โรงเรี ยนโคกสี พิทยาสรรพ์

สํานักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 25
 สารบัญ
คํานํา หน้ า
วิสัยทัศน
สมรรถนะสํ าคัญของผู้เรียนและคณลั
ุ กษณะอันพึงประสงค์ ๑
ทําไมต้ องเรียนการงานอาชีพและเทคโนโลยี ๓
เรียนรู้ อะไรในการงานอาชีพและเทคโนโลยี ๓
โครงสร้ างหลักสตร
ู ๔
คําอธิบายรายวิชาสาระพืน้ ฐาน ๕
คําอธิบายรายวิชาสาระเพิม่ เติม ๑๔
 ๑

หลักสตรกล่
ู ุมสาระการเรียนร้ ูสังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม
โรงเรียนโคกสี พทิ ยาสรรพ์ พทธศั
ุ กราช ๒๕๕๒

วิสัยทัศน์
โรงเรี ยนโคกสี พิทยาสรรพ์ เป็ นสถานศึกษาที่จดั การศึกษาได้มาตรฐานชาติ บูรณาการ
่ ั มชน ดนตรี กฬา
รวมกบชุ ี เทคโนโลยีเป็ นเลิศ เชิดชูคุณธรรม น้อมนําปรัชญาของเศรษฐกจพอเพี
ิ ยง
หลักการ
หลักสูตรสถานศึกษาขั้นพื้นฐานโรงเรี ยนโคกสี พิทยาสรรพ์ ตามหลักสูตรแกนกลาง
การศึกษาขั้ นพื้นฐาน มีหลักการที่สาํ คัญ ดังนี้
1. เป็ นหลักสู ตรการศึกษาเพื่อความเป็ นเอกภาพของชาติ มีจุดหมายและมาตรฐานการ
เรี ยนรู ้ เป็ นเป้ าหมายสําหรับพัฒนาเด็กและเยาวชนให้มีความรู ้ ทักษะ เจตคติ และคุณธรรมบน
พื้นฐานของความเป็ นไทยควบคู่กบความเป็
ั นสากล
2. เป็ นหลักสู ตรการศึกษาเพื่อปวงชน ที่ประชาชนทุกคนมีโอกาสได้รับการศึกษาอยางเสมอ ่
ภาค และมีคุณภาพ
3. เป็ นหลักสู ตรการศึ กษาที่สนองการกระจายอํานาจ ให้สังคมมีส่ วนร่ วมในการจัด
ั
การศึกษา ให้สอดคล้องกบสภาพและความต้ องการของท้องถิ่น
4. เป็ นหลักสู ตรการศึกษาที่มีโครงสร้างยืดหยุ่นทั้ งด้านสาระการเรี ยนรู ้ เวลาและการจัด
การเรี ยนรู ้
5. เป็ นหลักสู ตรการศึกษาที่เน้นผูเ้ รี ยนเป็ นสําคัญ
จดหมาย
ุ
หลักสู ตรสถานศึกษาขั้นพื้นฐานโรงเรี ยนโคกสี พิทยาสรรพ์ ตามหลักสูตรแกนกลาง
การศึกษาขั้ นพื้นฐานมุ่งพัฒนาผูเ้ รี ยนให้เป็ นคนดี มีปัญญา มีความสุ ข มีศกั ยภาพในการศึกษาตอ่
และประกอบอาชีพ จึงกาหนดเป็ํ ิ ั เ้ รี ยน เมื่อจบการศึกษาขั้นพื้นฐาน
นจุดหมายเพื่อให้เกดกบผู
ดังนี้
่ ยมที่ พึงประสงค์ เห็ นคุ ณ คาของตนเอง
1. มี คุณ ธรรม จริ ย ธรรม และคานิ ่ มี วินัยและ
ปฏิบตั ิตนตามหลักธรรมของพระพุทธศาสนา หรื อศาสนาที่ตนนับถือ ยึดหลักปรัชญาของเศรษฐกจิ
พอเพียง
2. มีความรู ้ ความสามารถในการสื่ อสาร การคิด การแกปั้ ญหา การใช้เทคโนโลยี และมี
ทักษะชีวิต
ํ งกาย
3. มีสุขภาพกายและสุ ขภาพจิตที่ดี มีสุขนิสยั และรักการออกกาลั
 ๒

4. มีความรักชาติ มีจิตสํานึ กในความเป็ นพลเมืองไทยและพลโลก ยึดมัน่ ในวิถีชีวิตและ

การปกครองตามระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริ ยท์ รงเป็ นประมุข
ั นธรรมและภู มิ ปั ญ ญาไทย การอนุ รั ก ษ์แ ละพัฒ นา
5. มี จิ ต สํา นึ ก ในการอนุ รั ก ษ์ว ฒ
สิ่ งแวดล้อม มีจิตสาธารณะที่มุ่งทําประโยชน์และสร้างสิ่ งที่ดีงามในสังคม และอยูร่ ่ วมกนในสั
ั งคม
่ ความสุ ข
อยางมี

สมรรถนะสํ าคัญของผู้เรียน และคณลั

ุ กษณะอันพึงประสงค์
ในการพัฒนาผูเ้ รี ยนตามหลักสู ตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน มุ่งเน้นพัฒนาผูเ้ รี ยนให้มี
คุณภาพตามมาตรฐานที่กาหนดํ ่ ผเู ้ รี ยนเกดสมรรถนะสํ
ซึ่งจะชวยให้ ิ าคัญและคุณลักษณะอันพึง
ประสงค์ ดังนี้

สมรรถนะสํ าคัญของผู้เรียน
หลักสู ตรสถานศึกษาขั้ นพื้นฐานโรงเรี ยนโคกสี พิทยาสรรพ์ ตามหลักสู ตรแกนกลาง
การศึกษาขั้ นพื้นฐาน มุ่งให้ผเู ้ รี ยนเกดสมรรถนะสํ
ิ าคัญ 5 ประการ ดังนี้
1. ความสามารถในการสื่ อสาร เป็ นความสามารถในการรับและสงสาร ่ มีวฒั นธรรมในการ
่
ใช้ภาษาถายทอดความคิ ด ความรู ้ความเข้าใจ ความรู ้สึก และทัศนะของตนเองเพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูล
่
ขาวสารและประสบการณ์ อนั จะเป็ นประโยชน์ต่อการพัฒนาตนเองและสังคม รวมทั้ งการเจรจา
ตอรอ่ งเพื่อขจัดและลดปัญหาความขัดแย้งตาง ่ ๆ การเลือกรับหรื อไมรั่ บข้อมูลขาวสารด้ ่ วยหลัก
เหตุผลและความถูกต้อง ตลอดจนการเลือกใช้วิธีการสื่ อสาร ที่มีประสิ ทธิภาพโดยคํานึงถึง
ผลกระทบที่มีต่อตนเองและสังคม
2. ความสามารถในการคิด เป็ นความสามารถในการคิดวิเคราะห์ การคิดสังเคราะห์ การคิด
่ างสรรค์ การคิดอยางมี
อยางสร้ ่ วิจารณญาณ และการคิดเป็ นระบบ เพื่อนําไปสู่ การสร้างองค์ความรู ้
ี่ ั
หรื อสารสนเทศเพื่อการตัดสิ นใจเกยวกบตนเองและสั ่
งคมได้อยางเหมาะสม
3. ความสามารถในการแก้ ปัญหา เป็ นความสามารถในการแกปั้ ญหาและอุปสรรคตาง ่ ๆ
ที่เผชิญได้อยางถู ่ กต้องเหมาะสมบนพื้นฐานของหลักเหตุผล คุณธรรมและข้อมูลสารสนเทศ เข้าใจ
ความสัมพันธ์และการเปลี่ยนแปลงของเหตุการณ์ต่าง ๆ ในสังคม แสวงหาความรู ้ ประยุกต์ความรู ้
ั
มาใช้ในการป้ องกนและแกไขปั ้ ญหา และมีการตัดสิ นใจที่มีประสิ ทธิ ภาพโดยคํานึงถึงผลกระทบที่
เกดขึิ ้ นต่อตนเอง สังคมและสิ่ งแวดล้อม
4. ความสามารถในการใช้ ทกั ษะชีวติ เป็ นความสามารถในการนํากระบวนการตาง ่ ๆ ไปใช้
่ ่ ่อง การทํางาน และการอยู่
ในการดําเนินชีวิตประจําวัน การเรี ยนรู ้ดว้ ยตนเอง การเรี ยนรู ้อยางตอเนื
่ ั
รวมกนในสั ่ คคล
งคมด้วยการสร้างเสริ มความสัมพันธ์อนั ดีระหวางบุ การจัดการปั ญหาและความ
ขัดแย้งตาง ่ ๆ อยางเหมาะสม
่ ั
การปรับตัวให้ทนั กบการเปลี ่ยนแปลงของสังคมและสภาพแวดล้อม
และการรู ้จกั หลีกเลี่ยงพฤติกรรมไมพึ่ งประสงค์ที่ส่ งผลกระทบตอตนเองและผู
่ อ้ ื่น
 ๓

