Kapitulli 1 : Hyrje n Manaxhimin e Operacioneve

Rast Studimi nr 1 : Tedi drejtor i operacioneve i Hightone Electronics pas mbledhjes s Bordit q sapo kishte prfunduar po mendohej lidhur me vendimin q sapo kishte marr dhe sfidn q ky vendim prbnte pr kompanin.Bordi sapo kishte vendosur t krijonte nj departament HEI pr t ofruar shrbime online me an t internetit .Blerjet elektronike po rriteshin me shpejtsi n kt industri .Bordi mendonte se HEI duhej ti ofronte klientve t saj mundsin pr t bler me an t internetit nse donte t ruante pozitn konkurruese.Bordi priste nga Tedi q ai t identifikonte vendimet kye t manaxhimit t operacioneve q duhej t analizoheshin me qllim krijimin e nj biznesi t suksesshm t bazuar n internet.Mbledhja tjetr e bordit ishte vetm pas nj jave. Hightone Electronics Inc sht krijuar mbi 50 vjet m par.Fillimisht kompania furnizonte me pjes kmbimi pr radio dyqanet e vogla t riparimeve.Produktet ofroheshin me an t nj katalogu q i drgohej me post klientve t synuar do katr muaj.Kompania e kishte ndrtuar reputacionin e vet mbi cilsin e lart dhe shrbimin e mir.Me kalimin e kohs HEI e pasuroi gamn e artikujve t vet me siguresa,transformator,kompjutera dhe pajisje t tjera elektrike.Zgjerimi i linjs s produkteve u shoqrua me nj rritje n numrin dhe llojin e klientve .Megjithse dyqanet tradicionale t riparimit mbetn pjes e tregut t kompanis ksaj liste ju shtuan shkollat teknike,universitetet dhe kompanit e njohura n Silicon Valley.Sot HEI vazhdon aktivitetin me t njjtin dedikim n shprndarjen e produkteve me katalog sikurse edhe n kohn kur u krijua.Shrbimi ndaj konsumatorit mbetet prioriteti numr nj.Shumica e klientve e marrin porosin e tyre brenda 48 orve dhe komponentt kan garanci t plot pr nj vit. Zgjerimi i HEI me an t blerjeve elektronike duket si nj zgjerim i natyrshm i shitjeve me katalog ,gj q deri tani kompania e ka br me sukses.Tedi sht dakord q kompania nuk ka zgjedhje tjetr prvese t lviz n kt drejtim konkurrues.Sidoqoft ,Tedi nuk sht dakord me opinionin e Bordit se biznesi do t jet i njjti biznes q ka qen gjithmon.Ai beson se duhen marr n konsiderat shum vendime t operacioneve .Si e tha edhe n mbledhje T kesh nj faqe interneti efiente dhe profesionale sht nj gj,kurse t sigurosh drgimin e produkteve t duhura tek klienti i duhur sht gj tjetr.Operacionet jan kyi q e mundson kt gj.Sfida e tij sht t identifikoj kto shtje kye deri n mbledhjen tjetr t bordit dhe ta bind Bordin q ato duhen marr n konsiderat seriozisht dhe duhen menduar mir.

Pyetje pr Diskutim : 1. Shpjegoni pse manaxhimi i operacioneve sht kritik pr suksesin e nj biznesi .Pse transformimi i biznesit n biznes elektronik do t ket impakt mbi operacionet e HEI? 2. A sht i sakt Tedi se biznesi nuk do t jet m Biznesi q ka qen gjithmon? 3. Sillni ndrmend faktin q HEI dshiron t vazhdoj t gzoj reputacionin e cilsis s lart dhe shrbimit t mir.Identifikoni vendimet kye t manaxhimit t operacioneve q duhen mbajtur n konsiderat.Sa t ndryshme do t jen kto vendime pr biznesin elektronik?

