THIT K H THNG VN CHUYN V PHN PHI KHNG KH

THIT K H THNG
VN CHUYN V PHN
PHI KHNG KH
Bi:
V Ch Chnh

THIT K H THNG VN CHUYN V PHN PHI KHNG KH

H thng phn phi v vn chuyn khng kh bao gm cc phn nh sau:

- H thng ng ng gi

- H thng cc ming thi v ht

- Qut gi.

THIT K H THNG KNH GI

Trong h thng iu ho khng kh h thng knh gi c chc nng dn v phn gi ti

cc ni khc nhau tu theo yu cu.

Nhim v ca ngi thit k h thng knh gi l phi m bo cc yu cu c bn sau

:

- t gy n .

- Tn tht nhit nh.

- Tr lc ng ng b.

- ng ng gn, p v khng lm nh hng m quan cng trnh.

- Chi ph u t v vn hnh thp.

- Tin li cho ngi s dng.

1/20
THIT K H THNG VN CHUYN V PHN PHI KHNG KH

- Phn phi gi cho cc h tiu th u.

H thng knh gi

phn lai

ng ng gi c chia lm nhiu loi da trn cc c s khc nhau :

* Theo chc nng :

Theo chc nng ngi ta chia h thng knh gi ra lm cc loi ch yu sau :

- Knh cp gi (Supply Air Duct - SAD)

- Knh hi gi (Return Air Duct - RAD)

- Knh cp gi ti (Fresh Air Duct)

- Knh thng gi (Ventilation Air Duct)

- ng thi gi (Exhaust Air Duct)

* Theo tc gi :

Theo tc ngi ta chia ra loi tc cao v thp, c th nh sau :

Bng 6-1

* Theo p sut

Theo p sut ngi ta chia ra lm 3 loi : p sut thp, trung bnh v cao nh sau :

- p sut thp : 95 mmH2O

- p sut trung bnh : 95 -> 172 mmH2O

- p sut cao : 172 -> 310 mmH2O

2/20
THIT K H THNG VN CHUYN V PHN PHI KHNG KH

* Theo kt cu v v tr lp t :

- Knh gi treo

- Knh gi ngm

H thng knh gi ngm

- Knh thng c xy dng bng gch hoc b tng v i ngm di t. Knh gi

ngm thng kt hp dn gi v lp t cc h thng ng nc, in, in thoi i
km nn gn gng v tit kim chi ph ni chung.

- Knh gi ngm c s dng khi khng gian lp t khng c hoc vic lp t cc

h thng knh gi treo khng thun li, chi ph cao v tun hon gi trong phng khng
tt.

- Knh gi ngm thng s dng lm knh gi hi, rt t khi s dng lm knh gi cp

do s nh hng cht lng gi sau khi x l do m mc trong knh, c bit l knh
gi c hot ng lu ngy. Khi xy dng cn phi x l chng thm knh gi tht tt.

- Knh thng c tit din ch nht v c xy dng sn khi xy dng cng trnh.

- H thng knh gi ngm thng c s dng trong cc nh my dt, rp chiu bng.

Cc knh gi ngm ny c kh nng thu gom cc si bng to iu kin kh bi trong
xng tt. V vy trong cc nh my dt, nh my ch bin g thu gom bi ngi ta
thng hay s dng h thng knh gi kiu ngm.

H thng ng kiu treo.

H thng knh treo l h thng knh c treo trn cc gi t trn cao. Do yu

cu i vi knh gi treo l :

- Kt cu gn, nh

- Bn v chc chn

- Dn gi hiu qu, thi cng nhanh chng.

V vy knh gi treo c s dng rt ph bin trn thc t (hnh 6.1).

3/20
THIT K H THNG VN CHUYN V PHN PHI KHNG KH

1- Trn b tng 5- Thanh st

2- Thanh treo 6- Bng thu tinh cch nhit

3- on ren 7- ng gi

4- Bu lng + ai c 8- Vt n

Hnh 6.1 : H thng knh gi treo

* Vt liu s dng : Tole trng km, inox, nha tng hp, foam nh hnh.

Trn thc t s dng ph bin nht l tn trng km c b dy trong khong t 0,5 ->
1,2mm theo tiu chun qui nh ph thuc vo kch thc ng ng. Trong mt s
trng hp do mi trng c n mn cao c th s dng cht do hay inox. Hin nay
ngi ta c s dng foam lm ng ng : u im nh , nhng gia cng v ch to
kh, do c im kch thc khng tiu chun ca ng ng trn thc t.

