›sT¡ \ ‹s¡T>∑Tu≤≥¢qT
‘=*<äX¯˝ÀH˚ nDÏ#˚+<äT≈£î rdüTø√yê*‡q C≤Á>∑‘·Ô\˙ï ªn\«ø=+&Éμ˝À e⁄+&˚ |üP]Ô
#˚XÊ&ÉT.
ø±ÁπøHé Ä»„ y˚Ts¡≈î£ Hês¡Hº é <ë<ë|ü⁄ @&Óì$T~ y˚\ eT+~ ôdq’ ´+‘√ –<ä\› ÷s¡T
qT+∫ sêÁ‹y˚fi≈¯ î£ n\«ø=+&É #˚sT¡ ø=Hêï&ÉT. eTsêï{Ï ñ<äjT· + qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ kÕúes¡+ô|’
<ë&ç »s¡bÕ\ì ìs¡sí TT+#·Tø=Hêïs¡T Ç<äs› T¡ .
26
Ä≈£îeTfi¯fl Á>±eT ìyêdæ.
ìsê&É+ãs¡ ˇ+≥] J$.
˝Àø£ ø£fi≤´D+ ø√dü+ ªHêμ nqï kÕ«s¡+ú eTs¡∫ J$dü÷,Ô sπ Hê{Ï Á|ü»˝À¢ <Óy’ ê+X¯
dü+uÛÑ÷‘·T&ç>± uÛ≤$+|üã&ç, |üPõ+|üã&ÉT‘√qï n≈£î+]ƒ‘· <˚X¯uÛÑøÏÔ|üs¡T&ÉT, ‘·eT
ñ<äéT Á|üj÷Ó ø£Ô nsTTq >√kÕsTT yÓ+ø£qï eTs¡D+ qs¡d+æ Vü‰s¬ &çì¶ , n‘·ì ôdì’ ≈£î\qT
Á≈£î+>∑Bdæ+~. ø£˙ïs¡T eTT˙ïs¡T>± $\|æ+#ês¡T. ø=~› ìeTTcÕ\ ùd|ü⁄ ∫‘Ô· ÁuÛeÑ TD≤ìøÏ
>∑T] nj·÷´s¡T. nsTT‘˚ yÓ+≥H˚ ‘˚sT¡ ø=Hêïs¡T. qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ >√kÕsTT yÓ+ø£qï uÛÖ‹ø£
ø±j·÷ìøÏ Kqq+ #˚dTü +Ô &É>±.
ªª<=sê!μμ nì _>∑sZ >¡ ± ns¡Tdü÷Ô s=|ü⁄Œ‘·÷ yê] <ä>]Z∑ øÏ |ü]>¬ ‘·TøÔ =#êÃ&ÉT m\¢qï.
m\¢qï u≤|æs¬ &ç¶ eTTU´ nqT#·sT¡ ˝À¢ ˇø£&TÉ . Kqq+ |üPs¡sÔ TT+‘·sê«‘· ‘·q bÕ<ë\
<ä>sπZ∑ ≈£î|üŒ>± ≈£L*b˛sTTq m\¢qïqT ˝ÒeHÓ‘T· ‘Ô ÷· n&ç>±&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
ªª@yÓT+Æ ~ m\¢Hêï?μμ
ªªn+‘ê nsTTb˛sTT+~ <=sê!μμ ø£+≥ ø£˙ïs=*øÏd÷ü Ô #ÓbÕŒ&ÉT m\¢qï.
bÕ˝…>±&ÉT 129
nø£ÿ&ÉTqï yês¡+<ä]øÏ n‘·&ç e÷≥*ï ã{Ïº »s¡T>∑sêì<˚<√ »]–b˛sTTq≥T¢
nì|æ+∫+~.
ªª@+ »]–+~ m\¢Hêï?μμ ÄÁ‘·+>± Á|ü•ï+#ê&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶
»]–+<ä+‘ê #ÓbÕŒ&ÉT m\¢qï.
ôdì’ ≈£î\+<äs÷¡ n~] |ü&Ü¶sT¡ .
Ç~ ‘êqT }Væ≤+∫q |ü]D≤eTy˚T ø±ã{Ïº qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ u…<sä ˝¡ <Ò Tä . n‘·ì˝À
Ä‘·àdüsú TTs¡´+ ≈£L&Ü @ e÷Á‘·+ #Ó<sä ˝¡ <Ò Tä . yÓi∫q ‘·q nqT#·sT¡ \≈£î <Ûs’Ó ê´ìï q÷]
b˛dü÷Ô ø£seÔ¡ ´+ô|’ eTqdüT \>∑ï+ #˚dæ yê]ì ñ<˚•› +∫ |ü*ø±&ÉT.
ªªHê nqT#·sT¡ ˝≤sê! eTq b˛sê≥+ n+‹eT <äX≈¯ î£ #˚sT¡ ≈£î+~. á b˛sê≥+˝À
eTq+ n+‘·yÓTÆHê, HÓ’‹ø£+>± ‘·|üŒø£ $»j·T+ kÕ~Û+∫qyês¡eTe⁄‘ê+! á HÓ’‹ø£
$»j·Ty˚T eTq eTT+<äT‘·sê\yê]øÏ ñ‘˚Ô»eTT, ñB›|üeTT ø±yê*. b˛s¡T≈£î dæ<äΔ+
ø£+&ç! eTq≈£î Ä »>∑Hêï<ÛTä ì ø£sT¡ D≤ ø£{≤ø£å Mø£Då ≤\T ‘·|Œü ø£ e⁄+{≤sTT.μμ
‘·eT <=s¡ |ü\T≈£î\‘√ ôdì’ ≈£î\+<ä]˝À ‹]– düeTs√‘ê‡Vü≤+ |ü⁄+E≈£î+~.

1846 nø√ºãs¡T... 6 e ‘˚~...

