Professional Documents
Culture Documents
Είναι αυτό που η αμερικανική βιομηχανία τροφίμων κατοικίδιων ζώων με κέρδη της
τάξης των $16.1 δισεκατομμυρίων το χρόνο, θέλει τους καταναλωτές να θεωρήσουν
ότι αγοράζουν, όταν αγοράζουν τα προϊόντα τους.
Αυτή η έκθεση ερευνά τις διαφορές μεταξύ αυτού που οι καταναλωτές πιστεύουν ότι
αγοράζουν και αυτού που στην πραγματικότητα παίρνουν. Εστιάζει σε γενικές
γραμμές στα πιο ορατά εμπορικά ονόματα - τις ετικέτες που διανέμονται μαζικά στα
σούπερ μάρκετ και στα εκπτωτικά μαγαζιά - αλλά υπάρχουν πολλές ευυπόληπτες
εταιρείες που είναι ένοχες για τα ίδια αδικήματα.
Αυτό που πολλοί καταναλωτές δεν ξέρουν είναι ότι η βιομηχανία τροφών για
κατοικίδια είναι προέκταση των βιομηχανιών παραγωγής φαγητού για ανθρώπους και
της καλλιέργειας. Το φαγητό για κατοικίδια παρέχει έναν τρόπο για τα εντόσθια
σφαγείων, τα σιτάρια που θεωρούνται "ακατάλληλα για ανθρώπινη κατανάλωση" και
παρόμοια προϊόντα αποβλήτων να μετατραπούν σε κέρδος. Αυτά τα απόβλητα
περιλαμβάνουν τα έντερα, τους μαστούς, τα κεφάλια, τις οπλές και τα, ενδεχομένως,
ασθενή και καρκινώδη ζωικά μέρη.
Η αγορά τροφών κατοικίδιων ζώων έχει κυριαρχήσει τα τελευταία χρόνια μέσω της
εξαγοράς μεγάλων εταιρειών από ακόμα μεγαλύτερες εταιρείες. Με 5 δισεκατομμύρια
ετησίως να διακυβεύονται στις ΗΠΑ και με ταχεία ανάπτυξη στις ξένες αγορές, δεν
δημιουργεί έκπληξη το ότι μερικές εταιρείες είναι άπληστες για ένα μεγαλύτερο
κομμάτι της πίτας.
• H Nestlé αγόρασε την Purina και δημιούργησε την Nestlé Purina Petcare
Company (Fancy Feast, Alpo, Friskies, Mighty Dog, Dog Chow, Cat Chow, Puppy
Chow, Kitten Chow, Beneful, One, ProPlan, DeliCat, HiPro, Kit’n’Kaboodle, Tender
Vittles, Purina Veterinary Diets).
• H Del Monte κατάπιε την Heinz (MeowMix, Gravy Train, Kibbles ’n Bits,
Wagwells, 9Lives, Cycle, Skippy, Nature’s Recipe, and pet treats Milk Bone, Pup-
Peroni, Snausages, Pounce).
~1~
• Η Master Foods κατέχει την Mars Inc., η οποία είχε αγοράσει την Royal Canin
(Pedigree, Waltham’s, Cesar, Sheba, Temptations, Goodlife Recipe, Sensible
Choice, Excel).
'Άλλοι μεγάλοι κατασκευαστές τροφίμων δεν είναι γνωστοί για την φροντίδα των
ζώων, παρόλο που πολλά από τα προϊόντα τους για το νοικοκυριό και την προσωπική
υγιεινή χρησιμοποιούν συστατικά που προέρχονται από παραπροϊόντα ζώων:
• Η Procter and Gamble (P&G) αγόρασε την The Iams Company (Iams, Eukanuba)
το 1999. Η P&G λίγο μετά εισήγαγε την Iams στα μανάβικα, όπου τα πήγε πολύ
καλά.
Ιδιωτικοί παραγωγοί (που παράγουν τροφές για μικρότερους οίκους όπως η Kroger
και η Wal-Mart) και συσκευαστές (που παράγουν τροφή για άλλους κατασκευαστές
τροφίμων) αποτελούν επίσης μεγάλα κεφάλαια στο χώρο. Τρείς από τις μεγαλύτερες
εταιρείες είναι οι Doane Pet Care, Diamond, και Menu Foods' και παράγουν τροφή για
δεκάδες ιδιωτικές φίρμες και εταιρείες. Ενδιαφέρον έχει το ότι και οι τρείς αυτές
εταιρείες έχουν εμπλακεί σε περιπτώσεις ανάκλησης ζωοτροφών που αρρώστησαν ή
σκότωσαν πολλά ζώα.
~2~
ελέγχει τις ζωοτροφές, παρέχει πρότυπους κανονισμούς και στάνταρτ που οι
παραγωγοί τροφίμων των ΗΠΑ ακολουθούν.
Το όνομα της τροφής παρέχει την πρώτη ένδειξη του περιεχομένου της τροφής που
περιέχεται. Η χρήση των όρων "όλο" ή "100%” απαγορεύεται "αν το προϊόν περιέχει
παραπάνω από ένα συστατικό, μη συμπεριλαμβανομένου του νερού του απαραίτητου
για την επεξεργασία, παράγοντας αποχαρακτηρισμού, ή ίχνη ποσοτήτων από
συντηρητικά και καρυκευμάτων".
Ο "κανόνας του 95%" εφαρμόζεται όταν τα συστατικά που προέρχονται από ζώα,
πουλερικά ή ψάρια αποτελούν τουλάχιστον 95% ή περισσότερο του συνολικού βάρους
του προϊόντος (ή 70% αν αποκλείσουμε το νερό κατά την επεξεργασία). Επειδή οι
σαρκοφαγικές δίαιτες δεν είναι διατροφικά ισορροπημένες και προκαλούν σοβαρές
ανεπάρκειες εάν παρέχονται αποκλειστικά, εγκαταλείφθηκαν για πολλά χρόνια.
Ωστόσο, εξαιτίας του αυξανόμενου καταναλωτικού ενδιαφέροντος σε υψηλής
ποιότητας προϊόντα κρέατος, αρκετές εταιρείες προωθούν τώρα 95% και 100%
κονσερβοποιημένα κρέατα ως συμπληρωματική διατροφική επιλογή.
Το προϊόν "γεύμα" καθορίζεται από τον "κανόνα του 25%", που εφαρμόζεται όταν "ένα
συστατικό ή ένας συνδυασμός συστατικών αποτελεί τουλάχιστον το 25% του βάρους
του προϊόντος (μη συμπεριλαμβανομένου του απαραίτητου νερού για την
επεξεργασία)", ή τουλάχιστον 10% του βάρους της αφυδατωμένης ύλης κι ένας
περιγραφικός όρος όπως "recipe", "platter", "entree", και "formula". Ένας συνδυασμός
συστατικών επιτρέπεται να περιέχεται στο προϊόν όταν κάθε συστατικό αποτελεί
τουλάχιστον το 3% του βάρους του προϊόντος, χωρίς το νερό για την επεξεργασία, και
τα ονόματα των συστατικών εμφανίζονται σε φθίνουσα σειρά σύμφωνα με το βάρος
τους.
Ο κανόνας "με" επιτρέπει στο όνομα ενός συστατικού να εμφανιστεί στην ετικέτα,
όπως "με αληθινό κοτόπουλο", αρκεί κάθε τέτοιο συστατικό να αποτελεί τουλάχιστον
το 3% της τροφής σε βάρος, χωρίς το νερό της επεξεργασίας.
