Curso de linguaxe

administrativa
claridade
sinxeleza
cohesin
adecuacin
coherencia

nivel superior

Curso de linguaxe administrativa

nivel superior
Secretara Xeral de Poltica Lingstica
Consellera de Cultura, Educacin e Ordenacin Universitaria

Crditos
Edita: Xunta de Galicia
Valentn Garca Gmez

Secretario xeral de Poltica Lingstica

Direccin de proxecto
Xon Rivas Cid

Subdirector xeral de Poltica Lingstica

Coordinacin

Martn Ramos Insua

Autora dos/as fillogos/as:

Asesoramento

Cobas Medn, David

Gonzlez de la Cmara, Elena (pedagoga)

Domnguez Conde, Nancy

Garca Ares, Maricarme

Garca Snchez, Daniela

Martnez Mayo, Concha

Marzabal Expsito, Felisa

Mayo Redondo, Susana
Ramos Insua, Martn

Varela Vzquez, Begoa

ISBN: 978-84-453-5107-9
Dep. leg.: C 1579-2013

Garca Cancela, Xermn (fillogo)

Iglesias Ros, Mnica (avogada)

Lodeiro Paz, Estefana (asesora xurdica)

Monteagudo Romero, Henrique (fillogo)

Rey Rey, Nelly (pedagoga)

Villares Naveira, Lus (maxistrado)

ndice
Mdulo 1 11
Contorno. Historia: a reincorporacin aos usos formais. Lexislacin: disposicins bsicas sobre os dereitos universais. Lingua oral. A elaboracin
do discurso oral no mbito profesional. Tipoloxa do discurso oral no mbito profesional. Lxico. A escolla das palabras.
Mdulo 2 21
Contorno. Historia: 1936. O que puido ser e non foi. Lexislacin: a Declaracin universal dos dereitos lingsticos I. Gramtica. O infinitivo sen
rxime. Redaccin e estilo. A composicin da pxina. Lxico. Tecnicismos
e latinismos.
Mdulo 3 27
Contorno. Historia: 1978: Un status xurdico favorecedor. Lexislacin: a
Declaracin universal dos dereitos lingsticos II. Gramtica. O complemento directo sen preposicin a. Redaccin e estilo. A organizacin do
contido. Lxico. Ampliacin de lxico e estranxeirismos.
Mdulo 4 35
Contorno. Historia: a capacitacin do persoal das administracins. Lexislacin: a Carta europea das linguas rexionais ou minoritarias I. Gramtica.
A pasiva reflexa con se. Redaccin e estilo. A racionalizacin grfica, a
numeracin e os anexos. Lxico. Vulgarismos.
Mdulo 5 41
Contorno. Historia: o influxo modernizador da linguaxe administrativa.
Lexislacin: a Carta europea das linguas rexionais ou minoritarias II. Gramtica. O xerundio de posterioridade. Redaccin e estilo. Os marcadores
textuais. Lxico. Eufemismos.
Mdulo 6 49
Contorno. Sociolingstica: o galego e as linguas. Gramtica. O xerundio
especificativo. Redaccin e estilo. A redundancia: formas baleiras, concorrencias e formulismos. Lxico. Locucins e fraseoloxa administrativa I.
Mdulo 7 55
Contorno. Sociolingstica: o galego na Administracin europea. Gramtica. O xerundio: usos correctos. Redaccin e estilo. Focaxe, digresins,
escuridade e lonxitude. Lxico. Locucins e fraseoloxa administrativa II.

Mdulo 8 61
Contorno. Sociolingstica: o ecolingismo ou o respecto pola diversidade
lingstica. Gramtica. Os rximes preposicionais. Redaccin e estilo. A
linguaxe igualitaria. Lxico. Locucins e fraseoloxa administrativa III.
Mdulo 9 69
Contorno. Sociolingstica: o plurilingismo como normalidade. Gramtica. O infinitivo conxugado. Redaccin e estilo. A progresin temtica.
Lxico. Terminoloxa e fontes terminogrficas I.
Mdulo 10 75
Contorno. Sociolingstica: o plurilingismo como factor de convivencia.
Gramtica. O futuro de subxuntivo. Redaccin e estilo. A propiedade lxica: precisin e concisin. Lxico. Terminoloxa e fontes terminogrficas II.
Mis informacin
80
Exercicios 85
Gua de recursos
103
Glosario 109

 memoria de Xon Rivas Cid,

quen impulsou e dirixiu a elaboracin destes materiais didcticos.

Limiar

A Administracin galega, porfiando na sa encomenda estatutaria, contina a se dotar dos mecanismos necesarios para acadar a plena reincorporacin do idioma propio de Galicia a todos os espazos en que
desenvolve a sa actividade ao servizo da cidadana. Na persecucin
deste obxectivo, a formacin especfica do seu persoal tornouse nunha
peza clave que permitiu experimentar importantes avances tanto na potenciacin do noso idioma coma no asentamento dun modelo de lingua
mis accesible e de calidade no seo administrativo. A irrupcin das
novas tecnoloxas aplicadas aprendizaxe ofrece asemade un marco
cheo de novas expectativas que cmpre aproveitarmos.
A Xunta de Galicia, a travs da Secretara Xeral de Poltica Lingstica
e da Escola Galega de Administracin Pblica, leva anos traballando
para fornecer o empregado pblico recursos xiles e axeitados que favorezan a sa capacitacin lingstica. O persoal cualificado e ben formado consciente da importancia de que ofrecer un servizo de calidade
implica usar un nivel de lingua axeitado, sen incorreccins nin interferencias, baseado nunha linguaxe clara, precisa e accesible. A calidade
dos seus textos, tanto orais coma escritos, xa que logo un indicador
manifesto da calidade do servizo ofrecido.
Unha Administracin moderna debe seguir camiando cara a unha comunicacin eficaz cos seus interlocutores e procurar a xestin xil e
sinxela dos seus procedementos. Os cursos en lia de nivel superior
de linguaxe administrativa e xurdica, ao igual ca os cursos de nivel
medio, inciden no obxectivo de ofrecer un modelo de lingua profesional, clara e coherente coas necesidades da sociedade actual. Na sa
ideacin, deseo e redaccin participou un nutrido nmero de especialistas baixo a coordinacin atenta, rigorosa e amable do recentemente
desaparecido Xon Rivas Cid, subdirector xeral de Poltica Lingstica
que sempre ser lembrado polo seu exemplo de enerxa inesgotable, a
paixn polo traballo e o amor sincero cara ao idioma galego.

Agardamos que este novo recurso contriba a enriquecer anda mis

o valor profesional do persoal ao servizo da Administracin galega e
que, ao tempo, sexa til para impulsar o uso da lingua propia de xeito
eficaz e correcto.
Valentn Garca Gmez
Secretario xeral
de Poltica Lingstica

Sonia Rodrguez-Campos
Directora da EGAP

Mdulo 1
Contorno

Historia: A reincorporacin aos usos formais

Lexislacin: Disposicins bsicas sobre os dereitos universais

Lingua oral

A elaboracin do discurso oral no mbito profesional

Tipoloxa do discurso oral no mbito profesional

Lxico

A escolla das palabras

12

1.1 Contorno
Historia: A reincorporacin aos usos formais
As Irmandades da Fala (1916) foron unha agrupacin fundada
por intelectuais que tian como obxectivo principal a defensa,
a exaltacin e o fomento da lingua de Galicia. O seu voceiro, o
semanario A Nosa Terra, publicbase integramente na nosa lingua. Comezaba a reivindicarse o uso do galego
na actividade pblica.
Pasados os Sculos Escuros, a lingua galega
rexorde durante o sculo
XIX, sobre todo no eido
literario. Nas primeiras
dcadas do sculo XX
comeza tamn a se reivindicar noutros mbitos
formais: prensa, ensaio cientfico etc. As, o galego introdcese
en contextos modernos e urbanos, nos que a accin poltica no
noso idioma cada vez maior, coa reclamacin de institucins e
dun corpo administrativo propio de fondo. Foi grazas s Irmandades da Fala e ao grupo Ns (1920) que a nosa lingua conseguiu
facerse visible na vida pblica da sociedade da poca.
As que nas conclusins da IV asemblea das Irmandades da
Fala (Monforte, 1922) se recollen acordos para impulsar a creacin dun dicionario galego e se lles esixe aos poderes pbricos
o dereito a redactar en galego os documentos notaris e esixir
tamn que sean galegos todo-los funcionarios xudicis.
4
1

10

Lexislacin: Disposicins bsicas sobre os

dereitos universais

Carta das Nacins Unidas (1945)

Artigo 55
Co propsito de crear as condicins de estabilidade e benestar necesarias para
as relacins pacficas e amigables entre as nacins, baseadas no respecto ao
principio da igualdade de dereitos e ao da libre determinacin dos pobos, a
organizacin promover:
[...]
c. o respecto universal aos dereitos humanos e s liberdades fundamentais de
todos, sen facer distincin por motivos de raza, sexo, idioma ou relixin, e a
efectividade de tales dereitos e liberdades.
Declaracin universal dos dereitos humanos (1948)
Artigo 2.1
Toda persoa ten todos os dereitos e liberdades proclamadas nesta declaracin,
sen distincin ningunha de raza, cor, sexo, idioma, relixin, opinin poltica
ou de calquera outra ndole, orixe nacional ou social, posicin econmica,
nacemento ou calquera outra condicin.
Declaracin universal dos dereitos do neno (1989)
Artigo 2
[1] Os estados partes respectarn os dereitos enunciados nesta convencin e
asegurarn a sa aplicacin a cada neno suxeito sua xurisdicin, sen ningunha distincin, independentemente da raza, a cor, o sexo, o idioma, a relixin, a opinin poltica ou doutra ndole, a orixe nacional, tnica ou social, a
posicin econmica, os impedimentos fsicos, o nacemento ou calquera outra
condicin do neno, dos seus pais ou dos seus representantes legais.

13

Artigo 29
[1] Os estados partes conveen en que a educacin do neno deber esta encamiada a:
[...]
c. Inculcarlle ao neno o respecto dos seus pais, da sa propia identidade cultural, do seu idioma e dos seus valores, dos valores nacionais do pas en que
vive, do pas de que sexa orixinario e das civilizacins distintas da sa;

1.2 Lingua oral

A elaboracin do discurso oral no mbito

profesional
O discurso oral

Artigo 30
Nos estados en que existan minoras tnicas, relixiosas ou lingsticas ou
persoas de orixe indxena, non se lle negar a un neno que pertenza a tales
minoras ou que sexa indxena o dereito que lle corresponde, en comn cos
demais membros do seu grupo, a ter a sa propia vida cultural, a profesar e
practicar a sa propia relixin, ou a empregar o seu propio idioma.
Carta de dereitos fundamentais da UE (2000)
Artigo 22
Diversidade cultural, relixiosa e lingstica
A Unin respecta a diversidade cultural, relixiosa e lingstica.
Tratado de Lisboa (2007)
Artigo 2.3
[...]
A Unin [Europea] respectar a riqueza da sa diversidade cultural e lingstica e velar pola conservacin e o desenvolvemento do patrimonio cultural
europeo.

Os poetas nacen, pero os oradores fanse.

(Quintiliano)
Falar ben unha arte que practicamos todos os das no noso mbito profesional. As, do mesmo xeito que traballamos a linguaxe
escrita, debemos aproveitar cada unha das posibilidades que se
nos presenten para matinar sobre as oportunidades de mellorar a
nosa expresin oral.
Todo discurso oral debe ter unha estrutura. O discurso oral ten
que estar preparado e debe posur, do mesmo xeito ca na expresin escrita, un principio e un final. Non se poden dicir as cousas
segundo as vaiamos pensando, tal e como se nos van ocorrendo.
Nun discurso oral todo ten o seu lugar, non debemos improvisar.
O orador entusiasmado, vital, ben preparado
e con intencin de ser til, xerar unha corrente
de simpata nos seus ontes. Alcanzar o seu corazn.
(Mchel Sun)
En funcin do noso interlocutor temos que escoller as nosas palabras. Neste sentido, convn non facer unha imaxe preconcibida
de ningun ou, polo menos, tentar que esa imaxe previa sexa
1

10

14

positiva. Debemos ser tolerantes e, sobre todo, escoitar o noso

interlocutor. E un consello: convn poerse no lugar da persoa
que nos escoita.
dicir, tentaremos que haxa moita empata co noso interlocutor:

Escoita atentamente o que che di.

Identifcate co/a cidadn/.

Mostra sempre humildade.

Fala en termos que lle interesen persoa que escoita.

importante saber que desexa o noso interlocutor de ns, que

tipo de cidadn (idade, sexo, educacin, profesin...). Segundo
estes factores decidiremos o contido do noso discurso, o lxico
mis ou menos tcnico, os exemplos e as ilustracins e, mesmo,
coa experiencia podemos anticiparnos s preguntas que nos poidan formular.
En calquera mensaxe oral entre o persoal da Administracin e a
cidadana:

empregaremos un vocabulario sinxelo;

optaremos por frases curtas;

usaremos moitos exemplos;

evitaremos os clixs (ben, o que pasa que, pois mire, imos

ver, vale, ou sexa, eh, pois, despois, o que quero dicir...)

1. Vocabulario sinxelo e comprensible.

2. Exemplos.
3. Frases curtas de mximo vinte palabras e cunha orde lxica:
suxeito, verbo e predicado.
4. Usar punto en vez de e.

Non fales do que che interesa,

senn do que lles interesa aos demais.
(Mchel Sun)

O declogo do discurso oral

10

5. Pargrafos breves de mximo seis lias.

6. Pausas efectistas.
7. Mensaxes sinxelas e repetitivas.
8. Desbotar clixs, pasivas e subordinadas.
9. Esquecerse de impersoais e xerundios, e tamn de formas
nominais. Apostar por tempos verbais inmediatos.
10. Evitar estranxeirismos, tecnicismos e siglas.
Este declogo foi tirado de Dueas Sanz, Beatriz, Fernndez Fernndez, Eduardo e Vela Valldecabres, Daniel (2011): De Cicern
a Obama: el arte de comunicar con eficacia. Retrica, oratoria
e tcnicas de expresin oral, px. 25. Villanueva Centro Universitario, Universidad Complutense Madrid, Netbiblo. Oleiros, A
Corua

A conversa telefnica. Normas bsicas

A conversa o xeito mis habitual en que ten lugar a comunicacin oral. Cando conversamos por telfono ou cara a cara, o
tipo de conversa espontnea pero pdese coecer previamente
a informacin sobre os temas que son da nosa competencia.
Ademais esta producin oral cumpre unha serie de regras comns.

15

Regras dunha conversa

Principio de cooperacin: mxima de cantidade (dar a informacin necesaria), mxima de calidade (non dicir nada
do que non esteamos seguros), mxima da relevancia (achegar ou preguntar por aquilo que relevante) e mxima de
claridade.

Principio de cortesa: evitar as formas verbais de imperativo e as opinins persoais, ofrecer alternativas para escapar
do conflito e amosar interese polo/a cidadn/ e por todo o
que nos comunica.

Preparacin previa

O sorriso sempre positivo porque implica amabilidade. E

incluso a travs do telfono podemos contaxiar esa simpata.

Ter informacin sobre o tema. Debo estar preparado para

calquera tipo de pregunta que sexa da mia competencia e
debo documentarme acerca da lexislacin aplicable.

Estar familiarizado co telfono e cos programas informticos (por exemplo, saber facer unha busca en Access ou manexar unha tboa de Excel, se son os programas que se usan
no meu lugar de traballo para dar informacin concreta).

No momento da chamada:

Presentacin do organismo en que traballo.

Frmulas para solicitar que se identifique a persoa interlocutora: pdeme dicir de parte de quen, por favor?; sera
tan amable de dicirme o seu nome?; con quen falo, por
favor?.

Frmulas para poerse disposicin da persoa receptora:

en que o podo axudar?; se me explica o problema, seguro que o podemos solucionar; sobre que subvencin quere
que o informe?; que desexa saber?.

En primeiro lugar, hai que escoitar ben a persoa usuaria para

logo dar a informacin precisa e concreta. Hai que saber escoitar e, mesmo, entender o que sente para resolver ben as
sas necesidades.

Frmulas para comprobar a informacin que se lle proporcionou ao receptor da mensaxe: por se esquecn algunha
informacin importante; imos confirmar que lle acheguei
toda a informacin necesaria para...; imos comprobar que
a informacin que lle dei completa; agradecera que verificsemos a informacin dada....
Escoitar o arquivo sonoro do mdulo 1 do Curso superior de
linguaxe administrativa en lia no sitio web da Secretara Xeral
de Poltica Lingstica.

Saber o nome da institucin ou centro en que traballo e

ensaiar: Direccin Tcnica de Construcins e Calidade do
Instituto Galego da Vivenda e Solo, en que podo axudalo?.

Coecer o organigrama do lugar en que traballo e ter

vista os telfonos (as extensins), os nmeros de fax e os
correos electrnicos das persoas s que temos que desviar a
chamada.
O ton de voz ten que ser adecuado. A capacidade de variar a
entoacin da voz consguese coa prctica.

Tipoloxa do discurso oral no mbito profesional

A exposicin

O obxectivo da exposicin facer que se entenda un tema. o

que fai, por exemplo, o persoal da Administracin cando ten que

10

16

dar informacin sobre calquera asunto: unha subvencin, unha

obriga econmica, unha responsabilidade...
As exposicins hai que preparalas e non improvisalas. Antes de
darlle informacin a algun sobre algn tema, debemos documentarnos: coecer ese tema en profundidade, ler a lexislacin
que lle afecta, saber as consecuencias segundo o xeito de actuar
da cidadana, posibles preguntas que se nos poidan formular...
Cmpre que sexamos conscientes da nosa capacidade profesional para abordar o tema e, ademais, consultaremos todas as
fontes necesarias para actualizarnos e buscar exemplos ou dar
informacin sobre unha dbida concreta que se nos expn.
En canto informacin que temos que proporcionar debe ser:
clara, concisa e completa.
Nas nosas exposicins orais profesionais debe existir sempre
unha organizacin lxica e xerrquica da informacin:

Problema e solucin. Este tipo de exposicin oral comeza

coa descricin dun problema e as causas que o orixinaron.
Logo explcanse os efectos negativos do problema e, finalmente, achgase unha solucin.

Resultados dunha campaa de fomento da lectura

no Concello da Corua: moito xito

Resultados dunha campaa de fomento da lectura

no Concello da Baa: fracaso

A causalidade. Dous fenmenos relacinanse de xeito que

un a causa do outro.
Antecedente: Pasou o prazo de dez das hbiles
Consecuente: Xa non pode alegar

Secuencia: Presntanse nunha orde temporal os momentos

dun feito (en primeiro lugar, a continuacin, logo, despois,
finalmente...) ou ben hai unha serie de instrucins que se deben seguir para acadar un obxectivo.
Reclamacin
17.08.2011: Compra da vivenda
25.09.2011: 1 fenda na parede da sala

Problema:

Erros nunha solicitude

Solucin:

Emendar os erros

Causa:

Documentacin incompleta

Instrucins para usar o certificado dixital.

Efecto:

A Consellera de Educacin e Ordenacin

Universitaria require a documentacin que
falta.

1 Asinamos o documento co noso programa de sinatura.

A comparacin. Na exposicin oral no mbito administrativo btase man habitualmente da comparacin de dous fenmenos de xeito que se describen as semellanzas e diferenzas
de ambos, os beneficios e os prexuzos de dous sistemas...
2

Comparacin

10

02.12.2011: 4 fendas na sala, 5 fendas nos cuartos

2 Verifcase a sinatura.
Obxectivo: acreditar a nosa identidade.

A argumentacin

Argumentar explicar un punto de vista persoal co obxectivo

de influr no destinatario. O que buscamos cando argumentamos
conseguir que algun comparta unha idea ou, s veces, procuramos que cambie as sas opinins, valores, ideas... dicir,
intentamos convencer ou persuadir o destinatario (un cidadn,
un compaeiros de traballo, o xuz...) con algunha intencin.
A argumentacin no mbito administrativo xorde cando se produce unha controversia, un desacordo ou unha polmica sobre un
tema determinado. Saber argumentar saber defender un punto
de vista utilizando os distintos tipos de argumentos que resulten
mis eficaces para acadar un obxectivo comunicativo.
Nas situacins orais argumentativas que se poden producir na
Administracin o persoal e a cidadana intercambian os seus roles: tanto un coma o outro argumentan e buscan convencer o
destinatario.
Cmpre que o persoal da Administracin domine estratexias argumentativas para conseguir aquilo que desexe comunicar. Hai
que saber orientar o discurso para chegar a unhas conclusins
coherentes mantendo unha actitude de cooperacin co interlocutor.
Argumentar ben saber adaptarnos situacin comunicativa e,
con anterioridade, prever as opinins e obxeccins do destinatario. Isto non ten nada que ver con crear unha imaxe previa.
Un bo argumentador proporciona boas razns coas que convencer os seus interlocutores. Da capacidade de achegar razns vai
depender, por exemplo, que un cidadn que a poer unha reclamacin desista da sa intencin porque entende que, por exemplo, a lexislacin nesa materia non apoia a sa tese.
En toda argumentacin hai tres elementos bsicos:

O tema sobre o que se argumenta.

A tese que se defendeu ou opinin que o argumentador pose respecto do tema.

Os argumentos ou razns en que se apoian as teses.

Ademais tamn poden aparecer argumentos contrarios s teses,

son os contraargumentos.
Argumento: teo dereito a reclamar porque a cita mdica se
atrasou dous anos e un tempo excesivo porque debo facer
unha revisin todos os anos.
Contraargumento: vostede non acudiu a unha cita mdica
do ano 2011 e non a anulou. Cando pediu cita o 17.04.2012
dronlle cita para o 2013.

En relacin con calquera tema, podemos adoptar das posturas:

Intentar convencer ou probar con argumentos a nosa postura.

Rexeitar argumentos contrarios posicin do argumentador.

Argumentos aconsellables

Argumento legal: o mis empregado no mbito administrativo.

Argumento de exemplificacin: descrbese un caso semellante ou recrrese a unha imaxe que se pode vincular a este.

Argumento de causa-consecuencia: establece unha relacin

lxica entre os feitos.

Argumento racional: baseado en ideas aceptadas pola sociedade.

Argumento de autoridade: cita unha autoridade aceptada

polo destinatario.

Argumento do beneficio: xustifica unha tese a partir do

10

17

18

beneficio que lle achega sociedade, a un sector concreto

ou, mesmo, a un individuo.

Temos que empregar a terminoloxa dun xeito rigoroso: non usaremos palabras que impliquen ambigidade no significado.

Argumento baseado no abuso do poder: emprgase a ameaza

para convencer o destinatario.

Argumento na procura de misericordia: procrase convencer

o auditorio buscando a sa compaixn.

Unha recomendacin para a escolla de palabras que o lector

do documento coeza ese lxico. As palabras pouco usuais fan
que o lector tea maiores dificultades na lectura. Por iso limitaremos o emprego do lxico especializado aos documentos que non
transcendan do mbito tcnico.

Argumento demagxico: basase nos intereses dun grupo e

non na sa validez racional.

Argumento de descualificacin persoal: cando se cuestiona a

credibilidade do destinatario empregando o insulto.

Argumentos rexeitables

Escoitar o arquivo sonoro do mdulo 1 do Curso superior de

linguaxe administrativa en lia no sitio web da Secretara Xeral
de Poltica Lingstica. A escolla de palabras.

2

1.3 Lxico
A escolla das palabras
Nunca use unha palabra longa cando unha curta funcione.
(George Orwell)
Unha das caractersticas da linguaxe administrativa que pose
un vocabulario e unha fraseoloxa propios.
A linguaxe administrativa un rexistro lingstico que dispn de
frmulas especficas e outras vinculadas linguaxe xurdica para
conseguir precisin.

10

Se o que queremos entendernos, empregaremos palabras correntes. Intentaremos usar palabras simples para que o pblico
en xeral entenda o que estamos a dicir.
Non obstante, o emprego dalgunhas palabras axuda a crear documentos artificiosos. Deberemos evitar as ambigidades e redactar dun xeito preciso:

Usar palabras con significado e eliminar as palabras comodn, termos que valen para todo pero que non son precisos.
Polo tanto, substituiremos todos aqueles substantivos, verbos ou adxectivos que posen un significado xenrico por
outros que teen un significado concreto. Por exemplo: aspecto, cousa, tema, problema, feito, falar, facer, bo, interesante, positivo...
O Xuntronse varios alcaldes para falar do problema do
desemprego nos seus concellos.
P Xuntronse varios alcaldes para tratar as posibles
solucins ante o incremento do desemprego nos seus concellos.

No grupo anterior inclense os verbos bal. Emprganse para

designar moitos conceptos e substiten outros verbos que son
mis concretos e axeitados.

verbo bal

verbos mis concretos e axeitados

iniciar
comezar, empezar, emprender,
principiar etc.

realizar

O

aclarar

coadxuvar contribur
complexidade

executar, efectuar, cumprir, construr,

elaborar, establecer, acometer etc.

dificultade

concretizar concretar
eximio excelente

As persoas que inicien un negocio poden solicitar axudas.

imprentar imprimir

P As persoas que emprendan un negocio poden solicitar

axudas.

aproximativo aproximado
clarificar

rematar
acabar, terminar, liquidar, conclur,
ultimar etc.

19

Preferir palabras curtas e sinxelas.

inclusive incluso

O A sentenza de condena poderase realizar se se indican

medidas que sexan eficaces.

influenciar

P A sentenza de condena poderase executar se se indican

medidas que sexan eficaces.

obturar cerrar

intencionalidade intencin
problemtica problema

Evitar as palabras abstractas e as polismicas e preferir palabras concretas, que designen obxectos ou suxeitos que se
poidan tocar.
O Na reunin decidiuse que haba que tratar o tema do
profesorado.
P Na reunin decidiuse que haba que resolver as queixas
do profesorado.

Evitar os clixs: a nivel de, a raz de, baixo o punto de vista,

en base a, en funcin de...
O O comit decide autorizar o acordo en base aos criterios
establecidos na gua de avaliacin
P O comit decide autorizar o acordo segundo os criterios
establecidos na gua de avaliacin.

influr

programacin programa
utilizacin uso

Usar mis verbos simples e menos a verbalidade perifrstica.

chegar a un acordo

acordar

dar atencin atender

dar en consideracin

considerar

dar comezo comezar

dar motivacin motivar
facer entrega entregar
facer unha investigacin

investigar

facer un axuste

axustar

10

20

facer pblico publicar

suficientemente

facer unha peticin

pedir

unicamente s

chegar conclusin

conclur

poer de manifesto

manifestar

ser da opinin de

opinar

ter a necesidade de

necesitar

dar cumprimento cumprir

tomar una decisin

decidir

Evitar o emprego abusivo dos adverbios rematados en -mente.

actualmente hoxe

anteriormente antes
claramente con claridade
definitivamente

por completo

excesivamente moito
finalmente

para rematar

gratuitamente gratis
inicialmente ao principio
lentamente

pouco a pouco

notablemente bastante
obviamente claro que
posteriormente despois
recentemente hai pouco
soamente s

10

bastante

Mdulo 2
Contorno

Historia: 1936. O que puido ser e non foi

Lexislacin: A Declaracin universal dos dereitos
lingsticos I

Gramtica

O infinitivo sen rxime

Redaccin e estilo

A composicin da pxina
Lxico

Tecnicismos e latinismos

22

2.1 Contorno
Historia: 1936. O que puido ser e non foi
Para a maior parte do galeguismo do perodo republicano foi
obxectivo principal a consecucin dun estatuto de autonoma de
Galicia. Este texto legal estableca por primeira vez na historia a cooficialidade dos idiomas galego e casteln en Galicia.

casteln. Deste xeito, as aspiracins de gaar para o galego un

espazo na investigacin, na educacin ou nos medios de comunicacin vense radicalmente truncadas pola poltica da censura
e do desprestixio.

Lexislacin: A Declaracin universal dos dereitos

lingsticos (I)
Artigo 1.1
[...] A denominacin lingua propia dun territorio fai referencia ao idioma
da comunidade historicamente establecida neste espazo.
Artigo 1.2
Esta declaracin parte do principio de que os dereitos lingsticos son individuais e asemade colectivos [...]
Artigo 3.2
Esta declaracin considera que os dereitos colectivos dos grupos lingsticos,
[...] tamn poden inclur [...]:

Anda coas sas estreiteces, o estatuto

abralle as portas ao galego para unha
futura equiparacin de status na Administracin.
O estoupido da Guerra Civil e a posterior ditadura franquista supuxeron
un gran retroceso para a lingua galega.
Prodcese unha mingua importante no
status, a consecuencia da prohibicin
do uso por parte da Administracin do
Rxime, que s recoece unha lingua, o

10

O dereito a seren atendidos na sa lingua nos organismos oficiais e nas relacins socioeconmicas.
Artigo 12.1
No mbito pblico, todo o mundo ten dereito a desenvolver todas as actividades na sa lingua, se a lingua propia de onde reside.

Cartel do Estatuto de 1936

(de Castelao). Un 74 % do
censo electoral votou a prol
da sa aprobacin

23

2.2 Gramtica

2.3 Redaccin e estilo

O infinitivo sen rxime

A composicin da pxina

O infinitivo (sen conxugar) , xunto co xerundio e co participio, unha das tres formas non persoais do verbo. Ningunha delas
pode funcionar como verbo principal da oracin.

As administracins pblicas, nas sas relacins,

rxense polo principio de cooperacin,
e na sa actuacin, polos criterios de eficiencia e servizo
cidadana.
(Artigo 3.2 da Lei 30/1992 de rxime xurdico
das administracins pblicas e do procedemento
administrativo comn)

Cando falamos de infinitivo sen rxime, refermonos supresin

dun elemento necesario para conseguir a correccin gramatical.
Consiste en suprimir o verbo principal que debe rexer o infinitivo.
O

Resaltar a necesidade de prestar este servizo. (principal)

P Habemosprincipal de resaltarinfinitivo a necesidade de prestar este

servizo. (infinitivo)

A perda do verbo principal produce a ocultacin do suxeito da

accin e doutras informacins adxacentes ao verbo coma o tempo e o modo.
O Por ltimo, informalo de que lle cargaremos os importes na
conta.

As, debemos facer que o infinitivo dependa doutro verbo principal ou conxugalo e que apareza o suxeito.

A Administracin moderna debe elaborar textos cunha estrutura

fcil de recoecer e normalizada.
Cada documento administrativo ten a sa peculiaridade, pero
sempre hai un esquema interno con mnimas adaptacins. Os
documentos administrativos distriben a informacin en tres
partes.

A cabeceira, que serve para identificar o documento e o destinatario. Nesta parte avnzase o contido e danse indicacins
sobre o emisor, o receptor ou o expediente no que se insire.

Por ltimo, cmpre informalosuxeito=3 pers. de que lle cargaremos

os importes na conta.
Por tlimo, informmolosuxeito=ns de que lle cargaremos os
importes na conta.

10

24

O corpo a parte en que se expoen os datos. Neste bloque

sitase o cerne de calquera documento administrativo.

Ao establecer un modelo para cada documento: axilizamos o traballo; o destinatario identifica con facilidade o procedemento;
produciranse menos erros de formato.

5 e 6

2.4 Lxico
Tecnicismos e latinismos

O peche ten a funcin de autenticar e localizar o documento.

Comprende o lugar, a data e a sinatura da persoa responsable
do documento.

Debemos seleccionar entre os termos e as frmulas fixas caractersticas da linguaxe administrativa para que se leve a cabo
unha comunicacin eficaz sen esquecer que estamos ante unha
linguaxe de especialidade.
O lxico e a fraseoloxa da linguaxe administrativa son produto
dunha herdanza secular que permitiu conservar arcasmos e formas tradicionais, algns anacrnicos, que resultan descoecidos
para a cidadana en xeral.

A estrutura lxica do pensamento e das ideas debe estar presente

en calquera documento administrativo. Para que os receptores da
mensaxe a comprendan de forma eficaz, debe empregarse unha
linguaxe simple, clara e directa co obxectivo de fomentar a transparencia e a eficacia das institucins.
Este xeito de redactar documentos administrativos esixe unha
planificacin previa. En definitiva, se queremos producir unha
comunicacin rpida e eficaz, teremos que aplicarlle un deseo
funcional e claro ao documento.

O uso de terminoloxa especfica da linguaxe administrativa non

pode provocar que tea unha difcil comprensin debido ao emprego de vulgarismos, latinismos... A cidadana ten dereito a entender as comunicacins verbais ou escritas dos profesionais da
Administracin.
Se queremos conseguir que os nosos documentos se entendan
ben e tamn queremos empregar terminoloxa administrativa de
comprensin difcil, temos varios recursos:
1. Utilizar recursos grficos (notas ao p, informacin nas marxes...).
2. Empregar sinnimos que vaian canda eses termos complexos.
3. Explicar o termo ou a expresin concreta. Esta informacin
pode aparecer entre parnteses, entre comas...

10

Os latinismos son palabras latinas que se incorporan a unha lingua mantendo a sa forma orixinal. Se o que queremos unha
linguaxe administrativa moderna, o rexistro lxico que empreguemos debe rexerse pola transparencia e adaptarse sempre ao
destinatario.
Neste sentido, substituiremos as locucins latinas polo seu significado en galego ou incorporaremos a sa traducin entre parnteses.
O

Cmpre tramitar a declaracin de herdeiros ab intestato.

P Cmpre tramitar a declaracin de herdeiros ab intestato

(sen facer testamento).
O

O xuz lembrou que causa criminalis non praeiudicat civile.

P O xuz lembrou que causa criminalis non praeiudicat civile

(a causa criminal non prexulga a civil).

Latinismo Significado
a contratio sensu

en sentido contrario
a potiori
mis importante
ab initio
comezo
ab intestato sen testamento
acta non verba
feitos e non s palabras
ad cautelam por cautela
ad hoc para isto
ad hominem
segundo o home
ad usum
segundo o costume ou uso
ante factum
ante o feito
argumentum a contrario
argumento por oposicin
argumentum a fortiori
argumento por razn mis forte
argumentum a simili
argumento por semellanza

condicio sine qua non

condicin sen a cal non
posible
contra naturam
contrario natureza, ou normal
ou regular
culpa lata neglixencia grave
culpa levis neglixencia leve
dicere ab reo
se unha testemua fala ben do
reo
ex aequo
por igual
ex lege segundo a lei
ex officio
impulso procesual de oficio e
non polas partes
ex professo deliberadamente
habeas data
dereito dunha persoa a coecer
os seus datos
habemus confitentem reum
temos un acusado que confesa
in absentia
en ausencia, en rebelda
in dubio pro reo
na dbida a favor do reo
inter vivos entre vivos
interposita persona
home de palla, intervir nun
acto xurdico por encargo
doutro
ipso iure

polo mesmo dereito
iuris et de iure
de dereito e por dereito
modus operandi
xeito de actuar
mutatis mutandis

cambiando o que haxa que
cambiar
pro indiviso
por partes iguais
res non verba
feitos e non palabras
stricto sensu
en sentido estrito
subiudice
pendente do xuz, de resolucin
verbi gratia por exemplo
7
1

10

25

Mdulo 3
Contorno

Historia: 1978: Un status xurdico favorecedor

Lexislacin: A Declaracin universal dos dereitos
lingsticos II

Gramtica

O complemento directo sen preposicin a

Redaccin e estilo

A organizacin do contido
Lxico

Ampliacin de lxico e estranxeirismos

28

3.1 Contorno
Historia: 1978. Un status xurdico favorecedor
A Constitucin espaola de 1978 brelles a porta s outras linguas do Estado. O galego recoecido como idioma oficial de
Galicia. O Estatuto de autonoma de Galicia (1981) e a Lei de
normalizacin lingstica (1983) establecen un marco normativo
no que se garantir e se potenciar o uso do galego por parte dos
poderes pblicos e das institucins e administracins dependentes da comunidade autnoma.
A normativa era ambiciosa, a pesar dalgn desaxuste, como o
feito de que o coecemento das linguas cooficiais non era considerado un deber como si o era o do casteln nos seus territorios.
De todos os xeitos, o novo marco xurdico propiciou a creacin
dunha serie de ferramentas para garantir o seu cumprimento.
Dende este momento, a Administracin adquire compromisos
coa nosa lingua, a partir da obriga de servizo a unha sociedade
que se lle outorgan dereitos lingsticos.

O novo status do galego propiciou que se iniciase o proceso de

normalizacin lingstica, co fin de que a nosa lingua recuperase
espazos de uso dos que anteriormente fora excluda. A Asociacin de Funcionarios para a Normalizacin Lingstica (1984)
inspirou moitas iniciativas para dinamizar a lingua galega nas
distintas administracins, entre as que resultou moi simblica a
Declaracin dos alcaldes (1984), na que se recolla un declogo
de compromisos para o fomento do galego nos concellos. Este
foi o primeiro paso dos moitos dados pola Administracin local,
desde a sa avantaxada proximidade coa cidadana, para o pleno
desenvolvemento da sociedade galega no seu idioma.
Mais o tempo revelou certos atrancos para o avance do uso da
lingua galega, debido en gran medida persistencia de arraigadas e paralizantes inercias nalgns sectores importantes da Administracin, que os poderes pblicos non sempre souberon salvar. Dende a recente oficializacin do galego ata os nosos das,
a situacin evolucionou, en xeral, de xeito lento e desigual nos
distintos mbitos administrativos.
importante, nese sentido, o labor desenvolvido dende outras
entidades sociais, organismos pblicos ou colectivos profesionais que protagonizan destacadas iniciativas e achegas a prol
do fomento do galego na Administracin. o caso dos servizos
lingsticos das universidades (USC, UdC, UVI), dos colexios
profesionais (Colexio de Avogados de Santiago), do Centro de
Documentacin Sociolingstica de Galicia ou, mis recentemente, da Irmandade Xurdica Galega.
A responsabilidade institucional recaeu, principalmente, na
Xunta de Galicia, que executa as sas obrigas na defensa e pro-

10

mocin do noso idioma a travs da Secretara Xeral de Poltica

Lingstica. A actual denominacin deste organismo recente
(2005), xa que se creou no ano 1983 como Direccin Xeral de
Poltica Lingstica. Co cambio, esta rea aumentou o seu rango
na Administracin autonmica.
En 2004 aprbase por unanimidade parlamentaria o Plan xeral
de normalizacin da lingua galega, que recolle mis de catrocentas medidas concretas, elaboradas a partir da realidade lingstica de Galicia, para favorecer o uso do idioma nos distintos
mbitos da sociedade e garantir que calquera persoa poida vivir
plenamente en galego.
11

Lexislacin: A Declaracin universal dos

dereitos lingsticos (II)

Ttulo II. Rxime lingstico xeral

Seccin I. Administracin pblica e rganos oficiais
Artigo 15
1. Toda comunidade lingstica ten dereito a que a sa lingua sexa utilizada
como oficial dentro do seu territorio.
2. Toda comunidade lingstica ten dereito a que as actuacins xudiciais e
administrativas, os documentos pblicos e privados e os asentos en rexistros
pblicos realizados na lingua propia do territorio sexan vlidos e eficaces e
ningun poida alegar o descoecemento.
Artigo 16
Todo membro dunha comunidade lingstica ten dereito a relacionarse e a
ser atendido na sa lingua polos servizos dos poderes pblicos ou das divisins administrativas centrais, territoriais, locais e supraterritoriais aos cales
pertence o territorio de onde propia a lingua.

29

Artigo 17
1. Toda comunidade lingstica ten dereito a dispoer e obter toda a documentacin oficial na sa lingua, en forma de papel, soporte informtico ou
calquera outro, para as relacins que afecten ao territorio de onde propia
esta lingua.
2. Os poderes pblicos deben dispoer de formularios, impresos e modelos en forma de papel, soporte informtico ou calquera outro nas linguas
territoriais, e ofrecerllos ao pblico nos servizos que afecten aos territorios
onde propia a lingua respectiva.
Artigo 18
1. Toda comunidade lingstica ten dereito a que as leis e outras disposicins xurdicas que lle atinxen se publiquen na lingua propia do territorio.
2. Os poderes pblicos que teen nos seus mbitos de actuacin mis dunha lingua territorialmente histrica deben publicar todas as leis e outras
disposicins de carcter xeral nestas linguas, con independencia de que os
seus falantes entendan outras linguas.
Artigo 19
1. As asembleas de representantes deben adoptar como oficiais a lingua ou
as linguas historicamente faladas no territorio que representan.
Artigo 20
1. Todo o mundo ten dereito a usar de palabra e por escrito, nos tribunais de
xustiza, a lingua historicamente falada no territorio onde estn radicados.
Os tribunais deben utilizar a lingua propia do territorio nas sas actuacins
internas, e se, por razn da organizacin xudicial do estado, o procedemento se segue fra do lugar de orixe, hai que manter a lingua de orixe.
2. Malia isto, todo o mundo ten dereito a ser xulgado nunha lingua que
lle sexa comprensible e poida falar, ou obter gratuitamente un intrprete.
Artigo 21
Toda comunidade lingstica ten dereito a que os asentos dos rexistros pblicos se fagan na lingua propia do territorio.
Artigo 22
Toda comunidade lingstica ten dereito a que os documentos notariais
ou autorizados polo funcionariado que exerza fe pblica sexan redactados
na lingua propia do territorio onde o persoal notario ou funcionario tea
demarcada a sa sede.

10

30

3.2 Gramtica

3.3 Redaccin e estilo

O complemento directo sen preposicin a

Por regra xeral, o complemento directo (CD) nunca leva preposicin a en galego.
P

O arquitecto elabora o informeCD.

Organizacin pola importancia dos datos

O Nesta demarcacin presentou Irixe, SA, unha solicitude co
proxecto correspondente [...]

O O novo regulamento obriga ao persoalCD a coller as

chamadas.

P Irixe, SA, presentou unha solicitude, co proxecto

correspondente, nesta demarcacin [...]

S empregaremos a preposicin a cando o CD estea desempeado por:

un pronome persoal (Requreo a el);

un nome de parentesco con posesivo sen artigo (Empadroou

a sa nai);

un nome propio de persoa (Chamou a Paulo);

os pronomes indefinidos un(s), unha(s) e todos, todas referidos a persoas (Citaron a un deles; Convocronos a todos);

a construcin de reciprocidade un a/ao outro (Denuncironse un ao outro);

cando exista ambigidade na identificacin do suxeito e do

CD (Ratifica o concelleiro ao alcalde).
2

O contido dun documento administrativo debe organizarse de

acordo co tipo de documento e coa sa funcin.

P O novo regulamento obriga o persoalCD a coller as

chamadas.

Mais, nalgns casos, o CD precisa ser marcado por a. Introdcese co obxectivo de que non se confundan o CD e o suxeito, sobre
todo cando o CD asume o trazo + humano ou canto estes dous
elementos alteran a sa posicin: o complemento aparece antes
ca o suxeito.

A organizacin do contido

10

Organizacin cronolxica
Os vogais revisan a oferta presentada, o informe do servizo
negociador e a documentacin achegada pola empresa
adxudicataria. Confirman que correcta.
Tras valorar a oferta, os membros da mesa acordan propoer
a empresa Pedroso, SL, como adxudicataria do contrato de
consultora por un importe de 30 000 .

As intencins que pretendemos comunicar a travs dos textos

son mltiples e variadas: informar, ordenar... Segundo a situacin comunicativa, podemos falar de diferentes tipos de texto.
En xeral, os documentos administrativos teen como obxectivo
informar e difundir coecementos acerca dun tema (expoer, por
exemplo, nunha acta) ou defender opinins e ideas para convencer (argumentar, por exemplo, no acordo).
Xa que logo, nos documentos administrativos predominan os
modos de discurso argumentativo e expositivo. Segundo o tipo
de texto, atoparemos un ou outro tipo: resolucin > argumentacin; acta > exposicin.

Cada documento ten a sa funcin e organzase segundo ela. Hai

exemplos de documentos en que se combinan varias tipoloxas
textuais.
O informe, por exemplo, un documento administrativo que
contn unha declaracin de xuzo dun rgano e nel atstanse:
unha parte descritiva (os feitos); unha parte argumentativa / expositiva (as consideracins legais e tcnicas); unha parte prescritiva (o ditame).
A informacin dos documentos organzase en pargrafos. Un
pargrafo unha unidade significativa (desenvolve unha nica
idea) e unha unidade visual (mrcanse espazos en branco tras os
puntos e parte).
Debemos seguir estas premisas para redactar ben os nosos documentos:

Cada idea redactarase nun pargrafo independente.

Se cambiamos de idea, cambiamos de pargrafo.

Tenderemos a presentar a informacin importante ao principio e trataremos de seguir unha lia explicativa clara e sinxela que facilite unha comprensin rpida da mensaxe.

No que se refire ao contido, os pargrafos:

clasifican a informacin en ncleos temticos;

xerarquizan a informacin en pargrafos de introducin, de

exemplificacin, conclusivos...).

Pargrafo de introducin:

31

Pargrafo de exemplificacin:

Pargrafo conclusivo:

Debemos botar man de pargrafos modernos. Son os que non

levan ningunha sangra. Entre pargrafo e pargrafo debe haber
un espazo maior ca o interliado normal.
As, se estamos a escribir cun corpo de doce puntos, o interliado
entre pargrafos debe ser de polo menos dezaoito. Faise as xa
que, se cadrase que un pargrafo acaba ao final de lia, non se
distingue se hai un punto e parte ou un punto e seguido.