‘Óse¡ Ts¡T>¬ q’ #·]Á‘·˝À ˇø£ eTi|ü⁄sêì b˛sê≥|ü⁄ s√E!
‘·÷s¡TŒq dü÷s¡T´&ÉT ñ<äsTTdüTqÔ ï y˚fi!¯
C≤>∑è‘·yTÓ qÆ |ü≈îå£ \T |ü&eÉ Ts¡ eTTK+ |ü{qºÏ y˚fi!¯
sπ Hê{Ï >∑&¶É C≤^sê›sT¡ ,¢ »MT+<ës¡T,¢ qyêãT\T, ≈£î+|òDæ ° Á|üuTÑÛ ‘·« ø£ã+<Ûä Vü≤kÕÔ˝À¢
∫øÏÿ #Ósk¡ Õ\ yÓ|’ ⁄ü kÕ>∑T‘·Tqï y˚fi!¯
bÕ˝…>±&ç nqT#·sT¡ \T |üsêsTT bÕ\≈£î\ >∑T+&Ó˝À¢ ‘·÷{≤\ es¡¸+ ≈£î]|æ+#·&ÜìøÏ
ñ$«fi¯Ss¢ T¡ ‘·Tqï y˚fi!¯
ø£˝ø… sº£ Y ø±ÁπøHé, ø¬ ô|Hº é Hês¡Hº é ‘·eT ôdq’ ´+‘√ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ kÕúes¡yTÓ qÆ mÁs¡eT\
ø=+&ÉqT #·T{Ïº y˚XÊs¡T.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç,¶ n‘·ì nqT#·sT¡ \T yÓTTø£ÿy√ì Ä‘·à$XÊ«dü+‘√ düeTsêìøÏ dü+dæ<Tä ˝› ’…
e⁄Hêïs¡T.
Çs¡T|üø±å \ yê] #˚‘T· ˝À¢ e÷s¡D≤j·TT<Ûë\T!
b˛s¡T≈£î ø±\T <äTe⁄«‘·THêïs¡T.
ªªqs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶! ˙$|ü⁄&ÉT ¬sø£ÿ\T ‘Ó–q |üøÏå$... eTsê´<ä>± e÷≈£î ˝§+–b˛!
e÷‘√ #˚‘T· \T ø£\T|ü⁄. ìqTï á sπ Hê{Ï >∑&≈¶É î£ C≤^sê›sT¡ qT #˚kÕÔ+!μμ ∫e] Á|üjT· ‘·ï+>±
>∑{>ºÏ ± n]∫ #ÓbÕŒ&ÉT ø±ÁπøHé. n‘·ì ns¡T|ü⁄≈£î mÁs¡eT\ ø=+&É Á|ü‹<Û«ä ì+∫+~.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ≈£L&Ü n‘·ìøÏ BÛ≥T>± düe÷<Ûëq+ Ç#êÃ&ÉT.
ªªπsjYT! õ‘·T\Ô e÷] >∑T+≥qø£ÿ ø±ÁπøHé!! H˚qT MT≈£î ˝§+– sêe&Ée÷? n~ ø£˝À¢
≈£L&Ü »s¡T>∑<Tä . MT ≈£î+|òDæ ° Á|üuTÑÛ ‘ê«ìï á sπ Hê{Ï >∑&q¶É T+∫ ô|øÏ*+∫ y˚ùd+‘·es¡≈î£
á b˛s¡T Ä>∑<äT. MT n+‘·+ #·÷ùd+<äT≈£î ~q... ~q... Á|ües¡úe÷q eTÚ‘·÷H˚
e⁄+≥T+~. bÂs¡TwüeTTqï eT>±&çy˚ nsTT‘˚ e÷≥\T #ê*+∫ j·TT<ëΔìøÏ dæ<+Δä ø±!μμ
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ e÷≥\≈£î ø±ÁπøHé ì\TyÓ˝≤¢ »«*+∫ b˛j·÷&ÉT.
ªªô|s’ò !Y μμ n+≥÷ ~≈£îÿ\T e÷s√àπ>˝≤ n]#ê&ÉT.
ªªC…,’ nVü≤Àã\kÕ«$T!μμ n+≥÷ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ≈£L&Ü n]#ê&ÉT.
Çs¡T|üø±å \ eT<Û´ä ø±\TŒ\T yÓTT<ä\j·÷´sTT.
sê‹ã+&É\qT #ê≥T #˚düTø=ì qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶, n‘·ì |ü]yês¡+ ôd’«s¡$Vü‰s¡+
#˚d÷ü Ô ≈£î+|òDæ ° ôdì’ ≈£î\ô|’ >∑Tfi¯fles¡¸+ ≈£î]|æ+#·kÕ>±s¡T. ≈£î+|òDæ ° ôdì’ ≈£î\T ≈£L&Ü
ø=+&É ÁøÏ+~ ‘·T|üŒ*ï e÷≥Ty˚dTü ø=ì >∑T] #·÷dæ ø±\TŒ\T kÕ–+#·kÕ>±s¡T.
Hês¡Hº ,é ø±ÁπøHé\ ø£qTôd>’ \∑ y˚Ts¡≈î£ n<äqT #·÷dæ ˇø√ÿ n&ÉT>∑T y˚d÷ü Ô ø=+&Éô|’
¬øø£ÿ&ÜìøÏ Á|üj·T‹ïdüTÔHêïs¡T. yê]ì ø=+&Éô|’ ø±\T yÓ÷|üìe«≈£î+&Ü nìï ~X¯\
qT+&ç X¯s|¡ sü +¡ |üs>¡ ± ‘·÷{≤\ es¡¸+ ≈£î]|ædTü HÔ êïs¡T qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ôdì’ ≈£î\T.
ìeTTcÕ\T >∑&#ç ø˚ =B› ‘·eT yÓ|’ ⁄ü ôdì’ ø£ ã\+ ‘·>&Z∑ +É >∑eTì+∫q ø±ÁπøHé ãTÁs¡˝À
z Ä˝À#·q ‘·fi¯ó≈£îÿq yÓT]dæ+~. ‘·q≈£î ¬s+&É&ÉT>∑T\ <ä÷s¡+˝À ñ+&ç ø±\TŒ\T
kÕ–düTqÔ ï Hês¡Hº é yÓ|’ ⁄ü <äèwæº kÕ]+∫ ø£qTôd>’ ∑ #˚XÊ&ÉT. Ä ø£qTôd>’ q∑ T n+<äTø=qï
Hês¡Hº é ‘êqT n&ÉT¶ ô|≥Tºø=qï ‘·T|üŒqT y=~* ˇø£ÿ n+>∑˝À ø±ÁπøHé <ä>]Z∑ øÏ sêuÀj·÷&ÉT.
ø±ì n|üŒ{Ïøπ Ä\dü´+ »]–b˛sTT+~. qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ‘·TbÕøÏ ‘·÷≥ n‘·ì >∑T+&Ó˝À¢øÏ
yÓTs¡T|ü⁄y˚>∑+‘√ <ä÷düT≈£îb˛sTT+~.
n+‘˚!
n‘·ì #êe⁄πøø£‘√ Ä ÁbÕ+‘·eT+‘ê Á|üø+£ |æ+∫+~!
≈£î+|òDæ ° ôdì’ ≈£î\ >∑T+&Ó˝À¢ n<äTs¡T |ü⁄{Ï+º ~!
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ nqT#·sT¡ \T ∫#·Ãs¡|&æ TÉ >∑T\j·÷´s¡T. #·+&ÉÁ|ü#+· &É+>± ì|ü⁄Œ\ es¡¸+
≈£î]|ædüTÔHêïs¡T.
bÕ˝…>±&ÉT 131
ø±ÁπøHé˝À ø£\es¡+ sπ –+~!
nsTT‘˚ n~ ø=~› ø£Då ≤\bÕfÒ!
‘·q düV≤ü yêdæ H˚\ø=s¡>&∑ +É uÛ]Ñ +#·˝øÒ £ b˛j·÷&ÉT. nX¯óe⁄\ô|’ ÄX¯y=<äT\Tø=ì
‘Ó–+∫ yÓTT+&ç>± ø±\TŒ\T kÕ–+#ê&ÉT.
n‘·ì ‘·TbÕøÏ »+>∑+ eT\¢jT· ´qT, <ëdü] s√•¬s&çì¶ ã* rdüTø=+~. yê]<ä]›
eTs¡D+ ≈£î+|òDæ ° ôdì’ ≈£î˝À¢ n<äTs¡TbÕ≥T ‘·–+Z ∫ ‘Ó>T∑ e‘·Hêìï m≈£îÿe #˚d+æ ~.
ø=+&É‘T· |üŒ e÷≥TqT+#˚ ‘·q ôdì’ ≈£î\+<ä]øÏ $qã&˚˝≤ >∑{>ºÏ ± n]∫ #ÓbÕŒ&ÉT
ø±ÁπøHé.
ªªˇø£ÿe÷s¡T>± n+<äs÷¡ ø=+&Éô|ø¬’ ø£ÿ+&ç! $»j·T+ eTq<˚!μμ <Ûs’Ó ´¡ e#·Hê\T |ü*ø±&ÉT.
n˝≤ #ÓjT· ´&É+ Á|üe÷<äeTì n‘·ìøÏ ‘Ó\TdüT. n˝≤ #˚ùdÔ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ nqT#·sT¡ \
#˚‘T· ˝À¢ ‘·q ôdì’ ≈£î\T dü>u∑ ≤Û >±ìøÏ ô|>’ ± ÄVüQ‹ ne⁄‘ês¡ì ‘Ó\TdüT. nsTTHê Ä
e÷sêZHï˚ m+#·Tø√e&ÜìøÏ ø±s¡D+?
‘·q ôdì’ ≈£î˝À¢ m+‘· eT+~ #·∫ÃHê ø=+‘·eT+<ÓH’ ê ø=+&Éô|ø’ Ï ‘·|Œü ø£ #˚sT¡ ø√>∑\s¡ì
n‘·ì qeTàø£+! ø=+&Éô|ø’ Ï #˚sT¡ ø=+fÒ qs¡d+æ Vü‰s¬ &çì¶ ˝§+>∑BdüTø√e&É+ ô|<ä› ø£w+ºü
ø±<äT nqTø=Hêï&ÉT.
ø±ÁπøHé Ä<˚X+¯ Á|üø±s¡+ ≈£î+|òDæ ° ôdì’ ≈£î\T ø±\TŒ\T kÕ–dü÷HÔ ˚ ˇ≈£îÿeTà&ç>±
