Kabanata 16 : Ang Kasawian ng Isang Intsik Si Quiroga, isang negosyanteng Intsik na naghahangad magkaroon ng konsulado ang kanyang bansa

ay naghandog ng isang hapunan. Dinaluhan ito ng mga tanyag na pana uhin, mga kilalang mangangalakal, mga prayle, mga militar, mga kawani ng pamahal aan, gayun din ang kanilang mga suki. Dumating si Simoun at nang singilin niya si Quiroga sa utang na siyam na libong piso, sinabi nitong nalulugi siya. Inalok ni Simoun na bawasan ng dalawang libon g piso ang utang ni Quiroga kung papayag ang intsik na itago sa kanilang bodega ang mga armas na dumating. Hindi raw dapat mangamba ang Intsik, sapagkat ang mga baril ay unti-unting ililipat sa ibang bahay na pagkatapos ay gagawan ng pagsis iyasat at marami ang mabibilango. Siya ay lalakad sa mga mapipiit upang kumita. Napilitang sumang-ayon si Quiroga. Ang pangkat ni Don Custodio ay nag-uusap tung kol sa komisyong ipapadala sa India para pag-aralan ang paggawa ng sapatos para sa mga sundalo.Sa pulutong ng mga pari, ay pinag-uusapan nila ay tungkol sa ulon g nagsasalita sa may perya sa Quiapo na pinamamahalaan ni Mr. Leeds. Kabanata 17 :Ang Perya Sa Quiapo ang perya sa quiapo ay isang perya na matatagpuan malapit sa lrt, naroon ang iba t ibang palaro na pwede mong laruin. At sa may tulay may binebentang Dildo. Kabanata 18 : Ang mga Kadayaan Ninais na patunayan ni Ben zayb na optikal ilusyon lamang ang palabas na ulo. Si nabi niya na puro lamang ito salamin ngunit nang inspeksyunin ay walang nakita.N agtatago si Padre Irene: nag suot ng bigote. Nagpakita si Imuthis (na nakaharap kay Padre Salvi) na isinilang daw sa panahon ng Amasis at pinatay sa panahon ng pananakop ng mga Persas. ( similar ang kwento kay Ibarra kaya naman nasindak si Padre Salvi at nahibang sa takot.Kinabukasan umalis na ng bansa si Mr Leeds patungong Hong Kong Ang Mitsa Nakikipag-usap si Kabesang Andang kay Placido at nagmamaka awa na bumalik ito sa unibersidad. Yung dating Maestro na sinuspindi ay naging taga gawa ng pulbura Sinabi na ni Simoun ang mga plano niya kay Placido at ang hudyat na unang putok ng kanyon. Umalis si Placido na sigurado na sa kanyang pagsali sa rebolusyon. Kabanata 20: Ang Ponente Don Custodio de Salazar y Sanchez de Monteredondo kilalang Buena Tinta ( Mapagkak atiwalaan ang sasabihin ) Kilala sa mga ideya nito: tulad na lamang ng panukala nito sa Maynila na gumami t na ilawang de gaas kapalit ng ilawang langis ng niyog. Dahil dito, namatay ang industriya ng niyog at kung may kumita man, isang konsehal lamang ito. Kabanata 21: Mga Ayos-Maynila Sa kabanatang ito, makikita ang hitsura ng Maynila kapag mayroong mga dumarayong dayuhang palabas. Maraming tao sa teatro ng Variedades sapagkat mayroong pagtat anghal ang isang nagngangalang Ginoong Jouy. Ang palabas ang isang dulang Pranse s na pinamagatang Les Cloches de Corneville . Ika-pito at kalahati pa lamang ng gab i ay wala ng tiket kaya t pati si Padre Salvi ay wala na rin daw makuha. Sa loob ng teatro ay punong-puno ng mga tao. Halos iilan na lamang ang mga bakan teng upuan ngunit hindi makapagsimula ang palabas sapagkat hinihintay ang Kapita n Heneral. Sinasabing ang Kapitan Heneral daw ay manonood ng palabas na maaaring bunga ng dalawang dahilan: ito ay hinahamon ng simbahan, at ito ay may pagnanas a lamang na makakita. Sa loob ay naroroon din si Don Primitivo na naupo sa isang butaka at ayaw ng umalis kahit dumating na ang may-ari. Ang pagmamatigas ni Don Primitivo ay nagdudulot ng kaguluhan at kasiyahan sa mga taong naiinip.Habang n agagnap ito ay biglang tumugtog ang marcha real sapagkat dumating na ang Kapitan