5. ความสามารถในการใช้ เทคโนโลยี เป็ นความสามารถในการเลือก และใช้ เทคโนโลยีดา้ น

่ ๆ และมีทกั ษะกระบวนการทางเทคโนโลยี เพื่อการพัฒนาตนเองและสังคม ในด้านการเรี ยนรู ้ การ
ตาง
สื่ อสาร การทํางาน การแกปั้ ญหาอยางสร้
่ างสรรค์ ถูกต้อง เหมาะสม และมีคุณธรรม
คณลั
ุ กษณะอันพึงประสงค์
หลักสู ตรสถานศึกษาขั้ นพื้นฐานโรงเรี ยนโคกสี พิทยาสรรพ์ ตามหลักสู ตรแกนกลาง
การศึกษาขั้ นพื้นฐาน มุ่งพัฒนาผูเ้ รี ยนให้มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ เพื่อให้สามารถอยูร่ ่ วมกบผู
ั อ้ ื่น
่ ความสุ ข ในฐานะเป็ นพลเมืองไทยและพลโลก ดังนี้
ในสังคมได้อยางมี
1. รักชาติ ศาสน์ กษัตริ ย ์
2. ซื่อสัตย์สุจริ ต
3. มีวินยั
4. ใฝ่ เรี ยนรู ้
5. อยูอ่ ยางพอเพี
่ ยง
6. มุ่งมัน่ ในการทํางาน
7. รักความเป็ นไทย
8. มีจิตสาธารณะ

ทําไมต้ องเรียนสั งคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม

กลุ่มสาระการเรี ยนรู ้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรมเป็ นกลุ่มสาระที่ช่วยพัฒนาให้ผเู ้ รี ยน
่
มีความรู ้ ความเข้าใจ มีทกั ษะพื้นฐานที่จาํ เป็ นตอการดํ ่ นการเปลี่ยนแปลง
ารงชีวิต และรู ้เทาทั
ี่ ั
สามารถนําความรู ้เกยวกบการดํ ่ ั
ารงชีวิต การอยรวมกนในสั งคมไทยและสังคมโลกอยางสั ่ นติสุข การ
เป็ นพลเมืองดี ศรัทธาในหลักธรรมของศาสนา การเห็นคุณคาของทรั ่ พยากรและสิ่ งแวดล้อม ความ
รักชาติ และภูมิใจในความเป็ นไทย

เรียนรู้ อะไรในสั งคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม

กลุ่มสาระการเรี ยนรู ้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรมมุ่งพัฒนาผูเ้ รี ยนแบบองค์รวม เพื่อให้มีความรู ้
ความสามารถ มีทกั ษะในการใช้ชีวิต เห็นแนวทางในการประกอบอาชีพและการศึกษาตอ่ ได้อยางมี ่
ประสิ ทธิภาพ โดยมีสาระสําคัญ ดังนี้
่
ประวัติศาสตร์ สงผลให้ ่
นกั เรี ยนมีทกั ษะที่จาํ เป็ นตอการเป็ ่ วิจารณญาณ
นนักคิดอยางมี
พัฒนาแนวคิดและประสบการณ์ดา้ นประวัติศาสตร์โดยใช้วิธีการทางประวัติศาสตร์และ
สังคมศาสตร์และนําแนวคิดไปใช้ประโยชน์ในการดําเนินชีวิตและการปฏิบตั ิงานได้อยางเหมาะสม ่
 ๔

พระพทธศาสนา
ุ เพื่อให้นกั เรี ยนเป็ นพลเมืองที่ดี มีคุณธรรม จริ ยธรรม ปฏิบตั ิตามกลัก
ธรรมของศาสนาที่ตนนับถือ มีค่านิยมที่พึงประสงค์ สามารถอยูร่ ่ วมกบผู ั อ้ ื่นในสังคมอยางมี ่
ความสุ ข และนําแนวคิดไปใช้ประโยชน์ในการดําเนินชีวิตและการปฏิบตั ิงานได้อยางเหมาะสม ่
่
ภมิู ศาสตร์ สงผลให้ ่
นกั เรี ยนมีทกั ษะที่จาํ เป็ นตอการเป็ นนักคิดอยางมี่ วิจารณญาณ มีความรู ้
ี่ ั
เกยวกบความเป็ นไปของโลกอยางกว้ ่ างขวาง ลึกซึ้ ง พัฒนาแนวคิดและประสบการณ์ดา้ นภูมิศาสตร์
และนําแนวคิดไปใช้ประโยชน์ในการดําเนินชีวิตและการปฏิบตั ิงานได้อยางเหมาะสม ่
่
หน้ าทีพ่ ลเมือง สงผลให้ นกั เรี ยนเป็ นพลเมืองที่ดี สามารถอยูร่ ่ วมกบผูั อ้ ื่นและอยูใ่ นสังคม
่ ความสุ ข ยึดมัน่ ในวิถีชีวิตและการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริ ยท์ รง
อยางมี
เป็ นประมุขมีความรักท้องถิ่นและประเทศชาติ มุ่งทําประโยชน์และสร้างสิ่ งดีงามให้กบสั ั งคม
่
เศรษฐศาสตร์ สงผลให้ ่
นกั เรี ยนมีทกั ษะที่จาํ เป็ นตอการเป็ ่ วิจารณญาณ
นนักคิดอยางมี
พัฒนาแนวคิดและประสบการณ์ดา้ นเศรษฐศาสตร์ และนําแนวคิดไปใช้ประโยชน์ในการดําเนิน
่
ชีวิตและการปฏิบตั ิงานได้อยางเหมาะสม

โครงสร้ างหลักสตรกล่
ู ุมสาระสั งคมศึกษา
ชั้นมัธยมศึกษาตอนต้ น

สาระพืน้ ฐาน

ส 21101 ่ ิ
ประวัติศาสตร์ 1 หนวยกต ่ ิ
0.5 หนวยกต 20 ชัว่ โมง
ส 21103 ่ ิ
ประวัติศาสตร์ 2 หนวยกต ่ ิ
0.5 หนวยกต 20 ชัว่ โมง
ส 22101 ่ ิ
ประวัติศาสตร์ 3 หนวยกต ่ ิ
0.5 หนวยกต 20 ชัว่ โมง
ส 22103 ่ ิ
ประวัติศาสตร์ 4 หนวยกต ่ ิ
0.5 หนวยกต 20 ชัว่ โมง
ส 23101 ประวัติศาสตร์ 5 หนวยกต่ ิ 0.5 หนวยกต่ ิ 20 ชัว่ โมง
ส 23103 ประวัติศาสตร์ 6 หนวยกต ่ ิ 0.5 หนวยกต ่ ิ 20 ชัว่ โมง
ส 21102 สังคมศึกษา หนวยกต ่ ิ 1.5 หนวยกต ่ ิ 60 ชัว่ โมง
ส 21104 สังคมศึกษา หนวยกต ่ ิ 1.5 หนวยกต ่ ิ 60 ชัว่ โมง
ส 22102 สังคมศึกษา หนวยกต ่ ิ 1.5 หนวยกต ่ ิ 60 ชัว่ โมง
ส 22104 สังคมศึกษา หนวยกต ่ ิ 1.5 หนวยก ่ ิต 60 ชัว่ โมง
ส 23102 สังคมศึกษา หนวยกต ่ ิ 1.5 หนวยกต ่ ิ 60 ชัว่ โมง
ส 23104 สังคมศึกษา หนวยกต ่ ิ 1.5 หนวยกต ่ ิ 60 ชัว่ โมง
 ๕

