Professional Documents
Culture Documents
NARODOWEJ
Elbieta Maek
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji Pastwowy Instytut Badawczy
Radom 2006
Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego
Recenzenci:
lek. med. Magorzata Polkowska
dr Maria Pietruszewska
Opracowanie redakcyjne:
mgr Magorzata Sotysiak
Konsultacja:
mgr Magorzata Sotysiak
Korekta:
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji Pastwowy Instytut Badawczy, Radom 2006
SPIS TRECI
1. Wprowadzenie
2. Wymagania wstpne
3. Cele ksztacenia
4. Materia nauczania
4.1. Anatomia i fizjologia koczyny grnej
4.1.1. Materia nauczania
4.1.2. Pytania sprawdzajce
4.1.3. wiczenia
4.1.4. Sprawdzian postpw
4.2. Zabiegi pielgnacyjne koczyny grnej
4.2.1. Materia nauczania
4.2.2. Pytania sprawdzajce
4.2.3. wiczenia
4.2.4. Sprawdzian postpw
4.3. Preparaty pielgnacyjne do paznokci
4.3.1. Materia nauczania
4.3.2. Pytania sprawdzajce
4.3.3. wiczenia
4.3.4. Sprawdzian postpw
4.4. Pielgnacja paznokci u rk
4.4.1. Materia nauczania
4.4.2. Pytania sprawdzajce
4.4.3. wiczenia
4.4.4. Sprawdzian postpw
5. Sprawdzian osigni
6. Literatura
3
5
6
7
7
7
12
12
13
14
14
17
18
21
22
22
24
24
25
26
26
28
29
32
33
38
1. WPROWADZENIE
Poradnik bdzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy z zakresu pielgnacji koczyn
grnych z uwzgldnieniem anatomii i fizjologii koczyn grnych oraz paznokci, czynnikw
wpywajcych na stan skry wskazanych partii ciaa a take wykonywania zabiegw
redukujcych najczciej spotykane defekty kosmetyczne koczyn grnych oraz
wykonywania zabiegw pielgnacyjnych na doniach i paznokciach dostosowanych do
indywidualnych potrzeb klienta. Zamieszczony materia nauczania zawiera najwaniejsze
informacje dotyczce wymienionych zagadnie i wskazuje tematyk, z jak powiniene si
zapozna poprzez wyszukanie odpowiednich informacji we wskazanej literaturze. Poradnik
zawiera:
1. Wymagania wstpne, czyli wykaz niezbdnych umiejtnoci i wiedzy, ktre powiniene
mie opanowane, aby przystpi do realizacji tej jednostki moduowej.
2. Cele ksztacenia tej jednostki moduowej.
3. Materia nauczania umoliwiajcy samodzielne przygotowanie si do wykonania wicze
i zaliczenia sprawdzianw. Wykorzystaj do poszerzenia wiedzy wskazan literatur oraz
inne rda informacji. Obejmuje on rwnie wiczenia, ktre zawieraj:
sprawdzian teoretyczny.
4. Przykady wicze oraz zestawy pyta sprawdzajcych Twoje opanowanie wiedzy
i umiejtnoci z zakresu caej jednostki. Prawidowe wykonanie wicze jest dowodem
osignicia umiejtnoci praktycznych okrelonych w tej jednostce moduowej.
Wykonujc sprawdziany postpw powiniene odpowiada na pytanie tak lub nie, co
oznacza, e opanowae materia albo nie.
Jeeli masz trudnoci ze zrozumieniem tematu lub wiczenia, to popro nauczyciela lub
instruktora o wyjanienie i ewentualne sprawdzenie, czy dobrze wykonujesz dan czynno.
Po zrealizowaniu materiau sprbuj zaliczy sprawdzian osigni z zakresu tematyki
jednostki moduowej.
514[03].Z1
Kosmetyka pielgnacyjna
514[03].Z1.01
Organizacja stanowisk pracy w gabinecie
kosmetycznym
514[03].Z1.03
Pielgnowanie zdrowej skry
514[03].Z1.02
Wykonywanie masau pielgnacyjnego
514[03].Z1.04
Pielgnowanie koczyn grnych
514[03].Z1.06
Pielgnowanie oczu i ich oprawy
514[03].Z1.05
Pielgnowanie koczyn dolnych
2. WYMAGANIA WSTPNE
3. CELE KSZTACENIA
4. MATERIA NAUCZANIA
4.1. Anatomia i fizjologia koczyny grnej
4.1.1. Materia nauczania
Omawiajc anatomi i fizjologi koczyny grnej naley wspomnie o nalecych do
niej topograficznie i czynnociowo:
kociach i ich poczeniach,
miniach,
naczyniach krwiononych,
naczyniach limfatycznych,
nerwach,
skrze.