8 e 9

3.4 Lxico
Ampliacin de lxico e estranxeirismos
A linguaxe administrativa caracterzase polo incremento constante do seu lxico xa que acoto xorden novos conceptos que a
terminoloxa ha de cubrir.
E para ampliar o seu lxico pode recorrer:

lingua comn, concretamente s palabras patrimoniais e

aos dialectalismos (quenda de oficio);

10

32

aos cultismos (sobre todo do latn, lat. magistratus > gal.

maxistrado);

s linguas estranxeiras (sobre todo, palabras do ingls e do

francs).

Os estranxeirismos poden:

Introducirse no galego sen se producir ningn tipo de cambio (by out, a 'adquisicin dunha sociedade para mellorar a
sa rendibilidade').

Adaptarse nosa lingua mediante traducins erradas (orde

disposant foi traducido por orde dispoendo, en lugar de
orde que dispn).

Provocar que se ample o significado de palabras galegas.

Deste xeito, na linguaxe xurdica galega delito o 'quebrantamento da lei' mentres que o crime un 'delito en que se
mata a algun'. Por influxo do ingls, escoitamos crime organizado onde crime ten o significado de delito e, polo tanto,
incorrecto en galego porque ns, fronte ao ingls, temos
dous termos para designar estas das realidades.

Na linguaxe administrativa galega debemos usar s os estranxeirismos necesarios e utilizaremos, sempre que nos sexa posible,
as palabras ou xiros que sexan galegos de seu. En definitiva, para
que un prstamo estea ben usado non pode cubrir o espazo dun
termo galego que xa existe.
Por este motivo cmpre propoer axia solucins alternativas
autctonas para impedir que se estendan e que o seu uso chegue
a ser xeneralizado. Pero que se intervea non implica que haxa
xito. Normalmente a forma estranxeira e a galega conviven durante un tempo ata que finalmente as alternativas galegas lle van
gaando terreo ao estranxeirismo ou este queda para non marchar.

10

Estranxeirismos
*chequeo
revisin mdica

*chequear
facer unha revisin
mdica

baremo
s veces sase de maneira abusiva.
Nestes casos pode substiturse por:
criterio
medida
puntuacin
valoracin

acoso laboral
*mobbing (tamn
workplace harassment
ou workplace bullying)

un anglicismo da linguaxe mdica, do ingls to

check.
un anglicismo totalmente innecesario que debe ser
evitado para favorecer expresins galegas.
O Pode chamar ao seguinte nmero de telfono
para cambiar a cita do seu chequeo.
P Pode chamar ao seguinte nmero de telfono
para cambiar a cita da sa revisin mdica.

Escala de valores establecidos convencionalmente que

serve para avaliar procesos difciles de cuantificar.
orixinaria do francs barme, voz derivada do antropnimo B. F. Barrme (1640 1703), nome dun
matemtico francs inventor dunha tboa de contas.
P A clasificacin segue un baremo nico.
P A clasificacin segue un criterio nico.
Informeino de que para coecer a conta da
indemnizacin deba consultar o baremo de
accidentes do ano 2012.

A realidade que designa xa se poda rexistrar hai anos,

isto , non se trata dun contido novo. Non obstante,
antes non se lle daba importancia gravidade deste
xeito de actuar.
o maltrato psicolxico que sofre unha persoa traballadora e que leva a cabo un compaeiro ou un
superior.
Anglicismo superfluo de presenza maioritaria

O Denunciou o seu xefe por mobbing.

P Denunciou o seu xefe por acoso laboral.

*coaching
adestramento
personalizado

Mtodo de formacin e desenvolvemento profesional en

que unha persoa experta e con preparacin especfica orienta e asesora outra profesional, normalmente un alto cargo,
na toma de decisins e na anlise dos resultados, ademais de
estimulalo a descubrir o seu propio potencial.
O galego pode recorrer a empregar substantivos galegos
rematados en axe ou mento para substitur anglicismos
que rematen co sufixo ing. A pronuncia da palabra inglesa
tamn resulta estraa para un galegofalante e este outro
motivo mis para rexeitalo.
O Impartiu un curso de coaching na EGAP.
P Impartiu un curso de adestramento personalizado
na EGAP.

*joint venture
coempresa
empresa conxunta

Entidade empresarial formada por unha unin ocasional

de das ou mis empresas independentes dende o punto de
vista xurdico, que deciden poer en comn os seus coecementos, a sa tecnoloxa ou os seus recursos e tamn compartir as ganancias e as perdas na realizacin dun proxecto
concreto.
Grafa e pronuncia moi distantes da nosa lingua.

clster

Conxunto ou grupo de empresas pertencentes a diversos

sectores relacionados conectadas mutuamente nos sentidos
vertical, horizontal e colateral arredor duns mercados, tecnoloxas e capitais produtivos que constiten ncleos dinmicos do sector industrial, formando un sistema interactivo
no que poden mellorar a sa competitividade
Aceptado como prstamo do ingls. No plano fontico presenta un bo nivel de integracin. En canto grafa s precisa
que o acentuemos segundo as regras de acentuacin galegas.
O Un cluster de cadeas de valor un grupo de
negocios que mercan e venden ente eles.
P Un clster de cadeas de valor un grupo de
negocios que mercan e venden entre eles.

33

Estranxeirismo Forma galega

a grandes lias

en lias xerais

as chamado
causar efecto impresionar
como un todo

en conxunto

continer

contedor, colector do lixo

crack crise bolsista,

desastre financeiro
encontrar culpable
declarar culpable, ser
considerado culpable
en profundidade

a fondo, con detalle

en ltima anlise

en definitiva

facer abstraccin de

prescindir de

facer o efecto

ter a sensacin de que

xogar un papel

desempear un papel

cumprir unha funcin

mis pronto ou mis tarde

mis tarde ou mis cedo

pasable regular, aceptable

primeiro de todo

ante todo, en primeiro lugar

render un servizo

prestar un servizo

tan pronto como sexa posible o mis axia posible,

canto antes
un total de

10

10

Mdulo 4
Contorno

Historia: A capacitacin do persoal das administracins

Lexislacin: A Carta europea das linguas rexionais ou
minoritarias I

Gramtica

A pasiva reflexa con se

A racionalizacin grfica, a numeracin e os anexos

Redaccin e estilo
Lxico

Vulgarismos

36

4.1 Contorno
Historia: A capacitacin do persoal das
administracins
Un avance cualitativo no recoecemento social da lingua galega tivo
lugar inmediatamente despois da incorporacin do galego na rea da Administracin. Neste proceso foi determinante a creacin da EGAP en 1987,
a cal ten entre os seus obxectivos o de
capacitar lingisticamente o persoal
da Administracin pblica e colaborar
na fixacin da linguaxe tcnica, xurdica e administrativa galega.
A incorporacin do galego como lingua
oficial da Administracin en Galicia
propiciou a implantacin dun modelo
lingstico profesional, xil e de calidade, que permitise mellorar a comunicacin entre as propias administracins e
a cidadana. A isto contribuu de xeito
pioneiro a Revista de Administracin
Galega, amais doutras moitas iniciativas posteriores: dende a traducin dun
extenso corpo lexislativo, s versins
en galego dos boletns oficiais (BOP, BOE e DOG), as como a
creacin de servizos lingsticos nos colexios profesionais, nas
audiencias e nos concellos.

10

As distintas administracins galegas deben planificar unha formacin

para o seu persoal, co fin de garantir
os dereitos das persoas que se dirixen a elas. Isto acontece en pleno
desenvolvemento internacional de
polticas centradas na cidadana, o
que permite ligar o proceso de elaboracin da linguaxe administrativa coa modernizacin do momento.
A implantacin de cursos de formacin en linguaxe administrativa, a elaboracin de manuais e publicacins especficas, o desenvolvemento de vocabularios sectoriais, o impulso de ordenanzas
de uso da lingua galega ou o fornecemento de textos legais e documentacin xurdica en galego son algns dos logros acadados
polas polticas pblicas de defensa do idioma.

Lexislacin: A Carta europea das linguas

rexionais ou minoritarias (I)
Artigo 7. Obxectivos e principios
1. En materia de linguas rexionais ou minoritarias, nos territorios en que estas
linguas son utilizadas e segundo a situacin de cada lingua, as partes fundamentan a sa poltica, a sa lexislacin e a sa prctica nos obxectivos e
principios seguintes
a) o recoecemento das linguas rexionais ou minoritarias en canto expresin
da riqueza cultural;

37
b) o respecto da rea xeogrfica de cada lingua rexional ou minoritaria, procedendo de xeito que as divisins administrativas existentes ou novas non
constitan un obstculo promocin desta lingua rexional ou minoritaria;
c) a necesidade dunha accin decidida de promocin das linguas rexionais ou
minoritarias co fin de salvagardalas;
d) a facilitacin e o fomento do uso oral e escrito das linguas rexionais ou
minoritarias na vida pblica e na vida privada.
[...]
2 [...] A adopcin de medidas especiais en prol das linguas rexionais ou minoritarias, destinadas a promover unha igualdade entre as persoas falantes destas
linguas e o resto da poboacin, ou tendentes a ter en conta as sas situacins
particulares, non est considerado como un acto de discriminacin para as
persoas falantes das linguas mis estendidas.

4.2 Gramtica
A pasiva reflexa con se
A construcin pasiva emprgase na lingua comn para chamar a
atencin sobre o CD, colocndoo ao principio da oracin. Deste
xeito, altrase a sa orde sintctica habitual: suxeito + verbo +
complementos (voz activa).
A documentacinCD foi requeridaVerbo pola secretariaSux. paciente.
(voz pasiva)

O uso da pasiva reflexa con se tamn era moi frecuente na linguaxe administrativa. Non est mal usada gramaticalmente, mais
non se aconsella.
Elaboraranse os orzamentos.

A razn do xito desta forma que permita outorgarlle un ton

impersoal ao enunciado que se adaptaba idea de non querer
atribur para si unhas accins concretas. Melloraremos a redaccin se se emprega a forma activa e identificamos o axente.
Os concelleiros delegados elaborarn os orzamentos.

Un tipo de pasiva reflexa que non poderemos empregar nunca

a pasiva reflexa con se e con suxeito expreso. Trtase dunha
incoherencia gramatical: se queremos manter o anonimato, non
podemos empregar o suxeito.
O

Redactarase a acta polo secretario.

O secretario redactar a acta.

O texto administrativo tamn abusa do pronome se nestoutras

estruturas en que o axente doado de deducir.
O O tesoureiro envioulle un informe interventora no que se
detallan todos os ingresos.
P O tesoureiro envioulle un informe interventora no que
detalla todos os ingresos.

A secretariaSux. requiriuVerbo a documentacinCD (voz activa)

A voz pasiva permita elaborar un cdigo cun estilo que se afastaba da lingua xeral, as se explica o seu uso prolfero na linguaxe administrativa.
1

10

38

4.3 Redaccin e estilo

A racionalizacin grfica, a numeracin e os
anexos
A racionalizacin grfica

A transmisin de informacin dos documentos administrativos

debe ser eficaz e rpida xa que os comunicantes son a cidadana
e o funcionariado. Isto , persoas que non se coecen e que manteen un vnculo profesional. Con este fin debemos atender dous
planos fundamentais:
1 A lingua

2 O formato dos documentos

As marxes. Configranse en Deseo de pxina > Marxes.

Sempre debemos deixar algo mis de marxe esquerda ca
dereita (na esquerda aconsellamos uns 30 mm fronte aos 20
mm de marxe dereita):

O corpo ou tamao dos caracteres. Un corpo adecuado para

os nosos documentos o que lle faga posible ao destinatario
unha lectura cmoda: entre 10 e 12 de tamao.

O tamao dos pargrafos. Estruturar ben un pargrafo fai

que o documento mellore visualmente e ademais axdanos
a organizar o contido. Como referencia, unha pxina ben estruturada pode conter uns cinco pargrafos. Se o documento
ofrece unha boa disposicin dos pargrafos, a lexibilidade
ser maior.

O tipo de letra. En xeral, os documentos administrativos deben botar man dun mesmo tipo de letra no desenvolvemento
de todo o texto. Esta coherencia na escolla do tipo de letra
tamn facilitar a comprensin.

O interliado. O espazo existente entre as lias dun pargrafo ha de ser proporcional ao tamao da letra. En xeral,
recomndase o uso dun interliado sinxelo. Ademais, os
pargrafos sepranse entre si cunha lia en branco.

2.1 Aliar sempre esquerda

2.2 Non empregar sangrados

2.3 Separar cada pargrafo cun espazo duplo

A linguaxe administrativa debe manter, con independencia dos
servizos e do funcionariado, unha homoxeneidade bsica en todos os seus mbitos:

dos modelos de documentos

do formato e da calidade do papel

da terminoloxa

Para que haxa unha comprensin correcta e xil dos documentos

administrativos moi importante atender determinados aspectos
visuais e seguir unhas pautas comns para todas as administracins.

O tamao do papel. O mis habitual o DIN A4 vertical

(210 x 297 mm), que aparece como predeterminado na maior
parte dos procesadores de texto.
2

10

En canto s lias, o texto xustifcase por ambos os lados.

Ademais, a primeira e a derradeira lia dun pargrafo non
poden aparecer soas na pxina.

O ttulo e os subttulos principais do documento grfanse

con maisculas, alanse esquerda e non poden aparecer
no remate dunha pxina.

O ttulo:
RESOLUCIN DE MODIFICACIN DUN NMERO DE
INSCRICIN NO REXISTRO DE ASOCIACINS

que cada un dos feitos dos antecedentes. Os feitos aparecen ordenados en pargrafos independentes e numerados.

Os subttulos:
ANTECEDENTES, CONSIDERACINS LEGAIS E
TCNICAS...

En xeral, hai que racionalizar os recursos tipogrficos (cursiva,

subliado, negra...) e tamn no caso dos ttulos: s con maisculas.
Tanto uns coma outros facilitan que o lector comprenda a informacin que se achega no documento: son tamn organizadores
textuais.
Entre as distintas partes do documento (cabeceira, corpo, peche)
hai mis separacin ca entre as partes destas:
Partes da cabeceira que van xuntas:

Os impresos e formularios que se empregan na Administracin

deben ser fciles de cubrir. Daquela, para simplificar a comprensin e a lectura do receptor recomndase:

usar o mesmo tipo de letra;

limitar o uso de tboas, grficos, cadros...;

manter igual o tamao de letra;

reducir o emprego de cores, sombreados e outros efectos especiais.

A numeracin
Partes do corpo que van xuntas:

Daquela, importante que se presenten dun xeito visual eficaz.

Por este motivo, despois dun ttulo ou dun subttulo o espazo
que se deixa maior que entre os diferentes apartados. Os ttulos
sepranse do comezo de pxina uns catro ou cinco saltos de lia
e os subttulos sepranse uns dous saltos de lia.

No bloque de Redaccin do mdulo 3 do CSLA coecemos xa a

importancia de xerarquizar os contidos segundo a sa relevancia
informativa. A numeracin un recurso til para clasificar visualmente os contidos dun documento administrativo.
Algns documentos teen no corpo unha serie de puntos (antecedentes, consideracins legais e tcnicas, alegacins, acordos,
ordes do da...) que podemos numerar e presentar en pargrafos
independentes. As organzase a informacin de xeito lxico.

Os feitos e as consideracins tcnicas (dunha resolucin ou dun

acordo) son bloques temticos diferentes e estn mis separados
1

10

39

40

En moitas ocasins, a numeracin un procedemento mis aconsellable ca as vietas, raias, letras... porque permite representar
dun xeito visual as relacins que existen entre os contidos. As
permite diferenciar todos os apartados e subapartados e ademais
facilita que se citen no documento.

Existen determinadas convencins usadas nas numeracins:

Hai que empregar cifras arbigas.

O pargrafo debe sangrarse pola esquerda para deixar o numeral destacado visualmente.

A numeracin empeza co 1 pero tamn se pode usar o 0 para

identificar un prlogo, unha introducin...

O nmero de niveis non debe ser complexo.

O punto emprgase para separar os niveis pero non se usa

despois do ltimo deles.

Os anexos

Os anexos son os documentos que se consideran axeitados para

apoiar a informacin que se achega no texto administrativo.

4.4 Lxico
Vulgarismos
A linguaxe administrativa conforma unha linguaxe de especialidade. A lingua empregada nos textos administrativos encdrase
nun rexistro formal e coidado.
Neste sentido, cmpre erradicar o emprego de formas arcaicas
ou vulgares. Un vulgarismo unha desviacin da lingua estndar
que se d nos usos orais espontneos ou informais.
Os vulgarismos presentan erros lingsticos que non deben aparecer nos documentos de linguaxe administrativa e xurdica galega. Exemplos:
*neco, forma vulgar empregada no lugar de nico, presenta
unha alteracin da vogal que vai despois da vogal tnica.
*delincur, forma vulgar empregada no lugar de delinquir
(cultismo procedente do latn).
*cruar, forma vulgar empregada no lugar de cuar (imprimir un cuo nalgn obxecto ou lugar).
O

Na sa declaracin manifestou que non delincuira.

Na sa declaracin manifestou que non delinquira.

Noutras ocasins, o vulgarismo mis difcil de corrixir.

Presntanse de xeito opcional ao final do propio documento.

O ttulo deste apartado vai en maisculas.

*con todo e con iso > a pesar diso, malia iso

Mencinase no documento.

*en canto que > en canto

Enumranse para que a impresin visual sexa de claridade.

E con todo e con iso sobreseuse a causa.

Tras o escrito aparecen orixinais ou copias destes documentos na orde coa que se enumeraron.

Malia iso, sobreseuse a causa.

12
1

10

O En canto que poida, a xefa de servizo asinar o

documento.
P

En canto poida, a xefa de servizo asinar o documento.

Mdulo 5
Contorno

Historia: O influxo modernizador da linguaxe administrativa

Lexislacin: A Carta europea das linguas rexionais ou
minoritarias II

Gramtica

O xerundio de posterioridade

Os marcadores textuais

Redaccin e estilo
Lxico

Eufemismos

42

5.1 Contorno
Historia: O influxo modernizador da linguaxe
administrativa
Unha comunicacin transparente esencial para o bo goberno.
(Robert D. Eagleson)

Dende a dcada dos 70 asistimos a un proceso internacional

de renovacin e modernizacin
da linguaxe empregada polas administracins pblicas.
Amais da lingua, tamn se pretende estandarizar e racionalizar o deseo e a organizacin
dos documentos administrativos e xurdicos, co fin de facilitar a intercomunicacin entre a
cidadana e os distintos poderes
pblicos.
Nos Estados Unidos e no Reino Unido bota a andar a campaa Plain English ou Plain
Language (traducido como ingls cidadn ou linguaxe cidad),
que promove un ambicioso proceso en prol da utilizacin dunha linguaxe sinxela e clara nas relacins da Administracin coa
cidadana. Naceu como unha
iniciativa de asociacins de
consumidores que mis tarde
os poderes pblicos materiali-

10

zaron a travs dunha serie de medidas: regulamentacin de usos,

accins formativas para o funcionariado, elaboracin de recursos, seminarios, manuais de redaccin e estilo etc.
Este modelo acabou exportndose a outros pases nos que tivo
unha implantacin progresiva como Suecia, Canad, Australia
ou Francia. No mbito galego, a sa influencia faise manifesta
en moitas das accins emprendidas dende a dcada dos 90 co fin
de planificar e elaborar un modelo propio de linguaxe administrativa galega de calidade.
Outra experiencia que apunta nesa mesma direccin a campaa
Fight the fog (combate a nboa), emprendida pola Unin Europea no ano 1998. O seu obxectivo establecer directrices para a
traducin de documentos oficiais na UE co fin de achegar cunha
linguaxe clara as iniciativas comunitarias cidadana europea.
O apoio s publicacins que difunden a linguaxe sinxela ou a
elaboracin de libros de estilo e guas son algunhas das accins
postas en marcha no mbito da Administracin europea para mellorar a calidade das sas comunicacins.
En Espaa, este movemento renovador comeza a producirse coa
chegada da democracia, na dcada dos 80, e ten niveis de incidencia distintos dependendo do contexto especfico de cada lingua oficial.
No caso do casteln administrativo os novos influxos internacionais chegaron a ter unha repercusin escasa no seu mbito
de uso. As tmidas mostras que se foron sucedendo redcense a
contadas achegas como son os manuais de estilo e documentacin publicados polo Ministerio de Administracin Pblica.

Emporiso, no eido da linguaxe xurdica acaban de darse nos ltimos

anos uns pasos firmes e decididos
cara modernizacin do texto xurdico casteln. O Ministerio de Xustiza e a Real Academia Espaola
crearon a Comisin para la Modernizacin del Lenguaje Jurdico que
no ano 2011 presentou un amplo estudo cientfico sobre esta materia.
No caso do cataln, a Escola de Administraci Pblica de Catalunya
publica a primeira revista do Estado centrada na investigacin
do texto xurdico e administrativo, a Revista de Llengua i Dret.
As valiosas investigacins ou a prolfera producin de recursos
orientados formacin do persoal das administracins son hoxe
referencia no estudo e no desenvolvemento da linguaxe administrativa doutras linguas.
De xeito paralelo, en Galicia son destacables as accins formativas promovidas pola Secretara Xeral de Poltica Lingstica e
pola Escola Galega de Administracin Pblica. A producin de
materiais didcticos, como os manuais de estilo e documentacin, contriburon de forma decidida a construr un modelo de
linguaxe administrativa e xurdica galega de calidade.
Cmpre resaltar que no caso destas das linguas a implantacin
de cadenseu modelo de linguaxe estivo acompaada de medidas
especficas que posibilitaron un avance significativo na prctica
das comunicacins administrativas.
O proceso de modernizacin da linguaxe das administracins
coincide co recoecemento oficial das linguas propias das distintas comunidades do Estado espaol. O modelo de linguaxe
administrativa e xurdica escollido para acompaar o proceso de

normalizacin do galego, do cataln e do uscaro engade, ademais das particularidades de cada un deses idiomas, o complemento de calidade comunicativa que as novas tendencias internacionais traan consigo.
16

A Carta europea das linguas rexionais ou

minoritarias (II)

Artigo 10. Autoridades administrativas e servizos pblicos

1. Nas circunscricins das autoridades administrativas do Estado nas que reside un nmero de falantes de linguas rexionais ou minoritarias que xustifica
as medidas que seguen e segundo a situacin de cada lingua, as partes compromtense, na medida en que isto razonablemente posible:
a)
I a procurar que as autoridades administrativas utilicen as linguas rexionais
ou minoritarias; ou
II a procurar que os seus axentes que estn en contacto co pblico empreguen
as linguas rexionais ou minoritarias nas sas relacins coas persoas que se
dirixen a elas nestas linguas ou
III a procurar que as persoas falantes de linguas rexionais ou minoritarias
poidan presentar demandas orais ou escritas e recibir unha resposta nestas
linguas; ou
IV a vixiar que as persoas falantes de linguas rexionais ou minoritarias poidan presentar demandas orais ou escritas nestas linguas; ou
V a vixiar que as persoas falantes de linguas rexionais ou minoritarias poidan
someter a consideracin con validez un documento redactado nestas linguas;
b) a poer ao dispor da poboacin formularios e textos administrativos de
uso corrente nas linguas rexionais ou minoritarias, ou en versins bilinges;

10

43

44
c) a permitirlles s autoridades administrativas redactar documentos nunha
lingua rexional ou minoritaria.

4. Co fin da posta en prctica das disposicins dos pargrafos 1, 2 e 3 que

estas aceptaron, as partes compromtense a tomar as medidas seguintes:

2. No que afecta s autoridades locais e rexionais dos territorios en que reside

un nmero de falantes de linguas rexionais ou minoritarias que xustifica as
medidas que seguen, as partes compromtense a permitir e/ou fomentar:

a) a traducin ou interpretacin que eventualmente se requiran;

a) o emprego de linguas rexionais ou minoritarias no marco da Administracin rexional ou local;

b) a posibilidade para as persoas falantes de linguas rexionais ou minoritarias
de presentar demandas orais ou escritas nestas linguas;
c) a publicacin por parte das colectividades rexionais dos textos oficiais que
estn orixinariamente nas linguas rexionais ou minoritarias;
d) a publicacin por parte das colectividades locais dos seus textos oficiais
igualmente nas linguas rexionais ou minoritarias;
e) o emprego por parte das colectividades rexionais das linguas rexionais
ou minoritarias nos debates das sas asembleas, sen exclur, non obstante, o
emprego da(s) lingua(s) oficial(ais) do Estado;
f) o emprego por parte das comunidades locais de linguas rexionais ou minoritarias nos debates das sas asembleas, sen exclur, non obstante, o emprego
da(s) lingua(s) oficial(ais) do Estado;
g) o emprego ou a adopcin, de ser o caso, conxuntamente coa denominacin
na(s) lingua(s) oficial(ais), das formas tradicionais e correctas da toponimia
nas linguas rexionais ou minoritarias.
3. No que afecta aos servizos pblicos asegurados pola autoridades administrativas ou por persoas que operan por conta delas, as partes contratantes
compromtense, nos territorios nos que as linguas rexionais ou minoritarias
son utilizadas, en funcin da situacin de cada lingua e na medida en que isto
razoablemente posible:
a) a procurar que as linguas rexionais ou minoritarias sexan empregadas con
ocasin da prestacin do servizo, ou
b) a permitirlles s persoas falantes de linguas rexionais ou minoritarias formular un pedimento ou recibir unha resposta nestas linguas; ou
c) a permitirlles s persoas falantes de linguas rexionais ou minoritarias formular un pedimento nestas.

10

b) o recrutamento e, dado o caso, a formacin do funcionariado e doutros

axentes pblicos en nmero suficiente;
c) a satifaccin, na medida do posible, das demandas dos axentes pblicos
coecedores dunha lingua rexional ou minoritaria de ser destinados ao territorio en que esta lingua utilizada.

5.2 Gramtica
O xerundio de posterioridade
O xerundio , xunto co infinitivo e co participio, unhas das tres
formas non persoais do verbo, que se caracteriza por non ter
flexin de tempo nin de modo. Necesariamente ha de presentar
unha accin simultnea ou anterior do verbo principal, mais
nunca posterior.
P Transcribindo a acta detectou un erro. (accins
simultneas)
P Accedendo pxina web, descargou a instancia. (accin
anterior)
O Finaliza a reunin s 12.30 h, acordndose a
contratacin. (accin posterior)

Nos documentos administrativos moi habitual o emprego do

xerundio, anda que en ocasins usado de forma incorrecta. Este
o caso do xerundio de posterioridade.
O Superou a ltima fase da oposicin, conseguindo unha
praza de funcionario.
P Superou a ltima fase da oposicin e conseguiu unha
praza de funcionario.
O O interventor reuniu todas as facturas, autorizando o
trmite do seu pagamento.
P O interventor reuniu todas as facturas e autorizou o
trmite do seu pagamento.

Cmpre apuntar que o abuso do xerundio adoita producir textos

ampulosos e afastados da lingua comn. Para evitar isto, haberemos de redactar con oracins simples, usar de xeito atinado os
signos de puntuacin e fuxir do uso do xerundio como elemento
encadeante. Conforme inzamos o texto de oracins subordinadas, a comprensin da mensaxe dimine.
O O texto da nova lei foi aprobado polo Parlamento,
establecendo a prevencin e o tratamento integral da violencia
de xnero e definindo no seu prembulo os mecanismos que os
poderes pblicos han de levar a cabo para protexer e asistir
as vtimas, isto , ofrecendo asistencia sanitaria, xurdica
e social, activando instrumentos bsicos de proteccin e
establecendo procedementos abreviados para acceder a
axudas especficas.
P O texto da nova lei, que foi aprobado polo Parlamento,
establece a prevencin e o tratamento integral da violencia de
xnero.
No seu prembulo defnense os mecanismos que os poderes
pblicos han de levar a cabo para protexer e asistir as vtimas:
- ofrecer asistencia sanitaria, xurdica e social;
- activar instrumentos bsicos de proteccin;
- e establecer procedementos abreviados para acceder a
axudas especficas.

13

Como se pode observar, unha boa solucin para evitar ese xerundio o uso da conxuncin copulativa e seguida dunha forma
verbal flexionada.
1

10

45

46

5.3 Redaccin e estilo

Os marcadores textuais
As ideas de calquera texto sucdense unidas a travs dunha relacin lxica.
Os marcadores textuais son palabras que describen as relacins
entre as ideas dun texto. Serven para organizar os documentos
administrativos de maneira que a sa lectura resulte mis doada
e clara.
Hainos que s se poden empregar na oracin e outros que son
extraoracionais.
A consellera tomar as medidas necesarias para corrixir os
problemas ocasionados.
A deputacin e o concello elaboraran unha serie de informes,
pero non asinaron o acordo.

Nestes dous casos os marcadores son elementos lingsticos de

relacin dentro da oracin.

Marcadores oracionais

Ademais, soliciteille ao presidente de Augas de Galicia o

03.10.2011 que se me concedese a autorizacin para realizar a
obra especificada e [...]

10

causa: porque, xa que, pois, como, dado que, posto que...

finalidade: para que, a fin de que, co fin de que, co obxecto

de, coa finalidade de...

consecuencia: polo tanto, de modo que, por isto, pois, por

conseguinte, xa que logo...

condicin: de ser o caso, se o caso, sempre que, sempre e

cando, con tal de que...
oposicin: en cambio, en troques, agora ben, con todo, no
entanto, porn...

obxeccin: non obstante, anda que, malia que, a pesar de

que, ben que, emporiso...

Marcadores textuais

En primeiro lugar, necesito realizar unha obra nunha leira

denominada Esmoriz. Esta leira linda co ro Sarela, que pasa
pola aldea de Seoane, na parroquia de Outeirio, concello de
Santiago de Compostela, provincia da Corua.

Os dous marcadores textuais son extraoracionais e faciltanlle ao

receptor que siga o fo do discurso. Grazas a eles o documento
administrativo mis claro e ordenado. dicir, estes elementos
funcionan como organizadores textuais que nos axudan a asimilar a informacin.
1

Deseguido, achgase unha seleccin de marcadores oracionais e

textuais empregados na linguaxe administrativa galega.

introducir o tema do texto: para comezar, este texto trata

de, o obxectivo principal de...
continuar sobre o mesmo tema: hai que destacar, noutras
palabras, facer nfase...
introducir un tema novo: en canto a, en relacin con, verbo
de, no que se refire a, no que atinxe a...

detallar: ou sexa, isto , por exemplo, quere dicir, en particular, en concreto...

marcar unha orde: en primeiro lugar, para comezar, en segundo lugar, a seguir, deseguido, en ltimo lugar, para rematar, ao final...

resumir: en resumo, resumindo, en poucas palabras, en sntese...

distinguir: por unha banda, por outra banda, de por parte,

por un lado, por outro, en cambio, en troques, pola contra...

acabar: por ltimo, para finalizar, para acabar, en conclusin, finalmente, conclundo...

Cada tipo de documento est asociado cun determinado tipo de

marcadores textuais.
14

5.4 Lxico
Eufemismos
Nos documentos administrativos tamn teen repercusin os
elementos extralingsticos. dicir, o lxico tamn se elixe segundo a motivacin psicolxica do emisor que, por exemplo,
quere disimular ou enmascarar a sa verdadeira intencin xa que
lle afecta cidadana de forma negativa.
O emisor pode minguar a dureza dunha mensaxe cuxo texto
de obrigado cumprimento botando man dos eufemismos. Estes
emprganse acoto para mitigar o efecto daquelas accins que
implican algn tipo de custo para o administrado.
O eufemismo ou tab lingstico , xa que logo, un procedemento lxico que consiste en substitur termos que se queren evitar
porque resultan desagradables.
O

Animmolo ao pagamento das seguintes sancins...

Ten que pagar as seguintes multas...

Cmpre controlar e, polo tanto, limitar os usos eufemsticos que

se rexistran nos documentos xurdicos. As o explicaba Gregorio
Salvador: Ou sexa que para facilitar as relacins entre a Administracin e os cidadns o que hai que prescindir de cerimonias.

Non debemos confundir este uso intencionado do lxico, para

ocultar ou suavizar realidades, coa escolla de terminoloxa politicamente correcta. Nestes casos, a Administracin adopta
termos ou expresins a travs dos cales transmite os valores de
igualdade e xustiza social que son propios das sociedades democrticas.
O

Subnormal

Discapacitado/a intelectual

Intil

Persoa con necesidades especiais

Algns exemplos de usos eufemsticos:

Eufemismos

Termos que substiten

bo estado financeiro

riqueza

desvo de fondos

roubo

persoas econmicamente
dbiles; persoas en situacin
de precariedade, con risco
de exclusin social
ou econmica pobres
readaptacin ou revisin
de prezos suba de prezos
taxa temporal de solidariedade
ou axuste recorte
terceira idade vellez
transentes marxinados

mendigos

zona improdutiva
zona de economa
por abandono deprimida
15
1

10

47

Mdulo 6
Contorno

Sociolingstica: O galego e as linguas

Gramtica

O xerundio especificativo

A redundancia: formas baleiras, concorrencias

e formulismos

Redaccin e estilo

Lxico

Locucins e fraseoloxa administrativa I

50

6.1 Contorno
Sociolingstica: O galego e as linguas
No mundo existen arredor de 6 000 linguas, segundo datos da
UNESCO.
Por nmero de falantes, o galego ocupa o nmero 136, por diante
de moitos idiomas estatais europeos, entre eles o lituano, o letn,
o estonio, o macedonio, o malts, o islands...
Unha mostra da sa vitalidade que o galego est entre as 118
linguas que posen interface en Google e entre o medio cento de
linguas no que se pode obter o sistema operativo de Windows.
En canto ao nmero de libros traducidos a unha lingua, o galego
est no posto 48 e ocupara o nmero 37 en canto ao nmero de
pxinas web dispoibles.
Historicamente o galego relacinase con outras linguas romnicas, como o francs, o casteln, o italiano etc. E, sobre todo, est
emparentada co portugus. Isto dlle a potencialidade de poder
comunicarnos con millns de falantes destas linguas por todo o
mundo.
De todos os xeitos, que unha lingua tea mis falantes que outra non significa que sexa mis importante. No seguinte grfico
mstrase cales son as 20 linguas mis faladas do planeta segundo
Ethnologue, un prestixioso proxecto de investigacin que leva
compilando datos sobre as linguas do mundo dende os anos 50.
Unha lingua que ten mis de 80 millns de falantes como o xavans, que ocupa o posto nmero 11 entre as linguas mis faladas
do mundo, podera non ser considerada unha lingua importante no panorama internacional. O conxunto da listaxe tamn nos
1

10

serve para, por exemplo, desmitificar a preponderancia das linguas europeas a nivel mundial.
Lugar

Nome
da lingua

Estado
orixinal

Outros
estados en que
se fala

Millns
de falantes

chins mandarn

China

31

1 213

espaol

Espaa

44

329

ingls

Reino Unido

112

328

rabe

Arabia Saudita

57

221

hindi

India

20

182

bengal

Bangladesh

10

181

portugus

Portugal

37

178

ruso

Federacin rusa

33

144

xapons

Xapn

25

122

10

alemn

Alemaa

43

90,3

11

xavans

Indonesia

84,6

12

lahnda

Paquistn

78,3

13

teleg

India

10

69,8

14

vietnamita

Vietnam

23

68,6

15

marat

India

68,1

16

francs

Francia

60

67,8

17

coreano

Corea

33

66,3

18

tamil

India

17

65,7

19

italiano

Italia

34

61,7

20

urd

Pakistn

23

60,6

Tboa adaptada de http://ethnologue.com/ethno_docs/distribution.asp?by=size

18 e 19

6.2 Gramtica
O xerundio especificativo
Trtase doutro uso incorrecto do xerundio. Tamn chamado
xerundio do BOE por ser habitual nas disposicins normativas ou regulamentarias. Expresa, de maneira errada, estado ou
calidade e modifica o substantivo que acompaa.
O Envolle a resolucin modificando as puntuacins
provisionais.
P Envolle a resolucin que modifica as puntuacins
provisionais.
O Rexistrouse unha reclamacin recollendo as sinaturas de
toda a vecianza.
P Rexistrouse unha reclamacin que recolla as sinaturas de
toda a vecianza.

Neste caso, substituiremos o xerundio por unha forma de relativo e unha forma verbal flexionada.

6.3 Redaccin e estilo

A redundancia: formas baleiras, concorrencias e
formulismos
O exceso de informacin a maior desinformacin.
(Umberto Eco)

As formas baleiras

A informacin dos documentos administrativos debe ordenarse

de forma lxica. Empregaranse oracins curtas e desbotaranse

frases ou oracins que non acheguen contido e que dificulten a

comprensin do documento.
O Pola presente e en virtude do acordado nesta data polo
director xeral...
P

Segundo o que acordou o director xeral...

A linguaxe administrativa debe procurar a calidade e a eficacia

comunicativas. Por iso o estilo debe ser pouco solemne e prximo lingua comn. As, cmpre desbotar os retoricismos baleiros e a complexidade innecesaria na sintaxe ou no lxico, co fin
de que a informacin sexa clara e se expoa de xeito comprensible e sen rodeos.
Debemos evitar os circunloquios, expresar con moitas palabras o
que se pode dicir con menos. Unicamente debe aparecer a informacin suficiente e necesaria.
O E desexando dar comezo s obras expresadas e
citadas, de tal modo e maneira como se fixo a descricin no
devandito proxecto, suplico que se me conceda a oportuna e
necesaria licenza despois de realizar os trmites preceptivos e
obrigatorios.
P Solicito que se me conceda a licenza para comezar a obra
descrita no proxecto xa que realicei os trmites preceptivos.
O

Teo o honor de remitir o proxecto abaixo expresado.

A continuacin remtolle o proxecto.

Eliminaremos as construcins perifrsticas formadas por un

verbo baleiro + substantivo. Recomndase substitur o verbo
baleiro de significado seguido de substantivo pola forma verbal
correspondente co fin de procurar un estilo mis claro.
O

O consellerio puxo de manifesto o seu desacordo.

O conselleiro manifestou o seu desacordo.

10

51

52

Procederon a publicar o anuncio.

proceder sinatura do acordo

asinar o acordo

Publicaron o anuncio.

establecer

Vailles dar trmite a estas dilixencias.

proceder ao establecemento

Vai tramitar estas dilixencias.

realizar o aboamento

aboar

P
O

Esta direccin xeral procedeu ao aboamento da factura.

Esta direccin xeral aboou a factura.

Velaqu algunhas destas estruturas perifrsticas:

conceder a aprobacin

aprobar

dar aviso avisar

dar comezo comezar
dispoer a anulacin

anular

facer entrega entregar

tomar parte participar

Outras veces trtase de locucins que poden subtiturse por
outras mis lexibles:
atencin de

para

a ttulo de

como

co fin de, a fin de

para

co obxecto de

para

con excepcin de

ags

de agora en diante

en diante
conforme, consonte

facer pblico

publicar

facer uso da palabra

de conformidade con

falar, intervir

facer uso das instalacins

usar as instalacins

en aplicacin de
aplicando, conforme
con

poer de manifesto

manifestar

poer en coecemento

comunicar

proceder apertura do sobre

abrir o sobre

proceder celebracin

celebrar

proceder clausura do local

clausurar o local

proceder eleccin

elixir

proceder identificacin do cadver

identificar o cadver

proceder publicacin

publicar

proceder sancin

sancionar

10

en atencin a

por

en calidade de

como

con data do

en materia de

sobre

en todo caso

sempre

en virtude de

por razn de, consonte

independentemente de

aln de

na sa condicin de

como

As concorrencias

A finalidade da linguaxe administrativa achegar unha informacin determinada. Se queremos que a comunicacin sexa
completa, temos que desbotar os contidos innecesarios xa que o
nico que fan desviar a atencin do receptor.
Na linguaxe administrativa tradicional rexstranse concorrencias
de verbos, substantivos... que se poden simplificar nun s elemento (as o mando, asino e expido; no nome e representacin;
de tal modo e maneira...)
Debemos evitar o emprego de parellas de sinnimos xa que son
redundantes (necesario e preceptivo, prisin cautelar e preventiva, comuncolle e particpolle...).
O

Achegou o necesario e preceptivo informe mdico...

Achegou o informe mdico preceptivo...

O O rudo que se produce no interior da cafetera altsimo

de tal modo e maneira que impide o descanso de todo o bloque
de vivendas.
P O rudo que se produce no interior da cafetera altsimo
de tal modo que impide o descanso de todo o bloque de
vivendas.

Os formulismos

Unha frmula un clix que non proporciona informacin nova.

A linguaxe administrativa tradicional fomentou o uso de moitos
destes formulismos que hoxe en da se consideran inoperantes.

Frmula de splica, que contrad o esprito democrtico da

linguaxe administrativa.

53

Achgolle a solicitude...

Frmula de expresin do suxeito en terceira persoa (o que

subscribe, o infraescrito, o abaixo asinante...)
O

O infraescrito pai recoece que...

O pai recoece que...

Frmula de manifestacin de respecto.

O

E co debido respecto, quero comunicarlle que...

Comuncolle que...

Daquela, convn suprimir todas estas frmulas porque son redundantes e recargan o contido.
17

6.4 Lxico
Locucins e fraseoloxa administrativa (I)
A linguaxe administrativa caracterzase pola presenza de locucins prepositivas e frases feitas. As locucins prepositivas implican un gran nivel de formalidade e repeticin propio deste
rexistro lingstico.
Estas locucins teen unha forma escrita normativa que debemos coecer para evitar as vacilacins na escrita.
*a nivel de

S pode empregarse cando se refire a algo no que hai

niveis

en

O A nivel econmico, a situacin complexa.

P No econmico a situacin complexa.
P Quere estar ao nivel do seu xefe.

O Suplcolle encarecidamente que tea en conta a

solicitude...
1

10

54

a partir de

Fai referencia orixe dun proceso pero non ao momento mesmo no que ten lugar unha accin.

O A reunin comezar a partir das 11.00 h.

P A reunin comezar s 11.00 h.

*de acordo a

S pode empregarse coa preposicin con.

O O contrato redactouse de acordo a esta lei.

P O contrato redactouse de acordo con esta lei.

de acordo con
segundo
consonte
conforme

*en aras de

Expresin castel de rexistros formais que se emprega

impropiamente con valor final nos documentos xurdicos do casteln.

en beneficio de
en prol de

Poden empregarse para subtitula: para, en prol de, de

cara a ou en beneficio de.

O En aras dunha xustiza mis transparente e na

lia marcada, na Carta de dereitos dos cidadns
ante a xustiza recllese o deber de dar informacin e atencin axeitada para os usuarios da
xustiza.
P En prol dunha xustiza mis transparente e na
lia marcada, na Carta de dereitos dos cidadns
ante a xustiza recllese o deber de dar informacin
e atencin axeitada para os usuarios da xustiza.

*en base a

Esta locucin, que hoxe est moi estendida na linguaxe administrativa, debe evitarse.

baseado en
segundo
de acordo con

Poden empregarse para substitula: baseado en, segundo, de acordo con...

O Esta rea est suxeita a medidas de xestin en
base lexislacin vixente.
P Esta rea est suxeita a medidas de xestin
segundo a lexislacin vixente.

10

con data do
do da
do
*de data

Expresins empregadas na linguaxe administrativa

como traducin da locucin adverbial do casteln de
fecha.
En galego debe substiturse por do da ou do.

P Na Orde con data do 02.11.2009 establcese a

necesidade de realizar prcticas docentes.
P Na Orde do 02.11.2009 establcese a
necesidade de realizar prcticas docentes.

Mdulo 7
Contorno

Sociolingstica: O galego na Administracin europea

Gramtica

O xerundio: usos correctos

Focaxe, digresins, escuridade e lonxitude

Redaccin e estilo
Lxico

Locucins e fraseoloxa administrativa II

56

7.1 Contorno
Sociolingstica: O galego na Administracin
europea
A defensa da diversidade lingstica en Europa foi unha cuestin
primordial xa nos albores da fundacin da Comunidade Europea.
As, o Parlamento Europeo creou a Oficina das Linguas Minoritarias no ano 1979 ao tempo que abriu lias orzamentarias de
apoio para estas linguas.
O Consello de Europa e a Comisin Europea recoecen a diversidade lingstica como unha riqueza que se debe preservar.
Deste xeito, promoven numerosas iniciativas, como a elaboracin da Carta europea das Linguas rexionais ou minoritarias
(1992), crean o Centro Europeo de Linguas Vivas e instauran o
Da Europeo das Linguas, que se conmemora cada ano o 26 de
setembro.
O galego dende finais de 2005 lingua presente nas institucins
europeas. O seu uso xa oficialmente un feito no Comit de
Rexins.
O Parlamento Europeo aprobou a utilizacin das linguas cooficiais de Espaa nas comunicacins da cidadana con este rgano.
Os acordos tamn permiten o uso do galego no Consello de Ministros da Unin Europea e na Comisin Europea.
Os cidadns e as cidads de Galicia que se dirixan aos rganos
europeos que os representan poden usar tamn o galego para
esas comunicacins e teen dereito a recibir constestacin nesta
lingua.

10

A Administracin da Unin Europea plurilinge. Trtase dun

organismo que conta con 23 linguas oficiais e de traballo, anda
que adoita empregar o ingls, o francs e o alemn como linguas
de procedemento.
21

7.1 Gramtica
O xerundio: usos correctos
Logo de ver nos mdulos anteriores aqueles casos en que o
xerundio se empregaba de maneira incorrecta, mostramos agora
estoutros onde o xerundio est ben utilizado.