สาระเพิม่ เติม

ส 21221 ท้องถิ่นของเรา 1 ่ ิ 1.0 หนวยกต

หนวยกต ่ ิ 40 ชัว่ โมง
ส 21222 ท้องถิ่นของเรา 2 ่ ิ 1.0 หนวยกต
หนวยกต ่ ิ 40 ชัว่ โมง
ส 22221 ั
ชีวิตกบกฎหมาย ่ ิ 1.0 หนวยกต
หนวยกต ่ ิ 40 ชัว่ โมง
ส 22222 ประชากรกบสิ ่ ิ 1.0 หนวยกต
ั ่ งแวดล้อม หนวยกต ่ ิ 40 ชัว่ โมง
ส 23221 ประเพณี และวัฒนธรรม หนวยกต ่ ิ 1.0 หนวยกต ่ ิ 40 ชัว่ โมง
ส 23261 ั คคล
จริ ยธรรมกบบุ หนวยกต ่ ิ 1.0 หนวยกต ่ ิ 40 ชัว่ โมง

คําอธิบายรายวิชา กล่ ุมสาระสั งคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม

ชั้นมัธยมศึกษาตอนต้ น
สาระพืน้ ฐาน
ส 21161 , ส 21161 ประวัติศาสตร์ 1,2 จํานวน 0.5 หน่ วยกิต 60 ชั่วโมง
คําอธิบายรายวิชา
วิเคราะห์ อภิปราย อธิบายความสําคัญของเวลาในการศึกษาประวัติศาสตร์ การใช้เวลา
่
ชวงเวลาและยุ คสมัยที่ปรากฏในเอกสารประวัติศาสตร์ไทย ความสัมพันธ์และความสําคัญของอดีต
ที่มีต่อปั จจุบนั และอนาคต เทียบศักราชตามระบบตางๆที ่ ่ใช้ศึกษาประวัติศาสตร์ ความหมายและ
ความสําคัญของประวัติศาสตร์ และวิธีการทางประวัติศาสตร์ที่มีความ สัมพันธ์เชื่อมโยงกนั
วิธีการทางประวัติศาสตร์ไปใช้ศึกษาเรื่ องราวของประวัติศาสตร์ไทยที่มีอยูใ่ นท้องถิ่นตนเองในสมัย
ใดกได้ ่
็ (สมัยกอนประวั ่ โขทัย สมัยสุ โขทัย สมัยอยุธยา สมัยธนบุรี
ติศาสตร์ สมัยกอนสุ
สมัยรัตนโกสิ นทร์ ) และเหตุการณ์สาํ คัญในสมัยสุ โขทัย
ี่ ั ที่ต้ งั และสภาพทางภูมิศาสตร์ของประเทศตาง
ศึกษา อภิปราย อธิบาย สรุ ปความรู ้เกยวกบ ่
ๆ ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ที่มีผลตอพั ่ ฒนาการทางด้านตางๆ ่ พัฒนาการทางสังคม
เศรษฐกจิ และการเมืองของประเทศตาง ่ ๆ ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉี ยงใต้ ที่ต้ งั และความสําคัญ
่
ของแหลงอารยธรรมในภู ่ ่
มิภาคเอเชียตะวันออกเฉี ยงใต้ เชนแหลงมรดกโลกในประเทศตาง ่ ๆของ
 ๖

เอเชียตะวันออกเฉี ยงใต้ อิทธิพลของอารยธรรมโบราณในดินแดนไทยที่มีต่อพัฒนาการของ

สังคมไทยในปัจจุบนั
่
ศึกษาความรู ้สมัยกอนประวั ติศาสตร์ในดินแดนไทย โดยสังเขป บอกรัฐโบราณในดินแดน
ไทย เชน่ ศรี วชัิ ยตามพรลิงค์ ทวารวดี รัฐไทยในดินแดนไทย เชน่ ล้านนา นครศรี ธรรมราช
สุ พรรณภูมิ การสถาปนาอาณาจักรสุ โขทัย และ ปัจจัยที่เกยวข้ ี่ อง(ปัจจัยภายในและ ปัจจัยภายนอก)
พัฒนาการของอาณาจักรสุ โขทัย ในด้านการเมืองการปกครอง เศรษฐกจิ สังคม และความสัมพันธ์
่
ระหวางประเทศ วัฒนธรรมสมัยสุ โขทัย เชน่ ภาษาไทย วรรณกรรม ประเพณี สาํ คัญ ศิลปกรรมไทย
ภูมิปัญญาไทยในสมัยสุ โขทัย เชน่ การชลประทาน เครื่ องสังคโลก ความเสื่ อมของอาณาจักร
สุ โขทัย
่
สงผลให้ ่
นกั เรี ยนมีทกั ษะที่จาํ เป็ นตอการเป็ ่ วิจารณญาณ พัฒนาแนวคิดและ
นนักคิดอยางมี
ประสบการณ์ดา้ นประวัติศาสตร์โดยใช้วิธีการทางประวัติศาสตร์และสังคมศาสตร์และนําแนวคิด
ไปใช้ประโยชน์ในการดําเนินชีวิตและการปฏิบตั ิงานได้อยางเหมาะสม ่

ส 32163 ส 32164 ประวัติศาสตร์ 3,4 จํานวน 0.5 หน่ วยกิต 20 ชั่วโมง

คําอธิบายรายวิชา
ศึกษา อภิปราย อธิบาย วิธีการประเมินความนาเชื ่ ่อถือของหลักฐานทางประวัติศาสตร์ใน
ลักษณะ ตาง ่ ๆ อยางงาย
่ ่ ๆ เชน่ การศึกษาภูมิหลังของผูท้ าํ หรื อผูเ้ กยวข้ ี่ อง สาเหตุ ชวงระยะเวลา
่
รู ปลักษณ์ของหลักฐานทางประวัติศาสตร์ การประเมินความนาเชื ่ ่อถือของหลักฐานทาง
ประวัติศาสตร์ไทยที่อยู่ ในท้องถิ่นของตนเอง หรื อหลักฐานสมัยอยุธยา การวิเคราะห์ขอ้ มูลจาก
เอกสารตาง ่ ๆ ในสมัยอยุธยา และธนบุรี การตีความข้อมูลจากหลักฐานที่แสดงเหตุการณ์สาํ คัญใน
สมัยอยุธยาและธนบุรี การแยกแยะระหวางข้ ่ อมูลกบความคิ
ั ดเห็น รวมทั้ งความจริ งกบข้ั อเท็จจริ ง
จากหลักฐานทางประวัติศาสตร์การวิเคราะห์ขอ้ มูล และการตีความทางประวัติศาสตร์
ศึกษา วิเคราะห์ ที่ต้ งั และสภาพทางภูมิศาสตร์ของภูมิภาคตางๆในทวี ่ ปเอเชีย (ยกเว้นเอเชีย
ตะวันออกเฉี ยงใต้) พัฒนาการทางสังคม เศรษฐกจิ และการเมืองของภูมิภาคเอเชีย (ยกเว้นเอเชีย
่
ตะวันออกเฉี ยงใต้) ที่ต้ งั และความสําคัญของแหลงอารยธรรมโบราณในภู มิภาคเอเชีย เชน่ แหลง่
มรดกโลกในประเทศตางๆ ่ ในภูมิภาคเอเชีย อิทธิพลของอารยธรรมโบราณที่มีต่อภูมิภาคเอเชียใน
ปั จจุบนั
ศึกษา อธิบาย อภิปรายการสถาปนาอาณาจักรอยุธยา ปั จจัยที่ส่ งผลตอความเจริ ่ ญรุ่ งเรื อง
ของอาณาจักรอยุธยา พัฒนาการของอาณาจักรอยุธยาในด้านการเมืองการปกครอง สังคม เศรษฐกจิ
และความสัมพันธ์ระหวางประเทศ ่ การเสี ยกรุ งศรี อยุธยาครั้ งที่ 1 และ การกูเ้ อกราช ภูมิปัญญาและ
วัฒนธรรมไทยสมัยอยุธยา เชน่ การควบคุมกาลั ํ งคน และศิลปวัฒนธรรม การเสี ยกรุ งศรี อยุธยาครั้ ง
ที่ 2 การกู้ เอกราช และการสถาปนาอาณาจักรธนบุรี ภูมิปัญญาและวัฒนธรรมไทยสมัยธนบุรี
 ๗

วีรกรรมของบรรพบุรุษไทย ผลงานของบุคคลสําคัญของไทยและตางชาติ ่ ที่มีส่ วนสร้างสรรค์ชาติ