Koci i ich poczenia
W skad szkieletu koczyny grnej wchodzi 37 koci. S wrd nich koci obrczy:
opatka i obojczyk oraz koci koczyny grnej wolnej: ramienna, koci przedramienia
(okciowa, promieniowa), koci rki.
opatka jest koci pask, trjktn, posiada 3 brzegi, 3 kty, 2 wyrostki: kruczy
grzbietow (tyln, wyczuwalny jest na niej grzebie opatki). Wydrenie stawowe opatki
tworzy panewk dla gowy koci ramiennej tworzc staw ramienny. Staw ten czy koczyn
grn woln z jej obrcz. Jest to staw wieloosiowy, prosty, kulisty, wolny, o duym zakresie
ruchw: zginanie, prostowanie, odwodzenie, przywodzenie, ruchy obrotowe. opatka poprzez
posiadaj po trzy paliczki (bliszy, rodkowy, dalszy). Paliczek dalszy jest spaszczony
i posiada guzowato paliczka dalszego. Rka stanowi bardzo sprawny aparat narzdu ruchu.
Moe wykonywa nastpujce rodzaje ruchw:
przeciwstawianie kciuka palcowi II i pozostaym palcom,
ujmowanie przedmiotw w cgi, ktrych jednym ramieniem jest kciuk, a drugim
pozostae palce,
chwytanie przedmiotw na doni ustawionej ku grze i palcami dostosowanymi do
ksztatu przedmiotu,
dziaanie na zasadzie hakw jak np.: podczas odsuwania szuflady.
Taka dua rnorodno ruchw jest moliwa dziki duej liczbie staww czcych
poszczeglne koci rki. Wyrniamy stawy midzynadgarstkowe (le midzy bliszym
i dalszym szeregiem koci nadgarstka, jak rwnie midzy poszczeglnymi komi
nadgarstka), stawy nadgarstkowo rdrczne, stawy rdrczno paliczkowe. Wszystkie
stawy wzmocnione s wizadami.
Minie koczyny grnej
Analogicznie do podziau wyrniamy minie:
a) obrczy koczyny grnej,
b) ramienia,
c) przedramienia,
d) rki.
Minie przd
Minie - ty
10
Ostatni cz koczyny grnej stanowi rka. Posiada ona minie uoone w trzy grupy:
minie kciuka (tworz kb), minie rodkowe doni i minie poruszajce palcem maym
(kbik). Minie te le gwnie na powierzchni doniowej, poniewa powierzchnia
grzbietowa rki zawiera gwnie cigna mini przedramienia. Do kbu nale minie
kciuka: odwodziciel krtki, zginacz krtki, przeciwstawiasz, przywodziciel. Minie kbiku
to misie: odwodziciel palca maego, zginacz krtki palca maego, przeciwstawiasz palca
maego, doniowy krtki. Minie te rozpoczynaj si na koci grochowatej i haczykowatej
oraz na przylegajcej czci troczka zginaczy. Minie rodkowe rki to minie glistowate
(nazwane z powodu okrgego, wyduonego ksztatu), minie midzykostne doniowe
(przywodz palce do palca rodkowego), minie midzykostne grzbietowe (odwodz palce II
i IV od rodkowego).
Unerwienie koczyny grnej
Unerwienie mini i skry caej koczyny grnej pochodzi od nerww splotu
ramiennego. Dzielimy je na dwie grupy: gazie krtkie unerwiajce minie okolicy barku
i gazie dugie unerwiajce pozosta cz koczyny. Gazie dugie powstaj z trzech
pczkw splotu ramiennego:
od pczka bocznego odchodzi nerw miniowo skrny i boczna cz nerwu
porodkowego unerwiaj m.in.: ruchowo misie kruczo ramienny, ramienny
i dwugowy ramienia, czuciowo skr powierzchni przedniej przedramienia.
od pczka przyrodkowego odchodzi przyrodkowa cz nerwu porodkowego, nerw
okciowy(unerwia zginacz okciowy nadgarstka i czciowo zginacz gboki palcw),
nerw skrny ramienia przyrodkowy (unerwia skr dou pachowego, przyrodkow
powierzchni ramienia), nerw skrny przedramienia przyrodkowy (unerwia czuciowo
skr przedramienia po stronie okciowej powierzchni przedniej).
z pczka tylnego powstaje nerw promieniowy jest najgrubszym nerwem splotu, unerwia
m. in. misie trjgowy ramienia, skr boczno tylnej czci ramienia, tylnej
powierzchni przedramienia, misie ramienno promieniowy, wszystkie prostowniki
przedramienia i misie okciowy, stron grzbietow palcw.
Nerwy rki pochodz z nerwu porodkowego, okciowego i promieniowego. Dwa
pierwsze oddaj zarwno gazie czuciowe jak i ruchowe, a nerw promieniowy wysya tylko
gazie skrne.