Cando presenta unha accin simultnea do verbo principal.

Escriba a reclamacin consultando a convocatoria.

Cando presenta unha accin anterior do verbo principal.

Sando da xuntanza, a conselleira atendeu os medios nos
corredores.

Cando indica a continuidade dunha accin.

A secretaria continuou redactando a acta.

Cando introduce unha explicacin.

O concello, comprobando o xito da actividade, deulle
continuidade.

Cando indica modo, tempo, condicin, causa ou concesin

(circunstancias).
Pasou a ma explicando a maneira de cubrir a solicitude.
(modal)
Chegando o presidente, os membros da comisin entraron
canda el. (temporal)
Presentando a reclamacin, obtern unha resposta.
(condicional)
A reunin, sendo tan tarde, tivo que adiarse. (causal)
Anda existindo un informe desfavorable, aprobaron as obras.
(concesiva)

7.2 Redaccin e estilo

Focaxe, disgresins, escuridade e lonxitude

En xeral, as oracins mis claras presentan a estrutura bsica da
frase (suxeito + verbo + complementos). Neste sentido, preferible botar man da voz activa xa que estas oracins son as que
mellor respectan a orde da frase (suxeito + verbo + complementos) e nelas a informacin mis importante, a achegada polo suxeito, vai ao principio.
O convenio reguladorCD foi ratificadoVerbo polas partesSux. paciente

Mellor:
As partesSux. ratificaronVerbo o convenio reguladorCD

En galego esta a organizacin cognitiva mis usual. Isto , o

xeito mis natural de distribur os diferentes elementos que compoen unha frase. A comunicacin mis eficaz se as partes da
frase se achegan coa sa orde natural.

Ademais, a redaccin de documentos administrativos debe

respectar a estrutura dos sintagmas nominais (artigo + nome +
adxectivo).
O

...outrgalles unha sistemtica ordenacin.

...outrgalles unha ordenacin sistemtica.

Alegaron unha errada valoracin da proba.

Alegaron unha valoracin errada da proba.

Nos documentos administrativos a informacin debe ter unha

distribucin lxica: o mis importante debe aparecer ao pincipio.
Deste xeito, cptase a atencin do receptor e evtase que estea
expectativa.
O vista das actuacins practicadas no expediente
chgase conclusin de que no caso que se examina
durante a tramitacin deste se produciu unha paralizacin
das actuacins superior prevista na normativa vixente no
momento da denuncia, polo que se produciu a prescricin da
infraccin sancionada, e en consecuencia procede revogar
integramente a resolucin impugnada, deixando sen efecto a
sancin imposta.
P A infraccin sancionada prescribiu. Revgase
integramente a resolucin impugnada e dixase sen efecto
a sancin imposta debido a que durante a tramitacin do
expediente se produciu unha paralizacin das actuacins
superior prevista na normativa vixente no momento da
denuncia.

Se alteramos esta orde habitual dos elementos da oracin, centramos a nosa atencin sobre o elemento que se despraza e, deste
xeito, convertmolo en foco da informacin.
Os incisos que afecten a toda a oracin e indiquen circunstancias
de tempo e lugar colcanse acoto ao principio da oracin. Aque1

10

57

58

les que posan un carcter explicativo ou xustificativo colcanse

ao final da oracin.
P O da 20 de xullo de 2011, notificuseme un
requirimento...
P Consonte os artigos 40 e 76.3 da Lei 30/1992 [...],
infrmoa de que...

Nas das oracins estn focalizados os complementos e por iso

van ao principio.
No entanto, hai exemplos coa orde alterada e que resultan complexos e innecesarios.
O

Teen a obriga as partes comparecentes...

As partes comparecentes teen a obriga...

Na documentacin administrativa debemos atopar a informacin

importante axia. O inciso pode dificultar a lectura se se coloca
entre das palabras que deben aparecer xuntas. Neste sentido,
debemos limitar os incisos.
O Maruxa Xove Ferreiro, nacida no Carballio e casada,
cesa hoxe no posto base, que ocupou durante 24 anos co
cdigo ELG000777456333, de nivel 16.
P Maruxa Xove Ferreiro cesa hoxe no posto base de nivel
16. O cdigo do posto ELG000777456333.

Na frase corrixida aparecen s os incisos que non son superfluos

e reordnanse adecuadamente. As, non se pode separar posto
base e de nivel 16.
Na linguaxe administrativa hai unha tendencia a construr oracins cunha lonxitude excesiva.
A oracin simple mis comprensible ca a subordinada xa que
nela se identifica a informacin de xeito mis claro. Daquela,
cmpre evitar as frases e os pargrafos demasiado longos.
1

10

Os pargrafos deben ter unha estrutura e as frases deben ser curtas ou coordinadas. Neste sentido, cmpre limitar a subordinacin e o encabalgamento de ideas: unha idea > unha oracin.
Recomndase que cada pargrafo tea entre 5 e 10 lias e cada
oracin contar con 25 ou 30 palabras aproximadamente.
O Informe no que se fai constar que o da 25.09.2012 os
obreiros que se atopaban traballando no edificio que est
situado na ra Sixto, nmero 15, en Santiago de Compostela,
foron os responsables de que rompese a beirarra que est
situada sada do inmoble de maneira que se tivo que
presentar o persoal do concello co fin de amaar a avara.
P No informe faise constar que o da 25.09.2012 se
produciu unha avara nunha beirarra da Santiago de
Compostela. Os obreiros que estaban traballando no edificio
da ra Sixto, nmero 15, foron os responsables de romper a
beirarra xusto sada do inmoble. O persoal do concello
acudiu ao lugar da avara para amaala.

Un bo consello para reducir unha oracin excesivamente longa

substitur os enlaces subordinados por signos de puntuacin.
O Ponse en coecemento de todas as persoas interesadas
na concentracin parcelaria de Toldaos (O Incio, Lugo), que
co obxecto de que tomen posesin definitivamente delas, se
poen disposicin dos respectivos propietarios as leiras de
substitucin, fixndose como data lmite para a dita toma de
posesin, o 31.12.2012.
P Comuncaselles a todas as persoas interesadas na
concentracin parcelaria de Toldaos (O Incio, Lugo) que
se lles entregan aos respectivos propietarios as leiras de
substitucin para que tomen posesin delas. A data lmite para
esta toma de posesin o 31.12.2012.

O emprego axeitado dos signos de puntuacin permtenos ordenar a informacin (do xeral ao particular), organizar o contido e
segmentar os pargrafos e as oracins.
20

7.3 Lxico
Locucins e fraseoloxa administrativa (II)
*a ciencia certa
con certeza
sen dbida

en calidade de
como

*en orde a
para
co fin de
co propsito de
con vistas a

*no seu caso

se o caso
de ser o caso
chegado o caso

Trtase dun castelanismo innecesario xa que en galego

dispoemos doutras solucins tradicionais.

59

*en tempo e forma

Esta locucin en galego precisa do verbo.

no tempo e na forma que

procedan
no tempo e na forma que
correspondan

en virtude de

Cmpre prestarlle atencin linguaxe telegrfica e

omisin de elementos necesarios (artigo, verbo...).
O Determnanse os criterios para valorar os
mritos acreditados en tempo e forma.
P Determnanse os criterios para valorar os
mritos acreditados no tempo e na forma que
procedan.

Convn evitar esta locucin prepositiva por achegarlle

un carcter arcaico comunicacin administrativa.

segundo
por
a causa de

Debe dicirse mis sinxelamente segundo, por ou a

causa de.
O En virtude do disposto na lexislacin vixente.
P Segundo o disposto na lexislacin vixente.

O Non podemos coecer a ciencia certa cales

sern as consecuencias do novo plan sectorial.
P Non podemos coecer con certeza cales sern
as consecuencias do novo plan sectorial.

Debe desbotarse esta expresin e empregar no seu lugar como.

P
P

Asisitiu reunin en calidade de presidente.

Asistiu reunin como presidente.

Anglicismo que se emprega impropiamente con valor

final nos documentos administrativos e xurdicos.
O O Ministerio de Fomento determinar os
requisitos que debern cumprir as empresas
navieiras en orde a acreditaren a sa capacidade
econmica.
P O Ministerio de Fomento determinar os
requisitos que debern cumprir as empresas
navieiras para acreditaren a sa capacidade
econmica.

Esta locucin, que hoxe est moi estendida na linguaxe administrativa, debe evitarse.
O Aplicarase, no seu caso, o previsto no artigo
129.
P Aplicarase, de ser o caso, o previsto no artigo
129.

10

Mdulo 8
Contorno

Sociolingstica: O ecolingismo ou o respecto pola

diversidade lingstica

Gramtica

Os rximes preposicionais

A linguaxe igualitaria

Redaccin e estilo
Lxico

Locucins e fraseoloxa administrativa III

62

8.1 Contorno
Sociolingstica: O ecolingismo ou o respecto
pola diversidade lingstica
En canto s linguas, puidemos ver que todos os regulamentos de
carcter internacional inciden na idea de defender e fomentar a
diversidade lingstica.

Todas estas comunidades tentan defender ou divulgar a sa lingua porque saben da sa importancia simblica e porque serven
para proxectar o seu modo de vida.

23 - 25

Entndese que o respecto pola pluralidade cultural e lingstica

un dos piares das sociedades modernas e, naquelas en que isto
unha realidade, convrtese nun indicador esencial da sade dos
sistemas democrticos.

8.2 Gramtica

A defensa da diversidade lingstica agroma nos anos 70, cando

se establece un paralelismo entre a biodiversidade e o contorno
da linguaxe. Ao igual que nas ltimas dcadas do sculo pasado
aumentou a preocupacin pola perda de variedades de especies
animais e vexetais, que se sabe que son fundamentais para a vida
tal e como a entendemos, a ecolingstica centra a atencin no
perigo que supoera camiar cara homoxeneizacin lingstica e cultural.

Na linguaxe administrativa frecuente atoparmos erros no rxime preposicional dalgns verbos. Unhas veces, prescindimos de
certas preposicins necesarias (quesmo); outras, introducmolas
al onde non se admiten (dequesmo).

Desta maneira, a desaparicin de variantes de expresin lingstica provocara, ao igual que cando se extingue unha especie
natural, unha perda de riqueza insalvable para a humanidade.
Perderase un xeito de expresin cultural da que nunca mis poderiamos tirar proveito.
De a vn a necesidade de protexer a diversidade lingstica, xa
que iso sinnimo de adquisicin de bens culturais e materiais,
produto da interaccin entre diferentes comunidades.

10

Os rximes preposicionais

O Insistiuse que para aprobar o plan sectorial deba haber

consenso.
P Insistiuse en que para aprobar o plan sectorial deba
haber consenso.
O O concelleiro consideraba de que esa decisin provocara
un informe desfavorable.
P O concelleiro consideraba que esa decisin provocara
un informe desfavorable.

Algns verbos rexen varias preposicins ou locucins prepositivas.

informar de / sobre / acerca de

O A asesora xurdica informou os cambios na
regulamentacin.
P A asesora xurdica informou dos (sobre os / acerca dos)
cambios na regulamentacin.

Outros, varan o seu significado en funcin da preposicin que

usamos.

recorrer contra / recorrer a

ata / at o punto de que

*ata / at o punto que

atentar contra *atentar a

barco de vela

*barco a vela

catedrtico de qumica
*catedrtico en qumi-
ca
chega dentro de media hora

*chega en media hora

co pretexto

*baixo o pretexto

P Dispor dun prazo de 10 das para recorrer contra esta

resolucin.

coa condicin de que

*coa condicin que

Tamn hai verbos que presentan dous rximes preposicionais.

Poden construrse con complemento directo sen preposicin ou
con complemento rxime introducido por preposicin.
advertirlle algo a algun / advertir a algun de algo
Advrtolle que pose un prazo de 15 das para entregar a
documentacin.
Advrtoo de que pose un prazo de 15 das para entregar a
documentacin.

apto para *apto en

O Dispor dun prazo de 10 das para recorrer esta

resolucin.

P A consellera recorreu a unha asistencia tcnica para

elaborar o proxecto.

Velaqu unha pequena mostra de erros frecuentes nos rximes

preposicionais:

requerirlle algo a algun / requerir a algun para algo

Requrolle que presente a documentacin nun prazo de 10
das.
Requroo para que presente a documentacin nun prazo de 10
das.

convenceu a amiga de que

*convenceu a amiga
que
cualificar de

*cualificar como

darse (de) conta de que

*darse (de) conta que

dende o momento en que / de

*dende o momento que

dende o punto de vista

*baixo o punto de vista

despois de que

*despois que

discrepar de *discrepar con

dotar de *dotar con
especular con *especular sobre
estar convencido de que

*estar convencido que

estar seguro de que

*estar seguro que

facer ben en

*facer ben de

facer caso de (algo)

*facer caso a (algo)

10

63

64

grosso modo

*a grosso modo

informar de / sobre / acerca de que

*informar que

insistir en que

*insistir que

no caso de que

*no caso que

non cabe / hai dbida de que

*non cabe / hai dbida
que
non lle fixo caso a ningun
*non fixo caso
de ningun
o interrogatorio a

*o interrogatorio de

titularse *levar por ttulo

vehculo de motor

*vehculo a motor

8.3 Redaccin e estilo

A linguaxe igualitaria
No que atinxe expresin lingstica, a Administracin non pode
facer distincins innecesarias entre homes e mulleres; daquela,
a linguaxe administrativa ten que eliminar termos e expresins
sexistas ou con connotacins discriminatorias.
Se a linguaxe d mostras de discriminacin sexual, reflicte unha
realidade social. Segundo a sociedade cambia, a lingua adptase
nova realidade.
En todo caso, non se pode esquecer que o obxectivo principal da
linguaxe a comunicacin e que a sa eficacia debe basearse en
criterios de economa e funcionalidade. Lembremos ademais que
a linguaxe administrativa debe buscar a exactitude e a precisin.

10

Estes son algns dos recursos lingsticos dos que dispoemos

para redactar documentos administrativos sen connotacins sexistas:

Adaptar o cargo ao xnero da persoa sempre que fagamos

referencia a unha persoa determinada.
O

Beln Martio Castro, secretario xeral de...

A oracin anterior gramaticalmente incorrecta e contribe

discriminacin. Daquela, o correcto :
P

Beln Martio Castro, secretaria xeral de...

Empregar substantivos abstractos e colectivos en sentido xenrico. Deste xeito, destcase a funcin e non as persoas que
as realizan.
O

Os profesores do CEIP Agro do Muo de Ames...

O profesorado do CEIP Agro do Muo de Ames...

Os interesados en adquirir o bono...

As persoas interesadas en adquirir o bono...

As medidas repercuten no salario dos fillogos...

P As medidas repercuten no salario das persoas licenciadas

en Filoloxa.
O

Afctalles aos funcionarios de toda Galicia.

Afctalle ao funcionariado de toda Galicia.

Os candidatos para o posto de traballo...

As persoas candidatas para o posto de traballo...

Os alcaldes asinaron un acordo...

As alcaldas asinaron un acordo...

Velaqu esta listaxe de palabras de significado colectivo:

acusacin, comunidade, presidencia, alcalda, consello, profesin, agrupacin, conxunto, profesional, alumnado, defensa,
profesorado, asemblea, direccin, pblico, asociacin, equipo,
reitorado, autoridades, funcionariado, titora, avogaca, grupo,
vecianza, cadro de persoal, infancia, voluntariado, cidadana,
mocidade, xente, colectivo, persoal, xerencia, colectividade, poboacin, xuventude

Utilizar pronomes sempre con tino para non empregar construcins agramaticais.
O Os funcionarios e as funcionarias seleccionados e
seleccionadas...
O Os e as funcionarios seleccionados...

P
P

Quen supere a seleccin...

Os e as que se seleccionen...

O
P

Se algn cidadn presenta este documento...

Se algun presenta este documento...

O
P

Os solicitantes debern presentar...

Quen o solicite deber presentar...

Poer os dous xneros desenvolvidos.

O

Afctalles aos funcionarios de toda Galicia.

P Afctalles aos funcionarios e funcionarias de toda

Galicia.

Empregar os dous xneros separados por unha barra.

O

Solicitante: D.

Solicitante: D. / D

Este recurso non se pode empregar de maneira reiterada nun

documento administrativo xa que pode recargar e complicar
a lectura do documento.

incorrecto o emprego de @ nos documentos administrativos: *avogad@.

A incorporacin da muller a postos de traballo que antes non

desenvolva vai canda a adaptacin morfolxica de novos termos: xuza, mdica, enxeeira, ministra, conselleira...
O

A xuz pronunciou sentenza.

A xuza pronunciou sentenza.

O A ministro de Emprego e Seguridade Social Ftima

Bez Garca.
P A ministra de Emprego e Seguridade Social Ftima
Bez Garca.

Noutros casos o uso do feminino anda non est moi estendido.

Se fose as, empregaremos o artigo o/a fiscal.
Substantivos variables

Cmpre que destaquemos a tendencia actual a poer en feminino

os nomes de oficios e profesins. Neste sentido, as profesins e
os cargos deben ter o mesmo sexo ca o da persoa que o exerce.
Para facer o feminino engdese o morfema correspondente ao
termo masculino.
administrador

administradora

enxeeiro enxeeira
administrativo

administrativa

mdico mdica

10

65

66

alumno alumna

o/a economista

o/a solicitante

mineiro mineira

o/a fabricante

o/a suplente

arquitecto arquitecta
pallaso pallasa
asesor asesora
prostituto prostituta

As propostas mencionadas non resolven todos os casos nin se

poden aplicar sistematicamente linguaxe administrativa.
A linguaxe igualitaria est limitada:

polo respecto normativa da lingua galega;

polo principio de adecuacin comunicacin;

reitor reitora

pola naturalidade expresiva.

avogado avogada

22

axudante axudanta

secretario secretaria
banqueiro banqueira
tcnico tcnica
coordinador coordinadora
xuz xuza
delegado delegada
vicerreitor vicerreitora
director directora

8.4 Lxico
Locucins e fraseoloxa administrativa (III)
*primeiro de todo
en primeiro lugar
ante todo

*so pretexto de
co gallo de
co pretexto de

Substantivos invariables

Para marcar o feminino ou o masculino, nos casos invariables

emprganse os determinantes antepostos: o/a fiscal.

o/a auxiliar

o/a fiscal

o/a contable

o/a xerente

o/a conferenciante

o/a intrprete

o/a conserxe

o/a ordenanza

o/a delineante

o/a representante

10

*turno a favor
quenda a favor
rolda a favor

Trtase dunha frase incorrecta que cmpre substitur

por en primeiro lugar ou ante todo.
O
P

Primeiro de todo, debe identificarse.

En primeiro lugar, debe identificarse.

S significa baixo cando expresa lugar inferior con

respecto doutro superior.
O A Administracin non poder, so pretexto
da sa potestade rectificadora de oficio, encubrir
unha autntica revisin.
P A Administracin non poder, co pretexto da
sa postestade rectificadora de oficio, encubrir
unha autntica revisin.

O castelanismo turno debe substiturse polas voces

tradicionais quenda ou rolda.
O Establcese un turno a favor en funcin da
antigidade.
P Establcese unha quenda a favor en funcin
da antigidade.

67

*turno en contra
quenda en contra
rolda en contra

*un total de

O castelanismo turno debe substiturse polas voces

tradicionais quenda ou rolda.
O Dispoer da rectificacin necesaria co turno
en contra.
P Dispoer da rectificacin necesaria coa
quenda en contra.

Esta expresin debe suprimirse na linguaxe administrativa galega. As, un total de 15 empregados equivale a 15 empregados.
O Elixirase un total de 71 membros.
P Elixiranse 71 membros.

*visto bo
visto e prace

Visto bo un castelanismo.

O O conselleiro garantiu o visto bo da comisin.

P O conselleiro garantiu o visto e prace da
comisin.

10

Mdulo 9
Contorno

Sociolingstica: O plurilingismo como normalidade

Gramtica

O infinitivo conxugado

A progresin temtica

Redaccin e estilo
Lxico

Terminoloxa e fontes terminogrficas I

70

9.1 Contorno
Sociolingstica: O plurilingismo como
normalidade
Anda que poida parecer todo o contrario, case non hai no mundo
pases monolinges. Por exemplo, en Europa hai quen considera
nico Estado monolinge a Islandia, iso sen contar coa lingua de
signos. O resto dos estados presentan das ou mis linguas dentro das sas fronteiras. En Francia, por exemplo, flanse mis de
nove linguas ademais do francs.
Con diferenza, o mis habitual que nun nico pas se falen
multitude de linguas. Algns estados que custa recoecer como
plurilinges son Alemaa, Grecia, China ou Canad.
evidente que, se no mundo hai mis de 6 000 linguas e s hai
preto de 200 estados recoecidos, o fenmeno do pas monolinge constite unha rareza en si mesma.
A modo de exemplo, un extracto do Ethnologue, que presenta os
seguintes datos sobre o nmero de linguas faladas nos seguintes
estados:
Estado

Nmero de linguas

Canad

86

Australia

161

Nova Guinea Papa

830

Brasil

12

Federacin rusa

105

Italia

33

O infinitivo conxugado
Ademais do infinitivo invariable (solicitar, recorrer, previr), en
galego dispoemos do infinitivo conxugado. Isto implica que o
infinitivo vai ir acompaado de morfemas de nmero e persoa:

solicitar
solicitar
solicitares
solicitar
solicitarmos
solicitardes
solicitaren
Trtase dun recurso caracterstico da nosa lingua, con bastante
presenza na lingua oral e que deberiamos empregar moito mis
na escrita, sobre todo cando estamos a redactar textos formais,
como o caso dos documentos administrativos. Recomndase o
seu uso nos seguintes contextos.

181

Suza

9.2 Gramtica

10

Cando o infinitivo e o verbo principal teen un suxeito distinto.

Cmpre (3 persoa) entregardes (vs) a solicitude co resto da
documentacin.

Cando o infinitivo e o verbo principal teen o mesmo suxeito, pero o infinitivo sitase en primeiro lugar (habitualmente
introducido por preposicin).

Para validardes (vs) a sinatura electrnica, precisaredes

(vs) un contrasinal.

Cando o infinitivo e o verbo principal teen o mesmo suxeito, pero estn a unha distancia considerable que pode escurecer ese suxeito.
Os vogais asinarn a acta, logo de que o presidente finalice a
sesin, para amosaren (os vogais) a sa conformidade.

Habemos de reparar en que non podemos conxugar o infinitivo

cando este depende doutro verbo principal que o rexe.
Teremos que publicar a orde no diario oficial. (verbo auxiliado
dunha perfrase)
Podern publicar a orde no diario oficial. (depende dun verbo
modal)

26

9.3 Redaccin e estilo

A progresin temtica
A progresin temtica un mecanismo mediante o cal un tema
se vai expandindo a partir dunha idea que vai desencadeando
outras. Como mnimo, un documento administrativo conta cun
enunciado no que se pode distinguir entre informacin que xa se
coece (tema) e informacin nova (rema). O rema o que se di
do tema.
Esta unidade administrativaTema deu por concluda a fase de
instrucin do expediente 23/2009Rema

Nos documentos administrativos reptese a informacin anterior

e vaise engadindo informacin nova. Entre os diversos enunciados dun documento ten que haber unha continuidade temtica

entre as diferentes ideas e ademais tense que cumprir as seguintes regras.

Regra da repeticin. Ao longo do documento reptense palabras

ou substitense por sinnimos, pronomes ou determinantes.
A resolucin non esgota a va administrativa e poder
interpoer un recurso de alzada ante a Consellera do Mar, no
prazo dun mes contado dende...
Se transcorre o dito prazo...

Regra da progresin. Segundo avanzamos na lectura do documento, vai aparecendo informacin nova.
Antecedentes
1. A cafetera denominada Ouro Negro, situada no nmero 66
da ra co mesmo nome, permanece aberta ata ben entrada
a madrugada.
2. A partir das doce da noite, coma a calquera outra hora do
da, o rudo que se produce no seu interior altsimo, de
xeito que impide o descanso de todo o bloque de vivendas
prximas a esta empresa.
3. En mis dunha ocasin, varios vecios solicitmoslle ao
dono da cafetera que reducise o nivel de contaminacin
acstica, sen conseguir ningn resultado.
Progresin
1: nome da cafetera, localizacin, horario
2: rudo nocturno, molestias vecianza
3: conversas entre o dono da cafetera e a vecianza para
solucionaren o problema, pero non conseguiron amaar o
problema.

10

71

72

Regra da non contradicin. A informacin nova non pode contradicir a informacin xa coecida.
1. Mediante o parte de asistencia ao Curso de PowerPoint,
comprbase que asistn clase diariamente, cumprindo
o regulamentado na orde de convocatoria do curso (Orde
do 23 de xuo de 2002, DOG nm. 56 do 04.07.2002)
2. No dito curso realicei todas as actividades programadas
tanto no horario das clases coma fra del, a travs dos
traballos prcticos aos que se refiren os artigos 9 e 10 da
orde da convocatoria.
3. Faltei habitualmente ao devandito curso e non levei a
cabo ningunha das actividades programadas nin ningn
dos traballos prcticos.

Non podera existir 3 porque contrad 1 e 2.

Deste xeito, a informacin vlvese cada vez mis densa e mis
dependente da informacin anterior. A progresin temtica acta
do mesmo modo en todos os documentos administrativos: a informacin nova do pargrafo anterior pasa a ser a informacin
xa coecida do novo pargrafo.
Podemos establecer tres tipos de progresin temtica:

Progresin de tema constante. O tema reptese ao longo das

diferentes ideas dun documento.
A dilixencia que se pode consultar en Recursos / Consulta
xeral na pxina 83 do Manual bsico de documentacin
administrativa e xurdica.

Progresin de tema lineal. Achgase informacin nova dun

xeito progresivo. Presntase unha idea nova de forma concatenada de maneira que a informacin que xa apareca na idea
anterior convrtese en tema da seguinte idea.

10

Informe forense de valoracin medicolegal que se pode

consultar nas pxinas 157 e 149 Recursos / Consulta xeral do
Manual bsico de documentacin administrativa e xurdica.

Progresin de temas variados. A informacin coecida subdivdese en diferentes subtemas que dependen do tema principal.
Informe sobre cofinanciamento que se pode consultar en
Recursos / Consulta xeral na pxina 59 do Manual bsico de
documentacin administrativa e xurdica.

27

9.4 Lxico
Terminoloxa e fontes terminogrficas (I)
Referencias terminogrficas xerais. Bases de datos

O Vocabulario ortogrfico da lingua galega. O VOLG a sigla

de Vocabulario ortogrfico da lingua galega. As Normas ortogrficas e morfolxicas do idioma galego (NOMIG) son as precricins ortogrficas e morfolxicas da Real Academia Galega
(RAG) e do Instituto da Lingua Galega (ILG), asumidas por lei.
E o VOLG a sa aplicacin.
O VOLG publicouse oficialmente en papel en 2004 e, deste xeito, sentronse os alicerces para crear calquera obra lexicogrfica
xeral en galego. Na sa versin web pdense consultar ademais
os criterios de eleccin.

Bilega: Bibliografa Automatizada da Lingua Galega. Bilega

unha base de datos que contn informacin bibliogrfica sobre
os traballos de investigacin, divulgacin ou opinin dedicados
ao idioma galego. Os rexistros da base de datos ofrecen a historia
editorial completa dos documentos e tamn informacin verbo

do seu contido e verbo das recensins e notas de publicacin a

que deron lugar.
Nesta base de datos podemos levar a cabo pescudas de moi diversos graos de xeneralidade en funcin das novas necesidades
de informacin.
Centros de documentacin e consultas

Termigal. Foi creado en 1997 e o organismo encargado da

coordinacin xeral das actividades terminolxicas relativas lingua galega e de elaborar recursos terminolxicos.
Centro de Documentacin Sociolingstica de Galicia. O seu
obxectivo participar na normalizacin do galego e exercer de
foro de intercambio e difusin dos materiais xerados no proceso
normalizador.
Servizo de consulta de Termigal ou Arrecada. un servizo
posto en marcha polo Termigal para discutir propostas denominativas. Para preguntar unha dbida hai que cubrir unha ficha.

Servizo de consultas da Secretara Xeral de Poltica Lingstica. Resolve consultas sobre a lingua galega: fontica, ortografa, morfoloxa, sintaxe, terminoloxa, lexislacin lingstica,
toponimia e antroponimia, datos sociolingsticos, bibliografa
etc.

73

Corpus

Corpus de textos especializados

Corpus de Referencia do Galego Actual (Corga). unha coleccin de documentos que se almacenan en formato electrnico
na que estn representados os diferentes tipos de textos da lingua
galega actual (xornalsticos, literarios etc.). Cronoloxicamente
comprende textos publicados dende 1975 ata a actualidade.
Corpus Lingstico da Universidade de Vigo (Cluvi). Incle
diversos corpus (xurdico, legal, turstico...).

Corpus non especializados

Tesouro informatizado da lingua galega (Tilga). Incle textos

do galego moderno (dende 1612 ata a actualidade) e incle textos de todos os xneros e rexistros.
Tesouro medieval informatizado da lingua galega (TMILG).
Constiteno 82 obras, representativas das tres grandes categoras
recoecibles na producin textual da Galicia medieval: a prosa
notarial, a prosa non notarial e a poesa (verso).

Roldas terminolxicas

Tradgal unha rolda dedicada traducin de textos en galego ou ao galego onde se poden expoer problemas de traducin
especficos entre o galego e outras linguas, a traducin en
Galicia, novidades editoriais interesantes relacionadas coa traducin...
Lexiterm-USC, rolda en que se discute verbo de lxico cientfico e tcnico da nosa lingua.

10

Mdulo 10
Contorno

Sociolingstica: O plurilingismo como factor

de convivencia

Gramtica

O futuro de subxuntivo

A propiedade lxica: precisin e concisin

Redaccin e estilo
Lxico

Terminoloxa e fontes terminogrficas II

76

nacional, como as directrices europeas, protexen e favorecen o

recoecemento das minoras lingsticas dentro de cada Estado.

10.1 Contorno
Sociolingstica: O plurilingismo como factor
de convivencia
Hai estados onde o recoecemento do plurilingismo serviu
como factor de cohesin, sobre todo en pases dos denominados
mis avanzados. Neles, a convivencia de linguas non foi en
absoluto un freo para o desenvolvemento social ou econmico.
Algns exemplos destacados son Suza, Blxica ou Finlandia.
Irlanda presenta un plurinlingismo estatal igualitario (irlands
ingls) e Finlandia tamn, en canto ao sueco e ao fins, non as
con respecto lingua saami. O caso de Finlandia especialmente
particular, xa que o sueco, lingua materna do 5 % da poboacin,
ten a consideracin de lingua oficial en todo o territorio. De feito,
os fineses consideran que a lingua sueca forma parte esencial da
identidade de Finlandia. A utilizacin das linguas na Administracin depende do rxime lingstico do distrito administrativo.
En Blxica existen varias linguas nacionais, cada unha nun territorio do Estado. Aplcase o que se chama, principio de territorialidade. S na capital, en Bruxelas, se recoece o bilingismo entre francs e neerlands. Suza ten catro linguas oficiais (alemn,
francs, italiano e romanche), que se distriben por cantns, uns
bilinges e outros trilinges. En Suza, cadaqun ten dereito a
empregar na Administracin a sa lingua materna.
Outro xeito de defender o plurilingismo o protagonizado por
algns pases que viron ameazadas as sas linguas propias pola
introducin de forma vertixinosa do ingls no mbito laboral,
universitario etc. Exemplo disto son Suecia ou Dinamarca, que
tomaron certas medidas proteccionistas para que as sas linguas
non perdesen funcins sociais.
Como podemos observar, a maiora dos estados presenta algn
tipo de regulacin lingstica. As disposicins de rango supra1

10

30

10.2 Gramtica
O futuro de subxuntivo

Trtase dunha forma verbal que se est recuperando para o seu

uso na linguaxe administrativa porque nalgns contextos axuda
a concretar os perodos de tempo con gran precisin.
A conxugacin do futuro de subxuntivo presenta as mesmas terminacins de nmero e de persoa ca o infinitivo conxugado, polo
que ambos os dous tempos coinciden nos verbos regulares. Nos
verbos irregulares, que se caracterizan por ter unha raz distinta
nos tempos de perfecto, toman esta para o futuro de subxuntivo.
ser (irregular)

presentar (regular)

for presentar
fores presentares
for presentar
formos presentarmos
fordes presentardes
foren presentaren

Como o futuro de subxuntivo sempre predica accins irreais,

difcil que o confundamos cunha das formas coincidentes do infinitivo conxugado dos verbos regulares.
Ao presentaren as solicitudes, iniciamos os trmites. (infinitivo
conxugado)

Se presentaren as solicitudes, iniciamos os trmites. (futuro de

subxuntivo)

O futuro de subxuntivo expresa unha accin futura non real pero

que parece probable que se realice. Aparecer nunha oracin dependente doutra que leve o verbo en presente, en imperativo ou
en futuro.
O futuro de subxuntivo inserirase nas seguintes oracins:

Unha condicional con se:

Se acadaren os 20 puntos, podern presentarse ao segundo
exercicio.

Unha temporal con cando:

Cando as necesidades o aconsellaren, a xunta directiva poder
acordar que as comisins se desdobren en subcomisins.

Unha modal con segundo, conforme ou consonte:

Fagan pblicos os novos estatutos, conforme os redactaren.

Unha relativa:
Ser responsabilidade de quen o fixer.

Non debemos confundir a forma do futuro de subxuntivo (presentaren) coa do imperfecto de subxuntivo (presentasen). Ocorre cando queremos indicar futuridade a partir do momento da
orixe, por exemplo, a partir do momento en que presenten a documentacin. Son casos que posibilitan a ambigidade xa que o
imperfecto de subxuntivo non concreta o perodo de tempo que
queremos indicar.
O Recibirn a subvencin as asociacins que presentasen a
documentacin requirida.
P Recibirn a subvencin as asociacins que presentaren a
documentacin requirida.

No primeiro dos casos o imperfecto de subxuntivo non concreta

que s se lles outorgarn as subvencins a aquelas asociacins
que presenten a documentacin a partir do momento en que se
publique a orde (dentro do prazo establecido) e non a aquelas
que tamn as presentasen antes da publicacin de tal orde.

10.3 Redaccin e estilo

A propiedade lxica: precisin e concisin
A finalidade da linguaxe administrativa, de igual xeito que todas
as linguaxes de especialidade, transmitir unha informacin especfica: determinada e concreta. Daquela, a linguaxe administrativa debe rexerse polos criterios de funcionalidade e economa
lingstica. Os documentos administrativos deben ser precisos e
concisos.
Os textos han de presentar toda aquela informacin que se precise, conque hai que simplificar a forma en que se achega esta
informacin sen acurtar o seu contido sen necesidade.
Non existe unha listaxe pechada na que se recollan todas as expresins superfluas, pero imprescindible reflexionar acerca de
se o que escribimos necesario ou sobra. dicir, debe aparecer
toda a informacin relevante e simplificar o xeito en que se presenta sen obviar contidos que sexan pertinentes.
No entanto, os textos administrativos estn ateigados de formas
innecesarias e pouco concretas. Cmpre evitar os clixs que non
achegan informacin nova.
Ao eliminarmos todo o que superfluo, a redaccin do documento administrativo queda moito mis clara.
O

O que lle comunico para os efectos oportunos.

P Comuncolle este acordo para o efecto de que poida

presentar alegacins.
1

10

77

78

O O subdirector xeral acordou autorizar a actividade que

solicitou Maria Lameiro Neves.

O No documento indicbase que haba que achegar toda a

informacin...

P O subdirector xeral autorizou a actividade que solicitou

Maria Lameiro Neves.
O O presente documento emtese para os efectos do seu
coecemento e cumprimento do acordado.
Este documento emtese para que se cumpra o acordado.

Co fin de que os documentos sexan precisos e claros, cmpre:

Escribir sen ambigidades e organizar ben os pargrafos. O

texto debe estar escrito en pargrafos curtos e separados de
maneira que cada un corresponda cunha idea diferente. Un
pargrafo non debe superar as catro ou cinco oracins. Neste
sentido, convn empregar adecuadamente os signos de puntuacin.
Evitar as frmulas de sado e despedida excesivamente familiares ou valoracins persoais que se afastan da realidade
formal e do carcter pblico da comunicacin administrativa.
O

Estimado seor,

Seor,

Atentamente,

Sinto comunicarlle que a sa solicitude foi denegada.

Comuncolle que a sa solicitude foi denegada.

Na solicitude que presentou o 27.06.2012 indicbase...

Suprimir as palabras xenricas que se utilizan para encher un

baleiro lxico: as redundancias (subir arriba, acceso de entrada, actualmente en vigor, coordinados entre si, falso pretexto, volver reiterar...) e os retrousos (co obxecto de, como
se pode supoer, realmente...).
O O tcnico que subscribe ten o honor de emitir o seguinte
informe...
P

Emito o seguinte informe...

O Presente unha solicitude co obxecto de que se lle

compute...
P

Presente unha solicitude para que se lle compute...

O Declarou que lle preocupaba o conflito xerado no sector

naval. Este tema...
P Declarou que lle preocupaba o conflito xerado no sector
naval. Este problema...

O Aproveito esta ocasin, para saudalo atenta e

afectuosamente,

Desbotar construcins ambiguas e pouco precisas.

10

28 e 29

10.4 Lxico
Terminoloxa e fontes terminogrficas (II)
Recursos terminogrficos

Ciencias da documentacin

Industrias

Ciencias da sade

Informtica

Ciencias da terra

Lecer

79

Comunicacin Matemticas
Construcins Pesca e acuicultura

Referencias xerais de interese

Termoteca: Banco de datos terminolxicos (UVIGO)

bUSCatermos: banco de terminoloxa multilinge (USC)
Referencias terminolxicas (Xunta de Galicia)
Un idioma preciso (USC)

Demografa e xeografa

Psicoloxa

Deporte Qumica
Dereito e Administracin

Telecomunicacins

Economa, empresa e comercio

Transportes

Educacin Vida domstica

rea de Terminoloxa (USC)

Sociedade Galega de Terminoloxa (Sgat)

Electrnica e electrotecnia

Zooloxa

Termigal (CIRP) (termigal@cirp.es)

Poderiamos consultar glosarios, vocabularios e dicionarios de

diferentes reas en moitos sitios web. Por exemplo, na pxina
do Servizo de Normalizacin da Universidade de Santiago de
Compostela (http:// www.usc.es/gl/servizos/snl/terminoloxa/biblio-term.html) clasifcanse os dicionarios e vocabularios pola
rea de especialidade. Dentro de cada especialidade podemos
consultar os traballos terminogrficos galegos desta rea.

Observatorio de Neoloxa. Universidade de Vigo

Alimentacin, hostalera

Filoloxa

Antropoloxa, poltica e socioloxa

Filosofa e relixin

Servizo de Normalizacin Lingstica. Universidade da Corua

Institucins relacionadas coa terminoloxa en Galicia

rea de Normalizacin Lingstica. Universidade de Vigo

Repertorios terminogrficos

Seminario de Lingstica Informtica. Universidade de Vigo

Servizo de Asesoramento Lingstico. Colexio de Avogados de
Santiago de Compostela
Servizo de Normalizacin Lingstica. Universidade de Santiago
de Compostela

Belas artes Fsica. Astronoma

Bioloxa Gandara
Botnica Historia

10

80

Mis informacin

[1] Castelln Alcal, Heraclia (2009): Hacia la claridad en los textos administrativos, en Revista de Llengua i Dret, nm. 52, pxs. 85-115. Barcelona.

[3] Castelln Alcal, Heraclia (1998): Anlisis normativo del lenguaje administrativo, en Revista de Llengua i Dret, nm. 30, pxs. 7 46. Barcelona.

[...] As notas que definen esta encerellada linguaxe seran as do seu carcter
baleiro, redundante e catico. Esta vacuidade discursiva xa apareca nalgn
personaxe shakespeareano; en concreto o xenial dramaturgo ingls nunha das
sas traxedias principais, Hamlet, fai falar o personaxe de Polonio, o lord
camareiro e pai de Ofelia, de maneira enfadosa e cansa.

[...] Os males que se lles achacan aos textos administrativos dende a perspectiva lxico-semntica dbense ao carcter pretencioso que se adopta na
eleccin dos vocbulos; a mensaxe envlvese en roupaxes pseudotcnicas,
que a fan opaca, crptica s veces. Destrranse as voces mis simples e transparentes, suplantadas por outras dun subcdigo propiamente "burocrtico ou
oficialesco". [...] ptase non polos termos e expresins mis esclarecedoras,
senn polos que son, sen dbida, mis complexos, pero non mis precisos ou
especficos.

" Polonio: Discutir a fondo o que debera ser a maxestade, o que a submisin, por que o da da, noite noite e tempo o tempo, non sera mis
que perder a noite, o da e o tempo. As pois, como queira que a brevidade
a alma do talento, e a prolixidade os seus membros e atavos exteriores, vou
ser breve. O voso nobre fillo est tolo, e chmoo tolo porque, para definir a
verdadeira loucura, que outra cousa ela senn estar un sinxelamente tolo?
Pero deixemos iso.
Raa: mis substancia e menos retrica.
Polonio: xrovos, seora, que non uso ningunha retrica. Que est tolo,
certo, certo que unha mgoa, e unha mgoa que sexa certo. Vela unha
ordinaria figura, pero adeus con ela, porque non quero gastar retrica. Admitamos, xa que logo, que est tolo, e agora queda por pescudar a causa deste
efecto, ou mellor dito, a causa deste defecto, xa que este defecto provn dunha causa. De maneira que resta considerar o restante. Fixdevos ben. Eu teo
unha filla e toa mentres sexa mia a cal, cumprindo cos seus deberes de
obediencia poede atencin entregoume isto."
Hamlet, acto II, escena 2
[2] Sun, Michel (2008): Cmo enamorar hablando en pblico, Mira Editores, pxs. 63 e 64. Zaragoza.
Convencer con argumentos
O orador debe ser o maior experto na materia. Estudouna amplamente. Fxose
sa. Pose ideas moi claras sobre ela e, ademais, son propias.
Se o teu caso, apiate na sinxeleza. S as estars seguro de que te comprenden. Evita os tecnicismos innecesarios e as explicacins complicadas, mesmo
ante un pblico ententido.
Emprega en todo caso argumentos slidos, verdadeiros e cribles.

[4] Monteagudo Romero, H. (1999): Historia social da lingua galega, cap. IX,
Galaxia. Vigo.
[...] Respecto da lingua [na etapa de 1916 a 1923], pdense salientar os seguintes resultados: a fundacin dunha publicacin peridica monolinge que,
contra vento e marea e a pesar de diversas incidencias, sau ra durante todo
o perodo (A Nosa Terra), a politizacin da cuestin lingstica (ata o punto de
que o uso en actos polticos do galego ser tido como sinal que distingua os
verdadeiros galeguistas dos sedicentes rexionalistas) e en xeral a imposicin
do emprego formal da lingua galega nos espazos da "publicidade" ata daquela reservados casteln (conferencias, actos formais, xuntanzas asociativas
etc.), o fomento do cultivo literario do galego, con especial nfase na prosa e
nas actividades teatrais, e maila promocin de cursos e publicacins de lingua
e literatura galega. En definitiva, a defensa da dignidade e a promocin do uso
do idioma do pas, cvicas, organizadas e constantes; mesmo sen mediar un
programa de "planificacinlingstica".
[5] Mourio, Xabier (2000): Lingua galega e literatura. O texto, Galaxia. Vigo.
Moitas das cousas que nos rodean forman parte de estruturas: os piares dun
edificio, as pezas dun reloxo, as rodas dun coche, son elementos que estn colocados dun xeito especial, precisamente para cumprir a sa funcin principal
dentro do conxunto ou estrutura que pertencen. [...]
Os textos posen tamn a sa propia estrutura. Por unha banda, est a diferenciacin e xerarqua das ideas (ideas principais e ideas secundarias), denominada macroestrutura, e, por outra, a relacin que se establece entre elas: a
superestrutura.