ไทย
่
สงผลให้ ่
นกั เรี ยนมีทกั ษะที่จาํ เป็ นตอการเป็ ่ วิจารณญาณ พัฒนาแนวคิดและ
นนักคิดอยางมี
ประสบการณ์ดา้ นประวัติศาสตร์โดยใช้วิธีการทางประวัติศาสตร์และสังคมศาสตร์และนําแนวคิด
ไปใช้ประโยชน์ในการดําเนินชีวิตและการปฏิบตั ิงานได้อยางเหมาะสม่

ส 33165 , ส 33166 ประวัตศิ าสตร์ 5,6 จํานวน 0.5 หน่ วยกิต 20 ชั่วโมง
คําอธิบายรายวิชา
ศึกษา อธิบาย อภิปรายขั้นตอนของวิธีการทางประวัติศาสตร์สาํ หรับการศึกษาเหตุการณ์
ิ ้ นในท้องถิ่นตนเอง วิเคราะห์เหตุการณ์สาํ คัญในสมัยรัตนโกสิ นทร์โดยใช้
ทางประวัติศาสตร์ที่เกดขึ
ี่ องกบั
วิธีการทางประวัติศาสตร์นาํ วิธีการทางประวัติศาสตร์มาใช้ในการศึกษาเรื่ องราวที่เกยวข้
ตนเอง ครอบครัว และท้องถิ่นของตน
ศึกษา อธิบาย อภิปราย วิเคราะห์ที่ต้ งั และสภาพทางภูมิศาสตร์ของภูมิภาคตางๆของโลก ่
(ยกเว้นเอเชีย) ที่มีผลตอพั่ ฒนาการโดยสังเขป อิทธิพลของอารยธรรมตะวันตกที่มีผลตอพั ่ ฒนาการ
และการเปลี่ยนแปลงของสังคมโลกความรวมมื ่ อและความขัดแย้งในคริ สต์ศตวรรษที่ 20 เชน่
สงครามโลกครั้ งที่ 1 ครั้ งที่ 2 สงครามเย็น องค์การความรวมมื ่ อระหวางประเทศ
่ การสถาปนา
กรุ งเทพมหานครเป็ นราชธานีของไทย ปัจจัยที่ส่ งผลตอความมั ่ น่ คงและความเจริ ญรุ่ งเรื องของไทย
ในสมัยรัตนโกสิ นทร์ บทบาทของพระมหากษัตริ ยไ์ ทยในราชวงศ์จกั รี ในการสร้างสรรค์ความเจริ ญ
และความมัน่ คงของชาติพฒั นาการของไทยในสมัยรัตนโกสิ นทร์ทางด้านการเมือง การปกครอง
สังคม เศรษฐกจิ และความสัมพันธ์ระหวางประเทศตามชวงสมั
่ ่ ่ เหตุการณ์สาํ คัญสมัย
ยตางๆ
่
รัตนโกสิ นทร์ที่มีผลตอการพั ฒนาชาติไทย เชน่ การทําสนธิสญ ั ญาเบาว์ริงในสมัยรัชกาลที่ 4 การ
่
ปฏิรูปประเทศในสมัยรัชกาลที่ 5 การเข้ารวมสงครามโลกครั ้ งที่ 1 และครั้ งที่ 2 โดยวิเคราะห์สาเหตุ
ปั จจัย และผลของเหตุการณ์ต่าง ๆ ภูมิปัญญาและวัฒนธรรมไทยในสมัยรัตนโกสิ นทร์ บทบาทของ
่ ่ยนแปลง การปกครองจนถึงปัจจุบนั ในสังคมโลก
ไทยตั้ งแตเปลี
่
สงผลให้ ่
นกั เรี ยนมีทกั ษะที่จาํ เป็ นตอการเ ป็ นนักคิดอยางมี ่ วิจารณญาณ พัฒนาแนวคิดและ
ประสบการณ์ดา้ นประวัติศาสตร์โดยใช้วิธีการทางประวัติศาสตร์และสังคมศาสตร์และนําแนวคิด
ไปใช้ประโยชน์ในการดําเนินชีวิตและการปฏิบตั ิงานได้อยางเหมาะสม ่
 ๘

ส21101 สั งคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม 1 1.5 หน่ วยกิต 60 ชั่วโมง

คําอธิบายรายวิชา
ศึกษา อธิบาย อภิปรายการสังคายนา การเผยแผพระพุ ่ ทธศาสนาเข้าสู่ ประเทศไทย
ความสําคัญของพระพุทธศาสนาตอสั ่ งคมไทยในฐานะเป็ นศาสนาประจําชาติ และสถาบันหลักของ
สังคมไทยสรุ ปและวิเคราะห์ พุทธประวัติ พุทธสาวก พุทธสาวิกา ชาดก พระรัตนตรัย อริ ยสัจ 4
พุทธศาสน สุ ภาษิต โยนิโสมนสิ การ สวดมนต์แปล และแผเมตตา ่ วิธีปฏิบตั ิและประโยชน์ของ
การบริ หารจิตและเจริ ญปั ญญา การฝึ กบริ หารจิตและเจริ ญปัญญาตามหลักสติปัฎฐานเน้น
อานาปานสตินาํ วิธีการบริ หารจิตและเจริ ญปัญญาไปใช้ในชีวิตประจําวัน การประพฤติปฏิบตั ิตน
่ ั
และวิถีการดําเนินชีวิต แตกตางกนตามหลั กความเชื่อและคําสอน ของศาสนาที่ตนนับถือการปฏิบตั ิ
่
อยางเหมาะสมตอศาสนิ ่ กชนอื่นในสถานการณ์ต่างๆ ตัวอยางบุ ่ คคลในท้องถิ่นหรื อประเทศที่
ปฏิบตั ิตนเป็ นแบบอยางด้ ่ านศาสนสัมพันธ์หรื อมีผลงานด้านศาสนสัมพันธ์
ศึกษา ปฏิบตั ิการบําเพ็ญประโยชน์ การบํารุ งรักษาวัดและศาสนสถาน วิถีชีวิตของ
พระภิกษุ บทบาทของพระภิกษุในการเผยแผพระพุ ่ ทธศาสนา เชน่ การแสดงธรรม ปาฐกถาธรรม
การประพฤติตนให้เป็ นแบบอยาง ่ การเข้าพบพระภิกษุ การแสดงความเคารพ การประนมมือ การ
ไหว้ การกราบ การเคารพ พระรัตนตรัย การฟังเจริ ญพระพุทธมนต์ การฟังสวดพระอภิธรรม
การฟังพระธรรมเทศนา
ศึกษา วิเคราะห์ อภิปรายเกยวกบ ี่ ั กฎหมายในการคุม้ ครองสิ ทธิของบุคคลได้แก่ กฎหมาย
การคุม้ ครองเด็ก กฎหมายการศึกษา กฎหมายการคุม้ ครองผูบ้ ริ โภค กฎหมายลิขสิ ทธิ์ ประโยชน์
ของการปฏิบตั ิตนตามกฎหมายการคุม้ ครองสิ ทธิของบุคคล
รู ้จกั อธิบายและแสดงบทบาทและหน้าที่ของเยาวชนที่มีต่อสังคมและประเทศชาติ โดย
เน้นจิตสาธารณะ เชน่ เคารพกติกาสังคม ปฏิบตั ิตนตามกฎหมาย มีส่ วนรวมและรั ่ บผิดชอบใน
ิ
กจกรรมทางสั งคม อนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ รักษาสาธารณประโยชน์
วิเคราะห์ความคล้ายคลึงและความแตกตางระหวาง ่ ่ วัฒนธรรมไทยกบวั ั ฒนธรรมของประเทศใน
ภูมิภาคเอเชียตะวันออก เฉี ยงใต้ วัฒนธรรมที่เป็ นปัจจัยในการสร้างความสัมพันธ์ที่ดี หรื ออาจ
นําไปสู่ ความเข้าใจผิดตอกน ่ ั
วิเคราะห์วิธีปฏิบตั ิตนและผลที่ไดจากการเคารพในสิ ทธิของตนเองและผูอ้ ื่น
บอก อธิบาย อภิปรายหลักการ เจตนารมณ์ โครงสร้าง และสาระสําคัญของรัฐธรรมนูญ
่
แหงราชอาณาจั กรไทย ฉบับปั จจุบนั อํานาจอธิปไตยในรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจั ่ กรไทย การ
ปฏิบตั ิตนตามบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจั ่ กรไทย
่
สงผลให้ ่
นกั เรี ยนมีทกั ษะที่จาํ เป็ นตอการเป็ ่ วิจารณญาณ พัฒนาแนวคิดและ
นนักคิดอยางมี
ประสบการณ์ดา้ นศาสนา คุณธรรม จริ ยธรรม คานิ ่ ยม ความเชื่อ ขนบประเพณี วัฒนธรรม การเมือง
การปกครอง และนําแนวคิดไปใช้ประโยชน์ในการดําเนินชีวิตและการปฏิบตั ิงานได้อยางเหมาะสม ่
 ๙