Cechy zdrowej skry koczyny grnej
Do typowych cech skry zalicza si: barw (zalen od iloci barwnika wytwarzanego
w naskrku), grubo i odporno (najciesza na powiekach, redniej gruboci na przedniej
powierzchni tuowia, najgrubsza na doniach i podeszwach), napicie (zdrowa skra jest
dobrze napita, a ujta w fad natychmiast si rozprostowuje), matowo, rzeb
(wystpowanie maych plek oddzielonych bruzdkami). Naley wspomnie, e barwa skry
zaley rwnie od stanu naczy krwiononych. Bardzo charakterystyczne cechy posiada skra
rk. Jest ona do gruba, pokryta szeregiem wskich waeczkw, oddzielonych pytkimi
rowkami. Na opuszkach palcw tworz one charakterystyczne osobniczo ukady linii
brodawkowatych (papilarnych). Pod skr doni ley tkanka tuszczowa, poprzedzielana
tkank czn. Budowa taka jest niezbdna do wykonywania czynnoci chwytnej rki. Gbiej
ley silne rozcigno doniowe rki, ktre chroni minie, naczynia i nerwy doni przed
uciskiem w czasie pracy. Pod rozcignem doniowym ley powi doniowa rki. Na
grzbiecie rki pod skr brak jest tkanki tuszczowej, znajduje si tam powi grzbietowa
rki.
11
4.1.3. wiczenia
wiczenie 1
Wska na koleance z grupy nastpujce minie powierzchowne:
misie naramienny,
misie dwugowy ramienia,
misie trjgowy ramienia,
misie ramienno promieniowy,
misie rki.
Sposb wykonania wiczenia
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
12
13
Nie
4.2.
14
15
Pielgnacja skry doni polega na jej nawileniu, odywieniu oraz regeneracji. W gabinecie
kosmetycznym wykonuje si:
masae,
zabieg parafinowy,
zabieg z zastosowaniem maski termiczno modelujcej (gipsowej).
Etapy wykonywania zabiegu pielgnacyjnego na doniach
1) Mycie i dezynfekcja skry doni.
2) Wykonanie peelingu - zuszczanie przeprowadza si za pomoc specjalnych peelingw
przeznaczonych do doni, peelingw do ciaa - gdy skra jest zrogowaciaa i twarda lub
peelingw do twarzy - gdy skra jest delikatna i wraliwa. Preparat nakada si na
wilgotne rce mikk szczotk, nastpnie masuje ruchami okrnymi kady palec i grzbiet
doni. Czynno wykonuje si przez okoo 2 3 minuty.
3) Spukanie rk i osuszenie ich rcznikiem.
4) Naoenie kremu odywczego i wykonanie masau. Zabieg mona wykona rwnie
z zastosowaniem olejkw eterycznych o dziaaniu odprajcym i relaksujcym, np.
olejek cytrynowy, mandarynkowy, rozmarynowy, bazyliowy, lawendowy.
5) Naoenie maski o dziaaniu dostosowanym do indywidualnych potrzeb skry przewanie s to preparaty nawilajce, wygadzajce i wybielajce skr rk. Gdy donie
s zniszczone mona na nie pooy mask do pielgnacji twarzy
o dziaaniu liftingujcym lub odywczym. Maski kremowe nakada si pod mask
parafinow lub rozprowadza grub warstw na doniach i owija foli. Po upywie 15
minut preparat naley zmy ze skry ciep wod. Donie o skrze przesuszonej, bardzo
zniszczonej i szorstkiej mona podda serii zabiegw jonoforezy z zastosowaniem
ampuek lub koncentratw bogatych w substancje czynne o dziaaniu regenerujcym
i odywczym. Na przygotowan skr doni nanosi si preparat z ampuki, na grzbiet
doni kadzie elektrod aktywn, a elektrod przeciwn umieszcza si w wewntrznej
czci doni pacjentki. Zabieg na jednej rce powinien trwa ok. 3 5 minut.
6) Naoenie ciekej parafiny. Parafina to mieszanina wglowodorw zawierajcych powyej
20 atomw wgla w czsteczce. Jest substancj sta, drobnokrystaliczn,
pprzeroczyst lub biaaw. Cieka parafina dziaa na skr wygadzajco,
rozgrzewajco, nawilajco i pojdrniajco oraz polepsza wnikanie substancji
odywczych. Donie kilkukrotnie zanurza si po nadgarstki w ciekej parafinie, nastpnie
zakada rkawiczki foliowe i rkawice frotte. Kompres trzyma si na doniach przez 15
20 minut.
16
7) Po upywie okrelonego czasu naley zdj z doni rkawice, po czym cign zastyg
parafin.
17
4.2.3. wiczenia
wiczenie 1
Uzupenij tabel.
