Professional Documents
Culture Documents
Teknologji
Tema e Diplomes
Viti Akademik 2010-2011
MENTORI KANDIDATI
MrSc, Nazmi Zeqiri Fadil SADIKU
Dhjetor, 2010
Prishtinë
Hyrje
V. Rreziqet ndërkombëtare
V. Perfundime
VI. Literatura
2
I. Hyrje
3
Përkufizimi dhe pak historik mbi globalizimin
saktë për kuptimin e tij. Më poshtë paraqiten një sërë përkufizimesh për
globalizimin.
Globalizimi është:
[Anthony Giddens]
[Ulrich Menzel]
[Johannes Varwick]
4
Varësi dhe integrim në rritje e ekonomive të ndryshme përreth
globit.
[Meghnad Desai]
[Johannes Varwick]
[Schumann/Martin]
[Ernst-OttoCzempiel]
5
Në veri dhe jug të kësaj zone globalizimi nuk ndihet shumë. Pra botës do
ti duhet të presë edhe mjaft kohë derisa të globalizohet tërësisht për nga
niveli i mirëqënies.
nuk duhen nënvlerësuar, por duhen marrë seriozisht. Gjithsesi ato nuk e
izoluara por janë të pavaruara kur bëhet fjalë për plotësimin e kërkesave
të tyre politike. Ato varen nga njëri tjetri. Nëse flitet për globalizimin
dicka e re ose mund të ketë ekzistuar kohë më parë por nuk ka patur një
përcaktim të saktë. Por edhe sot ndërvarësia nuk është globale. Këtë e
6
Termi i globalizimit tregon drejt por jo shume qartë, se pozicioni i
ndotja e ajrit dhe ajo e ujit kanë një rreze veprimi mbarëbotërore.
kohë më përpara
të madhe dhe përbën një shkak dhe forcë të rëndësishme lëvizëse për
7
proceset e globalizimit në fusha të tjera. Por këtu nuk duhet anashkaluar
8
DIMENSIONET E GLOBALIZIMIT
probleme globale, të cilat kanë nevojë për një trajtim global. E megjithatë,
ndotja e lumenjve.
9
EKONOMIA - Përsa i përket dimensionit ekonomik mund te thuhet se ai
gobalizimit.
globalizimin.
10
SHOQËRIA - Bota po shndërrohet në një “global village“, përveç
në mënyrë vendimtare.
11
12
Edhe globalizimi ka kufijtë e tij. Ky aspekt duhet mbajtur parasysh
si një hap më tej për një trajtim të diferencuar. Nga njëra anë bëhet fjalë
nga ana tjetër bëhet fjalë për t'u distancuar nga pushteti i konceptit dhe
kufijtë e tij.
ende një rol qendror. Një prej tyre është edhe Interneti, I cili në shumë
transmetimit të të dhënave.
13
Ndërsa bota në konfliktin mes lindjes dhe perëndimit ishte ndarë në dy kampe,
14
15
IV. PROBLEME TË GLOBALIZIMIT
përhapur lirinë politike dhe për të nxitur paqen. Sidoqoftë këto zhvillime
Krizat ekonomike shtrihen nga njëri shtet në tjetrin dhe po sjellin situata
sigurinë.1
____________________________________________________________________
1Robert O. Keohane and Joseph S. Nye, Jr., “Introduction,” inJoseph S. Nye and John D.
Donahue, editors,
Governance in a GlobalizingWorld, Washington, D.C.: Brookings Institution Press, 2000;
16
ekonomike në rritje ndikojnë në disa nga problemet që ndodhin në bazë
17
siguria kombëtare dhe politikat ekonomike ndërkombëtare kanë
RREZIQET NDËRKOMBËTARE
tjera rreziqe për mjedisin janë dhe ndotja e ajrit dhe ujit, zhdukja e
18
ilaceve, vonesës në zhvillimin e antibiotikëve të rinj, shpërdorimit të ujit
Dhuna e shkaktuar nga urrejtja etnike dhe fetare nuk është një
teknologjive të informacionit.
qeveritë po bëjnë shumë pak për tu dhënë atyre përparësi apo për të
_________________________________________________________________________________________________________________________________
2National Intelligence Council, The Global Infectious Disease Threat and Its Implications for the
United
States, January 2000,pp 1-5.
