TurkSail - Yelkencilerin Evi - Laminasyon tipleri ve Mkemmel Laminasyon

Perembe, 30 Ekim 2008 01:24 - Son Gncelleme Perembe, 30 Ekim 2008 02:31

Bu yazmzda daha nce szn ettiimiz kompozit materyallerin uygulamasna

deineceiz.
Laminasyon denilen ilem, elyaf ve reinenin bir araya getirilerek kompozit materyale
dnmesine
verilen
isimdir.
M
kemmel laminasyonun
tanm ise elyaf katlarnn birbirlerine
boluksuz
yapmasdr.
Elyaf lifleri ve katmanlar arasnda hava kalmamas ve bunlar yaplrken de minimum reine
kullanlmas anlamma gelen
Mkemmel laminasyon
a ulamak olduka zahmetli bir uratr ve
byk yatrmlar
gerektirebilir. Ancak mkemmel laminasyona sahip tekne
daha hafif, daha salam
ve
ok daha uzun mrl
olur.
u ana kadar bildiimiz en kaliteli tekne laminasyonu Juan K. tasarm, Killian Bushe yapm
Ericsson VOR
serisi teknelerdir. Bu teknelerde yaplan ultrason taramasnda en ok
yzde 1
orannda hava boluuna rastlanmtr.
Laminasyon tiplerini el yatrmas, vakumlama, infzyon ve pre-preg vakum olarak 4 ana
balk altnda inceleyebiliriz.
EL YATIRMASI:
Bu yntem en ok kullanlan laminasyon tekniidir.
ncelikleri vardr ama kark prosesleri yoktur ve nispeten basit iilik gerektirir. Elyaf serilir ve
reine
fra, rulo, crcr
vastasyla elyafa yedirilir.
Maliyeti en dk

1/6

TurkSail - Yelkencilerin Evi - Laminasyon tipleri ve Mkemmel Laminasyon

Perembe, 30 Ekim 2008 01:24 - Son Gncelleme Perembe, 30 Ekim 2008 02:31

tekniktir ve ok fazla ara gerece gereksinim duymaz.

Dolaysyla en ok tercih edilen yntemdir. Ama asla hafif olmas gereken bir yar teknesinin
inas iin yeterli deildir.
ok fazla reine kullanlr ve ne
kadar iyi uygulanrsa uygulansn hava boluunun
en fazla
kald yntemdir.
Reinenin bitmi kompozite oran yzde 70 dolayndadr (zetle: 1 kg elyaf slatmak iin 2.5
kg reine
gerekir).

VAKUMLAMA:
Bu yntem balangta el yatrmasyla ayndr. Fark ise lamine edilen alann slatma ilemi ta
mamlandktan sonra
naylonla kapatlarak
vakumlanmasdr.
Uygulamada slak elyaf zerine delikli naylon, onun zerine de emici kee ve en st kata da
vakum naylonu
yerletirilir ve yzey vakumlanr. Bu sayede elyaflar basn altnda ok daha iyi yaprlar. Hava
boluklar minimize edilir ve ihtiya fazlas reine
keeye emdirilerek
yap hafifletilir.
Bu ilemde oran yzde 50dir. (1kilo elyafa 1 kilo reine, e durumda el yatrmasna gre 1.5 kg
tasarruf).
Bunu vakum basncn artrarak daha da aalara ekmek mmkndr ama bu kez elyafn k
uru kalma
riski doar.
Bu yntemin eksi yn ise zellikle sandvi retimlerde d katlar, ekirdek malzeme ve i
katlar
olmak zere
3 kere vakumlama
yaplmas gerekliliidir. Bu yzden
iilik
ve
sarf malzeme
maliyetleri artar. Ancak
mkemmel laminasyon

2/6

TurkSail - Yelkencilerin Evi - Laminasyon tipleri ve Mkemmel Laminasyon

Perembe, 30 Ekim 2008 01:24 - Son Gncelleme Perembe, 30 Ekim 2008 02:31

a sizi yaklatrr.

NFZYON :
nfzyon byk lde vakum yntemine benzerlik gsterir. Nispeten daha yeni bir
yntemdir ve vakuma gre
sreden
ve
sarf malzemeden tasarruf
etmenizi salar.
nfzyon sisteminde kompozitin tm katlar kuru olarak kalba yatrlr (bu yntem daha ok
sandvi uygulamalarda tercih edilir. Nedeni ise s
andviin orta katmann oluturan kpklerin kanall ve delikli olmas yznden reinenin
basn altnda ilerlemesine
imkan vermesidir.)
Daha sonra en ste peelply adn verdiimiz yzey dzeltici ve yapma nleyici kuma
serilir. Vakum kanallar hazrlanr ve kuru yap zerine reineyi iletecek olan
besleme kanallar
yerletirilir. Ardndan tm yzey
vakum naylonu
ile kaplanarak vakumlanr.