[6] Garca Cancela, Xermn (2003): Curso de tcnicas de redaccin de informes, propostas e resolucins, EGAP.
Os documentos deben ter unha estrutura fcil de recoecer, cunha boa ordenacin dos contidos e sen repeticins nin lagoas. Neste sentido, especialmente importante, naqueles documentos de uso frecuente, que haxa un
esquema similar para todos (oficios, informes, resolucins, actas...).
[7] Prieto de Pedro, Jess (1998): Lenguaje jurdico y Estado de Derecho, en
Revista de Administracin Pblica, nm. 140, pxs. 11-129. Madrid.
[...] Non hai regras ureas para o clculo da proporcin entre o comn e o
especfico na linguaxe xurdica, no entanto, segundo din os estudos, parece
que os vocbulos xurdicos alcanzan unhas marxes cuantitativas moi baixas,
entre o 2 e o 5 por cento. Pero hai unha idea clara. Os xuristas deben esforzarse para que os tecnicismos na linguaxe xurdica queden, a modo dunha
odiosa sunt restringenda, constrinxidos ao estritamente imprescindible. Esta
coercin sobre o lxico tcnico que debe presidir o nimo do xurista unha
forma de achegar esta linguaxe aos cidadns e de facela mis pura; e, por
desgraza, o usual o contrario, que as leis, as sentenzas xudiciais e os escritos dos funcionarios sexan tcnicos en exceso, que empreguen moitos mis
tecnicismos dos precisos para formular o dereito.
Calou con gran forza, incluso no nimo de moitos xuristas ben intencionados,
a falsa idea de que, canto mis se cargue no lxico xurdico, mellor dereito se
fai. Esta idea tamn se apodera daqueles cidadns que, crendo que as sern
mellor aceptados polas autoridades s que se dirixen, redactan os seus escritos cunha pltora de tecnicismos encadeados que reflicten esta esaxeracin
como un espello dos horrores. En todo caso esta falsa idea ten moito que ver
cunha tendencia moi propia do noso tempo corporativizacin das linguaxes
especiais, apropiacin corporativa das linguaxes tcnicas como modo de
marcar distancia social e afirmar o poder dos propietarios dos arcanos; precisamente, o desexo dos desposudos de ser aceptados polos seores deses
smbolos, aos que ofrendan a xerga que pensan que os comprace, o que
causa esa proxeccin deformada e esperpntica nos escritos dos cidadns.
[8] Castelln Alcal, Heraclia (1998): Anlisis normativo del lenguaje administrativo, en Revista de Llengua i Dret, nm. 30, pxs. 7-46. Barcelona.
[...] O texto administrativo, como comunicacin que procede dun dos poderes pblicos, necesita presentar unha mensaxe que admita translacin atinada realidade a que se refire. Ha de conter os datos suficientes para que
se corresponda atinadamente coa actuacin que se busca, de maneira que
transmita o sentido concreto pretendido, e que incla todos os aspectos de
contido necesarios. O emisor ten que absterse de intervir neles marcndoos

subxectivamente. En canto organizacin discursiva coherente, preciso que

os modelos estruturais dos textos se configuren cun esquema sistematizado;
hai esquemas compositivos de certos textos que se manteen invariables no
tempo, pois a sa conformacin estrutural non arbitraria. Para lograr unha
comprensin mis doada dos documentos de maior difusin, os organismos
que se ocupan do deseo de documentos estudaron os principios construtivos
que convn seguir, en especial para os textos mis extensos.
[9.] Valls i Elizalde, gueda (2007): Resolucins judicials i qualitat lingstica, en Revista de Llengua i Dret, nm. 48, pxs. 37-58. Barcelona.
O artigo 248.3 da Lei orgnica do poder xudicial fixa explicitamente a nova
estrutura da sentenza: "As sentenzas dbense formular expresando, despois
dun encabezamento, en pargrafos separados e numerados, os antecedentes
de feito; os feitos probados; os fundamentos de dereito e, por ltimo, a decisin".
[10.] Lpez Taboada, Carme et alii (1996): Curso superior de linguaxe xurdica. Galigraf Galicia. A Corua.
En calquera dos casos a utilizacin destas voces [prstamos lingsticos],
sempre deber ser consciente e moderada, nunca debe utilizarse como un recurso de empobrecemento e deturpacin da linguaxe.
[11] Obxectivos xerais do Plan xeral de normalizacin da lingua galega
- Garantirlle a posibilidade de vivir en galego a quen as o desexe, sabendo
que conta co amparo da lei e das institucins.
- Conseguir para a lingua galega mis funcins sociais e mis espazos de uso,
priorizando a sa presenza en sectores estratxicos.
- Introducir na sociedade a oferta positiva de atender o cidadn ou cliente en
galego como norma de cortesa dun novo esprito de convivencia lingstica.
- Promover unha visin afable, moderna e til da lingua galega que esfarele
prexuzos, reforce a sa estima e aumente a sa demanda.
- Dotar o galego dos recursos lingsticos e tcnicos necesarios que o capaciten para vehicular a vida moderna.
[12] Rodrguez Ro, X. (1997): Mellorando os servicios. Como ti queres (B).
Criterios lingsticos. Servizo de Normalizacin Lingstica da Universidade
de Santiago de Compostela, px. 13.
Na documentacin [...] podanse atopar tamn propostas moi diverxentes sobre algns aspectos dubidosos, tanto na vertente grfica como na lingstica.

81

82

Na primeira delas, a falta de uniformidade e unha presentacin moi pouco

clara ocasionaban problemas hora de recoecer os documentos e de identificar con rapidez os contidos relevantes.
[13] Castelln Alcal, Heraclia (2009): Hacia la claridad en los textos administrativos, en Revista de Llengua i Dret, nm. 52, pxs. 85-115. Barcelona.
[...] En primeiro lugar desapareceu das sentenzas (a partir da Lei orgnica do
poder xudicial de 1985, artigo 248.3), de onde se estendera aos documentos
administrativos, pero mis tarde tamn as directrices oficiais de redaccin,
o Manual de estilo da linguaxe administrativa, marcaban a sa substitucin
polo sintagma "Valoracin xurdica". A frmula con que hoxe se adoita denominar os antigos "Considerando" das resolucins de destinatario individual
a de "Fundamentos de dereito". A supresin deste xerundio como o do seu
asociado previo "Resultando" responda ao propsito de eliminar as forzadas construcins sintcticas a que ambos dos dous xerundios daban lugar.
[14] Lpez Samaniego, Anna (2006): Los marcadores del discurso enumerativos en la sentencia judicial: estrategia u obstculo?, en Revista de Llengua
i Dret, nm. 45, 61 87. Barcelona.
Ordenadores do discurso:
[...] Os ordenadores do discurso inclense no conxunto dos marcadores discursivos, partculas lingsticas invariables (xeralmente adverbios, preposicins e conxuncins) que funcionan no nivel supraoracional ou discursivo. A
funcin destes marcadores orientar as inferencias que realiza o receptor para
interpretar un discurso; de a que as sas funcins se describan en termos de
instrucins de procesamento.
Dentro deste grupo, os ordenadores do discurso realizan a funcin discursiva
de mostrar como se organiza a informacin nun texto. Este marcadores poen de relevo o xeito en que se articula a informacin nova coa coecida ou
compartida; e as relacins xerrquicas entre as ideas expresadas no texto.
[15] Calvo Ramos, Luciana (1980): Introduccin al estudio del lenguaje administrativo. Editorial Gredos. Madrid.
[..] O eufemismo un proceso lxico moi frecuente que conduce a evitar a
palabra con que se designa algo molesto, inoportuno ou vergonzoso, substitundoas por outra expresin mis agradable.
[...] Os tabs da linguaxe estn comprendidos, segundo Ullmann
(1972:231), en tres grupos mis ou menos distintos, segundo a motivacin
psicolxica que hai tras eles: uns son debidos ao medo; outros ; a un sentido
de delicadeza; outros, finalmente, a un sentido de decencia e de decoro.

O eufemismo administrativo obedece a diversas causas:

A antipata con que son miradas polos administrativos as alzas dos prezos, as oscilacins cuantiosas nos impostos, as elevacins de tarifas, etc.,
o que obriga a linguaxe administrativa a evitar eses termos e a encubrilos
mediante xiros eufemsticos. Dirase que a Administracin sente "medo"
ou "pavor" ao efecto que o nome real destes procesos poida producir nos
administrados.
Outros eufemismos administrativos obedecen ao desprestixio social en que
caeu a mencin, s veces, de termos nobres, como podera ser o caso da
"pobreza", da "ancianidade".
Algns eufemismos da linguaxe administrativa obedecen necesidade de
atenuar evocacins consideradas socialmente como penosas, por exemplo,
a enfermidade, a invalidez.
Nalgn caso, o eufemismo administrativo responde ao denominado tradicionalmente "tab de decencia".
Dado que a linguaxe xurdica adoita evitar os termos do campo semntico
"amos", nalgns casos a linguaxe administrativa inclnase pola expresin
xurdica antes ca pola correspondente da linguaxe comn.
s veces o eufemismo administrativo responde necesidade de empregar
un termo que englobe obxectos ou seres hetereoxneos, sobre os que cmpre lexislar ou dispoer.
[16] Castelln Alcal, Heraclia (2009): Hacia la claridad en los textos administrativos, en Revista de Llengua i Dret, nm. 52, pxs. 85-115. Barcelona.
[...] Esta hiperabundancia de palabras queda bastante lonxe das recomendacins que a este respecto proporcionan, para o ingls, os impulsores comunitarios do movemento Fight the fog; resulta chocante contrastar exemplos
coma o anterior co criterio de redaccin que para os documentos en ingls
se postula:
Shorter documents tend to have more impact, and so do shorter sentences.
As a guide: 1 documente = 20 pages at the most; 1 sentence = 20 words. But
varying sentence length makes for more interesting reading,
Os responsables desta breve gua de redaccin para escribir con sinxeleza
apianse nunha cita do francs Pascal, quen se escusaba de que non puidera
reducir a extensin dun escrito, unha carta, por non dispoer do tempo necesario: Je nai fait celle-ci plus longue que parce que je nai pas eu le loisir de
la faire plus courte.

[17] MAP (2003): Manual de documentos administrativos, Tecnos, pxina 182.

Madrid.

6. Non abuses das construcins pasivas, das negacins nin do estilo nominal,
que escurecen a prosa.

A redaccin dos documentos administrativos debe caracterizarse pola naturalidade na expresin, sen pretensins retricas, literarias ou artificialmente
elegantes.

7. Deixa actuar os actores: que os protagonistas da frase suban ao escenario,

que acten de suxeito e obxecto gramaticais.

Dbese evitar a utilizacin de frmulas redundantes, arcasmos e latinismos.

Dbese evitar a utilizacin de novas palabras que non estean acreditadas polo
uso.
Dbese evitar a construcin "verbo + substantivo" e utilizar no seu lugar un
verbo simple.
Exemplo:
O subsecretario tomou en consideracin a sa solicitude = O subsecretario
considerou a sa solicitude.
[18] Vdeo do Servizo de Normalizacin Lingstica da Universidade de Santiago de Compostela: Lingua minoritaria.

<http://www.youtube.com/watch?v=scARyXKiZHk>
[19] Bibliografa de referencia:
Nez Singala, M (2009): En galego, por que non?, cap. 7, Galaxia. Vigo.
Moure, T. (2011): Ecolingstica: Entre a ciencia e a tica, Universidade da
Corua. A Corua.
[20] Cassany, Daniel (1995): La cocina de la escritura. Editorial Anagrama,
px. 120. Barcelona.
OITO CONSELLOS PARA ESCRIBIR FRASES EFICIENTES
1. Ten coidado coas frases longas! Vixa as que teen mis de 30 palabras.
Comproba que se lean facilmente.
2. Elimina as palabras e os incisos irrelevantes. Queda s co esencial.
3. Sita os incisos na posicin mis oportuna: que non separen as palabras
que estn relacionadas.
4. Busca a orde mis sinxela das palabras: suxeito, verbo e complementos.
Evita as combinacins rebuscadas.
5. Coloca a informacin relevante no sitio mis importante da frase, ao principio.

8. Non teas preguiza de revisar as frases! Tes que elaborar a prosa, se queres
que sexa enrxica e que se entenda.
[21] Fernndez Vtores, D. (2010): O rxime lingstico da Unin Europea:
Luces e sombras no proceso de ampliacin, en Revista de Llengua i Dret,
nm. 54, pxs. 167 201.
Anda que as estruturas bsicas de respecto s linguas da Unin Europea
xa estaban presentes nas fontes do dereito primario, a regulamentacin do
uso dos idiomas no mbito institucional comunitario propiamente dito configurouse mediante normas de dereito derivado. As, o primeiro regulamento
adoptado polo Consello, o 15 de abril de 1958, foi precisamente o relativo
fixacin do rxime lingstico da Comunidade Econmica Europea. O feito
de que este regulamento fora o primeiro elaborado pola comunidade pon sen
dbida de relevo a importancia concedida s linguas no mbito comunitario.
Mis informacin na pxina web da Secretara Xeral de Poltica Lingstica:
http://www.xunta.es/linguagalega/multilinguismo
http://www.xunta.es/linguagalega/arquivos/uso_galego_UE.pdf
[22] Servizo de linguas e documentos da UNESCO: Recomendacins para un
uso non sexista da linguaxe
Os prexuzos sexistas que a linguaxe transmite sobre as mulleres son reflexo
do papel social atribudo a estas durante xeracins. Malia que o papel das
mulleres na sociedade experimentou dende principios do noso sculo, particularmente nas ltimas dcadas, profundas transformacins, as mensaxes
que a linguaxe segue transmitindo sobre elas reforzan o seu papel tradicional
e dan unha imaxe delas relacionadas co sexo e non coas sas capacidades e
aptitudes, intrnsecas a todos os seres humanos.
Haber quizais quen pense que intentar liberar a linguaxe de certos usos lingsticos sexistas equivale a poer o carro diante dos bois xa que na linguaxe,
que reflicte os prexuzos sexistas acumulados durantes xeracins, non cambiar ata que a igualdade das mulleres cos homes non se sancione realmente
na prctica e, consecuentemente, os prexuzos sexistas que a linguaxe transmite vaian desaparecendo paulatinamente co tempo. No entanto, pese sa
dimensin conservadora e a sa carga tradicional, a linguaxe, pola sa estreita
relacin dialctica do pensamento, pode cambiar grazas accin educativa e

83

84

cultural, e influr positivamente no comportamento humano e na nosa percepcin da realidade.

[23] Vdeo: http://eufalo.tv/video/xulia/
[24] Dnall Riagin (2009): A diversidade lingstica en Europa, en Monteagudo, H. (coord.). Sociedades plurilinges: da identidade diversidade.
Consello da Cultura Galega, pxs. 193 215.
Acaso a diversidade lingstica importante? A lingua non un instrumento
de comunicacin? A lingua un instrumento de comunicacin. Pero moito
mis que iso. Nela estn contidas as ideas e lembranzas colectivas dunha
comunidade. a ferramenta posta a punto que ten un pobo para expresar os
seus pensamentos mis perspicaces, os seus sentimentos mis tenros e as sas
ideas mis brillantes. o recipiente en que estn rexistrados, gardados e dispoibles a sa literatura oral ou escrita, a sa historia, a memoria popular, os
seus temores, os seus soos e esperanzas, non s para os vivos, senn tamn
para as xeracins vindeiras. As linguas danlles aos homes e mais s mulleres
a sensacin de pertenza a un pobo, de continuidade e de teren identidade
comn. Cada lingua unha fiestra nica ao mundo. As nosas linguas teen
unha enorme importancia simblica para ns. Son, sen dbida, a mxima
manifestacin da nosa condicin humana.
[25] Juanyent, C (1999): La diversidad lingstica. Didctica y recorrido de las
lenguas del mundo. Proyecto GELA. Ed. Octaedro.
O feito de que, en ltimo termo, sexan os falantes os que abandonan a lingua, d lugar ao argumento do suicidio lingstico que o que usan algns
autores para caracterizar a mortes das linguas e para xustificar a non intervencin no proceso. O feito , porn, que se contemplamos o destino das comunidades que abandonaron unha lingua, entenderemos que o proceso depende
moi pouco da vontade dos falantes e moito mis, en cambio, das presins s
que son sometidos.
[26] Garca Cancela, Xermn e Daz Abraira, Carlos (1994): Manual de linguaxe administrativa, Escola Galega de Administracin Pblica. Xunta de Galicia. Santiago de Compostela.
O infinitivo conxugado

Esta forma verbal debe aparecer loxicamente nos nosos textos administrativos e dbese potenciar o seu uso correcto, que vn motivado por unha serie
de factores sintcticos como o tipo de suxeito respecto do verbo principal ou
a orde das palabras na oracin, segundo sexa a posicin do infinitivo respecto
do seu verbo ou segundo sexa a distancia que media entre o verbo principal
e o infinitivo. Tamn o seu uso est infludo por factores estilsticos e expresivos ou enfticos.

[27] Vilches Vivancos, Fernando (2009): Texto y contexto en el lenguaje administrativo. Por qu no nos entienden los ciudadanos?, en Ciclos de Conferencias Administracin y Sociedad. EAR, Toledo.

[] A coherencia. Un texto coherente se todas as sas oracins se relacionan entre si (como os fos dun tecido), sen contradicins, e axudan a constitur
unha mensaxe de significado superior ao de todas e cada unha delas.

A cohesin. Un texto cohesivo se todos os seus elementos axudan a formar

unha mensaxe unitaria e completa.
Leamos atentamente o texto seguinte:

Maite comprou un xeado de chocolate. O chocolate ten cacao e azucre. Espaa produce gran cantidade de azucre. O azucre extrese da remolacha e
doutras plantas.
incoherente porque as sas oracins non se combinan para constitur un
significado unitario e completo no que se fundan os significados que as catro
posen por separado.
Carece de cohesin porque non hai enlace interoracional.

[28] Gonzlez Navarro, Francisco (1992): A linguaxe do poder, Xunta de Galicia, EGAP.
O estilo administrativo, se se quere, o bo estilo administrativo, debe notarse
ante todo pola concisin e a claridade empregadas na redaccin. Dicir o que
haxa que dicir coas menos palabras posibles e coa mxima claridade, evitando rodeos e complicacins innecesarias.
[29] Calvo Ramos, Luciana (1980): Introduccin al estudio del lenguaje administrativo, Editorial Gredos, px. 253. Madrid.
[] a actuacin administrativa debe expresarse con claridade e concisin.
As intervencins administrativas deben ser claras dabondo para ser comprendidas por aqueles aos que concirnen, que pertencen, por regra xeral, a medios
sociais e culturais moi variados, e especialmente polo funcionariado que debe
interpretar e cumprir as decisins administrativas.
[30] Bibliografa de referencia
Seminario sobre o uso das linguas nas administracins pblicas, outubro de
1997, EGAP. Santiago de Compostela.
Boletn de Administracin e Lingua Galega, nms. 7-8, xaneiro-decembro de
1997, EGAP. Santiago de Compostela.
Costas, X.H. (2002): Gua das linguas de Europa, Edicins Positivas. Santiago
de Compostela.

85

Exercicios
Contorno

Historia: o recoecemento da xustiza

Lexislacin: Estatuto de Autonoma de Galicia

Redaccin & Gramtica

A estrutura substantivo + a + infinitivo

Os signos de puntuacin

Lxico

Vacilacins frecuentes no lxico administrativo

86

Mdulo 1
1.2 Lingua oral
1. Elixe as frases que non deberas usar nun discurso oral producido
dende a Administracin.

1. Acaba de ir tomar caf.

2. Est nunha reunin. Se tan amable de deixarme o seu nmero de telfono xa o chamo eu en canto remate.
3. Busco o expediente e chmoo en quince minutos.
4. Non podo facer nada.
5. A ver se atopo o expediente.
6. Por se esquecn algn dato importante, podera confirmarme
a informacin recibida?
7. Non llo prometo.
8. Iso imposible.
9. Compromtome a comunicarllo.
10. Verificareino inmediatamente.
11. Non lle puideron dicir iso.
12. Que desexa?
13. Vostede equivcase.
14. En que o/a podo axudar?
15. Non estou ao tanto.
16. Sera tan amable de dicirme o seu nome?
17. Non sei onde est.

18. Non sei como se pode localizar, probe mis tarde e a ver se
ten mis sorte.
19. E eu que culpa lle teo?
20. Ocupareime persoalmente, son Iolanda Catoira Babarro.
2. Le con atencin o texto desta conversa telefnica. A continuacin
marca a resposta que corresponda para cada caso.

F: Diga?
C: Bos das, a obstetricia?
F: Si, bos das.
C: Mire, estou no stimo mes de embarazo e necesito facer un
dpler porque mo pediu a mia xinecloga.
F: Ben, e que desexaba?
C: Unha cita para facer o dpler, xa llo dixen...
F: Ben, pois espere... aqu dme que non hai cita ata o ano que
vn, o 17 de xuo do ano que vn. que aqu estmoslle moi
mal de persoal e claro...
C: que o problema segundo me dixo a xinecloga que o
feto non medra. Eu saio de contas dentro de dous meses, o
26.12.2012.
F: Ver a primeira cita que teo para o 17.06.2013.
C: Pero vostede non me est escoitando? Esta proba
mandronma facer para comprobar que o feto estaba
medrando adecuadamente e eu saio de contas o 26.12.2012,
entndeme? Teo que facer a proba antes da data do parto
porque despois non tera sentido.
F: Ver, esta a primeira cita que hai.
C: Pero... como vai ser posible que tea que facer esta proba

para saber como vai o feto e que me dea cita para seis meses
despois de parir?

- ...ponse disposicin da cidad

F: Pois isto o que hai. Entn, quere a cita ou non?

- O persoal da Administracin

C: Pois non, non a quero.

F: Se quere poa unha reclamacin.

Quen emprega o imperativo?

- A cidad

- A cidad e o persoal da Administracin

C: Poereina, abof que si.

F: Bos das e ata outro momento logo...
C: Si, ho, dous das logo.

Quen argumenta a sa postura?

- O persoal da Administracin
- A cidad
- A cidad e o persoal da Administracin
O persoal da Administracin...
- ...d a informacin necesaria
- ...non coopera coa cidad
- ...escoita e preocpase polo problema da cidad
A cidad ante a situacin...
- ...sntese entendida
- ...s ve a alternativa da reclamacin
- ...est satisfeita pola informacin recibida
O persoal da Administracin...
- ...d informacin concreta
- ...d informacin necesaria

3. Le estes enunciados e indica que tipo de organizacin informativa

presentan.

1. Cmprense as condicins que mantian afectada a fianza

que se indica no resgardo nm. 327/2011. Como non hai outras responsabilidades derivadas, canclase e devlveselle a
fianza persoa interesada.

Comparacin / Secuencia / Causalidade

2. Memoria anual do labor desenvolvido polo Servizo de Promocin Econmica e Emprego.

Secuencia / Comparacin / Causalidade

3. O rgano de contratacin da Fundacin Museo do Mar de

Galicia viu o informe de valoracin de ofertas e resolveu
adxudicarlle o contrato empresa [].

Comparacin / Causalidade / Problema e solucin

4. Non resulta acreditada de forma suficiente a titularidade

de Rosa Ons Taboada para ser beneficiaria no expediente
X4652. Para acreditar a titularidade deber achegar a seguinte documentacin...

Problema e solucin / Comparacin / Secuencia

5. A prestacin do contrato de asistencia tcnica non cumpre

coas condicins e obrigas estipuladas no prego de clusulas administrativas particulares e non se adeca ao que se

87

88

detallara no prego de prescricins tcnicas que rexeu na sa

contratacin.

Causalidade / Problema e solucin / Secuencia

Escribe a forma galega preferible correspondente na columna da dereita.

concretizar
excesivamente
inclusive
concomitancia
inicializar

Mdulo 2
2.2 Gramtica

1. indica se correcto ou incorrecto o rxime dos infinitivos.

1. Como ltimo punto, expoer que durante a execucin se debern efectuar os controis oportunos para garantir que non se
produzan impactos imprevistos.

Correcto / Incorrecto

2. Ademais, cmpre recordar que non se poder realizar ningunha actividade que non se especifique no documento.

Correcto / Incorrecto

3. Por ltimo, sinalar que esta subdireccin xeral est sempre

ao dispor das persoas interesadas para aclarar dbidas ou recoller suxestins.

Correcto / Incorrecto

Correcto / Incorrecto

5. Quero insistir en que o novo servizo est operativo dende o

pasado luns.

1.3 Lxico
visionar
gratuitamente
imprentar
anteriormente
utilizacin

4. necesario advertir de que este acordo lle pon fin va administrativa.

Correcto / Incorrecto

6. Engadir, por ltimo, que non se tern en conta as solicitudes

presentadas fra de prazo.

Correcto / Incorrecto

2. Elixe a posicin correcta de cada elemento na estrutura dunha

convocatoria.

tem
despedida
da de reunin
cargo
hora
orde do da
identificacin do
destinatario
rbrica
ttulo
nome e apelidos

Cabeceira

Corpo

Peche

Elixe a posicin correcta de cada elemento na estrutura dun informe

tem
feitos
ttulo

Cabeceira

Corpo

Peche

89

informe
consideracins
legais e tcnicas
nome e apelidos
rbrica
cargo
solicitante
data
nome
e apelidos

2.4 Lxico
1. Elixe o significado correcto en galego dos seguintes latinismos.

a potiori mis importante / a ou para o poder /

ante o feito
ad usum
neglixencia usual / por exemplo / se-
gundo o costume
ad hoc
para isto / no da de hoxe, actualmente
/ forza
ab intestato
de grado ou pola forza / sen testamento
/ no intestino

Elixe a posicin correcta de cada elemento na estrutura dunha acta

tem
Cabeceira
rbrica
identificacin dos
convocados
ttulo
deliberacins
cargo
rolda de intervencins
nome e apelidos
acordos
orde do da

Corpo

Peche

ipso iure

anda que o xures / de dereito e por de-

reito / polo mesmo dereito

in absentia
do absentismo / en ausencia / en pre senza
interposita
home de palla / persoa contraria / boa
persona persoa

Mdulo 3
3.2 Gramtica

1. Elixe o uso correcto da preposicin a + cd.

1. A conselleira resolveu [citar s persoas / citar as persoas]

interesadas para realizar o acto de sinatura.
2. A finalidade desta comunicacin [informar os nosos colaboradores / informarlles aos nosos colaboradores] da programacin do museo.

90

3. A consellera resolveu [emprazar a todas / emprazar todas]

para que puidesen comparecer como demandadas no xuzo.
4. O Servizo de Promocin do Emprego desta delegacin provincial [notificoulle interesada / notificou a interesada] o
requirimento de emenda da sa solicitude.
5. A consellera [requiriu empresa / requiriu a empresa] para
que corrixise as deficiencias detectadas.
6. A consellera [requiriulle empresa / requiriu a empresa]
que corrixise as deficiencias detectadas.
7. A Xunta [advertiu aos concellos / advertiu os concellos] de
que se non resolvan a situacin intervira a Administracin
autonmica.

3.3 Redaccin e estilo

1. Indica de que tipo de pargrafo se trata en cada caso.

1. D. Xos Ferreiro Oural, traballador da Fundacin para o Fomento da Calidade Industrial e Desenvolvemento Tecnolxico de Galicia, solicitou as axudas que se recollen no regulamento do Fondo de Accin Social para o perodo 2010. O
solicitante declara que nin el nin a sa cnxuxe foron beneficiarios de axudas de natureza similar concedidas por outro
organismo ou empresa privada.

Expositivo / Prescritivo / Argumentativo

2. Segundo as actuacins descritas no expediente, chgase

conclusin de que no caso que se examina se produciu unha
paralizacin de actuacins superior normativa vixente no
momento da denuncia. Daquela, produciuse a prescricin da
infraccin sancionada e, por conseguinte, deber revogarse
a resolucin impugnada.

Expositivo / Prescritivo / Argumentativo

3. O proceso de matriculacin neste rxime rematar o da 5 de

outubro. A partir desta data, non se producir matriculacin
ningunha sen autorizacin expresa da Direccin Xeral de
Educacin, Formacin Profesional e Innovacin Educativa.
Esta autorizacin farase por medio da aplicacin informtica
que xestiona a admisin.

Expositivo / Prescritivo / Argumentativo

4. A representacin da empresa entende que o convenio aplicable debe ser o do metal xa que a funcin de mantemento que
desempean estes traballadores, a diferenza doutros produtores da empresa neste centro de traballo, est directamente
relacionada con esta actividade.

Expositivo / Prescritivo/ Argumentativo

5. En ningn caso sern subvencionados os gastos de xuros

debedores en contas bancarias que deriven de recargas e
sancins administrativas ou penais. Os tributos sern gasto
subvencionable cando a persoa beneficiaria da subvencin
os aboe de forme efectiva. En ningn caso se van subvencionar os impostos indirectos cando sexan susceptibles de
recuperacin ou compensacin nin os impostos persoais sobre a renda.

Expositivo / Prescritivo / Argumentativo

6. De modo especial, o plan ten en conta grupos sociais que,

anda que posen o mesmo nivel de ingresos ca outros grupos, teen necesidades especficas polas sas circunstancias
persoais. Estes grupos sociais son, por exemplo, os mozos, as
familias numerosas e as monoparentais, as persoas maiores
de 65 anos, as persoas con discapacidade e as sas familias,
e tamn as vtimas de violencia de xnero e do terrorismo.

Expositivo / Prescritivo / Argumentativo

7. Pdese argumentar que aquela folga se convocaba os das

en que se iniciaba o perodo de descaso da fin de semana e
esta convcase os das en que se inicia a actividade laboral e
acadmica ou lectiva despois do descanso da fin de semana
ou de fin de semana seguida de festivo.

Expositivo / Prescritivo / Argumentativo

8. A presidenta le o informe elaborado polo responsable do proceso de negociacin. Nel consta que a empresa Pedroso,SL,
a que obtivo a maior puntuacin e a sa oferta cumpre as
condicins tcnicas establecidas no prego de prescricins.

Expositivo / Prescritivo / Argumentativo

3.4 Lxico
1. Escribe a forma galega correspondente na columna da dereita.

a)
hlding
leasing
antidping
carton
affinity
estand

part time
lobby
debut
continer
manager

b)
croquis
hndicap
prking
rnking
full-time

mbbing
bureau
crack
link
joint-venture

91

Mdulo 4
4.2 Gramtica

1. Escolle a opcin mis recomendable das construcins en voz pasiva e

activa.

1. [Por ambas as partes recocese / Ambas as partes recoecen / Recoecida por ambas as partes / Por ambas as partes
recoecida] a capacidade legal para asinar este convenio.
2. [Foron convocadas pola Consellera de Educacin / Pola
Consellera de Educacin convocronse / Convocronse
pola Consellera de Educacin / A Consellera de Educacin
convocou] prazas de infantil e primaria.
3. Durante o prazo de informacin pblica, [poderanse formular alegacins polas persoas interesadas / polas persoas interesadas poderanse formular alegacins / as persoas interesadas podern formular alegacins / as alegacins podern ser
formuladas polas persoas interesadas].
4. [A direccin xeral presentou / Foi presentado pola direccin
xeral / Presentouse pola direccin xeral / Pola direccin xeral presentouse] un informe sobre a mobilidade da xuventude galega na ltima dcada.
5. De acordo coa normativa vixente, [pdense subscribir contratos por parte dos organismos competentes / polos organismos competentes pdense subscribir contratos / os organismos competentes poden subscribir contratos / poden ser
subscritos contratos por parte dos organismos competentes].
6. Achgolles a resolucin do 03.09.2012 [aprobada pola / que
aprobou a / que se aprobou pola / que foi aprobada pola]
directora xeral de Comercio.

92

7. [Aberta a sesin polo presidente, a secretaria / Polo presidente brese a sesin e a secretaria / A sesin aberta polo
presidente e a secretaria / O presidente abre a sesin e a secretaria] le o borrador da acta da sesin anterior.
8. [As declaracins do IRPF deben presentarse polos contribuntes / Polos contribuntes deben presentarse as declaracins do IRPF / Os contribuntes deben presentar as declaracins do IRPF / As declaracins do IRPF deben ser
presentadas polos contribuntes] antes do 30.06.2012.

4.3 Redaccin e estilo

1. Indica se as seguintes afirmacins son verdadeiras ou falsas.

1. A linguaxe administrativa debe manter, con independencia

dos servizos e do funcionariado, unha homexeneidade bsica en todos os seus mbitos.

Verdadeiro / Falso

2. importante que haxa unha certa uniformidade nos documentos administrativos, pois a asociacin dunha forma externa cun modelo concreto automatiza o traballo do persoal
da Administracin e faciltalle a lectura cidadana.

Verdadeiro / Falso

3. A lectura dos impresos e dos formularios que se empregan

na Administracin debe ser fcil para as persoas receptoras.

Verdadeiro / Falso

4. Os documentos administrativos sempre procuran a claridade para que haxa unha maior eficacia comunicativa. Co fin
de conseguir esta claridade, debemos prestarlle atencin ao
contido e non ten moita importancia descoidar a presentacin visual.

Verdadeiro / Falso

5. Os anexos son os documentos que o redactor do documento

cre que son axeitados para apoiar a informacin que se achega no texto administrativo.

Verdadeiro / Falso

6. En xeral, recomndase usar sempre o mesmo tipo de letra no

documento administrativo.

Verdadeiro / Falso

7. A numeracin un recurso til para clasificar visualmente

os contidos dun documento administrativo, pero as vietas
acostuman ser un recurso mis recomendable.

Verdadeiro / Falso

8. Nos documentos administrativos deben destacar as ideas importantes, que han de estar estruturadas e xerarquizadas de
xeito claro, lxico e tamn visual.

Verdadeiro / Falso

4.4 Lxico
1. Identifica os vulgarismos nas seguintes listaxes.

1. penso de que / trtase de que / informar de que / estar seguro

de que
2. ex animo / ex lege / ex officio / ex proceso
3. prito / pretrito / mrito / prurito
4. fixeses / rexeses / traduxeses / lixases
5. contribur / delincur / distribur / retribur
6. con todo e con iso / malia iso / a pesar disto / emporiso

Mdulo 5
5.2 Gramtica
1. Propn unha solucin alternativa aos usos incorrectos do xerundio.

1. Sen mis asuntos que tratar, finaliza a reunin asinando as

persoas presentes en proba de conformidade co exposto.

7. A consellera publicar a relacin das zonas afectadas sinalando os concellos en que estean situadas.

5.3 Redaccin e estilo

1. Xunta os seguintes enunciados empregando algn dos marcadores
textuais que se che propoen.

A)
A xefa deste servizo debe valorar as vantaxes deste proxecto.

2. Os efectos econmicos derivados retrotraeranse ao 01.01.13,

vinculando o seu cobramento a que estean aprobados os orzamentos de 2013.
3. As ofertas sern presentadas no rexistro xeral da oficina en
que tea lugar a poxa, facendo constar no exterior do sobre
os datos identificativos.
4. O convenio entrar en vigor o da seguinte a que se publique no DOG, abarcando o seu perodo de vixencia ata o
31.12.2013.
5. O domicilio que figure nas solicitudes considerarase o nico
vlido para os efectos de notificacins, sendo responsabilidade exclusiva do/a aspirante calquera erro na sa consignacin.

A xefa deste servizo debe considerar os obxectivos propostos

no proxecto.
A xefa deste servizo debe valorar as vantaxes deste proxecto [segundo / e
ademais / e finalmente] os obxectivos propostos nel.

B)
Regulamentariamente determinarase a composicin do
consello asesor.
Regulamentariamente determinaranse as funcins do consello
asesor.

Determinaranse regulamentariamente a composicin [emporiso

/ e tamn/ e de ser o caso] as funcins do consello asesor.
C)
O proxecto axstase normativa vixente.
Considero o proxecto viable.

6. A tarxeta de peaxe ser nominativa e intransferible figurando

nela o nome do traballador ou da traballadora.

Considero o proxecto viable [no entanto / anda que / porque] se

axusta normativa vixente.

93

94

D)
A presidenta distribe un exemplar do II Plan municipal de
igualdade do Concello de Culleredo.
A presidenta informa da convocatoria pblica da Consellera
de Traballo.

A presidenta distribe un exemplar do II Plan municipal de

igualdade do Concello de Culleredo. [No entanto / Pola contra /
As mesmo] informa da convocatoria pblica da Consellera de
Traballo.
E)
A presentacin de escritos e documentos pdese levar a cabo
por medios electrnicos.
Non se lle pode impoer cidadana que dispoa deses
medios.

A presentacin de escritos e documentos pdese levar a cabo por

medios electrnicos, [xa que / pero / ademais] non se lle pode
impoer cidadana que dispoa deses medios.
F)
A fundacin asume este conxunto de obrigas.
Estas obrigas non se describen expresamente nos seus
estatutos.

A fundacin asume este conxunto de obrigas [con tal de que /

agora ben/ anda que] non se describan expresamente nos seus
estatutos.
G)
A conselleira ten que ausentarse os das 21.02.2012 e
22.02.2012.
Hai que substitur a conselleira ata que regrese.

A conselleira ten que ausentarse os das 21.02.2012 e 22.02.2012,

[polo que/ para o efectos / xa que] hai que substitula ata que regrese.

5.4 Lxico
1. Elixe o termo mis axeitado para unha comunicacin precisa e
respectuosa.

1. atrasado mental / discapacitado intelectual / persoa que non

moi espelida
2. pases que non teen moitos recursos econmicos / pases
pobres /pases economicamente atrasados

3. persoas que xa non son novas / vellos / persoas da terceira

idade
4. desempregado / persoa sen traballo / incapacitado temporalmente para traballar

5. delito vergonzoso / delito de realizacin do acto sexual sen

consentimento / violacin
6. centro de retencin de adultos / crcere / edificio destinado
privacin de liberdade
7. mendigo / persoa sen recursos / transente marxinado

Mdulo 6
6.2 Gramtica
1. Escribe unha solucin alternativa aos usos incorrectos do xerundio.

1. Se desexa consultar algn dato, deber dirixir a sa peticin

entidade xestora para que lle faciliten o ficheiro contendo a
informacin requirida.

2. Unha vez expirado o prazo de presentacin de solicitudes, a

direccin xeral ditar unha resolucin declarando con carcter provisional os/as aspirantes admitidos/as e excludos/as.

4. Na linguaxe administrativa a abundancia de sinnimos pode

ser un atranco. Dbese fomentar a adopcin de denominacins nicas para cada concepto.

3. Deber achegar unha certificacin bancaria indicando o nmero de conta en que se deber facer o ingreso da subvencin.

4. A delegacin provincial emitiu un informe propoendo declarar de utilidade pblica as instalacins deste proxecto.
5. A empresa presentar un escrito solicitando que se paralice o
expediente administrativo.

Verdadeiro / Falso

5. Na linguaxe administrativa hai que botar man de termos e

fraseoloxa que na lingua xeral se abandonaron hai anos, anda que revelen unha certa concepcin anticuada da relacin
administrativa e anda que a cidadana non os sinta como
moi normais e prximos.

Verdadeiro / Falso

6. O Concello de Carnota presentou un escrito alegando canto

considerou oportuno na defensa dos seus intereses.

6. Debemos evitar os circunloquios nos documentos administrativos. Unicamente debe aparecer a informacin suficiente
e necesaria.

6.3 Redaccin e estilo

1. Indica se as seguintes afirmacins son verdadeiras ou falsas.

1. A linguaxe administrativa debe procurar a calidade e a eficacia comunicativa. Neste sentido o redactor de documentos
administrativos optar por frases longas, anda que, s veces,
dificulten a comprensin.

Verdadeiro / Falso

2. As principais caractersticas da linguaxe administrativa deben ser: a claridade e simplificacin, a precisin e exactitude, a personalizacin, a democratizacin, a uniformidade e
fixacin.

Verdadeiro / Falso

3. A linguaxe administrativa, como linguaxe formal que , debe

buscar unha certa elegancia na expresin, un estilo solemne
e afastado da lingua comn.

Verdadeiro / Falso

Verdadeiro / Falso

7. O emisor dun documento administrativo debe responsabilizarse do que se di nel. Cmpre reducir as expresins impersoais e fomentar a personalizacin da voz verbal nos documentos.

Verdadeiro / Falso

8. A informacin que se achega nos documentos administrativos debe ser clara e expoerse de xeito comprensible e, por
ese motivo, recomndase empezar construcins perifrsticas
formadas por un verbo baleiro + substantivo.

Verdadeiro / Falso

9. A redaccin dos documentos administrativos debe caracterizarse pola neutralidade na expresin e non se deben empregar frmulas redundantes, nin arcasmos nin latinismos.

Verdadeiro / Falso

95

96

2. Elixe a preposicin simple que pode substitur as locucins.

Locucins
co obxecto de
en calidade de
en atencin a
con suxeicin a
co fin de
na sa
condicin de
en virtude de
en materia de
de conformidade
con
con ocasin de
en orde a
en relacin con
a ttulo de
conforme a
de cara a

para

por

segundo

sobre

como

en aras de
de acuerdo a

a los
efectos de
a este fin
a contar

B)
intereses de
demora
surtir efecto
poer en
entredito
estar ao disposto en
estender acta

levantar a
sesin
producir
efecto
acuse de
recibo
a fin de
contas
habida
conta

Mdulo 7
7.2 Gramtica

1. Fxate no uso do xerundio nestas parellas de oracins e indica cal

correcta.

6.4 Lxico
1. Escribe a forma galega correspondente na columna da dereita.

A)
con creces
sin duda
alguna

a nivel de

en base a
de fecha

A. Solictolle que emende os erros detectados presentando a documentacin esixida.

B. Solictolle que emende os erros detectados concedndolle un
prazo de dez das.
A. A secretaria xeral ditar unha resolucin establecendo as valoracins acadadas.
B. A secretaria xeral ditar unha resolucin tendo en conta as
valoracins acadadas.

A. O rgano instrutor presentou un informe detallando os erros

das solicitudes.
B. O rgano instrutor iniciou o informe detallando os erros das
solicitudes.
A. A tramitadora atopou o documento revisando os expedientes
polo mido.
B. A tramitadora leu a instancia valorando a seguir a documentacin achegada.
A. A consellera iniciou o expediente seguindo o procedemento
comn.
B. A consellera tramitou o expediente sendo preciso un informe
xurdico.

7.3 Redaccin e estilo

2. Elixe entre A, B, e C o texto que est mellor redactado.

A)
Nos casos de falecemento, incapacidade permanente non parcial, incapacidade xudicial ou declaracin xudicial de ausencia
do farmacutico titular, a Consellera de Sanidade poder autorizar, por un tempo limitado, o nomeamento dun farmacutico
rexente, quen asumir as mesmas funcins, responsabilidades e
incompatibilidades que as sinaladas para o titular, sen prexuzo
das responsabilidades administrativas, civs e penais que puidesen derivarse en cada caso.
B)
A Consellera de Sanidade poder autorizar, por un tempo limitado, o nomeamento dun farmacutico ou dunha farmacutica
rexente nos seguintes supostos:
1. falecemento do titular

2. incapacidade permanente non parcial ou xudicial do titular

3. declaracin xudicial de ausencia do/da titular
O farmacutico ou farmacutica rexente asumir as mesmas funcins, responsabilidades e incompatibilidades do ou da titular,
sen prexuzo das responsabilidades administrativas, civs e penais correspondentes en cada caso.
C)
Pola Consellera de Sanidade poderase autorizar o nomeamento
dun farmacutico rexente.
Este nomeamento ser por tempo limitado.
O nomeamento do farmacutico rexente autorzase nos casos de
falecemento, incapacidade permanente non parcial, incapacidade xudicial ou ausencia do farmacutico titular.
O farmacutico rexente asumir as mesmas funcins, responsabilidades e incapacidades sinaladas para o titular.
Isto sen prexuzo das responsabilidades administrativas, civs e
penais que puidesen derivarse en cada caso.
___________________________________________________
A)
1 A Administracin pblica aplica as etapas bsicas do procedemento.
- planeamento
- organizacin
- execucin
- avaliacin
2 Estas premisas emprganse no proceso.

97

98

B)

C)

Por outra parte, e considerando as mesmo que a Administracin

pblica aplica en xeral, na realizacin das das tarefas, as etapas
bsicas do procedemento administrativo, como son: o planeamento, organizacin, execucin e control ou avaliacin; faise
indispensable propoer como premisa bsica que, as devanditas
etapas, se deben utilizar tamn no proceso de capacitacin.

As reas de sade, vez, dividiranse en zonas de sade, que sern o marco territorial bsico de atencin primaria integrada de
sade. A sa delimitacin farase regulamentariamente atendendo
a criterios demogrficos, xeogrficos, poboacionais, sociais e de
funcionalidade, e o seu rxime de funcionamento determinarase
tamn regulamentariamente.

C)
En xeral, a Administracin pblica aplica as etapas bsicas do
proceso administrativo para realizar as sas tarefas. Polo tanto,
estas etapas (planeamento, organizacin, execucin e control de
avaliacin) deben utilizarse no proceso de capacitacin.
___________________________________________________
A)
As reas de sade, vez, dividiranse en zonas de sade, que sern o marco territorial bsico de atencin primaria integrada de
sade, facndose a sa delimitacin regulamentariamente atendendo a criterios demogrficos, xeogrficos, poboacionais, sociais e de funcionalidade e determinndose regulamentariamente
o seu rxime de funcionamento.
B)
As reas de sade:

7.4 Lxico
Elixe a forma correcta ou mis recomendable entre as seguintes
locucins.

1. no seu caso / en seu caso / se o caso

2. segn / por / en virtude de
3. en calidade de / en concepto de / como
4. en tempo en forma / en tempo e en forma que procedan / no
tempo e na forma que procedan
5. coa maior brevidade / moi pronto / maior brevidade
6. por menor / polo mido / ao por menor
7. aparte de / parte de / a parte de
8. ao fin e ao cabo / a fin e ao cabo / a fin e o cabo

1 dividiranse en zonas de sade

2 sern o marco bsico de atencin primaria
3 a sa delimitacin atende a diversos criterios (demogrficos,
xeogrficos...)
4 o seu rxime de funcionamente determnase regulamentariamente

Mdulo 8
8.2 Gramtica

1. Fxate nos rximes preposicionais destes enunciados e elixe a opcin

correcta.

1. O volume de traballo da consellera aconsella [recorrer /

recorrer en contra a] delegacin de competencias.