Defekt kosmetyczny
koczyny grnej
Rogowacenie
okoomieszkowe
Odmroenia
Nadmierne pocenie si
doni
Sposb wykonania wiczenia
1)
2)
3)
4)
Rogowacenie okoomieszkowe
Otyo ramion
Zgrubienie naskrka
na okciach
Odmroenia doni
Odmroziny
18
2. Wskazania pielgnacyjne
kpiele na przemian ciepe i
zimne,
nawietlania lamp Sollux
stosowanie preparatw
pielgnacyjnych o dziaaniu
rozgrzewajcym,
zabiegi parafinowe,
kpiele przemienne,
masae,
nawietlania lamp Sollux,
gimnastyka,
diatermia,
stosowanie maci
zawierajcych ichtiol
i kamfor,
stosowanie lekw
rozszerzajcych naczynia
krwionone
jonoforeza histaminy.
gimnastyka,
natryski,
waciwa dieta,
masae.
nawietlanie lampami
o dziaaniu rozgrzewajcym
w celu polepszenia ukrwienia
mini i skry,
masa,
elektrostymulacja,
stosowanie preparatw
o dziaaniu pojdrniajcym
i odywczym.
19
wiczenie 3
Wykonaj zabieg pielgnacyjny redukujcy rogowacenie okoomieszkowe ramion.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
4)
1)
2)
3)
20
wiczenie 4
Wykonaj zabieg cieplny z parafiny na doniach.
Sposb wykonania wiczenia
1)
2)
3)
4)
5)
21
Nie
4.3.
Skadniki
Nitroceluloza z dodatkiem polimerw:
etyloceluloza, octan poliwinylu, nitroskrobia,
polimery kwasu metaakrylowego
Dziaanie
Podstawowy skadnik tworzcy warstw
o odpowiedniej twardoci, przyczepnoci
i wysokim poysku
Dyspergator
22
23
4.3.3. wiczenia
wiczenie 1
Przyporzdkuj podane niej opisy do wskazanych grup lakierw do paznokci.
Grupy lakierw:
1. Pokrywajce
2. Podkadowe
3. Kremowe
4. Wypeniajce
5. Kolorowe
Opisy grup lakierw:
A. Nale do produktw transparentnych. Tworz przezroczyst i bezbarwn powok.
Wzmacniaj, odywiaj i utwardzaj pytk (zawieraj witaminy, proteiny, ywice) oraz
przeduaj trwao lakieru na paznokciach.
B. Zawieraj poliakrylany. Tworz wierzchni warstw ochronn, uniemoliwiajc
przedwczesne odpryskiwanie lakieru. Wzmacniaj odporno powoki na zadrapania.
C. Zawieraj barwniki organiczne. Po naoeniu na paznokcie i wyschniciu tworz
przezroczyst, barwn powok.
D. Zawieraj pigmenty. Tworz na paznokciach nieprzezroczyst barwn powok.
E. Preparaty nowej generacji. Niweluj nierwnoci pytki paznokciowej.
1
..
..
1)
2)
3)
4)
5)
24
wiczenie 2
Uzupenij tabel.
Preparat
pielgnacyjny
.
.
Zmywacz
.
Podstawa: oliwa z oliwek, olej
migdaowy, rycynowy, lanolina,
mirystynian izopropylu.
Odywki do paznokci Substancje regenerujce: wit. E,
biotyna, NNKT, pantenol,
zwizki wapnia i potasu,
hydrolizaty keratyny i kolagenu.
Nitroceluloza, poliamidy,
poliestry, poliakrylany, 5%
.
formaldehyd, chlorki, siarczany
i octany glinu, cynku i cyrkonu.
.
Preparaty do
.
polerowania paznokci
.
Dziaanie
Usuwaj warstw lakieru
i nie uszkadzaj pytki
paznokciowej
.
.
.
.
.
.
25
Nie
4.4.
Pielgnacja paznokci u rk
26
27
28
4.4.3. wiczenia
wiczenie 1
Uzupenij tabel.
Ksztat paznokci
Optyczne korygowanie
ksztatu pytki
Wachlarza
Okrgy
Wklsy
Wski
Owalny
Kwadratowy
Sposb wykonania wiczenia
1)
2)
3)
4)
29
30
1)
2)
3)
4)
5)
6)
31
32
Nie
5. SPRAWDZIAN OSIGNI
Instrukcja dla ucznia
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Powodzenia
33
34
Cz II
16. I szereg koci nadgarstka to koci / wypisz zaczynajc od kciuka/
35
KARTA ODPOWIEDZI
Imi i nazwisko.
Odpowied
Punkty
Cz I
1
10
11
12
13
14
36
15
Cz II
16
17
18
19
20
d
Razem:
37
6. LITERATURA
1.
2.
3.
4.
5.
38