4/20
THIT K H THNG VN CHUYN V PHN PHI KHNG KH

Khi ch to v lp t ng gi treo cn tun th cc qui nh v ch to v lp t.

Hin nay Vit nam vn cha c cc qui nh c th v thit k ch to ng ng. Tuy
nhin chng ta c th tham kho cc qui nh cc ti liu nc ngoi nh DW142,
SMACNA. Bng 6.2 trnh by mt s qui cch v ch to v lp t ng ng gi.

Bng 6.2 : Cc qui nh v gia cng v lp t ng gi

* Hnh dng tit din :

Hnh dng knh gi rt a dng : Ch nht, trn, vung, . .vv. Tuy nhin, knh gi c
tit din hnh ch nht c s dng ph bin hn c v n ph hp vi kt cu nh, d
treo , ch to, bc cch nhit v c bit cc chi tit ct, xuyt, chc 3, chc 4 . .vv d
ch to hn cc kiu tit din khc.

* Cch nhit: trnh tn tht nhit, ng ng thng bc mt lp cch nhit bng

bng thy tinh, hay stirofor, bn ngoi bc lp giy bc chng chy v phn x nhit.
trnh chut lm hng ngi ta c th bc thm lp li st mng.

- Khi ng ng i ngoi tri ngi ta bc thm lp tn ngoi cng bo v ma nng

- ng ng i trong khng gian iu ha c th khng cn bc cch nhit. Tuy nhin

cn lu khi h thng mi hot ng, nhit trong phng cn cao th c kh nng
ng sng trn b mt ng.

* Ghp ni ng:

- tin cho vic lp rp, ch to, vn chuyn ng ng c gia cng tng on ngn
theo kch c ca cc tm tn. Vic lp rp thc hin bng bch hoc bng cc np tn.
Bch c th l nhm c, st V hoc bch tn.

* Treo :

- Vic treo ng ng ty thuc vo kt cu cng trnh c th : Treo tng, trn nh, x

nh .

- Khi ni knh gi vi thit b chuyn ng nh qut, ng c th cn phi ni qua ng

ni mm kh chn ng theo knh gi.

- Khi kch thc ng ln cn lm gn gia cng trn b mt ng gi.

- ng ng sau khi gia cng v lp rp xong cn lm kn bng silicon.

5/20
THIT K H THNG VN CHUYN V PHN PHI KHNG KH

Thit k h thng knh gi

Cc c s l thuyt

Quan h gia lu lng v tc gi ra ming thi.

Nhim v ca ngi thit k h thng knh gi l phi m bo phn b lu lng gi

cho cc ming thi u nhau. Gi s tt c cc ming thi c kch c ging nhau, lu
lng gi ra cc ming thi bng nhau ta ch cn khng ch tc gi trung bnh cc
ming thi bng nhau l c.

Lu lng gi chuyn ng qua cc ming thi c xc nh theo cng thc:

(6-1)

gx - Lu lng gi ra mt ming thi, m3/s

fx - Tit din thot gi ca ming thi, m2.

vx - Tc trung bnh ca gi ra ming thi, m/s

Quan h gia ct p tnh trn ng v vn tc khng kh ra cc ming thi .

Tc trung bnh vx u ra ming thi c tnh theo cng thc :

(6-2)

Thc ra do b nn p khi ra khi ming thi nn tit din b gim v nh hn tit din
thot gi thc.

Theo nh lut Becnuli p sut tha ca dng khng kh (cn gi l p sut tnh Ht)
chuyn thnh ct p ng ca dng khng kh chuyn ng ra ming thi :

px, l p sut tuyt i ca dng khng kh trong ng dn trc ming thi, N/m2

po l p sut khng kh mi trng ni gi thi vo, N/m2

beta H s thu hp dng ph thuc iu kin thi ra ca dng khng kh

6/20
THIT K H THNG VN CHUYN V PHN PHI KHNG KH

Ht - Ct p tnh ti tit din ni t ming thi , N/m2

(6-3) T rt ra :

Theo (6-1) v (6-3) c th nhn thy m bo phn b gi cho cc ming thi u

nhau ngi thit k phi m bo p sut tnh dc theo ng ng khng i l c.

