Il passato prossimo

Il passato prossimo je, kao i perfekat u srpskom jeziku, složeno glagolsko vreme koje
označava radnju, stanje ili zbivanje koje se desilo ili koje je započeto u prošlosti.

Građa

Ovo glagolsko vreme se gradi uz pomoć pomoćnog glagola (il verbo ausiliare) essere (biti) ili
avere (imati) u indikativu prezenta i participa prošlog (il participio passato) glavnog glagola.

VERBO AUSILIARE (essere / avere) + PARTICIPIO PASSATO = PASSATO PROSSIMO

Pomoćni glagol (il verbo ausiliare)

Ekvivalent pomoćnom glagolu u srpskom jeziku je nesvršeni oblik prezenta glagola jesam.
Izbor pomoćnog glagola u italijanskom jeziku zavisi od toga da li nam je glavni glagol
prelazan ili neprelazan. To jest, da li glagol za sebe može da veže objekat (prelazan) ili ne
(neprelazan).
Prelazni glagoli će se menjati sa pomoćnim glagolom avere (imati). Neki od prelaznih glagola
su: parlare (pričati), dire (reči), mangiare (jesti), vedere (videti)...

Ho mangiato una mela.

Pomoćni glagol + particip prošli glagola + objekat
Mangiare

Neprelazni glagoli će se menjati sa glagolom essere (biti). U ovu grupu glagola spadaju svi
glagoli kretanja (andare - ići, venire - doći, partire - otići, tornare - vratiti se itd.), glagoli
kojima se izražava stanje (rimanere - ostati, nascere - roditi se, morire – umreti itd.), i povratni
glagoli (innamorarsi - zaljubiti se, riposarsi - odmoriti se, pettinarsi - češljati se itd.).

Paolo è andato a casa.

Pomoćni glagol + particip prošli glagola andare

U određenim slučajevima postoje izuzeci od pravila po kome se bira pomoćni glagol, te se

sledeći glagoli menjaju sa pomoćnim glagolom avere: dormire (spavati), passeggiare (šetati
se), camminare (hodati), litigare (svađati se), nuotare (plivati), viaggiare (putovati), ballare
(plesati)...

Particip prošli (il participio passato)

Ekvivalent participa prošlog u srpskom jeziku je radni glagolski pridev. On je neličan i prost
glagolski oblik koji u srpskom jeziku ima sva tri roda, u jednini i u množini.
PRIČATI → u jednini: pričao, pričala, pričalo, u množini: pričali, pričale, pričala

1
Particip prošli u italijanskom jeziku može da ima pravilan ili nepravilan oblik. Kod pravilnih
oblika participa, od infinitiva glavnog glagola se oduzima infinitivni sufiks: -ARE / -ERE /
-IRE, te se na glagolsku osnovu dodaju se sufiksi –ATO / -UTO / -ITO.

I AMARE → AMATO (voleti)

II VENDERE → VENDUTO (prodati)
III DORMIRE → DORMITO (spavati)

Kod nepravilnih oblika nema pravila, svaki glagol ima zasebni oblik participa prošlog.
Najčešće je reč o glagolima druge grupe (-ERE), ali i prva i treća grupa (-ARE i -IRE) mogu
da imaju glagole sa nepravilnim participima. Evo nekoliko primera:

ESSERE → STATO VEDERE → VISTO

FARE → FATTO RIMANERE -RIMASTO
PRENDERE → PRESO LEGGERE → LETTO
METTERE → MESSO VENIRE → VENUTO

Na strani 230 u knjizi Nuovo Espresso 1 imate kompletnu listu nepravilnih glagola kako u
prezentu, tako i u prošlom vremenu!

Slaganje participa prošlog sa subjektom (L'accordo del participio passato)

Ukoliko glavni glagol za sebe veže objekat, to jest ako je prelazan, particip prošli će ostati
nepromenjen. Kao na primer u sledećem slučaju:
1. Io ho comprato un libro. 1. Noi abbiamo comprato un libro.
2. Tu hai comprato un libro. 2. Voi avete comprato un libro.
3. Lui/lei/Lei ha comprato un libro. 3. Loro hanno comprato un libro.

Ukoliko je glavni glagol neprelazan tj. ne može za sebe da veže objekat, particip prošli će se
slagati u rodu i broju sa subjektom. Ukoliko je subjekat muškog roda, u jednini će se particip
završavati na –O, a u množini će se završavati na –I. Ukoliko je subjekat ženskog roda, u
jednini će se particip završavati na –A, a u množini na –E. Kao na primer u sledećem slučaju:

1. Io sono partito/a per Firenze. 1. Noi siamo partiti/e per Firenze.

2. Tu sei partito/a per Firenze. 2. Voi siete partiti/e per Firenze.
3. Lui/lei/Lei è partito/a per Firenze. 3. Loro sono partiti/e per Firenze.