ø=+&Éô|’øÏ mø£ÿ&ÜìøÏ Á|üj·T‹ï+#ês¡T. n~ >∑eTì+∫q qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ nqT#·s¡T\T
ø±\TŒ\T s¬ {Ï+º |ü⁄ #˚XÊs¡T.
ø±ÁπøHé }Væ≤+∫qfÒ¢ »]–+~.
≈£î+|òDæ ° ôdì’ ≈£î\T #ê˝≤eT+~ eT+≥˝À¢ e÷&çq X¯\uÛ≤˝≤¢ sê*b˛j·÷s¡T. $T–*q
ôdì’ ≈£î\T n‹ø£w+ºü >± ø=+&Éô|ø’ Ï #˚sT¡ ø=Hêïs¡T. yê]‘√ bÕ≥T ø±ÁπøHé ≈£L&Ü.
Çs¡T |üø±å \ eT<Û´ä b˛s¡T ñ<äèΔ ‘·yTÓ +Æ ~.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ôdì’ ≈£î˝À¢ ≈£L&Ü #ê˝≤ eT+~ ≈£î+|òDæ ° ‘·÷{≤\≈£î ã* nj·÷´s¡T.
ø£sD¡ + nX¯«‘êúeT ø±ÁπøHé≈î£ >∑T] #·÷dæ ø±\ÃuÀj·÷&ÉT. ø±ÁπøHé düeTj·Tdü÷Œ¤]>Ô ± z
sê‹ >∑T+&ÉT e÷≥T≈£î ‘·|⁄ü Œ≈£îHêï&ÉT. ‘·TbÕøÏ >∑T+&ÉT yÓ+Á≥Tø£ yêdæ˝À n‘·ì ‘·\ô|’
qT+∫ <ä÷düTø¬ [¢+~.ø±ÁπøHé ø£Då ø±\+ ≈£L&Ü Ä\dü´+ #ÓjT· ´ø£ ø£sD¡ + nX¯«‘êúeTqT
H˚\≈£L˝≤Ã&ÉT ‘·q ‘·TbÕøÏ ù|*Ã.
‘·q ôd’Hê´ìøÏ Äj·TTe⁄|ü≥Tº ˝≤+{Ï ø£s¡D+ nX¯«‘êúeT H˚\ø=s¡>∑&É+ #·÷dæq
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ Á|üfij¯ T· s¡TÁ<äT&Ó’ $»è+_Û+∫ ø±\TŒ\T kÕ–+#ê&ÉT. ≈£î+|òDæ ° ôdì’ ≈£î\T
#êe⁄ øπ ø£\T ô|{≤ºsT¡ .
ø±ÁπøHé˝À ‹]– ø£\es¡bÕ≥T.
nsTTHê ø±\TŒ\T kÕ–dü÷Ô s¬ &ç¶ nqT#·sT¡ \qT Vü≤‘·e÷s¡Tdü÷HÔ ˚ e⁄Hêï&ÉT.
eT˝≤¢s¬ &ç¶ nqT#·sT¡ \‘√ b˛sê&ÉT‘·Tqï|ü⁄Œ&ÉT X¯ØsêìøÏ ‘·–*q ã\yÓTqÆ >±j·÷\e\¢
zãj·T´ m≥÷ ø£<\ä ˝Òì dæ‹ú ˝À e⁄Hêï&ÉT.
qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ Ä»„ y˚Ts¡ »>∑Hêï<∏ä <˚yê\j·T+˝Àì qs¡dæ+Vü≤kÕ«$T $Á>∑Vü≤+
yÓqTø£ ≈£Ls¡TÃ+&çb˛j·÷&ÉT. Ç˝≤+{Ï $wüeT |ü]dæ‘ú T· ˝À¢ ‘êqT nX¯≈î£ &Ô eÉ &É+ zãj·T´qT
u≤~Û+∫+~.
zãj·T´ eTq' Á|üeè‹Ô m˝≤+{Ï<√ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ‘Ó\TdüT ø±ã{Ïº @ e÷Á‘·+ u≤<Ûä
‘·–HZ ê, n‘·qT ãj·T{ÏøÏ e#˚Ã neø±X¯+ ñ+<äì uÛ≤$+∫ zãj·T´qT yÓ*øÏ sêìe«≈£î+&Ü
‘·q ø=&ÉT≈£î düTã“j·T´qT n‘·ìøÏ ‘√&ÉT>± e⁄+#ê&ÉT.
∫q<=s¡ düTã“j·T´ bÕ\>∑&+¶É |ü≥Tºø=ì Áã‹$T˝≤&Ü&ÉT zãj·T´.
ªªnø£ÿ&É b˛s¡T »s¡T>∑T‘·÷ e⁄+fÒ H˚ìø£ÿ&É #˚‘T· \T eTT&ÉT#·Tø=ì ≈£Ls√Ã˝ÒqT. H˚
yÓfi≤ÔqT ∫q<=sê!μμ
ªª}VüA...μμ ‘·\ n&É+¶ >± Ä&ç+#ê&ÉT. ∫q<=s¡ n‘·ìï ãj·T{ÏøÏ yÓfifl¯ ìe«≈£î+&Ü
‘·q s¬ +&ÉT #˚‘T· \T n&É+¶ ô|&ÉT‘·÷.
@+ #Ój÷· ´˝À ~≈£îÿ ‘√#·&+É ˝Ò<Tä zãj·T´≈£î.
ªªuÛ>Ñ y∑ êHé! Hê¬ø+<äTøÏ+‘·{Ï •ø£?å á Ä|ü‘‡· eTj·T+˝À Hê <=s¡qT s¡ø+åÏ #·Tø√˝Òì
Hê á Áã‘·T¬ø+<äT≈£î?μμ nì ‘·q ìdü‡Vü‰j·T |ü]dæú‹øÏ ‘êH˚ ì+~+#·Tø=+≥÷
e⁄+&çb˛j·÷&ÉT eTÚq+>± ø£˙ïs¡T ø±s¡Tdü÷!Ô
zãj·T´ ø£+≥ ø£˙ïs¡T #·÷dæ ∫q<=s¡ düTã“j·T´ ø£\es¡|&ü Ü¶&TÉ .
ªªzãj·T´ m+<äTøπ &ÉTdüTHÔ êïe⁄?μμ Ä]Ô>± n&ç>±&ÉT.
ªªH˚qT b˛s¡T≈£î yÓfi≤ÔqT u≤ãT?μμ eT∞fl nuÛ´Ñ ]ú+#ê&ÉT zãj·T´.
ªªe<äT› zãj·T´ ˙ |ü]dæ‹ú #·÷ùd Hêqï ˙≈£î ‘√&ÉT>± qqTï e⁄+#ê&ÉT. á dæ‹ú ˝À
˙e⁄ b˛s¡T≈£î b˛e&É+ ‘·><∑ Tä μμ nqTqj·T+>± |ü*ø±&ÉT <=s¡ düTã“j·T´.
ªª<=s¡øπ <ÓH’ ê Á|üe÷<ä+ @s¡Œ&Ée#·TÃ ∫q<=sê!μμ u≤<Û>ä ± nHêï&ÉT zãj·T´.
ªªHêqï≈£î Á|üe÷<äe÷?μμ m+‘√ >∑T+&Ó ìã“s¡+‘√ #ÓbÕŒ&ÉT ∫q<=s¡ düTã“j·T´
n‘·&ç eTH√ìã“sêìøÏ zãj·T´ n+‘· u≤<Û˝ä À ≈£L&Ü nãT“s¡ |ü&Ü¶&TÉ .
bÕ˝…>±&ÉT 133
ãj·T≥ ‘·TbÕ≈£î\ yÓ÷‘· n~Ûøy£ TÓ +Æ ~.
<ä>sZ∑ ø¡ =∫Ãq n&ÉT>∑T\ #·|⁄ü Œ&ÉT.
b˛sê≥+ ;Ûøs£ +¡ >± e÷] e⁄+≥T+~ nqT≈£îHêï&ÉT zãj·T´.
ªªnu≤“!μμ mes√ u≤<Û‘ä √ n]∫q ns¡T|ü⁄.
ªª∫q<=sê me]ø√ Á|üe÷<ä+ »]–q≥Tº+~!μμ Ä+<√fi¯q #Ó+<äT‘·÷ nHêï&ÉT
zãj·T´.
ªªne⁄qT zãj·T´. qTe⁄« Çø£ÿ&˚ e⁄+&ÉT. H˚y[Ó ¢ #·÷kıkÕÔqT.μμ
nø£ÿ&ÉTï+∫ ãj·T{ÏøÏ yÓfifl¯ &ÜìøÏ ñ<ä´≈£î&Ô j É ÷· ´&ÉT ∫q<=s¡ düTã“j·T´.
ªªqTyê«...! e<äT› ∫q<=sê... H˚ yÓfi≤ÔqT...μμ ˇ+{À¢ì X¯øqÔÏ +‘·{ìÏ |ü+{Ï _>∑Te⁄q
#˚‘T· ˝À¢øÏ ‘Ó#T· Ãø=ì ô|ø’ Ï ˝Òe&ÜìøÏ Á|üjT· ‹ïdü÷Ô nHêï&ÉT zãj·T´.
ªªHêπø+ Á|üe÷<ä+ »s¡T>∑<Tä ˝Ò! qTe⁄« Çø£ÿ&˚ e⁄+&ÉT, H˚ yÓ[fl #·÷kıkÕÔ!μμ
ªªe<äT› ∫q<=sê!μμ Ä e÷≥ zãj·T´ H√{ÏqT+∫ yÓ\Te&˚ ˝À|ü⁄H˚ ∫q<=s¡ düTã“j·T´
$Á>∑V≤ü + e÷≥TqT+∫ ãj·T{ÏøÏ e∫Ã #·÷XÊ&ÉT.
ˇø£ÿe÷s¡T>± n‘·ì >∑T+&Ó s¡a\T¢eT+~! X¯Øs¡eT+‘ê ø£+|æ+∫ b˛sTT+~.
n+‘ê ‘ês¡Te÷s¡T!
≈£î+|òæD° ôd’ì≈£î\T ‘·q ‘·+Á&ç ôd’ì≈£î\qT ø£eTTàø=ì e⁄Hêïs¡T. yê]#˚‘·T˝À¢
‘·TbÕ≈£î\T ˝Òe⁄. ≈£î+|òDæ ° ôdì’ ≈£î\ eT<Û´ä ‘·q‘·+Á&ç <Óã“‹qï |ü⁄*˝≤ ìdü‡Vü‰j·TT&ç>±
ì*∫ e⁄+&É&É+, n‘·ì X¯Øs¡eT+‘ê s¡ø£ÔeTj·TyÓTÆ e⁄+&É&É+ >∑eTì+∫q ∫q<=s¡
düTã“j·T´ ì\TyÓ˝≤¢ y=DÏøÏ b˛j·÷&ÉT. z eT÷\qøÏÿ #·÷düT+Ô &çb˛j·÷&ÉT.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ nqT#·sT¡ ˝À¢ eTTKT´˝…q’ yês¡+<äs÷¡ ø±ÁπøHé #˚‹˝À Vü≤‘·T\j·÷´s¡T.
U≤dæ+kÕôduŸ ≈£L&Ü. ø±ÁπøHé ≈£L&Ü u≤>± <Óã“‹ì e⁄Hêï&ÉT. qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ù|*Ãq
‘·÷{≤ n‘·ì ÁbÕD+ ‹j·T´˝Òøb£ ˛sTT+~ ø±ì n‘·ì ≈£î&çuTÑÛ »+˝ÀøÏ <ä÷düT≈£îb˛sTT