2. O prazo para [recorrer / recorrer contra] a resolucin comenzar a contar dende o da seguinte ao que reciba esta notificacin.
3. A entidade poder [apelar a / apelar contra o] crdito oficial
e ao privado, de acordo coa lexislacin vixente.
4. O prazo para [apelar a / apelar contra] a resolucin comezar
a contar dende o da seguinte ao que reciba esta notificacin.
5. [Infrmolle que / Infrmoo de que] ao acto de inspeccin
poder acudir acompaado dos tcnicos que considere conveniente.
6. [Infrmoo de que / Infrmoo que] o prazo mximo para resolver e notificar o procedemento dun ano contado desde
o acordo.
7. [Advertmoslle que / Advertmola que], se non atende o requirimento, entenderemos que desiste da sa peticin e arquivaremos o expediente.
8. [Advrtolle de que / Advrtoo de que] contra esta resolucin
poder interpoer un recurso de alzada ante o conselleiro de
Economa e Industria.
9. O secretario xeral [asegurou de que / asegurou que] os programas de formacin melloran a empregabilidade dos traballadores e das traballadoras.
10. A direccin xeral con competencias deber [asegurarse de
que / asegurarse que] todos os grupos implicados reciban o
novo proxecto de orde.
11. [Requroo que / Requroo para que] presente a documentacin indicada no prazo de 10 das.
12. [Requrolle para que / Requrolle que] presente a documen-

tacin indicada no prazo de 10 das.

8.3 Redaccin e estilo

1. Escolle a opcin correcta atendendo linguaxe igualitaria.

1. Comuncolles aos interesados... / Comuncolles s persoas

interesadas...
2. A presidencia ser quen decida... / O presidente ser o que
decida...
3. Unha asociacin de nais e pais... / Un asociacin de pais...
4. O candidato debe presentar... / A persoa candidata debe presentar...
5. O xefe de negociado, Xulia Viana. / A xefa do negociado,
Xulia Viana.
6. A seora Rosa Taboada Baamonde... /A seorita Rosa Taboada Baamonde...
7. Os administrativos da Xunta... / O persoal administrativo da
Xunta...
8. Quen participe neste proceso... / Os que participen neste proceso...
9. Margarida, secretaria do Consello... / Margarida, secretario
do Consello...
10. Os traballadores doutras conselleras... / O persoal traballador doutras conselleras...

99

100

realizar actividades deportivas, artsticas e de estudo nestas

instalacins. [ns]

8.4 Lxico
1. Escribe a forma galega correspondente na columna da dereita

primeiro de
todo
daos y
perjuicios
turno a favor
so pretexto
de
haber lugar

al dorso

7. Para poder participar no proceso selectivo, debern ter homologado previamente o ttulo [eles ou elas].

visto bueno

9.3 Redaccin e estilo

a lo sumo
ello no
obstante
en modo
alguno

1. Ordena os seguintes pargrafos respectando a progresin temtica.

Mdulo 9
9.2 Gramtica

A)
1. En ningn artigo da convocatoria se apunta a realizacin de
probas de superacin do curso, nin ningunha referencia
cualificacin de apto.
2. Por todo isto, SOLICITO:
3. Mediante o parte de asistencia ao Curso de elaboracin de
pxinas web comprbase que asistn clase diariamente,
cumprindo o regulamentado na orde da convocatoria.

1. Introduce as formas conxugadas do infinitivo sempre que sexa posible.

4. Que se revise o meu expediente.

1. Antes de entrar en materia, podemos analizar algns dos aspectos mis relevantes da nova lei. [ns]

5. Neste curso realicei todas as actividades programadas tanto

no horario das clases como fra del (exame escrito, oral e
traballos).

2. Para ser admitidas realizacin das probas selectivas, as persoas aspirantes debern reunir os seguintes requisitos. [elas]
3. Convn que te autoavales unha vez que remate a exposicin
co fin de corrixir os aspectos inadecuados. [ti]
4. No caso de que non poidan asistir ao acto de sinatura, establcese un prazo mximo de 10 das para enviar o convenio
asinado. [vostedes]
5. Poderemos cualificar os proxectos que resulten admitidos
logo de presentar a documentacin que falta. [vs]
6. Segundo o regulamento do centro, existe a posibilidade de

6. Unha vez que coecn o suspenso presentei un escrito en que

solicitaba a revisin do meu expediente.
B)
1. A oferta que presentou a empresa Peregrinos, SA, a este concurso de contratacin, tramitado polo sistema de procedemento negociado sen publicidade, correcta e, polo tanto,
vantaxosa para a Comunidade Autnoma de Galicia.
2. A Mesa de Contratacin dispn que se una o informe acta
desta reunin e que se dirixa a proposta de adxudicacin des-

te concurso ao conselleiro de Cultura, Educacin e Ordenacin Universitaria.

tar por escrito as reclamacins ou observacins que [xulgar]

_________ oportunas.

3. A oferta desta empresa de 116 000, IVE includo, e non

produce baixa sobre o orzamento inicial.

2. Igualmente queda obrigado a executar cantas obras [ser]

____________ precisas para conservar, restitur ou substitur as servidumes existentes.

4. A empresa Peregrinos, SA, cumpre cos requisitos indicados

no prego de prescricins tcnicas e acada un total de 90 puntos sobre 100.

9.4 Lxico
1. Elixe que recurso web recomendado para...

1. ...saber se unha palabra un castelanismo ou est aceptada

pola normativa: Bilega / VOLG / Tradgal
2. ...conseguir informacin bibliogrfica sobre traballos de investigacin en galego: Bilega / VOLG / Tradgal
3. ...facer unha consulta terminolxica: Centro de Documentacin Sociolingstica de Galicia do Consello da Cultura Galega / Termigal / Tesouro Informatizado da Lingua Galega
4. ...consultar un corpus lexislativo: Termigal / Corga / Cluvi
5. ...comprobar se un termo exista xa na prosa notarial medieval:
Tesouro informatizado da lingua galega / Tesouro medieval
informatizado da lingua galega / Lexiterm - USC

Mdulo 10
10.2 Gramtica
1. Conxuga os infinitivos en futuro ou en pretrito de subxuntivo se
posible.

1. As persoas afectadas teen un prazo de 20 das para presen-

3. Consonte o artigo 33, o concello comprometeuse a reintegrar as cantidades percibidas, se as [haber] __________,
xunto cos xuros de mora.
4. Se no prazo de dous meses a partir da publicacin no Diario
Oficial de Galicia, o persoal funcionario seleccionado non
se [poder] ___________ incorporar comunidade autnoma, o posto considerarase deserto.
5. Segundo a convocatoria, s se admitirn as solicitudes que
se [presentar] ___________ dentro do prazo establecido.
6. Segundo a proposta, as solicitudes que se [subscribir]
____________ no estranxeiro poderan cursarse a travs das
representacins diplomticas e consulares correspondentes.

10.3 Redaccin e estilo

1. Elixe entre A e B a opcin mis precisa e concisa.

A. Tratamos co xefe de seccin cousas puntuais sobre o traballo.

B. Discutimos co xefe de seccin o aumento da carga de traballo.
A. As formas adoptadas pola secretaria non eran aceptables.
B. A actitude da secretaria era inaceptable.
A. unha acta de inspeccin como moi incompleta.
B. unha acta de inspeccin incompleta.
A. Este informe pode ter moitas interpretacins.
B. Este informe pode ter moitas lecturas.

101

102

A. O tema que iso non nos interesa.

B. Iso non nos interesa.
A. Gstame o curso de linguaxe porque ten moitos contidos
prcticos.
B. Gstame o curso de linguaxe pola sa practicidade.
A. Segundo as valoracins que haxa, o informe ser bo ou
malo.
B. Segundo as consideracins tcnicas, o informe ser favorable ou desfavorable.
A. Non ten intencionalidade de favorecer un plan de calidade
distinto.
B. Non ten intencin de promover un novo plan de calidade.
A. O director xeral non ten ningn problema para cambiar os
modelos de documentos.
B. O director xeral ten boa disposicin para actualizar os modelos de documentos.
A. Estes son os requisitos para poder acceder ao curso.
B. Estes son os requerimentos para poder conseguir o curso.
A. A nova lei dispor medidas para reducir o paro.
B. A nova legalidade solucionar a problemtica do paro.

10.4 Lxico
1. Resolve as cuestins terminolxicas que se formulan a seguir.

1. Busca en Un idioma preciso a precisin 134. Agardando

a vez para mandar: as presidencias de quenda e indica a
solucin que se lle d ao termo do casteln presidencia de
turno.
presidencia rotatoria / presidencia rotativa / as das

son vlidas

2. Entra na Termoteca da Universidade de Vigo e busca axuda

de custo. A que prestacins se refire segundo o contexto de
uso que al podes ler?
s prestacins en concepto de manutencin / s prestacins
en concepto de hospedaxe / s prestacins en concepto de
manutencin, hospedaxe e viaxes

3. Accede ao repertorio Termos esenciais de dereito penal.

Deseguido indica, facendo a busca que consideres pertinente, cal a proposta galega que se d neste libro para a frase
do casteln tenencia ilcita de armas:

tenza ilcita de armas / posesin ilcita de armas / tenza

de armas de xeito ilcito

4. Accede ao Glosario de termos xurdicos dubidosos casteln-galego e busca a entrada do termo casteln mojn para
elixir a opcin correcta en galego:

marco / fito / as das son vlidas

5. Entra no Dicionario galego de termos xurdicos e consulta a

entrada devindicacin. Nesa entrada indcase que, segundo o aspecto temporal do feito impoible, cabe diferenciar
entre:

impostos instantneos e impostos acumulables / impos-

tos peridicos e impostos instantneos/ impostos directos e impostos indirectos
Ollo! Para a realizacin deste exercicio preciso consultar os
recursos web indicados.

103

Gua de recursos
Consulta bsica

Dicionario de galego
RAG

Vocabulario
Vocabulario ortogrfico da lingua galega (VOLG)

Oralidade
Dicionario de pronuncia da lingua galega

Ortografa e morfoloxa
Normas ortogrficas e morfolxicas do idioma galego
(NOMIG)
Resumo dos ltimos cambios das NOMIG

Documentacin
Manual bsico de documentacin administrativa e xurdica

Vocabulario
Galanes Santos, I. et alii: Compilacin de terminoloxa xurdica
casteln-galego. Consello da Avogaca Galega, 2003
VV. AA.: Dicionario galego das TIC: DIGATIC. Colexio Oficial
de Enxeeiros de Telecomunicacin de Galicia / Asociacin de
Enxeeiros de Telecomunicacin de Galicia, 2009
VV. AA.: Dicionario galego de termos xurdicos. Revista Xurdica Galega, 2011
Cabaleiro Carro, X.: Dicionario ilustrado do comercio. Federacin Galega de Comercio, 2008

Gmez Mixome, A. et alii: Dicionario visual da construcin.

Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia, 2005
Ramos Insua, M.: Glosario de termos xurdicos dubidosos (casteln-galego). Colexio de Avogados de Santiago de Compostela,
2008
Marzbal Expsito, F.: Profesionaliza a ta lingua: Dereito.
Universidade da Corua, 2009
Rodrguez Ro, X. A. (coord.): Termos esenciais de botnica
(galego-espaol-ingls). Universidade de Santiago de Compostela, 2004
Termos esenciais de contabilidade. Universidade de Santiago de
Compostela, 2008
Gimnez Fernndez, E. L. e Lores nsua, X. F.: Vocabulario de
economa. Universidade de Vigo, 2005
Rodrguez Ro, X. A. (coord.): Vocabulario de medicina (galego-espaol-ingls-portugus). Universidade de Santiago de
Compostela, 2008
Lahuerta Mourio, F. et alii: Vocabulario multilinge de acuicultura. Xunta de Galicia, 2002
Gmez Guinovart, X. e Torres Padn, A.: Vocabulario xurdico-administrativo galego-casteln. Universidade de Vigo, 2005
Ademais, podes consultar outras obras terminogrficas na seccin de terminoloxa do Servizo de Normalizacin Lingstica
da USC.

104

Linguaxe

Criterios para o uso da lingua

Manual de estilo do DOG

Universidade da Corua, 2005. Manual que ofrece os seguintes contidos: maisculas e minsculas; os signos de puntuacin;
formas de tratamento; as abreviacins; proposta de emprego de
nomes propios; o emprego de linguaxe non sexista; citacins e
referencias bibliogrficas.

Consellera de Presidencia, Administracins Pblicas e Xustiza,

2012. Manual de estilo publicado pola Xunta de Galicia co fin
de ofrecerlles s persoas responsables de redactar, corrixir e maquetar os textos normas concretas para aplicar no DOG e a outras
publicacins institucionais.
Curso de linguaxe administrativa
Secretara Xeral de Poltica Lingstica, 2007. Manual editado
pola Xunta de Galicia para os cursos presenciais de linguaxe administrativa. Pose contidos tericos, exercicios e comentarios
de documentos administrativos.
Curso de actualizacin da lingua e linguaxe administrativa galegas
Escola Galega de Administracin Pblica, 2005. Manual editado
para os cursos de actualizacin lingstica do persoal da Xunta
de Galicia.
Criterios lingsticos
Universidade de Santiago de Compostela, s.d. Material web que
trata os seguintes contidos: a linguaxe administrativa, maisculas e minsculas; abreviacin; os formatos grficos; a puntuacin; o tratamento dos dous sexos; o tempo; o lugar; a cantidade;
a redaccin; o tratamento dos prstamos doutras linguas; o tratamento dos nomes propios doutras linguas.
Lingua galega. Criterios lingsticos
Universidade de Vigo, 2003. Manual que ofrece os seguintes
contidos: o uso das letras maisculas e minsculas; o tratamento
de prstamos doutras linguas; uso dos signos de puntuacin; recomendacins para as marcas de xnero.

(Breve) Manual de estilo universitario

Universidade de Santiago de Compostela, s.d. Manual que recolle os seguintes contidos: os signos; deseo do documento;
algunhas regras tiles para unha escritura fluda; bibliografa.
Traballo xornalstico na Universidade de Vigo. Pautas para un
correcto uso da linguaxe
Universidade de Vigo, s.d. Manual que ofrece os seguintes contidos: as maisculas e minsculas; uso das minsculas; os signos
de puntuacin; erros e dbidas mis frecuentes no uso da lingua
galega; proposta de emprego correcto da toponimia e onomstica galega e fornea.
Libro de estilo do Concello de Santiago
Concello de Santiago de Compostela, 2007. Ofrece os seguintes
contidos: acentuacin; alteracins grficas frecuentes; xnero e
nmero: casos dubidosos; os tratamentos protocolarios; uso de
maisculas e minsculas; recursos tipogrficos diacrticos; abreviacin; escrita dos nmeros; expresin de tempo e espazo; a
linguaxe non sexista; traducin dos nomes doutras linguas; os
signos de puntuacin; sintaxe; manual de documentos administrativos; regras xerais para redactar unha referencia bibliogrfica; mudanzas normativas de interese; erros lxicos frecuentes;
lxico xurdico e administrativo; locucins latinas; topnimos;
falsos amigos.

Apndices

Relacin dos topnimos mis habituais do Estado espaol

Relacin de formas incorrectas e desaconsellables mis habituais

Anexo en: Criterios para uso da nosa lingua. Universidade da

Corua, 2007. Este material presenta unha relacin dos topnimos de uso habitual do Estado espaol en galego.

Anexo en: Sobre a calidade da nosa lingua. Universidade da Corua, 2007. Este material presenta unha relacin de erros lxicos
habituais coa sa forma correcta en galego e un exemplo de uso.
Locucins e frases feitas
Anexo en: Sobre a calidade da nosa lingua. Universidade da
Corua, 2007. Este material presenta unha relacin de erros fraseolxicos habituais coa sa forma correcta en galego.
Abreviaturas mis empregadas
Anexo en: Criterios para uso da nosa lingua. Universidade da
Corua, 2007. Este material presenta unha relacin das abreviaturas mis habituais no uso.
Abreviaturas de tratamento
Anexo en: Criterios para uso da nosa lingua. Universidade da
Corua, 2007. Este material presenta unha relacin das abreviaturas de tratamento mis frecuentes.
Relacin de siglas e acrnimos mis frecuentes
Anexo en: Criterios para uso da nosa lingua. Universidade da
Corua, 2007. Este material presenta unha relacin de siglas e
acrnimos de uso frecuente.
Relacin dos topnimos mis habituais de fra do Estado espaol
Anexo en: Criterios para uso da nosa lingua. Universidade da
Corua, 2007. Este material presenta unha relacin dos topnimos de fra do Estado espaol en galego.

Abreviaturas, siglas, smbolos e lxico

Anexo en: Manual de estilo. Universidade de Santiago de Compostela, s.d. Este material presenta unha relacin de abreviaturas, siglas e smbolos, as como un pequeno glosario de erros
lxicos frecuentes.
Erros lxicos frecuentes
Anexo en: Libro de estilo do Concello de Santiago. Concello
de Santiago de Compostela, 2007. Este material presenta unha
relacin de erros lxicos frecuentes.
Lxico xurdico e administrativo
Anexo en: Libro de estilo do Concello de Santiago. Concello
de Santiago de Compostela, 2007. Este material presenta unha
relacin de formas equivalentes entre o casteln e o galego administrativo.
Locucins latinas
Anexo en: Libro de estilo do Concello de Santiago. Concello de
Santiago de Compostela, 2007. Este material presenta unha relacin de locucins latinas e as solucins equivalentes no galego
actual.
Topnimos
Anexo en: Libro de estilo do Concello de Santiago. Concello de
Santiago de Compostela, 2007. Este material presenta unha relacin de topnimos que recolle: comarcas de Galicia; concellos e
xentilicios, comunidades e provincias espaolas; estados membros da Unin Europea e outros estados prximos UE.

105

106

Falsos amigos
Anexo en: Libro de estilo do Concello de Santiago. Concello
de Santiago de Compostela, 2007. Este material presenta unha
relacin de dbidas lxicas e semnticas frecuentes nos pares de
linguas casteln-galego e ingls-galego.
Lexislacin
Lexislacin na pxina da SXPL
Compilacin de lexislacin lingstica na pxina web da Secretara Xeral de Poltica Lingstica. Ofrcese clasificada por mbitos e recolle os artigos especficos sobre dereitos e obrigas dos
usos lingsticos.
As leis en galego
Proxecto do Colexio de Avogados de Santiago de Compostela
no que se ofrecen os textos legais publicados en lingua galega. A
lexislacin aparece agrupada segundo o mbito estatal ou autonmico e aparece clasificada por orde cronolxica.
Tmoslle lei
Campaa emprendida pola Comisin de Normalizacin Lingstica da Facultade de Dereito e mais o Servizo de Normalizacin
Lingstica da USC. Nunha das seccins do sitio web desta campaa ofrcese unha ampla compilacin de textos legais de uso
cotin.
Videoteca
Plurilingismo: captulo 2 do programa Ben Falado! emitido
pola TVG http://www.youtube.com/watch?v=vTRPn5ZsjL4
Variedades e prestixio: captulo 32 do programa Ben Falado!

emitido pola TVG http://www.youtube.com/watch?v=drOrh5Tw2oI

O estndar para o que : captulo 89 do programa Ben Falado! emitido pola TVG http://www.youtube.com/watch?v=RhKi4O0xZzE
Como galeguizar un nome ou un apelido?: captulo 129 do
programa 70 emitido pola TVG http://www.youtube.com/watch?v=yTtQsOb8zMU
Os primeiros documentos en galego: captulo 242 do programa Ben Falado! emitido pola TVG http://www.youtube.com/
watch?v=_U61yH1YkLM
Tesouros da lingua galega (1): captulo 382 do programa Ben
Falado! emitido pola TVG http://www.crtvg.es/tvg/a-carta/capitulo-382-de-ben-falado-tesouros-da-lingua-galega-1
Hemeroteca
Artigos de investigacin:
Castelln Alcal, Heraclia (1998): Anlisis normativo del lenguaje administrativo, en Revista de Llengua i Dret, nm. 30,
pxs. 7-46
Castelln Alcal, Heraclia (2000): La reforma del lenguaje administrativo: la experiencia de los Estados Unidos de Amrica,
en Revista de Llengua i Dret, nm. 34, pxs. 23-43
Castelln Alcal, Heraclia (2006): Empleos actuales del lenguaje administrativo. Enfoques recientes de estudio, en Revista
de Llengua i Dret, nm. 46, pxs. 181-203
Castelln Alcal, Heraclia (2007): Elementos comunicativos
del lenguaje administrativo, en XXV Congreso Internacional
de AESLA, Universidad de Murcia, 19-21 de abril

Castelln Alcal, Heraclia (2009): Hacia la claridad en los

textos administrativos, en Revista de Llengua i Dret, nm. 52,
pxs. 85-115
Comet i Codina, Robert (1988): La modernitzaci de ladministraci i el seu reflex en lestil dels documents administratius,
en Revista de Llengua i Dret, nm. 11, pxs. 7-27
Duarte i Montserrat, Carles (2009): El llenguatge administratiu
i jurdic: una renovaci persistent, en Revista de Llengua i Dret,
nm. 51, pxs. 39-46
Etxebarria Arostegui, Maitena (1997):El lenguaje jurdico-administrativo: propuestas para su modernizacin y normalizacin, en Revista Espaola de Lingstica, nm. 27, 2, pxs.
341-380
Hattila Heikki (2009): Los cambios del lenguaje administrativo
y jurdico en el mundo de hoy, en Revista de Llengua i Dret,
nm. 51, pxs. 17-37
Nagore Lan, Francho (2009): El proceso modernizador del
lenguaje administrativo espaol: hitos en su historia externa, en
Revista de Llengua i Dret, nm. 52, pxs. 13-37
Salvador Caja, Gregorio (1990): Observaciones sobre el lenguaje de la administracin pblica, en Epos: Revista de Filologa, nm. 6, pxs. 115-128
Artigos de prensa
(1990): A institucionalizacin do idioma e a implicacin das
administracins, en La Voz de Galicia, 10.06.2005
(2006): La operativa, los gerundios y el innecesario del mismo, en La Voz de Galicia, 25.07.2006

(2006): La RAE ayudar al Gobierno a pulir el lenguaje de la

Administracin, en La Voz de Galicia, 25.07.2006
(2009): En Galiza non existe conflito lingstico, entrevista a
Carlos Varela, fiscal xefe do TSXG, en A Nosa Terra, 11.07.2009
Bosque, Ignacio (2006): La RAE, las palabras y las personas,
en El Pas, 05.12.2006
Freixanes, Vctor F. (2006): A lingua dos funcionarios, en La
Voz de Galicia, 13.01.2006
Lzaro Carreter, Fernando (2010): Desde el proscenio, en El
Pas, 23.06.2010
Rubiales, Amparo (2006): La RAE y el lenguaje, en El Pas,
28.11.2006

107

109

Glosario
termos administrativos e xurdicos

110

Abreviaturas empregadas no glosario

adx. adxectivo
adv. adverbio

conx. conxuncin
f. feminino
fig.

figuradamente

indef.

indefinido

loc.

locucin ou frase feita

i. intransitivo
lat. latinismo

m. masculino

p. pronominal
pl. plural

prep. preposicin
pt. participio

s. substantivo
sing. singular

t. transitivo
v. verbo

111

abandono

gamento // fertilizante

acatar

aclarar

s.f. abrogacin

acceder

aclaratorio -a

v.t. abrogar, abolir, revogar

accesible

acogerse

s.f. absolucin

accesin

acogida

v.t. absolver. Absolver peticiones: contestar preguntas

acceso

acometer

accesorio -a

acompaar

accidente

acontecimiento

accionar

acordar

accionariado

acorde

s.m. abandono

abrogacin

v.t. e i. abaratar, rebaixar

abrogar

v.t. abarcar, abranguer

absolucin

adx. e s. abastecedor -a, fornecedor -a, subministrador -a

absolver

abaratar
abarcar

abastecedor -a
abastecer

v.t. e p. abastecer(se), fornecer(se)

abastecimiento

s.m. abastecemento, fornecemento

abertura

absorber

v.t. absorber

absorcin

s.f. absorcin. Absorcin de

empresas: absorcin de empresas

s.f. abertura

abstencin

adv. ab intestato, sen testamento (loc.)

abstenerse

abintestato
abogaca

s.f. avogaca

abogado -a

s. avogado -a

s.f. abstencin
v.p. absterse

abundamiento (a mayor)

loc. por maior abastanza, por

mis abastamento, ademais
diso

abogar

abusar

abolicin

abuso

v.i. avogar

s.f. abolicin

abolir

v.t. abolir, derrogar

abonado -a

adx. abonado -a, subscrito -a //

aboado -a, pagado -a

abonar

v.t. aboar, acreditar // aboar,

pagar. Abonar en cuenta:
aboar na conta // Abonarse
(a unha publicacin): v.t. e
p. subscribirse

abonar

s.f. obriga de pagamento ou

resgardo de aboamento

abono

s.m. abono, abonamento, f.

subscricin // aboamento, pa-

v.i. abusar, atropelar

s.m. abuso, asoballamento.
Abuso de autoridad: abuso
de autoridade

v.t. acatar
v.i. acceder
adx. accesible
s.f. accesin
s.m. acceso, camio, paso
adx. accesorio -a // s.m. accesorio
s.m. accidente
v.t. accionar, facer funcionar
(un mecanismo) // actuar (proceder xudicialmente)
s.m. conxunto de accionistas

accin

s.f. accin. Accin al portador: accin ao portador. Accin penal: accin penal

acensar

v.t. impor censo

acensuado -a

adx. acensuado -a

acabamiento

acensuador -a

acabar

acensuar

acaparamiento

acepcin

acaparar

aceptacin

acarrear

acepto

s.m. acabamento
v.t. acabar, rematar, finalizar
s.m. acaparamento
v.t. acaparar, recadar
v.t. causar, comportar, ocasionar, provocar

acaso (por si)

loc. por se acaso

acatamiento

s.m. acatamento

adx. e s. censualista
v.t. impor censo
s.f. acepcin

v.t. aclarar, esclarecer

adx. aclaratorio -a
v.t. e p. acoller(se)
s.f. acollida

v.t. acometer, arremeter

v. acompaar // achegar ou
xuntar
s.m. acontecemento

v.t. acordar, decidir // p. acordar(se), lembrar(se), recordar(se)

adx. acorde, concorde, de
acordo

acoso

s.m. acoso

acotacin

s.f. acotacin, nota marxinal,

anotacin

acotar

v.t. coutar, acoutar

acrecencia

s.f. acrecentamento (m.)

acreedores:
acredores

s.f. acta. Lectura del acta:

lectura da acta. Levantar
acta: redactar a acta. Extender acta: redactar a acta

activo -a

adx. activo -a // s.m. activo.

Activo financiero: activo
financeiro

acto

s.m. acto. Acto seguido: a seguir, logo. En el acto: no intre, no momento, deseguida.
Acto seguido: inmediatamente, a continuacin. Acto
procesal: acto procesual

actor -a

s. actor -triz (de teatro) // s. e

adx. demandante. Actor civil: demandante civil. Parte
actora: parte demandante

actuado (de lo)

loc. do que est feito, das actuacins

actuante

adx. e s. actuante

actuar

v.t. actuar

acrecentamiento
acrecer

acuerdo

v.i. acrecentar, aumentar. Derecho de acrecer: dereito de

acrecentar

s. actuario -a
s.m. acordo, pacto f. avinza.
De acuerdo con: de acordo
con, consonte con. De comn acuerdo: de comn
acordo

s.f. aceptacin

acrecimiento

s.m. aceptacin bancaria (f.)

acreditacin

acumulacin

s.m. acervo

acreditar

acusacin

s.f. aclaracin // s.m. esclarecemento

acreedor -a

acusado -a

acervo

aclaracin

s.m. acrecentamento
s.f. acreditacin
v.t. e p. acreditar(se)
s. acredor -a. Concurso de

de

acta

actuario -a

s.m. acrecentamento

concurso

s.f. acumulacin
s.f. acusacin, inculpacin
adx. e s. acusado -a

112

acusador -a

adx. e s. acusador -a

acusar

v.t. acusar, culpar. Acusar recibo: acusar a recepcin, notificar, avisar. Acuse de recibo: xustificante de recepcin,
aviso de recibimento. Aviso
de recibo: notificacin de
recepcin

adelantado (por)
loc. por adiantado

adelantar

v.p. adiantar(se) // v.t. adiantar,

avanzar, avantar, progresar

adelante (en)

loc. en adiante, de agora en

diante, a partir de agora

adelanto

s.m. adianto, avance, anticipo

adems

adv. ademais, para mis

adeudar

v.t. deber // Adeudar en

cuenta: cargar na conta

adeudo

s.m. dbeda (f.) // cargo, dbito (nunha conta) // dereitos de

alfndega (s.pl.)

adjudicar

v.t. adxudicar, conceder, outorgar

adjudicatario -a

adx. e s. adxudicatario -a

adjuncin

s.f. adxuncin

adjuntar

v.t. achegar ou xuntar, engadir. Adjuntar documentos:

achegar documentos, xuntar
documentos, presentar documentos. Adjunto remito:
remito xunto con, achego (documentos)

adjunto

adx. adxunto. Adjunto (le)

remito: remtolle xunto con
este escrito

admisin

adscripcin

agio

aduana

agiotaje

aduanero -a

agiotista

s.f. adscricin

s.f. aduana, alfndega

adx. e s. aduaneiro -a, alfandegueiro -a

aducir

v.t. aducir, alegar. Aducir demanda: contestar, presentar a

demanda

adulteracin

alegacin

agradecimiento

v.t. e p. agravar(se)

alevoso -a

s.m. agravio, f. aldraxe, ofensa

alevosa

agregado -a

s.f. agregacin
adx. e s. agregado -a, engadido-a

agregar

afianzador -a

adhesin

adquirible

afianzamiento

adquiridor -a

afianzar

adiccin

adquiriente
ou adquirente:

afiliacin

adicional

adquisicin

afiliar

adir

adquisitivo -a

afrontar

ajuste

adjudicacin

adscribir

agilizar

alarde

s.f. adhesin

adiar

v. adiar, aprazar
s.f. adiccin (ao consumo de
substancias)
adx. adicional
v.t. adir, aceptar o herdo
s.f. adxudicacin

adx. adquirible

adx. e s. adquiridor -a
adx. e s. adquirente
s.f. adquisicin

adx. adquisitivo -a
v.t. e p. adscribir(se)

adx. e s. afianzador -a, fiador -a

ahora

adv. agora. De ahora en adelante: de agora en (a)diante, a

partir de agora

s.m. afianzamento

ajeno -a

v.t. e p. afianzar(se), avalar,

afiuzar

ajustar

s.f. afiliacin
v.t. e p. afiliar(se), porfillar
v.t. afrontar, enfrontar
v.t. axilizar

s.f. aleivosa

alguacil

s.m. alguacil

alcuota

adx. alcuota

alienable

adx. alienable, alleable

alienar

adoptando -a

adx. e s. adoptando -a

adx. aleivoso -a

pt. e adx. porfillado -a (fillo -a

adoptado -a) // afillado -a (dun
padrio ou madria)

ahijado -a

adherir

v.t. e p. adherir(se)

aleivosamente, con aleivosa

alienacin

affidvit

s. m. affidvit

s.f. alegacin

v.t. e p. agregar, engadir

adopcin

s.f. adopcin

v.t. alegar, aducir

alevosamente

s.f. afectacin

adx. afecto -a. Afecto de invalidez: afecto de discapacidade

s.f. alegacin

alegar

adx. e s.f. agravante

agregacin

v.t. afectar

v.t. alcanzar, acadar, atinguir,

atinxir

alegato

v.t. advertir, avisar

afectar

s.m. albar

s.m. agradecemento

agravio

afecto -a

s.f. admonicin, amoestacin

v.t. e p. esgotar(se). Agotar la

va administrativa: esgotar
a va administrativa

agotar

s.f. advertencia, m. aviso

v.t. admitir, aceptar. Admitir

a trmite: admitir a trmite

admonicin

alcanzar

agravar

afectacin

s.m. testamenteiro

s.m. axiotista

adx. adverso -a

advertir

albacea

albarn

agravante

advertencia

ta ou relacin de asuntos pendentes (f.)

s.m. axiotaxe (f.)

s.f. adulteracin

adverso -a

s.f. admisin. Reservado el

derecho de admisin: resrvase o dereito de admisin

admitir

s.m. axio

adx. e s. alleo -a // s.m. alleo

v.t., i. e p. axustar(se), axeitar(se), cinxir(se). Ajustar un
precio: axustar, concertar un
prezo. Ajustar un jornalero: contratar un xornaleiro
s.m. axuste
s.m. alarde, f. ostentacin // lis-

s.f. alienacin, m. alleamento //

alienacin, loucura
v.t. alienar, allear

alijo

s.m. alixo, cargamento de contrabando

alineacin

s.f. aliacin

allanamiento

s.m. aplanamento // achantamento, conformidade // Allanamiento de morada: violacin de morada, invasin de

domicilio. Allanamiento a
la demanda: achantamento
ante a demadna, deconformidade coa demanda, asentimento demanda

allanar

v.t. achaiar, achandar // v.i.

achantar. Allanar un do-

113
micilio: violar un domicilio.
Allanarse a la demanda:
achantar ante a demanda,
achantar coa demanda, conformarse coa demanda, avirse
demanda

almacenaje

s.f. almacenaxe

almacenamiento

s.m. almacenamento

alquilar

v.t. alugar, arrendar

alquiler

s.m. alugueiro, arrendamento,

alugamento (accin de alugar) // alugamento, alugueiro,
f. renda (prezo que se paga)

alta

amigable

adx. amigable. Amigable

componedor: amigable compoedor

amillaramiento

s.m. catastro, empadroamento

antecedentes

s.m. demarcacin (f.), amolloamento (m), derrega (f.), estrema (f), marcaxe (f)

antecesor -a

v.t. amolloar, poer os marcos,

estremar, marxear, derregar

antefirma

amojonamiento

amojonar

amonestacin:

s.f. amoestacin, advertencia

// s.pl. proclamas, monicins.
Correr las amonestaciones: botar as proclamas ou as
monicins

s.f. ingreso, inscricin (nun

corpo). Causar alta: ingresar
(nun corpo) // alta (dunha enfermidade). Dar el alta: dar
a alta. Darse de alta: inscribirse

amonestar

v.t. e p. alterar(se)

amparar

alterar
aludir

v.t. e i. aludir

alusin

s.f. alusin

alza

s.f. alza, suba

v.t. amoestar // botar as proclamas, as monicins

amortizacin

s.f. amortizacin
v.t. e p. amparar(se), protexer(se)

amparo

mbito

s.m. mbito

s.f. antefirma

antejuicio

s.m. antexuzo

antelacin

s.f. antelacin

v.t. anexar

anulabilidad

s.f. anulabilidade

anulacin
v.t. anular

apercibir

adx. e s. anunciante

apertura

s.m. anuncio

aplazamiento

s.m. anlise (f.)

aplazar

anunciante
anuncio
anlisis
aadir

v.t. engadir

apalabrar

v.t. e p. apalabrar(se)

anteperodo

apariencia

anteproyecto

apartado -a

s.m. anteperodo
s.m. anteproxecto

antes

adv. antes. Cuanto antes

mejor: canto antes mellor, o
mis axia posible, coa maior
brevidade. Lo antes posible:
o antes posible, coa maior brevidade

s.m. apeo, derrega (f.), estrema

(f.)

apercibimiento

aparcera

loc. de antemn, por adiantado

apeo

s.f. anulacin

anular

antemano, de

anticipar

anexar

s.m. alzamento, sublevacin

(f.). Alzamiento de bienes:
ocultacin de bens

s.f. antedata

s.m.pl. anais

alzado -a

alzamiento

s. antecesor -a

antedata

anticipacin

anales

adx. e s. alzado -a. A prezo

alzado: a prezo axustado. A
tanto alzado: a prezo concertado, prezo global, a prezo
fixado, a prezo acordado

s.m.pl. antecedentes

s.m. amparo. Al amparo de:

ao amparo de, ao abeiro de,
amparndose en

alzada

s.f. alzada, apelacin

Ante m: ante min, perante

min, diante mia. Ante todo:
ante todo, antes de nada, en
primeiro lugar, primeiro de
nada

s.m. apercibimento
v.t. e p. apercibir(se)
s.f. apertura

s.m. aprazamento, adiamento

v.t. aprazar, adiar, atrasar, pospoer

aplicacin

s.f. aplicacin. Ser de aplicacin: ser aplicable. En aplicacin de: en aplicacin de

s.f. parzara, parcera

apoderado -a

s.f. aparencia

apoderamiento

s.m. apartado, f. alnea (divisin

de textos) // adx. apartado -a,
afastado -a, arredado -a, distante

apoderar

s.m. apartamento, afastamento, arredamento

aportacin

s.f. apelacin

aportar

apartamiento
apelacin

s.f. anticipacin

apelado -a

v.t. e p. anticipar(se), adiantar(se)

apelante

adx. e s. apelado -a
adx. e s. apelante

adx. e s. apoderado -a
s.m. apoderamento, poder
v.t. e p. apoderar(se)

poca

s.f. poca (carta de pagamento

ou recibo)
s.f. contribucin,
m. contributo

v.t. xuntar, achegar, proporcionar // contribur, subministrar,

fornecer, dar

aporte

anexo -a

anticresis

apelar

anotacin

antigedad

apellidar

apoyar

antijuridicidad

apellido

apoyo

antijurdico -a

apenas

apreciar

adx. anexo -a // s.m. anexo

s.f. anotacin. Anotacin
preventiva: anotacin preventiva, anotacin provisional

ante

prep. ante, diante de / perante,

en presenza de. Comparecer
ante: comparecer perante.

s.f. anticrese

s.f. antigidade

s.f. antixuricidade

adx. antixurdico -a

anualidad

s.f. anualidade

v.i. apelar, recorrer

v.t. e p. apelidar(se)
s.m. apelido
adv. apenas // case non, escasamente // conx. apenas, as que
(inmediatamente)

achega,

s.f. achega,
m. contributo

contribucin,

v.t. apoiar
s.m. apoio, fundamento, f. base
v.t. apreciar

aprecio

s.m. aprecio

114

apremiar

v.t. constrinxir, urxir, compeler, apremar, apurar

apremio

s.m. constrinximento, f. prema,

prsa, m. apuro. Por va de
apremio: por va de constrinximento, por va executiva

armonizar

arrogacin

arqueo

arrogar

s.m. arqueo

arraigo

s.m. arraigamento,
mento

apresurarse

arras

aprobacin

arreglo

v.p. apresurarse
s.f. aprobacin

aprobatorio -a

adx. aprobatorio -a

apropiacin

s.f. apropiacin

apropiar

v.t. e p. apropiar(se)

aprovechamiento
s.m. aproveitamento

aprovechar

v.t., i. e p. aproveitar(se) // v.i.

ser beneficioso, resultar de
proveito

aptrida

s.m. arranxo, amao. Con

arreglo a: conforme a, de
acordo con, de conformidade
con, consonte con, segundo
// convenio, pacto, f. avinza,
compromiso. Llegar a un
arreglo: chegar a un acordo. Arreglo de los precios:
axuste dos prezos. Con arreglo a derecho: conforme a
dereito. Con arreglo a su
leal saber y entender: conforme ao seu saber e entender

arrendador -a

s.m. apndice

arrendamiento

arancel

s.m. arancel

arancelario -a

adx. arancelario -a

aras (en, a)

loc. de cara a, a prol de, para

arbitraje

s.m. arbitraxe (f.)

arbitrio

s.m. arbitrio

archivar

adx. e s. arrendador -a

arrendaticio -a

adx. arrendaticio -a

auditora

s. artigo

asuncin

aumentar

adx. e s. asalariado -a

asunto

ausente

artculo

asalariado -a
asalariar

v.t. asalariar

asamblea

s.f. asemblea

asegurador -a

adx. e s. asegurador -a

aseguramiento
s.f. aseguranza

asentamiento

adx. e s. asociado -a
v.t. asumir
s.f. asuncin
s.m. asunto. Asunto pendiente: asunto en suspenso,
asunto pendente de tramitacin ou de resolucin

atencin

s.f. atencin. En atencin a:

en atencin a, por

atener

v.t. e p. ater(se)

s.m. asentamento

atenuante

v.t. e i, asentar, inscribir,

rexistrar

atesoramiento

asentar

asentimiento

s.m. asentimento, asenso.

Asentimiento a la demanda: conformidade coa demanda, asentimento coa demanda
s.m. asesoramento
v.t. e p. asesorar(se)

asesora

s.f. asesora

asiento

s.m. asento, asentamento, f.

anotacin. Asiento registral:
anotacin no rexistro

adx. e s.f. atenuante

atesouramento

atesorar

v.t. atesourar

atestacin

s.f. atestacin

atestado

s. auditor -a
s.f. auditora
v.t. e i. aumentar
adx. e s. ausente

autenticar

v.t. autenticar

autenticidad

s.f. autenticidade

auto

s.m. auto. Da de autos: da

dos feitos. Constar en autos: constar nos autos, figurar
nos autos. A los autos de su
razn: aos autos da sa clase,
aos autos correspondentes

autocontrato

s.m. autocontrato

autofinanciacin

s.f. autofinanciamento (m.)

autoliquidacin
s.f. autoliquidacin

s.m. atestado. Levantar un

atestado: elaborar un atestado

autor -a

v.t. atestar, testificar, testemuar // atestar, ateigar, acugular,

atacar

autorizacin

atestar

s. autor -a

autoridad

s.f. autoridade

s.f. autorizacin

autora

asignacin

atrasar

aval

v.t. arrestar

asignar

atraso

avalador -a

s.m. arresto // afouteza (f.), audacia (f.)

asistente

atribucin

avalar

arrepentirse

v.p. arrepentirse

s.m. arquivo

arresto

v.t. argumentar

asumir

s.f. audiencia

atestiguar

arrestar

argumentar

v.t. atribur

audiencia

v.t. articular

articular

asesorar

adx. e s. arrendatario -a

atribuir

auditor -a

v.t. arrendar, alugar

arrendatario -a

v.t. e i. asistir. Asistir a la

razn: ter a razn, posur a
razn

asociado -a

asesoramiento

arrendar

asistir

v.t. arrogar, porfillar, adoptar //

v.p. arrogarse, atriburse

s.m. arrendamento, arrendo

v.t. arquivar

archivo

enraiza-

s.f. pl. arras

s. aptrida

apndice

s.f. arrogacin

v.t. e i. harmonizar

s.f. asignacin
v.t. asignar, sinalar
adx. e s. asistente

v.t. testemuar, testificar

v.i. e p. atrasar(se)
s.m. atraso // pl. atrasos
s.f. atribucin

s.f. autora
s.m. aval

adx. e s. avalador -a
v.t. avalar

115

avalista

s. avalista

avaluacin

s.f. valoracin

avaluar

valorar, determinar, avaliar

avalo

s.m. avaliacin (f.), valoracin

(f.). Avalo de bienes: valoracin de bens, taxacin de
bens

avecindamiento

axuntamento, f. unin

baja

s.f. baixa, diminucin, perda

// baixa, m. cesamento. Dar
de baja: dar a baixa. Darse
de baja: borrarse, exclurse,
deixar de pertencer, retirarse
Jugar a la baja: xogar baixa

bajar

v.t., i. e p. baixar(se)

bajo

adv e prep. baixo // adx. baixo

s.m. aveciamento

balance

v.t. e p. aveciar(se)

bancario -a

s.f. avinza, m. acordo, pacto,

arranxo

bancarrota

avecindar

avenencia

s.m. balance

adx. bancario -a
s.f. bancarrota, creba

avenir

bando

averiguacin

baremo

v.t. e p. avir(se), conformar(se),

ater(se) // v.i. achantar
s.f. indagacin, descubrimento
(m.), pescuda

averiguar

v.t. indagar, inquirir // descubrir

avera

s.f. avara

avisador -a

adx. e s. avisador -a

avisar

v. avisar

aviso

s.m. aviso. Aviso precautorio: aviso preventivo, aviso

precautorio

avocacin

s.f. avocacin

avocar

v.t. avocar

avulsin

s.f. avulsin, extirpacin

ayuntamiento

s.m. concello, municipio //

s.m. bando, edicto // bando,

f. faccin
s.m. baremo

base

s.f. base. En base a: basendose en, tendo en conta, de acordo con, consonte con, segundo, con base en, basendose
en. A base de: a base de

bastante

adx. bastante, abondo -a, suficiente // adv. dabondo, bastante. Poder bastante: poder
cumprido, poder suficiente

bastantear

v.t. e i. verificar a suficiencia

(dun documento), validar

bastanteo

s.m. verificacin da suficiencia

(loc.). Bastanteo de poderes: verificacin de poderes.
Bastanteo de documentos:
verificacin de documentos

beneficio

s.m. beneficio, proveito. A be-

neficio de: en beneficio de

bono

adx. beneficioso -a, proveitoso-a

borrador

beneficioso -a

s.m. bono

s.m. borrador

callejero

adx. da ra, na ra. Fiesta callejera: festa na ra // s.f. gua

de ras

benfico -a

borrar

cmara

bianual

brevedad

cambiar

adx. benfico -a
adx. bianual

bien

adx. e s.m. ben. Bienes muebles o inmuebles: bens mobles ou inmobles. Bienes gananciales: bens gananciais.
Bienes comunales: bens
comunais. Bienes dominicales: bens dominicais. Bienes fungibles: bens funxibles. Bienes races: bens
inmobles. Bienes demanales: bens demanais, bens de
dominio pblico, bens mostrencos. Bienes de dominio
pblico: bens de dominio
pblico. Bien mostrenco:
ben mostrenco, ben xacente.
Bienes parafernales: bens
parafernais

bienal

adv. e s.f. bienal

v.t.. e p. borrar(se)

s.f. brevidade. A la mayor

brevedad posible: o mis
axia posible, canto antes,
coa maior brevidade, no prazo
mis breve posible

s.f. cmara
v.t. e p. cambiar(se), trocar

cambista

s. cambiador -a

cancelacin

s.f. cancelacin

brocrdico

cancelar

bruto -a

canje

s.m. brocrdico, axioma legal

s. bruto // adx. bruto -a

bufete

v.t. cancelar
s.m. troco, intercambio, f. permuta

s.m. escritorio (moble para

escribir) // despacho (de avogaca) / clientela (f.) (dun despacho)

canjear

adx. bolsista

cantidad

s.f. busca. Bsqueda y captura: busca e captura

capacidad

burstil

bsqueda
caber

v.i. caber. Caber recurso: caber recurso

v.t. trocar, intercambiar, permutar

canon

s.m. canon
s.f. cantidade
s.f. capacidade

capacitacin

s.f. capacitacin, cualificacin,

formacin. Escuela de capacitacin agraria: escola
de formacin agraria

bilateral

cabildo

bimensual

caducar

capacitar

bimestral

caducidad

capaz

bisiesto

calidad

capital

calificacin

capitalismo

adx. bilateral
adx. bimensual
adx. bimestral
adx. bisesto

boda

s.f. voda, m. casamento. Bodas

de plata: vodas de prata. Bodas de oro: vodas de ouro

bonificacin

s.f. bonificacin

bonificar

v.t. bonificar

s.m. cabido
v.t. e i. caducar, prescribir
s.f. caducidade
s.f. calidade. A calidad de:
coa condicin de. En calidad
de: en calidade de, como
s.f. cualificacin. Calificacin
registral: cualificacin de rexistro

calificar

v. cualificar

v.t. capacitar, habilitar

adx. capaz
s.f. capital, cidade, urbe // s.m.
capital, cadal, herdo // adx.capital, crucial, fundamental
s.m. capitalismo

captulo

s.m. captulo

carear

v.t. acarear

116

carecer

nos ocupa

v.i. carecer

castigo

s.f. carencia

casual

s.m. acareo

casualidad

s.f. carga. Cargas y gravmenes: cargas e gravames.