Η λίστα των συστατικών είναι το άλλο μεγάλο κλειδί για το τι πραγματικά βρίσκεται
στο σακί ή την κονσέρβα. Τα συστατικά πρέπει να καταγράφονται με φθίνουσα σειρά
βάρους. Τα ονόματα των συστατικών ορίζονται νομικά για παράδειγμα, το "κρέας"
αφορά μόνο σε αγελάδες, γουρούνια, κατσίκες και πρόβατα, και περιλαμβάνει μόνο
~3~
συγκεκριμένους ιστούς μυώνων. Λεπτομερείς ορισμοί εκδίδονται στην επίσημη έκδοση
του AAFCO, και αναθεωρούνται ετήσια, αλλά μπορούν να βρεθούν και σε πολλές
διαδικτυακές περιοχές.
Η εγγυημένη ανάλυση παρέχει έναν πολύ γενικό κανόνα για τη σύσταση του φαγητού.
Η ακατέργαστη πρωτεΐνη, το λίπος, οι φυτικές ίνες και η συνολική υγρασία πρέπει να
καταγράφονται. Πολλές εταιρείες καταγράφουν εθελοντικά την ταυρίνη, τα ωμέγα
λιπαρά οξέα, το μαγνήσιο, κι άλλα στοιχεία που θεωρούν σημαντικά – σύμφωνα με τα
πρότυπα προώθησης.
Ξηρά τροφή
Η πλειοψηφία της ξηράς τροφής φτιάχνεται από ένα μηχάνημα που λέγεται εξωθητής
(extruder). Αρχικά, τα υλικά αναμειγνύονται σύμφωνα με μια συνταγή που έχει
δημιουργηθεί με τη βοήθεια λογισμικού ηλεκτρονικών υπολογιστών το οποίο παρέχει
το θρεπτικό περιεχόμενο κάθε προτεινόμενου συστατικού. Για παράδειγμα, το γεύμα
από γλουτένη καλαμποκιού έχει περισσότερη πρωτεΐνη από το σιτάλευρο. Επειδή ο
εξωθητής χρειάζεται μια σταθερή ποσότητα άμυλου και χαμηλή υγρασία για να
δουλέψει κανονικά, τα ξηρά συστατικά - όπως γεύματα κρέατος και κόκκαλων που
έχουν υποστεί την διαδικασία διαχωρισμού του λίπους από τα υπόλοιπα οργανικά
υλικά, παραπροϊόντα γεύματος πουλερικών, σιτάρια και αλεύρια - υπερισχύουν.
Η ζύμη προωθείται στις βίδες ενός εξωθητή. Υποβάλλεται στον ατμό και την υψηλή
πίεση καθώς ωθείται μέσω των κύβων που καθορίζουν τη μορφή του τελικού
προϊόντος, σαν τα ακροφύσια που χρησιμοποιούνται στη διακόσμηση κέικ. Καθώς η
καυτή, διατηρημένη σε σταθερή ατμοσφαιρική πίεση ζύμη βγαίνει από τον εξωθητή,
κόβεται από ένα σύνολο γρήγορα περιστρεφόμενων μαχαιριών σε μικροσκοπικά
κομμάτια. Καθώς η ζύμη φθάνει στην κανονική πίεση αέρα, επεκτείνεται στην τελική
μορφή του. H τροφή αφήνεται να στεγνώσει, και έπειτα ψεκάζεται συνήθως με λίπος,
συστατικά που βοηθούν την πέψη, ή άλλες ενώσεις για να το καταστήσουν πιο
εύγευστο. Όταν κρυώσει, μπορεί να τοποθετηθεί σε συσκευασίες.
Μερικές τροφές σκύλων ψήνονται σε υψηλές θερμοκρασίες (άνω των 500oF) παρά
εξωθούνται. Αυτή η διαδικασία παράγει ένα φύλλο πυκνού, τραγανού υλικού που
~4~
έπειτα σπάει σε ακανόνιστα χοντρά κομμάτια, σαν τα θρυμματισμένα κράκερ μέσα στη
σούπα. Είναι σχετικά εύγευστο χωρίς ψεκασμένα λίπη και άλλα βελτιωτικά που
απαιτούνται στα εξωθημένα ξηρά τρόφιμα.
Τα υγρά τρόφιμα είναι αρκετά διαφορετικά στο περιεχόμενο από τα ξηρά ή ημι-υγρά
τρόφιμα. Ενώ πολλά κονσερβοποιημένα τρόφιμα περιέχουν υποπροϊόντα διάφορων
ειδών, είναι «φρέσκα» και δεν έχουν υποστεί διαχωρισμό ή επεξεργασία (αν και είναι
συχνά παγωμένα για τη μεταφορά και την αποθήκευση). Τα υγρά τρόφιμα περιέχουν
συνήθως την περισσότερη πρωτεΐνη, και είναι συχνά υψηλότερης ποιότητας από τα
ξηρά τρόφιμα. Έχουν επίσης περισσότερη υγρασία, η οποία είναι καλύτερη για τις
γάτες. Συσκευάζονται στα δοχεία ή τις σακούλες.
Για να βάλουμε τις τροφές στο ίδιο επίπεδο, πρώτα υπολογίστε το περιεχόμενο της
ξηρής ουσίας αφαιρώντας την περιεχόμενη ποσότητα υγρού που δίνεται στην ετικέτα
από το 100%. Κατόπιν διαιρέστε το συστατικό με το περιεχόμενο ξηρής ουσίας. Για
παράδειγμα, μια τυπική σακούλα ξηρής τροφής για γάτα περιέχει 30% πρωτεΐνη στην
ετικέτα, αλλά 32% στη βάση ξηρής ουσίας (το 30% διαιρείται από τη βάση της ξηρής
ουσίας, 100% - 6% υγρασία = 94%). Μια κονσέρβα για γάτα μπορεί να περιέχει 12%
πρωτεΐνη αναγραφόμενη στην ετικέτα, αλλά 43% στη βάση ξηρής ουσίας (το 12%
διαιρείται από το περιεχόμενο σε ξηρή βάση, 100-72%=28%), Η ξηρά τροφή τυπικά
περιέχει λιγότερο από 10% νερό, ενώ η κονσέρβα 78% ή περισσότερο νερό.
~5~
Ζωική πρωτεΐνη
Τα σκυλιά και οι γάτες είναι σαρκοβόρα, και απαιτούν μια διατροφή βασισμένη στο
κρέας. Η πρωτεΐνη που χρησιμοποιείται στα τρόφιμα κατοικίδιων ζώων προέρχεται
από ποικίλες πηγές. Όταν τα βοοειδή, οι χοίροι, τα κοτόπουλα, τα αρνιά, ή άλλα ζώα
θανατώνονται, ο αδύνατος ιστός μυών απομακρύνεται από το σφαγείο για ανθρώπινη
κατανάλωση, μαζί με τα λίγα όργανα που οι άνθρωποι επιθυμούν να φάνε, όπως οι
γλώσσες και τα έντερα.
Εντούτοις, περίπου 50% κάθε τροφής προερχόμενης από ζώα δεν χρησιμοποιείται στα
ανθρώπινα τρόφιμα. Οποιαδήποτε υπολείμματα από το σφαγείο - κεφάλια, πόδια,
κόκκαλα, αίμα, έντερα, πνεύμονες, σπλήνες, συκώτια, σύνδεσμοι, χοντρά κομμάτια,
αγέννητα μωρά, και άλλα μέρη που δεν καταναλώνονται γενικά από τους ανθρώπους -
χρησιμοποιούνται στα τρόφιμα κατοικίδιων ζώων, τη ζωική τροφή, το λίπασμα, τα
βιομηχανικά λιπαντικά, το σαπούνι, τα λάστιχα, και άλλα προϊόντα. Αυτά τα «άλλα
μέρη» είναι γνωστά ως «παραπροϊόντα.» Τα παραπροϊόντα χρησιμοποιούνται στην
τροφή για τα πουλερικά και τη ζωική παραγωγή καθώς επίσης και στα τρόφιμα
κατοικίδιων ζώων.