≈£î&ç#‹˚ ì n+>∑Tfi¯+ y˚Ts¡ ≈£L&Ü ø£<\ä Ã˙j·T≈£î+&Ü #˚d+æ ~. eTs√ ‘·÷{≤ ù|˝ÃuÀj·÷&ÉT.
ø±ì ‘·TbÕøÏ˝À ‘·÷{≤\T ˝Òe⁄- Ç+ø√ ‘·TbÕøÏ n+<äTø√uÀsTT ø±˝ÒÃ˝À|ü⁄ Ä düeTj·÷ìï
dü~«ìjÓ÷>∑+ #˚dTü ø=Hêï&ÉT ø±ÁπøHé. m&ÉeT#˚‘√ÔH˚ n‘·qT ù|*Ãq ‘·÷{≤\T qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶
ø±fi¯flqT >±j·T|ü]#êsTT. yÓ+≥H˚ ≈£î+|òDæ ° ôdì’ ≈£î\T qs¡d+æ Vü‰s¬ &çì¶ #·T≥TºeTT{≤ºsT¡ .
ìsêj·TT<ÛTä &çï #˚dæ n‘·&ç ôdì’ ≈£î\qT u…~]+#ês¡T. ‘·eT <=s¡ ÁbÕD≤\ø√dü+ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶
nqT#·sT¡ \T ≈£î+|òDæ ° ôdH’ ê´ìøÏ ˝§+–b˛j·÷s¡T ø±ÁπøHé Äq+<ëìøÏ ne<ÛTä \T ˝Òe⁄.
zãj·T´ n‹ø£wüº+‘√ ì\<=≈£îÿø=ì $Á>∑Vü≤+ e÷≥TqT+&˚ ‘=+–#·÷XÊ&ÉT.
n+‘·u≤<Ûä˝Àq÷ n‘·ì s¡ø£Ô+ y˚&ÓøÏÿb˛sTT+~. yÓ[fl Ä ø±ÁπøHé>±&ç ‘·\ qs¡T≈£î<ë
eTì|æ+∫+~. yÓfifl¯ uÀsTT Ä–b˛j·÷&ÉT. ∫q<=s¡ düTã“j·T´ ø£qTôd>’ ‘∑ √!
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ø±ÁπøHé e+ø£ n|üV‰ü dü´+>± #·÷dü÷Ô ø±+Á&ç+∫ e⁄e÷à&ÉT.
Á|ü‹düŒ+~+#·˝<Ò Tä ø±ÁπøHé.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ |ü≥Tºã&É≥y˚T n‘·ìøÏ ø±e*‡+~. |ü≥Tºã&Ü¶&TÉ n+‘˚#ê\T!
‘·q ôdì’ ≈£î\+<ä] e+ø£ ø£\j·Tpdü÷Ô #ÓbÕŒ&ÉT ø±ÁπøHé.
ªªM&ç #˚‘T· \≈£î, ø±fi¯fl≈£î ÇqT|üd+ü ø¬ fi¯ófl ‘·–*+∫ ø√yÓ\≈£î+≥¢ es¡≈î£ á&ÉTÃ≈£î
s¡+&ç! n|üŒ{ÏøÏ >±ì M&ç bı>∑sD¡ >∑<Tä .μμ
n‘·&ç ñ‘·sÔ T¡ « neT\T |üs#¡ &· ÜìøÏ ≈£î+|òDæ ° ôdì’ ≈£î\T eTT+<äT ø±düÔ »+ø±s¡T.
qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ |ü≥Tºã&çHê, n‘·&ç eTT+<äT¬ø[fl ã+Bì #Ój·T´&ÜìøÏ me]ø° <ÛÓ’s¡´+
#ê\&É+˝Ò<äT.μμ
ªª#˚kÕÔsê #Ûk· ÕÔsêμμ VüA+ø£]+#ê&ÉT ø±ÁπøHé.
ø=+‘·eT+~ ôd’ì≈£î\T ‘Ó∫Ã ô|≥Tºø=qï <ÛÓ’s¡´+‘√ ˇø√ÿ n&ÉT>∑T y˚dü÷Ô yÓ[fl
qs¡d+æ Vü‰s¬ &çø¶ Ï dü+ø¬ fi¯ófl ‘·–*+#ês¡T. ‘·q≈£î ‘·–*+∫q dü+ø¬ fi¯fl‘√H˚ yê]ì #êeu≤<ë&ÉT
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶ ø±ÁπøHéqT ≈£L&Ü #êeu≤<äuÀj·÷&ÉT. $T>∑‘ê ôdì’ ≈£î\T n‘·&ìç ø£eTTàø=ì
ìyê]+#·uÀj·÷s¡T, kÕ<Û´ä + ø±˝Ò<Tä . qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ |ü≥Tºã&É&ÜìøÏ ‹]– ø±*ô|’ ø±\TŒ\T
»s¡T|üe\dæ e∫Ã+~ ø±ÁπøHé≈î£ . qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ düŒèVü≤ ‘·bÕŒ&ÉT. n‘·ì X¯Øs¡+ qT+∫
s¡T~Ûs+¡ <Ûës¡\T ø£{ºÏ Á|üeVæ≤dü÷Ô e⁄+~.
ø±ÁπøHé <äèwæº »>∑Hêï<∏ä <˚yê\j·T+ô|’ |ü&+ç ~!
ªª<˚yê\j·T+ ˝À|ü\ me¬sH’ ê <ë≈£îÿì e⁄HêïπsyÓ÷ yÓ[fl yÓ‘ø· +£ &ç!μμ ôdì’ ≈£î\qT
|ü⁄s¡e÷sTT+#ê&ÉT.
∫q<=s¡ dü T ã“j· T ´, sê‹dü ú + uÛ Ñ + e÷≥TøÏ , zãj· T ´ $Á>∑ V ü ≤ + #ê≥Tq
ø£qTeTs¡T>∑j·÷´s¡T.
ôdì’ ≈£î\T <˚yê\j·T+ ˝À|ü*øÏ yÓfifl¯ uÀsTT Ä–b˛j·÷s¡T.
qèdæ+Vü≤kÕ«$T ;Ûøs£ ¡ Äø£è‹ #·÷dæ.
ªª@+≥˝≤ ì*∫b˛j·÷s¡T. ˝À|ü*øÏ yÓ[fl yÓ‘ø· +£ &ç!μμ >∑<eä ÷sTT+#ê&ÉT ø±ÁπøHé.
n‘·ì Ä»„qT ~Ûøÿ£ ]+#˚ <Ûs’Ó ´¡ + me«]ø° ˝Òøb£ ˛sTT+~. yÓT*¢>± ˇø√ÿ n&ÉT>∑T y˚d÷ü Ô
<˚yê˝j·T+˝ÀøÏ Á|üy•˚ +#ês¡T. nsTT‘˚ @ ˇø£ÿs¡÷ kÕVü≤dæ+∫ >∑s“¡ >¤ T∑ &ç˝ÀøÏ b˛˝Òø£
b˛j·÷s¡T.
bÕ˝…>±&ÉT 135
ªªme«s¡÷ ˝ÒsT¡ kÕsYμμ n+≥÷ ãj·T{ÏøÏ e#êÃs¡T. Á|üe÷<ä+ ‘·|Œæ q+<äT≈£î uÛ≤s¡+>±
ì≥÷ºsêÃs¡T zãj·T´, ∫qï<=s¡ düTã“j·T´. yê] y˚&ç ì≥÷ºsT¡ Œ˝À Á|ürø±s¡+ sπ >∑T‘·÷
e⁄+~.
düŒèVü≤ ‘·|Œæ e⁄qï qs¡d+æ Vü‰s¬ &çì¶ ÇqT|ü dü+ø¬ fi¯fl‘√ ã+~Û+∫ ø=+&ÉMT~ qT+∫
ÁøÏ+~øÏ rdüT≈£îe#êÃs¡T ≈£î+|òDæ ° ôdì’ ≈£î\T.
27
ø±ÁπøHé |ü+|æq es¡Ôe÷q+ Á|üø±s¡+ Ç+¬>¢dt –<ä›\÷s¡T qT+∫ eTT+<äT>±H˚
ø√yÓ\≈£î+≥¢ #˚sT¡ ø=Hêï&ÉT. yÓ\T>∑TqT Nø£{Ï $T+>∑T‘√qï y˚fi!¯
ø√yÓ\≈£î+≥¢ |ü⁄s¡M<ÛäT\˙ï ìsêàqTwüýÓTÆ e⁄HêïsTT. qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ |ü≥Tºã&ç
ø√yÓ\≈£î+≥¢≈£î rdüT≈£î sêã&ÉT‘·THêï&ÉT nqï $wüj·T+ ‘Ó*dæq |ü⁄s¡ Á|üC≤˙ø£+
uÛj
Ñ T· ø£+|æ‘T· ˝…’ me] Çfi¯fl˝À¢ yês¡T+&ç b˛sTT ‘·\T|ü⁄\T _–+#·Tø=ì ≈£Ls¡TÃHêïs¡T.
Ád”\Ô T, |üd|æ \æ \¢ T u…+uÒ˝‹… bÔ ˛sTT @&É«&É+ ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T. ø=+‘· eT+~ |ü⁄s¡Twüß\T
≈£L&Ü. ø±ÁπøHéqT, ≈£î+|òDæ ° eédüqú T X¯‘ø· √{Ï XÊ|üHêsêú\T ô|{≤ºsT¡ . eT]ø=+‘· eT+~
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ‘=*kÕ]>± ø√yÓ\≈£î+≥¢ ô|’ ã&ç Áf…»Ø <√#·T≈£îb˛sTTq ñ<ä+‘êìï
>∑Ts¡TÔ ‘Ó#T· Ãø=+≥THêïs¡T.
uÛj
Ñ T· $Vü≤«\T˝…’ ej·TdüT&ç–q eTT<äTdü\T\T eT+#·+ |ü{≤ºsT¡ ø£˙ïs¡T ø±s¡Tdü÷!Ô
#=s¡e ø=~›>± >∑T+&Ó<s’ÓÛ ´¡ + >∑\yês¡T >∑yêøå±\ >∑T+&Ü ìsêàqTwüýÓTqÆ M<ÛTä \e+ø£
‘˚]bÕs¡ pdüTHÔ êïs¡T }|æ] _>∑|{ü .ºÏ yê] n]ø±fi¯fl˝À ‘·&ç ≈£L&Ü yÓTT<ä˝+’… ~.
<ä>sZ∑ e¡ ⁄‘·Tqï >∑TÁsê\ #·|⁄ü Œ&ÉT!
