Professional Documents
Culture Documents
1.2-Planeta, izar baten inguruan itzulika dabilen gorputz gotor masa handikoa, berezko argirik ez eta fusio
nuklearraz energiariksortzen ez duena.
1.3-
1.4-Errotzioa: Lurrak bere ardatzaren inguruan mendebaldetik ekialderantz egiten du biraerrotaziomugimenduaren ondorioz. Lurraren errotazio-ardatza okertuta dago eta 23 27-ko angelua osatzen du orbitaren planoarekiko perpendikularra den ardatzarekin.
Translazioa: 1.5-
Planeta
Diametroa
Merkurio Artizarra
4.878 km 12,104 km
Lurra Marte
12.756 km 6.794 km
149.600.000 365,25 egun 22 km 227.940.000 686,98 egun -23 km 778.330.000 11,86 urte km 1.429.400.00 29,45 urte 0 km -150 -180
1 2
Jupiter Saturno
16 18
Urano Neptuno
52.800 km 48.000 km
2.870.990. 000 km
84,01 urte
-210 -220
15 8
Asteroidea:Planeta txikia. Eguzki-sisteman, Martiz eta Jupiterren artean, asteroide-gerrikoa zabaltzen da.
Halley kometa: epe laburreko kometa ezagunena da, Lurretik 75 edo 76 urtean behin ikus daitekeena. Epe laburreko kometen artean begi hutsez antzeman daitekeen bakarra da, eta baliteke gizaki baten bizialdian bitan agertzea. Begi hutsezko beste kometa batzuk, argitsuagoak eta ikusgarriagoak izan daitezkeen arren, milaka urtean behin baino ez dira agertuko. Halley kometa Eguzki sistemaren barrenean sartzen ikusi izana Txinako, Babiloniako eta Europako Erdi Aroko kroniketan dago idatzirik, gorputz zerutar bera zela jakin gabe. Kometaren periodikotasuna, lehendabiziko aldiz 1705ean ezarri zuen Edmond Halley ingelesak, eta egun haren omenez darama izena. Eguzki Sistemaren barrenean 1986an sartu zen azken aldiz, eta 2061ean agertuko da berriz.
Meteorito: bat lurrazalera iritsi den kanpoko espazioan sortutako gorputz naturala da, talkaren ondorioz
suntsitu ez dena. Espazioan daudenean meteoroide izena hartzen dute eta asteroideak baino txikiagoak dira (geheinez 50 metroko diametroa) Atmosferarekin kontaktuan jartzen direnean marruskadurak berotu eta goritzea dakar eta horrela sortzen dira izar usoak. Lurrera iristen diren meteoritoen %86a gutxi gora behera kondritak dira. %8a akondritak dira eta %5a inguru nikel-burdin nahasturaz sortutako meteorito metalikoak dira.