Το "παραπροϊόντα" από το κρέας ή τα πουλερικά είναι πολύ κοινά στα υγρά τρόφιμα
κατοικίδιων ζώων. Θυμηθείτε ότι «το κρέας» αναφέρεται μόνο στις αγελάδες, τους
χοίρους, τα πρόβατα, και τις κατσίκες. Αφού τα πρόβατα και οι κατσίκες είναι λιγότερα
συγκρινόμενα με τα 37 εκατομμύρια αγελάδων και τα 100 εκατομμύρια γουρουνιών
που θανατώνονται για τα τρόφιμα κάθε έτος, σχεδόν όλα τα παραπροϊόντα κρέατος
προέρχονται από τα βοοειδή και τους χοίρους.
~6~
αποτελείται κυρίως από τις πλάτες, την σπονδυλική στήλη και τα πλευρά, μείον όμως
το ακριβό κρέας του στήθους. Το μικρής ποσότητας κρέας που αφήνεται στα κόκκαλα
είναι το κρέας στα τρόφιμα κατοικίδιων ζώων. Ακόμη και με αυτήν την λιγότερο-
ελκυστική πηγή, οι έμποροι τροφίμων κατοικίδιων ζώων είναι πολύ πονηροί όταν
μιλούν για το κρέας, και αυτό εξηγείται περαιτέρω στο τμήμα « Marketing Magic» εν
συνεχεία.
Λόγω των επίμονων φημών ότι τα παραπροϊόντα περιέχουν νεκρά σκυλιά και γάτες,
το FDA πραγματοποίησε μια μελέτη ψάχνοντας το pentobarbital, το πιο κοινό
φάρμακο ευθανασίας, στα τρόφιμα κατοικίδιων ζ ώων. Το βρήκαν. Τ α συστατικά που
συνηθέστερα συνδέθηκαν με την παρουσία του pentobarbital ήταν το meat-and-bone
meal και ζωικό λίπος. Εντούτοις, χρησιμοποίησαν επίσης πολύ ευαίσθητες δοκιμές για
να κοιτάξουν για το κυνοειδές και αιλουροειδές DNA, το οποίο δεν βρέθηκε. Οι εκ των
έσο της βιομηχανίας αναγνωρίζουν ότι τα κατοικίδια ζώα και αυτά που σκοτώθηκαν
στο δρόμο που εν συνεχεία είχαν υποστεί τη διαδικασία του rendering
χρησιμοποιήθηκαν στα τρόφιμα κατοικίδιων ζ ώων μερικά έτη πριν. Αν και δεν
υπάρχει ακόμα κανένας νόμος ή κανονισμός ενάντια σε αυτό, η πρακτική είναι
ασυνήθιστη σήμερα, και οι επιχειρήσεις τροφίμων κατοικίδιων ζώων παγκοσμίως
αρνούνται ότι τα προϊόντα τους περιέχουν οποιαδήποτε τέτοια υλικά. Παρολ' αυτά τα
"D" ζώα ( νεκρά (dead), που πεθαίνουν (dying), άρρωστα (diseased), με ειδικές
ανάγκες (disabled)) πρόσφατα απαγορεύθηκαν για την ανθρώπινη κατανάλωση και
είναι ακόμα νόμιμα συστατικά για τα τρόφιμα κατοικίδιων ζώων.
~7~
Φυτική πρωτεΐνη
~8~
Λίπος ζώων και πουλερικών
Υπάρχει μια μοναδική, πικάντικη μυρωδιά σε μια νέα σακούλα ξηράς τροφής
κατοικίδιων ζώων - ποια είναι η πηγή αυτής της μυρωδιάς; Πρόκειται στις
περισσότερες περιπτώσεις για ζωικό λίπος, ή φυτικά λίπη και έλαια που κρίνονται
ακατάλληλα για βρώση από τους ανθρώπους. Παραδείγματος χάριν, το
χρησιμοποιημένο λίπος εστιατορίων επεξεργάστηκε και καθοδηγήθηκε στα τρόφιμα
κατοικίδιων ζώων για αρκετά έτη, αλλά μια πιο προσοδοφόρα αγορά είναι τώρα στην
παραγωγή καυσίμων biodiesel!
Αυτά τα λίπη ψεκάζονται άμεσα επάνω στις εξωθημένος κροκέτες για να καταστήσουν
ένα - ειδάλλως άγευστο ή δυσάρεστο - προϊόν εύγευστο. Το λίπος ενεργεί επίσης ως
συνδετικός κρίκος στον οποίο οι κατασκευαστές προσθέτουν άλλους ανυψωτές
γεύσης όπως οι «ζωικές αφομοιώσεις» που γίνονται από τα επεξεργασμένα
υποπροϊόντα. Οι επιστήμονες τροφίμων κατοικίδιων ζώων έχουν ανακαλύψει ότι τα
ζώα έχουν ιδιαίτερη προτίμηση σε αυτά τα ψεκασμένα λίπη. Οι κατασκευαστές είναι
ειδικοί στο να κάνουν έναν σκύλο ή μια γάτα να φάει κάτι που σε άλλη περίπτωση
ούτε που θα πλησίαζε.
Το μαγείρεμα και οι άλλες επεξεργασίες του κρέατος και των υποπροϊόντων που
χρησιμοποιούνται στα τρόφιμα κατοικίδιων ζώων μπορεί να μειώσει τη θρεπτική αξία
τους, αν και το μαγείρεμα αυξάνει την πεπτικότητα των δημητριακών και των
αμυλούχων λαχανικών.
Οι πρωτεΐνες είναι ιδιαίτερα ευπαθείς στη θερμότητα, και χαλάνε ή χάνουν τη φύση
τους όταν μαγειρεύονται. Επειδή τα ξηρά συστατικά τροφίμων είναι μαγειρευμένα δύο
φορές - πρώτα κατά τη διαδικασία του διαχωρισμού κι έπειτα στον εξωθητή - τα
προβλήματα είναι πιο κοινά από, τι με τα κονσερβοποιημένα ή σπιτικά τρόφιμα. Οι
"αλλαγμένες" πρωτεΐνες μπορούν να οδηγήσουν σε ασυμβατότητες στις τροφές, σε
αλλεργίες στις τροφές, και σε ασθένεια των εντέρων.
Πολλές χημικές ουσίες προστίθενται στις τροφές κατοικίδιων ζώων για να βελτιώσουν
την γεύση, τη σταθερότητα, τα χαρακτηριστικά, ή την εμφάνιση της τροφής. Οι
πρόσθετες αυτές ουσίες δεν παρέχουν καμία θρεπτική αξία. Οι πρόσθετες ουσίες
περιλαμβάνουν τους γαλακτωματοποιητές για να αποτρέψουν το νερό και το λίπος
από τον διαχωρισμό, τα αντιοξειδωτικά για να αποτρέψουν την οξείδωση του λίπους,
~9~
και τα τεχνητά χρώματα και τις γεύσεις για να καταστήσουν το προϊόν ελκυστικότερο
στους καταναλωτές και πιο εύγευστο στα ζώα τους.
Μια μεγάλη ποικιλία των πρόσθετων ουσιών επιτρέπεται στη ζωική τροφή και τα
τρόφιμα κατοικίδιων ζώων, χωρίς να υπολογίζουμε τις βιταμίνες και τα ανόργανα
άλατα. Δεν χρησιμοποιούνται όλες στην πραγματικότητα στα τρόφιμα κατοικίδιων
ζώων. Οι πρόσθετες ουσίες μπορούν να εγκριθούν με συγκεκριμένο τρόπο κατ'όνομα, ή
μπορούν να εμπέσουν στην κατηγορία «γενικά αναγνωρισμένη ως ασφαλής»
(Generally Recognised As Safe).