Ä #·|⁄ü Œ&ÉTøπ ;Û‹*¢q ø=+‘·eT+~ eT÷s¡Ãb¤ ˛j·÷s¡T!
>∑Tdü>T∑ dü\T yÓTT<ä\j·÷´sTT.
ø±ÁπøHé >∑TÁs¡+ eTT+<äT>± <Í&ÉTrdü÷Ô yÓ[fl+~.
»q+, yÓfió¯ ‘·Tqï ø±ÁπøHé e+ø£ <=+>∑#ê≥T>± #·÷dü÷Ô ø£dræ sê ‹≥Tºø=Hêïs¡T.
ø±ùd|ü{Ï ‘·sê«‘· ø£yê‘·T #˚dTü qÔ ï Ø‹˝À q&ç∫ edüTqÔ ï ≈£î+|òDæ ° ôdì’ ≈£î\T. yê]eT<Û´ä q
dü+ø¬ fi¯fl‘√ <ë]yÓ+≥ q&ÉTk˛Ôqï qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶ .. ‘·\\T e+∫ q&ÉTdüTqÔ ï n‘·ì ôdq’ ´+....
á <äèXÊ´ìï #·÷dæ uÛ]Ñ +#·˝øÒ £ b˛j·÷s¡T »q+!
uÛÀs¡Tq ô|<ä>› ± @&É«&É+ ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T. m+‘· eT÷>∑>± ÄÁø√•düTHÔ êï, Ä s√<äq
ãj·T{ÏøÏ $ì|æk˛Ô+~. ≈£î+|òæD° ôd’ì≈£î\T Á|ü‹ Ç+{Ïì |üØø£å>± #·÷düTø=+≥÷
yÓfi¯ó‘·THêïs¡T.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &çì¶ , n‘·ì nqT#·sT¡ \qT ‹]– |ü⁄q]ï]à+∫q ‘ê\÷ø± ø£#]˚ ˝Àì
Nø£{øÏ =≥¢˝À ã+~Û+#ês¡T.
Ä s√E sêÁ‹ >±j·TyÓTÆq ø±ÁπøHé ≈£î&çuÛÑTC≤ìøÏ, qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ ø±fi¯fl≈£î
yÓ’<ä´+ #Ój·T´ã&ç+~. á yês¡Ô ‘Ó*dæq eT˝≤¢¬s&ç¶ ≈£L&Ü nø£ÿ&çøÏ #˚s¡Tø=Hêï&ÉT.
$»jÓ÷‘ê‡Vü≤+‘√ $+<äT #˚dTü ø=Hêïs¡T eTT>∑TsZ T¡ .
28
eTs¡THê{Ï ñ<äj÷· H˚ï <ä+&√sê y˚sTT+#·ã&ç+~!
ø£#]˚ <ä>sπZ∑ qs¡d+æ Vü‰s¬ &çô¶ |’ $#ês¡D »s¡T>∑uÀ‘·T+<ä+≥÷!!
‘·eT e´øÏ>Ô ‘∑ · $wüj÷· \qT |üP]Ô>± $düà]+∫q »q+ ÄÁ‘·+>± ø£#]˚ <ä>]Z∑ øÏ
|üsT¡ >∑T\T rXÊs¡T ‘·+&√|ü‘+· &Ü\T>±!!
XÀø£‘|· yÔü TÓ Æ e⁄qï Á|ü»\ Vü≤è<äjT· |òTü Àwü eT<Û´ä $#ês¡D ÁbÕs¡+uÛyÑ TÓ +Æ ~.
qs¡d+æ Vü‰s¬ &çì¶ n‘·ì nqT#·sT¡ \qT ã+~Û+∫ ‘Ó#êÃs¡T!
$#ês¡D≈£î ñ<ä´$TdüTqÔ ï Ç+¬>d¢ Tü e+ø£ ø±ø£, ‘·eT <=s¡ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ e+πø
#·÷düT+Ô &ç b˛sTT+~ Á|üC≤düeT÷Vü≤+. qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ Äø±s¡yT˚ e÷]b˛sTT+~. sê»dü+‘√
eT+<äV‰ü dü+ y=*øÏ+#˚ n‘·ì ô|<ë\T |ü–* ˝Ò&ç e÷+dü+ eTT<ä˝› ≤ n>∑T|ædTü HÔ êïsTT.
n‘·qT <Ûä]+∫q <äTdüTÔ\˙ï ù|*ø£˝…’ e⁄HêïsTT. X¯Øs¡eT+‘ê >±j·÷\ eTj·T+!
ô|<äe› ÷+dü+ eTT<ä≈› î£ e÷qyêø±s¡+ Ç∫Ãq≥T¢>± e⁄+~. s¡ø+Ô£ õ>∑≥>± >∑&ø¶É {£ eºÏ ⁄+~.
yê{Ïô|’ á>∑\T EeTàì eTTdüTs¡Tø=+≥÷ s¡dkü Õ«<äq >±$düTHÔ êïsTT. qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶
$ø£è‘· Äø±sêìï #·÷dæ ø=~›eT+~ »q+ uÛj Ñ T· +‘√ y=DÏøbÏ ˛j·÷s¡T! ‘·eT m<äTs¡T>±
ì\ã&ç ‘·eT e+πø #·÷|ü⁄ kÕ]düTqÔ ï ø±ÁπøHéô|’ »q+ >∑T+&Ó˝À¢ ø£d,æ <˚«wü+ |ü⁄≥Tºø=dü÷Ô
e⁄+~. <Í&É|fiü ó¯ fl ø=s¡T≈£î‘·÷ ø£dræ sê ‹≥Tºø√e&É+ yÓTT<ä˝{… ≤ºsT¡ .
$#ês¡D yÓTT<ä˝+’… ~!
Ç+¬>¢dt ‘·q m<äTs¡T>± ì*∫q qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ô|’ <äèwæº ì*|æ n&É>∑&É+
ÁbÕs¡+_Û+#ê&ÉT.
bÕ˝…>±&ÉT 137
ªª#·≥ãº <ä+› >± @s¡Œ&çq e÷ Á|üuTÑÛ ‘·« eédüôú |’ m+<äT≈£î ‹s¡T>∑Tu≤≥T ˝ÒeBXÊe⁄.
Ç~ sê»Á<√Vü≤+ ‘Ó˝≤‡?μμ
ªªMT Á|üuÛÑT‘·«yÓTTø£ sê#·]ø£ Á|üuÛÑT‘·«+ - MTs¡T sêC≤~Ûø±s¡T\T, H˚qT #˚dæ+~
sê»Á<√Vü≤+...μμ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ |ü\T≈£î˝À¢ e´+>∑´+!
»q+ eT<Û´ä eTÚq+ |üsT¡ >∑T\T rdæ+~. }|æ] ‹j·T´&É+ eTs¡∫ Ç<ä]› e+ø£
ø£Hêïs¡Œ≈£î+&Ü #·÷düTÔHêïs¡T.
ªªeT] Ç~ sê»Á<√Vü≤+ ø±<ë?μμ ø√|ü+‘√ >∑{>ºÏ ± ns¡∫ #ÓbÕŒ&ÉT Ç+¬>d¢ .t
ªªø±<äT. eTTe÷à{ÏøÏ ø±<äT. ndü\T MT¬ses¡T Hêô|’ sê»Á<√Vü≤ H˚s+¡ yÓ÷|ü&ÜìøÏ?
qqTï •øÏ+å #·&ÜìøÏ? bı≥º #˚‘|· ≥ü Tºø=ì e÷ <˚XÊìøÏ es¡øÔ +£ ù|s¡ j·÷#·≈î£ ˝…’ e∫Ãq
_Ûø£å≈£î\T MTs¡T. ≈£îÁ≥\‘√, ≈£î‘·+Á‘ê\‘√ e÷ eT<Ûäé⁄qï nHÓ’ø£´‘·qT Ädüsê>±
#˚dTü ø=ì MT bÕ\qqT @s¡Œs¡#T· ø=qï yÓ÷dü>±fi¯ófl MTs¡T. sπ jYT! ‘Ó\≈¢ î£ ø£ÿ˝≤¢sê!! ˇø£ÿ
$wüj·T+ e÷Á‘·+ u≤>± >∑Ts¡TÔ+#·Tø√+&ç! y˚TeTT m+‘·{Ï düVü≤q|üs¡T\yÓ÷ n+‘·{Ï
s¡TÁ<äeT÷s¡T\Ô eTT. ÄÁ>∑V≤æ +∫ Á|üfij ¯ ÷· ìøÏ ñ<ä´$T+#êyÓ÷ MTs¡T, MT ô|≥Tº&TÉ sê»éédüú
HêeTs¡÷bÕ˝Ò≈¢ î£ +&Ü uÛdÑ à” |ü≥\+ ne⁄‘ês¡T C≤Á>∑‘!Ô· yê] ÄÁ>∑V‰ü ìøÏ >∑T]ø±ø£eTT+<˚
á<˚X+¯ y=~* yÓ[flb˛+&ç! ˝Ò<ë MT≈£î #êe⁄ ‘·|Œü <äT.μμ
ªªÇ|ü⁄Œ&ÉT ˙≈£î #êe⁄ ‘·|Œü <äTμμ ádü&+ç |ü⁄>± |ü*ø±&ÉT ø±ÁπøHé eT<Û´ä ˝À CÀø£´+
ø£*–+#·Tø=+≥÷. ø±ÁπøHé e+ø£ >∑TÁs¡T>± #·÷XÊ&ÉT Ç+¬>d¢ t Ä #·÷|ü⁄˝À¢ ª$#ês¡D≤~Ûø±]$
qTe⁄« ø±<äT H˚qTμ nqï m‹Ôbı&ÉT|ü⁄ uÛ≤e+ e⁄+~. Ä uÛ≤e+ ø±ÁπøHé≈î£ ne>∑‘y· TÓ +Æ ~.
Ç+¬>d¢ ôt |’ $düTø=ÿ+≥÷ <äèwæº |üøÿ£ ≈£î kÕ]+#ê&ÉT.
‹]– Á|ü•ï+#·&+É yÓTT<ä\T ô|{≤º&TÉ !
ªª#·÷&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç!¶ ˙˝≤+{Ï e´≈£î\Ô T, Ç˝≤+{Ï ñ<äé÷\T e÷ eédüqú T
≈£Lø£{yÏ fi˚ fl¯ ‘√ düV‰ü ø±<äT ø£<ë, e÷ ∫{Ïø¬ q Áy˚* >√{Ïì ≈£L&Ü ø£<|ä ˝ü eÒ ⁄. ˙ <˚oj·TT\
>∑T]+∫ ˙e⁄ nqï~ n~ ˇø£|Œü {Ïe÷≥! Ç|ü⁄Œ&ÉT ˙ <˚oj·TT\+<äs÷¡ e÷ #˚‘T· ˝À¢