Yapnn tm iin gereken reine miktar bir varilde hazrlanr ve besleme kanallarndan
ekilen hortumlar reine variline yerletirilerek
vakum altndaki
yapya reine tatbik edilir. Bu sayede reineyle temas etmeden ve zehirli gaz aa kmadan
laminasyon ilemi yzeyin bykl ne olursa olsun
30-40 dakikada
tamamlanr.
Bu ilemin eksi yn ise ok riskli olmasdr.
nfzyon esnasnda kabilecek en ufak aksilik bile tm rnn pe atlmas anlamna
gelebilir. Bu yzden detaylarn

3/6

TurkSail - Yelkencilerin Evi - Laminasyon tipleri ve Mkemmel Laminasyon

Perembe, 30 Ekim 2008 01:24 - Son Gncelleme Perembe, 30 Ekim 2008 02:31

defalarca
kontrol edilmesi gerekir. Reine elyaf oran yzde 50dir.

PRE-PREG VAKUM:
Bu yntem laminasyonun son noktasdr.
u ana kadar bulunmu ve denenmi daha kaliteli bir laminasyon teknii yoktur.
Pre-preg elyaf, ierisinde nceden yedirilmi reine bulunan kuru bir elyaftr. Elyafa yedirilen
reine belli bir scaklkta (pre-preg elyafn tipine gre deiir)
sv hale
gelmekte daha sonrada
donmaya
gemektedir.
Dier yntemlerde tm reineler uygulanrken bu yntemde ise sadece Epoksi kullanlmaktad
r. Uygulanmas
vakumla benzerlik
gsterir.
Elyaflar serilir ve vakumlanarak frnlanrlar. Bu yntemde reine elyafa zel makinelerle
yedirilir
. Bu sayede
elyafta kuru blge kalmaz. Bu yntemde reine elyafa mkemmel ekilde yedirildii iin gereken
en az
miktarda
reine kullanlmaktadr. Oran
yzde 37
dir!!! (1 kilo elyaf iin yaklak olarak 0.85 kg reine).
Bu yntem zellikle byk teknelerin laminasyonunu byk lde kolaylatrr.
ok kaliteli, mkemmele yakn son rn elde edilir. Fakat bir ok riski vardr. ncelikle
malzemenin
maliyeti y
ksektir ve
Pre-Preg
elyaflar
souk hava deposunda
muhafaza edilmelidir. rnlerin saklanma sresi
-18 derecede 2 yldr
. Dolaysyla

4/6

TurkSail - Yelkencilerin Evi - Laminasyon tipleri ve Mkemmel Laminasyon

Perembe, 30 Ekim 2008 01:24 - Son Gncelleme Perembe, 30 Ekim 2008 02:31

Pre-Preg
kullanacak bir tersanenin ncelikle
souk hava deposuna
sahip olmas gerekir.
Ayrca en nazl post-cure ilemi Pre-Preg uygulamalarda olur. Bunun iin hassas ayarl
frnlar
ina edilmesi
gerekir.
Pre-Pregde uygulanan en karmak ve pahal ama bir o kadar da kaliteli ilem auto-clave
yntemidir. Kalp zerine yerletirilen elyaflar
auto-clave
frnnda hem
200 derecelere kadar stlr
hem de
3 atmosfere kadar basn
uygulanr. Bu uygulama daha ok nispeten ufak rnlerin retiminde kullanlr (direk, dmen
palas, asimetrik kanatlar, vb.)
Bugn TP52lerin tm, maksiler, VOR tekneleri, AC tekneleri hep Pre-Preg elyafla retilirler.
Sadece yar tekneleri deil,
Pr
e-Preg
ile retilen bir ok
gezi teknesi
de vardr.
Pre-Preg, vakum ya da infzyonla retilen gezi tekneleri emsallerine gre daha hafif, uzun
mrl
ve salam o
lurlar. Kazand zellikler yznden gezi teknesinde
daha ufak motor
kullanlabilir.
Srati daha yksek, yakt tketimi, motor grlts
ve titreimi daha az olur. Ayrca bakm maliyetleri de ok daha dktr.
Sonu olarak, mkemmel laminasyona sahip bir tekne ister yar, ister gezi amacyla kullanlsn,
daha ilevsel bir son rn olur.
AUTO-CLAVE FIRINLAR

5/6

TurkSail - Yelkencilerin Evi - Laminasyon tipleri ve Mkemmel Laminasyon

Perembe, 30 Ekim 2008 01:24 - Son Gncelleme Perembe, 30 Ekim 2008 02:31

6/6