~ 10 ~
της προϊόν, τον Ιούλιο του 1997 το κτηνιατρικό κέντρο του FDA ζήτησε να μειώσουν
εθελοντικά οι παρασκευαστές το ανώτατο όριο της ethoxyquin στο μισό, σε 75 μέρη
ανά εκατομμύριο. Ενώ μερικοί κριτικοί τροφίμων κατοικίδιων ζώων και κτηνίατροι
θεωρούν ότι η ethoxyquin είναι μια σημαντική αιτία ασθενειών, δερματικών παθήσεων
και στειρότητας στα σκυλιά, άλλοι ισχυρίζονται ότι αυτό είναι το ασφαλέστερο,
ισχυρότερο και σταθερότερο συντηρητικό που υπάρχει για τα τρόφιμα κατοικίδιων
ζώων. Η ethoxyquin εγκρίνεται για τη χρήση στα ανθρώπινα τρόφιμα για τη
συντήρηση των καρυκευμάτων, όπως η σκόνη του Cayenne και το τσίλι, αλλά θα ήταν
πολύ δύσκολο ακόμη και για τον πιο σκληροπυρηνικό εραστή των καρυκευμάτων να
καταναλώσει τόσο πολλή σκόνη τσίλι καθημερινά όσο η ποσότητα ξηράς τροφής που
θα έτρωγε ένας σκύλος. Η ethoxyquin δεν έχει εξεταστεί ποτέ για την ασφάλειά της
στις γάτες. Παρόλ' αυτά, χρησιμοποιείται συνήθως στις κτηνιατρικές διατροφές και
για τις γάτες και για τα σκυλιά.
~ 11 ~
Πιθανοί μολυσματικοί παράγοντες
Λαμβάνοντας υπόψη τους τύπους των συστατικών που βάζουν οι κατασκευαστές στις
τροφές, δεν εκπλήσσουν τα άσχημα πράγματα που συμβαίνουν μερικές φορές. Τα
συστατικά που χρησιμοποιούνται στα τρόφιμα κατοικίδιων ζώων είναι συχνά
μολυσμένα με μια ευρεία ποικιλία τοξικών ουσιών. Μερικές από αυτές
καταστρέφονται από την επεξεργασία, αλλά άλλες παραμένουν ανέπαφες.
• Βακτηρίδια. Τα θανατωμένα ζώα, καθώς επίσης κι εκείνα που έχουν πεθάνει λόγω
ασθένειας, τραυματισμού ή από φυσικές αιτίες, είναι πηγές κρέατος, παραπροϊόντων,
και γευμάτων. Ένα ζώο που πέθανε στο αγρόκτημα μπορεί να μην φθάσει στις
εγκαταστάσεις επεξεργασίας παρά μόνο μετά από αρκετές ημέρες από το θάνατό του.
Έτσι το σφαγείο είναι συχνά μολυσμένο με βακτηρίδια όπως η σαλμονέλα και το Ε.
COLI. Τα επικίνδυνα Ε. COLI βακτηρίδια υπολογίζεται ότι μολύνουν περισσότερο από
το 50% των γευμάτων κρέατος. Ενώ η διαδικασία μαγειρέματος μπορεί να σκοτώσει
τα βακτηρίδια, δεν αποβάλλει τις ενδοτοξίνες που μερικά βακτηρίδια παράγουν κατά
τη διάρκεια της ανάπτυξής τους. Αυτές οι τοξίνες μπορούν να επιζήσουν της
επεξεργασίας, και μπορούν να προκαλέσουν ασθένειες. Οι κατασκευαστές τροφίμων
για κατοικίδια ζώα δεν εξετάζουν τα προϊόντα τους για βακτηριακές ενδοτοξίνες.
Επειδή τα άρρωστα ή νεκρά ζώα μπορούν να υποβληθούν σε επεξεργασία για τρόφιμα
κατοικίδιων ζώων, τα φάρμακα που χρησιμοποιήθηκαν για να τα θεραπεύσουν ή να τα
θανατώσουν μπορεί να είναι παρόντα στο τελικό προϊόν. Η πενικιλίνη και το
pentobarbital είναι ακριβώς δύο παραδείγματα φαρμάκων που μπορούν να περάσουν
από την επεξεργασία και να παραμείνουν αμετάβλητα. Τ α αντιβιοτικά που
χρησιμοποιούνται στην ζωική παραγωγή θεωρούνται επίσης ότι συμβάλουν στην
αντιβιοτική αντίσταση στους ανθρώπους.
~ 12 ~
βαμβακιού, και το 6% του αραβόσιτου (καλαμπόκι) στις ΗΠΑ ήταν γενετικά
τροποποιημένες ποικιλίες. Το γεύμα βαμβακόσπορων είναι ένα κοινό συστατικό της
τροφής βοοειδών' η σόγια και το καλαμπόκι χρησιμοποιούνται απευθείας σε πολλά
τρόφιμα κατοικίδιων ζώων.
• Ακρυλαμίδη (acrylamide). Αυτή είναι μια καρκινογόνος ένωση που σχηματίζεται στις
θερμοκρασίες μαγειρέματος της τάξης των 250˚F σε τρόφιμα που περιέχουν ορισμένα
σάκχαρα και αμινοξέα asparagine (που βρίσκεται σε μεγάλες ποσότητες στις πατάτες
και τα σιτάρια δημητριακών). Δημιουργείται κατά την χημική διαδικασία που
εκτελείται κατά την αντίδραση Maillard. Οι περισσότερες ξηρές τροφές κατοικίδιων
ζώων περιέχουν σιτάρια ή πατάτες, τα οποία επεξεργάζονται σε υψηλές θερμοκρασίες
(200 - 300˚F ) και σε υψηλές πιέσεις κατά τη διάρκεια της εξώθησης, συνθήκες δηλαδή
ιδανικές για να πραγματοποιηθεί η αντίδραση Maillard. Στην πραγματικότητα, η
Maillard αντίδραση θεωρείται επιθυμητή στην παραγωγή των τροφίμων κατοικίδιων
ζώων επειδή δίνει μια γεύση πολύ αποδεκτή από τα ζώα, παρόλο που μειώνει τη
βιολογική διαθεσιμότητα μερικών αμινοξέων, συμπεριλαμβανομένων της ταυρίνης και
της λυσίνης. Το περιεχόμενο και τα πιθανά αποτελέσματα του σχηματισμού
ακρυλαμιδών στα τρόφιμα κατοικίδιων ζώων είναι άγνωστα.
~ 13 ~
Ανακλήσεις τροφίμων
Όταν τα πράγματα δεν βαίνουν καλώς και ανακαλύπτονται σοβαρά προβλήματα στα
τρόφιμα κατοικίδιων ζώων, η επιχείρηση εργάζεται συνήθως με το FDA για να
συντονίσει μια ανάκληση των επηρεασμένων προϊόντων. Ενώ πολλές ανακλήσεις
έχουν κοινοποιηθεί ευρέως, κάμποσες δεν έχουν.
~ 14 ~
• Τον Φεβρουαρίου του 2007, το FDA διένειμε μια προειδοποίηση στους
καταναλωτές να μην αγοράσουν το "Wild Kitty", μια παγωμένη τροφή που
περιείχε ακατέργαστο κρέας. Το τυπικό τεστ από το FDA αποκάλυψε σαλμονέλα
στα τρόφιμα. Το FDA προειδοποίησε συγκεκριμένα για τη δυνατότητα
μετάδοσης της ασθένειας στους ανθρώπους, όχι στα κατοικίδια ζώα. Δεν υπήρξε
καμία αναφορά ασθένειας ή θανάτου οποιωνδήποτε κατοικίδιων ζώων, και τα
τρόφιμα δεν ανακλήθηκαν.