u≤ìdü\T! y˚TeTT #Ó|Œæ q≥T¢ #˚ùd ‘Ó*$˝Òì ≈£îø£ÿ\T.μμ
ªª@+ ≈£LXÊyé?μμ ñÁ>∑eT÷]ÔjTÆÓ q qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ <ä÷düT≈£î yÓfifl¯ uÀj·÷&ÉT. n˝≤+{Ï
dæú‹˝À ≈£L&Ü! n‘·ì >∑T+&Ó˝À bÂs¡TcÕ–ï #êe˝Ò<äT. Ç+ø± n~ Á|ü»«]\T¢‘·÷H˚
e⁄+~.
≈£î+|òDæ ° ôdì’ ≈£î\T e\j·T+>± n‘·ìï #·T≥TºeTT{Ïº n‘·ìï yÓq≈£îÿ ˝≤>±s¡T. Je+
˝Òì Á|ü‹eT˝≤¢ dü+ú _Û+∫b˛j·÷s¡T Á|üC≤˙ø£+!
n˝≤ yÓTT<ä˝q’… $#ês¡D 1847 »qe] 9 es¡≈î£ kÕ–+~. Ä s√Eq nX‚wü »q
yêVæ≤ì düeTø£+å ˝À ‘·q rs¡TŒ #·~$ $ì|æ+#ê&ÉT Ç+¬>d¢ .t
ªªe÷ ≈£î+|òDæ ° Á|üuTÑÛ ‘·«+ô|’ ‹s¡T>∑Tu≤≥T ˝ÒeBdæ e÷ ≈£î+|òDæ ° ø±s¡´ø£˝≤bÕ*ï
$∫Ãqï+ #˚dæ e÷ n~Ûø±s¡T*ï, ôdH’ ê´ìï #·+|æ sê»Á<√Vü≤ H˚s+¡ #˚dqæ H=dü‡+ á
ñj·÷´\yê&É qs¡d+æ Vü‰s¬ &çø¶ Ï bòÂE<ë] #·≥+º ÁøÏ+<ä, 1834 s¬ >∑T´˝ÒwHü é Äøº̆ ôdø£Hå é
(8)-(10) Á|üø±s¡eTT ñ]•ø£å $~Û+#·&yÉ TÓ qÆ ~. ñ] ‘·sê«‘· n‘·ì •s¡dTü ‡ ø√yÓ\≈£î+≥¢
ø√≥ >∑Te÷àìøÏ Áy˚˝≤&É >∑≥ºã&ÉT‘·T+~. e÷ô|’ eT∞fl me¬s’Hê ‹s¡T>∑Tu≤≥T≈£î
|üPqTø=+fÒ, $|üe¢ + ˝ÒeBùdÔ yê]øÏ ≈£L&Ü Ç˝≤+{Ï >∑‘˚ |ü&TÉ ‘·T+~.μμ ôV≤#·Ã]ø£>±
n+≥÷ ø=~› ø£Då ≤˝≤– ‹]– #Ó|Œü &É+ ÁbÕs¡+_Û+#ê&ÉT.
ªªqs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ñ<äéT+˝À bÕ˝§Zì n‘·ì yÓqï+{Ï ì*∫q n‘·ì nqT#·sT¡ \≈£î
Hê\Tπ>fi¯fl ø£]ƒq ø±sê>±s¡•ø£å, qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ ñ<äé÷ìøÏ #˚j·T÷‘· ì∫Ãq W≈£î
Hêsêj·TDsêE≈£î, n\«ø=+&É u≤|æs¬ &çø¶ Ï B«bÕ+‘·s¡ yêdü •ø£å $~Û+#·&yÉ TÓ qÆ ~!μμ
Ç+¬>d¢ t rs¡TŒ≈£î >∑T$T≈£L&çq »q+ >∑T+&Ó\$ùd˝≤ Vü‰Vü‰ø±sê\T #˚XÊs¡T. 1847
|òÁæ ãe] 6q >∑es¡ïsY Ç+¬>d¢ t rs¡TŒô|’ ÄyÓ÷<äeTTÁ<ä y˚XÊ&ÉT. ≈£î+|òDæ ° n~Ûø±s¡T\T
>∑T+&Ó\ì+&ÉT>± }|æ] |”\TÃø=Hêïs¡T.
29
1847 |òÁæ ãe] 22.
Ä s√E.....
ñ»«\yÓTqÆ sπ Hê{Ï d”eT˝À Á|ü‘´˚ ø£ kÕúHêìï ÄÁø£$T+#·Tø√<ä>Z∑ s√E...
#Ó~]b˛sTTq eTq #·]Á‘· |ü⁄≥˝À¢qT+∫ C≤]b˛sTTq ˇø£ >=|üŒ #ê]Á‘ê‘·àø£
n<Ûë´j·T+... Ä s√E....
C≤q|ü<Tä \ |ü<ä düe«&ÉT\ eT<Û´ä s¡TÁ<äT&ÉT q]Ô+∫q ~q+... Ä s√E...
≈£î+|òDæ ° Á|üuTÑÛ ‘·«+ yÓTT<äTu› ≤]q ‘·q s¡øÿ£ dæ ø√s¡*ï |ü<Tä qT #˚dæ <Íwü´º #·s´¡ ≈£î
|üPqTø=qï s√E... Ä s√E...
$|üe¢ eT÷]Ô, kÕVü≤dü j·TT<äbΔ ˛sê≥ |òTü ≥º+ n+‘·yTÓ qÆ s√E... Ä s√E...
•~Û\yÓTqÆ H=dü‡+ ø√≥ô|’ Á|üuTÑÛ ‘·«+ X‚«‘·es¡|í ‘ü êø£+ s¬ |üs¬ |ü˝≤&çq Ä s√E...
sπ Hê{Ïde” T≈£î, |ü˝y¢… êdüT\≈£î, eTi|ü⁄sêì s√E... Ä s√E...
sêj·T\d”eT Á|üC≤˙ø±ìøÏ ñB›|eü TT, ñ‘˚»Ô eTT ø£*–+∫q s√E.. Ä s√E..
bÕ˝…>±&ÉT 139
Ä s√E...
Ä s√E...
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ñ]r‘· ~q+!
Ä s√Eq qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ì dü÷s√´<äj·T+ y˚fi¯ EÁπs{Ï y=&ÉT¶q ñ]rdüTÔqï≥Tº
≈£î+|òDæ ° Á|üuTÑÛ ‘·«+ #ê{Ï+|ü⁄ y˚sTT+∫+~.
‘·eT <=s¡ ø£&kÉ Õ] #·÷|ü⁄\¬øH’ ê H√#·Tø=ì ‘·eT Áã‘·T≈£î\qT |ü⁄˙‘·+ #˚dTü ø√yê\qï
Äø±+ø£å‘√ sêj·T\d”eT yêdüT\+‘ê ø√yÓ\≈£î+≥¢≈£î Á|üj·÷D+ ø£{≤ºs¡T. Á|ü‹ |ü˝…¢
qT+∫ »q+ ‘·eT bı\+, |ü⁄Á{≤, >=&ÉT¶ >√<ë e<ä* ø£<*ä e#êÃs¡T.
‘Ó\y¢ ês¡TC≤eTT y˚fi≈¯ î£ ø√yÓ\≈£î+≥¢+‘ê »qeTj·T+! nX‚wü »qdü+Á<ä+!! n+‘·{Ï
»qyêVæ≤ìì #·÷dæq ø±ÁπøHé≈£î eT‹b˛sTTq≥¢sTT+~. »q+ ‘·eTô|’ @ ìeTTcÕq
‹s¡T>∑ã&É‘ês√? nqï ;Û‹ |ü⁄≥Tºø=∫Ã+~. ñ]•ø£å ‘·«s¡>± neT\T »]ù|+<äT≈£î Ç+¬>d¢ t
<ä>]Z∑ ø¬ [fl ^ô|{≤º&TÉ ø±ÁπøHé. Ç+¬>d¢ t ‘·\ y=>∑øZ £ ‘·|Œæ +~ø±<äT.
ø£#]˚ C…\’ T <ë«s¡+ ‘ÓsT¡ #·T≈£î+~!
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ X¯ØsêìøÏ eT]ø=ìï ÇqT|ü dü+ø¬ fi¯ófl ‘·>T∑ \Tø=HêïsTT. ≈£î+|òDæ °
ôdì’ ≈£î\ yÓ+≥ ø=<äeT dæ+Vü≤+˝≤ ˇø√ÿ n&ÉT>∑T y˚d÷ü Ô ãj·T{øÏ e#êÃ&ÉT bÕ˝…>±&ÉT.
‘·eT<=s¡ qs¡d+æ Vü‰s¬ &çì¶ #·÷&É>±H˚ »qdü+Á<ä+ bı+–bı]¢+~!
ªª<=s¡ qs¡d+æ Vü‰s¬ &çø¶ Ï C…!’ μμ nqï ìHê<ä+‘√ uÛ÷Ñ quÛÀ+‘·sêfi≤\T <ä<]›ä ˝≤¢sTT!
bÕ˝…>±ì ø£fió¯ fl #ÓeTà–˝≤¢sTT!
ª‘·q ñ<äéT+ eTs¡D+Ï #·˝<Ò Tä . J$+∫ e⁄+~. ‘·|Œü ø£ J$düT+Ô ~.μ nqTø=+≥÷
‘·è|æ>Ô ± eP|æ] |”˝≤Ã&ÉT.
sêqTqï Á|üe÷<ëìï <äèwæ˝º À e⁄+#·Tø=ì ø=s¡&Ü\‘√ u≤<äT‘·÷ >∑T+|ü⁄>± #˚]q
»Hêìï #Ó˝≤¢#<Ó Tä s¡T #˚XÊs¡T ≈£î+|òDæ ° ôdì’ ≈£î\T.
»q düeT÷Vü≤+ eT<Û´ä <ë] @s¡Œ&ç+~! EÁπs{Ï y=&ÉT≈¶ î£ yÓfifl¯ &ÜìøÏ.
qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ y˚ùd Á|ü‹ n&ÉT>∑T yÓqTø£... @&ÉTŒ\T!... ô|&Éu§ã“\T!!...
BHêsêyê\T...!!
»q+ - ‘·q »q+ e+ø£ Ä]Ô>± #·÷dü÷Ô q&ÉTdüTHÔ êï&ÉT bÕ˝…>±&ÉT.
»q+ eT<Û´ä Á‘=øÏÿdü˝≤≥ yÓTT<ä˝+’… ~.
‘·eTqT ≈£î+|òDæ ° ôdì’ ≈£î\T #êeu≤<äT‘·THêï Äj·÷dü+ |ü⁄fÒ˝º ≤ |üsT¡ >∑T\T rdü÷HÔ ˚
e⁄Hêïs¡T »q+. yê]yÓ+≥!