Carga de la prueba: carga
da proba

catastral

carencia
careo
carga

cargo

s.m. cargo. A cargo de: a cargo

de, por conta de. A mi cargo:
ao meu cargo. Con cargo a:
con cargo a

carta

s.f. carta. Carta de pago: carta de pagamento. Carta orden: carta orde. Carta puebla: carta de poboamento

cartera

s.f. carteira. Cartera de pedidos: carteira de pedimentos

casacin

s.f. casacin

casamiento

s.m. casamento

casar

v.i. e t. casar (v.i. e t.), contraer

matrimonio, esposar // v.t. casar, anular (unha sentenza)

casicontrato

s.m. cuasicontrato

casidelicto

s.m. cuasidelito

s.m. castigo
adx. casual

s.f. casualidade
adx. catastral

cautelar

adx. preventivo -a, precautorio -a, cautelar. Medidas

cautelares: medidas preventivas, medidas cautelares, medidas precautorias

cedente

catastro

celebrar

v. catastrar
s.m. catastro

categora

s.f. categora

cauce

s.f. va, canle, m. conduto. Por

sus cauces: polo seu camio,
polas sas vas. Cauce reglamentario: va regulamentaria

caucionar

v.t. caucionar

caucin

s.f. caucin

caudal

s.m. caudal // capital, fondos,

bens.Caudal pblico: fondos pblicos. Caudal hereditario: bens hereditarios

causa

s.f. causa. A causa de: por

causa de. Causa mayor: por
forza

causahabiente

adx. e s. habente-causa, sucesor, causante

causalidad

caso

causante

s.m. caso. En su caso: se o

caso, cando corresponda, se
procede, de ser o caso, chegado o caso, cando cumpra,
cando corresponda. En el
caso de autos: no caso que

s.f. cautela. Cautela y caucin: cautela e caucin

catastrar

casidomicilio

s.m. cuasidomicilio

cautela

adx. e s. cedente
v.t. celebrar. Celebrar un
contrato: asinar un contrato.
Celebrar una reunin: ter
lugar, realizar, organizar unha
reunin

cdula

coaccin

cesar

coadyuvante

adx. e s. cesante

v.t. destitur, separar, cesar

(v.i.), depoer. Cesar a alguien: destitur algun do seu
posto

cese

v.t. censar

censatario -a

cobro

cheque

s.m. cheque

codicilo

s.m. peche, cerramento

cdigo

s.f. circunscricin

coercibilidad

s.f. cita

coercitividad

s.f. citacin

coercitivo -a

v.t. citar. Citar a comparecencia: citar a comparecencia, citar para comparecencia.

Citar a remate: citar de remate

coercin

adx. citatorio -a

cohabitacin

s. civilista

cohecho

s.f. clase. De igual clase: do

mesmo tipo

coheredero -a

adx. censual

citacin

s. censualista

citar

v.t. censurar
asegurarse

certificacin

v.t. causar. Causar baja: causar baixa, deixar vacante

certificado

v.t. e p. pechar, fechar

citatorio -a

s.f. certificacin

civilista

s.m. certificado

clase

certificar

v.t. certificar

s.m. cobramento. Poner al

cobro: poer (ou pr) para
cobrar

s.f. ciencia. A ciencia cierta:

con certeza, de certo, sen dbida

cita

cerciorarse

v.t. cobrar

codicilar

s. censor -a

censurar

s.f. cobranza

s.m. exame, recoecemento

circunscripcin

censualista

s.f. cobertura

s.f. cesin

cesin

s.m. censo

censual

s. coautor -a

cobertura

cobrar

cierre

censor -a

adx. coadxuvante

coautor -a

s. cesionario -a

cesionario -a

adx. e s. censatario

censo

s.f. coaccin

cobranza

ciencia

censar

s.f. clusula

s.m. cesamento

adx. censual // s.m. censo

censal

adx. e s. causante

adx. e s. causdico -a

cesante

chequeo

cerrar

causdico -a

clusula

s.f. cesacin, m. cesamento

s.f. cdula

s.f. causalidade

causar

cesacin

adx. codicilar
s.m. codicilo

codificar

v.t. codificar
s.m. cdigo

adx. coercibilidade
adx. coercitividade
adx. coercitivo -a
s.f. coercin

cofiador -a

s. cofiador -a

cognicin

s.f. cognicin

s.f. cohabitacin
s.m. suborno

s. coherdeiro -a

117

colacionar

traballo, obriga (f.)

compraventa

concierto

condominio

v.t. comisar

comprobar

conciliacin

condonacin

v.t. colacionar

comisar

s.f. colacin

comisario -a

adx. colateral

comisara

compromisario -a

concluir

s.f. colectividade

comisionista

compulsa

conclusin

adx. colectivo -a // s.m. colectivo

comiso

compulsacin

colegiado

comisorio -a

compulsar

colegio

comitente

compulsin

colindante

comodante

compulsorio -a

colacin

colateral

colectividad
colectivo -a

s. e adx. colexiado -a
s.m. colexio

adx. lindeiro -a, contiguo -a,

confinante, limtrofe, estremeiro -a (predios, campos)

colindar

v.i. estremar, entestar, estremar, lindar

colisionar

v.i. colidir, chocar, bater

colisin

s.f. colisin

colitigante

s. colitigante

colonato

s.m. colonato

s. comisario -a
s.f. comisara

s. comisionista

s.m. comiso, f. confiscacin

adx. comisorio -a
adx. e s. comitente
s. comodante

comodatario -a
s. comodatario -a

s.f. compravenda
v.t. comprobar, verificar, conformar
adx. compromisario -a
s.f. compulsa

comparecencia

comunal

s.f. comparecencia

comparecer

v.i. comparecer. Comparezco y digo: comparezo e digo

compareciente

adx. e s. comparecente

compeler

v.t. compeler

concurso

v.t., i. e p. comunicar(se)

comunidad

s.f. comunidade

comandita

compilacin

concernir

comanditar

complicidad

concertacin

comanditario -a

componedor -a

concertar

v.t. comanditar

adx. comanditario -a

cometer

v.t. cometer

cometido

s.m. comisin (f.), encargo //

s.f. complicidade

s.m. compoedor -a, compostor -a. Amigable componedor: compoedor amigable

componer

v.t. e p. compoer, compor

adx. e s. falido -a, concursado -a

comunicar

concejal -a

s.f. compilacin

v.i. concorrer, asistir

concursar

competir

s.m. comandita

s.f. concorrencia, concurso

(m.). Concurrencia de crditos: concorrencia de crditos

comunero -a

colusin

v.i. competir, rivalizar

concurrencia

concursado -a

conceder

s.f. colusin

v.t. conculcar, infrinxir, conculcar, desprezar

adx. comunal. Bienes comunales: bens comunais

competer

v. competer, corresponder

adx. concluso -a

concurrir

coludir

v.i. coludir

conducta

s.m. cmputo, clculo, f. conta

s. e adx. comuneiro -a

v. conceder, outorgar, dar

s. concelleiro -a
v.i. concernir, atinxir, afectar
s.f. concertacin
v.t. e i. concertar, acordar, convir, concordar, pactar

concesin

s.f. concesin, licenza, m. permiso

v.t. condonar

s.f. conclusin, fin, m. remate,

termo

conculcar

cmputo

s.f. condonacin

condonar

conduccin

v.t. compulsar

adx. e s. compulsorio -a. Mandato compulsorio: mandado compulsorio

avinza,

v.t. conclur, rematar, terminar

concluso -a

comodato

s.m. comodato

s.f.
conciliacin,
m. acordo

s.f. compulsa

s.f. compulsin

s.m. condominio

s.m. concerto

v.i. concursar
s.m. concurso. Concurso de
acreedores: concurso de
acredores. Concurso-oposicin: concurso oposicin.
Concurso-subasta: concurso-poxa

concusin

s.f. concusin

condena

s.f. condena. Condena en

costas: condena en custas

condenar

v.t. e p. condenar(se)

condenatorio -a

adx. condenatorio -a

condicin

s.f. condicin, ndole, natureza

s.f. conducin
s.f. conduta

condueo -a

s. copropietario -a, condmino -a

condmino -a

s. condmino -a, copropietario -a

conectar

v.t. conectar

conexin

s.f. conexin

conexo -a

adx. conexo -a, conectado -a,

relacionado -a

conferir

v.t. conferir, conceder, outorgar

confesin

s.f. confesin

confeso -a

adx. confeso -a

confiscar

v.t. confiscar, comisar, embargar

conflicto

s.m. conflito

conforme

adx. conforme // prep. consonte, de acordo con, segundo //

conx. a medida que, segundo,
conforme

conformidad

s.f. conformidade. De conformidad con: de conformidade

con, conforme a, de acordo
con. En conformidad con:

118
de acordo con

confrontacin

s.f. confrontacin

confrontar

v.t. confrontar, cotexar, contrastar, comparar

congruencia

s.f. congruencia, coherencia,

congruidade

conjuncin

s.f. conxuncin, unin, xuncin

conminacin

s.f. conminacin

conminar

v.t. cominar, ameazar, intimar

conmutar

v.t. conmutar, cambiar, trocar,

mudar, trocar

connivencia

s.f. conivencia, complicidade

conocer

v. coecer, saber

conocimiento

s.m. coecemento. Poner en

conocimiento: dar coecemento de, comunicar, informar

consanguinidad

s.f. consanguinidade

consecuencia

s.f. consecuencia, m. efecto, resultado. En consecuencia:

en consecuencia, xa que logo,
por conseguinte

m. consello, f. reunin

consenso

s.m. consenso, acordo, consentimento, f. avinza

consensual

contado -a

adx. contado -a, xusto -a.

Pagar al contado: pagar de
contado, pagar ao momento.
Al contado: ao contado

adx. consensual

contadura

s.m. consentimento, permiso,

f. licenza

contar

consentimiento
consentir

v.t. consentir, permitir

consideracin

s.f. consideracin. En consideracin a: tendo en conta,

considerando, como consecuencia de

considerar

s.f. contadora
v.t.. e p. contar(se). A contar
desde: que comezar a contar, a partir, contado(s)

contemplar

consorte

s. consorte, cnxuxe

constancia

s.f. constancia

constituir

v.t. e p. constitur(se)

adx. contrario -a, oposto -a.

Por el contrario: pola contra, polo contrario

contraseguro

s.m. contraseguro

contrasellar

v.t. contraselar

contratista

s.m. contido // adx. contido -a

contrato

conteste

adx. conseguinte. Por consiguiente: por conseguinte,

polo tanto, xa que logo

conveniente

s.f. contraprestacin

v.t. conter

contener

v.t. consignar

consiguiente

contrario -a

contratacin

contestacin

s. consignatario -a

convencin

adx. contencioso -a

contencioso -a

s.f. consignacin

consignatario -a

contraprestacin

contrata

contenido -a

consignar

convalidar

s.f. contrapartida

v.t. considerar, prever

v.t. considerar

consignacin

contrapartida

s.f. contestacin
adx. confirmar o testemuo ou
non discrepar. Testigos contestes: testemuas contestes

s.m. contrato. Contrato de

alquiler: contrato de alugueiro, contrato de arrendamento. Contrato de compra y
venta: contrato de compra e
venda

cnyuge

adx. conxugal
s. cnxuxe, consorte

cooperacin

s.f. cooperacin, axuda

cooperativa

s.f. cooperativa

contravenir

coordinar

contrayente

copartcipe

contribucin

copropietario -a

prep. contra. Por contra: pola

contra

contribuir

corredor -a

s.f. contraacusacin

contribuyente

s.f. contracdula

contumacia

s.m. continxente // adx. eventual, circunstancial

continuacin

s.f. continuacin. A continuacin: a seguir, a continuacin

contra

s.f. contravencin
v.t. contravir

adx. e s. contraente
s.f. contribucin, imposto (m.)
// contribucin, achega

contabilidad

contrafuero

contumaz

s.m. consello, f. advertencia,

recomendacin, suxestin //

contabilizar

contraorden

convalidacin

v.t. contabilizar

s.f. convocatoria

coordinador -a

s.f. consellera

s.f. contabilidade

v.t. convocar, citar

contravencin

contingente

contraer

consejo

v.t. convir, acordar, pactar,

avinzar

conyugal

consuetudinario -a

adx. consuetudinario -a

convenir

s. contratista

s. conselleiro -a

consejera

s.m. convenio, axuste, acordo,

trato, pacto, f. avinza

convocatoria

contracdula

adx. constitunte

convenio

s.f. contratacin

constituyente

consejero -a

pt. constituto -a, posesorio -a

adx. conveniente, axeitado -a,

adecuado -a

convocar

contraacusacin

v.t. conseguir, acadar, lograr,

obter

s.f. convencin

s.f. contrata

constituto -a

conseguir

v.t. validar

v.t. e p. contraer(se)
s.m. contraforo
s.f. contraorde

v.i. contribur

adx. e s. contribunte

coordinador -a
v.t. coordinar

s. copropietario -a, copartcipe

s.m. copropietario -a, condmino -a
adx. corredor, que corre //
s. corretor, axente. Corredor
de comercio: corretor de comercio. Corredor de fincas:
corretor inmobiliario

s.f. contumacia, teimosa, empeo, teima

corredura

adx. contumaz, teimoso -a

correo

s.f. validacin

s.f. corretaxe
s.m. correo. A vuelta de correo: no correo seguinte

119

correr

v.i. correr. Correr a cargo

de: correr a cargo de

corresponder

longo, medio e curto prazo //

creto (non monetario) confianza, boa fama, sona. Dar
crdito: dar creto, crer

v.i. e p. corresponder(se)

cuadrienal

s.f. corretaxe

cualidad

s.f. corrente. El da... de los

corrientes: o da ... deste mes

cuanto (en, a)

s.f. cousa. Cosa juzgada: cousa xulgada

cuanto (por)

corretaje

corriente
cosa

costas

s.f.pl. custas // loc. A costa de:

custa de, por conta de

coste

s.m. custo. Precio de coste:

prezo de custo

costumbre

adx. cuadrienal
s.f. calidade

loc. en canto a, tocante a, polo

que fai a
loc. por canto, xa que, dado
que, posto que

cuanta

s.f. conta

cuasicontrato

s.m. cuasicontrato

cuasidelito

s.m. cuasidelito

s.f. costume (m.). Buenas/

malas costumbres: bos/malos costumes

cuasiusufructo

v.t. cotexar, confrontar, comparar, autenticar, verificar

cuatrienio

cotejar
cotejo

s.m. cotexo, f. comparacin,

constatacin, comparanza

cotizacin

s.f. cotizacin

cotizar

v.t. e p. cotizar(se)

creces (con)

loc. de sobra, dabondo, amplamente, abundantemente, por

demais, de sobra

credencial

s.m. cuasiusufruto

cuatrienal

s.m. cuadrienal
s.m. cuadrienio

cuenta

judicial: cuestin prexudicial. Cuestin de derecho:

cuestin de dereito. Cuestin de hecho: cuestin de
feito

culpabilidad

s.f. culpabilidade, culpa, responsabilidade

culpable

adx. e s. culpable

culpar

v.t. e p. culpar(se)

culposo -a

v.t. tramitar, enviar, transmitir.

Cursar un expediente: tramitar un expediente. Cursar
un convenio: subscribir un
convenio // cursar (seguir un
curso)

curso

s.m. curso. El ao en curso:

este ano. Moneda de curso
legal: moeda de curso legal.
En curso: actualmente

custodia

s.f. custodia

adx. culposo -a, culpable

custodiar

s.m. cumprido // adx. cumprido -a

dacin

v.t. cubrir, encher (un cuestionario) // cumprimentar, saudar, facer cumprimentos

dado -a

cumplido -a

cumplimentar

cumplimiento

s.m. cumprimento. De obligado cumplimiento: de

cumprimento obrigado. En
cumplimiento de: en cumprimento de, para cumprir

v.t. custodiar, gardar

s.f. dacin, cesin. Dacin en
pago: dacin en pagamento
adx. e pt. dado -a. Dada cuenta: informado -a, foi dada
conta. Dado que: dado que,
visto que, xa que

dador -a

damnificar

cupo

dar

s. titular (dunha conta corrente)

cupn

cuentacorrentista

s.m. cupn

cuestionar

curador -a

s.m. crdito, prstamo de dieiro. Crdito a largo, medio y corto plazo: crdito a

cuestionario

curadura

cuestin

curatela

vt. cuestionar, pr en dbida

s.m. cuestionario
s.f. cuestin. Cuestin per-

s. curador -a
s.f. curadora
s.f. curadora

v.t. datar

dato

s.m. dato

daar

v. danar

dao

s.m. dano. Daos y perjuicios: danos e perdas

daoso -a

adx. danoso -a, danio -a

debe

s.m. debe. Debe y haber:

debe e haber

deber

v.t. e i. deber // s.m. deber,

f. obriga

debido -a

adx. e pt. debido -a. Debido

a: debido a, por causa de, por
razn de, por mor de

decaer

cuota

s.f. cota, cantidade // s.m. quin, lote, f. partilla, leva. Excedente de cupo: excedente
de leva

s.f. data

datar

s.f. damnificacin

damnificacin

damnificador -a

s.f. cota

data

dbito

cumplir

vt., i. e p. cumprir(se)

deixar de pertencer, retirarse

adx. e s. dador -a

s.f. conta. Cuenta acreedora: conta acredora. Cuenta

corriente: conta corrente.
Cuenta deudora: conta debedora. Por cuenta de: por
conta de. A cuenta y riesgo:
por conta e risco, a conta e risco. En resumidas cuentas:
en resumo, en definitiva

s.f. credencial, acreditacin //

adx. credencial Cartas credenciales: cartas credenciais

crdito

cursar

adx. damnificador -a
v.t. damnificar

v.t. e p. dar(se). Dar abasto: dar abasto, ser abondo,

chegar. Dar audiencia: dar
audiencia. Dar aviso: avisar.
Dar comienzo: comezar, iniciar. Dar cuenta: dar conta,
informar. Dar cumplimiento: dar parte, notificar, comunicar, avisar. Dar traslado:
comunicar. Darse cuenta:
darse (de) conta, decatarse.
Darse de alta: inscribirse.
Darse de baja: exclurse,

s.m. dbito, cargo, f. dbeda

v.i. decaer. Decaer en su derecho: perder o dereito (unha
persoa) // prescribir, caducar

decenal

adx. decenal

decenio

s.m. decenio

decidir

v.t. e p. decidir(se), acordar,

convir

decir

v.t. dicir. A decir verdad:

francamente, con franqueza,
con sinceridade, a dicir verdade

decisin

s.f. decisin, resolucin, m.

acordo

120

decisorio -a

deficitario -a

delimitacin

declaracin

definitivo -a

delincuencia

adx. decisorio -a
s.f. declaracin

declarar

adx. deficitario -a

adx. definitivo -a, decisivo -a,

terminante

v.t. e p. declarar(se)

deflacin

adx. declarativo -a

defraudacin

adx. declaratorio -a

defraudador -a

v.t. e i. declinar

defraudar

s.f. declinatoria

defuncin

declarativo -a

declaratorio -a
declinar

declinatoria
decomisar

v.t comisar, requisar, incautar

decomiso

s.m. comiso, f. confiscacin

decreto

s.m. decreto

deduccin

s.f. deducin

deducible

adx. deducible

deducir

v.t. deducir, alegar

defecto

s.m. defecto, f. deficiencia. En

su defecto: de non o haber,
na sa ausencia, no seu lugar,
de non existir, en todo caso.
En defecto de: a falta de.
Defecto de forma: defecto
de forma

defensor -a

s.f. defuncin, morte, m. bito,

deceso, pasamento, falecemento

dejacin

s.f. renuncia, desistencia, cesin, m. abandono, deixamento (de bens, dereitos, obrigas). Dejacin de bienes:
renuncia, abandono de bens.
Dejacin en la demanda:
desistencia da demanda

dejar

v.t. deixar. Dejar nota: anotar, deixar nota. Dejar sin

efecto: deixar sen efecto

delacin

s.f. delacin, denuncia

delatar

v.t. delatar, denunciar

delegar

v.t. delegar

s.m. defensorio

deliberar

s.f. defensora

deponer

delito

deliberacin

defensora

adx. e s. delincuente

s.f. defraudacin

v.t. defraudar

v.i. delinquir
s.m. delito

demanda

adx. depositante

adx. e s. demandado -a

demandante

adx. e s. demandante

v.t. depositar

adx. e s. depositario -a (dunha

cantidade, dun segredo) // tesoureiro -a (dunha tesourera)

demanial

depositara

demanio

depreciacin

demarcacin

depsito

demora

derecho

adx. demanial
s.m. demanio

s.f. demarcacin
s.f. demora, mora, tardanza,
adiamento (m.), aprazamento
(m.). Intereses de demora:
xuros de mora. Sin demora:
decontado, rpido, sen demora

denegacin

s.f. denegacin. Denegacin

de auxilio: omisin de socorro, denegacin do deber de
socorrer, omisin do deber de
socorrer

denegar

v.i. deliberar, discutir, tratar,

debater

denuncia

v.t. denegar
s.f. denuncia

denunciante

dficit

delictuoso -a

denunciar

adx. delituoso -a

depositante

depositario -a

demandado -a

delictivo -a

s.m. dficit

v.t. depoer, depor, destitur

// v.i. depor, declarar. Deponer como testigo: depoer
como testemua

depositar

s.f. deliberacin

adx. delituoso -a

adx. e s. dependente

s.f. demanda, pedimento (m.),

peticin

deferir

v.t. e i. deferir

s.f. dependencia, subordinacin

dependiente

delinquir

adx. e s. defraudador -a

dependencia

s.f. delincuencia

delincuente

s.f. deflacin

adx. e s. defensor -a

defensorio

s.f. delimitacin

adx. e s. denunciante
v.t. denunciar

s.f. tesourara, tesourera

s.f. depreciacin
s.m. depsito
s.m. dereito // adx. dereito -a.
Derecho de acrecer: dereito de acrecentar. Derecho
de paso: pasanta, pasaxe.
Derecho consuetudinario:
dereito costumeiro ou consuetudinario. Derecho procesal: dereito procesual. Derechos humanos: dereitos
humanos. Derechos reales:
dereitos reais. Conforme a
derecho: segundo o dereito. De derecho: de dereito.
Derechohabiente: o que
recibe o dereito. Derecho
de habitacin: dereito de vivenda. Derecho financiero:
dereito financeiro. Derecho
de peticin: dereito de pedimento. Derecho procesal:
dereito procesual. Derecho

de tanteo: dereito de tanteo.

Como en derecho mejor
proceda: como corresponda
en dereito, como proceda en
dereito. De pleno derecho:
de pleno dereito. Lo que a
su derecho convenga: o que
convea ao seu dereito

derogacin

s.f. derrogacin

derogar

v.t. derrogar, abrogar, abolir,

revogar

derogatorio -a

adx. derrogatorio -a, derrogador -a, anulatorio -a

derrama

s.f. derrama (reparticin dun

imposto)

derramar

v.t. derramar (repartir un imposto)

desacato

s.m. desacato, f. desobediencia

desacuerdo

s.m. desacordo, f. desconformidade

desaforar

v.t. desaforar

desafuero

s.m. desaforo, desaforamento,

atropelo, desmn, asoballamento, abuso

desahuciar

v.t. desafiuzar, botar // v.p. desesperanzarse

desahucio

s.m. desafiuzamento. Orden

de desahucio: orde de desafiuzamento

desalojar

v.t. desaloxar

desamortizacin
s.f. desamortizacin

121

desamortizar

v.t. desamortizar

desarrollar

v.t. e p. desenvolver(se) // desenrolar (desfacer un rolo)

desarrollo

s.m. desenvolvemento

descargo

s.m. descargo, f. descarga

// desenvolver(se) amaar(se),
defender(se)

despachar

detallar

deudor -a

desestimacin

despacho

detalle

devaluacin

desestimar

despedir

s.f. desestimacin
v.t. desestimar, denegar. Desestimar una demanda:
rexeitar unha demanda, desestimar unha demanda

descendencia

desfalcar

desconfiar

desfalco

desconocer

desglosar

s.f. descendencia
v. i. desconfiar
v.t. descoecer

desconocido -a

adx. e s. descoecido -a

descontar

v.t. descontar

descubierto -a

s.m. descuberto // adx.descuberto -a

v.t. desagregar, detallar, especificar // desagregar, separar,

repartir

desglose

s.m. detalle, // f. especificacin,

pormenorizacin // desagregacin, separacin (de autos, de
expedientes), reparticin

desembargar

desheredacin

desembolsar

desheredar

desembolso

designacin

desempear

designar

desempeo

desistimiento

desempleado -a

deslindar

s.m. desembolso
v.t. e p. desempear(se)
s.m. desempeo

adx. e s. desempregado -a

desempleo

s.m. desemprego, paro

desenvolver

v.t. desenvolver, desenvurullar

(un paquete), desenvolver (un
proxecto, unha accin, etc.)

v.t. despenalizar

despliegue

desgravar

v.t. desembolsar, pagar

s.f. despenalizacin

despenalizar

s.m. desfalco, desfalcamento

descuento

v.t. desembargar

v.t. e p. despedir(se)

despenalizacin

despido

desgravacin

s.m. desconto

s.m. despacho

v.t. desfalcar

descubrir

v.t. e p. descubrir(se)

v.t. e i. despachar

s.f. desgravacin
v.t. desgravar

s.f. desherdamento (m.)

v.t. desherdar

s.f. designacin
v.t. designar, nomear, designar

s.m. detalle, pormenor, f. particularidade, miudeza // f. conta,

factura ou lista detallada. En
detalle: polo mido. Al detalle: polo mido

detallista

s. retallista, vendedor polo

mido

s.m. despedimento, despido

detasa

s.m. desenvolvemento, despregamento // s.f. demostracin,

exhibicin, ostentacin

detencin

desposeer

v.t. desposur // v.p. renunciar

(ao que se pose), desprenderse, prescindir

desposeimiento

s.m. desposuimento

destajo

s.m. axuste. A destajo: a obra

feita, ao axuste, a traballo feito

s.f. detaxa, rebaixa, deducin,

desconto (m.)
s.f. detencin

detener

v.t. deter, parar // arrestar,

prender

detentacin
s.f. retencin

detentar

v.t. deter, reter (algo sen dereito)

destinar

detentor -a

destinatario -a

deterioro

destino

determinacin

destitucin

determinar

destituir

detractar

v.t. destinar

adx. e s. destinatario -a
s.m. destino

s.f. destitucin
v.t. destitur, depoer, cesar,
relevar, suspender

s.f. desistencia

desuso

v.t. deslindar, estremar, deliar, derregar

desvalorizacin

s.m. deslindamento, deslinde,

f. derrega, estrema. Deslinde
y amojonamiento: deslindamento e marcaxe

desvalorizar

deslinde

v.t. detallar, pormenorizar

s.m. desuso

s.f. desvalorizacin, devaliacin

v.t. e p. desvalorizar(se)

desventaja

s.f. desvantaxe

adx. e s. retentor -a, detentor -a

s.f. deterioracin, m. estrago

adx. e s. debedor -a
s.f. depreciacin, devaliacin

devaluar

v.t. depreciar, desvalorizar

devengado -a

adx. devindicado -a, acumulado -a, recibido -a

devengar

v.t. devindicar, adquirir ou ter

o dereito a percibir, percibir //
retribur // producir, acumular
(xuros). Estas dietas se devengarn desde el da en
que pase la frontera: estas
axudas de custo devindicaranse dende o da en que pase a
fronteira

devengo

s.f. devindicacin, percepcin

m. dereito percepcin //
f. acumulacin. Las gratificaciones por servicios
extraordinarios: as gratificacins por servizos extraordinarios non podern ser peridicas na sa devindicacin.
Perodo de devengo: perodo de devindicacin

s.f. determinacin, resolucin

devolucin

v.t. determinar

devolutivo -a

v.t. detraer, subtraer // difamar

da

detrimento

s.m. detrimento, prexuzo

deuda

s.f. dbeda. Safisfacer una

deuda: pagar unha dbeda.
Deuda a corto o largo plazo: dbeda a curto ou longo prazo. Deuda flotante:
dbeda flotante. Deuda garantizada: dbeda garantida

s.f. devolucin

adx. devolutivo -a
s.m. da. Estar al da: estar
ao corrente. Da de autos:
da dos feitos. Da hbil: da
hbil. En su da: no seu da,
no seu momento, cando corresponda

dictamen

s.m. ditame

dictaminar

v.t. ditaminar

122

dictar

directriz

disuasivo -a

duplicar

ejecutorio -a

difamacin

dirigir

disuasorio -a

echazn

ejemplar

v.t. ditar

s.f. difamacin

diferencia

s.f. diferenza. A diferencia

de: a diferenza de, ao contrario de, en contraposicin a

diferir

v.t. diferir, adiar, atrasar // v.i.

diferir, diferenciarse

dilacin

s.f. dilacin, m. atraso

dilapidacin

s.f. dilapidacin

dilapidar

v.t. dilapidar, desbaldir, estragar, malgastar

dilatorio -a

adx. dilatorio -a

diligencia

s.f. dilixencia, xestin, trmite

(m.). Diligencias para mejor proveer: actuacins para
mellor resolver. Evacuar una
diligencia: realizar unha dilixencia

diligenciar

v.t. dilixenciar, tramitar

dimanante

adx. dimanante

dimanar

v.t. dimanar, xurdir, manar

(auga)

dimisin

s.f. directriz

v.t. dirixir, mandar, enviar / dirixir, conducir, rexer / dirixir,

conducir, guiar (un vehculo)

dirimente

adx. dirimente

discernimiento

s.m. discernimento. Discernimiento de la tutela: outorgamento (concesin) da

tutela. Discernimiento de
tutor: nomeamento de titor

discurrir

v.t. discorrer

disensin

s.f. disensin

disentimiento

s.m. disentimento, desacordo

disfrutar

v.t. gozar, beneficiarse, desfrutar

disfrute

s.m. gozo, beneficio, desfrute

adx. disuasivo -a
adx. disuasorio -a

divorcio

s.m. divorcio

documento

s.m. documento. Documento fehaciente: documento

fidedigno (autenticado, indubitado)

dolo

s.m. dolo. De mediar dolo: se

hai dolo

doloso -a

adx. doloso -a

domiciliar

v.t. e p. domiciliar(se)

domicilio

s.m. domicilio

donacin
s.f. doazn

donante

adx. e s. doador -a

disolver

donativo

dispensa

dorso

dispensable

dotacin

disponer

dotar

v.t. disolver
s.f. dispensa

adx. dispensable

s.m. donativo, doazn (f.)

s.m. dorso. Al dorso: no dorso
s.f. dotacin

v.t. duplicar, dobrar

s.m. lanzamento // alixamento,
alixo (accin e efecto de lanzar
a carga ao mar cando cmpre
aliviar a embarcacin). Echazn martima: alixamento
martimo

ecunime

adx. ecunime

edad

s.f. idade

s.m. exercicio

ejercitar

v.t. exercitar, exercer // v.p.

exercitarse, adestrarse

elegir

efecto

elevar

s.f. efectividade
s.m. efecto. A efectos de:
para os efectos de, co fin de,
co obxecto de. A todos los
efectos: para todos os efectos. Surtir efecto: producir
efecto. A los solos efectos:
s para os efectos, para os
nicos efectos. A tal efecto:
para tal efecto, con tal efecto

efectuar

v.t. efectuar. Efectuar dilixencias: levar a cabo dilixencias

v.t. dotar

efraccin

s.f. dote (m.)

efractor -a

s.f. drogadiccin

egreso

s.f. eleccin, escolla

v.t. elixir, escoller

v.t. e p. elevar(se) // dirixir,

enviar (escritos), dar coecemento

eludir

v.t. eludir

emancipar

v.t. e p. emancipar(se)

embargar

v.t. embargar, requisar, comisar

embargo

s.m. embargo, embargamento.

Trabar embargo: realizar
embargo, embargar

embolsar

v.t,. i e p. dispoer(se), dispor(se)

dote

s.f. dispoibilidade

drogadiccin

adx. dispoible

duda

s.f. disposicin. A su disposicin: ao seu dispor

dudar

ejecucin

empadronar
empear

disponibilidad

s.f. efraccin
s. efractor -a

disposicin

s.f. direccin, traxectoria // m.

enderezo (indicacin do nome
e domicilio)

distribuidor -a

dplica

ejecutante

distribuir

duplicado -a

ejecutar

adx.directivo -a // s.f. directiva

v.t. e i. exercer

ejercicio

efectividad

v.t. dimitir

directiva

v.t. exemplificar

ejercer

eleccin

s.m. edicto

disponible

direccin

adx. e s.m. exemplar

ejemplificar

edicto

s.f. dimisin

dimitir

adx. executorio -a

adx. e s. distribuidor -a
v.t. distribur, repartir

s.f. dbida
v.t. e i. dubidar
s.f. dplica

adx. duplicado -a

s.m. sada (f.) (partida anotada

no haber dunha conta)
s.f. execucin
adx. e s. executante
v.t. executar

v.t. embolsar

emolumento

s.m. emolumento, salario, f. retribucin, paga, soldada

empadronamiento
s.m. empadroamento

v.t. e p. empadroar(se)
v.t. empear // v.p. empearse, endebedarse / empearse,
porfiar (i.), teimar (i.)

123

empeo

s.m. empeo, f. teimosa

emplazamiento

s.f. situacin, colocacin,

posicin // f. convocatoria,
m. emprazamento. Lugar de
emplazamiento: situacin,
localizacin

emplazar

v.t. situar, colocar // emprazar

(citar a algun para que compareza nun sitio), citar. Emplazar a las partes: emprazar, citar as partes. Emplazar
en legal forma: citar de forma legal

empleado -a

s. empregado -a

empleador -a

adx. empregador -a

emplear

v.t.e p. empregar(se)

empleo

s.m. emprego

emprstito

s.m. emprstito

enajenable

adx. alleable, alienable

enajenacin

s.m. alleamento, f. alienacin.

Enajenacin de bienes:
alleamento de bens

enajenar

v.t. allear, alienar, peorar,

transmitir // desvariar, tolear,
estar fra de si

encabezamiento

s.m. encabezamento, f. cabeceira

encabezar

encarcelamiento

entorpecer

erogacin

s.m. encarceramento, f. detencin, prisin, reclusin

enfiteusis

s.f. enfiteuse

entrante

erogar

v.t. encarcerar, deter, prender,

reclur

s. enfiteuta

entrar

erradicar

encarcelar

encarecimiento

s.m. encarecemento

encargar

v.t. e p. encargar(se)

encargo

s.m. encargo, encarga (f.)

engao

adx. e s. procesado -a

encausar

v.t. procesar

encauzar

v.t. canalizar, encamiar, encarreirar, guiar, encanar, dirixir

encomienda

enjuiciamiento

s.m. axuizamento,
mento, xulgamento

v.t. emendar, corrixir, rectificar, sanear // p. emendar(se),

reformar(se)

enumeracin

escasez

enumerar

escatimar

s.f. emenda

enviar

escrito

s.m. asaamento

envo

escritura

s.m. pl. aparellos, utensilios //

mobles, moblaxe (f. sing.)

epgrafe

enmendar

enmienda

ensaamiento

s.m. endoso
v.t. e p. enervar(se) // neutrali-

s.m. envo
s.f. epgrafe

adx. escrito -a // s.m. escrito

s.f. escrita, escritura // escrito

(documento). Escritura de
poder: escritura de poder

equiparar

especificar

s.m. entendemento

equivalencia

especificidad

adx. informado -a

equivalente

especfico -a

v.t. comunicar, facer saber,

informar // v.p. informarse, poerse ao corrente, decatarse,
ser sabedor, ter coecemento

equivocacin

espera

enterar

enervar

v.t. enviar, mandar

v.t. escatimar

v.t., i. e p. entender(se)

adx. e s. endosante

s.m. encaixe. Encaje de primas: cobramento de primas

v.t. enumerar

s.f. escaseza

escucha

enterado -a

v.t. endosar, transferir, cargar

s.f. enumeracin

v.i. escasear

equiparacin

v.p. endebedarse, empearse

endoso

v.t. e p. entregar(se)

s.m. escalamento, escalada (f.)

escriturar

s.m. ente, organismo f. entidade Ente pblico: ente pblico, entidade pblica

entendimiento

endosar

s.f. entrega

equidad

s.m. endebedamento

endosante

s.m. escala (f.) (de prelacins),

clasificacin (f.), categora (f.)

escasear

entender

endeudarse

s.f. escada

escalafn

entregar

v.t. e p. encubrir(se)

endeudamiento

s.m. erro

escala

s.m. enlazamento, f. ligazn

ente

encubrir

v.t. erradicar

error

escalamiento

v.t. encomendar

s.m. encubrimento

v.t. errogar

entrega

enseres

encubrimiento

procesa-

s.m. interdito, f. prohibicin.