• Τον Μάρτιο του 2007, τα πιο θανατηφόρα τρόφιμα κατοικίδιων ζώων στην
ιστορία αποτέλεσαν το αντικείμενο της μεγαλύτερης ανάκλησης. Η Menu Foods
ανακάλεσε πάνω από 100 ετικέτες συμπεριλαμβανομένων των Iams, Eukanuba,
Hill's Science Diet, Purina Mighty Dog, καθώς και πολλές ετικέτες της Wal-Mart.
Χιλιάδες ζώα αρρώστησαν (το FDA έλαβε πάνω από 7.000 αναφορές) και ένα
ποσοστό της τάξης του 20% πέθανε από οξεία νεφρική ανεπάρκεια που
προκλήθηκε από τα τρόφιμα. Οι γάτες επηρεάστηκαν συχνότερα και
σοβαρότερα από τα σκυλιά. Η τοξίνη θεωρήθηκε ότι ήταν αρχικά ένα
φυτοφάρμακο, το δηλητήριο «ami-nopterin» αρουραίων που βρέθηκε σε ένα
από τα συστατικά. Τον Απρίλιο, οι επιστήμονες ανακάλυψαν υψηλά επίπεδα
μελαμίνης, μια χημική ουσία που χρησιμοποιήθηκε στα πλαστικά και τα
λιπάσματα, στη γλουτένη σίτου και την πρωτεϊνική συμπύκνωση ρυζιού που
εισήχθησαν από την Κίνα. Η μελαμίνη είχε προστεθεί σκόπιμα στα συστατικά για
να ανεβάσει ψευδώς την περιεκτικότητα τους σε πρωτεΐνη. Οι επόμενες δοκιμές
αποκάλυψαν ότι τα μολυσμένα συστατικά με μελαμίνη χρησιμοποιούνταν
επίσης στην τροφή για αγελάδες, χοίρους, και κοτόπουλων και χιλιάδες ζώα
τέθηκαν σε καραντίνα και θανατώθηκαν. Στις αρχές Μαΐου, οι επιστήμονες
προσδιόρισαν την αιτία του γρήγορου εμφάνισης νεφρικής ανεπάρκειας που
είχε εμφανιστεί στα σκυλιά και τις γάτες, ως την αντίδραση που προκλήθηκε
από το συνδυασμό μελαμίνης και κυανουρικού οξέος, και οι δύο ακατάλληλες
χημικές ουσίες. H ανάκληση αυτή είναι σε εξέλιξη οπότε καλό θα ήταν να
τσεκάρετε την ιστοσελίδα του FDA για τις νεότερες εξελίξεις.
(www.fda.gov/oc/opacom/hottopics/petfood.html)
Η ιδέα πως μια ζωοτροφή παρέχει όλα τα συστατικά που ένα ζώο συντροφιάς θα
χρειαστεί σε όλη τη διάρκεια της ζωής του είναι ένας επικίνδυνος μύθος.
Σήμερα, η διατροφή των γατιών και των σκύλων απέχει πολύ από την διατροφή των
προγόνων τους που βασιζόταν στο κρέας με διάφορα άλλα συστατικά. Συχνά είναι τα
δυσάρεστα αποτελέσματα διατροφών που βασίζονταν στο επεξεργασμένο στάρι.
~ 15 ~
Προβλήματα υγείας που σχετίζονται με τη διατροφή είναι:
• Οδοντικές ασθένειες: Αντίθετα με τον μύθο που διαδίδεται από εταιρίες τροφών
για ζώα, η ξηρή τροφή δεν είναι καλή για τα δόντια. Παρότι ότι η μεγάλη
πλειοψηφία των κατοικίδιων τρώει ξηρή τροφή, το πιο κοινό πρόβλημα στα
κατοικίδια ζώα είναι οι παθήσεις των δοντιών και αυτό μάλλον είναι εμφανές. Οι
άνθρωποι δεν χρησιμοποιούν κράκερ αντί για οδοντικό νήμα και η ξηρή τροφή
δεν καθαρίζει τα δόντια.
~ 16 ~
γατιών. Η πρόληψη και θεραπεία περιλαμβάνει την αλλαγή σε μια δίαιτα
υψηλών πρωτεϊνών, υψηλής υγρασίας και χαμηλών υδατανθράκων.
• Τυμπανισμός/αέρια των εντέρων: Το τάισμα μια φορά την ημέρα μόνο μπορεί να
προκαλέσει ερεθισμό του οισοφάγου από στομαχικά οξέα και μπορεί να
σχετίζεται με διαστολή του στομάχου, φράξιμο των εντέρων και συστροφή
στομάχου στα σκυλιά. Το να δίνει κανείς φαγητό σε δύο ή περισσότερα γεύματα
είναι καλύτερο.
• Καρδιακή πάθηση: Μια ασθένεια της καρδιάς που είναι συχνά μοιραία για τις
γάτες και κάποια σκυλιά θεωρείται τώρα ότι προκαλείται από την έλλειψη του
αμινοξέος ταυρίνη. Άλλο σύμπτωμα της έλλειψης ταυρίνης είναι η τύφλωση.
Aυτή η έλλειψη αποδόθηκε σε ανεπαρκή ποσά ζωικής πρωτεΐνης και σε
αυξημένη εμπιστοσύνη στους υδατάνθρακες. Τώρα οι τροφές για ζώα
εμπλουτίζονται με ταυρίνη. Νέα έρευνα υποδεικνύει ότι κάποιες ράτσες σκυλιών
υπόκεινται στην ίδια συνθήκη. Η συμπληρωματική ταυρίνη μπορεί να είναι
επίσης βοηθητική για τα σκυλιά , όμως μέχρι τώρα λίγοι είναι οι κατασκευαστές
που προσθέτουν επιπλέον ταυρίνη στις τροφές των σκυλιών.
~ 18 ~
Co-Packing
To 2007 η ανάκληση προϊόντων της Μenu Foods έφερε στο φως τα πιο βρώμικα
μυστικά της βιομηχανίας τροφών για ζώα. Οι περισσότεροι εξεπλάγησαν - και
τρόμαξαν – όταν έμαθαν πως όλες οι κονσερβοποιημένες τροφές Iams/Eukanuba δεν
ήταν καθόλου προϊόν της εταιρείας Iams. Στην πραγματικότητα, το 2003 η Iams
υπέγραψε αποκλειστικό δεκαετές συμβόλαιο για την παραγωγή του 100% των
κονσερβοποιημένων τροφών της από την εταιρεία Menu.
Το μεγάλο ερώτημα που προέκυψε από αυτή τη διευθέτηση είναι αν υπάρχει ή όχι
κάποια πραγματική διαφορά ανάμεσα στις ακριβές, υψηλής ποιότητας μάρκες και στις
πιο κοινές. Όλα τα προϊόντα που ανακλήθηκαν περιείχαν ένα ύποπτο συστατικό, τη
γλουτένη σίτου, όπως επίσης περιείχαν και υποπροϊόντα κάποιου είδους,
συμπεριλαμβανομένων διευκρινισμένων υποπροϊόντων όπως συκώτι ή εντόσθια
πουλερικών.
Είναι αλήθεια, πως μια εταιρεία τροφών για ζώα που υπογράφει συμβόλαιο με ένα
«συνέταιρο συσκευαστή» μπορεί να παρέχει τα δικά της συστατικά ή μπορεί να
απαιτεί από τον συμβαλλόμενο να αγοράζει και να χρησιμοποιεί συγκεκριμένα
συστατικά για τις συνταγές της. Όμως μέρος της σημασίας που έχει η χρήση ενός
«συνέταιρου συσκευαστή» είναι ότι αυτός μπορεί να αγοράζει συστατικά σε καλύτερη
τιμή χονδρικής σε σχέση με οποιονδήποτε κατασκευαστή τροφών που είναι μόνος του,
και με αυτό τον τρόπο η διαδικασία γίνεται πιο οικονομική και τα κέρδη μεγαλύτερα.