V vy thay v kho st tc ra ming thi vx (hay gx vtit din ca cc ming thi

u nhau) ta kho st phn b ct p tnh Ht dc theo ng ng xem xt vi iu
kin no phn b ct p tnh s ng u trn ton tuyn ng.

S phn b ct p tnh dc ng ng dn gi.

Xt mt ng ng gi, tc gi trung bnh v ct p tnh ca dng khng kh ti tit

din c ming thi u tin l mega1 v H1 , ca ming thi th 2 l mega2 v H2 ...
v ca ming thi th n l megan v Hn (hnh 6-2).

Tr khng thy lc tng ca ng ng l tngdeltap

Theo nh lut Becnuli ta c :

(6-4)

Hnh 6.2 : Phn b ct p tnh dc theo knh gi

Hay:

7/20
THIT K H THNG VN CHUYN V PHN PHI KHNG KH

T suy ra :

(6-5)

Thnh phn p(mega21 - mega2n)/2 gi l gim ct p ng.

Nh vy duy tr ct p tnh trn tuyn ng khng i deltaH =0 ta phi thit k h

thng knh gi sao cho p(mega21 - mega2n)/2 - tngdeltap = 0

Ta c cc trng hp c th xy ra nh sau:

Trng hp p(mega21 - mega2n)/2 = tngdeltap : Gim ct p ng bng tng tn

tht trn tuyn ng.

Nh vy ct p ng bin mt phn b vo tn tht trn tuyn ng.

Khi : H1 = Hn ngha l ct p tnh khng thay i dc theo ng ng. y l trng

hp l tng, tc v lu lng cc ming thi s u nhau.

Trng hp p(mega 2 1 - mega 2 n )/2 > tngdeltap hay H 1 < H n

Gim ct p ng ln hn tng tn tht p lc trn tuyn ng.

Trong trng hp ny ta c Hn > H1 , phn ct p ng d tha gp phn lm tng ct

p tnh cui ng ng, lng lng gi cc ming thi cui ln hn, hay gi dn vo
cui tuyn ng.

Trng hp ny c th xy ra khi :

- Tc on u qu ln, nn p sut tnh trn trong ng rt nh trong khi tc on

cui nh. Trong mt s trng hp nu tc i ngang qua tit din ni lp cc ming
thi on u qu ln th cc ming thi u c th tr thnh ming ht lc to nn
hin tng ht kiu EJect. khc phc, cn gim tc on u, tng tc on
cui. V th khi lu lng dc theo knh gi gim th phi gim tit din tng ng
duy tr tc gi, trnh khng nn tc gim t ngt .

- ng ng ngn, t tr lc cc b nhng c nhiu ming thi hoc on r nhnh.

Trng hp ny tr lc tngdeltap rt nh, nhng tc gim nhanh theo lu lng.
khc phc cn gim nhanh tit din on cui nhm khng ch tc ph hp.

8/20
THIT K H THNG VN CHUYN V PHN PHI KHNG KH

Trng hp p(mega 2 1 - mega 2 n )/2 < tngdeltap hay H 1 > H n

Gim ct p ng nh hn tng tn tht p lc trn tuyn ng.

Trong trng hp ny gi tp trung vo u tuyn ng.

Nguyn nhn gy ra c th l:

- Tc on u nh, p sut tnh ln nn lu lng gi ca cc ming thi u ln v

cui tuyn ng lu lng khng ng k.

- Tn tht ng ng qu ln : ng ng qu di, c nhiu ch khc khuu.

- Tit din ng ng c gim qu nhanh khng tng ng vi mc gim lu

lng nn tc dc theo tuyn ng gim t, khng gim thm ch cn tng. V th ct
p tnh u tuyn ng ln hn cui tuyn ng.

V vy khi thit k ng ng cn phi ch :

- Thit k gim dn tit din ng ng dc theo chiu thi mt cch hp l , tu thuc

vo tr lc ca ng ng.

S phn b ct p tnh trn ng ng ht.

Xt mt knh ht, tc trung bnh v ct p tnh ca dng khng kh ti tit din c

ming ht u l mega1 v H1 , ca ming ht th 2 l mega2 v H2 ... v ca ming
ht th n l megan v Hn .

Tr khng thy lc tng ca ng ng l tngdeltap

Hnh 6.3 : Phn b ct p tnh dc theo knh ht

Theo nh lut Becnuli ta c :

Hay:

Hay :

(6-6)

9/20
THIT K H THNG VN CHUYN V PHN PHI KHNG KH

deltaH = 0 ta phi m bo : p(mega21 - mega2n)/2 - tngdeltap = 0

Hay ni cch khc tc gi dc theo chiu chuyn ng ca dng khng kh phi gim
dn v mc gim phi tng ng vi mc tng tn tht tngdeltap.