Rast Studimi nr 2: Klinika veterinare Kujdesi pr kafsht Prej tre vjetsh Dr.Linda B ka hapur klinikn veterinare Kujdesi pr kafsht n periferi t qytetit .Dr Linda pas shum vitesh studimi dhe pun pr t kursyer mezi e kishte pritur mundsin e krijimit t nj biznesi t vetin.Por pasi filloi nga puna ajo u prball me nj sr problemesh q ja zbehn entuziazmin e fillimit. Un nuk prodhoj asgj.Thjesht ofroj nj shrbim duke br dika q m plqen.Si ka mundsi q sht kaq e ndrlikuar ? T dhna mbi biznesin Klinika e Dr Linds sht e specializuar pr kujdesin ndaj qenve dhe maceve.Ajo operon nga e hna n t premte me koh t rregullt gjysm dite t shtunn dhe me or t zgjatura n mbrmje t mrkurn.Dr Linda ka marr n pun nj tjetr veteriner me koh t plot Dr.Benin dhe tre infiermier,nj manaxher zyre dhe nj asistent zyre.T dy mjekt punojn njkohsisht gjat ditve t javs dhe alternohen t shtunave dhe t mrkurave.Manaxheri punon gjat kohs s rregullt kurse asistentja t shtunave dhe t mrkurave.Dr Linda e ka krijuar kt skedul sipas praktiks s nj prej klinikave ku kishte punuar dhe i dukej mjaft i arsyeshm. Meqnse n fillim klinika ishte e vogl Dr Linda nuk kishte ndonj sistem formal pr manaxhimin e inventarit .Si mjekt ashtu edhe infermiert mund t bnin porosi pr medikamente sipas nevojs.N fillim sistemi u duk sikur funksionoi por m pas filluan t shfaqeshin probleme.Probleme e konstatuara lidheshin me sasira t teprta nga artikuj t caktuar shum marka t ndryshme pr t njjtin produkt disa her medikamenteve u kalonte afati i skadencs dhe duhej t flakeshin dhe njkohsisht artikuj t tjer mbaronin papritur dhe porositeshin me urgjenc.N nj rast madje u gjendn aq ngusht pr fasho gjat nj operacioni saq u drgua me urgjenc asistentja pr ti bler n nj farmaci aty pran.Dr Linda vazhdon t alternohet me Dr Benin pr t mbuluar shrbimin n ditt e shtuna dhe t mrkura por volumi i puns sht rritur aq shum t shtunave sa q nj mjek i vetm nuk sht n gjendje ti prgjigjet t gjitha krkesave .Gjithashtu t premten pasdite orari i vizitave sht i ngjeshur sa q stafi shum shpesh duhej t rrij n pun jasht orari.Njkohsisht t mrkurn pasdite ka aq pak pun sa q Dr Linda merret me mirmbajtjen e zyres dhe kliniks. Pyetje pr diskutim : 1. Identifikoni problemet e manaxhimit t operacioneve n klinik me t cilat po ndeshet Dr Linda. 2. Skeduli i vendosur nga Dr Linda funksiononte mir n klinikn ku ajo kishte punuar.Cilat jan disa nga arsyet se pse ktu nuk po funksionon? 3. Identifikoni disa nga arsyet se pse klinika ka probleme me inventarin ? 4. far duhet t kishte br ndryshe Dr Linda n mnyr q t shmangte disa nga problemet aktuale? 5. far sugjerimesh mund tjepni tani Dr Linds ?

Krkim n internet : Vizitoni faqen e internetit pr t paktn nj kompani prodhuese dhe nj kompani shrbimi.Pr do kompani identifikoni t paktn 5 vendime karakteristike t Manaxhimit t Operacioneve dhe tregojini rezultatet n nj tabel.Cilat prej vendimeve jan strategjike dhe cilat jan taktike?Si ndryshojn kto vendime n varsi nga kompanit q keni zgjedhur? (prodhimi apo shrbimi )

Kapitulli 3 :Parashikimi i krkess

Problema : 1.Shitjet pr nj produkt pr 3 muajt e kaluar kan qen 200 ,350 dhe 287 njsi. a. Prdorni nj mesatare lvizse 3- mujore pr t br nj parashikim pr muajin e katrt. b. Nse krkesa aktuale pr muajin e katrt sht 300 njsi llogaritni parashikimin pr muajin e pest ? 2.Butiku Beauty po prjeton shitjet javore si m posht : Java 1 2 3 4 5 Shitjet 432 396 415 458 460