Είναι πιθανό πολλά από τα όμοια συστατικά που βρίσκονται σε όλους τους τύπους
τροφών για ζώα, να είναι τα ίδια.
Είναι τα προϊόντα μιας εταιρείας -που παρασκευάζονται στο ίδιο εργοστάσιο, με τον
ίδιο εξοπλισμό με συστατικά που έχουν το ίδιο όνομα- στα αλήθεια καλύτερα από μιας
άλλης; Αυτό είναι που οι κατασκευαστές των ακριβών προϊόντων θέλουν να
σκέφτεστε. Οι επονομαζόμενες υψηλής ποιότητας μάρκες υποστηρίζουν πως η Menu
παρασκευάζει τις τροφές τους « σύμφωνα με αποκλειστικές συνταγές και
~ 19 ~
χρησιμοποιώντας καθορισμένα συστατικά» και πως «οι παρασκευαστές με τους
οποίους έχουν συμβόλαιο πρέπει να
Όποιες και αν είναι οι διαφορές ανάμεσα στις φθηνές και ακριβές τροφές, ένα πράγμα
είναι ξεκάθαρο. Οι τιμές πώλησης των τροφών για ζώα δεν καθορίζουν το αν μια
τροφή για ζώα είναι καλή ή κακή ή έστω ασφαλής. Όπως και να χει, στις πολύ φθηνές
τροφές μπορεί να καταλογιστεί πως έχουν τα πιο φθηνά συστατικά. Για παράδειγμα, η
Ol’ Roy, μάρκα του καταστήματος Wal- Mart’s είναι ανακατεμένη σε 3 σοβαρές
ανακλήσεις.
Η Menu παρασκευάζει τροφές για πολλές εταιρείες που δεν επηρεάστηκαν από την
ανάκληση, όπως οι Nature's Variety, Wellness, Castor & Pollux, Newman's Own
Organics, Wysong, Innova, και η EaglePack. Εύκολα μπορεί κανείς να διακρίνει από τη
λίστα των συστατικών τους πως τα προϊόντα αυτών των εταιρειών παρασκευάζονται
από εντελώς διαφορετικά συστατικά και αναλογίες. Και πάλι βέβαια επανέρχεται το
θέμα του καθαρισμού του μηχανικού εξοπλισμού ανάμεσα στις παρτίδες, αλλά ας
είμαστε αισιόδοξοι πως τίποτα τόσο θανατηφόρο δεν θα περάσει από την μια τροφή
στην άλλη.
~ 20 ~
Δοκιμές σε ζώα
Άλλη μια δυσάρεστη πρακτική που βγήκε στο φως με αυτή την ανάκληση είναι πως οι
τροφές για ζώα δοκιμάζονται σε ζωντανά ζώα. Τα πειραματόζωα της Menu, που
σκόπιμα έφαγαν το προβληματικό φαγητό, ήταν τα πρώτα θύματα για τα οποία
μάθαμε. Τα τεστ ξεκίνησαν στις 27 Φεβρουαρίου (μόλις μια εβδομάδα μετά την πρώτη
αναφορά) . Ζώα ξεκίνησαν να πεθαίνουν με επίπονο τρόπο από νεφρική ανεπάρκεια,
λίγες μέρες αργότερα. Μετά τις πρώτες αναφορές των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης η
Menu γρήγορα άλλαξε την ιστορία της ονομάζοντας αυτά τα πειράματα «δοκιμές
γεύσης». Όμως η Menu για χρόνια έδινε τροφές σε ζωντανά ζώα, έκανε ενέργειες στον
μεταβολισμό τους, τεστ για το πόσο εύγεστες είναι οι τροφές και άλλες δοκιμασίες για
λογαριασμό τόσο της Iams όσο και άλλων εταιρειών. Υπάρχουν βιντεοκασέτες που
αποκαλύπτουν πως ζούσαν αυτά τα ζώα σε γυμνά μεταλλικά κλουβιά, με άσπλαχνη
μεταχείριση, επιθετικά πειράματα και μεγάλη σκληρότητα.
Παρότι δεν απαιτούνται δοκιμές ταΐσματος προκειμένου μια τροφή να αποκτήσει τις
προϋποθέσεις για να ονομαστεί «πλήρης και ισορροπημένη» πολλοί παρασκευαστές
χρησιμοποιούν ζωντανά ζώα προκειμένου να πραγματοποιήσουν μελέτες για την καλή
γεύση όταν αρχίζουν την παραγωγή μιας νέας τροφής. Μια ομάδα ζώων τρώει την νέα
τροφή, ενώ μια ομάδα ελέγχου τρώει μια φόρμουλα που ήδη κυκλοφορεί. Ο συνολικός
όγκος που έχει φαγωθεί χρησιμοποιείται σαν μέτρο για το πόσο εύγευστη είναι η
τροφή. Μερικές εταιρείας χρησιμοποιούν δοκιμές ταΐσματος, που θεωρούνται πολύ πιο
ακριβής μέτρηση της πραγματικής διατροφικής αξίας της τροφής. Διατηρούν
ολόκληρες αποικίες από σκύλους και γάτες για το σκοπό αυτό ή χρησιμοποιούν
εργαστήρια που έχουν τα δικά τους πειραματόζωα.
Υπάρχει μια νέα τάση να χρησιμοποιούνται ζώα συντροφιάς στα σπίτια τους για
δοκιμές καλής γεύσης ή άλλες έρευνες. Το 2006 η εταιρεία Iams ανακοίνωσε την
μείωση κατά 70% των σκυλιών και γατιών που χρησιμοποιούσε. Παρότι αυτή η κίνηση
θεωρήθηκε ηθική δικαίωση, οι λόγοι για τους οποίους έγινε ήταν μάλλον οικονομικοί.
Όποιοι και να ήταν οι λόγοι όμως πρόκειται για ένα πολύ θετικό βήμα για τα ζώα.
Τελικά, είναι σημαντικό να θυμάται κανείς πως η μόλυνση που συνέβη στην ανάκληση
προϊόντων της Menu Foods θα μπορούσε να έχει συμβεί οπουδήποτε και οποτεδήποτε.
Δεν ήταν λάθος της Menu. Η τοξίνη ήταν ασυνήθιστη και απρόσμενη. Όλες οι εταιρίες
έχουν στάνταρντ ποιοτικού ελέγχου και κάνουν ελέγχους στα συστατικά για τις κοινές
~ 21 ~
Μαγικό μάρκετινγκ
Εάν κάνετε μια βόλτα στους διαδρόμους τροφίμων κατοικίδιων ζώων θα πελαγώσετε
με όλες αυτές τις θαυμάσιες αξιώσεις που δίνονται από τους κατασκευαστές τροφίμων
κατοικίδιων ζώων για τη γκάμα προϊόντων τους. Γνωρίζοντας τη φύση των
συστατικών βοηθά να κατανοήσουμε μερικές από τις πιο προκλητικές αξιώσεις, αλλά
ποια είναι η αλήθεια πίσω από όλη αυτή την διαφημιστική εκστρατεία;
• Ισχυρισμός ότι το πρώτο συστατικό είναι το κρέας. Ένας ισχυρισμός ότι ένα
ονομασμένο κρέας (κοτόπουλο, αρνί, κτλ.) είναι το #1 συστατικό που συναντά
κανείς γενικά στις ξηρές τροφές. Τα συστατικά παρατίθενται στην ετικέτα κατά
βάρος, και το ακατέργαστο κοτόπουλο ζυγίζει πολύ, αφού περιέχει πολύ νερό.