Do lu lng dc theo chiu chuyn ng ca gi trong knh ht tng dn v tc gi

cng phi gim dn , v th tit din knh ht phi ln dn.

Mt s vn lien quan ti thit k ng ng

La chn tc khng kh trn ng ng

La chn tc gi c lin quan ti nhiu yu t.

- Khi chn tc cao ng ng nh, chi ph u t v vn hnh thp, nhng tr lc h

thng ln v n do kh ng ca dng khng kh chuyn ng cao.

- Ngc li khi tc b, ng ng ln chi ph u t v vn hnh ln, kh khn lp

t, nhng tr lc b.

Tc hp l l mt bi ton kinh t, k thut phc tp. Bng 6.3 di y trnh by

tc gi thch hp dng tham kho la chn khi thit k.

Bng 6.3 : Tc gi trn knh gi, m/s

10/20
THIT K H THNG VN CHUYN V PHN PHI KHNG KH

Xc nh ng knh tng ng ca ng ng

vn chuyn khng kh ngi ta s dng nhiu loi ng gi: Ch nht, vung, van,
trn. Tuy nhin tnh ton thit k ng ng gi thng thng ngi ta xy dng cc
gin cho cc ng dn trn. V vy cn qui i tit din cc loi ra tit din trn tng
ng, sao cho tn tht p sut cho mt n v chiu di ng ng l tng ng
nhau, trong iu kin lu lng gi khng thay i.

ng knh tng ng c th xc nh theo cng thc hoc tra bng. thun li

cho vic tra cu v la chn , ngi ta lp bng xc nh ng knh tng ng
ca cc ng ng dng ch nht nu bng 6-4.

- ng knh tng ng ca tit din ch nht c xc nh theo cng thc sau :

a, b l cnh ch nht, mm

Tuy tn tht ging nhau nhng tit din trn 2 ng khng ging nhau

- ng knh tng ng ca ng van:

A - Tit din ng van :

a, b l cnh di v cnh ngn ca van, mm

p L chu vi mt ct : p = .b + 2(a-b), mm

Bng 6-4 : ng knh tng ng ca ng ch nht

11/20
THIT K H THNG VN CHUYN V PHN PHI KHNG KH

Tip bng (6-4)

12/20
THIT K H THNG VN CHUYN V PHN PHI KHNG KH

Tn tht p sut trn ng ng gi

C 2 dng tn tht p lc:

- Tn tht ma st dc theo ng ng deltapms

- Tn tht cc b cc chi tit c bit : Cn, ct, t, van ...

Tn tht ma st

Tn tht ma st c xc nh theo cng thc :

- H s tr lc ma st

l - chiu di ng, m

d - ng knh hoc ng knh tng ng ca ng, m

p - Khi lng ring ca khng kh, kg/m3

mega - Tc khng kh chuyn ng trong ng , m/s

13/20
THIT K H THNG VN CHUYN V PHN PHI KHNG KH

H s tr lc ma st c th tnh nh sau :

i vi ng nhm hoc tn mng b mt bn trong lng v tit din trn

trong :

Re l tiu chun Reynolds : Re = megad/

- nht ng hc ca khng kh , m2/s

* i vi b mt nhm

k1 l h s mc g gh trung bnh, m

Bng 6-5

i vi ng bng nha tng hp

-i vi polyetilen

-i vi vinylpast

14/20
THIT K H THNG VN CHUYN V PHN PHI KHNG KH

Vic tnh ton theo cc cng thc tng i phc tp, nn ngi ta xy dng th
xc tn tht ma st, c th nh sau:

T cng thc (6-9) ta c th vit li nh sau :

l - Chiu di ng ng, m

deltap1 - Tn tht p lc trn 1m chiu di ng ng, Pa/m

Ngi ta xy dng th nhm xc nh deltap1 trn hnh 6.4. Theo th ny khi

bit 2 trong cc thng s sau : lu lng gi V (lt/s), tc khng kh mega (m/s)
trong ng ng, ng knh tng ng dt (mm) l xc nh c tn tht trn 1m
chiu di ng ng. Phng php xc nh theo th rt thun li v nhanh chng.