ส21102 สั งคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม 2 จํานวน 1.5 หน่ วยกิต 60 ชั่วโมง

คําอธิบายรายวิชา
ศึกษา อธิบาย อภิปราย ความหมายและความสําคัญของเศรษฐศาสตร์เบื้องต้น ความหมาย
ของคําวาทรั ่ พยากรมีจาํ กดกบ ั ั ความต้องการมีไมจํ่ ากดั ความขาดแคลน การเลือกและคาเสี ่ ยโอกาส
ความหมายและความสําคัญของการบริ โภคอยางมี ่ ประสิ ทธิภาพ หลักการในการบริ โภคที่ดี ปั จจัยที่
มีอิทธิพลตอ่พฤติกรรมการบริ โภค คานิ ่ ยมและพฤติกรรมของการบริ โภคของคนในสังคมปัจจุบนั
รวมทั้ งผลดีและผลเสี ยของพฤติกรรมดังกลาว ่ ความหมายและความเป็ นมาของปรัชญาของ
เศรษฐกจพอเพี ิ ิ
ยง ความเป็ นมาของเศรษฐกจพอเพี ยง และหลักการทรงงานของพระบาทสมเด็จพระ
เจ้าอยูห่ วั รวมทั้ งโครงการตามพระราชดําริ หลักการของเศรษฐกจพอเพี ิ ยง การประยุกต์ใช้ปรัชญา
ของเศรษฐกจพอเพี ิ ่
ยง ในการดํารงชีวติ ความสําคัญ คุณคาและประโยชน์ ของปรัชญาของเศรษฐกจิ
พอเพียงตอสั ่ งคมไทย
วิเคราะห์ อธิบาย อภิปราย ความหมาย ประเภท และความสําคัญของสถาบันการเงินที่มีต่อ
ระบบเศรษฐกจิ บทบาทหน้าที่และความสําคัญของธนาคารกลาง การหารายได้ รายจาย ่ การออม
การลงทุน ซึ่งแสดงความสัมพันธ์ระหวางผู ่ ผ้ ลิต ผูบ้ ริ โภค และสถาบันการเงิน ตัวอยางที
่ ่สะท้อนให้
เห็นการพึ่งพาอาศัยกนและกน ั ั การแขงขั่ นกนทางเศรษฐกจในประเทศ
ั ิ ิ
ปั ญหาเศรษฐกจในชุ มชน
ประเทศ และเสนแนวทางแกไ้ข ความหมายและกฎอุปสงค์ อุปทาน ปัจจัยที่มีอิทธิพลตอการ ่
ํ
กาหนดอุ ปสงค์และอุปทานความหมายและความสําคัญของทรัพย์สินทางปัญญา กฎหมายที่เกยวกบ ี่ ั
การคุม้ ครองทรัพย์สินทางปัญญาพอสังเขป ตัวอยางการละเมิ ่ ่ พย์สินทางปัญญาแตละ
ดแหงทรั ่
ประเภท
ศึกษาเครื่ องมือทางภูมิศาสตร์ (ลูกโลก แผนที่ กราฟ แผนภูมิ ฯลฯ) ที่แสดงลักษณะทาง
กายภาพ และสังคมของประเทศไทยและทวีปเอเชีย ออสเตรเลีย และ โอเชียเนีย บอกความ
่
แตกตางของเวลา ั
มาตรฐานกบเวลาท้ ิ ้ นในประเทศไทย
องถิ่น ภัยธรรมชาติและการระวังภัยที่เกดขึ
และทวีปเอเชีย ออสเตรเลีย โอเชียเนีย
วิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงประชากร เศรษฐกจิ สังคม และวัฒนธรรมในทวีปเอเชีย
ออสเตรเลีย และโอเชียเนียการกอเกดสิ่ ิ ่ งแวดล้อมใหมทางสั ่ งคมแนวทางการใช้ทรัพยากรของคน
่
ในชุมชนให้ใช้ได้นานขึ้ น โดยมีจิตสํานึกรู ้คุณคาของทรั พยากร แผนอนุรักษ์ทรัยากรในทวีปเอเชีย
่ อระหวางประเท
ความรวมมื ่ ่ ่ งแวดล้อมทาง
ศในทวีปเอเชีย ออสเตรเลีย โอเชียเนีย ที่มีผลตอสิ
ิ
ธรรมชาติ ทําเลที่ต้ งั กจกรรมทางเศรษฐกจและสั ิ งคมในทวีปเอเชีย ออสเตรเลีย และโอเชียเนีย
เชน่ ศูนย์กลางการคมนาคม ปั จจัยทางกายภาพและสังคมที่มีผลตอ่ การเลื่อนไหลของความคิด
เทคโนโลยี สิ นค้า และประชากรในทวีปเอเชีย ออสเตรเลีย และโอเชียเนีย
่
สงผลให้ ่
นกั เรี ยนมีทกั ษะที่จาํ เป็ นตอการเป็ ่ วิจารณญาณ พัฒนาแนวคิดและ
นนักคิดอยางมี
 ๑๐

ประสบการณ์ดา้ นภูมิศาสตร์และเศรษฐศาสตร์ และนําแนวคิดไปใช้ประโยชน์ในการดําเนินชีวิต

่
และการปฏิบตั ิงานได้อยางเหมาะสม

ส22103 สั งคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม 3 จํานวน 1.5 หน่ วยกิต 60 ชั่วโมง

คําอธิบายรายวิชา
ศึกษา อธิบาย อภิปรายการเผยแผพระพุ่ ทธศาสนาเข้าสู่ ประเทศเพื่อนบ้านและการนับถือ
พระพุทธศาสนาของประเทศเพื่อนบ้านในปัจจุบนั ความสําคัญของพระพุทธศาสนาที่ช่วย
เสริ มสร้างความเข้าใจอันดีกบัประเทศเพื่อนบ้าน ความสําคัญของพระพุทธศาสนาตอสั ่ งคมไทยใน
ฐานะเป็ นรากฐานของวัฒนธรรม เอกลักษณ์และ มรดกของชาติ ความสําคัญของพระพุทธศาสนา
ั พัฒนาชุมชนและการจัดระเบียบสังคม สรุ ปและวิเคราะห์ พุทธประวัติ โครงสร้าง และ
กบการ
สาระสังเขปของ พระวินยั ปิ ฎก พระสุ ตตันตปิ ฎก และพระอภิธรรมปิ ฎก พระรัตนตรัย
อริ ยสัจ 4 พุทธศาสนสุ ภาษิต พัฒนาการเรี ยนรู ้ดว้ ยวิธีคิดแบบโยนิโส-มนสิ การ 2 วิธี คือ วิธีคิด
แบบอุบายปลุกเร้าคุณธรรม และวิธีคิดแบบอรรถธรรมสัมพันธ์ สวดมนต์แปล และแผเมตตา ่ รู ้
และเข้าใจวิธีปฏิบตั ิและประโยชน์ของการบริ หารจิตและเจริ ญปัญญา ฝึ กการบริ หารจิตและเจริ ญ
ปั ญญาตามหลักสติปัฎฐาน เน้นอานาปานสติ นําวิธีการบริ หารจิตและเจริ ญปั ญญาไปใช้
่
ปฏิบตั ิตนอยางเหมาะสมตอเพื ่ ่อนตามหลักพระพุทธศาสนา หรื อศาสนาที่ตนนับถือ การ
พิธีกรรม และปฏิบตั ิตนในศาสนพิธี พิธีกรรมในศาสนาตางๆ ่ การเป็ นลูกที่ดีตามหลักทิศเบื้องหน้า
ในทิศ 6
่
มีมรรยาทของความเป็ นศาสนิกชนที่ดี วิเคราะห์คุณคาของศาสนพิ ธี และปฏิบตั ิตน คําสอน
ี่ ่องกบวั
ที่เกยวเนื ั นสําคัญทางศาสนา และปฏิบตั ิตน ความแตกตางของศาสนพิ
่ ธีพิธีกรรม ตาม แนว
ปฏิบตั ิของศาสนาอื่น ๆ เพื่อนําไปสู่ การยอมรับ และความเข้าใจซึ่งกนและกน
ั ั
ศึกษา อธิบาย อภิปรายกฎหมายที่เกยวข้ี่ องกบตนเอง
ั ครอบครัว ได้แก่กฎหมายเกยวกบ ี่ ั
ความสามารถของผูเ้ ยาว์ กฎหมายบัตรประจําตัวประชาชน กฎหมายเพงเกยวกบครอบครั่ ี่ ั วและ
มรดก เชน่ การหมั้ น การสมรส การรับรองบุตร การรับบุตรบุญธรรม และมรดก กฎหมายที่
เกี่ยวกบชุ
ั มชนและประเทศกฎหมายเกยวกบการอนุ
ี่ ั รักษ์ธรรมชาติและสิ่ งแวดล้อม กฎหมาย
ี่ ั
เกยวกบภาษี อากรและกรอกแบบแสดงรายการ ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา กฎหมายแรงงาน
สถานภาพ บทบาท สิ ทธิ เสรี ภาพ หน้าที่ในฐานะพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย แนวทางสงเสริ ่ ม
ให้ปฏิบตั ิตนเป็ นพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย บทบาท ความสําคัญและความสัมพันธ์ของ
สถาบันทางสังคม เชน่ สถาบันครอบครัว สถาบันการศึกษา สถาบันศาสนา สถาบันเศรษฐกจิ
สถาบัน ทางการเมืองการปกครอง
ความคล้ายคลึงและความแตกตางของวั่ ฒนธรรมไทย และวัฒนธรรมของประเทศใน
ภูมิภาคเอเชียวัฒนธรรม เป็ นปั จจัยสําคัญในการสร้างความเข้าใจอันดีระหวางกน ่ ั
 ๑๑