Estar en entredicho: estar
en cuestin. Poner en entredicho: poer ou pr en
dbida

s.f. errogacin

v.t. axuizar, procesar, xulgar

s.f. encomenda, encomendamento (m.)

enconmendar

entredicho

s.m. engano

enlace

encausado -a

v.i. entrar. Entrar en vigor:

entrar en vigor

adx. enfitutico -a

encartar

v.t. encartar

adx. entrante

enfitutico -a

enjuiciar

s.m. encarte

v.t. entorpecer

enfiteuta

encartamiento

v.t. encabezar

encaje

zar, debilitar, desvirtuar

entidad

s.f. entidade

s.f. equidade

s.f. equiparacin
v.t. e p. equiparar(se)
s.f. equivalencia
adx. equivalente
s.f. equivocacin, erro (m.)

equvoco

s. equvoco // adx. equvoco -a

erario

s.m. erario

v.t. escriturar
s.f. escoita

v.t. especificar

s.f. especificidade
adx. especfico -a
s.f. espera. A la espera de: esperando, espera de

esponsables

s.m.pl. esponsais, s.m. casamento, esposorio, desposorio

124

esponsales

s.m.pl. esponsais

esponsalicio -a

adx. esponsalicio -a

esposo -a

s. esposo -a, marido (f. muller),

home (f. muller)

establecer

v.t. e p. establecer(se)

estimacin

s.f. estimacin, estima, estimanza // apreciacin

estimar

v.t. estimar, apreciar, querer //

estimar, xulgar, coidar. Estimar una demanda: admitir
unha demanda, acoller unha
demanda.

establecimiento

estimativo -a

estadillo

estimatorio -a

estado

estipendiar

s.m. establecemento
s.f. relacin de persoal
s.m. estado. Estado de fortuna: situacin econmica. Tomar (causar, tener) estado
una sentencia: ser firme

estada

s.f. estada, estada, estancia,

permanencia

estafa

s.f. estafa, fraude, m. engano

estafador -a

s. e adx. estafador -a

estafar

v.t. estafar

estampilla
s.f. selo

estar

v.i. estar. Estar a lo dispuesto en: aterse ao diposto en,

rexer o disposto en. Estarse
a: aterse, axustarse, acomodarse. Estar y pasar por:
someterse a, aterse a

estatal

adx. estatal

estatutario -a

adx. estatutario -a

estatuto

s.m. estatuto

estelionato

s.m. estelionato

adx. estimativo -a
adx. estimatorio -a

evaluable

adx. avaliable

evaluacin

tuando, ags. Con excepcin

de: con excepcin de, ags,
fra de, non sendo

eximir

adx. excesivo -a

existir

s.m. exceso

exonerar

v.t. e p. exclur(se)

expedicin

s.f. exclusiva

expedidor -a

s.f. avaliacin

excesivo -a

v.t. avaliar, apreciar, estimar,

taxar

exceso

evaluar

evasin

excluir

evento

exclusiva

s.f. evasin
s.m. evento, suceso, acontecemento. En todo evento: en
todo o caso, sexa o que for

exclusin

s.f. exclusin

v.t. liberar, eximir

existencia

s.f. existencia
v.i. existir

v.t. exonerar

s.f. expedicin

adx. e s. expedidor -a, remitente

eventual

exculpar

expedientar

eventualidad

excusa

expediente

eviccin

estipulacin

excusar

expedir

evidencia

estipular

excusin

evidenciar

exencin

experto -a

exento -a

expirar

v.t. estipendiar

estipendio

s.m. estipendio, salario, soldo,

f. remuneracin
s.f. estipulacin

v.t. estipular, acustar, concertar

estrado

s.m. estrado (taboado) // taboleiro de edictos // s.pl. sala do

tribunal. Citar a estrados:
emprazar

estrago

s.m. estrago, dano, deterioracin (f.)

evacuacin

s.f. evacuacin // emisin (dun

informe) // realizacin, execucin, m. cumprimento (dun
trmite)

evacuar

v.t. evacuar, librar, desocupar //

emitir (un informe) // realizar,
executar, cumprir (un trmite,
unha xestin). Evacuar una
diligencia: tramitar unha
dilixencia, instrur unha dilixencia

adx. eventual, ocasional

s.f. eventualidade, posibilidade
s.f. eviccin
s.f. evidencia
v.t. evidenciar, demostrar

exaccin

s.f. exaccin

examen

v.t. exculpar
s.f. escusa, desculpa
v.t., i. e p. escusar(se)
s.f. excusin
s.f. exencin
adx. exento -a

v.t. formar expediente

s.m. expediente
v.t. expedir, enviar, mandar.
Expedir testimonio: expedir un testemuo
adx. e s. experto -a

v.i. expirar, finar, morrer // expirar, rematar, finalizar

s.m. exame

exequtur

s.f. excarceracin

exhaustivo -a

s.f. excedencia

exhibicin

adx. e s. excedente. Excedente de cupo: excedente de leva

exhibir

v.t. e p. exceder(se)

exhortar

exponer

adx. excelente

exhorto

exportacin

v.t. exceptuar, exclur // opoer (ou opor) excepcin (nun

xuzo)

exigencia

exposicin

exigir

expropiacin

s.f. excepcin. A excepcin

de: a excepcin de, excep-

eximente

expropiar

excarcelacin
excedencia
excedente
exceder

excelente

excepcionar

excepcin

s.m. exequtor

explotacin

adx. exhaustivo -a

expoliacin

s.f. exhibicin. Exhibicin

del acta: presentacin da acta

expoliar

v.t. exhibir, amosar, mostrar

v.t. exhortar
s.m. exhorto
s.f. esixencia, exixencia
v.t. esixir, exixir
adx. e s. eximente

s.f. explotacin
s.f. espoliacin, m. espolio,
roubo
v.t. espoliar, desposur, roubar,
saquear, despoxar
v.t. e p. expoer(se), expor(se)
s.f. exportacin
s.f. exposicin

s.f. expropiacin
v.t. expropiar

125

expulsar

extrao -a

falsario -a

expulsin

faccin

falseamiento

v.t. botar, expulsar

s.f. expulsin

extender

v.t. estender. Extender un

documento: redactar un documento. Extender acta:
redactar a acta

exterior

adx. e s.m. exterior

extincin

adx. e s. estrao -a
s.f. faccin, bando (m.) / pl. faccins, riscos, trazos (da cara)

facsmil

falsificacin

s.f. factura. Factura proforma: factura pro forma

falsificador -a

facturar

v.t. facer extorsin

facultar

s.f. extorsin

facultativo -a

s.m. extracto

fallar

extracto

extradicin

s.f. extradicin

extraditar

v.t. extraditar

extrajudicial

adx. extraxudicial

extralimitarse

v.t. falsear, falsificar, adulterar

s.m. factor

factura

v.t. e p. extinguir(se). Plazas a

extinguir: prazas que se van
extinguir

extorsin

falsear

falsedad

facturacin

extorsionar

s.m. falsificacin

adx. e s. facsmile

factor

s.f. extincin

extinguir

adx. e s. falsario -a

s.f. facturacin
v.t. facturar

facultad

s.f. facultade
v.t. facultar

adx. e s. facultativo -a

v.i. fallar (sar mal unha cousa)

// outorgar, conceder, fallar,
resolver (un premio). Fallar
una sentencia: decidir, resolver, pronunciar, dar. Fallar
un concurso: determinar o
gaador

s.f. falsidade

s.f. falsificacin

adx. e s. falsificador -a

falsificar

v.t. falsificar, falsear, adulterar,

terxiversar

falso -a

adx. falso -a. Falso testimonio: falso testemuo

falta

s.f. falta. Hacer falta: facer

falta, cumprir. Juicio de faltas: xuzo de faltas. Echar en
falta: achar de menos, topar
de menos, estraar. A falta
de: a falta de, na falta de

faltar

v.t. faltar. Faltar a su palabra: faltar palabra

favorable

adx. favorable

data fixa

fiduciario -a

s. persoa que fai fe pblica, fedatario -a

figurar

adx. fidedigno, indubidable,

que fai fe, que d fe, irrefutable. Prueba fehaciente: proba irrefutable. Documento
fehaciente: documento que
fai fe. Aparecieron documentos fehacientes que
demuestran la improcedencia de la venta: apareceron documentos que demostran de maneira indubidable a
improcedencia da venda

fijo -a

fedatario -a
fehaciente

feriado -a

adx. festivo -a

festivo -a

adx. festivo -a

fiador -a

adx. e s. fiador -a

s.f. ficcin. Ficcin legal: ficcin legal

fax

fichar

fe

fichero

s.f. estranxeira

extraordinario -a

adx. extraordinario -a

extrapolar

v.t. extrapolar

extravo

s.m. extravo, f. perda

extraamiento

s.m. desterro // estraamento,

asombro

fallido -a

adx. e s. falido -a, errado -a,

frustrado -a // pl. falidos

fallo

s.m. fallo, defecto, erro // m.

veredicto, f. sentenza, resolucin, decisin (dun xuz, tribunal, xurado). En su virtud
fallo: de acordo con isto resolvo, por isto resolvo, decido

s.f. fe. Dar fe: dar fe. Fe de

erratas: errata. Buena fe:
boa fe. Fe de vida: fe de vida.
Fe pblica: fe pblica

fecha

s.f. data. A treinta das fecha: dentro de trinta das,

transcorridos trinta das. De
fecha de: con data, do da.
A fecha fija: con data fixa, a

s.m. fin, conclusin, m. cabo,

fin, final, remate, termo // m.
fin, propsito, f. finalidade,
obxectivo, meta A fin de: co
fin de, a fin de. A este fin: con
este fin, para esta finalidade.
En fin: para rematar. El fin
de semana: a fin de semana.
Al fin y al cabo: ao cabo, fin
e ao cabo. A fin de cuentas:
no fin de contas, en resumo. A
cuyo fin: para o fin, para o cal

ficcin

fallecimiento

extranjera

adx. e s. filial

fin

financiar

v.t. e p. fiar(se), afiuzar

adx. e s. estranxeiro -a

s.m. fax, telefax

s.f. filiacin

filial

financiacin

ficha

s.m. falecemento, pasamento,

morte

adx. fixo -a

filiacin

fiar

favorecer

extranjero -a

v.t. e p. fixar(se)

finalidad

s.f. fianza

fallecer

v.t. favorecer

v.t., i. e p. figurar(se)

fijar

fianza

v.p. excederse, propasarse

v.i. falecer, finar, morrer

adx. fiduciario -a

s.f. finalidade

s.f. financiamento (m.)

v.t. financiar

financiero -a

adx. e s. financeiro -a

s.f. ficha

finanza

v.t. fichar

finca

s.m. ficheiro

fidedigno -a

adx. fidedigno -a

fideicomiso

adx. fideicomiso

fideicomitente
s. fideicomitente

fiducia

s.f. fiducia

s.f. finanza

s.f. predio, terreo (edificable) //

leira (rural e de labranza)

finiquito

s.m. liquidacin (f.) // saldo

(dunha conta)

firma

s.f. sinatura, rbrica // firma

(empresa comercial)

firmante

adx. asinante. El abajo firmante: quen asina abaixo, a

126
persoa que asina

fraccionamiento

fusin

gestora

gratuito -a

v.t. asinar

fraccionar

gabinete

girar

gravamen

adx. firme. Compra en firme: compra firme. Firme de

la carretera: chan (ou pavimentacin) da estrada

fraccin

firmar
firme

fiscalizacin

s.f. fiscalizacin

fiscalizar

s.m. fraccionamento
v.t. fraccionar
s.f. fraccin

fractura

s.f. fractura

franco -a

adx. franco -a. Puerto franco: porto franco

s.f. fusin

s.m. gabinete, despacho, escritorio

giro

ganancia

gobernacin

s.f. gama, m.gamma

s.f. ganancia. Cuenta de prdidas y ganancias: conta de
perdas e ganancias

franja

ganancial

s.m. fisco

franquear

garante

franqueo

garantizar

flagrante

adx. flagrante

flete

s.m. frete

fluctuacin

s.f. flutuacin, oscilacin

s.f. faixa, fita, cinta

v.t. franquear
s.m. franqueo

franquicia

s.f. franqua // exencin. Franqua de correos: franqua

postal

s. e adx. forense

forma

s.f. forma. En debida forma:

debidamente, na forma debida

formalidad

s.f. formalidade

formalizacin

frecuencia

s.f. frecuencia

fructuario -a

adx. frutuario -a // adx. e s. usufrutuario -a

frustrar

s.m. goberno
s.m. gozo. Estar en el goce
de los derechos civiles: gozar dos dereitos civs

s.f. garanta

grabar

s.m. gasto, f. despesa

gracia

s.f. xeracin

graciar

adx. xeral // s. xeneral (militar).

Generales de la ley: preguntas previas

gradacin

generacin

forense

v.t. e p. gobernar(se)

gozar

fraudulento -a

adx. fraudulento -a. Quiebra

fraudulenta: creba fraudulenta

gobernar

v.t. garantir, ser garante. Deuda garantizada: dbeda garantida

fomentar

v.t. fomentar

guarda

goce

gasto

s.m. fraude (f.)

general

generalidad

s.f. xeneralidade

generar

v.t. xerar

v.t. e i. gozar
v.t. gravar
s.f. graza
v.t. graciar

s.f. gradacin

s.f. graduacin

gradual

granel (a)

s.f. forza. Fuerza resolutiva:

efecto resolutorio

gerente

gratificacin

fundamento

gestionar

gratificar

foro

funxible

gestin

gratis

fortuito -a

furtivo -a

gestor -a

gratuidad

formulario

s.m. formulario. Rellenar un

formulario: encher (ou cubrir) un formulario
s.m. foro

adx. fortuto -a

s.m. fundamento
adx. funxible
adx. furtivo -a

s.f. xerencia
s. xerente

v.t. xestionar
s.f. xestin

adx. e s. xestor -a

adx. e s. gardador -a

gubernamental

adx. gobernamental

haber

v.t. haber // s.m.pl soldo, salario // s.m. haber, capital. Haber lugar: proceder. Debe y
haber: debe e haber. Haber
lugar a derecho: corresponder segundo dereito. Habida
cuenta: dado que, tendo en
conta que

hbil

adx. hbil, habelencioso -a,

xeitoso -a

graduacin

gerencia

fuerza

guardador-a

habilitado -a

s.m. foro

s.f. frmula

frmula

s.m. xnero

s.f. garda, sentinela, proteccin. Guarda y custodia:

garda e custodia

habilitacin

s.m. grao

gnero

fuero

adx. gravoso -a

grado

v.t. e p. frustrar(se)

s.f. formalizacin

v.t. gravar

s.f. gobernacin

s. garante

fraude

s.m. gravame

gravar

gravoso -a

gobierno

garanta

adx. gratuto -a

s.m. xiro

adx. ganancial

folio

s.m. folio

v.i. xirar, virar. Girar visita:

efectuar unha visita, visitar

gama

v.t. fiscalizar

fisco

s.f. xestora

adx. gradual

s.f. habilitacin
adx. e s. habilitado -a

habitabilidad

s.f. habitabilidade

habitable

adx. habitable

loc. a granel

habitual

s.f. gratificacin

habitualidad

v.t. gratificar

hacer

adx. gratis, de balde

s.f. gratuidade

adx. habitual, cotin -

s.f. habitualidade
v.t. facer. Hacer frente a:
responder de, facerse cargo
de, atender. Hacer las veces
de: actuar coma, actuar en

127
nome de, substitur. Hacer
trance y remate: facer transo e remate

de

concerto

imponer

aadido (IVA): imposto sobre o valor engadido (IVE)

holgrafo

igualar

hacienda

homicida

igualdad

imponible

hecho

homicidio

ilegal

importacin

homologacin

ilegalidad

importe

homologar

ilegible

imposicin

honor

ilegtimo -a

honorario -a

ilcito -a

impositivo -a

imputabilidad

ilquido -a

impositor -a

imputacin

s.f. facenda
s.m. feito. De hecho y de derecho: de feito e de dereito

heredad

s.f. facenda, herdade

heredamiento

s.m. herdanza (f.), herdo, herdade (f.)

heredar

v.t. herdar

heredero -a

adx. e s. herdeiro -a

hereditario -a

adx. hereditario -a

herencia

s.f. herdanza, herdo (m.)

hermandad

s.f. irmandade

hermano -a
s. irmn -

hijastro -a

s. fillastro -a

hijo -a

s. fillo -a

hipoteca

s.f. hipoteca. Hipoteca contractual: hipoteca convencional. Hipoteca judicial:

hipoteca xudicial. Hipoteca
naval: hipoteca martima

adx. holgrafo
adx. e s. homicida
s.m. homicidio

s.f. homologacin
v.t. homologar
s.m. honor, honra (f.)
adx. honorario -a // s.m. pl. honorarios, emolumentos

huelga

adx. ilexible

adx. ilextimo -a
adx. ilcito -a
adx. ilquido -a

impagado

hurtar

v.t. furtar

hurto

s.m. furto

hurfano -a
s. orfo -a

ibdem

s.f. incompatibilidade
adx. non pagado -a

impago

s.m. non pagamento, f. falta de

pagamento

impedimento

s.m. impedimento. Impedimento impendiente: impedimento prohibitivo. Impedimento dirimente: impedimento dirimente

lat. a mesmo, no mesmo lugar

impensas

lat. o mesmo, a mesma cousa

imperativo -a

dem

identidad

s.f. identidade

idoneidad

hito

idneo -a

hoja

ignorancia

s.f. folla. Hoja de aprecio:

folla de apreciacin. Hoja de
asume: folla de conformida-

s.f. ilegalidade

s.f. pegada, pisada, m. rastro.

Huellas digitales: impresins dactilares

huella

historial

s.m. fito, marco, sinal

adx. ilegal

imcompatibilidad

hiptesis

s.m. historial

s.f. igualdade

s.f. folga, m. paro

identificacin

s.f. hiptese

v.t. e p. igualar(se)

s.f. identificacin
s.f. idoneidade

s.f. pl. gasto (m. sing.)

s. m. imperativo // adx. imperativo -a

implicar

adx. impoible

impugnar

s.f. importacin

impulsar

s.m. importe, prezo, f. conta

s.f. imposicin (dunha obriga)

// depsito, colocacin (de
cartos)
adx. impositivo -a
adx. e s. depositante, impositor -a

impostor -a

imponente

adx. imponderable
adx. impoente, impresionante, magnfico // s. depositante

v.t. impulsar, estimular, fomentar

impune

adx. impune

impunidad

s.f. impunidade

s.f. imputabilidade
s.f. imputacin

imputado -a

adx. e s. imputado -a

s.f. impremeditacin

imputar

impremeditacin
imprenta

s.f. imprenta

imprescriptible
adx. imprescritible

adx. e s. imputador -a

v.t. imputar, achacar, apoer,

atribur

inalienable

adx. inalienable, inalleable

impresin

inapelabilidad

impreso -a

inaplazable

s.f. impresin

s.f. inapelabilidade
adx. inaprazable, inadiable

s. m. impreso -a // adx. impreso -a

incapacidad

v.t. imprimir

incapacitar

s.f. improcedencia

incautacin

adx. improrrogable, inaprazable, inadiable

incautar

s.f. imprudencia, irreflexin,

precipitacin

incentivar

imprimir

improcedencia

imprudencia

s.f. ignorancia

v.t. impugnar

imputador -a

adx. implcito -a

implcito -a

s.f. impugnacin

adx. e s. impostor -a, falsario -a,

farsante

improrrogable

imponderable

s.f. avinza, m. acordo, axuste,

impugnacin

v.t. e p. implicar(se), involucrar(se)

adx. idneo -a

iguala

v. t. e p. impoer, impor // impoer, depositar

impuesto

s.m. imposto, gravame, trabuco. Impuesto sobre el valor

s.f. incapacidade
v.t. incapacitar
s.f. incautacin, confiscacin,
m. comiso
v.p. incautar(se), confiscar, comisar
v.t. incentivar, estimular

incertidumbre
s.f. incerteza

128

incidencia

incriminacin

incidente

incriminar

incidir

inculpacin

s.f. incidencia
adx. e s. incidente
v.t. incidir

incitar

v.t. incitar

inclasificable

adx. inclasificable

incluir

v.t. inclur

inclusive

adx. inclusive

inclusin

s.f. incriminacin
v.t. incriminar, acusar, imputar
s.f. inculpacin, acusacin, imputacin

inculpado -a

adx. e s. inculpado -a, acusado-a, imputado -a

inculpar

indemnizacin

s.f. indemnizacin. Indemnizacin de daos y perjuicios: indemnizacin por

danos e perdas

indemnizar

inexplicable

inhabilitar

s.f. indeterminacin

infamacin

inherente

v.t. indexar

inflacin

inhibicin

adx. e s. indicador -a

infligir

inhibir

indeterminacin

v.t. incumbir, corresponder,

competer

indicador -a
ndice

adv. e conx. incluso, mesmo

incumplir

indicio

s.f. incoacin

incurrir

indigente

v.t. incoar, iniciar, principiar,

abrir

incurso -a

incoar

v.t. incumprir
v.i. incorrer
adx. e pt. incurso -a

incobrable

indagacin

incomparecencia

indagador -a

adx. incobrable

s.f. non comparecencia, falta

de asistencia

incompatible

s.f. indagacin, investigacin

inconcuso -a

adx. inconcuso -a, indubidable, indiscutible

inconfeso -a

adx. inconfeso -a

informar

indirecto

adx. e s. indirecto -a

individualizar

v.t. influenciar

adx. indiviso -a

infractor -a

s.f. ndole

infraestructura

s.f. inducin

infrascrito -a

inducir

v.t. inducir. Inducir a error:

inducir en erro

s.f. inhibicin
v.t. inhibir, paralizar, suspender (unha causa, unha actividade) // v.p. absterse. Se inhibi de firmar la protesta:
abstvose de asinar a protesta

inhibitorio -a

infraccin

adx. non decisorio -a. Juramento indecisorio: xuramento non decisorio

adx. inherente

v.t. informar, dar a coecer,

dar coecemento // v.i. emitir
un informe, dar a coecer un
ditame // v.p. informarse

s.f. indivisin

induccin

v.t. inhabilitar

inhibitoria

informe

adx. indebido -a

s.f. inhabilitacin

v.i.. influr

v.t. e p. individualizar(se)

ndole

indecisorio -a

v.t. inflixir (unha pena, un castigo)

adx. e s. indixente, pobre, necesitado -a

adx. indagatorio -a

indebido -a

s.f. inflacin

influir

indiviso -a

s.f. incompetencia, inaptitude

incompetencia

s.f. infamacin

s.m. indicio

v.t. indagar, investigar

indagatorio -a

adx. inexplicable

influenciar

indivisin

adx. incompatible

adx. inescusable

s.m. ndice

adx. e s. indagador -a

indagar

adx. inexacto -a

adx. indeterminable

indeterminable

incumplimiento

incoacin

s.f. inexactitude

inexacto -a

s.m. ingreso, f. entrada (nunha

asociacin) // m. depsito, f.
colocacin (de cartos) // f. entrada de cartos, retribucin,
ganancia

inhabilitacin

s.f. inclusin

incluso

inexactitud

ingreso

inexcusable

indexar

s.m. incumprimento

adx. inembargable

v.t. indemnizar

v.t. inculpar, acusar

incumbir

inembargable

s.m. informe

s.f. inhibitoria

adx. inhibitorio -a

inhumacin

s.f. inhumacin

inhbil

adx. inhbil

s.f. infraccin

iniciacin

adx. e s. infractor -a

iniciar

s.f. infraestrutura

iniciativa

adx. e s. infraescrito -a

inicio

infringir

v.t. infrinxir (unha lei, unha

orde)

s.f. iniciacin
v.t. e p. iniciar(se)
s.f. iniciativa
s.m. inicio

injuria

s.f. inxuria

incongruencia

indefensin

indulto

infundado -a

injusticia

incorporar

indemne

ineficacia

ingresar

injusto -a

incrementar

indemnidad

ineficaz

s.f. incongruencia
v.t. e p. incorporar(se)
v.t. incrementar

s.f. indefensin
adx. indemne, ileso, san, f. sa
s.f. indemnidade

s.m. indulto
s.f. ineficacia
adx. ineficaz

adx. infundado -a
v.i. e t. ingresar, depositar //
ingresar, entrar (nunha asociacin, nunha escola)

s.f. inxustiza
adx. inxusto -a

inminente

adx. inminente

129

inmobiliario -a

inquisitivo -a

inmovilizacin

inscribir

inmovilizar

inscripcin

inmueble

inscrito -a

adx.e s. inmobiliario -a
s.f. inmobilizacin
v.t. inmobilizar
adx. e s.m. inmoble. Bienes
inmuebles: bens inmobles

inmune

adx. inmune

inmunidad

s.f. inmunidade

inmutable

adx. inmutable

inmvil

adx. inmbil

innecesario

adx. innecesario -a

innegable

adx. inquisitivo -a
v.t. e p. inscribir(se)
s.f. inscricin
pt. inscrito -a

insertar

adx. innumerable

inocente

adx. e s. inocente

integracin

s.f. integracin

ntegro -a

s.f. insolvencia

inteligencia

s.f. inspeccin

intencionalidad

adx. e s. inspector -a

intentar

s.f. instalacin

interaccin

v.t. e p. instalar(se)

intercalar

s.f. instancia. A instancia de:

por instancia de, a instancia
de, a pedimento de, por iniciativa de. Jueza de primera
instancia: xuza de primeira
instancia

intercambiar

insolvencia
inspeccin

inspector -a
instalacin

instancia

innumerable

s.f. insubordinacin

s.f. insistencia

insistencia

adx. innegociable
s.f. innovacin

insubordinacin

integrar

instalar

innovacin

v.t. e p. instrur(se). Instruir

diligencias: tramitar as dilixencias, formalizar as dilixencias

v.t. inserir, inclur (unha clusula nun contrato) // publicar

adx. innegable

innegociable

instruir

v.t. integrar, compoer, compor, formar

adx. ntegro -a
s.f. intelixencia

interferencia

s.f. intencionalidade

interferir

v.t. intentar, tentar

interino -a

s.f. interaccin

interlocutorio -a

v.t. e p. intercalar(se)

intermediario -a

v.t. intercambiar, trocar

internar

v.i. interceder

interpelacin

s.f. intercesin

interpelar

adx. e s. intercesor -a

interpolacin

s.f. interconexin

interpolar

interceder

intercesin

inoficioso -a

instar

intercesor -a

inoportuno -a

instigacin

interconexin

instituir

interdependencia

adx. inoficioso -a
adx. inoportuno -a

inquilinato

s.m. inquilinato, alugamento,

alugueiro

inquilino -a

s.m. inquilino -a, arrendatario-a

v.t. instar, solicitar

s.f. instigacin
v.t. institur, establecer (un
decreto, unha norma, obriga).
Instituir (por) heredero:
nomear herdeiro, designar
herdeiro, cumprir as dilixencias

inquiridor -a

instransmisible

inquirir

instruccin

adx. e s. inquiridor -a
v.t. inquirir

adx. intransmisible
s.f. instrucin

macin: escrito no que se solicita informacin. Interes

mucho dinero en ese negocio: investiu moitos cartos
nese negocio. El secretario
emitir un informe segn
lo interesado en el decreto
de la Alcalda: o secretario
emitir un informe segundo o
contido no decreto da Alcalda. Intersese del Registrador de la Propiedad una
certificacin: solicteselle
ao rexistrador da propiedade
unha certificacin

s.f. interdependencia

interdiccin

s.f. interdicin, prohibicin

interdicto

s.f. interferencia
v.i., t. e p. interferir(se)

interrogatorio

s.m. interrogatorio

interrumpir

v.t. interromper

interrupcin

s.f. interrupcin

intervalo

s.m. intervalo

intervencin

s.f. intervencin

intervenir

v.t. e i. intervir

interventor -a

adx. e s. interventor -a

inters

s.m. interese // xuro (bancario).

Intereses de demora: xuros
de mora. Inters lquido:
xuro lquido

adx. e s. interino -a

intestado -a

adx. e s. interlocutorio -a

intimacin

adx. e s. intermediario -a

intimar

v.t. e p. internar(se)
s.f. interpelacin
v.t. interpelar, preguntar
s.f. interpolacin

adx. interpolar. // v.t. interpolar, intercambiar

interponer

v.t. e p. interpoer(se), interpor(se)

adx. intestado -a
s.f. intimacin
v.t. e i. intimar, cominar, ameazar

intimatorio -a

adx. intimatorio -a

intransferible

adx. intransferible, intransmisible

introduccin
s.f. introducin

introducir

v.t. e p. introducir(se)

intromisin

s.f. intromisin

s.m. interdito

interpretar

invalidacin

v.t. interesar (mostrar interese

por algo) // solicitar // investir
(cartos) // conter, dispoer.
Escrito interesando infor-

interprofesional

invalidar

interrogar

invalidez

interesar

v.t. interpretar

adx. interprofesional
v.t. interrogar

s.f. invalidacin
v.t. invalidar, revogar
s.f. invalidez, discapacidade

130

inventario

s.m. inventario. Beneficio de

inventario: beneficio do inventario

inversin

s.f. inversin (do sentido, da

posicin) // investimento (m.)
(de cartos)

inviolabilidad

s.f. inviolabilidade

inviolable

adx. inviolable

irregular

adx. irregular

irrelevante

adx. irrelevante

irremisible

adx. irremisible, imperdoable

irreparable

adx. irreparable

irretroactividad

s.f. irretroactividade

irritar

v.t. e p. irritar(se)

judicial

jurdico -a

legacin

leva

juez -a

justicia

legajo

levantamiento

adx. xudicial
s. xuz -a. Juez de instruccin: xuz de instrucin. Juez
de vigilancia penitenciaria: xuz de vixilancia penal.
Juez decano: xuz decano.
Juez penal: xuz penal

juicio

s.m. xuzo. A juicio de: a xuzo de

jurado

s.m. xurado. Xurado mixto:

xurado mixto. Xurado puro:
xurado puro // adx. xurado -a.
Declaracin jurada: declaracin xurada

juramento

s.m. xuramento. Xuramento decisorio: xuramento

decisorio. Xuramento indecisorio: xuramento non
decisorio

adx. xurdico -a
s.f. xustiza

justiciable

adx. axuizable // s. interesado,

suxeito xurdico, peticionario

s.f. legacin
s.m. cartapacio, cartafol, atado, mazo

legalidad

s.f. legalidade

justificante

legalizacin

justificativo -a

legalizar

justipreciar

legar

s.m. xustificante

adx. xustificativo -a
v.t. establecer o prezo xusto,
avaliar, taxar, valorar

justiprecio

s.m. prezo xusto, prezo valorado, prezo taxado

justo -a

adx. xusto -a. Justo precio:

prezo xusto

juzgado

s.m. xulgado. Juzgado de

familia: xulgado de familia.
Juzgado de instruccin:
xulgado de instrucin. Juzgado de lo contencioso
administrativo: xulgado do
contencioso administrativo.
Juzgado de lo penal: xulgado do penal. Juzgado de
lo social: xulgado do social.
Juzgado de vigilancia penitenciaria: xulgado de vixilancia penal

s.f. legalizacin
v.t. legalizar
v.t. legar

legatario -a
s. legatario -a

legislacin

s.f. lexislacin

legislador -a

s.f. leva, m. recrutamento

s.m. levantamento

levantar

v.t. e p. levantar, erguer. Levantar acta: redactar acta.

Levantar la sesin: rematar
a sesin

leve

adx. leve, lixeiro -a, livin -,

lene

ley

s.f. lei. Ley adjetiva: lei

adxectiva. Ley de bases: lei
de bases. Ley fundamental:
lei fundamental. Ley orgnica: lei orgnica. Ley particular: lei particular

adx. e s. lexislador

libelo

v.i. lexislar

libertad

s.f. lexislatura

librado -a

s.f. lexitimacin

librador -a

adx. lexitimador -a

libramiento

legislar

legislatura

legitimacin

s.m. libelo
s.f. liberdade
s. librado -a

rrito -a

jurar

irrogacin

juratoria

irrogar

juricidad

jefatura

jurisconsulto -a

jefe -a

jurisdiccional

jerarqua

jurisdiccin

juzgar

lesionar

jerrquico -a

jurisperito -a

laborable

lesividad

jornada

jurisprudencia

laudar

lesivo -a

licencia

jornal

jurisprudente

laudatorio -a

leso -a

licenciado -a

judicatura

jurista

laudemio

letrado -a

licitacin

adx. nulo -a, non vlido -a

s.f. irrogacin
v.t. irrogar
s.f. xefatura
s. xefe -a

s.f. xerarqua

adx. xerrquico -a
s.f. xornada
s.m. xornal

s.f. xudicatura

v.t. xurar

adx. xuratoria
s.f. xuricidade

s. xurisconsulto -a, avogado -a

adx. xurisdicional
s.f. xurisdicin

s. xurisperito -a, avogado -a

s.f. xurisprudencia
s. xurisprudente
s. xurista

v.t. xulgar

adx. laborable
v.i. laudar

adx. laudatorio -a
s.m. laudemio

legitimador -a
legitimar

v.t. lexitimar

legitimario -a

adx. e s. lexitimario -a // lextimo -a, forzoso -a

legtima

s.f. lextima
v.t. lesionar
s.f. lesividade
adx. lesivo -a
adx. leso -a
adx. e s. letrado -a

adx. librador -a
s.m. libramento. Libramiento de pago: orde de pagamento, mandado de pagamento

libranza

s.f. libranza

librar

v.t., i. e p. librar(se) // librar, ceibar, expedir, dirixir

libre

adx. libre, ceibe. Libre albedro: libre albedro

s.f. licenza

adx. e s. licenciado -a
s.f. licitacin, poxa

131

licitador -a

litigar

licitante

litigio

licitar

litigioso -a

lcito -a

litis

limitar

litisconsorcio

adx. e s. licitador -a
adx. e s. licitante
v.t. licitar, poxar
adx. lcito -a
v.t. e p. limitar(se) // v.i. confinar, lindar, testar, delimitar,
derregar, estremar

v.t. litigar, preitear

s.m. litixio, preito

lugar

s.m. lugar. En lugar de: en

lugar de, no canto de, en troques de

lujo

s.m. luxo, f. ostentacin, pompa

adx. litixioso -a
s.f. preito (m.), litixio (m.)
s.m. litisconsorcio

litisconsorte

s.m. litisconsorte

magistrado -a

s. maxistrado -a. Magistrado

ponente: maxistrado relator. Magistrado -a juez -a:
maxistrado -a xuz -a

lindante

litisexpensas

magistratura

lindar

llamamiento

malgastar

adx. lindeiro -a
v.i. lindar

linde

s.f. custas xudiciais

s.m. chamamento, f. convocatoria, apelacin

s.m. linde

llenar

s. lindeiro

lleno -a

adx. liquidable

llevar

lindero

liquidable
liquidar

v.t. liquidar

lquido -a

s.m. lquido // adx. lquido -a.

Inters lquido: xuro lquido

lista

s.f. lista. Lista de correos:

oficina de correos. Por orden
de lista: por orde de lista

listado

s.f. lista, listaxe // adx. listado

(de listas)

listn

s.m. lista (f.). Listn telefnico: lista de telfonos

literal

adx. literal. Del tenor literal

siguiente: que literamente di
o seguinte. Prueba literal:
proba de documento

litigante

adx. e s. litigante, preiteante

v.t. encher
adx. cheo -a
v.t. levar. Llevar a cabo: levar
a cabo. Llevar a efecto: levar a efecto, efectuar, realizar.
Llevar a trmino: cumprir,
executar

locacin

s.f. locacin,
(m.)

arrendamento

lograr

v.t. e p. lograr, conseguir, acadar, obter

lonja

s.f. lonxa

lote

s.m. lote

lgico -a

adx. lxico -a // s.f. lxica

lucrativo -a

adx. lucrativo -a

lucro

s.m. lucro, beneficio, proveito,

f. ganancia

s.f. maxistratura
v.t. malgastar, estragar, desperdiciar

malversacin

manda

matriz

mandamiento

matrcula

s.f. manda, m. legado

s.m. mandado. Mandamiento de pago: mandado de
pagamento. Mandamiento
de ejecucin: mandado de
execucin. Mandamiento
judicial: mandado xudicial,
orde xudicial

mandante

adx. conxunto -a, comn. Testamento mancomunado:

testamento conxunto, testamento mancomunado

mancomunar

v.t. e p. unir(se), xuntar(se) //

mancomunar, unir, xuntarse

mancomunidad

s.f. comunidade, mancomunidade. Mancomunidad de

municipios: comunidade de
concellos

mancomn (de)

loc. de comn acordo. Terreo de mancomn: abertal. Monte de mancomn:

monte comunal, monte dos
vecios

adx. maior. Al por mayor:

por xunto. Mayor de edad:
maior de idade

s. mandatario -a

loc. de todos os xeitos, de todas as maneiras, de todas as

formas

mayora

s.m. marxe (f.). Al margen: na

marxe

mediacin

adx. marxinal

mediador -a

maneras (de todas las)

masa

mancomunado -a

mayor

mayorista

adx. e s. malversador -a
v.t. malversar

adx. mximo. Como mximo: como mximo

mayoridad

margen

malversar

s.f. matrcula

mximo

s. mandante, mandador -a

mandatario -a

s.f. malversacin. Malversacin de caudales pblicos:

malversacin de fondos pblicos

malversador -a

adx. e s.f. matriz

marginal

s.f. masa. Masa de la quiebra: masa falida. Masa de la

herencia: masa hereditaria,
m. herdo

matasellos

s.m. cuo, sinal (que deixa este

cuo), f. marca

materia

s.f. materia. En materia de:

en materia de, sobre

matizacin

s.f. maioridade
s. almacenista, comerciante
por xunto
s.f. maiora. Mayora de
edad: maioridade, maiora de
idade

s.f. mediacin

adx. e s. mediador -a

mediados (a, de)

loc. a mediados de

medianero -a

adx. medianeiro -a. Pared

medianera: parede medianeira, m. medianil

medianera

s.f. medianil, medianera

mediar

v.t. e i. mediar

mediatizacin

s.f. mediatizacin

s.f. matizacin

mediatizar

v.t. matizar

medicin

adx. matrimonial

medida

s.m. matrimonio, casamento.

Matrimonio por poderes:
casamento por procuracin

medio

matizar

matrimonial
matrimonio

v.t. mediatizar
s.f. medicin
s.f. medida. A medida que: a
medida que
adv. e s.m. medio // adx. me-

132
dio -a. Medio ambiente:
medio natural. A medio de
escrito: por medio de escrito, por escrito

menosprecio

s.m. menosprezo

mensualidad

s.f. mensualidade

medir

mercadera

mejor

mercanca

v.t. medir
adx. mellor. Mejor postor-a:
ofertante, mellor licitador -a.
Mejor proveer: decidir mellor, resolver mellor, mellor resolver. A lo mejor: ao mellor,
se cadra, quizais

mejora

s.f. mellora, manda (a que se

lle fai en bens ou dereitos a un
herdeiro), m. melloramento

mejorar

v.t. e i. mellorar, mandar

membrete

s.f. mercadora
s.f. mercanca, mercadora

mercantil

adx. mercantil

merced

adx. meritorio -a

mocin

s.f. mingua, diminucin

moderador -a

v.i. minguar, diminur

moderar

s.f. mesa. Mesa de contratacin: mesa de contratacin

modificacin

mermar

s.f. mingua

mesa

menguar

v.i. minguar

menor

adx. e s. menor. Al por menor: polo mido. Menor de

edad: menor de idade

menos

s., prep. e adv. menos. A menos que: a menos que, salvo

que, ags que, non sendo que,
a non ser que, fra de que. Al
menos: polo menos, cando
menos

menoscabar

v.t. menoscabar

menospreciar

v.t. menosprezar

mientras

adv. e conx. mentres. Mientras tanto: mentres tanto,

entrementres

ministerio

s.m. ministerio

mnimo

v.t. monetizar, amoedar

adx. monitorio -a

monopolio

s.m. monopolio

adx. e s.m. moble. Bienes

muebles: bens mobles

muerte

s.f. morte. Peligro de muerte: perigo de morte

multa

s.f. multa. Multa coercitiva:

multa coercitiva

s.f. misin

monte

mutual

adx. mixto -a

monto

mutualidad

mora

mutualismo

moratorio -a

mutuario -a

mobiliario -a

s.m. mobiliario, f. moblaxe //

adx. mobiliario -a
s.f. mocin

s.f. conta, m. importe, montante

s.m. monte
s.m. importe, f. suma
s.f. mora, moratoria
s.f. moratoria // adx. moratorio-a

adx. e s. moderador -a

morosidad

v.t. moderar

moroso -a

s.f. modificacin

mostrenco -a

modificar

v.t. modificar, alterar, cambiar

modo

s.m. modo, xeito, f. maneira. A

modo de: como, maneira
de. De modo que: de modo,
de xeito, de maneira que

s.f. minoracin, diminucin

mojonar

v.t. minorar

mojn

s.f. minoridade. Minoridad

penal: minoridade penal

momento (en su)

minoridad

monetizar

mueble

montante

modos (de todos)

minorar

adx. monetario -a

indef. moito -a // adv. moito,

moi. Ni con mucho: nin con
moito. Ni mucho menos:
nin moito menos

s.f. mira. Con miras a: con

vistas a, pensando en

adx. mnimo

minoracin

s.m. moedeiro

monitorio -a

mixto -a

s.f. mencin

monedero

s.f. minuta, m. bosquexo, borrador // nota, conta (de gastos

ou honorarios)

minuta

s.m. mrito. Hacer mrito

de una cosa: facer mencin
dela, mencionar. En mritos
de: de acordo con, segundo

merma

s.f. moeda

monetario -a

v.t. merecer

mrito

moneda

s.f. minora. Minora de idade: minoridade, minora de

idade

misin

merecer

v.t. mencionar, citar

mengua

minora

mira

meritorio -a

mencin

s. minorista, retallista, vendedor polo mido

s.f. merc. A merced de:

merc de, ao arbitrio de

s.m. cabeceira (f.)

mencionar

minorista

loc. de todas as maneiras

multar

v.t. multar
adx. mutual, mutuo
s.f. mutualidade
s.m. mutualismo
s. mutuatario -a

mutuo -a

adx mutuo -a

s.f. morosidade

nacer

adx. moroso -a

nacimiento

adx. sen dono -a. Bienes

mostrencos: bens xacentes,
bens mostrencos

nacionalidad

s.f. mouta

nacionalizar

v.t. motivar, causar

natal

s.m. motivo. Con motivo de:

con motivo de, por razn de

nativo -a

mota

motivar
motivo

amolloar, poer os marcos

mvil

s.m. marco, fito

movilizar

loc. no momento oportuno

mucho

adx. e s.m. mbil

v.t. mobilizar

v.i. nacer

s.m. nacemento, nacenza (f.)

s.f. nacionalidade

nacionalizacin
s.f. nacionalizacin
v.t. nacionalizar
adx. natal

adx. e s. nativo -a

nato -a

adx. nato -a, nacido -a, natural,

inherente

natural

adx. natural

133

naturalizacin

s.f. naturalizacin

naturalizar

v.t. naturalizar

necesidad

nombre

s.m. nome. Nombre de pila:

nome de pa. En nombre y
representacin: en (nome
e) representacin

s.f. necesidade

nomenclatura

s.f. negacin

nmina

v.t. negar

nominal

adx. e s. negativo -a

nominativo -a

negacin
negar

negativo -a

negligencia

s.f. neglixencia

negociable

adx. negociable

negociacin

s.f. nomenclatura
s.f. nmina
adx. nominal

adx. nominativo -a

nomografa

s.f. nomografa

nomologa

s.f. nomoloxa

s.f. negociacin

normativo -a

s.m. negociado

nota

negociado

negociante

adx. e s. negociante

negociar

v.t. negociar

negocio

s.m. negocio. Negocio jurdico: contrato, asunto xurdico

neto -a

adx. neto -a, lquido -a. Peso

neto: peso neto

nivel

s.m. nivel. A nivel (de): entre,

no mbito de, en, a nivel (de).
A nivel nacional: en todo o
pas

noche

s.f. noite. Noche de autos:

noite dos feitos

nocivo -a

adx. nocivo -a, danoso -a,

prexudicial, danio -a

adx. normativo -a
s.f. nota. Nota de asume:
nota de conformidade. Nota
de reparo: nota de obxeccin

notariado

s.m. notariado

notarial

adx. notarial

notario -a

s. notario -a. Ante notario:

perante notario, ante notario

notara

s.f. notara

notificacin

s.f. notificacin

notificar

v.t. notificar, comunicar

notoriedad

s.f. notoriedade

notorio -a

adx. notorio -a

nulidad

s.f. nulidade. Nulidad de actuaciones: nulidade de actuacins

nulo -a

adx. nulo -a

numerario -a

adx. numerario -a

numeroso -a

adx. numeroso -a

nuncupacin

s.f. nuncupacin

obligatorio -a

adx. obrigatorio -a

obrante

ocupacin

v.i. obrar, actuar // constar,

estar en posesin ou en poder de. Antecedentes que
obran: antecedentes que
constan. Obrar en autos: figurar nos autos

ocupar

obrepcin

s.f. obrepcin

observacin

nupcias

observancia

bito

observar

s.f. pl. nupcias

s.m. bito, pasamento, f. defuncin

objecin

v.t. e p. ocultar(se), esconder(se)

adx. que consta en

obrar

nuncupativo -a

adx. nuncupativo -a

ocultar

s.f. observacin

s.f. ocupacin
v.t. e p. ocupar(se)

ocurrir

v.i. ocorrer

ofensa

s.f. ofensa

oferente

adx. oferente

oferta

s.f. oferta

s.f. observancia

ofertar

v.t. observar

oficial

loc. non obstante

oficializar

s.f. obstrucin

oficio

obstante (no)

v.t. ofertar
adx. e s. oficial
v.t. oficializar

s.f. obxeccin

obstruccin

v.t. obxectar

obstruir

s.m. obxecto. Al objeto de:

co obxecto de, co fin de. Con
objeto de: co obxecto de

obtencin

ofimtica

obtener

ofrecer

obvencin

oligopolio

objetar
objeto

obligacionista
s. obrigacionista

obligacin

s.f. obriga, obrigacin. Obligacin

mancomunada:
obrigacin conxunta, obriga
mancomunada. Obligacin
oro: obrigacin ouro.Obligacin al portador: obrigacin
ao portador. Obligacin del
tesoro: obrigacin do tesouro. Tener obligacin de: ter
a obriga de

v.t. obstrur
s.f. obtencin
v.t. obter

s.m. oficio. Oficio judicial:

oficio xudicial
s.f. ofimtica
v.t. e p. ofrecer(se)
s.m. oligopolio

s.f. obvencin, m. complemento

omisin

v.t. obviar

omitir

v.t. ocasionar

oneroso -a

s.f. ocasin. Con ocasin de:

con ocasin de, por

opcional

obviar

ocasionar
ocasin

s.f. omisin
v.t. omitir

adx. oneroso -a
adx. opcional

ocio

opcin

s.m. ocio, lecer, vagar

s.f. opcin

nombramiento

novacin

obligar

ocular

operacin

nombrar

novar

obligatoriedad

ocultacin

oponer

s.m. nomeamento
v.t. nomear

s.f. novacin
v.t. facer novacin

v.t. e p. obrigar(se)
s.f. obrigatoriedade

adx. ocular

s.f. ocultacin

s.f. operacin
v.t. e p. opoer(se), opor(se)

134

oportunidad

rgano

oportuno -a

origen

oposicin

original

s.f. oportunidade
adx. oportuno -a
s.f. oposicin. En oposicin
a: en oposicin a. En oposicin con: en oposicin con

opositor -a

adx. e s. opositor -a

optar

v.i. optar

orden

s. orde (f.). Orden de pago:

orde de pagamento. Orden
del da: orde do da. Orden
pblico: orde pblica. En
orden a: para, co fin de, verbo
de, tocante a. A las rdenes
de: s ordes de

ordenacin

s.f. ordenacin

ordenador -a

adx. ordenador -a // s.m. ordenador, computador, f. computadora

ordenamiento

s.m. rgano
s.m. orixe (f.)
adx. e s. orixinal

parado -a

ostentar

parafernal

adx. orindo -a

v.t. ostentar, alardear, presumir // ostentar, mostrar // ter,

posur, desempear (un cargo)

otorgamiento

s.m. outorgamento

otorgar

organismo

s.m. organismo

organizacin

s.f. organizacin

organizar

v.t. e p. organizar(se)

v.t. e i. parar // recaer. Parar el

perjuicio: recaer o prexuzo

v.i. pactar

parecer

pactar
pacto

s.m. pacto, convenio, acordo

padrn

s.m. padrn (lista de habitantes) // padrn, modelo

paga

s.f. paga

pagador -a

s.f. orfandade

parar

adv. outros, tamn digo

v.t. ordenar

orfandad

adx. parafiscal

parcionero -a

otros

pagadero -a

adx. ordinario -a, corrente.

Recurso ordinario: recurso
ordinario

adx. parafernal

parafiscal

parcial

s.f. ordenanza

ordinario -a

adx. e s. parado -a

v.t. outorgar

pagable

ordenar

s.m. paradoiro. Paradero desconocido: paradoiro descoecido. De ignorado paradero: de paradoiro descoecido

oriundo -a

s.m. ordenamento

ordenanza

paradero

adx. pagable

adx. pagadoiro -a
adx. e s. pagador -a

adx. e s. parcial
adx. partcipe

v.i. parecer, semellar // v.p. parecerse, imitar(se), asemellarse // s.m. parecer, f. opinin

pareja

s.f. parella

participacin

peculado

participar

peculio

s.f. participacin
v.i. participar, tomar parte //
v.t. participar, comunicar

particin

s.f. particin

partida

s.f. partida. Partida de nacimiento: partida de nacemento

penal

v.t., i. e p. partir(se). A partir

de: a partir de

partcipe

s.f. clases particulares, pasanta

pendiente

s.m. pasaporte

adx. pasivo -a // s.m. pasivo.

Pasivo a corto o largo plazo: pasivo a curto ou longo
prazo

pagar

parlamentario -a

patente

s.m. pagamento, pago. Mandamiento de pago: mandado de pagamento. Pago al

contado: pago ao contado.
En pago a: en pagamento por

s.f. penalizacin

penar

patentar

pago

adx. e s.m. penal

penalizacin

s. axudante de avogado

pasante

pasivo -a

adx. parlamentario -a

adx. e s. penado -a

penalizar

pariente

prrafo

s.f. pena. Bajo pena de: baixo

pena de, so pena de, coa pena
de

adx. e s. partcipe

paritario -a

s.f. obriga de pagamento, nota

promisoria

s.m. perigo

partir

pasaporte

adx. paritario -a

peligro

penado -a

s. partidor -a, repartidor -a

pagar

v.t. i p. pagar

s.m. pedido, peticin (f.), pedimento

partidor -a

s.m. partido. Partido judicial: distrito xudicial, partido

xudicial

paridad

adx. e s. parente. Parientes

lejanos: parentes remotos.
Parientes cercanos: parentes prximos, achegados

adx. pecuniario -a

pedido

pena

pasanta

s.f. paridade

s.m. peculio

pecuniario -a

partido

parentesco

s.m. parentesco

s.m. peculato

v.t. penalizar
v.t. e i. penar
adx. e s.. pendente

pensionista
s. pensionista

percepcin

s.f. percepcin

perceptor -a

adx. e s. perceptor -a

v.t. patentar

percibir

adx. patente, claro -a, manifesto -a // s.f. patente

prdida

v.t. percibir
s.f. perda

s.m. pargrafo

patrimonio

perdn

s.f. parte // s.m. comunicacin

(f.), comunicado, informe.
Parte actora: parte demandante

patrio -a

perencin

parte

s.m. patrimonio

adx. patrio -a. Patria potestad: potestade paterna, patria

potestade

s.m. perdn

s.f. perencin

perentorio -a

adx. perentorio -a

135

perfeccionar

v.t. e p. perfeccionar(se)

pericial

adx. pericial

periodicidad

s.f. periodicidade

periodo

s.m. perodo

peritaje

s.m. peritaxe (f.)

peritar

v.t. peritar

perito -a

adx. e s. perito -a

perjudicar

v.t. e p. prexudicar(se)

perjudicial

persona

s.f. persoa. Persona fsica:

persoa fsica. Persona jurdica: persoa xurdica. Persona natural: persoa natural

personal

adx. e s.m. persoal. A ttulo

personal: a ttulo persoal.
Personal eventual: persoal
eventual

personarse

v.p. presentarse, comparecer

(v.i.), acudir (v.i.). Personarse en autos: constiturse
como parte nos autos, facerse
parte dos autos

pertenencia
s.f. pertenza

plano

plantear

v.t. expoer, expor, presentar,

formular, suscitar, propoer,
propor, esbozar

perjurar

v.t. e i. perxurar

perjurio

s.m. perxurio

poderhabiente

s.m. prazo. A corto plazo: a

curto prazo. A largo plazo: a
longo prazo

pleiteante

adx. e s. preiteante

permanecer

v.i. permanecer

permanente

adx. permanente

permisivo -a

adx. permisivo -a

permisin

s.f. peticin, pedimento (m.).