Parashikoni shitjet pr javn e gjasht duke prdorur : a. Metodn naive b. Mesataren e thjesht c. Nj mesatare lvizse 3 javore

Kapitulli 4 :Projektimi i Produktit dhe Shrbimit

Ushtrimi 1.Kompania SS-13 merret me prodhimin e karrigeve dhe tavolinave pr blers t ndryshm individual dhe pr kompani t ndryshme.Manaxhimi aktualisht po prpiqet t identifikoj se n ciln faz t ciklit t jets ndodhen kto produkt . T dhnat e nevojshme jepen n tabeln e mposhtme :
Produkti Treguesi Performanca e ktij viti ne (lek) Ndryshimi mbi vitin e fundit (%) Ndryshimi mesatar vjetor pr 4 vitet e fundit (%) +1.2 +0.5 -0.5

Shitjet vjetore mimi pr njsi Fitimi marzhinal pr njsi Fitimi total Shitjet vjetore mimi pr njsi Fitimi marzhinal pr njsi Fitimi total

15.1 mil 10.2 $/njsi 0.22

-3.1 0 -2.1

2.5 mil 35.4 mil 25.3 $/njsi 0.7

-7.4 +51 +6 +10

+0.2 +30 +5 +11.5

6.9 mil

+49

+28

a. N ciln faz t ciklit t jets s produktit sht produkti A?Po produkti B?Shpjegoni prgjigjen tuaj. b. Pr cilin produkt ,mimi i ult do t jet nj prparsi m e madhe konkurruese ?Pse ? c. Prioritete konkurruese t tilla si :cilsia e lart,fleksibiliteti,pr k produkt do t prdoren ?Pse ? Ushtrimi 2 :Drejtori i prodhimit t kompanis Alfa ka br vlersimet e mposhtme pr vitin e ardhshem lidhur me prodhimin dhe shitjen e njrit prej produkteve t kompanis s tij: Shitjet e pritura : 15.000 /njsi Kosto fikse :280.000 $ /vit Kosto variabl :100 $/njsi mimi i shitjes :125 $/njsi a. Cili sht kontributi i pritur tek fitimet e ktij produkti pr vitin e ardhshm ? b. Ai beson q kostot variabl mund t rriten pr shkak t rritjes s kostove t lndve t para.Me sa mund t rriten kostot variabl q ta lejojn akoma kt produkt t kontribuoj pozitivisht tek fitimet pr vitin tjetr ? c. Gjithashtu ai beson se kosto fikse mund t zvoglohen nga ulja e buxhetit t projektuar t marketingut.Nse kostot variabl rriten nga sasia e llogaritur n pikn b me sa duhet t ulen kostot fikse pr t arritur kontributin e fitimeve t projektuara ?

Kapitulli 2 :Strategjia e Operacioneve &Prioritetet Konkurruese.

Problema 1.Nj firm e vogl prodhon kuti druri pr transportin e motoikletave.Pronari i saj dhe tre punonjsit e tij shpenzojn 40 or n dit pr t prodhuar 120 kasa. a. Sa sht produktiviteti i tyre ? b. Pronari dhe punonjsit e tij po mendojn t riprojektojn proesin e puns pr t prmirsuar efiencn .Nse arrijn t prodhojn 125 kasa n dit sa do t jet produktiviteti i ri ? c. Sa do t jet rritja n produktivitet?

2.Kompania Mega prodhon goma pr traktor. Megaprodhon 1000 goma n dit me burimet e mposhtme : 400 or pun me 12,5 $ /or,20.000 kg n dit lnd e par me 1 $ /kg,5000 $ n dit energji,10,000 $ dit kapital. a. Sa sht produktiviteti i puns ? b. Sa sht produktiviteti multifaktorial pr kto goma? c. Sa sht prqindja e ndryshimit n produktivitetin multifaktorial nqs fatura e energjis ulet me 1000 $ pa e paksuar prodhimin ose prdorimin e inputeve t tjera ? 3.Kompania Delta prodhon 500 arka n dit me produkte deti t freskta duke punuar n dy turne 10 orshe.Pr shkak t krkess s lart manaxhert kan vendosur t operojn me tre turne 8 orshe.Tani fabrika mund t prodhoj 650 arka n dit. a. Llogarisni produktivitetin e kompanis prpara dhe pas ndryshimit n rregullat e puns. b. Sa sht prqindja e ndryshimit t produktivitetit ?