ศึกษา อธิบาย อภิปรายกระบวนการในการตรากฎหมาย ผูม้ ีสิทธิเสนอรางกฎหมาย ่

ขั้นตอนการตรากฎหมายการมีส่ วนรวมของประชาชนใน
่ กระบวนการตรากฎหมาย เหตุการณ์
และการเปลี่ยนแปลงสําคัญของระบอบการปกครองของไทย
่
สงผลให้ ่
นกั เรี ยนมีทกั ษะที่จาํ เป็ นตอการเป็ ่ วิจารณญาณ พัฒนาแนวคิดและ
นนักคิดอยางมี
ประสบการณ์ดา้ นศาสนา คุณธรรม จริ ยธรรม คานิ ่ ยม ความเชื่อ ขนบประเพณี วัฒนธรรม การเมือง
่
การปกครอง และนําแนวคิดไปใช้ประโยชน์ในการดําเนินชีวิตและการปฏิบตั ิงานได้อยางเหมาะสม

ส22104 สั งคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม 4 จํานวน 1.5 หน่ วยกิต 60 ชั่วโมง

คําอธิบายรายวิชา
อธิบาย อภิปราย สรุ ปความหมายและความสําคัญของการลงทุนและการออมตอระบบ ่
เศรษฐกจิ การบริ หารจัดการเงินออมและการลงทุนภาคครัวเรื อน ปั จจัยของการลงทุนและการออม
คือ อัตราดอกเบี้ ย รวมทั้ งปัจจัยอื่น ๆ เชน่ ค่าของเงิน เทคโนโลยี การคาดเดาเกยวกบอนาคต
ี่ ั ปัญหา
ของการลงทุนและการออมในสังคมไทย ความหมาย ความสําคัญ และหลักการผลิตสิ นค้าและ
่ ประสิ ทธิภาพ สํารวจการผลิตสิ นค้าในท้องถิ่น วามี
บริ การอยางมี ่ การผลิตอะไรบ้าง ใช้วิธีการผลิต
่
อยางไร มีปัญหาด้านใดบ้าง มีการนําเทคโนโลยีอะไรมาใช้ที่มีผลตอการผลิ ่ ตสิ นค้าและบริ การ นํา
หลักการผลิตมาวิเคราะห์การผลิตสิ นค้าและบริ การในท้องถิ่นทั้ งด้านเศรษฐกจิ สังคม และ
สิ่ งแวดล้อม หลักการและเป้ าหมายปรัชญาของเศรษฐกจพอเพี ิ ยง สํารวจและวิเคราะห์ปัญหาการ
ผลิตสิ นค้าและบริ การในท้องถิ่นประยุกต์ใช้ปรัชญาของเศรษฐกจพอเพี ิ ยงในการผลิตสิ นค้าและ
บริ การในท้องถิ่น การรักษาและคุม้ ครองสิ ทธิประโยชน์ของ ผูบ้ ริ โภคกฎหมายคุม้ ครองสิ ทธิผุ ้
่
บริ โภคและหนวยงานที ี่ องการดําเนินกจกรรมพิ
่เกยวข้ ิ ทกั ษ์สิทธิและผลประโยชน์ตามกฎหมายใน
ฐานะผูบ้ ริ โภค แนวทางการปกป้ องสิ ทธิของผูบ้ ริ โภค
วิเคราะห์หลักการและผลกระทบการพึ่งพาอาศัยกนั และการแขงขั ่ นกนทางเศรษฐกจใน
ั ิ
ภูมิภาคเอเชียการกระจายของทรัพยากรในโลกที่ส่ งผลตอความสั ่ ิ
มพันธ์ทางเศรษฐกจระหวาง ่
ประเทศ เชน่ นํ้ ามัน ป่ าไม้ ทองคํา ถานหิ่ น แร่ การแขงขั ่ นทางการค้าในประเทศและ
่
ตางประเทศ
ศึกษาและใช้เครื่ องมือทางภูมิศาสตร์ที่แสดงลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปยุโรป
และแอฟริ กา ลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปยุโรปและแอฟริ กาการเปลี่ยนแปลงประชากร
เศรษฐกจิ สังคม และวัฒนธรรมของทวีปยุโรป และแอฟริ กา การอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและ
ี่ ั ่ งแวดล้อมที่เกดขึ
สิ่ งแวดล้อมในทวีปยุโรป และแอฟริ กา ปัญหาเกยวกบสิ ิ ้ นในทวีปยุโรป และแอฟ
ริ กา ผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงของสิ่ งแวดล้อมในทวีปยุโรป และแอฟริ กาตอประเทศไทย่
 ๑๒

่
สงผลให้ ่
นกั เรี ยนมีทกั ษะที่จาํ เป็ นตอการเป็ ่ วิจารณญาณ พัฒนาแนวคิดและ
นนักคิดอยางมี
ประสบการณ์ดา้ นภูมิศาสตร์และเศรษฐศาสตร์ และนําแนวคิดไปใช้ประโยชน์ในการดําเนินชีวิต
่
และการปฏิบตั ิงานได้อยางเหมาะสม

ส23105 สั งคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม 5 จํานวน 1.5 หน่ วยกิต 60 ชั่วโมง