A peticin de: a pedimento
de. A peticin de: por pedimento de

pieza

s.f. peza. Pieza separada:

peza separada

s.f. permuta, troca, m. troco

pignorar

s.f. permutacin

plan

permutar

v.t. permutar, trocar

perquirir

v.t. perquirir, pescudar

plenario -a

adx. e s. plenario -a

pleno -a

pignoracin

permutacin

s.m. preito, litixio. Entablar

un pleito: poer un preito

adx. e s. peticionario -a

s.f. permisin

permuta

v.i. preitear, litigar

plenipotenciario -a

peticin

s.f. peor (m.)

posicionarse

plazo

s.f. pescuda, indagacin

peticionario -a

s. mandante, o que outorga o

poder

poderdante

s.m. cadro de persoal // modelo, padrn

pleito

loc. a pesar de (que), malia

posesorio -a

plantilla

pertinente

pesquisa

v.t. e i. poder // s.m. poder. Poder bastante: poder cumprido. Bastanteo de poderes:
verificacin de poderes. Por
poderes: por poderes

poder

s.m. prexuzo, dano, f. perda.

Daos y perjuicios: danos
e perdas. Sin perjuicio de
terceros: sen prexuzo de
terceiros

adx. pertinente

posesor -a

s.m. formulacin (f.), exposicin (f.), presentacin (f.)

pleitear

pesar (a, de que)

s.f. plusvala

plusvala

pertinencia

s.f. pertinencia

posesin

s.m. plano

planteamiento

adx. prexudicial

perjuicio

do, complemento

s. mandatario -a, poderhabente

polica

ponencia

s.m relatorio, informe, f. exposicin

s.m. pormenor, detalle

portador -a

adx. e s. portador -a

porte

potestad

s.f. potestade, autoridade, dominio. Patria potestad: potestade paterna

adx. potestativo -a
v.t. e i. practicar. Practicar
diligencias: levar a cabo, executar ou cumprir dilixencias

precario -a

adx. precario -a, inestable, inseguro -a

s.m. porte

precaucin

s.m. porvir

preceder

s.f. posdata

preceptivo -a

porvenir

pluriempleo

poseedor -a

plus

poseer

s.m. gratificacin (f.), sobresol-

s.f. postura, posicin // poxa,

oferta

adx. porcentual

pormenor

s.m. plan, plano, proxecto, programa

s.f. planificacin

v.t. postular

postura

practicar

posdata

planificacin

s.f. postulacin

potestativo -a

plurianual

s.m. pluriemprego

s. ofertante, licitador -a. Mejor postor: mellor ofertante,

mellor licitador

s.f. porcentaxe

v.t. peorar

adx. plurianual

v.p. tomar postura, situarse

postor -a

postular

porcentual

s.m. prego. Pliego de condiciones: prego de condicins.

Pliego de cargos: prego de
cargos. Pliego de descargo:
prego de descarga

adx. posible. A ser posible: a

ser posible, se posible, de ser
posible, se pode ser

s.f. pliza (documento). Pliza de seguros: pliza de seguros. Pliza a todo riesgo:
pliza a todo risco // timbre
fiscal, selo

adx. pleno -a, cheo -a, completo -a // s.m. pleno (reunin

dunha corporacin)

pliego

adx. posesorio -a

posible

postulacin

porcentaje

s.f. plica

adx. e s. posesor -a

s. polica

pliza

adx. e s. plenipotenciario -a

plica

s.f. posesin

adx. e s. posuidor -a
v.t. posur

s.f. precaucin
v.t. preceder

adx. preceptivo -a, obrigatorio

-a

preceptuar

v.t. preceptuar

136

precintar

prelacin

precinto

preliminar

v.t. precintar

s.f. prelacin, preferencia

presumir

v.t. presumir, conxecturar, supoer, supor

preventivo -a

adx. preventivo -a, precautorio -a

presuncin

prever

premeditacin

presunto -a

previo -a

premoriencia

presuponer

v.t. precisar, delimitar, especificar // precisar, necesitar.

Verse precisado a: verse
obrigado ou forzado a

prenda

presuposicin

s.f. precisin, xusteza, exactitude

prescribir

s.m. precinto

precio

s.m. prezo. Justiprecio: prezo xusto. A bajo/alto precio:

por baixo ou alto prezo

precisar

precisin

precontrato

s.m. precontrato

predio

s.m. predio, herdade (f.), facenda (f.), terreo. Predio sirviente: predio servente

predisponer

v.t. predispor, predispoer

preeminencia

s.f. preeminencia

preeminente

adx. preliminar, previo, precedente // s. preliminar, limiar

s.f. premeditacin
s.f. premoriencia

s.f. peor (m.) (cousa que se

deixa en garanta de algo).
Dar en prenda: dar en peor
/ peza (de vestir)
v.t. prescribir, ordenar // v.i.
prescribir, caducar

prescripcin
s.f. prescricin

presencia

s.f. presenza. A mi presencia:

perante min

presente

adx. e s. presente. Por la presente: por medio, a travs

deste escrito. Hacer presente: comunicar, informar

adx. preeminente

preso -a

s.f. preempcin. Derecho de

preempcin: dereito preferente de compra, dereito de
retracto

prestacin

preempcin

adx. e s. preso -a
s.f. prestacin

s.f. presuncin
adx. presunto -a
v.t. presupor, presupoer
s.f. presuposicin

presupuestar

v.t. facer o presuposto ou orzamento / presupostar, orzar

adx. previo -a. Previo informe: tras o informe previo,

despois do informe

proclamacin

s.f. previsin

procura

adx. previsto -a. Previsto en

la ley: segundo establece a lei

procuracin

previsin

previsto -a

procuradura

principal

procurar

principio

producir

s.m. presuposto, orzamento // presuposto, f. premisa,

conxectura, suposicin //
pt.presuposto -a

pretericin

s.f. pretericin, omisin, exclusin

preterintencionalidad

s.f. prima

adx. e s. primoxnito
adx. principal, esencial

s.m. principio, comezo, inicio

// principio, base (f.), fundamento

s.f. preterintencionalidade

prisin

s.m. pretexto, escusa (f.)

privativo -a

pretexto

prevalecer

v.i. prevalecer, impoerse, imporse, triunfar

adx. prexudicial

prejuicio

s.m. prexuzo

prejuzgar

v.t. prexulgar

prestar

v.t. prestar, deixar (cartos) //

prestar (servizos, atencin,
etc.)

prestatario -a

adx. e s. prestameiro -a

adx. e s. prevaricador -a
s.f. prevencin, precaucin,
disposicin / posto de polica.
Llevar a la prevencin: levar ao posto de polica

prevenir

v.t. e p. previr(se), apercibir,

eludir, precaver

v.t. producir

profecticio -a

adx. profecticio -a

proforma

s.m. privilexio

prohijamiento

v.t. probar

prohijar

adx. probatorio -a

proindivisin

privilegio

proceder

prevencin

v.t. procurar

adx. privativo -a

prevaricador -a

s.f. prevaricacin

s.f. procuradora

s.f. prisin, crcere (m.), cadea

prstamo

s.f. prevalencia

s. procurador -a

prfugo -a

preferencia

prejudicial

s.f. procuracin

primognito -a

probatorio -a

v.t. prefixar

s.f. procura

presupuesto

prevaricacin

prefijar

v.t. e p. proclamar(se)

procurador -a

prestamista

s.m. prstamo, emprstito.

Prstamo a la gruesa: prstamo martimo

s.f. proclamacin

proclamar

prima

adx. orzamentario -a

preexistencia
s.f. preferencia

s.m. proceso

presupuestario -a

probar

s. prestamista

v.t. procesar

proceso

prevalencia

s.f. preexistencia

adx. procesual

procesar

v.t. prever

prestador -a

adx. e s. prestador -a

procesal

v.i. proceder. Procede desestimar el recurso: cmpre

rexeitar o recurso // s.m. proceder, provir, vir, convir. Cuando proceda: cando proceda,
cando sexa procedente, cando
cumpra

procedimiento

s.m. procedemento

adx. e s. prfugo -a
loc. lat. pro forma
s.m. porfillamento
v.t. porfillar

s.f. proindivisin

proindiviso -a

adx. proindiviso -a

prolongacin

s.f. prolongacin

prolongar

v.t. e p. prolongar(se), alongar(se)

promisorio -a

adx. promisorio -a

137

promocin

prorrata

promotor -a

prorrateo

s.f. promocin

adx. e s. promotor -a

promover

s.f. pro rata (lat.)

s.m. rateo. Prorrateo de foros: rateo de foros

v.t. promover, mover (un preito)

prorrogar

s.f. promulgacin

proscribir

promulgacin
promulgar

v.t. promulgar

v.t. prorrogar, alongar, prolongar

v.t. proscribir, desterrar, prohibir

pupilo -a

qurum

provisional

purgar

radicar

provisin

putativo -a

ramo

proyecto

quebramiento

rango

providencia
mento

s.f. provisin
s.m. proxecto

prueba

pronunciamiento

s.m. pronunciamento (decisin

xudicial) // pronuncia (f.)

pronunciar

proteger

v.t. protexer, amparar, abeirar

protesta

s.f. protesta

protesto

s.m. protesto (dunha letra de

cambio)

v.t. e p. pronunciar(se). Lo
pronuncio, mando y firmo: pronncioo, mndoo e
asnoo

protocolizacin

s.m. prognstico

protocolo

pronstico
propiedad

s.f. propiedade

propietario -a

s. propietario -a, dono -a

proposicin

s.f. proposicin

propuesta

s.f. proposta. A propuesta

de: por proposta de, a proposta de

propsito

s.m. propsito, f. intencin. A

propsito: de propsito,
mantenta, adrede, a propsito

s.f. inclusin no protocolo

protocolizar

v.t. protocolizar, inclur no

protocolo
s.m. protocolo

quebranto

adx. pblico -a // s.m. pblico

quebrar

ratificacin

queja

ratio

querella

rato

pblico -a
puesta

s.f. posta. Puesta en marcha:

posta en marcha

puja

v.t. quebrar, crebar, herniarse

s.f. queixa
s.f. querela, m. preito

querellar

s.f. punibilidade

quiebra

punibilidad
punible

adx. punible

punicin

adx. e s. querelante
v.p. querelar(se)
s.f. creba, quebra (fortuta, forzosa, fraudulenta, voluntaria)

quincenal

adx. quincenal

s.f. punicin

quinquenal

v.t. punir, castigar

quinquenio

s.f. puntualidade

quirgrafo -a

proveedor -a

puntualizar

v.t. precisar, concretar

v.t. e p. prover(se), abastecer,

fornecer, subministrar. Para
mejor proveer: para mellor
resolver, para decidir mellor

puo

s.f. providencia, disposicin.

Providencia de apremio:

pupilar

providencia

s.m. quebranto

v.t. poxar

pujar

puntualidad

proveer

v.t. quebrantar, estragar, danar

querellante

protutor -a

s. e adx. provedor -a, fornecedor -a, subministrador -a

s.m. quebrantamento, f. creba,

quebra

s.f. poxa. Puja a la llana: poxa

aberta

punir

s. protitor -a

s.m. rango

rasgo

s.f. publicidade

publicidad

s.m. protectorado

s.m. quebrantamento, quebramento, f. creba, quebra

s.m. ramo

quebrantar

proteccin

protectorado

adx. putativo -a

v.i. e p. radicar (v.i.)

v.t. publicar

pronto -a

s.f. proteccin, m. amparo,

abeiro

v.t. purgar

s.m. qurum

quebrantamiento

publicar

adx. pronto -a, disposto -a,

preparado -a // adv. pronto,
axia, decontado. Tan pronto como: tan pronto como,
axia que, logo que, en canto.
Pronto pago: pronto pagamento

s. pupilo -a

s.m. proba. Prueba fehaciente: proba fidedigna

proscripcin
s.f. proscricin

constrinxi-

adx. provisional, provisorio -a

pronosticar

v.t. prognosticar

de

s.m. puo. De su puo y letra: da sa man

pupilaje

s.m. pupilaxe (f.)

adx. pupilar

s.m. trazo, risco, aspecto / pl.

faccins, lias, riscos (do rostro, da cara). A grandes rasgos: sen entrar en detalles,
a grandes riscos, a grandes
trazos, con poucas palabras,
sucintamente
s.f. ratificacin
s.m. ratio
s.m. anaco, cacho, chisco (de
tempo). Al cabo de un rato:
de aqu (al) a un pouco

razn

s.f. razn. A razn de: a razn

de. Dar razn: informar. De
su razn: correspondente

raz

s.f. raz. Bienes races: bens

races. A raz de: por mor de,
debido a, a consecuencia de

adx. quinquenal

realquilar

s.m. quinquenio, lustro

reanudacin

adx. quirgrafo -a // s.m. quirgrafo

reasegurar

quita

s.f. quitacin, perdn (m.)

(dunha dbeda ou parte dela).
Quita y espera: quitacin e
espera

quito -a

adx. quito -a, libre, exento -a

v.t. subarrendar, subalugar

s.f. prosecucin, continuacin,
m. proseguimento
v.t. reasegurar

reaseguro

s.m. reaseguro

rebaja

s.f. rebaixa

rebajar

v.t. rebaixar

138

rebaje

s.m. rebaixe

rebasar

v.t. exceder, sobrepasar, superar

recabar

v.t. conseguir, obter. Recabar

fondos: conseguir fondos.
Las actas no se han recabado por dicho centro: as
actas non foron reclamadas
polo dito centro. Recab el
informe: solicitou o informe

recibo

s.m. recibo. Acusar recibo:

acusar a recepcin. Acuse
de recibo: xustificante de
recepcin, recibo. Aviso de
recibo: aviso de recibimento,
notificacin de recepcin

recidiva

s.f. recidiva

reciente

adx. recente

reciprocidad

s.f. reciprocidade

recuperar

redhibitorio -a

refrendo

recurrente

redimir

refutar

recurrible

redistribucin

rgimen

recurrir

redistribuir

v.t. e p. recuperar(se)
adx. recorrente
adx. recorrible
v.i. recorrer contra, apelar //
v.t. percorrer. Recurrir la
sentencia: recorrer contra
a sentenza. Recorrer una
distancia: percorrer unha
distancia

recaer

recin

recargo

reconciliacin

recaudacin

reconciliar

recaudador -a

reconduccin

recaudar

reconocer

recepcin

reconocimiento

receptacin

recontar

receptador -a

reconvenir

receptor -a

recopilacin

recesin

recopilar

rechazar

recriminacin

redencin

recriminar

redescuento

rectificacin

rdito

recuento

redhibicin

recuperacin

redhibir

v.i. recaer. Recaer sentencia: recaer sentenza

s.m. recarga (f.)
s.f. recadacin

adx. e s. recadador -a
v.t. recadar

s.f. recepcin

s.f. receptacin

s. receptador -a

adx. e s. receptor -a
s.f. recesin
v.t. rexeitar, desbotar, refugar,
repeler

rechazo

s.m. rexeitamento, desbotamento

recibimiento

s.m. recibimento. Recibimento a prueba: abrir o perodo de proba

adv. recn, recentemente, hai

pouco, pouco antes
s.f. reconciliacin
v.t. e p. reconciliar(se)
s.f. reconducin

recurso

s.m. recurso (contencioso administrativo, de amparo, de

apelacin, de casacin, de
nulidade, de reforma, de reposicin, de revisin, de splica,
econmico administrativo).
Recurso en ambos efectos: recurso en ambos os dous
efectos

adx. redhibitorio -a
v.t. redimir

v.t. redistribur

regir

reduccin

registrador

reducir

registrar

v.t. render, producir rdito

v.t. e p. reducir(se), minorar,

minguar, diminur, rebaixar

redundancia

adx. reembolsable

reglamentacin

v.t. reembolsar

reglamentar

reembolsable

s.f. regra

reembolsar
reembolso

s.m. reembolso,
f. restitucin

recusante

v.t. reconvir

recusar

referente

s.f. compilacin, coleccin

recproco -a

referir

s.f. recuperacin

s.m. rexistro

regla

v.t. recontar

s.m. reconto

v.t. rexistrar

registro

s.f. redundancia

recusacin

s.f. rectificacin

v.t., i. e p. rexer(se)
adx. e s. rexistrador -a

s.f. reducin

s.m. recoecemento

v.t. recriminar

s.m. rxime. Rgimen de

bienes gananciales: rxime
de bens gananciais

redituar

recusable

s.f. recriminacin

v.t. refutar, rebater

s.f. redistribucin

v.t. e p. recoecer

v.t. recompilar

s.m. referendo

s.f. regulamentacin

reintegro,

v.t. regulamentar

reglamento

s.m. regulamento

adx. recusable

reemplazar

reglar

s.f. recusacin

reemplazo

regresar

adx. e s. recusante
v.t. recusar

adx. recproco -a. A la recproca: da mesma maneira

v.t substitur

s.f. substitucin // m. recrutamento anual, f. quinta

v.t. e p. referir(se)

regular

reforma

s.f. reforma

s.m. redesconto

refrendacin

v.t. redhibir

s.f. regresin

regulacin

reformar

s.f. redhibicin

v.i. regresar

regresin

adx. referente

s.f. redencin

s.m. rdito

v.t. regrar

s.f. regulacin
v.t., i. e p. regular, rexer(se) //
adx. regular, uniforme, homoxneo -a

v.t. reformar

regularizacin

s.f. referendo (m.)

regularizar

v.t. referendar, autorizar, autentificar

rehabilitacin

refrendar

refrendario -a

adx. e s. referendario -a

s.f. regularizacin
v.t. e p. regularizar(se)
s.f. rehabilitacin

rehabilitar

v.t. e p. rehabilitar(se)

139

rehusar

licto: patrimonio sucesorio

replanteo

rescate

resultante

rescindir

resultas (a, de)

v.t. refusar, rexeitar, desbotar,

denegar

rellenar

s.f. reincidencia

remanente

rplica

rescisin

adx. reincidente

remesa

replicar

reserva

remisin

reponer

remitir

reposicin

remocin

repregunta

remover

reprensin

remuneracin

repudiacin

rendimiento

repudio

rendir

requerimiento

reincidencia
reincidente
reincidir

v.i. reincidir

reintegrar

v.t. e p. reintegrar(se)

reintegro

s.m. reintegro

reinversin

s.f. reinvestimento (m.)

reiteracin

s.f. reiteracin

reiterar

v.t. reiterar, repetir, insistir, recalcar, teimar

reivindicacin

s.f. reivindicacin

reivindicar

v.t. reivindicar (reclamar ou

recuperar un dereito) // responsabilizarse

relacionar

v.t. e p. relacionar(se)

relacin

s.f. relacin. En relacin con:

en relacin con, respecto de,
verbo de

relatora

s.f. relatora

relegar

v.t. relegar, desterrar, expatriar, marxinar, arredar, afastar, isolar

relevacin

v.t. cubrir, encher (un formulario, cuestionario, etc.)

adx. e s.m. remanente
s.f. remesa
s.f. remisin
v.t., i. e p. remitir(se), expedir
s.f. remocin
v.t. remover

s.f. remuneracin
s.m. rendemento
v.t. e p. render(se)

renovacin

v.t. e p. repoer(se), repor(se)

s.f. reposicin
s.f. repregunta
s.f. reprensin

s.f. repudiacin
s.m. repudio

s.m. requirimento. A requerimiento de: por requirimento

de, a requirimento de

loc. como consecuencia de, a

resultas de, de resultas de

s.f. rescisin

resumen

s.f. reserva. A reserva de: ags

(de), salvo, excepto, fra de

resumir

resea

s.f. descricin breve // recensin (dunha publicacin)

resear

v.t. indicar, sinalar, recensionar

resguardo

s.m. resgardo, abeiro // resgardo, recibo, xustificante

s.m. resumo
v.t. resumir

retencin

s.f. retencin

retener

v.t. reter

reticencia

s.f. reticencia

retirar

v.t. e p. retirar(se), arredar, xubilar(se)

resolutorio -a

retiro

resolver

retractacin

respecto

retractar

adx. resolutorio -a
v.t. resolver
s.m. respecto. Con respecto
a: con respecto a, respecto
de, verbo de, en relacin con.
Respecto a/de: con respecto
a, verbo diso. Al respecto:
con respecto a iso, verbo diso

s.m. retiro

s.f. retractacin
v.t. e p. retractar(se)

v.t. renovar, anovar

requesta

s.f. renda. A renta: a renda

requisa

respetar

retranquear

adx. rendible, rendoso -a, produtivo -a

requisitoria

respeto

retranqueo

responder

retrasar

respuesta

retraso

s.f. resaca

restitucin

retribucin

v.i. resaltar

restituir

retribuir

s.m. resarcimento, f. indemnizacin

restriccin

retroaccin

resultando

retroactivo -a

renovar
renta

rentable
reparto

s.m. repartimento, reparticin

repasar

v.t. repasar

repaso

s.m. repaso

v.t. relevar (dar relevo) // relevar (eximir dalgunha obriga)

repercutir

adx. sucesorio -a. Caudal re-

v.i. replicar

v.t. rescindir

adx. resultante

requerir

repercusin

relicto -a

s.f. rplica

s.m. rescate

s.f. renovacin, anovamento

s.f. exencin (dunha obriga)

relevar

s.m. trazado de planta, f. traza.

Replanteo de cimientos:
trazado para escavacin

s.f. repercusin
v.i. repercutir

repetir

v.t. e p. repetir(se)

v.t. requirir
s.f. requesta
s.f. requisa

s.f. requisitoria

requisitorio -a

adx. requisitorio -a // s.f. requisitoria

resaca

resaltar

resarcimiento
resarcir

v.t. e p. resarcir(se)

v.t. respectar
s.m. respecto
v.t. e i. responder
s.f. resposta

s.f. restitucin
v.t. restitur

s.f. restricin
s.m. resultando

retracto

s.m. retracto

retraer

v.t. e p. retraer(se)
v.t. recuar

s.m. recuado

v.t. e p. atrasar(se)
s.m. atraso

s.f. retribucin
v.t. retribur

s.f. retroaccin

adx. retroactivo -a

140

retrocesin

s.f. retrocesin

retrodonacin

riesgo

s.m. perigo, risco. A riesgo y

ventura: a risco e ventura

saldo

secretariado

saliente

secretario -a

s.m. saldo

s.m. secretariado

s.f. retrodoazn

rigor

v.t. retrotraer

riguroso -a

salvaguardia

secretara

s.f. retrovenda

rito

salvar

secreto

s.m. retn

robar

salvedad

sede

v.t. e p. reunir(se)

robo

retrotraer

retroventa
retn

reunir

reunin

s.f. reunin, xuntanza

s.m. rigor

adx. rigoroso -a
s.m. rito
v.t. roubar
s.m. roubo

rogar

v.t. e i. rogar, pregar

revalorizacin

rogatorio -a

revalorizar

rollo

revaluacin

rbrica

revaluar

ruego

s.f. revalorizacin
v.t. revalorizar
s.f. revaliacin
v.t. e p. revalorizar(se)

revendedor -a
s. revendedor -a

reventa

s.f. revenda

adx. rogatorio -a
s.m. rolo
s.f. rbrica
s.m. rogo. Ruegos y preguntas: rolda aberta de intervencins, intervencins libres, rogos e preguntas. A su ruego:
a pedimento seu

adx. sante, saliente, sobranceiro -a // s.m. saliente, sante

s.f. salvagarda
v.t. salvar

s.f. limitacin, restricin, excepcin // especificacin, particularidade

salvo -a

adx. salvo -a. Sano y salvo:

san e salvo // prep. salvo, ags,
excepto. Salvo error u omisin: salvo erro ou omisin.
Salvo buen fin: salvo bo fin.
Salvo que: salvo que, de non
ser que, non sendo que, fra
de que, a menos que, excepto
que

salvoconducto

s.m. salvoconduto

sancionador -a

adx. sancionador -a

reversin

ruina

sancionar

reverso

ruinoso -a

sancin

ruptura

saneamiento

sabiendas (a, de)

sanear

s.f. reversin
s.m. reverso

revertir

v.i. reverter

revisar

v.t. revisar

revisin

s.f. revisin

revocable

s.f. runa

adx. ruinoso -a
s.f. ruptura

loc. a sabendas de, mantenta,

adrede, sabendo

saca

sentenciar

s.f. secretara

separacin

adx. secreto -a // s.m. segredo

ser (a no, que)

s.f. s (eclesistica) // sede (domicilio dun organismo)

serie

s.f. segregacin

servicio

loc. enseguida, deseguida, axia

servidumbre

v.t. e t. seguir

sesgar

segregacin

seguida (en)
seguir

seguridad

s.f. seguridade, seguranza, certeza

seguro

s.m. seguro // adx. seguro -a

segn

prep. e conx. segundo. Segn

lei: segundo a lei. Segn lo
dispuesto: segundo o disposto, de acordo co que dispn

sellado -a

semana

sazn (a la)

semoviente

v.t. revogar, anular // revocar,

lucir

saldar

s.m. salario
v.t. saldar

seccin

s.f. seccin

s.f. servidume. Servidumbre

de paso: pasanta, serventa
v.t. cortar diagonalmente // fig.
torcer, derivar, nesgar

sesgo (al)

loc. ao nesgo

sesin

s.f. sesin

seal

s.m. sinal

sealamiento

s.m. sinalamento

si

adx. san (f. sa). Sano -a y salvo -a: san e salvo

loc. daquela, naquel tempo,

entn

s.m. servizo

s.m. selo, cuo

sello

s.f. sala

salario

s.f. serie

sealizar

v.t. sanear

semanal

s.f. revogacin

loc. a non ser que, non sendo

que

v.t. selar

sellar

s.f. satisfaccin

s.f. separacin

sealar

s.m. saneamento

sano -a

v.t. e i. sentenciar

adx. selado -a // s.m. seladura

(f.)

satisfaccin

sala

revocar

s.f. sancin

s.f. sentenza. Dictar sentencia: dar, pronunciar ou proferir sentenza

s. secretario -a. Secretario

judicial: secretario xudicial

s.f. saca. Saca de autos: pblica forma

adx. revogable

revocacin

v.t. sancionar

sentencia

s.f. semana

v.t. sinalar. Sealar da y

hora: sinalar da e hora
v.t. sinalizar
conx. se. Si procede: se procede, se corresponde. Si se
tercia: se o caso

adx. semanal

siempre

adx. semovente

signatario -a

v.t., i. e p. sentar(se), acaer //

asentar, inscribir, acaer

signatura

sentar

adv. siempre

adx e s. signatario -a, asinante

s.f. sinatura

141

significar

sobreprecio

sospecha

signo

sobreprima

sospechar

siguiente

sobreseer

subalterno -a

silencio

sobreseguro

subarrendador -a

simulacin

sobreseimiento

subarrendamiento

sin

sobresedo -a

subarrendar

sobresueldo

subarrendatario -a

sociedad

subasta

v.t. significar
s.m. signo

adx. seguinte
s.m. silencio

s.f. simulacin
prep. sen. Sen nimo de lucro: sen finalidade de lucro.
Sin falta: sen falta. Sin ms
trmites: sen mis trmites.
Sin menoscabo: sen prexuzo. Sin perjuicio de que:
sen prexuzo de que

sinalagmtico -a

adx. sinalagmtico -a

sindicacin

s.f. sindicacin

sndico

s.m. sobreprezo
s.f. sobreprima
v.t. sobreser

s.m. sobreseguro

s.m. sobresemento
adx. sobresido -a
s.m. sobresoldo

s.f. sociedade. Sociedad en

comandita: sociedade en
comandita. Sociedad de gananciales: sociedade de gananciais

solar

s.m. soar, terreo, predio // adx.

solar

s.f. sospeita

subscribir

adx. e s. subalterno -a

subscripcin

adx. e s. subarrendador -a

subsidiario -a

s.m. subarrendamento

subsidio

v.t. subarrendar

adx. e s. subarrendatario -a

subdelegacin

s.f. subdelegacin

solvencia

subordinado -a

solventar

adx. e s. servente

sistema

s.m. suborno

sobrecarga

s.f. sobrecarga

sobrecargo

s.m. sobrecarga (f.)

suma

substitucin

s.f. substitucin

s.m. suxeito
s.f. suma. Suma y sigue: suma
e segue

s.f. subenfiteuse
s.f. subida, suba
v.t., i. e p. subir

adx. e s. subordinado -a

v.t. substitur

adx. e s. substituto -a
s.f. subtraccin

substraer

adx. sumario -a // s.m. sumario

adx. e s. subministrador -a
v.t. subministrar -a, fornecer,
prover, abastecer

subtraer

suministro

v.t. subvencionar

sumisin

subvencionar
subvencin

s.m. subvencin

suceder

v.t. suceder

s.m. subministracin (f.)

s.f. sumisin

sumo -a

adx. sumo -a // s.m. sumo //

f.suma, adicin A lo sumo:
como mximo, como moito

subrepcin

sucesin

supervisar

subrepticio -a

suceso

supervit

v.t. e p. someter(se)

subrogacin

sucesor -a

suplantacin

v.t. soportar, soster, aturar

subrogatorio -a

suelo

suplementario -a

s.m. sorteo

subsanable

someter

v.t. subornar

v.t. instrur, tramitar

substanciar

v.t. e p. suxeitar(se)

suntuario -a

s.f. soberana

soborno

sujeto

subrayar

v.t. resolver, solucionar / liquidar (unha dbeda)

solvente

sobornar

s.m. subsidio

s.f. suxeicin

sucesivo -a

s.f. sistema

soberana

sujetar

substraccin

s.m. subcomisario -a

solicitud

sirviente

adx. subsidiario -a

v.t. suxerir

suministrar

subcomisario -a

s.m. sinistro

s.f. solvencia

sujecin

suministrador -a

subir

s.f. sntese

s.f. subscricin

substituto -a

adx. sinistrado -a

sntesis

sugerir

v.t. poxar, licitar

subida

s.f. solicitude

s.f. suxestin

v.t. subscribir

sumario

solicitar

v.t. solicitar

s.m. sufraxio

sugerencia

substituir

subenfiteusis

siniestro

sufragio

s.f. poxa, licitacin

subastar

solicitante

adx. e s. solicitante

v.t. emendar, reparar, corrixir,

rectificar, sanear

v.t. sospeitar

s. sndico

siniestrado -a

subsanar

adx. solvente

soportar
sorteo

soslayar

v.t. meter de travs // evitar,

esquivar, eludir

v.t. subliar

s.f. subrepcin

adx. subrepticio -a
s.f. subrogacin

adx. subrogatorio -a
v.t. emendable, reparable, corrixible, rectificable, resoluble, solucionable, saneable

adx. sucesivo -a
s.f. sucesin
s.m. suceso

adx. e s. sucesor -a, herdeiro -a

s.m. chan (superficie pola que
se anda), solo (extensin, terreo onde se pode edificar)

suficiente

adx. suficiente, abondo

adx. suntuario -a
v.t. supervisar, controlar
s.m. supervit, excedente
s.f. suplantacin

adx. suplementario -a

suplencia

s.f. suplencia

suplente

adx. e s. suplente

142

supletorio -a

suspensin

tanteo

terreno

timbre

splica

suspenso -a

tanto

territorialidad

tipicidad

territorio

tipificar

tesis

tipo

adx. supletorio -a
s.f. splica, rogo (m.)

suplicacin

s.f. suspensin
s.m. suspenso // adx. suspenso-a

s.m. tento, tenteo

adx. tanto -a // s.m. punto //
adv. tanto Tanto por ciento:
tanto por cento. Por tanto:
polo tanto, xa que logo // s.m.
punto. A tanto alzado: a prezo fixado, a prezo acordado

s.f. suplicacin

sustanciar

v.t. suplicar

sustento

adx. suplicatorio -a // s.m. suplicatorio

sustitucin

tarifa

suplico

tasa

s.m. solicitude (f.), peticin (f.)

sustituir

v.t. substitur

suplido

sustituto -a

suponer

sustraccin

suposicin

sustraer

supresin

tabln

suplicar

suplicatorio -a

adx. suplido, reposto

v.t. supoer, supor
s.f. suposicin
s.f. supresin

suprimir

v.t. suprimir

supuesto

adx. suposto -a // s.m. suposto.

Por supuesto: por suposto

suputar

v.t. suputar

surgir

v.t. xurdir

surtir

v.i. prover, subministrar. Surtir efectos: producir efectos

suscribir

v.t. subscribir

suscripcin

s.f. subscricin

suscriptor

adx. e s. subscritor -a

v.t. instrur, tramitar

s.m. sustento

s.f. substitucin

s. e adx. substituto -a

s.m. territorio
s.f. tese

tesorero -a

s. tesoureiro -a

s.f. tarifa

tesorera

s.f. taxa. Tasa de inters: taxa

de xuro

tesoro

tasacin

s.f. taxacin. Tasacin de

costas: taxacin de custas

adx. testado -a

titular

s. testador -a, testamenteiro -a

titularidad

adx. testamentario -a. Heredero testamentario: herdeiro testamentario // s. testamenteiro -a

ttulo

s.f. testamentara

tomar

testado -a

testamentario -a

s.m. madeiro, tboa grande /

taboleiro (de anuncios)

tcnico -a

adx. tcnico -a // s.f. tcnica,

especificidade

testamentara

s.f. tacha, falta, m. defecto. Tacha de testigo: rexeitamento

de testemua

telefax
tener

testamento

s.f. riscadura, riscada

tenor

testar

tachadura
tachar

v.i. tachar, acusar, cualificar //

riscar, borrar

tcito -a

s.m. telefax
v.t. ter
s.m. teor // loc. A tenor de: a
teor de, de acordo con, segundo o teor de. Tenor literal:
teor literal

adx. tcito -a

tentativa

s.m. talonario

tercerista

s.m. taln. Taln de ventanilla: nota de ingreso na caixa

tercera

talonario
taln

tamao

adx. tamao -a // s.m. tamao

suspensivo -a

tantear

s.m. tampn
v.t. tentear, tentar

s.m. tipo de cambio, tipo de

desconto, tipo (de xuro) preferencial, tipo impositivo, tipo
de redesconto

titulado -a

tasar

tacha

v.t. tipificar

s.m. tesouro

v.t. e p. subtraer(se)

v.t. taxar

s.f. tipicidade

titulacin

testador -a

adx. e s. taxador -a

s.m. timbre

s.f. tesourara, tesourera

tasador -a

tampn

adx. suspensivo -a

s.f. territorialidade

s.f. subtraccin

suspender

v.t. e p. suspender(se)

s.m. terreo, solo

s.m. testamento

s.f. titulacin
adx. e s. titulado -a
adx. e s. titular // v.t. titular
s.f. titularidade
s.m. ttulo (lucrativo, ao portador, xusto, oneroso)

tomador -a

s. tomador -a
v.t. tomar. Tomar parte: tomar parte, concorrer, participar

v.i. e t. testar

tomo

s.f. testificacin

total

v.i. testificar

totalizar

s. testemua (f.)

traba

testificacin
testificar

s.m. tomo
adx. e s.m. total

s.f. tentativa

testigo

s. terceiro

testimoniar

s.f. tercera

testimonio

trabajo

tiempo

trabar

trmino

s.m. termo, marco / termo, remate, f. fin / prazo. Trmino

de tres das: prazo de tres
das. Trmino municipal:
concello, termo municipal

v.i. testemuar
s.m. testemuo. Testimonio
rogado: testemuo rogado
s.m. tempo. En tiempo y forma: no tempo e na forma que
correspondan

v.t. totalizar
s.f. traba. Traba de embargo:
embargo
s.m. traballo. Trabajo a destajo: traballo ao axuste
v.t. trabar. Trabar embargo:
embargar. Trabar los bienes: embargar os bens

143

traduccin

transigir

tributario -a

unificar

traductor -a

transmisible

trienal

unilateral

traer

transmisin

trimestral

unir

transmitir

trueque

transponer

truncamiento

traicin

trascendencia

trfico

tramitacin

traslacin

tramitar

trasladar

s.f. traducin

adx. e s. tradutor -a

v.t. traer. Traer aparejada

ejecucin: traer, levar aparellada execucin. Traer los
autos a la vista: traer os autos vista
s.f. traizn

s.f. tramitacin
v.t. tramitar

trance

s.m. transo. Trance y remate: transo e remate

transaccin

s.f. transaccin

transbordo

v.i. e t. transixir
adx. transmisible
s.f. transmisin
v.t. transmitir
v.t. transpoer, transpor
s.f. transcendencia
translacin

v.t. e p. trasladar(se) // v.t. trasladar, atrasar, verter, comunicar

traslado

s.m. traslado. Traslado a la

parte: comunicarlle parte,
trasladarlle parte

s.m. transbordo

traspasar

v.t. transcribir

trasunto

transcribir

transcripcin
s.f. transcricin

transcurrir

v.i. transcorrer

transcurso

s.m. transcurso

transente

adx. e s. transente

transferencia

s.f. transferencia

transferible

adx. transferible

transferir

v.t. transferir

adx. tributario -a
adx. trienal

adx. trimestral
s.m. troco, cambio
s.m. truncamento
s.m. trfico. Trfico de influencias: trfico de influencias

trmite

unin

vacaciones

unnime

vacancia

urgencia

vacante

adx. unitario -a
s.f. unin

adx. unnime
s.f. urxencia

adx. til

s.f.pl. vacacins
s.f. vacancia
adx. vacante

vaco -a

usar

valedor -a

uso

validacin

s.f. vez, quenda, rolda

usucapir

validar

s.f. tutela

usucapin

validez

adx. e v.t. tutelar

usufructar

valija

s. titor -a

usufructo

s.f. situacin, posicin, localizacin

usufructuario -a

valorativo -a

usura

valorizacin

usurero -a

valorizar

ultimar

usurpacin

vala

tutelar

tutor -a

v.t., i. e p. tratar(se)

ubicacin

s.m. tribunal (eclesistico, superior de xustiza, correccional, de apelacin, de casacin,

de grande instancia, do criminal)

til

v.t. e p. alternar(se), rotar(se),

aquendar(se). Turnar de oficio: asignar de oficio, aquendar de oficio

s.m. tratamento

tribunal

adx. nico -a

unitario -a

urgir

tutela

loc. a travs de

nico -a

s.m. trnsito

turnar

s.f. copia (dun escrito) / f.

imaxe, copia, reproducin,
m. reflexo, traslado

travs (a, de)

v.t. unir, agrupar, xuntar // v.p.

engadirse, xuntarse

urgente

turno

tratar

adx. unilateral

s.m. trmite

trnsito

v.t. traspasar

tratamiento

v.t. e p. unificar(se)

(que non pode haber outro -a

despois). Disposicin final:
disposicin derradeira. ltima voluntad: derradeira
vontade

ubicar

v.i. localizarse, atoparse, encontrarse, estar situado, colocar, radicar

v.t. ultimar, rematar, acabar

adx. urxente
v.i. urxir
v.t. e i. usar
s.m. uso. Para uso y disfrute: para uso e gozo
v.t. usucapir
s.f. usucapin
v.t. usufrutar
s.m. usufruto

adx. e s. usufrutuario -a
s.f. usura

s. usureiro -a

s.f. usurpacin

s.m. baleiro, baldeiro // adx. baleiro -a, baldeiro -a

valedero -a

adx. valedoiro -a
s. valedor -a

s.f. validacin. Validacin de

poder: validacin de poder
v.t. validar
s.f. validez
s.f. maleta, bolsa. Valija diplomtica: carteira diplomtica

adx. valorativo -a
s.f. valorizacin
v.t. valorizar
s.f. vala

transgredir

tributacin

unanimidad

usurpar

vlido -a

transgresin

tributar

unidad

ltimo -a

vecinal

v.t. transgredir, infrinxir

s.f. transgresin, infraccin

s.f. tributacin
v.t. tributar

s.f. unanimidade
s.f. unidade

v.t. usurpar
adx. ltimo -a// derradeiro -a

adx. vlido -a
adx. vecial

144
trol de alfndegas, control de
aduanas // En vista a: de cara
a. A la vista de: vista, en
presenza de

ya que

pt. e adx. visto -a. Visto bueno (v. b.): visto e prace (v.
e pr.)

yerno

adx. vitalicio -a

zanjar

vecindad

venir

vicepresidencia

vecindario

venta

vicio

vecino - a

ventaja

vidual

veda

ventajoso -a

vigencia

vedado -a

ver

vigor

vitalicio -a

verbal

vinculacin

viudedad

verdadero -a

vinculante

viudez

veredicto

vnculo

viudo -a

zona

verificacin

vincular

vivienda

zonal

vindicacin

vivir

vocal

s.f. vecianza
s.m. vecianza (f.)
adx. e s. vecio -a
s.f. veda

adx. vedado -a, prohibido -a.

Coto vedado: couto vedado
// s.m. couto, f. coutada. Vedado de caza ou de pesca:
zona de caza ou de pesca prohibida

vedar

v.t. vedar, prohibir, impedir

vehculo

s.m. vehculo

vejacin

v.i. e p. vir(se)
s.f. venda, transaccin
s.f. vantaxe

adx. vantaxoso -a
v.t. e p. ver(se)
adx. verbal

adx. verdadeiro -a
s.m. veredicto

s.f. verificacin. Verificacin

de poderes: verificacin de
poderes

s.f. vicepresidencia
s.m. vicio
adx. vidual
s.f. vixencia
s. vigor

s.f. vinculacin, m. vencello

adx. vinculante
s.m. vnculo, vencello
v.t. e p. vincular(se)
s.f. vindicacin

s.f. vexacin, aldraxe

verificar

vindicar

adx. vexatorio -a

versar

violacin

s.f. vellez, ancianidade, senectude

verdico -a

violar

vejatorio -a
vejez

v.t. e p. verificar(se)
v.i. versar

adx. verdico -a

velar

veto

venal

vez

v.i. e p. velar(se)
adx. venal

vencimiento

s.m. vencemento. Vencimiento del plazo: vencemento do prazo

vender

v.t. e p. vender(se)

vendible

adx. vendible

vend

s.m. certificado de venda

venia

s.f. venia. Con la venia: coa

venia

venidero -a

adx. vindeiro -a

s.m. veto
s.f. vez. A su vez: sa vez,
cando lle corresponda, pola
sa banda. A la vez: vez, a
un tempo, conxuntamente,
asemade. A veces: s veces,
por veces. De vez en cuando: de cando en vez, de vez
en cando, de cando en cando.
Toda vez que: xa que, dado
que, sendo as que

va

s.f. va. Va de apremio: va

de constrinximento ou va
executiva

viabilidad

s.f. viabilidade

v.t. vindicar
s.f. violacin
v.t. violar

violencia

s.f. violencia

violentar

v.t. violentar

virtud

s.f. virtude. En virtud de: en

virtude de, por razn de, segundo

visto -a

s.f. viuvez
s.f. viuvez

adx. e s. vivo -a
s.f. vivenda
v.i. vivir // s.m. vivir, vida
adx. vocal (da voz, vocalista) //
s. vogal (membro dun rgano,
letra do alfabeto)

volumen

s.m. volume

voluntad

s.f. vontade

voluntario -a

adx. voluntario -a

voluntariedad

s.f. voluntariedade

votacin

s.f. votacin

visado -a

votar

visar

voto

visita

voz

s.m. visado // adx. visado -a

v.t. visar
s.f. visita. Girar visita: visitar

vista

s.f. vista. Vista de los locales:

vista (ou exame) dos locais //
s.m. Vista de aduanas: con-

v.t. e i. votar
s.m. voto
s.f. voz. Con voz y voto: con
voz e voto

vulnerar

v.t. vulnerar, danar, infrinxir,

quebrantar

loc. xa que, posto que, dado

que, tendo en conta que

yacente

adx. xacente
s. xenro, f. nora

yuxtaposicin

s.f. xustaposicin
v. gabiar (abrir gabias) // fig.
resolver (problemas, dificultades) // coutar, rematar (unha
cuestin, un asunto)
s.f. zona
adx. zonal