Hnh 6-4 : th xc nh tn tht ma st

Tn tht cc b

Tn tht p lc cc b c xc nh theo cng thc:

Tr s C tr lc cc b ph thuc hnh dng, kch thc v tc gi qua chi tit.

Nu tc trn ton b ng u th c th xc inh

C 2 cch xc nh tn tht cc b :

- Xc nh tn tht cc b theo cng thc (6-16), trong h s C c xc nh cho

tng kiu chi tit ring bit: Ct, cn, T, Chc ...vv

- Qui i ra di ng thng tng ng v xc nh theo cng thc tn tht ma st:

15/20
THIT K H THNG VN CHUYN V PHN PHI KHNG KH

Di y chng ti ln lt gii thiu cch tnh tn tht cc b theo 2 cch ni trn.

Xc nh h tn tht cc b theo h s C

deltapcb - Tn tht tr lc cc b , N/m2

C - H s tr lc cc b.

p - Khi lng ring ca khng kh. Ly p = 1,2 kg/m3

mega - Tc gi i qua chi tit nghin cu , m/s

Ct tit din trn

Hnh 6-5: Ct tit din trn

Ct tit din trn c cc dng ch yu sau:

- Ct 90o tit din trn, cong u

- Ct 90o tit din trn, ghp t 3->5 on

- Ct 90o ni thng gc

- Ct tit din trn alfao cong u hoc ghp.

- Ct 90 o , tit din trn, cong u .

16/20
THIT K H THNG VN CHUYN V PHN PHI KHNG KH

H s tr lc cc b C c tra theo t s R/d bng 6.6 di y:

R - Bn knh cong tm ct ng, m

d - ng knh trong ca ng, m

Bng 6.6 : H s

i vi ct khc 90o cn nhn h s hiu chnh K cho bng 6.7 di y:

Bng 6.7 : H s xt ti nh hng ca gc ct

fi 0o 20o 30o 45o 60o 75o 90o 110o 130o 150o 180o

K 0 0,31 0,45 0,60 0,78 0,90 1,00 1,13 1,2 1,28 1,4

. Ct 90 o , tit din trn, ghp t 3-5 on

Bng 6.8 : H s

R - Bn knh cong tm ct ng, m

d - ng knh trong ca ng, m

Ct tit din trn, ghp thng gc

Bng 6.9 : H s C

17/20
THIT K H THNG VN CHUYN V PHN PHI KHNG KH

alfa- Gc ca ct

Ct tit din ch nht

Hnh 6-6: Ct tit din ch nht

Trn hnh 6-6 l cc dng ct tit din ch nht c th c.

- Trng hp 1 : Ct 90o, tit din ch nht, cong u. Yu cu k thut l bn knh

trong R1 tu chn, nhng khng nn qu b. Ti u l R1= 0,75W , R2=1,75W v R =
1,25W

- Trng hp 2 : Ct 90o, thng gc v khng c cnh hng. Loi ny t dng trn

thc t.

- Trng hp 3 : Ct 90o, thng gc v c cc tm hng dngcnh n vi bc cnh

l S, on thng ca cnh l L

- Trng hp 4 : Ct 90 o , thng gc v c cc cnh hng dng kh ng, bc cnh

S, bn knh cong ca cnh l R.

Ct 90 o , tit din hnh ch nht , cong u

R - Bn knh cong tm ct ng, mm

H - Chiu cao ca ct (khi t nm), mm

W - Chiu rng ca ct : W = R2 - R1

18/20
THIT K H THNG VN CHUYN V PHN PHI KHNG KH

R1, R2 - Bn knh trong v ngoi ca ct, mm

Bng 6.10 : H s C

T s ti u trong trng hp ny l R/W = 1,25

Ct 90 o , tit din ch nht, thng gc, khng c cnh hng

Bng 6.11 : H s C

Ct 90 o , tit din ch nht , thng gc, c cnh hng n

Bng 6.12 : H s C

trong :

R - Bn knh cong ca cnh hng, mm

19/20
THIT K H THNG VN CHUYN V PHN PHI KHNG KH

S- Bc cnh hng, mm

L- di phn thng ca cnh hng, mm

* S liu tham kho

Ct 90 o , tit din ch nht, thng gc, c cnh hng i (dng kh ng)

Bng 6.13 : H s C

trong :

R- Bn knh cong ca cnh hng, mm

S - Bc cnh, mm

20/20