19
strategjive parandaluese, qeveritë do të duhet të pregatitën për rrethana
politike për programet e tyre dhe të sigurojnë burime qe nuk kanë gjasa
ndodhur.
20
për reduktimin e rezatimit dhe nuk u përfshinë në këtë projekt shtetet
kyc në zhvillim.
_____________________________________________________________________
3Charles King, “The Myth of Ethnic Warfare,” ForeignAffairs, November/December 2001, pp.
165–170.
21
4 Washington Post, January 31, 2002
mëdha njerëzore.
22
_______________________________________________________________________
5 Report of the Commission on Macroeconomics and Health,Macroeconomics and Health:
Investing in
Health for Economic Development,Washington, D.C.: World Health Organization,
December 20, 2001.
sigurisë.
DEMOKRACISE
edhe shkaqet jo mirë të paraqitura. Por duke kuptuar këto mundësi nuk
23
____________________________________________________________________
6 Merilee.S. Grindle,”Ready or Not: The Developing World and Globalization”, ,” inJoseph S. Nye
and
John D. Donahue, editors, Governance in a GlobalizingWorld, Washington, D.C.: Brookings
Institution
Press, 2000; p.184-188
24
Provat tregojnë se rritja ekonomike redukton varfërinë dhe
forca politike që nuk janë të një blloku dhe që kanë një numër të
25
që pengojnë progresin demokratik, eksperiencë historike në politikën
disa institucioneve.
kryesisht nga situata dhe vendi përkatës. Ketu luan një rol të
____________________________________________________________________
7 Thomas Carothers, Aiding Democracy Abroad: The Learning Curve,Washington, D.C.: Carnegie
Endowment for International Peace, 1999, p.305
26
zhgënjyese. Arritja e qëllimeve në mënyrë shumë të mahnitshme
hua.
mirë dhe të merren masat e duhura për qëllimet, duhet llogaritur kostoja
27
arritur sukses duke plotësuar vendet bosh me burime shtesë ose duke
përsëritur qëllimet.
situatës në secilin vend, dhe nuk kanë për qëllim vetëm të arrijn qëllimet
varfëria. Ndoshta kjo është sfida më e vështire, për shume arsye. I është
______________________________________________________________________________________________________________________________
28
8 William Easterly, The Elusive Quest for Growth, 2001
tyre.
KOLEKTIVE
organizatave joqeveritare.
29
problemet më të rënda ekonomike të lidhura me aspekte të ndryshme të
globalizimit. Në vitet 1990, G-8 për shembull luajti një rol duke
dhe ishte një iniciativë për fushatën e ndihmës Jubilee 2000. Kombet e
vepruar në kohë dhe seriozisht. Duke qënë se G-8 ka një rol të tillë
ës.
objektiva të larta. Ato duhet ti zgjidhin problemet dhe jo t’i lenë mënjanë
kur ato bëhen shumë të vështira, siç bënë në vitin 2001 me protokollin
30
duhet të përfshijnë masa konkrete dhe të zbatojnë një drejtim specifik.
është që kjo përfshin opinione shumë formale dhe nuk shikohen si një
mundësi për ti bashkuar ato dhe për të krijuar një politikë të përbashkët.
nevojshme dhe morën këtë drejtim. Ende nuk dihet nësë shtetet e G-8ës
31
32
V. PËRFUNDIME
edhe aspekte negative thelbi i tij është zhvillues dhe pozitiv. Globalizimi i jetës
studiues të ndryshëm edhe si një mundësi e mirë por edhe si një rrezik
33
e atmosferës së tokës, vrima e ozonit apo shpyllëzimi i pyjeve tropikale
global.
ndërkombëtare.
34
demokracinë.
VI. LITERATURA
35