IMENICE - I NOMI

Najvei broj imenica mukog roda zavrava na -o il medico, l'avvocato (izuzetak: la foto, la mano).
Mnoina ovih imenica zavrava na -i i medici, gli avvocati.

Imenice enskg roda se najee zavravaju na -a la camera, l'amica (izuzetak: il cinema, il

problema). Mnoina ovih imenica zavrava na -e le camere, le amiche.

Imenice mukog i enskog roda u jednini se mogu zavravati na -e il pesce, la legge. Mnoina ovih
imenica zavrava na -i i pesci, le leggi.

NAPOMENA: imenice stranog porijekla (lo sport, il film), skraene forme imenica (la foto, l'auto) te
imenice sa naglaskom na zadnjem slogu (la citt, la facolt) u mnoini ostaju nepromijenjene.

lan - l'articolo
Talijanski jezik ima dva roda: muki (il genere maschile) i enski (il genere famminile). Postoje
neodreeni, odreeni i partitivni lan.

Neodreeni lan - l'articolo indeterminativo - upotrebljava se za oznaavanje osobe ili predmeta

koje ne elimo poblie odrediti (una strada - neka/jedna ulica). Mnoina neodreenog lana ne
postoji, iako kao mnoinu ovog lana moemo smatrati partitivni lan (un quadro/dei quadri) ili
neodreene pridjeve (uno strumento/alcuni strumenti).

MUKI ROD ENSKI ROD

ispred imenice koja poinje suglasnikom ispred
un imenice koja poinje samoglasnikom
un muro, un amico una ispred imenice koja poinje suglasnikom una strada, una pesca

ispred imenice koja poinje sa Z, PS, X, GN, S + ispred imenice koja poinje
uno suglasnik
uno stato, uno zio un' samoglasnikom
un'ora, un'amica

Odreeni lan - l'articolo determinativo - upotrebljava se za poblie oznaavanje imenice

(odreenog ili tano poznatog bia ili predmeta).

JEDNINA MNOINA
il ispred imenice koja poinje suglasnikom il ragazzo, il professore
i ragazzi, i
i professori

muki rod l' ispred imenice koja poinje samoglasnikom l'amico

gli amici, gli
ispred imenice koja poinje sa Z, PS, X, GN, S + gli studenti, gli
lo suglasnik
lo studente, lo zaino zaini

le finestre, le
la ispred imenice koja poinje suglasnikom la finestra, la pesca
pesche, le
enski rod le amiche, le
l' ispred imenice koja poinje samoglasnikom l'amica, l'ora
ore
UPOTREBA LANA

1. Ispred vlastitih imena i imena gradova nikada ne stavljamo lan, osim ako ispred tih imena
stoji pridjev. Luca parte per Milano. Luca parte per la nebbiosa Milano. Imena nekih gradova
u sebi ve sadre lan. La Spezia, L'Avana, Il Cairo
2. enska prezimena upotrebljavaju se sa lanom. La Deledda, La Loren lan moemo
upotrijebiti i ispred mukih prezimena ako se radi o vrlo poznatim osobama iz prolosti. Il
Petrarca, l'Ariosto
3. Ispred prezimena u mnoini upotrebljavamo lan za oznaavanje porodice. I Maldini, Gli
Zonta
4. Imena planina, rijeka, kontinenata, drava , pokrajina, jezera, velikih ostrva upotrebljavaju se
uvijek sa lanom. gli Apenini, il Po, L'Europa, la Lombardia, il Garda, la Sardegna
5. Ispred pokaznih pridjeva (questo,-a,-i,-e, quello,-a,-i,-e) nikada ne upotrebljavamo lan.
Questa citta e bella. Quella rivista e interessante.
6. Iza pridjeva tutto,-i,-a,-e uvijek stavljamo lan. tutto il giorno, turri i libri

Partitivni lan - l'articolo partitivo

Objekt koji oznaava neodreenu koliinu i neodreeni broj stvari ili osoba uz sebe nema
neodreeni ni odreeni lan, ve se moe izraziti partitivnim lanom (del, dello, della, dei, degli,
delle).

Partitivni lan upotrebljavamo u potvrdnim i upitnim reenicama, nikada u

odrinim. comprare pane: (+) Compro del pane. (?) Compro del pane? (-) Non
compro pane.

Partitivni lan ne upotrebljavamo:

1. kada je koliina odreena pridjevom Compro molto/poco pane.

2. kada je koliina odreena brojem ili mjerom, jer tada uvijek koristimo prijedlog di: un chilo
di pane, un bicchiere di vino
3. u frazama kao: avere fame, avere sete, avere sonno, avere caldo.