n&=¶dTü qÔ ï »Hêìï ‘·|Œæ dü÷Ô (#êeu≤~) ø√yÓ\≈£î+≥¢ |ü⁄s¡yêkÕìøÏ ñ‘·sÔ ¡ ~≈£îÿq
e⁄qï EÁπss¡T <ä>]Z∑ øÏ bÕ˝…>±&çï rdüT≈£î yÓfifl¯ &ÜìøÏ |òTü &çjT· \≈£î |òTü &çjT· ˝Ò |ü{+ºÏ ~! Ä
j·÷Á‘·... Ä eTs¡Dj·÷Á‘·...
.... EÁπs{Ï y=&ÉT≈¶ î£ #˚sT¡ ø=H˚ dü]øÏ Äø±XÊq ‘·÷s¡TŒ ~≈£îÿq yÓ\T>∑T sπ K\T
$#·TÃø=#êÃsTT.
dü÷s√´<äjT· + nsTT´+~.
ˇ&ÉT¶≈£î |ü<ä&ÉT>∑T\ <ä÷sêq ì\TyÓ‘·TÔ bÕ‹q ø=j·T´düú+u≤\ <ä>∑Z]øÏ rdüT≈£î
b˛j·÷s¡T qs¡d+æ Vü‰s¬ &çì¶ .
yÓqï+{Ï e∫Ãq »q+ eT<Û´ä dü+<ä&ç ‘·–+Z ~.
ìX¯Ùã› s¡øÿ£ dæ ÄeVæ≤+∫ yê] H√fi¯flqT ≈£îfÒdº +æ ~ øÏeTàq≈£î+&Ü! y=fi¯fl+‘ê ø£fió¯ fl
#˚dTü ø=ì >∑T&É|¢ Œü –+∫ #·÷düTHÔ êïs¡T ìøÏÿ ìøÏÿ.
EÁπs{Ï ∫s¡T n\\ #·|⁄ü Œ&ÉT ‘·|Œü , eTπs$T $ì|æ+#·&+É ˝Ò<Tä . X¯àXÊq+ ˝Àì
yê‘êes¡D+˝≤ e÷]+~. nø£ÿ&ç yê‘êes¡D+.
ø±\+ uÛ≤s¡+>± <=]¢b˛‘·÷ e⁄+~.
}|æ] _>∑ã{Ïº #·÷düTHÔ êïs¡T »q+ ‘·eT <=s¡y|’Ó ⁄ü ! Ç+ø=ìï ì$TcÕ˝À¢ »s¡T>∑uÀj˚T
|òTü Às¡ ø£è‘ê´ìï ‘·\#·Tø=+≥÷, eTqdüT $ø£\+ #˚dTü ø=+≥÷!
qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ eTTK+ <˚B|üé÷qyÓTÆq ‘˚»düT‡‘√ yÓ*–b˛‘·÷ e⁄+~. n‘·ì
ô|<ë\ô|’ #Ós>¡ ì∑ ∫s¡Tqe⁄«.
Áe÷qŒ&ç b˛j·÷s¡T ≈£î+|òDæ ° ôdì’ ≈£î\T.
ø±ÁπøHé, Ç+¬>d¢ t $#·*‘·T\j·÷´s¡T!!!
sê‹•\ô|’ ì˝ÀÃu…{ºÏ qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ e+ø£ $bÕŒ]q H˚Á‘ê\‘√ ‘·<ø˚ +£ >± #·÷dü÷Ô
n&ç>±&ÉT Ç+¬>d¢ .t
ªª˙ ÄKs¡T ø√]ø£ @yÓTHÆ ê e⁄+<ë?μμ
ªªe⁄+~μμ n˝≤+{Ï dæ‹ú ˝À ≈£L&Ü qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ø£+sƒ+¡ ˝À >±+;Ûs´¡ + ‘·>˝Z∑ <Ò Tä .
ªª@$T≥~μμ
ªªHê Á|ü»\‘√ e÷{≤¢&Ü*.μμ
n~]|ü&Ü¶sT¡ ø±ÁπøHé, Ç+¬>d¢ !t
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ô|<ä$ $|æŒ‘˚ m˝≤+{Ï |üs´¡ ekÕq+ yê{Ï\T¢‘T· +<√ ˇø£ÿ ø£Då +
bÕ˝…>±&ÉT 141
bÕ≥T }Væ≤+#ês¡T. Ä }Vü≤øπ yê] >∑T+&Ó\T s¡a\T¢eTHêïsTT! yÓqTï˝À qT+∫ uÛj Ñ T· +
bÕøÏ e∫Ã+~.
bÕ˝…>±&ç n+‹eT ø√¬sÿ n+^ø£]+#·˝<Ò Tä . ìsêø£]+#ês¡T. ªªÇ+πø<ÓH’ ê ø√s¡Tø√!μμ
n&ç>±&ÉT Ç+¬>d¢ .t
nedüs+¡ ˝Ò<qä ï≥T¢>± eTÚq+ eVæ≤+#ê&ÉT qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç.¶ ‘êqT #Ó|Œü <ä\#·T≈£îqï
ÄK] e÷≥\T ‘·q ø£fifl¯ <ë«sê ‘·q Á|üC≤˙ø±ìøÏ miTø£|]ü #ê&ÉT.
»q+˝À ø£<*ä ø£ yÓTT<ä˝+’… ~!
≈£î+|òDæ ° ‘·TbÕ≈£î\T Ä ø£<*ä ø£qT Ä|ü⁄#˚XÊsTT.
ªø±ìjYT!μ ‘·˝≤] e+ø£ #·÷XÊ&ÉT ø±ÁπøHé.
‘·˝≤] qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ø£fifl¯ ≈£î q\¢{Ï >∑+‘·\T ø£{≤º&TÉ . H√{À¢ >∑T&É≈¶ î£ ø±ÿs¡T.
s¬ +&ÉT #˚‘T· \T yÓq≈£îÿ $]∫ ø£{≤º&TÉ .
ø£+sƒêìøÏ ñ]‘ê&ÉT _–+#ê&ÉT.
»q+ ø£fifl¯ ì+&Ü ø£˙ïs¡T! »\»˝≤ sê*b˛‘·÷ e⁄+~.
ªÇ~ <ës¡ T D+μ |ò ü T Às¡ + !! nì ns¡ e ˝Ò ø £ b˛‘· T Hêïs¡ T . yê] ø£ + sƒ ê \T
eT÷>∑uÀ‘·THêïsTT. X¯Øsê\T #·\q s¡V≤æ ‘·eTÚ‘·THêïsTT.
‘·˝≤] ø±ÁπøHé e+ø£ #·÷XÊ&ÉT.
ø±ÁπøHé Ç+¬>d¢ t e+ø£ <äèwæº kÕ]+#ê&ÉT.
Ç+¬>d¢ t ‘·q ø√≥T CÒãT˝À qT+∫ >=\TdüT >∑&j ç ÷· s¡+ rdæ ø±˝≤ìï ˝…øÿÏ +∫
#ÓbÕŒ&ÉT.
ªªdü]>±Z ñ<äjT· + Äs¡sTT´+~. ø±ìe«+&ç!μμ
Ä |ü\T≈£î ø√düyT˚ ø±#·Tø=ì e⁄qï ≈£î+|òDæ ° ‘·˝≤] qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ ì*∫ e⁄qï
sê‹•\qT |üøÿ£ ≈£î ‘=\–+#ê&ÉT eTs√ Ç<äs› T¡ ≈£î+|òDæ ° ôdì’ ≈£î\ düV≤ü ø±s¡+‘√.
bÕ˝…>±&ç ø£+sƒêìøÏ ñ] _>∑TdüT≈£î+~!
ø±j·T+ ø=j·T´ dü+ú uÛ≤ìøÏ y˚˝≤&Éã&ç+~.
}|æ] ì*∫b˛sTT+~! z $|üe¢ CÀ´‹ Ä]b˛sTT+~.!!
Á|ü»˝À¢ Vü‰Vü‰ø±sê\T!!
Á|ü‹ ø£+{≤ ø£˙ïs¡T. Á|ü‹ m<ä˝À ˝≤yê Á|üeVæ≤+∫+~.
qsê\T _>∑T‘Óø±ÿsTT.
nø£ÿ&ç Á|ü‹ e´øÏÔ z ªbÕ˝…>±&ÉTμ nj·÷´&ÉT.
Ä s√E sêÁ‘˚ bÕ˝…>±&ç ‘·\ ø√yÓ\≈£î+≥¢ ø√≥>∑Te÷àìøÏ Áy˚˝≤&Éã&ç+~!
qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ eTs¡D+Ï ∫Hê n‘·ì b˛s¡T Ä>∑˝<Ò Tä .
sπ Hê{Ï d”eTyêdüT\≈£î z y˚>T∑ #·Tø£ÿ nsTT ì*∫+~. qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ |ü≥Tºã&É&ÜìøÏ
ø±s¡≈î£ ˝…q’ yês¡+<äs÷¡ n<äèX¯éTj·÷´s¡T! Á|ü»\T mø£ÿ&É eT÷≈£îeTà&ç>± <ë&ç #˚dæ
#·+|ü⁄‘ês√ nì!
ª‘·kÕà‘Y C≤Á>∑‘!Ô· μ nqï ôV≤#·Ã]ø£≈î£ >∑Ts¡T>Ô ± qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ •s¡dTü ‡ |ü⁄Á¬s>± e÷]
eT÷&ÉT <äXÊu≤›\bÕ≥T (1877 es¡≈î£ ) ø√≥ >∑Te÷àìøÏ y˚˝≤&ÉT‘·÷H˚ e⁄+~! (ÇqT|ü
dü+ø¬ fi¯fl eT<Û´ä ) Á|üøè£ ‹ ø£*–+∫q yÓ|’ Øü ‘ê´\qT ‘·≥Tºø=+≥÷! eTs¡|⁄ü sêì z b˛sê≥
#·]Á‘·≈î£ ∫Vü≤ï+>± ì\Tdü÷!Ô
bÕ˝…>±&ÉT 143
ñj·÷´\yê&É q]‡+Vü‰¬s&ç¶ ôd’q´+˝Àì ª|òæs¡+–μ
ø=‘·Ôø√≥ (–<ä›\÷s¡T Á>±eT+)
ñj·÷´\yê&É q]‡+Vü‰¬s&ç¶ H=dü‡+ ø√≥ >√&É\T
ñj·÷´\yê&É q]‡+Vü‰s¬ &ç¶ ø√≥ ãTs¡TE
H=dü‡+ ø√≥ •~∏˝≤\T
bÕ˝…>±&ÉT 145
~>∑T&ÉTu≤$
ñj·÷´\yê&É q]‡+Vü‰¬s&ç¶ ø£‹Ô|æ&ç
ø£‹Ô
ñj·÷´\yê&É q]‡+Vü‰s¬ &ç¶ |ü≥Tºã&çq Á|ü<X˚ +¯

