PINOTXOREN

ABENTURAK

Carlo Collodi
SARRERA
Idazlea: Carlo Collodi (Carlo Lorenzini)

Hizkuntza: Italiera (260 hizkuntza/187 edizio)

Mendea: XIX. mendearen bukaeran (1883)

Ilustratzaileak: Enrico Mazzanti

Carlo Chiostri

Generoa: Fantasiazkoa eta abenturazkoa

Idazlea:

Carlo Collodi (1826-1890)

- 1826: Florentzian jaio zen.

- Collodiko eskolan ikasi zuen eta gero seminarioan.

- 1843: erretorika eta filosofia ikasi zuen.
- 1844: liburu-dendan lan egin zuen.
- 1848: Indenpendentziako lehenengo guda eman zen.
- 1850: “Scaramuccia” egunkarian lan egin zuen.
- 1859: Independentziako bigarren guda eman zen.
- 1875: Zenbait egunkarietan parte hartu zuen.
- 1876: Haurrentzat zuzendutako bere lehenengo
liburua.
- 1883: “ Le avventure di Pinocchio. Storia di un
burattino” (Pinotxoren abenturak”).
- 1890: Florentzian hil zen.
 TESTUINGURU
HISTORIKOA
- XIX. Mende hasieran, Italia zortzi estatutan banatua zegoen.
-.Mazzinik “Joven Italia” taldea sortu zuen Italia bateratzeko.

- 1831. urtean, Literatur iraultza eman zen .

- 1843. urtean prentsaren askatasuna (Libertad de prensa) eman

zen.

- 1848. urtean I Gerra Independentistan parte hartu zuten

Collodi eta bere anaiak.
-1859. urtean II. Gerra Independentista eman zen, biek
bertan parte hartu zuten.

- 1861. urtean Napoleonek Italia konkistatu eta Italiako mapa

geografikoa aldatu zuen.

- Italia batu egin zen.

-1890. urtean Collodi hil egin zen eta ezkertiarrek monarkia-

kostituzionala onartu behar izan zuten.
 OBRAK
- 1848: “Il Lampione"(1859)
- 1856: "Un romanzo in vapore"
"Il viaggio per l'Italia di Giannettino"
- 1876: "I racconti delle fate”
- 1880: “Macchiette”
- 1883: “ Le avventure di Pinocchio. Storia di un
burattino”
- 1887: “Storie allegre”
ILUSTRATZAILEAK:

Enrico Mazzanti (1850-1910)

- 1850. urtean Florentzian jaio zen eta ingenieritza ikasi zuen.

- Garai horretako Italiako Editorial garrantzitsuenen marrazkilaria

izan zen. Horien artean, Le Monnier, Paravia, Hoepli y Bemporad.

- Pinotxoren lehenengo argitalpeneko ilustratzailea izan zen..

- Perrault idazleari “En los cuentos de Hada” liburuko marrazkiak

egiten lagundu zion eta hortik lagun onak izatera pasa ziren.

- 1910. urtean Florentzian hil zen.

Enrico Mazzanti (1850-1910)
 Carlo Chiostri (1863-1890)
- 1863. urtean Florentzian jaio zen.
- Pinotxo liburuko marrazkiak egin haurretik haurrentzako
liburu batzuetan marrazkiak egin zituen.

- Marrazkiak berritu zituen liburu beraren kalitatea

hobetzeko asmoz.

- Egin zituen marrazkiak oso errealak izan ziren.

- Bere ilustrazioek eragin gehiena sortu zuten.

- 1890.urtean hil zen.

Carlo Chiostri (1863-1890)
PERTSONAIAK
 ARGUMENTUA
Geppeto izeneko zurgin batek seme baten faltan egurrezko panpina
bat egiten du. Kasu honetan egurrak bizitza adierazten du. Panpina
egitetik bukatzen duen bezain pronto Pinotxo bihurrikeriak egiten
hasten da.

Liburuan zehar ikus daiteke Pinotxok izandako abentura desberdinak.

Istorioan zehar pertsonai desberdinekin topo egingo du eta
gertatzen zaizkion poztasun eta zoritxarreko gauzak azalduko dira.

Bitartean, Geppeto Pinotxoren bila ibiliko da azkenean aurkitu eta

egurrezko panpina izatetik pertsona izatera pasatuko da.
 BALIOAK
- Collodiren helburua ez zen izan balio pedagogiko, filosofiko edo teologikoko
ezagutzak transmititzea.

- Pinotxo bizitzaren fabula imajinario bat da: ongia edo gaizkiarena.

- Tentazioetan erortzeak ekar ditzakeen ondorio txarrez ohartarazten du.

- Gauzaren bat egin eta konturatu arren gaizki egin duela berehala damutu egiten da,
baina, berriz ere berdina egiten du. Irakatsi nahi da, haurrak helduen esanei kasu
egin behar diela eta ongi dagoena aukeratu.

- Ipuina haurrentzat izanik helduentzat mezuak bidaltzen ditu.

- Gizakia animaliak baino maltzurragoa da.

- Eskola eta Kultura kritikatzen ditu. Garaia kontutan hartuz, haurren artean haize
freskoa ekarri zuen Pinotxoren obrak.
 IRITZIA
-Liburua kapitulu laburretan eta erraz ulertzeko moduan idatzita dago.
- Egoera, arazo eta sentimendu desberdinak hauteman daitezke momentu
oro.

- Pinotxoren historia beti ezagutu izan da gezurra esan eta sudurra

luzatzen zaion panpintxoarena.

- Ez da Pinotxo gezurti bakarra. Esaten dute Italia bera Gerra garaian

egonda dena gezur handi bat zela: esanahien bitartez gauzak
adierazten ziren, konspirazioak egoten ziren, diskurtso patriotikoak
gordetzeko erabiltzen ziren adierazpen artistikoak…
- Gaur egun, Pinotxo da Italiako literaturak eman duen pertsonairik
ezagunena.

- Walt Disney-en pelikula eta Collodi-rena guztiz desberdinak dira.