คําอธิบายรายวิชา
ศึกษา อธิบาย อภิปรายการเผยแผพระพุ ่ ทธศาสนาเข้าสู่ ประเทศตาง ่ ๆ ทัว่ โลก และการนับ
ถือพระพุทธศาสนาของประเทศเหลานั ่ ้ นในปัจจุบนั ความสําคัญของพระพุทธศาสนาในฐานะที่ช่วย
สร้างสรรค์อารยธรรมและความสงบสุ ขให้แกโลก ่ สัมมนาพระพุทธศาสนากบปรั ั ชญาของ
ิ
เศรษฐกจพอเพี ยงและการพัฒนาอยางยั ่ ง่ ยืน ศึกษาพุทธประวัติจากพระพุทธรู ปปาง ตาง ่ ๆ สรุ ป
และวิเคราะห์พทุ ธประวัติ พระรัตนตรัย อริ ยสัจ 4 พุทธศาสนสุ ภาษิต พัฒนาการเรี ยนรู ้ดว้ ยวิธีคิด
แบบโยนิโสมนสิ การ 2 วิธี คือ วิธีคิดแบบอริ ยสัจ และวิธีคิดแบบสื บสาวเหตุปัจจัย สวดมนต์แปล
่
และแผเมตตารู ้และเข้าใจวิธีปฏิบตั ิและประโยชน์ของการบริ หารจิตและเจริ ญปัญญาฝึ กการบริ หาร
จิตและเจริ ญปัญญาตามหลักสติปัฎฐานเน้นอานาปานสติ นําวิธีการบริ หารจิตและเจริ ญปั ญญาไปใช้
ในชีวิตประจําวัน ศึกษาวิถีการดําเนินชีวติ ของศาสนิกชนศาสนาอื่นๆ
วิเคราะห์หน้าที่และบทบาทของสาวก และปฏิบตั ิตนตอสาวก ่ ่
ปฏิบตั ิตนอยางเหมาะสมตอ ่
บุคคลตาง ่ ๆ ตามหลักศาสนา หน้าที่ของศาสนิกชนที่ดี ในศาสนพิธีพิธีกรรม ประวัติวนั สําคัญทาง
ศาสนา และปฏิบตั ิตน แสดงตนเป็ นพุทธมามกะ หรื อแสดงตนเป็ นศาสนิกชนของศาสนาที่ตนนับ
ถือ แนวทางในการธํารงรักษาศาสนาที่ตนนับถือ
บอกลักษณะการกระทําความผิดทางอาญา และโทษ ลักษณะการกระทําความผิดทางแพง่
่
และโทษ ตัวอยางการกระทํ าความผิดทางอาญา เช่น ความผิดเกยวกบทรั ี่ ั พย์ ตัวอยางการทํ
่ า
ความผิดทางแพง่ เชน่ การทําผิดสัญญา การทําละเมิด ความหมาย และความสําคัญของสิ ทธิ
มนุษยชนการมีส่ วนรวมคุ ่ ม้ ครองสิ ทธิมนุษยชนตามรัฐธรรมนูญ แหงราชอาณาจั ่ กรไทยตามวาระ
และโอกาสที่เหมาะสมความสําคัญของวัฒนธรรมไทย ภูมิปัญญาไทยและวัฒนธรรมสากลการ
อนุรักษ์วฒั นธรรมไทยและภูมิปัญญาไทยที่เหมาะสม การเลือกรับวัฒนธรรมสากลที่เหมาะสม
ปั จจัยที่ก่อให้เกดความขั
ิ ดแย้ง เชน่ การเมือง การปกครอง เศรษฐกจิ สังคม ความเชื่อ สาเหตุ
ปั ญหาทางสังคม เชน่ ปั ญหาสิ่ งแวดล้อม ปัญหายาเสพติด ปัญหาการทุจริ ต ปั ญหาอาชญากรรม
ฯลฯ แนวทางความรวมมื ่ อในการลดความขัดแย้งและการสร้างความสมานฉันท์ ปัจจัยที่ส่ งเสริ ม
การดํารงชีวิตให้มีความสุ ข เชน่ การอยูร่ ่ วมกนอยางมี ั ่ ขันติธรรม หลักปรัชญาของเศรษฐกจพอเพี ิ ยง
่
เห็นคุณคาในตนเอง รู ้จกั มองโลกในแงดี่ สร้างทักษะทางอารมณ์ รู ้จกั บริ โภคด้วยปัญญา เลือกรับ
่
ปฏิเสธขาวและวั ตถุต่างๆ ปรับปรุ งตนเองและสิ่ งตางๆให้ ่ ดีข้ ึนอยูเ่ สมอ
 ๑๓

วิเคราะห์ระบอบการปกครอง แบบตางๆ ่ ที่ใช้ในยุคปัจจุบนั เชน่ การปกครองแบบเผด็จ

การ การปกครองแบบประชาธิปไตย ความแตกตาง ่ ความคล้ายคลึงของการปกครองของไทย กบั
ประเทศอื่นๆ ที่มีการปกครองระบอบประชาธิปไตย กฎหมายรัฐธรรมนูญฉบับปั จจุบนั ในมาตรา
่ ที่เกยวข้
ตางๆ ี่ องกบการเลื
ั อกตั้ ง การมีส่ วนรวม ่ และการตรวจสอบการใช้อาํ นาจรัฐ ปั ญหาที่เป็ น
่
อุปสรรคตอการพั ฒนาประชาธิปไตยของประเทศไทยและเสนอแนวทางแกไข ้
่
สงผลให้ ่
นกั เรี ยนมีทกั ษะที่จาํ เป็ นตอการเป็ ่ วิจารณญาณ พัฒนาแนวคิดและ
นนักคิดอยางมี
ประสบการณ์ดา้ นศาสนา คุณธรรม จริ ยธรรม คานิ ่ ยม ความเชื่อ ขนบประเพณี วัฒนธรรม การเมือง
การปกครอง และนําแนวคิดไปใช้ประโยชน์ในการดําเนินชีวิตและการปฏิบตั ิงานได้อยางเหมาะสม ่

ส23106 สั งคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม 6 จํานวน 1.5 หน่ วยกิต 60 ชั่วโมง

คําอธิบายรายวิชา
ศึกษา อธิบาย อภิปราย บอกความหมายและประเภทของตลาด ความหมายและตัวอยางของ ่
อุปสงค์และอุปทาน ความหมายและความสําคัญของกลไกราคาและการกาหนดราคาในระบบ ํ
เศรษฐกจิ หลักการปรับและเปลี่ยนแปลงราคาสิ นค้าและบริ การ สํารวจสภาพปั จจุบนั ปั ญหา
ท้องถิ่นทั้ งทางด้านสังคม เศรษฐกจและสิ ิ ่ งแวดล้อม วิเคราะห์ปัญหาของท้องถิ่นโดยใช้ปรัชญาของ
ิ
เศรษฐกจพอเพี ยง แนวทางการแกไขและพั ้ ฒนาท้องถิ่นตามปรัชญาของเศรษฐกจพอเพี ิ ยง แนวคิด
ของเศรษฐกจพอเพีิ ั
ยงกบการพั ฒนาในระดับตาง ่ ๆ หลักการสําคัญของระบบสหกรณ์ ความสัมพันธ์
่
ระหวางแนว ิ
คิดเศรษฐกจพอเพี ยงกบั หลักการและระบบของสหกรณ์เพื่อประยุกต์ใช้ในการพัฒนา
เศรษฐกจชุ ิ มชน
วิเคราะห์ ระบุบทบาทหน้าที่ของรัฐบาลในการพัฒนาประเทศในด้านตาง ่ ๆ บทบาทและ
ิ
กจกรรมทางเศรษฐกจของรั ิ ่
ฐบาล เชนการผลิ ตสิ นค้าและบริ การสาธารณะที่เอกชนไมดํ่ าเนินการ
่
เชนไฟฟ้ า ถนน โรงเรี ยน บทบาทการเกบภาษี ็ เพื่อพัฒนาประเทศ ของรัฐในระดับตาง ่ ๆ บทบาท
การแทรกแซงราคาและการควบคุมราคาเพื่อการแจกจายและการจั ่ ดสรรในทางเศรษฐกจิ บทบาท
อื่นของรัฐบาลในระบบเศรษฐกจในสั ิ ิ
งคมไทย นโยบาย และกจกรรมทางเศรษฐกจของรั ิ ฐบาล
บทบาทความสําคัญของการรวมกลุ่มทางเศรษฐกจิระหวางประเทศ ่ ลักษณะของการรวมกลุ่มทาง
เศรษฐกจิ กลุ่มทางเศรษฐกจในภู ิ มิภาคตางๆ ่ ผลกระทบที่เกดจากภาวะเงิ
ิ นเฟ้ อ เงินฝื ด ความหมาย
สาเหตุและแนวทางแกไขภาวะเงิ ้ นเฟ้ อ เงินฝื ด สภาพและสาเหตุปัญหาการวางงาน ่ ผลกระทบจาก
่
ปั ญหาการวางงานแนวทางการแกไขปั ้ ญหาการวางงาน ่ ่
การค้าและการลงทุนระหวางประเทศ
ี ั
สาเหตุและวิธีการกดกนทางการค้ าในการค้าระหวางประเทศ ่
ศึกษาและใช้เครื่ องมือทางภูมิศาสตร์ที่แสดงลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีป
อเมริ กาเหนือ และอเมริ กาใต้ ลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีป อเมริ กาเหนือ และอเมริ กาใต้
วิเคราะห์ การเปลี่ยนแปลงประชากร เศรษฐกจิ สังคม และวัฒนธรรมของทวีปอเมริ กา
 ๑๔