ZAMJENICE - I PRONOMI
LINE ZAMJENICE - I PRONOMI PERSONALI

subjektni oblici naglaeni objektni nenaglaeni objektni nenaglaeni objektni

(nominativ) oblici (akuzativ) oblici (akuzativ) oblici (dativ)
io(ja) me(mene) mi(me) mi(mi)
tu(ti) te(tebe) ti(te) ti(ti)
 lui(on) lui(njega) lo(ga) gli(mu)
lei(ona) lei(nju) la(je) le(joj)
noi( mi) noi(nas) ci(nas) ci(nam)
voi(vi) voi(vas) vi(vas) vi(vam)
loro(oni) loro(njih) li, le(njih) loro(im)

POVRATNA ZAMJENICA - IL PRONOME PERSONALE RIFLESSIVO

Povratna zamjenica s u talijanskom jeziku mijenja se prema licu i broju.

Naglaeni oblici (me, te, s, noi, voi, se) Non sono contento con te. Pensano sempre a s.
Pridjev stesso, -a, -i, -e (sebe) pojaava povratnu zamjenicu. Pensano sempre a s stessi.
Nenaglaeni oblici (mi, ti, si, ci, vi, si) Mi sveglio alle otto. Le bambine si vestono da sole.

ODNOSNE ZAMJENICE - I PRONOMI RELATIVI

Odnosne zamjenice osim zamjenjivanja imenica imaju i funkciju povezivanja dviju reenica. Postoje
dva oblika ove zamjenice:

- krai ili nepromjenjivi (che, cui, chi) - koriste se ee

- dui ili promjenjivi (il/la quale, i/le quali)

che - koristi se kao subjekt te kao objekt u akuzativu. La ragazza che suona e mia sorella. I libri che
cerchi sono sul tavolo.

cui - koristi se s prijedlozima in, di, a, da, con, per za izraavanje genitiva, dativa i akuzativa.
Questo e la citta in cui sono nato. L'amica da cui ho ricevuto la lettera e italiana.

chi - nepromjenjivi oblik Chi studia impara?

il/la quale, i/le quali - koristi se kao subjekt te kao objekt u akuzativu, a s prijedlogom ispred njih u
ostalim funkcijama. La ragazza la quale suona e mia sorella. Questa e la citta nella quale sono nato.

pridjevi - gli aggettivi

Pridjev poblie oznaava imenicu s kojom se slae u rodu i broju. Koristimo ga kao atribut
(l'automobile veloce) te kao dio imenskog predikata (l'automobile e veloce). pridjevi mogu stajati
ispred i iza imenice. Kada im prethodi prilog, pridjevi uvijek moraju stajati iza imenice (Carla e una
ragazza molto diligente). opisni pridjevi koji zavravaju na -o slau se s imenicama mukog roda te
u mnoini imaju zavretak -i (alto - alti). Uz imenice enskog roda slau se pridjevi na -a ija
mnoina ima zavretak -e. (alta - alte).

Opisni pridjevi na -e mogu ii uz imenice mukog i enskog roda te je njihov nastavak u mnoini -i
(veloce - veloci).

Pridjevi na -co, -go ponaaju se kao i imenice s tim zavretkom (stanco - stanchi, lungo - lunghi).

Pridjevi koji oznaavaju boje izvedene iz naziva cvijea, voa i minerala, u mnoini ostaju
nepromijenjeni (viola, marrone).

Pridjeve moemo koristiti kao imenice u jednini i mnoini ako ispred njih stavimo lan (il giovane, i
ricchi).

KOMPARACIJA PRIDJEVA

TVORBA PRIMJER ZNAENJE

POZITIV Luca e magro.
KOMPARATIV
Luca e pi magro di Lorenzo.
pi + pozitiv + di pi..di / vie..od
uveavanja
L'appartamento e pi comodo
pi + pozitiv + che pi..che / vie..nego
che bello.
Lorenzo e meno magro di
meno..di / manje..od
meno + pozitiv + di Luca.
umanjivanja
meno..che /
meno + pozitiv + che A Roma fa meno caldo che a
manje..nego
Napoli.
Firenze e (tanto) bella quanto (tanto)..quanto /
(tanto) pozitiv quanto Siena. toliko..koliko
jednakosti
(cos) pozitiv come la Ferrari e (cos) bella come (cos)..come /
costosa. tako..kao
SUPERLATIV
pozitiv + issimo, -a, -
apsolutni Il romanzo e bellissimo. Roman je vrlo lijep.
i, -e
Questo e il pi bel romanzo,
Ovo je najljepa knjiga.
ili, Questo e il romanzo pi
odreeni lan + bello.
relativni Vino Chianti je
komparativ
najpoznatije vino iz
Il vino Chianti e il vino pi
Toscane.
famoso della Toscana.