(»>∑Hêï<∏ä <˚yê\j·T+ ` mÁs¡eT\ ø=+&É)
bÕ˝…>±&ÉT 147
qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ ø=\¢>={Ïºq Áf…»]
ñj·÷´\yê&É qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ (}Vü‰∫Á‘·+)
bÕ˝…>±&ÉT 149

పాలెగాడు

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

పాలెగాడు

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

bÕ˝…>±&ÉT

(ñj·÷´\yê&É qs¡d+æ Vü‰s¬ &ç¶ b˛sê≥ >±<∏)ä

ø£ﬁ≤|üÁ|üPs¡í &Ü. ø=+&ÉM{Ï yÓ+ø£≥ø£$.

>√kÕsTT yÓ+ø£qï Ä sêÁ‹ ‘·q eTqdüT˝Àì Ä˝À#·qqT #Ó|Œü ≥+ yÓTT<ä\T ô|{≤º&TÉ .

ns¡sΔ êÁ‹ <ë{Ï+~...

eTsêï&ÉT ñ<äjT· + <ä‘eÔ· T+&É˝≤˝À¢ì Á|ü‹ Á>±eT+˝À Ç˝≤ Á|üø{£ +Ï #·ã&ç+~.

1846 nø√ºãs¡T... 6 e ‘˚~...

ñj·÷´\yê&É q]‡+Vü‰¬s&ç¶ H=dü‡+ ø√≥ >√&É\T

H=dü‡+ ø√≥ •~∏˝≤\T

ñj·÷´\yê&É q]‡+Vü‰s¬ &ç¶ |ü≥Tºã&çq Á|ü<X˚ +¯

You might also like