Εάν κοιτάξετε παρακάτω στον κατάλογο, είναι πιθανό να δείτε συστατικά όπως
το γεύμα υποπροϊόντων κοτόπουλου ή πουλερικών, το από κρέας με κόκαλα
γεύμα, το γεύμα γλουτένης καλαμποκιού, το γεύμα σόγιας, ή άλλο υψηλής
πρωτεΐνης γεύμα. Τα γεύματα έχουν αφαιρέσει το λίπος και το νερό, και
αποτελούνται βασικά από μια ξηρά, ελαφριά πρωτεϊνική σκόνη. Δεν χρειάζεται
πολύ ακατέργαστο κοτόπουλο ώστε να ζυγίσει περισσότερο από έναν μεγάλο
σωρό αυτής της σκόνης, οπότε στην πραγματικότητα η τροφή είναι βασισμένη
στο πρωτεϊνικό γεύμα, με τελικά πολύ λίγο «κοτόπουλο» μέσα σ' αυτή. Αυτό έχει
γίνει ένα πολύ δημοφιλές τέχνασμα μάρκετινγκ, ακόμη και στα υψηλής
ποιότητας εμπορικά σήματα και τα σήματα "υγιεινής διατροφής". Δεδομένου ότι
καθένας το χρησιμοποιεί τώρα, οποιαδήποτε έννοια που μπορεί να είχε είναι
τόσο ασήμαντη πια που μπορείτε να το αγνοήσετε.
~ 23 ~
Οι τεχνικές μάρκετινγκ και διαφήμισης έχουν γίνει εξαιρετικά περίπλοκες κατά τη
διάρκεια των τελευταίων ετών. Είναι σημαντικό να γνωρίζει κανείς τι είναι απλά
διαφημιστικό κόλπο και τι είναι πραγματικότητα για να λάβει κανείς ενημερωμένες
αποφάσεις για αυτά που θα δώσετε στα κατοικίδια ζώα σας.
Για όσους από εμάς βασίζονται, είτε εν μέρει είτε εξ ολοκλήρου, σε εμπορικές τροφές
για τα ζώα μας, η API έχει ετοιμάσει μια λίστα για το τι να ελέγχουμε για μια διατροφή
καλής ποιότητας.
Η εκτενής μας έρευνα έχει δείξει ότι η βιομηχανία τροφών για κατοικίδια ζώα
περιβάλλεται από εξαιρετική μυστικότητα. Οι κατασκευαστές δεν παρέχουν πολλές
πληροφορίες για την προέλευση των συστατικών, τον τρόπο επεξεργασίας τους, τους
ελέγχους ποιότητας, και σε μερικές περιπτώσεις ακόμα και τον τόπο παραγωγής της
τροφής. Επειδή οι περίπου σαράντα κατασκευαστές που προσεγγίσαμε δεν μας
έδωσαν ακριβείς πληροφορίες, η λίστα αυτή της API δίνει σε εσάς, τον καταναλωτή,
την καλύτερη δυνατότητα να κάνετε την πιο σωστή επιλογή ανάμεσα στα διαθέσιμα
προϊόντα.
Όταν επιλέγετε μια εμπορική τροφή για το κατοικίδιο ζώο σας, βεβαιωθείτε ότι
αναγράφει «εγγυημένο από την AAFCO» (AAFCO guarantee), και κατά προτίμηση
«διατροφικός
Ποτέ μην αγοράζετε τροφή που περιέχει «υποπροϊόντα κρέατος» ή «μείγμα από κρέας
και κόκαλα». Αυτά τα επεξεργασμένα προϊόντα είναι οι πιο φθηνές πηγές ζωικής
πρωτεΐνης. Τα περιεχόμενα και η ποιότητα αυτών των γευμάτων έχει τεράστιες
διαφορές από παρτίδα σε παρτίδα, και δεν είναι αξιόπιστη θρεπτική πηγή για το ζώο
σας.
Γενικά να αποφεύγετε τροφές που η μεγαλύτερη ποσότητα της ζωικής τους πρωτεΐνης
προέρχεται από υποπροϊόντα. Τα υποπροϊόντα περιέχουν όργανα και μέλη που είτε
~ 24 ~
είναι ανεπιθύμητα είτε απαγορευμένα για κατανάλωση από άνθρωπο. Μια στο τόσο
δεν πειράζει μια κονσέρβα που βασίζεται σε υποπροϊόντα, μιας και στη φύση τα
σαρκοφάγα ζώα καταναλώνουν ολόκληρη τη λεία τους, συμπεριλαμβανομένων και
των οργάνων, αλλά αυτές οι τροφές δεν ενδείκνυνται για συστηματική διατροφή.
Αποφύγετε τις ανώνυμες τροφές ή τις τροφές των ίδιων των καταστημάτων.
Ενδέχεται να είναι επανασυσκευασμένα υπολείμματα των μεγάλων κατασκευαστών
και συνήθως περιέχουν φθηνότερα - και χαμηλότερης ποιότητας - συστατικά.
Γενικά να επιλέγετε μάρκες που διαφημίζονται ως «φυσικές». Αν και δεν είναι τέλειες,
είναι ίσως οι πιο καλές σε σχέση με τις υπόλοιπες. Αρκετές μάρκες συντηρούνται πλέον
με βιταμίνες C και Ε, αντί των χημικών συντηρητικών (όπως τα BHA, BHT, εθοξυκίνη
και γαλλικός προπυλεστέρας).
Όταν ανοίγετε μια σακούλα ξηρής τροφής, μυρίστε την. Αν εντοπίσετε μυρωδιά
ταγγίσματος, να την επιστρέψετε αμέσως για αλλαγή ή επιστροφή χρημάτων.
Να διατηρείτε την ξηρή τροφή σε ένα καλά κλεισμένο δοχείο χωρίς πόρους, σε ξηρό,
δροσερό μέρος. Καλό είναι να αδειάζετε τις κονσέρβες σε ένα γυάλινο ή κεραμικό
δοχείο και να τις διατηρείτε στο ψυγείο.
~ 25 ~
ΑΡΘΡΟ 2
Η ομάδα των επιστημόνων του κέντρου θέλοντας να μελετήσει την επίδραση μιας
πρωτεϊνούχας τροφής σε σκυλιά με νεφρική ανεπάρκεια αφαίρεσε, σε 24από αυτά, το
δεξί νεφρό καθώς και τμήμα του αριστερού, ενώ 8 θανατώθηκαν για να μελετηθεί ο
νεφρικός τους ιστός. Σε μια άλλη δοκιμασία ανίχνευσης της επίδρασης της δίαιτας
στην ανάπτυξη του τριχώματος οι ερευνητές προκάλεσαν εσκεμμένα πληγές στο
στήθος 24 κουταβιών ενώ αφαιρέθηκε το στομάχι σε 28 γάτες για να αναλυθεί η
δράση των φυτικών ινών στην διατροφή τους. Επιπλέον, για την μελέτη των
αλλεργικών αντιδράσεων εμβολιάστηκαν, με τμήματα ζωντανού ιού, 14 κουτάβια
χάσκι κατά την διάρκεια των 12 πρώτων εβδομάδων της ζωής τους, επιφέροντάς τους
έτσι μόνιμη ευαισθησία. Οι αντιδράσεις που δημιουργήθηκαν από την δημοσίευση του
άρθρου ήταν, όπως αναμενόταν, θυελλώδεις. Από την πλευρά της η εταιρία Iams, η
οποία δραστηριοποιείται στην πώληση ζωοτροφών από το 1940, (ιδρυτής της υπήρξε
ο διατροφολόγος Paul Iams), θέλοντας να αποκαταστήσει την αξιοπιστία της προς
τους καταναλωτές, προέβη στις ακόλουθες δηλώσεις:
• Τα αποτελέσματα των ερευνών μας έχουν σαν στόχο την επίτευξη υγιεινών
συνθηκών διαβίωσης για τα κατοικίδια.