เหนือและอเมริ กาใต้ ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่ งแวดล้อมในทวีป อเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้

ี่ ั ่ งแวดล้อมที่เกดขึ
ปั ญหาเกยวกบสิ ่ ่องของ
ิ ้ นในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้ ผลกระทบตอเนื
สิ่ งแวดล้อมในทวีปอเมริ กาเหนือและอเมริ กาใต้ ที่ส่ งผลตอประเทศไทย
่
่
สงผลให้ ่
นกั เรี ยนมีทกั ษะที่จาํ เป็ นตอการเป็ ่ วิจารณญาณ พัฒนาแนวคิดและ
นนักคิดอยางมี
ประสบการณ์ดา้ นศาสนา คุณธรรม จริ ยธรรม คานิ ่ ยม ความเชื่อ ขนบประเพณี วัฒนธรรม การเมือง
การปกครอง และนําแนวคิดไปใช้ประโยชน์ในการดําเนินชีวิตและการปฏิบตั ิงานได้อยางเหมาะสม ่
ี่ ั
เพื่อให้นกั เรี ยนมีความรู ้เกยวกบการเปลี ่ยนแปลงของโลก โดยเปรี ยบเทียบประเทศไทยกบั
่
ภูมิภาคตางๆของโลก
่
สงผลให้ ่
นกั เรี ยนมีทกั ษะที่จาํ เป็ นตอการเป็ ่ วิจารณญาณ พัฒนาแนวคิดและ
นนักคิดอยางมี
ประสบการณ์ดา้ นภูมิศาสตร์และเศรษฐศาสตร์ และนําแนวคิดไปใช้ประโยชน์ในการดําเนินชีวิต
่
และการปฏิบตั ิงานได้อยางเหมาะสม

คําอธิบายรายวิชา กลุ่มสาระสั งคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม สาระเพิม่ เติม

ชั้นมัธยมศึกษาตอนต้ น

ส 20201 ศาสนา ศีลธรรมและจริยธรรม จํานวน 1.0 หน่ วยกิต 40 ชั่วโมง

คําอธิบายรายวิชา
ศึกษาพระพุทธศาสนา ปะวัติพทุ ธสาวกสาวิกา พระสารี บุตร พระโมคคัลลานะ พระนาง
มัลลิกา พระเจ้าสุ ทโธทนะ
หลักธรรมศาสนพิธี แนวปฏิบตั ิของศาสนิกชน วันสําคัญของศาสนาคําศัพท์ ข้อความ
สําคัญในศาสนา ศึกษาวิถีชีวิตไทย ความคิด ความเชื่อ วัฒนธรรม ภูมิปัญญา รวมทั้ งบุคคลสําคัญ
และผลงานที่เป็ นคุณประโยชน์ต่อชาติ
ิ
เพื่อให้เกดความรู ิ
้ความเข้าใจยึดมัน่ ศรัทธาในศาสนาที่ตนนับถือ เกดความภาคภู มิใจ ในวิถี
ไทย ภูมิปัญญาไทยนําหลักธรรมและแนวปฏิบตั ิที่ดีงามของศาสนาและสาวก รวมทั้งบุคคลสําคัญที่
่
มีผลงานดีเดนมาปรั ่ นติสุข
บใช้และพัฒนาคุณภาพชีวิตให้ดาํ รงชีวิตอยางสั

ส 20221 ชีวติ กับกฎหมาย จํานวน 1.0 หน่ วยกิต 40 ชั่วโมง

คําอธิบายรายวิชา
ี่ องกบตนเอง
ศึกษากฎหมายที่สาํ คัญที่เกยวข้ ั ครอบครัว ชุมชนและประเทศ เพื่อให้มีความรู ้
ความเข้าใจ เห็นความสําคัญของกฎหมายในฐานะที่เป็ นกติกาของสังคม และสามารถปฏิบตั ิตนตาม
่ กต้อง ในฐานะสมาชิกที่ดีของสังคม
กฎหมายได้อยางถู
 ๑๕

ส 20222ประชากรกับสิ่ งแวดล้อม จํานวน 1.0 หน่ วยกิต 40 ชั่วโมง

คําอธิบายรายวิชา
ี่ ั
ศึกษาความรู ้เบื้องต้นเกยวกบประชากรและสิ ่ งแวดล้อม ปั ญหาประชากรและสิ่ งแวดล้อม
วิเคราะห์ผลกระทบของภาวะประชากรที่มีต่อสภาพแวดล้อมและคุณภาพชีวิต ทั้ งที่เป็ นสวนตั ่ วและ
่
สวนรวมเพื ่
่อให้เข้าใจความสัมพันธ์ระหวางประชากรกบสิ ั ่ งแวดล้อม ตระหนักในปัญหา
ิ
สิ่ งแวดล้อมที่เกดจากประชากร ่
มีความรับผิดชอบตอการแกปั ้ ญหา มีส่ วนรวมในการอนุ
่ รักษ์ฟ้ื นฟู
ิ
ทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่ งแวดล้อมให้เกดประโยชน์ สูงสุ ดและถาวร
ส 20223 ท้ องถิ่นของเรา จํานวน 1.0 หน่ วยกิต 40 ชั่วโมง
คําอธิบายรายวิชา
ศึกษาสภาพแวดล้อมทางภูมิศาสตร์ ประวัติความเป็ นมาของท้องถิ่น และอาณาจักรโบราณ
ี่ อง ขนบธรรมเนียมประเพณี ศิลปะพื้นบ้าน บุคคลสําคัญของท้องถิ่น และการดําเนินชีวิต
ที่เกยวข้
ิ
เพื่อให้เกดความเข้ าใจในอิทธิพลของสภาพแวดล้อม ทั้ งทางธรรมชาติและสังคมวัฒนธรรม
ที่มีต่อการดําเนินชีวิตของคนในท้องถิ่น มีความภาคภูมิใจรักและผูกพันกบท้ ่ ั
ั องถิ่นของตน รวมกน
อนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ และวัฒนธรรมของท้องถิ่น

ส 20224 ประเพณีและวัฒนธรรมไทย จํานวน 1.0 หน่ วยกิต 40 ชั่วโมง

คําอธิบายรายวิชา
ี่ ั กษณะทัว่ ไปของสังคมไทย ลักษณะนิสยั และเอกลักษณ์ของคนไทย ศึกษา
ศึกษาเกยวกบลั
่ ยมและความเชื่อของสังคมไทย
คานิ
ศึกษาประเพณี วิถีชีวิตของคนไทย ความเป็ นอยูแ่ ละศิลปวัฒนธรรมในสังคมไทย
ศึกษาการเปลี่ยนแปลงของสังคมไทยจากอดีต จนถึงปั จจุบนั
ิ
เพื่อให้เกดความรู ้ ความเข้าใจ สามารถที่จะนําไปเผยแพร่ แลกเปลี่ยนวัฒนธรรมกบั
ชาวตางชาติ่ ิ
ได้ เพื่อให้เกดความภาคภู มิใจในความเป็ นไทย
ส 20261 จริยธรรมกับบคคล ุ จํานวน 1.0 หน่ วยกิต 40 ชั่วโมง
คําอธิบายรายวิชา
ศึกษาชีวติ และงานของบุคคลที่ประกอบด้วยคุณธรรม จริ ยธรรม สร้างสรรค์ความเจริ ญ
ให้กบท้ั องถิ่น สังคมและประเทศ วิเคราะห์คุณธรรม แนวทางปฏิบตั ิและแนวคิดของบุคคลเหลานั ่ ้น
ที่ส่ งผลตอการพั
่ ่
ฒนาตนเอง ท้องถิ่น ประเทศชาติ เพื่อให้เห็นแบบอยางการประพฤติ ปฏิบตั ิที่ดี เห็น
่
คุณคาในการฝึ กคุณธรรม จริ ยธรรม เป็ นหลักในการดําเนินชีวิต สามารถเลือกแนวทางในการ
่
ปฏิบตั ิตนได้อยางเหมาะสม ในอันที่จะพัฒนาคน ท้องถิ่น และประเทศชาติ
๑๖