Professional Documents
Culture Documents
Nena at Neneng
Nena at Neneng
Lupang tinubuan
Narciso g. reyes
Narinig niya ang pag usad ng tren naiwan sa likuran nina Danding ang takip
silim ng tutuban, at silay napaginta sa malayang hangin at sa luwang ng umaga.
Huminga ng malalim ang kaniyang Tiya Juanan na nagpagising sa kamalayan ni
Danding. Napawi tila ulap sa isip niya ang gulo at ingay ng pag-alis, at gumitaw ang
pakay ng kanilang pag-uwi sa Malawig, upang dumalaw sa namatay na kamag-anak
ang kanyang Tata Inong. Nakadam ng lungkot si Danding bagamat hindi niya nakita
kailanman ang namatay na tiyuhin.
Sa Malawig, ipinanganak ang kanyang ama, doon lumaki at nagka isip at
nadama niya ang pag usbong sa kanyang puso ang isang pambihirang pananabik.
Pagdating sa Malawig sari-saring pakilala, kumustahan na kanyang malalapit at
malalayong kamag-anak. Sa isang banda nakadama ng pasasalamat si Danding na
sarat ang kaniyang ilong, kundi hindi ay pulpol na marahil siya ngayon. Napako sa
kanila ang pansin ng lahat. Isang manipis na dingding na sawali ang tanging
nakapaginta sa bulwagan at sa pinakaloob na bahay na siyang kinabuburulan ng
patay. Sa pagpasok ni Danding ay nag iba ang kanyang pakiramdam. Napawi sa
kaniyang pandinig ang alingawngaw sa labas at dumampi sa kanyang puso ang
katahimikan ng kamatayan. Nabakas niya ang bahagyang pagkakawangis sa
kanyang ama. Bigla siyang nakaramdam ng awa at lungkot. Pumuta sia ng bukid sa
may likuran ng bahay. Hindi kalayuan ay natanaw niya si Lolo Tasyo . Madami siyang
nalaman tungkol sa kanyang ama ang pagkakaparis nila sa pagsasalita at ang
nagging buhay kabataan ng kanyang ama.
Handa na ang hukay, nasa gild ng simbahan ang libingan bagay na
nagpagunita kay Danading ng sumpa ng Dioys.Wala ng nalalabi kundi paghuhulog
at pagtatabon ng kabaong.Pinagtiim ni Danding ang kanyang mga bagang ngunit sa
kaniyang pagtitimpi ay naramdaman niyang nangigilid ang luha sa kanyang mga
mata. Balisa at nagsisikip ang dibdib sa damdamin nadarama. Si Danding ay
lumayo at nagpaunang bumalik sa bahay.
Ang kapayapaan ng bukid, unti-unti siyang pinanawan ng lumbay at
ligamgam at natiwasay ang pagod niyang katawan, sa kapirasong lupa dito
isinilang ang ama niya. Napanatag ang kanyang puso sa sandaling iyon at tila
hawak ni Danding sa palad ang lihim ng tinatawag na pag-ibig sa lupang tinubuan.
Dahan-dahan siyang tumayo. Gabi na. Kagat na ang dilim sa lahat ng dako, wlang
buwan at may kadiliman ang langit. Nababanaag pa niya sa kalayuan ang paglikha
ng tula ng kanyang ama at aandap-andap na bituing naging saksi sa unang pag-ibig
nito.
siyang tutol sa aking ginawa. Kinulob ko siya sa makapal na kumot matapos inumin
niya ang ibinigay kong mainit na tubig na pinigaan ng kalamansi. Nakangiti si ama
habang ginagawa ko iyon nawika niya mangagamot pala ang aking dalaga.
Ilang araw na nakaratay si ama at nawika ng manggagamot gagawin niya
ang lahat ng kanyang makakaya. Ipinalinis ni ama ang kanyang hapag ng kanyang
silid, sa pang ilalim na kahon ng kanyang hapag nagbigay ng pansin ang isang
kahitang pelus na rosas at isang salansan ng liham. Ang larawan sa kahitang pelus
ay hindi yaong hawas na mukha, may ilong na kawangki ng tuka ng isang loro,may
maninipis na labi sa likod niyon ay nasusulat sa maliit at bilugang titik sa bughaw na
tinta. Sapagkat akoy nakalimot. Nakadama ako ng pagkapoot at sa mga
sandaling yaon ay natutuhan ko ang maghinanakit sa kay ama.