~ 26 ~
Ολοκληρώνοντας, τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της Iams επισήμαναν ότι
καταδικάζουν τις πρακτικές του ερευνητικού κέντρου Sinclair και απομακρύνουν 19
από τα ζώα που συμμετείχαν στα διατροφικά προγράμματα. Η εταιρία Hills από την
πλευρά της, υποστήριξε ότι πλέον ένας σημαντικός αριθμός των ζώων που παίρνουν
μέρος στις μελέτες, θα παραμένουν στο σπίτι που τα "φιλοξενεί" ενώ απώτερος
σκοπός τους είναι η υιοθέτηση πιο "εξευγενισμένων" ερευνητικών μεθόδων όπως η
χρήση μαθηματικών τύπων και "τεχνητών στομάτων" που μοιάζουν με τα φυσικά και
δίνουν πληροφορίες για την δράση των τροφών. Αξιοσημείωτο είναι ότι οι μεγάλες
οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην προστασία των δικαιωμάτων των ζώων
όπως η American Veterinary Medical Association, η Canadian Federation of Human
Societies και η American Animal Hospital Association διατήρησαν μια ιδιαίτερα θετική
στάση προς τις εταιρίες Iams και Hills. Χαρακτήρισαν το άρθρο ανακριβές και
αναξιόπιστο, υποστήριξαν ότι στα ερευνητικά προγράμματα τηρήθηκαν όλα τα
πρωτόκολλα ασφάλειας και ότι οι μελέτες πραγματοποιήθηκαν για την βελτίωση της
ποιότητας ζωής των κατοικίδιων.
Το θέμα επανήλθε στην επιφάνεια από την PETA( People for the Ethical Treatment of
Animals), τη σημαντικότερη ίσως μη κερδοσκοπική οργάνωση για την προστασία των
δικαιωμάτων των ζώων. Η PETA, η οποία εδρεύει στο Norfolk της Virginia, αριθμεί
περίπου 2 εκατομμύρια μέλη και ιδρύθηκε το 1980 με στόχο την προάσπιση της ηθικής
μεταχείρισης των ζώων τόσο σε επίπεδο κτηνοτροφίας όσο και σε επίπεδο μελετών
και προγραμμάτων ψυχαγωγίας. Μια από τις πιο συνηθισμένες πρακτικές της είναι η
συγκέντρωση στοιχείων από υπαλλήλους της που εργάζονται μυστικά σε διάφορα
ερευνητικά κέντρα και παραμένουν, ορισμένες φορές ακόμα και μήνες,
καταγράφοντας τις εμπειρίες τους. Στα πλαίσια μιας παρόμοιας εννεάμηνης (από τα
τέλη του 2002 μέχρι τις αρχές του 2003) αποστολής στο κέντρο Sinclair, το οποίο
διεξήγαγε μελέτες για λογαριασμό της Iams και της Menu Foods, ο συνεργάτης της
PETA αποκάλυψε συγκλονιστικά στοιχεία για τις συνθήκες που βίωναν τα ζώα που
συμμετείχαν στα προγράμματα. Τα περισσότερα ήταν έγκλειστα σε ατσάλινα ή
τσιμεντένια κλουβιά ενώ πολλά από τα σκυλιά ήταν παρατημένα στο βρώμικο και
φθαρμένο πάτωμα του εργαστηρίου, αφού προηγουμένως τους είχαν αφαιρεθεί
τμήματα από τους μύες των ποδιών τους. Τα βαριά άρρωστα ζώα ήταν εντελώς
παραμελημένα, χωρίς την παροχή καμιάς απολύτως κτηνιατρικής φροντίδας.
O συνεργάτης της PETA κατήγγειλε επίσης ότι στο εργαστήριο υπήρχε πάτωμα από
σχιστόλιθο, κάτι που απαγορεύεται ρητά από το Animal Welfare Act, με αποτέλεσμα
πολλά από τα σκυλιά να έχουν κομμένα μέλη και τραυματισμένα πέλματα ως συνέπεια
της μακροχρόνιας έκθεσής τους στο τραχύ αυτό δάπεδο. Επιπλέον, η πλειοψηφία των
ζώων αντιμετώπιζε σοβαρό οδοντικό πρόβλημα: τα δόντια τους ήταν καφέ, με εμφανή
σημάδια πέτρας και τα ούλα τους ήταν κόκκινα και πρησμένα αφού σύμφωνα με την
~ 27 ~
έρευνα δεν έπρεπε να μασήσουν οτιδήποτε σκληρό και τρέφονταν αποκλειστικά με
κονσέρβες.
Η δημοσιοποίηση του θέματος σε τόσο ευρεία κλίμακα και οι ποινικές διώξεις που
ακολούθησαν, ανάγκασαν το κέντρο να καταβάλλει το πρόστιμο και την εταιρία Iams
κατ' επέκταση να διακόψει την συνεργασία της με αυτό. Επιπλέον οι εκπρόσωποί της
ανακοίνωσαν επίσημα ότι σε ένα ποσοστό της τάξης του 70% τα πειράματα θα
γίνονται κατ’ οίκον αφού οι ιδιοκτήτες προηγουμένως εκπαιδευθούν κατάλληλα στον
τρόπο διατροφής καθώς και στη συλλογή δειγμάτων ούρων και κοπράνων που είναι
απαραίτητα για τις εργαστηριακές αναλύσεις. Παρόλο που η εταιρία εμφανίστηκε
πρόθυμη να προβεί σε ορισμένες αλλαγές εξακολουθεί να ισχυρίζεται ότι κάποιες από
τις μελέτες είναι αρκετά πολύπλοκες για να πραγματοποιούνται σπίτι με αποτέλεσμα
700 ζώα να παραμένουν σένα εργαστήριο στο Οχάιο. Η ένσταση της PETA είναι ότι το
εργαστήριο μπορεί εναλλακτικά να συνεργαστεί με διάφορες κτηνιατρικές κλινικές
που είναι ήδη εξοικειωμένες με περιπτώσεις ζώων με ελαφρές παθολογικές διαταραχές
και βοηθήθηκαν από ένα συγκεκριμένο τύπο τροφής.
Είναι κατανοητό ότι οι εταιρίες παραγωγής τροφών για κατοικίδια είναι επιχειρήσεις
ιδιαίτερα προσοδοφόρες και βασικός τους στόχος είναι η αύξηση των κερδών τους.
Είναι επίσης αποδεκτό ότι πολλές φορές θα χρειαστεί να πραγματοποιηθούν
πειράματα που σαν σκοπό τους θα έχουν τη διοχέτευση στην αγορά ενός θρεπτικού
και ασφαλούς προϊόντος. Όταν όμως αποδεικνύεται ότι οι νόμοι που έχουν θεσπιστεί
καταστρατηγούνται με μοναδικά θύματα της δυσάρεστης αυτής ιστορίας τα ζώα, τότε
πρόκειται για κάτι τελείως διαφορετικό. Ας μην ξεχνάμε ότι το επίπεδο του πολιτισμού
~ 28 ~
ενός λαού κρίνεται από την συμπεριφορά του απέναντι σε αυτούς που στέκονται
ανυπεράσπιστοι εμπρός του, ανίκανοι να διαμαρτυρηθούν ή να διεκδικήσουν τα
δικαιώματα τους.
~ 29 ~