Heneral kabanata 23 Ikapito ng gabi ay makalawang umalis at dumating si Simoun sa bahay na may iba t i bang taong kasama. Nakita siya ni Macaraig nang mag-iikawalo malapit sa kumbento ng Sta. Clara. Nakita siya ni Camarroncocido sa may dulaan nang mag-iikasiyam n a may kausap na tila estudyante.Malubha na ang sakit ni Kapitan Tiyago.Hinimok n i Simoun si Basilio na makiisa sa himagsikan laban sa pamahalaang Kastila dahil ang hindi kakampi sa kanila ay ituturing na kaaway na dapat patayin. Sinabi ni B asilio na , nagpakamatay na si Maria Clara.Nang bumalik siya ay nakita niya ang liham na padala ni Padre Salvi kay Padre Irene na siyang nagpabasa niyon kay Kap itan Tiyago na nagpanangis nang mabatid na patay na si Maria Clara.Litong-lito n a patakbong nanaog ng bahay si Simoun. Kabanata 24: Mga Pangarap Katulad ng kabanata nina Crisostomo Ibarra at Maria Clara, at Elias at Salome sa Noli Me Tangere, ito ay kabanata rin ng dalawang magkatipan, sina Isagani at Pa ulita Gomez. Buhat ng magkatampuhan sa naganap na palabas (sapagkat si Isagani ay nagselos ka y Juanito at si Paulita ay nagselos sa panonood ni Isagani sa mga artistang Pran ses), nag-usap ang makasintahan na magtatagpo upang mag-usap. Dito, nagkaroon si la ng pagkakataong magpaliwanag sa isa t isa. Kabanata 25: Tawanan at Iyakan Ang mga kabataan ay nagtipon sa Pansiteria Macanista de Buen Gusto . Dito ay nagkak atawanan sila at nagbibiruan ngunit halatang pilit sapagkat sila rin ay kinabaka bahan sa maaaring maging katugunan ni Don Custodio sa kanilang hiling. Sa pangal awang pagkakataon, wala muli rito si Basilio na ayon kay Tadeo ay marami raw lih im na nalalaman.. Kabanata 26: PASQUINADAS Patungo si Basilio sa ospital upang dalawin ang kanyang mga pasyente, ayusin ang kanyang lisensyatura sa Unibersidad at puntahan si Makaraig. Pagsapit niya sa S an Juan de Dios, nalaman niya ang tungkol sa pagkakadiskubre ng mga paskin sa Un ibersidad at sinasabing ang Asosasyon ang may kagagawan nito. Natakot si Basilio dahil akala niyang si Simoun ay kasangkot rin. Kabanata 27: ANG FRAILE AT ANG FILIPINO Ipinatawag ni Padre Fernandez si Isagani sa kanyang tanggapan upang kausapin. Pi nag-uusapan nila ang mga bagay na may kinalaman sa mga kabataang lumalaban sa mg a frayle. Sa isang banda ay tila nagtatalo sila. Sinabi ni Isagani na ang mga pr ayle ang may kasalanan kung bakit naging ganoon ang pakikitungo ng mga ilang est udyante nila: nakangiti pagnakaharap, nangaalipusta pagnakatalikod ang mga pari. Nang tanungin ni Padre Fernandez si Isagani kung ano ang ibig nilang gawin ng m ga estudyanteng Pilipino, ang isinagot ni Isagani ay ang tuparin nila ang kanila ng mga sinumpaan. Naging napakatalim din ng mga salita ni Isagani nang sabihin n iyang hinahadlangan ng mga prayle ang pag-aaral ng mga estudyante dahil hindi ni la itinuturo ang nararapat bagkus ay itinuturo nila ay taliwas sa pagunlad. kabanata 28: Ipinangalandakan ni Ben Zayb sa El Grito na tama siya sa madalas niyang sabihing nakasasama sa Pilipinas ang pagtutuo sa kabataan. Ito y pinatunayan ng mga paskil .