Rast Studimi nr 1 : Banka Prima e ka nisur punn q n vitin 1964.Ajo sht rritur n mnyr t qndrueshme gjat viteve dhe ka krijuar nj klientel besnike.Sot ekzistojn 45 deg t banks n t gjith vendin.Banka ofron nj gam t gjer shrbimesh pr individt dhe bizneset .Banka Prima e konsideron veten si nj organizat konservatore por dhe novatore.Degt e saj qndrojn t hapura nga e Hna n t Premte 9:00-12:00 Shumica e faciliteteve jan vendosur pran qendrave tregtare t njohura m shum si ATM dhe t paktn tre sportele t aksesueshme nga makina.Sidoqoft rritja e banks ka sjell disa probleme.Gjetja e numrit t prshtatshm t punonjsve pr bankn dhe pr sportelet e makinave ka qen nj sfid e vrtet.Disa klient tregtar kan shprehur paknaqsi pr shkak t kohs s gjat t pritjes.Gjithashtu zona e parkingut shpesh ka vuajtur nga mbipopullimi gjat kohs s pikut.Ndrsa banka prima po prjeton nj periudh rritjeje,industria bankare po karakterizohet nga nj konkurrenc e fort.Konkurrentt ofrojn norma interesi gjithnj e m t ulta pr huat dhe gjithnj e m t larta pr depozitat.Meqnse banka aktualisht po has probleme dika duhet br me shpejtsi ose ajo do t humbas klientt.Bordi i drejtorve ka vendosur t ndjek nj strategji m agresive.Ndrsa shumica e konkurrentve po konkurrojn duke u fokusuar tek kostoja .Bordi ka vendosur q Banka duhet t fokusohet tek shrbimi i klientit n mnyr q t diferencohet nga konkurrentt.Banka ka nisur t lviz n kt drejtim duke krijuar nj departament pr tju prgjigjur pyetjeve t klientve e q ofron shrbim 24 or.Megjithat pati probleme me kt prpjekje pr shkak t personelit t pakt dhe linjave t pamjaftueshme telefonike.Bordi krkonte q banka ti zgjidhte n mnyr agresive problemet e shrbimit t klientit q lidheshin me personelin,sistemimin dhe fasilitetet.Njkohsisht krkonte m shum kreativitet pr t prmirsuar shrbimin duke ofruar shrbimin online dhe shrbime t posame pr klientt e mdhenj.Antart e Bordit besojn njzri se duke prmirsuar shumicn aspekteve operacionale t banks do ti sigurojn asaj avantazh konkurrues.Bordi ja paraqiti strategjin e re Viktorit ,zvends president i operacioneve,Ai sapo sht ngritur n prgjegjsi dhe e kupton rndsin e manaxhimit t operacioneve.Atij ju krkua t identifikoj t gjitha ndryshimet q duhej t kryheshin n funksionin e operacioneve n mbshtetje t strategjis s re dhe ti paraqiste ato n mbledhjen e ardhshme t Bordit.Viktori kishte shpresuar nj mundsi e till pr t treguar aftsit e veta q kur filloi pun n bank.Ky ishte rasti m i mir.

Pyetje per diskutim 1. Pse sht i rndsishm funksioni i operacioneve pr zbatimin e strategjis s nj organizate? 2. Hartoni nj list me ndryshimet q duhet t realizoj banka nga kndvshtrimi i operacioneve.Filloni me vendimet q kan impakt m t madh. 3. Mendoni pr prmirsimet q keni listuar n pikn 2.Sa t ndryshme do ishin sugjerimet tuaja nse banka do t ndiqte nj strategji q synon uljen e kostos?