Hiningi ni ama ang panulat sa aklatan at aniyay isang dalubhasang kamay
ang uukit non sa itim na marmol, na lailanmay hindi ko aangkining likha ng aking
mga daliri. Kinatatakutan ko ang pagkawala ng diwa ni ama. Si ina ay patuloy sa
kanyang pagluha kung walang maaring makakita sa kanya. Nasa mga mata man
niya ang ilaw ng pagkabigo. Natitiyak niya ang kasiyahang nadama ng kalilisang
kaluluwa.
WALANG SUGAT
SEVERINO REYES
Kuwento ng pag-ibig ni Julia para kay Tenyong. Na nagpapamalas sa
panunuyo at tuksuhan ng dalawang nag iibigan. Sumisimbolo sa pag-ibig na tulak
mong kabigin bibigay rin.Noon panahon ng mga Frayle pinahihirapan ang mga
Pilipino, mahigpit na ipinagbabawal ang aklat na filibusterismo o kaya ay miyembro
ng Mason. Pagaaklas ang turing ng mga fryale sa ganitong gawain. Kaya isa sa
naakusaha nito ang ama ni Tenyong na si Kapitan Inggo.
Sa pagkukunwari ng mga frayle, nilinlang nila ang mga dalaw ng mga
bilanggo, isa na rito ang ina ni Tenyong. Pinaniwala nila ang mga Pilipino na
nirerespeto nila ang karapatang pantao. Ngunt kabaligtaran ang nagyayari.
Pinagmamalupitan nila ang mga bilanggo at pinahihirapan. Bagay na nalaman ng
ina ni Tneyong. Namatay si Kapitan Inggo at di nakayanan ni Putin (ina) ang
nangyari at hinimatay. Nag-alsa ang mga kalalakihan. Sigaw ng patriotismo. Upang
maibalik ang kalayaan sa pagkakabihag ng tatlong taon sa kamay ng mga frayle
ang minamahal nilang inang bayan. Sinugod ng mga katipunero ang estacion
Guiguinto.
Pinagkakasundo ng ina (Juana) ni Julia ang anak niyang si Julia kay Miguel na
anak ni Tadeo. Na mahigpit na tinututulan ni Julia. Kaya gumawa siya ng paraan
para malaman ni Tenyong ang nais ng kaniyang ina. Inutusan niya si Lucas na
ipagsabi kay Tneyong na ipinagkakasundo siya kay Miguel, at naitkda na ang
kanilang petsa ng kasal.
Maging man ang taumbayan ay nakisentimyento sa mga kolonisador, kundi
mga paring Pilipino tulad ni Pari Teban. Upang mailigtas sa kamay ng mga frayle
sumasakop s inang bayan. Ang pagkakasundo ng bawat Pilipino laban sa mga
dayuhan. Ipinaglalaban ang karapatan ng bawat at ang pagiging malaya n gating
bayan.
Bago makapunta si Lucas sa lugar ni Tenyong. Pinagmalupitan siya ng
dalawang uri ng Pilipinong bumugbog sa kanya, ang taksil ng bayan, ang Makabebe
(Macabebe Scouts) at ng mga katipunero.
Ikinalungkot ni Tneyong ang natanggap niyang balita mula kay Lucas. Labis
na nasaktan si Tenyong nang malaman niyang ikakasal na si Julia. Kaya gumawa ng
para hindi matuloy ang kasala. Kasama ang mga Katipunero, bumaba sila sa bayan.
Nagkunwaring sugatan si Tenyong upang makasal kay Julia. Iyon nga ang nangyari,
ikinasal sila.Sila rin sa huli, nasukat man ang kanilang pagmamahalan sa isat isa
hindi naman sugatan ang kanilang pag-iibigan.
TANIKALANG GINTO
JUAN ABAD
Si Liwanag na may edad na 16 taong gulang ay umiibig kay KUlayaw isang
binatang mahinhin na 18 taong gulang. Na mahigpit na tinututulan ni Maimbot ang
tiyuhin ni Liwanag. Isang mabagsik at magaspang na pag uugali. Panginoon ni
Nagtapon, binatang magaslaw at kapatid sa ina ni KUlayaw, sunod sunuran sa
gusto ng kaniyang panginoon. Ang kanilang ina ay si DAlita, na maramdamin. Si
Manunulo, dukhang mangingilaw ng palaka na may katamtamang gulang. Bat
(Diosa), kumakatawan sa katwiran. Si Diwa kumakalarawan ng pananalig. Kaluluwa
ni Dalita ang demonyo at Kamatayan.
Dahil sa kalupitan ni Maimbot nagtanan si Liwanag at KUlayaw. Na agad
naman ipinahanap ni Maimbot kay Nag-tapon. Nagkunwari si Nag-tapon sa kaniyang