Kabanata 29: MGA HULING SALITA TUNGKOL KAY KAPITAN TIAGO Si Padre Irene ang namahala sa mga pamana ni Kapitan Tiago. Bahagi ay mapupunta sa sa Sta Clara, Papa, Arsobispo at Korporasyong relihiyoso; 20 pesos ay mapupun ta sa matrikula ng mga dukhang mag-aaral, at ang 25 pesos na binawi ni Kap. Tiag o na para sana kay Basilio ay ibinalik ni Padre Irene at sasabihin sa kanya ito galing. Kabanata 30: JULI Naging malaking balita ang pagkakahuli kay Basilio at labis itong pinagalala ni Juli. Siya ay binabangungot sa kakaisip kay Basilio. Ayaw pumunta ni Juli sa kum bento dahil natatakot siya kay Padre Camora ngunit pinilit siya ni Hermana Bali. Nang makapasok na sila sa kumbento, kinahapunan ay may nangyaring hindi maganda . May babaeng tumalon sa bintana at namatay at may babaeng nagtatakbong lumabas ng kumbento na tila wala na sa katinuan. Pinuntahan ni Tata Selo ang kumbento at hinahanap si Juli ngunit hind siya pinapasok at sa halip ay pinagtabuyan pa. Hi nanap niya ang gobernadorsilyo, Juan de Paz at tinyente ngunit wala ang mga ito. Narinig sa bayan ang panaghoy ni Tata Selo at kinabukasan ay dinala niya ang ka nyang itak at nilisan ang lungsod. (Upang sumapi sa mga tulisan) kabanata 31: Hindi man lamang nabalita sa mga pahayagan ang nangyari kay Juli. Nangakalaya an g mga estudyante. Una y si Makaraig. Pinakahuli si Isagani. Nabalita sa tulong ni Ben Zayb, ang pagiging mahabagin ng Heneral. Ang tanging di nakalaya ay si Basil io. Ipinagtanggol ng Mataas na Kawani si Basilio. Mabuting bata raw at matatapos na ng panggagamot. Lalong napahamak si Basilio dahil lahat ng sabihin ng Kawani ay tinututulan ng Heneral. At kailangan daw magkaroon ng halimbawang di dapat tular an ang mga mahilig sa pagbabago. Si Basilio ay pinagbintangan ng Heneral na guma mit ng bawal na gamot. Sinabi ng Kawani na dapat matakot ang Heneral sa bayan. N atawa ang Heneral wala raw siyang pakialam sa bayan dahil ang naghalan sa kanya ay ang bayang Espanya hindi ang bansang Pilipinas. kabanata 32: Dahil sa nangyari sa mga estudyante, ang maraming magulang ay di na nagpa-aral n g mga anak. Marami ang hindi nakapasa sa pagsusulit. Hinihintay ng buong Maynila ang kasal ng dalawang si Paulita at Juanito. Kabanata 33 Ang Huling KatwiranNaging abala si Simoun sa pag-aayos ng kanyang mga alahas at armas. Sasabay na siya sa pag-alis ng Kapitan Heneral, na ayaw pahabain ang panu nungkulan dahil natatakot sa sasabihin ng mga tao. Ayaw daw diumano magpaiwan ni Simoun dahil wala na ang suhay. Ibinilin niya sa kanyang tauhan na papasukin na lang ang binatang si Basilio dahil ito ay inaasahan niyang dumating. Si Simoun ay lalong tumigas at lumungkot ang mukha, lumalim ang kunot sa pagitan ng kilay at palagi na lamang nakayuko. kabanata 34 Nasa daan si Basilio. Ikawalo ng gabi, makikituloy sana siya kina Isagani ngunit hindi umuwi ang kaibigan sa buong araw na iyon. Dalawang oras na lamang at sasa bog na ang ilawan ni Simoun. Maraming dadanak na dugo. Marami ang mamamatay. Sin alat ni Basilio ang kanyang rebolber at mga bala. Naalala niya ang babala ni Sim oun na siya ay lumayo sa daang Anloague. Naghinala si Basilio. Ang bahay ni Kapitan Tiyago ay nasa daang iyon.May binangg it na kasayahan si Simoun. Sa bahay na iyon idaraos ang piging sa kasal nina Pau lita at Juanito. nakita niyang dumating ang sasakyan ng bagong kasal. Nahabag si Basilio kay Isagani. Naisip niyang yakaginng sumama sa kanya si Isagani.Siya ri n ang tumugon. Hindi papayag si Isagani sa gayong madugong pagpatay sa marami. H indi pa nararanasan nito ang nangyari sa kanya.

kabanata 35 Nagsimula ang handaan, pinapanuod ni Basilio ang mga nagdaratingan. Nakita niya si Simoun na dala-dala ang lampara. Ngunit dahil sa natuklasan ni Isagani na pag sabog, naisip niya ang kanyang minamahal na si Paulita. Itinapon niya sa ilog an g lampara. KABANATA 36- Kagipitan ni Ben Zayb Nais ipalathala ni Ben Zayb ang nangyari sa handaan, upang ipalabas na bayani an g Kapitan Heneral. Pinaltan at binago niya ang istorya. Ngunit, binalewala ito n g kapitan heneral. Sobrang nagdamdam si Ben Zayb. KABANATA 37- Hiwaga Napag-usapan ang nangyari sa handaan sa bahay na pinagpapalipasan ng panahon ni Isagani. Hiwaga nga naman na mapagtakpann ni Isagani ang gumawa ng pagnanakaw na lampara, na sya mismo ang gumawa. KABANATA 38- Kasawian Dito ipinapakita ang ginagawang pagpapahirap sa mga bilanggo. Na kahit kapwa Pil ipino ay kanilang sinasaktan. Bukod tangi si Carolino(TANO) sa mga nagpapahirap. Ngunit nang mautusan sya ni Mautang na barilin ang isa sa mga bilanggo. Wala s yang nagawa kundi sumunod. Kanyang napatay ang kanyang lolo na si Tandang Selo. KABANATA 39- Wakas Sa pag-inom ni Simoun ng lason, sya ay dumeretso sa bahay ni Padre Florentino pa ra mangumpisal upang bago yumao ay mailabas ang kanyang mga lihim. Nagkaroon ng matinding usapan at sa huli ay pumanaw rin si Simoun. Itinapon ni Padre Florenti no ang maletang napupuno ng mga alahas, upang hindi ito mag-udyok ng kasamaan.