Rast studimi nr 2:

N rajonin e Azis Jug-lindore ka shum hotele luksoze por pak prej tyre mund t krahasohen me Penangnj hotel me 440 dhoma n brigjet e mrekullueshme malajziane t Oqeanit Indian.Manaxheri i prgjithshm i hotelit e ka krejtsisht t qart rndsin e funksionimit me efektivitet t operacioneve t hotelit. t manaxhosh nj hotel me kto prmasa sht nj detyr jashtzakonisht e ndrlikuar.Klientt tan kan do t drejt q t jen krkues.Ata presin nga ne shrbim t klasit t par dhe ne duhet tjua garantojm at. Cilsia e shrbimit duhet duhet t jet e padiskutueshme.Kjo do t thot ti futesh gjrave me themel.Stafi yn p.sh duhet t jet i sjellshm t ruaj distancn dhe prsri t jet miqsor me klientt.Sigurisht ata duhet t ken informacion dhe njohuri q ti prgjigjen pyetjeve t klientve.Ndrtesa ,mobiljet dhe pajisjet duhet t jen n funksion t atmosfers s luksit q kemi krijuar n hotel.Dizenjot e zgjedhura me shije dhe materialet e klasit t par jo vetm krijojn prshtypjen e duhur por edhe i rezistojn kohs duke br q hoteli t duket mir edhe pse vitet kalojn. Megjithat mendoj se cilsia lidhet m tepr me aftsin pr tju paraprir nevojave t klientve tan dhe pr t parashikuar se far i knaq apo bezdis ata Kjo mund t realizohet n mnyra t ndryshme nse klienti ka qen edhe m par n kt hotel stafi shmang prsritjen e informacionit q e ka dhn njher n vizitn e par.Stafi i recepsionit thjesht kontrollon nse klienti ka qen her tjetr n hotel dhe nse po i shoqron drejt n dhom pa shkaktuar vonesa t bezdisshme.Cilsia e shrbimit nnkupton edhe ti ndihmosh klientt t zgjidhin problemet q mund t ken.Nse kompania ajrore i ka humbur bagazhet klientit ai ose ajo do t mbrrij i acaruar n hotel. Nuk ka rndsi nse kemi qen apo jo ne ata q e kan acaruar klientin,sht patjetr detyra jon ta bjm t ndjehet m mir Shpejtsia e prgjigjes ndaj krkesave t klientit sht dika tjetr me rndsi Klienti nuk duhet ln t pres.Nse nj klient ka nj krkes tani kjo krkes duhet plotsuar tani dhe jo m von.Kjo nuk sht gjithnj e leht por ne bjm t pamundurn.Psh nse t gjith klientt e hotelit ton vendosin sonte ti telefonojn shrbimit n dhom pr t krkuar datn n vend q t shkojn n restorantet e hotelit ,departamenti i shrbimit n dhom sigurisht q do t ishte i mbingarkuar.Klientt do t detyroheshin t prisnin gjat dhe do ishte e papranueshme.Ne prpiqemi q t vzhgojm me kujdes tendencn e krkess pr shrbim dhome.Nse mendojm se po rritet drejt atij niveli q do ta bnte kohn e pritjes t papranueshme nga klienti ather thrrasim n hotel personel nga restorantet.Sigurisht stafi duhet t jet i kualifikuar dhe t zotroj shum aftsi.N fakt ne kemi nj politik t brendshme q t punsojm n restorante punonjs q mund t bjn m shum se nj pun.sht ky lloj fleksibiliteti q na lejon ti prgjigjemi shpejt klientve.

Besueshmria sht nj parim themelor pr nj hotel t manaxhuar mir.Ne duhet t mbajm gjithmon premtimet tona.Psh dhomat duhet t jen gati n koh dhe llogaria duhet t jet gati pr tu paraqitur n momentin q klienti largohet.Klientt presin shrbim t besueshm dhe do mangsi n kt drejtim sht shkak i ligjshm pr paknaqsi.Besueshmria sht e rndsisshme sidomos n rastet e mdha si psh konferencat ose banketet.N t tilla raste do gj duhet t jet n koh pijet ,ushqimet,zbavitja .Fleksibiliteti ka shum kuptime pr hotelin,s pari nnkupton aftsin pr tju prshtatur krkesave t klientve Ne nuk kemi kurr dshir t themi JO,.Psh nse nj klient krkon djath Camembert dhe ne nuk kemi,nj punonjs do t shkoj qoft dhe n supermarket pr ta bler.Nse nuk mundemi ta plotsojm krkesn megjithse kemi br t pamundurn ather do t prpiqemi t negociojm me klientin duke i ofruar zgjidhje alternative.Kjo ka nj efekt ansor t rndsishm na ndihmon ta mbajm stafin t motivuar. Fleksibiliteti n hotel nnkupton gjithashtu aftsin pr tju prshtatur luhatjeve sezonale t krkess.Kjo arrihet n nj far mase duke prdorur punonjs me koh t pjesshme.N funksionet e brendshme t hotelit kjo nuk prbn problem,n lavanderi psh. sht e thjesht t shtosh nj turn n periudhat e ngarkuara.Situata sht m problematike n pjest e hotelit q kan kontakt t drejprdrejt me klientt. Nga personeli me koh t pjesshme nuk mund t presim t njjtat aftsi ndrpersonale si personeli i rregullt.Nj zgjidhje sht q personelin me koh t pjesshme ta mbajm n prapasken sa m shum t jet e mundur duke ln kontakt me klientt personelin m t kualifikuar.Psh .nj kamarier q normalisht merr porosin shrben ushqim dhe heq pjatat e papastra n koh piku do ta kufizonte aktivitetin e vet vetm n marrjen e porosis dhe shrbimin e ushqimit.Heqja e pjatave t papastra do t bhej nga stafi me koh t pjesshme. Prsa i takon kostos rreth 60 % t shpenzimeve t prgjithshme operative t hotelit zn ushqimet dhe pijet,kshtu q nj mnyr e mir pr t kontrolluar kostot sht t tregosh sht t tregosh kujdes q ushqimet t mos shprdorohen.Kostot e energjis 6 % e totalit jan nj tjetr burim potencial kursimi. Ndonse kursimet jan gjithmon t mirpritura hoteli tregohet gjithnj e i kujdesshm q t shklqyer q na jep avantazhin konkurrues jo mimi.Shrbimi i mir nnkupton q klienti do t kthehet prsri e prsri.Gati gjysma e klientve tan jan persona q kan qen edhe m par tek ne.Sa m shum klient kemi aq m e lart sht shkalla e prdorimit t dhomave dhe restoranteve dhe kjo sht ajo q i ul kostot pr klient dhe siguron nj fitim t arsyshm.Kshtu q n fund cikli mbyllet:sht cilsia e shrbimit ajo q e mban volumin e lart dhe ul kostot.

Pyetje pr diskutim : 1. Prshkruani mnyrn se si manaxhimi i hotelit mund t : a. Garantoj q mnyra si manaxhohet hoteli sht e prshtatshme me strategjin konkurruese t hotelit. b. Implementoj ndryshimet n strategji . c. Zhvilloj operacionet n mnyr q t udhheqin strategjin afatgjat t hotelit. 2. M sipr prshkruhet se si cilsia ,shpejtsia,besueshmria,fleksibiliteti dhe kostoja ndikojn mbi klientin e jashtm.Shpjegoni se si kto objektiva t performancs mund t ken prfitime t brendshme pr kompanin.

Krkim n internet : Zgjidhni dy kompani q operojn n t njjtn industri.Mund t zgjidhni industri si psh .ajo bankare ,fast-food,kujdesi shndetsor,prodhimi i kompjuterave apo prodhimi i makinave. 1. Vizitoni faqet e internetit t kompanive q keni zgjedhur dhe mblidhni informacionin e mposhtm :misionin ,tregun e synuar ,veorit e produkteve ose shrbimeve q ato ofrojn. 2. Shpjegoni dallimet ndrmjet strategjive t biznesit dhe tregjeve t synuara pr kto kompani. 3. Si ndryshon produkti/shrbimi n varsi t strategjis s prgjithshme dhe tregut t synuar? 4. N mnyr funksioni i operacioneve e mbshtetet strategjin e biznesit? 5. Prpiquni t shpjegoni se si i prdorin operacionet burimet organizacionale n mbshtetje t stratgjis s biznesit.